In-Nazzjon 28 ta' Ottubru 2014 by maltarightnow dotcom

Nru 13,885

It-Tlieta, 28 ta‘ Ottubru, 2014 €0.80

www.maltarightnow.com

Beppe Fenech Adami lura Malta mill-operazzjoni f’Londra

Ara paġna 3

L-Ambaxxata taċ-Ċina f'Malta kienet taf

Ritratt meħud ilbieraħ filgħodu li juri żewġ ħaddiema Asjatiċi jaħdmu fil-fabbrika Leisure Clothing fil-Qasam Industrijali ta’ Bulebel

Il-komunità Ċiniża f'Malta tallega li dan iċ-ċirku abbużiv ta' traffikar uman ta' Asjatiċi f'Malta biex jaħdmu fil-Leisure Clothing (factory) Limited ilu għaddej u allegaw li l-awtoritajiet fl-Ambaxxata Ċiniża f'Malta kienu konxji Rapport investigattiv minn Joe Mikallef – Ritratti: Martin Agius

L-allegat abbuż ta' Asjatiċi miġjuba Malta biex jaħdmu f'fabbrika tat-tessuti proprjetà talGvern Ċiniż ilu għaddej bosta snin. Traffikar uman ta' persuni mwiegħda li se jaħdmu b'kundizzjonijiet deċenti, iżda li darba

jkunu f'Malta jsibu ruħhom jaħdmu f'kundizzjonijiet xejn faċli – sigħat twal ta' xogħol bi ħlas ta' ftit għexieren ta' ewro. Li hu xokkanti u preokkupanti f'dan il-kwadru kollu hu li skont membri li jiffurmaw parti millkomunità Ċiniża f'Malta u li tkell-

Mewġa ta’ serq fil-Mellieħa

mu ma' In-Nazzjon f'dawn iljiem, l-Ambaxxata Ċiniża hu allegat li kienet taf b'dak li kien qiegħed jiġri iżda milli jidher qatt ma għamlet xejn biex twaqqaf dan l-abbuż u tkisser dan iċ-ċirku. Wara li żvelajna din l-istorja nhar il-Ħadd li għadda fil-

Ara storja sħiħa f’paġna 5

gazzetta il-mument, In-Nazzjon tkellem ma' sorsi Ċiniżi li fissrulna li dan l-abbuż ilu għaddej bosta snin. Bosta kienu konxji minn dan l-abbuż, iżda għal xi raġuni jew oħra kulħadd baqa' jżomm lura milli jitkellem. għal paġna 3

Żidiet fil-prezzijiet tal-mediċini li jitilgħu sa 25%

Ara paġna 7

Karmenu Vella jagħmel l-aħħar diskors tiegħu fil-Parlament

Ara paġna 9

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

LOKALI

Joseph Muscat lanqas fuq il-pagi u l-pensjonijiet ma jista’ jitwemmen

Il-Prim Ministru Joseph Muscat ma jista’ jitwemmen f’xejn, lanqas fuq il-pagi u lpensjonijiet. Dan intqal fi stqarrija mill-PN li fiha l-Partit sostna li l-Prim Ministru ma jistax jitwemmen fuq il-pagi meta qabel sar Prim Ministru għamel il-protesti fit-toroq kontra żidiet ogħla minn ta’ issa u wiegħed li se jżid il-pagi sostanzjalment għal-living wage, imma issa qed jilgħab biċ-ċifri u lewwel intqal li ż-żieda se tkun ta’ €1.16 u mbagħad qed jingħad li se tkun €0.58. Il-PN qal li ma jitwemminx lanqas il-Prim Ministru Muscat fuq il-pagi u l-pensjonijiet għax waqt li hawn taħwid kemm se tkun iż-żieda li se jagħti, qed

jiċċarġja lill-familji Maltin prezzijiet għoljin għallfuels; fil-każ tal-petrol 24c ogħla minn kif kien il-prezz tiegħu meta l-prezz taż-żejt kien fl-istess livell tal-lum, u fil-każ tad-diesel 30c ogħla. Il-Gvern Laburista qed jibgħat ukoll lill-pensjonanti jixtru l-mediċini li suppost jipprovdilhom b’xejn. Ma jitwemminx lanqas ilPrim Ministru Muscat meta għadu kif għamel Deputat tiegħu stess, Carmelo Abela, kelliem tiegħu biex jagħti laħbar taż-żieda ta’ €0.58 filpagi u fil-pensjonijiet meta l-istess Carmelo Abela se jkun qed idaħħal 58,000 ewro fis-sena; għall-ħaddiema 58 cents, għal talqalba 58,000 elf ewro, sostna l-PN

Beppe Fenech Adami milqugħ mill-Kap Nazzjonalista Simon Busuttil, flimkien ma’ deputati oħra, mal-wasla tiegħu lura fl-Ajruport ta’ Malta lbieraħ

Beppe Fenech Adami jasal lura Malta

Għejja, emozzjoni u nifs ta’ sodisfazzjon. Dawn il-kliem jiddeskrivu l-atmosfera fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta hekk kif it-Tnejn waranofsinhar irritorna Malta minn Heathrow il-Viċi Kap tal-Partit Nazzjonalista Beppe Fenech Adami. Beppe, li kien akkumpanjat minn martu Ann u ħuh Michael, intlaqa’ fl-Ajruport minn numru ta’ membri tal-grupp parlamen-

tari tal-Oppożizzjoni mmexxija mill-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil. Fl-ewwel kummenti tiegħu, Beppe Fenech Adami ftakar filvjaġġ twil u diffiċli li għadda minnu. Beppe kien ilu għall-aħħar ġimgħat jieħu l-kura minħabba tumur fi spalltu sakemm finalment, ġimgha ilu saritlu operazzjoni ta’ erba’ sigħat u nofs biex tneħħa t-tumur.

Il-kirurġi fissru ruħhom sodisfatti bl-operazzjoni. Minn hawn issa Beppe jkompli jirkupra u jkompli jieħu t-trattament filwaqt li jħares ’il quddiem lejn il-ħajja tiegħu mal-familja u dik professjonali. Fost l-ewwel kliem li nissel Beppe mal-wasla tiegħu f’Malta, hu qal lil sħabu d-deputati li ma jdumux ma jiltaqgħu filParlament.

Clothing jaħdmu wkoll għadd ta' persuni Maltin, iżda dawn milli nistgħu nifhmu għandhom kundizzjonijiet differenti ħafna, tant li jagħmlu l-erbgħin siegħa taxxogħol tagħhom u ma jinżammux biex jagħmlu sigħat twal kif isir fir-rigward tal-Asjatiċi. Matul il-ġurnata tal-bieraħ InNazzjon ipprova jagħmel kuntatt ukoll mal-persuni Asjatiċi li oriġinarjament kienu tkellmu magħna, iżda kien kollu ta' xejn. Morna wkoll fl-inħawi fejn jinżammu f'Ħal Far u stajna nosservaw tindifa kbira u t-telqa, il-ħmieġ u liskart li kien hemm u li tiegħu ppubblikajna wkoll ritratti, naqas b'mod drastiku ħafna. Jekk reazzjoni tal-Asjatiċi m'għandniex, mhux l-istess nistgħu ngħidu għar-reazzjoni fi ħdan il-Korp tal-Pulizija Malti fejn wara l-istejjer pubblikati f'dawn il-jiem jirriżultalna li hemm arja pożittiva li issa laffarijiet jistgħu jkomplu u hekk il-Pulizija tkun tista' tissokta tipproċedi bil-każ tagħha. Ta' min jgħid li oriġinarjament il-Pulizija li kienu qed jinvesti-

gaw dan il-każ tant serju kienu mexjin b'ritmu mgħaġġel flinvestigazzjonijiet tagħhom u kien hemm entużjażmu kbir li setgħu jwaqqfu dan l-isfruttament ta' dawn l-Asjatiċi. Fil-fatt kollox kien jindika li lPulizija kienu se jintervjenu direttament fil-fabbrika Leisure Clothing biex dan l-allegat abbuż jitwaqqaf minnufih. Kulma kien jonqos biss kien li jkunu solvuti ċerti problemi ta' natura teknika – bħal, pereżempju, fejn se jinżammu l-istess Asjatiċi darba l-Pulizija tintervjeni. Dan kollu sakemm ordni minn fuq iffriżat l-investigazzjonijiet tal-Pulizija... xokk kbir għallFizzjali inkarigati minn din lindaġni... iżda min imexxi l-Korp kellu jbaxxi rasu għal min minn barra l-Korp jippretendi li jmexxi hu l-Korp tal-Pulizija... In vista ta' dan ix-xenarju kollu u in vista ta' dak li qed tagħmel media.link communications biex tgħin lil dawn l-Asjatiċi joħorġu minn dan l-allegat skjavitù pulit, il-mistoqsija tibqa': issa x'se jagħmel il-Korp tal-Pulizija?

L-Asjatiċi jitħaddmu sigħat twal ħafna... uħud minnhom mit-Tnejn sal-Ħadd minn paġna 1

“Fost dawk konxji minn dan iċ-ċirku abbużiv hemm ukoll lAmbaxxata Ċiniża f'Malta iżda minħabba li din il-kumpanija – Leisure Clothing (factory) Limited – hi proprjetà diretta talGvern Ċiniż, allura jidher li qatt ma interveniet jew għamlet xi ħaġa bir-riżultat li l-allegat sfruttament tal-Asjatiċi baqa' għaddej għal xahar wara xahar, u sena wara sena,” qaltilna persuna qrib l-Ambaxxata Ċiniża li tkellmet magħna bil-patt li tibqa' sigrieta l-identità tagħha. Din il-persuna kompliet li oriġinarjament l-Asjatiċi li jaħdmu f'din il-fabbrika, li daqt tagħlaq 27 sena f'Malta, kienu residenti f'sit f'Sant'Anġlu sakemm ftit tas-snin ilu, taħt lamministrazzjoni preċedenti, dawn l-Asjatiċi kienu trasferiti għal sit li jinsab bejn il-Barracks tas-Suldati u l-kwartieri talKorporazzjoni għax-Xogħol u tTaħriġ (ETC) f'Ħal Far. Mill-investigazzjonijiet li InNazzjon kompla jagħmel, anki matul il-ġurnata tal-bieraħ fejn

Meta In-Nazzjon daħal fir-residenza li fiha jgħixu l-Asjatiċi f’Ħal Far, bqajna impressjonati bl-ambjent delapitat – slum – li fih ikollhom jgħixu dawn l-Asjatiċi

tkellimna wkoll ma' ħaddiema li jaħdmu f'kumpaniji viċin ilLeisure Clothing (factory) Limited, jirriżulta li dawn lAsjatiċi verament jaħdmu mhux biss sigħat twal ħafna, iżda wkoll fil-jiem kollha tal-ġimgħa... ħafna drabi mit-Tnejn sal-Ħadd. Oriġinarjament meta crew ta'

media.link communications kien iltaqa' ma' xi Asjatiċi li żvelaw din l-istorja, kien ingħadilna li huma jaħdmu sigħat twal biex itejbu xi ftit is-salarju tagħhom. Għalhekk jaħdmu sigħat itwal biex fl-aħħar mill-aħħar idaħħlu ftit aktar flus. Ta' min jgħid li fil-Leisure

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

QORTI

Miċħuda t-talba tas-sidien ta’ More Supermarket tal-Ħamrun

Il-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili ċaħdet it-talba tas-sidien ta’ More Supermarket tal-Ħamrun biex ilkumpanija titpoġġa “under administration”, u ma laqgħetx rikors li tressaq mit-tmexxija talkumpanija fis-17 ta’ Ottubru li għadda. Fid-deċiżjoni tiegħu, l-Imħallef Joseph Zammit McKeon qal li ma jistax jilqa’ din it-talba għax m’hemm l-ebda pjan vijabbli li juri li l-kumpanija tista’ tirkupra b’xi mod. L-istabbiliment ta’ More Supermarket fil-Ħamrun kien kostrett jagħlaq il-bibien tiegħu aktar kmieni dan ix-xahar, wara li l-Enemalta qatgħet ilprovvista tad-dawl minħabba ħlasijiet pendenti. Il-kumpanija għandha tagħti wkoll €250,000 f’kirjiet mhux imħallsa lillistabbiliment Daniels. Ittmexxija tal-kumpanija kienet qed titlob lill-Qorti tappunta kontrollur biex jamministra nnegozju tal-kumpanija bħala

parti minn pjan ta’ ristrutturar. Fil-kunsiderazzjonijiet tagħha, il-Qorti wieġbet li t-talba saret mill-kumpanija nnifisha u mhux mid-Diretturi tagħha jew millkredituri, u qalet li kien hemm ukoll diversi nuqqasijiet fit-talba li saret, fosthom dokumenti importanti li huma kkunsidrati vitali għall-proċeduri skont il-liġi, bħalma hija riżoluzzjoni millaqgħa ġenerali annwali talkumpanija. Il-Qorti fakkret ukoll li wieħed mill-konsulenti legali tad-Direttur Kurt Camilleri, diġà ddikjara li lkumpanija mhix f’pożizzjoni li tħallas id-djun li għandha. Imma l-Qorti qalet li fi proċeduri bħal dawn, ilkumpanija tkun trid turi li hemm prospetti xierqa ta’ rkupru, xi ħaġa li f’dan il-każ ma tidhirx. Waqt li żiedet li minkejja li ngħad li jeżisti pjan ta’ ristrutturar, m’hemm xejn bil-miktub dwar dan. Il-Qorti hawnhekk ikkwotat

Waqt il-kawża ta’ libell għaddanni li qed jagħmlu l-Ministru Manwel Mallia u l-kandidat Laburista l-Avukat David Farrugia Sacco, fuq artiklu dwar l-iskandlu taż-żejt, l-Avukat Joseph Zammit Maempel – f’isem is-sit elettroniku maltarightnow.com – qal fil-Qorti li kulma għamel is-sit ta’ Media Link Communications kien biss li rrapporta dak li ngħad filkonferenza tal-aħbarijiet talMinistru tal-Finanzi ta’ dak iżżmien Tonio Fenech. Meta kien qed isir ilkontroeżami tal-Ministru Mallia u tal-Avukat Farrugia Sacco, ħareġ ukoll li dawn it-tnejn lanqas talbu għad-dritt ta’ tweġiba għal dan lartiklu. Dan ħareġ hekk kif fil-Qorti preseduta mill-Maġistrat Josette Demicoli, kompliet tinstema’ lkawża ta’ libell kriminali li qed issir fil-konfont tal-eks-Segretarju Ġenerali tal-Partit Nazzjonalista Paul Borg Olivier, li kienet saret mill-Ministru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Manwel Mallia u lAvukat David Farrugia Sacco, li kien kandidat Laburista fl-aħħar elezzjoni ġenerali, li qed jgħidu li ħassewhom malafamati b’żewġ artikli li dehru fuq is-sit elettroniku www.maltarightnow.com fit-22 ta’ Frar 2013.

L-Avukat Manwel Mallia qal li laktar li dejqu fir-rapport kien ittitlu, hekk kif ingħatat l-impressjoni li hu kellu x’jaqsam mal-iskandlu taż-żejt, u dwar id-dritt ta’ tweġiba, ikkonferma li hu ma kienx uża dan id-dritt, kif kellu kull dritt li jagħmel. Qal li hu minnu li hu kien l-Avukat tal-aħwa ta’ George Farrugia, imma qal li minkejja dan, ix-xogħol li kien jagħmel għalihom ma kellu x’jaqsam xejn maliskandlu taż-żejt. Il-Ministru Mallia qal ukoll li kieku l-eks-Segretarju Ġenerali tal-PN, b’xi mod irtira jew mar lura mir-rapport li deher, kieku hu kien jirtira l-libell. Sar ukoll il-kontroeżami talAvukat David Farrugia Sacco, li qal li hu ma rax il-konferenza talaħbarijiet tal-eks-Ministru Tonio Fenech, u kien ra biss xi biċċiet, u jidhirlu li xi ħadd kien tah xi print-out tagħha. Hawnhekk lAvukat Zammit Maempel reġa’ qal li dak li ngħad fil-konferenza stampa kien ġie rappurtat ukoll f’ġurnali oħra. Hawn l-Avukat Farrugia Sacco qal ukoll li t-titlu, li b’xi mod hu kien involut fl-iskandlu taż-żejt, dejqu, u dejqu wkoll il-fatt li saret anke riferenza għal ħuh, li ma kellu x’jaqsam xejn. Il-kawża se tkompli fil-15 ta’ Diċembru.

Ma talbux dritt ta’ tweġiba

More Supermarket tal-Ħamrun, li jinsab fl-istabbiliment Daniels, u li għalaq aktar kmieni dan ix-xahar (Ritratt: Martin Agius)

mill-prinċipji tal-Liġi Maltija talKumpaniji, li jgħidu li l-għan primarju ta’ proċeduri estremi bħal dawn, hu li – dejjem jekk ikun prattikabbli – il-kumpaniji li jkunu f’diffikultà finanzjarja

jirkupraw, u mhux jitpoġġew f’likwidazzjoni. Darren Cachia, l-uniku Direttur ta’ More Holdings, f’kuntrast max-xhieda tad-Diretturi, ċaħad li hemm xi pjan vijabbli ta’

rkupru, bil-Qorti tgħid li tissuspetta li dawn il-proċeduri huma mmirati biss li jevitaw kollass totali. Kien għalhekk li lQorti ċaħdet it-talba talkumpanija.

Hekk kif fil-Qorti kompla l-każ ta’ raġel ta’ 27 sena minn ĦażŻabbar li qed jiġi akkużat blattentat ta’ qtil tat-tarbija tassieħba tiegħu, fit-12 ta’ Settembru li għadda, ħareġ li minkejja li ttarbija issa ħarġet mill-isptar u m’għadhiex fil-periklu tal-mewt, xorta hemm 90% ċans li tbati minn xi problemi aktar ’il quddiem, u ddum ma tiżviluppa mentalment u fiżikament. Isem l-akkużat ma jistax jissemma fuq ordni tal-Qorti biex tiġi protetta l-identità tat-tarbija ta’ 11-il xahar. Tul il-kumpilazzjoni, li kompliet quddiem il-Maġistrat Claire Stafrace Zammit, irriżulta wkoll mix-xhieda tal-pedjatra Cecil Vella, li kien ra lit-tarbija fl-isptar, li din bilkemm kienet qed tieħu nifs. Bil-pedjatra jsostni li t-tarbija ttieħdet minnufih għal CT Scan, fejn irriżulta li kellha ksur sostanzjali f’rasha u emorraġija interna. Dan minbarra li kellha ksur ieħor f’saqajha, u xi tbenġil. Ix-xhud qal ukoll li t-tifla ddaħħlet mill-ewwel fit-taqsima tal-kura intensiva tat-tfal, minħabba li kienet fil-periklu tal-mewt. Il-

pedjatra Cecil Vella qal li bħala tabib, ikkonkluda li l-ġrieħi li kellha t-tarbija ma kinux seħħew b’inċident. Meta ġew mistoqsija x’ġara, lomm qalet li hi u s-sieħeb tagħha, jiġifieri l-akkużat, kienu marru lfesta ta’ Ħaż-Żabbar u daħlu fil5am. Qalet li waqt li kienu reqdin, is-sieħeb tagħha qabdu l-ġuħ u hi marret issajjar xi ħaġa, u meta telgħet fuq, sabet lit-tarbija bilkemm qed tieħu nifs u marru lisptar. L-akkużat, min-naħa tiegħu, ta żewġ verżjonijiet. Fl-ewwel verżjoni tiegħu, qal li omm ittarbija kienet heżżitha u waddbitha fil-kott. Iżda wara ftit, ammetta li kien hu li heżżeż lit-tarbija u waddabha fil-kott minħabba li bdiet teqred u dejqitu. L-akkużat kien ammetta wkoll li tul il-lejl ta’ qabel, fil-festa ta’ Ħaż-Żabbar, kien ħa d-droga kokaina u pejjep il-kannabis, u anke xorob sew. Qal li kien jaf bilkonsegwenzi ta’ dak li għamel u li kien iddispjaċieh. L-Ispettur Briffa xehdet li malli daħlu fir-residenza tagħhom, kien evidenti l-ammont kbir ta’ ħmieġ li

kien hemm. Dan apparti li t-tlett itfal tal-mara, li ġew minn relazzjonijiet differenti, kellhom riħa tinten fuqhom li turi li kienu ilhom ma jinħaslu żmien. Filkonfront tal-omm, li isimha wkoll ma jistax jissemma b’ordni talQorti, hemm proċeduri ta’ abbandun tat-tfal. Saret talba għal-libertà proviżorja fil-konfront tal-akkużat, millAvukat Joseph Mizzi, li qal li diġà hemm kundizzjoni biex l-akkużat ma javviċinax lil dik li kienet issieħba tiegħu, u għalhekk ma jistax ikun hemm kontaminazzjoni talprovi. Intqal ukoll li l-akkużat ġie ordnat ma jagħmilx, lanqas, kuntatt magħha, u li għandu indirizz fiss u għalhekk m’hemmx periklu li jista’ jaħrab minn Malta. Dan għaliex jista’ joqgħod ma’ ommu, f’ĦażŻabbar stess. L-Ispettur Briffa opponiet għattalbiet tad-Difiża, waqt li fakkret li l-akkuża hi ta’ attentat ta’ qtil ta’ tarbija li tinsab taħt kura, u kompliet li l-proċeduri għadhom fil-bidu, u għad iridu jixhdu t-tfal u l-omm, li hija x-xhud prinċipali. Ilkumpilazzjoni se tkompli fl-1 ta’ Diċembru li ġej.

