In-Nazzjon 3 ta' Settembru 2014

Nru 13,838

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

www.maltarightnow.com

Sa[[a

Talba biex il-Kumitat t as-sa[[a jiltaqa’ b’ur;enza Il-PN talab biex jitlaqqa’ b’mod ur;enti l-Kumitat Permanenti g[as-Sa[[a biex jiddiskuti l-a[bar b’rabta mal-istruttura tal-binja tad-Dipartiment tal-Emer;enza tal-Isptar Mater Dei Ara pa;na 3

Sirja-Iraq

Amerikan ie[or maqtul mill-IS

It-tender, li mieg[u kien hemm marbutin fondi tal-UE bi ]mien stipulat, ma ;iex pro/essat kif suppost, bir-ri]ultat li dawn il-fondi se jintilfu

Jintilfu fondi mill-UE g[all-MCAST

Il-grupp militanti Stat Islamiku (IS) i//irkola filmat li qed jing[ad li juri l-qtil tal;urnalista Amerikan, Steven Sotloff, li kien qed jin]amm osta;; minn dawn il-;ellieda.

Il-filmat juri ‘l-qtug[ tar-ras tal;urnalist’, b’militanti li jidher fil-video jhedded ukoll li joqtol osta;; ie[or li jing[ad hu Britanniku. Steven Sotloff kien sparixxa fis-Sirja fl-2013 u proprju x-xahar li g[adda hu kien deher fl-a[[ar tal-filmat li juri lqtil ta’ James Foley, ;urnalista Amerikan ie[or, ta[t idejn l-IS Aktar dwar l-Iraq u l-IS f’pa;na 12

Hibernians

Agius lura Malta

Xog[lijiet temporanji ta’ rinnovament li kellhom isiru bl-g[ajnuna ta’ fondi Ewropej spi//aw qed isiru minn [addiema tal-Gvern b’fondi tal-MCAST Fil-;img[at li g[addew lMCAST ta bidu g[al numru ta’ xog[lijiet ta’ rinnovament fi Blokka M fil-kampus talKulle;; f’Ra[al :did, bl-iskop li mis-sena skolastika li tibda f’Ottubru li ;ej din il-blokka tilqa’ fiha l-istudenti.

Madankollu jirri]ulta li dawn

ix-xog[lijiet, li suppost li g[alihom inkisbu fondi mill-UE, issa spi//aw qed isiru minn [addiema ta/-?ivil u b’materjal mixtri minn fondi tal-MCAST. Dan wara li t-tender, li mieg[u kien hemm marbutin fondi tal-UE bi ]mien stipulat, ma ;iex pro/essat kif suppost,

bir-ri]ultat li dawn il-fondi se jintilfu. Kien aktar kmieni din is-sena li n[ar;et sej[a g[allofferti biex kuntratturi privati interessati f’dawn ix-xog[lijiet, jissottomettu l-interess tag[hom li jag[mlu dan ir-rinnovament.

Imma issa qed jirri]ulta li

min[abba tmexxija [a]ina flistess MCAST, dawn ixxog[lijiet – li suppost qed isiru b’g[ajnuna minn fondi talUnjoni Ewropea – qed isiru mill-Gvern – fi ftit kliem qed jintilfu l-fondi tal-UE ma[subin g[al dan il-pro;ett. ikompli f’pa;na 2

Id-difensur internazzjonali Malti Andrei Agius se jirritorna jilg[ab fil-Kampjonat Premier wara li ffirma kuntratt ta’ sentejn mal-liders pre]enti Hibernians.

Ara pa;na 31

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

2

LOKALI

Blokk M di;à kien fi/-/entru tal-kontroversja minn pa;na 1

Ta’ min jg[id ukoll li dawn ix-xog[lijiet ta’ rinnovament qed isiru fi blokka ta’ bini li fi ]mien sentejn jew tlieta trid titwaqqa’ biex minflokha tinbena blokka ;dida li tkun tikkumplimenta l-bqija tal-bini l-;did li qed jinbena fl-MCAST. Aktar kmieni din is-sena, ittmexxija tal-MCAST kienet filmira ta’ kritika [arxa dwar dan l-infieq fuq xog[lijiet temporanji li se jservu biss g[al ftit snin, jekk mhux xhur.

Madanakollu l-Ministeru talEdukazzjoni baqa’ ma ntervjeniex bir-ri]ultat li issa mhux biss qed isiru x-xog[lijiet ta’ rinnovament, i]da dawn qed isiru bla ma qed ikunu w]ati lfondi tal-Unjoni Ewopea.

Dan kollu jrid jittie[ed ukoll

33

fil-kwadru tal-fatt li l-finanzi tal-MCAST jinsabu fi ]bilan/ qawwi. G[alhekk dawn ixxog[lijiet ta’ natura temporanja se jkomplu j]idu fuq dan iddefi/it f’livell allarmanti.

Wie[ed irid jg[id ukoll li dan il-pro;ett tax-xog[lijiet ta’ rinnovament fuq Blokka M kien ]died g[all-g[arrieda, ming[ajr ma kien mistenni jew ippjanat, fis-sej[a g[all-offerti li kienet in[ar;et.

Sorsi li tkellmu ma’ InNazzjon fissru li dak li g[addej minnu l-MCAST juri bl-aktar mod /ar kif il-Ministeru responsabbli mill-Edukazzjoni tilef kull kontroll fuq il-Kulle;; Malti g[all-Arti, ix-Xjenza u t-Teknolo;ija, kif jixhdu wkoll numru ta’ /irkostanzi o[rajn li se[[ew matul ix-xhur li g[addew.

Karozza tal-linja bla ‘steering’ Filmat li beda jdur fuq is-midja so/jali juri karozza tal-linja Maltija waqt wa[da mir-rotot, i]da waqt li tal-linja kienet mixja, f’[in minnhom l-isteering ta’ tallinja beda jinqala’ minn postu.

Fil-filmat l-isteering jidher se jinqala, bix-xufier jipprova j]ommu milli jinqala. I]da f’[in minnhom l-isteering inqala’ minn postu u xxufier jidher sa[ansitra jxejjer listeering. B’dan il-filmat hemm min tbissem u hemm min birra;un inkwieta ru[u dwar l-istat tal-karozzi tal-linji li

g[andna f’Malta.

Filfatt, b’reazzjoni g[al dan ilfilmat, Transport Malta fi stqarrija qalet li kemm ix-xufier kif ukoll il-vettura ;ew sospi]i misservizz mal-Awtorita’ tatTrasport Pubbliku waqt li jsiru linvestigazzjonijiet me[tie;a.

Transport Malta qalet ukoll li lvettura se ti;i spezzjonata, filwaqt li esprimiet it-t[assib tag[ha g[al dan l-in/ident, b’kundanna g[al dak li fi kliemha kien “a;ir irresponsabbli” li po;;a l-passi;;ieri f’riskju.

Ugwaljanza u drittijiet g[all-[addiema u titjib fil-kundizzjonijiet tax-xog[ol Ma]-]ieda qawwija finnies ja[dmu, se[[ ukoll titjib fil-kundizzjonijiet tal[addiema.

Il-unions kollha tal[addiema bdew igawdu libertà akbar u sehem fit-te[id tad-de/i]jonijiet ekonomi/i u so/jali bl-MCESD. ]vilupp importanti fl-1989 kien il-mekkani]mu maqbul bejn il-partijiet so/jali kollha g[a]-]idiet fil-pagi. Festi pubbli/i li kienu tne[[ew re;g[u ng[ataw u l-leave tal[addiema ]died g[al 24 ;urnata.

Fl-2002 saret il-li;i importanti dwar l-impjiegi u rrelazzjonijiet industrijali li,

fost o[rajn, ne[[iet kull tip ta’ diskriminazzjoni minn fuq il-post tax-xog[ol.

Twaqqfu istituzzjonijiet li j[arsu lill-[addiema fosthom l-Awtorità g[as-Sa[[a u sSigurtà fuq il-Post taxXog[ol.

Fl-istatistika li tqabbel pajji]i Ewropej, ir-riskju talfaqar g[al dawk li g[andhom impjieg u paga f’Malta kien fost l-anqas fl-Ewropa fl2012. Fl-istess sena, Malta kienet fost l-a[jar g[a/-/okon tad-differenza bejn dak li jaqilg[u [addiema r;iel u nisa.

Bejn l-2008 u l-2013 – meta d-dinja kienet mikduda

b’ri/essjoni qawwija u xog[ol u pagi ne]lin – il-pagi medji f’Malta ]diedu b’aktar minn 500 ewro fis-sena.

Se[[et il-modernizzazzjoni tal-ekonomija mill-ewwel fa]i ta’ industriji bba]ati fuq pagi relattivament baxxi – u g[al xi snin anke fri]a filpagi – g[al industriji ;odda li j[allsu pagi a[jar g[ax ibba]ati fuq il-[iliet tajbin li jiksbu l-[addiema kif ukoll xog[ol f’industriji ;odda u moderni tas-servizzi b’kundizzjonijiet a[jar. Din ilmodernizzazzjoni se[[et ming[ajr skossi ekonomi/i jew so/jali fis-suq taxxog[ol.

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

3

LOKALI

Jitlob li jitlaqqa’ b’ur;enza l-Kumitat g[as-Sa[[a Il-Partit Nazzjonalista, permezz tal-membri tieg[u fil-Kumitat Permanenti g[as-Sa[[a Claudio Grech u Michael Gonzi, talab biex jitlaqqa’ b’mod ur;enti lKumitat Permanenti g[as-Sa[[a biex jiddiskuti l-a[bar li [ar;et fil-jiem li g[addew b’rabta malistruttura tal-binja tadDipartiment tal-Emer;enza talIsptar Mater Dei. Il-ka] imur lura g[al nhar il[add li g[adda meta fil-gazzetta The Sunday Times of Malta, ilMinistru g[as-Sa[[a u l-Ener;ija ;ie kkwotat jg[id li f’xi partijiet tal-binja tad-Dipartiment talEmer;enza fl-Isptar Mater Dei lkwalità tal-concrete ma kinitx konformi mal-istandards a//ettabbli.

Fid-dawl ta’ dawn l-allegazzjonijiet, li kienu repetuti fi stqarrija tal-Gvern iktar tard, ilPartit Nazzjonalista qed jitlob li kull dikjarazzjoni jew allegazzjoni li qed ting[ad b’rabta ma’ din il-kwistjoni tkun diskussa fuq livell parlamentari.

F’kummenti ma’ In-Nazzjon il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[as-Sa[[a Claudio Grech qal li meta wie[ed iqis li fidDipartiment tal-Emer;enza jmorru madwar 350 pazjent kuljum u dan il-bini jilqa’ fih ukoll mijiet ta’ [addiema li ja[dmu 24 sieg[a kuljum sebat ijiem fil-;img[a f’dan id-dipartiment, l-Oppo]izzjoni jidhrilha li dawn it-tip ta’ allegazzjonijiet g[andhom ikunu investigati b’mod immedjat u m’g[andhomx jit[allew fl-arja g[ax jo[olqu /ertu element ta’ in/ertezza.

G[aldaqstant l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista g[amlet talba li/Chairman tal-Kumitat

Permanenti g[as-Sa[[a dDeputat Laburista Etienne Grech biex ilaqqa’ l-kumitat b’mod ur;enti u biex i;ib quddiem dan il-kumitat lill-persuni kollha li b’xi mod jew ie[or g[andhom x’jaqsmu ma’ din ilbinja u ma/-/ertifikazzjoni tag[ha.

Fil-kummenti tieg[u lil InNazzjon il-Kelliem talOppo]izzjoni g[as-Sa[[a Claudio Grech qal li kull binja, u iktar u iktar binja b[al ma hija lIsptar Mater Dei, ti;i ddisnjata u min jiddisinjaha jie[u r-responsabilità legali u teknika fuq dak id-disin. Min jibni l-binja wkoll jie[u dik ir-responsabilità.

Iktar u iktar il-binja ti;i //ertifikata minn periti li jie[du rresponsabilità legali u teknika fuq dak li jkunu qed ji//ertifikaw.

L-Oppozizzjoni Nazzjonalista qed titlob li dawn il-persuni jin;iebu quddiem il-Kumitat Permanenti g[as-Sa[[a biex dan il-kumitat ikun jista’ jasal g[allkonklu]jonijiet tieg[u u l-pazjenti, il-qraba tag[hom u l[addiema tal-Isptar Mater Dei jing[ataw l-informazzjoni kollha me[tie;a.

Intant, fi stqarrija, il-gvern qal li testijiet li saru jikkonfermaw li l-concrete li ntu]a f’xi kolonni ma kienx b’sa[[tu bi]]ejjed u kien ta’ kwalità inferjuri.

G[aldaqstant, tkompli l-istqarrija, se jitpo;;ew strutturi temporanji li jsa[[u l-istruttura.

Il-Gvern qal ukoll li se jkun qed iwaqqaf bord ta’ inkjesta esterna bil-g[an li jistabbilixxi lfatti ta’ kif ;raw l-affarijiet. Se ssir ukoll anali]i tal-isptar kollu filwaqt li se jinstab sit alternattiv g[all-wards il-;odda.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil jippre]enta simbolu ta’ tifkira lill-eks Kummissarju Ewropew Joe Borg, li serva fil-Parlament Malti b[ala Deputat u Ministru f’isem il-Partit Nazzjonalista. Matul il-laqg[a, saret diskussjoni wkoll dwar il-pro/ess tal-g[a]la ta’ kandidati ;odda g[all-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali u dik ;enerali, liema pro/ess qed jitmexxa mill-Kummissjoni G[a]la Kandidati li qed imexxi l-istess Joe Borg.

Mixli li pprova j[alli Malta b’passaport ta’ [addie[or Somalu ta’ 18-il sena ;ie mixli quddiem il-Ma;istrat Miriam Hayman li nhar it-Tnejn, l-1 ta’ Settembru g[all-[abta tas-sieg[a ta’ wara nofs inhar ipprova j[alli Malta lejn Copenhagen mill-ajruport internazzjonali ta’ Malta b’passaport mhux tieg[u. Huwa nqabad hekk kif ppre]enta l-passpaort fi/-“check in”.

Kien hawn fil-fatt li l-uffi/jali ;iehom suspett li huwa kien qed jipprova jitlaq minn Malta b’passport ta’ [addie[or u g[alhekk kienu nfurmati lPulizija. Is-Somalu qal lillPulizija li huwa xtaq imur [dejn o[tu li tg[ix id-Danimarka.

Abas Ali Hanishi ;ie mixli li kellu fil-pusses tieg[u passaport

ta’ /ertu Kalif Ahmed Andirahman u li g[amel dikjarazzjoni falza lill-uffi/jal talajruport internazzjonali ta’ Malta. L-Avukat tal-G[ajnuna Legali Noel Bartolo qal lill-Qorti li l-klijent tieg[u kien lest li jammetti, i]da jekk dan jing[ata lminimu ta’ sentenza sospi]a.

Il-Ma;istrat Hayman qalet li hi ma tag[milx ftehim b[al dan, u ma’ [add. Is-Somalu wie;eb mhux [ati tal-akku]i mi;jubin kontrieh bl-avukat tieg[u lanqas biss jag[mel talba g[al liberta’ provi]orja u g[alhekk baqa’ mi]mum ta[t arrest preventiv. IlProsekuzzjoni tmexxiet millIspettur Edel Mary Camilleri.

Intant Somalu ta’ 24 sena ;ie

kundannat 18-il xahar [abs sospi]i g[al tliet snin wara li ammetta li t-Tnejn l-1 ta’ Settembru g[all-[abta tas5.45am f’Paceville, San :iljan [ebb g[al ]ew; Pulizija.

Ahmed Moogie Ahmed residenti l-G]ira ammetta li attakka bi vjolenza lill-kuntistabbli Daniel Zammit li spi//a qabdu minn g[onqu u li pprova jigdem lill-kuntistabbli Joseph Camilleri, waqt il-qadi ta’ dmirijiethom.

Il-ka] se[[ meta numru ta’ Pulizija li kienu qeg[din jag[mlu r-ronda lem[u lil Ahmed f’telephone box fis-sakra u jg[ajjat.

Huma marru jaraw x’kien ;ara u dan [ebb g[alihom. Fil-Qorti sSomalu sku]a ru[u.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

4

LOKALI

Imsej[a biex jixtru l-uniformi, imma jsibu nofs l-affarijiet G[add kbir ta’ ;enituri nhar itTnejn filg[odu kienu msej[a biex imorru jixtru l-uniformijiet tat-tfal tal-iskola i]da spi//aw [argu b’inqas minn nofs l-affarijiet li kienu jin[tie;u. :enituri rrabjati li tkellmu ma’ In-Nazzjon spjegaw li huma r/ivew ittra biex nhar it-Tnejn li g[adda jmorru l-Iskola Sekondarja tal-Imtarfa minn fejn kellhom jixtru l-uniformi g[al uliedhom.

Madankollu, meta dawn marru biex jixtru l-uniformi sabu li setg[u jinqdew biss minn numru ]g[ir ta’ items min[abba li lkuntrattur, Yorkie Clothing, ma kienx g[ad kellu g[all-bejg[ numru ta’ items g[all-istudenti.

Omm li tkellmet ma’ InNazzjon qalet li marret biex tixtri l-uniformijiet fid-data li kienu mitlubin jag[mlu dan, i]da meta marret inqdiet biss minn nofs luniformi. “Kulma ried jaqdina kien fil-polo shirts, it-T-Shirts tal-PE u jersey tax-Xitwa” qaltilna l-omm. Hija qaltilna wkoll li x[in il-;enituri talbu biex jixtru l-qalziet huma kienu offruti li jing[ataw wie[ed temporanju u

ta’ kulur differenti minn dak mitlub mill-iskola stess.

Il-problemi je]istu kemm g[all-uniformijiet tal-iskejjel primarji kif ukoll g[al dawk taliskejjel sekondarji.

Meta l-;enituri staqsew meta dawn l-items se jkunu qed jaslu, min kien qed ibieg[ qalilhom li g[adu ma jafx jekk humiex se jaslu sat-22 ta’ Settembru.

Twe;iba li urtat mhux ftit lill;enituri min[abba l-fatt li dakinhar tibda l-iskola.

Il-;enituri jinsabu urtati wkoll g[all-fatt li huma ntalbu jordnaw l-items kollha tal-uniformi li jin[tie;u u j[allsu l-ammont s[i[ minn qabel. Dan kuntrarju g[allprassi li tintu]a s-soltu meta dak li jkun jintalab i[allas depo]itu u j[allas il-bqija tal-ammont meta jkunu waslu l-items kollha.

Fl-ittra li r/ivew, il-;enituri tal-istudenti ing[ataw l-g[a]la li jmorru jixtru l-uniformi wkoll mill-fabbrika ta’ Yorkie Clothing stess mminn nhar it-Tnejn li g[adda. I]da meta l-;enituri /emplu, dawn kienu infurmati li l-bejg[ mhux se jibda qabel nhar il-:img[a.

Deputati tal-Gvern jiddikjaraw li jaqblu li l-elezzjonijiet lokali ji;u posposti ...minkejja li g[adu kif beda l-pro/ess ta’ konsultazzjoni Is-Segretarju Parlamentari Chris Agius u d-Deputat Laburista Luciano Busuttil jiddefendu l-proposta tal-Gvern li ma jag[milx l-elezzjonijiet talKunsilli Lokali f’Marzu li ;ej u jiddikjaraw li huma favur li dawn ji;u posposti. Dan meta g[adu kif beda l-pro/ess ta’ konsultazzjoni dwar din il-proposta.

Il-;urnal In-Nazzjon ilbiera[ staqsa g[all-po]izzjoni tag[hom fuq il-proposta tal-Gvern li lelezzjonijiet lokali li jmiss ji;u posposti biex isiru mal-elezzjonijiet Ewropej fl-2019, ji;ifieri [ames snin o[ra.

U filwaqt li l-Gvern qed jg[id li g[adu se jikkonsulta fuq din ilproposta, dawn i]-]ew; rappre]entanti tieg[u qabdu u ddikjaraw li jaqblu li l-elezzjonijiet ta’ Marzu 2015 ji;u kan/ellati.

Luciano Busuttil qal “naqbel ma’ din il-proposta g[aliex nemmen li m’g[andux ikun hemm aktar elezzjonijiet daqshekk spissi. A[na niftakru li qabel, l-elezzjonijiet kienu jsiru kull sena, imbag[ad kien saru tibdiliet fis-

sistema fejn minn sena ;ew g[al tliet snin, u ovvjament imbag[ad bdew isiru darba kull [ames snin.

F’dak il-perjodu kien hemm kunsilli lokali li damu [amsa jew sitt snin iktar milli suppost. Nemmen li m’g[andhiex tkun problema anke din id-darba.” Staqsejnih jispe/ifika jekk hux komdu bilproposta tal-Gvern u tenna m’g[andi problemi ta’ xejn.”

U filwaqt li g[aqdiet ta]]g[a]ag[ fl-a[[ar jiem esprimew id-di]approvazzjoni tag[hom fuq il-proposta tal-Gvern g[aliex din i;;ib fix-xejn il-kampanja u lweg[da elettorali li jing[ata vot li]-]g[a]ag[ ta’ 16-il sena filKunsilli Lokali, is-Segretarju Parlamentari Chris Agius, li hu responsabbli mi]-}g[a]ag[, injora g[al kollox li]-]g[a]ag[ u minflok irrefera g[al dawk involuti fl-organizzazzjoni tal-elezzjonijiet.

Chris Agius qal hekk “Jiena li ilni involut [afna fl-elezzjonijiet minn meta kont [afna i]g[ar, na[seb li g[ajjejna jkollna elezzjonijiet kull sena. Min hu involut fl-elezzjonijiet, u hawnhekk

insemmi l-kandidati, deputati u kumitati, na[seb huma kollha ta’ din l-opinjoni, ;ejjin minn liema kamp ;ejjin.”

Hu re;a’ tenna “din hija l-opinjoni tieg[i li na[seb jaqblu mag[ha [afna mill-istakeholders li jkunu nvoluti fl-elezzjonijiet u na[seb ikun tajjeb li n[arsu ‘l quddiem biex dan il-pajji] ma jkunx ongoing dejjem f’kampanja elettorali. Ejja nisimg[u iktar lin-nies...lin-nies li huma nvoluti.

Jekk inkunu sin/ieri, na[seb lopinjoni tal-ma;;oranza ta’ dawk li huma involuti fl-elezzjonijiet hija l-opinjoni li esprimejt jiena.”

Minbarra l-g[aqdiet ta]]g[a]ag[, fl-a[[ar jiem kien hemm ukoll edituri ta’ gazzetti lokali, opinjonisti u g[aqdiet volontarji li kkritikaw il-proposta tal-Gvern li ma jag[milx l-elezzjonijiet f’Marzu li ;ej. Anke ilPartit Nazzjonalista, f’konferenza tal-a[barijiet li saret nhar isSibt li g[adda, tenna l-po]izzjoni tieg[u li l-kan/ellament ta’ elezzjonijiet huwa log[ba maddemokrazija.

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

5

LOKALI

Pressjoni fuq il-Gvern biex jinnomina mara Il-Prim Ministru Joseph Muscat jinsab ta[t pressjoni min-na[a tal-Kummissjoni Ewropea sabiex il-Kummissarju l-;did li se tkun qed tinnomina Malta, tkun mara. Dan minkejja li Muscat innifsu di;a’ ikkommetta ru[u mal-Perit Karmenu Vella sabiex ikun hu l-isem nominat minn pajji]na hekk kif fix-xhur li ;ejjin se tkun qed tin[atar il-Kummissjoni l-;dida.

Skont rapporti, minn Brussell qed issir pressjoni kbira biex minn Malta ikun hemm nomina ta’ Kummissarju Ewropew mara, bil-weg[da li jekk dan isehh, il-portafoll talKummissarju Maltija jkun wie[ed aktar attraenti. Qed jing[ad li l-President-elett talKummissjoni Ewropea Jean Claude Juncker jixtieq disa’ Kummissarji nisa, imma s’issa hemm biss sitt pajjizi li ressqu lisem ta’ mara.

Jirri]ulta li Juncker qed jie[u din il-materja b’serjeta’ kbira, tant illi qed jinsisti li lKummissarji nisa se jkollhom f’idejhom setturi importanti [afna, u portafolli li j;orru mag[hom /ertu pi], i]da fl-istess waqt, stima.

Kelliem g[all-Kummissjoni Ewropea kien ikkwotat jghid li lGvern Malti ;ie avvi/inat biex jerga’ jahsibha dwar in-nomina tal-Ministru Karmenu Vella.

“A[na m’g[andna xejn kontra Karmenu Vella, i]da nippreferu mara kompetenti”, qal l-istess sors. In-nomini mressqa millpajji]i membri tal-UE g[andhom jaslu ghand Juncker salahhar ta’ din il-;img[a.

Il-Kelliema tal-Oppo?izzjoni Robert Cutajar u Claudio Grech waqt i]-]jara f’Dar Kenn g[al Sa[[tek, milqug[a mi/-Chairman tal-Fondazzjoni Anton Grech

Dar Kenn g[al Sa[[tek b’numru ta’ pazjenti g[al kura spe/jalizzata L-Oppo]izzjoni impenjata li tag[ti l-appo;; tag[ha biex dan il-pro;ett ikun su//ess I/-/entru spe/jalizzat ta’ kura g[all-eating disorders u l-obe]ità Dar Kenn g[al Sa[[tek beda jilqa’ l-ewwel residenti tieg[u minn Mejju.

Dan i/-/entru joffri kura spe/jalizzata minn tim multi dixxiplinarju li jfassal programm partikolari skont il-[ti;ijiet talpersuna li tkun qed tir/ievi lkura.

I/-Chairman tal-Fondazzjoni Kenn g[al Sa[[tek Anton Grech spjega li l-pazjenti jisbu l-appo;; ta’ tim li jikkonsisti f’dieticians, tobba, psikjatri, psikologi, psikoterapisti, fi]joterapisti,

occupational therapists u drama therapists. Dawn l-ispe/jalisti jaraw x’input jista’ jing[ata u jfasslu programm ta’ kura mfassal skont il-[ti;ijiet partikolari ta’ kull individwu.

