Nru 13,770
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Ministeru tal-Ener;ija
Trid tg[ix [ajja indipendenti
Sensiela ta’ ri]enji Il-Ministru Konrad Mizzi ma jwe;ibx dwar ir-ri]enji li se[[ew tul il-15-il xahar ta’ gvern Laburista fl-ARMS u filKorporazzjoni g[as-Servizzi talIlma, fejn in[atru tliet chairpersons u tliet kapijiet e]ekuttivi min[abba ri]enji. Aktar kmieni dan ix-xahar t[abbar li l-gvern appunta lil Carmen Ciantar b[ala kap ;did tal-kumpanija ARMS Ltd, membru tal-Kumitat E]ekuttiv tan-Nisa Laburisti u leksmara ta’ Jeffrey Pullicino Orlando. Hi r-raba’ persuna li se tin[atar f’din il-kariga f’temp ta’ sena
Jeanesse g[andha kura;; kbir u x-xewqa tag[ha hi li tg[ix b’mod indipendenti Matthew Mamo Jeanesse, tfajla ta’
37 sena li g[andha kura;; kbir u g[andha impjieg minkejja l-kundizzjoni li tg[ix biha, g[andha x-xewqa li ting[ata l-opportunità li tg[ix b’mod indipendenti f’dar ma’ persuni o[rajn b’di]abbiltà u b’carers li jg[inuhom fil-[ajja ta’ kuljum. Din ix-xewqa ta’ Jeanesse esprimiha missierha, Anthony Abela, li In-Nazzjon tkellem mieg[u lbiera[ fl-okka]joni ta’ Jum il-Missier. Anthony Abela hu missier li g[all-a[[ar 37 sena g[amel minn kollox biex bintu Jeanesse tgawdi l-aqwa [ajja possibbli. Jeanesse issofri mis-Celebral palsy – kundizzjoni permanenti li twassal g[al di]abbiltà fi]ika u diffikultajiet ta’ komunikazzjoni. G[all-mistoqsija dwar xi tfisser g[alih ;urnata ta’ Jum il-Missier, Anthony emozzjona ru[u. “Temozzjona ru[ek [afna. T[ares lura, tg[id xi stajt tajt iktar lil uliedi. G[ax jien m’g[andix biss lilha. Tg[ejja, fi]ikament u mentalment. Ixxog[ol hu kbir. Jien ma nistax ng[id, b[al ra;el ie[or, [a mmur ;urnata G[awdex g[ax naf li fl4pm ti;i t-tifla mix-xog[ol, trid issib tiekol, trid tistrie[.” 14-il sena ilu Anthony romol u b’hekk ]diditlu sew ir-responsabbiltà u x-xog[ol biex ta’ kuljum jg[in kemm jista’ lil Jeanesse. g[al pa;na 3
Ara pa;na 2
L-Iraq
Jirre]istu lill-militanti msie[ba mal-Al-Qaida Is-suldati tal-Gvern Iraqi qed isibu l-g[ajnuna tal-milizzji X’iti u Kurdi biex ira]]nu lavvanzi tal-grupp ‘Stat I]lamiku fl-Iraq u l-Levant’; il-ferg[a talgrupp terroristiku Al-Qaida, li hi mag[mulha minn eluf ta’ ;ellieda Sunniti fanati/i Ara pa;na 15
Reb[iet g[al Franza u }vizzera
Anthony Abela flimkien ma’ bintu Jeanesse
L-attur /elebri ta’ Hollywood, Bruce Willis, [alla pajji]na lbiera[ wara li qatta’ btala ta’ ftit jiem flimkien mal-familja tieg[u. Din hija t-tieni ]jara ta’ Willis f’pajji]na, fejn il-mara tieg[u Emma Heming hija mwielda f’Malta. Willis, li g[andu 59 sena u kien mi]]ewe; lil attri/i Demi Moore, jibqa’ mag[ruf g[as-serje ta’ su//essi /inematografi/i fosthom ‘Pulp Fiction’, ‘The Sixth Sense’ u s-serje popolari Die Hard. Fir-ritratt Bruce Willis jidher jasal l-Ajruport Internazzjoanli ta’ Malta biex i[alli pajji]na. (Ritratt> Roberto Runza)
Franza u l-I]vizzera bdew b’reb[a l-impenji tag[hom fi Grupp E l-biera[ fit-Tazza tadDinja kontra l-Honduras u lEkwador rispettivament. Ara pa;ni 30 u 31
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
2
LOKALI
Sensiela ta’ ri]enji fl-ARMS Jerome Caruana Cilia It-ta[wid u t-taqlib
filkumpanija ARMS Limited, iddomina tul l-ewwel 15-il xahar ta’ amministrazzjoni ;dida hekk kif f’dan il-perjodu, wara li tant il-Partit Laburista kien ikkritika
lil ARMS Limited, kien hemm sensiela ta’ ri]enji fl-og[la kariga tal-ARMS kif ukoll ri]enji wkoll fl-og[la karigi talKorporazzjoni g[as-Servizzi talIlma, li ta[tha taqa’ l-ARMS. Jirri]ulta li fl-a[[ar jiem sar
Elezzjonijiet Interni Partit Nazzjonalista
In-nominazzjonijiet li r/ieva l-Partit Nazzjonalista g[all-elezzjonijiet interni sas-Sibt, 14 ta’ :unju f’nofsinhar meta g[alaq i]-]mien li dawn setg[u ji;u sottomessi huma kif ;ej. Nomini g[al Rappre]entant tal-Kumitati Sezzjonali fil-Kumitat Amministrattiv> Camilleri John B. Farrugia Alfred Spiteri Simon Nomini g[al Rappre]entant tal-1 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv>
Spiteri Paul
Nomini g[al Rappre]entant tat-2 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Desira Rita Gatt Malcolm Gellel Anton Magro André Nomini g[al Rappre]entant tat-3 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Bonello Charles Nomini g[al Rappre]entant tar-4 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Caruana Pawlu Piccinino Michael Nomini g[al Rappre]entant tal-5 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Micallef Angelo Zammit Stanley Nomini g[al Rappre]entant tas-6 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Xerri Claudio Nomini g[al Rappre]entant tas-7 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Micallef Robert Nomini g[al Rappre]entant tat-8 Distrett fil-Kumitat
E]ekuttiv> Cosaitis Godfrey Nomini g[al Rappre]entant tad-9 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Farrugia Alfred Psaila-Savona Mario Nomini g[al Rappre]entant tal-10 Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Cuschieri Rossano Nomini g[al Rappre]entant tal-11-il Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Briffa Ansel Camilleri David Cordina Arthur Nomini g[al Rappre]entant tat-12-il Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Bartolo Emvin Sciberras Salvu Nomini g[al Rappre]entant tal-13-il Distrett fil-Kumitat E]ekuttiv> Attard Joseph, Dr. Mizzi Edward Nomina g[all-President Kumitat Re;jonali G[awdex> Chircop Joe Nomini g[all-Membri tal-Kumitat Re;jonali G[awdex> Attard Mark Azzopardi Brian Azzorpardi Rachél Buttigieg Paul Curmi Anthony Dimech Paul Mercieca Stephen Saliba Carmelo Sultana Joseph
Dawn l-elezzjonijiet se jsiru il-:img[a, 20 ta’ :unju 2014 fl-Uffi//ju PN Sannat, G[awdex, bejn it-3.00pm u d9.00pm u s-Sibt, 21 ta’ :unju 2014 fid-Dar ?entrali, Tal-Pietà, bejn l-10.00am u s-7.00pm. Se ssir sessjoni ta’ early voting l-Erbg[a, 18 ta’ :unju 2014 fid-Dar ?entrali, Tal-Pietà, bejn it-3.00pm u t-8.00pm g[al dawk kollha li mhux possibbli g[alihom jivvutaw fil-;ranet tal-votazzjoni l-o[ra. {add ma jista’ jivvota f’dawn l-elezzjonijiet jekk ma jkollux it-Tessera tal-PN im[allsa. It-Tessera jew il-Karta talIdentita trid ti;i ppre]entata biex wie[ed ikun jista’ jivvota.
aktar tibdil fit-tmexxija e]ekuttiva fil-kumpanija Arms Limited – ir-raba’ wie[ed ta[t din lamministrazzjoni Laburista. Dwar is-sensiela ta’ ri]enji f’din il-kumpanija tal-Gvern responsabbli mill-kontijiet taddawl u l-ilma, a//enna g[alihom id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino fil-Parlament waqt id-dibattitu dwar l-estimi tal-Korporazzjoni Enemalta, fejn qal li fi 15-il xahar, in[atru tliet chairpersons u tliet kapijiet e]ekuttivi min[abba ri]enji minn dawn il-karigi. George Pullicino kritika lill-Gvern filParlament li dawn il-[atriet saru mhux b’sej[a pubblika, i]da g[al persuni li huma qrib [afna tal-Partit Laburista. Aktar kmieni dan ix-xahar t[abbar li l-gvern appunta lil Carmen Ciantar b[ala kap ;did tal-kumpanija ‘ARMS Ltd’. Carmen Ciantar, li hi membru tal-Kumitat E]ekuttiv tan-Nisa Laburisti u l-eksmara ta’ Jeffrey Pullicino Orlando, hi r-raba’ persuna li se tin[atar f’din ilkariga f’temp ta’ sena. Hija n[atret f’dan ir-rwol wara rri]enja ta’ James Davies. Il-Ministru responsabbli millEner;ija, Konrad Mizzi, kien qal li din il-bidla kienet ippjanata u mistennija. Din is-saga ilha sew li bdiet, e]att wara l-elezzjoni ;enerali
Il-Ministru Konrad Mizzi ma jwe;ibx dwar ir-ri]enji li se[[ew tul il-15-il xahar ta’ gvern Laburista tas-sena li g[addiet. Wara li ;ie elett il-Gvern Laburista, f’Marzu 2013, il-Kap E]ekuttiv tal-kumpanija Wilfred Borg kien ;ie sospi] mill-istess Ministru Mizzi. Filfatt Borg qieg[ed jikkontesta din issospensjoni fil-Qorti. Il-Kap E]ekuttiv li n[atar wara Wilfred Borg kien Henry Attard, filwaqt li warajh in[atar James Davies. Il-Ministeru talEner;ija responsabbli millARMS Ltd, qatt ma ta spjegazzjoni /ara g[alfejn qed ji;ri dan kollu. Kelliem g[all-ministeru kien sostna li t-tort kollu tal-problemi li g[andha l-kumpanija huwa tal-gvern pre/edenti. Sa ftit xhur ilu, Carmen Ciantar kienet ta[dem b[ala mani;er ta’ kumpanija privata u kienet ukoll tag[mel parti millbord ta’ Transport Malta. Jirri]ulta wkoll li anke Anthony Valvo kien im;ieg[el jirri]enja b[ala Chairman talKorporazzjoni g[as-Servizzi talIlma, wara biss tliet xhur li kien ;ie nkarigat li jkollu dan ir-rwol mill-Gvern Laburista. L-ARMS Limited taqa’ direttament ta[t il-
Korporazzjoni g[as-Servizzi talIlma. Mistoqsi dwar dan, Valvo kien wie;eb li din kienet biss de/i]joni strate;ika biex tittran;a l-effi/jenza tal-kumpanija. Anthony Valvo huwa sSindku Laburista tax-Xg[ajra u sorsi qrib kastilja qalu li hu qrib [afna tal-Prim Ministru Joseph Muscat. Fil-passat Valvo serva wkoll b[ala direttur ta’ diversi kumpaniji li jaqg[u ta[t il-Partit Laburista. L-ewwel azzjoni li kien [a Valvo huwa li jissospendi l-Kap E]ekuttiv tal-ARMS, Wilfred Borg. Minflok Valvo, b[ala Chairman tal-Korporazzjoni g[al Servizzi tal-Ilma, kien in[atar Tony Meilaq. I]da wara biss ftit xhur kien irri]enja u warajh in[atar in[atar John Abela b[ala Chairman. In-Nazzjon matul il-;img[a li g[addiet g[amel kuntatt malMinisteru mmexxi mill-Ministru Konrad Mizzi, biex jispjega u jag[ti r-reazzjoni dwar dawn irri]enji u l-[atriet li saru, liema mistoqsijiet il-Ministru Konrad Mizzi ma we;ibx.
Nirien f’appartament {add ma we;;a’ f’nirien li qabdu f’appartment filQajjenza, f’Bir]ebbu;a lbiera[ filg[odu. In-nirien kienu kkaw]ati fil-k/ina tal-appartament fi Triq il-Mandolina, fil[in li fid-dar ma kien hemm [add. L-appartament hu abitat minn koppja. Fuq il-post issej[u immedjatament fire engine tal-Protezzjoni ?ivili u l-Pulizija li fet[u l-bieb tal-appartament, da[lu ;ewwa u tfew in-nirien. Fuq ;ewwa l - membri tal Proetzzjoni Civili ma sabu biss qattusa tal-koppja li kellha tkun salvata mill-membri tal - Protezzjoni ?ivili u ting[ata l - ewwel g[ajnuna hekk kif din in[ar;et mill appartament. Jirriuzlta li kienet il-familja li toqg[od fuq l-appartament li [a n-nar li informat lill-pulizija wara li minn ;ol ventilatur tag[hom beda die[el du[[an minn isfel.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
4
LOKALI
L-Oppo]izzjoni ta[dem favur li;i li tirregola l-professjoni tax-xog[ol ma]-]g[a]ag[ Abbozz ta’ li;i nbidel biex il-KN} ikun rappre]entant fuq il-Bord dwar il-Professjoni tax-Xog[ol ma]-}g[a]ag[ Il-Parlament il-;img[a li g[addiet approva b’mod unanimu li;i li tirregola l-professjoni tax-xog[ol ma]-]g[a]ag[ jew kif isibuhom xi whud, ‘youth workers’. Li;i li ;iet imfassla fil-le;i]latura pre/edenti u g[alhekk hija mibnija fuq kunsens bejn il-gvern u lOppo]izzjoni. E]empju ie[or tal-po]ittività tal-Oppozizzjoni, li mhux biss ivvutat favur din il-li;i, i]da resqet numru ta’ emendi li ;ew sa[ansitra approvati mill-Gvern. Fost il-proposti tal-Partit Nazzjonalista, permezz talKelliem g[a]-}g[a]ag[ u lIsport, Robert Cutajar, kien hemm dik li l-kompo]izzjoni tal-Bord dwar il-Professjoni tax-
Xog[ol ma]-}g[a]ag[ flok tkun komposta minn seba’ membri nominati mill-Gvern, kif propost ori;inarjament, tkun komposta minn erba’ membri nominati mill-Ministru u tliet membri ma[tura minn g[aqdiet mhux governattivi li jinvolvu li]]g[a]ag[. Xi [a;a li nbidlet mill-istadju tat-tieni qari g[all-istadju tattielet qari ta’ dan l-abboz ta’ li;i. Interessanti kien il-fatt li lgvern ressaq emenda sabiex ilKunsill Nazzjonali ta]}g[a]ag[, li jinkludi aktar minn 30 g[aqda ta]-]g[a]ag[ fi [danu, ma jkunx fost l-g[aqdiet mhux governattivi li jpo;;u fuq il-bord. Emenda li lOppo]izzjoni, sa[qet li g[andha
ti;i eliminata sabiex b’hekk ilKN} ji;i integrat b’mod s[i[ f’dan il-bord. Hawnhekk ukoll, il-pressjoni li g[amlet l-Oppo]izzjoni wasslet biex il-Gvern biddel labboz ta’ li;i biex il-KN} ikun rappre]entant fuq dan il-bord. Il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija sa[aq li jemmen li rrikonoxximent tal-professjoni tax-xog[ol ma]-]g[a]ag[ hu pass ie[or importanti ‘l quddiem biex ix-xog[ol relatat mali]vilupp ta]-]g[a]ag[ ji;i professjonalizzat u spe/jalizzat. Id-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar qal ukoll li jemmen li ]-]g[a]ag[ g[andhom ikunu parte/ipi u mhux spettaturi fil-mixja politika ta’ pajji]na.
Bor]a ta’ studju mill-International Ocean Institute L-International Ocean Institute (IOI) qieg[ed g[al darb’o[ra joffri l-Bor]a ta’ Studju Elisabeth Mann Borgese li tikkonsisti f’somma ta’ 3,500 ewro li jistg[u jintu]aw biex jitkomplew studji ta’ ri/erka fuq perijodu ta’ sena. Il-Bor]a ta’ Studju 2014-2015 se ting[ata lil persuna wa[da jew tim ta’ ri/erka wie[ed li qed jag[mlu studji\ri/erka postgraduate fl-Università ta’ Malta fi studji li g[andhom x’jaqsmu mal-o/ean, mal-ba[ar jew malqasam marittimu. L-istaff jew listudenti g[andhom jkunu re;istrati mal-Università ta’
Malta fejn issir ir-ri/erka floqsma rilevanti. Il-Bor]a ta’ Studju Elisabeth Mann Borgese twaqqfet millInternational Ocean Institute b[ala mezz biex jintwera rikonoxximent lil Malta b[ala lpajji] li jospita lill-IOI, u talli jilqa’ l-Kwartieri :enerali talIOI u jipprovdi l-fa/ilitajiet g[all-istaff u uffi//ji. Il-Bor]a ta’ Studju tikkostitwixxi wkoll g[arfien u rikonoxximent ie[or g[ar-rwol tal-Prof. E Mann Borgese, fundatri/i tal-IOI, u g[all-kisbiet konsiderevoli tag[ha. Aktar informazzjoni u l-for-
moli tal-applikazzjoni jistg[u jinkisbu billi tintbag[at emejl lill-Kwartieri :enerali tal-IOI fuq ioihq@ioihq.org.mt jew info@ioihq.org.mt. Id-data talg[eluq g[all-applikazzjonijiet hija l-:img[a 18 ta’ Lulju 2014. Rebbie[a pre/edenti tal-Bor]a ta’ Studju EMB mill-2010 [admu fuq diversi oqsma ta’ ri/erka fil-;eografija, il-;enetika tal-konservazzjoni, il-li;i marittima u l-in;inerija f’dak li g[andu x’jaqsam mal-istudji talba[ar u dawk marittimi flUniversità ta’ Malta. Xog[ol li sar qabel iffoka fuq zoni protetti tal-ba[ar f’Malta li dwarhom saru proposti sabiex dawn ji;u mmani;;jati mill-partijiet interessati; il-;bir ta’ dejta ;enetika dwar il-murruna b’sitt gar;i (bluntnose sixgill shark), Hexanchus griseus, bil-g[an li jsir xog[ol fuq il-preservazzjoni tal-ispe/i; l-istudju tal-kun/ett tal-Istat tal-I]bark fil-kuntest talli;i ta’ migrazzjoni u r-rabta tag[ha ma’ prin/ipji mi;bura filKonvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Li;i tal-Ba[ar, u aktar re/enti, studju dwar ener;ija minn sorsi li ji;;eddu, b’mod partikulari l-estrazzjoni tal-ener;ija mit-thermocline talo/ean permezz tal-ener;ija mirri[.
30 kanzunetta g[all-fa]i li jmiss tal-Konkors Kanzunetta Indipdendenza It-tieni fa]i eliminatorja talKonkors Kanzunetta Indipdendenza 2014 wasslet g[all-g[a]la tat-30 kanzunetta mis-sezzjoni Kantanti Stabbiliti li b’hekk g[addew g[all-fa]i li jmiss. Fis-sezzjoni Talent ;did il;urija, komposta minn Olivia Lewis, Andrew Attard, Maestro Maurizio Schembri, Sharon Deguara Cipriott u Noel D’Anastas, [asset li l-livell mixtieq intla[aq biss minn seba’ kanzunetti li jridu jikkompetu bejniethom biex tlieta minnhom ikunu parti misserata finali Fuq il-Fosos f’Settembru. Il-kanzunetti mis-sezzjoni Kantanti Stabbiliti li g[addew g[all-fa]i li jmiss kienu s-segwenti: ‘A[jar’, kompo]itur Mark Spiteri Lucas u awtur Rita Pace; ‘Bi//a Minni’ kompo]itur Renato Briffa u awtur Mark Amaira; ‘Daqs Xulxin’ kompo]itur Minik u awtur Joe Chircop; ‘Destin’ kompo]itur u awtur Philip Vella; ‘Din il-Qalb’ kompo]itur Minik u awtur Mario Farrugia; ‘F ’Dinja A[jar ’ kompo]itur Dominic Cini u awtur Stephen Baldacchino; ‘Frammenti ’ kompo]itur Philip Vella u awtur Mark Amaira; ‘Fuq dilblata’ kompo]itur Minik u awtur Paul Ellul; ‘:abuna Indipendenti’ kompo]itur Philip Vella u awtur Joe Chircop; ‘G[alik’ kompo]itur u awtur Philip Vella; ‘{amsin Sena Nazzjon’ kompo]itur Mark Spiteri Lucas u awtur Paul Ellul; ‘{elu kkulurit’ kompo]itur Mark Debono u awtur Paul Ellul; ‘Hemm Int’ kompo]itur Roger Tirazona u awtur Joe Julian Farrugia; ‘Ibqa [dejja’ kompo]itur Minik u awtur Deo Grech; ‘Int’ kompo]itur u awtur Frederick Camilleri; ‘Kastell b’]ew; prin/ipessi’ kompo]itur Mark
Debono u awtur George Cremona; ‘Kastell fl-arja’ kompo]itur Minik u awtur Keith Zammit; ‘Kuntenta kif jien’ kompo]itur u awtur Rita Pace; ‘Ma tintefiex’ kompo]itur Mark Spiteri Lucas u awtur Joe Chircop; ‘Mara’ kompo]itur Philip Vella u awtur Paul Ellul; ‘Mixja li bdiet’ kompo]itur Renato Briffa u awtur Alfred E Baldacchino; ‘Na[firlek ’ kompo]itur u awtur Augusto Cardinali; ‘Nemmen fil-futur’ kompo]itur Philip Vella u awtur Cher Vella; ‘Orizzonti’ kompo]itur Domin30ic Cini u awtur Stephen Baldacchino ; ‘Pass wara pass’ kompo]itur Minik u awtur Mario Farrugia; ‘Passa;;’ kompo]itur u awtur Clinton Paul; ‘Stmerrejtek [abbejtek’ kompo]itur Mark Scicluna u awtur Emil Calleja Bayliss; ‘Tfajla’ kompo]itur Ray Agius u awtur Paul Ellul; ‘T[obbni kif jien’ kompo]itur Philip Vella u awtur Christopher Attard; u ‘Vagabond ’ kompo]itur u awtur Clinton Paul. Fis-sezzjoni tat-talent ;did, ilkanzunetti li g[addew huma: ‘{itan’ kompo]itur Mark Scicluna, awtur Rita Pace u kantanta Sarah Debattista; ‘Realtà’ kompo]itur Philip Vella, awtur Cher Vella, kantanta Kelly Cassar; ‘Int u jien’ kompo]itur Minik, awtur Rita Pace, kantanta Maria Cassar; ‘Ritmu [aj’, kompo]itur Andrew Zammit, awtur Keith Zammit u kantanta Maria Brincat; ‘Nis;a’ kompo]itur Minik, awtur Emil Calleja Bayliss u kantanta Josepha Cumbo; ‘Kieku taf’ kompo]izzjoni ta’ Minik u lawtur Emil Calleja Bayliss, kantant Sebastian Carl Calleja; u ‘Inservi’, kompo]ituri Elton Zarb u Gillian Attard, awtur Emil Calleja Bayliss u kantant Kurt Cassar.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
5
LOKALI
Simon Busuttil i]ur dar tal-anzjani g[al Jum il-Missier Fl-okka]joni ta’ Jum ilMissier, i//elebrat ilbiera[, ilKap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil ]ar numru ta’ missirijiet fid-Dar tal-Anzjani tal-Imtarfa. ]jara li matulha, Simon Busuttil kellu /-/ans jiltaqa’ u jitkellem ma’ bosta anzjani, u anke l-impjegati ta’ din id-dar. Kien evidenti l-fer[ fuq wi// l-anzjani, li filwaqt li ltaqg[u mal-Kap tal-Partit Nazzjonalista, irrakkontaw ukoll xi storja jew tnejn tal-passat tag[hom. Kienu bosta wkoll dawk li [adu l - okka]joni sabiex irre/iprokaw l - awgurju ta ’ Jum il - Missier lil Simon Busuttil... billi awguraw jum mill - aqwa lill - Kap tal - Partit Nazzjonalista li hu nnifsu huwa missier. Matul i]-]jara fid-Dar talAnzjani, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista kien akkumpanjat mid-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar.
