In-Nazzjon 29 ta' Ottubru, 2014

Nru 13,886

L-Erbgħa, 29 ta‘ Ottubru, 2014 €0.80

www.maltarightnow.com

Simon Busuttil iżur proġetti mwettqa mill-Kunsill tal-Mosta

Ara paġna 3

Jinsteraq arloġġ tad-dawl miċ-Ċentru Ċiviku tar-Rabat

Ara paġna 9

In-Nazzjon illum hi f'pożizzjoni li tiżvela kif tul is-snin bosta kienu dawk f'xi tip ta' awtorità jew oħra li flok l-interessi ġenwini tal-Asjatiċi li jaħdmu mal-Leisure Clothing, jew saħansitra tal-ħaddiema Maltin, fittxew l-interessi tal-kumpanija tal-Gvern Ċiniż u bi ħlas lura, ingħataw, anke fuq bażi regolari, ilbiesi tal-aqwa ditti, ħwejjeġ fini u rigali oħrajn.

Rapport investigattiv minn Joe Mikallef, b’ritratti ta’ Martin Agius

L-allegat abbuż ta’ ħaddiema Asjatiċi miġjuba f’Malta biex jaħdmu f’fabbrika tat-tessuti ilu għaddej bosta snin u waħda mirraġunijiet għaliex dan qatt ma ħareġ fil-beraħ hi għaliex persuni f’pożizzjonijiet għoljin f’diversi awtoritajiet allegatament inxtraw, u flok fittxew l-interess veru talħaddiema Asjatiċi u rrappurtaw lallegat sfruttament, ippreferew jagħlqu ħalqhom u joħorġu millfabbrika b’rigali ta’ lbiesi u ħwe-

jjeġ fini kif ukoll b’rigali oħra.

Dan japplika wkoll fir-rigward tal-ħaddiema Maltin, fejn minflok min kellu jaqbeż għalihom, għamel dan u fittex dejjem li jġib ’il quddiem l-interessi tagħhom, ipprefera li jimbotta l-aġenda talkumpanija, u bi ħlas lura ngħata lbiesi u ħwejjeġ oħrajn.

Il-ġurnal ‘In-Nazzjon’ f’dawn il-jiem iltaqa’ ma’ persuni involuti fil-kumpanija Leisure Clothing (factory) Limited u sema’ diretta-

ment mingħandhom diversi fatti xokkanti kif persuni influwenti jew qraba tagħhom – fil-Pulizija, fil-union li suppost tirrappreżenta lil dawn il-ħaddiema, f’dipartimenti partikolari u saħansitra f’Ministeri – inxtraw bi ħwejjeġ u b’affarijiet oħrajn biex ma jimbuttawx l-aġenda tad-drittijiet talAsjatiċi jew tal-ħaddiema Maltin.

Dan wassal biex sena wara oħra, dak li kien qed jiġri f’din ilfabbrika baqa’ għaddej għaliex

jew kien hemm min beża’ jitkellem, inkella min kien f’pożizzjoni li jitkellem ipprefera jaħseb għal rasu u butu, u kollox baqa’ għaddej mhux rappurtat.

L-oriġini ta’ Leisure Clothing tmur lura għal nofs is-snin tmenin meta l-Gvern Malti ta’ dak iżżmien daħal fi ftehim mal-Gvern Ċiniż li ried jistabbilixxi din ilfabbrika tat-tessuti f’Malta biex minnha jkun jista’ jesporta kemm għal paġna 3

Malta taqa’ 15-il post fl-ugwaljanza bejn is-sessi

Ara paġna 32

www.maltarightnow.com

2

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

Moody’s iġġedded il-Credit Rating ta’ Malta

L-aġenzija internazzjonali talCredit Ratings Moody’s ġeddet il-Credit Rating ta’ pajjiżna fillivell ‘A3’ b’ħarsa pożittiva lejn l-ekonomija Maltija.

L-aġenzija qalet li qed tbasssar tkabbir ta’ madwar 2.8% għallekonomija Maltija matul is-sena d-dieħla, filwaqt li laqgħet l-inizjattivi biex jiġu indirizzati l-problemi fis-settur tal-enerġija, u biex tiżdied il-parteċipazzjoni tan-nisa u taż-żgħażagħ fis-suq taxxogħol. Madankollu, qalet li għadu kmieni wisq biex wieħed jikkonkludi jekk il-miri f’dan irrigward hux se jintlaħqu.

Fil-fatt Moody’s wissiet li likbar sfida tal-Gvern hi li jnaqqas id-dejn, li bħalissa jinsab f’livell għoli ta’ 70% tal-prodott gross domestiku tal-pajjiż.

Minbarra dan, Moody’s wissiet ukoll dwar id-dipendenza talpajjiż fuq il-fondi domestiċi, u qalet li dan jagħmel lill-Gvern vulnerabbli wisq, għax qed jiddependi mis-saħħa tas-sistema bankarja.

L-aġenzija Moody’s bassret ukoll li l-iżbilanċ fil-finanzi talGvern se jkun fil-livell ta’ 1.7% is-sena d-dieħla – stima bbażata fuq l-Abbozz tal-Baġit 2015 li ppreżenta l-Gvern stess lillKummissjoni Ewropea.

Il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija laqa’ b’sodisfazzjon iddeċiżjoni ta’ Moody’s, imma qal

li hemm numru ta’ bozoz ħomor mixgħula li l-Gvern ma jistax jibqa’ jinjora. Dawn jinkludu ttnaqqis drastiku fl-esportazzjoni u l-importazzjoni kif ukoll ittnaqqis fil-bejgħ mill-ħwienet.

Fid-deċiżjoni tagħha Moody’s tgħid li qed tagħti rating stabbli b’mod partikolari grazzi għallprestazzjoni ekonomika ta’ pajjiżna, li ħareġ b’saħħtu millkriżi, kif ukoll grazzi għat-tkabbir pożittiv b’mod partikolari filqasam tat-turiżmu u s-servizzi, laktar is-servizzi finanzjarji.

Imma l-istess stqarrija ta’ Moody’s, jgħid il-PN, tkompli tixkef l-ingann ta’ Muscat fuq ilPower Station. Filwaqt li l-Prim Ministru jibqa’ jgħid li l-posponiment hu biss ta’ ftit xhur, Moody’s tgħid li l-proġett talElectrogas għadu biss fil-fażijiet inizjali. Il-Partit Nazzjonalsita nnota wkoll ix-xettiċiżmu ta’ Moody’s dwar il-ħidma tal-Gvern fil-qasam tal-enerġija, fejn lAġenzija turi dubji dwar kemm ir-riformi li suppost qed isiru se jwasslu għar-riżultati finanzjarji mwiegħda b’mod li l-Enemalta tiffinanzja r-roħs fit-tariffi.

Dan hu aktar ta’ tħassib meta meħud fil-kuntest tal-fatt li għal aktar minn darba fir-rapport tagħha, Moody’s tiġbed l-attenzjoni għaż-żieda kbira fid-dejn ta’ pajjiżna, li taħt Gvern Laburista żdied bi €3 miljun kuljum.

LOKALI

L-Assoċjazzjoni tal-Pulizija ta’ Malta tgiddeb lil Josè Herrera

L-Assoċjazzjoni tal-Pulizija ta’ Malta fi stqarrija giddbet dak li qal is-Segretarju Parlamentari Josè Herrera waqt id-dibattitu parlamentari ta’ nhar it-Tnejn meta qal li din l-Assoċjazzjoni ma jidhirx li għandha l-fiduċja ta’ wisq pulizija, għaliex huma biss 15% tal-membri tal-Korp li ssieħbu fiha.

“Dak li ġie rappurtat li qal Josè

Herrera mhux korrett u m’għandu l-ebda bażi” qal il-Kumitat Eżekuttiv tal-Assoċjazzjoni fi stqarrija, għax l-Assoċjazzjoni hi l-uniku organu, sal-lum, li jirrappreżenta lill-membri kollha talKorp tal-Pulizija ta’ Malta u lmembri kollha tal-Korp huma membri tagħha.

Il-Malta Police Assocation

kompliet tgħid li dikjarazzjonijiet bħal dawn huma intiżi biss biex jagħmlu ħsara, kemm lilha u anke lill-membri tal-Korp, u biex jimminaw il-ħidma tagħha.

L-assoċjazzjoni temmet tgħid li għandha l-preparamenti tagħha kollha lesti biex tirreġistra bħala union, kif tiġi ppubblikata l-Liġi li tagħtiha dritt tagħmel dan.

Filwaqt li kompla jinsisti li lGvern għandu jirrevedi lmekkaniżmu li jiddetermina lgħoli tal-ħajja, il-Forum Unions Maltin appella lill-Gvern biex jassigura li l-ħaddiema Maltin ikollhom pagi diċenti u livell ta’ għajxien xieraq għal pajjiż li jaspira li jkun l-aqwa fl-Ewropa.

Fi stqarrija dwar iż-żieda ta’ 58ċ għall-għoli tal-ħajja proposta għall-Baġit li ġej, il-Forum appella lill-Gvern biex jassigura li lħaddiema Maltin u l-pensjonanti ma jaqgħux lura, u fakkar li għalkemm qed isiru sforzi kontra l-prekarjat, xorta għad fadal ħaddiema Maltin li bi tbatija kbira

jlaħħqu mal-ħajja, u li x-xogħol tagħhom ma jrendix dħul tajjeb biex jgħajjex familja kif jixraq.

Il-Forum fakkar ukoll li kien bis-saħħa tal-prudenza u l-għaqal tal-unions li pajjiżna m’għaddiex minn sitwazzjoni ekonomika diżastruza bħalma ġralhom pajjiżi oħrajn. It-trejdunions dejjem kienu raġjonevoli fit-talbiet tagħhom, u għenu biex ikun hawn bażi ekonomika aktar soda.

Fiċ-ċirkostanzi tal-lum, ilForum Unions Maltin sostna li issa li Malta jidher li qabdet it-triq ta’ rkupru ekonomiku, il-ħaddiema wkoll għandhom igawdu mill-ġid li qed jiġi ġenerat.

Għaldaqstant, qal il-Forum, jistenna li l-Gvern jindirizza lkwistjoni tal-pagi tal-ħaddiema, jew bis-sistema tal-COLA, jew b’mezzi oħra biex ikun hawn tqassim ekwu tal-ġid, xi ħaġa li lForum jesprimi rizervi serji kemm qed issir.

Il-Forum insista li wasal iżżmien li l-ħaddiema jibdew igawdu minn titjib fil-pagi, kundizzjonijiet tax-xogħol aħjar u titjib fil-livell tal-għajxien tagħhom, għax il-ħaddiema Maltin iħossu li bi dritt għandu jkollhom kundizzjonijiet ugwali għal ħaddiema oħra fl-UE, u ma jibqgħux ċittadini tat-tieni klassi.

Il-Forum Unions Maltin jinsisti li jiġi rivedut il-mekkaniżmu tal-COLA

Il-President ta’ Malta Marie Louise Coleiro Preca ltaqgħet mal-komunità Maltija fil-Belġju, waqt żjara li għamlet fl-Ambaxxata ta’ Malta fi Brussell. Tul din il-laqgħa, il-President tkellmet dwar ir-responsabbiltà li għandhom dawk li jgħixu ’l bogħod minn xtutna, biex jgħollu l-viżibbiltà ta’ Malta, għax huma l-ħolqa diretta bejn Malta u l-bqija tad-dinja. Hi appellat lill-Maltin li jgħixu barra biex huma wkoll jipparteċipaw fil-ġbir ta’ fondi għall-MCCF. Coleiro Preca rringrazzjat ukoll lill-Ambaxxaturi kollha ta’ Malta li qed jagħmlu xogħol imprezzabbli. (Ritratt: DOI, Jeremy Wonnacott)

www.maltarightnow.com

LOKALI

Kunsill li jaħdem biex ir-residenti jħossuhom parti mil-lokal “Irridu li l-Mostin iħossuhom parti mil-lokalità tagħhom, u għalhekk il-Kunsill Lokali talMosta qed iwettaq diversi proġetti li jtejbu l-għajxien tal-Mostin – sfida li, bil-mod il-mod, qed jirnexxielna nwettqu”.

Hekk sostniet is-Sindku talMosta Shirley Farrugia meta lbieraħ laqgħet lill-Kap talOppożizzjoni u tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil għal żjara fil-Mosta, fejn il-Kap tal-PN ittieħed jara wħud mill-proġetti mwettqa mill-kunsill b’maġġoranza Nazzjonalista f’dan il-lokal.

Parti kbira minn dawn ilproġetti saru permezz ta’ fondi Ewropej, u oħrajn mill-Fond għall-Iżvilupp Urban tal-Awtorità Maltija tal-Ambjent u l-Ippjanar.

Matul iż-żjara, Simon Busuttil kien akkumpanjat mill-Kelliem tal-Oppożizzjoni għall-Kunsilli Lokali David Agius, waqt li kienu

preżenti wkoll membri oħrajn talKunsill Lokali tal-Mosta.

Fost il-proġetti li żar Simon Busuttil kien hemm dak tal-pavimentar tal-isqaq Sant’Anton Abbati, li kien fi stat ħażin ħafna, u li sar mill-privat. Post ieħor li sar grazzi għall-ħidma tal-Kunsill tal-Mosta kienet Trejqa Sant’Anna.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista żar ukoll ir-restawr ta’ żewġ ġonna, fosthom Ġnien George Grognet de Vasse, li kien inawgurat is-sena l-oħra, u li sar grazzi għall-koperazzjoni ta’ żgħażagħ Mostin.

Flimkien mas-Sindku Shirley Farrugia, Simon Busuttil żar ukoll Triq il-Kbira, li bħas-sqaqien, kienet fi stat ħażin. Żar ukoll ilWied tal-Isperanza, li x-xogħol tal-Kunsill Lokali fuqu sar bliskop li jinbidel f’post ta’ rilassament u jsir aċċessibbli għal

minn paġna 1

kienu jinħarġulhom working permits li kienu jservu għal perjodu ta’ sentejn. Kienet tinħarġilhom ukoll visa biex setgħu jiġu Malta u hekk kien ikollhom kollox organizzat.

Sa mill-bidu nett, dawn lAsjatiċi ma kinux jingħataw issalarju kollu mwiegħed lilhom.

Dan bl-iskuża li mis-salarju dovut lilhom riedu jitnaqqsu lispejjeż relatati mal-kirja fejn kienu joqogħdu f’Sant’Anġlu, lispejjeż tal-ikel ipprovdut erba’ darbiet kuljum, u spejjeż oħrajn.

Is-sorsi li tkellmu magħna fissru kif fil-bidu tas-snin disgħin, meta nbidel il-Gvern, il-Gvern kien biegħ l-ishma tiegħu f’din ilkumpanija lill-Gvern Ċiniż li b’hekk sar sid waħdieni ta’ Leisure Clothing.

Nifhmu li f’din il-fabbrika li oriġinarjament kellha tħaddem ħaddiema Maltin, bdiet tiżviluppa sitwazzjoni fejn bdew jiżdiedu l-ħaddiema Ċiniżi u Vjetnamiżi.

Dawn, fil-parti l-kbira tagħhom nisa, kienu nġiebu Malta biex suppost jgħallmu u jħarrġu lillħaddiema Maltin. Madankollu lpreżenza tal-ħaddiema Asjatiċi kompliet tikber, anki jekk eventwalment, minn żmien għal żmien, kienet tinġibed l-attenzjoni tal-awtoritajiet. Madankollu ħadd qatt m’għamel xejn dwar dan, u s-sitwazzjoni kompliet għaddejja kif inhi.

Is-sorsi li tkellmu ma’ ‘InNazzjon’ faħħru ħafna lill-ħaddiema Ċiniżi li dejjem kienu jaħdmu qatigħ. Huma stess kienu

3

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil żar il-Mosta, fejn akkumpanjat mis-Sindku tal-lokalità Shirley Farrugia, żar diversi proġetti li wettaq dan il-Kunsill fl-aħħar xhur (Ritratt: Martin Agius)

kulħadd.

Shirley Farrugia qalet li l-isfida prinċipali tal-Kunsill Lokali tibqa’ t-tindif tal-lokalità u l-manutenzjoni tal-proġetti, iżda “bħala kunsill, li hu wieħed magħqud, aħna determinati li nibqgħu naħdmu biex il-Mostin iħossuhom jap-

partjenu għal-lokalità tagħhom”, qalet is-Sindku.

Qalet ukoll li minn Marzu 2013 sal-lum il-Kunsill Lokali talMosta rranġa madwar 19-il triq u ‘il quddiem mistennija jitranġaw numru ta’ toroq oħra li ilhom snin sħaħ fi stat inaċċettabbli.

jitolbu li jaħdmu s-sahra u li jidħlu jaħdmu fi tmiem il-ġimgħa – nhar ta’ Sibt u l-Ħadd – b’detriment għall-ħaddiema Maltin li allura ma kinux jiddaħħlu jaħdmu.

Dwar dan, ħaddiema Maltin kemm-il darba lmentaw, anki mal-union li kienet tirrappreżentahom, iżda l-ilment tagħhom qatt ma ngħata widen u s-sitwazzjoni qatt ma ssewwiet bir-riżultat li l-Asjatiċi baqgħu jagħmlu ssahra u jidħlu fis-Sibtijiet u lĦdud, iżda l-Maltin jidħlu millinqas possibbli.

Għal dan, fissru l-persuni li tkellmu ma’ ‘In-Nazzjon’, hemm spjegazzjoni ċara ħafna – lAsjatiċi jitħallsu bil-boqxiex, filwaqt li l-Maltin ikollhom jitħallsu l-pagi skont kif stipulat milLiġi tax-Xogħol.

Imma r-rappreżentanti tagħhom fil-union li tirrappreżentahom qatt ma ġġieldu għalihom biex iġibulhom dan iddritt, li anke huma jingħataw issahra. Fi kliem ieħor, qalulna, min suppost kien jirrappreżentahom aktar kien moħħu x’se jakkwista mill-fabbrika milli li tassew jiġġieled għad-drittijiet tal-ħaddiema.

Regolarment ukoll, aktar ma komplew igerbu s-snin, aktar Asjatiċi bdew jinġiebu jaħdmu Malta, iżda kien jirriżulta li dawn ma kellhomx il-permessi meħtieġa. Anke hawn, is-sorsi li tkellmu ma’ ‘In-Nazzjon’ fissru li hemm spjegazzjoni, għax kemmil darba kienu jaraw membru fil-

Korp tal-Pulizija dieħel fil-fabbrika u joħroġ b’numru ta’ lbiesi u ħwejjeġ oħra.

Allura kollox kien jibqa’ għaddej, b’ċerti work permits jinħarġu, iżda oħrajn ma jinħarġux. Kienet tad-daħk sitwazzjoni li ġrat aktar minn darba fil-fabbrika, meta kienu jaslu lPulizija u tal-Labour Office, u lAsjatiċi bla ktieb tax-xogħol jaħarbu minn wara fejn il-bieb kien ikun dejjem miftuħ.

Sfortunatament aktar ma gerbu s-snin, is-sitwazzjoni ndrat u lallegat sfruttament tal-Asjatiċi – Ċiniżi, mill-Vjetnam u millKorea ta’ Fuq – sar parti mir-rutina tax-xogħol.

Dawk li tkellmu magħna faħħru u sellmu lil persuna partikolari li kienet taħdem fil-fabbrika, u li dejjem irsistiet u qabżet għall-ħaddiema Asjatiċi u Maltin.

“Din il-mara dejjem tat saħħitha għall-ħaddiema kollha u kienet tiġġieled bis-serjetà kollha għad-drittijiet tal-ħaddiema Maltin u barranin.

Naturalment kienet bosta drabi ssib ostakli kbar, iżda qatt ma ddejqet titkellem favur id-drittijiet tal-ħaddiema. Din il-mara, li kienet tokkupa l-kariga ta’ Station Manager, għandha minjiera ta’ informazzjoni dwar dak kollu li kien jiġri fil-fabbrika fi żmienha, sakemm kellha ddabbar rasha wara ġlieda kbira fuq kwistjoni dwar il-kundizzjonijiet tal-ħaddiema,” qalulna s-sorsi tagħna.

Min-naħa tiegħu, Simon Busuttil spjega kif il-Kunsilli Lokali, jekk verament jaħdmu flinteress tar-residenti, iħallu l-ġid.

Dan, qal Simon Busuttil, minkejja li l-Gvern Ċentrali ma jemminx fihom, tant li anke naqqsilhom ilfondi allokati.

L-ilmenti tal-ħaddiema waqgħu fuq widnejn torox

lejn iċ-Ċina kif ukoll lejn pajjiżi oħra fl-Ewropa.

Il-Gvern Ċiniż dejjem għaraf il-potenzjal ta’ Malta f’nofs ilMediterran u rraġuna li ladarba jkollu kumpanija kbira bħal din hawnhekk, allura seta’ jilħaq diversi swieq. Naturalment, permezz ta’ din il-kumpanija, is-sidien setgħu jilħqu wkoll miri oħrajn.

Inizjalment l-ishma kienu 40% tal-Gvern Malti, u 60% tal-Gvern Ċiniż, u bħala l-ewwel Chairman tagħha l-kumpanija kellha lilleks-Segretarju Ġenerali tal-Partit Laburista Jimmy Magro.

Din il-kumpanija kienet taqa’ taħt dik li kienet magħrufa bħala l-Malta Development Corporation (MDC). F’din ilkumpanija, il-Gvern, minbarra lil Jimmy Magro bħala Chairman, kien ħatar ukoll żewġ Diretturi Maltin u bħala Segretarju kien inħatar Joe Cini.

Il-General Workers Union (GWU) kienet ir-rappreżentanta tal-ħaddiema Maltin. Dak iżżmien il-GWU kellha Taqsima tat-Tessuti li kienet tieħu ħsieb lill-ħaddiema f’fabbriki tat-tessuti.

Nifhmu li oriġinarjament ilħaddiema Ċiniżi biex jaħdmu f’din il-fabbrika kienu jiġu Malta minn Quachin. Dawn kienu jkunu ħerqana li jiġu jaħdmu Malta minħabba l-kundizzjonijiet offruti hawnhekk.

Għalhekk dawn il-ħaddiema

www.maltarightnow.com

4

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

L-MDU – union li qed tirnexxi għax awtonoma Meta lbieraħ indirizza lAssemblea Ġenerali tal-Malta Dockers Union (MDU), il-Kap talOppożizzjoni u tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil wiegħed li bħalma għamel hu meta kien Membru Parlamentari Ewropew, l-MEPs attwali talPartit Nazzjonalista wkoll se jibqgħu jaħdmu fl-interess talħaddiema tax-Xatt.

Simon Busuttil fakkar kif għal darbtejn, fil-Parlament Ewropew, hu vvota kontra ftehim propost mill-Unjoni Ewropea li kien se jeffettwa s-servizzi fil-portijiet. Hu qal li kien għamel dan fl-aħjar interess tal-ħaddiema tax-Xatt, u għaliex kien jaf dwar min kien qed jivvota.

Simon Busuttil fakkar ukoll kif l-ewwel esperjenza tiegħu ma’ dawn il-ħaddiema kienet qabel dħalna fl-Unjoni Ewropea, meta saru negozjati apposta biex ixxogħol u l-liċenzja tagħhom ma jintmessux, kif fil-fatt sar, għallkuntrarju ta’ dak li kien jintqal.

Il-Kap tal-PN faħħar il-ħidma

tal-Malta Dockers Union li f’diversi okkażjonijiet kienet involuta f’negozjati importanti, bħal dawk li saru bħala parti mirriforma tal-portijiet.

Faħħar ukoll lil din il-union għaliex tħaddan l-awtonomija, jiġifieri qiegħda hemm verament biex tagħti vuċi lill-ħaddiema u mhux biex tirrappreżenta lil xi partit politiku.

Simon Busuttil qal li din hi union li tenfasizza fuq it-taħriġ, taħriġ li jagħmel lill-ħaddiema differenti għaliex xogħolhom ma jistax jagħmlu kulħadd.

Fid-diskors tiegħu, il-Kap talOppożizzjoni semma wkoll x’qed jinkwetah fejn jidħol ix-xogħol talħaddiema tax-Xatt, fosthom li pajjiżna qed jirreġistra tnaqqis filproduzzjoni industrijali u tnaqqis fl-importazzjoni u l-esportazzjoni.

Minkejja dan, Simon Busuttil esprima sodisfazzjon għall-fatt li ssena d-dieħla ġejjin kumpaniji ġodda jaħdmu minn pajjiżna, u dan ifisser aktar xogħol għal dawn il-ħaddiema.