B[alissa d-Dar qed tilqa’ g[axar pazjenti g[all-kura g[alleating disorders b[all-anorexia nervosa u l-bulimia nervosa u g[axar pazjenti o[ra g[all-kura g[all-obe]ità. Dan minbarra numru ie[or ta’ pazjenti li jir/ievu kura fuq ba]i ta’ outpatient.

Ilbiera[ il-kelliema talOppo]izzjoni Claudio Grech u

Robert Cutajar ]aru din id-dar u qalu li l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista hija impenjata li tag[ti l-appo;; kollu tag[ha biex dan il-pro;ett jirnexxi. IdDeputat Robert Cutajar, li huwa kelliem g[a]-]g[a]ag[ u l-isport, qal ukoll li l-istess bord li qed imexxi dan il-pro;ett se jkun mistieden ukoll fuq il-Fosos talFurjana g[all-festi talIndipendenza biex jie[u sehem f’diskussjonijiet li se jkun qed jorganizza l-Partit Nazzjonalista biex ikompli jo[loq kuxjenza dwar l-importanza li l-poplu jg[ix [ajja b’sa[[itha.

Il-kelliem tal-Oppo]izzjoni g[as-Sa[[a Claudio Grech fa[[ar il-pro;ett ta’ Dar Kenn g[al Sa[[tek li, qal, huwa xhieda [ajja ta’ kif politika ta’ kunsens f’dan il-qasam tag[ti frott tan;ibbli. Huwa qal li l-mod spe/jalizzat u s-servizz multidixxiplinarju li toffri Dar Kenn g[al Sa[[tek huma mod effettiv kif wie[ed jindirizza [ti;ijiet partikolari fil-qasam tas-sa[[a.

Huwa awgura li dan i/-/entru jservi b[ala mudell biex jing[ataw servizzi o[ra filqasam tas-sa[[a fi [dan il-komunità.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

6

LOKALI

Il-U{M tinsisti fuq l-g[arfien tax-xufiera fil-Malta Public Transport Il-Union {addiema Mag[qudin (U{M) bag[tet ittra lill- Ministru tad-Djalogu So/jali Helena Dalli fuq ittilwima industrijali pendenti li g[andha fuq l-g[arfien tag[ha b[ala l-union li tirrappre]enta lix-xufiera mal-Malta Public Transport Services.

Fl-ittra, iffirmata mill-avukat tal-Union, jing[ad li issa g[addew aktar minn xahrejn minn mindu qamet din il-kwistjoni u s-sitwazzjoni g[adha kif kienet fil-bidu tas-sajf. Il-U{M qed titlob li ting[ata g[arfien b[ala t-trejdunion li g[andha l-ma;;oranza tal-[addiema li huma eksimpjegati tal-Arriva.

Fl-ittra saret ukoll referenza g[all-korrispondenza tal-21 ta’ :unju li l-U{M bag[tet lillMinistru responsabbli mitTrasport Joe Mizzi, fejn it-talba tal-union ;iet mi/[uda.

Fi stqarrija l-U{M qalet ukoll li qed titlob lill-Ministru Dalli biex tressaq il-ka] tag[ha quddiem it-Tribunal Industrijali.

Fil-G]ira kien inawgurat it-13-il ?entru ‘Smart Kids’ f’Malta bl-isem “Qawsalla”. Aktar minn 2,700 tifel u tifla fl-eta’ ta’ bejn it-3 xhur u t-3 snin qed jattendu dawn i/-/entri f’Malta u f’G[awdex u qed jibbenefikaw mi/-‘Child-Care Scheme’ tal-Gvern. Dan i/-?entru kien inawgurat mill-Ministri Evarist Bartolo u Edward Scicluna u feta[ il-bibien tieg[u nhar it-Tnejn. (Ritratt> Martin Agius)

Esperjenza po]ittiva fil-programm ‘Summer on the Move’ Is-seba ;img[at li g[addew kienu deskritti b[ala esperjenza po]ittiva mit-tfal li [adu sehem fil-programm sportiv Summer on the Move li lbiera[ kien l-a[[ar jum tieg[u. Dan il-programm, li jsir fil-vaganzi tas-sajf biex it-tfal

iqattg[u [in jag[mlu l-isport favorit tag[hom, ilu jsir g[al dawn l-a[[ar 10 snin u ji;i organizzat mill-Kunsill Malti ghallIsport. KMS. In-Nazzjon tkellmet ma’ u[ud mit-tfal li kienu qed jie[du sehem

fl-attivitajiet tal-g[awm filPixxina Nazzjonali f’Tal-Qroqq.

Huma ddeskrivew l-esperjenza b[ala wa[da po]ittiva u tkellmu wkoll dwar dak li tg[allmu minn dan il-programm b’xi w[ud jenfasi]]aw fuq il-[iliet tal-g[awm li akkwistaw u o[rajn jispjegaw li l-esperjenza tathom iktar kunfidenza, g[enithom jag[mlu iktar [bieb u ja[dmu a[jar f’tim.

Tkellimna wkoll ma’ wa[da tal-g[awm, mill-coaches Marthese Fava, li qalet li l-esperjenza sportiva permezz ta’ dan ilprogramm hija ta’ benefi//ju g[at-tfal. Fava spjegat li anke tfal bi b]onnijiet spe/jali qed jibbenefikaw minn dan il-programm li jippromwovi linklu]joni. Marthese Fava qalet li l-livell tal-g[awn g[ola [afna u spjegat li l-g[awm jg[in [afna lit-tfal biex jibnu l-kunfidenza.

Il-programm sportiv Summer

on the Move jinkludi diversi dixxiplini fosthom g[awm, basketball, futbol, ;innastika, hip hop u badminton. Il-programm jinkludi fa/ilitajiet sportivi differenti f’{al Kirkop, ilKottonera, Tal-Qroqq, il-Mosta u s-Si;;iewi.

Permezz ta’ dan il-programm, fix-xhur tas-Sajf, it-tfal jistg[u jattendu g[at-ta[ri; bejn darbtejn u [ames darbiet fil-;img[a u jistg[u jag[]lu ta[ri; sportiv fissessjonijiet ta’ filg[odu bejn it8.30am u 12.00pm kif ukoll wara nofsinhar bejn l-4pm u t-8pm.

Is-Segretarju Parlamentari g[ar-Ri/erka, l-Innovazzjoni, i]}g[a]ag[ u l-Isport Chris Agius u c-Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport Luciano Busuttil ilbiera[ ]aru l-Pixxina Nazzjonali f’Tal-Qroqq u ltaqg[u mal-parte/ipanti ta’ dan il-programm.

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

7

LOKALI

Spazju g[all-artisti u l-arti;janat fil-Festi tal-Indipendenza Alessia Psaila Zammit

Il-Partit Nazzjonalista jemmen f’politika li tag[ti spazju lit-talent artistiku u li tkabbar lg[arfien fuq l-arti;janat Malti.

G[alhekk waqt il-Festi talIndipendenza fuq il-Fosos talFurjana, il-Partit Nazzjonalista se jorganizza rokna tal-arti u larti;janat biex dawk kollha li jattendu jkunu jistg[u japprezzaw it-talent lokali u dan l-aspett kulturali ta’ pajji]na.

In-Nazzjon tkellem ma’ xi w[ud mill-artisti u prattikanti tal-arti;janat dwar is-sehem tag[hom matul il-Festi talIndipendenza fuq il-Fosos talFurjana.

Il-pittur Joe Spiteri Staines spjega li se jkun qed ja[dem xi xog[ol artistiku fuq il-Fosos tal-Furjana.

“Jiena nispe/jalizza fil-

Li nkun ma’ artisti o[rajn, l-atmosfera sabi[a dejjem – Josette Fenech

jesponi xog[ol ta’ pajsa;; talart u l-ba[ar.

Hu qal li huwa importanti li f’attivitajiet fejn ikun hemm [afna nies, ikun hemm rokna tal-arti. Hu qal li “sfortunatament hawn Malta n-nies ma jmorrux esibizzjonijiet tal-arti.

Jekk tistaqsi l-ma;;or parti tannies, qatt ma marru esibizzjoni tal-arti. Li jkun hemm post fejn ikun hemm [afna nies u jkun

Ix-xog[ol fil-pubbliku hu esperjenza po]ittiva – John Vic Borg

pastel. Se nkun qed inpin;i u nag[mel xi xog[ol hemmhekk biex ikunu jistg[u jaraw ixxog[ol in-nies.” Hu qal li se jkun qed jispjega wkoll lin-nies ix-xog[ol li jkun qed jag[mel u jag[ti informazzjoni dwar l-u]u tal-pastel. Spiteri Staines spjega li fuq il-Fosos tal-Furjana se

hemm xog[ol g[all-wiri huwa tajjeb g[ax in-nies joqog[du jaraw ix-xog[ol, filwaqt li lartist jie[u gost li n-nies jaraw l-arti tieg[u. Huwa importanti li jekk in-nies mhux qed imorru jaraw l-arti, l-arti tmur fejn hemm in-nies.”

Josette Fenech spjegat li hi

wkoll se tkun qed tag[mel pittura fuq il-Fosos tal-Furjana. “{a nkun qed inpitter xog[ol astratt u qed in[ares ’il quddiem g[al din l-esperjenza.

Jiena n[obb na[dem fuq canvasses kbar. In[obb [afna lkuluri. L-arti astratta tiddependi [afna mill-mu]a ta’ dak il-[in.

In[obb nag[mel ukoll seascapes u fjuri, imma l-astratt huwa l-forte tieg[i”.

Josette Fenech tkellmet ukoll dwar l-esperjenza li qed tistenna li jkollha matul il-Festi talIndipendenza fuq il-Fosos talFurjana. Hi qalet “li nkun m’artisti o[rajn, l-atmosfera tkun sabi[a dejjem.

Nie[u pja/ir inpitter fil-pubbliku.”

John Vic Borg ukoll se jkun qed jag[mel pittura fuq il-Fosos tal-Furjana. Hu tkellem dwar ix-xog[ol tieg[u li ju]a ]ejt fuq il-kanvas. Spjega li j[obb ja[dem fid-dettall pitturi b’temi tax-xenarju Malti. Borg spjega li xog[ol tal-arti jie[u ]-]mien u g[alhekk qed jippjana li matul il-Festi tal-Indipendenza jkun qed ja[dem fuq l-istess kwadru. Hu qal li ;ieli [a sehem f’attivitajiet o[ra pubbli/i.

Borg qal li x-xog[ol fil-pubbliku huwa esperjenza po]ittiva.

Hu qal li “meta n-nies jistaqsu mistoqsijiet u tfal ]g[ar jistaqsu fuq kif t[allat l-kuluri, l-entu]ja]mu li tara ming[and it-tfal jag[tini sodisfazzjon g[ax tkun qed tg[allimhom fl-istess [in.

Li tpin;i g[all-kwiet tie[u pja/ir tag[mlu g[ax /ertu dettal tkun trid to[or;u perfettament imma meta tkun f’dan l-amb-

Carmen Sammut li ta[dem ilbizzilla. Hi qalet li se tkun qed tesponi xog[ol mag[mul blidejn u se tkun qed tag[mel xog[ol matul il-Festi talIndipendenza fuq il-Fosos talFurjana. Sammut qalet li flattivitajiet pubbli/i, in-nies jistaqsuha biex jixtru x-xog[ol tag[ha g[aliex qed tikber il[ajra u l-interess f’dan it-tip ta’ arti;janat.

Jekk in-nies mhux qed imorru jaraw l-arti, l-arti tmur fejn hemm in-nies – Joe Spiteri Staines

jent man-nies u n-nies jibda jog[;obhom ix-xog[ol tieg[ek, l-esperjenza tag[tik kura;;.

Mill-mistoqsijiet tan-nies, inti stess tinduna n-nies xi jkunu jridu fl-arti allura tista’ tadatta g[all-istil li wie[ed ikun qed jitlob.”

In-Nazzjon tkellem ukoll ma’

Il-Partit Nazzjonalista qed jistieden lill-artisti u persuni spe/jalizzati fl-arti;janat biex jipparte/ipaw f’din ir-rokna fuq il-Fosos tal-Furjana.

Dawk interessati jistg[u japplikaw sad-9 ta’ Settembru 2014 billi j/emplu 79262101.

Jikber l-interess fil-bizzilla, li wkoll hi tip ta’ arti;janat – Carmen Sammut

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

8

OPINJONI

Gvern moralment korrott!

Il-Gvern Laburista hu kollox g[ajr trasparenti u ;ust. Dan hu Gvern moralment korrott li ma jaf ebda limitu u fil-veru sens tal-kelma ma jafx jist[i.

Kienu jg[idu g[all-Partit Nazzjonalista li f’25 sena mexxejna b’mod [a]in i]da dak li huma g[ajru lil [adie[or bih, g[amlu b[alu u ag[ar minnu f’sena u ftit. Dan hu Gvern irresponsabbli mmexxi minn Prim Ministru li ma jiddejjaq xejn ja;evola lil tal-qalba bl-aktar mod sfa//at. :img[a ilu di;à kelli l-opportunità nikteb dwar il-ka] oxxen tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco; ka] li juri bl-aktar mod /ar li d-demokrazija f’dan ilpajji] qed ti;i mtappna minn grupp ta’ nies li j[ossu li g[ax huma tal-qalba jistg[u jpo;;u lilhom infushom ’il fuq mil-li;i.

Fl-a[[ar jiem komplejna nisimg[u aktar dwar il-[ni]rijiet li qed jag[mel dan il-Gvern.

Xamma ta’ korruzzjoni Nibda billi nsemmi l-ka] b’xamma ta’ korruzzjoni dwar il-

mod kif xahrejn wara lElezzjoni :enerali, il-Gvern [allas is-somma ta’ 4.2 miljun ewro lis-sidien ta’ Cities Entertainment biex akkwistaw il-bini u l-art ta’ Cafè Premier fil-Belt Valletta.

Dan hu ka] skandalu] u li g[alih il-poplu Malti kellu j[allas is-somma mmsemmija biex id-dejn li kellhom issidien tal-kumpanija Cities Entertainment jispi//a darba g[al dejjem. I/-/ifra ta’ 4.2 miljun ewro tinkludi wkoll il[las ta’ 210,000 ewro f’forma ta’ commissions.

Jag[mel bil-maqlub ta’ li wieg[ed {bieb, dan hu l-Gvern li jien u

int g[andna qed imexxi lil dan il-pajji] u dan hu l-Gvern li wieg[ed good governance i]da llum qed imexxi bil-maqlub ta’ dak li wieg[ed qabel l-elezzjoni ;enerali.

Dan hu Gvern li jigdeb! Birra;un li fl-isfond ta’ dan kollu wie[ed jistaqsi domanda sempli/i lil Joseph Muscat dwar

Fejn hi t-trasparenza li tant jifta[ar biha dan il-Gvern^ Fejn hi l-weg[da ta’ good governance li tant kien jimpressjona biha qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet^

David Casa david.casa@pn.org.mt

jekk hux be[siebu li mannegozji li jkollhom xi forma ta’ dejn, kemm mal-bank kif ukoll mal-Gvern, jimxi bl-istess mod kif mexa mas-sidien ta’ Cities Entertainment.

Fid-dawl ta’ dan il-fatt, ilPartit Nazzjonalista talab lillAwditur :enerali biex jinvestiga l-passi kollha li se[[ew f’dan il-ka] g[an-nom tal-poplu Malti u G[awdxi u g[aliex tassew nemmnu fid-demokrazija u ttrasparenza f’dan il-pajji].

It-tieni ka] li kompla jkun

ikkonfermat fl-a[[ar jiem hu dak marbut mal-iskandlu talAustralia Hall u l-mod kif ilPartit Laburista ta’ Joseph Muscat bieg[ art li suppost hija pubblika biex je[les minn dejn li kellu.

Din hija konferma o[ra ta’ Gvern moralment korrott g[aliex il-Partit Laburista qed ju]a proprjetà pubblika biex i[allas id-dejn tal-istess partit tieg[u stess. Nistaqsi: fejn hi ttrasparenza li tant jifta[ar biha dan il-Gvern? Fejn hi l-weg[da ta’ good governance li tant kien jimpressjona biha qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet?

Sitwazzjoni inkwetanti

Dan hu Gvern li ma jiddejjaq

xejn i[amme; idejh b’ka]ijiet b[al dawn g[aliex l-ewwel hu u t-tieni hu u jekk jifdal jibqa’ hu.

Dan biex ma nsemmux li l-PL [a l-kontroll ta’ art o[ra talJunior Ratings Club (Raffles Disco) li g[andha valur ta’ 7.1 miljun ewro. Gvern li ma jiddejjaq xejn ja[taf u jkun moralment korrott.

Is-sitwazzjoni pre]enti ta’ dan il-pajji] hi sempli/i i]da inkwetanti; ma/-/ittadin Malti u G[awdxi, Muscat jimxi mod i]da mieg[u nnifsu jimxi mod ie[or.

Dan hu Gvern li ma jafx jieqaf jit[an]er u dan meta g[addew biss sena u ftit ta’ tmexxija ta’ Gvern Laburista. Il-kbir g[adu ;ej!

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Impjiegi mal-gvern> mira ta’ 500 anqas, ]ieda ta’ 1,900 Qabel l-elezzjoni ;enerali, il-Partit Laburista wieg[ed li jibbilan/ja l-ba;it tal-Gvern – jonfoq biss dak li jda[[al. U wara lelezzjoni qal lill-Unjoni Ewropea kif irid jag[mel dan billi jnaqqas 500 ru[ fis-sena minn mal-gvern. Dak kien il-paroli. }bilan/ ta’ €310 miljun f’seba’ xhur, €50 miljun aktar Issa bdew jirri]ultaw il-fatti, u billi ilu aktar minn sena filgvern, il-Partit Laburista ma jistax iwa[[al f’ta’ qablu. Mhux talli ma nefaqx daqskemm da[[al, talli f’seba’ xhur nefaq 310 miljun ewro aktar milli da[[al. U dan l-i]bilan/ ta’ 310 miljun ewro hu 50 miljun ewro aktar mill-istess perjodu tas-sena l-o[ra.

Qal lill-Unjoni Ewropea li ried inaqqas in-nies Il-bi//a l-kbira ta’ din i]-]ieda fl-i]bilan/ hi f’pagi, u r-ra;uni ewlenija hi li l-Gvern f’sena ]ied mieg[u 1,900 [addiem. Dik hi ]-]ieda, g[ax da[[al ferm aktar. Il-Ministru tal-Finanzi qal lillUnjoni Ewropea li minn mal-gvern jirtiraw 1,500 fis-sena. U

qalilha li se jkun qed jimpjega flokhom elf biss [alli jnaqqas 500 fis-sena.

Da[[al 3,400 mal-gvern f’sena Il-fatti huma l-kontra. Flok naqqas 500, ]ied 1,900. Ji;ifieri da[[al 1,500 flok dawk li rtiraw u ]ied mag[hom 1,900. Mela da[[al 3,400 ru[ mal-gvern – f’sena.

Qal lill-Ewropa li m’hemmx b]onnhom Issa, kieku dat-3,400 impjieg hemm b]onnhom, m’hemm xejn [a]in, anzi tajjeb. Imma hu dal-Gvern stess li qal lill-Ewropa li m’hemmx b]onnhom u li se jnaqqas 500 ru[ fis-sena. U qabel u wara l-elezzjoni pprietka [afna li jrid ‘jag[mel aktar b’anqas’. €30 miljun aktar f’pagi f’seba’ xhur Barra minn dan, kieku dawn l-impjiegi qed jit[allsu minn xi benefattur ;eneru], tg[id pa/enzja. Imma dawn il-pagi – 30 miljun ewro aktar f’seba’ xhur – qed jit[allsu mit-taxxi tag[na lkoll.

Xiri ta’ voti bit-taxxi tag[na lkoll Fl-ag[ar ]minijiet tal-Labour, l-impjiegi mal-gvern kienu mod wie[ed fost [afna kif il-Labour kien jixtri l-voti bi flus il-poplu.

Kandidat Laburista kien anke g[amel lotterija bil-premju impjieg mal-gvern.

Mill-1987, l-impjiegi mal-privat kwa]i rduppjaw Minn dak i]-]mien, l-impjiegi mal-gvern naqsu minn 55,000 g[al 40,000, parti bil-privatizzazzjoni u parti b’aktar effi/jenza meg[juna minn teknolo;iji ;odda. U gvernijiet Nazzjonalisti [olqu impjiegi produttivi mal-privat tant li mill-1987, waqt li limpjiegi mal-gvern naqsu, mal-privat kwa]i rduppjaw, minn 65,000 g[al 115,000. {abi tal-qg[ad b’impjiegi mal-gvern G[al-Labour, imma, re;a’ l-img[oddi tal-klijenteli]mu bi flusna lkoll, ta’ ekonomija li ma to[loqx bi]]ejjed impjiegi mal-privat, u tal-[abi tal-qg[ad b’impjiegi mal-gvern. {asra, g[ax wiret ekonomija b’sa[[itha li to[loq ix-xog[ol produttiv.

L-im;iba ta/-Chief of Staff tal-PM fl-ajruport Qed niktiblek b’rabta malistorja esklussiva li ]velat InNazzjon fil-jiem li g[addew fuq l-allegat ksur tar-regolamenti tas-sigurtà tal-ajruport minn [add [lief i/-Chief of Staff tal-Prim Ministru, Keith Schembri, mag[ruf b[ala Keith tal-Kasco.

Sa fejn naf jien, l-apron, kif ukoll numru ta’ postijiet o[rajn fl-ajruport, b[al f’kull ajruport ie[or fid-dinja /ivilizzata, hija zona ristretta. {add ma jista’ jid[ol fuq l-apron (jew f’areas o[ra ristretti), lanqas impjegati tal-ajruport stess, inklu] membri tal-Management, jekk ma jkollhomx pass apposta ma[ru; lilhom minn dak li jissejja[ lUffi//ju tal-Manager Airport Security, fil-qosor, mag[ruf b[ala l-OMAS. Aktar minn hekk, sa fejn naf jien, biex impjegat jew persuna jsuqu karozza fuq l-apron, apparti li jkollhom dan it-tip ta’ pass, iridu jkunu ng[ataw ukoll ta[ri; spe/ifiku mill-OMAS. Kull zona ristretta tal-ajruport tkun immarkata spe/ifikament fuq dan il-pass ma[ru; mill-OMAS, pere]empju fir-

restricted area tad-Departures ilpass ikun immarkat “A”, waqt li tal-Arrivals ikun immarkat “B”.

Dan ifisser li ftit - tg[oddhom fuq id wa[da – huma dawk li jkollhom pass li bih jistg[u jid[lu f’kull zona ristretta.

Nismag[hom jg[idu li fost dawn ikun hemm pere]empju lKummissarju tal-Pulizija jew ilKap Kmandant tal-Forzi Armati.

Wie[ed jista’ fa/ilment jara wkoll fuq is-sit elettroniku talMinisteru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali dan li ;ej: “The Manager Airport Security – OMAS – (which falls under the Ministry for Home Affairs and National Security) is responsible for Airport Security.

OMAS is the regulating body for aviation security in Malta and has overall management and control in this area.

OMAS is charged with the responsibility of ensuring that all security activities are carried out in compliance with those international standards which Malta has adopted as a result of its membership in organisations such as the EU, the International Civil Aviation Organisation (ICAO) and the European Civil Aviation Conference (ECAC).”

Wie[ed jistaqsi allura fil-ka]

ta’ Keith Schembri, inkisrux dawn ir-regolamenti, u dan b’liema dritt da[al fuq l-apron tal-ajruport internazzjonali ta’ Malta bil-karozza misjuqa mixxufier tieg[u biex ji;bor passi;;ier Libjan minn ta[t lajruplan.

Wie[ed jista’ fa/ilment jistaqsi u jispjegawlu kif f’ka]i filpassat meta kien ikun hemm il[tie;a li jsir dan, b[al meta jkun hawn xi ]jara ta’ xi [add importanti f’Malta, biex karozza tasal sa ta[t l-ajruplan, dan isir ta[t il-[arsien tal-AFM u wara li jin[are; permess spe/ifiku millOMAS. Sa[ansitra anke meta jsiefer jew ji;i lura l-Prim Ministru, hu ji;i misjuq minn impjegat talajruport f’karozza tal-ajruport u ji;i mg[oddi mill-Ministerial Lounge. Qabel ma sirna membri tal-UE u membri taz-zona Schengen kien sa[ansitra rikjest li jmur Pulizija talImmigrazzjoni fil-Ministerial Lounge biex jittimbra l-passaporti sew tal-PM, kif ukoll ta’ Ministri u membri tad-delegazzjoni tag[hom.

Imma milli qrajt fl-istorja ta’ In-Nazzjon jidher li fil-ka] ta’ Keith Schembri u l-Libjan li mar ji;bor lanqas kontroll talpassaport ma sar.

C. Cassar {al Luqa

25 sena ilu f’il-Mument Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami feta[ uffi/jalment il-ka]in il-;did tal-Partit Nazzjonalista fix-Xewkija, G[awdex, bl-isem ‘Dar :or; Borg Olivier’ u f’indirizz tal-okka]joni spjega kif fis-sentejn ta’ qabel, G[awdex beda jgawdi b’mod s[i[ mill-progress tal-bqija tan-nazzjon Malti. Fenech Adami, li kien g[adu kif jasal minn ]jara uffi/jali fil-Libja, tkellem ukoll dwar Borg Olivier u spjega kif kien xieraq li f’g[eluq il-25 sena mill-kisba talIndipendenza, dan il-ka]in ;did f’G[awdex jissemma g[alih.

Fil-Libja, tul ]jara ta’ tlett ijiem, il-PM Fenech Adami ltaqa’ diversi drabi mal-mexxej Libjan waqt i/-/elebrazzjonijiet li saru biex ifakkru l-20 anniversarju mir-Rivoluzzjoni Libjana tal-1 ta’ Settembru.

T[abbar li kienu se jinfet[u tliet /entri o[ra g[allanzjani, fl-Imsida, il-G]ira u ]-}ejtun, waqt li lGvern [abbar li xtara wkoll proprjetajiet o[rajn f’Birkirkara u Bormla. Dan fl-istess [in li tnieda servizz g[all-anzjani fejn diversi Assistenti So/jali Ka]wali jmorru fid-djar privati tal-anzjani biex jg[inuhom.

