Nru 13,758
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Splu]joni
Fil-periklu tal-mewt
Ra;el ta’ 35 sena minn Bir]ebbugia jinsab fil-periklu tal-mewt wara li kien involut fi splu]joni ta’ vettura. L-in/ident se[[ g[all-[abta tat-tlieta u nofs tal-{add wara nofsinhar meta l-vettura tar-ra;el splodiet u [adet in-nar. Persuni li tkelmu ma’ dan il-;urnal qalulna li kaw]a ta’ l-isplu]joni, [abtu wkoll ]ew; karozzi o[ra. Ara pa;na 3
It-Tajlandja Il-Kap tal-PN Simon Busuttil fisser li r-ri]ultat juri li l-g[ajta tal-Partit Nazzjonalista li t-tielet si;;u ma kienx se jkun xi [a;a fa/li, turi l-umiltà u onestà ta’ partit li kien jaf minn fejn telaq
Aktar [idma biex il-PN ikompli jersaq qrib in-nies Issa li l-Partit Nazzjonalista kiseb it-tielet si;;u fil-Parlament Ewropew, trid tibda [idma ikbar biex jonqos id-distakk bejn ilpartiti fis-sens ta’ voti. Biex dan isir, il-Partit Nazzjonalista jrid juri li qed jifhem il-messa;; talpoplu billi jinbidel u jersaq eqreb lejn in-nies. Qal dan il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil waqt attivita’ politika li saret filka]in tal-Partit Nazzjonalista ta’ Santa Venera fi Fleur de Lys quddiem folla sabi[a, ;img[a biss wara l-elezzjoni g[allParlament Ewropew. Simon Busuttil tkellem dwar i]-]ew; fa//ati ta’ din l-elezzjoni; il-kisba tal-mira tal-Partit Nazzjonalista li ried itella’ ttielet si;;u fil-Parlament Ewropew, u t-telfa fl-ammont ta’ voti. Hu fisser li r-ri]ultat juri li l-
g[ajta tal-Partit Nazzjonalista li t-tielet si;;u ma kienx se jkun xi [a;a fa/li, turi l-umilta’ u onesta’ ta’ partit li kien jaf minn fejn telaq, ji;ifieri minn ]vantagg ta’ 36,000 vot. Simon Busuttil qal li minkejja li l-mira tal-Partit Nazzjonalista ntla[qet, ma jista’ qatt ikun kuntent b’distakk daqshekk kbir flammont ta’ voti. G[alhekk trid tkompli l-[idma biex il-Partit Nazzjonalista jer;a’ jikseb ilfidu/ja tal-poplu. Biex dan isir il-partit irid ikompli jissa[[a[ u jinbidel – messa;; /ar li l-elettorat Malti g[adda fl-a[[ar elezzjoni u li l-Partit Nazzjonalista jrid ja;ixxi dwaru. Biex dan isir, Simon busuttil qal li l-Partit nazzjonalista jrid ikompli jsa[[a[ il-pedamenti tieg[u u jibni fuq it-tajjeb li di;à sar matul l-a[[ar sena – sena li matulha nbidel il-leadership tal-
partit, saret bidla radikali flistatut tal-partit, twaqqfu numru ta’ kumitati u kummissjonijiet ;odda biex jindirizzaw aspetti differenti fil-partit kif ukoll bdiet ti;i ndirizzata u kkontrollata ssitwazzjoni finanzjarja [a]ina tal-Partit Nazzjonalista. Minekjja li l-elezzjoni ilha biss ;img[a li g[addiet Simon Busuttil [abbar li hu di;a’ ltaqa’ mal-kandidati li [ar;u g[allelezzjoni tal-Parlament Ewropew f’isem il-Partit Nazzjo-nalista imma li ma ;ewx eletti. Qal li t-tielet si;;u g[all-Partit Nazzjonalista wasal ukoll grazzi g[all-[idma li huma wettqu matul il-kampanja elettorali. “IlPartit Nazzjonalista ppre]enta grupp ta’ kandidati validi li ddedikaw [afna [in u sagrifi//ji. Hu g[alhekk li meta ltqajt mag[hom [e;;i;thom biex ikomplu ja[dmu fi [dan il-partit
u jkunu parti minn pro/ess ta’ bidla li l-partit irid iwettaq,” [abbar Simon Busuttil. Parti mportanti o[ra millpro/ess ta’ tis[i[ u ti;did talpartit se tidher ukoll fl-g[a]la tal-kandidati li l-Partit Nazzjonalista se jippre]enta g[all-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali li se jsir s-sena d-die[la. Simon Busuttil [abbar li biex ilpartit ikun ippreparat g[al din lelezzjoni, il-[idma trid tibda immedjatament. Hu g[alhekk li llum stess, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil se jiltaqa’ mal-eks Kummissarju Ewropew, illum i/-Chairman tal-kummissjoni tal-g[a]la talkandidati Joe Borg biex tibda [idma u ji;u individwati kandidati ;odda g[all-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali. g[al pa;na 5
Pre]enza militari kbira f’Bangkok
Eluf ta’ truppi u pulizija [ar;u jikkontrollaw iz-zoni u l-qalba kummer/jali ta’ Bangkok, bl-Armata turi d- determinazzjoni tag[ha li ma jsirux il-protesti kontra l-kolp ta’ stat li g[adu effettiv fil-pajji] Ara pa;na 15
?ikli]mu
Giro d’Italia
Jirba[ il-Kolombjan Nairo Quintana. Ara pa;na 30
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
2
LOKALI
{idma determinanti mill-Membri Parlamentari Ewropej Maltin Issa li l-elezzjoni g[allParlament Ewropew f’pajji]na g[addiet, u l-votant Malti ele;;a lis-sitt rappre]entanti tieg[u, ji;ifieri lil Roberta Metsola, David Casa u Therese Comodini Cachia g[all-Partit Nazzjonalista, u Alfred Sant, Miriam Dalli u Marlene Mizzi g[all-Partit Laburista, g[alihom bdew [ames snin ta’ [idma determinanti g[al pajji]na. Qal dan il-Kap tal-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew f’Malta, Peter Agius f’intervista ma’ In-Nazzjon li fiha spjega kif il-[idma tal-Membri Parlamentari Ewropej Maltin tolqot direttament lil poplu Malti. “Dawn is-sitt Membri Parlamentari Ewropej li jirrappre]entaw lill-elettorat kollu, xog[olhom se jkun li jitkellmu u jidde/iedu g[alina fl-Ewropa g[aliex il-Parlament Ewropew finalment hu jidde/iedi u jadotta l-li;ijiet Ewropej. G[aliex tkun il-kummissjoni Ewropea li tipproponi, ikun il-Parlament Ewropew, flimkien malMinistri tag[na fil-Kunsill talMinsitri, li jidde/iedi fl-oqsma differenti li jkollhom impatt importanti fuq [ajjitna. Imma lli;ijiet iridu jiktbuhom u jadottawhom l-Membri Parlamentari Ewropej. Allura, fil-[ames snin li ;ejjin l-Membri Parlamentari Ewropej Maltin se jkollom rwol importanti biex Malta tkompli tgawdi, jew tgawdi inqas millUnjoni Ewropea. Dan jiddependi anke’ minnhom.” Parti importanti mill-[idma tas-sitt Maltin se tkun fil-kumitati partikolari – g[odda importanti f’idejhom li permezz tag[ha jistg[u jinfluwenzaw id-de/i]jonijiet. Il-Membri Parlamentari Ewropej jitqassmu f’Kumitati differenti
fil-jiem li ;ejjin hekk kif fi Brussell jibdew negozjati bilaterali biex l-Membri Parlamentari Ewropej jibdew jing[ataw s[ubija f’Kumitati differenti. “Hu propju f’dawn il-kumitati differenti li huma jistg[u jressqu emendi g[all-li;ijiet Ewropej. Hemm kumitati importanti [afna li jolqtu lil Malta b[alma hu l-IMCO li jitratta l-kummer/ bejn ilpajji]i u l-affarijiet tal-konsumatur, kumitati o[ra li jolqtu l-ekonomija, is-sa[[a, l-ambjent, l-immigrazzjoni u s-sa[[a fost l-o[rajn,” sa[aq Peter Agius. Fid-dawl ta’ dan hu sa[aq fuq l-importanza li lMembri Parlamentari Ewropej Maltin ikunu rappre]entati fil-kumitati li jolqtu l-iktar oqsma kru/jali g[al pajji]na. Madankollu hu spjega li te]isti sfida partikolari hekk kif pajji]na g[andu biss sitt Membri Parlamentari Ewropej mentri je]istu g[oxrin kumitat. “It-tendenza hi li l-Membri Parlamentari Ewropej ma jkunux f’iktar minn ]ew; kumitati. L-ewwel nett hemm ilprin/ipju tal-proporzjonalita’ fejn kamra ta’ 750 Membri Parlamentari Ewropej ma jistg[ux jitpo;;ew kollha fl-istess Kumitat. Imbag[ad g[andek l-aspett prattiku fejn MEP ma jistax jattendi g[al kumitati li jsiru fl-istess ;ranet. Jekk int ma tattendix g[allKumitati, ma tkunx taf dak li g[addej u allura ma tistax tinfluwenza,” kompla Peter Agius. Il-Kap tal-Uffi//ju talParlament Ewropew f’Malta tkellem ukoll dwar il-messa;; li l-elettorat Malti g[adda meta ele;;a iktar nisa milli r;iel b[ala Membri Parlamentari
Peter Agius sa[aq li l-MEPs Maltin iridu jag[]lu kumitati li huma fl-a[jar interess ta’ Malta
Ewropej. Hu qal li l-ewwel nett wie[ed irid jiftakar li l-elettorat ma vvutawx g[all-erbg[a rappre]entanti tieg[u g[ax huma nisa, imma g[ax jemmen li huma kapa/i jirrappre]entawh bl-a[jar mod u l-iktar mod effettiv. Tkellem ukoll dwar kif ilpersenta;; ta’ 66% ta’ rappre]entanti nisa f’isem Malta juri differenza kbira malparlament nazzjonali Malti fejn g[andna biss 14% tieg[u b’membri femminili. “Sa /ertu punt l-Ewropa g[al darb’o[ra qed tg[addi messa;; li tista’ tkun e]empju li nistg[u nsegwu u nie[du /ertu sinjali li nistg[u nimxu fuqhom. Barra minn hekk dan jista’ jirrifletti wkoll fuq il-progressjoni tas-sess femminili fis-so/jetà, talugwaljanza hekk kif issa g[andna rappre]entanti nisa, li flimkien mal-ir;iel, qed ja[dmu g[al pajji]na,” qal Peter Agius. Hekk kif pajji]na issa g[andu tliet Membri Parlamentari Ewropej kemm g[all-Partit Nazzjonalista, kif ukoll g[allPartit Laburista, Peter Agius tkellem dwar l-importanza li ssitta li huma ja[dmu flimkien fl-interess. “Ta’ min jirrimarka li r-rappre]entanti ta’ pajji]na fil-Parlament Ewropew kwa]i dejjem [admu flimkien. Rajniha f’oqsma b[all-online gambling, ekonomija di;itali, immigrazzjoni. [afna drabi ;ibdu [abel wie[ed u ma narax
Il-kooperazzjoni hi essenzjali biex in[arsu l-interessi ta’ pajji]na g[aliex din id-darba g[andha tkun differenti.” Din se tkun xi [a;a essenzjali hekk kif ilMembri Parlamentari Ewropej ta’ pajji]na huma parti millikbar ]ew; partiti politi/i filParlament Ewropew. G[alhekk, jekk ir-rappre]entanti ta’ pajji]na ja[dmu flimkien, jistg[u jaffettwaw iktar u jwettqu l-aspirazzjonijiet tal-poplu Malti b’mod iktar fa/li. Intant, fid-dawl ta]-]ieda tassi;;ijiet g[all-partiti ewroxetti/i fil-Parlament Ewropew, Peter Agius enfasizza l-importanza tal-partit ewrofili/i, ji;ifieri l-partiti li jemmnu flimportanza tal-Ewropa, li lEwropa tista’ ssolvi l-problemi fuq ba]i nazzjonali, u mhux i]]idhom. Madankollu fisser kif il-partiti ewroxetti/i jridu jitkellmu b’vu/i wa[da inkella dawn ma jkollom l-ebda impatt fuq is-sistema, kif di;à ;ara fissnin li g[addew. S’issa di;à jidher kunflitt bejn partiti ewroxetti/i li qed jheddu li ma ja[dmux ma’ xi partit jew ie[or. Minn hawn tkompli wkoll il-[idma tal-Uffi//ju talParlament Ewropew f’Malta li sa minn Settembru li g[adda
nieda kampanja ta’ informazzjoni fost il-poplu Malti. “Filwaqt li konna nafu li l-elettorat g[ejja xi ftit bl-elezzjonijiet, ridna mmorru bil-Parlament Ewropew g[and l-istakeholders, ji;ifieri dawk li l-iktar g[andhom x’jakkwistaw jew jitilfu mid-de/i]jonijiet li jittie[du fl-Unjoni Ewropea,” qal Peter Agius filwaqt li fakkar li biex jag[mel dan, l-uffi//ju talParlament Ewropew f’pajji]na organizza seba’ attivitajiet ma]]g[a]ag[, sitta o[ra f’G[awdex u [afna attivitajiet man-negozji Maltin biex b’hekk il-[idma u d-diskussjoni bdiet fil-qieg[ tas-so/jetà Maltija, fost dawk liktar milquta. Matul il-kampanja elettorali l-[idma ta’ dan luffi//ju f’pajji]na kienet wa[da ikbar imma ftit differenti minn dik tal-partiti politi/i g[aliex ried iwassal stampa iktar wiesg[a. Imma minkejja li l-elezzjoni issa g[addiet, u r-rappre]entanti Maltin ;ew eletti, l-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew f’Malta jkompli j[ejji lill-poplu Malti g[al de/i]jonijiet importanti li g[ad baqa’ x’jittie[du flUnjoni Ewropea, ewlenija fosthom il-[atra tal-President tal-Kummissjoni Ewropea.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
3
LOKALI
Ritratt li ttella’ fuq Facebook ftit wara l-isplu]joni li [alliet ra;el jissielet g[al [ajtu
Ra;el fil-periklu tal-mewt wara splu]joni ta’ vettura Ra;el ta’ 35 sena minn Bir]ebbugia jinsab fil-periklu tal-mewt wara li kien involut fi splu]joni ta’ vettura. L-in/ident se[[ g[all-[abta tat-tlieta u nofs tal-{add wara nofsinhar meta l-vettura tar-
ra;el splodiet u [adet in-nar. Persuni li tkelmu ma’ dan il;urnal qalulna li kaw]a ta’ lisplu]joni, [abtu wkoll ]ewg karozzi o[ra. Mara ta’ 28 sena minn Birkirkara, li kienet passi;;iera
fl-istess vettura, ing[atat lewwel g[ajnuna fuq il-post min[abba l-ammont ta’ du[[an li belg[et. Ir-ra;el ;arrab [ruq ta’ 80% fil-partijiet ta’ ;ismu. Din l-ispluzjoni kkaw]at ukoll in/ident ie[or b’vann li jarma
fuq il-monti, u li kien g[adu kif ]arma wara ;urnata xog[ol, jibqa’ diepel f’arblu tad-dawl. Immedjatament fuq il-post waslu l-uffi/jali tal-pulizija, kif ukoll membri tal-Protezzjoni ?ivili li tfew in-nirien.
Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha dwar dan l-in/ident b’mod partikolar biex tkun mag[rufa lkaw]a tal-isplu]joni li sorsi ddeskrivew x-xena b[ala dik ta’ splu]joni kkaw]ata minn bomba.
Jibda x-xog[ol biex titne[[a kamra ta’ rikreazzjoni fir-residenza San Vin/enz Fir-residenza San Vin/enz de Paul beda x-xog[ol biex kamra tal-ikel fis-Serenity Hall ting[alaq u tinbidel f’sala o[ra li tilqa’ s-sodod g[all-anzjani. B’hekk kienet ikkonfermata a[bar li kien ]vela dan il-;urnal f’Mejju, ji;ifieri li sala li kienet isservi b[ala rikreazzjoni g[allanzjani, g[aliex fiha l-anzjani kienu jiltaqg[u biex jitkellmu ftit bejniethom, jaraw it-televixin, jisimg[u ir-radju u jieklu flimkien kienet se ting[alaq. Meta l-anzjani kienu staqsew lill-amministrazzjoni tal-isptar fejn kienu se jieklu u jiltaqg[u ftit, it-twe;iba li ng[atatilhom kienet: “Issa kul[add jiekol
Issa kul[add jiekol fil-kuritur jew ma;enb is-sodda tieg[u fil-kuritur jew ma;enb is-sodda tieg[u.” S’issa g[ad m’hemm l-ebda pjan biex tinbidel xi zona o[ra tas-Serenity Ward b[ala post ta’ rikrejazzjoni fejn l-anzjani jistg[u jqattg[u l-[in tag[hom.
Ix-xog[ol li g[addej fis-sala ta’ rikreazzjoni biex ji]diedu s-sodod
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
4
LOKALI
Il-Membri Parlamentari Ewropej tal-PN weg[du [idma li fiha se jkunu qed i[arsu l-interessi tal-poplu kollu
Se nkunu l-vu/i tal-poplu Malti u G[awdxi kollu fl-Ewropa – L-MEPs eletti f’isem il-PN Matul l-attività politika talPartit Nazzjonalista tkellmu wkoll tnejn mit-tliet Ewroparlamentari eletti f’isem il-Partit Nazzjonalista, David Casa u Roberta Metsola. Fid-diskors tieg[u l-Kap tad-delegazzjoni tal-Partit Nazzjonalista fil-Parlament Ewropew, David Casa, l-uniku Malti li ;ie elett minn kull elezzjoni g[all-Parlament Ewropew li saret f’pajji]na sa issa,
tkellem dwar il-[idma li t-tliet Ewroparlamentari tal-Partit Nazzjonalista di;à g[amlu waqt laqg[a bejniethom fejn flimkien iddiskutew u g[a]lu liem huma l-iktar kumitati Ewropej relevanti g[al pajji]na u li issa jridu ja[dmu biex jissie[bu parti minnhom. Hu esprima t-tama tieg[u li lkandidati tal-Partit Laburista jag[]lu kumitati differenti [alli l-[idma favur pajji]na tinfirex u
flimkien jirnexxielhom jiksbu liktar possibbli g[all-poplu Malti. David Casa tkellem ukoll dwar l-importanza li l-Partit Nazzjonalista jkompli jinbidel biex ikun relevanti g[al pajji]na. “Pajji]na g[andu b]onn Oppo]izzjoni li tkun b’sa[[itha biex b’hekk tassigura li l-poplu Malti jkollu difi]a g[alih, Oppo]izzjoni li tara li lpoplu jie[u l-a[jar possibbli,” sa[aq David Casa. Hu fakkar li
biex dan isir, il-Partit Nazzjonalista g[andu b]onn lill-poplu jkun qrib tieg[u u jg[inu f’dan il-pro/ess kontinwu ta’ bidla. Minn na[a l-o[ra Roberta Metsola qalet li issa li g[addiet l-elezzjoni, il-kandidati talPartit Nazzjonalista flimkien iridu jkomplu jkunu l-vu/i talpoplu Malti u G[awdxi kollu flEwropa. Wieg[det li minkejja li issa li t-tliet
Ewroparlamentari tal-Partit Nazzjonalista se jibdew il[idma tag[hom fl-Ewropa, huma se jkomplu jg[inu wkoll lill-partit biex jissa[[a[ f’pajji]na wkoll. Pre]enti g[al din l-attività politika kien hemm ukoll lEwroparlamentari ;dida Therese Comodini Cachia li attendiet lejn l-a[[ar tal-attività wara li //elebrat il-pre/ett ta’ bintha.
