Nru 13,775
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Qorti
Ebda ]blokk bejn il-U{M u l-Gvern Sa issa g[ad ma kien hemm lebda ]blokk bejn il-Union {addiema Mag[qudin, li qed tg[id li l-ma;;oranza tal[addiema tat-trasport pubbliku huma membri tag[ha, u l-Gvern, li g[adu qed jinsisti li ma jmurx g[and id-Direttur tax-Xog[ol biex dan jag[mel il-verifiki me[tie;a [alli jkun stabbilit li lU[M g[andha l-g[arfien trejdjunjonistiku fost ix-xufiera tattrasport pubbliku. L-a[[ar laqg[a bejn i]-]ew; na[at saret il-[amis filg[axija, liema laqg[a matulha l-U{M bdiet tippre]enta lill-Gvern u lill-kumpanija tieg[u l-provi li juru li 400 mis-670 xufier tattrasport pubbliku da[lu membri tag[ha u g[alhekk g[andha aktar minn nofs il-[addiema msie[ba mag[ha.
G[al din il-laqg[a, f’isem ilGvern attendew il-Ministru responsabbli mit-Trasport Joe Mizzi u l-Kap E]ekuttiv ta’ Transport Malta James Piscopo. Madanakollu, l-[in skedat g[at-ta[didiet ma kienx bi]]ejjed biex jitressqu l-provi kollha, u l-U{M qed tistenna ming[and il-Gvern biex isej[ilha biex ikomplu t-ta[didiet. Sa issa, g[adu mhux mag[ruf meta se ssir laqg[a o[ra bejn i]]ew; na[at. Skont dak li qal is-Segretarju ;enerali tal-U{M Josef Vella fla[[ar jiem, g[al xi ra;uni aktar minn mitt isem ta’ xufiera li ssie[bu fil-Union u li l-lista tag[hom intbag[tet bilposta re;istrata lill-kumpanija, g[al pa;na 2
Sfurzat ja[dem part-time
Il-kardjolo;ista u d-deputat Nazzjonalista, l-Professur Albert Fenech ippre]enta protest filPrim Awla tal-Qorti ?ivili kontra s-Segretarju Parlamentari g[as-Sa[[a Chris Fearne wara li dan ;ie m;ieg[el jaqleb g[al xog[ol “part-time” Ara pa;na 2 In-Nazzjonijiet Uniti
Imfakkar il-Jum Dinji tar-Refu;jati
Ilbiera[ wasal lura Malta, Nathan Farrugia wara li wettaqq b’su//ess l-Ultramed Challenge. Mal-wasla Malta hu sab jistennewh lil martu u lill-uliedu. Hu sa[aq li l-g[an ta’ din l-isfida ntla[aq hekk kif s’issa n;abru aktar minn 40,000 ewro b’risq l-Inspire. Ara storja f’pa;na 7
Statistika ;dida allarmanti indikat li l-mew;iet tar-refu;jati ;odda komplew ji]diedu b’mod allarmanti fl-a[[ar xhur. Dan meta skont il-UNHCR, i/-/ifra ‘;enerali’ ta’ 51.2 miljun refu;jat madwar id-dinja hi akbar b’sitt miljuni minn tassena pre/edenti. Ara pa;na 18
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
2
LOKALI
Il-U{M tistenna li ssir laqg[a o[ra mal-Gvern minn pa;na 1
baqg[u ma tni]]lux fil-lista talMalta Public Transport Services u ma kenitx qed tinqatag[lhom il-mi]ata tal-U{M mill-paga. Kien g[alhekk li l-kumpanija qed tinsisti li l - U{M m ’ g[andhiex il - ma;;oranza
tal-impjegati. Il-U[M kienet qed tinsisti li m’g[andux ikun il-Ministru li jidde/iedi min g[andu l ma;;oranza , imma g[andha ssir verifika indipendenti midDirettur tax - Xog[ol u r Relazzjonijiet Industrijali kif
sar f ’ kumpaniji o[rajn tal Gvern. Madanakollu, ladarba l-Ministru g[]el li jmexxi dan il - pro/ess hu , il - Union a//ettat , g[ax qalet li hi m’g[andha xejn x’ta[bi. B’sinjal ta’ rieda tajba, ilUnion issospendiet ukoll id-
direttivi ta ’ strajk sakemm isiru t - ta[didiet , g[alkemm kelliem g[all-U{M qalilna li mhux esklu] li l-azzjonijiet industrijali jer;g[u jid[lu fisse[[ jekk jibqa ’ ma jkun hemm ebda ]blokk bejn i]]ew; na[at.
Il-union kienet ikkundannat ukoll it - theddid li sar fuq membri tag[ha li strajkjaw li ;ew mhedda li se jinqatag[hlhom l-overtime jew inaqqsulhom il-paga, jew li jistg[u sa[ansitra jitke//ew mill-impjieg.
Il-Profssur Albert Fenech qal ukoll li huwa jemmen li dan kollu sar bl-iskop biex jitbaxxielu l-moral, u biex ikun jista’ jikkunsidra jirtira kompletament
Il-kardjolo;ista Albert Fenech ji;i sfurzat ja[dem part-time u b’mod “prekarju” Jippre]enta protest fil-Qorti kontra s-Segretarju Parlamentari Chris Fearne
Dawn l-elezzjonijiet se jsiru llum is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014 fid-Dar ?entrali. Tal-Pietà, bejn l-10.00am u s-7.00pm.
Il-kardjolo;ista u d-deputat Nazzjonalista, l-Professur Albert Fenech ippre]enta protest fil-Prim Awla tal-Qorti ?ivili kontra s-Segretarju Parlamentari g[as-Sa[[a Chris Fearne wara li dan ;ie m;ieg[el jaqleb g[al xog[ol “part-time”. Il-protest jg[id li huwa ;ie sfurzat ja[dem “xog[ol prekarju” u bi ksur talpolicy tal-Gvern. Il-protest li sar ukoll kontra sSegretarju Permanenti tas-Sa[[a u l-Kap E]ekuttiv ta’ l-Isptar Mater Dei, il-Professur Albert Fenech qal li hu ilu jipprovdi servizz “full time” g[al aktar minn 18-il sena, b’e//ezzjoni g[al jum wie[ed u dan min[abba ka] tekniku.
Albert Fenech qal ukoll li jista’ jkun li dan kollu sar min[abba l-involviment politiku tieg[u Huwa qal li minn dejjem ta servizz ta’ valur fl-interessi talpazjenti li rieduh ikompli jservihom fuq ba]i “full-time”. Fil-protest tieg[u ffirmat millAvukat Andrew Borg Cardona, d-Deputat Nazzjonalista qal li fuq l-isku]a li issa wasal g[al eta’ tal-pensjoni, ;ie injorat ilfatt li huwa la[aq din l-eta’ snin ilu, u xorta wa[da baqa’ fisservizz, anke wara li skadielu lkuntratt. Issa qed ji;i m;ieg[el ja[dem 20 sieg[a fil-;img[a. Huwa qal li dan ifisser li issa
qed jinkisrulu d-drittijiet tieg[u u dan fil-kuntest ta’ xog[ol perkarju. Qal ukoll li huwa jemmen li dan kollu sar bl-iskop biex jitbaxxielu l-moral, u biex ikun jista’ jikkunsidra jirtira kompletament, u li jista’ jkun ukoll li dan kollu sar min[abba linvolviment politiku tieg[u. Fil-protest tieg[u l-Professur Fenech talab lill-Qorti biex tordna li jer;a’ jitpo;;a kif kien qabel, ji;ifieri jer;a’ jidda[[al “full time” fi ]mien ;img[a.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
3
LOKALI
Il-Pulizija qed teskludi ka] ta’ [tif ta’ tfal :ermani]i L - investigaturi li qed jist[arr;u l-ka] dwar is-sejba tan - nisa :ermani]i u t - tfal tag[hom f ’ Marsalforn G[awdex, li kienu rappurtati nieqsa fil-Germanja, isostnu li ma jidhirx li qed jikkunsidraw dan il-ka] b[ala wie[ed ta’ [tif ta’ tfal. Skont tag[rif li wasal ming[and l - awtoritajiet
Il-formoli g[all-Union tal-Pulizija tal-GWU jitqassmu fl-g[ases Il - Korp tal - Pulizija , kemm fl - g[ases fil - lokali tajiet kif ukoll fid - Depot fil - Furjana , qed iqassam lill - membri tieg[u l - for moli tal - General Workers ’ Union biex il - membri tal Korp jissie[bu fil - Police Officers ’ Union , li waqqfet fi [danha l - GWU f ’ Mejju li g[adda . Fost l - o[rajn , In - Nazzjon hu nfurmat li dawn il - formoli qed jitqassmu mill - Ma;;ur Ray Zammit u mill - Ispettur Sandro Camilleri , li jmexxi l uffi/ju legali tal - Pulizija , u li la[aq il - President tal - Union tal - Pulizija . Mhux mag[ruf il - pulizija li jridu jissie[bu fil - Police Union tal - GWU jistg[ux ji;bru formoli wkoll mill Workers ’ Memorial Building fil - Belt , il - kwartieri tal Union . Il - GWU waqqfet trejdunion g[all - pulizija wara li l - Gvern [abbar li se jag[ti d - dritt lil membri tal - korpi dixxiplinati li jissie[bu f ’ Union . Minn na[a tag[ha , l - Union [addiema Mag[qudin ilmen tat li hi qatt ma ng[atat l opportunità li toffri l - proposti tag[ha biex tifforma hi wkoll union g[all - pulizija . Anke l - Asso/jazzjoni tal - Pulizija ta ’ Malta [abbret li hi kienet se twaqqaf union indipendenti g[all membri tag[ha fi [dan il Korp .
:ermani]i, li mag[hom qed ta[dem mill - qrib il - pulizija Maltija f’dan il-ka], i]-]ew; ommijiet [arbu mill-:ermanja mat-tfal tag[hom, li kienu ta[t care order. Dan g[ax be]g[u li je[odhomlhom l-Istat g[ax huma jinsabu ta[t ordni ta’ probation. G[adu mhux /ar jekk kienx hemm ordni biex it-tfal ma
j[allux il - :ermanja , u l Pulizija Maltija g[adha qed tipprova tiskopri aktar dwar dan. Il - pulizija Maltija skopri et dan il - ka] b ’ kumbinaz zjoni wara li f ’ Marsalforn kien hemm tifel li deher li seta ’ kellu b]onn l - assisten za peress li kien miexi wa[du .
Malli nstab it-tifel, li rri]ulta li kien :ermani], wara aktar st[arri; mill - Pulizija , kien stabbilit li dan kien qed jg[ix ma’ tfal o[ra f’appartament f ’ Marsalforn flimkien ma ’ ommijiethom, li b[alu, kienu rappurtati neqsin mill-awtoritajiet :ermani]i. G[all-bidu kien qed jing[ad li t-tfal kienu rappurtati neqsin mill-missiri-
jiet tag[hom fil-:ermanja. Omm it-tifel, li nstab wa[du f’g[alqa f’Marsalforn, Sabrina Albrecht ta’ 30 sena, tressqet quddiem il-Ma;istrat Joanne Vella Cuschieri fil-Qorti ta’ G[awdex u kienet mixlija li abbandunat lil binha, li proprju g[alaq erba ’ snin fl - istess ;urnata . L - omm in]ammet arrestata.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
4
LOKALI
Il-Qorti tikkonferma sentenza sospi]a mog[tija lill-President tal-GFA Sentenza ta ’ [ames xhur [abs sospi]i g[al sentejn, li ng[atat lill-President tal-Gozo Football Association Elvin Grech, b’rabta ma’ ffalsifikar ta’ dokument, ;iet konfermata mill-Qorti tal-Appell. Il-ka] imur lura g[all-2007 meta l-GFA kienet qed tinstalla sistema tad-dawl fl-istadium tal - futbol fix - Xewkija . G[alkemm, skont il-permess tal-MEPA, il-pilastri kellhom ikunu installati f’kull rokna tal - grawnd , xi [add mill asso/jazzjoni dde/ieda li tnejn minnhom ikunu installati ’ l barra mill-pitch. Ir-ra;uni li ng[atat kienet li wa[da mill - istrutturi kellha tkopri reklam ta’ kumpanija tat-telefonija fuq ;ewwa talgrawnd. Ronald Vella , in;inier responsabbli mill - pro;ett , xehed fil-Qorti li Elvin Grech, li dak i] - ]mien kien is Segretarju :enerali tal-GFA, ordnalu biex iressaq i]-]ew; strutturi ’l barra. Vella qal li hu ma qabilx ma’ Grech u kien kiteb lill-MEPA biex ji;;ustifika d-diver;enza mill-kundiz-
zjonijiet tal-permess. Ronald Vella mbag[ad kien sar jaf li l - MEPA kienet ir/eviet ittra bil-firma tieg[u. Sussegwentement hu g[amel rapport lill - Pulizija u kien stabbilit li l-firma tal-in;inier kienet iffalsifikata u li Elvin Grech kien [a l-ittra personalment g[and il-MEPA. Fis-sentenza tag[ha, il-Qorti nnotat li ma kien hemm ebda evidenza li Elvin Grech iffalsifika l-ittra hu stess, minkejja li kienet moralment konvinta li hu kien ta struzzjonijiet dwar x’kellu jinkiteb. F’Marzu tas-sena l-o[ra, ilQorti kkonkludiet li Elvin Grech, gradwat fl-IT, kien jaf bi/-/ert li l-ittra kienet iffalsifikata meta [a l - ittra fl uffi//ju tal-MEPA fir-Rabat, G[awdex. G[aldaqstant Elvin Grech kien ikkundannat g[al [ames xhur [abs sospi]i g[al sentejn. Grech appella mis - sentenza i]da l - Qorti tal - Appell Kriminali, preseduta mill-Prim Im[allef Silvio Camilleri , ikkonfermatha fit - totalità tag[ha.
Il-Qorti fa[[ret ukoll ix-xog[ol li g[amel u li qed jag[mel l-uffi/jal tal-probation li qed jg[in lit-tfajla fir-riabilitazzjoni tag[ha
Il-Qorti tfa[[ar l-isforzi ta’ ]ag[]ug[a biex teg[leb il-problema tad-droga Il-Qorti preseduta millMa;istrat Anthony Vella fa[[ret l-isforzi ta’ ]ag[]ug[a bi problemi ta’ droga u li b[alissa g[addejja minn programm ta’ riabilitazzjoni, u awgurat ukoll li din tkun l-a[[ar darba li tirfes lg[atba tal-Qorti wara li kienet instabet [atja fuq serq. Il-Qorti fa[[ret ukoll ix-xog[ol li g[amel u li qed jag[mel luffi/jal tal-probation ta’ Andrea Maria Scopazzi. Scopazzi, ta’ 28 sena, imwielda l-Awstralja u residenti Wied il-G[ajn kienet tpo;;iet ta[t tliet snin probation wara li ammettiet li serqet mill-posta, li u]at ktieb ta/-/ekkijiet misruq, li ffalsifikat firem u li kkommettiet reat waqt il-perjodu ta’ ordni ta’ probation fuq ka] ie[or. L-Ispetturi Rennie Stivala u Roberto Said Sarreo spjegaw lill-Qorti kif fid-29 ta’ Jannar ta’ din is-sena, /erta Susan Fenech irrappurtat lill-Pulizija li li persuni mhux mag[rufa u mhux awtorizzati kienu [ar;u 2,500 ewro f’/ekkijiet li kienu proprjetà tag[ha. Wara li saru diversi investigazzjonijiet irri]ulta li Scopazzi u Fenech kienu jg[ixu fl-istess blokka ta’ appartamenti. Scopazzi ammettiet li kienet hi li serqet il-ktieb ta/-/ekkijiet mill-
Il-Qorti qalet li temmen li ]-]ag[]ug[a g[adha ]g[ira u li baqg[alha ]mien bi]]ejjed li tibdel [ajjitha kaxxa tal-ittri ta’ Fenech. Hi kienet serqet ukoll kartolina tal-Milied li kien fiha 50 ewro, li ffalsifikat il-firma ta’ Fenech fejn kienet [ar;et tmien /ekkijiet falsifikati indirizzati lil /ertu Joseph Cassar. Il-flus kienu ntu]aw biex jiffinanzjaw il-problema ta’ droga li kellha. Il-Qorti kienet infurmata wkoll li wara investigazzjonijiet li saru mill-HSBC il-flus ;ew rikoverati mill-istess bank. IlQorti kienet qalet li ma kinitx qed timpressjona ru[ha minn “weg[diet frivoli li l-akku]at ma kienx se jer;a’ jaqbe] illinja. Din rajnieha kemm-il darba minn dawk li jispi//aw fl-inkwiet. Ma nara l-ebda ra;uni g[aliex Scopazzi m’g[andhiex tispi//a l-[abs fittermini ta’ bejn 13-il xahar u seba’ snin.” It-tfajla g[al darbtejn kienet ing[atat il-libertà kundizzjonata, fl-2010, u fl-2012 kienet tpo;;iet ta[t ordni ta’ probation. Madankollu l-uffi/jal tal-probation ta’ Andrea Maria Scopazzi
qal fil-Qorti li g[all-ewwel darba f’[ajjitha, l-akku]ata kienet qed turi sinjali ta’ determinazzjoni g[al mod dwar kif tibdel [ajjitha. Dan kollu kien ikkollaborat ukoll minn rappre]entanti talCaritas, li spjegaw li Scopazzi kienet qed tag[mel programm tajjeb [afna biex telimina darba g[al dejjem il-problema tatte[id tad-droga. Il-Qorti qalet li, “il-fidu/ja espressa mill-uffi/jali ma tistax ti;i injorata u l-isforzi min-na[a tag[ha g[andu jkollhom kliem ta’ tif[ir. “Aktar minn hekk il-Qorti qalet li hija temmen li Scopazzi g[adha ]g[ira u li baqg[alha ]mien bi]]ejjed li tibdel [ajjitha,” qal il-Ma;istrat Vella. Fis-sentenza tag[ha l-Qorti estendiet l-ordni ta’ probation g[al perjodu ta’ tliet snin o[ra u ordnat lil Scopazzi biex tkompli g[addejja mal-Caritas fi programm ta’ riabilitazzjoni. LAvukati Franco Debono u Marion Camilleri dehru g[attfajla.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
5
LOKALI
Aktar minn 11-il sena [abs fuq traffikar ta’ persuni
Erba’ E;izzjani marru 11-il sena u sitt xhur [abs bejniethom wara li ammettew, flok g[addew ;uri, l-involviment tag[hom fi traffikar ta’ persuni minn u lejn Malta. Mohamed Mosaad Sadek Abou Hegazy, Abdou
Mohamed Elsayed Elbahlawan, Mohamed Saleh Abouelmaatty Barakat u Mohamed Ahmed Mohamed Elrawady ammettew li fil-11 ta’ Marzu 2013 u fil-jiem ta’ qabel, bil-[sieb li jag[mlu qlig[, assistew persuni o[rajn
biex jid[lu jew jo[or;u minn Malta. Kemm l-Uffi//ju tal-Avukat :enerali kif ukoll l-Avukat Arthur Azzopardi, li deher g[alihom, qablu li Hegazy g[andu ji;u kundannat erba’ snin waqt li t-tlieta l-o[ra
marru sentejn u nofs kull wie[ed. L-Im[allef Michael Mallia laqa’ t-talba tag[hom u kkundanna lill-erba’ E;izzjani lpiena mitluba g[alkemm ma [ax de/i]joni fuq il-konfiska tad-dg[ajsa “Liberty V” peress
li din mhix proprjetà tag[hom imma ta’ /ertu Martin Cachia li fil-konfront tieg[u ukoll g[addejjin pro/eduri fil-Qrati ta’ Malta. L-investigazzjoni tal-Pulizija f’dan il-ka] tmexxew millIspettur Mario Haber.
Ordna kuruna tal-mejtin g[al kollega f’ka] ta’ fastidju }ew; eks-kollegi li kienu ja[dmu fl-istess bank spi//aw il-Qorti u qed jakku]aw lil xulxin b’fastidju. Dan min[abba lkwistjonijiet li ]vol;ew bejniethom, fejn wie[ed minn dawn l-ir;iel sa[ansitra kellu jitlaq limpjieg g[aliex skont hu ma setax jissaporti l-“bullying” li qed jsir fil-konfront tieg[u. Sadanittant, ir-ra;el l-ie[or kellu l-impjieg tieg[u tterminat mill-bank min[abba din ilkwistjoni. Dan l-istess ra;el, quddiem Qorti o[ra, kien ammetta li ordna kuruna talmejtin lil mart ir-ra;el l-ie[or g[al funeral li qatt ma sar. Ir-ra;el kien inqabad wara li l[anut tal-fjuri kien mitlub jg[addi l-informazzjoni tal-per-
suna li g[amlet kuntatt mieg[u. Ir-ra;el kien ammetta u kienet in[ar;et ordni ta’ protezzjoni mill-Qorti, fil-konfront tar-ra;el l-ie[or. Dan kollu kien se[[ madwar ;img[a qabel li l-mara kellha tixhed fil-kaw]a li r-ra;el li kellu jitlaq mix-xog[ol feta[ kontra l-eks-kollega tieg[u, liema ka] g[adu qed jinstema’ quddiem il-Ma;istrat Tonio Micallef Trigona. Mart wie[ed mill-ir;iel qalet “}ew;i huwa rispettat [afna, g[ax huwa ra;el kwiet,” spjegat li ]ew;ha kellu jo[ro; bis-sick leave g[al tliet xhur fl-2012, g[ax ma setax jissaporti l-“bullying” tal-eks-kollega tieg[u, tant li beda jbati minn ansjetà kbira.
Qalet li fost o[rajn, ]ew;ha kien ji;i mg[ajjar ‘xitan izzopp” min[abba d-di]abilità tieg[u. Min[abba dawn il-kwistjonijiet, l-eks-kollega ta’ ]ew;ha kellu ji;i trasferit lejn ferg[a o[ra tal-bank. Madankollu, ilmara qalet li l-eks-kollega kien ukoll imur fil-ferg[a fejn baqa’ ja[dem ir-ra;el tag[ha u kien joqg[od i[ares lejh b’mod sarkastiku. Ix-xhud qalet li finalment, ]ew;ha kellu jitlaq mixxog[ol g[ax fela[x aktar. G[al ]ew;ha qed jidher l-Avukat Tonio Azzopardi. L-ismijiet talpersuni ma jistg[ux jissemmew fuq ordni tal-Qorti g[ax il-ka] huwa wie[ed delikat. Il-ka] ikompli.
Jispi//aw il-qorti wara qabda pixxispad L-ex plejer tal-football tattim nazzjonali Malti, li filpre]ent huwa sid ta’ [anut tal[ut flimkien ma’ sajjied tressqu mixlijin li asso/jaw ru[hom ma’ diversi persuni biex iwettqu reat abbord il-bastiment Marie de Lourdes. Is-sajjied, Sammy Vella ta’ 34 sena minn Marsaxlokk, ;ie mixli li naqas milli jinnotifika
lill-awtoritajiet, meta kien se jirritorna fil - port , li fid dg[ajsa kellu l - pixxispad g[all-bejg[. Sadanittant l-eks-plejer ta’ Valletta, li mag[hom reba[ diversi kampjonati u unuri o[ra, Darren Debono, ta’ 40 sena, residenti San :wann, kien mixli li assista lil Vella biex i[ott il-pixxispad ming[ajr per-
mess. Huma wie;bu mhux [atja u ng[ataw il-[elsien millarrest fuq depo]itu ta’ 3,000 ewro u garanzija personali ta’ 15,000 ewro. Lejn tmiem is - seduta , l Avukat Giannella de Marco, li dehret g[al Debono, l infurmat lill - Qorti li l - klijent tag[ha kien se jsiefer il - Libja fuq xog[ol. L-Avukat de Marco
qalet li Darren Debono joqg[od u g[andu x-xog[ol Malta, u g[aldqstant ma hemm ebda bi]a’ li se ja[rab minn dawn il-g]ejjer. Il-Ma;istrat Miriam Hayman laqg[et it-talba tal-Avukat de Marco, i]da l-Qorti ma laqg[etx it-talba tal-Avukat Michael Sciriha, li deher g[al Vella, biex il-passaport u l-
karta tal-identità jibqg[u filpussess tieg[u. L-Avukat Sciriha g[amel din it-talba peress li Vella ma jkunx jista’ jo[ro; g[as-sajd fl-ib[ra li jinsabu barra mit-territorju ta’ Malta. Madankollu l-Qorti, peress li kienet tat id-digriet, /a[det it-talba. IlProsekuzzjoni tmexxiet millIspettur Jurgen Vella.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
6
LOKALI
Il-MEPA tiffirma ftehim ma’ tmien lokalitajiet g[al numru ta’ pro;etti
L-ewwel titjira ta’ Brussels Airlines waslet f’Malta lbiera[ ftit wara nofsinhar u kellha 138 passi;;ier, fosthom numru ta’ Maltin u turisti
Brussels Airlines b’]ew; titjiriet fil-;img[a lejn Malta Fil-Bel;ju hemm 625 familja Maltija u fil-Lussemburgu 125 familja Charles Muscat
Wara li Malta saret membru tal-Unjoni Ewropea 10 snin ilu, l-ivvja;;ar bejn Malta u Brussell ]died b’rata mg[a;;la [afna tant li llum fil-Bel;ju jg[ixu 625 familja Maltija u filLussemburgu jg[ixu 125 familja. {afna minn dawn in-nies ja[dmu fl-istituzzjonijiet talUnjoni Ewropea. G[alhekk kien dejjem jin[ass il-b]onn li ji]died is-servizz bl-ajru bejn i]-]ew; pajji]i u issa minbarra l-linja nazzjonali tal-ajru l-Air Malta, ]diedet Brussels Airlines li qed t[addem ]ew; rotot fil-;img[a. G[alhekk issa b’kollox qed isiru disa’ titjiriet fil-;img[a bejn Malta u Brussell.
