In-Nazzjon 1 ta' Novembru, 2014

Nru 13,889

Is-Sibt, 1 ta‘ Novembru, 2014 €0.80

www.maltarightnow.com

Ma jweġibx dwar ftehim iffirmat maċ-Ċiniżi

Ara paġna 8

“Don’t forget to bring me 50 bottles of water” IN-NAZZJON TKOMPLI TINVESTIGA T-TRAFFIKAR UMAN TA’ ASJATIĊI LEJN MALTA

In-Nazzjon illum se tiżvela kif dan il-każ jinvolvi wkoll sfruttament tat-tfajliet Ċiniżi li jintalbu flus kbar biex tinħarġilhom il-Visa, u biex issir traduzzjoni miċ-Ċiniż għall-Ingliż, jew viċi versa

Rapport investigattiv minn Joe Mikallef

Mill-investigazzjonijiet kontinwi li qed ikompli jagħmel ilġurnal ‘In-Nazzjon’ fuq dan il-

każ, jidher li kien hemm, u għad hemm abbużi serji ħafna fil-ħruġ tal-Visa u dokumenti oħra importanti biex barranin jiġu jaħdmu Malta.

‘In-Nazzjon’ issa għandha fil-

pussess tagħha dokumenti millaktar importanti maħruġa kemm minn min joħroġ il-Visas kif ukoll minn min joħroġ il-working permits, u minn dawn nistgħu nisiltu numru ta’ konklużjonijiet.

Jirriżulta li l-abbużi matul issnin li għaddew seħħew b’ċertu ritmu u komplew iseħħu matul ix-xhur li għaddew, anki jekk għal paġna 4

Ir-Russja terġa’ tibda tipprovdi l-gass lill-Ukrajna

Ara paġna 13

Rebbieħa ma’ In-Nazzjon

Ir-rebbieħa ma’ In-Nazzjon ta’ Weekend Break għal żewġ persuni fil-Harbour Lodge Hotel M’Xlokk, tal-ġimgħa li għaddiet, hi Tessie Bonnici.

www.maltarightnow.com

3

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil iltaqa’ mal-kantanta żagħżugħa Federica Falzon li se tkun qed tirrappreżenta lil Malta fil-Junior Eurovision li se jsir f’Malta fil-15 ta’ Novembru. Matul il-laqgħa li saret fl-uffiċċju tal-Kap tal-PN ilbieraħ, Simon Busuttil awgura l-isbaħ xewqat lil Federica u qal li jinsab fiduċjuż li l-kantanta brava Maltija se tkun qed tagħti wirja mill-aqwa bil-kanzunetta tagħha “Diamonds”. Simon Busuttil fisser kif Federica Falzon – li kienet akkumpanjata mill-ġenituri tagħha u mill-Kap tad-Delegazzjoni Maltija Daniel D’Anastasi – diġà kisbet livelli professjonali barra minn Malta. Min-naħa tagħha, il-kantanta żagħżugħa esprimiet it-tama tagħha li minkejja li hemm kompetizzjoni qawwija, il-kanzunetta fuq stil operistiku, tinżel tajjeb man-nies. (Ritratti: Martin Agius)

Il-PN qed jistenna inizjattivi pożittivi għall-familji u n-negozji Il-Partit Nazzjonalista laqa’ l-“clearance” b’kundizzjoni li tat il-Kummissjoni Ewropea għall-Baġit tal-gvern għassena d-dieħla. Din iddeċiżjoni, qal il-PN fi stqarrija, flimkien mal-assigurazzjonijiet ripetuti tal-Gvern fuq l-andament ekonomiku tajjeb ta’ Malta u l-istabbilità finanzjarja, għandha tpoġġi lill-Gvern f’pożizzjoni aħjar biex jippreżenta Baġit aktar b’saħħtu u li jsaħħaħ il-livell ta’ għajxien tal-familji Maltin u Għawdxin filwaqt li jinċentiva n-negozju lejn aktar tkabbir u ħolqien taxxogħol.

B’referenza għaż-żieda ta’ 58 ċenteżmu għall-għoli tal-ħajja,

li mistennija tirriżulta fi tnaqqis fi dħul reali għal din is-sena u ssena d-dieħla, il-Partit Nazzjonalista appella lill-Gvern biex jikkumpensa lill-ħaddiema billi jnaqqas iżjed it-taxxa, partikularment permezz tat-tnaqqis fil-bands tat-taxxa tad-dħul, bla ebda żieda fit-taxxi indiretti.

Il-PN qal li dan jista’ jwassal għal aktar fiduċja fost il-konsumaturi u jnaqqas il-pressjoni fuq is-settur tal-ħwienet u nnegozju, li rreġistra tnaqqis filbejgħ kif ukoll tnaqqis flimportazzjoni u l-esportazzjoni.

Barra minn hekk, il-PN qal li l-anzjani jixirqilhom li jibbenefikaw, bħalma sar fil-leġiżlatura li għaddiet, miż-żieda sħiħa fl-

għoli tal-ħajja, flimkien ma’ dħul supplimentari sabiex jitnaqqas il-faqar f’Malta, li skont l-istatistika, issa laħaq is-65,000 persuna.

Rigward is-setturi ekonomiċi li qed jonqsu, minbarra tnaqqis imwiegħed mit-tariffi talenerġija, il-PN talab lill-Gvern biex joħroġ bi programmi ta’ inċentivi ideali għas-settur talmanifattura, u li jipprovdu stabbilità lil aktar minn 30,000 persuna impjegati f’dan is-settur, waqt li joħolqu opportunitajiet ġodda għaż-żgħażagħ li jispiċċaw mill-iskola.

Finalment, il-PN qal li qed jistenna li l-Gvern ikompli jsaħħaħ is-settur tas-saħħa,

speċjalment il-kura tas-saħħa, kif ukoll l-edukazzjoni, partikularment fil-programm li tinbena skola kull sena, li sfortunatment twaqqaf mill-Partit Laburista, għad-detriment tal-ġenerazzjonijiet tal-futur.

Il-PN temm jgħid li Joseph Muscat ripetutament assigura lill-pubbliku li l-prestazzjoni ta’ Malta qed taqbeż l-aspettattivi.

Għaldaqstant il-Baġit għandu jkun opportunità f’waqtha biex itejjeb il-ħajja ta’ kuljum talfamilji Maltin, sabiex dawn ukoll jibbenefikaw bħalma gawdew il-Ministri tal-gvern, il-membri parlamentari, u leżekuttiv tal-partit Laburista flaħħar xhur ta’ din il-leġiżlatura.

Lil Muscat lanqas fuq il-finanzjament tal-partiti ma tista’ temmnu Għall-Prim Ministru Joseph Muscat, kompetenti huwa biss min hu kapaċi jisraq. Il-fatt li lPartit Nazzjonalista għandu lproblemi finanzjarji tiegħu hu konferma ta’ kemm il-Partit Nazzjonalista qatt m’għamel bħall-Partit Laburista u meta

kien fil-Gvern seraq art u bini mingħand il-pubbliku u l-privat.

Fi stqarrija l-Partit Nazzjonalista qal li huwa ta’ għajb li Joseph Muscat jiddeskrivi l-mod kif il-Partit Laburista seraq ammont kbir ta’ proprjetà kemm f’Malta kif ukoll

– il-Partit Nazzjonalista

f’Għawdex, bl-aġġettiv “kompetenti”.

Bil-liġi li jrid Muscat, qal ilPN, il-partiti politiċi mhux se jkunu fuq level playing field, iżda l-Partit Laburista se jkun qed igawdi minn bini pubbliku u anke privat li qed jużah bħala

Każini tiegħu.

Is-serjetà titlob aħjar minn hekk, u qabel tidħol fis-seħħ illiġi, il-Partit Laburista għandu jirritorna dan il-bini kollu lis-sid oriġinali, jiġifieri jew il-Gvern jew saħansitra l-privat, ittemm tgħid l-istqarrija.

L-iżbilanċ jerġa’ jiżdied

Ċifri uffiċjali tal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) juru li l-iżbilanċ fil-finanzi tal-Gvern reġa’ żdied anke tul il-perjodu bejn Jannar u Settembru 2014.

L-istatistika tal-NSO għall-ewwel disa’ xhur ta’ din is-sena juru li ddefiċit tal-Gvern kien fil-livell ta’ kważi €284 miljun, li jfisser żieda ta’ €12.5 miljun fuq il-perjodu bejn Jannar u Settembru 2013. Żieda li hi ewkivalenti għal kważi 5%.

Dan seħħ minħabba li minkejja li żdiedu kemm id-dħul u anke l-infiq tal-Gvern, iż-żieda fin-nefqa tal-Gvern kienet akbar minn dik fid-dħul. Filfatt, l-istatistika turi li tul dan il-perjodu, meta mqabbel mal-istess disa’ xhur tas-sena li għaddiet, id-dħul tal-Gvern żdied b’€171.1 miljun, imma n-nefqa żdiedet b’€183.6 miljun.

F’dak li huwa dħul, il-Gvern daħħal iżjed mill-VAT, mill-Income Tax u mill-kontribuzzjonijiet tas-Sigurtà Soċjali, imma daħħal inqas mid-Dazji tas-Sisa u d-Dwana.

Min-naħa l-oħra, fl-infiq, il-Gvern irreġistra żieda sew fin-nefqa rikorrenti, kif ukoll fin-nefqa kapitali. L-akbar żieda fin-nefqa kienet dik fuq Programmi u Inizjattivi, li jinkludu lbenefiċċji soċjali u l-mediċini. Għal darba oħra żdiedet ukoll in-nefqa fuq il-pagi taċ-Ċivil, li jirrifletti ż-żieda filħaddiema mal-Gvern.

L-istatistika tal-NSO turi wkoll li ddejn ukoll kompla jiżdied biex issa jinsab fil-livell ta’ €5,350 miljun li jfisser żieda ta’ €192 miljun, jew kważi 4%.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

4

Talabha Lm50 biex jgħinha ġġedded il-Visa minn paġna 1

ċerti nies ma baqgħux jokkupaw il-kariga li kellhom, għax posthom ħaduh persuni oħrajn.

Sors ferm importanti li għaddielna dokumenti sensittivi fissrilna li tajjeb li toħroġ ċara ħafna d-differenza bejn “Human smuggling” u “Human trafficking”.

Tal-ewwel hi meta persuna li trid taħrab minn pajjiżha u tkun lesta tħallas għal dan, normalment issib persuna oħra li taħdem f’xi dipartiment tal-immigrazzjoni fil-pajjiż fejn tkun trid tmur, u tħallsu biex ikun faċilitat il-proċess tal-ħruġ talVisa u d-dokumenti l-oħra kollha meħtieġa.

Fl-istorja tal-Asjatiċi li qed niżvelaw fil-gazzetti tagħna, jirriżulta li t-tmexxija ta’ Leisure Clothing qed iżżomm parti sostanzjali mill-paga biex jitħallas is-self li l-ħaddiema jkunu għamlu biex ġew Malta – self li jingħad lilhom li qed jagħmel tajjeb, fost l-oħrajn, għall-ħruġ tad-dokumenti meħtieġa biex jivvjaġġaw lejn Malta.

Is-sors li tkellem ma’ ‘InNazzjon’ fisser bl-akbar responsabbiltà li matul is-snin, dak li kien qed jiġri kien li parti mis-somma mislufa lil dawn il-ħaddiema, kienet qed tingħata lil xi ħadd fidDipartiment tal-Immigrazzjoni fi ħdan il-Pulizija Maltija biex jiffaċilita l-ħruġ tal-Visa u d-

dokumenti l-oħra kollha relatati.

Hu proprju hawnhekk li l“Human smuggling” jinbidel fi “Human trafficking” għax fittraffikar tal-persuni, min ikun involut fl-arranġamenti tal-ħruġ tad-dokumenti, ikun irid jitħallas ta’ xogħlu.

Ta’ min wieħed jgħid li fissnin li għaddew ċerti permessi tax-xogħol maħruġa millKorporazzjoni Maltija għaxXogħol u t-Taħriġ (ETC), kienu jitħassru immedjatament wara li kienet tidħol l-applikazzjoni tal-Visa. Dan juri b’mod ċar li kien hemm min kien qed jirranġa biex l-applikazzjonijiet għall-ħruġ tal-Visa jew dokumenti oħra relatati, ma jkunux awtentiċi, u dak id-dokument tal-ETC kien jinħareġ għal żmien temporanju biss biex hekk ikun faċilitat il-“Human smuggling”.

‘In-Nazzjon’ tista’ tiżvela kif fis-snin qabel id-dħul ta’ Malta fiz-zona Schengen, persuna partikulari viċin it-tmexxija ta’ Leisure Clothing kienet regolarment tmur fid-Dipartiment tal-Immigrazzjoni tal-Pulizija Maltija b’għadd sostanzjali ta’ passaporti u applikazzjonijiet għall-ħruġ tal-Visa. Dawn iddokumenti kienu jingħataw lil membru partikulari fil-Korp tal-Pulizija.

Dak li kien jiġri, imbagħad, kien li dan il-membru tal-Korp, li dak iż-żmien kien fost dawk responsabbli mill-ħruġ tal-

F’każ partikulari, eks Ministru tas-snin tmenin talab madwar €1,000 biex issir traduzzjoni ta’ dokument ta’ paġna waħda biss Visas, kien jiffaċilita u jħaffef il-proċess kollu.

Minn dokumenti awtentiċi li rnexxielu jikseb dan il-ġurnal, jirriżulta li, fost l-oħrajn, bejn l-2007 u l-2009, ilmaġġoranza tal-ħaddiema

Asjatiċi kienu jiġu Malta minn Chongquing u Sichuan fiċ-Ċina.

Proprju b’rabta mat-taħwid u l-abbużi fil-ħruġ tal-Visa, matul din il-ġimgħa kellmitna persuna Asjatika li qasmet

Il-management m’għandux jibqa’ sieket – il-GWU Il-General Workers Union (GWU) qed tinsisti li l-management tal-kumpanija Leisure Clothing m’għandux jibqa’ sieket quddiem l-allegazzjonijiet serji li qed isiru dwar skjavitù u kundizzjonijiet inumani fir-rigward ta’ ħaddiema Asjatiċi filkumpanija.

Fi stqarrija, il-GWU qalet li hi mhux biss tikkundanna kategorikament bil-kliem l-isfruttament tal-ħaddiema kollha, dejjem u kullimkien, iżda taħdem bil-qawwa kollha kontrih.

Dan, tgħid l-istqarrija, tixhdu lġlieda qawwija kontra l-prekarjat, li kienet il-GWU li tat bidu għaliha fil-pajjiż u li għadha għaddejja biha.

Barra minn hekk, tkompli listqarrija, għall-GWU ma tagħmel l-ebda differenza jekk il-

ħaddiema jkunux Maltin jew barranin, kif jixhdu każi fejn iddefendiet ħaddiema barranin differenti. Il-GWU qalet li lbieraħ filgħodu kellha laqgħa mar-rappreżentanti tal-ħaddiema talkumpanija Leisure Clothing, li stqarrew li waqt li jkunu għaxxogħol, qatt ma raw lil xi ħaddiema Asjatiċi jiġu ttrattati ħażin jew b’mod li jista’ jitqies inuman jew tip ta’ skjavitù. Din l-istess stqarrija għamluha wkoll il-ħaddiema kollha tal-kumpanija waqt laqgħa li kellhom mas-Segretarju tat-Taqsima Metall u Kostruzzjoni tal-GWU Paul Bugeja. Minkejja dan, il-GWU ħeġġet lill-pulizija biex ikomplu għaddejjin bl-istħarriġ tagħhom.

LOKALI

magħna l-esperjenza tagħha biex tiġġeddilha l-Visa.

Qaltilna li kien ikun hemm min jaqlgħalha qalbha biex jaqdiha, sempliċement għat-tiġdid tal-Visa. Għalhekk kellha tirrikorri għand eks-Ministru tas-snin tmenin li għandu rabtiet kbar maċ-Ċina, biex jgħinha hu ħalli ġġedded il-Visa tagħha.

Din il-persuna qaltilna li dan l-eks-Ministru kien litteralment jisloħha biex jaqdiha – u l-flus kien ikun iridhom fil-pront.

Qabel Malta adottat l-ewro, kien jitlobha Lm50 – ekwivalenti għal madwar €115!

Din il-persuna wrietna wkoll korrispondenza li bagħtilha dan l-eks-Ministru li fiha qalilha “Don’t forget to bring me 50 bottles of water” – naturalment kien qed ifakkarha fil-Lm50 għat-tiġdid tal-Visa tagħha.

Persuna oħra, din id-darba Maltija, qaltilna – f’kuntatt separat ma’ ‘In-Nazzjon’ – li dan l-istess eks-Ministru ma jiddejjaq xejn jagħmel arranġamenti biex isiru traduzzjonijiet mill-Ingliż għaċ-Ċiniż, jew viċi versa, u ta’ dan jitħallas sew ħafna bl-iskuża li t-traduzzjonijiet mitluba jsiru fiċ-Ċina stess minn persuni kwalifikati. F’każ partikulari, din il-persuna ntalbet madwar €1,000 għal dokument ta’ paġna waħda biss!

Dan meta fil-verità t-traduzzjoni jkun għamilha xi student Ċiniż li jkun Malta, u li għal dan ix-xogħol probabbli lanqas jingħata ċenteżmu!

Aktar reazzjonijiet għas-sitwazzjoni tal-ħaddiema tal-Leisure Clothing

Solidarjetà mal-ħaddiema - SĦPN Il-Moviment Solidarjetà Ħaddiema Partit Nazzjonalista (SĦPN) qal li jinsab imħasseb

għall-fatti xokkanti li ħarġu dwar il-kundizzjonijiet inumani talħaddiema Asjatiċi tal-fabbrika Leisure Clothing. Ta’ stmerrija huwa l-fatt li din il-fabbrika hija proprjetà tal-Gvern Ċiniż li qed jittratta l-ħaddiema tiegħu b’kundizzjonijiet inumani għall-aħħar.

Il-Moviment qal li jispera li dawn mhux se jkunu l-kundizzjonijiet li l-Gvern Ċiniż jimponi fuq il-ħaddiema Maltin u barranin, ladarba skont kif ħabbar ilGvern Malti stess b’tant pompa, se jkun qed jiftaħ fabbrika talpannelli tax-xemx f’pajjiżna kif ukoll se jkun qed jieħu parti sostanzjali mill-Enemalta.

SĦPN ħeġġet lit-trejdunjins, lil min iħaddem, lid-Dipartiment tax-Xogħol kif ukoll lill-Gvern biex għall-ebda raġuni f’pajjiżna ma jkunu aċċettati dawn il-kundizzjonijiet ta’ għajb u prekarjat li ma jagħmilx ġieħ lil min ikun qed iwettqu jew jipproteġih.

www.maltarightnow.com

QORTI

Ma ġietx rispettata r-rieda tal-votanti

5

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

Is-sentenza dwar il-voti mormija fl-aħħar elezzjoni ġenerali mistennija fil-5 ta’ Frar li ġej

Il-punt bażiku dwar dak li seħħ fit-8 u t-13-il distrett hu li ma ġietx rispettata b’mod komplet ir-rieda tal-votanti. Il-50 vot mormija ta’ Claudette Buttigieg u l-10 voti fuq id-distrett ta’ Għawdex kienu jagħtu stampa differenti tar-rappreżentanza Parlamentari. Dawn il-voti ma nħlewx imma ntremew għal xejn.

Dan meta f’pajjiż bħal Malta, suppost isaltan id-dritt ta’ proċess demokratiku.

Dan ħareġ mis-sottomissjonijiet finali li saru mill-Avukat Therese Comodini Cachia fir-Rikors Kostituzzjonali li qed jagħmel ilPartit Nazzjonalista dwar dak li ġara fuq iż-żewġ distretti elettorali fl-aħħar elezzjoni ġenerali. Il-PN kien ippreżenta r-Rikors kontra lKummissjoni Elettorali u kontra dDeputat Laburista Joe Debono Grech, il-Ministru Edward Scicluna u s-Segretarju Parlamentari Justyne Caruana dwar l-allegat żball flgħadd tal-voti.

L-Avukat Comodini Cachia qalet li kontra dak li qed tgħid ilKummissjoni Elettorali, li l-Prim Awla tal-Qorti Ċivili m’għandhiex ġurisdizzjoni fuq il-każ, dan mhux minnu. Barra minn hekk, il-Prim Awla tal-Qorti Ċivili għandha tistħarreġ id-dritt talvotant, li hu wieħed fundamentali.

Min-naħa tagħhom, fissottmissjonijiet tagħhom ilKummissjoni Elettorali u l-Partit Laburista qalu li f’elezzjoni jinħlew ħafna voti u li wieħed ma jistax joqgħod jibda proċess sħiħ mill-ġdid għax inkella tkun qed tiddistabilizza d-demokrazija.

Iżda Comodini Cachia wieġbet li għalkemm skont il-Kummissjoni Elettorali u l-PL kollox sar skont il-Liġi u r-rieda tal-maġġoranza, hawn wieħed qed jitkellem fuq rimi ta’ voti u mhux fuq ħela ta’ voti.

Dwar dak li qal Prof. Ian Refalo f’isem il-Kummissjoni

Elettorali u l-Avukat Pawlu Lia f’isem il-PL, Therese Comodini Cachia qalet li mhux minnu li ħadd m’għandu interess fil-każ.

Sostniet li Edwin Vassallo hu parti fil-kawża u għandu interess, kif għandu interess il-PN. Qalet li fil-kawża għandu jiġi indirizzat id-distakk parlamentari għax suppost id-distakk bejn il-partiti għandu jkun ta’ seba’ Membri Parlamentari u mhux disgħa.

L-Avukat tal-PN qalet li mhix qed tgħid li l-Kummissjoni Elettorali kellha l-għan li tiffavorixxi xi partit minn ieħor, iżda li biex tara li r-riżultat ikun wieħed ta’ malajr u mgħaġġel ma tistax tkun ’il bogħod mir-rispett tar-rieda tal-votant.

Meta ntremew 50 vot fuq it-8 distrett u 10 voti fuq it-13-il distrett, wieħed jistaqsi jekk ilKummissjoni Elettorali għandhiex raġun jew imxietx mar-rieda tal-votant. Minħabba f’dak li ġara, il-prinċipju ta’ kif jiġu elet-

Champion tal-power lifting akkuża lill-Kummissarju talPulizija li naqas milli jinvestiga rapport li hu għamel ħames xhur ilu, dwar theddid li sar fuqu minn membru tal-Korp tal-Pulizija.

Francis Spiteri ta’ 65 sena, champion tal-‘World and European Power Lifting’, ippreżenta protest fil-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili kontra l-Aġent Kummissarju tal-Pulizija, isSurġent Kristian Mintoff u lKuntistabbli Ryan Agius, li fih qal li Agius, għax jgħir għalih, għamillu l-ħsara fil-karozza, u dan biex ma jkunx jista’ jipparteċipa f’kompetizzjonijiet oħrajn.

Spiteri, li huwa miż-Żejtun, qal li fl-2012 u fl-2013 hu rebaħ il-

Kampjonat tad-Dinja u lKampjonat Ewropew fil-Power Lifting fil-kategorija tiegħu, li hija miftuħa għal dawk li għandhom bejn 60 u 65 sena. Dan minbarra li din is-sena rebaħ kompetizzjonijiet internazzjonali oħra ta’ dan l-isport u kiser tliet rekords.

Hu qal li l-Kuntistabbli Agius anke heddu fuq it-telefon ħames xhur ilu u kien mar jagħmel rapport fl-Għassa tal-Pulizija ta’ Bormla u talab biex tittieħed azzjoni kriminali kontra lKuntistabbli.

Hu qed jallega li minkejja dan kollu, l-Aġent Kummissarju talPulizija, “abbużivament u illegalment” naqas milli jieħu azzjoni. Spiteri u ż-żewġ pulizija huma wkoll membri tal-Malta

Drug Free Power Association.

Spiteri qal li minkejja ssuċċess kbir li kiseb għalih personalment, kif ukoll għal Malta, membri oħra li jiffrekwentaw ilMalta Drug Free Power Association, li tagħha huwa membru, qed jagħmlu dak kollu possibbli sforz l-għira li għandhom għalih, biex jostakolawh u jtellfuh milli jkompli jieħu sehem f’kompetizzjonijiet lokali u internazzjonali.

Spiteri allega wkoll li s-Surġent Mintoff qed jipprova jkissirlu lmoral billi jgħajru bid-difetti personali u qed jippretendi li jħallas għall-apparat biex jintuża millassoċjazzjoni tant li ġieli talbu ħlasijiet mingħajr ma tah sodisfazzjon kif intefqu l-flus.

Sitt membri tal-Korp talPulizija ma kinux bizzejjed biex irażżnu lil Pasqualino Cefai mir-rabja li kellu fuqu waqt li kienet għaddejja seduta dwar droga quddiem il-Maġistrat Miriam Haymen.

Dan ħareġ fix-xhieda li ta lispettur Kevin Pulis, li tenna li fil-ħin li kienet qed tinstema’ lkawża ta’ Cefai dan beda jil-

menta u jirrabja u kontinwament jitlob li jkun hemm lavukat tiegħu preżenti waqt li bdew jittellgħu x-xhieda.

Dan ħareġ meta kompliet ilkumpilazzjoni fil-konfront ta’ Pasqualino Cefai ta’ 39 sena, miż-Żebbuġ, Għawdex, fejn jinsab mixli li l-Ħamis, 2 ta’ Ottubru, hedded lill-Maġistrat Miriam Haymen u uffiċjal tal-

Pulizija.

L-Ispettur Pulis qal li hu beda jipprova jikkalmah u beda jipprova joħorġu mil-awla iżda dan beda jimbotta u f ħin minnhom offenda lill-Magistrat Hayman u lill-Ispettur Johann Fenech u qal li kien se jsib mezz kif isibhom.

Il-kumpilazzjoni se tkompli fl-4 ta’ Diċembru.

Jakkuża lill-Kummissarju tal-Pulizija

Sitt Pulizija ma kinux biżżejjed biex irażżnu lil Pasqualino Cefai

ti d-Deputati ma kienx rispettat.

Dwar il-kawża li saret kontra lGreċja, li ssemmiet millKummissjoni Elettorali u l-PL, Comodini Cachia qalet li din hi differenti għax f’dak il-każ wieħed kien qed jitkellem fuq tliet kandidati li ma laħqux ilkwota b’20,000 vot u mhux 50 jew 10 voti. Qalet li ma tarax kif l-ilment li qed isir m’għandux jiġi milqugħ u mogħti r-rimedju għax id-dritt tal-votant m’għandux jiġi maħnuq. Qalet li mhi titlob lill-ebda Qorti biex xi siġġu Parlamentari jiġi rtirat.

Fir-Rikors, li tressaq midDeputati Nazzjonalisti Claudette Buttigieg u Frederick Azzopordi, kif ukoll Edwin Vassallo, qed jingħad li l-elezzjoni ġenerali tat riżultat li ma jirriflettix ir-rieda tal-votanti. Dan wassal biex minflok ir-rieda tal-votanti li jkunu eletti Claudette Buttigieg u Frederick Azzopardi bħala kandidati tal-PN, ġew eletti Edward

Scicluna u Justyne Caruana f’isem il-PL. Il-PN qed jgħid li mill-kalkoli li għamel, li kieku l-50 vot li spiċċaw għand id-Deputat Michael Asciaq marru fuq Claudette Buttigieg, kif messu ġara għax kienu tagħha, il-PL kien itella’ 38 siġġu u l-PN 27 siġġu. Imbagħad, bil-mekkaniżmu tal-Kostituzzjoni, kienu jingħataw erba’ siġġijiet oħra lillPN u għalhekk id-differenza filParlament kienet tkun ta’ sebgħa u mhux disgħa, kif inhi llum.