Disgħin fil-mija ċans li t-tarbija ddum ma tiżviluppa mentalment u fiżikament

www.maltarightnow.com

Mewġa inkwetanti ta’ serq fil-Mellieħa LOKALI

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Fi spazju ta' ftit ġimgħat bosta residenti fil-Mellieħa – kemm fiċ-ċentru kif ukoll fil-periferija – irrappurtaw li ġew misruqa minn persuna jew persuni mhux magħrufa Joe Mikallef

Ħalliel jew ħallelin jidher li qed jinnamraw sew mallokalità tal-Mellieħa għal skop ta' serq... l-ewwel jistudja sew il-post li jkun irid jidħol fih biex jisraq u mbagħad filmument opportun għalih jidħol fih u jisraq. In-Nazzjon matul dawn iljiem żar il-Mellieħa u tkellem ma' bosta persuni li kienu filmira ta' dan il-ħalliel jew ħallelin u sema' minn fommhom stess l-esperjenza qarsa li għaddew minnha hekk kif skoprew li xi ħadd daħal f'darhom u seraqhom. Mara ta' nazzjonalità barranija iżda li hi miżżewġa Malti fissret li hi jum minnhom ftit talġranet ilu kienet barra flimkien ma' żewġha. Filgħaxija rritornaw id-dar u telgħu fis-sular ta' fuq biex jorqdu. Appena għamlu hekk xi ħadd li kien diġà fiddar, ħarab billi qabeż mit-tieqa fis-sular ta' isfel wara li qatta’ n-net biex seta' joħroġ ’il barra. Din il-mara fissret li dak li daħal fid-dar tagħha x'aktarx li għamel dan billi qabeż ġewwa mill-parti ta' wara tad-dar. Darba dan sab ruħu ġewwa tela' fis-sular ta' fuq u seraq oġġetti tad-deheb, tal-fidda u sab ukoll kontenitur kbir mimli b'muniti ta' ewro u seraq kollox. “Kienet esperjenza kerha

għal din il-familja għax li xi ħadd jidħol fid-dar mhix xi esperjenza pjaċevoli,” irrakkontat din il-mara li fissret li hi għamlet rapport lillPulizija, filwaqt li kellha tidħol għal spiża kbira biex f'kull tieqa li għandha fid-dar tagħmel il-ħadid bħala mezz ta' sigurtà. Wara dan il-każ iltqajna ma' mara oħra ta' nazzjonalità barranija. Irrakkontatilna li anki lilha daħlulha fid-dar u serquha. Imma llum il-ġurnata tibża' titkellem u turi l-identità tagħha. Anki għax jidher li dan il-ħalliel reġa' lura fid-dar tagħha u qalilha li jisgħobbih li seraqha. Qalilha wkoll, permezz ta' kitba fuq karta li ħallielha, li hu għandu tlett itfal iżda għandu l-problema tad-droga. Ma' din il-mara xtaqna nitkellmu f'aktar dettall, iżda hi ppreferiet tikkonlkudi l-konverżazzjoni minħabba raġunijiet ta' biża'. In-Nazzjon iltaqa' wkoll ma' mara oħra f'Santa Maria Estate li wkoll irrakkontat kif fil-jiem li għaddew xi ħadd daħal fiddar tagħha u seraqha fid-dawl tax-xemx. Qalet li jum minnhom kienet id-dar u kienet qed titkellem permezz tat-telefon. “Dak ilħin xi ħadd daħal fid-dar u smajt bħal passi għaddejjin, iżda bħal ma tajtx kas għax

Il-ġurnalist Joe Mikallef jitkellem ma’ waħda mir-residenti li kienet għadha taħt xokk wara serqa minn darba. L-ambjent fl-isfond hu wieħed minn fejn sar is-serq ta’ dan l-aħħar fil-Mellieħa

komplejt bil-konverżazzjoni. Ġara li ftit tal-ħin wara smajt ilbieb ta' barra jingħalaq. Ħsibt li kien wasal ir-raġel mix-xogħol. “Meta aktar tard dħalt filkamra tat-tfal sibt xi taqlib u sibt ukoll li xi ħadd fil-verità kien daħal fid-dar u seraqna. Dan daħal ukoll fi kmamar oħra u seraq ukoll minnhom,” qalet din l-omm imwerwra li fissret li minn dakinhar sal-lum għadha ma xirfitx barra għax tibża'. Hi kompliet li, iżda, nhar isSibt li għadda reġa' seħħ każ ieħor kurjuż meta xi ħadd ħabbat il-bieb tad-dar u beda jgħid li hu kien Pawlu l-Ħaddied. “Aħna ma ordnajna l-ebda ħadid mingħand ħadd u għalhekk bżajna niftħu l-bieb ta' barra.” Matul l-istħarriġ li għamilna fil-Mellieħa tkellimna ma' diversi persuni oħra, fosthom ma' sid ta' ħanut tal-merċa li qalilna li fil-ħanut tiegħu ta' spiss saru jsiru konverżazzjonijiet dwar din il-mewġa ta' serq fil-Mellieħa. Dan is-sid qalilna li hi esperjenza ta' niket għal dawk kollha li jispiċċaw vittma ta' dan ilħalliel jew ħallelin li jirnexxilu jidħol fid-djar tan-nies u jisraq. Jidher li dwar din il-persuna qed jiċċirkolaw ritratti filmedia soċjali u l-Melleħin li tkellimna magħhom awguraw li l-Pulizija jkunu kapaċi jikkonkludu b'mod pożittiv l-investigazzjonijiet tagħhom u jarrestaw lil dan ir-raġel. Ta' min jgħid li aktar kmieni din is-sena l-lokalità ta' TasSliema kienet spiċċat fil-mira ta' ħalliel jew ħallelin li kien irnexxielhom jagħmlu b'suċċess sensiela ta' serqiet mid-djar jew l-appartamenti tagħhom. Aktar tard, darba l-Pulizija ffukat il-ħidma tagħha fillokalitajiet ta' Tas-Sliema u San Ġiljan, il-lokalità ta' Ħ'Attard intlaqtet ukoll minn din ilmewġa ta' serqiet tant li lPulizija daħlulha għadd ġmielu ta' rapporti ta’ serqiet minn residenzi, fosthom vilel. Issa jidher li din il-mewġa qed tolqot il-Mellieħa u r-residenti huma tassew irrabjati għal min qiegħed jagħmel dawn irreati b'dannu għal tant residenti.

L-erba’ ritratti ta’ hawn fuq juru sekwenza ta’ persuna li daħlet f’dar fil-Mellieħa biex tagħmel serqa minnha. Mhux magħruf ir-raġel li daħal fid-dar kienx jaf x’se ssib tajjeb għalih, biss żgur li kienx jaf li se jsib tistennieh cctv camera li ġibdet dawn ir-ritratti tiegħu

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Faċilitajiet ġodda għall-ġudikanti Il-ġimgħa l-oħra kien finalizzat proġett mibdi minn Gvern Nazzjonalista, li permezz tiegħu l-ġudikatura issa għandha iktar faċilitajiet minn fejn tista’ topera, tirriċerka u tistudja l-każi. Dan il-proġett, li ssemma għal San Tumas More, kien inawgurat f’binja fi Triq id-Dejqa, fil-Belt, eżatt wara l-Qorti, u jinkludi numru ta’ uffiċini, spazji għallaqgħat u faċilitajiet għallimpjegati li jaħdmu malġudikanti. Il-faċilitajiet għallġudikanti se jwasslu biex huma jkunu jistgħu jaħdmu b’iktar

effiċjenza u kumdità. Il-binja lġdida għandha faċilitajiet għal 18-il ġudikant. Il-binja kienet inawgurata millMinistru responsabbli millĠustizzja Owen Bonnici filpreżenza tal-Prim Imħallef Silvio Camilleri u l-Amministratur Appostoliku tal-Knisja f’Malta Monsinjur Charles Scicluna. Wara l-inawgurazzjoni talBinja San Tumas More, fil-bini tal-Ministeru tas-Saħħa fi Triq ilMerkanti, li kienet l-ewwel Qorti f’Malta fi żmien il-Kavallieri, saret tifkira tal-Jum Ewropew

tal-Ġustizzja. Għaliha attendew il-membri kollha tal-ġudikatura u kienet indirizzata mill-Prim Imħallef Silvio Camilleri u millMinistru Owen Bonnici. Attenda wkoll il-Kelliem talOppożizzjoni għall-Intern u sSigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi. Il-Prim Imħallef esprima rikonoxximent għall-ħidma talġudikatura u qal li l-Binja San Tumas More għandha twassal għal ħidma iktar intensiva millġudikatura għaliex hi mgħammra b’faċilitajiet ġodda li jilqgħuk. Il-

Il-Bank of Valletta ħabbar li għadu kif appunta lil Mario Mallia fir-rwol ta’ Chief Operating Officer. Dan il-ħatra hi riżultat ta’ tibdil fl-istruttura maniġerjali tal-Bank, li kien approvat reċentement mill-Bord tad-Diretturi. L-istruttura riveduta tfittex li tassigura governanza korporattiva aktar iffukata, kif ukoll tippermetti lillBank jiffaċċja l-isfidi ewlenin b’aktar effiċjenza fis-snin li ġejjin. L-istruttura l-ġdida tinvolvi r-

rwol ta’ Chief Operating Officer (COO) li se jkun jirrapporta direttament lill-Kap Eżekuttiv, kif ukoll it-tqassim mill-ġdid tarresponsabbiltajiet kurrenti u funzjonijiet ta’ Kapijiet Eżekuttivi taħt tliet rwoli. Dawn huma Chief Risk Officer (CRO), Chief Financial Officer (CFO) u Chief Business Development Officer (CBDO). Il-Kap Eżekuttiv, flimkien ma’ dawn l-erba’ uffiċjali ġodda se jikkostitwixxu l-Bord Maniġerjali tal-Bank. F’dan ir-

rigward, il-Bank nieda proċess immirat biex jappunta persuni fit-tliet rwoli msemmija. Mario Mallia, iċ-Chief Operating Officer il-ġdid talBOV hu accountant, li beda jaħdem mal-Bank of Valletta f’Settembru tal-1979. Dan laħħar hu kien qed jokkupa r-rwol ta’ Chief Officer Risk Management. Matul il-karriera tiegħu fil-Bank, hu okkupa għadd ta’ karigi għoljin fleżekuttiv tal-Bank fosthom dik ta’ Chief Officer Finance.

LOKALI

Prim Imħallef appella biex lispazju vojt li issa nħoloq fil-bini tal-Qorti jintuża għall-ħolqien ta’ awli ġodda. Fid-diskors tiegħu l-Prim Imħallef tkellem dwar ir-riforma proposta għall-Qrati u qal li minkejja n-nuqqas ta’ qbil li kien hemm, hu importanti li r-riformi jitwettqu. Jeħtieġ ukoll, sostna lPrim Imħallef, li jsir studju dwar jekk il-pajjiż għandux bżonn iktar ġudikanti għax Malta hi linqas pajjiż fl-Ewropa fejn hemm ġudikanti bħala perstenaġġ tal-popolazzjoni.

Il-Prim Imħallef Silvio Camilleri enfasizza li x-xogħol tal-ġudikanti ma jsirx biss waqt il-kawżi, iżda jsir l-aktar filformazzjoni tas-sentenzi u lħsieb tad-deċiżjonijiet. Dan hu xogħol li kollu jsir wara l-ħin talkawża. Fl-indirizz tiegħu, il-Ministru tal-Ġustizzja Owen Bonnici qal li se tkun proposta sistema li permezz tagħha ċerta xhieda ta’ tobba tkun tista’ tittieħed permezz ta’ sistema diġitali avvanzata mill-Isptar Mater Dei u l-Isptar Ġenerali ta’ Għawdex.

Fir-rwol il-ġdid tiegħu, Mario Mallia se jkun responsabbli primarjament għall-eżekuzzjoni tal-

istrateġija, governanza u koordinazzjoni interna, riżorsi kif ukoll l-effiċjenza tal-operat.

Chief Operating Officer ġdid għall-BOV Imħabbar tibdil fl-istruttura maniġerjali tal-Bank

www.maltarightnow.com

Mario Mallia nħatar COO tal-Bank of Valletta

www.maltarightnow.com

Żieda fil-prezzijiet tal-mediċini

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

LOKALI

Rhinathiol (Adult syrup, sugar free) Minn €6.85 għal €7.31 Żieda ta’ €0.46 jew 7%

Rhinathiol syrups (all others) Minn €5.83 għal €6.29 - Żieda ta’ €0.46 jew 8%

Daflon (tablets) Minn €7.14 għal €8.14 Żieda ta’ €1 jew 14%

Centrum advance (tablets x30) Minn €6.98 għal €7.61 Żieda ta’ €0.63 jew 9%

Rhinocort aqua Minn €8.94 għal €9.20 Żieda ta’ €0.26 jew 3%

Fl-aħħar ta’ Settembru, ilGvern ħareġ lista ta’ mediċini, li qal li raħħas il-prezzijiet tagħhom. Dakinhar ħabbar li traħħsu lprezzijiet ta’ disa’ mediċini. Dan kien it-tieni roħs li tħabbar mill-elezzjoni ’l hawn, wara li l-Gvern kien ikkritikat li ħalla fuq l-ixkaffa lproċess li beda Gvern Nazzjonalista biex iġib ilprezzijiet tal-mediċina

Fosavance (tablets) Minn €38.19 għal €38.95 Żieda ta’ €0.76 jew 2%

Irfen (tablets) Minn €3.30 għal €3.90 Żieda ta’ €0.60 jew 18%

Lexotan (3mg) Minn €7.57 għal €7.86 Żieda ta’ €0.29 jew 4%

Forceval (capsules) Minn €6.96 għal €7.51 Żieda ta’ €0.55 jew 8%

f’Malta fl-istess livell talEwropa b’taħditiet ma’ dawk li jimpurtaw il-mediċini. Dan apparti l-kritika ma tieqaf xejn dwar il-mediċini out-ofstock, u dwar il-wegħda, s’issa mhux imwettqa, li l-anzjani se jibdew jirċievu lmediċina li huma intitolati għaliha mill-iskema talIspiżerija tal-Għażla Tiegħek, fuq l-għatba tad-dar. Imma dak li ma qalx il-Gvern

Sudocream (small) Minn €2.89 għal €3.29 Żieda ta’ €0.40 jew 14%

Anthisan (cream) Minn €3.98 għal €4.98 Żieda ta’ €1 jew 25%

Prolia (injection) Minn €243 għal €276 Żieda ta’ €33 jew 14%

Snip Minn €4.15 għal €4.75 Żieda ta’ €0.60 jew 14%

Sudocream (large) Minn €6.83 għal €7.32 Żieda ta’ €0.49 jew 7%

meta fl-aħħar tax-xahar li għadda ħabbar ir-roħs f’disa’ mediċini kien li minn dakin-

mediċini li żdiedu fil-prezz. Din il-lista li qed nippubblikaw illum, bir-ritratti ta’ kull

har ’l hawn, u fil-jiem ta’ qabel, kien hemm ħafna aktar

prodott mediċinali, tiġbor biss ftit mill-mediċini li żdidilhom

Iż-żidiet ivarjaw, u filwaqt li wħud mill-mediċini żdidilhom il-prezz b’25%, f’każ minnhom hemm mediċina li għoliet bi €33

Ideos (tablets) Minn €10.88 għal €10.99 Żieda ta’ €0.11 jew 1%

il-prezz fl-aħħar ġimgħat. Taħt kull mediċina, qed nuru kif kien il-prezz, u kif dan inbidel, jew aħjar żdied, flaħħar ġimgħat. Iż-żidiet ivarjaw, imma fost l-akbar żidiet fil-prezz ta’ ċerti mediċini, hemm uħud li żdidilhom ilprezz b’25%, waqt li f’każ minnhom hemm mediċina li tiswa ammont konsiderevoli, li l-prezz tagħha żdied b’xejn inqas minn €33.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

PARLAMENT

Erba’ riżenji u tnejn 6,223 jerġgħu jidħlu jingħataw fil-WasteServ is-sensja

Il-lista ta’ stennija għad-dħul fi djar tal-anzjani tal-Gvern jew fi djar residenzjali mikrijin mill-Gvern, sal-lum tlaħħaq 1,950 applikazzjoni

Ma jgħidx min huma n-nies maħtura fuq il-bord tal-għażla

Il-Ministru Michael Farrugia, responsabbli mis-settur talFamilja u s-Solidarjetà Soċjali, ma qalx min huma l-persuni fuq il-bord tal-għażla li jagħżlu lanzjani biex jidħlu f’dar residenzjali tal-Gvern. Id-Deputat Nazzjonalista Clyde Puli staqsa fil-Parlament lill-Ministru Farrugia, min qed jiddeċiedi l-prijorità ta’ liema anzjani jidħlu f’dar residenzjali tal-Gvern. Staqsa wkoll min huma l-persuni fuq dan il-bord tal-għażla u x’inhuma l-kriterji li qed jimxi fuqhom dan il-bord. Il-Ministru Michael Farrugia wieġeb biss li l-proċess talgħażla għad-dħul fir-Residenza San Vinċenz de Paule, kif ukoll fid-djar residenzjali tal-Gvern, huwa kompletament f’idejn tim professjonali u multidixxiplinarju kkordinat minn konsulenti

ġerjatriċi. Filwaqt li ma għamel ebda referenza għal min huma l-persuni fuq il-bord tal-għażla, il-Ministru Farrugia spjega, minflok, li dan it-tim jieħu ħsieb jeżamina kull applikazzjoni billi l-membri jħarsu lejn l-aspetti differenti li jinkludu dawk mediċi, soċjali u fiżiċi, kif ukoll il-livell ta’ dipendenza tal-individwu li jirriżulta mill-evalwazzjoni, biex hekk tkun tista’ tingħata prijorità għad-dħul f’post adattat għallbżonnijiet tiegħu. Għal mistoqsija oħra li saret lill-istess Ministru Farrugia minn Clyde Puli, jirriżulta li f’Marzu ta’ din is-sena kien hemm 1,935 applikazzjoni fil-lista ta’ stennija għad-dħul fi djar tal-anzjani talGvern jew fi djar residenzjali mikrijin mill-Gvern, u sal-lum hemm 1,950 applikazzjoni.

minn Marzu tal-2013

F’dawn l-aħħar erba’ xhur filWasteServ kien hemm erba’ riżenji u tnejn kienu re-deployed. Fix-xhur imsemmija, kien hemm ir-riżenja ta’ Direttur wara sena u xahar; Facility Manager li rriżenja wara 11-il sena; Konsulent Legali rriżenja wara servizz ta’ tliet snin u tmien xhur; u r-riżenja wkoll ta’ Chief Officer Internal Audit wara seba’ xhur biss fil-kariga. Dawn ir-riżenji kienu żvelati wara mistoqsijiet li saru millOppożizzjoni fil-Parlament flaħħar jiem. Id-Deputat Nazzjonalista Charlò Bonici, Kelliem għallIżvilupp Soċjali, l-Ambjent u tTibdil fil-Klima; staqsa lillMinistru Leo Brincat responsabbli mill-WasteServ, kemm irriżenjaw jew ġew re-deployed professjonisti mill-WasteServ f’dawn l-aħħar erba’ xhur; x’kienet ir-raġuni każ b’każ; u kemm kienu ilhom il-professjonisti fil-kariga. Ir-raġunijiet kollha li ngħataw

mill-Ministru Leo Brincat fittweġiba li ta fil-Parlament fuq informazzjoni li qal li għaddewlu l-WasteServ, kienu kollha l-istess – minħabba raġunijiet personali.

L-Awtorità tat-Trasport approvat talba mill-kumitat reġjonali għall-installazzjoni ta’ speed camera fil-bypass ta’ San Pawl il-Baħar. Għal mistoqsija parlamentari tad-Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea, il-Ministru għat-Trasport

u l-Infrastruttura, Joe Mizzi, qal li din it-talba ġiet approvata millAwtorità, u tali speed camera ġiet installata mill-istess kumitat reġjonali. L-Awtorità ma rċeviet l-ebda talba għall-istallazzjoni ta’ average speed camera.

Residenti fl-inħawi ta’ San Pawl il-Baħar, Buġibba u lQawra qed jesperjenzaw pressa baxxa tal-ilma. Il-Ministru Konrad Mizzi spjega dan fil-Parlament meta wieġeb mistoqsija parlamentari tad-Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea, li ġibed l-attenzjoni tal-Minsitru Mizzi li flinħawi ta’ San Pawl il-Baħar, Buġibba u l-Qawra, matul dawn l-aħħar jiem, u dan f’perjodu meta l-konsum tal-ilma suppost li beda jonqos u mhux jiżdied,

partijiet sostanzjali ta’ San Pawl il-Baħar qed ikollhom qtugħ totali, jew tnaqqis sostanzjali fil-pressa tal-ilma tal-vit. Ċensu Galea talab lillMinistru Mizzi jinvestiga x’inhi r-raġuni għal dan in-nuqqas serju, li qed jikkawża diffikultajiet mhux żgħar lir-residenti ta’ dawn l-inħawi Il-Ministru għall-Enerġija u sSaħħa spjega li l-pressa baxxa hi dovuta għal xogħlijiet infrastrutturali li qegħdin isiru fi Triq ilKosta.

Il-Ministru Leo Brincat ikkonferma r-riżenji li saru fil-WasteServ

Speed camera fil-bypass ta’ San Pawl il-Baħar

Pressa baxxa tal-ilma tal-vit

Il-ħaddiema li l-impjieg tagħhom ġie tterminat għax spiċċaw redundant minn Marzu 2013 sa Awwissu 2014 jammontaw għal 5,773 persuna f’Malta u 450 persuna f’Għawdex, total ta’ 6,223 persuna. F’informazzjoni li ta filParlament din il-ġimgħa l-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xogħol, Evarist Bartolo, għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Frederick Azzopardi, jirriżulta li minn dawn il-ħaddiema, in-numru ta’ persuni li twaqqfu mix-xogħol għax l-entità li kienu jaħdmu fiha għalqet kien 1,212 f’Malta u 134 f’Għawdex, total ta’ 1,346. Minn dawn il-ħaddiema, 601 sabu xogħol f’entità oħra f’Malta, filwaqt li 77 persuna sabu xogħol f’Għawdex.

Żewġ riżenji f’karigi għoljin fl-MCCAA

Il-persuni li kienu jokkupaw ilkarigi ta’ Direttur Ġenerali u Direttur fl-Uffiċċju talKompetizzjoni rriżenjaw minn mal-Awtorità ta’ Malta għallKompetizzjoni u Affarijiet talKonsumatur (MCCAA). Dawn iż-żewġ riżenji li seħħew fil-bidu u fl-aħħar ta’ Lulju li għadda, kienu kkonfermati filParlament mill-Ministru Helena Dalli għal mistoqsija li għamlet idDeputat Nazzjonalista Paula Mifsud Bonnici, li talbet lillMinistru responsabbli midDjalogu Soċjali, Affarijiet talKonsumatur u Libertajiet Ċivili, tikkonferma dawn iż-żewġ riżenji. Jirriżulta li l-persuna li kienet tokkupa l-post ta’ Direttur Ġenerali fl-Uffiċċju talKompetizzjoni nnotifikat lillAwtorità bir-riżenja tagħha fid-29 ta’ Lulju 2014, waqt li l-persuna li kienet tokkupa l-kariga ta’ Direttur fl-istess uffiċċju għamlet dan fl-1 ta’ Lulju 2014.

www.maltarightnow.com

PARLAMENT

Karmenu Vella jirriżenja minn Deputat

Karmenu Vella lbieraħ filgħaxija rriżenja minn Deputat Laburista filParlament Malti biex iservi fil-Kummissjoni Ewropea bħala l-Kummissarju Malti Ewropew għall-Ambjent, lAffarijiet Marittimi u s-Sajd. Fl-aħħar diskors tiegħu fil-Parlament waqt il-ħin talAġġornament ilbieraħ, Karmenu Vella fisser li għandu entużjażmu, iżda wkoll dieqa li qed jitlaq ix-xogħol parlamentari li ilu jagħmel 38 sena, għalkemm qal li ma jistax iniżżel is-siparju tal-politika f'pajjiżna għaliex ma jistax ibassar x'jista' jiġri fil-futur. Qal li dan hu żgur iddiskors ta' riżenja tiegħu minn din il-leġiżlatura. Karmenu Vella ilu 46 sena fil-politika, minkejja li fi tfulitu ftit li xejn kien jaħseb f'attivitajiet politiċi. Fisser li kienu sħabu u nnies li mbuttawh għall-politika u kif għalaq 18-il sena kien imbuttat joħroġ filKunsill Civiku taż-Żurrieq. Fl-1976, qal li kkontesta lewwel darba fl-elezzjoni u sab ruħu elett. Hu qal li libes ħafna kpiepel, u esperjenza stili differenti ta' tmexxija sa minn żmien il-Prim Ministru Ġorġ Borg Olivier, sal-lum. L-akbar tagħlima tul ilkarriera politika tiegħu kienet dik tal-umiltà u fisser li fil-politika dejjem ħadem bla ma qatt żeblah lil ħadd, u tgħallem li m'hemmx xejn kollox iswed jew kollox abjad; u li t-tolleranza hi sinjal ta' għaqal. Id-Deputat Prim Ministru Louis Grech u David Agius, il-Whip tal-Oppożizzjoni, awguraw lil Karmenu Vella kull suċċes bħala Kummissarju Ewropew.

L-Oppożizzjoni ma toġġezzjonax bħalma għamel il-Gvern L-Oppożizzjoni fil-Parlament m'oġġezzjonatx għat-talba talGvern biex fis-seduta tal-lejla jkun iffilmjat id-diskors filParlament tad-Deputat Laburista Karmenu Vella, qabel ma jinħatar Kummissarju Ewropew, u dan minkejja li lGvern oġġezzjona bil-qawwa lġimgħa li għaddiet u ma ħalliex is-seduta parlamentari li ddiskutiet l-aħħar żviluppi filproġett tal-bini tal-power station tiġi mxandra.

