Nru 13,765
It-Tlieta, 10 ta‘ :unju, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Abbozz ta’ li;i biex tkun mi;;ielda l-obe]itá L-Ispeaker jiddeskrivi lill-Oppo]izjzoni b[ala wa[da [ajja u jsostni li l-poplu g[andu jkun grat lejn il-[idma li twettaq bil-pre]entazzjoni ta’ abbozzi ta’ li;ijiet Inizjattiva o[ra talOppo]izzjoni permezz ta’ privat members bill fejn kien ippre]entat lill-Ispeaker talParlament abbozz ta’ ligi dwar [ajja b’sa[[itha li g[andu liskop li jnaqqas l-obe]ita. Il-pre]entazzjoni ta’ dan labbozz sar mill-Vi/i-Kap talPN g[all-{idma tal-Parlament Mario de Marco u mid-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar fil-pre]enza tal-whip tal-grupp parlamentari Nazzjonalista David Agius. L-Ispeaker tal-Parlament Anglu Farrugia ddeskrieva l[idma tal-Oppo]izzjoni bilpre]entazzjoni ta’ diversi abbozzi ta’ li;ijiet b[ala hidma ta’ Oppo]izzjoni [ajja li lejha lpoplu g[andu jkun grat. Il-Vi/i-Kap tal-PN Mario de Marco qal li dan hu abbozz ta’ importanza g[aliex jeffettwaw is-sa[[a tal-poplu. Jirri]ulta li kull sena l-Gvern qed jonfoq madwar 19-il miljun ewro f’kura g[al mard reletat malobe]ita. Dwar id-dettalji tal-abbozz ta’ li;i tkellem id-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar li spjega kif l-iskop ta’ dan l-att hu li jistablixxi u jassigura relazzjoni inter-ministerjali u biex tul il-[ajja ja[dem favur edukazzjoni fi]ika u dieti bilan/jati g[at-tnaqqis tal-livell ta’ obe]ita fost il-gruppi kollha ta’ etajiet. L-abbozz ta’ li;i ja[seb g[all[olqien ta’ Kunsill Konsultattiv dwar Stili ta’ {ajja b’sa[[itha li jkun jinkludi lill-Uffi//ju talPrim Ministru, is-Supretendent tas-Sa[[a Pubblika, id-Direttur
:enerali g[al Servizzi Edukattivi, id-Direttur talKunsilli Lokali, il-Kunsill Malti g[all-Isport u uffi/jal edukattiv fost l-o[rajn. L-abbozz jitratta wkoll l-istili
ta’ [ajja b’sa[[tu g[at-tfal b’korsijiet g[all-genituri dwar stili ta’ [ajja sana u programmi ta’ e]er/izzji fi]iku fl-iskejjel. Flimkien ma’ dan, l-abbozz ta’ li;i jipproponi wkoll lista
komprensiva ta’ ikel li jista’ jinbieg[ fl-iskejjel u fiz-zoni madwar qabel u wara li tispi//a l-iskola.
Qorti
Jammetta traffikar
}ew;t ir;iel li nqabdu bi 18-il kilo re]ina tal-kannabis fissig[at bikrin tal-{add filg[odu ammettew l-akku]i ta’ traffikar ta’ droga quddiem il-Ma;istrat Francesco Depasquale u dawn mistennija jg[addi ;uri fil-futur Ara pa;na 3
Qorti
Jibda g[addej ;uri
ikompli f’pa;na 5
Pasqualino Cefai ta’ 34 sena mi]-}ebbu;, G[awdex, beda g[addej ;uri akku]at bl-attentat ta’ qtil ta’ Joseph Portelli ta’ 56 sena. L-attentat kien se[[ f’awla fil-Qort t’G[awdex fejn ilvittma kien qala’ 14-il daqqa ta’ sikkina Ara pa;na 4
Il-Pakistan
G[assa kbira fl-ajruport ta’ Karachi
Bastiment irre;istrat il-Liberja [a n-nar fil-Ba/ir Numru Sitta tat-Tarzna. Il-ka] se[[ ilbiera[ g[allhabta tal-4.45pm, meta jirri]ulta li n-nar ori;ina minn vettura li kienet abbord il-bastiment. {add ma we;;a’ fl-in/ident. Il-bastiment hu twil ftit anqas minn 300 metru u kaw]a ta’ dawn in-nirien, da[na sewda kbira dehret minn diversi partijiet madwar Malta. Fil-post marru membri mill-Korp tal-Pulizija u mid-Dipartiment tal-Protezzjoni /ivili, li kkontrollaw in-nirien.
Hemm sigurta kbira madar ilPakistan, imma partikolarment fl-ajruport internazzjonali talPakistan. Dan wara li bejn il{add u t-Tnejn dan l-ikbar ajruport fil-Pakistan kien mira ta’ attakk minn militanti I]lami/i li [alla kwa]i 30 persuna mejta. Ara pa;na 15
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju 2014
2
LOKALI
Marlene Farrugia b’iktar dikjarazzjonijiet fuq Facebook “Di;a’ hu [a]in, li l-poplu jing[ata nofs veritajiet, veritajiet mg[aw;a jew gideb, u li hawn min jipprova jinfluwenza – direttament jew indirettament - ilmedia indipendenti, a[seb u ara kemm hu aktar [a]in issa li ma nag[tux /ans lill-pubbliku jkun jaf il-verita’.” Sa[qet dan id-Deputata Laburista Marlene Farrgia, dwar il-mod kif Segretarjat Parlamentari prova jg[atti il[a]in billi jitlob ;urnalist jikteb stejjer po]ittivi dwar settur li hu responsabbli minnu. Meta ;urnalista tas-Sunday Times of Malta bag[tet mistoqsijiet lis-Segretarju Parlamentari g[ad-drittijiet tal-Annimali Roderick Galdes b[ala parti minn investigazzjoni dwar lammont ta’ farms illegali f’pajji]na, it-twe;iba li r/eviet lura ming[and is-Segretarjat Parlamentari kienet biex il;urnalisti tat-Times jigu m[e;;a jiktbu stejjer po]ittivi. F’artiklu ppubblikat fl-a[[ar [ar;a ta’ The Sunday Times jing[ad li l-;urnalisti tat-Times ilhom g[al iktar minn xahar jistaqsu lis-Segretarjat immexxi minn Galdes g[all-informazzjoni dwar farms li jrabbu l-annimali g[all-konsum ming[ajr m’huma konformi mar-regoli tal-Unjoni Ewropea u g[aliex dawn g[adhom ma ng[alqux. Imma filwaqt li l-mistoqsijiet dwar dan baqg[u bla twe;iba, irrisposta li ng[atat il-;urnalista f’email li r/eviet ming[and ilCommunications Coordinator ta’ Roderick Galdes kienet din:“kellimt lis-Sur Galdes, li qalli li jidher li l-;urnal tieg[ek qabel li jillimita stejjer bhal dawn u minflok jiffoka fuq il-lat po]ittiv tas-settur.”
Jigifieri minflok g[adda linformazzjoni mitluba, isSegretarjat Parlamentari g[amel pressjoni fuq il-gazzetta biex tirrapporta stejjer po]ittivi, tant li sa[anistra nforma lill-;urnalista li kien se jg[addilha kuntatt ta’ xi [add li jmexxi kumpanija talagri-turi]mu biex tiggwidaha fuq stejjer po]ittivi bhal dawn. Madankollu s-Sunday Times g[amlitha /ara li qatt ma da[let f’xi ftehim ta’ dan it-tip, enfasizzat l-indipendenza tag[ha u nsistiet li ting[ata l-informazzjoni mitluba … li pero’ baqg[et ma waslitx. Fuq Facebook ukoll, Marlene Farrugia kkummentat anke dwar storja o[ra pubblikata fl-istess gazzetta, din id-darba dik li fiha l-;urnal ]vela kemm qed jit[allas Lou Bondi b[ala konsulent tal-Gvern g[all-festi nazzjonali. Filwaqt li qalet li jekk dan qed jag[ti lura lill-pajji] il-valur ta’ dak li qed jit[allas, ma tara xejn [a]in, fakkret li l-PL wieg[ed li tista’ ma taqbilx mieg[u imma tista’ ta[dem mieg[u.” Madanakollu, imbag[ad, fakkret li l-Partit Laburista wieg[ed ukoll li jeqred il-prekarjat waqt li kompliet li din hi xi [a;’a ur;enti ferm. Dwar dan, il-backbencher tal-Gvern kitbet: “Imma;inaw x’qed i[ossu dawk il-[addiema, [afna minnhom nisa ommijiet li jitba]wru u j;ieg[luhon jixtru lixkupa, il-pala u l-uniformi biex jie[du d-dar inqas minn 600 mitt ewro g[al xahar xog[ol.” “Dawn inwarrbuhom g[ax ma jg[ajjtux?” staqsiet Marlene Farrugia, waqt li staqsiet ukoll fejn hu l-Partit, jew il-Moviment tal-[addiema.
Il-pre]entazzjoni tal-abbozz sar mill-Vi/i-Kap tal-PN g[all-{idma tal-Parlament Mario de Marco u mid-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar fil-pre]enza tal-whip tal-grupp parlamentari Nazzjonalista David Agius
Nefqa ta’ €19-il miljun fis-sena f’kura g[al mard relatat mal-obe]ita minn pa;na 1
Provedimenti o[ra tal - li;i jiffokaw fuq stili ta ’ [ajja g[all - adulti u l - anzjani fejn qed issir enfasi fuq investi ment mill - Kunsilli Lokali . Enfasi o[ra tal - abbozz ta ’ li;i hu dwar il - kontribut li l -
kunsilli lokali jistg[u u g[andhom jag[tu . Qed ikun propost li kull kunsill lokali jiddedika persenta;; definit minn qabel tan - nefqa annwali tieg[u biex jippromwovi l isport u l - attivita fi]ika per mezz tal - installazzjoni ta ’
;imne]ja f ’ postijiet fil lokalitajiet . Id - deputat Nazzjonalista Robert Cutajar qal li hu di;a tkellem mas - Segretarju Parlamnetari responsabbli mi] - ]g[a]ag[ u l - isport Chris Agius , li esprima opin joni po]ittiva dwar l - abbozz .
G[adab fost l-g[alliema tal-MCAST f’G[awdex “:ejna ingannati u ddiskriminati”. Din kienet ir-reazzjoni iebsa tal-g[alliema tal-MCAST f’G[awdex wara l-a[bar ]velata t-Tnejn li g[adda, li l-Gvern Laburista g[a]el li minflok jibni Kampus ;did tal-MCAST filg]ira G[awdxija, jibdel l-Iskola tal-Arti f’G[ajnsielem g[al /entru tal-MCAST. Rappre]entanti tal-g[alliema tal-MCAST li tkellmu mag[na esprimew l-g[adab tag[hom u qalu li jinsabu urtati g[adde/i]joni mg[a;;la tal-Gvern minkejja t-taparsi konsultazzjoni mal-Ministru talEdukazzjoni. F’laqg[at li saru ma’ Evarist Bartolo ftit tal;img[at ilu, l-g[alliema g[amlu t-talba biex f’G[awdex isir /entru wie[ed, f’post aktar /entrali, akbar u modern, li jaqdi a[jar il-[ti;ijiet tal-istudenti u tal-g[alliema. I]da minkejja li l-Ministru Bartolo deher li qed juri solidarjetà mal-g[alliema rigward lilmenti li ressqu, u minkejja li lPrim Ministru Muscat innifsu,
waqt attività politika f’G[awdex stess, iddikjara li se jinbena Kampus ;did u /entrali talMCAST, il-Gvern g[a]el biss li jitrasferixxi l-MCAST g[allIskola tal-Arti f’G[ajnsielem. Dan urta sew lill-g[alliema, g[ax il-post f’G[ajnsielem hu assolutament mhux /entali u g[alhekk se jo[loq skari;; u tbatija g[all-istudenti. Barra minhekk, komplew jispjegaw l-g[alliema li tkellmu mag[na, il-post mag[]ul hu ferm i]g[ar mill-postijiet e]istenti fix-Xag[ra u xXewkija. Huma spjegaw ukoll li dan i/-/aqliq se jfisser li l-workshops u l-laboratorji tal-IT li saru fi ]mien Gvern Nazzjonalista wara investiment ta’ mijiet ta’ eluf ta’ ewro minn fondi Ewropej issa ma jistg[ux ikunu utilizzati aktar. L-g[alliema qalu li huma rrabjati u urtati g[ax minkejja ttaparsi konsultazzjoni, il-Gvern [a de/i]joni totalment l-oppost ta’ dak li huma ;ew imweg[da. L-istaff tal-MCAST f’G[awdex
qed i[oss li l-Gvern qed jitratta lill-g[alliema u l-istudenti G[awdxin b[ala “tat-tieni klassi”, spe/jalment meta wie[ed iqabbel dak li dde/ieda l-Gvern Laburista f’G[awdex mal-investiment ta’ miljuni ta’ ewro li Gvern Nazzjonalista g[amel filKampus ;did tal-MCAST f’Ra[al ;did. Dak pro;ett li hu verament ;did, modern u attrezzat g[all-esi;enzi tal-istudenti u l-g[alliema, qalu l-ghalliema li tkellmu maghna. {afna kienu qed jistennew li jinbena Kampus ;did f’post verament /entrali, idealment firRabat jew fix-Xewkija, bidde/izjoni tal-Gvern qed twassal lil [afna f’G[awdex biex jistaqsu jekk dan hux verament Gvern li Jisma’ jew Gvern li Jirrombla minn fuq in-nies. Huma qalu li jekk il-Gvern m’g[andux pjan ta’ investiment f’Kampus ;did g[al G[awdex, kien ikun a[jar li kieku t[allew ja[dmu fejn kienu, minflok mhu se jispi//aw f’sitwazzjoni ag[ar milli jinsabu fiha fil-pre]ent.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
3
LOKALI
Il-PN se jwaqqaf id-diskorsi politi/i ta’ kull nhar ta’ {add B’impenn sabiex jifformula stil ;did ta’ politika u ta’ komunikazzjoni tal-messa;; politiku tieg[u, il-Partit Nazzjonalista se jieqaf jorganizza d-diskors politiku ta’ kull nhar ta’ {add. Minflok, ilPartit Nazzjonalista se jkun qed jiffoka l-ener;ija tieg[u biex jiltaqa’ mal-g[aqdiet nongovernattivi u mal-familji fillokalitajiet Maltin u G[awdxin. Din id-de/i]joni hija lewwel minn sensiela ta’ bidliet li se jwettaq il-Partit Nazzjonalista bil-g[an li jres-
saq il-politika eqreb lejn innies. Dan t[abbar mill-Kap talPartit Nazzjonalista Simon Busuttil waqt attività sportiva organizzata mill-ferg[a Tim Sport PN. “Wasal i]-]mien li nag[mlu l-affarijiet b’mod differenti, u dan jista’ jibda billi nwaqqfu d-diskorsi politi/i ta’ kull nhar ta’ [add u minflok norganizzaw attivitajiet li jwassluna biex inkunu eqreb lejn in-nies nifhmu l-messa;; tal-familji minflok nitkellmu dejjem a[na,” temm jg[id ilKap tal-Partit Nazzjonalista.
Ordnati j[allsu €660,431 lil bank, erba’ kumpaniji lokali u 22 ba[ri Il-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili ordnat ]ew; bastimenti ta’ ]ew; kumpaniji re;istrati l-Panama biex i[allsu s-somma ta’ 617,279 ewro lil bank u erba’ kumpaniji lokali li jissupplixxu ]-]jut kif ukoll 43,152 ewro lil 22 ba[ri. Wa[da mill-kaw]i saret minn l-Avukat Ann Fenech f’isem Macquire Bank Limited, Salvo Grima & Sons Limited, San Lucian Oil Company Limited, Island Bunker Oils Limited u Cassar Petroleum Services Limited kontra l-bastiment “A Ladybug”. Il-bank talab li jit[allas issomma ta’ 70,362 ewro li [are; lil 12-il ba?ri li baqg[u ma t[allsux tax-xog[ol li g[amlu abbord il-bastiment proprjetà tal-kumpanija A Ladybug Corporation. Il-ba[rin spi//aw ma kellhomx flus biex jirritornaw pajji]hom u g[alhekk il-bank [are; l-imsemmija somma kemm f’pagi kif ukoll fi spejje] g[all-vja;; lura. Mill-imsemmija somma, il-kumpanija [allset ukoll 13,645 ewro fil-kura medika li ng[ata ba[ri li sofra minn puplesija.
Macquire Bank Limited [are; ukoll is-somma ta’ 123,435 ewro lill-Awtorità g[atTrasport li kienu jikkonsistu f’74,950 ewro g[all-[las biex il-bastiment ankra fil-pajji] u 48,485 ewro g[all-provista ta’ ‘emergency bunker fuel’. L-erba’ kumpaniji l-o[ra wkoll talbu li bejniethom jit[allsu tal-fjuwil li pprovdew lill-bastiment kif ukoll tal-ilma u l-provvisti li tawh. Salvo Grima & Sons talbet 17,178 ewro; San Lucian Oil Company talbet 268,362 ewro; Island Bunker Oils riedet 70,616 ewro u Cassar Petroleum Services talbet 53,680 ewro. Wara li fost o[rajn ikkunsidra li l-kumpanija baqg[et ma rrea;ixxitx g[at-talba tal-bank u l-erba’ kumpaniji, l-Im[allef Mark Chetcuti ordnalha biex t?allashom is-somom li talbuha. Sadanittant , l - Im[allef Anthony Ellul ordna bastiment ie[or ta ’ kumpanija o[ra li taqa’ ta[t korporazzjoni tal-istess sidien biex tag[ti s-somma ta’ 43,152 ewro lil 22 ba[ri talli dawn ma t[allsux ta ’ xog[lhom.
Il-qabda tar-re]ina tal-kannabis saret kmieni l-{add filg[odu fil-port ta’ Marsaxlokk
}ew;t ir;iel jammettu traffikar ta’ 18-il kilo kannabis u se jg[addu ;uri }ew;t ir;iel li nqabdu bi 18-il kilo re]ina tal-kannabis fissig[at bikrin tal-{add filg[odu ammettew l-akku]i ta’ traffikar ta’ droga quddiem il-Ma;istrat Francesco Depasquale u dawn mistennija jg[addi ;uri filfutur. Keith Barbara ta’ 30 sena mill-Birgu, sid il-lan/a tas-sajd “Madonna ta]-}ejt” u li huwa sajjied flimkien ma’ Silvio Apap ta’ 37 sena mix-Xg[ajra li qal li ja[dem fil-kostruzzjoni ;ew mixlijin li matul dan ix-xahar asso/jaw ru[hom ma’ persuna jew persuni sabiex ibieg[u ddroga kannabis. Huma ;ew mixlijin ukoll li mportaw din id-droga u li kienet fil-pusses tag[hom. :ew mixlijin ukoll li d-droga nstabet f’/irkostanzi li turi li ma kienitx g[al u]u esklussiv tag[hom. Sadanittant il-Qorti laqg[et talba tal-Prosekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Gabriel Micallef biex ji;u sekwestrati l-o;;etti mobbli u mmobbli propjeta ta’
Barbara u Apap u li tipprojbixxi lill-ir;iel inkwistjoni milli jitrasferixxu jew jiddisponu minn xi propjeta’ jew assi.
Il-ka] i;orr mieg[u piena ta’ aktar minn 10 snin [abs Il-Qorti laqg[et ukoll talba taddifi]a biex benefi//ji so/jali skont it-terminu tal-li;i jibqg[u jin[ar;u favur il-familjari ta’ Barbara u Apap. F’operazzjoni li g[amlet il-Pulizija g[all-[abta tas-sag[tejn ta’ filg[odu sbie[ il{add li g[adda 18-il kilogramma sustanza re]ina tal-kannabis inqabdet f’Marsaxlokk f’lan/a tas-sajd. Kienet il-Pulizija millIskwadra ta’ Kontra d-Droga assistiti minn dawk tar-RIU li
g[amlu rejd fuq lan/a tas-sajd li kien g[adu kif da[al lura fil-port ta’ Marsaxlokk. B’konessjoni ma’ din is-sejba, il-Pulizija mill-ewwel arrestat li]-]ew; ir;iel Maltin. IlMa;istrat tal-G[assa kien ;ie infurmat mill-ewwel bis-sejba u [atar diversi esperti sabiex jassistu[ fl-inkjesta li ;iet appuntata. Il-Prosekuzzjoni ppre]entat ilprovi tag[ha lill-Ma;istrat Depasquale fejn infurmatu wkoll li l-lan/a tas-sajd di;a tinsab mi]muma mill-Pulizija f’Ta’ Kandja, filwaqt li ;iet sekwestrata wkoll karozza tat-tip Peugeot Partner, propjeta’ ta’ Keith Barbarba. Il-Qorti tal-Ma;istrat infurmat lill-partijiet li hi ma tistax tippro/edi aktar minn[abba li dan il-ka] i;orr mieg[u piena ta’ aktar minn 10 snin [abs, piena li l-Qorti tal-Ma;istrati ma tistax tesegwixxi. G[al Barbara deher l-Avukat Arthur Azzopardi filwaqt li lAvukat Mario Spiteri deher g[al Apap.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
4
LOKALI
Baqa’ jag[tih anke meta kien mal-art midrub Wara li qala’ diversi daqqiet ta’ sikkina Joseph Portelli li kien mitfug[ minn tulu ma’ l-art baqa’ jaqla’ daqqiet ming[and lakku]at li wara li tke//a millMa;istrat mill-awla tal-Qorti ta’ G[awdex, re;a’ da[al ji;ri fiddirezzjoni tal-vittma u tah bissikkina, b’diversi persuni jippruvaw jikkalmaw is-sitwazzjoni. Dan xehdu l-Ispettur Bernard Spiteri meta beda jixhed fil-;uri ta’ Pasqualino Cefai ta’ 34 sena mi]-}ebbu;, G[awdex li qed jinstema’ quddiem l-Im[allef Michael Mallia. Hu akku]at blattentat ta’ qtil ta’ Joseph Portelli ta’ 56 sena, li huwa mi]-}ebbu; ukoll. Il-ka] kien se[[ f’awla talQorti ta’ G[awdex fejn allegatament Cefai ta 14-il daqqa ta’ sikkina lil Portelli. Cefai qed ji;i akku]at b’[ames kapi ta’ akku]a, fejn minbarra dik ta’ attentat ta’ qtil hemm feriti ta’ natura gravi fuq l-Avukat Kevin Mompalao, feriti [fief fuq il-Marixall Mikielang Bajada, li kellu fil-pusses tieg[u arma ming[ajr g[an le;ittimu u arma ming[ajr li/enzja talKummissarju tal-Pulizija. Il-ka] kien se[[ fis-6 ta’ :unju ta’ sentejn ilu g[all-[abta ta’ nofs inhar f’wa[da mill-awli talQorti ta’ G[awdex. Dak il-[in kienet qed tinstema’ kaw/a /ivili bejn Cefai u Portelli quddiem ilMa;istrat Dr Josette Demicoli. F’[in minnhom, il-Ma;istrat Demicoli kienet ordnat lil Cefai jo[ro; mill-Awla min[abba latte;jament ostili tieg[u. Allegatament ftit tal-[in wara, Cefai re;a’ da[al fl-awla u ta 14il daqqa ta sikkina lil Portelli. Waqt din il-kommossjoni kien sofra wkoll diversi ;rie[i f’idejh l-Avukat Kevin Mampalo mixXewkija, meta allegatament ipprova jiddefendi lill-klijent tieg[u.