Muscat isostni li se jivvaluta l-voti ta’ dawk li vvutaw lil Norman Lowell Il-Prim Ministru u Mexxej Laburista Joseph Muscat iddikjara li l-Gvern Laburista kien se
jikkunsidra u jag[ti ka] tal-voti li kisbu l-partiti estremi, b[al ta’ Norman Lowell u g[alhekk
jibqa’ sod mal-UE quddiem limmigrazzjoni rregolari i]da flistess waqt juri solidarjetà mal-immigranti rregolari. Meta kien qed jitkellem f’G[awdex ilbiera[ il-Prim Ministru qal li l-elezzjoni li g[addiet kienet is-si;ill li dan il-pajji] qed jinbidel u li l-politika kif kienet issir qabel spi//at. Hu sostna li l-g[ajta ‘Malta tag[na lkoll’ g[adha lg[ajta tal-poplu u spjega li dan il-Gvern sed jag[ti /ans lil kull min ja[dem biex iwettaq flimkien mal-Gvern. Il-Mexxej Laburista kompla li l-mira tal-PL g[as-snin li ;ejjin hi li l-Partit isir il-partit tan-na[a ta’ fuq tal-pajji]
b’ma;;oranza assoluta. Il-Prim Ministru qal li lGvern se jifta[ kampus talMCAST f’G[awdex u li lGvern se j[ares ‘l quddiem biex jo[loq ix-xog[ol. Hu sostna li l-qg[ad fil-pajji] qed jonqos tant li f’April innies jirre;istraw kienu wie[ed fil-mija inqas milla[[ar xahar ta’ Gvern Nazzjonalista. Il-Prim Ministru qal li l-poplu g[ejja b’elezzjonijiet kull sena u ppropona li l-elezzjonijiet talkunsilli u tal-parlament Ewropew jibdew isiru flimkien biex ikun iffrankat il-[in u lflus. Dawn huma riformi kbar, sostna l-Prim Ministru, li kom-
pla li g[andu jkun hemm sistema iktar razzjonali li tg[odd g[al pajji] ]g[ir. Hu tkellem dwr iktar riformi fosthom dik fit-trasport pubbliku u wieg[ed li s-sistema se tkun wa[da li ta[em g[all-a[jar. Joseph Muscat kompla li s-sena ddie[la n-negozji se jkollhom ittarriffi tad-dawl imra[[sa, se jinqasmu r-responsabbiltajiet tal-MEPA, se tkun introdotta sistema ;dida fit-tassazzjoni dwar il-propjeta, se jitnieda programm biex jin;iebu flus investiti f’Malta u se jissa[[a[ il-qasam tas-sa[[a. Dan flimkien ma’ riformi fil-pensjonijiet, li mhux se jinkludu ]ieda fl-età tal-pensjoni.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
5
LOKALI
Simon Busuttil qal li la l-Partit Popolari Ewropew u lanqas il-grupp tas-So/jalisti wa[idhom m’g[andhom ma;;oranza min[abba numru ta’ partiti ewroxetti/i li ]iedu r-rappre]entanza fil-Parlament Ewropew u g[alhekk importanti li ja[dmu flimkien
Minn issa se tibda l-g[a]la tal-PN g[all-kandidati tal-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali minn pa;na 1
Fid-dawl ta’ din il-[idma biex il-partit jin]el qalb in-nies, Simon Busuttil g[amel appell biex in-Nazzjonalisti jkunu parti minn dan il-pro/ess ta’ bidla u jkunu qrib il-partit f’dan ilmument diffi/li. “Jekk ma ng[inux lill-Partit Nazzjonalista f’mument daqstant diffi/li, meta se nkunu hemm? Ejjew ning[aqdu flimkien f’dan il-mument g[aliex il-Partit Nazzjonalista g[andu b]onn laqwa nies biex jg[inuh jissa[[a[ u ji;;edded dejjem iktar,” appella l-Kap talOppo]izzjoni. Hu qabbel is-sitwazzjoni pre]enti ma atleta li waqt tellieqa taqa’ u l-atleti l-o[ra qab]uwha kollha. Madankollu din l-atleta rabbiet il-kura;; u re;g[et [arbet ti;ri, bdiet taqbe] lill-o[rajn wa[da wa[da sakhemm mhux biss spi//at flewwel post imma reb[et ukoll ittellieqa kontra kull mistenni. “Dan hu dak li g[addej minnu lPartit Nazzjonalista li beda bi ]vanta;; kbir imma jinsab determinat li ma jaqtax qalbu u ji;ri, ji;ri sakemm g[al darb’o[ra jkun jixraqlu jirrappre]enta lill-
poplu Malti u G[awdxi kollu,” tenna Simon Busuttil. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista qal li l-partit kien qed imur g[and il-poplu u kif inhu xieraq ifakkar f’dak kollu li kiseb g[al pajji]na matul is-snin, fosthom il-kisba tal-Indipendenza. Madankollu l-poplu wera li issa jrid i[ares ‘il quddiem u jibni fuq il-kisbiet tal-passat. Simon Busuttil qal li dan ma jfissirx li lPartit Nazzjonalista jinsa’ dak kollu li sar g[aliex hu partit kburi li ;ab bidla g[all-a[jar g[al pajji]na. Madankollu l-partit issa jrid jibda j[ares iktar lejn il-futur ta’ pajji]na g[aliex dak hu l-messa;; li g[adda l-elettorat Malti kemm fl-elezzjoni ;enerali kif ukoll fl-elezzjoni tal-Parlament Ewropew. “Hu g[alhekk li l-Partit Nazzjonalista jrid ikompli jifhem dak li qed jg[id il-poplu Malti permezz tal-vot tieg[u u ja;ixxi fid-dawl ta’ dan ilmessa;;,” kompla Simon Busuttil. Hekk kif ta wkoll [arsa lejn ix-xena Ewropea, Simon Busuttil awgura li lEwroparlamentari kollha Maltin ja[dmu flimkien, minkejja d-differenzi politi/i, biex pajji]na jik-
seb l-a[jar possibbli. “La lPartit Popolari Ewropew u lanqas il-grupp tas-So/jalisti wa[idhom m’g[andhom ma;;oranza min[abba numru ta’ partiti ewroxetti/i li ]iedu rrappre]entanza fil-Parlament Ewropew u g[alhekk importanti li ja[dmu flimkien,” fakkar Simon Busuttil. Busuttil tenna wkoll it-tama tieg[u li l-Ewroparlamentari talPartit Laburista ji;u lura lejn Malta u jwasslu dan il-messa;; ta’ g[aqda u koperazzjoni f’pajji]na wkoll. Dan iwassal biex i]-]ew; partiti ja[dmu iktar flimkien u kuntrarju g[al dak li qed ji;ri issa, l-Oppo]izzjoni
Trid tkompli l-[idma biex il-Partit Nazzjonalista jer;a’ jikseb il-fidu/ja tal-poplu tit[alla titkellem u twassal ilmessa;; tag[ha meta l-Gvern ikun ]baljat ming[ajr ma ti;i attakkata u ma tit[alliex taqdi ddmir tag[ha favur il-poplu. Simon Busuttil fakkar li lEwroparlamentari Maltin kollha eletti, huma mil-liema partit huma, g[andhom bi//a xog[ol ikbar fid-dawl li d-distakk talPartit Popolari Ewropew u sSo/jalisti fil-Parlament
Ewropew naqas. Hu appella lillEwroparlamentari f’isem ilPartit Nazzjonalista biex ikomplu ja[dmu u jirrappre]entaw lill-poplu Malti kollu. Qal ukoll li ]-]ieda ta’ si;;u g[all-Partit Nazzjonalista se j]id l-influwenza fil-Parlament Ewropew, u jawgura tajjeb biex tkompli l[idma kbira li l-Partit Nazzjonalista dejjem wettaq fl-Ewropa.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
6
LOKALI
Blue Lagoon se jkun ri]ervat g[all-g[awwiema bejn l-1 ta’ :unju u l-15 ta’ Ottubru
48 zona ri]ervata g[all-g[awwiema G[as-sajf li ;ej, Transport Malta qed tirri]erva 48 bajja fil-G]ejjer Maltin esklussivament g[all-g[awwiema, inklu] il-Bajja tal-Qajjenza. L-implimentazzjoni ta’ dawn iz-zoni riservati se tid[ol fis-se[[ fil-15 ta’ :unju 2014 sat-30 ta’
Settembru 2014 g[alkemm ilbajjiet dikjarati Blue Flag ta’ Golden Sands, Fond G[adir, ilPonta tal-Qawra, i/-?irkewwa, San :or;, Bu;ibba Pearched Beach u l-G[adira se jkollhom l-1 ta’ :unju b[ala l-bidu tal-perjodu riservat
g[all-g[awwiema. Fil-ka] tal-Blue Lagoon din i]-]ona se tkun ri]ervata g[allg[awwiema bejn l-1 ta’ :unju u l-15 ta’ Ottubru 2014. Dawn iz-zoni se jkunu indikati permezz ta’ bagi u [bula kulurit u f’diversi kwa]i
se jkun hemm ukoll lanes g[alla//ess. Dan il-lanes se jkunu a//essibbli biss g[ad-dg[ajjes biex dawn ini]]lu u jg[abbu nnies. L-ebda dg[ajsa ma tista’ tid[ol fi]-]ona riservata g[all-g[awwiema. Inizjattivi o[ra ta’ Transport
Malta jinkludu l-installazzjoni ta’ 40 baga li timmarka l-velo/ità u erba’ bagi o[ra li jindikaw sikka li tista’ tkun ta’ periklu g[ad-dghajjees. Dawn jinsabu f’Marsalforn, il-Blue Lagoon, il-Bajja tal-:nejna u l-Bajja tal-G[allis fil-Qawra.
:ugarelli lit-tfal f’Mater Dei
Numru ta’ impjegati talMaltaPost ippre]entaw numru ta’ ;ugarelli lil tfal li qed jir/ievu l-kura fl-Isptar Mater Dei. Il-;ugarelli tpo;;ew filkmamar tal-log[ob li hemm fis-swali tal-Pedjatrija u tal-Out-Patients tat-tfal. L-attività bl-g[oti tar-rigali, li ;ew ippre]entati minn Yolande Spiteri, il-Kap tas-Sezzjoni talMarketing tal-MaltaPost, saret b[ala parti mill-Programm tar-Responsabbiltà So/jali tal-kumpanija. Waqt l-attività, Spiteri qalet li l-kumpanija t[ossha fid-dover li tg[in lil dawk li huma anqas ixxurtjati, b’mod partikolari lit-tfal. Min-na[a tieg[u, David Pisani, il-Kordinatur tasServizzi Volontarji fl-Isptar Mater Dei, esprima l-apprezzament tieg[u g[al din id-donazzjoni. Qal li donazzjoni b[al din ]gur li se tni]]el tbissima fuq l-u/u[ tat-tfal fl-Isptar.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
7
LOKALI
Kura;;! Ilkoll ni;bdu [abel wie[ed Ftit iktar minn ;img[a ilu lpoplu G[awdxi u Malti [are; jivvota sabiex jele;;i s-sitt rappre]entanti tieg[u filParlament Ewropew. Kul[add kien jaf li l-Partit Nazzjonalista kien jinsab minn ta[t u dan peress li 14-il xahar qabel kien tilef l-elezzjoni ;enerali b’36,000 elf vot. Nhar is-Sibt dan ir-ri]ultat tista’ tg[id re;a’ irrepeta ru[u ming[ajr ma kien mistenni. Minkejja dan il-Partit Nazzjonalista g[all-ewwel darba fl-istorja irnexxielu jele;i f’ismu t-tielet membru talParlament Europew. Dan tal-a[[ar hu fatt li g[andu jag[mel kura;; biex inkomplu mag[qudin ilkoll flimkien ni;bdu [abel wie[ed u n[arsu b’fidu/ja lejn il-futur. So/jeta li qed tinbidel Wie[ed mill-fatturi li wassal g[ar-repetizzjoni tar-ri]ultat tas-sena l-o[ra hu l-fatt li g[andna so/jetà li qed tinbidel. Il-Partit Nazzjonalista kien ilpartit li wassal sabiex din is-
so/jetà tinbidel billi da[[al bosta libertajiet b[al dik talespressjoni, kif ukoll feta[ ilbibien bera[ g[al edukazzjoni terzjarja. Ma rridux ninsew ir-rivoluzzjoni tat-teknolo;ija tal-informatika li llum g[amlet lid-dinja li qed ng[ixu fiha wa[da globalizzata. Ideat li qed jid[lu f’artijiet imbeg[da qed jinfluwenzaw is-so/jetà tag[na anke permezz tas-social media. Hu f’dan il-kuntest li l-Partit Nazzjonalista jrid mil-lum ‘il quddiem jibda jag[raf laspirazzjonijiet tal-poplu Malti b’mod spe/jali tad-diversi minoranzi li jinsabu fostna. Joseph Muscat irnexxielu jag[raf iddiversità tas-so/jetà Maltija, jikkomunika mal-minoranzi u f’diversi aspetti irnexxielu jil[aq l-aspirazzjonijiet tag[hom. Il-Partit Nazzjonalista irid jimxi mill-[sieb tradizzjonali u jibda j[ares aktar ’il bog[od u b’hekk jo[loq vi]joni ;dida g[al pajji]na fis-snin li ;ejjin ibba]ata fuq il-mudell ta’ [afna mill-pajji]i tal-punent. Jekk jirnexxielna nag[mlu dan ilPartit Nazzjonalista jer;a’ jsir il-mu]ajk li fih jkun ji;bor diversi faxex tas-so/jetà tag[na li jirrappre]entaw il-ma;;oranza tal-elettorat Malti.
It-Tliet Ewroparlamentari Nazzjonalisiti Therese Comodini Cachia, Roberta Metsola u David Casa
Nikkomunukaw b’mod aktar sensittiv Il-komunikazzjoni hi wa[da mill-fatturi ewlenin li waslu g[as-su//ess tal-Partit Laburista fl-a[[ar ]ew;
konsultazzjonijiet li saru mal-elettorat. Hekk kif ninsabu fl-era di;itali l-Partit Nazzjonalista jrid jibda jikkomunika b’mod li jidher aktar ener;etiku u avantgarde. Kif jg[id tajjeb il-Malti l-ewwel li ma tolqot l-g[ajn! Diversi persuni [allew il-PN g[ax [assewhom urtati g[al mod kif Gvern Nazzjonalista ma kienx qed jindirizza l-problemi tag[hom kemm dawk personali, kif ukoll anke b’mod ;enerali. Fl-a[[ar sena u xahrejn Simon Busuttil beda pro/ess ta’ ti;did fi [dan il-Partit, flimkien mat-tmexxija il-;dida l-Kap ]ar mijiet ta’ familji biex iwassal il-messa;; li l-PN kien beda jinbidel u ji;;edded i]da i]]mien kien qasir wisq. }gur li l-problemi finanzjarji li sab ma’ wi//u ma lag[bux favur il-PN f’din l-elezzjoni ta’ l-Ewropa. Wie[ed irid jiftakar li lGvern u]a anke fondi pubbli/i biex iwassal il-messa;; tieg[u permezz ta’ diversi billboards im[allsin mit-taxxi tag[na, barra d-diversi ittri ta’ propaganda b[all-ittra iffirmata minn Konrad Mizzi rigward it-tra[[is tal-kontijiet tad-dawl u l-ilma li intbag[tet f’kull dar f’Malta u G[awdex.
Simon Busuttil hu l-bniedem tal-futur
}gur li bosta b[alissa qed jispekulaw dwar jekk dan irri]ultat kienx tort tat-tmexxija l-;dida tal-Partit Nazzjonalista. Il-media hekk imsej[a indipendenti saqsiet ukoll lill-Kap jekk kellux il-[sieb li jirre]enja fiddawl tar-ri]ultat, ;ustament irrisposta tal-Kap kienet li qatt daqs illum il-Partit Nazzjonalista ma g[andu b]onn nies li quddiem l-isfidi ma ja[arbux. Kull Nazzjonalist ta’ vera fid-dawl ta’ dan ir-ri]ultat g[andu jibda ja[dem biex jikkonvin/i lil ta’ madwaru li dan il-Gvern mhux qed jimxi tajjeb f’diversi oqsma u ]gur li mhux i]omm wa[da millweg[diet /entrali tieg[u dwar il-meritokrazija. Dan hu l-mument tal-prova li kull Nazzjonalist jew a[jar kull persuna li tat il-fidu/ja tag[ha permezz tal-vot lill-PN nhar isSibt li g[adda tersaq lejn ittmexxija tal-Partit u tara kif tista’ tg[in biex f’anqas minn erba’ snin o[ra f’G[awdex u Malta jer;a’ jkollna Gvern li tassew jemmen fil-meritokrazija u fil-valuri ta’ Europra wa[da mag[quda. Intom u tersqu lejn l-Partit immexxi minn Simon Busuttil inthom tistg[u wkoll tg[inu biex jid[lu ideat ;odda u b’hekk il-partit jkun qed aktar jirrifletti isso/jetà tal-lum u dik ta’ erba’ snin o[ra. Illum aktar minn qatt qabel
B]onn li nkunu qrib il-Partit Nazzjonalista aktar minn qatt qabel g[andna responsabbiltà li mhux biss nappo;;jaw lil Partit Nazzjonalista i]da b’mod aktar qawwi lill-Kap Simon Busuttil biex ikollna oppo]izzjoni b’sa[[itha li tara li dan ilGvern ma jkomplix jirrombla fuq kul[add b[alma di;à g[amel. Il-pass li jmiss F’anqas minn g[axar xhur o[ra l-Partit tag[na se jer;a’ jkollu test ie[or mal-elettorat G[awdxi u Malti, din id-darba g[all-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali ta’ Marzu li ;ej. Nofs lelettorat se jer;a’ jkun imsejja[
biex jele;;i diversi Kunsilli Lokali mferrxin ma’ G[awdex u Malta. Hu dan il-punt tat-tluq
biex il-Partit Nazzjonalista jer;a’ jqum fuq saqajh u juri li re;a’ sab kuntatt man-nies. Ilkontribut ta’ kull wie[ed u wa[da minnkom hu fundamentali biex tg[inu lill-Partit ida[[al ideat ;odda u jkun aktar organizzat fil-[idma tieg[u b’mod spe/jali x’[in ter;a’ tasal is-sieg[a tal-elezzjoni. Jekk inti tassew t[obb lil pajji]ek, jekk inti tassew G[awdxi u Maltin u tixtieq li f’pajji]na jkollna demokrazija b’sa[[itha ta[sibix aktar, ilbibien tal-Partit jinsabu miftu[in bera[ g[alik biex tesprimi ru[ek u tag[ti l-kontribut tieg[ek biex flimkien infasslu l-;ejjieni ta’ din l-art [elwa l-Omm li tatna isimha.
AVVI} TAL-QORTI
B’ordni mog[tija mill-Prim’ Awla tal-Qorti ?ivili hawn ta[t imsemmija, fl-atti tal-Pro/eduri tal-Falliment ta’ Jonathan Pace, rikors numru 585#13 JZM, ;iet ordnata s-segwenti pubblikazzjoni biex isservi ta’ notifika fil-konfront tal-Kredituri u dawk kollha interessati fl-hawn fuq imsemmija Pro/eduri tal-Falliment ta’ Jonathan Pace, Rikors numru 585#13 JZM. In virtu’ ta’ dan l-Avvi], qed ji;i notifikat illi sejra ssir laqg[a tal-kredituri, u li se tin]amm fl-Awla 17, il-Qorti, fis-17 ta’ :unju, 2014 fis-1:30p.m. Preseduta mill-Qorti hawn fuq imsemmija. Re;istru tal-Qrati Superjuri, illum 20 ta’ Mejju, 2014. AVV. FRANK PORTELLI, LLD G[ar-Re;istratur Qrati ?ivili u Tribunali
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
8
OPINJONI
Bla triq u bla mappa (36) mil-lenti ta’ analista
Il-kampanja elettorali biex ji;u eletti l-membri li se jirrappre]entaw lil Malta fil-Parlament Ewropew, g[addiet. Qed nikteb ftit wara li sirna nafu min huma s-sitt rappre]entanti tag[na. Xieraq u sewwa li nifra[ lis-sitt membri parlamentari Ewropej li ;ew eletti. In[oss li fil-bidu ta’ dan l-impenn tag[hom g[andi nfakkarhom li se jkunu qed jirrappre]entaw lil Malta.
G[andhom i[obbuha – Malta kienet hemm qabel kull politika parti;jana. Jg[o]]uha, g[ax, g[alkemm ]g[ira, hi qalbiena u ;iet ippruvata matul i]-]minijiet. Jiftakru li hi l-omm li tatna isimha. G[andhom ikunu s-sejf u ttarka tag[ha. In[e;;i;hom ja[dmu flimkien fl-interess ta’ pajji]na u fl-interess tal-Ewropa kollha. Jalla l-Mulej jiggwidahom
biex, f’isem Malta, jag[mlu g[a]liet g[aqlija, ikunu x’ikunu limplikazzjonijiet. Infakkarhom li din il-kariga ;iet mislufa lilhom mill-poplu u l-poplu jer;a’ je[odhielhom. Riflessjonijiet Ir-ri]ultat tal-voti miksuba millPartit Nazzjonalista kien ta’
di]appunt, mhux g[ax xi [add stenna li l-partit kien se jirkupra
s-36,000 vot ]vanta;; f’perjodu ta’ erbatax-il xahar. Ir-ri]ultat ta’ issa kien medi/ina morra li tnaqqas ftit il-morr tag[ha bir-reb[ tat-tielet si;;u. Dan ma g[andux jag[milna ewfori/i, g[alkemm miksub g[all-ewwel darba f’g[axar snin. Il-borma fuq tlieta toqg[od. Ksibna t-tielet si;;u fit-tielet elezzjoni. Is-sodisfazzjon tal-kisba tat-tielet si;;u g[andu jitpo;;a fl-
isfond tad-di]appunt fin-numru ta’ voti miksuba. It-triq li g[andna quddiemna hi twila u iebsa. Il-muntanja hi g[olja u difficli. I]-]errieg[a mi]rug[a s-sena l-o[ra b’tibdil fittmexxija u f’organi o[ra kien impossibbli li tissaqqa, tixxettel u tag[ti l-frott fi ]mien qasir. Ma g[andniex naqtg[u qalbna. Lg[an ewlieni g[al din l-elezzjoni kien il-kisba tat-tielet si;;u. Dan intla[aq u g[andu jimliena bil-kura;; u bid-determinazzjoni. Dan hu l-mument meta flimkien g[andna nag[tu s-sehem s[i[ tag[na. Hu normali li wara d-di]appunt bin-numru ta’ voti miksuba wie[ed jibda jipponta subg[ajh u jag[ti t-tort. L-akbar ]ball hu li nippuntaw lejn il-PN meta nafu li n-na[a l-o[ra g[amlet kampanja bba]ata fuq l-ingann u n-negattività u mhux fuq il-valuri. Filwaqt li l-partitarji Nazzjonalisti jsegwu partit u lvaluri tieg[u, tan-na[a l-o[ra jimxu wara kap ikoniku li jippro;etta ru[u akbar mir-realtà. Qed ikun populist u opportunist u superfi/jali u mhux i[ares fit-tul. It-tim ;did tal-PN ma kienx jist[oqqlu dan ir-ri]ultat. Issa huwa ]-]mien li n[arsu ’l quddiem g[all-elezzjoni li jmiss. Ilpro/ess ta’ bidla fil-partit ilu sena li beda. Din il-bidla trid tkompli. Irridu na[dmu aktar flimkien biex nag[mlu l-partit tag[na dak li verament jixraqlu li jkun: partit rebbie[. Id-di]appunt g[andu jkun xprun g[alina biex nag[rfu aktar x’azzjoni trid tittie[ed. Rajna lamministrazzjoni tal-partit tag[na ta[dem f’g[aqda mal-grupp parlamentari, mal-kandidati, malkumitati u mal-attivisti. Dan hu tajjeb, i]da m’g[andux jieqaf. Irridu nkomplu n]uru l-familji. Inkomplu nikkritikaw
{add ma g[andu ja[seb li g[ax Joseph Muscat reba[ ]ew; ma;;oranzi popolari fi ]mien erbataxil xahar se n[alluh jirrombla minn fuq kul[add. Irridu inkomplu nikkritikaw il-[a]in u nappo;;jaw ittajjeb billi nkunu kostruttivi. Jien hekk se nkompli nag[mel. Joseph Muscat kiseb din it-tieni ma;;oranza b’element ta’ propaganda u mezzi qarrieqa. G[ajjar lill-Partit Nazzjonalista bin-negattività meta kien hu li u]a element ta’ negattività kontra l-Oppo]izzjoni. G[al [afna drabi, biex jitwemmen, kien jirrepeti affarijiet li mhux korretti. Irridu nkomplu nikxfu l-ingann u l-qerq fejn dan isir. Irridu nkomplu nfiehmu lillpoplu kemm [afna slogans li rebb[uh l-elezzjoni ;enerali kienu fittizji.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
9
EDITORJAL L-EDITORJAL
Il-Parlament f’post xieraq g[alih wara 93 sena
F’intervista li ta lil MediaLink, l-Ispeaker An;lu Farrugia [abbar li l-Parlament se jimxi g[all-bini l-;did tieg[u matul ilwaqfa tas-sajf [alli l-ewwel seduta tal-Parlament wara s-sajf issir fil-bini l-;did. A[bar tajba [afna; u g[al [afna ra;unijiet. Minkejja dak kollu li g[amel il-Labour negattiv Hi a[bar tajba g[ax g[all-ewwel darba wara 93 sena, l-og[la istituzzjoni tal-istat, se jkollha bini apposta u mhux im[axkna filPalazz. U hi a[bar tajba g[ax dan se jse[[ minkejja kampanja kbira negattiva tal-Labour kontra l-binja presti;ju]a fuq livell dinji ta’ Renzo Piano, kemm meta l-Labour kien fl-oppo]izzjoni u anke fil-gvern. Mhux b’raj il-Gvern Laburista Fl-oppo]izzjoni, il-Labour ra kif ka]bar b’kull mod l-g[a]la ta’ Renzo Piano u d-disinn ta’ dan l-arkitett dinji g[all-Parlament Malti. U malli tela’ fil-gvern, il-Prim Ministru Muscat mar g[and Piano [alli jara kif dil-binja jdawwarha f’xi mu]ew [alli jxejjinha. Piano naturalment qal /ar lil Muscat fejn hu post l-ideat negattivi tieg[u. Problema ta’ rekord ta’ ministri Il-kampanja distruttiva ta’ tka]bir tal-pro;ett ta’ Piano, ilLabour komplieha fil-Parlament stess jargumenta li l-binja l;dida, li se jkollha ferm aktar spazju milli hemm b[alissa filPalazz, ma tesax ir-rekord ta’ ministri li g[amel Muscat. Gvern
li ried ika]bar lil Renzo Piano g[ax ma [asibx g[al kabinett li hu akbar minn tal-Italja.