Editur> Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

10

ANALI}I

50 Sena Nazzjon (2)

Malta bl-ewwel passi b[ala nazzjon indipendenti Fi]-]jara tieg[u f’Londra, ilPrim Ministru :or; Borg Olivier kellu laqg[a mar-Re;ina Eli]abetta u ma’ diversi mexxejja tal-Commonwealth, hekk kif Malta bdiet tag[mel l-ewwel passi lejn xi forma ta’ s[ubija mas-Suq Komuni Ewropew (lUnjoni Ewropea tal-lum). Wara diversi ta[ditiet, li bdew anke qabel l-akkwist tal-Indipendenza, f’Di/embru 1970 Malta ffirmat ftehim ta’ asso/jazzjoni mas-Suq Komuni Ewropew li kellu jkun lewwel pass tag[na lejn s[ubija f’dik li kellha tkun l-Unjoni Ewropea.

Fl-ewwel snin tag[na b[ala pajji] indipendenti, pajji]na [a wkoll diversi inizjattivi flOrganizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti. Fost dawn l-inizjattivi liktar wa[da importanti kienet dik li qieg[ l-ib[ra u l-o/eani ji;u ddikjarati wirt dinji tal-umanità.

Pajji]na waqqaf il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin u feta[ lewwel ambaxxati tieg[u bil-Prim Ministru :or; Borg Olivier jag[mel l-ewwel ]jarat uffi/jali tieg[u fi bliet ewlenin Ewropej u fil-belt kapitali tal-Libja, fl-ispirtu tal-linji mfassla minnu fl-ewwel diskors tieg[u fil-Kunsill talEwropa. Malta hekk mhux biss g[amlet l-ewwel passi tag[ha fiddinja b[ala nazzjon indipendenti i]da kisbet ukoll rikonoxximent dinji g[all-inizjattivi li kienet qed tie[u.

Bidla fil-gvern u bidla fil-politika barranija Il-bidla fil-gvern f’:unju 1971 ;abet mag[ha bidla fil-politika barranija bil-gvern Laburista jwarrab il-ftehim ta’ difi]a re/iproka mal-gvern Ingli] u jibdlu fi ftehim ta’ kera tal-ba]i. Dan il-ftehim estenda l-pre]enza talba]i militari Ingli]a b’[ames snin, mill-1974 sal-1979. Fl-istess waqt il-gvern Laburista mmexxi minn Duminku Mintoff [adem biex lindipendenza ta’ pajji]na tkun garantita minn erba’ pajji]i li ji]bukkaw fuq il-Mediterran: lItalja u Franza min-na[a talEwropa tan-Nofsinhar, u l-Libja u l-Al;erija min-na[a tal-Afrika ta’ Fuq. Filwaqt li l-Italja tat lillgvern Malti kull g[ajnuna –

inklu] protokoll finanzjarju u missjoni militari Taljana f’Malta li [admet b[al heda anke malforzi militari Maltin – it-tliet pajji]i l-o[ra ftit li xejn g[amlu g[al pajji]na. Il-Libja, li fil-bidu tal-amministrazzjoni Laburista g[enet lill-gvern ta’ Mintoff anke finanzjarjament, li da[let f’relazzjonijiet spe/jali mal-gvern Malti tant li Mintoff kien isejja[ lilLibjani ‘[utna fid-demm’, ixxellfet mag[na meta pajji]na

Joe Zahra joe.zahra@live.co.uk

Guido de Marco fil-kariga ta’ Vi/i Prim Ministru u Ministru tal-Affarijiet Barranin f’Lulju 1990 jippre]enta l-applikazzjoni ta’ Malta g[als-s[ubija fl-Unjoni Ewropea lil Gianni de Michelis

beda j[affer g[a]-]ejt fl-ib[ra Mediterranji u l-Libja bag[tet bi//a tal-gwerra biex i]]ommna milli n[affru.

L-g[ada li ffirma l-ftehim g[all-kera tal-ba]i, Mintoff mar i/-?ina Komunista u waqqaf relazzjonijiet diplomati/i ma’ dan il-pajji] u ma’ g[add ta’ pajji]i Komunisti ta’ ‘wara l-purtiera tal[adid’ u o[rajn b[al Kuba u lVjetnam. Kellu wkoll relazzjonijiet spe/jali mal-Korea ta’ Fuq li bag[tet f’pajji]na tekni/i militari biex i[arr;u lill-militar Malti u lill-pulizija biex ikunu jistg[u je[duha kontra l-istess Maltin.

Fl-istess waqt, Mintoff kien jirreferi g[all-Ewropa tal-Punent b[ala l-Ewropa ta’ Kajin filwaqt li l-Ewropa tal-Lvant, dik Komunista, kienet g[alih lEwropa ta’ Abel.

Wara 16-il sena ta’ gvern Laburista, il-ftehim ta’ asso/jazzjoni mal-Komunità Ekonomika Ewropea baqa’ ma ;iex ]viluppat g[all-pass naturali li kien imiss, ir-relazzjonijiet ta’ pajji]na malpajji]i tal-Punent kienu bierda filwaqt li dawk mal-pajji]i dittatorjali u Komunisti kienu fl-aqwa tag[hom. Pajji]na kien ftit ftit tbieg[ed mill-isfera tal-Punent g[al dik tal-Lvant.

Fis-16 ta’ Frar 1979 il-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista g[adda ri]oluzzjoni li bdiet it-triq lejn is-s[ubija mal-Komunità Ekonomika Ewropea. Din irri]oluzzjoni, li tressqet mill-Kap tal-PN Eddie Fenech Adami u ;iet issekondata mill-Vi/i Kap Guido de Marco, kienet issejja[ biex il-politika uffi/jali tal-PN g[as-snin ta’ wara tkun li Malta tissie[eb fil-Komunità Ewropea

L-g[ada li l-gvern Laburista ffirma l-ftehim g[all-kera tal-ba]i mal-gvern Ingli], Mintoff mar i/-?ina Komunista u waqqaf relazzjonijiet diplomati/i ma’ dan il-pajji] u ma’ g[add ta’ pajji]i Komunisti ta’ ‘wara l-purtiera tal-[adid’ (illum l-UE).

Fl-1987 il-Partit Nazzjonalista reba[ l-elezzjoni bil-ma;;oranza tal-voti u g[alhekk ifforma gvern.

Dan il-gvern, ta[t it-tmexxija tal-

Prim Ministru Eddie Fenech Adami, beda t-triq iebsa lejn s[ubija fl-Unjoni Ewropea u lejn relazzjonijiet a[jar mal-pajji]i talPunent li mag[hom konna naqsmu ideat u ideali ta’ libertà u demokrazija.

Il-mixja lejn l-UE ma kinitx fa/li Il-mixja lejn s[ubija

fl-Unjoni Ewropea ma kinitx wa[da [afifa g[aliex pajji]na ried jag[mel bidliet kbar mhux biss ekonomi/i i]da anke politi/i. Fis-16 ta’ Lulju 1990, il-Vi/i Prim Ministru u Ministru tal-Affarijiet Barranin Guido de Marco ppre]enta fi Brussell l-applikazzjoni ta’ Malta g[al s[ubija fil-KEE lil Gianni De Michelis, il-President tal-Kunsill tal-Komunitajiet Ewropej. Din ilmixja ;iet interrotta meta fl-1996 ;ie elett mill-;did il-Partit Laburista mmexxi minn Alfred Sant li l-ewwel mi]ura li [a kienet li ffri]a l-applikazzjoni ta’ Malta g[al s[ubija fl-UE. Applikazzjoni li ;iet riattivata sentejn biss wara meta l-gvern Laburista, wara

inkwiet intern, sejja[ elezzjoni, li tilef. Malta issa bdiet l-a[[ar ;irja tag[ha lejn is-s[ubija fl-UE li waslet fl-1 ta’ Mejju 2004. Biss anke din is-s[ubija ma setg[etx ti;i realizzata li kieku ma kienx g[aliex il-poplu Malti vvota ‘IVA’ g[as-s[ubija f’referendum li sar fit-8 ta’ Marzu 2003. IlPartit Laburista ma a//ettax irri]ultat u g[alhekk il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami sejja[ elezzjoni bikrija ftit tal;img[at wara r-ri]ultat tar-referendum, li ;iet mi;;ielda fuq ilpjattaforma tas-s[ubija fl-Unjoni Ewropea. Il-Partit Nazzjonalista reba[.

Fis-16 ta’ April, 2003 fi/?entru Storiku ta’ Ateni, qrib lAkropoli, il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami u l-Ministru talAffarijiet Barranin Joe Borg iffirmaw f’isem Malta t-Trattat tasS[ubija fl-Unjoni Ewropea. Hekk Malta saret membru tal-UE flimkien ma’ disa’ pajji]i o[ra ;odda biex in-numru ta’ pajji]i membri tela’ g[al 25. Malta ssie[bet uffi/jalment mal-UE fl-1 ta’ Mejju 2004.

Is-s[ubija fl-Unjoni Ewropea ;iet segwita minn s[ubija fizzona Shengen fl-2007 u fiz-zona ewro fl-2008.

Punt ta’ kontroversja li wassal g[al di]gwid qawwi fl-a[[ar 50 sena kien dak tal-jum nazzjonali.

Kif kien xieraq, gvern Nazzjonalista ddikjara l-21 ta’ Settembru, Jum l-Indipendenza, b[ala l-Jum Nazzjonali ta’ Malta.

Dan il-jum il-gvern ta’ Mintoff ma a//ettahx. Fl-istess waqt, it-8 ta’ Settembru baqa’ wkoll jum nazzjonali. Fl-1972 il-gvern Laburista ne[[a l-21 ta’ Settembru minn jum nazzjonali u [alla t-8 ta’ Settembru. Meta nbidlet il-Kostituzzjoni f’wa[da repubblikana Mintoff ne[[a t-8 ta’ Settembru minn jum nazzjonali u floku g[amel it-13 ta’ Di/embru, il-jum li l-Parlament Malti vvota favur din il-bidla kostituzzjonali. Aktar ’il quddiem fille;i]latura Laburista, darba lqawwiet militari Ingli]i telqu minn Malta u g[alqet il-ba]i militari fil-31 ta’ Marzu 1979, dan iljum ;ie wkoll iddikjarat b[ala jum nazzjonali.

Sadanittant il-Partit Nazzjonalista kien kull sena ji//elebra Jum l-Indipendenza b’sensiela ta’ attivitajiet li kienu jinfirxu fuq numru ta’ ;ranet u permezz ta’ mass meeting li kien ji;bed folol kbar ta’ partitarji Nazzjonalisti u ta’ Maltin. Aktar iva milli le, dawn i/-/elebrazzjonijiet kienu jintemmu fi skontri meta partitarji Laburisti kienu jag[]lu li jikkonfrontaw lill-partitarji Nazzjonalisti mi;bura legalment biex ji//elebraw jum it-twelid ta’ pajji]na. Dan il-jum kien sar g[all-Partit Nazzjonalista l-g[ajta li tg[aqqad mhux biss il-partitarji tieg[u i]da numru dejjem akbar ta’ Maltin li kienu jaraw fittne[[ija ta’ dan il-jum minn festa nazzjonali pika u g[ira minn min ma rnexxilux li jkun hu li jikseb lIndipendenza g[al pajji]na.

Darba l-Partit Nazzjonalista reba[ l-elezzjoni ;enerali tal1987 il-gvern immexxi minn Eddie Fenech Adami ried li jne[[i din l-anomalija fl-istess waqt li ma j[alli ebda lok g[al di]gwid dwar il-festi nazzjonali ta’ pajji]na. F’sens ta’ rikon/iljazg[al pa;na 11

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

11

ANALI}I

F’sens ta’ rikon/iljazzjoni ntla[aq ftehim fuq [ames festi nazzjonali minn pa;na 10

zjoni, permezz tal-Att VIII tal1989, ;ew iddikjarati b[ala festi nazzjonali dawn il-jiem: • Il-21 ta’ Settembru b[ala Jum lIndipendenza.

• It-13 ta’ Di/embru b[ala Jum ir-Repubblika.

• Il-31 ta’ Marzu b[ala Jum il{elsien.

• It-8 ta’ Settembru b[al Jum ilVittorja.

• Is-7 ta’ :unju b[ala s-Sette Giugno.

Hekk ing[alaq episodju ie[or ta’ di]gwid kbir fost il-poplu u bdiet era ;dida ta’ /elebrazzjonijiet ta’ dati importanti fl-istorja ta’ pajji]na. }viluppi ekonomi/i

{afna Maltin kienu jqisu lIndipendenza b[ala pass fid-dlam li kien se jwassal biex il-poplu Malti jbati l-;u[. Din il-kantaliena ta’ pessimi]mu nsegwuha iktar ’il quddiem meta l-gvern Malti mmexxi mill-Partit Nazzjonalista kien qieg[ed jinnegozja ss[ubija fl-Unjoni Ewropea.

Il-Partit Nazzjonalista dejjem kellu fidu/ja fil-[ila tal-poplu u g[alhekk kien jie[u atte;;jament dijametrikament oppost g[al dawn l-uccelli di malaugurio.

Mhux g[aliex il-previ]jonijiet talesperti ma kinux jag[tu ra;un lil dawn it-talin!

Rapport minn Missjoni tanNazzjonijiet Uniti mmexxija millProfessur Wofgang Stolper, li kien in;ieb Malta fil-bidu tal1963 biex jag[ti pariri lill-Gvern dwar su;;etti ekonomi/i, wera li pajji]na kien se jg[addi minn ]minijiet mill-iktar koroh b’qg[ad li jitla’ sa 10,000 akkumpanjat minn emigrazzjoni sa 10,000 fissena u bil-;id nazzjonali li jin]el sew ukoll g[aliex il-Gvern Ingli] kien determinat li jirridu/i lil pajji]na g[al forward operating base skont politika m[abbra filWhite Paper dwar id-Difi]a. Din kienet se twassal biex jintilfu 3,500 membru tas-Servizzi inga;;ati f’Malta u [addiema /ivili fir-Royal Navy flimkien ma’ tnaqqis minn stabbilimenti tal-armata u r-Royal Air Force.

Quddiem sitwazzjoni b[al din il-gvern ta’ :or; Borg Olivier beda [idma assidwa biex iwettaq l-ewwel ristrutturazzjoni talekonomija ta’ pajji]na minn wa[da dipendenti fuq in-nefqa tad-Dipartimenti tas-Servizzi Ingli]i g[al wa[da mibnija fuq lindustrija u t-turi]mu.

Ristrutturazzjoni li kienet tinvolvi l-privat li meg[jun mill-istat permezz ta’ skemi b[all-aids to industries kiber u [oloq eluf ta’

Darba ssa[[et l-infrastruttura, il-Gvern beda jwettaq pro;etti g[all-bini ta’ zoni industrijali biex jilqa’ fihom il-fabbriki g[all-impri]i li kienu qed ji;u attirati lejn pajji]na permezz tal-aids to industries

L-investiment f’zoni industrijali wassal biex in-numru ta’ dawk ja[dmu fil-fabbriki ]died minn 18,870 fl-1966 g[al 24,010 fl-1970 impjiegi. Din kienet l-ewwel ristrutturazzjoni li minnha g[adda pajji]na mill-Indipendenza ’l hawn. G[aliex b’kollox kellna tliet ristrutturazzjonijiet ekonomi/i marbuta mas-snin li ]-]ew; partiti ewlenin g[amlu fi-gvern: il-Partit Nazzjonalista bejn l-1964 u :unju 1971 u bejn Mejju 1987 u Marzu 2013 – bl-a[[ar perjodu jinqasam bi ftit inqas minn sentejn ta’ gvern Laburista meta f’Ottubru 1996 tela’ l-Partit Laburista li g[amel 22 xahar biss fil-gvern. Il-Partit Laburista ggverna bejn :unju 1971 u Mejju 1987 u fil-perjodu qasir li g[adni kif semmejt.

Snin tad-deheb g[al pajji]na

{afna jirreferu g[all-ewwel seba’ snin tal-Indipendenza b[ala s-snin tad-deheb ta’ pajji]na. }gur mhix espressjoni barra minn postha meta tqis x’se[[ f’dawn lewwel snin ta’ pajji]na b[ala stat sovran.

Biex l-ekonomija tikber u tissa[[a[ pajji]na ried qabelxejn ikollu infrastruttura moderna u li tla[[aq mal-i]vilupp industrijali, turistiku u dak tal-poplu li ried jara l-livell tal-g[ajxien tieg[u jog[la. Ried ikollu dawl elettriku bi]]ejjed li jitwassal ma’ kull parti ta’ Malta u G[awdex; ilma bi]]ejjed u ta’ kwalità tajba;

sistema ta’ komunikazzjoni moderna f’pajji]na u ma’ barra minn pajji]na; portijiet u ajruport li jag[tuna l-a[jar mezz ta’ kuntatt mad-dinja kollha.

Fit-18 ta’ Marzu 1966, ;iet inawgurata l-power station il;dida fil-Marsa. Il-bini ta’ din ilpower station, li kienet se tipprovdi wkoll g[at-tisfija tal-ilma ba[ar f’ilma [elu, wassal biex intla[qet mira ewlenija tal-Gvern li l-pajji] ikollu bi]]ejjed kapa/ità ;enerattiva tal-elettriku g[all-[ti;iet talpajji] li kienu qed jikbru.

Flimkien mal-bini tal-power station issa[[et id-distribuzzjoni blintroduzzjoni tal-33KV u ta’ bini ta’ /entri ta’ distribuzzjoni.

Ing[atat spinta wkoll lis-sistema tat-telefown billi dan isservizz ;ie esti] u mmodernizza billi nbnew u bdew jit[addmu exchanges tat-telefown f’TasSliema, San Pawl il-Ba[ar, irRabat, Bir]ebbu;a u G[awdex. :ie installat 24 channel radio-telephone bejn Malta u G[awdex.

Il-Gvern issokta bl-i]vilupp talPort il-Kbir. F’Awwissu 1966 beda jopera b’mod s[i[ id-deep water quay fil-Marsa li kien inbena b’investiment ta’ £2.5 miljun.

Inbnew mollijiet ;odda u ng[atat spinta qawwija sew g[all-bini ta’ toroq, fosthom Sliema Regional Road u {amrun Bypass, u g[all-

estensjoni drena;;.

tas-sistema

tad-

Zoni industrijali Darba ssa[[et l-infrastruttura, il-Gvern beda jwettaq pro;etti g[all-bini ta’ zoni industrijali biex jilqa’ fihom il-fabbriki g[all-

impri]i li kienu qed ji;u attirati lejn pajji]na permezz tal-aids to industries. Kompliet ;iet ]viluppata z-zona industrijali tal-Marsa u beda l-bini fuq zoni o[rajn f’San :wann, i]-}ejtun u G[awdex.

Fabbriki o[rajn inbnew f’{al Kirkop, l-Imrie[el, {al Qormi u lMosta. F’dawn iz-zoni nbnew 93 fabbrika fl-istess waqt li fl-1971 kien hemm 88 fabbrika o[ra qed jinbnew. Biex l-industrija setg[et tingrana u tikber, il-gvern [are; £7 miljun f’g[ajnuna.

Dan kollu wassal biex in-numru ta’ dawk ja[dmu fil-fabbriki ]died minn 18,870 fl-1966 g[al 24,010 fl-1970. Hekk bdew jing[ataw ix-xog[ol eluf ta’ Maltin, sew dawk li kienu qed jispi//aw minn mas-Servizzi Ingli]i kif ukoll dawk li bdew ja[dmu g[all-ewwel darba.

Minn g]ira fortizza g[al g]ira turistika Is-settur turistiku wkoll qabad l-art sew. L-akbar suq tag[na kien dak Ingli]. G[alhekk l-ewwel [a;a li ried jag[mel il-gvern ta’

Borg Olivier kien li jibdel lil Malta minn ‘g]ira fortizza’ g[al ‘g]ira turistika’. Bl-g[ajnuna finanzjarja, bdew ji;u attirati lejn pajji]na lukandi kbar u ismijiet presti;ju]i fil-qasam turistiku b[al Hilton, Sheraton u Trust Houses Forte. Inbniet il-lukanda

Comino. Bdew jinbnew lukandi o[rajn f’Paradise Bay, i/?irkewwa, Golden Bay u Marsalforn, G[awdex. Il-Gvern la[aq ftehim ma’ kumpanija Anglo-:ermani]a biex jinfeta[ casinò fid-Dragonara u lukanda.

Il-[ar;a tal-20 ta’ Ottubru 1970 tal-magazin }vedi] Traktoren f’artiklu dwar Malta, issejja[ lil pajji]na “Il-g]ira tal-100 lukanda”.

Il-Gvern talab g[ajnuna millUN Technical Assistance Board g[all-espert biex jag[tih pariri dwar il-bini ta’ yacht marinas.

Dawn bag[tu lill-espert Erling Holst. Gvern Nazzjonalista bena yacht marina fl-Imsida u Ta’ Xbiex li kienet tilqa’ 320 jott. Fl1970 irmi;;aw f’din il-marina 582 jott. Il-Manoel Island and Yacht Marina Project, li kien jinvolvi investiment ta’ £9 miljun, tnieda mill-Prim Ministru :or; Borg Olivier fl-1970.

Settur ie[or li l-Gvern ried li jippenetra kien dak tar-residenti permanenti barranin. Dawn bdew ji;u attirati lejn Malta b’taxxa baxxa ta’ tnejn fil-mija u nofs.

Persuni rtirati f’Malta kienu kklassifikati b[ala ‘turisti permanenti’ g[ax jg[inu lill-ekonomija ta’ pajji]na s-sena kollha. Ilpre]enza ta’ dawn ir-residenti permanenti barranin wasslet biex fl-1970 dawn [allew fl-ekonomija Maltija iktar flus mit-turisti kollha li ]aru pajji]na f’dik issena!

Dan hu t-tieni minn sensiela ta’ artikli li In-Nazzjon qieg[ed jippubblika fil-;img[at li qed iwassluna g[all-anniversarju tal-50 sena ta’ storja b[ala poplu indipendenti

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

12

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ji[raxu l-battalji mal-militanti f’Benghazi IL-LIBJA

Membri ta’ milizzja Xiti Iraqqin jippu]aw g[ar-ritratti fil-belt ta’ Amerli wara li huma [atfu lura l-art ming[and il-militanti tal-grupp IS (ritratt> EPA)

Il-militanti tal-IS akku]ati b’reati kontra l-bniedem L-IRAQ Il-grupp Amnesty International qal li g[andu l-provi ;odda li lmilitanti tal-grupp Stat I]lamiku (IS) g[addejjin b’kampanja sistematika ta’ tindif etniku u reati kontra l-umanità fit-Tramuntana tal-Iraq fejn il-minoranzi spi//aw mira ewlenija.

Ir-rapport ta’ Amnesty jinsisti li l-militanti tal-IS ]viluppaw irre;jun fi spe/i ta’ killing fields u bin-Nazzjonijiet Uniti qed ta[seb biex tibg[at lir-rappre]entanti flIraq [alli jinvestigaw ‘azzjonijiet inumani tat-tip li jmorru jer;a’ ‘il hinn mill-imma;inazzjoni’.

Il-militanti tal-IS u l-alleati Sunni [atfu re;juni s[a[ fitTramuntana tal-Iraq u s-Sirja fejn iffurmaw kalifat biex huma jipprattikaw l-aktar stil primittiv u

brutali tal-I]lam.

Inqatlu l-eluf tan-nies ta[t idejn l-IS u li l-ma;;oranza tag[hom huma /ivili. Fl-istess [in ’il fuq minn miljun persuna kienu kostretti li ja[arbu minn djarhom fix-xhur ri/enti wara li huma spi//aw ta[t theddida diretta millfanati/i tal-IS. L-a[[ar rapporti qalu li l-qraba rrabjati tas-suldati li spi//aw pri;uniera tal-IS da[lu bil-forza fil-bini tal-Parlament f’Bagdad fejn il-pulizija g[al kontra l-irvellijiet kienu qed jippruvaw jikkalmaw is-sitwazzjoni.

Intant, l-Amnesty qal li g[andu l-provi li, f’Awwissu, kienu se[[ew il-massakri ;o numru ta’ bliet u villa;;i fir-re;jun ta’ Sinjar, fl-Iraq. Jing[ad li l-mili-

tanti tal-IS fl-in[awi qatlu numru kbir ta’ r;iel u subien waqt li [atfu ’l fuq minn elf persuna li lma;;oranza tag[hom huma membri tal-minoranza Ya]idi.

Issemmew ukoll massakru ta’ mill-anqas mitt ra;el u tifel ta[t idejn il-militanti fil-villa;; ta’ Kocho u fejn in-nisa u t-tfal kollha spi//aw pri;unieri tal-IS. Il-kelliema g[al Amnesty, li hu bba]at fir-Renju Unit, qed jixlu lill-militanti tal-IS bi ‘dmija bla ra]an’ u b[ala l-awturi tal-ag[ar tip ta’ delitti fl-artijiet li [atfu.

Dan meta l-militanti I]lami/i qed jippruvaw jeqirdu l-a[[ar tra//i tal-komunitajiet li m’humiex G[arab, minbarra l-Musulmani li m’humiex ta’ denominazzjoni Sunni.

Lejn alleanza ma’ militanti Afgani^ Il-;ellieda ma’ grupp ta’ militanti I]lami/i fl-Afganistan li huma alleati mat-Taliban qalu lillBBC li huma qed jikkunsidraw li jissie[bu mal-militanti tal-grupp Stat I]lamiku.

Intant il-kmandant tag[hom, li jismu Mirwais, qal li huma xorta g[andhom ji;;ieldu kontra lGvern Afgan ladarba l-qawwiet tan-NATO ikunu telqu din is-sena mill-Afganistan.

Intant, Mirwais tenna li l-;ellieda tieg[u g[andhom jing[aqdu mal-grupp Stat I]lamiku fl-Iraq u fis-Sirja, f’ka] li huma jaraw ilprovi ta’ kalifat I]lamiku konkret.

Jidhru li [raxu l-battalji, f’Benghazi, bejn il-qawwiet leali lejn il-:eneral Libjan irtirat u lmilizzji I]lami/i li qed javvanzaw mill-in[awi. Dan fost rapporti li nqatlu g[exieren ta’ ;ellieda ‘fuq i]-]ew; na[at’ fl-a[[ar spinta ta’ vjolenza.

