Nru 13,825
It-Tlieta, 19 ta‘ Awwissu, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Edukazzjoni
Aktar talbiet g[all-kumpens wara l-blackout
Il-black-out li se[[ f’Malta u G[awdex il-;img[a li g[addiet, b’/erti lokalitajiet iqattg[u kwa]i 24 sieg[a s[a[ bla dawl, qed ikompli jpo;;i lill-Gvern ta[t pressjoni hekk kif qed ikomplu ji]diedu t-talbiet ta’ kumpens; b’aktar ghaqdiet, b’mod partikolari dawk tannegozju, jinsistu biex in-negozji li sofrew [sarat ka;un tal-qtug[ tad-dawl ikunu kumpensati. It-talbiet g[all-kumpens qed isiru minn diversi asso/jazzjonijiet fosthom il-GRTU, l-MEA, il-Kamra tal-Kummerc, lIndustrija u l-Intrapriza u lAsso/jazzjoni tal-Hospitality Executives li qed jinsistu li lmembri tag[hom ikunu kumpenstati g[aliex sforew danni ka;un ta’ dak li ;ara. Flimkien ma’ dawn lAssocjazzjonijiet hemm ukoll ilkunsill lokali ta’ {al Qormi li [abbar li qed jitlob kumpens g[ar-residenti tieg[u. Dan wara li {al Qormi kien fost l-aktar lokalitajiet li damu ming[ajr provvista tal-elettriku. L-a[[ar g[aqdiet li esprimew il-po]izzjoni tag[om mal-Gvern kienu propju l-MEA u l-Kamra tal-Kummer/. L-Assocjazzjoni ta’ Min I[addem (MEA) sostniet li lkumpens g[andu jkun ikkunsidrat ukoll min[abba li s-sidien tan-negozji se jkollhom i[allsu wkoll il-pagi tal-[addiema tul ilperjodu li huma kienu bla dawl minkejja li ma setg[ux ja[dmu. Fi stqarrija li fiha nsistiet g[allkumpens, l-MEA fakkret li lkumpaniji Maltin i[allsu l-og[la rati g[all-ener;ija fl-UE waqt li r-rati tar-residenti huma vi/in il-
Evarist Bartolo jag[ti ra;un lill-PN
Fl-a[[ar, Evarist Bartolo ammetta li l-Partit Nazzjonalista kellu ra;un meta qal li l-Avvi] Legali li permezz tieg[u lMinistru tal-Edukazzjoni kien se jkollu a//ess g[al informazzjoni sensittiva dwar l-istudenti kien [a]in. Evarist Bartolo lbiera[ qal li l-Gvern mistenni jippubblika avvi] legali ;did li jissosstittwixxi dak li kien ;ie mniedi f’Marzu li g[adda. Ara pa;na 28
Il-Libja
Splu]jonijiet fost l-in/ertezza
Wara l-qtug[ fil-provista tad-dawl il-kumpens li jista’ jintalab mill-asso/jazzjonijiet tan-negozju g[adu mhux kwantifikat i]da hu mistenni li jla[[aq miljuni ta’ ewro
medja Ewropea. Dan, sostniet lMEA, hu argument validu g[aliex in-negozji g[andhom jing[ataw prijorita’ fuq id-djar residenzjali. Min-naha tag[ha l-Kamra talKummerc esprimiet ru[ha sorpri]a u di]appuntata li l-Gvern idde/ieda li n-negozji m’g[andhomx ji;u kumpensati. Il-Kamra wkoll qalet li l-ewwel li g[andhom jie[du kumpens huma lkumpaniji, imbag[ad ir-residenzi g[ax hi l-komunita’ tan-negozju li to[loq il-;id fil-pajji], li imbag[ad igawdu minnu d-djar.
Aktar kmieni l-Malta Association of Hospitality Executives qalet li bars, ristoranti u lukandi li hafna minnhom ma jaffordjawx li jkollhom generator, g[amlu telf min[abba nuqqas ta’ bejg[ kif ukoll min[abba l-[sara li saret lill[a]na tal-ikel. Dan filwaqt li lGRTU qed tinsisti li s-sidien tal[wienet ukoll ji;u kumpensati. S’issa l-Gvern g[andu sieket dwar kumpens lin-negozji i]da kelliem g[all-Prim Ministru kien ikkwotat jg[id li l-Gvern qed jikkunsidra kumpens biss g[ar-
residenzi li sofrew [sarat ka;un tal-qtug[ tad-dawl. Skont rpaporti fil-media, in-negozji mhux se jing[ataw kumpens. Il-kumpens li jista’ jintalab mill-aso/jazzjonijiet tan-negozju g[adu mhux kwantifikat i]da hu mistenni li jla[[aq miljuni ta’ ewro. Dan jekk tkun ikkunsidrata lkwantifikazzjoni li kien g[amel il-Ministru tal-Finanzi nnifsu Edward Scicluna meta f’April tal-2010, dakinhar bil-Partit ikompli f’pa;na 2
Ir-residenti ta’ Tripli ma kienux jafu l-ka;un ta’ splu]jonijiet ;odda li se[[ew fl-in[awi talbelt kapitali Libjana u fejn kien hemm ukoll il-pre]enza ta’ ajruplani tal-gwerra li ma kienux identifikati. Intant, il-Missjoni tan-NU fil-Libja hi ddispja/uta wara li ma waslu mkien l-isforzi biex jieqfu l-battalji bejn iddiversi gruppi ta’ ;ellieda filpajji] partikolari Ara pa;na 11
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu 2014
2
LOKALI
Tikber il-pressjoni fuq il-Gvern minn pa;na 1
Laburista fl-Oppo]izzjoni, kien iddikjara li l-qtug[ tad-dawl ta’ erba’ sig[at dak i]-]mien kien ikka;una 20 miljun ewro f’danni g[all-ekonomija. Fil-;ranet li ;ejjin l-assocjazzjonijiet se jitkbu lill-Gvern biex ikollhom l-ewwel laqg[at mal - Ministru responsabbli mill-ener;ija biex ikun diskuss dan il-kumpens. Fi stqarrija l - Kamra tal Kummer/ tinsisti li l-komunita kummer/jali g[andha ting[ata prijorita fuq il-pubbliku fil-ka] li jing[ata kumpens g[all-blacout fid-dawl li se[[ fil-pajji] kollu l-;img[a li g[addiet. Il - Kamra tal - Kummer/ , l Intrapri]a u l - Industrija esprmiet di]appunt li l-Gvern qed isostni li mhux se jag[ti
18
kumpens lin-negozji li sofrew danni ka;un tal-blackout tal;img[a li g[addiet. Fi stqarrija l-Kamra tal-Kummer/ qalet li dawn l - inizjattivi b[al kumpens g[andhom jing[ataw l-ewwel lis-settur kummer/jali u wara jkunu esti]i g[ar-residenzi . Din il - po]izzjoni ttie[det mill - Kamra tal Kummer/ fit-tnaqqis tat-tarrifif tal-ener;ija. Fl - istqarrija l - Kamra tal Kummer/ qalet li aktar minn hekk kienet il-komunita kummer/jali li l-aktar li batiet bilblackout tan tli d - danni inkludew telf ta ’ kummer/ minn diversi operaturi, telf ta’ sieg[at ta’ produttivita fis-settur tal-manifattura u telf ta’ materjal ma[]un mill-imporaturi, distributuri u sidien ta’ [wienet.
VANN MISRUQ Toyota Litace bil-[;ie; minn Vjal l-Indipendenza, il-Mosta bejn it-Tnejn 11 u t-Tlieta 12 ta’ Awwissu. Numru tal-vann FAW 096.
Il-persuni b’di]abilità b’sehem s[i[ f’kull qasam tal-[ajja F’dawn il-50 sena, il[idma favur il-persuni b’di]abilità nbidlet millqieg[ lejn integrazzjoni fisso/jetà u tne[[ew [afna ostakli biex jistg[u jie[du sehem f’kull qasam tal-[ajja. Li;i importanti fl-1969 po;;iet mira ta’ ammont ta’ impjiegi g[all-persuni b’di]abilità u fet[itilhom ilqasam tax-xog[ol. Il-Li;i Opportunitajiet indaqs, lewwel li;i tal-millenju l-
;did, ipprojbixxiet kull diskriminazzjoni u tat rimedju jekk isse[[. Fl-1987 twaqqfet ilKummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abilità li wasslet g[al bidliet radikali, fosthom: fl-edukazzjoni malbqija tal-istudenti, fixxog[ol b’ta[ri; apposta millETC, fl-akkomodazzjoni bi djar fil-komunità, fil-komunikazzjoni b’apparat u interpretazzjoni, f’benefi//ji biex
itaffu mill-ispejje] taddi]abilità, u fl-a//essibilità g[al kull tip ta’ bini u trasport publiku. Twaqqfet l-A;enzija Sapport li tg[in persuni b’di]abilità severa u biex jg[ixu [ajja normali filkomunità. Ma’ dan ]diedu bil-qawwi s-servizzi mog[tija minn [afna g[aqdiet volontarji li bdew igawdu g[ajnuna sostanzjali millIstat.
Ja[arbu lill-Pulizija wara attentat ta’ serqa Il-{add filg[axija dawk li kienu g[addejin minn max-xatt f’Tas-Sliema setg[u jinnotaw attivitá mhux [a]in kemm millPulizija tal-RIU kif ukoll tad-distrett. In-Nazzjon kien pre]enti fil-[in ta’ din l-azzjoni u seta’ jinnota ammont ta’ persuni j[arsu lejn il-bjut ta’ blokok ta’ appartamenti fejn allegatament deheru [allelin wara li [arbu min[abba li ndunaw bilpre]enza tal-Pulizija. Dan kollu se[[ fl-in[awi qrib
Triq Dingli. Sorsi tag[na qalulna li lPulizija kienu infurmati b’telefonata li quddiem ristorant f’din it-triq kien hemm attentat ta’ serqa fejn ]ew; persuni provaw jid[lu f’appartament. Immedjatament intbag[tu lpulizija fil-post fejn i//irkondaw l-in[awi i]da ;ara li malli l[allelin semg[u is-sireni talkarozzi tal-Pulizija dawn taw issalt biex ja[arbu kif fil-fatt irnexxielhom.
G[al [in twil kien hemm pre]enza qawwija ta’ Pulizija, i]da kif inhuma mibnija lblokok ta’ appartamenti f’din illokalitá xejn ma g[amilha fa/li biex isiru t-tfittxijiet. Tas-Sliema fl-a[[ar ;img[at kien rrappurtat ammont ta’ serq minn residenzi u appartamenti. Tant hu hekk li r-residenti huma m[assbin minn din il-mew;a ta’ serq minn [allelin li qed ja[dmu b’mod mill-aktar pre/i].
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
3
LOKALI
L-Awtorità Maltija tat-Turi]mu, l-MTA, g[addiet somma li tla[[aq massimu ta’ €15,000 lill-g[aqda mhux governattiva Din L-Art {elwa biex jintu]aw g[ar-restawr ta l-istatwa ta’ San Pawl li tinsab fuq il-G]ejjer ta’ San Pawl. Din l-istatwa kienet ;iet inawgurata fuq il-G]ejjer ta’ San Pawl fl-1845 biex tikkommemora l-post fejn hu ma[sub li San Pawl inkalja qabel intlaqa’ f’pajji]na mill-Maltin. Din il-;rajja hi rrakkuntata fil-Bibbja.
Marlene Farrugia tikkritika n-nuqqas ta’ [atriet g[an-nisa Il-backbencher tal-Gvern Marlene Farrugia re;g[et g[amlet attakk ie[or dwar idde/i]jonijiet li qed jie[u l-Gvern Laburista ta’ Joseph Muscat. Din id-darba hi tat [arsa lejn il-[atriet g[an-nisa f’po]izzjonijiet g[oljin u anke dwar id-dikjarazzjonijiet tal-assi tad-Deputati u tal-membri tal-Kabinett. Id-Deputata Laburista bdiet lartiklu tag[ha ta’ kull nhar ta’ Tnejn f’The Malta Independent billi qalet li s-Sajf jaf ikun perikolu] mhux min[abba xi maltempata mhux mistennija jew xi nar fil-foresti, li pajji]na m’g[andux, jew min[abba li ji]broffa xi vulkan jew ise[[u xi terremot jew tsunami qrib tag[na. Madankollu, jaf ikun
perikolu] g[ax matulu nie[du aktar vaganzi u allura jkollna aktar [in biex na[sbu u nirriflettu. Meta nag[mlu hekk, kitbet Marlene Farrugia, ji]died i/-/ans li niddubitaw aktar fuq l-affarijiet li jkunu qed ji;ru u nag[mlu aktar domandi dwar dak li jkun qed ise[[ madwarna u nisfidaw id-de/i]jonijiet li jkunu qed jittie[du. G[alkemm mhux kul[add jag[]el li jipprattika l-[sieb, irrutina aktar kalma tas-sajf tipprovdilna l-opportunità biex niltaqg[u aktar wi// imb wi// marrealtà ta’ madwarna. F’dan ilkuntest, tkompli d-Deputata Laburista, anke f’dan il-pajji] ]g[ir tag[na, timmanifesta ru[ha bl-aktar mod /ar l-ipokrezija.
Tikteb li filwaqt li g[adna kif i//elebrajna l-festa ta’ Santa Marija, li Farrugia tiddeskriviha b[ala l-figura per e//ellenza li tirrappre]enta s-sbu[ija u lkobor tal-mara, f’Malta g[adna sal-lum qed na//ettaw li l-mara ti;i mka]bra minkejja l-weg[diet li aktar nisa ji;u appuntati f’po]izzjonijiet fejn jittie[du dde/i]jonijiet, li ji]diedu l-family friendly measures fil-postijiet tax-xog[ol, li jing[ata child care bla [las, li ma jkollniex nisa ja[dmu fil-prekarjat u li ng[inu aktar nisa jid[lu fi professjoni wara li jiggradwaw billi nipprovdulhom i/-/ans li jsibu bilan/ bejn ix-xog[ol u l-familja. Marlene Farrugia sostniet li dan kollu jista’ jinbidel.
B’referenza /ara g[al Marie Louise Coleiro Preca, li tne[[iet mill-Kabinett biex in[atret filkariga ta’ President, Farrugia qalet li i]da mhux billi wie[ed jirrelega lill-a[jar Ministru mara li jkollu g[al rwol mhux e]ekuttiv. Kif ukoll, lanqas billi tkompli ]]id l-i]bilan/ li je]isti fuq livell ta’ gender fit-tmexxija talpajji]. Staqsiet ukoll g[aliex il-Gvern warrab assolutament il-possibbiltà li jikkunsidra li jappunta mara b[ala l-Kummissarju Ewropew li jmiss f’isem Malta [alli g[all-inqas jag[mel tajjeb g[an-nuqqas kbir li je]isti f’dan is-sens fuq livell lokali. Il-backbencher Laburista kitbet ukoll dwar id-dikjarazzjoniji-
et tal-assi tal-Ministri u tasSegretarji Parlamentari. Qalet li Deputati b[alha u membri talKabinett kull sena jiddikjaraw lassi tag[hom, kif wara kollox g[andhom jag[mlu. Madankollu, staqsiet ikunx aktar prudenti u wasalx i]-]mien li jag[mlu l-istess anke persuni li ja[dmu f’Kastilja jew qrib lUffi//ju tal-Prim Ministru u talMinistri, flimkien ma’ Kapijiet E]ekuttivi u l-qraba tag[hom. Temmet l-artiklu tag[ha billi kitbet li hawn stejjer li qed jing[adu li, jekk huma veri u sakemm ma ji;ux mi/[uda, imorru g[alkollox kontra dak li l-poplu vvota g[alih daqshekk bi [;aru fl-a[[ar elezzjoni meta ele;;a lill-Gvern Laburista.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
4
LOKALI
Tiddeplora l-attakki fuq il-membri tal-Korp
L-Ispettur Taliana qal li n-nies imorru Paceville biex jie[du pja/ir u li l-Pulizija kienu hemm biex kollox imur sew. Madankollu dan il-Pulizija spi//a l-isptar
Ple;; qawwi ta’ €5,000 g[al ]ew; ]g[a]ag[ akku]ati li ferew sur;ent tal-Pulizija }ew; ]ag[a]ag[ ing[ataw illibertà provi]orja fuq depo]itu ta’ 5,000 ewro wara li ;ew mixlijin li we;;g[u [afif Sur;ent tal-Pulizija anke jekk fil-Qorti rri]ulta li l-mira tag[hom ma kinitx il-Pulizija i]da bouncers fi stabbiliment f’Paceville. Daniele Festari ta’ 18-il sena minn {al Tarxien u Redeemer Bonnici ta’ 20 sena mill-Fgura wie;bu mhux [atja li attakkaw bi vjolenza lil membri tal-Korp tal-Pulizija, fosthom lis-Sur;ent
tal-Pulizija, Stefan Mercieca u li [allewh ferut bi ;rie[i [fief. L-avukati Roberto Montalto u Simon Micallef Stafrace li dehru g[all-akku]ati talbu l[elsien mill-arrest, i]da lIspettur Elton Taljana f’isem ilProsekuzzjoni o;;ezzjona g[attalba min[abba li r-reati huma fuq Pulizija li suppost qeg[din i]ommu l-ordni pubbliku u ankemin[abba li jridu jixhdu lku;ini ta’ wie[ed mill-imputati. L-avukati qalu li kienet ;lieda li nqalg[et mal-bouncers li
min[abba fiha intervjenew ilPulizija li kienu libsin paj]ana. L-Ispettur Taliana qal li nnies imorru Paceville biex jie[du pja/ir u li l-Pulizija kienu hemm biex kollox imur sew. Madankollu dan il-Pulizija spi//a l-isptar. Tenna li dwar dan il-ka] kienu arrestati erba’ persuni, bit-tnejn l-o[ra mistennija jitressqu fil-jiem li ;ejjin. L-Avukat Montalto qal li lklijent tieg[u pprova jo[ro; mill-istabbiliment b’tazza f’idejh, u l-bouncers qalulu li ma setax. Dan re;a’ da[al ;ewwa u beda argument u hu spi//a qala’
xebg[a ming[and ]ew; bouncers u l-ku;ini tal-akku]at involvew ru[hom fil-ka]. F’daqqa wa[da numru ta’ Pulizija paj]ana intervjenew. Dawn qatt ma kienu l-mira talakku]ati qal l-avukat. L-Avukat Montalto qal li dan kien in/ident sfortunat u l-problemi nqalg[u minn terzi persuni. Qal ukoll li l-akku]ati g[adhom ]g[ar u g[andhom kondotta nadifa. Il-Ma;istrat Marseanna Farrugia tat il-libertà provi]orja bil-kundizzjoni li jibqg[u d-dar bejn l-10 ta’ billejl u l-[amsa ta’ filg[odu.