Għadu jistenna biex jagħti l-fatti Ġimgħa wara li kiteb ittra lillKummissarju tal-Pulizija u talbu jinvestiga jekk kienx hemm ksur tal-liġi min-naħa tiegħu b’rabta mas-sejħa pubblika għat-tqegħid ta’ pannelli solari fuq bjut u artijiet tal-Gvern, u l-ħlas ta’ feedin-tariff marbut mal-ġenerazzjoni tal-enerġija u obbligi oħra, l-eks-Ministru George Pullicino għadu qed jistenna biex jagħti lfatti.

Fi stqarrija, il-Kelliem talOppożizzjoni għall-Enerġija u l-

Konservazzjoni tal-Ilma qal li issa ilu ġimgħa li kiteb lillKummissarju, imma sal-bieraħ, ġimgħa wara, kien għadu ma ntlabtx mill-Pulizija biex jagħti l-verżjoni tiegħu tal-fatti.

George Pullicino kompla li hu konvint li din il-qalgħa hija biss attentat biex il-Gvern jiddevja lattenzjoni tan-nies minn fuq ittaħwida tiegħu tal-power station, li kien konvint li jlestiha sa Marzu li ġej. F’dan l-attentat, ilGvern għażel li jipprova jħam-

LOKALI

Il-union li tirrappreżenta lill-ħaddiema tax-Xatt, il-Malta Dockers Union, tiffunzjona kif suppost għaliex hi awtonoma, u għalhekk qed tħalli r-riżultati li jgawdu minnhom il-ħaddiema – Simon Busuttil

Beppe Fenech Adami lura fil-Parlament

meġ ir-reputazzjoni tiegħu.

Id-Deputat tal-PN saħaq li hu nadif, u kien għalhekk li ġimgħa ilu talab lill-Kummissarju jinvestiga, waqt li kompla li hu dispost li jagħtih kull informazzjoni.

Għal darba oħra, George Pullicino ddikjara li hu ma kienx involut fil-proċess tal-għażla tattender.

“Jekk hawn xi Ministru li qed jindaħal fil-proċess ta’ kif jingħataw xi tenders, hu korrott,” ittemm tgħid l-istqarrija.

Dan ir-ritratt juri ‘screenshot’ meħud waqt wieħed mill-programmi tal-istazzjon Laburista Super One – avviż li fih jingħad li kull sms li wieħed jibgħat jiġi jiswieh 58 ċenteżmu. Min bagħtulna, ikkummentalna b’ton sarkastiku, li biex jibagħtu messaġġ bilmowbajl u jipparteċipaw fil-programmi, ittelespettaturi tal-istazzjon televiżiv tal-Partit Laburista qed jiġu mitluba jħallsu daqskemm il-Gvern Laburista se jagħtihom żieda għall-għoli talħajja!

Il-Viċi Kap tal-Partit Nazzjonalista għall-Ħidma filPartit, Beppe Fenech Adami, ilbieraħ filgħaxija attenda għasseduta parlamentari, ftit biss aktar minn 24 siegħa wara li wasal Malta mill-Ingilterra fejn ilġimgħa li għaddiet għamel intervent kirurgu biex jitneħħielu kanċer fi spalltu.

Beppe Fenech Adami wasal Malta nhar it-Tnejn waranofsinhar, u lbieraħ, b’sorpriża għal ħafna membri tal-Kamra, daħal fil-Kamra tad-Deputati fejn tkellem u ntlaqa’ mill-membri

preżenti, fosthom mill-Kap talOppożizzjoni Simon Busuttil u mill-Viċi Kap tal-Partit Nazzjonalista għall-Ħidma Parlamentari, Mario de Marco.

Il-pożizzjoni tal-Partit Nazzjonalista fuq l-abort u lewtanasja tibqa’ l-istess, jiġifieri li l-PN hu favur il-ħajja.

Dan qalu l-Partit Nazzjonalista fi stqarrija, li fiha ddikjara bl-aktar mod ċar li xejn ma nbidel fir-rigward tal-pożizzjoni tiegħu fuq labort u l-ewtanasja. L-istqarrija tgħid li l-PN iserraħ moħħ kulħadd li hu jibqa’ favur il-ħajja umana.

L-istqarrija tippreċiża li dak li ġie suġġerit tul il-Konvenzjoni Ġenerali li saret fi tmiem ilġimgħa li għaddiet fuq dan issuġġett, kien li l-Partit Nazzjonalista jżomm ruħu infur-

mat dwar l-aspetti soċjali kollha li jistgħu jqumu fil-futur, biex ikun imħejji f’każ li jqum dibattitu nazzjonali dwarhom.

Dan kien l-uniku punt ta’ suġġeriment li tressaq minn parteċipant fil-Konvenzjoni Ġenerali, bl-iskop li l-PN ikun f’pożizzjoni li jiddiskuti kwistjonijiet bħal dawn b’mod infurmat u matur.

Ma sar l-ebda suġġeriment biex tinbidel il-pożizzjoni tal-Partit Nazzjonalista f’dan ir-rigward. U din il-pożizzjoni tibqa’ l-istess, kif kienet, favur il-ħajja, ittemm tgħid l-istqarrija.

Il-PN favur il-ħajja

www.maltarightnow.com

5

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

QORTI

Klijenti tal-Maltese Cross Financial Services ifittxu lill-MFSA għad-danni Numru ta’ investituri qed iżommu lill-Awtorità Maltija għasServizzi Finanzjarji (MFSA) responsabbli għad-danni kollha li sofrew – telf qawwi ta’ kapital u dħul minnu – riżultat tal-aġir talkumpanija Maltese Cross Financial Services Limited, taluffiċjali tagħha matul iż-żmien, u ta’ persuni oħra relatati, l-aktar minħabba n-negliġenza millAwtorità bħala Regolatur.

Fi protest li ressqu fil-Qorti, 42 klijent tal-Maltese Cross Financial Services qalu li l-MFSA, għal seba’ snin sħaħ, m’għamiltx diliġenza fuq il-kumpanija, bir-riżultat li ma indunatx bil-manipulazzjoni u frodi li seħħew filkumpanija bejn Jannar 2008 u Awwissu 2014, li allura baqgħu

mistura.

L-investituri qed jgħidu li ma jistgħux jifhmu kif l-awdituri talMaltese Cross, ta’ kull sena, iċċertifikaw il-kontijiet tal-kumpanija bħala pożittivi, u kull sena lMFSA dejjem ikkonfermat irRapport Finanzjarju Annwali.

Dwar dan il-każ, Jean Claude Bugeja minn Santa Venera, eksDirettur tal-kumpanija, jinsab akkużat b’miżapproprjazzjoni u frodi li laħħqu l-€4 miljun.

Hu qed jiġi mixli wkoll li qarraq b’220 klijent, u li t-taħwid kien isir minn wara dahar iż-żewġ Diretturi l-oħra, Robert Cutajar u Stephen Spiteri.

Il-protest tal-klijenti tal-Maltese Cross jgħid li skont il-liġi, lammont ta’ kumpens li jista’

jitħallas lill-investituri għandu jkun ta’ mhux inqas minn 90% talinvestiment, sa massimu ta’ €20,000.

Madankollu, l-investituri komplew li ma jafux jekk għadx baqa’ benefiċċji fil-kumpanija.

Il-protest, li kien iffirmat millAvukati Kris Scicluna u Adrian Delia, jgħid ukoll li l-investituri għandhom id-dritt li jippretendu mill-MFSA l-obbligu li tagħmel superviżjoni, moniteraġġ u diliġenza tal-liċenzjati tagħha, inkluż il-Maltese Cross.

Jingħad ukoll li l-liġi għandha tinbidel biex tiċċara l-interpretazzjoni dwar skema ta’ kumpens, sabiex meta tiġri xi ħaġa simili, ikun hemm fondi biex l-investituri jiġu kumpensati.

Daniel Holmes jerġa’ jappella

Il-każ dwar miżapproprjazzjoni ta’ €4 miljun fuq investiment li mar żmerċ jieħu żvolta ġdida hekk kif 42 investitur qed jallegaw li għal seba’ snin l-MFSA m’għamlitx diliġenza fuq il-kumpanija

Jallega ksur tad-drittijiet fundamentali tiegħu fuq diversi fatti tal-każ

Il-Brittaniku Daniel Alexander Holmes ta’ 37 sena – li tliet snin ilu kien ikkundannat 10 snin u nofs ħabs, fuq ftit aktar minn kilo droga kannabis – qed jallega ksur taddrittijiet tal-bniedem fil-konfront tiegħu, fosthom li ma ngħatax iddritt li l-Qorti tiddikjara li l-każ tiegħu jinstema’ quddiem Qorti tal-Maġistrati minflok jgħaddi ġuri, u li ġie mċaħħad mid-dritt talAvukat waqt l-interrogazzjoni, kif ukoll li l-piena li ngħata, meta mqabbel ma’ każi oħra simili, hi waħda ferm iebsa.

Holmes ressaq dawn l-

argumenti hekk kif reġa’ talab għal rimedju ieħor mill-Qorti, permezz ta’ Appell Kostituzzjonali, fuq sentenza li tmur lura għall-24 ta’ Novembru 2011, meta hu kien ġie kkundannat 10 snin u nofs priġunerija u multa ta’ €23,000.

Sentenza li kienet ġiet konfermata mill-Qorti tal-Appell Kriminali fil31 ta’ Ottubru 2013.

Holmes kien ammetta l-akkużi kollha miġjubin kontrih, u fil-bidu ta’ dan ix-xahar ingħata kumpens ta’ €7,000 mill-Qorti Kostituzzjonali minħabba dewmien biex jinstema’ l-każ tiegħu.

Fl-appell ġdid li ressaq issa, Holmes attakka d-diskrezzjoni li jgawdi minnha l-Avukat Ġenerali li jiddeċiedi jekk każ għandux jinstema’ quddiem il-Qorti talMaġistrati, jew quddiem il-Qorti Kriminali, fi kliem ieħor jiddeċiedi quddiem liema Qorti jibgħat akkużat biex ikun iġġudikat.

Permezz tal-Avukat tiegħu Franco Debono, Holmes qal li reċentement saret emenda fil-liġi b’mod li persuna akkużata jkollha dritt tikkontesta d-diskrezzjoni talAvukat Ġenerali permezz ta’ Rikors. Holmes qed jgħid ukoll li

l-piena mogħtija lilu kienet waħda ħarxa, speċjalment meta mqabbla ma’ ħaddieħor li kien fl-istess ċirkostanzi tiegħu.

Hu għamel referenza għal 20 sentenza mogħtija mill-Qorti Kriminali u saħaq li fil-kamp taddroga hemm nuqqas ta’ uniformità f’dik li hi piena. Appella wkoll fuq id-dritt għall-Assistenza Legali waqt l-interrogazzjoni u dwar nuqqas ta’ aċċess għall-file tiegħu.

Hu qal li matul il-proċeduri kriminali ma kellux mezzi suffiċjenti biex iqabbad avukat tal-fiduċja tiegħu. Qal ukoll li l-każ kien

wieħed serju, għax il-piena massima li kienu jġorru l-akkużi kienet dik ta’ għomor il-ħabs.

Hu qal li f’Għawdex, gżira b’popolazzjoni ta’ madwar 30,000 persuna, kien hemm żewġ avukati li kienu jaħdmu bħala Avukati talGħajnuna Legali u ma kien jeżisti ebda kriterju ta’ speċjalizzazzjoni.

Holmes qal li għal dawn ir-raġunijiet kollha magħdudin flimkien, iħoss li ma ġewx sodisfatti l-kriterji legali kif protetti mill-Artikolu 39 tal-Kostituzzjoni ta’ Malta, u l-Artikolu 6 talKonvenzjoni Ewropea.

“Kienu l-pulizija li sawtu lil David John Calleja ta’ 30 sena minn Ta’ Xbiex. Wara li waqqfuh meta kien għaddej bilkarozza tiegħu, numru ta’ pulizija kienu aggressivi miegħu, u bi vjolenza ġegħluh jirkeb magħhom. Kif kien riekeb fuq wara, dan resaq ’il quddiem biex jipprova jkellem lix-xufier kuntistabbli, li minnufih lagħablu daqqa ta’ minkeb u kisirlu mnieħru.”

Dawn kienu l-kummenti li saru quddiem il-Maġistrat Marsanne Farrugia, mill-Avukat Robert Abela li qed jiddefendi lil David John Calleja, li jaħdem bħala konsulent finanzjarju, u li qed jiġi akkużat li kkaġuna feriti ħfief fuq kuntistabbli, li ħebb għalih u għal membri oħrajn talKorp tal-Pulizija, u li beżaq lejn

uffiċjal pubbliku, ukoll membru tal-Korp.

Calleja ġie mixli bi 17-il akkuża, kollha relatati mal-każ li seħħ nhar is-Sibt li għadda waranofsinhar.

L-Avukat Abela qal li ftit jiem qabel, l-akkużat temm relazzjoni ma’ omm it-tarbija tiegħu u ma kienx qed iħossu sew. Qal li dan mar jixrob biex jipprova jinsa dak li għadda minnu, u li lest li jħallas għal dak li għamel.

Min-naħa tagħha, ilProsekuzzjoni mmexxija millIspettur Jason Francis Sultana, qalet li l-akkużat kiser imnieħru għax ħabat mat-tieqa talkarozza biex jipprova jaħrab.

Ftit wara li tressaq David John Calleja, l-Avukat Abela talab lillQorti biex il-ħwejjeġ tal-akkużat,

mimlija dmija, jiġu eżaminati b’mod forensiku, u l-Pulizija aktar tard qablet ma’ dan.

L-Avukat Abela talab ukoll biex isir eżami forensiku fuq ilkarozza tal-Pulizija, u staqsa jekk din għadhiex intatta. Hawn, l-Ispettur Sultana qal li lkarozza nħaslet. Dak il-ħin ilġenituri tal-akkużat, li kienu preżenti fl-awla, instemgħu jgħidu li l-karozza tal-Pulizija ġiet maħsula kwarta wara li seħħ l-inċident.

L-Avukat Difensur qal ukoll li waqt l-interrogazzjoni talakkużat, il-Pulizija li interroga lil Calleja, qallu “int nagħaġ kellek miegħek, għax kieku kont jien, mhux imnieħrek kont inkissirlek.”

Il-Prosekuzzjoni qalet li kuntistabbli tal-Pulizija ġie

ċċertifikat li sofra minn xi ġrieħi meta ġie aggredit waqt li kien fuq xogħol. U spjegat kif żewġ pulizija kienu fuq patrol fixXatt ta’ Tignè, f’Tas-Sliema, meta nnutaw sewwieq li kien qed isuq karozza Honda Civic b’mod perikoluż.

Huma waqqfu lis-sewwieq, li kien aggressiv, u ntalbet aktar assistenza min-naħa tal-Għassa ta’ Tas-Sliema. Ir-raġel intalab jagħmel test tal-breathylser iżda rrifjuta. Meta twaqqaf milli jkompli jsuq, ir-raġel beda jgħajjar lis-Surġent bi kliem dispreġjattiv.

L-akkużat ġie arrestat u hekk kif il-Pulizija kienet qed takkumpanjah fuq wara tal-vettura tal-Korp, hu pprova jiftaħ il-bieba biex joħroġ u beda jagħti bis-sieq lix-xufier u jħab-

bat rasu mal-ħġieġ tal-vettura.

Lejn l-aħħar tal-kawża, l-Avukat Abela għamel talba għal-libertà proviżorja tal-akkużat, u qal li lpulizija għandhom jerfgħu rresponsabbiltà ta’ għemilhom.

Hu qal li l-klijent tiegħu għandu impjieg tajjeb u rabta tajba ma’ Malta, u żgur mhux se jaħrab.

Il-Prosekuzzjoni oġġezzjonat għat-talba, għax qalet li jrid jingħata eżempju lis-soċjetà u li kulħadd għandu jitgħallem li affarijiet bħal dawn mhumiex permessi.

Il-Qorti laqgħet it-talba għallibertà proviżorja, u talbet biex xi ħadd jagħmel tajjeb permezz ta’ garanzija ta’ €10,000 biex jiġu mħarsa l-kundizzjonijiet tal-pleġġ. Kien missier David John Calleja li għamel tajjeb għal ibnu.

Skont id-Difiża, kienu l-pulizija li sawtu lill-akkużat

www.maltarightnow.com

6

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

LOKALI

Jibda l-proċess li għandu jwassal għall-għeluq tal-power station tal-Marsa Triq Belt il-Ħażna fil-Marsa, maġeb il-power station

Filwaqt li bħalissa f’pajjiżna għaddejja diskussjoni sħiħa fuq il-proġett tal-power station ilġdida tal-gass li l-Gvern ammetta li mhix se titlesta fiż-żmien stipulat minnu stess, fil-Marsa lbieraħ beda l-proġett li eventwalment se jwassal biex jiġu żarmati t-tankijiet tal-fuel u ċ-ċmieni tal-power station tal-Marsa.

Dan ikun l-ewwel pass lejn lgħeluq ta’ din il-power station, biex Malta tkun tiddependi biss

minn dik ta’ Delimara, li ssaħħet b’diversi investimenti minn Gvern Nazzjonalista tul laħħar leġiżlatura, bl-iskop li pajjiżna finalment jibda jipproduċi l-elettriku b’sors iktar nadif u modern.

Fl-ewwel parti ta’ dawn ixxogħlijiet, bdew jitwaqqgħu partijiet mill-istrutturi li hemm fi Triq Belt il-Ħażna, li lbieraħ waranofsinhar ingħalqet għattraffiku għal ftit sigħat, bħala

It-twaqqigħ tal-ewwel strutturi lbieraħ filgħodu

prekawzjoni. Aktar tard, f’dan il-post se jinbena Ċentru ġdid ta’ Distribuzzjoni.

Is-sezzjoni li bdiet titwaqqa’ hi waħda mill-aktar partijiet qodma tal-Power Station lAntika, li nbniet fl-1953. Ilmaġġor parti tal-istruttura li se titwaqqa’ tinsab taħt l-art, imma hemm xi binjiet li jagħtu għal fuq it-triq ta’ maġenb il-power station. Ix-xogħol f’din il-fażi mistenni jieħu numru ta’ ġimgħat.

Dan kollu huwa l-bidu talproċess li għandu jwassal biex il-power station tal-Marsa tingħalaq għalkollox.

Kien f’Awwissu li għadda li lKorporazzjoni Enemalta ressqet applikazzjoni quddiem il-MEPA biex din il-power station titwaqqa’ u tiġi dekommissjonata.

Madankollu, s’issa għadhom ma ngħatawx timeframes meta l-impjant se jkun żarmat għalkollox.

L-Enemalta qed tiġi mmulta-

ta minħabba din il-power station, wara li fit-tħaddim tagħha nqabżu l-20,000 siegħa miftiehma mal-Unjoni Ewropea, li l-Gvern Malti għandu qbil magħha li jagħlaq għalkollox din il-faċilità.

Minn meta ntalbet estensjoni lill-UE ’l hawn, intfew tnejn mill-erba’ magni li jħaddmu lpower station tal-Marsa, imma dawk li fadal ma jistgħux jintfew qabel ma jkun beda jaħdem l-interconnector ma’ Sqallija.

Ir-rapport finanzjarju annwali tal-Air Malta, li kien ippreżentat waqt il-Laqgħa Ġenerali Annwali tal-kumpanija lbieraħ, jikkonferma li l-linja nazzjonali tal-ajru ma rnexxilhiex tilħaq il-mira tal-Pjan ta' Ristrutturar li tagħmel profitt fl2014.

Fl-għeluq tas-sena finanzjarja f’Marzu li għadda, l-Air Malta għamlet telf ta’ €16-il miljun, li xorta jfisser li naqqset it-telf binnofs fuq is-sena li għaddiet.

Pożizzjoni li mistennija tinżamm għall-2015 minkejja l-għeluq tarrotot lejn il-Libja u żieda fil-kom-

petizzjoni fix-xhur tas-Sajf.

Iċ-Chairperson tal-Air Malta Maria Micallef qalet li l-kumpanija miexja fid-direzzjoni t-tajba, għalkemm ma rnexxilhiex tilħaq il-mira li tagħlaq l-2013 b’telf ta’ €15-il miljun u tagħmel profitt din is-sena.

Skont Micallef, is-sospensjoni tat-titjiriet lejn il-Libja swiet lillAir Malta €1 miljun fix-xahar. Hi enfasizzat fuq il-ħtieġa ta’ strateġija aktar fit-tul għas-sostenibbiltà tal-linja tal-ajru, li tmur lil hinn mill-Pjan ta’ Ristrutturar.

Spjegat ukoll kif il-kumpanija

bdiet eżerċizzju ta' cost cutting intern, u dan fl-istess waqt li ġew promossi numru ta' ħaddiema għallivell ta' Managers. Hi ġġustifikat dawn il-promozzjonijiet f'mument hekk diffiċli, għax qalet li dawn kienu bżonnjużi u qed iħallu l-frott.

“Dan hu l-aħħar ċans għall-Air Malta – fadlilna ċans 17-il xahar biex insalvaw lill-kumpanija”, qalet Micallef.

Il-Laqgħa Ġenerali Annwali kienet indirizzata wkoll mill-Kap Eżekuttiv tal-Air Malta Philip Micallef, u mill-Ministru tatTuriżmu Edward Zammit Lewis.

Wara dan ix-xogħol, se jiġu żarmati t-tankijiet u ċ-ċmieni (Ritratti: Martin Agius)

Telf ta’ €16-il miljun għall-Air Malta

www.maltarightnow.com

7

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

LOKALI

Edizzjoni oħra ta’ ‘Discover University’

Fl-Università ta’ Malta kienet organizzata edizzjoni oħra ta’ ‘Discover University’, fejn studenti mill-Università organizzaw bosta attivitajiet bil-għan li jwasslu kemm l-aspett akkademiku, kif ukoll l-aspett soċjali tal-Università lill-pubbliku, bil-parteċipazzjoni tarRettur tal-Università Juanito Camilleri.

Fil-fatt, minbarra attivitajiet sportivi li ġew organizzati, fosthom diversi fun runs ta’ distanzi differenti, ġew organizzati wkoll

ukoll li bħalissa għaddej proċess biex tinbena immaġni 3D ta’ dan is-sit arkeoloġiku bl-għajnuna ta’ mezzi ta’ fotografija avvanzata.

Saħaq ukoll li dan is-sit hu ta’ valur kbir minħabba li hu preservat tajjeb, minkejja li ilu f’qiegħ il-baħar għal eluf ta’ snin.

Esibizzjoni oħra li spikkat kienet dik dwar ir-robotika, li ttellgħet fil-bini l-ġdid talFakultà tal-ICT. F’din l-esibizzjoni l-pubbliku seta’ japprezza għadd ta’ robots interattivi li

Tul l-attività kienu esibiti l-fdalijiet arkeoloġiċi mill-vapur merkantili ta’ żmien il-Feniċi li nstab f’qiegħ il-baħar ftit xhur ilu, ’il barra mill-kosta ta’ Għawdex esibizzjonijiet dwar temi differenti.

Fost dawn, kien hemm esibizzjoni li wriet għall-ewwel darba fdalijiet arkeoloġiċi li jmorru lura għal żmien il-Feniċi, minn vapur merkantili li nstab ftit taxxhur ilu ftit kilometri ’l barra mill-kosta ta’ Għawdex.

Timmy Gambin, lecturer fi ħdan il-Fakultà tal-Arti, tkellem dwar l-importanza ta’ dawn ilfdalijiet mhux biss għall-gżejjer Maltin, imma anke għallEwropa. Hu spjega kif ix-xogħol biex ittellgħu l-fdalijiet arkeoloġiċi minn qiegħ il-baħar kien wieħed kumplikat, iżda dan kien possibbli bl-għajnuna ta’ tim speċjalizzat minn Franza. Qal

nbnew mill-istudenti li jistudjaw f’din il-fakultà.

Tkellimna ma’ Vanessa Cutajar Mifsud dwar dawn irrobots u l-funzjonijiet tagħhom.

Hi spjegat kif fost dawn irrobots kien hemm uħud li nbnew bl-aħħar teknoloġija.

Minkejja li mal-ewwel daqqa ta’ għajn, dawn ir-robots jidhru kumplikati biex tibnihom, Vanessa Cutajar Mifsud spjegat kif proġetti bħal dawn għandhom valur kbir, speċjalment għal tfal li jbatu minn kundizzjonijiet bħad-dyslexia, hekk kif studji wrew kif dawn it-tfal kienu jsibu ruħhom aktar komdi jaħdmu f’ambjent dominat mill-matematika u x-xjenza.

Prospetti interessanti fil-qasam taċ-ċinema Il-BFI London Film Festival 2014 sar fil-jiem li għaddew fil-belt kapitali Ingliża

U-Film tpoġġi lil Malta fiċ-ċentru tal-attenzjoni waqt il-BFI London Film Festival Madwar 170 direttur, 120 attur u 190 produttur tal-films għaddew minn fuq it-tapit laħmar tal-BFI London Film Festival, wieħed mill-aktar festivals prestiġjużi fix-xena ċinematografika dinjija.