L-akku]a tal-Avukat :enerali tg[id li kienu l-Pulizija tarRabat, G[awdex li r/evew telefonata mill-Qrati tal-:ustizzja ta’ G[awdex fejn ;ie rrapurtat li kien g[adu kif se[[ “stabbing” fl-awla tal-Ma;istrat Josette Demicoli waqt li kienet qed tippresjedi seduta ?ivili. Meta lPulizija marru fuq il-post talin/ident kien hemm diversi persuni, fosthom Joseph Portelli, ilvittma li kien mimdud g[al tulu mal-art fi stat imdemmi u ferut gravament filwaqt li kien qed jing[ata l-ewwel kura u attenzjoni medika. Irri]ulta li Joseph Portelli kien fil-periklu li jitlef [ajtu ka;un tad-diversi daqqiet li qala’ bilmus li kollha ;ew /ertifikati b[ala feriti gravi. Mill-investigazzjoni rri]ulta wkoll li l-
Dan l-attentat ta’ qtil kien sar fil-Qorti ta’ G[awdex
Joseph Portelli kien fil-periklu li jitlef [ajtu ka;un tad-diversi daqqiet li qala’ bil-mus akku]at u l-vittma kellhom diversi ka]i fil-Qorti kontra xulxin fosthom kaw]a fejn Portelli b[ala kreditur ta’ Cefai kien talab is-sekwestru ta’ vetturi fuq isem l-akku]at min[abba dejn dovut lilu. L-akku]a tg[id ukoll li grazzi g[all-prontezza tal-invervent mediku kif ukoll g[all-kura li ng[atat lil Portelli fl-isptar, u g[alhekk g[al ra;unijiet independent u a//identali mir-rieda tal-imsemmi Pasqualino Cefai, li Portelli ma tilifx [ajtu. Dwar it-tieni Kap, feriti gravi fuq l-Avukat Mompalao, irri]ulta li wara li ;ie annalizzat minn espert mediku, irri]ulta li ferita fuq dirg[ajg[ se t[alli marka permanenti fuq ;isem lavukat. Dan ukoll spi//a b’ferita gravissima u permanenti fuq
idejh. Sadanittant il-Marixall Michelangelo Bajada we;;a’ [afif meta mar iferraq lillakku]at u l-vittma L-Ispettur Bernard Spiteri qal li kien mar mas-Sur;ent Scerri, wara telefonata li kien ir/ieva mill-Qorti ta’ G[awdex dwar “stabbing”. Qal li meta wasal ilQorti kien hemm ambullanza u tim mediku mill-Isptar. Kien hemm persuna mitluqa u kellha xi dmija fuq l-g[onq u rras tag[ha. Informa lis-superjuri tieg[u u l-Ma;istrat Paul Coppini kien il-Ma;istrat talG[assa, li ma kienx fil-Qorti dak il-[in. Il-vittma ttie[ed l-isptar ta’ G[awdex u beda jokrob billi jg[ajjat “ajma, ajma”. Fl-awla kien hemm taqtir taddemm ma’ l-art u mal-[itan. Skoprejna li fl-istess awla kien hemm ka] bejn l-akku]at u lvittma dwar sekwestru ta’ vetturi.
Portelli kien qed jitlob ]ew; vetturi biex jie[u lura [las ta’ danni. Kienu marru jfittxuh i]}ebbu; ma sabuhx hemm u kienu kellmu familjari tieg[u u qalulhom li riedu jkellmuh. Wara kien infurmat li l-akku]at kien mar l-G[assa tar-Rabat, G[awdex. Ix-xhud kompla jg[id li lAvukat Jean Paul Grech li kien qed jidher g[al Pasqualino Cefai u kif spi//a l-ka] tieg[u, beda jitratta l-ka] l-Avukat Kevin Mampalao, li kien qed jidher g[all-vittma, Cefai beda jinterrompi u lill-Qorti beda jg[idilha li kienu se joqtluh bil-;uh, g[ax martu kienet ta[dem bil-vetturi, li Portelli ried li ji;u sekwestrati. Il-Ma;istrat kienet ordnatlu biex jitlaq il-barra, hekk g[amel i]da ftit wara re;a’ da[al u beda jag[ti lil Portelli bil-ponn u kien hemm min ra xafra fil-ponn ta’ Cefai. Beda jsawwtu f’rasu u f’idejh. Portelli beda jipprova jilqa’ d-daqqiet. L-Ispettur Spiteri qal li Portelli qatt ma rritalja, u bid-daqqiet Porelli waqa’ u Cefai baqa’ jag[tih. L-Avukat Monpalao,
mar iferraq u qala; xi daqqiet hu wkoll, u t-tabib Mario Scerri qies li dawn kienu feriti gravi. Waqt din il-kommossjoni we;;a’ wkoll il-Marixall Michaelang Bajada li beda jferraq. Joseph Portelli kien filperiklu tal-mewt u kien mar il[ellikopter g[alih u t-tobba kienu taw il-permess il-Pulizija biex ikellmu lil vittma. Skont ixxhud Portelli kien sofra bejn 14 u 15-il daqqa. Dak li kien is-Supretendent Silvio Valletta kif ukoll lIspettur Chris Pullicino waslu fuq il-post. Sadanittant meta kien ;ie arrestat u ttie[ed il-“lock-up” Cefai kien [assu dispja/ut u kien qed i[ossu mdejjaq. Kien ittie[ed l-isptar Monte Carmeli biex ji;i e]aminat. Fis - sessjoni ta ’ wara nofs inhar komplew jixhdu diversi Pulizija li kkonfermaw [afna minn dak li xehed filg[odu lIspettur Bernard Spiteri. Xhed ukoll Dr Joe Vella Baldacchino, konsulent psikjatriku, li kien mitlub je]amina lill-akku]at flisptar Monte Carmeli. Huwa qal li Cefai kien jaf x’inhu ji;ri u taha risposti e]atti g[al kull mistoqsija li kienet saritlu. L-akku]at kien qed ji;i trattat g[al dipressjoni fil-passat i]da ma kienx qed isofri minn xi mard tal-mo[[ fi]-]mien meta kien ;ie attestat. Il - ka] ikompli t - Tlieta filg[odu fejn mistenni jixhed ilvittma Joseph Portelli u anke ilMa;istrat Josette Demicoli, fejn l-in/ident se[[ fl-awla waqt li hi kienet fuq is - sedja . G[al Cefai qeg[din jidhru l-Avukati Edward Gatt u Mark Vassallo filwaqt li l-Prosekuzjoni qed titmexxa mill - Avukati Lara Lanfranco, Gianella Busuttil u Vincienne Vella.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’:unju, 2014
5
LOKALI
L-iskop tal-Bank ?entrali Ewropew hu biss biex jipprova jistimula l-ekonomija Ewropea
Rata ta’ mg[ax negattiva g[al depo]iti mill-banek fil-Bank ?entrali Ewropew G[all-ewwel darba fl-istorja, b’se[[ mill-11 ta’ :unju, ir-rata tal-img[ax tal-fa/ilità taddepo]iti mill-banek fil-Bank ?entrali Ewropew se tonqos b’10 punti ba]i g[al -0.10 fil-mija. Dan ifisser li l-banek li jiddepo]itaw il-flus fil-Bank ?entrali Ewropew, minflok jit[allsu l-img[ax tag[hom, se jkollhom i[allsu huma talli flushom qed jin]ammu fil-Bank ?entrali Ewropew. L-iskop ta’ din il-mi]ura hu li jinkora;;ixxi lill-banek isellfu iktar lin-negozji u biex ikun hemm stabbiltà fil-prezzijiet li hi me[tie;a biex ikun hemm tkabbir sostenibbli fiz-zona ewro. F’kummenti lil In-Nazzjon
Din il-mi]ura hi ma[suba biss g[all-banek u mhux g[all-pubbliku li jiddepo]ita l-flus fil-banek dwar din id-de/i]joni, Jesmond Mizzi, konsulent finanzjarju qal li hu importanti li wie[ed jara kif se jirrea;ixxu l-banek kummer/jali g[al din idde/i]joni. Hu spjega li l-idea hi li l-banek minflok i[allu l-flus reqdin fil-Bank ?entrali Ewropew, isellfu iktar flus linnegozji u lin-nies biex jistimulaw aktar l-ekonomija. Jesmond Mizzi qal li din hi mi]ura ;dida li
[a l-Bank ?entrali Ewropew u wie[ed issa jrid jara x’impatt se jkun hemm. Jesmond Mizzi qal li din ilmi]ura hi ma[suba biss g[allbanek u mhux g[all-pubbliku li jiddepo]ita l-flus fil-banek. Imma jekk il-banek g[al min se jsellef se jnaqqsulu r-rata, g[ax meta lBank ?entrali Ewropew inaqqas ir-rata l-intenzjoni tkun li l-banek isellfu b’rata inqas, jista’ jkun li
Jibqa’ jag[ti twe;ibiet xotti Minkejja li hemm [afna dubji u mistoqsijiet marbutin malkafetterija jew ristorant fitTerminal ta/-?irkewwa, ilMinistru g[al G[awdex Anton Refalo jibqa’ jag[ti twe;ibiet xotti dwar dan il-pro;ett. Is-Segretarju :enerali talPartit Nazzjonalista Chris Said, f’Mistoqsija Parlamentari kien qal li jinsab infurmat li l-pro/ess biex ting[ata l-kon/essjoni ta’ ristorant jew kafetterija fitTerminal ta/-?irkewwa beda billi [ar;et sej[a g[all-offerti fl20 ta’ Settembru 2013 bid-data tal-g[eluq tat-18 ta’ Ottubru 2013. L-offerti ;ew ippro/essati u kumpanija ntg[a]let wara l-
pro/ess tal-g[a]la. G[aldaqstant, id-deputat Nazzjonalista f’mistoqsija parlamentari, staqsa lill-Ministru Anton Refalo jekk il-Ministru, b’referenza g[all-mistoqsija parlamentari 9341, jistax iwie;eb la[[ar parti tal-mistoqsija u cioé kemm kien il-valur tal-offerti sottomessi, ji;ifieri liema offerta ;iet mag[]ula biex ting[ata lkon/essjoni ta’ ristorant jew kafetterija fit-Terminal ta/?irkewwa. Barra minn hekk, Said staqsa wkoll lill-Ministru biex jg[id min kienu l-offerenti u min intg[a]el. I]da l-Ministru Refalo ma we;ibx il-mistoqsijiet li sarulu u
qal biss li m’hemm xejn xi j]id mat-twe;iba li ta ftit ta]-]mien qabel g[all-Mistoqsija Parlamentari pre/edenti. Fil-Mistoqsija Parlamentari 9341, Chris Said kien staqsa lillMinistru Refalo fiex wasal ilpro/ess biex ting[ata lkon/essjoni ta’ ristorant jew kafetterija fit-Terminal ta/?irkewwa, xi pro/ess sar s’issa u kemm intefg[u offerti u anke kemm kien il-valur tal-offerti u liema wa[da ;iet mag[]ula. Il-Ministru kien qal li l-offerti ;ew ippro/essati u kumpanija ntg[a]let wara l-pro/ess talg[a]la. I]da ma tax iktar dettalji dwar din il-kumpanija li ntg[a]let.
r-rati fuq id-depo]iti jonqsu. In-Nazzjon [a l-kummenti ta’ Tonio Fenech, il-kelliem talOppo]izzjoni dwar il-Finanzi li qal li b’din il-mi]ura l-Bank ?entrali Ewropew (ECB) qed jg[id lil banek kummer/jali li jekk huma se jpo;;u flus g[andu, minflok i[allashom l-interessi, ikollhom i[allsu huma. Dan se jfisser li l-ispejje] g[all-banek se ji]diedu. Tonio Fenech spjega wkoll li xi banek jistg[u jnaqqsu r-rata taddepo]iti min[abba din il-mi]ura g[ax ma jkollhomx b]onn dik illikwidità kollha g[ax tiswiehom il-flus. Dan g[aliex bank li jkollu [afna likwidità u ma jkollux fejn jinvestiha, qabel kienu jpo;;uha
fl-ECB u almenu kienu jie[du xi [a;a lura, issa jkollhom i[allsuh huma biex jiddepo]itaw fl-ECB. Hu spjega li l-iskop wara din id-de/i]joni tal-Bank ?entrali Ewropew hu li l-ECB i[ajjarhom biex il-flus li l-banek ikollhom f’idejhom, ma j]ommuhomx g[andhom imma jinvestuhom billi jsellfu u ma j[allux flus reqdin. Il-President tal-ECB, Mario Draghi kkonferma li l-aspettattiva tat-tkabbir ekonomiku talGDP g[at-18-il pajji] taz-zona ewro g[al din is-sena ni]let g[al 1 fil-mija. G[alhekk l-ECB qed jie[u dawn il-mi]uri biex jistimula t-tkabbir ekonomiku fiz-zona ewro.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
7
LOKALI
Enfasizzata l-importanza tal-kooperazzjoni bejn il-parlament nazzjonali u dak Ewropew L-importanza tal-koperazzjoni bejn il-parlament nazzjonali u dak Ewropew flimkien mal-kwistjoni tal-immigrazzjoni rregolari kienu fuq la;enda ta’ laqg[a bjen lIspeaker tal-Kamra tarRapprezentanti An;lu Farrugia u l-ewroparlamentari Maltin li ;ew eletti fl-elezzjoni tal-24 ta’ Mejju. Nieqes kien hemm biss Alfred Sant li jinsab imsiefer. Tul il-laqg[a l-Ispeaker Anglu Farrugia enfa]izza limportanza li jissa[[u r-relazzjonijiet bejn il-parlament Malti u dak Ewropew u anke li lewroparlamentari jipparte/ipaw fil-Kumitat Parlamentari g[allAffarijiet Barranin. G[allaqg[a attendew ukoll i]-]ew; whips tal-Parlament, id-deputati Carmelo Abela u David Agius. L-Ispeaker sostna li anke lkwistjoni tal-immigrazzjoni rregolari fil-Mediterran li b[alissa qed jiffa//jaw Malta u l-Italja hi problema li g[andha tkun trattata b’koordinament bejn ilparlamenti nazzjonali u dak Erwopew biex b’hekk jinstabu l-a[jar soluzzjonijiet. An;lu Farrugia tkellem dwar l-importanza li l-Parlamenti nazzjonali jkollhom vu/i b’sa[[itha fil-Parlament Ewropew. Dwar l-immigrazzjoni lIspeaker sostna li mhux kull
parlament nazzjonali qed jifhem il-gravita’ tal-problema u g[alhekk je[tie; li l-parlamenti tal-istati membri u dak Ewropew jitrattaw din il-problema b’modi aktar b’sa[[ithom. L-ewroparlamentari pre]enti g[al-laqg[a esprimew l-impenn tag[hom lejn [idma mill-qrib mal-Parlament Maltti u sostnew li din il-[idma g[andha twassal biex kemm il-parlament Malti kif ukoll dak Ewropew jersqu iktrar qrib in-nies. Il-kap tad-delegazzjoni talPN fil-Parlament Ewropew David Casa spjega kif il-[atra ta’ Jean-Claude Junker bhala President tal-Kummissjoni Ewropea g[andha ssa[[a[ limpenn lejn iktar [idma millqrib bejn l-UE u l-istati membri. Dwar l-immigrazzjoni, lMEP David Casa qal li din g[andha tkun trattata skont ittrattati tal-UE u skont il-valuri tad-demokrazija u s-solidarjeta’. David Casa enfa]izza limportanza tal-valuri tal-parlamenti nazzjonali. L-ewroparlamentari tal-PN Roberta Metsola tkellmet dwar ir-rwol tal-MEUSEC fil-kuntest tal-Parlament nazzjonali u dak Ewropew u dwar l-importanza li Malta tkun im[ejijja biex tanalizza l-proposti talParlament Ewropew. Dwar l-importanza tal-[idma iktar mill-qrib bejn il-Parlament
}ieda fil-Prodott Gross Domestiku tal-pajji] Estimi tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, l-NSO jindikaw li l-Progott Gross Domestiku ta’ pajji]na fl-ewwel kwart tas-sena jammonta g[al 1,771 miljun ewro, ji;ifieri ]ieda ta’ 5% fuq listess perjodu s-sena li g[addiet. F’termini reali, il-GDP ]died b’3.5%. Din i]-]ieda kienet irre;istrata prin/iparjament mis-settur talamministrazzjoni pubblika ddifi]a, is-sigurta’ so/jali, ledukazzjoni, is-sa[[a u attivitajiet ta’ xog[ol so/jali, kif ukoll minn attivitajiet professjonali, xjentifi/i u tekni/i, xog[ol amministrattiv u attivitajiet ta’ servizzi ta’ sapport. Tnaqqis filvalur gross mi]jud kien irrapurtat fil-manifattura kif ukoll fl-attivitajiet finanzjarji u assigurattivi. Kien hemm ]ieda ta’ 19.3% fittassazzjoni netta fuq il-prodotti. L-ispi]a tal-konsum finali
f’termini nominali ]diedet b’3.5%. F’termini reali, l-ispi]a finali totali tal-konsum ]diedet b’2.2%. Il-formazzjoni tal-kapital gross fiss ]died b’49.5 miljuni f’prezzijiet nominali u b’18.6% f’termini reali. Kemm l-importazzjoni u l-esportazzjoni naqsu. Meta mqabbel mal-istess kwart tas-sena li g[addiet, il-GDP f’prezzijiet kurrenti ]died b’ 83.6 miljun ewro u hu stmat li tqassam f’37.9 miljuni ]ieda f’kumpens lill-impjegati, 12.6 miljun ewro f’]ieda f’surplus tal-operat gross tal-intrapri]i u 33 miljun ]ieda fit-tassazzjoni netta fuq il-prodotti u l-importazzjoni. Meta wie[ed jikkunsidra d-d[ul u t-tassazzjoni m[allsa u r/evuta mirresidenti lejn u mill-kumplament tad-dinja, id-D[ul Gross Nazzjonali fi prezzijiet tas-suq g[all-ewwel kwart tas-sena hu stmat fil-valur ta’ 1,732.6 miljun ewro.
An;lu Farrugia tkellem dwar l-importanza li l-Parlamenti nazzjonali jkollhom vu/i b’sa[[itha fil-Parlament Ewropew
Malti u dak Ewropew tkellmet ukoll l-MEP tal-PN Therese Comodini Cachia li enfa]izzat l-importanza li din il-hidma twassal biex il-poplu jersaq iktar lejn dawn l-istituzzjonijiet tant timportanti g[addemokrazija fil-pajji]i membri u fl-UE.
Anke l-kwistjoni tal-immigrazzjoni rregolari fil-Mediterran li b[alissa qed jiffa//jaw Malta u l-Italja hi problema li g[andha tkun trattata b’koordinament bejn il-parlamenti nazzjonali u dak Erwopew
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
8
LOKALI
Id-Deputat Claudio Grech qal li dan hu pro;ett li qed joffri edukazzjoni inklussiva lill-istudenti ta’ din l-iskola biex dawn ikollhom l-aqwa g[odod fl-i]vilupp tal-edukazzjoni u l-[iliet tag[hom
Fl-okka]joni ta’ Jum l-Ambjent 2014 li ;ie //elebrat madwar id-dinja fil-5 ta’ ;unju, fuq inizjattiva talkelliemi tal-Oppo]izzjoni dwar l-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima, Charlo Bonnici t[awlu si;ar fl-iskola primarja ta’ [’Attard mid-deputati kollha tal-Partit Nazzjonalista li ;ew eletti mill-11-il distrett fl-a[[ar elezzjoni. Dawn is-si;ar t[awlu mid-deputati Charlo’ Bonnici, David Agius u Dr Joe Cassar. Si;ra o[ra t[awlet f’isem il-Kap tal-Oppo]izzjoni, Dr Simon Busuttil li wkoll ;ie elett mill-istess distrett. Pre]enti g[al din l-okka]joni kien hem fost o[rajn il-Kap tal-Iskola, Is-Sur Sur Anthony Spiteri. Din l-inizjattiva kellha l-ori;ini tag[ha fl-edizzjoni ta’ Eco-Parlament tas-sena l-o[ra meta Charlo Bonnici kien semma li g[andha tittie[ed din l-inizjattiva b[ala tpattija g[all-u]u tal-karti mill-politi/i fil-kampanji elettorali. Kien g[alhekk li ing[aqdu flimkien id-deputati tal-Partit Nazzjonalista fuq dan id-distrett biex isir dan il-;est favur l-ambjent. Huwa ttamat li dan il-;est ji;i ripetut fi skejjel o[ra fi]-]mien li ;ej.
Im[asbin dwar dak li kiseb il-lemin estrem Sitt entitajiet tal-Knisja Maltija fi stqarrija li [ar;u, g[amlu riflessjoni wara r-ri]ultat tal-elezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew u esprimew preokkupazzjoni dwar il-lemin estrem. Il-Kummissjoni Interdjo/esana Ambjent, il-Caritas, ilKummissjoni Emigranti, i/?entru Fidi u :ustizzja, ilKummissjoni Pastorali fid-Dinja tax-Xog[ol u l-Kummissjoni :ustizzja u Pa/i qalu li r-ri]ultat f’Malta u f’xi pajji]i o[ra tal-UE jinkwetahom min[abba l-fatt li lideolo;iji tal-lemin estrem irnexxielhom i;ibu numru konsiderevoli ta’ voti u anke jele;;u membri fil-Parlament Ewropew.
Huma jghidu li dan jinkwetahom g[ax dawn il-persuni j[addnu ideolo;ija ta’ mibeg[da lejn min hu l-aktar dg[ajjef fisso/jeta’ tag[na. Din mhix kwistjoni ta’ liberta’ ta’ espressjoni i]da ideolo;ija mibnija fuq il-bi]a’, per/ezzjonijiet ]baljati, nuqqas kbir ta’ informazzjoni u attitudni negattiva lejn persuni li huma differenti. {add m’g[andu dritt iwe;;a’ lil [addie[or u jin[eba wara d-dritt tal-espressjoni, tg[id l-istqarrija. Filwaqt li fakkru fil-messa;; tal-Papa San :wanni Pawlu II qabel ma telaq minn Malta fl2001 dwar il-vokazzjoni ta’ Malta fi/-/entru tal-Mediterran
biex tibni pontijiet bejn il-popli tal-Mediterran, l-Afrika u lEwropa, l-entitajiet tal-Knisja qalu li l-Maltin b[ala insara g[andhom ikunu minn ta’ quddiem fil-promozzjoni tal-;ustizzja u s-solidarjeta’ fl-Ewropa. Waqt li fa[[ret it-turnout qawwi tal-Maltin f’din l-elezzjoni, li qalet, juri li l-poplu Malta fehem u refa’ r-responsabbilta’ tal-vot, il-Knisja awgurat lis-sitt MEPs Maltin g[all-hidma tag[hom u fakkrithom li l-UE hi l-ewwel u qabel kollox progett ta’ pa/i, u li huma g[andhom iddmir li dejjem ipo;;u d-dinjita’ tal-persuna fil-qofol ta’ kull de/i]joni li jie[du.