Ir-rigal tal-Gvern Nazzjonalista lill-pajji] Dak in-negattiv u d-distruttiv tal-Labour. Imma ejja naraw dan ir-rigal sabi[ tal-Partit Nazzjonalista lill-pajji]. Li jkollna binja ta’ Renzo Piano, li kien /elebrat f’Londra g[all-binja tax-Shard kif kien /elebrat f’Pari;i g[a/-/entru Pompidou u g[al tant binjiet o[ra, hu stqarrija fil-blat tal-importanza tad-demokrazija parlamentari fi d[ul il-kapitali tag[na b[al [afna parlamenti f’binjiet ewlenin fil-kapitali tag[hom. Malta b[ala pajji] avanzat li jaf japprezza l-arti u l-;did Din se tkun ukoll dikjarazzjoni ta’ Malta b[ala pajji] avanzat li jaf japprezza l-arti u l-;did. L-Istitut Amerikan tal-Arkitetti, li onora lil Renzo Piano bil-midalja tad-deheb tieg[u jg[id: “Renzo Piano hu wie[ed minn ftit arkitetti dinjin li taw forma lil ]mienna.” Dan hu li jfisser id-disinn ta’ Renzo Piano g[allParlament g[ax japprezza l-passat waqt li jifhem li l-uniku ]mien fejn nistg[u mmorru hu l-futur. Simbolu ta’ pajji] kburi bl-img[oddi u [erqan g[all-;ejjieni Il-Parlament ta’ Piano se jkun il-bini ewlieni fid-da[la tal-kapitali tag[na, bini simbolu ta’ dak li jrid ikun pajji]na; pajji] ]ag[]ug[ kburi bl-img[oddi tieg[u imma mhux mag[luq flimg[oddi, anzi [erqan g[all-;ejjieni tieg[u. Dan hu s-sinjal talPartit Nazzjonalista g[al pajji]na, flok il-parti;;jani]mu negattiv u l-filistini]mu tal-Labour. U se jkun rigal mill-aktar xieraq g[al pajji]na waqt li jkun qed ifakkar il-50 sena tieg[u b[ala nazzjon kif xtaqu l-Partit Nazzjonalista: nazzjon wie[ed, kburi, demokratiku, liberu, modern, kulturat, Ewropew.
Il-Parlament ta’ Piano se jkun il-bini ewlieni fid-da[la tal-kapitali tag[na, bini simbolu ta’ dak li jrid ikun pajji]na; pajji] ]ag[]ug[ kburi bl-img[oddi tieg[u imma mhux mag[luq fl-img[oddi, anzi [erqan g[all-;ejjieni tieg[u
25 sena ilu f’In-Nazzjon In-Nazzjon Tag[na kienet irrappurtat bi prominenza l-a[bar li l-g[alliema kienu se jibdew ikunu trattati fil-[las b[ala professjonisti u g[alhekk g[andhom jibdew ja[sbu u jie[du de/i]jonijiet b[ala professjonisti. Dan kien t[abbar mill-Ministru tal-Edukazzjoni Ugo Mifsud Bonnici waqt il-Konferenza Annwali tal-MUT. F’rapport ie[or kien rappurtat li l-Prim Ministru Eddie Fenech Adami fir-rapport dwar it-tieni sena [idma tal-Gvern immexxi minnu il-pajji] kien miexi ‘l quddiem fuq kull front. Eddie Fenech Adami qal li nkisbu ri]ultati tajbin, minkejja li problemi g[ad fadal il-pajji] irnexxielu jo[ro; mill-fondoq li kien jinsab fih. Kien rrappurtat li nfet[et l-importazzjoni tat-televi]jonijiet bil-kulur.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
10
Oliver Friggieri
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (103)
Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef
Fil-[ar;a tal-lum ta’ InNazzjon qed nippubblikaw ilmijja u t-tielet parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu aktar dwar il-mard u t-tbatija. Dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna. Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Ilqarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenemail g[al dan lza u iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe . mikallef@media . link .com.mt.
INTERVISTA Ftit ;img[at ilu konna tkellimna fid-dettall [afna dwar /erti aspetti tal-mard u t-tbatija. Ma rridx nirrepetu d-diskors li g[amilna u li laqat lil [afna nies. Illum nixtieq li naqbdu aspett ie[or minn dak issu;;ett u ng[arbluh ftit – ilpazjent. L-ewwel [a;a, min jaqa’ f’din il-kategorija^ Huma pazjenti dawk li g[al xi ra;uni jaqg[u lura fisso/jetà^ Forsi dawk li huma foqra^ Forsi dawk li huma emar;inati^ Naturalment apparti dawk li huma b’xi mod jew ie[or morda. I]-]ew; kelmiet ‘a;ent’ u ‘pazjent’ huma mnisslin mil-Latin.
A;ent hu xi [add li jag[mel xi [a;a, xi [add li ja;ixxi, jag[mel azzjoni, waqt li pazjent hu xi [add li jir/ievi l-azzjoni ta’ [addie[or. Pazjent hu xi [add li jbati, huwa passiv g[aliex jir/ievi lazzjoni. Mela fis-sens wiesa’ lkelma ‘pazjent’ tfisser a[na lkoll kull meta a[na nir/ievu, naqilg[u xi [a;a ming[and [addie[or. Fis-sens dejjaq ‘pazjent’ tfisser marid, xi [add li hu su;;ett g[al forza akbar minnu. Pazjent – bniedem li hu pa/enzju], pazjenti.
Xi drabi ng[id li xi ftit jew wisq kul[add hu pazjent. Naturalment fuq livelli differenti u diversi. Bla dubju ta’ xejn fi/-/entru ta’ kull diskors dwar mard, kura, medi/ina... g[andu jkun hemm il-pazjent u l-interessi tieg[u. Fis-sens filosofiku a[na lkoll pazjenti. A[na lkoll ir/evejna lilna nfusna, bil-karattru u bilfi]iku tag[na. Nista’ nag[]el ilkappell li nxidd fuq rasi, imma ma nistax nag[]el lil rasi stess. L-essenzjali ma kienx, u ma hu qatt, f’idejja. Anqas ma kont jien
li dde/idejt meta u kif u fejn u g[and min twelidt... Il-wi// li hemm fil-mera hu tieg[i, imma jien ma kelli, u ma g[andi, ebda responsabbiltà g[alih. Mhux jien g[a]iltu... forsi jien g[a]ilt innu//ali u l-imsielet u l-istil taxxag[ar, imma xejn aktar. M’a[niex a;enti, imma a[na pazjenti. A[na stess, b[ala persuni, a[na pazjenti fis-sens li sibna lilna nfusna lesti, bix-xejriet mentali u fi]i/i li g[andna. Bledukazzjoni, bil-kultura, nippruvaw inbiddlu lilna nfusna g[alla[jar. Nippruvaw insiru a;enti tag[na nfusna. Il-kirur;ija plastika hi e]empju wie[ed kif fi ]mienna lbniedem jipprova jsir l-a;ent tieg[u nnifsu, u ma jibqax il-pazjent. Bl-intervent kirur;iku l-bniedem jipprova jag[ti sura ;dida, differenti lilu nnifsu. Jipprova jidde/iedi hu nnifsu dwar kif jixtieq ikun. Il-festa tal-Karnival tista’ titqies b[ala okka]joni li fiha l-bniedem jipprova jo[loq mill-;did lilu nnifsu, billi jilbes maskra, ji]bog[ lilu nnifsu, jag[ti
F’mumenti diffi/li l-minutiera donnha tieqaf jew tit[arrek bil-mod. Il-mard u t-tbatija j;ibu mag[hom [afna [sibijiet u [afna tensjoni... iljieli twal ta’ ansjetà...
sura differenti tieg[u nnifsu. Imma tassew li din il-bidla tista’ sse[[? Il-Karnival ibiddel biss lid-dehra ta’ barra. Min hu pazjent fi sptar u min hu pazjent fid-dar tieg[u... L-isptar u d-dar huma bini kbir wie[ed. I]-]ew; postijiet jag[tu g[al xulxin. Dar tista’ tkun sptar, waqt li sptar hu dar. It-tbatija ma g[andhiex postijiet. G[andna pazjenti li qed jing[ataw il-kura b’[afna m[abba u b’[afna attenzjoni. Forsi tippermetti naqsam dan id-diskors fi tliet fa]ijiet> dawk il-pazjenti mi]muma d-dar imdawra bil-familja u b’[afna m[abba, dawk il-pazjenti mi]muma fl-isptarijiet – forsi anki g[al ]mien temporanju, u dawk mi]muma fi djar apposta, b[ad-djar tal-anzjani. Imma te]isti [afna kura u [afna m[abba. U dwar dan g[andna nkunu kburin. Naqbel mieg[ek! Malta g[andha servizz mediku millaqwa. It-tobba Maltin, prodott talUniversità tag[na, huma professjonisti tal-og[la klassi. Dan il-fatt hu wie[ed mill-isba[ aspetti ta’ Malta, u jixraq [afna li nsemmuh sikwit g[aliex il-gratitudni hi sinjal sabi[. {dejn pajji]i o[rajn Malta hi pajji] imfissed.
Din hi [a;a sabi[a li wie[ed jitg[allimha qabelxejn bis-safar, billi josserva u jqabbel. Pazjent jista’ jkun kullimkien, kull fejn hemm xi [add, bniedem jew annimal, li qieg[ed ibati. Ittbatija ma tiddistingwixxix bejn razza u o[ra, u fejn hemm iddemm u l-la[am hemm biss lu;ig[, l-istess u;ig[. Anki l-u;ig[ sieket, mutu, huwa w;ig[ tremend. Anki karba ta’ nemla hi karba tremenda, u jismag[ha biss Alla, li [alaqha. Minn din ir-riflessjoni ’l quddiem nistg[u nimxu bil-[sieb tag[na biex nippruvaw nifhmu ftit (?) kemm ninsabu mdawrin b’tur-
menti mentali u fi]i/i li ma jinstemg[ux.
Ikollna nammettu li fi ]mien gvern wara ie[or dejjem saru avvanzi kbar u millaktar importanti fil-kura u xhieda ta’ dan huma l-isptarijiet li ngawdu u anki l-fa/ilitajiet u s-servizzi offruti. I]-]ew; gvernijiet tradizzjonali Maltin offrew dejjem l-a[jar servizzi fil-qasam tas-sa[[a.
Waqt li a[na b[ala poplu nesi;u dejjem aktar, a[na nafu wkoll b’liema [ila u dedikazzjoni l-impjegati fl-isptarijiet Maltin joffru l-[ila tag[hom kollha ming[ajr waqfien u b’[ila liema b[alha. Je[tie; li dan it-tif[ir isir, u jsir wisq u wisq aktar min[abba li mhux dejjem nifhmu kemm a[na pajji] avvanzat fil-kura medika li joffri.
Ippermettili imma nag[mel pass /kejken lura – g[andna wkoll [afna pazjenti li huma abbandunati. Iva. Litteralment abbandunati f’darhom. Abbandunati fl-isptarijiet. Dan l-a[[ar ixxokkjajt ru[i nisma’ bil-problema li te]isti fl-isptar fejn persuni – l-aktar anzjani – huma litteralment abbandunati mill-familja tag[hom. Din g[andha t[ammrilna wi//na. Ina//ettabbli. Ting[afas qalbi nisma’ stejjer, u jidher li din hi problema komuni [afna, ta’ persuni, fosthom [afna anzjani, li jispi//aw imwarrba u abbandunati f’xi sptar ming[ajr [add ma jmur jarahom! Anqas membri talfamilja! Forsi wliedhom stess! Imma x’qed ji;ri^ L-edukazzjoni hi l-muftie[ ta’ kollox. Ma hemm xejn [liefha. Ming[ajr l-edukazzjoni talqalb, tas-sentiment, ma hemm ebda edukazzjoni tal-mo[[, tarra;uni. Ir-ra;uni we[idha hi barbara – hekk hi kull gwerra – g[aliex ta[seb fl-interessi tag[ha biss u ma t[oss xejn. Kull gwerra
trid tiba qabelxejn billi l-gwerriera jin]g[u kull sentiment. Bir-ra;uni wie[ed isib elf sku]a g[ala ma jistax imur i]ur il-morda u l-bqija. U bis-sentiment i[oss ilkuntrarju. L-indifferenza msemmija hi mnissla mill-fatt li sikwit ledukazzjoni t[alli barra dan laspett fondamentali li, fil-fehma tieg[i, g[andu jinbena kollox fuqu, anki t-twemmin reli;ju] li, fost l-o[rajn, hu minnu nnifsu m[abba, ;entilezza, qalb miftu[a lejn kull min qieg[ed ibati. L-edukazzjoni tal-mo[[ hi inqas diffi/li mill-edukazzjoni talqalb. Huwa e[fef li trattab mo[[ iebes, milli li trattab qalb iebsa, mag[luqa. Meta qalb ting[alaq, tissakkar g[at-tbatija ta’ madwarha, hemm ikun intla[aq l-ag[ar u l-eqqel livell fl-abbiss tal-qalb umana: lapatija, il-bruda. G[all-filosfi Griegi tal-qedem l-apatija kienet il-kwalità li biha lbniedem ma j[oss xejn. Hi [a;a tant [afifa li ma t[ossx g[at-tbatija tal-o[rajn. Widnejna tant jisimg[u ftit, u g[andna elf sku]a biex nin[bew warajha. Hemm tid[ol l-edukazzjoni talqalb, li tbati ma’ kull fejn hemm demm u la[am mu;ug[in. Lisba[ lezzjoni hi dik li turi li lintellett g[andu jkun sottomess g[all-qalb. Ir-ra;uni hi assolutament importanti – b[ala tapit li l-qalb tg[addi minn fuqu, u xejn aktar. Ta[t kull reli;jon, ta[t kull opra kbira ta’ arti (l-aktar il-mu]ika u lpoe]ija), ma hemm xejn [lief din il-verità li kollox jiddependi minnha. Meta l-bniedem g[amel /erti skoperti kien ;enju, u meta mbag[ad u]ahom kien kriminali. Id-dilemma ta’ Einstein, fost lo[rajn, tiftiehem f’dan id-dawl. Meta l-bniedem skopra l-g[odod vjolenti kien bravu, imma meta mbag[ad u]ahom kien mostru. L-anzjani li huma m[ollijin we[idhom f’dar tal-anzjani, jew sa[ansitra f’darhom stess: hi problema li tissemma sikwit.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
11
INTERVISTA hemm minsu;in mieg[u problemi ;odda. Fl-a[[ar mill-a[[ar hi kwistjoni ta’ organizzazzjoni, amministrazzjoni, u g[alhekk hi wkoll kwistjoni politika. Imma laqwa [a;a te]isti di;à, u din hi lkompetenza tal-istaff mediku, paramediku u l-bqija. Dawn fostna huma tal-og[la kwalità. U dan hu l-mertu ta’ kull min, mil-livell ministerjali ’l isfel, [adem biex Malta til[aq l-aqwa u l-a[jar livell. Aspett ie[or li jinkwetani [afna meta nitkellmu dwar il-kura hu dak tal-finanzi. Mhux kul[add jista’ jmur jag[mel intervent fil-privat. Ikollna nammettu li l-kura fil-privat tiswa l-flus, biex ma ng[idx tiswa [afna flus! Anki f’dan il-qasam sar progress kbir, kif turi l-lista tal-
L-anzjani g[andhom dritt g[all-aqwa kura u attenzjoni. Hi [asra li tiltaqa’ ma’ familji li jabbandunaw lill-anzjani tag[hom. Dawn huma stejjer tal-mist[ija li qed ji;ru f’pajji]na wkoll...
Mill-;did, hemm tbatija siekta, muta li, madankollu, tista’ titnaqqas jekk titnieda kampanja f’livell nazzjonali. Kull kampanja edukattiva t[alli effetti sbie[, mhux biss fost il-;enerazzjonijiet il-;odda, imma wkoll fost l-adulti u l-anzjani li ma [adux dawn ittag[limiet fl-iskola qadima ta’ ]mienhom. Anki l-edukazzjoni te[tie; li tkun edukata minn ]mien g[al ie[or, biex jing[arfu a[jar valuri qodma u biex jibdew ikunu apprezzati valuri ‘;odda’. Huma ‘;odda’ daqskemm hu ;did ilkolesterol, li ilu hemm sa millbidu imma li ;ie skopert ftit snin ilu biss. Il-mo[[ tal-bniedem jimxi bil-mod. Dan in-nuqqas ta’ sensittività umana kien wassal lil Einstein biex sa[ansitra jistqarr li hawn ]ew; [wejje; biss li huma infiniti: l-univers u l-istupidità umana. Fi kliem ie[or, il-bniedem g[adu fil-pro/ess li jitg[allem ilprin/ipji l-i]jed elementari. Bi]]ejjed niftakru fil-ka] spettakolari tal-Jeddijiet tal-Mara: ilmara ma setg[etx ting[ata l-istess jeddijiet tar-ra;el sempli/ement g[aliex ma hix ra;el! Ma kellhiex paga ugwali daqs ir-ra;el, ma setg[etx tivvota... g[ax mara! Hemm qawl Malti li ji;bor f’sentenza wa[da lil din it-tradizzjoni in;usta kontra l-mara: ‘seba’ nisa f’sensihom, ra;el mi;nun jg[addihom’! It-tradizzjoni hi mimlija pre;udizzji li daqskemm huma kattivi huma wkoll banali. L-anzjanità kienet o;;ett ta’ pre;udizzju. Lura g[all-argument tieg[ek: lanzjani huma sikwit minsija minn nieshom g[aliex hi nieqsa wkoll l-edukazzjoni li tapprezza l-anzjanità, ix-xju[ija. Dan ukoll hu valur antik li qieg[ed ikun ivvalutat fi ]mienna. L-epoka moderna hi interessanti anki g[aliex qieg[da tinteba[
kemm matul is-sekli t[allew fil;enb il-valuri favur kull min hu dg[ajjef, bla le[en. Fil-qieg[ ta’ kollox kien hemm il-pre;udizzju kontra kull min ma g[andux is-sa[[a li jiddefendi ru[u. Qawl ie[or jg[id li ‘lim[abba hi tqila’, ji;ifieri lim[abba, skont il-li;i tal-gravità, tin]el minn fuq g[al isfel, u ma titlax minn isfel g[al fuq. Fi kliem ie[or, huwa e[fef li missier i[obb lil ibnu, milli li iben i[obb lil missieru. Forsi l-Istat g[andu jkun aktar sever ma’ dawk li jabbandunaw lill-anzjani tag[hom... forsi wara li jkunu [adulhom sal-inqas sold li kellhom! Il-li;ijiet jistg[u jiswew biex fejn l-opinjoni pubblika ma tasalx, tasal il-forza politika. Imma l-fidwa vera sse[[ biss bilkonvinzjoni, u din hi kwalità li ledukazzjoni biss tista’ troddha. L-edukazzjoni stess ma tag[milx mirakli, u sikwit tista’ anki tfalli. L-‘ageism’ hu wie[ed mill-pre;udizzji tradizzjonali li l-
mentalità moderna qieg[da turi li g[andu jispi//a.
Forsi fuq livell emottiv, u na[seb li tikkondividi dan il[sieb tieg[i, imma l-persuni morda, i/-/ittadini [utna, g[andhom ikunu l-g[o]]a ta’ dan pajji]na. Nemmen li l-kobor ta’ pajji] m’g[andux jitkejjel biss minn dak li hemm ma[]un fil-beni tal-pajji], jew minn kemm tkun sejra tajjeb jew le l-ekonomija, imma nazzjon ikun kbir daqskemm jag[raf irawwem u j[ares i/-/iviltà umana fejn id-dinjità ta’ kull persuna hi mi]muma kif suppost u fl-og[la livelli possibbli.
Naqbel mieg[ek. F’dan ilqasam ukoll sar progress kbir, kemm fil-livell kontinentali, permezz tal-Unjoni Ewropea, li temmen fi prin/ipji li ma g[andhomx fruntieri, u kemm fil-livell kulturali, min[abba li l-anzjanità llum tinvolvi wisq aktar nies minn qatt qabel. L-edukazzjoni waslet biex tejbet mhux ftit il-mentalità bierda li ntirtet minn seklu g[al ie[or – matul sekli ta’ dlam meta lIndividwu kien midfun ta[t il-kult tal-Poplu, ji;ifieri meta l-Wie[ed ma kien jg[odd xejn [dejn il[afna, il-Kotra. Kienet il-kultura tal-qawwi kontra d-dg[ajjef. L-anzjan kien mag[dud fost il-kategoriji taddg[ajfin. Inti dg[ajjef – ji;ifieri inti ma g[andekx drittijiet. Il-kultura ;dida tal-jeddijiet tejbet ilqag[da tal-anzjani. L-idea tal-political correctness swiet [afna biex naqas id-disprezz verbali u anki istituzzjonali fil-qasam tax-xju[, li issa bdew jissej[u anzjani. ‘What’s in a name?’ [afna u [afna, u mhux ftit. Meta nitkellmu dwar pazjenti bla dubju ta’ xejn ikollna nitkellmu dwar il-kura. Grazzi g[alina lkoll f’pajji]na g[andha servizzi tas-sa[[a b’sa[[ithom. Madankollu jinkwetawni bis-serjetà [afna waiting lists twal li jkomplu jikka;unaw [afna tbatija. Imma;ina anzjan jew anzjana li jkollhom b]onn xi tip ta’ intervent mediku u dawn jitpo;;ew fuq waiting list! Aktar ma joktru l-opportunitajiet, u aktar ma jitwal l-g[omor medju tal-anzjani, aktar se jikbru l-b]onnijiet, l-esi;enzi. I/-/ittadin
se jissokta jistenna u jesi;i wisq aktar. Dan jissejja[ progress, waqt li
interventi differenti li jsiru f’Malta. Is-servizz statali joffri opportunitajiet li juru li s-sa[[a hi prijorità fil-[sieb ta’ kull Gvern Malti. Fl-isfond ta’ dan id-diskors kollu jkollna nammettu imma li l-persuna marida [afna drabi hi ri]orsa g[al dawk li jkunu madwarha g[aliex jekk il-mard jg[akkes lill-bniedem fi]ikament, imma fl-istess [in jimmaturah spiritwalment fissens li l-bniedem marid jaf imur g[al dak li hu essenzjali u ne/essarju. Hu minnu li xi drabi l-mard ma j[allikx tirra;una, imma hu minnu wkoll li s-sodda tal-mard hi skola ta’ g[erf. It-tbatija tg[allem u ssaffi u trodd maturità ;dida. Il-prezz fli]vilupp tal-persuna huwa g[oli. L-u;ig[ hu prezz g[oli, imma kif nafu minn /iviltajiet diversi,
kemm Orjentali u kemm O//identali (ng[idu a[na l-kultura Griega Klassika), ebda we;g[a ma hi g[alxejn, mo[lija. We;g[a inutli hi insult g[arra;uni, u fuq kollox g[as-sensibbiltà ta’ kull persuna li t[oss. Kull turment madwarna jitlob spjegazzjoni, Mo[[na jesi;i spjegazzjoni, u din l-ispjegazzjoni tag[tiha biss ir-reli;jon. Hemm fil-qieg[ ta’ kollox ilkonflitt bejn l-idea ta’ Alla [anin, fuq na[a, u l-idea tas-sofferenza fl-inno/enti kollha, fuq in-na[a lo[ra. Min jemmen f’Alla [anin, Alla tal-im[abba, ma jista’ jasso/ja mieg[u ebda idea ta’ tbatija inutli, mo[lija. Minn hawn ’il quddiem nistg[u nitilg[u fuq dg[ajsa ta’ ra;unament delikat [afna... vja;; twil li jrid bilfors iwassalna sal-uniku xatt mixtieq, fejn it-tbatija ting[ata sens. Kull turment madwarna jwe;;ag[na, u jitlob spjegazzjoni. Kull spjegazzjoni tfisser li l-bniedem twieled b’mistoqsija li tesi;i twe;iba. Bil-fidi j;orrha u ma jaqax ta[tha. U ming[ajr fidi... ma nafx. Ninsabu fil;ungla, bit-tama li l-;ungla ma hix g[al dejjem.