Waqt dan l-avveniment, li għalih attendew bosta stilel taċċinema, U-Film kompliet issaħħaħ isem Malta bħala destinazzjoni ta’ eċċellenza filqasam tal-produzzjoni tal-films.

Matul dan il-festival intwerew xejn inqas minn 248 film, li ttrattaw kwistjonijiet soċjali jaħarqu fosthom il-

It-tliet tenuri ta’ fama internazzjonali ‘The Priests’ se jagħtu żewġ kunċerti f’Malta fid-29 u t-30 ta’ Novembru fl-Istitut Kattoliku. Wara s-suċċess tal-kunċert li taw is-sena l-oħra, is-saċerdoti Kattoliċi millIrlanda ta’ Fuq se jerġgħu jiġu Malta, din id-darba għall-kunċert tal-Milied bis-sehem tas-sopran Maltija Gillian Zammit u l-kor tat-tfal li tmexxi. L-orkestra se tkun iffurmata minn disa’ mużiċisti Maltin, u r-repertorju tal-kunċert jinkludi għanjiet tradizzjonali tal-Milied, fosthom uħud Maltin. (Ritratt: Photocity, Valletta)

korruzzjoni, il-vjolenza fi gruppi u l-gwerra.

Lavveniment laħaq il-qofol tiegħu bil-Premiere Ewropew tal-film il-ġdid ta’ Brad Pitt, Fury, ambjentat fi żmien itTieni Gwerra Dinjija.

Matul il-festival, U-Film ippromwoviet lil Malta bħala post mill-aqwa għal produzzjoni ta’ kull tip ta’ films, u rnexxielha tattira interess sostanzjali fost dawk preżenti.

Fil-fatt, bis-saħħa ta’ għadd ta’ laqgħat li saru, twieldu numru ta’ ideat li mistennija

jwasslu għal sensiela ta’ proġetti ta’ films ġodda f’pajjiżna matul l-2015, ladarba jinkisbu l-permessi meħtieġa.

Din hi aħbar ta’ importanza kbira għall-industrija tal-films f’Malta u Għawdex, hekk kif hemm aktar prospetti eċċitanti għax-xhur li ġejjin.

U-Film hi kumpanija bbażata f’Malta, li minbarra li tippromwovi lil Malta bħala destinazzjoni unika fil-qasam tal-films, tipprovdi firxa ta’ servizzi marbutin mal-films, floqsma kreattivi, loġistiċi, finanzjarji u ta’ produzzjoni.

www.maltarightnow.com

8

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

PARLAMENT

Ebda tiżjin f’Għawdex għall-50 sena ta’ Malta indipendenti

L-Ispeaker jiġbed l-attenzjoni tal-media Laburista L-Ispeaker tal-Parlament appella lill-media u lil One News biex ma jagħmlu xejn li jista’ jfixkel il-ħidma tal-Membri Parlamentari waqt li jkunu deħlin jew ħerġin mill-bini talParlament.

Dan l-appell sar f’ruling li ta lIspeaker Anġlu Farrugia dwar talba li ressaq id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino, li f’seduta parlamentari talġimgħa li għaddiet, talab lillIspeaker jinvestiga inċident li seħħ waqt li kien ħiereġ mill-bini tal-Parlament meta qal li ġurnalista ta’ One News, tal-media Laburista, fixklitu u ħarġet saħansitra miz-zona riservata għall-ġurnalisti minn fejn huma wkoll ikunu jistgħu jaqdu ddmirijiet tagħhom barra l-bini tal-Parlament.

L-Ispeaker qal li investiga lkaż u filwaqt li qal li d-Deputat George Pullicino seta’ kien imfixkel fil-ħin li kien qed jitkellem fuq it-telefown, hu u ħierġ mill-bini tal-Parlament, m’hemmx każ ta’ ksur ta’ privileġġ.

żmien ma kinux tajbin għaxxogħol.

Fost dawk li daħlu lura filKorp tal-Pulizija, kien hemm tlieta li rriżenzjaw fl-1986 – aktar minn 25 sena ilu.

Dawn it-30 membru fil-Korp li daħlu wara li kienu spiċċaw mill-Korp iktar minn 15-il sena ilu, iddaħħlu bejn Marzu u Ottubru ta’ din is-sena.

F’Għawdex ma sar ebda tiżjin fiċ-ċelebrazzjonijiet li saru biex tfakkar il-50 anniversarju talIndipendenza.

Id-Deputat Nazzjonalista Chris Said staqsa fil-Parlament lillMinistru għal Għawdex Anton Refalo, jekk l-iskuża li ma sarx tiżjin f’Għawdex fl-okkażjoni tal-50 anniversarju talIndipendenza għax kien hemm xogħol għaddej fi Pjazza Indipendenza fir-Rabat, Għawdex, tapplikax ukoll għal Triq ir-Repubblika u Pjazza San Franġisk fir-Rabat, Għawdex.

Chris Said irrimarka li f’kull jum nazzjonali jsir tiżjin u dwal tal-okkażjoni, iżda f’dan lanniversarju, li skont il-Ministru f’risposta oħra li ta dwar dan lanniversarju kien qal li kienu ċelebrazzjonijiet kbar u denji, ma sar xejn.

It-tweġiba tal-Ministru Refalo kienet biss li l-anniversarju talIndipendenza kien iċċelebrat kif jixraq mill-poplu kollu.

Fid-Dipartiment tal-VAT u fidDipartiment tal-Income Tax ingħataw 68 promozzjoni bejn l1 ta’ Mejju 2013 u l-15 ta’ Ottubru 2014.

Għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Marthese Portelli, il-Ministru għall-Finanzi Edward

Scicluna wieġeb biss kemm kien it-total ta’ promozzjonijiet iżda ma tax l-informazzjoni mitluba dwar min ħadhom.

Jirriżulta li kien hemm 31 promozzjoni fid-Dipartiment talVAT u 37 fid-Dipartiment talIncome Tax fil-perjodu msemmi.

30 eks-Pulizija jidħlu lura fil-Korp wara li kienu rriżenjaw aktar minn 15-il sena ilu Fost dawk li daħlu lura fil-Korp tal-Pulizija, kien hemm tlieta li rriżenzjaw fl-1986 – aktar minn 25 sena ilu

Taħt dan il-Gvern Laburista minn wara l-elezzjoni ta’ Marzu tal-2013, iddaħħlu mill-ġdid fil-Korp tal-Pulizija 30 eksuffiċjal tal-Pulizija li kienu rriżenjaw jew spiċċaw millKorp aktar minn 15-il sena ilu.

Din l-informazzjoni taha filParlament il-Ministru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali, Manuel Mallia, għal mistoqsija tad-

Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi, li staqsa wkoll għal liema raġuni kienu spiċċaw mill-Korp, u meta kienu spiċċaw mill-Korp iktar minn 15-il sena ilu.

Mill-informazzjoni li ngħatat, jirriżulta li kien hemm tliet eksuffiċjali tal-Korp li kienu rriżenjaw minħabba raġunijiet ta’ saħħa u li dak iż-

68 promozzjoni fid-Dipartimenti tal-VAT u l-Income Tax

www.maltarightnow.com

9

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

PARLAMENT

Għadu jesplora wegħdiet elettorali għal Għawdex

Il-wegħda elettorali talPartit Laburista dwar il-ftuħ ta’ casino f’Għawdex u lwegħda l-oħra dwar il-fast ferry service bejn iż-żewġ gżejjer, għadhom qed jiġu esplorati, wara sena u nofs filGvern.

Mistoqsi fil-Parlament midDeputat Nazzjonalista Chris Said fiex wasal il-proċess biex f’Għawdex jinfetaħ lewwel casino fid-dawl tal-fatt li din kienet wegħda elettorali għal Għawdex, u meta mistenni jibda jopera dan il-casino f’Għawdex, il-Ministru għal Għawdex Anton Refalo wieġeb biss f’sentenza waħda, li l-Ministeru qed jesplora lpossibbiltajiet kollha sabiex dan iseħħ.

Il-Ministeru għal Għawdex, skont il-Ministru Refalo, għadu jesplora wkoll il-possibbiltajiet biex iwettaq wegħda oħra elettorali marbuta mal-fast ferry service bejn Malta u Għawdex.

Għal dawn il-mistoqsijiet, il-Ministru Refalo ma ta ebda tweġiba.

9,935 pensjonant b’impjieg

In-numru ta’ pensjonanti li għadhom jaħdmu wara l-età talirtirar hu ta’ 9,935 persuna. Dawn qed jirċievu l-pensjoni tal-irtirar, u għandhom impjieg miftuħ u rreġistrat mal-Korporazzjoni talImpjiegi u Taħriġ (ETC).

Din l-informazzjoni taha lMinistru Michael Farrugia għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Mario Galea. Ilpensjonanti jistgħu jgawdu middħul ta’ impjieg waqt li jibqgħu jirċievu l-pensjoni grazzi għallinizjattiva li kien ħa gvern Nazzjonalista u li llum qed igawdu minnha kważi 10,000 pensjonant.

Għal mistoqsija parlamentari oħra, il-Ministru Farrugia qal ukoll li fid-Dipartiment għallAnzjani u Kura fil-Komunità hemm tliet impjegati li huma pensjonanti li għadhom f’dan ilqasam tax-xogħol. Wieħed minn dawn l-impjegati huwa Enrolled Nurse u t-tnejn l-oħra Staff Nurse.

Il-Gvern ma jgħidx kemm hi l-waiting list għall-MRI u s-CT-Scan

Il-Ministru Konrad Mizzi, responsabbli mis-settur tas-saħħa, qal kemm saru CT-Scans u MRIs, iżda ma qalx kemm hi l-waiting list tal-pazjenti jistennew għal dawn it-testijiet

Il-Gvern ma tax informazzjoni fil-Parlament dwar kemm hemm nies jistennew fl-Isptar Mater Dei għal CT-Scan, MRI jew testijiet simili, kategorija b’kategorija.

Il-Ministru responsabbli missaħħa u l-enerġija, Konrad Mizzi, għal mistoqsija li għamel fil-Parlament id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech, qal li l-appuntamenti għal CT

Scan u MRI qed jingħataw fi ftit ġimgħat. F’każi urġenti l-appuntament saħansitra jingħata fl-istess ġimgħa. L-iżjed appuntament ’il bogħod hu għal Frar li ġej.

In-numru ta’ nies li qed jistennew li jingħataw is-servizz talmeals on wheels hu ta’ 371.

Minn informazzjoni li ta filParlament Michael Farrugia, ilMinistru għall-Familja u

Solidarjetà Soċjali, għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Mario Galea, jirriżulta li nnumru ta’ benefiċjarji li qed jagħmlu użu minn dan is-servizz fil-preżent hu ta’ 355.

Bejn l-1 ta’ Mejju 2013 u l-15 ta’ Ottubru ta’ din is-sena ngħataw 114-il promozzjoni fid-Dwana.

Dan ikkonfermah il-Ministru għall-Finanzi Edward Scicluna fil-Parlament, bi tweġiba għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Marthese Portelli.

Il-Ministru Konrad Mizzi qal fil-Parlament li bħalissa għaddejjin l-investigazzjonijiet meħtieġa fir-rigward ta’ arloġġ tad-dawl li allegatament ġie nieqes miċ-Ċentru Ċiviku tarRabat.

Il-Ministru Konrad Mizzi qal dan fi tweġiba li ta għal mistoqsija parlamentari tad-Deputat

Nazzjonalista Antoine Borg, li talab lill-Ministru Mizzi jintervjeni biex tissolva kwistjoni bejn l-Arms Ltd u l-kuntrattur responsabbli mil-lift taċ-ċentru ċiviku tar-Rabat Malta fuq kontijiet pendenti, u jerġa’ jinxtegħel illift sabiex il-pubbliku jkollu aċċess għall-faċilitajiet fiċ-ċentru ċiviku.

Għal mistoqsija oħra mill-istess Deputat Nazzjonalista, ilMinistru Konrad Mizzi qal li bejn Jannar u Mejju ta’ din issena, saru 12,428 test ta’ CTScan u 5,482 MRI.

371 jistennew 114-il promozzjoni is-servizz tal-‘meals fid-Dwana on wheels’

Arloġġ tad-dawl nieqes fiċ-Ċentru Ċiviku tar-Rabat

10

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

Id-differenza bejn Busuttil u Muscat

Bħal ħafna, nhar il-Ħadd li għadda kont impressjonat b’mod pożittiv bid-diskors eċċellenti tal-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil waqt l-għeluq tal-ewwel kovenzjoni li organizza l-Partit Nazzjonalista. L-istil li bih Simon ippreżenta lilu nnifsu għenu jwassal il-messaġġ tiegħu u tal-partit li naħdmu fih b’mod effettiv u m’għandix dubju li ġibed l-attenzjoni ta’ ħafna, inkluż ta’ dawk li sal-lum għadhom kritiċi lejn il-PN. Id-dehra tgħin iżda mhijiex kollox u għaldaqstant il-messaġġ tal-Kap hu bil-wisq aktar importanti. Nhar il-Ħadd li għadda Simon Busuttil wassal messaġġ b’saħħtu u dirett; determinat fuq l-importanza li l-politika tkun ibbażata fuq il-verità u mhux fuq il-qerq. Kif tista’ temmen lillPrim Ministru Joseph Muscat jekk f’inqas minn sentejn diġà qed jinqabad li mhux qed jgħid il-verità f’numru ta’ wegħdi li hu għamel qabel l-elezzjoni ġenerali? Muscat m’għadux jitwemmen u l-politika li hu stess ipprova jwassal qabel l-elezzjoni ġenerali li għaddiet illum m’għadhiex titwemmen.

Pajjiżna jixraqlu stil ta’ politika

aħjar u li tassew jgħin sabiex kull Malti u Għawdxi javvanza fil-ħiliet u l-ambizzjonijiet tiegħu. Ma jistax ikun li jibqa’ jkollna stil ta’ politika fejn partit politiku jwiegħed biss iżda ma jwettaqx. Dan hu dak li qed jagħmel dan il-Gvern li kien elett b’għajta li se jbiddel kollox iżda effettivament mhux talli ma biddel xejn, talli qed jagħmel ilkontra ta’ dak li wiegħed hu stess.

Hu fatt magħruf li teżisti differenza kbira bejn il-politika talPN u tal-Partit Laburista. Il-PN tassew jemmen fil-valur tal-politika, fosthom l-onestà u l-verità.

Madankollu għandna sitwazzjoni fejn il-partit fil-Gvern qed jagħżel li jarmi dawn il-valuri biex jaġevola lil min għenu jasal għat-tragward mixtieq li jkun hemm Gvern Laburista għal talqalba biss. Dan mhuwiex dak li kien imwiegħed qabel l-elezzjoni u l-poplu qed jintebaħ li dan hu Gvern li qed ifalli f’ħafna oqsma fosthom il-qasam talenerġija li kien l-akbar karru politiku tal-PL fl-elezzjoni ġenerali li għaddiet. L-Oppożizzjoni Nazzjonalista se tkompli taħdem biex iżomm lill-Gvern konxju

Fil-politika, is-suċċess għandu jitkejjel bl-għemil.

B’telfa elettorali li kixfet realtà ta’ partit li kien qiegħed jitbiegħed mill-fondazzjoni tiegħu – wara li fis-snin tmenin kienu mwaqqfa fuq sisien li jwieġbu għas-sejħa tal-poplu – Simon Busuttil bħala Kap ta’ dal-Partit li konsegwentament reġa’ tilef bil-kbir f’Mejju li għadda, kellu quddiemu għażla; li jerġa’ jterraq għallfondazzjoni tal-Partit jew inkella jkompli jitbiegħed minnha. Għażel, iżda, li jnissel fil-Partit u n-nies tiegħu lfehma li l-Partit Nazzjonalista jrid jinbena fuq bażi li l-qofol tagħha huwa l-elettorat.

Din l-idea, li jfassal politika skont is-sejħa tal-elettorat qiegħda kulma jmur tissaħħaħ.

Fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet, il-Partit Nazzjonalista sejjaħ lewwel Konvenzjoni Ġenerali u għaliha, it-tesserat u l-pubbliku inġenerali kien mistieden jagħti kontribut fit-tfassil tal-ideat – għalhekk ‘Idea Malta’. Minn dan l-eżerċizzju, il-Partit issa jista’ jgħarbel x’ideat tressqu ’l quddiem u jevalwa liema minnhom għandhom ikunu ffurmati f’politika, dejjem

skont l-elettorat. Dan jintrabat ukoll ma’ żviluppi oħra li seħħew fil-Partit f’dawn laħħar xhur.

Fil-fatt, ftit ġimgħat ilu lPartit waqqaf għaxar Policy Fora li appuntu, se jkunu qed ifasslu l-politika b’viżjoni skont il-bżonnijiet tas-soċjetà llum. Irrid insemmi wkoll ilForum Opportunitajiet Indaqs (li tiegħu jien membru u Segretarju) u l-Forum talProfessjonisti; żewġ Forums li qegħdin iwessgħu ddimensjonijiet tal-Partit malelettorat (waqt li anke jipproponu tibdil leġiżlattiv) u li taw l-opportunità lil min qabel qatt ma kellu sehem attiv fil-Partit Nazzjonalista.

Wara t-telfa tal-elezzjoni ġenerali li għaddiet, il-Partit – u anke permezz tal-fergħat tiegħu – fittex li jsib x’kienet ilproblema li wasslet għal telfa daqstant umiljanti u devastanti.

Il-fatturi kollha, u dan jidher ukoll fir-rapport tat-telfa li ppreżenta l-Partit, jippuntaw lejn il-fatt li dawk li jiffurmaw il-qofol tal-Partit Nazzjonalista kienu qed inaqqsu mill-kuntatt dirett mal-elettorat.

Kien għalhekk, li l-Partit

www.maltarightnow.com

OPINJONI

Nhar il-Ħadd li għadda Simon Busuttil wassal messaġġ b’saħħtu u dirett; determinat fuq l-importanza li l-politika tkun ibbażata fuq il-verità u mhux fuq il-qerq

David Casa

dcasa@pn.org.mt

tal-wegħdi li hu stess għamel u sabiex iwettaq dak li wiegħed.

Dan hu Gvern li wiegħed ħafna għax ħaseb li l-politika hija logħba iżda effettivament illum jaf biżżejjed li biex tkun fittmexxija ta’ pajjiż trid tkun politiku responsabbli u mimli b’onestà. Dawn il-valuri żgur li ma jinstabux fil-Partit Laburista li qed juri kollox għajr sinjali ta’ responsabbiltà u onestà.

Ejjew nieħdu l-eżempju talpower station; Muscat inqabad li ma kienx qed jgħid il-verità u li qabel l-elezzjoni kien qed iqarraq biex jilħaq l-iskopijiet politiċi tiegħu. Agħar minn hekk uża marda sensittiva, il-kanċer u li

min jaf kemm hawn nies li għandhom qrabat jew huma stess li qed ibatu minn din ilmarda u lagħab bl-emozzjonijiet tagħhom biex jirbaħ il-vot tagħhom u tal-familjari tagħhom, iżda fil-verità nafu li ma kienx qed jgħid il-verità. Dan hu qerq! Dan hu dak li l-poplu Malti u Għawdxi ma jridx; Gvern jew partit politiku li ma jgħidx il-verità jew li jigdeb biex igawdi minn fuq il-votant! Veru każ li l-PL u l-mexxej tiegħu Muscat m’għadhomx jitwemmnu!

Lil hinn minn dawn il-punti hemm argumenti oħra li juru kif u kemm dan il-Gvern ta’ Muscat falla; jekk inħarsu lejn il-famuża wegħda tal-meritokrazija, l-

’Il quddiem... imma minn fejn tlaqna

ugwaljanza u diversi proġetti oħra infrastrutturali li dwarhom suppost diġà nbdew studji iżda dan il-Gvern qed jibqa’ rieqed!

Mhux bilfors jibqa’ rieqed jekk lanqas għandu pjan jew il-pjan li tant kien jiftaħar bih intilef fittriq. Wasal iż-żmien li dan ilGvern jibda jwettaq dak li wiegħed u jagħti lura dak li wiegħed b’tant teatrini qabel lelezzjoni ġenerali li għaddiet.

Kemm fadlilna biex inkunu laqwa fl-Ewropa kif qal Muscat; l-ewwel trid li dawk li huma laqwa jibdew jikkalkulawk għax anke f’din falla Muscat! Staqsi lil Merkel tal-Ġermanja; insomma probabbilment lanqas taf li Muscat kien ħdejha tant kemm hu ineżistenti u ineffettiv!

Minn dan l-eżerċizzju, il-Partit issa jista’ jgħarbel x’ideat tressqu ’l quddiem u jevalwa liema minnhom għandhom ikunu ffurmati f’politika

Justin Schembri

jstn.schembri@gmail.com

Nazzjonalista tal-lum, għaraf jibda jġedded il-Partit biex jegħleb dan id-distakk. Dan verament kien jinħass kontinwament fid-diskors eċċellenti li ta Simon Busuttil fi tmiem il-Konvenzjoni Ġenerali.

Propju l-ġimgħa li għaddiet, bħala Kandidat għall-elezzjoni ġenerali li jmiss, minkejja li din se tkun imsejħa fl-2018, bdejt il-kampanja tiegħi li sempliċement hi mwaqqfa fuq il-kuntatt bejni bħala Kandidat u rappreżentant tal-Partit Nazzjonalista u l-elettorat, ġej minn liema kamp politiku ġej.

Qabel ma bdejt din l-esperjenza kont naħseb li l-maġġoranza

tal-familji, meta jiftħulek u jistednuk tidħol għandhom, joqogħdu lura milli juru l-kulur politiku tagħhom. Madankollu, ħafna huma li jitkellmu mingħajr tlaqliq u jgħidu dak li jħossu. Kienu bosta li esprimew is-sodisfazzjon li sibt iż-żmien biex mort inżurhom.

Apprezzaw li hemm rappreżentant tal-Partit li qiegħed jismagħhom, ikellimhom u interessat fit-tifsil ta’ politika bbażata fuq ilbżonnijiet tagħhom. Ma ħadtx l-impressjoni li l-ħafna huma li jippretendu u jitolbu millKandidati – dawn jeżistu, imma mhux il-maġġoranza – li huwa veru hu, li l-elettorat huwa aktar interessat jiltaqa’ malpoltiċi u jsir jafhom, jibni relazzjoni magħhom u

jilqagħhom ġewwa daru.

U hawnhekk niġi lura għallpunt inizjali li minnu tlaqt. Din hija l-politika li l-Partit Nazzjonalista ħaddan fis-snin li wassluh għal suċċess mhux biss bħala partit imma wkoll bħala Gvern f’aktar minn għoxrin sena. Għalhekk, kien evidenti li l-Partit Nazzjonilsta għandu jiġġedded billi qabelxejn jagħraf minn fejn telaq u jibni politika mfassla fuq il-kuntatt sabiex jerġa’ jikseb ilpopolarità.

Ma għandix dubju li lKandidati jħabbtu l-bibien se jagħtu l-pjattaforma rikjesta biex il-Partit jerġa’ lura għal minn fejn telaq... u fi ftit snin jerġa’ jikseb is-suċċess li jkun il-mertu tal-għemil. Din hija lwegħda.

www.maltarightnow.com

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

58 eurocents għalik, 58,000 ewro għal Carmelo Abela Joseph Muscat kapaċi ħafna jiftaħar b’rix ħaddieħor. Jiftaħar b’rix il-Gvern ta’ qabel u jżur il-proġetti, il-fabbriki u d-ditti li ġab il-Gvern Nazzjonalista. Jiftaħar b’rix il-flus li ta’ qablu ġab millEwropa u li Muscat ma ridhomx. Jippoppa mal-ostaġġ Malti filLibja li qal li salvatlu ħajtu l-konslu li l-Gvern ried ikeċċiha.

Iħabbar b’pompa kbira li tana 2 eurocents fil-petrol u li kien għadu kemm ħadhomlna xahar qabel.

Muscat jaħrab mir-responsabbiltà u l-accountability li wiegħed Imma meta l-Prim Ministru jiġi biex jerfa’ r-responsabbiltà u jwieġeb dwar il-ħażin tiegħu, hemmhekk jaħrab. M’għamel lebda konferenza stampa kbira biex jgħidilna li se jirriżenja kif wiegħed għax il-power station, li suppost se tkun lesta ħames xhur oħra, għadha fuq il-karta. Lanqas ma ppoppa ’l quddiem biex jgħidilna li l-kappara ta’ 30 miljun ewro li kellhom jagħtuh il-kuntratturi fil-bidu tal-proġett baqgħu ma ġewx.