L-Air Malta tikseb /ertifikat ewlieni tal-industrija L-Air Malta ;eddiet irre;istrazzjoni tal-Verifika tasSigurtà Operattiva tal-IATA (IOSA) wara verifika komprensiva mwettqa minn Organizzazzjoni tal-Awditjar barranija approvata mill-IATA. L-IOSA hija sistema ta’ evalwazzjoni rikonoxxuta fuq livell
internazzjonali, imfassla biex tivvaluta l-;estjoni operattiva u s-sistemi ta’ kontroll tal-linji talajru. Il-verifika tkopri d-dipartimenti operattivi kollha tal-linja tal-ajru ji;ifieri s-sistema ta’ organizzazzjoni u ;estjoni, loperazzjonijiet tat-titjira, ilkon-
troll operattiv u t-tluq tat-titjiriet, l-in;inerija u l-manutenzjoni tal-ajruplani, l-operazzjonijiet tal-kabina, l-operazzjoni ta’ tqandil fuq l-art, l-operazzjonijiet tal-merkanzija u tas-sigurtà. Kull dipartiment hu vverifikat g[all-policies u l-pro/eduri me[tie;a, kif ukoll g[all-impli-
mentazzjoni korretta. Mal-pre]entazzjoni ta/-/ertifikat ta’ re;istrazzjoni, Louis Giordimaina, Kap E]ekuttiv u Mani;er Kontabbli tal-Air Malta qal li din ir-re;istrazzjoni m;edda hija xhieda tal-[idma u d-dedikazzjoni bla waqfien talAir Malta u spe/jalment tar-
ri]orsi umani esperjenzati tag[ha. Mill-aqwa tliet linji tal-ajru li operaw lejn l-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta fl2013, li flimkien ;arrew 80% tal-passi;;ieri lejn Malta, l-Air Malta hija l-unika linja tal-ajru fuq ir-re;istru tal-IOSA.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
6
LOKALI
Monument mill-HSBC li jippromwovi l-konservazzjoni tal-ilma Monument ;did li jippromwovi l-konservazzjoni tal-ilma kien inawgurat fi :nien Pawlu Boffa [dejn il-Kulle;; San :or; Preca, Primarja ‘A’ u ‘B’ f’Ra[al :did. Ikkummissjonat mill-Programm tal-Ilma talHSBC, il-kampanja ‘Catch the Drop’ implimentata f’Malta blappo;; tal-Ministeru talEner;ija u s-Sa[[a qed ikun i//elebrat b’monument iddisinjat mill-artist Malti Joseph Barbara. Il-monument hu mag[mul minn fliexken tal-ilma tal-plastik ri/iklati, li w[ud minnhom kienu mi;bura mill-istudenti stess. Il-Ministru tal-Ener;ija u sSa[[a Konrad Mizzi, il-Kap E]ekuttiv tal-HSBC Mark Watkinson, u s-Sindku ta’ Ra[al :did Roderick Spiteri ntlaqg[u mill-istudenti li wettqu diversi attivitajiet g[all-okka]joni. Listudenti kantaw kanzunetta dwar il-konservazzjoni tal-ilma u qassmu fuljetti biex titqajjem kuxjenza dwar is-sostenibbiltà tal-ilma fil-lokalità tag[hom. Il-Ministru Mizzi [e;;e; lillistudenti biex ikomplu bilparte/ipazzjoni e]emplari tag[hom fil-kampanja ‘Catch the Drop’. “Dan il-monument jissimbolizza g[arfien dejjem akbar dwar l-importanza kru/jali tas-sostenibbiltà tal-
Il-Ministru Konrad Mizzi, il-Kap E]ekuttiv tal-HSBC Mark Watkinson, u Sindku ta’ Ra[al ;did Roderick Spiteri [dejn il-monument ;did mal-istudenti tal-Iskola Primarja ta’ Ra[al :did.
ilma fil-komunitajiet tag[na. Hu messa;; ukoll ta’ ringrazzjament lil dawk kollha, inklu] limpjegati voluntiera tal-HSBC, li qed joffru l-[in u l-ener;ija tag[hom g[al futur li hu aktar sostenibbli ambjentalment.” L-istudenti tal-Kulle;; San :or; Preca qed jie[du sehem attiv [afna fil-kampanja ‘Catch the Drop’. Il-kontribuzzjonijiet volontarji tag[hom jinkludu laqg[at mal-kumitat tal-
EkoSkola u mal-impjegati voluntiera mill-HSBC, pre]entazzjonijiet fl-iskola tag[hom, parte/ipazzjoni f’attivitajiet li qajmu kuxjenza dwar Jum Dinji tal-Ilma 2014, parte/ipazzjoni fis-Summit Ambjentali ta]}g[a]ag[ tal-EkoSkola, u s-sottomissjoni ta’ proposti li ntg[a]lu mill-programmi ta’ ‘Catch the Drop school outreach’ kif ukoll tal-community outreach programme.
“Dan il-monument joffri tifkira vi]wali li l-ilma hu ri]ors mill-aktar prezzju],” qal il-Kap Ezekuttiv tal-HSBC, Mark Watkinson. “Il-Maltin ju]aw medja ta’ 135 litru ta’ ilma kuljum, u madwar kwart minn dan l-ilma ikun ifflaxxjat fiddrejns. Din i/-/ifra hi fost ittag[rif importanti li l-istudenti b’mod volontarju qed iqassmu fid-djar ta’ Ra[al ;did biex iqajjmu aktar kuxjenza u jenfasiz-
zaw li kull[add jista’ jag[mel differenza sinifikanti meta jikkonserva l-ilma.” L-inizjattiva ta’ tliet snin li qed titwettaq madwar il-pajji] kollu mill-HSBC Malta imsejj[a ‘Catch the Drop’ qed tinkorpora mezzi innovattivi u proattivi biex tqajjem g[arfien dwar ilkonservazzjoni tal-ilma u tistimola bidliet po]ittivi [alli ikun [awn akter u]u sostenibbli talilma frisk f’Malta u G[awdex.
Il-Programm tal-Ilma tal-HSBC Il-programm tal-Ilma talHSBC qed isir bi s[ab ma’ Earthwatch, il-WaterAid u lWWF, u tliet NGOs li huma meqjusa fost l-og[la organizzazzjonijiet favur l-ambjent u l-i]vilupp l-iktar rispettati u sostenibbli. Il-programm li hu g[al [ames snin u li jammonta g[al 100 miljun dollaru Amerikan, joffri wkoll fondi lill-g[aqdiet karittativi li jie[du [sieb pro;etti tal-ilma tal-lokal, pro;etti li jkunu proposti mill-impjegati talHSBC. Dawn l-imsie[ba jipprovdu rwol ne/essarju biex iwasslu sistema s[i[a ta’ provvista tal-ilma, protezzjoni u edukazzjoni; li jibbenefikaw komunitajiet fil-b]onn, tippermetti linnies biex jirnexxu, u jmexxu l-i]vilupp ekonomiku u ttkabbir.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
7
FINANZI
Il-karta l-;dida tal-€10 se tkun fi/-/irkulazzjoni f’Settembru li ;ej Il-karta l-;dida tal-10 ewro se tkun fi/ - /irkulazzjoni f ’ Settembru li ;ej . Il - Bank ?entrali Ewropew jinsab g[addej f ’ [idma mal - banek /entrali nazzjoali tal - pajji]i taz-zona ewro biex ikun assigurat li l-introduzzjoni tal-karta l - ;dida tid[ol fis - sistema u kul[add ikun jista ’ jag[mel u]u minnhom minnufihmit-23 ta’ Settembru li ;ej u ming[ajr problemi. Dwar dan jispjega aktar Ton Roos, Direttur talKarti tal-flus, Bank ?entrali Ewropew. Kif inhuma sejrin it-t[ejjiji et g[all-introduzzjoni tal-karti l-;odda tal-€10 f’Settembru? Ton Roos: Se nintrodu/u lkarti l-;odda tal-10 ewro fit23 ta’ Settembru ta’ din issena biex inkomplu bl-isforzi tag[na li l - karti tal - ewro jibqg[u siguri kontra l-falsifikazzjoni u nkunu /erti li t334 miljun persuna li joqog[du fiz - zona tal - ewro jkomplu jsa[[u l - fidu/ja fi flushom. A[na kuntenti bl-isforzi li saru s’issa minn kul[add u ninsabu fidu/ju]i li l-introduz-
zjoni se timxi [arir . G[alkemm dan huwa e]er/izzju diffi/li, sa mill-fa]i tal-bidu [dimna mill-qrib malpartijiet interessati ewlenin , fosthom il-manifatturi u l-fornituri tal-apparat tal-karti talflus, l-industrija tal-magni talbejg[, il-kumpaniji li j;orru lflus kontanti u dawk kollha li n-negozju tag[hom jiddependi mill-immani;;ar tal-karti talflus. Nafu li qeg[din jag[mlu lalmu tag[hom biex i[ejju g[al din l-introduzzjoni u li se jag[mlu kulma jin[tie; biex jadattaw l-apparat tag[hom fil[in sabiex ikun jista’ ja//etta lkarti tal-flus il-;odda. Is-sena l-o[ra kien hemm xi problemi bil-karti l-;odda tal€ 5. X’g[amlu l-Bank ?entrali Ewropew u l-banek /entrali nazzjonali biex ji]guraw li dan ma jer;ax ji;ri? Iva, nafu li s-sena l-o[ra kien hemm problemi f’xi pajji]i bilmagni tal-karti tal-flus li ma ;ewx adattati fil -[in biex ja//ettaw il-karti l-;odda tal-5 ewro. Na[seb li kul[add tg[allem minn dik l-esperjenza.
Did-darba, g[all-10 ewro l;dida , ikkollaborajna minn fa]i i]jed bikrija u b’mod aktar intensiv mal-manifatturi u loperaturi tal-apparat tal-karti tal-flus biex ng[inuhom jifhmu x ’ hemm b]onn isir u nag[tuhom l - g[ajnuna me[tie;a. Pere]empju, bdejna bil-programm ta’ testijiet fuq il-post g[all-karti tal-10 ewro minn [afna qabel sabiex kul[add ikollu ]mien bi]]ejjed jadatta l-magni tieg[u, u g[amilnieha i]jed fa/li biex isir is-self ta’ karti tal - flus ming[and il banek /entrali nazzjonali , b’arran;amenti i]jed flessibbli fir-rigward ta’ kollateral u sigurtà. X ’ hemm aktar li jistg[u jag[mlu jew li g[andhom jag[mlu l-manifatturi u l-oper aturi tal-apparat tal-karti talflus qabel ma jid[lu l-flus il;odda? A[na fidu/ju]i li l-bi//a lkbira tal-manifatturi u l-operaturi di;à mexjin fit - triq it tajba . Se noffru l - g[ajnuna kollha tag[na , kemm min na[a tal - Bank ?entrali
Il-problemi fl-Iraq jikkaw]aw problemi fis-swieq finanzjarji Rapport minn MPM Capital Investments Ltd
L-in/ertezza fis-swieq finanzjarji waslet sabiex xi indi/i naqsu fil-valuri matul din il;img[a. L-inkwiet fl-Iraq u nnuqqas ta’ tama li tinstab soluzzjoni malajr waslet g[al dan. Ilprezz ta]-]ejt jista’ ji;i affettwat jekk il-produzzjoni fl-Iraq tonqos min[abba dan l-inkwiet li wassal g[al mewt ta’ mijiet ta’ nies fi ftit jiem. L-ishma ta’ kumpaniji tal-ajru l-iktar li raw tnaqqis fl-a[[ar jiem segwiti minn kumpaniji talkostruzzjoni fl-Ingilterra fejn jidher li se jsir sforz ikbar biex ji;i kkontrollat is-self fuq ix-xiri ta’ djar. G[al kuntrarju, kumpaniji fis-settur tal-ener;ija raw ]idiet fil-prezz tal-ishma tag[hom. Wara snin ta’ nuqqas ta’ bejg[ ta’ djar fi Spanja, fl-a[[ar xhur is-suq qed jie[u l-[ajja u beda nie]el il-qg[ad f’dan il-pajji]. Jidher li anke l-Gre/ja bdiet turi progress u dan qed iwassal g[al
iktar fidu/ja biex dawn il-pajji]i jattiraw investiment barrani. Isswieq finanzjarji :ermani] u Fran/i] li fl-a[[ar ;img[at kienu qabdu ritmu tajjeb, sofrew daqqa lura matul l-a[[ar jiem hekk malli beda l-inkwiet fl-Iraq u jidher li se jkompli l-inkwiet fl-Ukrajna. L-isterlina qeg[da fl-aqwa livell li qatt kienet fl-a[[ar [ames snin. Bosta huma tal-fehma li wasal i]-]mien li din tibda tiddg[ajjef. Analisti finanzjarji stqarrew li l-ekonomija u lindi/i tas-suq finanzjarju
Bra]iljan mhux se jaraw xi titjib spettakolari minkejja li da nilpajji] nefaq aktar minn 11-il biljun dollaru biex jorganizza tTazza tad-Dinja. Il-fatt li lGvern jintervjeni wisq fis-swieq iwassal sabiex ikun hem nuqqas ta’ fidu/ja mill-investituri Wa[da mill-iktar muniti li ssa[[et matul din il-;img[a kienet id-dollaru Awstraljan. Lewro soffra telf kontra bosta muniti o[ra hekk kif fl-a[[ar xhur kien la[aq livelli rekord. I/-?ina produ/iet 9% iktar f’Mejju ta’ din is-sena fuq Mejju 2013. Kollox jindika li /-?ina qeda tirkupra wara xhur ta’ diffikultajiet fil-produzzjoni industrijali. Il-munita ?ini]a, il-Yuan, ukoll bdiet tirkupra. L-informazzjoni u [sibijiet inklu]i fl-artiklu huma provduti g[al skop ta’ edukazzjoni u informazzjoni biss u m’g[andhomx ji;u kunsidrati b[ala parir ta’ investiment
Ewropew kif ukoll min-na[a tal-banek /entrali nazzjonali, i]da dawk kollha li huma responsabbli g[all-apparat talkarti tal-flus jafu li fl-a[[ar mill - a[[ar hija r - responsab biltà tag[hom li ma jiddi]appuntawx il - klijenti billi jivverifikaw li l -magni kollha u t - tag[mir kollu tag[hom ikunu lesti mill-aktar fis biex ja//ettaw il-karti l;odda tal-10 ewro. Huwa fa/li tissellef il-karti tal - flus il - ;odda qabel ma dawn jo[or;u uffi/jalment, u kull min ikollu b]onn jag[mel dan jista’ jew jikkuntattja lillB?E jew ikellem direttament lill-bank /entrali nazzjonali ta’ pajji]u.
Ton Roos
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
8
OPINJONI
Bla triq u bla mappa (38) mil-lenti ta’ analista
Wasal i]-]mien li Joseph Muscat u l-Partit Laburista jibdlu d-diska – diska m;en;la. M’g[adhomx jitwemmnu meta jg[idu li l-Partit Nazzjonalista hu partit negattiv. :img[a ilu kelliem g[all-Partit Laburista qal lil ;urnal lokali blIngli] li “l-Partit Laburista g[andu politika po]ittiva filwaqt li l-Partit Nazzjonalista hu negattiv u distruttiv”. Ix-xitan ma [amilx. L-g[ada, meta rappre]entanti tal-PN ippre]entaw lill-iSpeaker talParlament An;lu Farrugia abbozz ta’ li;i dwar l-obe]ità, liSpeaker iddeskriva dak li qed tag[mel l-Oppo]izzjoni bilpre]entazzjoni ta’ diversi Abbozzi ta’ Li;ijiet b[ala “[idma ta’ Oppo]izzjoni [ajja li lejha l-poplu g[andu jkun grat”. Prova li l-Oppo]izzjoni la hi negattiva u lanqas hi distruttiva. “Jien dak li nwieg[ed, inwettqu” Ftit ilu Joseph Muscat b’vu/i g[olja ddikjara: “Jien dak li
nwieg[ed, inwettqu”. Lil Joseph Muscat nistaqsih x’sar minnha lmeritokrazija? U l-g[ajta ta’ Malta tag[na lkoll? X’sar minnhom il-weg[diet ta’ qabel l-elezzjoni li llum qed tag[mel loppost tag[hom? Il-poplu migdum u jaf x’inhi l-verità. Il-ma;;oranza ;iet ingannata u qed tbati filwaqt li lklikka li dejjem tikber qed tiffanga. Qabel l-elezzjoni ;enerali Joseph Muscat kien jis[aq dwar “Bidla fid-direzzjoni”, li “Malta tag[na lkoll”, li “mag[na tista’ ma taqbilx, i]da mag[na tista’ ta[dem”. Sa[aq li “Malta mhux ta’ dak jew tal-ie[or, mhux ta’ xi klikka jew ta’ xi politiku jew ta’ xi Partit”. Lill-[addiema assigurahom li “Jekk int [addiem, ikollok xog[ol li jixraqlek”. Malta kienet mi]g[uda bi w/u[ jitbissmu minn fuq il-billboards li kienu jg[idulna “Il-PL se jtaffi t-tbatija tal-anzjani”, “Aktar flus f’butek”, “Inwasslu l-medi/ini lill-anzjani f’darhom”. U/u[ ta’ tfajliet fuq
Malta Tag[na Lkoll ta’ Joseph Muscat... Nistaqsu lis-Segretarji Permanenti li tne[[ew wara ftit ;ranet tal-elezzjoni, nistaqsu lil John Rizzo (eksKummissarju tal-Pulizija) jew lil Martin Xuereb u lil David Attard (eksKmandant u d-Deputat tieg[u fil-Forzi Armati), nistaqsu lill-kapijiet ta’ dipartimenti tal-Gvern u lill-mijiet ta’ impjegati tal-Gvern li qalg[u u g[adhom jaqilg[u t-transfers il-billboards kienu jinsistu “G[ax hawn b]onn bidla fiddirezzjoni” u “G[ax nemmen fil-meritokrazija”. “:img[a hi twila wisq fil-politika” Mir-reb[a Laburista g[addew
sitta u sittin ;img[a mhux ;img[a wa[da biss u l-a;ir ta’ Muscat illum hu l-oppost talweg[diet li bihom inganna lil [afna votanti Maltin. Joseph
Muscat inganna lill-[addiema, lill-anzjani, li]-]g[a]ag[, lillmorda, lill-mara tad-dar, lillistudenti. Sa[ansitra inganna lilLaburisti stess – lil dawk li ma kinux tal-qalba, lil dawk li ma big[ux wi//hom fuq xi billboard, lil dawk li g[alihom lir;ulija mhix g[all-bejg[. Nistennew twe;iba Nistaqsu lis-Segretarji
Permanenti li tne[[ew wara ftit ;ranet tal-elezzjoni, nistaqsu lil John Rizzo (eks-Kummissarju tal-Pulizija) jew lil Martin Xuereb u lil David Attard (eksKmandant u d-Deputat tieg[u fil-Forzi Armati), nistaqsu lillkapijiet ta’ dipartimenti talGvern u lill-mijiet ta’ impjegati tal-Gvern li qalg[u u g[adhom jaqilg[u t-transfers. Dawn jg[idulna jekk Malta hix tag[na lkoll jew jekk hux veru li malLabour ta’ Muscat tista’ ma taqbilx i]da xorta tista’ ta[dem. Lil dawk it-tfajliet li minn fuq il-billboards qalulna li se jivvutaw Labour g[ax hawn b]onn bidla fid-direzzjoni jew g[ax jemmnu fil-meritokrazija, nistaqsuhom jekk g[adhomx jemmnu dak li stqarru. Nistaqsuhom jekk dak li stqarru kienx biex jakkwistaw xi [a;a ta[t Joseph Muscat. Lil dik li stqarret li “Nemmen f’Joseph, g[ax Joseph jemmen fija” nistaqsuha g[adhiex temmen f’Joseph u jekk Joseph g[adux jemmen fiha.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Gvern li qed i]arma minflok jibni Il-MEPA fl-istess nifs li ftit tax-xhur ilu approvat b’sa[[a lpro;ett tal-Gvern Laburista li jidda[[al fil-bajja ta’ Marsaxlokk tanker enormi b’[a]na ta’ gass biex jintu]a g[all-impjant ;did li se jkun qed jinbena f’Delimara, il-;img[a li g[addiet approvat li ji]]arma l-impjant tal-gass fil-Qajjenza – l-a[[ar pass wara li Gvern Nazzjonalista assigura u ra li dan l-impjant, f’nofs zona residenzjali f’Bir]ebbu;a, jieqaf u ma jibqax aktar jintu]a. Ji]]arma l-impjant tal-Qajjenza u tinbena [a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk Id-de/i]joni tal-MEPA li ]]arma dan l-impjant – filwaqt li hi po]ittiva, to[loq kuntrast qawwi mal-mod kif imxiet, tkellmet u a;ixxiet fuq il-ka] tat-tanker tal-gass f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk u li fuqu se tkun qed jin[a]en il-gass g[all-power station ta’ Delimara. Il-Gvern Laburista, i]da, mhux qed jag[ti widen g[all-appelli li sarulu mill-g[aqdiet ambjentali u mhux governattivi biex ma jo[loqx periklu g[as-sa[[a u s-sigurtà tar-residenti ta’ Marsaxlokk u g[al mijiet ta’ turisti u Maltin li j]uru ta’ kuljum dan il-villa;; pittoresk u li hu ta’ attrazzjoni unika f’pajji]na. Il-verità hi li dan il-Gvern qed i]arma impjant f’Bir]ebbu;a u flistess nifs jibni ie[or fil-vi/inanzi ta’ din il-lokalità u fl-istess port li jinkludi wkoll lil Bir]ebbu;a. Inutli kienu l-appelli biex it-tanker bil-[a]na tal-gass jitqieg[ed ‘il barra mill-port ta’ Marsaxlokk. Inutli kienu l-appelli minn min hu espert u tkellem favur is-sigurtà tar-residenti tal-lokalitajiet fl-in[awi ta’ Marsaxlokk. Hi tassew [asra kif il-gvern baqa’ sieket u baqa’ miexi dwar ilpro;ett ta’ [a]na tal-gass fuq tanker f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk. Dan hu a;ir, li b[alma kien fil-ka] tal-bejg[ ta/-/ittadinanza, baqa’ g[addej u rrombla minn fuq kul[add. Fil-ka] tal-bejg[ ta/-/ittadinanza, il-Gvern ukoll webbes rasu u bil-mo[bi tal-poplu – g[aliex qatt ma kienet issemmiet fil-kampanja elettorali u fil-programm elettorali li ppre]enta lill-poplu – qieg[ed l-identità tal-poplu Malti g[all-bejg[. Ir-reazzjoni g[al din id-de/i]joni tal-gvern b’rabta mal-bejg[ ta/-/ittadinanza wkoll kienet negattiva mill-ma;;oranza tal-poplu tag[na, kif tfisser dan l-a[[ar ukoll mir-rivista influwenti Bloomberg, li irreferiet g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza daqslikieku qed jinxtraw il-;ojjelli. :ab fix-xejn ukoll l-identità tal-poplu Malti Dan hu e]empju ie[or ta’ kif dan il-Gvern, ]arma u ;ab fix-xejn l-identità tal-poplu Malti u G[awdxi. Identità li tant konna kburin biha wara li l-poplu tag[na g[amel ]viluppi u progress kbir fla[[ar snin, tant li konna kkunsidrati fost il-pajji]i e]emplari u li qed jag[mlu progress kemm fost l-istati membri tal-Unjoni Ewropea kif ukoll fiz-zona ewro. Settur ie[or li l-gvern irid joqg[od [afna attent li ma j]armax u nispi//aw f’inkwiet serju, hu dak relatat max-xog[ol, hekk kif ilqg[ad xahar wara xahar qieg[ed juri li qed ji]died minflok jonqos. U dan g[aliex il-postijiet tax-xog[ol li qed jin[olqu, fil-ma;;orparti kbira tag[hom, huma fis-settur pubbliku u mhux fil-privat. Qed in]armaw ukoll dak li bnejna fil-qasam tax-xog[ol Ix-xejriet fil-qasam tax-xog[ol ukoll jidher li qed i]armaw ixxog[ol kbir li sar fl-a[[ar snin hekk kif tul dawn l-a[[ar xhur, Malta ni]let mir-raba’ g[as-seba’ post fil-klassifika ta’ pajji]i blanqas rata ta’ qg[ad. Dawn huma e]empji u xejriet li qed nesperjenzaw. Esperjenzi frott ta’ politika li mexa biha dan il-Gvern fl-a[[ar 15-il xahar.
imorru biex ja[lu ]-]mien. Nistaqsi li Alfred Sant issa hu elett, se jkun qed imur ilParlament Ewropew biex jg[addi ]-]mien? Min ;ie elett b[ala Membru Parlamentari Ewropew irid ja[dem g[all pajji] u mhux joqg[od xalata kif kien ja[seb Sant.
