In-Nazzjon 5 ta' Settembru 2014

Nru 13,840

Il-:img[a, 5 ta‘ Settembru, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Tabib barrani jammetti li wettaq ]ball kbir {are; /ertifikati ming[ajr ma e]amina pazjenta Tabib barrani li jipprattika flIsptar Mater Dei ammetta quddiem il-Ma;istrat Claire Stafrace Zammit li wettaq “]ball kbir” meta [are; /ertifikati medi/i g[al mara Irlandi]a ming[ajr lanqas biss e]aminaha.

It-tabib, Ravindra Algarwal, [are; /ertifikat li jkopri xahar s[ih fejn allegatament il-mara kisret il-kundizzjonijiet mog[tija mill-Qorti meta Alice Mary Regan falliet g[al diversi drabi milli tiffirma fl-g[assa talPulizija u anke kienet assenti g[al xi seduti tal-Qorti.

L-akku]a tg[id li Regan, kisret il-kundizzjonijiet billi naqset li tiffirma fl-G[assa talPulizija tal-Mosta, bil-mara tg[id li hija ssofri minn a//essjonijiet b’mod regolari.

Hija kienet tressqet il-Qorti akku]ata li tat daqqa ta’ ponn uffi/jal tal-Pulizija wara li kienet ;iet arrestata, u dan wara li lPulizija l-ewwel kienu arrestaw [abib tag[ha. Il-ka] imur lura f’Awwissu tas-sena l-o[ra. ikompli f’pa;na 5

Id-disperazzjoni tal-immigranti f’Malta

Filmati fuq l-internet Immigranti irregolari f’{al Safi jtellg[u online filmat mi;bud fi/-?entru ta’ Detenzjoni, li jispi//a rappurtat fuq l-ANSA, l-A;enzija Taljana tal-A[barijiet.

Ara pa;na 2

Jiddiskutu r-Russja u t-theddida tal-IS

Is-Summit tan-NATO

Cecilia Malmstrom, il-Kummissarju Ewropew responsabbli g[all-Affarijiet Interni, ilbiera[ filg[axija g[amlet ]jara ta’ korte]ija lill-Kap tal-Oppo]izzjoni u tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil fid-Dar ?entrali fi tmiem ;urnata ta’ impenji u ta[ditiet mal-Gvern Malti, fejn it-tema /entrali kienet il-problema tal-immigrazzjoni irregolari fil-Mediterran. Fir-ritratt, me[ud fl-uffi//ju ta’ Simon Busuttil, tidher qed tara d-dikjarazzjoni ori;inali tal-Indipendenza miktuba mill-eks Prim Ministru :or; Borg Olivier. Storja f’pa;na 5. (Ritratt > Brian Grech)

Ir-Russja u l-impenn kontra t-theddida tal-grupp militanti Stat I]lamiku (IS) qed jispikkaw b[ala s-su;;etti ewlenin fuq la;enda tas-Summit tan-NATO, organizzat fuq jumejn u li jag[laq illum, f’Wales. Is-summit storiku li laqqa’ fost l-o[rajn lil Obama ma’ Cameron, qed isir fi ]mien meta l-ambjent tas-sigurta’ g[addej minn bidliet drammati/i. Intant, il-pressjoni fuq Moska ]diedet, fost il-kummenti tas-Segretarju :enerali tan-NATO, Anders Fogh Rasmussen, li kien /ar fi kliemu meta qal “li r-Russja qed tattakka lill-Ukrajna”. Madankollu la[[ar indikazzjonijiet kienu li mil-lum stess jista’ jintla[aq ftehim g[al waqfien mill-;lied fl-artijiet Ukreni tal-Lvant.

Ara pa;na 13

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

2

LOKALI

35

Immigranti irregolari f’{al Safi jtellg[u filmat ta/-?entru ta’ Detenzjoni fuq l-internet Ji;i rappurtat mill-ANSA, l-A;enzija Taljana tal-A[barijiet Filmat li juri xeni mi/-?entru ta’ Detenzjoni f’{al Safi ttella’ fuq l-internet minn immigranti rregolari li jinsabu f’dan il-post, u ftit tal-[in wara ;ie rappurtat fis-sit elettroniku tal-A;enzija Taljana tal-A[barijiet, l-ANSA. Dan il-filmat juri mara tesprimi frustrazzjoni ma’ wie[ed mill-uffi/jali ta/-?entru dwar listat li qed jg[ixu fih l-immigranti.

Is-sit ANSA, f’artiklu bit-titlu “Id-disperazzjoni tal-immigranti f’Malta” jg[id ukoll li immigranti Palestinjani u Sirjani li jinsabu fl-istess /ella ;ew trattati [a]in f’dan i/-/entru ta’ detenzjoni f’Malta.

Dan il-filmat jidher li ttella’ fuq l-internet nhar it-Tlieta filg[axija, u minn informazzjoni li g[andu l-;urnal In-Nazzjon, lg[ada l-awtoritajiet g[amlu tfittxija fi/-?entru ta’ Detenzjoni fejn ;ew konfiskati t-telefons /ellulari kollha tal-immigranti rregolari.

Dan il-;urnal bag[at mistoqsijiet lill-Kap tas-Servizzi ta’ Detenzjoni, u talab konferma li saret it-tfittxija, ir-ra;uni g[aliex saret u anke staqsejna hux veru li ;ew konfiskati l-mobiles tal-immigranti rregorali.

Madankollu, dawn il-mistoqsijiet baqg[u ma ;ewx imwie;ba.

Is-sies tal-ekonomija l-;dida> liberalizzazzjoni, g[a]la u protezzjoni tal-g[a]liet tag[na Kisba importanti flekonomija kienet l-g[a]la u llibertà f’kull qasam u l-moviment minn Stat li f’/erti snin kien impona kontrolli qawwijin, g[al Stat li jilliberalizza, jag[ti l-g[a]la u j[ares lg[a]liet tal-konsumaturi u talinvestituri.

Wara l-Indipendenza, it-triq li ntg[a]let kienet wa[da ta’ ftu[ ekonomiku. Wara l1987, tne[[ew il-kontrolli fuq il-kummer/ li kienu saru fissnin ta’ qabel, spi//aw illi/enzji tal-importazzjoni, intemmu l-kontrolli fuq limportazzjoni ta’ [afna prodotti minn barra, spi//at limportazzjoni diretta millGvern bi skemi b[all-bulkbuying, tne[[ew il-limiti fuq kemm stajt tinvesti u fejn, spi//aw il-kontrolli fuq kemm stajt tie[u flus barra meta

ssiefer, u tne[[ew il-kontrolli u l-limitazzjonijiet indiretti o[rajn fuq l-edukazzjoni u tta[ri; u allura fuq l-oqsma ta’ xog[ol li setg[u jag[]lu l[addiema.

Il-liberalizzazzjoni f’kull qasam kabbret ferm l-g[a]la ta’ prodotti u servizzi fis-suq, ]iedet bil-qawwi d-ditti li jipprovduhom u l-investiment f’dawn id-ditti, kattret ixxog[ol u l-[addiema li ja[dmu fl-oqsma liberalizzati, ]iedet sostanzjalment il-konsum f’Malta bi prezzijiet kompetittivi kif ukoll kabbret ilmezzi kif wie[ed ifaddal u jinvesti.

It-tne[[ija tal-kontrolli xorta saret pass pass u b’g[aqal u b’hekk ma ng[atawx xokkijiet lill-ekonomija, anzi lekonomija Maltija kibret sew u bdiet tiffoka fuq oqsma fejn

g[andha vanta;;, tesporta, tbig[ lill-barranin u allura taqla’ l-flus g[ax tikkompeti, b’risq l-investituri u l[addiema Maltin.

Waqt li ]diedet il-libertà u lg[a]la, twaqqfu istituzzjonijiet biex i[arsu l-interessi talkonsumaturi u biex ti]died ilkompetizzjoni permezz talAwtorità Maltija g[allKompetizzjoni u g[allAffarijiet tal-Konsumatur.

Twaqqfu wkoll istituzzjonijiet biex ji]died il-[arsien talinvestituri permezz talAwtorità Maltija g[asServizzi Finanzjarji.

B’hekk, il-liberalizzazzjoni [olqot il-;id u x-xog[ol u wessg[et l-g[a]liet ta’ kul[add waqt li l-Istat beda jiffoka aktar fuq il-[arsien tad-drittijiet tal-konsumaturi u tal-investituri Maltin.

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

3

LOKALI

Il-PM g[andu jsejja[ laqg[a tal-Kumitat ta’ Monitora;; tal-iskema ta/-/ittadinanza Fid-dawl ta’ diversi rapporti li dehru kemm fil-media lokali kif ukoll dik internazzjonali fla[[ar jiem, il-Prim Ministru Joseph Muscat g[andu jsejja[ lewwel laqg[a tal-Kumitat ta’ Monitora;; dwar l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza mill-aktar fis possibli.

Dan qalu l-Partit Nazzjonalista fi stqarrija li fiha

fakkar kif, minkejja li kien twaqqaf is-sena li g[addiet, dan il-Kumitat g[adu ma ltaqax, kif anke ;ie ]velat mill-;urnal The Times of Malta fil-jiem li g[addew. Dan hu Kumitat li twaqqaf biss g[all-isem, g[aliex fil-verità mhuwiex jiffunzjona, qal il-PN. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni u talPartit Nazzjonalista Simon

Busuttil ikkummenta li f’;ie[ ittrasparenza li tant sa[aq fuqha tul il-kampanja elettorali ssena li g[addiet, Joseph Muscat g[andu jag[ti rendikont dettaljat tal-applikazzjonijiet kollha li da[lu s’issa minn din l-iskema.

“Gvern serju j]omm malweg[da li jkun g[amel,” enfasizza Simon Busuttil.

Indipendenza ta’ nazzjon u tal-bniedem fl-i]vilupp tieg[u L-indipendenza li kisbet Malta 50 sena ilu mhijiex biss indipendenza ta’ nazzjon i]da fuq kollox tfisser indipendenza tal-bniedem u l-kapa/ità li dan kiseb biex ji]viluppa l-[iliet tieg[u u jtejjeb il-kwalità tal-[ajja.

Dan sostnieh il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busutitl meta tkellem waqt riceviment filKa]in tal-PN tal-Fgura g[allattivisti tal-Partit tat-tieni u t-tielet distrett elettorali.

G[al dan ir-riceviment atten-

dew ukoll eks deputati li fil-passat, bejn l-1964 u l-2014, taw kontribut politiku lill-pajji] permezz tal-PN. Il-Kap tal-PN irrikonoxxa din il-[idma f’isem il-PN billi ppre]enta tifkira lill-eks PM Lawrence Gonzi u lill-eks Deputati Frans Agius, Josie Muscat u Joe Psaila Savona.

G[ar-ri/eviment attendew ukoll id-deputati Karm Mifsud Bonnici u Stephen Spiteri u l-Assistent Segretarju :enerali tal-PN Jean

Pierre Debono.

Il-Kap tal-PN qal li jrid ikun rikonoxxut li ming[ajr il-[idma tal-eks deputati, il-pajji] ma kienx ikun f’po]izzjoni li jwettaq irriformi li wettaq wara l-elezzjoni tal-1987.

Simon Busuttil qal li l-PN mhux biss ;ab l-indipendenza g[all-pajji] i]da ;ab l-indipendenza tal-individwu. G[alhekk bl-indipendenza, il-PN ta /-/avetta lill-poplu Malti biex ikabbar il-[iliet tieg[u.

L-ag[ar e]empju ta’ politika korrotta Meta ddikjara valur baxx biex jevita t-taxxa, Joseph Muscat qed jag[ti l-ag[ar e]empju lill-poplu Malti> dak li tista’ tevadi t-taxxa

L-a[bar li l-Partit Laburista bieg[ l-Australia Hall b’farka tal-valur tag[ha biex i[allas inqas taxxa, tkompli turi kemm il-Gvern Laburista huwa korrott.

Dan qalu fi stqarrija l-Partit Nazzjonalista b’reazzjoni g[al din l-a[bar li ;iet ]velata lbiera[ mill-;urnal The Times of Malta. A[bar, li fi kliem ilPartit Nazzjonalista, turi kemm l-iskandlu tal-Australia Hall qieg[ed dejjem jikber u jikxef il-maskra ta’ Joseph Muscat.

Meta ddikjara valur baxx biex jevita t-taxxa, Joseph Muscat qed jag[ti l-ag[ar e]empju lill-poplu Malti: dak li tista’ tevadi t-taxxa. G[ax jekk il-Partit Laburista sfa//atament jevadi t-taxxa, b’liema awtorità morali jista’ l-Gvern Laburista jippretendi li l-poplu g[andu j[allas it-taxxa?

Il-Partit Nazzjonalista kom-

pla li f’dan il-ka], hemm sensiela ta’ skandli, wie[ed ag[ar mill-ie[or.

L-ewwel, li Muscat akkwista propjetà pubblika, l-Australia Hall, billi qabad u /eda kaw]a tal-Gvern kontra l-Partit Laburista minflok [alla l-Qorti tidde/iedi.

It-tieni, billi Muscat bieg[ lAustralia Hall minkejja li din hija proprjetà pubblika u da[[al kemxa flus g[all-Partit Laburista fl-istess nifs li qed iressaq li;i kontra l-finanzjament tal-partiti. U t-tielet, li Muscat iddikjara valur redikolu g[all-Australia Hall biex i[allas farka mit-taxxa dovuta.

Din mhi xejn [lief korruzzjoni, qal il-Partit Nazzjonalista, waqt li kompla li min ja//etta l-korruzzjoni huwa korrott.

Il-PN qal li l-Gvern ta’ Muscat huwa moralment u materjalment korrott.

B]onn ta’ azzjoni biex tonqos ir-rata ta’ dawk li j[allu l-iskola kmieni Il-Membru Parlamentari Ewropew Therese Comodini Cachia, appellat lill-Unjoni Ewropea tie[u azzjoni aktar b’sa[[itha dwar dawk li j[allu l-bankijiet tal-iskola minn età ]g[ira, filwaqt li tkun enfasizzata aktar il-[tie;a li nne[[u l-ostakli g[all-intraprenditorija ta]-]g[a]ag[.

Dan l-appell tal-Membru Parlamentari Ewropew f’isem ilPartit Nazzjonalista, tressaq f’laqg[a mal-Ministru Taljan talEdukazzjoni, l-Universitajiet u rRi/erka, Stefania Giannini.

Il-laqg[a kienet parti mill-

a;enda tal-Kumitat Parlamentari Ewropew g[all-Kultura u lEdukazzjoni, li ltaqa’ lbiera[ biex jiddiskuti l-prijoritajiet talPresidenza Taljana g[all-Kunsill Ewropew.

Comodini Cachia qalet li lIstrate;ija 2020 turi fi/-/ar kif ledukazzjoni og[la tista’ tkun kru/jali biex ji;i indirizzat ilqg[ad fost i]-]g[a]ag[.

Madankollu, sostniet l-MEP Nazzjonalista, Stati Membri fosthom Malta g[ad g[andhom rati pjuttost g[olja ta’ dawk li j[allu liskola kmieni.

Therese Comodini Cachia sostniet li l-UE g[andha b]onn strate;ija li trawwem l-idea ta’ intraprenditorija fost i]-]g[a]ag[ biex ikunu indirizzati l-ostakli li dawn jistg[u jsibu biex jift[u nnegozju tag[hom, fosthom nnuqqas ta’ finanzjamenti. Matul il-laqg[a, Comodini Cachia staqsiet lir-rappre]entanza talGvern Taljan jekk il-Presi-denza Taljana hux se tindirizza dawn i]]ew; problemi b’aktar prijorità, kif ukoll jekk il-Presi-denza g[andhiex xi pjan biex is-sa[[a[ il-[idma li di;à twettqet s’issa.

Therese Comodini Cachia qalet li l-Istrate;ija 2020 turi fi/-/ar kif l-edukazzjoni og[la tista’ tkun kru/jali biex ji;i indirizzat il-qg[ad fost i]-]g[a]ag[

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

4

QORTI

Jing[ata l-libertà provi]orja wara li xehdu l-allegati vittmi Il-Qorti preseduta millMa;istrat Neville Camilleri, laqg[et it-talba tad-difi]a g[allibertà provi]orja fil-konfront tas-sa/erdot Jesmond Gauci ta’ 41 sena mix-Xag[ra, G[awdex li jinsab mixli li kkorrompa tliet tfajliet ta[t l-età fis-snin li g[addew.

L-allegati vittmi li huma mirRabat, ix-Xewkija u l-Fontana, xehdu lbiera[ filg[odu fil-Qorti ta’ G[awdex u wara l-Avukat Carmelo Galea g[amel talba biex il-klijent tieg[u jer;a’ jing[ata l-libertà provi]orja.

Minkejja l-oppo]izzjoni talIspettur Silvana Briffa, li qed tmexxi l-Prosekuzzjoni min[abba li qalet li g[ad iridu jixhdu l-;enituri tal-allegati vitt-

mi u xi xhieda o[ra, il-Qorti laqg[et it-talba tad-difi]a.

Dan wara li anke l-Qorti talAppell li kienet irrevokat il[elsien mill-arrest, kienet qalet li l-arrest kellu jibqa’ fis-se[[ sakemm jixhdu l-allegati vittmi.

Tnejn mit-tfajliet, illum huma adulti u li skont id-difi]a meta se[[ il-ka] ,wa[da mit-tfajliet allegati vittmi kellha 17-il sena u disa’ xhur u l-o[ra kellha bejn 16 u 17.

It-tielet tfajla allegata vittma llum g[andha 17-il sena.

Is-sa/erdot re;a’ ng[ata l-libertà provi]orja fuq depo]itu ta’ elf ewro u garanzija personali ta’ 5,000 ewro u li ma jersaqx lejn il-lokalitajiet ta’ fejn joqog[du lallegati vittmi.

Il-Pulizija opponiet bil-qawwa g[al-libertà provi]orja tal-akku]ati li nqabdu bi droga fi stallel fil-Marsa

Kundizzjonijiet aktar iebsa b’rabta ma’ qabda ta’ droga fi stalel It-tliet akku]ati jibqg[u bil-libertà provi]orja Il-Qorti tal-Appell Kriminali preseduta mill-Im[allef Michael Mallia, ordnat kundizzjonijiet aktar iebsa g[a]-]ew;t ir;iel u mara li nhar il-{add li g[adda tressqu l-Qorti quddiem ilMa;istrat Anthony Vella mixlijin li fi stallel filMarsa kellhom fil-pussess tag[hom id-droga eroina u li ma kinitx g[all-u]u personali tag[hom.

Madanakollu Carmel Muscat ta’ 40 sena mir-Rabat, u Rosario Cortis ta’ 31 sena minn {al Qormi, flimkien ma’ Erika Vella ta’ 27 sena mill-G]ira li kienet tressqet b’mod separat, baqg[u bil-libertà provi]orja.

Id-depo]itu tal-[elsien millarrest fil-konfront ta’ Muscat ]died b’elfejn ewro biex tela’ g[al tlett elef ewro, u dak filkonfront ta’ Cortis u Vella tela’ minn elf ewro g[al elfejn ewro.

Il-garanzija personali ta’ 4,000 ewro baqg[et kif kienet.

It-tliet akku]ati wie;bu mhux [atja tal-akku]i mi;jubin kontrihom. L-Avukat ta’ Franco Cortis kien qal li l-klijent tieg[u huwa ku//ier li g[andu tmint i]wiemel u g[andu diversi stallel fil-Marsa. Qal li dan l-a[[ar xtara debba u ma kellux fejn ipo;;iha, u l-akku]at l-ie[or Muscat offrielu li jpo;;iha f’wa[da mill-istallel tieg[u.

Nhar il-:img[a mar jag[lifha u kif kien hemm marru l-pulizija fuqu u fuq Muscat.

Min-na[a tag[ha Erika Vella kienet mixlija li kellha filpussess tag[ha ra]a talkannabis, eroina u kokaina, blIspettur Gabriel Micallef jg[id li xog[ol l-imputata kien li tippakkja d-droga. Bil-kunsens tag[ha kienu jag[lquha f’garaxx fejn toqg[od tippakkja d-droga.

L-Avukati Marion Camilleri, Kathleen Grima u Franco Debono wkoll dehru g[allakku]ati filwaqt li l-Ispettur Gabriel Micallef oppona g[al darba darbtejn g[al-libertà provi]orja min[abba l-gravità tal-ka], u qal ukoll li l-post fejn instabet id-droga qed jintu]a biex ti;i traffikata d-droga. Hu spjega kif il-Pulizija da[lu fuq i]-]ew; akku]ati u nstabet iddroga fuqhom.

L-Avukat Franco Debono qal li dan mhux ka] ta’ traffikar i]da ta’ pussess aggravat, u qal ukoll li xhieda paj]ana m’hemmx u m’hemmx bi]a’ li ji;u kontaminati l-provi. Qal ukoll li dawn ilhom erbat ijiem bil-libertà provi]orja u kieku riedu jiksruha kellhom i/-/ans jag[mlu dan, xi [a;a li m’g[amlux.

Huma g[alhekk baqg[u jgawdu mil-libertà provi]orja.

Mixli li ttraffika 18-il kilo kannabis Angel Attard ta’ 32 sena millG]ira, ;ie mixli li nhar it-Tlieta li g[addew u fil-jiem ta’ qabel, flimkien ma’ persuni o[ra ttraffika 18-il kilo kannabis. L-allegat ka] se[[ f’appartament TasSliema u l-ka] kien solvut permezz ta’ controlled delivery f’lokalità mhux mag[rufa.

Dan wara li d-droga nstabet fil-basement tal-appartament fejn kien hemm g[add ta’ karozzi pparkjati. Attard, li huwa ka[[al, ;ie mixli wkoll li kellu d-droga f’/irkostanzi li juri li din ma kinitx g[all-u]u esklussiv tieg[u, li kellu fil-

pusses tieg[u r-re]ina me[uda mill-pjanta kannabis u li kellu wkoll id-droga ecstacy.

Il-Qorti laqg[et it-talba wkoll tad-difi]a g[al libertà provi]orja tal-akku]at fuq depo]itu ta’ 10,000 ewro u garanzija personali ta’ 20,000 ewro. Il-Qorti laqg[et it-talba talProsekuzzjoni biex ji;u ffri]ati l-assi kollha tal-akku]at.

Fil-Qorti tressqu wkoll ]ew; persuni o[ra konnessi mal-ka], Ingli] u Malti, bl-Malti jing[ata l-libertà provi]orja filwaqt li lIngli] in]amm ta[t arrest preventiv.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

5

LOKALI

Avukat u konsulent {tie;a ta’ Politika Ewropea mediku wkoll [are; Komuni dwar il-migrazzjoni /ertifikat mediku gwidata b’dinjità minn pa;na 1

It-tabib Algarwal qal fil-Qorti li huwa ltaqa’ ma’ Regan darba biss, u minn hemm ‘il quddiem kienu jikkomunikaw permess ta’ sms’s u e-mails. Qal li Regan kienet tibg[atlu sms kull darba li ma kinitx t[ossha f’sikkitha, i]da hu ma kienx seta’ jg[inha g[ax kienet marret tg[ix G[awdex.

Algarwal ammetta li hu ma kienx /ert dwar jekk Regan kinitx issofri minn a//essjonijiet. Qal li kienet g[addejja minn diffikulta ]gur, u kien qed jipprova jg[inha. Huwa tenna wkoll li kien [ar;ilha ]ew; /ertifikati min[abba li hija kienet naqqset milli tidher g[al kaw]a tag[ha fil-Qorti.

Il-Ma;istrat Claire Stafrace Zammit staqsiet lil Dr Algarwal jekk qatt [aseb li kien etikament korrett li jo[ro; /ertifikati ming[ajr lanqas biss je]amina lill-pazjent, u hu wie;eb finnegattiv. “Ma rridx ng[id li jiena lg[abt ir-rwol ta’ tabib, anzi kont aktar qisni konsulent. Kont g[idt li ta’ min jittrattaha u anke nag[tuha l-g[ajnuna g[ax kont nafdaha. Jekk pazjenta tg[id li kienet irremettiet [ames darbiet, allura “s-sick leave”.

“Qatt ma e]aminajtha, iltqajt darba mag[ha. Wara kellna kuntatt anke fuq it-telefon, jew b’mezzi o[ra ta’ komunikazzjoni. Meta tajtha appuntament qatt ma ;iet. Kien ikun hemm /erta inkonsistenza minn na[a tag[ha meta jien kont ng[idilha li hemm b]onn narak,” qal ittabib Algarwal.

Xehed ukoll avukat li jg[ix ma’ Regan, u li qal li anke hu [are; “/ertifikat mediku” f’isimha.

