Nru 13,881
Il-Ħamis, 23 ta‘ Ottubru, 2014 €0.80
www.maltarightnow.com
Prima facie każ ta’ ksur ta’ privileġġ kontra Konrad Mizzi
L-Ispeaker iddikjara li hemm prima facie każ ta’ ksur ta’ privileġġ kontra l-Ministru Konrad Mizzi dwar allegazzjonijiet li għamel fil-konfront tad-Deputat Nazzjonalista George Pullicino. F’ruling li ta l-Ispeaker Anġlu Farrugia lbieraħ, il-Ministru Mizzi ma ssostanzjax l-allegazzjonijiet li għamel fil-Parlament fil-konfront tad-Deputat Nazzjonalista, u baqa’ jinsisti li ma jirtirax il-kliem u lallegazzjonijiet li għamel. Ir-ruling ingħata wara l-allegazzjonijiet li għamel il-Ministru Konrad Mizzi waqt id-dibattitu ta’ nhar itTnejn li għadda, meta kienet qed tiġi diskussa l-mozzjoni tal-Oppożizzjoni dwar is-saga tal-bini tal-power station il-ġdida li mhux se tkun lesta kif wiegħed il-Prim Ministru Joseph Muscat sa Marzu li ġej. Il-Ministru Mizzi rrifjuta li fisseduta tal-bieraħ filgħaxija jirtira lallegazzjonijiet u l-kliem li għadda nhar it-Tnejn li għadda fil-konfront tad-Deputat Nazzjonalista. L-Ispeaker iddikjara fiddeċiżjoni tiegħu, li se jressaq il-każ quddiem il-Kumitat dwar ilPrivileġġi. Ir-ruling jispjega wkoll li l-Ministru Mizzi ma ssostanzjax l-allegazzjonijiet bid-dokumenti li ressaq fil-Parlament b’rabta malkaż.
Jonqsu t-turisti tal-cruise liners fl-eqqel tas-sajf Ara paġna 6
Approvata l-Kummissjoni Juncker
Il-President il-ġdid tal-Kumissjoni Ewropea Jean-Claude Juncker (Ritratt: EPA)
Wara l-eżamijiet li saru lill-Kummissarji kollha li ġew nominati mill-pajjiżi rispettivi, ilbieraħ il-Membri Parlamentari Ewropej approvaw il-Kulleġġ il-ġdid ta’ 27 Kummissarju Ewropew immexxi minn Juncker
Ara paġna 4
Sigurtà kbira wara sparatura f’bini tal-Gvern fil-Kanada
Ara paġna 14
www.maltarightnow.com
2
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
LOKALI
Il-katavru li nstab f’Ħal Qormi hu ta’ Francis Cauchi Joe Mikallef
Ilbieraħ filgħodu fil-Kamra Mortwarja tal-Isptar Mater Dei saret l-awtopsja fuq il-katavru misjub nhar it-Tlieta waranofsinhar taħt il-pont ta’ wied bejn Ħal Qormi u Ħal Luqa. Il-katavru misjub, dak ta’ Francis Cauchi ta’ 54 sena minn Bormla, ma kellu l-ebda sinjali ta’ vjolenza fuqu u l-probabbiltà hi li Cauchi, li kien ilu nieqes mill-11 ta’ Settembru, miet b’kawża naturali waqt li kien qiegħed jippassiġġja flinħawi fejn fil-fatt instab. L-aħħar li kien deher Francis Cauchi kien fl-inħawi ta’ Raħal Ġdid. Bis-sejba tal-katavru kien infurmat il-Maġistrat talGħassa li ordna li ssir inkjesta. Hu ħatar ukoll diversi esperti biex jgħinuh f’din l-inkjesta. Għalkemm il-katavru ta’ Francis Cauchi nstab fi stat
avvanzat ta’ dekompożizzjoni, l-esperti forensiċi setgħu jagħmlu t-testijiet li xtaqu u minnhom irriżulta li fuq ilkatavru ma kien hemm ebda sinjal ta’ vjolenza. Bis-sejba tal-katavru ta’ Francis Cauchi ngħalaq kapitlu dwar l-għajbien tiegħu – għajbien ta’ aktar minn xahar li matulu l-Pulizija mhux biss fittxew lil dan ir-raġel, imma b’mod ripetut talbu l-għajnuna tan-nies biex jgħaddulhom linformazzjoni kollha li seta’ kellhom biex ikun lokalizzat. Fl-aħħar erbgħin sena kien hemm aktar minn 150 persuna li kienu rappurtati nieqsa f’Malta. 25 biss minn dawn kienu Maltin għax il-bqija huma ta’ nazzjonalità barranija. L-eqdem każ fl-aħħar erbgħin sena hu ta’ tfajla ta’ sittax-il sena mill-Belt Valletta. L-2004 kienet is-sena li fiha kienu rappurtati l-aktar persuni nieqsa. Fil-fatt matul dik is-
Mara Daniża tinsab fil-periklu tal-mewt wara każ li seħħ fi Triq il-Qawra, San Pawl ilBaħar. Stqarrija tal-Pulizija qalet li kien għall-ħabta tad-8.45pm ta’ nhar it-Tlieta xħin il-Pulizija ġew infurmati li persuna kienet tinsab mal-art b’xi dmija. Il-Pulizija marru minnufih fil-post, fejn mill-ewwel stħarriġ jidher li allegatament, irraġel tal-vittma kien qed jerfa’ lill-mara, u għal xi raġuni waqgħu.
Ir-raġel minnufih talab għallassistenza peress li l-mara kellha xi ġrieħi. Kemm il-vittma, kif ukoll irraġel, għandhom 44 sena u huma t-tnejn ta’ nazzjonalità Daniża. Fuq il-post waslet ambulanza li ħadet lill-mara l-Isptar Mater Dei. Aktar tard hija ġiet ċertifikata li sofriet ġrieħi serji u tinsab fil-periklu tal-mewt. Bil-każ ġie infurmat ilMaġistrat tal-Għassa Giovanni Grixti, li ħatar diversi esperti
jani. F’Malta s-sitwazzjoni tkun allarmanti meta persuna tkun irrappurtata nieqsa għal aktar minn ġurnata. Hu jgħid li hemm diversi raġunijiet għaliex persuna tiddeċiedi li titlaq mid-dar. Fil-każ taż-żgħażagħ hemm tendenza li jitilqu mid-dar biex iwasslu messaġġ minħabba problema jew problemi fid-dar, iżda filkaż ta’ nies akbar fl-età, ir-
Francis Cauchi, f’ritratt li ħarġet il-Pulizija, ma’ diversi appelli li għamlet dwar l-għajbien tiegħu
għajbien ta’ anzjani minħabba din il-kundizzjoni mistennija jiżdiedu. Tajjeb jingħad li l-Pulizija ma jippubblikawx mill-ewwel irrapporti li jaslulhom dwar għajbien ta’ persuni. Il-Pulizija jħallu numru ta’ sigħat jgħaddu sakemm jippubblikaw rapporti bħal dawn fejn imbagħad ilpubbliku jintalab jgħin biex ilpersuni jinstabu.
Francis Cauchi, f’ritratt li ħarġet il-Pulizija, ma’ diversi appelli li għamlet dwar l-għajbien tiegħu
sena biss kienu rappurtati sittax-il każ ta’ persuni nieqsa. Dawn baqgħu ma nstabu qatt u kienu kollha ta’ nazzjonalità barranija. Saviour Formosa, Senior Lecturer fil-Fakultà tal-Ħarsien tas-Soċjetà fl-Università ta’ Malta, jgħid li l-etajiet talMaltin li jkunu rapputati nieqsa jvarjaw minn żgħażagħ sa anz-
raġuni hi differenti. X’aktarx li dawn ikunu nsew fejn iridu jmorru u in vista tal-fatt li matul is-snin li ġejjin mistennija tiżdied il-problema taddimensja fost l-anzjani, allura
Ta’ min jgħid li matul is-sena l-oħra kien hemm numru sostanzjali ta’ każi li fihom kien hemm rapporti ta’ persuni nieqsa li spiċċaw vittma ta’ vjolenza u anki ta’ delitti.
biex jassistuh fl-inkjesta. Inċidentalment, dan kien ittieni każ li jinvolvi persuni Daniżi f’inqas minn 24 siegħa. F’każ separat li seħħ fil-Belt Valletta, it-Tnejn fil-11pm, jiġifieri ġurnata qabel l-inċident ta’ San Pawl il-Baħar, tfajla Daniża ddaħħlet l-isptar filperiklu tal-mewt wara inċident tat-traffiku. Hi kienet fuq mutur misjuq minn ġuvni, Daniż ukoll, li wkoll iddaħħal l-isptar għallkura.
Tliet irġiel ilbieraħ waranofsinhar ġew salvati minn Għassiesa tal-Ħajja tal-Emergency Response and Rescue Corps (ERRC) wara li nqabdu fil-maltemp fir-Ramla lĦamra f’Għawdex. L-inċident seħħ għall-ħabta tas2.30pm meta t-tliet irġiel kienu qed jisserfjaw, u ġew imkaxkrin mill-kurrent fin-naħa tal-Lvant tal-bajja, post li hu magħruf mannies tal-lokal għal kemm hu perikoluż f’dawn il-kundizzjonijiet, minħabba kurrenti qawwija. L-erba’ lifeguards tal-ERRC li
assistew lill-irġiel li kienu f’diffikultà, dak il-ħin kienu “off duty”. Tnejn mill-voluntieri huma membri tal-Pulizija u talProtezzjoni Ċivili. Il-membri tal-ERRC għenu littliet irġiel billi kaxkruhom fuq ilbajja, u pprovdew l-ewwel għajnuna meħtieġa. Wieħed millirġiel, li huma kollha barranin, kien jidher għajjien ħafna. Is-servizz tal-Għassiesa talĦajja spiċċa fl-aħħar ġimgħa ta’ Settembru.
Mara Daniża oħra fil-periklu tal-mewt
Tliet irġiel salvati fir-Ramla
‘TISJIR MILL-QALB’. Ilbieraħ tnediet il-ħames edizzjoni tal-ktieb “Tisjir mill-Qalb”, li din id-darba fih ukoll riċetti mħejjija mir-raġel tal-President, Edgar Preca, li hu dilettant tat-tisjir. Bħas-soltu l-għan prinċipali tal-ktieb hu li jiġbor il-flus għall-morda bil-kanċer. Din is-sena, kull kok, 10 b’kollox, ħejja 8 riċetti differenti. Il-ktieb se jinbiegħ €10.
www.maltarightnow.com
LOKALI
Malta tista’ tintalab tagħmel kjarifiki dwar il-Baġit Malta hija fost ħames stati membri taz-zona ewro li kienu mistennija jirċievu l-aħbar mingħand il-Kummissjoni Ewropea li bl-abbozz għallBaġit li ppreżentaw għas-sena d-dieħla, qed jirriskjaw li jiksru r-regolamenti tal-Unjoni Ewropea. L-aħbar ħarġet fil-‘Financial Times’ u qed tiġi kkwotata f’ġurnali oħra, inkluż dawk onlajn, fosthom l-‘EU Observer’ u l-aġenzija tal-aħbarijiet ‘Reuters’.
‘Forced leave’ għal ħaddiema tat-Toly
L-erba’ stati membri l-oħra huma Franza, l-Italja, l-Awstrija u s-Slovenja. Minn dawn, skont il-‘Financial Times’, l-Italja kellha tiġi infurmata li l-Baġit se jiġi rifjutat totalment. Fi stqarrija, il-Gvern Malti qal li m’għandu l-ebda indikazzjoni dwar dak rappurtat fil‘Financial Times’. L-istqarrija tgħid li lKummissjoni Ewropea kellha ċans sal-bieraħ biex titlob kjarifika lill-istati taz-zona ewro dwar l-Abbozz tal-Baġit rispet-
tiv tagħhom, bid-deċiżjoni finali tittieħed ix-xahar id-dieħel. L-istqarrija tal-Gvern tgħid li din hija t-tieni sena li fiha lUnjoni Ewropea qed tadotta din il-proċedura. Il-proċedura hi li lpajjiżi tal-ewro jibagħtu abbozz tal-Baġit tagħhom sa nofs Ottubru, għall-approvazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea, li mbagħad jiġi kkonfermat jekk ġiex aċċettat jew rifjutat, fit-30 ta’ Novembru 2014. Il-Gvern Malti qal li hu kunfidenti li l-proċess se jiġi konkluż
b’mod pożittiv u sal-bieraħ filgħaxija l-Gvern la ċaħad u lanqas ikkonferma jekk ilKummissjoni Ewropea kinitx talbet għal xi kjarifiki dwar lAbbozz li bagħtilha. F’konferenza tal-aħbarijiet li saret ilbieraħ waranofsinhar fi Strasburgu, il-President il-ġdid tal-Kummissjoni Ewropea Jean-Claude Juncker qal li hu kien se jsegwi l-istruzzjonijiet tal-predeċessur tiegħu Josè Manuel Barroso dwar din ilmaterja.
Joe Mikallef
Il-management tal-kumpanija Toly Products, li tinsab fil-qasam industrijali ta’ Bulebel, mill-bieraħ beda jinforma lill-ħaddiema li filbidu ta’ Novembru se tidħol fisseħħ ġimgħa ta’ tlett ijiem minħabba li f’dan iż-żmien tas-sena lkumpanija se tkun għaddejja minn mument relattivament kwiet. Madankollu, il-management serraħ ras il-ħaddiema li minn tmiem Novembru li ġej, l-affarijiet se jerġgħu lura għan-normal minħabba li l-kumpanija għadha kemm rebħet kuntratt qawwi mingħand kumpanija Żvediża li jammonta għal madwar €2.2 miljun fis-sena. Minħabba f’dan il-kuntratt, ilkumpanija għadha kemm investiet f’makkinarju ġdid biex tkun f’pożizzjoni li tagħmel ix-xogħol. Ħaddiema li lbieraħ tkellmu ma’ In-Nazzjon fissru t-tħassib tagħhom għall-fatt li se jkollhom jaħdmu xi ġimgħat fuq bażi ta’ tlett ijiem xogħol biss, u l-kumplament ikun forced leave. L-istess ħaddiema qalulna li jinsabu urtati b’miżura bħal din meta huma dejjem iddistingwew ruħhom bħala ħaddiema bieżla u li jitgħallmu malajr dak li jkun hemm bżonn biex jadattaw ruħhom għall-iżviluppi li jirrikjedi x-xogħol. Madankollu qalu li lesti jagħmlu s-sagrifiċċji biex isalvaw l-impjieg tagħhom. Il-kumpanija Toly, li timmanifattura kaxxi tal-plastik għal prodotti tas-sbuħija, fetħet il-bibien tagħha f’Malta lura fi tmiem issnin sittin, u llum tħaddem aktar minn 300 persuna.
Ikomplu t-taħditiet għall-paċi fil-Libja
Il-Ministru George Vella jiltaqa’ mal-Mibgħut Speċjali tas-Segretarju Ġenerali tan-NU għal-Libja (Ritratt: DOI)
Man-naħa Libjana u dik Maltija, jingħaqad il-Mibgħut Speċjali tan-NU Bernardino Leon
“Taħditiet siewja u pożittivi, imma għadu kmieni għal riżultati tanġibbli”. Kien dan il-kumment li għamel il-Mibgħut Speċjali tanNU għal-Libja Bernardino Leon fi tmiem l-ewwel taħditiet li kellu f’Malta fis-sigħat li għaddew, flimkien mal-PM tal-Libja Abdullah al-Thani, li qed imexxi delegazzjoni ffurmata minn diversi Ministri tal-Kabinett Libjan, u l-Prim Ministru Malti Joseph Muscat. Il-laqgħat li saru s’issa f’pajjiżna, u li ntalbu mill-Gvern Libjan stess, huma ffukati fuq mezzi kif tista’ tinstab soluzzjoni bbażata fuq il-paċi u l-istabbiltà fil-Libja, hekk kif il-pajjiż bħalissa jinsab maqsum, bi ġlied bejn fazzjonijiet differenti li wassal biex il-Gvern elett
demokratikament u rikonoxxut mill-komunità internazzjonali – dak li jmexxi al-Thani – kellu jitlaq mill-kapitali Tripli, bilParlament u t-tmexxija tal-pajjiż jiġu trasferiti lejn Tobruk. Dan minħabba li sew Tripli kif ukoll Bengażi, it-tieni l-akbar belt Libjana, jinsabu taħt il-kontroll tal-milizzji armati. Mis-sigurtà fil-Libja tiddependi wkoll is-sigurtà fir-reġjun, u dwar dan qed jaqblu l-partijiet kollha involuti fin-negozjati li qed isiru f’Malta, kif spjega lMinistru tal-Affarijiet Barranin George Vella, li lbieraħ laqa’ lillMibgħut Speċjali tanNazzjonijiet Uniti għal taħditiet separati fl-uffiċċju tiegħu filMinisteru fil-Belt. Il-preżenza ta’ Bernardino Leon f’dawn in-negozjati li qed
isiru f’pajjiżna hija kruċjali, għax ir-rappreżentant tan-Nazzjonijiet Uniti ġie inkarigat biex jipprova jinnegozja ftehim għall-waqfien mill-ġlied fil-Libja. L-impenji tad-delegazzjoni Libjana kienu jinkludu wkoll sensiela ta’ laqgħat fuq bazi individwali ma’ Ministri differenti tal-Gvern. Fost l-oħrajn, il-Ministru talInformazzjoni Omar Alqoira kellu taħditiet mal-Ministru talIntern u s-Sigurtà Nazzjonali Manwel Mallia, filwaqt li lMinistru tal-Ekonomija Chris Cardona ltaqa’ mal-Ministru Libjan tal-Ekonomija u lInvestiment, Munbar Asr. Min-naħa tiegħu, Evarist Bartolo ltaqa’ ma’ Fathi al Magbari, li huwa l-Ministru talEdukazzjoni tal-Libja.
3
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
€3 miljun dejn kuljum
Il-Gvern ta’ Joseph Muscat żied id-dejn fuq il-familji Maltin u Għawdxin bi €3 miljun kuljum fl-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena. Dan ħareġ minn ċifri ppubblikati lbieraħ mill-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) dwar il-qagħda finanzjarja ta’ pajjiżna. Il-Partit Nazzjonalista qal fi stqarrija li din l-istatistika turi kif fuq perjodu ta’ sitt xhur biss, il-Gvern irnexxielu jgħabbi lil pajjiżna b’aktar minn nofs biljun ewro f’dejn ġdid. Dan l-iżvilupp iħasseb serjament lill-PN dwar il-futur tal-qagħda finanzjarja ta’ pajjiżna. Is-saħħa tal-finanzi ta’ pajjiżna hija fattur importanti biex Malta tibqa’ attraenti għal investiment produttiv li joħloq il-postijiet tax-xogħol Il-Kelliem tal-Oppożizzjoni għall-Finanzi Tonio Fenech qal li fl-aħħar snin pajjiżna kien iddejjen mingħand ilfamilji Maltin u Għawdxin, u r-riżultat ta’ dak is-self huwa investiment sostanzjali fi proġetti kapitali li pajjiżna għadu jgawdi minnhom sallum. Imma għall-kuntrarju, ilGvern ta’ Joseph Muscat m’għandux x’juri għal dawn it€3 miljun kuljum li qed jonfoq, ħlief għall-ħolqien ta’ mijiet ta’ impjiegi ġodda u żieda ta’ salarji għal tal-qalba u għallispejjeż operattivi tal-Gvern blakbar Kabinett fl-istorja. Fl-istess perjodu, biex ipatti għall-infiq żejjed tiegħu, ħalla lill-poplu Malti jħallas l-petrol u diesel bl-għoli minkejja li lprezz taż-żejt niżel fl-aktar livelli baxxi ta’ dawn l-aħħar 5 snin. Muscat innifsu kien wiegħed li se jkun qed jikkontrolla l-infiq tal-Gvern. L-istatistika tal-NSO tikkonferma kemm dak li qal Muscat mhuwiex minnu. F’dan il-kuntest, il-Partit Nazzjonalista qed jitlob lillGvern jispjega għalfejn għadu qed jgħabbi lill-familji Maltin u Għawdxin b’dan id-dejn li qed inawwar l-istabbiltà ekonomika u finanzjarja li pajjiżna għandu bżonn biex jattira l-investiment u joħloq ix-xogħol, ittemm tgħid listqarrija.
www.maltarightnow.com
4
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
LOKALI
L-Unjoni Ewropea konvinta mill-għażla ta’ Juncker Il-Kummissjoni l-ġdida approvata b’423 vot favur u 209 kontra Il-Parlament Ewropew approva l-Kummissjoni Juncker wara votazzjoni li ttieħdet filParlament Ewropew ta’ Strasburgu. Minn total ta’ 699 vot, il-Kummissjoni l-ġdida ġiet approvata b’423 vot favur u 209 kontra. 67 MEP astjenew. Dan iġib fi tmiemu proċess twil li ilu għaddej numru ta’ ġimgħat, li fih is-27 Kummissarju Ewropew nominati mill-Gvernijiet tal-istati membri rispettivi, għaddew minn eżami diffiċli quddiem il-Kumitati differenti tal-Parlament Ewropew, fosthom il-Kummissarju Malti Karmenu Vella, li fil-Kulleġġ talKummissarji se jkollu l-portafoll tal-Ambjent, l-Affarijiet Marittimi u s-Sajd. Issa jonqos it-timbru finali għall-Kummissjoni l-ġdida mmexxija mill-President JeanClaude Juncker, bl-approvazzjoni formali tal-Kapijiet ta’ Gvern u Stat tal-UE, sabiex ilKummissjoni l-ġdida tkun tista’ tibda bil-ħidma tagħha mill-1 ta’
Novembru li ġej. Juncker, eks Prim Ministru talLussemburgu, se jkun is-suċċessur tal-Portugiż Josè Manuel Barroso, u se jmexxi l-Eżekuttiv
tal-Unjoni Ewropea għal terminu ta’ ħames snin. Fl-ewwel reazzjoni tiegħu waqt konferenza tal-aħbarijiet wara l-vot, il-President tal-
Parlament Ewropew Martin Schulz esprima l-fiduċja tiegħu fil-President il-ġdid talKummissjoni Ewropea, u saħaq li jemmen li Juncker hu bniedem
ta’ suċċess għall-Unjoni Ewropea. Schulz fakkar li din ilKummissjoni se tkun l-ewwel waħda eletta skont it-Trattat ta’ Liżbona. Hu awgura lil Juncker għall-mod kif irnexxielu jispjega u eventwalment jikkonvinċi lillMEPs. Fl-istess konferenza tal-aħbarijiet, Juncker qal li vot daqstant b’saħħtu juri li l-Unjoni Ewropea hi konvinta mill-għażla tiegħu. Hu qal li fil-perjodu ta’ qabel lelezzjoni għall-Parlament Ewropew, hu u Schulz kienu kompetituri iżda qatt ma kienu għedewwa. Anzi, il-kompetizzjoni ta’ bejniethom ressqithom aktar qrib ta’ xulxin għax iżżewġ karigi jitolbu ħidma bejniethom. Iż-żewġ kelliema sostnew li qed iħarsu ’l quddiem biex jitkellmu lkoll b’vuċi waħda. Juncker għamel diskors ieħor qabel il-vot, li fih spjega lillPlenarja tal-Parlament Ewropew il-viżjoni tiegħu, u anki l-bidliet li ħtieġlu jagħmel f’numru ta’ portafolli – il-parti l-kbira minnhom imposti fuqu – skont leżitu tal-grillings talKummissarji individwali.
“Mhix l-intenzjoni tiegħi li nkun dittatur, u mhux qed nippretendi li l-Kummissarji Ewropej il-ġodda joqogħdu għal dak li niddeċiedi, akkost ta’ kollox.” Dan qalu l-President il-ġdid tal-Kummissjoni Ewropea Jean Claude Juncker fil-ftuħ tasSeduta Plenarja li tlaqqgħet ilbieraħ fil-Parlament Ewropew fi Strasburgu. Fi tmiem dik isSeduta ttieħed il-vot li approva lKummissjoni l-ġdida mmexxija minnu.
Fl-intervent tiegħu, Juncker qal li segwa dak li qalu l-Membri Parlamentari Ewropej filKumitati rispettivi dwar innomini ppreżentati quddiemhom u għamel it-tibdiliet meħtieġa. Juncker fakkar kif fix-xhur li għaddew għamel pressjoni fuq il-Gvernijiet Ewropej għal aktar nisa fil-Kummissjoni Ewropea. Madankollu, din il-Kummissjoni se jkollha disgħa biss minn total ta’ 28 Kummissarju Ewropew li se jkunu nisa. Filwaqt li fakkar li dan in-
numru hu l-istess daqskemm kien hemm fil-Kummissjoni ta’ Barroso, Juncker qal li xorta mhux kuntent. Anzi ddeskrivieh bħala “patetiku”. Dwar il-portafoll relatat mattkabbir tal-UE, il-President Juncker qal li ma setax jaqbel li titneħħa l-kelma “negozjati” mit-titlu ta’ dan il-portafoll, kif kien propost, għax ma riedx jiddiżappunta pajjiżi kandidati għas-sħubija. Juncker għamilha ċara li l-ebda stat m’għandu jaħseb li se jsir membru żgur tul il-ħames snin li ġejjin. Madankollu, Juncker wiegħed li se jagħmel dak kollu possibbli biex jitħaffef il-proċess għassħubija. Meta tkellem dwar suġġetti oħrajn, Juncker qal li l-UE trid tagħmel aktar dwar l-ISIS għax dan hu l-għadu tal-valuri Ewropej. Dwar l-Ebola, qal li jinsab inkwetat li sakemm ilproblema kienet għadha lAfrika, l-UE m’għamlet xejn. Iżda mbagħad, l-UE bdiet taġixxi biss meta l-problema bdiet toqrob lejn l-Ewropa. “Messna bdejna nagħmlu xi ħaġa qabel,” sostna Juncker.