Tke//ija mhux tg[anniqa L-a;ir u l-im;iba tal-Prim Ministru Joseph Muscat b’rabta mal-ka] tal-kandidat tieg[u Cyrus Engerer, li g[andu wkoll diversi karigi uffi/jali fil-gvern ta’ Muscat, fil-fehma tieg[i hu ]baljat u skandalu]. Wara li Cyrus Engerer kien ikkundannat sentejn [abs fuq ka] ta’ pornografija, u ]eblah lill-partit tieg[u, minflok tah lezzjoni u ne[[ieh minn kollox, rajna lil Muscat jiddefendih u quddiem folla ta’ nies li kienu qed jisimg[uh, qal li Cyrus Engerer hu tassew ra;el talazzar. Muscat ma messux waqa ’ f’dan il-livell g[ax ta messa;; li kull min jag[mel xi [a;a skandalu]a, b[alma g[amel Cyrus, lest akkost ta’ kollox li jiddefendih u mhux biss , ifa[[ru g[al dak li g[amel. Suldati tal-azzar huma dawk in-nies li jag[mlu ;id lil-pajji]. Imma skont Muscat, dawn ma jag[rafhomx. Min jag[mel il[ni]rijiet b[al Cyrus Engerer, dawk suldati tal-azzar g[alih. Muscat, kull darba li jsemmih quddiem niesu, jippretendi li tela’ s-sema. Imma li ma jafx Muscat hu kemm g[amel [a]in. Infakkru li [anqa ta’ [mar qatt ma telg[et is-sema.
G Bususttil In-Naxxar
Min ;ie elett MEP irid ja[dem g[all-pajji] u mhux joqg[od xalata kif kien ja[seb Sant
Smajna u rajna wkoll kif Muscat u l-Ministru Helena Dalli iddefendew lil Cyrus Engerer u ddikjara wkoll li mhumiex lesti li jne[[uh millpo]izzjonijiet u karigi li g[andu mag[hom. Fil-fehma tieg[i, waqqg[alhom wi//hom l-art. Nistaqsi lill-Kap tal-LGBT kif ta[sibha fuq il-ka] ta’ Cyrus Engerer u jekk taqbilx li dan g[andu j]omm il-po]izzjoni li g[andu fil-Kumitat wara li filfehma tieg[i iddi]onorahom u waqqag[hom g[ar-redikolu. Nikkummenta wkoll fuq lelezzjoni ta’ Alfred Sant b[ala MEP. Infakkru f’dak li kien jg[id li dawk li jkunu eletti g[all-Parlament Ewropew
Qed jinvestigaw^ Mill-elezzjoni tas-sena lo[ra, ’il fuq minn sena ilu sallum, ma nafx kemm kien hemm ka]i li dwarhom il-pulizija sempliciment qaltilna li qed tinvestiga u donnu jintesa kollox. Ka]i b[al tar-Rabat involut JPO, dak ta’ Scerri Fuq ilFosos, id-daqqa ta’ ponn lillpazjent l-isptar, u [afna o[rajn. Tag[mel tajjeb li kieku l-media tinvestiga ftit dawn il-ka]i u jkkuntattja dwarhom lill-pulizija. Probabbilment tg[id li g[adha tinvestiga! Ma nag[mlux mod hux li dawn il-ka]i ser jibqg[u sejrin mar-ri[ ghax fihom kien hemm involuti nies qrib il-Partit Laburista? G. L. Camilleri Il-Furjana
25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Prim Ministru Eddie Fenech adami inawgura skola ;dida spe/jali g[al tfal fi]ikament bi b]onnijet spe/jali li ssemmiet g[al San Miguel Febres. Il-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista jibda jiltaqa’ llum bit-tema ‘Il-[addiem: illum u fil-;ejjieni’. }ag[]ug[ ta’ 19-il sena mill-Mosta miet tra;ikament f’in/ident tat-traffiku waqt li kien qed isuq mutur meta tilef il-kontroll u mal-[abta miet. Id-Deputat So/jalista Alex Sceberras Trigona qal fi stqarrija, li l-kontijiet tad-dawl u l-ilma li [allas u li ppubblika s-Segretarju Parlamentari Ninu Zammit wara li l-Kap talOppo]izzjoni Laburista kien ta direttiva biex ma jit[allsux kontijiet, kien [allashom missieru.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
10
INTERVISTA
Oliver Friggieri
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (105)
Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef
Fil-[ar;a tal-lum ta’ InNazzjon qed nippubblikaw ilmija u l-[ames parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar i//elibat (it-tieni parti). Dan bliskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu blaktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna. Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Ilqarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenemail g[al dan lza u iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe . mikallef@media . link .com.mt.
Ritratt qawwi li juri sa/erdot wa[du... hi realtà iebsa [afna li [afna sa/erdoti u reli;ju]i jg[addu minnha ta’ spiss... dik li jsibu ru[hom wa[edhom. Fi tmiem ;urnata ta’ [idma, meta jduru biex huma wkoll jaqsmu ftit [sibijiet ma’ xi [add intimu qrib tag[hom... u jsibu li m’hemm [add... Hi realtà iebsa... aktar u aktar meta l-istess sa/erdot jew reli;ju] ma jkollux missier jew omm jew [utu jew, jekk ikollu, dawn ikunu joqog[du ferm lil hinn minnu
Imma jista’ jkun li lKnisja, anki fid-diffikultajiet li g[addejja minnhom illum, tibqa’ tag[laq il-bieb f’wi// dawk li jkunu msej[a biex iservu fi [danha b[ala Ministri i]da li jkollhom ix-xewqa wkoll li jkollhom il-mara u lfamilja tag[hom^ G[all-inqas minn ]mien Pawlu VI ’l hawn ebda Papa ma ssogra jmiss it-tradizzjoni ta//elibat, anki jekk l-opinjoni pubblika tista’ tkun favur i]]wie; tar-reli;ju]i, jew hi indifferenti dwaru. Kull Papa jidher li jib]a’
jmiss imqar kemm kemm xi li;i li hi universali u hi wisq eqdem minnu. L-esodu ta’ sa/erdoti matul l-a[[ar g[exieren ta’ snin ma kienx bi]]ejjed biex lawtoritajiet tal-Knisja jmissu //elibat.
Dan l-a[[ar grupp ta’ nisa Taljani ng[aqdu u bag[tu ittra lill-Papa Fran;isku u stqarru mieg[u li huma g[andhom relazzjoni fissa ma’ sa/erdot#reli;ju]. Fissrulu t-tbatijiet kbar tag[hom u tas-sie[eb tag[hom li jkollhom imexxu ’l quddiem ir-relaz-
zjonijiet tag[hom bl-aktar mod diskret u klandestin. Min-na[a tieg[u l-Papa Fran;isku wera li jifhem tajjeb it-tbatijiet li g[addejjin minnhom dawn in-nies u m’g[alqilhomx il-bieb. Allura x’ta[seb li ried jg[id il-Papa Fran;isku dan l-a[[ar meta kkummenta mal-;urnalisti li /-/elibat mhux domma, u g[alhekk jista’ jinbidel^ Ta[seb li wera ftu[ g[al qbil, jew qed i[alli l-bieb miftu[ g[all-istudju^
Ma hix [a;a [afifa li Papa jbiddel li;i antika tal-Knisja, anki meta hi li;i kollha kemm hi istituzzjonali, umana. Madankollu, ebda Papa ma jista’ jonqos li jintlaqat millu;ig[ ta’ nies li jixtiequ jlaqqg[u l-[ajja tag[hom malli;i tal-Knisja. Konflitti b[al dawn ma humiex po]a jew kapri//. Iddiskorsi tal-Papa Fran;isku huma mimlijin [jiel ta’ /erta ansjetà li hu jidher li j[oss min[abba l-konflitt bejn irrealtà umana u l-li;i ekkle]jastika. Hemm triq tan-nofs bejn illi;i g[al ku[add u l-problemi tqal tal-individwu? B[addivorzju u b[all-ordinazzjoni
sa/erdotali tan-nisa, i/-/elibat hu wie[ed mis-su;;etti li jindikaw it-tensjoni m;arrba minn persuni li jixtiequ jaraw kompromess bejn il-qag[da privata tag[hom u l-li;i universali tal-Knisja. Xi mkien f’dawn il-kwistjonijiet kollha hemm sikwit implikazzjoni sesswali. Hemm ukoll in-nuqqas ta’ importanza tal-mara fil-[ajja tal-Knisja. Il-Kon/ilju Vatikan II u anki Papiet li ;ew wara dejjem sabbtu l-bibien g[al din il-possibbiltà. Qalu LE. Tmien mitt sena s[a[ li fihom il-Knisja Kattolika Rumana qalet le g[a]]wie;. Hemm min jinterpreta dan l-atte;;jament b[ala Knisja ta’ ras iebsa, b[ala Knisja li tkompli ssir irrilevanti… Nibda bil-kwistjoni ta’ Knisja li tissogra ‘li tkompli ssir irrilevanti’. Kull kri]i fi [dan ilKnisja ma tista’ qatt tmiss ilqofol tag[ha. Il-mi]erji stess tag[ha ta’ elfejn sena s[a[ huma prova li l-Knisja fiha forza li hi is[e[ minnha stess. Hi forza li ma hix tag[ha, talent li hi stess ma hix kapa/i tirvinah. Ir-rilevanza tal-Knisja tinsab fit-tag[lim tag[ha dwar
is-sens tal-e]istenza, dwar innis;a tal-fer[ u tan-niket, u dwar it-tmiem, il-mewt li tirrendi kollox inutli, irrilevanti. Ta[t l-indifferenza u l-kalma tal-folla hemm l-ansjetà mwe;;g[a tal-individwu. IlKnisja tista’ tirrendi lilha nnifisha, hi stess, irrilevanti, imma l-qofol tag[ha jibqa’ l-istess, b[al tektika insistenti fuq ilmo[[ u l-qalb ta’ kul[add. L-aspirina tista’ ma tog[;obniex, imma l-u;ig[ ta’ ras jibqa’ hemm xorta wa[da. Il-Knisja versus l-e]istenza, qisha l-aspirina versus l-u;ig[ ta’ ras. Il-persuna li twarrab lillKnisja min[abba l-mi]erji umani tal-Knisja tibqa’ dejjem l-istess persuna li trid tiffa//ja lisfida e]istenzjali. Il-fatt li l-awtoritajiet tal-Knisja baqg[u jg[idu le g[a]-]wie; tassa/erdoti hu fatt kollu kemm hu uman, u b’ebda mod ma jmiss ilfidi. Kollox jiddependi minn kemm individwu g[andu [ila jg[ix b’dan il-kuntrast (Knisja versus Ra;uni) ;ewwa fih. Hemm temi o[rajn li jnisslu t-turment ta’ kuntrast fil-Kattoliku, u dan il-kuntrast hu sfida: jew i;;orru, jew ma ;;orrux. IlKattoliku jrid jitg[allem jg[ix bilkri]i tar-ra;uni fil-but, b[ala karta tal-identità.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
11
INTERVISTA
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’
Insiru nafu a[jar min a[na
Ir-regolament ta/-/elibat fi [dan il-Knisja ma kienx minn dejjem i]da llum g[andu mijiet ta’ snin u mhu fa/li g[al [add li jibdel li;i b[al din b’daqstant g[eruq... madankollu mhu qatt esklu] xi a;;ornament... g[alkemm b’[afna kawtela, talb u prudenza...
Il-Kattoliku huwa Kattoliku anki meta l-intelli;enza tieg[u torbtu biex ja[seb u j[oss mod ie[or. Is-sin/erità hi problema wkoll, imma hi miktuba b’alfabett li Alla (sieket, wa[du) jaf jaqrah tajjeb. Fil-ka] tieg[i, lil dan il-kuntrast fissirtu fir - rumanzi tieg[i , f ’ karattri , f ’ sitwaz zjonijiet u fi ;rajjiet ( pere]empju , it - trilo;ija Hekk T[abbat il - Qalb Maltija , L Istramb u Il-Gidba). Kull kuntrast je[tie; xi forma ta ’ espressjoni, inkella… Il-Knisja hi rilevanti? Iva, dment li l-e]istenza tibqa’ dik li hi. Il-Knisja hija irrelevanti biss meta tirnexxi, meta ssir parti mid - dinja , tant li ma tibqax ting[araf. Hu l-periklu ewlieni g[all-Knisja fi ]mienna, l-g[adu li jgerrem minn ;ewwa. Il-Knisja wkoll tista’ titlef ilfidi, imma l-fidi tibqa’ xorta wa[da dak li hi. Il-kri]i ta//elibat li g[addew minnha bosta sa/erdoti mad-dinja kollha hi sewwasew din: il-we;g[a ta’ min ja[seb mod ie[or…
U dan kollu meta hawn Knejjes o[ra li fi [danhom jippermettu li l-Ministri ta’ Alla jkunu mi]]ew;in. Anki fi [dan il-Knisja Kattolika hemm sa/erdoti li huma mi]]ew;in u li g[andhom familja. Il - kwistjoni ta/ - /elibat fil -
Knisja Kattolika ;abet inkwiet kbir, u g[alhekk ;ara li kien hemm reazzjoni qawwija : l awtoritajiet riedu jag[lqu l argument , waqt li diversi sa/erdoti dde/idew li allura jissoktaw jimxu [ajjithom wa[edhom , kif dehrilhom huma. Fuq na[a, hemm il-kri]i talpersuna ( ra;el jew mara) li f’/ertu punt tal-[ajja t[oss il[tie;a li tirrevedi kollox , qabelxejn id-de/i]jonijiet ta]]g[o]ija. Fuq in-na[a l-o[ra, hemm l-ebusija tal-awtoritajiet. F ’ din is - sitwazzjoni qassis jew jitkisser wa[du fuq il Golgota , jew jissokta miexi sal-Qawmien. Ippruvajt nesprimi dan kollu fil-karattru ta’ Dun Grejbel, fir-rumanzi ItTfal Ji;u bil - Vapuri , La
Jibbnazza Ni;i Lura, u Dik idDg[ajsa f ’ Nofs il - Port . Fl isfond tal - konfront bejn is sa/erdot u s-sistema tal-poter hemm Kristu versus Pilatu. Ilparadoss ikompli sal-a[[ar: lisqof, wara kollox, qeda dmiru dejjem, anki jekk kien dmir li [alla ;rie[i miftu[a warajh . Pilatu ma kellux ra;un, imma... kellu tort? Ippermettili mmur ftit lura u nag[mel mistoqsija xi ftit assurda – int temmen li /-/elibat hu ta’ valur g[all-operat#[idma tal-Knisja^ Aktar u aktar flistil ta’ [ajja li qed ng[ixu fiha llum^ Il-Kristjanità g[andha qofol li hu evidenti fil-Van;elu: din id-dinja hi post fejn isir vja;;
qasir li jwassal sa punt a[[ari g[al dejjem. Hu vja;; doloru] u mimli tama li g[andu jwassal g[attwettiq tal-akbar istint li hemm fil - bniedem : il - permanenza . Kull fejn hemm qalb hemm xi [add li: (1) ma jixtieqx ibati u li (2) jixtieq ikun hieni g[al
dejjem. F’dan il-kuntest i/-/elibat hu mezz biex jintla[aq dan l-g[an a[[ari . Fi kliem ie[or , kull aspett tal - li;i suprema tat tbatija g[andu tifsira. It-tbatija ma hix g[alxejn. Fuq dan issies jistrie[ kollox. F’dan il-ka], it-tbatija hi //elibat , u f ’ kull ka] ie[or hemm xi forma o[ra ta’ tbatija. Mela /-/elibat g[andu valur kbir [afna, sewwasew g[aliex jissospendi aspett ewlieni tal[ajja tal-persuna. Ikolli ntemm din il-konversazzjoni b’mistoqsija mill-aktar naturali> x’relazzjoni g[andu /-/elibat illum mal-fundatur ta]Sa/erdozju, ji;ifieri ma’ Kristu^ Il - [ajja kollha tiftiehem b[ala paradoss imla[[am filfigura e//ezzjonali ta’ Sidna :esù Kristu. Hu biss jg[odd, u bis-sa[[a tieg[u kollox jikseb sens, anki /-/elibat li jista’ jidher assurd… L-assurdità tidher li hi sqaq, imma ma hix [lief triq li twassal sal-pjazza.
Ma hix [a;a [afifa li Papa jbiddel li;i antika tal-Knisja, anki meta hi li;i kollha kemm hi istituzzjonali, umana. Madankollu, ebda Papa ma jista’ jonqos li jintlaqat mill-u;ig[ ta’ nies li jixtiequ jlaqqg[u l-[ajja tag[hom mal-li;i tal-Knisja. Konflitti b[al dawn ma humiex po]a jew kapri//. Id-diskorsi tal-Papa Fran;isku huma mimlijin [jiel ta’ /erta ansjetà li hu jidher li j[oss min[abba l-konflitt bejn ir-realtà umana u l-li;i ekkle]jastika
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
12
AMBJENT
Il-Kooperattiva GreenPak tag[laq g[al darb’o[ra s-sena b’fondi ]ejda GreenPak Cooperative Society g[al darb’o[ra rre;istrat profitt ta’ ’l fuq minn 130,000 ewro f’fondi ;;enerati millattivitajiet matul is-sena 2013. Dawn il-fondi se jitqassmu fost il-membri tas-so/jetà kooperattiva. Dan jikkonferma mill-;did limpenn kontinwu li g[andha lGreenPak g[al tmexxija tajba u tal-weg[da tag[ha li topera blinqas spi]a possibbli fl-interess tal-ambjent. Dan t[abbar waqt illaqg[a ;enerali annwali talkooperattiva. B’[idma madwar Malta u G[awdex kollu, GreenPak Coop timmani;;ja l-ippakkjar taliskart u torganizza r-ri/ikla;; tieg[u. Il-kooperattiva tir/ievi lfondi tag[ha minn kumpaniji li n-negozju tag[hom jikkontribwixxi lejn il-[olqien ta’ skart tal-ippakkjar tal-iskart. Dak li jibqa’ ]ejjed fil-fond fl-a[[ar tas-sena jing[ata lura b[ala Patronage Refund lil dawk l-istess kumpaniji li jkunu sostnew finanzjarjament il-[idma ta’
GreenPak u li huma membri talkooperattiva. L-ammont ta’ fondi li jing[ataw lura jin[admu proporzjonalment skont kemm
GreenPak kontinwament torganizza kampanji edukattivi biex tkattar dejjem aktar il-benefi//ji tar-ri/ikla;;
il-kumpanija tkun [allset lillkooperattiva. Il-Kap E]ekuttiv ta’ GreenPak Mario Schembri, qal: “Minn mindu GreenPak inbidlet minn kumpanija privata g[al so/jetà kooperattiva mmexxija millmembri tag[ha stess kibret u ssa[[et tul i]-]mien. Il-fatt li rnexxielna g[al darb’o[ra niks-
bu sena o[ra bi profitt juri li GreenPak tmexxi skema tal-ipppakkjar tar-ri/ikla;; b’mod professjonali fuq ba]i ta’ bla qlig[.” “Nistiednu u ninkura;;ixxu lil dawk il-kumpaniji jew individwi kollha biex jikkunsidraw li jing[aqdu ma’ GreenPak. Irrispettivament mid-daqs ta’ negozju, l-istatut tal-kooperattiva ji]gura li jkun hemm rappre]entazzjoni ugwali fit-te[id tad-de/i]jonijiet importanti kollha,” ]ied Mario Schembri. GreenPak, li topera skema awtorizzata mill-MEPA, hi likbar skema tal-;bir tal-iskart f’Malta, b’iktar minn 1,300 kumpanija, filwaqt li 38 Kunsill Lokali awtorizzaw lillGreenPak bl-immani;;ar taliskart fil-lokalità tag[hom. Din l-organizzazzjoni hi attiva [afna wkoll fil-kamp internazzjonali u fil-fatt g[enet biex titwaqqaf EXPRA, organizzazzjoni inter-
nazzjonali li ma ta[dmix bi qlig[ u li tippromwovi l-kun/ett li l-industrija nnifisha g[andha tie[u [sieb ir-ri/ikla;; u mhux jintefa’ dan il-pi] fuq il-Gvern jew l-Awtoritajiet Lokali. G[al dawn l-a[[ar 10 snin, GreenPak kienet ukoll wa[da minn 35 organizzazzjoni li joperaw ta[t l-umbrella ta’ PRO Europe. Waqt il-laqg[a ;enerali annwali kien approvat ilBusiness Plan g[all-2014. Ilkumitat jikkonsisti minn Martin Borg, Dennis Zammit Cutajar, Edward von Brockdorff, Andrew Cutugno, Pierre Fava, u Victor Galea. Il-Kap E]ekuttiv ta’ GreenPak hu Mario Schembri. G[al iktar tag[rif dwar isSo/jetà Kooperattiva ta’ GreenPak wie[ed jista’ jikkuntattja lil GreenPak fuq 21660233 jew bl-email fuq info@greenpak.com.mt.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
13
PA:NA 13
Pa;na 13
Lil hinn mis-sa[na tal-ballun... kur]itajiet, seksik, g[ajdut, fatti mo[bija... u aktar mi;bura minn Joe Mikallef
Bil-vle;;a, il-qaws u l-i]bandola...! L-awtoritajiet fil-Bra]il qed jag[mlu dak kollu li jistg[u biex it-tajjeb u s-sabi[ ikun tra]mess lil hinn mill-pajji], i]da l-problemi kbar li ta’ kuljum qed jinqalg[u waqt it-Tazza tad-Dinja jibqg[u kemm jista’ jkun misturin. Problemi kbar ta’ infrastruttura li g[adha mhix lesta. U darba ma titlestiex issa, allura ma titlesta qatt! Problemi kbar ta’ trasport u sigurtà. Problemi ta’ lo;istika. Problemi ta’ faqar... Insomma... ftit, jew [afna, minn kollox... U miljuni ta’ nies fil-Bra]il huma mxebbg[in sal-ponta ta’ mne[irhom. G[ax flok il-Mundjal ;abilhom il-;id, qed i;ibilhom aktar g[aks u faqar. B[al dawn il-membri ta’ tribù partikulari li l-awtoritajiet qed jheddu li je[dulhom l-art bl-isku]a li jridu jtejbu s-servizzi pubbli/i... Allura qatg[uha li jo[or;u fit-toroq jipprotestaw... u ma’ wi//hom sabu lill-Forzi tal-Ordni armati sa snienhom, gass tad-dmug[, lembubi, balal tal-plastik, ]wiemel tal-kavallerija... I]da l-membri ta’ dan it-tribù la qatg[u qalbhom u wisq inqas qag[du lura... irrea;ixxew kif jafu u skont il-mezzi li g[andhom... ilvle;e;, l-i]bandoli, il-lanez u l-qaws! ■ Healthy diet... la[am a[mar, [ut u ti;ie;...!