L-Avukat David Pollina qal li

minbarra li g[andu dottorat filli;i, huwa wkoll consultant proctologist, i]da mhux li/enzjat biex jipprattika f’Malta.

Hu qal li jaf lill-akku]ata, u li din tg[ix mieg[u u li jaf g[aliex ma marritx l-g[assa tal-Pulizija biex tiffirma, f’dawk id-dati partikolari, fejn qal li hu kien qed jie[u [siebha. Qal li hija epileptic, u li ilu jie[u [siebha g[al dawn l-a[[ar sitta jew seba’ snin.

L-Avukat Pollina qal li Regan kienet toqg[od il-Mosta ma’ persuna o[ra, u f’Marzu jew April li g[adda, hija marret tg[ix f’dar G[awdex. Il-Pulizija qalu li damu jfittxuha, tant li kienu wkoll ni]]luha b[ala persuna nieqsa.

Il-Pulizija qed tg[id ukoll li Regan ma qaltilhomx li kienet sejra G[awdex, xi [a;a li riedet tag[mel fi ]mien 48 sieg[a, i]da hu kkontesta dan fejn qal li kemm hu kif ukoll Regan, kienu infurmaw lill-Pulizija li bidlet lindirizz u anke hu stess infurmahom biex il-bail book ji;i trasferit lejn G[awdex. Tenna li skont hu l-Pulizija jidher li ma kinxu jag[tu ka] u jni]]lu linformazzjoni li kien jg[addilhom hu fuq Regan.

Mistoqsi mill-Ma;istrat dwar jekk il-komportament tieg[u kienx etikament korrett, dwar i//ertifkat li huwa kien [are;, meta lanqas huwa tabib, ix-xhud qal li din kienet soluzzjoni temporanja biex l-akku]ata ma ti;ix arrestata, u dan sakemm ikun jista’ jottjeni /ertifkat mediku ma[ru; minn tabib.

De/i]joni dwar jekk Regan hijiex [atja jew le dwar jekk kisritx il-kundizzjonijiet talQorti, mistennija ting[ata l;img[a d-die[la.

Il-Politika Ewropea Komuni dwar il-Migrazzjoni g[andha tkun gwidata b’dinjità – dinjità g[all-immigranti mill-pajji]i li jilqg[hom b[alma hu Malta, dinjità mill-pajji] tal-ori;ini, u dinjità mill-Unjoni Ewropea.

Dan qalu l-Kap tal-Partit Nazzjonalista u Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil waqt ]jara ta’ kortesija li hu kellu minn Cecilia Malmstrom, il-Kummissarju Ewropew g[allAffarijiet Interni, fid-Dar ?entrali tal-PN, ilbiera[ filg[axija.

Simon Busuttil irringrazzja lil Cecilia Malmstrom g[all-hidma li wettqet f’dawn l-a[[ar [ames snin u awguralha [idma sfiqa wara li re;g[et ;iet konfermata fl-istess kariga g[all-[ames snin li ;ejjin.

Min-na[a tag[ha, Cecilia Malmstrom tkellmet dwar i]]jara tag[ha fl-Uffi//ju Ewropew dwar l-Appo;; g[allA]il (EASO) li qed ji]viluppa b’rata tajba [afna.

Il-Kummissarju Ewropew responsabbli mill-Affarijiet

Interni kellha wkoll laqg[a malVi/i Prim Ministru u Ministru g[all-Affarijiet Ewropej, Louis Grech. I]-]jara ta’ Malmstrom f’Malta kkonsistiet, fost o[rajn, biex ikunu diskussi oqsma relatati mal-immigrazzjoni irregolari.

Matul din i]-]jara ta’ kortesija, il-Vi/i Prim Ministru qal li minkejja li l-Kummissjoni Ewropea tappella g[as-solidarjetà fejn jid[lu l-immigranti, pajji]na g[adu jistenna azzjoni konkreta biex jittaffa l-pi] tag[hom.

Cecilia Malstrom qalet li se tkun qed tiltaqa’ mal-awtoritajiet Maltin sabiex tiddiskuti x’jista’ jsir biex tkun indirizzata din il-kwistjoni. Fissret li l-problema tal-immigrazzjoni irregolari mhix wa[da g[all-istati kostali jew wa[da biex jinqasam il-pi]. L-Unjoni Ewropea, sostniet Malmstrom, te[tie; li tippre]enta politika Ewropea [olistika li tkopri l-aspetti kollha talmigrazzjoni u tista’ taffa//ja lisfidi hekk kif ikunu qed ji]viluppaw.

“L-immigrazzjoni irregolari tmur lil hinn mis-solidarjetà Ewropea; azzjoni konkreta hi strumentali sabiex l-UE ma tibqax passiva”, sostniet Malmstrom.

Hi ddiskutiet mad-Deputat Prim Ministru Malti l-a[[ar proposta sabiex il-Frontex tissa[[a[ u ssir Frontex+ – azzjoni li tkun differenti mill-inizjattiva Mare Nostrum tal-Italja jew inkella b[ala missjoni wa[da.

Louis Grech qal li, g[alkemm Malta qablet fil-prin/ipju ma’ din l-inizjattiva, se tkun qed tistenna re]oluzzjoni dwar id-dettalji tal-missjoni qabel ma tidde/iedi dwarha.

I]-]ew; delegazzjonijiet iddiskutew diversi oqsma, fosthom, id-detenzjoni, l-a]il, u lkundizzjonijiet fi/-/entri ta’ detenzjoni u dawk miftu[a, filwaqt li qablu li progress fuq diversi fronti kien qed ikun re;istrat u li Malta u lKummissjoni Ewropea se jibqg[u ja[dmu biex isolvu lkwistjonijiet relatati ma’ dawn loqsma.

Karmenu Vella mistenni jkollu l-portafoll tas-Sajd Il-Kummissarju Ewropew nominat minn pajji]na Karmenu Vella mistenni jkollu l-portafoll tas-sajd.

Dan kien ]velat minn rapport fuq is-sit euroactiv.com.

Ir-rapport jg[id li g[alkemm ilPresident tal-Kummissjoni Ewropea, Jean Claude Juncker, g[adu qed jag[mel l-intervisti, jidher li kull kummissarju nominat ing[ata portafoll. Madanakollu, ir-rapport huwa biss abbozz

Karmenu Vella, ßil-Kummissarju Ewropew nominat mill-Gvern Malti

u jista’ jkun hemm tibdiliet.

Matul din il-;img[a din innomina di;à kienet fl-a[barijiet

wara rapporti li l-Kummissjoni Ewropea qed tag[mel pressjoni biex il-Kummisssarju l-;did li se tkun qed tinnomina Malta, tkun mara.

Rapport fis-sit influwenti EU Observer sa[ansitra qal li Malta g[andha pjan alternattiv li tressaq nomina ta’ Kummissarju Ewropew mara. In-nomini mressqa mill-pajji]i membri talUE kellhom jaslu g[and Juncker sa tmiem din il-;img[a.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

6

LOKALI

Jinsterqu muturi tad-dg[ajjes minn Marsalforn Wara li l-awtoritajiet ordnaw li d-dg[ajjes ji//aqilqu mill-Menqa g[all-Wied Alessia Psaila Zammit

Sidien ta’ dg[ajjes f’Marsalforn, li fl-a[[ar jiem ilmentaw li ;ew ordnati j/aqilqu d-dg[ajjes tag[hom mi]-]ona talMenqa g[all-Wied, jinsabu inkwetati min[abba n-nuqqas ta’ sigurtà tal-post fejn issa qed ipo;;u d-dg[ajsa tag[hom.

Dan wara li ]ewg sidien taddg[ajjes s[abhom li kellhom ji//aqilqu mill-Menqa g[allWied, fl-a[[ar jiem insterqilhom il-mutur tad-dg[ajsa tag[hom.

In-Nazzjon tkellmet ma’ wie[ed mis-sidien li nsteraqlu lmutur tad-dg[ajsa. Hu appella aktar minn darba biex l-awtoritajiet jinstallaw kamera tas-sigurtà fi]-]ona tal-Wied fejn intalbu jibdew j[allu d-dg[ajsa. Hu spjega li d-dlam /appa fi]-]ona jag[milha fa/li biex isir serq jew [sara liddg[ajjes tag[hom. Qalilna wkoll

li biex jixtri mutur ie[or se jkollu spi]a ta’ madwar €3,500.

Spjegalna li minbarra l-mutur tieg[u, insteraq mutur ta’ dg[ajsa o[ra u skrun.

Sid ie[or ta’ dg[ajsa qalilna wkoll li min[abba nuqqas ta’ sigurtà hemm il-bi]a’ fost dawn iddilettanti tas-sajd li jista’ jkun hemm iktar serq mid-dg[ajjes.

Spjegalna li hemm ukoll l-bi]a’ li jin[arqu xi dg[ajjes biex titne[[a kull prova ta’ xi serq ta’ apparat mid-dg[ajjes fil-Wied.

Kien dan il-;urnal li ftit ilu ]vela kif sidien ta’ dg[ajjes f’Marsalforn li g[andhom re;istrazzjoni ta[t il-kategorija MFC, li hija g[al dg[ajjes mhux kummer/jali, intalbu j/aqilqu ddg[ajsa mill-Menqa g[a]-]ona tal-Wied. Jirri]ulta li din idde/i]joni laqtet madwar 30 sid ta’ dg[ajsa.

Sewwieq ta’ mutur fil-periklu tal-mewt Ra;el ta’ 33 sena, li joqg[od il-Fgura, jinsab fil-periklu li jitlef [ajtu wara li kien involut f’in/ident tat-traffiku fi Triq {al Tarxien, il-Gudja, ilbiera[ waranofsinhar.

Minn investigazzjonijiet li g[amlet il-Pulizija, jirri]ulta li kien hemm [abta bejn

karozza tat-tip Toyota DNA, misjuqa minn ra;el ta’ 62 sena li joqg[od Birkirkara, u mutur tat-tip Yamaha, misjuq mir-ra;el ta’ 33 sena.

L-ewwel ri]ultati wrew li rra;el ;arrab ;rie[i gravi u jinsab fil-periklu tal-mewt.

I]-]ew; dg[ajjes li nsterqulhom il-muturi tag[hom

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

7

KUNSILLI LOKALI

Kumment

Vu/ijiet kontra t-t[assir tal-elezzjonijiet Il-proposta tal-gvern Laburista li j[assar l-elezzjonijiet talKunsilli Lokali waslet sabiex huma bosta l-vu/ijiet li esprimew t[assib serju g[al din id-de/i]joni. Mhux l-inqas ]ew; deputati Laburisti ji;ifieri Godfrey Farrugia u Marlene Farrugia. Godfrey Farrugia qal li jemmen li “d-demokrazija m’g[andhiex prezz u li g[andu

Il-PN jemmen fid-dritt tal-vot

Il-Partit Nazzjonalista sa millbidu nett tad-dibattitu meta l-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil ]vela x’kien qieg[ed ja[mi gvern Laburista kien /ar. Messa;; /ar mill-g[ola uffi/jali tal-partit u mill-ferg[at kon/ernati, ji;ifieri lM}PN u l-KKLPN. Il-PN hu l-partit li dejjem [ares il-prin/ipju tad-demokrazija u hekk se jer;a’ jag[mel quddiem Gvern li jrid jikkan/ella l-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali f’Marzu li ;ej sa[aq ftit tal-jiem ilu sSegretarju :enerali tal-PN Chris Said f’konferenza stampa.

Il-konferenza tal-a[barijiet kienet indirizzata wkoll mill-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[al Kunsilli Lokali, David Agius, li qal li fl-20 anniversarju minn meta twaqqfu l-Kunsilli Lokali, il-Gvern [oloq sitwazzjoni fejn qed niddiskutu g[andhomx isiru l-elezzjonijiet minflok fuq kif se nsa[[u l-[idma tal-Kunsilli Lokali.

Min-na[a tieg[u il-Kelliem talOppo]izzjoni g[a]-}g[a]ag[ u Sport, Robert Cutajar, spjega li lproposta tal-Gvern li ma jag[milx elezzjonijiet f’Marzu li ;ej tfisser li ]-]g[a]ag[ ta’ 16-il-sena li ng[ataw id-dritt jivvutaw, se jkunu qed ji;u m/a[[da milli jag[mlu dan.

L-a[[ar inizjattiva tal-Partit Nazzjonalista huwa video fuq issocial media fejn il-Kap tal-PN Simon Busuttil jispjega lpo]izzjoni tal-PN favur id-dritt tal-vot.

ji;i assigurat li kull mezz demokratiku ji;i prattikat” filwaqt li minn na[a tag[ha Marlene Farrugia sa[qet li lKunsilli Lokali huma instrument indispensabbli, u li g[andu jintu]a kull m ezz possibbli b iex ji;u msa[[a u mhux indg[ajfuhom.

Anke l-Editur tal-;urnal MaltaToday, Saviour Balzan,

kiteb dwar li d-demokrazija m’g[andiex prezz meta fuq blog fuq is-sit tal-MaltaToday kiteb “I am told that the real cost for the local elections is ¤700,000 and not two million. Even if the latter were so, democracy, it should be remembered, does not have a price. And in this case anyway, the price is far, far less than the ¤4.2 million paid to bail out the

failed Café Premier businessmen”.

Anke The Times issib irra;unijiet tal-gvern Laburista b[ala sku]a fjakka u dan meta The Times tg[id, “Each of the three reasons given by the Prime Minister for his government’s plan to postpone local council elections to make them coincide with the 2019 European

Parliament elections can easily be shot down”. Anke l-g[aqda Birdlife Malta esprimiet t[assib dwar l-isku]i tal-gvern meta fi stqarrija sa[qet li t-t[assir talelezzjonijiet huwa biss attentat biex i[arbat il-pro/essi demokrati/i stabbiliti u attentat biex ilpoplu ji;i skora;;it milli jie[u sehem f’referendum abroggativ dwar il-ka//a fir-rebbieg[a.

Dubji serji minn bosta kunsilliera

Kienu bosta l-Kunsilliera, Sindki, Vi/i Sindki u anke kandidati prospettivi li tkellmu ma’ InNazzjon u esprimew t[assib serju g[al pjan tal-gvern li j[assar lelezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali sas-sena 2019.

In-Nazzjon tkellem masSindku tas-Swieqi Noel Muscat li sa[aq li “Ingredjenti mill-aktar importanti f’demokrazija huma llibertà tal-esspressjoni u l-libertà tal-g[a]la. Huwa insult li gvern ;did jittanta jilg[ab biddemokrazija billi jwarrab id dritt ta l-g[a]la ta/-/ittadin. L-isku]i li ;ab il-gvern huma pateti/i.

Hawn xi [add li qatt sema li xi pajji] warrab l-elezzjonijiet talkunsill min[abba l-ispi]a u l’fatigue’?”.

Anke l-Kunsillier f’{a]}ebbu; Roderick Aquilina tkellem dwar l-importanza talg[a]la tal-poplu meta ma’ InNazzjon sa[aq li “b[ala membru elett mill-poplu fil-kunsill lokali nemmen li sabiex jien inkompli nservi f’din il-kariga jridu jkunu l-istess residenti li jag[]lu dan.

L-isku]i li ;ab il-gvern huma pateti/i - Noel Muscat

Bir-riforma li qieg[ed jipproponi l-Gvern Laburista dan ma jistax isir u qieg[ed jobbliga lil kull kunsillier jibqa’ fil-kariga tieg[u.

G[alhekk ir-residenti ser ikollhom jibqg[u bl-istess kunsilliera eletti anke jekk dawn ma jkunux

Biex inkompli nservi jridu jkunu r-residenti li jag[]lu dan - Roderick Aquilina

kuntenti bil-[idma tal-istess kunsilliera fil-lokalità tag[hom.

Sentiment simili esprimieh ukoll il-Kunsillier f’Marsaxlokk Angelo Micallef, li qal: “Li lgvern anke jasal jikkunsidra jilg[ab mad-demokrazija b’dan

Il-poplu bi dritt g[andu jesprimi l-g[a]la tieg[u - Angelo Micallef

il-mod g[andha t[asseb lil kull min g[andu g[al qalbu l-libertà u l-[elsien. Il-poplu g[andu d-dritt li jesprimi l-g[a]la tieg[u fuq ba]i regolari u ebda gvern ma’ g[andu jipprova jilg[ab ma’ dan id-dritt fundamentali”.

T[assib serju fost l-g[aqdiet ta]-]g[a]ag[ Diversi g[aqdiet ta]-]g[a]ag[ esprimew t[assib serju g[al proposta tal-gvern Laburista li j[assar l-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali sas-sena 2019. LiStudenti Demokristjani Maltin (SDM) sa[qet li d-de/i]joni talgvern hi wa[da kontradittorja mal-inizjattiva tal-vot 16. LSDM tenniet li jekk il-gvern ried

ji;;ieled kontra l-g[ejja elettorali hemm bosta g[a]liet kif dan jista’ jsir ming[ajr ma’ wie[ed i[assar l-elezzjonijiet.

Ta’ sentiment simili kien ilKunsill ta]-}g[a]ag[ G[awdxin li talab lill-gvern jikkunsidra dde/i]joni. L-g[aqdiet politi/i ta]-]g[a]ag[ ukoll esprimew t[assib dwar din il-proposta.

L-Alternattiva Demokratika }g[a]ag[ f’kummenti fuq ilportal Newsbook ddeskrivew ilproposta b[ala daqqa ta’ [arta kbira g[ad-demokrazija. Minn na[a tal-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista r-reazzjoni kienet wa[da mmedjata fi stqarrija kon;unta mal-Kulle;; Kunsilliera Lokali PN. L-M}PN

ikkritika l-inkonsistenza talgvern li l-ewwel jag[ti l-vot li]]g[a]ag[ ta’ 16 u jie[u lura lvot billi j[assar l-elezzjonijiet.

Tispikka minn na[a l-o[ra liskiet perfett tal-Kunsill Nazzjonali ta]-}g[a]ag[ u talForum }g[a]ag[ Laburisti, bilForum jirrifjuta li jwie;eb ilmistoqsijiet tal-media.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Swttembru, 2014

8

OPINJONI

Knisja ta[t assedju^ Minn /erti rapporti u kummenti li rajna ‘online’ (b’mod spe/jali fuq facebook) fil;img[at li g[addew, fa/ilment kont tie[u l-impressjoni li Monsinjur Ar/isqof Pawlu Cremona jinsab f’xi bunker flIraq, assedjat mill-forzi talIslamic State, lesti biex jaqbduh ta[t idejhom u j[anxrulu rasu.

Rajna proliferazzjoni ta’ kummenti b[al “Il-Knisja tinsab ta[t attakk” u “Nuru solidarjetà malAr/isqof tag[na f’dal-mument diffi/li”.

Sa[ansitra n[olqu xi inizjattivi biex juru appo;; lillAr/isqof, permezz ta’ ;bir ta’ firem jew xemg[at mixg[ula.

G[aldaqstant ma niskantax li [afna kattoli/i fidili (u qed nu]a din il-kelma fl-aqwa sens tag[ha) [assewhom allarmati, jew konfu]i u be]g[ana.

Artiklu u opinjonijiet fil-;urnali kollha Il-;enesi ta’ din il-kontroversja kollha kienu l-bosta artikli u editorjali prattikament filgazzetti kollha. Dawn irriflettew dwar is-sitwazzjoni tat-tmexxija tal-Knisja f’Malta, kemm millenti tal-Knisja, kif ukoll millenti iktar wiesg[a tas-so/jetà Maltija, li dejjem sabet filKnisja Kattolika attur prominenti u boxxla morali. Jien ukoll – anki f’din il-pa;na – tajt xi riflessjonijiet indiretti dwar ittre;ija tal-Knisja u s-sitwazzjoni lokali, i]da s-sens ta’ allarm li

rajt f’dawn il-jiem iwassalni biex nag[mel riflessjoni iktar diretta.

Qabel kollox, niddistingwi bejn il-kontributuri f’dan iddibattitu. Xi w[ud kienu sa/erdoti jew laj/i impenjati, filwaqt li o[rajn kienu edituri ta’ ;urnali jew persuni ;ejjin millkamp politiku. Mhux qed nag[mel din id-distinzjoni biex ng[id li tal-ewwel g[andna nisimg[uhom filwaqt li tala[[ar g[andhom xi a;enda mo[bija: xejn minn dan.

Riflessjonijiet mis-so/jetà lajka Anzi, pjuttost ikolli ng[id li napprezza li anki s-so/jetà lajka (rappre]entata mill-;urnalisti u l-opinjonisti) [asset li g[andha tirrifletti dwar ir-rwol tal-Knisja u tkellmet kwa]i b’mod unanimu dwar il-b]onn ta’ tmexxija iktar soda.

Huma x’inhuma l-motivazzjonijiet li jwasslu lil dawn ilkontributuri biex jitkellmu, ilfatt li Malta (anki dik sekulari) titkellem dwar il-Knisja u t-

tmexxija tag[ha tfakkarna kemm il-fidi Kattolika hija minsu;a fl-identità Maltija.

Madanakollu, nie[u limpressjoni li l-iktar [a;a li dejqet lil /erti nies “tal-Knisja” kien il-fatt li numru ta’ sa/erdoti tkellmu pubblikament dwar dawn il-problemi. Smajt f’diversi kuntesti (parro//i u gruppi ta’ talb) lil nies jg[iduli “Mhux

Xi jwassal lil numru ta’ sa/erdoti tajbin u rispettati li b[ali darba weg[du “rispett u ubbidjenza lill-Isqof u lis-su//essuri tieg[u” ja[slu l-[wejje; fil-pubbliku^

Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com

sewwa li l-[wejje; ma[mu;in jin[aslu fil-pubbliku.”

L-istqarrija impli/ita f’din ilfra]i hi li hemm il-[wejje; ma[mu;a li je[tie;u l-[asil, ji;ifieri, lil hinn mill-metafora, li hemm sitwazzjoni mhix tajba li g[andha b]onn ti;i ndirizzata.

Rispett u ubbidjenza

Imma jien nistaqsi xi [a;a iktar profonda: xi jwassal lil numru ta’ sa/erdoti tajbin u rispettati, li b[ali darba weg[du “rispett u ubbidjenza lill-Isqof u lis-su//essuri tieg[u”, ja[slu l[wejje; fil-pubbliku. (biex inkomplu b’din ix-xbieha)?

Jien ma niddubitax millim[abba tag[hom g[allAr/isqof u g[all-Knisja (g[ax nafhom personalment). Il-fatt li mhumiex ;ejjin minn xi klikka jew mill-istess ambjent so/jali jkompli jsa[[a[ fija l-kon-

vinzjoni dwar is-sin/erità tag[hom.

G[ax bil-maqlub ta’ dak li ppruvaw jimplikaw xi kummentaturi (li qalu li hemm ra;unijiet politi/i wara din l-im;ieba), ilkarattri, l-istili, il-gosti u t-tendenzi politi/i tag[hom huma verament differenti. Naf ukoll li dawn li tkellmu qed jirriflettu ssentimenti ta’ diversi Nsara o[ra (laj/i u reli;ju]i).

G[aldaqstant, bilfors nikkonkludi li, fil-kuxjenza, dawn issa/erdoti [assew li hemm sitwazzjoni ta’ sfida fil-Knisja lokali llum, u li ma setg[ux jibqg[u siekta quddiemha.

Perswa] ukoll li xi w[ud minnhom ippruvaw iwasslu l[sibijiet tag[hom b’mod privat, qabel ma perr/u kollox fil-pubbliku. Anzi, forsi perr/u kollox (qed nitkellem dwar l-opinjoni tag[hom, biex ma ta[sbux [a]in!) proprju g[aliex [assew li d-diskors fil-privat ma wasalx jew ma tax frott. Kien interessanti l-kumment li wie[ed ra;el ta lil ;urnal bl-Ingli] il-{add li g[adda: “Li tbandal id-dg[ajsa

biex tqajjem lill-kaptan mhuwiex ammutinament (ji;ifieri ribelljoni).”

L-isba[ inizjattiva fid-dawl ta’ dan kollu kienet dik me[uda mill-Ar/isqof innifsu meta ltaqa’ ma’ dawn il-qassisin u ddiskuta mag[hom proprju dwar l-ilmenti tag[hom.

Mentalità ta’ assedju Qed imexxina bl-e]empju biex nitbeg[du minn /erta mentalità ta’ assedju u minflok inxettlu kultura ta’ djalogu. Wara kollox, il-Knisja dejjem kibret u ssa[[et permezz ta’ djalogu miftu[.

Anki meta kien hemm ere]iji u kwistjonijiet dottrinali, ilKnisja laqqg[et kon/ilji fejn dawk li pparte/ipaw setg[u, b’sin/erità u rispett re/iproku (u ming[ajr bi]a jew taboos), jaqsmu l-[sibijiet tag[hom u mbag[ad jimxu ’l quddiem b[ala komunità ta’ fidi.

