Nru 13,815
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Ebda kuntatt ma’ uliedi xahar wara li ttie[du minn Malta
Impjiegi
L-impjiegi mal-Gvern ji]diedu b’elfejn Bejn Marzu tal-2013 u Marzu ta’ din is-sena ]-]ieda fl-impjiegi mal-Gvern kienet ta’ madwar 1,900, dan fl-istess waqt li l[olqien ta’ xog[ol mill-privat qed jonqos Ara pa;na 28
– Sabrina Albrecht Kenneth Xuereb
L-Ebola
“ Nixtieq lil uliedi lura , ma noqg[odx ming[ajrhom .” Dan hu l - appell imqanqal ta ’ Sabrina Albrecht , omm :ermani]a li tg[ix G[awdex , f ’ intervista lbiera[ ma ’ In Nazzjon , xahar wara li ]- ]ew; uliedha , Jeremias ta ’ erba ’ snin u Jayden ta ’ sentejn in[ar;u minn Malta lejn il :ermanja meta kienu ta[t il kustodja tal - A;enzija Appo;; . Kien proprju fis - 6 ta ’ Lulju li social workers :ermani]i , [adu ] - ]ew; subien ming[and il - familja li kienu fostered mag[ha fuq il - pretest li se je[duhom ;urnata ba[ar . I]da fir - realtà huma “ t[arrbu ” lejn il - :ermanja mill - Ajruport Internazzjonali ta ’ Malta . Dan wara li Qorti :ermani]a qatg[etha li t - tfal setg[u jin;iebu lura lejn il :ermanja . L - A;enzija Appo;; saret taf li t - tfal in[ar;u minn Malta fis - 7 ta ’ Lulju u kellhom jg[addu jumejn , pre/i]ament fid - 9 ta ’ Lulju , biex l - A;enzija tinfor ma lil Sabrina Albrecht . “ Hekk kif qaluli li wliedi ttie[du l - :ermanja ma stajtx nieqaf nibki . Ma stajtx nifhem kif setg[u jag[mlu dan l i]ball . Huma kienu fil - kustod ja tal - A;enzija Appo;; u kont na[seb li [add ma seta ’ jo[ro;hom minn Malta .” “ G[adda xahar u g[ad m ’ g[andix a[barhom . Ma nafx
Jikber it-t[assib
Fin-Ni;erja kien hemm mewt o[ra min[abba l-Ebola u [ames ka]i o[ra suspettati filwaqt li filLiberja kien evakwat missjunarju Spanjol li spi//a infettat. Ara pa;na 13 Futbol
Jirtira Howard Webb
Jeremias u Jayden li ttie[du minn ma’ ommhom bil-mo[bi u ming[ajr dokumenti
fejn qeg[din , ma kelli l - ebda kuntatt mag[hom . Lanqas naf jekk g[adhomx flimkien jew firduhomx ,” sostniet Albrecht , vi]ibbilment emozzjonata . Sabrina Albrecht qalet li l azzjoni legali bdiet mill Uffi//ju g[all - {arsien ta] -
}g[a]ag[ fil - :ermanja , li jag[mel ix - xog[ol ekwivalenti tal - Appo;; f ’ Malta . Staqsejna lil Sabrina Albrecht jekk it - talba saritx minn missier it - tfal . Hi spje gatilna li Jeremias u Jayden huma wlied minn ]ew; missir -
ijiet differenti . “ Wie[ed ma jistax jie[u [sieb it - tifel g[aliex f ’ Jannar 20 1 2 kien involut f ’ in/ident serju tat traffiku li [allieh paralizzat filwaqt li l - missier l - ie[or qatt ma kellu interess f ’ ibnu .” ikompli f’pa;na 3
Ir-referee Ingli] Howard Webb jirtira mix-xena internazzjonali wara karriera ta’ 25 sena. Ara pa;na 27
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
2
LOKALI
06
Id-deputat Kap tas-Servizzi Sigrieti Mark Galea
L-arroganza u l-ind[il politiku qed iwasslu g[al ri]enji De/i]jonijiet arroganti u ind[il politiku qed ikunu l-ordni tal-;urnata f’numru ta’ sezzjonijiet differenti li jaqg[u ta[t irresponsabbiltà politika talMinistru Manwel Mallia. Fost o[rajn, nistg[u ni]velaw li dawn wasslu g[al ri]enja o[ra u aktar di]gwid fis-Servizz tasSigurtà, hekk kif fil-jiem li g[addew irri]enjat ukoll persuna o[ra li re;g[et idda[[let fid-Dipartiment wara r-reb[a tal-Partit Laburista fl-elezzjoni ;enerali li g[addiet. In-Nazzjon jista’ ji]vela li issa kien imiss li jirri]enja d-Deputat Kap tas-Servizzi Sigrieti Mark Galea. L-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal tg[id li Galea ma [assux komdu fit-tieni l-og[la kariga tas-Servizz tas-Sigurtà min[abba n-nuqqas ta’ professjonalità li biha qed jitmexxa s-Servizz mill-Kap tieghu Michael Cassar, bidDipartiment ;ie prattikament qisu Ka]in Laburista. Il-problemi g[al Galea komplew ji]diedu g[ax meta pprova ji;bed l-attenzjoni tal-Ministeru mmexxi minn Manwel Mallia, i/-Chief of Staff Silvio Scerri qabe] g[al Cassar. Dan wassal lil Galea jsa[[a[ it-teorija tieg[u, spe/jalment wara lind[il ]ejjed minn Scerri. Mark Galea, li hu Ma;;ur flArmata u ji;i n-neputi tal-eks Deputat Laburista u eks Speaker
Jimmy Abela, kien irri]enja mis-Servizz tas-Sigurtà fl-2010. Madankollu, ftit wara r-reb[a elettorali Laburista f’Marzu 2013, Uffi/jali mill-Ministeru ta’ Manwel Mallia bag[tu g[alih biex ikun jista’ jer;a’ jidda[[al fis-Servizz. Malli ;ie introdott mill-;did, hu ng[ata l-kariga ta’ Deputat Kap, sakemm irri]enja fil-jiem li g[addew. Sadanittant, sitwazzjoni simili wasslet ukoll biex anke l-Kap tas-Servizzi ta’ Detenzjoni Mario Schembri tefa’ r-ri]enja tieg[u minn din il-kariga. Informazzjoni li g[andu InNazzjon tg[id li kellha tkun laqg[a li ssej[et b’ur;enza filbini tal-Ministeru li possibilment wasslet lil Schembri biex ibiddel id-decizjoni u probabbli jibqa’ fil-kariga. Jirri]ulta li Mario Schembri tefa’ r-ri]enja tieg[u t-Tlieta li g[adda, i]da l-Ministru Mallia ma riedx ja//ettaha. G[aldaqstant, issej[et laqg[a ur;enti bittama li tinstab it-triq tan-nofs. Sorsi mill-Ministeru ta’ Mallia qalu li r-ra;uni ewlenija wara din ir-ri]enja kienet l-ind[il politiku mi/-Chief of Staff Silvio Scerri. L-istess sorsi spjegaw ukoll li madwar 40 Uffi/jal fidDipartiment g[andhom l-arja tal-Ministru u g[alhekk, b[ala Direttur, Schembri spi//a qisu kelb bla snien u jdejh marbutin.
Is-s[ubija fl-Unjoni Ewropea kisba ewlenija ta’ nazzjon apert Is - s[ubija fl - Unjoni Ewropea kienet l - akbar ]vilupp mill-Indipendenza. Mill-1 ta’ Mejju 2004, bdejna ngawdu d - drittijiet akbar bis-s[ubija li vvutajna g[aliha a[na stess : /ittadinanza Ewropea , kummer/ bla ebda xkiel, u d-dritt li nivvja;;aw, nistudjaw, na[dmu, nit[arr;u, infaddlu flusna, u ninvestu fejn irridu fl-Ewropa.
Barra [arsien akbar g[allibertá u d-demokrazija, iss[ubija fl-Unjoni tag[tina wkoll difi]a tad - drittijiet tag[na quddiem istituz zjonijiet Ewropej, fosthom fil-Parlament Ewropew birrappre]entanti tag[na. Is - s[ubija ;abet ;id rikonoxxut minn kul[add f ’ numru ta ’ oqsma , fos thom avanz qawwi fl-ambjent , u ftu[ kbir
ekonomiku , kulturali u so/jali. Fi] - ]ew; budgets ta ’ seba’ snin negozjati wara ss[ubija, Malta kisbet aktar minn 2,500 miljun ewro li narawhom madwarna fl infrastruttura u fl-ambjent, u wkoll fin-nies: fl-edukazzjoni, fit-ta[ri;, fix-xog[ol, fil - qasam so/jali , fil - kul tura – biex ikomplu jsawru nazzjon apert.
L-akbar sejba ta’ g[asafar protetti mejta B[ala parti mill - investigaz zjonijiet li qed isiru dwar kuntrabandu ta ’ g[asafar pro tetti mejta li nqabad ix - xahar li g[adda , fil - jumejn li g[addew Uffi/jali tal i Special Enforcement Branch u mil - Administrative Law Enforcement wettqu l- akbar qabda ta ’ kuntrabandu ta ’ dan it - tip . Tfittxija li saret fir - residen za tal - persuna li f ’ Lulju li fit 23 ta ’ Lulju li g[adda nqabad
waqt li pprova jda[[al 4 11- il g[asfur mejjet mill - Ar;enti na wasslet biex instabu 575 tip ta ’ g[asfur differenti , li 236 spe/i minnhom huma protetti u allura ;ew ikkon fiskati . Dawn l - ispe/i ma jistg[ux ji;u importati , b ’ u[ud minnhom huma wkoll protetti bil - Li;i internazzjon ali . Fl - 2004 , il - persuna involu ta fil - ka] kienet inqabdet li kellha tmien spe/i ta ’ g[asa -
far protetti minn 300 g[asfur li ;ie spezzjonat . Hu kien tressaq quddiem il - Qorti u nstab [ati ta ’ pussess illegali . Dakinhar hu kien ing[ata multa ta ’ 300 ewro , filwaqt li kellu l - g[asafar ikkonfiskati . F ’ dan il - ka] , il - piena tista ’ tkun aktar qawwija , anke min[abba t - tibdil fil - le;islaz zjoni ta ’ dawn il - ka]i . Fost l o[rajn , il - piena tista ’ titla ’ sa 1 0 , 000 ewro u sa sentejn pri;unerija .
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
3
LOKALI
It-tfal in[ar;u minn Malta ming[ajr dokumenti – L-Avukat Jean Paul Grech minn pa;na 1
Mistoqsija jekk kienx hemm xi kuntatt fuq livell diplomatiku mal-Ambaxxata :ermani]a f’Malta jew il-Ministeru talAffarijiet Barranin, Albrecht wie;bet fin-negattiv. Hi qalet li kitbet u bag[tet email lillUffi//ju ta]-}g[a]ag[ i]da t[alliet fil-g[ama kompletament. Fl-isfond tal-istorja umana ta’ omm li spi//at mifruda minn uliedha, hemm ramifikazzjonijiet legali f’;urisdizzjonijiet differenti ta’ ]ew; pajji]i. Din il-;rajja taf il-bidu tag[ha fit-18 ta’ :unju li g[adda meta lPulizija kienet infurmata li nstab tfajjel ta’ erba’ snin wa[du f’g[alqa f’Marsalforn. Dan ittfajjel hu Jeremias. L-g[ada, ommu, Sabrina Albrecht, tressqet quddiem il-Qorti ta’ G[awdex akku]ata b’abbandun tal-ulied. Sakemm jinqata’ l-ka], il-Qorti kienet ordnat li Jeremias u [uh Jayden ta’ sentejn jin]ammu ta[t il-kura tal-A;enzija Appo;;. :imag[tejn wara, possibbilment wara li saru jafu li Albrecht u wliedha jinsabu Malta permezz ta’ dan il-ka] fil-Qorti, waslu pajji]na ]ew; social workers :ermani]i bir-ri]ultat li fis-6 ta’ Lulju, Jeremias u Jayden “t[arrbu” lejn il-:ermanja. L-Avukat ta’ Sabrina Albrecht, Jean Paul Grech spjega li b[alissa l-azzjonijiet legali li
qed isegwi g[an-nom ta’ Sabrina Albrecht huma tlieta. L-ewwel nett hemm talba lid-Direttur tasSocial Welfare Standards skont il-Konvenzjoni ta’ The Hague kontra l-[tif ta’ persuni sabiex ittfal Jeremias u Jayden ikunu ritornati Malta biex jing[aqdu ma’ ommhom. L-Avukat Grech ressaq ukoll talba biex tinfeta[ inkjesta bilma;istrat sabiex ikun stabbilit e]attament x’;ara u kif ]ew;t itfal setg[u jo[or;u millAjruport Internazzjonali ta’ Malta ming[ajr dokumenti. It-tielet rikors hu sabiex Sabrina Albrecht ikollha lopportunità li tag[mel kuntatt ma’ wliedha. Peress li ma tistax t[alli l-pajji] min[abba l-ka] pendenti kontriha ta’ :unju li g[adda, l-Avukat Grech talab sabiex Albrecht ting[ata lopportunità li tag[mel kuntatt ma’ Jeremias u Jayden permezz ta’ Skype. Ka] simili g[al dak ta’ Albrecht hu ta’ Jutta Wiedekind u bintha Julia ta’ tmien snin li huma wkoll assistiti millAvukat Jean Paul Grech. Wara dak kollu li nqala’ wara l”[arba” ta’ Jeremias u Jayden, Julia ng[atat lura lil ommha. Jidher ukoll li l-Uffi//ju tal{arsien ta]-}g[a]ag[ fil:ermanja mhux lest li jkompli jsegwi l-pro/eduri sabiex Julia Wiedekind tin;ieb lura fil:ermanja. Il-ka] mistenni jinqata’ fil-jiem li ;ejjin.
“Hekk kif qaluli li wliedi ttie[du l-:ermanja ma stajtx nieqaf nibki. Ma stajtx nifhem kif setg[u jag[mlu dan l-i]ball. Huma kienu fil-kustodja tal-A;enzija Appo;; u kont na[seb li [add ma seta’ jo[ro;hom minn Malta” – Sabrina Albrecht
Qabda rekord ta’ 64 miljun sigarett tal-kuntrabandu Id-Dipartiment tad-Dwana g[amel qabda rekord ta’ 64 miljun sigarett tal-kuntrabandu li kienu destinati g[all-Ewropa. Fi stqarrija, kien spjegat li ssigaretti nstabu f’disa’ kontejners ta’ 40 pied kull wie[ed, li nqabdu fil-Port {ieles fi triqithom mill-Asja.
Fil-kontejners kienu ddikjarati li hemm g[amara u ;ugarelli g[at-tfal. Madankollu, wara tfittxijiet li saru fuqhom, irri]ulta li minbarra dawn kien hemm ukoll is-sigaretti, li ma kinux dikjarati. Uffi/jali tad-Dwana studjaw bir-reqqa l-moviment ta’ tlieta
mill-kontejners wara li kellhom Il-qabda tas-sigaretti kienet suspett fid-dokumentazzjoni ppre]entata. tinvolvi dazji u taxxi ta’ aktar Pro/ess ta’ scanning li sar minn 12-il miljun ewro mill-Uffi/jali wassal ukoll g[assejba tas-sitt kontejners l-o[rajn, li wkoll kellhom sigaretti li bir-rati lokali, il-qabda tas- filwaqt li qalet li s-sigaretti se sigaretti kienet tinvolvi dazji u jinqerdu fil-jiem li ;ejjin u lmo[bija bl-istess mod. Id-Dipartiment tad-Dwana qal taxxi ta’ aktar minn 12-il miljun, o;;etti l-o[ra jsiru tal-Gvern.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
4
LOKALI
Jin[atar qarib ta’ Justyne Caruana b[ala l-kap tal-iskola tal-arti Wara li f’:unju l-Gvern qabad u ]gombra dik li kienet l-Iskola tal-Arti f’G[ajnsielem G[awdex biex ti;i mibdula f’kampus talKulle;; Malti g[all-Arti, ixXjenza u t-Teknolo;ija (MCAST), issa l-Gvern ne[[a lKap ta’ din l-Iskola. Minfloku, jidher li [atar jew se ja[tar persuna li ti;i mill-qrib mis-Segretarju Parlamentari Justyne Caruana, li wkoll hi G[awdxija. In-Nazzjon jinsab infurmat li kien fil-jiem li g[addew, li l-Kap tal-Iskola tal-Arti Joe Attard tne[[a minn din il-kariga biex issa ntbag[at b[ala g[alliem fi skola tas-subien. L-informazzjoni li g[andna tg[id li minfloku, il-Gvern permezz tal-Ministeru talEdukazzjoni appunta jew jinsab qrib li jappunta persuna li hi qariba tas-Segretarju Parlamentari Caruana. Mhux maghruf saritx sej[a biex timtela’ din il-kariga u kif saret l-g[a]la. Li hu ]gur, qalulna s-sorsi li tkellmu mag[na, hu li biex tmexxi skola spe/jalizzata b[al dik tal-Arti, hu ovvju li trid tkun kwalifikat sew fit-taghlim tal-Arti u mhux bi]]ejjed li tkun artist. Mhux mag[ruf jekk il-persuna identifikata, li g[andha madwar 35 sena, g[andhiex il-kwalifiki me[tie;a u l-kriterji li jag[mluha eli;ibbli biex tmexxi skola b[al din. Fi twe;iba g[al mistoqsijiet mibg[uta minn dan il-;urnal, kelliem g[all-Ministeru mmexxi minn Evarist Bartolo kkonferma li Attard tne[[a minn din il-kariga u ntbag[at fi skola o[ra. Madankollu, il-kelliem naqas milli jikkonferma l-g[a]la talKap il-;did tal-Iskola tal-Arti. Qal biss li dawn il-[atriet isiru fuq il-ba]i ta’ eli;ibbiltà, mertu u
kwalifiki. Fit-2 ta’ :unju li g[adda, lg[ada li l-Prim Ministru Muscat [abbar il-pjan tal-Gvern dwar kampus tal-MCAST f’G[awdex waqt attività politika tal-Partit Laburista, li Uffi/jali midDivi]joni tal-Edukazzjoni marru g[all-gharrieda fl-Iskola tal-Arti u ordnaw lill-g[alliema ji]gumbraw l-Iskola u minflok, millg[ada, jirrappurtaw fl-Iskola taxXewkija. Ir-ra;uni kienet g[ax l-iskola tag[hom kien se je[dilha postha l-kampus tal-MCAST f’G[awdex. B’hekk, l-istudenti tal-MCAST ma jibqg[ux sparpaljati fi skejjel differenti madwar G[awdex u minflok ma l-Gvern Laburista bena kampus ;did. L-g[alliema u l-membri talistaff tal-Iskola tal-Arti, li kienet pro;ett ta’ Gvern Nazzjonalista b’fondi Ewropej, dakinhar kienu esprimew ir-rabja tag[hom g[all-mod kif kienu ;ew trattati, tant li kellhom ju]aw il-karozzi personali tag[hom biex i;orru laffarijiet minn skola g[al o[ra g[ax dak il-[in stess bdew jinbidlu s-serraturi tal-bibien prin/ipali tal-Iskola. Aktar tard, [afna g[alliema tal-MCAST f’G[awdex ukoll kienu ddikjaraw li [assewhom ingannati u ddiskriminati g[ax f’laqg[a li kellhom aktar kmieni mal-Ministru Bartolo, kienu ;ew imweg[da mod ie[or dwar ilkampus il-;did. Aktar tard kien [are; ukoll li d-de/i]joni ttie[det ming[ajr lebda konsultazzjoni malMinistru g[al G[awdex Anton Refalo min[abba li wara l-a[[ar elezzjoni, l-Edukazzjoni f’Ghawdex tne[[iet minn ta[t irresponsabbiltà tal-Ministeru, bid-de/i]jonijiet dwar G[awdex jittie[du minn Malta.
“Carer” sfurzata tibla mg[arfa mel[ min[abba li sajret ikel miela[ “Carer” ta’ nazzjonalita’ Indone]jana kienet sfurzata tiekol mg[arfa mel[ g[aliex likel li sajjret lil dawk li kien inga;;awha mag[hom, kien miela[ [afna. Sadanittat din ilfattiga kienet m[allsa 6 ewro g[al sena xog[ol li kienet tag[mel fid-dar ta’ koppja. Allegatament l-akku]at li huwa mi]]ewwe; impjega lil Oriance Kelin biex tie[u [sieb lil missieru li huwa anzjan, i]da din spi//at skjava. Fil-Qorti tal-Ma;istrati [are; li l-mara kienet trattata verament [a]in bl-Ispettur Sylvana Briffa tg[id li l-akku]at Harish Daswani ta’ 38 sena, imwieled San :iljan i]da ta’ ori;ini Indjana, darba minnhom sawwat lill-vittma Oriance Kelin billi sabtilha rasha mal-[ajt. Daswani li qed iwie;eb mhux [ati tal-akku]i mi;jubin kontrih qed ji;i mixli bi traffikar ta’ persuni bl-intenzjoni li jesplojta lil mara billi jitratta [a]in u li kiser il-li;ijiet tax-xog[ol. L-Ispettur Briffa xehdet li l-vittma qalet lillPulizija li min i[addimha kien jirrifjuta j[alliha to[ro; mid-dar u kien jag[mel g[a;eb s[i[ meta
din kien jirnexxielha to[ro;. L-Ispettur Briffa qalet li lakku]at ammetta li qatt ma kien ta salarju lil Kelin, i]da qal li huwa kien bag[at aktar minn 2,000 Dollaru Singaporjan, li ji;u madwar 1,200 ewro, permezz tal-“Western Union” u dan biex i[allas it-titjiriet tag[ha u biex jag[mel tajjeb g[al xi self li kienet g[amlet. Daswani qal li ma kienx [allasha min[abba li kienet tag[tu d-dettalji tal-bank biex jiddepo]ita l-paga tag[ha peress li hi qatt ma riedet flus kontanti. Qal ukoll li x-xog[ol ta’ Kelin ma kienx jog[;bu u li ;ieli g[ajjat mag[ha, imma qatt ma refa’ jdejh fuqha. L-Ispettur Briffa qalet li l-mara ta’ Daswani anke allegat li f’okka]joni minnhom Kelin anke kienet tat medi/ina [a]ina lil missier ]ew;ha. Xehdet ukoll l-Avukat Catherine Camilleri, li qalet li kienet iltaqg[et ma’ Kelin fit-8 ta’ :unju li g[adda u din qaltilha li kienet qed ta[dem mal-familja Daswani g[al sena s[i[a u li dawn kienu tawha biss total ta’ 6 ewro.