L-Asso/jazzjoni talPulizija ta’ Malta, l-MPA, iddeplorat bil-qawwa kollha sensiela ta’ in/identi li ;raw is-Sibt u l-{add f’Malta u G[awdex, li fihom indarbu membri tal-Korp tal-Pulizija waqt il-qadi tad-doveri tag[hom. Police Il-Malta Association qalet fi stqarrija li ilha ]mien twil tinnota u ti;bed l-attenzjoni li lin/identi vjolenti kontra membri tal-Korp qeg[din ji]diedu b’mod konsiderevoli. Ix-xog[ol talPulizija sar wie[ed mill-iktar xog[lijiet li fih iwe;;g[u nies matul is-sena fuq il-post tax-xog[ol, u ta’ dan, m’hemm l-ebda polza ta’ assigurazzjoni sabiex tag[mel tajjeb g[ad-danni li jsofru l-istess membri talKorp tal-Pulizija, tg[id listqarrija. Issa li [raxu l-pieni u ;iet ukoll introdotta multa g[al min jattakka membri talKorp tal-Puizija kif ukoll impjegati pubbli/i, lAsso/jazzjoni qalet li tistenna li dawn il-persuni jing[ataw pieni adegwati li verament jirriflettu l-gravità tal-ka], fil-parametri talLi;i. B’kollox fl-a[[ar jiem se[[ew tliet ka]i separati f’postijiet differenti li fihom indarbu numru ta’ pulizija. L-aktar wie[ed ri/enti se[[ il-{add filg[axija meta spettur u sur;ent tal-Pulizija sofrew grie[i [fief waqt larrest ta’ ra;el g[all-[abta tad-9.30 ta’ billejl fi Triq ilKorp tal-Pijunieri, San Pawl il-Ba[ar. Minn st[arri; preliminari jirri]ulta li r-ra;el, li g[andu 33 sena u joqg[od San Pawl il-Ba[ar, beda joffendi lill-Ispettur, li kien qieg[ed jidderie;i t-traffiku waqt i/-/elebrazzjonijiet talKarnival tas-sajf. B’rabta ma’ dawn lin/identi l-A;ent Kummissarju tal-Pulizija, awgura fejqan ta’ malajr lillmembri kollha tal-Korp li we;;g[u f’dawn il-ka]i, u filwaqt li kkundanna dak li ;ara, qal li mhi se ti;i tollerata l-ebda forma ta’ vjolenza fuq membri tal-Korp waqt ilqadi ta’ dmirijiethom.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’Awwissu, 2014
5
LOKALI
Ingli] mixli li kka;una feriti fuq Spettur u Sur;ent tal-Pulizija Paul Allen Sneddon, Ingli], residenti Malta ;ie mixli li nhar il-{add li g[adda g[all-[abta tad-9.30 pm ikkaw]a ;rie[i [fief fuq l-ispettur Maurice Curmi u lkuntistabbli Ivan Mifsud. LIspettur Curmi spi//a bi ;rie[i f’g[onqu waqt il-qadi ta’ dmirijietu. Hekk kif bdiet il-kaw]a lakku]at li g[andu 33 sena, u li ma kienx assistit minn avukat u meta mistoqsi g[alfejn ma g[andux avukat, qal li t-tfajla tieg[u li kienet pre]enti fl-awla hi l-avukat tieg[u. Hawnhekk inqalg[et kommossjoni fejn ittfajla tieg[u, li hi Pollakka twaddbet ‘il barra mil-awla millMa;istrat Marseanne Farrugia. Hu qal li ma g[andhux flus bi]]ejjed g[all-avukat g[ax jaqla 700 ewro fix-xahar u b[alissa fadallu 150 ewro biex jg[ix sala[[ar tax-xahar. L-aku]at qal li min[abba li dawn huma akku]i serji ma riedx jaqbad u jag[]el avukat kif ;ie ;ie g[ax irid li jkollu fidu/ja s[i[a fl-avukat li jag[]el u g[alhekk ;ie g[asseduta ming[ajr avukat. Qal wkoll li ma kienx jaf li ried ikollu avukat g[al dawn ilpro/eduri bilfors u qal li meta kien qed ji;i nterrogat il-Pulizija tawh koppja tal-“yellow pages” biex jag[]el avukat minn hemm. L-ispettur Godwin Scerri informa l-Qorti li l-ambaxxata Ingli]a taf b’dan l-arrest. L-Ingli] qal ukoll li t-Tlieta filg[odu kien sejjer ilKummissjoni G[olja Ingli]a. Mill-provi rri]ulta li t-tfajla tieg[u, li huwa ried li tiddeffendih fl-awla, u li qag[det ma;enbu, ta[dem ma’ kumpanija legali barra minn Malta b[ala Segretarja. Il-Qorti ripetutament qalet lill-akku]at biex joqg[od kwiet u dan meta huwa ma [alliehx lill-Ma;istrat Farrugia titkellem g[ax beda jinterrompi. Il-Ma;istrat Marseanne Farrugia issospendiet is-seduta biex jil[aq jasal l-avukat talg[ajnuna legali biex jassisti lil akku]at g[al din is-seduta biss qabel jag[]el l-avukat ta’ fidu/ja tieg[u. Meta re;g[et issej[et il-kaw]a deher l-avukat Christopher Chircop g[all-akku]at li ma kkontestax l-arrest. L-avukat difensur talab g[al-liberta provi]orja bl-Ispettur Godwin
Il-Magistrat /a[det it-talba g[all-[elsien mill-arrest min[abba s-serjeta tal-ka] u min[abba l-bi]a’ li l-akku]at jista’ ja[rab minn Malta Scerri jg[id li l-karattru talakku]at mhux wie[ed affidabbli u li g[andu temperament baxx u min[abba f’dan issu;erixxa li g[andu ji;i e]aminat minn psikologu. L-ispettur qal li waqt l-karnival tas-sajf f’Bu;ibba kien hemm l-ispettur Maurice Curmi li mar fuqu dan ir-ra;el li qallu kellu problema g[ax ried jag[mel rapport fuq xi ;ar tieg[u u l-Ispettur bag[tu l-g[assa biex jaghmel rapport u skont lIspettur dan irrabja u beda jg[ajjat u jitkellem [a]in wara li talbu g[ad dettalji tahomlu u kienu dettalji h]iena. Qal li l-Ispettur qallu biex joqg[od hemm g[alissa u nqala’ l-argument u l-Ispettur Curmi spi//a b’xi ;rie[i f’g[onqu u anke’ Sur;ent ie[or li kien involut. L-avukat Chircop ppre]enta kopja ta/-/erifikat mediku talakku]at li [are; mi/-?entru tasSa[[a tal-Mosta, u qal li dan jikkolabora mal-ver]joni tal-klijient tieg[u li kienu l-Pulizija li attakawh u mhux bil-kontra. Il-Magistrat Marseanne Farrugia /a[det it-talba g[all[elsien mil-arrest min[abba sserjeta tal-ka] u min[abba lbi]a’ li akku]at ma g[andu lebda rabta ma Malta u jista’ ja[rab. L-Ingli] ;ie akku]at wkoll li kkaw]a [sara fuq xi o;;etti, li ma obdiex l-ordnijiet le;ittimi tal-Pulizija u li kiser il-pa/i publikka, u li rrifjuta li jag[ti d-dettalji korretti lill-Pulizija meta mitlub, li rre]ista l-arrest, g[amel [sara fl-uniformijiet talPulizija.
It-tne[[ija tal-curfew se jolqot b’mod negattiv lill-familji L-NGO Din L-Art [elwa tinsab di]appuntata li l-Gvern ne[[a l-curfew fuq il-ka//a f’Settembru. B’din id-de/i]joni tal-Gvern, il-ka//aturi mhux se jkunu marbuta i]jed li jieqfu jikka//jaw fit-tlieta ta’ wara nofsinhar imma jistg[u jibqg[u g[addejjin sas-sebg[a ta’ filg[axija. Dan il-curfew, li dda[[al minn Gvernijiet pre/edenti, kellu lg[an li ji;i protett tajr tal-priza
protett li jkunu wasal f’pajji]na wara vja;; twil. F’kummenti ma In-Nazzjon, ilPresident E]ekuttiv ta’ Din L-Art [elwa Simone Mizzi qalet li din id-de/i]joni mhux biss se t[alli impatt [a]in fuq l-ambjent u lg[asafar tal-passa imma se //a[[ad ukoll lill-familji u l-pubbliku in;enerali mit-tgawdija tan-natura. Simone Mizzi qalet li din idde/i]joni se taqdi biss lillka//aturi filwaqt li kompliet li
de/i]joni b[al din se ;;ib mag[ha theddida ikbar g[allg[asafar tal-passa. Dawn il-kummenti jkomplu ma’ stqarrija ma[ru;a mill-istess NGO li fiha Din L-Art [elwa kkritikat lill-Gvern li “minflok jipproponi ideat u mi]uri ;odda biex jipprote;i l-ambjent u jipprevjeni l-abbu], qieg[ed jag[mel pass lura u jirrilassa rregolamenti e]istenti marbuta mal-ambjent biex jissodisfa lillka//aturi.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
6
LOKALI
Nuqqas ta’ ener;ija ;;enerata mill-WasteServ teffettwa l-pixxina tal-Inspire Charles Muscat
Min[abba dawn il-problemi, it-temperatura tal-pixxina b[alissa qed tkun madwar 29 grad Celsius minflok 31 grad Celsius
Min[abba li fl-a[[ar ;img[at naqas l-ammont ta’ ener;ija pprovduta mill-WasteServ li tkun i;;enerata mill-iskart li jin[araq fl-Impjant ta’ Ri/ikla;; ta’ Sant’Antnin f’Marsaskala u li permezz tag[ha tissa[[an ilpixxina terapewtika talFondazzjoni Inspire, din il-pixxina kellha tin]amm f’temperatura inqas s[una. Jirri]ulta wkoll li filwaqt li s-soltu meta jkun hemm nuqqas ta’ ener;ija millWasteServ, il-Fondazzjoni Inspire kienet tu]a l-boiler tag[ha biex i]]id is-s[ana tal-pixxina, ilboiler issa qdiem u g[alhekk lIspire ordnat boiler ;did li jiswa madwar €10,000. Dan jasal Malta sitt ;img[at o[ra. Dan kien ikkonfermat lil In-
Nazzjon minn Nathan Farrugia, il-Kap E]ekuttiv tal-Fondazzjoni Inspire meta kien mistoqsi dwar l-ilmenti li waslulna minn xi persuni b’di]abbiltà li ju]aw ilpixxina tal-Ispire g[al skop terapewtiku li qalulna li fl-a[[ar ;img[at il-pixxina ma kinitx qed tissa[[a[ kemm suppost. Skont Nathan Farrugia, min[abba dawn il-problemi, ittemperatura tal-pixxina b[alissa qed tkun madwar 29 grad Celsius minflok 31 grad Celsius. Hu qal li b[alissa min[abba li hu l-eqqel tas-sajf din it-temperatura hi passabbli u trid tintu]a inqas ener;ija biex il-pixxina tissa[[an, i]da fix-xitwa trid tintu]a ferm aktar ener;ija biex il-pixxina tin]amm s[una. G[al dawn l-a[[ar snin ilpixxina tal-Fondazzjoni Inspire
fi/-?entru Inspire f’Marsaskala li tintu]a g[al skop terapewtiku mill-persuni b’di]abbiltà li jattendu programmi tal-Inspire kienet qed tissa[[an permezz tal-elettriku li jkun i;;enerat mill-gassijiet tal-iskart li jkun ippro/essat permezz tal-Anaerobic Digestion Plant fl-Impjant ta’ Ri/ikla;; f’Sant’Antnin. Dan jintu]a flimkien mal-boiler tal-Inspire stess li j]id l-ammont ta’ s[ana biex tintla[aq it-temperatura me[tie;a. Fl-a[[ar xhur tas-sena 2012, kienet ikkummissjonata sistema li permezz tag[ha l-ener;ija miss[ana tal-magni li ji;;eneraw lelettriku mill-iskart fl-Impjant ta’ Ri/ikla;; ta’ Sant’Antnin kienet qed tintu]a biex tissa[[a[ ilpixxina tal-Inspire. Din il-pixxina trid tin]amm f’temperaturi s[an matul is-sena kollha min[abba liskop terapewtiku tag[ha. F’kummenti lil In-Nazzjon, George Pullicino, il-kelliem talPartit Nazzjonalista dwar lEner;ija spjega li s-sistema li tintu]a hi li meta l-iskart organiku jkun ippro/essat biex isir kompost, is-s[ana ;;enerata tg[addi minn tubi apposta li jwasslu sas-sistema tat-tis[in talInspire. George Pullicino qal li meta ma jintu]ax dak li jissejja[ clean biowaste, ikun effettwat lammont ta’ ener;ija. G[alhekk dan l-ammont ta’ ener;ija jiddependi minn kif tit[addem din issistema. George Pullicino qal li fl-a[[ar sena u nofs, dawk li qabel kienu jmexxu l-WasteServ tne[[ew mill-Gvern pre]enti jew kellhom jitilqu, u dan ]gur li kellu effett fuq kif qed jit[addem l-Impjant ta’ Ri/ikla;; ta’ Sant’Antnin. Hu qal li [afna min-nies li dda[[lu f’karigi ta’ tmexxija talWasteServ illum m’g[andhomx l-esperjenza li kellhom dawk ta’ qabel. Il-pixxina tal-Inspire f’Marsaskala b’tul ta’ 25 metru, imsej[a hydrotherapy pool hi liktar forma popolari ta’ terapija li tintu]a minn nies b’kundizzjoni fi]ika u minn o[rajn li jkollhom b]onn terapija partikulari. G[alhekk il-pixxina tissa[[an b’temperatura partikulari biex tg[in diversi kundizzjonijiet fi]i/i. L-ilma jnaqqas l-istress fuq il;ogi, jg[in biex jissa[[u lmuskoli u biex titjieb i/-/irkulazzjoni. Il-pixxina hi mg[ammra b’apparat apposta li jg[in filmobbiltà u fl-indipendenza ta’ dawk li ju]awha.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
7
LOKALI
Wara xhur ta’ [idma f’pajji]na, jitlaq ir-rig ta]-]ejt ENSCO 5004 Wara aktar minn seba’ xhur f’pajji]na, biex isirlu xog[ol ta’ titjib, ir-rig ta]-]ejt ENSCO 5004 telaq minn Malta wara l-[idma li saret fuqu f’parti mis-sit ta’ dik li kienet il-Malta Shipbuilding, li ;ie attrezzat temporanjament skont is-servizzi me[tie;a. Il-kumpanija lokali Ablecare Oilfield Services Group [adet [sieb tikkordina x-xog[ol kollu li kien hemm b]onn biex ir-rig jer;a’ ji;i //ertifikat u anke g[ax-xog[ol ta’ titjib. Ir-rig, li telaq minn Malta filjiem li g[addew, in;ieb Malta mill-Bra]il u minn pajji]na telaq lejn l-Afrika ta’ Fuq. Paul Abela, i/-Chairman ta’ Ablecare Oilfield Services Group, qal li s-sidien tal-rig kienu sodisfatti [afna bis-servizz li ng[ataw u anke bil-post strate;iku ta’ Malta fil-
Mediterran. Qal li dan il-pro;ett ;ab mieg[u sfidi kbar, li i]da ng[elbu b’su//ess. Sostna li din il-[idma g[enet biex tpo;;ew issisien g[al pro;etti o[rajn f’Malta. Ix-xog[ol estensiv sar minn madwar 75 [addiem Malti tasseng[a, filwaqt li aktar minn 30 industrija lokali differenti [adu xog[ol ta’ sub-contracting ta’ servizzi an/illari, fosthom trasport, akkomodazzjoni u ikel. Kien hemm ukoll numru ta’ kuntratturi barranin li [adu sehem fil-pro;ett. Il-kumpanija Maltija sostniet li l-pro;ett [alla kontenut g[oli ta’ valur mi]jud fl-ekonomija lokali u l-[addiema la[qu l-istandards me[tie;a, spe/jalment firrekwi]iti rigoru]i ta’ sa[[a u sigurtà li jitlob dan is-settur spe/jalizzat.
Inawgurati swali ;odda fil-ka]in Prince of Wales Own tal-Birgu F’/erimonja qasira nhar isSibt 16 ta’ Awwissu, l-G[aqda Filarmonika Prince of Wales Own fil-Birgu inawgurat swali ;odda f’dan il-ka]in. Il-ftu[ ta’ dawn is-swali sar ta[t il-patro/inju tal-President ta’ Malta Marie Louise Coleiro Preca, fil-pre]enza ta’ bosta mistednin distinti, fosthom ilPrim Ministru u l-Kap talOppo]izzjoni, Membri
Parlamentari mi]-]ew; na[at tal-Kamra u Membri talParlament Ewropew, fost o[rajn. Ix-xog[ol fuq dawn is-swali sar minn voluntiera, kif ukoll permezz ta’ diversi benefatturi, u twettaq fuq numru ta’ snin. Matul din is-serata saret ukoll kommemorazzjoni fl-okka]joni tal-25 anniversarju ta’ Maestro Emanuel Spagnol b[ala direttur tal-banda.
Wirja dwar San Piju X Fl-okka]joni tal-100 sena millmewt tal-Papa Piju X u s-60 sena mill-kanonizzazzjoni tieg[u, ilParro//a San Piju X f’Santa Lu/ija qed ittella’ wirja dedikata lil dan il-qaddis, li huwa meqjum f’din il-parro//a, fil-;img[a stess li fiha din il-parro//a qed ti//elebra l-festa ta’ dan il-qaddis. Fost l-o;;etti esibiti hemm g[add ta’ o;;etti personali ta’ dan il-Papa, fosthom ilbies sagru, li ntu]a minnu waqt ilpontifikat tieg[u. G[al din l-esibizzjoni nkisbu wkoll g[add ta’ o;;etti li jinsabu f’parro//i u so/jetajiet mu]ikali madwar ilg]ejjer Maltin marbuta mal-Papa Piju X, kif ukoll mill-Kapitlu talKatidral tal-Imdina. O;;etti o[rajn inkisbu minn
kollezzjonijiet privati u g[alhekk il-pubbliku g[andu l-okka]joni biex jara dawn l-o;;etti li normalment ma’ jkunux g[all-wiri. Il-Kappillan ta’ din ilparro//a, Fr Malcolm Agius qal li din l-esibizzjoni g[andha twassal biex il-pubbliku jitg[allem aktar dwar il-qaddis patrun ta’ din il-parro//a, kif ukoll biex issir /elebrazzjoni xierqa fiddawl tal-anniversarji importanti marbuta ma’ dan il-qaddis, li mexxa l-Knisja Kattolika mill1903 sal-1914. Din il-wirja se tkun miftu[a g[all-pubbliku kuljum sas-Sibt bejn is-6pm u t-8pm, kif ukoll il{add, jum il-festa ta’ dan il-qaddis, bejn id-9am u 12pm u bejn is-6pm u t-8pm.