Tkellem ukoll dwar l-immigrazzjoni, u sostna li uffiċjali talUE u oħrajn qrib il-Presidenza li se jkun qed imexxi, marru lAfrika biex jaraw b’għajnejhom stess is-sitwazzjoni hemmhekk. Barra minn hekk, Juncker wiegħed ukoll li se jipprovdi aktar riżorsi u flus lill-aġenzija Ewropea tal-fruntieri (Frontex) biex tikkontrolla aħjar is-sitwazzjoni. Fi tmiem l-intervent tiegħu, Jean Claude Juncker qal li lPresidenza mmexxija minnu trid li l-kampanja elettorali għall-
Parlament Ewropew fl-2019 tkun waħda pożittiva u li ġenwinament tħares lejn il-futur tal-UE. Waqt id-dibattitu li sar filParlament Ewropew qabel il-vot, tkellmu wkoll numru ta’ membri mid-diversi gruppi politiċi. Fost oħrajn, kemm iċ-Chairman talGrupp tal-Partit Popolari Ewropew Manfred Weber, kif ukoll dak tal-Grupp tasSoċjalisti Gianni Pittella, esprimew l-appoġġ tal-gruppi rispettivi tagħhom lejn ilKummissjoni l-ġdida u lejn Juncker.
Simon Cassar jirrapporta minn Strasburgu
Jean-Claude Juncker: “L-UE trid tagħmel aktar dwar l-ISIS għax dan hu l-għadu tal-valuri Ewropej
Juncker iwiegħed Kummissjoni Ewropea aktar miftuħa
www.maltarightnow.com
QORTI
L-Avukat Ġenerali jappella mis-sentenza ta’ Leanne Camilleri li gidbet fuq missierha L-Avukat Ġenerali appella missentenza mogħtija fit-18 ta’ Settembru li għadda fil-konfront ta’ Leanne Camilleri ta’ 20 sena, li ammettiet fil-Qorti li gidbet fuq missierha meta qalet li kien abbuża minnha sesswalment, u ngħatat probation għal tliet snin u ordnata tagħmel 100 siegħa servizz filkomunità. L-appell sar mhux fuq il-mertu tal-każ, iżda minħabba li jidher li hemm ċirkostanzi daqsxejn dubjużi fejn il-Qorti messha semgħet il-provi xorta waħda biex tasal għad-deċiżjoni. Dan aktar u aktar wara l-kjass kollu li seħħ, anki minnaħa tal-media, u fejn hemm Leanne Camilleri seta’ kellha xi forma ta’ pressjoni. L-Appell jgħid li wara dawk issnin kollha tgħid b’mod konsistenti li missierha kien abbuża minnha, xi ħaġa li anki l-istess Qorti talMaġistrati rrimarkat, it-tifla wara bidlet il-verżjoni. Il-Qorti, skont illiġi tista’ f’każijiet simili tisma’ lprovi biex ikollha stampa aħjar tassitwazzjoni u dan meta l-każ huwa daqstant sensittiv. L-Appell jirreferi wkoll għallpressjoni li seta’ kellha Leanne Camilleri fejn dejjem kienet konsistenti, ħlief dan l-aħħar. Fis-sentenza li kienet ingħatat, il-Maġistrat Doreen Clarke kienet spjegat lil Camilleri li trid tobdi lill-uffiċjal tal-probation u toqgħod għal li tgħidilha. Il-Qorti kienet qagħdet fuq dak li kienet irrakkomandat l-uffiċjal talprobation, dik li Leanne Camilleri tingħata sentenza ta’ tliet snin probation u tagħmel servizz komunitarju ta‘ 100 siegħa, filwaqt li tibqa’ tingħata għajnuna psikoloġika sakemm jintemmu l-perjodu ta’
tliet snin probation. Il-Qorti qieset ukoll ir-rapport tas-social worker u psikologu u dak li kienet qalet fl-aħħar seduta l-probation officer li xehdet li meta kienet tkellmet ma’ Emmanuel Camilleri, dan qal li kien ħafer lil bintu, u li però ried ukoll li bintu terfa’ r-responsabbiltà ta’ għemilha. Meta ammettiet ir-reati, Leanne Camilleri qalet li ommha kienet sfurzata biex tigdeb kontra missierha, xi ħaġa li qatt ma xtaqet tagħmel u li għamlitha sforz il-biża’. Sadanittant meta l-Erbgħa kompliet
tinstema’ l-kumpilazzjoni ta’ omm Leanne Camilleri, Lisa May Camilleri, il-Prosekuzzjoni f’dan ilkaż qalet li ma kinetx infurmata dwar l-Appell tal-Avukat Ġenerali. Lisa May Camilleri, ta’ 48 sena minn Buġibba, qed tiġi mixlija li sfurzat lil bintha biex tistqarr li kien sar reat meta fil-fatt ma kienx minnu u biex jittieħdu passi kontra Emanuel Camilleri, missier it-tifla. Il-missier fil-fatt kien dam karċerat għal kważi 400 jum. Lisa May Camilleri tressqet il-Qorti wara li bintha qalet li kienet xebgħet tigdeb fuq missierha fuq ordni ta’ ommha. Fil-kawża tagħha, is-Surġent Malcolm Pace qal li fl-24 ta’ Lulju tal-2012 huwa kien xogħol billejl u kien infurmat li t-tifel tal-akkużata, li dak iż-żmien kellu 13-il sena, kien nieqes.
qalilha li ma jistax ikun tibqa’sejra hekk, u tħalli lil binha barra. Is-Surġent Janice Giordmaina qalet li kienet l-akkużata li talbitha l-għajnuna fuq Leanne, li ma riditx tibqa’ tgħix man-nanniet. Din kienet marret tgħix ma’ ċertu Damian Farrugia miżŻejtun. Din kienet ċemplitlu u Farrugia ħa lil Leanne l-għassa. Wara kienet ħaditha għand ommha. Dan kien ġara wkoll wara li Lisa May kienet ċemplitilha għax kellha argument ma’ bintha. Dan kollu kien seħħ fl-2010 fejn dak iż-żmien bintha kienet qed tkun fil-preżenza ta’ ġuvni ferm akbar minnha. Peress li kien hemm ħafna problemi fil-familja, kienet infurmat lill-aġenzija Appoġġ. Il-każ mistenni jkompli fit-3 ta’ Diċembru li ġej.
L-Avukat Ġenerali reġa’ appella mill-pleġġ li ngħata Gregorio Scicluna, nhar it-Tnejn li għadda, mill-Maġistrat Josette Demicoli. Huwa jinsab mixli li qatel lil missier is-sieħba tiegħu u bl-attentat ta’ qtil tagħha u ta’ wliedha. L-appell jgħid li lakkużat diġà nstab ħati li ħajjar, għen u assista persuna biex toqtol lil żewġha fil-passat u li huwa reċidiv. Huwa kien ukoll diġà nstab ħati ta’ diversi reati serji oħra,
fosthom reati sesswali fuq minuri, u wara li allegatament qatel lill-kunjatu u li spara fuq leks sieħba tiegħu u fuq uliedu stess, tali persuna hija ta’ periklu ċar għal reati oħrajn. L-Appell jgħid ukoll li lkundizzjoni imposta fuq limputat mill-Qorti tal-Maġistrati biex ma jersaqx lejn il-lokalitajiet tal-Fgura, Ħal Tarxien u lKalkara, ftit li xejn tista’ toffri serħan il-moħħ lill-vittmi li b’xorti tajba għalihom għadhom
ħajjin, liema xorti iżda ma messitx lil Joseph Caruana. Scicluna, magħruf bħal “IlGoodie”, jinsab akkużat bil-qtil ta’ missier is-sieħba tiegħu b’tir ta’ senter, u ngħata l-libertà proviżorja nhar it-Tnejn li għadda fuq depożitu ta’ €30,000 u diversi kundizzjonijiet fosthom garanzija personali ta’ €30,000 oħra. Il-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Ispetturi Keith Arnaud, Chris Pullicino u Roberto Said Sarreo.
Tenna li kien meta qalulu x’ismu li skopra ta’ min hu t-tifel u dan għax xi jiem qabel kien kellem lillakkużata wara li sar jaf li binha kien qed kien ikun fil-każin tal-Partit Laburista ta’ Birżebbuġa u kien qed ikun hemm f’ħinijiet mhux f’posthom għal tifel ta’ dik l-età. Is-Surġent Pace qal li huwa għamel kuntatt ma’ omm u ma’ missier it-tifel, u dan tal-aħħar qallu li ma setax jara lit-tifel, minħabba li kellu każ il-Qorti, fuq xi ħaġa li ma kellux x’jaqsam magħha. Meta kellem lil omm it-tifel, l-akkużata,
Il-missier kien ħafer lil bintu imma ried li din terfa' r-responsabbiltà ta’ għemilha
L-A.Ġ. jerġa’ jappella mill-pleġġ li ngħata r-raġel mixli li qatel lil missier il-‘partner’
5
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
L-Aġent Kummissarju ħati ta’ disprezz Il-Maġistrat Francesco Depasquale immulta lill-Aġent Kummissarju Ray Zammit €300 wara li sabu ħati ta’disprezz wara li għal diversi drabi ma kienx preżenti għal kawża ta’ libell li l-eks rappreżentant talGvern Malti għal Brussell, Richard Cachia Caruana, kien għamel kontra l-editur talgazzetta tal-Partit Laburista Kullħadd Felix Agius. F’digriet li tat, il-Qorti qalet li s-sentenza ilha lesta biex tingħata għal dawn l-aħħar ħames seduti, iżda l-każ baqa’ dejjem jiġi differit minħabba l-assenza tal-Kummissarju tal-Pulizija jew tal-editur Felix Agius. “Din il-Qorti qalet li ma tistax
taċċetta “ndħil” min-naħa talKummissarju tal-Pulizija, jiġifieri li l-fatt li l-Kummissarju ma jkunx preżenti qed jiġi meqjus li dan qed isir biex ma tingħatax is-sentenza. Il-Qorti qalet li lkawża tal-libell għad-danni ilha sejra mis-sena 2001, bil-Qorti ikollha jdejha marbuta li ma tistax tagħti sentenza, 13-il sena wara, minħabba n-nuqqasijiet tal-Kummissarju. Wara li mmultah, il-Maġistrat Depasquale ordnalu li jaqdi dmiru fis-seduta li jmiss. Huwa ordna wkoll li d-digriet jintbagħat lill-istess Kummissarju u lill-Ministru tal-Intern. Il-każ ikompli fid-19 ta’ Novembru li ġej.
Żagħżugħ mixli bi qtil involontarju ta’ anzjan Żagħżugħ ta’ 17-il sena, minNaxxar, li ismu ma jistax jixxandar fuq ordni tal-Qorti, ġie mixli bil-qtil involontarju tal-anzjan John Baptist Azzopardi, pensjonant ta’ 65 sena mill-Imtarfa, illokalità fejn seħħ l-inċident nhar it-Tnejn li għadda għall-ħabta tal10.20 a.m. Iż-żagħżugħ, li ngħata l-libertà proviżorja fuq garanzija personali ta’ €5,000, wieġeb mhux ħati quddiem il-Maġistrat Consuelo Scerri Herrera tal-akkużi miġjubin kontrih. Huwa tressaq mill-Ispettur Edel Mary Camilleri li xlietu li bi traskuraġni, jew nuqqas ta’ tħaris
tar-regolamenti, mhux biss ikkaġuna l-mewt ta’ Azzopardi, iżda wkoll ikkommetta ġrieħi gravi fuq Joseph Vella, ukoll mill-Imtarfa. In-Naxxari ġie mixli li bi traskuraġni ħabat bil-karozza u kkaġuna ħsara għad-dannu ta’ sid il-karozza, ħsara ta’ aktar minn elf ewro u li kkaġuna ħsara f’bus shelter għad-dannu tal-Gvern ta’ Malta, li tammonta għal madwar €2,300. Iż-żagħżugħ ġie mixli wkoll li seraq karozza, li saqha meta ma kellux liċenzja u polza ta’ assikurazzjoni, u mingħajr il-permess tas-sid u li saqha b’veloċità eċċessiva.
www.maltarightnow.com
6
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
LOKALI
Jonqsu t-turisti tal-cruise liners fl-eqqel Imut ix-xandar tas-sajf veteran Mannie Spiteri Dan is-sajf it-turisti li ġew Malta abbord cruise liners naqsu sostanzjalment. Statistika tal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika turi li fit-tielet kwart ta’ din is-sena, bejn Lulju u Settembru, jiġifieri fl-eqqel tassajf, it-turiżmu tal-cruise liners naqas bi 8.5%. Iċ-ċifri tal-NSO juru li b’kollox, tul dawn it-tliet xhur, daħlu Malta fuq cruise 156,801 turist, li jfisser tnaqqis ta’ kważi 15,000 turist fuq il-perjodu bejn Lulju u Settembru 2013. Dan it-tnaqqis kien dovut għallfatt li f’dawn it-tliet xhur it-total ta’ bastimenti tal-passiġġieri li daħlu fil-Port il-Kbir kien jammonta għal
101, jiġifieri daħlu 10 cruise liners inqas mill-istess perjodu s-sena li għaddiet. L-istatistika turi wkoll tnaqqis qawwi fl-ammont minn dawn ilpassiġġieri, li kemm damu f’Malta, żaru wkoll lil Għawdex. Filwaqt li bejn Lulju u Settembru tas-sena loħra 993 turist ittieħdu jżuru Għawdex, din is-sena fis-sajf, 69 turist biss tal-cruise liners żaru Għawdex, li jfisser tnaqqis ta’ 924 fuq l-2013. L-akbar tnaqqis fit-turisti talcruise liners dan is-sajf kien misswieq Ewropej, b’mod partikulari mil-Italja, Spanja u r-Renju Unit. Imma naqsu wkoll it-turisti li kienu
ġejjin minn pajjiżi mhux fl-Unjoni Ewropea. Minkejja dan it-tnaqqis fix-xhur tas-sajf, l-istess statistika turi li s’issa, din is-sena, it-turiżmu tal-cruise liners żdied bi 2.5%. Bejn Jannar u
Settembru li għadda ġew Malta ftit aktar minn 318,000 turist tal-cruise liners, li jfisser żieda ta’ 7,600 turist. Minn dawn, 124 marru Għawdex, li fissru 1,273 turist inqas għal Għawdex.
James Aaron Ellul
portijiet fil-Mediterran. Ħafna kienu anke jsellmu b’mod reċiproku lil dan ix-xwejjaħ, bi mkatar u dak kollu li jiġi f’idejhom. Sfortunatament, dan il-ġest sabiħ ta’ Charles Cremona – ġest li juri mħabba lejn art twelidu – intemm mal-mewt tiegħu, nhar it-Tlieta filgħaxija, fl-età ta’ 72 sena. Dan il-ġest kien sar parti mir-ruti-
na ta’ Cremona hekk kif kważi kuljum, bl-iskeda tal-cruise liners f’idu, kien jitla’ fuq il-bejt tal-blokk appartamenti fejn kien joqgħod, fuq il-Barrakka t’Isfel, u jsellem lillpassiġġieri tal-cruise liners, kemm dawk li jkunu deħlin, kif ukoll dawk li jkunu ħerġin mill-Port. Charles kien pensjonant mill-Belt Valletta, kien devot ta’ San Pawl, u
xi nies mill-Belt qalulna li kien jirraġuna li qed jilqa’ lil dawn it-turisti bħalma Pawlu ġie milqugħ minna lMaltin fis-sena 60 Wara Kristu. Charles Cremona kien isostni li hu jibqa’ jxejjer il-bandiera ta’ art twelidu sakemm Alla jagħtih issaħħa. Fil-fatt, hekk baqa’ jagħmel salaħħar ta’ ħajtu, jumejn ilu.
Imut l-anzjan li kien isellem lit-turisti fil-Port il-Kbir Mad-dħul ta’ kull cruise liner filPort il-Kbir, it-turisti kienu dejjem isibu raġel bilqiegħda fuq is-swar tal-Belt ixejjer il-bandiera Maltija. Ħafna kienu jiddeskrivuh bħala ġest ħelu, waħda mill-ħafna affarijiet sbieħ li t-turisti kienu jaraw malli jidħlu f’wieħed mill-isbaħ
Il-każ tan-National Bank issa għandu jingħalaq darba għal dejjem
Il-Partit Nazzjonalista laqa’ ddeċiżjoni tal-Qrati favur dawk li għandhom l-ishma fin-National Bank, u fi stqarrija qal li jemmen li, fid-dawl ta’ din id-deċiżjoni, issa l-kwistjoni għandha tingħalaq darba għal dejjem.
Il-PN fakkar kif tul l-aħħar snin, gvernijiet Nazzjonalisti ppruvaw isibu soluzzjoni ġusta għal din ilkwistjoni barra l-Qorti, u saru diversi offerti, fosthom tul l-aħħar leġiżlatura, meta l-Gvern offra kumpens ta’ madwar €25 miljun.
Residenti u sewwieqa li ta’ kuljum jużaw Triq il-Mosta f’Ħal Lija, esprimew ruħhom sorpriżi b’dak li ġara f’din it-triq traffikuża fl-aħħar jiem. Ftit ilu sar xogħol f’din it-triq, li apparentement kien tlesta, imma kif juri dan ir-ritratt, ftit jiem biss wara, reġa’ beda t-tħaffir. Fid-dawl tal-fatt li dan kollu juri nuqqas ta’ ppjanar, ħafna huma perplessi u qed jistaqsu x’inhu jiġri, kif ukoll min hu responsabbli biex it-triq se terġa’ tinfetaħ. Qed jistaqsu wkoll x’inhi r-raġuni għal dan.
– il-Partit Nazzjonalista
Madankollu, ma kienx intlaħaq qbil biex il-kwistjoni tiġi solvuta. L-istqarrija tgħid li huwa ironiku li din id-deċiżjoni storika mill-Qrati ngħatat meta fil-Gvern hemm il-Partit Laburista, meta tqis li din l-inġustizzja nħolqot
mill-Gvern ta’ Mintoff fis-snin sebgħin. Dan wara li l-Gvern Laburista ta’ dak iż-żmien qabad u ħa f’idejh il-Bank, u ċaħħad lil dawk li kellhom l-ishma fih, mid-drittijiet u l-proprjetà tagħhom.
Tħabbret il-mewt tax-xandar veteran Mannie Spiteri. Spiteri miet matul il-lejl bejn it-Tlieta u lbieraħ, proprju filpost li kien tant għal qalbu, studio żgħir li kien bena fid-dar tiegħu, fejn kien għadu jirrekordja l-programmi għar-radju. Mannie Spiteri kien pijunier tad-Dipartiment talInformazzjoni u wara l-1987 kien ukoll involut fil-proċess ta’ ristrutturar ta’ Xandir Malta, illum il-PBS, li serva bħala lewwel Chairman u Direttur tiegħu. Ħadem ukoll biex twaqqaf ilMedia Centre tal-Knisja u serva bħala Chairman tal-RTK. Kien ukoll involut fit-twaqqif tas-sezzjoni awdjoviżiva tal-Partit Nazzjonalista fi żminijiet diffiċli għad-demokrazija f’Malta. Matul il-karriera tiegħu firradju u t-televiżjoni, mifruxa fuq 50 sena, hu dderieġa numru ta’ films u produzzjonijiet televiżivi, u fl-1999, ingħata wkoll l-Ordni Nazzjonali tal-Mertu għall-kontribut u s-servizzi tiegħu lillqasam tax-xandir f’pajjiżna. Il-funeral tiegħu se jsir għada fil-Knisja ta’ Stella Maris, f’TasSliema, fid-9.30am.
Tmiem il-ħin tas-sajf
Il-ħin tas-sajf f’Malta din issena se jispiċċa fit-3am, ħin tassajf lokali, tal-aħħar Ħadd ta’ Ottubru, jiġifieri nhar il-Ħadd li ġej 26 ta’ Ottubru 2014.
www.maltarightnow.com
7
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
LOKALI
Żieda qawwija fl-użu tal-muturi Kenneth Xuereb Il-konġestjoni fit-traffiku hi realtà. It-trasport pubbliku hu dak li hu u kulma jmur, iktar sewwieqa qed ifittxu alternattivi oħrajn biex jevitaw ħinijiet twal imwaħħlin fi sriebet ta’ karozzi. Fost l-alternattivi hemm ilmutur, b’numru dejjem jiżdied ta’ persuni jitgħallmu lezzjonijiet u jixtru mutur. Flimkien mal-
bikers, li joħorġu bil-muturi nhar ta’ Ħadd u li għalihom dawra bil-mutur hi passatemp, qed jiżdiedu iktar sewwieqa li qed jaraw il-mutur bħala mezz effettiv biex jaslu minn post għal ieħor. Fil-fatt, ċifri minn Transport Malta juru li filwaqt li fl-2004 nħarġu 29 liċenzja tas-sewqan ta’ mutur, in-numri żdiedu sostanzjalment b’717-il liċenzja fl-2012 u 510 matul is-sena li
Tabella A Liċenzji tas-sewqan (muturi) 2004 29 2005 256 2006 290 2007 323 2008 397 2009 458 2010 455 2011 608 2012 717 2013 510
għaddiet. (Ara Tabella A) L-istess fejn tidħol reġistrazzjoni ta’ muturi fil-pajjiż. Iċċifri ta’ Transport Malta għal dawn l-aħħar 10 snin juru żieda kostanti. Minn 435 reġistrazzjoni ta’ muturi fl-2004 għal 1,600 mutur reġistrat matul issena li għaddiet. (Ara Tabella B). Għal ħafna, li jsuqu mutur hi alternattiva reali, u iktar effiċjenti u ekonomika mill-karozza.
Tabella B Reġistrazzjoni ta’ muturi 2004 435 2005 497 2006 1426 2007 1285 2008 1124 2009 814 2010 878 2011 1313 2012 1350 2013 1605
Tħassib dwar id-Dokument ta’ Qabel il-Baġit Filwaqt li laqa’ b’sodisfazzjon l-għan tal-Gvern, imniżżel fidDokument ta’ Qabel il-Baġit 2015, li joħloq “opportunitajiet, mhux dipendenzi”, iċ-Ċentru Fidi u Ġustizzja tal-Ġiżwiti esprima tħassib dwar ir-riskju ta’ ġeneralizzazzjonijiet li jagħtu x’wieħed jifhem li dawk kollha li mhumiex qed jaħdmu u li jiddependu fuq il-benefiċċji soċjali, huma nies għażżenin li jiddependu fuq il-benefiċċji soċjali b’għażla tagħhom. Fi stqarrija, iċ-Ċentru qal li reċentement, saret xi ħaġa komuni li nisimgħu lill-politiċi jitkellmu kontra l-abbużi fil-benefiċċji soċjali. Il-gvern kull sena jsofri frodi ta’ €3.5 miljun. Filwaqt li ċĊentru qal li jikkundanna kull tip ta’ frodi u inġustizzja lejn min iħallas it-taxxi, qal li dawn it€3.5 miljun jirrappreżentaw 2% tan-nefqa f’benefiċċji mhux kontributorji, li kull sena jlaħħqu ssomma ta’ €165 miljun. Ir-rettorika politika donnha qed tagħti x’wieħed jifhem li labbuż fil-benefiċċji soċjali huwa kbir ħafna, meta l-istatistika talgvern stess turi li l-maġġoranza l-kbira ta’ dawk li jirċievu xi forma ta’ benefiċċju soċjali mhumiex qed jabbużaw mis-sistema, imma qed jieħdu dak li hu tagħhom bi dritt.
Wieħed mill-għanijiet talBaġit li ġej, kif joħroġ mid-dokument ta’ konsultazzjoni, hu li titnaqqas id-dipendenza. Fih innifsu, qal iċ-Ċentru, dan hu għan nobbli, peress li kull persuna hi msejħa biex tieħu sehem attiv fis-soċjetà, skont l-abbiltajiet tagħha. Minkejja dan, għal darb’oħra wieħed irid joqgħod attent qabel ma jiġġeneralizza. Filwaqt li f’numru limitat ta’ każi hu veru li persuni li jistgħu jagħtu kontribut iktar attiv fl-ekonomija u fil-ġid komuni jiddeċiedu li jibqgħu dipendenti fuq il-benefiċċji soċjali, iċ-Ċentru Fidi u Ġustizzja jsostni li dejjem se jkun hemm persentaġġ tal-popolazzjoni li ġenwinament ma jistgħux ikunu attivi fis-suq tax-xogħol minħabba mard, diżabbiltà, u problemi ta’ saħħa mentali. Dawn in-nies jistħoqqilhom kull għajnuna, u mhux sew li jħossuhom “ħatja” talli qed ikunu appoġġjati millmembri l-oħra tas-soċjetà. Il-gvern, f’dawn l-aħħar ftit snin, ipprova jkabbar id-daqs tassuq tax-xogħol billi implimenta politika li ħeġġet aktar nies joħorġu jaħdmu. Fost l-għanijiet ta’ dan, hemm li titnaqqas r-rata ta’ dawk li jinsabu fir-riskju talfaqar. Fl-2013, din ir-rata laħħqet 15.7% jew 64,966 persuna.