L-ewwel titjira ta’ Brussels Airlines waslet f’Malta lbiera[ ftit wara nofsinhar u kellha 138 passi;;ier, fosthom numru ta’ Maltin u turisti, inklu] turisti Amerikani li ;ew Malta via Brussell. Il-passi;;ieri ntlaqg[u bilmu]ika Maltija u anke ng[ataw fjura kull wie[ed u xi ikel [afif minn persuni libsin kostumi tradizzjonali Maltin. Fuq din l-ewwel titjira wasal ukoll l-Ambaxxatur ta’ Malta fil-Bel;ju, Ray Azzopardi flimkien ma’ Geert Sciot, il-Vi/i President tal-Komunikazzjoni ta’ Brussels Airlines. Geert Sciot qal li Brussels Airlines se tg[in biex ikun fa/ilitat l-ivvja;;ar bejn Malta
u Brussell u vi/i versa u minn dan l-i]vilupp se jgawdu kemm il-Maltin, kif ukoll l-industrija tat-turi]mu f’Malta. Hu spjega li Brussels Airlines hi sie[ba tal-Air Malta u t-titjiet bejn i]]ew; pajji]i se jsiru kull nhar ta’ :img[a u kull nhar ta’ {add. Geert Sciot qal li din ir-rotta hi e]empju tal-impenn ta’ Brussels Airlines lejn Malta. Hu fakkar li Brussels Airlines tu]a wkoll ilfa/ilità ta’ Lufthansa Technic Malta g[all-manutenzjoni talflotta tag[ha, tant li din is-sena 15-il ajruplan ta’ Brussels Airlines di;à ]aru Malta g[al xog[ol ta’ manutenzjoni. Hu qal li dan ifisser xog[ol g[all[addiema Maltin.
Tmien Kunsilli Lokali se jibbenefikaw minn aktar minn 300,000 ewro mill-Awtorità Maltija g[all-Ambjent u lIppjanar (MEPA), wara li lpro;etti tag[hom issodisfaw ilkriterji me[tie;a sabiex huma jir/ievu dawn il-flus permezz tal-Fond g[all-I]vilupp Urban (UIF). Id-disa’ pro;etti huma kollha ffinanzjati mill-MEPA u huma mmirati li jtejbu l-kwalità tal-[ajja tar-residenti li jg[ixu f’dawn il-lokalitajiet. Permezz ta’ dan il-fond li tnieda fl-2006, il-MEPA investiet kwa]i disa’ miljun ewro fuq 262 pro;ett. Il-Fond g[all-I]vilupp Urban (UIF) i;ib mieg[u opportunitajiet g[all-Kunsilli Lokali sabiex jipproponu u jimplimentaw pro;etti lokali li huma sostenibbli u jo[olqu ambjent isba[ g[ar-residenti. Il-Marsa se tibbenifika minn ]ew; pro;etti li jinkludu l-pavimentar ;did u armar tat-toroq fi Pjazza San Vin/enz, kif ukoll tisbi[ fiz-zona madwar il-Knisja Parrokkjali tat-Trinità. Pro;ett ie[or fi Triq in-Na[al, in-Naxxar, li jinkludi l-installazzjoni ta’ dawl ;did, l-i]vilupp ta’ struttura g[all-ilqug[ talilma, soft landscaping u xog[lijiet ta’ pavimentar, gazebo tal-injam u bankijiet tal;ebel.
Il-Kunsill Lokali tal-Isla, fi Triq il-Mi;ja tal-Papa, se jwettaq pro;ett li jbiddel u jinstalla d-dawl tat-triq g[al sistema energy saving. Il-Kunsilli Lokali tal-Imqabba, tal-Mosta u Ta’ Ker/em, se jwettqu pro;etti biex itejbu u jsa[[u s-sigurtà fil-playing fields tag[hom. Il-Kunsill Lokali G[awdxi ta] - }ebbu; kiseb fondi li bihom se jsebba[ ix-xatt ta’ Marsalforn, bi lqug[ ;did talferrobattuto u sistema ;dida tad-dawl g[az-zona tal-Punent ta’ Triq Santa Marija u Triq ilQbajjar . Fin - Nadur , hemm ippjanat li l - Kunsill Lokali jbiddel u jinstalla kontenituri tal-iskart ;odda f’numru ta’ pjazez. Sabiex ikunu indirizzati limpatti ambjentali u tas-sigurtà li /erti siti vakanti jo[olqu f’zoni urbani, il-MEPA issa g[amlitha wkoll possibbli g[all-Kunsilli Lokali biex ju]aw dan il-Fond g[all-I]vilupp Urban (UIF) [alli jitnaddfu u jittella’ [ajt madwar dawn is-siti. F’diversi okka]jonijiet xi siti vakanti qed jintu]aw biex jintrema skart domestiku u o;;etti aktar goffi. Dan qed iwassal biex l-ambjent urban jikrieh, u lkundizzjonijiet qed ikunu ta’ periklu g[as-sa[[a u s-sigurtà ta/-/ittadini.
Il-MNPN jifra[ lil Ann Fenech Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista (MNPN) fera[ lil Ann Fenech, il-President talE]ekuttiv tal-PN, li ;iet eletta f’Hamburg b[ala wa[da mittmien kunsillieri fil-Kunsill E]ekuttiv tal-Kumitat Marittimu Internazzjonali, kif ukoll membru tal-Board of Trustees ta/Charitable Trust tal-istess Kumitat.
Il-MNPN qal fi stqarrija li dawn il-karigi ;odda ta’ Ann Fenech, li g[all-ewwel darba ng[ataw lil persuna Maltija, jag[mlu unur kbir lilha mil-lat personali, kif ukoll lill-amministrazzjoni tal-PN li dejjem g[araf u apprezza lkapa/itajiet kbar tag[ha. Il-MNPN awgura l-[idma ttajba lil Ann Fenech f’dan irrwol il-;did tag[ha.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
7
LOKALI
Ilbiera[ filg[axija f’xenarju mill-isba[ saret l-ewwel pre]entazzjoni ta’ Pan the Goat God. Din il-produzzjoni ta’ Ruben Zahra g[andha involviment ta’ artisti mill-aqwa uqed issir f’post uniku fid-dinja b’dawl u atmosfera li dda[lek fix-xeni mtella’. Illejla ssir rappre]entazzjoni o[ra. Din l-attivitá hi parti mill-attivitajiet li qed isiru mill-Partit Nazzjonalista fl-okka]joni tal-50 anniversarju ta’ pajji]na mill-kisba tal-Indipendenza.
Nathan Farrugia jg[id li l-Ultramed Challenge la[qet l-g[an tag[ha L-Ultramed Challenge biex jin;abru fondi b’risq ilFondazzjoni Inspire, li bdiet f’Korsika u ntemmet f’Sardenja l-Erbg[a, la[qet l-g[an tag[ha tant li s’issa n;abru aktar minn 40,000 ewro. Il-protagonista ewlieni ta’ din l-isfida kien Nathan Farrugia, ilKap E]ekuttiv tal-Fondazzjoni Inspire. Matul din l-isfida Nathan Farrugia ;era g[al 160 kilometru f’Korsika, qasam ilfliegu ta’ Bonifacio b’g[awma ta’ 15-il kilometru u qadef birrota tul il-kosta ta’ Sardenja g[al 445 kilometru. Nathan Farrugia wasal Malta l-biera[ u fl-ajruport intlaqa’ minn martu Deirdre u uliedu Robyn u Keira. In-Nazzjon ilbiera[ [a l-ewwel kummenti ta’ Nathan Farrugia mal-wasal tieg[u f’Malta dwar din l-isfida. Hu qal li din l-isfida kienet avventuru]a [afna g[ax il-pjan li jikser rekord ma se[[x u g[alhekk kien xi ftit di]appuntat. Imma fl-istess [in qal li hu kuntent li ma /ediex u temm l-isfida. Hu qal li n-nies taw appo;; kbir bil-kontribuzzjonijiet tag[hom b’risq l-Inspire u japprezza din il-;enero]ita`. Hu qal li minn din l-esperjenza wie[ed jitg[allem g[all-futur
min[abba li /erti /irkostanzi b[alma huma t-temp, wie[ed diffi/li biex ibassar u l-problemi li kellu ta’ dehyration kienu min[abba s[ana qawwija aktar milli mistenni.Hu fakkar li f’din l-esperjenza ma kienx wa[du imma kien hemm team s[i[. Sadattant l-iskop ta’ din l-isfida kien li tin;abar is-somma ta’ 50,000 ewro b’risq l-Inspire. Nathan Farrugia qal li g[alkemm s’issa din is-somma g[adha ma ntla[qitx, s’issa n;abru 40,000 ewro u g[alhekk appella biex innies ikomplu jikkontribwixxu. Hu qal li l-ispejje] kollha talUltramed Challenge kienu m[allsin mill-Eurosport u g[alhekk kull donazzjoni se tmur b’risq l-Inspire. B’kollox l-Ultramed Challenge kien fiha rotta ta’ 666 kilometru li minnha Nathan Farrugia m’g[amilx biss 40 kilometru ta’ ;iri minn total ta’ aktar minn 200 minhabba l-problemi li kellu min[abba dehyration. L-a[[ar tappa, fuq ir-rota, [aditlu 15-il sieg[a s[a[, li matulhom kien wa[du – g[ax itteam li kellu mieg[u rritorna Malta qabel – u kien fil-[dax ta’ bil-lejl tal-Erbg[a, qabel il-[in skedat, li Nathan Farrugia qabe] il-finish line.
B’kollox l-Ultramed Challenge kien fiha rotta ta’ 666 kilometru li minnha Nathan Farrugia m’g[amilx biss 40 kilometru ta’ ;iri minn total ta’ aktar minn 200 minhabba l-problemi li kellu min[abba dehyration
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
8
OPINJONI
Joseph Muscat ma jridx jer;a’ jiffa//ja l-elettorat fi ]mien ftit xhur o[ra Qabel l-elezzjoni ;enerali tassena l-o[ra konna rajna lil Joseph Muscat b[ala l-Kap talPartit Laburista jwieg[ed kollox lil kul[add biex jikseb il-voti. Issa li g[andu l-poter dawn ilweg[diet iridu jissarrfu. Joseph Muscat kien jaf li t-twettieq ta’ xi weg[diet li kien g[amel kienu ser jo[olqu problemi ta’ diskriminazzjoni u allura in;ustizzja. Meta forsi [afna kienu [asbu li wara sena fil-Gvern l-affarijiet jibdew jissetiljaw, dak li ;ara qabel l-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew huwa xhieda bi]]ejjed li ruxxmata ta’ weg[diet re;g[u ng[ataw lillmijiet ta’ partitarji Laburisti di]illu]i u li kienu ser jibbokkottjaw dawn l-elezzjonijiet. Ing[ataw pja/iri bil-gozz qabel l-a[[ar elezzjonijiet u dawk li kien g[adhom fil-kju, [adu l-weg[diet. Naf li x’u[ud talbu li l-weg[da g[alihom kienet trid tkun bil-miktub biex ma jintesewx, kif kien ;ralhom wara l-elezzjoni ;enerali. Min segwa l-ittri f’l-orizzont qabel l-a[[ar elezzjonijiet kien innota ]gur kemm dehru appelli lill-Gvern Laburista ma kellux bi]]ejjed ]mien biex iwettaq dak li kien wieg[ed. Kitbu anke rjus kbar fil-PL f’dan is-sens. F’dawn l-a[[ar snin konna rajna l-klijenti]mu fil-politika jonqos, parti mir-ra;uni g[ala lPartit Nazzjonalista tilef [afna voti.
Din is-sena l-Gvern naqas milli jorganizza – kif kien ji;ri ta’ kull sena, l-edizzjoni ta’ Lejlet Lapsi Notte Gozitana li dejjem attirat eluf ta’ Maltin f’G[awdex. Dan kien ta’ dannu g[an-negozju f’G[awdex g[aliex minn dawn l-attivitajiet kienu jieklu [afna [luq
Salvu Felice Pace
Politika mibnija fuq il-klijenti]mu
Issa er;ajna [loqna politika mibnija fuq il-klijenti]mu u l-PL da[al f’morsa, g[ax kull meta jmur quddiem il-poplu f’xi elezzjoni, ser ji]diedu t-talbiet talpartitarji tieg[u biex jie[du aktar, aktar u aktar. Il-lixka li tefa’ Joseph Muscat meta tkellem f’G[awdex nhar il{add, 8 ta’ :unju dwar issospensjoni tal-elezzjonijiet lokali li jmiss f’Marzu 2015 trid tinftiehem f’dan il-kuntest. Joseph Muscat ma jridx jer;a’jiffa//ja l-elettorat fi ]mien ta’ ftit xhur g[ax jaf sewwa x’ser jer;a’ji;ri fost ilpartitarji Laburisti. Messa;; li l-voti ji;u lewwel u qabel kollox
Meta partit politiku jag[mel b[ala l-ewwel priorità l-qadi b’ba]i diskriminatorja jkun qed jag[ti messa;; li l-voti ji;u lewwel u qabel kollox, imbag[ad
sfelicep@go.net.mt
il-;id komuni. Kif innota kul[add l-attivitajiet li saru f’dawn l-a[[ar snin f’G[awdex ta[t il-mant ta’ Lejlet Lapsi din is-sena sparixxew. Dawk kienu attivitajiet li kienu jo[olqu negozju tajjeb, b’eluf ta’ Maltin i]uru l-g]ira, b’effett tajjeb fuq l-ekonomija ta’ G[awdex. Minn dawn l-attivitajiet kienu jieklu [afna [luq. I]da skont ma smajt jien, meta saru mistoqsijiet fejn kellhom isiru, ir-risposta kienet li ma kienx hemm flus g[all-Lejlet Lapsi.
Basta nqdew tal-qalba u dawk li ma tag[tihomx tort g[amlu u]u mill-vot biex ;abru xi loqma. Kollox jg[addi basta l-poter jissa[[a[. Anke lekonomija ta’ G[awdex waqg[et vittma ta’ din il-mentalità. Proposta li tmur kontra ddrittijiet tal-eletturi
Issa Joseph Muscat irid vaganza mill-elezzjonijiet lokali. Din hija proposta li tmur kontra d-drittijiet tal-eletturi ele;ibbli biex jag[tu l-verdett
tag[hom dwar dak li wettqu jew ma wettqux il-Kunsilli Lokali fi tmiem le;islatura. Irid li nikkunsidraw li l-elezzjonijiet lokali jsiru mal-elezzjonijiet Ewropej. Nafu x’ji;ri jekk isir hekk. L-elezzjonijiet lokali ji;u relegati b[ala “bil[aqq tinsewx li fl-istess ;urnata ser isiru wkoll l-elezzjonijiet g[all-kunsilli lokali.” Din m’hix ;ustizzja maddemokra]ija lokali u l-prin/ipju tas-sussidjarjetà. Nafu li dan ilGvern ma tantx jag[ti importanza kemm lill-Kunsilli Lokali
u l-anqas lid-demokrazija lokali g[ax irid ja[taf lura kemm jista’ mill-poteri li di;à ng[ataw. Gvern li tela’ bl-g[ajta ta’ tnaqqis tal-burokrazija, issa qed ji//entralizza l-poter f’idejh. Joseph Muscat qal li ma jridx jibqa’ jara lil pajji]na f’vena ta’ taqbida politika l-[in kollu. Issa tard wisq. L-ewwel [oloq ambjent fejn partit filGvern baqa’ ja;ixxi daqs li kieku mhux fil-Gvern, i]da issa li ra r-rikatt jo[loq problemi kbar fil-PL, allura jrid jibdel issistema li fl-a[[ar mill-a[[ar tkun tfisser g[all-PL li jekk jer;g[u jinfexxu fil-weg[diet u fil-pja/iri, almenu jag[mluhom b’mod ekonomiku g[alihom, g[ax dawn isiru biex jintlaqtu f’kolp wie[ed l-elezzjonijiet Ewropej u l-elezzjonijiet lokali.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Inugwaljanza, irresponsabbiltà, ba]u]lokrazija, segretezza Ftit aktar minn sena ilu, il-poplu Malti vvota g[all-weg[di prin/ipali tal-Partit Laburista li kienu weg[di tajbin fihom infushom li mag[hom jaqbel kul[add. Weg[da prin/ipali bba]ata fuq trepied: it-tliet weg[di tat-trasparenza, l-accountability u lmeritokrazija j]ommu fuqhom il-weg[da ewlenija ta’ Malta tag[na lkoll. Dal-weg[di llum saru /ajta u kull ;img[a kemm tqalleb ftit ilgazzetti u tara l-fatti li huma l-e]empji diversi tal-ksur tag[hom. Segretezza u [abi
{u s-segretezza. Dil-;img[a kellna lill-Gvern ja[rab g[alkollox milli jwie;eb mistoqsijiet anke ba]i/i tal-Oppo]izzjoni u talmedia dwar il-kuntratt li g[andu ma’ Henley & Partners, x’tip ta’ nies qed japplikaw biex jixtru /-/ittadinanza, minn liema pajji]i ;ejjin, kemm verament huma, fejn huma l-flus li [allsu. Flok trasparenza, Henley ta[bi u l-Gvern Laburista ja[bi aktar minnha. Tal-qalba ja[tfu
{u l-mod kif tal-qalba ja[tfu. Aktar [atriet fl-armata li fihom tal-qalba x’qed ja[tfu hu l-flus li a[na lkoll in[allsu f’taxxi, u dan f’korp essenzjali g[all-istat li suppost jiddefendi lilna lkoll imma li sar biss ka]in tan-nies tal-qalba. Flok meritokrazija, it-tmexxija bil-mertu, xi nsej[ulha din? Ba]u]lokrazija? It-tmexxija talba]u]li.
Road hump ta’ inkonvenjent Il-kwiet, il-pa/i u s-serenità li konna qeg[din ng[ixu fihom a[na l-familji li noqog[du fi Triq il-Knisja {ad-Dingli, dan la[[ar spi//aw fix-xejn, wara li xi [add fil-Kunsill Lokali ta’ {ad-Dingli stess, g[o;bu jilqa’ lment ta’ xi [add ie[or li ma hux residenti fl-istess triq, sabiex titwa[[al road hump b’detriment g[alina r-residenti. U dan min[abba l-istorbju kontinwu minn kull vettura li tg[addi. Kienu kollha g[alxejn lilmenti u l-protesti li tressqu g[all-attenzjoni tal-Kunsill Lokali mir-residenti. G[ax flok ma l-Kunsill Lokali kien ta’ tarka g[all-familji li jg[ixu f’din it-triq, sabiex ma j[allix din linkonvenjenza ssir, injorahom u rrombla minn fuqhom. Tant li qalilhom li jekk iridu jipprotestaw, jag[mlu dan ma’ Transport Malta. Fid-dawl ta’ dan kollu, tajjeb li min hu kon/ernat jag[mel listudju li sar biex saret din irroad hump wie[ed pubbliku. Wara kollox, ftit aktar minn sena ilu a[na ;ejna mwieg[da bi Gvern li jisma’ lil kul[add, u mhux li xi w[ud ikunu pre;udikati g[ax il-vu/i tag[hom hija wa[da baxxa. Daren Decelis {ad-Dingli
Is-sabi[ tal-isport B[alissa l-isport jinsab fuq fomm kul[add. Kul[add jitkellem fuq it-Tazza tad-Dinja. Min jitkellem fuq it-tim tieg[u b’passjoni u min jitfa’ xi botta g[ax it-tim ta’ sie[bu ma jkun sejjer tajjeb xejn. Insomma b[alissa l-g]ejjer Maltin qishom in-Nazzjonijiet Uniti, kul[add ixejjer bnadar
differenti u tit[awwad ftit mhux [a]in jekk tkun turist f’liema pajji] ;ejt. Imma nsomma dan kollu juri kemm a[na l-Maltin a[na poplu li nsibu sku]a g[al kollox biex ni//elebraw. Sabi[ ukoll g[ax b[alissa ninsew kull pika o[ra u naraw biss il-kuluri tat-tim nazzjonali li nappo;;jaw... insomma [sieb sabi[ li ji;i kull tant snin. S. Borg Birkirkara
L-ebda responsabbiltà
{u l-irreponsabbiltà. Suppost min imexxi jag[ti kont t’g[emilu. Imma l-ebda kont tar-rabtiet li l-Labour kellu ma’ Henley sa minn qabel l-elezzjoni ;enerali. L-ebda kont ta’ kif Im[allef t[alla ja[rab minn g[emilu. Ma[fra ta’ serq u tix[im
L-ebda responsabbiltà minn Ministru u eks-Kap E]ekuttiv talLabour li telg[u jit[addtu huma personali ma’ kumpanija barranija biex jag[tuha kuntratt kbir. L-ebda kont tal-[ut il-kbir li [a ma[fra wara li xa[[am u seraq miljuni ta’ ewro f’serqa organizzata minn nies mag[rufa [afna fl-EneMalta. Inugwaljanza bix-xiri
{u l-inugwaljanza. Gvern li [are; hu bl-idea li t[allas biex taqbe] il-kju tal-vapur t’G[awdex. L-idea nnifisha, anke jekk ma titwettaqx, hi wa[da ta’ inugwaljanza kbira. Apparti li, hekk jew hekk, kemm i//empel lill-Kumissarju tal-Pulizija u taqbe] il-kju, u jekk t[ebb g[al xi [add i//empel lil xi [add u l-akku]i jaqg[u qisu xejn. Malta ta’ inugwaljanza; inugwaljanza li qieg[da fuq it-trepied tal-[abi, tan-nuqqas ta’ responsabbiltà u tat-tmexxija ta’ nies talqalba a skapitu tal-bqija tan-nies.
25 sena ilu f’In-Nazzjon Fil-;urnal tal-21 ta’ :unju, kien rappurtat bi prominenza li l-akbar problema li qatt iltaqg[et mag[ha Malta fl-industrija hi nnuqqas ta’ [addiema m[arr;a. Dan qalitu lFederazzjoni tal-Industriji. L-FOI sa[qet li t[oss li l-[tie;a kbira li te]isti g[al [addiema b’seng[a g[andha tkompli ting[ata prijorità g[ax inkella din tnaqqas l-espansjoni ekonomika. Kien rappurtat ukoll li s-Segretarju Parlamentari Ninu Zammit xehed li qatt ma kellu di]gwid mal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami dwar il-post fejn kellha tinbena l-power station ta’ Delimara. Fi storja o[ra kien rappurtat li Copper Mountain, it-tanker Amerikan li kien inqabad it-Tarzna g[ax ma [allasx, inbieg[ g[all-prezz ta’ 2.9 miljun dollaru.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
10
ATTWALITÀ
Beda l-ista;un sabi[ tal-festi.... ingawduhom bl-aktar mod responsabbli L-antiki tag[na kienu jg[idu: :unju ;unjett ne[[i l-qmis u ddublett! U dan ix-xahar li j;ib mieg[u l-ista;un tas-sajf issa beda. Bla dubju :unju j;ib mieg[u l-festi sbie[ u kkuluriti tag[na. Fil-fatt, il-festi f’G[awdex fet[u matul la[[ar ;img[a ta’ Mejju meta firra[al tal-Munxar issir it-tifkira tan-Nawfra;ju tal-Appostlu tal:nus, Missierna San Pawl li nis-
silna fil-fidi fis-Sena 60 WK. Issir festa [elwa bl-ingredjenti kollha li jag[mlu festa Maltija u
l-Munxarin kollha jqumu g[allokka]joni u kul[add jag[ti sehmu.