Ix-xog[ol estensiv sar minn madwar 75 [addiem Malti tas-seng[a, filwaqt li aktar minn 30 industrija lokali differenti [adu xog[ol ta’ sub-contracting ta’ servizzi an/illari, fosthom trasport, akkomodazzjoni u ikel
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu 2014
8
OPINJONI
G[adna fid-dlam Din il-;img[a n-nies ma waqfitx titkellem fuq il-qtug[ taddawl li kellna l-;img[a l-o[ra u li [alla lil Malta u G[awdex kompletament bla dawl g[al sig[at s[a[ u f’/erti ka]i g[al aktar minn 15-il sieg[a. Sa[ansitra l-aktar postijiet vulnerabbli li suppost g[andhom provvista awtonoma ta’ elettriku g[al meta jinqata’ d-dawl, ji;ifieri l-ajruport internazzjonali u sa /ertu punt l-Isptar Mater Dei, ukoll intlaqtu minn dan ilqtug[. Kul[add tkellem dwar dan ilfalliment fil-provvista tal-elettriku [lief dawk li l-aktar kienu mistennija jitkellmu – ji;ifieri lPrim Ministru Joseph Muscat u lMinistru tal-Ener;ija u s-Sa[[a Konrad Mizzi. Minflok, kif issa drajna lillGvern jag[mel kull meta jkun dahru mal-[ajt, bag[tu lilluffi/jali tal-Korporazzjoni Enemalta biex jispjegaw x’;ara u kif se jag[mlu biex dak li ;ara ma jer;ax ji;ri. Dak li se[[, skont l-uffi/jali tal-Enemalta, kien ikkaw]at minn spulu]joni ta[t wi// l-art quddiem i/-/entru tad-distribuzzjoni tal-elettriku fil-Marsa. Splu]joni li tfiet g[alkollox ilpower station tal-Marsa (li suppost dan il-Gvern ilu li g[alaq u fuqha qed je[el multa kuljum) u kellha effett ukoll fuq il-power station ta’ Delimara li spi//at waqfet ukoll tissuplixxi lener;ija. Dan hu Gvern li issa ilu filpoter kwa]i sena u nofs. Gvern li wa[da mill-weg[di elettorali ewlenin tieg[u kienet li se jra[[as id-dawl. Naturalment iddawl jor[os jekk ikun hawn. Imma f’dawn it-18-il xahar ilprovvista tad-dawl naqset diversi drabi u f’diversi n[awi ta’ Malta u G[awdex u g[al [inijiet relattivament twal. Tant li hawn min qed jg[id li l-kontijiet tad-dawl ro[su jew g[ax kienu g[al [inijiet twal bla dawl jew g[ax issa lkontijiet bdew ji;u kull xahrejn flok kull tliet xhur. Problema ta’ ener;ija Il-verità hi li pajji]na kellu
u g[ad g[andu problema ta’ ener;ija. A[na ma g[andniex xmajjar li [afna pajji]i o[ra jisfruttaw biex ji;;eneraw l-elettriku. Irridu nipprodu/u lener;ija kollha tag[na u [afna mill-ilma wkoll permezz ta’ elettriku li ni;;eneraw minn sorsi li rridu nimpurtaw. Imma minn Gvern li mela ras kul[add li hu kien se jsib tarf din il-problema u li kellu s-soluzzjonijiet me[tie;a tant li kien se
Kul[add tkellem dwar dan il-falliment fil-provvista tal-elettriku [lief dawk li l-aktar kienu mistennija jitkellmu – ji;ifieri l-Prim Ministru Joseph Muscat u l-Ministru tal-Ener;ija u s-Sa[[a Konrad Mizzi
Mario Schiavone mario.p.schiavone@gmail.com
I/-/umnija tal-power station tal-Marsa dda[[an iswed nhar l-Erbg[a filg[odu, l-g[ada li l-provvista tad-dawl inqatg[et ma’ Malta kollha g[al diversi sig[at... u sadattant il-Gvern jibqa’ b’fommu sieket...
jasal biex anke jra[[as it-tariffi tad-dawl, il-poplu kien jistenna a[jar. Minflok g[andna sitwazzjoni di]astru]a aktar milli qatt kellna. U sadattant> • terz mill-Korporazzjoni Enemalta nbieg[et li/-?ini]i bi ftehim li l-Gvern ma jridx jippubblika; • il-provvista tal-ener;ija g[al
[afna snin li ;ejjin ing[atat lil konsorzju li l-ftehim mieg[u lGvern ukoll qed jirrifjuta li jippubblikah u lanqas po;;ieh g[ad-dispo]izzjoni talParlament;
• suppost li skont il-Ministru Konrad Mizzi beda x-xog[ol fuq il-bini tal-power station il-;dida f’Delimara meta milli jidher g[adhom qed isiru t-testijiet fuq il-blat fejn se tinbena; • u l-poplu ta’ Marsaxlokk u tal-in[awi se jkollu jitqanna b’bomba tal-[in fil-forma ta’ bastiment ankrat f’din il-bajja li se jkun mimli bil-gass u li se jpo;;i problemi serji lil dawn innies. Skiet perfett mill-Prim Ministru Quddiem din is-sitwazzjoni, skiet perfett mill - Prim
Ministru Joseph Muscat u mill - Ministru Konrad Mizzi . Imma xi ftit b]ar fl-g[ajnejn biex jippruvaw inessu lil xi ftit nies mid-di]astru li g[andna fil-qasam tal-ener;ija, se jroxxu. Il-Gvern qal li qed ja[seb kif l-Enemalta se tikkumpensa lil dawk li damu bla dawl g[al aktar minn 1 5 - il sieg[a li skont i/ - Chairman tal Enemalta, kienu ftit eluf. I]da d-danni li sofrew f’apparat domestiku [afna djar o[ra, in-negozju li tilfu eluf ta ’ [wienet ta ’ kull tip min[abba dan il - qtug[ tad dawl, il-waqfien tax-xog[ol fl-
industriji li ja[dmu bix-xiftijiet , id - daqqa ta ’ [arta lill industrija turistika, g[al dawk ma hemmx kumpens . Il kumpens hu ftit u g[all-ftit u g[adu mhux mag[ruf kif se jit[allas. U sadattant it-tmexxija talEnemalta av]atna li ma tistax tag[ti garanzija li dak li ;ara mhux se jer;a’ ji;ri. Issa g[addiet ;img[a minn dan kollu u l-Prim Ministru jew mar xi rtir u qed jimmedita u ma jistax jitkellem jew nixiflu lsienu u g[adu ma qal xejn dwar dan id-di]astru. U l-poplu g[adu fid-dlam.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta‘Awwissu, 2014
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL
{abi tal-problemi bl-impjiegi mal-gvern B[alissa [ier;a statistika f’Malta li mhux suppost [ier;a kif inhi. G[ax waqt li pajji]na bejn l-2008 u l-2013 g[eleb maltemp kbir li kien ;ej minn barra, issa messha [ier;a statistika tajba [afna ladarba l-maltemp barra g[adda. Waqg[a qawwija fl-esportazzjoni u fl-importazzjoni... Imma l-a[[ar /ifri li [er;in iqanqlu inkwiet. Ilbiera[ stess kellna /ifri tal-Eurostat li juru li fl-ewwel [ames xhur ta’ dis-sena, imqabblin mal-istess [ames xhur ta’ sena qabel, kellna waqg[a ta’ 27% fl-esportazzjoni u waqg[a ta’ 17% fl-importazzjoni. ... u wkoll fil-produzzjoni fil-fabbriki Il-waqg[a fl-esportazzjoni tikkonferma /ifri o[rajn tal-Eurostat dwar il-produzzjoni industrijali f’Malta li juru li g[al diversi xhur din naqset b’medja ta’ 10%. Tnaqqis fl-importazzjoni ta’ prodotti ta’ kull tip /ifri o[rajn mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika jispjegaw ilwaqg[a fl-importazzjoni b[ala wa[da li tolqot l-importazzjoni kollha, kemm l-importazzjoni ta’ materjal biex ikun ma[dum [alli wara jkun esportat, u kemm prodotti g[all-konsum. Bejg[ anqas fil-[wienet f’Malta, bil-kontra tal-Ewropa Il-konsum nie]el hu kkonfermat ukoll mi/-/ifri tal-Eurostat li juru l-bejg[ fil-[wienet f’Malta nie]el waqt li l-bejg[ fl-Ewropa tiela’; xejriet opposti. Il-Prim Ministru wa[[al fl-internet imma lkoll nafu li fil-bqija tal-Ewropa hemm l-internet ukoll. Il-Gvern i]id il-[addiema mieg[u b’2,000 f’sena Kellna /ifri o[rajn li juru li l-Gvern f’sena wa[da ]ied mieg[u 2,000 [addiem. Il-Gvern Laburista f’rapport lill-Unjoni Ewropea dwar kif se jnaqqas l-i]bilan/ qal li minn mal-Gvern jirtiraw 1,500 fis-sena u m’hemmx g[alfejn jirrimpjazzahom kollha. Effettivament da[[al 3,600 mal-gvern f’sena Imma f’sena wa[da, mhux talli rrimpjazza l-1,500 li rtiraw, talli ]ied 2,000 fuqhom, ji;ifieri da[[al mal-gvern 3,500 ru[ f’sena wa[da. [a;a li ddawwar lura x-xejra ta’ 26 sena li fihom l-impjiegi mal-gvern kienu naqsu minn nofs fl-1987 g[al kwart fl-2013. {abi tal-qg[ad bl-impjiegi mal-gvern Dal-Gvern wiret ekonomija sejra tajjeb u suppost m’g[andux g[alfejn ida[[al nies mieg[u. Imma, minkejja s-sa[[a talekonomija li wiret u l-bnazzi ekonomiku barra minn Malta, ilGvern Laburista spi//a ja[bi l-qg[ad bl-impjiegi mal-gvern. }ieda fid-dejn pubbliku ta’ 440 miljun ewro f’sena Il-[abi tal-qg[ad xorta jiswa l-flus u fil-fatt rajna d-dejn pubbliku f’sena tal-Gvern Laburista ji]died b’440 miljun ewro, rata ddoppju ta’ kemm suppost.
Pittura ;dida Il-knisja ta’ San Publju filFurjana, wara waqfa ta’ 27 sena, se ter;a’ tkompli tissebba[ permezz ta’ aktar pittura. Dan il-maqdes huwa wa[da mill-ftit knejjes f’Malta fejn jinstabu xog[lijiet ta’ pittura fi stili ferm differenti fuq perjodu ta’ tliet sekli, mill-arti Barokka ta’ Filippo Vincenzo Pace, inNeoklassi/i]mu ta’ Giuseppe They, il-Puri]mu ta’ Rafaele Caruana, ir-Romanti/i]mu ta’ Giuseppe Calì u l-Moderni]mu ta’ Envin Cremona u Paul Camilleri Cauchi, u issa, se tkompli tissebba[ mill-id talartist G[awdxi John Grima. Din id - diversità ta ’ stili artisti/i turi kif il- Knisja Ar/ipretali ta ’ San Publju g[andha tradizzjoni, u dejjem saru sforzi biex il-knisja tissebba[ b’mod a;;ornat minn artisti u idjomi artisti/i kontemporanji. Dan il-pro;ett se jinbeda nhar it-Tlieta 26 ta’ Awwissu 2014 meta jittellg[u seba’ travi u aktar minn 150 fallakka biex issir l-impalkatura fil-kappellun tal-Madonna tar-Ru]arju biex fil-;img[at li ;ejjin jinbeda xxog[ol ta’ dekorazzjoni u pittura tal-istess kappellun.
Il-mo[[ prin/ipali u r-responsabbiltà ta’ dan il-pro;ett qeg[din f’idejn l-Ar/ipriet Dun Richard Borg li kemm ilu Ar/ipriet talFurjana ma waqaf qatt isebba[ lit-tempju maestu] iddedikat lil San Publju, l-ewwel Isqof u Qaddis Malti. Ix-xog[ol tal-armar, ]ebg[a u induratura se jsir kollu mill-voluntieri tal-istess knisja. B’dan ilpro;ett, il-pittur se jkompli jurina siltiet mill-[ajja ta’ San Publju, allura episodji mill-istorja bikrija tal-Kristjane]mu f’Malta. Bit-t[abbira mill-Ar/ipriet Dun Richard Borg nhar is-Sibt 19
ta’ Lulju 2014, fi-tmiem ilkon/elebrazzjoni f’g[eluq l-40 sena mill-Ordinazzjoni Sa/erdotali tieg[u, il-poplu tal-Furjana fera[ bil-kbir u radd [ajr lillAr/ipriet tal-impenn kontinwu fost il-Furjani]i flimkien mal[idma pastorali u spiritwali li wettaq ukoll bil-bosta. In[e;;u lill-Furjani]i kollha, joqog[du fejn joqog[du, biex jag[mlu tag[hom dan il-pro;ett u joffru kull mezz ta’ g[ajnuna, b’mod spe/jali dik finanzjarja. Stephen Tonna Il-Furjana
25 sena ilu f’In-Nazzjon Fil-[ar;a ta’ In-Nazzjon Tag[na tad-19 ta’ Awwissu, kien rappurtat li l-Partit Nazzjonalista ta bidu g[al festa o[ra sajfija f’Bu;ibba, festa sajf. Din il-festa hi m]ewqa b’attivitajiet tal-ba[ar u mu]ika i]da l-qofol jintla[aq bid-diskors tal-Kap tal-PN Eddie Fenech Adami. Kien rappurtat ukoll li kienu se jkunu installati impjanti tar-reverse osmosis fi sptarijiet. Rapport ie[or kien jg[id li f’Malta kienet bdiet ]jara mill-Ministru Labjan g[all-Kultura u l-Informazzjoni.
?ifri inkwetanti meta l-Gvern wiret ekonomija b’sa[[itha Dawn i/-/ifri kollha jqanqlu inkwiet. U t-t[assib
ji]died sa[ansitra aktar g[ax huma /ifri li mhux suppost qed jo[or;u kif inhuma meta nafu li dal-Gvern wiret ekonomija sejra tajjeb, u issa l-ekonomiji ta’ barra rkupraw. Dan hu kuntrast li jqanqal inkwiet. Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu 2014
10
OPINJONI
Membri tal-IS joqtlu g[add ta’ r;iel Iraqin f’nofs :unju li g[adda... Minn dakinhar il-massakru fl-Iraq kompla ji]died minn jum g[all-ie[or u l-membri tal-IS komplew jirb[u aktar territorji
{add m’g[andu dritt jimponi xi reli;jon fuq [addie[or Dak li qed ji;ri fitTramuntana tal-Iraq, skont ilmidja internazzjonali, fejn numru kbir ta’ vittmi qed jing[ataw ultimatum biex jikkonvertu g[all-I]lam jekk iridu jsavlaw [ajjithom, g[andu jinkwieta mhux ftit lil min g[andu g[al qalbu l-libertà, ittolleranza i]da fuq kollox, iddemokrazija. Sfortunatament fl-a[[ar jiem, kien hemm diversi massakri, fosthom dak li se[[ fil-villa;; ta’ Kawju fl-Iraq, fejn il-grupp I]lamiku IS wettaq atro/itajiet kontra l-minoranzi li mhumiex Musulmani. Dan it-tip ta’ vjolenza sar ukoll fuq il-Kristjani u bla dubju dan hu atte;;jament kundannabbli! Nemmen li kull stat li tassew jemmen fil-libertà talespressjoni u li wie[ed jista’ j[addan ir-reli;jon li jixtieq ming[ajr ebda nd[il, g[andu jo[ro; jikkundanna dawn latro/itajiet biex id-dinja tassew tkun qed twassal messa;; kontra kull tip ta’ vjolenza, inklu] bejn ir-reli;jonijiet. {tie;a ta’ azzjoni immedjata Filwaqt li bl-ebda mod ma jien qed nitfa’ l-[tija fuq lI]lam, anzi /ert li l-I]lami/i
Dan hu l-mument meta l-pajji]i l-kbar, inklu] dawk I]lami/i, kif ukoll g[aqdiet u unjonijiet importanti fid-dinja b[alma hi l-Unjoni Ewropea, g[andhom jing[aqdu flimkien biex ikunu front wie[ed kontra kull tip ta’ vjolenza imposta ;enwini huma kontra dan it-tip ta’ vjolenza, wie[ed jistenna li tittie[ed azzjoni immedjata sabiex titwaqqaf kull forma ta’ vjolenza li qed twassal biex eluf ta’ nies, fosthom nisa u tfal, jitilfu [ajjithom b’mod makabru u in;ust. Dawk maqtula mhumiex biex Insara i]da gruppi ta’ nies li ;ejjin minn reli;jonijiet o[ra. Dan l-a[[ar tid[ol fuq Facebook u [lief ritratti u filmati ta’ vjolenza minn gruppi I]lami/i fuq individwi ta’ razez differenti, inklu] tfal, ma tarax.
hu fl-interess tal-I]lam stess li j[ares ir-reputazzjoni tarreli;jon billi jiddi]asso/ja ru[u minn dawn l-atti makabri li ta’ kuljum qed jidhru fuq is-social media. Jekk reli;jon b[all-I]lam tg[allem u tipprietka t-tolleranza, allura din g[andha tkun riflessa dejjem u kullimkien i]da fuq kollox, ma’ kul[add. {add m’g[andu dritt li jkabbar issa[[a tieg[u billi jimponi fuq [addie[or x’reli;jon g[andu j[addan. Dan hu atte;;jament ina//ettabbli li [add m’g[andu jittollera.