Fix-xenarju l-ieħor, il-PN qal li kieku ngħata s-siġġu ta’ Azzopardi u ta’ Buttigieg, il-PL kien ikollu 37 siġġu, filwaqt li lPN kien ikollu 28 siġġu.

Imbagħad, bil-mekkaniżmu Kostituzzjonali, il-PN kien jingħata żewġ siġġijiet oħrajn biex id-differenza kienet tkun ta’ sebgħa wkoll.

Is-sentenza tħalliet għall-5 ta’ Frar li ġej.

Tkompli l-kumpilazzjoni ta’ Erin Tanti

Mixli bil-qtil tal-istudenta tiegħu Nicholas Zahra, ta’ 37 sena u li jiġi ħu Lisa Marie Zahra, qal li għamel żewġ rapporti lill-Pulizija, fosthom li Erin Tanti raqad fid-dar ta’ missieru matul il-lejl, fejn kien hemm ukoll oħtu ta’ 15-il sena. Qal li għamel ir-rapport minħabba li fl-età tiegħu Tanti kien f’residenza ma’ tfajla taħt l-età.

Meta quddiem il-Maġistrat Audrey Demicoli kompliet ilkumpilazzjoni fil-konfront ta’ Erin Tanti, akkużat fost oħrajn bil-qtil ta’ Lisa Marie, ħu lvittma qal ukoll li kien jaf li oħtu kellha xi feriti li għamlithom lilha nfisha u li ġieli kien kellimha dwarhom.

Madankollu, hi kienet taħbilu u tevitalu l-kliem. Ħu l-vittma qal li għamel tfittxija dwar l-akkużat fuq Google u sab affarijiet inkwetanti. Żied jgħid li kien bagħat email lil missieru biex ma jinkwetahx u aktar tard missieru ċempillu u qallu li kien ġej lura Malta malajr kemm jista’ jkun.

Fis-seduta, xehdet ukoll ilkuġina ta’ Lisa Marie, Tania Mercieca, li kkonfermat li fit-

Erin Tanti, akkużat bil-qtil talistudenta Lisa Marie Zahra

18 ta’ Marzu li għadda marret ma’ kuġinuha biex tkellem lil Lisa Marie. Spjegat ukoll ilqatgħa li ħadet meta saret taf x’ġara u li l-familja kienet magħquda.

Għall-akkużat qed jidhru lAvukati Michael Scirha u Lucio Sciriha, filwaqt li lProsekuzzjoni qed titmexxa mill-Ispetturi Keith Arnaud u Josric Mifsud. L-Avukati Joseph Giglio, Gianella de Marco u Stephen Tonna Lowell qed jidhru bħala parti ċivili f’isem il-qraba talvittma. Il-każ ikompli fit-18 ta’ Novembru li ġej.

www.maltarightnow.com

6

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

Profitt ta’ €104.1 miljun mill-Bank of Valletta Tnaqqis fuq is-sena li għaddiet

Il-Grupp Bank of Valletta ħabbar profitt qabel it-taxxa ta’ €104.1 miljun għas-sena finanzjarja li ntemmet fit-30 ta’ Settembru 2014. Dan ifisser tnaqqis meta mqabbel malprofitt ta’ €115.8 miljun irreġistrat is-sena l-oħra.

Ir-riżultati finanzjarji tħabbru minn John Cassar White, iċChairman tal-Bank of Valletta, waqt konferenza tal-aħbarijiet, ftit wara li l-Bord tad-Diretturi approva r-riżultati tal-Grupp BOV għas-sena finanzjarja li għadha kif intemmet.

Il-Bord tad-Diretturi qed jirrakkomanda dividend finali gross għall-azzjonisti ta’ €0.0925 għal kull sehem, li meta jingħadd mad-dividend interim gross ta’ €0.0425 għal kull sehem li tħallas f’Mejju ta’ din is-sena, iwassal għal dividend totali gross ta’ €0.013 għal kull sehem ghas-sena finanzjarja 2014.

Jekk jiġi approvat, id-divi-

dend totali għas-sena jkun jirrappreżenta yield gross ta’ 6.05% b’referenza għall-prezz ta’ €2.23 għal kull sehem meta

għalaq in-negozju fit-30 ta’ Settembru 2014. In-net dividend cover hu ta’ 2.4 darbiet.

Il-Bord qed jirrakkomanda

Wara li nhar it-Tnejn Karmenu Vella għamel l-aħħar diskors tiegħu fil-Parlament Malti u

rriżenja uffiċjalment minn Membru Parlamentari, issa beda l-proċess biex jimtela s-siġġu

vakat minnu fil-Kamra tadDeputati.

L-elezzjoni każwali fuq ilĦames Distrett Elettorali se ssir nhar il-Ħamis 6 ta’ Novembru.

B’kollox huma sitta l-kandidati tal-Partit Laburista li jistgħu jikkontestaw din l-elezzjoni każwali, hekk kif minn total ta’ tlettax-il kandidat laburista li flaħħar elezzjoni kkontestaw fuq dan id-distrett, is-sitta l-oħra diġaà huma membri fil-

Iċ-Chairman tal-BOV John Cassar White jħabbar ir-riżultati tas-sena finanzjarja 2014 (Ritratt: Martin Agius)

wkoll il-ħruġ ta’ ishma bonus fi proporzjon ta’ sehem wieħed għal kull 11-il sehem miżmuma fis-16 ta’ Jannar 2015. Dan il-

LOKALI

ħruġ ta’ ishma bonus se jkun iffinanzjat mill-kapitalizzazzjoni ta’ riservi li tammonta ghal €30 miljun. Dan se jservi biex iżid il-kapital permanenti tal-Bank minn €330 miljun għal €360 miljun.

Ir-riżultati kienu effetwati minn tnaqqis ta’ 4% fil-marġini tal-interessi, ikkawzati minn xenarju persistenti ta’ rati baxxi tal-interessi, u minn livelli għoljin ta’ likwidità. Dan kien parzjalment kumpensat minn żieda ta’ 7 fil-mija mid-dħul nett mill-kummissjonijiet u lkummerċ.

L-ispejjeż tal-operat tal-Bank żdiedu b’ħamsa fil-mija. Din iż-żieda kienet dovuta l-aktar għal żieda sinjifikanti fl-ispejjeż regolatorji u ta’ superviżjoni.

Is-self totali hu ta’ €4.2 biljuni, żieda ta’ 5% fuq is-sena loħra, waqt li d-depoziti ta’ €7.1 biljuni rreġistraw żieda ta’ 14%.

Elezzjoni każwali għas-siġġu vakat minn Karmenu Vella S’issa daħlet nomina waħda, dik ta’ Edric Micallef

Parlament. Bis-seba’ wieħed kien Karmenu Vella li mil-lum beda bil-ħidma tiegħu bħala Kummissarju Ewropew.

In-nomini għal din l-elezzjoni każwali bdew jintlaqgħu millbieraħ fil-bini tal-Kummissjoni Elettorali f’Evans Building fil-

IL-PROBLEMI FINANZJARJI TAL-GASOL

Belt, u jibqgħu jintlaqgħu sa nhar it-Tlieta, bl-għadd tal-voti, nhar il-Ħamis li ġej se jsir fid-9am, fiċ-Ċentru tal-Għadd tal-Voti finNaxxar.

Fl-ewwel ġurnata tan-nomini, tefa’ n-nomina tiegħu Edric Micallef.

Iwieġeb il-Konsorzju ElectroGas

Il-konsorzju ElectroGas, li se jkun qed jibni l-power station ilġdida li taħdem bil-gass, fi stqarrija wieġeb għall-aħbar żvelata fl-aħħar jiem li l-kumpaniji li hija l-akbar shareholder fi ħdanu, bi 30% tal-ishma, għandha diffikultajiet finanzjarji kbar.

Kienu l-awdituri tal-Gasol stess li għamlu twissija ċara lil kull min se jagħmel xi tip ta’ negozju mal-kumpanija Ingliża, meta fir-rapport finanzjarju bilkontijiet awditjati tal-kumpanija, qalu li din m’għandhiex flus u assi likwidi adegwati biex tonora l-ħlasijiet li għandha tagħmel fixxhur li ġejjin.

Nhar il-Ħamis, f’konferenza tal-aħbarijiet, l-Oppożizzjoni

Nazzjonalista għamlet sensiela ta’ mistoqsijiet dwar kif dan se jeffettwa l-proġett li l-Gasol daħlet għalih f’Malta, proġett li bl-ammissjoni tal-Gvern u talPrim Ministru Joseph Muscat stess, waqa’ lura.

Imma fi stqarrija dwar dak li ħareġ fil-media fl-aħħar jiem, u li anke ġie rappurtat fil-Parlament, l-ElectroGas qalet li trid isserraħ ras kulħadd fuq l-abbiltà tagħha li tiffinanzja l-proġett f’Delimara.

L-istqarrija tgħid li kull kumpanija membru tal-konsorzju hi impenjata li tiżgura kemm jista’ jkun malajr l-iżvilupp ta’ dan il-proġett, skont il-ftehim u ttimeframes maqbula mal-

Enemalta. Il-Konsorzju qal ukoll li kull kumpanija li tifforma parti minnu għandha r-riżorsi finanzjarji biex tkompli tiffinanzja liżvilupp tal-proġett u anke, eventwalment, il-kostruzzjoni tal-impjant.

Dan, qal lElectroGas, jinkludi lill-Gasol, li skont l-istqarrija, aktar kmieni din is-sena attirat tletin miljun dollaru Amerikan mis-suq internazzjonali tal-bonds.

Il-Konsorzju qal ukoll li jgawdi l-appoġġ ta’ grupp ta’ banek internazzjonali ta’ profil għoli li se jipprovdu l-finanzjament li jifdal.

L-istqarrija ttemm tgħid li lkumpaniji kollha nvoluti huma impenjati biex jonoraw l-impenji tagħhom f’Malta.

www.maltarightnow.com

7

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

Djoċesi li tat kontribut kbir lil Għawdex u lill-Għawdxin

Matul dawn l-aħħar 150 sena, id-Djoċesi ta’ Għawdex tat kontribut kbir lil Għawdex u lillGħawdxin.

Dan kien kliem il-Ministru għal Għawdex Anton Refalo meta żar il-wirja ‘Għawdex: 150 Sena Djoċesi’ li qed tittella’ bħalissa fis-Sala tal-Wirjiet talMinisteru għal Għawdex fi Pjazza San Franġisk, fir-Rabat.

Il-wirja qed tittella’ mill-Kumitat taċ-Ċelebrazzjonijiet u lKummissjoni Arti Sagra fi ħdan id-Djoċesi ta’ Għawdex bil-kollaborazzjoni tal-Ministeru għal Għawdex.

Il-Ministru Refalo qal li matul dawn l-aħħar seklu u nofs, idDjoċesi ta’ Għawdex kienet laktar istituzzjoni li ħalliet impatt fuq il-popolazzjoni u fuq il-gżira nnifisha bil-bini u t-twaqqif ta’ knejjes, skejjel, istituti, sptarijiet u organizzazzjonijiet li joffru sostenn lil persuni bi problemi soċjali. Il-preżenza tagħha fissoċjetà Għawdxija ma kinitx waħda passiva, imma attiva.

Il-Ministru Refalo sellem ukoll lill-missjunarji li qegħdin huma wkoll, bl-imġiba tagħhom, jagħtu xhieda barra minn xtutna talqalb ġeneruża tagħna lGħawdxin.

L-Isqof ta’ Għawdex Mons.

Mario Grech, li kien preżenti għall-istess okkażjoni, faħħar linizjattiva ta’ din il-wirja li hi xhieda tal-kollaborazzjoni bejn Knisja u Stat f’din it-turija ta’ apprezzament lejn l-antenati tagħna li stinkaw tant biex ilKnisja lokali, li ilha preżenti għal sekli sħaħ f’Għawdex, tkompli twettaq ħidma siewja fi ħdan listruttura ta’ Djoċesi.

Hu kkummenta li l-Knisja llum qed taħdem f’soċjetà li qed tinbidel kontinwament, u għalhekk jeħtieġ li ssir iktar konxja talbżonn li tagħmel konverżjoni pastorali. Flimkien ma’ ħarsa dovuta lejn l-istorja, hu kruċjali f’dan il-mument tal-istorja li nħarsu lejn il-futur, biex ilKnisja tista’ tissokta bil-missjoni tagħha, dejjem fidila lejn is-sejħa

Il-Ministru għal Għawdex Anton Refalo u l-Isqof ta’ Għawdex Mons. Mario Grech, iżuru l-wirja fl-okkażjoni tal-150 anniversarju tad-Djoċesi ta’ Għawdex (Ritratt: DOI, George Scerri)

tal-Vanġelu.

F’din l-okkażjoni tnediet ilpubblikazzjoni ‘Ordinazzjonijiet ta’ Qassisin Djoċesani Għawdxin (1864-2014)’ – lista ta’ tagħrif dwar 613-il saċerdot Għawdxi li

ġew ordnati kemm Għawdex ilu Djoċesi. Ir-riċerka hi ta’ Mons.

Dr Joseph Bezzina, Mons.

Jimmy Xerri u Francesco Pio Attard.

Dan il-ktejjeb interessanti

flimkien mal-katalgu jistgħu jinkisbu mill-wirja, li tibqa’ miftuħa sal-11 ta’ Novembru, bejn it-8.30am u l-4.30pm. Tkun miftuħa wkoll is-Sibt u l-Ħadd bejn id-9am u 12pm.

F’nofs dan ix-xahar, lAssoċjazzjoni Maltija tadDijabete se tingħaqad ma’ 200 għaqda oħra bħalha minn madwar id-dinja li huma membri talFederazzjoni Internazzjonali tadDijabete (IDF) biex tiċċelebra lJum Dinji tad-Dijabete, b’diversi attivitajiet li se torganizza f’Malta.

Il-Jum Dinji tad-Dijabete jitfakkar kull sena fl-14 ta’ Novembru, f’għeluq snin Frederick Banting, li flimkien ma’ Charles Best, ħarġu bl-idea oriġinali li kienet wasslet għalliskoperta tal-insulina fl-1922.

L-iskop tal-attivitajiet tal-

Assoċjazzjoni Maltija tadDijabete f’din l-okkażjoni hu biex tqajjem għarfien dwar din il-kundizzjoni u l-kumplikazzjonijiet li ġġib magħha.

L-attività prinċipali se tkun immirata biex isservi bħala opportunità għall-pubbliku biex jitgħallem aktar dwar id-dijabete, x’miżuri jista’ jieħu biex jevitaha, u anke dwar il-kumplikazzjonijiet ta’ saħħa li toħloq din il-kundizzjoni kronika.

L-attività se ssir is-Sibt 15 ta’ Novembru bejn id-9am u s-1pm f’The Point Shopping Complex, f’Tigne, kif ukoll fi Piazza Tigne, f’Tas-Sliema, u

matulha l-pubbliku se jkun jista’ jagħmel it-test għad-dijabete b’xejn.

Minbarra testijiet tad-demm fil-kumpless, faċċata tal-kumpless, fil-pjazza se jsiru diskussjonijiet dwar id-dijabete li fihom se jieħdu sehem diversi esperti f’dan is-suġġett. Se jipparteċipaw ukoll diversi membri parlamentari u anke MEPs miż-żewġ naħat.

L-għada l-Ħadd 16 tax-xahar, l-Assoċjazzjoni se torganizza lavveniment annwali tagħha ta’ ġbir ta’ fondi li jsir kull xitwa – ikla għall-familja kollha f’ristorant ewlieni f’Malta.

Il-Jum Dinji tad-Dijabete

UTV jitlob lill-Gvern biex jerġa’ jibda jxandar

L-istazzjon soċjo-reliġjuż UTV qed jappella lill-Gvern biex jitħalla jerġa’ jibda jxandar wara li ilu sitt snin wieqaf.

Fi stqarrija, Dun Ġwann Farrugia, f’isem il-UTV spjega li kull min f’Malta jkun jixtieq ixandar programmi televiżivi permezz ta’ stazzjon tiegħu, irid bilfors juża waħda mit-tliet pjattaformi li jeżistu – dik tal-GO, tal-Melita, inkella dik tal-Gvern, imsejħa ‘GIO’.

Wara li l-UTV f’Awwissu 2010 kien ġie rrifjutat li juża l-pjattaformi tal-GO u tal-Melita, f’deċiżjoni oħra li tat fit-22 ta’ Ottubru li għadda, il-Qorti kkonfermat iddeċiżjoni ta’ erba’ snin ilu mogħti-

ja mill-Uffiċċju tal-Kompetizzjoni, u fi kliem ieħor, iddikjarat li lkumpaniji kbar GO u Melita għandhom il-fakultà li jiddeċiedu huma lil min jaċċettaw fuq ilpjattaformi tagħhom, u ħadd ma jista’ jindaħlilhom, lanqas lAwtorità tax-Xandir.

Għaldaqstant, tgħid l-istqarrija, issa li hemm sentenza tal-Qorti, ilUTV, minkejja li għandu skeda ppreparata u lesta, u minkejja li għamel l-aġġornamenti kollha neċessarji mitlubin mill-Awtorità tax-Xandir, ma fadallu l-ebda alternattiva oħra ħlief li jibda jxandar minn fuq il-pjattaforma talGvern.

F’dawn iċ-ċirkostanzi, tgħid listqarrija, il-UTV qed jitlob lillMinistru Manwel Mallia, bħala lMinistru responsabbli mix-Xandir u anke mill-pjattaforma tal-Gvern, biex jikkunsidra bis-serjetà li jtella’ lill-UTV fuq il-pjattaforma talGvern bħala stazzjon soċjoreliġjuż, stazzjon li f’Malta ilu jinħass il-bżonn ta’ wieħed bħalu.

L-istqarrija tfakkar li fis-16 ta’ April 2013 u fit-12 ta’ Novembru 2013, il-UTV kien diġà għamel din it-talba lill-Ministru Manwel Mallia, biex ikun jista’ jerġa’ jibda jxandar, imma issa qed jerġa’ jagħmilha wara d-deċiżjoni talQorti.

www.maltarightnow.com

8

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

PARLAMENT

Il-PM Muscat ma weġibx dwar il-ftehim iffirmat maċ-Ċiniżi dwar il-pont bejn Malta u Għawdex

Il-Prim Ministru Joseph Muscat fil-Parlament ma weġibx dwar il-ftehim iffirmat maċĊiniżi 15-il xahar ilu dwar ilpont bejn Malta u Għawdex. IlGvern ukoll għadu mhux f’pożizzjoni li jieħu deċiżjoni dwar referendum fost lGħawdxin dwar jekk jippreferux mina jew pont bejn Malta u Għawdex.

Dan jirriżulta minn tweġibiet li ngħataw mill-Gvern din ilġimgħa, mill-Prim Ministru Joseph Muscat u mill-Ministru għal Għawdex Anton Refalo, għal numru ta’ mistoqsijiet li ressaq id-Deputat Nazzjonalista Chris Said.

Għall-mistoqsijiet li saru lillPrim Ministru, Muscat għażel li ma jirrispondi xejn, u qal lidDeputat Nazzjonalista biex jagħmel il-mistoqsijiet lillMinistru għal Għawdex.

Irriżulta wkoll li l-Gvern, wara sena u nofs mill-elezzjoni, u anke fid-dawl tal-fatt li saru dikjarazzjonijiet ċari, għadu sieket dwar jekk hux beħsiebu jsejjaħ referendum fost l-Għawdxin, kif kien qal li se jagħmel, biex lGħawdxin stess jagħżlu jekk jippreferux mina jew pont bejn Malta u Għawdex.

Id-Deputat Nazzjonalista Chris Said staqsa lill-Ministru għal Għawdex jgħid, fid-dawl ta’ dak li ġie kkwotat li qal fit-Times of Malta tal-14 ta’ Ġunju 2013, jekk għadux beħsiebu jsejjaħ referendum fost l-Għawdxin biex jagħżlu jekk jippreferux mina jew pont bejn Malta u Għawdex, u dan peress li għaddew aktar minn 15-il xahar u minn dakinhar sal-lum ma ssemma xejn iżjed fuq dan ir-referendum.

Il-Ministru Refalo wieġeb biss li l-Gvern bħalissa għaddej blistudji sabiex l-istess Gvern ikun jista’ jieħu d-deċiżjoni infurmata dwar il-possibbiltà ta’ bini ta’ pont jew mina bejn Malta u

Wara sena u nofs mill-elezzjoni, u anke fid-dawl tal-fatt li saru dikjarazzjonijiet ċari, il-Gvern għadu sieket dwar jekk hux beħsiebu jsejjaħ referendum fost l-Għawdxin, kif kien qal li se jagħmel, biex l-Għawdxin stess jagħżlu jekk jippreferux mina jew pont bejn Malta u Għawdex

Il-Gvern għadu mhux f’pożizzjoni li jieħu deċiżjoni dwar referendum fost l-Għawdxin

Għawdex. Dan minħabba li liskop tal-istess rapport twessa’ sabiex jinkludi numru ta’ alternattivi oħra għal dan il-proġett.

Il-Ministru għal Għawdex għadu għaddej ukoll bl-istudji kollha neċessarji u relattivi dwar il-proposta tal-Gvern għal titjiriet skedati bejn Malta u Għawdex.

Id-Deputat Nazzjonalista Chris Said irrifera wkoll lill-Ministru għal Għawdex għal dak li ġie kkwotat li qal ukoll fit-Times of Malta tal-14 ta’ Ġunju 2013, u jgħid jekk inħarġitx is-sejħa għal expression of interest biex ikun hemm titjiriet skedati bejn Malta u Għawdex, issa li għaddew 15-il xahar minn meta kien ħabbar din l-intenzjoni. Intalab jgħid ukoll li

jekk ħarġet din is-sejħa, x’interess kien hemm u fiex wasal ilproċess.

Għal dawn il-mistoqsijiet, irrisposta xotta tal-Ministru għal Għawdex kienet li “l-Ministeru qed jagħmel l-istudji kollha neċessarji u relattivi għall-fini li nvaraw tali proġett”.

B’rabta wkoll ma’ dikjarazzjoni oħra li kien għamel ilMinistru Refalo fl-istess intervista dwar is-servizz ta’ fast catamaran bejn Għawdex u Malta u bejn Għawdex u Sqallija, fejn kien rappurtat li qal li nħarġet sejħa, il-Ministru Refalo qal li fir-rapport kien ikkwotat ħażin.

Mistoqsijiet oħra li jolqtu lil

Għawdex u lill-Għawdxin, saru mid-Deputat Nazzjonalista Chris Said lill-Prim Ministru Joseph Muscat, fid-dawl ta’ dikjarazzjonijiet u wegħdi wkoll li kien għamel lill-Għawdxin.

Chris Said staqsa lill-Prim Ministru jekk ir-rapport fuq lpont bejn Malta u Għawdex li kellu jsir mill-kumpanija Ċiniża, tlestiex u dan peress li meta ġie ffirmat il-ftehim ma’ din ilkumpanija fl-14 ta’ Ġunju 2013 kien intqal li dan kellu jkun lest fi żmien 15-il xahar.

Talab ukoll lill-Prim Ministru biex jekk dan ir-rapport tlesta, ipoġġi kopja tiegħu, jew talinqas il-konklużjonijiet tiegħu, fuq il-Mejda tal-Kamra. U jekk għadu mhux lest, il-Prim Ministru kien mitlub jgħid meta hu maħsub li jitlesta dan ir-rapport.

Mistoqsija oħra fil-Parlament lill-Prim Ministru minn Chris Said fil-Parlament trattat it-ten-

nuqqasijiet li hemm illum firregolamentazzjoni tal-partiti politiċi.

Semma li għall-ewwel darba se jkollna wkoll strutturi ġodda għall-partiti politiċi u li dan iwassal ukoll għat-tisħiħ taddemokrazija, filwaqt li se jagħti serħan il-moħħ li wara l-partiti m’hemmx l-interessi ta’ xi individwi. Abbozz li qal li se jtemm il-pjaċiri ta’ ċirku ta’ nies li kapaċi jħallsu u li fil-passat ħolqu inġustizzji kbar filwaqt li

qed ipoġġi pedamenti legali għall-partiti politiċi.

Semma wkoll is-sens ta’ serjetà dwar dispożizzjonijiet li lpartiti politiċi għandu jkollhom għall-kontabbiltà u kif inħarsu lejhom.

Abbozz li jagħti wkoll saħħa akbar lill-Kummissjoni Elettorali dwar kif jaġixxu l-partiti politiċi.

L-aktar punti importanti talabbozz, qal is-Segretarju Parlamentari, hu dwar il-ħtiġiet

ta’ kontabbiltà u l-kontroll taddonazzjonijiet tal-partiti u qal li jemmen li l-akbar bidla hi dik li l-partiti politiċi se jkunu obbligati jirrappurtaw lillKummissjoni minn fejn kisbu ddonazzjonijiet, u li tkun ukoll ilKummissjoni li tista’ tinvestiga b’rabta ma’ donazzjonijiet li jkunu saru lil xi partit politiku.

Il-partiti, qal Stefan Buontempo, se jkunu marbuta li jippreżentaw dikjarazzjonijiet finanzjarji li jagħtu wkoll serħan

Aktar fiduċja fil-partiti mill-poplu

Is-Segretarju Parlamentari Stefan Buontempo qal li bil-liġi li qed jippreżenta l-Gvern dwar il-finanzjament tal-partiti, ilGvern qed juri li hu kommess biex isaħħaħ it-trasparenza u jiġġieled il-korruzzjoni.

Fisser li l-Partit Laburista tela’ fil-Gvern bi stil ta’ politika ġdid li jsaħħaħ il-fiduċja tal-poplu fil-politiċi, u dan l-abbozz se jkun qed jirregola l-operat talpartiti politiċi. Abbozz ta’ liġi li jġib lil kulħadd konxju tan-

der dwar il-fattibbiltà ta’ mina bejn Malta u Għawdex, u jekk lofferta nħarġitx.

Il-Prim Ministru Muscat fi stqarrija ministerjali tat-18 ta’ Ġunju 2013, kien informa lillParlament li fuq parir talMinisteru għal Għawdex u talMinisteru tal-Infrastruttura, ilGvern kien iddeċieda li jkompli bl-istudji mibdija mill-Gvern preċedenti u jmur għal studju ta’ fattibbiltà li skont dik l-istqarrija, it-tender għalih kellu jinħareġ sal-aħħar tas-sena 2013.

Id-Deputat Nazzjonalista staqsa, għalhekk, jekk inħariġx dan it-tender, fiex wasal ilproċess, u jekk le, meta hu mistenni li tinħareġ.

Għal dawn il-mistoqsijiet, ilPrim Ministru, minkejja d-dikjarazzjonijiet li kien għamel filParlament, wieġeb biex jagħmel il-mistoqsijiet lill-Ministru kkonċernat.

il-moħħ lill-poplu li l-partiti huma nodfa u ħielsa minn donaturi sigrieti.

Semma wkoll ir-reġistrazzjoni ta’ kull donazzjoni lillpartiti li taqbeż il-€500, u birrestrizzjonijiet imposti fuq ilpartiti li se jwasslu biex tissaħħaħ il-fiduċja tal-poplu filpartiti.

Appella lill-Parlament biex jitkellem b’vuċi waħda dwar labbozz dwar il-finanzjament tal-partiti.

www.maltarightnow.com

PARLAMENT

L-għajnuna mill-istat tnaqqas l-influwenzi kummerċjali fuq il-partiti L-Abbozz ta’ Liġi dwar ilfinanzjament tal-partiti u l-proposti li qed tressaq lOppożizzjoni fil-Parlament, għandhom jgħinu biex il-partiti politiċi titnaqqsilhom l-indipendenza finanzjarja minn ċerti influwenzi kummerċjali li jxekklu lill-partiti milli jieħdu deċiżjonijiet korretti.