Il-festi f’G[awdex fet[u matul l-a[[ar ;img[a ta’ Mejju meta fir-ra[al tal-Munxar issir it-tifkira tan-Nawfra;ju tal-Appostlu tal-:nus, Missierna San Pawl li nissilna fil-fidi fis-Sena 60 WK
Dan ir-ra[al li fih twieled ilProfessur :u]è Aquilina jista’ jifta[ar bi statwa titulari l-;miel tag[ha li [ar;et minn idejn listatwarju G[awdxi Wistin Camilleri. Attrazzjoni kbira g[al [afna nies Il-festi tag[na g[adhom ji;bdu g[add sabi[ ta’ nies minn kullimkien, il-mixeg[la, il-mu]ika, il-funzjonijiet fil-knisja, il;ig;ifogu, in-nar tal-ajru, ittlielaq tal-bhejjem, il-mar/i talbaned, it-ti]jin u l-festuni taddawl fit-toroq, tal-qubbajt u mitt [a;a o[ra kollha huma ta’ attraz-
zjoni u jo[olqu atmosfera unika g[an-nies tag[na. Is-s[ana tibda tin[ass ;mielha u allura tal-pastizzi, tad-drinks, tal-granita u tal;elati hemm posthom ukoll. Corpus Christi fl-G[asri
Dehra ta’ numru ta’ pavaljuni wara xulxin imdendla fi triq bi t[ejjija g[all-festa... bla dubju ta’ xejn li huma turija ta’ arti mill-aqwa riflessjoni tal-im[abba tal-Maltin u l-G[awdxin g[all-festa tal-belt jew ra[al tag[hom
:img[a wara ;img[a millewwel jibdew jitgerbu, u wara tal-Munxar, fe;;et il-festa f’wie[ed mill-i]g[ar ir[ula li g[andna f’G[awdex, dik ta’ Corpus Christi fl-G[asri fejn illum il-;urnata nsibu wkoll statwa sabi[a ta’ Kristu Salvatur li to[ro; fuq l-ispallejn filpur/issjoni bis-sehem tal-Banda La Stella tal-Belt Victoria. Il-{add ta’ qabel, morna g[allfesta ta’ Sant’Antnin ta’ Padova, f’G[ajnsielem, il-festa tal-Patri, kif insibuha f’G[awdex billi huma l-Patrijiet u mhux xi parro//a, li jie[du [siebha. U g[al min hu dilettant tal-festi
Joe M. Attard emarjos@hotmail.com
b[ali, se nissokta nag[tikom il-kalendarju tal-festi filg]ira G[awdxija. Wara l-festa tat-Tawmaturgu ta’ Padova, g[alkemm imwieled fil-Portugall, ikun imiss il-festa tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù filFontana, tefg[a ta’ ;ebla bog[od mir-Rabat, fejn issa nsibu Kappillan ;did imwieled Ta’ Sannat u li g[adda ]mien twil jag[ti servizz pastorali fl-Istati Uniti tal-Amerika, Dun :wann Muscat. (Prosit tal-inizjattiva li [a li jitpin;a kwadru tal-eksAr/ipriet Mons Dun :or; Bezzina, xog[ol tassew mirqum ta’ Pawlu Camilleri Cauchi). Minn hawn nawguralu u jalla dan ir-ra[al, mag[ruf g[allog[ob tan-nar, ma jbatix minn iktar di]grazzji pirotekni/i b[al dawk li ;raw fl-img[oddi. Kienet ta’ sorpri]a g[alija, sena ilu nilma[ hawnhekk lill-Kardinal Agostinjan Prospero Grech imexxi mumenti ta’ adorazzjoni fil-knisja g[as-Sa/erdoti u g[al pa;na 11
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
11
ATTWALITÀ
Is-sajf jikxef [afna mit-talenti u l-arti tag[na l-Maltin u l-G[awdxin min[abba l-festi minn pa;na 10
reli;ju]i fil-festa tal-Qalb ta’ :esù.
litur;ika
San :wann il-Battista fix-Xewkija Il-{add 22 ta’ :unju tkun tmiss il-festa fir-Rotunda tieg[u ta’ San :wann il-Battista fixXewkija fejn insibu wie[ed milleqdem Ar/iprieti u [abrieka, Mons. Carmelo Mercieca, li meg[jun mill-familja tieg[u, jista’ jifta[ar b’parro//a tassew [ajja u bie]la. Ftit jiem biss wara, il-{add 29 ta’ :unju, immorru n-Nadur g[all-festa talImnarja, festa li tlaqqag[na ma’ ]ew; kolonni kbar tal-Knisja, San Pietru u San Pawl, wie[ed spi//a msallab rasu ’l isfel u ta’ warajh g[adda minn qtug[ ir-ras,
li qab]et g[al tliet darbiet hekk kif messet mal-art u nibtu tliet g[ejun ta’ ilma frisk u ;ieri. Fl-ewwel {add tal-Lulju, sewwasew fis-6 ta’ Lulju, filPunent ta’ g]iritna nag[mlu lfesta tal-Vi]itazzjoni fl-G[arb fejn insibu l-Banda tar-ra[al ‘IlVi]itazzjoni’ li g[andha b’surmast tag[ha lil Mro ]ag[]ug[ mill-Belt Victoria :or; Apap. Ma g[edtx le meta ]-]g[a]ag[ t’hawn talbuni niktbilhom ilversi g[al mar/ tal-briju. Hawn ukoll niltaqg[u ma’ Ar/ipriet tassew intelli;enti u [abrieki li g[alkemm imwieled ix-Xag[ra, da[al sewwa fil-qalba tal-ministeru tieg[u u ntlaqa’ ferm tajjeb mill-parru//ani li jifta[ru bi statwa tassew [elwa tal-Madonna qed i]]ur lill-qariba tag[ha Santa Eli]abetta. U wara l-G[arb, immorru sa Ta’ Ker/em g[allfesta tal-Madonna Tas-Sikors mnejn sena ilu kellna l-unika ordinazzjoni sa/erdotali – isSa/erdot Novell Dun Gabriel Gauci li ;ie ordnat Sa/erdot minn idejn l-Isqof Mario Grech nhar is-Sibt waranofsinhar, 25 ta’ Mejju 2013 fil-Katidral tag[na. Festa ta’ briju u fer[ Intant il-festi jibqg[u g[addejjin u fit-tielet {add tal-Lulju, sewwasew fl-20 ta’ Lulju, il-Belt Victoria tin[akem mill-briju u lfer[ li ;;ib mag[ha l-festa talMegalomartri San :or; meta lQriema jaqsmu l-fliegu u jing[aqdu mal-:or;jani G[awdxin u er[ilhom jag[mlu g[ors s[i[. Din is-sena se jsiru festi spe/jali billi l-istatwa titulari mag[mula minn zokk ta’ si;ra u li [ar;et mill-iskriepel u l-imrietel ta’ mastru Pawl Azzopardi
Il-preparamenti g[all-festa tal-belt jew ra[al jibdew minn bosta xhur qabel. Hemm min jg[id li l-preparamenti jibdew ftit ;img[at biss wara li tkun g[addiet il-festa... sforz kollettiv li jinvolvi g[add ;mielu ta’ voluntieri li jag[tu l-a[jar u l-aqwa tag[hom
U l-a[[ar festa kbira te[odna x-Xag[ra u l-Ar/ipriet Dun Karm Refalo ma joqg[odx lura milli jag[tina festa kbira, g[a]i]a u devota ddedikata lit-Twelid tal-Bambina qieg[da tag[laq 175 sena. Minn ;ewwa Venezja sa[ansitra sa jin;ieb fostna d-Drieg[ ta’ San :or;. B[al San :or;, Santa Margerita hija qaddisa tat-tielet seklu u din titfakkar bi kbir firra[al Ta’ Sannat, ;img[a fuq San :or;. Kien f’dil-festa, kienet tirrakkonta ommi, Alla ja[frilha, li kienet iltaqg[et ma’ missieri g[all-ewwel darba. Tg[id kemm ilu issa? U wara Ta’ Sannat, fl-ewwel {add t’Awwissu mmorru l-Qala g[all-festa ta’ San :u]epp, irra;el ;ust ta’ Marija, fejn insibu wkoll ftit ’il bog[od santwarju ddedikat lill-Immakulata Kun/izzjoni. Nifir[u lill-Ar/ipriet il-;did Dun Nazju Borg mixXag[ra filwaqt li nsellmu lill-
Ar/ipriet ta’ qablu l-Kan. Dun Joe Zammit li tant [adem fost il-Qalin kemm dam fosthom. Festa o[ra ta’ briju u fer[ Is-s[ana issa tkun bdiet tin[ass ;mielha u ma tiskantax, g[ax ilfesta ta’ San Lawrenz tkun wara l-bieb u l-Lawrenzjani tag[na jippreparaw bis-s[i[ g[aliha; mhux l-ewwel darba jistednuni nippre]enta xi serata matul il;img[a tal-festa fil-Festival Lawrenzjan. U tassew nie[u gost bl-istedina tal-eks-Sindku Noel Formosa u l-kumitat [abrieki
tieg[u fejn issa g[andna wkoll kappillan ;did, Fr. Charles Sultana mir-ra[al tal-:gantija u tal-Bambina! Wa[da mill-ikbar festi tas-sajf hija bla dubju l-Assunta
meqjuma fi-Katidral tag[na u lBelt Victoria tfur bin-nies u blattività fosthom it-tlielaq tradizzjonali tal-bhejjem u l-Wirja Agrarja ta’ Santa Marija. Festa tassew kbira f’nofs Awwissu tant li f’Malta jkunu qed isiru seba’ Santa Marijiet o[ra. Mhux hekk jixirqilha sSultana tal-:nus u Omm ilFeddej! L-Assunta ter;a’ titfakkar f’G[awdex fl-24 t’Awwissu firra[al fuqani ta]-}ebbu; fejn i]]iffa tilqa’ l-istatwa [elwa talMadonna waqt li l-banda tarra[al Santa Marija ddoqq l-innijiet Marjani u takkumpanja lpur/issjoni. Taf li nkunu qeg[din bil-mod il-mod resqin lejn tmiem lista;un tal-festi f’G[awdex bilfesta tal-Madonna Ta’ Loreto li ssir f’G[ajnsielem fil-31 ta’ Settembru? Hawnhekk tisma’ [ier;a l-g[ajta ‘Viva x-Xemx’ waqt li l-banda tar-ra[al ta[t iddirezzjoni ta’ Mro Frankie Debono ssellem lil Marija hija u [ier;a mill-knisja Gotika tag[ha b’sett ta’ qniepen ;odda li jo[olqu l-isba[ armonija.
Lejn l-a[[ar festa U l-a[[ar festa kbira te[odna x-Xag[ra u l-Ar/ipriet Dun
Karm Refalo ma joqg[odx lura milli jag[tina festa kbira, g[a]i]a u devota ddedikata litTwelid tal-Bambina. Din hija festa li trid tfakkarna wkoll firreb[a tal-Maltin fuq il-qawwa tal-Mislem u fuq il-bi]a’ talAlleati. F’tempju mirqum kollu r[am u seng[a nsibu l-istatwa simpatika tal-Bambina li to[ro; tbierek lixXag[rin u lilna mag[hom fit-8 ta’ Settembru u n-nies tiffolla u ma toqg[odx lura qabel ma titfa//a xi taqliba tal-arja! Ma rridx in[alli barra l-festin li jsir lill-Madonna talKarmnu fix-Xlendi fis-7 ta’ Settembru. L-a[[ar festa [elwa u modesta hija dik tal-Madonna tal-Grazzja g[and il-Patrijiet Kapu//ini u l[bieb tieg[i :or; Debono u Vincent Vella flimkien ma’ s[abhom ma j[allu l-ebda ;ebla f’postha biex juruna li din il-festa /kejkna tag[laq l-ista;un tal-festi f’G[awdex.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
12
OPINJONI
Il-leave tal-maternità u tal-;enituri B[alissa, ]ew; tipi ta’ leave biss huma rregolati fuq Livell Ewropew: leave tal-maternità u leave tal-;enituri. COFACE qed tipprova tikseb titjib e]istenti dwar id-dispo]izzjonijiet talleave, i]da wkoll lobbying g[al Le;i]lazzjoni Ewropea dwar illeave tal-paternità u leave tal-carers.
Maria Portelli marpo2489@gmail.com
1. Leave tal-maternità Leave tal-maternità hu waqfa mill-impjieg me[ud mill-ommijiet e]att qabel u wara l-[las biex jipprote;u s-sa[[a u s-sigurtà tattarbija. Le;i]lazzjoni Ewropea e]istenti Id-Direttiva g[all-{addiema tqal fl-UE (id-Direttiva 92-85KEE) stabbiliet it-tul minimu ta’ leave tal-maternità g[al 14-il ;img[a. Dispo]izzjonijiet attwali fl-istati membri jvarjaw bejn 14-il ;img[a u 52 ;img[a. Wara konsultazzjoni wiesg[a mal-pubbliku, il-Kummissjoni ppre]entat “pakkett ta’ rikon/iljazzjoni” f’Ottubru 2008 li jinkludi fost o[rajn proposta li ssa[[a[ ilDirettiva tal-leave tal-maternità. Din il-proposta kienet ivvutata permezz tal-Parlament Ewropew fl-2010, i]da b[alissa waqfet filKunsill. COFACE temmen li ddiskussjonijiet u n-negozjati g[andhom jer;g[u jibdew millaktar fis possibbli.
3. Leave tal-paternità
Il-leave tal-maternità hu waqfa mill-impjieg me[ud mill-ommijiet e]att qabel u wara l-[las biex jipprote;u s-sa[[a u s-sigurtà tat-tarbija
•
Xi tg[id COFACE • It-tul tal-leave g[andu
•
•
ji]died (20 ;img[a minimu) g[all-;id tal-ommijiet i]da wkoll biex jag[mlu l-amministrazzjoni tarri]orsi umani aktar fa/li g[al min i[addem. L-ommijiet g[andu jkollhom l-g[a]la jekk jirritornawx g[ax-xog[ol qabel jew le, jew jekk hux full-time jew part-time. Il-possibbiltà ta’ leave addizzjonali g[al twelid vi/in g[andha tkun provduta. Ra;unijiet tajbin g[at-tke//ija
•
g[andhom jing[ataw bil-miktub u l-perjodu ta’ prova g[al [addiema li m’ilhomx li rritornaw g[ax-xog[ol ji;i esti] g[al tnax-il xahar sabiex ti;i evitata diskriminazzjoni indiretta. Il-benefi//ju minimu g[andu jkun stabbilit g[al 85% milla[[ar gross tas-salarju u lammont ikkalkolat fuq il-ba]i tas-salarju tal-a[[ar xahar s[i[. COFACE trid dispo]izzjoni ;dida inklu]a fid-Direttiva dwar l-appo;; g[al integrazzjoni mill-;did u ta[ri; tal[addiema nisa.
2. Leave tal-;enituri Le;i]lazzjoni Ewropea e]istenti Leave tal-;enituri (id-Direttiva 2010#18#UE) huwa disponibbli g[all-;enituri li jie[du leave aktar
tard tul il-[ajja tal-wild (wara maternità jew wara, ;eneralment sal-età ta’ 8 snin). Kemm idDirettiva inizjali tal-Leave tal:enituri (Direttiva 96#34#KE) u lQafas tal-Ftehim rivedut tieg[u (2010#18#UE) inkludew dispo]izzjonijiet dwar leave talfamilja ur;enti (force majeure) kif ukoll g[a]liet potenzjali fejn jakkomodaw lill-;enituri ta’ tfal morda u#jew b’di]abbiltà. Xi tg[id COFACE
COFACE tirrikonoxxi li lQafas tal-Ftehim g[amel xi avvanzi: • I;;ib lill-[addiema temporanji, u testendi sa 4 xhur (b’xahar li ma jistax ji;i trasferit). • Ir-rwol tal-istati membri u limsie[ba so/jali fil-valutazzjoni tad-drittijiet u pro/eduri.
Il-[tie;a g[al mi]uri addizzjonali sabiex jil[qu l-b]onnijiet spe/ifi/i ta’ ;enituri adottivi. • Protezzjoni tal-[addiema li japplikaw g[al-leave parentali kontra trattament anqas favorevoli. • Id-dritt dwar ir-ritorn mil-leave tal-;enituri li jitolbu tibdil fil[inijiet tax-xog[ol g[al perjodu stabbilit ta’ [in. I]da hemm affarijiet li COFACE tqis ukoll. Trid li lleave parentali ji;i pprovdut g[al kull tifel sal-età ta’ 18, u g[at-tul tal-leave parentali jkun ta’ 6 xhur minimu, u mhux trasferibbli. G[andha ssir dispo]izzjoni spe/ifika g[all-;enituri ta’ tfal b’di]abbiltà jew mard fit-tul, u g[andu jkun hemm leave spe/ifiku g[all-adozzjoni mal-UE kollha. •
COFACE qed tappella g[al leave tal-paternità biex ji;i introdott fil-li;i tal-UE b[ala parti minn politika integrata malugwaljanza tas-sessi biex jippermettu missirijiet u ommijiet jaqsmu responsabbiltajiet ta’ ;enituri fl-aktar stadju bikri filwaqt jinkora;;ixxi relazzjoni tal-wild malmissier mill-bidu nett. COFACE trid inizjattiva le;i]lattiva Ewropea, b’mod partikolari: • In-negozjar tal-Qafas talFtehim mal-imsie[ba so/jali biex ji;u ttrasformati f’direttiva li torbot biex ji;u evitati ka]i so/jali, jistipulaw kundizzjonijiet uniformi ta’ eli;ibilità, u li jipprovdu garanziji ta’ nondiskriminazzjoni li g[andhom ji;u stabbiliti fil-li;i. • L-introduzzjoni ta’ leave minn tal-inqas 10 ijiem li jmexxi fuq leave tal-maternità b’kumpens ekwivalenti g[al dak im[allas tul il-leave tal-maternità. Sabiex tag[mel dan, COFACE temmen li /erti prekundizzjonijiet g[andhom ji;u sodisfatti, inklu]i: l-istabbiliment ta’ netwerk adegwat ta’ servizzi ta/-childcare millinfanzju, l-istess kundizzjonijiet b[al-leave tal-maternità, politika li ti]gura kundizzjonijiet taxxog[ol ugwali u g[ar-rikon/iljazzjoni tax-xog[ol mal-[ajja filfamilja. COFACE tenfasizza limportanza ta’ in/entivi b[al distakki fil-pagi, sigurtà tax-xog[ol, preservazzjoni tad-drittijiet so/jali#l-impjieg, u l-ebda trasferibbiltà tal-leave.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 20 ta’ :unju, 2014
13
PA:NA 13
Pa;na 13
Lil hinn mis-sa[na tal-ballun... kur]itajiet, seksik, g[ajdut, fatti mo[bija... u aktar mi;bura minn Joe Mikallef
L-isfruttament fl-aqwa tieg[u... Fit-tnax-il belt fejn b[alissa qed isiru l-log[biet finali tal-Mundjal, il-prostituzzjoni hi legalizzata. Imbasta dawk li jie[du sehem fiha jkollhom ’il fuq minn tmintax-il sena! ?ifri pubblikati fil-media internazzjonali juru li matul l-erba’ ;img[a tat-Tazza tad-Dinja, il-Bra]il se jattira g[exieren ta’ eluf ta’ turisti. Dawn, fl-ekonomija tal-pajji], hu previst li se ji;;eneraw ’il fuq minn g[axar biljun dollaru Amerikan. Sadattant l-industrija tal-prostituzzjoni wkoll qed jing[ad li sejra tajjeb u eluf ta’ prostituti – jing[ad li b’kollox ila[[qu mal-miljun persuna – huma kuntenti bl-andament tax-xog[ol! {eqq, fix-xhur li g[addew ippreparaw ru[hom sew... /joè marru g[al-lezzjonijiet tal-Ingli] u l-Ispanjol, tg[allmu ftit etikett, tg[allmu dwar l-importanza tal-i;jene u l-indafa u kif imorru malfrustieri... Issa jirringrazzjaw lil Alla... x’ironija hux ?!?... li matul dan ix-xahar tkompli ti;ihom tajba! Verament l-isfruttament flaqwa tieg[u! Tassew g[afsa ta’ qalb kbira!
■ Taw lezzjoni lil kul[add...!
Qatt ma rajtha f’g[omri qabel... partitarji jnaddfu l-istadium fejn kienu qed jaraw lit-tim tag[hom jilg[ab. Hekk g[amlu partitarji tal-:appun aktar kmieni din il-;img[a... iddevertew, kantaw, ]ifnu, paxxew lil kul[add bil-kuluri u s-sapport tag[hom... fi tmiem illog[ba [ar;u telliefa... Madankollu, daru dawra fejn kienu u [allew kollox nadif! Nispera li dan l-e]empju jittie[ed minn partitarji o[ra wkoll. Naturalment, mhux ne/essarjament fil-Mundjal biss.
■ RENEE LEE HARRIOTT Minkejja li g[andha 23 sena biss, Renee Lee Harriott, b’/ittadi-
nanza Ingli]a, g[andha di;à repertorju rikk kemm b[ala kantanta, kemm b[ala ]effiena u b[ala attri/i wkoll. Ta’ spiss tkun fil-media min[abba d-dehra impekkabbli tag[ha. B[alissa qed tinnamra mal-plejer tal-Ghana Emmanuel Frimgpong li g[andu wkoll /ittadinanza Ingli]a. Fil-karriera tag[ha [admet mill-qrib ma’ Lil Wayne, Lloyd u Jay Sean, fost o[rajn. Kisbet diversi su//essi fi spettakli g[at-televi]joni li [adet sehem fihom. Tpaxxi l-g[ajn mhux biss ta’ kull min jaraha, imma hi mfittxija [afna minn rivisti u pubblikazzjonijiet influwenti ta’ moda u lifestyle.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
14
FESTI
Joe Chetcuti - joechetcuti@onvol.net
Ir-Rabat
Corpus Christi
Fir-Rabat, Malta, qed ti;i //elebrata l-festa ta’ Corpus Christi. G[ada, jum il-festa, fid9 a.m. tibda quddiesa solenni u jmexxi n-Nunzju Appostoliku Monsinjur Aldo Cavalli bissehem tal-Kapitlu talkolle;;jata. Fl-10 a.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa tasSantissmu Sagrament b’waqfa fil-knisja tal-Fran;iskani Konventwali. Fis-6 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata u jmexxi l Kanonku Ar/ipriet Dun Joe Cilia. Din se tkun integrata bil-kant tal-G[asar. Se jie[u sehem il-Kor Salve Pater Paule. Fis-7 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bis-Santissmu Sagrament b’waqfiet fil-knisja ta’ Santa Marija ta’ :esù u anke ta’ San Mark. Fid-d[ul talpur/issjoni ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. ’ : G[ada fl-10 a.m. il-Banda Konti Ru;;ieru tal-Ka]in San Pawl tar-Rabat, Malta, se ddoqq innijiet sagri waqt il-[ru; tal-pur/issjoni u se tkompli takkumpanja lpur/issjoni b’g[add ta’ innijiet sagri. Filg[axija se jkun hemm mistiedna l-Banda tas-So/jetà Filarmonika Nicolò Isouard talMosta. Fil-[ru; tal-pur/issjoni Joy Gospel Choir se jilqa’ l-[ru; tal-pur/issjoni minn fuq il-palk u wara jkompli b’kun/ert ta’ mu]ika gospel fil-pjazza talparro//a. Wara li tintemm il-funzjoni fil-knisja l-orkestra Ensemble tkompli b’kun/ert ta’ mu]ika fil-pjazza tal-parro//a. Festi ta
barra
Ix-Xewkija, G[awdex
San :wann il-Battista
Fix-Xewkija, G[awdex, qed issir il-festa ta’ San :wann ilBattista. G[ada, jum il-festa, fit8.45 a.m. tibda kon/elebrazzjoni pontifikali mmexxija minn Monsinjur Isqof Mario Grech. Fis-6.15 p.m. tibda kon/elebrazzjoni solenni mmexxija millKanonku Dun Eddie Zammit. Ilpane;ierku se jsir minn Fr Jesmond Grech. Fit-7.45 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ San :wann il-Battista, xog[ol flinjam ta’ Mastru Pietru Pawl Azzopardi. Il-pur/issjoni titmexxa mill-Kanonku Dun Eddie Zammit. Fid-d[ul tal-istatwa fil-knisja titkanta l-antifona permezz tal-
[ier;a l-pur/issjoni bisSantissmu Sagrament bis-sehem tal-Iscouts ta’ {a]-}ebbu; li ddur madwar is-santwarju. Fidd[ul tal-pur/issjoni jsir att ta’ konsagrazzjoni u barka Ewkaristika.
kor Vox Clamantis flimkien mal-orkestra ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Colin Attard u ssir barka Ewkaristika. ’ : G[ada, jum il-festa, fil-11 a.m. jibda mar/ mill-Banda Duke of Connaught’s Own ta’ Birkirkara u mill-Banda tas-So/jetà Filarmonika Victory taxXag[ra, G[awdex. Filg[axija se jkun hemm ilBanda Prekursur tax-Xewkija kif ukoll il-Banda Mnarja tanNadur. Il-funzjonijiet u l-attivitajiet tal-festa se jixxandru live fuq Radju Prekursur fuq il-frekwenza 99.3 FM. Festi ta
barra
L-G[arb, G[awdex
Il-festa tas-Sej[a tal-Madonna ta’ Pinu
Il-Qalb ta’ :esù
Fi]-}urrieq
Fil-Knisja Matri/i u Ar/ipretali ta’ Santa Katarina V.M. fi]-}urrieq qed issir ilfesta tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù. Nhar it-Tlieta li ;ej hu lewwel jum tal-kwaranturi fit8.15 a.m. issir espo]izzjoni tasSantissmu Sagrament. Fis-6 p.m. adorazzjoni komunitarja mmexxija mill-g[aqdiet tal-parro//a. Fis-6.30 p.m. quddiesa kantata bl-omelija minn Dun Dillion Bugeja u ssir barka Ewkaristika. Nhar lErbg[a kollox isir b[all-jum ta’ qabel. Nhar il-{amis li ;ej hu t-tielet jum tal-kwaranturi u lejlet ilfesta. Fit-8.15 a.m. espo]izzjoni. Fis-6 p.m. G[asar u fis-6.30 p.m. quddiesa minn Dun Dillion Bugeja u barka Ewkaristika. Nhar il-:img[a hu jum ilfesta. Fit-8 a.m. espo]izzjoni. Fil-5 p.m. adorazzjoni mmexxija mill-fratellanza tas-Santissmu Sagrament u l-Qalb ta’ :esù. Fis-6 p.m. G[asar u fis-6.30 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata solenni mmexxija minn Dun Karm Camilleri. Wara l-omelija ssir il-professjoni tal-fratelli u sorelli ;odda fi [dan il-fratellanza millAr/ipriet Dun Charles Attard. Kif tintemm il-quddiesa tibda [ier;a l-pur/issjoni bisSantissmu Sagrament li ddur madwar it-toroq tal-parro//a. X[in il-pur/issjoni tasal quddiem id-dar tal-Ar/ipriet issir ilkonsagrazzjoni tal-parro//a lillQalb ta’ :esù. Fid-d[ul talpur/issjoni jitkanta t-Te Deum u ssir barka Ewkaristika. Se jmexxi Dun Karm Camilleri li jkun qed ji//elebra l-quddiesa f’g[eluq l-40 sena mill-ordinazzjoni sa/erdotali tieg[u. Se jie[u sehem il-kor parrokkjali Cantate Domino mmexxi minn Mro Paul Portelli. Lorganista se tkun Fiorella Fenech Vella.