Filmati xokkanti
Dawn huma xeni xokkanti li j[alluk tistaqsi g[add ta’ domandi dwar it-twemmin veru li j[addan min iwettaq dawn latro/itajiet. Nifhem li l-I]lam qed jidher ikrah ma’ [afna u forsi dan m’g[andux ikun, i]da r-realtà hi li dan it-tip ta’ vjolenza qed isir fi stati I]lami/i u minn gruppi terroristi/i I]lami/i u g[alhekk nemmen li
Il-[a]in jibqa’ dejjem [a]in Dan hu a;ir [a]in, irrelevanti
min jag[mlu u anke jekk isir mill-Insara jibqa’ [a]in u kundannabbli. Rapporti fil-midja internazzjonali jg[idu li kaw]a tas-sitwazzjoni fl-Iraq, u li allura qed tkun ikka;unata minn gruppi terroristi/i I]lami/i, eluf ta’ familji Nsara kellhom ja[arbu minn djarhom biex
jevitaw il-vjolenza. Skont in-Nazzjonijiet Uniti, mal-1.2 miljun persuna kellhom jitilqu mill-belt fejn jg[ixu biex isibu a]il f’postijiet o[ra. Nemmen li dan hu l-mument meta l-pajji]i l-kbar, inklu] dawk I]lami/i, kif ukoll g[aqdiet u unjonijiet importanti fiddinja b[alma hi l-Unjoni Ewropea, g[andhom jing[aqdu flimkien biex ikunu front wie[ed kontra kull tip ta’ vjolenza imposta, spe/jalment fejn jid[lu r-reli;jonijiet. {tie;a ta’ Knisja Kattolika aktar proattiva Fl-2014 kul[add g[andu jkollu d-dritt li jipprattika r-reli;jon li
jrid hu u jekk hemm xi reli;jon partikulari li jixtieq li tkun lakbar forza fid-dinja, g[andu jag[mel dan b’mod /ivili u mhux billi jimponi fuq [addie[or dak li hu jridek temmen. Fl-isfond ta’ dan kollu, nixtieq nara li l-Knisja Kattolika tkun aktar proattiva sabiex tilqa’
Christian Micallef cmicallef@pn.org.mt
g[all-isfidi ibsin li qed t[abbat wi//ha mag[hom id-dinja tallum. Ninsab im[asseb serjament dwar il-futur tag[na b[ala Nsara g[aliex dak li qed ji;ri llum jaf hu riflessjoni ta’ dak li jista’ ji;ri g[ada u allura naslu f’punt fejn ikun aktar g[aqli li n]ommu lfidi tag[na f’qalbna milli filmiftu[ biex nevitaw li nkunu attakkati fi]ikament jew moralment. Ma rridx nidher li qed nesa;era, jew li qed inkun estremist, i]da nemmen li lKnisja Kattolika g[andha tieqaf g[al dan it-tip ta’ vjolenza u tkun hi stess li t[e;;e; lill-pajji]i biex jopponu dak li qed isir f’pajji]i b[all-Iraq. Jekk se na;ixxu daqslikieku mhu ji;ri xejn, din il-vjolenza taf tkompli tikber u tinfirex f’aktar pajji]i. Kull Nisrani maqtul f’pajji] ie[or hu telfa fil-familja tag[na!
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
11
A{BARIJIET TA’ BARRA
Splu]jonijiet fi Tripli u ajruplani li ma kenux identifikati IL-LIBJA Ajruplani tal-gwerra li ma kenux identifikati g[addew minn fuq Tripli , ilbiera[ , u waqt li instemg[u diversi splu]jonijiet fl-in[awi tal-belt kapitali Libjana. Stazzjon tat - televi]joni Libjan qal li l - ajruplani ‘ ikkon/entraw ’ fuq il po]izzjonijiet (fi Tripli) fejn il-gruppi tal-milizzji ilhom il;img[at ji;;ieldu g[all - kon -
troll tat-territorji. M’hemm l-ebda indikazzjoni li xi entita ta’ milizzji jista’ g[andha l-ajruplani tal-gwerra u lbiera[ [add ma seta’ jie[u lkummenti spe/ifi/i ming[and l-uffi/jali tal-Gvern Libjan. Ir-residenti ta’ Tripli, intant, qalu li minkejja li huma semg[u l - isplu]jonijiet fl in[awi, il-kaw]a tag[hom ma kenitx mag[rufa.
Nhar il - {add , il - milizzji mill-belt ta’ Misrata u l-;ellieda li huma alleati mal-belt ta’ Zintan , lejn il - Punent tal Libja, re;g[u sparaw fuq xulxin fl-in[awi ta’ Tripli u fost ilkaos kontinwu li qed jirrenja fil-kapitali. Il - battalji fl - in[awi wasslu g[all -evakwazzjoni ta ’ [afna diplomati/i tan - Nazzjonijiet Uniti u tal-pajji]i tal-Punent,
fost l-inkwiet li l -Libja qed teg[req fi gwerra /ivili totali. Intant , il - Missjoni tan - NU fil - Libja qed jiddispja/iha g[all-fatt li l-isforzi tag[ha u l - appelli internazzjonali g[al waqfien mill-;lied (fil-Libja) ma qanqlu l - ebda reazzjoni mill-entitajiet tal-;ellieda. Fi ]viluppi o[ra , kelliem g[al milizzja Libjana qal li sitt persuni inqatlu minn missili li
kienu sparati lejn il po]izzjonijiet ta ’ milizzji li huma immexxija mill-I]lami/i, fi Tripli. Mifhum li l-missili kienu sparati mill-ba]i tal-ajru ta’ Wittiya, lejn il-Punent ta’ Tripli . Intant , l - E;ittu , ilbiera[, [assar it-titjiriet kollha lejn il-Libja waqt li qal li lawtoritajiet Libnjani kienu g[alqu l - ispazju tal - ajru ta ’ pajji]hom,
Qed jg[idu li [adu lura l-kontroll ta’ diga f’Mosul L-IRAQ Hemm ir-rapporti konfli;;enti dwar jekk il-;ellieda Peshmerga tal-Kurdi, meg[juna millqawwiet tal-art tal-Iraq, [adux lura l-kontroll s[i[ ta’ diga flartijiet ta’ Mosul wara sensiela ta’ battalji [orox mal-militanti I]lami/i tal-grupp Stat I]lamiku (IS) li sallum [atfu zona s[i[a ta’ art li ;;ebbed mis-Sirja satterritorji Iraqqin tat-Tramuntana. Il-:eneral Qassim Atta, li hu l-kelliem g[all-militar Iraqi, qal li d-diga inkwistjoni – li hi lakbar wa[da fl-Iraq – ‘kienet assolutament [ielsa mill-militanti’ u li t-truppi tieg[u fl-in[awi kienu qed jing[ataw appo;; mill-qawwiet tal-ajru. Atta ma spe/ifikax jekk ilqawwiet tal-ajru tal-Istati Uniti attakkawx lill-militanti f’Mosul, u l-;urnalisti f’dawk l-in[awi, ilbiera[, sostnew li l-;lied kien g[adu g[addej. Il-;urnalisti qalu wkoll li l;ellieda fanati/i tal-IS kienu (salbiera[) qed jikkontrollaw a//ess ewlieni g[ad-diga; bilgrupp Stat I]lamiku ukoll jikkontradixxi l-istqarrijiet talmilitar Iraqi b’kummenti li ‘l;ellieda tieg[u kienu tefg[u lura
lill-Peshmerga, li min-na[a tag[hom spi//aw jitilfu [afna nies’. Sorsi qrib il-BBC li jinsabu fiz-zona spe/ifika qalu li filwaqt li jistg[u huma validi r-rapporti li d-diga tinsab f’idejn il-Kurdi, ‘il-battalji kienu qed ikomplu madwar diversi artijiet’. Intant, jidher ukoll li l-qawwiet tal-ajru qed ikunu kontinwament flazzjoni fl-istess in[awi. Id-diga li kienet waqg[et lillmilitanti tal-IS aktar kmieni fixxahar tinsab ma;enb ix-Xmara Tigris u g[andha sinifikat kbir minn lat strate;iku. Fil-fatt, iddiga tikkontrolla l-provvista talilma u d-dawl g[al zona enormi fit-Tramuntana tal-Iraq li tinkludi l-belt ta’ Mosul. Sadanittant, ir-Renju Unit qal, ilbiera[, li l-missjoni tieg[u flIraq g[andha tmur ‘il hinn millaspett ta’ g[ajnuna umanitarja. Is-Segretarju tad-Difi]a Britanniku, Michael Fallon, sa[aq li l-missjoni tista’ ddum g[addejja g[al xhur u meta, filpre]ent, qed tinvolvi t-trasport tal-armi u l-munizzjon ‘minn tielet pajji]i’ lejn il-;ellieda Peshmerga tal-Kurdi
Karozza li ;arrbet il-[sarat waqt ;lied bejn ir-ribelli u t-truppi Ukreni f’Seleznevka, fil-Lvant talUkrajna. (ritratt EPA)
Jintlaqat konvoj tar-refu;jati L-UKRAJNA Il-militar tal-Ukrajna qal li [afna nies inqatlu meta konvoj ta’ refu;jati intlaqat mill-missili u l-ballal li kienu sparati minn mortars u bir-ri]ultat li nqerdu numru ta’ vetturi. Il-vetturi inkwistjoni kienu qed iwasslu r-refu;jati ‘il hinn mizzona ta’ Luhansk, li tinsab flUkrajna tal-Lvant. Intant, il-Gvern Ukren qed jg[id li l-militanti li jridu l-unjoni mar-Russja huma respons-
abbli g[ad-dmija, u avolja dawk isseparatisti /a[du li kellhom x’jaqsmu mal-attakk inkwistjoni. L-istra;i se[[et qrib il-villa;; ta’ Novosvitilivka u meta kienu rrappurtati l-isparaturi talartillerija intensivi fl-in[awi. Dan waqt li l-qawwiet tal-Gvern talUkrajna qeg[din jersqu aktar qrib ta’ Luhansk ( li hi kkontrollata mill-militanti separatisti) fejn irresidenti qeg[din jispi//awlhom
il-provvisti ba]i/i. Intant, kelliema g[all-Gvern Ukren qalu li numru ta’ nisa u ttfal tilfu [ajjithom waqt il-bumbardament fuq il-konvoj li kien qed jivvja;;a minn triq lejn ilLvant ta’ Luhansk. Mifhum li numru ta’ nies ‘in[arqu [ajjin filvetturi tag[hom’, bil-Gvern fi Kiev qed ikompli jinsisti li huma ‘inqatlu mill-militanti li qed jing[ataw l-armi mir-Russja’.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
12
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jattakkaw il-konvoj ta’ Prin/ep Sawdi FRANZA Grupp ta’ nies li kienu armati sa snienhom attakkaw konvoj ta’ karozzi li hu ‘asso/jat’ ma’ Prin/ep tal-Arabja Sawdija filwaqt li nsterqu madwar 250,000 ewro fi flus kontanti. L-attakk se[[ matul il-lejl tal{add meta l-konvoj kien qed jivvja;;a mill-in[awi ta’ Pari;i lejn it-Tramuntana, fi triqtu lejn l-ajruport ta’ Le Bourget. Intant, ir-rapporti qalu li laggressuri [atfu wa[da mill-vetturi li kienet mimlija bi flus u dokumenti, u aktar tard illiberaw lix-xufier u lil ]ew; persuni o[ra li kienu ;ol-vettura. Ma we;;a’ [add fl-attakk fuq il-konvoj li jing[ad li kien telaq
mill-Ambaxxata Sawdija li hi bba]ata f’Pari;i. Rapporti dettaljati, aktar tard qalu li l-[allelin kienu armati blazzarini tat-tip Kalashnikov u li huma kkon/entraw fuq mini-van partikulari li kien wasal flin[awi ta’ Porte de la Chapelle, fil-limiti ta’ Pari;i. Filwaqt li ma kinux sparati tiri, il-mini-van inkwistjoni nstab meqrud wara li kien ing[ata n-nar mill-aggressuri. Uffi/jali tal-Pulizija, intant, sostnew li minbarra l-250,000 ewro ‘li g[ebu’, il-vettura kien fiha numru ta’ dokumenti uffi/jali tal-Ambaxxata Sawdija.
IL-GRE?JA> }ew; dniefel jinqatg[u fl-ajru waqt sessjoni ta’ ta[ri; segwita mill-[arrie;a tag[hom li qed issir b[ala parti minn programm edukattiv fl-Attica Zoological Park ta’ Spata, lejn il-Lvant ta’ Ateni (ritratt> EPA)
Messa;; ta’ rieda tajba li/-?ina IL-KOREA T’ISFEL Il-Papa Fran;isku lbiera[ [e;;e; g[all-pa/i u rrikon/iljazzjoni bejn il-Korea t’Isfel u l-Korea ta’ Fuq, waqt li bag[at messa;; ta’ rieda tajba li/-?ina. Dawn kienu l-a[[ar ;esti sinifikanti qabel il-Papa kkonkluda ]-]jara ta’ [amest ijiem fil-Korea t’Isfel li kienet lewwel wa[da tieg[u fil-kontinent tal-Asja tul l-a[[ar [mistaxil sena. Fl-a[[ar jum tieg[u fil-Korea t’Isfel, il-Papa Fran;isku talab flimkien ma’ grupp ]g[ir ta’ nisa li fit-Tieni Gwerra kienu sfurzati jkunu ‘l-iskjavi sesswali’ tattruppi :appuni]i li okkupaw lil pajji]hom. Il-Papa, wara, qaddes filKatidral ta’ Myeongdong ta’ Seoul u enfasizza li l-quddiesa kellha titqies, l-ewwel u qabel kollox, b[ala talba g[al rikon/iljazzjoni fost il-Familja Koreana. Dan wara li hu, nhar il:img[a, [e;;e; biex il-Koreani ja[dmu b[ala pajji] wie[ed li ma jirrikonoxxix l-aspett ta’ rebbie[a u t-telliefa. Il-President tal-Korea t’Isfel, Park Geun-hye, attendiet g[al din il-quddiesa li g[aliha kienu pre]enti wkoll numru ta’ nies li [arbu mill-Korea ta’ Fuq, minbarra l-qraba ta’ /ittadini talKorea t’Isfel li spi//aw ma[tufa mill-a;enti tal-;ar Komunista. Il-Gwerra bejn il-Korea ta’ Fuq u l-Korea t’Isfel, li damet
Il-Papa Fran;isku (ritratt> EPA)
mill-1950 sal-1953, kienet intemmet b’armistizju, li jfisser li l-Korea t’Isfel u l-Korea ta’ Fuq g[adhom, teknikament, fi stat ta’ gwerra. Aktar tard, meta l-ajruplan talPapa da[al fl-ispazju tal-ajru ta/?ina waqt li kien fi triqtu lejn Ruma, il-Kap tal-Kattoli/i bag[at telegramma lill-President ta/-?ina, Xi Jinping, u awgura lisba[ xewqat lilu u lill-poplu ?ini]. Il-messa;; wassal ukoll it-tberik tal-Papa g[al dak ilpajji]. Filwaqt li te]isti tradizzjoni fejn il-Kapijiet tal-Knisja jibag[tu l-messa;;i lill-pajji]i li jkunu g[addejjin minn fuqhom waqt titjira, il-Vatikan u Beijing g[andhom relazzjonijiet problemati/i, tant li l-mibki Papa :wanni Pawlu II kellu jevita lispazju tal-ajru ta/-?ina waqt vja;; li hu kien qed jag[mel filkontinent tal-Asja.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Allarm kontinwu dwar l-Ebola IL-LIBERJA Il-qawwiet armati tal-Liberja ng[ataw id-direttivi biex jisparaw fuq in-nies li ju]aw il-mezzi illegali biex jippruvaw jaqsmu lejn Sierra Leone wara li l-awtoritajiet g[alqu l-fruntiera komuni bl-iskop li jevitaw il-firxa tal-Ebola. Is-suldati stazzjonati fid-distretti ta’ Bomi u Grand Cape Mount (fil-fruntiera ma’ Sierra Leone) huma fid-dmir li jift[u n-nar fuq in-nies f’/irkostanzi b[al dawn u dan meta l-uffi/jali fl-in[awi kkonfermaw li n-nies qed jippersistu xorta b’dan l-a;ir. Id-distrett ta’ Grand Cape Mount g[andu [afna n[awi li jservu g[al a//ess illegali u qed jitqiesu b[ala theddida kbira g[all[arsien tas-sa[[a. Dan g[aliex lawtoritajiet ma jafux il-kundizzjoni tas-sa[[a tal-persuni li qed jaqsmu l-fruntiera matul il-lejl. Il-virus tal-Ebola qatel iktar minn 1,100 persuna fil-pajji]i
Afrikani tal-Punent u l-allarm qed ji]died wara li r-residenti ta’ kwartier fqir qrib Freetown, ilkapitali tal-Liberja, da[lu ;o /entru u [elsu sa tletin pazjent li huma morda bl-Ebola. Dan sar bi protesta dwar il-kundizzjonijiet fqar li je]istu fi/-/entri talkwarantina li twaqqfu g[all-persuni morda bl-Ebola, u fost t[assib li l-epidemija se tinfirex fl-in[awi ta’ Freetown. Sadanittant, rapporti millEmirati G[arab Mag[quda, qalu li mara Ni;erjana li mietet f’Abu Dhabi wara li waslet hemm b’titjira setg[et kienet infettata bil-virus tal-Ebola. Stqarrija qalet li l-mara ta’ 35 sena kienet qed tivvja;;a minNi;erja lejn l-Indja biex ting[ata ttrattament g[all-kan/er u sa[[itha qalbet g[all-ag[ar waqt li hi kienet qed tistenna g[al titjira fl-ajruport ta’ Abu Dhabi.