Pro;ett ta’ ‘Save A Life’ g[at-tfal fil-Belt It-tfal fl-iskola primarja talBelt qed jibbenefikaw minn pro;ett ta’ teknolo;ija fl-iskola tag[hom fuq inizjattiva talFondazzjoni Save A Life. Din il-Fondazzjoni, li permezz tag[ha d-Deputat Nazzjonalista Claudo Grech qed iwettaq pro;etti so/jali fil-komunita’, investiet 14,000 ewro biex fliskola primarja tal-belt saret klassi mg[ammra b’fa/ilitajiet ta’ teknolo;ija tal-informazzjoni bliskop li tkabbar il-[iliet ta’ dawn l-istudenti u jkun ]viluppat iktar il-potenzjal tag[hom. Din il-klassi kienet inawgurata mill-President ta’ Malta Marie Lousie Coleiro Preca li fa[[ret linizjattiva tad-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech u qalet li din hi inizjattiva li taqbel mal-istrate;ija li qed titwettaq fledukazzjoni u li permezz tag[ha jrid ikun assigurat li l-istudenti kollha jo[orgu l-[iliet u lkapa/itajiet tag[hom. Marie Louise Coleiro Preca sostniet li dan il-pro;ett hu e]empju /ar ta’ s[ubija bejn issettur privat u dak pubbliku, fejn fondazzjoni privata qed ting[aqad
ma’ skola tal-Gvern biex jitwettaq pro;ett fil-komunita’. Id-Deputat Claudio Grech qal li dan hu pro;ett li qed joffri edukazzjoni inklussiva lill-istudenti ta’ din l-iskola biex dawn ikollhom l-aqwa g[odod fli]vilupp tal-edukazzjoni u l-[iliet tag[hom. Fl-iskola primarja ta’ Sant’Iermu fil-Belt jattendu 174 tifel u tifla u l-pro;ett kien imndiedi b’konsultazzjoni s[i[a mal-g[alliema u l-LSA’s taliskola. Il-Fondazzjoni pprovidiet ipads g[al kull tifel u tifla li ju]aw il-klassi u ttrasformat l-istess klassi minn wa[da tradizzjonali g[al wa[da moderna, kulurita u mg[ammra bl-a[[ar sistemi tal-IT. Dawn jinkludu dwal addattati, video cameras, fa/italitajiet g[al digital recording u editing u mi]uri ta’ sigurta’ g[at-tfal. Id-deputat Nazzjonalista Claudio Grech tkellem dwar il[idma li qed twettaq ilFondazzjoni Save A Life, li lfinanzjament ewlieni tag[ha ;ej mill-onorarja parlamentari tieg[u stess.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
10
OPINJONI
Flimkien nistg[u naslu u nil[qu t-tragwardi mixtieqa G[addew ftit aktar minn ;imag[tejn mill-elezzjoni talParlament Ewropew li fiha lPartit Laburista re;a’ ;ab ilma;;oranza assoluta tal-voti. Jidher /ar li sena ma kinitx bi]]ejjed biex il-bidla li se[[et fil-Partit Nazzjonalista, partikolarment dik fit-tmexxija talPartit, tibda trebba[ il-voti mitlufa tal-PN fl-elezzjoni ;enerali ta’ Marzu ta’ sena ilu. Ir-ri]ultat miksub kien wie[ed di]appuntanti u nistqarr li kessa[ni g[aliex jekk xejn ma stennejtx li konna se nitilfu b’differenza ta’ voti daqshekk kbira. In]idu l-isforzi tag[na Madankollu dan ir-ri]ultat m’g[andu jberred lill-ebda individwu ’l bog[od mill-Partit. Jekk sena ta’ xog[ol intensiva ma kinitx bi]]ejjed biex il-PN ikun konvin/enti bi]]ejjed, allura je[tie; li n]idu l-isforzi tag[na, possibbilment nu]aw mezzi u metodi o[ra biex nassiguraw li l-messa;; tal-partit jasal b’kull mod possibbli g[and kul[add u b’mod tajjeb.
F’din l-a[[ar sena ddedikajt [afna mill-[in tieg[i biex nara lPartit li tant in[obb jissa[[a[. B[ala ]ag[]ug[ kont, g[adni u nibqa’ nemmen f’dan il-partit li tant ta biex illum pajji]na jinsab a[jar milli kien fil-passat u nistg[u naspiraw g[al futur po]ittiv flimkien mal-bqija talpajji]i l-o[ra tal-Unjoni Ewropea. F’din l-a[[ar sena rajt it-tmexxija tal-Partit, partikolarment il-Kap, il-Vi/i Kapijiet u sSegretarju :enerali, jag[mlu lalmu tag[hom biex il-Partit jer;a’ jqum fuq saqajh.
Christian Micallef cmicallef@pn.org.mt
It-tmexxija tal-Partit Nazzjonalista g[andha tibqa’ vi/in in-nies u tit[allat man-nies fl-attivitajiet li jsiru fil-bliet u fl-ir[ula
Sitwazzjoni finanzjarja diffi/li Sfortunatament is-sitwazzjoni finanzjarja tal-Partit ftit li xejn g[enet biex dawn in-nies ikollhom il-bidu tat-triq tag[hom fit-
tmexxija fa/li u g[alkemm kien hemm triq im[arbta, bdejna mexjin. It-telg[a hija g[olja u diffi/li, u biex naslu g[at-tragward mixtieq je[tie; li n]idu rritmu u d-do]a li di;à [dimna bihom waqt li jkollna aktar g[ajnuna. Hawnhekk se nkun ftit kritiku; je[tie; li tassew nift[u l-bibien g[al kul[add spe/jalment g[a]]g[a]ag[. Il-PN m’g[andu jiddejjaq qatt jag[mel dan g[aliex storikament u politikament a[na dejjem konna l-partit li [adem biex assigura futur tajjeb u b’sa[[tu g[a]-]g[a]ag[.
F’din l-a[[ar sena, rajt lisSegretarju :enerali Chris Said i[abbat wi//u ma’ problemi ibsin i]da b’sens ta’ lealtà u m[abba li g[andu lejn il-Partit qatt ma /eda u kuljum, kmieni filg[odu dejjem telaq minn G[awdex g[al Malta biex jag[ti s-sehem tieg[u u tard filg[axija jer;a’ jitla’ G[awdex. Fuq hekk biss ma jistax ma jkollokx ammirazzjoni lejn dan il-bniedem. F’dawn l-a[[ar tnax-il xahar [adem bis-s[i[ biex jara l-mezzi tax-xandir tag[na jtejbu l-prodott tag[hom bil-limitazzjonijiet kollha. Hawnhekk nixtieq insellem lill-[addiema kollha ta’ Media.Link Communications li f’dawn l-a[[ar xhur g[amlu sforz kbir u kollettiv biex b’inqas nies [dimna iktar biex ksib-
na ri]ultati akbar. Sar [afna xog[ol i]da sfortunatament dan ix-xog[ol g[adu mhux jin[ass mal-elettorat. {idma kbira mill-Kap tal-Partit Il-Kap Simon Busuttil iddedika l-ener;ija kollha tieg[u g[ar-rwol li kien fdat lilu mill-Kunsillieri u
kull Nazzjonalist ;enwin g[andu jag[ti rikkonoxximent lill-Kap g[al dan. Madankollu wasal i]]mien li kull persuna fit-tmexxija, ikollha appo;; akbar minn kul[add biex flimkien nil[qu lg[anijiet tag[na. Dan mhuwiex il-mument li wie[ed g[andu jabbanduna lillPartit li tant i[obb i]da opportunità biex kul[add jersaq eqreb lejn il-Partit tag[na biex naraw jissa[[a[.
Nemmen li wasal i]-]mien, illum aktar minn qatt qabel, li lPartit isa[[a[ il-mezzi taxxandir tieg[u. Je[tie; li ntejbu d-dehra tag[na online waqt li ninvestu bis-s[i[ biex naraw l-istazzjon televi]iv tag[na jikkompeti ras imb rass mal-istazzjon nazzjonali u l-istazzjon tal-Partit Laburista. {add m’g[andu jg[id li dan hu impossibbli g[aliex fil-[ajja m’hemm xejn li ma tistax tag[mel. Jekk insa[[u d-dehra u l-kontenut ta’ Net Television il-PN se jkompli jikber bl-g[an li salelezzjoni ;enerali nag[mlu dan l-istazzjon aqwa milli hu llum. Dan hu stazzjon li trabbejt fih u li sal-lum iddedikajt [afna mill-[in tieg[i fih. Nixtieq narah jikber aktar b’ta[lita ta’ nies li sal-lum taw kontribut importanti g[all-istazzjon u l-Partit u nies ;odda li potenzjalment qatt ma dehru fuq Net Television. Je[tie; li nag[mlu l-istazzjon tag[na aktar kredibbli biex ilPartit jer;a’ jirba[ il-kredibbiltà. Jien lest li nag[ti sehmi f’dan kollu g[aliex jien in[obb lil dan il-partit!
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Suq [a]in g[al xhur s[a[ Nhar il-{amis li g[adda, l-Uffi//ju tal-Istatistika tal-Unjoni Ewropea, il-Eurostat, [are; /ifri dwar il-bejg[ fil-[wienet madwar l-Unjoni kollha. Dawn i/-/ifri kkonfermaw dak li ilu g[addej f’Malta g[al numru ta’ xhur: suq [a]in g[al tal-[wienet. U mhux biss; jikkonfermaw ukoll li Malta qieg[da ma’ tal-a[[ar flEwropa. }ieda fil-bejg[ fl-Ewropa I/-/ifri tal-Eurostat huma g[al April, g[al kull pajji] tal-Unjoni Ewropea, imma jag[tu wkoll ix-xejra ;enerali fl-Unjoni me[uda f’daqqa. U din kienet wa[da tajba. L-Unjoni Ewropea qed tkompli tikkonferma li [ar;et, u issa ilha ftit, mill-ag[ar ri/essjoni li batiet fl-a[[ar 80 sena u f’April il-bejg[ fil-[wienet fl-Ewropa ]died b’1 fil-mija fuq Marzu u bi 3 fil-mija fuq April tas-sena ta’ qabel. Suppost f’Malta morna a[jar... Mela f’Malta kellna nistennew li mmorru sa[ansitra a[jar, g[ax ir-ri/essjoni qawwija li l-Ewropa batiet sal-2013 lilna bilkemm messitna, u jekk f’Malta konna sejrin tajjeb meta l-Ewropa kienet sejra [a]in, a[seb u ara kemm imissna sejrin tajjeb issa. ... imma fil-fatt morna mal-ag[ar fl-Ewropa... Imma mhux hekk. G[ax waqt li fl-Ewropa l-bejg[ fil[wienet f’April ]died b’1 fil-mija fuq ix-xahar ta’ qabel, f’Malta naqas bi 3 fil-mija. Dan di;à [a]in. Imma ag[ar hu lfatt li mill-pajji]i kollha tal-Ewropa meta mqabblin max-xahar ta’ qabel, Malta l-aktar li naqqset fil-bejg[ f’April flimkien mar-Rumanija. …anke meta nqabblu ma’ sena qabel U jekk tqabbel ma’ sena qabel, Malta wkoll tibqa’ fil-qieg[. LEwropa me[uda f’daqqa kienet qieg[da ]]id il-bejg[ f’April bi 3 fil-mija fuq sena qabel. A[na bqajna fejn konna, meta suppost ]idna sew g[ax dis-sena l-G[id ;ie f’nofs April meta s-sena ta’ qabel kien ;ie f’Marzu. U meta nqabblu April ma’ sena qabel u mal-bqija tal-Ewropa, Malta tibqa’ fil-qieg[ tal-bejg[ flimkien mal-Portugall, pajji] fallut. Il-Ministru tal-Finanzi ma jafx x’qed ji;ri Waqt li g[al xhur s[a[ il-bejg[ fil-[wienet f’Malta bata bilqawwi, il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna baqa’ bla ebda rispons. Anzi issa li g[addiet l-elezzjoni tal-24 ta’ Mejju, laqqa’ lkunsill ekonomiku u [abbar li se jag[fas fuq is-sa[[a u s-servizzi so/jali, [a;a li ma tantx tista’ tag[ti fidu/ja lill-konsumatur g[al li ;ej. Il-weak link fil-gvern ta’ Muscat skont il-gvern stess Sorsi fil-gvern ta’ Muscat stess ftit tal-;img[at ilu qalu lillgazzetta MaltaToday li l - Ministru tal - Finanzi Edward Scicluna hu ‘skorfina ma[lula’ fil-gvern, mhux prattiku u ma jafx x’inhu g[addej fil-ministeru tieg[u stess. Suppost Edward Scicluna kellu jmexxi l-aqwa tim ekonomiku tal-pajji] li jkun l-aqwa fl-Ewropa. Imma b’dak li g[addej fil-[wienet u fi//ifri, qeg[din l-a[[ar fl-Ewropa u Edward Scicluna mhu jag[mel xejn biex i]id il-fidu/ja tal-konsumatur, anzi qed ikompli jnaqqasha.
L-attivitajiet fil-Marsa g[al sena o[ra kienu su//ess kbir... b’ammont sabi[ ta’ nies jattendu u jag[tu d-donazzjonijiet
Il-konferma ta’ qalb kbira Dak li assistejna g[alih fi tmiem il-;img[a li g[addiet kien konferma tal-qalb kbira li j[addan il-poplu Malti u G[awdxi. Poplu li jag[raf japprezza l-[idma li qed twettaq din l-organizzazzjoni, Puttinu Cares. Il-fatt li n;abru kwa]i 1.4 miljun ewro mhux /ajta! Dan
ifisser ser[an il-mo[[ mhux biss g[at-tmexxija ta’ din l-g[aqda imma wkoll g[all-pazjenti li ]gur mhux forsi xejn mhu fa/li dan i]-]mien li g[addejin minnu. Ifisser ukoll investiment f’pazjenti tal-futur. Nafu li jekk Alla [ares qatt ni;u b]onn il-kura nafu g[and min nirrikorru g[all-g[ajnuna. Nammira bis-s[i[ id-determinazzjoni ta’ dawk l-infermiera li jmorru ’l bog[od [afna minn dak li tirrikjedi l-professjoni, l-
aqwa li ja[dmu biex jaraw tbissima fuq fomm il-marid li jkun g[addej minn tant tbatija. Fondazzjoni li bdiet g[axar snin ilu, u li f’dawn is-snin kollha g[amlet ;id imprezzabbli. G[alhekk il-qalb tajba tal-poplu Malti m’g[andhiex tieqaf hemm li issa g[addiet il-maratona imma g[andna nibqg[u ninvestu f’din il-fondazzjoni li saret parti mill-identità tag[na l-Maltin. S. Cutajar {al Tarxien
25 sena ilu f’In-Nazzjon Fil-;urnal tal-10 ta’ :unju kienet irrappurtata bi prominenza l-wasla lura Malta taddiplomatiku Malti li fil-massakru ta’ Tiananmen kien f’nofs Beijing. Ir-rapport jg[id li kien hemm xeni kommoventi malwasla tal-Malti fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta. Olaf Terribile rrakkonta wkoll dak li ra u kif qatta’ l-;ranet ta’ tensjoni li ddominaw i/-?ina. Fi storja o[ra, An;lu Fenech, is-Segretarju :enerali tal-GWU re;a’ [arab l-isfida biex jg[id jekk il-fatt li qablet li jintrabtu l-prezzijiet, dawn kinux xorta wa[da g[olew. Storja o[ra tg[id li fl-ewwel disa’ xhur mindu twaqqfet l-iskema tal-{addiema Aw]iljarji u Ta[ri;, numru inkora;;anti ta’ [addiema li kienu fiha nstabilhom impjieg produttiv. Fi storja o[ra kien rappurtat li l-qg[ad kompla naqas f’April.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
12
OPINJONI
Prosit Simon Spiss smajna jew qrajna li xi deputat parlamentari jew xi /ittadin ordinarju b[ali u b[alek li qed taqra din il-kitba, jistieden jew jisfida lil xi deputat li jkun qal xi [a;a dwaru fil-Parlament, fejn g[andu l-privile;; jg[id li jrid, biex jirrepeti barra millParlament dak li jkun qal dwaru biex ikun jista’ jfittxu fil-Qorti biex jipprote;i ismu. Il-Prim Ministru Joseph Muscat ma kellux g[alfejn jag[mel din l-istedina lillMexxej Nazzjonalista g[ax Simon Busuttil qal fit-triq qabel ma re;a’ rrepetieha filParlament, li hu j[oss li kien hemm ind[il politiku biex ilpulizija ma mexxietx kriminalment kontra l-eks-Kummissarju Ewropew John Dalli, wara lbidla fil-Gvern. Il-Prim Ministru flok g[amel kif jag[mel kull /ittadin ordinarju u feta[ pro/eduri fil-Qrati tal;ustizzja kontra Simon Busuttil g[ax [assu in;urjat b’dak li qal dwar dan il-ka], g[a]el it-triq laktar fa/li. G[ax donnu ma g[andux fidu/ja fil-Qrati indipendenti ta’ pajji]na, il-Prim Ministru g[a]el li jg[addi ;uri lill-Kap Nazzjonalista quddiem Kumitat Parlamentari fejn hu g[andu l-ma;;oranza tal-membri. Il-Kumitat tal-Privile;;i talParlament hu presedut millIspeaker Anglu Farrugia u mbag[ad g[andu lill-Vi/i Prim Ministru Louis Grech u d-deputati Laburisti Carmelo Abela u Deborah Schembri u lil Simon Busuttil u lil David Agius b[ala membri. F’dan il-kaz flok Simon Busuttil li hu akku]at b[ala membru fil-Kumitati hemm Chris Said. Jekk in[allu barra lill-Ispeaker meta dan il-Kumitat jasal biex jidde/iedi se jkun hemm tliet membri li jsibu lil Simon Busuttil [ati li “Prima facie” offenda lill-Prim Ministru
Simon Busuttil – impenn /ar u qawwi biex id-demokrazija f’pajji]na ma titnaqqarx
u tnejn li jivvutaw kontra. Ilkundanna g[all-Kap talOppo]izzjoni hi assigurata. Imbag[ad il-;uri jkompli quddiem il-Parlament kollu fejn Joseph Muscat mhux deputat wie[ed biss g[andu aktar minn Simon Busuttil imma disa’. Akku]atur u ;udikant
U allura g[andu garanzija li Simon Busuttil se jinstab [ati li in;urjah. Mela f’dan il-ka] ilPrim Ministru hu l-akku]atur u se jkun ukoll il-;udikant. L-Ordinanza dwar ilPrivile;;i Parlamentari tg[id li min jinstab [ati ta’ ksur ta’ privile;; jista’ je[el sa sitt xhur [abs, jew multa sa €1164.69, inkella ji;i mwiddeb. X’se je[el Simon Busuttil. Wara dan il-;uri kollu, kieku Joseph Muscat g[andu l-kura;;, b’ma;;oranza ta’ disa’ voti aktar suppost li g[andu jikkundanna[ g[al sitt xhur [abs jekk verament
L-Ordinanza dwar il-Privile;;i Parlamentari tg[id li min jinstab [ati ta’ ksur ta’ privile;; jista’ je[el sa sitt xhur [abs, jew multa sa €1164.69, inkella ji;i mwiddeb [assu in;urjat b’dak li qal. Imma mhux se jag[mel hekk. Anqas iwa[[lu multa. Imma biex ming[alih jumiljah se jg[id lil s[abu biex lill-Kap talOppo]izzjoni iwiddbuh biex ma jer;ax jag[milha. U ming[alih li b’hekk juri kemm hu [anin. Jien /erti li Simon Busuttil lest jer;a’ jirrepeti d-dikjarazzjoni li g[amel u li biha l-Prim Ministru [assu in;urjat. G[ax jemmen verament li hu hekk. Hu ebda twiddiba, multa jew [abs ma huma se jag[lqulu [alqu. Ind[il fil-politika
G[alhekk irrid ng[id prosit lil Simon Busuttil, il-Kap tal-Partit
Nazzjonalista u tal-Oppo]izzjoni g[ad-de/i]joni tieg[u li ma jixhidx quddiem il-Kumitat talPrivile;;i tal-Kamra tad-Deputati fejn b[alissa qed jg[addi ;uri talli allegatament infama lill-Prim Ministru meta qal li kien hemm ind[il politiku biex il-pulizija ma [aditx passi kriminali kontra leks-Kummissarju Ewropew John Dalli. Dak li kellu xi jg[id qalu. Issa jinstemg[u x-xhieda l-o[ra u ma hemmx g[alfejn jin[ela wisq ]mien. Is-sentenza di;à hi mag[rufa. U l-kundanna wkoll. Joseph Muscat ma g[andux fidu/ja fil-Qrati fejn kellu kull dritt imur biex jie[u ra;un. U
Mario Schiavone mario.p.schiavone@gmail.com
ma g[andux il-kura;;, ladarba g[a]el it-triq li g[a]el, li meta jkun hemm kundanna japplika le[rex piena stabbilita fil-li;i li hu g[a]el li jimxi biha. Id-demokrazija tkompli titnaqqar b’episodji b[al dawn. G[alhekk PROSIT lil Simon Busuttil li ma jridx ikun kompli/i fit-tnaqqir tad-demokrazija f’pajji]na.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
13
PA:NA 13
Pa;na 13
Log[ob u aktar log[ob... il-[in kollu log[ob!
It-tim tal-Portugall jinsab il-Bra]il g[all-finali tat-Tazza tad-Dinja u hu determinat li jilg[ab, u jilg[ab fuq li jilg[ab. U mhux fil-grawnds biss! Il-plejers tal-Portugall, apparti milli jridu skorta ta’ sigurtà l-[in kollu mag[hom, esi;ew li fil-kmamar rispettivi tag[hom ikollhom ukoll video game console. Iridu jiffukaw biss fuq il-log[ob! Sia jekk jirb[u biex ji//elebraw u jifir[u u sia jekk jitilfu... biex jedhew u jinsew malajr. Bil-[aqq... Cristiano Ronaldo jrid aktar minn membru wie[ed tassigurtà mieg[u l-[in kollu... inklu] barra l-kamra tieg[u fil-lukanda!
Lil hinn mis-sa[na tal-ballun... kur]itajiet, seksik, g[ajdut, fatti mo[bija... u aktar mi;bura minn Joe Mikallef
■ Kapulavur... f’;img[a xog[ol u b’1,200 bott ta’ sprej! L-ajruplan tat-tip Boeing 737 li t-tim tal-Bra]il se jkun qieg[ed ju]a matul il-finali tat-Tazza tad-Dinja g[andu dehra xi ftit differenti mis-soltu – in]ebag[ bi stil graffiti mill-a[wa Os Gemeos. L-a[wa Os Gemeos (ritratt isfel) igawdu fama internazzjonali g[all-kapulavuri li kapa/i jag[mlu permezz ta’ graffiti ori;inali u 3D ma’ [itan, binjiet u f’postijiet o[ra gawduti minn kul[add. L-idea li ji]bg[u wkoll l-ajruplan uffi/jali li se jkun qieg[ed i;orr lit-tim Bra]iljan twettqet f’temp ta’ ;img[a u bl-u]u ta’ 1,200 bott sprej! Ir-ri]ultat?... Kapulavur mill-aqwa!
■ NATALIA GUTIERREZ VELEZ Stilla fuq il-catwalk li matul l-a[[ar xhur kisbet fama mondjali mhi [add g[ajr Natalia Gutierrez Velez – it-tfajla mwielda fir-ra[al ta’ Guayaquil fl-Ekwador, li bosta jemmnu li hi l-girlfriend tal-plejer Kolumbjan Radamel Falcao li qed jikseb su//ess kbir flEwropa. Natalia Gutierrez Velez i]da trabbiet fil-Kolumbja min[abba li l-;enituri tag[ha emigraw bil-familja mill-Ekwador meta hi kellha biss tmien snin. Sa minn meta kienet /kejkna fehmet ilpotenzjal tag[ha u bdiet tit[arre; fil-qasam tal-moda biex sal-lum il-;urnata mhux biss stabbiliet lilha nnifisha mal-aqwa djar tal-moda fid-dinja, imma [adet sehem ukoll f’reklamar g[al g[add ;mielu ta’ prodotti. Natalia Gutierrez Velez tg[id li l-2014 hi l-aqwa sena g[aliha fid-diversi aspetti tal-[ajja...