Dettall mill-istatwa ta’ San :wann il-Battista fix-Xewkija, G[awdex
... fil-Fontana, G[awdex
Fil-Fontana, G[awdex, nhar il-:img[a se tkun i//elebrata ssolennità litur;ika tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù. Il-quddies filg[odu jkun fis-5.45 a.m. fis6.30 a.m. fis-7 a.m. u fil-11.30 a.m. Fis-7.30 a.m. tibda ;urnata adorazzjoni solenni. Fil-5 p.m. Monsinjur Isqof Mario Grech se jmexxi sieg[a ta’ adorazzjoni flimkien mas-sa/erdoti kollha tad-djo/esi. Fis-6.30 p.m. tibda kon/elebrazzjoni pontifikali mmexxija minn Monsinjur Isqof Mario Grech bis-sehem tal-kor Chorus Urbanus li se jesegwixxi l-quddiesa b’erba’ vu/ijiet In Fractioen Panis, kompo]izzjoni u direzzjoni ta’ Mro John Galea. Wara tibda [ier;a lpur/issjoni bis-Santissmu Sagrament immexxija minn Monsinjur Lawrenz Sciberras. Matul il-pur/issjoni jsiru diversi waqfiet li fihom ting[ata l-barka Ewkaristika kif ukoll issir ilkonsagrazzjoni tal-familji lillQalb ta’ :esù u jitkanta t-Te Deum f’g[eluq il-kwaranturi mqaddsa.
... u fil-Mosta
Fil-Mosta fl-Oratorju ddedikat lill-Qalb Imqaddsa ta’ :esù qed tkun i//elebrata l-festa ad unur il-Qalb Imqaddsa ta’ :esù. Nhar il-:img[a hu jum il-festa. Fis-6 p.m. tibda quddiesa solenni fil-
kappella tal-oratorju u se jmexxi l-Ar/ipriet Dun Albert Buhagiar.
Fil-Mosta wkoll
Corpus Christi
Fil-Mosta g[ada fil-parro//a se tkun i//elebrata l-festa ta’ Corpus Christi. Illejla fis-7.15 p.m. tibda adorazzjoni fil-Knisja Ar/ipretali u tibqa’ sejra sad9.30 p.m. G[ada, jum il-festa, fil-5.30 p.m. tibda quddiesa kantata u wara tibda [ier;a l-pur/issjoni bis-Santissmu Sagrament. Fidd[ul tal-pur/issjoni ssir barka Ewkaristika.
F’{a]-}ebbu;
Fil-parro//a ta’ San Filep ta’ A;ira f’{a]-}ebbu; nhar il{amis se tkun i//elebrata l-festa tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù. Dakinhar fis-7 p.m. tibda quddiesa kantata u wara tibda [ier;a l-pur/issjoni bis-Santissmu Sagrament li ddur madwar diversi toroq tal-parro//a. F’{a]-}ebbu; fis-santwarju tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù fi Triq l-Imdina nhar il-:img[a ssir il-festa tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù. Fis-7.30 a.m. tibda quddiesa li se titmexxa mirRettur tas-Santwarju Monsinjur Lawrenz Mifsud. Fil-5.30 p.m. tibda adorazzjoni u fis-6.30 p.m. tibda quddiesa solenni mmexxija minn Monsinjur Isqof Aw]iljarju Charles J. Scicluna. Wara tibda
Illum qed issir il-festa tasSej[a tal-Madonna ta’ Pinu fissantwarju ddedikat lilha. Il-programm jitkompla llum lejlet ilfesta. Il-[in tal-quddies se jkun fis-7 a.m. u fit-8.30 a.m. Fis-6 p.m. jibda l-kant talG[asar tal-Ver;ni Marija millKapitlu tal-Kolle;;jata talG[arb. Fis-6.30 p.m. tibda translazzjoni u pontifikal solenni mmexxija minn Monsinjur Isqof Mario Grech. Janima l-kor Stella Maris ta[t ittmexxija ta’ Mro Carmel Peter Grech. G[ada, jum il-festa, il-[in talquddies ikun fil-5 a.m. fis-6.15 a.m. fis-7.15 a.m. fit-8.30 a.m. u fil-11.30 a.m. Fl-10 a.m. tibda ttalba tas-supplika lill-Madonna Ta’ Pinu u wara jibda l-pontifikal solenni li se jitmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech bis-sehem ta’ sa/erdoti o[ra f’Malta u G[awdex. Fi tmiem i/-/elebrazzjoni jitkanta t-Te Deum. Se janima lkor Stella Maris ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Carmel Peter Grech. Il-pontifikal se jixxandar dirett fuq Radju Marija fuq 102 FM waqt li s-supplika tixxandar fuq Radju RTK fuq 103.0 jew 97.8 FM Minn 12 p.m. sal-4 p.m. issir adorazzjoni fil-kappella talMadonna Ta’ Pinu. Fil-5 p.m. tibda quddiesa mmexxija minn Monsinjur Ar/ipriet Joseph Sultana bis-sehem tal-Kor Parrokkjali mmexxi minn Mro Antoine Mercieca. Fis-7 p.m. tibda quddiesa mmexxija minn Monsinjur Carmelo Gauci bis-sehem talgrupp ta’ talb Madonna Ta’ Pinu. Wara tibda adorazzjoni u pur/issjoni Ewkaristika aux flambeaux fuq iz-zuntier tassantwarju. Janima Chorus Urbanus ta[t id-direzzjoni ta’ Mro John Galea. I/-/elebrazzjoni tixxandar fuq Radju RTK fuq 103.0 jew 97.8 FM. Fl-10.15 p.m. issir talba ta’ g[eluq il-jum u barka Ewkaristika.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Ji;;ieldu g[al ajruport u raffinerija ta]-]ejt L-IRAQ
Il-militanti I]lami/i Sunniti li huma alleati mal-Al-Qaida, ilbiera[ kienu qed ji;;ieldu battalji [orox mal-qawwiet talGvern Iraqi g[all-kontroll tarraffinerija ta]-]ejt ta’ Baiji u g[all-ajruport ta’ Tal Afar, fitTramuntana tal-Iraq. Ir-raffinerija ta’ Baiji hi lakbar kumpless ta’ dan it-tip flIraq u sal-biera[ kienet i//irkondata mill-militanti tal-grupp Stat I]lamiku fl-Iraq u l-Lvant (ISIS). Intant, sorsi qrib il-militanti qalu li huma kienu qeg[din jokkupaw il-parti l-kbira talajruport ta’ Tal Afar, bil-;lied jirranka wara li l-Istati Uniti kkonfermat li se tibg[at mat-300 konsulent militari biex jg[inu lill-Gvern Iraqi jikkumbatti litterroristi tal-ISIS, li sal-lum immassakraw mijiet ta’ persuni /ivili u suldati fil-bliet li waqg[u ta[t idejhom. Ma kinux ikkonfermati r-rapporti li l-militanti waqqg[u ]ew; [elikopters militari qrib irraffinerija ta’ Baiji i]da hemm sinjali li l-ISIS jista’ jkun qed jikkonsolida l-kontroll fil-bnadi ta’ dan il-kumpless ta]-]ejt. Dan meta l-militanti [atfu wkoll fabbrika g[all-armi kimi/i li mhix qed tintu]a u li tinsab f’Muthanna, lejn il-Majjistral ta’ Bagdad.
Mill-banda l-o[ra, il-President tal-Istati Uniti, Barack Obama, sostna li t-truppi Amerikani m’g[andhomx imorru fl-Iraq biex ji;;ieldu. Dan meta sSegretarju tal-Istat Amerikan, John Kerry, g[andu jmur filpajji] tal-Golf biex jinsisti g[al Kabinett aktar inklu]iv, bit-tama li tonqos it-tensjoni bejn ilkomunitajiet tal-Iraqin Xiti u Sunniti. Intant, il-Gvern Iraqi jista’ jkun qed i[ossu di]appuntat wara li talab biex l-Istati Uniti tibg[at il-qawwiet tal-ajru tag[ha [alli jwaqqfu l-avvanzi tal-militanti Sunniti fiz-zoni talIraq. Filwaqt li xejn mhu esklu] g[alissa, kwalunkwe intervent mill-fighter-jets Amerikani jidher li jiddependi, fost o[rajn, minn titjib fil-mod kif qed imexxi l-Gvern Iraqi. Obama jemmen li l-Prim Ministru Iraqi, Nouri al-Maliki, li hu ta’ nisel Xit, ikkontribwixxa g[al din is-sitwazzjoni perikolu]a wara li hu injora tt[assib tas-Sunniti minbarra li ggverna biss g[all-interessi taxXiti. Filwaqt li l-President Amerikan qal li l-Istati Uniti lesta g[al azzjoni militari pre/i]a f’ka] li jkun hemm b]onn, hu insista wkoll li m’hemm l-ebda soluzzjoni militari g[all-kri]i.
Militanti mal-;ellieda Sunniti (fuq) jidher qrib checkpoint fl-in[awi tar-raffinerija ta’ Baiji waqt li (ta[t) folla ta’ Musulmani Xiti fl-Istat Indjan ta’ Jammu-Kashmir jipprotestaw kontra t-terrori]mu li qed iwettaq il-moviment ‘ISIS’ fl-ibliet tal-Iraq (ritratti> EPA)
Ti]vela pjan g[all-pa/i L-UKRAJNA
L-istampa tal-Ukrajna ]velat id-dettalji ta’ dokument g[allpa/i proprju sig[at qabel l-istess dettalji kellhom jit[abbru millPresident tal-Ukrajna, Petro Poroshenko. Id-dokument, fost o[rajn, isejja[ g[ad-di]arm fl-Ukrajna talLvant, u wara li Poroshenko, din il-;img[a, ddiskuta s-sit-
wazzjoni bit-telefon malPresident tar-Russja, Vladimir Putin. Kompla, intant, il-;lied bejn il-qawwiet tal-Gvern Ukren u lmilitanti li jridu l-unjoni ma’ Moska – b’seba’ suldati talUkrajna jitilfu [ajjithom waqt la[[ar battalji mas-separatisti li se[[ew barra l-villa;; ta’
Yampil, u fejn indarbu wkoll mat-tletin militar. L-imwiet se[[ew minkejja lwieg[da ta’ Poroshenko fis-sens li huma kienu jinsabu ‘qrib waqfien mill-;lied’. Ing[ad ukoll li numru ta’ tankijiet tal-gwerra ‘qasmu lejn l-Ukrajna mill-artijiet tar-Russja’ u minkejja li lMinistru Ukren g[ad-Difi]a, Mykhaylo Koval, insista, malParlament tal-Ukrajna, li pajji]u g[alaq il-fruntieri g[all-vetturi militari. Kelliema g[al Vladimir Putin qalu li hu insista rigward ilmi]uri ‘g[at-tis[i[ tal-fruntieri tar-Russja’, u fejn /a[du rrimarki tas-Segretarju-:enerali tan-NATO, Anders Fogh Rasmussen, fis-sens li ‘ntbag[tu madwar elf suldati Russi’ lejn lartijiet li jmissu mal-Ukrajna.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Karozza bomba t[alli g[exieren ta’ vittmi IS-SIRJA
}ew;t ir;iel i[arsu lejn ‘munzell’ karozzi li spi//aw imkaxkrin mill-g[arg[ar fl-in[awi ta’ Varna (ritratt> EPA)
Imutu waqt l-g[arg[ar f’Varna IL-BULGARIJA
Tal-anqas g[axar persuni tilfu [ajjithom ka;un tal-g[arg[ar li rri]ulta mill-[albiet tax-xita konsistenti fuq l-in[awi talBulgarija lejn il-Lvant u li la[aq metru g[oli fil-belt tal-port ta’ Varna, li tmiss mal-Ba[ar lIswed. Ir-rapporti rreferew ukoll g[al
[afna persuni neqsin. Ir-residenti kienu salvati mill-iskwadri g[allemer;enzi, u l-g[arg[ar kaxkar g[add ta’ karozzi mieg[u. Intant, l-esperti mal-Uffi//ju Meteorolo;iku qalu li ni]let lewivalenti ta’ xahar xita fuq irre;juni ta’ Varna u Burgas, f’perijodu ta’ 24 sieg[a biss.
Hu mistenni li l-maltemp ikompli fi tmiem il-;img[a. IsSindku ta’ Varna, Ivan Portnih, sa[aq li din hi tra;edja enormi. Dan waqt li s-servizzi g[allemer;enzi kienu qed isalvaw lin-nies li kellhom jitilg[u fuq ilbjut ta’ djarhom fil-belt ta’ Kilifarevo.
Karozza bomba li splodiet f’villa;; ikkontrollat mill-Gvern fil-provin/ja ta’ Hama [alliet tal-anqas erbg[in mejta u g[exieren o[ra midruba. Sadanittant, l-istampa talGvern Sirjan li rrappurtat dwar din l-atro/ità fl-in[awi ta’ Horra, akku]at lir-ribelli li qed ji;;ieldu biex iwaqqg[u lPresident tas-Sirja, Bashar alAssad, b[ala ‘l-elementi responsabbli’. Skont is-Syrian Observatory
for Human Rights, li hu grupp ta’ attivisti bba]at fir-Renju Unit, il-mejtin mill-isplu]joni f’Horra kellhom ji]diedu, aktar ma jg[addi ]-]mien, peress li kien rappurtat li [afna millmidruba kienu f’qag[da kritika. Hu mifhum li mietu aktar minn 160,000 persuna fil-gwerra /ivili tas-Sirja li ilha g[addejja tliet snin u llum, gruppi ta’ estremisti I]lami/i qeg[din ji;;ieldu fuq in-na[a tar-ribelli kontra l-qawwiet ta’ Assad.
Ikomplu l-pro/essi ta’ wara t-tra;edja IL-KOREA T’ISFEL
Il-Kap tal-kumpanija Chonghaejin Marine li hi l-proprjetarja tal-vapurett li g[ereq fis-16 ta’ April meta spi//aw tilfu [ajjithom tal-anqas 292 persuna deher il-qorti biex iwie;eb g[al akku]i dwar in-negli;enza li wasslet g[al din it-tra;edja. Il-ma;;oranza tal-vittmi f’dan il-ka] kienu tfal tal-iskola u lakku]i fil-konfront tal-imputat,
Kim Han-sik, tressqu fost lallegazzjonijiet li l-kumpanija tieg[u kienet tg[abbi passi;;ieri ]ejda fuq il-vapuretti ‘b[ala rutina’. Ma’ Kim qed ikunu akku]ati erba’ [addiema ta’ Chonghaejin Marine, u ttra;edja g[adha tqanqal rabja kbira madwar il-Korea t’Isfel, hekk kif in-nies qed jinsistu biex il-[atjin jing[ataw pieni [orox.
Jinqatel waqt tfittxija g[all-istudenti IX-XATT TAL-PUNENT
Tifel Palestinjan ta’ [mistax-il sena nqatel meta suldati I]raeljani da[lu fix-Xatt tal-Punent u ;;ieldu mal-Palestinjani. LI]raeljani, dak il-[in, kienu qed ifittxu tliet adolexxenti Lhud li g[ebu xi jiem ilu u li ja[sbu li spi//aw osta;;i tal-militanti firre;jun. Il-vjolenza tindika li t-tensjoni fl-in[awi rrankat sew wara lg[ajbien ta’ dawn it-tliet semi-
naristi. I]rael qed jakku]a lillmilitanti tal-Hamas b’konnessjoni mal-[tif tag[hom, anki jekk g[ad m’g[andux provi konkreti. Fl-a[[ar ;img[a, eluf ta’ truppi I]raeljani komplew bittfittxija g[all-istudenti fl-in[awi tax-Xatt tal-Punent u arrestaw mijiet ta’ Palestinjani fosthom elementi radikali msie[ba malHamas.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-KOREA T’ISFEL> Vapur tal-qawwiet tal-ba[ar tal-Korea ta’ Fuq jidher waqt il-provi ta’ cruise missile, li jintu]a g[al kontra l-vapuri, waqt li g[addejjin l-e]er/izzji tal-isparar fil-Ba[ar tal-Lvant, qrib il-g]ejjer ]g[ar ta’ Dokdo. L-e]er/izzju inkwistjoni kien intenzjonat biex i]id il-kapa/itajiet tal-Korea t’Isfel biex tiddefendi l-ib[ra tag[ha minn xi inva]joni potenzjali tas-sottomarini tal-Korea ta’ Fuq Komunista (ritratt> EPA)
{addiema ta’ laboratorju setg[u kienu esposti g[all-anthrax L-ISTATI UNITI
Tal-anqas 75 xjenzjat u membri tal-istaff mal-laboratorji talGvern Amerikan setg[u spi//aw esposti g[all-batterja tal-anthrax wara li xi ri/erkaturi naqsu milli jsegwu l-pro/eduri tas-sigurtà. Il-ka] qed jirri]ulta f’investigazzjoni min-na[a tal-awtoritajiet federali. Hu mifhum li f’dan il-ka] irri/erkaturi li qed ja[dmu ta[t
Berlusconi jappella L-ITALJA Qorti f’Milan bdiet tisma’ lappell kontra l-kundanna tal-eksPrim Ministru Taljan, Silvio Berlusconi, li kien instab [ati li [allas il-flus biex ikollu x’jaqsam ma’ prostituta minorenni. Dan ilpro/ess mistenni jdum g[addej g[al diversi xhur. Berlusconi qed jappella kontra l-kundanna li ;;orr sentenza ta’ seba’ snin [abs u hu ;ie pprojbit milli jing[ata kariga pubblika. Dan meta l-eks-Prim Ministru, b[alissa, qed jag[ti servizz filkomunità wara li kien instab [ati f’ka] ie[or dwar frodi tat-taxxa. Intant, Berlusconi qed ji/[ad li hu kellu relazzjonijiet sesswali mal-prostituta Marokkina ‘Ruby’ li kienet g[adha adolexxenti fi]]mien tal-iskandlu konness malparties imlaqqmin ‘Bunga Bunga’ li kienu jsiru fil-villa tieg[u f’Milan.
sigurtà intensiva fil-bioterror response lab tal-US Centers for Disease Control and Prevention kienu qed i[ejju l-kampjuni talorgani]mu qattiel u li ma kinux ‘attivi’. Madankollu, il-potenzjal ta’ infezzjoni mill-batterja seta’ baqa’ ‘qawwi’ wara li l-kampjuni tmexxew lejn laboratorji fejn is-sigurtà mhix daqstant intensi-
va u li ma kinux mg[ammrin biex jittrattaw l-anthrax. Tnejn minn tliet laboratorji mexxew ir-ri/erka li setg[et ‘attivitat’ l-anthrax. L-a;enzija Amerikana saret taf b’dawn li]viluppi dan ix-xahar, meta lbatterja ta’ potenzjal qattiel instabet fuq is-slides ori;inali li u]aw ix-xjenzjati. Intant, saret anali]i effettiva, u z-zoni tal-
laboratorji baqg[u mag[luqin g[all-pro/ess tad-dekontaminazzjoni. Qamu wkoll dubji ;odda dwar is-sigurtà fil-laboratorju ewlieni tal-Istati Uniti li janalizza s-sustanzi relatati mat-terrori]mu bijolo;iku u li l-protokolli tieg[u li jikkontrollaw u jra]]nu l-infezzjoni potenzjali jitqiesu b[ala mudell
g[all-kumplament taddinja. Min-na[a tieg[u, Paul Meechan, id-direttur talUffi//ju g[as-Sa[[a u s-Sigurtà mas-Centers for Disease Control and Prevention, qal li dan il-ka] messu ma se[[ qatt i]da, fl-istess waqt, enfasizza li l-ebda [addiem ma wera xi sintomu ta’ infezzjoni bl-anthrax.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
18
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-og[la /ifri ta’ refu;jati minn ]mien it-Tieni Gwerra IN-NAZZJONIJIET UNITI
}ew;t itfal Afgani jippu]aw g[al ritratt fi/-/entru tar-re;istrazzjoni tal-Kummissarju G[oli tan-NU g[ar-Refu;jati (UNHCR) f’Chamkani, fil-limiti ta’ Peshawar, il-Pakistan. Dak il-[in kienu g[addejjin it-t[ejjijiet biex dawn it-tfal u refu;jati o[ra jmorru lura l-Afganistan permezz tal-programm tal-UNHCR g[al ripatrijazzjoni volontarja. Filwaqt li miljuni ta’ refu;jati Afgani di;à telqu lura lejn pajji]hom, fadal iktar minn 1.7 miljun li g[adhom residenti fil-Pakistan u li l-ma;;oranza tag[hom ilhom jg[ixu f’dan il-pajji] g[al g[exieren ta’ snin
L-A;enzija tan-Nazzjonijiet Uniti li hi inkarigata mir-Refu;jati qalet li l-ammont ta’ persuni li kienu m;ieg[la ja[arbu minn djarhom min[abba l-gwerer jew il-persekuzzjoni qabe] il-[amsin miljun fl-2013. Din kienet lewwel statistika daqstant g[olja mit-Tieni Gwerra Dinjija ’l hawn. Skont ir-rapport tal-UNHCR, i/-/ifra ;enerali ta’ 51.2 miljun refu;jat madwar id-dinja hi akbar b’sitt miljuni minn tas-sena pre/edenti. L-istatistika [ar;et filJum Dinji tar-Refu;jati tan-NU, li hu osservat kull sena, fl-20 ta’ :unju. Min-na[a tieg[u, Antonio Guterres, il-Kap tal-UNHCR, qal li statistika b[al din tfisser li lorganizzazzjonijiet ta’ fejda qed jiffa//jaw sfida drammatika, bilkonflitti fis-Sirja, is-Sudan t-Isfel u l-in[awi tal-Afrika /entrali qeg[din jixprunaw l-ammonti tar-refu;jati. Guterres qal li mhux talli qed ji]diedu l-konflitti madwar iddinja, talli hemm ukoll l-indikazzjonijiet li l-konflitti antiki m’g[andhom l-ebda tmiem. Intant, madwar 6.3 miljun ru[ li ilhom refu;jati g[al snin u anki
g[exieren ta’ snin, qed iqanqlu t[assib partikolari. Ir-refu;jati li spi//aw f’din il-kri]i bla tmiem jinkludu aktar minn 2.5 miljun Afgani. L-Afganistan g[adu qed jag[mel tajjeb g[all-akbar numru ta’ refu;jati fid-dinja. Dan meta lPakistan qed jilqa’ aktar refu;jati (meqjusa daqs 1.6 miljun) fl-artijiet tieg[u minn kwalunkwe pajji] ie[or. Hu fatt ukoll li, madwar iddinja, fadal eluf ta’ refu;jati li ;ejjin minn sitwazzjonijiet ta’ kri]i li kwa]i intesew u li kellhom jg[ixu l-parti kbira ta’ [ajjithom ;ol-kampijiet. In-Nazzjonijiet Uniti tg[id li rrefu;jati m’g[andhomx ikunu su;;etti g[al ripatrijazzjoni sfurzata meta hu xieraq li huma jirritornaw f’pajji]hom ladarba jkun hemm il-garanziji sodi dwar is-sigurtà tag[hom. Intant, in-nies li kienu kostretti jabbandunaw djarhom u li g[adhom qed jg[ixu fil-konfini ta’ arthom jissuperaw bil-kbir innumru tar-refu;jati fid-dinja. FisSirja biss, hu ma[sub li hemm 6.5 miljun persuna jg[ixu f’artijiet li mhuma ta’ [add f’pajji]hom stess.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
19
LETTERATURA
Is-si;ra mis[uta ‘Ta[t il-{arruba’ hu rumanz ta’ Alfred Massa li jirrakkonta l;rajja tal-familja Caruana li toqg[od f’ra[al bla isem matul ]ew; ;enerazzjonijiet. Saga b[al ta’ ‘Il-Mar/’ ta’ Radetzky u ‘Il-Kripta talKapu//ini’ ta’ Joseph Roth (1894-1939) u ‘Buddenbrooks’ ta’ Thomas Mann (1875-1955), li tie[u lill-qarrejja minn ftit snin qabel it-Tieni Gwerra Dinjija u tasal sal-[amsinijiet tas-seklu lie[or. Jissemma wkoll il-Kon/ilju Vatikan II li ;ie wara. Kuntrast bejn ]ew; dinjiet. “Mill-gwerra ’l hawn id-dinja donnha qed tinbidel b[al-lejl min-nhar.” Dun Karm Sant li kif nafu jien, jafu wkoll Alfred Massa, kien jg[allimni li l-[ajja fix-xelters ;abet mag[ha taqliba kbira fisso/jetà Maltija. So/jalment u aktarx politikament ukoll g[aqqdet ]ew; popli, il-Maltin u l-Ingli]i li fuqhom intefg[u lbombi mill-qawwiet tal-Assi. Ner;a’ g[ar-rumanz. Minn na[a, l-g[eluq ta’ ra[al /kejken fejn hemm il-kappillan li jg[in lin-nies fil-[ajja, is-sagristan li hu
wie[ed mill-protagonisti, il-[ajjata li t[it g[an-nies bi prezzijiet ir[as. Il-[ajja hi iebsa, id-divertiment marbut mal-Milied, l-Imnarja, blikel tal-fenek u x-xorb tal-inbid, xi mawra lejn Marsaxlokk filfesta ta’ San Girgor fejn jittiekel il-[ob] bi]-]ejt u bit-tadam. Firra[al it-tfal tat-toroq jilag[bu b’ballun ta/-/arruta, jaqb]u l[abel, iferrxu ]-]ibe; fit-triq. Kuntrast mal-Belt Valletta fejn i]-]g[a]ag[ imorru ji//a//raw fi Strada Rjali. Fil-Karnival, firra[al “[afna tfal… jilbsu xkejjer jew il-bniet ta’ subien u subien ta’ bniet. Filg[axijiet xi r;iel kienu jitfg[u li]ar fuqhom u jg[addu mit-triq taparsi erwie[.” Imma l-Karnival tal-Belt seta’ jag[mel [sara u g[alhekk fil-knejjes isir it-talb b[ala tpattija. FilBelt ukoll, jittie[du r-ritratti biex isiru l-inganni u jitfarrku n-nies. Il-[a]en im[addem minn Xandru li daqqa jidher u daqqa ma jidhirx, qisu s-suldat Ingli] qasir f’‘The Messenger’ (1999) ta’ Luc Besson fejn Mila Jovovich ta[dem il-parti ta’ Govanna
Il-qoxra tal-ktieb ‘Ta[t il-{arruba’ ta’ Alfred Massa
d’Arco. Fir-rumanz l-im;iba ta’ karattri o[ra ta[sad lill-qarrej, jag[mlu dak li qatt ma jistenna.