IL-:ERMANJA> Tajra forma ta’ ‘Tigerente’ (Tiger Duck) tog[la ’l fuq mar-ri[ waqt it-23 edizzjoni tal-Festival bit-tema ‘Kites over Lemwerder’ li attirat il-vi]itaturi minn kull rokna tal-pajji]. It-’Tigerente’ hu wie[ed mill-karattri fil-kotba ta’ Janosch, li hu wie[ed mill-aktar artisti u awturi tal-kotba tat-tfal popolari mal-:ermani]i (ritratt> EPA)
Konfu]i dwar Assange IR-RENJU UNIT Il-fundatur ta’ Wikileaks, Julian Assange, qajjem konfu]joni wara li indika li hu kien qed jippjana biex jitlaq mill-Ambaxxata Ekwadorjana f’Londra. Madankollu, kelliem g[al Assange insista li dan ma g[andux isir dment li l-awtoritajiet ma jsolvux i/-/irkostanzi li jirrigwardaw l-estradizzjoni potenzjali tar-ra;el. Assange, li g[andu nisel Awstraljan, ilu aktar minn sentejn jg[ix f’din l-ambaxxata wara li kien fittex il-kenn hemmhekk. Hu qed jirre]isti li jintbag[at lI]vezja, fejn irid iwie;eb g[al allegati delitti sesswali, jew lejn lIstati Uniti, fejn l-awtoritajiet qed jinvestigaw il-mod kif hu kien ]vela gelgul ta’ informazzjoni L-ISTATI UNITI> Pulizija matTaqsima SWAT jisparaw il-gass tad-dmug[ qrib St Louis, fl-Istat ta’ Missouri, fost l-inkwiet li kompla g[addej wara l-allegat qtil ta’ ]ag[]ug[ iswed ta[t idejn pulizija, fl-in[awi ta’ Ferguson. L-awtoritajiet ta’ Missouri qed jibag[tu l-membri tal-Gwardja Nazzjonali lejn Ferguson bl-iskop li jipprote;u li/-/ittadini waqt li rrankaw ilprotesti dwar il-qtil ta]]ag[]ug[, Michael Brown, li kien g[ad g[andu tmintax-il sena. Il-mi]ura ur;enti ttie[det waqt li l-pulizija re;g[u ;;ieldu mad-dimostranti rrabjati u ftit qabel da[al fis-se[[ curfew li baqa’ effettiv fl-in[awi g[at-tieni lejl konsekuttiv (ritratt> EPA)
sigrieta. Il-kummenti ‘strambi’ ta’ Assange saru waqt konferenza flAmbaxxata Ekwadorjana u wara laqg[a mal-Ministru g[allAffarijiet Barranin tal-Ekwador, Ricardo Patino. Meta staqsewh jikkummenta dwar l-ispekulazzjoni li hu seta’ jitlaq mill-ambaxxata biex jing[ata trattament mediku, Assange, minflok, ipponta subg[ajh lejn Kristinn Hrafnsson, il-kelliem g[al Wikileaks (li kien fl-istess kamra) u sostna li l-istess Hrafnsson qal li hu (Assange) jista’ jikkonferma li se jitlaq dalwaqt mill-ambaxxata, i]da dan, forsi, jista’ ma jkunx dovut g[arra;unijiet li qed jo[or;u bihom ilmembri tal-istampa.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Id-dinja tista’ tinqered...i]da mhux qabel l-2880 L-ISTATI UNITI Asterojde enormi li qed jivvja;;a b’rata ‘impossibbli’ jinsab miexi direttament lejn id-dinja fost it-tbassir li l-[ajja umana tista’ tinqered. Intant, id-data tal‘apokalissi’ tinsab ferm ’il bog[od u skont l-esperti m’g[andhiex isse[[ qabel is-16 ta’ Marzu tal-2880. L-asterojde ‘1950 DA’ g[andu /ans ta’ wie[ed fi 300 li jolqot lid-dinja fid-data spe/ifika. I]da filwaqt li /-/ansijiet ta’ dan jistg[u jidhru minimi, l-akbar probabbiltà ta’ ‘konfront dirett’ bejn id-dinja u asterojde tinvolvi proprju l-‘1950 DA’. Ir-ri/erkaturi fl-Unversità ta’ Tennessee qed jistudjaw ir-rotta tal-asterojde biex isibu l-indikazzjonijiet dwar l-a[jar mezzi li jistg[u jevitaw il-[abta malpjaneta tag[na.
Skont ir-ri/erka ppubblikata fil-;urnal tax-xjenza Nature, lasterojde hu wiesa’ kilometru u qed jivvja;;a b’rata (relattiva g[ad-dinja) ta’ disa’ mili fissekonda. Tant qed idur b’mod mg[a;;el li anki qed imur lil hinn minn kull kun/ett ta’ gravità. G[alkemm suppost li din ilmassa blat tinkiser b’ri]ultat talvelo/ità e//essiva, jidher li ssorsi tal-ener;ija rari qed i]ommu lill-asterojde b[ala entità s[i[a. Li kieku ‘1950 DA’ kellu jag[mel kuntatt mad-dinja, limpatt potenzjali tal-velo/ità qed jitqies li jla[[aq mat-38,000 mil fis-sieg[a u li ji;;enera l-qawwa ekwivalenti g[al 44,800 megatunnellati ta’ splussivi g[olja.
IL-:APPUN> Numru ta’ parte/ipanti jidhru fi Sports Park ta’ Okinawa waqt li jie[du sehem fil-Festival ta’ Eisa. Il-belt ta’ Okinawa qed torganizza d-59 Festival ta’ Eisa fost i]-]fin /erimonjali u d-daqq tat-tnabar. Dan l-avveniment tas-sajf hu inti] biex jikkonsla lill-erwie[ tal-membri tal-;enerazzjonijiet antiki li m’g[adhomx mag[na (ritratt> EPA)
SPANJA> Il-matador Spanjol, Jimenez Fortes, jispi//a f’sitwazzjoni diffi/li waqt ;lieda tradizzjonali mal-barrin li saret fl-okka]joni tal-:img[a l-Kbira, fil-belt ta’ Bilbao, li tinsab fir-re;jun tal-Baski (ritratt> EPA)
Skont il-;urnal ‘Forbes’ Londra tibqa’ l-aktar belt influwenti L-ISTATI UNITI Il-;urnal Forbes, li jittratta la[[ar ]viluppi fid-dinja tannegozju, qal li g[alkemm irRenju Unit ilu s-snin jitlef missa[[a tieg[u b[ala ‘potenza’, Londra xorta g[adha meqjusa b[ala l-aktar belt influwenti fiddinja. Dan jo[ro; mil-lista globali tal-aktar bliet influwenti li [ejja Forbes, li hu bba]at fi New York. Intant, Londra a//ertat mill-ewwel post – qabel il-belt ta’ New York – bis-sa[[a ta’ diversi fatturi prin/ipali li jinkludu t-tradizzjoni u l-istorja. Intant, hu minnu li dawn minn dejjem kienu l-aktar ]ew;t ibliet dominanti fejn tid[ol linfluwenza u skont il-perspettiva ;enerali li ma nbidlet qatt tul is-snin. Londra tgawdi dan l-istatus ewlieni b[ala hub tat-trasport globali li jinkludi l-kwartieri ;enerali ta’ [afna kumpaniji rinomati. Dan waqt li s-sistema
tar-regoli fil-belt, flimkien massistemi politi/i u ;udizzjarji, qed ta//erta li Londra tibqa’ sservi b[ala mudell g[allkumplament tad-dinja. Intant, il-kummenti ta’ Forbes kien fihom ukoll element ta’ kritika, u ng[ad li l-istatus ta’ Londra b[ala l-aktar belt influwenti g[andu x’jaqsam, filparti l-kbira, mal-passat glorju] tar-Renju Unit. Madankollu, Londra baqg[et i]]omm linfluwenza unika fuq livell internazzjonali avolja, illum, g[addew iktar minn mitt sena mindu r-Renju Unit kien meqjus b[ala qawwa imperjali. Il-fatt li Londra ]ammet l-istatus b[ala ‘l-belt kapitali finanzjarja tad-dinja’ ukoll qed jixpruna l-influwenza tag[ha. Dan meta Forbes u]a diversi fatturi biex jikkalkula l-aktar bliet prominenti, u li jinkludu llivell tal-investiment dirett minn barra; in-numri tal-kwartieri
;enerali tal-korporazzjonijiet (li huma residenti fil-bliet spe/ifi/i); il-kwalità talivvja;;ar bl-ajru lejn bliet prin/ipali o[ra; kif ukoll issa[[a tas-servizzi finanzjarji, itteknolo;ija u l-media. Aspett ie[or ta’ dan l-istudju jinvolvi ddiversità tal-komunitajiet fuq ba]i ta’ razza. Ladarba kkalkula dawn il-fatturi kollha, Forbes sab li Londra u New York huma ‘superjuri’ g[all-bliet prin/ipali l-o[ra u fejn huma, minn dan il-lat, qed igawdu vanta;; kbir fuq il-bliet ta’ Pari;i u Tokjo li huma leqreb rivali fejn tid[ol linfluwenza globali. Il-lista tal-aktar tnax-il belt influwenti tad-dinja tinkludi (wara Londra u New York) lil Pari;i (fit-tielet post) u din hi segwita minn Singapore, Tokjo, Hong Kong, Dubaj, Beijing, Sydney, San Francisco (Bay Area), Los Angeles u Toronto.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
15
LETTERATURA
Djamanti Strada Santa Lu/ija jew it-Triq tad-Deheb, ]ew; ismijiet qodma g[al triq fil-Belt Valletta mimlija [wienet tad-deheb li trid t[abbatha ma’ kompetizzjoni qawwija minn [wienet fi Triq irRepubblika. Jien u marti /-/urkett tat-tie; xtrajnieh ming[and [anut fi Triq ir-Repubblika bl-isem ta’ ‘Carmela Cassar’. Missieri darba g[arrafni li Carmela Cassar kienet [abiba ta’ nannti – sa fejn naf jien ma hemm l-ebda parentela minkejja li f’Malta u G[awdex il-Cassarijiet ]diedu u kattru matul is-sekli. Il-[anut ta’ ‘Cassar’ g[alaq u floku nfet[et ferg[a tal-APS, ‘Cassar’ issa qeg[din ir-Rabat fuq is-Saqqajja. I]-]mien li g[amilt fil-Qrati tal-:ustizzja, kaw]i dwar deheb, djamanti, ;ojjelli nibtu [afna. Min jixtri d-deheb fuq l-idejn jissogra [afna. {abib kbir tieg[i, li llum ma g[adux mag[na, wara serqa kbira minn daru ra bi//iet tad-deheb tieg[u f’[anut il-Belt. Feta[ kaw]a u ressaq il-provi, hekk ;ab lura parti mis-serqa. L-u]ura kissret [afna familji
Nies li jirg[anu m]ejna bi /rieket tad-deheb, ;i]irani ma’
g[onqhom, /piepet ma’ jdejhom kienu j]uru l-Qrati. Drabi l-u]ura kiefra, mill-inqas bi tmintax irbieg[i fil-Lira g[amlet [sara u kissret [afna familji. L-u]ura saret reat imma l-pieni ma tantx jeqirdu d-dnubiet. A[jar [idma so/jali fost in-nies li jsellfu u jissellfu sa kemm ji;u b’xejn. Is-snin li fihom terraqt il-Qrati g[allmuni l-li;i kif ukoll il-[ajja. Ta’ Ma;istrat sakemm no[ro; mill-karozza tal-Gvern u nimxi sa fejn il-Qorti biex nissakkar kont in]omm mieg[i lillmessa;;ier Victor McKay biex [add ma ji;i jkellimni. Meta xi [add jersaq lejja l-mibki McKay kien jaqta’ s-sentenza hu: “Issa lMa;istrat ma jistax ikellmek.” Il-bibien tal-Qorti ng[alqu g[alija fl-14 ta’ Jannar 2007 li nzerta l-{add. Drajt lil wie[ed ra;el mimli deheb joqg[od filkantuniera qabel id-da[la talQorti fejn [anut ]g[ir. Malli nasal fejnu kien jo[ro; idu, ine[[i l-kappell u jg[idli buongiorno. Kont insellimlu, ne[odlu b’idejh ta[t il-[arsa ta’ McKay. Ma na[sibx li dan ir-ra;el b’[arsa [anina ;eg[elni nikser il-Kodi/i tal-Etika. Jekk xejn, kont nibda l-
Joe Cassar stcassar@gmail.com
jum iebes b’aktar kura;; u rra;el kien i[ossu fer[an g[ax li joqg[od ta’ kull g[odwa fejn ilQorti kien kollox g[alih. Ma hemmx li nibda awtobijografija, [a;a ]g[ira [dejn dik ta’ kittieba li f’daqqa qed jinbtu. Il-ktieb tal-;img[a Issa jmiss il-ktieb tal-;img[a – ‘The Diamond Smugglers’. Din id-darba l-mixja hi ma’ Ian Fleming (1908-1964) li darba [oloq lil James Bond, a;ent numru 007, imsemmi l-aktar g[al ‘From Russia With Love’ li qed jer;a’ jidher fis-suq tal-kotba. ‘The Diamond Smugglers’ li
wara nissel minnu ‘Diamons are Forever’. Niftakar li Shirley Bassey tkanta ‘Goldfinger’. Id-djamanti jiswew l-eluf jekk mhux il-miljuni. Fleming jitlaq mis-servizz sigriet Ingli] imqabbad minn dawk li g[andhom ilpermess ifittxu g[ad-djamanti fi Sierra Leon, Zululand. Jafu li djamanti qed jinsterqu u hekk jonqos il-qlig[ tag[hom. L-ispejje] li se jag[mel g[allkitba tal-ktieb ji;u m[allsa minn ‘De Beers’ Consolidated Mines. L-awtur jiltaqa’ ma’ /ertu John Collard mag[ruf ukoll b[ala John Blaize li jirrakkuntalu dwar kif isir il-kuntrabandu biex iwissi lill-kuntrabandisti li huma mag[rufa sew g[al [idmiethom. Id-djamanti huma o;;ett ]g[ir ta’ valur kbir, [afna drabi m/appsa bid-demm. “Il-kuntrabandisti huma kull xorta ta’ nies. L-aktar wie[ed perikolu] fosthom huwa l-uffi/jal Ewropew tal-minjieri li aktar jixraqlu ;ie[ li jid[ol fin-negozju g[al rasu.” Mhux im/appas bilkriminalità imma f’daqqa jo[lom li jkollu [amsin elf lira sterlina f’bank, karozza fina u tfajla f’Pari;i. Matul il-jum huwa onest, matul il-lejl ja[seb li g[andu ja[seb g[al rasu. G[al
Il-qoxra tal-ktieb ‘The Diamond Smugglers’
kull wie[ed onest hemm tlieta li lesti ja//ettaw djamanti b’kuntrabandu, xi w[ud minn dawn imorru ;ewwa l-pajji]i ta’ wara lpurtiera tal-[adid. Ma jonqsux mill-ktieb ‘The Diamond Smugglers’ vinjetti b[al dik ta]-]ag[]ug[ Ingli] li waqt li qieg[ed f’lukanda jisma’ l-bieb tieg[u j[abbat, bniedem iswed jurih ;ojjell kbir. I]]ag[]ug[ joffri g[axart elef lira g[alih. In-negozju jse[[. Qisu lka] tal-mudella Naomi Campbell li kellha titla’ tixhed quddiem tribunal internazzjonali f’The Hague. {ajr lil Agenda Book Shop
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
TISLIBA
16
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
9
10
IT-TEMP Xemxi b’xi ftit s[ab f’xi waqtiet VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif min-Nofsinhar g[ax-Xlokk li jsir moderat BA{AR [afif li jsir [afif g[al moderat IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 31˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 509.1mm IX-XEMX titla’ fis-06.23 u tin]el fit-19.41
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. {amsa jag[mlu l-gallun ta’ ]mien ilu (5) 6. Inqas fid-daqs (5) 7. u 16. G[eluq il-mitt sena ta’ avveniment (10) 10. :olf (5) 11. Tebg[a (5) 12. Ju]awhom is-sajjieda b[ala sinjali f’wi// l-ilma (5) 14. G[amlu ]mienu! (5) 16. Ara 7 17. Alla (5) 18. Appostlu (5)
18
Weqfin>1. Vireg bil-ponta mwaddbin minn qaws (6) 2. u 13. It-tifkira ta’ mitejn sena (12) 3. u 4. Nazzjonalità (12) 4. Ara 3 8. Ippurifika (5) 9. G[elt (5) 12. Ikel [ami f’sala mimlija nies? (6) 13. Ara 2 14. Frotta ta’ San :wann (6) 15. :arrew bi tbatija (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>- 5. Varja; 6. Eqlel 7. u 16. Bankarotta; 10. u 11. Avversarju; 12. u 14. Awtomatiku; 17. Salib; 18. Sfoll. Weqfin>- 1. Evolva; 2. Malajr; 3. Keskes; 4. Plejtu; 8. Evita; 9. Ardit; 12. Arrest; 13. Mrobbi; 14. Artist; 15. Ugwali.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3
Soluzzjoni Sudoku
IT-TLIETA L-og[la 31˚C L-inqas 22˚C
L-ERBG{A L-og[la 34˚C L-inqas 23˚C
IL-{AMIS L-og[la 34˚C L-inqas 23˚C
IL-:IMG{A L-og[la 34˚C L-inqas 24˚C
IS-SIBT L-og[la 34˚C L-inqas 24˚C
UV
UV
UV
UV
UV
9
9
10
10
10
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 29˚ xemxi, Al;eri 31˚C xemxi, Amsterdam 18˚C ftit imsa[[ab, Ateni 28˚C xemxi, Li]bona 26˚C xemxi, Berlin 20˚ ftit imsa[[ab, Brussell 17˚C imsa[[ab, il-Kajr 36˚C xemxi, Dublin 14˚C imsa[[ab, Kopen[agen 16˚C xita, Frankfurt 17˚C imsa[[ab, Milan 23˚C imsa[[ab, Istanbul 26˚C ftit imsa[[ab, Londra 19˚C ftit imsa[[ab, Madrid 31˚C imsa[[ab, Moska 22˚C imsa[[ab, Pari;i 17˚C imsa[[ab, Bar/ellona 27˚C imsa[[ab, Ruma 27˚C xemxi, Tel Aviv 32˚C xemxi, Tripli NA, Tune] 33˚C xemxi, Vjenna 24˚C imsa[[ab, Zurich 20˚C ftit imsa[[ab, Munich 19˚C imsa[[ab, St. Petersburg 21˚C imsa[[ab
Tag[rif Riflessi Sajfin 2014 – lejla ta’ divertiment flimkien
Is-Sibt 9 ta’ Awwissu 2014 it-Taqsima tal-Prevenzjoni Primarja tal-Fondazzjoni OASI organizzat it-23 edizzjoni talfestival ‘Riflessi Sajfin’, filMenqa, fil-qalba ta’ Marsalforn. B[as-snin l-img[oddija, ilfestival kien su//ess kbir, b’g[add ;mielu ta’ artisti jie[du sehem u b’mijiet ta’ Maltin, G[awdxin u barranin fl-udjenza. Mistiedna spe/jali pre]enti kien hemm Deborah C, YADA Dance Academy Gozo, Centre Stage, New Identity Line Dancing by Josephine Farrugia, Audrey Marie Bartolo u Sarah Bonnici, fost o[rajn. Il-palk li ;ie offrut midDipartiment tal-Kultura fi [dan il-Ministeru g[al G[awdex, kien armat bl-aktar teknolo;ija moderna ta’ dwal (MICHO Lighting) u [oss (Prostage Sound). Din is-sena kien im]ejjen bil-pre]enza ta’ Nicole u Brenton Azzopardi li ppre]entaw din l-edizzjoni. Il-kumitat organizzattiv jirringrazzja lill-artisti u l-volun-
tiera li b’xi mod taw sehemhom f’din l-attività. Grazzi kbira tmur ukoll lill-isponsors: Lombard Bank, Satariano u GO. Kif ukoll, General Soft Drinks permezz ta’ Kristal Water, Nectar Group of Companies, l-Awtorità Maltija tat-Turi]mu, Mediterranean Bank, The Alfred Mizzi Foundation, Fimbank, Smuggler’s Cave Restaurant, Downtown Hotel, San Antonio Hotel, Calypso Hotel, Ramla Bay Resort, Downtown Restaurant, Captain Morgan Cruises, Gozo Arts, Arkadia, Tutto Casa, Duke’s Café, Marilyn’s Hair and Beauty Salon, Alveene’s Hair and Beauty Salon, AEL Car Rentals u Eldorado Restaurant. Il-kumitat organizzattiv jirringrazzja wkoll lill-Kunsill Lokali ta]-}ebbu;, lill-Pulizija ta’ Malta u fuq kollox lir-ristoranti fil-Menqa li annwalment jappo;;jaw dan l-avveniment. Ringrazzjament spe/jali jmur ukoll lejn dawk kollha li b’xi mod jew ie[or g[enu biex din l-attività kienet g[al darb’o[ra s-su//ess li kienet. Fosthom ilvoluntieri tal-OASI ta’ kull g[ajnuna li dejjem jag[tu.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
18
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN IL-MELLIE{A. Kull nhar ta ’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p . m . fl - Uffi//ju PN . G[al
appuntament 79990757.