Il-kontin;ent tal-Awstralja kien l-ewwel wie[ed li wasal il-Bra]il biex jil[aq jidra sew il-klima u l-ambjent ta’ dan il-pajji]. Ilu hemm mit-28 ta’ Mejju. I]da ftit li xejn smajna dwaru. Issa, ftit ftit, bdew jo[or;u xi kur]itajiet dwaru wkoll... Pere]empju l-kontin;ent jesi;i li ta’ kuljum ikun provdut b’healthy diet ibba]ata fuq la[am a[mar, [ut u ti;ie;! Fuq kollox, [afna [axix. Esi;a wkoll numri ta’ magni tal-kafè qrib il-kwartieri fejn qed jallo;;ja... naturalment kafè bnin li r-ri[a tieg[u biss taqsam ilqlub...
■ LAURA ‘LOLA’ GADEA Insomma... tara wa[da u tinsa ’l-o[ra! Tal-lum jisimha Laura ‘Lola’ Gadea. Hi pre]entatri/i tattelevi]joni fi Spanja. Isimha hu rinomat mat-televi]joni. Imma b[alissa mhix fl-a[barijiet min[abba l-professjoni tag[ha... B[alissa qed tisraq l-attenzjoni g[ax hi kklassifikata b[ala wa[da mill-isba[ nisa tal-plejers li qed jie[du sehem fit-Tazza tad-Dinja fil-Bra]il. U g[ada jitla’ wkoll is-siparju g[at-tim Ar;entin ta’ Gonzalo Higuain... g[ax bil-[aqq l-attakkant ta’ Napoli g[andu lil Laura ‘Lola’ Gadea b[ala l-fjamma l-;dida ta’ qalbu! Mistoqsija wa[da... kemm se jsaddu flimkien?!
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
14
KONSUMATUR
Biex konsumatur ma jitlifx depo]itu Depo]itu normalment jit[allas sabiex ji;i kkonfermat ordni ta’ prodott jew servizz. Meta konsumatur ja//etta li j[allas depo]itu, ikun qed jid[ol fi ftehim ta’ xiri mal-bejjieg[ sabiex jixtri prodott jew servizz partikolari. Dan il-ftehim jorbot legalment u ladarba jsir wie[ed ma jistax sempli/ement jer;a’ jibdielu. Wie[ed ikun jista’ j[assar xiri jekk ikun hemm ftehim bejn i]]ew; partijiet li l-ordni tista’ ti;i kkan/ellata u li d-depo]itu jing[ata lura lill-konsumatur. F’dan il-ka] importanti li l-ftehim isir bil-miktub. Ftehim bil-miktub
Minkejja li ftehim verbali jorbot u legalment jista’ ji;i infurzat, ikun a[jar li kuntratt ta’ xiri jsir bil-miktub. F’dawn ilkuntratti g[andu jkun hemm miktub b’mod /ar it-tip ta’
prodott jew servizz li se jinxtara, il-prezz totali, l-ammont ta’ depo]itu m[allas, u d-data meta l-prodott jew servizz se ji;i pprovdut lill-konsumatur. Il-kuntratt ta’ xiri huwa importanti g[aliex jekk ma ji;ix osservat mill-bejjieg[, il-konsumatur ikollu dritt i[assar ixxiri u jitlob id-depo]itu lura. Jekk pere]empju d-data talkunsinna ma ti;ix osservata mill-bejjieg[, il-konsumatur jista’ j[assar ix-xiri u jitlob ilflus li [allas lura. L-istess dritt japplika jekk il-prodott jew servizz ma jkunx konformi malkuntratt tax-xiri, jew il-bejjieg[ ma jirnexxilux jipprovdi lprodott jew servizz ordnat. Il-flus tad-depo]itu Il-konsumatur m’g[andux dritt jitlob il-flus tad-depo]itu lura jekk sempli/ement jer;a’ jibdielu mix-xiri li jkun g[amel.
Wa[da mill-ikbar problemi li konsumatur jista’ jiffa//ja hi li l-bejjieg[ jag[laq in-negozju tieg[u. Jekk ji;ri hekk ikun diffi/li [afna g[all-konsumatur biex ji;bor lura d-depo]itu li jkun [allas
Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt
Jekk ikun irid i[assar ix-xiri, [afna drabi l-konsumatur jitlef id-depo]itu. Dan però mhuwiex l-uniku riskju. Meta konsumaturi jer;a’ jibdielhom, legalment jistg[u ji;u obbligati jkomplu bix-xiri. Biex ti;i evitata sitwazzjoni fejn il-konsumatur jer;a’ jibdielu, ikun a[jar li qabel ma jikkommetti ru[u jdur ftit u jara
x’qed joffri s-suq. F’ka] ta’ prodotti li konsumatur m’g[andux b]onnhom g[alissa, imma se ji;i b]onnhom fil-futur, ikun a[jar jekk dawn ma ji;ux ordnati [afna snin qabel. Wie[ed g[andu jiftakar li ma]]mien ji;u kkreati mudelli ;odda u g[alhekk il-konsumatur ikollu g[a]la ikbar. Meta nordnaw mill-bog[od Meta prodott ji;i ordnat millbog[od, permezz ta’ mezz ta’ komunikazzjoni, b[at-telefown, bil-posta, jew bl-internet, f’dan il-ka] il-li;i tag[ti aktar drittijiet lill-konsumatur. Meta jag[mel dan it-tip ta’ xiri l-konsumatur g[andu dritt g[al perjodu ta’ ]mien li matulu jista’ jikkan/ella x-xiri. Dan i]-]mien huwa ta’ [mistax-il ;urnata, f’ka] li x-xiri jsir ming[and bejjieg[ lokali, u ta’ mill-inqas sebat ijiem jekk ix-
xiri jsir ming[and bejjieg[ Ewropew. Dawn il-;ranet jibdew jg[oddu mid-data meta lo;;etti ordnati jaslu g[and ilkonsumatur. Waqt dan il-perjodu ta’ ]mien, il-konsumatur jista’ jer;a’ jibdielu, jikkan/ella x-xiri, u jitlob il-flus li [allas lura. Meta konsumatur ikun /ert mill-prodott jew servizz li g[andu b]onn jixtri, kif ukoll ming[and min se jixtri, huwa flinteress tal-konsumatur li lammont ta’ depo]itu li j[allas ikun l-inqas possibbli. Il-konsumatur g[andu jiftakar li meta j[allas depo]itu qed i[allas g[al xi [a;a li g[adha mhijiex
g[andu, u li sakemm tasal g[andu jistg[u jinqalg[u diversi problemi. Meta negozju jing[alaq Wa[da mill-ikbar problemi li konsumatur jista’ jiffa//ja hi li lbejjieg[ jag[laq in-negozju tieg[u. Jekk ji;ri hekk ikun diffi/li [afna g[all-konsumatur biex ji;bor lura d-depo]itu li jkun [allas. Il-konsumatur jista’ wkoll jiffa//ja problemi bl-ordni g[aliex il-prodott ma jasalx kif imwieg[ed. F’ka] li ji;ri hekk, is-sa[[a tal-konsumatur u l-possibbiltà li
jie[u rimedju ming[ajr dewmien ]ejjed, xi drabi tkun tiddependi fuq kemm g[ad fadallu jag[ti flus lill-bejjieg[. G[aldaqstant meta jkun possibbli l-konsumatur g[andu j]omm flusu sakemm l-o;;etti ordnati jaslu u ji;u //ekkjati sew minn xi difetti jew problemi o[ra.
L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq il-freephone 80074400 jew innumru tat-telefown 23952000. (Odette Vella hi Senior Information Officer fl-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur.)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
A{BARIJIET TA’ BARRA
15
‘Iwaqqfu’ l-avvanzi tal-militanti Sunniti fuq Bagdad L-IRAQ
Il-qawwiet tal-Gvern Iraqi qed jirnexxilhom i]ommu lill-militanti Sunniti msie[ba mal-Al-Qaida milli javvanzaw fuq il-kapitali Bagdad, u meta t-truppi talArmata qed isibu wkoll l-appo;; tal-milizzji X’iti u Kurdi fil-battalji li j[ollu u jorbtu g[all-futur tal-Iraq. Il-qawwiet alleati anki [adu lura xi bliet minn idejn il-;ellieda tal-grupp ‘Stat I]lamiku fl-Iraq u l-Levant’, madankollu dawn ilfanati/i Sunniti li jridu ji]viluppaw l-Iraq b[ala ‘Kalifat’ I]lamiku xorta g[adhom jokkupaw l-in[awi prin/ipali ta’ Tikrit u Mosul. Dan waqt li qamu l-’battalji kbar’ madwar il-belt ta’ Tal Afar, lejn il-Punent ta’ Mosul, u meta numru ta’ distretti spi//aw su;;etti g[all-bumbardamenti kontinwi. Intant, l-aircraft carrier Amerikan, USS George HW Bush qed iba[[ar lejn il-Golf b’ka;un ta’ din il-kri]i, madankollu, l-Istati Uniti g[amlitha /ara li l-ebda suldat Amerikan ‘m’g[andu jirfes l-art tal-Iraq’. Min-na[a tieg[u, il-:eneral tal-Armata Iraqija, Qasim Ata, sostna li l-militar tieg[u ‘re;a’ [a l-inizjattiva’ fil-battalji kontra lestremisti I]lami/i Sunniti, u fejn kiseb lura ammont ta’ territorju, minbarra li qatel ‘g[exieren ta’ militanti’. Rapporti o[ra qalu li l-militanti ‘tal-Levant’ ippruvaw jid[lu filbelt ta’ Tal Afar fejn ir-residenti huma m[alltin bejn is-Sunniti u
x-X’iti u meta t-truppi tal-Gvern li huma stazzjonati fl-in[awi spi//aw i;arrbu t-telfiet kbar. Intant, il-qawwiet tal-Gvern Iraqi qed jinga;;aw ir-reinforzi fil-belt ta’ Samarra u fejn jidher li qeg[din i[ejju g[al kontro-offensiva fuq Tikrit; il-belt fejn trabba l-eks-dittatur Iraqi, Saddam Hussein, li, fl-2003, tke//a millpoter waqt l-inva]joni tal-Iraq mill-qawwiet multi-nazzjonali li kienu ta[t it-tmexxija tal-Istati Uniti. Salbiera[ kienu g[addejjin ilbattalji bejn il-militanti Sunniti u s-suldati Iraqin lejn il-Lvant ta’ Tikrit, b’rapporti o[rajn jg[idu li t-truppi li [adu lura l-belt ta’ Ishaq minn idejn l-estremisti kellhom isibu l-katavri ma[ruqin ta’ diversi pulizija. Filwaqt li [afna ribelli Sunniti qed ji;;ieldu ‘ta[t il-bandiera talmoviment asso/jat mal-AlQaida’, eluf o[ra ssie[bu malmilizzji li qed jirre]istuhom u wara s-sej[a spe/ifika talAyatollah Ali al-Sistani; l-aktar reli;ju] tax-X’iti li g[andu influwenza fl-Iraq. Fi ]viluppi o[ra, l-eks-Prim Ministru tar-Renju Unit, Tony Blair, insista li l-inva]joni tal-Iraq (fl-2003) fejn kienu anki prominenti l-qawwiet Britanni/i ‘ma ta[tix’ g[ar-rivoluzzjoni vjolenti attwali fil-pajji] tal-Golf. Blair, li kien qed ikellem lill-BBC, qal ukoll li ‘xorta kienu se jinqalg[u l-problemi kbar fl-Iraq, li kieku hu u l-alleati ma ppersistewx blinterventi tag[hom bl-iskop li jqa//tu lil Saddam.’
Voluntiera li ssie[bu mal-qawwiet regolari tal-Iraq biex ji;;ieldu kontra l-militanti s[ab tal-Al-Qaida jxejjru l-azzarini u jghajjtu slogans fil-Belt ta’ Kerbala, lejn in-Nofsinar ta’ Bagdad (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jaslu mijiet ta’ immigranti o[ra f’Palermo L-ITALJA
Mara Ukrena tidher waqt /erimonja fi Kiev fejn in-nies raddew [ajr lis-suldati li mietu fit-ti;rif tal-ajruplan militari li se[[ nhar is-Sibt fl-in[awi ta’ Luhansk (ritratt> EPA)
Ir-Russja tikkundanna l-attakk fuq l-Ambaxxata fi Kiev L-UKRAJNA
Ir-Russja rrea;iet bir-rabja g[al protesta vjolenti li saret nhar is-Sibt barra l-Ambaxxata tag[ha fi Kiev u fejn numru ta’ dimostranti spi//aw ikissru ttwieqi tal-kumpless u jqattg[u il-bandiera Russa. Id-dimostranti waddbu wkoll il-bombi tal-petrol minbarra li qalbu numru ta’ karozzi, birRussja qed takku]a lill-Pulizija Ukrena talli ‘ma g[amlet xejn biex twaqqaf l-attakk li abbu]a bil-kbir l-obbligi internazzjonali tal-Ukrajna’. Anki d-Dipartiment tal-Istat Amerikan ipprotesta dwar lin/identi fi Kiev, u sejja[ biex lawtoritajiet tal-Ukrajna jipprovdu s-sigurta xierqa lill-istaff diplomatiku tar-Russja. Sadanittant, l-Alleanza tanNATO [ar;et ir-ritratti li skont
hi jissostanzjaw l-akku]i talUkreni, fis-sens li t-tankijiet talgwerra Russi qasmu g[allUkrajna. Dan minkejja li Moska /a[det, kemm il-darba, li qed tibg[at dawn it-tankijiet biex jappo;;jaw lir-ribelli separatisti fl-Ukrajna tal-Lvant li, filpre]ent, qeg[din ji;;ieldu g[al unjoni akbar mar-Russja. Mifhum li hemm il-materjal dokumentat li juri numru ta’ tankijiet tal-gwerra tat-tip T-64 ‘fl-art proprja tal-Ukrajna’ u fejn – kuntrarju g[at-tankijiet talUkreni – m’g[andhom l-ebda marki li jistg[u jidentifikawhom. Intant, in-NATO qalet li r-ritratti inkwistjoni ‘jqajjmu l-mistoqsijiet sinifikanti’ dwar ir-rwol tar-Russja flUkrajna tal-Lvant. Filwaqt li dawn il-’provi’
mhux ne/essarjament huma konklussivi, l-indikazzjonijiet huma li n-NATO qed tfassal ‘profil pjuttost pre/i] tal-a[[ar avvenimenti fil-kri]i tal-Ukrajna’. Sadanittant, il-President talUkrajna, Petro Poroshenko, g[amilha /ara li be[siebu jirritalja kontra s-separatisti fl-artijiet Ukreni tal-Lvant, wara li huma waqqg[u ajruplan militari tattrasport, tat-tip Ilyshin-76, bilkonsegwenza li tilfu [ajjithom mad-49 suldat Ukren. L-ajruplan spi//a attakkat waqt li kien qed i[ejji g[all-in]ul fil-belt ta’ Luhansk u Poroshenko – li laqqa’ b’ur;enza l-uffi/jali tas-sigurta tieg[u – insista li ‘kulmin hu involut f’azzjonijiet ta’ terrori]mu daqstant /ini/i g[andu jie[u dak li [aqqu’.
Vapur tal-qawwiet tal-ba[ar Taljani wassal mas-767 immigranti illegali fil-Port ta’ Palermo wara li huma kienu rkuprati mill-ib[ra ta’ Sqallija waqt [idma ta’ fejda li damet g[al diversi jiem. Dan kien l-a[[ar grupp ta’ immigranti li spi//aw salvati u meta l-awtoritajiet Taljani ta’ kuljum qeg[din iwie;bu g[allmessa;;i ur;enti, fost l-e]odu tal-Afrikani u G[arab li qeg[din ja[arbu miz-zoni tal-gwerra. Fil-fatt l-Italja, lbiera[, qalet li fl-24 sieg[a pre/edenti kienu salvati ‘l fuq minn 1,524 immigranti mill-ib[ra tal-Mediterran u wara [ames interventi separati. Intant, twasslu wkoll, f’Palermo, l-katavri ta’ g[axar immigranti li tilfu [ajjithom waqt li kienu qed jippruvaw jaqsmu g[all-Ewropa millin[awi tal-Libja. Mifhum li talanqas erbg[in immigranti o[ra huma neqsin, u bir-rapporti jtennu li huma kienu
jiffurmaw parti mill-istess ‘grupp’ tal-immigranti mejtin. Is-sorsi infurmati qalu li lgrupp tal-immigranti inkwistjoni kien ila[[aq maddisg[in u li huma kienu qed jivvja;;aw b’dinghy li nqaleb u g[ereq xi 75 kilometri lejn itTramuntana tal-Libja. Il-konsegwenza ta’ dan kien li g[erqu seba’ nisa u tliet ir;iel u meta lqawwiet tal-ba[ar Taljani ma setg[ux jintervjenu fil-[in biex isalvawhom. L-a[[ar grupp ta’ immigranti salvati jinkludu mat-68 tfal u numru ta’ midruba li ttie[du lisptar b’ur;enza malli twasslu lport – u bir-rapporti jtennu li w[ud minnhom huma morda bliscabies. It-tensjoni kienet kbira waqt il-[idma tas-salvata;;, b’kelliema g[all-qawwiet marittimi Taljani jsostnu li w[ud millimmigranti li kienu tilfu lillg[e]ie] tag[hom waqt il-vja;; spi//aw jo[olqulhom ‘ilmumenti diffi/li’.
William ‘ippreferut’ mir-Re;ina IR-RENJU UNIT
Il-Britanni/i jidhru li jippreferu lill-Prin/ep William mir-Re;ina Eli]abetta, skont la[[ar st[arri; ta’ opinjoni – madankollu, ]-]ew; Irjali huma bil-wisq aktar popolari millaktar politi/i mag[rufin firRenju Unit. Filwaqt li ‘l fuq minn elfejn persuna [adu sehem fl-ist[arri; g[al The Sunday Mirror u lIndependent on Sunday, mat-68 fil-mija g[andhom limpressjonijiet ‘favorevoli’ tal-
Prin/ep, b’63 fil-mija jesprimu l-istess opinjoni dwar ir-Re;ina, li hi nanntu. Intant, huma biss 43 fil-mija li tkellmu b’mod po]ittiv fir-rigward tal-Prin/ep Charles, missier William, i]da anki hu mar a[jar mill-personalitajiet mag[rufa fl-amministrazzjoni. Fil-fatt, is-Sindku ta’ Londra, Boris Johnson, kien l-aktar li wasal ‘qrib’ tal-Irjali, b’rata ta’ popolarita ekwivalenti g[al 41 fil-mija.
Mat-28 fil-mija tan-nies li [adu sehem fl-ist[arri; iqisu lill-Prim Ministru Britanniku, David Cameron, minn lenti favorevoli, waqt li 26 fil-mija ja[sbu l-istess dwar Nigel Farage, il-Kap tal-UKIP. Millbanda l-o[ra, r-reazzjoni po]ittiva g[al Ed Miliband, li hu l-Kap tal-Partit Laburista flOppo]izzjoni, kienet riflessa ‘f’anqas minn wie[ed f’kull [amsa’ li wie;bu g[al dan list[arri;.
L-a[[ar refu;jati salvati jidhru ne]lin mill-vapur fil-port ta’ Palermo (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-BEL:JU> Parte/ipanti waqt il-festival ‘Ducasse de Mons’ ji;ru b’figurin ta’ dragun kbir waqt spettaklu fil-belt ta’ Mons. Dan l-avveniment, jew festival medjevali, ifakkar il-;lieda bejn San :or; (li jirrappre]enta t-tajjeb) u d-dragun (li jirrappre]enta l-[a]in) u fejn il-membri tal-pubbliku jippruvaw ji;bru partijiet mid-denb tad-dragun skont ir-ritwal inti] biex ‘jiggarantixxi x-xorti tajba’ g[al sena s[i[a (ritratt> EPA)
Tkompli l-offensiva fuq il-milizzji I]lami/i f’Benghazi
Il-Papa se j]ur l-Albanija f’Settembru
IL-LIBJA
IL-BELT TAL-VATIKAN
L-eks-:eneral tal-Armata, Khalifa Hifter, qed ikompli bloffensiva kontra l-milizzji I]lami/i li kienet bdiet xi ;img[at ilu u fejn, il-biera[, mietu erba’ membri tal-qawwiet tieg[u fost l-attakki ;odda fuq il-milizzji fil-Belt ta’ Benghazi. Hifter, li kien kap tal-militar waqt l-era tad-dittatur Libjan, Muammar Gaddafi, irid li je[les dawn iz-zoni mit-theddida talmilizzji, meta l-Libja qed teg[req aktar fil-kaos u l-estre-
mi]mu, i]da l-a;ir tieg[u qed ikun ikkundannat mill-awtoritajiet fi Tripli. Intant, uffi/jali tas-sigurta indikaw li l-qawwiet ta’ Hifter wettqu l-attakki mill-ajru fuq ilmilizzji f’Benghazi wara ‘la[[ar avvanzi mill-art’ u wara battalji li rri]ultaw f’numru ta’ maqtula. Ma ng[atawx wisq dettalji g[aliex is-sorsi inkwistjoni ma kenux awtorizzati biex ikellmu lill-istampa, i]da mifhum li
mietu wkoll numru ta’ milizzji I]lami/i. Ing[ad ukoll li l-milizzji fizzoni residenzjali ta’ Siddi Faraj u Qawarsha rre]istew il-qawwiet ta’ Hifter li kienu qed javvanzaw g[al fuqhom u sakemm da[lu fl-azzjoni l-helicopters ‘tal-eks-:eneral’ li bbumbardjaw l-in[awi ta’ Benghazi. Mhux mag[ruf kemm il-qawwiet ta’ Hifter kellhom idumu g[addejjin bl-a[[ar fa]i taloffensiva.