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
14
LETTERATURA
Profili dwar kittieba G[awdxin Madwar sena ilu Joe M. Attard kien tana l-ktieb talpoe]iji tieg[u ‘L-G[anja tatTifkira’, ;abra ta’ madwar 150 poe]ija dwar su;;etti varji, [afna minnhom marbuta ma’ G[awdex fejn twieled, trabba u kiber il-kittieb. Dawn il-jiem huwa [are; ilpubblikazzjoni tieg[u dwar ilkittieba G[awdxin li g[exu matul dawn l-a[[ar mitt sena. Dawn jidhru skont l-ordni tattwelid flimkien ma’ tag[rif dwar [ajjithom, ritratt tal-awturi u xi siltiet mix-xog[lijiet tag[hom. G[al dil-pubblikazzjoni da[al il-Klabb Kotba Maltin tal-Belt Valletta u Santa Venera, b’g[ajnuna siewja millMinisteru g[al G[awdex, Bank of Valletta, Gozo Arts u Magro Group, waqt li l-A & M Printing tal-Qala stampa l-ktieb (260 pa;na) li g[andu disinn talqoxra tas-sa/erdot novell Dun Daniel Sultana mix-Xag[ra u studju kritiku ta’ Charles Briffa. Tag[rif mill-aktar siewi B’kollox Joe M. Attard
irnexxielu jikteb dwar erbg[a u
[amsin kittieb G[awdxi, jibda b’tag[rif dwar Monsinjur Ar/idjaknu Luigi Vella li twieled fis-17 ta’ Di/embru 1859 u jtemm is-sensiela tieg[u bil-kittieb ]ag[]ug[ Pierre Mejlaq li twieled fl-20 ta’ Lulju 1982. U[ud minn dawn il-kittieba g[adhom mimlija bl-g[omor u kif jistqarr l-awtur innifsu, kien ta’ pja/ir g[alih jiltaqa’ mag[hom u jiddiskuti l-kitba tag[hom; dawn g[adhom jag[nu lil-letteratura tag[na bix-xog[lijiet varji tag[hom, waqt li o[rajn llum [allewna u dwarhom kellu jfittex u jqalleb il-pa;ni ta’ diversi pubblikazzjonijiet biex seta’ jibni l-kitba tieg[u. Bla dubju l-;enerazzjoni li tielg[a, ]gur li ma tiftakarx bosta minn dawn il-kittieba u g[alhekk l-awtur [ass li kellu jinkludi wkoll xbieha tal-kittieba u biex il-pubblikazzjoni ma tkunx biss narrazzjoni dwar il[ajja tal-kittieba, huwa ssokta j]ewwaq ukoll dawn il-kitbiet b’siltiet mix-xog[lijiet tag[hom. In-natura umana
Kif jistqarr Charles Briffa fid-
da[la tal-ktieb, it-tema ewlenija ta’ din il-[idma kollha stampata, hija n-natura umana. Millesperjenzi tal-bniedem filkomunità tixref il-kultura li tikxef stat ta’ mo[[ u mod ta’ [ajja. Meta wie[ed jitkellem fuq nies o[ra jkun qed joffri possibbiltajiet biex il-[ajja umana tkun investigata x’aktarx fl-ambjent immedjat tag[ha. Ta’ min jg[id li fl-isfera ta’ pajji] s[i[, l-G[awdxin isawru taqsima essenzjali ta’ dawn ilg]ejjer biex jag[tu aspetti me[tie;a li j]idu mad-definizzjoni tal-kultura tan-nazzjon tag[na. Allura dan il-ktieb ta’ Joe M. Attard qieg[ed juri ftit minn dawn l-aspetti f’dak li g[andu x’jaqsam mal-[ajja letterarja; fil-vi]joni tieg[u l-letteratura tinkludi poe]ija, pro]a, rumanz, novella, folklor, storja, drammi, xandir u ;urnali]mu. Dawn il-kitbiet fuq kittieba letterarji G[awdxin huma parti minn [idma edukattiva ta’ rispett li g[andu jkollna g[al niesna li taw kontribut g[allilsien Malti. Huma kitbiet li g[andhom jixprunaw lil xi qarrejja biex ifittxu iktar fuq xi
w[ud minn dawn il-kittieba letterarji. G[alhekk dan il-ktieb g[andu j[ajjar lill-qarrejja g[al iktar esplorazzjoni u g[al pro/ess ta’ g[arfien aktar filfond biex jifhmu d-diversità g[anja mhux biss tal-letteratura imma tal-[ajja umana nnifisha. Huwa ktieb ie[or biex nag[rfu lilna nfusna. Bla ebda dubju, it-terminu kittieba G[awdxin jimplika li lkittieba huma minn G[awdex imma ma jimplikax bilfors li kitbu fuq xi aspett G[awdxi. Ji;ifieri fost il-kitbiet tag[hom nsibu dawk li jittrattaw temi G[awdxin u dawk li ja[dmu fuq materjal ie[or. Ng[idu a[na [afna mil-lingwistika ta’ :u]è Aquilina u Ninu Cremona hija [idma li tikkon/erna lil kul[add fuq dawn il-g]ejjer — nazzjonali, ji;ifieri ta’ siwi g[an-nazzjon Malti kollu. Imma nsibu wkoll ri/erka li tiffoka fuq G[awdex b[all-istudji toponomasti/i ta’ Joe Zammit Ciantar, il-folklor ta’ Anton F. Attard u l-le;;endi ta’ :or; Pisani. Attard jinqeda bi stil personali biex jag[tina pro]a li g[alkemm hija
Il-qoxra tal-ktieb ‘Profili ta’ kittieba G[awdxin’
su;;estiva, hija wkoll informattiva u espo]itorja u g[andha livell semantiku li j[addem su;;estività attiva [afna li biha ji;bdilna l-attenzjoni tag[na u jix[itha fuq issu;;ett. G[aldaqstant f’dawn il-kitbiet jing[ata frak bijografiku u kultant jinfet[u xi twieqi aneddotali filwaqt li kif g[edna iktar ’il fuq, l-awtur jislet xi [sibijiet mill-kitbiet ta’ dawn il-persuna;;i. Persuna;;i b’interess fil-letteratura B’hekk jitbexxqilna l-bieb fuq is-su;;etti li huma l-persuna;;i b’interess fil-letteratura u Attard jipprova jispjega kemxejn millimpatt ta’ dawn il-persuna;;i fuq il-komunità letterarja. Ilkitba mela, hija impressjonistika g[ax to[ro; mill-impressjoni li Joe Attard g[andu ta’ kull persuna;; – [a;a naturali g[ax meta tikteb fuq xi [add ;eneralment tkun parzjali u interpretattiv. Briffa jistqarr li l-lingwa u l-
kultura huma inseparabbli minn xulxin, u minkejja li l-ktieb li g[andna f’idejna jitkellem fuq ‘kittieba G[awdxin’, dan ma jfissirx li hemm xi letteratura re;jonali li tinqata’ mill-kultura lokali g[ax ukoll dawn il-kittieba G[awdxin jirriflettu xi [a;a li hija nazzjonali fil-karattru tag[ha. Il-kitba minn G[awdex tkattar l-identità nazzjonali g[ax i]]id aspetti o[ra fl-g[arfien nazzjonali b’lingwa li jitkellimha kul[add fil- g]ejjer Maltin. B’mod naturali, f’dawn il-g]ejjer il-kitba G[awdxija tintegra ru[ha fil-letteratura Maltija b[alma ji;ri b’kull kitba minn kull distrett ie[or ta’ Malta.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Tixrid tad-demm fl-ajruport IL-PAKISTAN It-Taliban ibba]ati fil-Pakistan (TTP) refg[u r-responsabbiltà g[all-attakk imdemmi kontra lakbar ajruport fil-pajji], dak ta’ Karachi. F’dan l-attakk, 28 persuna nqatlu fosthom l-g[axar militanti li wettqu l-attakk. L-attakk beda tard il-{add filg[axija f’terminal li jintu]a g[all-merkanzija u ttitjiriet ta’ nies importanti. Il-forzi tas-sigurtà Pakistani damu sitt sig[at ji;;ieldu malmilitanti sakemm mas-seb[ talbiera[ irnexxielhom jikkontrollaw is-sitwazzjoni. Aktar tard ilbiera[ l-ajruport re;a’ nfeta[ u t-titjiriet bdew isiru b’mod normali. Hemm suspetti li f’dan l-attakk
kien hemm imda[[la ;ellieda barranin, aktarx membri tal-alQaeda mill-Afganistan. Jidher li l-mira kienet li jinqerdu l-ajruplani li kien hemm fil-mitjar. Uffi/jali militari Pakistani qalu li ]ew; gruppi ta’ [amest ir;iel da[lu fl-ajruport. Wie[ed millgruppi da[al permezz ta’ dokumenti foloz filwaqt li l-ie[or jidher li qata’ partijiet mill-barbed wire madwar l-ajruport. Xi w[ud minn dawk li attakkaw kellhom fuqhom /inturini mimlija splussivi biex ma jinqabdux [ajjin. Karachi spiss kienet fil-mira ta’ attakki minn militanti I]lami/i. Kelliem g[at-Taliban filPakistan qal li l-attakk kien
messa;; lill-Gvern tal-Pakistan li l-grupp kien g[adu [aj u li lest jirrea;ixxi g[all-qtil ta’ nies inno/enti fl-ir[ula tag[hom. {afna mill-mejtin fl-attakk flajruport kienu membri tas-sigurtà kif ukoll [addiema tal-linji talajru. Kien hemm tal-anqas 14-il persuna li ndarbu. L-attakk se[[ ukoll waqt li lPrim Ministru tal-Pakistan Nawaz Sharif qed jag[mel sforzi g[al ta[ditiet ta’ pa/i mal-istess Taliban. Infatti kien hemm kritika li dawn in-negozjati qed iservu biss biex jag[tu /ans litTaliban jissa[[a[. Barra minn hekk, fi [dan itTaliban ibba]at fil-Pakistan, jidher li fe;;et firda kbira.
}ew; xeni tal-attakk mill-militanti I]lami/i tat-Taliban ibba]ati fil-Pakistan fl-ajruport internazzjonali ta’ Karachi (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-:ERMANJA> Mument minn ti;rija tal-klieb fil-korsa ta’ Gelsenkirchen hekk kif madwar 150 kelb [adu sehem fil-Gelsenkirchen Grand Prix (ritratt> EPA)
Pawsa fit-tfittxija g[al Madeleine McCann Sparatura IL-PORTUGALL Il Pulizija Ingli]a li qed qed tal 2007 F Marzu Scotland Yard qalet tigazzjoni f Lulju tas sena li fatali tfittex lil Madeleine McCann li Hemm indikazzjonijiet li li kienet qed tfittex individwu li g[addiet f dik li tlaqqmet g[ebet seba snin ilu waqqfet it uffi/jali minn Scotland Yard kien abbu]a minn [amest ibniet Operation Grange Waqt l inter rogazzjoni ta dawk li se jkunu f’Las tfittxija tag[ha fl g[elieqi qrib fasslu lista ta nies g[all Pulizija fiz zona ta Praia da Luz bejn l il kumpless fejn kienet qed Portugi]a li jixtiequ li ji;u 2004 u l 2006 Imma l Pulizija arrestati il Pulizija Ingli]a ma toqg[od it tifla fi Praia da Luz arrestati g[aliex jemmnu li Ingli]a kemm ilha l Portugall tista tg[id xejn [lief tosserva xi Vegas Issa se jkun hemm pawsa ta jistg[u jitfg[u dawl fuq il ka] qed i]]omm fommha sieket fuq kun g[addej -
-
’
.
’
,
’ ’
.
-
-
’
-
-
-
’
-
-
.
.
’
-
.
Min hemm fil-lista mhux mag[ruf imma din hi l-frott ta’ investigazzjoni bir-reqqa millPulizija Ingli]a. L-indikazzjonijiet huma li dawk fuq il-lista huma kollha Portugi]i.
,
-
talba tal-kollegi fil-Portugall li ma jridux li dawn joqog[du jitkellmu mal-;urnalisti. Il-wasla tal-Pulizija Ingli]a fil-Portugall hi r-ri]ultat ta’ negozjati delikati [afna u wara li l-Pulizija Ingli]a fet[et l-inves-
-
.
Fit-tfittxija li saret fi Praia da Luz, il-Pulizija Ingli]a u]at tag[mir sofistikat, fosthom radar li jara x’hemm ta[t l-art kif ukoll klieb im[arr;a apposta. Hu mifhum i]da, li s’issa l-pulizija ma sabu xejn ta’ valur.
Ir-Re;istratur, Qrati ?ivili u Tribunali jg[arraf illi l- Prim’Awla tal-Qorti ?ivili ordnat il-bejg[ bl-irkant tas-segwenti proprjetà fil-Kuriduri tal-Qorti l-Belt Valletta.
26 ta’ :unju, 2014 11:30am - 06#2013 EGL
Proprjetà •
•
Appartament numru wie[ed (1), fi blokk ta’ appartamenti li nbena minflok fond numru tnejn u sittin (62), Triq San Luqa, San Pawl il-Ba[ar so;;ett g[al /ens annwu u perpetwu ta’ sittax-il /ente]mu u erba’ mille]mi ewro (€0.16,4) kif ukoll sehem prorata tal-partijiet komuni tal-blokk stmat li jiswa [amsa u erbg[in elf ewro (€45,000). Appartament numru tlieta (3), fi blokk ta’ appartamenti li nbena minflok fond numru tnejn u sittin (62), Triq San Luqa, San Pawl il-Ba[ar so;;ett g[al /ens annwu u perpetwu ta’ sittax-il /ente]mu u erba’ mille]mi ewro (€0.16,4) kif ukoll sehem prorata tal-partijiet komuni tal-blokk stmat li jiswa sebg[in elf ewro (€70,000).
Aktar dettalji jistg[u jinkisbu mis-sit elettroniku: http:##www.justiceservices.gov.mt#courtservices#JudicialSales#search.aspx Kull min jie[u sehem fl-irkant g[andu jippre]enta l-karta tal-identità. Rudolph Marmarà G[ar-Re;istratur tal-Qrati ?ivili u Tribunali
-
’
AVVI} TAL-QORTI
Data, {in - Nru. Subbasta
-
’
-
-
jumejn qabel l-investigaturi jmorru jfittxu f’]ew; postijiet o[ra. Il-pawsa hi dovuta l-aktar min[abba festa pubblika filPortugall. Madeleine kienet se tag[laq erba’ snin meta g[ebet f’Mejju
-
L-ISTATI UNITI
}ew; pulizija u persuna o[ra nqatlu f’Las Vegas. Mara u ra;el l-ewwel da[lu f’pizzerija u fet[u n-nar fuq i]]ew; uffi/jali tal-pulizija u wara marru f’supermarket u qatlu persuna o[ra qabel ma qatlu lilhom infushom. Il-mara l-ewwel sparat lejn irra;el li kien mag[ha u mbag[ad qatlet lilha nfisha. S’issa l-pulizija m’g[andhomx [jiel x’seta’ wassal g[al dan l-a;ir vjolenti. Xhieda qalu li hekk kif il-koppja da[let fil-pizzerija, it-tnejn g[ajtu “Din hi rivoluzzjoni” u fet[u n-nar. Il-;rajja kollha se[[et fi triq iffullata u l-pulizija g[andhom madwar 1,000 xhud g[al dak li ;ara. Jidher li kien hemm pulizija fil-pizzerija li rnexxielu jispara lura qabel ma nqatel. Il-koppja mbag[ad da[let fis-supermarket u wara ftit spi//at assedjata millpulizija. L-a[[ar darba li f’Las Vegas pulizija nqatlu waqt li kienu bl-uniformi kien lura fl-2006 meta sur;ent tal-Pulizija mar iwie;eb g[al rapport ta’ ;lied f’dar u nfeta[ in-nar fuqu meta wasal.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
G[omorhom il-[abs g[all-qtil ta’ ;urnalista IR-RUSSJA }ew;t ir;iel intbag[tu g[omorhom il-[abs wara li nstabu [atja li qatlu lill-;urnalista Russa Anna Politkovskahya fl-2006. Huma kienu fost [ames persuni li kienu tressqu akku]ati bilqtil minn qorti f’Moska.
Politkovskahya kienet ;urnalista investigattiva u kienet tikkritika [afna l-gwerra Russa fi/?e/enja. Hi kienet inqatlet b’diversi tiri ta’ arma tan-nar fil-lift tal-blokk flats fejn kienet tg[ix. L-investigaturi i]da, g[adhom ma sabux min kien ordna l-qtil.
Rustam Makhmudov instab [ati li spara filwaqt li zijuh LomAli Gaitukayev instab [ati li organizza l-qtil. Dawn it-tnejn intbag[tu g[omorhom il-[abs. Tlieta o[ra ng[ataw piena ta’ bejn 12 u 20 sena [abs. Tejn minnhom huma a[wa ta’ Makhmudov.
Il-;lied irid jieqaf din il-;img[a L-UKRAJNA Il-President il-;did tal-Ukrajna Petro Poroshenko wieg[ed li sa tmiem din il-;img[a, il-;lied filLvant tal-Ukrajna g[andu jintemm. Hu qal dan waqt ta[ditiet ma’ rappre]entant talOrganizzazzjoni g[as-Sigurtà u Kooperazzjoni fl-Ewropa u lAmbaxxatur Russu g[allUkrajna. I]da fil-Lvant tal-pajji] m’hemm ebda [jiel ta’ waqfien mill-;lied u lbiera[ matul il-
;urnata kien hemm rapporti ta’ ;lied kontinwu madwar Sloviansk. Ribelli b’rabtiet Russi qed jikkontrollaw [afna binjiet tal-Gvern fil-Lvant tal-pajji] u lGvern Ukren qed imexxi [idma militari biex jer;a’ jie[u l-kontroll tal-bini. Xi ribelli, b’reazzjoni g[ad-diskors ta’ Poroshenko, qalu li huma qatt ma kienu se j/edu. Poroshenko [a l-;urament tal[atra b[ala l-President il-;did talpajji] fi tmiem il-;img[a.
Fi ]vilupp separat, minn [in g[all-ie[or fi Brussell se ssir laqg[a bejn l-Ukrajna, ir-Russja u l-Unjoni Ewropea biex ikun diskuss id-dejn kbir li g[andha Kiev mar-Russja min[abba lgass. Ir-Russja qed thedded li taqta’ l-provvista jekk ma tinstabx soluzzjoni. Dan jista’ j[arbat il-provvista g[al diversi pajji]i tal-Unjoni Ewropea. Madwar 15 fil-mija tal-gass Russu li jintu]a fl-UE jg[addi mill-Ukrajna.
L-ISTATI UNITI> Nia Sanchez, Miss Nevada, hekk kif kienet inkurunata Miss USA 2014, fi tmiem il-kompetizzjoni li saret f’Baton Rouge f’Louisiana (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
18
A{BARIJIET TA’ BARRA
Donald Duck jag[laq 80 sena L-ISTATI UNITI Il-karattru popolari ta’ Walt Disney, Donald Duck, ilbiera[ g[alaq 80 sena minn mindu deher g[all-ewwel darba. Hu sitt snin i]g[ar mill-ikbar [abib tieg[u, Mickey Mouse. Donald Duck deher g[allewwel darba f’filmat fid-9 ta’ :unju tal-1934 f’episodju ta’ Silly Symphony bl-isem ‘The Little Wise Hen’ u hu g[alhekk li din id-data titqies b[ala g[eluq ]mien dan il-karattru. Ta’ min jg[id li dan il-karattru deher f’aktar cartoons minn Mickey Mouse. Donald tul dawn it-80 sena deher f’178 filmat u Mickey f’137. Barra minn hekk, hu l-[ames karattru tal-cartoons l-aktar popolari fid-dinja wara Superman, Batman, Spiderman u
Wolverine. Minn mindu deher g[allewwel darba sal-lum, Donald Duck biddel id-dehra sew i]da mhux il-karattru nervu] tieg[u. Il-bidla ewlenija fid-dehra tieg[u se[[et fl-1937. Dan il-karattru ta’ Disney, Donald, li fil-bidu kien mag[ruf b[ala Donald Fauntleroy Duck, dejjem kellu dak il-le[en partikolari tieg[u mag[mul minn Clarence Nash. Meta miet fl1985, il-le[en kompla jing[ata minn Tony Anselmo, li kien assistent ta’ Nash. G[alkemm hu mag[ruf l-aktar madwar id-dinja min[abba l-filmati, fl-Istati Uniti fil-bidu kien popolari [afna b[ala karattru talcomics.
IL-:APPUN> Tfal jie[du ritratti tal-fjuri tat-tip ‘hydrangea’ waqt festival dedikat lil dawn il-fjuri fissantwarju ta’ Hakusan f’Tokjo. G[all-wiri hemm aktar minn 3,000 pjanta ta’ din il-fjura (ritratt> EPA)
Joqtlu min[abba ossessjoni bi Slenderman L-ISTATI UNITI Fl-Istati Uniti tqanqal t[assib wara ]ew; attakki brutali minn ]g[a]ag[ b’rabta ma’ karattru fittizju li n[oloq fuq l-internet mag[ruf b[ala Slenderman. Omm minn Ohio ng[atat 13-il daqqa’ ta’ sikkina minn bintha ta’ 13-il sena. L-omm qalet li bintha kienet ossessjonata b’dan il-karattru u meta rritornat id-dar ftit ;ranet ilu, sabitha tistennieha fil-k/ina biex tattakkaha. Ftit qabel, ]ew; ]g[a]ag[ minn Wisconsin kienu akku]ati blattentat ta’ qtil ta’ tilfa ta’ 12-il sena b[ala sagrifi//ju lil Slenderman. Minkejja li t-tifla ng[atat 19-il daqqa ta’ sikkina, irnexxielha ssalva. Huma sostnew mal-Pulizija li riedu joqtluha biex jintg[o;bu ma’ Slenderman. Dan il-karattru fl-istejjer i[obb jitterrorizza lit-tfal imma filwaqt
li l-karattru hu fittizju, bla wi// u b’;isem ta’ ra;el imma bit-tentakli, hemm xi w[ud li jemmnu li dan verament je]isti, l-aktar peress li fuq /erti siti fuq l-internet jitpo;;ew ritratti manipulati li juru lil Slenderman. Infatti l-karattru kien in[oloq b[ala parti minn kompetizzjoni tal-Photoshop fl-2009, programm tal-kompjuter li jintu]a biex ji;u manipulati r-ritratti. Imma b[alma ji;ri spiss fuq linternet, il-fantasija tit[awwad mar-realtà u kien hemm min [aseb li dawn ir-ritratti kienu ta’ veru u n[oloq dak li jissejja[ following ta’ Slenderman. Hemm ukoll filmati fuq YouTube li min po;;iehom isostni li huma veri. Dan il-ka] re;a’ qanqal diskussjoni dwar it-tfal u l-internet, u dak li jaraw fuqu meta ma jkun hemm [add mag[hom.
Jipprova ja[taf tifla L-ITALJA Ra;el Bel;jan ta’ 49 sena kien mi]mum mill-Pulizija wara li pprova ja[taf tifla ta’ sitt snin minn bajja f’Pescara. It-tifla kienet ma’ ommha fuq il-bajja meta r-ra;el ipprova ja[tafha. L-omm, kif indunat x’kien qed ji;ri, ippruvat twaqqfu u nies li kien hemm fuq il-
bajja ta’ Montesilvano intervjenew biex jg[inuha. Ir-ra;el mar fuq it-tifla waqt li kien ta[t umbrella ma’ ommha u ;abarha. Ir-ra;el jinsab waqt btala filpost u wara l-arrest ittie[ed l-isptar u nstab li ma kienx totalment f’sensih.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
19
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757.
Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634. {AL TARXIEN.
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org
AVVI}I SO?JALI
George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma
{AL BALZAN.
Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza Cold Buffett fl-okka]joni ta’ Jum il-Missier, nhar is-Sibt 14 ta’ :unju fit-8.30 p.m. fil-lukanda San Pawl, f’Bu;ibba. Ilprezz hu ta’ 15-il ewro g[allkbar u 6.50 ewro g[at-tfal ta[t it-12-il sena. Trasport g[allkbar 2 ewro u g[at-tfal 1.50 ewro. Il-biljetti jinkisbu millka]in tal-PN {al Balzan jew billi //empel lil Emanuel Borg fuq 99848644 jew 21496322.
Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza mawra g[al G[awdex fl-okka]joni talFesta tal-Imnarja fin-Nadur, nhar is-Sibt, 28 ta’ :unju. Ilcoach titlaq minn [dejn il-ka]in fis-1.45pm. Il-prezz hu ta’ 20 ewro. It-tesserati j[allsu 19-il ewro bit-trasport u l-ikla inklu]a, vapur esklu]. Il-biljetti jinkisbu billi //empel 99237700 jew 99409549, jew ming[and ilmembri tal-Kumitat. {AL TARXIEN.
Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Pasta Buffet, nhar is-Sibt 5 ta’ Lulju fil-Lukanda Waterfront, il-G]ira. Il-prezz hu ta’ 15-il ewro g[allkbar u 7 ewro g[at-tfal ta’ bejn is-6 u t-12-il sena. G[al aktar informazzjoni tistg[u tag[mlu kuntatt mal-membri tal-kumitat. IL-GUDJA.