Filwaqt li huwa fatt li, f’numru kbir ta’ każi, ix-xogħol huwa laħjar mezz biex xi ħadd joħrog mill-faqar, wieħed irid dejjem iżomm f’moħħu li r-realtà talfaqar hi waħda kumplessa. Fid-dawl ta’ dan, iċ-Ċentru Fidi u Ġustizzja, jirrimarka li ddokument ma jsemmix is-sitwazzjoni ta’ dawk il-persuni li minkejja li qed jaħdmu, xorta qed jgħixu fil-faqar. L-aħħar figuri juru li f’Malta 5.9% talMaltin li jaħdmu jintlaqtu minn din ir-realtà. Barra minn hekk, id-dokument ma jgħid xejn lanqas fuq il-faqar u esklużjoni soċjali li jgħixu limmigranti, il-persuni li qed jfittxu l-ażil, u r-refuġjati li jinsabu f’riskju għoli ta’ sfruttament fuq il-post tax-xogħol. Fi kliem ieħor, għalxejn isir sforz biex jiżdiedu n-numru talpostijiet tax-xogħol bl-iskop li jonqos il-faqar, jekk, fl-istess ħin, l-opportunitajiet ta’ xogħol offruti mhumiex adegwati u stabbli, u ma jipprovdux introjtu li jagħti lill-ħaddiema u lill-familji tagħhom livell ta’ għajxien xieraq. Għaldaqstant, iċ-Ċentru Fidi u Ġustizzja jinkoraġġixxi lillgvern biex jibqa’ jwettaq listrateġija tiegħu biex ix-xogħol irendi tassew, filwaqt li jibqa’ jissielet ukoll kontra kull forma ta’ xogħol prekarju.
Bil-konġestjoni tat-traffiku, li llum hi realtà fil-ħajja tagħna ta’ kuljum, kulma jmur iktar sewwieqa qed ifittxu l-mutur bħala alternattiva, kif jixhdu ċifri uffiċjali ta’ Transport Malta
Iċċelebrat il-Jum Favur is-Saħħa tas-Sider Europa Donna Malta ċċelebrat il-Jum Favur is-Saħħa tas-Sider (Breast Health Day) permezz ta’ attività ta’ għarfien fi Pjazza San Ġorġ, il-Belt Valletta, nhar is-Sibt li għadda 18 ta’ Ottubru. L-avveniment sar taħt ilpatroċinju tal-President ta’ Malta Marie Louise Coleiro Preca, u kien organizzat b’kollaborazzjoni malKlinika tas-Sider fl-Isptar Mater Dei. L-għan ewlieni ta’ din lattività kien li jiġu promossi lattività fiżika u stil ta’ ħajja favur saħħa aħjar. Għadd ta’ assoċjazzjonijiet taw dimostrazzjoni tal-isport li jipprattikaw, fosthom golf, fencing, cricket, aerobic table tennis, taekwondo u n-Nisa flIsport, filwaqt li l-Girl Guides organizzaw diversi logħob u tpinġija fuq il-wiċċ. L-irtokk kien ipprovdut minn Beauty Expressed in Colours u lkumpanija Nestlé qassmet ċereali
tal-Fitness. Id-divertiment kien ipprovdut mill-Banda tal-Forzi Armati Maltin, Centre Stage, u l-Pink Ladies, mill-artisti miċ-Ċentru tadDrama ta’ Malta, l-Iskola tal-Arti Performattiva u s-Soċjetà Filarmonika Nazzjonali La Vallette. Ħadu sehem ukoll id-Direttorat għall-Promozzjoni tas-Saħħa u lPrevenzjoni tal-Mard u l-HSBC Water Aid, waqt li s-St. John’s Ambulance kienu preżenti biex jipprovdu l-ewwel għajnuna, filwaqt li t-tim mill-Klinika tasSider offra eżamijiet tas-sider bla ħlas, f’kamra mgħammra apposta fil-Palazz u fis-St. John’s Ambulance. B’kollox saru 47 eżami u sebgħa mill-każi ġew riferuti lillIsptar Mater Dei għal aktar investigazzjoni. Il-Bank tad-Demm kien preżenti wkoll u kellu 14-il donatur.
L-attività li saret f’Misraħ San Ġorġ, organizzata minn Europa Donna Malta
www.maltarightnow.com
8
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
PARLAMENT
L-Oppożizzjoni tagħti l-proposti lill-Gvern biex nindirizzaw il-kriżi tal-Ebola L-Oppożizzjoni Nazzjonalista elenkat fil-Parlament għadd ta’ punti u proposti lill-Gvern filħidma li qed titwettaq fuq livell nazzjonali biex pajjiżna jindirizza l-isfida marbuta malpreparazzjoni ta’ kull eventwalità fil-kriżi tal-epidemija talEbola. Wara stqarrija li għamel isSegretarju Parlamentari għasSaħħa Chris Fearn, id-Deputat Nazzjonalista u kelliem dwar is-Saħħa, Caudio Grech, esprima apprezzament tal-istqarrija li għamel is-Segretarju Parlamentari kif ukoll taxxogħol tal-ħaddiema f’dan issettur. Fil-punti li ressaq lill-Gvern b’rabta mal-preparazzjoni li qed jagħmel pajjiżna, Claudio Grech staqsa lis-Segretarju Parlamentari meta se jibda liscreening fil-points of entry tal-ajruport u fil-portijiet, u jekk hemmx it-taħriġ u l-apparat neċessarju. Talab ukoll jispjega x’qed isir biex tintuża linformazzjoni tax-Schengen li hi disponibbli għall-Gvern dwar il-mobbiltà tal-persuni li jaslu pajjiżna. Staqsa wkoll dwar ilpreparazzjoni tal-linji tal-ajru li joperaw lejn pajjiżna u jekk għandhomx l-apparat u lbies protettiv f’każ ta’ xi suspett ta’ infezzjoni. Mistoqsija oħra kienet dwar jekk il-Gvern għandux reġistru ta’ Maltin li jistgħu jkunu esposti għal din il-marda u kif qed jipprepara l-Gvern dwar meta jaslu f’pajjiżna Maltin li huma f’dawk ir-reġjuni milquta, u kif qiegħed iħares l-interessi tagħhom. Staqsa wkoll jekk hux qed jikkunsidra li persuni li f’xi żminijiet ikunu f’dawn ir-reġjuni milquta, ma jitħallewx jagħtu demm għal żmien partikulari, u jekk hemmx diskussjonijiet flEwropa marbuta mal-vaċċin ta’ din il-marda.
L-Oppożizzjoni pproponiet reġistru dettaljat ta’ dawk il-ħaddiema fil-qasam tas-settur tas-saħħa li lesti jaħdmu fil-kura ma’ pazjenti bl-Ebola f’pajjiżna
Il-Kelliem tal-Oppożizzjoni staqsa wkoll lill-Gvern jgħid x’qed isir mal-armata u malpulizija b’rabta mas-sitwazzjonijiet li jirriżultaw ma’ katavri li jittellgħu mill-baħar, u x’tip ta’ lbies protettiv jintuża
isolation unit barra Mater Dei, u jgħid xi preparamenti saru fliskejjel u x’diskussjonijiet malMUT u mal-MHRA f’dawk li huma preparamenti ma’ każi li jiżviluppaw fil-lukandi u x’qed isir fil-komunità u mat-tobba
u x’taħriġ qed jingħata. Talab lill-Gvern jikkunsidra
tal-familja, għaliex dawn ikunu fuq quddiem tal-kura primarja.
Il-Gvern għandu jinkludi aktar stakeholders fil-Kumitat ta’ Monitoraġġ ta’ dan l-operat, kemm lill-MAM, l-MUMN u l-UĦM, u jassigura assigurazzjoni fuq il-ħajja lill-ħaddiema kollha li joffru li jagħtu servizzi ta’ kura lill-pazjenti milquta bil-virus tal-Ebola
Staqsa jekk hux il-ħsieb li jingħata taħriġ lit-tobba u linfermiera fil-qasam tal-kura primarja. Talab ukoll għal reġistru dettaljat ta’ dawk il-ħaddiema fissettur tas-saħħa li lesti jaħdmu fil-kura ma’ din il-marda, u dan biex nagħrfu r-riżorsi li għandna u li kapaċi u huma mħarrġa fil-kura. Dawn il-ħaddiema għandu jsirilhom arranġamenti b’rabta ma’ assigurazzjoni fuq il-ħajja għalihom u l-familja tagħhom minħabba r-riskju u lbiża’ li jiġu infettati b’konsegwenzi li jistgħu jkunu serji. Talab lill-Gvern jinkludi aktar stakeholders fil-Kumitat ta’ Monitoraġġ ta’ dan l-operat, kemm lill-MAM, l-MUMN, ilUĦM u assoċjazzjonijiet oħrajn li jirrappreżentaw il-ħaddiema li huma fuq quddiem ta’ dan ir-
riskju. Esprima l-appoġġ talOppożizzjoni biex din it-theddida tkun indirizzata. Wara aktar mistoqsijiet u kjarifiki li talbu d-Deputati Laburisti Godfrey Farrugia u Marlene Farrugia, u d-Deputati Nazzjonalisti Giovanna Debono, Jason Azzopardi, Robert Arrigo u Frederick Azzopardi, is-Segretarju Parlamentari għas-Saħħa kompla jispjega l-ħidma li għaddejja f’pajjiżna fosthom il-miżuri li diġà ttieħdu, u li qed jiżdiedu aktar ma qed tiżdied l-epidemija fl-Afrika. Inħatar Kumitat għallMonitoraġġ tal-virus tal-Ebola fi ħdan il-Ministeru tas-Saħħa, saret preparazzjoni dettaljata tal-proċeduri operattivi bbażati fuq evidenzi internazzjonali u evalwazzjonijiet tax-xenarji possibbli u eżerċizzju ta’ taħriġ mal-istakeholders kollha. Ħidma oħra li qed titwettaq, fisser is-Segretarju Parlamentari Chris Fearn, qed issir fil-postijiet ta’ dħul f’pajjiżna, fl-ajruport u fil-portijiet. Attenzjoni wkoll qed tingħata fiċ-Ċentri ta’ Detenzjoni u f’kull settur tas-saħħa fejn hu antiċipat li jista’ jkun hemm involviment ta’ pazjenti, anke fil-gżira ta’ Għawdex. Tkellem ukoll dwar il-faċilitajiet li qed jitwaqqfu fl-Isptar Mater Dei u li fis-sezzjoni talInfection Unit twaqqfet High Degree Isolation Interim Facility u preparamenti fittaqsima tal-emerġenza floqsma relatati mas-sistemi, mal-istaff, mat-tagħmir, maliscreening u fit-taħriġ. Chris Fearn ikkonkluda li quddiem din l-epidemija li hi theddida serja, irridu nkunu kuraġġużi u determinati u li bħala pajjiż irid jagħmel dak kollu possibbli biex tingħata laħjar protezzjoni lill-poplu bilkoperazzjoni ta’ kulħadd.
www.maltarightnow.com
9
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
PARLAMENT
1,662 bla dawl għax ma ħallsux il-kont
Il-Gvern ma jgħidx hux se jibqgħu l-istess in-nolijiet tat-trasport pubbliku Il-Gvern ma jgħidx jekk is-sussidju li se jagħti l-Gvern lill-kumpanija l-ġdida, hux se jkun aktar minn €10 miljun fis-sena
Il-Ministru Mizzi jiddikjara li l-kumpanija Spanjola se tibda topera minn Jannar li ġej Ma jagħtix informazzjoni dwar l-uffiċjali u persuni li akkumpanjawh fi Spanja għand wieħed mill-bidders tal-espressjoni ta’ interess
Il-Ministru Joe Mizzi ma qalx jekk in-nolijiet tat-trasport pubbliku hux se jibqgħu kif inhuma llum meta jibda jitħaddem isservizz tat-trasport pubbliku millkumpanija li bħalissa għaddejjin diskussjonijiet magħha. L-għan tal-Gvern hu li sservizz minn din il-kumpanija jibda jitħaddem f’Jannar li ġej. Għal mistoqsijiet li għamel idDeputat Nazzjonalista Toni Bezzina, il-Ministru Mizzi ntalab jgħid jekk in-nolijiet illum hux se jibqgħu l-istess; u jekk hemmx xi struttura ġdida u jekk fl-affermat-
tiv, kif se jkunu din l-istruttura u l-prezzijiet applikabbli. Il-Ministru Mizzi lanqas ma wieġeb kif jista’ jiġi effettwat ilpubbliku li juża s-servizz b’mod regolari meta mqabbel mal-lum, bħalma lanqas ma wieġeb jekk is-
Huma 107 l-pazjenti long term fl-Isptar Mater Dei li qed jistennew li jkunu trasferiti għal faċilità oħra. Din l-informazzjoni ngħatat filParlament mill-Ministru għallEnerġija u s-Saħħa, Konrad Mizzi, li naqas milli jagħti l-informazzjoni mitluba mid-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech dwar x’età għand-
hom dawn il-pazjenti u kemm ilhom jistennew biex jiġu trasferiti. Għal mistoqsija oħra ta’ Claudio Grech, il-Ministru Mizzi qal li lpazjenti long term li ġew trasferiti mill-Isptar Mater Dei għal xi faċiltà oħra fl-ewwel ħames xhur ta’ din is-sena kienu jammontaw għal 288.
Għaxar ambaxxaturi mhux residenti qed jingħataw onorarja ta’ €5,000 fis-sena. Din l-informazzjoni taha filParlament il-Ministru tal-Affarijiet
Barranin George Vella, li, iżda, ma tax lista tal-ambaxxaturi li qed jirċievu dan il-benefiċċju. L-onorarja tibda tingħata millġurnata tal-ħatra tagħhom.
107 pazjenti f’Mater Dei jistennew li jiġu trasferiti
10 ambaxxaturi b’onorarja ta’ €5,000
sussidju li se jagħti l-Gvern lillkumpanija l-ġdida, hux se jkun aktar minn €10 miljun fis-sena. Għal dawn il-mistoqsijiet, ilMinistru Mizzi wieġeb li mhux prudenti li tingħata informazzjoni f’dan l-istadju li fih għadhom għaddejjin id-diskussjonijiet. Il-Ministru Mizzi qal ukoll li lKumitat ta’ Aġġudikazzoni ħass li kellu jitlob aktar kjarifiki dettaljati ta’ natura teknika, u sejjaħ lill-kandidat Spanjol f’pajjiżna biex jagħmel dan.
B’rabta mat-taħditiet li għaddejjin mal-kumpanija Spanjola, ilMinistru Mizzi fil-Parlament qal li minħabba differenza kbira flammont ta’ Public Service Obligation, li hu s-sussidju, mitlub b’rabta mat-tħaddim tasservizz pubbliku, ħass li kellu jkun preżenti waqt din l-evalwazzjoni sabiex jassigura li ma jkunx hemm sorpriżi. Għal aktar mistoqsijiet li għamel id-Deputat Nazzjonalista Toni Bezzina, ilMinistru Mizzi qal li mhux prudenti li jagħti informazzjoni dwar l-uffiċjali u persuni li akkumpanjawh fi Spanja għand wieħed mill-bidders talespressjoni ta’ interess għallprovvista tas-servizz tat-trasport pubbliku u f’liema kapaċità għamlu dan.
Mill-elezzjoni ‘l hawn li għadda, ilGvern qata’ s-servizz tal-elettriku lil 1,662 konsumatur minħabba li ma tħallsux il-kontijiet tad-dawl. Dan irriżulta fi tweġiba li ta filParlament il-Ministru għas-Saħħa u l-Enerġija, Konrad Mizzi. L-informazzjoni ngħatat għal mistoqsija li għamel id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi li talab lill-Ministru Mizzi jwieġeb mistoqsija parlamentari li kien għamel u ma ntweġbitx, u jgħid kemm kienu l-konsumaturi li nqatgħetilhom il-provvista tal-elettriku minn Marzu ’l hawn minħabba kontijiet mhux imħallsin.
131 mediċina out of stock
Fl-aħħar sena u nofs mill-bidu ta’ din il-leġiżlatura sal-lum, kien hemm total ta’ 131 mediċina jew prodott li f’xi żmien jew ieħor kienu out of stock fir-Residenza San Vinċenz de Paul. L-informazzjoni dwar il-mediċini neqsin fil-kumpless residenzjali tal-anzjani ngħatat fil-Parlament mill-Ministru għall-Familja u Solidarjetà Soċjali Michael Farrugia, għal mistoqsija tadDeputat Nazzjonalista Clyde Puli.
www.maltarightnow.com
10
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
Grazzi u prosit Konrad!
Nhar it-Tnejn li għadda lParlament iddiskuta mozzjoni tal-Oppożizzjoni dwar il-proġett numru wieħed tal-Gvern Laburista; il-proġett ta’ bini ta’ power station f’Delimara. Proġett li qabel l-elezzjoni ġenerali Konrad Mizzi u Joseph Muscat tkellmu dwaru b’tant solennità. Joseph Muscat saħansitra tant esprima ċertezza li kien se jitlesta sa Marzu 2015, li saħansitra rabat il-karriera politika tiegħu ma’ dan il-proġett. Sa Ġunju li għadda l-istess Gvern kien għadu qed jesprimi fiduċja li kollox kien on track u li issa f’daqqa, ħabta u sabta,
ħabbar li kollox kien mar off track u saħansitra ma jista’ jagħti ebda data ta’ meta l-proġett se jkun lest.
Prosit xorta! Kien għalhekk mument traġikomiku meta l-Gvern Laburista ppreżenta emenda fuq ilmozzjoni tal-Oppożizzjoni biex il-mozzjoni minflok saret waħda li tagħti prosit lill-Gvern għallħidma tiegħu f’dan il-qasam. Hu livell ta’ viltà li kapaċi jasal għalih il-Partit Laburista biss, li fuq l-akbar froġa ta’ dan ilGvern iressaq u japprova mozzjoni li tagħtih prosit.
Angelo Micallef
angelo.micallef@gmail.com
U hawn wieħed jistaqsi: prosit ta’ xiex? Prosit talli ma żammx mad-data li tant kien tkellem dwarha qabel l-elezzjoni ġenerali? Prosit talli bl-impjant li tant maqdar iffranka biżżejed flus sabiex wettaq il-wegħda l-oħra tiegħu li jraħħas il-kontijiet taddawl? Prosit talli wara li tant tkellem dwar il-periklu tal-heavy fuel oil u kif dan iwassal għal fabbrika tal-kanċer, baqa’ jużah għal sentejn sħaħ u għal min jaf kemm iktar sakemm issir il-konverżjoni għall-gass minkejja li kien wiegħed li jaqleb għall-gass minnufih? Inkella forsi prosit talli minkejja li wegħidna li l-Enemalta ma tiġix privatizzata, l-Enemalta llum hi f’idejn il-privat? Jew prosit talli kiser bl-aktar mod flagranti l-wegħdiet kollha li għamel lill-ħaddiema talEnemalta?
Alice se tibqa f’Wonderland? Kemm smajna b’Alice in Wonderland qabel l-elezzjoni. Kemm kien hemm kritika u sarkażmu min-naħa tal-Partit Laburista meta l-Partit Nazzjonalista ddeskriva lproġett tal-power station kif propost mill-Partit Laburista bħala Alice in Wonderland. Illum, dak is-sarkażmu waqaf għaliex il-Prim Ministru Joseph Muscat, induna li wara li twiegħed, trid twettaq. Il-problema hi, li Muscat wiegħed mingħajr ma ppjana kif se jwettaq – u issa qed jinduna li dak li wiegħed ma jistax iwettqu. Wiegħed li se jibni power station ġdida li tkun topera fi żmien sentejn minn meta lpoplu jagħtih iċ-ċavetta tattmexxija tal-pajjiż. Saħaq li kien konvint minn dan u saħansitra qal li jekk il-pjan ma jseħħx, jirriżenja – u kif qal hu stess fuq ‘Dissett’ … hu jżomm kelmtu. Ġejna għall-fatti, u qed juri mod ieħor. Filwaqt li saħaq
li kellu investitur, dan l-investitur qed jittituba – anzi, talli ċĊiniżi jridu jixtru l-power station tal-BWSC li Muscat tant ikkritika u li ddeskriva bħala fabbrika tal-kanċer. Filwaqt li wiegħed power station ġdida fi żmien sentejn, illum lanqas ilpedament tagħha għad m’hemm.
Issa nista’ … Naħsel il-ħwejjeġ billejl. Min ma jiftakarx lil Muscat u lil Konrad Mizzi jiddieħku bilproposta tal-Partit Nazzjonalista li joffri tariffi orħos matul il-lejl, anzi kien qal li mhux vijabbli. Imma issa li qed jaraw ir-realtà, anke l-Partit Laburista qed jipproponi din ilmiżura, anzi fi kliem Konrad Mizzi stess, din is-sistema diġà teżisti u se tiġi estiża. Mela ngħid jien, la teżisti, kif qal li mhix vijabbli? U jekk mhux vijabbli, kif se jestendiha għal aktar nies?
Antonello Cuschieri
antonello.cuschieri@gmail.com
Il-poplu jħallas għar-roħs fit-tariffi tad-dawl Taf tinstema’ ironika, imma hekk hu. Il-Gvern li b’tant ftaħir jgħid li raħħas il-kontijiet tad-dawl, mhux jgħid li huwa listess poplu li qed iħallas għal dan ir-roħs. Kif? Faċli … li għamel il-Gvern hu li raħħaslek il-kont bi ftit, u naqqaslek b’ħafna l-opportunità li tiffranka d-dawl. Jekk wieħed jara l-
OPINJONI
Hu livell ta’ viltà li kapaċi jasal għalih il-Partit Laburista biss li fuq l-akbar froġa ta’ dan il-Gvern iressaq u japprova mozzjoni li tagħtih prosit Taħseb kemm taħseb dwarha... ta’ xiex ħaqqu prosit il-Gvern filqasam tal-enerġija huwa misteru mhux bi ftit!
Mistoqsijiet Fil-Parlament, Konrad Mizzi għamel diskors imqanqal u flok wieġeb il-mistoqsijiet infexx f’attakk isteriku kontra dDeputat Nazzjonalista George Pullicino li huwa x-shadow minister fuq dan il-qasam. Jidher iżda li tant kien medhi jattakka lil Pullicino li nesa jwieġeb laktar mistoqsijiet kruċjali. Dan mhux jien biss ngħidu iżda saħansitra d-Deputat Laburista Marlene Farrugia li fuq Facebook l-għada filgħodu kitbet: “No timeframe currently exists for the completion of the new gas fired power station. All stakeholders still have to come together to establish a timeframe for the masterplan. Therefore: We do not know how long this government is
Għandna Gvern li ppreżenta ruħu bħala professjonali imma fil-verità għandu mentalità ta’ amateur iskemi għal solar water heaters, hemm tnaqqis sostanzjali bejn dik ta’ din is-sena u dik li kellna fl-2010/11 – tnaqqis ta’ €160 fuq kull sistema installata għaliex l-individwu jrid joħroġ iktar flus minn butu. Dan ifisser li inqas nies jistgħu jimplimentaw miżuri li jnaqqsu l-ispiża flelettriku u ovvjament, iktar nies
going to take to deliver on its promise of cleaner air. I wonder if it’s still going to hesitate to at least switch BWSC plant to diesel, since no switching to gas date is in sight. All other issues related to timeframes like the source of financing of energy tariff reductions, wisdom of having LNG tanker in Mxlokk instead of FSU or pipeline project, will need re thinking according to new timeframe implications. Government has no finalised contracts to present. Even these are works in progress. For the sake of our country and countrymen, I hope that the energy plan that clinched our PL victory, materialises in time and in a way that Malta’s dignity is safeguarded.” Way to go Konrad... anke deputati fi ħdan il-grupp parlamentari Laburista baqgħu bl-istess mistoqsijiet bejn qabel id-dibattitu u wara d-dibattitu... aħseb u ara r-residenti!
jiddependu fuq il-provvista talelettriku tal-Gvern. Il-Gvern naqqaslek il-kont, u qatagħlek il-possibbiltà ta’ provvista b’xejn!
Logħob bil-kliem u l-intelliġenza tal-poplu Għandna quddiemna Gvern li jilgħab bil-kliem, biex jilludi lintelliġenza tal-poplu. Prim Ministru li mhux lest iwettaq dak li wiegħed u jiffaċċja dak li kkommetta ruħu għalih. Għandna Gvern li għadu mhux jirrealizza li jrid jibda jagħmel il-kontijiet ta’ dak li l-poplu vvutalu għalih – mentri għandna poplu li għadu qed jistaqsi lmeta u l-kif ta’ dawn il-wegħdiet … u r-risposti jibqgħu ma jaslux aħseb u ara kemm waslu l-fatti. Għandna Gvern li ppreżenta ruħu bħala professjonali, imma fil-verità għandu mentalità ta’ amateur – u n-nuqqas ta’ riżultati juri dan.
www.maltarightnow.com
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Il-prezz taż-żejt jaqa' fid-dinja, imma l-fuels f'Malta jibqgħu għoljin
Fl-Ingilterra, il-prezzijiet tal-petrol u d-diesel roħsu regolarment minn April ‘l hawn u issa qegħdin fl-irħas livell fl-aħħar erba’ snin. L-Ingilterra hi wieħed mill-pajjiżi fejn il-prezzijiet tal-fuels neżlin huma u jirriflettu l-waqgħa fil-prezz taż-żejt fid-dinja.