Jaħrab milli jispjega fuq id-dejn u fuq il-prezzijiet għoljin tal-fuels M’għamel l-ebda dikjarazzjoni bil-pompa biex jispjega kif flewwel sitt xhur ta’ dis-sena żied id-dejn bi 3 miljun ewro kuljum.

M’għamel l-ebda konferenza dwar it-telf kbir li qed tagħmel l-Air Malta li taħt il-Gvern ta’ Muscat lanqas għandha struttura ta’ management. Ma ppuppax Muscat biex jispjegalna għala qed jiċċarġjana 24 cents u 30 cents iżjed fil-petrol u d-diesel milli kienu meta ż-żejt kien jiswa l-istess bħal-lum.

Jitfa’ ’l quddiem lil Carmelo Abela biex iħabbar il-58 eurocents...

Xi mistoqsijiet, imma, ma jistax jibqa’ jaħrabhom Joseph Muscat. Bħal dawk dwar iż-żieda fil-pagi. L-ewwel ħarġet li se jiżdiedu b’€1.16 li meta żdiedu hekk Muscat stess kien niżżel innies fit-toroq, allavolja l-fuels kienu ferm orħos mil-lum. Issa qed jingħad li se jagħti 58 eurocents. U biex jagħti aħbar bħal din, ħatar lid-Deputat Laburista Carmelo Abela bħala ‘kelliem‘ talGvern.

...waqt li jagħtih 58,000 ewro fis-sena Fis-sistema politika Maltija, il-Kabinett hu responsabbli għal dak kollu li jagħmel il-Gvern. Imma bl-accountability kollha li wiegħed qabel l-elezzjoni, Muscat lanqas hu kapaċi jwieġeb, hu jew xi Ministru tiegħu, għal dak li jagħmel il-Gvern. Mhux kapaċi jerfa’ r-responsabbiltà li kull Gvern qablu dejjem refa’. Kellu bżonn Deputat Laburista li hu kompletament barra mill-Kabinett.

U kellu bżonn jagħtih 58,000 ewro fis-sena.

Ta’ madwar Muscat f’tellieqa min jaħtaf l-aktar Għalhekk lil Muscat ma jista’ jemmnu ħadd. Dan hu Prim Ministru li meta jitkellem tistaqsi jekk hux veru dak li qed jgħid – bħal meta wiegħed li jirriżenja – u meta ma jitkellimx tistaqsi x’qed jaħbilek. Imma Joseph Muscat f’ħaġa waħda hu konsistenti: li ta’ madwaru qegħdin f’tellieqa min jaħtaf l-aktar, tellieqa li fiha Joseph Muscat jagħti rigal lil kulħadd, minn flusna, naturalment. L-aħħar wieħed: 58,000 ewro fis-sena lil min ġie jħabbrilna li lilna se jagħtina 58 eurocents.

11

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

Grazzi kbira lill-Arċisqof Emeritu Pawlu Cremona

F’isem l-aħwa kollha tal-Ordni Franġiskan Sekular (O.F.S.) ta’ Malta u Għawdex, nixtieq nuri lgratitudni tagħna lejn il-maħbub Arċisqof Emeritu Pawlu Cremona O.P. hekk kif ħabbar ir-riżenja tiegħu minn din il-kariga hekk diffiċli li kellu.

Nixtieq insemmi ftit biss minn dawk il-kwalitajiet tant sbieħ u sublimi li kellu l-Arċisqof Cremona, u li tant spikkaw tul ittmien snin, jew kważi, talepiskopat tiegħu. Ma nkunx qed niżbalja meta ngħid li l-aktar don li spikka fih kien l-umiltà li kellu. Qatt ma tkabbar u dejjem tkellem ma’ kull min resaq lejh u xtaq li jkellmu. Qatt ma daqq trumbetti f’ħidmietu u wettaq ħafna xogħol fis-skiet u filmoħbi.

Kien tassew ragħaj tal-merħla fdata f’idu, li mexxieha b’tant sagrifiċċji, ġenerożità u mħabba.

Ta’ dan, in-nies saret tħobbu millewwel ġurnata meta ġie midluk biż-żejt qaddis fil-Konkatidral ta’

San Ġwann. Hu wkoll ħabb ilmerħla kollha li ġiet fdata f’idejh, bla distinzjoni ta’ xejn. Dan urieh fil-prattika u wera kemm ħabbna fil-laqgħat numerużi li wettaq ma’ Malta kollha fiż-żjarat pastorali.

Irrid insemmi wkoll dawk lomeliji tant sbieħ tiegħu, b’tant għerf divin, qatt ma tawwal fihom, anzi kien ikun konċiż, dejjem jislet tliet punti jew ħamsa, skont iċċirkostanzi, u meta tiflihom sew issib minjiera ta’ tagħlim u għerf.

Xtaqt insemmi wkoll xi mħabba kbira kellu lejn kulħadd, b’mod partikulari lejn dawk il-batuti, foqra, morda anzjani jew persuni bi bżonnijiet speċjali.

Bħala Nsara, tlifna ragħaj tassew. Issa hemm bżonn li nibqgħu nitolbu għalih biex kif hu qeda dmiru lejn kull wieħed u waħda minna, aħna wkoll nuru lapprezzament tagħna lejh billi nixtiqulu s-saħħa biex b’hekk ikun jista’ jkompli jservi b’mod differenti lilna l-Insara, il-Poplu ta’ Alla.

Jien ċert li mhux se joqgħod b’idu fuq żaqqu, imma jkompli jitmagħna minn dak l-għerf li hu mżejjen bih biex b’hekk jibqa’ jkun ta’ għajnuna għal kull wieħed u waħda minna. Grazzi mill-qalb Eċċellenza!

Godwin Vella Clark O.F.S. Ordni Franġiskan Sekular

25 sena ilu f’Il-mument

Mal-ħaġra t-tajn!

Jew għandi pinna tajba, inkella lġurnal ‘In-Nazzjon’ veru jinqara u għandu poteri speċjali li jċaqlaq laffarijiet! Nemmen li ż-żewġ verżjonijiet huma tajbin u se nispjega ruħi.

Ftit jiem biss ilu ktibt li l-istatwa antika ta’ San Ġorġ, li naraw imperrċa fuq ħajt quddiem il-knisja ta’ Pompej, fil-Belt Victoria, u li dan l-aħħar sar fuqha xogħol tajjeb ħafna ta’ restawr bl-inizjattiva ta’ Wirt Għawdex, kienet għadha mhix imdawla għalkemm kienu saru l-komunikazzjonijiet kollha meħtieġa.

Iżda ftit jiem biss wara kont għaddej minn quddiemha bħassoltu wara li raxx id-dlam u bi pjaċir u sodisfazzjon ilmaħtha mdawla kif inhu xieraq, u issa tieħu gost tgħaddi minn quddiemha kemm matul il-ġurnata meta tkun milquta mir-raġġi tax-xemx, kif ukoll filgħaxija mdawla minn sistema tal-elettriku.

U allura ħassejtni fid-dmir biex ngħid grazzi lil ‘In-Nazzjon’ għax l-ittra serviet l-għan tagħha, imma wkoll prosit lil min ta kas tal-ilment tiegħi. Affarijiet żgħar, forsi, imma kif jgħid tajjeb Dryden: mighty things from small beginnings grow!

Joe M. Attard Victoria, Għawdex

F’diskors fl-għeluq ta’ Kunsill Ġenerali talPartit Nazzjonalista li approva emendi importanti għall-istatut, il-Prim Ministru u Kap talPN Eddie Fenech Adami qal li l-Partit Laburista kkonferma li għadu li kien, u li m’għandux il-kuraġġ li jiġġedded.

Hu kien qed jirreferi għall-vot li ttieħed filLaqgħa Ġenerali Straordinarja li approvat ilkandidati prospettivi Laburisti – kandidati li juru li l-MLP ma kellu l-ebda ħsieb li jinbidel fil-ġejjieni, u jekk ikun fil-Gvern, jerġa’ jagħmel dak li għamel fl-imgħoddi.

Tħabbar li uffiċjali għolja talOrganizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa (WHO) kienu se jżuru Malta biex jgħinu f’oqsma ġodda. Dan hekk kif il-Ministru tal-Politika Soċjali Louis Galea kellu taħditiet f’Kopenhagen, fil-kwartieri tal-Għaqda Dinjija tas-Saħħa, mad-Direttur Reġjonali tal-WHO għall-Ewropa.

Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

12

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

LIL HINN MINN XTUTNA

L-Istati Uniti: Ir-Repubblikani b’ċans li jirbħu s-Senat ukoll

Nhar it-Tlieta li ġej 4 ta’ Novembru l-Amerikani se jkunu msejħa jivvutaw biex jaħtru 435 siġġu fil-Kamra tarRappreżentanti u 36 membru fisSenat mill-100 li jirrappreżentaw il-50 stat tal-Unjoni kif ukoll tliet siġġijiet oħra li tbattlu, f’dawk li jissejħu elezzjonijiet Mid-Term, meqjusa bħala termometru politiku ta’ kif jaħsbuha l-Amerikani dwar lamministrazzjoni tal-President li jkun ġie elett sentejn qabel.

Dawn l-elezzjonijiet jalternaw kull sentejn, biex b’hekk jiġi evitat kemm jista’ jkun xenarju fejn ikollok President elett minn skjerament, partit ta’ ċertu orjentament, u poter leġiżlattiv kollu (Kamra tar-Rappreżentanti u sSenat) dominat minn skjerament ta’ kulur ieħor, għax dan jista’ jwassal għal impass, deadlock, jew iġġammjar tal-amministrazzjoni tal-pajjiż, kemm-il darba ma jkunx hemm kompromessi bejn iż-żewġ naħat.

Infatti l-iskop huwa appuntu dak li jinkoraġġixxi l-ftehim għall-ġid komuni, fl-interess nazzjonali, tal-kollettività.

Sfortunatament dan mhux dejjem seħħ f’dawn l-aħħar sentejn minn meta Barack Obama kien kiseb it-tieni mandat, iżda flelezzjonijiet għall-Kamra fl2012, ir-Repubblikani żammew il-maġġoranza li kellhom, filwaqt li fis-Senat kienu dDemokratiċi li kellhom ilmaġġoranza.

Oppożizzjoni aktar b’saħħitha Imma issa l-istħarriġ tal-opinjoni pubblika, fosthom tal-ikbar żewġ istituti ta’ riċerka, ilGallup u r-Rasmussen, qed jaqblu li anki fis-Senat il-folja se tinqaleb bir-Repubblikani b’ċans sabiħ li anki hawn ikollhom ilmaġġoranza.

B’hekk l-Istati Uniti se jispiċċaw bi President aktar dgħajjef, hekk kif il-popolarità tiegħu matul din is-sena niżlet flaktar livelli baxxi, fejn f’Ġunju 19% biss ta’ dawk intervistati qalu li jaqblu bis-sħiħ mal-mod kif kien qed imexxi l-pajjiż Rasmussen (27/06/14). Iżda, ta’ min ifakkar li Obama ma jistax jerġa’ jikkontesta għat-tielet darba meta tasal l-elezzjoni presidenzjali fl-2016.

Dan jista’ jkun li qed iwasslu biex iħossu aktar ħieles li, anki b’executuve orders, jadotta ċerti miżuri mhux popolari, jew inkel-

OPINJONI

Joe Calleja jocal@me.com

la kontroversjali (bħall-iskema tas-saħħa msemmija għalih, Obamacare), għax jaf li issa mhux se jkollu jerġa’ jaffronta lġudizzju tal-elettorat hu personalment.

Imma jekk ir-Repubblikani jiksbu l-kontroll tas-Senat ukoll, dan mhux se jkun jista’ jibqa’ jagħmlu kif ġieb u laħaq, għallinqas mingħajr ftehim malOppożizzjoni, li diversi opinion polls qed juru li dejjjem aktar Amerikani aktar qed jafdaw lirRepubblikani fi kwistjonijiet (issues) ewlenin, milli lidDemokratiċi u lil Obama.

Fuq erba’ issues minn sitta li lAmerikani jqisuhom l-aktar importanti u li se jikkundizzjonaw kif jivvutaw nhar it-Tlieta, irRepubblikani huma meqjusa bħala aktar kapaċi jimmaniġġjawhom mid-Demokratiċi.

Dawn huma l-ekonomija, ilmod kif qed jaħdem il-gvern federali, il-militanti Iżlamiċi flIraq u fis-Sirja, u d-defiċit filbaġit federali.

Id-Demokratiċi huma favoriti biss fejn jidħlu pagi ugwali għax-xogħol tan-nisa. L-aħħar issue hi dik tal-“impjiegi tajbin” fejn iż-żewġ partiti jitqiesu bħala kapaċi ndaqs.

Dwar żewġ issues meqjusa bħala ‘ftit inqas importanti’, jiġifieri l-politika barranija u ttaxxi, ir-Repubblikani wkoll huma favoriti.

Votazzjoni baxxa Minkejja dan kollu, osservaturi politiċi nnutaw li fil-fatt m’hemmx issue partikulari li ddominat il-kampanja elettorali: il-votanti jidhru konċentrati fuq diversi issues. L-apatija hija għolja u hemm indikazzjonijiet li l-għadd ta’ dawk li se jmorru jivvutaw nhar it-Tlieta se jkun baxx, anki jekk tqabblu ma’ dak li normalment jiġri f’elezzjonijiet mid-term.

Il-partit tal-President Barack Obama ftit li xejn deher matul din il-kampanja elettorali, speċjalment biex jappoġġja xi kandidat jew ieħor. Dan għaliex minħabba li l-popolarità tiegħu bħalissa hi fl-aktar livell baxx li qatt kienet, il-kandidati qed jiddejqu jidhru miegħu, għax aktar jagħmlilhom ħsara

Il-votanti jridu jaraw lil dawk li jeleġġu jaffrontaw il-problemi li qed jiffaċċja l-pajjiż. Iridu inqas partiġjaniżmu. Ma jistgħux jifhmu l-fallimenti frekwenti talgvern, u ħerqana għal aktar kompetenza. Iħossu li ħafna minn dawk li tellgħu ddiżappuntawhom fuq diversi fronti.

Veru li rnexxielhom jevitaw li l-gvern ifalli (b’dak li jissejjaħ shutdown, jiġifieri meta l-gvern ma jirnexxilux jgħaddi millKungress xi finanzjament għal infiq jew baġit), imma dak kollox. Il-mexxejja tal-Kungress għaddew il-parti l-kbira tas-sena jevitaw li jressqu għall-vot miżuri jew liġijiet li kienu jafu li se jkun diffiċli jgħaddu.

M’għaddewx il-baġit annwali.

M’użaw il-politika barranija bħala skuża kontra l-ISIS, kull issue ta’ politika barranija jew ta’ difiża. Lanqas ittrattaw irriforma dwar l-immigrazzjoni, it-tibdil fil-klima, ir-riforma fittaxxi, il-paga minima jew is-sigurtà interna. Fil-fatt il-Kungress preżenti għandu r-rekord xejn sabiħ li għadda l-inqas liġijiet li qatt għadda f’60 sena. Barra minn hekk, il-Kungress se jkun tlaqqa’ biss 10 ijiem minn Awwissu sa qabel l-elezzjonijiet tal-Ħadd!

Dan meta kien hemm ilKamra tar-Rappreżentanti biss b’maġġoranza differenti minn dik tal-partit ta’ Obama.

Fuq erba’ issues minn sitta li l-Amerikani jqisuhom l-aktar importanti u li se jikkundizzjonaw kif jivvutaw nhar it-Tlieta, ir-Repubblikani huma meqjusa bħala aktar kapaċi jimmaniġġjawhom mid-Demokratiċi Ippruvaw immaġinaw x’se tkun is-sitwazzjoni biż-żewġ kmamar jekk is-Senat ukoll, jiġifieri lKungress kollu jkollu maġġoranza Repubblikana!

Dan jagħti l-opportunità lilhom li jiffissaw l-aġenda għallpajjiż – bi tnaqqis tat-taxxi, flinfiq tal-gvern, twaqqif talimmigrazzjoni illegali, lObamacare, u jirritornaw lejn gvern kostituzzjonali, jiġifieri li kull liġi mressqa trid tinkludi lklawsola fil-Kostituzzjoni li tippermetti l-introduzzjoni tagħha, u li jerġa’ jiddaħħal rispett assolut lejn is-separazzjoni tal-poteri billi ma jintużawx għal kull xejn l-executive orders mill-President biex jevitaw dik is-separazzjoni.

Fis-Senat hemm 36 siġġu li huma indeċiżi għand min se jmorru. 21 minnhom f’idejn idDemokratiċi u 15 għand irRepubblikani. Il-GOP kif jissejjaħ il-Partit Repubblikani,

jeħtieġ jirbaħ sitt siġġijiet biss biex jikkontrolla s-Senat, Hekk hu mbassar li se jiġri nhar it-Tlieta, imma l-battalja vera tibda l-għada l-Erbgħa 5 ta’ Novembru, u ħafna jiddependi kemm eżatt se jkollhom siġġijiet ir-Repubblikani fis-Senat – hemm jeħtieġu 60 mill-100 siġġu biex jgħaddu inizjattivi mressqa minnhom jew biex jimblukkaw oħrajn imressqa millPresident, nominazzjonijiet, jew biex jegħlbu xi filibustering, ostruzzjoniżmu fis-Senat.

Jekk ma jirnexxilhomx, allura se jkun hemm bżonn aktar ftehim bejn iż-żewġ partiti biex isibu bażi komuni ta’ kompromessi. Jekk le, allura l-elezzjonijiet tat-Tlieta ftit se jagħmlu differenza u l-Amerikani se jerġgħu jispiċċaw b’Kungress paralizzat b’passi mibdija iżda mhux finalizzati, u xejn miżuri ġodda tant meħtieġa.

www.maltarightnow.com

13

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Forzi Kurdi ħerqana għall-ġlied kontra l-ISIS IS-SIRJA

Forzi Kurdi qed jivvjaġġaw lejn it-Turkija, minn fejn qed jippjanaw li jaqsmu fis-Sirja biex jiġġieldu kontra militanti tal-ISIS fil-belt assedjata ta’ Kobane.

Uffiċjali qalu li ajruplan li kien qed jgħabbi 150 ġellied Peshmerga kien telaq minn Irbil. L-armi tagħhom kienu trasportati fuq l-art.

It-Turkija qablet ma’ din iddeċiżjoni l-ġimgħa li għaddiet wara li rrifjutat li tħalli Kurdi Torok biex jaqsmu l-fruntiera biex jiġġieldu.

Il-Peshmerga se jittajru lejn Silopi fix-Xlokk tat-Turkija, minn fejn imbagħad jivvjaġġaw fuq l-art lejn Kobane.

Madankollu, Kmandant Peshmerga qal li kien għad hemm “problemi loġistiċi” , iżda kien hemm rapporti ta’ tilwima bejn lawtoritajiet Torok u Taqsimiet Popolari Kurdi għall-Protezzjoni fis-Sirja (YPG), li qed imexxu ddifiża ta’ Kobane.

“Issa m’hemm ebda problema politika. M’hemm ebda problema fil-mod kif il-ġellieda se jaqsmu,” sostna Mevlut Cavusoglu, ilMinistru għall-Affarijiet Barranin.

Uffiċjal YPG qal li hu ma jafx meta se jaslu l-ġellieda Peshmerga.

Idris Nassan qal lil Associated News li “m’għandniex aktar

Aktar solidarjetà mar-refuġjati Sirjani

tagħrif għajr dak li qed naqraw fuq il-media soċjali jew fuq laħbarijiet.”

Il-battalja ta’ Kobane ħarġet

kompla lbieraħ u kmandant talYPG qal li l-militanti tal-ISIS għadhom jikkontrollaw 40 fil-mija ta’ Kobane.

bħala test ewlieni dwar jekk ilkoalizzjoni mmexxija mill-Istati Uniti hix se twaqqaf l-avvanzi talISIS. Ġimgħat ta’ azzjonijiet militari mill-ajru f’Kobane u madwarha ppermettew lil ġellieda Kurdi jiddefendu l-belt milli taqa’ f’idejn l-ISIS. Iżda l-ġlied qalil

Aktar kmieni, il-Prim Ministru Tork irrifjuta stqarrijiet li hu ma kienx qed jagħmel biżżejjed biex itemm l-offensivi tal-militanti.

“Biex insalvaw Kobane, u biex nieħdu mill-ġdid Kobane u xi zona madwar Kobane mill-ISIS – hemm bżonn ta’ ħidma

Il-militanti tal-ISIS għadhom jikkontrollaw 40% ta’ Kobane

militari,”sostna Ahmet Davutoglu.

Iżda hu għamilha ċara li tTurkija kienet se tieħu sehem biss jekk il-koalizzjoni mmexxija millIstati Uniti kellha “strateġija integrata” li tinkludi azzjoni kontra l-forzi tal-President Sirjan Bashar al-Assad. Hu nnota wkoll li stati tal-Punent ma kinux ippreparati li jibagħtu t-truppi.

“L-uniku mod biex tingħata għajnuna lil Kobane, peress li pajjiżi oħrajn ma jridux jibagħtu ttruppi tagħhom, hu billi jintbagħtu truppi moderati lejn Kobane. Min huma? Peshmerga....u l-Armata Sirjana Ħielsa.”

Jissoktaw l-azzjonijiet militari mill-Istati Uniti

IT-TURKIJA: Tfal refuġjati Sirjani, li ħarbu minn Kobane, jilagħbu taparsi ġellieda, f’kamp għar-refuġjati fid-distrett ta’ Suruc f’Sanliurfa (Ritratt: EPA)

IL-ĠERMANJA

Il-Ministru għall-Affarijiet Barranin tal-Ġermanja appella għal impenn lejn aktar solidarjetà mill-komunità internazzjonali biex tgħin lil miljuni ta’ refuġjati Sirjani fid-dawl tal-fatt li lLibanu qed jitħabat biex jilqagħhom.

Waqt konferenza ta’ ġurnata li saret f’Berlin ilbieraħ, FrankWalter Steinmeier saħaq dwar ilbżonn li mhux biss issir enfasi dwar il-ħtiġiet umanitarji tarrefuġjati iżda wkoll li jkun hemm stabbiltà fil-pajjiżi ġirien li qed jilqgħu mal-influss ta’ refuġjati.

Aktar minn tliet miljun Sirjan ħarbu mill-pajjiż mindu bdiet ilgwerra ċivili f’Marzu tal-2011, b’ħafna jsibu kenn fil-Libanu, ilĠordan, it-Turkija u l-Iraq.

Il-Ministru Ġermaniż ingħaqad mal-Prim Ministru Lebaniż Tammam Salam li qed jattendi llaqgħa flimkien mal-Kummissarju għar-Refuġjati tan-Nazzjonijiet UnitiAntonio Guterres, diversi ministri għall-affarijiet barranin u rappreżentanti oħrajn minn aktar minn 40 nazzjon u korp internazzjonali.

L-IRAQ

Membri mill-Armata Iraqina ċarrtu l-bandiera sewda tal-ISIS f’Jurf al-Sakhr wara li sfurzaw lill-grupp terroristiku ’l barra mill-belt strateġikament importanti. Dan hekk kif issoktaw lazzjonijiet militari tal-Istati Uniti mill-ajru.

Is-suldati neħħew l-emblema tal-grupp estremista minn fuq torri u flokha għamlu lbandiera nazzjonali Iraqina f’ġest simboliku li ġie wara jiem ta’ ġlied qalil.

L-estremisti Iżlamiċi kienu sfurzati jirtiraw minn Jurf al-

Sakhr u jispustjaw ruħhom fissubborgi tal-belt, bil-mexxejja tal-grupp jikkonfermaw numru kbir ta’ militanti li nqatlu minn truppi Iraqin.

Il-ġlied kompla jiqliel bejn ilmilitanti Iżlamiċi u forzi ta’ reżistenza Kurda fil-belt assedjata ta’ Kobane lbieraħ filgħodu.

Il-militar Amerikan qal li lajruplani tal-gwerra wettqu erba’ attakki mill-ajru qrib Kobane. Hekk kif il-ġlied qed jintensifika, il-Pentagon irreveda l-istima fl-ispiża tal-gwerra

mill-ajru u qal li din issa telgħet sa ₤5 miljun kuljum.

Iżda s’issa għad m’hemm ebda sinjal ta’ rinforzi mwiegħda għad-difensuri ta’ Kobane, minkejja pjani mħabbra lġimgħa li għaddiet għal forzi Peshmerga li huma armati sew.