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’
Insiru nafu a[jar min a[na
Anki l-u;ig[ sieket, mutu, huwa w;ig[ tremend. Anki karba ta’ nemla hi karba tremenda, u jismag[ha biss Alla, li [alaqha. Minn din ir-riflessjoni ’l quddiem nistg[u nimxu bil-[sieb tag[na biex nippruvaw nifhmu ftit (^) kemm ninsabu mdawrin b’turmenti mentali u fi]i/i li ma jinstemg[ux
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
12
OPINJONI
Il-Partit Nazzjonalista g[andu jissokta jibni lilu nnifsu u j[ares ’il quddiem b’fidu/ja L-elezzjoni tal-Parlament Ewropew ;iet u g[addiet. Ilpoplu Malti u G[awdxi ele;;a s-sitt persuni li se jservu b[ala Membri Parlamentari f’dan ilParlament – tlieta mill-Partit Laburista u tlieta mill-Partit Nazzjonalista. Pro/ess li [a kwa]i erbat ijiem u li s-sitt si;;u, biex ;ie elett, ikkaw]a tensjoni kbira li damet g[al diversi sig[at. Il-Partit Nazzjonalista g[attieni darba f’erbatax-il xahar ;arrab telfa o[ra f’dawk li huma voti mitfug[a f’ismu. I]da rnexxielu jikseb dak li po;;a b[ala mira tieg[u g[al din l-elezzjoni, ji;ifieri li g[allewwel darba jtella’ tliet si;;ijiet u mhux tnejn biss. Din kienet il-mira tal-Kap talPartit Simon Busuttil u kif kien bassar hu meta qal li ma kinitx fa/li li l-Partit jirba[ dan ittielet si;;u. Aktar minn hekk, il-Partit Nazzjonalista reba[ dan is-si;;u ming[and il-Partit Laburista, li kif jaf kul[add, fla[[ar le;i]latura tal-Parlament Ewropew hu kellu erba’ si;;ijiet waqt li l-Partit Nazzjonalista kellu biss ]ew; si;;ijiet. G[alhekk irridu ng[idu li waqt li l-Partit Laburista re;a’ rnexxielu j;ib numru tajjeb ta’ voti li tawh reb[a assoluta, flistess [in ma kienx kapa/i j]omm ir-raba’ si;;u li kellu fla[[ar [ames snin, g[ax dan intreba[ mill-Partit Nazzjonalista. Distakk ta’ voti
Dwar dan, il-Partit Nazzjonalista jinsab kuntent u sodisfatt [afna, i]da mhux l-istess dwar id-distakk ta’ voti li kellu u g[ad g[andu bejnu u bejn il-Partit Laburista. U proprju dan ir-ri]ultat ta’ din l-elezzjoni joffri challenge akbar u aktar f’sa[[tu lit-tim tat-tmexxija u lill-Partit Nazzjonalista kollu biex jikkon/entra u jsa[[a[ aktar id-determinazzjoni u r-rieda tieg[u, biex ikompli ja[dem bla heda sabiex jikkonvin/i u jipperswadi lil aktar nies li ji;u lura fi [danu. Din hi xi [a;a li l-Partit di;à mbarka fuqha u issa se jintensifika din il-[idma li biha l-Partit jersaq aktar lejn in-nies, jismag[hom, jifhimhom u jipprova jwie;eb g[all-b]onnijiet u l-esi;enzi tag[hom b’kull mod u possibbilment anke millum, mill-bank talOppo]izzjoni.
Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com
Il-PN g[andu mil-lum jibda jie[u notament tal-in;ustizzji u vendikazzjonijiet li qed isiru mal-[addiema u man-nies in;enerali biex meta jasal i]-]mien, issir ;ustizzja mag[hom
Il-Partit Nazzjonalista g[andu jissokta ja[dem bla waqfien u l-aktar [a;a importanti hi dik li jkun dejjem vi/in in-nies biex jisma’ direttament ming[andhom dak kollu li jkollhom xi jg[idu. B’hekk nirb[u mill-;did il-fidu/ja tan-nies In;ustizzji u vendikazzjonijiet Fl-idea tieg[i l-Partit g[andu mil-lum jibda jie[u notament tal-in;ustizzji u vendikazzjonijiet li qed isiru mal-[addiema u man-nies in;enerali sabiex meta jasal i]-]mien, issir
;ustizzja mag[hom kif inhu mistenni u xieraq, g[ax li ng[idulhom “g[andkom ra;un” biss, mhux bi]]ejjed. Il-Gvern pre]enti wriena kif g[andu jag[]el il-kapijiet kollha meta partit ikun fil-gvern. Dan g[andu jpo;;i b[ala kapijiet fi/-/ivil u f’korporazzjonijiet parastatali, nies tat-twemmin u fidu/ja tieg[u, u addijo trasparenza, addijo meritokrazija u naturalment addijo ;ustizzja. Imma dan hu s-sewwa^ Hemm b]onn ukoll li nippubblikaw u nsemmg[u le[inna dwar l-in;ustizzji kollha li nisimg[u bihom, kemm filParlament kif ukoll barra millParlament. Illum qed isiru affarijiet li qabel qatt ma bsarna li jistg[u jsiru. Il-fidu/ja tal-poplu Dwar dawn l-affarijiet, apparti l-Partit Nazzjonalista kwa]i [add mhu jsemma’
le[nu. Nittama li meta jasal ilmument li l-Partit Nazzjonalista jakkwista l-fidu/ja tal-poplu, ma jqum [add jipprietka u jippontifika li l-Partit qed jag[mel [a]in, meta quddiem l-irregolaritajiet u l-[ni]rijiet li qed ise[[u llum kul[add baqa’ b’[alqu mag[luq biex ma jinbag[adx. Illum anke l-kliem ‘corrupt practices’ donnu spi//a mill-vokabularju talpolitika Maltija. Il-proverbju jg[id li ‘bla flus la tg[annaq u lanqas tbus’. A[seb u ara kemm tmexxi kampanja elettorali ta’ natura nazzjonali, meta l-avversarju huwa tali li g[alih ‘money no problem’. Huwa stat ta’ fatt li l-Partit Nazzjonalista jinsab f’sitwazzjoni finanzjarja diffi/li u allura ma jistax jikkompeti f’/erti b]onnijiet u materjal li kampanja elettorali tirrikjedi. Irridu g[alhekk mil-lum inkomplu ni;bru l-flus b’kull mod le/itu u possibbli. Di;à l-Partit g[andu grupp li jie[u [sieb jorganizza attvitajiet ta’ ;bir ta’ fondi u jalla dan i]id fil-[idma tieg[u u jinstabu modi o[ra ta’ ;bir ta’ fondi biex erba’ snin o[ra nkunu f’po]izzjoni ferm a[jar milli konna f’din l-elezzjoni.
La qed nitkellmu fuq il-kampanja elettorali, ippermettuli nag[mel xi osservazzjoni li lili ma g[o;bitni xejn. Pere]empju billboards il-Partit Nazzjonalista m’g[amilx min[abba nuqqas ta’ fondi. Nifhem. Kartelluni fil-ka]ini
Imma ma nifhimx kif fl-a[[ar jiem il-Partit Nazzjonalista [are; xi kartelluni fil-ka]ini tieg[u b’wicc Joseph Muscat u xi w/u[ o[ra kollha konnessi mal-g[oti ta’ xog[lijiet u g[otjiet lill-[bieb tal-[bieb. Kollha b’tema negattiva. Jien ma’ dawn ma qbilt xejn. Kien il-Partit Nazzjonalista li waqt kampanji elettorali introdu/a, g[all-ewwel darba f’Malta, billboards sbie[, attraenti, li juru familji, tfal, studenti, ]g[a]ag[ e//., filkampanja sabi[a kollha [dura ta’ Malta, ilkoll iwasslu messa;;i po]ittivi u li joffru ;id u serenità, u issa morna lura g[all-kartelluni kollha negattivi li jesprimu dwejjaq u korla. IlPartit Laburista llum il-billboards tag[na g[amilhom tieg[u u mela lil Malta u G[awdex kollha bihom.
Ftit ta’ ]mien ilu, kienu j;eg[luna nne[[u dawn il-billboards xi jumejn qabel l-elezzjoni, illum kollox jibqa’ hemm anke quddiem il-post tal-votazzjoni, qisu ma ;ara xejn, blisku]a li dawn huma tal-gvern u mhux tal-Partit. B[allikieku llum hemm xi distinzjoni bejn il-gvern u l-partit fil-gvern! Wara li g[edt dan kollu, jien in[ossni obbligat li minn qalbi nirringrazzja lit-tim tat-tmexxija, flimkien mal-kandidati kollha tal-elezzjoni, g[all-[idma kbira ma taqta’ xejn li wettqu matul din l-a[[ar sena. {idma kbira mit-tim tal-PN {idma li rrid ng[id kienet tis-
boq kull [idma o[ra mwettqa f’kampanji ta’ elezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew talpassat. {idma iebsa kontinwa li tinkludi eluf ta’ kuntatti mannies, kif ukoll [idma ta’ politika ;enerali li tressaq lill-partit aktar vi/in in-nies. L-istess japplika g[al numru kbir ta’ voluntiera li l-Partit kellu ma’ Malta u G[awdex. Il-pedament issa huwa lest. Il-bini beda tiela’ bil-mod ukoll. Fil-politika mirakli ma jsirux. Tnax-il xahar huma ftit wisq biex neg[lbu s-sitwazzjoni di]astru]a li [adna flelezzoni ta’ sena ilu. G[alkemm g[adna [afna lura, il-Partit di;à rnexxielu jil[aq ilmira li hu g[amel g[alih innifsu, ji;ifieri li jie[u g[all-ewwel darba t-tielet si;;u mis-sitta assenjati g[all-Malta filParlament Ewropew. Kif qal Simon Busuttil, din lambizzjoni kienet wa[da kura;;u]a u diffi/li. Triq li tie[u g[at-telg[a u telg[a iebsa, i]da grazzi g[all-[idma ta’ dawn in-nies kollha u b’mod partikulari tal-Kap tag[na, dan il-g[an il[aqnieh u dan se jag[mel differenza kbira g[allPartit Nazzjonalista u g[allpajji].
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
13
OPINJONI
Grupp ta’ ]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin li g[amlu esperjenza lil hinn minn xtutna... pajji]na hu xxurtjat li g[andu [afna ]g[a]ag[ li g[andhom qalb kbira u li jittrasmettu [afna ener;ija po]ittiva u m[abba
Il-g]ejjer Maltin ixxurtjati li g[andhom [afna ]g[a]ag[ ta’ qalb kbira Meta qed indur il-parro//i waqt i]-}jara Pastorali, qed ninteba[ li g[andna bosta ]g[a]ag[ tajbin. Smajt lil xi [add jg[id li b[alissa fid-djo/esi g[andna fjuritura ta’ adolexxenti u ]g[a]ag[ li huma impenjati f’attivitajiet parrokkjali. Dan huwa sinjal sabi[ [afna. U[ud minnhom mhux biss itajru n-nar imma huma ;eneru]i [afna g[ax g[andhom qalbhom taddeheb. Naf li [afna minnhom qeg[din ifittxu: min xi twe;iba g[all-mistoqsijiet tqal tal-[ajja – inklu]a dik tal-fidi – min x’se jag[mel b’[ajtu u min ifittex issie[ba jew is-sie[eb. B’sens ta’ rispett kbir lejn dawn i]-]g[a]ag[, nixtieq ng[idilhom li mhux biss huma qeg[din ifittxu, imma hemm xi [add ie[or li beda jfittixhom qabel ma bdew ifittixuh huma. Dan huwa :esù Kristu, li llum ukoll g[adu jsejja[ li]-]g[a]ag[ g[all-[ajja sa/erdotali jew g[all-[ajja kkonsagrata, biex mieg[u jag[mlu avventura ta’ m[abba. Nixtieq fl-okka]joni ta’ dan ilJum Dinji ta’ Talb g[all-Vokazzjonijiet, li qeg[din ni//elebraw f’dan ir-raba’ {add tal-G[id,
nitkellem b’mod partikulari fuq is-sej[a g[all-[ajja sa/erdotali, fuq is-sbu[ija u s-siwi tag[ha g[all-;id tal-Knisja u tas-so/jetà. Iduq [afna m[abba Is-sa/erdot mhuwiex biss dak li, misjuq mill-im[abba, jiddedika [ajtu kollha g[al Alla u g[allproxxmu, imma huwa wkoll dak li bis-sa[[a tal-ministeru tieg[u jduq [afna m[abba. Infatti l-[id-
ma sa/erdotali tieg[u tqieg[du f’sitwazzjonijiet fejn jir/ievi aktar im[abba min dik li hu jipprova jag[ti. Diversi drabi sibt ru[i f’/irkustanzi fejn, flok ma xandart ilBxara t-Tajba, [addie[or kien bxara tajba g[alija. Meta ppruvajt inkun kanal tal-[niena ta’ Alla g[all-o[rajn, [addie[or dewwaqni din il-[niena. Meta offrejt ilfara;, tfarra;t nara l-mirakli ta’ Alla jse[[u quddiemi. X[in mort in[addan, sibt lil min [addanni. Dawn huma ftit aspetti millavventura tal-im[abba li hemm lesta g[al dawk li jwie;bu g[assej[a sa/erdotali. Nifhem li llum aktar minn qatt qabel mhux fa/li li wie[ed jinteba[ li :esù qed ifittxu; naf ukoll li
Is-sa/erdot mhuwiex biss dak li, misjuq mill-im[abba, jiddedika [ajtu kollha g[al Alla u g[all-proxxmu, imma huwa wkoll dak li bis-sa[[a tal-ministeru tieg[u jduq [afna m[abba
L-Isqof Mario Grech bishopmgrech@gmail.com
quddiem l-isfidi marbuta malvokazzjoni, hemm min jaf jaqta’ qalbu u jibqa’ lura. Talb g[all-vokazzjonijiet
Huwa g[alhekk li [assejt li g[andi nikteb dan il-messa;; f’din il-;urnata ta’ talb g[all-vokazzjonijiet, biex nag[mel il-qalb lil dawk li huma kurju]i dwar din l-avventura sa/erdotali. Nixtieqkom temmnu li :esù jemmen fikom. Mhux intom g[a]iltu lilu, imma Hu g[a]el lilkom. Nistedinkom tag[mluha aktar ma’ :esù u tib]g[ux tag[tuh /ans ikellem lil qalbkom fit-talb. Il-Knisja u s-so/jetà g[andhom b]onnkom.
Irrodd [ajr lill-;enituri, li filkura tag[hom huwa fdat l-ewwel seminarju li hija l-familja, li jakkumpanjaw bit-talb lil uliedhom f’dan it-tfittix. Nesprimi lgratitudni tieg[i lill-katekisti u lill-g[alliema, li [afna drabi jg[inu fid-dixxerniment vokazzjonali. Filwaqt li g[andi obbligu kbir lejn dawk is-sa/erdoti qaddisin li bl-g[otja s[i[a tag[hom infushom, bl-impenn di]interessat u bil-[e;;a g[all-appostolat kienu u g[adhom ta’ ispirazzjoni g[al [afna o[rajn li saru qassisin, in[oss li g[andi nitlob ma[fra ta’ kemm-il darba a[na s-sa/erdoti nqasna milli nkunu ta’ e]empju tajjeb, u forsi ukoll konna ta’ xkiel g[al min kien qed jist[arre; is-sej[a tieg[u. Huwa fatt mag[ruf li sa/erdot li huwa qrib ta’ Alla, spiritwalment
do/li, qrib in-nies, f’komunjoni ekkle]jali, [abrieki u fer[an, huwa l-aqwa promotur g[all-vokazzjonijiet sa/erdotali. {ajr lil Alla
G[alhekk irrodd [ajr lil Alla g[al dawk is-sa/erdoti, membri ta’ istituti reli;ju]i, istituti sekulari u fl-Ordo Virginum pre]enti fid-djo/esi tag[na, li ta’ kuljum fis-skiet u b’fedeltà jimxu wara Kristu fqir, kast u ubbidjenti u jwasslu l-fer[ u l-fara; tieg[u lillbniedem taFilwaqt li nag[mel sej[a lill-Knisja f’G[awdex biex ma tehdiex ta[dem u titlob g[allvokazzjonijiet, ner;a’ n;edded issej[a li g[amilna ftit ;img[at ilu, biex dawk li g[addejjin minn xi tbatija joffru t-tbatija tag[hom g[all-vokazzjonijiet u jinkitbu f’dik il-“Katina ta’ Talb” imnedija mis-Seminarju tag[na.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
14
KONSUMATUR
Il-konsumatur g[andu dritt li fuq kull prodott g[all-bejg[ ikun hemm il-prezz tieg[u Il-bejjieg[a g[andhom lobbligu legali li jindikaw ilprezzijiet tal-prodotti offruti g[all-bejg[. Il-konsumaturi g[andhom b]onn din l-informazzjoni biex jag[mlu de/i]jonijiet ta’ xiri infurmati, u biex ikunu jistg[u jqabblu lprezzijiet. L-indikazzjoni ta’ prezzijiet hija regolata mir-Regolamenti dwar Prezzijiet Indikati ta[t lAtt dwar l-Affarijiet talKonsumatur. Dawn ir-Regolamenti jipprovdu biex il-prezzijiet ikunu indikati b’mod /ar u li jistg[u jinqraw fa/ilment. Meta jkun hemm aktar minn prodott wie[ed tal-istess ditta, tip u qies esibiti g[all-bejg[, skont il-li;i jkun bi]]ejjed jekk il-prezz ikun indikat fuq wie[ed minn dawn il-prodotti jew ikun esibit [dejhom, b[al per e]empju fuq l-ixkaffa. Ir-Regolamenti dwar Prezzijiet Indikati jistipulaw li l-prezz indikat g[andu jkun korrett u dak li l-konsumatur finalment i[allas. Jekk dan ma jkunx hekk, din tkun meqjusa b[ala prattika kummer/jali in;usta u l-konsumatur g[andu dritt jinsisti li j[allas il-prezz indikat. Il-prezz finali Il-prezz finali
g[andu wkoll ji;i esibit waqt ]minijiet ta’ sales u mhux jesibixxu biss ilper/enta;; tar-ro[s. Il-li;i tipprovdi wkoll li l-prezzijiet g[andhom ji;u indikati filmunita Ewro u g[andhom jinkludu l-VAT u kwalunkwe taxxa o[ra. Meta ji;u indikati spejje] b[al posta u kunsinna, dawn g[andhom ikunu indikati b’mod /ar u li l-konsumatur jista’ jifhimhom. }ew; prezzijiet g[andhom ikunu indikati fuq il-prodotti li jinbieg[u skont il-pi] jew il-
Odette Vella odette.vella@mccaa.org.
Il-konsumatur g[andu kull dritt li meta jmur jixtri jsib li l-prodotti jkunu mmarkati bil-prezz rispettiv tag[hom
Il-prezz finali g[andu wkoll ji;i esibit waqt ]minijiet ta’ sales u mhux jesibixxu biss il-persenta;; tar-ro[s volum. Wie[ed mill-prezzijiet g[andu jindika l-prezz attwali tal-prodott. Il-prezz l-ie[or g[andu jindika l-prezz tal-unità ta’ kejl, ji;ifieri l-prezz ta’ kemm jiswa l-prodott g[al kull kilo, litru, metru, metru kwadru jew metru kubu. Il-prezz tal-unità ta’ kejl jista’ ji;i indikat f’daqs i]g[ar millprezz, però xorta wa[da g[andu jinqara /ar. F’ka] ta’ prodotti ta’
ikel solidu li jkun ippakkjat u ppre]entat f’xi likwidu, il-prezz tal-unità ta’ kejl g[andu jirreferi g[all-pi] nett imnixxef talprodott. Dawn ir-regolamenti je]entaw lill-bejjieg[a mill-obbligu li jindikaw il-prezzijiet fejn ilprodotti jinxtraw bi skop li jer;g[u jinbieg[u; prodotti mibjug[a waqt irkant; o;;etti mibjug[a waqt li jkun qieg[ed ji;i
pprovdut servizz; u f’ka] ta’ bejg[ ta’ xog[lijiet artisti/i jew antikitajiet. Lista ta’ prezzijiet F’ka] ta’ servizzi m’hemmx obbligi legali li l-fornitur tasservizz jesibixxi lista bil-prezzijiet tas-servizzi li joffri. Però
biex ji;u evitati problemi ]ejda, min se jipprovdi s-servizz g[andu jinforma lill-konsumatur
bil-prezz totali tas-servizz, inklu]i t-taxxi. Anke l-konsumaturi g[andhom ir-responsabbiltà li jitolbu stima qabel ma jikkommettu ru[hom bix-xiri ta’ servizz. Meta l-prezzijiet ma jkunux indikati kif stipulat fil-li;i, ilkonsumaturi jistg[u jikkuntattjaw lid-Direttorat tal-Infurzar flUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u g[all-Affarijiet tal-Konsumatur, sabiex jittie[du l-passi ne/essarji biex il-bejjieg[a josservaw kif suppost ir-Regolamenti dwar Prezzijiet Indikati.
L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq il-freephone 8007 4400 jew in-numru tat-telefown 2395 2000. (Odette Vella hi Senior Information Officer fl-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur.)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jo[or;u eluf ta’ truppi biex jevitaw il-protesti IT-TAJLANDJA
Suldati mg[ammrin g[al kontra l-irvellijiet isa[[u s-sigurta f’distrett kummer/jali ta’ Bangkok li [asbu li seta jinbidel f’/entru ta’ manifestazzjoni kontra l-kolp ta’ stat (ritratt> EPA)
L-Armata tat-Tajlandja stazzjonat l-eluf tat-truppi madwar ilbelt kapitali ta’ Bangkok bl-iskop li jevitaw il-manifestazzjonijiet mit-Tajlandi]i li jridu jipprotestaw dwar il-kolp ta’ stat militari fil-pajji]. Il-pulizija wkoll qed jappo;;jaw lit-truppi, meta diversi zoni fi/-/entru ta’ Bangkok spi//aw ipprojbiti g[at-traffiku u bl-istazzjonijiet tal-ferrovija jibqg[u mag[luqin. L-a[[ar azzjonijiet tal-Armata – li [atfet il-poter fit-22 ta’ Mejju u li (anki) ]ammet lil diversi politi/i ewlenin ta[t arrest g[al xi ;ranet – ]viluppaw wara li l-attivisti fitTajlandja u]aw il-media so/jali biex i[e;;u li/-/ittadini jing[aqdu f’dimostrazzjoni ta’ protesta nazzjonali. Fil-fatt, id-dimostrazzjonijiet kontra l-kolp ta’ stat qed isiru kwa]i kuljum, f’Bangkok, u minkejja li l-awtoritajiet militari ma jippermettux l-attivitajiet politi/i ‘li jinvolvu [ames persuni jew
aktar’. Il-qalba kummer/jali ta’ Bangkok, ilbiera[, kienet kwa]i di]abitata, bl-Armata tie[u l-passi kollha possibbli biex tevita protesta li kellha ti]vol;i b[ala ‘l-akbar wirja ta’ sfida’ fil-konfront talgolpisti. Il-pre]enza kbira tal-pulizija u s-suldati spikkat anki fil-kumplessi kummer/jali ta’ Bangkok, bil-kapijiet militari responsabbli mill-kolp ta’ stat iwissu li m’g[andhomx i]ommu lura ‘millmi]uri iebsa’ kontra kulmin jopponi l-awtorità tag[hom. Il-:img[a, il-Kap tal-Armata, il-:eneral Prayuth Chanocha, [abbar li l-elezzjonijiet fitTajlandja m’g[andhomx isiru qabel tg[addi talanqas sena u bliskop li ‘jippermettu ]-]mien g[ar-riforma u r-rikon/iljazzjoni politika’. Il-militar ta’ Prayuth [ataf il-poter wara xhur ta’ sta;nar politiku fit-Tajlandja u fejn iddimostranti ppruvaw minn kollox biex iwaqqg[u l-Gvern tal-Prim Ministru, Thaksin Shinawatra.