Fl-a[[ar jiem qabdu sew ilkonfronti armati bejn il-qawwiet tal-:eneral Khalifa Hifter – li mhux rikonoxxut mill-Gvern Libjan – u moviment ta’ milizzji I]lami/i li jismu l-‘Kunsill Rivoluzzjonarju ta’ Shura f’Benghazi’.

Intant, l-ajruplani militari ta’ Hifter qed jibbumbardjaw ilpo]izzjonijiet tal-militanti I]lami/i, b’tal-a[[ar jirritaljaw blisparar tal-artillerija. Mifhum ukoll li l-battalji qeg[din ikomplu fl-in[awi madwar l-ajruport ta’ Benina, fiz-zona ta’ Benghazi.

Il-Libja g[addejja mill-ag[ar vjolenza mindu spi//a r-re;im tal-eksdittatur Libjan, Muammar Gaddafi, fis-sajf tal-2011.

Sadanittant, il-Gvern Libjan li wasal biex jispi//a ammetta li hu, effettivament, tilef il-kontroll talbelt kapitali ta’ Tripli fejn qed jiddominaw il-gruppi tal-milizzji armati.

Il-kelliema [ar;u b’din l-istqar-

rija mir-refu;ju tag[hom filLvant tal-Libja, bil-Gvern provi]orju immexxi minn Abdullah al-Thani – li rri]enja minn Prim Ministru ftit tal-jiem ilu – jsostni li l-gruppi armati, filparti kbira milizzji I]lami/i, qed jikkontrollaw il-Ministeri fil-kapitali fejn qed jostakolaw l-a//ess g[all-[addiema tal-Gvern.

Intant, il-Gvern Libjan provi]orju qal li qed ikollu l-kuntatti ma’ uffi/jali fi Tripli ‘biex ja//erta li s-servizzi ba]i/i filkapitali jistg[u jkomplu’.

Il-Gvern inkwistjoni kien ippre]enta r-ri]enja tieg[u filParlament, jiem wara li twaqqfet amministrazzjoni rivali tal-militanti I]lami/i. Dan meta lParlament (li kien elett f’:unju) u l-Gvern elett qed ja[dmu firre;juni tal-Lvant tal-Libja min[abba ra;unijiet ta’ sigurtà.

L-amministrazzjoni rivali, jew il-Kungress Nazzjonali :enerali, [atret lil Omar al-Hassi, li jappo;;ja lill-I]lami/i, biex jifforma ‘Gvern ta’ salvazzjoni’ u waqt li l-Parlament elett, fil-bidu tal-;img[a, ivvota biex jitlob lil Abdullah al-Thani [alli jifforma Gvern ;did li jinkorpora numru anqas ta’ deputati.

I]]id is-sigurtà fost l-arresti konnessi ma’ ‘kumplott’ L-G{ARABJA SAWDIJA L-awtoritajiet fl-G[arabja Sawdija arrestaw talanqas 88 persuna b’konnessjoni ma’ komplotti li jing[ad li kienu diretti kontra l-pajji] u (anki) pajji]i lil hinn minnu. Dan waqt li l-awtoritajiet qed jg[idu li huma rnexxielhom jevitaw sensiela ta’ attakki li dehru ppjanati g[all-jiem li ;ejjin.

Il-Ministeru g[all-Intern Sawdi qal li l-persuni kienu ilhom ixxhur ta[t osservazzjoni sakemm [ar;et id-direttiva biex huma jin]ammu ta[t arrest. Ing[ad ukoll li l-arrestati ‘kienu vi/in ferm li jwettqu sensiela ta’ reati ;odda’.

Skont l-a[[ar rapporti, tlieta mill-ir;iel arrestati ;ejjin millJemen u bil-kumplament ikunu ta’ nisel Sawdi.

Intant, l-G[arabja Sawdija qed i]]id is-sigurtà fid-dawl tal-offensiva li qed imexxu l-militanti tal-

grupp Stat I]lamiku (IS) fl-Iraq u fis-Sirja.

Filwaqt li l-kelliema g[allMinisteru tal-Intern Sawdi ma ]velawx id-dettalji dwar l-allegati komplotti, sar mag[ruf li madwar sittin fost l-arrestati di;a skontaw sentenzi ta’ pri;unerija g[al reati simili li se[[ew fil-passat.

Il-kelliema qalu, waqt konferenza tal-a[barijiet, li l-arresti inkwistjoni tmexxew fuq l-a[[ar jiem u juru li l-qawwiet talG[arabja Sawdija ‘qed jitrattaw b’responsabbiltà kbira l-impenji tas-sigurtà g[al pajji]hom’.

Huma komplew li l-qawwiet Sawdi huma impenjati bis-s[i[ biex josservaw u jie[du azzjoni kontra l-elementi li jissie[bu malmovimenti estremisti – bl-istess kelliema jesprimu dispja/ir g[allfatt li l-arrestati jinkludu l-ir;iel li ‘rritornaw g[all-istess a;ir’ ladarba huma skontaw il-pri;unerija.

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

Bidla fl-istrate;ija tar-Russja fil-konfront tan-NATO IL-KRI}I TAL-UKRAJNA Il-kri]i fir-relazzjonijiet tarRussja mal-Istati Uniti u n-NATO mistennija tkun riflessa fi strate;ija militari a;;ornata minna[a ta’ Moska.

Dan waqt li kompla l-;lied bejn il-qawwiet tal-Ukrajna u r-ribelli separatisti fl-artijiet Ukreni talLvant u b’Moska qed tevalwa lpo]izzjoni mill-;did, b’g[ajn wa[da fuq il-pre]enza tan-NATO fl-Ewropa tal-Lvant.

In-NATO qalet li g[andha ]]id il-pre]enza tag[ha fl-artijiet Ewropej tal-Lvant biex tipprote;i lill-membri tag[ha, u b’Mikhail Popov, konsulent ewlieni g[allKremlin jesi;i l-bidliet li g[andhom isiru fid-’duttrina’ militari tar-Russja.

Il-Ministeru tad-Difi]a talUkrajna akku]a lir-Russja b’li qed t[ejji g[al ‘gwerra kbira’ li tista’ ssarraf f’g[exieren ta’ eluf ta’ mejtin. Madankollu, r-Russja qed ti/[ad g[al dan minbarra li

tirrifjuta li hi qed tappo;;ja b’mod attiv lis-separatisti flUkrajna.

Min-na[a tieg[u, Mikhail Popov, qal li l-infrastruttura militari tal-pajji]i tan-NATO qed tavvi/ina l-fruntieri tar-Russja u li l-azzjoni li qed tippjana n-NATO ‘tindika x-xewqa tal-Mexxejja ta’ din l-Alleanza u tal-Istati Uniti biex ikomplu bil-politika ma[suba li tiggrava t-tensjoni mar-Russja’.

Il-Mexxejja f’Moska lanqas ma jidhru impressjonati bl-ispjegazzjoni tan-NATO li ‘m’g[andhiex ikollha l-ba]ijiet ;odda u permanenti qrib il-fruntieri tar-Russja’; bl-Alleanza tal-Punent qed ta[seb ukoll dwar ‘aktar e]er/izzji’ fizzoni delikati.

Fl-istess [in, ]diedu d-domandi dwar sa fejn ir-Russja lesta tasal biex tinfluwenza l-;lied bejn ilqawwiet ta’ Kiev u s-separatisti fir-re;juni tal-Ukrajna.

Il-membri ta’ li/eo g[all-kadetti jimmar/jaw f’bit[a tal-iskola waqt il-bidu tradizzjonali tas-sena akkademika fi Kiev, il-belt kapitali tal-Ukrajna (ritratt> EPA)

Ji/[du dwar ka] suspettat tal-Ebola

Vjolenza u konfu]joni fl-istat ta’ Borno

L-I}VEZJA

IN-NI:ERJA

L-Uffi/jali fi sptar ta’ Stokkolma qalu li ra;el suspettat b[ala marid bl-Ebola mhux marid b’din il-marda qattiela u hu kien qed jin]amm i]olat fl-Isptar ta’ Karolinska, wara li rritorna lejn pajji]u millAfrika.

Ir-ra;el kien instab li qed ibati minn deni qawwi u t-tobba talisptar, g[all-bidu, ma setg[ux iwarrbu l-possibbiltà tal-Ebola.

Madankollu, l-a[[ar rapporti qalu li l-istaff fil-kumpless ta’

Karolinska, aktar tard /a[du li rra;el kien spi//a infettat bil-virus u dan jikkonfermawh ukoll l-ispe/jalisti li, qabel, insistew li s-sogru ta’ epidemija tal-Ebola fl-I]vezja hu wie[ed baxx g[all-a[[ar.

Il-virus tal-Ebola infetta lil iktar minn 2,600 persuna u qatel aktar minn 1,400 mindu fe;; mill-;did, din is-sena, fil-pajji]i Afrikani tal-Punent.

Intant, l-Organizzazzjoni tanNazzjonijiet Uniti g[all-Ikel u l-

Agrikultura (FAO) qalet li l-epidemija tal-Ebola qed thedded serjament il-produzzjoni tal-ikel fil-Punent tal-Afrika.

Il-FAO qajmet alert spe/jali g[al-Liberja, Sierra Leone u lGuinea li huma l-ag[ar tliet pajji]i effettwati, hekk kif ilproduzzjoni tal-qam[ g[andha tkun effettwata fl-ista;un partikulari.

In-nuqqasijiet tal-ikel g[andhom isiru aktar akuti matul ix-xhur li ;ejjin.

Ir-residenti fil-belt ta’ Bama, flistat ta’ Borno, qalu li l-militanti I]lami/i tal-grupp Boko Haram [atfu l-kontroll tal-in[awi wara sensiela ta’ battalji mal-qawwiet tal-Gvern. L-a[[ar rapporti qalu li eluf ta’ /ivili u suldati spi//aw ja[arbu mill-belt, li tinsab lejn ilGrigal tan-Ni;erja – i]da s-sorsi militari Ni;erjani insistew li lArmata kienet g[adha tikkontrolla l-in[awi ta’ Bama, li hi t-tieni lakbar belt fiz-zona partikulari.

Proprju x-xahar li g[adda, ilmoviment Boko Haram qal li kien

waqqaf Stat I]lamiku fil-bliet u lvilla;;i li waqg[u ta[t idejh filGrigal tan-Ni;erja.

Intant, hu mifhum li l-militanti, li g[andhom ukoll it-tankijiet talgwerra, [atfu l-barracks militari fil-limiti ta’ Bama waqt li s-suldati u r-residenti [arbu bil-mixi lejn Maiduguri, il-belt kapitali talistat. Mill-banda l-o[ra, ilqawwiet tas-sigurtà Ni;erjani qalu li huma rnexxielhom ira]]nu lill-militanti u spi//aw joqtlu mas-sebg[in element tal-grupp Boko Haram.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Tipprova twaqqaf investigazzjoni dwar Hong Kong I?-?INA

IR-RUSSJA> Membri ta’ ri;ment ta’ Gwardjani Spe/jali libsin ta’ suldati Russi tal-Ewwel Gwerra Dinjija jie[du sehem fil-ftu[ tal-Festival Internazzjonali tal-Mu]ika Militari ‘Spasskaya Tower’, fil-Pjazza l-{amra ta’ Moska. Dan il-festival se jdum g[addej sa nhar il-{add (ritratt> EPA)

L-awtoritajiet Komunisti ta/?ina qed jippruvaw iwaqqfu kumitat influwenti fir-Renju Unit milli jinvestiga t-tensjoni akuta li [akmet fit-territorju ta’ Hong Kong, li hu ekskolonja Britannika.

L-Ambaxxatur ?ini] g[al Londra wkoll qed jipprova jwaqqaf il-kumitat ta’ Westminster – li hu mag[mul minn deputati parlamentari – biex ma jkomplux b’din il[idma, bi/-?ina takku]a lil dawn id-deputati li qed jinda[lu fl-affarijiet ta’ Hong Kong.

Fil-pre]ent, eluf ta’ attivisti f’Hong Kong qed jipprotestaw dwar ‘il-pjani u l-manuvri’ ta/?ina u li qed jg[idu g[andhom iservu biex jillimitaw l-elezzjonijiet demokrati/i f’dan it-territorju.

Sadanittant, il-Kumitat ?ini] g[all-Affarijiet Barranin bag[at ittra fejn jakku]a lir-Renju Unit li [a inizjattiva li mhix xierqa li tammonta g[al ind[il fl-affarijiet interni ta/-?ina. Dan meta lawtoritajiet f’Beijing qalu li la;ir tal-Britanni/i qed jibg[at sinjal politiku ]baljat lid-dinja, minbarra li qed i[arbat ir-riforma politika f’Hong Kong.

L-ittra tkompli li /-?ina m’g[andha ta//etta l-ebda nd[il dirett jew indirett, la mir-Renju

Unit u ming[and l-ebda entità barranija o[ra.

Madankollu, il-kumitat talHouse of Commons (Parlament) fir-Renju Unit kien ilu minn Lulju li [abbar l-intenzjoni tieg[u biex jinvestiga dwar Hong Kong. Dan bl-iskop li rRenju Unit jikkunsidra lprogress li g[amel Hong Kong tul it-tletin sena mindu dan it-territorju g[adda ta[t l-amministrazzjoni ta/-?ina.

Skop ovvju ie[or talBritanni/i hu li jaraw u jikkunsidraw il-progress lejn ir-riforma demokratika f’Hong Kong, wara li l-ftehim dwar it-trasferiment li r-Renju Unit kien iffirmat ma/?ina jistabbilixxi l-hekk imsej[a li;i ba]ika. Din tiggarantixxi livell t’awtonomija g[olja, minbarra d-drittijiet u l-libertà ba]ika g[ar-residenti ta’ din lekskolonja.

Ir-Renju Unit g[ad g[andu interess kontinwu f’dak li g[addej f’Hong Kong u jrid ja//erta jekk humiex minnhom ir-rapporti li kumitat ?ini] qed jinnomina numru limitat ta’ kandidati g[al elezzjoni li trid issir f’dak it-territorju. Dan g[aliex jista’ jkun hemm ka] fejn Beijing qed jabbu]a l-impenji li qal li kellu jonora fil-ftehim tal1984 g[at-trasferiment ta’ Hong Kong ming[and il-Britanni/i.

Ritratti intimi tan-nies /elebri fuq l-internet L-ISTATI UNITI Il-Federal Bureau of Investigations (FBI) qed jinvestiga ka] fejn insterqu diversi ritratti intimi tal-atturi u l-kantanti u li b[alissa qed jixterdu fuq l-internet.

Madwar 20 personalità, fosthom l-attri/i Amerikana, Jennifer Lawrence, spi//aw vittma ta’ dan il-hacking.

Hu mifhum li w[ud mir-ritratti nkisbu minn servizzi b[al Apple iCloud li ssa[[a[ il-kontenut minn apparat elettroniku g[al fuq l-internet. Il-kumpanija Apple qalet li hi qed tinvestiga jekk kontijiet ta’ iCloud spi//awx fil-mira tal-hackers.

Jennifer Lawrence, li [admet fil-films The Hunger Games, talbet investigazzjoni meta hu mifhum li hacker irnexxielu jikseb ritratti tag[ha f’po]i eroti/i,

Jennifer Lawrence

mill-mowbajls ta’ diversi persuni /elebri. Kelliema g[all-attri/i qalet li l-posts fuq l-internet jammontaw g[all-abbu] totali tal-privatezza. Kelliem g[all-FBI, intant, qal li huma jinsabu konxji tal-allegazzjonijiet u qed jindirizzaw il-kwistjoni.

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

L-Istati Uniti tattakka lill-militanti al-Shabab IS-SOMALJA L-Istati Uniti wettqet azzjoni militari kontra l-militanti alShabab fis-Somalja u l-Pentagon ta’ Washington qed janalizza rri]ultati ta’ din il-missjoni qabel ikunu jistg[u jin[ar;u d-dettalji.

Madankollu, uffi/jal Amerikan, li ;ie kkwotat millmedia tal-Istati Uniti, qal li wie[ed mill-militanti ewlenin inqatel fil-;lied sussegwenti.

Il-grupp asso/jat mal-moviment Al-Qaida kien tilef il-kontroll ta’ Mogadishu, il-belt kapitali tas-Somalja, li ilha mmexxija mill-Unjoni Afrikana (UA) mill-2011. Madankollu, il-militanti al-Shabab g[adhom qed jikkontrollaw zoni fin-Nofsinhar u fi/-/entru tas-Somalja.

L-azzjoni Amerikana se[[et wara li r-ribelli al-Shabab attakkaw /entru ta’ detenzjoni f’Mogadishu nhar il-{add, f’dak li jidher li kien sforz biex

jin[elsu aktar militanti li kienu mi]muma f’dak il-kumpless.

Uffi/jali Somali qalu li flassalt Amerikan, kienu nqatlu lmilitanti kollha minbarra tliet suldati tal-Gvern Somalu u ]ew; /ivili.

Il-Pentagon u d-Dipartiment tal-Istat Amerikan, fil-pre]ent, qed jappo;;jaw il-qawwa talUA, ikkostitwita minn 22,000 element, mindu l-militanti alShabab kienu kostretti jirtiraw mill-eksfortizzi tag[hom, flin[awi ta’ Mogadishu, u mi//entri urbani o[rajn fis-Somalja.

Il-;ellieda al-Shabab iridu jke//u lill-Gvern Somalu li qed igawdi g[arfien internazzjonali u ma jitilfux opportunità biex jattakkaw kontinwament il-miri tal-Gvern minbarra pajji]i qrib is-Somalja li qed jipprovdu ssuldati lill-qawwiet tal-Unjoni Afrikana.

Tirritorna te]or ma[tuf lill-Kolombja SPANJA

Spanja rritornat mas-691 o;;ett indi;enu prezzju] lillKolombja wara li dawn l-o;;etti kienu n[atfu [dax-il sena ilu, waqt azzjoni tal-Pulizija. {afna mill-o;;etti ta/-/eramika huma ta’ valur kbir kulturali u arkeolo;iku u jmorru lura g[all-1,400 sena qabel Kristu.

L-o;;etti prezzju]i kienu n[ar;u bil-kuntrabandu millAmerika t’Isfel u wara li [a linizjattiva ra;el li kellu rabtiet

ma’ gruppi li jittraffikaw iddroga.

Intant, permezz ta’ direttiva li l-Qorti fi Spanja kienet [ar;et f’:unju, l-o;;etti, issa, ing[ataw lura lill-awtoritajiet Kolombjani u twasslu lejn il-belt ta’ Bogota.

L-o;;etti inkwistjoni kienu qed jin]ammu fil-Mu]ew talAmerika, f’Madrid, g[a]-]mien kollu li damet il-battalja legali twila g[ar-ritorn tag[hom.

IL-:ERMANJA> L-artist Indjan, Subodh Gupta, jidher wara l-installazzjoni tieg[u bl-isem ‘Geheri Neemd’, fil-Mu]ew g[all-Arti Moderna ta’ Frankfurt. Din l-esibizzjoni artistika g[andha tibqa’ g[addejja sa nofs Jannar li ;ej (ritratt> EPA)

Ter;a’ tfe;; id-Dengue fever wara sebg[in sena IL-:APPUN

IL-BRA}IL> Pumpier jirran;a l-elmu waqt li jikkumbatti n-nirien li qabdu fil-park ‘Floresta Nacional’ fl-in[awi ta’ Brasilia. Numru ta’ skwadri g[all-emer;enzi kienu mobilizzati biex jikkontrollaw in-nirien u kellhom l-appo;; ta’ ajruplan u [elikopter ukoll.

Fil-pre]ent qed jiddominaw nixfa kbira u livell baxx ta’ umdità fil-belt kapitali Bra]iljana u l-madwar (ritratt> EPA)

Il-:appun qed jikkonfronta lewwel ka]i ta’ Dengue fever li fe;;et wara kwa]i 70 sena, u hu kkonfermat li mietu tal-anqas 22 persuna ka;un tal-marda. La[[ar darba li fe;;et din l-epidemija fil-:appun kienet fl-1945.

Il-Ministeru tas-Sa[[a :appuni] qal li l-ka]i kienu ma[suba li ]viluppaw fost it-turisti li ]aru Yogogi Park li hu ffrekwentat minn [afna nies.

Din il-marda tropikali, li tinfirex min-nemus, tikkaw]a sintomi b[al deni g[oli u w;ig[

kbir fil-;ogi. Skont lOrganizzazzjoni Dinjija tasSa[[a (WHO), il-pazjenti li jimirdu biha jistg[u jidda[[lu lisptar g[all-kura u, kultant, kapa/i ji]viluppaw kumplikazzjonijiet qattiela mag[rufa b[ala Dengue.

L-awtoritajiet tas-sa[[a :appuni]i jaraw ka]i ta’ Dengue fever kull sena – l-aktar fost it-turisti li jimirdu waqt li jkunu qed jivvja;;aw lejn irre;juni tropikali. Kelliem g[allMinisteru tas-Sa[[a qal li nnemus domestiku seta’ [a l-

virus tad-Dengue mit-turisti u g[addewh lil aktar persuni.

Fil-pre]ent, il-Gvern :appuni] qed jie[u lprekawzjonijiet kollha ne/essarji fl-in[awi tal-park fejn ma[sub li fe;;et l-in/idenza ta’ Dengue fever.

In-nuqqas ta’ xita li kien irre;istrat matul is-sajf ipprovda kundizzjonijiet ideali biex din ilmarda tfe;; u tinfirex.

Madankollu, l-awtoritajiet lokali qalu li kwalunkwe epidemija potenzjali g[andha ting[eleb malli jid[ol l-ista;un tal-[arifa.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

16

SPE?JALI ?INEMA

Xena mill-film ‘Boxtrolls’

Xena mill-film ‘Planes 2’

Nhar is-Sibt 13 ta’ Settembru

Edizzjoni o[ra tal-Jum ta’ ?inema g[at-Tfal It-tieni edizzjoni tal-avveniment popolari Jum ta’ ?inema g[at-Tfal g[al din is-sena se ti;i organizzata mill-KRS Releasing Ltd nhar is-Sibt 13 ta’ Settembru meta jintwerew g[add mill-a[jar films g[alihom bi prezzijiet imnaqqsa fisswali ta/-/inema f’Malta u G[awdex.

Mis-16-il film, sebg[a se jkunu animati, flimkien ma’ films ta’ azzjoni, kummiedji,

Xena mill-film ‘Maleficent’

avventuri g[all-familja kollha, ta’ fantasija, u wie[ed huwa mu]ikali. Dan huwa Step Up 5: All In. L-azzjoni u lavventura nsibuhom f’Hercules u Transformers: Age of Extinction. Hemm ukoll thriller tajjeb, Into the Storm.

Il-Jum ta’ ?inema g[at-Tfal jibda fid-9 a.m. u jibqa’ sejjer sal-a[[ar wirja fis-7 p.m. Il-biljetti jiswew €2.50 g[at-tfal u

L-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Jum ta’ ?inema g[at-Tfal se ssir nhar is-Sibt 13 ta’ Settembru €4

g[all-kbar li jakkumpanjawhom.

Il-films li g[alihom hu rakkomandat il-booking u li se jintwerew f’dawn is-swali ta//inema: Eden (San :iljan);

Embassy (il-Belt), Empire (Bu;ibba), Tal-Lira (il-Fgura), u l-Oratorju Don Bosco f’G[awdex, huma dawn: The Boxtrolls: Into The Storm (12A); The Nut Job (U);

Xena mill-film ‘Transformers 4’

Planes 2: Fire & Rescue (U); Step Up 5: All In ( P G ) ; Guardians Of The Galaxy (12A); Hercules (12A); The House Of Magic (U); Earth To Echo (PG); Dawn Of The Planet Of The Apes (12A); Transformers: Age Of Extinction (12A); How To Train Your Dragon 2 (U); Maleficent (PG); Tarzan (PG); Noah (12A) u Free Birds (U).

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

17

INDIPENDENZA 2014

50 sena nazzjon, 50 bor]a demm...

Kun protagonist u salva l-[ajjiet!

Clinton Sammut

Illum int mistieden tidde/iedi intix lest li b[al missirijietna tu]a demmek. Id-differenza hi li missirijietna mietu i]da int tista’ tag[ti u s-salva [ajja!

Il-mixja lejn l-Indipendenza Nista’ na[seb li l-introduzzjoni forsi [allietek ftit perpless, i]da ddemm u l-Indipendenza huma sinonimi ma’ xulxin, g[ax

sakemm Malta saret indipendenti u stat sovran, missirijietna ta[t [akkiema differenti, spi//aw involuti f’diversi gwerer li qatt ma kienu tag[hom.

In[arsu ftit lejn l-a[[ar tliet [akmiet li kellna f’pajji]na, ba]ikament l-Ordni ta’ San :wann, il-Fran/i]i u l-Ingli]i, li lkoll kienu kkaratterizzati minn gwerer esterni u interni, li lMaltin [adu sehem fihom u mietu fihom.

L-Assedju l-Kbir ra Maltin flimkien mal-Kavallieri jmutu fuq is-swar bil-g[an li j]ommu ’l barra l-[akma Musulmana. MalFran/i]i spi//ajna fl-inkwiet min[abba s-serq mill-knejjes u lqtil ta’ [utna Maltin fosthom ta’ Dun Mikiel Xerri u s[abu, u finalment mal-Ingli]i spi//ajna involuti fl-Ewwel u fit-Tieni Gwerra Dinjija, li t-tnejn [allew mijiet ta’ mwiet f’pajji]na.

Fil-kumplessità i]da kultant ukoll fis-sempli/ità tag[hom, ninnutaw li kull fa]i kienet qed tqarribna lejn il-kisba talIndipendenza, l-irvell kontra l-

:unju 1919 u l-gwerer dinjin saru biex Malta ma tkunx ma[kuma u bil-g[an li tkun indipendenti mill[akkiema. I]da dan kollu sar bissagrifi//ju tad-demm.

Din il-[olma saret realtà 50 sena ilu, meta :or; Borg Olivier, wara snin ta’ [idma kontinwa rnexxielu jikseb l-indipendenza mir-Renju Unit u Malta [adet irriedni f’idejha fejn tid[ol ittmexxija bit-tajjeb u d-diffikultajiet tag[ha, i]da ]gur li llum g[amilna su//essi kbar f’diversi oqsma, inklu] dak so/jali, politiku u ekonomiku.