Trid tibni skola kontroversjali I?-?INA
I/-?ina qalet li g[andha tibni skola fil-G]ejjer Paracel fost ilpolemiki u d-di]gwid u blosservaturi jaqblu li l-pass spe/ifiku hu inti] biex ‘jenfasizza’ l-pre]enza ta/-?ini]i f’re;jun ta’ ba[ar fejn it-Tajwan u l-Vjetnam ukoll qeg[din jinsistu bid-drittijiet sovrani tag[hom.
I/-?ina tirreferi g[all-Paracel b[ala ‘Yongxing’ u ilha sentejn ti]viluppa komunita fuq ilg]ejjer. L-iskola inkwistjoni se tinbena g[al mhux aktar minn erbg[in tfal li l-;enituri tag[hom kollha qed ja[dmu flin[awi, u bis-sinifikat tag[ha jkun bil-wisq ‘akbar’, peress li lkumpless g[andu jg[in biex
issostni l-jeddijiet territorjali ta’ Beijing f’din iz-zona. Proprju x-xahar li g[adda kien se[[ in/ident bejn il-vapuri ta/?ina u l-Vjetnam rigward rig li /-?ini]i kienu po;;ew qrib ilG]ejjer Paracel, binNazzjonijiet Uniti tg[id li hi lesta biex isservi ta’ medjatur f’din it-tilwima.
Il-Papa Fran;isku qal li g[andu j]ur l-Albanija f’Settembru biex irodd ;ieh lil dawk kollha li batew ta[t ilkomuni]mu. Din se tkun l-ewwel ]jara talPapa f’pajji] Ewropew u meta hu g[andu jasal f’Tirana fil-21 ta’ Settembru. Intant, kelliema g[all-Vatikan qalu li l-Papa xtaq jibda ]-]jarat tieg[u fl-Ewropa b’dan il-pajji] li g[andu passat karatterizzat mill-persekuzzjoni so/jali u reli;ju]a u li g[adu sallum i;arrab l-effetti tal-faqar. L-eks-dittatur tal-Albanija, Enver Hoxha, kien iddikjara pajji]u b[ala ‘l-ewwel Stat ateju’ fl-1967. Ta[tu, u waqt leqqel tal-komuni]mu, l-Albanija damet g[al g[exieren tas-snin b[ala wa[da mill-aktar pajji]i i]olati tad-dinja. Hu minnu wkoll li fl-era ta’ Hoxha, numru kbir ta’ qassisin kienu spi//aw arrestati, birre;im ta’ dak i]-]mien jeqred numru ta’ knejjes, moskej u libreriji. Il-komuni]mu fl-Albanija
wasal fit-tmiem fl-1992, u lmibki Papa :wanni Pawlu II kien ]ar dan il-pajji] fis-sena ta’ wara. Min-na[a tieg[u, l-Papa Fran;isku qal li hu [erqan li jmur l-Albanija ‘biex jinkora;;ixxi pajji] li ilu jsofri lkonsegwenzi tal-ideolo;iji talpassat’.
Il-Papa Fran;isku (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
18
A{BARIJIET TA’ BARRA
G[exieren ta’ arresti waqt tfittxija g[al adolexxenti mitlufa I}RAEL
L-Armata ta’ I]rael qalet li arrestat madwar tmenin Palestinjan b[ala parti millimpenn biex issir taf e]att x’g[adda minn tliet adolexxenti I]raeljani li sparixxew fl-in[awi tax-Xatt tal-Punent. Dan wara li kelliema I]raeljani qalu li l-adolexxenti – ilkoll studenti — kienu n[atfu minn ‘grupp ta’ terroristi’ waqt li huma kienu fi triqthom lura lejn id-dar wara li attendew g[al-lezzjonijiet ta’ filg[axija. L-allegat ‘[tif’ se[[ qrib zona ta’ residenzi g[all-I]raeljani lejn it-Tramuntana ta’ Hebron u jista’ j[alli ‘l-ag[ar konsegwenzi’ g[ar-relazzjonijiet ta’ I]rael malPalestinjani. Dan meta t-tensjoni bejn i]]ew; rivali kbar tal-Lvant Nofsani ilha tbaqbaq sew mindu l-Palestinjani [abbru, f’April, li kellhom jid[lu g[al Gvern ta’ g[aqda li hu kkostitwit mill-
gruppi tal-Hamas u l-Fatah. Kelliema I]raeljani, intant, qalu li fil-pre]ent g[addejja ‘tfittxija bla heda’ g[al Naftali Frenkel u Gilad Shaar, li t-tnejn g[andhom sittax il-sena, u g[al Eyal Yifrach, li hu tliet snin akbar minnhom. Id-destin tal-adolexxenti, b[alissa, hu fuq fomm kull I]raeljan, bl-istampa ta’ I]rael qed jag[ti l-akbar prominenza possibbli lil dan il-ka]. Qed jing[ad li [afna fost ilPalestinjani arrestati huma membri tal-moviment I]lamiku tal-Hamas, b’diversi uffi/jali Palestinjani jikkonfermaw li qeg[din jikkooperaw fit-tfittxija g[a]-]g[a]ag[. Dan meta l-Prim Ministru ta’ I]rael, Benjamin Netanyahu, qed jakku]a lill-militanti tal-Hamas ‘dwar il-[tif’ u fejn insista li qed i]omm lill-Awtorita Palestinjana responsabbli g[al dak li jista’ ji;ri lit-tliet adolexxenti .
Militanti maqtula waqt l-attakki mill-ajru IL-PAKISTAN
IL-MALASJA> Normala Akmar Mohd Ridzuan, li hi dilettanta kbira tas-sriep, titbissem waqt li tippo]a g[al ritratt, u meta r-ra;el warajha jidher qed ipo;;i s-sriep ta’ kull daqs u kwalita fuq rasha. Ridzuan, li hi ‘snake charmer’ mag[rufa, qed tie[u sehem f’esebizzjoni bit-tema ‘Beauty and the Hisss’ fil-Mu]ew ta’ Darul Ridzuan, fl-Istat ta’ Perak. Normala, fil-pre]ent, qed tg[ix ;o kamra tal-[;ie; u fejn g[andha jikkumpanjawha xejn anqas mitt serp ta’ diversi spe/i, fosthom il-cobra, lpython u l-mangrove snake. Dan l-avveniment kien organizzat minn iben Ali Khan, li miet ftit ta]]mien ilu u li kien mag[ruf b[ala ‘r-Re tas-Sriep tal-Malasja’, bl-iskop li l-pubbliku jsir jaf aktar dwar dawn ir-rettili (ritratt> EPA)
Uffi/jali mal-Armata talPakistan qalu li nqatlu sa mitt militanti meta l-ajruplani talgwerra tag[hom wettqu sensiela ta’ attakki fuq il-mo[biet ‘tatterroristi’ fiz-zona ta’ Waziristan, lejn il-Majjistral talpajji]. L-ajruplani kkon/entraw lattakki b’mod partikolari fuq lin[awi ta’ Dehgan, fejn jiddominaw il-muntanji, u li huma mag[rufa b[ala fortizza g[allmembri tal-moviment tatTaliban kif ukoll g[all-militanti li g[andhom ir-rabtiet diretti mal-grupp Al-Qaida.
Filwaqt li ma [ar;itx konferma ming[and sorsi indipendenti, mifhum li [afna fost il-maqtula huma ;ellieda barranin, li l-parti kbira minnhom kienu ;ejjin mill-U]bekistan. Din kienet it-tieni sensiela ta’ raids fuq ir-re;jun spe/ifiku mindu l-militanti tat-Taliban li huma bba]ati fil-Pakistan wettqu l-attakk ta’ ;img[a ilu fuq l-ajruport ta’ Karachi. Hu mag[ruf ukoll li numru sostanzjali ta’ ;ellieda U]beki [adu sehem flassalt fuq dak l-ajruport internazzjonali li kien sewa l-[ajja ta’ madwar tletin persuna.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
19
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
9
10
11
IT-TEMP Ftit imsa[[ab li jsir ftit jew wisq imsa[[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Moderat min-Nofsinhar ix-Xlokk li jsir ftit qawwi mix-Xlokk BA{AR {afif g[al moderat li jsir moderat g[al qawwi IMBATT Ftit li xejn li jsir baxx min-Nofsinhar TEMPERATURA L-og[la 32˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a: xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 508 mm IX-XEMX titla’ fis-05.45 u tin]el fit-20.20
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Dawn tat-ti;ie; tajbin iggrilljati (5) 6. Firda minn ma’ xulxin (5) 7. Nuqqas ta’ lewn fil-wi// (5) 10. Jitkanta minn ]ew; persuni flimkien (5) 11. Tg[awwe; (5) 12. Ikkongratula bil-kliem (5) 14. … ;obon fuq l-ispagetti tag[mel tajjeb (5) 16. O/eani (5) 17. Kmamar f’[abs jew f’kunvent (5) 18. :emg[a ta’ nies mi;bura fil-bera[ flimkien (5)
18
Weqfin>1. Rabba wisq bi]-]eg[il (6) 2. {addiem bil-labra u l-[ajta (6) 3. I//alin;jat (6) 4. Li j;ib il-qirda jew il-mewt (6) 8. 39 pulzier (5) 9. :akketta qasira (5) 12. Mhux mans (6) 13. Da[[lu f’xulxin fi s[ab blu (6) 14. Bejn is-sajf u x-xitwa (6) 15. Il-[oloq tal-katina (6)
Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin>- 5. Edwin; 6. Eqreb; 7. Suflè; 10. Nemel; 11. Moira; 12. Qanna; 14. ?itru; 16. Grokk; 17. Rebus; 18. Editt. Weqfin>- 1. Bedwin; 2 u 8. Annullament; 3 u 14. ?eklem /eklem; 4. }barka; 9 u 12. Vista qasira; 13. Arrest; 15. Umiltà.
Sudoku Bejn [afifa u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Soluzzjoni Sudoku
IT-TNEJN L-og[la 32˚C L-inqas 21˚C
IT-TLIETA L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C
L-ERBG{A L-og[la 28˚C L-inqas 21˚C
IL-{AMIS L-og[la 29˚C L-inqas 20˚C
IL-:IMG{A L-og[la 29˚C L-inqas 20˚C
UV
9
UV
UV
UV
UV
9
10
9
9
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: {al Luqa 29˚C xemxi, Al;eri 27˚C imsa[[ab, Amsterdam 18˚C imsa[[ab, Ateni 29˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 31˚C xemxi, Berlin 20˚ xemxi, Brussell 18˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 36˚C xemxi, Dublin 17˚C imsa[[ab, Kopen[agen 20˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 21˚C imsa[[ab, Milan 21˚C imsa[[ab, Istanbul 27˚C xemxi, Londra 17˚C imsa[[ab, Madrid 27˚C xemxi, Moska 13˚C imsa[[ab, Pari;i 19˚C bftit imsa[[ab, Bar/ellona 23˚C ftit imsa[[ab, Ruma 26˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 30˚C xemxi, Tripli 35˚C xemxi, Tune] 31˚C xemxi, Vjenna 20˚C imsa[[ab, Zurich 22˚C xemxi, Munich 18˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 16˚C xemxi, Stokkolma 21˚C xemxi
Tag[rif Wirja ta’ pittura L-G[aqda Filantropika Talent Mosti qed ittella’ wirja ta’ pittura tal-artist Dione Borg. Din qed issir fi/-?entru ta’ Kultura Nazzjonali, ir-Razzett talMarki] Mallia Tabone, Triq Wied il-G[asel, il-Mosta. Il-
wirja tkun miftu[a kuljum filg[axija.
Laqg[a Kunsill Lokali Munxar Il-laqg[a li jmiss tal-Kunsill Lokali tal-Munxar se ssir flUffi//ju Amministrattiv talKunsill nhar il-{amis li ;ej fil5.30 p.m. Kors ta’ IKIDS Il-Ministeru g[al G[awdex nieda l-kors ta’ IKIDS li se ji;i offrut b’xejn lill-istudenti ta’ bejn il-5 u l-10 snin. Dawn ilkorsijiet huma relevanti g[assuq tal-edukazzjoni u tax-xog[ol g[aliex jg[inu lill-istudenti
tag[na jir/ievu kapa/itajiet importanti. S’issa di;à applikaw ’il fuq minn 75 applikant. Bor]a ta’ studju L-International Institute (IOI) qieg[ed joffri l-Bor]a ta’
Ocean jer;a’ Studju Elisabeth Mann Borgese (EMB Bursary) li tikkonsisti f’somma ta’ 3,500 ewro li jistg[u jintu]aw biex jitkomplew studji
ta’ ri/erka fuq perijodu ta’ sena. Il-Bor]a ta’ Studju 2014-2015 se ting[ata lil persuna wa[da jew tim ta’ ri/erka wie[ed li qed jag[mlu studji jew ri/erka postgraduate fl-Università ta’ Malta fi studji li g[andhom x’jaqsmu mal-o/ean, mal-ba[ar jew malqasam marittimu. L-istaff jew l-istudenti g[andhom ikunu re;istrati malUniversità ta’ Malta fejn issir irri/erka fl-oqsma rilevanti. Il-Bor]a ta’ Studju EMB twaqqfet mill-International Ocean Institute b[ala mezz biex jintwera rikonoxximent lil Malta b[ala l-pajji] li jospita lill-IOI, u talli jilqa’ l-Kwartieri :enerali tal-IOI u jipprovdi l-fa/ilitajiet g[all-istaff u uffi//ji. Aktar informazzjoni u l-formoli tal-applikazzjoni jistg[u jinkisbu billi tintbag[at email lill-Kwartieri :enerali tal-IOI fuq ioihq@ioihq.org.mt jew info@ioihq.org.mt. Id-data talg[eluq g[all-applikazzjonijiet hija l-:img[a, 18 ta’ Lulju 2014.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
20
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Newsdesk (r) Wavelength(r).
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:10 - A.N.T. Farm 06:35 - Jessie 06:55 - Good Luck Charlie 07:20 That’s So Raven 07:45 - The Suite Life on Deck 08:05 - Dog With a Blog 08:30 - Shake It Up! 08:55 Austin & Ally 09:15 - A.N.T. Farm 09:40 - Good Luck Charlie 10:05 The Suite Life on Deck 10:25 Jessie 10:50 - That’s So Raven 11:15 - Hannah Montana 11:35 - Hannah Montana 12:00 - Austin & Ally 12:25 - Austin & Ally 12:45 – Jessie 13:10 - Jessie 13:35 - Good Luck Charlie 14:00 - Good Luck Charlie 14:25 - Dog With a Blog 14:50 Gravity Falls 15:05 - Mickey Mouse 15:10 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 15:35 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 16:00 - I Didn’t Do It 16:20 - I Didn’t Do It 16:45 Liv & Maddie 17:10 - Liv & Maddie 17:30 - Austin & Ally 17:55 - Austin & Ally 18:20 - Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 - Jessie 19:50 Dog With a Blog 20:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 20:40 - Austin & Ally 21:00 - Shake It Up! 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 Good Luck Charlie 22:10 Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 - The Hive 23:50 -
Art Attack
Nickelodeon 06:15 - The Fairly OddParents 06:40 - The Fairly OddParents 07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 SpongeBob SquarePants 08:20 Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly
OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 – iCarly 23:50 - Victorious Jim Jam 06:05 - Monkey See, Monkey Do 06:15 - Barney & Friends 06:45 Angelina Ballerina 07:00 - Nouky & Friends 07:05 - Woody Buddies 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 - Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 – Kipper 08:10 – Kipper 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 – Gazoon 08:35 – Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Woody Buddies 11:10 – Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 Pingu 11:25 - James the Cat 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 - Fluffy Gardens 12:25 – Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 – Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 James the Cat 14:00 - Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See, Monkey Do 15:55 Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 – IglooGloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Connie the Cow 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea?
Stolen
- Raidue, 21>10
Nicolas Cage (fir-ritratt) hu fost l-atturi ewlenin f’dan ikl-film thriller Amerikan li n[adem fl-2012. Lil Cage narawh fil-parti ta’ Will Montgomery li jkun g[adu kif [are; mill-[abs. Ikollu f’mo[[u li jibdel [ajtu u anki jibni rapport ;did ma’ bintu Allison (Sami Gayle). I]da x’ji;ri meta dak li qabel kien jikkolabora mieg[u fis-serqiet tag[hom, ja[taf b[ala osta;; lil Allison? TVM
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 - G[awdex illum (r) 11:30 - Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:30 – Teleshopping 16:45 – Fifa World Cup 2014 17:30 - A[barijiet 17:45 - Fifa World Cup 2014 18:00 – Germany vs Portugal 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - Fifa World Cup 2014 21:00 – Iran vs Nigeria 22:45 - Fifa World Cup 2014 24:00 – Ghana vs USA 02:00 - Fifa World Cup 2014 TVM 2 07:00 –
A[barijiet# sports# rapport tattemp 09:00 - TVAM (r) 11:00 – Switzerland vs Ecuador 13:00 - France vs Honduras 15:00 – Argentina vs Bosnia 17:00 - Niskata (r) 19:00 – Life of mammals 19:45 – Fifa World Cup 2014 20:45 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:45 – Adolf Hitler 21:40 - Headline News 21:45 – Swin up 22:15 – Lonely Planet - Best in China 22:45 - A[barijiet bl-Ingli] 22:50 Pellikola Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 – A year to remember 15:10 – 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – {abbejtek 20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 – Poker. One 07:00 -
Breakfast News 07:30 - ONE News 07:50 – Popcorn 08:20 – Tezori 08:30 - Liquorish daily snippet 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 - Fil-K/ina ma’ Malcolm 17:00 - Flimkien ma’
Nancy 17:30 - ONE News 17:35 Liquorish daily snippet 17:45 – Teleshopping 18:00 – Pink Panther 18:45 – On the road 19:30 - ONE News 20:15 – Zona Dinija 20:50 – Liquorish 23:10 – Snajja’ Maltin 23:30 - ONE News. Raiuno 06:00 - Euronews
06:10 - Unomattina Estate Il caffè di Raiuno 06:30 - TG 1 06:43 - CCISS Viaggiare informati 06:45 - Unomattina Estate 06:48 - Che tempo fa 06:49 - Unomattina Estate 07:00 - TG 1 07:10 - Unomattina Estate 07:30 - TG 1 L.I.S. 07:35 - Parlamento Telegiornale 07:36 - Unomattina Estate 07:50 - Che tempo fa 07:52 Unomattina Estate 08:00 - TG 1 08:23 - Che tempo fa 08:25 - Unomattina Estate 09:00 - TG 1 09:05 - Tg1 Storia Estate 09:08 - Unomattina Estate 09:30 - TG1 FLASH 09:35 - Unomattina Estate Dolce casa 09:55 - Che tempo fa 10:00 - TG 1 10:05 - Unomattina Estate 10:30 - Unomattina Estate Sapore di Sole 11:25 - Don Matteo 2 - Mossa d’azzardo - Moglie e buoi dei paesi tuoi 13:30 - Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:05 - Soap- Legàmi 15:00 - Che Dio ci aiuti - Il gusto della vita Fuga per la verità 16:50 - Parlamento Telegiornale 17:00 - TG 1 17:10 - Che tempo fa 17:15 - Campionati Mondiali di Calcio 2014 18:00 - Salvador de Bahia (Brasile). Calcio: Germania – Portogallo 18:45 - Campionati Mondiali di Calcio 2014 20:00 - Telegiornale 20:30 - Techetechetè - Vive la gente 21:20 - L’uomo che cavalcava nel buio 23:42 - TG1 60 Secondi 23:45 - Notti mondiali 01:15 - TG1 Notte 01:45 Che tempo fa 01:50 - Campionati Mondiali di Calcio 2014 Salvador de Bahia ( Brasile ) . Calcio: Germania – Portogallo 02:30 - Mondiale Replay Raidue 06:00 - La
strada per la felicità 06:45 Mondiale Replay 07:30 - Jake e i pirati dell’Isola Che Non C’è - Il giorno di Capitan Uncino - Nessun ritorno 07:55 Extreme Football Il potere della mente 08:15 - Protestantesimo 08:45 - Buona Fortuna Charlie Lo scambio 09:05 - Le
Sorelle McLeod – Presenze 09:50 Maggiorenne 10:30 - Tg2 Insieme 11:20 - Il nostro amico Charly Il salvataggio 12:10 - La nostra amica Robbie Batticuore 13:00 - TG2 Giorno 13:30 - TG 2 Costume e Società 13:50 Medicina 33 14:00 - Detto Fatto Mix 15:30 - The Good Wife - Dopo la caduta 16:05 - La lunga strada verso casa 16:55 - Meteo 2 17:00 - Guardia Costiera Il nemico nel buio 17:45 - TG 2 18:15 - Il commissario Rex Regalo di Natale 19:00 - Il commissario Rex Regalo di Natale 2? p. 20:00 - Diario Mondiale 20:35 - TG2 20.30 - 21:00 - LOL :-) 21:10 – Film. Stolen 22:55 - TG 2 23:10 - Oltre la notte 23:10 – Film.Fuori in 60 secondi 01:05 - Parlamento Telegiornale 01:15 - Sorgente di vita 01:45 - Meteo 2 01:50 – Flm. Corpo celeste 03:25 - Videocomic Passerella di comici in tv Raitre 06:00 - Morning News 06:27 - Meteo 06:28 - Traffico 06:30 - Rassegna stampa italiana e internazionale 06:56 Morning News 07:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - TGR Buongiorno Regione 08:00 - Gerardo Greco Agorà 10:00 - Speciale cinema in Tv Cinema d’oggi 10:10 – Film. Cirano di Bergerac 11:00 - TG3 Minuti 11:06 - Film. Cirano di Bergerac 11:55 - Meteo 3 12:00 - TG3 12:25 - TG3 Fuori TG 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia Re Vittorio Emanuele III e Mussolini: i due cari nemici 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 - TG3 14:49 Meteo 3 14:50 - TGR Piazza Affari 14:55 - TG3 LIS 15:05 - Terra nostra 2 15:50 - Film. Il ragazzo dal kimono d’oro 4 17:15 - Geo Magazine 2014 18:55 - Meteo 3 19:00 - TG3 19:30 TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 - Blob 20:10 - Ai confini della realtà Chi troppo vuole 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Speciale Hotel 6 stelle 23:05 - Stalin e Trotsky. L’acciaio e la penna 00:00 - TG3 Linea notte 00:10 TG Regione 00:13 - TG3 Linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 01:15 - Film. Rapporti
prefabbricati
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
21
TV#RADJU Monday 16 June 2014 F. Living 07:00 - Teleshopping 08:00 Drama 09:00 - Drama 10:00 - Fil-Gnien ma’ Melo 10:30 - Madagascar 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 - Niltaqghu 18:00 - Teleshopping 20.30 - Belle Donne 23:30 - F Living Show 01:30 - Teleshopping Xejk 07:30 –
Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux 13:30 – The 80’s 14:00 – Xi [lomt 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Video clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request Show 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Golden oldies 23:00 – Video Clips 23:45 – Tele Market Deals. La 5 06:55 – My Life 07:55 – Centovetrine 08:30 - Televendita media shopping 08:55 – Beautiful 09:20 - Televendita media shopping 09:40 – Vivere 10:37 – Tempesta d’amore 11:20 – Beautiful 11:45 – Centovetrine 12:10 - Non ditelo alla sposa 13:05 - Gossip girl 14:00 – Open space 14:05 - Una mamma per amica 15:00 – Che trucco 15:30 – My beautiful dog 16:00 – So you think you can dance 16:50 - Non ditelo alla sposa 18:00 – Find my family Australia 18:20 - Extreme makeover home edition 19:20 – Gossip girl 20:15 - Open space 20:20 – Una mamma per amica 21:10 Ricordati di me 23:35 - Bye bye Cinderella 00:10 – Uomini e donne e poi 01:25 - So you think you can dance 02:20 - Extreme makeover home edition 03:25 - Centovetrine Go Stars 08:15 - The Odd Life of Timothy Green, 10:00 - Grown-Ups 2, 11:50 - Journey 2: The Mysterious Island, 13:30 - The LXD: The Uprising Begins, 15:00 - Fun Size, 16:25 - The Blacklist, 17:15 - Red Riding Hood, 18:55 - Darkman, 20:30 The Office S9 – Premiere, 21:00 -
Breaking Bad, 22:40 - Django Unchained, 01:25 - The LXD: The Uprising Begins, 02:50 - The Odd Life of Timothy Green, 04:35 - Darkman, 06:10 - Journey 2: The Mysterious Island, 07:45 - CLOSE Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Glee 12:00 – SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - Whitney 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Amazing Race 19:45 Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person Of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 Game Of Thrones 00:00 - Suburgatory 00:30 – SMASH 01:15 - Glee BBC Entertainment 06:00 - Nina and the Neurons 06:15 Poetry Pie 06:20 - Mr Bloom’s Nursery 06:40 - Green Balloon Club 07:05 Nina and the Neurons 07:20 - Poetry Pie 07:25 - Mr Bloom’s Nursery 07:45 Boogie Beebies 08:00 - Green Balloon Club 08:25 - The Weakest Link 09:10 Gavin and Stacey 09:40 - Getting On 10:10 - Keeping Up Appearances 10:40 - Doctors 11:10 - Casualty 12:00 - The Weakest Link 12:45 - Gavin and Stacey 13:15 - Big Bear Diary 13:40 - Getting On 14:10 - Keeping Up Appearances 14:40 - Doctors 15:10 - Casualty 16:05 - The Weakest Link 16:50 - Big Bear Diary 17:15 - Lark Rise to Candleford 18:05 - EastEnders 18:35 - Doctors 19:05 - Outcasts 20:00 - Roger and Val Have Just Got In 20:30 - The Mimic 21:00 - Silent Witness 22:40 – Spooks 23:30 - Great Expectations MGM Channel 06:30 - Huckleberry Finn 08:25 Convicts 10:00 – Crusoe 11:35 - Arena 13:10 - Mac and Me 14:50 - The Program 16:45 - Semi-Tough 18:30 Paper Lion 20:15 - Impromptu 22:00 Crimes of Passion 23:45 - Last Rites Diva Universal 06:00 - Ironside 06:55 - Kojak 07:55 Miss Marple 09:38 - Wallflower Tango 09:50 - Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 - Great Women 11:55 - Miss
Marple 13:40 - We Want a Future 13:50 - ER 14:50 - Mr Selfridge 15:50 - Law & Order 16:45 - Great Women 16:55 - Agatha Christie’s Marple 18:43 - Great Women 18:50 - Mr Selfridge 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 - Great Women 21:00 - McBride: Murder Past Midnight 22:40 - Great Women 22:50 L’amour fou Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 - Storage Hunters: Sting Like a Bee 06:50 Auction Hunters: Gangs of New York 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Land of the Maori 08:10 - Man, Woman, Wild: Amazon 09:05 - Gold Divers: Burn It Down 09:55 - Extreme Engineering: Super Fast Warship 10:50 - How It’s Made 11:15 - How It’s Made 11:40 - Wheeler Dealers: Fiat Dino 12:35 - Rides: Under Pressure 13:30 Outback Truckers 14:25 - Ultimate Survival: Baja Desert 15:20 - Ultimate Survival: Belize 16:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Dominican Republic 17:10 - Auction Kings: Rick Fairless Chopper; Gas-Powered Blender 17:40 - Storage Hunters: Fuel to the Fire 18:05 Auction Hunters: Separation Anxiety 18:35 - Baggage Battles: Scotland 19:00 - How It’s Made: Dinnerware/Air Brake Tanks/Frosted Cereal 19:30 - How It’s Made 20:00 - River Monsters: Untold Stories: Deadliest Encounters 21:00 Dual Survival: Into the Frying Pan 22:00 - Bear Grylls’ Wild Weekend: Miranda Hart 23:00 - Bear Grylls’ Wild Weekend: Jonathan Ross Discovery World 06:00 - Out of the Wild: Venezuela 06:50 - Speed Dynasties 07:45 – Empire 08:35 - Bush Pilots 09:30 - I Shouldn’t Be Alive 10:20 - History Cold Case 11:10 - Weaponology 12:05 - Guns: The Men Who Made Them 12:55 - Out of the Wild: Venezuela 13:50 - Best Evidence 1 4:45 - Empire 15:40 Weaponology 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - Inventions That Shook the World 18:20 - Joanna Lumley’s Nile 19:10 - Out of the Wild: Venezuela 20:05 - Chasing Classic Cars 20:30 Chasing Classic Cars 21:00 - Joanna Lumley’s Nile 21:55 - Crime Scene Wild 22:50 - Most Evil 23:45 - Out of the Wild: Venezuela
07>00 09>00 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 16<45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.10 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosports 1 10:30 - Motorsports Weekend 10:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 12:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football 15:00 UEFA Women’s Champions League Football 16:00 - Live: Scottish International Open, Bowls 20:15 Eurogoals 21:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 22:45 – WATTS 23:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 23:30 - Pro
Wrestling
Eurosports 2 06:00 - FIS World Cup Alpine Skiing 07:00 - Summer Grand Prix Ski Jumping 09:00 - Motorsports Weekend 09:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 10:45 - UEFA Women’s Champions League Football 12:15 - UEFA Women’s Champions League Football 13:45 ISU Grand Prix, Figure Skating 15:15 - Freestyle Skiing 16:00 UEFA Women’s Champions League Football 17:30 - UEFA Women’s Champions League Football 19:00 FIFA Under 17 World Cup Football 20:30 - College Football 22:30 -
Superkombat
GO sports 1 07:00 - 2014 US Open - Day 4 13:30 - The Championships – Wimbledon The One to Win 14:30 - Best of Football 2013#2014 16:30 - Best of Football
Amori & altri rimedi
– Canale 5, 23>30
Jake Gyllenhaal u Anne Hathaway (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2010, li l-isem ori;inali tieg[u hu Love and Other Drugs. Jamie jkun mag[ruf kemm i[obb in-nisa, u daqqa ji;ri ma’ wa[da u daqqa ma’ o[ra. I]da dan jbiddel [ajtu meta jsir jaf lil Maggie, tfajla sabi[a li i]da jkollha diffikultajiet partikulari min[abba l-marda tal-Parkinson. Minkejja li jaf sew li l-[ajja mag[ha mhix se tkun wa[da fa/li, xorta wa[da jkun irid jissokta b’din ir-relazzjoni.
NET News Sibtilfidi (r Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News Flimkien (ikompli) Iswed fuq l-Abjad (r) Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News Rewplay - Tazza tad-Dinja Rolling Stones (dokumentarju) NET News Wheelspin Flusek NET News
2013#2014 18:30 - Best of Football 2013#2014 20:30 - The Championships – Wimbledon Official Film 2012 21:30 - Best of Football 2013#2014 23:30 Vincennes Horseracing 02:00 Best of Football 2013#2014 04:00 - Trans World Sport #1415 05:00 Best of Rugby 2013#2014 GO 07:00 09:30 11:30 13:30 19:30 21:30 23:30 01:30 03:30
sports
7
sports
8
Vincennes Horseracing - Best of Football 2013#2014 - Best of Rugby 2013#2014 - 2014 US Open - Day 1 - Best of Football 2013#2014 - Best of Football 2013#2014 - Best of Football 2013#2014 - Best of Football 2013#2014 - Premier League Legends Michael Owen 04:00 - Best of Football 2013#2014 06:00 Barclays Premier League 2013#2014 - Goals of the Season GO 09:00 11:30 13:30 15:30 21:30 23:30 01:30 03:30 05:30
-
Vincennes Horseracing - Best of Football 2013#2014 - Best of Rugby 2013#2014 - 2014 US Open - Day 1 - Best of Football 2013#2014 - Best of Football 2013#2014 - Best of Football 2013#2014 - Best of Football 2013#2014 - Premier League Legends Michael Owen 06:00 - Best of Football 2013#2014 08:00 Barclays Premier League 2013#2014 - Goals of the Season -
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
22
MADWARNA
Inizjattiva minn Polidano Properties Limited biex tg[in lil koppji li qed ifittxu l-ewwel residenza tag[hom
Se tkunu fost l-ewwel mitt koppja^ Polidano Properties Limited g[adha kemm niedet l-iskema HOMEPLUS. Din hija skema unika ma[suba g[all-koppji li qeg[din jippjanaw il-;ejjieni tag[om flimkien. L-iskema toffri lil dawn il-koppji okka]joni unika sabiex isiru s-sidien ta’ darhom g[all-prezz ta’ mhux iktar minn 99,000 ewro, inklu] tie; b’xejn f’Montekristo Estates.
Se ssir Open Day biex dawk interessati jkunu jistg[u jaraw u[ud minn dawn il-proprjetajiet nhar is-Sibt 21 ta’ :unju 2014 f’Cape Residences {al Luqa. Permezz ta’ din l-iskema qed tkun offruta g[a]la wiesg[a ta’ maisonettes u appartamenti b’kamra tas-sodda wa[da, tnejn jew tlieta, f’g[add ta’ lokalitajiet fosthom {al Luqa, isSi;;iewi, {al Safi, i]-}urrieq u ]-}ejtun.
Minbarra d -dar u t-tie;, grazzi g[all -iskema HOME PLUS, koppja tkun qed tibbenefika wkoll minn numru ta’ vanta;;i u benefi//ji o[ra li qed ji;u inklu]i f’din l-iskema u fil-prezz imsemmi. Dawn jinkludu garaxx g[al karozza wa[da, fa/ilitajiet ta’ self b’rati vanta;;u]i u assigurazzjoni fuq id-dar g[all-ewwel tliet snin. Ta’ min i]id li apparti dawn
il-benefi//ji wie[ed jkun jista’ jibbenefika wkoll, jekk jikkwalifika, mill-iskema talgvern fir-rigward tal-[las talbolla g[al min qed jixtri g[allewwel darba. Kull appartament ji;i prattikament komplut (minbarra kmamar tal-banju u bibien ta’ ;ewwa). Din l-offerta hija valida g[all-ewwel mitt koppja li japplikaw g[aliha. Karl Serracino, il-General
Manager tad-Divi]joni ta’ Polidano Properties fi [dan ilgrupp Polidano, spjega li din lofferta hija wa[da attraenti [afna min[abba li qed tippre]enta lin-nies b’g[a]la wiesg[a ta’ proprjetajiet ta’ kwalità u g[add ta’ benefi//ji uni/i f’dan is-suq. Huwa kompla, li bla dubju, HOMEPLUS huwa l-aqwa mod kif tibda l[ajja ;dida kemm bit-tie; kif ukoll f’darek.
Impjegati ta’ GasanMamo jg[inu lil Puttinu Cares
U[ud mill-impjegati ta’ GasanMamo li [adu sehem fil-maratona ta’ din is-sena b’risq Puttinu Cares
Grupp ta’ impjegati ta’ GasanMamo ng[aqdu ma’ 800 tim ie[or biex jilag[bu l-futbol fl-10 edizzjoni tal-Puttinu Cares Football Marathon ta’ 60 sieg[a li saret bejn is-6 u t-8 ta’ :unju fil-Marsa Sports Ground. Biex ikomplu ji;bru aktar fondi g[al din l-organizzazzjoni, impjegati o[ra ta’ GasanMamo taw donazzjoni minn qalbhom f’attività ta’ ;bir ta’ fondi u ;urnata meta libsu [wejje; informali. Il-fondi mi;bura minn Puttinu, total ta’ 1.4 miljun ewro, se jintu]aw biex i[allsu 12-il appartament f’Sutton, f’Londra li qed jintu]aw biex
jakkomodaw pazjenti u familji li jkollhom b]onn imorru Londra g[al kura fl-isptarijiet, partikolarment fl-isptar tal-kan/er Royal Marsden. Aktar minn 30 familja Maltin jie[du trattament fl-isptarijiet fir-Renju Unit fejn iqattg[u ;img[at, xhur u snin jie[du ttrattament. “L-impenn ta’ GasanMamo lejn il-komunità hu parti mill-valuri tag[na,” qal Julian Mamo, Direttur Mani;erjali ta’ GasanMamo. “B[ala tim nippruvaw nag[mlu li nistg[u biex organizzazzjonijiet b[al Puttinu Cares ikomplu ja[dmu g[all-komunità tag[na.”
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
23
KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
Limiti tar-Rabat
}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.
Paola
MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta bi tnejn tas-sodda,
salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000.
TWELLIJA Bu;ibba
PIZZERIA – Take Away /entrali vi/in il-pjazza bi klijen-
tela s-sena kollha, 11-il mejda, mg[ammar kollox. ?emplu 77208694.
Il-{amrun
bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, nirran;aw u nduru fejn ikun hemm [sara fis-soqfa, gallarijiet, travi b’materjal apposta, qlug[ ta’ madum, kmamar talbanju, tibjid, kisi, ]ebg[a, tik[il, dawl u ilma. B’esperjenza kbira u xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
G{ALL-KIRI JEW TWELLIJA
Tiswijiet fil-pront u fil-post
{ANUT tal-la[am fi Triq {al Qormi, kbir u jista’ jintu]a g[al affarijiet o[ra. ?emplu 99847820.
AVVI}I
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
G[al kull xog[ol
Tiswijiet
Is-Swatar#Birkirkara
{ANUT – mini market, green grocer u detergent shop bi store kbir, bi klijentela tajba u bi stokk tajjeb, lokazzjoni tajba. ?emplu 79580705.
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi normali, kisi bil-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. Stima b’xejn u xog[ol bl-esperjenza. ?emplu 79091057. G[al kull xog[ol XOG{LIJIET ta’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet,
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
24
SPORT
Tmiem il-[ames ti;rija mirbu[a minn Prieuer
Ti;rijiet ta]-}wiemel
Prieure e//ezzjonali fil-finali Premier Minn Kenneth Vella Fil-korsa tal-Marsa, il-biera[ ni]el is-siparju fuq l-ewwel
kampjonati g[al ]wiemel Fran/i]i organizzati din is-sena fuq distanza qasira ta’ 2140m. Dan permezz ta’ [ames finali li g[amlu parti mid-29 laqg[a talista;un fuq tmien ti;rijiet. Laktar finali mistennija, dik talPrix De Vincennes tal-klassi Premier ntreb[et mill-favorit Prieure misjuq minn Charles Camilleri. G[axra kienu ]-]wiemel li [adu sehem fil-finali Premier. Wara ftit metri mill-bidu uffi/jali kien Charles Camilleri li po;;a lil Prieure quddiem, b’dan jifta[ vanta;; ]g[ir minn Pat De Fontaine (Noel Baldacchino) u Ourasi Diams (Emmanuel Fenech). Prieure ]amm l-ewwel po]izzjoni tul iddistanza kollha u wara li fid-dritta finali kkontrolla l-assalt ta’ Pat De Fontaine, ha r-raba’ reb[a konsekuttiva tieg[u. Pouloud Keroc’H (Chris Vassallo) u Ourasi Diams kellhom ukoll wirja tajba meta da[lu fit-tielet u r-raba’ post rispettivament. Fi tmiem ilfinali, Emmanuelle Morvillers f’isem l-asso/jazzjoni Franciza Le Trot, ippremjat lil Julian Bezzina u Joseph Borg, is-sidien u Charles Camilleri is-sewwieq ta]-]iemel rebbie[.
Il-finali tal-Prix d’Enghien g[al ]wiemel tal-klassi Gold kienet wa[da e//itanti ferm sattmiem. Kien Oeillet De Phens (Rodney Gatt) li bi ftit xejjen lisfida ta’ Quito Soyer (Noel Baldacchino) fid-dritta finali. Quel Noir (Charles Degiorgio) temm it-tielet. Fil-finali tal-Prix De Cabourg tal-klassi Silver, kien hemm tmiem in/ert bejn Panda Des Fleches (Chris Cassar) u Quazoumax (Andrew Farrugia) li kellhom sprint qawwi flimkien fid-dritta finali. Wara konsultazzjoni malphotofinish il-;urija tat ir-reb;a lil Panda Des Fleches. Dwell e//itanti bejn Pacha De Sassy (Omar Cauchi) u Roff Gy (Noel Baldacchino) fl-a[[ar metri tal-finali Prix De Cagnes Sur Mer tal-klassi Bronze wasslet lil tal-ewwel biex jie[u r-raba’ reb[a konsekuttiva u l[ames wa[da sta;onali. Il-finali tal-Prix De Caen g[al ]wiemel tal-klassi Copper intreb[et millfavorit Uranium Des Arkads (Kurt Saliba). Dan beda j]id fil;iri dawra mit-tmiem, qasam illinja finali l-ewwel biex [a rraba’ reb[a tas-sena u t-tieni nfila minn Icare De Jemma (Tony Demanuale). Saret ukoll finali g[al ]wiemel shetland misjuqa minn tfal. Din intreb[et minn Rover misjuq minn Denilson Cortis.
Joseph Borg (xellug) u Julian Bezzina, is-sidien ta]-]iemel rebbie[ - Ritratt Mark Vella
Ir-ri]ultati kollha –
I Ti;rija. Klassi Bronze. Dist 2140m. 1. Lime Casted (K.
Gialanze’) {in – 2.47.5” 2. Zeta Jones A (C. Camilleri) 3. Obi Wan Kenobi (R. Gatt) 4. Oscar Du Meu (F. Cassar) (1.18.2”)
–
II Ti;rija. Klassi Silver. Dist 2140m. 1. Zizazimoko (T.
Demanuele) {in – 2.42.6” (1.16”) 2. Magnific As (D. Ellul) 3. Winner Farming (J. Bartolo) 4. Neo De Mira (G. Muscat)
III Ti;rija. Finali Prix De Caen. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Uranium Des Arkads
(K. Saliba) {in – 2.46.7” (1.17.9”) 2. Icare De Jemma (T. Demanuele) 3. Mirage D’Ete
(M. Mifsud) 4. Ocean Gede (M. Fenech)
IV Ti;rija. Finali Prix De Cagnes Sur Mer. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Pacha
De Sassy (O. Cauchi) {in – 2.44.8” (1.17”) 2. Roff Gy (N. Baldacchino) 3. Record Du Stade (C. Camilleri) 4. Titus Du Rib (A. Farrugia)
V Ti;rija. Finali Prix De Cabourg. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Panda Des Fleches
(C. Cassar) {in – 2.42.5” (1.16”) 2. Quazoumax (A. Farrugia) 3. Roi Du Solat (J. Farrugia) 4. Rocky De Jervi (J. Said)
VI Ti;rija. Finali Prix D’Enghien. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Oeillet De Phens (R.
Gatt) {in – 2.41.7” (1.15.6”) 2. Quito Soyer (N. Baldacchino) 3. Quel Noir (C. Degiorgio) 4. Pepone Du Castelet (C. Camilleri)
VII Ti;rija. Finali Prix De Vincennes. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Prieure (C.
Camilleri) {in – 2.39.1” (1.14.3”) 2. Pat De Fontaine (N. Baldacchino) 3. Pouloud Keroc’H (C. Vassallo) 4. Ourasi Diams (E. Fenech) VIII Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Quito De Femisson (R. Magro) {in – 2.43” (1.16.2”) 2. Quartz De L’Isac (J. Galea) 3. Markus Klipp (T. Mifsud) 4. Regent De Tillard (A. Farrugia)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
25
SPORT SPARAR
Chianese jirba[ il-Malta Double Trap Grand Prix It-Taljan Alessandro Chianese reba[ il-[ames edizzjoni talMalta Double Trap Grand Prix li saret il-biera[ fir-ranges talMalta Shooting Sport Federatuion fil-Bidnija. It-tiratur Malti William Chetcuti kellu jikkuntenta bit-tielet post wara li tilef shootoff g[all-ewwel ]ew; postijiet fis-semi finali. {mistax-il tiratur, g[axar Taljani u [ames Maltin [adu sehem fl-edizzjoni ta’ din issena. Wara l-ewwel [ames rawnds fuq 30 plattina, kien Francesco d’Aniello fil-vanta;;
meta laqat 139 plattina minn massimu ta’ 150. Hu kien segwit minn Alessandro Chianese li laqat 135 plattina minn massimu ta’ 150, u minn William Chetcuti li laqat 134. G[addew ukoll ma’ l-a[[ar sitta Emanuele Bernasconi li laqat 132 plattina, Ferdinando Rossi li laqat 130 plattina u Tronca Ignazio li laqat 128. Fir-rawnd tas-semi finali fuq 30 plattina, Chianese, Rossi u William Chetcuti laqtu 28 kull wie[ed segwiti minn Bernasconi u Ignazio li laqtu 27, filwaqt li
D’aniello laqat biss 26. Kienet tin[tie; shoot off bejn Chianese, Rossi u Chetcuti biex ikunu mag[rufa i]-]ew; finalisti u kienu Rossi u Chianese li g[addew meta laqtu erba plattini kontra t-tlieta ta’ Chetcuti. William Chetcuti kellu b’hekk jikkuntenta bil-log[ba g[attielet u r-raba’ post meta g[eleb lil Emanuele Bernasconi 28 g[al 25. Fil-finali g[all-ewwel u t-tieni post Alessandro Chianese g[eleb lil Ferdinando Rossi 29 g[al 24.
TENNIS
Federer jirba[ is-seba’ titlu f’Halle Roger Federer reba[ il-Gerry Weber Tournament f’Halle il:ermanja g[as-seba’ darba lbiera[ meta fil-final g[eleb lil Alejandro Falla 7-6, 7-6. Kif jindika l-iskor il-log[ba kienet ferm bilan/jata fejn darbtejn Federer kellu jirrikorri g[at-tie break biex rebe[ i]]ew; sets. Federer kellu [ames aces u salva tliet break points biex reba[ f’[in ta’ sieg[a u 28 minuita. G[al Federer li g[andu 32 sena u issa riesaq lejn tmiem il-karriera tieg[u, is-su//ess talbiera[ kien l-14-il wie[ed tieg[u fuq il-[axix u d-79 reb[a komplessiva tieg[u.
Falla li jokkupa d-69 post firrankings mondjali sar l-ewwel Kolombjan li wasal sa final f’tournament fuq il-[axix. Dan kien is-seba’ konfront bejn Federer u Falla fejn il-log[biet kollha s’issa ntreb[u millI]vizzeu. Intant fil-kompetizzjonijiet tan-nisa Ana Ivanovic reb[et lewwel tournament tag[ha fuq il[axix meta g[elbet lil Zahlavova-Strycova 6-3, 6-2, fil-finali tal-Aegon Classic li jisr f’Birmingham. G[al Ivanovic dan kien it-tielet su//ess tag[ha din is-sena u s-37 reb[a fil-karriera tag[ha.