/emplu
{AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p . m . u t - 8 p . m . fl - Uffi//ju PN . G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634. AVVI}I SO?JALI ROBERT CUTAJAR. Il-{bieb ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw serata#BBQ g[a]-]iffa talG[adira fil-Mellie[a Holiday Centre (Danish Village) nhar il{amis, 21 ta’ Awwissu fit-8 p.m. Il-biljetti jiswew 20 ewro g[all-kbar u 10 ewro g[at-tfal. Tfal ta[t il-5 snin b’xejn u l-bil-
jetti jistg[u jinxtraw ming[and il-helpers jew billi //emplu 98897500 jew tibag[tu email f u q robertcutajar72@gmail . com . Trasport provdut minn quddiem il-ka]ini tad-distrett (ilMellie[a, San Pawl il-Ba[ar u n-Naxxar). Tluq fis-7:15 p.m. Il-Kumitat Sezzjonali PN Marsa se jorganizza lejla g[al G[awdex nhar il-{amis 21 ta’ Awwissu. Tluq fl-4.30 p.m. mill-postijiet tassoltu. Il-prezz hu 8 ewro g[allkbar u 4 ewro g[at-tfal. Il-vapur mhux inklu]. G[al aktar tag[rif /emplu 99476371 jew 99402128. IL-MARSA.
Il-Kumitat Sezzjonali PN Bormla se jorganizza Wine & Pizza u Tombla nhar il-:img[a, 22 ta’ Awwissu fis-7 p.m. fil-Ka]in tal-Partit. Prezz 5 ewro u t-trasport provdut. Il-qlig[ imur kollu g[allPartit Nazzjonalista. G[al aktar BORMLA.
informazzjoni /emplu 79914618 jew ikkuntattjaw lil xi membru tal-kumitat. L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali tal-PN Senglea se jorganizza BBQ fil-Ka]in tal-Partit nhar il:img[a 22 ta’ Awwissu fit-8 p.m. Prezz 12-il ewro. Il-qlig[ kollu se jmur g[all-Partit. VALLETTA. IlKumitat Sezzjonali PN tal-Belt Valletta se jorganizza BBQ fillukanda Soreda, il-Qawra nhar is-Sibt 23 ta’ Awwissu mit-8 p.m. ’l quddiem. Il-prezz hu 20 ewro g[all-kbar u 10 ewro g[attfal. G[al aktar informazzjoni /emplu 21223911 jew 99200842. IL-BELT
Il-Kumitat Sezzjonali PN Nadur se jorganizza BBQ kbir nhar is-Sibt, 23 ta’ Awwissu fil-:nien il-Kunsill, in-Nadur fis-7.30 p.m. Jattendu l-Kap tal-Partit Simon Busuttil u uffi/jali o[ra tal-Partit.
IN-NADUR.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
19
AVVI}I PN {AL BALZAN. Il - Kumitat Sezzjonali PN Balzan se jorganizza Pizza Wine & Tombla Night nhar il-:img[a, 29 ta’ Awwissu mit-8 p.m. ’l quddiem fil - Ka]in tal - PN . Donazzjoni ta’ 8 ewro tinkludi pizza , inbid jew luminata , de]erta u donazzjoni. Booking ming[and il-membri tal-kumitat jew mill-bar tal-ka]in.
Il-Kumitat Sezzjonali PN Santa Lu/ija se jorganizza Fenkata fil-bar talKa]in nhar il-:img[a, 29 ta’ Awwissu fit-8 p.m. Prezz 17-il ewro g[all-kbar u 12.50 ewro g[at-tfal sa g[axar snin.
SANTA LU?IJA.
Il - Kumitat Tarxien se jorganizza mawra sa G[awdex g[all - festa ta ’ G[ajnsielem , nhar is-Sibt 30 ta’ Awwissu. Tluq minn [dejn il-Ka]in fit2 : 45 p . m . sabiex naqbdu l vapur tal-3:45 p.m. Prezz 20 ewro g[at - tesserati u 1 9 - il ewro g[al dawk li mhumiex. Il-prezz jinkludi wkoll l-ikel u t-trasport kollu barra l-vapur. G[all - booking /emplu {AL TARXIEN. Sezzjonali ta’ {al
99237700 jew 21672636.
kuljum sa tard filg[axija, u sSibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. ANTOINE BORG. Il - {bieb Qed ikunu servuti wkoll appe ta’ Antoine Borg se jorganiz- tizers. zaw BBQ nhar il-:img[a, 5 ta’ Settembru f’St. Martin’s Bar & {AL TARXIEN. Il - Kumitat Restaurant fil - Ba[rija . Prezz Sezzjonali PN jav]a li l-bar 20 g[all-kbar u 10 ewro g[at- tal - Uffi//ju PN tal - lokalità tfal . G[all - biljetti /emplu issa hu miftu[ ta[t manage79092845 jew ming[and il - ment ;did . Il - bar qed jifta[ helpers tas-soltu. mit-Tnejn sas-Sibt mis-7 p.m. ’ il quddiem , kif ukoll il - {add filg[odu. Ji;u servuti appetizAVVI}I O{RA ers. {AL BALZAN. Il - Kumitat Sezzjonali PN jav]a li qed IN-NAXXAR. Il - bar tal - PN jilqa’ tesseri ;odda kif ukoll Naxxar re;a’ beda jifta[ minn ti;did ta’ tesseri ta’ kuljum fil- nhar il-:img[a 1 ta’ Awwissu Ka]in PN ta’ {al Balzan bejn ta[t it - tmexxija ta ’ Johan il-5 p.m. u t-8 p.m. G[al aktar Xuereb . Il - bar jifta[ kuljum informazzjoni /emplu mis-6 p.m. ’l quddiem, nhar ta’ 99848644. Sibt , {dud u festi jifta[ filg[odu wkoll. {AL LIJA. Il - Kumitat Sezzjonali PN Lija jav]a li l- IL-MARSA. Il - Kumitat bar tal - Uffi//ju PN qed jit - Sezzjonali PN Marsa jav]a li lmexxa minn management bar jinsab ta[t management ;did. ;did u qed ikun miftu[ kuljum fis-7 p.m. ’l quddiem. L-ISLA. Il - Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju IR-RABAT. Il - Kumitat PN qed jitmexxa minn man- Sezzjonali tar-Rabat jav]a li agement ;did. Qed ikun miftu[ g[andu servizz ta’ Customer
ment ;did u b ’ esperjenza . B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l-10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u l{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. TA’ XBIEX. Il - Kumitat Qed jitqassmu wkoll appetizSezzjonali PN jav]a li l-bar ers. Min jixtieq jorganizza xi tal - Uffi//ju PN tal - lokalità fenkata jew ikla, jista’ j/empel qed jitmexxa minn manage - 79813505. Care fil-Ka]in tal-Partit. Min irid jag[mel kuntatt mal Kumitat g[andu jibg[at email fuq rabatpn@gmail.com.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
20
TV#RADJU
05>30 06>00
Ru]arju Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Mu]ika bla kummenti Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>30 22>30 23>55
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lejliet Sajfin Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:10 - Good Luck
Charlie 06:35 Good Luck Charlie 06:55 - Good Luck Charlie 07:20 - Win, Lose or Draw 07:45 - Dog With a Blog 08:05 - Dog With a Blog 08:30 - Good Luck Charlie 08:55 - Good Luck Charlie 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - The Suite Life on Deck 10:05 - That’s So Raven 10:25 - That’s So Raven 10:50 - A.N.T. Farm 11:15 - A.N.T. Farm 11:35 Good Luck Charlie 12:00 - Good Luck Charlie 12:25 - Jessie 12:45 - Jessie 13:10 - Austin & Ally 13:35 - Win, Lose or Draw 14:00 - Gravity Falls 14:25 - Gravity Falls 14:45 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 15:10 Violetta 16:00 I Didn’t Do It 16:20 Jessie 16:45 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 17:10 - Liv & Maddie 17:30 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 17:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:20 - Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 - Jessie 19:50 Dog With a Blog 20:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 20:40 Austin & Ally 21:00 - Good Luck Charlie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 Shake It Up! 22:10 - Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 The Hive 23:50 - Art Attack Nickelodeon 06:15 - The Fairly OddParents 06:40 The Fairly OddParents 07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 – iCarly 23:25 iCarly 23:50 - Victorious
Jim Jam 06:05 - Monkey See, Monkey Do 06:15 - Barney & Friends 06:45 Angelina Ballerina 07:00 - Nouky & Friends 07:05 - Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:40 - Noksu 07:45 – Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Shapes 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 – Gazoon 08:35 Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 – Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 - Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Shapes 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 Woody Buddies 14:00 - Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Connie the Cow 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 – Noksu 19:20 – Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Rubbadubbers 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Woody Buddies 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea? 23:50 - Barney & Friends
Dejjem Tieg[ek Becky – Net Television, 22:00
Vince spi//a l-isptar wara li spi//a mtajjar, i]da l-[ati [arab minn fuq il-post. Meta ssir taf li Vince kien involut f’in/ident tat-traffiku, Edmea tmur tarah l-isptar. Becky ukoll tmur tarah. Ma’ min tiltaqa’? Sabrina [assha [a]in. Min jaf g[aliex qed ji;rilha hekk? Becky tiskopri li dak li tajjar lil Vince u baqa’ sejjer ma kien [add [lief Zak, i]da kif jirnexxilha tiskopri li kien hu? Edmea sabet lil xi [add g[and Vince. Tg[id sabet il-[alliel ta’ ?etta? Meta Wi;i jsir jaf x’se jag[mel bis-serer Sean x’jidde/iedi? U x’tirrealizza Becky meta tisma’ dwar dan il-pjan ukoll?
TVM
07:00 – TVAM 08:00 – Kids Detective 08:30 – Xplahhmalhajt 08:45 – Labrats 09:15 Xplahhmalhajt 09:30 – Venere 10:00 – Pellikola 10:30 – G[awdex illum 11:00 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – Madwarna 12:40 – Bijografija 13:30 - Teleshopping 14:40 – Zafira 15:20 – It-Triq 15:30 - Kids Detective 16:00 – A[barijiet 16:05 – Xplahhmalhajt 17:00 – Teleshopping 18:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 18:10 – G[awdex illum 18:40 - Bijografija 20:00 – A[barijiet 20:45 – I/-/aqqufa 23:00 – A[barijiet. TVM 2
08:00 – A[barijiet 09:30 – G[awdex illum 10:00 – Luxdesign 11:00 – X-factor 13:00 Storjografija 14:30 – Menu 15:15 – Mixja ta’ Poplu 16:15 – L-irkant 16:45 – Paq Paq Motor Sports 17:15 – Paqpaq on test 17:45 – Reporter 18:45 – Ta[t l-art 19:30 – L-ewwel gwerra dinjija 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:40 – Swim up 22:30 – News in English 22:35 – Spice journeys 23:05 – News in English 23:10 – Ripper street. One
07:30 - ONE News 07:45 – Indigo 09:30 - ONE News 09:45 – Telebejg[ 11:00 – Sajf 12:30 - ONE News 12:40 – Telebejg[ 13:40 - Ilklikka 14:40 - Midinbin 15:30 – Filk/ina ma’ Malcolm 16:00 – Aqrali Storja 16:20 – Tele bejg[ 17:30 ONE News 17:40 - Indigo 19:15 – Jusy world festival feature 19:30 ONE News 20:20 – Identita 20:45 - Street blush 21:40 – {ilithom 22:30 - Maskra 23:30 - ONE News Smash
07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN
Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Nursery stars 20:30 – Drama 21:30 – Malta u lUnjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno
06:45 – Unomattina Estate (Jinkludi t-Tg 1 fis-7am, fit-8am, fid-9am, fid9:30am, fl-10am, fil-11am) 09:40 Dolce casa 10:30 – Sapore di sole 11:30 – Don Matteo 6 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:05 – Legami 15:00 – Capri 16.50 – Nel cuore della tempesta. Film 17:15 – Aria di festa. Film 2010 18:50 – Reazione a catena 20:00 – Telegiornale 20:30 – Techetechete – viva la gente 21:20 – Un nemico da amare. Film 2011 23:15 – I nostri angeli reportage 00:20 – Tg 1 notte 00:50 – Sottovoce. Raidue
06:00 – Videocomic 06:10 – dance 06:55 – The lying game 07:35 Heartland 08:20 – Le sorelle Mcloed 09:45 – Psion prohibida 10:30 – Tg 2 insieme # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:20 – Il nostro amico Charly 12:10 – La nostra amica Robbie 13:00 - TG2 13:50 – Medicina 33 14:00 – Nora Roberts – Carolina moon. Film 20071 15:40 –Senza traccia 16:20 – Guardia costiera 17:50 – Tg sport # Tg 2 18:45 – Rex 3 20:30 – Tg 2 21:00 LOL :-) 21:10 – Squarda speciale cobra 11 (tf) 22:55 – The good wife 24:00 – Marcie, una detetive fuori controllo. Film 2009 Raitre
06:00 – Rai news morning 08:00 – Agora estate 10:00 – Scuola serale 10:25 – W Le donne. Film 1970 12:00 – Tg 3 minuti 12:15 – La signora del west 13:00 – Kilimagiaro album 13:10 – Rai Educational - il tempo e la storia 14:00 – Tg regione
# Meteo # Tg 3 # Meteo 3 14:50 – Tgr piazza affari 15:00 – Terra nostra 2 15:50 –The loss of a teardrop diamond. Film 2008 17:25 – Geo magazine 19:00 – Tg 3 # Tg 3 regione # regione meteo 20:00 – Blob 20:20 – Missing 21:05 – L’audace colpo dei soliti ignoti. Film 1959 23:45 – Report cult 00:15 – Rai cultura Canale 5
06:00 – Prima pagina # Traffico 07:56 – Borse e monete # Meteo.It # Tg 5 08:45 – Fratelli benvenuti 11:00 - Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:41 – Beautiful 14:45 – Inga lindstrom – il mio finto fidanzato. Film 2010 16:30 –Roseamunde pilcher: Ovunque tu andrai. Film 1987 18:30 – Cuore ribelle (TN) 19:10 – Il segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint 21:10 – Scusa ma ti chamo amore Film 2008 23:30 – Speciale champions league 01:30 – Paperissima sprint. Rete 4
06:50 – Zorro 07:20 – Miami vice 08:15 – Distretto di polizia 10:45 – Ricette all’Italiana 12:00 – Renegade (tf) 12:50 – I Delitti del cuoco 15:30 – Hamburg distretto 21 16:35 – Per pochi dollari ancore. Film 1967 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – ieri e oggi in tv 19:55 – Tempesta d’amore 20:30 – Il segreto 23:20 – Al lupo! Al lupo. Film 1992 01:35 – Tg 4 Night news 01:55 – Basta che non si sappia in giro. Film 1976. Italia 1
06:45 –Xena – principessa guerriera 09:35 – A team 11:30 - Human target 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 14:05 – I Simpson 14:35 – Futurama 15:00 – Pretty little liars 16:40 – Dawson’s creek 18:30 - Studio aperto # Meteo.It 19:00 – Vecchi bastardi 19:20 - C.S.I. Scena del crimine 21:10 – Chicago fire (TF) 23:05 – 40 Giorni & 40 notti. Film 00:55 – Studio Aperto.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
21
TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:00 – Drama 09:00 – Drama 10:00 – Summer hit song contest 12:00 – Teleshopping 13:00 – F Living magazine 16:00 – Teleshopping 20:30 – {in g[al kollox 22:30 – F Living show 01:30 – Teleshopping. Xejk 07:30 – Just for laughs 09:50 – Shout out 10:00 – Love & Romance 11:45 – Just for laughs 13:30 – The 80’s 14:00 – The local angle 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele market deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout out 17:45 – Maltese music 18:00 – Total request show 20:30 – Frux 21:55 – Football daily 22:00 – Idoli italiani 23:00 – Local issues 23:45 – Telemarket deals. Go Stars 07:35 - Cats 09:35 - Teenage Bank Heist 11:00 - Parks & Recreation 11:45 - Crooked Arrows 13:30 - A Good Day to Die Hard 15:10 - Resident Evil: Retribution 16:45 - This is 40 19:00 Downton Abbey 19:50 - Parks & Recreation 20:15 - The Big Bang Theory 21:00 - Jack Reacher 23:10 - Premium Rush 00:40 - The Last Time 02:20 - A Good Day to Die Hard 04:00 - Cats 06:00 - The Big Bang Theory 06:25 Crooked Arrows 08:10 - CLOSE Melita more 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Dallas 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - GO ON 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 – Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - SMASH 19:45 Dallas 20:30 - Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 - Spartacus 23:00 - Boardwalk Empire 00:00 - Person Of Interest 00:45 - 30 Rock 01:15 - Gossip Girl Mediaset Italia 06:00 - Caro maestro 06:45 - Casa Vianello 07:15 - Casa Vianello 07:45 Non e la Rai 09:10 - Nonno Felice 09:35 - I Cesaroni II 10:35 - Torte d’Autore 11:01 - Centovetrine 11:25 - Uomini e donne 12:30 - Avanti un altro 13:20 Vivere III 13:45 - I Cesaroni II 14:40 Casa Vianello 15:10 - Casa Vianello 15:40 - Carabinieri 16:30 - Fornelli
d’Italia 17:10 - Forum 18:35 Centovetrine 19:00 - TG5 19:35 - I Cesaroni IV 20:15 - Caro maestro 21:00 - La sai l’ultima? 21:15 - Uomini e donne 22:20 - Colorado 23:15 - Torte d’Autore 23:40 - Sarabanda BBC Entertainment 06:00 – Teletubbies 06:25 - 3rd & Bird 06:35 - Green Balloon Club 07:00 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 – Teletubbies 07:40 - 3rd & Bird 07:50 Green Balloon Club 08:15 - The Weakest Link 09:00 - Blackadder the Third 09:30 - As Time Goes By 10:00 EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 - New Tricks 11:50 - Little Dorrit 12:40 Blackadder the Third 13:10 - Blackadder the Third 13:40 - The Weakest Link 14:25 - EastEnders 14:55 - Doctors 15:25 - New Tricks 16:15 - Little Dorrit 17:05 - Blackadder the Third 17:35 - The Weakest Link 18:20 – EastEnders 18:50 – Doctors 19:20 - New Tricks 20:10 Starlings 21:00 - Little Dorrit 21:50 Blackadder Goes Forth 22:20 Blackadder Goes Forth 22:50 - Gavin and Stacey 23:20 - Gavin and Stacey 23:50 - Sean Lock Live TCM 06:00 -
The Pirate 07:45 - The King’s Thief 09:05 - Valley of the Kings 10:25 - Dial M for Murder 12:10 - The Fastest Gun Alive 13:35 - Gun Glory 15:00 Take Me Out to the Ball Game 16:40 Never Let Me Go 18:15 - Cheyenne Autumn 21:00 - Singin’ in the Rain 23:00 - The Gypsy Moths MGM Channel 06:30 - Livin’ Large! 08:10 - Unmasking the Idol 09:40 - Impromptu 11:25 Hannah and Her Sisters 13:10 - Reversal of Fortune 15:00 - The Extreme Adventures of Super Dave 16:30 - Josie and the Pussycats 18:10 - MGM’s Big Screen 18:25 - Cotton Comes to Harlem 20:00 - Taras Bulba 22:00 - Master of the World 23:40 - The Offence Diva Universal 06:00 – Ironside 06:55 - Wolff’s Turf 07:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 -
Arlecchino Consonante e Colombina Vocale 09:50 – Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:50 - Agatha Christie’s Poirot
13:41 - Great Women 13:50 – ER 14:50 - JAG 15:50 - Quincy, M.E. 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:45 - La Prova 18:50 - JAG 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 - Great Women 21:00 - Wolff’s Turf 21:55 - Wolff’s Turf 22:50 - Great Women 23:00 - Movie Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 - Auction Kings: Iron Maiden; 1917 T-Bucket Roadster 06:50 - Auction Hunters: Home on the Gun Range 07:15 - Ultimate Survival: Western Pacific 08:10 - Dual Survival: Desert Breakdown 09:05 Gold Rush: Dozer Wars 09:55 - Mega Builders: Raising the Roof: Rio Stadium 10:50 - How Do They Do It?: Desert Water; LED TVs; Ferraris 11:15 - How Do They Do It? 11:40 - Wheeler Dealers: Range Rover P38 12:35 - Chop Shop: Dallaglio’s Muscle Car 13:30 - Fifth Gear 14:25 - Deadliest Catch: Goodbye Jake 15:20 - Deadliest Catch: Kicking Off with a Bang 16:15 - Deadliest Catch: The Storm of the Season 17:10 - Garage Gold: Proceed With Caution: Ammo and Artwork 17:40 - Auction Kings: Iron Maiden; 1917 - T-Bucket Roadster 18:05 - Auction Hunters: Miami Heat 18:35 Baggage Battles: Vancouver 19:00 How It’s Made 19:30 - How It’s Made 20:00 - Moonshiners: Swamp Shiners 21:00 - Shipwreck Men: Hurricane Alley 22:00 American Digger: Ice Cold Gold 22:30 - American Digger: Savage Shark Hunt 23:00 - Klondike: Part 1, Chapter 2 Discovery World 06:00 - Bush Pilots 06:50 - Mystery Cars 07:15 - Classic Car Club 07:45 - Man on Earth 08:35 - Solving History With Olly Steeds 09:30 - Showdown: Air Combat 10:20 - I Shouldn’t Be Alive 11:10 Inventions That Shook the World 12:05 Bush Pilots 12:55 - Mystery Cars 13:20 - One of a Kind 13:35 - One of a Kind 13:50 - Bizarre Foods 14:45 - Man on Earth 15:40 - Showdown: Air Combat 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 Inventions That Shook the World 18:20 War Horse: The Real Story 19:10 World’s Lost Tribes 20:05 - Victory by Design 21:00 - War Horse: The Real Story 21:55 - Final 24 22:50 - Serial Killers 23:45 - Victory by Design
Il-Madonna ta/-?oqqa – Net Television, 16:45
Rita tibda tg[ir. Erica tag[mel proposta lil Karmnu g[al jum it-tie; tag[ha mas-Sur Bertie. Jasal fer[ ;did fid-dar ta’ Matti u Mari. Pawlu jkollu [biberija ;dida. Marjanu jinnota bidla f’Rita. Is-Sur Bertie jislef daru g[al lejl wie[ed. Rita taqbad vizzju ikrah. Jinqala’ g[aw; ;did bejn Dolor u :u]eppi. Karmnu jkollu b]onn jag[mel telefonata, u fuq in-na[a l-o[ra tal-linja jsib lil xi [add jafu. Min jispi//a ja[seb [a]in f’Karmnu?