Jalla a[na wkoll, b[ala Knisja lokali, nag[rfu niddjalogaw dejjem iktar, bla [abi u b’im[abba.

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

www.maltarightnow.com

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

I]-]ieda fil-faqar Meta d[alna fl-Unjoni Ewropea, wie[ed mill-i]viluppi importanti kien li kellna kejl ;did tad-di]ugwaljanza – kemm wie[ed ikun ‘il bog[od mid-d[ul medju tal-bqija. L-Unjoni Ewropea dan issejja[lu r-riskju tal-faqar u tippubblika st[arri;iet serji dwaru u dwar l-esklu]joni so/jali fil-pajji]i kollha tag[ha [alli kul[add ikun jista’ jqabbel.

Il-Labour damdam l-ammont ta’ foqra f’mo[[ in-nies Fis-snin ta’ wara s-s[ubija, f’Malta kellna livell ta’ di]ugwaljanza li kien anqas mill-medja Ewropea. L-istatistika kienet turi b’dettall il-persenta;;i u l-ammonti, u l-Partit Laburista kien jaqbad l-ammont stmat ta’ nies foqra u jdamdmu f’mo[[ in-nies. /ifri u a[barijiet Fl-elezzjoni ;enerali

u qabilha kellna /-/ifri li smajna lillPartit Laburista jirrepeti kif jaf hu: 61,000 foqra u 93,000 foqra u esklu]i so/jalment. U kien jag[mel a[barijiet dwar kemm nies ma jistg[ux jaffordjaw vaganza barra jew ikla billa[am.

Issa l-faqar ]died bl-eluf Id-dinja ddur u l-istatistika to[ro; ta’ kull sena u waslet issa l-istatistika tal-ewwel sena tal-Labour. U ssib li l-foqra f’Malta issa, e]att bl-istess riga, ]diedu b’4,000 g[al 65,000, u dawk li huma wkoll esklu]i so/jalment ]diedu b’6,000 g[al 99,000. Fl-ewwel sena tal-Labour, f’dan il-kejl importanti so/jali morna lura bl-eluf.

Kejl ewlieni g[al kull min hu serju G[al min hu serju, dan hu kejl importanti. G[ax kull politiku ;enwin jaf li l-politika trid tkun iffukata fuq min l-aktar g[andu b]onn, min qed jissogra l-faqar u li jaqa’ ‘l barra mixxfar tas-so/jetà – dik hi l-esklu]joni so/jali.

Moviment inkwetanti U l-moviment li kellna

fl-a[[ar sena hu inkwetanti. G[ax nistg[u noqog[du nitg[ajru bis-60 elfijat u bid-90 elfijat, imma ag[ar minn dan hu l-moviment, ‘il fejn qed jonfo[ ir-ri[.

F’ekonomija li l-Labour wiritha bi spinta ekonomika qawwija u f’dinja li re;g[et g[al bnazzi ekonomiku, il-Gvern Laburista f’Malta rnexxielu j]id il-faqar u dawk ‘il barra mix-xfar tasso/jetà b’ammonti sostanzjali ta’ bejn 4,000 u 6,000 ru[.

Argument importanti L-argument tal-faqar ;ie a//ettat mill-elettorat b’dividend elettorali kbir g[al-Labour. U, naturalment, kif jg[idu lIngli]i, dak li jg[odd g[all-wi]]a jg[odd g[all-wi]]u.

G[afsa fuq il-pagi Il-Labour li kien interessat [afna fil-propoganda g[all-voti qabel l-elezzjoni issa jrid iwie;eb kif irnexxielu j]id il-faqar fl-ewwel sena tieg[u u x’se jag[mel biex inaqqsu. Però dan diffi/li. G[ax tal-qalba bil-pagi u l-perka//i lussu]i, il-faqar ]gur ma j[ossuhx. U lanqas mhuma se j[ossu l-g[afsa fuq idd[ul u fuq il-pagi li qed tirri]ulta minn /ifri o[rajn u li hi rra;uni g[al din i]-]ieda fil-faqar fl-a[[ar sena.

Il-poplu qed jitlef il-[ila li jirre]isti l-[a]en^ Wasal i]-]mien li nitkellmu /ar u tond. Ma jistax jigri ag[ar lillpoplu milli jitlef il-[ila li jirre]isti l-[a]en ta’ madwaru. Tg[id hekk qed jigrilu ? Nib]a’ li iva.

Il-poplu Malti u G[awdxi jfakkarni fil-vers tal-Vangelu ta’ San Luqa : “Il-poplu waqaf hemm, i[ares” (Lq 23,35) fuq ilGolgota. Kien qed jassisti g[allag[ar vergonja tal-istorja, u sadattant fl-ikbar indifferenza possibbli, baqa’ hemm i[ares. Ilma;;oranza saret irrelevanti. Iva, meta naqg[u fil-muta nsiru irrelevanti.

Jien perswa] li l-poplu bilparoli, ma jridx [a]en u korruzzjoni. Imma bil-fatti ?

Bil-fatti qed jitlef il-[ila li jirre]isti l-[a]en. Qed jippermetti l-abbu]i kollha bla ma jifta[ [alqu. Qed jirra;una li bilprin/ipji u l-valuri ma niklux. Lindifferenza quddiem l-abbu]i ta’ kull xorta [adet is-sopravvent. Ilpoplu qed jirrassenja ru[u g[all[a]en madwaru. Il-mod [afif u fa/li li bih ja//etta li jinxtara, basta jinqeda hu, iwerwrek. Ma jridx ingustizzja, imma jekk blingustizzja jmur tajjeb hu, jag[laq [alqu.

Bil-vot tieg[u favur iddivorzju, il-poplu nteba[ li jista’, wara kollox, je[odha kontra dak li kien imrawwem fih. It-tkissir talfamilja kwa]i sar ir-regola, mhux l-e//ezzjoni. L-abbu]i sesswali, linfedeltà konjugali, li ;;ib tarbija barra ]-]wieg, tfal li jo[or;u tqal, m’g[adhom jiskantaw lil [add. Ilkonkubina;; da[al fostna bla re]istenza ta’ xejn. L-attendenza g[all-quddies tal-{add ni]let f’livell allarmanti. Il-kriminalità qed ti]died ta’ kuljum. L-indifferenza li biha l-poplu laqa’ l-ligi ta]-”]wie;” omosesswali u taladozzjoni minn koppji omosesswali kienet tant kbira li fa/ilment tqanqal lill-le;i]latur biex iressaq li;ijiet immorali o[ra b[al tal-surrogate motherhood, abort u ewtanasja g[ax jaf li l-poplu “waqaf i[ares”.

F’sitwazzjoni b[al din, b’dispja/ir ikollna ng[idu li g[andna liskandlu tal-awtoritajiet /ivili u politi/i u s-silenzju tal-awtoritajiet ekkle]jasti/i. Is-sitwazzjoni hi drammatika. Kul[add b’[alqu mag[luq, kul[add qisu qed japprova t-tra;edja. Veru li g[ad fadal [afna tajjeb f’pajji]na, imma nkunu nid[ku bina nfusna jekk, biex nidhru po]ittivi u ottimisti, ma nikkundannawx iddlam li hawn madwarna. Ejjew inqumu qabel ikun tard wisq!

G. L. Camilleri Il-Furjana

Trolleys tal-bagalji bi [las fl-MIA Ftit jiem ilu kont die[el lura minn barra u kif wasalt fl-ajruport, mort b[as-soltu biex nie[u trolley biex inpo;;i l-bagalji fuqu.

Imma sibt li f’daqqa wa[da dan is-servizz issa m’g[adux b’xejn. Qabel kont titfa’ munita tal-ewro biex tie[u wie[ed minn dawn it-trolleys, u meta ter;a’ tpo;;ih lura minn fejn tkun ;ibtu, din l-ewro te[odha lura.

Imma issa trid t[allas il-prezz ta’ ]ew; ewro biex tie[u wie[ed, u meta tirritornah, jag[tik lura ewro. Ovvjament dan ifisser li issa qed in[allsu g[alih meta qabel ma konniex.

Sa fejn naf jien, il-kumpanija li tmexxi l-ajruport internazzjonali ta’ Malta, fl-ebda [in ma [abbret li dda[[al dan il-[las ;did, jew almenu jien ma smajt bl-ebda stqarrija. Fl-ajruport kien hemm min ;ralu b[ali u stag[;eb kif qed ikollu j[allas g[at-trolley.

U[ud mit-turisti sa[anistra kkummentaw li qatt u mkien, flebda pajji] ie[or li kienu fih, ma ntalbu j[allsu g[al dan isservizz.

R Vella Il-Mellie[a

25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Prim Ministru Malti Eddie Fenech Adami jin[atar Vi/i President tas-Summit talMoviment tal-pajji]i mhux allineati, li kien qed isir f’Belgrad, f’dik li kienet il-Jugoslavja.

F’dan il-pajji], Fenech Adami kellu wkoll laqg[at bilaterali ma’ diversi Prim Ministri u Ministri ta’ pajji]i membri f’dan il-Moviment.

Mill-5 ta’ Settembru 1989, infet[et kompletament l-importazzjoni lejn Malta u tne[[ew ittariffi, wara li l-Gvern kien [are; White Paper dwar il-produzzjoni lokali.

U fi]-}ebbieg[ komplew jinstabu aktar fdalijiet wara li ;urnata qabel saret sejba makabra ta’ ras ta’ skeletru mtaqqba b’tir ta’ pistola.

Editur> Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

10

ANALI}I

50 Sena Nazzjon (3)

Fl-ewwel sitt snin ta’ Indipendenza ]diedu l-investiment u l-esportazzjoni Minn wara l-kisba talIndipendenza, is-settur turistiku wkoll ;ie mg[ejjun biex jikber u jattira iktar turisti lejn pajji]na.

Dan ing[ata £5 miljun f’g[ajnuna biex setg[u jinbnew lukandi ;odda u ji;u mmodernizzati o[rajn. In-numru ta’ turisti li ]aru pajji]na kiber minn 72,000 fl-1966 g[al 171,000 fl1970 filwaqt li l-passi;;ieri minn fuq vapuri ]diedu minn 26,000 g[al 65,000. In-nefqa mit-turisti telg[et minn £4.7 miljun fl-1966 g[al £10.1 miljun fl-1970. Il-[addiema fil-lukandi minn 1,200 [addiem fl-1966 ]diedu g[al 2,700 fl-1970, b’2,200 [addiem ie[or fir-ristoranti.

Fit-tarzna, l-akbar industrija tal-pajji], beda programm vast ta’ modernizzazzjoni. Dan ilprogramm twettaq b’nefqa ta’ £m14.4 miljun, /ifra li g[al dak i]-]mien kienet wa[da enormi.

Inbena Tank Cleaning Farm, inbena l-Plate Shop Complex, inxtara tag[mir ;did fostu g[add ta’ krejnijiet u tkabbru l-Ba/iri 4 u 5. Ix-xog[ol ]died [afna u anke l-impjiegi.

Fuq kollox it-tarzna saret talMaltin.

F’dawn l-ewwel snin ta’ Indipendenza twaqqfu wkoll ]ew; istituzzjonijiet importanti sew g[all-i]vilupp ekonomiku ta’ pajji]na kif ukoll g[alli]vilupp industrjali: il-Bank ?entrali ta’ Malta u lKorporazzjonijiet Maltija g[allI]vilupp.

Fl-ewwel sitt snin ta’ Indipendenza l-Prodott Gross Domestiku tela’ minn £m53.3

Joe Zahra joe.zahra@live.co.uk

miljun g[al £m88.3 miljun bejn l-1964 u l-1969, il-konsum privat fl-istess perjodu tela’ minn £m37.4 miljun g[al £m63.9 miljun, il-konsum tal-Gvern minn £m8.7miljun g[al £m13.7miljun, l-investiment tela’ minn £m11.3 miljun g[al £m25.4 miljun, l-esportazzjoni ta’ o;;etti u servizzi minn £27.2 miljun g[al £43.4 miljun.

Fl-ewwel snin ta’ Indipendenza twaqqfu ]ew; istituzzjonijiet importanti ferm g[all-i]vilupp ekonomiku ta’ pajji]na kif ukoll g[all-i]vilupp industrjali> il-Bank ?entrali ta’ Malta (ritratt) u lKorporazzjonijiet Maltija g[all-I]vilupp

I]-]ieda fl-impjiegi kienet akkumpanjata minn ]ieda fil-qlig[ g[all-[addiema Maltin b’]ieda ta’ aktar minn 51%

Id-D[ul Nazzjonali tela’ minn £m45.9 miljun fl-1964 g[al £m74.4 miljun fl-1969. Id-d[ul personali totali tela’ minn £m43.2 miljun g[al £m79.2 miljun, il-pagi u s-salarji ]diedu minn £m21.5 miljun g[al £m38.5 miljun. Il-kirjiet, divi-

dendi u interessi ]diedu minn £m6.2 miljun g[al £m9.9 miljun; id-d[ul minn xog[ol ta’ [addiema li ja[dmu g[al rashom tela’ minn £m13.1 miljun g[al £m19.4 miljun, u t-tifdil personali ]died minn £m7.7 miljun g[al £m11.3 miljun.

L-industrja tal-bini kienet g[addejja b’pass tajjeb bil-bini li tlesta jitla’ minn 1,872 il-unit fl-1964 g[al 2,061 unit fl-1970, filwaqt li l-bini ta[t kostruzzjoni tela’ minn 3,561 unit g[al 8,908 unit fl-istess perjodu.

In-numru ta’ karrozzi privati ]diedu minn 19,402 fl-1964 g[al 39,514 fl-1970. Dawk ja[dmu bi qlig[ ]diedu minn 86,530 fl1964 g[al 101,000 fl-1970. Dan fl-istess waqt li l-[addiema fissettur tas-Servizzi Militari Ingli]i naqsu minn 11,730 g[al 7,000 filwaqt li l-emigrazzjoni naqset minn 8,987 g[al 2,696.

I]da dan mhux kollox! IlPartit Nazzjonalista jifta[ar, u

bir-ra;un, li bejn l-1962 u la[[ar tal-1971, [oloq 26,000 impjieg. Dan hu l-a[jar kejl tali]vilupp fil-pajji]. Hemm differenza bejn i]-]ieda f’dawk ja[dmu bi qlig[ u l-[olqien tal-impjiegi. I]-]ieda ta’ dawk ja[dmu bi qlig[ hi d-differenza bejn in-numru ta’ dawk ja[dmu bi qligh f’perijodu partikolari.

F’dan il-ka] in-numru ta’ dawk ja[dmu bi qlig[ bejn l-1962 u l1970 hi ]-]ieda bejn it-86,820 li kien hemm fl-1962 u l-103,000 li kien hemm f’tarf l-1970 – b’kollox 16,180 impjieg.

I]da biex naslu g[al kemm g[al pa;na 11

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

11

ANALI}I

Il-gvern Nazzjonalista qaleb ta’ ta[t fuq il-pronosti/i u ;ab fix-xejn dak kollu li kienu jbe]]g[u bih qabel il-kisba tal-Indipendenza

I]-]ieda fl-impjiegi l-a[jar kejl tal-i]vilupp fil-pajji] minn pa;na 10

in[olqu impjiegi rridu n]idu limpjiegi li ntilfu minn setturi o[rajn: is-7,500 impjieg li ntilfu minn mas-Servizzi Ingli]i; l1,700 impjieg li ntilfu mis-settur agrikolu u tas-sajd, u 500 impjieg li naqsu mit-tarzna – b’kollox 9,700.

Dan ifisser li jekk mas-16,180 li ]diedu ma’ dawk ja[dmu bi qlig[ in]idu d-9,700 impjieg li ntilfu u ;ew sostitwiti, b’kollox in[olqu 25,880 impjieg.

I]-]ieda fl-impjiegi kienet akkumpanjata minn ]ieda filqlig[ g[all-[addiema Maltin li, minn medja ta’ £173.1 fis-sena fl-1966, telg[u g[al medja ta’

£261.7 fl-1970 – ]ieda ta’ £88.6 jew ta’ aktar minn 51 filmija.

Il-gvern Nazzjonalista qaleb ta’ ta[t fuq il-pronosti/i. :ab fix-xejn dak kollu li kienu jbe]]g[u bih qabel il-kisba talIndipendenza. Il-prospetti filqasam tax-xog[ol tant kienu tajbin li fit-tieni rapport g[allperjodu Jannar 1969 – Settembru 1970 li kien ippubblikat f’Ottubru 1970, il-Joint Steering Committee for Malta immexxi minn Lord Robens ikkonkluda (u hawn ser nikkwota mill-ver]joni ori;inali blIngli]): “ a) The mission’s programme

of job creation, for the six years ending December, 1972, is running at present ahead of schedule and there is every indication that it will be achieved and in all likelihood exceeded. The one sector where employment may be less than projected is tourism, but any shortfall there will be compensated by added employment elswhere. b) The problem facing the Maltese economy over the next three years may well be not one of mopping up surplus labour shed by the services, or of reducing unemployment, or of lessening the compulsion to emigrate, but conceivably of

finding the labour resources to match the job opportunities which are likely to arise. In that event it may prove desirable, indeed necessary, to induce a redeployment of labour by process of appropriate rationalisation, from certain ‘over manned’ sectors of employment to other sectors where the scope for productive utilisation is greater.”

M’hemmx dubju li dan li]vilupp kollu ma kienx ikun possibbli li kieku ma kienx g[all-fondi li kiseb pajji]na ta[t il-ftehim finanzjarju.

Dan tana dik ir-rankatura li kellna b]onn. {ames miljun lira

dak i]-]mien kienu flus.

Bi]]ejjed ng[idu li nnefqa kapitali tal-gvern fl1964 kienet ta’ £3.8 miljun, u fl-1970 la[qet £9.5 miljun.

L-istima g[all-bini talFreeport bil-breakwater, mollijiet, im[a]en, [ames krejnijiet, floating crane, toroq, e// kienet stmata li titla’ £2.4 miljun, ilPower Station il-;dida fil-Marsa – bini u tag[mir – swiet ta[t il£5.0 miljun.

G[amlu l-paraguni ma’ dak li swew pro;etti b[al dawn meta ;ew realizzati u ssibu kemm verament il-valur ta’ [ames miljun lira f’dawk is-snin!

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

12

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-VJETNAM> Dan il-fanal fil-forma ta’ [uta u li jinsab f’Hanoi ing[ata g[arfien b[ala l-akbar fanal fil-pajji], mill-Guinness Records. Il-fanal fih aktar minn 5,000 dawl u g[andu jispikka waqt il-festa tradizzjonali u popolari Vjetnamita ta’ Nofs il-{arifa (ritratt EPA)

Il-mejtin mill-Ebola issa qab]u l-1,900

Il-katavri jibqg[u jakkumulaw fil-belt ta’ Bama

L-I}VIZZERA

IN-NI:ERJA

L-Organizzazzjoni Dinjija tasSa[[a (WHO) qalet li ’l fuq minn 1,900 persuna tilfu [ajjithom wara li spi//aw infettati bil-virus tal-Ebola li, f’dawn il-;img[at, infirex fir-re;juni Afrikani talPunent.

Intant, Il-Kap tal-WHO, Margaret Chan sostniet li hemm mat-3,500 ka] tal-Ebola ‘probabbli jew ikkonfermati’ fit-territorji tal-Guinea, Sierra Leone u lLiberja. Fl-istess [in, wissiet li lepidemija, illum, qabdet ritmu sod u li jmur ‘il hinn mill-isforzi ta’ dawn il-pajji]i biex ira]]nuh.

Il-WHO, ilbiera[, iltaqg[et filbelt ta’ :inevra fejn analizzat laktar trattamenti g[all-Ebola li jippromettu. It-ta[ditiet – li attendew g[alihom l-esperti g[all-

kontroll tal-mard, ir-ri/erkaturi medi/i, l-ispe/jalisti dwar l-etika fil-qasam mediku u l-uffi/jali tal-pajji]i affettwati – trattaw ukoll il-mezzi biex jit[affu lprovi u l-produzzjoni ta’ medi/ina effettiva fil-konfront tal-virus.

Skont it-twissija pre/edenti talWHO, aktar minn 20,000 persuna jistg[u jispi//aw infettati bl-Ebola sakemm il-virus jin;ieb ta[t kontroll, b’Margaret Chan tfisser din l-epidemija b[ala lakbar u l-aktar wa[da ikkumplikata li qatt raw l-esperti.

Il-WHO sostniet li erbg[in filmija fost l-1,900 mewta millEbola se[[ew tul perijodu ta’ tliet ;img[at li ikkonkluda nhar lErbg[a, it-3 ta’ Settembru.

Il-katavri jibqg[u jin;emg[u fit-toroq ta’ belt fit-Tramuntana tan-Ni;erja, jumejn wara li n[atfet minn militanti I]lami/i. :ellieda tal-grupp Boko Haram g[amlu rondi fit-toroq ta’ Bama biex iwaqqfu lin-nies milli jidfnu l-mejta.

Uffi/jali qalu li madwar 26,000 persuna spi//aw biex [arbu minn djarhom min[abba l-;lied qalil f’Bama, belt prin/ipali fil-battalja g[all-kontroll tal-istat ta’ Borno fil-Grigal tan-Ni;erja.

Aktar kmieni din il-;img[a, osservaturi fin-Ni;erja sostnew li l-grupp Boko Haram g[amel kisbiet territorjali kbar fl-a[[ar xhur. Dan qed i]id il-bi]a’ li l-

pajji] jista’ jiddi]integra b[asSirja u l-Iraq, fejn il-grupp ribell ta’ l-Istat I]lamiku ddikjara kalifat. Xi [a;a li anki l-Boko Haram iridu jag[mlu.

Ahmed Zanna, senatur f’Borno, qal li s-sitwazzjoni umanitarja f’Bama kienet terribbli u kien hemm [afna qtil filbelt. “{afna katavri qed jimlew ittoroq, u n-nies lanqas biss qed jit[allew jidfnu l-mejtin.

G[alhekk is-sitwazzjoni qed tmur g[all-ag[ar”, sostna Zanna.

Hu qal li jkun ka] katastrofiku jekk il-Boko Haram iniedi assalt fuq il-belt ta’ Maidugori, li g[andha popolazzjoni ta’ aktar

minn ]ew; miljun persuna.

Ahmed Zanna talab lill-gvern biex jibg[at aktar truppi u armerija f’Maidugori.

Il-militanti ta’ Boko Haram wettqu qerda kbira permezz ta’ [afna bumbardamenti.

Imwaqqaf fl-2002, dan il-grupp terroristiku g[all-ewwel iffoka fuq l-eliminazzjoni tal-edukazzjoni tal-Punent imbag[ad beda bl-azzjonijiet militari tieg[u fl2009 biex jo[loq stat I]lamiku.

Min[abba l-attakki tal-Boko Haram, eluf ta’ persuni sfaw maqtula, l-aktar fil-Grigal tanNi;erja. I]da saru wkoll attakki fuq il-pulizija u fuq il-kwartieri tan-Nazzjonijiet Uniti fil-kapitali, Abuja.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

Kritika g[ar-Russja waqt is-summit tan-NATO WALES Il-Mexxejja tad-dinja pre]enti g[as-summit tan-NATO li qed isir fi Newport, ikkritikaw lirRussja b[ala fattur li qed jinfluwenza l-kri]i tal-Ukrajna u li qed iservi wkoll biex jiddistabbilizza r-re;jun.

Is-summit storiku jag[laq illum, bl-Alleanza tan-NATO u r-Renju Unit iwissu li lpressjoni fuq ir-Russja g[andha ti]died dment li Moska ma tibdilx l-atte;;jament fil-konfront tal-kri]i li ilha g[addejja g[al xhur fl-artijiet Ukreni tal-Lvant.

Qabel beda s-summit, ilPresident Ukren, Petro Poroshenko, a;;orna lillMexxejja tal-Istati Uniti u lUnjoni Ewropea dwar it-ta[ditiet li kellu mal-President tarRussja, Vladimir Putin, rigward pjan g[al waqfien mill-;lied flin[awi tal-Ukrajna.

Mietu aktar minn 2,600 persuna fil-battalji bejn it-truppi tal-Ukrajna u r-ribelli separatisti li jridu l-g[aqda mar-Russja,

bil-Punent – irrispettivament minn dak li qed jg[id Putin – isostni li g[andu l-provi li Moska qed tappo;;ja lis-separatisti bit-ta[ri; u l-armamenti.

Il-konflitt fil-Lvant talUkrajna kka;una wkoll l-e]odu ta’ miljun persuna u bil-kri]i qed tidomina bil-kbir it-ta[ditiet li qed isiru b[alissa, fis-Celtic Manor Resort ta’ Newport.