{ajja mimlija tbatija Il-[ajja bit-tbatija tag[ha u l;rie[i i]da ]-]mien jg[addi, ma jistenna lil [add. “Jg[addi b[al xmara li l-ilmi-
jiet tag[ha dejjem ;ejjin u ma jieqfu qatt. I]-]mien ibiddel u g[andu l-qawwa li jwissi u jfej-
jaq il-feriti ;ewwiena. Alla[ares ma kienx hekk, wara kollox, g[ax il-[ajja trid tibqa’ sejra.” Kull bniedem g[andu l-;rajja tieg[u. Il-personalità ma tistax teqred l-img[oddi g[ax issib ru[ha fil-ba[[. Il-[ajja hi log[ba? Il-kittieb illum matur kemm fis-snin, kemm fis-seng[a talkitba ma jistax ma jag[milx mistoqsijiet. G[amel [ajtu jg[allem, imdorri bil-mistoqsijiet tal-istudenti, mistoqsijiet xi drabi ibsin minkejja li jag[mluhom it-tfal, mistoqsijiet e]itenzjali. Il-bniedem wi// imb wi// mal-g[elt jistaqsi kif ;ie limrar, g[aliex laqat lilu u mhux lil [addie[or. B’dan il-mod isiru l-mistoqsijiet mill-kittieb, kemm lilu nnifsu, kemm lillqarrejja. Il-qarrej irid jg[addi l[aqq g[alkemm xi drabi l-kitieb jie[u l-mi]ien f’idejh. Simbolu ta/-/ans bla ra]an Il-[arruba li tag[ti t-titlu lillktieb hija simbolu ta/-/ans bla ra]an li ja[dem id-destin talbniedem, donnha ssir il-Weird
Joe Cassar stcassar@gmail.com
tal-Anglo-Sassoni impittra filkapulavuri tal-Ingli] Thomas Hardy (1840-1928) fejn ji;ri x’ji;ri l-bniedem se jitkisser bilproblemi li fid-deher jitbiddlu imma fis-sewwa jibqg[u l-istess, jg[addu kemm jg[addu snin tqum mistoqsija o[ra. Il-familja Caruana hi wa[da superstizzju]a li tg[aqqad kulma ji;rilha mal-[arruba? Il-bini li tiela’ firra[al, hu qerriedi tal-ambjent imma fl-istess [in jeqred ukoll lis-si;ra.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
20
RIFLESSJONIJIET
L-importanza L-importanza tal-e]er/izzju tal-e]er/izzju fi]iku fi]iku uu l-u]u l-u]u tajjeb tajjeb uu g[aqli g[aqli tal-[in tal-[in
Patri Mario Attard
OFM Cap
frmarioa@gmail.com
]mien jew g[andek mard kroniku b[all-mard tal-qalb, id-dijabete jew artirte inkella g[andek xi problemi o[ra. Is-sajf joffrilna wkoll il-vaganzi Interessanti li l-Papa Emeritu Benedittu XVI, daqs tliet snin ilu, offrielna su;;erimenti interessanti ta’ kif nistg[u nqattg[u lvaganzi tas-sajf b’mod Nisrani. L-ewwel nett Benedittu XVI stedinna biex fil-vaganzi nsa[[u rrelazzjonijiet tag[na mal-o[rajn u ma’ Alla. Fil-vaganzi g[andna opportunità tad-deheb li ninterrompu l-pass mg[a;;el ta’ [ajjit-
Is-sajf jag[milna konxji ta’ bosta affarijiet. Fosthom dwar ilb]onn tal-e]er/izzju fi]iku u kif ukoll l-u]u g[aqli tal-[in. Hija [a;a tassew me[tie;a li nkunu mid[la tal-benefi//ji tale]er/izzju fi]iku. Nafu li le]er/izzju fi]iku huwa tajjeb g[al sa[[itna. Madankollu mhux dejjem inkunu nafu kemm hu tassew me[tie; g[alina. Tixtieq t[ossok a[jar? Tixtieq ikollok aktar ener;ija milli g[andek? Tixtieq li tg[ix [ajja twila? It-twe;iba hija fa/li. Ag[mel l-e]er/izzju fi]iku! Ilbenefi//ji g[as-sa[[a tale]er/izzju fi]iku b’mod regolari huma diffi/li biex wie[ed ma jag[tix kashom. Dawn il-benefi//ji qeg[din hemm g[alik biex tgawdihom int l-ewwel, irrispettivament mi]]mien, mill-orjentazzjoni sesswali jew mill-abbiltà fi]ika tieg[ek.
[inijiet twal biex tag[mel le]er/izzju bil-g[an li tibbenefika mit-telf tal-pi]. Matul il-;urnata sib modi sempli/i kif tag[mel le]er/izzji fi]i/i b[al tu]a t-tara; aktar milli tu]a l-lift. Tista’ wkoll t[affef il-fa/endi ta’ darek. L-e]er/izzju fi]iku jissielet kontra l-kundizzjonijiet tas-sa[[a u l-mard. Qed tinkwieta min[abba l-mard tal-qalb? Tixtieq tipprevjeni l-pressjoni g[olja taddemm? Li tkun attiv jibbustja dik li tissejja[ high-density lipoprotein (HDL), jew il-kolesterol “ittajjeb” filwaqt li jitnaqqas it-triglycerides li hu [a]in g[as-sa[[a. L-e]eri/izzju jg[in biex demmek ji//irkula b’mod tajjeb filwaqt li jnaqqas ir-risku tal-mard kardjovaskulari. Fil-fatt, attività fi]ika regulari tg[inek tipprevjeni g[add ta’ problemi tas-sa[[a b[al stroke, metabolic syndrome, iddijabete type 2, id-dipressjoni, /erti tipi ta’ kan/er u anki artrite.
L-e]er/izzju fi]iku jikkontrollalek il-pi] Fil-fatt l-e]er/izzju jg[inek tiskansa milli ttella’ pi] ]ejjed inkella jg[inek i]]omm il-pi] li tkun tlift. Meta tag[mel le]er/izzju fi]iku ta[raq il-kaloriji. Aktar ma tkun intensa l-attività aktar ta[raq kaloriji. M’g[andekx b]onn tirriserva
L-e]er/izzju fi]iku jtejjeb il-burdata L-i]jed wara ;urnata qawwija ta’ stress. Li ter[ilha sal-gym jew li tag[mel mixja mg[a;;la ta’ tletin minuta ]gur li jg[inuk bilbosta. L-attività fi]ika tistimula g[add ta’ kimi/i fil-mo[[ li
jg[inuk t[ossok aktar fer[an u rilassat. L-e]er/izzju fi]iku
L-e]er/izzju jg[inek tiskansa milli ttella’ pi] ]ejjed inkella jg[inek i]]omm il-pi] li tkun tlift jg[inek t[ossok a[jar dwar ilmod tad-dehra tieg[ek u anki mieg[ek innifsek. Barra minn hekk l-e]er/izzju jibbustja l-kunfidenza fik innifsek u jtejjeb listima tieg[ek innifsek. L-e]er/izzju fi]iku jibbustja lener;ija. Fil-fatt l-attività fi]ika regulari tista’ ttejjeb il-qawwa tal-muskoli tieg[ek u tibbustja listamina li g[andek. L-e]er/izzju u l-attività fi]ika jag[tu l-ossi;nu u n-nutrijenti lit-tissues tieg[ek u jg[inu lis-sistema kardjovaskulari tieg[ek ta[dem b’aktar effi/jenza. U meta qalbek u l-pulmun tieg[ek ja[dmu b’aktar effi/jenza ikollok aktar ener;ija [alli tissokta l-attivitajiet tieg[ek ta’ kuljum. L-e]er/izzju fi]iku jg[inek torqod a[jar
Meta tag[mlu tibda tinduna kemm torqod aktar malajr u filfond. Madankollu li g[andek tag[mel hu li ma tag[milx e]er/izzju wisq vi/in il-[in li tid[ol fis-sodda sabiex torqod. Dan g[aliex tkun g[adek tant mimli ener;ija li ssibha diffi/li li
tintefa’ torqod. L-e]er/izzju fi]iku hu [in sabi[. Dan g[ax jag[tik l-opportunità li taljena ftit mir-rutina tal[ajja, li tie[u gost timxi barra jew sempli/iment li tie[u sehem f’attivitajiet li jag[mluk fer[an. L-attività fi]ika tista’ wkoll tg[inek tiltaqa’ mal-familja tieg[ek u [biebek f’atmosfera so/jali ta’ fer[. G[alhekk, [u sehem fi klassi ta]-]fin, mur imxi inkella issie[eb ma’ xi tim tal-futbol. Fi kliem ie[or sib attività fi]ika li t[obb u ag[milha. Jekk tiddejjaq ipprova xi [a;a ;dida. Wara kollox l-e]er/izzju fi]iku huwa mod mill-aktar sabi[ biex bih t[ossok fer[an, tikseb ilbenefi//ji g[al sa[[tek u tie[u pja/ir. B[ala g[an ;enerali mmira li tag[mel mat-tletin minuta f’attivitajiet fi]i/i kuljum. Jekk g[andek b]onn tnaqqas ilpi] jew li til[aq g[anijiet spe/ifi/i ta’ fitness jin[tie;lek tag[mel aktar e]er/izzju. Ftakar li ti//ekkja mat-tabib tieg[ek qabel tibda programm ta’ e]er/izzju ;did. Iktar u iktar jekk ilek ma tag[mel e]er/izzju g[al [afna
na [alli niddedikaw aktar [in g[alina nfusna u g[al Alla. Barra minn hekk il-Papa sa[ansitra ssu;;erielna npo;;u kopja tal-Bibbja fil-bagalja tag[na. Kien stedinna wkoll biex nikkontemplaw il-kobor u nammiraw is-sbu[ija tal-[olqien madwarna. Fih nag[rfu lpre]enza tal-g[a;eb tal-{allieq. Hemm b]onn li napprezzaw tabil[aqq dan id-don mill-aktar kbir bl-istess attenzjoni li apprezzah :esù. Fil-fatt :esù kien jaf jinterpreta l-lingwa u s-sinjali tal[olqien. Ejjew ma ninsewx li l[olqien huwa don li jixraqlu rrispett, il-protezzjoni u l-kura kollha tag[na. U dan g[andu jsir f’isem il-Mulej, l-umanità u l;enerazzjonijiet futuri. Il-vaganzi joffrulna /-/ans li nsiefru
B[ala pellegrini jew turisti ejjew nu]aw l-intelli;enza u lkur]ità biex niskopru l-monumenti tal-img[oddi. Dawn huma xhieda tal-kultura u l-fidi. Huma wkoll e]empji [ajjin talg[eruq spiritwali u kulturali tag[na. E]empji ta’ dawn insemmu l-Katidrali u l-abbaziji li huma postijiet fejn is-sbu[ija tg[inna n[ossu l-pre]enza ta’ Alla u tnebba[na biex nitolbu g[all-bnedmin kollha. Fl-a[[ar nett, l-u]u g[aqli tal[in jinkludi wkoll li nqattg[uh ma’ nies fil-b]onn. Kemm filvaganzi tag[na [a n[allu [in biex in]uru lill-morda, lix-xju[ jew li nkunu ta’ g[ajnuna g[alli]vanta;;jati tas-so/jetà tag[na?
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
RIFLESSJONIJIET
21
Fr Reno Muscat renosop@gmail.com
Lenti fuq il-Bra]il... jiddominaw ]ew; estremi Il-ftu[ tal-avvenimenti sportivi dinjija hu dejjem spettaklu mistenni minn miljuni ta’ nies. Qieg[ed nirreferi g[al avvenimeti b[all-Olimpjadi jew it-Tazza tad-Dinja. Dawn lispettakli jservu wkoll ta’ vetrina g[all-pajji] li jkun qieg[ed jospita dak l-avveniment. Fihom jie[du sehem eluf ta’ persuna;;i li b’mod uniku joffru bidu mill-aqwa sabiex juru lid-dinja kollha x’jista’ joffri pajji]hom, is-sabi[ kollu li g[andu. Jintefqu flejjes kbar biex issir i/-/erimonja tal-ftu[ ta’ attivitajiet b[al dawn. Wa[da minnhom rajnieha ftit ilu, filftu[ tal-20 edizzjoni tat-Tazza tad-Dinja li qieg[da ssir fil-Bra]il.
G[at-tieni darba Il-Bra]il qieg[ed jer;a’ jilqa’ l-log[ob tat-Tazza tad-Dinja. Lewwel darba li din il-kompetizzjoni saret f’dan il-pajji] Sud Amerikan kien fl-1950. Kienu snin ta’ wara l-gwerra u t-Tazza tad-Dinja kellha tit[assar darbtejn min[abba dan il-konflitt mondjali. G[all-kompetizzjoni ta’ din is-sena huwa ma[sub li ftit inqas minn erba’ miljun ru[ i]uru l-pajji] matul dawn iljiem tal-log[ob. L-ekonomija tal-pajji] se tie[u ftit tar-ru[
g[ax huwa stmat li se jkunu ;;enerati madwar tliet biljun dollaru Amerikan. Kull qatra tg[odd Hekk jg[id il-Malti,
imma meta jkollok pajji] enormi
Bejn id-deni tal-futbol u bejn [a;a u bejn o[ra naslu biex lanqas na[sbu f’kemm miljuni ta’ nies hemm qrib dawk l-istadji li jg[ixu b’mod inuman b[alma huwa l-Bra]il u fuq kollox meta jkollok pajji] b’ekonomija batuta, din il-qatra tkun qisha waqg[et f’o/ean. Se jmorru tajjeb il-bliet li fihom se jintlag[bu l-log[ob, imma l-Bra]il mhux dak biss. L-abitanti tal-pajji] kollu jaqb]u l-mitejn miljun, dawk li joqog[du fil-bliet fejn qieg[ed jintlag[b il-log[ob huma l-minoranza. Huma tnax biss il-bliet li fihom qed isir il-log[ob. Bliet jew ir[ula o[ra mhux se jmis-
shom parti mit-tliet biljun dollaru li se jintefqu f’dawn il-jiem. Wara l-kwinti Ix-xeni li naraw
fuq it-televi]joni b[alissa huma kollha sbie[. Bejn id-deni tal-futbol u bejn [a;a u bejn o[ra naslu biex lanqas na[sbu f’kemm miljuni ta’ nies hemm qrib dawk listadji li jg[ixu b’mod inuman, b’mod li ma jixraqx lillbniedem. Sfortunatament smajna
b’inkwiet fit-toroq fil-bidu ta’ dan il-log[ob, inkwiet li [alla anke nies feruti. Dawn l-a[[ar bdiet iddur karikatura fuq linternet. Din turi tifel minn wara, liebes flok tal-Bra]il binnumru 10, in-numru marbut ma’ Pelè, il-plejer Bra]iljan, ille;;enda tas-snin 70. It-tifel qieg[ed i[ares lejn grawnd li minnu qeg[din jittellg[u l-murtali. Madwar dan it-tifel hemm djar imwaqqg[in u [afna ]ibel. Ma;enb it-tifel hemm ukoll ballun tal-futbol. Din hija r-realtà kiefra ta’ dan il-pajji] li qieg[ed jospita t-Tazza tadDinja. Hemm ]ew; estremi, ]ew; realtajiet li kul[add jaf bihom u donnha d-dinja kuntenta bihom. Hemm moviment li qieg[ed jipprova ji;bed l-attenzjoni taddinja u dawn l-a[[ar ;img[at [alla [afna graffiti fuq il-[itan ta’ bosta bliet kbar biex juri li tTazza tad-Dinja se tkun ta’ pi] iktar milli ta’ g[ajnuna g[allpajji]. La jin]el is-siparju La jintlag[bu l-64 log[ba u t-
32 tim li qeg[din jipparte/ipaw imorru lura lejn darhom x’se jibqa’ fil-Bra]il? Il-favelas, dawk il-barrakki, jew spe/i ta’ djar mibnijin bl-imbarazz, se jispi//aw? Mhux li kien! Dawk li se jkunu qeg[din jg[ixu dawn il-ftit ;img[at bilprostituzzjoni, li tajjeb ng[idu li matul it-Tazza tad-Dinja mistennija ti]died, se jkomplu jfittxu din il-professjoni li tag[ni lill-patrun u tne]]a’ mid-dinjità umana lill-persuna? It-tfal li se jkunu qeg[din ja[dmu g[al ftit soldi, la ssaffar issuffara finali se jer;g[u g[all[ajja ta’ qabel? La jin]el is-siparju se jer;a’ kollox lura g[al dak li kien? Inti li tkun qieg[ed tgawdi llog[ob f’dawn il-jiem, komdu f’darek, ftakar ftit x’hemm ftit ’il bog[od minn dak il-grawnd. Ftakar li wara dak is-sabi[ li qieg[ed tara hemm bosta u bosta elementi koroh. Tiftakarx dan b’pessimi]mu imma b’reali]mu.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Bon;u 101 Weekend b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00< Avvi]i tal-Mejtin u Angelusfit-07>55)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Wara l-Breakfast (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
10>30 11>00 11>55 12>00 12>30 13>30 15>00 15>05
Il-Fatti Kollha Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Sixties Saturday Club Italomix A[barijiet fil-Qosor Skor (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 u fil-17>00)
17>55 18>00 18>30 20>30 22>30
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Hits Parade Country Music Club Il-Fatti Kollha (r).
Una separazione - Raitre, 21>05
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:55 – Jessie 07:20 - Mako Mermaids?An H2O Adventure 07:45 - Liv & Maddie 08:05 - I Didn’t Do It 08:30 - Dog With a Blog 08:55 Austin & Ally 09:15 - Jessie 09:40 Space Buddies 11:00 - Cars Toons 11:05 - Cars Toons 11:10 - Cars Toons 11:15 - Gravity Falls 11:30 Mickey Mouse 11:35 - Dog With a Blog 12:00 - A.N.T. Farm 12:25 Jessie 12:45 - I Didn’t Do It 13:10 Good Luck Charlie 13:35 - Mako Mermaids?An H2O Adventure 14:00 - Dog With a Blog 14:25 - Liv & Maddie 14:50 - Gravity Falls 15:05 - Mickey Mouse 15:10 - Austin & Ally 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 Good Luck Charlie 16:20 - Jessie 16:45 - Dog With a Blog 17:10 - Liv & Maddie 17:30 - I Didn’t Do It 1 7:55 - Mako Mermaids?An H2O Adventure 18:20 – Violetta 19:05 Austin & Ally 19:30 - Good Luck Charlie 19:50 - Dog With a Blog 20:15 - Jessie 20:40 - Shake It Up! 21:00 - Austin & Ally 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 – Wolfblood 22:35 Wolfblood 23:0 -0 Violetta 23:45 The Hive 23:50 - Art Attack Nickelodeon 07:05 - Bubble
Guppies 07:30 Bubble Guppies 07:55 - Go, Diego, Go! 08:20 - Winx Club 08:45 - The Fairly OddParents 09:10 - Sanjay and Craig 09:35 - Kung Fu Panda?Legends of Awesomeness 10:00 - The Legend of Korra 10:25 Turtles 10:50 - SpongeBob SquarePants 11:15 - Winx Club 11:40 - iCarly 12:05 Sam & Cat 12:30 - Victorious 12:55 - Big Time Rush 13:20 - Marvin Marvin 13:45 SpongeBob SquarePants 14:10 SpongeBob SquarePants 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - The Fairly OddParents 15:55 – iCarly 16:20 - Big Time Rush 16:45 – Victorious 17:10 - Life With Boys 17:35 - SpongeBob SquarePants 18:00 - Turtles 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - Sanjay and Craig 19:15 - Marvin Marvin 19:40 - The Haunted Hathaways 20:05 Sam & Cat 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar?The Legend of Aang 21:20 - Avatar?The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 iCarly 23:50 - Victorious.
Jim Jam 07:00 - Nouky
& Friends 07:05 Woody Buddies 07:15 – Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 - Fluffy Gardens 07:45 – Jarmies 08:00 – Kipper 08:10 - Kipper 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 – Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers?The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - TBA 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Woody Buddies 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 James the Cat 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 - Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers?The Adventures of Piggley Winks 13:30 – Kipper 13:40 Kipper 13:50 – Gazoon 13:55 James the Cat 14:00 – Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 - Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 – Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 TBA 17:50 - See the Sea 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers?The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - James the Cat 20:15 - Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers?The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Woody Buddies 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:0 -5 Kipper 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - James the Cat 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea? 23:50 - Barney & Friends.
Leilah Hatami u Peyman Moaadi (it-tnejn fir-ritratt) huma l-protagonisti f’dan il-film Iranjan li n[adem fl-2011. Din il-koppja ting[ata permess t[alli l-pajji], i]da hu ma jkunx irid jitlaq min[abba li missieru marid. G[alhekk jispi//a jrid jindokra lil missieru u lit-tifla, filwaqt li l-mara tmur tittanta xortiha pajji] ie[or. TVM 05:00 –
Euronews 08:00 - Malta u lil hinn minnha 09:30 – Click 10:00 – MEA (r) 10:30 - Madwarna (r) 11:00 Bijografija 12:00 - A[barijiet#rapport tattemp 12:10 - Paqpaq lifesytle (r) 12:45 – Sibtek 14:00 – A[barijiet 14:15 – Sibtek 15:45 – Luxdesign 16:00 – A[barijiet 16:05 – Luxdesign 16:45 – FTa[t l-Art 17:15 - Great Romances 18:00 – A[barijiet 18:10 - Paqpaq on Test 18:20 - Gadgets 18:55 - Kelma g[al {ajja 19:10 - G[awdex Illum 19:40 - ItTriq 20:00 - A[barijiet#sports#rapport tat-temp#rapport finanzjarju 20:45 World Cup :ermanja vs Ghana 22:55 Fifa World Cup 24:00 – Nigeria vs Bosnia 02:00 - Fifa World Cup 2014. TVM 2 08:30 – Luxdesign 09:00 – Click 09:30 – Swim up 10:00 – G[awdex illum 10:30 – Tuffi[at Migduma 11:00 – Italy vs Costa Rica (r) 13:00 – Switzerland vs France (r) 14:45 – Honduras vs Ecuador (r) 16:45 - FIFA World Cup 18:00 – World Cup. Ar;entina vs Iran 19:55 Fifa World Cup 2014 20:45 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:50 – Realtà 21:50 - Headline News 21:55 – Kurrenti 22:40 - Malta u lil hinn minnha 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:05 - Malta u lil hinn minnha. One
07:15 – Kif Inti ? 08:30 – In D House 09:40 – Teleshopping 11:00 – Siegha zmien weekend 12:10 Teleshopping 12:30 - ONE News 12:40 – Looks 13:45 – Dak li Jg[odd (r) 15:00 – Triq Wa[da 16:00 – Living Room 17:30 - ONE News 17:40 – Pink Panther 18:20 – On D Road 19:10 – Lottu 19:30 - ONE News# Sport # Weather 20:15 – Zona Dinjija 2014 20:50 – Saturday Xpress 22:20 – Bin 61(r) 23:00 – Popcorn (r) 23:30 - ONE News. (r)
Smash 09:30 – A to Z Teleshopping 13:00 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 14:00 - Er;a’ Lura 15:30 – Dokumentarju 16:00 – M’Intix wa[dek 16:30 – Music 17:30 – CNI 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 – Bingo 75 18:40 – Foreign News 19:00 – A[barijiet 19:00 – Nursery Stars 20:30 – Forum 21:30 – MEP 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker Raiuno 06:00 - Euronews 06:05 - Uno L’altra - La Tv d’autore di Renzo Arbore 06:55 - Player 07:00 - TG 1 07:05 Parlamento Settegiorni 08:00 - TG 1
08:18 - Tg1 Dialogo 08:25 - Sfida al vulcano 09:00 - TG 1 09:05 - Road Italy 09:55 - TG 1 L.I.S. 09:58 - Che tempo fa 10:00 - MixItalia Maurizio Aiello 10:30 - Quark Atlante Speciale Una donna un’avventura Anna e il Re del Siam 11:30 - Linea Verde Orizzonti Estate Locorotondo 12:30 - Market Sfide al mercato 13:30 – Telegiornale 14:00 Soap Legàmi 14:55 - Linea Blu Argentario - Isola del Giglio 15:55 - Che tempo fa 16:00 - A sua immagine 16:20 - Cassano allo Ionio. Visita Pastorale di Papa Francesco 18:00 - Passaggio a Nord-Ovest 18:50 - Reazione a Catena 20:00 - Telegiornale 20:35 - Campionati Mondiali di Calcio 2014 21:00 Campionati Mondiali di Calcio 2014: Germania – Ghana 21:45 - Campionati Mondiali di Calcio 2014 23:00 - Tg1 60 Secondi 23:05 Notti mondiali 01:00 TG 1 Notte 01:10 - Che tempo fa 01:15 - Campionati Mondiali di Calcio 2014: sintesi Germania – Ghana 02:05 Mondiale Replay. Raidue 07:30 - Zorro Un ospite scomodo 07:50 - Lassie Il cucciolo sperduto 08:15 - Un blog da cani - Il genio della matematica 08:40 - Un amico, una spalla 08:55 - Sulla Via di Damasco 09:25 - Meteo 2 09:30 - Parlamento Punto Europa 10:00 - La nave dei sogni Viaggio di nozze in Arizona 11:25 - Il nostro amico Charly Indagine pericolosa 12:10 - La nostra amica Robbie L’ospite misterioso 13:00 - TG 2 Giorno 13:30 - Sereno Variabile Estate 13:45 - Spielberg ( Austria ) Automobilismo: Gran Premio di Austria di Formula 1 13:49 - Pit Lane 13:54 Spielberg ( Austria ) Automobilismo: Gran Premio di Austria di Formula 1 15:30 - Squadra Speciale Colonia I frutti dell’ira 16:15 - Squadra Speciale Stoccarda La clinica della bellezza 17:00 - Dribbling Mondiale 17:45 - TG 2 Flash L.I.S. 17:48 - Meteo 2 17:50 - Arctic Air - Come un fulmine a ciel sereno – Azzardo 18:00 - Qualifiche 19:15 - Il commissario Rex Il complotto 20:00 Diario Mondiale 20:35 - TG2 20.30 21:05 - L’ultima mossa dell’assassino 22:40 - Luther 23:35 - Player 23:40 - TG 2 23:55 - TG2 Dossier 00:40 - TG2 Storie. I racconti della settimana 01:30 TG 2 Mizar 01:55 - TG 2 Cinematinee’ 02:00 - TG 2 Achab Libri. Raitre 06:00 - Fuori orario. Cose (mai) viste 07:10 - Italia in 4 D Mattone su mattone - Gli italiani e la casa 08:10 - Una giornata particolare Nelson Mandela Prigioniero della libertà 09:00 - Film.