50 bor]a demm – L-isfida ta’ Radio 101 Radio 101 din is-sena nieda kampanja b’differenza marbuta mal-festi tal-Indipendenza.

Permezz tas-semmieg[a numeru]i tag[u, g[andu l-g[an li ji;bor 50 bor]a demm. Dan iddemm se jmur fil-Bank Nazzjonali tad-Demm, u jing[ata lill-pazjenti li ji;u b]onnu fl isptarijiet tag[na.

Kull bor]a demm tfisser tama g[all-[ajja, tama li tkun mixtieqa ferm minn dawk il-pazjenti li g[al xi ra;uni min[abba mard jew in/ident, jispi//aw ji;u b]onnu. {adna l-kummenti ta’ George Galea, il-pre]entatur tal-Breakfast Show ta’ Radio 101, li ta’ kull filg[odu matul il-programm tieg[u li jibda mis-6am sad-9am, jg[inna nsibu l-ener;ija biex inqumu u nibdew ;urnata xog[ol b’attitudni po]ittiva.

I]da George Galea, permezz

Kull min jag[ti d-demm hu eroj, g[ax permezz ta’ dan l-att wie[ed jag[ti tama u [ajja lill-pazjenti li ji;u b]onnu. Kun protagonist u ag[ti d-demm

din l-isfida, li jin;abru 50 bor]a demm, b’impenn u determinazzjoni kbira bil-g[an li tintla[aq din il-mira.

George stqarr li d-demm hu sors importanti fl-operat ta’ Mater Dei, u d-demm jista’ ji;i b]onnu kul[add, ming[ajr ebda e//ezzjoni, tfal, ]g[a]ag[, adulti u anzjani. Dawn jistg[u jkunu ji;u minna jew le, i]da lkoll huma [utna Maltin u G[awdxin u g[alhekk hu fid-dmir tag[na li nag[tu l-kontribut tag[na.

G[alkemm id-demm hu b]onju] immens fil-qasam mediku, kemm fl-operazzjonijiet, i]da wkoll fir-riabilitazzjoni talpazjenti, bil-kontra ta’ apparat u materjal mediku ie[or, id-demm ma jinxtarax.

Id-demm ma jinxtarax mhux b’mod kapri//ju] jew biex ji;u ffrankati l-flus, i]da biex jitnaqqsu l-abbu]i li jista’ jkun hemm.

G[all-flus issib min jag[ti ddemm anke meta dan mhux suppost jag[ti, spe/jalment meta jkun hemm il-mard involut. Bid-donazzjoni tad-demm, dawn il-problemi jkunu evitati, g[aliex iddonatur jag[ti meta j[ossu lest u li hu b’sa[[tu li jag[ti hu, mhux meta jkun jixtieq ftit flus fil-but.

Kul[add hu m[e;;e; jipparte/ipa L-g[oti tad-demm bil-g[an li jin;abru l-50 bor]a se jsir fl-istudios ta’ Radio 101. Mill-inqas

Fran/i]i,Galea, l-irvellijiet tas-7 tatal-Breakfast ’ tal-Breakfast , da[al George il-pre]entatur ShowShow ta’ Radio 101g[al

hemm b]onn 75 donatur li jag[tu pinta demm kull wie[ed. L-g[oti tad-demm se jsir fis-26 u s-27 ta’ Settemrbu bejn is-1pm u s-7pm u kull min se jag[ti ismu biex jag[ti

d-demm se jing[ata appuntament ta’ x[in irid ji;i, biex hekk ma jkunx hemm dewmien ]ejjed u bla b]onn.

Kull pazjent idum nofs sieg[a jag[ti d-demm, u b’hekk permezz tat-tliet units li se jintramaw f’kull studio se jkunu qed jin;abru sitt boro] demm fis-sieg[a. Mistoqsi x’ji;ri f’ka] li jkun hemm donaturi tal-a[[ar [in li jidde/iedu li jag[tu d-demm, George stqarr li xorta wa[da g[andhom ji;u flistudios g[aliex f’ka] li l-units ikunu mimlija, sar arran;ament mal-Bank Nazzjonali tad-Demm, biex il-pazjent jittie[ed Gwardaman;a permezz ta’ karozza, jag[ti d-demm u je[duh lura lejn l-istudios ta’ Radio 101.

Dawk li se jkunu msefrin f’dawn il-;ranet tal-g[oti taddemm u huma interessati li jag[tu d-demm, g[andhom jag[mlu kuntatt ma’ George Galea xorta wa[da, biex issir arran;ament apposta g[alihom u d-demm li jkunu taw ikun re;istrat g[al din l-isfida.

“B’din l-inizjattiva rridu naraw li l-ebda qatra demm ma tintilef, g[ax minkejja li se nag[tu 50 bor]a demm lill-bank tad-demm, u minkejja li jidhru [afna, din hi biss ri]erva ta’ ;urnata wa[da,” temm jg[id George.

Mitlub jag[mel appell, George Galea qal li minn 17-il sena sa 62 sena kul[add hu intitolat biex jag[ti d-demm. F’ka] ta’ persuni li g[andhom inqas minn 18-il sena jrid ikun hemm il-kunsens tal-;enituri, i]da wie[ed irid i]omm f’mo[[u li ma’ kull [ajja li nsalvaw qed insalvaw persuna li

hi g[al qalb diversi persuni o[ra, li j[obbuha u jixtiquha tibqa’ mag[hom u jgawduha. “Allura, qarsa ]g[ira b’nofs sieg[a mistrie[ fuq stretcher, wie[ed ikun jista’ jg[id li salva [ajja.”

Mistoqsi kif intlaqa’ l-appell mis-semmieg[a ta’ Radio 101, George stqarr li r-rispons kien po]ittiv, tant li hu xandar li xtaq ]ew; persuni kuljum, i]da minflok, bejn it-Tnejn u t-Tlieta r/ieva mas-17-il applikant u sala[[ar tal-;img[a telg[u aktar minn 25 persuna.

Is-su//ess ta’ din l-isfida jiddependi biss minnek u mill-qalb ;eneru]a tieg[ek. Ilqa’ l-isfida flimkien ma’ s[abek u kun eroj billi ssalva l-[ajjiet tal-pazjenti.

Biex tapplika

Dawk kollha li jkunu jixtiequ jkunu donaturi f’din l-isfida, g[andhom jag[mlu kuntatt millaktar fis possibbli ma’ George Galea permezz tal-pa;na ta’ Radio 101 fuq is-sit so/jali Facebook. Wie[ed g[andu jibg[at id-dettalji inklu] l-isem u l-kunjom flimkien man-numru tal-mowbajl, u tal-Karta talIdentità permezz ta’ messa;; privat.

Dawk kollha li ma g[andhomx Facebook jistg[u jag[mlu kuntatt dirett ma’ Sandra Grech fuq innumru 25965502 fil-[inijiet taluffi//ju.

Kull persuna li tipparte/ipa hi mistiedna t[ajjar lil aktar persuni, fosthom donaturi ;odda, biex jattendu wkoll. Is-su//ess ta’ dan kollu jiddependi minnek. Kun protagonist.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

18

KULTURA

Serata kommemorattiva f’Jum il-Vitorja Fost l-attivitajiet li l-Kumitat Festi Nazzjonali se jtella’ flokka]joni ta’ Jum il-Vitorja, se jorganizza s-serata kommemorattiva f’Misra[ l-Assedju l-Kbir il-Belt Valletta nhar is-Sibt 6 ta’ Settembru, 2014 fis-7.30 p.m.

Matul is-serata kommemorattiva jsir id-diskors tal-okka]joni li ilu jsir minn personalitajiet mag[rufa mis-sena 1927. Kien il-poeta nazzjonali tag[na li g[amel l-ewwel diskors talokka]joni lura fl-1927.

Minn hemm ’il quddiem fost id-diversi persona;;i li g[amlu din it-ta[dita nsibu li kien hemm tliet eks-Presidenti ta’ Malta Repubblika li kienu inkarigati biex ifakkru dan il-jum biddiskursata tag[hom. Fl-1966 kien g[amel id-diskors talokka]joni Ugo Mifsud Bonnici, fl-1972 Anton Buttigieg waqt li fl-1995 id-diskors kien sar minn ?ensu Tabone.

Din is-sena d-diskors talokka]joni se jsir minn Giuseppe Schembri Bonaci. Giuseppe Schembri Bonaci huwa lettur

Parte/ipazzjoni mill-Banda tal-Forzi Armati ta’ Malta fl-attivitajiet li se jfakkru Jum il-Vitorja

anzjan fid-Dipartiment talIstorja tal-Arti, fl-Università ta’ Malta.

Hu ggradwa mill-Università ta’ Malta, l-Università Statali ta’ Kiev, l-Università Statali ta’ Moska, u kompla jirri/erka flUniversità Statali ta’ Milan.

Jispe/jalizza fil-Li;i, ilFilosofija u l-Arti. Barra li kiteb g[add ta’ kitbiet akkademi/i, huwa artist li pitter fl-Ewropa u lil hinn minnha, u xog[lijiet tieg[u huma esibiti f’Malta, Franza, il-:ermanja, l-Italja u lAwstralja.

Matul is-serata kommemorattiva jsir id-diskors tal-okka]joni li ilu jsir minn personalitajiet mag[rufa mis-sena 1927 Huwa kien Chargé D’Affaires fl-Ambaxxata Maltija fir-Russja mill-1979 sal-1986, l-ewwel wie[ed residenti Moska. Kien ukoll il-konsulent tal-ewwel dipartiment ministerjali tal-protezzjoni tal-klima (1987).

Kien kofundatur talProgramm tal-Istudji Teatrali tal-Università ta’ Malta fl-1990 u nieda l-pro;ett tar-riabilitazzjoni mag[ruf bl-isem ‘Strada Stretta’. Barra minn hekk, huwa waqqaf l-‘Evenings on Campus’ tal-Università fl-1994.

Huwa laqqa’ g[add ta’ konferenzi internazzjonali fuq listorja tal-arti u konferenzi internazzjonali o[ra, l-aktar wa[da re/enti minnhom saret kmieni

din is-sena u kienet iddedikata lil Malta (Mediterranean Crossroads) u saret fil-Warburg Institute, University of London.

Apparti dan id-diskors kommemorattiv is-serata tinkludi wirja mill-In Guardia Re-enactors, qari ta’ poe]iji, ]fin milliskola ta]-]fin ta’ Brigitte Gauci Borda, il-kor ta’ Doreen Galea u l-parte/ipazzjoni tal-Banda talForzi Armati ta’ Malta.

Il-qofol tas-serata jintla[aq bi/-/erimonja ta’ tqeg[id ta’ kuruni fuq l-istess monument minn diversi persuni jew entitajiet, fosthom il-Prim Ministru, liSpeaker tal-Kamra tarRappre]entanti u l-Kap talOppo]izzjoni.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

19

FINANZI

Rapport finanzjarju tal-;img[a

Stokks Ewropej bl-ewwel tis[i[ fuq perjodu ta’ xahar minn Mejju

Dan i/-/ertifikat jirrikonoxxi l-isforzi ta’ Bank of Valletta biex ji]gura li d-drittijiet kollha, il-politika tal-kumpanija, ir-responsabbiltajiet u l-mi]uri favur il-familja ji;u offruti lill-membri kollha tal-istaff

Il-Bank of Valletta jer;a’ jing[ata l-Marka tal-Ugwaljanza Bank of Valletta re;a’ ng[ata lMarka tal-Ugwaljanza millKummissjoni Nazzjonali g[allPromozzjoni tal-Ugwaljanza (NCPE), b[ala konferma tarresponsabbiltajiet so/jali talkumpanija u l-istandards g[oljin ta’ governanza fi [dan lIstrate;ija professjonali tarRi]orsi Umani.

“A[na kburin u bir-ra;un g[allkonferma ta’ dan i/-/ertifikat.

Dan huwa rikonoxximent formali g[all-impenn tag[na biex nipprovdu a//ess indaqs g[al opportunitajiet ta’ karrieri u ]vilupp, irrispettivament mis-sess, stat /ivili jew responsabbiltajiet o[ra familjari,” qal Anthony Scicluna, Officer Human i/-Chief Resources ta’ BOV. Marka mill-aktar importanti Anthony Scicluna qal li fl2011, Bank of Valletta ng[ata g[all-ewwel darba /-/ertifikat talMarka tal-Ugwaljanza millNCPE, bil-g[ajnuna tal-Fond So/jali Ewropew (FSE).

Il-marka tal-ugwaljanza

Konferma tar-responsabbiltajiet so/jali tal-kumpanija u l-istandards g[oljin ta’ governanza fi [dan l-Istrate;ija professjonali tar-Ri]orsi Uman tidentifika filwaqt li tippremja organizzazzjonijiet, billi tidentifikahom b[ala organizzazzjonijiet li qeg[din tabil[aqq joffru opportunitajiet indaqs lill-impjegati tag[hom.

Anthony Scicluna fisser li dan i/-/ertifikat jirrikonoxxi l-isforzi ta’ Bank of Valletta sabiex ji]gura li d-drittijiet kollha, il-politika talkumpanija, ir-responsabbiltajiet u l-mi]uri favur il-familja ji;u offruti lill-membri kollha talistaff.

Dan ifisser li l-a//ess indaqs g[all-opportunitajiet u l-i]vilupp tal-karriera jkun ibba]at fuq l-abbiltajiet individwali, irrispettivament mis-sess u responsabbiltajiet o[ra familjari.

Prova tal-impenn tal-BOV Bil-kisba ta’ dan i/-/ertifikat, g[al darb’o[ra, il-pubbliku qed jing[ata prova tal-impenn tal-

bank li bla waqfien ja[dem sabiex dan il-valur ikun su//ess. Bank of Valletta jimpjega 1,600 persuna li 60% minnhom huma nisa.

Minkejja li n-numru huwa kbir u l-istili ta’ [ajja differenti, lisforzi kollha g[andhom l-g[an li l-impjegati kollha j[ossuhom stmati u a//ettati g[all-kontribut tag[hom.

NCPE tat dan i/-/ertifikat lil Bank of Valletta fuq l-evidenza tal-impenn s[i[ tal-kumpanija sabiex timplimenta politika u prattika relevanti f’dak li g[andu x’jaqsam mal-ugwaljanza bejn issessi u l-mi]uri favur il-familja fuq il-post tax-xog[ol.

Stokks Ewropej issa[[u u kellhom l-ewwel xahar po]ittiv minn Mejju, hekk kif dawk li jag[mlu l-medi/ina ssa[[u, u pattew g[al tnaqqis fil-valur tal-ishma ta’ Tesco plc.

L-iStoxx 600 issa[[a[ b’1.6 fil-mija din il-;img[a u b’1.8 filmija dan ix-xahar hekk kif ilPresident tal-Bank ?entrali Ewropew Mario Draghi wera li dawk li jfasslu l-politika jinsabu lesti li jibdew il-programm ta’ xiri ta’ bonds. L-indi/i kellu andament negattiv matul ix-xhur ta’ :unju u Lulju.

L-iStandard & Poor’s 500 Index issa[[a[ biex kellu l-a[jar andament fuq perjodu ta’ xahar minn Frar fost ottimi]mu fissa[[a tal-ekonomija Amerikana.

Il-metalli u ]-]ejt kienu fuq quddiem fost il-komoditajiet filwaqt li r-ruble ddg[ajjef g[al livell rekord.

Il-kunfidenza tal-konsumatur ]diedet b’mod mhux mistenni matul Awwissu u pattiet g[al rapport li wera li l-infiq tal-konsumatur fl-Istati Uniti ni]el matul Lulju g[all-ewwel darba f’sitt xhur.

L-inflazzjoni fiz-zona ewro naqset matul dan ix-xahar g[allaktar rata baxxa mill-2009 u ]diedet il-pressjoni fuq il-Bank ?entrali Ewropew biex i]id listimolu. Ir-ruble u ishma Russi naqsu fost t[assib li l-pajji] jista’ jiffa//ja aktar sanzjonijiet hekk kif qed ji]died il-;lied flUkrajna.

Ishma :appuni]i kienu negattivi bl-indi/i Topix ikollu lewwel telf fuq perjodu ta’ xahar

f’erba’ xhur fost ]ieda fit-tensjoni fl-Ukrajna u hekk kif linvestituri wie]nu data millprezzijiet tal-konsumatur salproduzzjoni industrijali. It-Topix kellu tnaqqis ta’ 0.6 fil-mija matul din il-;img[a u ta’ 0.9 filmija matul dan ix-xahar, l-ewwel wie[ed minn April.

L-aluminju kellu l-itwal sensiela ta’ xhur po]ittivi hekk kif espansjoni aktar mg[a;;la flIstati Uniti ]iedet mas-sinjali ta’ ]ieda fid-domanda g[all-metalli fost tnaqqis fl-inventarji. Ilprezzijiet issa[[u b’16 fil-mija din is-sena hekk kif il-provvista kif imkejla mil-London Metal Exchange ni]let fl-aktar livell baxx f’sentejn. Id-domanda ]diedet hekk kif dawk li jimmanifatturaw il-karozzi fosthom Ford Motor Co ju]aw l-aluminju flok l-azzar. Il-bejg[ tal-karozzi flIstati Uniti jinsab fl-aktar livell g[oli fi tmien snin skont Ward’s Automotive Group.

Stokks tas-swieq emer;enti kellhom l-itwal sensiela ta’ xhur po]ittivi mill-2005 hekk kif spekulazzjoni li l-banek /entrali se jappo;;jaw lit-tkabbir ekonomiku pattiet g[at-t[assib dwar ilkunflitt bejn ir-Russja u lUkrajna.

Dan ir-rapport inkiteb minn Valletta Fund Management Limited, kumpanija sussidjarja tal-BOV Group. L-uffi//ji tal-kumpanija jinsabu f’TG Complex, Suite 2, Level 3, Brewery Str., l-Imrie[el BKR 3000.

Valletta Fund Management Limited hi li/enzjata mill-MFSA. Tista’ wkoll tikkuntattja lill-VFM permezz tal-email infovfm@bov.com, billi //empel Freephone 80072344 jew ]ur is-sit www.vfm.com.mt.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

20

MADWARNA

Il-Klabb tas-Sajf g[at-Tfal ta’ Hospice Malta jir/ievi l-appo;; tal-Fondazzjoni HSBC Malta Hospice Malta qed torganizza l-attività annwali tal-Klabb tasSajf g[at-Tfal bl-g[ajnuna talFondazzjoni HSBC Malta.

Tfal ta’ bejn l-erba’ snin u 12il sena qed jipparte/ipaw fi programm ta’ [amest ;img[at immexxi mis-social worker ta’ Hospice Malta Gloria Spiteri, meg[juna minn grupp ta’ voluntieri.

Il-Klabb tas-Sajf g[at-Tfal ta’ Hospice Malta joffri kura u appo;; lit-tfal li membri talfamilji tag[hom qed jir/ievu sservizzi ta’ Hospice Malta. Ilklabb jorganizza ]ew; [ar;iet fil-;img[a filg[odu u t-tfal jipparte/ipaw f’diversi attivitajiet b[al g[awm, fun parks, /inema, [ar;iet kulturali u sessjonijiet ta’ crafts.

“Din hi l-15-il edizzjoni talKlabb tas-Sajf g[at-Tfal. Il-programm jipprovdi mistrie[ lillfamilji u fl-istess waqt it-tfal jie[du pja/ir b’attivitajiet edukattivi u jisso/jalizzaw flimkien ma’ tfal o[ra f’ambjent sigur u divertenti. Dan hu possibbli grazzi g[all-g[ajnuna mill-voluntieri dedikati tag[na kif ukoll g[all-appo;; u l-kontribuzzjoni mill-;did talFondazzjoni HSBC Malta,” qalet Gloria Spiteri.

Il-kelliem g[all-Fondazzjoni HSBC Malta esprima l-apprezzament lil Hospice Malta u qal> “Hospice Malta qed twettaq xog[ol straordinarju mal-pazjen-

(mix-xellug) Glenn Bugeja u Astrid Micallef Saliba, rappre]entanti tal-Fondazzjoni HSBC Malta jippre]entaw l-isponsorship lil Kenneth Delia u Anna Zammit mill-Hospice Malta waqt sessjoni ta’ crafts g[at-tfal

Hospice Malta hi organizzazzjoni volontarja u mhux biex tag[mel il-qlig[, li toffri kura biex ittaffi t-tbatija tal-persuni morda bil-kan/er, ibatu mill-mard motor neurone, jew f’kaz ta’ mard fi stadju avvanzat fil-kliewi, u mard terminali ie[or ti u l-familjari tag[hom. Il-klabb tat-tfal hu e]empju tajjeb ta’ kif Hospice Malta toffri b’su//ess l-

appo;; s[i[ lill-familja kollha.”

Hospice Malta hi organizzazzjoni volontarja u mhux biex

tag[mel il-qlig[, li toffri kura biex ittaffi t-tbatija tal-persuni morda bil-kan/er, ibatu mill-

mard motor neurone, jew f’kaz ta’ mard fi stadju avvanzat filkliewi, u mard terminali ie[or.

Kull sena, Hospice Malta tag[ti g[anjuna lil aktar minn 900 pazjent u lill-familji tag[hom. Wie[ed jista’ jikseb aktar tag[rif dwar is-servizzi talHospice permezz tas-sit www.hospicemalta.org.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

21

MADWARNA

Membri tal-ELSA jattendu programmi akkademi/i f’erba’ pajji]i Seba’ membri ta’ ELSA Malta attendew erba’ korsijiet f’erba’ pajji]i differenti flEwropa b[ala parti minn programm akkademiku matul issajf f’oqsma differenti tal-li;i m[ejji mill-Asso/jazzjoni Ewropea tal-Istudenti tal-Li;i (ELSA).

Kull sena, numru ta’ gruppi tal-ELSA fil-pajji]i differenti tal-Ewropa, jorganizzaw numru ta’ programmi akkademi/i

matul is-sajf bil-g[an li l-istudenti tal-li;i jkunu jistg[u jiksbu g[arfien legali u esperjenzi pratti/i f’oqsma spe/ifi/i talli;i.

Din is-sena, seba’ membri ta’ ELSA Malta qed jattendu dawn il-programmi akkademi/i marbuta mal-oqsma tal-li;i dwar il-kumpaniji u l-finanzjament tal-kumpaniji, il-li;i dwar il-kompetizzjoni, il-li;i internazzjonali u l-li;i dwar l-

ener;ija. Dawn il-programmi qed isiru f’Dublin (l-Irlanda), fi Vjenna (l-Awstrija), f’San Sebastian (Spanja) u Brasov (ir-Rumanija) rispettivament.

Fl-a[[ar ftit snin, g[exieren ta’ studenti lokali tal-li;i [adu vanta;; min-netwerk internazzjonali li ELSA Malta tag[mel parti minnu; netwerk ta’ aktar minn 200 fakultà tal-li;i f’35 pajji] fl-Ewropa.

U[ud mill-membri tal-ELSA fi triqithom lejn programm akkademiku lil hinn minn xtutna

Numru ta’ korsijiet f’su;;etti diversi mi/-?entru ta’ Ri]orsi fil-Kottonera

Wie[ed mill-korsijiet li se jkunu organizzati mi/-?entru ta’ Ri]orsi fil-Kottonera se jkun dak dwar il-bizzilla

B[ala parti mill-programm ta’ tag[lim tul il[ajja, i/-?entru ta’ Ri]orsi fil-Kottonera se jospita korsijiet g[a]-]g[a]ag[ u adulti (16+) dwar: Ix-Xog[ol tal-Bizzilla (Kull nhar ta’ Tnejn bejn id-disg[a u nofsinhar) Tis[i[ fil-Lingwa Maltija (Livell Avvanzat) (Kull nhar t’Erbg[a bejn id-disg[a u nofsinhar) Barra minn hekk i/-?entru ta’ Ri]orsi fil-Kottonera f’Ottubru li ;ej se jorganizza korsijiet b’kollaborazzjoni mal-Università g[at-Terza Età. Dawn il-korsijiet se jkunu dwar: Il-Kostituzzjoni Maltija (Ugo Mifsud Bonnici) Il-Promozzjoni tas-Sa[[a (S. Piscopo) Il-Folklor tal-Familja (G. Lanfranco) Practical First Aid (Anthony Scerri) Dawn il-korsijiet se jsiru fi/-?entru ta’ Ri]orsi fil-Kottonera, Triq San Dwardu, il-Fortini, il-Birgu kull nhar ta’ {amis bejn id-disg[a u l-[dax ta’ filg[odu.

G[al dawk interessati li jattendu, il-prezz hu ta’ €12 g[al kull applikant. L-applikazzjonijiet jistg[u jin;abru mi/-?entru ta’ Ri]orsi filKottonera.

Min jixtieq iktar informazzjoni jista’ j/empel 23407801 jew jibg[at email fuq crc@um.edu.mt

GreenPak b’servizz immedjat g[ar-residenti tas-Swieqi Is-So/jetà Kooperattiva Green Pak offriet l-g[ajnuna tag[ha b’mod immedjat lill-komunità tas-Swieqi wara li l-Kunsill Lokali la[aq de/i]joni unanima biex jing[aqad mal-akbar skema ta’ ri/ikla;; f’Malta.

Dan se[[ wara li l-fornitur tas-servizz ta’ qabel abbanduna lir-residenti u waqaf milli jipprovdi servizz ta’ ;bir ta’ skart

mid-djar fis-Swieqi.

Il-Kunsill Lokali tas-Swieqi g[amel pro/ess ta’ votazzjoni fejn GreenPak kienet approvata unanimament. Wara dan l-i]vilupp, GreenPak mill-ewwel estendiet is-servizzi u l-esperjenza tag[ha fis-Swieqi biex ti]gura li r-residenti jibdew igawdu minn servizzi a//essibbli ta’ ri/ikla;; ming[ajr dewmien.

GreenPak twaqqfet fl-2004 u mill-2010 lil hawn bdiet topera b[ala so/jetà kooperattiva. Lidea li topera b[ala organizzazzjoni bla qlig[ (non-profit) flimkien mal-iskema ta’ konformità rigoru]a qed tkompli tkun apprezzata mill-poplu Malti. Idde/i]joni li s-Swieqi jittrasferixxi s-servizzi ta’ ;bir u ri/ikla;; ta’ skart g[al

GreenPak tkompli ssa[[a[ lespansjoni tan-netwerk ta’ GreenPak li issa la[aq biex kwa]i jkopri 70 fil-mija talg]ejjer Maltin.