Min-na[a tieg[u, isSegretarju-:enerali tan-NATO, Anders Fogh Rasmussen, qal li s-summit qed isir f’ambjent ta’ sigurtà ‘li g[addej millbidliet drammati/i’ u meta ‘rRussja qed tattakka lillUkrajna’.

Il-Mexxejja Ewropej qed jiddiskutu sett ;did ta’ mi]uri ekonomi/i aktar [orox fil-konfront tar-Russja, bil-President tal-Istati Uniti, Barack Obama, i[e;;e; biex il-pajji]i tanNATO jibg[atu messa;; /ar u inekwivoku ta’ appo;; lillUkrajna f’sitwazzjoni fejn hi

qed tbati mill-aggressjoni sfa//ata tar-Russja.

Is-summit tan-NATO hu laktar wie[ed importanti g[al g[exieren ta’ snin, bil-Mexxejja tal-pajji]i jiddiskutu wkoll ittheddida tal-grupp militanti Stat I]lamiku (IS) li llum jikkontrolla medda ta’ artijiet fis-Sirja u lIraq li qed iservuh b[ala Kalifat.

Obama u l-Prim Ministru tarRenju Unit, David Cameron, intant, qed jinsistu g[al koalizzjoni ta’ diversi pajji]i li g[andha twettaq azzjoni militari kontra t-terroristi tal-IS. Barack Obama u Cameron di;a qed ja[dmu fuq il-ba]i ta’ din l-istrate;ija, bl-Istati Uniti u r-Renju Unit ja[ilfu li ‘m’g[andhomx ikunu intimidati’ mill-a;ir brutali talfanati/i tal-IS li wettqu l-massakri tal-inno/enti fl-artijiet li [atfu, minbarra li xandru l-filmati xokkanti tal-esekuzzjonijiet ta’ ]ew; ;urnalisti Amerikani.

Il-Prim Ministru Britanniku, David Cameron, jie[u ritratt waqt ilftu[ tas-summit tan-NATO fl-in[awi ta’ Newport, f’Wales (ritratt EPA)

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Tirrea;;ixxi g[al theddida ;dida ta’ terrur mill-Al-Qaeda L-INDJA Il-Gvern tal-Indja jinsab fuq stat t’alert wara li l-Mexxej talmoviment Al-Qaeda, Ayman alZawahiri, ‘introdu/a’ grupp ;did ta’ militanti bil-missjoni li jwasslu l-gwerra qaddisa (jihad) flin[awi tas-sotto-kontinent.

It-theddida ;dida tat-terrori]mu hi dovuta g[al messa;; li [are; Al-Zawahiri permezz ta’ filmat li qed ji//irkola fuq is-siti elettroni/i tal-jihadisti. F’dan ilmessa;;, il-Kap tal-Al-Qaeda isostni li l-militanti fl-Indja, illum, ing[aqdu ta[t kmandant wie[ed, bl-isem Asim Umar, li g[andu lealtà assoluta lejn Mullah Omar, il-Mexxej tat-Taliban, flAfganistan.

Asim Umar, li hu bba]at filPakistan, imexxi kontinwament il-propaganda tal-grupp Al-Qaeda u kien sejja[ biex il-Musulmani fl-Istat (Indjan) ta’ Jammu Kashmir jid[lu fi gwerra “salpunt fejn jirnexxilhom ixejjru lbandiera tal-Islam fuq il-belt ta’ Srinagar”.

Al-Zawahiri qal ukoll li limpenn ;did g[all-militanti qed ja[seb fil-liberazzjoni tal-artijiet tal-Musulmani u biex ting[ata [ajja ;dida lill-Kalifat (Stat I]lamiku).

Intant, l-appo;; ta’ AlZawahiri g[al kalifat immexxi

minn Mullah Omar – eks sie[eb tat-terrorista maqtul, Osama bin Laden – hu partikolarment sinifikanti.

Dan g[aliex il-messa;; spe/ifiku jindika li l-Al-Qaeda ma ja//ettax il-‘kalifat’ iddikjarat mill-grupp terroristiku Stat I]lamiku (IS) fl-ibnadi tal-Iraq u s-Sirja. Fl-istess [in, tidher li qed tinbet rivalità kbira bejn il-moviment Al-Qaeda u Abu Bakr al Baghdadi, il-Kap tal-IS li, illum, qed jirreferi g[alih innifsu b[ala l’Kalif’.

Ayman al-Zawahiri sostna, fiddiskors irrekordjat, li l-gwerra qaddisa ;dida g[andha ta//erta l;ustizzja g[all-Musulmani flIndja. Hu ressaq l-e]empju ta’ Gujarat, fejn il-Prim Ministru Indjan, Narendra Modi, kien dam tnax il-sena b[ala Ministru ewlieni u fejn ippresieda fuq lIstat waqt l-irvellijiet tal-2002 li kienu swew il-[ajja ta’ mijiet talMusulmani ta[t idejn il-folol talHindu.

Il-Kap tal-Al-Qaeda kompla li l-grupp ;did tal-militanti se jkun attiv f’numru ta’ zoni li j;ebbdu minn Kashmir lejn Assam, u g[all-artijiet ta’ Myanmar – fejn il-Musulmani f’minoranza wkoll sofrew mill-attakki fuq il-komunitajiet tag[hom.

IR-RENJU UNIT> Artisti mal-kumpannija Cirque de Soleil jidhru waqt ‘photocall’ fuq id-’Diamond Jubilee Steps’ iddedikati lir-Re;ina Eli]abetta II, u li jinsabu quddiem ir-Royal Albert Hall ta’ Londra.

Is-Cirque de Soleil g[andu jibda programm ta’ varjeta bl-isem ‘Kooza’ g[all-pubbliku, f’Londra, fis-6 ta’ Jannar li ;ej (ritratt> EPA)

Qed jit[awdu bir-roundabouts IL-:APPUN Hemm konfu]joni fil-:appun hekk kif fil-pajji] bdew ikunu introdotti r-roundabouts fit-toroq – kun/ett li s’issa qatt ma intu]a fil-pajji] u minflok kienu jintu]aw id-dwal tat-traffiku.

Is-sena li g[addiet, dawn bdew ikunu introdotti fit-Tramuntana tal-:appun b[ala pro;ett pilota u r-ri]ultati kienu tant li issa qed ikunu introdotti madwar il-pajji].

I]da issa li qed jintu]aw fil-

bliet, hemm konfu]joni b’sewwieqa ma jkunux jafu kif jo[or;u jew meta //edu jew le.

L-awtoritajiet qed isostnu li fost il-vanta;;i hemm li se jiffrankaw fil-kontijiet tal-elet-

triku min[abba anqas dwal tattraffiku kif ukoll anqas spejje] peress li m’hemmx b]onn l-istess livell ta’ manuten]joni. Barra minhekk, id-dwal tat-traffiku fil:appun jinbidlu kull 20 sena.

Uffi/jali insistew ukoll li peress li r-roundabouts jippermettu g[al /aqliq kontinwu tal-karrozzi, ittni;;i] tal-arja se jitnaqqas peress li se jonqsu l-karrozzi wieqfin bil-magni mixg[ula.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ir-rwol tal-UE m’g[andux jie[u post il-missjoni ‘Mare Nostrum’ L-UNJONI EWROPEA Ir-responsabbiltajiet esti]i tala;enzija Frontex (tal-UE) fizzona tal-Mediterran se jkunu, fil-fatt, limitati meta mqabbla mal-missjoni ‘Mare Nostrum’ li qed tmexxi l-Italja biex issalva lill-immigranti li qed jaqsmu mir-re;juni tal-Afrika lejn lEwropa.

Il-Kummissarju g[allAffarijiet Interni tal-UE, Cecilia Malmstrom, infurmat lid-deputati tal-Parlament Ewropej fi Brussell, li l-impenn hekk-imsejja[ ‘Frontex plus’ m’g[andux jie[u post ‘Mare Nostrum’ – li jibba]a fuq [idma ta’ search and rescue – i]da hu ma[sub li jikkumplimentah.

Dan meta l-inizjattiva li g[andha tibda fi kwistjoni ta’ ;img[at tiddependi fuq ir-ri]orsi tal-Istati-membri tal-Unjoni.

Hawnhekk g[andha tinkwadra wkoll l-attenzjoni dovuta g[allba;it li hemm g[addispo]izzjoni tag[hom.

Intant, Malmstrom qalet li dak li jrid ise[[ minn ‘Mare Nostrum’ hu kwistjoni g[allItalja u m’g[andhiex tkun l-UE li tidde/iedi.

Il-missjoni ‘Mare Nostrum’ bdiet tkun implimentata wara li, f’Ottubru li g[adda, g[erqu numru kbir ta’ immigranti lill hinn mill-g]ira ta’ Lampedusa.

Mifhum li, mill-bidu tas-sena s’issa, salvaw aktar minn 100,000 immigrant grazzi g[allimpenji dedikati tal-operazzjonijiet search and rescue li jiffurmaw parti mill-missjoni spe/ifika.

Filwaqt li irreferiet g[assu//ess tal-missjoni Taljana, Malmstrom innotat ukoll li, fla[[ar xhur, kellu jid[ol element ;did ta’ periklu.

Immigranti ji;u ttrasferiti mill-bastimenti tal-gwerra Taljan ‘Euro’ g[all-vapur ‘Virgilio Fasan’ (lemin) waqt il-[idma tal-Mare Nostrum fin-Nofsinhar tal-Mediterran. B’din il-[idma, l-Italja, din is-sena, di;a ;abret mal-100,000 immigrant (ritratt EPA)

Hi tispjega li dan is-su//ess g[andu wkoll il-konsegwenzi tra;i/i meta t-traffikar tal-immigranti sar ikun aktar intensiv fizzona tal-Mediterran. IlKummissarju sostniet li l-immigranti, [afna drabi, qed ikunu kostretti li jag[mlu l-vja;;i perikolu]i lejn l-Ewropa ‘biddg[ajjes li qed ji/kienu fid-daqs u li jonqoshom il-mezzi tas-sigurtà adekwati’. Dan qed isir min[abba l-probabbiltà akbar li l-immigranti jkunu salvati millba[ar.

Il-Gvern tal-Italja, f’dawn ix-

Mi]muma waqt assalt fuq vapurett FRANZA G[exieren ta’ immigranti illegali fil-port ta’ Calais ippruvaw jitilg[u bil-forza fuq vapurett destinat g[ar-Renju Unit, i]da lmembri tal-ekwipa;; ikkontrollaw is-sitwazzjoni meta tellg[u ir-rampa u ‘sparaw’ l-ilma bil-hose pipes g[al fuq il-folol li n;emg[u fl-in[awi tal-port.

Qabel, l-immigranti kienu taw salt biex jitilg[u bil-;iri minn fuq ir-rampa, i]da l-azzjoni f’waqtha

mill-membri tal-ekwipa;; salvat tra;edja potenzjali.

Is-Sindku ta’ Calais, Natacha Bouchart, ftit tal-jiem ilu, wissiet li hi kellha tag[laq il-port dment li r-Renju Unit ma kellux jg[in g[all-kontroll tal-immigranti.

Bouchart, fil-fatt, qalet li l-belt tag[ha spi//at l-osta;; ta’ aktar minn elf immigrant li qed jippruvaw jaqsmu l-Kanal Ingli] minn Franza.

xhur, ]ied il-pressjoni biex lIstati membri l-o[ra tal-UE jerfg[u aktar responsabbiltà filkonfront tal-immigranti li qed jaqsmu l-Ba[ar Mediterran biddg[ajjes. Dan meta l-missjoni ‘Mare Nostrum’ qed tiswa lillItalja madwar disa’ miljun ewro fix-xahar.

Sadanittant, l-idea ta’ ‘versjoni simili tal-missjoni millUE’ qajjmet it-t[assib li ma jsalvawx daqstant immigranti li kieku ‘Mare Nostrum’ ma kellux jibqa’ effettiv fiz-zoni talMediterran. Fil-fatt, il-’Frontex

plus’, li se jit[addem fuq skala i]g[ar, mhux mistenni li jkun implimentat fl-ib[ra internazzjonali.

Ir-responsabbiltà primarja tala;enzija Frontex tinvolvi l-kontrolli mal-fruntieri, u l-UNHCR – l-a;enzija tan-Nazzjonijiet Uniti g[ar-refu;jati – infurmat lill-gazzetta The Guardian li aktar immigranti huma mistennija li jmutu f’ka] li ‘Frontex plus’ (li g[andu jkun inawgurat f’Novembru) jirri]ulta f’anqas patrols mit-Taljani fl-ib[ra talMediterran.

Fl-istess [in, Malmstrom ma setg[etx twie;eb g[all-mistoqsijiet tad-deputati tal-Parlament Ewropew li rieduha ti]vela ddettalji dwar il-mandat tal-missjoni ‘Frontex plus’ u kif din g[andha tiffunzjona.

Hi setg[et tg[id biss li ‘Frontex m’g[andux il-kapa/ità biex jil[aq il-livell ta’ ‘Mare Nostrum’ u lanqas ma’ g[andu l-istess ammont ta’ nies g[addispo]izzjoni tieg[u. Fl-istess [in mifhum li Frontex jonqsu wkoll ‘il-mandat, il-flus u rri]orsi ne/essarji’.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

16

FESTI

Kien il-Kappillan Dun Alfred Camilleri li fl-1989 sejja[ numru ta’ dilettanti u ammiraturi u waqqaf l-G[aqda tan-Nar Marija Bambina

25 anniversarju mill-G[aqda tan-Nar Marija Bambina tal-Mellie[a

Minkejja li mhux fi kwantitajiet kbar, l-g[aqda tipprepara wkoll programm tan-nar tal-ajru li wkoll jattira numru ta’ spettaturi kemm lejliet il-festa u anke nhar il-festa, b’mod partikolari l-[arqa talKnisja

L-G[aqda tan-Nar Marija Bambina - Mellie[a twaqqfet fl-1989 propju 25 sena ilu.

Il-Mellie[a ti//elebra l-festa tat-twelid ta Marija Bambina jew kif nafuha wkoll il-Vitorja fit-8 ta’ Settembru. Minkejja li ra[al pjuttost ]g[ir, il-festa ti;i //elebrata b’[afna impenn u entu]ja]mu.

Sa minn numru ta’ snin ilu kienu [afna d-dilettanti Melle[in li [asbu g[all-armar biex jintrama fir-ra[al, armar ie[or g[all-knisja u naturalment in-nar li jikkumplimenta l-festa tal-Bambina. Diversi nies kienu jinvolvu ru[hom biex jinxtara u jin[araq in-nar.

Mas-snin, bdiet tin[ass il[tie;a li tin[oloq tip ta’ struttura li tikkumplimenta xxog[ol kbir li kienu jag[mlu l[fna dilettanti u benefatturi.

Kien il-Kappillan Dun Alfred Camilleri li fl-1989 sejja[ numru ta’ ammiraturi u dilet-

tanti u waqqaf l-G[aqda tanNar Marija Bambina. L-iskop ewlieni kien li b’siner;ija totali kemm mal-kappillan kif ukoll mas-so/jetajiet l-o[ra, in-nar ippreparat g[all-festa jkun meqjus u jag[ti gost lil kull min ji;i g[all-festa tal-Mellieha.

G[aldaqstant, l-G[aqda [asbet biex torganizza lilha nnifisha fi gruppi li ja[dmu g[all-;bir ta’ fondi u o[rajn li jkunu responsabbli min-nar tal-art u min-nar tal-ajru. Bis-sa[[a tal-G[aqda, il-Mellie[a bdiet, ftit ftit, tibni reputazzjoni tajba g[an-nar li jin[araq. Forsi mhix reputazzjoni ta’ kwantità ta’ nar imma pjuttost tal-kwalità u l-ispettaklu li jing[ata.

Illum kul[add jaf xi spettaklu ta’ nar sinkronizzat mal-mu]ika jigi mtella’ minn fuq il-knisja tal-Mellie[a. Spettaklu li ji;bed folol kbar lejn il-pjazza talg[al pa;na 17

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

17

FESTI

Illum kul[add jaf xi spettaklu ta’ nar tal-art u nar sinkronizzat mal-mu]ika jigi mtella’ fil-Pjazza tal-Mellie[a

Mistenni spettaklu mill-isba[ lejlet il-festa Se jintwera live fuq NET Television minn pa;na 16

Mellie[a l-ewwel biex jaraw lispettaklu tal-log[ob tan-nar tal-art u wara l-wirja maestu]a minn fuq il-knisja. Ovvjament din is-sena dan l-ispettaklu mhux se jonqos u se jkun jinkludi xi sorpri]a f’g[eluq il-25 sena mit-twaqqif tal-G[aqda.

Minkejja li mhux fi kwantitajiet

kbar, l-G[aqda tipprepara wkoll programm tan-nar talajru li jattira wkoll numru ta’ spettaturi kemm lejliet il-festa u anke nhar il-festa. Is-sena lo[ra gie ppre]entat g[allewwel darba il-Pyromusical Symphony of Colours li kienet ta’ su//ess kbir u di;a hemm stennija kbira g[al dik ta’ din is-sena.

Ix-xog[ol tal-g[aqda tan-nar Marija Bambina ma jieqafx. Issena kollha kul[add ja[dem g[al ghan wie[ed - li l-Mellie[a jkollha festa sabi[a b’nar spettakolari li j]ewwaq dak kollu li jkun g[addej.

Wara dan kollu, s-sens ta’ sodisfazzjoni jkun jidher fuq wi// kul[add hekk kif dawk kollha involuti jid[lu quddiem

il-Bambina meta tkun da[let fil-knisja sabiex jirringrazzjawha talli kollox ikun mar sew.

Tradizzjoni li welldet l-G[aqda tan-Nar u li saret tkun mistennija minn kul[add fejn dawk kollha nvoluti jigu milqug[in b’applawsi u wara l-vista tag[hom fil-knisja jkunu mistiedna mis-so/jetajiet tal-Mellieha.

L-G[aqda tan-Nar Marija

Bambina -Mellie[a wettqet [idma imprezzabbli filMellie[a. Bl-g[ajnuna ta’ [afna voluntiera, benefatturi u ammiraturi waslet s’hawn. 25 sena ta’ sagrifi//ju, [idma u sodisfazzjon. Jalla l-Bambina ]]omm idejha fuq dawk kollha li joffru l-[idma tag[hom biex dak li n]era’ 25 sena ilu jibqa g[addej g[al [afna snin.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

18

PERSONALITAJIET

ISIMHOM MINQUX FL-ISTORJA (31)

Bartolina Sisa> Id f’id ma’ ]ew;ha mexxew irvell kontra l-[akma Spanjola fil-Bolivja Id-data e]atta ta’ meta twieldet Bartolina Sisa, eroina indi;ena Bolivjana, mhix mag[rufa. Jissemmew ]ew; dati dwar twelidha: l-24 ta’ Awwissu, 1753 u t-12 ta’ Fis-snin 1530, l-Ispanjoli xejnu l-qawwa tal-Inca u g[amlu l-Bolivja kolonja Spanjola. Kolonjalisti Spanjoli malajr bdew imorru jg[ixu lBolivja.

Hemmhekk, bdew jibnu g[alihom oqsma kbar mag[rufin b[ala haciendas.

Meta, fl-1545, ;ie skopert li filmuntanji qrib Potosi kien hemm il-fidda, eluf ta’ Spanjoli g[a;;lu jmorru l-Bolivja, [erqana li jsiru sinjuri f’qasir ]mien. Ilfidda Bolivjana ma damitx ma saret g[ajn ferm importanti talg[ana fi Spanja.

Il-kolonjalisti Spanjoli ma kinux [elwin mal-Indjani filBolivja. Spiss kienu jittrattawhom [a]in. Kienu j;ieg[luhom ja[dmu g[alihom filhaciendas u l-minjieri tal-fidda.

Kienu bosta l-Indjani li mietu g[ax kienu maltrattati jew min[abba mard li kienu ;abu mag[hom l-Ispanjoli. Minkejja dan, it-ta[lit bejn Spanjoli u Indjani ma naqasx. Dawn i]]wi;ijiet nisslu l-popolazzjoni m[allta, mag[rufa fosthom b[ala mestizos.

Minn ]mien g[al ie[or, lIndjani u l-mestizos kienu jirribellaw kontra l-[akma Spanjola. Madankollu, irribelljonijiet [afna drabi kienu fuq skala ]g[ira u l-qawwiet Spanjoli kienu jra]]nuhom ming[ajr wisq diffikultà.

Koppja mexxejja

Bartolina Sisa twieldet f’familja Aymara. Dan kien poplu Indjan tal-Amerika t’Isfel li kien jg[ix l-iktar f’Altiplano, medda vasta fil-Perù u lBolivja. {afna nies Aymara kienu, tradizzjonalment, nies tar-raba u li jrabbu l-bhejjem, spiss fi n[awi fejn il-[amrija ma tantx kienet fertili u l-klima [arxa.

Dak li fil-;ejjieni kellu jkun

Awwissu, 1750.

Li hu ]gur huwa li Bartolina, flimkien ma’ ]ew;ha Tupac Katari, mexxew irvell tan-nies indi;eni kontra l-[akma Spanjola fil-Bolivja. :ara, i]da,

li b[al ]ew;ha hija nqabdet u ;iet maqtula brutalment nhar il5 ta’ Settembru, 1782, fl-età ta’ madwar tletin sena.

Dak i]-]mien, il-Bolivja kienet g[adha ma bdietx ti;i

tissejja[ b’dan l-isem. L-art tag[ha kienet mag[rufa b[ala lG[oljiet tal-Perù u Alto Perù.

L-Indjani Amerikani kienu ilhom jg[ixu f’din l-art madwar 10,000 sena. Sa tard fis-snin

1300,

it-tribù Aymara kien infirex sew fil-punent talBolivja, :ara, i]da, li l-Indjani Inca, mill-Perù, fis-snin 1400 attakkaw lill-Aymara u bdew ja[kmuhom.

Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt

]ew; Bartolina, Tupac Katari, kien Amyara wkoll. L-isem proprju tieg[u kien Julian Apasa Nina. Huwa twieled fl1750. Il-koppja, bejn wie[ed u ie[or, kienu tal-istess età.

F’]g[o]itu, Julian Apasa skopra li kellu kwalitajiet ta’ mexxej. Qabad triq li bidlitu f’wie[ed mill-attivisti l-iktar bikrin favur l-indipendenza talindi;eni. Mea ]]ewwe; lil Bartolina, it-tnejn flimkien bdew juru [e;;a u [ila partikolari fir-re]istenza g[all-Imperu Spanjol.

B[ala parti mill-kampanja tal-koppja, ir-ra;el bidel ismu g[al Tupac Katari. G[amel dan bl-iskop pre/i] li jag[ti ;ie[ lil ]ew; mexxejja bikrin tarre]istenza. Dawn kienu Tomas Katari u Tupac Amaru II. L-g[a]la tal-isem Tupac Katari kellha importanza wkoll fit-tifsira tal-kliem li jikkomponuh. Il-kelma ‘tupac’ tfisser ‘brillanti’ fl-ilsien Aymara u flilsien Quechua li bih kien jitkellem Tupac Amaru. Barra minn hekk, fl-ilsien Aymara lkelma ‘katari’ tfisser ‘serp kbir’, waqt li l-kelma ‘amaru’ tfisser hekk ukoll fl-ilsien Quechua.

Moviment rivoluzzjonarju

Meta Tupac u Bartolina kienu g[adhom tfal, is-sentiment anti-

Bartolina Sisa

kolonjali fir-re;jun Andean kien qed jikkarga ;mielu. Ilpoplu indi;enu beda jqum kontra d-dominanza Spanjola.

Madwar is-sena 1780, nibtu g[add ta’ rvellijiet. Kien hawn li Tupac u Bertolina fe;;ew fixxena, b’sa[[a kbira.

Jimbuttawhom fil-[e;;a tag[hom kien hemm sekli s[a[ ta’ trattament [a]in u tensjoni, li mag[hom l-Ispanjoli kienu ]iedu wkoll taxxi [orox ;odda.

Bartolina mexxiet bi qlubija kbira diversi ;lidiet u kienet ta’ ispirazzjoni kbira g[an-nisa u l-ir;iel li kienu ta[t il-kmand tag[ha. Hija damet fit-tmexxija sakemm kien hemm min ittradiha u nqabdet mill-qawwiet imperjalisti

Kien qed ji;ri li n-nies indi;eni ma beda jibqag[lhom kwa]i xejn biex jg[ixu.

Ir-re;im Spanjol beda jirrikorri wkoll, dejjem i]jed, g[al xog[ol ta’ bilfors li filprattika kien jammonta g[al skjavitù.

Il-koppja Tupac u Bartolina welldu moviment rivoluzzjonarju. L-impenn tag[hom kien li jirre]istu l-guffa;ni tassistema imperjali, i[abirku biex ji;u restawrati d-drittijiet talindi;eni, u jirsistu g[al tqassam mill-;did u iktar ;ust tar-ri]orsi naturali abbundanti li kellu rre;jun.