Il-ġeneral irtirat Amerikan John Allen, li qed jikkoordina lkoalizzjoni mmexxija millIstati Uniti kontra l-ISIS, stqarr li l-grupp terroristiku qed jippromwovi l-aktar ġlied aħrax fuq l-internet, fejn qed jirrekluta u jxewwex lill-innoċenti.

www.maltarightnow.com

14

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Jinstab katavru ieħor f’ bastiment IL-KOREA T’ISFEL

Għaddasa sabu katavru filbastiment Sewol, li għereq sitt xhur wara li nqaleb u ħalla 295 persuna mejta, il-maġġoranza studenti.

Il-katavru nstab f’latrina tannisa u dan hu l-ewwel katavru li nstab fi tliet xhur.

Il-vapur li fuqu kien hemm 476 persuna għereq f’April u kienu biss 172 li ħelsuha mill-għarqa.

Disa’ persuni għadhom rappurtati nieqsa.

Il-kaptan tal-bastiment, Lee

Joon-seok, bħalissa għaddej ġuri, mixli b’omiċidju negliġenti. Ilprosekuturi qed jikkunsidraw ilpiena kapitali għalih u pieni ħorox għall-ekwipaġġ.

L-aħħar darba li l-għaddasa sabu katavru kien fit-18 ta’ Lulju meta nstabet koka fil-kafetterija talbastiment.

Il-familji tal-passiġġieri mitlufa rrifjutaw li jħallu l-vapur jittella’ għax huma mħassba li lkumplament tal-katavri jistgħu jinġarru mal-kurrent.

HONG KONG: Dimostranti favur id-demokrazija jiftħu l-umbrelel tagħhom għal 87 sekonda biex ifakkru s-87 kannestru ta’ gass tad-dmugħ li ġew sparati mill-pulizija kontra dimostranti mhux armati fl-istess post fiz-zona tal-Ammiraljat xahar ilu (Ritratt: EPA)

L-aqwa cover version IR-RENJU UNIT

Il-kanzunetta Always On My Mind tal-grupp popolari fis-snin tmenin, Pet Shop Boys, ġiet ivvutatat bħala l-aqwa cover version ta’ kull żmien.

Il-kanzunetta, miktuba minn John Christopher, Mark James u Wayne Carson, kienet saret famuża permezz ta’ Brenda Lee

u Elvis Presley fl-1972.

Il-cover version, Nine Inch Nails’ Hurt kantata minn Johnny Cash ġiet ikklassifikata fit-tieni post, segwita mill-verżjoni minn The Stranglers tal-kanzunetta Walk On By ta’ Dionne Warwick.

Il-cover version ta’ Jimi Hendrix, All Along The

Watchtower, li oriġinarjament kienet ta’ Bob Dylan, ġiet firraba’ post.

Il-pubbliku vvota għallkanzunetti favoriti minn 50 miġbura mill-producers u DJs tal-BBC, fosthom Fearne Cotton, Trevor Nelson, Simon Mayo u Steve Lamacq.

IL-PAKISTAN: Ħaddiema tas-salvataġġ waqt ir-ronda fl-artijiet talkosta f'Karachi. Dawn il-ħaddiema qed iżommu lin-nies milli joħorġu fuq il-baħar, fost it-twissijiet dwar iċ-ċiklun 'Nilofar' li mistenni jolqot l-inħawi salaħħar ta' dan ix-xahar (Ritratt: EPA)

Se jixhed f’ġuri kontra l-Mafja L-ITALJA

Il-President Taljan Giorgio Napolitano se jixhed f’ġuri importanti kontra l-Mafja f’Ruma.

Il-Prosekuturi qed jinvestigaw rabta li x’aktarx hemm bejn ilministri, il-kapijiet tal-pulizija u lMafja sabiex jintemm perijodu ta’ vjolenza fil-bidu tas-snin disgħin.

Il-President Napolitano, ta’ 89 sena, qed jiċħad kull għarfien dwar in-negozjati.

Il-politiċi tal-Oppożizzjoni talbu biex ix-xhieda tiegħu ma tinstemax fil-magħluq meta l-ġuri ċċaqlaq minn Palermo għall-belt kapitali lbieraħ.

M’hemm ebda suġġeriment li lPresident Napolitano kien involot f’xi azzjoni ħażina.

Il-prosekuturi qed jinvestigaw perjodu drammatiku ta’ vjolenza mwettqa mill-Mafja fis-snin disgħin, karatterizzati minn karozzi bombi u qtil. Qed jakkużaw lillistat talli għamel ftehim illegali mal-Mafja sabiex il-vjolenza tin-

temm.

L-istess prosekuturi jemmnu li l-President Napolitano seta’ ngħata xi informazzjoni dwar dan ilftehim fl-aħħar snin u jridu jistaqsuh eżattament x’jaf.

F’Ottubru tas-sena l-oħra, madankollu, il-President Taljan kiteb ittra lill-qorti u fiha qal li hu ma kellu ebda tagħrif x’jagħti filġuri, iżda kien ikun lest jixhed kieku kellu xi forma ta’ tagħrif.

Il-prosekuturi qed jallegaw li uffiċjali tal-gvern ħadmu biex jagħmlu ftehim mal-Mafja wara sensiela ta’ splużjonijiet li kienu seħħew fl-1993. Żewġ prosekuturi prinċipali kontra l-Mafja kienu nqatlu fi spluzjonijiet fi Sqallija.

Eks-Ministru tal-Intern, Nicola Mancino, jinsab għaddej ġuri talli allegatament innegozja mal-Mafja wara attakki f’Ruma, Firenze u f‘Milan. Verdett finali dwar il-każ mhux mistenni jingħata qabel ma jgħaddu sentejn.

www.maltarightnow.com

15

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Jappella għal voluntieri kontra l-Ebola

IL-BANK DINJI

Il-President tal-Bank Dinji għamel appell emozzjonanti għal eluf ta’ tobba u infermieri biex jagħmluha ta’ voluntieri u jgħinu kontra t-tixrid tal-Ebola.

Jim Yong Kim qal li mill-inqas 5,000 tabib u ħaddiema oħrajn ta’ appoġġ huma meħtieġa biex jegħlbu l-marda.

Diversi persuni li kienu se jgħinu beżgħu jivvjaġġaw lejn il-Punent tal-Afrika u s’issa l-Ebola diġà infettat aktar minn 10,000 persuna filwaqt li qatlet kważi 5,000.

Il-Kap tal-Bank Dinji kien qed jitkellem fi żjara li għamel flEtjopja fejn kien akkumpanjat mis-Segretarju Ġenerali tanNazzjonijiet Uniti Ban-ki Moon u Nkosazana Dlamini-Zuma, iċChairperson tal-Unjoni Afrikana.

“Bil-biża’ li qed jirrenja f’ħafna

postijiet, qed nittama li professjonisti fil-kura tas-saħħa se japprezzaw u jifhmu li meta ħadu l-ġurament biex isiru ħaddiema filkura tas-saħħa, hu preċiżament mument bħal dan li huwa bżonn,” sostna Jim Yong Kim. Is-Segretarju Ġenerali tanNazzjonijiet Uniti qal li r-rati ta’ trasmissjoni fil-Punent tal-Afrika ssoktaw jegħlbu r-ritmu tat-tweġiba internazzjonali. Hu żied li meta wieħed jimponi restrizzjonijiet flivvjaġġar lil pajjiżi milquta, ikunu qed jonqsu l-isforzi biex il-marda tkun miġġielda.

Sadattant it-tobba Amerikani li qed jirritornaw wara li kkuraw pazjenti bl-Ebola fil-Punent talAfrika se jkunu mmonitorjati iżda mhux se jitqiegħdu fi kwarantina taħt regolamenti ġodda tas-saħħa.

Elezzjoni trasparenti u kredibbli IT-TUNEŻIJA

Il-Kap tal-Missjoni ta’ Osservazzjoni tal-Unjoni Ewropea fl-ewwel elezzjoni parlamentarja fit-Tuneżija saħqet li din kienet trasparenti u kredibbli mindu seħħet ir-Rivoluzzjoni Għarbija tar-Rebbiegħa fl-2011.

Annemie Neyts-Uytterbroeck qalet li l-poplu Tuneżin saħħaħ limpenn tiegħu għad-demokrazija b’elezzjonijiet kredibbli u trasparenti li taw vot ħieles litTuneżini ta’ kull tendenza politika.

“Jum il-votazzjoni għadda b’wiċċ il-ġid u kollox mar b’mod normali,” qalet NeytsUytterbroeck. U żiedet li l-kam-

panja elettorali marret tajjeb ħafna filwaqt li l-libertà talespressjoni kienet rispettata.

Sadattant, l-Iżlamiċi Tuneżini ferħu lir-rivali sekulari tagħhom wara li dawn x’aktarx jirbħu lelezzjoni u b’hekk għollew ittamiet kollha għal tranżizzjoni paċifika f’reġjun mifni millvjolenza mindu saru r-rewwixti fir-Rebbiegħa Għarbija tal-2011.

Il-Partit Iżlamiku Ennahda, li kien mexxa lin-nazzjon fitTramuntana tal-Afrika mindu ntemmet ir-rivoluzzjoni, ikkonċeda li l-moviment Nida Tounes se jkun l-akbar partit filparlament.

IL-KANADA: Diversi bukketti tal-fjuri jimlew bankina ’l barra mill-bażi tal-Argyll and Sutherland Highlanders fl-Armerija John W. Foote f’Hamilton. Fit-22 ta’ Ottubru, is-suldat Kanadiż Nathan Cirillo, membru fl-Argyll and Sutherland Highlanders, inqatel waqt li kien għassa mal-Monument tal-Gwerra f’Ottawa. Ir-raġel armat kien inqatel fil-Parlament Kanadiż (Ritratt: EPA)

Se tirrikonoxxi r-riżultati ta’ elezzjoni kontroversjali IR-RUSSJA

Ir-Russja qed tgħid li se tirrikonoxxi r-riżultati ta’ elezzjonijiet separatisti kontroversjali fil-Lvant tal-Ukrajna, li rribelli qed jippjanaw li jagħmlu fit-2 ta’ Novembru.

Sergei Lavrov, il-Ministru

għall-Affarijiet Barranin tarRussja qal li l-elezzjonijiet f’Donetsk u f’Luhansk “se jkunu importanti biex l-awtoritajiet hemmhekk ikunu leġittimi”.

Iżda l-Ukrajna u gvernijiet tal-Punent qed jgħidu li l-elez-

zjonijiet m’għandhomx isiru u qed jakkużaw lir-Russja li qed tipprovdi l-armi lir-ribelli.

Sadattant il-Polonja qed tippjana li ssaħħaħ il-bażijiet militari fil-Lvant li huma qrib lUkrajna.

www.maltarightnow.com

16

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

L-aġent tas-CIA wara l-istorja ta’ ‘Argo’ marid bil-Parkinson L-ISTATI UNITI

L-eksaġent tas-CIA Tony Mendez żvela li għandu l-marda tal-Parkinson kmieni dan ixxahar. Hu ta din l-aħbar flimkien ma’ martu u l-eksspjuna, Jonna Mendez.

Il-koppja Mendez attendiet issimpożju Focused Ultrasound Foundation f’Ottubru fejn tat laħbar dwar il-marda tiegħu.

Hi u tkellem lil The Washington Post, Jonna Mendez qalet li “jekk nistgħu nimlew ilkamra, biex ikun hemm grupp ta’ persuni biex jisimgħu, kemm

jekk dwar il-film Argo inkella dwar il-marda talParkinson...mela din hi biss laħħar ‘operazzjoni tiegħu’.”

Fil-film Argo, l-attur Ben Affleck interpreta l-parti ta’ Tony Mendez, f’rakkont drammatiku dwar kif l-eksaġent tas-CIA għen lil grupp ta’ Amerikani joħorġu ’l barra millIran.

Il-koppja Mendez ippruvat taħbi l-marda matul l-attività pubbliċitarja għall-film Argo.

Jonna Mendez qalet li żewġha

kellu problema kbira jaċċetta d-dijanjożi.

biex

martu huma interessati dwar kif Focused Ultrasound jista’ jgħin

Wasal f’punt matul il-marda li ma kienx se jkun pjaċevoli

Tony Mendez stqarr kif hu kien wasal f’punt matul il-marda li ma kienx se jkun pjaċevoli.

Il-ġurnal The Washington Post qal li l-kundizzjoni tiegħu marret għall-aħjar wara li ġiet impjantata electrode f’moħħu.

Skont il-ġurnal, Tony Mendez u

fir-riċerka dwar il-marda talParkinson.

Jonna Mendez dan l-aħħar qalet lill-ġurnal The Times li huma t-tnejn kienu kapijiet fisCIA ta’ kif għandhom jibdlu ddehra tal-persuna.

Fil-Golden Globe Awards, l-

attur Michael J. Fox wera solidarjetà ma’ Tony Mendez u ta lill-eksspjun in-numru talmowbajl bħala turija ta’ appoġġ.

Tony Mendez qal lil The Times li hu ma jinsabx imdejjaq bilmarda u qal li hu ħa l-attitudni ta’ “dan mhux qed jiġri lili” filwaqt li żied li uża l-ħsieb pożittiv kullimkien f’ħajtu u għalhekk kien fiduċjuż li jerġa’ japplikah mill-ġdid. “Iżda żżmien irid itini parir... kulħadd xi darba jrid jiġġarrab,” temm jgħid Mendez.

Id-dixxendenti tal-mara ta’ Goebbels huma l-aktar familja sinjura IL-GREĊJA: Mara tgħaddi minn ħdejn il-Wirja tal-Ħarifa dwar il-Fjuri fi Pjazza Kotzia f’Ateni (Ritratt: EPA)

IL-ĠERMANJA

Dixxendenti tal-mara ta’ Joseph Goebbels, li kien ministru tal-propaganda taħt in-Nażi, saru l-aktar familja sinjura filĠermanja.

Magda Goebbels, li kienet waħda mill-aktar nisa influwenti fir-reġim Nażista, iżżewġet lillpersuna qrib ta’ Hitler fl-1931.

Ulied Harald Quandt, it-tifel ta’ Magda mill-ewwel żwieġ tagħha, għadhom kif raw lill-familja tistagħna ħafna hekk li għandha assi li jilħqu l-₤24.5 biljun.

Il-familja Quandt, li għandha sehem ta’ 46.7 fil-mija fis-sehem tad-ditta tal-karozzi Ġermaniżi BMW, issa għelbet lill-ġganti tassupermarkets Lidl u Aldi, li kienu fil-quċċata tal-lista tal-aktar nies sinjuri f’dawn l-aħħar għaxar snin.

Magda Goebbels iżżewġet lil Günther Quandt fl-1921, tliet snin wara li romol, u spiċċa biex rabba żewġ subien, Hellmut u Herbert. Il-koppja, aktar tard, kellha iben li semmietu Harald.

Magda telqet lil Günther Quandt fl-1929, imbagħad iżżewġet lil Goebbels sentejn wara. Hitler kien il-best man.

Harald għex ma’ ommu u malministru Nażista sakemm daħal fl-Armata Ġermaniża fl-1939. Hu kien inqabad priġunier fil-Libja meta kien irċieva ittra mingħand ommu mill-bunker ta’ Hitler f’Berlin.

Joseph Goebbels kien wieħed mill-aktar persuni importanti u influwenti fil-Ġermanja

Nażista. Hitler kien ħatru b’responsabbiltà talpropaganda fl-1929 u kellu rwol prinċipali fl-implimentazzjoni tal-aġenda tad-dittatur.

Goebbels organizza attakki kontra l-Lhud, u ċaħħadhom mid-dinja tal-arti u l-media, iċċensura l-aħbarijiet u appoġġja films ta’ propaganda tar-reġim Nażista.

Goebbels qatel lilu nnifsu u lil martu kif ukoll lis-sitt uliedhom b’kapsuli tas-cyanide, l-għada li

Hitler ikkommetta suwiċidju fl1945.

Wara t-tmiem tat-Tieni Gwerra Dinjija, Harald u ħuh Herbert imbagħad wirtu flejjes kbar, billi pproduċew rifles u missili għanNażi. Herbert kien salva lil BMW milli tikkollassa fis-sittinijiet u dan billi ġew manifatturati mudelli ta’ karozzi oħrajn. Issuċċess kbir tal-kumpanija ra lillfamilja Quandt tistagħna dejjem iżjed u tilħaq il-quċċata tal-aktar nies sinjuri fil-Ġermanja.

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

1

1) IL-KAMBODJA: Patrijiet Buddisti tal-Kambodja bilwieqfa ħdejn ritratt tarRe Norodom Sihamoni li jinsab għall-wiri ’l barra mill-Palazz Irjali waqt ċerimonja fi Phnom Penh 2) L-INDJA: Artisti Indjani juru l-ħila tagħhom fl-użu tal-pupazzi waqt festival tal-pupazzi f’Kalkutta 3) L-AWSTRALJA: Membri mill-Forza għad-Difiża Awstraljana jidhru waqt eżerċizzju ta’ taħriġ fl-Akkademja kontra n-Nirien u s-Servizzi ta’ Emerġenza ta’ Queensland fi Brisbane 4) L-INDJA: Tifel Indjan jimla barmil ilma minn pompa qrib triq fi New Delhi 5) L-ISTATI UNITI: Tfajla li tappoġġja t-tim tal-futbol Amerikan Dallas Cowboys tiżfen waqt timeout kontra l-Washington Redskins fit-tieni nofs tal-logħba fl-istadium AT&T f’Arlington, Texas (Ritratti: EPA)

2

3

5

4

17

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

18

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

Ħruġ ta’ munita kommemorattiva taż-€2 – Indipendenza, 1964

Illum, il-Bank Ċentrali ta’ Malta se joħroġ ir-raba’ munita minn serje ta’ muniti kommemorattivi taż-€2 li jfakkru avvenimenti importanti fl-istorja kostituzzjonali ta’ Malta.

It-tema ta’ din il-munita hi ‘Indipendenza - 1964’. In-naħa ta’ wara tal-munita turi ddenominazzjoni taż-€2 li hija komuni fuq il-muniti kollha maħruġa f’din is-serje. Is-simbolu nazzjonali jidher fuq innaħa ta’ quddiem tal-munita b’dettall mill-monument talIndipendenza li jinsab ilFurjana. Il-munita ġiet iddisinjata mill-artist Malti Ġanni Bonnici.

Il-Gvern Malti u l-Gvern Ingliż bdew id-diskussjonijiet dwar il-kostituzzjoni għallindipendenza wara li l-Prim Ministru Malti, Ġorġ Borg Olivier għamel talba formali għall-indipendenza ta’ Malta fl20 ta’ Awwissu 1962. Wara negozjati twal u diffiċli, matul l-

1963 tħejja abbozz tal-kostituzzjoni għall-indipendenza li kien approvat mill-Parlament Ingliż fit-23 ta’ Lulju 1964. Id-data għall-Indipendenza kienet stabbilita għall-21 ta’ Settembru 1964 meta Malta formalment saret stat sovran indipendenti.

Il-munita kommemorattiva se toħroġ f’verżjoni għaċ-ċirkolazzjoni fi stoċċijiet ta’ 25 munita kull wieħed, u ammont limitat se joħroġ ukoll f’verżjoni proof. Ilmuniti nħadmu fir-Royal Dutch Mint.

Il-Bank se jikkuntattja ’l dawk kollha li diġà għamlu l-ordni tagħhom biex jinfurmahom blallokazzjoni tagħhom, kif se jħallsu u l-ġranet meta jkunu jistgħu jiġbru l-muniti tagħhom.

Għal aktar tagħrif, il-pubbliku hu ġentilment mitlub jikkuntattja lill-Malta Coins Distribution Centre billi jibgħat email fuq mcdc@centralbankmalta.org jew iċempel (+356) 2550 6006/7/8.

Il-munita kommemorattiva

www.maltarightnow.com

MADWARNA

www.maltarightnow.com

19

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

FINANZI

Stokks globali jiggwadanjaw xi ftit hekk kif kellhom andament pożittiv matul din il-ġimgħa Fir-Renju Unit il-FTSE 100 issaħħaħ b’1.2 fil-mija matul din il-ġimgħa u rkupra mill-itwal sensiela ta’ ġimgħat negattivi din is-sena

Matul din il-ġimgħa stokks globali kellhom andament pożittiv u kisbu lura ftit mit-telf li ġarrbu matul il-ġimgħat li għaddew. Dawn ġew megħjuna minn dħul b’saħħtu fil-kumpaniji flimkien ma’ data ekonomika pożittiva fl-Istati Uniti, fosthom fis-swieq tad-djar u tax-xogħol u inflazzjoni baxxa. L-MSCI allcountry world equity index issaħħaħ bi 3.1 fil-mija għal din il-ġimgħa u kellu l-aħjar tisħiħ perċentwali minn Lulju 2013.

Fl-Ewropa il-FTSEurofirst 300 index irkupra ftit matul din il-

ġimgħa iżda ħafna investituri għadhom qed iżommu ’l bogħod mill-ishma Ewropej, li qalgħu daqqa ta’ ħarta matul l-aħħar xahar minħabba dejta ekonomika dgħajfa fl-Ewropa. L-investituri spekulaw, li l-impatt negattiv minħabba s-settur bankarju hekk kif nhar il-Ħadd għandhom joħorġu r-riżultati tat-testijiet talistress tal-banek, għandhom ikunu limitati u ħarsu b’mod kawt lejn lewwel każ ta’ Ebola fi New York.

Fir-Renju Unit il-FTSE 100 issaħħaħ b’1.2 fil-mija matul din il-ġimgħa u rkupraw mill-itwal

sensiela ta’ ġimgħat negattivi din is-sena, grazzi għal dħul inkoraġġanti minn Asos plc u GlaxoSmithKline plc fost oħrajn u għal espansjoni mhux mistennija fil-manifattura flEwropa li wriet tkabbir aktar b’saħħtu fir-reġjun.

It-tkabbir ekonomiku fiċ-Ċina kkwieta kif mistenni. L-indiċi talkonsulenti tax-xiri fiz-zona ewro żdied ftit. Il-kunfidenza talkonsumatur fil-Ġermanja żdiedet.

It-tkabbir ekonomiku fir-Renju Unit ikkwieta iżda baqa’ b’saħħtu.

L-ekonomija fir-Russja ġġammjat

matul Settembru.

Ishma Ġappuniżi kienu pożittivi bl-indiċi Topix ikollu laħjar andament fi 18-il xahar, fost ottimiżmu dwar id-dħul fl-Istati Uniti u t-tkabbir fl-Ewropa. ItTopix kellu tisħiħ ta’ 5.5 fil-mija matul din il-ġimgħa, l-aktar minn April 2013 wara li tilef 12 fil-mija matul it-tliet ġimgħat ta’ qabel.

L-MSCI Emerging Markets Index issaħħaħ b’0.3 fil-mija. Ilkejl issaħħaħ b’0.8 fil-mija flaħħar ħamest ijiem u temm sitt ġimgħat negattivi.

Il-prezzijiet taż-żejt Brent niżlu

iżda ftit inbidlu għal din il-ġimgħa.

Dan ir-rapport inkiteb minn Valletta Fund Management Limited, kumpanija sussidjarja tal-BOV Group. L-uffiċċji talkumpanija jinsabu f ’TG Complex, Suite 2, Level 3, Brewery Str., l-Imrieħel BKR 3000. Valletta Fund Management Limited hi liċenzjata mill-MFSA. Tista’ wkoll tikkuntattja lill-VFM permezz tal-email infovfm@bov.com, billi ċċempel fuq Freephone 80072344 jew żur il-websajt www.vfm.com.mt.

www.maltarightnow.com

20

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

5,200 persuna f’Malta għandhom id-dimensja Charles Muscat

Hu kkalkulat li bħalissa f’Malta hawn madwar 5,200 persuna li għandhom id-dimensja u fi żmien 25 sena dawn mistennija jaqbżu l-14,000 minħabba li l-popolazzjoni qiegħda dejjem tixjieħ. Jirriżulta wkoll li bħalissa kważi 15,000 persuna oħra qed imissu ma’ din il-kundizzjoni jew bħala qraba jew nies oħra li jaħdmu ma’ persuni bid-dimensja. Imma l-eżerċizzju fiżiku regolari jista’ jgħin biex inaqqas ir-riskju ta’ xi tipi ta’ dimensja X’inhi d-dimensja Id-dimensja mhix marda speċifika, imma terminu li jiddeskrivi firxa wiesgħa ta’ sintomi assoċjati ma’ tnaqqis filmemorja jew f’ħiliet oħrajn talħsieb li jkunu severi biżżejjed biex inaqqsu l-kapaċità tal-persuna biex tagħmel l-attivitajiet tagħha ta’ kuljum. Il-marda talAlzheimer tkopri bejn 60 u 80 fil-mija tal-każi kollha taddimensja. Il-Vascular dimentia, li tiġi wara puplesija, hi t-tieni lakbar tip ta’ dimensja. Imma hemm ħafna kundizzjonijiet oħrajn li jistgħu jikkawżaw sintomi tad-dimensja, fosthom uħud li huma riversibbli bħalma huma problemi fit-thyroid u

SAĦĦA

nuqqas ta’ vitamini. Mhux minnu li t-tnaqqis serju filmemorja hu parti normali taxxjuħija.