It-talba biex il-media tiffilmja u tieħu ritratti tal-aħħar diskors fil-Parlament ta' Karmenu Vella qabel ma jinħatar Kumissarju Ewropew, saret fil-bidu tasseduta tal-lejla mid-Deputat Laburista Deborah Schembri. Għan-nom tal-Oppożizzjoni, Mario de Marco, il-Viċi Kap tal-Oppożizzjoni għall-Ħidma Parlamentari, qal li lOppożizzjoni m'għandha ebda oġġezzjoni, iżda rrimarka filKamra li kien il-Gvern li l-

ġimgħa li għaddiet ma ħax l-istess pożizzjoni li qed tieħu lOppożizzjoni llum meta rrifjuta li tiġi mxandra s-seduta talParlament li ddiskutiet il-mozzjoni dwar il-power station. LOppożizzjoni qed tkun konsistenti fil-pożizzjoni tagħha, u hi favur xandir ta' seduta parlamentari u favur it-trasparenza. Id-Deputat Laburista Deborah Schembri rrimarkat li s-seduta tal-ġimgħa l-oħra kienet dibattitu u mhux diskors.

Proġett li tħabbar fil-Baġit għal din is-sena għadu fi stadju ta' konsultazzjoni Ix-xogħol fuq il-bini ta’ Qorti ġdida f’Għawdex li sena ilu l-Gvern kien ħabbar filbaġit għal din is-sena kurrenti, għadu biss fi stadju ta' konsultazzjoni. Dan ikkonfermah il-Ministru għal Għawdex Anton Refalo, għal mistoqsija li saret filParlament mid-Deputat Nazzjonalista Chris Said. Fil-mistoqsija lill-Ministru Refalo, id-Deputat Nazzjonalista staqsa lillMinistru jgħid fiex wasal ilproġett li kien ħabbar il-Gvern sena ilu. Il-Ministru Refalo wieġeb biss li bħalissa għaddej ilproċess ta’ konsultazzjoni pubblika fuq l-għażla tas-sit kif mitlub fil-Pjan Lokali.

Il-bini eżistenti tal-Qorti f'Għawdex

Spiża ta' €50,000 għax irtira kandidat

L-ispiża minfuqa, b'konnessjoni mal-ballot paper reprint riżultat tal-irtirar tal-kandidat Laburista Cyruis Engerer qabel l-Elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew, kienet ta' ftit inqas

minn €50,000. Din l-ispiża kienet ikkonfermata mill-Prim Minsitru Joseph Muscat fil-Parlament, meta wieġeb mistoqsija parlamentari tad-Deputat Nazzjonalista Chris Said.

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Il-Ministru Brincat on track

Il-proġetti tal-Waste Transfer Station f’Għawdex u c-CA Site tal-Pitkalija qegħdin on-track. Dan ikkonfermah fil-Parlament il-Ministru Leo Brincat, responsabbli mill-WasteServ. Id-Deputat Nazzjonalista Charlò Bonnici staqsa lill-Ministru għallIżvilupp Sostenibbli, Ambjent u Tibdil fil-Klima, jgħid meta se jibda jaħdem il-Waste Transfer Station f’Għawdex u c-CA Site tal-Pitkalija għax fi stqarrija pubblika l-WasteServ qalet li dawn ilproġetti qegħdin on-track. Il-Mibnistru brincat qal li lWaste Transfer Station f’Għawdex ser jibda jaħdem għall-aħħar tassena 2015, filwaqt li s-CA Site f’Ta’ Qali se tinfetaħ għall-użu talpubbliku qabel l-aħħar tas-sena 2014.

Sit elettroniku mhux aġġornat

Is-sit elettroniku li fuqu jiġu ppubblikati r-rapporti ta' monitoraġġ ambjentali tal-Impjant ta' Sant'Antnin mhux aġġornat, bilminsitru responsabbli millWasteServ jgġid fil-parlament li s-sit elettroniku għadu jrid jiġi aġġornat. Għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Charlò Bonnici, ilMinistru Brincat ikkonferma li lmonitoraġġ ambjentali jsir kull tlett xhur, u li l-monitoraġġ sar anke fix-xahar ta’ Ġunju 2014, u qed isir ukoll f’Ottubru.

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Ġimgħa ta’ tifsira kbira

M’hemmx dubju li fl-aħħar sebat ijiem seħħew żviluppi fixxena politika lokali li għandhom tifsir kbir. Ibda mid-dibattitu fil-Parlament mitlub millOppożizzjoni t-Tnejn dwar ilwegħda ta’ Muscat li tinbena lpower station f’sentejn u li ma żammx, anke jekk kien wiegħed li jirriżenja, kompli bid-diskors isteriku tal-Ministru Mallia lErbgħa fil-Parlament kważi kollu kemm hu tgħajjir personali kontrija, u għalaq bilKonvenzjoni li organizza b’suċċess il-Partit Nazzjonalista fi tmiem il-ġimgħa u d-diskors li saru matulha. Kemm issir ħsara lill-politika inġenerali meta jsir tfigħ ta’ tajn bla bażi ta’ xejn u kontra min hu bla ħtija sempliċement għax naħa tkun minn taħt u daharha mal-ħajt. L-istorja rrepetiet ruħha fil-Parlament it-Tnejn meta l-Gvern, b’dahru mal-ħajt mill-argumenti talOppożizzjoni dwar il-froġa li qed jagħmel fl-enerġija u middomandi ta’ Deputat tiegħu stess, waqa’ għall-eqdem għodda tal-Partit Laburista u daħħal idu fit-tajn u beda jgara t-tajn ħalli jiddevja l-attenzjoni minn fuq il-falliment tal-Gvern. Tipikament Labour. Anzi, ilLabour fl-aqwa tiegħu. Il-ġimgħa kompliet bl-aħbar taż-żieda ta’ 58 ċenteżmu għallgħoli tal-ħajja minn Gvern li meta kien fl-Oppożizzjoni niżżel lin-nies fit-toroq jipprotestaw meta ż-żieda kienet ferm ogħla minn hekk. Il-Gvern ta’ Muscat stess is-sena l-oħra ta €3.49 żieda, jiġifieri 180 ewro fuq sena. Jekk iż-żieda issa tkun kemm qed jgħid s’issa, 30 ewro fuq sena, ifisser li jkun ħadlek 150 ewro, jew 300 ewro lil koppja jaħdmu t-tnejn, taparsi għax raħħas il-kontijiet. Mela mhux roħs veru dan. Gidba oħra ta’ Muscat hija lwegħda tal-living wage. Tiftakruh jgħid li hi “an idea whose time has come”? Joseph Muscat kien qal li hu se jibda lliving wage, paga ferm ogħla mill-paga minima. Bil-mod bombastiku tiegħu, kien qal li hi “an idea whose time has come”, idea li żmienha wasal, kif qal 200 sena ilu Victor Hugo. Issa

www.maltarightnow.com

OPINJONI

Jason Azzopardi

jason.azzopardi@gov.mt

x’wasal? 58 eurocents skont laħħar għajdut, għax dak li jgħid Muscat dejjem irid jitqies bħala xniegħa. U għalhekk, Muscat, minħabba l-wegħdi tiegħu li llum nafu bil-fatti li kienu gideb ċar, hu Prim Ministru li ma jista’ jemmnu ħadd. Il-Konvenzjoni li organizza lPN b’tant suċċess fi tmiem ilġimgħa kienet żiffa arja friska ta’ ideat ġodda u li se jħallu ħafna ġid fil-ġejjieni. Id-diskorsi ta’ soċjologu, ġurnalist indipendenti, persuna b’diżabbiltà, omm ta’ żagħżugħ omosesswali, ta’ żagħżugħ transgender, imprenditur u oħrajn, kienu bis-sens u ħejjew ħmira ta’ bażi soda għal ftuħ ta’ PN eqreb lejn il-poplu u eqreb lejn il-bżonnijiet u r-realtajiet tiegħu. Id-diskors ta’ Simon Busuttil kien ċar, loġiku, assertiv u kunfidenti. Instema’, inħass u kien ġenwin f’li qal. Għandu raġun jgħid li jeħtieġ nemmnu fina nfusna u nemnu li nistgħu nirbħu. Iżda sa dakinhar irridu nkomplu ninfetħu għallideat, nirbħu r-rispett tan-nies, u wara nirbħu l-fiduċja tan-nies. B’hekk issir il-politika. Billi tirrispetta l-intelliġenza tannies, billi turi rispett u mhux bit-tfigħ tat-tajn jew bil-gideb. L-attakk isteriku ta’ Ministru ewlieni tal-Gvern għal iktar minn siegħa fil-Parlament f’nofs il-ġimgħa, li nesa l-liġi li kellu jitkellem dwarha u li minflok infexx f’tgħajjir personali kontrija, juri d-differenza bejn iż-żewġ partiti. Iktar ma jużaw din l-għodda ta’ ħmieġ, iktar issaħħuna u iktar jissudawna għax jikkonfermaw li l-kritika tagħna hija ġusta u korretta.

Il-ġimgħa kompliet bl-aħbar tażżieda ta’ 58 ċenteżmu għall-għoli tal-ħajja minn Gvern li meta kien fl-Oppożizzjoni niżżel lin-nies fittoroq jipprotestaw meta ż-żieda kienet ferm ogħla minn hekk

Il-Konvenzjoni li organizza l-PN b’tant suċċess fi tmiem il-ġimgħa kienet żiffa arja friska ta’ ideat ġodda u li se jħallu ħafna ġid fil-ġejjieni

www.maltarightnow.com

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

L-impronta ta’ Simon Busuttil fuq it-tiġdid tal-Partit Nazzjonalista

Id-diskors li għamel il-Kap tal-Partit Nazzjonalista fl-ewwel Konvenzjoni Ġenerali li ltaqgħet wara l-bidliet li saru fl-istatut talPartit Nazzjonalista kien diskors magħmul b’konvinzjoni u preżentazzjoni tajba.

Fejn irid imur u kif irid jasal Dak hu importanti: bil-forma li jagħti l-politiku lil dak li jagħmel tagħti ċerti sinjali; u fid-dinja tat-television u l-media soċjali, il-mod kif wieħed jitkellem hu wkoll importanti. Imma l-aktar importanti tibqa’ s-sustanza. U fis-sustanza, id-diskors ta’ Simon Busuttil kien tajjeb ħafna għax wera fejn irid imur u kif irid jasal – il-metodu.

Biex inti tgħix aħjar L-ewwel nett, l-ambizzjoni tal-Partit Nazzjonalista li f’dak kollu li jagħmel iwassal biex inti tgħix aħjar. Il-kwalità tal-ħajja f’kull qasam hi fl-aħħar mill-aħħar dak li l-politika trid tfisser, għax il-politika ma ssirx għall-politiċi imma għan-nies. Rajk f’idejk Il-mira li inti jkollok tassew rajk f’idejk, ikollok l-indipendenza personali tiegħek għax l-għażliet tagħmilhom inti għalik, fejn tistudja, x’karriera taqbad, kif titħarreġ, fejn taħdem, li tgawdi kura tassaħħa tajba, ħarsien soċjali u elf ħaġa oħra.

Opportunitajiet, solidarjetà, ġid komuni U dan isir b’dawk li huma t-tliet valuri li Simon Busuttil fuqhom qed ifassal il-politika tiegħu: l-opportunitajiet għal kulħadd, is-solidarjetà ma’ kulħadd u l-ħarsien tal-ġid li rridu ngawdu flimkien.

Edukazzjoni, xogħol, inklużjoni, saħħa, ambjent, isem pajjiżna L-opportunitajiet, kif fisser Simon Busuttil, bl-edukazzjoni, ittaħriġ u x-xogħol – xogħol tajjeb li jista’ jħallas pagi tajbin. Is-solidarjetà billi kulħadd ikun inkluż u ħadd ma jkun eskluż u b’servizzi importanti bħas-saħħa. U l-ġid li rridu nħarsuh biex igawdih kulħadd u flimkien: l-ambjent, ewlieni, imma wkoll isem pajjiżna.

It-tiġdid tal-istrutturi u tal-ideat Simon Busuttil ma spjegax biss fejn irid jasal imma wkoll kif. Billi l-Partit Nazzjonalista jġedded l-istrutturi tiegħu u jilqa’ aktar nies fi ħdanu kif ġa beda jagħmel. Billi jieħu l-inizjattiva tal-ideat u jġedded il-policies tiegħu b’fora li ġa waqqaf – policies studjati tajjeb u li jistgħu jitwettqu.

Mhux il-politika tal-passat li l-Labour qed jadotta U aktar. Simon Busuttil qed ifassal bidla anke fil-mod kif issir ilpolitika. Il-politika tal-passat li qed naraw lil dal-Gvern jipprattika: in-nepotiżmu, tal-qalba min jaħtaf l-aktar, ix-xiri tal-voti bi flus ilpoplu, il-gideb – dak hu metodu li jrid jinbidel.

Il-metodu ġenwin u awtentiku għax mibni fuq is-sewwa u l-onestà Il-metodu, qal Simon Busuttil fl-aqwa tad-diskors tiegħu, irid ikun mibni fuq is-sewwa, fuq l-onestà. U din hi l-impronta li Simon Busuttil qed jagħti lit-tiġdid fil-Partit Nazzjonalista: li jimxi wkoll lejn bidla radikali fil-mod kif issir il-politika, il-mod awtentiku u ġenwin li Simon Busuttil wera fil-forma u, fuq kollox, fis-sustanza, fid-diskors tiegħu nhar il-Ħadd.

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Ilkoll Aħwa fi Kristu

Il-ktieb bil-memorji tal-Arċisqof Emeritu Mons. Ġużeppi Mercieca ‘Ilkoll Aħwa fi Kristu’, hu miktub minn Charles Buttigieg, li kien PRO tal-Kurja għal diversi snin. Fih informazzjoni dwar il-persuna ta’ Monsinjur Mercieca u ż-żmien diffiċli li għadda minnu, l-aktar fil-bidu tal-Episkopat tiegħu. Ilktieb hu interessanti għal min tinteressah l-istorja. Iżda, f’ġieħ is-sewwa u l-verità ngħid, li fil-Kapitlu XXXI bittitlu ‘L-Ewwel Beati Maltin’ (paġni 289-297), filwaqt li jingħataw id-dettalji kollha importanti fil-proċess għallBeatifikazzjoni ta’ Dun Ġorġ Preca u Nazju Falzon, dan l-istess tagħrif neċessarju tħalla barra fejn tiġi ttrattata M. Adeodata Pisani. Nibda biex ngħid, li l-eżumazzjoni tal-fdalijiet ta’ Sr M. Adeodata Pisani, saret fis-6 ta’ Frar 1991 u mhux kif kiteb Buttigieg, fl-4 ta’ Mejju 2001. Lanqas ingħatat informazzjoni eżatta dwar il-mod kif saret l-eżumazzjoni. Kien Arthur BarbaroSant li tkellem u ħajjar lill-Espert Forensiku Anthony Abela Medici dwar il-possibbiltà ta’ trattament bir-reżin tal-fdalijiet biex dawn ma jitmermrux biż-żmien. Mhux

hekk biss, iżda, (u din għall-istorja biss), tajjeb jingħad li Arthur Barbaro-Sant kien li ħajjar ukoll lil Mons. Beneditt Camilleri u lil Mons. Nikol G. Cauchi, Isqof ta’ Għawdex, biex jagħmlu l-istess trattament bir-reżin fuq il-fdalijiet ta’ Frenċ tal-Għarb. Parir, li mhux biss ġie aċċettat minnhom iżda lIsqof Cauchi insista li Arthur Barbaro-Sant u jien inkunu preżenti l-ħin kollu dakinhar tależumazzjoni u li niffirmaw ukoll il-parċmina li ntrefgħet flimkien mal-fdalijiet ta’ Frenċ. Ġest uniku li apprezzajnieh ħafna. Tħalla barra isem il-Postulatur talKawża ta’ Adeodata Pisani, ilProf. Padre Ernesto Piacentini OFM Conv. Kien Padre Piacentini li ppreżenta l-Kawża u tul ilproċess żar Malta erba’ darbiet. Tħalla barra wkoll isem il-bniedem – Arthur Barbaro-Sant – li b’tant żelu, enerġija, dedikazzjoni, imħabba u determinazzjoni, wassal lil Sr Adeodata Pisani għallBeatifikazzjoni. Dan minkejja li fil-bidu tal-ħatra tiegħu bħala Koordinatur mill-Komunità Benedittina tal-Imdina, ma kien jaf xejn dwar x’għandu jsir fi proċess bħal dan. Din l-informazzjoni eżatta u relevanti għall-Beata M. Adeodata Pisani ġiet imħollija barra mis-Sur Buttigieg. Tassew ħasra meta wieħed iqis li f’dawn il-memorji ppubblikati biex il-

25 sena ilu f’In-Nazzjon

ħidma ta’ Mons. Ġużeppi Mercieca ma tintesiex, informazzjoni relatata ma’ avveniment importanti u uniku, tant mistenni u mixtieq mill-Knisja f’Malta u li fih Mons. Mercieca kellu parti importanti, dan it-tagħrif tħalla barra. Il-Beatifikazzjoni tat-tliet kandidati Maltin - Dun Ġorġ Preca, il-kjeriku Nazju Falzon u Sr M. Adeodata Pisani, seħħet fid-9 ta’ Mejju 2001. Dan kollu qed niktbu b’sens ta’ responsabbiltà u dover lejja nnifsi, b’rispett lejn Mons. Ġużeppi Mercieca li dejjem saħaq li l-verità għandha tingħad kollha u sħiħa, u lejn il-qarrejja u r-riċerkaturi li għandhom dritt ikollhom informazzjoni eżatta, korretta u sħiħa; kif ukoll b’sens ta’ ġustizzja lejn min kien involut bis-sħiħ fil-proċess għall-Beatifikazzjoni ta’ Sr M. Adeodata Pisani u li llum sfortunatament m’għadux jgħodd mal-ħajjin. Min jinteressah li jkun jaf aktar dwar ilproċess għall-Beatifikazzjoni ta’ Sr M. Adeodata Pisani, nissuġġerilu li jagħmel kuntatt miegħi (Tel: 21411610) u jaqra l-ktieb li jien ippubblikajt tliet snin ilu bl-isem “Siltiet mill-Imgħoddi ta’ Ħajti”, li fih tajt l-informazzjoni eżatta, korretta u sħiħa. Emily Barbaro-Sant Il-Mosta

Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami indirizza konferenza tal-aħbarijiet malwasla tiegħu lura f’Malta mill-Malasja, fejn ipparteċipa fis-Summit tal-mexxejja tal-Commonwealth f’Kuala Lumpur. Hu ħabbar li tul din iż-żjara, waqt iddiversi laqgħat bilaterali li kellu ma’ Kapijiet ta’ Gvern ta’ pajjiżi differenti, ġie mistieden jagħmel żjarat uffiċjali flAwstralja u fl-Eġittu. Fetaħ il-Kunsill Ġenerali Straordinarju tal-Partit Nazzjonalista, bis-Segretarju Ġenerali tal-PN Austin Gatt, f’diskors fil-ftuħ tal-Kunsill, jgħid li l-emendi li kienu qed jiġu proposti għall-istatut kienu maħsuba biex il-PN ikompli jiġġedded u jevolvi. Tkellem ukoll il-Viċi PM u Viċi Kap tal-PN Guido de Marco, li qal li l-ġrajjiet li għadda minnhom fil-jiem ta’ qabel il-Partit Soċjalista, juru li m’għandux ilkuraġġ li jiġġedded għalkemm jaf li fi ħdanu hemm numru ta’ nies korrotti li għamlu ħsara kbira lill-pajjiż.

Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

OPINJONI

Esperiment li rnexxa

Fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet il-Partit Nazzjonalista organizza l-ewwel Konvenzjoni fl-istorja reċenti tiegħu bit-tema “Idea Malta”. Kien eżerċizzju interessanti li permezz tiegħu l-Partit Nazzjonalista fetaħ beraħ il-bibien tiegħu mhux biss għall-membri tal-Kumitati Sezzjonali kif jiġri fil-Kunsill Ġenerali, imma fetaħ il-bibien għall-imsieħba kollha tiegħu u anke għal barranin li qatt ma kienu membri tal-partit u għal oħrajn li għandhom ideat u fehmiet li ma jaqblu xejn ma’ dawk tal-Partit Nazzjonalista. Jekk kelli nagħmel ġudizzju fuq dan lesperiment ngħid li kien esperiment li rnexxa. Fix-xhur li ilu Kap tal-Partit Nazzjonalista qala’ ħafna kritika. Li għadu mhux lest għat-tmexxija tal-partit. Li għadu ma tax ittimbru tiegħu fil-politika. Li għad ma rnexxilux jikkonvinċi lil dawk in-Nazzjonalisti li flaħħar lezzjoni ma vvutawx jew riedu jippruvaw lill-Partit Laburista. Li jimxi b’politika negattiva. Jew għall-kuntrarju, li l-politiku tiegħu hi prudenti wisq ma’ Gvern li jrid jgħaddi romblu minn fuq kulħadd. U Simon Busuttil ħa din il-kritika kollha mingħajr suppervja, anzi bi prudenza kbira. U beda jaħdem fuqha. Beda jisma’ u jersaq aktar qrib in-nies. U din ilKonvenzjoni żgur tatu l-opportunità biex jisma’ aktar, jiddixxerni u għandi fiduċja kbira li fil-ġimgħat u x-xhur li ġejjin ilfrott ta’ dan l-esperiment jibda jidher u jinħass fil-politika talPartit Nazzjonalista. Ma qbiltx ma’ min ikkritika lill-Partit li għal din ilKonvenzjoni stieden biex jieħdu sehem u jitkellmu, nies li ma jaqblux miegħu anzi li huma kritiċi ħafna tiegħu u saħansitra għamlulu l-ħsara. Veru li fost dawn kien hemm min anke waqt il-Konvenzjoni kompla b’din ittattika distruttiva. Iżda dawn ħarġu skreditati aktar milli daħlu. Iżda kien hemm oħrajn li kienu ġenwini fil-kritika tagħhom, li għamlu suġġerimenti validi u li l-kontribut tagħhom kien apprezzat avolja ħadd mhu jistenniehom li fl-elezzjoni li ġejja jivvutaw lill-Partit Nazzjonalista. Lil Alex Mangion ma nafux. Lewwel nett kellu l-kuraġġ isemmi d-diffikultajiet li jiltaqa’ magħhom fil-ħajja minħabba lorjentazzjoni sesswali tiegħu. Lappell imqanqal li għamel lillPartit Nazzjonalista biex ikun qrib il-minoritajiet fil-pajjiż, kiseb lapprovazzjoni tal-assemblea.

Id-diskors tal-għeluq tal-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, issiġilla s-suċċess ta’ din l-inizjattiva li daħħlet arja ġdida mhux biss fil-Partit Nazzjonalista imma, ngħid jien, anke fix-xena politika lokali

James Debono hu ġurnalist tajjeb li spiss ikkritika lillGvernijiet u lill-Partit Nazzjonalista. Iżda fl-argumenti tiegħu hu bilanċjat u sod fl-istess ħin. It-twiddibiet tiegħu dwar lambjent u s-solidarjetà soċjali kienu f’waqthom u ta’ min jixtarrhom. Marica Mizzi, li ħadmet qrib ħafna tal-eks-President George Abela u llum hi PRO tal-Caritas u hi involuta ħafna fil-volontarjat, l-appell tagħha kien biex ilpolitiċi jgħinu lil dawn l-għaqdiet u dan kien f’waqtu. Michael Briguglio żgur mhux xi partitarju Nazzjonalista. Ilpassat politiku tiegħu kien flAlternattiva Demokratika iżda limħabba tiegħu lejn l-ambjent żgur tagħtih kredenzjali millaqwa biex joffri suġġerimenti validi f’dan il-qasam, kif fil-fatt għamel. L-enfasi li għamel Ivan Bartolo dwar il-ħtieġa li nkom-

Kollox ma’ kollox, insostni li dan kien esperiment li rnexxa u li l-Partit Nazzjonalista għandu bżonn jirrepetih

Mario Schiavone

mario.p.schiavone@gmail.com

plu ninvestu u nkunu innovattivi fil-qasam edukattiv li hu l-pedament ta’ kull żvilupp li jista’ jsir fil-pajjiż, tagħmel ħafna sens u żgur li l-Partit irid ikompli jagħti każ l-iżvilupp f’dan il-qasam tant importanti fil-ħajja talpajjiż. Helga Ellul u Jonathan Shaw, żewġ imprendituri ta’ suċċess għamlu wkoll suġġerimenti vali-

di ferm dwar l-iżvilupp ekonomiku tal-pajjiż li jrid jinvesti f’oqsma ġodda u jisfrutta niċeċ ġodda ta’ żvilupp wara li nkunu ħejjejna lin-nies tagħna biex ikunu kapaċi jaħtfu l-opportunitajiet li żvilupp bħal dan għandu neċessarjament iġib miegħu. Dawn huma ftit mill-argumenti li laqtuni. Kien hemm ferm aktar kontribuzzonijiet validi minn persuni li huma esperti fl-oqsma rispettivi tagħhom u li l-interventi tagħhom kienu ġenwini u utli mnebbħa mill-imħabba tagħhom lejn il-pajjiż. Id-diskors tal-għeluq tal-Kap

tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, issiġilla s-suċċess ta’ din l-inizjattiva li daħħlet arja ġdida mhux biss fil-Partit Nazzjonalista imma, ngħid jien, anke fix-xena politika lokali. Kollox ma’ kollox, insostni li dan kien esperiment li rnexxa u li l-Partit Nazzjonalista għandu bżonn jirrepetih. Naf li din hi biċċa xogħol li titlob ħafna preparamenti u anke tiswa l-flus biex torganizzaha. Iżda dan għandu jitqies bħala investiment pożittiv kemm f’termini ta’ enerġija kif ukoll f’termini finanzjarji. Min jaf kieku nagħmlu Konvenzjoni, almenu darba kull sentejn.