GEORGE PULLICINO. Il{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw BBQ fil-Grand Hotel Excelsior nhar il-:img[a 25 ta’ Lulju fit-8pm. Biljetti bilprezz ta’ 26 ewro g[all-adulti u 14-il ewro g[at-tfal jistg[u jinx-
traw billi wie[ed i/empel 79536857 jew 99616511.
AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se JASON
jorganizzaw BBQ Buffet [dejn il-pixxina tal-Mellie[a Holiday Centre (Danish Village) nhar isSibt 2 ta’ Awwissu fit-8pm. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21666736 jew 99841333. AVVI}I O{RA BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li qed jilqa’ tesseri ;odda kif ukoll ti;did ta’ tesseri ta’ kuljum fil-Ka]in PN ta’ {al Balzan bejn il-5pm u t8pm. G[al aktar informazzjoni /emplu 99848644 {AL
Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers. L-ISLA.
IL-G}IRA. Il-barman tal-ka]in tal-partit fil-G]ira, kull nhar ta’ {add bejn l-10am u nofsinhar qed joffri lill-klijenti tieg[u xorb b’nofs prezz u jinkludi varjetà ta’ appetizers. Il-barman jixtieq ifakkar li qed jilqa’ bookings g[al kull tip ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j/empel 79948484.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
20
ATTWALITÀ
Rakkonti u esperjenzi (18)
Tliet kelmiet li jag[mlu differenza Sku]ani, grazzi, jekk jog[;bok. Dawn huma t-tliet kelmiet li re/entament, il-Papa Fran;isku tkellem [afna fuqhom u kif l-u]u tag[hom f’[ajjitna jaf jag[milha aktar serena u mimlija pa/i. Il-kateke]i tal-Papa ma tg[oddx biss g[all-Insara u ssegwa/i tal-Knisja Kattolika imma nistg[u ng[idu g[allbnedmin kollha, g[ax l-u]u ta’ dawn it-tliet kelmiet ifisser programm ta’ [ajja mg[ixa b’mod aktar uman, aktar miftu[ g[allo[rajn u b’aktar dinjità. Karattri kumplessi
Peress li a[na bnedmin, bilburdati u bil-karattru kumpless ta’ kull wie[ed u wa[da minna, sikwit na[btu ma’ xulxin u n[ossu li [addie[or naqasna. G[ax min-natura tag[na stess, irridu li [add ma jirfsilna ebda kallu, kul[add ibaxxi rasu g[al dak li ng[idu a[na u bla ma forsi nkunu nafu, nippretendu li ddinja kollha g[andha ddur mag[na u a[na l-fus tal-univers kollu. A[na l-bnedmin nixbhu lirrizzi fir-relazzjonijiet tag[na mal-o[rajn – jew innigg]u (inwe;;g[u) lil [addie[or, jew [addie[or inigge] (iwe;;a’) lilna. U bil-kelma sku]ani, g[alkemm iebes, inkunu qed numiljaw ru[na u nammettu li stajna ]baljajna fil-;udizzju u flg[emil tag[na, u g[aldaqstant nitolbu lil [addie[or jisku]ana f’din id-dg[ufija tag[na. Mhux dejjem fa/li li wie[ed jasal sa dan il-punt li jirrealizza li seta’ ]balja u we;;a’ lil [addie[or. Imma li wie[ed jammetti l-limiti tieg[u, li ja//etta li mhuwiex xi superman infallibbli, ipo;;ih f’po]izzjoni fejn ikun qieg[ed iwitti t-triq sabiex [addie[or ja//ettah kif inhu. Is-sin/erità fl-istqarrija u l[sieb li ;;orr il-kelma “sku]ani” iddewweb il-qalb tal-avversarju li forsi tkun ibbieset xi ftit [alli dan i[assar g[alkollox kull animo]ità lejn min ikun naqsu. Kelma ma;ika Grazzi! Il-kelma
ma;ika li [afna jkunu qeg[din jistennew – anke jekk ma jammettux – g[al xi azzjoni tajba li jkunu g[amlu. Anke :esù stess, wara l-fejqan ta’ g[axar persuni m;iddmin billebbra – stag[;eb li wie[ed biss re;a’ lura sabiex jirringrazzjah. Staqsieh fejn kienu d-disa’ lo[ra, li huma wkoll fiequ imma li malajr insew dan l-g[emil ta’ [niena. G[ax kos, nie[du [afna
Grazzi! Il-kelma ma;ika li [afna jkunu qeg[din jistennew – anke jekk ma jammettux – g[al xi azzjoni tajba li jkunu g[amlu
lil xulxin for granted. Ir-ra;el jie[u l-mara for granted, u forsi rari [afna li jirringrazzjaha tal-ikla tajba li ssajjarlu kuljum. It-tfal jie[du l-;enituri u l-g[alliema wisq for granted, u jistennew kollox bi dritt, qisu g[andhom jedd g[al kollox u [addie[or g[andu d-dmir li jaqdihom fil-b]onnijiet tag[hom. Kelma sempli/i li min jaf kemm tpo;;i relazzjonijiet f’posthom meta ting[ad bissin/erità. Grazzi ;enwina taf ittella’ bniedem is-sema, kif ukoll tistimolah sabiex ikompli aktar ikun ta’ servizz g[al [addie[or. Mhux g[ax g[andna nippretendu a[na wkoll il-grazzi f’kollox u dejjem – imma ta’ bnedmin li a[na, din il-kelma tag[tina l-ener;ija li kultant g[andna b]onn fost irrutina tal-[ajja ta’ kuljum. Tg[id il-grazzi tal-pazjent lillinfermier li jkun qed idur bih ma sservix sabiex il-moral ta’ dan tal-a[[ar jog[la xi ftit, fost il[afna ta[bit li jiltaqa’ mieg[u meta jkun qieg[ed idur bil-pazjenti u l-morda tieg[u? Tg[id ilgrazzi tax-xwejja[ li]-]ag[]ug[ li jkun /edielu postu fuq ilkarozza tal-linja ma tistimolahx
L-u]u ta’ dawn it-tliet kelmiet – sku]ani, grazzi, jekk jog[;bok – ifisser programm ta’ [ajja mg[ixa b’mod aktar uman, aktar miftu[ g[all-o[rajn u b’aktar dinjità sabiex fi]-]g[o]ija tieg[u jkun aktar altruwist lejn l-o[rajn u jinfeta[ aktar g[all-b]onnijiet ta’ [addie[or? Iva, bil-grazzi u ming[ajrha mhux l-istess. Almenu jekk xejn, din il-kelma turi li min jg[idha g[andu sens ta’ apprezzament u gratitudni. Kelma iebsa li titlissen Jekk jog[;bok. Forsi wkoll
kelma iebsa biex titlissen illum fi]-]mien fejn donnu l-forza qed tie[u s-sopravvent fuq ir-ra;uni, fejn bis-sewwa jew bid-dnewwa [afna drabi rridu li tg[addi tag[na, jog[;ob jew ma jog[;obx lil dawk li jkunu madwarna jew li g[andna kuntatt mag[hom. Mhux biss din il-kelma hija ne/essarja sabiex inkunu qed nimxu fuq l-etikett stabbilit fisso/jetà, imma wkoll [alli tin]amm /erta armonija mal-
o[rajn. Din il-kelma tifta[ it-triq [alli dak li wie[ed ikollu [sieb jag[mel isir anke bil-kunsens ta’ dawk ta’ madwaru, jew almenu wara li dawn ikunu infurmati b’dak li hemm il-[sieb li jsir. Li tlissen dawn i]-]ew; kelmiet meta titlob g[ajnuna lil xi [add, jew meta trid xi [a;a ming[and [addie[or, turi sens ta’ edukazzjoni u prudenza li fil[ajja post moderna tas-seklu 21 mhux dejjem issibhom. Donnu l[ajja mg[a;;la tant qed taqtag[lna nifisna li l-anqas /ans ng[idu “jekk jog[;bok”, “grazzi” jew “sku]ani” m’g[andna. Tant a[na mg[a;;lin u aljenati li [afna minna jqisu dawn ilkliem b[ala ]ejda u li nistg[u ng[addu ming[ajrhom. U fil[ajja mg[a;;la tal-lum, /ans g[al kliem ]ejjed m’g[andniex – fejn irridu! Kollox bil-qies, kol-
Joe Micallef josmic@go.net.mt
lox kompatt. Il-bniedem ;ie mog[ni biddon tal-kelma. Hemm min ju]a dan id-don sabiex iwe;;a’ lillo[rajn, sabiex inigge] lil min jiltaqa’ mieg[u jew sa[ansitra ikasbar lil min [alqu stess. Imma meta dan id-don jintu]a kif suppost, kelma f’waqtha taf ittella’ lil bniedem inkwetat mill-infern li jkun jinsab fih. Sku]ani, grazzi, jekk jog[;bok – dawn jistg[u ikunu tliet kelmiet li meta ji;u mlissna f’waqthom u mill-qalb jag[mlu differenza fil-[ajja ta’ min jg[idhom u ta’ min ikunu indirizzati lejh.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
21
KUMMER?
Banif Bank jifta[ ferg[a ;dida f’Ra[al :did Banif Bank (Malta) plc feta[ it-tnax-il ferg[a tieg[u, fil-qalba ta/-/entru kummer/jali ta’ Paola. Il-ferg[a l-;dida hi parti minn programm ta’ espansjoni tannetwerk tal-Banif li se jag[mel lill-Bank aktar a//essibbli g[allklijenti tieg[u, filwaqt li jattira klijenti ;odda u jkabbar l-attività kummer/jali. B’ fa/ilitajiet a[jar u aktar ferg[at mifruxa madwar Malta u G[awdex, ilBank se jkun jista’ joffri servizz ta’ standard og[la minn dak li Bank di;à jipprovdi. Il-ferg[a ta’ Paola kienet uffi/jalment inawgurata minn Edward Scicluna, il-Ministru g[all-Finanzi, fil-pre]enza ta/Chairman tal-Bank Michael Frendo, il-Kap E]ekuttiv Joaquim F. Silva Pinto, diretturi, kapijiet ta’ dipartimenti, it-tim
tal-ferg[a u mistednin distinti. Il-ferg[a, fi Pjazza Antoine de Paule, se titmexxa minn bankier ta’ esperjenza Martin Borg, u se tkun qed toffri lill-komunità lokali firxa wiesg[a ta’ prodotti bankarji li jvarjaw minn dawk ta’ tifdil, o[rajn ta’ self u soluzzjonijiet ta’ t[addim ta’ flus. It-tim di;à g[amel xog[lu biex isir jaf lin-nies tal-komunità biex b’hekk ikunu jistg[u jag[tu pariri ibba]ati fuq il[ti;ijiet partikolari tal-individwi. Il-Bank qed isa[[a[ ilpotenzjal kompetittiv tieg[u u lpo]izzjoni tieg[u fis-suq. “Il-Gvern iqis lis-settur bankarju Malti b[ala wie[ed sod li rnexxielu jibqa’ b’sa[[tu minkejja l-kri]i li esperjenzat izzona ewro. Dan kien grazzi g[all-mekkani]mu regolatorju ta’ Malta, l-etika tal-operaturi, u
l-ftu[ tal-ferg[at il-;odda se jg[in lil Banif Bank ikompli jtejjeb ir-ri]ultati tieg[u
r-ri]orsi umani professjonali tassettur”, qal il-Ministru g[allFinanzi Edward Scicluna. “Il-Gvern g[andu l-impenn jibqa’ jsa[[a[ is-settur bankarju u jintrodu/i dawk ilmekkani]mi le;i]lattivi li jg[inu lis-settur jikber waqt li jag[ti ser[an il-mo[[ lid-depo]itanti. Hu kompla li l-Gvern se ja[dem mill-vi/in mal-banek lokali fuq diversi inizjattivi, b[all-Iskema tal-Pensjoni tatTielet Pilastru, li se titnieda fil;img[at li ;ejjin. “Il-ftu[ tal-ferg[at il-;odda se jg[inuna ntejbu r-ri]ultati tag[na,” qal Silva Pinto. “Meta nifhmu l-b]onnijiet tal-klijenti tag[na nkunu nistg[u ntejbu lprodotti li noffru u nag[tu lillindividwi, familji, [wienet u negozji firxa ta ’ servizzi apposta g[alihom . Paola hi lokalità importanti li se tag[ti opportunità lill-Bank li jil[aq il-mira a[[arija tieg[u, dik li j]id il-penetrazzjoni tieg[u fissuq.”
Dehra minn barra tal-ferg[a l-;dida ta’ Banif Bank f’Ra[al :did
HSBC Malta jtejjeb l-opportunitajiet tal-Maxicredit Il-proposta Maxicredit talHSBC Malta kienet imtejba aktar biex minn issa tkun tista’ toffri opportunitajiet a[jar ta’ self lill-intraprendituri ]g[ar li jkollhom b]onn jissellfu flus sa mhux iktar minn 100,000 ewro g[an-negozju tag[hom. Is-sistema ta’ self mag[rufa b[ala Maxicredit issa tista’
tintu]a biex jinxtraw assi fissi g[an-negozju u tag[ti cans ta’ [las lura li jsir sakemm jibqa’ jintu]a dak l-asset fiss, ;eneralment fuq perjodu li ma jaqbi]x l10 snin. F’/erti ka]i i]da l-[las lura jista jsir sa 25 sena. Iktar b’mod ;enerali, Maxicredit tipprovdi lill-klijenti bl-opportunità biex ju]aw il-
valur ta’ darhom li [afna drabi tkun l-ikbar investiment tag[hom. Id-differenza bejn ilvalur tal-proprjetà fuq is-suq u lbilan/ pendenti ta’ self fuqha hu mag[ruf b[ala ekwità. Maxicredit tag[ti l-opportunità lis-sidien ta’ darhom li ju]aw din l-ekwità b[ala sigurtà g[al self fit-tul jew fuq perjodu medju.
“It-titjib li HSBC Malta g[amel fil-proposta ;dida talMaxicredit jipprovdi mod aktar b’sa[[tu u komprensiv biex jirrispondi g[all-b]onnijiet tal-klijenti tag[na. Permezz ta’ din issistema, HSBC Malta qed joffri opportunita` unika o[ra biex jg[in lill-ekonomija f’Malta billi jappo;;ja sidien ta’ intrapri]i
Il-proposta Maxicredit tal-HSBC Malta tjiebet biex toffri iktar opportunitajiet flessibbli ta’ self, inklu] self g[al negozju ;did
]g[ar. Dawn huma l-qafas talekonomija Maltija u jipprovdu impjiegi ;odda fl-Ewropa,” qal il-Kap tal-Customer Value Management ta’ HSBC Malta, James Hewitson. “Maxicredit tipprovdi opportunità lill-klijenti biex jissellfu b’rata aktar baxxa u fuq ]mien itwal milli kieku [adu unsecured loan. G[alhekk il-Maxicredit toffri soluzzjonijiet innovattivi u affordabbli ta’ fondi biex il-klijenti jiksbu l-a[jar possibbli mill-investiment tag[hom. G[alhekk min qieg[ed ifittex biex jixtru karozza lussu]a, opra tal-ba[ar g[ar-rikreazzjoni, fondi g[al studju barra minn Malta jew biex jinvesti f’xi negozju, dak il-klijent jista’ jibbenefika minn self b’rata ferm kompetittiva li jit[allas lura fuq perjodu itwal,” qal Hewitson. Ir-rata varjabbli kurrenti talMaxicredit hi ta’ 4.75%. Il-klijenti g[andhom l-g[a]la li jiffissaw ir-rata tal-img[ax fuq is-self tal-Maxicredit tag[hom g[al sentejn, tlieta jew [ames snin. G[al aktar dettalji, persuna tista’ ]]ur il-websajt ta’ HSBC www.hsbc.com.mt, Malta i//empel lill-Customer Service fuq 23802380, jew i]]ur wa[da mill-ferg[at tal-HSBC f’Malta jew G[awdex.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Eric Montfort Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 08:30 - Shake It Up! 08:55 Austin & Ally 09:15 - A.N.T. Farm 09:40 - Good Luck Charlie 10:05 The Suite Life on Deck 10:25 – Jessie 10:50 - That’s So Raven 11:15 - Hannah Montana 11:35 Hannah Montana 12:00 - Wizards of Waverly Place 12:25 - Wizards of Waverly Place 12:45 - A.N.T. Farm 13:10 - Jessie 13:35 - Dog With a Blog 14:00 - Good Luck Charlie 14:25 - Liv & Maddie 14:50 Gravity Falls 15:05 - Mickey Mouse 15:10 - A.N.T. Farm 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Dog With a Blog 16:20 - Good Luck Charlie 16:45 Liv & Maddie 17:10 – Jessie 17:30 - Austin & Ally 17:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:20 - Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 – Jessie 19:50 - Dog With a Blog 20:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 20:40 - Austin & Ally 21:00 - Shake It Up! 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 Good Luck Charlie 22:10 – Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 - The Hive 23:50 -
Art Attack
Nickelodeon 08:45 – Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 – iCarly 12:55 – Victorious 13:20 Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 – Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of
Madagascar 23:00 – iCarly 23:25 iCarly 23:50 - Victorious Jim Jam 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:3 -5 Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 Nouky & Friends 11:00 - Woody Buddies 11:10 – Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - James the Cat 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 - Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 – Kipper 13:40 Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 James the Cat 14:00 – Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See, Monkey Do 15:55 Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 -Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 – IglooGloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Connie the Cow 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 - James the Cat 20:15 - Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 Angelina Ballerina 21:00 - Jakers:
The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 What’s The Big Idea? 21:45 What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 – Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 See the Sea
How It’s Made
– Discovery Channel, 19:00
How It’s Made hu programm li kiseb su//ess madwar id-dinja. Is-su//ess tieg[u jibba]a fuq fattur importanti [afna – il-kur]ità dwar kif isiru l-o;;etti li ta’ spiss ninjoraw l-importanza tag[hom. Illum ilprogramm se jag[ti [arsa fid-dettall lejn kif isiru l-fliexken tal-bowling. Wie[ed jaf ja[seb li hi xi [a;a fa/li, i]da kif il-fliexken ma’ jinkisrux meta jkollhom impatt qawwi fuqhom bil-bo//a, li g[andha /ertu? U x’materjal jintu]a biex isiru? TVM
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – Click 11:30 – Tuffihat migduma 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Mini Mixage 16:50 – Labrats 17:20 – Xplahhmalhajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – MENU 18:55 – Times Talk 20:00 A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - Ic-Caqqufa 21:45 - A[barijiet fil qosor 21:50 – Road to Rio 22:45 – Ghawdex Illum 23:15 – A[barijiet 23:30 – Bijografija TVM 2 07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 – Building the impossible 11:50 – Twelid il-Kelma 12:00 – MENU 12.45 - Starboard 13:15 – Tigrijiet Biss 13:45 – Ghawdex illum 14:15 – Mr Fisherman 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Building the impossible 15:50 – Twelid il-Kelma 16:00 Niskata (r) 18:00 – Madwarna 18:30 – Starboard 19:00 – Tigrijiet Biss 19:30 – Waqtiet 19:40 - Building the impossible 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Taht l-art 21:10 – Paq Paq Lifestyles 21:40 - Headline News 21:45 – Bang goes the theory 22:15 – Times Talk 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] One 07:00 –
Ieqaf 20 minuta 07:30 ONE News 07:50 – Pink Panther 8:30 - ONE News 8:50 - Liquorish Daily Snippet 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 - Teleshopping 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 17:30 - ONE News 17:35 - Liquorish Daily Snippet 17:45 – Dak li jghodd 19:30 - ONE News 20:20 – Min-Naha ghall-ohra 21:45 – One Night Stand 23:00 – Popcorn 23:30 ONE News. Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 – A year to remember 15:10 – 1046 Music 16:10 - Fil-
K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Habbejtek 20:30 – Forum 21:30 – Documentary 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno
07:30 - TG 1 L.I.S. 07:35 Parlamento Telegiornale 07:36 Unomattina Estate 07:48 - Che tempo fa 07:50 - Unomattina Estate 08:00 - TG 1 08:23 - Che tempo fa 08:25 Unomattina Estate 09:00 - TG 1 09:04 Unomattina Estate 09:30 - TG1 Flash 09:35 - Unomattina Estate Dolce casa 09:55 - Che tempo fa 10:00 - TG 1 10:05 - Unomattina Estate 10:30 Unomattina Estate Sapore di Sole 10:55 - Relazione Annuale dell’Autorità per le Garanzie sulla Privacy 11:55 Unomattina Estate Sapore di Sole 12:25 - Don Matteo 2 - Questioni di fegato 13:30 – Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:05 – Soap. Legàmi 15:00 - Bacio al cioccolato 16:35 - Estate in diretta 16:50 - Parlamento Telegiornale 17:00 - TG 1 17:10 - Che tempo fa 17:12 - Estate in diretta 18:50 Reazione a Catena 20:00 - Telegiornale 20:30 - Techetechetè - Vive la gente 21:15 - Lo Spettacolo dello Sport I 100 anni del CONI 23:19 - TG1 60 Secondi 23:25 - David di Donatello 2014 01:00 TG1 Notte 01:30 - Che tempo fa 01:35 - Sottovoce 02:05 - Terza Pagina 02:35 - Doppia coppia Raidue 07:25 - Sofia
la Principessa 07:45 Minnie Toons 07:50 - Extreme Football Capitano per un giorno 08:15 - Revenge Perdono 08:55 - Le Sorelle McLeod Donne in azione 09:38 - Le Sorelle McLeod - Mai mettersi contro le ragazze 10:20 - Tg2 Insieme 10:30 - Meteo 2 10:32 - Tg2 Insieme 11:20 - Il nostro amico Charly - La gazza ladra 12:10 La nostra amica Robbie – Tempesta 13:00 - TG2 Giorno 13:30 - TG 2 Costume e Società 13:50 - Medicina 33 14:00 - Detto Fatto Mix 15:30 - The Good Wife - Segreti militari 16:13 - The Good Wife - Capro espiatorio 16:55 Guardia Costiera - Il grande inganno 17:45 - TG 2 Flash L.I.S. 17:48 - Meteo 2 17:50 - TG Sport 18:15 - TG 2 18:45
- Il commissario Rex - Una folle corsa 19:41 - Il commissario Rex - Paura in città 20:30 - TG2 21:05 - LOL :-) 21:10 - Squadra Speciale Cobra 11 - Occhio per occhio 22:01 - Squadra Speciale Cobra 11 - Mercato nero 22:55 - IK1 Turisti in pericolo Malesia 23:45 - TG 2 00:00 - Pechino Express Obiettivo Bangkok Diario di viaggio 00:45 Parlamento Telegiornale 00:55 - Hawaii Five-0 01:40 - Meteo 2 01:45 Appuntamento al cinema 01:50 - La vita che verrà. Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia
07:30 TGR Buongiorno Regione 08:00 Agorà 10:05 - Film Vortice 11:00 TG3 Minuti 11:05 - Vortice 11:55 Meteo 3 12:00 - TG3 12:25 - TG3 Fuori TG 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia Delitto Matteotti: l’inizio del regime 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 - TG3 14:49 - Meteo 3 14:50 - TGR Piazza Affari 14:55 - TG3 LIS 15:00 - Terra nostra 2 15:50 - Film Una donna e una canaglia 17:40 - Geo Magazine 2014 18:55 - Meteo 3 19:00 - TG3 19:30 TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 - Blob 20:10 - Ai confini della realtà Solitudine 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Ballarò 23:20 - Nemico Pubblico Live 00:00 - TG3 Linea notte 00:10 - TG Regione 00:13 - TG3 Linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 - Gap L’Italia che risuona - If Launeddas 01:35 - Prima della Prima 02:05 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 02:09 - News Meteo Approfondimento 02:10 – Next. -