Bartolina kienet involuta filmoviment sa mill-bidu tieg[u.

Tat kontribut dinamiku. Kienet tistinka wkoll biex le[en in-nisa jinstema’ sew fil-kunsilli rivoluzzjonarji. Hija saret mag[rufa b[ala mexxejja kari]matika, b’ri]ervi e//ezzjonali ta’ qawwa mentali u determinazzjoni.

L-assedju ta’ La Paz L-irvell il-kbir immexxi millkoppja Tupac-Bartolina beda fil-provin/ja ta’ Chayanta, fejn kien hemm l-akbar minjieri talfidda ta’ Potosi. Kienu minjieri li fihom g[add enormi ta’

indi;eni mietu ja[dmu qatig[ biex itellg[u l-fidda g[all[akkiema Spanjoli. g[al pa;na 19

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

19

PERSONALITAJIET

Bartolina Sisa – l-awtri/i ta’ diversi inizjattivi biex jinkisbu drittijiet g[an-nisa u l-ir;iel indi;eni kontra l-[akma Spanjola fil-Bolivja... Ma]-]mien, l-eroi]mu tag[ha ;ie rikonoxxut ukoll internazzjonalment

Bartolina Sisa> Il-5 ta’ Settembru, il-jum li fih inqatlet b’mod a[rax u brutali, ;ie stabbilit b[ala l-Jum Internazzjonali tan-Nisa Indi;eni minn pa;na 18

Il-moviment tal-koppja beda jixtered u jissa[[a[. Diversi bliet u r[ula waqg[u f’idejh.

F’qasir ]mien, il-koppja kienu qed imexxu armata ta’ madwar 40,000 ru[.

Fl-1781, meta Tupac kellu 31 sena, huwa u Bartolina mexxew l-armata tag[hom f’assedju ta’ La Paz, li dak i]-]mien kienet okkupata mill-Ispanjoli. Kien assedju li kellu ]ew; fa]ijiet. Lewwel fa]i kienet bejn Marzu u :unju, waqt li t-tieni kienet minn Awwissu sa Ottubru.

Il-koppja mexxejja stabbilew ru[hom f’El Alto. Bartolina kienet kmandant. Wara xi tliet xhur, l-Ispanjoli rnexxielhom ira]]nu l-assedju bl-g[ajnuna ta’ truppi li marru hemmhekk, apposta, minn Lima u Buenos Aires. I]da xi xahrejn wara, Tupac u martu rnexxielhom jer;g[u jibnu l-assedju.

Fi spazju ta’ ftit ;img[at, huma kisbu wkoll l-g[ajnuna tal-qawwiet ta’ Andres Tupac Amaru, li kien neputi ta’ Tupac Amaru II. Aktar tard, ing[aqad mag[hom ukoll Miguel Bastidas Tupac Amaru, li kien mexxej tar-ribelli tal-Inca.

Il-5 ta’ Settembru sar ifakkar ukoll ir-rwol kbir li kellhom ;enerazzjonijiet ta’ nisa indi;eni li isem [afna minnhom intesa tul it-taqbida Bolivjana ta’ madwar 500 sena g[ad-dekolonizzazzjoni, ir-riforma tal-art, il-bini tal-;ustizzja so/jali, u d-demokrazija

Minkejja dan, il-qawwiet ribelli ma kinux b’sa[[ithom bi]]ejjed biex jirb[u lil dawk Spanjoli. L-istrate;isti Spanjoli staportew sakemm il-forzi tag[hom kienu qawwijin bi]]ejjed biex, bit-tmexxija ta’ Josef Reseguin, jattakkaw lillqawwiet ta’ Tupac, Bartolina u s[abhom.

Il-battalja l-kbira bdiet nhar is-17 ta’ Ottubru, 1781. F’inqas minn xahar, Tupac inqabad mill-g[adu. Is-suldati tal[akkiema [aduh f’nofs ilmisra[ ewlieni ta’ La Paz, rabtulu jdejh u saqajh ma’ erba’ ]wiemel differenti, u ;ieg[lu ]]wiemel ji;bduh f’na[at opposti sa ma nqasam f’bi//iet.

Fil-15 ta’ Marzu, 1782, lIspanjoli qabdu wkoll lil Diego Cristóbal Tupac Amaru.

G[amlulu l-istess b[al Tupac.

Bartolina mexxiet bi qlubija kbira diversi ;lidiet u kienet ta’ ispirazzjoni kbira g[an-nisa u lir;iel li kienu ta[t il-kmand tag[ha. Hija damet fit-tmexxija sakemm kien hemm min ittradiha u nqabdet mill-qawwiet imperjalisti.

Darba f’idejhom, is-suldati Spanjoli umiljawha pubblikament billi kaxkruha fil-misra[ ewlieni ta’ La Paz b’[abel imdawwar ma’ g[onqha, ittorturawha, stuprawha, [a;;ruha u g[allquha g[arwiena.

Meta mietet, qattg[u lkatavru tag[ha f’bi//iet. Rasha dendluha fil-pubbliku biex ibe]]g[u n-nies tal-post, u partijiet minn ;isimha [aduhom biex jintwerew lin-nies filvilla;;i barra l-belt.

Meta [ar;u mill-belt ta’ La Paz, truppi Spanjoli wettqu

wkoll serje ta’ tpattijiet selva;;i. Huma taw in-nar lil g[add ta’ villa;;i u mmassakraw ir;iel, nisa u tfal.

Il-poplu baqa’ j[obbha In-nies tal-Bolivja xorta

baqg[u jg[o]]u lil Bartolina u lil ]ew;ha f’qalbhom. Linfluwenza li l-moviment tag[ha u ta’ ]ew;ha kiseb fuq il-[sieb tan-nativi fil-pajji] baqg[et [ajja u g[addiet minn ;enerazzjoni g[al o[ra.

F’Jannar, 1980, ;iet ifformata l-Konfederazzjoni Nazzjonali tan-Nisa Kampesini, Indi;eni u Nativi tal-Bolivja (Confederación Nacional de Mujeres Campesinas Indígenas Originarias de Bolivia “Bartolina Sisa”). Din hija unjon ewlenija tan-nisa rurali tal-Bolivja, u l-organiz-

zazzjoni tan-nisa fil-pajji] li g[andha l-ikbar numru ta’ membri.

Ma]-]mien, l-eroi]mu ta’ Bartolina ;ie rikonoxxut ukoll internazzjonalment. B’turija ta’ ;ie[ g[all-qlubija u s-sagrifi//ju tag[ha, il-5 ta’ Settembru, il-jum li fih inqatlet b’mod a[rax u brutali, ;ie stabbilit b[ala l-Jum Internazzjonali tanNisa Indi;eni.

L-i]vilupp se[[ waqt it-Tieni Laqg[a ta’ Organizzazzjonijiet u Movimenti Amerikani li saret fil-Bolivja, fl-1983. Minn dak i]-]mien, it-tifkira kompliet tikber b[ala okka]joni annwali ma;;uri fl-Amerika Latina.

Il-5 ta’ Settembru sar ifakkar ukoll ir-rwol kbir li kellhom ;enerazzjonijiet ta’ nisa indi;eni li isem [afna minnhom intesa tul it-taqbida Bolivjana ta’ madwar 500 sena g[addekolonizzazzjoni, ir-riforma tal-art, il-bini tal-;ustizzja so/jali, u d-demokrazija.

Il-misra[ f’La Paz, fil-qalba tal-belt, li fih se[[ il-qtil talwa[x ta’ Bartolina, li qabel kien jismu Plaza Mayor-Plaza Murillo, sar jismu La Plaza Bartolina Sisa.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

20

AVVI}I PN

Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org

Kap tal-Oppo]izzjoni

Mario de Marco mario.demarco@teampn.org

Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar

Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org

Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista

?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org

Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd

David Agius david.agius@teampn.org

Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali

Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex

Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org

Kelliem g[all-Finanzi

Joe Cassar joe.cassar@teampn.org

Kelliem dwar l-Edukazzjoni

Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org

Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali

Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org

Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni

Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org

Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali

Mario Galea mario.galea@teampn.org

Kelliem g[all-Anzjani

Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org

Kelliem g[at-Turi]mu

Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org

Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima

Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org

Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà

Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org

Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali

Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org

Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura

Antoine Borg antoine.borg@teampn.org

Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej

Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org

Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi

Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org

Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport

Kristy Debono kristy.debono@teampn.org

Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku

Albert Fenech albert.fenech@teampn.org

Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni

Claudio Grech claudio.grech@teampn.org

Kelliem g[as-Sa[[a

Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.

AVVI}I SO?JALI ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’ Antoine Borg se jorganizzaw BBQ illum il-:img[a, 5 ta’ Settembru f’St. Martin’s Bar & Restaurant fil-Ba[rija. Prezz 20 g[all-kbar u 10 ewro g[at-tfal.

G[all-biljetti /emplu 79092845 jew ming[and il-helpers tassoltu.

TA’ KER?EM. Il-Kumitat Sezzjonali PN Ta’ Ker/em se jorganizza BBQ u tombla llum il-:img[a, 5 ta’ Settembru flG[adira ta’ San Raflu fis-7 p.m.

G[al aktar informazzjoni /emplu 79707691 jew 99255981.

BORMLA. Fl-okka]joni tal50 anniversarju talIndipendenza, il-Kumitat Sezzjonali PN Bormla se jorganizza Buffet Dinner g[ada sSibt, 6 ta’ Settembru fil-lukanda Soreda, il-Qawra. Il-prezz hu ta’ 20 ewro bit-trasport inklu]. G[al aktar informazzjoni /emplu 79914618 jew ikkuntattjaw lil xi membru tal-kumitat.

KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’ Kristy Debono se jorganizzaw BBQ g[ada s-Sibt, 6 ta’ Settembru fil-lukanda Soreda, f’Bu;ibba fit-8.30 p.m. Prezz 20 ewro g[all-kbar u 10 ewro g[al tfal ta[t l-10 snin. It-trasport hu inklu] fil-prezz. G[all-biljetti jew aktar informazzjoni /emplu 99473932.

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe Cassar se jorganizzaw BBQ nhar it-Tnejn 8 ta’ Settembru f’Sirens Bistro, Triq San :eraldu, San Pawl il-Ba[ar fit-8 p.m.

Prezz 18-il ewro. G[all-bookings /emplu 99955359.

L-IMSIDA. Il-Kumitat Sezzjonali PN Msida se jorganizza BBQ b’risq il-Partit, nhar is-Sibt, 13 ta’ Settembru fit-8.30 p.m. fil-lukanda Alexandra, f’San :iljan. Prezz 15-il ewro g[all-kbar u 8 ewro g[at-tfal, bit-trasport inklu]. It-trasport jiltaq minn [dejn l-Uffi//ju talPartit fl-Imsida fit-8 p.m. Biljetti mill-Uffi//ju tal-Partit jew millmembri tal-Kumitat.

AVVI}I O{RA {AL BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li qed jilqa’ tesseri ;odda kif ukoll ti;did ta’ tesseri ta’ kuljum fil-Ka]in PN ta’ {al Balzan bejn il-5 p.m. u t8 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 99848644. {AL LIJA. Il-Kumitat Sezzjonali PN Lija jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum u ji;u servuti appetizers.

Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m.

Qed ikunu servuti wkoll appetizers.

L-ISLA.

{AL TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-

Uffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t management ;did.

Il-bar qed jifta[ mit-Tnejn sasSibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti appetizers.

IN-NAXXAR. Il-bar tal-PN Naxxar re;a’ beda jifta[ minn nhar il-:img[a 1 ta’ Awwissu ta[t it-tmexxija ta’ Johan Xuereb. Il-bar jifta[ kuljum mis-6 p.m. ’l quddiem, nhar ta’ Sibt, {dud u festi jifta[ filg[odu wkoll.

IL-MARSA. Il-Kumitat Sezzjonali PN Marsa jav]a li lbar jinsab ta[t management ;did u qed ikun miftu[ kuljum fis-7 p.m. ’l quddiem.

IR-RABAT. Il-Kumitat Sezzjonali tar-Rabat jav]a li g[andu servizz ta’ Customer Care fil-Ka]in tal-Partit. Min irid jag[mel kuntatt malKumitat g[andu jibg[at email fuq rabatpn@gmail.com.

TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u l{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m.

Qed jitqassmu wkoll appetizers.

Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

21

KUMMER?

GO takkwista ishma f’Cablenet... kumpanija tat-telekomunikazzjoni f’?ipru Wara li kisbet l-approvazzjoni regolatorja me[tie;a ming[and l-Awtorità talKompetizzjoni ?iprijotta, GO plc, il-fornitur ewlieni tasservizzi tat-telekomunikazzjoni quad play f’Malta, ikkonkludiet l-akkwist ta’ 25 fil-mija talishma ta’ Cablenet Communications Systems Limited ming[and Nicolas Shiacolas, sid lishma kapitali ta’ Cablenet.

GO se tkun qed tikseb dawn l-ishma bi skambju g[al self konvertibbli ta’ ¤12-il miljun lil Cablenet. Fuq l-g[a]la ta’ GO, dan is-self jista’ jkun konvertit f’ekwità (equity), biex meta jsir konvertibbli, l-ishma totali ta’ GO jkunu jammontaw g[al 45 fil-mija tal-kapital azzjonarju ma[ru; ta’ Cablenet.

GO g[andha wkoll l-g[a]la li fil-futur, jekk tkun trid, tista’ tikseb kontroll tal-ma;;oranza tal-ishma ta’ Cablenet.

Cablenet kienet l-ewwel

GO g[andha wkoll l-g[a]la li fil-futur, jekk tkun trid, tista’ tikseb kontroll tal-ma;;oranza tal-ishma ta’ Cablenet kumpannija li offriet pakketti ‘triple-play’ li jkopru t-TV, linji fissi tat-telefon u internet velo/i, u issa hi l-fornitur privat ewlieni tal-broadand f’/ipru.

Illum toffri a//ess ta’ internet broadband, linji fissi tat-telefonija u HD TV di;itali lil iktar minn 43,000 abbonat.

Yiannos Michaelides, il-Kap E]ekuttiv ta’ GO, qal li “f’Marzu 2014, [abbarna ftehim biex nixtru ishma f’din ilkumpannija, li qeg[da b’mod mg[a;;el tistabbilixxi ru[ha b[ala l-fornitur ewlieni ta’ servizzi ta’ kwalita’ f’dak li hu internet u TV f’?ipru.”

“Nemmnu li Cablenet

g[andha potenzjal interessanti biex tkompli tikber, u fl-istess waqt nixtiequ naraw siner;ija bejn GO u Cablenet kif ukoll bejn Malta u /ipru. Nemmnu li permezz ta’ din il-kisba, ser inkunu nistg[u ni;;eneraw aktar valur lil partijiet interessati kollha.”

Issa li nkisbet l-approvazzjoni regolatorja me[tie;a, GO ser tkun qed ta[tar lil Yiannos Michaelides, Nikhil Patil u Edmond Brincat fil-Bord tadDiretturi ta’ Cablenet.

GO ser tkun qed ta[tar ukoll lil Francis Galea Salomone b[ala s-Segretarju talKumpannija ta’ Cablenet.

Felipe Navarro minn Mapfre waqt wa[da mit-ta[ditiet tieg[u

Middlesea b’inizjattiva g[all-A;enti u l-Brokers Middlesea Insurance plc, f’kollaborazzjoni ma’ Fundación MAPFRE, organizzat log[ba ta’ strate;ija tannegozju ma[luqa minn MAPFRE bl-isem ta’ Business Game MAPFRE (bugaMAP).

L-attività tmexxiet minn Felipe Navarro minn MAPFRE Vida, li hu wkoll membru talBord tad-Diretturi tal-

Middlesea Insurance.

BugaMAP hi log[ba kompjuterizzata li timita l-amministrazzjoni ta’ kumpanija talassigurazzjoni, hekk kif t[alli lill-parte/ipanti jie[du de/i]jonijiet dwar aspetti kemm tekni/i kif ukoll finanzjarji.

Din l-inizjattiva kienet possibbli permezz tas-siner;iji u lesperjenza miksuba minn

Middlesea wara li saret tifforma parti mill-grupp globali MAPFRE f’Lulju 2011.

Il-Middlesea Insurance p.l.c.

(C-5553) hi awtorizzata millAwtorità ta’ Malta g[al Servizzi Finanzjarji biex tmexxi Negozju kemm g[at-Tul u kemm ;enerali ta[t l-Att tal1998 dwar Negozju ta ’ Assigurazzjoni.

Mis-suq tal-gaming f’pajji]na u lil hinn minna

Maltco Lotteries – storja ta’ su//ess fil-g]ejjer Maltin Matul din is-sena l-kumpanija Maltco Lotteries – li l-kwartieri tag[ha jinsabu fl-Iklin – qed tag[laq g[axar snin mill-bidu tal-[idma tag[ha fil-g]ejjer Maltin.

Dawk kollha li b’xi mod huma direttament jew indirettament involuti fil-qasam talgaming, jistqarru bl-aktar mod /ar li matul dawn l-a[[ar g[axar snin l-industrija tal-gaming f’pajji]na g[amlet avvanzi enormi u [olqot g[add kbir ta’ opportunitajiet tax-xog[ol.

Anzi, jekk irridu nkunu onesti, l-industrija tal-gaming bdiet kwa]i mix-xejn u llum hi wa[da mill-kontributuri ferm importanti g[all-ekonomija Maltija.

Protagonista f’dan il-qasam hi bla dubju ta’ xejn il-kumpanija Maltco Lotteries li matul dawn l-g[axar snin ;abet taqlibiet kbar f’dan is-settur u dawk ftit avvanzati fl-età jiftakru tajjeb kif minn possibbiltajiet ta’ tliet log[biet biss – il-Lottu, is-Super Five u l-Lotterija l-Kbira – illum dawk kollha dilettanti jistg[u jittantaw xortihom f’firxa wiesg[a ta’ log[biet li kienu introdotti ftit ftit matul dawn lg[axar snin li g[addew.

Jekk f’dan is-settur sar avvanz kbir u llum g[andha ferg[at ta’ Maltco Lotteries f’Malta u f’G[awdex li huma mill-aktar moderni u mg[ammra bl-a[[ar teknolo;ija possibbli, dan kollu ma sarx b’kumbinazzjoni imma sar grazzi g[all-vi]joni kbira li l-kumpanija kellha biex mhux biss dejjem ta;;orna lilha nnifisha, i]da twassal l-aqwa u l-a[jar servizzi lil dawk kollha li jkunu jridu jittantaw xortihom.

Mo[[ kru/jali wara dan loperat kollu hu Iaonnis Katakis, l-Uffi/jal E]ekuttiv Ewlieni talkumpanija Maltco Lotteries, li ilu fit-tmun tal-kumpanija sa mill-bidu nett tag[ha – ji;ifieri sa mill-2001 meta kienu saru tta[ditiet mal-Gvern wara li lLottu Pubbliku kien ipprivatizzat. Fil-fatt il-Lottu Pubbliku kien fost l-ewwel li kien ipprivatizzat u l-offerta dakinhar kienet intreb[et minn Maltco

Lotteries, kumpanija sussidjarja tal-kumpanija multi-nazzjonali INTRALOT li hi mferrxa malerbat’irjie[ tad-dinja.

Il-bidu tal-[idma ta’ Maltco f’Malta ma kienx wie[ed fa/li, i]da grazzi g[all-entu]ja]mu fittmexxija tal-kumpanija, iddeterminazzjoni tal-ewwel impjegati kif ukoll tal-a;enti ta’ Maltco Lotteries f’Malta u f’G[awdex, l-affarijiet bdew mexjin ’il quddiem u ftit ftit bdiet tinkiteb storja ta’ su//ess.

Dawn li g[addew kienu g[axar snin fejn il-kumpanija ma waqfet qatt tinvesti bis-s[i[ fir-ri]orsi umani. Illum Maltco Lotteries timpjega ftit inqas minn mitt persuna, filwaqt li f’Malta u f’G[awdex hawn mal235 point of sale minfejn ikunu jistg[u jinqdew il-klijenti.

Saru b’mod regolari g[alla[[ar korsijiet ta’ tag[lim, u a;;ornament g[all-impjegati biex ikunu jistg[u jag[tu l-aqwa u l-a[jar servizz lill-a;enti u lillklijenti li mag[hom i[abbtu wi//hom il-[in kollu.

Saru b’mod regolari wkoll korsijiet ta’ tag[lim u a;;ornament g[all-a;enti li min-na[a tag[hom dejjem ikkollaboraw bis-s[i[ biex hekk setg[u jtejbu l-kwalità tal-ambjent li ja[dmu fih, itejbu u jkabbru s-servizzi li joffru lill-klijenti kif ukoll ikunu familjari aktar mat-teknolo;ija f’dan is-settur.

Is-su//essi miksuba f’dawn la[[ar g[axar snin ikomplu jixprunaw lill-kumpanija biex tkompli timbarka fuq aktar inizjattivi importanti. Il-kumpanija hi konxja [afna li darba wie[ed jieqaf milli jkompli ja;;orna lilu nnifsu, jieqaf [esrem u jibda sejjer lura. Hu g[alhekk li Maltco Lotteries hi dejjem fuq quddiem fl-introduzzjoni ta’ servizzi u log[biet innovattivi.

Fuq kollox kuntatt kontinwu man-nies li g[all-kumpanija ji;u l-ewwel – servizzi professjonali, servizzi ta’ kwalità u fuq kollox servizzi li joffru divertiment g[ax kollox offrut fuq ilkun/ett ferm importanti li wie[ed jilg[ab b’mod responsabbli.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

22

TV#RADJU

06>30 06>00 08>00 08>05 09>00 09>05

Ru]arju Radio 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 19>00 21>00 22>30 23>55 00>25

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Indipendenza u Identita’ Rockna CorazonLatino Newsdesk (r) Wavelenth (r) Mu]ika tul illejl www.radio101.com.mt

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 08:30 - Sonny With a Chance 08:55 - Sonny With a Chance 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - The Suite Life on Deck 10:05 - That’s So Raven 10:25 - That’s So Raven 10:50 - A.N.T. Farm 11:15 - A.N.T. Farm 11:35 - Good Luck Charlie 12:00 - Good Luck Charlie 12:25 Jessie 12:45 - Jessie 13:10 - Austin & Ally 13:35 - Win, Lose or Draw 14:00 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 14:25 - Hannah Montana 14:50 - Shake It Up! 15:10 - Violetta 16:05 - Radio Rebel 17:30 - Hannah Montana 17:55 - Shake It Up! 18:20 – Violetta 19:05 - Austin & Ally 19:30 - Austin & Ally 19:50 - Austin & Ally 20:15 - Austin & Ally 20:40 - Austin & Ally 21:00 - Good Luck Charlie 21:25 A.N.T. Farm 21:50 Shake It Up! 22:10 - Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 - The Hive 23:50 - Art Attack Nickelodeon 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 – iCarly 12:55 – Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies!

18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 The Penguins of Madagascar 22:35 The Penguins of Madagascar 23:00 – iCarly 23:25- iCarly 23:50 -

Victorious

Jim Jam 08:25 - What’s The Big Idea?

08:30 - Gazoon 08:35 - Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 -

Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of...

10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 – Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea?

12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Gombby’s Green Island 13:45 - Shapes 13:55 – Kipper 14:05 - Woody Buddies 14:10 - Woody Buddies 14:15 Snapatoonies 14:40 - My Animal Friends 14:55 - See the Sea 15:00 Fluffy Gardens 15:10 – Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 – Noksu 19:20 – Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 - My Animal Friends 23:30 - Woody Buddies 23:35 - Woody Buddies 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea?

Whiteout - Incubo bianco - NET Television, 23>05 Il-marixxall tal-Istati Uniti Carrie Stetko rnexxielha ssib fejn qed jista[ba wie[ed mill-akbar serial killers li qatt e]istew. Indunat li dan jinsab fl-Antartika mo[bi f’dak is-sil; u l-kes[a. B’hekk idde/idiet li tmur hemm g[al sitt xhur bil-g[an li sibu u tie[du quddiem il-;ustizzja, i]da din se tkun missjoni fa/li daqs kemm wie[ed qed jistenna?

TVM 07:00 – A[barijiet# rapport tat-temp 08:00 – History Hunters 08:30 – Xplahhamalhajt 08:45 – Labrats 09:15 – Xplahhamalhajt 09:30 – Gadgets 10:00 – Paq Paq Lifestyles 10:30 – L-Irkant 11:00 – Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – Madwarna 12:40 – Merlin 14:40 – Zafira 16:00 – A[barijiet 16:05 – Xplahhamalhajt 16:20 – Labrats 16:45 - Xplahhamalhajt 17:00 - Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Madwarna 18:40 – Merlin 19:45 – Grand Lottery 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 21:00 - DOC – Indipendenza 21:50 – Malta short film festival 22:50 A[barijiet.