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

L-ISIS għandhom l-armi għal kontra l-ajruplani L-IRAQ

It-terroristi tal-grupp Stat Iżlamiku (ISIS) għandhom armi jistgħu jinġarru minn persuna waħedha u li huma kapaċi jniżżlu ajruplan tal-passiġġieri. Dan skont ir-rapporti talistampa internazzjonali, fosthom il-gazzetta Ġermaniża, Bild am Sonntag, li żvelat li rrappreżentanti tas-servizzi sigrieti tal-Ġermanja kienu infurmaw lill-Bundestag (Parlament) f’Berlin li tterroristi tal-ISIS fin-naħat ta’ fuq tal-Iraq, issa għandhom ‘issistemi ta’ difiża għal kontra lajruplani’. Ingħad ukoll li tterroristi kisbu dawn is-sistemi mid-depots tal-armi fis-Sirja.

L-artiklu f’Bild jgħid li wieħed jista’ faċilment juża larmi inkwistjoni li huma ta’ periklu kbir għall-ajruplani li jkunu telgħin jew neżlin f’xi mitjar. Dan ukoll meta lAustrian Airlines u l-Qatar Airways huma fost il-kumpaniji li għadhom jużaw l-ispazju talajru fuq it-Tramuntana tal-Iraq. Sar magħruf ukoll li l-ġellieda Kurdi li qed jirreżistu lill-ISIS fl-Iraq użaw, għall-ewwel darba, l-armamenti li waslulhom mill-Ġermanja. Hu mifhum li l-Kurdi użaw tip ta’ missila għal kontra t-tankijiet tal-gwerra waqt offensiva fuq il-pożizzjonijiet tal-ISIS fl-

Kalma fost it-tensjoni IL-LIBANU

Rapporti mill-belt Lebaniża ta’ Tripli qalu li l-inħawi jinsabu pjuttost kalmi, iżda t-tensjoni għadha qed tinħass wara jiem ta’ ġlied qalil bejn it-truppi talGvern u militanti Iżlamiċi tasSunni li jaħsbu li għandhom irrabtiet mal-Al-Qaida. Ingħad ukoll li s-suldati, ilbieraħ, daħlu fl-inħawi ta’ Bab al-Tabbaneh fejn kienu rtiraw ilmilitanti, iżda ma ssemma xejn dwar xi konfronti ġodda potenzjali. Madankollu, is-sitwazzjoni baqgħet imprevedibbli u miftuħa għal kwalunkwe żvilupp. Mietu mill-inqas għaxar suldati, ħames persuni ċivili u ftit għexieren ta’ militanti waqt lagħar battalji li laqtu l-Libanu f’xhur u li damu min-nhar ilĠimgħa sal-Ħadd. Fl-istess ħin, eluf ta’ ċivili ħadu vantaġġ mill-waqfa fil-

ġlied biex jaħarbu mill-inħawi ta’ Bab al-Tabbaneh. Hu mifhum ukoll li l-Kmandanti tal-Armata Lebaniża ħarġu direttivi biex il-ġlied mal-militanti jieqaf ħalli r-residenti jkunu jistgħu jitilqu lejn inħawi anqas perikolużi. Min-naħa tagħhom, il-militanti baqgħu jheddu li joqtlu lil kull suldat li jinqabad priġunier f’każ li l-Armata ma tiqafx milloffensiva fuq iz-zoni li qegħdin jokkupaw. Dan wara li l-qawwiet Lebaniżi bagħtu l-kommandos, minbarra t-tankijiet u l-vetturi tal-gwerra, kontra l-militanti filbelt ta’ Tripli, li – l-istess bħallkumplament tal-Libanu – hi maqsuma bejn is-sostenituri u lavversarji tar-reġim fis-Sirja, li hu mmexxi mill-President Bashar al-Assad.

Jibqa’ dieħel f’Cameron IR-RENJU UNIT

Hemm tħassib għas-sigurtà madwar il-Prim Ministru Ingliż David Cameron wara li raġel baqa’ dieħel dritt ġo fih hekk kif kien ħiereġ minn laqgħa f’Leeds. Għall-ewwel kien maħsub li rraġel ħebb għall-Prim Ministru imma wara rriżulta li dan kien dieħel jiġri f’gym li kien hemm u baqa’ dieħel f’Cameron. Li hu

żgur hu li l-każ qanqal ħafna tħassib għan-nuqqas ta’ sigurtà madwar il-Prim Ministru Ingliż u kieku kien terrorist, seta’ qatel lil Cameron. Hekk kif seħħ il-każ, Cameron deher ftit mitluf u membru tas-sigurtà tiegħu filpront ressaq lir-raġel li mbagħad ġie arrestat.

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

inħawi – u wara li l-Ġermanja, jiem ilu, iddeċidiet li tipprovdi lill-ġellieda Kurdi blekwivalenti ta’ sebgħin miljun ewro f’armamenti. Sadanittant, hu mistenni li lalleati fil-koalizzjoni internazzjonali anti-ISIS jintensifikaw l-attakki mill-ajru fuq it-terroristi, waqt ilkontroffensiva, fl-Iraq, li qabdet fażi aktar aggressiva. Kelliema għall-Istati Uniti, li qed tmexxi l-koalizzjoni, jistennew li waqt din loffensiva jkunu jistgħu jaraw ‘provi akbar tal-kapaċità taljihadisti tal-ISIS biex jikkaċċjaw għall-ajruplani’.

Din hi sitwazzjoni li tista’ tħalli konsegwenzi serji fil-mod kif lIraqin u sħabhom filkoalizzjoni qegħdin iwettqu lgwerra kontra l-ISIS. Uffiċjali tal-militar Amerikan, fil-fatt, qalu li skont l-esperjenzi tal-konflitti tal-passat, is-sistemi tal-missili (bħal dawk li jingħad li qegħdin f’idejn it-terroristi) kapaċi jinfluwenzaw kwalunkwe sitwazzjoni. Dan ukoll meta ċċirkolazzjoni tal-armamenti għal kontra l-ajruplani żiedet linkwiet dwar l-istat vulnerabbli tal-ajruporti fl-Iraq – b’mod partikulari l-ajruport internazzjonali ta’ Bagdad, li hu

l-aktar hub tat-trasport importanti fil-pajjiż u li hu wkoll kruċjali għattrasportazzjoni tar-rinforzi u lprovvisti militari. L-indikazzjonijiet dwar ittheddida potenzjali ‘ġdida’ millISIS ġejjin ukoll millpubblikazzjoni reċenti (millISIS) ta’ linji gwida fuq linternet fejn hemm spjegat kif wieħed juża missili li jistgħu jinġarru u jkunu sparati minn bniedem waħdu kontra ħelikopter tal-gwerra tat-tip Apache. Il-ħelikopter speċifiku hu fost l-aktar armi konvenzjonali u effettivi talqawwiet tal-Istati Uniti.

In-nies fl-inħawi tal-fruntiera tat-Turkija jsegwu l-ġlied bejn il-Kurdi-Sirjani u t-terroristi tal-grupp Stat Iżlamiku (ISIS) madwar iz-zoni ta' Kobane, fis-Sirja (Ritratt: EPA)

L-ewwel rikors legali konness mal-Ebola L-ISTATI UNITI

Ir-regoli stretti għall-kwarantina li qed jimponi l-Istat ta’ New Jersey għall-persuni li jaslu millpajjiżi Afrikani milqutin millEbola x’aktarx li din il-ġimgħa jiffaċċja l-ewwel sfida legali. Dan wara li avukat li qed jirrappreżenta infermiera miżmuma kwarantina sostna li hi għandha tressaq każ il-qorti, fuq livell federali, u dawb fi kwistjoni ta’ jiem. Normal Siegel, avukat tad-drittijiet ċivili li qed jidher għallinfermiera, Kaci Hickox, qal li limpożizzjoni ta’ kwarantina fuq Hickox, malli din irritornat millPunent tal-Afrika, tqajjem kwistjonijiet serji dwar il-liberta-

jiet kostituzzjonali u ċivili. Dan meta, skont Siegel, ‘l-infermiera (li qed tinżamm fi sptar ta’ New Jersey) mhi qed turi l-ebda sintomu tal-Ebola u l-ebda test li sarilha ma rriżulta pożittiv għallEbola’. Siegel qed jisħaq li l-impożizzjoni tar-regola għall-kwarantina hi esaġerata fil-każ ta’ Kaci Hickox, iżda hu, fl-ebda ħin, mhu jikkontesta l-fatt li l-Gvern għandu d-dritt li joħroġ direttivi għall-kwarantina f’ċerti ċirkostanzi. F’każ ta’ konferma, ir-rikors legali jkun l-ewwel wieħed li jisfida l-perjodu stabbilit ta’ kwarantina (għal 21 jum) li l-

awtoritajiet fi New Jersey qed jimponu għal kull min jasal lura f’arthom mil-Liberja, Sierra Leone u l-Guinea – l-agħar pajjiżi Afrikani infettati mill-epidemija tal-Ebola li qatlet kważi 5,000 persuna. Il-proċess strett qed jinżamm meta dawn in-nies li qed jaslu lura fi New Jersey huma kkunsidrati ‘għall-fattur ta’ sogru qawwi li jistgħu jkunu qed iġorru l-virus’. Fl-istess ħin, il-każ legali potenzjali fi New Jersey jista’ jeffettwa wkoll il-politika simili dwar l-Ebola li ħabbru stati Amerikani oħra, fosthom New York u Illinois.

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Protesti dwar ‘it-taxxa fuq l-internet’ L-UNGERIJA

Eluf ta’ nies f’Budapest ipprotestaw kontra l-pjan talGvern tal-Prim Ministru Ungeriż, Viktor Orban, biex jintroduċi dik li għandha tkun l-ewwel ‘taxxa fuq l-internet’ fid-dinja. Il-pjan, li kien żvelat il-ġimgħa l-oħra, jestendi l-iskop tat-telecom tax fuq is-servizzi tal-internet, minbarra li jimponi taxxa ekwivalenti għal 50 ċenteżmu talewro għal kull gigabyte ta’ data ttrasferita. Kelliema għall-Kummissjoni Ewropea qalu li, permezz ta’ din

iż-żieda fit-taxxa, il-proċess ta’ streaming biex persuna tara film għandu jiswa 15-il ewro addizzjonali. Intant, il-proċess ta’ streaming għal sensiela televiżiva sħiħa għandu jiswa madwar 254 ewro. Din it-taxxa (levy) li għandha titħallas lil min jipprovdi servizz tal-internet fl-Ungerija, hi intiża biex tiġġenera l-flus għall-istat, li qed jissielet ma’ dejn kbir. Madankollu, ir-reazzjoni ta’ rabja wasslet biex il-Gvern ta’ Orban jiffriża l-pjan waqt li,

minflok, jimponi taxxa ta’ 2.3 ewro fix-xahar għall-abbonaturi privati u taxxa ta’ darba fix-xahar, ekwivalenti għal 16-il ewro, għan-negozji. Iżda l-konċessjoni ma għoġbitx lill-kritiċi li qed isostu li din it-taxxa xorta se tagħmilha diffiċli għan-negozji żżgħar u l-foqra biex ikollhom aċċess għall-internet. Min-naħa tiegħu, il-Ministru Ungeriż għall-Ekonomija, Mihaly Varga, qal li t-taxxa hi meħtieġa għaliex in-nies m’għadhomx jużaw daqstant it-telefown u aktar

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

saru disposti li jużaw l-internet. Iżda kelliema għall-Magyar Telekom wissew li t-taxxa ppjanata qed thedded il-prospetti ta’ soċjetà Ungeriża mibnija fuq ekonomija diġitali state-of-theart, bil-proposta tal-Gvern Ungeriż tiġġenera wkoll kontroversja fl-Unjoni Ewropea. Fil-fatt, Neelie Kroes, li waslet biex tispiċċa minn Kummissarju tal-UE għall-Aġenda Diġitali, ħeġġet biex in-nies juru ddiżapprovazzjoni tagħhom għallpjan tal-Gvern Ungeriż, u gruppi

ta’ dimostranti, nhar il-Ħadd, spiċċaw iwaddbu diversi LCD monitors mit-twieqi tal-kwartieri tal-Partit Fidesz (tal-Prim Ministru Orban) biex juru lgħadab tagħhom għat-taxxa proposta fuq l-internet. Fl-istess ħin, fuq Facebook ittellgħet paġna li topponi din ittaxxa, u attirat eluf ta’ sostenituri u ‘likes’ f’perjodu ta’ ftit sigħat. Il-paġna ħeġġet ukoll għallprotesta u kisbet l-appoġġ ta’ għexieren ta’ eluf ta’ abbonaturi ta’ Facebook.

L-AWSTRALJA: Mara tħares lejn l-iskultura ta’ balena magħmula mill-artist Michael Greve. L-iskultura hi parti minn għadd ta’ xogħlijiet artistiċi magħżula għall-avveniment annwali ‘Sculpture by the Sea’ li qed jittella’ qrib l-oċean, bejn il-bajjiet ta’ Bondi u Tamarama, f’Sydney (Ritratt: EPA)

Idawru l-arloġġ lura għall-aħħar darba IR-RUSSJA

Ir-Russi dawru l-arloġġ lura għall-aħħar darba, wara li ddeċidew li jadottaw is-sigħat taxxitwa għall-istaġuni kollha tassena, u dan fuq bażi permanenti. Ir-Russja se żżid ukoll it-time zones minn disgħa għal ħdax – mir-reġjuni tal-Paċifiku għallfruntieri mal-Unjoni Ewropea. Għal dawn l-aħħar tliet snin, irRussja esperimentat bil-ħin tas-sajf permanenti, iżda din is-sistema xejn ma niżlet tajjeb mal-poplu. L-eks-Unjoni Sovjetika

Komunista (li r-Russja kienet iffurmat parti minnha), fl-1981, kienet introduċiet sistema ta’ ‘Daylight Saving Time’ imbagħad, fl-2011, l-eks-President tar-Russja, Dmitry Medvedev, introduċa miżuri biex inaqqas ittime zones ta’ pajjiżu għal disgħa u biex jinżamm il-ħin tas-sajf matul is-sena kollha. Għaldaqstant, ir-Russi kienu mexxew l-arloġġi ’l quddiem b’siegħa iżda ma dawruhomx lura għax-xitwa. Medvedev sostna li t-

tibdil fil-ħinijiet skont l-istaġuni jservi biss biex ‘iħarbat il-bijoritmi tan-nies’. Madankollu, hu minnu li numru kbir ta’ Russi spiċċaw jilmentaw dwar ‘l-għodwiet imdallma’ matul ix-xitwa taħt dik is-sistema. Intant, ir-rappreżentanti talAkkademja tax-Xjenzi tar-Russja qalu li l-Ewropa, issa, se tkun eqreb peress li d-differenza bejn ilħin f’Moska u l-Greenwich Mean Time (GMT) se tkun ta’ tliet sigħat biss.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Bengażi f’idejn truppi leali lejn il-Ġeneral Haftar IL-LIBJA

Truppi leali lejn il-ġeneral irtirat u ekseżiljat fl-Istati Uniti Khalifa Haftar qed jikkontrollaw 90 filmija ta’ Bengażi. Il-militanti Iżlamiċi qed jiddefendu ċ-ċentru tal-belt u għandhom qagħdiet iżgħar fis-subborgi, iżda jinsabu ċċirkondati. Ġlied qalil fiddistrett ta’ Ras al-Obeidi ssokta wara li truppi leali lejn il-Ġeneral Haftar ħatfu l-ikbar barracks tal-belt ilġimgħa li għaddiet. Mill-inqas 130 persuna nqatlu fl-aħħar għaxart ijiem fi ġlied fittoroq fit-tieni l-ikbar belt fil-Libja. Din il-vjolenza hi parti millanarkija li ħonqot lill-pajjiż produttur taż-żejt, tliet snin wara lwaqgħa tad-dittatur Muammar Gaddafi mill-poter. L-armata, appoġġjata minn forzi tal-eksġeneral u żgħażagħ armati, nediet offensiva fil-bidu ta’ dan ixxahar kontra l-militanti Iżlamiċi f’Bengażi, li qaċċtithom miz-zona tal-ajruport u mill-kamp Frar 17, waħda mill-qagħdiet fil-belt port. Iżda ġlied qalil bejn l-armata u Ansar al-Sharia – ikkundannata minn Washington fuq attakk li seħħ sentejn ilu fuq il-konsulat Amerikan li qatel lill-Ambaxxatur Amerikan – inqala’ fil-kampus taluniversità u f’zoni oħrajn qrib ilkamp. Żviluppa wkoll nar fil-bini prinċipali tal-università. Taqsimiet mill-armata wkoll iġġieldu kontra l-militanti Iżlamiċi f’partijiet oħrajn tal-belt. Diversi familji dehru jaqbdu ħwejjiġhom u jaħarbu – xena simili f’Bengażi li spiċċat zona ta’ gwerra mindu l-

eksġeneral Khalifa Haftar iddikjara gwerra kontra lestremisti f’Mejju. L-isfida militari hi parti minn konflitt wiesa’ f’dan il-pajjiż fitTramuntana tal-Afrika fejn eksribelli jużaw l-armi biex jiksbu lpoter u sehem mid-dħul finanzjarju ġenerat mill-industrija taż-żejt.

Il-militanti Iżlamiċi qed jitħarrġu finNofsinhar tal-Libja

Il-Libja hi maqsuma bejn tribujiet rivali u fazzjonijiet politiċi b’żewġ gvernijiet li qed jistinkaw għalleġittimità mindu grupp armat minn Misrata ħataf Tripli f’Awwissu, u b’hekk sforza lill-Prim Ministru Abdullah al-Thinni, li kien rikonoxxut fil-komunità internazzjonali, biex imur fil-Lvant tal-pajjiż. Pajjiżi fil-Punent u l-ġirien talLibja qed jibżgħu li l-konflitt se jwassal għal gwerra ċivili. Is-sitwazzjoni f’Bengażi u f’partijiet oħrajn tal-Libja qed tkun fluwida u tinbidel mil-lejl għannhar hekk kif l-armata mhix qed tkun kapaċi tikkontrolla lillmilizzji li f’xi każi huma armati aħjar. Il-forzi ta’ Haftar għandhom ajruplani militari mill-qawwa talajru skaduta tal-Libja, għalkemm

dawk li qed jopponu t-truppi ta’ Haftar qed jgħidu li qed ikun appoġġjat mill-Eġittu, li hu mħasseb minħabba l-firxa talmilitanti. Madankollu, Haftar qed jiċħad dan kollu. Il-maġġoranza tal-ambaxxati barranin irtiraw il-ħaddiema tagħhom fis-sajf meta forzi mmexxija minn Misrata eliminaw grupp rivali minn Tripli. Sadattant, xi rapporti qed jgħidu li l-militanti Iżlamiċi qed jitħarrġu fin-Nofsinhar tal-Libja hekk kif waqqfu kampijiet għat-taħriġ u akkwistaw armi bil-kuntrabandu. Armi misruqa mill-ħażna kbira li kellu r-reġim ta’ Muammar Gaddafi sabu posthom f’Salvador Triangle – zona li mhi okkupata minn ħadd u li ġiet iffurmata mill-fruntieri talLibja, tal-Alġerija u tan-Niġer. Għal ħafna snin, dan “ittrijangolu” kien rinomat malkuntrabandisti u t-traffikanti, u minn din iz-zona kienu jgħaddu armi illeċiti li ddaħħlu faċilment bejn it-Tramuntana tal-Afrika u pajjiżi li jinsabu aktar ’l isfel middeżert Saħara. Iżda mindu saret ir-rewwixta, lattività tal-militanti Iżlamiċi, b’rabtiet ma’ al-Qaeda, żdiedet firreġjun, u baqgħet tippersisti permezz tal-inabbiltà talawtoritajiet Libjani biex irażżnu lill-gruppi armati. Fl-10 ta’ Ottubru, Franza qalet li l-forzi tagħha qerdu konvoj li kien proprjetà tal-fergħa ta’ al-Qaeda fin-Niġer u li kien qed jittrasporta l-armi mil-Libja sal-Mali.

L-ITALJA: Parti mill-bunker tad-dittatur Taljan Benito Mussolini fir-residenza tiegħu fi Villa Torlonia f’Ruma. Il-bunker, li issa nfetaħ għall-pubbliku, twil 60 metru u hu dejjaq ħafna, bi ftit kmamar żgħar. Mhux magħruf jekk dan il-bunker, jew xelter, li proprjament hu kantina fejn kien jinżamm l-inbid, qattx intuża minn Mussolini. Dan peress li meta bdew il-bumbardamenti mill-ajru fuq Ruma mill-forzi alleati, hu kien diġà tneħħa mill-poter u kien qed jgħix taħt il-protezzjoni tan-Nażisti fit-Tramuntana tal-Italja (Ritratt: EPA)

IR-REPUBBLIKA ĊEKA: Qattus tar-razza Kurilian Bobtail waqt il-World Cat Show li saret fi Praga (Ritratt: EPA)

Jinħatfu aktar tfal IN-NIĠERJA

Militanti suspettati tal-Boko Haram ħatfu madwar 30 tifel u tifla fil-Grigal tan-Niġerja, minkejja stqarrijiet mill-gvern li kienet saret xi forma ta’ ftehim. Madwar 17-il persuna nqatlu meta l-villaġġ ta’ Mafa, fl-istat ta’ Borno, spiċċa attakkat. Lawtoritajiet Niġerjani attribwew l-attakk li twettaq minn banditi. Il-grupp Boko Haram ħataf aktar minn 500 mara u tifla bħala ostaġġi mindu beda l-ġlied imdemmi fl-2009. Skont rapport ġdid minn Human Rights Watch (HRW), kien hemm diversi nuqqasijiet serji għall-mod kif l-awtoritajiet

Niġerjani investigaw il-ħtif ta’ aktar minn 200 tifla tal-iskola f’Chibok sitt xhur ilu. Ir-rapport ta’ HRW jinkludi testimonjanzi dettaljati minn diversi bniet li rnexxielhom jaħarbu. HRW qal li l-pulizija ma wrietx biżżejjed interess filkumpilazzjoni tal-evidenza, u qieset il-każ bħala “reat żgħir”. L-attakk f’Mafa, xi 50 kilometru fil-Lvant ta’ Maidugori, jimmarka l-aħħar minn serje ta’ attakki minn militanti tal-Boko Haram. U dan minkejja d-dikjarazzjoni tal-gvern dwar waqfien mill-ġdid kmieni dan ixxahar.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Bidla politika kbira L-UKRAJNA

L-ewwel riżultati wara lelezzjoni fl-Ukrajna juru rebħa qawwija għall-partiti favur ilPunent, daqqa ta’ ħarta għallfazzjonijiet tal-Lemin estrem u riżultat sorprendenti għal elementi tal-eksreġim. Il-partit tal-President Petro Poroshenko, il-Front Popolari talPrim Ministru Arsenij Yatsenyuk u Selfhelp, partit imwaqqaf minn Andrey Sadobij, is-sindku favur ilPunent ta’ Lviv, huma mistennija jiffurmaw koalizzjoni, b’Yatsenyuk mistenni jibqa’ bħala prim ministru. Żewġ partiti Nazzjonalisti – ilPartit Radikali u Svoboda – jidhru li jaqbżu l-kwota parlamentarja b’madwar sitta fil-mija.