It-telf tal-memorja u sintomi oħra tad-dimensja Filwaqt li s-sintomi taddimensja jistgħu jvarjaw ħafna, tal-inqas tnejn minn dawn ilfunzjonijiet mentali kruċjali jridu jkunu nieqsa b’mod sinifikanti biex wieħed jitqies li għandu d-dimensja. Dawn huma l-memorja, il-komunikazzjoni u l-lingwa, il-kapaċità li wieħed jiffoka u joqgħod attent, ir-raġunar u l-ġudizzju u lperċezzjoni viżwali. Nies biddimensja jista’ jkollhom problemi ta’ memorja qasira, ma jiftakrux fejn ħallew iċ-ċwievet jew il-kartiera tagħhom, ma jiftakrux biex iħallsu l-kontijiet, ma jippjanawx u ma jippreparawx ikel, problemi biex jiftakru l-appuntamenti u biex jivvjaġġaw ’il barra miz-zona fejn joqogħdu. Ħafna mill-każi tad-dimensja jibdew bil-mod u aktar ma jgħaddi ż-żmien, aktar jiggravaw. Jekk inti jew xi ħadd qribek qed tesperjenzaw diffikultajiet fil-memorja jew tibdil ieħor fil-ħiliet tal-ħsieb, tinjorawhomx u mur ara tabib biex

Id-dimensja mhix marda speċifika, imma terminu li jiddeskrivi firxa wiesgħa ta’ sintomi assoċjati ma’ tnaqqis fil-memorja jew f’ħiliet oħrajn tal-ħsieb li jkunu severi biżżejjed biex inaqqsu l-kapaċità tal-persuna biex tagħmel l-attivitajiet tagħha ta’ kuljum

tara x’inhi l-kawża. L-evalwazzjoni professjonali tista’ twassal biex tkun identifikata xi kundizzjoni li tista’ tkun ikkurata.

Anke jekk is-sintomi jindikaw li hemm id-dimensja, djanjosi kmieni tippermetti li persuna tgawdi mill-aħjar kura disponibbli. Ħafna nies ikollhom każi ta’ telf tal-memorja, imma dan ma jfissirx li huma għandhom l-Alzheimer jew xi dimensja oħra. Hemm ħafna każi differenti ta’ problemi ta’ memorja u jekk inti jew xi ħadd qribek qed jesperjenza sintomi li qegħdin idejquh, morru għand it-tabib biex taraw għaliex qed jiġri dan. Xi sintomi li jixbhu lid-dimensja jistgħu jkunu kkurati.

Imma x’jikkawża d-dimensja?

Id-dimensja tkun ikkawżata minn ħsara fiċ-ċelloli talmoħħ. Din il-ħsara ttellef ilkapaċità taċ-ċelloli tal-moħħ biex jikkomunikaw ma’ xulxin.

Għalhekk, meta ċ-ċelloli talmoħħ ma jkunux jistgħu jikkomunikaw b’mod normali, ilħsieb, l-imġiba u l-mod kif wieħed iħossu, ikunu effettwati. Il-moħħ għandu ħafna taqsimiet li kull waħda

Xi fatturi ta’ riskju għad-dimensja, bħalma huma l-età u l-ġenetika, ma jistgħux jinbidlu

minnhom hi responsabbli għal funzjonijiet differenti bħal pereżempju għal memorja, għal ġudizzju jew għal moviment.

Meta ċ-ċelloli f’taqsima partikulari tiġrilhom il-ħsara, dik it-taqsima ma tistax taqdi lfunzjonijiet b’mod normali.

Tipi differenti ta’ dimensja huma assoċjati ma’ tipi ta’ ħsara partikulari fiċ-ċelloli talmoħħ u f’taqsimiet partikulari tal-moħħ. Fil-każ tal-marda tal-Alzheimer, livelli għolja ta’ ċerti proteini ġewwa u ’l barra miċ-ċelloli tal-moħħ, jagħmluha diffiċli għaċ-ċelloli talmoħħ biex jibqgħu b’saħħithom u biex jikkomunikaw ma’ xulxin. It-taqsima tal-moħħ imsejħa hippocampus hi ċ-ċentru tat-tagħlim u talmemorja fil-moħħ u ċ-ċelloli tal-moħħ f’din it-taqsima sikwit ikunu l-ewwel li tiġrilhom il-ħsara. Din hi r-raġuni għala t-telf tal-memorja sikwit ikun wieħed mill-ewwel sintomi talAlzheimer.

Jista’ jkun hemm titjib f’xi kundizzjonijiet tad-dimensja

Filwaqt li ħafna mit-tibdiliet fil-moħħ li jikkawżaw iddimensja huma permanenti u jistgħu jmorru għall-agħar mażżmien, problemi fil-ħsieb u filmemorja li jkunu kkawżati millkundizzjonijiet li ġejjin, jistgħu jitjiebu meta l-kundizzjoni tkun ikkurata jew indirizzata. Dawn il-kundizzjonijiet huma ddipressjoni, effetti tal-medikazzjoni, użu żejjed tal-alkoħol, problemi tat-thyroid u defiċjenzi ta’ vitamini.

Id-djanjosi tad-dimensja M’hemmx xi test wieħed li jiddetermina jekk xi ħadd għandux id-dimensja.

It-tobba jagħmlu djanjosi tal-Alzheimer u ta’ tipi oħra ta’ dimensja bbażata fuq analiżi dettaljata talistorja medika, eżami fiżiku, testijiet fil-laboratorju, it-tibdil

għal paġna 21

www.maltarightnow.com

SAĦĦA

L-eżerċizzju fiżiku regolari jista’ jgħin biex inaqqas ir-riskju ta’ xi tipi ta’ dimensja minn paġna 20

fil-mod kif wieħed jaħseb, ilfunzjonijiet ta’ kuljum u l-imġiba marbuta ma’ kull waħda minn dawn. It-tobba jistgħu jiddeterminaw li persuna għandha d-dimensja b’ċertezza qawwija.

Imma hu aktar diffiċli li wieħed jiddetermina t-tip tad-dimensja minħabba li s-sintomi u t-tibdil fil-moħħ ta’ tipi differenti ta’ dimensja jistgħu jidħlu fuq xulxin. F’xi każi, tabib jista’ jsib li hemm dimensja, imma ma jispeċifikax it-tip tagħha. Jekk jiġri dan, jista’ jkun meħtieġ li wieħed jara speċjalista bħal newrologu jew ġero-psikologu.

Il-kura tad-dimensja Il-kura tad-dimensja tiddependi mill-kawża tagħha. Fil-każ tal-aktar dimensji qawwija, inkluż il-marda tal-Alzheimer, m’hemmx kura u m’hemmx trattament li jnaqqas jew li jwaqqaf il-kundizzjoni milli tkompli tiggrava. Imma hemm kura permezz ta’ pilloli li jistgħu b’mod temporanju jtejbu s-sintomi. L-istess medikazzjonijiet li jintużaw għall-kura talAlzheimer huma fost il-pilloli li xi kultant ikunu preskritti biex jgħinu għas-sintomi ta’ tipi oħra ta’ dimensja. Hemm ukoll terapiji li fihom ma jintużawx mediċini li jistgħu jnaqqsu xi sintomi tad-dimensja. Fl-aħħar mill-aħħar, it-triq lejn trattamenti effettivi ġodda għad-dimensja hi permezz ta’ żieda fil-fondi għar-riċerka u żieda fil-parteċipazzjoni fi studji kliniċi.

Ir-riskju tad-dimensja u l-prevenzjoni Xi fatturi ta’ riskju għaddimensja bħalma huma l-età u lġenetika, ma jistgħux jinbidlu.

Imma riċerkaturi qed ikomplu jesploraw l-impatt ta’ fatturi oħra ta’ riskju għas-saħħa talmoħħ u għall-prevenzjoni taddimensja. Fost l-iktar oqsma ta’ riċerka attivi għat-tnaqqis tarriskju u għall-prevenzjoni, jinkludu fatturi marbuta mal-qalb, mas-saħħa fiżika u mad-dieta.

Ir-riskji mill-qalb Il-moħħ hu fornut b’waħda mill-akbar firxiet ta’ vini filġisem. Kull ħaġa li tagħmel ilħsara lil dawn il-vini f’xi parti tal-ġisem, tista’ tikkawża ħsara fil-vini tal-moħħ billi tipprevjeni liċ-ċelloli tal-moħħ minn ikel u ossiġnu vitali. It-tibdil filvini tal-moħħ hu marbut ma’ dimensja fil-memorja. Din il-

21

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

L-evidenza turi li mill-eżerċizzju jgawdu ċ-ċelloli tal-moħħ billi tiżdied il-mixja tad-demm u tal-ossiġnu fil-moħħ

Wieħed jista’ jgħin biex jipproteġi l-moħħ bi wħud mill-istess strateġiji li jipproteġu l-qalb u għalhekk m’għandux ipejjep, għandu jieħu passi biex iżomm il-pressjoni tad-demm, il-kolesterol u z-zokkor fid-demm fil-limiti rakkomandati, u jżomm piż tajjeb

ħsara tkun preżenti wkoll ma’ tibdil ieħor ikkawżat minn tipi oħra ta’ dimensja, inkluż ilmarda tal-Alzheimer. Dawn ittibdiliet jistgħu jingħaqdu biex jikkawżaw deterjorazzjoni aktar mgħaġġla jew li n-nuqqasijiet ikunu aktar severi. Wieħed jista’ jgħin biex jipproteġi l-moħħ bi wħud mill-istess strateġiji li jipproteġu l-qalb u għalhekk m’għandux ipejjep, għandu jieħu passi biex iżomm ilpressjoni tad-demm, il-kolesterol u z-zokkor fid-demm fillimiti rakkomandati u jżomm piż tajjeb.

L-eżerċizzju fiżiku L-eżerċizzju fiżiku regolari jista’ jgħin biex inaqqas ir-riskju

ta’ xi tipi ta’ dimensja. L-evidenza turi li mill-eżerċizzju jgawdu ċ-ċelloli tal-moħħ billi tiżdied il-mixja tad-demm u talossiġnu fil-moħħ.

Id-dieta Dak li wieħed jiekol jista’ jkollu l-akbar impatt fuq issaħħa tal-moħħ minħabba leffett tal-ikel fuq is-saħħa talqalb. L-aħjar evidenza bħalissa turi li meta wieħed jiekol ikel tajjeb għal qalb, bħal dieta Mediterranja, ikun qed jgħin biex jipproteġi l-moħħ. Dieta Mediterranja tinkludi relattivament ftit laħam aħmar u b’aktar qmuħ, frott u ħaxix, ħut, lewż, żejt taż-żebbuġa u ikel ieħor tajjeb għas-saħħa.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 29 ta’ Ottubru, 2014

22

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>03 11>55 12>00 12>15 14>30 15>00 15>05

Editorjal Club 101 Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>20 20>00 21>30 22>30 22<40 22>45

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Il-Kelma u l-Mu]ika Fuzzbox - Lito Talktime G[ada fl-Istampa Editorjal Sizxties Music Club (r)

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:55 - Sonny With a Chance 08:15 - The Suite Life on Deck 08:40 - The Suite Life on Deck 09:05 - That’s So Raven 09:25 - That’s So Raven 09:50 - A.N.T. Farm 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 - Good Luck Charlie 11:00 Good Luck Charlie 11:25 - Jessie 11:45 - Jessie 12:10 - Austin & Ally 12:35 - Win, Lose or Draw 13:00 -

Sabrina Secrets of a Teenage Witch 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Dog With a Blog 14:10 - Violetta 15:00 Twitches Too 16:20 - Mickey Mouse 16:30 - Wolfblood 16:55 Gravity Falls 17:20 - Violetta 18:05 - PrankStars 18:20 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:45 – Spooksville 19:10 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 19:35 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 20:00 - Good Luck Charlie 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Shake It Up! 21:10 - Wolfblood 21:35 Wolfblood 22:00 – Violetta 22:45 The Hive 22:50 - Art Attack 23:15 Art Attack 23:40 - Jungle Junction 23:55 - Jungle Junction.

Nickelodeon 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 Zack and Quack 10:25 Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 – Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 – iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 -| The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 SpongeBob SquarePants 19:40 – Victorious 20:05 – iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious.

Jim Jam 07:30 - Fluffy Gardens 07:40 Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper

08:10 - Shapes 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:35 Snapatoonies 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 – Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 – Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea?

12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 Hip Hip Hurray 13:05 - Heroes of the City 13:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 - Woody Buddies 14:10 Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 – Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 Kipper 23:15 - My Animal Family 23:30 - Woody Buddies 23:35 Woody Buddies 23:40 - What’s The Big Idea?

Stylewatch – NET Television, 22:15 F’dan il-programm, il-pre]entaturi Carina Camilleri u Peter Carbonaro, flimkien mal-mistednin tag[hom li g[al-lum se jkunu Matthew James Smith u Sue caruana (it-tnejn fir-ritratti hawn fuq), jikkummentaw dwar diversi personalitajiet kemm Maltin kif ukoll fix-xena internazzjonali.

TVM 07:00 - TVAM 08:30 – Times talk 09:30 – The Final Prophecy 10:30 – G[awdex illum 11:00 – Gadgets 11:30 Teleshopping 12:00 - News 12:10 TVPM 15:00 – A[barijiet 15:05 – {bieb u G[edewwa 15:45 – Teleshopping 16:20 – Kids TV 17:50 – Pap paq on test 18:00 - News 18:15 – Teleshopping 18:45 Realtà 20:00 - News 20:50 – Merlin 21:35 - Mrs Brown’s Boys 22:10 A[barijiet 22:15 – Mixage 22:45 Paqpaq on test 23:00 – A[barijiet 23:20 – {bieb u G[edewwa.

TVM 2 08:30 – TVAM 10:00 – Secrets of the Deep 11:00 – Animal Diaries 12:00 – Kurrenti 13:00 – Times Talk 14:00 Secrets of the Deep 15:00 – It-Triq #Twelid 15:10 - TVPM 18:00 - Gadgets 18:30 – 3 Pointer 19:00 - Valletta 19:30 – Secrets of the Deep 20:30 - News for the hearing impaired 20:40 – Kelma Kelma... Nota Nota 22:40 - Sports News 23:00 - Financial News 23:05 – News in English.

One

07:30 - One News 07:00 – One Breakfast 08:45 - Telebejg[ 09:00 – Sieg[a }mien 10:00 – Telebejg[ 11:00 Aroma Mattina 12:30 - One News 12:40 - Kalamita 16:15 – Sal-:ister 16:55 Telebejg[ 17:30 - One News 17:40 – Telebejg[ 18:00 - Better Living 19:00 – Snajja’ Maltin 19:30 - One News 20:30 – Samsara 20:30 – Talk To Me 21:30 – S41 22:50 - {ilithom 23:30 - One News.

Raiuno 07:52 - Unomattina (Jinkludi t-Tg1 fit8am, fid-9am u fil-11am) 10:00 - Storie Vere 11:10 - A conti fatti 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Telegiornale

14:00 - Tg1 Economia 14:05 - Dolci dopo il Tiggì 14:40 - Torto o ragione? Il verdetto finale 16:00 - La vita in diretta 16:30 - Tg1 16:40 - La vita in diretta 18:50 - L’Eredità 20:00 - Telegiornale 20:30 - Affari tuoi 21:10 - Carosello Reloaded 21:15 - Velvet - La sfilata 22:40 - Canzone: Biagio Antonacci in A spasso con Biagio 23:46 - Tg1 60 Secondi 23:50 - Porta a Porta 01:15 Tg1 notte # Che tempo fa 01:50 Sottovoce 02:20 - Magazzini Einstein Artisti metropolitani.

Raidue 07:10 - Heartland 08:35 - Le Sorelle McLeod 10:00 - Tg2 Insieme 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 - Tg2 giorno 14:00 Detto Fatto 16:15 - Castle Chiodo scaccia chiodo 17:00 - SuperMax TV 17:45 - Parlamento Telegiornale 17:55 - Tg2 Flash L.I.S. 18:50 - N.C.I.S. Los Angeles 20:30 - Tg2 21:00 - Impazienti - Foto osé 21:10 - Un Mercoledì da Eroi 21:13 Trespass 22:50 - 90’ minuto Serie A 00:50 - Tg2 01:10 - 2Next Economia e Futuro 02:10 - Meteo 2 02:15 - Zodiaco.

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda RaiTre 11:00 Elisir 11:10 - Tg3 Minuti 11:13 - Elisir 11:55 - Meteo 3 # Tg3 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia Le donne della resistenza 14:00 - Tg Regione 14:50 - Tgr Leonardo 15:10 Terra nostra 2 15:55 - Aspettando Geo 19:00 - Tg3 20:00 - Blob 20:15 -

Sconosciuti La nostra personale ricerca della felicità 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Chi l’ha visto 00:00 - Tg3 Linea notte # Meteo 3 01:05 - Parlamento Telegiornale 01:15 - Cesare Battisti, l’ultima fotografia 02:15 - Fuori Orario.

Cose (mai) viste 02:20 - RAInews 02:23

- News Meteo Approfondimento.

Canale 5 06:00 - Prima pagina Tg5 # Traffico 07:56 - Borse e monete # Meteo.it # Tg5 08:45 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg5 # Meteo.it 13:41 - Beautiful 14:15 - Centrovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Il segreto 17:00 Pomeriggio cinque 18:45 - Avanti un altro 19:57 - Tg5 prima pagina 20:00 Tg5 # Meteo.it 20:40 - Striscia la notizia 21:11 - Quasi amici 23:41 - Firewall accesso negato 01:20 - Tg5 # Rassegna 01:47 - Meteo.it 01:48 - Striscia la notizia 02:25 - Uomini e donne.

Rete 4 06:50 - Zorro

07:10 - Hunter 08:05 Cuore ribelle 09:30 - Carabinieri 10:35 - Sai cosa mangi? 10:45 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg4 # Meteo.it 12:00 - Detective in corsia 13:00 - La signora in giallo 14:00 - Lo sportello di forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:39 Salvate il Gray lady 18:55 - Tg4 # Meteo.it 19:35 - Il segreto 20:30 Tempesta d’amore 21:15 - The mentalist 23:05 - Bones 00:45 - Tg4 Night news.

00:45 - Tg4 night news 01:07 - Ieri e oggi in tv speciale 02:19 - Napoli violenta.

Italia 1 07:05 -

La vita secondo Jim 07:30 Mike & Molly 08:25 - Psych 10:25 The closer 12:25 - Studio aperto # Meteo.it 13:02 - Sportello di forum 14:05 - I Simpson 14:35 - Futurama 15:00 - 2 Broke girls 15:50 - Big bang theory 16:45 - Chuck 18:30 - Studio aperto # Meteo.it 19:20 - C.S.I. New york 21:10 - Le iene show 00:45 - Tiki taka 02:00 - Studio aperto 02:15 - Sport mediaset 02:40 - Trasformat.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 29 ta’ Ottubru, 2014

23

TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:30 – Living Stars 10:00 – {in g[al Kul[add 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 16:00 - Teleshopping 20:30 – Madagascar 22:30 - Nintrefa ’il Fuq 24:00 - F Living Show.

Xejk 07:00 -

Love and Romance 07:30 – Just for Laughs 08:00 – All Time Hits 09:45 – Simpati/i 10:45 – Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 Magazine 20:30 (r) 13:30 – Golden Oldiese (r) 14:30 - Simpati/i 15:30 Teleshopping 16:30 – All Time Hits 17:00 – Maltese Music 18:00 – Teleshopping 18:15 - Jazz#Pop#Rock concerts 19:45 - Teleshopping 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Kontra r-Ri[ 22:00 – Local Anglei 23:00 – Teleshopping 24:00 – Video Clips.

GO Stars 07:35 - Walking With Dinosaurs 09:00 - The Heat 11:00 - The Office 11:30 - Merry In Laws 12:55 - Two and a Half Men 13:25 - Halo 4: Forward Unto Dawn 14:55 - Patch Adams 16:50 - Snitch 18:40 - Memoirs of a Geisha 21:00 - The Impossible 22:50 - The Last King of Scotland 00:55 - The Last Time.

Mediaset Italia 06:20 - Casa Vianello 06:50 - Casa Vianello 07:20 - Non e la Rai 08:45 Nonno Felice 09:10 - Dietro le quinte di 09:20 - I Cesaroni IV 10:01 La sai l’ultima? 10:15 - Centovetrine 10:40 Uomini e donne 11:45 - Avanti un altro 12:35 - Vivere III 13:00 - I Cesaroni IV 13:40 - Casa Vianello 14:10 - Casa Vianello 14:40 – Carabinieri 15:30 Fornelli d’Italia 16:10 - Forum 17:35 Centovetrine 18:00 Tg5 18:35 I Cesaroni IV 19:15 Caro maestro 19:35 Le tre rose di Eva 20:00 - La sai l’ultima? 20:10 - Uomini e donne 21:15 – Colorado 22:10 - Torte d’Autore 22:35 - Sarabanda 23:10 - Avanti un altro BBC Entertainment 06:00 - Jollywobbles 06:10 Bobinogs 06:20 - Mr Bloom’s Nursery

06:40 - Show Me Show Me 07:00 Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 - Jollywobbles 07:25 – Bobinogs 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Show Me Show Me 08:15 - The Weakest Link 08:55 - Last of the Summer Wine 09:25 - One Foot in the Grave 09:55 – EastEnders 10:25 – Doctors 10:55 New Tricks 11:45 - The Paradise 12:40 - Last of the Summer Wine 13:10 - One Foot in the Grave 13:40 - 2point4 Children 14:10 – EastEnders 14:40 Doctors 15:10 - New Tricks 16:00 The Paradise 16:55 - Last of the Summer Wine 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - New Tricks 20:00 - Me and Mrs Jones 20:30 - The Omid Djalili Show 21:00 - The Secret of Crickley Hall 21:50 – Afterlife 22:40 Absolutely Fabulous 23:10 Whitechapel TCM 06:35 - Adventures of Don Juan 08:25 - Designing Woman 10:25 - The Women 12:35 - The Rounders 14:00 The Three Musketeers 16:05 Skyjacked 17:45 - Ocean’s Eleven 20:00 - Our Mother’s House 21:45 Marlowe 23:20 - Our Mother’s House.

MGM Channel 07:55 - The Extreme Adventures of Super Dave 09:25 - Mr. Wonderful 11:05 - Big Stickup at Brinks 12:45 Golden Gate 14:15 - Maxie 15:50 - The In Crowd 17:25 - For Better or for Worse 19:00 - Network 21:00 - What’s the Worst That Could Happen? 22:40 -

The Object of Beauty

Diva Universal 06:00 - Kojak 06:55 - Wolff’s Turf 07:50 - Agatha Christie’s Marple 09:33 - Great Women 09:50 - Kojak 10:50 Quincy, M.E. 11:50 -Agatha Christie’s Marple 13:35 - Great Women 13:50 Law & Order 14:50 - Agatha Christie’s Poirot 15:50 - Quincy, M.E. 16:50 Agatha Christie’s Marple 18:38 - Great Women 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 Great Women 21:00 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 22:05 - Miss Fisher’s

Murder Mysteries Christie’s Poirot.

23:10

-

Agatha

Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 Auction Kings: Houdini Letter, Olympic Ping Pong 06:50 - Auction Hunters: Without a Chute 07:15 - Extreme Fishing with Robson Green 08:10 Man, Woman, Wild: Lost at Sea 09:05 Alaska: The Last Frontier: Spring Has Sprung 09:55 - Gold Divers: Bad Vibrations 10:50 - Mega Builders: Venice Code Red 11:40 - Wheeler Dealers: Veteran Car 12:35 - Fast N’ Loud: Low Riding Lincoln 13:30 - Fat N’ Furious: Rolling Thunder: Rustbelt Galaxie 14:25 - Get Out Alive With Bear Grylls: Leave No Man Behind 15:20 - Get Out Alive With Bear Grylls:

The Mountains Will Give You Strength 16:15 - Get Out Alive With Bear Grylls: Don’t Look Down 17:10 - Container Wars: Fur Play 17:40 - Storage Hunters: Door Number One 18:05 - Auction Hunters: Don’t Taze Me Bro 18:35 Auction Kings: Wacky Taxi, Oliver North Sword 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Kitchen Accessories, Vacuums, Paper Mache, Hydraulic Cylinders. 20:00 - Siberian Cut: Road From Hell 21:00 - Jungle Gold: Hell and High Water 22:00 Magic of Science: Death Lift 22:30 Magic of Science: Leap of Faith 23:00 Abalone Wars

07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 12>45 14>00 14>05 15>45 16>00 16>05 16>45 18>00 18>05 18>30 19>00 19>30 19>50 20>40 21>40 21>45 22>15 23>00

Sport fuq il-Cable

Discovery World 07:15 - Chasing Classic Cars 07:40 Chasing Classic Cars 08:05 - Greatest Human Achievements 08:55 - Bizarre Foods 09:45 - Secrets of... 10:35 - I’m Alive 11:25 - Extreme Machines 12:15 - Beyond Survival With Les Stroud 13:05 - Chasing Classic Cars 13:30 Chasing Classic Cars 13:55 - Prophets of Science Fiction 14:45 - Greatest Human Achievements 15:35 - Secrets of... 16:25 - I’m Alive 17:20 - North America 18:15 - Extreme Machines 19:10 - Beyond Survival With Les Stroud 20:05 - Chasing Classic Cars 20:30 - Chasing Classic Cars 21:00 North America 21:55 - True Horror 22:50 - American Greed 23:45 Chasing Classic Cars.