TVM 2 07:00 – Euronews 08:00 – News loop 09:30 – Malta u lil hinn minnha 11:00 – Bijografija 12:00 – Puree 13:00 – Storjografija 14:30 – Spice journey 15:00 – Madwarna 15:15 – Kurrentin16:00 – Malta u lilhinn minnha feature 17:15 Click 17:45 – Mill-im[a]en tal-festi 18:15 – Gadgets 18:45 – Swim up 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Flirting with disaster. Film 1996 23:30 – News in English 23:40 – Who do you thing you are?

One

07:30 - One News 07:45 – Indigo 09:30 – One news 09:45 – Telebejg[ 11:00 - Sajf 12:30 - ONE News 12:40 – Telebejg[ 13:40 – Tfal 14:45 – Marvin 2014 15:30 – Fil- k/ina ma’ Malcolm 16:00 – Aqrali storja 16:20 – Telebejg[ 17:30 - ONE News 17:40 – Indigo 19:30 – One news 20:15 – Ieqaf 20 minuta 20:45 – Fresh & Funky 22:30 – Id Dar tas-soru 23:30 - ONE News Smash 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:00 – Ato Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 17:50 - A[barijiet ta’

Barra 18:15 - Bingo 75 19:00 – A[barijiet 19:30 – {abbejtek 20:30 – Grand lottery 20:40 – Qeg[din sew 22:00 – A[barijiet 22:30 – Poker.

20:15 – Un posto al sole 20:50 – Italia Serbia under 21 23:05 - TG3 Regione 23:45 – Slang 00:45 – Rai cultura 01:15 - Fuori Orario 01:25 – L’ultimo giorno sulla terra. Film 2011.

Raiuno 06:45 - Unomattina Estate (Jinkludi tTg 1 u r-rapport tat-temp) 11:20 – Un passo dal cielo 13:30 – Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:05 - SOAP Legàmi 14:55 – Fidati di me 17:00 TG 1 17:10 - Che tempo fa 17:15 Amore e magia. Film 2011 18:50 - Dallo

Canale 5 07:55 – TG5 mattina 08:45 – Fratelli detective 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:40 - Beautiful 14:45 – Viverenfino alla fine. Film 2009 16:30 – Pomeriggio cinque 18:00 – TG5 minuti 19:00 – Il segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint 21:10 –Il principe – un amore impossibile 23:45 – Speciale supercinema 00:15 – Magdalene. Film 2002 01:15 - Tg 5# Rassegna # Meteo.It 02:25 - Paperissima sprint 03:00 – Forum 05:15 - Tg 5# Rassegna # Meteo.It

Raidue 06:10 – 08:20 - Le

Italia 1 06:05 –

Studio 2 di Napoli Reazione a Catena 20:00 – Telegiornale 20:30 – Techetrechete – vive la gente 21:10 – Felicita (musicale) 23:30 – Premio – Le maschere del teatro italiano 01:10 - Tg1 notte 02:35 - Sottovoce.

Dance 07:35 – Heartland Sorelle McLeod 09:45 Pasión Prohibida 10:30 - Tg2 Insieme Estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie Le grandi pulizie 13:00 - TG2 Giorno 13:30 - TG 2 Eat Parade 13:50 - TG 2 Sì, Viaggiare 14:00 – Squadra omicidi Istanbul – omicidio sul bosforu. Film 2008 15:40 – Senza traccia 17:00 – Guardia Costiera 18:00 - TG Sport 18:15 - TG 2 18:45 - Rex 3 20:30 - TG2 20.30 21:00 - LOL :-) 21:10 – Criminal minds 22:50 – Blue bloods 23:45 - TG 2 33:50 – Stracult 01:0 – Hawaii five-o 03:25 - Videocomic.

Raitre 08:00 - Serena Bortone Agorà Estate 10:00 – Cinema oggi 10:10 – Un amore d’estate. Film 1988 12:00 – TG3 12:15 La Signora del West 13:10 – Rai cultura - Il tempo e la Storia 14:00 - TG Regione 14:50 - TGR Piazza Affari 14:55 - TG3 LIS 15:00 – Terra nostra 2 16:45 – Palla di neve. Film 1995 17:20 - Geo Magazine 2014 19:00 - Meteo 3 19:00 – TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 – Blob a Venezia 2014 20:10 – Ai confini della realta

Friends 06:45 – Xena – principessa gueriera 09:35 – A-Team 11:30 – Human target 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:00 – Sport mediaset 14:05 – I Simpson 14:30 – Futurama 15:00 - Pretty little liars 16:40 – Dawson’s creep 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 – CSI: Scena del crimine 21:10 – The last ship (TF) 23:05 – Whiteout – incubo bianco. Film 2009 01:05 - Sport mediaset 01:30 - Studio Aperto – La Giornata 01:45 – Top one 03:50 – 4 marmittoni alle grand manovre.

Film 1974.

Rete 4 06:50 – Zorro 07:20 – Miami Vice 08:15 - Distretto di polizia 9 10:45 – Ricette all’italiana 12:00 – Un detective in corsia (TF) 13:00 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Vite sospese. Film 1992. 16:20 – Qualcosa che scotta. Film 1961 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Ieri e oggi in TV 19:55 – Tempesta d’amore 20:30 – Il segreto 21:15 – Quarto grado. Film 24:00 – Formula per un delitto.

Film 2002 01:10 – Tg4 night news 02:15 – In principio erano le mutande.

Film1999.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

23

TV#RADJU F Living 07:00 – teleshopping 08:00 – Drama 09:00 – Drama 10:00 – Bejnietna l-[bieb 12:00 – Teleshopping 13:00 – F living magazine 16:00 – Teleshopping 20:30 – Arkivji tan-nies 21:30 – Nintrefa ‘l fuq 22:30 – F Living Show 01:30 –

Teleshopping Xejk 07:30 –

Just for laughs 07:45 – Total request show 09:45 – Football daily 09:50 – Shout out 10:00 – Love & Romance 10:45 – Telemarket deals 13:30 – The 80’s 14:00 -Golden oldies 15:00 – The 90’s 16:30 – Hits 17:00 – Local issue 18:00 – Total request 20:00 – Just for laughs 20:30 – Frux 21:55 – Football daily 22:00 – {lomt 23:00 – Local issues 23:45 – Telemarket deals Melita more 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Supernatural 12:00 – SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - How I Met Your Mother 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 – Suits 17:15 – Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Mike & Molly 19:30 GO ON 20:00 - Whitney 20:30 - Glee 21:15 – SMASH 22:00 - Da Vinci Code 00:25 – Whitney 00:55 - The Mentalist 01:40 - How I Met Your Mother 02:10 -

Fringe

Go stars 07:45 – Admission 09:30 - Brave 11:00 - Parks & Recreation 11:50 – Dragonheart 13:30 – Firelight 15:15 Percy Jackson: Sea of Monsters 17:05 Before Midnight 19:00 - Downton Abbey 19:50 - Parks & Recreation 20:15 - Two and a Half Men 21:00 - V for Vendetta 23:25 - Serangoon Road 00:30 - Diaz: Don’t Clean Up This Blood 02:30 - Before Midnight 04:20 – Brave 05:50 – Firelight 07:30 - CLOSE Mediaset Italia 06:00 - Avanti un altro 06:50 - La figlia di Elisa: Ritorno a Rivombrosa 07:35 – Carabinieri 08:30 - I Cesaroni II 09:25 - Le tre rose di Eva 10:10 Squadra antimafia: Palermo oggi 11:01 - Centovetrine 11:25 - Centovetrine 11:50 - Uomini e donne 12:50 - Avanti un altro 13:40 - Vivere III 14:05 - I

Cesaroni II 15:00 - Casa Vianello 15:25 - Casa Vianello 15:50 - Carabinieri 16:40 - Ricette all’Italiana 17:10 – Forum 18:35 – Centovetrine 19:00 TG5 19:35 - I Cesaroni II 20:35 - Le tre rose di Eva 21:25 - Uomini e donne 22:25 - Colorado 23:20 - Vite In Apnea 23:45 - Torte d’Autore BBC Entertainment 06:00 - Show Me Show Me 06:25 – Gigglebiz 06:40 - Green Balloon Club 07:05 - Little Human Planet 07:10 Show Me Show Me 07:35 - Gigglebiz 07:50 - Green Balloon Club 08:15 - The Weakest Link 09:00 - My Family 09:30 - Last of the Summer Wine 10:00 EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 - Last Man Standing 11:50 - The Weakest Link 12:40 - My Family 13:10 - Last of the Summer Wine 13:40 - Apes in Danger 14:10 - EastEnders 14:40 – Doctors 15:10 - Last Man Standing 16:00 - My Family 16:30 - BBC Proms 2011: Comedy Prom 18:10 - Keeping Up Appearances 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - Friday Night Dinner 20:30 - Little Britain 21:00 - Hotel

Secrets With Richard E Grant 21:45 - BBC Proms 23:10 - Ashes to Ashes TCM 06:00 -

The Naked Spur 07:30 Show Boat 09:25 – Rhapsody 11:25 Ocean’s Eleven 13:35 - The Oklahoma Kid 15:00 - Ziegfeld Follies 16:55 The Sandpiper 18:55 - Lust for Life 21:00 - The Omega Man 22:40 - Little Women MGM Channel 07:05 - Good Boy! 08:35 - The Program 10:30 - The Miracle 12:05 - A Man of Passion 13:40 - MGM’s Big Screen 13:55 - Playing Mona Lisa 15:35 - F.I.S.T. 17:45 - Huckleberry Finn 19:40 - The Return of a Man Called Horse 20:10 - Hickey & Boggs 21:45 MGM’s Big Screen 22:00 - Marie: A True Story 23:50 - Betrayed Diva Universal 06:00 - Ironside 06:55 - Wolff’s Turf 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:35 Great Women 09:50 – Ironside 10:45 Quincy, M.E. 11:40 - Agatha Christie’s Poirot 13:25 - Great Women 13:40 - ER 14:30 – JAG 15:25 - Quincy, M.E.

16:25 - Agatha Christie’s Poirot 18:13 Great Women 18:25 - JAG 19:20 Quincy, M.E. 20:20 - Alfred Hitchcock Presents 20:50 - Great Women 21:00 Ladies Room 21:15 - ER 22:08 – ER 23:05 - Mystery Woman: Wild West Mystery Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 Auction Kings: Chastity Belts; Georgia Land Deed 06:50- Auction Hunters: Cold Hard Cash 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Men vs Wild With Jake Gyllenhaal 08:10 - Dual Survival: Bitten 09:05 - Gold Rush: Mutiny 09:55 - Mega Builders: Sheikh Zayed Bridge 10:50 - How Do They Do It?: GSuits; Smart Grid; Vehicle Slowdown 11:15 - How Do They Do It?: Make Assembly Line Robots, Seal Wine Bottles, Desalinatize Sea Water 11:40 Wheeler Dealers: G-Wagen 12:35 Wheeler Dealers: Trading Up: India 13:30 - Overhaulin’: Ricky’s New Impala 14:25 - The Real Hustle 14:50 The Real Hustle 15:20 - The Real Hustle 15:45 - The Real Hustle 16:15 The Real Hustle 16:40 - The Real Hustle 17:10 - The Liquidator: Bricks and Mortals 17:40 - Storage Hunters: Boston’s Bad Blood 18:05 - Auction Hunters: Rodeo Ton 18:35 - Baggage Battles: Breaking the Bank 19:00 - How It’s Made 19:30 - How Do They Do It? Cruise Liner; Space Shuttle; Suspension Bridge 20:00 - Strip the City: New York 21:00 - Mighty Ships: Inside the Queen Mary II 22:00 - Alien Mysteries: Corina 23:00 - Deception With Keith Barry:

07>00 09>00 10>00 11>30 13>00 14>00 15>00 15>05 15>30 16>30 16>45 17>45 18>00 18>05 19>30 20.15 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00

Sport fuq il-Cable

Cops and Robbers

Discovery World 06:00 - Treasure Quest 06:50 - The Petrol Age 07:45 - Out of Egypt 08:35 - Don’t Drive Here 09:30 - The First World War From Above 10:20 - I’m Alive 11:10 - World’s Biggest Airliner 12:05 - Treasure Quest 12:55 - The Petrol Age 13:50 - Dakar Rally: Frontline to Finish Line 14:45 - Out of Egypt 15:40 - Greatest Tank Battles 16:35 - I’m Alive 17:25 - World’s Biggest Airliner 18:20 - All the President’s Men Revisited 20:05 Chasing Classic Cars 20:30 - Chasing Classic Cars 21:00 - All the President’s Men Revisited 22:50 - Ocean of Fear: Worst Shark Attack Ever.

GO sports 1 07:00 - Serie A - Round 1 - Torino v Inter 09:00 - Ligue 1 - Round 4 – Highlights 10:00 – Live: Formula 1 - Italian Grand Prix, Monza - Practice 1 11:45 - Heineken Cup 2013#2014 – Final - Toulon v Saracens 14:00 Live: Formula 1 - Italian Grand Prix, Monza - Practice 2 16:00 - Barclays Premier League - Week 3 - Aston Villa v Hull City 18:00 - ATP Masters 1000 - Western & Southern Open, Cincinnati – Highlights 19:00 - UEFA Champions League Magazine Programme 01 – Review 19:30 - Trans World Sport #1427 20:45 - Live: Aviva Premiership Round 1 - Northampton Saints v Gloucester Rugby 22:45 - Formula 1 - Italian Grand Prix, Monza - Practice 2 00:30 - Vincennes Horseracing 03:00 - Serie A - Round 1 - Roma v Fioren-tina 05:00 - Barclays Premier League -Week 3 - Leicester City v Arsenal .

GO sports 2 11:30 - Live: PGA European Tour - Omega European Masters - Day 2 (part 1) 13:30 - Milan Channel LIVE 15:30 - PGA European Tour Omega European Masters - Day 2 (part 2) 18:30 - Milan Channel.

Amore e magia

NET News Chit Chat Chill Telebejg[ Simpati/i Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ Telebejg[ F’Ba[ar Wie[ed Telebejg[ NET News Chill NET News Chill Flusek Nis;a Maltija NET News MInn Festa g[al O[ra NET News

– Raiuno, 17>15

Marina, ]ag[]ug[a li ta[dem fl-g[elieqi, tirrakonta dwar il-[olm romanti/i tag[ha ma’ Leo, li ja[dem fil-qasam tal-la[am u g[andu [anut fir-ra[al ta’ Greenwich. Wara ftit xhur dawn it-tnejn ji]]ew;u u meta marru fil-villa;;, jidher li Marina bdiet tinfluwenza n-nies tal-post aktar mill-psikologu, Alex, li dan tal-a[[ar jibda jag[mel ri/erka dwarha. Xi jsib i]da?

GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - ATP Masters 1000 - Western & Southern Open, Cincinnati – Final 11:30 - Premier League Sunday Review - Week 3 12:30 - Serie A - Round 1 - Genoa v Napoli 14:30 - Premier League Legends - Ian Wright 15:00 - Ligue 1 - Round 4 -

Girondins de Bordeaux v SC Bastia 17:00 - Formula 1 - Italian Grand

Prix, Monza - Practice 1 18:45 Ligue 1 - Round 4 – Highlights 19:45 - PGA European Tour - Omega European Masters - Day 2 00:45 - Heineken Cup 2013#2014 – Final Toulon v Saracens 03:00 Barclays Premier League - Week 3 Aston Villa v Hull City 05:00 Serie A - Round 1 - Udinese v Empoli GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - ATP Masters 1000 - Western & Southern Open, Cincinnati – Final 13:30 - Premier League Sunday Review - Week 3 14:30 Serie A Round 1 - Genoa v Napoli 16:30 Premier League Legends - Ian Wright 17:00 - Ligue 1 - Round 4 – Girondins de Bordeaux v SC Bastia 19:00 - Formula 1 - Italian Grand Prix, Monza - Practice 1 20:45 - Ligue 1 - Round 4 – Highlights 21:45 - PGA European Tour - Omega European Masters - Day 2 02:45 - Heineken Cup 2013#2014 – Final - Toulon v Saracens 05:00 - Barclays Premier League - Week 3 - Aston Villa v Hull City 07:00 - Serie A - Round 1 - Udinese v Empoli Fox Sports Europe 06:00 - NASCAR Race Hub 07:00 - Major League Baseball 09:30 MLB Whiparound 10:30 - NASCAR Race Hub 11:30 - MLB 162 12:00 PGA EuroPro Tour Golf 14:00 Major League Baseball 16:30 - MLB Whiparound 17:30 - NASCAR Race Hub 18:30 - MLB 162 19:00 Boxing 20:30 - Bass Fishing 21:30 MLB Whiparound 22:30 - MLB Whiparound 23:30 - Boxing.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

TISLIBA

24

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

8

9

10

IT-TEMP Ftit imsa[[ab li jsir il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif g[al moderat mill-Majjistral, li jsir moderat g[al ftit qawwi mill-Punent Majjistru.

BA{AR {afif g[al moderat li jsir moderat IMBATT Ftit li xejn li jsir lokalment baxx millMajjistral TEMPERATURA L-og[la 30˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a: xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 0.3mm IX-XEMX titla’ fis-06.36 u tin]el fis-19.27

11

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. Prelat ma[tur mill-Papa biex imexxi djo/esi (5) 6. F’butu Dun Salv g[andu tajra qisha [amiema li tpassi f’Ottubru? (5) 7. {lewwa li tg[axxi (5) 10. Bi//a minn sentenza tbiddel il-fri]a kompletament (5) 11. Farka tal-g[abra (5) 12. Saq fl-ilma ba[ar bl-imqadef (5) 14. Li mhumiex g[oljin (5) 16. Ra;el irewwa[ bih (5) 17. G[addi ;ewwa (5) 18. {adida /atta tawwalija tissammar biex i]]omm wieqaf o;;ett (5)

18

Weqfin> 1. Mhux mg[otti (6) 2. Bi//a negozju (6) 3. Rasu iebsa (6) 4. :nien ]g[ir (6) 8. Darba …, hekk tibda l-istorja (5) 9. Bi//a g[a]el dejqa li tiddawwar u tg[atti ferita (5) 12. Sa/erdot (6) 13. Ikun hawn minn dan il-frott fil-qwieleb (6) 14. Il-frotta ta’ San :wann (6) 15. Fil-films konna narawh b’rixa fuq wara tar-ras (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Lajma; 6. Passa; 7. Va]un; 10. B[ali; 11. Ismar; 12. Setet; 14. Iddur; 16.

Sabta; 17. u 18. Pandemonju.

Weqfin> 1. Slaleb; 2. Navali; 3. Spjuni; 4. Sabbar; 8. Rabta; 9. Smida; 12. Stropp; 13.

Twavel; 14. Intimu; 15. Rondun.

Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.

Soluzzjoni Sudoku

IL-:IMG{A L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C

IS-SIBT L-og[la 29˚C L-inqas 22˚C

IL-{ADD L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C

IT-TNEJN L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C

IT-TLIETA L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

7

8

8

7

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: {al Luqa 29˚C xemxi, Al;eri 32˚C xemxi, Amsterdam 21˚C xemxi, Ateni 29˚C xemxi, Li]bona 24˚C ftit imsa[[ab, Berlin 23˚ xemxi, Brussell 21˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 39˚C xemxi, Dublin 21˚C xemxi, Kopen[agen 20˚C xemxi, Frankfurt 15˚C [albiet tax-xita, Milan 24˚C imsa[[ab, Istanbul 28˚C ftit imsa[[ab, Londra 20˚C imsa[[ab, Madrid 29˚C xemxi, Moska 13˚C imsa[[ab, Pari;i 21˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 25˚C imsa[[ab, Ruma 25˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli (mhux mag[ruf), Tune] 30˚C xemxi, Vjenna 14˚C imsa[[ab, Zurich 20˚C ftit imsa[[ab, Munich 17˚C imsa[[ab, St. Petersburg 18˚C ftit imsa[[ab, Stokkolma 23˚C ftit imsa[[ab

Tag[rif Id-Djarju tal-President ta’ Malta g[al-lum il-:img[a, 5 ta’ Settembru 2014 08.30: Il-President tilqa’ lil Cecilia Malmstrom, ilKummissarju Ewropew g[allIntern g[al ]jara ta’ korte]ija filPalazz, Il-Belt Valletta 09.00: Il-President tilqa’ lil Jim Hennessy, l-Ambaxxatur tal-Irlanda g[al ]jara tat-tmiem il-kariga fil-Palazz, Il-Belt

Valletta 10.15: Il-President tilqa’ lil Arthur Galea Salmone, ilPresident u l-Fr Joe Mizzi, idDirettur tal-Moviment Kana g[al ]jara ta’ korte]ija filPalazz, Il-Belt Valletta 10.45: Il-President tilqa’ lil Roberta Metsola, Membru talParlament Ewropej g[al ]jara ta’ korte]ija fil-Palazz, Il-Belt Valletta 11.30: Il-President tilqa’ lillPresident u l-Membri tasSo/jetà Mu]ikali Santa Katerina VM akkumpanjati mill-Membri tal - Verbandsjugendorchester des Blasmusikverbandes Hochrhein g[al ]jara ta’ korte]ija filPalazz, Il-Belt Valletta 12.00: Il-President ti;i ppre]entata b’munita kommemorattiva li turi xbieha tal-fa//ata tal-Ber;a ta’ Aragona, minn Josef Bonnici, il-Gvernatur talBank /entrali ta’ Malta filPalazz, Il-Belt Valletta

13.00: Il-President tospita Pranzu g[ad unur id-Delegati ta’ China Import – Export Fair akkumpanjati minn Konrad Mizzi, Ministru g[all-Ener;ija u s-Sa[[a, u Cai Jinbiao, lAmbaxxatur tar- Repubblika talPoplu ta/-?ina fil-Palazz ta’ Sant’ Anton 16.00: Il-President tilqa’ lil Hedva Ser, Artista tal-UNESCO g[all-Pa/i g[al ]jara ta’ korte]ija fil-Palazz ta’ Sant’Anton 19.00: Il-President tikxef plakka kommemorattiva flokka]joni tal-mitt sena mille]ilju ta’ Manwel Dimech f’Lascaris Wharf, fil-Belt Valletta 20.30: Il-President tattendi g[all-Kun/ert fl-okka]joni talFesta ta’ Marija Bambina organizzat mis-So/jetà Filarmonika La Vincitrice fi Pjazza 4 ta’ Settembru, l-Isla.

Il-festa tal-Vitorja Nhar it-Tnejn 8 ta’ Settembru, il-festa nazzjonali tal-Vitorja, ilBanda Dekana u ?ittadina L’Isle Adam se tag[mel servizz filfesta ta’ Marija Bambina //elebrata fil-Belt Sengleana. Ilbanda tibda mar/ fis-7.30 p.m. minn [dejn Dar Sant’Anna u wara tilqa’ l-pur/issjoni bixxbieha inkurunata ta’ Marija Bambina fi Triq il-Mi;ja talPapa.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

25

DRAMA Becky the Return

Niltaqg[u mal-karattri u l-atturi

Attur Francesco Catania Karattru Tyler Francesco Catania g[andu 23 sena u joqg[od il-Fgura.

Francesco jiddiskrivi lilu nnifsu b[ala bniedem li jg[ix ;urnata b’;urnata. Minkejja li wie[ed jista’ ja[seb li Francesco hu persuna kalm, il-karattru tieg[u hu pjuttost bil-kontra, bniedem li jinkwieta fuq kollox u metikolu] f’dak kollu li jag[mel.

B[ala passatempi u mod kif jirrilassa Francesco, i[obb jara lfilms u serje televi]iva filwaqt li jisma’ kull ;eneru ta’ mu]ika b’mod spe/jali l-;eneru Rock, bil-band favorita tieg[u tkun dik ta’ Nirvana.

Apparti dan i[obb isegwi l-futbol i]da jg[id “li meta ni;i biex nilg[abu jkollna l-problemi”.

Il-karattru ta’ Tyler Il-karattru li se jkun qieg[ed jinterpreta fid-drama Becky the Return se jkun dak ta’ Tyler.

Tyler hu t-tifel ta’ Andrew u Lorna u g[andu ]ew; [utu o[ra, Megan u Melvin. }gur i]da li lapparenza ta’ Tyler tista’ twassal biex tinganna l-g[ajn.

Mistoqsi kemm hu simili jew differenti il-karattru ori;inali ma’ dan fittizzju Francesco jg[id “dan mhux il-karattru li l-pubbliku jafni bih, lanqas fil-[ajja personali. Imma karattru li nasso/ja

mieg[u g[aliex ifakkarni filFrancesco ta’ tfuliti”.