Canale 5 07:54 – Traffico # Borse e monete # Meteo.It # Tg 5 08:46 – Unna & Nuuk e il tamburo miracloso 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # meteo.It 13:41 – Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:44 – Uomini e donne e poi 16:10 – Le Tre Rose di Eva 17:01 – Chateau Meroux – Il vino della vita 18:50 – Il Segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint estate 21:11 – Il Tempo del coraggio e dell ’ amore 23 : 30 – Matrix 0 1: 3 1 – Tg 5 # Rassegna # Meteo . It 02 : 0 1 Paperissima sprint estate 02:35 –
Uomini e donne e poi
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
23
TV#RADJU F. Living
07:00 - Teleshopping 08:00 - Drama 09:00 - Drama 10:00 - Niltaqghu 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 -Teleshopping 16:00 - Hin Ghal Kollox 18:00 Teleshopping 20:30 - Overcomers’ Voice 21:30 - Niltaqghu 23:30 F Living Show 01:30 Teleshopping Xejk 07:30 –
Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux 13:30 – The 80’s 14:45 – The Local Angle 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request Show 20:00 – Just for Laughs 20:15 - Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Idoli Italiani 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals. La 5 06:55 – My life 07:55 – Centovetrine 08:30 – Televendita media shopping 08:55 – Beautiful 09:20 – Televendita media shopping 09:40 – Vivere 10:37 – Tempesta d’amore 11:20 – Beautiful 11:45 – Centovetrine 12:10 - Non ditelo alla sposa 13:05 – Gossip girl 14:00 – Open Space 14:05 - Una mamma per amica 15:00 – Che Trucco 15:30 – My Beautiful dog 16:00 – So you think you can dance 16:50 – Non ditello alla sposa 18:00 – Find my family Australia 18:20 – Extreme makeover home edition 19:20 - Gossip girl 20:15 – Open Space 20:20 – Una mamma per amica 21:11 – Baby mama 23:20 – Bye Bye Cinderella 23:50 - Uomini e donne e poi 01:15 - So you think you can dance 02:00 - Extreme makeover home edition 02:55 - Find my family Australia 03:15 – My Life Go Stars 08:20 - Johnny English Reborn, 10:10 Smurfs 2, 12:00 - Being Julia, 13:45 The Lone Ranger, 16:15 - In the Loop, 18:00 - So Undercover, 19:35 - Get Lucky, 21:00 - Star Trek Into Darkness, 23:15 - The Hunt, 01:10 - The Sessions, 02:50 - So Undercover, 04:30 - Being Julia, 06:15 - Get Lucky, 07:40 - CLOSE
Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Dallas 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - GO ON 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 – Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - SMASH 19:45 Dallas 20:30 – Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 - Spartacus 23:00 Boardwalk Empire 00:00 - Person Of Interest 00:45 - 30 Rock 01:15 - Gossip
Girl
BBC Entertainment 06:00 - Nina and the Neurons 06:15 Poetry Pie 06:20 - Mr Bloom’s Nursery 06:40 - Jollywobbles 06:50 - Green Balloon Club 07:15 - Nina and the Neurons 07:30 - Poetry Pie 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Jollywobbles 08:05 - Green Balloon Club 08:30 - Big Bear Diary 09:00 - Gavin and Stacey 09:30 - As Time Goes By 10:00 EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 - The Mystery of Edwin Drood 11:50 - Lark Rise to Candleford 12:45 - Roger and Val Have Just Got In 13:15 - Gavin and Stacey 13:45 - As Time Goes By 14:15 - EastEnders 14:45 - Doctors 15:15 The Mystery of Edwin Drood 16:10 The Weakest Link 16:55 - As Time Goes By 17:25 - Lark Rise to Candleford 18:15 - EastEnders 18:45 Doctors 19:15 - 32 Brinkburn Street 20:00 - The Old Guys 20:30 - Hunderby 21:00 - Great Expectations 21:50 - Scott & Bailey 22:40 - The Job Lot 23:05 Mistresses 23:55 - Lark Rise to
Candleford
MGM Channel 06 : 05 - Secret Admirer 07 : 40 – Thrashin’ 09:15 - Vamping 10:45 Predator: The Quietus 12:15 - Cotton Comes to Harlem 13:50 - Billy Two Hats 15:30 - MGM’s Big Screen 15:45 - Nothing Personal 17:25 - Mr North 18:55 - Men at Work 20:35 Haunted Honeymoon 22:00 - The Playboys 23:45 - Sunday, Bloody
Sunday
Diva Universal 07:50 - Miss Marple 09:35 - Fede Cieca 09:50 - Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:50 - Miss Marple 13:35 - Matilde 13:50 - ER 14:50 - Mr Selfridge 15:50
- Law & Order 16:50 - Miss Marple 18:38 - Great Women 18:50 - Mr Selfridge 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 Great Women 21:00 - Wolff’s Turf 21:55 - Wolff’s Turf 22:50 - Great Women 23:00 - The Courageous Heart
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 15>30 15>50 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.10 20>40 21>30 21>35 22>00 23>00
of Irena Sendler
Discovery Channel 06:00 - How It’s Made: Dream Cars: Wiesmann MF5 06:25 - Storage Hunters: Big Money, No Whammies 06:50 - Auction Hunters: Mr. Haff Goes to Washington 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Borneo Jungle 08:10 Man, Woman, Wild: Croatian Cave Odyssey 09:05 - Gold Divers: Under the Ice: Waterfalls of Gold 09:55 - Extreme Engineering: Malaysia Smart Tunnel 10:50 - How It’s Made 11:15 - How It’s Made 11:40 - Wheeler Dealers: DeLorean 12:35 - Chop Shop: Angry Frog 13:30 - Fifth Gear 14:25 Dynamo: Magician Impossible: Dynamo Knows the Future 15:20 - Dynamo: Magician Impossible 16:15 - Dynamo: Magician Impossible: Retreat to Rio 17:10 - Auction Kings: Elvis Bracelet; Silver Columbus Ships 17:40 - Storage Hunters: Stormy Waters 18:05 Auction Hunters: Always Money in Philadelphia 18:35 - Baggage Battles: Indianapolis 19:00 - How It’s Made:
Turf Grass#Beef Jerky#Bowling Pins 19:30 - How It’s Made 20:00 Moonshiners: Troubled Waters 21:00 Saint Hoods: Rival Crews 22:00 Dukes of Haggle 22:30 - Dukes of Haggle 23:00 - Amish Mafia: Shepherd’s End Discovery World 06:00 - Out of the Wild: Venezuela 06:50 - The Petrol Age 07:45 - Out of Egypt 08:35 - Best Evidence 09:3 -0 I Shouldn’t Be Alive 10:20 - Mummy Autopsy 11:10 - Falklands Hero: Bravo November 12:05 - How We Invented the World 12:55 - Out of the Wild: Venezuela 13:50 - Joanna Lumley’s Nile 14:45 - Empire 15:40 - Falklands Hero: Bravo November 16:3 -5 I Shouldn’t Be Alive 17:25 - How We Invented the World 18:20 - Welcome to Rio 19:10 - Out of the Wild: Venezuela 20:05 - The Petrol Age 21:00 Welcome to Rio 21:55 - The Fight 22:50 - Most Evil 23:45 - Out of the Wild: Venezuela
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 10:35 - Eurogoals 11:20 – WATTS 12:20 - International Championship Snooker 13:15 Horse Racing Time 13:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 14:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 15:30 - Live: FIFA Under 17 World Cup Football 18:00 - Live: FIFA Under 17 World Cup Football 21:00 Sports Excellence 21:15 – WATTS 22:00 - Boxing Eurosport 2
07:00v UEFA Women’s Champions League Football 08:00 - UEFA Women’s Champions League Football 09:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 12:00 – WATTS 12:15 - UEFA Women’s Champions League Football 13:45 - UEFA Women’s Champions League Football 15:15 - Freestyle Skiing 16:00 ISU Grand Prix, Figure Skating 18:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 19:30 – WATTS 20:00 The Euroleague Basketball Show 20:30 - Live: EuroCup Basketball 22:15 - Live: EuroCup Basketball GO sports 1
Mummy Autopsy
– Discovery World, 10:20
Matul is-snin u waqt diversi missjonijiet mill-arkeologi minn madwar id-dinja, qed ikomplu jinstabu lmumji. Minkejja li jridu jkunu kkunsidrati u rrispettati b[ala bnedmin mejta, anki permezz tal-mod kif dawn ;ew ibbalzmati u preservati matul is-snin, ix-xjenzjati qed jiskopru informazzjoni prezzju]a dwarhom, inklu] x’tip ta’ ikel kien jittiekel, mard komuni u rari li jaf kien hemm fi ]mienhom, u [afna informazzjoni o[ra li hi ta’ interess ;enerali u xjentifiku.
NET News .Net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Net News Telebejg[ Chit Chat Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla net NET News Raplay - Tazza tad-Dinja Minn Festa g[all-O[ra NET News Minn Festa g[all-O[ra Miss World Malta NET News
07:00 - Best of Football 2013 #2014 09:00 - Best of Football 2013 #2014 11:00 - Trans World Sport #1414 12:00 - Best of Football 2013 #2014 14:00 - Best of Rugby 2013 #2014 16:00 - Best of Football 2013 #2014 18:00 Best of Football 2013 #2014 20:00 - FIFA Futbol Mundial #473 20:30 - The Championships – Wimbledon - Official Film 2009 21:30 - Best of Football 2013 #2014 23:30 - Vincennes Horseracing 01:00 - Best of Football 2013 #2014 03:00 Best of Rugby 2013 #2014 05:00 - Best of Football 2013 #2014
GO sports 7
07:00 - Vincennes Horseracing 08:30 - PGA European Tour Lyoness Open powered by Greenfinity - Day 2 13:30 - Best of Football 2013 #2014 15:30 The Championship – Wimbledon - Wimbledon Record Breakers 16:30 - Best of Football 2013 #2014 18:30 - Best of Football 2013 #2014 20:30 - Best of Football 2013 #2014 22:30 - Best of Football 2013 #2014 00:30 Football’s Greatest 01:00 - The Championship - Wimbledon 2013 - Men’s Singles Final - Murray v Djokovic 05:00 - Best of Football 2013 #2014 GO sports 8
09:00 10:30 -
Vincennes Horseracing PGA European Tour Lyoness Open powered by Greenfinity - Day 2 15:30 - Best of Football 2013 #2014 17:30 The Championship – Wimbledon - Wimbledon Record Breakers 18:30 - Best of Football 2013 #2014 20:30 - Best of Football 2013 #2014 22:30 - Best of Football 2013 #2014 00:30 - Best of Football 2013 #2014 02:30 Football’s Greatest 03:00 - The Championship - Wimbledon 2013 - Men’s Singles Final - Murray v Djokovic 07:00 - Best of Football 2013 #2014 Malta Stars
08:00 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 09:45 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 11:05 - Malta Basketball Association (r) 12:30 Malta Rugby Football Union (r) 14:05 - BOV Premier League 2013-14 (r) 16:05 - FXDD FMA 2013-14 (r) 17:30 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 19:15 Football Nurseries 19:50 - FXDD FMA 2013-14 21:15 - Malta Rugby Football Union (r) 22:50 BOV Premier League 2013-14 (r)
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
24
TV # RADJU Illum fuq Radio 101
Wavelength
Vortice – Raitre, 11:05
– Radio 101, 11:00
Illum mal-pre]entatur Simon Cassar, se niltaqg[u ma’ Graziella Galea li matul il-programm Wavelength se tag[ti lkontribut tag[ha fl-anali]i tal;rajjiet kurrenti li qed ise[[u madwarna kemm fix-xena lokali kif ukoll internazzjonali. Is-semmieg[a ta’ Radio 101 u tal-programm Wavelength huma mistiedna jag[tu l-kontribut tag[hom ukoll billi jie[du sehem b’mod attiv u jibag[tu sms jew i/emplu live matul ilprogramm.
}ur is-sit www.radio101.com.mt Media.Link Communications fl-a[[ar jiem nediet is-sit elettroniku www.radio101.com bilg[an li jservi ta’ servizz a[jar g[alikom is-semmieg[a ta’ Radio 101. Is-sit elettroniku hu [afif immens biex tu]ah u jippermettilek tara xi programmi Gunny – Rete 4, 23:32
Naja – Rete 4, 02:24
A-Team – Italia 1, 08:40
hemm fuq dan l-istazzjon flimkien ma’ tag[rif ;enerali kemm fuq il-pre]entaturi taddiversi programmi i]da wkoll informazzjoni u ;rajjiet kurrenti li jittellg[u fuq maltarightnow.com minn [in g[all-ie[or.
Permezz ta’ dan is-sit elettroniku wie[ed jista’ jag[mel live streaming tal-programm li jkun qieg[ed jixxandar dak il-[in stess u b’hekk jekk tkun maqbud xi mkien u ma g[andekx radju, dan is-sit hu s-soluzzjoni g[alik.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
8
9
10
IT-TEMP Ftit jew wisq imsa[[ab b’waqtiet xemxin imma possibilment ikun xi ftit im/ajpar g[all-ewwel VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ [afif l-aktar mil-Lvant g[all-Grigal li jdur mitTramuntana BA{AR [afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 30˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 508mm IX-XEMX titla’ fis-05.445 u tin]el fit-20.18
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Fl-ajru Ninu ra tajra tal-ilma? (5) 6 Fjura fil-;nien jew kus (5) 7. Fejn jitferrex u jindires il-qam[ (5) 10. Jilmenta fuq ix-xejn (5) 11. Jittrasporta (5) 12. Plural ta’ debba (5) 14. Naqtg[uh mis-si;ar (5) 16. Fond jew /att waqt il-[in tal-ikel (5) 17. Tislita bl-armi bejn tnejn (5) 18. Mwaddab ’il barra g[ax bla b]onn (5)
18
Weqfin>1. Frott irqiq b[al tut abjad (6) 2. Ju]ahom [afna s-sajjied (6) 3. Akkoltu (6) 4. Papo//i bla dahar (6) 8. Ba[ri Ingli] (5) 9. Papri salva;;i (5) 12. Edward (6) 13. G[asfura li tbejjet hawn fi d[ul is-sajf (6) 14. Isem ta’ mara G[arbija jew Mawmettana (6) 15. Diskors (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. :unju, 6. Rabja, 7. Girfa, 10. Indja, 11. Tifel, 12. Frakk, 14. Gwapp, 16. Antik, 17. Nafra, 18. Toqba. Weqfin>- 1. I;on;i, 2. Pudina, 3. Grafit, 4. Ma[lul, 8. Ideal, 9. Ifta[, 12. Foxxna, 13. Kanvas, 14. Grixti, 15. Passat.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IT-TLIETA L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
L-ERBG{A L-og[la 31˚C L-inqas 20˚C
IL-{AMIS L-og[la 31˚C L-inqas 19˚C
IL-:IMG{A L-og[la 32˚C L-inqas 20˚C
IS-SIBT L-og[la 32˚C L-inqas 20˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
9
9
9
8
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 25˚ xemxi, Al;eri 26˚C xemxi, Amsterdam 12˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C imsa[[ab, Li]bona 18˚C ftit imsa[[ab, Berlin 18˚ imsa[[ab, Brussell 20˚C imsa[[ab, il-Kajr 26˚C xemxi, Dublin 13˚C imsa[[ab, Kopen[agen 13˚C imsa[[ab, Frankfurt 20˚C ftit imsa[[ab, Milan 11˚C imsa[[ab, Istanbul 18˚C ftit imsa[[ab, Londra 23˚C xemxi, Madrid 12˚C xemxi, Moska 19˚C imsa[[ab, Pari;i 8˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 23˚C imsa[[ab, Ruma 30˚C xemxi, Tel Aviv 22˚C ftit imsa[[ab, Tripli 24˚C imsa[[ab, Tune] 26˚C imsa[[ab, Vjenna 16˚C im[assab, Zurich 13˚C xita, Munich 32˚C xemxi, St. Petersburg 19˚C xita
Tag[rif Kalendarju kulturali bl-attivitajiet tal-Akkademja tal-Malti u l-g[aqdiet tal-Malti Fl-20 ta’ :unju f’G[awdex se ssir ta[dita pubblika bit-tema ‘IlBajjiet G[awdxin fil-Letteratura’. Din se ssir fis-7:30 p.m. fil-bit[a ma;enb il-Librerija, Pjazza San Fran;isk, ir-Rabat, G[awdex.
Kul[add mistieden jattendi u g[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ jibg[at email lil Joe M. Attard fuq emarjos@hotmail.com.
Programmi tar-radju mill-Akkademja tal-Malti u l-g[aqdiet tal-Malti Barra t-ta[ditiet pubbli/i lAkkademja tal-Malti flimkien mal-G[aqda tal-Malti tixtieq
t[abbar ukoll li qed torganizza sensiela ta’ programmi marbuta mal-Malti li qed jixxandru fuq diversi stazzjonijiet fil-[inijiet kif ;ej u li dawn il-programmi qed jolqtu l-interess ta’ diversi Maltin u G[awdxin. Nhar ta’ Sibt fuq il-programm RTK isir il-programm ‘Se[er ilMalti’. Dan jixxandar f’12:10 p.m. Dan il-programm janalizza aspetti varji fuq il-lingwa u l-letteratura Maltija u hu mmexxi minn Thomas Pace flimkien malpre]enza ta’ Manwel Mifsud, espert tal-Malti. Nhar ta’ Erbg[a fuq Radju Malta jsir il-programm ‘Kwadretti’. Dan jixxandar fis1:30 p.m. Il-programm
jippre]entah Charles Coleiro u fih jiddiskuti u jwassal informazzjoni relatata ma’ diversi aspetti talkultura u l-folklor Malti. Programm li barra li hu interessanti g[al [afna, iqanqal nostal;ija mill-isba[ ta]-]minijiet img[oddija. Siti elettroni/i tal-g[aqdiet tal-Malti L-Akkademja tal-Malti flimkien mal-G[aqda tal-Malti, tixtieq tinforma lill-pubbliku ;enerali bid-diversi siti elettroni/i li je]istu fir-rigward tal-lingwa Maltija, u li fihom tinsab infor-
mazzjoni interessanti u relatata mal-lingwa Maltija. Is-siti uffi/jali huma kif ;ej: L-Akkademja tal-Malti: www.akkademjatalmalti.org.mt L-G[aqda tal-Malti fi [dan lUniversità: www.ghaqdatalmalti.org jew l-email g[aqdtalmalti@gmail.com. L-G[aqda Poeti Maltin: www.ghpm.blogspot.com jew lemail sammutsalv2@gmail.com Poe]ija Plus: l-email sergiogrech@yahoo.com. Il-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti: www.maltaculture.com filwaqt li wie[ed jista’ jibg[at email fuq info@maltaculture.com. G[al aktar informazzjoni dwar [idmet dawn l-g[aqdiet jew tag[rif ie[or wie[ed jista’ jag[mel kuntatt ma’ Saviour Camilleri fuq 22926262.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
KLASSIFIKATI kbir, bi klijentela tajba u bi stokk tajjeb, lokazzjoni tajba. ?emplu 79580705.
AVVI}I G[al kull xog[ol
Limiti tar-Rabat
}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi normali, kisi bil;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. Stima b’xejn u xog[ol blesperjenza. ?emplu 79091057.
Paola
G[al kull xog[ol
MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta bi tnejn tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000.
TWELLIJA Bu;ibba
PIZZERIA – Take Away /entrali, vi/in il-pjazza, bi klijentela s-sena kollha, 11-il mejda, mg[ammar kollox. ?emplu 77208694.
G{ALL-KIRI JEW TWELLIJA Is-Swatar#Birkirkara
{ANUT – mini market, green grocer u detergent shop bi store
XOG{LIJIET ta kostru]]joni ta’ bini, altera]]jonijiet ta’ bini, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, nirrangaw u induru fejn ikun hemm [sara fis-soqfa, gallarijiet, travi b’materjal apposta, qlug[ ta’madum, kmamar talbanju, tibjid, kisi, ]ebg[a, tik[il, dawl u ilma. B’esperjen]a kbira u xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al
kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Karrettun
F’kundizzjoni perfetta, jista’ jintu]a g[ax-xog[ol jew biex i]]ejjen bih. ?emplu 21231542 jew 79309778. Jekk se ssuq...
TIXROBX!
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
27
SPORT TRASFERIMENTI
FUTBOL LOKALI
Uffi/jali – Inzaghi kow/ ta’ Milan
Abela m’g[adux President Onorarju ta’ Sliema W.
Milan [abbru b’mod uffi/jali li [atru lill-eks plejer Filippo Inzaghi b[ala l-kow/ il-;did tag[hom. Huwa se jie[u post Clarence Seedorf li tke//a wara biss [ames xhur fil-kariga. Seedorf kien [a post Allegri imma r-Rossoneri naqsu milli jikkwalifikaw g[all - Ewropa meta spi//aw fit-tmien post. Inzaghi mexxa lit - tim tal Primavera ta’ Milan u skont rapporti fil-;urnali Taljani se jkollu salarju ta’ 700 elf ewro kull sta;un. MANDZUKIC - Lattakkant Kroat Mario Mandzukic ]vela li se jitlaq lil Bayern Munich min[abba li ssistema ta ’ log[ob tal - kow/ Pep Guardiola , ma tg[oddx g[alih. Matul l-a[[ar ;img[at di;a ’ kien hemm spekulaz zjonijiet li Mandzukic jista’ jitlaq lil Bayern wara akkwistaw lill - attakkant Robert Lewandowski ming[and Borussia Dortmund. ALLEGRI – L-eks kow/ ta’ Milan Massimiliano Allegri /a[ad rapporti li se jing[aqad ma ’ Lazio u qal li g[adu inde/i] dwar il-futur tieg[u. Allegri ilu ming[ajr klabb sa minn meta tke//a minn Milan f’Jannar li g[adda u rapporti fil-;urnali Taljani qalu li jekk Edy Reja j[alli lil Lazio , Allegri jista’ jkun wie[ed minn dawk li je[odlu postu. ZIDANE - Zinedine Zidane ikkonferma li se jibqa’ jokkupa l-kariga ta’ assistant manager ta’ Real Madrid. F’dawn l-a[[ar ;img[at kien hemm xnig[at li diversi klabbs, fosthom Bordeaux kienu interessati ja[truh kow/. F’kummenti li ta wara log[ba bejn il-veterani ta’ Real Madrid u l-veterani ta’ Inter
Waqt il-Laqg[a :enerali Annwali ta’ Sliema Wanderers FC, li saret is-Sibt li g[adda, ilmembri pre]enti approvaw mozzjoni biex l-eks President Steve Abela, ma jibqax President Onorarju. Dan wara li hu ng[aqad ma’ klabb ie[or. Matul il-laqg[a n[atru wkoll ilmembri tal-Kumitat li se jkunu: Mark Migneco, Mario Debono, Ray Bonanno, Marvin Sammut, Andrea Zammit Tabone, Eduard Zammit Tabone, Keith Perry, Horace Aquilina, Silvio Zammit, Godfrey Pace, Kevin Bugeja u
Johan Vella. Sadanittant nhar il-{add 22 ta’ :unju se ssir il-Laqg[a :enerali annwali ta’ Naxxar Lions FC. Din se tibda fl-10 a.m. fil-klabb fejn se jkun elett il-President il-;did u l-membri tal-Bord E]ekuttiv. Intant Xag[ra United FC [abbru li [atru lill-eks kow/ ta’ G[arb Rangers, Shaun Attard b[ala l-kow/ il-;did g[all-ista;un li ;ej waqt li Nadur Youngsters ikkonfermaw lil Gotthard Conti b[ala kow/ tal-ewwel tim u Jamie Enriquez b[ala manager tat-tim.