Netanyahu jwissi dwar ‘il-kabinett tat-terrur’ Palestinjan I}RAEL Il-Gvern I]raeljan wissa lillmexxejja tad-dinja biex ‘ma jg[a;;lux u jirrikonoxxu’ lillGvern transitorju ;did talPalestinjani li jinkludi l-membri tal-Moviment Fatah u l-grupp Hamas, li hu mag[mul mill-militanti I]lami/i. Il-Prim Ministru I]raeljan, Benjamin Netanyahu, qal li lKabinett g[all-g[aqda Palestinjana li se jkun iffurmat illum g[andu jservi b[ala strument ‘li jsa[[a[ it-terrur’ – madankollu, t-Tmexxija talPalestinjani /a[det g[al dan minbarra li spjegat li l-Gvern inkwistjoni g[andu jinvolvi l-
Ministri ming[ajr xi affiljazzjoni politika. L-iskop ewlieni tal-Gvern g[all-g[aqda Palestinjana hu li jwitti t-triq g[all-elezzjonijiet li jridu jsiru s-sena d-die[la. Intant, l-I]raeljani wissew di;a lill-President Palestinjan, Mahmoud Abbas, li kellhom jibbojkottjaw lil dan il-Gvern ‘mill-mument meta jit[abbar’. Il-gruppi tal-Fatah u l-Hamas kienu infirdu fost il-vjolenza fl2007 i]da, f’April li g[adda, rrappre]entanti tag[hom [abbru li kienu qed jissie[bu fi ftehim g[all-pa/i. Dan meta tal-Fatah qed jamministraw fuq l-artijiet
tax-Xatt tal-Punent (li hu okkupat mill-I]raeljani) u bil-militanti tal-Hamas, li ma jridux jirrikonoxxu d-dritt ta’ I]rael biex je]isti, jikkontrollaw il-Medda ta’ Gaza. Min-na[a tieg[u, Netanyahu qal, ilbiera[, li l-komunita internazzjonali m’g[andhiex ta//etta lill-Hamas b[ala organizzazzjoni ta’ terroristi li tesi;i lqerda ta’ I]rael. L-istess moviment ta’ militanti Palestinjani hu meqjus b[ala entita terroristika mhux biss minn I]rael i]da anki mill-Istati Uniti, l-Unjoni Ewropea, lKanada u l-:appun.
Jin[elsu ]ew; qassisin u soru IL-KAMERUN L-awtoritajiet f’Lima m’humiex se jippro/essaw lill-eksPresident tal-Peru, Alberto Fujimori, u l-Kabinett li kien imexxi, b’konnessjoni ma’ kampanja ta’ sterlizzazzjoni inti]a mal-programm g[all-kontroll tattwelid li kien introdott fid-disg[inijiet. Intant, il-Prosekutur pubbliku tal-Perù, Marco Guzman, ikkon-
kluda li l-Gvern ta’ Fujimori ma wettaq l-ebda ‘delitti kontra lbniedem’ waqt din il-kampanja li kienet implimentata fl-in[awi rurali tal-pajji]. Madankollu, jistg[u ma ja[sbuhiex l-istess il-gruppi favur iddrittijiet umani u l-vittmi tal-programm li qed jallegaw li sa 2,000 mara kellhom jg[addu minn pro/ess sfurzat ta’ sterilizzazzjoni
ta[t il-Gvern ta’ Fujimori. Dan meta l-eks-awtoritajiet riedu jnaqqsu r-rati tat-twelid biex jonqsu (wkoll) r-rati tal-faqar. Ir-rwol possibbli tal-Gvern (ta’ Fujimori) f’dak li jista’ jitqies b[ala abbu] hu marbut mal-kwota li kienet imposta fuq it-tobba u linfermiera li dak i]-]mien kellhom jisterlizzaw minimu ta’ tlett nisa fix-xahar.
L-I}VIZZERA> Ra;el liebes ‘il-musta//i’ b[al ta’ Freddie Mercury jirrekordja l-mument qrib statwa tal-bronz tal-mibki kantant tal-grupp ‘Queen’, waqt l-ewwel edizzjoni tal-’Freddie for a Day festival’ li kienet organizzata fl-in[awi ta’ Montreux. L-avveniment sar bl-iskop spe/ifiku li n-nies ifakkru lill-famu] personalita tar-Rock u eks-residenti ta’ din il-belt }vizzera li kien miet bl-AIDS, f’Novembru tal-1991 (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-KENJA> Studenti mill-iskejjel differenti jag[mlu ]ifna bil-kostumi tradizzjonali waqt i/-/elebrazzjoni tal-51 Jum iddedikat lill-’Madaraka’, fl-Istadium Nazzjonali ta’ Nairobi. Il-;urnata tal-’Madaraka’ tfakkar f’meta l-Kenja kisbet l-awtonomija ming[and ir-Renju Unit fl-1963, bl-istatus tal-indipendenza jkun ikkonfermat f’Di/embru tal-istess sena (ritratt> EPA)
Jammettu dwar il-qtil u In/ertezza kbira wara l-kundanna l-istupru ta]-]ew; ku;ini IS-SUDAN Ir ra;el tal mara li jiem ilu relevanti kienet ;ejja mill istam Ibrahim li trabbiet -
L-INDJA L-a[[ar rapporti mill-Istat ta’ Uttar Pradesh qalu li tliet ir;iel li qed jn]ammu mill-pulizija ammettew li kienu huma li qatlu li]-]ew; tfajliet adolexxenti li (anki) batew l-istupru tal-massa qabel il-katavri tag[hom instabu mdendlin minn si;ra fil-villa;; ta’ Katra Shahadatganj. Il-ka] makabru tat-tfajliet – ittnejn ku;ini ta’ erbatax u [mistax il-sena – se[[ ftit tal-;ranet ilu u xxokkja lill-pajji] kollu; bil-pulizija qed tfittex g[al ]ew;
suspettati o[ra biex jg[inu flist[arri; tag[ha. Mifhum li lpulizija, g[alissa, [ejjiet l-identity sketches tas-suspettati inkwistjoni wara li pprovdewlhom id-dettalji l-istess kollegi ta’ dawn il-ma[rubin. Intant, l-awtoritajiet arrestaw ]ew; membri tal-korp tal-pulizija wara li huma naqsu milli jag[mlu l-investigazzjonijiet xierqa u ladarba l-missier ta’ wa[da mill-vittmi kien irrapporta l-g[ajbien tal-ku;ini.
-
,
,
spi//at ikkundannata g[all-mewt talli ‘abbandunat il-fidi I]lamika’ informa lill-istazzjon BBC li hu ma kienx infurmat li hi g[andha tin[eles. Dan wara li l-uffi/jali Sudani]i tennew li Meriam Ibrahim – li welldet tarbija waqt li hi kienet mi]muma ta[t arrest – kellha ting[ata lura l-liberta fi kwistjoni ta’ ;ranet. Sadanittant, ir-ra;el tag[ha, Daniel Wani, qal li [add ma kkuntattjah bid-dettalji dwar il[elsien imminenti ta’ martu u meta l-unika informazzjoni
-
-
pa. Wani hu dispost li jittratta rrapporti dwar martu b[ala ‘g[ajdut’ i]da ma jeskludix li g[addejjin il-kuntatti bejn ilGvern tad-Sudan u entitajiet barranin ‘li hu jista’ ma jafx dwarhom’. Intant, ir-ra;el be[siebu jistenna r-ri]ultat talappell li ssottometta l-avukat tieg[u, filwaqt li ‘jkompli jg[ix bit-tama li jer;a’ jing[aqad ma’ martu’. Ir-re;im I]lamiku ta’ Khartoum qed jiffa//ja l-kundanna internazzjonali wara li Meriam
, b[ala Kristjana Ortodossa, ing[atat issentenza tal-mewt talli hi rrifjutat li ti/[ad g[at-twemmin tag[ha. Qabel is-sentenza, im[allef talqorti kien idde/ieda li l-mara g[andha titqies b[ala ‘Musulmana’ peress li l-I]lam kien il-fidi ta’ missierha. Intant, uffi/jali mal-Ministeru g[all-Affarijiet Barranin, f’Khartoum, qalu, fi tmiem il-;img[a, li ‘Ibrahim g[andha tin[eles g[aliex is-Sudan jiggarantixxi lliberta reli;ju]a minbarra li hu impenjat biex jipprote;i lil din il-mara ta’ 27 sena’.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
Ti/[ad l-akku]i li qed ittellef l-istabbiltà b[ala ‘infondati’ I?-?INA I/-?ina kkundannat lill-Prim Ministru Shinzo Abe tal:appun u lis-Segretarju talIstat Amerikan, Chuck Hagel, wara li huma g[amlu d-diskorsi ‘provokattivi’ kontra l-awtorità komunista ta’ Beijing waqt il-forum tas-sigurtà g[all-Asja, organizzat f’Singapore. Il-kritika ta’ Hagel, li sostna li /-?ina qed ‘ittellef l-istabbilta’ fir-re;jun tal-Ba[ar tanNofsinar ta/-?ina, ni]let partikolarment [a]in ma’ Beijing, bil-:eneral tal-Armata ?ini]a, Wang Guanzhong, ifisser il-kummenti tas-Segretarju tal-Istat Amerikan u ta’ Shinzo Abe b[ala ‘ina//ettabbli’. Min-na[a tieg[u, l-Prim Ministru Abe g[amilha /ara li be[siebu jag[ti appo;; akbar lill-pajji]i Asjati/i tax-Xlokk u – waqt diskors ewlieni lillforum – fassal il-vi]joni ta’ sehem aktar attiv fl-impenji inti]i biex jirrisolvu ttilwim dwar territorju fir-re;jun tal-Ba[ar tan-Nofsinar ta/?ina. Il-forum, li [adu sehem fih ilpajji]i Asjati/i tax-Xlokk flimkien mal-Istati Uniti, sar fi ]mien ta’ tensjoni akuta bejn i/?ina, l-Vjetnam u l-Filippini – bir-relazzjonijiet ta’ Beijing u l:appun qed isiru dejjem aktar problemati/i min[abba l-jeddijiet territorjali rispettivi rigward il-grupp tal-g]ejjer li jinsabu flimsemmija ib[ra.
Sadanittant, il-:eneral Wang qabad issue differenti minn tattema tad-diskors li kien ippreparat g[al waqt il-forum u fejn akku]a lil Shinzo Abe u lil Hagel ‘talli kkoordinaw u inkora;;ew lil xulxin biex jattakkaw li/-?ina b’sensiela ta’ rimarki (waqt listess avveniment’. Il-Prim Ministru tal-:appun, imbag[ad, [are; bl-offerta li jipprovdi lill-;irien tar-re;jun ‘li huma m[assbin dwar ittatti/i ta’ Beijing’ bid-dg[ajjes spe/ifi/i li jintu]aw g[ar-ronda ‘l hinn mill-kosta u b[ala parti mis-’sehem aktar attiv’ tal-:appuni]i f’din il-kwistjoni. Dan meta l-Uffi/jali ta/-?ina qalu li Shinzo Abe qed ju]a ‘l[rafa’ tat-theddida ta/-?ina biex isa[[a[ is-sigurta taddifi]a tal-:appun. Madankollu, s-Segretarju Hagel (waqt il-forum) akku]a li/-?ina talli qed thedded ilprogress tar-re;jun tag[ha b’numru ta’ azzjonijiet unilaterali li qed itellfu l-istabbiltà – u meta Beijing ‘akkost ta’ kollox’ irid jinsisti bl-allegati drittijiet tieg[u fir-re;jun tal-Ba[ar tan-Nofsinar ta/?ina. Hagel, fl-istess [in, wissa li lIstati Uniti ‘m’g[andhiex t[ares in-na[a l-o[ra’ f’sitwazzjoni fejn pajji] partikolari jippersisti b’li jinjora rregoli internazzjonali b’mod sfa//at.
Juncker fidu/ju]
Mi]muma dwar qtil minn ‘setta’
L-UNJONI EWROPEA L-eks-Prim Ministru tal-Lussemburgu, Jean-Claude Juncker, hu ‘fidu/ju]’ li jil[aq fit-tmexxija tal-E]ekuttiv tal-UE u li l-g[a]la tieg[u tkun ikkonfermata sa nofsLulju. Hu sostna li l-Mexxejja Ewropej m’g[andhomx ibaxxu rashom g[al ‘rikatt’ u meta r-Renju Unit qed jo;;ezzjona g[allg[a]la tieg[u f’din il-kariga. Il-Partit tal-Poplu Ewropew (PPE) – li qed imexxi l-kampanja biex Juncker isir President talKummissjoni Ewropea – kien laktar grupp politiku li kiseb voti fl-a[[ar elezzjonijiet g[allParlament Ewropew. Intant,
I?-?INA> }ew; tfajliet jippu]aw g[al ‘selfie’ waqt li mudell ;gantesk ta’ papra ( li hu twil mat-18 il-metru) jidher fl-isfond tar-ritratt li ttie[ed fil-Wetland Park ta’ Xixi, fil-Belt ta’ Hangzhou, fil-provin/ja ta’ Zhejiang. Il-mudell tal-papra – li jibba]a fuq l-iskultura bl-isem ‘Rubber Duck’, tal-artist Olandi] Florentijn Hofman – qed jintu]a waqt ‘tour’ spe/jali li g[andu jkopri numru ta’ bliet ?ini]i (ritratt> EPA)
I?-?INA
Jean-Claude Juncker (ritratt> EPA)
Juncker, ilbiera[, informa lillgazzetta :ermani]a, Bild am Sonntag, li hu qed igawdi lappo;; ‘tal-ma;;oranza kbira’ tal-Mexxejja konservattivi u ta/-/entru-xellug.
Il-Pulizija ta’ Zhaoyuan arrestaw sitt membri ta’ setta reli;-ju]a b’konnessjoni mal-qtil ta’ mara li se[[ ;o ristorant tal-McDonald’s fl-in[awi tal-istess belt li tinsab fil-provin/ja ta’ Shandong, lejn il-Lvant ta/-?ina. Qed ikun allegat li l-akku]ati inkwistjoni – li jinkludu membri tal-istess familja – spi//aw jattakkaw lil din il-mara wara li hi irrifjutat li ti]vela n-numru tat-telefon personali. Mifhum li s-sitta huma lkoll membri ta’ grupp bl-isem ‘Spirtu Omnipotenti’, u li huma kienu qed ji;bru n-numri tat-
telefon ming[and l-individwi b[ala parti minn impenn g[arrekluta;; ta’ membri ;odda. L-in[awi ta’ Zhaoyuan huma familjari g[all-’i]vilupp’ tas-settet reli;ju]i, u l-mezzi tax-xandir ?ini]i li rrappurtaw dwar dan ilka] qalu li l-investigaturi ;abru xi materjal reli;ju] f’lokalità li ssemmiet b’konnessjoni mal-membri tal-kult partikolari. Is-setta ‘Spirtu Omnipotenti’ twaqqfet kmieni fis-snin disg[in u bil-ferg[at tag[ha jinfirxu fost numru ta’ provin/ji ?ini]i talLvant. Jing[ad li l-grupp qed jippromwovi filosofija reli;ju]a
‘b’messa;; qarrieqi’, bil-Gvern ta/-?ina, fl-1995, jidde/iedi li jipprojbixxi dan il-moviment partikolari b[ala ‘setta malinna’. Madankollu, /-?ina kemm ildarba sabitha diffi/li biex tikkontrolla l-movimenti reli;ju]i li qeg[din jispuntaw f’artha u li jibba]aw, fost o[rajn, fuq l-ideolo;iji Kristjani u Buddisti. Laktar moviment famu], f’dan ilka], hu dak bl-isem Falungong, li jibba]a fuq il-meditazzjoni, u li kien attira l-miljuni tas-
segwa/i qabel spi//a brutalment imra]]an mill-awtoritajiet komunisti ta/-?ina.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
18
A{BARIJIET TA’ BARRA
I?-?ILE> Nies lebsin il-kostumi tas-super-eroj u l-viljakki fittizji jidhru waqt ir-raba’ edizzjoni tal-avveniment ‘Comic Con’ f’Santiago de Chile. L-avveniment inkwistjoni, li g[alaq proprju lbiera[, jibba]a fuq il-’US Comics International Convention’ ta’ San Diego u attendew g[alih l-eluf tad-dilettanti ta’ dan il-;eneru partikolari (ritratt> EPA)
Jarrestaw suspettat dwar l-omi/idju tripplu fil-mu]ew ta’ Brussell FRANZA
Ra;el Fran/i] spi//a arrestat fi stazzjon tal-ferrovija fil-belt ta’ Marsilja, u fejn qed jg[in list[arri; tal-pulizija b’konnessjoni mal-isparatura ta’ jiem ilu, fil-Mu]ew tal-Lhud fi Brussell ( fil-Bel;ju) u li [alliet tlieta mejtin, fosthom koppja I]raeljana. Mehdi Nemmouche, ta’ 29 sena, hu suspettat dwar dan lomi/idju tripplu u attentat ta’ qtil ie[or, wara li persuna o[ra ;arrbet il-feriti kriti/i waqt
l-attakk li se[[ fl-24 ta’ Mejju. Ir-rapporti qalu li fil-[in talarrest, ir-ra;el kien qed i;orr azzarin tat-tip Kalashnikov u pistola li l-awtoritajiet fissru b[ala ‘simili g[all-armi tan-nar li ntu]aw waqt l-imsemmija omi/idji’. Nemmouche, fil-fatt, inqabad mill-uffi/jali doganali waqt li kien g[addej mill-istazzjon ta’ Saint-Charles u wara li hu kien wasal hemm b’xarabank li kien qabad ir-rotta minn Amster-
dam, fl-Olanda, u Brussell. L-Uffi//ju tal-Prosekutur, f’Pari;i, sostna li kellhom isiru t-testijiet ballisti/i biex jiddeterminaw jekk l-armamenti filpussess ta’ Nemmouche humiex l-istess li kienu ntu]aw waqt lattakk fi Brussell. L-awtoritajiet fil-Bel;ju kienu sa[[ew is-sigurta fis-siti u //entri tal-Lhud dritt wara lattakk qattiel li, fi kliem isSindku ta’ Brussell, Yvan Mayeur, ‘x’aktarx li se[[
bi skop terroristiku’. Intant, Mehdi Nemmouche – /ittadin ta’ Franza li ja[sbu li hu residenti fil-belt ta’ Roubaix – hu anki suspettat b[ala ‘kollega’ ta’ militanti I]lami/i fis-Sirja, bil-Gvern Fran/i] qed jis[aq li jinsab determinat, akkost ta’ kollox, biex iwaqqaf lill-’membri tal-jihad (gwerra qaddisa I]lamika)’ milli jwettqu dan it-tip ta’ aggressjoni f’artu. It-Tmexxija ta’ Franza qed twieg[ed ukoll ‘monitera;; bir-
reqqa tal-elementi estremisti li jirritornaw fi Franza wara li jkunu taw sehem fi ;lieda li mhix tag[hom u li /ertament mhix wa[da tal-Fran/i]i’. Min-na[a tieg[u, l-Ministru Bel;jan g[all-Affarijiet Barranin, Didier Reynders, qal li filwaqt li l-attakk fil-Mu]ew talLhud bilfors li jqajjem is-suspetti dwar aggressjoni antiSemitika, l-investigazzjoni xorta wa[da te[tie; ti]vela l-kaw]i konkreti wara din l-azzjoni.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
19
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
10
9
11
IT-TEMP Pjuttost imsa[[ab b’[albiet tax-xita i]olati li jistg[u jkunu lokalment bir-rag[ad g[all-ewwel, li jsir ftit jew wisq imsa[[ab. VI}IBBILTÀ :eneralment Tajba IR-RI{ Qawwi mill-Grieg il-Lvant, li jsir qawwi g[al qawwi [afna lokalment jil[aq qawwa ta’ riefnu. BA{AR Qawwi li jsir qawwi g[al qawwi [afna IMBATT Baxx min-Nofsinhar ix-Xlokk li jsir baxx g[al moderat mix-Xlokk TEMPERATURA L-og[la 23˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 1.2mm Xita mill-1 ta’ Settembru 507.7mm IX-XEMX titla’ fis-05.47 u tin]el fit-20.12
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Qalba tal-ista;un jew tat-temp (5) 6. Tellef il-memorja (5) 7. G[enba mqadda (5) 10. Tog[ma (5) 11. Veru, minnu (5) 12. Ta’ sikwit (5) 14. Qassis Ortodoss (5) 16. }orra (5) 17. Alla (5) 18. Barmil (5)
18
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C
L-ERBG{A L-og[la 25˚C L-inqas 16˚C
IL-{AMIS L-og[la 27˚C L-inqas 16˚C
IL-:IMG{A L-og[la 28˚C L-inqas 18˚C
UV
UV
UV
UV
UV
9
8
8
9
9
Temperaturi fi bliet barranin
Weqfin> 1. Saram (6) 2. u 13. X’g[amel biex wera g[adab? (6,6) 3. Prinjol tal-balzmu (6) 4. I/-/anfiriet innifishom (6) 8. Presley (5) 9. u 15. Hekk g[ax falla (5,6) 12. Tintrabat ma’ [alq il- mog[o] (6) 13. Ara 2. 14. Fil-poppa tista’ ssib ismu mo[bi? (6) 15. Ara 9.
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin> 5. Xarba, 6. Rabta, 7. Morin, 10. Sko//, 11. Eqlel, 12. 16. Tra//, 17. A[rax, 18. Nef[a. Weqfin> 1. Axxess, 2. Papo//, 3. Argilè, 4. Ma[lul, 8. Mossa, 9. 13. Baraxx, 14. A//ent, 15. Mitra[.
IT-TNEJN L-og[la 23˚C L-inqas 17˚C
Qasab, 14. A[kem, :lekk, 12. Qarraq,
It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 23˚ imsa[[ab, Al;eri 19˚C imsa[[ab, Amsterdam 16˚C imsa[[ab, Ateni 25˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 26˚C xemxi, Berlin 17˚ xemxi, Brussell 18˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 29˚C xemxi, Dublin 17˚C imsa[[ab, Kopen[agen 19˚C xemxi, Frankfurt 20˚C imsa[[ab, Milan 23˚C xemxi, Istanbul 21˚C imsa[[ab, Londra 20˚C xemxi, Madrid 23˚C imsa[[ab, Moska 26˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 18˚C imsa[[ab, Bar/ellona 23˚C xemxi, Ruma 23˚C xemxi, Tel Aviv 25˚C ftit imsa[[ab, Tripli 34˚C xemxi, Tune] 22˚C imsa[[ab, Vjenna 19˚C im[assab, Zurich 20˚C ftit imsa[[ab, Munich 17˚C imsa[[ab, St. Petersburg 16˚C imsa[[ab
Tag[rif Is-sett ‘10th anniversary accession to the European Union’ jin[are; f’single se-tenant format MaltaPost se to[ro; il-bolla mis-sett ‘10th anniversary accession to the European Union’ f’single se-tenant format. It-tikketta ta’ mal-bolla hi personalizzata bil-logo talMaltaPost. Il-bolli single se-tenant bdew ikunu g[all-bejg[ minn nhar il:img[a 30 ta’ Mejju 2014.