Fiori d’arancio 10:10 - Film. Frenesia dell’estate 12:00 - TG3 12:25 - TGR Il Settimanale 12:55 - La Signora del West Gli orfani 13:45 - Timbuctu: i viaggi di Davide 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 - TG3 14:45 TG3 Pixel 14:50 - Meteo 3 14:55 - TG3 L.I.S. 15:00 - Player 15:05 - Film. In nome del popolo sovrano 16:50 Film.Euclide era un bugiardo 18:20 Timbuctu: i viaggi di Davide 18:55 Meteo 3 19:00 - TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 - Blob 20:15 - Superstoria 2014 21:05 - Film. Una separazione 23:20 TG3 23:35 - TG Regione 23:40 - Amore Criminale 00:40 - TG3 00:50 - TG3 Agenda del mondo 01:05 Appuntamento al cinema 01:10 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 01:20 - Film. 25 #11 Il giorno dell’autodeterminazione Mishima e i giovani. Canale 5 07:55 - Traffico# Meteo.It # Tg 5 09:10 – Superpartes 10:00 – Melaverde 11:00 – Forum sabato 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:40 – Dallas 15:41 – Supernova 18:50 – Il Segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint estate 21:11 – Rosamunde Pilcher ..Il Castello dei miracoli 23:00 – Tg 5 # Rassegna # Meteo.It 00:30 - Paperissima sprint estate 01:04 – Le due facce dell’amore. Italia 1 07:00 –
Tutto in famiglia 07:45 – La vita secondo Jim 08:35 – Dance Academy 09:35 – Suburgatory 10:35 – Glee 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 14:05 – I Simpson 14:35 - Tom e Jerry 14:45 – Campionato mondiale superbike 2014 15:55 – Ragazze nel pallone 17:55 – Vecchi bastardi 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:00 – Tom e Jerry 19:20 – Come cani e gatti 21:10 – Cani e gatti-la vendetta di Kitty 22:55 – Stormbreaker 00:50 - Studio aperto -La Giornata. Rete 4 07:40 – Miami Vice 08:40 – Hunter 09:40 – Carabinieri 3 10:45 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Nuove scene da un matrimonio 16:12 – Ieri e oggi in TV 17:00 – Poirot 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 Ieri e oggi in TV 19:55 - Tempesta d’amore 20:30 - Il segreto 21:30 – The Mentalist 00:04 – Campi Insanguinati 01:50 – Tg 4 Night news 02:12 - Ieri e oggi in TV.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
23
TV#RADJU F. Living 07:00 -
Teleshopping 08:00 - F Living Show 10:00 - Belle Donne 12:00 - Teleshopping 13:00 Niltaqghu 15:00 - Teleshopping 16:00 Fil-Gnien ma’ Melo 16:30 Madagascar 18:00 - Teleshopping 20:30 - Saturday Night 21:30 Bejnietna 23:30 - Fil-Gnien ma’ Melo 00.00 Madagascar 01:30 Teleshopping.. Xejk 07:30 – Just For Laughs 07:45 – 80’s & more 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Jimpurtani 11:45 – Just for Laughts 12:00 – Jazz #Pop #Rock concerts 13:30 – The 80’s 14:00 – Country 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Jimpurtani 17:45 – Maltese Music 18:00 – Top 10(r) 19:30 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – kontra r-rih 21:55 – Football Daily 22:00 – Just For Laughs 23:45 – Tele
Market Deals La 5
06:55 – Vivere 07:15 - Televendita media shopping 07:30 – Tempesta d’amore 08:05 – Televendita media shopping 08:30 – Clinica Veterinaria 09:00 – My beautiful dog 09:30 – Bella piu di prima 10:40 – Che Trucco 11:45 – Coming Out 12:20 - Open space 12:25 - Extreme makeover home edition 14:00 - So you think you can dance 16:35 - Bye Bye Cinderella 17:05 – Blue beach paradyse story 18:20 – Cambio casa, cambio vita 19:05 Open space 19:10 – Step Up 21:10 – Matrimonio Impossibile 23:10 – X-Style 23:40 – Ricordati di me 02:00 - Blue beach paradyse story
Melita More 09:00 - Private Practice 09:45 Private Practice 10:30 - Private Practice 11:15 - Private Practice 12:00 - Private Practice 12:45 - SMASH 13:30 Suits 14:15 – Suits 15:00 – Suits 15:45 Suits 16:30 – Suits 17:15 - Mike & Molly 17:45 - Whitney 18:30 - Chicago Fire 19:15 - Grey’s Anatomy 20:00 How I Met Your Mother 20:30 Amazing Race 21:15 - Game Of Thrones 22:15 - Spartacus 23:15 - Suits 00:00 - GO ON 00:30 – Dallas 01:15 Alcatraz. BBC Entertainment 06:50 - Green Balloon Club 07:15 Nina and the Neurons 07:30 - Poetry Pie 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 Charlie and Lola 08:05 - Green Balloon Club 08:30 - The Weakest Link 09:15 Doctor Who: Best Of 10:00 - The Mimic 10:25 - The Job Lot 10:50 - My Family 11:20 - Last Woman Standing 12:15 - The Café 12:40 - The Weakest Link 13:25 - Doctor Who: Best Of 14:10 - Casualty 15:00 - EastEnders 15:30 – EastEnders 16:00 - EastEnders 16:30 - EastEnders 17:00 - The Café 17:25 - The Café 17:55 - The Café 18:20 - Last Woman Standing 19:15 Doctor Who: Best Of 20:00 - Being Erica 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 - Bedlam 22:15 - Threesome 22:40 - Him & Her 23:10 – Hunderby 23:35 - Ideal
.
MGM Channel 06:40 - North of Chiang Mai 08:15 F.I.S.T. 10:25 - The Passage 12:05 Secret Admirer 13:40 - Mystery Date 15:15 - The Cutting Edge 16:55 - Car 54, Where Are You? 18:25 - What’s the Worst That Could Happen? 20:00 – Network 22:00 - Love at Large 23:35 Bright Lights, Big City
Go Stars 07:00 Oz The Great and Powerful, 09:10 The Croods, 10:50 Arabian Nights Pt. 1, 12:20 Out of Time, 14:05 Signs, 15:50 Lies in Plain Sight, 17:15 Captain Phillips, 19:25 Deadfall, 21:00 The Bletchley Circle, 21:50 The Way, Way Back, 23:30 Out of Time, 01:15 The Croods.
Diva Universal 06:55 - Law & Order 07:50 - Law & Order 08:45 - Great Women 09:00 – Kojak 09:55 – Kojak 10:50 - ER 11:43 - ER 12:40 - Wolff’s Turf 13:35 Wolff’s Turf 14:30 - L’amour fou 16:30 - Great Women 16:45 - Blonde 18:25 - Great Women 18:45 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 19:50 - Miss
Fisher’s Murder Mysteries 20:55 - Great Women 21:00 - Murder 101: If Wishes Were Horses 22:37 - Great Women 22:45 - Agatha Christie’s Marple. Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 - Fast N’ Loud: Ramshackle Rambler 07:15 Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Ice Hotel 09:05 - The Real Hustle 09:30 The Real Hustle 09:55 - The Real Hustle 10:25 - The Real Hustle 10:50 Dynamo: Magician Impossible: Walking on Water 11:40 - Dynamo: Magician Impossible: Gone Through Glass 12:35 - Dynamo: Magician Impossible: Rooftop Leap 13:30 - Dynamo: Magician Impossible: Dynamo Knows the Future 14:25 - How It’s Made 14:55 - How It’s Made: Car Tires; Silk; Art Conservation; Scuba Tanks 15:20 Strip the City: Underground City: London 16:15 - Super Skyscrapers: Building the Future 17:10 - X-Machines 18:05 - Wheeler Dealers: Trading Up: Sweden 19:00 - Fifth Gear 20:00 - The Car Chasers: California Dreamin’ 21:00 - Container Wars: Shark Attack 21:30 Auction Kings: Haunted Cabinet; Signal Cannon 22:00 - Flip Men: Doug vs The Building Inspector 22:30 Storage Wars Canada: Wanna Smell My Hair? 23:00 - Salvage
Hunters
07>00 08>30 11>30 12>30 13>30 14>00 14>05 15>30 16>15 17>00 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>40 22>00 23>00
Sport fuq il-Cable
Discovery World 06:50 - I Shouldn’t Be Alive 07:45 I Shouldn’t Be Alive 08:35 - Empire 09:30 - Victoria Wood’s Nice Cup of Tea 10:20 - Chasing Classic Cars 10:45 - Chasing Classic Cars 11:10 - Chasing Classic Cars 11:35 - Chasing Classic Cars 12:05 - Chasing Classic Cars 12:30 - Chasing Classic Cars 12:55 Inventions That Shook the World 13:50 - Inventions That Shook the World 14:45 - Bush Pilots 15:40 - Curiosity 16:35 - Solving History With Olly Steeds 17:25 - Download: The True Story of the Internet 18:20 - Into the Unknown With Josh Bernstein 19:10 Welcome to Rio 20:05 - Bush Pilots 21:00 - Into the Unknown With Josh Bernstein 21:55 - Best Evidence 22:50 The Fight 23:45 - Crime Scene Wild.
Eurosports 1 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating :Live 11:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 12:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 13:15 ISU Grand Prix, Figure Skating :Live 14:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 16:00 - UEFA Women’s Champions League Football :Live 18:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 19:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 20:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 21:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 22:00 - Boxing 23:00 - Superkombat
Fighting Championship Kickboxing :Live
Stormbreaker
– Italia 1, 22>55
NET News Telebejg[ Chit Chat (r) Jekk Jog[;obkom Nis;a Maltija NET News Minn Festa g[al O[ra Wheelspin Ta[t il-lenti (r) Rafiki (r) Nis;a Maltija NET News Sibtilfidi Tlug[ tal-Lottu NET News Iswed fuq l-Abjad Miss World Malta 2014 (r) NET News
Alex Pettyfer (fir-ritratt) hu l-protagonist f’dan il-film ta’ azzjoni, koproduzzjoni Amerikana, :ermani]a u Ingli]a, li n[adem fl-2006. Alex, ]ag[]ug[ ta’ 14-il sena, isir jaf li zijuh Ian, li jkun g[adu kemm inqatel, fil-fatt kien impjegat tas-CIA. Naraw kif anki Ian jispi//a fis-servizz tas-CIA.
GO sports 1 07:00 - Best of Football 2013 #2014 09:00 - Best of Rugby 2013 #2014 11:00 - Formula 1 - Austrian Grand Prix, Spielberg - Practice 3 :Live 12:30 - Barclays Premier League 2013 #2014 - Review of the Season 13:30 - Football’s Greatest 14:00 - Formula 1 - Austrian Grand Prix, Spielberg – Qualifying :Live 15:30 - The Championships – Wimbledon 2014 – Preview 16:00 Best of Football 2013 #2014 18:00 FIFA Futbol Mundial #474 18:30 Best of Football 2013 #2014 20:30 The Championships – Wimbledon More than a Game 21:30 - Formula 1 - Austrian Grand Prix, Spielberg – Qualifying 23:00 - Vincennes Horseracing 01:00 - Best of Football 2013 #2014 .
GO sports 2 13:30 - PGA European Tour - Irish Open - Day 3 :Live 17:30 - Milan
Channel
GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Best of Football 2013 #2014 11:00 - Best of Rugby 2013 #2014 13:00 - The Championships – Wimbledon - Official Film 2010 14:00 - Best of Football 2013 #2014 16:00 - Formula 1 - Austrian Grand Prix, Spielberg - Practice 3 17:30 Best of Football 2013 #2014 19:30 Premier League Legends Gianfranco Zola 20:00 - Best of Football 2013 #2014 22:00 - Best of Football 2013 #2014 00:00 - The Championships – Wimbledon - Dare to Dream 01:00 - Best of Football 2013 #2014. GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Best of Football 2013 #2014 13:00 - Best of Rugby 2013 #2014 15:00 - The Championships – Wimbledon - Official Film 2010 16:00 - Best of Football 2013 #2014 18:00 - Formula 1 - Austrian Grand Prix, Spielberg - Practice 3 19:30 Best of Football 2013 #2014 21:30 Premier League Legends Gianfranco Zola 22:00 - Best of Football 2013 #2014 00:00 - Best of Football 2013 #2014.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
24 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-
KLASSIFIKATI permess Class B. ?emplu 77200983.
Limiti tar-Rabat
}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.
Paola
MAISONETTE arju] [afna, f’area kwieta, b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000. TWELLIJA
Il-{amrun
{ANUT tal-la[am fi Triq {al Qormi, kbir u jista’ jintu]a g[al affarijiet o[ra. ?emplu 99847820.
AVVI}I
Fniek g[all-ikel
?EMPLU 21809761 wara l-4 p.m. jew 27807314 wara 8 p.m.
G[al kull xog[ol
XOG{LIJIET ta’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini, ftu[ ta’ [itan bi travi tal[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa talkonkos u xorok, nirran;aw u nduru fejn ikun hemm [sara fissoqfa, gallarijiet, travi b’materjal apposta, qlug[ ta’ madum, kmamar tal-banju, tibjid, kisi, ]ebg[a, tik[il, dawl u ilma. B’esperjenza kbira u xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705. G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
}ew; sufanijiet
2 SEATER tal-;ilda, kulur cream u f’kundizzjoni tajba [afna, moderni, 160cm x 86cm. Prezz €400 g[at-tnejn. ?emplu 21234521 jew 79225975. JIN{TIE:U
Xufiera
BIL-LI?ENZJA DF 16 seater minibus jew li/enzja D ti;i a//ettata. ?emplu Oasis Garage 99499803 jew 99005015.
Xufiera
BIL-MOBILE CRANE. Blesperjenza. ?emplu 99803542.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
25
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin> 1. Ti;ie;a li toqg[od fuq ilbajd (6) 4. Inklinazzjoni naturali g[al xi [a;a (8) 9. {sejjes ta ’ flus ja[btu flimkien (6) 10. Ma jmutx (5, 3) 12. Karti tal-log[ob fl-istadju Marassi? (4) 13. Konfessjoni (5) 14. Hawn min i[allsu bin-nifs (4) 17. :abra ta’ xi [add millpulizija (6) 18. u 20. Trab fin li jibqa’ meta xi [a;a tin[araq (6) 20. Ara 18. 21. Rajnieh u smajnieh ikanta f’‘Tista’ Tkun Int’ (6) 27. Jag[qad b[al ]ugraga (4) 28. :agaga (5) 29. Wa[da i]jed (4) 32. Armarju (8) 33. Strument li jintu]a fil-posta fuq il-bolli (6) 34. Il-fessud jew il-mimmi ta’ dak li jkun (8) 35. Wie[ed minn Sqallija (6). Weqfin> 1. In-na[a ta’ fuq nett (7) 2. Grupp ta’ nies idoqqu ta[t id-direzzjoni ta’ surmast (8) 3. u 19. Log[ba tat-tfal waqt li jog[lew u jaqb]u (4, 3-5) 5. Mar jg[ix f’pajji] ie[or (6) 6. {addem strument talmu]ika (4) 7. Nu]a mo[[i (6) 8. Ne[[a l-kon/entrazzjoni ta’ xi [add (6) 11. u 26. Xag[ar imdendel fuq il-mo[[ (6) 15. Dan i[assar ’l-ulied (5) 16. Fren]a tal-bizzilla (5) 19. Ara 3 wieqfa. 22. Dawk li jafu jit[addtu tajjeb fil-pubbliku (7) 23. Ma tg[idx il-verità (6) 24. {axix li jitqatta’ fin biex i[awwar l-ikel (6) 25. Kamra fi skola (6) 26. Ara 11 wieqfa 30. Ne[[a minn fejn jidher (4) 31. {afna i]jed (4).
1
2
3
4
9
6
7
8
10 11
12
13
14
15
16
17
18 19 20
23
21
24
25
27
22
26
28
29
30
31
32
33
34
35
Spi]eriji li jift[u g[ada IL-FURJANA: Chemimart Ltd. 14, Triq Sant’Anna; IL-{AMRUN: St. Gaetan Pharmacy, Triq il-Kappillan Mifsud; {AL QORMI: Drugshop Dispensary, Vjal De La Cruz; BIRKIRKARA: Holy Cross Pharmacy, 37, Triq il-Kbira; IL-G}IRA: Tony’s Pharmacy, 100, Triq Sir Patrick Stuart; SAN :WANN: Medical Plaza Dispensing Chemists, Cass-i-Mall Buildings, Vjal ir-Ri[an; TAS-SLIEMA: Harley Pharmacy, 1, Triq Nathalie Poutiatine Tabone; {AL BALZAN: Medica Pharmacy, Triq in-Naxxar; IN-NAXXAR: Brown’s Chemists, Triq San Pawl; IL-MELLIE{A: Brown’s Pharmacy, 69, Triq George Borg Olivier; PAOLA: Brown’s Paola Square Pharmacy, 64#65, Pjazza Antoine De Paule; L-ISLA: San Filippu Pharmacy, 155, Triq ilVitorja; {A}-}ABBAR: Mediatrix Plus Pharmacy, 7, Triq isSantwarju; MARSAXLOKK: Pompei Pharmacy, Xatt is-Sajjieda; {AL LUQA: Central Pharmacy, 6, Triq San :u]epp; {A}}EBBU:: Tal-Grazzja Pharmacy, Triq Fran;isk Farrugia; IRRABAT: Ideal Pharmacy, 63, Triq il-Kbira; VICTORIA: Azzopardi Pharmacy, Triq il-Kapu//ini; IN-NADUR: Nadur
Rapport tat-temp
UV INDEX
10
IT-TEMP Xemxi VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif u varjabbli BA{AR {afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 29˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 508.7mm IX-XEMX titla’ fis-05.46 u tin]el fit-20.21
Il-[amest ijiem li ;ejjin
Pharmacy, Pjazza 28 t’April 1688.
Mobile Blood Donation Unit G[ada l-{add 22 ta’ :unju 2014, se jkun hemm il-mobile blood donation unit fil-pjazza ta’ quddiem il-Knisja tas-Si;;iewi. Il-[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-8.30am sas-1.00pm. :entilment nitolbu biex tin;ieb il-karta tal-identità.
Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Gri]ma; 4. A;;ettiv; 9. Beltin; 10. Bastilja; 12. O[ti; 13. u 28. Sidru barra; 14. Disk; 17. Likuri; 18. u 20. Emenda; 21. Atturi; 27. Lewn; 29. u 33. N]ul ix-xemx; 32. Inkarigu; 34. Opinjoni; 35. Arkata. Weqfin> 1. Gabdoll; 2. Illitika: 3. Mqit; 5. Grajra; 6.u
5
16.
Estremità; 7. Tilqim; 8. Vjatku; 11. u 26. Mixtri; 15. Brodu; 19. Bu]]ieqa; 22. Illixka; 23. Albino; 24. Twikki; 25. ?angun; 30. Eroj; 31. Qxur. Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni
tag[-kom hekk: Tisliba JB Stores, In-Nazzjon, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pieta PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar isSibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. L-a[[ar premju ntreba[ minn M. Riolo, 10, Triq Patri :u]è Delia, {al Balzan.
IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
IL-{ADD L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
IT-TNEJN L-og[la 31˚C L-inqas 21˚C
IT-TLIETA L-og[la 31˚C L-inqas 21˚C
L-ERBG{A L-og[la 32˚C L-inqas 21˚C
UV
UV
UV
UV
UV
10
9
10
11
11
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 27˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 32˚C xemxi, Amsterdam 12˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C imsa[[ab, Li]bona 18˚C ftit imsa[[ab, Berlin 18˚ imsa[[ab, Brussell 20˚C imsa[[ab, il-Kajr 26˚C xemxi, Dublin 13˚C imsa[[ab, Kopen[agen 13˚C imsa[[ab, Frankfurt 20˚C ftit imsa[[ab, Milan 11˚C imsa[[ab, Istanbul 18˚C ftit imsa[[ab, Londra 19˚C xemxi, Madrid 12˚C xemxi, Moska 0˚C im/ajpar, Pari;i 8˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 12˚C xemxi, Ruma 19˚C xemxi, Tel Aviv 22˚C ftit imsa[[ab, Tripli 24˚C imsa[[ab, Tune] 26˚C imsa[[ab, Vjenna 16˚C im[assab, Zurich 13˚C xita, Munich 13˚C imsa[[ab, St. Petersburg 16˚C ftit imsa[[ab
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
26
SPORT
EURO CUP
Draw ;ust f’log[ba kwieta VALLETTA ..........................1 BIRKIRKARA .....................1 Valletta: Y. Cini, I. Azzopardi, S. Borg, R. Camilleri, E. Agius, R. Briffa, L. Montebello, I. Zammit, S. Bajada, L. Cremona, A. Nafti. Sost: L. Elford Alliyu, H. Barry, SE Alliyu, D. Rocha dos Santos, Y. Camilleri, M. Bartolo, A. Zahra. Birkirkara: A. Murcia Sanchez, D. Zerafa, A. Mendoza, M. Bissi, J. Zerafa, L. Grech, P. Fenech, G. Sciberras, R. Camenzuli, E. Herrera, L. Omoroo. Sost: I. Atkpan, M. Clinch, , N. Vukanac, F. Ledesma, T. Vella, A. Curmi, K. Zammit. Skorjaw: A. Nafti (V), R. Camenzuli (B) Referee: M. Spiteri. I/-Champions Valletta u rrivali B’Kara spi//aw fi draw 11 fl-ewwel impenn tag[hom dan l-sta;un u fit-tieni log[ba millEuro Cup turnament biex meta kull tim lag[ab log[ba, Sliema
jinsabu fl-ewwel post bir-reb[a 3-0 li kisbu l-{amis kontra Hibs. Kif mistenni ]-]ew; na[at kellhom plejers ;odda fliskwadra fejn g[al Valletta iddebutta Gilbert Agius b[ala lkow/ il-;did u mie[gu dehru g[all-ewwel darba Ryan Camilleri u l-Awstraljan Adrian Zahra li da[al b[ala sostitut waqt li nieqsa kien hemm il-captain Ryan Fenech u Jonathan Caruana. B’Elford Alliyu, Hamza Barry u Rocha dos Santos jibdew fuq il-bank, Gilbert Agius g[a]el li jibda mill-bidu li]-]ag[]ug[ Llywelyn Cremona li kellu prestazzjoni tajba. Paul Zammit kellu tliet plejers ;odda fl-iskwadra li jinsabu g[al prova. Il-gowlkiper Adrian Murcia Sanchez li beda fil-lasta, l-attakkant Lucky Omeroo u Rafael Ledesma. Fl-ewwel taqsima Valletta kienu a[jar u wara li marru vi/in minn Cremona mal-kwarta fet[u l-iskor meta Fenech tilef il-ballun fil-midfield, Murcia Sanchez
FUTBOL LOKALI
Sciberras i;edded il-kuntratt ma’ B’Kara Il-captain ta’ Birkirkara FC u plejer internazzjonali Malti Gareth Sciberras, ;edded il-kuntratt tieg[u mal-klabb b’sentejn o[ra. B’hekk il-kuntratt ta’ Sciberras issa ;ie esti] salista;un 2015-16. Intant il-gowlkiper David Cassar se jer;a’ jilg[ab g[al sta;un ie[or ma’ Pieta Hotspurs, din id-darba fil-Premier wara li
ntla[aq ftehim bejn Pieta u Tarxien Rainbows. L-ista;un li g[adda Cassar g[en lil Pieta` jirb[u l-promozzjoni. Wara li kisbu lill-attakkant Daniel Mariano Bueno b’self g[al sena, Mosta kkonfermaw ukoll lill - kow/ Enrico Piccioni, lill-attakkant Bojan Kaljevic u lid-difensur Jonas Ekani.
FORMULA 1
Hamilton l-aktar velo/i Is-sewwieq tal-Mercedes Lewis Hamilton irre;istra laktar [in velo/i fit-tieni sessjoni ta’ provi liberi g[all-Grand Prix tal-Awstrija li se jsir g[ada. LIngli] g[amel l-a[jar dawra f’1:09.542’ filwaqt li t-tieni la[jar [in g[amlu sie[bu Nico Rosberg li kien g[amel l-aqwa [in fis-sessjoni ta’ filg[odu. I]-]ew; sewwieqa b[alissa qed jisfidaw lil xulxin g[ar-reb[ tat-titlu. Rosberg qed igawdi vanta;; ta’ 22 punt fuq Hamilton. It-tielet l-a[jar [in waqt it-tieni sessjoni kien ta’ Fernando Alonso tal-Ferrari.