Fl-interess tal-poplu, hu importanti li jkollu sistema korretta ta’ finanzjament tal-partiti li parti minnha tiġi mill-istat, biex il-partiti jkunu kapaċi li meta jkunu fil-Gvern ma jiġux kundizzjonati meta jieħdu deċiżjonijiet li jkunu biss fl-interess tal-poplu.

Dawn l-appelli għamilhom filParlament id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech li qal li din il-liġi hi importanti għaliex jekk irridu demokrazija serja, tajba u li ġġib il-ġid, irid ikun hemm qafas li jirregola l-partiti.

L-Opppożizzjoni taqbel dwar dan, iżda hemm ħsibijiet fuq elementi li l-Oppożizzjoni tħoss li lGvern għandu jikkunsidra, bħalma hi l-għażla tar-regolatur li għandu jkun ħieles ukoll minn kull influwenza tal-partiti.

Tonio Fenech qal li rridu nsibu bilanċ fejn għandu jasal il-gvern fl-appoġġ lill-partiti, u sa fejn jitħallew il-partiti jiksbu għajnuna finanzjarja permezz ta’ donazzjonijiet, mhux kbar.

Fisser li donazzjonijiet kbar ipoġġu piż, iżda donazzjonijiet żgħar fuq livell ta’ individwi jgħinu biex il-partiti politiċi jaqdu l-funzjoni importanti tagħhom.

Id-demokrazija, li l-poplu jagħżel lil min imexxih, għandha wkoll id-dgħufija tagħha għaliex il-partit fil-Gvern irid jilgħab ħafna drabi, u jkun ikkundizzjonat minn dak li jġib il-voti u

mhux f’dak li jkun l-aħjar u flinteress tal-poplu.

Ir-realtà hi li min jipposponi ddeċiżjonijiet biex ikun popolari, jgħix f’realtà li tista’ tħalli impatt negattiv, bħalma hi l-istorja talGreċja li għadha tbati l-konsegwenzi sal-lum. Storja ta’ pajjiż li kellu partiti politiċi li ma jiħdux deċiżjonijiet ibsin, u kien għalhekk li l-pajjiż refa’ l-piż ta’ dan.

Tonio Fenech qal li gvernijiet Nazzjonalisti ħadu deċiżjonijiet ibsin li wkoll kellhom prezz, u li rrifletta wkoll fl-għażla tal-elettorat.

Semma l-każ fil-Parlament tadDeputat Nazzjonalista George

Il-Gvern iddefenda filParlament id-deċiżjonijiet li ttieħdu minn gvernijiet Laburisti dwar proprjetajiet privati u pubbliċi li kienu rekwiżizzjonati u llum qed iservu bħala każini u ċentri Laburisti, billi qal li huma gvernijiet Nazzjonalisti l-esperti talkumpens u mhux il-Partit Laburista.

Dan l-argument għamlu lMinistru Michael Farrugia, f’diskors li għamel fid-dibattitu dwar l-abbozz ta’ liġi dwar ilfinanzjament tal-partiti.

Michael Farrugia qal li kien il-Partit Laburista li bena lFreedom Press li kienet ta’ proprjetà privata li għaddieha sid ta’ din l-art, volontarjament.

Fisser il-Freedom Press u lart ta’ madwarha fejn kienu jsiru l-konferenzi tal-Partit Laburista, bħala l-istorja talPartit Laburista u memorja li jiswew mitqlu deheb, għaliex dak il-post ukoll inbena bi tbatijiet.

Il-Ministru Farrugia qal li lPartit Laburista fil-Gvern kellu jieħu deċiżjoni fejn ikun l-aħjar

9

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

Pullicino, li minkejja r-ruling li tat is-sedja, ma kienx lok kif Ministru ċappas storja u mbagħad id-dokumenti li ppreżenta biex jissostanzja l-allegazzjonijiet li għamel ma jitfgħux dawl ħażin fuq George Pullicino. Imma, b’dak li ċappas il-Ministru Konrad Mizzi, daħħal id-dubji f’moħħ in-nies kontra l-politiċi.

Semma kif flok ma niġġieldu lil min ikażbar u jħammeġ lill-politiċi, qed nibqgħu nisimgħu b’insinwazzjonijiet li jagħmlu ħsara kbira lill-politika, lill-politiċi u lill-partiti. B’dan il-mod ma nkunux qed ngħinu lill-poplu jifhem il-ħtiġiet tal-partiti politiċi.

Tonio Fenech qal li pajjiżna wkoll irid iħares lejn dak li qed jiġri fl-Ewropa hekk kif Malta għadha fost il-ftit, jekk mhux luniku pajjiż, fejn l-istat ma jgħinx lill-partiti politiċi.

Filwaqt li fakkar li Muscat, bħala Kap tal-Oppożizzjoni, għamel is-suġġeriment li l-partiti jieħdu €5 għal kull vot li jiksbu fl-elezzjoni, appella biex inħarsu lejn din il-liġi mhux b’partiġjaniżmu iżda b’lealtà lejn iddemokrazija li tkun imsaħħa biex ma tkunx dipendenti fuq influwenzi li ma jagħmlux ġid lill-poplu.

Appella biex il-Parlament jagħmel dan il-pass flimkien, għax hu tajjeb li nirregolaw lillpartiti, b’dikjarazzjonijiet ċari dwar id-donazzjonijiet li ma jinfluwenzawx id-deċiżjonijiet.

Ma’ dan il-pass, saħaq Tonio Fenech, irid ikun hemm il-pass kuraġġuż li nispjegaw lin-nies

favur livell ta’ finanzjament lillpartiti, u dwar l- istandards dwar x’għandu jkun finanzjat u liema huma l-attivitajiet li għandhom ikunu finanzjati.

Semma li ż-żewġ partiti ewlenin għandhom problemi finanzjarji, u li huma wkoll marbuta ma’ ħlasijiet tal-kontijiet tad-dawl u l-ilma u ħlasijiet ta’ bolli. Hu għalhekk li għandu jkun hemm kwoti ta’ x’għandu jiffinanzja l-istat.

Meta tkellem dwar is-saħħa finanzjarja tal-partiti, id-Deputat Nazzjonalista qal li hu fatt storiku li mhux il-partiti kollha ndaqs, għax il-Partit Laburista għandu 28 każin li ħadhom b’abbuż ta’ poter, u l-partiti l-oħrajn li mhumiex fl-istess ekwità.

U dan għaliex gvernijiet Laburisti ħadu deċiżjonijiet diversi li ffavorew lill-Partit Laburista b’mod sfaċċat, u llum qed ikompli joġġezzjona għax lOppożizzjoni qed tipproponi struttura serja u li ma tiddiskriminax.

Dan hu gvern Laburista, qal Tonio Fenech, li qed jikser ukoll ir-regoli kollha bħalma hu l-każ tal-jumbo screen quddiem il-bini tal-media Laburista fil-Marsa. Isserjetà titlob li l-partiti politiċi jkollhom ekwiparazzjoni, u ekwità b’mudelli ta’ pajjiżi oħra Ewropej ukoll.

Appella li jekk irridu liġi li tbiddel l-istorja tal-pajjiż, trid tkun liġi li tibni u ssaħħaħ iddemokrazija u li tassigura li lpartiti politiċi jingħataw dak li hu korrett li jingħataw mill-istat.

Dak li jingħata mill-privat, fisser Tonio Fenech, irid ikun ikkontrollat, iżda l-liġi għandha wkoll tassigura li l-istat iħares lejn il-partiti bħala pont bejn listituzzjonijiet u l-individwu.

post biex issir shipbuilding, u għaliex ħass li hemmhekk kien l-aħjar post ideali għall-bini tattarzna tal-vapuri, u parti millarea kienet parti fejn kienet ilFreedom Press, dik l-art kellha tittieħed għall-ġid tal-pajjiż, u wkoll kien hemm kumpens x’jitħallas lill-Partit Laburista.

Il-Ministru Michael Farrugia qal li l-proprjetà tal-Partit Laburista b’medda art kbira tgħaddi b’kumpens, u argumenta li l-esperti tal-kumpens huma gvernijiet Nazzjonalisti u mhux il-Partit Laburista.

Fisser il-kritika talOppożizzjoni fil-konfront talproprjetajiet li għandu l-Partit Laburista u li llum qed iservu bħala każini wara li kienu rekwiżizzjonati, bħala diska mżarżra tal-Oppożizzjoni.

Akkuża lill-Partit Nazzjonalista li minflok ma rrikonoxxa l-kuntratti li kien hemm dwar il-proprjetajiet li għandu f’idejh il-Partit Laburista, ipprova jieħu l-proprjetà tal-partit.

Ikkritika lill-Gvern Nazzjonalista li qal li pprova

jieħu l-Australia Hall u jħalli bla kumpens lill-Partit Laburista. Gvernijiet Laburisti ma beżgħux jieħdu deċiżjonijiet, u qal li fejn illum hemm ixshipbuiling, fi ftit xhur oħra se jkun qed jitħabbar proġett ta’ żvilupp.

Il-Partit Laburista qed isostni li ċeda proprjetà li kienet tiswa ħafna aktar milli ħa, u dan għaliex ra l-interess ta’ pajjiżna. Hu qal li meta wieħed jgħid nofs verità u dak li jaqbillu biss, ikun qed jidħak bil-poplu Malti u Għawdxi.

Il-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti għandha tassigura li l-istat iħares lejn il-partiti bħala pont bejn l-istituzzjonijiet u l-individwu

Pajjiżna wkoll irid iħares lejn dak li qed jiġri fl-Ewropa hekk kif Malta għadha fost il-ftit, fejn l-istat ma jgħinx lill-partiti politiċi

Il-Ministru Farrugia jiddefendi deċiżjonijiet ta’ gvernijiet Laburisti dwar l-akkwist ta’ proprjetajiet li nbidlu f’każini

www.maltarightnow.com

10

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

OPINJONI

Terremot politiku fl-Iskozja Il-Kap tal-Partit Laburista fl-Iskozja, Johann Lamont, irriżenjat

Ili ninteressa ruħi fil-politika fir-Renju Unit mis-snin 60 tasseklu l-ieħor. Kont segwejt u rrappurtajt f’dan il-ġurnal dwar l-elezzjoni tal-Partit Konservattiv fl-1970 li kienet wasslet għas-sħubija tar-Renju Unit fl-Unjoni Ewropea taħt ilPrim Ministru Edward Heath.

Aktar tard taħt gvern Laburista mmexxi minn Harold Wilson kien sar referendum fl-1975 li kien afferma dik is-sħubija.

Illum, ftit xhur bogħod minn elezzjoni ġenerali, il-kwistjoni tas-sħubija tinsab f’moħħ u f’ħalq kulħadd. Dwar dan, f’artiklu ieħor.

L-inċertezza hija palpabbli, fattur li qed jeffettwa l-partiti politiċi kollha, iżda b’mod drammatiku lill-Partit Laburista (PL) mmexxi minn Ed Miliband. Irreferendum ta’ Settembru li għadda fl-Iskozja, meta kien hemm vot favur tal-istatus quo, ħalla togħma ħażina fost dawk li jappoġġjaw lill-PL, għax f’kostitwenzi tradizzjonalment Laburisti, il-vot kien favur lIndipendenza tal-Iskozja, jiġifieri l-partitarji Laburisti ma ħadux il-linja tal-partit li

jivvutaw le. Il-Partit Nazzjonali Skoċċiż (SNP) rebaħ l-argument fi Glasgow u mhix sorpriża li fi ftit ġranet wara r-referendum żied il-membri tiegħu b’70%, żieda ta’ 18,000 persuna.

Il-PL minn żmien twil ilu f’elezzjonijiet ġenerali dejjem rebaħ għax fl-Iskozja ngħata rebħa kbira. Fl-aħħar elezzjoni kien tella’ 41 kandidat.

B’kuntrast l-SNP fl-aħħar elezzjoni rnexxielu jtella’ sitt kandidati biss. Il-biża’ tal-PL hi li lSNP qed jikber b’mod fenomenali u diversi osservaturi taxxena politika qed ibassru li flelezzjoni se jkun hemm madwar 15-il membru tal-SNP filParlament f’Londra. Dawn il-15il siġġu, jekk iseħħu, se jittieħdu mir-rappreżentanza tal-PL f’Londra f’dawk id-distretti li fir-referendum kienu vvutaw iva għall-indipendenza.

F’daqqa waħda, ftit ġranet ilu, faqqgħet bomba li ħasdet lill-PL. Il-Kap tal-Partit Laburista flIskozja, Johann Lamont, irriżenjat u spjegat għaliex kienet waslet għal din id-deċiżjoni. Dak li żvelat kien ta’ xokk kbir. Qalet li kienet iddiżgustata bil-membri

Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

Laburisti fil-Parlament f’Londra u sejħitilhom ‘dinosawri’.

Akkużathom li ma jifhmux filpolitika Skoċċiża. Akkużat lillPL li għalihom il-partit fl-Iskozja hu sempliċi fergħa bħal kull fergħa oħra. Qalet li l-futur tal-PL fl-Iskozja jiddependi minn kemm se jkun awtonomu. Fi kliem li jaqta’ fil-laħam il-ħaj Lamont qalet: “Hemm periklu kbir li lpolitika fl-Iskozja tidħol f’morsa bejn id-dinosawri Nazzjonalisti, li ma jridux jaċċettaw il-verdett tal-poplu Skoċċiż fir-referendum u d-dinosawri Laburisti filParlament f’Londra li għalihom

Il-Partit Konservattiv reġa’ qiegħed ras imb ras fl-opinjoni pubblika mal-PL. Il-UKIP (United Kingdom Independence Party) qed jieħu l-voti miż-żewġ partiti

ir-riżultat tar-referendum donnu ma biddel xejn.”

L-affarijiet fi ħdan il-PL flIskozja marru mill-ħażin għallagħar meta s-segretarju ġenerali tal-PL Skoċċiż ġie mibdul mingħajr ebda konsultazzjoni magħha, meta hi (Lamont) suppost kap tal-partit fl-Iskozja. Fi stqarrija għamlitha ċara li kull kap ta’ partit politiku li s-segretarju ġenerali tiegħu/tagħha jinbidel mingħajr ebda konsultazzjoni żgur li jinsab f’pożizzjoni prekarja.

Il-kritika miftuħa tagħha għamlet ħsara politika kbira lil Ed Miliband. Dan diġà kellu ħafna inkwiet minħabba nnuqqas ta’ popolarità mal-elettorat tant li kien hemm min ried mexxej ġdid qabel l-elezzjoni tal-2015. Il-Partit Konservattiv reġa’ qiegħed ras imb ras fl-opin-

joni pubblika mal-PL. Il-UKIP (United Kingdom Independence Party) qed jieħu voti miż-żewġ partiti. Il-Konservattivi ma jintlaqtux minn x’jista’ jseħħ flIskozja fl-elezzjoni, għax flaħħar elezzjoni kienu tellgħu kandidat wieħed biss.

Issa trid issir elezzjoni flIskozja biex jiġi elett Kap tal-PL. Kien hemm min issuġġerixxa li Gordon Brown, eks-Kap talPartit u eks-Prim Ministru għandu jkun l-għażla naturali. Brown iddikjara li ma jridx din il-kariga.

L-elezzjoni se ssir fil-bidu ta’ Diċembru u r-riżultat jitħabbar fit-13 tax-xahar.

Fil-frattemp, bla dubju ta’ xejn, l-SNP se jkompli jaħdem bil-kbir biex ibiddel it-telfa li sofra firreferendum f’rebħa ta’ numru ta’ siġġijiet fil-Parlament f’Londra, a skapitu tal-PL.

www.maltarightnow.com

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR

Partit miftuħ, li jisma’ u li għandu viżjoni

L-EDITORJAL

Fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet, il-Partit Nazzjonalista laqqa’ lewwel Konvenzjoni Ġenerali tiegħu bit-tema “Idea Malta” wara l-bidliet li saru fl-istatut biex ikun partit aktar miftuħ għal aktar ideat ġodda.

Konvenzjoni importanti ħafna, l-ewwel nett għax permezz tagħha laħqet il-qofol tagħha l-wegħda li l-PN għamel wara laħħar elezzjoni li jerġa’ jkun partit tan-nies, u għan-nies. U ttieni, għax matulha l-PN beda jfassal il-politika ta’ pajjiżna, billi jisma’ l-ideat mhux biss ta’ dawk fi ħdanu stess, imma wkoll – u fuq kollox – ta’ dawk li mhumiex.

Il-Partit Nazzjonalista jrid jisma’ l-ideat tiegħek Kien għalhekk li għal din il-Konvenzjoni, il-PN għamel stedina miftuħa mhux biss lill-membri tiegħu, lit-tesserati, imma lil kull min jixtieq jagħti sehmu, biex jara lil Malta timxi ’l quddiem.

Stedina li ntlaqgħet minn ħafna Maltin u Għawdxin li qed iressqu ’l quddiem l-ideat tagħhom.

Infasslu l-futur ta’ pajjiżna Din il-Konvenzjoni kienet opportunità unika biex bħala partit, it-tmexxija ġdida tal-PN tisma’ x’għandhom xi jgħidulha bosta persuni li mhumiex fil-Partit Nazzjonalista, dwar kif iridu jaraw lil Malta tiżviluppa fis-snin li ġejjin. Imma apparti għall-PN innifsu biex jisma’, kienet opportunità tad-deheb ukoll għal kull persuna li xtaqet tikkontribwixxi, u tibda tipparteċipa fit-tfassil tal-politika ta’ pajjiżna. Politika li ġġib bidla li tagħmel differenza fil-ħajja tan-nies.

Oppożizzjoni li mhux tikkritika biss, imma toħroġ ukoll bi proposti Il-Partit Nazzjonalista, kemm ilu fl-Oppożizzjoni diġà attwa dan l-istil ġdid ta’ politika. Illum għandna Oppożizzjoni li mhix qiegħda hemm biss biex tikkritika, kif inhu d-dmir ta’ kull Oppożizzjoni f’kull demokrazija. Il-Partit Nazzjonalista, fl-aħħar sena u nofs kien ukoll proattiv – ħareġ hu wkoll bi proposti konkreti, u alternattivi f’diversi oqsma.

U issa din ilKonvenzjoni kienet tirrappreżenta l-pass li jmiss f’din id-direzzjoni...dak li anke l-Maltin u l-Għawdxin jikkontribwixxu għal dawn il-proposti, fl-aħjar interess tal-pajjiż.

Konvenzjoni li saret ’il barra mid-Dar Ċentrali Il-Konvenzjoni, li hija rizultat ukoll tal-bidliet li għamel il-PN flistatut bħala parti mill-proċess ta’ tiġdid intern fi ħdanu, saret ’il barra mill-erba’ ħitan tal-Partit, lil hinn mid-Dar Ċentrali. U anke dan minnu nnifsu bagħat messaġġ ċar. Messaġġ li anke dawk li sallum ma kinux komdi jagħtu l-opinjoni tagħhom, u jressqu l-proposti lill-PN, jew forsi ma ħassewhomx milqugħa, f’din l-okkażjoni setgħu jħossuhom aktar liberi li jikkontribwixxu għall-ġid tal-pajjiż.

Paġna storika fl-istorja politika tal-PN u ta’ pajjiżna Kollox ma’ kollox, għalhekk, din il-Konvenzjoni, l-ewwel waħda tat-tip tagħha li saret f’pajjiżna, timmarka paġna storika mhux biss għall-Partit Nazzjonalista stess, imma wkoll għall-mod kif issir il-politika f’Malta tagħna. Għax minbarra li llum għandna Oppożizzjoni li qed toħroġ bl-ideat tagħha u tressaqhom ’il quddiem, issa magħha qed tistieden ukoll lill-pubbliku, biex anke hu jipparteċipa f’dan il-proċess.

11

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

Gvern li jillegalizza dak li hu illegali

Dan l-aħħar smajna u qrajna li lGvern ta’ Joseph Muscat, anzi, ilPrim Ministru nnifsu, stqarr li bliskuża li ma jsirx serq ta’ kurrent elettriku fil-villaġġ illegali talArmier għoġbu jinstalla smart meters fil-kmamar mibnijin fuq art pubblika li kienet ġiet maħtufa u okkupata illegalment, bil-barka talamministrazzjoni, minn reġim li ħakem lil pajjjiżna b’mod illeġittimu.

Iva, pajjiżna għadu jbati l-konsegwenzi ta’ ħakma illeġittima li ħatfet il-poter aktar minn tlietin sena ilu. Forsi kien hawn min ħaseb li billi biddlu l-ingravata, larma tal-partit, u minflok l-isem blIngliż, biddlu isimhom għal-lingwa Maltija, saru nies ġodda. Imma mar imqarraq.

L-apparenza tista’ tibdilha, iddehra u l-attitudni tista’tipprova tirranġahom, u toħroġ bl-għajta ta’ “Malta Tagħna Lkoll”, imma fissugu u s-sustanza, insibu li dawn in-nies għadhom l-istess ta’ tletin, erbgħin u ħamsin sena ilu. Nies li jopponu s-sewwa magħruf, kif ukoll meta l-istorja tikkundannahom li kienu fil-ħażin, jippruvaw jirkbu fuq is-sewwa li jkun għamel

25 sena ilu f’In-Nazzjon

il-Partit Nazzjonalista kull meta kien fil-Gvern.

Li tillegalizza dak li huwa illegali, bl-iskuża biex ma jsirx aktar serq tal-kurrent elettriku, huwa kompliċità f’dak li hu ħażin.

L-Amministratur għandu rresponsabbiltà li jiġġieled u jikkumbatti s-serq! Il-ħażin! Dak li huwa illegali! U ma jista’ qatt u qatt ikun kompliċi f’dawn lintriċċi. Ma nistgħu qatt naċċettaw li l-pajjiż jilħaq kompromess ma’ dak li huwa ħażin, illegali, mhux xieraq, u agħar minn hekk, misruq lill-istess stat.

Dak li ġara dan l-aħħar huwa mera ta’ kif kien, u għadu jaħsibha l-Partit Laburista. Minbarra li għandu ħafna proprjetà li qed igawdi għax ħatafha b’mod abbużiv, issa hu kompliċi li bl-iskuża li jrid jeqred il-ħażin (is-serq tal-elettriku), jinstalla smart meters fi kmamar mibnija illegalment.

Veru li dak li jgħid il-qawl Malti li “l-lupu jibdel sufu, iżda mhux għemilu” għadu joqgħod għallPartit Laburista.

Dan konna ngħiduh fiż-żmien meta Malta kienet “L-Ewwel u Qabel Kollox”, kif ukoll fiż-żmien tal-lum ta’ “Malta Tagħna Lkoll”.

Bejn il-paroli u l-fatti, hemm baħar jikkumbatti. F’dan kollu, ilpiż irid jinġarr mill-poplu Malti li aktar ma jgħaddi żmien, iktar qed isir jiddependi mill-ħniena talGvern.

Iżda minn dak li rajna s’issa, meta terz ta’din l-amministrazzjoni hi barra, ma tantx jirrifletti l-wegħdi li saru minn Joseph Muscat qabel l-elezzjoni ġenerali.

Għax min japprova dak li huwa ħażin, jew jipprova jiddritta dak li hu mgħawweġ, jispiċċa ġranċ, u dan il-Gvern, din hi t-triq li qabad.

J. Camenzuli Ħal Qormi

L-ebda żieda

Nirreferi għall-ittra ppubblikata fil-ħarġa ta’ ‘In-Nazzjon’ talĦamis 23 ta’ Ottubru, fejn “Omm imħassba” mill-Ħamrun allegat li xtrat il-mediċina “Aircort Inhaler” mill-ispiżerija u sabet li l-prezz tal-prodott kien għola minn €13.60 għal €14.90.

Nixtieq niġbed l-attenzjoni ta’ din l-omm u tal-konsumaturi kollha, li Prohealth Limited huma l-aġenti ta’ dan il-prodott, u ma kien hemm l-ebda żieda filprezz tiegħu, u għalhekk għadu jinbiegħ għal €13.60 – u dan ilprezz ilu fiss għal mill-inqas dawn l-aħħar tliet snin u nofs.

Il-korrispondenta hija mħeġġa li titkellem mal-ispiżjar tal-fiduċja tagħha għax dan jista’ jkun żball ġenwin.

Andrew Paris Prohealth Limited

“Malta hi eżempju perfett tal-Ewropa li qed nippruvaw nibnu.”

Hekk sostniet Catherine Lalumiere, isSegretarju Ġenerali tal-Kunsill tal-Ewropa, li waqt żjara li għamlet f’pajjiżna, indirizzat lillParlament Malti. Lalumiere fissret l-apprezzament tagħha u tal-Kunsill tal-Ewropa għall-ħidma kontinwa ta’ Malta fil-qasam internazzjonali, b’mod partikulari b’risq il-paċi fil-Mediterran u fl-Ewropa.

Tħabbar li kumpanija Maltija-Awstraljana kienet se tiftaħ f’Malta fabbrika li timmanifattura għamara speċjalizzata għall-anzjani u l-persuni bi bżonnijiet speċjali. Dan il-proġett kellu joħloq 300 impjieg ġdid, fuq perjodu ta’ tliet snin.

Fuq Rai Tre, ħarġet għall-ewwel darba l-aħbar dwar il-possibbiltà li l-President Amerikan George Bush u dak Sovjetiku Mikhail Gorbachev jiltaqgħu fuq bastiment ’il barra minn Malta.

Rapport fl-aħbarijiet tal-istazzjon Taljan qal li llaqgħa setgħet issir fuq il-baħar, abbord vapur, jew barra l-kosta ta’ Malta, inkella barra dik Taljana.

Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

12

Is-Sibt, 1 ta’Novembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Ma jaċċettawx lura lill-Ogħla Mexxej Spiritwali Libjan IR-RENJU UNIT

L-Ogħla Mexxej Spiritwali talLibja, Sheikh Sadik Al-Ghariani, hu pprojbit milli jidħol ir-Renju Unit ladarba sar magħruf li hu ‘ggwida’ l-impenn tal-milizzji Iżlamiċi biex jaħtfu l-kontroll ta’ Tripli waqt li kien residenti flIngilterra.

Il-Mufti Ewlieni, Sadik AlGhariani, ħarab mir-Renju Unit f’Awwissu wara li l-gazzetta The Guardian żvelat li hu kien qed ixandar lill-militanti fil-Libja, permezz ta’ stazzjon tat-televiżjoni fuq l-internet li kien ilproprjetà ta’ qarib tiegħu, ibbażat f’Devon.

Ghariani, magħruf bħala reliġjuż radikali, uża l-websajt Tanasuh biex jiċċelebra l-ħtif vjolenti ta’ Tripli taħt idejn ilmilizzji Iżlamiċi tal-grupp ‘Żerniq Libjan’. Fl-istess ħin, ilMufti bagħat il-messaġġi li fihom insista għall-firxa ‘ta’ din ir-rewwixta’ fil-Libja.

Uffiċjali tal-Home Office Britanniku, intant, investigaw ixxandiriet ta’ Al-Ghariani u ħarġu direttiva fuq bażi ta’ Risk and Liaison Overseas Network (Ralon) li teskludi lix-Sheik milli jerġa’ jidħol fir-Renju Unit.

Kelliema għall-Ministeru talIntern, fir-Renju Unit, qalu li

għalkemm mhux soltu li huma jikkummentaw fuq każi individwali, iridu jagħmluha ċara li rRenju Unit m’għandux pjaċir bilpersuni li jippruvaw ikattru lmibegħda jew jippromwovu tterroriżmu.

L-istess kelliema sostnew li lawtoritajiet Britanniċi se jieħdu azzjoni kontra kull min jirrappreżenta theddida lis-soċjetà tagħhom jew jipprova jdgħajjef il-valuri tradizzjonali ta’ pajjiżhom.

Mhix magħrufa l-lokalità fejn kien qed jgħix Ghariani (firRenju Unit) għal diversi xhur din is-sena. Madankollu, l-istazzjon tat-televiżjoni fuq l-internet hu rreġistrat f’isem membru talfamilja tiegħu li qed jgħix viċin il-qalba ta’ Exeter.