Hija qalet li ma kellhiex passaport u li prattikament kienet pri;unier li kienet biss ting[ata lpermess to[ro; g[al ftit tal-[in mid-dar. F’dawn l-okka]jonijiet rari kienet tiltaqa’ ma’ diversi fattigi u “Carers” nisa li ;ejjin mill-Filippini. L-Avukat Camilleri qalet li hija kienet infurmat lil Kelin li setg[et titlaq meta trid u li lPulizija kienu jkunu lesti li jg[inuha. Hija qalet li l-vittma kienu wrietha ritratti tal-feriti li kienet ;arrbet, u li l-koppja Daswani kienu qalulha li m’g[andiex g[alfejn tmur g[and il-Pulizija g[aliex dawn ma kienux se jemmnuha, u dan g[aliex huma – ji;ifieri l-koppja Dawani jafu minn fejn g[andhom jg[addu u j[allsu lillPulizija biex ma ji;ri xejn. Membru tal-“Vice Squad” qal fil-Qorti li meta kien ikkonfronta lil Daswani g[aliex hu kellu filpusses tieg[u l-passaport ta’ Kelin. Dan wie;eb li huwa j]omm il-passaporti kollha flimkien, inklu] dak ta’ martu. LAvukat Stephen Tonna Lowell qed jidher g[all-akku[at. Il-ka] ikompli.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
5
LOKALI
Ikomplu l-wasliet ta’ Maltin u barranin mil-Libja Matul il-;urnata aktar minn 50 /ittadin Malti li ja[dmu jew jg[ixu fil-Libja kienu mistennija ji;u lura Malta wara titjiriet offruti b’xejn mill-Gvern. B’kollox issa baqa’ mal-40 Malti fil-Libja. 43 Malti rritornaw abbord titjira tal-Medavia skedata minn Mitiga qrib Tripli u waslet g[all-[abta tat-tmienja ta’ filg[axija, filwaqt li [dax o[ra bbukkjaw biex ikunu fuq it-titjira minn Labraq, ajruport li hu vi/in ta’ Benga]i, li kellha tid[ol Malta iktar tard matul illejl. Imma dawn kienu biss tnejn minn numru ta’ titjiriet li matul il;urnata tal-Erbg[a waslu f’pajji]na numru ta’ /ittadini ta’ nazzjonalitajiet differenti milLibja. Dan g[aliex b’diversi titjiriet o[rajn b’ajruplani ]g[ar, matul iljum ;ew evakwati mil-Libja g[add sostanzjali ta’ persuni. Fuq titjira o[ra tal-Medavia twasslet f’Malta mara Filippina u 29 persuna o[ra mit-Tajlandja – dawn waslu g[all-[abta ta’ nofsinhar. G[all-[abta tat-tlieta ta’ wara nofsinhar imbag[ad wasal f’Malta ajruplan tal-kumpanija Petro Air ibba]ata fi Tripli b’numru ta’ passi;;ieri o[ra abbord. Iktar tard, g[all-[abta tal[amsa, l-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta laqa’ titjira o[ra talMedavia li ;abet f’pajji]na 31 persuna. Dawn huma 14-il /ittadin mill-Filippini, [dax mitTajlandja, erba’ mill-Vietnam u Indjan filwaqt li l-kumplament huma /ittadini Ewropej. Sadattant qed isiru arran;amenti biex bl-g[ajnuna tal-Gvernijiet tal-Indja u tal-Filippini, iktar Maltin li jistg[u jitolbu l-g[ajnuna tal-Gvern Malti jitwasslu lejn Malta abbord vapuri li jitilqu minn port vi/in Bengazi jew minn
Tripli. Dan g[aliex il-komunikazzjoni f’Bengazi u l-madwar prattikament inqatg[et kollha u g[alhekk qed issir iktar diffi/li biex uffi/jali Maltin jikkomunikaw ma/-/ittadini li jinsabu filLibja. Dawn it-titjiriet assistiti, kif qed isej[ilhom il-Gvern, aktar milli evakwazzjonijiet, qed isiru wara li l-Gvern Malti g[olla l-grad ta’ twissija li j[e;;e; lill-Maltin li g[adhom fil-Libja, biex jag[mlu minn kollox u jirrirornaw lejn Malta. Waqt l-a[[ar briefing informali li qed isir regolarment g[all;urnalisti, il-Kap ta/-/ivil Mario Cutajar, li jmexxi wkoll i/-/entru ta’ Kontin;enza li twaqqaf apposta, qal li l-Crisis Centre fi [dan ilMinisteru g[all-Affarijiet Barranin qed jikkomunika malMaltin kollha fi Tripli, f’Bengazi u f’]oni li jipprodu/u ]-]ejt, biex jirrikkorru g[all-mezzi differenti ta’ trasport biex jirritornaw f’pajji]na. It-titjiriet tal-Erbg[a kienu l-a[[ar /ans g[al /ittadini Maltin biex jo[or;u mil-Libja bl-ajru. Il-Kap ta/-/ivil qal ukoll li lGvern qed jikkordina [idma kon;unta mal-Gvern Taljan u qal ukoll li g[alissa l-Ambaxxata Maltija fi Tripli se tibqa’ miftu[a. Imma s-servizzi konsulari m’g[adhomx jing[ataw mill-kapitali Tripli. Fis-sig[at li ;ejjin, intant, se jasal Malta wkoll il-bastiment navali Ingli] HMS Enterprise li telaq mill-port ta’ Tripli bi 93 /ittadin Ewropew ie[or, filma;;oranza tag[hom Brittani/i imma wkoll Dani]i u Norve;i]i. Dan hu t-tieni vja;; ta’ dan ilvapur tan-Navy Ingliza lejn Malta wara li t-Tnejn li g[adda da[al fil-Port il-Kbir b’110 persuna o[ra.
In-Nazzjon ir/ieva aktar ritratti ta’ intercoms u [itan ta’ djar immarkati b’marki suspettu]i
Iktar persuni jaraw “il-vann l-a[dar” Il-PN jesprimi t[assib dwar i]-]ieda fir-rata ta’ kriminalitá L-istejjer li ]velajna fl-a[[ar jiem qed iqajmu dejjem iktar g[arfien fost ir-residenti, spe/jalment dawk ta’ Tas-Sliema u San ;iljan li ta’ kuljum qed jg[addulna iktar ritratti ta’ ta[]i] malfa//ata tar-residenzi tag[hom kif ukoll l-esperjenzi li g[addew minnhom. Allegatament dawn huma messa;;i u]ati internazzjonalment mill-kriminali biex jag[tu lassalt g[all-propjeta’ ppjanata minn qabel. Fl-a[[ar jiem da[lulna wkoll rapporti minn persuni li qalu li raw il-vann a[dar li deher aktar kmieni din il-;img[a f’San ;iljan u li fih kien hemm ]ew; persuni ta’ nazzjonalita barranija. Persuna li tkelmet mag[na sa[qet li rat vann a[dar, probabilment listess vettura b[al dik f’San ;iljan, quddiem id-dar tag[ha f’[al-Lija. Meta l-ir;iel raw lillmara riesqa vi/in, huma waqfu j[arsu lejn il-propjeta tag[ha waqt li taparsi bdew jirran;aw xi
[a;a fuq wara tal-van. Dan filwaqt li komplew josservawha sakemm da[let ;ewwa. Persuna o[ra qalet li quddiem il-bieb tad-dar sabet ]ew; barranin, i[arsu lejn il-bieb tag[ha waqt li bdew jiktbu xi [a;a fuq il-mowbajl. Hekk kif rawha rieqsa lejhom telqu ji;ru minn fuq il-post. Intant Il-Partit Nazzjonalista irrea;ixxa g[al numru ta’ stejjer dwar serq u qal li l-PN jinkwieta b’a[bar, dwar i]-]ieda sostanzjali fil-kriminalità u s-serq mid-djar b’mod spe/jali fi]-]oni ta’ TasSliema u San ;iljan. Fi stqarrija il-Kelliem tal-Partit Nazzjonalista g[all-Intern u sSigurtá Nazzjonali qal li b’dispja/ir nnota li dan huwa ri]ultat ta’ nuqqas ta’ pulizija fit-toroq Maltin u G[awdxin, b’mod spe/jali f’dawn i]-]ew; lokalitajiet. Dan huwa r-ri]ultat ukoll ta’ numru kbir ta’ transfers li saru fil-Korp tal-Pulizija fl-a[[ar xhur.
Il-Partit Nazzjonalista kompla li l-aktar de/i]joni li wasslet biex ma ji;ix ikkontrollat is-serq middjar tal-familji Maltin u G[awdxin hija dik tat-twaqqif tat-ta[ri; tal-Pulizija tad-Distretti. Qabel Mejju tas-sena li g[addiet, kull membru tal-Korp tal-Pulizija, inklu] id-900 Pulizija tad-Distrett kienu jir/ievu minimu ta’ 8 sieg[at ta[ri; obbligatorju, akkademiku u fi]iku, kull xahar flAkkademja tal-Pulizija. G[al xi ra;uni jew o[ra, i]da, l-Gvern ta’ Joseph Muscat waqqaf dan it-ta[ri;, bil-konsegwenza li kif qed ji;i rrappurtat, qed ti]died il-kriminalità f’pajji]na. Il-Partit Nazzjonalista kkonkuda li sfortunatament, lOppo]izzjoni qed ting[ata ra;un. Huwa g[alhekk li l-Partit Nazzjonalista qed jer;a’ jag[mel appell lill-Gvern biex jer;a’ jibda dan it-ta[ri; u jsa[[a[ idDistretti mill-aktar fis possibli.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awissu, 2014
6
LOKALI
Messa;; ta’ fidu/ja fil-kapa/itajiet tal-Maltin Wara li fl-a[[ar jiem il-Partit Nazzjonalista [abbar id-dettalji tal-musical Seba[ Jum li se jkun organizzat bejn is-17 u 19 ta’ Ottubru 2014 b[ala parti millprogramm li qed jorganizza lPartit Nazzjonalista biex ifakkru l-50 sena mill-Indipendenza, InNazzjon tkellem ma’ Charles Stroud li qed imexxi l-kumitat li qed jorganizza dawn l-attivitajiet. In-Nazzjon staqsa lil Stroud kif se jkun ikkomunikat l-messa;; ta’ kura;; u fidu/ja fina nfusna b[ala nazzjon permezz tal-attivitajiet li se jorganizza l-Partit Nazzjonalista. Charles Stroud spjega li “li Malta g[a]let li titlaq l-idejn u l-[akma tal-barranin u tfendi g[al rasha. Din kienet de/i]joni ta’ kura;; u fidu/ja fil-kapa/itajiet tal-poplu Malti li minkejja in/ertezza g[a]el li jsir indipendenti.” Stroud spjega li dan il-kura;; u fidu/ja huwa importanti g[allpoplu kollu u sostna li dan ilmessa;; se jkun ikkomunikat flattivitajiet kollha li se jorganizza l-PN b’rabta mal-50 sena millIndipendenza.
Stroud tkellem ukoll dwar ilprogramm varjat, immirat li jolqot udjenzi ta’ etajiet differenti. Hu spjega li l-attivitajiet se jibqg[u g[addejjin sal-a[[ar tassena. Stroud qal li l-attivitajiet fuq il-Fosos tal-Furjana se j[arsu lura lejn l-istorja u se jinkludu diskussjonijiet u attivitajiet edukattivi u ta’ divertiment anke g[at-tfal. Wara l-attivitajiet fuq il-Fosos tal-Furjana se jitella’ lMusical ori;inali miktub minn Joe Chircop b’mu]ika ta’ Marc Spiteri Lucas, b’arran;amenti minn Philip Vella u s-sehem ta’ diversi kantanti rinomanti. Stroud qal li l-attivitajiet se jinkludu wkoll esebizzjonijiet b’arti mis-snin 60, bolol, medalji u muniti li n[ar;u fl-a[[ar 50 sena kif ukoll attivtajiet sportivi u attivitajiet g[ad-dilettanti ta]]wiemel. Hu fakkar li l-programm inkluda wkoll l-attività Pan the Goat-God li saret fitTempji ta’ [a;ar Qim. In-Nazzjon tkellem ma’ Charles Stroud fuq ir-relevanza tat-teatru biex jg[addi messa;;i politi/i. Stroud qal li “t-teatru
Il-programm li qed ifakkar il-50 anniversarju mill-kisba tal-indipendenza inkluda wkoll l-attività Pan the Goat-God li saret fit-Tempji ta’ [a;ar Qim
dejjem itratta il-politika b’xi mod jew ie[or. Il-politika dejjem da[[let fit-teatru u t-teatru dejjem b’xi mod jew ie[or iwassal messa;; ta’ emozzjoni. G[alhekk f’dawn l-attivitajiet tal50 anniversarju bilfors kellna inda[[lu it-teatru.” Hu tkellem ukoll dwar il-musical Seba[ Jum u spjega li musical jinkludi dixxiplini u aspetti differenti tal-kultura li jing[aqdu biex iwasslu messa;; lil udjenza. Charles Stroud tkellem ukoll dwar il-kumitat li twaqqaf biex
jorganizza dawn l-attivitajiet. Hu qal li l-kumitat g[amel anali]i tal-istorja kollha ta’ Malta salpunt tal-Indipendenza meta listorja ta’ Malta [adet triq ;dida. ‘Jien nemmen ukoll li Malta kienet indipendenti meta konna g[adna fi ]mien it-tempji, konna rajna f’idejna sa ma ;ew ilFeni/i, imbg[ad Malta kienet dejjem ta[t [akma barranija. Mill-1964, l-istorja ta’ Malta inbidlet g[ax a[na konna responsabbli tad-de/i]jionijiet tag[na.” Hu qal li l-Kumitat studja dan
kollu qabel fassal il-programm tal-attivitajiet. Charles Stroud qal ukoll li hekk kif il-kumitat g[adda mill-pro/ess ta’ tfassil ta’ programm g[all-organizazzjoni tal-attivitajiet fil-programm. bdew ji;u involuti aktar persuni minn oqsma differenti. Stroud spjega li l-informazzjoni dwar l-attivitajiet u lmessa;; li jrid jg[addi l-PN permezz ta’ dawn l-attivitajiet se jkunu kkomunikati permezz ta’ mezzi differenti inklu] is-social media.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
7
LOKALI
Il-[elikopter, AgustaWestland, hu mg[ammar bl-a[[ar teknolo;ija u g[andu l-potenzjal li jopera f’kundizzjonijiet tat-temp mill-iktar diffi/li
{elikopter ;did g[all-Forzi Armati ta’ Malta B’investiment qawwi millUnjoni Ewropea, il-Forzi Armati ta’ Malta issa g[andhom [elikopter ie[or li g[andu kwalitajiet mill-aqwa biex jintu]a f’mumenti diffi/li waqt il-[idma ta’ salvata;; li l-Forzi Armati Maltin iwettqu regolarment fuq il-ba[ar. Il-[elikopter, Agusta Westland, hu mg[ammar bla[[ar tekonolo;ija u g[andu l-
potenzjal li jopera ta[t kundizzjonijiet tat-temp mill-iktar diffi/li. Il-[elikopter g[andu wkoll apparat spe/jalizzat ta’ sorveljanza li permezz tieg[u s-suldati Maltin jkunu jistg[u jidentifikaw immedjatament u permezz tat-teknolo;ija persuni li jkunu mitlufa fuq il-ba[ar billejl. Il-[elikopter kien inawgurat
waqt /erimonja fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta f’hangar tal-Forzi Armati Maltin li g[aliha attendew lMinistru Manwel Mallia u sSegretarju Parlamentari Ian Borg flimkien mal-og[la uffi/jali tal-Forzi Armati Maltin. L-investiment g[al dan il[elikopter kien ta’ 15-il miljun ewro li 75 fil-mija minnhom
;ew mill-UE. Il-Ministru Mallia enfasizza limportanza li dan il-[elikopter g[andu jkompli jsa[[a[ lillForzi Armati Maltin fil-[idma tag[hom ta’ sorveljanza quddiem l-isfidi li g[andhom fi]]minijiet tal-lum. Is-Segretarju Parlamentari Ian Borg tkellem dwar il-benefi//ji li l-Forzi Armati Maltin qed jie[du mill-finanzjament tal-UE.
Hu spjega kif il-Forzi Armati Maltin ibbenefikaw minn 10 pro;etti li bejniethom sar investiment ta’ madwar 38 miljun ewro. Sal-15 ta’ :unju 2015 mistennija jitlestew tliet pro;etti o[ra, b’investiment addizzjonali ta’ 11-il miljun ewro. B’kollox il-Forzi Armati Maltin se jkunu bbenefikaw minn investiment ta’ madwar 50 miljun ewro millUnjoni Ewropea.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
8
OPINJONI
Malta lejn [amsin sena nazzjon indipendenti... u d-destin fl-Iskozja x’se jkun^ Ftit aktar minn xahrejn o[ra pajji]na jfakkar il-kisba talIndipendenza fl-1964. Kisba li rat it - twelid ta ’ Malta b[ala nazzjon. Kisba li ;iet bis-sa[[a tal-vi]joni ta’ politi/i b[al :or; Borg Olivier li emmen fil - kapa/ità ta ’ pajji]na u fil-kapa/ità tal-poplu Malti. Il-Perit Dom Mintoff u lPartit Laburista jibqg[u dejjem imfakkra b[ala dawk li opponew b’sa[[a u forza din il-kisba u li sa[ansitra pproponew li pajji]na jing[aqad [a;a wa[da mar-Renju Unit. Kienu jg[idu li Malta wa[edha ma tistax tfendi . Kienu jg[idu li Malta jaqblilha tkun mag[quda ta[t il-kuruna tal - ikbar imperu fid - dinja . Illum, [amsin sena wara, [are; bl-aktar mod /ar minn kellu la[jar vi]joni. Illum, [amsin sena wara, blu, a[mar jew a[dar, kul[add jaqbel li l-fatt li pajji]na huwa stat indipendenti g[andna nkunu kburin bih. Illum , [amsin sena wara , mhux biss ma fallejniex b[ala pajji], talli g[amilna passi ta’ ;gant. Sirna membri tal-Unjoni Ewropea u pajji]i li qabel konna narawhom b[ala potenzi
Ewropej illum ninsabu fuq listess mejda mag[hom, ugwali, f’kull sens tal-kelma. Dejà vù Fl-Iskozja
b[alissa g[addejja kampanja ta[raq bi preparazzjoni g[al referendum dwar lindipendenza li g[andu jsir f’qasir ]mien. Fih il-poplu Sko//i] g[andu l-opportunità jag[]el it-triq li j[alli r-Renju Unit u jibda lmixja tieg[u b[ala pajji] indipendenti. Opportunità biex id-de/i]jonijiet, flok jittie[du f’Londra jibdew jittie[du direttament f’Edinburgh. Il - kampanja kontra l indipendenza jisimha Better Together u qieg[da takku]a lill - kamp oppost b ’ nazzjon ali]mu sfrenat, kalkolu [a]in u anke sentiment anti Britanniku. Fi ftit kliem, issoltu sentiment ta’ qtig[ il-qalb li hu komuni f’dibattitu dwar jekk post g[andux imur g[al indipendenza. Ir-realtà hi li l-Iskozja b[ala zona g[andha, ming[ajr dubju ta’ xejn, l-ingredjenti kollha me[tie;a biex b[ala stat indipendenti tkun su//ess. L-Iskozja tista’ biss tibbenefika jekk ta[dem mal-Ingilterra
Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
b[ala equal partner u mhux b[ala stat servjent tal Parlament ta’ Westminster. Mhux kru/jata kontra l-Ingli]i
Naturalment din bl-ebda mod m’g[andha ssir xi kru/jata antiIngli]a. ?ertament li relazzjonijiet e//ellenti ma’ Londra huma essenzjali [afna g[all-Iskozja. Ji]balja min ju]a argumenti antiIngli]i. Din mhix g[a]la ta’ ;lieda i]da g[a]la ta’ opportunità. ?ertament l-istat Ingli] [aqqu mhux biss rispett i]da li dejjem jibqa’ ji;i meqjus b[ala stat mill-aktar importanti fl-Ewropa li ]gur kull pajji] Ewropew
Illum, [amsin sena wara, mhux biss ma fallejniex b[ala pajji], i]da g[amilna passi ta’ ;gant. Sirna membri tal-Unjoni Ewropea u pajji]i li qabel konna narawhom b[ala potenzi Ewropej, illum ninsabu fuq l-istess mejda mag[hom, ugwali, f’kull sens tal-kelma g[andu jara li jkollu rabtiet millqrib mieg[u. Sovranità
Naturalment din hija kwistjoni li g[andha tit[alla interament f’idejn il-poplu Sko//i]. M’g[andu jsir xejn, minn [add, li b’xi mod jitfa’ pressjoni fuq ilpoplu Sko//i]. Il-poplu Sko//i] g[andu jit[alla jag[]el bl-aktar mod liberu imma;inabbli. S’issa jidher li l-kampanja ta’ bi]g[a ta’ Alistair Darling b’fondi minn Londra qed ta[dem i]da t-triq g[adha wa[da twila u l-po]ittività ta’ Alex Salmond g[ad g[andha /ans teg[leb l-isfida kbira [afna li qieg[da tiffa//ja. Naturalment min-na[a tieg[u Salmond irid illum qabel g[ada
jwie;eb numru ta’ mistoqsijiet li s’issa g[adhom xejn ma huma /ari. In-nuqqas ta’ /erti twe;ibiet huwa ]ball politiku li Salmond, jekk mhux se jirran;a malajr, se j[allas g[alih prezz qares [afna. Drogi
Nag[laq billi nestendi stedina lil dawk il-qarrejja kollha li g[andhom interess fil-pro/ess imniedi dan l-a[[ar ta’ riforma fil-li;ijiet dwar drogi tal-abbu]. Nhar is-Sibt li ;ej il-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista se jorganizza seminar dwar issu;;ett. Kul[add hu mistieden jattendi u jie[u sehem b’mod attiv. Aktar informazzjoni tinkiseb millpa;na ta’ Facebook.