07>00 09>00 10>00 11>30 13>00 14>00 15>00 15>05 16>30 16>45 17>45 18>00 18>05 19>30 20>15 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00
NET News Teeny Break(r) Chill Telebejg[ Simpati/i Telebejg[ Net News Simpati/i Telebejg[ Il-Madonna ta/-?oqqa Telebejg[ NET News Chill NET News Chill Minn Festa g[all-O[ra NET News Minn Festa g[all-O[ra Dejjem Tieg[ek Becky NET News
Sport fuq il-Cable League - Week 1 - West Ham Utd v Tottenham H 18:00 Best of Football 20:00 ATP Masters 1000 - Western & Southern Open, Cincinnati Quarter Finals 04:00 PGA EuroPro Tour Golf Premier League Review 14:30 - Major League Baseball Week 1 05:00 - Best of 17:00 - MLB Whiparound Football 2013#2014 18:00 - NASCAR Race Hub 19:00 - MLB 162 19:30 - GO sports 8 fuq GO Speedmakers 20:30 – Boxing Interactive 22:00 - Speedmakers 23:00 - 09:00 - Vincennes Horseracing NASCAR Race Hub 11:00 - PGA European Tour Made in Denmark - Day 2 16:00 - Best of Football GO sports 1 # GO sports 2013#2014 18:00 - Barclays HD1 on GO Interactive Premier League - Week 1 07:00 - Best of Rugby West Ham Utd v Tottenham H 2013#2014 09:00 - Barclays 20:00 - Best of Football Premier League - Week 1 - 2013#2014 22:00 - ATP Burnley v Chelsea 11:00 - Masters 1000 - Western & ATP Masters 1000 - Western Southern Open, Cincinnati & Southern Open, Cincinnati - Quarter Finals 06:00 Quarter Finals 19:00 - Ligue Premier League Review 1 - Round 2 – Highlights Week 1 07:00 - Best of 20:00 - FIFA Futbol Mundial Football 2013#2014 #483 LIVE 20:45 - UEFA Champions League - Play-Offs GO sports 2 # GO sports - 1st Leg - Besiktas JK v HD2 on GO Interactive Arsenal 22:45 - UEFA LIVE 20:45 - UEFA Champions League - Play-Offs Champions League - Play- 1st Leg - Matchnight Review Offs - 1st Leg - Napoli v 23:30 - Barclays Premier Athletic Club 22:45 - Milan League - Week 1 - Stoke City Channel v Aston Villa 01:30 Vincennes Horseracing GO sports 3 03:00 - Ligue 1 - Round 2 - AS LIVE 20:45 - UEFA Saint-Etienne v Stade de Champions League - Play-Offs Reims 05:00 - Best of - 1st Leg - Steaua Bucaresti v Rugby 2013#2014 PFC Ludogorets 1945 22:45 - Inter Channel Fox Sports Europe 06:00 - NASCAR Race Hub 07:00 - Major League Baseball 09:30 - MLB Whiparound 10:30 - NASCAR Race Hub 11:30 - Speedmakers 12:30 -
GO sports 7 fuq GO Interactive 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour Made in Denmark - Day 2 14:00 - Best of Football 16:00 - Barclays Premier
GO sports 4 LIVE 20:45
UEFA Champions League - Play-Offs - 1st Leg - FC Kobenhavn v Bayer 04 Leverkusen 22:45 - Juve Channel
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
22 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
KLASSIFIKATI Il-{amrun
GARAXX jew store , 11 5 - il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bil{al Tarxien permess Class B . ?emplu FI?-?ENTRU. Dar b’]ew; 77200983. kmamar tas-sodda. Prezz € 80,000. ?emplu lis-sid Limiti tar-Rabat }EW: tomniet art bil-veduta 99892199.
tal - ba[ar u tal - kampanja . G{ALL - KIRI ?emplu 99428000.
Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull Il-Furjana tip ta’ appliances. ?emplu STUDIO FLAT. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, Paola MAISONETTE arju] [afna 21551139 jew 99459439. 79884497 jew 99472570. f’area kwieta b’]ew; kmamar Servizz fil-pront. tas-sodda, salott, k/ina, kamra AVVI}I tal-banju u bit[a. ?emplu Tiswijiet Nag[mel xog[ol 99428000. TA’ magni tal-[jata. G[al servTA’ electrodes, toqob fil-konkos ice u tiswijiet fil-pront. ?emplu jew planki minn 50mm sa 99422268 jew 21416705. 300mm, katusi, manutenzjoni u installazzjoni ta’ dawl u ilma. G{ALL - BEJG{ ?emplu 79494827.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.
Cupboards
TAL-K?INA bil-cooker, air extractor u hood, bis-sink, mejda u erba’ si;;ijiet. F’kundizzjoni tajba. ?emplu 21431379, 79431379 jew 79583221.
It-trabi tal-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek. Tibqax lura. Ag[tihom dan ir-rigal illum stess
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
23
SPORT TENNIS
FUTBOL
Federer jirba[ Moyes jg[id li Man Utd ma il-Masters ta’ Cincinnati tawhx /ans ja[dem It tennista }vizzeru Roger -
Federer, tard il-{add filg[axija, g[eleb lill-Ispanjol David Ferrer biex reba[ il-Masters ta’ Cincinnati. Din kienet is-sitt darba li Federer reba[ dan it-titlu u fil-finali tal-{add [are; rebbie[ bi skor ta’ 6-3 1-6 6-2. Iddominju ta’ Federer kontra Ferrer kompla jikber hekk kif dan irre;istra s-16-il reb[a minn daqstant partiti kontra l-istess Ferrer. Din kienet l-ewwel darba sa mill-2012 li Federer reba[ tuarnament tal-Masters, meta dakinhar kien ukoll reba[ dak ta’ Cincinnati. L-istess Federer ]vela li lanqas biss kien se jikkompeti f’dan it-turnament din is-sena. :img[a qabel kien tilef il-finali f’turnament f’Toronto kontra Jo-Wilfried Tsonga. :img[a o[ra Federer se jkun qed jikkompeti fil-US Open u se
Roger Federer bit-trofew tal-Masters ta’ Cincinnati
jkun qed jimmira li jirba[ it-18-il Grand Slam tal-karriera tieg[u u l-81 titlu fil-karriera tieg[u.
F’intervista twila, l-eks manager ta’ Man Utd David Moyes qal li kien di]appuntant bil-fatt li Man Utd ma tawhx /ans ja[dem u fl-istess [in ]vela li meta kien qed imexxi lir-Red Devils ried li jakkwista lil Gareth Bale jew i;ib lura lil Cristiano Ronaldo. Moyes kien in[atar minflok l-eks managaer le;;endarju Alex Ferguson u dam biss 10 xhur filkariga wara li tke//a. Ta[t it-tmexxija tieg[u Man Utd temmew fis-seba’ post filkampjonat u ma reb[u l-ebda unur u dan l-ista;un hu Louis Van Gaal li qed imexxi lil Man Utd minfloku. Dan tal-a[[ar beda l-avventura tieg[u mar-Red Devils b’telfa f’Old Trafford kontra Swansea. “Hu fatt mag[ruf li ridna lil
Fabregas, Bale jew lil Ronaldo. Meta ing[atajt il-kariga ta’ manager ta’ Man Utd kien hemm di;a’ spekulazzjonijiet li Ronaldo seta’ ji;i lura mag[na. Konna vi/in li nakkwistaw xi plejers ta’ klassi mondjali imma mhux se nag[ti tort lid-diri;enti talli dan ma sarx. Jien kont g[adni kemm [adt post l-aktar manager li qatt kiseb su/ess fl-istorja tal-futbol Ingli] filwaqt li Ed Woodward kien g[adu kemm [a post David Gill. B’hekk, konna t-tnejn li a[na qed na[dmu f’ambjent ;did fejn g[all-bidu kolox ikun diffi/li,” qal Moyes. “Il-kariga tieg[i kienet wa[da diffi/li u meta in[ares lura ninduna li kienet impossibbli li nirrepeti dak li g[amel Ferguson
ma’ Man Utd. Madankollu, dak i]-]mien kien i]-]mien ;ust li jien inkun ma[tur manager ta’ Man Utd. Kont ilni ma’ Everton g[al aktar minn 11-il sena u konna ikkwalifikajna g[a/Champions League, wasalna salfinali tal-FA Cup u jien ;ejt ivvutat b[ala l-aqwa manager tal-ista;un g[al tliet darbiet. Kont wie[ed mill-aktar managers li kelli esperjenza filPremiership u Man Utd dejjem kellhom managers mir-Renju Unit u b’hekk nemmen li minna[a tag[hom kienet g[a]la tajba li [atru lili b[ala manager,” kompla jg[id Moyes. Moyes temm jg[id li kien ferm di]appuntant li tke//a mil-kariga g[ax jemmen li ma ing[atax /ans bi]]ejjed biex jikseb su//ess.
OLIMPJADI TA}-}G{A}AG{
Jiddi]appuntaw Aufieri u Gatt I]-]ew; atleti Maltin li lbiera[ kienu fl-azzjoni waqt lOlimpjadi ta]-}g[a]ag[ li qed isiru fi/-?ina ma tantx kisbu ri]ultati sodisfa/enti. Il-judoka Francesco Aufieri, li kkompeta fil-kategorija tal-81kg, tilef kontra Nemanja Majdov tas-Serbja b’wazari filwaqt li fir-repercharge l-istess Aufieri tilef b’ippon kontra Nicolas Grinda ta’ Monaco. Minn na[a l-o[ra l-
weightlifter Nicole Gatt [adet sehem fil-kategorija tal-53kg u spi//at fit-tmien post fost tmien atleti. L-a[jar refa’ tag[ha fis-snatch kienet ta’ 48 kg u ta’ 71 kg filclean and jerk g[al total ta’ 119 kg. Il-grupp intreba[ minn Rattanaphon Pakkaratha tatTajlandja li refg[et total ta’ 190 kg. Illum ikun fl-azzjoni lg[awwiem Raoul Stafrace.
David Moyes qal li ma kellux /ans bi]]ejjed biex ja[dem ma’ Man Utd
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
24
SPORT
Tmiem il-;img[a ta’ football Malti Simon Farrugia Anali]i u kummenti
dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV
Log[ob li jmiss
Kif Jinsabu
630pm }ebbu; R. vs Birkirkara 830pm Sliema W. vs Floriana
Hibernians Birkirkara Balzan Qormi Mosta Sliema W. Tarxien R. Pietà H. }ebbu; R. Naxxar L. Valletta Floriana
Is-Sibt 23 t’Awwissu, 2014 Stadium Nazzjonali
Victor Tedesco Stadium 630pm Balzan 830pm Tarxien R.
Naxxar L. vs Valletta vs
Il-{add 24 t’Awwissu, 2014 Stadium Nazzjonali 630pm Pieta H. vs Mosta 830pm Hibernians vs Qormi
L R D T F K Pt 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
1 1
0 0 0 0 0
0 3 0 3 0 2 1 3 0 4 2 3 0 1 0 3 0 1 0 3 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 2 0 1 2 4 0 1 0 1 0 1 0 3 0 1 0 3 0
It-tim tal-:img[a O. Borg L. Dimech S. Biancardi T. Farrugia C. Failla R.Ledesma E. Bilboa Zarate R. Camenzuli O. Guerrero A.Effiong J. Santos Silva
(Mosta) (Valletta) (Sliema W.) (Mosta) (Hibernians) (B’Kara) (Balzan) (B’Kara) (Balzan) (Qormi) (Tarxien)
L-AQWA SKORERS Qormi bdew b’reb[a minima ta’ 1-0 kontra Naxxar grazzi g[al gowl ta’ Joseph Chetcuti (Ritratt> Alex DeGabriele)
Innutajna... LI fil-line up tal-log[ba Qormi v Naxxar stajt nosserva xi [a;a ;dida li qatt ma’ rajt imkien. Ri/entament fil-futbol Malti da[let id-drawwa minn /ertu timijiet li l-line up issir f’ordni numerika. Imma g[al din il-log[ba Qormi g[amlu lordni li nassumi li jifmuha huma biss. La kien fiha ordni alfabetika, la ordni numerika, il-goalkeeper kien imni]]el l-a[[ar u n-numri miktubin bl-idejn u lismijiet ittajpjati. G[al ;ie[na lline up kienet iffirmata milluffi/jal tal-klabb il-President ta’Qormi Redino Apap li huwa wkoll fl-E]ekuttiv tal-MFA. ➤
➤ LI minkejja li g[adda sajf ie[or il-problemi fil-Press Area tal-Victor Tedesco Stadium baqg[u l-istess. Fil-fatt l-uniku sens ta’ arja li kien hemm filPress Box nhar is-Sibt li g[adda kienet fan statiku g[ax anqas idur ma’ kien. Dan minkejja li hemm kollox mg[oddi sabiex tista’ ssir l-arja kondizzjonata u li g[at-tielet sta;un konsekuttiv il-kundizzjonijiet baqg[u l-istess. Dan minkejja diversi weg[diet li saru kemm-il darba. {asra li fil-Victor Tedesco Stadium ma kienx hemm log[ob mill-Kampjonati tal-UEFA ta’ ta[t is-sbatax-il sena g[ax kieku l-istorja hija ferm differenti.