Ordnijiet jistg[u jsiru minn www.maltaphilately.com, bilposta mill-Philatelic Bureau MaltaPost p.l.c. 305, Triq {al Qormi, il-Marsa, MTP 1001, bit-telefown 25961740 jew permezz tal-email info@maltaphilately.com Avvi] mill-G[aqda Mu]ikali Marija Bambina Banda Vittorja tan-Naxxar L-G[aqda Mu]ikali Marija
Bambina Banda Vittorja tixtieq tav]a lill-membri u l-partitarji tag[ha li l-ewwel servizz ta’ din is-sena fejn tid[ol l-attività talbanda se jsir nhar is-Sibt 7 ta’ :unju fl-okka]joni tal-festa ta’ San Filep. L-G[aqda Mu]ikali se tkun ilmistiedna tal-Banda 12th May ta’ {a]-}ebbu;, u flimkien se jdoqqu f’diversi postijiet mad-
war {a]-}ebbu;. L-a[[ar servizz ikun servizz fuq ilplan/ier tal-istess banda. Kul[add mistieden jattendi. L-G[aqda }wiemel u Kultura L-G[aqda }wiemel u Kultura
hi asso/jazzjoni li ;iet iffurmata minn dawk il-membri li j[obbu jew huma sid ta’ ]iemel. Din lasso/jazzjoni ilha ta[dem snin twal fil-qasam tas-sa[[a u s-sigurtà kemm ta]-]iemel, sidu u lpubbliku ;enerali, tant li g[amlet kemm-il darba kampanji edukattivi ta’ kif wie[ed g[andu jsuq ]iemel jew isuq ma;enbu. Flimkien ma’ Transport Malta u entitajiet o[ra, fl-a[[ar jiem tfasslet politika ;dida fejn issidien ta]-]wiemel se jkunu koperti minn assigurazzjoni f’ka] ta’ xi in/ident. F’din ilpolza se jkun hemm ukoll diversi in/entivi g[as-sewwieqa ta]]wiemel. G[all-g[aqda dan hu pass ie[or favur kuxjenza favur l-annimali spe/jalment i]]wiemel u r-rikkieb. G[al aktar informazzjoni wie[ed hu mistieden i]ur is-sit elettroniku www.maltahorsesociety.com jew jibg[at email fuq info@maltahorsesociety. com . Wie[ed jista’ wkoll i/empel direttament lill-asso/jazzjoni fuq 99059906.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
20
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Newsdesk (r) Wavelength(r).
Il ragazzo del kimono d’oro 2 - Raitre, 15>50
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 08:55 - Austin & Ally 09:15 A.N.T. Farm 09:40 - Good Luck Charlie 10:05 - The Suite Life on Deck 10:25 – Jessie 10:50 - That’s So Raven 11:15 - Hannah Montana 11:35 - Hannah Montana 12:00 Wizards of Waverly Place 12:25 Wizards of Waverly Place 12:45 A.N.T. Farm 13:10 – Jessie 13:35 Dog With a Blog 14:00 - Good Luck Charlie 14:25 - Liv & Maddie 14:50 - Gravity Falls 15:05 - Mickey Mouse 15:10 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 15:35 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 16:00 - Dog With a Blog 16:20 - Good Luck Charlie 16:45 - Liv & Maddie 17:10 - Jessie 17:30 - Austin & Ally 17:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:20 - Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 – Jessie 19:50 - Dog With a Blog 20:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 20:40 - Austin & Ally 21:00 - Shake It Up! 21:25 A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 - Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 - The Hive 23:50 - Art Attack. Nickelodeon 08:20 - Dora
the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 Marvin Marvin 16:45 – iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 The Penguins of Madagascar 18:50 The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly 23:25 - iCarly 23:50 Victorious.
Jim Jam 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 – Gazoon 08:35 – Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers:
The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Woody Buddies 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 Pingu 11:25 - James the Cat 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 - Fluffy Gardens 12:25 – Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 James the Cat 14:00 - Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 - Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 – Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Connie the Cow 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - James the Cat 20:15 - Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 – Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Woody Buddies 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 – Kipper 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 James the Cat 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea? 23:50 - Barney & Friends.
Wara li studja l-arti marzjali fil-Filippini u wara li rnexxielu jeg[leb lill-opponent tieg[u, Quito, Anthony Scott, jer[ilha lura lejn l-Istati Uniti biex jistudja fil-kulle;;. Qabel telaq lejn il-kulle;;, g[amel weg[da lill-g[alliem tieg[u li ma kienx se jag[ti jew ji;;ieled. I]da meta wasal il-kulle;;, spi//a vittma tal-grupp mag[ruf b[ala Tigers. Dan il-grupp kien abbli [afna fl-arti marzjali. X’g[amel Anthony? }amm kelmtu jew spi//a kellu jid[ol fit-taqbida? TVM 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 - G[awdex illum (r) 11:30 Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:30 – Teleshopping 16:45 – It-triq 16:50 – Monsuno 17:20 – Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:35 - Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – MENU 18:55 – Reporter 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – ?aqqufa 21:45 - A[barijiet filqosor 21:50 – Bijografiji 22:45 – Gadgets 23:15 – A[barijiet 23:30 American idol (r). TVM 2 07:00 – A[barijiet# sports# rapport tattemp 09:00 - TVAM (r) 11:00 – Life of mammals 11:50 - It-Triq 11:55 – Waqtiet 12:00 – MENU 12.45 - Animal Diaries 13:45 – Madwarna 14:15 - .Dot EU 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 – Life of mammals 15:50 – It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Royal Opera House -Richard Tucker Foundation 20:00 – Pellikola 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:45 - }afira 21:40 - Headline News 21:45 – Lonely Planet -Best in China 22:15 – Reporter 23:00 - A[barijiet blIngli] 23:10 - Pellikola. Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 – A year to remember 15:10 – 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – {abbejtek 20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 – Poker. One
07:00 - Breakfast News 08:50 – Liquorish daily snippet 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 – Teleshopping 11:15 Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 - Fil-K/ina ma’ Malcolm 17:00 Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 17:35 - Liquorish daily snippet 17:45 – Teleshopping 18:00 – Pink Panther 18:45 – On the Road (r) 19:30 - ONE News 20:20 – Ieqaf 20 minuta 20:40 – Liquorish 23:05 – Snajja’ Maltin (r) 23:30 - ONE News.
Raiuno 07:10 - Unomattina Estate 07:30 - TG 1 L.I.S. 07:35 - Parlamento Telegiornale 07:36 - Unomattina Estate 07:50 - Che tempo fa 07:52 - Unomattina Estate 08:00 - TG 1 08:25 - Che tempo fa 08:27 - Unomattina Estate 09:00 - TG 1 09:05 - Tg1 Storia Estate 09:08 - Unomattina Estate 09:30 - TG1 FLASH 09:35 - Che tempo fa 09:37 - Unomattina Estate 09:45 - 2 Giugno - Festa della Repubblica 11:00 - Unomattina Estate Dolce casa 11:15 - Unomattina Estate Sapore di Sole 11:30 - Don Matteo - Lo straniero - Una banale operazione 13:30 - Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:05 - SOAP Legàmi 15:00 - Nel flusso della vita 16:35 - in Roma Estate in diretta 16:50 Parlamento Telegiornale 17:00 - TG 1 17:10 Che tempo fa 17:12 - in Roma Estate in diretta 18:50 - Dallo Studio 2 di Napoli Reazione a Catena 20:00 Telegiornale 20:30 - Techetechetè - Vive la gente 21:15 - A testa alta 23:12 - TG1 60 Secondi 23:20 - Porta a Porta 00:55 TG1 Notte 01:25 - Che tempo fa 01:30 - Sottovoce 02:00 - Terza Pagina. Raidue 07:24 -
Cartoon Flakes 07:30 - Winx Club Il tempio del Drago Verde 07:55 Phineas and Ferb Norm un'arma quasi umana 08:10 - Protestantesimo 08:40 Due uomini e mezzo Piantala di schiaffeggiarmi 09:00 - Desperate Housewives I segreti di Wisteria Lane 10:20 - Tg2 Insieme 10:30 - Meteo 2 10:32 - Tg2 Insieme 11:20 - Il nostro amico Charly Gioielli d'acqua dolce 12:10 - La nostra amica Robbie Robbie nel vento 13:00 TG2 Giorno 13:30 - TG 2 Costume e Società 13:50 - Medicina 33 14:00 Detto Fatto Mix 15:30 - The Good Wife – Contromosse 16:12 - Gran Giurì 16:55 - Guardia Costiera Gioco mortale 17:45 - TG 2 Flash L.I.S. 17:48 - Meteo 2 17:50 - TG Sport 18:15 - TG 2 18:45 Il commissario Rex - Un'estate maledetta 19:38 - Foto pericolose 20:30 – TG2 21:00 - LOL :-) 21:10 - Unici Non ci resta che Massimo 23:15 - TG 2 23:30 Oltre la notte 23:34 - FILM Cuori nella tormenta 01:15 - Parlamento Telegiornale 01:25 - Sorgente di vita 01:55 - Meteo 2 02:00 – La scuola è finita. Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - TGR Buongiorno Regione 08:00 Alessandro Robecchi DOC 3 08:03 Tina 08:50 - Film Quel maledetto ponte
sull'Elba 10:20 - Film L'oro di Roma 11:00 - TG3 Minuti 11:09 - Film L'oro di Roma 11:55 - Meteo 3 12:00 - TG3 12:25 - TG3 Fuori TG 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia 2 giugno 1946 nascita de La Repubblica 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 - TG3 14:49 - Meteo 3 14:50 - TGR Piazza Affari 14:55 - TG3 LIS 15:00 - Terra nostra 2 15:50 - Il ragazzo dal kimono d'oro 2 17:15 - Geo Magazine 2014 18:55 - Meteo 3 19:00 TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 - Blob 20:10 - Ai confini della realtà La barriera della solitudine 20:35 - Un posto al sole 21:05 Report 23:00 - Corrado Augias Visionari 00:00 - TG3 Linea notte 00:10 - TG Regione 00:13 - TG3 Linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 01:15 - Bel Air. Canale 5 07:54 – Traffico # Borse e Monete # Meteo.It # Tg 5 08:46 – Quel Tesoro di diggity 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # meteo.It 13:41 – Beautiful 14:45 – Le ali della vita 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:10 - Extreme makeover home edition 23:11 – Amore a mille ...miglia 01:31 – Tg 5 # Rassegna # Meteo.It 02:01 – Striscia la notizia 02:36 – Il gusto dell'amore. Rete 4 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:45– Ricette all'Italiana 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 - Ieri e oggi in TV 16:09 – Il Corsaro Nero 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d'amore 21:15 – Io vi trovero 23:19 – L'Uomo senza ombra 01:20 - Tg 4 Night news 01:40 – Ieri e oggi in TV speciale. Italia 1 07:25 –
Vecchi bastardi 08:20 – Urban wild 09:20 – Come mi vorrei 10:05 – Dr. House 12:05 – Cotto e mangiato 12:25 – Studio apert # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 14:05 – I Simpson 14:35 – Vecchi bastardi 15:18 – Dragon Ball 16:08 – Urban wild 16:53 – Big band theory 17:38 – Come mi vorrei 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 18:55 – Unesco cup 23:20 Chiambretti Supermarket 00:35 – Shameless 02:25 - Sport mediaset.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
21
TV#RADJU F. Living 07:00 - Teleshopping 08:00 Drama 09:00 - Drama 10:00 - Fil-Gnien ma’ Melo 10:30 - Madagascar 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 - Niltaqghu 18:00 - Teleshopping 20.30 - Belle Donne 23:30 - F Living Show 01:30 - Teleshopping Xejk 07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux 13:30 – The 80’s 14:00 – Xi [lomt 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Video clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request Show 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Golden oldies 23:00 – Video Clips 23:45 – Tele Market Deals. La 5
06:55 – My Life 07:55 – Centovetrine 08:30 - Televendita media shopping 08:55 – Centovetrine 09:25 – Beautiful 09:50 – Televendita media shopping 10:10 – Vivere 10:47 – Tempesta d’amore 11:30 – Beautiful 11:55 – Centovetrine 12:20 - Extreme makeover home edition 13:05 - Non ditelo alla sposa 14:00 – Open space 14:05 - una mamma per amica 15:00 – Che trucco 15:30 – My beautiful dog 16:00 – So you think you can dance 16:50 - Non ditelo alla sposa 18:00 – Find my family Australia 18:20 Extreme makeover home edition 19:20 – Glee 20:15 - Open space 20:20 – Una mamma per amica 21:10 - Il bacio che aspettavo 23:00 - Bye bye Cinderella 23:30 - Che trucco 00:15 – Video chat 00:45 - My beautiful dog 01:40 - So you think you can dance 02:35 Extreme makeover home edition 03:25 – My Life. Go Stars 08:30 -
Merry In-Laws, 10:00 Memoirs of a Geisha, 12:25 - Mrs Biggs Pt. 1, 13:30 - A Good Day to Die Hard , 15:10 - Oblivion, 17:20 - The Recruit, 19:15 - Hysteria, 21:00 - Breaking Bad, 22:40 - 12 Rounds 2: Reloaded, 00:15 -
The Last Time, 01:55 - Mrs Biggs Pt. 1, 03:00 - Merry In-Laws, 04:25 - Hysteria, 06:05 - Memoirs of a Geisha. Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 – Glee 12:00 - SMASH 13:00 Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - Whitney 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 Amazing Race 19:45 - Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person Of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 - Game Of Thrones 00:00 – Suburgatory 00:30 - SMASH 01:15 Glee. BBC Entertainment 06:00 - Jackanory Junior 06:15 Little Human Planet 06:20 - Green Balloon Club 06:45 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:00 - Balamory 07:20 - Jackanory Junior 07:35 - Little Human Planet 07:40 - Green Balloon Club 08:05 - Nina and the Neurons: In the Lab 08:20 - Charlie and Lola 08:30 - Gavin and Stacey 09:00 - Big Bear Diary 09:30 - Getting On 10:00 Keeping Up Appearances 10:30 – Doctors 11:00 - Casualty 11:50 - Lark Rise to Candleford 12:40 - Gavin and Stacey 13:10 - Big Bear Diary 13:40 – Getting On 14:10 - Keeping Up Appearances 14:40 – Doctors 15:10 Casualty 16:00 - BBC Proms 2011: Human Planet Prom 17:20 - Lark Rise to Candleford 18:10 – EastEnders 18:45 - Doctors 19:15 - The Weakest Link 20:00 - Roger and Val Have Just Got In 20:30 - The Mimic 21:00 Waking the Dead 21:50 – Spooks 22:45 - Hunderby 23:10 - The Mystery of Edwin Drood. MGM CChannel 06:40 - MGM’s Big Screen 06:55 Baby Boom 08:45 - Article 99 10:25 In the Heat of the Night 12:15 - MGM’s Big Screen 12:30 - A Family Thing 14:20 - F.I.S.T. 16:30 - Reversal of Fortune 18:20 - Lonely Hearts 19:55 - The Moderns 22:00 - Heaven’s Gate. Diva Universal 06:00 - Ironside
06:55 – Kojak 07:55
- Tre Moglie 09:45 – SMS 09:50 – Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Love, Marilyn 13:40 - Great Women 13:50 - ER 14:50 - JAG 15:50 - Law & Order 16:45 - We Want a Future 16:55 - Miss Marple 18:43 - Great Women 18:50 – JAG 20:50 - Great Women 21:00 - Mystery Woman: Oh Baby 22:40 – Screwdriver 23:00 - Mystery Woman: In the Shadows.
07>00 07>45 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 16<40 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.10 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 Storage Hunters: New Bidders on the Block 06:50 - Auction Hunters: Ton’s Driller Instinct 07:15 - Ultimate Survival: Extreme Desert 08:10 - Man, Woman, Wild: The Mangroves Of Andros Island 09:05 - Gold Divers: Gold Stress 09:55 - Extreme Engineering: Transatlantic Tunnel 10:50 - How It’s Made: Bowling Balls, Barber Poles, Radar Guns 11:15 - How It’s Made: Pipe Fittings, Music Boxes, Pepper Mills 11:40 - Wheeler Dealers: Jaguar E-Type 12:35 - Rides: Time Capsule 13:30 - Outback Truckers 14:25 - Born Survivor: Bear Grylls: Sahara 15:20 - Ultimate Survival: Sahara 16:15 - Ultimate Survival: Namibia 17:10 - Auction Kings:
Wrestling Belt; Temple Guardians 17:40 - Storage Hunters: Abracadabra 18:05 - Auction Hunters: Don’t Taze Me Bro 18:35 - Baggage Battles: Vancouver 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made 20:00 - River Monsters: Untold Stories: Killer Weapons 21:00 - Dual Survival: Mars on Earth 22:00 - Dual Survival: Misty Mountain Drop 23:00 Dual Survival: Out of Air
Discovery World 06:00 - Don’t Drive Here 06:50 - The Aviators 07:15 - Mystery Cars 07:45 Man on Earth 08:35 - Bush Pilots 09:30 - Marine Corps Survival School 10:20 Mummy Autopsy 11:10 - Great Planes 12:05 - Surviving Extreme Weather 12:55 - Don’t Drive Here 13:50 - Best Evidence 14:45 - Out of Egypt 15:40 Great Planes 16:35 - Survivorman Ten Days 17:25 - World’s Busiest... 18:20 Joanna Lumley’s Nile 19:10 - The Aviators 19:35 - Mystery Cars 20:05 Don’t Drive Here 21:00 - Joanna Lumley’s Nile 21:55 - Final 24 22:50 Most Evil 23:45 - Don’t Drive Here.
Sport fuq il-Cable Eurosports 1 10:30 - Motor-
sports Weekend 10:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 12:00 ISU Grand Prix, Figure Skating 14:00 UEFA Women’s Champions League Football 15:00 UEFA Women’s Champions League Football 16:00 Scottish International Open, Bowls : Live 20:15 - Eurogoals 21:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 22:45 WATTS 23:00 This Week on World Wrestling Entertainment 23:30 - Pro Wrestling Eurosports 2 06:00 - FIS Skiing 07:00 -
World Cup Alpine Summer Grand Prix Ski Jumping 09:00 - Motorsports Weekend 09:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 10:45 - UEFA Women’s Champions League Football 12:15 - UEFA Women’s Champions League Football 13:45 ISU Grand Prix, Figure Skating 15:15 - Freestyle Skiing 16:00 UEFA Women’s Champions League Football 17:30 - UEFA Women’s Champions League Football 19:00 FIFA Under 17 World Cup Football 20:30 - College Football 22:30 Superkombat
Extreme Makeover Home Edition
– Canale 5, 21>10
Teleserje interessanti immens. Il-pre]entaturi tal-programm jir/ievu ittri varji minn diversi persuni u jinnominaw lil familji differenti li jkunu g[addejjin minn mumenti diffi/li u li f’[ajjithom ikunu g[amlu ;est ta’ karità mill-isba[. Il-pre]entaturi jibnulhom id-dar mill-;did, tant li mhux l-ewwel darba li sa[ansitra jwaqqg[uha permezz ta’ kanun! I]da s-sabi[ ta’ dan kollu hu li l-komunità kollha tg[in fil-bini tad-dar.
NET News Replay (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News Flimkien (ikompli) Festa Frawli Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Dokumentarju Barack Obama NET News Wheelspin Flusek NET News
GO sports 1 07:00 - Best of Football 2013 #2014 09:00 - Best of Football 2013 #2014 11:00 - RaboDirect Pro12 – Final - Leinster v Glasgow 13:30 Best of Football 2013 #2014 15:30 - Premier League Legends - Peter Schmeichel 16:00 - of Football 2013 #2014 18:00 - Aviva Premiership – Final – Saracens v Northampton Saints 20:30 - The Championships – Wimbledon - Official Film 2008 21:30 - Best of Football 2013 #2014 23:30 - Vincennes Horseracing 01:00 - Best of Football 2013 #2014 03:00 - Best of Football 2013 #2014 05:00 - Barclays Premier League -
Review of the Season
GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:30 - PGA European Tour - Nordea
Masters – Day 13:30 - Best of Football 2013 #2014 15:30 - Trans World Sport #1413 16:30 - Best of Football 2013 #2014 18:30 - Best of Football 2013 #2014 20:30 - Best of Rugby 2013 #2014 22:30 - Best of Football 2013 #2014 00:30 - Best of Football 2013 #2014 02:30 Football’s Greatest 03:00 - Best of Football 2013 #2014 05:00 - Best of Football 2013 #2014 GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 10:30 - PGA European Tour - Nordea Masters - Day 1 15:30 - Best of Football 2013 #2014 17:30 - Trans World Sport #1413 18:30 - Best of Football 2013 #2014 20:30 - Best of Football 2013 #2014 22:30 - Best of Rugby 2013 #2014 00:30 - Best of Football 2013 #2014 02:30 - Best of Football 2013 #2014 04:30 Football’s Greatest 05:00 - Best of Football 2013 #2014 07:00 - Best of Football 2013 #2014 Malta Stars 08:00 - BOV Premier League 2013-14 (r) 10:00 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 11:45 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 13:10 - Malta Basketball Association (r) 14:35 Malta Rugby Football Union (r) 16:10 - FXDD FMA 2013-14 (r) 17:30 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 19:20 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 20:45 - BOV Premier League 2013-14 22:45 Malta Basketball Association (r) 00:10 - Malta Rugby Football Union (r)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
22
TV # RADJU
A testa alta - Walking Tall – Raiuno, 21:15
Dokumentarju – Barack Obama – NET Television, 20>30 Barack Obama, ir-ra;el li jmexxi wie[ed mill-akbar pajji]i tad-dinja, mhux biss fid-daqs i]da fl-ekonomija u l-militar ukoll. Il-[ajja ta’ Barack Obama bdiet mix-xejn i]da ma]-]mien
La scuola è finita – Raidue, 02:00
Hunter – Rete 4, 08>15
Come mi vorrei – Italia 1, 17:38
Film li minkejja li sar g[add ta’ snin ilu, ;ibed l-ammirazzjoni ta’ g[add kbir ta’ ammiraturi u dilettanti tat-teleserje, tant li sar ukoll cartoon g[at-tfal, bi ftit esa;erazzjonijiet i]da li jqanqlu tbissima. B[ala serje hu deskritt b[ala wie[ed moderat fl-u]u tal-armi, u l-esa;erazzjonijiet ta’ sparar u ;iri bil-karozzi fih mill-inqas.
bdiet tikber, ti]viluppa u tissa[[a[. Kien l-ewwel president ta’ karni;;jon skur li qatt ;ie elett u b’hekk g[amel differenza kbira fil-mentalità u l-[sieb.
Hu president ta’ prin/ipju u kien l-ewwel wie[ed li [are; g[onqu g[all-fqir fl-Amerika tant li kellu inkwiet kbir biex jg[addi l-ba;it u esperjenza shut down qawwi fl-Amerika.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
23
KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{
Limiti tar-Rabat
}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.
Paola
MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta bi tnejn tassodda, salott, k/ina, kamra talbanju u bit[a. ?emplu 99428000. G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983. AVVI}I
G[al kull xog[ol
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi normali, kisi bil-;ibs, ]ebg[a u gypsum
boards, e//. Stima b’xejn u xog[ol bl-esperjenza. ?emplu 79091057.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705. G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
It-trabi tal-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek, tibqax lura
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
24
SPORT
FUTBOL
Tintemm l-avventura ta’ Valletta fit-Torneo Etna Sud It-tim ta’ ta[t is-17-il sena ta’ Valletta spi//a fil-[ames post tal-ewwel edizzjoni tat-Torneo Etna Sud hekk kif fil-log[ba g[all-[ames u s-sitt post ilMaltin g[elbu lit-tim Fillandi] ta’ F.C. Honka. Il-log[ba, li ntlag[bet ilbiera[ spi//at fuq skor ta’ 1-1 fil-[in regolamentari b’gowls skurjati minn penalty g[al kull na[a. Dak Malti kien skurjat minn Nicholas Pulis. G[alhekk il-log[ba marret g[all-penalties fejn g[all-Beltin skurjaw David Vella, Nicholas Pulis u Mirco Vella waqt li l-goalkeeper Daniel Attard laqa’ l-penalty u ta r-reb[a lil Valletta. L-avventura tal-Beltin f’dan it-turnew bdiet il-:img[a wara nofsinhar b’log[ba kontra Belpasso fejn reb[u bl-iskor ta’ 3-2. F’din il-log[ba l-Beltin kienu
It-tim ta’ Valletta
minn ta[t wara gowl fit-13-il minuta i]da gowls minn Russell
Fenech fit-28 minuta u Nicholas Pulis fil-35 u 56
minuta dawru l-iskor qabel Belpasso skorjaw lejn it-tmiem. L-g[ada, is-Sibt filg[odu, i]]g[a]ag[ Matin kisbu draw presti;ju] ta’ 1-1 kontra rappre]entanza tal-FIGC Catania ffurmata minn erba’ timijiet lokali. Il-gowl tal-Maltin kien skurjat minn Jean Borg fid-39 minuta. B’hekk, wara r-reb[a ta’ 3-2 kontra Belpasso l-:img[a, ilMaltin momentarjament kisbu l-ewwel post b’4 punti daqs listess Catania qabel illog[ba kontra Palermo li ntlag[bet iktar tard wara nofsinhar. Din kienet it-tielet u l-a[[ar log[ba tal-grupp fit-Torneo
Etna Sud li t-tim ta’ ta[t is-17-il sena ta’ Valletta tilef a tmiem it-taqsima. Imbag[ad fis-sitt minuta tat-tieni taqsima t-tim Malti mar fil-vanta;; b’gowl minn penalty ta’ Kenny Spagnol wara foul fuq Mirco Vella. I]da Palermo dawru l-iskor kwarta wara, bit-tieni gowl ji;i skorjat [ames minuti mittmiem biex b’hekk l-Isqallin reb[u u kkwalifikaw mill-grupp. Intant illum it-tim Belti, li wasal lura pajjina tard ilbiera[ filg[axija, se jkun impenjat fissemi finali tan-knock-out kontra Sliema f’partita li tintlag[ab fis-6.30 pm fil-Victor Tedesco Stadium.