Permezz tal-websajt bil-lingwa Għarbija (li n-nies fil-Libja jidħlu fuqha eluf ta’ drabi kuljum), il-Mufti kien iwassal messaġġi, b’xandiriet diretti, lill-militanti jihadisti li kienu qed jiġġieldu kontra l-qawwiet tal-Gvern Libjan fi Tripli.

Ghariani anki bagħat messaġġ ta’ ferħ u awguri ‘lir-rivoluzzjonarji tiegħu’ l-għada li Tripli waqgħet lill-milizzji taż-’Żerniq Libjan’.

Ġlieda qalila għall-poter fl-LIA

L-Awtorità Libjana għallInvestimenti (LIA) – il-fond għall-ġid sovran ekwivalenti għal 60 biljun dollaru – bidel għal għarrieda ċ-Chairman tiegħu, fost it-taqbida qalila għall-poter bejn il-Gvern elett Libjan u l-milizzji Iżlamiċi li ħatfu l-kontroll fi Tripli.

Hu rrappurtat li l-eks-Ministru Abdulrahman Benyezza tilef postu, bħala Chairman tal-bord tal-fond, u postu ħadhulu Hassan

Ahmed Bouhadi. Il-bord tal-LIA ħatar formalment lil Ahmed Ali Attiga, eks-Uffiċjal mal-Bank tad-Dinja, bħala Kap Eżekuttiv.

Il-bidla fit-tmexxija tal-LIA seħħet fi żmien meta l-fond – li kien l-entità għall-investimenti ewlenija tal-eksreġim Libjan immexxi minn Muammar Gaddafi – għaddej b’taqbida ħarxa fil-qorti mal-kumpanija għall-investimenti globali Goldman Sachs.

IX-XATT TAL-PUNENT: Pulizija Iżraeljan jgħasses triq ta’ Hebron waqt li hu mdawwar bil-ġebel b’riżultat ta’ konfronti vjolenti bejn dimostranti Palestinjani u qawwiet tas-sigurtà. Il-Palestinjani organizzaw ‘Jum ta’ Rabja’ wara li Iżrael, nhar il-Ħamis, għalaq il-Moskea al-Aqsa fil-Belt Antika ta’ Ġerusalemm. Intant, din il-moskea nfetħet parzjalment, ilbieraħ, biex ikun jista’ jsir it-talb ta’ kull nhar ta’ Ġimgħa (Ritratt: EPA)

Ammont bla preċedent ta’ jihadisti barranin L-IRAQ – IS-SIRJA

Il-gwerriera għall-kawża talIżlam, magħrufa bħala jihadisti, qegħdin jitilqu minn tal-anqas 80 pajjiż biex jiġġieldu l-gwerra qaddisa attwali fl-artijiet tal-Iraq u s-Sirja.

L-iskala tal-moviment, skont rapport tan-Nazzjonijiet Uniti li deher fil-gazzetta The Guardian, hi mingħajr preċedent, biċ-ċifri jqanqlu tħassib għas-sigurtà internazzjonali.

Ir-rapport qal li mal-15,000 persuna vvjaġġaw biex jiġġieldu spalla ma’ spalla mal-militanti tal-grupp Stat Iżlamiku (ISIS) u movimenti oħra ta’ estremisti Iżlamiċi. Qed jingħad ukoll li dawn il-jihadisti ġejjin minn

pajjiżi li, qabel, ma kkonfrontawx l-isfidi relatati malgrupp terroristiku Al-Qaida.

L-istudju mħejji mill-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU jkompli li lammonti ta’ jihadisti barranin li ilhom jivvjaġġaw biex jiġġieldu mill-2010 huma akbar mit-total kumulattiv tal-għoxrin sena preċedenti.

Ir-rapport f’The Guardian semma wkoll każi fejn qed jaħdmu u jikkollaboraw flimkien ġellieda terroristi li ġejjin minn Franza, il-Federazzjoni tarRussja, ir-Renju Unit u anki lIrlanda ta’ Fuq. L-Uffiċjal tal-Pulizija Ewlieni fir-Renju Unit, Bernard Hogan-

Howe, jikkalkula li ħames persuni qed jitilqu mill-pajjiż, kull ġimgħa, biex jappoġġjaw lit-terroristi tal-ISIS fl-Iraq u s-Sirja.

L-Uffiċjali tas-sigurtà jaħsbu li fil-preżent – u bħala medja – hemm mal-500 nazzjonali Britanniċi involuti fil-jihad li qed jiżviluppa fil-pajjiżi Għarab imsemmija.

Min-naħa tagħha, inNazzjonijiet Uniti wissiet li, illum, aktar pajjiżi minn qatt qabel qed jiffaċċjaw il-problema ta’ kif se jieħdu ħsieb il-ġellieda Iżlamiċi li jirritornaw lura d-dar wara l-esperjenzi tagħhom fiz-zoni ta’ battalja, f’isem il-jihad.

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Il-prezz tal-gass jinżel għal livell rekord IR-RENJU UNIT

Il-prezzijiet tal-gass blingrossa niżlu għal livell baxx rekord, u din is-sitwazzjoni qed iżżid il-pressjoni fuq ilkumpaniji tal-enerġija biex jispjegaw għaliex ma tnaqqsux il-kontijiet għall-familji.

L-aħħar tnaqqis fl-ispejjeż tal-enerġija prima għallprovvista ta’ Novembru u

Ftehim li jevita kriżi tal-gass

Diċembru rriżulta fi tnaqqis ta’ 23 fil-mija fil-prezz ta’ din irriżorsa matul is-sena, iżda lkontijiet tan-nies baqgħu, ftit jew wisq, l-istess jew ‘statiċi’.

It-tnaqqis inkwistjoni hu konsegwenza tal-iffirmar talftehim bejn l-Ukrajna u rRussja li jelimina l-possibbiltà li l-provvista tal-gass tit-

waqqaf għax-xhur tax-xitwa.

Permezz ta’ dan il-ftehim, irRussja se tkompli tiċċirkola lgass lejn l-Ukrajna minkejja lkriżi (bejn il-pajjiżi) li ilha għaddejja x-xhur rigward issovranità fuq ċerti artijiet Ukreni.

Il-ftehim jiggarantixxi wkoll il-provvista tal-gass lill-

Unjoni Ewropea, bil-gass prodott fir-Russja qed jagħmel tajjeb għal xi 15 fil-mija millprovvista tar-Renju Unit.

Fl-aħħar xhur waqgħu l-ispejjeż tal-enerġija prima – inklużi taż-żejt – u deher ukoll tnaqqis fid-domanda anki waqt li l-ekonomija globali ma żammitx il-livell ta’ spinta preċe-

13

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

denti.

Sadanittant, ir-regolatur talenerġija Ofgem qal li qed ifittex spjegazzjoni mingħand lentitajiet li jissupplixxu l-gass lill-familji Britanniċi rigward il-fatt li t-tnaqqis sinifikanti flispiża tal-gass bl-ingrossa mhux rifless ukoll fil-kontijiet ta’ kuljum.

IR-RUSSJA

Ir-Russja qablet li tkompli tissupplixxi l-gass lill-Ukrajna waqt ix-xhur tax-xitwa, bħala parti minn ftehim sponsorjat mill-Unjoni Ewropea.

Il-ftehim jaċċerta wkoll li lprovvisti ta’ dan is-sors talenerġija lill-pajjiżi membri talUE (permezz tal-Ukrajna) huma garantiti kontra l-intoppi.

Il-President tal-Kummissjoni Ewropea, Jose Manuel Barroso, ikkummenta dwar liżvilupp u sostna li ‘issa m’hemmx raġuni għaliex lEwropej għandhom ibatu lkesħa matul ix-xitwa’.

Intant, il-Kummissarju talUE responsabbli mill-Enerġija, Guenther Oettinger, hu fiduċjuż li l-Ukrajna se tkun tista‘ tħallas għall-gass li teħtieġ. Dan il-ftehim kapaċi jkun l-ewwel ‘xaqq ta’ dawl’ li t-tensjoni bejn l-Ukreni u Moska tista’ tittaffa.

Il-ftehim isegwi xhur ta’ taħditiet bejn l-Uffiċjali tal-UE u l-Ministri għall-Enerġija tarRussja u l-Ukrajna, b’Jose Manuel Barroso jgħid li dan ilftehim jirrifletti wkoll pass importanti li jsostni l-impenn għas-sigurtà tal-enerġija komuni tul il-kontinent Ewropew.

Waħda mill-kundizzjonijiet tal-fehim hi li l-Unjoni Ewropea sservi bħala ‘garanzija’ għax-xiri tal-gass talUkrajna mingħand ir-Russja, u l-UE għandha tgħin ukoll biex il-Gvern fi Kiev jirrispetta ddjun dovuti lil Moska.

Il-pakkett totali jiswa lekwivalenti ta’ ftit aktar minn tliet biljun ewro, u l-flus jipprovduhom il-Fond Monetarju Internazzjonali (FMI) flimkien mal-UE.

L-OLANDA: Tigra tal-ispeċi Siberjana tidher interessata ferm f’din il-qargħa ħamra li newlulha biex toqgħod tilgħab biha. Ir-ritratt ittieħed fiz-zoo ta’ Dierenpark fil-belt ta’ Amersfoort (Ritratt: EPA)

Attenti għall-aggressjoni ‘tal-buffu’...

FRANZA

Is-Sindku u l-uffiċjali fil-belt ta’ Vendargues mhumiex iħallu lin-nies jilbsu kostum ta’ buffu wara numru ta’ każi f’diversi bnadi ta’ Franza fejn persuni libsin b’dan l-istil aggredew lin-nies mingħajr raġuni.

L-awtoritajiet irrappurtaw numru ta’ attakki mwettqa minn ‘xi buffu malinn’ fuq persuni innoċenti. L-aggressuri responsabbli kemm-il darba jkunu armati b’pistoli, skieken jew bats tal-baseball.

F’inċident partikulari, żagħżugħ liebes ta’ buffu uża

ħadida biex isawwat għalxejn b’xejn persuna li nzertat għaddejja qrib tiegħu, fil-belt ta’ Montpellier.

Intant, iż-żagħżugħ weħel ilħabs għal erba’ xhur u issa, ilbelt ta’ Vendargues – viċin Montpellier u li għandha mas6,000 resident – saret l-ewwel lokalità li qed ‘tipprojbixxi lillbuffi mit-toroq’ b’mod uffiċjali.

L-uffiċjali fil-belt sostnew li jridu jevitaw ‘sitwazzjonijiet ta’ kaos minn persuni libsin ta’ buffu’, u l-awtoritajiet qed jaħsbu wkoll fil-protezzjoni tat-

tfal.

Il-Pulizija qalet li n-nies, kemm-il darba, raw ‘buffi’ barra l-iskejjel u fil-postijiet pubbliċi, u hu mifhum li xi persuni ġew arrestati wara li attakkaw lil xi ħadd. L-attakki wasslu wkoll biex in-nies jorganizzaw ruħhom fi gruppi ta’ viġilanti ‘għal kontra l-buffi aggressivi’, bil-pulizija taħdem ukoll biex trażżan l-isteriżmu.

Sadanittant, fiċ-Ċina, ilpulizija ta’ Beijing wissiet linnies li jistgħu jispiċċaw arrestati jekk, għall-okkażjoni ta’

Halloween, jinżlu fis-subway tal-belt libsin bi stil ‘fancy dress’.

Dan għaliex ingħad li n-nies b’kostumi spettakolari jistgħu ‘jiġġeneraw il-folol li joħolqu l-inkwiet’. L-awtoritajiet lokali qed jimplimentaw restrizzjonijiet konnessi mas-summit għall-Mexxejja tal-Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) li jsir ix-xahar id-dieħel fil-kapitali Ċiniża. L-avveniment internazzjonali hu l-aktar wieħed ta’ profil għoli għaċĊina mill-Olimpjadi tal-2008.

www.maltarightnow.com

14

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Kundanna għal deċiżjoni dwar l-omosesswali SINGAPORE

Il-gruppi tad-drittijiet umani kkundannaw deċiżjoni ta’ qorti, f’Singapore, li tesiġi l-liġi li tipprojbixxi s-sess bejn lomosesswali bħala waħda li tirrispetta l-Kostituzzjoni.

Il-Qorti tal-Appell ta’ Singapore, din il-ġimgħa, ma laqgħetx żewġ sfidi legali li jargumentaw li l-liġi inkwistjoni qed ixxekkel id-drittijiet taċċittadini omosesswali.

Taħt Sezzjoni 377A tal-liġi, l-

irġiel involuti ‘f’atti indiċenti fuq livell partikulari’ li jsiru filprivat jew fil-pubbliku jistgħu jeħlu sa sentejn ħabs.

Is-soċjetà ta’ Singapore għadha, fil-parti l-kbira, konservattiva u fl-aħħar snin saru d-dibattiti intensivi dwar id-drittijiet tal-omosesswali f’dan il-pajjiż.

Sadanittant, il-grupp Human Rights Watch fisser iddeċiżjoni tal-Qorti tal-Appell f ’Singapore bħala ‘disfatta

kbira għall-impenji favur iddrittijiet tal-bniedem fuq ilbażi tal-ugwaljanza’.

Kelliema għall-grupp qalu wkoll li d-deċiżjoni ‘tirrombla minn fuq id-drittijiet bażiċi għall-privatezza, l-ugwaljanza u tip ta’ soċjetà li ma tiddiskriminax favur grupp u kontra ieħor’.

Fl-istess ħin, 14-il grupp lokali favur id-drittijiet umani ħarġu stqarrija li fiha qalu li l-

qorti tilfet opportunità biex turi li Singapore ‘jħaddan tassew soċjetà miftuħa u inklużiva li taċċetta lil kulħadd’. Il-gruppi sostnew li ‘Sezzjoni 377A’ tal-liġi qed twitti t-triq għal diskriminazzjoni minbarra li tirrinforza ssens tal-preġudizzju.

Kelliema għall-gruppi omosesswali spjegaw li d-digriet inkwistjoni, effettivament, ifisser li r-residenti omosess-

wali u transgender f’Singapore qed jaqgħu taħt il-kategorija ta’ ‘ċittadini tat-tieni klassi’’.

Il-Mexxejja tal-Gvern f’Singapore wiegħdu li ma jirrinfurzawx Sezzjoni 377A li kienet introdotta fl-1938 millMexxejja Kolonjali Britanniċi.

Madankollu, huma qed jirrifjutaw ukoll li jneħħu dan lelement tal-liġi, li, skont huma, ‘jirrifletti l-kriterji konservattivi tas-soċjetà f’Singapore’.

IL-GREĊJA: Ħelikopter u hovercraft jieħdu sehem f’eżerċizzji militari konġunti mlaqqmin ‘Pyrpolitis’ li l-qawwiet ‘rapid reaction’ tad-Difiża Griega qed imexxu qrib il-gżira ta’ Platia, fil-Golf Saroniku. Is-Segretarju Ġenerali tan-NATO, Jens Stoltenberg, attenda l-eżerċizzji waqt żjara f’Ateni għal taħditiet mar-Rappreżentanti tal-Gvern Grieg (Ritratt: EPA)

Fabbriki Ċiniżi jirriflettu kultura ta’ diżrispett għas-sigurtà tal-ħaddiem L-ITALJA

L-investigazzjonijiet talpulizija juru li t-traffikar talimmigranti Ċiniżi lejn l-Italja ilu għaddej is-snin u li dawn limmigranti qed jingħataw ixxogħol fil-fabbriki li jinjoraw il-kriteri tas-sigurtà bażiċi. Dan ukoll waqt li l-biljuni tal-ewro qed ikunu ttrasferiti bil-moħbi lejn iċ-Ċina.

In-negozji u l-intrapriżi li jiksru l-liġi b’dan il-mod għandhom vantaġġ enormi fuq ilkompetituri minħabba l-flus li jiffrankaw fuq it-taxxa u l-ispejjeż relatati max-xogħol.

Intant, Franco Roberti, ilprosekutur ewlieni Taljan kontra l-Mafja, sostna li diffiċli ħafna biex wieħed jippenetra lkomunitajiet magħluqin taċ-

Ċiniżi. L-awtoritajiet Taljani għad m’għandhomx il-possibbiltà li jikkooperaw mal-awtoritajiet investigattivi taċ-Ċina.

L-impatt globali tal-kriminalità organizzata min-naħa taċĊiniżi kien rifless fl-iffirmar, ix-xahar li għadda, ta’ memorandum għal kooperazzjoni bejn il-Ministri tal-Ġustizzja talItalja u ċ-Ċina. Il-memorandum speċifiku jesiġi l-għajnuna għall-investigazzjonijiet b’konnessjoni mal-kriminalità organizzata li tinfiltra minn pajjiż għal ieħor.

Illum, ħames persuni qed jiffaċċjaw akkużi ta’ omiċidju rigward it-traġedja ta’ Diċembru li għadda fil-fabbrika ta’ Teresa Moda fi Prato - fejn tilfu

ħajjithom seba’ persuni qalb nirien li kienu ħakmu l-kumpless. L-akkużati jinkludu żżewġ proprjetarji Taljani talbini li ma kienx jinkludi tagħmir bażiku tas-sigurtà bħal fire alarms u extinguishers.

Il-belt ta’ Prato, fir-reġjun tatToscana, illum saret magħrufa bħala distrett għall-manifattura fejn il-maġġoranza tas-sidien tal-kumplessi huma Ċiniżi.

Intant, din kienet l-akbar traġedja s’issa li tinvolvi l-ħaddiema sfruttati u kienet żvelata l-ispiża vera tal-ħwejjeġ li huma jipproduċu - minbarra lfatt li s-sidien Ċiniżi tal-kumplessi qed jinjoraw il-kriterji tassigurtà fil-kilba tagħhom għallprofitti.

Din l-ekonomija illegali ħadet spinta mill-immigrazzjoni taċĊiniżi lejn l-Italja u t-traġedja fi Prato wasslet biex l-awtoritajiet jirduppjaw l-infurzar tal-liġi, fost kampanja ta’ spezzjonijiet fil-fabbriki.

Gino Reolon, il-kmandant provinċjali tal-Pulizija malGuardia di Finanza, qal li Prato sservi bħala ‘laboratorju għallistudju tal-kriminalità organizzata taċ-Ċiniżi’. Hu sostna li lkriminalità ‘qed tinfirex bħal virus jew marda ġdida’, meta ’l fuq minn 40,000 Ċiniż huma residenti f’din il-belt, 15,000 minnhom illegalment. Iz-zona tinkludi wkoll waħda mill-akbar komunitajiet ta’ Ċiniżi flEwropa kollha.

Il-kumpless Teresa Moda hu waħda biss mill-eluf tal-fabbriki Ċiniżi li jipproduċu l-ilbies ‘fast fashion’ li ma jiswewx wisq flus u li qed jieħdu vantaġġ mill-fatt li huma bbażati flEwropa. Iżda waqt li l-ħwejjeġ li jipproduċu jġorru t-tikketta ‘Magħmulin fl-Italja’, dawn huma manifatturati minn ħaddiema Ċiniżi ġo fabbriki Ċiniżi.

Sadanittant, il-kritiċi jaqblu li l-immigranti miċ-Ċina ġabu magħhom kultura ta’ diżrispett għar-regoli li ma jkattrux ilqligħ, bl-awtoritajiet iwettqu rrejds f’aktar minn 1,900 fabbrika taċ-Ċiniżi fl-aħħar sitt snin u nofs, biex għalqu 909 kumplessi minħabba abbuż tar-regoli tax-xogħol u s-sigurtà.

www.maltarightnow.com

15

is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Ifittxu parir legali dwar ftehim ma’ Singapore L-UNJONI EWROPEA

L-Eżekuttiv tal-UE qed ifittex parir legali dwar jekk ftehim kummerċjali milħuq ma’ Singapore għandux jgħaddi millParlamenti tat-28 stat membru, fi proċess li kapaċi jtellef l-implimentazzjoni tiegħu.

Il-ftehim hu l-ewwel tat-tip tiegħu bejn l-UE u pajjiż mixXlokk tal-Asja. Dan meta lUnjoni Ewropea qed tittama li tieħu vantaġġ mis-swieq tal-Asja li qegħdin jiżviluppaw.

Il-Kummissjoni Ewropea qed titlob lill-Qorti Ewropea talĠustizzja biex tevalwa jekk ilftehim ma’ Singapore – finalizzat fis-17 ta’ Ottubru – jistgħux jiffirmawh l-uffiċjali tal-UE, fi

Brussell.

Meta rrefera għal-liġijiet ewlenin tal-UE, il-Belġjan, Karel De Gucht, il-Kummissarju Ewropew għall-Kummerċ, qal li ‘l-Qorti (Ewropea) tista’ ssolvi ddifferenza ta’ opinjoni bejn ilKumissjoni u l-Gvernijiet tal-UE dwar l-interpretazzjoni tatTrattat ta’ Liżbona’.

Id-deċiżjoni, intant, ma tapplikax għall-aktar ftehim kontroversjali għall-kummerċ ħieles talUE – f’dan il-każ, ftehim storiku li qed ikun innegozjat mal-Istati Uniti. Dan meta l-Kummissjoni kitbet, fost oħrajn, li ‘kull ftehim kummerċjali għandu l-karatteristiċi speċifiċi tiegħu’.

IL-ĠERMANJA: Statwa tal-kantant mibki Elvis Presley tispikka f’roundabout qrib ir-’Ray Barracks’ (li kienet bażi tal-Amerikani), fil-belt ta’ Friedberg. L-istatwa hi ddedikata lir-’Re tar-Rock ‘n’ Roll’ li kien stazzjonat f’dawn l-inħawi bejn l-1958 u l-1960. Il-fans ta’ Elvis qed imexxu kampanja biex pjazza fiċ-ċentru ta’ Friedberg tissemma għall-idolu tagħhom (Ritratt: EPA)

Jinvestigaw l-azzjoni tad-drones FRANZA

IL-ĠAPPUN: Id-direttur Amerikan Tim Burton (lemin) jindirizza lill-udjenza minn fuq il-palk, fejn hu akkumpanjat mill-’mostri’ u l-karattri ta’ temi partikulari. Dan waqt iċ-ċerimonja inawgurali tal-esibizzjoni ‘The World of Tim Burton’ li qed tittella’ f’Mori Art Museum ta’ Tokjo (Ritratt: EPA)

Jikkonvertu attività tal-moħħ fi kliem L-ISTATI UNITI

Ix-xjenzjati qed jiżviluppaw tagħmir li jingħad li jaqra l-moħħ u li jista’ jgħin biex wieħed jinterpreta u jirrikonoxxi aħjar messaġġi relatati mal-intuwizzjoni tal-bniedem – jew l-‘innervoice’, bħalma jirreferu għalih lIngliżi.

Filwaqt li l-kunċett jidher ibbażat fuq ħrafa tal-fantaxjenza, ir-riċerkaturi fl-Università ta’ California, f’Berkeley, irnexxielhom jibnu magna u programm tal-kompjuter li jikkonverti l-

attività tal-moħħ fi ħsejjes u kliem. Il-kunċett jibbaża fuq iddiskors tan-nies li jattiva n-neurons speċifiċi tal-moħħ waqt li qed jaħdem biex jinterpreta lħsejjes bħala kliem. Kull kelma, fil-fatt, tattiva sett ta’ neurons differenti minn xulxin.

Illum, ix-xjenzjati bdew jiżviluppaw algorithm li kapaċi ‘jikkollega’ ma’ din l-attività u jaqlibha fi kliem, bit-tama li lproċess jgħin lill-persuni mingħajr il-kapaċità li jitkellmu.

L-awtoritajiet Franċiżi qed jinvestigaw l-allegazzjonijiet talkumpanija tad-dawl EDF (talistat) li numru ta’ drones mhumiex identifikati għaddew minn fuq seba’ impjanti nukleari ta’ pajjiżhom.

L-ewwel drone (inġenju li ma jirrikjedix pilota) intlemaħ fil-5 ta’ Ottubru u ngħad li għadda minn fuq l-impjant tal-kumpanija f’Isere, lejn il-Lvant ta’ Lyon. Ilkelliema għall-EDF irreferew ukoll għal dehriet ta’ drones oħrajn li komplew billejl jew kmieni filgħodu sal-20 ta’ Ottubru.

Filwaqt li ftit hu magħruf dwar id-drones jew dwar min seta’ bagħathom, il-pressure group

Greenpeace ċaħad li għandu x’jaqsam mat-titjiriet misterjużi.

Min-naħa tiegħu, il-Ministru Franċiż għall-Intern, Bernard Cazeneuve, qal li qed jittieħdu lmiżuri biex ‘jinnewtralizzaw’ iddrones inkwistjoni.

Il-liġijiet ta’ Franza ma jippermettux li ajruplan jew inġenju ieħor tal-ajru jgħaddu sa ħames kilometri (jew 1,000 metru) ’il bogħod minn impjant nukleari.

Fl-istess ħin, il-qawwiet tal-ajru Franċiżi huma responsabbli għall-protezzjoni ta’ dawn is-siti.

Franza tiddependi mill-enerġija nukleari għal 75 fil-mija taddawl u għandha mat-58 reattur (li qed tħaddem l-EDF) fi 19-il sit.

IL-ĠERMANJA: Raġel li jieħu ħsieb akkwarju fil-kumpless ta’ Sea Life, fil-belt ta’ Berlin, jagħlef ħuta liebes kostum ta’ Halloween. Ir-raġel qed imexxi ‘funeral’ simboliku taħt l-ilma bl-iskop li jiġbed l-attenzjoni ta’ għadd kbir għal klieb il-baħar li qed jinqatlu (Ritratt: EPA)

www.maltarightnow.com

16

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

RIFLESSJONI

Novembru: ix-xahar li fih niftakru fil-mejtin Dan hu x-xahar li fih niftakru fl-għeżież tagħna li ħallewna

Novembru. Ix-xahar li tradizzjonalment huwa marbut malmejtin. Ix-xahar li fih, aktar mix-xhur l-oħra tas-sena, niftakru f’dawk li ħallew dan ilwied tad-dmugħ.

U forsi hawnhekk, b’mod mill-aktar naturali, tqum il-mistoqsija l-kbira: Għaliex għandna niftakru daqshekk f’dawk li ħallewna? Il-fidi Nisranija għandha tweġiba ta’ solliev quddiem ir-realtà kiefra tal-mewt.

Nibda biex infakkar li l-bniedem biss huwa maħluq xbieha ta’ Alla. Minħabba dan il-fatt sagrosant, lill-bniedem biss jixraq dak ir-rispett li hu dovut għal dik il-ħlejqa li ġiet maħluqa b’att speċjali minn Alla.

L-annimali ġew maħluqa biex iwennsu lill-bniedem. Iżda meta Alla ħalaqhom, ma nefaħx fihom in-nifs tal-ħajja. Dan l-att sublimi tal-ħolqien wettqu biss fil-bniedem. Għalhekk il-bniedem jibqa’ dik il-ħlejqa l-aktar speċjali għaliex imżejna birraġuni, bir-rieda li tagħżel bejn it-tajjeb u l-ħażin, u bir-ruħ. U din ir-ruħ, flimkien mal-ġisem, ġurnata għad tgawdi lil Alla għal dejjem fl-eternità. Kollox jiddependi jekk ir-ruħ tiddeċidix li twettaq, f’kollox, irrieda ta’ Alla l-Ħallieq li ħalaqha.

Hemm ukoll aspett ieħor essenzjali li ta’ min ma nittraskurawhx.

Il-bniedem, għaliex tilef il-ħbiberija tiegħu m’Alla, każbar id-dinjità

tiegħu. Dan it-tkażbir jissuktah kull darba li jinfetaħ għallħażen. Għalhekk il-Mulej, filkobor ta’ mħabbtu, issokta juri lilu nnifsu b’mod sħiħ. Sar bniedem biex jifdina! Din iddarba, il-Mulej mhux qal ilkelma u biha ħalaq, bħalma wettaq fil-Ġenesi. Anzi! Din iddarba huwa nnifsu sar bniedem.