Waqgħa ta’ 20% fil-prezz dinji taż-żejt minn Mejju Il-prezz dinji taż-żejt fl-aħħar ħames xhur u nofs waqa’ b’20 filmija. Il-prezz taż-żejt ivarja skont kif tkun sejra l-ekonomija dinjija u skont kemm ikun magħruf li kapaċi jipproduċu żejt il-pajjiżi u l-kumpaniji li jfornuh. Hu prezz li jinbidel imma li x-xejra tiegħu minn April ‘l hawn kienet ‘l isfel u b’biċċa sewwa.
Nistennew rifless dejjem, mhux meta jaqbel lill-Gvern biss F’Malta suppost li l-prezzijiet li nħallsu għall-petrol u d-diesel jirriflettu l-prezz dinji taż-żejt. Nafu li l-prezzijiet tal-fuels jiżdiedu jekk jiżdied il-prezz taż-żejt, imma mbagħad nistennew li dak li nħallsu fil-pompa tal-petrol jonqos meta l-prezz dinji taż-żejt jinżel. Għallinqas dak hu x’nistennew f’pajjiż serju li ma jidħaqx bin-nies.
Aħbar superstraordinarja fl-aħħar t’April minn Joseph Muscat Il-Prim Ministru Joseph Muscat, li ma jistax jitwemmen fuq laktar affarijiet bażiċi li jgħid, fl-aħħar t’April għamel konferenza stampa fil-Berġa ta’ Kastilja b’fanfarra kbira minn ġranet qabel u b’pompa kbira fil-ġurnata biex jagħti aħbar straordinarja. Ħdejh il-Ministru tat-13,000 fix-xahar u tax-xirja ta’ ġimgħa ta’ 25 ewro Ħdejh kellu l-Ministru li l-mara tiegħu ddaħħal 13,000 ewro fixxahar; l-istess Ministru li meta ta l-kumpens għall-qtugħ tad-dawl qal li xirja ta’ familja għal ġimgħa għand is-supermarket tiswa biss 25 ewro.
It-2 cents li ħadilna f’April u li tahielna f’Mejju bilpompa u l-fanfarra L-aħbar kbira ta’ Joseph Muscat kienet li fil-petrol tana t-2 cents li kien għadu kif ħadilna x-xahar ta’ qabel, meta kien għolla l-petrol bla pompa ta’ xejn. U fid-diesel, ‘k jogħġbok, ma tana xejn. Jipprova jidħaq bin-nies u bil-ġurnalisti f’wiċċhom bħal meta qal lil Reno Bugeja li kollox kien on track fil-power station u jekk le jirriżenja.
Il-petrol suppost qiegħed 24c orħos u d-diesel 30c orħos Waqt li l-petrol f’Malta bħalissa hu ogħla milli kien sena ilu, iddinja ilha titkellem ix-xhur fuq waqgħa qawwija fil-prezz taż-żejt għall-orħos prezz tiegħu f’erba’ snin. U kieku mmorru għall-prezzijiet t’erba’ snin ilu f’Malta, suppost il-prezz tal-petrol hu 24 ċenteżmu anqas u l-prezz tad-diesel suppost hu 30 ċenteżmu anqas.
Imqar iraħħashom għal kemm kienu meta niżżel in-nies fit-toroq Ara dik, dik kienet tkun aħbar, li Muscat iraħħas il-fuels skont ilprezz veru taż-żejt għal-livell li kienu meta kien iħambaq kontrihom u meta kien niżżel in-nies fit-toroq jipprotestaw kontra l-prezz tal-fuels. Dik kienet tkun aħbar li ma tidħaqx bin-nies.
11
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
Perċezzjoni jew realtà?
Il-poplu Malti jinsab bejn ħaltejn lil min għandu jemmen. Il-Prim Ministru Joseph Muscat, ġie kkwotat li f’dawn ilġranet, waqt laqgħa importanti, ammetta li t-traffiku fit-toroq tagħna qed jeffettwa l-ekonomija, u li din mhix perċezzjoni. Imma xi jumejn qabel, il-Perit Audrey Testaferrata de Noto, ilKap tar-Riċerka u l-Iżvilupp ta’ Transport Malta, stqarret li problema fit-traffiku m’hawnx, iżda din hi biss perċezzjoni tassewwieqa. Il-Perit Testaferrata de Noto ġiet ikkritikata ħafna għal din listqarrija tagħha. Ir-realtà li jiltaqa’ magħha, mhux biss min ikun qed isuq iżda anke min ikun għaddej fit-triq, hija differenti għalkollox. Kullimkien iġġammjat, u biex tasal fil-ħin xi mkien, trid taħseb minn ħafna qabel. Wasalna fi stat, li anke biex twassal lit-tfal l-iskola f’distanza ta’ ftit kilometri biss, tieħu tliet kwarti, jekk mhux siegħa. Bl-istqarrija tagħha, il-Perit Testaferrata de Noto tatna x’nifhmu li hi, jew tivvjaġġa b’xi ajruplan privat, jew għandha xi flyover privat li l-poplu ma jafx
biha, inkella ma toħroġx mid-dar. Wasal biex giddibha anke lPrim Ministru. Malta jixirqilha aktar serjetà. Emily Barbaro-Sant Il-Mosta
Il-ħidma fil-missjoni
Qed niftakar, malli rajt u qrajt ir-rivista ‘Il-Missjunarju’, li jippubblika l-Mission Fund, filħidma siewja tal-missjunarji Maltin u Għawdxin, u l-ħidma nobbli l-Mission Fund iwettaq biex ikun ta’ spalla għalihom. Napprezza wkoll il-pubblikazzjonijiet u l-isforzi ġenwini biex il-membri tal-Mission Fund jgħinu lill-foqra u lill-batuti. Jien ipparteċipajt fl-esperjenza li l-membri tal-Mission Fund għamlu fl-1996, meta morna nsewwu knisja kbira f’Goulette, fit-Tuneżija. Kienet esperjenza li għallmitni ħafna u ħadt ħafna pjaċir. Qed nieħu din l-okkażjoni biex nirringrazzja lill-Mission Fund tal-għotjiet li jibgħat lill-missjunarji Maltin u Għawdxin, imxerrdin mad-dinja kollha. Speċjalment inroddilhom ħajr
25 sena ilu f’In-Nazzjon
għall-għajnuna finanzjarja li jibagħtu lill-missjunarji talMSSP, Fr. Victor Livori, Fr. Victor Zammit, Fr. Marcel Portelli, Fr. Alex Busuttil, Fr. Manwel Parnis, Fr. Giovan Cefai u oħrajn. Il-Mulej iberikkom. Ibqgħu agħmlu l-ġid lil kulħadd. Fr. Vincent Magro MSSP
Prezzijiet għoljin tal-mediċini
Il-Partit Laburista, li tela’ blgħajta li se jraħħas il-ħajja, jidher li aktar ma jgħaddi ż-żmien, aktar qed imur żmerċ fil-miri tiegħu. Din il-ġimgħa mort nixtri inhaler għat-tifel, li jbati blażma, u ħadt qatgħa fi msarni. Minn €13.60, il-prezz ta’ inhaler ‘Aircort Budesonide’ sploda ’l fuq għal €14.90, jiġifieri żdied bi kważi 10%. Aħbar bħal din żgur li mhix se ssibha fil-ġurnali tal-GWU jew fl-aħbarijiet tal-istazzjonijiet talPartit Laburista! Omm imħassba Il-Ħamrun
Tħabbar li l-Papa Ġwanni Pawlu II kien se jżur Malta bejn il-25 u s-27 ta’ Mejju tas-sena ta’ wara, l-1990. L-aħbar, li ma kinitx mistennija, ingħatat mill-Arċisqof Ġużeppi Mercieca, waqt omelija li kien qed jagħmel filKonkatidral ta’ San Ġwann, fl-okkażjoni tal11-il anniversarju minn meta l-istess Papa beda jmexxi l-Knisja Kattolika. L-Isqfijiet Maltin, f’komunikat li ħarġu dwar din iż-żjara, fissru din l-aħbar bħala waħda ta’ ferħ kbir għall-poplu Malti, li se jkun qed jilqa’ lis-suċċessur ta’ San Pietru, u l-Vigarju ta’ Kristu, f’pajjiżu. L-Aġent Prim Ministru Guido de Marco, kien infurmat uffiċjalment biż-żjara min-Nunzju Pier Luigi Celata. Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami, minn Kuala Lumpur fil-Malasja, fejn kien qed jattendi għas-Summit tal-mexxejja talCommonwealth, esprima sodisfazzjon għaddikjarazzjoni li ħarġu l-mexxejja, partikolarment il-parti dwar il-klima, li qal, tagħti spinta qawwija lill-inizjattiva ta’ Malta f’dan ilqasam.
Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
12
X’NARA U X’NISMA’
X’Qalilna l-Għasfur Min hu accountable! Darba f’pajjiżna kellna Prim Ministru li kien qal li jekk ma jkollux il-maġġoranza tal-poplu warajh, ma jmexxix. Ġie lmument tal-prova u l-maġġoranza tal-poplu qaltlu biex iwarrab, iżda hu baqa’ mwaħħal mas-siġġu tal-poter għal ħames snin kontra r-rieda tal-maġġoranza. “L-istorja tirrepeti ruħha,” qalilna l-għasfur, “għax illum għandna Prim Ministru, li ġej mill-istess partit ta’ dak li baqa’ magħruf li ma żammx kelmtu, u li donnu qed jipprova jimitah kemm jista’.” Qabel l-elezzjoni ġenerali li għaddiet, Joseph ilbully, kien inħanaq jipprietka li ried jagħmel stil ġdid u modern ta’ tmexxija, fejn il-politiċi kellhom ikunu accountable ta’ dak li jgħidu u jagħmlu. Wegħidna stil ta’ politiċi puri u safja daqs ilħrief, fejn min jiżbalja jkollu jħallas anke permezz tal-kultura tar-riżenji li ried idaħħal. “Dakinhar,” komplielna l-għasfur, “tant ried jirbaħ l-elezzjoni Joseph, li beda jwiegħed kollox lil kulħadd. Fuq skala nazzjonali kien wegħidna li se jibni power station ġdida taħdem bil-gass u li kellha tkun lesta sa Marzu tal2015. Tant ried jurina kemm hu raġel tal-kelma, li kien rabat lilu nnifsu li jekk ma tkunx lesta sa dik id-data, hu jirriżenja. F’Marzu li għadda, meta kien intervistat waqt programm fuq listazzjon nazzjonali tat-televiżjoni, Joseph reġa’ sostna li se jlestiha sa Marzu 2015 u jekk le, jirriżenja, għax hu raġel u jżomm kelmtu.” Dan l-aħħar, meta l-ġurnalisti ġabuh f’rokna, Joseph ilbully kellu jistqarr li l-power station tal-gass mhix se tkun lesta sa Marzu li ġej, għax għadha lanqas biss bdiet. “Issa,” qalilna l-għasfur, “nistennew li Joseph ikun raġel u jżomm kelmtu mal-poplu Malti u Għawdxi kollu, u jirriżenja. Iżda,” kompla l-għasfur, “mhux talli mhux se jżomm kelmtu u jirriżenja, talli kellu lwiċċ jgħid li hu qatt ma qal hekk. Imma dan bis-serjetà? Dan ħaseb li qed jitkellem ma’ klassi tfal li għadhom deħlin l-iskola? Għax li raġel f’kariga ta’ Prim Ministru ma jżommx kelmtu, diġà gravi ħafna, imma li issa jipprova jbellgħalna li l-poplu Malti u Għawdxi kollu sema’ ħażin, dan insult lill-istess poplu. Sa ftit ilu, Pinocchio kien inkwetat, iżda
issa ddisprat għax hawn min ħadlu xogħlu,” temm l-għasfur.
Id-delegat Għawdxi Wara sena u nofs ta’ gvern talLabour immexxi minn Joseph ilbully, għandna togħma ta’ xi kwalità ta’ gvern twikkejna bih. Għandna gvern immexxi minn xi ħadd li kien kapaċi ħafna jirbaħ l-elezzjoni billi bella’ kollox lil
kulħadd, imma li m’għandu lebda idea ta’ kif tmexxi pajjiż. F’kelma waħda, għandna gvern tad-dilettanti. Dan l-aħħar lgħasfur mar idur dawra Għawdex u nnota li saru u qed isiru xi xogħlijiet ta’ restawr. “Jekk biex tirrestawra niċċa jew monument għandek bżonn full permit tal-MEPA, dawn ixxogħlijiet li qed isiru għandhom dan il-permess?” staqsiena lgħasfur. “Għax minbarra dan il-
permess,” komplielna l-għasfur, “ix-xogħol tar-restawr għandu dejjem isir minn persuna jew persuni li jkunu studjaw il-konservazzjoni u mhux minn xi dilettant kwalifikat għax Laburist. Ir-restawr fuq il-funtana fi Triq l-Imġarr, in-niċċa tal-
Madonna tar-Rummiena quddiem il-korsa taż-żwiemel, listatwa ta’ San Ġorġ quddiem ilknisja ta’ Pompej fir-Rabat, u lfuntana ta’ Salib it-Tiġrija, saru bil-permess tal-MEPA? U filkaż, min irrestawrahom?” Veru dak li sema’ l-għasfur, li dawn ġew restawrati bla permess u minn ħaddiema li ddaħħlu bliskema ta’ Greener and Cleaner u li m’għandhom l-ebda kwalifiki tekniċi, aħseb u ara kemm huma
kwalifikati fir-restawr? L-aqwa li l-persuna li qed tagħmilha ta’ mgħallem fuqhom hu delegat talLabour! X’jimporta li lanqas hu mhu tekniku? L-importanti li jiġu l-flus mill-Ministeru ta’ Għawdex għall-ispejjeż u għallpagi. “Jien għandi informaz-
zjoni,” qalilna l-għasfur, “li dawn l-erbgħa jew ħamsa li kienu malGreener and Cleaner u ma spiċċawx bħall-kumplament, huma tal-qalba sew, għax raw kif bażwru biex taparsi tefgħuhom mal-NGO Wirt Għawdex, biex hekk jibqgħu jpappuha. Għax dal-proġett ta’ restawr professjonali qed jitmexxa minn ċertu Lorry filwaqt li jieħu ħsieb il-ħaddiema ċertu Raymond millMinisteru għal Għawdex. Lironija hi,” komplielna l-għasfur, “li dan il-famuż delegat Għawdxi tal-Labour, qabel qatt ma ried jagħmel xejn, ħlief jiskarta u jaħrab biex imur jagħmel xogħol ieħor. Issa f’daqqa waħda qed jiżżattat li jifhem fir-restawr bir-riżultat li ħafna mix-xogħol mhux irrestawrawh iżda irrovinawh. Liktar l-istatwa ta’ San Ġorġ firRabat li ta’ għorrief li huma żebgħuha, u rrovinawha għax ħadd minnhom ma jifhem firrestawr. X’jimpurtahom li dawk huma wirt nazzjonali? L-aqwa li huma qdew erbgħa tal-qalba u qed jidhru li qed isebbħu lil Għawdex. Gvern tad-dilettanti li jaħdem bid-dilettanti, li flok joħloq il-ġdid għal Għawdex u għall-Għawdxin, jeqred dak li sab.”
Il-perċezzjoni Dan l-aħħar il-Gvern talLabour, tant sar ardit u arroganti li kull meta n-nies jgħidu xi ħaġa li ma ddoqqx għal widnejh, l-istess Gvern jgħid li dik mhix irrealtà iżda perċezzjoni tan-nies. Uffiċjal ta’ Transport Malta tgħidilna li t-traffiku ġġammjat kull filgħodu fit-toroq ewlenin ta’ Malta, hija perċezzjoni tannies. “Jiġifieri,” staqsiena lgħasfur, “issa se nibdew ngħidu lin-nies li l-abjad huma biss qed jarawh abjad, għax skont ilLabour għandu jkun iswed? Jew li filgħaxija jidlam u jiġi l-lejl hija xi perċezzjoni tan-nies, jew il-verità sagrosanta?” Dak li qal għal iktar minn darba Joseph tagħna lkoll, li jirriżenja jekk ma jlestix il-power station sa Marzu li ġej, ukoll perċezzjoni tannies? “Fil-każ,” żied jgħidilna lgħasfur, “Joseph jista’ jmur jisma’ r-rekording tal-PBS meta jrid, forsi ma tafx kif hu wkoll jifforma perċezzjoni li tassew hekk qal. Kien hemm mumenti f’postijiet totalitarji bħall-Korea ta’ Fuq, meta x-xandir tal-istat, liċ-ċittadini tiegħu jgħidilhom riżultat ta’ logħba futbol li tkun qed tintlagħab dak il-ħin, bilmaqlub. Hekk iżommhom kuntenti li pajjiżhom qed jirbaħ, imqar jekk ikun qed jitlef waħda sew. Tgħid hekk irid iġibna Joseph? Naħsbu b’moħħu u nitkellmu waħedna?”
www.maltarightnow.com
13
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Sforzi biex forzi leali lejn il-gvern jokkupaw Tripli IL-LIBJA
Il-gvern Libjan rikonoxxut millkomunità internazzjonali qal li lforzi tiegħu qed iħejju ruħhom biex jieħdu mill-ġdid il-belt kapitali, wara li milizzji alleati mal-militanti minn Misrata ħadu lkontroll ta’ Tripli f’Awwissu. Il-gvern tal-Prim Ministru Abdullah al-Thani qal fi stqarrija li hu ta ordnijiet lill-forzi tal-gvern biex “javvanzaw lejn Tripli u jilliberawha”, u biex jeħilsuha mill-qilla tal-estremisti. Il-gvern Libjan appella liżżgħażagħ minn diversi mkejjen biex “jingħaqdu mal-forzi militari” sabiex jeħilsu lilhom infushom u lill-belt tagħhom. Il-gvern appella wkoll lir-residenti biex iniedu “kampanja ta’ diżubbidjenza ċivili sakemm tasal l-armata”. Thani qal li forzi militari filpajjiż mifni bi vjolenza u tensjoni, ingħaqdu biex jippruvaw jaħtfu mill-ġdid lil Tripli u t-tieni belt importanti ta’ Bengażi millmilizzji Iżlamiċi. Il-ħidma imminenti tal-gvern fi Tripli qed titwettaq fost diversi battalji fin-Nofsinhar u fil-Punent ta’ Tripli, li qerdu diversi bliet u villaġġi. Milizzji favur u kontra l-gvern tqatlu f’Kikla, li kienet iċ-ċentru ta’ aktar minn ġimagħtejn ta’ ġlied bla waqfien. Skont Nureddin Meftah, issindku ta’ Kikla, aktar minn mitt persuna nqatlu u 300 ndarbu mindu milizzji favur il-gvern minn Zintan, fil-Lbiċ ta’ Tripli, attakkaw ir-rivali
tagħhom fil-11 ta’ Ottubru. Ma kien hemm ebda konferma indipendenti dwar kemm kien hemm nies li nqatlu jew indarbu fil-ġlied. Sadattant, uffiċjal Libjan qal li lġlied kontinwu f’Bengażi bejn milizzji Iżlamiċi u ġellieda favur il-gvern ħallew 65 persuna maqtula, fosthom dawk kollha li
Ordnijiet biex Tripli tinħeles mill-qilla tal-estremisti
nqatlu mindu bdiet l-offensiva minn qawwiet favur il-gvern fil-15 ta’ Ottubru. Mir-rivoluzzjoni tal-2011 li waqqgħet lill-Kurunell Muammar Gaddafi mill-poter, awtoritajiet li kellhom mandat qasir fallew milli jwaqqfu mill-ġdid armata regolari u qagħdu jiddependu minn milizzji appoġġjati mill-istat. Eksribelli li ġġieldu kontra Gaddafi waqqfu milizzji b’saħħithom u ħatfu l-kontroll ta’ partijiet kbar mil-Libja f’dawn laħħar tliet snin.Kmandanti ta’ Fajr Libja qalu li mhumiex Iżlamiċi imma “rivoluzzjonarji” li qed jaħdmu biex “jikkoreġu l-proċess rivoluzzjonarju”. Il-gvern ta’ Thani u l-parlament elett f’Ġunju sabu l-kenn f’Tobruk.
Ebda sinjal li l-protesti se jieqfu ħesrem HONG KONG
Dimostranti favur id-demokrazija mmarċjaw sa quddiem ir-residenza tal-mexxej ta’ Hong Kong fejn ikkritikaw il-pożizzjoni tiegħu dwar ir-riforma demokratika. Id-dimostranti rrabjati bl-aħħar kummenti ta’CY Leung, li argumenta li residenti fqar m’għandhomx jingħataw influwenza politika żejda. Id-dimostranti favur id-demokrazija ilhom jipprotestaw fit-toroq ta’ Hong Kong għal tliet ġimgħat u pparalizzaw uħud mit-toroq arterjali. Attivisti u uffiċjali tal-gvern kellhom l-ewwel taħditiet nhar it-Tlieta. Madankollu, l-ewwel rawnd ta’ taħditiet ma wera l-ebda sinjal li l-
kwistjoni se tintemm fi żmien qasir. Il-200 dimostrant li azzardaw jimmarċjaw sa quddiem ir-residenza, huma urtati bl-ikrah għal deċiżjoni tal-gvern Ċiniz li ssostni li l-kandidati kollha għall-elezzjoni biex jinħatar mexxej ġdid f’Hong Kong għandhom ikunu magħżula minn kumitat apposta ddominat minn gruppi favur l-unjoni maċ-Ċina. Id-dimostranti favur iddemokrazija ddeskrivew dan kollu bħala “demokrazija fażulla”. Il-protesti, magħrufin aħjar bħala s-sehem tal-moviment Occupy Central, ġibdu lejhom għexieren ta’ eluf fit-toroq prinċipali ta’ Hong
L-ISIS għandhom f’idejhom armi Amerikani?
IT-TURKIJA: Mara refuġjata Sirjana ma’ wliedha f’kamp għar-refuġjati fid-distrett ta’ Suruc, f’Sanliurfa (Ritratt: EPA)
IS-SIRJA
Id-dipartiment tad-difiża Amerikana qal li hu qed jeżamina filmat tal-ISIS li jidher li qed juri militanti fil-kontroll ta’ armi Amerikani li kienu intenzjonati għal ġellieda Kurdi Sirjani. Madwar 27 munzell, li jinkludu armi żgħar, munizzjoni u armi oħrajn, kienu twaddbu biex jintużaw minn milizzji li qed jiddefendu l-belt ta’ Kobane millISIS. Kelliem għall-Pentagon qal li lmaġġoranza vasta spiċċat f’idejn tajbin u żied li forzi Kurdi jikkontrollaw ħafna mill-belt iżda l-ISIS jibqgħu ta’ theddida. Il-militanti nidew attakk qalil “fuq il-fronti kollha” f’Kobane wara
jumejn ta’ kalma meta d-difensuri tal-belt dehru li mbuttawhom lura. Iżda l-Ammirall John Kirby, ilkelliem tal-Pentagon, qal li l-ISIS kienu nżammu għal ftit taż-żmien b’taħlita ta’azzjonijiet militari millkoalizzjoni mmexxija mill-Istat Uniti u l-isforzi ta’ forzi Kurdi. L-Osservatorju Sirjan għadDrittijiet tal-Bniedem qal li 30 ġellied tal-ISIS u 11-il difensur Kurd inqatlu nhar it-Tlieta, u żied li lmilitanti kienu qed iġibu r-rinforzi. Kobane, li tinsab fuq il-fruntiera Torka, ilha assedjata mill-ISIS għal ġimgħat sħaħ, b’ħafna nies ċivili li ġew sfurzati jħallu l-belt. L-offensiva ġdida seħħet hekk kif
it-Turkija qalet li se tkun qed tħalli ġellieda Peshmerga Kurdi Iraqin biex jaqsmu fis-Sirja sabiex jiġġieldu lill-ISIS. Madankollu, uffiċjal Kurd lokali, Idris Nassen, qal li ma kellux idea meta dan se jseħħ. Sadattant il-militar Sirjan saħħaħ l-attakki mill-ajru fuq zoni kkontrollat mir-ribelli b’mod drammatiku, attakki li ammontaw għal aktar minn 200 fl-aħħar jiem. L-Osservatorju Sirjan għadDrittijiet tal-Bniedem qal li loffensivi saru l-aktar f’zoni filPunent bejn nhar il-Ħadd u tTlieta. Il-grupp ibbażat l-Ingilterra qal li kien hemm ħafna nies li mietu u ndarbu, iżda ma ta ebda ċifra.
www.maltarightnow.com
14
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Toffri flus għal tagħrif dwar studenti mitlufa IL-MESSIKU
Il-Gvern Messikan qed joffri premjijiet fi flus għal informazzjoni dwar 43 student li għebu aktar minn tliet ġimgħat ilu. Dawn l-istudenti, minn kulleġġ dwar it-taħriġ għallgħalliema fil-belt ta’ Ayotzinapa, ġew rappurtati nieqsa wara li kienu involuti fi
ġlied mal-Pulizija. F’reklami li dehru filgazzetti, il-Gvern qal li lest li jħallas $110,000 għal tagħrif dwar l-għajbien tal-istudenti. Madwar 36 uffiċjal tal-pulizija qed ikunu investigati dwar lgħajbien ta’ dawn l-istudenti. Il-ħlas japplika għal tagħrif li
jwassal għal fejn jinsabu jew għall-identifikazzjoni ta’ dawk li huma responsabbli mill-għajbien tagħhom. Nies li kienu fil-post irrakkontaw kif huma kienu raw lil dawn l-istudenti jiddaħħlu bil-forza f’karozzi mill-pulizija fil-belt ta’ Iguala, fl-istat ta’
Guerrero, fis-26 ta’ Settembru. L-istudenti kienu żaru Iguala biex jipprotestaw u jiġbru fondi għall-kulleġġ tagħhom. Il-pulizija sparaw fuq ilkarozzi tal-linja li fihom kien hemm l-istudenti fi triqithom lejn Ayotzinapa b’riżultat li kienu nqatlu sitt persuni, tlieta
minnhom studenti. It-43 student kienu dikjarati nieqsa filjiem ta’ wara. Il-pulizija arrestati b’rabta mal-ġlied li kien rappurtat, ammettew li kienu għaddew lill-istudenti lil grupp kriminali assoċjat mat-traffikar taddroga.