Il-Kap E]ekuttiv talKooperattiva GreenPak, Mario Schembri qal: “Permezz tass[ubija ma’ GreenPak, iktar minn 10,000 resident tas-Swieqi re;g[u affermaw l-impenn

tag[hom li jirri/iklaw l-iskart u b’hekk inaqqsu l-impatt ambjentali tag[hom. L-esperjenza ta’ GreenPak li tipprovdi opportunitajiet ta’ ri/ikla;; b’mod responsabbli issa se tkun aktar fa/li biex ir-residenti u nnegozji fis-Swieqi jag[tu sehemhom ukoll biex Malta ssir so/jetà aktar konxja ambjentalment.”

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

22

TV#RADJU

05>30 06>00

Ru]arju Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Mu]ika bla Kummenti Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>30 22>30 23>00

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Il-Kelma u l-Mu]ika Fuzzbox Newsdesk (r) Mu]ika tul il-lejl www.radio101.com.mt

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:10 - Didn’t

Do It 06:35 Sabrina Secrets of a Teenage Witch 06:55 - Win, Lose or Draw 07:20 The Suite Life on Deck 07:45 A.N.T. Farm 08:05 - A.N.T. Farm 08:30 - Sonny With a Chance 08:55 - Sonny With a Chance 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - The Suite Life on Deck 10:05 - That’s So Raven 10:25 - That’s So Raven 10:50 - A.N.T. Farm 11:15 - A.N.T. Farm 11:35 - Good Luck Charlie 12:00 - Good Luck Charlie 12:25 Jessie 12:45 - Jessie 13:10 - Austin & Ally 13:35 - Win, Lose or Draw 14:00 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 14:25 - Hannah Montana 14:50 – Jessie 15:10 - Violetta 16:00 - Teen Beach Movie 17:30 - Hannah Montana 17:55 - A.N.T. Farm 18:20 – Violetta 19:05 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 19:30 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 19:50 Sabrina Secrets of a Teenage Witch 20:15 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 20:40 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 21:00 - Good Luck Charlie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 Shake It Up! 22:10 - Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 – Violetta 23:45 - The Hive 23:50 - Art Attack Nickelodeon 08:20 - Dora the Explorer 08:45 – Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 – Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies!

18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 The Penguins of Madagascar 22:35 The Penguins of Madagascar 23:00 – iCarly 23:25 - iCarly 23:50 -

Victorious

Jim Jam 08:00 - Kipper 08:10 Shapes 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 – Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 - Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea?

12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Gombby’s Green Island 13:45 - Shapes 13:55 - Kipper 14:05 - Woody Buddies 14:10 Woody Buddies 14:15 Snapatoonies 14:40 - My Animal Friends 14:55 - See the Sea 15:00 Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers:

The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00- Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 - My Animal Friends 23:30 - Woody Buddies 23:35 - Woody Buddies.

Dejjem Tieg[ek Becky - NET Television, 22>00 Becky waslet Mater Dei permezz ta’ [elikopter. Lil James tg[idlu x’inhi x-xewqa tag[ha jekk ji;i dahru mal-[ajt... James ji;i f’din il-po]izzjoni? Ir-relazzjoni ta’ Ivan ma’ ommu xxellfet sew u l-kuxjenza ta’ Edmea ma t[allihiex bi kwietha... X’taqbad tag[mel?

Doris u Wi;i jiddiskutu dwar Klinsmann. I]da peress li Wi;i mixg[uf minn Ivan... g[adu mhux konvint li kulma jleqq hu deheb. Prentiss jir/ievi telefonata ming[and Davinia... Min hi? Xi trid? Gary u Neil g[adhom il-Gre/ja. G[amlu [bieb? Louis jintriga biex jg[in fix-xog[ol tad-dar. Isibha fa/li? Becky u t-tarbija kif inhuma?

TVM 07:00 - News 08:00 - Sandokan 08:30 - Xpla[[mal[ajt 08:45 - Labrats 09:15 – Xpla[[mal[ajt 09:30 - Gadgets 10:00 Paq Paq lifestyles 10:30 - Il-[arsa ta’ Ru]ann 11:00 - Teleshopping 12:00 News 12:10 - Madwarna 12:40 - Merlin 13:30 - Teleshopping 14:40 - }afira 15:20 - It-triq 15:30 - Sandokan 16:00 – News 16:05 - Xpla[[mal[ajt 16:20 – Labrats 16:50 - Xpla[[mal[ajt 17:05 Teleshopping 18:00 - News 18:10 – Madwarna 19:45 – Super 5 20:00 - News 21:00 – De/eduti 22:00 - Headline News 22:05 –Jackie Brown. Film 1997 23:40 – A[barijiet.

TVM 2 07:00 - Euronews 08:00 – News loop 09:00 – Paq paq lifestyles 09:30 – Malta u lil hinn minnha 11:00 – Bijografiji 12:00 – Puree 13:30 – Mareciallo Rocca 15:15 - Kurrenti 16:00 - Malta u lil hinn minnha 16:15 - Tuffi[at Migduma 16:45 - PaqPaq Lifestyle 17:15 – PaqPaq Motor Sports 17:45 - Madwarna 18:15 Gadgets 18:45 - Rajt ma Rajtx 19:30 Merlin 20:30 - News for the hearing impaired 20:45 – Who do you thing you are? 21:45 – Malta short film festival 22:55 - G[awdex illum 23:55 – Int min int.

One

07:30 - One news 07:45 - Indigo 09:30 – One News 09:45 - Telebejg[ 11:00 – Sajf 12:30 - One news 12:40 Telebejg[ 13:40 – It-tfal 14:40 – Marvin 15:30 – Fil-k/ina ma’ Malcolm 16:00 Aqrali Storja 16:20 - Telebejg[ 17:30 One news 17:40 - Indigo 19:30 - One news 20:15 – Ieqaf 20 minuta 20:45 – Mad-Daqqa t’g[ajn 21:45 - Popcorn 22:30 - Mirjana Coljero 23:30 - One news.

Raiuno 06:45 - Unomattina Estate (Jinkludi tTG1 u r-rapport tat-temp) 11:25 – Un passo dal cielo 13:30 - Telegiornale 14:00 - Tg1 Economia 14:05 - Soap Legàmi 14:55 – Fidati di me 17:00 Telegiornale 17:15 – Non e mai troppo tardi. Film 2011 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Telegiornale 20:30 – Techetechete – viva la gente (varjeta ) 21:10 – Velvet 22:45 – Miss fisher – delitti e misteri 23:35 - Tradimenti 00:30 – Tg1 01:05 – Cinematogafo speciale venezia.

Raidue 06:10 – Dance! 07:35 – Heartland 08:20 - Le Sorelle McLeod 09:45 – Pasión Prohibida 10:30 - TG2 Insieme Estate 11:20 - Il nostro amico Charly 12:10 - La nostra amica Robbie 13:00 TG2 giorno 13:30 - E...state con Costume 13:50 - Medicina 33 14:00 – Toni costa un commissario a Ibiza. Film 2012 15:40 – Senza traccia |(TF) 16:20 – Guardia costiera 18:00 - TG Sport 18:15 – TG2 Notizie 18:45 Rex 2 (TF) 20:30 - TG2 21:00 - LOL :-) 21:10 - NCIS: Los Angeles 22:45 – Under the dome (TF) 23:30 - TG 2 23:45 – The house next door. Film 2006 01:20 – Hawaii five-o 03:50 – Videocomic.

Raitre 06:00 – Rai news 08:00 – Agorà Estate 10:10 – Il fidanzqato e lo scapolo 10:20 – Promesse di Marinaio. Film 1958 12:00 - TG3 12:15 - La Signora del West 13:10 – Rai cultura 14:00 – Tg Regione 15:00 – Terra nostra 2 15:45 – Non c’e piu niente da fare. Film 2008 17:20 - Geo Magazine 2014 19:00 - TG3 20:00 – Blob a Venezia 2014 20:10 – Ai confini della realta (TF) 20:35 – Un posto al sole 21:05 – Il segno della libellula –

Dragonfly. Film 1957 23:00 - Tg Regione 23:05 - TG3 23:40 - Doc 3 00:30 – Rai cultura 01:30 – Fuori orario 02:00 – Rai News.

Canale 5 06:00 - Traffico # Borse e monete 07:55 - Meteo.It # T:5 08:45 – Fratelli detective (TF) 11:00 - Forum 13:00 TG5 # Meteo.It 13:41 - Beautiful 14:45 – Un padre di troppo. Film 2012 16:30 – Pomeriggio cinque 18:00 – TG5 minuti 19:00 – Il segreto 20:00 - TG5 # Meteo.it 20:40 - Paperissima sprint 21:10 – I cesaroni 6 23:20 – Amore & Altri rimedi. Film 2010 01:30 – Tg5 02:00 – Paperissima sprint 02:35 – Forum.

Rete 4 06:50 - Zorro 07:20 - Miami vice 08:15 - Hunter 10:45 - Ricette all’italiana 11:30 - TG4 # Meteo.It 12:00 – Un detective in corsia 13:00 - La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Ma chi t’ha sato la patente? Film 1970 16:35 – Ieri e oggi in tv speciale 16:50 – I due vigili. Film 18:55 - Tg4 # 17:30 -Cuore ribelle 19:35 - Ieri e oggi in tv 19:55 Tempesta d’amore 20:30 – Il segreto 21:15 – The mentalist 23:10 - Bones (TF) 01:10 - Tg4 night news 01:30 – La notte della disco music 3.

Italia 1 06:45 - Xena la principessa guerriera 07:40 – Super car 09:35 –A team 11:30 – Human target 12:25 - Studio aperto # Meteo.It 13:00 - Sport mediaset 14:05- I simpson 14:35 - Futurama 15:00 – Pretty Little liars 16:40 – Dawson’s creek 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 – CSI: NY 21:10 – Rocky IV. Film 1985 23:00 – Never Back down – mai arrendersi.

Film 2008 01:15 – Sport mediaset.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

23

TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:00 – Drama 09:00 – Drama 10:00 – {in g[al kollox 12:00 – Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 13:00 – F living magazine 16:00 – Teleshopping 20:30 – Bejnietna l-[bieb 22:30 – F Living Show 01:30 –

Teleshopping

Xejk 07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total request show 09:45 – Football daily 09:50 – Shout out 10:00 – Love & Romance 10:45 – Tele market deals 12:00 – Frux#kontra r-ri[ 13.00 – The 80’s 14:00 – Idoli italiani 15:00 – The 90’s 16:30 – Hits 17:45 – Maltese music 18:00 – Total request 20:00 – Just for laughs 20:30 – Kontra r-ri[ 21:55 – Football daily 22:00 – Local angle 23:00 – Local issues 23:45 – Tele market

deals

Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Chicago Fire 12:00 – SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - 2 Broke Girls 15:00 - Private Practice 15:45 Criminal Minds 16:30 - Person Of Interest 17:15 – Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Suits 19:45 - The Mentalist 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 - Whitney 21:25 - 2 Broke Girls 22:00 - Mike & Molly 22:30 VEEP 23:00 - 30 Rock 23:30 - Dallas 00:15 - True Blood 01:15 - SMASH Go stars 07:35 - Grown-Ups 2 09:20 - Ruby Sparks 11:00 - Parks & Recreation 11:45 - Still Life: A Three Pines Mystery 13:10 - The Lone Ranger 15:40 – Chimpanzee 17:00 - The Saint 19:00 Downton Abbey 19:50 - Parks & Recreation 20:15 - Two and a Half Men 21:00 – Serenity 23:00 - Star Trek Into Darkness 01:10 - This is the End 03:00 - The Saint 05:00 - Ruby Sparks 06:40 – Chimpanzee 07:55 - CLOSE Mediaset Italia 06:35 - Caro maestro 07:20 - Casa Vianello 07:50 - Casa Vianello 08:20 Non e la Rai 09:45 - Nonno Felice 10:10 - Dietro le quinte di 10:20 - I Cesaroni IV 11:01 - La sai l’ultima?

11:15 - Centovetrine 11:40 - Uomini e

donne 12:45 - Avanti un altro 13:35 Vivere III 14:00 - I Cesaroni IV 14:40 - Casa Vianello 15:10 - Casa Vianello 15:40 – Carabinieri 16:30 - Fornelli d’Italia 17:10 - Forum 18:35 Centovetrine 19:00 - TG5 19:35 - I Cesaroni IV 20:15 - Caro maestro 20:35 - Le tre rose di Eva 21:00 - La sai l’ultima? 21:10 - Uomini e donne 22:15 - Colorado 23:10 - Torte d’Autore 23:35 - Sarabanda BBC Entertainment 06:00 - Show Me Show Me 06:25 – Gigglebiz 06:40 - Green Balloon Club 07:05 - Little Human Planet 07:10 Show Me Show Me 07:35 – Gigglebi z 07:50 - Green Balloon Club 08:15 - The Weakest Link 09:00 - As Time Goes By 09:30 - The Old Guys 10:00 – EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 Hustle 11:50 - Call the Midwife 12:40 - As Time Goes By 13:10 - The Old Guys 13:40 - Apes in Danger 14:10 EastEnders 14:40 - Doctors 15:10 Hustle 16:00 - Call the Midwife 16:55 - As Time Goes By 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Last Man Standing 20:00 - Dead Boss 20:30 - Big School 21:00 - Last Tango in Halifax 21:55 Afterlife 22:40 - Afterlife 23:30 -

Waking the Dead TCM 06:00 -

April in Paris 07:40 - Viva Las Vegas 09:10 - Key Largo 10:55 – Cimarron 13:25 - Double Trouble 15:00 - High Society 16:50 - Girl Happy 18:30 - North by Northwest 21:00 - Get Carter 22:55 - To Have and Have Not MGM Channel 06:25 - The Battle of Britain 08:35 The Passage 10:20 - The Bridge at Remagen 12:15 - Cotton Comes to Harlem 13:50 Invasion of the Body Snatchers 15:45 - MGM’s Big Screen 16:00 - Real Men 17:25 - Killer Klowns From Outer Space 18:50 Out Cold 20:20 - Salt and Pepper 22:00 Fish Don’t Blink 23:30 - The Couch

Trip

Diva Universal 06:00 - Ironside 06:55 - Wolff’s Turf 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:35 Great Women 09:50 - Ironside 10:45 Quincy, M.E. 11:40 - Agatha Christie’s

Poirot 13:25 - Great Women 13:40 - ER 14:30 - JAG 15:25 - Quincy, M.E. 16:25 - Agatha Christie’s Poirot 18:13 Great Women 18:25 - JAG 19:20 Quincy, M.E. 20:20 - Alfred Hitchcock Presents 20:50 - Great Women 21:00 Miss Fisher’s Murder Mysteries 22:05 Miss Fisher’s Murder Mysteries 23:10 Agatha Christie’s Poirot Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 Auction Kings: Bomb Squad Suit; WWI Binoculars 06:50 - Auction Hunters: Auction Hunter Shuffle 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: New Zealand South Island 08:10 - Dual Survival: Frozen Plains 09:05 - Gold Rush: Road From Hell 09:55 - Mega Builders: The Big Rig 10:50 - How Do They Do It?: Mega Hotels; Lasers; Desert Golf 11:15 - How Do They Do It?: Solid Rock; Orange Juice; Bending Glass 11:40 Wheeler Dealers: Renault Alpine A310 12:35 - Fast N’ Loud: Troll’s Choice Rolls-Royce 13:30 - The Car Chasers: Auction Fever 14:25 - Moonshiners: Rise ’n Shine! 15:20 - Moonshiners: Moonshine Goldmine 16:15 Moonshiners: Moonshiner Vs. Hogzilla 17:10 - The Liquidator: Good Buys and Goodbyes 17:40 - Storage Hunters: Abracadabra 18:05 - Auction Hunters: Half Pipe Dreams 18:35 - Baggage Battles: North Carolina 19:00 - How It’s Made 19:30 - How Do They Do It?: Rescue Services; Rotating Boat; Parachutists 20:00 - World’s Biggest Ship: Colossal Cargo 21:00 - Gold Divers: One Bad Deal 22:00 - Outback Truckers 23:00 - Swamp Loggers:

07>00 09>00 10>00 11>30 13>00 14>00 15>00 15>05 16>30 16>45 17>45 18>00 18>05 19>10 19>30 20>150 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

Sport fuq il-Cable

Redemption Day

Discovery World 06:00 - Treasure Quest 06:50 - The Petrol Age 07:45 - Out of Egypt 08:35 - Bizarre Foods 09:30 - Doomsday: World War 1 10:20 - I’m Alive 11:10 Extreme Engineering 12:05 - Treasure Quest 12:55 - The Petrol Age 13:50 The Storms of War 14:15 - The Storms of War 14:45 - Out of Egypt 15:40 Doomsday: World War 1 16:35 - I’m Alive 17:25 - Extreme Engineering 18:20 - Don’t Drive Here 19:10 Treasure Quest 20:05 - The Petrol Age 21:00 - Don’t Drive Here 21:55 - Zero Hour 22:50 - Most Evil 23:45 - The

Petrol Age

Fox Sports Europe 07:00 - Bass Fishing 08:00 - Bass Fishing 09:00 - Bass Fishing 10:00 - Major League Baseball 12:30 MLB Whiparound 13:30 - NASCAR Race Hub 14:30 - Major League Baseball 17:00 - MLB Whiparound 18:00 - NASCAR Race Hub 19:00 -

World Championship Ping Pong 20:00 - World Championship Ping Pong 21:00 - World Championship Ping Pong 22:00 - MLB Whiparound 23:00 - NASCAR Race Hub

F’Ba[ar Wie[ed

NET News Chit Chat Chill (r) Telebejg[ Simpati/i Telebejg[ NET NEWS Simpati/i Telebejg[ F’Ba[ar Wie[ed Telebejg[ NET News Chill Super 5 Net News Chill Iswed fuq l-Abjad NET News Nis;a Maltija Dejjem Tieg[ek Becky NET News

– NET Television, 16>45

Il-problemi bejn John u Mary donnhom qed jikbru. Mary qed tag[mel mossi suspettu]i, skont John, filwaqt li qed tkun kwieta wisq u tevita [afna diskors minn mieg[u. :oma, wara t-trawma tal-a[bar li [uha :anni miet, [aditha [a]in i]da malajr g[addielha meta saret taf li [alla man-nofs miljun dollaru Awstraljan u numru ta’ proprjetajiet b[ala wirt g[all-eredi tieg[u, u li b’kumbinazzjoni ma hemm [add [lief hi.

I]da din l-a[bar li ;eg[litha tkun trid tmur l-Awstralja, imqar bil-mixi, u li se tiret dawk il-flejjes, hi vera? U jekk vera, x’se tag[mel bil-wirt?

GO sports 1 07:00 - Ligue 1 - Round 4 - Metz v Olympique Lyonnais 09:00 Premier League Sunday Review Week 3 10:00 - Serie A - Round 1 - Roma v Fiorentina 12:00 Aviva Premiership 2013#2014 - Semi Final - Saracens v Harlequins 14:00 - Ligue 1 - Round 4 – Highlights 15:00 - Heineken Cup 2013#2014 - Semi Final - Toulon v Munster 17:00 - Serie A - Round 1 - Torino v Inter 19:00 - Trans World Sport #1427 20:00 Premier League World #3 20:30 Barclays Premier League - Week 3 Everton v Chelsea 22:30 Vincennes Horseracing 01:00 PGA European Tour - Italian Open Day 3 05:00 - Barclays Premier League - Week 3 - Queens Park

Rangers v Sunderland

GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - PGA European Tour - Italian Open - Day 3 14:00 - Ligue 1 -

Round 4 - Paris Saint-Germain v AS Saint-Etienne 16:00 - Premier League Sunday Review - Week 3 17:00 Aviva Premiership 2013#2014 - Semi Final - Saracens v Harlequins 19:00 - Barclays Premier League - Week 3 - Burnley v Manchester Utd 21:00 - Serie A Round 1 - Milan v Lazio 23:00 Premier League World #3 23:30 Ligue 1 - Round 4 - Olympique de Marseille v OGC Nice 01:30 FIFA Futbol Mundial #485 02:00 - Barclays Premier League - Week 3 - Manchester City v Stoke City 04:00 - Serie A - Round 1 - Atalanta v Hellas Verona 06:00 - Trans World Sport #1427 GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 12:00 - PGA European Tour - Italian Open - Day 3 16:00 - Ligue 1 Round 4 - Paris Saint-Germain v AS Saint-Etienne 18:00 - Premier League Sunday Review - Week 3 19:00 Aviva Premiership 2013#2014 - Semi Final - Saracens v Harlequins 21:00 - Barclays Premier League - Week 3 - Burnley v Manchester Utd 23:00 - Serie A Round 1 - Milan v Lazio 01:00 Premier League World #3 01:30 Ligue 1 - Round 4 - Olympique de Marseille v OGC Nice 03:30 FIFA Futbol Mundial #485 04:00 - Barclays Premier League - Week 3 - Manchester City v Stoke City 06:00 - Serie A - Round 1 - Atalanta v Hellas Verona 08:00 - Trans World Sport #1427

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

TISLIBA

24

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

8

9

10

11

12

13

14

IT-TEMP Ftit jew wisq imsa[[ab bil-possibilita’ ta’ xi [alba xita i]olata filg[odu li jsir ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi mill-Punent Majjistru BA{AR ;eneralment qawwi IMBATT Baxx mill-Punent Majjistru TEMPERATURA L-og[la 29˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a: xejn Xita mill-1 ta’ Settembru xejn IX-XEMX titla’ fis-06.34 u tin]el fis-19.29

Il-[amest ijiem li ;ejjin

15

16

L-ERBG{A L-og[la 29˚C L-inqas 23˚C

IL-{AMIS L-og[la 30˚C L-inqas 22˚C

IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 22˚C

IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 23˚C

IL-{ADD L-og[la 30˚C L-inqas 23˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

8

8

8

8

Temperaturi fi bliet barranin 17

18

Mimdudin> Weqfin> 5. F’bosta ;enerazzjonijiet issib re/ipjent li 1. Mi;bud wa[da sew (6) fih isir il-qali (5) 2. Snin s[a[ kitba ta’ ;rajjiet kif se[[ew 6. Aaron Karl g[andu xafra g[amla ta’ wara xulxin matul is-snin (6) mus! (5) 3. Uriet snienha! (6) 7. Saram jew ta[wida minn xatba mkissra (5) 4. Qassar il-kmiem jew [wejje; o[ra (6) 10. Twellidhom il-qabla (5) 8. Konna naqb]uh meta konna tfal (5) 11. Rabbiet il-;wiena[, ng[idu a[na (5) 9. Kreatura tal-ba[ar (5) 12. Qtajt il-kurrent elettriku (5) 12. Ma tg[idx il-verità (6) 14. Tarf iebes ta’ rixa (5) 13. Ma t[allix mag[luq (6) 16. Sakkart tajjeb bi spaga? (5) 14. Daqqa t’id bil-pala ta’ idi? (6) 17. Skarta milli j[allas it-taxxa (5) 15. Parti minn [las bil-quddiem (6) 18. Farrak, imma/ina minn na[at maqlubin?

(5) Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Tor/a; 6. Xewka; 7. Iprem; 10. Bera[; 11. Saffa; 12. Qabel; 14. Palat; 16. Blajt; 17. Lulju; 18. Arblu.

Weqfin> 1. Stramb; 2. Pa[pa[; 3. Axxess; 4. Xalata; 8. Xraba; 9. Sfoll; 12. Qabblu; 13. Lellux; 14. Paj]an; 15. Tavlun.

Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.

Soluzzjoni Sudoku

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: {al Luqa 27˚C ftit imsa[[ab, Al;eri 31˚C xemxi, Amsterdam 20˚C imsa[[ab, Ateni 30˚C xemxi, Li]bona 30˚C xemxi, Berlin 16˚ imsa[[ab, Brussell 19˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 33˚C xemxi, Dublin 16˚C imsa[[ab, Kopen[agen 19˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 17˚C ftit imsa[[ab, Milan 26˚C xemxi, Istanbul 26˚C imsa[[ab, Londra 17˚C xita [afifa, Madrid 34˚C xemxi, Moska 16˚C imsa[[ab, Pari;i 21˚C imsa[[ab, Bar/ellona 27˚C ftit imsa[[ab, Ruma 23˚C imsa[[ab, Tel Aviv 31˚C ftit imsa[[ab, Tripli (mhux mag[ruf), Tune] 31˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 14˚C xita, Zurich 16˚C ftit imsa[[ab, Munich 14˚C imsa[[ab, St. Petersburg 13˚C imsa[[ab, Stokkolma 20˚C ftit imsa[[ab.

Tag[rif Id-Djarju tal-President ta’ Malta g[al-lum l-Erbg[a, 3 ta’ Settembru 2014 07.30: Il-President tiltaqa’ mal-Membri tal-BNI La Vallette fil-Palazz ta’ San Anton 09.30: Il-President tiltaqa’ mal-Membri tal-Fondazzjoni RISE, Prison Fellowship u lMembri tal-Fondazzjoni midDlam g[ad-Dawl fil-Palazz ta’

San Anton 11.00: Il-President tippresiedi Konferenza Stampa b’konnessjoni mar-Rockestra 2014 filPalazz ta’ San Anton 15.00: Il-President tiltaqa’ ma’ Richard Chadwick minn Princess Trust International u Lorianne Thomas mill-HSBC Bank UK g[al ]jara ta’ korte]ija fil-Palazz ta’ San Anton 16.30: Il-President tiltaqa’ ma’ Reuben Andre DeGabriele, Direttur ta/-?entru }g[a]ag[ ta’ {al Balzan fil-Palazz ta’ San Anton 17.30: Il-President tiltaqa’ mad-Diretturi tal-Iskejjel talIngli] f’Malta fil-Palazz ta’ San Anton Il-festa tal-Madonna tal-{niena fil-Qrendi Fl-okka]joni tal-festa talMadonna tal-{niena fil-Qrendi li se ti;i //elebrata nhar il-{add 14 ta’ Settembru, is-So/jetà

Filarmonika Lourdes Qrendi se torganizza fiera fil-Pjazza tasSantwarju tal-Madonna tal{niena, il-Qrendi, nhar il-{add 14 ta’ Settembru mill-5 p.m. ’l quddiem. Ikun hemm kull xorta ta’ log[ob, fajjenza, fniek, ikel, xorb, attrazzjonijiet g[at-tfal u [afna aktar. Din l-attività miftu[a g[all-familja kollha.