Sar il-Kelma. San Ġwann, flevanġelju tiegħu, jgħidilna: “U l-Verb [il-Kelma] sar bniedem u għammar fostna” (Ġw 1:14).

B’dan l-att huwa Alla, fil-persuna ta’ Ġesù Kristu Ibnu, li daħal fl-istorja tagħna l-bnedmin ħalli jixxierek magħna u jgħix ta’ bniedem bħalna.

Sintendi, din il-mixja hija mżewqa minn kollox. Fiha ssabiħ. U anki l-ikrah. Inkluż ilmument tal-mewt. U l-vistu. Ilvanġelu skont San Ġwann jurina li meta Lazzru miet, Ġesù beka (ara Ġw 11:35). U beka wara li wrewh fejn kienu qiegħdu lil ħabibu Lazzru. Għal darb’oħra t-test jgħidilna: “Ġesù ħass ruħu mqanqal għal darb’oħra u resaq lejn il-qabar” (Ġw 11:38). Kurjuża hux kif fi tliet versi kollox għandna l-idea mhux biss li persuna tibki imma wkoll li terġa’ tħossha titqanqal għal darb’oħra biex, kif donnu jagħti x’jifhem it-test, terġa’ tibki. Anki Ġesù ddispjaċieh meta ħabibu Lazzru miet!

Mela aħseb u ara int u jien inħossux meta dawk li nħobbu jmutulna? Ħa nitħaddet minni.

Patri Mario Attard OFM frmarioa@gmail.com

par tiegħu. Imma anki missieri kellu jitlaq. Kellu jagħmel ilwisa’. Mhux għaliex kien żejjed imma għaliex iċ-ċiklu tal-ħajja hekk jitlob. Min jitwieled u min imut. Min ġej u min sejjer.

Santi tal-mejtin rajt bil-biżibilju! Gzuz kienu n-nies li mietu f’idejja! Ovvja! Jekk xogħli flisptar ilaqqagħni spiss ma’ din irrealtà ħarxa u krudili! Imma x’jibqa’ mill-ħajja? Meta jkun qiegħed imut xi ħadd ħafna drabi ninnutaha. U nitfarraġ għallfamilja li tkun.

Iċ-ċiklu tal-ħajja hekk jitlob. Min jitwieled u min imut. Min ġej u min sejjer Oħti Josephine issa ilha fuq seba’ snin u ħames xhur li ħallietni. U meta niftaħ dik il-gwardarobba u nara quddiemi dawk il-kamżijiet u l-pjaneti li ħititli titlagħli għoqla. Għajnejja jimtlew biddmugħ u, mingħajr ma rrid, ngħidlu: “Mulej! Għaliex kellha tmut daqshekk żgħira?” Lanqas nilħaq nibda nistejqer li qalbi ma terġax tinqasam għal darb’oħra!

Biżżejjed inħares fuq il-gradenza ċkejkna li għandi fil-kamra u hemm, ma’ għadd ta’ ritratti oħra, nilmaħ ir-ritratt tal-għażiż missieri Ġanni. B’dik it-tbissima li għaddieli. Qalbi tinqasam għaliex li kieku llum għadu magħna, għadu jferraħna bissempliċità, bir-rakkonti u l-pras-

Anki jekk tkun imsieħba b’ħafna niket. Din hija r-relazzjoni. Lgħaqda tal-familja. U kemm inħossni privileġġjat li xi qraba jgħiduli: “Patri! Ejja ngħidu talba għax issa hawn kulħadd”. Lgħaqda, ir-relazzjoni, tibqa’.

Anki fil-mewt. Anzi. Tissokta wara wkoll.

L-imħabba ma tispiċċax meta l-aħħar kaptella titpoġġa f’postha u l-qabar jingħalaq u jitkaħħal.

L-imħabba tibqa’ turi ruħha fiżżamma tajba taċ-ċimiterji tagħna. Fir-ritratti, fil-ħwejjeġ u f’kull elf tip ta’ oġġett ieħor li aħna nżommu b’tant qima u rispett għaliex ifakkruna flgħeżież tagħna. Forsi, u din ta’ min iħambaq fuqha, il-mejtin

tagħna l-aktar li jieħdu gost huwa meta jarawna li ħajjitna qegħdin ngħixuha fil-għaqda ta’ bejnietna. Li kieku ma kienx hekk, kieku kif f’ċerti funerali seħħew rikonċiljazzjonijiet kbar u li lfrott bnin tagħhom għadu jinħass sal-lum?

Madankollu, il-mejtin kienu nies bħali u bħalek. Kellhom innuqqasijiet tagħhom. Il-mejtin mhux min jitħaddet magħhom għandhom bżonn! Il-Katekiżmu tal-Knisja Kattolika, fin-numru 2116, jgħidilna biċ-ċar li “s-suriet kollha tat-teħbir għandhom jiġu mwarrba: [bħal] issejjaħ ilmejtin jew tagħmel kull sura ta’ għemil ieħor li taħseb li bih tista’ ‘tikxef” il-ġejjieni (ara Dewt 18,10; Ġer 29,8); ... dan kollu jmur kontra l-ġieħ u r-rispett li għandu jkollna għal Alla waħdu, flimkien mal-biża’ kollha mħabba lejh”.

Dak li l-mejtin għandhom bżonn huwa t-talb. Kien għalhekk li San Ġwann Griżożtmu kiteb: “Ħa ngħinuhom u niftakru fihom... Ma noqogħdux naħsbuha biex ngħinu lil dawk li ġa telqu u noffru talb għalihom”. U x’hemm aqwa milli noffrulhom is-sagrifiċċju tal-quddiesa?

Mhux l-Ewkaristija għandha lmerti infiniti? Mhux hi biss tista’ tnaqqas il-piena ta’ ħutna fil-purgatorju?

Ejjew inħobbu lill-għeżież mejtin tagħna billi noffrulhom ilquddies b’suffraġju għal ruħhom is-sena kollha!

www.maltarightnow.com

17

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

RIFLESSJONI

Entità inklużiva

Għalhekk iltaqgħu l-isqfijiet, għax jafu li fil-Knisja mwaqqfa minn Kristu hemm post għal kulħadd

Qatt kontu Ruma u tlajtu fuq il-koppla tal-Bażilika ta’ San Pietru fil-Vatikan u ħaristu lejn il-pjazza ta’ quddiem din il-knisja? Jekk le, qatt rajtu xi ritratt meħud mill-għoli ta’ din il-pjazza? Jekk iva, nistedinkom iġġibuha quddiem għajnejkom.

Jekk qatt ma tlajtu fuq il-koppla jew lanqas rajtu xi ritratt, nipprova nispjegalkom ftit jien kif inhi din il-pjazza.

Quddiem il-Bażilika joħorġu bħal par dirgħajn li jdawru lil din il-pjazza meraviljuża. Dawn iddirgħajn jissejħu l-kolonnat ta’ Pjazza San Pietru għax fihom erba’ faxxi ta’ kolonni wara xulxin. L-idea wara dan id-disinn ta’ din il-pjazza kienet proprju li lKnisja tiftaħ dirgħajha biex tilqa’ lil kulħadd. Hekk għadnu jkun, għax il-Knisja ta’ Kristu hija bħax-xibka tas-sajjied li fiha jinġabar minn kollox.

Sinodu Għadha kemm spiċċat l-ewwel parti tas-Sinodu tal-Isqfijiet dwar il-familja. Xi ħtieġa kien hemm li isqfijiet minn madwar id-dinja kollha jinġabru u jiddiskutu lqagħda tal-familja llum? Kien hemm ħtieġa kbira għax minkejja li l-verità ma tinbidel qatt, jiġifieri dak li għallem Kristu għadu validu sal-lum, u hekk jibqa’ sa tmiem id-dinja, is-sitwazzjonijiet u r-realtajiet li qegħdin ngħixu fihom aħna l-bnedmin tat-tielet

millennju tal-Kristjaneżmu huma differenti għalkollox minn dawk li għex fihom Kristu.

Għalhekk iltaqgħu l-isqfijiet, għax jafu li fil-Knisja mwaqqfa minn Kristu hemm post għal kulħadd. Bħalma ntqal f’dan issinodu, is-sagramenti mhumiex għall-perfetti imma għall-midinbin biex jirrikonċiljaw malImgħallem. U għax l-isqfijiet, bħal kull saċerdot ieħor, jafu kemm sofferenzi hemm filfamilji tal-lum, inħasset il-ħtieġa li jitlaqqa’ dan is-sinodu.

Fr Reno Muscat renosop@gmail.com

Għalhekk iltaqa’ s-sinodu biex kemm jista’ jkun, kulħadd ikun parti mill-makkinarju li jħalli l-Knisja miexja ’l quddiem

Divorzjati u miżżewġin mill-ġdid Waħda mit-temi l-aktar jaħarqu li mess is-sinodu kienet fejn jidħol it-tieni żwieġ. Il-Knisja Kattolika ma taċċettax it-tieni għaqda matrimonjali.

B’differenza għall-Knisja Latina, dik Ortodossa tbierek ittieni għaqda. Meta qegħdin ngħidu tbierek, ma jfissirx li lKnisja Ortodossa tqis żwieġ ta’ persuni li fl-ewwel imħabba tagħhom ma sabux xorti, bħala sagrament. Le, imma tbierek lil dik il-koppja sabiex tkun taħt il-

ħarsien ta’ Alla. B’din id-differenza bejn dawn iż-żewġ Knejjes, spiss tinħoloq konfużjoni fl-imħuħ u ġieli jkun hemm min jistaqsi lilna s-saċerdoti liema huwa t-tagħlim veru tal-Knisja, jew liema Knisja waqqaf Kristu. Dawn huma mistoqsijiet li mhux faċli tweġibhom.

Kristu waqqaf Knisja waħda.

Il-firda bejn l-Oċċident u lOrjent saret biż-żmien. Ittagħlim tal-Knisja mhuwiex tagħha imma tal-fundatur tagħha, u għalhekk tlaqqa’ s-

sinodu, biex wieħed jara x’hemm xi jsir. Ġieli jiġu persuni u jgħidulek li ilhom tletin, erbgħin jew ħamsin sena miżżewġin u qatt ma ttradew lill-parti l-oħra. U jistaqsuk jekk quddiem Alla, iż-żwieġ tagħhom huwiex bħal ta’ dawk li biddlu lill-parti l-oħra. Mhux faċli ssib kliem biex tfisser lil dawn it-talin li Alla huwa ħanin u li dawk li ma sabux xorti flewwel żwieġ, xorta huma wlied Alla. Aħna nirraġunaw ta’ bnedmin li aħna. Imnalla Alla ma jirraġunax bħalna għax kieku lġenna tkun vojta! Żwiġijiet validi Biex żwieġ sagrament ikun validu, irid li ż-żewġ partijiet meta jkunu fuq l-altar, ikunu ċerti li dak li qegħdin jagħmlu huwa kuntratt sal-mewt. Jekk parti mill-koppja ma jkollhiex dan f’moħħha, iż-żwieġ ma jkunx jgħodd u jkun null. Bilmentalità divorzista li għandha llum, niddubita kemm żwiġijiet huma validi! Il-mentalità tallum hija waħda konsumista, nibdlu l-oġġetti li jkollna spiss, minn mowbajl, sa karozza, minn xogħol sa dar. U anke fejn tidħol il-parti l-oħra tal-koppja, daħlet ukoll din il-mentalità.

Meta parti mill-koppja tersaq lejn is-sagrament taż-żwieġ b din l-idea ġewwa moħħha, iżżwieġ ikun fażull, invalidu.

Unjoni ċivili Realtà oħra li qegħdin spiss insibu ma’ wiċċna hija ta’ persuni li ma jistgħux jingħaqdu fi żwieġ sagrament. Fost dawn hemm dik il-faxxa li diġà semmejna, divorzjati u miżżewġin millġdid, u hemm oħrajn. Dawn ukoll huma wlied Alla u bl-ebda mod ma għandhom jiġu esklużi mill-Knisja ta’ Kristu.

Ma’ din il-faxxa jidħlu wkoll il-koppji omosesswali. Meta nies li jaqgħu f’din il-faxxa jiġu jitkellmu magħna s-saċerdoti, dlonk nindunaw bix-xewqa kbira tagħhom li kieku l-qagħda tagħhom mhijiex dik li hi imma hija waħda regolari. Knisja inkużiva ma tistax twarrab lil dawn in-nies. Dawn jidħlu fixxibka wkoll.

Ma nkun qiegħed nikxef l-ebda sigriet meta ngħid li fuq dawn iżżewġ argumenti kien hemm linqas qbil fis-sinodu. Fuq divorzjati u miżżewġin mill-ġdid li jitqarbnu, 104 vvutaw favur u 74 kontra, filwaqt li dwar koppji gay, 118 favur u 62 kontra. Dan it-tagħrif jinstab fis-sit talVatikan għal min jinteressah.

Għalhekk iltaqa’ s-sinodu, biex kemm jista’ jkun kulħadd ikun parti mill-makkinarju li jħalli lKnisja miexja ’l quddiem.

Għalhekk tkellmu l-isqfijiet, biex ulied Alla jħossuhom tassew ulied f’entità inkużiva u mhux waħda li teskludi bl-addoċċ.

www.maltarightnow.com

18

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

OPINJONI

Novembru – ix-xahar li fih niftakru b’mod speċjali fil-mejtin tagħna Joe M. Attard Il-Belt Victoria, Għawdex

Ninsabu fix-xahar ta’ Novembru u bla trid is-suġġett jaqa’ fuq l-erwieħ tal-Purgatorju.

Bla dubju, aħna ma niftakrux f’dawn ħutna u qrabatna matul dan il-ħdax-il xahar tas-sena biss, imma xi ħaġa timbuttana biex matul dan iż-żmien inħalluhom iktar jidħlu fil-ħajja tagħna.

Fil-gżira tagħna, kif ukoll f’Malta, ix-xahar ta’ Novembru huwa xahar għażiż ħafna għax ifakkarna f’dawk li ħallew dan il-Wied tad-Dmugħ u għaddew għal ħajja aħjar. Fil-fatt, dan ixxahar tas-sena jiftaħ b’jumejn għeżież ħafna għalina l-Insara: il-festa tal-Qaddisin Kollha u eżatt l-għada, jum iddedikat lillErwieħ Mejtin Kollha. Matul dawn il-jumejn u tul il-bqija taljiem li jiġu wara, niesna għandha d-drawwa qaddisa li żżur ċċimiterji tagħna mferrxa m’Għawdex kollu. Ħafna millapidi ta’ fuq l-oqbra jieħdu ħasla u tindifa wara forsi ġimgħat u xhur ta’ telqa u bukketti ta’ ward ikkulurit u xemgħa tixgħel iżejnu l-oqbra tal-mejtin tagħna. Isir ħafna talb u xi demgħa ma tonqosx. Ħafna tarahom sejrin xi passiġġata fin-nofstanhari meta s-sajf ta’ San Martin iħajrek toħroġ tagħmel xi żewġ passi filkampanja li issa tkun laħqet ħadet xi bexxa xita, waqt li żjara liċ-ċimiterju ma tonqosx.

Tista’ tgħid li kull parroċċa għandha ċ-ċimiterju tagħha u dan dejjem tara li jinżamm fi stat tajjeb. Fin-Nadur u fix-Xagħra qed isir kull sforz biex il-parruċċani jkomplu jtejbu u jkabbru dawn limkejjen qaddisa waqt li f’San Lawrenz l-eks-Kappillan Dun Mikiel Borg kien stinka ferm biex jagħti lir-raħal ċimiterju adegwat u modern. Il-Qala wkoll gawdiet mill-inizjattivi ta’ wieħed mill-arċiprieti tagħha Dun Anton Sultana li fi żmienu kien ra li biswit il-knisja qadima tal-Kunċizzjoni l-Qalin ikollhom midfen kif tassew jixraqlu lpoplu t’Alla.

Ix-Xewkija wkoll għandha ċimiterju kbir u miżmum b’ċerta għożża u biswitu eżatt insibu ċċimiterju magħruf bħala ‘talBarmil’ jew ta’ ‘Santa Marija’ fejn hemm midfuna l-maġġoranza tar-Rabtin – ’il quddiem għad insib posti hawn jien ukoll!

Intant, ċimiterju bi storja hu dak li nsibu faċċata tal-knisja talGħonq iddedikata lil Santa Marta.

F’dan iċ-ċimiterju

Ħafna mil-lapidi ta’ fuq l-oqbra jieħdu ħasla u tindifa wara forsi ġimgħat u xhur ta’ telqa u bukketti ta’ ward ikkulurit u xemgħa tixgħel iżejnu l-oqbra tal-mejtin tagħna

m’għadux isir dfin u naħseb li llum jeħtieġ tindifa u dawra sewwa.

Tal-inqas matul Novembru jkun imdawwal sewwa fuq barra.

Nemmen li n-nies tagħna għandha f’qalbha post speċjali għaċ-ċimiterji tagħna u ħafna huma dawk li jagħmlu l-almu tagħhom biex ikollhom il-qabar tagħhom għalkemm mhux dejjem faċli li tixtri wieħed, apparti l-fatt li lanqas ma huma b’xejn!

Veru li xħin tmut mhux se jħalluk f’nofs ta’ triq, imma kemm hi ħaġa sabiħa li membri talfamilja jkunu miġbura f’qabar wieħed b’lapida li tfakkarhom

bla tbatija lil dawk li jżuru ċċimiterju b’mod speċjali matul Novembru, ix-Xahar tal-Erwieħ.

Is-Santwarju Ta’ Pinu jiġbor fih il-fdalijiet ta’ Karmni Grima, ixxebba bidwija li kienet semgħet il-vuċi tal-Madonna kif ukoll dak ta’ Frenċ tal-Għarb li tant kellu fiduċja għamja filMadonna u tant stinka biex jitla’ dan is-Santwarju nazzjonali tagħna. Fil-Knisja Katidrali tagħna, sewwasew quddiem listatwa titulari tal-Assunta, illum insibu wkoll il-fdalijiet ta’ wieħed mill-benefatturi kbar ta’ din il-parroċċa, Monsinjur Tarcisio Gatt, iz-ziju ta’ missieri.

Ommi u missieri llum lanqas m’għadhom magħna u jinsabu jistrieħu fiċ-Ċimiterju ta’ Sta Marija, magħruf ukoll bħala TalBarmil! Magħhom hemm ħija Ġorġ li miet qasir il-għomor – hekk għoġbu l-Mulej!

Novembru daħal anke fil-letteratura tagħna. Fil-fatt xtaqt nagħlaq din ir-riflessjoni billi nġibilkom hawnhekk poeżija ħelwa u qasira li darba fost loħrajn kiteb il-poeta Għawdxi mwieled fix-Xagħra, ilKapuċċin Patri Mattew Sultana meta darba fost l-oħrajn fettillu jmur iżur iċ-Ċimiterju talAddolorata:

‘Dħalt fil-maqbar t’Ommna Mnikkta Mort biex nitlob għal kulħadd; Qrajt il-kitba ta’ fuq l-oqbra – W erġajt ħriġt; ma tlabt għal ħadd!

Għal min titlob! Matul ħajtu Kulħadd kien qaddis, kif qrajt; Ħriġt ngħid waħdi: ‘Mela jiena għax brikkun, ngħix sal-lum bqajt!’

www.maltarightnow.com

19

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

OPINJONI

Il-ġustizzja tagħna l-bnedmin għandha vista qasira

Meta jsir xi delitt, tisma’ n-nies titħaddet bis-soluzzjoni tagħha: ħabs, forsi għal għomru, mingħajr kumditajiet, u ħafna drabi jixtiequ turmenti u torturi. “Ħa jieħu li ħaqqu, ħa jkun jaf xi jfisser, issawwat xiħa biex teħdilha l-handbag, tagħti daqqa ta’ sikkina lix-xufier li ħabat miegħek, taħraq karozza bin-nies b’kollox fiha – għax tfajla m’għadhiex tħobbok, jew għax martek marret ma’ ieħor; iżżomm tfajla għal snin twal maqfula biex tistupraha kemm trid, jew tikkorrompi tfal innoċenti, jew tagħti daqqa ta’ flixkun imkisser f’wiċċ xi ħadd f’Paceville, għax tħossok b’saħħtek wara erba’ grokkijiet.

Imma l-ġustizzja mhix hekk. Ħafna aktar ikkomplikata, u lfilosofija torbotna b’ħafna kunsiderazzjonijiet – biex ma nsemmux is-sens ta’ dinjità umana filkuxjenza tagħna – sens ġej minn liġi miktuba f’qalbna minn żmien żemżem. Il-ġustizzja u ddinjità huma akbar minna nfusna, u ma jħalluniex nivvendikaw ruħna f’isem xi ġustizzja.

Pistorju weħilha Dan l-aħħar kellna l-każ ta’ Pistorius li qatel lit-tfajla regolari tiegħu li kien jgħix magħha. L-

Imħallef (mara), filwaqt li kkundannatu għal ħames snin ħabs, stqarret li damet ħafna ttella’ u tniżżel biex ma tgħarraqx aktar lil Pistorius, li għandu bżonnijiet speċjali ta’ karattru (barra li hu mingħajr saqajn), u fl-istess ħin tagħmel ġustizzja mal-familja tal-vittma li jistennew din il“ġustizzja”. L-Imħallef stqarret li kien ferm u ferm diffiċli għaliha biex taqdi dmirha b’responsabbiltà lejn is-soċjetà inkluż ilkriminal.

Dan l-aħħar, Mark Franchetti kiteb fis-Sunday Times ta’ Londra, fuq xi intervisti li għamel f’ħabs tal-biża’ firRussja, The Black Eagle, fejn imorru għal għomorhom il-qattiela. Jidħlu mingħajr tama li joħorġu. Qatt.

Il-qattiel Timur Temirov qal, “Dan isarraf f’tortura mentali.”

Jissokta, “Kelli 24 sena meta qtilt l-ewwel raġel. Ma ħassejt xejn, ħlief sodisfazzjon li kont wasalt biex noqtol. Ma tridx wisq biex toqtol. Li ġġorr din l-esperjeza tul ħajtek kollha, iva, dik ħaġa kbira.”

Qatt m’inti se toħroġ minn hawn “Iva, hawn issir taf li qatt m’inti se terġa’ tkun liberu. Tibda

Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

tanalizza lilek innifsek, u tistaqsi għax m’intix bħal ħaddieħor.

Tistaqsi kif kissirt il-familja tiegħek u l-oħrajn li għarraqtilhom ħajjithom. Aħjar joqtluk milli jħalluk f’dan it-turment.

Iva, inbdilt, imma l-imgħoddi jibqa’ mwaħħal miegħek. Nixtieq nitlob maħfra lil dawk kollha li weġġajt, imma dik hija biss bidu.

Trid xi ħaġa oħra, żgur. Nixtieq noħroġ minn hawn, imma żgur nerġa’ nisraq u noqtol għax jien qatt ma ħdimt, u min qatel darba jerġa’ joqtol.”

“Jien qtilt,” qal Eremeev priġunier ta’ 40 sena. “Imma kif nista’ nindem? Kif jista’ qattiel u sadista jindem, wara li qatel tfal u nisa? L-unika ndiema hija li tispara għal rasek jew titgħallaq.

Imma l-ġustizzja mhix hekk. Ħafna aktar ikkomplikata, u l-filosofija torbotna b’ħafna kunsiderazzjonijiet – biex ma nsemmux is-sens ta’ dinjità umana fil-kuxjenza tagħna – sens ġej minn liġi miktuba f’qalbna minn żmien żemżem. Il-ġustizzja u d-dinjità huma akbar minna nfusna, u ma jħalluniex nivvendikaw ruħna f’isem xi ġustizzja

Huwa quddiem Alla li aħna lkoll nindmu – fid-dinja l-oħra.

Il-Papa u d-dinjità tal-bniedem Fit-23 ta’ Ottubru kien hemm delegazzjoni ta’ penalisti fuq ilġustizzja kif għandha tirrispetta d-dinjità ta’ kull bniedem ikun min ikun. Tkellem kontra l-piena tal-mewt, l-inkarċerazzjoni ta’ tfal u nisa tqal, kontra l-iskjavitù u t-tortura. Fakkar li ħadd ma jista’ jċaħħad lil ebda bniedem mid-dinjità umana li twieled biha.

Aħna nafu li dejjem jibqgħalna l-problema ta’ min ma jridx jaf u tagħmel x’tagħmel jibqa’ ma jridx jirriforma ruħu. Nistgħu qatt naqtgħu qalbna minn xi ħadd. Nistgħu qatt nagħmlu sing u ngħidu, “daqshekk”?

Il-moħħ tal-bniedem jista’ jasal fit-tarf. Imma għal min jemmen, hemm miżura oħra li rridu nkejlu biha, Kristu miet għalih ukoll – anke għal dak li ħaqqu kastigi kbar skont aħna. Boloh m’aħniex, imma min jemmen ma jistax ipoġġi limiti għad-dinjità umana.

www.maltarightnow.com

20

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

MADWARNA

Workshop dwar ir-restawr minn Din l-Art Ħelwa Il-Kumitat taż-Żgħażagħ ta’ Din l-Art Ħelwa se jorganizza workshop dwar ir-restawr filKnisja tal-Madonna tal-Vitorja fil-Belt. Il-workshop se jsir nhar is-Sibt 15 ta’ Novembru bejn l-10am u l-4 pm u l-għada l-Ħadd bejn il-11am u l-4pm.

Il-workshop se jitmexxa mirrestawraturi Amy Sciberras u Sarah Yeomans Gafà.

Din l-inizjattiva qed tkun organizzata fil-mixja lejn iċċelebrazzjoni tal-50 anniversarju mit-twaqqif ta’ Din l-Art Ħelwa u se tkompli twassal ilmiri tal-Kumitat taż-Żgħażagħ ta’ Din l-Art Ħelwa biex jinvolvi aktar żgħażagħ fil-missjoni ta’ Din l-Art Ħelwa.

Il-workshop se jitfa’ dawl fuq il-kura u l-konservazzjoni

ta’ kollezzjonijiet u tal-wirt kulturali biex jikber l-għarfien mill-pubbliku, speċjalment tal-ġenerazzjoni żagħżugħa, dwar l-importanza li jkun priservat il-patrimonju nazzjonali.

Ir-restawraturi li se jmexxu l-workshop se juru d-diversi passi ta’ konservazzjoni ta’ pitturi, fosthom l-analiżi xjentifika preliminari biex jitfassal l-aħjar mod ta’ konservazzjoni.

Permezz tal-użu ta’ posters, analiżi mhux invażiva fil-post u xogħol hands on fuq numru ta’ pitturi antiki, il-pubbliku u l-istudenti se jkunu introdotti għal riċerka xjentifika involuta fil-qasam tar-restawr.

Matul il-workshop se jkun hemm trattamenti ta’ tindif kif

ukoll analiżi preliminari talpitturi permezz ta’ sistema ultraviolet. Se jingħata apparat ħalli n-nies preżenti jeżaminaw pitturi li jkun fihom ilħsara.

Tfal ta’ bejn is-sitt snin u 16-il sena huma mistiedna jattendu flimkien mal-ġenituri tagħhom u huma mistiedna wkoll nies interessati fil-konservazzjoni u fir-restawr talpitturi, kif ukoll il-pubbliku inġenerali.

L-attendenza għall-workshop hi bla ħlas imma jkunu apprezzati donazzjonijiet lil Din l-Art Ħelwa b’risq il-proġett tal-Knisja talVitorja.