SPARAR
Xuereb jolqot 135 Filippo Inzaghi (lemin) se jie[u post Clarence Seedorf
Zidane qal, “G[alissa se nibqa’ ma’ Real. Qed nitg[allem aktar dwar il-kow/ing, xi [a;a li qed ittini sodisfazzjon.” LUKAKU - L-attakkant Bel;jan Romelu Lukaku qal li wara li tintemm it-Tazza tadDinja jrid jitlaq lil Chelsea u sostna li hemm [afna klabbs li jriduh. Lukaku qatt ma qabad ritmu ma’ Chelsea u tul dawn la[[ar snin kien misluf lil West Brom u Everton. Chelsea se jakkwistaw lill-attakkant ta’ Atletico Madrid Diego Costa u dan qed ikompli j;ieg[el lil Lukaku j[alli Stamford Bridge. MANCINI – Il-kow/ ta’ Galatasaray Roberto Mancini ikkonferma li se jibqa’ malklabb Tork. Mancini in[atar kow/ ta’ Galatasaray f’Settembru minflok Fatih Terim
u fl-ewwel sena tieg[u reba[ isSuper Cup Torka u spi//a fittieni post fil-kampjonat. Mancini se jipprova jakkwista difensur, attakkant u winger wara li ppruvaw jakkwistaw lil Alex u Keita imma ng[aqdu ma’ Milan u Roma rispettivament. MORATA – Il-kow/ ta’ Real Madrid Carlo Ancelotti ikkonferma li ma tkunx problema g[alih biex i[alli lil Alvaro Morata jitlaq b’self. L-attakkant hu segwit minn diversi klabbs fosthom Arsenal. SIDWELL – Stoke City [abbru li akkwistaw lill-midfielder Steve Sidwell li kien ma’ Fulham u li wara li ;ew relegati mill-Premiership in[all millkuntratt. Sidwell hu t-tieni akkwist ta’ Stoke wara Phil Bardsley.
It-tiratur Malti Nathan Lee Xuereb ilbiera[ [a sehem fidDouble Trap waqt it-Tazza tadDinja tal-Federazzjoni Internazzjonali tal-Isparar fi Munich li qed issir fil-:ermanja. It-tiratur ]ag[]ug[ Malti laqat 28 minn 30 plattina fl-ewwel ]ew; rounds u 23 fit-tielet round. Wara dan Xuereb kellu ]ew; rounds o[ra identi/i ta’ 28 g[al total ta’ 135 plattina minn 150.
Xuereb kien assistit mill-kow/ Jimmy Bugeja. Intant Gianluca Azzopardi Spiteri se jkun qed jikkompeti fl10m Air Rifle bit-tama li jikkwalifika g[all-Olimpjadi talYouths. Anton Mifsud se jkun qed jikteb l-istorja b[ala l-ewwel Malti li qed jie[u sehem fil-Free Pistol waqt li l-{amis Eleonor Bezzina se tipparte/ipa fl-10m Air Pistol.
FORMULA 1
Ricciardo wera x’isarraf - Christian Horner Il-Kap tar-Red Bull Christian Horner qal li s-sewwieq Daniel Ricciardo wera x’isarraf meta reba[ l-ewwel Grand Prix tieg[u fil-Formula 1 meta spi//a flewwel post fil-GP tal-Kanada. Filwaqt li Ricciardo spi//a lewwel sie[bu u /-Champion renjanti Sebastian Vettel spi//a ttielet u wie[ed jista’ jqis li din kienet gambetta g[ad-dominju tal-Mercedes li qabel il-GP Kanadi] kienu reb[u kull tellieqa. “Minn meta beda l-ista;un Daniel kien f’forma mill-aqwa. L-ironija hi li l-GP tal-Kanada
kien l-inqas GP li stennejna li se nirb[u. Ricciardo wera x’isarraf u ]gur li [add ma kien qed jistenna li se jkollu daqshekk punti sa dan il-perjodu tal-ista;un,” qal Horner. Is-sewwieq Awstraljan jinsab fit-tielet post b’79 punt, 61 punt ta[t il-lider Nico Rosberg li filKanada spi//a t-tieni. Issewwieq l-ie[or tal-Mercedes Lewis Hamilton kellu jirtira min[abba [sara fil-brejkijiet. Waqt it-tellieqa kien hemm sfida mill-aktar e//itanti bejn Felipe Massa tal-Williams u Sergio Perez tal-Force India
b’dan tal-a[[ar jid[ol fil-karozza ta’ Massa u t-tnejn spi//aw barra dawra mit-tmiem. Ri]ultat ta’ dan, Perez se jibda [ames postijiet lura waqt il-Grand Prix li jmiss fl-Awstrija. Massa qal li hekk kif hu u Perez kienu l-isptar tkellem mieg[u u esprima d-di]appunt fil-konfront tieg[u. “G[idtlu biex jitg[allem ikun aktar attent. Ippruvjat inqieg[du fis-sitwazzjoni li kont fiha jien g[ax [sibt li bil-[abta li kelli kont se nwe;;a’ serjament. Din mhux lewwel darba li saq b’mod perikolu],” qal Massa.
Rafa Nadal bit-trofew ta’ Franza
TENNIS
Nadal issa jrid Wimbledon Jum wara li reba[ l-Open ta’ Franza g[ad-disa’ darba fil-karriera tieg[u, it-tennista Spanjol Rafael Nadal qal li jinsab iffukat biex jirba[ l-Open ta’ Wimbledon. Il-{add Nadal reba[ 3-6 7-5 6-2 6-4 kontra Novak Djokovic u issa jrid ipatti g[ad-disfatta li kellu sena ilu f’Wimbledon meta kien eliminat fl-ewwel rawnd. “Issa ladarba rba[t fi Franza se
nikkon/entra biex nirba[ l-Open ta’ Wimbledon. Nittama li ma jkollix problemi meta nilg[ab fuq il-[axix. Sena ilu irkoppti ma [allitnix nilg[ab kif nixtieq,” qal Nadal. L-Open ta’ Wimbledon se jibda fit-23 ta’ :unju u jintemm fis-6 ta’ Lulju. S’issa Nadal reba[ 14-il Grand Slam, tlieta inqas minn Roger Federer li reba[ rekord ta’ 17.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
28
SPORT
STATISTIKA DWAR IT-TAZZA TAD-DINJA
58 plejer jag[lqu sninhom waqt it-turnament Se jkunu 58 il-plejers li se jkunu qed ji//elebraw g[eluq sninhom waqt it-turnament tatTazza tad-Dinja. L-ewwel wie[ed se jkun i/-?ilen Mauricio Isla li se jag[laq 26 sena fil-jum tal-ftu[ tat-turnament waqt li l-Messikan Guillermo Ochoa u John Mensa ta’ Ghana se jag[lqu sninhom fil-jum tal-final fit-13 ta’ Lulju. 236 plejer minn total ta’ 736 li imsej[a g[at-Tazza tad-Dinja kienu msej[a g[al mill anqas edizzjoni wa[da mit-Tazza tadDinja. Spanja hu l-aktar tim li g[andu plejers minn dawn fliskwadra b’16-il veteran. Warajhom ji;u l-Urugwaj (15), u l-Cameroon (13). L-attakkant tal-Cameroon Samuel Eto’o la[aq rekord Afrikan g[aliex issejja[ g[arraba’ edizzjoni finali tat-Tazza tad-Dinja. Qablu g[amlu dan Jacques Songo’o u Rogobert Song. Il-plejers kollha fl-iskwadra tar-Russja mag[]ula mill-kow/ Fabio Capello, jilag[bu fil-kampjonat Russu. Warajhom ji;u l-Ingilterra li g[andhom 95.6% tal-plejers, ji;ifieri 22 minn 23 ble//ezzjoni ta’ Fraser Forster, li jilag[bu fl-Ingilterra. B’kuntrast g[al dan ilBoznija-Herzegovina, l-Ivory Coast, Ghana u l-Urugwaj g[andhom biss 4.3% tal-plejers li jilag[bu fil-pajji], f’kelma wa[da, wie[ed biss minn 23. GRUPP E Franza
Gowlkipers: Hugo Lloris (Tottenham), Stéphane Ruffier (Saint-Etienne), Mickaël Landreau (Bastia)Difensuri: Mathieu Debuchy (Newcastle), Lucas Digne (Paris SG), Patrice Evra (Manchester United), Laurent Koscielny (Arsenal), Eliaquim Mangala (Porto), Bacary Sagna (Arsenal), Mamadou Sakho (Liverpool), Raphaël Varane (Midfielders: Yohan Cabaye (Paris SG), Morgan Schneiderlin (Southampton), Blaise Matuidi (Paris SG), Paul Pogba (Juventus), Rio Mavuba (Lille), Moussa Sissoko (Newcastle), Mathieu Valbuena (Oly Marseille) Attakkanti: Karim Benzema (Real Madrid), Olivier Giroud (Arsenal), Antoine Griezmann (Real Sociedad), Remy Cabella (Montpellier), Loïc Rémy (Newcastle). }vizzera
Gowlkipers:
Benaglio
Plejers tal-Ar;entina j;orru banner qabel il-partita ta’ [biberija kontra s-Slovenja f’La Plata. Il-kitba tg[id ‘Il-g]ejjer Falklands huma Ar;entini’
(Wolfsburg), Burki (Grasshopper), Sommer (Basel) Difensuri: Djourou (Amburgo), Lang (Grasshopper), Lichtsteiner (Juventus), Rodriguez (Wolfsburg), Schar (Basel), Senderos (Valencia), von Bergen (Young Boys), Ziegler (Sassuolo) Midfielders: Barnetta (Eintracht Frankfurt), Behrami, Inler u Dzemaili (Napoli), Fernandes (Freiburg), Shaqiri (Bayern Munich), Xhaka (Borussia Monchengladbach) Attakkanti: Drmic (Nuremberg), Gavranovic (Zurich), Mehmedi (Freiburg), Seferovic (Real Sociedad), Stocker (Basel). Ekwador
Gowlkipers: Maximo Banguera (Barcelona), Adrian Bone (El Nacional), Alexander Dominguez (Liga de Quito) Difensuri: Frickson Erazo (Flamengo), Jorge Guagua, Oscar Baguei, Gabriel Achilier (Emelec), Juan Carlos Paredes (Barcelona), Walter Ayovi (Pachuca) Midfielders: Segundo Castillo (Al-Hilal), Carlos Gruezo (Stuttgart), Renato Ibarra (Vitesse), Christian Noboa (Dinamo Moscow), Luis Saritama (Barcelona), Antonio Valencia (Manchester United), Edison Mendez (Independiente Santa Fe), Fidel Martinez (Tijuana) Attakkanti: Joao Rojas (Cruz Azul), Felipe Caicedo (AlJazira), Jefferson Montero (Morelia), Jaime Ayovi (Tijuana), Enner Valencia (Pachuca), Michael Arroyo (Atlante).
Honduras
Gowlkipers: Noel Valladares, Donis Escober (Olimpia), Luis Lopez (Real Espana) Difensuri: Edder Delgado (Real Espana), Maynor Figueroa (Hull City), Victor Bernardez (San Jose), Emilio Izaguirre (Celtic Glasgow), Osman Chavez (Qingdao Jonoon), Juan Carlos Garcia (Wigan), Brayan Beckeles (Olimpia), Juan Pablo Montes (Motagua) Midfielders: Boniek Garcia (Houston Dynamo), Andy Najar (Anderlecht), Roger Espinoza (Wigan), Wilson Palacios (Stoke City), Marvin Chavez (Colorado Rapids), Jorge Claros (Motagua), Luis Garrido (Olimpia), Mario Martinez (Real Espana). Attakkanti: Jerry Bengtson (New England), Jerry Palacios (Alajuelense), Carlo Costly (Real Espana), Rony Martinez (Real Sociedad). GRUPP F Ar;entina
Gowlkipers: Sergio Romero (Monaco), Mariano Andujar (Catania), Agustin Orion (Boca
Juniors) Difensuri: Pablo Zabaleta (Manchester City), Ezequiel Garay (Benfica), Federico Fernandez (Napoli), Marcos Rojo (Sporting), Hugo Campagnaro (Inter), Jose Basanta (Monterrey), Martin Demichelis (Manchester City) Midfielders: Fernando Gago (Boca Juniors), Javier Mascherano (Barcelona), Lucas Biglia (Lazio), Maximiliano Rodriguez (Newell’s OB), Ricardo Alvarez (Inter), Augusto Fernandez (Celta Vigo), Angel Di Maria (Real Madrid), Enzo Perez (Benfica)
Attakkanti: Lionel Messi (Barcelona), Sergio Aguero (Manchester City), Gonzalo Higuain (Napoli), Ezequiel Lavezzi (PSG), Rodrigo Palacio (Inter). Bo]nija - Herzegovina Gowlkipers: Asmir Begovic (Stoke City), Jasmin Fejzic (Aalen) u Asmir Avdukic (Borac
Banja Luka) Difensuri: Emir Spahic (Bayer Leverkusen), Sead Kolasinac (Schalke 04), Ermin Bicakcic (Eintracht Braunschweig), Ognjen Vranjes (Elazigspor), Toni Sunjic (Zorya Lugansk), Avdija Vrsajevic (Hajduk Spalatoo), Ervin Zukanovic (Gent) Midfielders: Zvjezdan Misimovic (Guizhou Renhe), Haris Medunjanin (Gaziantepspor), Miralem Pjanic (Roma), Mensur Mujdza (Freiburg) Sejad Salihovic (Hoffenheim), Senad Lulic (Lazio), Izet Hajrovic (Galatasaray), Senijad Ibricic (Erciyesspor), Tino Susic (Hajduk Spalatoo), Muhamed Besic (Ferencvaros) u Anel Hadzic (Sturm Graz) Attakkanti: Edin Dzeko (Manchester City), Vedad Ibisevic (Stuttgart), Edin Visca (Istanbul) Iran
Gowlkipers: Daniel Davari Braunsch-weig), Rahman Ahmadi (Sepahan Isfahan), Alireza Haqiqi (Sporting da Covilha) Difensuri: Hossein Mahini (Persepolis), Jalal Hosseini (Persepolis), Amir Hossein Sadeqi (Esteghlal), Hashem Beykzadeh (Esteghlal), Mehrdad Pouladi (Persepolis), Ahmad Alenemeh (Eintracht
(Naft Tehran), Pejman Montazeri (Umm Salal SC), Steven Beitashour (Vancouver Whitecaps), Riserva: Moham-mad Reza Khanzadeh (Zob Ahan
Isfahan) Midfielders: Reza Haghighi (Persepolis), Andranik Teymourian (Esteghlal), Ghasem Hadadifar (Zob Ahan Isfahan), Bakhtiar Rahmani (Foolad), Javad Nekounam (Kuwait SC), Ehsan Hajsafi (Sepahan Isfahan) Attakkanti: Khosrow Heidari (Esteghlal), Karim Ansarifard (Tractor Sazi), Reza Ghoochannejhad (Charlton A), Alireza Jahanbakhsh (NEC Nijmegen), Masoud Shojaei (Las Palmas), Ashkan Dejagah (Fulham) Ni;erja
Gowlkipers: Vincent Enyeama (Lille), Austin Ejide (Hapoel Beer Sheva), Chigozie Agbim (Gombe United) Difensuri: Ejike Uzoenyi (FC Ashdod), Efe Ambrose (Celtic), Godfrey Oboabona (Rizespor), Azubuike Egwuekwe (Warri Wolves), Juwon Oshaniwa (FC Ashdod) Joseph Yobo (Norwich City), Kenneth Omeruo (Middlesbrough), Kunle Odunlami (Sunshine Stars). Midfielders: Mikel Obi (Chelsea), Ogenyi Onazi (Lazio), Gabriel Reuben (Beveren), Michael Uchebo (Cercle Brugge), Ramon Azeez (Almeria) Attakkanti: Shola Ameobi (Newcastle), Victor Moses (Liverpool), Emmanuel Emenike (Fenerbahçe), Osaze Odemwingie (Stoke City), Ahmed Musa (CSKA Moscow), Babatunde Michael (Kryvbas), Nwofor Uche (Heerenveen)
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
29
SPORT
Il-plejers kollha tar-Russja jilag[bu f’pajji]hom GRUPP : :ermanja
Gowlkipers: Manuel Neuer Munich), Roman Weidenfeller (Borussia Dortmund), Ron-Robert Zieler (Hannover) Difensuri: Jerome Boateng u Philipp Lahm (Bayern Munich), Erik Durm, Kevin Grosskreutz u Mats Hummels (Borussia Dortmund), Benedikt Hoewedes (Schalke 04), Per Mertesacker (Arsenal), Shkodran Mustafi (Sampdoria) Midfielders: Julian Draxler (Schalke 04), Matthias Ginter (Freiburg), Mario Goetze, Toni Kroos, Thomas Muller u Bastian Schweinsteiger (Bayern Munich), Sami Khedira (Real Madrid), Christoph Kramer (Borussia Moenchengladbach), Mesut Ozil (Arsenal), Andre Schurrle (Chelsea) Attakkanti: Miroslav Klose (Lazio), Lukas Podolski (Arsenal) (Bayern
Portugall
Gowlkipers: Beto (Sevilla), Eduardo (Braga), Rui Patricio (Sporting Lisbona) Difensuri: André Almeida (Benfica), Bruno Alves (Fenerbahce), Fabio Coentrao (Real Madrid), Ricardo Costa (Valencia), Joao Pereira (Valencia), Neto (Zenit SP), Pepe (Real Madrid) Midfielders: Ruben Amorim (Benfica), Raul Meireles (Fenerbahce), Joao Moutinho (Monaco), Miguel Veloso (Dynamo Kiev), William Carvalho (Sporting Lisbona) Attakkanti: Hugo Almeida (Besiktas), Cristiano Ronaldo (Real Madrid), Eder (Braga), Nani (Manchester United), Helder Postiga (Lazio), Rafa (Braga), Varela (Porto), Vieirinha (Wolfsburg) Stati Uniti
Gowlkipers: Brad Guzan (Aston Villa), Tim Howard (Everton), Nick Rimando (Real Salt Lake) Difensuri: DaMarcus Beasley (Puebla), Matt Besler (Sporting Kansas City), John Brooks (Hertha Berlino), Geoff Cameron (Stoke City), Timmy Chandler (Nuremberg), Omar Gonzalez (Los Angeles Galaxy), Fabian Johnson (Borussia Moenchengladbach), DeAndre Yedlin (Seattle Sounders) Midfielders: Kyle Beckerman (Real Salt Lake) , Alejandro Bedoya (Nantes), Michael
Il-plejers :ermani]i mal-wasla tag[hom fil-Bra]il
Bradley (Toronto FC), Brad Davis (Houston Dynamo), Mix Diskerud (Rosenborg), Julian Green (Bayern Munich), Jermaine Jones (Besiktas), Graham Zusi (Sporting Kansas City) Attakkanti: Jozy Altidore (Sunderland), Clint Dempsey (Seattle Sounders), Aron Johannsson (AZ Alkmaar), Chris Wondolowski (San Jose Earthquakes) Ghana
Gowlkipers: Fatau Dauda Pirates), Adam Kwarasey (Stromsgodset), Stephen Adams (Aduana Stars) Difensuri: Samuel Inkoom (Platanias), Daniel Opare (Standard Liege), Harrison Afful (Esperance), John Boye (Rennes), Jonathan Mensah (Evian), Rashid Sumalia (Mamelodi Sundowns) Midfielders: Michael Essien (Milan), Sulley Muntari (Milan), Rabiu Mohammed (Kuban Krasnodar), Kwadwo Asamoah (Juventus), Emmanuel Agyemang-Badu (Udinese), Afriyie Acquah (Parma), Christian Atsu (Vitesse), Albert Adomah (Middlesbrough), Andre Ayew (Oly Marseille), Mubarak Wakaso (Rubin Kazan) Attakkanti: Asamoah Gyan (Al Ain), Kevin-Prince Boateng (Orlando
(Schalke 04), Abdul Majeed Waris (Valenciennes), Jordan Ayew (Sochaux)
GRUPP { Russja
Gowlkipers: Igor Akinfeev Moscow), Yury Lodygin (Zenit SP), Sergei Ryzhikov (Rubin Kazan). Difensuri: Vasily Berezutsky (CSKA Moscow), Sergei Ignashevich (CSKA Moscow), Georgy Shchennikov (CSKA Moscow), Vladimir Granat (Dinamo Moscow), Alexei Kozlov (Dinamo Moscow), Andrei Yeshchenko (Anzhi), Dmitry Kombarov (Spartak Moscow), Andrei Semenov (Terek Grozny). Midfielders: Igor Denisov (Dinamo Moscow), Yury Zhirkov (Dinamo Moscow), Alan Dzagoev (CSKA Moscow), Roman Shirokov (Krasnodar), Denis Glushakov (Spartak Moscow), Viktor Faizulin (Zenit SP), Oleg Shatov (Zenit SP). Attakkanti: Alexander Kerzhakov (Zenit SP), Alexei Ionov (Dinamo Moscow), Alexander Kokorin (Dinamo Moscow), Maxim Kanunnikov (Amkar Perm), Alexander Samedov (Lokomotiv Moscow). (CSKA
Bel;ju
Gowlkipers: Thibaut Courtois
(Chelsea), Simon Mignolet (Liverpool), Sammy Bossut (Zulte-Waregem), Sammy Bossut (Waregem – ris Difensuri: Toby Alderweireld (Atletico Madrid), Anthony Vanden Borre (Anderlecht), Laurent Ciman (Standard Liege), Jan Vertonghen (Tottenham), Vincent Kompany (Manchester City), Daniel Van Buyten (Bayern Munich), Thomas Vermaelen (Arsenal), Nicolas Lombaerts (Zenit). Midfielders: Axel Witsel (Zenit), Steven Defour (Porto), Marouane Fellaini (Manchester United), Nacer Chadli (Tottenham), Moussa Dembele (Tottenham), Kevin De Bruyne (Wolfsburg), Adnan Januzaj (Manchester United), Eden Hazard (Chelsea) Attakkanti: Dries Mertens (Napoli), Kevin Mirallas (Everton), Romelu Lukaku (Chelsea), Divock Origi (Lille) Al;erija
Gowlkipers: Zemmamouche Alger), Mbolhi (CSKA Sofia), Si Mohamed (CS Constantine) Difensuri: Medjani (Valenciennes), Mandi (Reims), Bougherra (Lekhwiya), Ghoulam (Napoli), Halliche (Coimbra), Belkalem (Watford), Cadamuro (Maiorca), Mesbah (Livorno), Mostefa (Ajaccio) (USM
Midfielders: Feghouli Taider (Inter), Lacen Djabou (Club Brahimi (Grenade), Bentaleb (Tottenham), Yebda (Udinese), Mahrez (Leicester City) Attakkanti: Slimani (Sporting), Soudani (Dinamo Zagreb), Ghilas (FC Porto).