Appo;; lill-programm ta’ lek/ers dwar l-istorja Maltija Il-Fondazzjoni Alfred Mizzi qed tappo;;ja l-programm ta’ lek/ers li s-So/jetà Maltija talIstorja (Malta Historical Society) se tag[mel fix-xhur bejn l2014 u l-2015. Dawn bla [las u miftu[in g[all-pubbliku.

Derek Vella f’isem ilFondazzjoni ppre]enta l-isponsorship lill-President tas-So/jetà Maltija tal-Istorja, l-Im[allef Giovanni Bonello.

Il-pre]entazzjoni saret fis-sala ewlenija tal-Mu]ew Marittimu fil-Birgu e]att qabel ma beda llek/er ta’ Caroline Tonna dwar ‘Painters and Photographers’.

Derek Vella tkellem dwar lestenzjoni tal-appo;; talFondazzjoni g[all-attivitajiet tas-So/jetà li mhux biss huma ta’ mertu akkademiku kbir imma jipprovdu tag[rif lil dawk il[afna li jattendu.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

25

VOLONTARJAT

Impjegati ta’ GO b’volontarjat fl-Isptar Monte Carmeli Im[e;;a bl-entu]ja]mu tattim ta’ GO Cares, l-impjegati ta’ GO ng[aqdu flimkien biex jag[mlu xog[ol volontarju flIsptar Monte Carmeli.

L-istaff ta’ GO ddedikaw [in u sforz personali biex flimkien jg[inu fir-rinnovazzjoni talkmamar tal-living, dining, u talvi]itaturi tar-Rehabilitation Ward tal-ir;iel. Apparti dan g[enu wkoll biex jitnaddfu l;onna ta’ madwar il-parke;; tal-vi]itaturi u r-round-about tal-entratura.

Josephine Grima, Senior Manager HR Operations ma’ GO qalet, “Wara li l-impjegati tag[na attendew g[add ta’ sessjonijiet interattivi ta’ tag[rif dwar is-sa[[a mentali mmexxija minn psikologu ewlieni minn Monte Carmeli, il-kumitat ta’ GO Cares [a l-inizjattiva li jikkoordina, flimkien malUffi/jali tar-Relazzjoni Pubbli/i ta’ Monte Carmeli, Mary Rose Meli, xog[ol ta’ volontarjat flisptar.

“Nemmnu fl-importanza li nkabbru l-g[arfien dwar isservizz ta’ appo;; f’Monte Carmeli u fl-importanza li nikkontribwixxu biex no[olqu ambjent po]ittiv biex niffa/ilitaw ir-riabilitazzjoni ta’ dawk li je[tie;u dawn isservizzi.”

Minbarra li wettqu xog[ol ta’ tisbi[ fil-;onna u tibjid fil-[in personali tag[hom, l-impjegati kkontribwew ukoll €1,000 permezz tal-fond tal-impjegati GO

It-tim ta’ GO Cares flimkien ma’ Clifton Grima, il-Kap E]ekuttiv ta’ Monte Carmeli (s-sitt wie[ed mix-xellug) u l-infermiera matul i]-]jara tag[hom fir-Rehabilitation Ward tal-ir;iel

Minbarra li wettqu xog[ol ta’ tisbi[ fil-;onna u tibjid fil-[in personali tag[hom, l-impjegati kkontribwew ukoll €1,000 permezz tal-fond tal-impjegati GO Cares Cares. Il-flus li n;abru kienu irduppjati minn GO u ntu]aw biex jipprovdu l-materjal me[tie; g[at-tiswija, kif ukoll g[all-imwejjed u si;;ijiet fiddining room tar-Rehabilitation

Ward tal-ir;iel. Is-sett l-antik tat-televi]joni li kien jinsab fiddining room kien mibdul g[al wie[ed flat screen ta’ 47”, flimkien ma’ abbonament ta’ GO Sports biex jitjieb il-livell

ta’ kumdità ;enerali ta’ dawk li qed joqog[du fi/-/entru ta’ riabilitazzjoni.

Clifton Grima, i/-Chief Operations Officer tal-Isptar Monte Carmeli, irringrazzja lil GO talli [adu l-inizjattiva li jqajmu kuxjenza fost l-impjegati tag[hom dwar l-importanza li jie[du [sieb is-sa[[a mentali tag[hom kemm id-dar kif ukoll ix-xog[ol g[all-;id tag[hom stess.

Clifton Grima fa[[ar lill-impjegati ta’ GO g[all-involviment tag[hom f’din l-attività u rringrazzjahom talli ddedikaw il-[in personali tag[hom biex

It-tim ta’ GO Cares waqt li qed iwettaq xog[ol ta’ manutenzjoni li jinkludi xog[ol ta’ tisbi[ fil-;onna u tibjid fl-Isptar Monte Carmeli

iwettqu xog[ol ta’ titjib tal-ambjent tal-pazjenti li b[alissa qed jir/ievu t-trattament fl-Isptar Monte Carmeli. Hu wera wkoll ix-xewqa li kumpaniji o[ra jsegwu l-e]empju ta’ GO. “Il-pro;ett kien milqug[ sew mill-impjegati li taw [inhom u flushom biex jipprovdu livell ta’ g[ajxien a[jar kif jixraq lill-pazjenti. L-isforzi tag[na g[enu wkoll biex jitjieb l-ambjent taxxog[ol g[at-tobba, infermiera u staff tal-isptar li qed iwettqu xog[ol imprezzabbli g[asservizz tal-komunità,” ikkonkluda Clifton Grima.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

{ad-Dingli

KLASSIFIKATI }EW: tomniet art bil-veduta sabi[a a//essibbli mit-triq. G[al aktar informazzjoni /emplu 99992152.

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-

permess Class B. ?emplu 77200983.

Limiti tar-Rabat

}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.

L-Imta[leb

}EW: tomniet art b’veduta sabi[a, a//essibbli mit-triq.

G[al aktar informazzjoni /emplu 99992152.

Paola

MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000.

Paola

TERRAN b’]ew; kmamar tas-sodda komplut b’kollox, tista’ tabita fih. ?emplu 99992152.

AVVI}I

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{

Cooker

U warmer industrijali 3 phase f’kundizzjoni perfetta. ?emplu 99992152.

JIN{TIE:U

Ur;enti

PART-TIME f’canteen fl-area tal-bypass ta’ Birkirkara b’[inijiet flessibbli l-;urnata kollha, mit-Tnejn sas-Sibt. Persuni li di;à ja[dmu, li g[andhom it-trasport tag[hom u li g[andhom il-kors tal-food handling A jew B ikunu ppreferuti. Ibg[at l-informazzjoni tieg[ek b’sms lil Simon fuq 99442591.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

27

SPORT EIGHT BALL

Roberta Cutajar u Gary Carr b’]ew; reb[iet Il-Malta Eight Ball Federation (MEBF) bdiet bl-ewwel ]ew;

ranking turnaments minn sitta li jinkludu wkoll il-kwalifikazzjoni biex jintag[]el it-tim li se jirrappre]enta lil Malta kemm fit-tim tal-kbar kif ukoll dawk tal-U23 fil-Black Ball Championships f’Perth flIskozja bejn il-25 ta’ Ottubru u l-1 ta’ Novembru. Roberta Cutajar u Gary Carr kienu luni/i ]ew; plejers li reb[u l-kategorija tag[hom fl-ewwel ]ew; turnament.

Fl-ewwel ranking turnament il-finali g[al dawk il-fuq minn 40 sena kienet bejn Conrad Catania ta’ Downtown u l-eks kollega tieg[u mal-istess klabb Jesmond Schembri. Catania kien f’forma mill-aqwa u [are; rebbie[ 8-5.

Roberta Cutajar kompliet fejn [alliet fil-kategorija tan-nisa meta ssuperat lil Lorna Micallef 6-1 li g[al mument qasir kienet g[amlet l-iskor 1-1.

Il-final tal-U18 kienet probabbilment l-aktar wa[da sorpen-

denti f’dan l-ewwel turnament meta Leon Azzopardi ltaqa’ kontra Joseph Fiteni. L-eroj tassena l-o[ra ta’ 147 Snooker Hall C qam g[all-okka]joni u reba[ 8-7 biex dan kien l-ewwel su//ess f’ranking turnament g[al Fiteni.

Intant fil-kategorija U23 Gary Carr iltaqa’ kontra Shawn Deguara f’finali kwieta u wkoll kompla fejn [alla s-sena l-o[ra meta reba[ 10-5.

L-a[[ar log[ba kienet dik laktar mistennija bejn Clint Azzopardi u Maverick Zammit.

Il-konfront tant mistenni ntemm b’reb[a g[al Zammit 10-7.

Azzopardi patta bil-kbir g[al din it-telfa fit-tieni Ranking Turnament fil-kategorija talir;iel meta din id-darba g[eleb lil Jesmond Schembri 10-2 f’log[ba li matulha dejjem kellu kontroll assolut.

Gary Carr kompla fejn [alla fl-ewwel turnament fil-kategorija ta[t it-23 sena u g[eleb lil

Nhar is-Sibt tfajjel Malti ta’ 10 snin bl-isem ta’ Luca Gatt (xellug) kien wie[ed mill-maskots ta’ Manchester City fil-log[ba fl-Etihad Stadium kontra Stoke City. Huwa [are; fil-ground akkumpanjat mill-captain ta/-Champions Ingli]i Vincent Kompany. Gatt jifforma parti mill-akkademja ta’ Qormi FC. Sfortunatament City ;arrbu l-ewwel telfa fil-Kampjonat 1-0 kontra Stoke.

SPARAR

Vella jirba[ il-George Bugeja Memorial Alvin Vella kien ir-rebie[ overall tal-George Bugeja Memorial Grand Prix li saret fir-ranges tal-isparar ta’ {alQormi fi tmiem il-;img[a.

Il-kompetizzjoni kienet fuq 125 plattina Trap bl-a[jar sitta jg[addu g[as-semifinali u

mbag[ad g[all-midalji fuq ]ew; rounds ta’ 15-il plattina lwie[ed.

Vella spi//a quddiem Brian Galea u Jason J. Aquilina waqt li mir-raba’ sas-sitt post spi//aw Dr. James Galea, Mario Zammit u George Mifsud.

Il-finalisti kollha tat-tieni ranking turnament

Darren Schembri bl-iskor ta’ 10-4.

Leon Azzopardi wkoll patta g[at-telfa fl-ewwel turnament meta reba[ 8-4 il-final tal-U18

kontra Anthony Zammit waqt li Roberta Cutajar kompliet tiddomina s-sezzjoni tan-nisa b’reb[a 6-3 fuq Naomi Cauchi.

Fil-kategorija g[al dawk il-

fuq minn 40 sena re;g[u ltaqg[u Jesmond Schembri u Conrad Catania li t-tnejn offrew l-a[jar tag[hom bi Schembri jirba[ 8-5.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

28

SPORT

FUTBOL F’G{AWDEX KO I DIV.

Nadur Youngsters jirb[u l-ewwel unur Nadur Y...................................2 Oratory Y................................1 Nadur Y: M. Grima, S.

Attard, J. Buttigieg, F. Camilleri (C. Debono), P. Camilleri, L. R. Dos Santos, J. Grima (L. Tabone), C. Hili, B. Meilak, C. Mercieca, M. Stojanovic.

Oratory Y: F. Vella, K. Borg, K. Farrugia, D. Stojanovic, C. Cardona, J. Attard, L. Blanco De Castro, S. Attard, J. Attard (A. Debrincat), M. Camilleri, J. Tabone (K. Grima).

Referee: Malcolm Spiteri Nadur Youngsters minkejja li kienu ming[ajr l-attakkanti Claudio Antunes u Joseph Vella rnexxielhom jaqilbu r-ri]ultat fit-tieni taqsima u minn telfa spi//aw rebbie[a ta’ dan lewwel unur sta;jonali. Fil-fatt kien bid-determinazzjoni tag[hom li fi spazju ta’ tliet minuti kisbu dan is-su//ess u b’hekk komplew i]idu malunuri li g[andhom.

Oratory bdew tajjeb fejn wara li [adu l-vanta;;, kienu anke sfortunati li laqtu l-lasti u mbag[ad fit-tieni fa]i, meta Nadur kienu qed jippressaw, kellhom ibiddlu lil Johann Attard li we;;a’ u hawn it-tim iddg[ajjef u g[al bosta plejers ]g[a]ag[ tag[hom din lokka]joni tal-finali kienet pjuttost kbira g[alihom.

Kienet finali repetizzjoni talBOV GFA Cup tal-ista;un lie[or meta Nadur kienu wkoll reb[u 3-0. Protagonisti f’din ilfinali kienu l-a[wa Darco u Milos Stojanovic li skurjaw fuq kull na[a.

Oratory [ar;u aggressivi u fet[u l-iskor fit-18-il minuta meta frikik ta’ Blanco De Castro ma kienx mi]mum minn Mark Grima u approfitta DARCO STOJANOVIC li xe[et f’lasti vojta. Imbag[ad Oratory kienu sfortunati fit-28 minuta meta Shaun Attard hekk kif ra lil Grima [iere; fuqu xe[et g[al ;ewwa i]da l-ballun spi//a ma’ sieq il-lasta g[al barra.

Fit-tieni taqsima Nadur [ar;u jfittxu d-draw b’Oratory jilqg[u lill-avversarji fuq wara u dan kien riskju] g[alihom. Fil-fatt fis-26 minuta l-Youngsters kisbu d-draw meta minn kross ta’ Meilak, CHARLES MERCIECA b’xutt minn tarf il-kaxxa g[eleb lil Vella. Oratory n[asdu u wara tliet minuti sabu ru[hom anke minn ta[t bi frikik mit-tul ta’ MILOS STOJANOVIC. Fi tmiem il-finali Alvin Grech u Joe Bajada, President u

Nadur Youngsters rebbie[a tan-Knock-Out tal-Ewwel Divi]joni

Segretarju :enerali rispettivament tal-GFA, ippre]entaw ittazza u l-medalji lil Charles Hili captain ta’ Nadur Youngsters fost il-fer[ tal-partitarji.

FIS-SEMIFINALI :owl ta’ Mercieca Ker/em A................................0 Nadur Y..................................1 Referee: Stefan Pace

Il-holders Ker/em Ajax kienu eliminati minn Nadur Youngsters fis-semifinali f’partita interessanti fejn ir-ri]ultat baqa’ in/ert sal-a[[ar.

Fil-fatt kien gowl tad-difensur Charles Mercieca li bih Nadur g[addew g[all-finali.

Prattikament kienu Ker/em li kienu l-iktar perikolu]i u sfortunatament anke sabu l-lasta opposta li waqqfithom. Il-wirja ta]-]ew; na[at ikkonfermat li huma t-tnejn jistg[u wkoll ikunu fost il-protagonisti f’dan l-istagun.

Oratory jissorprendu Xewkija T. …..........................0 Oratory Y. ….........................2.

Referee: Sandro Spiteri

Oratory Youths b’doppjetta ta’ Shaun Attard issorprendew lil Xewkija Tigers u g[addew g[all-finali. Kienet reb[a meritata fejn il-Youths b’difi]a soda mmexxija minn Darco Stojanovic u Blanco De Castro g[arfu jimblukkaw l-attakki Xewkin, mentri fin-nofs Shaun Attard wettaq wirja mill-iktar po]ittiva fejn apparti d-doppjetta tieg[u, kien kontinwament ta’ theddida g[all-avversarji u spi//a l-a[jar plejer fil-pitch.

KO II DIV SEMIFINALI

Fa/li g[a]-}ebbu;in }ebbug R.................................5 Qala Saints..............................0 }ebbu; R: B. Saliba,A.

Tramboo, A. Camilleri, A. Zammit (S. Galea), C. Cassar, F. Cassar, M. Formosa, M. Zerafa, O. Calleja (M. Cordina), C. Vella, J.P. Saliba.

Qala S: F. Buttigieg, J. Rapa, C. Caruana, M. Buttigieg, A. Vella (I. Grech), D. Cutajar (J. Galea), F. Mumford, J. Attard, D. Portelli, S. Muscat, M. Scerri.

Referee: Ray Tabone }ebbug Rovers bdew l-ista;un fuq nota po]ittiva meta b’tim im[allat b’]g[a]ag[ u o[rajn b’iktar esperjenza mir-ra[al tag[hom issorprendew lil Qala Saints b’[ames gowls ming[ajr risposta biex saru l-ewwel finalisti. Huma kienu ferm attenti flattakki tag[hom, kif ukoll kienu sodi fid-difi]a mmexxija minn Alex Tramboo u Baskal Saliba bejn il-lasti b’dan tal-a[[ar iwettaq interventi de/i]ivi. Qala min-na[a tag[hom li g[alihom iddebutta Josef Galea (eksXag[ra) kellhom partita pjuttost konfu]i fejn sfaw sorpri]i millgrinta u d-determinazzjoni talavversarji i]da f’/erti /ansijiet li [olqu kienu wkoll im/a[[da g[al iktar minn darba millgowlkiper oppost. }ebbu; bdew tajjeb tant li wara sitt minuti fet[u l-iskor bi frikik dirett ta’ ALEX TRAMBOO li re;a’ rritorna fit-tim.

Fid-29 minuta kien Saliba li salva r-ri]ultat g[a]-}ebbu;in meta mblokka x-xutt mill-vi/in

ta’ Christov Caruana. Fit-38 minuta }ebbu; irduppjaw meta minn frikik ta’ Tramboo, daqqa ta’ ras tas-sostitut Sylvan Galea kienet mi]muma parzjalment minn Buttigieg u MICHAEL ZERAFA xe[et f’lasti vojta.

Erba’ minuti fit-tieni taqsima wasal it-tielet gowl meta Antoine Camilleri g[adda mixxellug u mill-kross fil-baxx, Zerafa ni]]el lejn SYLVAN GALEA li b’xutt fil-baxx g[eleb lil Buttigieg.

Qala ppruvaw i]da }ebbu; g[arfu jikkontollaw tajjeb u fid29 minuta g[amluhom erbg[a meta ANTOINE CAMILLERI g[eleb lil Buttigieg b’xutt filbaxx wara azzjoni personali. Fit32 minuta /ans tajjeb g[al Qala li minn korner Christov Caruana laqat il-lasta u mill-istess azzjoni Joseph Attard b’xutt minn barra l-kaxxa laqat il-mimduda. Fis-37 minuta SYLVAN GALEA wara su;;eriment ta’ Camilleri, g[adda bejn zewg difensuri, u bit-takkuna tefa’ f’lasti vojta.

Reb[a g[all-holders Xag[ra Utd.............................1 G[ajnsielem FC......................3 Xag[ra Utd: D. Galea, S. Sultana (S. Farrugia), J. Bartolo, E. Galea, J. Xerri (M. Grima), S. Harland (J. Portelli), J. Buhagiar, A. Farrugia, A. Bezzina, D. Bartolo, J. Scerri.

G[ajnsielem FC: R. Sammut, R. Grima, M. Portelli, D. Debattista, L. Buttigieg, A. Xuereb (D. Azzopardi), J.

Portelli, D. Hili, K. Hili (S.Azzopardi), J. Attard, C. Tabone.

Referee: Joe Agius G[ajnsielem f’din l-ewwel [ar;a sta;jonali kienu mmexxija mill-kow/ Victor Caruana u kellhom jiddebutta lil Jason Portelli (eks-Xewkija). Huma ssuperaw lil Xag[ra United u baqg[u bi/-/ans li jiddefendu dan l-unur.

Bdew a[jar mill-avversarji fejn [adu vantall kmieni minn penalty u komplew jamministraw biex da[lu jistrie[u b’vanta;; doppju.

Wara l-intervall Xag[ra wettqu reazzjoni u da[lu sew filpartita, i]da gowl ie[or lejn ittmiem ne[[ielhom kull tama.

Fis-7 minuta G[ajnsielem kellhom penalty wara hands ta’ Joseph Bartolo fuq kross ta’ Charlon Tabone u mill-11-il metru METTHEW PORTELLI po;;a lil Blacks minn fuq.

Fl-24 minuta G[ajnsielem irduppjaw meta minn CHARLON TABONE b’xutt fil-baxx.

G[at-tieni taqsima G[ajnsielem bdew b’konklu]joni ta’ Kenny Hili salvata minn Galea.

Fuq in-na[a l-ohra fil-[ames minuti Xag[ra naqqsu l-iskor meta minn kross ta’ Harland, DANIEL BARTOLO tefa’ firrokna. Fl-40 minuta G[ajnsielem a//ertaw mill-kwalifikazzjoni meta CHARLON TABONE b’daqqa ta’ ras xe[et fix-xibka.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

29

SPORT FUTBOL LOKALI

Gomez jiftiehem ma’ Rabat u jiffirma ma’ Mqabba Mqabba FC akkwistaw liddifensur Bra]iljan ta’ 26 sena Rafael Gomez li fl-a[[ar jiem kien qrib [afna li jiffirma ma’ Rabat Ajax u sa[ansitra kellu lkuntratt lest.

F’kummenti online, il-kaxxier ta’ Rabat Ajax Etienne Cachia qal li l-{add filg[odu kien hemm kollox konklu] u lplejer sa[ansitra mar biex jiffirma l-kuntratt ma’ Rabat.

Madankollu Cachia kompla li l-plejer “;ab sku]a bi klawsola fil-kuntratt” u talab sieg[a /ans.

Skont Cachia, matul dan il-

[in il-plejer “mar g[and Mqabba FC, urihom il-kuntratt li taw Rabat Ajax u offrewlu kuntratt a[jar.”

Mqabba akkwistaw ukoll ]ew; midfielders ;odda li huma l-eks plejer ta’ Pieta` Hotspurs u G[arg[ur FC Karl Cutajar li g[andu 18-il sena u Brandon Grech, mag[ruf b[ala ‘Il-Frida’, li kien ma’ Valletta.

Sadattant it-tim tal-Ewwel Divi]joni ikkonferma g[al sta;un ie[or lid-difensur ta’ 32 sena Josef Tonna, il-midfielder Ryan Schembri, l-attakkant

Alistair Camilleri u d-difensur Andre Cassar u Clayton Micallef.

Dan minbarra li rritornaw la[wa Kris u Claudio Calleja filwaqt li ]-]ag[]ug[ Imqabbi Josef Attard, re;a’ beda jin]el g[at-ta[ri; malklabb.

Borg ma’ St. George’s Intant id-difensur ta’ 21 sena Mark Borg ing[aqad mal-klabb ta’ St. George’s FC fl-Ewwel Divi]joni b’mod permanenti.

Borg hu prodott ta’ Floriana FC.

L-akkwist il-;did ta’ Floriana, Amadou Samb, tas-Senegal, it-Tnejn [a sehem fl-ewwel sessjoni ta’ ta[ri; mal-klabb il-;did tieg[u. Fir-ritratt ta’ Mark Frendo, l-eks plejer ta’ Chievo u Hellas Verona jidher ma’ akkwist ;did ie[or ta’ Floriana fl-a[[ar suq tat-trasferimenti< Emerson Marcelina.

Rivoluzzjoni minn Valletta Futsal

Il-plejers tat-tim nazzjonali jinsabu motivati li jaqtg[u figura tajba fl-ewwel impenji uffi/jali g[al dan l-ista;un (ritratt> Domenic Aquilina)

It-tim nazzjonali fis-Slovakkja Kmieni dalg[odu t-tim nazzjonali Malti mmexxi mitTaljan Pietrio Ghedin u l-assitent tieg[u Ray ‘}a]u’ Farrugia mar Ostrava fis-Slovakkja fejn g[ada fis-6.20 p.m. se jkun qed jilg[ab partita ta’ [biberija kontra s-Slovakkja bi preparazzjoni g[all-ewwel partita ta’ kwalifikazzjoni mill-Euro 2016 kontra l-Kroazja l-;img[a d-die[la.

It-tim Malti se jkun qed jag[mel l-ewwel u l-unika sessjoni tieg[u ta’ ta[ri; qabel il-partita llejla u e]att wara llog[ba g[ada filg[axija stess jitlaq lejn Senec.

Ghedin hu konxju li dawn se

jkunu ]ew; partiti ferm diffi/li g[at-tim Malti partikolarment f’mument meta l-iskwadra qed tinbena mill-;did fejn qed jintrodu/i g[add ta’ plejerss ;odda ma’ dawk stabbiliti.

M’hemmx dubju li Ghedin se jkun qed ju]a’ din il-partita biex jimplimenta l-formazzjoni tattika li be[siebu jadotta waqt ilpartiti ta’ kwalifikazzjoni, xi [a;a li issa ilu g[al dawn l-a[[ar ;img[at jipprepara g[aliha.

Malta tilg[ab kontra l-Kroazja fit-8.45 p.m. nhar it-Tlieta 9 ta’ Settembru.

L-20 plejer finali li [a mieg[u Ghedin g[all-partiti fis-

Slovakkja u l-Kroazja huma dawn: Gowlkipers: J. Haber (B’Kara), A. Hogg (Kalloni) Difensuri: A. Agius, C. Failla (Hibs), S. Bezzina (Balzan), S. Borg, R. Camilleri, J. Caruana (Valletta), Z. Muscat (B’Kara) Midfielders: A. Cohen, B. Kristensen (Hibs); R. Scicluna, P. Fenech, E. Herrera (B’Kara); R. Fenech (Valletta); R. Muscat (Danaujvaros); S. Pisani (Floriana); A. Schembri (FSV Frankfurt).

Attakkanti: M. Mifsud (Sliema), JP Farrugia (Spartak Trnava)

Rivoluzzjoni fit-tim ta’ Valletta FC Futsal li akkwista numru kbr ta’ plejers li permezz tag[hom issa[[et l-iskwadra li l-ista;un li g[adda reb[et lEwwel Divi]joni tal-FMA. Il-klabb [a numru sostanzjali ta’ plejers ming[and San :wann fosthom it-trio ta’ wingers Daniel Mifsud ta’ 22 sena, Shawn Vella ta’ 25 sena u Alan Borg ta’ 29 sena. Dan minbarra l-gowlkiper ta’ 36 sena Matthew Mifsud u l-pivot ta’ 24 sena Denis di Maio.