Iżda s-Settur tal-Lemin, li mexxa fergħa militanti firrivoluzzjoni ta’ Frar u li hu suġġett ta’ propaganda Russa dwar in-neoNażisti fi Kiev, ġab inqas minn tlieta fil-mija tal-voti. Il-partit li kien fit-tmexxija talPresident Viktor Yanukovych ma ħariġx għall-elezzjoni. Il-Partit Komunista favur lunjoni mar-Russja wkoll falla milli jikseb post fil-Parlament għallewwel darba mindu l-Ukrajna kisbet l-indipendenza fl-1991. Iżda l-Blokk tal-Oppożizzjoni, immexxi minn Yury Boyko, li kien il-ministru għall-enerġija ta’ Yanukovych, ġab madwar sebgħa fil-mija f’riżultat sorpriża.

IL-VATIKAN: Il-Papa Franġisku jinawgura statwa tal-bronż tal-Papa Emeritu Benedittu XVI mal-Kanċillier tal-Akkademja Pontifiċja tax-Xjenzi, l-Isqof Marcelo Sanchez Sorondo f’Casina Pio IV (Ritratt: EPA)

Vot ta’ tama IT-TUNEŻIJA

IL-FILIPPINI: Mara Filippina turi l-kelb tagħha b’kostum ta’ brimba waqt festin ta’ Halloween f’Manila (Ritratt: EPA)

Twiegħed riforma IL-BRAŻIL

Il-President Dilma Roussef wiegħdet li tgħaqqad mill-ġdid lillBrażil wara li rebħet bi żbrixx lelezzjoni biex terġa’ tmexxi lpajjiż. Roussef kisbet 51.6 fil-mija tal-voti. Hi qalet li “d-djalogu” se jkun fuq nett tal-aġenda tagħha wara kampanja qalila kontra l-kandidat taċ-Ċentru-Lemin Aecio Neves, li kiseb 48.4 fil-mija tal-voti. F’diskors tar-rebħa, Roussef qalet li hi trid tkun “president aħjar milli kienet qabel”. Hi qalet li fehmet li għandha tagħmel “bidliet kbar skont l-esiġenzi tas-soċjetà”. Roussef ħabbtet wiċċha ma’ protesti tal-massa s-sena l-oħra kontra l-korruzzjoni, l-infiq

esaġerat fuq il-kampjonat talfutbol tat-Tazza tad-Dinja u servizzi mill-aktar inferjuri. Dilma Roussef, li ilha fil-poter mill-2010, hi popolari malBrażiljani foqra bis-saħħa talprogrammi tal-welfare tal-gvern. Iżda l-vot fired l-akbar pajjiż flAmerika Latina kważi fi tnejn eżatt, fuq livelli ta’ klassi soċjali u ġeografija. Il-president qal li matul ilkampanja “l-iktar kelma ripetuta ħafna drabi kienet il-bidla u lakbar proposta kienet ir-riforma”. Dilma Roussef irringrazzjat lillpredeċessur tagħha Luiz Inacio Lula da Silva li kien l-ispirazzjoni tagħha.

Iċ-ċittadini Tuneżini vvutaw f’elezzjoni li hi kruċjali biex tkun stabbilita d-demokrazija fid-dawl tar-rewwixti matul ir-Rebbiegħa Għarbija, b’forzi tas-sigurtà li ntbagħtu biex jevitaw l-attakki mill-estremisti. Tliet sigħat wara l-elezzjoni, irrata ta’ persuni li ħarġu jivvutaw laħqet il-perċentwal ta’ 25 filmija. It-Tuneżija tfissret bħala dawl ta’ tama meta mqabbla ma’ pajjiżi oħrajn fejn qed tirrenja l-anarkija, fosthom il-Libja u l-Eġittu fejn irreġimi wkoll twaqqgħu. Iżda t-tranżizzjoni f’dan ilpajjiż fl-Afrika ta’ Fuq ġiet ittestjata minn attakki militanti u taqlib soċjali, u l-aħħar turnout

mistenni jindika l-livell ta’ apatija pubblika. Il-Prim Ministru Mehdi Jomaa fisser il-vot ta’ nhar il-Ħadd bħala wieħed “storiku”. “L-enfasi qed tkun fuqna u s-suċċess ta’ dan ilvot hu garanzija għall-futur... raġġ ta’ tama għaż-żgħażagħ ta’ dan irreġjun,” sostna l-Prim Ministru Jomaa f’intervista fuq ir-radju hekk kif xeħet il-vot. Jomaa avża dwar attakki millmilitanti li huma possibbli u li huma mmirati biex jisfrattaw lewwel elezzjoni parlamentari filpajjiż ta’ wara r-rivoluzzjoni. Aktar minn 80,000 suldat u pulizija kien stazzjonati f’jum lelezzjoni sabiex tingħata lprotezzjoni lill-votanti.

IL-FILIPPINI: Attivisti, wieħed liebes kostum ta’ ħamiema, mill-Grupp Popolari għat-Trattament Etiku tal-Annimali, jiċċelebraw ’il barra mill-Uffiċċju Ekonomiku u Kulturali tat-Tajwan f’Manila (Ritratt: EPA )

www.maltarightnow.com

MADWARNA

Ċelebrazzjoni liturġika, wirja storika u pubblikazzjoni ġdida Il-festi speċjali fil-Belt Victoria fl-okkażjoni tal-175 anniversarju mill-wasla talewwel statwa titulari ta’ Għawdex se jiġu konklużi fi tmiem din il-ġimgħa b’żewġ attivitajiet fil-Bażilika ta’ San Ġorġ, fejn hi meqjuma x-xbieha devota tal-qaddis minquxa f’zokk ta’ tuta minn Pietru Pawlu Azzopardi lejn l-1839. Minn Jannar, imma b’mod speċjali f’April u f’Lulju, inżammu ċelebrazzjonijiet kbar u bosta inizjattivi ta’ formazzjoni biex ifakkru din il-ġrajja unika fl-istorja talgżira Għawdxija. Nhar il-Ġimgħa li ġej, 31 ta’ Ottubru, l-Isqof ta’ Għawdex Mons. Mario Grech se jmexxi Korteo bil-kant tal-Litanija talQaddisin li jitlaq fis-7.30pm minn Pjazza Santu Wistin, il-Belt Victoria. Fit-8pm, tibda Ċelebrazzjoni tal-Vġili talQaddisin Kollha fil-Bażilika, bittema “Intom poplu qaddis” (ara 1 Piet 2:5). L-għada s-Sibt, f’Akkademja Mużiko-Letterarja fis-7.30pm, taħt il-patroċinju tal-Isqof ta’ Għawdex, li hu wkoll id-Dekan tal-Kolleġġjata Ġorġjana, se jiġu mnedija żewġ tifkiriet uniċi ta’ din il-festa anniversarja. Fi Pjazza San Ġorġ tiġi inawgurata l-Wirja San Ġorġ: 175 Sena Fostna b’tagħrif fuq din l-opra tal-arti Neo-Klassika kif ukoll l-artist bravu li naqqaxha. Il-wirja tibqa’ miftuħa sal-Ħadd 23 ta’ Novembru u tkun tista’ titgawda f’kull ħin tal-ġurnata. Fl-istess okkażjoni, se jitnieda l-ktieb San Ġorġ: L-ewwel statwa titulari ta’ Għawdex, b’ġabra

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Matul l-ewwel ġimgħa ta’ Novembru, min iżur il-Bażilika ta’ San Ġorġ ikun jista’ wkoll jammira mill-qrib għadd ta’ statwi ta’ Azzopardi

ta’ kontribuzzjonijiet akkademiċi dwar l-istatwa kif ukoll għadd ta’ ritratti antiki li għandhom iqanqlu l-kurżità ta’ ħafna. Din ilpubblikazzjoni ġdida tiswa €5 u tkun tista’ tinkiseb mill-Uffiċċju Parrokkjali tal-Bażilika (tel: 21556377; email: info@sangorg.org). Matul l-ewwel ġimgħa ta’ Novembru, min iżur il-Bażilika ta’ San Ġorġ ikun jista’ wkoll jammira mill-qrib għadd ta’ statwi ta’ Azzopardi miġbura apposta flimkien għall-ewwel darba taħt saqaf wieħed. Il-Ħadd 9 ta’ Novembru, bħala għeluq tal-festi, se jsir pranzu ċelebrattiv fil-Lukanda Calypso, Marsalforn. Il-Bażilika ta’ San Ġorġ tixtieq tirringrazzja lill-Ministeru għal Għawdex, il-Kunsill Lokali talBelt Victoria, APS Bank u Lombard Bank tal-appoġġ tagħhom f’dawn l-inizjattivi.

Bank of Valletta jniedi l-finanzjament BOV 4 SMEs Ix-xbieha devota ta’ San Ġorġ minquxa f’zokk ta’ tuta minn Pietru Pawlu Azzopardi lejn l-1839

Finanzjament massimu sa €700,000 fuq termini favorevoli għall-SMEs Bank of Valletta ħabbar ittnedija tal-finanzjament BOV 4 SMEs. Din l-offerta limitata hi ddisinjata bil-għan li tgħin lillintrapriżi żgħar u medji (SMEs) lokali fir-rekwiżiti għallproġetti tagħhom ta’ investiment kapitali billi l-bank joffrilhom rati vantaġġużi ta’ interessi fuq self. Dan l-inċentiv huwa wieħed possibbli grazzi għas-suċċess ta’ fondi li l-BOV ħa mill-Bank Ċentrali Ewropew bħala parti millOperazzjonijiet ta’ Rifinanzjament fuq Perjodu ta’ Żmien Twil (TLTRO). It-tnedija ta’ dan il-prodott se ssegwi r-riżultat pożittiv tal-

Pakkett Finanzjarju BOV JEREMIE li fi kliem l-UE ġie deskritt bħala “l-aqwa prattika” meta mqabbel ma’ kif il-pakkett JEREMIE ġie implimentat f’pajjiżi oħra tal-UE. Dan il-prodott jikkumplimenta l-Pakkett BOV Start Plus maħsub għall-bidu ta’ negozji u għalhekk jipprovdi għażla komprensiva ta’ prodotti li jolqtu s-settur tan-negozju talintrapriżi żgħar u medji. Waqt li kien qed jitkellem fuq il-prodott ta’ finanzjament BOV 4 SMEs, Albert Frendo, Chief Officer Credit ta’ Bank of Valletta spjega li, “Huwa fatt magħruf li l-SMEs huma essenzjali għat-tkabbir ekonomiku u l-

ħolqien tax-xogħol. Dan ilproċess huwa riżultat talintrapriżi ż-żgħar u medji li jinvestu fi proġetti ta’ investimenti kapitali possibbli u sostenibbli li jiġġeneraw valur ekonomiku miżjud u qligħ adegwat. Matul is-snin li għaddew, Bank of Valletta poġġa lilu nnifsu bħala lbank tal-għażla tal-intrapriżi żgħar u medji. Dan il-programm ikompli jikkonferma l-impenn tal-Bank fis-sapport tiegħu lillekonomija lokali billi jipprovdi kreditu b’mod responsabbli filwaqt li joffri soluzzjonijiet ta’ finanzjament adegwat bħala assistenza f’dan is-settur ta’ tkabbir potenzjali.”

Albert Frendo kompla jispjega li l-finanzjament skont il-programm BOV 4SMEs għandu lgħan ewlieni li jgħin lillintrapriżi żgħar u medji fil-bżonnijiet tagħhom ta’ proġetti kapitali permezz ta’ mekkaniżmu attraenti li jinkorpora rata fissa ta’ erbgħa fil-mija għall-ewwel erba’ snin u rata ta’ interess kompetittiva għas-snin ta’ wara. Dan il-prodott jista’ jintuża sabiex jiffinanzja investimenti kemm b’mod tanġibbli kif ukoll dawk lassi li mhumiex flimkien malkapital meħtieġ għall-bidu talproġett. Il-Bank iħeġġeġ li jsiru investimenti fl-innovazzjoni, fi żviluppi teknoloġiċi, f’inizjattivi

li jistgħu jiġġeddu u ta’ riġenerazzjoni bil-għan li jiżdiedu lkompetittività u t-tkabbir sostenibbli. Intrapriżi żgħar u medji jistgħu japplikaw għal finanzjament skont dan il-prodott għal ammonti sa massimu ta’ €700,000. Il-perjodu ta’ self jiddependi fuq it-tip ta’ assi li jiġu ffinanzjati u jista’ jitla’ sa 10 snin. Il-klijenti jistgħu jżuru s-sit www.bov.com għal aktar tagħrif fuq dan il-prodott jew iżuru waħda mill-fergħat tal-Bank jew il-Business Centre ta’ BOV. Ilmistoqsijiet jistgħu jiġu indirizzati lill-Customer Service Centre fuq 21312020.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Dawk li baqgħu barra

Meta beda joħroġ dan il-ġurnal, il-kitba tiegħi bdiet tidher kull nhar ta’ Tlieta. Wara ftit dħalt fuq il-paġna numru erbgħa u għal żmien twil l-artikli tiegħi tiegħi baqgħu jidhru f’dak il-jum. Għaddew is-snin, ġbart xi artikli u ħriġthom fi ktejjeb taħt ir-ras ‘Kull Nhar ta’ Erbgħa’ (PIN). Kitbiet ta’ sura differenti minn dawk tal-lum: Artikli dwar politika, sensiela ta’ ħrejjef, kollox fil-qasir għax min jikteb fil-gazzetti jaf li għandu spazju żgħir. Erġajt sibt ruħi minn ftit xhur ilu fuq il-ħarġa ta’ nhar ta’ Tlieta wara li għal żmien mhux twil għamilt żjarat lill-qarrejja kull nhar ta’ Sibt u darba nhar ta’ Ħamis. Nittama li l-jiem l-oħra tal-ġimgħa ma ħadux għalihom, jien nikteb imma l-bqija f’idejn leditur kif iqassam. Jaf li m’iniex se ndaħħlu f’xi kawża ta’ libell. Nikteb, hekk nistrieħ, nieħu gost. Tħassibt din il-ġimgħa meta ltqajt mat-Taljana Simona Vinci u ħames kittieba oħra Taljani li ngħaqdu flimkien u issa ħarġu ktieb b’xogħlijiet tagħhom maqluba għall-Ingliż ‘Italian Outsiders Stories’ (titlu bit-Taljan ‘Sei Fuori Posto’ - logħba bil-kelma ‘sei’ li tista’ tkun verb jew numru). Vinci f’‘Another Solitude’ tgħid li “l-kitba hija marda stramba, kemm jekk hi ħafifa, kemm jekk hi kiefra, il-marda, ftit jew wisq iġġib waħdu lil min b’xi mod taqbdu. Titlob ġabra kbira, stat talmoħħ li jixbah lil tressiq u tħejjija kbira ta’ ħsieb, sura ta’ rażan bla rażna.” Dan qed tiktbu għal kittieba kbar bħal Jerome David Salinger, l-awtur ta’ ‘The Cather in the Rye’ li għadha kemm ħarġet awtobijografija tiegħu, Emily Dickinson, u oħrajn. Naf li biex nikteb irrid nikkonċentra imma qatt ma ħassejt li qed nimrad waqt li l-mikteb jgħaddi bejn kelma u oħra, bejn vers u ieħor. Il-bniedem li jsib ruħu waħdu ġewwa belt mhux l-istess bħallbniedem li jsib ruħu waħdu filħolqien. Il-bnedmin jgħixu fi djar waħda maġenb l-oħra, bħal duqqajs. Ħsejjes il-ħin kollu, daqq ta’ radjijiet u televixins, ġabra ta’ ħsejjes qishom id-dras ta’ rota

Joe Cassar

stcassar@gmail.com ġewwa magna kbira. U issa jiġi Pietro Binda maħluq minn Piero Colaprico, darba marixxal tal-Carabinieri u issa rtirat, in-nannu ta’ Palmer, iben ibnu Umberto, tfajjel ta’ disa’ snin ta’ intelliġenza kbira li dejjem irid jisma’ dwar il-ħidma tan-nannu li ħadem ma’ Carlo Alberto Dalla Chiesa. Il-pensjonant ħa l-pjazza, biex ma jiġix waħdu mar l-Ingilterra fejn ibnu għandu negozju tal-kompjuters. Bħal kull min ħadem ħafna b’moħħu dejjem għaddej,

ma jistax jidra l-ħajja ġdida waqt li saħħtu qed tmur lura. Ikollu jitgħallem il-kompjuter, hekk ikun jista’ jaqra l-gazzetti Taljani, u jara x’qed jiġri fid-dinja tal-isport li tant iħobb. Il-kittieb Piero Colaprico fi kliem in-nannu jgħid il-ġrajja talimsejken Pallina hekk kif fixxahar ta’ Ottubru 1979 ilMarixxal kien sab nuċċali b’lentijiet qawwija flimkien ma’ biċċiet tas-sigaretti f’għadira fit-triq. Ġrajja oħra f’idejn il-kittieba li jsejħu lilhom infushom Wu Ming (jiġifieri anonimi). Ġrajja miktuba flimkien. Carlo Buonvicini jivvjaġġa aktar min-nannu tannovella fuq imsemmija. Hu avukat żagħżugħ li jitqabbad minn kumpanija li tieħu ħsieb ilproduzzjoni tal-ġobon biex ifittex dokumenti biex kumpanija Ġermaniża ma tibqax tuza l-isem ‘Parmiggiano’. Jasal l-Amerka. Għandu ittri li l-ħassieb Amerikan Benjamin Franklin (1706-1719) kien jikteb lill-ħbieb Taljani biex jgħinuh fil-produz-

LETTERATURA

zjoni tal-ġobon. Isib li Adalberto Rizzi, Taljan li kien ħa baqar mill-Italja għall-Amerka fejn bidel ismu għal Albert Rice. Filġlieda għall-indipendenza talAmerka ġie fuċillat mis-suldati Ingliżi u baqa’ magħruf bħala eroj li għen lil George Washington. L-avukat jiddeċiedi li joħroġ pubblikazzjoni dwar bniedem Taljan bħalu li l-Amerka sar eroj, bniedem ta’ żewġ kontinenti. Jilmħu, “wara li nara xxemx nieżla fuq il-leħħa dawl ta’ mera fuq il-Baħar Tirren insib ruħi mill-ġdid naħseb li hu l-post minn fejn telaq. Żgur li qatt ma kien se jgħaddilu minn rasu li kien se jsir eroj ta’ pajjiż ieħor’’ u jitwaqqaf mużew għalih. Ġrajja mifruxa fuq mitejn sena. Carlo Lucarelli msemmi l-aktar għan-novelli dwar il-kummissarju de Luca, li ftit ilu ġew prodotti fuq ir-RAI, fin-novella ‘Feregi’, li sseħħ fl-Eritrea, jaħdem fuq tliet ritratti. Wieħed intilef, ieħor jinstab f’ġakketta mxarrba bix-xita, ieħor jagħmel il-ħsejjes. “Jekk

xejn, il-ħsejjes jgħinu biex ifissru xi ħaġa oħra. Ħsejjes mielsa, imma li jingħadu minn taħt, bħal tpespis għaliex dawk li jagħmlu ħafna ħoss huma ħaġa ta’ kuljum.” L-imsejkna Aster, seftura ma’ familja Taljana li tisfruttaha tagħmel waħda u l-familja Caraffa ‘tinqered’. Tfajla oħra, Grazia, tinħoloq minn Valeria Parrella f’‘The Prize’. Din tissagrifika ruħha biex fid-dinja ġġib tifel li jkun jaf it-Taljan sewwa u jġorr isem nobbli. Dwar in-novella ‘The Other Side of Death’ ta’ Roberto Saviano, diġà ktibt darba oħra. Il-protagonist huwa d-destin li jaħdem f’diversi żminijiet ma’ nies li emigraw u ma’ nies fqar li jaraw kif se jirnexxilhom jgħixu, nies morda, nies bejjiegħa taddroga, nies li jridu jwaqqfu familja minkejja li x-xogħol ma jħallilhomx żmien. Tieqa fuq soċjetà li għandha d-drawwiet tagħha, li għexet jew li qed tgħix. Soċjetà li għandha l-ġrajja tagħha. Ħajr lil Agenda Book Shop

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

OPINIJONI

Ħsara lil ġismi

Bejn ruħ u ġisem m’hemmx firda... Il-ħsara fiżika hi rifless tal-ħsara ġewwinija, u bil-maqlub

Żagħżugħ jew żagħżugħa lġmiel tagħhom, ħalib ommhom fi snienhom, blanzuni b’ħajja quddiemhom kollha tama u risq, ħfief daqs friefet u bla ebda tikmixa fuq wiċċhom. Kmieni waranofsinhar, minflok ma xxierku m’oħrajn l-istess għomor u qagħdu l-pjazza jinku xxemx għaddejja, jinbxu lil xulxin u jiksru l-ħemda bid-daħk u lgħajjat tagħhom, marru ssakkru f’kamarthom fi djarhom. Ġerrew il-purtieri, qaflu l-bibien u bi xfafar u mwies qattgħu lġilda sabiħa u tenera ta’ ġisimhom. Għaliex? Aħna l-kbar u x-xjuħ li nokorbu fuq iż-żmien ħelu li għaddielna, li niġru u ninfilġu biex nirqaqu u niġu magħlubin bħal meta kellna 18-il sena ma nistgħux nifhmu. Is-sinjuruni jonfqu flejjes kbar biex jixtru t-tajn tal-Baħar il-Mejjet u jindilku bih bit-tama li l-ġilda terġa’ ssir żagħżugħ. Oħrajn jagħmlu operazzjonijiet u jġebbdu ’l hawn u ’l hemm ħalli t-tikmix idub fixxejn. Imbagħad jiġu dawn iżżgħażagħ u jagħmlu dawn ilbluhat ta’ ħsara lil ġisimhom. Għaliex? L-ewwel nett il-prevalenza ta’ ħsara li l-adolexxenti u żżgħażagħ jagħmlu apposta u

għax iridu huma fuq ġisimhom stess mhijiex daqshekk rari. Studjużi jgħidulek li ċ-ċifri jvarjaw minn 5% sa 7%. Il-ħsara li ssir tikkonsisti bosta drabi fi qtugħ bi xfafar jew imwies u ħruq. Jintużaw ukoll labar jew imsiemer jew strumenti bil-pont biex jittaqqbu bihom. L-importanti hu li jiċċarċar id-demm u ssir ħsara lill-ġisem. Ħafna miż-żgħażagħ li jagħmlu dawn l-affarijiet jispjegawlek li hekk biss huma jkunu jistgħu jsibu tarf tal-uġigħ emozzjonali, tad-dwejjaq, tal-ħsibijiet koroh, memorji negattivi u biża’. Huma jippruvaw logħba ta’ tpartit. Jippruvaw ibiddlu l-biża’, iddiqa u l-qtigħ il-qalb ma’ wġigħ fiżiku. Huma jħossuhom ferm weħidhom u meta jweġġgħu lilhom infushom jimmaġinaw li qed isibu tarf il-kobba. L-uġigħ fiżiku suppost jieħu post l-uġigħ mentali u emozzjonali. Hemm ukoll sens ta’ ħtija, rimors jew sogħba kbira li mħallat ma’ dan kollu jkompli jħawwad il-borma. Bla dubju, il-bniedem ma jfiqx. Bejn ruħ u ġisem m’hemmx firda. Il-ħsara fiżika hi rifless tal-ħsara ġewwinija, u bilmaqlub. Minflok ma jfiq millqtigħ il-qalb, iż-żagħżugħ li qatta’ ġismu b’xafra jidħol