Matul din il-;img[a fil-{amrun> Il-festa ta’ San Gejtanu u [afna kultura Bla dubju, il-{amrun huwa sinonimu mal - festa ta ’ San Gejtanu li hi wa[da mill-ikbar festi f ’ Malta u li tattira ammont kbir ta’ nies minn kull na[a ta’ Malta. Wie[ed mill-pre;ji tal-festa hu li ;;ib [afna {amruni]i flimkien . Minkejja l - pika li tkompli tkabbar din il-festa, f’din l-okka]joni l-{amruni]i jing[aqdu sabiex sena wara lo[ra jkomplu jkabbru l-festa u l-isem tal-{amrun. Is-7 ta’ Awwissu
Illum ja[bat proprju s-7 ta’ Awwissu, il-jum li fih miet San Gejtanu , u l - jum tant g[a]i] g[al kull {amruni] g[aliex ifakkar lill - qaddis patrun tal-{amruni]i kollha u g[alhekk [assejt li kelli niddedika dan l-artiklu g[al San Gejtanu u l-{amruni]i. Il-festa ;;ib mag[ha storja
twila u filwaqt li [afna jag[]lu li jiffukaw, kultant anke frott ta ’ g[ira , fuq avveniment uniku u partikulari li jtappan listorja tal - festa tag[na , l onestà tg[idilna li din il-festa mimlija briju u kultura ]ammet it - tradizzjoni u l prin/ipji id f’id biex illum il{amrun igawdi festa kbira kemm mill - aspett reli;ju] u anke kulturali. B[ala Nsara , g[andna nag[tu importanza lill-aspett reli;ju] tal - festa , u jkolli ng[id li hekk kif g[addew issnin , dan l - element reli;ju] ma jonqosx fil-{amrun. Tie[u pja/ir tara l parte/ipazzjoni tal - g[aqdiet kollha tal-lokal fil-funzjonijiet li jimmarkaw id-disa’ Erbg[at li jippre/edu l - ;img[a tal festa – kif ukoll attivitajiet reli;ju]i organizzati mill ka]ini tal - baned stess . Dan
Din is-sena l-festa tal-{amrun hi wa[da partikulari g[aliex is-sena 2014 ta[bat il-125 anniversarju tal-ewwel Banda {amruni]a, is-So/jetà Mu]ikali San :u]epp
Antonello Cuschieri antonello.cuschieri@gmail.com
juri bi/ - /ar li l - element li huwa l-qofol tal-festa, ji;ifieri dak reli;ju] , ]gur li mhux injorat mill - g[aqdiet u l {amruni]i. Bla dubju, il-fatt li jkollok ]ew; baned i;ib mieg[u [afna pika – li sakemm tkun ikkontrollata , isservi biss ta ’ ;id g[at - tkabbir tal - festa , g[a] -
]ieda fil-briju u g[al [biberija li tirrenja bejn il-{amruni]i kollha. Festa partikulari Din is - sena l - festa
tal {amrun hi wa[da partikulari g[aliex is-sena 2014 ta[bat il1 25 anniversarju tal - ewwel Banda {amruni]a, is-So/jetà Mu]ikali San :u]epp. G[alhekk, din is-sena l-festa qed tfakkar ukoll il - bidu tag[ha, il-bidu tal-kultura talbaned fil-{amrun u l-bidu tassu//ess li kisbu l - baned {amruni]i matul is-snin.
Fattur li g[andu jkun ta ’ sodisfazzjon g[al kull {amruni] u nawgura li fis snin li ;ejjin , ni//elebraw dan l - istess tragward ma] ]ew; baned {amruni]i l o[ra . G[alhekk , filwaqt li nawgura partikolarment lis So/jetà Mu]ikali San :u]epp f ’ g[eluq il -1 25 sena mit twaqqif tag[ha , nie[u l opportunita biex nawgura l festa t - tajba lill - {amruni]i kollha li tant ja[dmu biex sena wara l - o[ra , il - festa ta ’ San Gejtanu tkun su//ess .
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta‘ Awwissu, 2014
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
L-ippuppar, il-[atriet tal-mertu u dawk tal-pja/ir L-i]viluppi fl-istorja tal-[tif u l-[elsien ta’ Martin Galea filLibja ikomplu juru e]att x’tip ta’ Gvern g[andna. Jippoppa u jwarrab lil kul[add L-aktar xbieha li tibqa’ f’mo[[ kul[add hija ]gur tal-Prim Ministru u l-Ministri li [a mieg[u jippuppaw fl-ajruport u jwarrbu lil kul[add, anke lil mart l-osta;; u lil ibnu, biex Muscat jipprova jie[u l-krettu tal-[elsien tal-osta;; Malti. Il-krettu veru lil min salva lill-osta;; Dan il-krettu Martin Galea stess tah lil min salvah veru, il-konslu – ji;ifieri diplomatika ta’ Malta – Marisa Farrugia li l-Gvern
Laburista kien issospenda u g[amel investigazzjoni kontriha e]att qabel jag[ti stejjer lill-gazzetti kontriha.
Gvern li g[eb fil-problema Gvern tal-ippuppar li [siebu biss kemm jidher u kif jidher. G[ax meta l-problema nqalg[et u l-osta;; Malti kien maqbud, ilGvern kien qed iserra[ ras kul[add li ma kien qed ji;ri xejn filLibja, u l-Prim Ministru kien imsiefer jie[u r-ritratti. Jipprova jgiddeb lill-osta;;
Gvern li jdawwar kliemu wkoll. Skont l-ippuppar li rajna flajruport, Martin Galea kien ma[tuf u ;ie salvat. Imma mbag[ad il-Gvern stess beda jag[ti lill-gazzetti [bieb tieg[u stejjer biex jiskreditaw lill-osta;;, jg[idu li mhux veru kien maqbud u sa[ansitra jakku]aw lill-osta;; li kien qed jigdeb u li mhux veru kellu ;rie[i.
}ieda fis-serq Ninsab im[asseb mhux ftit b’dak li qed naraw fl-a[barijiet b’rabta mas-serq fil-pajji]. Issa iktar u iktar meta qed naraw li lkriminali tant qed jorganizzaw ru[hom sew li qed jimmarkaw id-djar li se jisirqu minn qabel. Qed joqog[du g[assa minn qabel, jonsbuk, ikunu jafu x[in tkun id-dar u x[in le u mbag[ad jistennew il-mument opportun u jid[lu. Nara statistiki ta’ serq fuq TasSliema ninkwieta mhux ftit. Tinkwieta wkoll li tara li hawn komunitajiet barranin li qed jag[tu s-salt. Minn dejjem kont napprezza [idmet il-Pulizija imma nappella wkoll biex ikomplu j]idu r-rondi g[aliex ir-rata ta’ kriminalità qed tikber u mhux ftit. S. Borg Tas-Sliema
Flimkien Sr. Rachele Agius, flimkien mal-komunità tas-sorijiet li qeg[din Chak 424, tg[in lil [afna nies fqar. Tg[inhom billi tag[tihom x’jieklu u x’jilbsu. Barra minn hekk tag[tihom medi/ini li jkollhom b]onn u anki, fejn hu possibbli, idda[[lilhom l-ilma. Fejn ikun hemm xi
[add li jkollu b]onn xi operazzjoni, t[allaslu l-ispejje]. G[alhekk il-200,000 ewro li taha l-Mission Fund se tu]ahom g[al dan l-iskop. G[alhekk, f’isem Sr. Rachele Agius, jien nirringrazzja lillmembri kollha tal-Mission Fund g[ad-donazzjoni ta’ 200,000 ewro. Dawn il-flus se jintu]aw biex tg[in lin-nies foqra milla[jar li tista. Mal-faqar li hemm f’Chak l-ebda somma, kbira kemm hi kbira, ma hi bi]]ejjed. Grazzi lill-benefatturi ;eneru]i kollha tag[na u nweg[dukom it-talb tag[na. Nitolbu lill-poplu Malti kollu biex jibg[at donazzjonijiet, bolli u]ati u telecards u]ati lil: Mission
Fund, ‘Eureka Court’, Blk. A, Flat 6, Main Street, Mosta, MST 1018, Malta, biex din l-organizzazzjoni tkompli tg[in lill-missjunarji Maltin li qed iservu f’artijiet tat-tielet dinja. Il-Mulej iberikkom ilkoll u j]ommkom ta[t il-protezzjoni u l-im[abba tieg[u. Sr. Tessie Sciortino O.P. Sr. Rachele Agius O.P.
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na
{atriet tal-pja/ir
Storja wkoll li fiha rajna d-differenza bejn il-[atriet tal-mertu u l-[atriet tal-pja/ir. G[andna Gvern li weg[edna [atriet skont ilmertu, imma li fl-aktar ambaxxati importanti g[amel [atriet talpja/ir.
25 sena ilu f’In-Nazzjon
L-Ambaxxatur g[eb U f’din l-istorja rajna dil-[a;a sal-massimu. G[ax waqt li lkonslu, diplomatika tal-karriera, salvat lill-osta;; kif qal hu stess, l-Ambaxxatur ma[tur mill-Gvern Laburista ma deher imkien. Imkien.
Fil-fa//ata ta’ In-Nazzjon tas-7 ta’ Awwissu tal-1989, kien rappurtat li l-monument tal-Indipendenza kien lest u kien se jitwassal Malta fi ftit jien o[ra. Ing[ad ukoll li l-Kabinett tal-Ministri fi ftit taljiem o[ra kien mistenni li jidde/iedi fejn se jqieg[ed dan il-monument. Fi storja o[ra b’rabta mal-Indipendenza u l-anniversarju ta’ din l-attività kien rappurtat li l-qofol ta/-/elebrazzjonijiet li qed i[ejji l-Partit Nazzjonalista g[all-25 anniversarju tal-Indipendenza jintla[aq fil;img[a bejn il-11 u s-17 ta’ Settembru, meta kien se jkun hemm festi fuq il-Fosos tal-Furjana.
Il-Gvern dar fuq id-diplomatika vera U x’[in il-Gvern ;ie dahru mal-[ajt u sar mag[ruf g[al kul[add kemm ]balja l-Gvern meta qal li fil-Libja ma kienx hemm g[alfejn ninkwetaw, ma darx fuq l-Ambaxxatur li [atar hu stess, imma spi//a jdur fuq diplomatika li l-Gvern kien g[adu kemm issospenda u investiga g[al xhur s[a[. Gvern konsistenti fl-ippuppar Dan hu l-Gvern li g[andna. Li jwarrab lil min g[andu lmertu, li jag[mel [atriet tal-pja/ir im[allsin minn flus il-poplu, imma li meta ji;i g[as-si u n-no ma jdurx fuq min [atar hu stess. Gvern li l-ewwel jg[id li kien hemm [tif imbag[ad jipprova jiskredita lill-istess osta;;. Imma Gvern li f’[a;a hu konsistenti: fl-ippuppar.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
10
X’NARA U X’NISMA’
X’Qalilna l-G[asfur
L-aqwa li g[al dak il-[in jidher [elu u sabi[ man-nies. Dan la[[ar il-Gvern re;a’ webbel linnassaba li fil-[arifa li ;ejja jistg[u jer;g[u jonsbu g[allg[asafar tal-g[ana. Issa [alliha li forsi di;à qed janti/ipa li jista’ jlaqqat xi multa mill-Unjoni Ewropea, imma
Beda l-ewwel wie[ed u qal, “Dan il-Gvern irid jg[addina bi] - ]mien . Issa se joqog[du jsaqsu jekk il-mansab hux fuq il - [amrija inkella fuq ix xag[ri. Jew inkella, trid t[allas ma nafx kemm biex l-iktar li tista’ taqbad hu g[axar g[asafar.
➤ Kawlata s[i[a dwar il-kwistjoni fil-Libja L-Ingli]i g[andhom proverbju li jg[id, “The proof of the pudding is in the eating.” Bil-Malti, u fi kliem sempli/i, tfisser: “Waqt il-prova kollox.” Meta fil-[ajja jkun bnazzi,
wie[ed ma tantx irid ikun g[aref biex ikampa, i]da meta jinqalg[u l-problemi, l-istorja taf tkun differenti. Il-Gvern tal-Labour, immexxi minn Joseph il-bully, jipprova jag[ti dejjem l-impressjoni li xejn mhu xejn, u li jista’ jsolvi lproblemi billi joqg[od i/arrat [alqu b’[afna tbissim quddiem il-cameras. I]da l-fatti juru mod ie[or. “Kemm ilu li re;a’ beda l-inkwiet fil-Libja,” qalilna l-G[asfur, “Joseph il-bully uriena kemm x[in tasal is-sieg[a tal-prova, mhux kapa/i jmexxi b’mod matur. “G[ax fa/li n-nies jivvutawlek u til[aq Prim Ministru ta’ 39 sena, imma x[in tpo;;i bilqieg[da fuq dak is-si;;u, tkun taf kemm ja[raq, u tajjeb jew [a]in trid tie[u d-de/i]jonijiet.” Meta xi ;img[at ilu, fil-Libja kien hemm Malti ma[tuf, ilGvern l-ewwel qalilna li qatt ma kien ma[tuf, imbag[ad qalilna li fil-fatt kien ma[tuf, u wara, ma nafx kemm il-ver]joni o[ra re;a’ [are; biha, meta naturalment ilpersuna involuta qalet il-fatti kollha kif kienu. “Kien ilu jberraq,” qalilna lG[asfur, “li l-Maltin li g[adhom il-Libja, kienu qed i[ossu li lGvern Malti kien qed jinjorahom. I]da naturalment il-Gvern tal-Labour, baqa’ jg[idilna mod ie[or. I]da din il-;img[a, [addiem Malti li ja[dem il-Libja, waqt intervista f’wa[da millgazzetti lokali, qal /ar u tond, iswed fuq l-abjad, li kien xeba’ j/empel, jibg[at e-mails u jara kif jag[mel kuntatt mal-uffi/jali tal-Gvern Malti, bla ma [add ta kasu. Mela mhux inNazzjonalisti,” komplielna lG[asfur, “qed ikabbru l-affarijiet u jag[mlu g[a;eb, imma l-fatti kif rakkuntati minn min hu involut, huma dawk li huma.” I]da mnalla kien dan il[addiem li ma ddejjaq xejn jg[id kif kien trattat mill-Gvern Malti, biex issa f’daqqa wa[da l-Gvern stenba[ u se j;ib lill-[addiema Maltin kollha lura lejn Malta.
ftit qallu: “Mela mhux b[ali, g[ax jien ma vvutajtlux g[ax kont /ert li jekk se jag[mel xi mossa hekk, se jag[milha biex ikompli jg[addina bi]-]mien u fl-a[[ar mill-a[[ar jekk je[el xi multa mill-Unjoni Ewropea, jien lewwel wie[ed irrid nag[mel tajjeb g[aliha mit-taxxi tieg[i.” L-G[asfur xtaq jibqa’ jisma’ i]da kien ftit mg[a;;el. “Taf x’inhu ]gur,” qalilna qabel ma tar, “li l-akbar nassab f’dan ilpajji] hu Joseph il-bully, g[ax dejjem jara kif jag[mel biex jonsob u jaqbad il-voti.” ➤ Il-Gozo Channel sejra lura b[al gran/ Il-;img[a l-o[ra, l-G[asfur
“Insomma,” qalilna l-G[asfur, “g[andna Gvern li meta ji;i ffa//jat bil-problemi serji, juri kemm ja[dem b’mod dilettantesk.” ➤ Joseph Muscat jibqa’ jwieg[ed kollox lil kul[add Il-Gvern tal-Labour irid jibqa’ g[addej bis-sistema li jwieg[ed kollox lil kul[add, anke meta jaf li dak li jkun qed iwieg[ed, ikun relattivament impossibbli.
hekk ikun jista’ jmur fuq in-nassaba u b’dak il-wi// tieg[u inno/enti, u b’dik it-tbissima sarkastika, Joseph il-bully jkun jista’ jg[idilhom, “jiena tajtulkom l-insib. Mhux minni naqas, imma l-Unjoni Ewropea ]ammet kollox.” Dan l-a[[ar l-G[asfur kien qieg[ed jisma’ konversazzjoni bejn ]ew; nassaba li marru biex jiddikjaraw fejn huma l-imnasab tag[hom.
Biex imbag[ad , trid tara minn fejn se tixtri /-/rieket u kif se tlibbishomlhom, apparti li ma tistax tie[u mieg[ek iktar minn wie[ed u g[oxrin G[asfur .” Qabe] l - ie[or u qallu : “ Imma issa ma noqog[dux neqirdu. Jien ivvutajt lil-Labour g[ax weg[idna li jag[tina l-insib, u tajjeb jew [a]in, tahulna. Mhux hekk?” I]da l-ie[or ma tantx deher li kien konvint u wara li [asibha
kellu b]onn imur sa G[awdex u ma setax ma jinnutax /erti affarijiet. “ It - ta[wid fil - Gozo Channel ,” qalilna l - G[asfur , “hu xi [a;a fenomenali , biex nu]a kelma li j[obb ju]a lMinistru Popeye, ji;ifieri dak tas-Sa[[a u l-Ener;ija, Konrad Mizzi. Donnu /-Chairman tal-Gozo Channel, dak li jid[ak dejjem, ma jistax jaqbad art. Issa jew qed jg[affe; hu, jew g[andu xi bravu jag[tih il-pariri []iena, jew inkella qieg[ed hemm g[an - numru u g[as - salarju g[ax jordnawlu minn fuq .” Jikkan/ellaw vja;; filg[odu fl - iktar [in li normalment jintu]a mill - G[awdxin , biex imbag[ad jer;g[u jag[mlu listess vja;; fl-iskeda ;img[a wara. Da[[lu nies ;odda fil-kafetterija li lanqas jifhmu bil Malti, a[seb u ara b’xi lingwa barranija. U sadanittant it-turisti jirredikolawna , meta xi [add fil - kafetterija tal - vapur ma jafx x ’ ji;ifieri espresso lungo, u x[in it-turist qallu li mhux hekk riedu, ir-risposta kienet: Dak hemm [abib! “ Dan ,” komplielna l G[asfur, “biex ma nsemmix il[mie; li qed ikun hemm fuq ilvapuri. Ri[a ta’ diesel ma’ kullimkien b’mod li taqsamlek listonku, [mie; fuq l-imwejjed, si;;ijiet li jekk toqg[od bilqieg[da fuqhom, te[el mal[mie;, u toilets li titqa]]e] tid[ol fihom, u li jekk i]da lb]onn ikun tant gravi li ma tistax tag[mel mod ie[or, x[in tlesti tiskopri li m’hemm qatt sapun biex ta[sel idejk.” Dan hu l-mod kif qed jitmexxa l-Gozo Channel. Qamel u g[aks, biex niffrankaw minn na[a u nkunu nistg[u nonfqu na[a o[ra, f’xi paga jew benefi//ju g[al xi chairman, li sallum ma rnexxilux jag[mel wa[da dritta.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
11
OPINJONI
A[na l-Maltin u l-G[awdxin [aqqna ferm a[jar... [aqqna gvern li jisma’...