Din l-inizjattiva saret possibbli bl-appoġġ tal-Ministeru tal-Edukazzjoni.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin> 1. Imbuttatura (6) 4. G[osfor (8) 9. Ta’ da]-]mien (6) 10. Bravu, letterat, mg[allem sew (8) 12. …… Homo (il-bidu tale//ess) (4) 13. G[add ta’ 500 folja singla (5) 14. Sinjali ta’ m[abba (4) 17. {arbex fuq karta, ske//ja (6) 18. Nofs il-bomblu hu lewn issema (3) 20. Talent fl-Indonesja? (3) 21. Re/ti serji g[all-palk (6) 27. Nom li bih wie[ed jissejja[: Pawlu, :anni, Rita, e//. (4) 28. Midrub (5) 29. Il-qieg[a tal-og[la saqaf tad-dar (4) 32. {asilni (8) 33. G[alaq is-sittin (6) 34. Antipatiku (8) 35. Frotta ratba mimlija ]errieg[a rqiqa (6).

Weqfin> 1. Tkellmu fuqu u qalu x’jismu (7) 2. Li jinsabu bejn [altejn (8) 3. Magna li taqta’ l-injam b’disinn minqux fit-tond (4) 5. Mill-e[]en, qalil wisq (6) 6. Ma ssibx malajr b[alu (4) 7. Sa[[an l-irjus biex iqanqal l-inkwiet (6) 8. Surmast fl-arti kemxejn stirat, b’xi mod (6) 11. Arlo;; tajjeb jag[tihulek (3) 15. Dipartiment tal-gvern li jie[u [sieb il-finanzi (5) 16. Lanqas g[andek g[alfejn ta[seb! (5) 19. Minnufih (8) 22. Nibex, ta fastidju (7) 23. Interite, mard tal-imsaren (6) 24. Ferrex, qassam (6) 25. Serra[ mo[[ l-imba]]a’ ta’

xi [add billi qg[ad mieg[u (6) 26. {niex, insetti (3) 30. Xaqq dawl hu parti millkura;; (4) 31. Tiftakarx fin-nisa! (4).

1

21 2

3

4

9

6

7

8

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

Spi]eriji li jift[u g[ada Il-BeltValletta: Collis Williams Pharmacy, 15 Triq ir-Repubblika; il-{amrun: Brown’s Pharmacy, 706 Triq il-Kbira San :u]epp; {al Qormi: Tal-{las Pharmacy, Triq il-{elsien; Birkirkara: Pharmaplus, Triq Ganu; Tal-Pietà: Charing Pharmacy, Triq il-Mimosa; Pembroke: San Giorgio Pharmacy, Triq Manwel Buhagiar; Tas-Sliema: Chemimart Ltd, 4-6 Il-Piazzetta, Triq it-Torri; {’Attard: St Mary Pharmacy, 2 Triq Antonio Schembri; {al G[arg[ur: Medicine Crest Pharmacy, Triq Demetriju Farrugia; Bu;ibba: St Simon Pharmacy, Dawret il-G]ejjer; Paola: Distinction Pharmacy, 32 Pjazza Antoine De Paule; Il-Birgu: Milia’s Pharmacy, Triq il-Kottonera; {a]-}abbar: St James Pharmacy, Misra[ San :akbu; Bir]ebbu;a: Blossoms Pharmacy, Triq il-:ur;ier; I]-}urrieq: Bronja Pharmacy, Sonata, Triq il-Bronja; Is-Si;;iewi: Menelo Pharmacy, Triq it-Tabib Nikol Zammit; {ad-Dingli: Spi]erija Carmen, 1 Triq Misra[ is-Suffara; Victoria, G[awdex: Castle Pharmacy, 2 Misra[ l-Indipendenza; In-Nadur: Vella Pharmacy, 16 Triq it-13 ta’ Di/embru.

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Sapuna; 4.

Ipprovat; 9. Fagott; 10.

Panorama; 12. Arti; 13. Forza; 14. Skop; 17. Tarrax; 18. Kok; 20. Ajk; 21. Assuma; 27. Kont; 28. {aruf; 29. ?par; 32.

Oxxenità; 33. Qtates; 34.

Tribunal; 35. Ammira.

Weqfin> 1. Saffart; 2.

Pagaturi; 3. Nota; 5. Pranzu; 6.

5

Rwol; 7. Vjatku; 8. Tkampa; 11.

Kor; 15. Malja; 16. Korsa; 19.

Pulpetti; 22. Arresta; 23.

Akkost; 24. Inixxi; 25. Saltna; 26. Pum; 30. Innu; 31. Stim.

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB

Stores, In-Nazzjon, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar isSibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra.

L-a[[ar premju ntreba[ minn Carmen Apap, 201 Triq Marina, Tal-Pietà

G[oti tad-Demm

Rapport tat-temp

UV INDEX

3

IT-TEMP Firxa ta’ arja instabbli fuq i/-/entru u lLvant tal-Mediterran se tippersisti VI}IBBILTÀ Tajba minbarra fix-xita IR-RI{ Moderat mill-Grigal li jsir moderat g[al ftit qawwi f’xi waqtiet BA{AR Moderat g[a; qawwo IMBATT baxx mill-Majjistral li jsir mill-Grieg ilLvant TEMPERATURA L-og[la 21˚C XITA MILL-1 TA” SETTEMBRU: 69.4 mm IX-XEMX titla’ fis-06.23 u tin]el fit-17.08

Il-[amest ijiem li ;ejjin

IS-SIBT L-og[la 21˚C L-inqas 14˚C

IL-{ADD L-og[la 21˚C L-inqas 15˚C

IT-TNEJN L-og[la 21˚C L-inqas 15˚C

IT-TLIETA L-og[la 23˚C L-inqas 18˚C

L-ERBG{A L-og[la 23˚C L-inqas 20˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

3

4

4

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 20˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 24˚C xemxi, Amsterdam 16˚C xemxi, Ateni 16˚C imsa[[ab, Li]bona 20˚C imsa[[ab, Berlin 13˚ sabi[ binhar, Brussell 17˚C imsa[[ab, il-Kajr 25˚C xemxi, Dublin 18˚C imsa[[ab, Kopen[agen 11˚C xita, Frankfurt 14˚C imsa[[ab, Milan 16˚C xemxi, Istanbul 11˚C n’[albiet tax-xita, Londra 21˚C xemxi, Madrid 22˚C xemxi, Moska 2˚C imsa[[ab, Pari;i 20˚C imsa[[ab, Bar/ellona 22˚C ftit imsa[[ab, Ruma 21˚C xemxi, Tel Aviv 21˚C ftit imsa[[ab, Tripli NA, Tune] 23˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 11˚C imsa[[ab, Zurich 11˚C ftit imsa[[ab, Munich 13˚C xemxi, St. Petersburg 5˚C imsa[[ab.

www.maltarightnow.com

22

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

FESTI

Aktar ilwien mill-festi Maltin Minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net

Hekk kif l-istaġun tal-festi għalaq ftit ilu, id-dilettanti Maltin u Għawdxin isibu ruħhom daqsxejn fil-muta.

Fil-fatt, Deer Publications kif għamlet dawn l-aħħar snin ippubblikat volum ieħor mis-sensiela ‘Ilwien il-Festi Maltin’, sensiela li qed tiddokumenta fotografikament il-festi kollha li jsiru f’Malta u f’Għawdex, kemm dawk titulari kif ukoll dawk sekondarji u devozzjonali.

Fil-fatt, nhar il-Ġimgħa li ġej 7 ta’ Novembru fil-Knisja ta’ Santa Tereża f’Bormla se jitnieda rraba’ volum minn din is-sensiela, li ġġib il-firma ta’ Andrew Borg bħala editur u Mark Micallef bħala fotografu esklussiv tassensiela.

Ir-raba’ volum ikopri tmien festi oħra li huma: It-Trinita’ Qaddisa li tiġi ċċelebrata filMarsa, il-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesu’ li ssir fil-Fontana, Għawdex, Marija Annunzjata f’Ħal Balzan, il-Madonna talKarmnu fil-Balluta, San Ġużepp fil-Qala, Għawdex, Santa Marija fil-Qrendi, San Pawl f’Ħal Safi u l-festa tal-Madonna taċ-Ċintura li hi waħda mit-tliet festi li jiġu ċċelebrati l-Gudja.

Bħall-volumi ta’ qablu, il-ktieb li hu ta’ daqs A4 fih 312-il paġna, li jinkludu aktar minn 650 ritratt bil-kulur, kollha tal-fotografu bravu Mosti Mark Micallef.

Din l-edizzjoni tinkludi wkoll messaġġ minn Monsinjur Ġużeppi Mercieca, Arċisqof Emeritu ta’ Malta li din is-sena qed ifakkar l-40 anniversarju talordinazzjoni episkopali tiegħu.

Tinkludi wkoll artiklu ferm interessanti dwar il-qima talKnisja lejn ir-relikwi tal-qaddisin u t-translazzjoni li ssir fil-festi tagħhom. Dan l-artiklu nkiteb mill-Kanonku Jesmond Manicaro li kien il-kelliem ewlieni fit-tnedija ta’ dan ilvolum. Ta’ min wieħed jgħid ukoll li dan l-artiklu hu miġjub kemm bil-Malti kif ukoll blIngliz, kif inhuma wkoll il-captions kollha li hemm fil-ktieb.

Jekk wieħed jagħti ħarsa lura lejn din is-sensiela ferm interessanti u viżwalment brillanti jsib li sa issa tkoprew dawn il-festi: Fl-ewwel volum – San Pawl tarRabat, Malta, San Ġużepp ta’ Ħal Kirkop, San Pietru ta’ Birżebbuġa, Santa Marija talImqabba, il-Madonna ta’ Lourdes ta’ Raħal Ġdid, ilVitorja tal-Isla u l-Immakulata Kunċizzjoni tal-Patrijiet Konventwali tar-Rabat, Għawdex.

Fit-tieni volum – il-Madonna tal-Ġilju tal-Imqabba, San Ġorġ Martri f’Ħal Qormi, il-Madonna

tal-Karmnu tal-Fgura, Marija Addolorata f’San Pawl il-Bahar, San Ġużepp f’Ħaż-Żebbuġ, Santa Margerita Verġni u Martri ta’ Ta’ Sannat, Santa Marija ta’ Ħad-Dingli, u Santa Luċija Verġni u Martri li ssir fil-limiti ta’ Ta’ Kerċem, Għawdex. Fittielet volum – San Publju talFurjana, San Pawl tal-Munxar, Għawdex, is-Sultana tal-Qalb ta’ Ġesu’ li ssir f’Tas-Sliema, San Sebastjan Martri f’Ħal Qormi, ilMadonna tal-Karmnu fl-Imdina, Santa Marija f’Ħ’Attard, Marija Reġina fil-Marsa, il-Madonna taċ-Ċintura fir-Rabat, Malta u lMadonna tal-Grazzja f’ĦażŻabbar.

Tajjeb wieħed isemmi wkoll li f’kull volum hemm taqsima li fiha jinġiebu ritratti tal-avvenimenti u anniversarji importanti li jkunu ġew iċċelebrati s-sena ta’ qabel f’xi parroċċa jew oħra.

Għaldaqstant f’din l-edizzjoni nsibu ritratti li jfakkru l-150 sena mit-twaqqif tal-Banda Leone firRabat, Għawdex, il-150 sena mill-inkurunazzjoni tal-istatwa ta’ San Ġużepp meqjuma fisSantwarju ta’ San Ġużepp firRabat, l-425 sena mit-twaqqif tal-Fratellanza tal-Madonna tarRużarju fil-Gudja, il-150 sena mill-wasla tal-vara titulari ta’ San Filep f’Ħaż-Żebbuġ, it-tifkira tal-Kungress Ewkaristiku li kien sar 100 sena ilu f’Malta, il150 sena mill-wasal tal-istatwa ta’ Santa Marija fiż-Żebbuġ Għawdex, il-120 sena mill-wasla tal-vara titulari ta’ San Ġiljan, il100 sena mit-twaqqif tal-parroċċa ta’ Birżebbuġa li oriġinarjament kienet iddedikata lidDuluri u l-purċissjoni li saret f’Novembru filgħodu bil-vara ta’ Santa Katarina V.M. taż-Żejtun minħabba ċirkustanzi li kienu nqalgħu fis-sena 2013.

Wieħed jinnota li l-avvenimenti li jinġiebu f’dan il-ktieb huma dejjem fejn tkun saret xi purċissjoni bil-vara titulari jew devozzjonali tal-parroċċa partikulari.

Wieħed ma jistax ma jsemmix illi din is-sensiela ta’ kotba għal sentejn wara xulxin rebħet premjijiet prestiġjużi fil-Premju Nazzjonali tal-Ktieb.

L-ewwel volum kien ikklassifikat l-ewwel fl-2011 u t-tieni volum kien ikklassifikat it-tieni fl-2012. Min jinteressah, jista’ jżur l-istand ta’ Deer Publications fil-Festival tal-ktieb illi se jkun organizzat fis-Sala tal-Mediterran għall-Konferenzi bejn it-12 u s-16 ta’ Novembru 2014.

Ta’ min wieħed ifakkar li Deer Publications tispeċjalizza f’kotba relatati mal-festi u l-qaddisin.

Matul din is-sena fil-fatt ippubb-

Il-qoxra tal-ktieb ‘Ilwien il-Festi Maltin’

likat ukoll ktieb dwar San Ġużepp trodott bit-Taljan blisem ‘Ittra lil San Ġużepp’.

Interessanti ħafna li dan il-ktejjeb ġie ppubblikat bi 12-il kopertina differenti illi juru statwi differenti ta’ San Ġużepp li għandna f’diversi parroċċi f’Malta u anke f’Għawdex.

Deer Publications tippubblika wkoll kotba għat-tfal bi stejjer dwar il-qaddisin.

Sa issa ġew ippubblikati żewġ edizzjonijiet: ‘Is-Sellum ta’ San

Ġużepp’ u ‘Karol it-tifel li sar Papa’. Barra minn dawn ippubblikat ukoll ‘Il-Vleġeġ ta’ San Sebastjan’, ‘Is-Sigriet ta’ Tarċisju’, ‘Ir-Rigali ta’ San Nikola’, u ‘Santa fil-Baħar’, illi jirrakkonta kif il-parroċċa ta’ San Pawl il-Baħar ġiet iddedikata lil Marija Addolorata.

Il-kotba kollha tat-tfal inkitbu minn Andrew Borg u għandhom illustrazzjonijiet ferm ħelwin ta’ Nicole Diacono.

Dawn ukoll se jkunu fuq l-

istand ta’ Deer Publications filFestival Nazzjonali tal-Ktieb.

Min irid jikkuntattja lill-awtur jista’ jagħmel dan permezz ta’ email: deerandrew@gmail.com f ilwaqt li lil Mark Micallef, ilfotografu ta’ ‘Ilwien il-Festi Maltin’ issibuh permezz talemail: markmicallef1985@gmail .com.

It-tnejn issibuhom ukoll fuq facebook u għandhom il-paġna apposta għal ‘Ilwien il-Festi Maltin’.

www.maltarightnow.com

23

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

FESTI

Wara okkażjonijiet differenti li fihom teċċella bil-ġeneri pop u kontemporanji, il-Banda Leone jkollha dan il-kunċert bħala okkażjoni biex timraħ fil-ġeneru klassiku

Kunċert annwali mill-Banda tas-Soċjetà Filarmonika Leone Il-Belt Victoria, Għawdex

Fil-qalba ta’ staġun teatrali impenjattiv fil-bidu tal-ħarifa, it-Teatru tal-Opra Aurora għandu l-pjaċir jippreżenta l-programm annwali tal-Banda Leone tal-Belt Victoria, illum is-Sibt 1 ta’ Novembru fit-8.30 p.m. taħt it-tmexxija tasSurmast Direttur Colin Attard.

Id-dħul huwa mingħajr ħlas u kulħadd mistieden jattendi.

Waqt dan il-kunċert, il-Banda Leone se tesegwixxi programm ta’ mużika varjata minn opra sa siltiet klassiċi tas-seklu għoxrin. Wara okkażjonijiet differenti li fihom teċċella bilġeneri pop u kontemporanji, il-

Banda Leone jkollha dan ilkunċert bħala okkażjoni biex timraħ fil-ġeneru klassiku.

Għalhekk l-udjenza għandha tistenna programm diversifikat li jikkonsisti f’selezzjonijiet minn opri, musicals, overtures kif ukoll mużika taċ-ċinema bil-kompożituri li jvarjaw

minn Verdi sa oħrajn aktar kontemporanji bħal Williams, Bernstein u Swearingen.

Frisk mis-suċċess tal-opra Il Trovatore, l-Aurora jinsab lest biex 15-il ġurnata oħra, nhar is-Sibt 8 ta’ Novembru jilqa’ fih produzzjoni oħra ta’ livell, il-Grand Operatic Concert

2014 tal-Fondazzjoni Classique. Dan il-kunċert se jara lil Mro Joseph Debrincat imexxi l-Orkestra Filarmonika Nazzjonali flimkien masSopran Norma Fantini u tTenur Luciano Ganci f’numru ta’ siltiet operistiċi mill-aktar popolari.

Bil-kunċert inawgurali ‘A Night At The Theatre’ lOrkestra l-ġdida tal-Public Broadcasting Services se toffri spettaklu ta’ mużika u kant mill-aktar musicals popolari.

Dan l-ispettaklu se jsir illum is-Sibt fit-8 p.m. fl-MFCC Ta’ Qali.

L-Orkestra tal-PBS se tinterpreta għażliet mill-musicals The Phantom of the Opera, Grease, Evita u Masquerade. Il-kantanti kollha flimkien mal-kor fl-aħħar nett se jingħaqdu bl-interpretazzjoni ta’ One More Day mill-musical Les Miserables

bis-sehem ta’ wħud fost laqwa kantanti lokali. Ilvjolinista magħruf George Curmi, il-Pusè, se jesegwixxi l-famuża Fidler on the Roof.

Is-Surmastrijiet Paul Abela u Joe Brown se jkantaw fiddiversi eżekuzzjonijiet vokali u mużikali waqt li d-direttur

artistiku Frederick Testa huwa responsabbli mill-ispettaklu kollu.

Fost il-kantanti li se jieħdu sehem hemm Roger Tirazona, Georgina, Ryan Abela, Nadia u Marta Vella, Renato, Luke Dalli, Tiziana Calleja, Francesco Nicodeme,

Eleonor Spiteri, Joseph Zammit flimkien mal kor tattfal. Renato u Georgina se jkantaw ukoll is-silta ‘Isbaħ Ħanini’ minn ‘Taħt Tliet Saltniet’.

L-ispettaklu ta’ kant u żfin se jixxandar fuq l-istazzjon nazzjonali aktar ’il quddiem.

Spettaklu mill-Orkestra tal-PBS

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

24

TV#RADJU

06>00 09>00 09>05 10>00 10>05 11>00 11>05 11>55 12>00 12.15 13>15 15>00 15>05 17>55 18>00 18>20 20>30 22>30 22>40 22>43 23>40

Bon;u 101 Weekend A[barijiet Sa[[tek g[al Qalbna - David Grech A[barijiet Il-Fatti Kollha Editorjal (ikompli) Il-Fatti Kollha Avvi]i tal-Mewt A[barijiet Sixties Saturday Club Italomix A[barijiet fil-qosor Skor (b’waqfiet g[all-A[barijiet fl-16>00 u fil-17>00) Avvi]i tal-Mewt A[barijiet Hits Parade Country Music Club G[ada fl-Istampa Editorjal Mu]ajk (r) Mu]ika tul il-lejl

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:55 - Shake It

Up! 08:15 - The Suite Life on Deck 08:40 - The Suite Life on Deck 09:05 - That’s So Raven 09:25 - Hannah Montana 09:50 - A.N.T. Farm 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 - Good Luck Charlie 11:00 - Good Luck Charlie 11:25 Jessie 11:45 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 12:10 - Gravity Falls 12:35 - Gravity Falls 13:00 - Dear Dracula 13:45 - Mickey Mouse 13:50 - Austin & Ally 14:10 – Violetta 15:00 - A Monsterous Holiday 15:50 - The Wizards Return: Alex vs. Alex 16:55 - My Babysitter’s a Vampire 17:20 Violetta 18:05 – PrankStars 18:20 Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:45 – Spooksville 19:10 - Austin & Ally 19:35 - Austin & Ally 20:00 Good Luck Charlie 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Shake It Up! 21:10 Wolfblood 21:35 - Wolfblood 22:00 – Violetta 22:45 - The Hive 22:50 Art Attack 23:15 - Art Attack 23:40 - Jungle Junction 23:55 - Jungle Junction.

Nickelodeon 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 – iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 The Penguins of Madagascar 22:35 The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly 23:25 - iCarly 23:50 -

Victorious

Jim Jam 07:30 -

Fluffy Gardens 07:40 Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 – Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea?

12:50 - Hip Hip Hurray 13:05 Heroes of the City 13:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 Woody Buddies 14:10 Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 – Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise .

Votum

– NET Television, 20>40

Dr Kamar, tabib Pakistani jg[ix Londra. Imur tliet ‘;img[at fil-Pakistan jag[ti l-g[ajnuna medika b’mod volontarju. Fit-tieni jum ta’ din il-missjoni jinqatel quddiem martu u ibnu ta’ sentejn. Dawn il-bullets ;ew sparati minn estremisti li saru jafu li Dr Kamar hu parti mill-A[madija Musulmana. X’inhu limpenn ta’ din il-komunità? Din il-Komunità tinsab ukoll f’ Malta. Ivan Bartolo (fir-ritratt) jitla’ Londra, jiltaqa’ mal-Kap ta’ din il-komunità mxerda f’206 pajji]. Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Ivan Bartolo.

TVM 07:30 – Animals That Made History 08:00 - The Lost Gods 08:30 - It-Triq 08:35 - Nis;a Maltija 08:40 - Paqpaq on test 08:45 - Nis;a Maltija 08:50 - Twelid il-Kelma 09:00 – Valletta 09:30 - MEA 10:00 - G[awdex illum 10:30 – L-Irkant 11.30 - Pellikola 12:00 - A[barijiet 12:10 - Paqpaq Lifestyles 12:45 – Sibtek 15:00 – A[barijiet 16:00 – Luxdesign 17:15 – Househunt 17:45 – Kelma g[all-{ajja 18:00 – A[barijiet 18:15 – Paqpaq on test 18:20 – Gadgets 18:50 – Animal Diaries 19:45 - Lotto 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:50 – Tristan & Isolde. Film ’92.

Film 23:00 - L-A[barijiet.

TVM 2 08:30 –

Ancient Disoveries 09:30 – Paqpaq Lifestyles 10:00 - Valletta 10:30 - Pellikola 11:00 - Madwarna 11:30 MEA 12:00 - Venere 12:30 –Ti;rijiet biss 13:00 – 3 Pointer 13:30 – GFA Round Up 14:00 - BOV Premier League - }ebbu; v Qormi 16:00 - Champions League - Liverpool v Real Madrid 18:00 – Vatican Magazine 18:30 – Quddiesa mis-Santwarju ta’ Pinu 19:15 – Kurrenti 20:15 – It-Triq # Twelid 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – RAW - WWE 21:40 – A[barijiet Sportivi 21:45 –House Hunt 22.15 Animal Diaries 23:15 – A[barijiet Finanzjarji 23:30 – A[barijiet bl-Ingli].

ONE 07:30 - ONE News 07:00 – Ilsien inNisa 08:30 – Telebejg[ 09:00 – Sieg[a }mien 10:00 – Dak li Jg[odd 11:00 – Clint on ONE 12:30 – ONE News 12:40 – Strada 15:00 –Esperti 15:30 – Talk to Me 17:30 - ONE News 17:40 – Pink Panther 18:25 – Identità 18:40 – Dak li Jg[odd Teens 19:30 - ONE News# Sport # Weather 20:15 – Ieqaf 20 minuta 20:35 – The Saturday Night Project 21:35 - Ras Imb Ras 22:30 – Is-Sess 22:55 - Popcorn 23:30 - ONE News.

Smash 07:30 - News 08:30 – {abbejtek 09:30 - Teleshopping 13:00 - Fil-K/ina

ma’ Farah (r) 14:00 - Er;a’ Lura 15:30 Dokumentarju 16:00 – M’Intix Wa[dek 16:30 – D Bride 17:30 – CNI 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 – Bingo 75 18:40 – Dokumentarju 19:00 – A[barijiet 19:30 – Nursery Stars 20:30 – Forum 21:30 – Documentary 22:00 – A[barijiet.

-

Raiuno 07:05 - Parlamento Settegiorni 08:00 Tg1 08:25 - UnoMattina in famiglia (Jinkludi t-Tg1 fid-9am u fid-9:30am) 10:30 - A sua immagine 10:55 - Santa Messa 11:50 - A sua immagine 12:00 Recita dell’Angelus 12:10 - A sua immagine 12:20 - Sabato con La prova del cuoco 13:30 - Telegiornale 14:00 Linea Blu Trieste 15:35 - Legàmi 16:30 - QB 17:00 - Tg1 17:15 - A sua immagine 17:45 - Passaggio a Nord-Ovest 18:50 - L’Eredità 20:00 - Telegiornale 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Carosello Reloaded 21:15 - Ballando con le stelle 23:15 - Tg1 60 Secondi 23:19 - Ballando con le stelle 00:30 - S’è fatta notte 01:15 - Tg1 NOTTE 01:30 - Milleeunlibro Scrittori in TV 02:30 - Sabato Club film Italiano per principianti.

Raidue 07:00 - Lassie 07:22 - Fulmine 07:45 - La vittoria di Chuka 08:15 - Buona Fortuna Charlie - Chiamate indesiderate 08:29 - Come guarire un cuore spezzato 09:00 - Sulla Via di Damasco 09:30 Parlamento Punto Europa 10:00 Avventura con i piranha 10:45 Cronache animali 11:30 - Mezzogiorno In Famiglia 13:00 - Tg2 giorno 13:25 Dribbling 14:00 - Una scatenata coppia di sbirri 15:40 - Squadra Speciale Colonia Omicidio alla cava 16:25 -

Squadra Speciale Stoccarda Tracce del passato 17:10 - Sereno Variabile 18:00 Tg2 Flash L.I.S. 18:05 - 90* minuto Serie B 18:40 - Pit Lane 18:50 - Gran Premio Stati Uniti di Formula 1 20:30 Tg2 21:05 - Castle 21:50 - Elementary 22:40 - Tg2 22:55 - Player 23:00 Sabato Sprint 23:50 - Tg2 Dossier 02:15 - Appuntamento al cinema 02:20 - Bla bla bla.

Raitre 06:00 - Fuori orario. Cose (mai) viste 07:10 - Ai confini dell’Arizona Il cacciatore di taglie 08:00 - Stanlio e Ollio 09:25 - Hocus Pocus 11:00 - Tgr BellItalia 14:55 - Cultura Tv Talk 16:30 - Player 16:35 - The Mighty Macs 18:10 - Squadra Speciale Vienna Zona fredda 19:00 - Tg3 20:00 - Blob 21:30 - Ulisse:

Il piacere della scoperta Le sorprese del DNA 23:40 - Tg3 00:00 - Un giorno in pretura La versione di Stazzi 01:05 - Tg3 01:45 - Appuntamento al cinema 01:50 Kissed 03:05 - Filme de amor.

Canale 5 07:55 - Traffico 07:59 - Tg5 # Meteo.it 09:10 - Melaverde 10:00 - La corse dei santi 11:00 - Forum 13:00 - Tg5 # Meteo.it 13:41 - Rosamunde 15:30 - Il segreto 16:00 - Verissimo 18:45 - Avanti un altro 19:57 - Tg5 prima pagina 20:00 - Tg5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Tu si que vales 00:31 - Tg5 # Rassegna 01:01 - Striscia la notizia 01:35 - Cuore contro cuore.