Akkwisti o[ra huma dawk tad-difensur ta’ 26 sena Bryan Deguara u l-winger-difensur Dexter O’Brien li g[andu 27 sena, it-tnejn ming[and Pembroke, kif ukoll tad-difen-

sur-winger ta’ 25 sena Clint Farrugia.

Ming[and Hibernians, Valletta akkwistaw lil Xavier Saliba ta’ 29 sena, u Cedric Sciberras ta’ 33 sena flimkien ma’ ]ew; plejers tan-nazzjonal, il-wingers Kurt Bartolo u Melvin Borg ta’ 27 u 25 sena rispettivament.

Fl-a[[ar ;img[at maliskwadra kien qed jittrenja wkoll id-difensur Renato Conceicao li madankollu g[andu problemi bl-istatus tieg[u.

It-tim se jkun immexxi minn Clayton Felice assistit minn Marlon Cassar u l-mira hi li Valletta jispi//aw mal-ewwel erbg[a fl-og[la divi]joni.

L-U17 ta’ Balzan b’esperjenza fi Sqallija L-Under 17s ta’ Balzan FC waslu lura f’pajji]na wara esperjenza mill-aqwa f’kamp ta’ ta[ri; li sar f’Licata, fi Sqallija.

I]-]g[a]ag[ Maltin kellhom log[ob ta’ [biberija kontra Gattopardo, Santa Sofia kif ukoll kontra t-tim ewlieni ta’

Licata Calcio fejn anke kisbu ri]ultat presti;ju] ta’ 2-2.

Il-kontin;ent ta’ Balzan FC kien iffurmat minn 19-il plejer immexxija mill-kow/ Ryan Newell, il-kow/ tal-gowlkipers Frances Grech u d-Direttur Tekniku l-;did tal-klabb Ludvic Bartolo.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta‘ Settembru, 2014

30

SPORT

Fabio Quagliarella flok Pablo Daniel Osvaldo mal-Italja

Cutajar jing[aqad ma’ Hereford Utd Il-plejer internazzjonali Malti ta’ ta[t il-21 sena, Louis Cutajar, iffirma ma’ Hereford United FC, klabb li jilg[ab fis-Southern League Premier Division talIngilterra.

Fl-a[[ar ;img[at Cutajar seta’ jiffirma wkoll ma’ Burton

Albion fejn kien g[al prova, lag?ab f’partiti ta’ [biberija u skurja wkoll kontra Sheffield United.

Matul l-ista;un li g[adda Cutajar, li jg[ix fl-Ingilterra, kien jilg[ab g[al Norwich United.

Il-kow/ nazzjonali tal-Italja Antonio Conte kellu jne[[i lil Pablo Daniel Osvaldo milliskwadra nazzjonali g[all-partiti kontra l-Olanda u n-Norve;ja u floku sejja[ lil Fabio Quagliarella.

Osvaldo tne[[a min[abba injury fil-hamstring u Conte g[a]el li jsejja[ lil Quagliarella ta’ Torino li lag[ab 25 darba mal-Italja g[alkemm ilu ma jidher fit-tim nazzjonali g[al erba’ snin.

Din kienet it-tieni bidla f’jumejn g[al Conte wara dik tad-difensur ta’ Juventus Angelo Ogbonna li ssejja[ minflok Gabriel Paletta ta’ Parma li we;;a’ daharu.

Intant Conte se jkun ming[ajr id-difensur Giorgio Chiellini kontra l-Olanda min[abba w;ieg[ fil-pexxul imma jista’ jilg[ab kontra n-Norve;ja.

L-Italja se tilg[ab kontra lOlanda f’Bari qabel tifta[ limpenji fil-Euro 2016 kontra

WATERPOLO

n-Norve;ja nhar it-Tlieta.

L-Olanda kellhom jibdlu ]ew; plejers mill-iskwadra wara li Ron Vlaar u Jordy Clasie rtiraw min[abba injury.

Minflokhom il-kow/ Guus Hiddink sejja[ lid-difensur ta’ Celtic, Virgil van Dijk u ddifensur ta’ Paris Saint Germain Gregory van der Wiel.

Wara l-log[ba fl-Italja, lOlanda tilg[ab fir-Repubblika ?eka fid-9 tax-xahar fl-ewwel log[ba mill-Euro 2016.

Schweinsteiger captain

Bastian Schweinsteiger in[atar b[ala l-captain il-;did tal-:ermanja minflok Philipp Lahm li rtira wara r-reb[ tatTazza tad-Dinja. Schweinsteiger li g[andu 30 sena li lag[ab 108 partiti mal-:ermanja.

G[all-partita ta’ [biberija tallum kontra l-Ar;entina, ripetizzjoni tal-finali fil-Bra]il, il-captain se jkun il-gowlkiper Manuel Neuer.

G[al din il-partita u dik millEuro 2016 kontra l-Iskozja l{add, Loew sejja[ lil Sebastian Rudy ta’ Hoffenheim min[abba dubji dwar il-kundizzjoni fi]ika ta’ Jerome Boateng u Sami Khedira waqt li Mesut Ozil u Mats Hummels t[allew barra b’injury.

Hodgson jitlef lil Colback Il-midfielder ta’ 24 sena ta’

Newcastle United Jack Colback tilef i/-/ans li jiddebutta malIngilterra llum f’partita ta’ [biberija kontra n-Norve;ja wara li ma rkuprax minn injury.

Il-plejer we;;a’ kontra Crystal Palace fi tmiem il;img[a imma qed jittama li jit[arre; il-{amis wara li Hodgson [abbar li Calum Chambers, Danny Rose u Fabian Delph se jkunu qed jiddebuttaw mill-bidu llum.

L-Ingli]i jift[u l-impenji filEuro 2016 kontra l-I]vizzera nhar it-Tnejn.

TRASFERIMENTI

Sliema ja//ertaw mit-tieni post Cleverley misluf San :iljan Allcare 8 playoff minn possiblita ta tlieta lil Aston Villa Sliema Frank Salt 16 meta g[elbu li/ Champions tal Stewart Said

.................. .................

(2-2),(2-4),(4-6),(0-4) Sliema a//ertaw mit-tieni post meta f’partita milg[uba qud-

diem ftit partitarji g[elbu lil San :iljan Allcare 16-8.

Komplessivament kienet wirja tajba g[al Sliema li sfruttaw linde/i]jonijiet ta’ San :iljan.

G[all-:iljani]i din kienet la[[ar partita tag[hom f’kampjonat li fih iddi]appuntaw meta kien mistenni li jisfidaw g[arreb[ tal-unur b[all-ista;un li g[adda. I]da batew fil-konfronti diretti u nqatg[u mit-ti;rija kmieni wisq.

Dino Zammit wie;eb darbtejn g[all-gowls ta’ Antonio Petkovic u l-ewwel sessjoni ntemmet fi draw ta’ 2-2.

Is-Slimi]i marru ]ew; gowls vanta;; fit-tieni sessjoni, liema vanta;; kabbruh g[al erba’ gowls, b’Petkovic jibrilla b’poker u jiskorja f’mumenti meta San :iljan dehru li rkupraw.

Sliema g[alqu definittivament il-partita fl-a[[ar sessjoni bi tripletta ta’ Gabarretta u gowl ta’ Borg biex issa jippruvaw jispi//aw l-ista;un fuq nota po]ittiva fl-a[[ar partita kontra Neptunes nhar is-Sibt.

San :iljan: D. Camilleri, Da. Zammit, A. Galea (1), B.

Kif jinsabu

Championship Pool L R D T F K Pt Neptunes Sliema San :ljan

13 11 13 7 14 6

2 0 187 128 35 3 3 129 121 24 0 8 173 159 18

Relegation Pool L R D T F K Pt Sirens Valletta Exiles

14 7 2 14 3 1 14 1 4

5 159 156 23 9 141 164 10 9 117 169 7

Kif Spi//aw I Div L R D T F K Pt Marsascala Marsaxlokk Otters Ta’Xbiex

12 12 12 12

7 3 2 143 117 24 7 2 3 124 114 23 4 2 6 119 137 14 2 1 9 117 135 7

Plumpton, K. Dowling (1), M. Zammit (1), A. Radovic, A. Bianchi, Ke. Galea, Z. Kovacic (1), P. Fava, D. Zammit (4), F. Sciberras Sliema: R. Coleiro, J. Gabarretta (4), N. Lubrano, T. Sullivan, M. Meli (1), J. Soler, J. Borg, C. Cluett (1), J. Brownrigg (1), N. Bugelli, I. Basara (1), A. Petkovic (7), K. Schembri Referees: Alex DeRaffaele, Filippo Gomez Relegation Decider Exiles Ferretti.......................19 Marsascala MOR€..............14 (5-2),(4-2),(4-3),(6-7) Exiles Ferretti reb[u l-ewwel

` ’

-

-

Ewwel Divi]joni Marsascala MOR€ 19-14 u g[amlu pass importanti li jikkonfermaw posthom fil-Premier.

Il-partita kienet kwieta b’Exiles jie[du vanta;; kmieni u baqg[u jamministrawh sattmiem.

Fit-tieni sessjoni Exiles kellhom vanta;; komdu ta’ [ames gowls u g[alqu l-partita fit-tielet sessjoni b’Marsascala jonqsu milli jag[mlu reazzjoni denja.

Bil-partita de/i]a, l-a[[ar sessjoni kienet miftu[a tant li ;ew skorjati 13-il gowl b’Marsascala jirb[u s-sessjoni i]da ma kienx bi]]ejjed biex Exiles reb[u 19-14.

Exiles: I. Bugeja, J. Rizzo Naudi (1), S. Vassallo, D. Pace Lupi (4), G. Katonas (2), D. Borg, J. Spiteri Staines (4), K. Griscti (2), L. Sekulic, P. Borg (5), B. Lanzon, S. Galea Pace, K. Lanzon (1) Marsascala: D. Spiteri, J.C. Cutajar (4), S. Mora (2), C. Bonello, E. Meli (2), L. Grixti, M. Pace, J. Cremona, S. Micallef, C. Mifsud (2), D. Cassar, G. Marnitz (4), J. Cremona Referees: Massimo Angileri, Mario Bianchi

Manchester United la[qu ftehim biex taw b’self sa tmiem lista;un lil Tom Cleverley lil Aston Villa.

Il-Premier League a//etta dan it-trasferiment wara li nnegozjati kienu fi stadju avanzat meta g[alaq is-suq.

Cleverley g[andu klawsola li jista’ jirritorna f’Old Trafford f’Jannar jekk Villa ma jixtruhx.

Barra dan Danny Welbeck ing[aqad mar-rivali Arsenal g[al £16 miljuni waqt li Alvaro

Negredo telaq lil Manchester City u mar b’self sa tmiem lista;un ma’ Valencia fi Spanja.

Everton ikkonfermaw lakkwist b’self tal-Bel;jan ta’ 18-il sena David Henen ming[and Olympiakos u Niko Kranjcar se jer;a’ jkun misluf lil QPR wara li re;a’ ffirma mal-klabb minn Londra ming[and Dynamo Kiev.

L-internazzjonali Irlandi] Kevin Doyle kien misluf lil Crystal Palace ming[and Wolves.

TENNIS - US OPEN

Djokovic u Serena fil-KF Is-seed nru 1 Novak Djokovic g[adda g[at-22 darba konsekuttiva g[all-kwarti tal-finali ta’ Grand Slam b’reb[a fuq il-:ermani] Philipp Kohlschreiber fil-US Open.

In-numru 1 fid-dinja reba[ 61, 7-5, 6-4 u issa jiltaqa’ kontra l-Britanniku Andy Murray li ssupera lill-Fran/i] Jo-Wilfried Tsonga. Is-seed nru 3 Stanislas Wawrinka g[eleb lil-Ispanjol Tommy Robredo f’erba’ sets u issa jilg[ab kontra l-:appuni]

Kei Nishikori li elimina lis-seed nru 5 Milos Raonic.

Fost in-nisa /-Champion renjanti Serena Williams fil-kwarti tal-finali se tilg[ab kontra Flavia Pennetta. Wara li g[elbet lil Kaia Kanepi tal-Estonja f’35 minuta u baqg[et bi/-/ans li ssir l-unika mara li tirba[ tliet darbiet konsekuttivi l-US Open sa mill-era tal-Open mill-1968. Pennetta, seed nru 11 eliminat f’]ew; sets lill-Awstraljana Casey Dellacqua.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

31

SPORT FUTBOL LOKALI

Andrei Agius jiffirma sentejn ma’ Hibernians Hibernians la[qu ftehim mad-difensur internazzjonali Malti Andrei Agius li se jkun qed jirritorna jilg[ab f’Malta wara li ffirma kuntratt ta’ sentejn mat-tim ta’ Ra[al :did.

Jeffrey Farrugia, Team Manager ta’ Hibernians, iddeskriva lil Andrei Agius b[ala “plejer tajjeb [afna u interessanti.” Hu qal li apparti Hibernians kien hemm bosta klabbs o[ra nteressati fih.

Agius li x-xahar li g[adda g[alaq 28 sena beda l-karriera ma’ Santa Lucia qabel ing[aqad ma’ Sliema Wanderers fl-2003 ta’ 16-il sena fejn iddebutta fil-log[ba kontra Floriana.

Madankolu l-esperjenza tieg[u ma’ Sliema kienet qasira hekk kif ta’ 17-il sena ng[aqad ma’ FK Zemun tas-Serbja fejn

dam biss sitt xhur qabel mar lItalja mal-klabb Sqalli ta’ Sporting Mascalucia fil-kampjonat Eccellenza.

Fl-2005 Agius ing[aqad malklabb ta’ Messina, dakinhar fis-Serie A, u wara sta;un b[ala riserva kien misluf lillklabb tas-Cerie C FC Martina Franca u fl-ista;un 2007-08 mar ma’ klabb ie[or f’Messina, FC Igea Virtus meqjusa b[ala t-tieni tim ta’ Messina.

Kien f’Marzu tal-2004 li ffirma kuntratt ta’ erba’ snin ma’ Messina imma min[abba problemi finanzjarji l-klabb tasSerie B kien dikjarat fallut u Agius kien liberat mill-kuntratt fejn re;a’ sie[eb lil Igea Virtus.

Fl-2009-10 rritorna fis-Serie C ma’ SS Cassino b[ala koproprjeta ta’ Salernitana u f’Jannar tal-2010 kien misluf

lil AS Melfi biex fl-2011 irritorna fil-Premier Malti ma’ Birkirkara FC. Madankollu f’Awwissu tal-istess sena ffirma ma’ US Latina Calcio li kienu promossi mil-Lega Pro u mbag[ad ing[aqad ma’ Sassari Torres fejn dam biss ftit xhur qabel g[a]el li jing[aqad ma’ L’Aprilia.

B[alissa Agius jinsab maliskwadra nazzjonali ta[t ittmexxija ta’ Pietro Ghedin u Ray Farrugia li kmieni dalg[odu [alliet Malta lejn Ostrava fis-Slovakkja fejn g[ada fis-6.20 p.m. se tkun qed tilg[ab partita ta’ [biberija kontra t-tim nazzjonali Slovakk.

Agius mistenni li jiddebutta ma’ Hibernians kontra /Champions Valletta fl-a[[ar log[ba mir-raba’ ;urnata talKampjonat BOV Premier fl-14 tax-xahar.

Andrei Agius jiffirma uffi/jalment ma’ Hibernians

Marsaxlokk FC jag[tu r-‘release’ lil Templeman

Imminenti li Aidan Jake Friggieri jissie[eb ma’ Lazio

Marsaxlokk FC taw ir-release lill-midfielder tag[hom Trevor Templeman (fir-ritratt) wara laqg[a li kellhom mal-E]ekuttiv tal-MFA il-;img[a l-o[ra.

Templeman kien talab lillMFA biex ikun jista’ jifta[ pro/eduri legali fil-Qorti ta’ Malta kontra l-klabb tieg[u wara li Marsaxlokk kienu qed jitolbu somma sostanzjali g[at-trasferiment tieg[u skont il-parametri.

Jirri]ulta i]da li l-E]ekuttiv talMFA wara li ddiskuta t-talba talplejer, iltaqa’ mal-kumitat ta’ Marsaxlokk fejn ;ibed l-attenzjoni li peress li l-klabb talab li fit-Tielet Divi]joni jaqleb g[allistatus ta’ Amateur, ir-regolamenti ma jippermettux li klabb amateur ikollu mieg[u plejer re;istrat b[ala non-amateur.

G[alhekk Marsaxlokk biex

Hu “imminenti” li fis-sig[at li ;ejjin l-midfielder internazzjonali Malti ta’ ta[t is-17-il sena u ta’ Sliema Wanderers Aidan Friggieri jiffirma ma’ Lazio, klabb tas-Serie A flItalja.

Dan ikkonfermah il-President ta’ Sliema Wanderers Keith Perry waqt Replay Ikompli fuq Radio 101.

Perry qal li l-interess ta’ Lazio hu wie[ed kbir [afna u g[alhekk anke /-/ans li jing[aqad ma’ dan il-klabb hu kbir. Aidan mhux marbut biddeadline tas-suq tat-trasferimenti g[alhekk g[adu fi/-/ans li jiffirma.

Dan il-;urnal hu nfurmat li Aidan kien mg[arraf minn Lazio li jixtiequ li jissie[eb maliskwadra tag[hom sal-{amis jekk dan it-trasferiment ikun konklu] kif mistenni.

Fil-;img[at li g[addew Friggieri kien bi prova mat-tim ta]-]g[ar ta’ Lazio u fl-a[[ar xhur kien hemm interess minn diversi klabbs barranin, fosthom klabbs o[ra fl-Italja.

ikunu konformi mar-regolamenti g[a]lu li jag[tu r-release lil Templeman li f’Novembru jag[laq 33 sena.

Templeman li beda l-karriera min-Nursery ta’ Sliema Wanderers lag[ab ukoll mas-settur ta]-]g[a]ag[ ta’ Peterborough Utd, kien misluf lil Birkirkara waqt li fil-Premier lag[ab ukoll ma’ Sliema bejn l1998-2000, Naxxar Lions bejn l2000 u l-2001 u mill-2002 kien fuq il-kotba ta’ Marsaxlokk.

Li kieku Templeman kellu jie[u l-ka] il-Qorti ma kinitx esklu]a l-possibbiltà li din tidde/iedi li plejers li jkunu ming[ajr kuntratt ikollhom iddritt li jing[ataw ir-release u dan kien jo[loq problemi kbar lil [afna klabbs lokali.

– Keith Perry (Sliema W) Intant il-klabb Slimi] qed jipprova jikkonkludi trasferiment ie[or ta’ plejer li jinsab bla kuntratt. Dan hu Ni;erjan li kunjomu hu Guy u li mhux marbut bid-deadline tas-suq tat-trasferimenti.

Matthew Mamo

}ew; ]g[a]ag[ g[al Sliema Fl-a[[ar mumenti trasferimenti,

tas-suq tatSliema Wanderers irre;istraw ]ew; tal-

}ebbu; jitilqu lil Beattie Il-kow/ ta’ }ebbu; Rangers Jesmond Zammit [abbar li lIrlandi] Craig Beattie [alla lill-

Aidan Jake Friggieri

enti ]g[a]ag[ mill-Italja.

Filippo Talato hu attakkant ta’ 22 sena li fil-passat lag[ab g[al Monza, Padova u Castigliano.

Huwa kapa/i jilg[ab ukoll b[ala winger u ffirma kuntratt ta’ sena.

Bocar Djumo hu attakkant Portugi] ta’ 20 sena li kien misluf lil Sliema Wanderers ming[and Inter fl-Italja. Filpassat Djumo kien imsemmi ma’ klabbs kbar fosthom Barcelona, Manchester Utd u Manchester City.

klabb min[abba li g[adu mhux fl-a[jar kundizzjoni. }ebbu; ma setg[ux jistennew lil Beattie u g[alhekk kien hemm qbil bejn i]-]ew; partijiet.

Id-de/i]joni ttie[det ukoll wara li Beattie kellu offerta mill-Iskozja waqt li }ebbu; la[qu fteim mas-Serb Bojan Mamic li kien lag[ab f’Malta ma’ Mqabba bejn l-ista;un 2011-12 fejn skorja 15-il gowl.

Ricardo Costa lura f’pajji]na Il-midfielder Bra]iljan

Ricardo Mion Varella Costa nforma lil Pieta’ Hotspurs li lkwistjoni familjari li kellu f’pajji]u issa qalbet g[all-a[jar u se irritorna.

Costa, li n]amm minn Pieta’ Hotspurs wara l-ista;un li g[adda, [alla pajji]na fl-a[[ar ;img[at wara li ng[ata permess mill-klabb.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 3 ta’ Settembru, 2014

32

LOKALI

Ninsabu fil-bidu ta’ Settembru u b[alissa jinsab fl-aqwa tieg[u l-ista;un tal-g[asir tal-g[eneb g[all-inbid. Il-[addiema ta’ Cortis Vineyards, li jinsabu bejn {a]-}ebbu; u r-Rabat, b[alissa g[addejjin bil-qtug[ tal-g[eneb li mbag[ad jg[addi g[and diversi produtturi lokali biex isir l-inbid Malti. Dan it-tifel ukoll ried jag[ti daqqa t’id.

(Ritratt> Joseph Galea)

Is-So/ju tal-MUSEUM jing[ata l-libertà provi]orja Is-so/ju tal-MUSEUM, ta’ 46 sena, li nhar il-{amis li g[adda tressaq il-Qorti mixli li kkorrompa tifel ta’ 10 snin fil-ba[ar ta[t Splash and Fun, ing[ata llibertà provi]orja fuq depo]itu ta’ 500 ewro u garanzija personali ta’ 2,500 ewro.

F’digriet mog[ti millMa;istrat Audrey Demicoli, Anthony Callus, mis-Si;;iewi, kien ordnat mill-Qorti li jiffirma darba fil-;img[a fl-G[assa talPulizija ta’ {al Qormi u li ma jersaqx lejn postijiet frekwentati minn tfal li jattendu l-MUSEUM. Kienet id-difi]a stess li nhar it-Tnejn li g[adda talbet lillQorti biex din tkun wa[da millkundizzjonijiet u dan wara li lakku]at issospenda lilu nnifsu minn kull attività marbuta masSo/jetà tad-Duttrina.

Fl-ewwel kumpilazzjoni, li fiha nhar it-Tnejn xehed l-alle-

gat vittma, l-Avukat tad-Difi]a Arthur Azzopardi, akkumpanjat mill-Avukat Kathleen Grima, g[amel talba o[ra g[al-libertà provi]orja.

L-ewwel talba kienet saret nhar il-{amis li g[adda meta lakku]at, li huwa Te]orier tasSo/jetà tal-MUSEUM u Assistent Kap ta’ Skola, kien tressaq il-Qorti mixli li nhar il{add 24 ta’ Awwissu li g[adda, b’g[emil ]ieni, ikkorrompa persuna ta[t l-età meta suppost kien xog[lu li jie[u [siebu u jedukah.

Il-Ma;istrat Giovanni Griscti kien /a[ad it-talba min[abba lfatt li kien g[ad irid jixhed lallegat vittma. L-akku]at ;ie mixli wkoll li f’Ba[ar i/-?ag[aq ikkommetta reat vjolenti g[allpudur fuq l-istess minuri u ;ab ru[u b’mod li tah fastidju u li offenda l-morali b’g[emil li sar f’post pubbliku, jew espost g[all-pubbliku.

Il-kumpilazzjoni quddiem ilMa;istrat Audrey Demicoli saret bil-mag[luq fejn it-tifel xehed permezz tal-video conferencing. Xehed ukoll l-Ispettur Josric Mifsud li qed imexxi lProsekuzzjoni. Hu mifhum li g[ad hemm diversi persuni o[ra li se jixhdu f’din il-kumpilazzjoni li mistennija tkompli fit-8 ta’ Ottubru li ;ej.

L-allegat reat li dwaru lakku]at qed ji/[ad l-akku]i kollha mi;jubin kontrih, se[[ waqt attività organizzata misso/jetà tal-MUSEUM li pre]enti g[aliha kien hemm diversi tfal.

Wara li tressaq il-Qorti, Anthony Callus irri]enja kemm mis-So/jetà kif ukoll mill-iskola li jmexxi.

Sadanittant, l-MUT fi stqarrija qalet li kitbet lill-Prim Ministru g[ax tinsab im[assba dwar ilmod kif kazi ta’ allegat abbu] fuq it-tfal qed ikunu trattati mill-

Pulizija, specjalment fejn ikunu nvoluti l-edukaturi. Il-Union tal-G[alliema talbet ukoll lillPrim Ministru biex issir investigazzjoni dwar il-metodolo;iji w]ati f’ka]i b[al dawn u biex isiru l-bidliet ne/essarji filli;ijiet sabiex il-partijiet kollha kon/ernati jkunu protetti millabbu] ta’ sistema li tidher li hi mimlija difetti. L-MUT qalet ukoll li mhix qed teskludi li jin[ar;u diversi direttivi fis-sena skolastika li jmiss jekk is-sitwazzjoni tibqa’ kif inhi.

Aktar tard fi stqarrija intqal li fil-Ministeru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol saret laqg[a li fiha [adu sehem uffi/jali tal-Malta Union of Teachers, l-A;ent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit, il-Ministru g[allEdukazzjoni Evarist Bartolo u uffi/jali tal-Ministeru fejn iddiskutew it-t[assib li je]isti fost il-persuni li ja[dmu fil-

qasam tal-edukazzjoni u fost ittfal dwar x’g[andu jsir f’ka]i ta’ persuni li ji;u akku]ati b’abbu]i fuq it-tfal. Kien hemm qbil li g[andu jkun hemm protezzjoni s[i[a tat-tfal u fl-istess waqt [arsien tad-drittijiet tal-persuni kollha involuti fil-mod kif ji;i trattat il-ka]. Intla[aq qbil li filjiem li ;ejjin jiltaqg[u flimkien l-MUT mal-Ministri g[allEdukazzjoni, g[all-Intern u g[all-:ustizzja biex jaraw x’g[andu jsir biex ikunu indirizzati dawn il-kwistjonijiet delikati.

media•link COMMUNICATIONS