MIN-NA{A L-O{RA (3)
Gvern li jisma’... fl-2019 Kemm-il darba nisimg[u lilment li l-politi/i u l-kandidati ji;u jduru t-toroq u j[abbtu lbibien darba f’[ames snin biss. Ingergru li l-g[ada tal-elezzjoni kollox g[an-normal u malajr jinsewna u li ;ew fid-djar g[allvot biss. Kemm-il darba smajna blespressjoni bl-Ingli] democratic deficit. Kullimkien, il-votanti qed jitilfu l-fidu/ja u t-tama f’dawk li jirrappre]entawhom fil-parlamenti u fl-istituzzjonijiet, u jg[idulek li l-politi/i jigbdu lejn xawwathom biss. Kemm-il darba smajna kelliema ta’ kull partit politiku Malti jirra;unaw u jifta[ru b’sodisfazzjon li f’Malta lper/entwal ta’ nies li jmorru jivvutaw g[adu g[oli ferm imqabbel ma’ pajji]i o[ra fiddinja, u dan jindika li l-istituzzjonijiet u l-partiti huma qrib ilpoplu. De/entralizzazzjoni Kemm-il darba smajna kemm hi tajba d-de/entralizzazzjoni mill-Gvern /entrali u li l-poter jing[ata lil-lokalitajiet biex innies ikunu rajhom f’idejhom fit-tmexxija tal-affarijiet talbliet u l-ir[ula tag[hom. Kemm-il darba smajna lgvernijiet /entrali jifir[u lissindki u lill-kunsilliera eletti
spe/jalment jekk dawn ikunu w/u[ ;odda, nisa jew ]g[a]ag[
g[ax dan kollu jindika so/jetà dinamika u demokrazija [ajja. Il-[in kollu nisimg[u li lGvern ta’ Joseph Muscat hu gvern li jisma’. Imma bejn ilkliem u l-fatti hemm ba[ar jikkumbatti. Bil-posponiment tal-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali g[as-sena 2019 issa sar du[[an dak id-diskors sabi[ kollu, dak il-kliem il-g[erf, dawk l-awguri u dik l-anali]i kollha tal-esperti espertuni fuq il-mezzi tax-xandir, jiflu u jqisu, ikejlu u jiskandaljaw irri]ultati elettorali. Theddida g[ad-demokrazija
Min se jemmen dak il-kliem kollu g[asel u sbejja[ favur iddemokrazija, il-parte/ipazzjoni, il-konsultazzjoni u l-kollaborazzjoni mal-poplu meta lg[odda ba]ika ta’ kull demokrazija, ji;ifieri l-vot, ;iet posposta? L-unika arma li /ikku lpoplu, li l-mara tad-dar, li ]]ag[]ug[ ribellu], li x-xebba tal-mu]ew, li l-[addiem, li lpersuna qieg[da, li s-sinjurun u li l-fqir g[andhom, hija l-vot. Il-vot jag[milhom indaqs u flimkien jag[milhom b’sa[[ithom. Kemm jing[ad fuq il-vot! Hawn min i;emmag[hom, hawn min ji;bor tieg[u u ta’ razztu u jmur jhedded bihom
{bieb, bil-mod il-mod dan Joseph Muscat qed jikxef il-wi// veru tieg[u. Jg[id li tieg[u hu gvern li jisma’, imma lill-votanti fuq livell lokali ma jridx jisma’ le[inhom qabel l-2019 Ivan Bartolo ivanbartolo15@gmail.com
jekk il-bankina ta’ quddiem lg[atba ma saritlux, hawn min ixejru fil-mass meetings, u hawn min jiffissa li qed jinxtraw u jifta[ kaw]i fil-qorti dwaru. Dritt u dmir Il-vot hu dritt
u dmir. L-isqfijiet kull elezzjoni jfakkruna li hu nuqqas, ]ball jew forsi dnub, ma nafx jekk hux mejjet jew venjal, jekk dan id-dritt ma te]er/itahx. Il-mezzi tax-xandir b’g[aqal liema b[alu juruna fejn marru jivvutaw l-Imdina jew {’Attard b[al rit li jirrepeti ru[u. Imma lGvern li jisma’, dan id-dmir ipposponieh b[allikieku l-votanti huma [mir. Il-vot hu arma. Il-vot hu lunika arma li individwu, il-[uta ]-]g[ira g[andha kontra l-[uta l-kbira, biex meta l-[ut i]-]g[ir jing[aqad, lill-kbira forsi
jirb[ilha g[ax i]-]g[ar mag[qudin. Il-vot hu tingi]a wa[da ta’ na[la li ;;ennek u fil-ka] tas-sistema elettorali tag[na, tista’ toqtlok a[seb u ara fer[ s[i[ na[al mag[qudin. Imma l-gvern li jisma’ se jipposponi dik it-tingi]a g[ax ilverdett tal-poplu jista’ jkun qares b[all-[axixa Ingli]a. Il-vot hu sawt. Hu sawt biex min jikkmanda, il-politikant, issi;;u tal-poter ma jkunx /ens perpetwu, sa/erdozju g[al dejjem jew eternità. Isqof u xi vigarju skifu] jistg[u jg[idu kemm iridu kontrih fil-mezzi tax-xandir u hawn min jie[u gost ukoll jie[u ;o fih g[ax forsi j[obb is-sadoma]oki]mu jew g[andu l-kumpless tal-martri. Hu jista’ jaffordja li jibqg[u jonqsulu n-nag[a; mill-maqjel g[ax m’hemmx elezzjonijiet wara l-bieb. Imma l-gvern li jisma’, is-sawt [abblu f’kobba u ;abu kamoxxa.
I]-]mien ma jistenna lil [add Il-vot hu bastun. Hu bastun biex l-istituzzjonijiet isistu mhux jorqdu, g[ax [ames snin jg[addu malajr. I]-]mien itir u ma jistenna lil [add u jekk issi;ra ma tag[milx frott, tinqala’. Il-votanti jne[[uk g[ax jafu li
nbid ;did bilfors dami;;ani ;odda jrid. Hekk biss jimxu laffarijiet ’il quddiem g[ax min ma jbiddilx, iqammel. Imma lgvern li jisma’ jrid isewwes dalbastun g[ax [aseb li kul[add mazzun. {bieb, bil-mod il-mod dan Joseph Muscat qed jikxef ilwi// veru tieg[u. Jg[id li tieg[u hu gvern li jisma’, imma lillvotanti fuq livell lokali ma jridx jisma’ le[inhom qabel l-2019. A[seb u ara meta ti;i l-elezzjoni l-kbira. Min jaf xi jkewwes f’mo[[u u f’qalbu biex b[al qarnita jibqa’ mwa[[al hemm. Ilkbir g[adu ;ej.
www.maltarightnow.com
Il-{amis 7 ta’ Awwissu, 2014
12
A{BARIJIET TA’ BARRA
Kri]i ta’ refu;jati mil-Libja IT-TUNE}IJA Hekk kif eluf qed ja[arbu mill;lied tal-Libja lejn it-Tune]ija, f’dan il-pajji] qed tfe;; kri]i umanitarja min[abba l-ammont ta’ nies, [afna minn pajji]i fqar, li issa spi//aw bla kenn fiss fitTune]ija. Skont il-Ministeru talAffarijiet Barranin Tune]in, madwar 5,000 persuna ta’ kull jum qed jaqsmu mil-Libja lejn itTune]ija. Mongi Hamdi, ilMinistru tal-Affarijiet Barranin Tune]in, qal li l-pajji] ma kienx jifla[ g[al aktar nies u wissa li hemm possibbiltà li l-fruntiera mal-Libja ting[alaq. Bejn il-Libja u t-Tune]ija kien hemm qbil biex madwar 13,000 E;i]jan maqbuda fuq in-na[a Libjana ta’ Ras Jedir jit[allew jid[lu fit-Tune]ija. Fl-istess [in, diversi pajji]i komplew jorganizzaw l-evkwaz-
zjoni ta’ nieshom u /ittadini o[ra mil-Libja. Dan hekk kif il-;lied mhu qed ibatti xejn kemm f’Benga]i u Tripli kif ukoll fi bliet o[ra Libjani. Hu stmat li talanqas 200 persuna nqatlu u 1,000 o[ra ndarbu fil-;lied li qed ja[kem lil-Libja. Fl-istess [in, li fl-isptarijiet hemm problema peress li [afna mill-[addiema barranin telqu u issa ma jistg[ux ila[[qu. Dan apparti li l-ikel, ilma u petrol huma skarsi fil-pajji] min[abba l-;lied. Samah Chokri, il-Ministru talAffarijiet Barranin E;izzjan, qal li pajji]u kien konxju tal-pi] li kienet i;;orr it-Tune]ija min[abba s-sitwazzjoni fil-Libja. Hu stmat li fil-Libja hemm jg[ixu madwar miljun E;izzjan. Minn dawn hu stmat li tul dan la[[ar xahar madwar 50,000
E;izzjan [arbu. Issa Chokri qal li l-E;ittu kien qed ja[dem mal-awtoritajiet Tune]ini u Libjani biex jaraw kif se jevakwaw lill-E;izzjani maqbuda hemm. Se jsir sforz ta’ evakwazzjoni mill-ba[ar u lvapur E;izzjan, Aida 4, ba[[ar minn Lixandra lejn Djerba biex ji;bor madwar 300 E;izzjan. L-E;izzjani li qasmu lejn itTune]ija qed ji;u evakwati blajru lejn il-Kajr mill-ajruporti ta’ Gabes u Djerba. Chokri wkoll eskluda l-possibbiltà ta’ intervent militari E;izzjan fil-Libja. Kien hemm spekulazzjoni f’dawn l-a[[ar ;ranet li l-E;ittu u l-Al;erija kienu qed jippreparaw intervent militari filLibja. Imma l-Ministru talAffarijiet Barranin E;izzjan fakkar li l-prijorità tal-Armata E;izzjana kienet li tipprote;i s-
Filippini waqt dimostrazzjoni quddiem il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin f’Manila min[abba l-Filippini blukkati fil-Libja (ritratt> EPA)
sigurtà u l-istabbiltà fl-E;ittu. Mill-fruntiera Tune]ina malLibja qed jaqsmu wkoll mijiet ta’
Marokkini kif ukoll /ittadini ta’ pajji]i o[ra fosthom l-Indja u lPakistan.
Ir-ritorn ta’ Boris Johnson IR-RENJU UNIT Wara xhur ta’ spekulazzjoni, Boris Johnson, is-Sindku ta’ Londra, qal li bi probabbiltà kbira kien se jikkontesta l-elezzjoni ;enerali tas-sena d-die[la. Johnson, li hu Konservattiv u [afna jixtiequ li jie[u post ilPrim Ministru David Cameron, qal li hu kien se jservi sal-a[[ar tal-mandat tieg[u ta’ Sindku. Hu i]da kien akku]at mill-Partit Laburista li kiser il-weg[da li kien g[amel li ma jikkontestax lelezzjoni ;enerali. Cameron innifsu, li jinsab g[al btala fil-
Portugall, qal li kien kuntent b’dan il-pass g[aliex ried l-a[jar nies li g[andu l-partit biex jikkontestaw l-elezzjoni. Johnson kien qed jag[mel diskors dwar l-Unjoni Ewropea meta ta l-a[bar b’reazzjoni g[al mistoqsija ta’ ;urnalist. Diskors li matulu tkellem favur il-[ru; tar-Renju Unit mill-Unjoni Ewropea. Biex jer;a’ jkun Membru Parlamentari, Johnson l-ewwel irid ikun nominat minn kumitat distrettwali Konservattiv.
L-UNJONI EWROPEA> Il-kamra tal-A;enzija Spazjali Ewropea (ESA) f’Darmstadt hekk kif is-satellita ‘Rosetta’ da[let f’orbita madwar il-kometa 67P#Churyumov-Gerasimenko. Dan wara vja;; ta’ sitt biljun kilometru li dam g[axar snin fl-ispazju. L-ewwel darba li satellita da[let f’orbita madwar kometa li qed tivvja;;a fl-ispazju. Id-distanza tant hi kbira li messa;; mid-dinja lejn is-satellita qed idum 22 minuta biex jasal (ritratt> EPA)
Il-kaptan tal-Costa Concordia jag[ti l-lectures fl-università L-ITALJA Hemm g[adab kbir fl - Italja wara li sar mag[ruf li l - kap tan tal - Costa Concordia , Francesco Schettino , kien mistieden imur jitkellem f ’ lecture fl - Università La Sapienza . Schettino , li qed jissogra 20 sena [abs min[abba l - ka] tal - Concordia li fih 32 per suna tilfu [ajjithom , tkellem dwar il - ka] lil 80 student u dwar kif ja;ixxu f ’ sitwaz zjoni ta ’ paniku . Vincenzo Mastronardi , li
jmexxi d - dipartiment tal kriminolo;ija fl - università , qal li d - diskors kien qasir [afna u li hu g[amel dan barra mill - bini tal - univer sità . Il - lecture li g[amel kien b[ala parti mill - kors tal - Masters ta ’ dawn l - istu denti . L - istess tmexxija tal - uni versità presti;ju]a Taljana qalet li kienet irrabjata li Schettino kien mistieden imur jag[mel lecture u tbieg[det mill - pass ta ’
Mastronardi . Anki l - Ministru tal - Edukazzjoni Taljana Stefania Giannini esprimiet id - di]approvazzjoni tag[ha g[al dan il - pass . L - a[bar wasslet ukoll g[al bumbardament ta ’ kummenti fuq l - internet . Schettino f ’ dawn l - a[[ar ;img[at kien mira ta ’ kritika wara li kienu pubblikati ritratti tieg[u jid deverti waqt li l - Concordia kien qed jag[mel l - a[[ar vja;; lejn il - port ta ’ :enova .
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Qed jarmu l-katavri fit-toroq min[abba l-Ebola IL-LIBERJA Kemm fil-Liberja kif ukoll fi Sierra Leone qed jintilef il-kontroll tal-marda Ebola, tant li filLiberja l-katavri qed jintremew fit-toroq min[abba l-paniku li hemm. Barra minn hekk, il-Gvern Spanjol bag[at ajruplan militari biex jevakwa patri missjunarju Spanjol li spi//a infettat bl-
Ebola. Minn mindu l-marda fe;;et fil - Guinea fi Frar , il - virus ikkaw]a l-mewt ta’ 887 persuna. Il-marda issa jidher li nfirxet fin - Ni;erja wkoll . Fil - pajji] kien hemm l-ewwel ka] f’Lulju wara li da[let persuna infettata fuq titjira mil-Liberja. Issa i]da
l - awtoritajiet qalu li hemm tmien persuni suspettati li g[andhom il-marda. Il-marda qed tinfirex b’rata mg[a;;la l-aktar fil-Liberja u fi Sierra Leone fejn il-militar qed jintu]a biex jipprova jsib tarf tas-sitwazzjoni. F’Monrovia, ilkapitali tal-Liberja, peress li fejn ikun hemm il-ka] ir-resi-
denza titpo;;a kwarantina, innies qed jarmu l - katavri ta ’ dawk li jkunu mardu fit-toroq. Barra minn hekk, il-[addiema qed jirrifjutaw li jidfnu lil dawk infettati u l-katavri ta’ dawk li mietu qed jin[arqu flimkien. Anja Wolz , mill - grupp Médecins Sans Frontières qalet li fil-ka] ta’ Sierra Leone, il-
Suldati Ukreni waqt bumbardament bl-artillerija ta’ militanti li jappo;;jaw ir-Russja qrib Pervomaysk fir-re;jun ta’ Lugansk (ritratt> EPA)
Il-popolazzjoni f’sitwazzjoni mwieg[ra L-UKRAJNA In-Nazzjonijiet Uniti wissiet li t-tbatija g[all-popolazzjoni fil-Lvant tal-Ukrajna qed ti]died aktar ma jg[addi ]]mien. Dan hekk kif l-infrastruttura tinsab imkissra u l-a//ess g[allilma batut [afna. John Ging, min-Nazzjonijiet Uniti, appella li hemm b]onn azzjoni immedjata biex jitwaqqaf il-kunflitt. Minn April s’issa hu stmat li nqatlu aktar minn 1,500 persuna fl-Ukrajna. Waqt laqg[a tal-Kunsill tasSigurtà tan-NU, ma naqsux l-
akku]i re/iproki bejn ir-Russja u l-Punent g[al dak li qed ji;ri fl-Ukrajna. B[alissa l-Armata Ukrena qed tmexxi offensiva kontra r-ribelli u [adet lura [afna bliet. Issa lmilitar Ukren qed jikkon/entra fuq Donetsk u Luhansk fejn in;abru r-ribelli. Sadattant hemm indikazzjonijiet li r-Russja tista’ tra]]an jew twaqqaf g[alkollox it-titjiriet ta’ ajruplani Ewropej diretti lejn l-Asja u li jg[addu minn territorju Russu. Dan bi tpattija g[as-sanzjonijiet li qed ikunu
imposti kontra r-Russja min[abba dak li qed ji;ri flUkrajna. It-Tlieta l-President Vladimir Putin talab lill-Gvern g[al dak li tista’ tag[mel ir-Russja bi tpattija g[as-sanzjonijiet tal-Punent. L-effett tas-sanzjonijiet talUnjoni Ewropea fuq ir-Russja di;à beda jin[ass u [afna a;enziji tal-ivvja;;ar fallew min[abba l-iskambju [a]in. Hu stmat li hemm madwar 15,000 Russu blukkati min[abba l-falliment tal-kumpaniji fil-Gre/ja, it-Tune]ija u t-Turkija.
pajji] g[andu b]onn l-g[ajnuna internazzjonali u s-sitwazzjoni kienet qed tmur g[all-ag[ar. Sadattant il-British Airways ing[aqdet mal-linji tal-ajru lo[ra u [abbret li se twaqqaf ittitjiriet lejn Sierra Leone u lLiberja filwaqt li issa l-pajji]i qed iwissu li/-/ittadini biex ma j]urux il-Punent tal-Afrika.
www.maltarightnow.com
Il-{amis 7 ta’ Awwissu, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-:APPUN> Ti;rija waqt is-Soma-Nomaoi Festival f’Minami Som, b’rabta mat-tradizzjoni antika ta’ din iz-zona mas-Samurai, il-;ellieda :appuni]i tal-antik. Matul il-festival mifrux fuq tlett ijiem isiru [afna attivitajiet u kompetizzjonijiet marbutin ma’ din it-tradizzjoni (ritratt> EPA)
50 miljun dollaru biex isibu l-ajruplan tal-Malaysian Airlines L-AWSTRALJA Kumpanija Olandi]a ng[atat kuntratt ta’ 50 miljun dollaru mill - Gvern Awstraljan biex tmexxi t - tfittxija g[all - ajru plan tal-Malaysian Airlines li kien g[eb f’Marzu. Kwa]i [ames xhur wara li lajruplan b’239 persuna abbord
g[eb, it-tfittxija g[adha sejra fin-Nofsinhar tal-O/ean Indjan barra mill-kosta tal-Awstralja – iz-zona fejn hemm l-ikbar suspetti li ;;arraf l-ajruplan. Il-kumpanija Olandi]a Fugro f’Settembru se tibda l-ist[arri; ta ’ qieg[ il - ba[ar bis - sonar
f’[idma li biha se jkunu analizzati 60,000 kilometru kwadru f’qieg[ tal-ba[ar. B[alissa qed issir [idma biex ikun hemm mappa taz - zona u l - pro/ess wasal f’nofs triq. Imma investigaturi Awstraljani qalu li l[idma mhix fa/li u l - fond ,
f’daqqa wa[da, minn 1.5 kilometru jin]el g[al 4.8 kilometru f’xi postijiet. Il-Malasja g[adha inkarigata li ssir taf x’;ara mill-ajruplan li g[eb fit-8 ta’ Marzu imma lAwstralja qed tmexxi t-tfittxija.
Warren Truss , id - Deputat Prim Ministru Awstraljan , qal li l - kuntratt mal - Fugro hu g[al sena imma l - affarijiet jistg[u jinbidlu skont i/ /irkustanzi . Intqal li l - kun tratt hu biss biex jinstab l ajruplan .
Londra belt kapitali tal-miljunarji Jirri]ulta li g[al kull 35 persuna li hemm jg[ixu Londra, wie[ed minnhom hu miljunarju, ji;ifieri fil-belt kapitali Ingli]a jg[ixu 395,600 persuna li g[andhom assi ta’ aktar minn miljun dollaru. Dan jirri]ulta minn st[arri; minNew World Wealth Consultancy ibba]ata fl-Afrika t’Isfel. Imma mbag[ad Hong Kong u New York g[andhom aktar multimiljunarji, b’total ta’ 9,700 persuna. Is-sena li g[addiet st[arri; ie[or simili, din id-darba millWealthInsight, po;;a lil Londra fit-tielet post wara Tokjo u New York. Andrew Amolis, li mexxa rri/erka g[an-New World Wealth Consultancy, qal li Londra hi //entru finanzjarju ewlieni flEwropa u g[an-nies sinjuri hi wa[da mill-a[jar bliet biex imor-
ru jg[ixu fiha. Barra minn hekk, din hi wkoll il-belt dominanti firRenju Unit b’differenza mill:ermanja fejn il-;id hu mifrux madwar [amest ibliet. Fir-ri/erka ntu]aw g[add ta’ ri]orsi biex ikun mag[ruf il-;id tan-nies fosthom kontijiet pubbli/i ta’ kumpaniji u dokumenti pubbli/i dwar arti, jettijiet privati, proprjetà u affarijiet lussu]i o[ra. Jirri]ulta li f’Londra hemm ukoll 72 biljunarju – kwa]i g[axra fil-mija tal-biljunarji fiddinja. Hemm total ta’ 104 biljunarji jg[ixu fir-Renju Unit u bejniethom dawn g[andhom ;id ta’ 301 biljun lira Sterlina. Il-multimiljunarji – dawk li g[andhom aktar minn g[axar miljun dollaru f’assi – tul dawn la[[ar g[axar snin ]diedu b’71 filmija madwar id-dinja filwaqt li lmiljunarji ]diedu bi 58 fil-mija.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
15
?INEKRITIKA Joe Calleja jocal@me.com
GUARDIANS OF THE GALAXY
Isa[[ar li]-]g[ar u lill-kbar Direzzjoni: James Gunn; {in: 128 minuta; ?ert.: 12A; KRS
Meta tibda ta[seb li l-arti kompjuterizzata fil-films, l-aktar ilcomputer graphics animation (cgi), la[qet il-qu//ata, u ma jistax ikun li titjieb aktar, jew li jkun hemm aktar progress u innovazzjonijiet, jitfa//a film li lanqas il-kittieba tar-rakkonti talfantaxjenza l-aktar bi]arri qatt ma kienu [olmu li seta’ jie[u l[ajja u l-elementi fih isiru tant kredibbli li ta[seb li l-[lejjaq li qed tara je]istu veru, minkejja li dak li qed tara huwa biss tpin;ija animata! Guardians of the Galaxy huwa dak il-film, li g[andu jsa[[ar mhux biss lilludjenza ta]-]g[ar imma anki lillkbar. Meta mbag[ad g[andek lillistess re;ista tal-film James Gunn fost il-kittieba ta’ screenplay adattata mill-kitba g[allMarvels Comics ta’ Arnold Drake u Gene Colan fl-1969, li minnhom hu ispirat il-film, allura tistenna li dan jag[ti l-[ajja lil dawk l-avventuri bl-istampi. Dawn jibdew bi tfajjel, Peter, li hekk kif tmut ommu fi sptar,
wara li tag[tih rigal u tg[idlu li missieru kien “an;lu”, ja[rab ji;ri mill-isptar, i]da jin[ataf minn vettura spazjali. Jg[addu 20 sena u miljuni ta’ mili bog[od fuq pjaneta de]erta nsibu li]-]ag[]ug[ Peter (Chris Patt), issa jsejja[ lilu nnifsu “Star Lord”, avventuru] goff u irresponsabbli li jisraq sfera misterju]a bil-[sieb li jbig[ha g[al somma kbira ta’ flus. Imma f’din l-isfera jkun interessat, fost o[rajn, il-kriminal setg[ani “Ronan the Accuser” (Lee Pace) b’ambizzjonijiet kbar u li kien qed jhedded lill-univers kollu kemm hu. G[alhekk, issa, Peter ikollu, kontra qalbu, jing[aqad ma’ erba’ karattri xejn komuni. Dawn huma Drax (Dave Bautista) ;olf ossessjonat li jpattiha lil Ronan talli kien qatillu lil martu u lil ibnu, Gamora (Zoe Saldana) qattiela b’;ilda [adra, li o[tha b’;ilda blu, Nebula (Karen Gillan), ssie[bet ma’ Ronan, Rocket, ors ]g[ir i]da armat sa snienu, u l-[abib tieg[u Groot,
Peter (Chris Patt, lemin), Gamora (Zoe Saldana, xellug) u Drax (Dave Bautista, fin-nofs) fl-azzjoni fl-ispazju f’Guardians of the Galaxy
si;ra “umana”. Imma meta Peter isir jaf issetg[a tal-isfera u t-theddida g[al ko]mos, hu u s[abu jkunu de/i]i li jisfrattaw il-pjan ta’ Ronan. Dan fost mumenti divertenti u
mu]ika pop antika li ma tistennihiex f’film ambjentat fis-seklu 31! Minbarra l-effetti spe/jali li jirnexxu, allura Marvel Enterprises jifdlilhom sfida
x’jeg[lbu: il-karattri u l-atturi f’dan il-film huma kollha ;odda, mhux b[al fil-ka] tal-films ta’ qabel tal-Marvel. Il-fatt, però, li di;à [abbru sequel, jixhed li ma tantx g[andhom dubji.