Fox Sports Europe 06:00 - NASCAR Race Hub 07:00 Bass Fishing 08:00 - Bass Fishing 09:00 - Bass Fishing 10:00 - Major League Baseball 12:30 - MLB Whiparound 13:30 - NASCAR Race Hub 14:30 - Major League Baseball 17:00 - MLB Whiparound 18:00 NASCAR Race Hub 19:00 - World Championship Ping Pong 20:00 -

World Championship Ping Pong 21:00 - World Championship Ping Pong 22:00 - MLB Whiparound 23:00 - Nascar Race Hub.

GO sports 1 07:00 - Premier League Monday Review. Week 11 08:00 - Serie A. Round 8. Milan v Fiorentina 10:00 - Netbusters. Week 11 10:30 - ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris. Round 2 (live) 23:00 Premier League World #11 23:30 European Rugby Champions Cup. Round 2. Northampton Saints v Ospreys 01:30 - Ligue 1. Round 11.

SC Bastia v AS Monaco.

Distinti

NET News Klinika Telebejg[ Eli & I Telebejg[ Xift NET News (ikompii) Xift Telebejg[ NET News Big Time Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Klinika News Feed NET News (ikompli) News Feed Iswed fuq l-Abjad NET News Distinti Style Watch NET News

– NET Television, 21:45 Il-protagonist tal-lum ilha fin-negozju g[al aktar minn 30 sena. Iltaqg[et mar-ra;el permezz tan-negozju tal-;enituri tag[hha. T[obb tonfoq u g[andha passjoni g[allkarozzi lussu]i. Din mhi [add g[ajr Nancy Buhagiar, li fir-ritratt hawn fuq tidher ma’ Jean Claude Micallef, li jippre]enta dan il-programm u jie[u [sieb ukoll il-produzzjoni tieg[u.

GO sports 2 20:45 - Serie A. v Juventus (live) Channel.

Round 9. Genoa 22:45 - Milan

GO sports 3 20:45 - Serie A. v Sampdoria (live) Channel.

Round 9. Inter 22:45 - Inter

GO sports 4 20:45 - Serie

Cagliari

v

A. Round 9.

Milan (live)

22:45 - Juve Channel.

GO sports 5 20:45 - Serie v Cesena (live)

A. Round 9. Roma 22:45 - LFC TV.

GO sports 6 20:45 - Serie

A. Round 9.

Fiorentina v Udinese (live) 22:45 - MUTV. GO sports 7 07:00 - Serie

A. Round 9.

Sassuolo v Empoli 09:00 - PGA European Tour. ISPS Handa Perth International. Day 3 13:00 - Premier League Monday Review. Week 11 14:00 - ATP World Tour 500.

Valencia Open 500. Semi Finals 19:00 - Trans World Sport #1435 20:00 - Premier League World #11 20:45 - Serie A. Round 9. Atalanta v Napoli (live) 23:00 - Barclays Premier League -Week 11. Swansea City v Leicester City 01:00 - Serie A. Round 8. Juventus v Palermo.

GO sports 8 09:00 - Serie

A. Round 9.

Sassuolo v Empoli 11:00 - PGA European Tour. ISPS Handa Perth International. Day 3 15:00 - FIFA Futbol Mundial #493 15:30 - ATP World Tour 500. Valencia Open 500. Semi Finals 20:45 - Serie A. Round 9. Torino v Parma (live) 23:00 - Trans World Sport #1435 00:00 - Premier League Monday Review. Week 11 01:00 - Barclays Premier League -Week 11. Swansea City v Leicester City.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 29 ta’ Ottubru 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF

TISLIBA

24 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

5

9

10

IT-TEMP Ftit imsa[[ab, kultant isir pjuttost imsa[[ab u b’/ans ta’ xi [albiet tax-xita i]olata VI}IBBILTÀ :eneralment Tajba IR-RI{ {afif u varjabbli BA{AR {afif IMBATT Baxx mil-lvant g[all-Grigal TEMPERATURA L-og[la 23˚C IX-XEMX titla’ fis-06.21 u tin]el fil-17.10

11

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. {ut ]g[ir [afna g[all- ftajjar (5) 6. Qabda (5) 7. Hekk tkun g[arqan fis-s[ana (5) 10. G[affe;, imma/ina (5) 11. M’g[adhomx qosra daqskemm kienu (5) 12. Xkiel (5) 14. Kontenitur apposta li fih issir il-;bejna (5) 16. {rara (5) 17. Ix-xahar tal-Madonna (5) 18. Nag[mlu passejn (5).

18

Weqfin> 1. Memorja (6) 2. Munzell (6) 3. Stinka (6) 4. Xbiek bi/-/omb biex ikaxkar kollox minn qieg[ il-ba[ar (6) 8. Frotta tal-ba[ar (5) 9. Tkellem [a]in (5) 12. Marbat ma’ [alq il-mog[]a biex ma tikolx karti (6) 13. Ra;; ta’ dija tax-xemx (6) 14. Matnazz (6).

15. ?ajtier u jda[[ak (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Santi; 6. Esopu; 7. Qabda; 10. Xe[ta; 11. Mer[i; 12. Busuf; 14. Nixef; 16. Btala; 17. ?ajta; 18. Sfida.

Weqfin> 1. Dsatax; 2. Pirata; 3. Geddum; 4. Sufani; 8. T[oss; 9. Broxk; 12. Bona/i; 13. Fattar; 14. Nilbsu; 15. Fassal.

Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Fa/li

Soluzzjoni Sudoku

L-ERBG{A L-og[la 23˚C L-inqas 14˚C

IL-{AMIS L-og[la 23˚C L-inqas 15˚C

IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C

IS-SIBT L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C

IL-{ADD L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C

UV

UV

UV

UV

UV

4

4

4

3

3

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 20˚ imsa[[ab, Al;eri 25˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 9˚C /par, Ateni 16˚C imsa[[ab, Li]bona 19˚C imsa[[ab, Berlin 17˚ imsa[[ab, Brussell 16˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 27˚C xemxi, Dublin 13˚C imsa[[ab, Kopen[agen 15˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 19˚C imsa[[ab, Milan 20˚C imsa[[ab, Istanbul 15˚C xemxi, Londra 16˚C sabi[ binhar, Madrid 24˚C xemxi, Moska 2˚C xita, Pari;i 16˚C imsa[[ab, Bar/ellona 24˚C sabi[ binhar, Ruma 23˚C xemxi, Tel Aviv 24˚C ftit imsa[[ab, Tripli NA, Tune] 28˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 21˚C imsa[[ab, Zurich 21˚C ftit imsa[[ab, Munich 20˚C imsa[[ab, St. Petersburg 11˚C xita.

Tag[rif JAG{LQU SNINHOM ILLUM Edward Mallia (75 sena) Professur tal-Universita ta’ Malta, espert dwar l-ambjent, bena karozza elettrika; Emmy Bezzina (67 sena) avukat, xandar, politiku; Dennis V. De Lucca (62 sena) perit u awtur ta’ diversi kotba ta’ ricerka ta’ natura storika; Fr Rene Camilleri (61 sena) teologu; Charles Borg (46 sena) stilista tal-[wejje;, ta’ Charles & Ron; Fabian Scerri de Carlo (45 sena) attur; Nicholas C. Vella (42 sena) arkeologu; Dorita Maniscalco (40 sena) g[alliema u pre]entatri/i tat-televi]joni; Manuel Delia (38 sena) impjegat ta/-/ivil u politiku; Elaine Ellul (34 sena) attri/i.

RU}ARJU F’BORG IN-NADUR Kull nhar ta’ Erbg[a u fis-26 ta’ kull xahar, fis-19:15, f’Borg in-Nadur, limiti ta’ Bir]ebbu;a , fejn jing[ad li saru dehriet tal-Madonna, jing[ad irru]arju.

JOSEPH CALLEIA Nhar il-{amis, 30 ta’ Ottubru, fl-okka]joni tad-39 sena millmewt tal-attur Malti li g[amel isem kbir g[alih f’Hollywood, Joseph Calleia, se ssir quddiesa

fl-10:00 fil-Knisja ta’ San Fran;isk fi Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta. Qraba. [bieb u ammiraturi huma mistiedna jattendi. Din il-quddiesa se tkun organizzata mis-So/jetà Internazzjonali Al Jolson.

WIRJA B’XOG{LIJIET TA’ EDWARD LEAR F’Palazzo Falson fl-Imdina

b[alissa g[addejja wirja b’xog[lijiet tal-pittur Ingli] Edward Lear u li g[andha miftu[a g[all-pubbliku sal-4 ta’ Jannar tas-sena id-die[la, mitTlieta sal-{add bejn l-10:00 u l-16:00. Organizzata millFondazzjoni Patrimonju Malti, l-kuratur tal-wirja hu John Varriano, Professur Emeritu tal-Istorja tal-Arti fil-Mount Holyoke College ta’ Massachusetts. Edward Lear, li g[ex bejn l-1812 u l-1888, u li ]ar ilg]ejjer Maltin aktar minn darba.

SUMMIT TAL-iGAMING F’MALTA Nhar il-:img[a, il-31 Ottubru u s-Sibt l-1

ta’ ta’ Novembru se jsir summit taligaming f’Malta. G[al dan issummit mistenni jkun hawn 3,000 delegat, 60 kelliem u 70 stand.

www.maltarightnow.com

25

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

MADWARNA

Il-Kamra tal-Aħbarijiet ta’ Media.Link Communications qed tingħaqad b’appoġġ għall-inizjattiva Dr Klown, li qed issir minn grupp ta’ voluntiera li regolarment iżuru l-Isptar Mater Dei biex joħolqu tbissima fuq wiċċ it-tfal ċkejknin li jkunu għaddejjin minn problemi f’saħħithom. L-inizjattiva nbdiet tliet snin ilu u matul dawn is-snin in-numru ta’ Klowns telgħu għal aktar minn 20. Bħala parti mill-inizjattiva, il-grupp ta’ voluntiera tellgħu filmat biex tinħoloq aktar kuxjenza għal din il-kawża, intenzjonata biex tgħin lit-tfal u lill-qraba tagħhom fiż-żminijiet diffiċli li jkunu għaddejjin minnhom matul il-perjodu ta’ kura tat-tfal.

Barra minn hekk, mis-sit elettroniku ta’ Dr Klown, wieħed ikun jista’ wkoll jagħti donazzjoni biex ikunu jistgħu jinxtraw affarijiet li lvoluntiera jużaw biex iferrħu littfal. Barra minn hekk, il-Klowns ikunu wkoll jistgħu jingħataw taħriġ biex it-tfal jitferrħu f’dak ilmument diffiċli. Għal aktar informazzjoni, wieħed jista’ jżur ilpaġna ta’ Dr Klown fuq Facebook.

MSV Life terġa’ tiġi ċċertifikata li tħaddem impjegati bi drittijiet indaqs

Il-Kummissjoni Nazzjonali għall-Promozzjoni talUgwaljanza (NCPE) reġgħet iċċertifikat lil MSV Life, li toffri assigurazzjoni fuq ilħajja, bl-Equality Mark bħala rikonoxximent għall-impenn tal-kumpanija li tiżgura drittijiet indaqs bejn is-sessi fuq il-post tax-xogħol u fil-prodotti u sservizzi li toffri.

MSV Life ilha tħaddan lEquality Mark minn Lulju tal2012 u ċ-ċertifikat ġdid hu validu għal tliet snin oħra.

David G. Curmi, il-Kap Eżekuttiv ta’ MSV Life, qal, “Aħna onorati li l-isforzi tagħna li nipprovdu ambjent taxxogħol li huwa ħieles minn kull

tip ta’ diskriminazzjoni għallimpjegati eżistenti u prospettivi tagħna huma rikonoxxuti. LEquality Mark tirrikonoxxi rresponsabbiltà tal-kumpanija li tipprovdi aċċess indaqs għallopportunitajiet u żviluppi filkarriera, skont il-potenzjal talimpjegati, irrispettivament missess, l-età, l-istatus jew fatturi oħra tagħhom.”

Iċ-ċertifikazzjoni mill-ġdid tal-MSV hija bbażata fuq evidenza li l-kumpanija żammet l-impenn tagħha li timplimenta policies u prattiki rilevanti li jikkonċernaw l-ugwaljanza bejn is-sessi u miżuri favur il-familja fuq il-post tax-xogħol u filprovvista tal-prodotti u s-

servizzi tagħha. Il-kumpanija wriet ukoll li għandha r-rieda u l-ħila li tkompli b’dawn ilprattiki tajbin fis-snin li ġejjin.

“Inizjattivi li jassistu lillimpjegati jsibu bilanċ bejn ixxogħol u l-familja jsaħħu limpenn ta’ MSV Life lejn lugwaljanza u jżidu r-raġuni għaliex in-nies jagħżlu li jaħdmu mal-MSV,” qal Norman Mifsud, Chief Officer għarRiżorsi Umani u s-Servizzi Korporattivi.

MSV Life p.l.c. hi awtorizzata mill-Awtorità dwar is-Servizzi Finanzjarji biex tagħmel negozju fit-tul taħt illiġi tal-1998 dwar In-Negozju tal-Assigurazzjoni.

www.maltarightnow.com

26

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ GĦALL-BEJGĦ Il-Ħamrun GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbitħa, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. Ċemplu 77200983.

Paola MAISONETTE arjuż ħafna f’area kwieta b’żewġ kmamar tas-sodda, salott, kċina, kamra tal-banju u bitħa. Ċemplu 99428000.

Tiswijiet fil-pront u fil-post Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, eċċ.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-irħas prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts għal kull tip ta’ appliances. Ċemplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570.

Servizz fil-pront.

Tiswijiet TA’ magni tal-ħjata. Għal service u tiswijiet fil-pront. Ċemplu 99422268 jew 21416705.

Jekk se ssuq tixrobx!!

AVVIŻI

www.maltarightnow.com

27

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

SPORT

Luxol u Balzan iżommu posthom f’ras il-klassifika FUTSAL

Matul il-ġimgħa ntlagħbu erba’ logħbiet mill-kampjonat Premier tal-Futsal fejn Luxol u Balzan żammew f’ras il-klassifika.

Luxol għelbu lil Ħamrun S. 6-2, b’doppjetti ta’ Florin Anton u William Barbosa u gowl kull wieħed għal Celino Alves u Tarek Ibrahim. Għal Ħamrun skorjaw Spiteri u Dos Santos Filho.

Balzan batew biex għelbu lil Mosta 4-3. Wara ħames minuti Glenn Bonello fetaħ l-iskor għal Balzan. Iżda tliet minuti wara, f’temp ta’ erba’ minuti Mosta għamluhom 3-1, permezz ta’ Buhagiar, Mangion u Gingell.

Balzan irrispondew u dawru telfa f’rebħa fl-istess l-ewwel taqsima b’gowls ta’ Boicho Marev, Marco Conti u għal darb’oħra

Glenn Bonello.

Rebħa qawwija ta’ Valletta fuq Gżira 13-2. Il-protagonista kien Denis Di Maio li skurja sitt gowls.

Kien hemm ukoll doppjetta ta’ Xavier Saliba, gowls ta’ Cedric Sciberras, Brian Degura, Bryan Deguara, Dexter O’Brien u awtogowl ta’ Aurelio Burgio. Għal Gżira skorjaw Luke Stivala u Alessio Restuccia.

Swieqi għelbu lil Qormi 6-4 bi tripletta ta’ Zvezdan Vukovic u gowls għal Johansson, Dario Zampa u Andrew Sammut Alessi.

Qormi naqqsu l-iskor permezz ta’Allen Medati, Juan Carlos Veira Peixoto u doppjetta ta’ Blendi Gockaj.

Tkompla l-kampjonat talEwwel Diviżjoni fejn Qrendi fl-

Valletta kisbu rebħa mpressjonanti fuq Gżira 13-2 (ritratt> Joe Borg)

ewwel logħba tal-ġimgħa għelbu lil Mdina Knights 4-2 u sfaw megħluba minn Luqa 5-0 Naxxar Lions għelbu lil Msida,

Maltin jirbħu fir-Rumanija GĦAWM

Tliet għawwiema Maltin ta’ Sirens ASC, Alexandra McGonigle, Jeremy Bugeja u Daniel Sammut għadhom kemm irritornaw mir-Rumanija fejn fi tmiem il-ġimgħa ħadu sehem fledizzjoni ta’ din is-sena talAMNB Cup li saret f’Bucharest u fiha pparteċipaw 550 għawwiem minn 36 klabb firRumanija u l-Bulgarija.

McGonigle rebħet id-deheb fil100m breaststroke bl-aħjar ħin personali ta’ 1:25.66 u mbagħad ħadet il-bronż fil-100m freestyle f’1:06.99 fil-kategorija ta’ 13-il sena.

Jeremy Bugeja kkompeta ma’ dawk li twieldu fis-sena 2000 u rebaħ il-fidda fil-100m freestyle f’57.46 sek u bronż fil-200m

freestyle f’2:08.91 sek. Fl-istess grupp, Daniel Sammut irreġistra l-aħjar ħin personali fil-200m freestyle f’2:20.27 sek u mbagħad kompla b’1:03.42 sek

Il-Malta Pool Association organizzat it-tieni serje ta’ ranking turnaments minn sebgħa pjanati f’dan l-istaġun fejn Johan Attard rebaħ il-kategorija talirġiel meta fil-finali għeleb lil Miguel Falzon 9-5.

B’din ir-rebħa Attard kiseb post fit-tim nazzjonali A li ser jirrappreżenta lil Malta fil-kampjonati Ewropej li se jsiru f’Malta bejn il-15 u l-21 ta’ Frar.

Scott Muscat rebaħ il-kategorija taż-żgħażagħ ta’ taħt ittmintax –il sena meta fil-finali għeleb lil Owen Amato. Wara li Muscat tilef l-ewwel erba’

frames, irkupra tajjeb ħafna tant li ħareġ rebbieħ bl-iskor finali ta’ 7-5. Fil-finali tal-kategorija tażżgħażagħ taħt it-23 sena sena ltaqgħu Owen Amato u Dejan Grech. Iż-żewġ plejers ipproduċew livell ta’ logħob għoli u bl-iskor ta’ 7-7 kellu jkun l-aħħar frame deċiżiv li ta rebħa lil Dejan Grech.

Il-finali tal-kategorija tal-irgiel ‘l fuq minn 50 sena laqqgħet lil Ray Caruana u Alfred Attard.

Caruana kien f’forma brillanti u ma ta l-ebda okkażjoni lil Attard biex jirkupra u kiseb rebħa ta’ 8-3.

Jeremy Bugeja, Daniel Sammut u Alexandra McGonigle

fil-100m freestyle u 1:12.75 fil100m backstroke.

It-tliet għawwiema kienu akkumpanjati mill-kowċ tal-elite Catalin Stan.

bl-iskor konvinċenti ta’ 6-3 waqt li Lija Athletic ħadu r-raba’ rebħa minn erba’ logħbiet, meta għelbu lil Attard 5-1. B’hekk baqgħu fl-

ewwel post flimkien ma’ Mellieħa.

F’aktar logħbiet, Mqabba għelbu lil Siġġiewi 8-5, u B’bugia ġew megħluba minn Sirens 4-1.

Fi programm ta’ tmien tiġrijiet li saru l-Ħadd, 26 ta’ Ottubru filkorsa ta’ Xħajma f’Għawdex, fittiġrija prinċipali, ż-żiemel Pinekiller, Żvediż ta’ 13-il sena, kien inkurunat il- ‘Gozo Sprinter Master 2014’. Din kienet lewwel darba li saret din il-kompetizzjoni fil-gżira Għawdxija fuq distanza ta’ 1,140 metru.

Il-programm beda b’tiġrija għal ponijiet Shetland fejn ħareġ rebbieħ Smokey lion misjuq mittfajjel Tristan Axiaq.

Fl-ewwel tiġrija għall-ponijiet ir-rebħa marret għand Fiorella misjuqa minn Joseph Vella filwaqt li t-tieni tiġrija tal-ponijiet intrebħet minn Sweet Dreems

misjuq minn Johnny Azzopardi.

Fl-ewwel tiġrija tat-Trott, kategorija Copper, rebaħ K.Prinsen misjuq minn Marco Debono.

Waral-laqgħa kompliet b’tiġrija għall-kategorija Bronze, fejn hawn ittrijonfat id-debba Snubbelduns misjuqa minn Marco Refalo.

F’tiġrija oħra eċċitanti għallKlassi Silver, rebħet id-debba Reveal Champ Bianc misjuqa minn Tony Cauchi.

L-aħħar tiġrija tal-ġurnata kienet riservata għal żwiemel talklassi Premier u Gold, fejn hawnhekk rebaħ iż-żiemel Franċiż, Orne Des Olivetes misjuq minn Carmel Debono.

TIĠRIJIET TAŻ-ŻWIEMEL

Pinekiller ‘il-Gozo Sprinter Master’

Johan Attard jirbaħ it-tieni ranking turnament POOL

Johan Attard rebbieħ tat-tieni turnament

www.maltarightnow.com

28

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

SPORT

Għajnsielem jirbħuha għat-tielet sena konsekuttiva FUTBOL F’GĦAWDEX - TIENI DIVIŻJONI KO FINALI

Għajnsielem FC……….…….2 Żebbuġ Rover………….……0 Għajnsielem FC: L. Buttigieg, D. Debattista, R. Grima, S. Sultana, M. Portelli (S. Azzopardi), K. Hili, J. Portelli, J. Attard, D. Hili, C. Grima, C. Tabone (D. Azzopardi) . Żebbuġ Rovers FC: B. Saliba, A. Tramboo, A. Zammit (P. Frendo), C. Cassar, M. Zerafa, M. Cordina, J.P. Saliba, S. Galea, G. Portelli (C. Mifsud), O. Saliba, R. Grima.

Referee: Shaun Calleja

Għajnsielem rebbieħa talaħħar żewġ edizzjonijiet tanKnock-Out tat-Tieni Diviżjoni, prattikament iddominaw din ilfinali biex żammew dan l-unur għat-tielet darba infila. Kien suċċess altru minn meritat meta mhux biss kienu superjuri fejn kellhom ukoll erba’ gowls imħassra u penalty fallut. Kien biss fl-aħħar ħinijiet meta Żebbuġ daħlu lil Mifsud bħala sostitut li wettqu reazzjoni.

Għajnsielem ħarġu aggressivi u wara żewġ minuti Charlon Tabone kellu xutt li kien imxellef għal korner. Żebbuġ wieġbu żewġ minuti wara bi frikik filbaxx ta’ Alex Tramboo li kien imdawar għal korner minn Buttigieg. Fid-9 minuta l-Blacks fetħu l-iskor meta Jason Portelli żmarka lil CHARLON TABONE li waħdu quddiem Saliba skorja b’xutt fil-baxx. Huma komplew jistinkaw u wara li konklużjoni tal-istess Tabone għaddiet ftit barra, fl-14 il-minuta Żebbuġ irriskjaw l-awtogowl meta daqqa ta’ ras lura ta’ Tramboo issuperat lil sieħbu Baskal Saliba iżda

It-tim ta’ Għajnsielem li għat-tielet sena konsekuttiva reġa’ rebaħ in-Knock Out tat-Tieni Diviżjoni

John Paul Saliba evita l-gowl meta kklerja għal korner. Fil-25 minuta gowl ta’ Charlon Tabone kien imħassar għal fawl. Tliet minuti wara l-istess Tabone kellu gowl ieħor imħassar għal offside.

Fis-36 minuta Għajnsielem kellhom gowl ieħor imħassar, din id-darba ta’ Damon Hili wara fawl ta’ Tabone fuq Saliba. Huma komplew jattakkaw b’tentattivi ta’ Matthew Portelli u Robert

Grima jispiċċaw ftit għoli u fit42 minuta xutt minn barra lkaxxa ta’ Damon Hili spiċċa malmimduda b’Saliba megħlub.