Ivan Bartolo

ivanbartolo15@gmail.com

f’ċirku vizzjuż u jħaffer il-ħofra tiegħu stess. Minflok ma tirbaħ il-mistħija, it-tfajla li ħarqet ġisimha tirgħex aktar quddiem in-nies għax tintebaħ li qed ifesfsu f’widnejhom u jiskartawha. Il-ħmar il-magħkus ikun qed idur għalih id-dubbien. Il-ħasra hi li min jinqadab f’dal-vizzju mhux lakemm joħroġ minnu malajr. Anzi bosta drabi l-ħsara tista’ tkun permanenti, tqajjem mard mentali u kultant twassal għal tentazzjonijiet ta’ suwiċidju. Il-kawża ta’ dan kollu hi ddiżordni li hawn. Għalkemm m’hemm xejn ġdid taħt il-kappa tax-xemx u kull dnub jew marda, kull weġgħa jew turufnament jitħaddtu dwar Omeru qabel Kristu, u l-kanzunetti kon-

temporanji, dan il-fenomenu qed jiżdied. Ir-raġunijiet huma bosta. Il-familji ċkienu u t-tifrik fiż-żwieġ kotor. Ir-rabtiet komunitarji fiżiċi naqsu. Is-sens ta’ komunità fis-soċjetà naqas u dejjem aktar qed jirrenja l-individwaliżmu li ġabna nies iżolati minn xulxin u maqtugħin. Dan donnu jidher kontradittorju għaliex il-komunikazzjoni virtwali turi xort’oħra. Mhux ilkoll familja waħda llum bilfacebook? Mhux kulħadd ħbieb għax inti friend tiegħi? Mhux kulħadd iperreċ u juri ritratti anke dwar l-iżjed affarijiet ta’ ġewwa mal-erbat irjieħ taddinja? Madankollu, kollox hu virtwali. Ironikament lespressjoni fiżika tal-uġigħ turi li minkejja kollox, xejn ma jieħu post il-komunikazzjoni fiżika. Bl-uġigħ fiżiku, iż-żagħżugħ irid juri mqar lilu nnifsu li luġigħ hu ta’ veru. Importanti ferm li nkunu konxji ta’ din il-problema fissoċjetà. Meta nkunu nafu b’xi ħadd li qed jagħmel hekk, jeħtieġ li noħorġu barra minn triqitna biex ngħinuh. Nispjegawlhom u nuruhom bi mħabba biex joħorġu mill-fosdqa tagħhom. Nuruhom li huma maħbubin. Ngħidulhom li bilħsara fuq ġisimhom mhuma se

jieħdu xejn u anzi jistgħu jmorru lura. Bla dubju, ir-riħ mhuwiex filqala biex dil-pjaga tintrebaħ. Ilpjagi tal-pornografija, il-vjolenza domestika eċċ, kif se jżommuhom? Kultant tħossok tagħżaq fl-ilma u qed tneħħi biss l-għanqbuta u mhux ilbrimba. Biex żagħżugħ jinqala’ minn dak il-qtigħ il-qalb, irid limħabba tal-ħbieb, ta’ komunità. Jiġuni quddiem għajnejja lħbieb u s-sens ta’ komunità talgħaqdiet fil-ħajja tal-parroċċi. Niftakar l-Azzjoni Kattolika, il-ħarġiet u l-hikes, l-irtiri, iddiscos, il-marċi, il-mixja Neokatekumenali. Kollox jgħin biex inħossuna ħbieb u ma nkunux waħedna. Illum? Kulħadd imkaħħal mal-monitor fiċ-chatting jew fil-pornografija. Mur ġibhom lura l-għaqdiet u liema komunità se ddur bik meta nofs l-għaqdiet għaxja ta’ mewt? Il-pronto soccorso u lcounsellor jiswew mitqlu deheb biex ġuvnott jinqata’ minn din l-imġiba. Iżda wara li jfiq, hemm ċans li jirkadi fl-istess vizzju meta jerġa’ jmur iddar u jsib l-istess ċirkustanzi. Ħbieb, irridu naħdmu u nxammru l-kmiem biex lillvulnerabbli ngħinuhom tassew.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

FEATURE

Il-Halloween: jispikkaw l-iħirsa, l-iskeletri u l-qargħa ħamra

In-nies jużaw il-qargħa ħamra skulturata f’forma ta’ ras ta’ skeletru b’xemgħa fiha bħala parti mid-dekorazzjonijiet fit-twieqi ta’ djarhom

Charles Muscat

Fil-lejl bejn nhar il-Ġimgħa 31 ta’ Ottubru u s-Sibt l-1 ta’ Novembru - jum il-Qaddisin Kollha - madwar id-dinja kollha, inkluż fl-aħħar ftit snin f’Malta, tkun iċċelebrata ttradizzjoni tal-Halloween li hi marbuta maċ-ċajt u l-umoriżmu dwar il-mewt. Skont ħafna, din hi festa purament pagana. Xi storiċi jgħidu li din il-festa ġejja mill-festa Rumana ta’ Pomona, l-alla talfrott u taż-żrieragħ jew mill-festival tal-mejtin imsejjaħ, Parentalia. Imma hi aktar marbuta mal-festival Ċelt ta’ Samhain li ġej mill-Irlandiż antik li jfisser tmiem is-sajf. Tradizzjonijiet tal-Halloween Din il-festa tkun iċċelebrata b’diversi modi fosthom permezz ta’ parties li dawk li jattendu

għalihom ikunu libsin kostumi b’tema marbuta mal-mewt, liħirsa, iż-zombies u affarijiet oħra. Isiru wkoll dekorazzjonijiet bħalma huma dawk bilqargħa ħamra skulturata, xemgħat, il-mixegħla ta’ ħġejjeġ, ir-rakkont ta’ stejjer talwaħx u anke bil-wiri ta’ films tal-biża’. F’ħafna partijiet tad-dinja fost id-drawwiet Kristjani filHalloween hemm servizzi filknejjes u anke l-mixegħla taxxemgħat fuq l-oqbra. Imma sfortunatament illum din hi wkoll waħda mill-ħafna festi li qed ikunu kummerċjalizzati u jsir ħafna kummerċ u bejgħ ta’ prodotti u kostumi marbuti malHalloween. Minħabba li qabel lejlet ilfesta tal-Qaddisin Kollha kienet ġurnata b’obbligu tas-sawm millaħam, kienet żviluppat it-tradizzjoni li n-nies f’dik il-ġurnata jieklu l-ħxejjex u l-frott.

Matul laħħar ftit snin, it-tradizzjoni talHalloween daħlet f’Malta wkoll u fil-lejla talaħħar ta’ Ottubru jsiru numru kbir ta’ parties bil-kostumi

Fil-lejl tal-Halloween, filPolonja, il-Kristjani huma mgħallma biex jitolbu jgħajtu waqt li jkunu mexjin fil-foresti biex l-erwieħ tal-mejtin isibu lmistrieħ. Fi Spanja jindaqqu lqniepen tal-knejjes biex ifakkru lill-Insara ħalli jiftakru fil-qraba

www.maltarightnow.com

FEATURE

Festa kummerċjali li f’pajjiżna ħadet spinta fl-aħħar snin

mejtin. Fl-Irlanda hemm tradizzjoni li l-Insara ma jiklux laħam u minflok jieklu l-pancakes. Fil-Messiku, it-tfal jagħmlu altar żgħir biex jistiednu lillispirti tat-tfal mejtin biex jiġu lura. Tradizzjonalment, il-Knisja Kristjana torganizza vġili ta’ talb fejn l-Insara jħejju ruħhom bil-talb u s-sawm qabel il-festa tal-Qaddisin Kollha, fl-1 ta’ Novembru. Wara huma jmorru fuq l-oqbra fiċ-ċimiterji u jpoġġu fjuri u xemgħat mixgħula bi tħejjija għall-festa talQaddisin Kollha. Fil-Finlandja, minħabba li ħafna u ħafna nies imorru fiċ-ċimiterji u jixegħlu x-xemgħat fuq l-oqbra, din lattività tissejjaħ valomeri, jew baħar ta’ dwal.

Il-kostumi tal-Halloween Il-kostumi tal-Halloween huma tradizzjonalment marbutin ma’ persunaġġi sopranaturali bħal vampiri, mostri, iħirsa, zombies, skeletri, sħaħar u demonji. Matul iż-żmien lgħażla tal-kostumi kibret u bdiet tinkludi karattri popolari tal-fantaxjenza, ċelebritajiet, ninjas u anke prinċipessi. Fost id-dekorazzjonijiet li jintużaw fil-festa tal-Halloween hemm ukoll mudelli ta’ skeletri u ta’ katavri.

Jispikka l-kulur oranġjo Fil-Halloween minbarra lkostumi marbutin mal-irħirsa, iż-zombies u l-iskeletri, jispikka wkoll il-kulur oranġjo minħabba li f’din it-tradizzjoni lqargħa ħamra għandha rwol importanti. Ħafna nies jużaw waħda skulturata f’forma ta’ ras ta’ skeletru b’xemgħa fiha bħala parti middekorazzjonijiet fit-twieqi ta’ djarhom. F’dan il-perjodu tassena l-qargħa ħamra tkun inġabret

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

F’din il-festa jispikkaw il-kostumi makabri

mill-għelieqi mill-bdiewa.

L-attrazzjonijiet ‘tal-biża’’ Fi żmien il-Halloween, ilpostijiet ta’ divertiment ibbażati fuq il-biża’ jilħqu l-qofol tagħhom. L-oriġini ta’ dawn ilpostijiet li fihom wieħed iħallas il-flus biex jibża’ u jieħu lqtajja’ hi diffiċli biex tkun identifikata imma hemm qbil li dawn il-postijiet kienu jintużaw mill-Junior Chamber International għal skop ta’ ġbir ta’ flus. Dawn il-postijiet jinkludu d-djar tal-fatati, il-corn mazes u l-hayrides. Matul is-snin din l-industrija kibret u f’dawn il-postijiet hemm attrazzjonijiet u kostumi b’effetti speċjali avvanzati.

Il-Halloween f’Malta

Matul l-aħħar ftit snin, ittradizzjoni tal-Halloween daħlet f’Malta wkoll u fil-lejla talaħħar ta’ Ottubru jsiru numru kbir ta’ parties bil-kostumi li ttema tagħhom tkun marbuta mal-mewt, l-iħirsa u l-biża’. Daħlet ukoll id-drawwa li f’xi lokalitajiet xi żgħażagħ iduru ddjar u jitolbu lis-sid li jiftħilhom jagħżel bejn trick u treat. Imma sfortunatament fl-aħħar snin kienu rappurtati xi inċidenti fejn xi żgħażagħ anke għamlu ħsarat filfaċċati ta’ xi djar wara li s-sidien ma fetħux il-bieb. Anke f’pajjiżna din il-festa saret waħda kummerċjalizzata u jinbiegħu ħafna kostumi, dekorazzjonijiet u prodotti bittema tal-Halloween.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>03 11>55 12>00 12>15 14>30 15>00 15>05

Editorjal Club 101 Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>20 20>00 21>30 22>30 22<40 22>45

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Eric Montfort Opportunitajiet Indaqs G[ada fl-Istampa Editorjal Sizxties Music Club (r)

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:20 - The Suite Life on Deck 07:45 - Good Luck Charlie 08:05 Good Luck Charlie 08:30 - Sonny With a Chance 08:55 - Sonny With a Chance 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - The Suite Life on Deck 10:05 - That’s So Raven 10:25 That’s So Raven 10:50 - A.N.T. Farm 11:15 - A.N.T. Farm 11:35 Good Luck Charlie 12:00 - Good Luck Charlie 12:25 – Jessie 12:45 Good Luck Charlie 13:10 - Good Luck Charlie 13:35 - Win, Lose or Draw 14:00 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 14:25 - I Didn’t Do It 14:50 - Liv & Maddie 15:10 Violetta 16:00 - Dog With a Blog 16:20 – Jessie 16:45 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 17:10 - I Didn’t Do It 17:30 - Win, Lose or Draw 17:55 - Liv & Maddie 18:20 – Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 - Liv & Maddie 19:50 - Liv & Maddie 20:15 - Liv & Maddie 20:40 - Liv & Maddie 21:00 - Good Luck Charlie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 Shake It Up! 22:10 - Wolfblood 22:35 - Wolfblood 23:00 – Violetta 23:45 - The Hive 23:50 - Art Attack. Nickelodeon 07:05 -

The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 Victorious 20:05 – iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly.

Jim Jam 07:00 - Nouky

& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Gombby’s Green Island 07:30 - Fluffy Gardens 07:40 - Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:10 - Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 -Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 Noksu 12:25 Jarmies 12:40 What’s The Big Idea? 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 Hip Hip Hurray 13:05 Heroes of the City 13:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 - Woody Buddies 14:10 Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow.

Meander Arti u Kultura – NET Television, 20>40 L-edizzjoni tal-lum tifta[ b’wirja ta’pitturi kbar mnebb[a mill-arkitettura tal-artista Celia Borg Cardona, wirja li g[addejja fil-Kavallier ta’San :akbu, il-Belt Valletta. Mill-Belt Valletta ukoll nitkellmu dwar ilmonument pubbliku, Prospettiva, fuq disinn tal-arkitett Chris Briffa, li qed jifta[ it-triq g[all-2018, meta il-Belt Valletta se tkun il-Belt Ewropea tal-Kultura. Fuq il-palk tat-Teatru Manoel niltaqg[u mad-drammaturgu u kompo]itur Ingli], Philip Glassborow, u l-ispettaklu teatrali li kiteb The Great Big Radio Show. Minn barra minn Malta, din il-;img[a se mmorru Kalifornja, fil-g]ira tal-[abs ta’Alcatratz fejn l-artist ?ini] Ai Wei Wei qed juri bi protesta installazzjoni tal-arti protesta. Naraw ukoll dwar l-arti ta’ Jo Debono, Doriette Gauci Sciortino, u l-ahwa Lina Treble u Grace Borg. Il-programm g[andu produzzjoni u pre]entazzjoni ta’Mariella Pisani Bencini/ Ripettizzjoni s-Sibt fl-22:00. TVM 07:00 – TVAM 08:30 – Reporter (r) 09:45 - Luxdesign 11:00 - Pellikola 11:30 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 –TVPM 15:00 A[barijiet 15:05 – {bieb u G[edewwa 15:45 – Teleshopping 16:20 – Kids TV 17:50 – Nis;a Maltija 18:00 – A[barijiet 18:15 - Teleshopping 18:45 - Times Talk 19:15 – Valletta 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:50 – I/-?aqqufa 21:50 – A[barijiet 21:55 - Venere 22:30 - G[awdex illum 23:00 – A[barijiet 23:20 - {bieb u G[edewwa. TVM 2 08:30 – TVAM 10:00 – Generals at War 11:00 – Valletta 11:30 - Madwarna 12:30 – It-Triq 12:45 - Reporter 14:00 - Generals at War 15:00 – It-Triq # Twelid 15:10 - TVPM 18:00 – Paqpaq Lifestyles 18:30 – Ti;rijiet Biss 19:00 MEA 19:30 - Generals at War 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Kurrenti 21:40 - Headline News 21:45 - Il-Gwerra l-Kbira 22:15 Mixage 22:45 – Sports News 23:00 A[barijiet Finanzjarji 23:05 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - BOV Premier Match. One

06:30 - One News 07:00 - One Breakfast 08:45 – Telebejg[ 09:00 Sieg[a }mien 10:00 – Telebejg[ 11:00 - Looks Your Wellness 11:45 - Snajja’ Maltin 12:05 - Ieqaf 20 Minuta 12:30 ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 {ilithom 16:55 - Telebejg[ 17:30 ONE News 17:40 – Telebejg[ 18:00 Dak li Jg[odd 19:00 - Identità 19:30 ONE News 20:20 - News.mt 20:45 L-Oskur 21:30 – One Night Stand 23.00 - }ona Sport 23:30 - ONE News. Smash 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’

Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Nursery stars 20:30 – Drama 21:30 – Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno 07:33 - Unomattina (jinkludi t-Tg1 fit8am, fid-9am u fil-11am) 10:00 - Storie Vere 11:10 - A conti fatti 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Telegiornale 14:00 - Tg1 Economia 14:05 - Dolci dopo il Tiggì 14:40 - Torto o ragione? Il verdetto finale 16:00 - La vita in diretta 16:27 - Che tempo fa # Tg1 16:40 - La vita in diretta 18:50 - L’Eredità 20:00 Telegiornale 20:30 - Affari tuoi 21:10 Carosello Reloaded 21:15 - Velvet - La sfilata 22:40 - Canzone: Biagio Antonacci in A spasso con Biagio 23:46 - Tg1 60 Secondi 23:50 - Porta a Porta 01:15 - Tg1 notte # Che tempo fa 01:50 Sottovoce 02:20 - Magazzini Einstein Artisti metropolitani 02:50 - Jonnhy 7.

Parlamento Telegiornale 01:15 - Zettel 3 - La filosofia in movimento Razza 01:45 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 02:00 News Meteo Approfondimento 02:01 Next 02:20 - RAInews 02:32 Riflettendo con... 02:37 - USA 24 H 02:50 - RAInews. Canale 5 06:00 - Prima pagina Tg5 # Traffico 07:56 - Borse e monete # Meteo.it 07:59 - Tg5 08:45 - Mattino cinque 11:00 Forum 13:00 - Tg5 # Meteo.it 13:41 Beautiful 14:15 - Centovetrine 14:45 Uomini e donne 16:15 - Il segreto 17:00 - Pomeriggio cinque 18:45 - Avanti un altro 19:57 - Tg5 prima pagina 20:00 Tg5 # Meteo.it 20:40 - Striscia la notizia 21:11 - Anche se e’ amore non si vede 23:30 - Heroes - Lo sport nel cuore 01:20 - Tg5 # Rassegna 01:49 - Meteo.it 01:50 - Striscia la notizia 02:24 - Uomini e donne. Rete 4 06:50 - Zorro

Raidue 07:10 - Heartland 08:35 - Le Sorelle McLeod 10:00 - Tg2 Insieme 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 - Tg2 giorno 14:00 Detto Fatto 16:15 - Castle - Un colpo di... fortuna 17:00 - SuperMax TV 17:45 - Parlamento Telegiornale 17:55 - Tg2 Flash L.I.S. 18:50 - N.C.I.S. Los Angeles 20:30 - Tg2 21:00 - Impazienti 21:10 Made in Sud 23:45 - Tg2 00:00 - 2Next Economia e Futuro 01:00 - 90* minuto Serie B 02:15 - Meteo 2 02:20 Appuntamento al cinema 02:25 Zodiaco.

07:10 - Hunter 08:05 Cuore ribelle 09:30 - Carabinieri 10:35 - Sai cosa mangi 10:45 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg4 # Meteo.it 12:00 - Detective in corisa 13:00 - La signora in giallo 14:00 - Lo sportello di forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:35 - Ieri e oggi in tv 16:55 - Un uomo chiamo charro 18:55 - Tg4 # Meteo.it 19:35 - Il segreto 20:30 - Tempesta d’amore 21:15 - John Rambo 23:10 - Dentro la notizia 23:47 - Spy 02:05 - Tg4 night news 02:27 - Modamania 02:57 - Liberate i pesci.

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda RaiTre 11:00 Elisir 11:10 - Tg3 Minuti 11:13 - Elisir 11:55 - Meteo 3 # Tg3 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia 14:00 - Tg Regione 15:10 - Terra nostra 2 15:55 - Aspettando Geo 19:00 - Tg3 20:00 - Blob 20:15 - Sconosciuti La nostra personale ricerca della felicità 20:35 Un posto al sole 21:05 - Ballarò 23:50 Il candidato Zucca Presidente 23:56 Ballarò 00:00 - Tg3 Linea notte 01:05 -

Italia 1 07:05 -

La vita secondo Jim 07:30 Mike & Molly 08:25 - Psych 10:25 The closer 12:25 - Studio aperto # Meteo.it 13:02 - Sport mediaset 14:05 I simpson 14:35 - Futurama 15:00 - 2 broke girls 15:50 - Big bang theory 16:45 - Chuck 18:30 - Studio aperto # Meteo.it 19:20 - C.S.I. New york 21:10 - C.S.I. - Scena del crimine 23:05 - The following 00:55 - Sport mediaset 01:20 - Studio aperto 01:35 - Televendita mediashopping 01:50 - Trasformat.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

TV#RADJU F Living 07:00 –

Teleshopping 08:30 – Overcomers Voice 09:30 – Fil:nien ma’ Melo 10:00 – F Minuta 10:01- Belle Donne 12:00 - F Minuta 12:01 – Teleshopping 13:00 - F Minuta 13:01 – F Living Show 16:00 - Teleshopping 20:30 – {in g[al Kollox 22:30 - Fil-:nien ma’ Melo 23:00 - Malta Ink 24:00 - F Living Show. Xejk 07:00 - Love and Romance 07:30 – Just for Laughs 08:00 – All Time Hits 09:45 – Simpati/i 10:45 – Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Magazine 20:30 (r) 13:30 – The Local Angle (r) 14:30 Simpati/i 15:30 - Teleshopping 16:30 – All Time Hits 17:00 – Maltese Music 18:00 – Teleshopping 18:15 - Jazz#Pop#Rock concerts 19:45 - Teleshopping 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Magazine 22:00 – Idoli italiani 23:00 – Teleshopping 24:00 – Video Clips. GO Stars 07:50 - Dear Dumb Diary 09:15 - The Lucky One 11:00 - The Office 11:25 - Cuban Fury 13:00 Walking With Dinosaurs 14:25 Being John Malkovich 16:20 Prisoners 18:50 - Intruders 20:30 Two and a Half Men 21:00 - Patch Adams 23:00 - Forgetting Sarah Marshall 00:50 - Schindler's List. Mediaset Italia 08:10 - Nonno Felice 08:35 - I Cesaroni II 09:35 - Torte d’Autore 10:01 - Centovetrine 10:25 Uomini e donne 11:30 - Avanti un altro 12:20 Vivere III 12:45 - I Cesaroni II 13:40 - Casa Vianello 14:10 - Casa Vianello 14:40 Carabinieri 15:30 - Fornelli d’Italia 16:10 - Forum 17:35 - Centovetrine 18:00 - Tg5 18:35 - I Cesaroni IV 19:15 - Caro maestro 20:00 - La sai l’ultima? 20:15 - Uomini e donne 21:20 - Colorado 22:15 - Torte d’Autore 22:40 – Sarabanda .

BBC Entertainment 07:00 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 – Jollywobbles 07:25 - Bobinogs 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Show Me Show Me 08:15 - The Weakest Link 09:00 - The Café 09:25 Moone Boy 09:45 – EastEnders 10:15 - Doctors 10:45 - New Tricks 11:40 - The Paradise 12:30 - The Café 12:55 - Moone Boy 13:20 2point4 Children 13:50 EastEnders 14:20 - Doctors 14:50 - New Tricks 15:40 - The Paradise 16:35 - The Café 17:00 - Moone Boy 17:20 - The Weakest Link 18:05 – EastEnders 18:35 – Doctors 19:05 - New Tricks 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 Last of the Summer Wine 21:00 The Paradise 21:55 - Stella 22:40 The Omid Djalili Show 23:10 Rock and Chips. TCM 08:20 -

The Searchers 10:20 Bells Are Ringing 12:25 - The Glass Slipper 14:00 -Adventures of Don Juan 15:50 - Designing Woman 17:45 - The Women 20:00 - Splendor in the Grass 22:00 Tribute to a Bad Man 23:35 Splendor in the Grass. MGM Channel 06:55 - Buy & Cell 08:30 - The Border 09:55 - Invasion of the Body Snatchers 11:50 - The Hallelujah Trail 14:15 - MGM’s Big Screen 14:30 - The Extreme Adventures of Super Dave 16:00 Mr. Wonderful 17:40 - Big Stickup at Brinks 19:20 - Last Embrace 21:00 - Network 23:00 – Wisdom. Diva Universal 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:35 - Fede Cieca 09:50 - Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:50 Agatha Christie’s Marple 13:35 Great Women 13:50 - Law & Order 14:50 - Agatha Christie’s Poirot 15:50 - Quincy, M.E. 16:50 Agatha Christie’s Marple 18:38 -

Great Women 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 - Great Women 21:00 - Wolff’s Turf 21:55 - Wolff’s Turf 22:50 - Great Women 23:00 – Movie.