MOTO GP
Marquez jag[milhom sebg[a minn sebg[a
L-attakkant internazzjonali Malti Michael Mifsud il-biera[ iffirma ma’ Sliema Wanderers. G[all-attakkant Malti dan se jkun ritorn mat-tim li mieg[u beda l-karriera brillanti tieg[u.
Marc Marquez reba[ is-seba’ reb[a konsekuttiva meta bl-iktar mod spettakolari reba[ il-Grand Prix tal-Katalunja wara taqtieg[a [arxa bejn erba’ sewwieqa. Marquez qabe] lill-koppja talYamaha Valentino Rossi u Jorge Lorenzo qabel kellu dwell missielet fl-a[[ar dawra ma’ Dani Pedrosa. G[al Marc Marquez din kienet it-13-il
reb[a fil-karriera tieg[u. Bissa[[a ta’ din ir-reb[a Marc Marquez kompla sa[[a[ lewwel post fil-klassifika fejn issa g[andu 175 kontra l-117 ta’ Valentino Rossi li jinsab fit-tieni post. Valentino Rossi spi//a fittieni post fit-tellieqa tal-biera[ u kien segwit minn Dani Pedrosa li kien fortunat li ]amm il-bilan/ minkejja li r-rota ta’ quddiem
tieg[u laqtet ir-rota ta’ wara ta’ Marc Marquez. Fil-kategorija Moto2 Esteve Rabat reba[ wara li telaq millpole biex kabbar il -vanta;; tieg[u fil-klassifika fejhn issa g[andu 149, filwaqt li fil Moto3, Alex Marquez li ji;i [u Marc Marquez u li g[ad g[andu biss 18-il sena reba[ bioex kiseb it -tieni reb[a tieg[u din is-sena.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
26
SPORT
Hulk iwe;;a’ fit-ta[ri;
Il-belt ta’ Natal milquta minn maltemp qawwi
L-attakkant Bra]iljan Hulk we;;a’ l-biera[ waqt is-sessjoni ta’ ta[ri; tal-Bra]il. Hulk waqaf wara madwar kwarta ta’ ta[ri; mal-iskwadra Bra]iljana u ftit wara deher i[alli l-grawnd izappap meg[jun mit-tobba. Il-kontin;ent Bra]iljan ma [are; l-ebda stqarrija dwar ilkondizzjoni fi]ika tal-attakkant tag[hom. L-iskwadra Bra]iljana l-biera[ wara nofsinhar [alliet ilba]i tag[ha biex marret Fotaleza fejn g[ada t-Tlieta tilg[ab ittieni log[ba tag[ha kontra lMessiku, f’log[ba li probabilment tidde/iedi min se jirba[ Grupp A
Uffi/jali nkarigati mil-log[ob tat-tazza tad-Dinja fil-belt ta’ Natal fil-grigal tal-pajji] taw twissija ta’ g[arg[ar fil-jiem li ;ejjin. F’din il-belt illum se tintlag[ab il-log[ba bejn il-Ghana u l-Istati Uniti. Il-belt ta’ Natal ilha milquta minn xita qawwija f’dawn la[[ar 48 sieg[a, u skont il-
previ]jonijiet din ix-xita se ]]id il-qawwa tag[ha fis-sig[at li ;ejjin fejn i]-]ona tista’ tinlaqat minn periklu ta’ g[arg[ar. Sa issa ma kienux rappurtati mwiet jew nies midruba i]da hemm [afna [sarat fit-toroq u fil-binjiet u ]ew; blokki bini kienu evakwati min[abba prekawzjoni.
FIL-QOSOR
Isib 40 biljett fit-taxi Wie[ed qatt ma jaf x’jista’ jsib, partikolarment jekk ikun sewwieq ta’ taxi. Dan kien il-ka] tas-sewwieq ta’ taxi ta’ 40 sena mill-Bra]il, Adilson Luiz da Cruz. L-in/ident se[[ f’Sao Paulo l{amis filg[axija meta da Cruz kien g[addej bix-xift regolari tieg[u. Lejn tmiem is-serata
tieg[u, Da Cruz kien mitlub ji;bor ]ew; Messikani li apparentement kienu f’sakra ma jarawx art u wassalhom sallukanda. Wara dan il-vja;; baqa’ sejjer dritt id-dar u meta ;ie biex ida[[al il-karozza u jnaddafha [alli jsibha lesta g[all-g[ada, sab bor]a fuq li kien fiha 40 bil-
jett tal-partiti tat-Tazza tadDinja. Minflok ]ammhom g[alih u g[amel profitt minnhom, da Cruz re;a’ [a t-triq kollha lura lejn il-lukanda biex jg[addi lbor]a li]-]ew; klijenti. Il-biljetti kienu jinkludu dawk g[all-partiti Messiku v Cameroon u Spanja v Olanda.
De Bruyne u Origi disponibbli g[al kontra l-Al;erija Il-koppja tal-Bel;ju Kevin De Bruyne u Divock Origi se jkunu disponibbli g[al log[ba tatTlieta kontra l-Al;erija. De Bruyne, plejer ta’ Wolfsburg din il-;img[a we;;a’ l-g[aksa waqt sessjoni ta’ ta[ri; filwaqt li Origi we;;a’ wkoll l-g[aksa ftit jiem qabel bdiet it-Tazza tad-Dinja. Wara li saru testijiet medi/i
fuq i]-]ew; pejers ;ie konfermat li se jkunu jistg[u jilag[bu fl-ewwel log[ba ta’ Grupp H. Irridu nitjiebu - Oscar Il-midfielder Bra]iljan Oscar qal li t-tim irid jitjieb fil-log[ob jekk irid jirba[ it-Tazza tadDinja. Il-Bra]il feta[ l-impenji b’reb[a ta’ 3-1 kontra l-Kroazja
imma f’kummenti li ta l-awtur tat-tielet gowl qal, “L-ewwel log[ba dejjem tkun diffi/li, spe/jalment meta taqla` gowl kmieni kif ;ralna a[na. Madankollu rkuprajna tajjeb u rrisposta tag[na kienet tajba. Kull log[ba g[alina hi finali u rridu nilag[bu a[jar jekk irridu nirb[u t-Tazza tad-Dinja.”
Beckenbauer se jikkopera mal-FIFA L-ex stilla tal-futbol :ermani] Franz beckenbauer stqarr ilbiera[ li hu se jikkopera malFIFA fl-investigazzjoni kontra lkorruzzjoni u wieg[ed li se jwie;eb il-mistoqsijiet li sarulu sas-27 ta’ Gunju. Kelliem g[al Beckenbauer qal li bis-sa[[a ta’ din l-istqarrija fejn Beckenbauer qed jag[ti lkelma tieg[u li hu se jikkopera, issa jkun mistenni li l-FIFA minn na[a tag[ha tne[[i ssospensjoni fil-konfront ta’ Beckenbauer. Beckenbauer kien sospi] millFIFA iktar kmieni din il-;img[a wara li naqas li jwie;eb mistoqsijiet tal-prosekutur ta’ Michael Garcia dwar allegat ka] ta’ korruzzjoni fl-assenjazzjoni tattazzi tad-dinja tas-snin 2018 u 2022.
Il-kelliem ta’ Beckenbauer qal il-biera[ li Beckenbauer qatt ma qal li ma jridx iwie;eb u li hu qatt ma kien av]at li l - bord tal - etika se jie[u dawn il - pro/eduri fil konfront tieg[u . Franz Beckenbauer wara karriera brillanti b[ala plejer, kien mexxa l-organizzajoni tat-Tazza tad-Dinja tal-2006 li kienet saret fil-:ermanja, u bejn is-sena 2007 u 2011 kien fuq il-bord talFIFA. Fl-istqarrija tieg[u l-biera[ Beckenbauer qal li hi stramba kif il-FIFA qed tg[id li ma setg[etx tag[mel kuntatt mieg[u permezz tat-telefon. Beckenbauer qal hu ma we;ibx g[aliex ma [asibx li kien g[adu obbligat iwie;eb la m’g[adux fil-bord tal-FIFA.
L-Urugwaj attakkati min-nemel Miljuni ta’ nemel invadew ilKamp tal-Urugwaj bilgowlkiper Fernando Muslera sa[ansitra jsib mijiet minnhom fis-sodda. “Aktar milli b]ajt d[akt. Kemm jien kif ukoll il-
gowlkiper l-ie[or Rodrigo Munoz li hemm mieg[i filkamra, kellna s-sodda milmija. Imma xejn gravi u tal-lukanda ;ew mill-ewwel u bidlulna llo]or biex irqadna tajjeb,” qal Muslera.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
27
SPORT GRUPP G
Il-Portugall lest japprofitta mit-tibdil difensiv tal-:ermanja Konfront mill-aktar interessati f’din l-ewwel fa]i tat-Tazza tadDinja se jkun dak tal-lejla bejn ]ew; pajji]i o[ra Ewropej, il:ermanja u l-Portugall. It-tim ta’ Joachim Low reba[ disg[a u ;ie draw f’partita o[ra mill-g[axra ta’ kwalifikazzjoni fi triqtu lejn il-Bra]il waqt li lPortugi]i kellhom jg[addu mittriq iebsa tal-play-offs. Fl-a[[ar erba’ darbiet li ltaqg[u kontra xulxin ma kienx hemm draw wie[ed u t-tim ta’ Paulo Bento ;arrab telfiet fi tlieta mill-a[[ar erba’ turnaments ma;;uri kontra l-:ermanja. Madankolu /-/ansijiet tag[hom li jie[du xi forma ta’ tpattija jitjiebu sostanzjalment bil-pre]enza tat-tali]matiku Cristiano Ronaldo li minkejja problemi ta’ injuries qed jittama li jkun fl-iskwadra tal-lum. L-attakkant ta’ Real Madrid tilef ]ew; partiti ta’ [biberija imma rritorna mat-tim biex g[enu jirba[ 5-1 kontra lIrlanda. Dan kien sinjal qawwi g[at-tim :ermani] li b[alissa jinsab g[addej minn tibdil ]g[ir fid-difi]a. Bid-difensur Marcel
Schmelzer esklu] min[abba injury u d-difensur regolari Philipp Lahm potenzjalment hemm b]onnu fil-midfield, min[abba t[assib dwar il-kundizzjoni ta’ Sami Khedira u Bastian Schweinsteiger, Low jista’ jo[ro; b’difi]a mhux familjari ffurmata minn erba’ difensuri /entrali. Meta wie[ed jkkunsidra lattakk impressjonanti li g[andu t-tim, Low jista’ anke jidde/iedi li l-attakk hu l-a[jar forma ta’ difi]a kontra tim li skorja [amsa kontra l-Cameroon u l-Irlanda f’partiti ri/enti. Low g[andu de/i]jonijiet impotanti x’jie[u g[aliex aktarx jilg[ab lil Mario Goetze fuq quddiem ma’ Muller, Ozil u Podolski warajh. Imbag[ad hemm ;lieda g[al min se jilg[ab b[ala right back b’Jerome Boateng u Benedikt Howedes jissieltu g[al din il-po]izzjoni u b’tal-a[[ar jidher aktar favorit. Schweinsteiger g[adu mhux mija fil-mija u b’hekk Khedira jista’ jibda ma’ Lahm fil-midfield. Min-na[a l-o[ra, l-attakk Portugi] se jitmexxa minn Hugo
Il-Portugu]i Ricardo Costa (nofs), Cristinao Ronaldo (xellug) u Fabio Coentrao i[ejju g[all-isfida mal-:ermanja
Almeida b’Varela u Ronaldo mal-linji. William Carvalho se jkun filparti difensiva tal-midfield u mieg[u ikollu jg[inuh mal-linji lil Mourinho u Meireles.
Formazzjonijiet Probabbli: :ermanja (4-2-3-1): Neuer,
Howedes, Mertesacker, Hummels, Durm, Khedira, Lahm, Muller, Ozil, Podolski, Gotze
Portugall (4-3-3): Patricio, Conetrao, Pepe, B. Alves, J. Pereira, J. Moutinho, Carvalho, Meireles, Ronaldo, Almeida, Varela
GRUPP G
Jiltaqg[u g[at-tielet darba fil-finali
Asamoah Gyan (nofs) ta’ Ghana i[ejji g[all-isfida mal-Istati Uniti
Il-Ghana u l-Istati Uniti se jiltaqg[u llum fl-Arena das Dunas g[at-tielet darba konsekuttiva f’finali tat-Tazza tad-Dinja f’rivalita` li s’issa kienet dominata mill-Black Stars. Fl-2006 l-Afrikani reb[u 2-1 fl-a[[ar log[ba tal-fa]i talgurppi u g[addew g[at-tieni round waqt li eliminaw lillAmerikani. Erba’ snin wara liskor re;a’ kien 2-1 imma firround tal-a[[ar 16. Din id-darba telfa mhux se tfisser eliminazzjoni g[al xi [add minnhom ladarba jkun fadlilhom it-tnejn kontra l:ermanja u l-Portugall filgrupp tal-mewt. Erba’ snin wara li kienu biss il-penalties li /a[[duhom milli jiktbu l-istorja u jsiru l-ewwel pajji] Afrikan fis-semi-finali, Ghana ]ammew [afna mill iskwadra li kellhom dakinhar u l-istess stil. Difi]a soda u kontra-attakki perikolu]i. Il-kow/ Kwesi Appiah jilg[ab 4-2-3-1 fejn il-plejer importanti jista’ jibda difensur xellugi. Kwadwo Asamoah darba kien mistenni jsir il-playmaker imma ;ie konvertit b[ala
wing back mal-klabb tieg[u Juventus. Xorta kapa/i jilg[ab b[ala winger xellugi imma jidher li Jordan Ayew - li skorja hattrick kontra l-Korea t’Isfel fla[[ar partita ta’ [biberija - se jkun hu mal-linja u [uh Andre, jmur mal-lemin. Wara l-attakkant Asamoah Gyan, Kevin-Prince Boateng hu aktar ta’ appo;; g[all-attakk milli playmaker. Michael Essien u Sulley Muntari se jifformaw il-koppja fil-midfield. Jonathan Mensah u John Bye dan l-a[[ar marru tajjeb flimkien fid-difi]a b’Harrison Afful l-aktar probabbli li jilg[ab b[ala right back waqt li Kwarasey aktarx jibda fil-lasta. Fuq in-na[a l-o[ra Jurgen Klinsmann jilg[ab b’sistema ta’ 4-4-1-1- b’midfield f’forma ta’ diamond, xi [a;a rari fost ittimijiet fil-Bra]il. Dan jippermetti lil Michael Bradley biex jilg[ab b’anqas responsabbilitajiet difensivi u jing[aqad konsistentament ma’ Clint Dempsey biex jo[loq i/-/ansijiet g[al Jozy Altidore. Kull wie[ed minn dawn il-plejers hu
theddida g[ad-difi]a ta’ Ghana. Kyle Beckerman jista’ jibda b[ala midfielder difensiv b’Alejandro Bedoya u Jermain Jones jew Graam Zusi wara Bradley. Fil-lasta Klinsmann g[andu lil Tom Howard li se jipprova j]omm difi]a li t[abtet biex issib l-a[jar soluzzjonijiet. Il-fatt li Klismmann [alla barra lil Landon Donovan milliskwadra jista’ jkollu effett negattiv fuq il-:ermani] jekk ir-ri]ultati ma jaslux. Il-log[ba tinsab f’dubju serju kemm tista’ tintlag[ab f’kondizzjonijiet normali min[abba l-maltemp qawwi li qed jag[mel fuq din il-belt fejn se tintlag[ab il-log[ba. Fl-a[[ar jiem ix-xita ma waqfitx u kienet mistennija li tkompli anki llum.
Formazzjonijiet probabbli Ghana (4-2-3-1): Kwarasey,
Afful, Mensah, Boye, Asamoah, Muntari, Essien, Atsu, Boateng, Ayew, Gyan
Stati
Uniti
(4 -4 -1 -1) :
Howard, Beasley, Besler, Cameron, Johnson, Beckerman, Bradley, Jones, Bedoya, Dempsey, Altidore
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
28
SPORT
GRUPP C
}ew; minuti fatali g[all-:appun IVORY COAST.….................2 :APPUN.................................1 Ivory Coast: Barry, Boka
(Djakpa 75’), Bamba, Aurier, Zokora, Y. Toure, Tiote, Serey Die (Drogba 62’), Kalou, Gervinho, Bony (Ya Konan 78’) :appun: Kawashima, Uchida, Morishige, Yoshida, Nagatomo, Hasebe (Endo 54’), Okazaki, Yamaguchi, Honda, Kagawa (Kakitani 86’), Osako (Okubo 68’)
Imwissija: Bamba, Zokora (IC), Morishige, Yoshida (:) Skorjaw: K. Honda 16’ (:), W. Bony 64’, Y. Gervinho 66’ (IC) Referee: Enrique Osses (?IL) B’]ew; gowls f’]ew; minuti Ivory Coast dawru telfa f’reb[a 2-1 kontra l-:appun f’Recife. Il:appun kien qed igawdi gowl vanta;; sa tmiem l-ewwel taqsima fl-Arena Pernambuco b’gowl ta’ Keisuke Honda imma lIvorjani kisbu r-reb[a b’]ew; gowls f’daqstant minuti ftit wara s-sieg[a log[ob. Id-difensur Serge Aurier [oloq i]-]ew; gowls bi crosses perfetti minn fuq il-lemin u Wilfred Bony u Gervinho approfittaw minn pawsa qasira fid-difi]a :appuni]a. Din kienet l-ewwel darba flistorja li Ivory Coast reb[u l-par-
Yaya Toure (xellug0 fl-azzjoni mal-:appuni] Maya Yoshida
tita tal-ftu[ tag[hom fil-finali tatTazza tad-Dinja hekk kif lAfrikani qed ifittxu li g[allewwel darba fl-istorja tag[hom jaslu sal-fa]i tan-knock-out fittielet dehra konsekuttiva tag[hom. Bony [a post Drogba fuq quddiem waqt li l-kow/ Sabri Lamouchi g[amel ]ew; bidliet o[ra mit-tim li beda bih qabel itturnament u post Max Gradel [aduh Didier Zokora u Yaya Toure. Il-kow/ tal-:appun Alberto Zaccheroni re;a’ sejja[ lil Makoto Hasebe wara li l-captain ikrupra minn injury f’irkobbtu u
b’hekk lag[ab it-tielet log[ba tieg[u din is-sena. Ivory Coast kellhom kwa]i 60% tal-pussess u kienu huma lewwel li heddew il-lasta minn Bony. Imma l-:appun marru filvanta;; fis-16-il minuta meta Nagatomo [a throw in u xe[et lejn HONDA f’tarf il-kaxxa li [arab lil Toure u spara fir-rokna. {ames minuti wara Uchida seta’ rdoppja imma Boubacar Barry salva tajjeb. It-tieni taqsima bdiet aktar kwieta imma fis-57 minuta lIvorjani appellaw g[al penalty
GRUPP F
Iridu reb[a wara 16-il sena L-Iran u n-Ni;erja g[andhom xi [a;a komuni qabel il-konfront dirett f’Curituiba. Meta ]]ew; timijiet se jkunu qed jaffrontaw lil xulxin fl-Arena da Baixada, it-tnejn qed ifittxu li jiksbu l-ewwel reb[a f’turnament tat-Tazza tad-Dinja sa mill-edizzjoni fi Franza fl-1998. G[alkemm in-Ni;erja normalment huma meqjusa b[ala qawwa fl-Afrika, is-Super Eagles ilhom ma jirb[u log[ba fil-finali tat-Tazza tad-Dinja sa minn meta g[elbu lill-Bulgarija f’log[ba tal-gruppi 16-il sena ilu. I/-Champions Afrikani pre]enti re;g[u qabdu r-ritmu fl-a[[ar snin ta[t il-kow/ Stephen Keshi li lag[ab manNi;erja fil-finali tal-1994 u g[enhom jirkupraw ftit minn dak il-log[ob li g[amilhom popolari fis-snin 90. Keshi ma tantx jidher inkwetat li t-tim naqas milli jirba[ wa[da mit-tliet partiti ta’ [biberija. G[andu numru ta’
plejers ta’ esperjenza g[addispo]izzjoni li [afna minnhom jilag[bu fl-aqwa klabbs flEwropa. {afna jista’ jkun jiddependi mill-kundizzjoni fi]ika talattakkant ta’ Fenerbahce Emanuel Emenike li hu skorer prolifiku man-Ni;erja sa minn meta ddebutta fl-2011. Warajh hemm John Obi Mikel li g[andu l-kreattivita` u [afna drabi hu tar;a quddiem iddifi]a. U fil-lasta Keshi jista’ jibba]a fuq Vincent Enyeama ta’ Lille, wie[ed mill-aktar gowlkipers ta’ esperjenza fitturnament. L-a[[ar reb[a tal-Iran fitTazza tad-Dinja kienet kontra lIstati Uniti. L-a[[ar dehra tag[hom sa mill-finali tal:ermanja fl-2006 tathom biss punt wie[ed. Imma b’Carlos Quiroz b[ala kow/, in-Ni;erja se jsibu g[adma iebsa. Biex isa[[a[ l-attakk Queiroz ikkonvin/a lil Reza Ghoochanejhad u Ashkan
Dejagah jirrappre]entaw lillpajji] fejn twieldu. Ghoochannejhad, [afna drabi mag[ruf b[ala ‘Gucci’ hu attakkant velo/i u skorja 10 gowls f’14-il log[ba sa minn meta Queiroz [a t-tmexxija fl2012. It-tim ta’ Queiroz se jkun immexxi minn Javad Nekounam f’dik li probabbilment tkun la[[ar Tazza tad-Dinja tieg[u. Ilplejer ta’ 33 sena hu l-istilla talIran u issa qed jilg[ab f’po]izzjoni aktar komda. {afna mir-ritmu tat-tim hu ba]at fuq Nekounam li l-mira tieg[u hi li jfarrak l-attakki avversarji u jibda l-kontra-attakki tal-Iran.
Formazzjonijiet probabbli Iran (4-4-2): Davari, Heydari,
Hosseini, Montazeri, Hajsafi, Jahanbakhsh, Teymourian, Nekounam, Dejagah, Shojaei, Ghoochanejhad Ni;erja (4-2-3-1): Enyeama, Elderson, Oboabona, Omeruo, Ambrose, Onazi, Mikel, Moses, Musa, Odemwingie, Emenike
wara li Toure spi//a fl-art f’kuntatt ma’ Yoshida. Fit-62 minuta da[al Drogba flok Serey Die u kien g[oddu [oloq gowl mill-ewwel meta kompla bit-takkuna lejn Gervinho. Imma l-partitarji Ivorjani ma kellhomx jistenmnew [afna meta BONY da[al bejn Yoshida u Morishige u bir-ras dawwar g[al ;ewwa l-cross ta’ Kawashima fl64 minuta. Il-:appun deher ta[t xokk u ]ew; minuti wara f’azzjoni identika GERVINHO bir-ras qaleb irri]ultat bil-gowlkiper Kawas-
Kif Jinsabu Grupp C
Kolombja Ivory Coast :appun Gre/ja
L R D T F K Pt 1 1 1 1
0 0 3 0 3 0 0 2 1 3 0 0 1 1 2 0 0 0 1 0 3 0 1 1
hima jkollu wkoll ftit mit-tort. Tmien minut mit-tmiem Kawashima patta xi ftit g[al din id-disfatta meta salva freekick ta’ Drogba imma ftit kien jimporta g[aliex l-Ivorjani telg[u it-tieni fil-grupp wara l-Kolombja li se jiltaqg[u mag[hom il-{amis waqt li l-:appun jilg[ab malGre/ja.