STEP UP ALL IN
Aktar storja u aktar mu]ika qawwija Direzzjoni: Trish Sie; {in: 112-il minuta; ?ert.: PG; KRS
Jekk m’iniex sejjer ]ball, dan huwa l-[ames film f’din is-sensiela ta’ films mu]ikali ta]-]fin g[all-adolexxenti u g[alhekk [add ma jistenna xi [a;a wisq differenti mill-ewwel wie[ed ta’ xi tmien snin ilu, fejn dak li ji;ri fih huwa biss pretest biex iwassal g[al ruxxmata sekwenzi ta’ ]fin u mu]ika. Dan mhux wisq differenti minn
ta’ qablu, g[alkemm irrid ng[id li g[andu daqsxejn aktar storja … i]da anki mu]ika aktar qawwija u ]fin li mhux kul[add jifhmu jew anki lest isejja[lu ]fin. Intant hawn niltaqg[u ma’ Sean (Ryan Guzman) u l-grupp ta’ ]fin tieg[u bl-isem ta’ ‘The Mob’ li ma tantx ikun qed jikseb su//ess f’Los Angeles, u jfalli f’kull awdizzjoni. Iffrustrati, il-
membri tal-grupp imorru Miami, u j[allu warajhom lil Sean. Wara li j/empel lill-[abib tieg[u Moose (Adam Sevani, li rajnieh f’films o[ra ta’ Step Up), Sean jibda jg[aqqad grupp ;did flimkien ma’ Andie (Briana Evigan) li tkun ferm fuq tag[ha. Il-‘missjoni’ tag[hom tkun li jmorru Las Vegas biex jirb[u ‘The Vortex’, kompetizzjoni ta]-
]fin fuq it-televi]joni, li tixbah [afna lil ‘X-Factor’, immexxija mill-vanitu]a u kiefra Alexxa Brava (Izabella Miko), li tidher li ssellfet mill-ilbies ta’ Lady Gaga. Dan biex jirb[u l-premju ta’ sentejn kuntratt biex iserr[u rashom minn daqsxejn ta’ stabbiltà fixxog[ol. Kontrihom, però, ikun hemm ]ew; gruppi rivali qawwija. Dawn ikunu /-champions ‘Grim Knights’ u l-[bieb antiki tieg[u ta’ ‘The Mob’. Jaslu Las Vegas u hemm mill-ewwel jidher li lkompetizzjoni se tispi//a f’‘battalja finali’ bejn il-grupp ta’ Sean u l-‘Grim Knights’. “Imma g[aliex,” jistaqsi Moose, “din g[anda tkun battalja, gwerra?” Fa/li t-twe;iba Moose: g[ax kieku ma kienx ikun hemm gost, ‘tensjoni’. Mhux hekk?! Il-films Step Up jitwasslu
b[ala univers alternattiv fejn battalji ta]-]fin jintwerew b[ala luniku mezz biex jissolva kull tilwim, Ma jonqosx lanqas, b[al dejjem, l-interess romantiku, hawn rappre]entat minn Andie, li g[all-ewwel ma tantx tibda fuq sieq tajba ma’ Sean, meta dan ja[seb li hi kienet tajba biss biex t[itilhom il-kostumi. {afna minn dan kollu huwa assurd (b[al meta fl-a[[ar ilgrupp ta’ Sean jirran;a l-problemi bejniethom u mix-xejn, jorganizzaw spettaklu mill-aqwa ta’ ]fin, skont pjan li Sean ji;ih f’mo[[u ftit minuti qabel’. Imma dawn is-sekwenzi huma mill-isba[, u l-film mhux nieqes minn tag[limiet, b[al li l-importanti huwa li dak li jkun jikkompeti, u mhux bilfors biex jirba[ biss.
L-aqwa films f’Malta
Andie (Briana Evigan) ma’ Sewan (Ryan Guzman) f’wa[da mill-[afna sekwenzi ta]-]fin fi Step Up All In
1. 2. 3. 4. 5.
(–) (1) (3) (2) (4)
(Bejn it-30 ta’ Lulju u t-3 ta’ Awwissu – KRS)
Hercules Dawn of the Planet of the Apes How to Train Your Dragon Transformers - Age of Extinction Maleficent
www.maltarightnow.com
Il-{amis 7 ta’ Awwissu, 2014
16
G{AWDEX
G[awdex sbejja[ qatig[ – Nib]g[u g[alih! Dan ma ng[idux jien imma jg[iduh l-eluf ta’ Maltin u barranin li j]uruna matul is-sena b’mod spe/jali matul is-sajf. Inkun ta’ spiss Marsalforn filg[axijiet g[al xi drink malfamilja u l-[bieb u ma nixbax nara w/u[ ;odda u differenti. O[ti li b[alissa qeeg[da hawn g[al btala mill-Awstralja qaltli: ‘G[awdex kif inbidel!’ U naturalment inbidel g[all-a[jar, in]id ng[id jien. Imma rridu naraw li nib]g[u g[alih u ma ne[dux l-affarijiet for granted! Jien ng[id g[alija, li g[andi [afna g[al qalbi l-;id ta’ din il-g]ira ]g[ira li fiha issa ili ng[ix g[al dawn l-a[[ar 68 sena, ta’ spiss intanbar fuq il-;urnali fejn xi [a;a naraha sejra ]mer/ biex ma tkomplix u jalla [afna o[rajn jag[mlu b[ali. Dehra sabi[a lill-funtana fil-Belt Victoria Xi ftit ta]-]mien ilu kont ktibt dwar l-istat [a]in li kienet tinsab fih il-funtana li nsibu quddiem l-
Iskola Postsekondarja Sir Mikelan; Refalo fi Triq Fortunato Mizzi, fil-Belt Victoria, fejn issa smajt li hemm kap tal-iskola ;did li minn qalbi nawguralu. Intant, l-ilment tieg[i ma kienx waqa’ fuq widnejn torox u [addiema ta[t il-kappa talMinisteru g[al G[awdex kienu ntbag[tu fil-post u lil din il-funtana (li g[andha disinn tal-artist G[awdxi u eksg[alliem tal-arti Carmel Grech) mill-;did re;g[u tawha d-dehra sabi[a u friska li kienet tgawdi fi]-]mien li tqieg[det f’postha meta kien g[adu Chief Inspector g[al G[awdex il-mibki u qatt minsi Peter Paul Grech.
Si;ra kbira li qed tkompli t[amme; Imma f’G[awdex
a[na ta’ spiss g[al raxxa b]ar nitilfu lborma. {dejn din il-funtana wie[ed jista’ jilma[ si;ra kbira li ta’ kuljum twaqqa’ g[add kbir ta’ weraq u issa li qed noqorbu lejn il-[arifa, din l-istorja min jaf kemm se tirrepeti ru[ha! Dalweraq kollu kontinwament qed i[amme; l-ilma nadif tal-funtana kif ukoll jiksi l-[amrija u lpassa;;i tal-madwar. Mhux biss imma dan il-weraq [afna drabi qed jispi//a jin;abar ukoll madwar il-funtana bil-konsegwenza li jista’ jsodd is-sistema li minnha jg[addi l-ilma li jmur fil-pompa li ter;a’ ti//irkula l-ilma. L-istorja tkompli tmur g[allag[ar meta tant nies, u fi ]mien qasir mijiet ta’ studenti, jg[addu
Dehra mill-isba[ tal-Port tal-Im;arr f’G[awdex li b[al dan i]-]mien tas-sena jilqa’ fih eluf kbar ta’ Maltin u barranin li j]uru G[awdex g[al skop ta’ vaganza
u jirfsu ta’ kuljum minn fuq dan il-weraq, u allura ssaltan sintina s[i[a iktar u iktar issa li ninsabu resqin lejn nofs Awwissu u xi taqliba tal-arja ma tonqosx flimkien ma’ xi [alba xita. Tinsewx xi jg[id il-qawl Malti: ‘F’Awwissu l-ba[ar tibda tisma’ [issu!’ U dan l-inkonvenjent u dan id-dwejjaq kollu jista’ jisparixxi f’[akka t’g[ajn kieku dDipartiment tal-Agrikultura kellu jibg[at xi ]ew; [addiema esperti milli g[andu u ju]aw sewwa l-imqass ta]-]abra. Imma din il-bi//a xog[ol trid issir b’mod regolari u mhux g[ax qed nikteb jien illum. Nissu;;erixxi lis-Surmast il;did li naf kemm i[obb l-affarijiet sewwa, biex ji;bed l-attenzjoni tad-Dipartiment kon/ernat kull meta jara li s-si;ra qed ter;a’ tibda tabbu]a mis-setg[a li ttiha Ommna n-Natura. Ma na[sibx li hu l-ka] li ntajru s-si;ra minn postha g[ax din taf iservi ta’ kenn matul is-sig[at s[an tax-xemx matul is-sajf, imma li nie[du [siebha sew, iva! Programm ta’ kon;estjonijiet bit-traffiku Innutajt ukoll li sa fl-a[[ar, wara tant ;img[at u xhur, issa
Imma f’G[awdex a[na ta’ spiss g[al raxxa b]ar nitilfu l-borma. {dejn din il-funtana wie[ed jista’ jilma[ si;ra kbira li ta’ kuljum twaqqa’ g[add kbir ta’ weraq...
Joe M. Attard emarjos@hotmail.com
fejn San Fran;isk, fil-Belt Victoria, ;iet solvuta l-problema tat-traffic jams li kienu jin[olqu ta’ kull darba li xarabank tkun ;ejja minn Triq Nerik Mizzi u tkun trid tin]el g[all-bus terminus. Bis-sistema tat-traffic lights il;odda issa bdiet issaltan il-pa/i u l-volum tat-traffiku ;ie [afna g[an-normal f’din ix-xaqliba tarRabat. Jg[idu sew l-Ingli]i, li where there is a will there is a way! Ma niddejjaqx ng[id prosit lillMinistru g[al G[awdex Anton Refalo li malli sab saqajh, millewwel ta attenzjoni lil din ilpjaga li kienet ilha mag[na xhur
s[a[ u milli nista’ nifhem se jkompli jie[u [sieb fost [wejje; o[ra l-Belt Victoria. Nissu;;erilu jin]el sa Villa Rundle (u jg[addi wkoll mnejn il-playing field li tinsab fi stat mi]erabbli!) illum qabel g[ada u jara jirmedjax ftit l-ittri ta’ fuq illapida li tfakkar il-ftu[ mill-;did ta’ dan il-;nien pubbliku g[ax bosta minnhom qed jisparixxu effett tax-xemx, xita u elementi o[ra tat-temp li ma ja[firha lil [add. ?ert li dan il-Gvern japprezza x-xog[ol li g[amel ilGvern ta’ qablu. Dan il-;nien dawn il-jiem ikun mimli daqs bajda bin-nies igawdu l-Wirja Annwali u Agrarja li g[andha ’l fuq minn mitt sena li ssir b’rabta mal-festa tal-Assunta. L-G[id tal-Assunta
G[al snin twal kont inkun mistieden nippre]enta l-g[odwa li fiha l-President ta’ Malta kien
iqassam il-premjijiet lillparte/ipanti imma kif inbidel ilGvern tal-;urnata ma sej[ulix iktar! Intant, biex tissewwa laffari ta’ dawn l-ittri, ma tridx flus u spejje] imma pinzell f’idejn fini u rieda li l-[a;a ssir! B[alissa beltna tinsab liebsa llibsa tal-festa u t[ejji g[all-G[id tal-Assunta u proprju l-{add li g[adda fil-Knisja Katidrali sar il[ru; tal-istatwa min-ni//a. Il-poeta G[awdxi Dun :or; Mercieca g[amel b[alma jag[mel kull Awwissu: kiteb poe]ija lill-Assunta imma din issena ma qrahiex hu g[ax ma kienx jifla[ imma qabbad lil :or; Mercieca ie[or biex jaqrahielu. Jien stajt insegwi kollox millkumdità ta’ dari permezz ta’ Radju Katidral. Lil [abibi l-poeta nawguralu fejqan s[i[ u ta’ malajr. g[al pa;na 17
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’Awwissu, 2014
17
G{AWDEX
Dehra mill-isba[ tal-:gantija – post li bla dubju ta’ xejn jirrakkonta eluf ta’ snin ta’ storja...
G[awdex kalamita g[al eluf ta’ Maltin u turisti l-aktar f’dan i]-]mien tas-sena Awwissu ]mien l-g[asir
minn pa;na 16 Fl-aqwa tal-ista;un tal-festi :ejjin, ;ejjin u l-festi
qed jitgerbu ;mielhom imma jidher li ne]lin tajjeb mal-poplu tag[na. L-ewwel ftit setg[u batew xi ftit billi [afna nies baqg[u ;ewwa jsegwu l-log[biet tal-ballun tatTazza tad-Dinja – din storja ta’ kull erba’ snin. }gur li l-Kappillan ta’ Ta’ Ker/em u dawk ta’ madwaru ma [adux gost b’din l-istorja, waqt li l-pur/issjoni kienet barra blistatwa tal-Madonna tas-Sikors, kienet g[addejja l-finali! Imma ]gur li l-festi huma ta’ attrazzjoni wkoll g[all-barranin u ji;bdu wkoll bosta mill-emigranti tag[na li jag[]lu dan i]]mien s[un tas-sena biex ji;u j]uru lill-qraba tag[hom. Dan l-ista;un festiv ;ab fostna wkoll ]ew; relikwi sbie[; dik ta’ San Lawrenz u o[ra ta’ San :or; li ;ibdu folol biex
Ix-xemx issajjar it-tadam li b[alissa qed jinqata’ g[all-kunserva u jekk tg[addi mnejn Magro Bros fix-Xewkija, b[alissa tara attività s[i[a jarawhom u jitolbu quddiemhom. Tista’ tg[id kull festa tippubblika wkoll xi ktieb dwar il-festa, ir-ra[al, il-patrun#a, l-istorja, u [afna jkunu dawk li jfittxuhom u ji;bruhom. L-importanza ta’ festi //elebrati bi prudenza Il-festa ti;;enera wkoll
ilkummer/ u mag[ha jgawdi kul[add. L-importanti li ma nqeg[dux il-karrettun qabel i]]iemel u allura naraw li l-ewwel nattendu g[al tant funzjonjiet sbie[ li jsiru fil-knisja matul iljiem ta’ qabel, u wara mbag[ad [alli nattendu g[ad-dimostrazzjoni u l-mar/i ferrie[a u briju]i flimkien mal-log[ob tan-nar li g[andu jittie[ed bis-serjetà fil-
preparazzjoni u l-[ruq tieg[u. Il-qofol tal-festa jibqa’ dejjem il-pur/issjoni bl-istatwa titulari ddur fuq l-ispallejn (dik ta’ San :or; fil-Belt Victoria qed tag[laq 175 sena) flimkien mannoti tal-banda. Sewwa li wie[ed i]ejjen u jixg[el il-gallerija jew tieqa mnejn tg[addi l-;emg[a tal-Monsinjuri u l-vara biex b’hekk nuru fil-bera[ l-im[abba u l-g[o]]a tag[na lejn il-patrun#a tal-belt jew ra[al fejn ng[ixu! G[awdex mog[ni b’bajjiet sbie[ Sieg[a l-ba[ar f’dan i]-]mien tas-sena hija wkoll mixtieqa minn bosta meta s-s[ana tag[mel tag[ha, imma dan ma jfissirx li tg[addi sig[at twal fix-xemx qawwija.
Tkun [a;a f’postha u tajba li bejn il-11am u t-3pm wie[ed jevita r-ra;;i diretti tax-xemx g[ax dawn ma jag[mlux ;id u li ju]a ]jut jew ingwenti adattati fuq il-;ilda. Jekk imbag[ad ilbram jippermetti, g[awma tag[mel tajjeb u hija e]er/izzju tajjeb [afna g[all-;isem. U toqog[dux ta[sbuha wisq biex taqb]u qab]a l-ba[ar. Ix-xemx issajjar it-tadam li b[alissa qed jinqata’ g[al kunserva u jekk tg[addi mnejn Magro Bros fix-Xewkija, b[alissa tara attività s[i[a. B’ri[et hekk dawn i]-]ew;t a[wa – Michael u John – i[addmu mag[hom numru sabi[ ta’ G[awdxin waqt li jixtru ming[and [utna l-Maltin kwantitajiet kbar ta’ tadam.
Qawl Malti ie[or jg[id li
‘f’Awwissu l-g[eneb i[allik tmissu’ u fil-fatt dan kollu minnu g[ax hekk kif tixref mill-abitat ’il barra tibda tara g[elieqi s[a[ tad-dwieli li jipprovdu nbid bnin u tajjeb li jag[qad fuq id-dufrejn! Niftakarni ta’ tfal li konna,
konna mmorru fi Triq Providenza fil-Belt Victoria fejn kienet tg[ix il-familja talAr/isqof Mercieca, (‘TalMewta’ kienu jsibuhom) li kienu jag[sru l-g[eneb, fejn kienu j[ottu l-g[eneb, biex jag[tuna xi ferg[a g[eneb. Dak i]-]mien g[adda u tar u minn fuq l-Ar/isqof g[adda [afna ]mien; minn hawn insellmulu fil-Belt Siekta u nixtiqulu sa[[a u g[omor! Nittama li ma tbeg[idniex wisq mill-isem ta’ din il-kitba imma l-kliem b[a/-/irasa; [a nieqaf hawn mela. Ner;g[u niltaqg[u jekk jag[tina /ans l-editur!