Rete 4 06:50 - Televendita media shopping 07:40 - Hunter 09:40 - Carabinieri 10:45 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg4 12:00 Detective in corsia 13:00 - La signora in giallo 14:00 - Lo sportello di forum 15:30 - Come si cambia celebrity 16:22 Ieri e oggi in tv 16:50 - Poirot e la salma 18:55 - Tg4 19:35 - Tempesta d’amore 21:30 - L’ultima partita 23:37 - Zodiac 01:36 - Tg4 night news 02:37 - Ieri e oggi in tv.

Italia 1 06:45 - Super Car 08:35 - A-Team 10:30 - Mostly Ghostly - Fantasmagoriche avventure. Film 2008 12:25 Studio aperto # Meteo.It 13:02 - Sport mediaset 13:55 - Pretty Little Liars 16:25 - Save the Last Dance 2. Film 2006 18:30 - Studio aperto # Meteo.it 19:00 Haapy Feet. Film cartoon 2006 21:10 Gnomeo e Giulietta. Film 2011 22:50 Sport Night 23:45 - Titolo intercontinentale per pesi supermedi 01:30 - GP Superbike Qatar.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

25

TV#RADJU F Living 07:00 –

Teleshopping 08:30 – LImqarbin 09:00 – Fil-:nien ma’ Melo 09:30 - One Star Hotel 10:00 – Belle Donne 12:00 – Teleshopping 13:00 – F Living Show 16:00 - Teleshopping 17:00 - Overcomers Voice 18:00 Teleshopping 18:30 - Fuq it-Tara; tazZuntier 20:00 - Teleshopping 20:30 – The Celebrity Night 22:30 – Living Stars 00:30 - F Living Show.

Xejk 07:30 –

Just for Laughs 08:00 – All Time Hits 09:30 - Love and Romance 10:00 – Simpati/i 10:45 – Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 Magazine 20:30 (r) 13:30 – The Local Angle 14:30 - The 80s 16:00 Teleshopping 16:15 – All Time Hits 17:00 – Maltese Music 18:00 – Teleshopping 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Magazine 22:00 – Film Malti 23:00 – Teleshopping 24:00 – Video Clips.

GO Stars 06:45 - Hotel Transylvania 08:20 Baraka 09:55 - Safe Haven 11:50 Paranorman 13:20 - Warm Bodies 15:00 - Being Julia 16:45 - Along Came a Spider 18:30 - The Bletchley Circle 19:30 - The Blacklist 21:00 - Antwone Fisher 23:00 - Rush 01:00 - Immortals.

Melita More 08:30 - Rude Tube 09:00 - Private Practice 09:45 - Private Practice 10:30 - Private Practice 11:15 - Private Practice 12:00 - Private Practice 12:45 - Perception 13:30 - Person Of Interest 14:15 - Person Of Interest 15:00 Person Of Interest 15:45 - Person Of Interest 16:30 - Person Of Interest 17:15 - Rude Tube 17:45 - Mike & Molly 18:30 - Hit The Floor 19:15 Grey's Anatomy 20:00 - The Amazing Race 20:45 - 2 Broke Girls 21:15 -

12:45 - Un Amore e Una Vendetta 13:45 - Un Amore e Una Vendetta 14:35 - Pupetta: Il coraggio e la passione 16:15 - Mai Dire Gallery 18:00 - Tg5 18:35 - Melaverde 19:25 - Pianeta mare 19:50 - Vieni a vivere con me 20:40 Cambio Casa 21:25 - Non Aprite Quell Armadio 21:55 - Vite In Apnea 22:45 Cosi fan tutte 23:25 - Le Iene Show BBC Entertainment 07:00 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 - Jollywobbles 07:25 Bobinogs 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Show Me Show Me 08:15 - The Weakest Link 09:00 - Breaking Pointe 09:45 - The World’s Toughest Driving Tests 10:40 - Doctor Who 11:25 Friday Night Dinner 11:45 - Friday Night Dinner 12:10 - Friday Night Dinner 12:35 - Friday Night Dinner 13:00 - Breaking Pointe 13:40 Casualty 14:30 - EastEnders 15:00 EastEnders 15:30 – EastEnders 16:00 EastEnders 16:30 Breaking Pointe 17:10 - Friday Night Dinner 17:30 Friday Night Dinner 17:55 - Friday Night Dinner 18:15 - Friday Night Dinner 18:40 - The World’s Toughest Driving Tests 19:35 - Doctor Who Explained 20:20 - Breaking Pointe 21:00 - Alan Carr: Chatty Man 21:45 Live at the Apollo 22:30 - Way to Go 23:00 - Threesome 23:25 - Come Fly with Me 23:55 - Breaking Pointe.

TCM 08:00 -

The Postman Always Rings Twice 09:55 - Kelly’s Heroes 12:15 Presenting Lily Mars 14:00 - A Day at the Races 15:50 - Please Don’t Eat the Daisies 17:40 - Rio Bravo 20:00 - The Night of the Iguana 22:00 - The Seventh Cross 23:55 - The Night of the Iguana

Guinness World Records Gone Wild Series 22:15 - Spartacus 23:15 Devious Maids 00:00 - Suits 00:45 Rude Tube 01:15 - Dallas 02:00 VEEP.

MGM Movie 08:25 - Madhouse 09:55 - Hercules Against Karate 11:35 - The Pit and the Pendulum 12:55 - X-15 14:40 - The Bridge at Remagen 16:35 - The Great Escape 19:25 - Company Business 21:00 - Hidden Agenda 22:50 - MGM’s Big Screen 23:05 - Daughters of Satan.

Mediaset Italia 07:25 - I Cesaroni II 08:20 - Le tre rose di Eva 09:10 - Squadra antimafia: Palermo oggi 10:01 - Vivere 10:25 Vivere 10:50 Vivere 11:15 Vivere 11:40 - Vivere 12:05 - Cosi fan tutte

Diva Universal 06:55 - Kojak 07:50 - Kojak 08:50 Agatha Christie’s Poirot 09:50 - Agatha Christie’s Poirot 10:50 - Il Passo Della Lumaca 11:00 - ER 11:50 ER 12:40 Great Women 12:50 - Father Brown

13:50 - Father Brown 14:50 - Agatha Christie’s Marple 16:38 - Great Women 16:50 - Law & Order 17:45 - Law & Order 18:45 - Great Women 19:00 Murder, She Wrote 19:53 - Murder, She Wrote 20:50 - Great Women 21:00 McBride: Tune In for Murder 22:37 Fede Cieca 22:55 - Oggi sposi.

Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 FantomWorks 09:05 - Auction Hunters: Quadzilla Attacks 09:30 - Auction Hunters: Sink or Swim 09:55 - The Real Hustle 10:25 - The Real Hustle 10:50 Magic of Science: Sword of Damocles 11:15 - Magic of Science: Underwater Escape 11:40 - Magic of Science: Death Lift 12:10 - Magic of Science: Leap of Faith 12:35 - Magic of Science: Cannonball Fall 13:05 - Magic of Science: Danger Drop 13:30 - Magic of Science: Book Bungee 14:00 - Magic of Science: Vortex Cannon 14:25 - How Do They Do It?: Chewing Gum; Fish Hooks; Legoland 14:55 - How Do They Do It?: Leatherman, Formula 1, Glassware 15:20 - James May’s Man Lab 16:15 - Strip the City: Venice 17:10 - X-Machines 18:05 - Classic Car Rescue: VW Camper Van 19:00 Dallas Car Sharks: Gone Fishin’ 19:30 Dallas Car Sharks: Blast From the Past 20:00 - Fast N’ Loud: Holy Grail Firebirds, Part 1 21:00 - Storage Hunters: Rednecks & Riches 21:30 Auction Kings: Mountain Man Slot

Machine; Wild West BMW Motorcyle 22:00 - The Liquidator: On the Block 22:30 - Auction Hunters: Quadzilla Attacks 23:00 - American Digger: Spoils of War 23:30 - Backyard Oil: Barons of the Backyard.

Discovery World 07:15 - I’m Alive 08:05 - I’m Alive 08:55 - I’m Alive 09:45 - I’m Alive 10:35 - Extreme Machines 11:25 Extreme Machines 12:15 - Extreme Machines 13:05 - Extreme Machines 13:55 - Extreme Machines 14:45 - Hell on High Water 15:35 - Pure Evel: American Legend 16:25 - Skywire: Nik Talks the Walk 17:20 - Prophets of Science Fiction 18:15 - Best Evidence 19:10 - Survivorman 20:05 - Hell on High Water 21:00 - Best Evidence 21:55 - North America 22:50 - Prophets of Science Fiction 23:45 True Horror.

Elle TV – NET Television, 17>30

Il-programm tal-lum illaqqag[na ma’ protagonista gdida abbinata ma' tema gdida. Thea Saliba (fir-ritratt) se jkollha maghha protagonista ;dida, ]ag[]ug[a ta' erbatax -il sena, Amy Borg, u flimkien se jimorru ghand l-istilista tax-xaghar Joe Briffa minn Hairoscope, kif ukoll g[and il-make-up artist Claire Chetcuti minn Madame Marie Health and Beauty Salon, biex jag[tuna l-a[jar pariri u juruna l-mod ta' kif tfajla ]ag[]ug[a g[andha tidher.

Il-programm ikollu wkoll filmati dwar issa[[a u sbu[ija, fost ohrajn.Thea se tkun qed issuq Toyota IQ, ;entilment mislufa minn Montebello Group.

07>00 09>30 12>30 13>00 14>00 14>05 14>30 16>45 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>15 20>40 21>40 21>45 22>00 23>00

Konvenzjoni :enerali 2014 Telebejg[ Indibate Becky NET News Style Watch Sag[tejn Flimkien Rafiki Elle NET News The Weds G[alik fl-Ewropa NET News G[alik fl-Ewropa Votum NET News (ikompli) Votum Meander Arti u Kultura NET News

Sport fuq il-Cable Fox Sports Europe 06:00 - NASCAR Race Hub 07:00 - Major League Baseball 09:30 - MLB Whiparound 10:30 NASCAR Race Hub 11:30 - MLB 162 12:00 - PGA EuroPro Tour Golf 14:00 - Major League Baseball 16:30 - MLB Whiparound 17:30 NASCAR Race Hub 18:30 - MLB 162 19:00 - Boxing 20:30 - Bass Fishing 21:30 - MLB Whiparound 22:30 - MLB Whiparound 23:30 – Boxing.

GO sports 1 09:00 - Formula 1. USA Grand Prix, Austin. Practice 2 11:00 Ligue 1. Round 12. AS Monaco v Stade de Reims 13:00 - Guinness Pro12 -Round 7. Leinster v Edinburgh 15:00 - Serie A. Round 10. Napoli v Roma (live) 17:00 Formula 1. USA Grand Prix, Austin. Practice 3 (live) 18:30 ATP World Tour 500. Valencia Open 500. Highlights 19:30 UEFA Champions League.

Magazine Programme 09 20:00 Formula 1. USA Grand Prix, Austin. Qualifying (live) 21:30 ATP World Tour 500. Swiss Indoors Basel. Highlights 22:30 Premier League Saturday Review.

Week 12 23:30 - Ligue 1. Round 12. Lorient v Paris Saint-Germain 01:30 - Guinness Pro12. Round 7.

Cardiff Blues v Munster.

GO sports 2 12:45 - Premier League Match Pack. Week 12 13:15 - Premier League Preview. Week 12 13:45 - Barclays Premier League. Week 12. Newcastle Utd v Liverpool (live) 16:00 - Barclays Premier League. Week 12. Chelsea v Queens Park Rangers (live) 18:15 - Guinness Pro12. Round 7. Cardiff Blues v Munster (live) 20:45 Serie A. Round 10. Parma v Inter (live) 22:45 - Milan Channel.

GO sports 3 14:30 - ATP

Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris. Semi Finals (live) 20:00 - Ligue 1 -Round 12.

LOSC Lille v AS Saint-Etienne (live) 22:00 - Inter Channel.

GO sports 4 16:00 - Barclays Premier League. Week 12. Stoke City v West Ham Utd (live) 18:00 Serie A -Round 10. Empoli v Juventus (live) 20:00 - Juve Channel.

GO sports 5 16:00 - Barclays Premier League. Week 12 . Arsenal v Burnley (live) 18:00 - Ligue 1.

Round 12. Lorient v Paris SaintGermain (live) 20:00 - LFC TV. GO sports 6 16:00 - Barclays Premier League. Week 12 . Hull City v Southampton (live) 18:00 Barclays Premier League. Week 12 . Everton v Swansea City 20:00 MUTV. GO sports 7 07:00 - Serie

A. Round 9.

Cagliari v Milan 09:00 - ATP World Tour 500. Swiss Indoors Basel. Final 12:00 - Barclays Premier League. Week 11.

Southampton v Stoke City 14:00 Serie A. Round 9. Inter v Sampdoria 16:00 - Barclays Premier League. Week 12. Everton v Swansea City (live) 18:00 PGA European Tour. BMW Masters. Day 3 23:00 - Formula 1. USA Grand Prix, Austin.

Practice 3 00:30 - FIFA Futbol Mundial #493 01:00 - Serie A. Round 10. Empoli v Juventus.

GO sports 8 09:00 - Serie

A. Round 9.

Cagliari v Milan 11:00 - ATP World Tour 500. Swiss Indoors Basel. Final 14:00 - Barclays Premier League. Week 11.

Southampton v Stoke City 16:00 - Barclays Premier League. Week 12. Leicester City v West Brom Albion (live) 18:00 - Serie A. Round 9. Inter v Sampdoria 20:00 - PGA European Tour. BMW Masters. Day 3 01:00 - Formula 1. USA Grand Prix, Austin.

Practice 3.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

26

KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

Paola

MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000.

AVVI}I

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn

minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata.

G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

VETTURI

Hyundai Accent

MUDELL 1996, 1498cc, f’kundizzjoni tajba [afna. Prezz negozjabbli. ?emplu 79460359.

Mutur

AUTOMATIC 125cc ekonomiku, kollox im[allas u ;did, qatt ma ntu]a. Jiswa €1,800, talba €1,300. ?emplu 99039564 jew 21695721.

www.maltarightnow.com

27

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

SPORT

Jiġi fi tmiemu l-istaġun għal Keith Camilleri FORMULA 4

Nhar il-Ħadd li għadda ġie fi tmiemu l-istaġun tal-Formula 4 fejn il-Malti Keith Camilleri kien fl-azzjoni fl-aħħar tellieqa f’Imola. Din kienet sena memorabbli għall-motorsport Malti.

Għall-ewwel darba fl-istorja filFormula 4 kien hemm l-involviment ta’ tim Malti kif ukoll ta’ sewwieq Malti.

F’Imola Camilleri kellu daqsxejn ta’ diffikultajiet u minħabba f’hekk, fis-sessjonijiet ta’ kwalifikazzjoni ma għamilx il-ħinijiet mixtieqa. L-istaff tattim ħadem bla waqfien u fil-jum tat-tellieqa Camilleri kien f’forma aħjar. Hekk kif bdiet it-tellieqa Camilleri mal-ewwel tela’ jokkupa t-13-il post. Camilleri temm it-tellieqa fl-10 post u dan fisser li hu kien se jibda millpole position fit-tieni tellieqa.

Sfortunatament għal Camilleri, dan kien involut

f’inċident fit-tieni tellieqa u b’hekk ma setax ikompli jsuq.

Dan fisser li fl-aħħar żewġ itlielaq Camilleri kien ikkundizzjonat mill-bidu imma xorta waħda irnexxielu jkollu wirja pożittiva.

F’kummenti li ta dwar listaġun Camilleri qal, “Ma kienx staġun faċli imma kienet esperjenza mill-aqwa għalija. L-aktar ħaġa diffiċli kienet biex insib biżżejed sponsors biex nipparteċipa fit-tlielaq.

Madankollu irrid nirringrazzja lill-istess sponors li grazzi għalihom tlift biss żewġt itlielaq. Li kieku ma kinux huma u diversi nies fosthom Tonio Cini u lfamilja tiegħi, l-ħolma tiegħi qatt ma kienet issir realtà.”

It-tim ta’ Camilleri diġa’ qed jaħseb biex fl-istaġun li ġej dan jerġa’ jikkompeti, dejjem jekk isib biżżejjed sponsors.

Keith Camilleri fl-azzjoni f’Imola

Dan l-aħħar il-kumpanija Emirates u l-Open Awstraljan laħqu ftehim bejniethom.

Sir Tim Clark, President ta’ Emirates Airline, qal li l-ftehim ġdid jirrifletti l-impenn tal-linja tal-ajru għat-tennis u l-ambizzjoni strateġika tagħha li tippromwovi lill-Awstralja bħala destinazzjoni tal-ivvjaġġar.

“L-Australian Open hi attivita’ sportiva tal-ogħla klassi li tiġbed udjenza tassew globali lejn Melbourne Park kull sajf, waqt li miljuni oħrajn jaraw l-

azzjoni fuq it-television,” qal Sir Tim. “Is-sħubija mal-Australian Open turi l-impenn kontinwu tagħna għall-Awstraljani. Li naqsmu u nappoġġjaw l-emozzjonijiet tal-klijenti tagħna hu importanti għall-isponsorships tagħna, u nixtiequ nużaw din lisħubija biex l-esperjenza taddilettanti ta’ dan l-isport tkun aħjar u noħolqu rabta aktar qawwija mal-klijenti tagħna flAwstralja,” kompla jgħid Sir Tim.

Il-ftehim jinkludi wkoll sponsorship tal-Australian Open Series, il-bidu uffiċjali li jwassal għall-ewwel Grand Slam tassena.

Minn dan is-sajf is-serje ser tkun magħrufa bħala l-Emirates Australian Open Series, bil-linja tal-ajru se tkun fi sħubija malħames attivitajiet ewlenin li se jsiru qabel l-Australian Open, fosthom il-Hopman Cup f’Perth, il-Brisbane International, l-Apia International Sydney, il-Hobart

International u l-World Tennis Challenge f’Adelaide.

Il-lista ta’ servizzi ta’ Emirates jinkludu wħud mill-avvenimenti bl-ogħla profil fil-kalendarju tat-tennis, li jinkludu l-Open ta’ Franza, l-Open tal-Istati Uniti, ir-Rogers Cup u l-Open ta’ Barċellona fost ħafna.

Emirates hi l-linja uffiċjali talATP World Tour u sponsor taddrittijiet tal-isem tar-rankings ATP, u issa se tkun magħrufa bħala l-linja msieħba uffiċjali tal-Australian Open u l-

Emirates Australian Open Series.

Emirates topera 84 titjira filġimgħa mill-Awstralja għal Dubaj, li jinkludu erba’ titjiriet kuljum minn Sydney, Melbourne u Brisbane. Il-firxa globali ta’ rotot toffri lill-Awstraljani konnessjonijiet ma’ aktar minn 140 destinazzjoni f’aktar minn 80 pajjiż madwar id-dinja.

Emirates bħalissa topera titjiriet skedati kuljum bejn Malta u Dubaj b’waqfa f’Larnaka, Ċipru.

Illum MFA

Tarxien v Melita., 4.30pm. U15. Ħamrun v Mġarr GFA Gozo Std – 1pm. I Div. SK Victoria W v Oratory Y., 3pm. I Div. Xekwija T v Nadur Y. HANDBALL Università – 12.30pm. MHA Cup. Sayitmalta v Luxol., 2pm.

MHA Cup. Kavallieri RS2 v La Salle R., 3.30pm. MHA Cup. Sswieqi P v Aloysians VT SWAN Santa Lucia Grd – 1.45pm. II Div. Luqa J v Marsa SM., 3.15pm. II Div. Fleur de Lys v San Ġwann K. Qormi Grd – 1.45pm. II Div. Baħrija AFC v Tal-Qroqq., 3.15pm. II Div. Tarxien AFC v Ħamrun T. BASKETBALL Ta’ Qali – 2.45pm. St James Hospital Shield. II Div. (I).

Starlites v SN Suns., 4.30pm. St

James Hospital Shield. II Div. (I). Hibs v Athleta RUGBY Kordin – 2pm. European Nations Cup Div 2A. Malta v Kroazja

YFA

9.45am. Mosta G v Marsa T., 11am. Senglea Y v Msoda RS BASKETBALL Ta’ Qali – 11.15am. St James Hospital. Lig (N). Depiro v Hibs., 1pm. St James Hospital Shield (I). Luxol v Siġġiewi., 2.45pm. St James Hospital. Lig (N). Phoenix v Athleta., 4.30pm.

St James Hospital Shield. (I).

Depiro v Floriana.

HANDBALL Università – 9am. MHA Cup. La Salle U v Luxol., 10.30am.

Kavallieri RS2 v Swieqi P. TIĠRIJIET TAŻ-ŻWIEMEL Marsa – Issir is-36 laqgħa talistaġun li se tkun fuq disa’ tiġrijiet tat-trott u li tinkludi l-finali tatTazza Johnnie Walker SPARAR Bidnija – 10am. Sparatura Skeet u Double Trap.

B’Bugia – 10am. Sparatura Trap.

Jintlaħaq ftehim bejn Emirates u l-Open Awstraljan

Sport lokali għal tmiem il-ġimgħa

Victor Tedesco Std – 2pm.

BOV Premier. Naxxar L v Pieta H., 4.15pm. BOV Premier.

Balzan v Valletta Centenary Std – 2pm. I Div. Melita v Rabat A., 4pm. I Div. Vittoriosa S v Żurrieq Charles Abela Std – 2pm. II Div. San Ġwann v Dingli S., 4.15pm. Żabbar SP v Għaxaq Luxol Std – 2pm. Żejtun C v Marsa., 4.15pm. II Div. Swieqi Utd v Siġġiewi Sirens Std – 2pm. II Div. Mellieħa v Xgħajra T., 4.15pm.

II Div. Sirens v Senglea A. YFA Rabat Grd - 1pm. U17. Pieta v Luqa., 2.45pm. U17. Mosta v Xgħajra T., 4.30pm. U17. Żabbar v Cottonera. Żabbar Grd – 1pm. U15.

Kirkop v Balzan., 2.45pm. U17.

Għada MFA Victor Tedesco Std – 2pm.

BOV Premier. Tarxien R v Floriana., 4.15pm. BOV Premier.

Mosta v Hibernians Centenary Std – 2pm. I Div. Fgura Utd v Gżira Utd., 4pm. I Div. St George’s v Gudja Utd Charles Abela Std – 2pm. III Div. Kirkopr Utd v Qrendi., 4.15pm. III Div. Kalkara v Attard Luxol Std – 4pm. Mġarr Utd v Marsaskala., 6.15pm. III Div. Marsaxlokk v Ta’ Xbiex Sirens Std – 2pm. III Div. Mtarfa v Santa Lucia., 4.15pm.

III Div. Mdina K v St Venera L.

Rabat Grd – 9am. U17.

Valletta v Mġarr., 10.45am. U17.

Sliema W v Balzan Y., 12.30pm.

U15. Sliema v Fgura Żabbar Grd – 9am. U17.

Floriana v B’Kara., 10.45am.

U17. Żebbuġ v Mellieħa., 12.30pm. U15. Mosta v LijaIklin Siġġiewi Grd – 1pm. U15.

B’Kara v Mqabba., 2.45pm.

U17. Paola H v Qrendi., 4.30pm.

U15. Msida v Għaxaq Mġarr Grd – 1pm. U17. St Andrew v Qormi., 2.45pm. U17.

Gżira v Żejtun., 4.30pm. U15.

Gżira v Sirens GFA Gozo Std – 1pm. I Div. Kerċem A v St Lawrence SP., 3pm. I Div. Victoria H v Sannat IASC Santa Lucia Grd – 8.30am. Ħamrun L v Burmarrad AFC.,

www.maltarightnow.com

28

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

Marlow iħabbar l-ewwel skwadra FUTSAL

Wara li għelbu lil Cesena, Roma issa jmisshom jilagħbu kontra r-rivali Napoli

FUTBOL TALJAN

Juventus iridu jwettqu reazzjoni …u jittamaw f’żelqa ta’ Roma

Bejn illum u nhar it-Tnejn se jintlagħab program sħiħ misSerie A u llum iż-żewġ timijiet li qegħdin fil-quċċata tal-klassifika, Juventus u Roma se jkunu flazzjoni. Iċ-champions Juventus se jilagħbu barra minn darhom kontra Empoli filwaqt li Roma għandhom konfront diffiċli kontra r-rivali Napoli. Matul ilġimgħa Roma laħqu lil Juventus fl-ewwel post meta rebħu 2-0 kontra Cagliari filwaqt li Juventus sofrew l-ewwel telfa fil-kampjonat meta ġew megħluba 1-0 barra minn darhom kontra Genoa.

Il-Programm Serie A Illum Napoli v Roma Empoli v Juventus Parma v Inter

Għada Chievo v Sassuolo Sampdoria v Fiorentina Torino v Atalanta Udinese v Genoa Milan v Palermo It-Tnejn Cesena v Verona Lazio v Cagliari

Serie B Illum Avellino v Catania Crotone v Perugia Livorno v Bologna Pescara v Spezia Pro Vercelli v Bari Ternana v Cittadella Trapani v Brescia V.Entella v V. Lanciano Carpi v Vicenza Għada Latina v Frosinone Varese v Modena

SPORT

(15.00) (18.00) (20.45) (15.00) (15.00) (15.00) (15.00) (20.45) (19.00) (21.00)

Il-wirjiet ta’ Juventus dan laħħar mhux qed ikunu daqstant konvinċenti, speċjalment meta dawn jilagħbu barra minn darhom. Minbarra t-telfa li sofrew kontra Genoa tilfu wkoll kontra Olympiacos u Atletico Madrid barra minn darhom fiċChampions League filwaqt li ġimgħa ilu kienu ġew miżmuma draw minn Sassolo. L-uniku rebħa li kisbu f’dawn l-aħħar ġimgħat kienet dik ta’ 2-0 kontra Palermo.

Hu veru li f’dawn il-partita kien hemm okkażjonijiet fejn Juventus kienu sofrtunati imma li hu żgur li s’issa dawn mhux qed juru l-istess logħob li urew fl-aħħar staġun taħt it-tmexxija tal-eks kowċ Antonio Conte.

Roma jistgħu jitilgħu, għallanqas, għal ftit siegħat waħedhom fil-quċċata jekk fl-ewwel logħba ta’ llum jirbħu barra minn darhom kontra Napoli.

Minkejja li dan l-istaġun Napoli qed jiddiżappuntaw żgur li konfront bejn dawn iż-żewġ timijiet ikun wieħed kumbattut u li jista’ jmur fuq kull naħa. Filwaqt li Roma se jkunu ġejjin minn rebħa kontra Cesena, Napoli se jkunu ġejjin minn draw ta’ 1-1 kontra Atalanta. Kif ġew l-affarijiet, Napoli żgur li se jħossuhom tilfu tliet punti minħabba li tilfu penalty fl-aħħar sekondi u b’hekk se jagħmlu minn kollox biex jiskbu rebħa li tgħinhom javanzaw fil-klassifika fejn bħalissa qegħdin fis-seba’ post.

Illum ukoll se jkunu flazzjoni Inter li fl-aħħar ħarġa tagħhom għelbu lil Sampdoria 1-0 b’penalty fl-aħħar minuta.

Dawn se jilagħbu barra minn darhom kontra Parma u bla dubju din se tkun logħba diffiċli għat-tim ta’ Mazzarri, li minke-

jja li rebaħ l-aħħar logħba, dan l-istaġun mhux qed juri logħob pożittivi. Minn naħa tagħhom Parma se jkunu ġejjin minn telfa minima ta’ 1-0 barra minn darhom kontra Torino. Għal kontra Inter Parma se jkollhom lil Cordaz sospiż wara li dan tkeċċa kontra Torino.