07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 12>45 14>00 14>05 15>45 16>00 16>05 16>45 18>00 18>05 18>30 19>00 19>30 19>50 20>40 21>40 21>45 22>30 23>00

Discovery Channel Auction Hunters: You Got Served 07:15 - Extreme Fishing With Robson Green: At the Ends of the Earth: Papua New Guinea 08:10 - Man, Woman, Wild: The

Abandoned City of Montserrat 09:05 - Alaska: The Last Frontier: Father-Son Ingenuity 09:55 - Gold Divers: Eureka! 10:50 - Mega Builders: The Big Rig 11:40 Wheeler Dealers: BMW Z1 12:35 Mighty Planes: Blue Angels 13:30 - Ice Cold Gold: In the Red 14:25 Abalone Wars 15:20 - Abalone Wars 16:15 - Abalone Wars 17:10 - Container Wars: Big Guns 17:40 Storage Hunters: Sting Like a Bee 18:05 - Auction Hunters: Rock-et to Me! 18:35 - Auction Kings: Sports Cards; Botello Painting 19:00 How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Audio Tubes, Shredders, Model Aircraft, Snare Drums 20:00 - Moonshiners: Firewater 21:00 Tickle: Shined, Sealed, Delivered 21:30 - Tickle: Drunk History 22:00 - Troy 23:00 - Street Outlaws: Papa’s Got a Brand New Bug

Sport fuq il-Cable

Discovery World 07:40 - Chasing Classic Cars 08:05 - Greatest Human Achievements 08:55 - Best Evidence 09:45 - Secrets of... 10:35 - I’m Alive 11:25 - Extreme Machines 12:15 - Beyond Survival With Les Stroud 13:05 - Chasing Classic Cars 13:55 - Bizarre Foods 14:45 Greatest Human Achievements 15:35 Secrets of... 16:25 I’m Alive 17:20 - Prophets of Science Fiction 18:15 - Extreme Machines 19:10 - Beyond Survival With Les Stroud 20:05 - Chasing Classic Cars.

Fox Sports Europe 06:00 - NASCAR Race Hub 07:00 - Major League Baseball 09:30 - MLB Whiparound 10:30 NASCAR Race Hub 11:30 Speedmakers 12:30 - PGA EuroPro Tour Golf 14:30 - Major League Baseball 17:00 - MLB Whiparound 18:00 - NASCAR Race Hub 19:00 - MLB 162 19:30 Speedmakers 20:30 - Boxing 22:00 – Speedmakers 23:00 - Nascar Race Hub. GO sports 1 07:00 - Serie

Big Time

NET News Klinika Telebejg[ Eli & I Telebejg[ Xift NET News (ikompii) Xift Telebejg[ NET News Big Time Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Klinika News Feed NET News (ikompli) News Feed Meander Arti u Kultura NET News The Client What’s For Dinner NET News

– NET Television, 16>05

Fl-istudio llum se jkun hemm il-kantanta ]ag[]ug[a Nicole Brincat (fir-ritratt), studenta ta’ Kaya li kienet lbiera[ f’dan il-programm, u li kienet marret tajjeb fil-Konkors Kanzunetta Indipendenza tas-sena li g[addiet. Il-pre]entaturi Francesca Zarb u Maxine Pace jlaqqg[una wkoll ma;-plejer tal-waterpolo Jordan Camilleri, li se jitkellem dwar l-isport li jipprattika. Produzzjoni ta’ Mark Azzopardi.

A. Round 8. Sampdoria v Roma 09:00 Barclays Premier League. Week 11. Queens Park Rangers v Aston Villa 11:00 - ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris. Round 1# Round 2 (live) 23:00 Netbusters. Week 11 23:30 FIFA Futbol Mundial #493 00:00 - Ligue 1. Round 11. Paris Saint-Germain v Girondins de Bordeaux 02:00 - ATP World Tour 500. Valencia Open 500. Highlights. GO sports 3 20:45 - Serie

A. Round 9. Sassuolo v Empoli (live) 22:45 Inter Channel.

GO sports 7 07:00 - Premier

League Legends. Sol Campbell 07:30 - PGA European Tour. ISPS Handa Perth International. Day 2 11:30 - ATP World Tour 500. Swiss Indoors Basel. Quarter Finals 19:30 Netbusters. Week 11 20:00 - FIFA Futbol Mundial #493 20:30 Barclays Premier League Week 11. West Ham Utd v Manchester City 22:30 - European Rugby Champions Cup. Round 2. Castres Olympique v Leinster Rugby 23:00 - Serie A. Round 8. Parma v Sassuolo 01:00 - Ligue 1. Round 11. Toulouse v RC Lens. GO sports 8 09:00 - Premier

League Legends. Sol Campbell 09:30 - PGA European Tour. ISPS Handa Perth International. Day 2 13:30 - ATP World Tour 500. Swiss Indoors Basel. Quarter Finals 21:30 Netbusters. Week 11 22:00 - FIFA Futbol Mundial #493 22:30 Barclays Premier League. Week 11. West Ham Utd v Manchester City 00:30 - European Rugby Champions Cup. Round 2. Castres Olympique v Leinster Rugby 01:00 - Serie A. Round 8. Parma v Sassuolo.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF

TISLIBA

24 1

Rapport tat-temp

UV INDEX

Il-[amest ijiem li ;ejjin

IT-TEMP Arja ta’ pressjoni baxxa tinsab fuq i/-/entru talMediterran. VI}IBILTA tajba minbarra fil-[albiet tax-xita IR-RI{ {afif u varjabbli l-aktar mill-Grigal u bil-buffuri tar-ri[ qrib il-maltempati bir-rag[ad BA{AR {afif g[al moderat li jsir moderat. IMBATT ftit li xejn li jsir mill-Grieg il-Lvant. TEMPERATURA L-og[la 22˚C XITA FL-A{{AR 24 SIEG{A 6.8 mm XITA MILL-1 TA’ SETTEMRU 59.7 mm IX-XEMX titla’ fis-06.19 u tin]el fit-17.45

IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C

L-ERBG{A L-og[la 23˚C L-inqas 15˚C

IL-{AMIS L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C

IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 15˚C

IS-SIBT L-og[la 23˚C L-inqas 15˚C

Temperaturi fi bliet barranin 17

Mimdudin> 5. Stampi ta’ qaddisin (5) 6. Kittieb tal-[rejjef b’Tag[lima (5) 7. Kemm jesa’ l-ponn (5) 10. Xejra (5) 11. Laxk (5) 12. Dudu li jag[mel [sara kbira lill-ful (5) 14. Inxtorob, g[olob (5) 16. Vaganza (5) 17. {liqa (5) 18. Stedina g[all-;lied (5)

Weqfin> 1. Bejn it-tmintax u l-g[oxrin (6) 2. {alliel tal-ba[ar (6) 3. Jekk bih t[ares bi/-/iera (6) 4. Divani (6) 8. Ikollok sensazzjoni (5) 9. Tog[rok bih (5) 12. Kunjom ;ej mi/-?ina, Bo! (6) 13. I//attja, g[arraq (6) 14. Nag[mlu hekk wara l-banju (6) 15. Immudella bid-drapp (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Vilel; 6. Emmen; 7. Sjett; 10. Wa[du; 11. Nemus; 12. Aqleb; 14. Mirra; 16. Pri]a; 17. Namra; 18. Tiben. Weqfin> 1. u 12. Eventwalment; 2. {lejju; 3. }ejtun; 4. Indaqs; 8. D[uli; 9. {mira; 13. Burqax; 14. Mi]ata; 15. Attent.

Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta. Fa/li

Soluzzjoni Sudoku

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 19˚ imsa[[ab, Al;eri 27˚C xemxi, Amsterdam 16˚Cxemxi, Ateni 16˚C imsa[[ab, Li]bona 19˚C imsa[[ab, Berlin 15˚C xemxi, Brussell 17˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 28˚C xemxi, Dublin 17˚C imsa[[ab, Kopen[agen 14˚C imsa[[ab, Frankfurt 11˚C imsa[[ab, Milan 14˚C xemxi, Istanbul 11˚C [albiet tax-xita, Londra 18˚C xemxi, Madrid 22˚C xemxi, Moska 6˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 14˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 20˚C imsa[[ab, Ruma 20˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 28˚C xemxi, Tripli NA, Tune] 21˚C imsa[[ab, Vjenna 8˚C imsa[[ab, Zurich 9˚C imsa[[ab, Munich 7˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C xita.

Tag[rif JAG{LQU SNINHOM ILLUM Paul Mizzi (85 sena) fundatur tal-Klabb Kotba Maltin; Raphel Attard (85 sena) kirurgu; Fr Hilary Tagliaferro (80 sena) Agostinjan, involut sew filqasam tal-isports kemm b[ala

;urnalist kif ukoll b[ala amministratur; Mary Depiro ((68 sena) pittri/i; Mario Micallef (67 sena) attur; Godwin Muscat Azzopardi (65 sena) Im[allef; Frank O’Neill (63 sena) kantawtur; Anton Quintano (58 sena) kittieb; Martin Debattista (42 sena) ;urnalist permezz talinternet; Audrey Dingli (38 sena) membru tal-grupp mu]ikali ‘Flames’; Miriam Cauchi (37 sena) sopran; Angela Spiteri (34 sena) kantanta; Aldo Zammit (34 sena) attur; Alison Pace mi]]ew;a Galea (33 sena) kitarrista; Florinda Camilleri (28 sena) li fl-2008 interpretat parti ewlenija fl-opra g[at-tfal ‘Peter and the Wolf’; Rania Zouari (27 sena) eks Miss Malta u att ri/i; Rebecca Bonnici (25 sena) kantanta. JUMBLE SALE Fi/-?entru Parrokkjali

ta’ Gwardamn;a qed isir jumble sale b’risq il-parro//a li se

jdum miftu[ sal-{amis, 30 ta’ Ottubru. Fost affarijiet o[ra, hemm g[all-bejg[ [wejje; adattati g[al kll eta. COUNTRY NIGHT Nhar is-Sibt, l-1 ta’ Novembru fit-20:00 se ssir Country Night f’Villa Blanche, {al Far. Din se tkun organizzata millG[aqda San Gabriel ta’ {al Tarxien.

Ikun hem ukoll buffet li jinkludi apetizers, soppa, ]ew; tipi ta’ g[a;in, ti;ie;, kebabs, bra;oli, roast beef u de]erta. Prezz 15-il ewro. G[al aktar dettalji /emplu fuq 99711332. WIRJA TAL-ARTI Fil-ka]in tal-G[aqda Mu]ikali Immakulata Kun/izzjoni tal{amrun qed issir wirja bittitlu Arti: Sagru - Profan Ornamentali. Jie[du sehem il-pittur Paolo Camilleri Cauchi, l-iskultur u pittur Antonio Mifsud, id-disinjatr Silvio Pace, l-iskultur Renzo Gauci u l-iskultra Josef Spiteri. Qed tkun miftu[a kuljum sal:img[a, 31 ta’ Ottubru mis18:30 ‘l quddiem. Din il-wirja qed issir fl-okka]joni ta’ g[eluq 35 sena mit-twaqqif ta’ din l-g[aqda mu]ikali.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

AVVI}I PN

Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org

Kap tal-Oppo]izzjoni

Mario de Marco mario.demarco@teampn.org

Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar

Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org

Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista

?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org

Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd

David Agius david.agius@teampn.org

Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali

Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex

Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN

IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn id-9:30am u nofsinhar se jkun hemm uffi/jal biex jiltaqa’ mieg[ek fl-Uffi//ju Dar il{addiem, Triq Fleur de Lys, Santa Venera. Tista’ tikkuntattjana wkoll billi //empel 21441438 # 21441682 jew tibg[at e-mail fuq pnsantavenera@pn.org.mt. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u l-:img[a bejn il-5 p.m. u t8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.

George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma

AVVI}I SO?JALI

Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org

Kelliem g[all-Finanzi

Joe Cassar joe.cassar@teampn.org

Kelliem dwar l-Edukazzjoni

Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org

Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali

Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org

Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni

{bieb ta’ Roberta Metsola se jorganizzaw Coffee Morning g[all-kostitwenti ta’ mill-ewwel sas-sitt distrett elettorali, illum it-Tlieta 28 ta’ Ottubru, fil-Lukanda Vivaldi f’San :iljan. Prezz 7 ewro, bit-trasport provdut fit-8:30am. G[all-bookings /emplu 99240514.

Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org

Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali

Mario Galea mario.galea@teampn.org

Kelliem g[all-Anzjani

Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org

Kelliem g[at-Turi]mu

Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org

Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima

Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org

Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà

Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org

Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali

Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org

Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura

Antoine Borg antoine.borg@teampn.org

Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej

Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org

Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi

Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org

Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport

Kristy Debono kristy.debono@teampn.org

Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku

Albert Fenech albert.fenech@teampn.org

Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni

Claudio Grech claudio.grech@teampn.org

Kelliem g[as-Sa[[a

Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org

ROBERTA METSOLA. Il-

THERESE COMODINI CACHIA. Il-{bieb ta’ Therese

Comodini Cachia se jorganizzaw Breakfast g[ada l-Erbg[a 29 ta’ Ottubru, fil-Lukanda Soreda, ilQawra. Prezz 10 ewro, bit-trasport provdut. G[all-bookings /emplu 79425907.

IS-SI::IEWI. Il-Kumitat Sezzjonali PN Si;;iewi se jorganizza diskussjoni politika mal-Ewroparlamentari Therese Comodini Cachia bit-tema: L-Edukazzjoni u l-Impjiegi g[a]-}g[a]ag[ g[ada lErbg[a 29 ta’ Ottubru fil-Ka]in talPartit fis-7pm. JASON AZZOPARDI. Il-{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning nhar il-{amis, 30 ta’ Ottubru, fir-Razzett l-Antik, f’[al Qormi. Prezz 6 ewro. Trasport fid-9am. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 21666737 jew /empel 99841333. ROBERTA METSOLA. Il{bieb ta’ Roberta Metsola se jorganizzaw Coffee Morning g[all-kostitwenti ta’ mis-seba’ sat-tnax-il distrett elettorali, nhar il-{amis 30 ta’ Ottubru, fil-Lukanda Vivaldi f’San :iljan. Prezz 7 ewro, bit-trasport provdut fit-8:30am. G[all-bookings /emplu 99240514. EDWIN VASSALLO. Il-{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Coffee Morning nhar il-{amis, 30 ta’ Ottubru f’St. Martin’s Bar and Restaurant, il-Ba[rija. Prezz 7 ewro bit-trasport inklu]. G[al aktar informazzjoni jew g[at-trasport /emplu 21433869. ?ENSU GALEA u GRAZIELLA GALEA. Il-{bieb ta’ ?ensu

Galea u Graziella Galea se jorganizzaw Buffet Dinner, nhar il-:img[a 31 ta’ Ottubru, fil-lukanda Seabank, l-G[adira. Prezz 23 ewro li jinkludi buffett dinner, soft drinks, birra u nbid. Tfal sa 12-il sena 12-il ewro. Ibbukkja fuq 99470538 # 99423149 jew fuq censugraziella@gmail.com.

IN-NAXXAR. Il-Kumitat Sezzjonali PN Naxxar se jorganizzaw Pasta Night fis-sala tal-ka]in, nhar il-:img[a 31 ta’ Ottubru fit8:30pm. Prezz 10 ewro. Biljetti mill-ka]in jew billi //emplu 79603401. IS-SI::IEWI. Il-Kumitat Sezzjonali PN Si;;iewi se jorganizza ikla fil-Ka]in tal-Partit, fil-Pjazza tas-Si;;iewi b’risq il-pro;ett talbinja tal-Ka]in nhar il-:img[a 31 ta’ Ottubru fis-7pm. Prezz 10 ewro. G[al aktar dettalji /emplu 79461207. TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw diskussjoni politika bit-tema Semma’ Le[nek...dwar it-Traffiku nhar itTnejn 3 ta’ Novembru fil-Ka]in talPartit Nazzjonalista fi]-]urrieq fis7pm. Kul[add mistieden jattendi. CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 4 ta’ Novembru fir-Razzett l-Antik, f’{al Qormi. Prezz 6 ewro. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21490643 jew 99579389. TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’

Toni Bezzina se jorganizzaw diskussjoni politika bit-tema Semma’ Le[nek...dwar it-Traffiku nhar it-Tlieta 4 ta’ Novembru filKa]in tal-Partit Nazzjonalista f’M’Xlokk fis-7pm. Kul[add mistieden jattendi.

ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’ Antoine se jorgaizzaw Coffee Morning nhar l-Erbg[a 5 ta’ Novembru fid-9am, fil-Lukanda Alexandra, f’San :iljan. Bookings billi //emplu 79092845 jew ming[and il-helpers tas-soltu. BORMLA.

Il-Kumitat Sezzjonali PN Bormla se jorganizza Konferenza Politika fil-Ka]in talPartit nhar il-{add, 9 ta’ Novembru fl-10:30am. Jitkellmu Charlot Cassar, kandidat g[all-elezzjoni ;enerali, id-deputati Toni Bezzina u Stephen Spiteri kif ukoll il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista g[allAffarijiet tal-Parlament Mario de Marco. Kul[add mistieden jattendi.

TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw diskussjoni politika bit-tema Semma’ Le[nek...dwar it-Traffiku nhar it-Tnejn 10 ta’ Novembru filKa]in tal-Partit Nazzjonalista flImqabba fis-7pm. Kul[add mistieden jattendi. MARIO DE MARCO. Il-{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 11 ta’ Novembru fit-8:30am fl-Imperial Hotel, Tas-Sliema. Tluq

bil-privates mill-postijiet tas-soltu. Biljetti 6 ewro. G[all-biljetti /emplu 21247049 # 99450902 # 21223911.

TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw Coffee Morning nhar l-Erbg[a, 12 ta’ Novembru f’Ferretti Restaurant, Bir]ebbu;a. Prezz 5 ewro inklu] ittrasport. L-attività tibda fid-9:30am. Trasport jitlaq fid-8:45am. DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta 18 ta’ Novembru fil-Buskett Roadhouse, ir-Rabat fid-9:30am. Prezz 6 ewro u trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 25965316. ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw kun/ert mill-Pusè u l-band tieg[u fit-teatru tas-Sale]jani, Tas-Sliema, nhar l-Erbg[a 19 ta’ Novembru fis7:30pm. Prezz 6 ewro. G[all-bookings /emplu 23285000. RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’ Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning nhar l-Erbg[a, 19 ta’ Novembru fir-Razzett l-Antik, {al Qormi, g[all-kostitwenti tasSi;;iewi, {al Qormi u {al Luqa. Prezz 6 ewro bit-trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 99804142 jew 21 461002. FRANCIS ZAMMIT DIMECH. Il-{bieb ta’ Francis Zammit

Dimech se jorganizzaw Buffet Dinner fl-okka]joni ta’ g[eluq sninu, nhar il-:img[a 28 ta’ Novembru fil-Lukanda Excelsior, ilFurjana, fit-8:30pm. Prezz 25 ewro. G[all-biljetti /emplu 99337322.

TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw Buffet Dinner nhar is-Sibt 29 ta’ Novembru fil-lukanda Soreda, ilQawra fit-8:30pm. Prezz 15-il ewro g[all-kbar u 7.50 ewro g[at-tfal. Trasport provdut. AVVI}I O{RA

{AL BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li qed jilqa’ tesseri ;odda kif ukoll ti;did ta’ tesseri ta’ kuljum fil-Ka]in PN {al Balzan bejn il-5pm u t-8pm. G[al aktar informazzjoni /emplu 99848644. L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll l-appetizers. TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l-10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u l-{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll l-appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

Il-Qawra

MAISONETTE bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina kompluta u dining#lounge area. ?emplu 99426126.

Paola

MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000.

AVVI}I

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil- pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

Tmiem il-ġimgħa ta’ futbol Malti

Simon Farrugia

Analiżi u kummenti dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV

www.maltarightnow.com

SPORT

Logħob li jmiss

Kif Jinsabu

Is-Sibt 1 ta’ Novembru Victor Tedesco Stadium 1400 Naxxar L.- Pietà H. 1614 Balzan - Valletta

Hibernians Birkirkara Balzan Valletta Qormi Sliema W. Mosta Tarxien R. Floriana Pieta` H. Naxxar L. Żebbuġ R.

Il-Ħadd 2 ta’ Novembru Victor Tedesco Stadium 1400 Tarxien R. - Floriana 1615 Mosta - Hibernians It-Tnejn 3 ta’ Novembru Hibs Stadium 1800 Żebbuġ R.- Qormi 2000 B’Kara - Sliema W.

L 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9

R 8 6 4 4 4 3 4 2 2 2 0 0

D 1 0 4 1 1 4 1 5 4 2 4 3

T 0 3 1 4 4 2 4 2 3 5 5 6

F 24 16 15 15 12 11 9 12 14 7 8 11

K 6 7 11 8 12 11 14 11 18 13 17 25

It-tim tal-ġimgħa J. Azzopardi A.Agius R. Soares I. Edet R. Briffa J. Pisani M. Scerri M. Piciollo V. Plut A.Effiong L. Edison Dos Santos Le m’hix logħba rugby. Dan hu l-gowlkiper ta’ Mosta Omar Borg iżomm il-ballun b’idu bil-plejers ta’ Floriana Samb u Plut jippruvaw jeħduh lura ħalli jibda l-logħob (ritratt: Trevor Sollars

Innutajna…

LI fil-Hibs Stadium f’Kordin ilfaċilitajiet tjiebu ħafna. Fejn qabel kemm il-darba rrimarkajt dwar ċertu nuqqasijiet inkun qed nonqos jekk ma’ nsemmix ix-xogħol siewi li sar f’dan l-Istadium. Ilfaċilitajiet għall-partitarji tjiebu ħafna u fejn jikkonċerna lill-ġurnalisti nażżarda ngħid li dan lIstadium huwa fuq quddiem nett. Prosit lill-grawnd manager Salvu Cachia li naf kemm jaħdem u jistinka b’dedikazzjoni sabiex ikollna l-aqwa servizz possibli.

LI f’nofs l-ewwel taqsima tallogħba bejn Żebbuġ Rangers u Pietà il-kowċ tal-Hotspurs Noel Coleiro iddeċieda li jagħmel sostituzzjoni tattika fejn qala’ lil Joao Gabriel da Silva. Il-Brażiljan jidher li ma’ tantx niżlitlu tajjeb din is-sostituzzjoni u għadda xi rimarki xejn kumplimentużi lejn ilkowċ ta’ Pietà, b’Coleiro jirrispondi li x’ħin irid jista’ jitlaq lura lejn pajjiżu. Xeni bħal dawn minn ċertu plejers mhumiex aċċettabbli peress li huwa l-kowċ li jiddeċiedi fl-aħjar interess tat-tim bil-plejer jobdi l-istruzzjonijiet.

LI Mosta u Żebbuġ huma żewġ timijiet li ma’ tantx għaddejjin tajjeb bħalissa. Mosta ħadu r-raba’ telfa konsekuttiva filwaqt li Żebbuġ jinsabu ankrati fl-aħħar post bi tlett punti u mingħajr rebħa wara disa’ logħbiet. It-tnejn jidher li qed jikkunsidraw bdil fl-istaff

tekniku fejn qed jissemmew ismijiet bħal dawk ta’ Winston Muscat u Alfonso Greco.