Fil-5 minuta tat-tieni taqsima lBlacks reġa’ kellhom gowl ieħor ta’ Kenny Hili imħassar għal offside ieħor wara li Charlon Tabone kien sfortunat li laqat iżżewġ lasti.

Iżda fit-8 minuta Għajnsielem irduppjaw b’xutt mill-viċin fil-

Spiteri, Miguel Axisa u Carmen Cuschieri. Għall-okkażjoni fi Spanja, ngħaqdu ma’ 60 parteċipanti oħra minn pajjiżi differenti fosthom ir-Renju Unit, l-Irlanda, l-Ungerija, il-Greċja, Spanja, ilPolonja u l-Awstrija, fejn saru kompetizzjonijiet simili.

Il-premju kien jinkludi pakkett li fih li kellu kollox, mit-titjiriet, akkomodazzjoni u biljett għal logħba futbol.

Ir-rebbieħa attendew għallogħba bejn Barcelona u Granada u l-għada il-jum kien iddedikat għal Iniesta li ffirma T-shirts lirrebbieħa, għamel diskursata magħhom kif ukoll lagħab ilballun. Iktar tard wara nofsinhar kellhom l-opportunità li jesperjenzaw il-famuż Camp Nou.

Thurstan Spiteri, ta’ 12-il sena miż-Żejtun, qal.

“Kienet esperjenza li nibqa’ niftakar għal ħajti u li, grazzi għal General Soft Drinks, mhu se ninsa qatt. Qatt ma għaddietli minn rasi li kien se jkolli l-opportunità li nilgħab il-ballun malidolu tiegħi Iniesta.”

Biex jagħlqu din iż-żjara memorabbli r-rebbieħa kellhom ġita ma’ Barċellona fejn żaru l-monumenti kollha ta’ din il-belt sabiħa bl-arkitettura u l-istil ta’ ħajja li toffri.

Powerade hi xarba minn The Coca-Cola Company, waħda mill-eqdem imsieħba korporattivi tal-FIFA, b’assoċjazzjoni formali li tmur lura għall-1974 u ilha sponsor uffiċjali tal-FIFA

baxx ta’ KENNY HILI wara pass ta’ Jason Portelli. Fis-16-il minuta Żebbuġ ħolqu l-ewwel periklu tagħhom meta xutt tas-sostitut Carlon Mifsud spiċċa mal-mimduda. Fit-30 minuta Għajnsielem tilfu ċans tajjeb li jkabbru l-vantaġġ meta ngħataw penalty wara li Tramboo kien waqqaf b’idejh ix-xutt ta’ Kenny Hili. Iżda t-tentattiv ta’ Matthew Portelli kien salvat minn Baskal Saliba.

Minuta fuq il-ħin fuq in-naħa loħra, Mifsud wara pass ta’ Cordina, daħal tajjeb fil-kaxxa iżda sab lil Buttigieg joħroġ fuqu jimblukkalu.

Fi tmiem il-finali Alvin Grech u Joe Bajada, President u Segretarju Ġenerali rispettivi talGFA ppreżentaw it-tazza u lmedalji lill-captian Joseph Attard u sħabu fost il-ferħ tal-partitarji Għajnselmiżi.

Konsumaturi tal-Powerade jiltaqgħu ma’ Iniesta Il-ħolm isir realtà u għal tliet rebbieħa Maltin b’xortihom tajba, dik li għalihom kienet ħolma rnexxiet meta ltaqgħu mal-idolu tagħhom, l-Ispanjol Andres Iniesta ta’ 30 sena, f’Barċellona.

Dawn il-Maltin kellhom lopportunità li jieħdu sehem f’kompetizzjoni minn The General Soft Drinks (GSD) Co. Ltd, li huma r-rappreżentanti f’Malta tax-xarba sportiva isotonika popolari.

Biex ħadu sehem, il-konsumaturi kellhom jimlew kupun u jwaħħlu tikketta tal-Powerade.

Wara ġew magħżula bix-xorti tliet parteċipanti li kellhom iwieġbu mistoqsija.

Ir-rebbieħa kienu Thurstan

Thurstan Spiteri ta’ 12-il sena mal-idolu tiegħu Andres Iniesta

World Cup™ mill-1978.

Iniesta ilu jidher fuq it-tikketta tal-Powerade passion fruit mit-

Tazza tad-Dinja li għaddiet meta, ġiet introdotta fil-linja ta’ din ixxarba.

www.maltarightnow.com

29

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

SPORT

TAZZA TAD-DINJA 2018

Blatter jappoġġja lir-Russja mingħajr kundizzjoni

Il-President tal-FIFA Sepp Blatter offra appoġġ mingħajr kundizzjoni għar-Russja li se torganizza t-Tazza tad-Dinja tal2018.

Rapporti riċenti ndikaw li diversi pajjiżi Ewropej kienu qed jikkunsidraw li jibbojkottjaw itturnament minħabba l-konflitt politiku li hemm mal-pajjiż talfruntiera, l-Ukrajna.

Madankollu Blatter wissa kontra azzjoni simili u qal li ma jkun qed joħroġ xejn ta’ ġid minn ħaġa

bħal din waqt li qabbel is-sitwazzjoni mal-Olimpjadi tax-Xitwa fl-2014 li saru fl-istess Russja.

“Il-FIFA tagħti l-appoġġ kollu mingħajr riservi għat-Tazza tadDinja fir-Russja. Bojkott qatt mhu se jħalli effett pożittiv. Aħna għandna fiduċja fil-pajjiż u filgvern tiegħu. Ir-Russja hu lakbar pajjiż fid-dinja. Kulħadd jaf li r-Russja dejjem hi fil-mira tal-media. Il-futbol mhux biss jista’ jgħaqqad lir-Russja imma juri lid-dinja li hu aqwa minn

Il-UEFA iddeċidiet li t-tielet konfront li CSKA Moscow imisshom fl-Ewropa, bil-bibien magħluqa, ikun sospiż għal ħames snin. Barra dan naqqset ilmulta oriġinali li weħlu ċChampions tar-Russja minn €200,000 għal €100,000.

CSKA Moscow, li fil-preżent jinsabu l-aħħar fil-grupp ta’ kwalifikazzjoni taċ-Champions League, appellaw mid-deċiżjoni inizjali tal-UEFA li, minbarra din il-multa, kienet ordnat biex ilklabb Russu jilgħab tliet logħbiet f’daru quddiem stadium vojt.

Id-deċiżjoni waslet wara nkwiet li qalgħu l-partitarji ta’ CSKA Moscow waqt l-ewwel logħba tal-grupp li tilfu 5-1 kontra Roma fl- Olimpico u fejn il-logħob kellu jieqaf minħabba diversi inċidenti koroh.

Il-verdett oriġinali tal-UEFA sostna li l-klabb CSKA Moscow kiser Artiklu 14 tar-regoli dixxiplinarji fejn spikka ‘l-aġir razzista tas-sapporters Russi’, minbarra ‘l-mod kif ipprovokaw lissapporters ta’ Roma, fost it-tfigħ tal-logħob tan-nar u oġġetti oħra’.

CSKA Moscow diġà lagħbu bil-bibien magħluqa, kontra Bayern Munich (0-1) u Manchester City (2-2).

Intant, il-UEFA, issa, iddeċidiet li tibdel parti mis-sanzjonijiet u li jfisser li t-tielet logħba li lklabb Russu għandu bil-bibien magħluqa, tkun sospiża għal ħames snin.

Fl-istess ħin, CSKA Moscow ma jistgħux ibiegħu biljetti għallkonfronti barra minn darhom kontra Manchester City u Bayern Munich.

Il-pulizija Ingliża qalet li mhux se tieħu passi kontra Mario Balotelli wara li kien allegat li lattakkant ta’ Liverpool kellu “mġieba ta’ theddid’ fil-konfront ta’ mara li kienet qed tieħu ritratti tal-karozza tiegħu.

Kien allegat li Balotelli kien resaq lejn it-tifla tal-mara waqt li kienet qed tieħu ritratti tal-Ferrari tiegħu.

Il-mara ddeċidiet li ma tagħmilx ilment uffiċjali.

“Ma saret l-ebda talba għal offiża kriminali u ma kien rappurtat l-ebda kriminu,” qalet stqarrija tal-pulizja ta’ Greater Manchester.

“Il-pulizija kienu msejħa jmorru f’Pewsey Road

f’Wythenshawe ftit wara t-3 p.m. tal-Ħamis 23 ta’ Ottubru 2014 wara rapporti li kien hemm min qed jhedded lil ħaddieħor bl-imġiba tiegħu. Il-pulzija minn dakinhar kelmu lill-persuna li ħassitha mhedda u mhux se jittieħdu aktar passi.”

L-inċident seħħ l-għada li lattakkant Taljan ta’ 24 sena kien mibdul fil-mistrieħ tat-telfa 3-0 li Liverpool ġarrbu fiċ-Champions League kontra Real Madrid ilġimgħa l-oħra.

Balotelli, li kien akkwistat mingħand AC Milan għal 19-il miljun sterlina kien kirtikat talli fil-mistrieħ bidel il-flokk ma’ Pepe ta’ Real.

Il-UEFA tirrevedi s-sanzjonijiet fuq CSKA Moscow

Ebda azzjoni kontra Balotelli

kull movimenti ta’ protesta. Kien hemm l-istess sitwazzjoni qabel l-Olimpjadi ta’ Sochi imma ħadd, la waqt il-logħob u lanqas wara, ma qal kelma negattiva dwar illogħob.”

Blatter żvela li kien jinsab fiduċjuż li l-grounds kollha se jkunu lesti sal-2018.

“Nista’ ngħid li b’kuntrast malBrażil din is-sena, ir-Russja tinsab fi stadju ferm aktar avanzat fil-preparazzjoni meta fadal erba’ snin oħra għat-turnament.”

Sepp Blatter (lemin) u l-President Russu Vladimir Putin

Logħba faċli fuq il-karta għal Real Madrid TAZZA SPANJOLA

Real Madrid jibdew id-difiża tal-Copa del Rey (Tazza Spanjola) li rebħu fl-istaġun li għadda b’logħba li tidher faċli meta il-lejla jmorru għand il-klabb modest Katalan ta’ Cornella, li qed jikkompeti fis-Segunda B talKampjonat Spanjol.

Il-Merengues kienu għelbu lirrivali Barcelona 2-1 fil-finali talCopa del Rey tal-istaġun li għadda u rebħu din it-tazza 19-il darba.

Real Madrid, li għandhom sitt plejers jikkompetu għall-unur prestiġjuż Ballon d’Or mistennija jserrħu diversi plejers għall-ewwel

leg fl-Estadi Cornella-El Prat.

Dan ifisser li plejers bħal Cristiano Ronaldo, Iker Casillas, Sergio Ramos u Karim Benzema jistgħu jċedu posthom għal membri oħra tal-iskwadra waqt li mhux eskluż li xi żgħażagħ promettenti mill-akkademja jidhru wkoll mal-ewwel ħdax.

Madankollu, Emilio Butragueno, eks-plejer ta’ Real Madrid u llum direttur tal-klabb, sostna li se jittrattaw lill-avversarji bl-akbar rispett, filwaqt li wissa li “Cornella se jkunu tim motivat u determinat li jwieġeb għall-isfida”.

Fil-preżent fadal 32 tim filkompetizzjoni u Cornella eliminaw lil Jaen bil-penalties, flewwel round, imbagħad lil Zamora u Leioa.

Intant, ftit qed jagħtuhom ċans li jżommu din il-ħolma ħajja, meta hemm il-possibbiltà li Real Madrid jiltaqgħu mal-kuġini Atletico Madrid fir-round ta’ wara u f’każ li jgħaddu, jikkonfrontaw mill-ġdid lil Barcelona fil-kwarti-finali.

Fil-logħba l-oħra tal-Copa del Rey, Sabadell jilqgħu lil Seville f’darhom, bil-bqija tal-logħob jintlagħab ix-xahar id-dieħel.

favoriti għal din it-tellieqa, fejn ir-rebbieħ hu garantit minn premju ekwivalenti għal 3.4 miljun lira Sterlina.

Gai Waterhouse saret l-ewwel trainer mara sa mill-2001 li qatt rebħet il-Melbourne Cup biżżiemel Fiorente, iżda din is-sena, l-affarijiet ma żvolġewx bħalma

xtaqet, b’The Offer’ jispiċċa filħdax il-post fit-tellieqa għallCaulfield Cup, aktar kmieni dan ix-xahar, u kien deċiż li jirtirawh mill-Melbourne Cup. Intant, Admire Rakti hu lfavorit attwali fost l-24 li se jikkompetu għall-Melbourne Cup ta’ din is-sena.

The Offer jiġi rtirat MELBOURNE CUP

Gai Waterhouse, it-trainer li rebaħ il-Melbourne Cup is-sena l-oħra, mhux se jkollha żiemel għat-tellieqa prestiġjuża tal-4 ta’ Novembru fil-Flemington Racecourse ta’ Melbourne.

Dan wara li Waterhouse irtirat iż-żiemel, ‘The Offer’, li sa ftit ilu kien qed jissemma fost il-

www.maltarightnow.com

30

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

Real Madrid u Bayern bl-akbar rappreżentanza FIFA BALLON D’OR

Real Madrid u Bayern Munich huma l-aktar klabbs rappreżentati fil-lista ta’ 23 plejer magħżula għall-unur tal-Ballon d’Or – laħjar plejer tal-FIFA – għall2014. Iż-żewġ klabbs għandhom sitt plejers kull wieħed waqt li lĠermanja, rebbieħa tat-Tazza tad-Dinja hu l-aktar pajjiż li għandu plejers, sitta. Warajh hemm Spanja u l-Arġentina bi tliet plejers kull wieħed u Franza u l-Belġju bi tnejn.

Wales, il-Portugall, l-Iżvezja, l-Brażil, l-Olanda, l-Kolombja u l-Ivory Coast kollha għandhom plejer wieħed fil-lista waqt li m’hemm l-ebda plejer Taljan nominat u l-uniku plejer fil-lista li jilgħab fis-Serie A hu l-Franċiż ta’ Juventus Paul Pogba. Ħames plejers jilagħbu filPremier League, Thibaut Courtois, Diego Costa, Angel Di Maria, Eden Hazard u Yaya Toure.

L-attakkant ta’ Barcelona Lionel Messi, li rebaħ l-unur tliet darbiet fl-aħħar erba’ snin ukoll jinsab fil-lista flimkien mal-kollega Neymar.

Din il-lista ta’ 23 se titnaqqas għal tliet finalisti biss f’Diċembru, qabel jitħabbar irrebbieħ fit-12 ta’ Jannar fi Zurich.

Fil-lista iżda ma kienx hemm post għall-attakkant ta’ Barcelona Luis Suarez li kellu sehem importanti biex għen lillUrugwaj jaslu mal-aħħar 16 fil-

Brażil imma kien sospiż minn kull attività tal-futbol għal erba’ xhur talli gidem lid-difensur Taljan Giorgio Chiellini.

F’termini ta’ Premier League, Chelsea hu l-aktar klabb rappreżentat bi tlieta, Courtois, Hazard u Costa waqt li Manchester United għandhom lil Di Maria u Manchester City lil Toure.

L-attakkant internazzjonali ta’ Wales Gareth Bale li għandu 25 sena u skorja 22 gowl għal Real Madrid l-istaġun li għadda ukoll ġie nominat flimkien mal-kollega favorit Cristiano Ronaldo li se jkun qed ifittex li jirbaħ l-unur li rebaħ is-sena l-oħra.

Carlo Ancelotti li mexxa lil Real Madrid lejn ir-rebħ taċChampions League, is-Super Cup u l-Copa del Rey l-istaġun li għadda ġie nominat għall-unur ta’ kowċ tas-sena.

Jose Mourinho ta’ Chelsea, Manuel Pellegrini ta’ Manchester City u Louis Van Gaal ta’ Manchester United - li fis-sajf mexxa lill-Olanda lejn it-tielet post fit-Tazza tad-Dinja - ukoll huma fil-lista ta’ 10 kowċis għall-unur tal-kowċ tas-sena flimkien mar-rebbieħ tat-Tazza tad-Dinja Joachim Loew.

It-23 plejer: Gareth Bale (Wales, Real Madrid), Karim Benzema (Franza, Real Madrid), Diego Costa (Spanja, Chelsea), Thibaut Courtois (Belġju,

Tnejn mis-sitt plejers ta’ Bayern Munich finalisti, Muller u Robben

Chelsea), Cristiano Ronaldo (Portugall, Real Madrid), Angel Di Maria (Arġentina, Manchester United), Mario Gotze (Ġermanja, Bayern Munich), Eden Hazard (Belġju, Chelsea), Zlatan Ibrahimovic (Żvezja, Paris St-Germain), Andres Iniesta (Spanja, Barcelona), Toni Kroos (Ġermanja, Real Madrid), Philipp Lahm (Ġermanja, Bayern Munich), Javier Mascherano (Arġentina, Barcelona), Lionel Messi (Arġentina, Barcelona), Thomas Muller (Ġermanja, Bayern Munich), Manuel Neuer (Ġermanja, Bayern Munich), Neymar (Brażil, Barcelona), Paul Pogba (Franza, Juventus), Sergio Ramos (Spanja, Real Madrid), Arjen Robben (Olanda, Bayern Munich), James Rodriguez (Kolombja, Real Madrid), Bastian Schweinsteiger (Ġermanja, Bayern Munich), Yaya Toure (Ivory Coast, Manchester City).

L-10 kowċis: Carlo Ancelotti (Real Madrid), Antonio Conte (Juventus/Italja), Pep Guardiola (Bayern Munich), Jurgen Klinsmann (Stati Uniti), Joachim Low (Ġermanja), Jose Mourinho (Chelsea), Manuel Pellegrini (Manchester City), Alejandro Sabella (Arġentina), Diego Simeone (Atletico Madrid), Louis van Gaal (Olanda /Manchester United).

SPORT

L-attakkant Portugiż Cristiano Ronaldo li hu l-akbar favorit li jżomm il-Ballun tad-Deheb, it-Tnejn filgħaxija rebaħ tliet unuri waqt is-serata gala tal-Lega tal-Plejers Professjonali ta’ La Liga li saret fl-awditorjum tal-Principe Felipe f’Madrid. Ronaldo rebaħ l-unur tal-aħjar plejer, l-aħjar attakkant u l-isbaħ gowl għal dak li skorja bit-takkuna kontra Valencia.

Zinnbauer jiffirma ma’ Hamburg

Il-Head kowċ ta’ Hamburg Josef Zinnbauer iffirma kuntratt ġdid mal-klabb tal-Bundesliga sal-2016.

Il-kowċ ta’ 44 sena ħa ttmexxija fl-Imtech Arena fuq bażi temporanja x-xahar l-ieħor wara t-tluq ta’ Mirko Slomka li ħallas prezz qares għall-bidu fqir tal-istaġun li għadda fejn il-klabb kien għoddu ġie relegat għallewwel darba fl-istorja tiegħu.

Aktar kmieni dan ix-xahar iddirettur tal-futbol Peter Knabel qal li kien ħerqan jara lil Zinnbauer jigħata kuntratt twil u Hamburg żvelaw li l-kowċ issa ffirma kuntratt permanenti.

Hamburg jinsabu t-tielet millaħħar fil-klassifika wara telfa 3-0 għand Hertha Berlin is-Sibt imma qabel din il-partita rebħu 1-0 kontra Borussia Dotmund u ġew draw 1-1 kontra Hoffenheim.

Hamburg illum se jkunu qed jilqgħu lil Bayern Munich fittieni round mit-Tazza Ġermaniża u tliet ijiem wara jilqgħu lil Bayer Lverkusen fil-Bundesliga.

TEVEZ – Carlos Tevez kien inkluż fl-iskwadra nazzjonali talArġentina mill-kowċ Gerardo Martino għall-ewwel darba sa mill-2011. Dan l-istaġun Tevez kien f’forma eċċellenti u skorja 8 gowls f’10 partiti biex Martino li ħa post Sabella li miegħu kellu argument Tevez - sejjaħlu fliskwadra ta’ 25 plejer għall-partiti ta’ ħbiberija kontra l-Kroazja u l-Portugall ix-xahar id-dieħel.

F’din l-iskwadra hemm ukoll plejers bħal Messi u Angel Di Maria. L-Arġentina se tilgħab kontra l-Kroazja f’Upton Park fis-12 ta’ Novembru u mbagħad kontra t-tim Portugiż ta’ Cristano Ronaldo f’Old Trafford sitt ijiem wara.

www.maltarightnow.com

32

L-Erbgħa, 29 ta’ Ottubru, 2014

LOKALI

Dan ir-ritratt li bagħtilna qarrej ta’ ‘In-Nazzjon’, inġibed kmieni nhar it-Tnejn waranofsinhar, wara l-maltempata qawwija li ħakmet lill-gżejjer Maltin fis-sigħat ta’ qabel. Ir-ritratt inġibed f’Ħad-Dingli, u juri s-silġ li niżel f’dawk l-inħawi, li jidher li kienu l-uniċi f’Malta li ntlaqtu mill-ewwel ħalba silġ għal din ix-xitwa.

Malta taqa’ 15-il post fl-ugwaljanza bejn is-sessi Matthew Mamo

Pajjiżna niżel ħmistax-il post, mill-84 għad-99 post, fil-‘Global Gender Gap Report’ – rapport tal-Forum Ekonomiku Dinji li janalizza l-ugwaljanza bejn issessi.

Fir-rapport għal din is-sena, li ħareġ fis-sigħat li għaddew, Malta tinsab fid-99 pożizzjoni, jiġifieri 43 post mill-aħħar talklassifika, f’lista li tanalizza 142 pajjiż differenti madwar id-dinja.

Skont dan ir-rapport, in-nisa f’pajjiżna jgawdu minn ugwaljanza fil-qasam tas-Saħħa u fl-Edukazzjoni, imma pajjiżna jaqa’ lura fir-rigward tas-sehem tan-nisa fil-politika, filparteċipazzjoni tal-mara flekonomija u fl-opportunitajiet offruti lin-nisa b’mod ġenerali.

Ir-rapport ta’ din is-sena jpoġġi lill-Iżlanda fl-ewwel post, blogħla livell ta’ opportunitajiet għas-sessi differenti u bħala lpajjiż fejn in-nisa jsibu l-inqas sfidi u ostakli biex jirnexxu floqsma differenti tal-ħajja.

Isegwu lill-Iżlanda hemm ilFinlandja, in-Norveġja, lIżvezja, id-Danimarka, inNikaragwa, Rwanda, l-Irlanda,

Is-sehem tan-nisa f’Malta jikklassifika tajjeb fl-oqsma tal-edukazzjoni u s-saħħa, imma pajjiżna jaqa’ lura fil-parteċipazzjoni tal-mara fil-politika, u fl-ekonomija

Pajjiżna jinżel fid-99 pożizzjoni, minn 142 pajjiż analizzat fil-‘Global Gender Gap Report 2014’ talForum Ekonomiku Dinji

il-Filippini u l-Belġju, li jiffurmaw l-ewwel għaxar postijiet tal-klassifika dinjija.

Il-pożizzjoni ta’ pajjiżna hi inkwetanti aktar meta wieħed

jara liema huma l-pajjiżi li jinsabu biss ftit pożizzjonijiet warajna. Pajjiżi bi problemi u sfidi kbar għan-nisa fil-ħajja ta’ kuljum bħall-Iran, ir-Repubblika

tal-Korea, il-Bahrain, is-Sirja u lJemen.

Ftit postijiet biss wara Malta tiġi wkoll l-Aarabja Sawdija, fejn in-nisa kellhom joħorġu fit-toroq

jisfidaw il-liġijiet tal-pajjiż biex jakkwistaw dak li llum hu dritt bażiku fil-ħajja ta’ kuljum – issewqan.

L-għan tal-‘Global Gender Gap Report’, introdott millForum Ekonomiku Dinji fl-2006, hu li joħloq framework li janalizza d-diżlivelli bejn is-sessi madwar id-dinja f’erba’ oqsma differenti, li huma l-ekonomija, il-politika, l-edukazzjoni u ssaħħa.

Permezz tar-ratings mogħtija lill-pajjiżi differenti, il-Forum Ekonomiku Dinji jimmira li jqajjem għarfien fost l-udjenza globali dwar l-isfidi li jeżistu skont is-sessi differenti, filwaqt li jsir sforz biex dawn jitnaqqsu, biex b’hekk jinħolqu opportunitajiet ġodda li jiżguraw l-ugwaljanza, anke fil-pajjiżi stess li jiġu analizzati f’dan irrapport.