Kemm Hamilton kif ukoll Rosberg se jkunu qed ifittxu li jirritornaw g[ar-reb[ wara li [mistax ilu kien is-sewwieq tar-Red Bull Daniel Ricciardo li reba[ il - GP tal - Kanada . G[al Ricciardo din kienet lewwel reb[a fil-Formula 1. I/champion renjanti Sebastian Vettel irre;istra s-sitt l-a[jar [in waqt it-tieni sessjoni ta’ provi liberi fi/-/irkwit tal-istess Red Bull. L-a[[ar darba li sar il-GP talAwstrija kien fl-2003 u ntreba[ mill-eks sewwieq le;;endarju tal-Ferrari Michael Schumacher.
salva bla ma ]amm ix-xutt ta’ Ian Zammit u fil-vi/in NAFTI xe[et f’lasta vojta. Ftit wara kien Zammit li birras xe[et barra, bir-risposta Karkari]a tasal minn freekick ta’ Herrera li Omoroo kkonkluda g[oli. Wara l-mistrie[ il-Karkari]i dehru ferm a[jar u fit-58 minuta marru ferm vi/in id-draw meta daqqa ta’ ras ta’ Bissi kienet imtajra minn fuq il-linja. Imma d-draw wasal erba’ minuti wara meta Ledesma ]marka lil Omoroo u mill-cross tieg[u CAMENZULI kompla fixxibka g[al ri]ultat ;ust ta’ 1-1.
Llywelyn Cremona li beda mill-bidu g[al Valletta mal-awtur tad-draw Karkari], Camenzuli (ritratt> Trevor Sollars)
WATERPOLO
Sliema jkomplu jirb[u Stewart Said
Sliema Frank Salt ..............11 Valletta McDonalds. ............8 (4-1),(1-0),(2-3),(4-4)
Sliema Frank Salt komplew bis-serje ta’ reb[ meta meritatament g[elbu lil Valletta McDonalds 11-8. Il-wirja kienet tajba kontra oppo]izzjoni ftit aktar b’sa[[itha meta g[arfu jiddefendu tajjeb u jie[du lokka]jonijiet tag[hom. G[alihom irritornaw Alex Attard u Tim Hutton filwaqt li Clint Debono ma ni]ilx fl-ilma minkejja li kien fil-lista. Kuntrarju g[all-avversarji, kienu aktar letali quddiem illasti. Valletta, konxji millqawwa tal-avversarji ma kellhomx partita [a]ina u r-ri]ultat hu rispettabli. Sliema reb[u l-ewwel ]ew; sessjonijiet u sal-mistrie[ kienu 5-1 minn fuq. Minkejja li Valletta reb[u t-tielet sessjoni u l-a[[ar wa[da spi//at draw, Sliema dejjem kienu minn fuq u b’kontroll tal-partita u finalment reb[u 11-8. Sliema: R. Coleiro, J. Gabarretta (2), N. Lubrano, T. Sullivan, M. Meli (1), J. Soler (1), J. Borg, C. Cluett, J. Brownrigg, A. Attard (1), T.
Hutton (1), A. Petkovic (4), K. Schembri Valletta: R. Sciortino, R. Mock, M. Spiteri Staines (1), M. Korolija (2), D. Abela, S. Cachia, M. Cordina (1), C. Zammit (1), C. Debono, R. Scerri (1), D. Paolella (1), D. Filipovic (1), M. Rizzo Referees: Mario Dalli, Kirk Denver L-ewwel draw
Marsascala MOR€ ...........12 Ta’ Xbiex Amigos ..............12 (1-3),(4-6),(2-3),(5-0)
Fi tmiem drammatiku Marsascala irkupraw punt fla[[ar ]ew; sekondi meta spi//aw draw 12-12 kontra Ta’ Xbiex. Kif ]vol;iet il-log[ba Ta’ Xbiex tilfu ]ew; punti g[aliex qabel l-a[[ar sessjoni kellhom [ames gowls vanta;; li tilfuh fejn Mora spikka bi tliet gowls. Ta’ Xbiex qatt ma kienu fi ]vanta;; tul il-partita u ]gur li hu ta’ di]appunt li fallew irreb[a i]da wie[ed ma jridx inaqqas mill-mertu ta’ Marsascala li rkupraw log[ba li kienet mitlufa. G[al Ta’ Xbiex spikkaw Sean Gravina u Milos Maksimovic b’erba’ gowls kull wie[ed fil-
waqt li l-Ispanjol Mora skorja [ames gowls. B’dan il-punt i]-]ew; timijiet [adu l-ewwel punti u kif jidher se j;orruh fl-ewwel divi]joni. Marsascala: D. Spiteri, J.C. Cutajar, S. Mora (5), C. Bonello (1), E. Meli, L. Grixti (3), M. Pace (1), S. Micallef, C. Mifsud, D. Cassar, G. Marnitz (2), J. Cremona Ta’ Xbiex: L. Borg, L. Pace, M. Camilleri, S. Aquilina, K. Debattista, K. Mock (1), S. Gravina (4), M. Agius, E. Gravina, M. Maksimovic (4), R. Attard, O. Zammit (1), P. Markoch (2) Referees: Massimo Angileri, Stephen O’Brien Kif Jinsabu
Grupp A
Neptunes Sliema Valletta Marsascala Ta’Xbiex
Grupp B San :ljan Sirens Exiles Marsaxlokk Otters
L R D T F K Pt 3 3 3 3 4
3 0 0 3 0 0 1 0 2 0 1 2 0 1 3
64 52 32 33 30
26 9 24 9 35 3 50 1 76 1
L R D T F K Pt 3 2 2 3 2
3 0 0 2 0 0 1 0 1 0 0 3 0 0 2
51 36 16 22 15
14 13
9 6 22 3 51 0 40 0
WIMBLEDON
Murray jibda kontra Goffin I/ - Champion renjanti ta ’ Wimbledon Andy Murray se jibda jiddefendi t-titlu kontra l-Bel;jan David Goffin nhar it-Tnejn fl-ewwel jum millGrand Slam ta’ Londra. Is - seed nru 1 Novak
Djokovic se jkun qed jilg[ab kontra Andrey Golubev waqt li Rafael Nadal jilg[ab kontra Martin Kizan u Roger Federer kontra Paolo Lorenzi. Is - seed nru 1 fost in - nisa ,
Serena Williams tilg[ab kontra Anna Tatishvili , n numru 2 Li Na kontra Paula Kania u r - rebbie[a tal - Open ta ’ Franza Maria Sharapova tibda kontra l - Britannika Samantha Murray .
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
27
SPORT GRUPP F
L-attakk Ar;entin kontra d-difi]a Iranjana L-ewwel log[ba llum se tkun bejn l-Ar;entina u l-Iran fis6pm f’Estadio Mineirao, f’Belo Horizonte. Log[ba bejn ]ew; timijiet b’karatteristi/i ferm differenti. L-Ar;entina ta’ Alejandro Sabella jibba]aw [afna fuq l-attakk qawwi immexxi minn Lionel Messi u lIran ta’ Carol Queiroz, l-aktar tim li waqt il-partiti ta’ kwalifikazzjoni temm partiti ming[ajr ma qala’ gowl. Il-plejer ta’ Barcelona, li di;a’ skurja gowl f’din l-edizzjoni flewwel log[ba kontra l-Bo]nijaHerzegovina mistenni jibda fuq quddiem flimkien ma’ Aguero u Higuain. Fl-ewwel log[ba l-Iran kellhom wirja po]ittiva fid-draw kontra n-Ni;erja f’log[ba li minkejja li ma offriet l-ebda gowl, offriet diversi emozzjonijiet. G[all-Iran kienet ir-raba’ darba konsekuttiva li ma qalg[ux gowl fit-Tazza tadDinja. Minkejja li [adu tliet punti, lAr;entina, ma tantx impressjonaw kontra l-Bo]nija u kontra lIran iridu jkunu pa/enzju]i jfittxu l-ftit spazji vojta li j[allu lavversarji. Rapporti mill-midja qalu li fi
tmiem l-ewwel taqsima bejn lAr;entina u l-Bo]nija, Messi kellu xi di]gwid mal-kow/ Sabella g[ax skont hu kien ikun a[jar li t-tim beda bi tliet attakkanti minflok tnejn. Fittieni taqsima Sabella [are; bi tliet attakkanti u kien proprju Messi li sab ix-xibka biex po;;a lill-Ar;entina 2-0 minn fuq. Hu g[alhekk, li llum Sabella mistenni jibda b’formazzjoni ta’ 43-3 minflok dik ta’ 3-5-2. Reb[a g[all-Ar;entina tkun tfisser il-fa]i li jmiss u jistennew biex jaraw ma’ min se jilag[bu minn Grupp E. “Il-log[ba kontra l-Ar;entina se tkun l-aktar wapda importanti fl-istorja tal-futbol ta’ pajji]na. Jg[idu x’jg[idu n-nies nemmen li [afna ja[sbu li f’dan il-grupp hemm biss tliet timijiet b’/ans li jg[addu, l-Ar;entina, in-Ni;erja u l-Bo]nija. Fuq lAr;entina m’hemmx dubju li g[andom ra;un imma rridu nuru li fuq it-tnejn l-o[ra m’g[andhomx,” qal il-kow/ tal-Iran Queiroz. Hu mistenni li kontra lAr;entina, l-Iran se jibdew blistess 11 li lag[bu kontra nNi;erja. Anke jekk se tkun ferm
Fellaini lest jaqta’ xag[ru
Il-Bo]nija Her]egovina jfittxu reb[a storika
Il-midfielder Bel;jan Marouanne Fellaini fa/li li ji;i nnutat mill-o[rajn min[abba x-xag[ar goff li g[andu. Imma jekk ir-Red Devils jirb[u t-Tazza tad-Dinja lest li jaqta’ xag[ru. F’intervista mal-;urnal Bel;jan Sporza, Fellaini qal, “Jekk nirb[u t-Tazza tad-Dinja se naqta’ xag[ri. Iva ninsab /ert minn dan. G[andi ftehim mag[kom.” Din mhux l-ewwel darba li Fallaini g[amel im[atra b’xag[ru. Kien qal ukoll li jekk xi darba jirba[ i/-Champions League, lest jaqta’ xag[ru. $4.50 g[al landa arja L-arja no[duha kull
[in. G[andna b]onnha u nsibuha kullimkien. Imma issa tista’ tinxtara b[ala souvenier tat-Tazza tadDinja f’landa tas-sardin g[allprezz ta’ $4.50. Alessandro Catenaci li [are; bliinizjattiva qal li l-ideja mhux li jbieg[u l-’arja’ ta’ kull belt. “Illanda m’g[andiex tinfeta[. Qed inbieg[u il-kun/ett li xi [add jie[u d-dar l-arja ta’ pajji]na.” Fuq il-landi hemm miktub li larja g[andha l-kapa/ita` li tnaqqas l-istress u tikkura n-nostal;ija tal-Bra]il.
In-Ni;erja ;ejjin minn draw ming[ajr gowls kontra l-Iran f’dik li [afna kriti/i qiesuha b[ala l-ag[ar log[ba s’issa fitturnament. Minkejja r-ri]ultat, l-Afrikani wrew mumenti ta’ kwalita` u ]gur li llejla f’nofsillejl se jkunu ta’ theddida g[all-Bo]nijaHerzegovina fi Grupp F, wisq aktar ladarba jkunu jafu r-ri]ultat tal-partita l-o[ra bejn l-Ar;entina u l-Iran. Id-debuttanti Ewropej ukoll taw prestazzjoni tajba kontra lAr;entina u minkejja t-telfa g[andhom moral g[oli g[allwirja li taw. Madankollu jridu bilfors jie[du reb[a jekk qed jittamaw li jg[addu mal-a[[ar 16, xi [a;a li mhux se tkun fa/li. Imma jekk tasal, tkun wa[da storika g[all-Bo]nija fl-ewwel dehra tag[hom fit-Tazza tadDinja. M’hemmx dubju li n-Ni;erjani huma impressjonanti meta jattakkaw imma mbag[ad jidhru dg[ajfa u suxxettibbli fid-difi]a biex ja//ertaw it-tliet punti u ma tkunx sorpri]a jekk i;arrbu telfa minima. Oboabona hu dubju] wara kellu jin[are; bi stretcher fid-draw ming[ajr gowls
Grupp F
Ar;entina v Bo]nija H Iran v Ni;erja Ar;entina v Iran Ni;erja v Bo]nija H Ni;erja v Ar;entina Bo]nija H. v Iran
2-1 0-0
L R D T F K Pt
Ar;entina 1 1 0 0 2 1 3 Iran 1 0 1 0 0 0 1 Ni;erja 1 0 1 0 0 0 1 Bo]nija Her]. 1 0 0 1 1 2 0
diffi/li, l-Iran se jfittex li jikseb it-tieni reb[a minn 11-il partita fit-Tazza tad-Dinja. Jista’ jag[ti l-ka] li Maxi Rodriguez se jibda fil-midfield minflok Fernando Gago. Mill-a[[ar 15-il partita talAr;entina fit-Tazza tad-Dinj,a ma tilfux f’14 u fl-a[[ar erba’ log[biet skurjaw minn tal-anqas ]ew; gowls. Dan juri kemm lIran se jkollu prova diffi/li.
Formazzjonijiet probabbli:
Ar;entina
(4-3-3): Romero, Rojo, Fernandez, Garay, Zabaleta, Maria, Mascherano, Rodríguez, Aguero, Higuain, Messi Iran (4-2-3-1): Haghighi, Pooladi, Sadeqi, Hosseini, Motazeri, Teymourian, Nekounam, Dejagah, Hajsafi, Heydari, Ghoochanneijhad
Fernando Gago u Lionel Messi, lesti g[al kontra l-Iran
Emir Spahic (lemin) tal-Bo]nija, ji//ajat ma’ wie[ed minn s[abu waqrt it-ta[ril f’Rio de Janeiro
kontra l-Iran. Shola Ameobi u Peter Odemwingie mistennija li jibdew mill-bidu wara li da[lu b[ala sostituti fil-log[ba tat-Tnejn u probabbilment jie[du post Ahmed Musa u Ramon Azeez. Il-kow/ tal-Bo]nija Safet Susic kontra l-Ar;entina g[a]el li jilg[ab b’Edin Dzeko biss, b[ala l-uniku punta. Imma hemm /ans kbir, li g[al din il-log[ba li jrid bilfors jirba[, jibda mill-ewwel anke b’Vedad Ibisevic li skorja lgowl fit-telfa 2-1 kontra t-tim
mill-Amerika t’Isfel wara li da[al b[ala sostitut. Jekk dan ikun il-ka], allura lprobabbiltà hi li Zvjezdan Misimovic jibda fuq il-bank. Listess b[al Sejad Salihovic li kontra l-Ar;entina t[alla fuq ilbank. “Qed nistennew log[ba iebsa [afna. Imma b[al dejjem se nag[tu l-massimu u qed nistennew prestazzjoni tajba,” qal Lulic li flimkien ma’ s[abu kellu jum ta’ mistrie[ [alli jkunu tajbin kontra n-Ni;erja.
L-istilla l-;dida ta’ 21 sena, ilmidfielder Muhamed Besic qal, “B[al dejjem irridu nirb[u imma jiddependi wkoll mis-sitwazzjoni. Kontra l-Ar;entina wkoll ridna nirb[u.”
Formazzjonijiet probabbli:
Ni;erja (4-2-3-1): Enyeama,
Ambrose, Omeruo, Yobo, Oshaniwa, Onazi, Mikel, Moses, Ameobi, Odemwingie, Emenike
Bo]nija-Her]egovina (4-4-2):
Begovic, Spahic, Bicakcic, Mujdza, Kolasinac, Lulic, Pjanic, Besic, Hajrovic, Ibisevic, Dzeko.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
28
SPORT
GRUPP C
Ri]ultat li kkonferma l-kwalifikazzjoni tal-Kolombja :APPUN ...............................0 GRE?JA ...............................0 :appun: Kawashima,
Uchida, Nagatomo, Yamaguchi, Yoshida, Konno, Okubo, Hasebe (Endo 45’), Osako (Kagawa 57’), Honda, Okazaki Gre/ja: Karnezis,Torosidis, Holebas, Katsouranis, Manolas, Papastathopoulos, Maniatis, Kone (Salpingidis 81’), Mitroglou (Gekas35’), Fetfatzidis (Karagounis 42’), Samaras
Imwissija: Torosidis, Katsouranis, Samaras (G); Hasebe (:) Tke//a: Katsouranis 38’ (G) Referee: Joel Aguilar Il-Griegi ]ammew sod sala[[ar u [adu draw ming[ajr gowls kontra l-:appun f’Natal biex a//ertaw li l-Kolombja jilag[bu mal-a[[ar 16 fil-Bra]il. Minkejja li lag[bu t-tieni taqsima kollha bi plejer anqas, wara li l-captain Kostas Katsouranis tke//a seba’ minuti qabel il-mistrie[, il-Griegi /a[[du lill-:appun li re;g[u kienu errati/i quddiem il-lasta fl-Arena das Dunas ]-]ew; timijiet [adu l-ewwel punt tag[hom fil-kompetizzjoni. Katsouranis kien imwissi g[all-ewwel daba fis-27 minuta meta da[al minn wara fuq Yuya
Osako u l-azzjoni tieg[u biex iwaqqaf lill-captain :appuni] Makoto Hasebe 11-il minuta wara, kienet tfisser tmiem illog[ba g[alih. Dan id-draw fisser li lKolombja, li aktar qabel g[elbu 2-1 lill-Ivory Coast, a//ertaw minn post fil-fa]i tan-knock-out g[all-ewwel darba sa mill-1998 b’sitt punti minn ]ew; partiti fi Grupp C u b’log[ba o[ra x’jilag[bu. Il-kow/ tal-Gre/ja Fernando Santos xorta beda b’Giannis Maniatis minkejja li l-midfielder difensiv ta’ Olymiacos kien hedded li jitlaq mill-Bra]il lErbg[a, wara argument waqt itta[ri;. Maniatis ]amm postu waqt li Kostas Mitroglou u Ioannis Fetfatzidis [adu post Theofanis Gekas u Dmitris Salpingidis rispettivament. Il-kow/ tal-:appun Alberto Zacheroni [a d-de/i]joni kura;;ju]a li jne[[i lil Shinji Kagawa g[al Yoshito Okubo waqt li Yasuyuki Konno [a post Masato Morishige fi/-/entru tad-difi]a. Kagawa kien ine]istenti kontra Ivory Coast imma d-dehra tieg[u fuq il-bank fl-Arena das Dunas xorta kienet [asda wara li l-playmaker beda dejjem g[ajr wa[da, fl-a[[ar 12-il log[ba ta’ pajji]u.
Il-fawl tal-captain Grieg Katsouranis fuq Hasebe li wassal g[at-tke//ija tieg[u
L-ewwel azzjoni waslet wara minuti meta Kone xxuttja dritt f’idejn Kawashima. Il:appun kellu aktar minn 75% pussess fl-ewwel taqsima imma t[abat biex resaq g[al-lasta ta’ Karnezis sakemm fit-38 llog[ba nbidlet bit-tke//ija ta’ Katsouranis. Bi plejer anqas Santos g[amel ]ew; bidliet fil-mistrie[ fejn issagrifika lil Fetfatzidis u Mitroglou g[al Karagounis u Gekas rispettivament. 10
Zaccheroni da[[al lil Yasuhito Endo flok Hasebe biex i]id il-kreattivita` u fis-57 minuta da[[al anke lil Kagawa flok Osako. Imma minkejja l-:appun xorta t[abat biex jinfed id-difi]a qalbiena tal-Gre/ja. L-asjasti/i bbumbardaw ilGriegi b’Okubo ja[li l-a[jar /ans meta xe[et barra fit-68 minuta biex issa t-tnejn iridu reb[a mill-a[[ar log[ba [alli javanzaw mill-grupp.
Grupp C
Kolombja v Gre/ja Ivory Coast v :appun Kolombja v Ivory Coast :appun v Gre/ja :appun v Kolombja Gre/ja v Ivory Coast Kolombja Ivory Coast :appun Gre/ja
3-0 2-1 2-1 0-0
L R D T F K Pt 2 2 0 0 5 1 6 2 1 0 1 3 3 3 2 0 1 1 1 2 1 2 0 1 1 0 3 1
GRUPP G
Il-Ghana jridu jevitaw eliminazzjoni bikrija Illejla fid-9pm f’Estadio Castelão, f’Fortaleza l-:ermanja jistg[u jiksbu post mal-a[[ar 16 jekk jirb[u kontra l-Ghana. Telfa g[all-Afrikani tkun tfisser eliminazzjoni. L-ewwel darba li jkunu ;ew eliminati fi stadju daqshekk bikri fit-Tazza tadDinja. Fl-2006 il-Ghana kienu eliminati mill-fa]i tal-a[[ar 16 b’telfa kontra l-Bra]il filwaqt li erba’ snin ilu waslu sal-kwarti talfinali fejn ;ew eliminati bilpenalties kontra l-Urugwaj. Illum se tkun diffi/li g[allGhana kontra tim li ;ej minn bidu impressjonanti f’din l-edizzjoni. Il-:ermani]i g[elbu lillPortugall 4-0 bl-attakkant Muller jiskurja tliet gowls. Il-plejer ta’ Bayern Munich mistenni jibda fl-ewwel 11 waqt li Loew se jkun ming[ajr iddifensur Mats Hummels li we;;a’ kontra l-Portugall u minfloku se jilg[ab Mustafi. Filmidfield se jirritorna
Dwell bejn l-a[wa, Kevin-Prince Boateng ta’ Ghana (xellug) u [uh il-:ermani] Jerome
Schweinsteiger. Il-plejer ta’ Bayern Munich mistenni jie[u post Sami Khedira imma l-captain Lahm, minkejja li Hummels hu imwe;;a’, xorta wa[da se jibqa’ fil-midfield. Il-gowlkiper :ermani] Manuel Neuer wissa lit-tim biex i[ejji tajjeb g[al kontra l-Ghana
u qal li r-reb[a kbira fuq ilPortugall kienet anke fortuna. Erba’ snin ilu fl-Afrika t’Isfel, il-:ermanja g[elbu 4-0 lillAwstralja u tilfu kontra s-Serbja 1-0 qabel issuperaw lil Ghana bl-istess skor u Neuer qal li l:ermanja trid ittejjeb il-wirja biex tissupera lill-Ghana.
“Na[seb li g[andna nkunu parzjalment kuntenti. Ikkontrollajna imma l-avversarji kellhom i/-/ansijiet. Ma konniex perfetti.” Il-kow/ tal-Ghana Appiah talab lill-plejers tieg[u biex jibqg[u kon/entrati tul id-90 minuta. L-attakkant tal-Ghana Majeed Waris se jkun disponibbli imma jidher li g[al darba o[ra se jkun Asamoah Gyan li jibda quddiem. Il-midfielder veteran Michael Essien mistenni jibda minflok Mohammed Rabiu. Hemm indikazzjoni li jekk il:ermani]i jirb[u lill-Ghana, lkow/ Loew iserra[ xi plejers kontra l-Istati Uniti. Il-midfielder tal-Ghana Kevin-Prince Boateng wieg[ed li ‘se ji;;ieldu sal-mewt’ kontra l-:ermanja fejn se jkun qed jiltaqa’ kontra [uh Jerome li jilg[ab mal-:ermanja. Prince Boateng da[al b[ala sostitut flewwel log[ba kontra l-Istati
Uniti imma llum mistenni jibda. “Il-log[ba se tkun simili g[al dak li kien ji;ri fl-antik f’Ruma. Dawk pre]enti fil-grawnd se jkunu qed jassistu g[al ;lieda bejn ]ew; timijiet u a[na se nkunu qed ni;;ieldu sal-mewt kontra l-:ermanja,” qal Boateng li s ejkun qed jiltaqa’ wkoll kontra s[abu ta’ Schalke, Howedes u Draxler. {arsa lejn l-istatistika turi li dawn i]-]ew; pajji]i lag[bu darbtejn kontra xulxin u l:ermani]i mhux biss reb[uhom it-tnejn li huma imma skurjaw sebg[a gowls u qalg[u biss wie[ed.
Formazzjonijiet probabbli: :ermanja (4-3-3): Neuer,
Howedes, Mustafi, Mertesacker, Boateng, Schweinsteiger, Lahm, Kroos, Gotze, Muller, Ozil Ghana (4-2-3-1): Duada, Asamoah, Boye, Mensah, Opare, Muntari, Essien, Ayew, Boateng, Atsu, Gyan
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
29
SPORT
Ma n[ossx li g[andi nirri]enja Il-kow/ tat-tim nazzjonali Ingli] Roy Hodgson insista li mhux se jirri]enja minkejja li ttim ;ie eliminat mit-Tazza tadDinja. Doppjetta ta’ Luis Suarez ikkundannat lill-Ingilterra g[attieni telfa konsekuttiva fi Grupp D u bir-reb[a tal-Costa Rica fuq l-Italja kienu matematikament eliminati. “M’g[andix intenzjoni li nirri]enja,” qal Hodgson li g[andu 66 sena. “Kont veru kuntent bil-mod kif il-plejers irrispondew g[ax-xog[ol li g[amilna.” L-FA Ingli]a [atret lil Hodgson ftit qabel il-Euro 2012 wara r-ri]enja xokkanti ta’ Fabio Capello. L-Ingli]i waslu sal-kwarti talfinali fil-Kampjonati Ewropej fil-Polonja u l-Ukrajna u kienu eliminati bil-penalties kontra lItalja, imma kienu bla telfa biex g[addew g[all-finali tal-Bra]il. “Ovvjament ninsab di]appuntat [afna imma ma n[ossx li g[andi nirri]enja, le. Mill-banda l-o[ra jekk l-FA ta[seb li jien mhux mhx il-bniedem idejali g[all-kariga, tkun de/i]joni tag[hom u mhux tieg[i.” Il-manager ta’ QPR Harry Redknapp li kien l-akbar favorit li jkun is-su//esur ta’ Capello, qal li Hodgson g[andu jibqa’ filkariga. “Roy ma setax jag[mel aktar. Ipprepara lit-tim tajjeb, [adem
iebes u wie[ed jista’ jara li t-tim kellu training camp tajjeb. Imma fl-a[[ar mill-a[[ar fallejna xi [a;a.” Madankollu, Redknapp qal li l-“futur tal-futbol Ingli]” hu filmanager ta’ Liverpool Brendan Rodgers u dak ta’ Everton Roberto Martinez. “Na[seb li hemm ]ew; managers ]g[ar f’Mersyside li huma assolutament fantasti/i. Meta Roy jidde/iedi li jieqaf, nixtieq nara lillIngilterra tilg[ab bl-istess stil li lag[bu Liverpool din is-sena ta[t Rodgers jew bil-mod kif Everton lag[bu ta[t Martinez.” L-eks attakkant Ingli] Alan Shearer appo;;ja lil Hodgson li jmexxi lit-tim sal-Euro 2016. “Kul[add ried jara lit-tfal jing[ataw /ans u pprova jirba[ il-log[ba kontra l-Italja. G[andu jing[ata /ans li jtemm dak li beda,” qal Shearer. Fidu/ja f’Hodgson
Intant tard filg[axija wara rreb[a tal-Costa Rica li fissret leliminazzzjoni tal-Ingilterra, /Chariman Greg Dyke indika li Hodgson se jkun qed i]omm postu. “Se nibqg[u nappo;;jaw lil Hodgson u tlabnih jbqa’ fil-kariga. Ma n[ossux li ;ejna umiljati. Kienu telfiet minimi u ma naraw l-ebda valur kbir li nibdlu lil Roy. G[amel xog[ol tajjeb,” qal Dyke.