IL-ĠERMANJA: Volpi jimxi fuq l-għolja Brocken fil-muntanji Harz, f’Schierke (Ritratt: EPA)
Ġinekologu mill-Kongo Tiri sparati jirbaħ il-Premju f’binjiet Sakharov tal-gvern IL-PARLAMENT EWROPEW
Il-Premju Sakharov għal din issena, wieħed mill-aktar premjijiet prestiġjużi dwar id-drittijiet talbniedem, se jingħata lil Denis Mukwege, ġinekologu millKongo, li ħadem qatigħ għallvittmi li ġew stuprati firRepubblika Demokratika talKongo. Dan tħabbar minn Martin Schulz, il-President tal-Parlament Ewropew fi Strasburgu. Mukwege kien ilu snin twal jieħu ħsieb vittmi ta’ stupru fi klinika f’Bukavu mal-fruntiera ta’ Rwanda. Hu opera fuq eluf ta’ nisa li ġarrbu ġrieħi serji wara attakki vjolenti, ikkawżati minn milizzji lokali. L-ispeċjalista ta’ 59 sena waqqaf taqsima tal-ġinekoloġija u sala talmaternità f’Bukavu fl-1996. Minn dak iż-żmien ’l hawn hu espanda listazzjon fi sptar sħiħ, immexxi minnu stess. It-tieni gwerra tal-Kongo bdiet f’Awwissu 2008 u ħolqot straġi
fir-reġjun. Hu mifhum li Mukwege għamel aktar minn 10,000 operazzjoni fuq vittmi ta’ stupru. Sadattant, il-finalisti l-oħrajn għall-Premju Sakharov kienu Leyda Yunus, mill-Ukrajna, li tiddefendi ddrittijiet taċ-ċittadini millAżerbajġan, u persuna favur dak li jissejjaħ il-Euromaidan movement. Il-premju ekwivalenti għal €50,000 jingħata kull sena biex jonora lil dawk li jiddefendu d-drittijiet tal-bniedem u l-libertà tal-espressjoni. Dan il-premju kien twaqqaf f’Diċembru tal-1988 mill-Parlament Ewropew f’ġieħ Andrei Sakharov, xjenzjat u eksdissident Sovjetiku. Personalitajiet li kisbu dan ilpremju jinkludu lil Malala Yousafzai, attivista żagħżugħa mill-Pakistan u rebbieħa talPremju Nobel għall-Paċi. Iċċerimonja uffiċjali fl-għoti talPremju Sakharov se ssir fi Strasburgu fis-26 ta’ Novembru.
IL-KANADA
Diversi tiri ġew sparati barra u ġewwa l-parlament tal-Kanada f'Ottawa. Xhieda li kienu fil-post qalu li raw raġel, b'arma f'idejh, jispara fuq il-monument tal-gwerra, imbagħad ġera lejn il-binjiet talgvern, fejn ġew sparati aktar tiri. Dak il-ħin li ġew sparati t-tiri, ilPrim Ministru Stephen Harper kien laħaq ħalla Parliament Hill. Skont il-media Kanadiża, suldat inqatel fl-attakk. L-inċident seħħ sigħat wara li l-Kanada għolla llivell ta' theddid minn attakk terroristiku, minn wieħed baxx għal wieħed medju. Ir-raġel armat b'rifle spara fuq issuldati li kienu qed jgħassu l-monument prinċipali tal-gwerra talKanada, imbagħad daħal fil-parlament. Tiri oħrajn ġew sparati filbinjiet tal-parlament. Il-pulizija ġrew wara r-raġel armat fejn ġew skambjati madwar 30 tir sakemm qatlu lill-aggressur.
www.maltarightnow.com
15
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Tista’ tuża l-forza L-IŻVEZJA
Skont uffiċjal għoli fil-qawwa navali Żvediża, l-Iżvezja tista’ tuża l-forza fit-tfittxija tagħha għal sottomarin suspettat barrani. L-Ammirall Anders Grenstad qal li jekk jinqabad sottomarin, jistgħu jintużaw l-armi biex jitla’ f’wiċċ l-ilma. Iżda l-ħidma militari min-naħa tal-qawwiet Żvediżi qed tiffoka fuq il-kisba ta’ aktar informazzjoni. Ir-Russja ċaħdet is-suġġerimenti li wieħed mis-sottomarini tagħha spiċċa fl-inkwiet qrib Stokkolma l-ġimgħa li għaddiet
wara li sinjali ta’ emerġenza kienu allegatament interċettati. Kien hemm diversi dehriet rappurtati ta’ bastiment misterjuż ’il barra mill-kosta Żvediża u dawn wasslu biex tnediet tfittxija għalih. L-Ammirall Grenstad, li hu deputat kmandant tal-ħidmiet konġunti fit-tfittxija, qal li hu ma kellu “ebda ħjiel” liema pajjiż hu s-sid ta’ dan is-sottomarin. “Kulħadd qed jispekula – dak li tieħu meta tkun qed tikkaċċja għas-sottomarini,” żied jgħid lAmmirall Grenstad.
Taħditiet dwar l-ivvjaġġar
IL-PERÙ: Dehra tal-ewwel titjira tal-ajruplan KT-1P waqt iċ-ċerimonja tat-tnedija tiegħu f’Lima (Ritratt: EPA)
L-EBOLA
SPANJA: Viżitatur jgħaddi minn ħdejn ix-xogħol artistiku ‘Geometric Shapes’ mill-artist Amerikan Sol LeWitt waqt l-esibizzjoni ‘The Art of Our Time. Masterpieces from the Guggenheim Collections’ fil-Mużew Guggenheim f’Bilbao (Ritratt: EPA)
Inkjesta dwar attakki f’Gaza
Il-Kumitat ta’ Emerġenza talOrganizzazzjoni Dinjija għasSaħħa (WHO) se jlaqqa’ taħditiet sabiex issir diskussjoni dwar l-epidemija tal-Ebola. Il-laqgħa f’Ġinevra se teżamina miżuri ta’ screening fil-fruntieri u se tkun qed tikkunsidra jekk għandhomx isiru regolamenti iżjed stretti dwar l-ivvjaġġar. Il-WHO diġà ħabbtet wiċċha mal-kritika għax irreaġixxiet bilmod dwar il-firxa tal-marda. Il-kumitat ta’ emerġenza fi ħdanha se jkun qed jiddiskuti l-Ebola għat-tielet darba bl-iskop li jkunu analizzati l-isforzi li saru s’issa sabiex il-virus ikun ikkontrollat. Regolamenti ġodda fl-Istati Uniti
qed jesiġu ma’ min qed jivvjaġġa fl-agħar pajjiżi milquta biex jaslu f’wieħed minn ħames ajruporti. Passiġġieri li jkunu ġejjin minn Sierra Leone, mil-Liberja u millGuinea jridu jivvjaġġaw lejn O’Hare f’Chicago, JFK, Newark, Dulles f’Washington jew dak f’Atlanta, fejn se jkunu qed joqogħdu għal proċess ta’ screening. Sadattant ġie impost curfew f’belt fi Sierra Leone wara li żewġ persuni nqatlu fi rvellijiet nhar itTlieta. Il-marda tal-Ebola diġà qatlet aktar minn 4,500 persuna – ilmaġġoranza tagħhom mill-Guinea, mil-Liberja u minn Sierra Leone.
IN-NAZZJONIJIET UNITI Is-Segretarju Ġenerali tanNazzjonijiet Uniti Ban Ki-moon qal li se jiftaħ inkjesta dwar attakki li kienu saru fuq faċilitajiet tan-NU waqt l-aħħar offensiva militari minn qawwiet Iżraeljani fil-Medda ta’ Gaza. Hu qal li investigazzjoni indipendenti se tkun qed tħares lejn l-aktar każi serji fejn nies innoċenti kienu nqatlu. L-inkjesta wkoll se tanalizza lallegat użu ta’ faċilitajiet tanNazzjonijiet Uniti minn militanti Palestinjani sabiex jaħżnu l-armi. Madwar 2,100 Palestinjan kienu nqatlu fil-konflitt, flimkien ma’ 67 suldat Iżraeljan u sitt persuni ċivili f’Iżrael.
In-Nazzjonijiet Uniti qalet li lmaġġoranza tal-Palestinjani kienu nies ċivili. Iżrael qal li rrata għolja ta’ nies ċivili li nqatlu seħħet għax ġellieda tal-Ħamas attakkaw minn zoni residenzjali, fosthom minn skejjel u moskej, b’riżultat li l-qawwiet Iżraeljani rritaljaw. Iżrael nieda l-offensiva militari f’Gaza fit-8 ta’ Lulju, bl-iskop li jwaqqaf lill-militanti milli jisparaw rockets lejn it-territorju tiegħu. Wara diversi ftehimiet qosra għal waqfien mill-ġlied, iżżewġ naħat qablu dwar waqfien miftuħ mill-ġlied fis-26 ta’ Awwissu, li s’issa għadu qed jinżamm.
IL-ĠERMANJA: L-iskultura bl-injam ‘das Wiedersehen’ minn Ernst Barlach quddiem il-pittura ‘Autumn Flowers’ minn Lovis Corinth (1858-1923) jinsabu għall-wiri fl-esibizzjoni ġdida ‘Art Looting - Looted Art’ f’gallerija tal-arti fi Schwerin (Ritratt: EPA)
Sebaħ Jum: Musical suċċess 16
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
www.maltarightnow.com
MUSICAL
li fakkar kisba importanti www.maltarightnow.com
MUSICAL
17
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
Fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet fl-Istitut Kattoliku, il-Furjana, ittella’ l-musical ‘Sebaħ Jum’. Dan kien organizzat mill-Partit Nazzjonalista fl-okkażjoni tal-50 anniversarju mill-kisba tal-Indipendenza. Dan il-musical, li kellu l-kitba ta’ Joe Chircop, mużika ta’ Mark Spiteri Lucas, arranġamenti mużikali ta’ Philip Vella u direzzjoni ta’ Charles Stroud, attira pubbliku numeruż hekk kif it-tliet serati ta’ dan il-musical kienu mimlijin kollha. Il-pubbliku kellu kliem ta’ tifħir anke minħabba l-kantanti stabbiliti u professjonali li pparteċipaw fih (Ritratti: Joseph Galea)
www.maltarightnow.com
18
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Polemika dwar pjani biex iċċaħħad id-dħul ta’ immigranti Ewropej FRANZA
Franza qed tiddibatti pjani biex iċċaħħad id-dħul ta’ immigranti Ewropej jekk ikunu kkunsidrati bħala theddida għall-ordni pubblika, minkejja li l-Kummissjoni Ewropea avżat lir-Renju Unit li kontroll fuq l-immigranti mill-Ewropea hu illegali. Il-parlament Franċiż qed jikkunsidra tliet abbozzi ta’ liġi dwar l-immigrazzjoni u t-terroriżmu li jippermettu lil Franza tirrifjuta li ddaħħal ċittadini mhux mixtieqa ta’ pajjiżi oħrajn fl-UE. Id-dibattitu jsegwi kummenti li saru minn Josè Manuel Barroso, il-President talKummissjoni Ewropea, li lattentat tal-Prim Ministru Ingliż David Cameron biex jikkontrolla l-immigrazzjoni flUE jikser il-liġijiet Ewropej għax il-libertà tal-moviment hi prinċipju “essenzjali”. L-eżekuttiv tal-Unjoni Ewropea ma stqarrx il-pożizzjoni tiegħu dwar il-proposti Franċiżi, u l-uffiċjali ma kinux disponibbli għall-kummenti. Iżda l-pjani wkoll qajmu tħassib fost gruppi dwar id-drittijiet tal-bniedem, li jsostnu li jistgħu jiġu użati biex iżommu l-komunità Roma ’l barra. Il-Grupp ta’ Appoġġ u dwar lInformazzjoni fuq lImmigranti, organizzazzjoni mhux governattiva bbażata f’Pariġi, qalet li kienet imħass-
ba li l-proposti “vagi” jistgħu jiġu użati biex jirrestrinġu nnumru ta’ immigranti li jidħlu fi Franza. Klawsola fl-abbozz ta’ liġi kontra t-terroriżmu approvat mis-Senat il-ġimgħa li għaddiet tistqarr li “kull ċittadin ta’ stat membru Ewropew ... jew kull membru tal-familja ta’ tali individwu jista’ jkun imċaħħad milli jidħol f’territorju Franċiż jekk il-preżenza tagħhom tikkostitwixxi theddida realistika jew suffiċjenti lejn xi interess fundamentali ta’ soċjetà, f’termini ta’ ordni pubblika jew sigurtà, minħabba l-imġiba personali tagħhom.” Abbozz ta’ liġi quddiem ilparlament ikopri wkoll klawsola simili, fejn il-lingwaġġ hu kważi identiku. Il-Gvern qed jipprova jkun ċert li l-miżura tgħaddi anki jekk wieħed miżżewġ abbozzi ma jgħaddix. Bernard Cazeneuve, ilMinistru għall-Intern, qal li liskop tal-leġiżlazzjoni kien biex ikun hemm prevenzjoni “tar-ritorn lejn Franza ta’ ċittadini barranin ikkunsidrati li wettqu att ta’ terroriżmu”. Madankollu, Serge Slama, lekċerer fil-liġi fl-Università ta’ Nanterre f’Pariġi, qal li ddefinizzjoni ta’ “theddida għassigurtà” fl-abbozzi kienet wiesgħa wisq, u dan ifisser li kważi kulħadd jista’ jkun imċaħħad milli jidħol fil-pajjiż.
L-UKRAJNA: Raġel liebes tal-karattru ta’ Star Wars, Darth Vader, fi Kiev, waqt il-kampanja għall-elezzjoni ġenerali fl-Ukrajna. Darth Vader hu wieħed mill-kandidati tal-Partit tal-Internet tal-Ukrajna li rnexxielu jiġi aċċettat biex jikkontesta l-elezzjoni fis-26 ta’ Ottubru. Dan flimkien ma’ karattri oħra mis-serje, fosthom Chewbacca u Yoda (Ritratt: EPA)
Se jkunu rkantati skizzi oriġinali mill-films ta’ Star Wars L-ISTATI UNITI
Hi meqjusa bħala arti li ħafna jaħsbu li hi ta’ barra minn din id-dinja! Skizzi oriġinali użati biex ikunu ppjanati lmaġġoranza ta’ xeni ikoniċi fittliet films ta’ Star Wars jinsabu għall-bejgħ bil-prezz ta’ $16,000. It-tpinġijiet bil-lapes juru siltiet famużi mill-blockbusters, fosthom il-mument meta l-eroj żagħżugħ Luke Skywalker, parti interpretata mill-attur Mark Hamill, jattakka lill-Istilla s-Sewda ta’ Darth Vader firraba’ episodju tal-1977 bl-isem ta’ A New Hope. Il-vettura spazjali li Luke tajjar meta jmur biex ifittex għal R2-D2 fuq il-pjaneta Tatooine fl-istess film hi wkoll
fost it-tpinġijiet li jinsabu għallbejgħ. Hemm ukoll għall-bejgħ liskizzi tal-battalja famuża fejn Darth Vader jgħid lil Luke Skywalker li hu missieru qabel ma jaqtagħlu jdejh. Dawn l-iskizzi u oħrajn kienu użati matul ilproduzzjoni tal-films sabiex listoryboards jitqiegħdu flimkien u biex jgħinu liddisinjaturi tas-sett ħalli joħolqu props realistiċi. It-tpinġijiet mill-ewwel film kienu saru mill-artist Joe Johnston, li spiċċa biex sar direttur ċinematografiku ta’ films bħal Jurassic Park III, Jumanji u Hidalgo. Għadu mhux magħruf min pinġa l-
iskizzi taż-żewġ films l-oħrajn. L-iskizzi mistennija jġibu lprezz massimu ta’ $16,000 meta jkunu rkantati fid-dar tal-irkanti Profiles in History f’Kalifornja. Għall-bejgħ hemm ukoll liskript oriġinali minn Star Wars IV: A New Hope ffirmat millkast. L-iskript, li wkoll qed ikun stmat għal $16,000, juri li lisem oriġinali ta’ Luke Skywalker kien Luke Starkiller. Il-bust prototip ta’ Han Solo, parti interpretata minn Harrison Ford, meta jkun iffriżat bilkarbonju fi tmiem il-film The Empire Strikes Back, jista’ jġib il-prezz ta’ $8,000. Edizzjoni oriġinali tal-ewwel poster li qatt sar hi mistennija tinbiegħ għal $800.
www.maltarightnow.com
20
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
ĊINEKRITIKA
Joe Calleja - jocal@me.com
TEENAGE MUTANT NINJA TURTLES
Kif twieldu l-fkieren tal-baħar Ninġa
Direzzjoni: Jonathan Liberman; Ħin: 101 minuta; Ċert.: 12A; KRS
Għaddew aktar minn 20 sena minn meta t-Teenage Mutant Ninja Turtles kienu saru fenomenu wara tant sensiliet animati u xi żewġ films, imma issa jerġgħu jitfaċċaw u nista’ ngħid mill-ewwel li din hija laħjar verżjoni, għalkemm dan jista’ ma jfissirx ħafna. Jekk xejn, hawn insiru nafu ferm aktar dwar il-bidu, jew aħjar kif ‘twieldu’ dawn il-fkieren talbaħar li saru tant kapaċi fl-arti marzjali. Il-ġurnalista televiżiva April (Megan Fox) li taħdem malcameraman kollega tagħha Vern (Will Arnett) tirrapporta stejjer ta’ interess uman għal stazzjon fil-belt ta’ New York, tkun ambizzjuża u ħerqana li twassal stejjer aktar kbar, u għalhekk tibda tinvestiga għaqda kriminali magħrufa bħala l-Foot Clan, immexxija minn xi ħadd imsejjaħ ‘Mass Shredder’. Is-superjuri tagħha ma tantx
THE RIOT CLUB
jeħduha bis-serjetà meta tgħidilhom li rat erba’ ħlejjaq misterjużi ġganteski jisfrattaw serqa minn għadd ta’ kontejners, anki għaliex ma setgħetx tiffilmjahom jew tieħu ritratti. Għalhekk, malli tiġiha okkażjoni oħra mhux mistennija, hi jirnexxilha tiġbed xi ritratti u turihom lill-ħabib antik ta’ missierha, Sachs (William Fichtner), sinjurun kbir li flimkien ma’ missierha (qabel dan miet) kien qed jesperimenta fuq l-annimali (l-aktar fkieren u ġrieden). Hi jirnexxilha tiltaqa’ malerba’ Ninja Turtles, li lkoll ikunu adolexxenti, bl-ismijiet ta’ Leonardo, Donatello, Raffaele u Michelangelo, u mal-għalliem tagħhom, il-ġurdien kbir daqs bniedem u jitkellem ukoll, Splinter. B’hekk hi tikkonferma li dawk kienu l-istess li hi, meta kienet tifla, ħarrbet mil-laboratorju meta dan ħa n-nar, u huma
April (Megan Fox) tiltaqa’ għall-ewwel darba mat-Teenage Mutant Ninja Turtle
baqgħu jitrabbew fil-kanali taddrenaġġ. Meta kibru u saru esperti flarti marzjali, Splinter beda jagħtihom permess joħorġu minn taħt l-art u jaffrontaw lillkriminali. Imma issa April issir taf li proprju Sachs qed jippjana li jaħtaf lin-Ninja Turtles biex jużahom
bħala parti mill-pjan tiegħu biex jinfetta l-belt, ħalli wara jbigħ lantivirus li jinsab f’demm ilfkieren. Wara bidu kemxejn kajman, ilfilm jaqbad ritmu tajjeb, filwaqt li jġiegħel lil min qed jara l-film jinteressa ruħu ġenwinament f’dak li jkunu għaddejjin minnu. Imma, naturalment l-azzjoni
ma tonqosx bl-aqwa użu taleffetti speċjali bis-CGI (computer animated graphics), filwaqt li l-interpretazzjonijiet huma tajbin ukoll, l-aktar ta’ Fox, meta tqis li għal ħinijiet twal hi kellha terġa’ tirreċta ‘quddiem ix-xejn’ (għax il-fkieren, bħalma kien sar bitTransformers, iddaħħlu wara bis-CGI).
Aktar mewġa ta’ delinkwenza milli xilja soċjali Direzzjoni: Lone Scherfig; Ħin: 117-il minuta; Ċert.: 15; KRS
Dan il-film hu mnebbaħ minn xogħol teatrali li kien jismu ‘Posh’, ta’ Laura Wadekien, li ħa spunt minn ħerba li ħallew warajhom f’Peckwater Quad tal-Christ Church College, studenti millklassi l-għolja sinjura membri ta’ klabb jew fraternità jisimha The Bullingdon Club, fl-università antika ta’ Oxford fl-1894 u fl1927. Ir-rakkont kellu jkun xilja soċjali ta’ dawk li għax ikollhom il-flus, jaħsbu li jistgħu jagħmlu li jridu, għax bil-flus iħallsu l-ħsara li jagħmlu fl-istess università. Ilbiża’ hu li ħafna drabi dawn jispiċċaw jilħqu f’karigi għolja fissoċjetà. Fl-istess Bullingdon Club jingħad li tul iż-żmien kien hemm persunaġġi bħal David Cameron, Boris Johnson u George Osborne! Intant, fil-film il-klabb inbidillu ismu u sar, appuntu, ‘The Riot Club’. Mal-bidu tas-sena universitarja dan il-klabb ikollu żewġ membri mill-għaxra neqsin. Għalhekk ‘jirreklutaw’ żewġ studenti ġodda: Alistair (Sam Claflin ta’ The Hunger Games) u Miles (Max Irons, iben Jeremy). Minħabba l-fama li kellhom li jfarrku (u wara jħallsu l-ħsara) lpost fejn imorru jixorbu u jieklu (aktar tal-ewwel milli tat-tieni!),
isibuha diffiċli jsibu stabbiliment, sakemm fl-aħħar isibu wieħed barra Londra ta’ ċertu klassi, ‘The Bull’s Head’, li però jirriservalhom parti magħluqa għaliha. Għall-ewwel kollox jibda bilkwiet, iżda aktar tard, u flixkun inbid wara ieħor, jibdew isiru aktar storbjużi u bla kontroll, tant li lanqas prostituta li jsejħu ma tkun trid ‘taqdihom’ ilkoll. Hawn titfaċċa l-istudenta namrata ta’ Alistair, Laureen (Holliday Grainger). Dan ikun xokk għalih, l-aktar meta tgħidlu li kien hu li bagħat għaliha b’sms, iżda wara jsib li kien wieħed minn sħabu li għamel dan billi ħadlu l-mowbajl. Meta jippruvaw jikkonvinċuha biex tagħmel ix-‘xogħol’ li kellha tagħmel il-prostituta, din tirrifjuta, anki meta joffrulha flejjes kbar u Alistair jirribella, l-istudenti jsiru aktar vjolenti, u meta sid ir-ristorant jipprova jwaqqafhom, ilfilm jilħaq il-quċċata drammatika tiegħu. L-aktar ħaġa li ssalva din ilmewġa ta’ vjolenza hija l-interpretazzjoni tal-kast mingħajr ebda eċċezzjoni, li tistennieha minn kitba maħsuba għall-palk teatrali. Imma mbagħad fil-film jingħata lġenb kull messaġġ soċjali li kien twassal fuq il-palk.