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
18
INTERVISTA
Luke Agius (Lulu) b’su//ess re/enti bid-diska ‘Letter 25’ Clinton Sammut clinton.sammut@media.link.com.mt
{afna jg[idu li l-mu]ika, irrispettivament mill-istil jew ittip tag[ha, hi lingwa internazzjonali li kul[add jasal biex jifhem minkejja d-differenzi fillingwi mitkellma. Forsi bniedem ma jasalx biex jifhem il-lirika tag[ha u dak li l-kantant qieg[ed jg[id jew jixtieq iwassal, i]da ]gur li l-[oss u r-ritmu jg[inek t[oss sensazzjonijiet differenti u b’hekk biss ukoll tista’ tasal biex tg[id hix mu]ika tajba jew le. Forsi g[alhekk [afna millavvenimenti internazzjonali fosthom dawk li jridu jwasslu messa;;i varji lis-so/jetà biex jinqatg[u l-gwerer jew lin;ustizzji jag[]lu xi tip jew ie[or ta’ mu]ika biex iwasslu lmessa;; filwaqt li jg[aqqdu lillpopli u lill-;nus tad-dinja flimkien b[ala front wie[ed. Ma ninsewx ukoll li hemm diversi okka]jonijiet madwar iddinja inklu] f’pajji]na li fihom isiru serati differenti, fejn kantanti jikkompetu flimkien fuq skala nazzjonali u finalment irrebbie[ imur jirrappre]enta lillpajji] tieg[u internazzjonalment. Ma mmorrux ’il bog[od [afna biex insibu e]empju g[aliex nistg[u nsemmu l-Eurovision Song Contest u l-Junior Eurovision Song Contest, li se jsir f’pajji]na. Matul is-snin rajna diversi personalitajiet Maltin jimir[u fixxena tal-kant lokali. U[ud saru popolari immens mag[na i]da o[rajn qed jimxu din il-mixja filwaqt li jkomplu jferr[una bilmu]ika li jipprodu/u matul ixxhur. Illum [adt l-opportunità biex inlaqqag[kom ma’ wie[ed millmu]i/isti u kompo]ituri Maltin, Luke Agius, mag[ruf b[ala ‘Lulu’, li minkejja l-età ]ag[]ug[a tieg[u, qieg[ed jag[mel diversi su//essi fix-xena lokali Maltija, tant li wa[da milla[[ar diski li pprodu/a kienet fi/-charts lokali b[ala wa[da mill-aktar tliet diski li ndaqqu flistazzjonijiet lokali. Lil Lulu nippre]entahulkom b[ala persuna affidabbli [afna, xi [add li l-burdata tieg[u tvarja skont il-;urnata, determinat i]da fuq kollox emozzjonali u l-emozzjonijiet ftit jaf kif ja[bihom. Meta l-mu]ika da[let f’[ajtu
Lulu g[andu 22 sena u ltaqa’ mal-mu]ika meta kien jattendi liskola sekondarja, meta b[al
Luke Agius, mag[ruf a[jar b[ala Lulu
[afna studenti o[ra, kien jie[u sehem fil-kun/ert annwali taliskola f’Jum il-Premjazzjoni. Waqt dawn l-avvenimenti Lulu kellu l-opportunità jesperimenta b’diversi strumenti u l-[a;a kif jg[id hu stess bdiet tog[;bu u ried jimra[ f’dak il-qasam. Din l-esperjenza da[let sew fih tant li fi ftit ]mien beda jistaqsi lil [afna minn s[abu dwar l-istrumenti li huma jdoqqu u g[amel ftit ri/erka fuq l-internet u minn materjal ie[or, u Lulu beda jie[u xi lezzjonijiet fil-mu]ika b[ala lbidu tieg[u f’dan il-qasam. Illum il-;urnata Lulu jifforma parti minn grupp ta’ erba’ mu]i/isti o[ra, ilkoll spe/jalizzati f’diversi oqsma fid-dinja talmu]ika. Mistoqsi jekk kienx hemm fattur partikulari li ;ieg[lu j[obb ilmu]ika aktar minn, forsi, dixxiplina sportiva jew passatemp ie[or, Lulu jistqarr li “permezz tal-mu]ika jien in[ossni aktar komdu nesprimi ru[i u dak li n[oss.” Lulu hu bniedem emozzjonali [afna, dak li ji;ri ta’ kuljum madwaru j[alli impatt fuqu, b[al kull wie[ed u wa[da minna, i]da minkejja li forsi ma jsibx kliem g[al f’dak il-[in partikulari, permezz tad-diski u l-lirika tieg[u jasal biex iwassal il-messa;; tieg[u b’mod ie[or. Fil-fatt, g[alkemm [afna ja[sbu li din hi kwalità li ssibha
Lulu jappella li]-]g[a]ag[ biex ma jaqtg[ux qalbhom, jibqg[u jipprattikaw u jesperimentaw sakemm isibu l-istil tag[hom u jibqg[u jimir[u fih f’kull kantant jew mu]i/ist, filverità dan mhux il-fatt. Din hi kwalità li titwieled mieg[ek jew ti]viluppa meta persuna tkun qed tikber. Mu]i/isti b[al Lulu li jesprimu lilhom infushom bilmu]ika mhumiex l-istess b[al dawk li jiktbu l-mu]ika u l-lirika biex ibig[uha biss u daqshekk. Ir-rabta bejn il-mu]i/ist u ddiska fi]-]ew; xenarji hi differenti. F’wie[ed hemm rabta emozzjonali u intima mad-diska, filwaqt li fix-xenarju l-ie[or lunika rabta hi dik kummer/jali. Lulu g[andu ]ew; stili ta’ mu]ika li huma g[al qalbu. Primarjament insibu l-istil rock u dak klassiku. Dan tal-a[[ar jikkonsisti f’mu]ika marbuta ma’ Chopin u Beethoven, li ]gur li wie[ed xi darba jew o[ra sema’ xi kompo]izzjoni minn tag[hom. L-esperjenza
Kull kantant jew mu]i/ist jaspira li xi darba mhux biss jie[u sehem f’diversi festivals fix-xena lokali i]da anke possibbilment imur jag[mel xi prestaz-
zjoni barra minn Malta. Fil-fatt Lulu di;à kellu esperjenza barra minn xtutna, u jiddeskriviha b[ala wa[da unika. Din l-esperjenza saret f’Venezja fejn hu kellu sieg[a ta’ prestazzjoni quddiem pubbliku barrani. Fil-fatt f’pajji]na hu [a sehem f’diversi festivals lokali u anke fuq ba]i frekwenti, tant li l;urnata g[al Lulu hi mimlija daqs bajda, i]da ]gur li s-sagrifi//ji li g[amel u li qed jag[mel, qed i[allu l-frott mixtieq. B[ala stil, Lulu jistqarr li hu marbut [afna ma’ dak tal-akustika, li permezz tieg[u l-band taqbad mu]ika tal-img[oddi jew re/enti u jbiddluha b’tali mod li tkun stil ori;inali tag[hom i]da fl-istess [in tappella aktar g[alludjenza li jkollhom. Ma’ dawn id-diski, Lulu jintrodu/i u jsemma’ l-mu]ika l-;dida tieg[u. ‘Letter 25’
Pre]entement Lulu flimkien ma’ Lyndsay Pace, wa[da millaktar kantanti b’talent kbir fil-
g]ejjer Maltin, [admu diska ;dida bl-isem ta’ ‘Letter 25’. Fi kliem Lulu, din “tirrappre]enta stadju f’[ajti li kont g[addej minnu, perjodu li kull persuna tg[addi minnu fil-[ajja spe/jalment fuq livell emozzjonali.” Din id-diska [adet [afna [in biex issir, b’mod spe/jali fejn kellu jsir xi tibdil kemm fil-lirika kif ukoll fil-mu]ika. Tibdiliet li jkunu ne/essarji u li kull diska tg[addi minnhom, biex il-prodott finali li jitwassal lilna l-udjenza jkun ta’ kwalità g[olja. U fil-fatt hekk ;ara tant li lprodott finali ta’ ‘Letter 25’ ni]el g[asel mal-pubbliku ;enerali tant li llum qed tindaqq fuq kull stazzjon tar-radju f’Malta u G[awdex. Kien hemm ukoll mumenti meta ‘Letter 25’ kienet fost lewwel tlieta fil-klassifikazzjoni tal-PRS, li din ba]ikament tfisser, kemm-il darba nstemg[et fuq ir-radjijiet Maltin. Lulu b’umiltà stqarr li kien sodisfatt b’dan issu//ess. Biex nifhmu a[jar x’wie[ed jistenna li jisma’ u jifhem minn ‘Letter 25’, tlabna lil Lulu jispjegalna x’inhuma l-elementi ba]i/i f’din id-diska. B’g[ajnejh i[arsu fit-tul, Lulu spjega li ‘Letter 25’ turina “adolexxenti li g[addej minn fa]i ta’ w;ig[ marbut ma’ relazzjoni u li qed jag[mel dak kollu li jista’ biex iqum fuq saqajh u jimxi ’l quddiem fil-[ajja”. Din ma kinitx l-ewwel esperjenza li diska li fiha [a sehem Lulu tkun wa[da minn ta’ quddiem fil-PRS. Id-differenza din id-darba hi li minflok kien mu]i/ist biss u daqshekk, din iddarba impenja ferm aktar ru[u kemm fil-kompo]izzjoni tal-lirika kif ukoll fil-mu]ika. Prodott li kif ng[idu, [are; mill-qalb. F’din id-diska hemm diversi elementi mu]ikali fosthom ilkitarra u l-pjanu, ]ew; strumenti li Lulu ilu madwar tmien snin idoqq. L-ewwel strument li daqq kien il-kitarra i]da bi]-]mien skopra l-pjanu tant li tg[allmu tajjeb [afna. Mistoqsi liema jippreferi, Lulu jg[id li din il-mistoqsija qatt ma [aseb dwarha i]da [afna drabi dan kollu jiddependi mill-burdata tieg[u u fuq kollox, mill-istil ta’ mu]ika li jkun qieg[ed idoqq jew jikteb. Fil-[ajja jkollok /irkustanzi meta jkun hemm mumenti li fihom trid tu]a l-kitarra u mumenti o[ra li fihom trid tu]a lpjanu. g[al pa;na 19
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu 2014
19
INTERVISTA
“G[alija l-mu]ika hi mod kif nesprimi dak li n[oss u tag[tini fer[ kbir” – Lulu Agius minn pa;na 18 Finalment, diska tajba g[andha
tkun akkumpanjata minn video mu]ikali tajjeb, u ‘Letter 25’ g[andha dan l-element ukoll, tant li diversi persuni fa[[ruh. Jekk wie[ed jixtieq jara dan il-video mu]ikali jista’ jid[ol fis-sit elettroniku tal-Youtube u jikteb ‘Letter 25’. Ambizzjonijiet g[all-futur
Twe;iba li laqtitni ferm kienet dik relatata mal-ambizzjonijiet futuri tieg[u fil-qasam mu]ikali. It-twe;iba li ng[atajt ma kinitx dik li wie[ed jistenna. Lulu stqarr, “irrid li nkompli nimxi f’din il-linja i]da mhux biss g[as-su//essi, i]da biex ilmu]ika tkompli ttini l-fer[ li qed tag[tini b[alissa.” Lulu kompla jg[id li “l-gost tieg[i hu li nkompli na[dem ma’ diversi kantanti o[ra b[alma di;à qieg[ed nag[mel b[ala session musician ma’ Julie Pomorski, Jessika Muscat u Lyndsay Pace u mal-band ta’ Josef Camilleri blisem ta’ Xarulu.” Mill-informazzjoni li stajt nikseb, mhux mog[tija minn Lulu, jidher li din il-band Xarlulu, qed tikseb su//ess kbir fost l-udjenza Maltija, tant li fledizzjoni li g[addiet tal-Beer Festival, dawn taw prestazzjoni quddiem il-pubbliku pre]enti u ng[ataw applaws mill-isba[. Minkejja li dan kollu jfisser sagrifi//ji kbar g[al Lulu, hu mhux se jaqta’ qalbu u lest li jibqa’ determinat tul din il-mixja g[aliex meta ja[seb fil-fer[ li jikseb minn dan kollu, is-sagrifi//ju hu vallapena. Rigward jekk g[andux ixxewqa li jie[u sehem filEurovision, Lulu ]vela li ‘Letter 25’ kienet miktuba u ma[suba biex tindaqq fil-konkors talEurovision, i]da fuq de/i]joni personali rrifjuta li jag[mel dan. Dan g[aliex hu ma riedx li jkun hemm furur fl-ewwel ftit ;img[at dwar din id-diska, imbag[ad tmut fuq ommha wara li jg[addi l-Eurovison. Hu xtaq li din id-diska “tibqa’ [ajja u tibqa’ twassal messa;; tul i]]mien kollu u mhux tintrabat ma’ avveniment partikulari u daqshekk.” I]da g[all-mistoqsija jekk din is-sena hux se jie[u sehem, Lulu bi tbissima qalli li l-[sieb tieg[u hu li jie[u sehem, i]da jekk hux b[ala kompo]itur jew mu]i/ist g[adu kmieni biex wie[ed jg[id.
Wa[da mis-sessjonijiet li Lulu jkollu f’diversi stabbilimenti Maltin, fejn qieg[ed idoqq il-kitarra, strument ferm g[al qalbu
Hemm il-[sieb li fil-futur Lulu jie[u sehem fil-Malta Eurovision Song Contest, i]da jekk hux b[ala mu]i/ist jew kompo]itur g[adna rridu naraw Opportunitajiet lokali u l-edukazzjoni Lulu b’sodisfazzjon jg[id
li lopportunitajiet lokali permezz tad-diversi festivals li qed ji;u organizzati, qed jikbru i]da xorta jonqos [afna xog[ol xi jsir spe/jalment li jing[elbu l-problemi biex wie[ed jag[ti prestazzjoni b[al xi gig quddiem il-pubbliku. Dan iwassal biex tkun prattikament impossibbli biex persuna Maltija tg[ix minn fuq il-mu]ika b[ala kantat jew kompo]itur. Luniku mod kif wie[ed jista’ jg[ix mill-mu]ika g[al Lulu hu li wie[ed jg[allem il-mu]ika. Aspett importanti hu li Lulu, b[ala professjoni, hu gradwat b[ala g[alliem tal-kindergarten, g[alhekk ma stajtx nonqos milli nistaqsih x’rabta hemm bejn ilmu]ika u t-tfal u x’;id jista’ jo[ro;. Lulu jirrakkonta li ilu ftit ]mien mhux [a]in jesperimenta bil-mu]ika fil-klassijiet, u j[ossu ffortunat li kellu g[alliema li inkora;;ewh ikompli b’dan. Hu ra progress u entu]ja]mu kbir fost it-tfal meta dawn jippruvaw idoqqu u jitg[allmu permezz tal-istrumenti u l-mu]ika. Ma jonqosx li Lulu jg[allimhom
jag[mlu strumenti b’materjal ri/iklabbli u permezz tag[hom jag[mlu l-mu]ika tag[hom flimkien f’diversi sessjonijiet partikulari. Is-sodisfazzjon ta’ Lulu hu li permezz ta’ dan qed nindukraw kultura mu]ikali fost it-tfal li ’l quddiem jibdew japprezawha aktar. Fil-fatt ja//enna li sa 10 snin ilu meta kont tistaqsi lil xi Malti dwar x’band Maltija j[obb jisma’, kien isemmilek biss ilband le;;endarja Wintermoods jew Screamdaisy u xejn aktar. Illum il-mentalità nbidlet u lpubbliku Malti sar i[obb jisma’ diski minn bands lokali u jsegwiwhom kull fejn imorru, u dan hu ta’ kura;; g[al dawn il-kantanti u mu]i/isti biex ikomplu jimxu ’l quddiem fil-karriera tag[hom. Fil-fatt, fil-kummenti konklu]ivi tieg[u Lulu jappella li]-]g[a]ag[ “biex qatt ma jaqtg[u qalbhom, jien stess kelli ma nafx kemm-il band meta kont ]g[ir, i]da ma]-]mien tibda titg[allem ma’ min hu ideali li ddoqq u min le, i]da fl-istess [in tkabbar l-esperjenza biex issib listil tieg[ek u tferra[ lill-pubbliku ;enerali.”
Lyndsay Pace, kantanta fost l-aqwa li g[andna f’pajji]na, u wa[da mill-kollegi li mag[hom ja[dem Lulu
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
20
TV#RADJU
05>30 06>00 08>00 08>05 09>00 09>05
Ru]arju Radio 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Mu]ika bla kummenti Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 Newsdesk 17>00 A[barijiet 17>55 Avvi]i tal-Mejtin 18>00 A[barijiet 18>30 Lejliet Sajfin 20>30 Waqtiet 21>30 Flashback 22>30 Il-Mixja lejn l-Indipendeza 23>00 Newsdesk 00>25 Mu]ika tul il-lejl www.radio101.com.mt
Dejjem Tieg[ek Becky – Net Television, 22:00
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
06:10 - Good Luck Charlie 06:35 Good Luck Charlie 06:55 - Good Luck Charlie 07:20 - Win, Lose or Draw 07:45 - Dog With a Blog 08:05 - Dog With a Blog 08:30 Good Luck Charlie 08:55 - Good Luck Charlie 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - The Suite Life on Deck 10:05 - That’s So Raven 10:25 - That’s So Raven 10:50 - A.N.T. Farm 11:15 - A.N.T. Farm 11:35 Good Luck Charlie 12:00 - Good Luck Charlie 12:25 - Jessie 12:45 Jessie 13:10 - Austin & Ally 13:35 Win, Lose or Draw 14:00 - Gravity Falls 14:25 - Gravity Falls 14:45 African Cats 15:10 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 15:35 - Austin & Ally 16:00 - I Didn’t Do It 16:20 - Jessie 16:45 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 17:10 Liv & Maddie 17:30 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 17:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:20 - Violetta 19:05 Liv & Maddie 19:30 - Jessie 19:50 Dog With a Blog 20:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 20:40 - Austin & Ally 21:00 - Good Luck Charlie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 Shake It Up! 22:10 - Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 - The Hive 23:50 - Art Attack Nickelodeon 06:15 - The Fairly OddParents 06:40 - The Fairly OddParents 07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 SpongeBob SquarePants 08:20 Dora the Explorer 08:45 – Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 – Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 The Penguins of Madagascar 22:35 The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly 23:25 – iCarly 23:50 -
Victorious
Jim Jam 06:05 - Monkey See, Monkey Do 06:15 - Barney & Friends 06:45 Angelina Ballerina 07:00 - Nouky & Friends 07:05 - Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:40 - Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:10 - Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Woody Buddies 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 - Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 Shapes 13:40 – Kipper 13:50 Gazoon 13:55 - Woody Buddies 14:00 - Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 – Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Connie the Cow 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 Angelina Ballerina 21:00 - Jakers:
The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 – Rubbadubbers 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Woody Buddies 23:40 What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea? 23:50 - Barney & Friends
Ta’ omm li hi, Anne tipprova tifta[ g[ajnejn Becky li trid lil Sean biss g[ax qabel ma setg[etx tie[du u mhux g[ax t[obbu, u li g[alhekk se jiddispja/iha li se titlef ra;el b[al James meta jkun tard wisq. Louis se ji]boxxla ming[ajr Carol u t-tfal id-dar u g[alhekk ju]a lil Elaine b[ala nassa. B[as-soltu Cecile dejjem tivvinta xi wa[da u miskin Martin jispi//a jbati l konsegwenzi hu. F’daqqa wa[da Sabrina qed t[ossha ma tifla[x! Edmea til[aq salib kul[add u g[alkemm dak li tg[id ma jkunx ta’ importanza partikulari, i]omm lil kul[add a;;ornat daqs l-a[barijiet. Vince hu ra;el ta’ ftit kliem u ma j[obbx jag[ti kunfidenza imma qalbu tajba. Sera g[andha b]onn tmur Marsaxlokk u ji;i g[aliha Zak...tg[id kienet idea tajba li tg[id lilu? TVM
07:00 – A[barijiet 08:00 – Kids Detective 08:30 – Xplahhmalhajt 08:45 – Labrats 09:15 Xplahhmalhajt 09:30 – Venere 10:00 – Taht l-art 10:30 – Millma[]en tal-festi 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – Madwarna 12:40 – Bijografiji 13:30 - Teleshopping 14:40 – Zafira 15:20 – It-Triq 15:30 - Kids Detective 16:00 – A[barijiet 16:05 – Xplahhmalhajt 17:05 – Teleshopping 18:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 18:10 – Madwarna 18:40 - bijografiji 20:00 – A[barijiet 20:45 – Katrina 22:30 – Rajtx ma Rajtx. TVM 2
07:00 – Euronews 08:00 – A[barijiet 09.00 – Paq paq motor sports 09:30 – Mill-ma[]en tal-festa 10:00 – Luxdesign 11:00 – American idol 14:00 – Storjagrafija 14:30 – Wedding battle 15:15 – Mixja ta’ Poplu 16:15 – Mattia 16:45 – Paq Paq Motor Sports 17:15 – Swim up 17:45 – Madwarna 18:15 - Venere 18:45 – Mr. Fisherman 19:30 Bijografija 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Rockastra 21:40 – Headline News 22:15 – Chicago. Film 23:00 – News in English One
07:30 - ONE News 07:45 – Indigo 09:30 - ONE News 09:45 – Telebejg[ 11:00 – Sajf 12:30 - ONE News 12:40 – Telebejg[ 13:40 - Ilklikka 14:40 - Midinbin15:30 – Filk/ina ma’ Malcolm 16:00 – Aqrali Stroja 16:20 - Telebejg[ 17:30 ONE News 17:40 - Indigo 19:30 ONE News 20:20 – Identita 20:45 Tfesfisa 21:50 – The Thursday night project 22:30 - Maskra 23:30 - ONE News Smash
07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi
16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:50 -Foreign news 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Documentary 20:30 – Il-Parlament tal-poplu 21:30 – CNI 22:00 – A[barijiet 22:30 Motordrome. Raiuno
06:45 - Unomattina Estate (jinkludi t-Tg 1 u r-rapport tat-temp) 11:20 Don Matteo 6 13:30 – Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:05 - Soap Legàmi 14:50 - Capri 16:50 Parlamento Telegiornale 17:00 - TG 1 17:10 - Che tempo fa 17:15 – L’amore nella terra dei contrasti. Film 2009 18:50 - Reazione a Catena 20:00 – Telegiornale 20:30 - Techetechetè - Vive la gente 21:20 Superquark 23:40 - Overland 15 00:35 - TG1 Notte 01:05 - Che tempo fa 01:10 - Sottovoce Raidue
06:10 – |Dance 06:55 - The lying game 08:20 - Le Sorelle McLeod (TF) 09:45 - Pasión Prohibida 10:30 - Tg2 Insieme Estate 11:20 Il nostro amico Charly 12:10 - La nostra amica Robbie 13:00 - TG2 Giorno 13:30 - E...state con Costume 13:50 - Medicina 33 14:00 – Il dolce profumo del male. Film 2009 15:40 - Senza traccia (TF) 16:20 – Guardia costiera 17:50 - TG 2 Flash L.I.S. 17:48 - Meteo 2 17:50 - TG Sport 18:15 - TG 2 18:45 - Rex 20:30 - TG2 20.30 21:00 - LOL :-) 21:10 –King & Maxwell (TF) 22:50 – Beauty and the best 23:35 - TG 2 23:50 - Razza Umana Magazine 00:40 – Mode 01:10 – Rai Parlamento 03:10 - TG 2 Eat Parade 03:25 - Videocomic Raitre