Li kien Adrian Borg il-plejer bin-numru 15 li skorja l-ewwel gowl ta’ Mosta kontra Floriana fl20 minuta u mhux Jovanovic kif kien rappurtat bi żvista. Il-gowl wasal minn freekick ta’ Calcado imma minkejja li Mosta kienu saħansitra marru 2-0 minn fuq, spiċċaw tilfu l-partita 2-3. Li l-iscoreboard tal-Victor Tedesco Stadium nhar il-Ħadd waqt il-partita bejn Balzan u Sliema ma ħadmitx sew u l-ħin tal-logħba l-ewwel ma beda juri xejn wara ppena tmien minuti logħob. Għat-tieni taqsima taqsima l-ħin baqa’ jimmarka 00:00.

pitch bil-logħob jibqa’ għaddej. Apparti minn dan f’nofs it-tieni taqsima t-timijiet li kienu ser jilagħbu fil-logħba ta’ wara Hibernians u Birkirkara - bdew jagħmlu l-warm up tagħhom wara l-lasta dak il-ħin difiża minn David Cassar ta’ Pietà. Apparti li dan huwa ta’ distrazzjoni, mingħajr xibka li tifred, hemm aktar ċans li jidħlu blalen fil-pitch. Possibli ma’ jistax jerġa’ jibda jintuża’ lġenb kif kien isir qabel jew inkella jsir bħal Victor Tedesco Stadium u l-warm up isir wara llogħba biex il-kick off imur bi ħmistax il-minuta lura. Wara kollox hekk, il-logħbiet jibdew kollha fl-istess ħin.

(Naxxar L.) (Hibernians) (Hibernians) (Floriana) (Valletta) (Pietà H.) (Sliema W.) (Floriana) (Floriana) (Qormi) (Hibernians)

L-AQWA SKORERS

Tnejn b’seba’ gowls E. Morais Costa (B’Kara) E. Luis Dos Santos (Hibernians) V. Plut (Floriana) C. Failla (Hibernians) G. Piccioni ( Balzan) J. Da Silva Pereira (Hibernians) A. Rodrigues Silva (Tarxien R.) M. Britto ( Żebbuġ R.) B.Kaljevic (Mosta) A. Effiong (Qormi) C. Monti (Żebbuġ R.) R. Ledesma (B’Kara) O. Guerrero (Balzan) M. Piciollo (Floriana) A. Barboza Terra (Valletta) R.X.Zaccarias(Pieta H.) W. Lima Silva ( Tarxien R.) G. Da Silva Ribeiro (Naxxar L.)

7 7 6 6 5 5 5 5 5 4 4 4 3 3 3 3 3 3

LI jidher li l-klabb ta’ Valletta wara l-wirjiet xejn sodisfaċenti ta’ dan l-aħħar ħadu azzjoni u żammew xi pagamenti lill-plejers sakemm il-Kumitat ikun kuntent bl-impenn u bir-riżultati tat-tim. Filwaqt li nifhem lid-diriġenti Beltin li wara tant investiment ma kellhomx bidu tajjeb għall-kampjonat, jista’ jkun li miżura bħal din toħloq aktar pressjoni fuq l-istess plejers. Niftakru li dawn huma umani u mhux magni.

LI waqt il-logħba bejn Pietà u Żebbuġ fi tlett okkażjonijiet differenti kien hemm żewġ blalen fil-

L-attakkant ta’ Valletta Kooh-Sohna jipprova xutt imblukkat minn Azzopardi waqt li kien issikkat minn Edet ta’ Naxxar (ritratt: Alex Degabriele)

Pt 25 18 16 13 13 13 13 11 10 8 4 3

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

SPORT

Kien ħaqqna nirbħu fuq dak li għamilna INTERVISTI

- Branco Nisevic (kowċ Hibernians)

“Logħbiet bħal dawn jiġu deċiżi b’episodji. Kellna ċ-ċansijiet tagħna fejn irridu niftakru li lgħabna kontra tim b’saħħtu u aggressiv u xejn ma’ kienet faċli.” Dawn kienu l-ewwel kummenti li lissen il-kowċ ta’ Hibernians Branco Nisevic wara r-rebħa li kisbu kontra Birkirkara bl-iskor ta’ 1-0. Nisevic kompla, “Fuq dak kollu li għamilna matul il-partita nemmen li kien ħaqqna nirbħu. Fid-difiża konna tattikament perfetti u ma’ nistax niftakar li Birkirkara kellhom xi attakk partikolari fuq illasta tagħna. Bdew jitfgħu lcrosses kontinwament bid-

difiża kull darba tbiegħed ilperiklu.” Mistoqsi dwar in-nuqqas ta’ Dias, Nisevic qal, “Plejer li jinħass imma b’hekk għandna skwadra għax lagħab Timothy Tabone Desira minfloku u dan kien tajjeb ħafna. Plejer prodott tan-nursery u wara kollox qatt ma’ kelli dubju lil min ħa nilgħab meta Dias kien sospiż.” Finalment dwar il-kampjonat s’issa meta resqin lejn tmiem lewwel rawnd Nisevic temm jgħid, “Kellna s’issa kampanja ta’ suċċess. Jekk inkomplu għaddejjin b’dan ir-ritmu għandna nkunu tajjeb. L-importanti li nibqgħu magħqudin u konċentrati tul l-istaġun kollu.”

Edward Herrera ta’ B’Kara mgħasses minn Clayton Failla u Bjorn Kristensen ta’ Hibs (ritratt: Donald Caruana)

Il-gowl kmieni ħarbat il-pjani li kellna

- Paul Zammit (kowċ Birkirkara)

“Kienet partita li ġiet kondizzjonata minn gowl kmieni. Illogħba għalina mill-ewwel ġiet għat-telgħa. Il-pjani li kellna tħarbtu xi ftit.” Hekk stqarr ilkowċ ta’ Birkirkara Paul Zammit wara t-telfa li l-Istripes ġarrbu kontra l-liders

Hibernians. Zammit kompla, “Minkejja li kellna ħafna mill-pussess dan ma’ sewa għal xejn. Hibernians kienu organizzati tajjeb ħafna fid-difiża u għamlu l-partita għalina waħda diffiċli u ma’ stajniex insibu t-triq lejn il-lasta. Ħdimna ħafna biex nippru-

vaw ngħaddu iżda kull darba bdejna nsibu ħajt quddiemna.” Mistoqsi dwar il-wirjiet ta’ Birkirkara s’issa dan l-istaġun Zammit qal, “Anki minn din ilwirja kien hemm il-pożittiv. Kuntrarju għall-bidu tal-kampjonat issa jidher li t-tim qed

ikun konsistenti. Minkejja li tlifna xorta waħda ma nistgħux inqisu din il-logħba bħala waħda negattiva. Irridu nħarsu l’ quddiem u nkomplu nibnu fuq dak li għamilna s’issa. Liskwadra hi waħda magħquda u t-triq hi waħda twila. Għadu

anqas biss intemm l-ewwel rawnd u fadal tnejn oħra u ħafna konfronti diretti. Ninsabu fittieni post iżda iva, huwa fatt li Hibernians hu tim tajjeb ħafna u jinsab għaddej b’forma eċċellenti,” temm jgħid il-kowċ Karkariż.

Id-debutt ta’ Valletta FC fit-Tazza taċ-Champions LOGĦBIET MEMORABBLI

15/29-09-1963 VALLETTA vs DUKLA PRAHA

Fil-15 ta’ Settembru, 1963 Valletta għamlu d-debutt tagħhom fl-Ewropa meta filJuliska Stadium iltaqgħu kontra Dukla Praha miċĊekoslovakkja. Iċ-Ċeki mill-ewwel tefgħu kollox fuq l-attakk fejn appena minuta kienu diġà fetħu l-iskor minn Kucera. U tlett minuti biss wara Safranek direttament minn free kick irdoppja l-iskor. Minkejja l-attakki kontinwi tal-avversarji Valletta rnexxielhom li sa tmiem l-ewwel taqsima jżommu dan l-iskor. Iżda l-akbar diżastru għallBeltin wasal f’sitt minuti fittieni taqsima meta sofrew tlett gowls minn Kucera, Gelata u Vacenousky. Żewġ minuti minn tmiem il-logħba Kucera skorja

s-sitt gowl għat-tim tiegħu u għaqqad hat trick personali. Fid-29 ta’ Settembru, jiġifieri ħmistax -il ġurnata wara flEmpire Stadium fil-Gżira, Valletta laqgħu lill-istess Dukla Praha fil-logħba ta’ ritorn u daqqa ta’ ħarta għall-Beltin kien in-nuqqas tal-gowlkiper Tommy Taylor li kien weġġa’ fl-ewwel leg fi Praha. Hawnhekk l-istorja kienet differenti fejn Valletta inkoraġġuti mill-partitarji numerużi tagħhom ikkontrollaw ħinijiet twal tal-partita. Id-difiża kienet dominanti bi Frankie Zammit, Charlie William u Joe Cilia filwaqt li fl-attakk Josie Urpani u Vince Vassallo impenjaw mhux ftit lill-gowlkiper avversarju ta’ Dukla Praha, Palvis. Kien kontra x-xejra tallogħob li ċ-Ċeki fetħu l-iskor meta fis-67 minuta azzjoni maħduma bejn Vacenovesky u

Il-captain ta’ Valletta Frankie Zammit qabel id-debutt fl-Ewropa kontra Dukla Praha

Stibrany bil-ballun jasal għand Gelata li tefa’ fix-xibka. Wara partita tant tajba Valletta nħas-

du minn dan il-gowl u ma kinitx sorpriża meta ħames minuti wara Dukla żiedu gowl

ieħor minn Jelinek għal riżultat finali ta’ 2-0 u aggregate ta’ 8-0.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

SPORT

Jinqatel il-captain tal-Afrika t’Isfel Senzo Meyiwa

Il-captain tat-tim nazzjonali tal-Afrika t’Isfel, il-gowlkiper Senzo Meyiwa miet wara li kienu sparati tiri ta’ arma tan-nar fid-direzzjoni tiegħu waqt serqa. Il-pulizija qalet li Meyiwa kien attakkat wara li ħallelin daħlu fid-dar tat-tfajla tiegħu fin-nofsinhar ta’ Johannesburg. Il-gowlkiper ta’ 27 sena kien deskritt bħala bniedem umli li ġej minn ambjent diffiċli u li kien sar ‘eroj f’għajnejn kulħadd’. Huwa kien jilgħab ma’ Orlando Pirates u lagħab fl-aħħar erba’ partiti ta’ kwalifikazzjoni mitTazza Afrikana. Lagħab b’kollox seba’ partiti mat-tim nazzjonali u kien captain f’erba’ minnhom. Is-Sibt kien fl-azzjoni malklabb u għadda għas-semifinali

tal-League Cup b’rebħa 4-1 fuq Ajax Cape Town. Fi stqarrija l-pulizija qalet li żewġ persuni kienu daħlu fid-dar għal xi s-7 p.m. u talbu mobajls u affarijiet prezzjużi. Persuna oħra, it-tielet waħda, baqgħet barra. Rapporti qalu li Meyiwa meta nqatel kien qed jipprova jiddefendi lill-għarusa tiegħu Kelly Khumalo, kantanta u ċelebrità flAfrika t’Isfel. Huwa kien dikjarat mejjet mal-wasla fl-isptar. Il-pulizija qalet li kienet qed tikser il-protokoll billi ħabbret il-mewt tiegħu daqstant kmieni wara l-isparatura. Il-President tal-Afrika t’Isfel Jacob Zuma qal fi stqarrija tTnejn, “Qed nibku l-mewt ta’ plejer żagħżugħ u lider li l-ħajja

tiegħu itteħditlu fl-aqwa tal-karriera. Il-kliem ma jistax ifisser ilħasda ta’ nazzjon sħiħ għal din ittelfa.” Huwa talab lill-pulizija biex jagħmlu l-almu tagħhom ħalli jaqbdu lil dawk li qatlu l-captain tal-Bafana Bafana. “L-awtoritajiet li jinfurzaw illiġi ma jridux iħallu ġebla waħda biss mhux maqluba biex isibu lqattiela u jressquhom quddiem il-ġustizzja.” Il-qtil tiegħu qed ikompli jqajjem diskussjoni kbira dwar ilkriminalità fl-Afrika t’Isfel, partikolarment ftit jiem biss wara li ntemm il-ġuri maratona ta’ Oscar Pistorius li qatel lill-għarusa Reeva Steenkamp għax ħasibha ħalliel.

Il-Marussia sar it-tieni tim fi fit jiem fil-F1 li għadda f’idejn amministrazzjoni

Il-Marussia jitpoġġew f’amministrazzjoni FORMULA 1

Il-Marussia sar it-tieni tim talFormula 1 li tpoġġa f’amministrazzjoni fi ftit jiem. L-ammistraturi FRP Avdisory qalu li t-tim bażat f’Banbury xtaq ikompli jopera imma diġà rtira millGrand Prix li jmiss fl-Istati Uniti. It-tim tal-Caterham li wkoll hu bażat f’Oxfordshire, tpoġġa f’amministrazzjoni nhar ilĠimgħa u se jitlef it-tiġrijiet talIstati Uniti u l-Brażil. Is-sewwieq tal-Marussia Jules Bianchi għadu l-isptar wara inċident ikrah li kellu fil-GP talĠappun fil-5 ta’ Ottubru. Fi stqarrija FRP Advisory kkonfermaw li l-kumpannija, magħrufa bħala Manor Grand Prix Racing Limited u li qed tinnegozja bħala Marussia F1 Team, “se tkompli topera sakemm l-amministratur imqabbad janalizza possibilitajiet vijabbli għall-kumpannija filforma preżenti tagħha.”

Twissija minn Mosley

Sadanittant l-eks President talFIA Max Mosley qal li lMarussia u l-Caterham “jistgħu ma jkunux l-aħħar timijiet” li jsofru minn spejjeż enormi talli jikkompetu fil-F1. “Din m’għadhiex aktar kompetizzjoni ġusta. Il-problema hi li ttimijiet il-kbar għandhom ferm aktar flus minn timijiet bħal Caterham u Marussia.” Mosley li għandu 73 sena u kien kap tal-FIA bejn l-1993 u l2009 żied jgħid, “Fl-aħħar millaħħar, timijiet bħal dawn (Marussia u Caterham) kienu destinati li jaqgħu – u jistgħu ma jkunux l-aħħar.” Timijiet bħal Red Bull, Ferrari u Mercedes jonfqu aktar minn 200 miljun sterlina fis-sena fi programmi tal-F1 waqt li timijiet bħal Marussia u Caterham, jeżistu fuq terz ta’ din l-ispiża. Il-proposta li kellu Mosley li

jagħmel limitu fuq kemm jonfqu t-timijiet kienet waqgħet fl-2009 u pjani ġodda biex jiġi ntrodott regolament simili wkoll sfaxxa aktar kmieni din is-sena. “Mil-lat sportiv, dan l-isport għandu jaqsam il-flus indaqs u mbagħad iħalli lit-timijiet li jiġbru sponsors kemm iridu. Tim bħal Ferrari dejjem se jkollu aktar reklami minn Marussia, imma jekk kollha jibdew bl-istess somma bażi allura kollha jibdew fuq l-istess livell, partikolarment jekk ikollu limitu fuq lispiża dwar kemm kull tim jista’ jonfoq,” qal Mosley. Hu żied jgħid li billi jkun hemm 18-il karozza fuq il-grid mhux problema għalissa imma fil-futur tista’ tkun għaliex it-timijiet il-kbar għandhom klawsola fil-kuntratti tagħhom li jekk ma jkunx hemm numru ta’ karozzi fuq il-grid, iridu jipprovdu ttielet karozza.

Pistorius ‘persuna patetika’ – June Steenkamp Senzo Meyiwa libes il-flokk nazzjonali seba’ darbiet

Gimgħa wara li s-sentenza filġuri ta’ Oscar Pistorius ikkundannatu għal ħames snin ħabs talli qatel lill-għarusa Reeva Steenkamp, il-ġenituri tal-vittma, Barry u June qalu li ma jħossux li saret ġustizzja sħiħa. Huma attakkaw lill-atleta millAsfrika t’Isfel u qalu li xi darba jew oħra kien se joqtolha. June Steenkamp li għandha 68 sena qalet li qatt ma emmnet listorja ta’ Pistorius u ddeskrivietha bħala ‘vaga, evasiva u manipulata’ wara li qal li qatel lil Reeva għax ħasibha ħalliel. “Kienet sfortuna ta’ Reeva li ltaqgħet miegħu għaliex issa jew imbagħad kien se joqtol lil xi ħadd.,” qalet omm Reeva f’intervista ma’ The Times Magazine. “Ma kont kuntenta xejn bissentenza. Ma naħsibx li saret ġustizzja ma’ Reeva,” qalet ommha li semmiet kif spiss jiġu quddiem għajnejgħa xeni ta’ bintha mwerwra maqfula filkamra tal-banju titlob bil-ħniena għal ħajjitha jew twerżaq bluġiegħ wara li ntlaqtet mit-tiri. Pistorius qal li kienu qed jippjanaw ħajja flimkien imma June Steenkamp taħseb li Reeva kellha dubji serji dwar dan. “Kienet qaltli b’mod kunfidenzjali li qatt ma kienet raqdet miegħu. Kienu raqdu fl-istess sodda imma kienet tibża’ tieħu rrelazzjoni tagħhom f’livell ieħor. Oscar ma kienx iħobbha. Binti kienet taf li r-relazzjoni tagħhom waslet fi tmiemha.” Fil-ktieb bl-isem ‘Reeva: Storja ta’ omm’ June Steenkam, tiddeskrivi lil Pistorius bħala ‘persuna patetika’. “Għalfejn iddeċieda li jitlobni

June u Barry Steenkamp

skuża fil-qorti quddiem id-dinja kollha? Ma ħassejt l-ebda rimors. Kien fil-kaxxa jipprova jsalva ġildu wara li qatilli lil binti u jien kont f’dik il-kamra tal-qorti għaliex ridt nisma l-verità.” Finalment il-ġenituri ta’ Reeva Steenkamp ma riedux jikkummentaw fuq is-sentenza u qalu li jaċċettawha u ma jridux tpattija. Huma qalu li l-mewt ta’ binthom f’Jum San Valentinu tas-sena loħra baqgħet imgeżwra f’misteru u Oscar biss jaf il-verità. Il-ktieb ta’ Jude Steenkamp se jkun pubblikat fis-6 ta’ Novembru.

Il-prosekuzzjoni se tappella Intant il-prosekuturi fl-Afrika t’Isfel qalu li se jappellaw missentenza ta’ Pistorius li ntbagħat ħames snin ħabs għalkemm jista’ jagħmel biss 10 xhur u l-kumplament arrestat f’darhu. “L-appell hu bażat fuq kwistjoni ta’ liġi,” qal kelliem għall-prosekutur. “Bħalissa qed isiru ddokumenti bil-għan li nkunu nistgħu nippreżentaw il-każ.” Fl-Afrika t’Isfel din l-akkuża magħrufa wkoll – liġi komuni ta’ qtil – tapplika jekk l-akkużat seta’ kien jaf li jista’ joqtol lil xi ħadd imma xorta baqa’ għaddej bl-azzjoni tiegħu.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 28 ta’ Ottubru, 2014

LOKALI

IL-BNAZZI TA’ QABEL IL-MALTEMP. F’dan iż-żmien tas-sena mhijiex xi sorpriża maltempata bix-xita u s-sajjetti, bħalma kellna lbieraħ. Imma l-jum tal-Ħadd li għadda kien tassew ‘sajfi’, bnazzi minn sbieħ il-jum sa tmiemu. U għalhekk kienu bosta dawk li approfittaw ruħhom minn temp bħal dan biex irħewlha sa ħdejn il-baħar igawdu l-aħħar jiem ta’ bnazzi qabel il-maltemp previst għal din il-ġimgħa. Kien hemm ukoll min azzarda jgħum, għax forsi ħaseb li din tista’ tkun l-aħħar okkażjoni tas-sena qabel jerfa’ l-malja f’kexxun sa sajf ieħor. Fir-ritratt tal-kollega tagħna Joseph Galea jidhru numru ta’ sajjieda li f’xemx tisreġ marru jipprattikaw id-delizzju favorit tagħhom tas-sajd fil-ġmiel ta’ veduta tal-Port il-Kbir.

Il-Gvern lesta r-riżoluzzjoni għal Ambaxxata enormi taċ-Ċina f’Pembroke

Il-Gvern lesta r-riżoluzzjoni parlamentari li biha art enormi f’Pembroke se tiġi mgħoddija lill-Gvern Ċiniż biex fuqha tinbena l-Ambaxxata Ċiniża lġdida f’Malta. Il-ġurnal ‘In-Nazzjon’ jista’ jiżvela li r-riżoluzzjoni se titressaq fil-Parlament misSegretarju Parlamentari responsabbli mill-Ippjanar u sS i m p l i f i k a z z j o n i Amministrattiva fl-Uffiċċju talPrim Ministru. Fir-riżoluzzjoni, il-Gvern qed isostni li hi politika tiegħu li jsaħħaħ ir-relazzjonijiet storiċi, internazzjonali, politiċi u ekonomiċi maċ-Ċina u għalhekk qed jiddisponi b’titlu ta’ bejgħ, minn madwar 19,115-il metru kwadru ta’ art f’Pembroke, biex tintuża bħala Ambaxxata Ċiniża.

Fil-ftehim bejn il-Gvern Malti u dak Ċiniż hemm speċifikat li l-ħlas għal din l-art hu ta’ €7.8 miljun, u l-Gvern Ċiniż qed jintrabat li juża din l-art għal skopijiet ta’ Ambaxxata biss. L-Ambaxxata Ċiniża qed tkun eżentata minn diversi ħlasijiet, fosthom il-ħlasijiet tar-Reġistru Pubbliku, il-ħlasijiet notarili u r-reġistrazzjoni tal-art marbuta ma’ dan il-ftehim. Din l-Ambaxxata Ċiniża se tkun ferm ikbar mis-sit li fuqu lGvern Amerikan bena lAmbaxxata l-ġdida tal-Istati Uniti f’Ta’ Qali. L-ewwel tentattivi kienu biex l-Ambaxxata Ċiniża l-ġdida tinbena f’Ta’ Qali, proprju viċin dik Amerikana, iżda dwar dan kien hemm oġġezzjonijiet millAmerikani nfushom. L-art magħżula biex tiġi

Kollox lest biex din ir-riżoluzzjoni titressaq quddiem il-Parlament. Il-Gvern se jgħaddi aktar minn 19,000 metru kwadru ta’ art liċ-Ċiniżi, li se jiġu eżentati minn diversi ħlasijiet, fosthom tar-Reġistru Pubbliku, il-ħlasijiet notarili u dawk tar-reġistrazzjoni tal-art

mgħoddija liċ-Ċiniżi, issa se tkun tmiss mal-proprjetà li lPartit Laburista għandu f’Pembroke, l-Australia Hall. Jirriżulta li l-awtoritajiet Ċiniżi ilhom snin twal jitolbu lill-Gvern Malti biex tinstab medda ta’ art biex fuqha jibnu Ambaxxata ġdida. Bħalissa, lAmbaxxata Ċiniża f ’Malta

topera minn post f’San Ġiljan. L-Ambaxxata l-ġdida se tkun ikbar minn dik li għandhom iċĊiniżi bħalissa f’San Ġiljan. Ilkuntatti bejn il-Partit Laburista u l-awtoritajiet Ċiniżi ilhom li bdew snin twal, bil-mexxej attwali Joseph Muscat ikompli jsaħħaħhom, tant li f’April 2010, bħala Kap tal-

Oppożizzjoni kien diġà mar iċĊina u ffirma Memorandum of Understanding mal-Gvern Ċiniż. Il-bejgħ ta’ din l-art enormi liċĊiniżi mill-Gvern Laburista hu pass ieħor fl-istrateġija ta’ dan ilGvern mal-Gvern Ċiniż – strateġija li tinkludi l-involviment taċ-Ċiniżi fis-setturi kollha, minn dawk kummerċjali u ta’ negozju kbir, għal proġetti infrastrutturali, sa involviment kulturali anke fl-attivitajiet organizzati minn Malta fl-okkażjoni tat-titlu mirbuħ mill-Belt Valletta biex tkun il-Belt Kapitali Kulturali Ewropea fl-2018.