Ikla normali bejn Laureen (Holliday Grainger) u żewġ membri ġodda ta’ The Riot Club, Alistair (Sam Claflin) u Miles (Max Irons)
www.maltarightnow.com
ĊINEKRITIKA
21
Il-Ħamis, 23 ta’Ottubru, 2014
Is-Surġent Collier (Brad Pitt) iħarreġ liż-żagħżugħ Norman (Logan Lerman) fi Fury
FURY
Film ieħor dwar l-infern tal-gwerra
Direzzjoni: David Ayer; Ħin: 135 minuta; Ċert.: 15; KRS
L-aqwa films f’Malta (Bejn l-15 u d-19 ta’ Ottubru – KRS)
1. (–) The Maze Runner 2. (1) Dracula Untold 3. (–) Gone Girl 4. (2) The Equalizer 5. (3) Dolphin’s Tale 2
L-aħħar żewġ films tal-gwerra verament tajbin li rajna dan laħħar kienu The Book Thief u Monuments Men u ma’ dawn nista’ nżid dan li ħareġ din ilġimgħa u li huwa l-aktar wieħed reċenti. Huwa l-aktar film li jeħodna direttament fl-azzjoni tal-gwerra bħalma kienu Inglorious Bastards u The Hurt Locker, fejn allura l-kruha talgwerra tintwera fil-kruha u linfern tagħha kollha. Bħalma nikkummenta s-soltu fil-każ ta’ films bħal dawn, s’hawnhekk films bħal dawn ma jkunu qed iwasslu xejn ġdid li kulħadd jaf biżżejjed, u dan għassempliċi raġuni li gwerra hija gwerra bil-konsegwenzi kollha li din iġġib magħha. Isbaħ mill-paċi m’hawnx, u l-gwerra veru hi kerha imma jekk inti tiġi attakkat trid tiddefendi ruħek, għax inkella tista’ tispiċċa tgħix ‘il-paċi ta’
ċimiterju’! Hekk kellhom jagħmlu lAlleati fit-Tieni Gwerra Dinjija. Hekk kellu jsir fil-Gwerra litTerroriżmu u hekk irridu nagħmlu issa fil-kontinwazzjoni ta’ dik il-gwerra hekk kif l-ISIS qed jiddikjara gwerra kontra l“infidili”, jiġifieri dawk kollha li ma jridux jgħixu taħt ir-reġim. Imma ħalli nkompli nikkummenta dwar dan Fury. Dan huwa l-isem li l-uffiċjal tal-iskwadra ta’ tank tal-gwerra Amerikan, isSurġent Don Collier (Pitt), jagħtih. Wara li ġġieldu malĠermaniżi fl-Afrika, fil-Belġju u fl-Olanda, issa jinsabu filĠermanja fl-aħħar xhur tar-reġim Nażista ta’ Hitler. Tankijiet Amerikani ta’ dan ittip kienu ferm inferjuri għal dawk Ġermaniżi, u għalhekk l-Alleati kienu qed isofru ħafna telfiet, u fost il-vittmi jkun hemm suldat
ferm kapaċi bil-machine gun. Minfloku jitpoġġa suldat żagħżugħ Norman (Logan Lerman) maqbud suldat bħala tajpista, iżda issa jkollu jitgħallem jispara fuq l-għadu minn ġewwa l-“Fury”. Jidher millewwel li xejn ma kien kapaċi jew għal qalbu, imma l-esperjenzi koroh u brutali li jkollu jgħaddi minnhom u l-ispirtu ta’ lealtà lejn xulxin, ma jdumux ma jimmaturawh f’suldat bħal sħabu l-oħra fl-iskwadra. Ir-reġista Ayer jistabbilixxi lkarattri b’mod konvinċenti u, minbarra dak ta’ Norman, hemm l-istint kiesaħ u biered tiegħu, u li jinteressah biss li joqtol kemm jiflaħ Nażisti u jżomm il-crew tiegħu ħaj. Is-sekwenzi tal-ġlied bejn ittankijiet huma impressjonanti u realistiċi, bħall-ambjentazzjoni u l-kostumi tal-epoka.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Ottubru, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>03 11>55 12>00 12>15 14>30 15>00 15>05
Editorjal Club 101 Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 19>20 20>30 21>30 22>30 22<40 22>45
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Qawwi u S[i[ Talktime G[ada fl-Istampa Editorjal Music for the Night
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:55 - Win, Lose - The Suite Life on
or Draw 07:20 Deck 07:45 Good Luck Charlie 08:05 - Good Luck Charlie 08:30 - Sonny With a Chance 08:55 - Sonny With a Chance 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - The Suite Life on Deck 10:05 - That’s So Raven 10:25 That’s So Raven 10:50 - A.N.T. Farm 11:15 - A.N.T. Farm 11:35 Good Luck Charlie 12:00 - Good Luck Charlie 12:25 – Jessie 12:45 A.N.T. Farm 13:10 - A.N.T. Farm 13:35 - Win, Lose or Draw 14:00 Mako Mermaids: An H2O Adventure 14:25 - I Didn’t Do It 14:50 - Liv & Maddie 15:10 - Violetta 16:00 - Dog With a Blog 16:20 - Jessie 16:45 Sabrina Secrets of a Teenage Witch 17:10 - I Didn’t Do It 17:30 - Win, Lose or Draw 17:55 - Liv & Maddie 18:20 – Violetta 19:05 - I Didn’t Do It 19:30 - I Didn’t Do It 19:50 - I Didn’t Do It 20:15 - I Didn’t Do It 20:40 - I Didn’t Do It 21:00 - Good Luck Charlie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Shake It Up! 22:10 Wolfblood. Nickelodeon 007:05 -
The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 – Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 – iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 – Victorious 20:05 – iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 – iCarly 23:25 iCarly 23:50 – Victorious.
Jim Jam 07:30 -
Fluffy Gardens 07:40 Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:35 – Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 – Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 Fluffy Gardens 12:20 – Noksu 12:25 - Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 - Hip Hip Hurray 13:05 Heroes of the City 13:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 Woody Buddies 14:10 – Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 – Noksu 19:20 – Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper .
Indibate
- NET Television, 22>30
Fi]-]ew; programmi li g[addew rajna dwar il-mixja lejn l-Indipendenza u dwar l-eks Prim Ministru :or; Borg Olivier. Il-programm tal-lum se jiffoka fuq dak li se[[ fil-21 ta’ Settembru 1964. Il-mistednin spe/jali se jkunu Alfred Bonnici (fir-ritratt fuq xellug) li dak i]-]mien kien Deputat Parlamentari fuq in-na[a tal-Gvern Nazzjonalista, u l-istoriku Joseph M. Pirotta (ritratt fuq lemin), li se jkun qed ipo;;i l-attivitajiet fil-kuntest storiku tas-sitwazzjoni politika ta’ dak i]-]mien. Indibate g[andu pre]entazzjoni ta’ Matthew Paris u produzzjoni ta' Dione Borg b'assistenza ta' Jerome Caruana Cilia. TVM 07:00 - TVAM 08:30 - Realta' 09:30 - Malta u lil hinn minnha 11:00 - Valletta 11:30 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet 12:10 - TVPM 15:00 - A[barijiet 15:05 - {bieb u G[edewwa 15:45 Teleshopping 16:30 - Secret Show 16:45 - Deadly Art 17:00 - Secret Show 17:15 - Me and My Monsters 17:50 Nis;a Maltija 18:00 - A[barijiet 18:15 Teleshopping 18:45 - Dissett 20:00 A[barijiet 20:50 - Katrina 21:50 A[barijiet punti ewlenin 21:55 - Paq Paq Lifestyles 22:30 - Gadgets 23:00 - A[barijiet. 23:20 - {bieb u G[edewwa. TVM 2 08:30 – TVAM 10:00 – Ultimate journey 11:00 – It-Triq # Twelid 11:15 – Luxdesign 12:30 – MEA 13:00 - Realtà 14:00 – Ultimate Journey 15:00 – 16:45 – It-Triq # Twelid 15:10 – TVPM 18:00 – Venere 18:30 – GFA roundup 19:00 Pellikola 19:30 - Ultimate Journey 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:40 – Dwarna 21:40 - Sports News 21:45 - Kultema 22:15- Kurrenti 23:15 - A[barijiet Sportivi 23:30 – A[barijiet Finanzjarji 23:35 – News in English. One
06:30 - ONE News 07:00 – ONE Breakfast 08:45 – Telebejg[ 09:00 – Sieg[a }mien 10:00 – Telebejg[ 11:00 – S41 12:10 – Ieqaf 20 minuta 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:20 – Zona Sport 16:55 - Telebejg[ 17:10 - Telebejg[ 17:30 - ONE News 17:40 – Aroma Kitchen 19:30 - ONE News 20:20 – Samsara 20:30 - Rifless 21:30 – Ilsien in-Nisa 23:00 – Is-Sess 23:30 - ONE News. Smash 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:50 - Foreign news 18:00 - A[barijiet
ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Documentary 20:30 – Il-Parlament tal-poplu 21:30 – CNI 22:00 – A[barijiet 22:30 - Motordrome. Raiuno 07:10 - Unomattina (Jinkludi t-Tg1 fit8am, fid-9am, fid-9:30am u fil-11am) 10:00 - Storie Vere 10:55 - Quirinale
Cerimonia di consegna delle insegne di Cavaliere dell’Ordine 13:30 Telegiornale 14:00 - Tg1 Economia 14:05 - Dolci dopo il Tiggì 14:40 - Torto o ragione? 16:30 - Tg1 # Che tempo fa 16:40 - La vita in diretta 18:50 L’Eredità 20:00 - Telegiornale 20:30 Affari tuoi 21:10 - Carosello Reloaded 23:30 - Tg1 60 Secondi 23:35 - Porta a Porta 01:10 - Tg1 notte 01:45 Cinematografo Speciale Festival Internazionale del Film di Roma 02:15 StoriE della Letteratura 02:45 - Il mio cuore dice sì. Raidue 07:00 - Heartland 07:45 - Il ritorno di Chase 08:25 - Le Sorelle McLeod 09:50 - Parlamento Spaziolibero 10:00 - Tg2 Insieme 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 Tg2 giorno 14:00 - Detto Fatto 16:15 Castle - Abracadabra 17:00 - SuperMax TV 17:45 - Parlamento Telegiornale 17:55 - Tg2 Flash L.I.S. 18:50 - N.C.I.S. Los Angeles 20:30 - Tg2 20.30 21:00 Impazienti - I mimi 01:10 - Virus Il contagio delle idee 23:50 - Tg2 00:05 Obiettivo Pianeta Il re dei mari 01:00 Hawaii Five-0 01:45 - Meteo 2 01:55 Zodiaco - Il li ro perduto 03:30 - Tg2 Eat Parade. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda RaiTre 11:00 Elisir 11:10 - Tg3 Minuti 11:13 - Elisir 11:55 - Meteo 3 # Tg3 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia Mauro De Mauro 14:00 - Tg Regione 15:10 - Terra nostra 2 15:55 Aspettando Geo 19:00 - Tg3 20:00 Blob 20:15 - Sconosciuti La nostra per-
sonale ricerca della felicita’ 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Cinema Rai3 21:09 - Diaz 23:15 - Extant - Un nuovo mondo 00:00 - Tg3 Linea notte 01:05 Parlamento Telegiornale 01:15 - Cultura Cortoreale Gli anni del documentario italiano - Il 1964 01:45 - La Musica di Raitre Dall’Auditorium Parco Della Musica di Roma 02:45 - Fuori Orario. Cose (mai) viste. Canale 5 07:00 -
Prima pagina Tg5 07:56 Borse e monete 07:58 - Tg5 # Meteo.it 08:45 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg5 # Meteo.it 13:41 - Beautiful 14:15 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Il segreto 17:00 Pomeriggio cinque 18:45 - Avanti un altro 19:57 - Tg5 prima pagina 20:40 Striscia la notizia 21:12 - Squadra speciale antimafia 23:32 - Dracula 00:30 X-style 01:30 - Tg5 # Rassegna 01:58 Meteo.it # Striscia la notizia 02:35 Uomini e donne. Italia 1 07:05 -
La vita secondo Jim 07:30 Mike & Molly 08:25 - The closer 10:25 - Person of interest 12:25 - Studio aperto # Meteo.it 13:02 - Sport mediaset 14:05 - I Simspon 14:35 - Futurama 15:00 - 2 Broken girls 15:50 - Big theory 16:45 Chuck 18:15 - Love bugs 18:30 - Studio aperto # Meteo.it 19:20 - C.S.I. New York 20:20 - Uefa Europe league 00:35 - Disturbia 02:35 - Ciak speciale 02:40 Sport mediaset. Rete 4 07:10 - Hunter 08:05 - Bandolera 09:30 - Carabinieri 10:35 - Sai cosa mangi? 10:45 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg4 # Meteo.it 12:00 - Detective in corisa 13:00 - La signora in giallo 14:00 - Lo sportello di forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:37 - Il vincitore 18:55 Tg4 # Meteo.it 19:35 - Il segreto 20:30 Tempesta d’amore 21:15 - Life - Uomo e natura 00:32 - L’anima gemella 01:32 - Tg4 night news 02:26 - L’ultima donna.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Ottubru, 2014
23
TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:30 – Nintrefa ’l Fuq 10:00 – Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 16:00 - Teleshopping 20:30 – VS 22:30 - Fuq it-Tara; taz-Zuntier 24:00 - F Living Show. Xejk 07:00 -
Love and Romance 07:30 – Just for Laughs 08:00 – All Time Hits 09:45 – Simpati/i 10:45 – Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 Magazine 20:30 (r) 13:30 – Idoli italiani (r) 14:30 - Simpati/i 15:30 - Tele-shopping 16:30 – All Time Hits 17:00 – Maltese Music 18:00 – Teleshopping 18:15 - Teleshopping 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Magazine 20:30 22:00 – Local Anglei 23:00 – Teleshopping 24:00 – Video Clips. GO sports 07:45 -
The Incredible Burt Wonderstone 09:30 - In A World … 11:00 - The Office 11:30 - Nebraska 13:25 - Safe Haven 15:25 The Hobbit: An Unexpected Journey 18:10 - About Time 20:15 - Warehouse 13 21:00 R.I.P.D 22:35 - West of Memphis 01:00 - Nebraska 03:00 - The Incredible Burt Wonderstone 04:40 - The Hobbit: An Unexpected Journey. Melita More 08:30 - Rude Tube 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - The Amazing Race 12:00 - Glee 13:00 Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 Rude Tube 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 – Dallas 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 Suits 20:30 - Perception 21:15 – Supernatural 22:00 - True Blood 23:00 - Game Of Thrones 00:00 - Chicago Fire 00:45 - The Mentalist 01:30 - Rude Tube 02:00 – Whitney Mediaset Italia 06:15 - Caro maestro 07:00 - Casa Vianello 07:30 - Casa Vianello 08:00 Non e la Rai 09:20 - Nonno Felice 09:45 - I Cesaroni IV 10:25 - Torte d’Autore 10:50 - La sai l’ultima? 11:01 - La sai l’ultima? 11:15 - Centovetrine 11:40 - Uomini e donne 12:50 -Avanti un altro 13:40 - Vivere III 14:05 - I
Cesaroni II 15:00 - Casa Vianello 15:25 - Casa Vianello 15:50 - Carabinieri 16:40 - Ricette all’Italiana 17:10 Forum 18:35 - Centovetrine 19:00 Tg5 19:35 - I Cesaroni II 20:35 - Le tre rose di Eva 21:25 - Uomini e donne 22:25 Colorado 23:20 - Vite In Apnea 23:45 Torte d’Autore. BBC Entertainment 06:00 - Me Too! 06:20 - Mr Bloom’s Nursery 06:40 - Show Me Show Me 07:00 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 - Me Too! 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Show Me Show Me 08:15 - The Weakest Link 09:00 - The Omid Djalili Show 09:30 - Me and Mrs Jones 10:00 - EastEnders 10:30 Doctors 11:00 - New Tricks 11:50 Rock and Chips 12:45 - Absolutely Fabulous 13:15 - Me and Mrs Jones 13:45 - The Omid Djalili Show 14:15 EastEnders 14:45 - Doctors 15:15 New Tricks 16:05 - Rock and Chips 17:00 - Me and Mrs Jones 17:30 - The Weakest Link 18:15 – EastEnders 18:45 - Doctors 19:15 - New Tricks 20:05 - Gates 20:30 - Absolutely Fabulous 21:00 – Whitechapel 21:45 Case Sensitive 23:15 - Hebburn 23:45 Hotel Secrets With Richard E Grant. TCM 06:00 -
April in Paris 07:40 Humoresque 09:45 - East of Eden 11:40 - Seven Days in May 13:35 Seven Women 15:00 - 42nd Street 16:30 - The Naked Spur 18:00 - The Fastest Gun Alive 19:30 - Murder Ahoy! 21:00 - Cool Hand Luke 23:05 The Unsinkable Molly Brown. MGM Channel 06:10 - Beach Miracle 09:25 10:50 - Chains of
Red 07:50 - The One More Chance Gold 12:25 - Slow Dancing in the Big City 14:15 - Billy Two Hats 15:55 - The Pit and the Pendulum 17:15 - Article 99 18:55 Underground Aces 20:30 - Cool Blue 22:00 - Scream and Scream Again 23:40 – TerrorVision. Diva Universal 06:00 – Ironside 06:55 - Wolff’s Turf 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:35 Movie 09:50 - Ironside 10:45 - Quincy, M.E. 11:40 Agatha Christie’s Poirot 13:25 - Great Women 13:40 - ER 14:30
- JAG 15:25 - Quincy, M.E. 16:25 Agatha Christie’s Poirot 18:13 - Great Women 18:25 - JAG 19:20 - Quincy, M.E. 20:20 - Alfred Hitchcock Presents 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Marple 22:48 - Great Women 23:00 - Murder, She Wrote.
07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 12>45 14>00 14>05 15>45 16>00 16>05 16>45 18>00 18>05 18>30 19>00 19>30 19>50 20>40 21>40 21>45 22>30 23>00
Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 Auction Kings: Space Oddities 06:50 Auction Hunters: The Fall Guys 07:15 -
Extreme Fishing with Robson Green 08:10 - Man, Woman, Wild: Tennessee 09:05 - Alaska: The Last Frontier: Eve’s Hunting Dilemma 09:55 - Gold Divers: Suction 10:50 - Mega Builders: Giant Floating Bridge 11:40 - Wheeler Dealers: Jaguar XJC 12:35 - Rise of the Machines: Bullet Train 13:30 - James May’s Man Lab 14:25 - Manhunt: Arizona 15:20 - Manhunt: Philippines 16:15 - Manhunt: South Korea 17:10 Container Wars: Four-Wheeled Fortunes 17:40 - Storage Hunters: High Noon 18:05 - Auction Hunters: Gold ’n’ Gloves 18:35 - Auction Kings: Seance Machine; Airstream Trailer 19:00 How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Needles & Pins, Mouldings, Locomotives, Clothespins 20:00 Baggage Battles: Walk the Plank 20:30 - Baggage Battles: It’s Not Easy Making Green 21:00 - What’s in the Barn?: 100Year-Old Harley 21:30 - Garage Gold: Pinball Pains 22:00 - Close-Up Kings: New Orleans 23:00 - Game of Stones: Turkish Roulette. Discovery World 06:00 - Jungle Hooks
06:25 - Beyond Survival With Les Stroud 07:15 Chasing Classic Cars 07:40 - Chasing Classic Cars 08:05 - Trashopolis 08:55 Prophets of Science Fiction 09:45 Secrets of... 10:35 - I’m Alive 11:25 Extreme Machines 12:15 - Beyond Survival With Les Stroud 13:05 Chasing Classic Cars 13:30 - Chasing Classic Cars 13:55 - North America 14:45 - Trashopolis 15:35 - Secrets of... 16:25 - I’m Alive 17:20 - Extreme Machines 18:15 - Hell on High Water 19:10 - Beyond Survival With Les Stroud 20:05 - Chasing Classic Cars 20:30 - Chasing Classic Cars 21:00 Hell on High Water 21:55 - True Horror 22:50 - American Greed 23:45 Chasing Classic Cars.
Sport fuq il-Cable Fox Sports Europe 06:00 - MLB Whiparound 07:00 -
NASCAR Race Hub 08:00 - PGA EuroPro Tour Golf 10:00 MLB 162 10:30 Major League Baseball 13:00 MLB Whiparound 14:00 NASCAR Race Hub 15:00 - Major League Baseball 17:30 - MLB Whiparound 18:30 NASCAR Race Hub 19:30 – Speedmakers 20:30 MLB Whiparound 21:30 Live: Major League Baseball. GO sports 1 05:30 -
PGA European Tour - ISPS Handa Perth International - Day 1 (live) 09:30 - UEFA Champions League Group Stage Matchday 3 - Liverpool v Real Madrid 11:30 UEFA Champions League -Group Stage Matchday 3 Olympiacos v Juventus 13:30 UEFA Champions League - Group Stage - Matchday 3 - Matchnight Review 14:00 - ATP World Tour 500 - Swiss Indoors Basel - Last 16 (live) 22:00 - Barclays Premier League - Round 10 - Manchester City v Tottenham H 00:00 - Serie A Round 7 - Inter v Napoli 00:30 Ligue 1 - Round 10 - Olympique de Marseille v Toulouse 02:30 - Trans World Sport #1434 . GO sports 2 13:00 - ATP
World Tour 500 Valencia Open 500 - Last 16 (part 1) (live) 19:00 - Milan Channel 20:00 - ATP World Tour 500 - Valencia Open 500 - Last 16 (part 2) (live) 22:00 - Milan Channel. GO sports 3 20:45 -
Malta Llejla
– NET Television, 16>45
Fost il-mistednin ta’ Stephanie Spiteri g[al-lum se jkun hemm l-attur u d-direttur teatrali Toni Attard (fir-ritratt) li se jkun qed jitkellem dwar il-festival g[at-tfal }igu]ajk, li tieg[u hu d-direttur artistiku. Ukoll fil-programm tal-lum se jkun hemm Anton Grech li jitkellem dwar is-sa[[a mentali u Robert Spiteri dwar il-klieb.
NET News Klinika Telebejg[ Eli & I Telebejg[ Xift NET News (ikompii) Xift Telebejg[ NET News Big Time Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Klinika News Feed NET News (ikompli) News Feed Mitqlu Deheb NET News (ikompli) Mitqlu Deheb Indibate NET News
European Rugby Challenge Cup - Round 2 - London Welsh v Bordeaux-Begles (live) 22:45 - Inter Channel. GO sports 7 07:00 - PGA
European Tour Hong Kong Open - Day 4 11:30 UEFA Champions League - Group
Stage - Matchday 3 - AS Monaco v SL Benfica 13:30 - UEFA Champions League - Group Stage Matchday 3 - RSC Anderlecht v Arsenal 15:30 - PGA European Tour - ISPS Handa Perth International - Day 1 19:30 - Premier League Match Pack - Week 11 20:00 - The Ligue 1 Show - Round 11 20:30 - PGA European Tour - Volvo World Match Play Championship Day 4 01:30 - Barclays Premier League -Week 10 - Arsenal v Hull City. GO sports 8 09:00 - PGA
European Tour Hong Kong Open - Day 4 13:30 UEFA Champions League - Group Stage - Matchday 3 - AS Monaco v SL Benfica 15:30 - UEFA Champions League - Group Stage Matchday 3 - RSC Anderlecht v Arsenal 17:30 - PGA European Tour - ISPS Handa Perth International - Day 1 21:30 Premier League Match Pack - Week 11 22:00 - The Ligue 1 Show Round 11 22:30 - PGA European Tour - Volvo World Match Play Championship - Day 4.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Ottubru 2014
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF
TISLIBA
24 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
5
9
10
11
IT-TEMP Ftit jew wisq imsa[[ab b'xi [albiet i]olati taxxita aktar tard VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Qawwi g[al qawwi [afna mill-Majjistral li jonqos g[al ftit qawwi g[al qawwi mill-Punent Majjistru BA{AR Qawwi [afna li jsir qawwi IMBATT Baxx g[all-moderat lokalment moderat millPunent g[all-Majjistral, li jsir baxx filg[axija TEMPERATURA L-og[la 24˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 46.9mm IX-XEMX titla’ fis-07.14 u tin]el fis-18.19
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. u 6. Skurmentat (10) 6. Ara 5 7. Ta’ qabel in-normal (5) 10. {att dak li bena (5) 11. Drapp minsu; b’sa[[tu qisu tila (5) 12. Ammont (5) 14. Intellg[uha fl-ajru g[all-[abta ta’ Mejju (5) 16. Tnewwel ’l hawn (5) 17. Jista’ jkun trijonfali dak tal-karnival (5) 18. Qoxra ]ejda fuq il-;ilda li ti;i bitt[akwik (5)
Sudoku Bejn [afifa u moderata:
qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Soluzzjoni Sudoku
IL-:IMG{A L-og[la 25˚C L-inqas 19˚C
IS-SIBT L-og[la 24˚C L-inqas 20˚C
IL-{ADD L-og[la 23˚C L-inqas 19˚C
IT-TNEJN L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
4
4
4
Temperaturi fi bliet barranin
18
It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 26˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 26˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 13˚C ftit imsa[[ab, Ateni 24˚C xemxi, Li]bona 27˚C imsa[[ab, Berlin 10˚ imsa[[ab, Brussell 8˚C xemxi, il-Kajr 25˚C xemxi, Dublin 11˚C imsa[[ab, Kopen[agen 13˚C imsa[[ab, Frankfurt 9˚C imsa[[ab, Milan 16˚C xemxi, Istanbul 22˚C xemxi, Londra 13˚C xemxi, Madrid 23˚C ftit imsa[[ab, Moska -5˚C imsa[[ab, Pari;i 13˚C imsa[[ab, Bar/ellona 22˚C xemxi, Ruma 22˚C xemxi, Tel Aviv 26˚C imsa[[ab, Tripli NA, Tune] 24˚C imsa[[ab, Vjenna 9˚C imsa[[ab, Zurich 7˚C imsa[[ab, Munich 5˚C xita, St. Petersburg 3˚C imsa[[ab
Weqfin> 1. Maqtug[ barra (6) 2. {e;;e;, qanqal (6) 3. Naffar (6) 4. Naxar minn tulu fl-art (6) 8. Mhux milwi, mhux qarrieq (5) 9. Fdal (5) 12. u 14. Qajl qajl (6, 6) 13. Korp minn armata (6) 14. Ara 12 15. Li ja[raq g[ax fih l-a/idu (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Nassa; 6. Evada; 7. B]onn; 10. Pruwa; 11. Nemex; 12. {afif; 14. 16. Tewma; 17. Famu]; 18. Kosta. Weqfin> .1 Intopp; 2. Ma]]ra; 3. Bennen; 4. Baraxx; 8. Buffu; 9. Rmixk; 12. 13. Fren]a; 14. Komiku; 15. Xarrab.