Il-kow/ tat-tim ta’ ta[t is-17-il sena ta’ Valletta FC Patrick Vidal, is-Sibt ippre]enta flokk lil Davide Santoncito - il-mo[[ wara t-Torneo Etna Sud.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
25
SPORT FUTBOL
FUTBOL
Su//ess g[al Pietà fi Sqallija
Parte/ipazzjoni fi Viareggio
It-tfal ta’ ta[t it-tmien snin talPietà Hotspurs FC Youth Nursery reb[u l-Licata Football Tournament 2014 wara li filfinali g[elbu lil Fair Play Cominso bl-iskor ta’ 2-1. G[al dan it-turnew Pietà tellg[u ]ew; gruppi li kisbu dawn ir-ri]ultati:
Pietà Blue v Favara 3-2 Pietà Orange v Santa Sofia 5-0
Quarter finals
Pietà Blue v Gela Pietà Orange v Favara
1-4 3-1
Pieta’ Orange v Gela
4-1
Pietà Or. v FP Cominso
2-1
Semifinals
Finals
It-tim ta’ ta[t id-disa’ snin ta’ Birkirkara FC lbiera[ beda lavventura tieg[u fl-g[axar edizzjoni tat-Trofeo Mar Tirreno li qed isir fi Viareggio, l-Italja. Il-kontin;ent Malti ta’ madwar [amsin persuna, bejn ple-
jers, ;enituri u uffi/jali tal-klabb qed jitmexxa mill-kow/is Johann Scicluna u Elenio Sciberras kif ukoll mirrappre]entant tal-kumitat Robert Pace. Huma [allew pajji]na nhar il-:img[a li g[adda.
Il-plejers inqasmu f’]ew; gruppi biex jie[du sehem fillog[ob li se jsiru fi Stadio dei Pini li jifforma parti millViareggio Stadium. Dan itturnew hu rikonoxxut mill-FIGC u l-UEFA.
Ritratt minn Viareggio fejn it-tim ta’ ta[t id-9 snin ta’ Birkirkara FC qed jie?u sehem f’turnew lokali
It-tim ta’ Pietà
FUTBOL
Ricardo Costa konfermat ma’ Pietà Pietà Hotspurs komplew i[ar-su lejn il-futur tal-klabb wara li l-ista;un li g[adda reb[u l-Ewwel Divi]joni u kisbu promozzjoni lejn il-Kampjonat Premier. Wara li tilfu s-servizzi talattakkant Raphael Alain Kooh Sohna, Pieta issa kkonfermaw li g[all-ista;un li ;ej se jkomplu l-avventura tag[hom
mal-midfielder Bra]iljan Ricardo Costa li ;edded il-kuntratt tieg[u b’sena o[ra. Kif ]vela fil-jiem li g[addew dan il-;urnal, il-klabb qed ifittex sostitut g[al Kooh Sohna u g[addejjin diskussjonijiet ma’ ]ew; Ar;entini u ]ew; Bra]iljani li qatt ma lag[bu Malta.
FUTBOL
Tarik Abdalla mfittex minn klabbs tal-Ewwel Divi]joni Il-plejer Marokkin Tarik Abdalla Mouhamed, li salista;un li g[adda kien jilg[ab mat-tim ta’ Mtarfa FC fit-Tielet Divi]joni, mat-tim ta’ Qormi fillig tal-Futsal u mat-tim Mrie[el Cuore Bianconero fi Swan League qed iqajjem l-interess ta’ numru ta’ klabbs f’pajji]na hekk kif issa hu jinsab bla kuntratt. Dan il-;urnal jinsab infurmat li l-plejer ta’ 26 sena qed I[ares lejn il-possibbiltà li jing[aqad
ma’ klabb tal-Ewwel Divi]joni. Madankollu d-diskussjonijiet g[adom fil-bidu tag[hom. VALLETTA - Kif anti/ipat minn dan il-;urnal tlett ijiem ilu, Darren Abdilla n[atar b[ala lassistent kow/ ta’ Gilbert Agius fit-tmexxija ta’ Valletta FC. Valletta [atru wkoll lil Marco Caser, b[ala physical trainer. Hu g[andu esperjenza vasta f’dan is-settur hekk kif ]amm ukoll din il-po]izzjoni ma’ Novara Calcio.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
26
SPORT
L-a[[ar fa/i tal-[ames ti;rija mirbu[a minn Prieure misjuq minn Charles Camilleri (ritratt Joseph Galea)
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Prieure u Pronostic De Neige ma jfallux fit-ti;rijiet Kenneth Vella
Il-kwotat Prieure u Pronostic De Neige reb[u l-aktar ]ew; ti;rijiet mistennija li saru lbiera[ wara nofsinhar fil-korsa tal-Marsa. Dawn kienu heats mill-Prix De Vincennes g[al ]wiemel tal-klassi Premier fuq distanza ta’ 2140m u kienu jag[mlu parti mis-26 laqg[a tal-ista;un fuq g[axar ti;rijiet tat-trott b’disg[a minnhom ikunu wkoll heats jew semifinali minn erba’ kampjonati g[al ]wiemel Fran/i]i fuq distanza qasira ta’ 2140m. Mi]-]ew; heats Premier tmien ]wiemel g[addew g[allfinali. Hekk kif ing[ata l-bidu uffi/jali tal-ewwel heat, kien Pouloud Keroc’H (Chris Vassallo) l-aktar ]iemel b’sa[[tu u mar quddiem. I]da dan ma damx [afna milli jkun attakkat u maqbu] mill-favorit Prieure misjuq mis-solitu Charles Camilleri. Prieure kompla jmexxi lillkumplament ta]-]wiemel tul id-distanza u qasam il-linja finali l-ewwel wara li fl-a[[ar metri re;a’ xejjen l-isfida talistess Pouloud Keroc’H. Perceval (Frencu Cassar) u Royal Pierre (Noel Baldacchino) g[addew ukoll g[all-finali wara li temmew fit-
tielet u r-raba’ post rispettivament. It-tielet reb[a konsekuttiva ta’ Prieure waslet f’medja tajba ta’ 1.14.5” fil-kilometru. It-tieni heat Premier ukoll ]viluppat f’wa[da e//itanti, spe/jalment fl-a[[ar metri tag[ha. Hawnhekk, id-debuttant Quito d’Ecroville (Mario Borg) beda jnaqqas mill-;iri madwar 400m mit-tmiem u nqabe] minn diversi ]wiemel. Kien f’nofs id-dritta finali li Michael Axisa sab l-ispazju ne/essarju biex jattakka minn na[a ta’ ;ewwa u jpo;;i lil Pronostic De Neige quddiem. Dan [a l-ewwel reb[a fi xtutna ming[ajr tbatija u quddiem Oltedo De Rieux (Charles Camilleri) u Oran (Julian Farrugia). Quoky Jet (Emmanuel Garzia) kien l-a[[ar ]iemel li g[adda g[all-finali wara li da[al fir-raba’ po]izzjoni. Pronostic De Neige kellu medja ta’ 1.14.6” fil-kilometru. Fl-ewwel minn ]ew; semi finali tal-kampjonat Prix d’Enghien tal-klassi Gold, ilkwotat Quart De Cidre (Rodney Gatt) [alla kollox g[all-a[[ar dawra. Dan ittrijonfa fa/ilment b’distakk ta’ madwar tliet tulijiet quddiem Oeillet De Phens
(Charles Camilleri) u Quito Soyer (Noel Baldacchino). Ollico Pellois (Ludvic Ghigo) u Nagano Phedo (Mario Fenech)
kellhom ukoll pjazzament po]ittiv. It-tieni semi finali Gold kienet ikkaratterizzata minn dwell e//itanti bejn Quintet (Brian Zammit) u Quel Noir (Charles Degiorgio) fl-a[[ar metri tag[ha. Kien Quintet li qasam il-linja finali l-ewwel, i]da dan i]]iemel aktar tard safa’ skwalifikat mill-;urija biex ir-reb[a ng[atat lil Quel Noir li rre;istra l-ewwel su//ess tieg[u. Pile Ou Face (Joe Schembri), Quel Imprevu (Carmelo Micallef), Pissaro (Clint Vassallo) u Pepone Du Castelet (Rodney Gatt) da[lu warajhom f’dik lordni. Waqt l-istess programm ta’ ti;rijiet saret pre]entazzjoni lisSinjuri Julian Bezzina u Joseph Borg, sidien tal-Fran/i] Prieure li l-?add 4 ta’ Mejju sar l-aktar ]iemel velo/i f’Malta. Dan meta f’idejn Charles Camilleri rre;istra medja ta’ 1’12”7 fuq distanza ta’ 1640m f’ti;rija tal-Klassi Premier. Issinjuri Bezzina u Borg ;ew ippre]entati b’ritratt u tifkira kommemorattiva minn Mark Vella, Direttur fi [dan ilclub.
Ir-ri]ultati kollha I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2640m. 1. Ronin Del
Brenta (S. Vella) {in – 3.26.3” (1.18.1”) 2. Hotchemin (W. Spiteri) 3. Claude Carnevale (F. Cassar) 4. Ballad Ribb (T.
Demanuele)
II Ti;rija. Semi Finali Prix De Cagnes Sur Mer. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Roff
Gy (N. Baldacchino) {in – 2.44.4” (1.16.8”) 2. Quero Des Erablais (S. Galea) 3. Pancho Villa (And. Farrugia) 4. Titus Du Rib (D. Ellul) 5. Quipo Du Tronquay (R. Micallef)
III Ti;rija. Semi Finali Prix De Cagnes Sur Mer. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Pacha
De Sassy (O. Cauchi) {in – 2.43.7” (1.16.5”) 2. Record Du Stade (C. Camilleri) 3. Notre Joyeux (J. Gafa’) 4. Lys De L’Oasis (J. Farrugia) 5. Novak (T. Demanuele)
IV Ti;rija. Semi Finali Prix De Cabourg. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Reve Du
Solnan (C. Gerada) {in – 2.42.2” (1.15.8”) 2. Panda Des Fleches (C. Cassar) 3. Rio Du Gers (N. Baldacchino) 4. Ravageur De Payre (C. Caruana)
V Ti;rija. Heat Prix De Vincennes. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Prieure (C.
Camilleri) {in – 2.39.5” (1.14.5”) 2. Pouloud Keroc’H (Ch. Vassallo) 3. Perceval (F.
Cassar) 4. Royal Pierre (N. Baldacchino)
VI Ti;rija. Semi Finali. Prix D’Enghien. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Quart De Cidre (R.
Gatt) {in – 2.39.2” (1.14.4”) 2. Oeillet De Phens (C. Camilleri) 3. Quito Soyer (N. Baldacchino) 4. Ollico Pellois (L. Ghigo) 5. Nagano Phedo (M. Fenech)
VII Ti;rija. Semi Finali Prix De Cabourg. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Quid Pierre (C.
Calleja) {in – 2.42.1” (1.15.8”) 2. Quoly (N. Baldacchino) 3. Quazoumax (A. Farrugia) 4. Quim Itou (C. Vassallo)
VIII Ti;rija. Heat Prix De Vincennes. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Pronostic De
Neige (M. Axisa) {in – 2.39.6” (1.14.6”) 2. Oltedo De Rieux (C. Camilleri) 3. Oran (J. Farrugia) 4. Quoky Jet (E. Garzia) IX Ti;rija. Semi Finali. Prix D’Enghien. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Quel Noir (C. Degiorgio) {in – 2.39.9” (1.14.8”) 2. Pile Ou Face (J. Schembri) 3. Quel Imprevu (C. Micallef) 4. Pissaro (C. Vassallo) 5. Pepone Du Castelet (R. Gatt)
X Ti;rija Semi Finali Prix De Cabourg. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Roi Du Solat
(J. Farrugia) {in – 2.44” (1.16.7”) 2. Recif Du Layo (I. Bilocca) 3. Rocky De Jervi (J. Said) 4. Quipson (R. Gatt).
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
27
SPORT FUTBOL – TAZZA TAD-DINJA 2022
Iktar allegazzjonijiet ta’ korruzzjoni Skont rapport li deher fil-[ar;a tas-Sunday Times ta’ Londra talbiera[, ex-membru fl-e]ekuttiv tal-FIFA [allas f’total ta’ 5 miljun dollaru lil uffi/jali g[olja biex dawn jag[tu l-appo;; tag[hom lill-kandidatura tal-Qatar li kienet eventwalment mag[]ula biex torganizza l-edizzjoni tat-Tazza tad-Dinja tas-sena 2022. Il-;urnal Ingli] qal li g[andu f’idejh dokumenti sigrieti li juru li Mohamed Bin Hammam, uffi/jal mill-Qatar li kien vi/i president tal-FIFA, kien qed ja[dem minn ta[t favur il-kandidatura ta’ pajji]u fl-2010. L-artiklu tal-;urnal juri li Bin Hammam g[amel g[add ta’ [lasijiet lill-uffi/jali ta’ federazzjonijiet Afrikani, kif ukoll lil Reynald Temarii u Jack Warner, ex membri fl-e]ekuttiv tal-FIFA li jirrapre]entaw lil CONCACAF u lil Oceania. Dawn l-allegazzjonijiet [ar;u 11-il ;urnata biss mill-ftu[ taledizzjoni ta’ din is-sena tat-Tazza tad-Dinja fil-Bra]il.
Bin Hammam irrifjuta li jwie;eb g[ad-domandi li saru mill-;urnal Ingli], filwaqt li membri tal-federazzjoni tal-futbol tal-Qatar qalu li huma m’g[andhom l-ebda konnessjoni ma’ Bin Hammam, u dak li hu allegatament g[amel, g[amlu g[al skopijiet personali tieg[u. Bin Hammam kien figura ferm prominenti fl-a[[ar snin ta’ storja mqallba tal-federazzjoni internazzjonali tal-Futbol il-FIFA. Hu kien irtira l-kandidatura tieg[u g[al kariga ta’ President tal-FIFA fl-2011 meta [ar;u akku]i ta’ korruzzjoni fil-konfront tieg[u. Minkejja dan jidher li Bin Hammam kien xorta wa[da influwenti biex immanipula lkumitat ta’ selezzjoni kompost minn 24 membru li finalment g[a]el lil Qatar biex ing[elbu lkandidaturi tal-Istati Uniti, l:appun, il-Korea t’Isfel u l-Awstralja. Skont ir-rapport tas-Sunday Times ta’ Londra Bin Hammam kien jag[mel pagamenti ta’ 200
elf dollaru lill-presidenti tal-federazzjoni Afrikani li minn na[a tag[hom influwenzaw kif erba’ mill-membri tal-bord e]ekuttiv kienu se jivvutaw. Bin Hammam qed ikun akku]at li [allas ‘l fuq minn 300 elf Euro biex lil investigaturi privati biex jipprote;u lil temarii wara li dan kien sospi] wara li stqarr li kien offrut somma ta’ 12-il miljun dollaru g[al vot tieg[u. Bin Hammam qed ikun akku]at ukoll li dawwar fondi li jammontaw g[al madwar miljun u sitt mitt elf dollaru, f’kontijiet bankarji ta’ Warner. Warner kien irri]enja mill-FIFA wara 28 sena membru f’kumitati fl-2011 biex jevita li jkun investigat dwar dawn l-iskandli. L-artiklu tal-;urnal Ingli] jg[id ukoll li Bin Hamma m [allas 800 elf dollaru lill-federazzjoni ta’ Ivory Coast, li l-membru tal-e]ekuttiva tag[ha Jacques Anouma wettaq kampanja qawwija favur l-g[a]la tal-Qatar.
Bin Hammam
FUTBOL
David Villa se j[alli lil Atletico
David Villa
L-attakkant internazzjonali Spanjol David Villa se j[alli li//ampjins Spanjoli Atletico Madrid, b’rapporti mill-kapitali Spanjola jg[idu li Villa se jing[aqad ma’ New York City FC fl-Istati Uniti. David Villa kien strumentali fir-reb[a ta’ Atletico fil-Liga Spanjola wara nuqqas ta’ 18-il sena, u g[en lit-tim jasal salfinali tal-UEFA Champions League li Atletico tilfu kontra l;irien Real wara l-[in barrani l-;img[a l-o[ra. David Villa jing[ad li kkonferma li hu g[andu offerta li ma
jistax jirrifjuta. Villa jinsab Manchester g[al testijiet medi/i mmexxija minn spe/jalisti Amerikani. Villa qal li jinsab ferm e//ittat b’din l-avventura ;dida u qal ukoll li din se tkun sfida ;dida fil-karriera tieg[u. L-attakkant li g[andu 32 sena skorja 13-il gowl f’36 log[ba li lag[ab ma’ Atletico f’dan lista;un. L-ex attakkant ta’ Barcelona u Valencia hu l-aqwa skorer ta’ kull ]mien tat-tim nazzjonali Spanjol u se jkun jifforma parti mill-iskwadra Spanjola li se tiddefendi t-titlu ta’ /ampjins tad-dinja fil-Bra]il.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
28
SPORT
ATLETIKA
James jeg[leb lil Merritt bil-photo finish Kirani James ta’ Grenada g[eleb lil Lashawn Merritt talIstati Uniti bil-photo finish biex reba[ l-400m fl-40 edizzjoni talPrefontaine Classic f’Oregon lIstati Uniti. James rebbie[ tal-midalja taddeheb fl-Olimpjadi ta’ Londra fl-2012 g[eleb lir-rival kbir tieg[u biex temm f’[in ta’ 43.97 sekondi, l-a[jar [in tas-sena fuq id-distanza. Il-Prefontaine Classic kien ukoll it-tielet tappa tad-Diamond League organizzat mill-IAAF. Justin Gatlin reba[ il-100m b’[in ta’ 9.76 sekondi. I]da dan il-[in kien meg[jun mir-ri[ qawwi, fejn kieku l-[in miksub minn Gatlin kien ikun l-a[jar wie[ed fuq id-distanza din issena. G[al Gatlin rebbie[ talmidalja tad-deheb fl-Olimpjadi tas-sena 2004, ir-reb[a filPrefontaine Classic kienet ittielet wa[da fil-karriera tieg[u. It-tellieqa tal-200m kienet mirbu[a minn Tori Bowie bla[jar [in tag[ha ta’ kull ]mien ta’ 22.18 sekonda. Allyson Felix rebbie[a tal-midalja tad-deheb fl-Olimpjadi kisbet it-tielet post, fejn qed tag[mel ir-ritorna tag[ha wara injury fil-hamstring. Ri]ultat di]appuntat inkiseb minn Shelly-Ann FraserPryce li spi//at fl-a[[ar post. Il-Fran/i] Pascal MartinotLagarde reba[ il-110m hurdles bl-a[jar [in tas-sena ta’ 13.13 sekondi, wara li r-rebbie[ talmidalja tad-deheb fl-Olimpjadi Aries Merritt irtira min[abba
Id-dwell a[[ari bejn Kirani James u Lashawn Merritt fit-tellieqa tal-400 metru
u;ieg[ fil-hamstring. Nijel Amos tal-Botswana reba[ it-800m f’[in rekord tadDiamond League, 1:43.63, filwaqt li t-tellieqa tal-mil kienet
RALLY
mirbu[a minn Leo Manzano li reba[ il-midalja tal-fidda fl1500 fl-Olimpjadi ta’ Londra sentejn ilu. It-tellieqa ta]-]ew; mili ntreb[et minn Mercy
Cherono tal-Kenja. Novlene Williams-Mills tal:amajka reb[et l-400m f’[in ta’ 40.41. Williams-Mills fil-passat g[elbet il-battalja
kontra l-kan/er. Il-meeting ta’ Oregon hu msemmi g[al Steve Prefontaine atleta le;;endarju minn Oregon li miet fl-1975.
BASKETBALL
Tlieta jmutu fl-Iskozja San Antonio fil-finali NBA
Tliet persuni tilfu [ajjithom u sitt persuni o[ra kienu midruba waqt in/identi li se[[u f’rally li kien qed isir fl-Iskozja. L-organizzaturi qalu li lkumplament tar-rally Jim Clarke kien ikkan/ellat. Stqarrija tal-pulizija qalet li kien iktar minn in/ident wie[ed bl-iktar wie[ed gravi jse[[ vi/in il-villa;; ta’ Kelso fejn
intlaqtu l-ispettaturi. Tlieta kienu dikjarati mejta fuq il-post, filwaqt li ie[or jinsab f’kondizzjoni gravi u ttie[ed fi sptar f’Edinburgh. Madwar sag[tejn qabel dan lin/ident se[[ in/ident ie[or fejn karozza tilfet il-kontroll u we;;g[et madwar [ames spettaturi. Ir-rally kien imwaqqaf wara ttieni in/ident fatali.
Il-pulizija jag[lqu t-triq fejn se[[ l-in/ident fatali
San Antonio Spurs irritornaw lura fil-finali NBA wara li g[elbu lil Oklahoma City Thunder 112-107 wara l-[in barrani. Tim Duncan kellu total ta’ 19il punt u 15-il rebound g[al Spurs li issa fil-fa]i finali jilag[bu kontra Miami Heat f’ripetizzjoni tal-konfront tassena l-o[ra, meta Miami kienu [ar;u rebbie[a fuq l-aqwa minn seba’ log[biet. Minkejja li kienu ming[ajr Tony Parker li tilef it-tieni taqsima, Spurs xorta rnexxielhom jirb[u grazzi g[al 26 punt miksuba minn Boris Diaw. L-a[jar ta’ Oklahoma kienu Russell Westbrook li b’kollox kiseb total ta’ 34 punt kif ukoll kellu tmien assists. Kevin Durant kellu total ta’ 31 punt u 14-il rebound. Oklahoma City Thunder kienu 12-il punt minn ta[t fi tmiem it-tielet sessjoni
Azzjoni mir-reb[a ta’ San Antonio Spurs fuq Oklahoma
i]da fl-a[[ar g[axar minuti wettqu rimonta mill-aqwa biex sfurzaw il-[in barrani.