Din mhux se tkun l-ewwel esperjenza g[al Francesco, filfatt [afna jafuh fi-drama Déjà Vu, kitba u produzzjoni ta’ Eileen Montesin, fil-parti ta’ Luke Spiteri. L-esperjenza ta’ Francesco fid-drama tmur lura sa [ames snin u g[alih id-drama hi qalbu [afna.

Fil-fatt jg[id li “b’kull karattru li ninterpreta ikolli /ans nesperimenta b’karattri u stejjer ;odda.

B’hekk nesperjenza l-[ajja millenti tag[hom. Nemmen [afna bil-metodu ta’ Stanislavski, li jg[in lill-attur jid[ol aktar filparti tieg[u jew tag[ha”.

Dwar il-[sibijiet personali tieg[u dwar din is-serje Francesco jtenni li “ninsab e/itat l-g[aliex kul[add xi darba jew o[ra ra jew semg[a bis-serje televi]iva Becky u qieg[din jistennew ir-ritorn tieg[u bil-[erqa.

Qieg[ed nie[u gost ukoll g[aliex ksibt l-opportunità li na[dem ma’ nies ;odda u qieg[din ningwalawha tajjeb”.

Dwar xewqat personali jing[ad li “fl-a[[ar mill-a[[ar nispera li l-karattru tieg[i jintlaqa’ tajjeb man-nies u ovjament li din isserje tkun ta’ gost g[all- pubbliku Malti u G[awdxi”.

Attur Joe Borg Karattru> Lu/jan Joe Borg ]gur li hu wie[ed mill-aktar atturi familjari mag[kom it-telespettaturi. Joe g[andu 65 sena u twieled TasSliema i]da joqg[od il-Mosta.

Ta’ 10 snin, Joe ;ie introdott mad-drama permezz tal-lezzjonijiet fl-Iskola Primarja talG]ira ta[t id-direzzjoni talg[alliem Vanni Riolo.

Fatt li ftit forsi jafu hu li Joe Borg kellu “[olma li nibni karriera ta’ futboler”. Din il-passjoni lejn il-ballun bdiet mill-familja tieg[u mhux biss g[aliex dawn kienu akkaniti fuq il-log[ob talballun i]da Joe jirrakonta li hemm numru ta’ plejers Maltin li ji;u minhu u kellhom karriera brillanti fix-xena sportiva Maltija.

Fosthom insibu [u missieru, Lolly Borg, wie[ed mill-aqwa plejers tal-Floriana ta’ ]mienu filwaqt li omm Joe, hi Slimi]a u sapporter mill-aqwa tat-tim Slimiz.

Meta Joe sfortunatament we;;a’ kellu j[alli l-karriera u l[olma tieg[u fl-isfera tal-futbol u jibda jibni karriera fuq l-aspett teatrali. Fil-fatt, Joe ilu aktar minn 50 sena f’dan il-qasam u [adem mhux biss fuq il-palk u

t-televi]joni i]da anke f’xeni li dehru fi/-/inema. Mas-snin, issu//essi komplew jg[ollu l-Joe fuq skala og[ola fil-qasam tatteatru spe/jalment b’kitbitu li huma marbuta mal-passjoni ta’ Kristu u attivitajiet filantropi/i u umoristi/i. B’kollox insibu 60 kitba minn ta[t il-pinna tieg[u.

Il-karattru Il-karattru

li se jkun qieg[ed jinterpreta fis-sensiela taddrama ‘Becky the Return’ se jkun Lu/jan. Il-karattru ta’ Lu/jan se narawh flimkien ma’ dak ta’ martu Connie (Theresa Gauci) li se jkunu dawk li jindokraw is-serer ta’ Anne, li ti;i omm Becky. F’dawn ix-xeni wie[ed ukoll se jiltaqa’ ma’ Nicole.

Dawn it-tlett karattri se joffru

lit-telespettaturi divertiment spe/jalment bil-komi/ità moderata tag[hom.

Meta saqsejna lil Joe kemm hu differenti jew simili l-karattru li qed jinterpreta kkumparat mieg[u, Joe qall li “kwalunkwe karattru jkollu xi [a;a komuni mal-attur li jinterpretah. Lu/jan huwa karattru twajjeb u pa/ifist, imma meta taqbi]lu...[eqq”.

G[al Joe, id-drama hi r-re/ta reali tal-individwu ta’ kuljum i]da l-kummiedja so/jali hi g[al qalbu g[aliex l-udjenza tie[u gost biha.

Joe Borg di;à [a sehem fiddram Déjàvu, kitba u produzzjoni ta’ Eileen Montesin. Hu tenna mag[na li din il-produzzjoni l-;dida ‘Becky the Return’ “se tin]el g[asel mal-istudenti u se tkun produzzjoni li se tappella g[al gosti ta’ kul[add”.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

{ad-Dingli

KLASSIFIKATI }EW: tomniet art bil-veduta sabi[a a//essibbli mit-triq. G[al aktar informazzjoni /emplu 99992152.

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess

Class B. ?emplu 77200983.

Limiti tar-Rabat

}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

L-Imta[leb

Tiswijiet

}EW: tomniet art bil-veduta sabi[a a//essibbli mit-triq. G[al aktar informazzjoni /emplu 99992152.

Paola

MAISONETTE arju] [afna f’zona kwieta b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000.

Paola

TERRAN b’]ew;t ikmamar tassodda komplut b’kollox, tista’ tabità fih. ?emplu 99992152.

AVVI}I

Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{

Cooker U warmer industrijali ‘3 face’

f’kundizzjoni perfetta. ?emplu 99992152.

JIN{TIE:U

Ur;enti

PART-TIME f’canteen fiz-zona tal-Bypass ta’ Birkirkara b’[inijiet flessibbli l-;urnata kollha, mit-Tnejn sas-Sibt. Persuni li di;a ja[dmu, li g[andhom ittransport tag[hom u li g[andhom i/-/ertifikat tal-‘food handling’ A jew B ikunu ppreferuti.

Ibg[at informazzjoni tieg[ek b’sms lil Simon fuq 99442591.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

27

SPORT ASMK

Muscat jirba[ ti;rija Endurance u jwaqqaf rekord Fi tmiem il-;img[a l-o[ra lAsso/jazzjoni Sport Muturi u Karozzi organizzat l-ewwel attivita` minn sensiela ta’ attivitajiet tas-sajf qabel jibda lista;un il-;did. Saret ti;rija Autocross Endurance li kienet tikkonsisti f’sieg[a sewqan u dawra li g[all-ewwel darba kienet registrata wkoll fil“Malta Records” b[ala l-itwal ti;rija bl-istess karozzi fil-korsa.

Minhabba li din damet sieg[a biss il-kumitati Motocross u Enduro organizzaw EnduroCross qabel beda l-programm tal-karozzi. Din kienet su//ess u [adu sehem fiha 47 kompetitur bejn karozzi u muturi.

G[all-ewwel darba l-korsa talMotocross nbidlet fid-direzzjoni kif ukoll b’diversi ostakli mpo;;ija apposta. Dan bidel lelement minn Cross g[al Endurocross biex kull tip ta’ Mutur Enduro u Cross seta’ jie[u sehem.

B’kollox ipparte/ipaw 27 kompetitur.

It-tigrija kienet maqsuma f’]ew; partijiet dik ta’ kwalifikazzjoni u finali li kienu jikkonsistu f’g[axar (10) minuti kull tigirija. Fl-ewwel finali James Zahra fuq Yamaha kellu [ru; tajjeb [afna flimkien ma’ Matthew Gauci fuq KTM. Zahra u Gauci kienu segwiti minn Matthieu Solomon fuq KTM u Edward Ciantar fuq Kawasaki.

Ir-ri]ultat finali ntemm b’Zahra rebbie[ segwit min Ciantar u Gauci. Fir-raba’ post spi//a Alex Sant Fornier fuq KTM. Fit-tieni finali l-Fran/i] Pierre Jourdan fuq KTM kellu [ru; tajjeb [afna tant li mill-ewwel [a ttmun tal-finali segwit minn Elvin Debono fuq Kawasaki u Vince Farrugia fuq Yamaha.

Dawn it-tliet kompetituri ]ammew posthom tul il-finali

Il-pre]entazzjoni uffi/jali tar-rekord

kollha b’Alviro Borg fuq Yamaha jtmem ir-raba’.

Wara dan il-korsa f’Ta’ Qali inbidlet ta[t id-dawl artifi/jali fejn mill-ewwel bdew ilpreparament biex tibda din itti;rija ta’ sieg[a bil-karozzi Autocross. Diversi Uffi/jali talMalta Records li kienu pre]enti segwew bir-reqqa ir-regolamenti kollha ta’ din it-ti;rija sakemm kollox kien kjarifikat u bdiet it-ti;rija li g[aliha [adu sehem g[axar karozzi b’20 kompetitur.

Philip Grima fuq Ford Escort, Andreas Zammit fuq Ford Fiesta, Darren Magro fuq Ford Fiesta, Noel Zammit fuq Hillman Imp, Manuel Muscat fuq Opel Corsa, Roderick Debono fuq Mazda, Rennie Sciberras fuq Honda Civic, Jurgen Mallia fuq Honda Civic, Jurgen Camilleri fuq Opel Corsa u Gordon Johnson fuq Ford Escort kienu l-ewwel sewwieqa.

Fost dawk li marru fuq quddiem kien hemm Muscat li fitteam tieg[u kien wa[du b[ala sewwieq. Fit-team ta’ Johnson

Manuel Muscat fuq Opel Corsa li waqqaf rekord ta’ 94 dawra f’sieg[a

kien hemm ukoll Andrew Pisani b[ala t-tieni sewwieq. Fit-team ta’ Magro kien hemm ukoll Carlos Mifsud u dawn it-tlieta kienu dejjem fuq quddiem.

Finalment Manuel Muscat reba[ din l-attivita` g[at-tieni darba kif ukoll irre;istra lewwel rekord tieg[u meta g[amel 94 dawra f’sieg[a.

Huwa kien segwit mit-team ta’ Gordon Johnson li g[alaq issieg[a b’90 dawra filwaqt li ttielet post intreba[ mit-team ta’ Margo li rregistra 89 dawra. Fir-

raba’ post spi//a t-team ta’ Debono li minkejja xi problemi g[amel 82 dawra waqt li t-team ta’ Mallia u Ivan g[amel 76 dawra.

Sadanittant fi tmiem il;img[a ]ew; membri talMDRA - Shawn Buttigieg u Luke Farrugia li huma li/enzjati mill-ASMK biex jikkompetu flFIM-Europe SuperStreet Bike Cup - mistennija jag[mlu wirja o[ra f’Santa Pod fl-Ingilterra.

B[alissa fil-klassifika ;enerali Buttigieg jinsab fit-tieni post

b’punt wie[ed inqas mil-lider waqt li Luke Farrugia jinsab fit12-il post g[all-fatt li ma saqx it-ti;rijiet kollha.

Intant l-attivitajiet tas-sajf talASMK issa jkomplu fi tmiem il;img[a fejn g[add ta’ membri tal-ASMK se jag[mlu xog[ol manwali u ta’ tisbi[ fid-Dar TalProvidenza fis-Si;;iewi.

Attivita` o[ra b’risq ilFondazzjoni Arka ssir fl-20 u l21 ta’ Settembru fejn se ti;i organizzata attività bil-Karozzi Autocross fis-Sannat G[awdex.

ARTI MARZJALI

Atleti Maltin ta’ Team Noel f’kompetizzjoni fl-I]vizzera Bejn it-13 u l-14 ta’ Settembru Team Noel se jirrappre]enta lil Malta fl-I]vizzera f’kompetizzjoni tal-Arti Marzjali organizzata mill-World Kickboxing Network (WKN).A B[alissa Master Noel Mercieca qed i[arre; lil 12-il atleta mill-klabb tal-Kickboxing Ying Yang Team Noel li se jikkompetu f’taqbidiet talKickboxing, Boxing u tal-K1.

L-atleti Maltin huma: Clayton Desira, Matthew Brown, Isaac

L-atleti ta’ Team Noel li se jie[du sehem f’kompetizzjoni tal-Arti Marzjali

Chetcuti, Joachin Mifsud Attard, Courtney Vella, Karl

Demicoli, Aiden Azzopardi, Julian Mangion, Farren Borg,

Aiden Borg Catania, Brent Spiteri, Brandon Spiteri.

Din il-kompetizzjoni hi mag[rufa b[ala “The World Martial Arts Games” fejn atleti minn madwar id-dinja jiltaqg[u biex jikkompetu f’disa’ dixxiplini differenti. Fosthom hemm Boxing, Kickboxing, Mixed Martial Arts, Grappling, Jiu Jitsu, Thai Boxing u K1.

B’kollox se jkun hemm tliet kategoriji g[all-atleti kollha.

Dawn huma tad-debuttanti ta’ ta[t is-16-il sena, dawk li g[andhom aktar minn tliet snin esperjenza u dawk li g[andhom i//inturin l-iswed fid-dixxiplina rispettiva.

Brandon Spiteri se jikkompeti fi tliet dixxiplini differenti, Kickboxing, Boxing u K1. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur il-pa;na tal-facebook tal-Ying Yang Kickboxing Club jew jikkuntattja lil Master Noel Mercieca fuq 79208283.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

28

SPORT

UEFA U21 GRUPP 7 – MALTA V TURKIJA

Silvio Vella jiddebutta fl-a[[ar log[ba tat-tim Malti

Silvio Vella se jkun qed imexxi lit-tim nazzjonali U21 g[all-ewwel darba (ritratt> Martin Agius)

Ilum it-tim nazzjonali Malti ta[t ta[t il-21 sena se jkun qed jag[laq l-impenji tieg[u fi Grupp 7 ta’ kwalifikazzjoni g[all-Kampjonat Ewropew talUEFA b’log[ba kontra tTurkija fis-6 p.m. fl-istadium nazzjonali f’Ta’ Qali.

Din se tkun l-ewwel partita uffi/jali g[all-kow/ il-;did Silvio Vella li ;ie promoss minn mat-tim ta’ ta[t id-19-il sena biex [a post Ray Farrugia li mar assistent ma’ Pietro Ghedin.

It-tim Malti jinsab fl-a[[ar post ta’ dan il-grupp ming[ajr ebda punt wara seba’ partiti fejn skorja biss ]ew; gowls kontra lliders Polonja u f’Marzu kontra l-I]vezja fit-telfa 2-1.

Fl-ewwel leg, e]attament sena ilu t-tim Malti kien tilef 40 fit-Turkija u l-konfront jidher li g[andu jkun ie[or ferm diffi/li hekk kif it-Torok g[adhom bi/-/ans li jikkwalifikaw meta jkun fadlilhom log[ba o[ra nhar it-Tlieta kontra l-I]vezja.

Il-kow/ Silvio Vella qal li la[[ar plejers li ng[aqdu mieg[u kienu Brooke Farrugia, Lydon Micallef u Louis Cutajar li wasal mill-Ingilterra l-{add.

Madankollu hu qal li mhux kuntent bis-sitwazzjoni tal-plejers mal-klabbs u [afna minnhom g[a]lu li jmorru ma’ klabbs fid-divi]jonijiet l-o[ra biex ikollhom aktar spazju fejn jilag[bu. Sfortunatament i]da, dawn il-kampjonati g[adhom ma bdewx. “Plejer biex ikun tajjeb fi]ikament irid mhux biss jittrenja imma anke jilg[ab u sfortunatament [afna mill-plejers mhux qed jilag[bu regolari u f’dawn il-ftit jiem ma kellniex /ans nag[mlu preparazzjoni fi]ika tajba,” qal Vella.

“Hi l-ewwel log[ba tieg[i u nzertat ukoll l-a[[ar wa[da talgrupp. Ippreparajna kif stajna g[aliex issa kul[add jaf li m’g[adniex niltaqg[u kull nhar ta’ Tnejn u Tlieta u g[alhekk ma nistg[ux nag[mlu wisq affarijiet fil-ftit jiem li g[andna flimkien. Madankollu sodisfatt u li tara [amsa jew sitt plejers minn din l-iskwadra li ssej[u mat-tim tal-kbar ifisser li l-g[an qed jintla[aq.”

Plejers validi “Perswa] li g[ad

hemm plejers validi li wkoll jistg[u jag[mluha fit-tim tal-kbar u bdejna na[sbu wkoll g[allkompetizzjoni li jmiss li l-poloz tag[ha jittellg[u f’Jannar billi

Kif Jinsabu Polonja Gre/ja Turkija }vezja Malta

L

7 6 6 6 7

R

D

T

F

K Pt

5 0 2 16 7 4 0 2 17 6 3 1 2 10 7 3 1 2 13 11 0 0 7 2 27

15 12 10 10

0

sejja[na plejers mill-U19 anke f’din l-iskwadra. Dawn huma Kyle Cesare, Luke Montebello u Llewlyn Cremona.”

Vella qal li jinsab /ert li l-plejers se jie[du din il-partita b[ala sfida biex juru li jimmeritahom anke post mal-kbar g[alkemm jaf li l-qab]a bejn l-U21 u lkbar hi wa[da kbira.

Huwa qal li fis-sistema tieg[u kull plejer qed ji;i preparat biex jilg[ab f’]ew; po]izzjonijiet peress li hemm dawk li ssej[u man-nazzjonal tal-kbar (Kristensen, Bezzina, Muscat u Camilleri) u ba]ikament ]amm l-istess sistema g[aliex hu diffi/li li tbiddel xi [a;a f’perjodu daqshekk qasir. Tenna wkoll li Jean Paul Farrugia u Daniel Zerafa huma sospi]i g[al din il-log[ba waqt li filkompetizzjoni li jmiss se jkunu spi//aw tmien plejers.

Pre]enti wkoll il-captain Clyde Borg u l-vi/i-captain Ryan Camenzuli li t-tnejn urew ix-xewqa li jtemmu l-impenji tal-grupp fuq nota po]ittiva.

“Kellna ta[ri; tajjeb u l-plejers il-;odda na[seb li ntegraw tajjeb fit-tim. Se tkun partita diffi/li b[alma kienet l-ewwel leg u wisq aktar g[aliex itTorok g[adhom bi/-/ans li jikkwalifikaw. Meta naraw minn s[abna mat-tim tal-kbar hu ta’ motivazzjon akbar g[alina biex a[na wkoll nag[mlu l-qab]a,” qal Clyde Borg.

“G[amilna dak kollu li stajna u nixtiequ li ntemmu l-grupp fuq nota tajba billi mqar nie[du punt,” kompla Camenzuli.

Sadanittant Silvio Vella qal ttim se jkun qed jer;a’ jiltaqa’ fil-waqfa internazzjonali li jmiss bejn it-2 u l-10 ta’ Ottubru u mbag[ad g[andu partita ta’ [biberija fis-16 ta’ Novembru qabel ikun jaf lavversarji l-;odda tieg[u f’Jannar.

Il-partita se tkun kontrollata mir-referee Irlandi] Neil Doyle u d-d[ul se jkun b’xejn fejn ilpubbliku Malti hu m[e;;e; jag[ti l-appo;; tieg[u lil dan ittim fl-a[[ar log[ba ta’ dan ilgrupp.

Illum ukoll fl-istess [in millistess grupp l-I]vezja se tkun qed tilg[ab l-Gre/ja.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

29

SPORT

Loew iwa[[al fid-difi]a u nuqqas ta’ esperjenza Wirja kbira minn Di Maria Joachim Loew wa[[al finnuqqas ta’ esperjenza g[alli]balji difensivi li t-tim tieg[u g[amel fit-telfa 2-4 kontra lAr;entina I/-Champions tad-Dinja kienu superati g[al [inijiet twal fil-partita ta’ [biberija f’Dusseldorf li kienet ripetizzjoni tal-finali tat-Tazza tadDinja f’Lulju bejn i]-]ew; timijiet.

L-attakkant ta’ Manchester United, Angel Di Maria seraq ix-xena meta [adem tliet gowls u skorja wkoll gowl personali hekk kif mexxa lit-tim mill-Amerika t’Isfel lejn irreb[a.

Il-:ermanja f’mument minnhom sabu ru[hom 4-0 minn ta[t imma Andre Schurrle u Mario Gotze - li skorja l-gowl rebbie[ fil-finali tat-Tazza tadDinja - g[amlu l-iskor aktar rispettabbli.

Madankollu dan kien dovut g[an-nuqqas ta’ diversi plejers li rtiraw wara s-su//ess filBra]il, b[al Philip Lahm. Loew qal li l-prestazzjoni [a]ina kienet dovuta l-aktar g[all-fatt li t-tim bid-dehra ;dida g[ad irid jidra lil xulxin.

“G[amilna ]balji difensivi u dawn l-i]balji kienu kastigati direttament. {afna min dawn il-plejers qatt ma lag[bu flimkien u g[alhekk irridu na//ettaw ir-ri]ultat.”

Loew issa jinsab [erqan li jikkon/entra fuq l-ewwel log[ba tal-:ermanja fil-kwalifikazzjoni tal-Euro 2016 kontra l-Iskozja f’Dortmund nhar il{add u qal “Il-[add hu l-bidu tal-Kampjonati Ewropej u rridu nirb[u kontra lIskozja.”

G[al din il-log[ba Loew jista’ jkollu lura lil Jerome Boateng li tilef il-partita kontra l-Ar;entina min[abba injury g[alkemm id-difensur /entrali

Mats Hummels mhux mistenni li jilg[ab.

Sadanittant Loew tilef ukoll lil Julian Draxler wara li l-midfielder ta’ Schalke kellu jinbidel wara 33 minuta min[abba li we;;a’ l-hamstring.

“Stajt mort ag[ar li kieku g[amilt xi ]ew; sprints o[ra,” qal Draxler.

Il-kow/ tal-Ar;entina Gerardo Martino fa[[ar lil Di Maria flimkien ma’ Sergio Aguero, Erik Lamela u Federico Fernandez li skorjaw il-gowls kollha.

“Angel Di Maria wera lihu wie[ed mill-aqwa [ames plejers fid-dinja. Sodisfatt immens bil-prestazzjoni tat-tim tieg[i g[aliex kellna xi plejers li keinu g[adohm ma tantx lag[bu dan l-ista;un,” qal l-eks kow/ ta’ Barcelona fid-debutt tieg[u li kien ming[ajr plejers b[al Garay, Higuain u Messi li kienu kollha mwe;;g[in.

L-Ar;entin Angel Di Maria, eroj tas-serata f’Dusseldorf kontra l-:ermanja

Begovic jing[ata l-gowl tar-rekord

L-eks internazzjonali :ermani]i (mix-xellug) Per Mertesacker, Miroslav Klose, Philipp Lahm (lemin) u l-eks assistent kow/ Hansi Flick li kienu onorati qabel il-partita kontra l-Ar;entina g[as-servizz li taw lit-tim nazzjonali

Konna wisq traskurati – Wayne Rooney Il-captain il-;did tal-Ingilterra Wayne Rooney qal li t-tim tieg[u kien ‘traskurat’ kontra nNorve;ja minkejja li reba[ 1-0 f’partita ta’ [biberija f’Wembley.

It-tim ta’ Roy Hodgson kien fl-azzjoni g[all-ewwel darba sa minn meta kien eliminat ming[ajr reb[a fit-Tazza tadDinja fil-Bra]il u xejn ma kkonvin/a f’Londra.

Id-differenza f’dan il-konfront g[amilha penalty ta’ Wayne

Rooney fit-22 minuta.

L-attakkant ta’ Manchester United li nbidel ftit wara li skorja biex da[al Danny Welbeck qal li t-tim g[andu [afna lok ta’ titjib.

“Na[seb li jien stajt g[amilt a[jar – kollha kemm a[na stajna lg[abna a[jar. Kienet l-ewwel log[ba wara t-Tazza tad-Dinja u kien importanti li nirb[u, spe/jalment qabel il-partita ta’ nhar it-Tnejn. Fl-ewwel taqsima konna tajjeb imma g[amluhiel-

na diffi/li, ]ammew lura u ftit [olqu /ansijiet. Fit-tieni taqsima bdejna traskurati [afna u dan kien di]appuntanti g[aliex ridna no[or;u nimponu l-log[ba tag[na fuqhom. Finalment [adna r-reb[a u hemm [afna plejers ]g[ar fit-tim. G[adhom qed jitg[allmu,” qal Rooney.

Sadanittant il-kow/ nazzjonali Roy Hodgson jemmen li hemm [afna po]ittiv x’wie[ed jista’ jie[u minn din il-partita. “Flewwel partita mpenjajnihom

[afna u konna tajjeb. Na[seb li wara l-mistrie[ bdejna ftit [a]in u kont di]appuntat bl-ewwel kwarta wara l-mistrie[. Imma bl-introduzzjoni ta’ Welbeck, Fabian Delph u James Milner u bidla ]g[ira fis-sistema na[seb li er;ajna ;ejna fuqhom u bdejna no[olqu /-/ansijiet. Fl-a[[ar mill-a[[ar na[seb li konna tajbin [afna g[al din ir-reb[a.”