IL-{AMIS L-og[la 24˚C L-inqas 19˚C
Tag[rif JAG{LQU SNINHOM ILLUM Angela Callus (69
Koxox; {arifa;
sena) edukatri/i u g[al xi snin Direttri/i tad-Dipartiment talUgwaljanza tan-Nisa; Francis Zammit Dimech (60 sena) politku fi [dan il-Partit Nazzjonalista, serva b[ala Membru Parlamentari u anki Ministru g[al numru ta’ snin; Josette Ciappara (60 sena) attri/i u g[al numru ta’ snin mexxiet i/-?entru Mikelan; Borg filBlata l-Bajda; Charles Muscat (58 sena) ;urnalist ta’ media.link; Joe Brown (55 sena) mu]i/ist, ikkompona u g[amel g[add ta’ arran;amenti mu]ikali; Michael Gonzi (54 sena) tabib u Membru Parlamentari f’isem il-Partit Nazzjonalista; Colin Attard (52 sena) kompo]itur u direttur talorkestra G[awdxi. BIRKIRKARA U L-FU{{AR L-edizzjoni ta’ din is-sena se ssir fi Pjazza Sant’Elena u fi Triq il-Kbira, Birkirkara mis19:00 ’il quddiem. Ikun hemm ikel, xorb, divetiment, log[ob g[at-tfal, talent Karkari]. g[ana tradizzjonali, wirjiet, re-enactments u arti;;janat. Fost dawk li
se jie[du sehem hemm Renato Micallef, David Azzopardi,
Carmelo Borg u l-Banda Ta’ Verna. WIRJA TA’ KAKTUS Is-Sibt u l-{add, 25 u 26 ta’ Ottubru fis-Sala tal-Vitorja, Triq l-Oratorju, in-Naxxar se ssir ilwirja annwali tal-kaktus u sukkulenti organizzata millG[aqda Maltija tal-Kaktus u Sukkulenti. {inijiet tal-ftu[ mit08:30 sas-19:30. D[ul bla [las.
KUN?ERT MILL-BANDA
TAL-PULIZIJA Nhar it-Tlieta, 28 ta’ Ottubru f’Dar il-Mediterran g[allKonferenzi, il-Belt fis-19:30 se jsir kun/ert kbir mill-Banda talKorp tal-Pulizija fl-okka]joni tal-200 sena mit-twaqqif tal-istess korp. L-Orkestra se tkun ta[t id-direzzjoni ta’ Anthony Cassar. Se jie[du sehem ukoll il-
vjolinisti George Curmi u Bernard Curmi, is-soprani Marita Bezzina, Joan Cassar u Ruth Sammut Casingena, il-kantanti pop Ritienne Azzopardi u Neville Refalo u l-kantanti Ivan u Melvin tal-Winter Moods. Biljetti 10 ewro bil-qlig[ kollu se mur g[all-Malta Community Chest Fund. Tista’ tibbukkja online fuq www.mcc.com.mt jew billi //empel fuq 21243840.
www.maltarightnow.com
MADWARNA
Dibattitu CD b’mużika folkloristika dwar minn Christabelle Curmi il-prinċipji tal-media ħielsa
Nhar il-Ħamis 6 ta’ Novembru fis-7 p.m. flUniversità l-Qadima, fil-Belt Valletta, se jsir dibattitu dwar ilprinċipji tal-media ħielsa, imsejjaħ ‘Battalja ta’ Ideat’. Id-dibattitu se jkun organizzat mill-UK Institute of Ideas bilkollaborazzjoni tal-Università ta’ Malta. Fost il-kelliema se jkun hemm Claire Fox, idDirettur tal-UK Institute of Ideas u membru tal-panel fuq Moral Maze li jixxandar fuq BBC Radio 4, Fr Joe Borg, ilProfessur Mark-Anthony Sammut, Ranier Fsadni u Raphael Vassallo. Id-dibattitu se jitmexxa minn Angus Kennedy, l-awtur tal-ktieb li kien ippubblikat dan l-aħħar blisem Being Cultured: in defence of discrimination. Ħafna jaħsbu li biex il-media tkun ta’ min jafdaha, trid tkun indipendenti minn interessi privati u politiċi. Imma din hi mira realistika li wieħed għandu jimmira għaliha u din hi mira mixtieqa? Il-kwistjoni kontinwa dwar min hu s-sid tal-media jingħad li tisfida l-prinċipji tal-media ħielsa. Kemm jekk huma limperi tal-media ta’ Berlusconi jew ta’ Murdoch, jew it-tradizzjoni ta’ media tal-partiti politiċi bħalma hu l-każ ta’ Malta, sikwit ikun hemm ilmenti li lmedia mhix indipendenti daqskemm għandha tkun jew daqskemm nixtiequ li tkun biex ikun hemm demokrazija b’saħħitha jew dibattitu pubbliku vibranti. Filwaqt li hu aċċettat li l-ġurnaliżmu stampat ħafna drabi hu partiġjan bil-miftuħ, it-tradizzjonijiet tas-servizz pubbliku jitolbu li jkun hemm bilanċ. Imma sa fejn għandhom jaslu xxandara biex isibu l-bilanċ? Kull opinjoni għandha tkun bilanċjata b’opinjoni opposta? Dan ma jistax iwassal għattmiem tal-ġudizzju editorjali? Min jiddeċiedi x’inhu l-interess pubbliku? Dawn u bosta mistoqsijiet oħrajn se jkunu mwieġba waqt id-dibattitu. Id-dħul hu bla ħlas u l-booking hu rakkomandat permezz tal-email fuq iana.viacava@um.edu.mt.
Christabelle Curmi għadha kemm nediet CD ġdida bl-isem ta’ ‘Bizzilla’, li hi ġabra ta’ kanzunetti folkloristiċi Maltin. ‘Bizzilla’ hi magħmula minn 15-il kanzunetta. L-ewwel tnax huma kollha
kanzunetti popolari ta’ diversi kompożituri u awturi Maltin fosthom Frank O’Neil, New Cuorey u Freddie Portelli, u laħħar tliet kanzunetti, li huma bonus tracks, huma kanzunetti oriġinali ta’ kompożituri u awturi
Maltin li l-kantata pparteċipat bihom fil-festival L-Għanja tal-Poplu, u li wkoll flimkien ma’ Frank O’Neil ġew it-tieni post darbtejn. Irrekording tal-ewwel 12-il kanzunetta sar kollu live fl-
25
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
istudio ta’ Freetime Productions, b’arranġament tal-mużiċisti stess li huma Ernest Caruana (mandolina), Kevin Spiteri u Mario Gambin (kitarri), Karen Camilleri (accordion) u Robert Calleja (flawt).
www.maltarightnow.com
26
Il-Ħamis, 23 ta’Ottubru, 2014
KLASSIFIKATI
PROPRJETÀ GĦALL-BEJGĦ Il-Ħamrun GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbitħa, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. Ċemplu 77200983.
99428000. AVVIŻI
Il-Qawra MAISONETTE bi tliet kmamar tas-sodda, kċina kompluta u dining/lounge area. Ċemplu 99426126.
Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, eċċ. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-irħas prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts għal kull tip ta’ appliances. Ċemplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Paola MAISONETTE arjuż ħafna f’area kwieta b’żewġ kmamar tas-sodda, salott, kċina, kamra tal-banju u bitħa. Ċemplu
Tiswijiet TA’ magni tal-ħjata. Għal service u tiswijiet fil-pront. Ċemplu 99422268 jew 21416705.
Jekk se ssuq tixrobx!!!
www.maltarightnow.com
27
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
SPORT
Weber iwissi lil Vettel FORMULA 1
Willi Weber, manager ta’ diversi sewwieqa Ġermaniżi wissa lil Sebastian Vettel li lavventura tiegħu mal-Ferrari mhux se tkun faċli għax hemm pressjoni kbira fi ħdan it-tim. Vettel, li hu mistenni jingħaqad mal-Ferrari u jieħu post Fernando Alonso se jsib ruħu fl-istess xenarju għaliex ilFerrari ilhom sa mill-2007 ma jirbħu t-titlu. “Nemmen li Schumacher kien aktar kapaċi jiflaħ għall-
pressjoni minn Vettel. Ilpressjoni li hemm fi ħdan ilFerrari ma ssibha fl-ebda tim ieħor tal-Formula 1 u Vettel irid ilesti ruħu għal żminijiet diffiċli jekk l-affarijiet ma jkunux sejrin tajjeb,” qal Weber. Vettel rebaħ il-kampjonat dinji għal erba’ darbiet konsekutivi imma dan l-istaġun iddiżappunta bil-kbir u mhux talli mhux qed jisfida għar-rebħ tat-titlu iżda talli ma rebaħ l-ebda telliqa.
Levante ħabbru li ħatru lil Lucas Alcaraz bħala l-kowċ ilġdid tagħhom. Alcaraz se jkun qed jieħu post Jose Luis Mendilibar li tkeċċa. Levante ħadu biss ħames punti wara tmien partiti u qegħdin fil-pożizzjoni qabel tal-aħħar fil-klassifika. Kien għalhekk li d-diriġenza ta’ Levante keċċiet lil Mendilibar li kien ilu jmexxi lit-tim mill-bidu tal-istaġun. Fl-istaġun li għadda Alcaraz mexxa lil Granada, tim li salva postu fl-ogħla diviżjoni. Filpassat Alcaraz mexxa wkoll lil Almeria u lil Recreativo Huelva. Alcaraz hu mistenni jiddebutta fuq il-bank tat-tim nhar il-Ġimgħa meta Levante jilagħbu kontra Celta Vigo.
GERRARD – Il-captain ta’ Liverpool Steven Gerrard żvela li kienu darbtejn fil-karriera tiegħu li irrifjuta offerta mingħand Real Madrid u ammetta li fil-futur jista’ jiddispjaċih talli għamel dan. Gerrard, li għandu 34 sena qal, “Hu unur kbir għal kwalunkwe plejer li jkun segwit minn klabb tal-kalibru ta’ Real Madrid. Jien irrifjutajt darbtejn li ningħaqad magħhom għax inħobb lill-klabb tiegħi imma filfutur jista’ jkolli dispjaċir li ma mortx nilgħab ma’ tim differenti f’pajjiż differenti. Imma nemmen li kont inkun aktar dispjaċut li kieku tlaqt lill-klabb li tant inħobb,” qal Gerrard.
Alcaraz kowċ ta’ Levante
Il-kontinġent Malti li ipparteċipa fis-Serbja filmkien mal-kowċis Zeljko Dimitrijevic u Daniel Toadjer
Jibda l-istaġun tal-akkademja HiTT TABLE TENNIS
Wara li intemm programm ta’ taħriġ, l-Akkademja tat-Table Tennis Hi-Impact hi lesta biex tibda staġun ġdid tat-table tennis. Il-programm tas-sajf kien mmexxi mill-kowċ Serbjan Milos Savic, li kien darbtejn champion nazzjonali tas-Serbja u li riċentament għeleb lil wieħed mill-aqwa plejers ta’ lEwropa, Simon Gauzy. Sadanittant tnediet klassi ġdida għall-adulti immexxijja mill-kowċ Katia Mifsud li ukoll kienet milqugħa tajjeb ħafna u bosta plejers adulti issa qegħdin jippreparaw biex jieħdu sehem filLeague Nazzjonali. L-akkademja qed tittamma li jkomplu jiżdiedu ttimijiet li qed jipparteċipaw filkampjonat. Fl-istaġun li għadda kienu 10 timijiet li ħadu sehem.
Sar ukoll kamp ta’ taħriġ għallaqwa plejers ta’ l-akkademja filklabb ta’ Pozega, fis-Serbja li issa sar estensjoni tal-klabb ta’ Malta. Taħt il-gwida tal-kowċis Serbjani Daniel Toadjer u Zeljko Dimitrijevic flimkien ukoll malHead Coach Mario Genovese, ilkamp kien suċċess grazzi għallparteċipazzjoni ta’ pejers misSerbja, mill-Maċedonja u minn Malta. Gambina f’Turin Fl-istess waqt, iċ-champion ta’ Malta Andrew Gambina attenda kamp ta’ taħriġ f’Turin biex iħejji għall-Kampjonati ta’ l-Ewropa tatTable Tennis. Matul is-sajf Gambina kien strumentali fir-rebħiet tat-tim Malti, flimkien ma’ Edward Baldacchino
u Daniel Bajada, fuq l-Iżlanda u Jersey. Ta’ min isemmi r-rebħa tiegħu fuq Joshua Band wara li kien 2-0 minn taħt. It-tim Malti kien temm fir-raba’ post tal-grupp. Bħalissa Gambina qed jilgħab fid-diviżjoni A2 ta’ l-Italja flimkien mall-klabb “Club99” minn Messina. Therese Genovese ukoll kienet parti mill-kontinġent Malti li mar jirrapreżenta lil Malta fil-Kampjonati Ewropej. F’ Novembru kontinġent ieħor tal-Akkademja HiTT se jmur ilPolonja għall-kamp ta’ taħriġ ieħor. Permezz ta’ dan l-aqwa plejers tal-akkademja jiksbu esperjenza barra minn xtutna. Wieħed jista’ jżur is-sit www.hittmalta.com għal aktar informazzjoni.
kisbu d-draw fl-10 minuta meta Farrugia qassam lura lejn ALEX SACCO li b’xutt mill-viċin xeħet ġewwa. Fl-24 minuta Xagħra reġgħu marru minn fuq b’lob tas-sostitut VICTOR JOHN SALIBA. Fit-28 minuta Munxar tkeċċielhom Garry Hili wara fawl fuq Luke Attard. Iżda minuta biss wara anke Xagħra spiċċaw bi plejer inqas meta tkeċċa Steve Sultana wara fawl fuq Marvin Grech. Erba’ minuti fuq il-ħin Xagħra ssiġillaw l-ewwel rebħa tagħhom meta wara pass ta’ Bezzina, ALFRED TABONE żmarka tajjeb u b’xutt fil-baxx xeħet ġewwa.
R. Vella, C. Gafa, C. Attard, N. Borg, J. Azzopardi (C. Mercieca), P.A. Attard (S. Apap), J. Portelli (J. Muscat), J. Muscat, M. Grech, F. Attard. Żebbuġ Rovers FC: B. Saliba, A. Zammit, C. Cassar, P. Cardona, M. Zerafa, M. Cordina, O. Calleja (F. Cassar), J.P. Saliba (G. Portelli), S. Galea, O. Saliba, C. Mifsud (C. Vella). Referee: Anthony Buhagiar
43 minuta kien Baskal Saliba li salva x-xutt fil-baxx ta’ Josef Muscat. Minuta wara l-istess Muscat falla l-mira bi ftit. Għarb reġgħu ħarġu aħjar fittieni fażi u wara żewġ minuti Saliba salva b’diffikultà f’żewġ attentati konklużjonijiet ta’ Josef Portelli, b’Cassar ikompli jbiegħed il-periklu. Madankollu fis-6 minuta kienu Żebbuġ li fetħu l-iskor meta minn kross ta’ Cardona, SYLVAN GALEA bir-ras antiċipa f’lasti vojta l-ħarġa ta’ Spiteri. Fit-38 minuta Għarb kisbu ddraw b’nofs rovexxjata tas-sostitut STEPHEN APAP wara suġġeriment ta’ Borg. Minuta mit-tmiem Għarb ingħataw penalty wara fawl ta’ Cassar fuq Josef Muscat u FRANK ATTARD kiseb il-gowl tar-rebħa mill-11-il metru.
L-ewwel rebħa għal Xagħra Utd FUTBOL F’GĦAWDEX - II DIV
Munxar F………….........……1 Xagħra Utd………..…………3 Munxar Falcons FC: G. Vella, M. Pace, G. Hili, P. Parnis, R. Meilak, S. Farrugia, F.P. Azzopardi, O. Atzori (P. Said), P. Falzon (S. A. Cauchi), A. Sacco, M. Grech. Xagħra United FC: F.Azzopardi, S. Sultana, E. Galea, J. Scerri, J. Xerri, J. Buhagiar, A. Bezzina, S. Harland (A. Tabone), A. Farrugia, C. Hili (V. J. Saliba), L. Attard (D. Bajada). Referee: Gordon Barbara
Fl-ewwel partita tat-tieni rawnd Xagħra United kisbu l-ewwel rebħa tagħhom meta ssuperaw lil Munxar Falcons f’partita bejn iżżewġ timijiet relegati. Xagħra kien jimmeritahom ir-rebħa għax
kienu aħjar mill-avversarji u b’iktar attenzjoni setgħu anke rebħu bi skor ikbar. B’hekk Xagħra nqalgħu mill-aħħar post tal-klassifika. Xagħra ħarġu aħjar u fl-10 minuta fetħu l-iskor meta wara azzjoni ta’ Aleandro Bezzina, JOSEPH XERRI b’xutt fil-baxx minn barra l-kaxxa għeleb lil Vella. Fis-37 minuta gowl ta’ Frank Paul Azzopardi ta’ Munxar kien imħassar għal offside. Fil-41 minuta Sam Harland ħarab waħdu iżda nkredibbilment xeħet barra. Fit-42 minuta il-United reġgħu resqu viċin meta wara azzjoni elaborata x-xutt fil-baxx ta’ Clayton Hili deher destinat għal ġewwa iżda Michael Pace evita l-gowl meta kklerja minn fuq il-linja. Xagħra reggħu ħarġu aħjar fittieni taqsima imma Munxar
Double għal Għarb Għarb Rangers………...…….2 Żebbuġ Rovers………...…….1 Għarb Rangers FC: D. Spiteri,
Għarb Rangers akkwistaw double fuq Żebbuġ Rovers meta dawru telfa f’rebħa b’żewġ gowls fl-aħħar minuti. Kienet partita miftuħa għal kull riżultat biż-żewġ naħat fil-ħtieġa ta’ rebħa biex jitilgħu ‘l fuq fil-klassifika. B’dawn it-tliet punti Għarb saħħew posthom fit-tielet post tal-klassifika. Għarb baqgħu jistinkaw fejn fit-
www.maltarightnow.com
28
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
‘It-telfa kontra Bayern kienet it-tort tiegħi’ CHAMPIONS LEAGUE - KUMMENTI WARA L-PARTITI
“Konna tattikament żbaljati u ħallejna lill-avversarji tagħna jilagħbu. It-tort ta’ din it-telfa hu kollu tiegħi u mhux tal-plejers. Flewwel taqsima lagħbna bi strateġija żbaljata mill-bidu salaħħar. Kellna nilagħbu bil-kontra attakk u mhux inħallu dak l-ispazji kollha.” Dawn kienu l-ewwel kummenti tal-kowċ ta’ Roma Rudi Garcia wara li Roma tilfu bi skor ta’ 7-1 kontra Bayern Munich fl-Olimpico. Wara biss l-ewwel taqsima lĠermaniżi diġa’ kienu 5-0 minn fuq. Din kienet waħda minn diversi partiti li offriet numru kbir ta’ gowls it-Tlieta filgħaxija fejn waqtha ġew skurjati 40 gowl fi tmien partiti u dan hu rekord assolut fiċ-Champions League. “Meta konna 1-0 minn taħt wara 10 minuti l-iżball tagħna kien li minflok iddefendejna ftit sakemm nirkupraw, komplejna nattakkaw u l-avversarji komplew isibu minn fejn jgħaddu. Fit-tieni taqsima konna kemmxejn aħjar u lgowlkiper tagħhom għamel bosta saves tajbin. L-uniku aħbar tajba hi li fil-logħba l-oħra Man City ġew miżmuma draw u b’hekk għadna fit-tieni post tal-grupp. Għadna b’ċans tajjeb li ngħaddu imma żgur mhux jekk nilagħbu hekk. Din ittelfa urietna li fadlilna ħafna x’naħdmu biex inkunu tal-istess livell tal-aqwa timijiet fid-dinja. M’għandi l-ebda dubju li kapaċi nilagħbu aħjar minn hekk kemm kontra Bayern kif ukoll nhar is-Sibt li ġej fil-kampjonat,” temm jgħid Garcia. Il-kowċ ta’ Bayern Pep Guardiola qal li r-riżultat kien wieħed aħrax ma’ Roma u żgur li
bejn iż-żewġ timijiet m’hemmx dik id-differenza. “Kien skor esseġerat. Sibna gowl kmieni permezz ta’ Robben li għamlilna l-ħajja faċli. Bqajna nippresssaw lill-avversarji għax aħna tim li kontinwament irridu lballun f’saqajna. Nemmn li fi żmien ġimagħtejn,meta nerġgħu nilagħbu kontra Roma naraw kif m’hemmx dik id-differenza bejn iż-żewġ timijiet. Ma rridx ninsew li fit-tieni taqsima, fi spazju ta’ 20 minuta Roma kellhom erba’ ċansijiet ta’ skor,” qal Guardiola. De Rossi, midfielder ta’ Roma esprima d-diżappunt tiegħu u qal li l-aktar ħaġa li tweġġgħu hi li lpartitarji kienu ilhom jistennew din il-partita u t-tim ma ħax lokkażjoni biex iwieġeb fil-grawnd. “Meta intemmet il-partita rajt lill-partitarji jċapċpulna u ħassejt li jien u sħabi rridu nagħmlu xi ħaġa biex nirringrazzjawhom. L-istaġun għadu wieħed fil-bidu u nemmen li se jkollna ċans npattu għaddiżappunti tagħna. Kien hemm ġranet fejn lagħbna kontra timijiet u wara nofs siegħa nkunu diġa’ għalaqna l-partita u dawk ikunu ġranet fejn kollox jiġik tajjeb. Din id-darba konna fuq in-naħa telliefa,” qal De Rossi.
Għadhom b’ċans li jgħaddu F’kummenti li ta wara d-draw ta’ 2-2 kontra CSKA Moscow, ilmanager ta’ Manchester City Manuel Pellegrini qal li t-tim tiegħu xorta waħda għadu b’ċans li jikkwalifika, anke jekk attwalment jinsab fit-tielet post. Man City kienu 2-0 minn fuq b’gowls ta’Aguero u Milner imma l-avversarji tagħhom skurjaw żewġ gowls fl-aħħar erba’ mintui
Azzjoni mill-partita bejn M Luxol u Aloysians
SPORT
– Rudi Garcia
Robert Lewandowski jagħmel l-iskor 3-0 favur Bayern kontra Roma (Ritratt: EPA)
biex ħadu punt. “Fadal disa’ punti x’jintrebħu u wara li nkunu lagħbna l-partiti naraw fiex inkunu. Għadna b’ċans tajjeb li ngħaddu. Logħba futbol iddum 90 minuta u aktar u mhux biss 45 minuta. Fl-ewwel taqsima urejna logħob tajjeb ħafna u minbarra li skurjajna tnejn kellna ċans niskurjaw aktar. CSKA huma tim perikoluż u jekk ikollhom lispazji jiskurjawlek. Fit-tieni taqsima ħallejnihom jilagħbu u ta’ dan pattejna qares,” qal Pellegrini. Issa City jmisshom jerġgħu jilagħbu kontra CSKA fl-Etihad Stadium u CSKA mhux se jkollhom partitarji minħabba piena tal-UEFA. Luis Enrique sodisfatt Wara r-rebħa ta’ 3-1 kontra Ajax, il-kowċ ta’ Barcelona Luis Enrique esprima s-sodisfazzjon tiegħu fejn qal, “Fl-ewwel taqsima skurjajna żewġ gowls u stajna anke għalaqna l-partita. Kien rebħa meritata. Meta konna 2-0 minn fuq kien hemm mumenti fejn l-avversarji tagħna
kienu aħjar minna imma l-plejers m’humiex magni u dawn huma affarijiet aċċettabbli u ma nistax nippretendi li t-tim jilgħab logħba sħiħa bħal ma lagħab fl-ewwel taqsima,” qal Enrique. Ta min jinnota li Ajax saru lewwel tim li irnexxielu jiskurja kontra Barcelona dan l-istaġun. Issa Barcelona jmisshom jilagħbu kontra Real Madrid fi tmiem ilġimgħa.
Chelsea fost il-favoriti li jirbħu t-tazza Ante Simundza kowċ ta’ Maribor qal li t-tim tiegħu lagħab kontra tim li dan l-istaġun kapaċi jirbaħ iċ-Champions League. Ilkummenti ta’ Simundza waslu wara li Chelsea għelbuhom 6-0 fi Stamford Bridge. “Diffiċli tikkummenta wara telfa bħal din. Hu ovvju li Chelsea għandhom ċans kbir li jirbħu t-tazza. Għalina kienet diffiċli biex tim mil-lig Sloven jilgħab kontra wieħed millaqwa timijiet tal-Premier Ingliż,” qal Simundza.
HANDBALL – MHA CUP
“Riżultati bħan dawn jimlewna b’kuraġġ u fiduċja. Kont kuntent bil-fatt li wara li bnejna vantaġġ ta’ tliet gowls sa tmiem l-ewwel taqsima fit-tieni taqsima bqajna nilagħbu bl-istess ritmu. Għadu kmieni wisq biex nibdew naħsbu filfinali. Biex naslu s’hemm irridu nilagħbu 12-il logħba. L-ewwel pass hu li nikkwalifikaw u t-tieni ġass hu li nirbħu l-grupp,” qal ilmanager ta’Chelsea Jose Mourinho. Ta min jinnota li wieħed mis-sitt gowls skurjah Didier Drogba. Dan kien l-ewwel gowl tiegħu minn meta irritorna ma’ Chelsea wara li kien telaqhom fl-2012. Ironikament l-aħħar gowls li kien skurja kien penalty fil-finali taċChampions League kontra Bayern Munich u l-ewwel gowl tiegħu issa wasal ukoll minn penalty. Intant, fir-rebħa kbira ta’ 7-0 li kisbu Shakhtar Donetsk kontra BATE Borisov Luiz Adriano skurja ħames gowls. Dan sar ittieni plejer wara Lionel Messi li skurja ħames gowls f’logħba taċChampions League.