(Valence), (Getafe), Africain),
Korea t’Isfel
Gowlkipers: Jung SungRyeong (Suwong Bluewings), Kim Seung-Gyu (Ulsan Hyunday), Lee Bom-Young (Busan IPark) Difensuri: Hong Jeong-Ho (Augusta), Hwang Seok-Ho (Sanfrecce), Kim Chang-Soo (Kashiwa Reysol), Kim YoungKwon (Guangzhou), Kwak TaeHwi (Al Hilal), Lee ChungYong (Bolton), Park Joo-Ho (Mainz), Yun Suk-Young (Doncaster) Midfielders: Ha Dae-Sung (Beijing), Han Kook-Young (Kashiwa Reysol), Ji Dong-Won (Augusta), Ki Seung-Yeung (Sunderland), Kim Bo-Kyoung (Cardiff), Lee Chung-Yong (Bolton), Park Jung-Woo (Busan IPark), Son Heung-Min (Bayer Leverkusen) Attakkanti: Kim Shin-Wook (Ulsan Hyunday), Koo Ja-Cheol (Mainz), Lee Keun-Ho (Ulsan Hyunday), Park Chu-Young (Arsenal)
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
30
SPORT
Franza jumiljaw lill-:amajka b’reb[a kbira Franza umiljaw lill-:amajka f’reb[a kbira ta’ 8-0 f’log[ba ta’ [biberija ftit jiem qabel il-bidu tat-Tazza tad-Dinja. Matul il;img[a fil-kamp Fran/i] kien hemm di]appunt wara li sar mag[ruf li Ribery u Grenier kienu se jitilfu t-Tazza tad-Dinja. Fin-nuqqas ta’ Ribery, it-trio Benzema, Matuidi u Griezmann [allew impatt po]ittiv u jidher li g[andhom /ans kbir li jibdew mal-ewwel 11 fl-ewwel log[ba tal-fa]i tal-gruppi kontra lHonduras nhar il-{add. Kontra l-:amajka feta[ l-iskor Cabaye u tliet mintui wara skurja Matuidi li skurja gowl ie[or fittieni taqsima filwaqt li Benzema u Grizemann skurjaw tnejn kull wie[ed. Giroud ukoll ni]]el ismu fuq il-lista tal-iskorers. L-uniku a[bar [a]ina tas-serata g[all-Fran/i]i waslet meta ddifensur Mathieu Debuchy kellu ji;i mibdul fi tmiem l-ewwel taqsima min[abba li we;;a’. Minkejja din ir-reb[a kbira lkow/ nazzjonali ta’ Franza Didier Deschamps talab lill-plejers i]ommu saqajhom mal-art. “Lg[abna tajjeb [afna imma lfatt li rba[na llum ma jfissirx li se nirb[u nhar il-{add. Kontra lHonduras se tkun log[ba kompletament differenti. Il-midja se tg[id li lg[abna kontra tim dg[ajjef imma jien nippreferi nag[ti l-metru lill-plejers tieg[i. Minbarra l-Honduras, Franza jridu jilag[bu kontra l-I]vizzera u l-Ekwador. Immobile jimpressjona L-attakkant Taljan
Ciro Immobile [alla impressjoni tajba hekk kif skurja tliet gowls firreb[a 5-3 tal-Italja f’log[ba ta’ [biberija kontra l-klabb Bra]iljan ta’ Fluminense. Din kienet l-
a[[ar log[ba ta’ [biberija li lag[bet l-Italja qabel ma tibda limpenji tag[ha fit-Tazza tadDinja bil-log[ba kontra lIngilterra. Il-kow/ nazzjonali Taljan Cesare Prandelli g[amel diversi tibdiliet mi]-]ew; log[biet ta’ qabel fejn l-Italja kienet mi]muma fi draw kontra l-Irlanda u kontra lLussemburgu. Fuq quddiem bdew Alessio Cerci, Immobile u Lorenzo Insigne u dan tal-a[[ar skurja ]]ew; gowls l-o[ra. F’kummenti li ta wara l-partita Prandelli qal li kien sodisfatt b’dak li ra spe/jalment bil-wirja ta’ Insigne u Immobile. “Ninsabu f’kundizzjoni tajba g[all-ewwel log[ba kontra lIngli]i. Balotelli jrid jie[u e]empju mi]-]ew; attakkanti li lag[bu llejla u jipprova jfittex aktar il-gowl,” qal Prandelli. La[[ar gowl li skurja Balotelli mal-Italja kien f’Ottubru kontra l-Armenja f’log[ba mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja. Minbarra l-Ingilterra, l-Italja, fil-fa]i tal-gruppi trid tilg[ab kontra l-Costa Rica u kontra l-Urugwaj. Jie[u gost bil-pressjoni Il-kow/ nazzjonali
tal:ermanja Joachim Loew qal li il-pressjoni ma ddejqux, anzi jie[u gost biha {afna huma talfehma li l-:ermanja tinsab flaktar grupp diffi/li fejn trid tilg[ab kontra l-Ghana, l-Istati Uniti u kontra l-Portugall. Tul la[[ar ;img[at, il-:ermanja lag[bu tliet partiti ta’ [biberija, ;ew draw kontra l-Cameroon u lPolonja u reb[u kontra lArmenja fejn tilfu lill-attakkant Marco Reus li we;;a’ serjament u se jitlef it-Tazza tad-Dinja.
Franza g[elbet lill-:amajka 8-0 bl-attakkant ta’ Arsenal, Olivier Giroud jni]]el ismu fost l-iskorers
“Aktar ma toqrob it-Tazza tadDinja aktar in[ossni kalm g[ax naf kif g[andi n;ib ru[i meta nkun ta[t pressjoni. Il-pressjoni nie[u fost biha u ninsab [erqan biex nara x’se toffrilna l-avventura fil-Bra]il. Sena ilu l-entusja]mu li kien hawn waqt it-Tazza tal-Konfederazzjonijiet kien kbir u nimma;ina li din id-darba se jkun akbar,” qal Loew. Huwa tkellem ukoll dwar l-istil ta’ log[ob li se jilag[bu bih il:ermani]i. “Analizzajna l-partiti kollha li lg[abna tul dawn la[[ar sentejn. Il-velo/ita` tat-tim naqqset kemmxejn imma se na[dmu biex ma nkunux affettwati b’mod negattiv min[abba f’hekk. Se nibqg[u nilag[bu log[ba offensiva u rridu na[dmu biex dik l-istil jadattawh
L-attakkant Taljan Lorenzo Insigne jiskurja wie[ed mill-gowls kontra Fluminense
ukoll il-plejers ;odda,” temm jg[id Loew. L-ewwel log[ba tal-:ermanja se tkun nhar it-Tnejn kontra lPortugall.
wara jridu jilag[bu kontra lKroazja u l-Bra]il.
Il-Cameroon jil[qu ftehim Il-kow/ nazzjonali talCameroon Volker Finke qal li lplejers se jmorru l-Bra]il wara li la[qu ftehim mal-FA tal-pajji] rigward bonuses li kellhom jie[du. Matul l-a[[ar jiem kien hemm rapporti li l-plejers irrifjutaw li jmorru l-Bra]il imma Finke qalli issa l-ftehim intla[aq u kollox se jimxi b’mod regolari. Il-Cameroon jibdew l-impenji tag[hom fit-Tazza tad-Dinja fit13 ta’ :unju kontra l-Messiku u
iskwadra Kolombjana u se jkun qed jie[u post Aldo Leao Ramirez li ma la[aqx irkupra minn injury f’irkopptu. Fl-ista;un li g[adda Carbonero kien misluf lil River Plate u mag[hom skurja sitt gowls biex g[enhom jirb[u l-kampjonat g[all-ewwel darba sa mill-2008. Carbonero ilu tliet snin ma jilag[ab mat-tim nazzjonali. Filfa]i tal-gruppi l-Kolombja se tilg[ab kontra l-Gre/ja, l-Ivory Coast u l-:appun.
Carbonero mal-Kolombja Il-midfielder Carlos Carbonero ssejja[ biex jifforma parti mill-
L-Ar;entina g[andha dritt tkun fost il-favoriti Il-midfielder Ar;entin Angel Di Maria qal li pajji]u g[andu ddritt ikun wie[ed mill-favoriti g[ar-reb[ tat-Tazza tad-Dinja. “In[ossni ferm kuntent bil-fatt li se nkun qed nirrappre]enta lil pajji]i. It-triq biex wasalna s’hawn kienet wa[da diffi/li. Issa la darba g[addejna g[all-fa]i finali rridu navanzaw kemm jista’ jkun. A[na tim mag[qud u g[andna dritt inkunu meqjusa b[ala wie[ed mit-timijiet favoriti. Il-[olma tag[na hi li nirb[u ttitlu. Biex inwettqu din il-[olma rridu nilag[bu seba’ partiti perfetti fejn fihom trid tkun anke iffortunat,” qal Di Maria. Di Maria qal li flimkien malAr;entina, il-:ermanja, Spanja u
l-Bra]il huma l-favoriti biex jirb[u t-tazza. Fil-fa]i tal-gruppi l-Ar;entina se tilg[ab kontra lIran, il-Bo]nija-Herzegovina u n-Ni;erja. Intant, l-attakkant Olandi] Robin Van Persie qal li se jilg[ab fit-Tazza tad-Dinja, anke jekk jibqa’ mu;ug[. Il-plejer ta’ Man Utd g[amel diversi ;img[at barra matul l-ista;un li g[adda min[abba diversi injuries. “Qed nirkupra bil-mod u n[ossni tajjeb i]da kultant inkun mu;ug[. Madankollu, jekk inkun mu;ug[ xorta wa[da nilg[ab. Ilni sitt snin nilg[ab u nissaporti lu;ieg[ u ]gur lest nag[mel dan waqt kompetizzjoni b[al din,” qal Van Persie.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
31
SPORT
Tensjoni g[all-Olanda bejn Robben u Martins Indi Il-;urnal Fran/i] Le Figaro rrapporta li hemm tensjoni filkamp Olandi] qabel it-turnament hekk kif deher filmat ta’ Arjen Robben u Bruno Martins Indi ji;;ieldu waqt it-ta[ri;. Robben kien [a l-laqam ta’ ‘xeni’ fl-2010 fl-Afrika t’Isfel meta tge]wer fuq il-ballun wara li twaqqaf mill-Bra]iljan Felipe Melo. Jidher li Robben di;a` beda jipprattika g[al ‘ xena ’ o[ra b[al din. Waqt sessjoni ta’ ta[ri; meta
[ass lil Martins Indi ;ej b ’ qawwa warajh , Robben inxte[et fl-art. Rapporti qalu li “Robben ta bis-sieq lil Martins Indi wara da[la u ni]el fl - art i]omm darhu ftit wara, wara da[la o[ra qawwija mid - difensur ta ’ Feyenoord . Il - winger ta ’ Bayern Munich wara li g[amel [in twil jitg[awwe; mal-art u qg[ad wi//u l-isfel anke meta [are; jara xi ;ralu l - kow/ Louis Van Gaal, [are; mill-
FIL-QOSOR
Il-Fran/i]i se j[allsu €90 kull lejl u l-Italja €300 Il-kont tal-lukanda tat-tim Fran/i] matul il-waqfa tag[hom f’Sao Paulo se jkun madwar 20% tal-prezz li [allsu fl-Afrika t’Isfel fl-2010. Il-;urnal Le Monde irraporta li r-rata tallukanda JP f’Ribeirao Preto hi madwar €90 kull lejl. It-tim g[andu mieg[u ukoll kok Fran/i] li se jkun qed jassisti lill-kokijiet tal-lukanda b’ikel immirat li jg[in lill-plejers i[ossuhom qishom f’darhom. Intant l-Italja se jkunu qed i[allsu €300 kull lejl g[allwaqfa tag[hom fir-resort ta’ Portobello f’Rio. Dan kien pubblikat fil-;urnal Corriero dello Sport.
Tifla g[al Oscar Il-midfielder Bra]iljan Oscar sar missier g[all-ewwel darba. Huwa kien [alla l-kamp ta’
ta[ri; biex ikun ma’ martu g[attwelid tal-ewwel tarbija tag[hom lejn tmiem il-;img[a l-o[ra. Ilkow/ Luiz Felipe Scolari qal li ta permess lil Oscar biex imur fi//entru tal-belt fl-istat ta’ Sao Paolo. Il-koppja kellhom tifla li ng[atat l-isem ta’ Julia. Il-partiti fuq il-linji tal-ajru Disa’ linji tal-ajru fosthom Lufthansa, Emirates, Etihad u
Turkish Airlines la[qu ftehim mal-istazzjon televi]iv Sport 24 u se jkunu qed ixandru l-partiti kollha tat-Tazza tad-Dinja waqt it-titjiriet tag[hom. Din hi lewwel darba fl-istorja li l-logpob tat-Tazza tad-Dinja se jkun imxandar fuq il-linju tal-ajru. Grazzi g[al din l-inizzjattiva dawk il-partitarji li jkunu qed jivvja;;aw minn post g[al ie[or mhux se jitilfu l-partiti tat-tim favorit tag[hom.
pitch g[al perjodu qasir imma rritorna ftit wara u ma deherx imwe;;a’.” F ’ kumment wara t - ta[ri; Martins Indi qal, “Arjen hu dribbler tajjeb [afna u na[seb li darba minnhom waqa ’ g[al xejn u kellna battibekk ras imb’ras.” :urnalist pre]enti qal li deherlu li kien ra ftit tal-indifferenza bejn it-tnejn wara lazzjoni u Martins ikkonferma dan meta qal, “Rajt tajjeb.”
Arjen Robben (lemin) jargumenta ma’ Bruno Martins Indi
Il-holders Spanja jaslu l-Bra]il Tard il-{add filg[axija (flAmmerika t’Isfel), it-tim nazzjonali Spanjol wasal fil-Bra]il. Erba’ snin ilu Spanja reb[u tTazza tad-Dinja li saret fl-Afrika t’Isfel u t-tim ta’ Del Bosque hu wie[ed mill-favoriti g[ar-reb[ tat-titlu. Jekk Spanja jirb[u t-Tazza tadDinja, ikun ir-raba’ unur ma;;ur konsekuttiv g[alihom. Fl-2008 Spanja reb[u l-Kampjonat Ewropew li sar fl-Awstrija u flI]vizzera u erba’ snin wara g[amlu l-istess fl-Ukrajna u filPolonja. Nhar is-Sibt Spanja reb[et 2-0 kontra l-El Salvador fl-Istati Uniti u e]att wara t-tim mar lejn il-Bra]il. Spanja tinsab fi Grupp B flimkien mal-Olanda, /-?ile u lAwstralja. Il-kow/ Vicente Del Bosque qal li m’hemms sigriet g[assu//ess li kisbet Spanja tul dawn l-a[[ar snin u l-istil li jilg[ab bih ju]ah g[ax il-plejers li g[andu g[ad-dispo]izzjoni huma perfetti g[al dan l-istil. “Il-futbol jista’ jintlag[ab b’diversi modi. A[na m’g[andniex xi sigriet partikolari i]da nilag[bu bis-sistema li hi adattata g[all-plejers tag[na. Tul dawn l-a[[ar xhur [dimna biex inkunu fl-aqwa kundizzjoni u issa rridu
nsarrfu x-xog[ol li g[amilna filgrawnd,” qal Del Bosque. Fl-ewwel jum ta’ ta[ri; tag[hom l-Ispanjoli sabu wkoll ix-xita. Fost it-timijiet li komplew jaslu lbier[a kein hemm l-Istati Uniti u l-Cameroon. Problemi g[al Gerrard Il-captain tal-Ingilterra Steven gerrard waqqaf [esrem l-ewwel sessjoni ta’ ta[ri; f’Rio. Il-captain Ingli] lag[ab biss l-ewwel taqsjma tal-parrtita ta’ [biberija kontra Hionduras is-sibt f’Miami
min[abba li kien qed i[oss u;ieg[ fil-groin. Fl-ewwel ta[ri; fil-ground talba]i Ingli]a ta[t il-muntanja Sigar loaf., Gerrard g[amel biss ftit ;irjiet qabel da[al il-;ewwa u [alla lil s[abu jkomplu bit-ta[ri;. Il-winger ta’ Arsenal Alex Oxlade-Chamberlain kompla bir-riabilitazzjoni tieg[u fuq linjury li g[andu f’irkobbtu. Intant il-winger ta’ Sunderland Adam Johnson stqarr li kien sorpri] li t[alla barra mill-iskwadra Ingli]a. Johnson kellu wirjiet mill-aqwa, spe/jalment fit-tieni parti tal-ista;un u kien strumentali fit-tim li salva postu filPremiership. Johnson lag[ab 12il darba mat-tim nazzjonali imma ilu ma jilbes il-flokk Ingli] sa
minn Awwissu tal-2012. “Minn meta Poyet in[atar kow/ ta’ Sunderland bdejt nilg[ab a[jar u nemmen li lwirjiet li kelli kienu tajbin bi]]ejjed biex nikseb post finnazzjonali. Kont sorpri] meta Hodgson [allieni barra,” qal Johnson. Minda minflok Castillo Il-midfielder tal-Ekwador
Oswaldo Minda ssejja[ flok Segundo Castillo fl-iskwadra g[at-Tazza tad-Dinja. Castilla kien we;;a’ irkopptu fl-a[[ar ta’ Mejju f’log[ba ta’ [biberija kontra l-Messiku u minn dakinhar ma rkuprax. Il-Bra]il mhux lest L-attakkant Bra]iljan Fred qal li l-plejers g[adhom mhux f’kundizzjoni perfetta g[all-ewwel log[ba ta’ nhar il-{amis kontra l-Kroazja. It-tim ta’ Luis Felipe
Scolari jinsab ta[t pressjoni kbira biex jirba[ it-Tazza tadDinja. “Ma rridux inqarrqu binnies u ng[idu li qeg[din fl-aqwa kundizzjoni. Nafu li kapa/i nkunu a[jar,” qal Fred li skorja luniku gowl tal-Bra]il fir-reb[a 1-0 kontra s-Serbja. Wara li jaffrontaw il-Kroazja, il-Bra]il jilag[bu kontra l-Messiku u lCameroon.
TAZZA TAD-DINJA 2022
Il-FIFA se tinvestiga
L-eks plejer internazzjonali Bra]iljan Ronaldo (lemin) i]omm it-trofew tat-Tazza tad-Dinja waqt l-inawgurazzjoni tal-FIFA Fan Fest, f’Fortaleza fil-Bra]il b[ala parti mill-attivitajiet marbuta mat-Tazza tad-Dinja. Ronaldo hu le;;enda fil-Bra]il u reba[ it-titlu mondjali darbtejn, fl-1994 u l-2002
Il-President tal-FIFA Sepp Blatter qal li se jara l-validita` tal-pro/ess ta’ kandidatura g[atTazzi tad-Dinja tal-2018 u l2022 f’Settembru jew Ottubru u wara dan, “il-ka] ikun mag[luq”. Il-lista ta’ sponsors tal-FIFA li qed jitolbu g[al investigazzjoni dwar id-de/i]joni li l-Qatar jorganizza t-Tazza tad-Dinja tal-
2022, kompliet tikber. Issa anke l-kumpanija Hyundai talbet biex issir investigazzjoni xierqa. Il{add is-Sony u l-Adidas, sponsors tal-FIFA wkoll talbu g[al investigazzjoni. Il-Qatar ing[ata d-dritt li jorganizza t-Tazza tad-Dinja tal2022 f’Di/embru tal-2010 imma ;urnal Ingli] allega li l-eks vi/iPresident tal-FIFA Mohamed
bin Hammam, [allas £3 miljuni lill-uffi/jali tal-futbol madwar id-dinja biex jg[in lill-Qatar jirba[ id-dritt. Kemm il-Vi/i-President talFIFA Jim Boyce kif ukoll ilPresident tal-UEFA Michel Platini qalu li lesti jappo;;jaw votazzjoni mill-;did jekk ikun pruvat li l-votazzjoni tal-Qatar kienet korrotta.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 10 ta’ :unju, 2014
32
SPORT
Jennifer Lopez tirtira mi/-?erimonja tal-Ftu[ Il-kantanta popolari Jennifer Lopez irtirat mi/-?erimnonja tal-Ftu[ tat-Tazza tad-Dinja filBra]il. Dan [abbritu l-FIFA stess lejlet il-ftu[ tat-turnament. Lopez li rrekordjat ilkanzunetta uffi/jali tat-Tazza tad-Dinja “We Are One” flimkien mar-rapper Pitbull u lkantanta Bra]iljana Claudia Leitte, kien mistenni li tkanta din il-kanzunetta live flimkien mag[hom fi/-?erimonja talFtu[ f’Sao Paolo. Imma l-FIFA qalet li kellha t[assar dan limpenn. “Min[abba problemi ta’ produzzjoni, Jennifer Lopez, wa[da mill-artisti tal-kanzunetta uffi/jali “We Are One”, mhux se tkun tista’ tag[ti l-prestzzjoni tag[ha fi/-?erimonja tal-Ftu[,” qalet il-FIFA fi stqarrija. Fi/-/erimonja ta’ 25 minuta, se jkunu qed jie[du sehem 600 artist inklu] ;innasti akrobati/i, trampolinisti, persuni li jipprattikaw l-arti marzjali u dawk li jimxu fuq stikek twal. Il-grand finale se jkun ilkanzunetta ta’ “We Are One”, issa ming[ajr Lopez, akkumpanjata minn grupp ta’ drummers Bra]iljani, Olodum. Madankollu Pitbull ma [alliex l-irtirar ta’ J-Lo jnaqqaslu lentusja]mu. “Li se nkun qed inkanta “We Are One” lid-dinja, spe/jalment f’pajji] tant sabi[ b[alma hu l-
Jennifer Lopez (ritratt ]g[ir) mhux se tkun qed tkanta l-kanzunetta uffi/jali tat-Tazza tad-Dinja mal-awturi, r-rapper Pitbull u l-kantanta Bra]iljana Claudia Leitte
Bra]il, se jkun pja/ir kbir. Imma aktar minn hekk, din il-prestazzjoni se turi lid-dinja li l-mu]ika hi lingwa universali,” qal fi stqarrija ma[ru;a mill-FIFA.
Lopez kienet tilfet ukoll lavveniment ta’ Jannar fejn Pitbull u Leitte kienu ppre]entaw il-pjani tag[hom tal-kanzunetta flimkien mal-uffi/ajli tal-FIFA
f’Rio de Janeiro. Aktar minn 60,000 persuna se jkunu fil-Corinthains Arena ta’ Sao Paolo biex jaraw i/-/erimonja u l-log[ba tal-ftu[ bejn il-
Bra]il u l-Kroazja. Madwar biljun persuna mistennija li jkunu qed isegwu dak li jkun qed ji;ri, fuq it-televi]joni madwar id-dinja.
Il-Knisja Kattolika Bra]iljana f’tilwima mar-Rai Jiem biss qabel it-tim nazzjonali Taljan jifta[ l-impenji fitTazza tad-Dinja kontra lIngilterra, sbie[ il-{add li ;ej, itTaljani di;a` jinsabu f’ba[ar imqalleb g[al reklam televi]iv li fih l-istatwa ikonika ta’ Rio de Janeiro ta’ Kristu r-Redentur, tidher imlibbsa bil-flokk nazzjonali tal-Italja. Il-Knisja Kattolika fil-Bra]il qalet li dan ir-reklam, li hu di;italment manipulat, u li qed jixxandar b[ala reklam fuq l-istat televi]iv Taljan ir-Rai, hu wie[ed li juri nuqqas ta’ rispett u mhux xieraq. Il-filmat ta’ 30 sekonda juri tfal lebsin il-flokk blu tal-Azzurri, jiskorjaw gowls waqt partiti ta’ futbol fit-triq, u jintemm b’dehra tal-istatwa ta’ Kristu liebes lflokk bin-numru 10 u bil-kelma ‘Italia’ fuq l-ispallejn. Ir-reklam
jg[id ‘Il-Bra]il qed jistenniena’. L-Ar/idjo/esi ta’ Rio, qed thedded li tfittex lit-televi]joni tal-istat Taljan g[al danni ta’ bejn 15 u 21 miljun real (£4 u £6 miljuni) f’danni u qed twieg[ed li tg[addi dawn il-flus lill-karita` jekk il-ka] jintreba[. “L-Ar/idjo/esi t[ossha estremament offi]a. Dan qisu stazzjon televi]iv Bra]iljan kellu jag[mel reklam ta’ tfajliet somor f’im;ieba mhux xierqa mal-gladjaturi fil-Colosseum,” qal lAvukat tal-Knisja Bra]iljana Rodrigo Grazioli lill-;urnal O Globo. Din mhux l-ewwel darba li lknsija kattolika kellha dawn it-tip ta’ konfronti mad-dinja tar-reklamar fuq l-istatwa ta’ Kristu li hi simbolu mag[ruf [afna ta’ Rio u li j[ares fuq il-bajjiet u x-xtajta tal-belt.
Ritratt me[ud mill-filmat ta’ promozzjoni tar-Rai
Matul it-Tazza tad-Dinja tal1998 fi Franza, il-kumpannija tattyres Pirelli kienet g[amlet kampanja li fiha Ronaldo, il-plejer Bra]iljan, kien [a post il-figura ta’ Kristu j[ares fuq il-belt bilkuluri tal-flokk blu u iswed ta’ Inter.
Fir-reklam Ronaldo deher b’idejh miftu[a u sieq wa[da mg[ollija u l-qieg[ ta’ siequ kien miksi bil-lastiku tat-tyres Pirelli. ‘Is-sa[[a m’hi xejn ming[ajr kontroll’ kien il-messa;; tarreklam li wkoll kien wie[ed kontroversjali mal-Knisja Kattolika
media•link COMMUNICATIONS