L-Ingli]i jift[u l-impenji filEuro 2016 kontra l-I]vizzera f’Basel nhar it-Tnejn.

Il-gowl tal-gowlkiper ta’ Stoke City Asmir Begovic kontra Southampton kien rikonoxxut b[ala l-aktar gowl skorjat mill-bog[od fl-istorja tal-futbol kompetittiv.

Begovic skorja gowl straordinarju wara biss 13-il sekonda mil-log[ba tal-Premier League fil-Britannia Stadium f’Novembru tas-sena l-o[ra u issa kien konfermat b[ala rekord tad-dinja uffi/jali.

F’ri[ qawwi, il-gowlkiper internazzjonali tal-BozniaHersegovina tajjar ballun il-fuq li [abat barra l-kaxxa ta’ Southampton u spi//a wara lgowlkiper oppost Artur Boruc.

Il-Guinness World Rekords irrikonoxxew il-gowl skorjat minn 91.9 metri b[ala l-’iktar gowl skorjat mil-bog[od fil-futbol.’

“In[ossni onorat b’dan l-unur u b[ala gowlkiper qatt ma stennejt li dan ise[[ jew almenu qatt ma stennejt dan it-tip ta’ rekord.

Madankollu issa na//ettah u ngawdih,” qal Begovic.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

30

SPORT

PARTITA TA’ {BIBERIJA

It-tim Malti kapa/i jilg[ab [afna a[jar SLOVAKKJA.........................1 MALTA...................................0 Slovakkja: M. Kozacik, P.

Pekarik, N. Gyomber, . Durica, T. Hubocan (M Breznanik 73’), V. Pecovsky, F. Kiss (K. Guede 85’), V. Weiss (S. Sestak 62’), M. Hamsik (M. Duris 73’), M. Stoch (R. Mak 62’), A. Nemec (J. Sylvestr 62’) Malta: A. Hogg, J. Caruana, S. Borg (S. Bezzina 66’), A. Agius (Z. Muscat 46’), R. Fenech (B. Kristensen 63’), C. Failla (E. Herrera 84’), P. Fenech (R. Scicluna 87’), M. Mifsud, A. Schembri (A. Cohen 78’), R. Muscat, R. Camilleri

Imwissi: R. Fenech (M) Skorja: A. Nemec 43 (S) Referee: Miroslav Zelinka

(Rep. ?eka)

It-tim nazzjonali Malti mmexxi minn Pietro Ghedin u Ray Farrugia feta[ l-impenji tieg[u g[all-ista;un il-;did b’telfa minima 1-0 f’Ostrava kontra s-Slovakkja f’partita ta’ [biberija bi preparazzjoni g[allewwel impenn fil-kwalifikazzjoni tal-Euro 2016 nhar itTlieta fil-Kroazja.

Ghedin kwa]i g[amel u]u mill-plejers kollha g[addispo]izzjoni, partikolarment lejn l-a[[ar kwarta tat-tieni taqsima u dan sabiex ikun jista’ janalizza a[jar il-potenzjal li g[andu u jkollu ideja aktar /ara g[al kontra l-Kroazja.

I]da g[alkemm l-iskor kien wie[ed minimu u rispettabbli, il-

wirja xejn ma kienet konvin/enti u l-andament talpartita ta stampa o[ra hekk kif is-Slovakki dehru superjuri u aktar [fief fi]ikament.

Statistikament kellhom 66% pussess tal-ballun u 11-il corner kontra l-wie[ed tat-tim Malti.

M’hemmx dubju li t-tim kapa/i jilg[ab a[jar u kontra l-Kroazja je[tie; titjib immedjat.

Il-plejers Maltin deher li kellhom struzzjonijiet jilqg[u lillavversarji f’nofs il-ground tant li d-difi]a Slovakka qatt ma kienet ta[t pressjoni u matul il-partita kollha l-Maltin kellhom xutt wie[ed biss indirizzat fil-lasta.

Mill-bqija, mill-bidu sa tmiem il-partita Ghedin beda l-[in kollu jinstema jg[ajjat ‘Out’ lill-plejers tieg[u, partikolarment id-difi]a, biex jo[or;u minn wara u kemm jista’ jkun jiddefendu barra lkaxxa l-kbira. Ironikament ukoll, qabel indaqq l-innu Malti flMSK Zilina Stadium bi ]ball instemg[et parti mid-diska Numb tal-grupp Linkin Park.

Ghedin g[a]el li jibda bilgowlkiper Andrew Hogg fillasta li kellu log[ba po]ittiva waqt li fid-difi]a Steve Borg, Jonathan Caruana, Andrei Agius u Ryan Camilleri ma waqfux ji;ru bi Clayton Failla Paul Fenech, Rowen Muscat, Ryan Fenech u Andre Schembri ja[dmu fil-midfield u Michael Mifsud avanzat. Is-Slovakkja kienu ming[ajr Skrtel li g[adu mwe;;a’ u se jitlef il-partita kontra l-Ukrajna imma l-captain Marek Hamsik ta’ Napoli

Is-Slovakk Marek Hamsik ostakolat minn Rowen Muscat u segwit minn Ryan Camilleri (Ritratt> Paul Zammit Cutajar)

flimkien ma’ Pecovski, Stoch u Nemec [olqu periklu wara lie[or.

Is-Slovakkja [ar;u tajjeb u Hogg kien attent fuq freekicc k ta’ Stoch biex l-uniku azzjoni denja tal-Maltin waslet fl-34 minuta meta Mifsud ;ieg[el lil Kozacik idawwar f’corner.

Imma fl-azzjoni perikolu]a li kien imiss, is-Slovakki skorjaw dak li kellu jkun il-gowl de/i]iv

Kow/ ;did g[al Balzan Futsal Matthew Mamo

L-attakkant Bulgaru ta’ 35 sena Boycho Marev se jkun ilplejer-kow/ il-;did ta’ Balzan Futsal g[al dan l-ista;un u se jkun assistit minn Carlo Scicluna.

Balzan tilfu lit-tliet Rumeni Gabriel Dobre, Emil Raducu u Andrea Dan kif ukoll lill-Kroat Zeljko Anicic hekk kif bilprestazzjonijiet tajba tag[hom fil-UEFA Futsal Cup attiraw linteress ta’ klabbs barranin.

Dobre se jkun qed jilg[ab ma/-Champions Rumeni Targu Mures filwaqt li Raducu se jkompli l-karriera mal-isfidanti Dunarea Calarasi waqt li Andrea Dan se jing[aqad malklabb tas-Serie A fl-Italja, Real Rieti.

Dominju mill-U19 tfajliet It-tim nazzjonali Malti tannisa ta’ ta[t id-19-il sena l-

Erbg[a g[eleb lil Godalming Town Ladies 9-0 f’partita ta’ [biberija.

Il-gowls tal-Maltin waslu minn Raina Giusti, Alishia Sultana, Martina Borg, Jade Flask, Nicole Cutajar u doppjetti minn Brenda Borg u Rodianne Zerafa. Illum it-tim jilg[ab log[ba o[ra kontra l-istess Godalming.

Sadanittant it-tim nazzjonali Malti ta’ ta[t id-19-il sena talir;iel g[eleb lil Allievi ta’ Catania 5-1. Il-gowls talMaltin ;ew minn doppjetti ta’ Joseph Mbong u Axl Xuereb u gowl ie[or minn Jake Grech.

Din kienet it-tielet reb[a minn

daqstant partiti ta’ [biberija organizzati mill-MFA. Fil-jiem ta’ qabel il-Maltin g[elbu 5-0 lil Katane Soccer Mascalucia u 2-1 lil ACR Messina.

St. George’s jie[du lil Hales Minkejja li s-suq tat-trasferimenti hu mag[luq, St. George’s [abbru l-akkwist ta’ Andy Hales. Difensur Ingli] ta’ 23 sena li g[andu wkoll /ittadinan-

za Maltija u se jkun re;istrat b[ala plejer Malti.

Fl-ista;un li g[adda Hales lag[ab fl-Australian State League 1 ma’ Sunbury United.

Dan l-akkwist isegwi dawk ta]-]g[a]ag[ Ni;erjani Gabriel Okechukwu u Wisdom Ifeanyi li ng[aqdu mal-klabb tal-Ewwel Divi]joni l-Erbg[a.

meta fit-43 minuta Weiss xe[et cross lejn ADAM NEMEC u lattakkant ta’ FC Union Berlin mill-vi/in skorja l-ewwel gowl tieg[u man-nazzjonal.

G[at-tieni taqsima s-Slovakki ddominaw il-pussess u fis-67 minuta minn corner ta’ Stoch kien Nemec li bir-ras impenja lil Hogg li tajjar fuq il-linja blg[ajnuna ta’ difensur. L-uniku azzjoni perikolu]a tal-Maltin

f’din it-taqsima kienet [arba ta’ tipika ta’ Mifsud bix-xutt finali jispi//a mal-;enb tax-xibka minn barra.

Tliet minuti fuq il-[in, wara serje nterminabbli ta’ sostituzzjonijiet, fejn g[at-tim Malti ddebutta wkoll Ryan Scicluna fis-87 minuta, Hogg salva tajjeb fuq daqqa ta’ ras ta’ John Durica biex it-tim ta’ Jan Kozak kiseb reb[a minima.

TENNIS

Djokovic jelimina lil Murray Is-Serb Novak Djokovic elimina lill-Britanniku Andy Murray f’erba’ sets u g[adda g[as-semifinali tal-US Open fejn issa jilg[ab kontra l-:appuni] numru 10 Kei Nishikori li elimina lis-seed nru 3 Stanislas Wawrinka wara [ames sets.

Djokovic [are; rebbie[ 7-6, 6-7, 6-2, 6-4 f’log[ba li [adet tliet sig[at u 32 minuta u li ntemmet ilbiera[ fis-7.17 a.m. [in ta’ Malta.

It-telfa tfisser li Murray naqas milli jissupera s-semi-finali ta’ kwalunkwe turnament wara li g[amel operazzjoni f’daharu f’Settembru tal-2013.

Il-Kroat Marin Cilic seed nru

14

g[eleb lil Tomas Berdych tar-Repubblika ?eka seed nru 16, 6-2, 6-4, 7-6 f’sag[tejn u 4 minuti biex g[adda g[as-semifinali ta’ Grand Slam g[at-tieni darba fil-karriera u issa jilg[ab kontra Roger Federer jew Gael Monfils.

Il-[ames darbiet Champion Serena Williams g[addiet fa/ilment g[as-semifinali b’reb[a 6-3, 6-2 fuq it-Taljana numru 11 Flavia Pennetta.

Ir-Russa Ekaterina Makarova wkoll g[addiet g[all-ewwel semifinali ta’ Grand Slam tag[ha meta g[elbet lid-darbtejn finalista Victoria Azarenka 6-2, 6-2 fi New York.

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

31

SPORT PARTITI TA’ {BIBERIJA

Debutt e//ellenti g[al Conte mal-Italja Antonio Conte kellu bidu tal[olm fit-tmexxija tat-tim nazzjonali Taljan meta mexxa lit-tim lejn l-ewwel reb[a fuq l-Olanda, midalja tal-bron] fit-Tazza tadDinja fil-Bra]il.

Kienet l-ewwel reb[a tal-Italja fuq l-Olanda wara disa’ snin hekk kif Guus Hiddink xejn ma kellu d-debutt mixtieq fit-tmexxija taloran;jo li lag[bu g[al 80 minuta b’g[axar plejers.

Fi Stadio Comunale ta’ Bari lItalja ma setax kellhom bidu a[jar meta wara biss tliet minuti kien Ciro Immobile li po;;a lill-

Ri]ultati Partiti ta’ {biberija

?ina v Kuwajt Belarus v Tajikistan Bosnia-Her. v Liechtenstein Slovakkja v Malta }vezja v Estonja Kroazja v ?ipru Bel;ju v Awstralja Italja v Olanda Franza v Spanja

3-1 6-1 3-0 1-0 2-0 2-0 2-0 2-0 1-0

Euro U21

Grupp 3 Olanda v Georgia Slovakkja v Skozja Grupp 4 Ungerija v Spanja Grupp 5 Ukrajna v }vizzera Grupp 6 Rumanija v Montenegro Grupp 8 Norve;ja v Portugall Grupp 10 Kazakhstan v Franza

0-1

1-1

0-1 2-0 4-3 1-2 1-5

Azzurri fil-vanta;;.

L-Olanda dehru ma[suda u ttim Taljan approfitta fejn fid-disa’ minuta Zaza reba[ ukoll penalty u t-tke//ija ta’ Martins Indi biex mill-11-il metru kien Daniele De Rossi li g[eleb lil Cillessen.

Fit-tieni taqsima l-log[ba tilfet [afna mill-interess bl-Olandi]i kuntenti li jo[or;u telliefa biss 2-0.

“Na[seb li l-plejers taw risposta po]ittiva mil-lat impenjattiv u lagressivita` li wrew. Sibt plejers disponibbli determinati li jag[mlu xi [a;a tajba. Ilna biss erbat’ijiem imma dan hu ri]ultat li jimlihna bil-fidu/ja u l-entusja]mu g[attriq twila li g[andna,” qal Conte wara l-partita li issa jix[et [arstu fuq il-konfront li jmiss kontra nNorve;ja t-Tlieta.

Fi Stade de France tkompliet isserje negattiva tal-eks Champions tad-Dinja u Champions Ewropej Spanja immexxija minn Vicente Del Bosque li sfaw meg[luba minn Franza b’gowl ta’ Loic Remy fit-73 minuta fuq su;;eriment ta’ Valbuena. Mal-Ispanjoli re;a’ ddi]appunta Diego Costa, eroj ta’ Chelsea fl-ewwel fa]i talPremiership.

Twissija Kroata Il-Kroazja, l-ewwel avversarji ta’ Malta fil-kwalifikazzjoni talEuro 2016 nhar it-Tlieta, taw twissija lit-tim Malti meta ippreparaw b’reb[a 2-0 fi Stadion

Ciro Immobile jirringrazzja lill-pubbliku wara li feta[ l-iskor kontra l-Olanda

Aldo Drosina f’Pula kontra ?ipru.

L-eroj tal-Kroati kien lattakkant fil-forma ta’ Atletico Madrid Mario Mandzukic li skorja gowl f’kull taqsima fit-18 u t58 minuta.

Doppjetta o[ra waslet millattakkant ta’ Paris Saint Germain Zlatan Ibrahimovic fir-reb[a 2-0 tal-I]vezja kontra l-Estonja f’Solna. Ibrahimovic fet[a l-iskor

wara biss tliet minuti u rdoppja fl24 minuta fuq su;;eriment ta’ Larsson.

Marc Wilmots ukoll preparazzjoni tajba g[all-Euro 2016 meta mexxa lill-Bel;ju lejn reb[a 2-0 kontra l-Awstralja ta’ Postecoglou.

Kien l-attakkant ta’ Napoli Dries Mertens li feta[ l-iskor fit18-il minuta u fis-77 minuta l-ple-

jers li jilg[ab fir-Russja ma’ Zenit St Petersburg, Axel Tomas Witsel, a//erta mir-reb[a.

F’Tusla l-Boznija Herzegovina kisbu reb[a relattivament fa/li 3-0 kontra t-tim modest ta’ Liechtenstein bil-gowls kollha jaslu fl-ewwel 24 minuta minn doppjetta ta’ Ibisevic fit-2 u l-14il minuta u ie[or mis-solitu Dzeko fl-24 minuta.

INGILTERRA

WATERPOLO

Rojo jing[ata l-visa

Exiles jikkonfermaw posthom fil-Premier

L-akkwist il-;did ta’ £16-il miljun ta’ Manchester United, Marcos Rojo ing[ata visa biex ikun jista’ ja[dem fl-Ingilterra u b’hekk jista’ jiddebutta kontra QOR fl-14 ta’ Settembru.

Id-difensur Ar;entin ta’ 24 sena ng[aqad ma’ United ming[and Sporting Lisbon 17-il jum ilu imma g[ad irid jag[mel l-ewwel dehra.

Xnig[at li kellu argument ma’ wie[ed mill-;irien flAr;entina fl-2010 u kien qed jiffa//ja akku]i filQorti kienu waqqfu l-pro/ess tal-visa.

Sa min meta ffirma Rojo tilef id-draw 1-1 ta’ United kontra Sunderland, it-telfa 4-0 kontra MK Dons fil-Capital One Cup u d-draw ming[ajr gowls g[and Burnley.

Stewart Said

Marsascala MOR€................6 Exiles Ferretti.......................14 (3-3),(0-3),(1-4),(2-4)

Exiles Ferretti kkonfermaw posthom fil-Kampjonat Premier g[all-ista;un li jmiss meta fittieni partita minn tlieta tarRelegation Decider g[elbu lil Marsascala MOR€ 14-6. Din ilpartita kienet konferma li Exiles g[andhom il-potenzjal li jilag[bu mal-kbar.

Min-na[a l-o[ra minkejja li tilfu dawn i]-]ew; partiti, wie[ed ma jridx jinsa li g[al Marsascala kien sta;un po]ittiv bir-reb[ tan-knock-out kif ukoll il-kampjonat tal-Ewwel Divi]joni.

Marsascala dehru li setg[u jag[tu sfida u spi//aw l-ewwel sessjoni fi draw ta’ 3-3. I]da Exiles irnexxilhom jie[du vanta;; tajjeb bi tlett gowls ming[ajr risposta u da[lu jistrie[u 6-3 minn fuq.

Exiles g[alqu l-partita fittielet sessjoni meta Katonas u Borg g[amlu l-iskor 8-3.

Cremona naqqas id-distakk i]da Lanzon u Griscti komplew ikabbru l-iskor g[al 10-4.

L-a[[ar sessjoni kienet biss formalita’ b’Exiles ikomplu jkabbru l-iskor jtemmu l-ista;un fuq nota po]ittiva hekk kif issa m’hemmx b]onn it-tielet log[ba u l-ista;un jintemm uffi/jalment g[ada b’log[ba wa[da millPremier bejn i/-Champions Neptunes u r-rivali eterni Sliema. Fi tmiem il-partita Neptunes se jkunu qed jing[ataw it-Tazza b[ala Champions tal-Kampjonat g[all-[ames sena konsekuttiva li hu wkoll numru rekord.

Marsascala: J. Cremona, J.C. Cutajar (2), S. Mora (3), C. Bonello, E. Meli, L. Grixti, K. Rizzo Naudi, J. Cremona (1), S. Micallef, C. Mifsud, D. Cassar, G. Marnitz (1), M. Pace Exiles: I. Bugeja, J. Rizzo

Naudi (1), S. Vassallo, D. Pace Lupi (1), G. Katonas (3), D. Borg (1), J. Spiteri Staines, K. Griscti (1), L. Sekulic (3), P. Borg (2), B. Lanzon, S. Galea Pace, K. Lanzon (2) Referees: Mario Dalli, Filippo Gomez Double g[al Neptunes Neptunes …............................8 Sliema ….................................5 (2-1, 2-0, 2-1, 2-3) It-tim tan-nisa ta’ Neptunes

Grimaldi ukoll g[amel double fil-kategorija tieg[u meta g[eleb lil Sliema Frank Salt 8-5 fil-final tal-kompetizzjoni Knock Out. Neptunes a//ertaw sa tmiem it-tielet sessjoni bl-a[jar skorer tag[hom tkun Sophie Camilleri b’sitt gowls waqt li t-tnejn lo[ra waslu minn Angela Galea u Gail Rizzo. G[al Sliema skorjaw tnejn Francesca Paolella u gowl kull wie[ed Sophie Abela, Ruth Spiteri u Elaine Fenech.

Isej[u l-iskwadra tal-U16 Sadanittant il-kow/is Nazzjonali Karl Izzo, Anthony Farrugia u Adrian Cachia sej[u skwadra ta’ plejers imwielda, fl1998 u wara biex jippreparaw g[all-partiti kompetittivi li jmisshom fil-Log[ob Ewropew tal2015.

Il-plejers ]g[a]ag[ li se jkunu qed jit[arr;u man-nazzjonal huma: Gianni Ciappara, Miguel Pullicino (Exiles); Jeremy Abela, Matthias Azzopardi, Luke Calleja, Nicholas Farrugia, Max Galea, Jamie Gambin, Kyle Navarro, Jake Tanti, Jerome Zerafa Gregory, Mikhael Cutajar (Neptunes); Frederick Buhagiar, Joseph Galea, Ben Grech, Ben Plumpton, Darren Zammit (San :iljan), Matteo Muscat, Isiah Riolo, Jakob Sciberras (Sirens), Max Aquilina, Max Borg, David Fenech, Malcolm Manara (Sliema)

www.maltarightnow.com

Il-:img[a, 5 ta’ Settembru, 2014

32

LOKALI

Nhar il-{add li g[adda fil-bajja ta’ San :iljan saret l-attività tradizzjonali tal-:iostra b[al parti mill-festa tal-qaddis padrun ta’ dan il-lokal. F’din il-;urnata, fil-[ru; tal-pur/issjoni ssir attività o[ra tradizzjonali – il-ka//aturi jisparaw is-salut minn fuq iz-zuntier tal-Knisja hi u [ier;a l-vara, min[abba li San :iljan hu l-protetturi tal-ka//aturi. (Ritratt > Martin Agius)

Programmi ;odda g[al kul[add fl-iskeda l-;dida ta’ NET Television Netnews se jie[u forma ;dida It-Tnejn 29 ta’ Settembru se tibda l-iskeda l-;dida ta’ Net Television li g[aliha hemm stennija kbira.

It-telespettaturi mhux se jo[or;u di]appuntati hekk kif din se jkun fiha ta[lita ta’ programmi g[all-familja kollha. InNazzjon tkellmet ma’ Marouska Pisani Bugeja, i/Chief Commercial Officer ta’ Media Link Communications, li spjegat il-preparamenti li g[addejjin g[al din l-iskeda l;dida.

logos u anke grafika.”

I/-Chief Commercial Officer qalet li l-pro/ess tal-g[a]la talprogrammi din id-darba tmexxa minn Programming Board u xxog[ol sar minn nies professjonali. Hi qalet li l-iskeda l-;dida se tinvolvi w/uh ;odda u o[rajn stabbiliti.

L-iskeda l-;dida tinvolvi wkoll branding ;did – Karl Gouder, Chief Operating Officer “Wasalna fil-fa]i fejn l-iskeda hi kwa]i kompluta. Qed ng[id hekk g[aliex dejjem ikun g[ad fadal xi rtokki ]g[ar. Net TV din is-sena se jing[ata wi// kompletament ;did, kemm fejn jid[lu

“Se jkollna ta[lita ta’ w/u[ familjari ma’ Net TV u o[rajn ;odda. Nies li huma mag[rufin kemm fuq Net TV u anke fuq stazzjonijiet lokali o[rajn.

In[abbar ukoll li Netnews se

Net TV se jing[ata wi// kompletament ;did fl-iskeda l-;dida – Marouska Pisani Bugeja, Chief Commercial Officer

jie[u forma kemmxejn ;dida.”

Se jkun hemm ta[lita ta’ programmi g[all-familja kollha, bi programmi varji b[al dawk ta’ lifestyle, kultura, o[rajn g[attfal u anke drama. Din se ssir kull nhar ta’ {add u hi popolari [afna mal-Maltin. Nista’ ng[id li se jkun hemm id-drama ta’ Becky.”

Min-na[a tieg[u, Karl Gouder, Chief Operating Officer ta’ Media Link Communications tkellem dwar il-branding il-;did

li se tinvolvi l-iskeda l-;dida.

Hu spjega x-xog[ol li qed isir min-na[a tal-impjegati sabiex ikun hemm skeda bl-aqwa programmi.

“Settembru huwa ]mien impenjattiv immens g[alina li na[dmu fl-operat tal-kumpanija.

Il-fatt li se jkollna brand u programmi ;odda jinvolvi [afna xog[ol. B[alissa n-nies tag[na jkunu qed ja[dmu fuq il-grafika li se tinbidel totalment, il-mod kif se nkunu qed nippre]entaw l-

a[barijiet tag[na u anke l-istazzjon tag[na b’mod ;enerali. Peress li din is-sena g[andna [afna programmi ;odda se jkun hemm sets ;odda u dan allura jinvolvi [afna xog[ol ta’ disinn u anke tal-mastrudaxxa. Konvint li se nag[tu prodott tajjeb fl-iskeda l;dida.” Madanakollu, it-tnejn li huma sa[qu li g[ad fadal xog[ol xi jsir sabiex kollox ikun lest g[al din l-iskeda li se tibda f’inqas minn erba’ ;img[at o[ra.

media•link COMMUNICATIONS