Drogba bidel il-log[ba – Lamouchi Il-kow/ ta’ Ivory Coast Sabri Lamouchi fa[[ar l-impatt li [alla Didier Drogba fuq illog[ba bid-d[ul tieg[u biex g[en lit-tim idawwar telfa f’reb[a 2-1. Drogba beda fuq il-bank wara li we;;a’ koxxtu l-[amis waqt it-ta[ri; u ming[ajru t-tim deher nieqes mill-idejat. G[alkemm lattakkant li da[al fit-62 minuta ma skorjax u ma kellux sehem fil-gowls, Lamouchi qal li kien hu li g[amel id-differenza. “Ma bdejniex tajjeb u qlajna gowl b’nuqqas ta’ attenzjoni. Wara dan kellna bosta /ansijiet. G[alina kien importanti [afna li nibdew tajjeb. Li jkollok plejer b[al Didier Drogba fl-iskwadra jibdillek il-log[ba jekk jibda jew jid[ol sostitut. Il-plejers huma kuntenti [afna bir-reb[a imma g[adna ma wasalna mkien,” qal Lamouchi. Ma [admux b[ala tim Il-kow/ Taljan tal-:appun
Alberto Zaccheroni qal li t-tim tieg[u ma [adimx tajjeb b[ala tim u dan wassal g[at-telfa. “Il-plejers taw il-mija fil-mija imma ma konniex b[ala tim. Wara li morna fil-vanta;; veru li rtirajna ftit imma dan kien dovut g[all-qawwa tal-avversarji u l-kwalitajiet tag[hom. Ma konniex a[na li g[a]ilna li nirtiraw imma huma li tefg[una hemm. Dan se[[ l-aktar mallinji.” Zaccheroni da[[al lil Okubo u Kakitani bit-tama li jfittex ilgowl tad-draw, li qatt ma wasal u issa qed jitlob titjib kontra lGre/ja l-{amis. “ Minkejja l - bidliet li g[amilt ma kontx kapa/i nibdel il-kors tal-log[ba. Ma konniex aggressivi bi]]ejjed u rridu nuru titjib fuq dan g[aliex dan l-a[[ar lg[abna ferm a[jar minn hekk. Nistg[u nilag[bu a[jar u se na[dmu fuq dan g[all-partiti li jmissna,” qal Zaccheroni.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
29
SPORT GRUPP D
Balotelli jag[ti bidu perfett lill-Italja ITALJ A..................................2 INGILTERRA........................1 Italja: Sirigu, Barzagli,
Paletta, Chiellini, Darmian, De Rossi, Pirlo, Marchisio, Candreva (Parolo 79’), Verratti (Thiago Motta 57’), Balotelli (Immobile 73’) Ingilterra: Hart, Jagielka, Johnson, Baines, Cahill, Gerrard, Henderson (Wilshere 73’), Sterling, Rooney, Sturridge (Lallana 80’), Welbeck (Barkley 61’)
Imwissija: Sterling (IN) Skorjaw: Marchisio 35’,
Balotelli 50 (IT); Sturridge 37’ (IN) Referee: Bjorn Kuipers (OLA)
L-Italja kellhom bidu perfett g[at-Tazza tad-Dinja meta g[elbu lir-rivali ta’ Grupp D lIngilterra 2-1 f’Manaus u b’hekk komplew bid-domonanza tag[hom fuq l-Ingilterra b’gowls ta’ Claudio Marchisio u Mario Balotelli fl-Arena Amazonia. Daniel Sturridge kien ;ab iddraw wara ]ew; minuti g[allIngilterra wara li Marchisio po;;a lit-tim ta’ Prandelli filvanta;; fl-ewwel taqsima. Imma Balotelli rringrazzja lfidu/ja li wera fih il-kow/ Taljan meta bir-ras skorja l-gowl rebbie[ [ames minuti fit-tieni taqsima u [alla lill-Ingilterra b’]ew; reb[iet biss mill-a[[ar 12-il
log[ba kontra l-Italja. L-Italja jer;g[u jkunu flazzjoni kontra Costa Rica l:img[a waqt li l-Ingilterra tilg[ab kontra l-Urugwaj il{amis. Il-kow/ Ingli] Roy Hodgson g[amel bidla wa[da biss mit-tim li spi//a draw ming[ajr gowls kontra Honduras fl-a[[ar log[ba ta’ [biberija, b’Raheem Sterling, jirritorna mis-sospensjoni u jie[u post Adam Lallana fil-midfield. G[all-Italja l-istorja kienet differenti g[aliex Prandelli kien sfurzat jag[mel it-tibdil. Il-captain Gianluigi Buffon naqas milli jirkupra minn strain fl-g[aksa u floku beda Salvatore Sirigu li kellu wirja mill-aqwa waqt li d-difensur Mattia De Sciglio wkoll t[alla barra min[abba injury u floku ddebutta fit-turnament Matteo Darmian. Fuq quddiem Prandelli g[a]el li j]omm lil Balotelli minkejja l-hat-trick ta’ Immobile kontra klabb Bra]iljan f’nofs il;imng[a l-o[ra. Minkejja li ntqal [afna dwar il-kundizzjoni tat-temp f’Manaus, i]-]ew; timijiet ma dehrux affetwati kmieni fil-partita g[alkemm ma kienx hemm /ansijiet ta’ skor g[ajr xuttijiet mid-distanza. Fit-23 minuta cross fil-baxx ta’ Welbeck kien imxellef minn Barzagli bil-ballun jg[addi j[akkek mal-lasta. Imma kienu lItalja li fet[u l-iskor 11-il minuta
Mario Balotelli jog[la ma’ Gary Cahill u jiskorja l-gowl tar-reb[a
qabel il-mistrie[. Corner qasir u Candreva kompla lejn Pirlo li b’finta [alla l-ballun g[addej minn ta[tu u MARCHISIO skorja b’xutt fil-baxx. Imma l-vanta;; gawdewh ftit wisq g[aliex ]ew; minuti wara minn kontra-attakk velo/i, Rooney li kellu log[ba kwieta mal-linja, xe[et cross perfett lejn STURRIDGE li b’nofs volley kiseb id-draw. L-erba’ darbiet Champions
tad-Dinja [adu biss [ames minuti fit-tieni taqsima biex re;g[u marru fil-vanta;;. Candreva re;a’ kien fil-qalba tal-azzjoni meta g[eleb lil Leighton Baines u bi cross sab lil Mario BALOTELLI fuq il-alsta ta’ wara biex bir-ras skorja lewwel gowl internazzjonali tieg[u sa minn Ottubru. Rooney mbag[ad kellu /ans tad-deheb jikseb id-draw massieg[a log[ob imma xe[et barra
Kif Jinsabu Grupp D
Costa Rica Italja Ingilterra Urugwaj
L R D T F K Pt 1 1 1 1
0 0 3 1 3 0 0 2 1 3 0 0 1 1 2 0 0 0 1 1 3 0 1 1
u sat-tmiem, g[alkemm Hodsgon da[[al lil Barkely, Wilshere u Lallana, kien Pirlo li fil-[in mi]jud mar vi/in it-tielet gowl meta laqat il-mimduda minn freekick dirett.
Prandelli jfa[[ar il-wirja tat-tim fil-midfield Il-kow/ tal-Italja Cesare Prandelli jemmen li kien iddipartiment tal-midfield li rebba[ l-ewwel log[ba lit-tim tieg[u kontra l-Ingilterra minn Grupp D. L-Italja kkontrollaw il-pass
tal-log[ba billi kellhom 55% pussess u Prandelli kellu kliem ta’ tif[ir g[all-midfield. “Sodisfatt bir-reb[a g[aliex din il-log[ba kontra l-Ingilterra kienet diffi/li [afna. Huma tim tajjeb imma kellna ba]i soda
[afna fil-midfield.” Prandelli qal li l-mod kif ]ammew il-pussess bi plejers b[al Andrea Pirlo, Daniele De Rossi u Marco Verratti hi s-sistema li tista’ twassalhom ilbog[od fil-Bra]il.
“M’g[andniex plejers li huma b’sa[[ithom daqs l-Ingli]i u g[alhekk kellna nu]aw ilkapa/itajiet tal-plejers tag[na. Huma teknikament plejers tajbin [afna u g[alhekk kellna aktar pussess.” Prandelli lmenta wkoll millfatt li l-FIFA m’a//ettatx waqfien fis-s[ana ta’ Manaus. “Kienet ;ennata li ma jkunx hemm time-outs f’dawn il-kundizzjonijiet. Kien impossibbli li ]]omm l-istess intensita`. {dimna iebes u deher fil-pitch g[aliex il-plejers Ingli]i kellhom il-bug[awwie; u a[na le.” Hodgson fidu/ju] Il-kow/ tal-Ingilterra Roy Hodgson qal li t-tim jista’ jasal sal-fa]i tan-knock-out minkejja t-telfa. “Konna qed nistennew g[al
Claudio Marchisio jifta[ l-iskor g[all-Italja wara finta ta’ Pirlo
bidu perfett imma ma ng[ixux f’dinja perfetta. Na[seb fit-tieni taqsima lg[abna tajjeb [afna u
[sibt li konna se n;ibu d-draw u anke nirb[u tant rajt it-tim dominanti wara l-mistrie[. Ilpo]ittiv hu li din kienet l-aktar darba li rajt lit-tim jilg[ab tajjeb kemm ilni mieg[u u tajjeb li tkun taf li g[andna plejers li kapa/i navanzaw. Lejn it-tmiem kellna bosta /ansijiet imma ma [adnihomx. Diffi/li ta//etta li tlifna din il-log[ba imma nistg[u mmorru tajjeb kontra lUrugwaj u Costa Rica,” qal Hodgson. Il-kow/ Ingli] tkellem ukoll dwar il-wirja ta’ Wayne Rooney mal-linja u l-fatt li falla /ans tajjeb lejn it-tmiem. “Na[seb ma jkunx ;ust li ng[id li ma kienx komdu fuq ixxellug. G[alija mar tajjeb u [adem il-gowl tag[na. Inutli ng[idu li ma lg[abx tajjeb f’dik il-po]izzjoni g[ax jien na[seb li iva u g[andi fidu/ja kbira li nikkwalifikaw g[all-fa]i li jmiss,” qal Hodgson.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
30
SPORT
GRUPP E
Reb[a drammatika g[all-I]vizzera }VIZZERA …....................... 2 EKWADOR …...................... 1 }vizzera: D. Benaglio, S.
Lichtsteiner, J. Djourou, S. Von Bergen, R. Rodriguez, V. Behrami, G. Inler, X. Shaqiri, G. Xhaka, V. Stocker (A. Mehmedi 46’), J. Drmic (H. Seferovic 75’). Ekwador: A. Dominguez, J. Paredes, J. Guagua, F. Erazo, W. Ayovi, A. Valencia, C. Gruezo, C. Noboa, J. Montero (J. Rojas 77’), E. Valencia, F. Caicedo (M. Arroyo 70’). Imwissija: J. Djourou (}), J. Paredes (E) Skorjaw: Valencia 22’ (E), Mehmedi 48’ (}), Seferovic 93’ (}) Referee: Ravshan Irmatov (U]bekistan)
L-I]vizzera kisbet reb[a drammatika l-biera[ fl-ewwel log[ba minn Grupp E meta prattikament bl-a[[ar xutt tallog[ba g[elbu l-isfida ta’ Ekwador li kienu marru filvanta;; fl-ewwel taqsima. Determinanti kienu l-bidliet ta’ Hitzfeld bi]-]ew; sostituti jiskorjaw il-gowls tal-I]vizzera ir-ri]ultat hu wie[ed kiefer ma’ Ekwador mhux biss g[al mod kif waslet it-telfa fl-a[[ar sekondi tal-log[ba i]da wkoll g[aliex Ekwador g[al [inijiet twal qasmu l-log[ob mal-avversarji u ri]ultat ta’ dro kien ikun wie[ed iktar ;ust. It-tibdil li g[amel il-kow/ }vizzeru Ottmar Hitzfeld [allew il-frott tag[hom. Ennar Valencia feta[ l-iskor g[al Ekwador fwara 22 minuta biex skorja l-[ames gowl tieg[u fl-a[[ar [ames log[biet ma’ Ekwador. I]da kif bdiet it-tieni taqsima is-sostitut Admir Mehmedi kiseb il-gowl tad-draw wara li kien da[al fil-bidu tat-tieni taqsima. Dawn i]-]ew; gowls waslu minn ]ew; set pieces biddifi]i juru nuqqas ta’ attenzjoni fi]-]ew; azzjonijiet. Fil-[in mi]jud it-tieni sostitut ta’ Ottmar Hitzfeld Haris Sefarovic ta’ Real Sociedad skorja l-gowl tar-reb[a wara li sfrutta kross fil-baxx ta’ Ricardo Rodriguez wara azzjoni millisba[ ta’ kontrattak. Ekwador bdew tajjeb u kienu l-[in kollu fuq l-attakk blI]vizzeri jkollhom jiddefend. I]da l-I]vizzeri bdew isibu saqajom wara bidu iebesd u kellhom tentattivi tajba ta’ Drmic, Xhaka u Shaqiri. Kien kif l-I]vizzeri bdew jilag[bu a[jar li Ekwador marru fil-vanta;; kwa]i kontra x-xejra
Il-gowl rebbie[ tal-I]viezzera skorjat minn Seferovic fil-[in mi]jud
tal-log[ob meta minn freekick ta’ Walter Ayovi kien Valencia li skorja b’daqqa ta’ ras. Il-gowlkiper ta ’ Ekwador Dominguez salva tajjeb fuq xutt ta’ Valon Behrami wara korner ta’ Shaqiri u Dominguez salva g[al darb’o[ra fuq xutt ta’ Gokhan Inler . Ekwador setg[u kabbru l-iskor ]ew; m inuti qabel l -intervall meta Djorou /a[[ad lil Montero b’tackle perfett qabel dan seta’ jixxuttja. Fl-intervall Hitzfeld da[[al lil Mehmedi u dan mill-ewwel [alla l-frott mixtieq meta lattakkant ta’ Freiburg skorja b’daqqa ta’ ras minn azzjoni ta’ korner bid-difi]a ta’ Ekwador wieqfa. Il-log[ba kienet ferm akkanita fil-kumplament tat-tieni taqsima bil-ballun tiela u nie]el u bi]]ew; na[at jo[olqu g[add ta’ /ansijiet ta’ skor. Fl-a[[ar sekondi meta l-log[ba dehret derstinata g[al dro kien Arroy li falla /ans tajjeb g[al Ekwador fejn kien imwaqqaf minn Behrami li beda l-azzjoni ta’ kontrattakk velo/i bil-kross mixxellug ta’ Rodriguez isib lil Sefarovic li spara fix-xibka minn quddiem il-lasta.
Dwell bejn Rodriguez tal-I]vizzera u Antonio Valencia ta’ Ekwador
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
31
SPORT
Il-protagonista tal-log[ba Karrim Benzema ta’ Franza jipprova jg[addi minn bejn ]ew; avversarji
Bidu dominanti g[al Franza u Benzema FRANZA …........................... 3 HONDURAS …..................... 0 Franza: H. Lloris, M.
Debuchy, R. Varane, M. Sakho, P. Evra, P. Pogba (M. Sissoko 57’), Y. Cabaye (R. Mavuba 65’), B. Matuidi, M. Valbuena (O. Giroud 78’), K. Benzema, A. Griezmann Honduras: N. Valladares, B. Beckeles, V. Bernardez (O. Chavez 46’), M. Figueroa, E. Izaguirre, A. Najar (J. Claros 58’), L. Garrido, W. Palacios, R. Espinoza, J. Bengtson (B. Garcia 46’), C. Costly. Imwissija: P. Evra, P. Pogba, Y. Cabaye (F), W. Palacios, B. Garcia, L. Garrido (H) Tke//a: W. Palacios 43’ Skorjaw: K. Benzema 45’ pen, 72’, N. Valladares 48’ og Referee: Sandro Ricci (Bra]il) Franza u l-attakkant tag[hom Karim Benzema kellhom bidu mill-aqwa fit-Tazza tad-Dinja meta Franza g[elbet lil Honduras 3-0 f’log[ba ming[ajr storja, u lattaikkant Karim Benzema jiskorja doppjetta u jkollu sehem importanti fil-gowl l-ie[or. Franza ddominaw mill-bidu sat-
tmiem u Honduras ]ammew sa kwa]i l-ewwel taqsima meta fla[[ar minuti tat-taqsima sofrew lewwel gowl minn penalty u spi//aw ukoll bi plejer inqas. Minn hawn ‘l quddiem xalata talFran/i]i, f’log[ba li fiha kien hemm il-b]onn tal-u]u tat-teknoli;ija biex ikun konvalidat it-tieni gowl Fran/i]. Kur]ita u fatt rari qabel il-bidu tal-log[ba fejn probabilment g[all-ewwel darba fl-istorja tattazza tad-Dinja ma ndaqqux linnijiet nazzjonali. Kif kien mistenni kienu lFran/i]i li [ar;u aggressivi u determinati li jift[u l-iskor kmieni fil-log[ba. Honduras minn na[a tag[hom ftit kellhom x’joffru flewwel minuti fejn ikkomettew ukoll [afna fawls bil-Fran/i] jkollom [afna freekicks favur tag[hom. F’wie[ed minn dawn il-freekicks Franza fem vi/in li jift[u liskor fl-14-il minuta meta l-ballun wasal g[and Mutaidi li x-xutt tieg[u kien salvat mill-gowlkiper ta’ Honduras Noel Valladares li xellef bil-ponot ta’ subajg[ bilballun jistampa mal-mimduda.
Franza komplew jinsistu b’Valbuena ferm attiv u detrminat. Fit-22 minuta il-lasta re;g[et /a[[det lill-Fran/i]i milli jift[u liskor meta mill-vi/in Griezmann laqat il-mimduda b’daqqa ta’ ras. Fis-26 minuta in/ident f’nofs ilgrawnd bejn Pogba u Palacios bittnejn ixejru bis-sieq lejn xulxin u t-tnejn je[ilsuha [afif b’karta safra biss. Franza komplew jattakkaw anki jekk Honduras b’xi mod baqg[u jirre]istu sat-43 minuta meta kien hemm ]volta fil-log[ba. Paul Pogba kien imbuttat fil-kaxxa b’mod mill-iktar evidenti minn Wilson Palacio ta[t g[ajnejn irreferee li mill-ewwel ordna lpenalty favur Franza u wera t-tieni karta safra lil Palacio li b’hekk kien imke//i. Mill-11-il metru kien Karim Benzema li po;;a lil Franza fil-vanta;; b’xutt b’sa[[tu fir-rokna ta’ fuq tax-xibka. Fil-[in mi]jud tal-ewwel taqsima l-goalkeeper ta’ Honduras Valladares wettaq save mill-isba[ fuq freekick ta’ Valbuena minn qag[da angolata. Kif bdiet it-tieni taqsima lFran/i]i prattikament a//ertaw
mir-reb[a meta skorjaw it-tieni gowl, fejn da[let fl-azzjoni lmekkani]mu tal-goal-line technology, li [olqot xi ftit mumenti ta’ konfu]joni. Dan g[aliex il-first timer ta’ Benzema minn qag[da angolata [abat mal-lasta mexa fuq il-linja u [abat ma’ idejn ilgowlkiper Valladares bil-ballun jispi//a wara l-linja tal-gowl. Irreferee mill-ewwel ikkonvalida lgowl fuq is-sinjal li r/ieva fuq larlo;; tieg[u. Kien hemm ftit konfu]joni g[aliex max-xutt ta’ Benzema lewwel kien hemm il-messa;; “no goal” g[aliex il-ballun kien g[adu fuq il-linja u kien biss wara li mess il-ballun il-gowlkiper li l-ballun qabe] il-linja. Franza issa kienu dominanti u Valladares wettaq save mirakolu] fuq xutt ta’ Benzema. Fit-53 minuta azzjoni ta’ Evra u kross lejn Matuidi bix-xutt tieg[u jag[ti lillu]joni tal-gowl meta [abat ma’ barra tax-xibka. I]da t-tielet gowl wasal xorta wa[da fil-71 minuta u re;a’ kien Karim Benzema li minn angolu diffi/li spara l-ballun fis-saqaf tax-xibka.
Kif Jinsabu Gruppp E
Franza }vizzera Ekwador Honduras
L R D T F K Pti 1 1 1 1
0 0 3 0 3 0 0 2 1 3 0 0 1 1 2 0 0 0 1 0 3 0 1 1
Log[ob g[al-lum Grupp F
21.00 Arena da Baixada Curitiba Iran v Ni;erja Referee: Carlos Vera (Ekwador)
Grupp G 18.00
Arena Fontenova Salvador :ermanja v Portugall Referee: Milorad Mazic (Serbja)
Grupp G
24.00 Arena Das Dunas Natal Ghana v Stati Uniti Referee: Jonas Eriksson (}vezja)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 16 ta’ :unju, 2014
32
SPORT
Partitarji Taljani li kienu pre]enti fl-istadium ta’ Manaus g[all-partita bejn l-Italja u l-Ingilterra flimkien ma’ ritratt qies normali ta’ Mario Balotelli, awtur tal-gowl li ta reb[a 2-1 lit-tim ta’ Cesare Prandelli.
Il-Bra]il japprofitta biex jag[mel testijiet tal-HIV Uffi/jali tas-sa[[a tal-Bra]il qassmu kontra/ettivi lill-partitarji tat-Tazza tad-Dinja f’Sao Paulo u approfittaw mill-atmosfera ta’ festa fil-Fan Fest biex jittestjaw lin-nies g[all-HIV. “Ma nistg[ux nitilfu opportunita` b[al din,” qalet Ivone De Paula, koordinatur tal-istat g[all-prevenzjoni tal-mard trasmess sesswalment. “In-nies jg[idu ara se mmur nara log[ba u qed nie[u gost, allura g[alfejn ma nag[milx l-e]ami wkoll.” Il-programm li hu parti minn UNAIDS, programm bit-tema “Ipprote;i l-lasta” jipprovdi testing velo/i tal-HIV u anke counseling kif ukoll medi/ina ta’ emer;enza g[al kontra l-virus. Il-Bra]il normalment jag[mel kampanji b[al dawn kontra lHIV u l-AIDS waqt il-festi talKarnival.
Mew;a oran;jo Minkejja li l-Olanda lag[ba bil-kulur blu kontra Spanja, l-istadium ta’ Feyenoord fil-belt ta’ Rotterdam kien ba[ar orn;jo hekk kif eluf ta’ partitarji Olandi]i segwew fuq skrijns kbar ;ewwa l-istadium din il-log[ba inawgurali kontra Spnaja, kollha lebsin il-kuluri tradizjonali Olandi]i. Minkejja li ma kienux bil-kuluri tradizzjonali l-Olandi]i kienu f’forma brillanti g[aliex kisbu reb[a mpressjonanti ta’ 5-1 bi/-/ampjins tad-dinja Spanja jkunu umiljati. L-Olandi]i g[amlu /elebrazzjonaijiet kbar madwar il-pajji] kollu.
media•link COMMUNICATIONS