Rebħiet għal Kavallieri, La Salle u Swieqi
Fit-tielet jum tal-MHA Cup Kavallieri RS2 ħarġu rebbieħ bi skor ta’ 21-22 f’partita millaktar missielta kontra Kavallieri RS2. Iż-żewġ timijiet bdew jattakkaw lil xulxin u aktar ma beda jgħaddi ħin Kavallieri aktar bdew jiddominaw. La Salle Riverano kisbu t-tielet rebħa meta għelbu lil Luxol bi skor ta’ 29-23. La Sale malewwel ħarġu aggressivi u qatt ma kienu f’periklu li jitilfu. Sayitmalta HMS tilfu bi skor ta’
23-17 kontra Swieqi Phoenix. Għal dawn tal-aħħar din kienet l-ewwel rebħa fil-kompetizzjoni. B’dawn ir-riżultati La Salle huma liders flimkien ma’ Kavallieri filwaqt li Swieqi jinsabu l-aħħar. Logħob li jmiss 25-10-14 12:30 - Sayitmalta v Kavallieri 14:00 - Luxol v Swieqi Phoenix 15:30 - La Salle R v Aloysians
www.maltarightnow.com
SPORT
Sitt timijiet ifittxu t-tielet rebħa konsekuttiva EUROPA LEAGUE
Sitt timijiet illum se jkunu qed ifittxu t-tielet rebħa konsekuttiva fil-grupp rispettiv tagħhom. Inter, Fiorentina u Napoli rebħu l-ewwel żewġ partiti,b’Inter u Fiorentina mhux biss jirbħuhom imma ma jsofrux gowl. It-tliet timijiet l-oħra li se jippruvaw jiksbu t-tielet rebħa huma Dynamo Moscow, Dynamo Kiev u Legia Warsaw. Ta min jiftakar li fl-istaġun li għadda Legia Warsaw kienu tilfu l-ewwel ħames logħbiet fil-fażi tal-gruppi imma jidher li l-fatt l-finali se ssir fil-grawnnd tagħhom qed timlihom kuraġ u motivazzjoni biex dan l-istaġun jibqgħu javanzaw. Filwaqt li sitta qed jippruvaw ikomplu minn fejn ħallew fl-ewwel żewġ partiti diversi timijiet fosthom Helsinki, Astra Giurgiu, Slovan Bratislava, Rio Ave, Dinamo Minsk, Metalist u Panathinaikos għadhom qed ifittxu l-ewwel rebħa. It-timijiet li se jilagħbu llejla kontra xulxin jerġgħu jiltaqgħu kontra xulxin fil-programm ta’ logħob li jmiss fis-6 ta’ Novembru. Fi Grupp F Inter jilqgħu f’San Siro lil St Etienne u plejer li se jkun jaf sew lil-klabb Franċiż hu lmidfielder Kolombjan Fredy Guarin. Guarin kien ingħaqad ma’ St Etienne fl-2006 u dam magħhom sentejn sakemm ingħaqad ma’ Porto. Fi tmiem ilġimgħa Guarin skurjaw wieħed miż-żewġ gowls fid-draw ta’ 2-2 li ħadu Inter kontra Napoli. Dan listaġun Inter qed ikunu diżappuntanti fil-wirjiet tagħhom imma fl-Europa League qed juru logħob ferm aħjar u jinsab filquċċata tal-grupp. Saint Etienn qegħdin it-tieni b’żewġ punti u dan ifisser li jek it-tim ta’ Mazzarri jirbaħ ilejla jkun diġa’ kważi għadda mil-grupp. Ir-rekord ta’ Inter kontra timijiet Franċiżi ma tantx hu wieħed daqstant pożittiv. Mis-sena 2000 Inter rebħu tnejn, ġew dro darba u tilfu tnejn. St Etienne, minkejja li għandhom biss żewġ punti filgrupp għadhom ma qalgħux gowl
Il-Programm llum Grupp A B. Mon’bach v A.Limassol Villarreal v Zurich Grupp B Brugge v Copenhagen Torino v HJK Grupp Ċ P.Belgrade v Besiktas Tottenham v A.Tripolis Grupp D Celtic v A.Giurgiu Salzburg v D.Zagreb Grupp E Estoril v D.Moscow PSV v Panathinaikos Grupp F Dnipro v Qarabag Inter v Saint Etienne Grupp Ġ Rijeka v Feyenoord S.Liege v Sevilla Grupp Ħ Krasnodar v Wolfsburg Lille v Everton Grupp I S.Bratislava v S.Prague Young Boys v Napoli Grupp J AaB v Dynamo Kyiv S. Bucurest v Rio Ave Grupp K D. Minsk v Guingamp PAOK v Fiorentina Grupp L Trabzonspor v Lokeren
Wara li fi tmiem il-ġimgħa tilfu 4-1 kontra Man City, illejla Tottenham iridu jwettqu reazzjoni meta jilagħbu kontra Asteras Tripolis
Konfront dirett Fi Grupp Ġ il-holders Sevilla għandhom konfront dirett kontra Standard Liege. Dawn tal-aħħar għandhom punt inqas minn Sevilla li huma liders tal-grupp. Fi tmiem il-ġimgħa l-kowċ ta’ Standard Liege Guy Luzon irreżenja millkariga u għal logħba kontra lIspanjoli se jkun qed imexxi t-tim
l-assistent tiegħu Ivan Vukomanovic. Fi tmiem il-ġimgħa Sevilla kisbu rebħa ta’ 2-0 barra minn darhom kontra Elve filkampjonat. Tottenham jilagħbu f’White Hart Lane kontra Asteras Tripolis f’konfront minn Grupp Ċ. IlGriegi jinsabu fil-quċċata talgrupp filwaqt li l-Ispurs qegħdin ittielet b’żewġ punti inqas minnhom. Jekk wieħed iħares lejn l-istatistika jinduna li f’10 logħbiet li Tottenham lagħbu fil-fażi talgruppi ta’ din il-kompetizzjoni f’darhom tilfu biss kontra avversarju Grieg u dan kien meta tilfu 2-1 kontra PAOK fl-istaġun 2011-12. Dan l-istaġun Tottenham ma tantx huma sejrin tajjeb filkampjonat u fi tmiem il-ġimgħa tilfu 4-1 kontra ċ-champions Manchester City. Minn naħa tagħhom Tripolis se jkunu ġejjin minn draw ta’ 1-1 kontra Panaitolikos. Fi Grupp B Torino jilagħbu kontra HJK Helsinki. Torino, li qed jilagħbu f’kompetizzjoni Ewropea għall-ewwel darba f’dawn l-aħħar 20 sena qed juru logħob pożittiv u jinsabu fl-ewwel post flimkien ma’ Burgge. Dan l-
Williams ġie waħdu quddiem ilgowlkiper Slimiż iżda ma irnexxilux jiskorja. Qormi fetħu liskor fis-17-il minuta meta Williams wasal l-ewwel fuq ilballun wara azzjoni ta’ short corner u tefa’ fix-xibka. Steve Tanti u Jonathan Borg marru viċin għal Qormi biex iżidu l-iskor u rnexxielhom jagħmlu dan fit-28 minuta meta wara short corner
ieħor Borg skorja wara azzjoni sabiħa. Erba’ minuti wara Juan Sarcia għamel l-iskor 3-0 wara dragflick sabiħ fis-saqaf tax-xibka. Sliema għamlu l-iskor 3-2 meta skurjaw fl-aħħar minuta tal-ewwel taqsima u fl-ewwel minuta tat-tieni taqsima. Shaun Grima għamel liskor 3-1 meta skorja minn rebound filwaqt li Julian Zahra għamilhom 3-2 wara azzjoni ta’
u wieħed se jkun qed jistenna logħba tattikament magħluqa bejn timijiet li ma sofrewx gowl. Saint Etienne se jkunu ġejjin minn rebħa ta’ 1-0 barra minn darhom kontra Lorient fil-kampjonat.
Rebħa kbira għal Qormi HOCKEY
Fi tmiem il-ġimgħa tkompla lkampjonat nazzjonali tal-hockey fejn Qormi kisbu rebħu bkira ta’ 62 kontra Hotsticks filwaqt li Young Stars rebħu 2-0 kontra White Hart.
Qormi....................................6 Hotsticks...............................2 Qormi ħarġu fuq l-attakk millbidu tal-logħba u kellhom ċans tajjeb imorru minn fuq meta John
29
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
istaġun it-tim ta’Ventura għadu ma sofriex gowl fl-Europa League u fuq il-karta m’għandhomx ifalu kontra l-klab mil-Finlandja. L-istatistiċi juru li fid-darbtejn preċedenti li Torino lagħbu kontra tim Finlandiż mhux biss rebħu imma għamlu dan mingħajr ma qalgħu gowl. Fi tmiem il-ġimgħa Torino kisbu rebħa minima ta’ 1-0 kontra Udinese fil-kampjonat.
f’darhom kontra Guingamp. Fi Grupp K Fiorentina jilagħbu barra minn darhom kontra PAOK Thessaloniki. Il-Viola jinsabu filquċċata bla telfa u mingħajr ma sofrew gowl. Madankollu l-moral tal-plejers tat-tim ta’ Montella jaf ikun kemmxejn baxx wara li fi tmiem il-ġimgħa dawn tilfu 2-0 f’darhom kontra Lazio filkampjonat.
Lille jippruvaw jirrepetu listorja Lille, li qegħdin fit-tilet post ta’ Grupp Ħ illejla jilagħbu f’darhom kontra Everton, tim li qed jokkupa l-ewwel post b’żewġ punti aktar minnhom. It-tim Franċiż, fl-istaġun 2009-10 kien rebaħ 1-0 kontra Liverpool u issa dawn se jippruvaw jagħmlu l-istess ħaġa kontra t-tim lieħor ta’ Merseyside. Madankolu dawn irid jkunu ferm attenti millattakant Samuel Eto’o, plejer li grazzi għat-48 gowl li skurja filkompetizzjonijiet tal-UEFA, hu laktar plejer li skurja mill-attakanti tat-timijiet kollha li qed jilagħbu f’din il-fażi tal-kompetizzjoni. Fi tmiem il-ġimgħa Everton rebħu 30 kontra Aston Villa filwaqt li Lille se jkunu ġejjin minn telfa ta’ 2-1
Ilhom ma jitilfu f’darhom Tim Taljan ieħor li se jkun flazzjoni llejla hu dak ta’ Napoli. Ittim ta’ Rafa Benitez jilgħab kontra Young Boys u dawn tal-aħħar se jkunu qed jippruvaw jagħtu lewwel telfa lin-Naplitani biex eventwalment jilħquhom filquċċata ta’ Grupp I. Jekk wieħed iħares lejn l-istatistika jara li se tkun diffiċli għal Napoli biex jirbħu barra minn darhom għax Young Boys ħarġu rebbieħa fl-aħħar ħames partiti li lagħbu f’darhom. Barra minn hekk huma skurjaw 15-il gowl u mil-aħħar erba’ darbiet li lagħbu kontra timijiet Taljani rebħu tlieta minnhom. Filwaqt li Napoli ġew draw 2-2 kontra Inter fi tmiem il-ġimgħa, Young Boys tilfu 1-0 kontra Basel.
short corner. Fl-44 minuta Steve Tanti reġa’ poġġa lil Qormi żewġ gowls minn fuq. Fl-aħħar minuti, Isaac Mansueto skorja żewġ gowls biex il-logħba ntemmet 6-2.
ta’ short corner u sal-ewwel taqsima l-iskor baqà dak ta’ 1-0. Fit-43 minuta Patrick Meli salva lil White Hart meta salva ballun minn fuq il-linja bil-gowlkiper megħlub. White Hart komplew jippressaw u resqu viċin il-gowl tad-draw diversi drabi iżda bit-tim tagħhom kollu fl-attakk sofrew it-tieni gowl meta Ivan Magro Dingli skorja wara azzjoni tajba fuq il-linja.
Young Stars...........................2 White Hart............................0 Fl-ewwel attakk ta’ din il-logħba Young Stars marru minn fuq meta Mark Camilleri skorja minn azzjoni
www.maltarightnow.com
30
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
SPORT
Esimit Europa 2 l-ewwel jott lura Malta IBBURDJAR – ROLEX MIDDLE SEA RACE
Tard it-Tlieta filgħaxija, ilMaxi-jott Esimit Europa 2 ta’ Igor Simic kien l-ewwel jott li daħal lura Malta fil-Port ta’ Marsamxett. Dan il-maxi jott dam tlett ijiem, 10 sigħat u 42 minuta biex għamel id-distanza kollha. Din kienet ir-raba’ darba, rekord ukoll, li dan il-Maxi-jott daħal l-ewwel f’din il-kompetizzjoni tar-Rolex Middlesea Race. Minkejja li hu l-ewwel jott li wasal lura Malta, dan ma jfissirx li rebaħ il-kompetizzjoni għaliex għad iridu jiġu ikkoreġuti l-ħinijiet tal-jottijiet l-oħrajn. Li hu żgur hu li Esimit Europa 2 mhux se jikser ir-rekord li kien imwaqqaf minn ‘Rambler’ fl2007. Skont ir-rapporti il-Jott Malti Artie hu l-akbar favorit li jispiċċa bħala r-rebbieħ overall. Sal-5pm Artie kien 80 mil ‘il bogħod minn Marsamexett. It-tieni jott li daħal Malta kien il-Maxi-Jott Ran V li daħal madwar tliet siegħat wara Esimit Europa 2. F’kummenti li ta l-iskipper Jochen Schumann hekk kif Esimit Europa daħal lura Malta dan qal, “Kienet tellieqa diffiċli u ma tantx stajna nieqfu. Meta waqafna lejn Pantelleria l-eqreb avversarju tagħna Ran naqqas iddistakk b’mod notevoli.” Minn naħa tiegħu Niklas Zennstrom ta’ Ran qal, “Kuntenti bil-wirja tagħna u issa nittamaw
Esimit Europa 2, l-ewwel jott li daħal lura Malta tard it-Tlieta filgħaxija (Ritratt: Roberto Runza)
li t-temp ikun favurina.” Sakemm morna għall-istampar aktar minn 35 jott kienu irtiraw mit-tiġrija minħabba r-riħ qawwi fuq il-baħar. Fost dawk li irtiraw hemm iljott Varuna li sabet kenn malgżira ta’ Lampedusa. Il-jottijiet loħra li irtiraw huma Amapola, Aurora, Anouska, Azawak, Il Cavaliere, GYR Scarlet Oyster, Alcor V, Intuition Kabestan, Varuna, Walle G, Gordons, Lady Ruth ACR, Il Moro di Venezia XXVII, Unica, El Stan, Durlindana3, Ton Ton Kabestan, Salana, Mascalzone Latino, Magic Dragon, Little Emily, Gaetana, Zenhea Takesha,
Manana u Stormy Weather of Cowes. L-iskipper ta’ Artie, Sebastian Ripard qal, “Il-mewġ kien għoli u qawwi ħafna. Qed inbaħħru f’kundizzjonijiet diffiċli. Qed nagħmlu minn kollox biex nirreġistraw ħin tajjeb biex forsi nirbħu imma fl-istess ġin irridu nipproteġu l-jott biex żgur naslu salaħħar. Qed nikkalkulaw li sa nofs il-lejl (il-lejl li għadda) inkunu wasalna.” Ta min jiftakar li Artie ta’ Lee Satariano kien rebaħ l-overall fl2011. Il-preżentazzjoni lir-rebbieħ tal-35 edizzjoni ta’ din il-kompetizzjoni se ssir nhar is-Sibt li ġej.
Cannavaro investigat dwar evażjoni tat-taxxa FUTBOL
L-eks captain tat-tim nazzjonali Taljan Fabio Cannavaro u martu qed ikunu investigati dwar evażjoni ta’ taxxa. Rapporti filmidja Taljana qed isostnu li
Fabio Cannavaro
Cannavaro evada madwar miljun ewro f’taxxa bejn l-2005 u l2010. L-assi li jammontaw għal madwar miljun ewro ġew konfiskati mill-pulizija tat-taxxa. Fost dawn l-assi Cannavaro kellu jott li suppost kien qed jinkera imma jidher li l-awtoritajiet indunaw li dan il-jott kien fil-fatt tal-koppja. L-aġenzija tat-taxxa fl-Italja ikkonfermat ir-rapporti fil-midja imma ma tat l-ebda dettalji. Minn naħa tagħhom, l-avukati ta’ Cannavaro ippubblikaw stqarrija fejn qalu li l-assi kienu biss tal-mara ta’ Cannavaro, u mhux tal-eks plejer ta’ Juventus u Real Madrid. Tul dawn l-aħħar snin fl-Italja kien hemm diversi personalitajiet sportivi li ġew investigati fuq evażjoni ta’ taxxa.
Fost dawn kien hemm issewwieq Valentino Rossi u l-eks plejer tal-futbol Diego Maradona. Riċentament din is-sena lattakkant ta’ Barcelona Lionel Messi u missieru wkoll ġew investigati b’evażjoni ta’ taxxa fi Spanja. Fl-2006 Cannavaro kien rebaħ it-Tazza tad-Dinja filwaqt li fl2011 irtira mill-futbol bl-aħħar klabb li lagħab miegħu jkun dak ta’ Al Ahli. Ħafna jqisu l-perjodu li fih rebaħ it-Tazza tad-Dinja filĠermanja bħala l-aqwa perjodu tal-karriera tiegħu. Matul il-karriera tiegħu Cannavaro lagħab anke ma’ Parma u Inter. Attwalment Cannavaro hu ambaxxatur u assistent kowċ ta’ Al Ahli.
Malta ttemm l-impenji b’telfa FUTBOL – EURO U17
It-tim nazzjonali ta’ taħt is-17il sena temm l-impenji tiegħu fi Grupp 8 mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni għall-Euro 2015 b’telfa ta’ 2-1 kontra lFinlandja. Din kienet it-tielet telfa konsekuttiva li sofra t-tim immexxi minn Sergio Soldano. Madankollu wieħed irid jgħid li l-wirjiet tat-tim Malti fis-Serbja kienu ferm pożittivi. Il-
Finlandja fetħu l-iskor kontra lMaltin permezz ta’ Maenpaa fis16-il minuta. Fil-50 minuta gowl ta’ Beerman ġab id-draw għal Malta imma Lingman għamilhom 2-1 minn penalty żewġ minuti wara. Fil-logħba l-oħra l-Olanda rebħet 1-0 kontra s-Serbja biex rebħet il-grupp b’punti massimi minn tliet konfronti.
Disa’ plejers tal-Premier ġew sospiżi partita kull wieħed. Lagħar li marru kienu Tarxien Rainbows li kellhom tliet plejers sospiżi. Wesley Lima Silva, Owen Bugeja u Triston Caruana se jitilfu l-partita kontra Qormi. Il-plejers l-oħra li ġew sospiżi logħba mill-Kummissarju tadDixxiplina tal-MFA huma Marcelo Dias (Hibernians), Andrew Scicluna (Naxxar), Clifford Gatt Baldacchino (Sliema), Luke Dimech (Valletta), Clifford Gauci u Javier Diaz Serrano (Żebbuġ). Marcelo Dias ta’ Hibs se jitlef ilkonfront dirett ta’ nhar is-Sibt li ġej kontra B’Kara. Gatt Baldacchino se jitlef illogħba kontra Balzan filwaqt li l-
koppja ta’ Żebbuġ se jitilfu llogħba kontra Pieta. Scicluna u Dimech se jitilfu l-logħba bejn Naxxar u Valletta. Mill-Ewwel Diviżjoni Joseph Farrugia ta’ Fgura u Guilherme Soares Guedes De Freitas ta’ Mqabba ġew sospiżi tliet partiti kull wieħed filwaqt li Predrag Babic (Lija), Stacey Vella (Msida) u Miguel Attard (Żurrieq) ġew sospiżi logħba. Mit-Tieni Diviżjoni l-uniku plejer li ġie sospiż logħba kien Kristian Galea ta’ Sirens filwaqt li mit-Tielet Diviżjoni Mark Grech ta’ St Venera ġie sospiż tliet partiti u Andrew Xuereb ta’ Ta’ Xbiex ġie sospiż logħba. Ilkowċ ta’ St Venera Malcolm Bugeja ġie sospiż żewġ partiti.
Sospiżi disa’ plejers tal-Premier DIXXPLINA
www.maltarightnow.com
32
Il-Ħamis, 23 ta’ Ottubru, 2014
LOKALI
Xejn ma ddevja l-attenzjoni ta’ dan is-sajjied fil-Port il-Kbir, lanqas l-ispettaklu tal-ibburdjar provdut mill-35 edizzjoni tar-Rolex Middle Sea Race, waqt it-tluq tagħha nhar is-Sibt – tellieqa li din is-sena ħadu sehem fiha 122 parteċipant, li huwa rekord assolut. L-ewwel jott li daħal lura, tard nhar it-Tlieta filgħaxija, kien il-maxi-jott Esimit Europa 2 ta’ Igor Simic, li dam tlett ijiem, 10 sigħat u 42 minuta. Din kienet ir-raba’ darba, rekord ukoll, li dan il-maxi-jott daħal l-ewwel f’din il-kompetizzjoni. Rapport dettaljat f’Paġna 30. (Ritratt: Josef Galea)
48 siegħa fatali Joe Mikallef
Fil-jiem li għaddew pajjiżna ntlaqat minn numru konsiderevoli ta’ traġedji u inċidenti, uħud minnhom fatali, li ddominaw laħbarijiet. Il-jum tat-Tnejn kien karatterizzat minn tlett imwiet, fejn persuni ta’ etajiet differenti u f’inċidenti separati, tilfu ħajjithom. Il-ġimgħa bdiet bl-aħbar traġika li anzjan ta’ 66 sena – Patist Azzopardi li joqgħod l-Imtarfa – kien inqatel b’daqqa ta’ karozza waqt li kien qiegħed jgħid kelmtejn ma’ ħabib tiegħu f’bus shelter quddiem id-dar tiegħu fl-Imtarfa stess. L-anzjan inqatel b’daqqa ta’ karozza misjuqa minn żagħżugħ ta’ sbatax-il sena min-Naxxar, li kien qed isuq karozza mingħajr liċenzja u mingħajr polza ta’ assigurazzjoni. F’dan l-inċident traġiku weġġa’ serjament anzjan ieħor ukoll – Ġużeppi Vella li għandu 61 sena, u li għadu f’qagħda gravi flIsptar Mater Dei. Aħbar traġika oħra nhar itTnejn ukoll kienet dik ta’ żagħżugħ ta’ 24 sena minn Marsaskala li miet fl-Isptar Mater Dei b’dak li qed jidher li kien każ
ta’ abbuż ta’ droga. Dan iżżagħżugħ ittieħed l-Isptar Mater
minn paramediċi u tobba, lgħawwiem miet fl-Isptar Mater
saħħa tal-airbags li ffunzjonaw tajjeb u salvawlha ħajjitha. Sadanittant, raġel ta’ 33 sena kellu argument ma’ raġel ieħor f’residenza f’Bormla. Jidher li largument bejniethom eskala salpunt li dan ir-raġel sofra minn
kienet passiġġiera fuq mutur misjuq minn ġuvni, dan il-mutur ħabat ma’ taxi fil-Furjana. It-tfajla ttieħdet l-Isptar Mater Dei fejn instabet fil-periklu li titlef ħajjitha. Dwar dawn id-diversi każi mhux biss kienu infurmati l-
daqqiet b’sikkina. Hu kellu jiddaħħal għall-kura fl-Isptar Mater Dei. Aktar tard matul il-jum tatTlieta, raġel ta’ 54 sena millQrendi nstab fil-periklu tal-mewt wara li nstab midrub f’għalqa fi Triq il-Biżantini fil-Qrendi stess. Hu ttieħed l-Isptar Mater Dei fejn instab li kien fil-periklu li jitlef ħajtu. U dejjem fl-istess ġurnata, tfajla ta’ nazzjonalità Daniża ddaħħlet fl-Isptar Mater Dei wara li waqt li
Pulizija li bdew l-investigazzjonijiet meħtieġa skont il-każ, imma kien infurmat ukoll il-Maġistrat tal-Għassa, li ordna li ssir inkjesta f’kull każ biex tistabbilixxi fatti importanti.
B’mod partikulari, il-jum tat-Tnejn kien karatterizzat minn tlett imwiet f’każi separati, fosthom tal-anzjan li miet mgħaffeġ taħt it-tifrik ta’ bus shelter, li baqgħet dieħla ġo fih karozza bla liċenzja misjuqa minn ġuvni
Dei minn residenza fil-Ħamrun fejn kien jinsab flimkien ma’ ħabib ieħor. Fuq tlieta toqgħod il-borma, jgħid il-Malti, u nhar it-Tnejn ukoll tilef ħajtu għawwiem li kien qiegħed jgħum f’Qui-Si-Sana, Tas-Sliema. L-għawwiem, li sab ruħu f’diffikultajiet, ittella’ l-art mit-Taqsima Marittima tal-Forzi Armati ta’ Malta. Minkejja lisforzi kollha li saru, inklużi dawk
Dei. L-għada t-Tlieta wkoll seħħew għadd ġmielu ta’ inċidenti. Tfajla ta’ dsatax-il sena sofriet ġrieħi ħfief, meta waqt li kienet qed tieħu lezzjoni ta’ sewqan fitTelgħa tas-Saqqajja fir-Rabat, ħabtet ma’ karozza oħra li kienet ġejja mid-direzzjoni opposta u lkarozza misjuqa minnha ġarrbet diversi ħsarat estensivi. F’din ilħabta, it-tfajla ħelsitha ħafif bis-