08:00 - Agorà Estate 10:10 – Cinema d’oggi 10:20 – il diretto d’amare. Film 1972 12:00 – TG3 12:15 - La Signora del West 13:05 Kilimagiaro album 13:10 - Il tempo e la Storia 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 – TG3 14:49 - Meteo 3 14:50 – T GR Piazza Affari 14:55 - TG3 LIS 15:00 – Terra nostra 15:45 – La mia
legge. Film 1973 17:50 - Geo Magazine 2014 19:00 – TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 – Blob 20:10 - Ai confini della realtà 20:35 - Un posto al sole 21:05 – Potiche - la bella statuina. Film 2010 23:00 - TG Regione 23:40– I dieci comandamenti 00:30 – Rai cultura 01:00 - La Musica di Raitre 02:00 - Fuori Orario. Canale 5
07:54 – Traffico# Borse e monete# Meteo.It # Tg 5 08:45 – Le Ali di Katja. Film 1999 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # meteo.It 13:41 – Beautiful 14:40 – Uomini e donne e poi 16:10 – Rosamunde pilcher: il tesoro nascosto. Film 2006 18:15 – Cuore ribelle 19:10 – Il Segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint estate 21:10 – The face of love. Film 2013 23:20 – La cortigiana 01:30 – Tg 5 # Rassegna # Meteo.It. 02:00 – Paperissima sprint Italia 1
06:45 – Xena 07:40 – Supercar 09:35 – A team 11:30 – Human target 12:25 – Studio apert # Meteo.I 13:02 – Sport mediaset 14:05 – I Simpson 14:30 – Futurama 15:00 – Pretty little liars 16:40 – The O.C. 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 – CSI: scena del crimine 21:10 – Transporter – the series 23:15 – True justice – L’angelo della morte. Film 2012 01:05 – Fight one 01:55 - Sport mediaset. Rete 4
07:20 – Miami vice 08:15 – Distretto di polizia 10:45 – Ricette all’Italiana 11:30 - Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Renegade 13:45 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:35 – Due settimane inun’altra citta. Film1961 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Ieri e oggi in TV 19:55 - Tempesta d’amore 20:30 – Il segreto (TN) 21:15 – Abbronzatissimi. Film 1991 23:40 – Abbronzatissimi 2 – un anno dopo. Film 1993 01:10 – Tg 4 Night news 01:40 – La moglie in bianco... l’amante al pepe. Film 1980.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
21
TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:00 – Drama 09:00 – Drama 10:00 – Bejnietna l-[bieb 12:00 – Teleshopping 13:00 – F Living magazine 16:00 – Teleshopping 20:30 – Arkivji tan-nies 21:30 – Nintrefa ‘l fuq 22:30 – F Living show 01:30 –
Teleshopping Xejk 07:30-
Just for laughs 07:45 – Total request show 09:45 – Football daily 09:50 – Shout out 10:00 – Love & Romance 10:45 – Telemarket deals 11:45 – Just for laugh 12:00 – Frux#kontra r-ri[ 13:30 – The 80’s 14:00 – Golden oldies 15:00 – The 90’s 16:50 – Shout out 17:45 – Maltese music 20:00 – Just for laugh 20:30 – Frux 21:55 – Football daily 22:00 – Xi [lomt 23:00 – Local issues 23:45 – Telemarket deals Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Amazing Race 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - VEEP 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Dallas 17:15 – Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 – Glee 20:30 – Suburgatory 21:00 Supernatural 21:45 - True Blood 22:45 - The Mentalist 23:30 - Chicago Fire 00:15 - Spartacus 01:15 - Suits Go Stars 07:10 - Epic 08:50 - White House Down 11:00 - Parks & Recreation 11:45 - Jurassic Park: The Lost World 14:00 Jack the Giant Slayer 15:50 – Philadelphia 18:00 - The Ghost 20:15 The Big Bang Theory 21:00 - Damsels in Distress 22:35 - Tower Heist 00:20 The Hunt 02:15 - Parks & Recreation 02:35 - White House Down 04:45 - The Big Bang Theory 05:30 - The Ghost 07:35 - CLOSE Mediaset Italia 06:15 - Caro maestro 07:00 - Casa Vianello 07:30 - Casa Vianello 08:00 Non e la Rai 09:20 - Nonno Felice 09:45 - I Cesaroni IV 10:25 - Torte D’Autore 10:50 - La sai l’ultima? 11:01 - La sai l’ultima? 11:15 – Centovetrine 11:40 - Uomini e donne 12:50 - Avanti un altro 13:40 - Vivere III 14:05 - I
Cesaroni II 15:00 - Casa Vianello 15:25 - Casa Vianello 15:50 - Carabinieri 16:40 - Ricette all’Italiana 17:10 Forum 18:35 - Centovetrine 19:00 TG5 19:35 - I Cesaroni II 20:35 - Le tre rose di Eva 21:25 - Uomini e donne 22:25 - Colorado 23:20 - Vite In Apnea 23:45 - Torte D’Autore BBC enterainment 06:00 - Show Me Show Me 06:25 - 3rd & Bird 06:35 – Teletubbies 07:00 Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 - Show Me Show Me 07:40 - 3rd & Bird 07:50 - Teletubbies 08:15 - The Weakest Link 09:00 - Absolutely Fabulous 09:30 - Come Fly with Me 10:00 – EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 - Emma 11:50 - Starlings 12:40 Absolutely Fabulous 13:10 - Absolutely Fabulous 13:40 - Come Fly with Me 14:10 - EastEnders 14:40 - Doctors 15:10 – Emma 16:05 - Starlings 16:55 - Absolutely Fabulous 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 – Doctors 19:10 - Emma 20:05 - Silk 21:00 - Waking the Dead 21:50 Absolutely Fabulous 22:20 - Absolutely Fabulous 22:50 - The Office 23:20 The Office 23:50- Live at the Apollo TCM 06:00 -
Jailhouse Rock 07:35 - Hotel Paradiso 09:20 - The Sandpiper 11:15 The Outriders 12:45 - North by Northwest 15:00 - Somebody Up There Likes Me 16:50 - Adventures of Don Juan 19:20 - The Rounders 21:00 Shaft 23:00 - House of Wax MGM Channel 06:25 - Exposed 08:25 - Predator: The Quietus 09:55 - Cotton Comes to Harlem 11:30 - Burn! 13:20 - MGM’s Big Screen 13:35 - How I Won the War 15:25 - The Extreme Adventures of Super Dave 16:55 - What’s the Worst That Could Happen? 18:30 – Impromptu 20:15 - Garbo Talks 22:00 - Road House 2: Last Call 23:25 - MGM’s Big Screen 23:40 - Defiance Diva Universal 06:00 - Ironside 06:55 - Wolff’s Turf 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:43 La Prova 09:50 - Ironside 10:50 Quincy, M.E. 11:50 - Agatha Christie’s Poirot 13:45 - SMS 13:50 – ER 14:50
- JAG 15:50 - Quincy, M.E. 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:45 - Great Women 18:55 - JAG 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 - Great Women 21:00 Agatha Christie’s Marple 22:49 - Great Women. Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 - Auction Kings: Wrestling Belt; Temple Guardians 06:50 - Auction Hunters: To Pawn or Not To Pawn 07:15 - Ultimate Survival: China 08:10 - Yukon Men: Rite of Spring 09:05 - Gold Rush: The Wrong Claim 09:55 Mega Builders: Mega Bridge 10:50 - How Do They Do It?: Family Car; Letter; Titanium 11:15 - How Do They Do It? 11:40 Wheeler Dealers: Triumph Stag 12:35 Heartland Thunder: The One That Got Away 13:30 - Extreme Car Hoarders: Pure American Muscle 14:25 - Outback Truckers 15:20 - Outback Truckers 16:15 - Outback Truckers 17:10 - Game of Pawns: On the Block 17:40 - Auction Kings: Wrestling Belt; Temple Guardians 18:05 - Auction Hunters: The Real Thing 18:35 - Baggage Battles: Grand Theft Auto 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made 20:00 Lost and Sold: Smoke and Mirrors 20:30 - Baggage Battles: Diamonds in the Rough 21:00 - Thrift Hunters: The Good, the Rad and the Ugly! 21:30 Game of Pawns: Let the Games Begin 22:00 - Garage Gold: Proceed With Caution: Ammo and Artwork 22:30 Storage Hunters: Bear Hunters 23:00 Outlaw Empires: Crips Discovery World 06:00 - Bush Pilots 06:50 - Mystery Cars 07:15 - Classic Car Club 07:45 Prehistoric 08:35 - Doomsday: World War 1 09:30 - HMS Ark Royal 10:20 Survivorman Ten Days 11:10 Extreme Machines 12:05 - Bush Pilots 12:55 - Mystery Cars 13:20 - Classic Car Club 13:50 - Alps From Above 14:45 - Prehistoric 15:40 - HMS Ark Royal 16:35 - Survivorman Ten Days 17:25 - Extreme Machines 18:20 Breaking Ice 18:45 - Hero Factor 19:10 - Bush Pilots 20:05 - Mystery Cars 20:30 - Classic Car Club 21:00 Breaking Ice 21:25 - Hero Factor 21:55 - Feral Children 22:50 - Solved 23:45 -
Mystery Cars
07>00 09>00 10>00 11>30 13>00 14>00 15>00 15>05 16>30 16>45 17>45 18>00 18>05 19>30 20.15 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 10:30 - Inside World Touring Cars 11:00 - UEFA Youth League Football 12:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 15:00 - UEFA Youth League Football 16:00 - WATTS 17:00 FIFA Under 17 World Cup Football 18:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 -
UEFA Youth League Football 21:00 - Champions League World’s Strongest Man 22:00 Fight Club Eurosport 2
06:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 08:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 09:00 - Eurocup Basketball 10:00 - Freestyle Skiing 10:45 WATTS 11:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 12:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 13:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:00 Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 15:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 16:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 18:00 Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 19:30 - WATTS 19:45 GTA Next Level 20:00 - Scottish International Open Bowls 22:00 Arm Wrestling 22:30 - PBA Bowling 23:30 - World Championship Series Table Soccer Fox Sports Europe
Waqtiet – Radio 101, 20:35
Idde/iedi llejla waqt il-programm ‘Waqtiet’ biex tg[id sa[[a lill-memorji li [allewlek diqa u li baqg[u ttimbrati f’qalbek. Sa[[a lill-[sibijiet []iena u koroh, sa[[a lill-bnedmin li warrbuk, sa[[a lill-esperjenzi qarsa tal-passat, sa[[a lill-mumenti li [allewk marbut bil-ktajjen, sa[[a lill-esperjenzi li baqg[u jduru f’mo[[ok, g[ax jekk jibqg[u fik, ma tistax tibqa’ miexi ’l quddiem u bihom ]gur li qatt ma tista’ taqbad il-frekwenza tas-su//ess! Sa[[a passat! Dan il-programm hu ppre]entat minn Ivan Bartolo. Li kieku Cinderella marret lura biex ti;bor i]-]arbuna, qatt ma kienet issir prin/ipessa!
NET News Teeny Break Chill (r) Telebejg[ Simpati/i Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ Il-Madonna ta/-?oqqa Telebejg[ NET News Chill NET News Chill Indifest NET News (ikompli) Indifest Dejjem Tieg[ek Becky NET News
06:00 - MLB Whiparound 07:00 NASCAR Race Hub 08:00 - PGA EuroPro Tour Golf 10:00 - MLB 162 10:30 - Major League Baseball 13:00 - MLB Whiparound 14:00 - NASCAR Race Hub 15:00 - Major League Baseball 17:30 - MLB Whiparound 18:30 - NASCAR Race Hub 19:30 - Speedmakers 20:30 - MLB Whiparound 21:30 -
Live: Major League Baseball GO sports 1
07:00 - Best of Football 2013#2014 09:00 - Best of Football 2013#2014 11:00 Trans World Sport #1423 12:00 - Best of Rugby 2013#2014 14:00 - Best of Football 2013#2014 LIVE 17:00 - ATP Masters 1000 - Rogers Cup, Toronto - Last 16 23:00 - The Ligue 1 Show – Round 1 23:30 - PGA European Tour - WGC Bridgestone Invitational – Highlights LIVE 00:30 - ATP Masters 1000 - Rogers Cup, Toronto - Last 16 04:30 Premier League World #49 05:00 - Best of Football 2013#2014 GO sports 2
LIVE 19:00 - US PGA Championship - Day 1 01:00 Milan Channel GO sports 7
07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour WGC Bridgestone Invitational Day 4 15:00 - Best of Football 2013#2014 17:00 - ATP World Tour 500 - Citi Open, Washington – Final 20:00 - The Ligue 1 Show – Round 1 20:30 - Best of Football 2013#2014 22:30 FIFA Futbol Mundial #481 23:00 - Best of Football 2013#2014 01:00 - Best of Football 2013#2014 03:00 Best of Football 2013#2014 05:00 - Best of Football 2013#2014 GO sports 8
09:00 11:00 -
Vincennes Horseracing PGA European Tour WGC Bridgestone Invitational Day 4 17:00 - Best of Football 2013#2014 19:00 - ATP World Tour 500 - Citi Open, Washington – Final 22:00 - The Ligue 1 Show – Round 1 22:30 - Best of Football 2013#2014 00:30 FIFA Futbol Mundial #481 01:00 - Best of Football 2013#2014 03:00 - Best of Football 2013#2014 05:00 Best of Football 2013#2014 07:00 - Best of Football 2013#2014
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
22 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
KLASSIFIKATI
tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, tas-sodda, salott, k/ina, kamra Tiswijiet fil - pront dawl, ilma u toilet. Bil-permess tal-banju u bit[a. ?emplu u fil - post Class B. ?emplu 77200983. 99428000. TA ’ fridges , freezers , wash ing machines , tumble dryers u Fleur De Lys Limiti tar-Rabat dehumidifiers , e// . B ’ sitt AVVI}I DAR sabi[a u kbira bi tliet kma- }EW: tomniet art bil-veduta talxhur garanzija fuq il - parts u mar tas-sodda, ]ew; btie[i, gal- ba[ar u tal-kampanja. ?emplu Nag[mel xog[ol labour . Bl - ir[as prezzijiet . TA’ electrodes, toqob fil-konkos Stima b ’ xejn minn qabel . larija e//. ?emplu lis-sid 99428000. jew planki minn 50mm sa Spare parts g[al kull tip ta ’ 21491666 jew 99871991. 300mm, katusi, manutenzjoni u appliances . Paola ?emplu installazzjoni ta’ dawl u ilma. 2 1 37 1 559 , Il-{amrun MAISONETTE arju] [afna 2737 1 559 , GARAXX jew store, 115-il pied f’area kwieta b’]ew; kmamar ?emplu 79494827. 2 1 493285 , 79884497 jew 99472570 . Servizz fil - pront .
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Jekk se ssuq... Tixrobx It-trabi tal-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek. Tibqax lura. Ag[tihom dan ir-rigal illum stess
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
23
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
8
9
10
IT-TEMP Ftit imsa[[ab lokalment ftit jew wisq imsa[[ab g[all-ewwel, li jsir il-bi//a l-kbira xemxi. VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif g[al moderat mit-Tramuntana g[allMajjistral kultant ikun moderat, li jdur mill-Punent g[allMajjistral. BA{AR Moderat li jsir [afif g[al moderat IMBATT Baxx mill-Punent Majjistru TEMPERATURA L-og[la 30˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 508.9mm IX-XEMX titla’ fis-06.13 u tin]el fit-20.03
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. u 6. G[emil kontra l-li;i (10) 6. Ara 5 7. Manwella li biha //aqlaq o;;etti tqal (5) 10. Dabbart rasi (5) 11. Ibati bihom min hu nervu] (5) 12. u 14. Trejning, t[addim tal-muskoli (10) 14. Ara 12 16. :agaga (5) 17. Iqum il-flus (5) 18. Tag[ti lura dak li [adt u li ma kienx tieg[ek (5)
18
Weqfin>1. Imwaddab g[ax marid? (6) 2. Min ma ja[sibx [lief fih innifsu (6) 3. u 14. Miksijin bil-metall u msa[[in kontra s-sadid (12) 4. Li j;ib il-mewt (6) 8. :abra ta’ nisa ta’ wie[ed Mawmettan (5) 9. Stima ta’ o;;ett (5) 12. L-ilsien li bih jitkellmu l-Lhud (6) 13. {amme; bi]-]ebg[a (6) 14. Ara 3 15. It-tfal tieg[i (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>- 5. u 6. Drammatiku; 7. u 16. Flessibbli; 10. u 11. Diskursata; 12. Bwieb; 14. Fifer; 17. u 18. Direttorju. Weqfin>- 1. Edward; 2. {miltu; 3. Cassar; 4. Kuruna; 8. Esti]; 9. {alfa; 12. Bjonda; 13. Bibita; 14. Delitt; 15. Re;jun.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir. ta’ 3 kaxxi bi 3
Soluzzjoni Sudoku
IL-{AMIS L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C
IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 21˚C
IS-SIBT L-og[la 31˚C L-inqas 22˚C
IL-{ADD L-og[la 32˚C L-inqas 22˚C
IT-TNEJN L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
9
9
9
9
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet : Malta 30 ˚ xemxi , Al;eri 30 ˚ C xemxi , Amsterdam 20˚C imsa[[ab, Ateni 32˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 25˚C xemxi, Berlin 25˚ ftit imsa[[ab, Brussell 19˚C xita, il-Kajr 37˚C xemxi, Dublin 20˚C imsa[[ab, Kopen[agen 22˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 25˚C ftit imsa[[ab, Milan 27˚C xemxi, Istanbul 32˚C xemxi, Londra 24˚C ftit imsa[[ab, Madrid 33˚C xemxi, Moska 28˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 19˚C xita, Bar/ellona 28˚C ftit imsa[[ab, Ruma 31˚C xemxi, Tel Aviv 32˚C xemxi, Tripli NA, Tune] 32˚C xemxi, Vjenna 25˚C imsa[[ab, Zurich 23˚C xemxi, Munich 22˚C imsa[[ab, St. Petersburg 29˚C xemxi
Tag[rif Jissokta l-programm Evenings on Campus 2014
Evenings on Campus se jkompli llejla u fil-jiem li ;ejjin. Il-programm hu: Il-{amis, 7 ta’ Awwissu 21:00 Cottonera Resource Centre tal-Università ta’ Malta, St Edward’s Street, Fortini, Vittoriosa (NB il-bdil tal-post talattività) Akustika Dance Anthems Disa’ mu]i/isti se jkunu qed jaqilbu l-aktar mu]ika ta]-]fin popolari fid-disg[inijiet u s-snin elfejn g[al su//essi akusti/i – Akustika Il-:img[a, 8 ta’ Awwissu 21:00 fuq il-Quadrangle, ilKampus tal-Imsida, l-Università ta’ Malta A Short Punk Story – lejla ta’ divertiment bi pre]entazzjoni fuq l-iskrin, videos mu]ikali u rappre]entazzjoni live minn ]ew; baned lokali ‘nosnow#noalps’ u ‘Clandestines’ - organizzata minn Chris Mallia u l-AV Warehouse Is-Sibt, 9 ta’ Awwissu 21:00 fil-Common Room talKSU, il-Kampus tal-Imsida, lUniversità ta’ Malta Piano Film Music Kun/ert ta’ pjanu u vu/i b’xog[lijiet ori;inali g[all-pjanu komposti g[all-films, bi Tricia Dawn Williams fuq il-pjanu, akkumpanjata mill-kantanta
Eleanor Spiteri
Il-{add, 10 ta’ Awwissu 18:00 fil-Common Room talKSU, il-Kampus tal-Imsida, lUniversità ta’ Malta
Legends from the Middle Ages Avveniment g[at-tfal ma’ Malcolm Galea u Joseph Zammit minn More or Less Theatre bilqari u r-re/tar ta’ stejjer mill-passat li mhumiex daqstant mag[rufa. 20.00 fuq ilQuadrangle, il-Kampus talImsida, l-Università ta’ Malta The Science of Wine Café Scientifique se jkun fuq ilKampus – ma’ Roger Aquilina
Super 5
In-numri tas-Super 5 li telg]u lbiera[ kienu
33-2-17-20-41 Filwaqt li ma kienx hemm rebbie[a b’[ames numri, 16 reb[u b’erba’ numri u reb[u s-somma ta’ 2,564.58 kull wie[ed. Bi 3 numri reb[u 844 persuna u reb]u ssomma ta’ 56.73 ewro
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
24
SPORT
KAMPJONAT BOV IT-TIELET DIVI}JONI
Il-programm tal-log[ob kollu tal-kampjonat 2014-2015 Il-{amis 11 ta’ Settembru 2014 Centenary Stadium 6pm Marsaskala vs Kalkara 8pm Marsaxlokk vs Luqa SA
Il-{add 14 ta’ Settembru 2014 Charles Abela Stadium 4pm Santa Lucia vs Mdina K. 6.15pm Ta’ Xbiex vs Kirkop Utd
Il-{add 14 ta’ Settembru 2014 Luxol Stadium 4pm M;arr Utd vs Qrendi 6.15pm Mtarfa vs Attard
Is-Sibt 20 ta’ Settembru 2014 Charles Abela Stadium
4pm Sta. Venera L. vs Marsaxlokk 6.15pm Luqa SA vs Santa Lucia
Is-Sibt 20 ta’ Settembru 2014 Luxol Stadium 4pm Mdina K. vs Marsaskala 6.15pm Kalkara vs Ta’ Xbiex
Is-Sibt 20 ta’ Settembru 2014 Sirens Stadium 4pm Kirkop Utd vs M;arr Utd 6.15pm Qrendi vs Mtarfa
Il-{add 28 ta’ Settembru 2014 Centenary Stadium 4pm Mtarfa vs Kirkop Utd 6pm M;arr Utd vs Kalkara
Il-{add 28 ta’ Settembru 2014 Charles Abela Stadium 4pm Ta’ Xbiex vs Mdina K. 6.15pm Marsaskala vs Luqa SA
Il-{add 28 ta’ Settembru 2014 Sirens Stadium
4pm Marsaxlokk vs Santa Lucia 6.15pm Attard vs Sta. Venera L.