L-ewwel log[ba bejn San Antonio Spurs u Miami Heat tintlag[ab il-{amis li ;ej.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
29
SPORT MOTO GP
Su//ess ie[or g[al Marc Marquez L-Ispanjol Marc Marquez (firritratt) kiseb is-sitt reb[a konsekuttiva meta reba[ il-Grand Prix tal-Italja li sar il-biera[ quddiem l-Ispanjol l-ie[or Jorge Lorenzo u t-Taljan Valentino Rossi. Bis-sa[[a ta’ din ir-reb[a Marc Marquez issa jinsab biss reb[a ‘l bog[od minn Valentino Rossi li fis-sena 2002 kiseb seba’ reb[iet konsekuttivi. Minkejja dan ir-reb[a tal-biera[ ma kinitx wa[da fa/li g[al Marquez li minkejja li beda mill-pole, inqabe] minn Jorge Lorenzo li ]amm l-ewwel po]izzjoni g[al [inijiet twal. Marc Marquez re;a’ kiseb ilkmand tat-tellieqa fl-a[[ar seba’ dawriet fejn wara li qabe] lil Jorge Lorenzo hu qatt ma [ares lura biex kiseb is-sitt reb[a konsekuttiva. Marquez fuq mutur Repsol Honda temm it-tellieqa f’[in ta’ 41 minuta u 38.254
sekondi, b’vanta;; ta’ 0.121 ta’ sekonda fuq Jorge Lorenzo u distakk ta’ 2.688 sekondi fuq Valentino Rossi. Marc Marquez issa jista’ jil[aq ir-rekord ta’ Valentino Rossi ;img[atejn o[ra meta isir il-Grand Prix tal-Katalunja fejn Marc Marquez jer;a’ jibda b[ala l-favorit prin/ipali g[al reb[a o[ra. {u Marc Maraquez, Alex Marquez ma kienx fortunat fittellieqa mil-kategorija Moto 3 meta fl-a[[ar dawra kien involut f’waqg[a flimkien ma’ Jack Miller u Enea Bastianini, birreb[a tmur g[and it-Taljan Roman Fenati. Kien hemm su//ess ie[or Spanjol fil-kategorija Moto 2 bir-reb[a tmur g[and Tito Rabat li kompla kabbar il-vanta;; filqu//ata tal-klassifika bit-tielet reb[a tieg[u din is-sena.
RUGBY
FUTBOL
Wilkinson u O’Driscoll Andrè Schembri l-mo[[ itemmu bil-kbir wara trasferiment imminenti Jonny Wilkinson u Brian log[ba tieg[u Minkejja li t tim O Driscoll temmew il karriera tieg[u Leinster [are; rebbie[ 34 ta’ Kristensen lejn Omonia brillanti tag[hom is Sibt b reb[iet 2 kontra Glasgow fil finali tal .
’
-
-
-
’
mat-timijiet tag[hom, anki jekk it-tnejn li huma temmew b’mod differenti l-a[[ar impenn professjonali tag[hom L-Ingli] Jonny Wilkinson irnexxielu jikseb 15-il punt firreb[a tat-tim tieg[u Toulon kontra Casters. Bir-reb[a ta’ 18-10 ta’ Toulon fuq Castres huma a//ertaw mir-reb[ tal-kampjonat Fran/i]. L-ex captain tat-tim nazzjonali Irlandi] Brian O’Driscoll ma kienx daqshekk fortunat fl-a[[ar
1
-
-
kampjonat Pro12, il-log[ba tieg[u damet biss disa’ minuti g[aliex hu kellu j[alli l-grawnd min[abba li we;;a’ l-hamstring. O’Driscoll f’dan l-a[[ar sta;un tieg[u reba[ it-tieni titlu tas-sitt nazzjonijiet man-nazzjonal Irlandi]a kif ukoll reba[ tliet darbiet ittitlu ewropew mal-klabb tieg[u. Minn na[a tieg[u Wilkinson la[aq il-qu//ata ta’ karriera twila 17-il sena fis-sena 2003 meta skorja d-drop de/i]iv g[all-Ingilterra fil-finali tat-tazz tad-Dinja.
Il-midfielder internazzjonali Malti Bjorn Kristensen jinsab vi/in li jing[aqad mal-klabb ?iprijott ta’ AC Omonia Nicosia, il-klabb li sa ftit ;img[at ilu kien jilg[ab mieg[u Andre Schembri qabel dan ng[aqad ma’ FSV Frankfurt fil-Bundesliga II. Din l-a[bar kienet irrapurtata mis-sit Omonia News li ]vela li l-klabb ta’ Omonia kkuntattja propju lil Andre Schembri biex jitolbu informazzjoni dwar ilkompatrijott tieg[u Bjorn Kristensen. Schembri kellu kliem ta’ tif[ir g[at-talent ]ag[]ug[ Malti li g[ad g[andu biss 21 sena u ]gur lil Omonia
li jekk jakkwistaw lil Kristensen dan awtomatikament ikun investiment kbir. Intant dan il-;urnal g[amel kuntatt mal-plejer li kkonferma din l-a[bar. Hu qal li Omonia esprimew l-interess tag[hom fih u issa kollox jinsab f’idejn Hibernians u Omonia Nicosia biex jil[qu ftehim qabel ittrasferiment ikun jista’ jse[[. “Huwa unur li klabb b[al Omonia Nicosia jkun interessat fik. Madankollu issa kollox jinsab f’idejn il-klabbs biex naraw x’se ji;ri fil-jiem li ;ejjin,” qal Bjorn Kristensen f’kummenti li ta lil dan il-;urnal.
Bjorn Kristensen
FUTBOL
Rocco man-Nursery ta’ Tarxien
Jonny Wilkonson
Twanny Rocco se jkun il-Head Coach tan-nursery ta’ Tarxien Rainbows g[all-ista;un li ;ej. Dan wara l-esperjenza tieg[u fin-nursery ta’ Zejtun Corinthians. F’kummenti li kien g[adda filgrupp ta’ ?ejtun Corinthians fuq Facebook lura f’April, Rocco kien [abbar li l-Kumitat idde/ieda li jwaqqfu milli jkompli jokkupa l-kariga ta’ Head
Coach fin-Nursery tal-lokal g[all-ista;un li ;ej. “I/-Chairperson fil-pre]enza ta’ erba’ membri o[ra tal-kumitat qalet li huma qed i[arsu lejn direzzjoni ;dida minn sta;un ;did. Il-[asra hija li matul sta;un mimli attivitajiet [add mill-membri pre]enti qatt ma rajtom imkien f’xi attivita u qatt ma kelli kuntatt mag[hom fuq xi issues,”
kien kiteb Twanny Rocco. Hu kien esprima wkoll is-sorpri]a tieg[u meta skopra li kien l-uniku kow/ kwalifikat li [adem fl-entitajiet tal-klabb. Rocco g[andu esperjenza vasta fix-xena tal-kow/ing lokali. Filfatt hu l-iktar kow/ li ilu attiv f’pajji]na wara li beda jikkow/ja fl-1968, ikkwalifika b[ala kow/ g[axar snin wara u sar M.F.A.A. Coach fl-1982.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
30
SPORT
?IKLI}MU
Nairo Quintana jirba[ il-Giro d’Italia Il-Kolombjan Nairo Quintana reba[ l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Giro d’Italia, wara li kien spi//a fit-tieni post fit-Tour de France tas-sena l-o[ra. Quintana li g[andu 24 sena b’hekk sar l-ewwel Kolombjan li reba[ din il-kompetizzjoni u ikkonferma li hu jista’ jkun il-protagonista ta’ dan l-isport fil-futur qarib. Quintana wera l-aqwa forma tieg[u fit-tlajja mal-mumntanji u kien hawn li bena s-su//ess tieg[u din is-sena fil-Giro d’Italia. Quintana fil-fatt kiseb l-ewwel darba l-flokk ro]a ta’ leader talGiro fis-16-il tappa li kienet liktar wa[da impenjattiva bit-tlajja ta’ Gavia u Stelvio. Minbarra ssittax il-tappa Quintana reba[ ukoll id-19-il tappa li kienet tellieqa kontra l-[in bi tmiem fil-muntanji. Nairo Quintana reba[ il-Giro d’Italia b’vanta;; ta’ tliet minuti u seba’ sekondi fuq Kolombjan ie[or, Rigoberto Uran, u vanta;; ta’ erba’ minuti u erba’ sekondi fuq it-Taljan Fabio Aru li spi//a fit-tielet post fil-klassifika ;enerali. Nairo Quintana mhux se jie[u sehem fit-Tour de France ta’ din is-sena i]da qed jimmira li jirba[ it-Tour de France is-sena ddie[la. L-a[[ar tappa tal-biera[ li kienet minn Gemona sa Trieste fuq distanza ta’ 140 km, intreb[et
Nairo Quintana bit-tazza wara s-su//ess fil-Giro
minn Luka Mezgec tas-Slovenja quddiem it-Taljan Giacomo Nizzolo u l-Amerikan Tyler Farrar. Wara l-pre]entazzjoni Nairo Quintana qal li issa verament qed jemmen li reba[ il-Giro. Hu rringrazzja lill-membri tat-tim tieg[u kif ukoll lill-familjari
tieg[u li dejjem kienu ta’ appo;; kontinwu g[alih. Anki l-President tal-Kolombja Juan manuel Santos kien minn ta’ l-ewwel li /empel lil Quintana biex jifra[lu tas-su//ess tieg[u. Quintana qal li jaf li lpajji] kollu kien warajh f’din l-avventura.
Jintemm il-Kampjonat tal-Powerboats Azzjoni mil-log[ba bejn l-Istati Uniti u l-Ingilterra
HOCKEY
Reb[a sorpri]a g[all-Istati Uniti L-Istati Uniti wettqu sorpri]a meta g[elbu lill-Ingilterra 2-1 waqt it-tazza tad-dinja li qed issir fl-Olanda. L-Amerikani skorjaw ]ew; gowls kmieni u wara iddefendew il-vanta;; biex kisbu reb[a diffi/li. Paige Selenski skorjat minn penalty korner wara tliet minuti biex po;;iet lill-Istati Uniti filvanta;; u Kelsey Kolojejchick irduppjat wara kwarta log[ob. LIngli]i li jokkupaw it-tielet post
fir-rankings, kontra l-g[axar po]izzjoni li jokkupaw lAmerikani, naqqsu l-iskor fis-56 minuta permezz ta’ Kate Richardson-Walsh minn azzjoni ta’ penalty korner. F’log[ba o[ra mill-kompetizzjoni tan-nisa i/-?ina u l:ermanja temmew fi dro ta’ 1-1. Fil-kompetizzjoni tal-ir;iel il:ermanja g[elbet lill-Afrika t’Isfel 4-0 u l-Olanda g[elbet lill-Ar;entina 3-1.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
31
SPORT TENNIS
Roger Federer eliminat mill-Open ta’ Franza L-I]vizzeru Roger Federer kien eliminat mill-Open ta’ Franza wara battalja ta’ [ames sets kontra l-plejer mil-Latvja Ernests Gulbis. Roger Federer kellu bidu tajjeb meta reba[ l-ewwel set bittie break, i]da Gulbis irkupra tajjeb fit-tieni u t-tielet sets li hu reba[hom 7-6, 6-2. Fir-raba’ set Roger Federer lag[ab la[jar log[ob tieg[u u reba[ isset 6-4 biex kollox kellu jkun de/i] fil-[ames set. Fil-bidu tal-[ames set Ernestst Gulbis reba[ is-service ta’ Federer fl-ewwel game u baqa’ j]omm dan il-vanta;; sakemm reba[ id-disa’ game de/i]iva b’Roger Federer ji]balja l-a[[ar kolp u Gulbis jirba[ is-set 6-3. F’log[biet o[ra mir-raba’ rawnd, Novak Djokovic qata’ passa;; ma’ l-a[[ar tmienja meta g[eleb fa/ilment fi tliet sets lill-Fran/i] Jo-Wilfried Tsonga. Il-log[ba kienet bla storja fejn Djokovic wara rreb[a f’Monte Carlo deher dominanti u reba[ 6-1, 6-4, 6-1. Tomas Berdych u Milos Raonic ukoll g[addew g[allkwarti finali b’reb[iet fi tliet sets. I/-?ek Tomas Berdych g[eleb lil John Isner tal-Istati Uniti 6-4, 6-4, 6-4, filwaqt li lKanadi] Milos Raonic ma kellux problemi biex eliminha lil
Marcel Granollers ta’ Spanja 6-3, 6-2, 6-3. Intlag[bu wkoll ]ew; log[biet mit-tielet rawnd fejn Fernando Verdasco ta’ Spanja g[eleb lil Richard Gasquet ta’ Franza 6-3, 6-3, 6-3, filwaqt li g[adda wkoll g[ar-raba’ rawnd il-Brittaniku Andy Murray. Murray kellu jkompli llog[ba kontra l-:ermani] Philipp Kohlschreiber wara li din il-log[ba kienet imwaqqfa is-Sibt fil-[ames set, bilpunte;; 7-7. Murray kien tilef l-ewwel set 6-3, i]da rkupra u reba[ it-tieni u t-tielet set bl-istess punte;; 6-3. Il-:ermani] irkupra u reba[ ir-raba’ set 6-4 u fil-[ames set de/i]iv l-iskor kien 7 games kontra 7. Meta kompliet il-log[ba ntlag[bu tmien games o[ra fejn finalment Andy Murray reba[ 12-10. Fil-kompetizzjoni tan-nisa ilKanadi]a Eugeie Bouchard g[elbet lill-:ermani]a Angelique Kerber 6-1, 6-2 u lIspanjola Carla Suarez Navarro g[elbet lill-Kroata Ajla Tomljanovic 6-3, 6-3. Anki Maria Sharapova g[addiet ma’ l-a[[ar tmienja b’reb[a fi tliet sets kontra lAwstraljana Samantha Stosur wara li kienet set minn ta[t u reb[et 3-6, 6-4, 6-0.
Roger Federer
FUTBOL
FUTSAL
Giuseppe Rossi mhux inklu] fl-iskwadra finali
Mark Borg mistenni jin[atar President ;did tal-FMA
L-attakkant imwieled l-Istati Uniti Giuseppe Rossi ma kienx inklu] fl-iskwadra finali m[abbar mill-kow/ Taljan Cesare Prandelli l-biera[. Minbarra Rossi ma kienx ukoll inklu] Riccardo Montolivo li kiser siequ x-xellugija nhar is-Sibt fi Craven Cottage Londra fi draw ta’ ming[ajr gowls bejn l-Italja u lIrlanda. Riccardo Montolivo intant se jkun operat dalg[odu fi sptar f’Milan fil-pre]enza tat-tim mediku ta’ AC Milan. Din mhux l-ewwel darba li Giuseppe Rossi qed jit[alla barra mill-g[a]la finali fejn hu kien t[alla barra ukoll minn Marcello Lippi erba’ snin ilu, f’de/i]joni fejn Lippi wara kien qal li kien iddaspja/ih minnha. Rossi lag[ab 70 minuta kontra l-Irlanda i]da probabilment dawn ma kienux bi]]ejjed biex jikkonvin/u lil Prandelli li jie[du
Cesare Prandelli
mieg[u fil-Bra]il. Rossi kellu sta;un sfotunat fejn wara bidu mill-aqwa ma’ Fiorentina tilef [afna mill-ista;un wara li we;;a’ rkopptu. Minbarra Montolivo u Rossi t[allew barra wkoll Mattia Destro, Romulo, Manuel Pasqual u Christian Maggio. Id-difensur ta’ Inter Ranocchia issejja[ b[ala l-24 plejer u se jin]amm b[ala riserva ta’ Andrea Barzagli li mhux fl-a[jar
kondizzjoni tieg[u. Nhar l-Erbg[a l-Italja tilg[ab la[[ar log[ba ta’ [biberija kontra l-Lussemburgu f’Perugia qabel ittriq lejn il-Bra]il. L-iskwadra finali msejj[a minn Prandelli hi kif ;ej: Gowlkijpers – Buffon (Juventus), Perin (Genoa), Sirigu (PSG) Difensuri – Abate (Milan), Barzagli (Juventus), Bonucci (Juventus), Chiellini (Juventus), Darmian (Torino), De Sciglio (Milan), Paletta (Parma) Midfijlders – Aquilani (Fiorentina), Candreva (Lazio), De Rossi (Roma), Marchisio (Juventus), Motta (PSG), Parolo (Parma), Pirlo (Juventus), Verratti (PSG) Attakkanti – Balotelli (Milan), Cassano (Parma), Cerci (Torino), Immobile (Torino), Insigne (Napoli).
L-eks President tal-Asso/jazzjoni Maltija tal-Futsal (AMF) Donald Spiteri mhux se jer;a’ lura mid-de/i]joni tieg[u li jirri]enja minn din il-po]izzjoni minkejja li waqt laqg[a li saret il-:img[a li g[adda, il-klabbs tennew il-fidu/ja tag[hom filKumitat li xe[et ir-ri]enja tieg[u. Minflok, il-Perit Mark Borg se jitfa’ l-kandidatura tieg[u waqt li Donald Spiteri mistenni jin[atar President Onorarju biex b’hekk tissa[[a[ l-g[aqda bejn l-AMF u l-Asso/jazzjoni Maltija tal-Football (MFA). Donald Spiteri se j]omm ukoll il-kariga tieg[u fi [dan il-kumitat e]ekuttiv tal-MFA. Dan t[abbar f’korrispondenza li ntbag[tet lill-membri misSegretarju tal-Asso/jazzjoni
Emanuel Fenech li fiha [abbar ukoll li l-kumplament tal-kumitat bidel il-po]izzjoni tieg[u u se jkompli nvolut fl-Asso/jazzjoni. Dan jinkludi wkoll lit-Te]oriera Vanessa Vassallo li kienet se t[alli l-Asso/jazzjoni fuq ra;uni personali imma issa se tkompli sservi fil-kumitat sakemm tinstab persuna o[ra minflokha. Madankollu Fenech ippre/i]a li dan ma jfissirx li l-membri talkumitat se j]ommu l-istess po]izzjoni g[aliex dan ji;i de/i] permezz ta’ votazzjoni li se ssir nhar is-Sibt 21 ta’ :unju qabel il-Laqg[a :enerali Annwali. Intant, nhar il-{amis li ;ej fis7pm se ssir laqg[a o[ra bejn lAsso/jazzjoni Maltija tal-Futsal u l-klabbs.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 2 ta’ :unju, 2014
32
LOKALI
Immigranti rregolari jaslu fil-Port ta’ Empedocle fl-Italja, wara li fl-a[[ar sieg[at kienu salvati aktar minn 3,000 immigrant li waslu fi xtut Taljani. Il-ma;;oranza ta’ dawk li waslu kienu qed ja[arbu l-gwerra fis-Sirja. Hu mifhum li l-vja;;i ta’ dawn l-immigranti bdew mil-Libja. (Ritratt> EPA)
Le, mhux xejn mhu xejn Matul din il-kampanja, f’numru ta’ kwistjonijiet, ilGvern ta’ Muscat wera kemm g[alih xejn mhu xejn. Konna wasalna f’sitwazzjoni fejn ittajjeb sar [a]in u l-[a]in beda jitqies b[ala tajjeb. Fl-a[[ar sena rajna li xejn mhu xejn g[al dan il-Gvern Laburista tant li wasal biex idawwar kriminal f’eroj u li tant [ni]rijiet b[al transfers u vendikazzjonijiet ma j[ammrulux wi//u. I]da, g[al Oppo]izzjoni Nazzjonalista, mhux xejn mhu xejn. G[all-Partit Nazzjonalista lmessa;; li tana l-poplu fl-elezzjoni g[all-Parlament Ewropew g[andu valur, g[andu pi] u g[aldaqstant se nkomplu nag[tu widen g[al dan il-messa;; u na;ixxu. Ir-ri]ultat elettorali, minkejja li l[aqna l-g[an tag[na li g[al ewwel darba ntellg[u it-tielet si;;u fil-Parlament Ewropew, ma g[andux jittie[ed bl-attitudni ta’ xejn mhu xejn. Il-fatt li l-Labour tilef si;;u filParlament Ewropew ma jfissirx li xejn mhu xejn. Il-messa;; li tawna 80,000 persuna li ma vvutawx u t30,000persuna li sena ilu
ivvutaw lill-Partit Nazzjonalista u issa ma vvutawx lillPartit Nazzjonalista, ifisser [afna. Oppo]izzjoni negattiva^ Wa[da mill-akku]i li qed jag[mel il-Gvern ta’ Muscat hija li l-Oppo]izzjoni kienet wa[da negattiva. Imma nsaqsi: L-Oppo]izzjoni kellha tkun po]ittiva u tg[id li l-bejg[ ta/-
/ittadinanza hija inizjattiva po]ittiva? L-Oppo]izzjoni kellha tkun po]ittiva u tg[id li l-fatt li l-qg[ad tiela’ huwa ri]ultat po]ittiv g[al pajji]na? LOppo]izzjoni kellha tkun po]ittiva u tg[id li l-a[bar li lGvern ra[[as il-petrol b’2 cents wara li hu stess kien g[ollieh b’2c kienet a[bar tajba daqs li kieku l-gvern kien [abbar xi investiment li se j;ib numru ta’ impjiegi lejn pajji]na? LOppo]izzjoni kellha tkun po]ittiva u tfa[[ar it-transfers li qed jumiljaw lil numru kbir ta’ [addiema? L-Oppo]izzjoni hija tim mag[qud L-ikbar ]ball li wie[ed jista’ jag[mel fil-[ajja huwa li jaqta’
David Agius Whip u Kelliem tal-PN g[all-Kunsilli Lokali
qalbu. Wie[ed ikun qed ji]balja jekk ma jag[rafx jag[mel kura;;, ixammar u jistinka iktar. Jekk tim ta’ xi sports ikun g[adda minn mument diffi/li ma jaqbadx u j]arma. Kull tim, jekk hux sportiv jew f’negozju jew f’politika, jirnexxielu jeg[leb id-diffikultajiet bi tliet ingredjenti prin/ipali: l-g[aqda, l-kura;; u iktar [idma. Wara ]mien diffi/li fille;islatura li g[addiet g[allPartit Nazzjonalista, grazzi g[al diversi nies li mexxew a;enda differenti minn dik tat-tmexxija tal-Partit, fl-a[[ar sena l-Partit Nazzjonalista re;a’ ing[aqad. Din l-g[aqda issa hija evidenti.
Rajna din l-g[aqda tkun mressqa g[at-test anke f’diffikultajiet b[al x’hin t[abbar irri]ultat elettorali f’termini ta’ voti. Il-Partit issa[[a[ b’din lg[aqda. L-g[aqda fit-tmexxija, fil-Grupp Parlamentari, fil-kandidati, fil-kumitati u fuq kollox fi [dan dawk li g[al darb’o[ra re;g[u taw il-fidu/ja tag[hom lill-Partit Nazzjonalista hija issa g[odda li g[andna f’idejna. Sa ftit ]mien ilu flok kellna din l-g[odda, kellna tfixkil u nasba wara l-o[ra. Illum,sena wara lelezzjoni ;enerali, ninsabu mag[qudin u kif jg[id il-Malti, l-g[aqda ;;ib is-sa[[a. Kura;; L-g[aqda tg[inna nirb[u i]da jrid ikollna wkoll il-kura;;. Kura;; mhux biss bil-kliem.
Kura;; li mhux biss iwassal g[al entu]ja]mu u motivazzjoni. Irridu li dan il-kura;; jissarraf f’[idma favur il-;id komuni tal-Partit Nazzjonalista u fuq kollox tal-pajji]. Il-[idma ma ssirx wa[edha. Li twassal messa;; huwa tajjeb. Li tikkritika huwa tajjeb. Li forsi tmaqdar jista’ jkun tajjeb ukoll. I]da jekk tieqaf sa hemm, ma naslu mkien.
Int tista’ tag[ti l-kontribut tieg[ek anke jekk b’;est u sforz ]g[ir. {add ma jirba[ elezzjonijiet wa[du. L-ebda mexxej kbir flistorja politika internazzjonali ma reba[ elezzjoni wa[du. Kellu mieg[u tim mag[qud, tim mimli kura;; u tim li [adem bla waqfien. B’tim ma nfissirx tu]]ana nies. B’tim infisser [afna u [afna nies ji;bdu [abel wie[ed. Nies minn kull parti tas-so/jetà, nies b’forsi b’fehmiet differenti i]da b’g[an komuni. G[alhekk il-Partit Nazzjonalista jrid isir aktar il-Partit tan-Nies. Int g[andek sehem x’tag[ti. Il-bieb tag[na miftu[ g[alik, u jekk ma ti;ix inti naraw kif nil[quk a[na.
media•link COMMUNICATIONS