LI l-iscoreboard flIstadium Nazzjonali din iddarba mhux problema bi d[ul ta’ ilma wara xi maltempata g[andha imma milli jidher [adet xi xemxata. Fil-fatt er;ajna koppi. Meta wie[ed i[ares lejn din l-iscoreboard ilhome team jidher ismu biss u nofs l-arma filwaqt li tat-tim imni]]el away tidher l-arma kollha. Ma nafx kif din limbierka scoreboard dejjem bilproblemi anki wara mistrie[ ta’ tliet xhur. ➤
➤ LI fil-log[ba bejn Qormi u Naxxar Lions kien hemm ]ew; a[wa jilag[bu kontra xulxin. Fuq na[a ma’ Naxxar Lions Terence Vella li jinsab b’self ming[and B’Kara u fuq in-na[a l-o[ra Emerson Vella ma’ Qormi. }ew; players li bdew ma’ Gudja fid-divi]jonijiet inferjuri u t-tnejn g[amlu
progress kbir f’destinazzjonijiet differenti. ➤ LI ma’ nafx kif ja[sbuha /ertu timijiet dwar meta u kif issir sostituzzjoni. Mela ]ew; minuti minn tmiem l-ewwel taqsima g[al Naxxar we;;a’ lplayer Sydney Fraga Nery da Silva. Il-player [are; millgrawnd u ma saret ebda sostituzzjoni. Ir-raba’ uffi/jal indika erba’ minuti [in ]ejjed. Sattielet minuta ebda moviment fuq il-bank biex fl-a[[ar sekondi mar biex issir is-sostituzzjoni Jurgen Debono. Din ma se[[itx peress li l-log[ob ma waqafx u g[adda l-[in. Nistaqsi, jekk ilkow/ Winston Muscat kien kapa/i jistenna [ames minuti u jilg[ab bi player anqas, xi nbidel fl-a[[ar ftit sekondi? Biex xorta wa[da s-sostituzzjoni eventwalment saret filbidu tat-tieni taqsima.
L-iscoreboard f’Ta’ Qali re;g[et mhix qed ta[dem kif suppost
Piccioni u Britto b’]ew; gowls kull wie[ed G. Piccioni ( Balzan) M. Britto ( }ebbu; R.) T. Caruana ( Tarxien R.) J. Da Silva Pereira (Hibernians) C. Failla (Hibernians) J. Bezzina (Hibernians) R. Ledesma (B’Kara) E. Morais Costa (B’Kara) C. Attard (Pieta H.) L.Micallef (Balzan) O. Guerrero (Balzan) J. Chetcuti (Qormi) B.Kaljevic (Mosta)
2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Costa Marais ta’ B’Kara ji//elebra t-tieni gowl tieg[u kontra Pietà
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
25
SPORT INTERVISTI
‘Qeg[din na[dmu biex inkomplu nsa[[u l-iskwadra’ “Fl-ewwel rawnd kull tim jara lpotenzjal tieg[u. Konna nafu li se nilag[bu kontra tim promoss fejn kull partita hi importanti. I]da laktar [a;a importanti hija li ksibna t-tliet punti.” Hekk ikkummenta ma’ dan il;urnal il-kow/ ta’ Birkirkara, Paul Zammit, wara r-reb[a ta’ 2-1 li lIstripes kisbu kontra Pietà Hotspurs. Zammit kompla billi qal, “Dan lista;un tlifna numru ta’ plejers. Forsi [afna mhux qeg[din jirrealizzaw i]da jekk tipparaguna l-a[[ar log[ba tal-kampjonat kontra Valletta u dik tas-Super Cup kontra l-istess tim kien hemm tmien plejers neqsin mill-iskwadra li m’g[adhomx mag[na. Imma minkejja dan, xorta nemmen fliskwadra li g[andna fejn hija
b’sa[[itha.” Mistoqsi dwar il-barranin Zammit stqarr, “Ilna na[dmu mag[hom mill-pre season fejn jidher li huma plejers li fuq it-talent m’g[andi ebda dubju fuqhom. Ovvjament irridu naraw issa kemm ser jintegraw mal-plejers l-o[rajn. G[andhom attitudni professjonali [afna.” Fl-a[[ar Zammit kien mistoqsi dwar kemm Birkirkara ser ikunu attivi fis-suq tat-trasferimenti u dwar dan qal, “Hemm lok li liskwadra tkompli tikber. Qeg[din na[dmu biex insa[[u /ertu dipartimenti, l-aktar is-settur talgowlkipers u attakkant barrani. Nispera li sa’ tmiem ix-xahar meta jag[laq is-suq tat-trasferimenti nkunu l[aqna l-objettivi tag[na.”
- Paul Zammit, kow/ B’Kara FC
B’Kara bdew l-impenji tag[hom b’reb[a ta’ 2-1 kontra Pietà (Ritratt> Trevor Sollars)
‘Fil-futbol huma r-ri]ultati li jg[oddu’ - Gilbert Agius, kow/ Valletta FC
I]-]ew; captains ta’ Mosta u Valletta, Manolito Micallef u Ryan Fenech fi dwell g[all-ballun (Ritratt> Alex DeGabriele)
“Nemmen li r-ri]ultat kien xi ftit a[rax mag[na fejn tlifna bl-uniku xutt lejn il-lasta tag[na.” Dawn kienu l-ewwel kummenti tal-kow/ Belti Gilbert Agius fi tmiem il-log[ba kontra Mosta li huma tilfu bl-iskor ta’ 1-0. Agius kompla, “Er;ajt rajt il-log[ba flimkien mal-istaff tekniku u minkejja li r-ri]ultat hu wie[ed [a]in rajt [afna affarijiet po]ittivi fil-prestazzjoni tag[na. Kellna bejn sitta u seba’ /ansijiet ta’ skor u inqasna milli nsibu x-xibka.” Mistoqsi dwar jekk il-penalty mitluf kienx ilmument kru/jali fil-partita hu stqarr, “Ma na[sibx. Verament li taqla’ soft gowl kif qlajna moralment ilplejers jie[du daqqa l’isfel. Irridu na//ettaw l-i]balji u n[arsu ‘l quddiem. F’erba’ log[biet li lag[bna skorjajna gowl wie[ed biss u minn difensur. Imma fil-futbol
huma r-ri]ultati biss li jg[oddu. G[ax kemm fis-Super Cup kontra Birkirkara kif ukoll kontra Mosta sofrejna fl-a[jar mumenti tag[na. Jiddispja/ini li n-nies jaraw biss in-negattiv g[ax il-plejers kellhom il-mumenti tajbin ukoll.” Agius qal, “Dwar nhar il-{add ma rridx innaqqas mill-mertu ta’ Mosta g[aliex iddefendew tajjeb u g[alqu l-ispazji kollha.” Dwar is-suq tat-trasferimenti Agius temm hekk, “Hemm xi plejers barranin li qeg[din insegwu. Li hu ]gur rridu hu winger jew tnejn g[aliex mis-sena l-o[ra tlifna lil Deni u li Alan u g[adna ma sibniex sostituti tag[hom. Mill-banda l-o[ra a[bar tajba hi li Ryan Fenech m’g[andux ksur filwaqt li qeg[din na[dmu biss[i[ sabiex nirkupraw kemm jista’ jkun malajr lil Roderick Briffa li huwa player importanti [afna g[alina.”
LOG{BIET MEMORABBLI
Draw e//itanti bejn Floriana u Marsa 27 ta’Jannar, 1974 – Empire Stadium, G]ira
L-azzjoni li fiha Cassar ]amm b’idejh daqqa ta’ ras ta’ Xuereb ta’ Floriana (lemin)
FLORIANA.............................5 Brincat kien Portelli li ni]]el fid- b’idejh daqqa ta’ ras ta’ Xuereb MARSA....................................5 direzzjoni ta’ Peter Langridge kien Louis Arpa li mill-11-il
Wa[da mill-aktar log[biet stori/i li ntlag[bu fl-Empire Stadium, il-G]ira hi l-konfront li ntag[ab ftit aktar minn erbg[in sena ilu bejn Floriana u Marsa. Il-;urnata kienet is-27 ta’ Jannar, 1974. Floriana kienu qed jokkupaw it-tielet post fil-klassifika filwaqt li Marsa jissieltu kontra r-relegation. Il-bidu kien kollu ta’ Floriana fejn deher li kif previst ser ikollhom passi;;ata kontra tim anqas kwotat. Wara tlettax-il minuta lGreens di;à kellhom vanta;; doppju. Fuq cross ta’ Salvu Bonello kien Tichy Grech li feta[ l-iskor biex ftit wara Bonello qassam lejn Louis Arpa u dan b’xutt mill-ewwel spara fix-xibka. Però Marsa kellhom [sibijiet o[ra fejn fit-18-il minuta minn free kick ta’ Charlie
biex dan tal-a[[ar skorja millvi/in. Langridge skorja t-tieni gowl personali u tat-tim tieg[u fit-32 minuta hekk kif wara li Tedesco ma ]ammx xutt ta’ Faure minn ]ew; [assi bog[od g[amel l-iskor indaqs. I]da kien g[ad fadal aktar mumenti drammati/i. Fil-fatt tliet minuti biss wara Marsa marru g[all-ewwel darba fil-vanta;; sabiex l-ewwel taqsima g[alqet bl-iskor ta’ 3-2. Floriana dehru aktar determinati fil-bidu tat-tieni taqsima i]da kien Marsa li ]iedu l-iskor b’xutt ta’ Charlie Brincat li sab ir-rokna tax-xibka. Mumenti wara John Holland re;a’ da[[al lill-Greens fillog[ba meta telg[a fuq l-offensiva ma’ s[abu u bir-ras sab ixxibka. Wara li Cassar ]amm
metru g[amel l-iskor 4-4. Aktar ma beda jg[addi l-[in aktar beda jikber l-e//itament. U meta Louis Arpa skorja g[al darb’o[ra fuq free kick ta’Anton Camilleri kollox deher li Floriana kienu ser jie[du l-punti massimi. I]da kien g[ad fadal aktar. Il-goalkeeper ta’ riserva ta’ Floriana Farrugia we;;a’ jdejh u peress li huma kienu g[amlu ssostituzzjonijiet kollha postu [adu Holland. Din kienet ittielet darba dak l-ista;un li ddifensur /entrali tal-Greens sab postu bejn il-lasti. Di;à kien g[amilha kontra Bruges u Valletta. Biex [ames minuti mittmiem difensur ta’ Floriana deher imiss il-ballun b’idu filkaxxa bir-referee jordna penalty u Brincat jikkonverti g[al ri]ultat finali ta’ 5-5.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 19 ta’ Awwissu, 2014
26
SPORT
SUPER CUP SPANJOLA – I LEG
Real u Atletico jer;g[u jiltaqg[u kontra xulxin Illejla fil-Bernabeu tintlag[ab l-ewwel leg tas-Super Cup Spanjola bejn Real Madrid u Atletico Madrid. F’Mejju li g[adda dawn i]-]ew; timijiet iltaqg[u kontra xulxin fil-finali ta/-Champions League u kienu Real Madrid li reb[uha 4-1 fil[in barrani. Din il-kompetizzjoni tintlag[ab fuq ]ew; legs bejn ittim li jkun li reba[ it-Tazza tarRe u t-tim li jkun reba[ il-kampjonat. Sta;un ilu Atletico Madrid, ta[t it-tmexxija ta’ Diego Simeone issorprendew lil kul[add g[ax mhux biss g[amluha sal-finali ta/Champions League i]dea g[aliex temmew id-dominju fi Spanja ta’ Real u Barcelona bili reb[u lkampjonat. Fuq in-na[a l-o[ra Real Madrid g[elbu lil Barcelona grazzi g[al-gowl mil-aqwa ta’ Gareth Bale fil-finali tat-Tazza tar-Re. Jidher li Bale jista’ jitlef din l-ewwel leg min[abba injury li sofra ;img[a ilu meta Real Madrid g[elbu 2-0 lil Sevilla biex reb[u l-UEFA Super Cup f’Cardiff. Kemm Bale kif ukol Pepe we;;g[u kemmxejn filpartita u fil-fatt ma lag[bux fla[[ar log[ba ta’ [biberija li kelhom Real Madrid kontra Fiorentina, log[ba li fiha tilfu 21. Jekk Bale u Pepe jitilfu din illog[ba jidher li se jkunu Isco u Varane rispettivament li jimlew il-post vojt. Mill-finali tal-UEFA Super Cup g[al log[ba ta’ [biberija kontra Fiorentina l-kow/ ta’ Real Carlo Ancelotti g[amel disa’ tibdiliet u dan jidher li g[amel hekk biex iserra[ diversi plejers importanti. Plejer li bla dubju se jkun mal-ewwel 11 se jkun ilwinger Cristiano Ronaldo.
Wara li kelu diversi problemi fi]i/i waqt it-Tazza tad-Dinja, hu jidher li irkupra sew u fil-fatt skurja ]-]ew; gowls kontra Sevilla. Plejer ie[or li mistenni jkun mal-ewwel 11 hu l-midfielder u akkwist ;did James Rodriguez, plejer li Real akkwistaw wara li dan spi//a b[ala l-aqwa skorer fit-Tazza tad-Dinja mal-Kolombja. Mhux esklu] li mal-ewwel 11 jkun hemm akwist ie[or ;did, Toni Kroos, frisk mis-su//ess minn mal-:ermanja fil-Bra]il. Ta min jiftakar li sta;un ilu, minbarra li Real Madrid g[elbu lil Atletico Madrid fil-finali ta/Champions League kienu wkoll [ar;u rebbie[a b’aggregate ta’ 50 fis-semifinali tat-Tazza tar-Re. Dan l-ista;un Atletico se jkollhom nieqes lill-attakkant Diego Costa li ing[aqad ma’ Chelsea u b’hekk g[andhom sfida li jibqg[u jissieltu g[all-unur ming[ajr attakkant li skurja tant gowls fl-ista;un li g[adda. }ew; attakkanti li akkwistaw Atletico minflok Costa huma Mario Mandzukic ta’ Bayern Munich u Antoine Griezmann ta’ Real Sociedad. Ancelotti ]velax li Iker Casillas u mhux l-akkwist il-;did Keylor Navas se jibda bejn illasti. Sta;un ilu Atletico Madrid tilfu dan l-unur meta fl-ewwel leg f’darhom kienu ;ew 1-1 kontra Barcelona u fit-tieni leg kienu ;ew draw 0-0. Real se jkunu qed jippruvaw jirb[u dan l-unur g[all-10 darba filwaqt li Atletico Madrid se jkunu qed jippruvaw jirb[uh g[at-tieni darba. It-tieni leg tal-finali tas-Super Cup Spanjola tintlag[ab nhar il:img[a 22 ta’ Awwissu.
Wara li f’Mejju li g[adda lag[bu kontra xulxin fil-finali ta/-Champions League, illejla dawn it-tnejn jer;g[u jiltaqg[u kontra xulxin fl-ewwel leg tal-finali tas-Super Cup Spanjola
PLAY-OFFS TA?-CHAMPIONS LEAGUE – I LEG
Celtic iridu japprofittaw mit-tieni /ans
Illejla jintlag[bu l-ewwel legs tal-play-offs ta/-Champions League u g[ada Celtic iridu japprofittaw mit-tieni /ans li ing[ataw mil-UEFA biex javanzaw f’din il-kompetizzjoni. Dan wara li huma, fit-tielet rawnd ta’ kwalifikazzjoni tilfu b’aggregate ta’ 6-1 kontra Legia Warsaw imma kienu huma li kisbu lkwalifikazzjoni wara li t-tim avversarju tag[hom lag[ab plejer li kien ineli;ibbli. B’hekk, lIsko//i]i ing[ataw walkover ta’ 3-0 biex b’hekk g[addew birregola tal-gowls barra minn darhom u issa jilag[bu barra minn darhom kontra Maribor flewwel leg.
Celtic iridu javanzaw kemm jistg[u f’din il-kompetizzjoni li trendi flus kbar. Timijiet kbar o[ra Ewropej li se jkunu flazzjoni f’dawn il-play-offs huma timijiet b[al ma huma Arsenal, Porto u Napoli. Il-Gunners jilag[bu kontra Besiktas fl-ewwel leg fit-Turkija u se jkunu qed jippruvaw jikkwalifikaw g[as-17-il sena konsekuttiva fil-fa]i tal-gruppi ta/-Champions League. Arsenal, fi tmiem il-;img[a bdew limpenji tag[hom fil-Premiership Ingli] b’reb[a fl-a[[ar sekondi ta’ 2-1 kontra Crystal Palace. Porto fi tmiem il-;img[a g[elbu lil Maritimo 2-0 u jitta-
maw li jkomplu minn fejn [allew meta g[ada jilag[bu l-ewwel leg barra minn darhom kontra Lille fi Franza. Illum Napoli g[andhom konfront delikat kontra Athletic Bilbao.
Il-Programm
Play-offs Champions League Illum
Besiktas v Arsenal Copenhagen v B. Leverkusen Napoli v A. Bilbao Salzburg v Malmo S. Bucuresti v L. Razgrad
G[ada
AaB v APOEL Nicosia Lille v Porto Maribor v Celtic S. Bratislava v BATE Borisov S. Liege v Zenit SP
www.maltarightnow.com
It-Tlieta 19 ta’ Awwissu, 2014
28
LOKALI
Ritratt mhux komuni li naraw b[alu hekk kif dan ir-ra;el g[a]el li jqatta’ ftit tal-[in jg[um ma]-]iemel tieg[u f’San Pawl il-Ba[ar. Ir-ra;el jidher li qed ju]a ]-]iemel biex jistrie[ xi ftit l-ilma xena pjuttost rari. (Ritratt> Martin Agius)
Erba’ xhur tard> Evarist Bartolo jag[ti ra;un lill-Partit Nazzjonalista Fl-a[[ar, Evarist Bartolo ammetta li l-Partit Nazzjonalista kellu ra;un meta qal li l-Avvi] Legali li permezz tieg[u lMinistru tal-Edukazzjoni kien se jkollu a//ess g[al informazzjoni sensittiva dwar l-istudenti kien [a]in. Evarist Bartolo lbiera[ qal li lGvern mistenni jippubblika avvi] legali ;did li jissosstittwixxi dak
li kien ;ie mniedi f’Marzu li g[adda. Hu qal dan waqt li kien fi ]jara fuq pro;ett ta’ Life Long Learning fil-belt Valletta. Il-Partit Nazzjonalista kien mill-ewwel tkellem dwar ilperiklu ta’ dan l-Avvi] Legali li jag[ti wisq poteri lill-Ministru, u jitlob wisq dettalji personali dwar it-tfal u l-istudenti. Sa[ansitra, lOppo]izzjoni kienet ressqet moz-
zjoni fil-Parlament biex dan lAvvi] Legali ji;i dikjarat null. Din il-mozzjoni, i]da, ma kenitx g[addiet mill-Parlament g[aliex Muscat u s[abu vvutaw kontriha. Dakinhar, il-linja ta’ kritika tal-Gvern kienet li lOppo]izzjoni kienet negattiva. Imma issa, erba’ xhur wara, [ar;et il-verita’ u jirri]ulta li mhux talli l-Partit Nazzjonalista
ma kienx negattiv, i]da talli kellu ra;un. Wara xhur ta’ tg[ajjir, Joseph Muscat u Evarist Bartolo daqqew l-irtirata u ammettew li lPartit Nazzjonalista kellu ra;un hu, u huma kienu ]baljati. Dan hu ka] ie[or li juri l-inkompetenza tal-Gvern, li l-ewwel jg[ajjar lill-Partit Nazzjonalista, imbag[ad jirrealizza li l-Partit Nazzjonalista kellu ra;un.
media•link COMMUNICATIONS