- Roy Hodgson
Roy Hodgson, l-affarijiet ma marrux kif bassar hu
Aspirazzjonijiet kbar Hodgson qal li t-tim mar ilBra]il b’aspirazzjonijiet kbar. “Di]appuntat immens g[aliex ;ejna hawn b’tamiet kbar u l-fatt
li ma konniex kapa/i niksbu dak li ;ejna g[alih, hu daqqa ta’ [arta kbira g[alija. In[ossni bla kliem bid-di]appunt u d-dieqa li tant tamiet, [olm u xog[ol li g[amilna tar mar-ri[,” kompla Hodgson. “G[alkemm [add m’g[andu jiddubita mill-[e;;a tal-plejers, ma konniex tajbin
bi]]ejjed biex nirb[u ]-]ew; partiti. Wara d-draw [sibna li jekk kien se jkun hemm rebbie[ konna se nkunu a[na. Sfortunatament gowlkick spi//a g[and Suarez li ma tantx ifalli dawk i/-/ansijiet.” Il-captain Ingli] Steven Gerrard qal li Hodgson “hu manager e//ellenti”. “Tana pjan tajjeb tal-log[ba u a[na ma rrendejniex u rridu nerfg[u r-responsabbilta`,” qal il-midfielder ta’ Liverpool.
“B[alissa g[adu kmieni u kul[add imwe;;a’.” Gerrard tkellem ukoll dwar sie[bu ma’ Liverpool Luis Suarez, il-plejer li skorja ]-]ew; gowls fir-reb[a 2-1. “Luis Suarez hu mi/idjali quddiem il-lasta. Hu plejer intelli;enti u b’karattru millaqwa. Kien g[oddu skorja minn ]ew; corners u ilu ma jilg[ab [ames ;img[at, imma kul[add kien be]g[an minnu,” qal Gerrard.
Plejers Spanjoli jikkunsidraw li jirtiraw Rapport fil-;urnali Spanjoli qalu li numru ta’ plejers tan-nazzjonali qed jikkunsidraw li jirtiraw mix-xena internazzjonali. Spanja sfat eliminata b’]ew; telfiet, kontra l-Olanda u /-?ile u jidher li plejers b[al Iker Casillas, Xabi Alonso, Xavi u Fernando Torres kollha qed jikkunsidraw jirtiraw. Qabel ma bdiet it-Tazza tadDinja l-attakkant David Villa, li hu l-aqwa skorer fl-istorja talpajji] kien di;a’ [abbar li se jirtira la darba tintemm il-kompetizzjoni. Ironikament, David Villa g[adu ma lag[abx. Intant, is-Segretarju :enerali tal-FA Spanjola (RFEF) Jorge Perez qal li l-kow/ Vicente Del Bosque g[andu jibqa’ fil-kariga sakemm jintemmlu l-kuntratt. Perez qal, “Lanqas fl-aktar [olma kerha ma konna nima;inaw li se ninqalg[u. Il-membri tal-FA g[ad ma kellhomx diskussjonijiet ma’ Del Bosque imma irrid li jibqa’ mag[na g[ax nemmen li hu l-aqwa kow/ li jista’ jkollha
Spanja. Del Bosque ma irri]enjax mill-kariga u li kieku g[amel hekk kont nitolbu jibqa’. Veloso jserra[ ras il-partitarji Il-midfielder tal-Portugall Miguel Veloso serra[ ras il-partitarji u qal li l-winger Cristiano Ronaldo se jkun f’kundizzjoni tajba g[al kontra l-Istati Uniti. IlPortugall beda l-impenji b’telfa 4-0 kontra l-:ermanja u matul l-
a[[ar jiem kien hemm xnig[at li Ronaldo mhux se jilg[ab log[ba o[ra. Kontra l-:ermanja Ronaldo lag[ab il-log[ba kollha imma rapporti qalu li nhar l-Erbg[a [alla s-sessjoni ta’ ta[ri; min[abba injury firkobbtu. “Jien m’inix tabib imma milli qed nara nista’ nikkonferma li Ronaldo jinsab f’sikktu. Ma kien hemm lebda mument fejn rajt lil Ronaldo jbati waqt it-ta[ri;,” qal Veloso. Pereira jitlob sku]a Id-difensur tal-Urugwaj Alvaro Pereira talab sku]a lit-tabib tattim wara li ried jibqa’ jilg[ab
anke jekk kien g[adu kemm qala` daqqa kbira f’rasu. Pereira storda meta Raheem Sterling laqtu b’irkopptu u g[al xi minuti baqa` mal-art stordut. Wara li [a lg[ajnuna medika u ;ie f’sikktu, Pereira imbotta lit-tabib tat-tim g[ax ma riedx ikun mibdul u ried jibqa’ jilg[ab. “Kien mument ta’ frustrazzjoni u wara l-log[ba tlabt sku]a littabib g[ax naf li xog[lu jie[u [siebna u jara li ma nkunux f’periklu,” qal Pereira. Intant l-Unjoni tal-plejers, ilFIFPro akku]at lill-FIFA li naqset milli tie[u azzjoni u trid lill-FIFA tinvestiga l-possibilta` li plejers suspettati li qed ibatu minn concussion, jistg[u jkunu temporanjament mibdula sakemm ikun mag[ruf e]att x’g[andhom. Srna jwaqqaf rekord Il-captain tal-Kroazja
Darijo Srna waqqaf rekord b[ala l-aktar plejer velo/i f’din it-Tazza tadDinja. Fir-reb[a 4-0 kontra l-
Cameroon, Srna g[amel [arba u irre;istra medja ta’ 32.98 km fissieg[a. :img[a ilu kien rappurtat li l-Olandi] Arjen Robben, fillog[ba kontra Spanja g[amel medja ta’ 37km fis-sieg[a imma statisti/i tal-FIFA wrew li Robben g[amel ;era 31.3km fissieg[a. L-Olanda jridu jitjiebu Il-winger tal-Olanda Arjen Robben qal li biex it-tim javanza f’din il-kompetizzjoni jrid itejjeb il-wirjiet tieg[u. L-Olanda bdew bl-aqwa mod meta g[elbu lil Spanja 5-1 imma fit-tieni log[a, minkejja li reb[u 3-2 kontra lAwstralja, kien hemm mumenti fejn l-avversarji tag[hom setg[u [adulhom draw. “Fl-ewwel taqsima kontra l-
Awstralja lag[bna [a]in u kien hemm mumenti fejn tlifna lkon/entrazzjoni. Jekk ner;g[u nilag[bu hekk kontra timijiet o[ra li huma superjuri g[allAwstralja, nitilfu,” qal Robben. Nhar it-Tnejn l-Olanda tilg[ab
kontra /-?ile u din se tkun partita de/i]iva g[al min jirba[ ilgrupp min[abba li /-?ile, b[allOlanda, se jkunu ;ejjin minn ]ew; reb[iet. G[al kontra /-?ile l-Olanda se jkollhom lillattakkant Robin van Persie sospi]. Ribery ji/[ad Il-winger Fran/i]
Franck Ribery /a[ad li se jkollu ji;i operat f’daharu. Ribery tilef itTazza tad-Dinja min[abba injury waqt sessjoni ta’ ta[ri; u fl-a[[ar jiem kien hemm muin qal li l-plejer irid ji;i operat u se jitlef il-preaseason ma’ Bayern Munich u anke l-bidu talista;un li ;ej. “Jien qed nirkupra tajjeb u m’g[andix b]onn operazzjonijiet,” qal Ribery li ]vela wkoll li qabel it-Tazza tad-Dinja irrifjuta l-kura u [afna qalu li g[amel hekk g[ax jib]a’ mill-labar. Huwa qal li ma g[amel hekk g[ax ma qabilx mat-tip ta’ kura li kien se jing[ata.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
30
SPORT
L-attakkant Fran/i] Giroud jifta[ l-iskor kontra l-I]vizzera b’daqqa ta’ ras
GRUPP E
Franza ;;ib fix-xejn lill-I]vizzera u tkompli mal-a[[ar 16 }VIZZERA...............2 FRANZA...................5 }vizzera: Benaglio, Lichtsteiner, Von Bergen (Senderos 9’), Inler, Seferovic (Drmic 69’), Xhaka, Behrami (Dzemaili 46’), Rodriguez, Mehmedi, Djourou, Shaqiri Franza: Lloris, Debuchy, Evra, Varane, Sakho (Koscielny 66’), Cabaye, Valbuena (Griezmann 82’), Giroud (Pogba 63’), Benzema, Matuidi, Sissoko Imwissija: Cabaye (F) Skurjaw: Giroud 17, Matuidi
18’, 67’
Vlabuena 40’, Benzema 90, Sissoko 73’ (F), Dzemaili 81, Xhaka 87’ (}) Referee: Bjorn Kuipers (OLA) Franza kisbu reb[a fa/li 5-2 kontra l-I]vizzera biex g[addew g[all-fa]i li jmiss. Kienet ittieni reb[a konsekuttiva fejn s’issa skurjaw tmienja u qalg[u tnejn. Qabel il-log[ba intqal li Franza kienu g[adhom ma
sabux tim li kapa/i joffrilhom sfida denja u wie[ed u t-tim ta’ Deschamps wie;eb b’mod millaqwa g[al dawk li kienu xetti/i dwarhom. L-ewwel taqsima offriet [afna emozzjonijiet fejn Franza mhux biss skurjaw tliet darbiet imm anke fallew penalty u g[alqu l-log[ba. L-affarijiet mill-ewwel dehru li kienu ;ejjin [a]in g[all-I]vizzera meta wara ftit minuti tilfu lid-difensur Von Bergen li intlaqat f’wi//u u beda jitlef [afna demm. Minfloku kellu jid[ol jilg[ab Senderos. L-intenzjonijiet tal-Fran/i]i kien /ari u wara 17-il minuta marru fil-vanta;;. Minn azzjoni ta’ corner Valbuena tefa’ cross li sab lil GIROUD li b’daqqa ta’ ras g[amel l-iskor 1-0. Hekk kif il-partitarji Fran/i]i kienu qed ji//elebraw, 66 sekonda wara wasal gowl ie[or. Behrami kellu pass inter/ettat minn Benzema u l-attakkant ta’ Real Madrid g[adda lejn MATUIDI li da[al fil-kaxxa u minn po]izzjoni angulata g[eleb lil Benaglio g[al 2-0. Bl-I]vizzeri ma[suda kienu
Franza li re;g[u kienu perikolu]i, din id-darba permezz ta’ Giroud li ipprova volley li mar g[oli. Man-nofs sieg[a lewwe /ans g[at-tim ta’ Hitzfeld meta Varane ipprova xutt middistanza imma l-gowlkiper Lloris salva temporanjament u mir-rebound Shaqiri naqas milli jsib ix-xibka. Ta’ dan pattew qares u minuta wara Franza ing[ataw penalty. Benzema da[al fil-kaxxa u twaqqa` minn Djourou. L-istess Benzema ra l-penalty salvat minn Benaglio u mir-rebound Cabaye g[amel l-impossibbli u stampa l-mimduda. Kien lewwel penalty fallut waqt din ledizzjoni. 10 minuti mill-mistrie[ Franza skurjaw it-tielet gowl u issi;illaw ir-reb[a. Giroud [arab mal-linja tax-xellug u g[adda ballun lejn Varane b’dan tal-a[[ar iqassam lil VALBUENA li mill-vi/in ma ]baljax. Fit-tieni taqsima l-Fran/i]i mhux biss ikkontrollaw ming[ajr i]da sa[anistra ]iedu tnejn o[ra. Fis-67 minuta s-sostitut Pogba li kien g[adu kemm
da[al g[adda lejn BENZEMA li g[amel l-iskor 4-0. Ftit minuti wara Benzema ipprovda lil SISSOKO li b’xutt fil-baxx g[amilhom [amsa. Lejn it-tmiem l-I]vizzeri g[amlu l-iskor aktar rispettabbli meta fil-81 minuta minn free kick dirett DZEMAILI g[eleb lil Lloris u ftit wara XHAKA b’volley sabi[ g[amilhom 5-2. Fl-a[[ar sekondi Benzema deher li g[amel l-iskor tennistiku imma r-referee ma kkonvalidax il-gowel g[aliex kien saffar tmiem il-partita. Wie[ed issa jistenna reazzjoni mill-I]vizzera meta jilag[bu kontra l-Honduras. Grupp E
}vizzera v Ekwador Franza v Honduras }vizzera v Franza Honduras v Ekwador Honduras v }vizzera Ekwador v Franza Franza }vizzera Ekwador Honduras
2-1 3-0 2-5
L R D T F K Pt 2 2 0 0 8 2 6 2 1 0 1 4 6 3 1 0 0 1 1 2 0 1 0 0 1 0 3 0
L-a[wa Toure milquta minn luttu L-a[wa mill-Ivory Coast, Yaya u Kolo Toure r/evew la[bar [a]ina li [uhom Ibrahim, li g[ad g[andu 28 sena, miet bilkan/er. Ibrahim Toure kien ukoll plejer professjonali tal-futbol u tul il-karriera tieg[u lag[ab b[ala attakkant mal-klabb E;izzjan ta’ Misr El-Maqasah u mal-klabb mil-Libanu, Al Safa. L-Ivory Coast bdew l-impenji fit-Tazza tad-Dinja b’reb[a kontra l-:appun u telfa kontra lKolombja. Ironikament, il-{amis, qabel il-log[ba kontra l-Kolombja, lIvorjan Serey Die deher jibki waqt li kien qed jindaqq l-innu nazzjonali g[ax sag[tejn qabel kien [a l-a[bar li kien miet missieru. L-a[[ar log[ba ta’ Ivory Coast fil-fa]i tal-gruppi se tkun nhar it-Tlieta kontra lGre/ja.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
31
SPORT
Ruiz jiskurja l-uniku gowl tal-Costa Rica kontra l-Italja
GRUPP D
Costa Rica jkomplu jissorprendu u jikkwalifikaw ITALJA .................................0 COSTA RICA .......................1 Italja:
Buffon, Darmian, Barzagli, Chiellini, Abate, Thiago Motta (Cassano 46’), De Rossi, Candreva (Insigne 57’), Pirlo, Marchisio (Cerci 69’), Balotelli Costa Rica: Navas, Gamboa, Umana, Duarte, Diaz, Gonzalez, Ruiz (Brenes 81’), Borges, Tejeda (Cubero 68’), Bolanos, Campbell (Urena 74’)
Imwissija: Balotelli
Cubero (C)
(I),
Log[ob g[al-lum Grupp F 18.00
Estadio Mineiro Belo Horizonte Ar;entina v Iran Referee: Milorad Mazic (SRB)
Grupp G
21.00 Estadio Castelao Fortaleza :ermanja v Ghana Referee: Sandro Ricci (BRA)
Grupp F
24.00 Arena Pantanal Cuiaba Ni;erja v Bo]nija Referee: Peter O’Leary (NZ)
Skurjaw: Ruiz 44’ (C) Referee: Enrique Osses (?IL) Wara li g[elbu lill-Urugwaj 31, Costa Rica wettqu sorpri]a o[ra meta g[elbu lill-Italja 1-0 biex kisbu post fil-fa]i li jmiss. Kienet l-ewwel darba fl-a[[ar 24 sena li dan il-pajji] g[adda mal-a[[ar 16 tat-Tazza tadDinja. B’dan ir-ri]ultat lIngilterra issa huma eliminati filwaqt li t-tieni tim li se jg[addi minn dan il-grupp se jkun de/i] fil-konfront bejn l-Italja u lUrugwaj. It-Taljani jg[addu jekk ji;u draw filwaqt li lUrugwaj iridu jirb[u reb[a bilfors. Buffon, Motta u Abate kienu t-tliet u/u[ ;odda fit-tim Taljan. Buffon tilef l-ewwel log[ba kontra l-Ingilterra min[abba injury fl-g[aksa u [a post Sirigu. Minkejja li kien hemm dubji dwar Barzagli, beda fi/-/entru tad-difi]a flimkien ma’ Chiellini. Motta ta’ PSG da[al minflok sie[bu Verratti li kellu d-deni filwaqt li l-kumplament tat-tim kien l-istess li reba[ 2-1 kontra lIngilterra. Il-kow/ tal-Costa Rica Jorge Luis Pinto ma g[amel l-ebda tibdil fit-tim li g[eleb lil Costa Rica 3-1. Fl-ewwel taqsima Costa Rica kienu a[jar mit-Taljani u ma bdewx i[alluhom jesprimu llog[ob tag[hom. Wara seba’ minuti Buffon kellu [ar;a
[a]ina u d-daqqa ta’ ras ta’ Borges marret ftit barra. Lewwel /ans denju ta’ nota g[attim ta’ Prandelli wasal fis-27 minuta meta Thiago Motta ipprova xutt minn tarf il-kaxxa li mar barra. Mal-31 minuta wasal l-akbar /ans g[all-Italja meta Balotelli r/ieva cross imma llobbja barra fuq ilgowlkiper Navas. L-istess plejer ta’ Milan re;a’ kellu /ans ie[or ]ew; minuti wara meta ir/ieva bir-ras ming[and Motta imma minn tarf il-kaxxa kellu x-xutt salvat minn Navas. Wara dawn i]-]ew; okka]jonijiet waslet risposta tal-Costa Rica fil-41 minuta. Lattakkant Campbell ra x-xutt tieg[u imxellef f’corner minn Chiellini. Il-Costa Rica kom-
plew jippressaw u ]ew; minuti wara kienu m/a[[da minn penalty /ar meta Joel Campbell twaqqa` mill-istess Chiellini imma r-referee ?ilen Osses [alla l-log[bo g[addej. E]att ma tmiem l-ewwel taqsima wasal il-gowl tal-Costa Rica. Kien Diaz li beda azzjoni minn fuq ix-xellug u l-cross tieg[u sab lil RUIZ li bir-ras g[eleb lil Buffon li naqas milli jo[ro; mil-lasta biex janti/ipa l-cross. Fit-tieni taqsima Prandelli da[[al lil Cassano flok Motta imma wara [ames minuti kienu l-Costa Rica li kellhom /ans meta d-daqqa ta’ ras ta’ Gonzales marret ftit barra. LItalja irrispondew mill-ewwel imma Cassano twaqqaf minn
Grupp D
Ri]ultati
Italja v Ingilterra Urugwaj v Costa Rica Ingilterra v Urugwaj Italja v Costa Rica Italja v Urugwaj Costa Rica v Ingilterra Costa Rica Italja Urugwaj Ingilterra
fl-Italja. G[all-Italja din kienet ir-raba’ Tazza tad-Dinja konsekuttiva li fiha naqsu milli jirb[u t-tieni log[ba, madankollu kien biss fl2010 li l-Azzurri naqsu milli javanzaw. “Kienet telfa fejn l-avversarji tag[na kienu aktar aggressivi u lag[bu b ’ qalb kbira . Kienet telfa mist[oqqa. Qabel ma bdejna nilag[bu fit-Tazza tad-Dinja di;a’ konna nafu li dan kien se jkun grupp diffi/li u issa rridu nilag[bu log[ba
L R D T F K Pt 2 2 0 0 2 1 0 1 2 1 0 1 2 0 0 2
4 1 6 2 2 3 3 4 3 2 4 0
difensur. Minkejja li t-Taljani gawdew minn [afna [in bil-ballun f’saqajhom, rari [olqu periklu fuq il-lasti ta’ Navas. La[[ar sforzi waslu minn Insigne li kellu xutt ferm g[oli u fla[[ar minuta, Cassano tilef /ans wara li ir/ieva ming[and Cerci.
Kienet telfa mist[oqqa Il-kow/ tal-Italja Cesare Prandelli qal li t-telfa 1-0 kontra l-Costa Rica kienet wa[da mist[oqqa. Wara li bdew b’reb[a kontra l-Ingilterra, lItalja tilfu kontra l-Costa Rica u issa se jkollhom jistennew la[[ar log[ba biex ikunu jafu hux se jag[mluha g[all-fa]i li jmiss. Kien e]att id-19 ta’ :unju ta’ 24 sena ilu li l-Costa Rica g[elbu lill-I]vezja 2-1 biex g[addew g[all-fa]i li jmiss fitTazza tad-Dinja li kienet saret
2-1 1-3 1-2 0-1
– Prandelli
kbira kontra l-Urugwaj biex ng[addu. Kellna pjan imma lplejers tal-Costa Rica g[alqulna l - ispazji tajjeb ,” kompla jg[id l - eks kow/ ta ’ Fiorentina. Min-na[a tieg[u l-attakkant Cassano qal li kontra l-Urugwaj, fejn l-Italja jridu biss drasw biex javvanzaw, kienu se jirb[u. “Konvint li t-tim se jilg[ab log[ba kbira kontra l-Urugwaj. Jekk nirkupraw l-ener;ija nistg[u navanzaw fa/ilment,” qal il-plejer ta’ Parma.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 21 ta’ :unju, 2014
32
SPORT
Costa Rica g[elbu lill-Italja 1-0 f’dik li tista’ tiqies b[ala sorpri]a o[ra f’dawn il-finali tat-Tazza tad-Dinja. Din kienet l-ewwel darba wara 24 sena li Costa Rica g[addew g[all-fa]i tan-knock-out u sa[ansitra spi//aw rebbie[a tal-grupp. :ustifikat il-fer[ tag[hom wara l-partita. B’dan ir-ri]ultat l-Ingilterra ;ew eliminati u l-Italja biex javanzaw issa jridu bilfors jevitaw telfa kontra l-Urugwaj.
Tajt risposta lil min ikkritikani
Luis Suarez – sikket lil min ikkritikah
– Luis Suarez L-attakkant ta’ 27 sena Luis Suarez, li bid-doppjetta tieg[u ta reb[a 2-1 lil pajji]u kontra lIngilterra, ddeskriva r-reb[a b[ala ‘risposta’ g[all-kritika li qala’ mill-Ingilterra. “Qabel il-log[ba kienu [afna fl-Ingilterra li ddie[ku bija min[abba l-attitudni tieg[i fla[[ar snin. Dan hu ]mien tajjeb [afna g[alija. Irrid nara x’qed ja[sbu issa,” qal il-plejer li tilef l-ewwel log[ba kontra Costa Rica wara li kien qed jirkupra minn operazzjoni f’irkobbtu u kien kritikat mill-qawwi sa minn meta sie[eb lil Liverpool ming[and Ajax fl-2001. Qabel il-log[ba anke l-manager Ingli] Roy Hodgson qal li Suarez ried juri xi jsarraf biex ikun rikonoxxut b[ala ‘wie[ed mill-aqwa plejers ta’ kull ]mien’. “Kienet b[al [olma. Xi [a;a li ma tantx no[lom biha spiss. Kienet wa[da mill-aqwa partiti li qatt lg[abt,” qal il-plejer li issa skorja [ames gowls f’seba’ partiti fit-Tazza tad-Dinja. “Kelli n]omm kalm u ridt nibqa’ kon/entrat. Meta r/evejt il-ballun ixxuttjajt bis-sa[[a kollha tieg[i u ta’ dawk kollha li appo;;jawni. Irrid nirringrazzja lill-marti u ]-]ew; uliedi, lillfi]joterapista u lill-s[abi l-plejers.” Imma waqt i/-/elebrazzjoni
tieg[u, Suarez kellu wkoll kliem ta’ simpatija g[al sie[bu filklabb Steven Gerrard. “Dan hu mument sfortunat g[alih. Ma nie[ux gost meta jwe;;a’ hekk. G[idtlu ‘ibqa’ g[addej, insa din il-log[ba. Int wie[ed mill-a[jar plejers.’ Hu laqwa plejer li qatt lg[abt mieg[u.” Il-kow/ tal-Urugwaj Oscar Tabarez wara li ra lil pajji]u jikseb l-ewwel reb[a fit-Tazza tadDinja fuq pajji] Ewropew sa mill-1970 qal, “L-iscript ta’ film ma setax ikun miktub a[jar. Din il-log[ba kienet mimlija somboli g[alina u na[seb li wrejna li m’a[niex mejtin. Ir-ri]ultat itina ftit nifs u jg[ollilna l-moral. Irba[na kontra tim Ewropew u ]-]ew; gowls waslu min plejer li kien ilu [ames ;img[at ma jilg[ab.” Sadanittant il-kow/ talIngilterra, Roy Hodgson qal li mhux be[siebu jirri]enja. Ara wkoll pa;na 29
media•link COMMUNICATIONS