Is-Sibt 04 ta’ Ottubru 2014 Charles Abela Stadium
3pm Santa Lucia vs Marsaskala
Is-Sibt 04 ta’ Ottubru 2014 Charles Abela Stadium
5.15pm Sta. Venera L. vs Qrendi
Is-Sibt 04 ta’ Ottubru 2014 Luxol Stadium 3pm Kalkara vs Mtarfa 5.15pm Attard vs Marsaxlokk
Is-Sibt 04 ta’ Ottubru 2014 Sirens Stadium
3pm Luqa SA vs Ta’ Xbiex 5.15pm Mdina K. vs M;arr Utd
Il-{add 12 ta’ Ottubru 2014 Charles Abela Stadium
3pm Marsaxlokk vs Marsaskala 5.15pm Kirkop Utd vs Sta. Venera L.
Il-{add 12 ta’ Ottubru 2014 Luxol Stadium 3pm Qrendi vs Attard 5.15pm M;arr Utd vs Luqa SA
Il-{add 12 ta’ Ottubru 2014 Sirens Stadium
3pm Mtarfa vs Mdina K. 5.15pm Ta’ Xbiex vs Santa Lucia
Is-Sibt 18 ta’ Ottubru 2014 Charles Abela Stadium
3pm Santa Lucia vs M;arr Utd 5.15pm Marsaskala vs Ta’ Xbiex
Is-Sibt 18 ta’ Ottubru 2014 Luxol Stadium
3pm Qrendi vs Marsaxlokk Luxol Stadium Sta. Venera L. vs Kalkara
Is-Sibt 18 ta’ Ottubru 2014 Sirens Stadium 3pm Luqa SA vs Mtarfa 5.15pm Attard vs Kirkop Utd
Il-{add 02 ta’ Novembru 2014 Charles Abela Stadium 2pm Kirkop Utd vs Qrendi
Il-{add 02 ta’ Novembru 2014 Charles Abela Stadium 4.15pm Kalkara vs Attard
Il-{add 02 ta’ Novembru 2014 Luxol Stadium 2pm M;arr Utd vs Marsaskala 4.15pm Marsaxlokk vs Ta’ Xbiex
Il-{add 02 ta’ Novembru 2014 Sirens Stadium 2pm Mtarfa vs Santa Lucia 4.15pm Mdina K. vsSta. Venera L.
Is-Sibt 08 ta’ Novembru 2014 Charles Abela Stadium 2pm Marsaskala vs Mtarfa 4.15pm Ta’ Xbiex vs M;arr Utd
Is-Sibt 08 ta’ Novembru 2014 Luxol Stadium
2pm Kirkop Utd vs Marsaxlokk 4.15pm Sta. Venera L. vs Luqa SA
Is-Sibt 08 ta’ Novembru 2014 Sirens Stadium 2pm Attard vs Mdina K. 4.15pm Qrendi vs Kalkara
Il-{add 23 ta’ Novembru 2014 Centenary Stadium 2pm Luqa SA vs Attard 4pm Kalkara vs Kirkop Utd
Il-{add 23 ta’ Novembru 2014 Charles Abela Stadium 2pm Marsaxlokk vs M;arr Utd 4.15pm Charles Abela Stadium Mdina K. vs Qrendi
Il-{add 23 ta’ Novembru 2014 Sirens Stadium
Is-Sibt 20 ta’ Di/embru 2014 Sirens Stadium
Is-Sibt 06 ta’ Di/embru 2014 Charles Abela Stadium
Il-{add 04 ta’ Jannar 2015 Charles Abela Stadium
Is-Sibt 06 ta’ Di/embru 2014 Luxol Stadium
Il-{add 04 ta’ Jannar 2015 Luxol Stadium
2pm Santa Lucia vs Sta. Venera L. 4.15pm Mtarfa vs Ta’ Xbiex
2pm Attard vs Santa Lucia 4.15pm Qrendi vs Luqa SA
2pm Kirkop Utd vs Mdina K. 4.15pm M;arr Utd vs Mtarfa
Is-Sibt 06 ta’ Di/embru 2014 Sirens Stadium
2pm Kalkara vs Marsaxlokk 4.15pm Sta. Venera L. vs Marsaskala
Il-{add 14 ta’ Di/embru 2014 Centenary Stadium
2pm Ta’ Xbiex vs Sta. Venera L. 4pm Marsaskala vs Attard
Il-{add 14 ta’ Di/embru 2014 Charles Abela Stadium 2pm Santa Lucia vs Qrendi 4.15pm Luqa SA vs Kirkop Utd
Il-{add 14 ta’ Di/embru 2014 Sirens Stadium 2pm Mdina K. vs Kalkara 4.15pm Marsaxlokk vs Mtarfa
Is-Sibt 20 ta’ Di/embru 2014 Charles Abela Stadium
2pm Qrendi vs Marsaskala 4.15pm Kirkop Utd vs Santa Lucia
Is-Sibt 20 ta’ Di/embru 2014 Luxol Stadium 2pm Kalkara vs Luqa SA 4.15pm Luxol Stadium Mdina K. vs Marsaxlokk
2pm Sta. Venera L. vs M;arr Utd 4.15pm Attard vs Ta’ Xbiex
2pm Luqa SA vs Mdina K. 4.15pm Mtarfa vs Sta. Venera L.
2pm Marsaskala vs Kirkop Utd 4.15pm Luxol Stadium Santa Lucia vs Kalkara
Il-{add 04 ta’ Jannar 2015 Sirens Stadium 2pm M;arr Utd vs Attard 4.15pm Ta’ Xbiex vs Qrendi
Is-Sibt 10 ta’ Jannar 2015 Charles Abela Stadium
2pm Kirkop Utd vs Ta’ Xbiex 4.15pm Qrendi vs M;arr Utd
Is-Sibt 10 ta’ Jannar 2015 Luxol Stadium
2pm Attard vs Mtarfa 4.15pm Mdina K. vs Santa Lucia
Is-Sibt 10 ta’ Jannar 2015 Sirens Stadium
2pm Kalkara vs Marsaskala 4.15pm Luqa SA vs Marsaxlokk
Il-{add 25 ta’ Jannar 2015 Charles Abela Stadium
2pm Marsaxlokk vs Sta. Venera L. 4.15pm M;arr Utd vs Kirkop Utd
Il-{add 25 ta’ Jannar 2015 Luxol Stadium
2pm Mtarfa vs Qrendi 4.15pm Marsaskala vs Mdina K.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
25
SPORT KAMPJONAT BOV IT-TIELET DIVI}JONI
Il-programm tal-log[ob kollu tal-kampjonat 2014-2015 Il-{add 25 ta’ Jannar 2015 Sirens Stadium
Is-Sibt 21 ta’ Frar 2015 Sirens Stadium
Is-Sibt 31 ta’ Jannar 2015 Charles Abela Stadium
Il-{add 01 ta’ Marzu 2015 Centenary Stadium
Is-Sibt 31 ta’ Jannar 2015 Luxol Stadium
Il-{add 01 ta’ Marzu 2015 Charles Abela Stadium
2pm Ta’ Xbiex vs Kalkara 4.15pm Santa Lucia vs Luqa SA
2pm Kirkop Utd vs Mtarfa 4.15pm Kalkara vs M;arr Utd
2pm Mdina K. vs Ta’ Xbiex 4.15pm Luqa SA vs Marsaskala
Is-Sibt 31 ta’ Jannar 2015 Sirens Stadium
2pm Santa Lucia vs Marsaxlokk 4.15pm Sta. Venera L. vs Attard
Il-{add 08 ta’ Frar 2015 Centenary Stadium
2pm Qrendi vs Sta. Venera L. 4pm Marsaxlokk vs Attard
Il-{add 08 ta’ Frar 2015 Charles Abela Stadium
2pm Marsaskala vs Santa Lucia 4.15pm Ta’ Xbiex vs Luqa SA
Il-{add 08 ta’ Frar 2015 Sirens Stadium
2pm M;arr Utd vs Mdina K. 4.15pm Mtarfa vs Kalkara
Is-Sibt 21 ta’ Frar 2015 Charles Abela Stadium
2pm Mdina K. vs Mtarfa 4.15pm Santa Lucia vs Ta’ Xbiex
Is-Sibt 21 ta’ Frar 2015 Luxol Stadium
2pm Sta. Venera L. vs Kirkop Utd 4.15pm Marsaskala vs Marsaxlokk
2pm Luqa SA vs M;arr Utd 4.15pm Attard vs Qrendi
2pm Mtarfa vs Luqa SA 4pm Kalkara vs Sta. Venera L.
2pm M;arr Utd vs Santa Lucia 4.15pm Kirkop Utd vs Attard
Il-{add 01 ta’ Marzu 2015 Sirens Stadium
2pm Marsaxlokk vs Qrendi 4.15pm Ta’ Xbiex vs Marsaskala
Is-Sibt 07 ta’ Marzu 2015 Charles Abela Stadium
2pm Ta’ Xbiex vs Marsaxlokk 4.15pm Qrendi vs Kirkop Utd
Is-Sibt 07 ta’ Marzu 2015 Luxol Stadium
2pm Attard vs Kalkara 4.15pm Marsaskala vs M;arr Utd
Is-Sibt 07 ta’ Marzu 2015 Sirens Stadium
2pm Sta. Venera L. vs Mdina K. 4.15pm Santa Lucia vs Mtarfa
Il-{add 15 ta’ Marzu 2015 Centenary Stadium
Mdina u Kirkop se jibdew l-imepji tag[hom bil-partiti kontra Santa Lucia u Ta’ Xbiex rispettivament
Il-{add 15 ta’ Marzu 2015 Sirens Stadium
2pm Marsaxlokk vs Kirkop Utd 4.15pm Kalkara vs Qrendi
Is-Sibt 21 ta’ Marzu 2015 Charles Abela Stadium
2pm M;arr Utd vs Marsaxlokk 4.15pm Kirkop Utd vs Kalkara
Is-Sibt 21 ta’ Marzu 2015 Luxol Stadium
2pm Attard vs Luqa SA Luxol Stadium 4.15pm Sta. Venera L. vs Santa Lucia
Is-Sibt 21 ta’ Marzu 2015 Sirens Stadium
2pm Luqa SA vs Sta. Venera L. 4pm Mtarfa vs Marsaskala
2pm Ta’ Xbiex vs Mtarfa 4.15pm Qrendi vs Mdina K.
Il-{add 15 ta’ Marzu 2015 Charles Abela Stadium
Il-{add 29 ta’ Marzu 2015 Charles Abela Stadium
2pm Mdina K. vs Attard 4.15pm M;arr Utd vs Ta’ Xbiex
2pm Marsaxlokk vs Kalkara 4.15pm Mtarfa vs M;arr Utd
Il-{add 29 ta’ Marzu 2015 Luxol Stadium
2pm Santa Lucia vs Attard 4.15pm Marsaskala vs Sta. Venera L.
Il-{add 29 ta’ Marzu 2015 Sirens Stadium
2pm Luqa SA vs Qrendi 4.15pm Mdina K. vs Kirkop Utd
Is-Sibt 11 ta’ April 2015 Charles Abela Stadium 4pm Attard vs Marsaskala 6.15pm Kalkara vs Mdina K.
Is-Sibt 11 ta’ April 2015 Luxol Stadium
4pm Sta. Venera L. vs Ta’ Xbiex 6.15pm Qrendi vs Santa Lucia
Is-Sibt 11 ta’ April 2015 Sirens Stadium
4pm Kirkop Utd vs Luqa SA 6.15pm Mtarfa vs Marsaxlokk
Il-{add 19 ta’ April 2015 Centenary Stadium
4pm Marsaxlokk vs Mdina K.
Il-{add 19 ta’ April 2015 Centenary Stadium 6pm Luqa SA vs Kalkara
Il-{add 19 ta’ April 2015 Charles Abela Stadium
4pm Santa Lucia vs Kirkop Utd 6.15pm Ta’ Xbiex vs Attard
Il-{add 19 ta’ April 2015 Sirens Stadium
4pm Marsaskala vs Qrendi 6.15pm M;arr Utd vs Sta. Venera L.
Is-Sibt 25 ta’ April 2015 Charles Abela Stadium 4pm Qrendi vs Ta’ Xbiex 6.15pm Attard vs M;arr Utd
Is-Sibt 25 ta’ April 2015 Luxol Stadium
4pm Sta. Venera L.s vs Mtarfa 6.15pm Kalkara vs Santa Lucia
Is-Sibt 25 ta’ April 2015 Sirens Stadium
4pm Mdina K. vs Luqa SAs 6.15pm Kirkop Utd vs Marsaskala
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 7 ta’ Awwissu, 2014
26
SPORT
EUROPA LEAGUE
Hull jippruvaw jevitaw eliminazzjoni bikrija
Torino m’g[andhomx ifallu milli jikkwalifikaw g[all-fa]i li jmiss wara li fl-ewwel leg reb[u 3-0 kontra Brommapojkarna
Illum tintlag[ab it-tielet rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Europa League u Hull City se jkunu qed jippruvaw jevitaw eliminazzjoni birkija kontra Trencin tasSlovakkja. Fid-debutt tag[hom f’din il-kompetizzjoni, Hull [adu draw ta’ 0-0 barra minn darhom u minkejja li ma tilfux dan hu ri]ultat riskju] g[ax jekk jaqilg[u gowl jaf ikun diffi/li g[alihom biex iwettqu rimonta u jikkwalifikaw. Tajjeb wie[ed jg[id, li kif ;ew laffarijiet fl-ewwel leg, jekk Hull ikunu eliminati, [afna mit-tort ikun tag[hom g[ax dawn setg[u reb[u barra minn darhom imma Tom Huddlestone ra l-penalty tieg[u jkun salvat. Minkejja dan irri]ultat it-tim ta’ Steve Bruce xorta jibda b[ala favorit li g[adda g[allfa]i li jmiss u jing[aqdu ma’ timijiet b[al ma huma Inter, Tottenham u Villarreal. Intant, [afna mit-timijiet kbar li kienu fl-azzjoni ;img[a ilu se jkunu qed jiddefendu vanta;; li bnew fl-ewwel leg. Torino g[amlu ritorn fl-Ewropa wara nuqqas ta’ 20 sena meta g[elbu lil Brommapojkarna tal-I]vezja bi skor ta’ 3-0. Kemm Torino kif ukoll Brommapojkarna spi//aw jilag[bu b’10. Bla dubju, b’dan irri]ultat it-tim ta’ Ventura g[andu sieq fil-fa]i li jmiss. Tim ie[or li jekk ikun attent m’g[andux jonqos milli jikkwalifika hu dak ta’ Lyon. Dawn reb[u 4-1 fl-ewwel leg kontra Mlada Boleslav fi Franza filwaqt li Real Sociedad se jibdew b’vanta;; ta’ ]ew; gowls kontra Aberdeen tal-Iskozja. Minkejja telfa ta’ 1-0 kontra Mainz, il-Griegi Asteras Tripolis jittamaw li l-fatt li se jilag[bu quddiem il-pubbliku tag[hom stess jg[inhom biex iwettqu rimonta. PSV, champions ta’ din il-kompetizzjoni fl-1978 reb[u 1-0 kontra St Polten fl-ewwel leg u fl-
Awstrija dawn mhux mistennija jfallu. Chikhura u Neftci spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls u lgrawnd ta’ Chikhura mhux se jkun mimli kollu min[abba li l-UEFA g[alqet parti minnu wara in/identi razzisti fl-ewwel leg. }ew; timijiet li sta;un ilu lag[bu fil-fa]i tal-gruppi ta’ din ilkompetizzjoni, din is-sena g[andhom bi//a xog[ol iebsa biex jer;g[u jkunu fil-gruppi. Dan g[aliex Chornomorets tilfu lewwel leg 2-0 kontra Split filwaqt li Zulte Waregem tilfu 5-2 kontra Shakhtyor. Krasnodar, Omonia Nicosia, Astra, Elfsborg, Brugge u Rijeka kollha huma kwa]i /erti millkwalifikazzjoni wara li kisbu reb[iet kbar fil-;img[a li g[addiet.
Illum
E. Aradippou v Y. Boys (0-1) Chornomorets v RNK Split (0-2) Esbjerg v Ruch Chorzow (0-0) Krasnodar v Diosgyor (5-1) Liberec v A. Giurgiu (0-3) Molde v Zorya (1-1) AIK v Astana (1-1) Chikhura v FK Neftchi (0-0) Ironi KS v D. Moscow (1-1) L. Poznan v Stjarnan (0-1) Rosenborg v Karabukspor (0-0) St. Polten v PSV (0-1) S. Soligorsk v Z Waregem (5-2) Cluj v D. Minsk (0-1) H. Split v Shakhter K (2-4) Trnava v St.Johnstone (2-1) Atromitos v Sarajevo (2-1) Brondby v C. Brugge (0-3) V. Plzen v P. Ploiesti (1-1) A. Tripolis v Mainz 05 (0-1) Hafnarfjordur v Elfsborg (1-4) Hull City v Trencin (0-0) Lyon v M Boleslav (4-1) Torino v Brommapojkarna (3-0) Aberdeen v R. Sociedad (0-2) Skopje v Omonia Nicosia (0-3) Rio Ave v Gothenburg (1-0) Zimbru v Groedig (2-1) Rijeka v Vikingur (5-1)
Blatter tog[;bu l-idea li t-Tazza tad-Dinja tal-2026 issir fil-Kanada
Il-President tal-FIFA Sepp Blatter qal li tog[;bu l-idea li fl2026 it-Tazza tad-Dinja ssir filKanada. I]-]ew; edizzjonijiet li jmiss tat-Tazza tad-Dinja, ji;ifieri dawk tal-2018 u tal-2022 se jsiru fir-Russja u fil-Qatar rispettivament. Tard it-Tlieta filg[axija l-Federazzjoni talFutbol fil-Kanada [abbret li hi interessata biex titfa’ l-kandidatura tag[ha biex torganizza tTazza tad-Dinja tal-2026 u minn
na[a tieg[u Blatter fa[[ar din linizjattiva u qal li dan juri li lpajji] irid ikompli jippromwovi dan l-isport. Il-Kanada qatt ma organizzat it-Tazza tad-Dinja madankollu sena o[ra se tkun qed torganizza t-Tazza tad-Dinja tan-nisa. Minn kemm ilu Blatter President talFIFA it-Tazza tad-Dinja saret g[all-ewwel darba fl-Asja kif ukoll fl-Afrika u Blatter qed jipprova jil[aq kull pajji].
www.maltarightnow.com
Il-{amis 7 ta’ Awwissu, 2014
LOKALI
28
Parti mill-ispettaklu li l-Kamra tan-Nar San Mikiel ta’ {al Lija offriet lid-dilettanti lejlet il-festa tas-Salvatur li kienet I//elebrata lbiera[ fl-istess lokalitá. Eluf ta’ Maltin kkonkorrew g[al dan l-ispettaklu li parti minnu kienet sinkronizzata mal-mu]ika. (Ritratt> Roberto Runza)
L-impjiegi mal-Gvern ji]diedu b’elfejn Bejn Marzu tal-2013 u Marzu ta’ din is-sena ]-]ieda fl-impjiegi mal-Gvern kienet ta’ madwar 1,900 /ifri ppublikati mill-uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, l-NSO, jikkonfermaw li l-impjiegi malGvern dejjem qed ji]diedu. Filfatt l-istatistika turi li bejn Marzu tal-2013 u Marzu ta’ din is-sena ]-]ieda fl-impjiegi malGvern kienet ta’ madwar 1,900. Irrimarka dan il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija ma[ru;a mill-Kelliem g[allImpjiegi u l-Persuni b’Di]abilta’ Stephen Spiteri. Fl-istess stqarrija hu fakkar kif fis-snin li g[addew f’pajji]na kienu qed ji]diedu l-impjiegi mal-privat u mhux mal-Gvern,
tant li l-ammont ta’ impjiegi malprivat kien tela’ g[al 73% talimpjiegi full time kollha – xejra li kienet tixhed ekonomija li qed tissa[[a[. Madankollu x-xejra issa hi bil-kontra, u huma limpjiegi mal-gvern li qed ji]diedu filwaqt li s-sehem talprivat fl-impjiegi kollha f’Malta re;a’ beda jonqos. Intant l-istess statistika talNSO turi li anke’ l-qg[ad ]died f’Marzu tal-2014 meta mqabbel mal-istess xahar tas-sena li g[addiet. Filfatt l-ammont ta’ nies jirre;istraw ghax-xog[ol f’Marzu li g[adda kien ta’ ftit
iktar minn 7,600 – li jirrifletti ]ieda ta’ iktar minn 300 fuq Marzu tas-sena li ghaddiet. Dan juri li minkejja li lammont ta’ persuni li ja[dmu fuq ba]i full time f’pajji]na ]died bi 3.6%, biex issa jla[[aq l168,482, u dawk fuq ba]i part time li ]diedu b’5.7%, il-Gvern xorta wa[da g[adu mhux jirnexxielu jo[loq bi]]ejjed xog[ol g[al dawk li qed ifittxu impjieg. Dan minkejja li qed ji]died dejjem iktar l-ammont ta’ [addiema rre;istrati mal-Gvern, u sussegwentament anke’ l-ispi]a li dawn qed jiswew lill-pajji].
Huma l-impjiegi mal-gvern li qed ji]diedu filwaqt li s-sehem tal-privat fl-impjiegi kollha f’Malta re;a’ beda jonqos L-istatistika turi wkoll li kien hemm ]ieda ta’ 6.3% fl-ammont ta’ persuni li x-xog[ol part time ta[gom hu x-xog[ol ewlieni li jag[mlu. B’hekk dawn telg[u g[al 33,559. Dan filwaqt li li 24,298 persuna li g[andhom xog[ol fuq ba]i full time, ja[dmu wkoll xi xog[ol ie[or b[ala part time.
media•link COMMUNICATIONS