Għada, Sampdoria se jkunu qed jippruvaw jirritornaw għarrebħ meta jilagħbu kontra Fiorentina. Dawn tal-aħħar se jkollhom il-morl għoli wara li rebħu 3-0 kontra Udinese. Ittelfa li sofrew Sampdoria kontra Inter kienet l-ewwel waħda dan l-istaġun filwaqt li għal Viola, rrebħa kontra Udinese kienet biss it-tielet waħda dan listaġun. Problema kbira għal Fiorentina hi li dawn ma tantx qed jiskurjaw u s’issa skurjaw disa’ gowls f’disa’ partiti. Luniku tim li qiegħed fl-ewwel 10 pożizzjonijiet u skurja biss ħames gowls hu dak biss ta’ Sampdoria imma dawn għandhom difiża sofda u ikkonċedew biss ħames gowls.

Għada Milan jilagħbu kontra Palermo bit-tama li jiddefendu t-tielet post li telgħu fih matul il-ġimgħa bid-draw ta’ 1-1 li ħadu kontra Cagliari. Fuq ilkarta r-Rossoneri m’għandhomx ifallu milli jieħdu tliet punti f’San Siro kontra Palermo, tim li se jkun ġej minn rebħa minima fuq Chievo.

Udinese, li qegħdin ukoll fittielet post bl-istess ammont ta’ Milan u Sampdoria, jilagħbu kontra Genoa. Bla dubju t-tim ta’ Stramaccioni jrid iwettaq reazzjoni wara t-telfa ta’ 3-0 kontra l-Viola u se jkollu jagħmel dan kontra l-uniku tim fl-Italja li s’issa għeleb liċchampions Juventus.

Il-kowċ il-ġdid tat-tim nazzjonali tal-Futsal Mark Marlow ħabbar l-ewwel skwadra tiegħu sa minn meta inħatar f’din ilkariga. It-tim Malti, fix-xhur li ġejjin se jkun qed iħejji biex f’Jannar li ġej jilgħab fil-miniturnament preliminari ta’ kwalifikazzjoni għall-Kampjonati Ewropew tal-2016.

F’dan ir-rawnd il-Maltin se jilagħbu kontra l-Latvja, lIngilterra u l-Andorra..

Hu għalhekk li lejn l-aħħar ta’ Novembru u f’Diċembru hu ipp-

janat li jiġi organizzat mini turnament ta’ ħbiberija b’avversarji tal-istess livell li Malta għanda fil-grupp preliminari.

L-iskwadra ta’ Marlow hi komposta minn: M.Mifsud, C.Sciberras,M.Borg, K.Bartolo (Valletta), M.Xerxen, N.Farrugia, C.Scicluna, N.Del Re, G.Bonello, M.Zammit (Balzan), C.Wismayer, D.Brincat, A.Farrugia (Naxxar), J.Milijic, C.Cardona (Ħamrun), D.Camilleri (Luxol), M.Telisi (Qormi) u L.Stivala (Gżira).

Il-kowċ tat-tim Olimpiku talfubol tal-Brażil Alexandre Gallo qal li beħsiebu jsejjaħ lillattakkant ta’ Barcelona Neymar biex jifforma parti mit-tim li se jikkompeti fl-Olimpjadi ta’ Rio tal-2016 li se jsiru fil-Brażil stess. Fl-Olimpjadi t-timijiet li se jieħdu sehem iridu jkunu komposti minn plejers li għandhom inqas minn 23 sena imma tlieta mill-plejers fl-iskwadra jista’

jkollhom aktar minn din l-età stipulata. F’kummenti li ta Gallo dan qal li Neymar għall-Brażil hu bħal ma huma Lionel Messi u Cristiano Ronaldo għallArġentina u l-Portugall rispettivament.

Ta min jiftakar li l-Brażil qatt ma rebaħ il-medalja tad-deheb flOlimpjadi. Fl-2012, waqt lOlimpjadi ta’ Londra huma kienu tilfu l-finali kontra l-Messiku.

Għada titkompla s-St James Hospital Shield u min jirbaħ se jingħaqad flimkien ma’ Athleta u Virtus fis-semi-finali. Fl-ewwel konfront Bupa Luxol jiltaqgħu kontra Remax Siġġiewi Citadel u wara jidħlu fl-azzjoni Pavi Depiro u Floriana Cafe Del Mar. Luxol u Siġġiewi li tilfu t-tnejn li huma kontra Virtus, jipprovaw jiksbu post fis-semi-finali kontra l-istess Virtus . Iż-żewg timijiet battew taħt il-boards u għalhekk, min minnhom se jkun l-aħjar firrebounds mistenni jagħamel pass lejn ir-rebħa.

Iż-żewġ timijiet tilfu plajers importanti mill-istagun l-ieħor fejn u issa qed jibbażaw fuq ilplejers żagħżagħ li ftit għandhom esperjenza fl-ogħla diviżjoni.

Floriana jibdew favoriti kontra Depiro. Dawn tal-aħħar, bħal Luxol u Siġġiewi qed jibbażaw fuq il-plejers żagħżagħ wara li tilfu il-plejers tal-esperjenza.

Deprio mhux qed ikunu konsis-

tenti fil-logħob tagħhom.

Jkun hemm mumenti fejn dawn idawwru l-ballun tajjeb flattakk imma mumenti oħrajn fejn il-plejers ikunu wisq individwali u jixxutjaw malajr.

Floriana saħħew it-tim millistaħun l-ieħor imma l-kowċ C. Stolph irid ikun aktar kalm fissostituzzjoniet għax mhux qed jagħti ċans lit–team jikseb irritmu.

Għada jibda l-kampjonat St James Hospital tan-nisa bil-loghba prinċipali tkun dik bejn Pavi Depiro u Hibs. Honey Athleta mhux suppost ifallu kontra Phoenix li għadhom mingħajr plejer barranija.

Illum wara nofsinhar jintlagħbu żewg partiti mis-St James Shield tat-Tieni Diviżjoni talirġiel fejn Hibs jibdew favoriti kontra Athleta filwaqt li Starlites u SN Suns jipprovaw jiksbu lewwel rebħa wara li tilfu kontra Frank Salt Real Estate Phoenix.

Gallo se jinkludi lil Neymar fl-iskwadra OLIMPJADI 2016

Ikunu magħrufa s-semi-finalisti

BASKETBALL-ST JAMES HOSPITAL SHIELD

www.maltarightnow.com

SPORT

Iċ-champions Man City jilqgħu lil Man Utd FUTBOL FIR-RENJU UNIT

Premiership Ingliż Illum

Newcastle v Liverpool (13.45) Arsenal v Burnley (16.00) Chelsea v QPR (16.00) Everton v Swansea (16.00) Hull v Southampton (16.00) Leicester v West Brom (16.00) Stoke v West Ham (16.00) Għada Man City v Man Utd (14.30) Aston Villa v Tottenham (17.00) It-Tnejn C Palace v Sunderland (21.00) The Championship Wolves v Birmingham Blackburn v Reading Blackpool v Ipswich Brentford v Derby Cardiff v Leeds Charlton v Sheff Wed Huddersfield v Nottm Forest Rotherham v M’boro Watford v Millwall Wigan v Fulham Bournemouth v Brighton League One Bradford v Doncaster Bristol City v Oldham Chesterfield v Yeovil Colchester v Port vale Crawley v Crewe Fleetwood v Gillingham Leyton Orient v Coventry MK Dons v Swindon Notts County v Walsall Peterborough v Scunthorpe Rochdale v Preston Sheff Utd v Barnsley League Two Burton v Plymouth Bury v Cambridge Cheltenham v York Dag & Red v Shrewsbury Exeter v Luton Hartlepool v Newport Mansfield v Southend Northampton v Wimbledon Oxford Utd v Wycombe Portsmouth v Carlisle Tranmere v Stevenage Premiership Skoċċiż Illum

Celtic v Inverness CT Dundee Utd v St Mirren Hamilton v Partick Thistle Kilmarnock v Dundee Tazza Skoċċiża Hurlford v Stirling Linlithgow Rose v Raith Rovers Annan Athletic v Livingston Arbroath v Nairn County Ayr v Alloa Dumbarton v Rangers East Fife v Berwick Edinburgh City v Brora Rangers Elgin v Bo’ness United Forfar v Cowdenbeath Morton v Airdrieonians Peterhead v Stranraer Queen’s Park v Albion Spartans FC v Clyde Stenhousemuir v Brechin

29

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

Wara li ġimgħa ilu ċ-champions Manchester City tilfu, kontra kull mistenni, bi skor ta’ 2-1 kontra West Ham Utd għada dawn iridu jilagħbu kontra r-rivali Man Utd. Bħalissa t-tim ta’ Pellegrini qiegħed fit-tielet post, sitt punti inqas mil-liders Chelsea filwaqt li r-Red Devils qegħdin fit-tmien post. Ġimgħa ilu Man Utd salvaw draw ta’ 1-1 f’Old Trafford kontra Chelsea b’gowl ta’ Van Persie. It-tim ta’ Van Gaal kellu ċans ġimgħa sħiħa biex iħejji għal din il-partita filwaqt li City, nhar l-Erbgħa, kienu impenjati fil-League Cup fejn sfaw eliminati mill-kompetizzjoni b’telfa ta’ 2-0 fl-Etihad Stadium kontra Newcastle. Wieħed jista’ jgħid li l-forma li għaddejin minnha dan l-aħħar is-Citizens m’hijiex waħda mill-aqwa. Ġimgħa ilu dawn kienu wkoll ġew miżmuma fi draw ta’ 2-2 kontra CSKA Moscow fiċ-Champions League.

F’kummenti li ta l-manager Pellegrini qal,“Jekk wieħed iħares lejn l-istatistika jara li wara disa’ partiti fl-istaġun li għadda kellna punt inqas milli għandna din is-sena. Konna bdejna ħażin u eventwalment spiċċajna irbaħna l-kampjonat. Mhux se nigdeb u ngħid li kuntent billogħob li qed nuru għax mhux qed inkunu konsistenti imma fiduċjuż li se nerġgħu nuru dak il-logħob li bih irbaħna l-kampjonat,” qal Pellegrini.

Problema għal City dan listaġun qiegħda tkun id-difiża li s’issa fil-kampjonat sofriet 10 gowls u kienu biss darbtejn li fihom ma qalgħux gowl, kontra Newcastle (fil-kampjonat) u kontra Aston Villa.

Minkejja li bejn City u Man Utd hemm distakk ta’ 10 punti lkonfront bejn dawn iż-żewġ timijiet dejjem jibqa’ konfront mingħajr ebda favorit.

Illum il-liders Chelsea jilqgħu lil Queens Park Rangers u fuq ilkarta t-tim ta’ Jose Mourinho

Wara li salvaw draw fl-aħħar minuta kontra Chelsea, Man Utd għada jilagħbu kontra ċ-champions Man City

jibda favorit nett li jieħu t-tliet punti. QPR se jkollhom il-morall kemmxejn għoli wara li nhar itTnejn għelbu lil Aston Villa 2-0.

Din kienet biss it-tieni rebħa filkampjonat għal QPR, tim li qed jokkupa l-pożizzjoni ta’ qabel tal-aħħar tal-klassifika. Minn naħan tagħhom Chelsea se jkunu ġejjin minn draw kontra Man Utd. Matul il-ġimgħa Chelsea, b’tim mimli bi plejers riservi, iddiżappuntaw imma xorta rebħu 2-1 kontra Shrewsbury filLeague Cup. Gowl minnhom skurjah Didier Drogba, plejer li qed ikollu wirjiet mill-aqwa sa minn meta irkupra minn injury li kellu. L-istess Drogba skurja wkoll kontra Man Utd u ma tkunx sorpriża jekk l-attakkant mill-Ivory Coast jerġa’ jibda mal-ewwel 11 kontra QPR. Chelsea se jkollhom lid-difensur Branislav Ivanovic sospiż wara li tkeċċa kontra Man Utd. QPR se jkollhom lid-difensur Rio Ferdinand sospiż wara li kiteb xi kummenti mhux xierqa fuq il-profil elettorniku tiegħu.

Ferdinand se jitlef anke żewġ partiti oħra minbarra dik kontra Chelsea.

Southampton, li qegħdin fittieni post, illum jilagħbu barra minn darhom kontra Hull. Żgur li ħadd ma basar li fl-ewwel ġimgħa ta’ Novembru Southampton kienu se jkunu fittieni post, erba’ punti taħt il-liders. Mill-aħħar ħames partiti li lagħbu Southampton rebħu erbgħa u tilfu biss darba u flaħħar ħarġa dawn rebħu 1-0 kontra Stoke. Matul il-ġimgħa Southampton reġgħu lagħbu kontra l-istess Stoke fil-League Cup u reġgħu rebħu 3-2.

Hull se jkunu ġejjin minn draw pożittiv ta’ mingħajr gowls f’Anfield kontra Liverpool.

Dawn tal-aħħar,illum, jilagħbu barra minn darhom kontra Newcastle bit-tama li jieħdu ttliet punti biex jirkupraw ftit pożizzjonijiet fil-klassifika.

Bħalissa t-tim ta’ Brendan Rodgers qiegħed fis-seba’ post u matul il-ġimgħa ir-Reds rebħu 21 kontra Swansea fil-League

Cup. Il-wirja tagħhom ma tantx kienet waħda sodisfaċenti u żżewġ gowls waslu fl-aħħar ħames minuti. Bla dubju t-tim ta’ Alan Pardew se jkollu l-moral għoli wara li nhar l-Erbgħa elimina lil Man City mil-League Cup. Illum Arsenal jilagħbu kontra Burnley bit-tama li jiksbu t-tieni rebħa konsekuttiva wara li ġimgħa ilu rebħu 2-0 kontra Sunderland. L-eroj għat-tim ta’ Wenger kien Alexis Sanchez, awtur ta’ doppjetta u dan hu mistenni jerġa’ jibda mal-ewwel 11 kontra Burnley, tim li se jkun ġej minn telfa ta’ 3-1 kontra Everton.

Fi tmiem din il-ġimgħa r-referee Mark Clattenburg mhux se jkun involut fl-ebda logħba wara li kiser xi regoli. Skont rapporti fil-midja Ingliża Clattenburg tkellem mal-manager ta’ Crystal Palace Neil Warnock wara llogħba kontra West Brom, logħba li intemmet fi draw ta’ 2-2. Irregoli tal-Premiership jgħidu li luffiċjali kollha jridu jkunu preżenti meta referee jitkellem ma’ xi manager ta’ tim.

attwali ta’ Gerrard jiskadi f’Mejju tal-2015 u f’kummenti li ta Gerrard jum qabel il-logħba ta’ llum kontra Newcastle qal, “ Mhux se nirtira wara dan listaġun. Jien se nibqa’ nilgħab ilfutbol u jekk id-diriġenti talklabb ma joffrulix kuntratt ġdid inkompli nilgħab il-futbol x’imkien ieħor.”

Fis-sajf li għadda Gerrard irtira

minn mat-tim nazzjonali Ingliż biex jiffoka biss fuq il-partiti ma’ Liverpool, klabb li miegħu lagħab aktar minn 700 logħba.

Intant, l-istess Gerrard qal li lattakkant Daniel Sturridge hu laqwa attakkant Ingliż li qatt lagħab miegħu.

Rigward Balotelli Gerrard qal li għadu kmieni wisq biex jgħaddi ġudizzju dwaru. Balotelli ħalla

lil Milan u ingħaqad mar-Reds qabel l-istaġun.

TONEV – Il-winger ta’ Celtic Aleksandar Tonev ġie sospiż seba’ partiti wara li offenda b’mod razzjali d-difensur ta’ Aberdeen Shay Logan. L-inċident seħħ fil-logħba bejn Celtic u Aberdeen li intlagħbet fit-13 ta’ Settembru. Tonev hu misluf lil Celtic mingħand Aston Villa.

Gerrard lest jitlaq lil Liverpool jekk ma joffrulux kuntratt

Il-captain ta’ Liverpool Steven Gerrard żvela li jekk id-diriġenti tal-klabb ma joffrulux kuntratt ġdid dan ikun lest biex jingħaqad ma’ tim ieħor. Gerrard, li għandu 34 sena kien ingħaqad malakkademja ta’ Liverpool meta kien għad kellu disa’ snin u llumil ġurnata hu meqjus bħala wieħed mill-leġġendi tal-klabb minn Merseyside. Il-kuntratt

www.maltarightnow.com

SPORT

Hibernians jistgħu jkomplu jżidu l-vantaġġ KAMPJONAT BOV PREMIER

Bejn illum u nhar it-Tnejn se jintlagħab programm sħiħ milKampjonat BOV Premier. Il-programm se jintlagħab fuq spazju ta’ tlett ijiem u mhux fuq jumejn minħabba li llum il-grawnd ta’ Kordin m’huwiex disponibbli għaliex hemm il-logħba tar-rugby bejn Malta u l-Kroazja filwaqt li f’Ta’ Qali, bħal ma jsir kull sena daż-żmien, qed jinżera ħaxix ġdid. Bejn illum u għada se jintlagħbu erba’ partiti fil-Victor Tedesco Stadium filwaqt li nhar it-Tnejn jintlagħbu tnejn f’Kordin.

Wara li ġimgħa ilu fetħu vantaġġ ta’ seba’ punti f’ras il-klassifika, Hibernians issa għandhom iċ-ċans ikomplu jkabbru l-vantaġġ li għandhom fuq l-eqreb rivali Birkirkara. Għada Hibs jilagħbu kontra Mosta filwaqt li nhar itTnejn B’Kara jilagħbu kontra Sliema. Il-Pawlisti se jkunu qed jilagħbu kontra tim li se jkun ġej minn erba’ telfiet konsekuttivi filwaqt li B’Kara għandhom logħba kontra tim, li wara bidu kemmxejn diffiċli, taħt il-kowċ ġdid Stephen Azzopardi irkupraw kemmxejn. Dan l-istaġun Hibs s’issa qed juru logħob mill-aqwa u flaħħar ħarġa tagħhom kisbu rebħa minima ta’ 1-0 fil-konfront dirett kontra B’Kara filwaqt li Mosta, bħal ħafna drabi dan l-istaġun, naqqsu mili jiddefendu vantaġġ li kienu bnew u ġimgħa ilu tilfu 3-2 kontra Floriana wara li sa tmiem lewwel taqsima kienu qegħdin 2-0 minn fuq.

Għal Mosta se tkun diffiċli li jirritornaw għar-rebħ, speċjalment kontra tim li mhux biss qiegħed lewwel imma kontra tim li għandu l-aħjar attakk u l-aħjar difiża filkampjonat. Mill-24 gowl li skurjaw Hibs sebgħa minnhom skurjahom l-attakant Edison Luis dos Santos, plejer li qed jokkupa l-

31

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

Il-programm

Illum Victor Tedesco Std 2pm – Naxxar L. vs Pieta’ H. 4.15pm – Balzan vs Valletta Għada Victor Tedesco Std 2pm – Tarxien R vs Floriana 4.15pm – Mosta vs Hibernians It-Tnejn Kordin 6pm – Żebbuġ R. vs Qormi

8pm – Birkirkara vs Sliema W.

ewwel post fil-klassifika tal-aqwa skorers tal-kampjonat flimkien ma’ Ellinton Costa Morais ta’ B’Kara. Mosta se jkollhom lil Ryan Grech sospiż.

Il-fatt li Hibs se jilagħbu ġurnata qabel B’Kara wkoll jaf jitfa’ pressjoni fuq it-tim ta’ Pawlu Zammit dejjem jekk huma jieħdu t-tliet punti kontra Mosta. Nhar it-Tnejn B’Kara se jkunu jridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa kontra Hibs meta jilagħbu kontra tim li qiegħed fis-sitt post talklassifika. Fuq il-karta B’Kara m’għandhomx ifallu kontra Sliema imma dan hu bla dubju ostaklu delikat għall-Karkariżi.

Fl-aħħar ħarġa tagħhom Sliema ġew draw 0-0 kontra Balzan, ġimgħa wara li kienu rebħu 4-1 kontra Mosta.

Nhar it-Tnejn B’Kara jridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa kontra Hibs meta jilagħbu kontra Sliema

Jistgħu jitilgħu t-tielet Ħarsa lejn il-klassifika turi li bħalissa erba’ timijiet qegħdin firraba’ post u jekk jirbħu kollha għandhom ċans jitilgħu fit-tielet post.

Illum Valletta jilagħbu kontra Balzan bil-għan li jieħdu t-tliet punti u b’hekk jilħqu lil-istess Balzan fit-tielet post. Ġimgħa ilu t-tim ta’ Gilbert Agius rebaħ 2-0 kontra Naxxar biex irkupra kemmxejn mit-telfiet li kienu fl-aħħar

ġimgħat kontra r-rivali B’Kara u Pieta. S’issa ċ-champions għadhom m’humiex qed juru konsistenza u minkejja li għadu kmieni fil-kampjonat żgur li ma jridux iwaaqgħħu diversi punti jekk beħsiebhom jibqgħu viċin il-liders Hibernians u jiddefendu t-titlu li rebħu f’Mejju li għadda.

Minn naħa tagħhom Balzan se jkunu ġejjin minn draw kontra Sliema, riżultat li kien it-tielet draw konsekuttiv għat-tim ta’ Oliver Spiteri. Balzan se jkollhom lil Orlando Serrano sospiż u Valletta lil Hugo Miguel Pires sospiż.

Filwaqt li Valletta se jkunu qed ifittxu rebħa biex jilħqu lil Balzan, iridu wkoll joqgħodu attenti li ma jitilfux għaliex b’punti daqshom hemm Qormi li se jkunu impenjati nhar it-Tnejn kontra Żebbuġ. L-eks kowċ ta’ Sliema Wanderers Alfonso Greco se jkun qed jiddebutta fuq il-bank tar-Rangers wara li inħatar filkariga matul il-ġimgħa. Greco, se jkun qed jieħu post Jesmond Zammit li tkeċċa wara r-riżultati

negattivi li kiseb it-tim minn meta beda l-istaġun.

Il-Qriema se jkunu ġejjin minn tliet rebħiet konsekuttivi, blaħħar waħda tkun dik ta’ 1-0 kontra Tarxien bl-awtur tal-uniku gowl ikun Alfred Effiong li s’issa skurja mijja u gowl fil-Premier.

Fuq il-karta Qormi m’għandhomx ifallu kontra t-tim li qiegħed fl-aħħar post tal-klassifika bi tliet punti u mingħajr rebħa.

Fl-aħħar ħarġa tagħhom Żebbuġ tilfu 1-0 kontra t-tim l-ieħor promoss ta’ Pieta.

Iż-żewġ timijiet l-oħra li qegħdin fir-raba’ post u għandhom ċans jitilgħu t-tielet b’rebħa huma Mosta u Sliema, anke jekk dan jidher kemmxejn diffiċli biex iseħħ.

Intant, illum Pieta jmisshom jilagħbu kontra Naxxar u f’dan ilkonfront in-Naxxarin għandhom ċans joqorbu lejn l-istess Pieta jekk jieħdu t-tliet punti. S’issa dan l-istaġun Naxxar iddiżappuntaw u ġabru biss erba’ punti biex b’hekk qegħdin erba’ punti taħt Pieta. Żgur li qabel ma beda

l-istaġun ħadd ma basar li Naxxar, f’dan il-perjodu talistaġun, kien se jkunu qabel talaħħar. Naxxar se jkollhom lil Alejandro Reano sospiż.

Fl-aħħar logħba minn dan ilprogramm Floriana għada jilagħbu kontra Tarxien. Floriana wettqu rimonta mil-aqwa fl-aħħar ħarġa tagħhom kontra Mosta biex b’hekk rebħu wara li kienu ilhom erba’ logħbiet mingħajr rebħa.

Wieħed jista’ jqis il-konfront bejn Floriana u Tarxien bħala konfront dirett għax jifred liżżewġ timijiet hemm biss punt.

Tarxien, li qegħdin fit-disa’ post se jkunu ġejjin minn telfa kontra Qormi filwaqt li Floriana, li qegħdin fl-10 post, se jkunu qed ifittxu t-tielet rebħa tal-kampjonat. Il-Greens jittamaw li lattakkant Vito Plut, kontra Tarxien jerġa’ jkun fl-istess forma li kien fiha kontra Mosta fejn skurja żewġ gowls biex ġab iddraw momentarju. Floriana se jkollhom lil Matteo Picciolo sospiż filwaqt li Tarxien se jkollhom sospiż lil Sean Cini.

meta għelbu lil St Pauli 3-0 f’logħba mit-tazza domestika.

“Kemm ilni kowċ ta’ Dortmund qatt ma għaddejna minn perjodu negattiv bħal dan.

Il-morall taħgna hu baxx minħabba dawn ir-riżultati. Nhar is-Sibt se nilagħbu logħba diffiċli imma logħba kontra Bayern hi logħba li jekk tirbaħha ttik kuraġġ kbir,” qal Klopp.

Fl-aħħar darba li dawn it-tnejn lagħbu kontra xulxin Dortmund kienu rebħu 2-0 fis-Super Cup imma minn dakinhar ‘l hawn iżżewġ timijiet kellhom wirjiet

kontrastanti minn xulxin. Bayern Munich għadhom ma tilfux logħba fil-kampjonat u għandhom vantaġġ ta’ erba’ punti f’ras ilklassifika fuq l-eqreb rivali Borussia Monchengladbach. Flaħħar ħarġa tagħhom Bayern ġew draw 0-0 fil-konfront dirett kontra Monchengladbach filwaqt li matul il-ġimgħa it-tim ta’ Guardiola rebaħ 3-1 kontra Hamburg fit-tazza domestika.

Minn naħa tagħhom Dortmund tilfu 1-0 f’darhom kontra Hannover.

Intant, għada Monchenglad-

bach se jkunu qed jittmaw li jirbħu kontra Hoffenheim u fl-istess ħin f’pass falz ta’ Bayern kontra Dortmund. Dan jista’ jitqies bħala konfront dirett għax it-tnejn li huma qegħdin bl-istess ammont ta’ punti.

Wolfsburg li wkoll qegħdin ittieni bl-istess punti ta’ Monchengladbach, se jilagħbu kontra Stuttgart.

Għada wkoll Freiburg se jippruvaw jiksbu l-ewwel rebħa filkampjonat meta jilagħbu barra minn darhom kontra Koln.

Hannover m’għandhomx ifallu

meta jilagħbu kontra Eintracht Frankfurt, tim li tilef l-aħħar żewġ logħbiet.

Tispikka Borussia Dortmund kontra Bayern Munich BUNDESLIGA

Fil-Ġermanja llum jispikka lkonfront bejn ir-rivali Bayern Munich u Borussia Dortmud.

Bayern bħalissa qed jokkupaw lewwel post filwaqt li Dortmund qegħdin fis-17-il post.

F’kummenti li ta l-kowċ ta’ Dortmund Jurgen Klopp qal li jittama li din il-logħba se tkun illogħba li fiha t-tim tiegħu jagħti żvolta lill-istaġun. Dortmund, finalisti telliefa taċ-Champions League ta’ żewġ staġun ilu ilhom ma jirbħu f’dawn l-aħħar sitt logħbiet fil-kampjonat. Nhar itTlieta Dortmund ħadu ftit tar-ruħ

Il-programm Illum Mainz 05 v W.Bremen Hamburger v B. Leverkusen Hannover v E. Frankfurt Stuttgart v Wolfsburg B’ Munich v B. Dortmund Għada B. Mo’bach v Hoffenheim Koln v Freiburg Paderborn v Hertha B

www.maltarightnow.com

32

Is-Sibt, 1 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

Il-qara’ aħmar, ħafna drabi mixgħul minn ġewwa, hu l-aktar simbolu popolari tal-festa ta’ Halloween, li tiġi ċċelebrata bħall-bieraħ, il-31 ta’ Ottubru. Festa li llum saret popolari f’pajjiżna wkoll. Minkejja li m’hemmx qbil fuq l-għeruq tagħha – jekk humiex għeruq pagani, inkella Kristjani – li hu żgur hu li l-lejl ta’ Halloween jiġi ċċelebrat lejlet il-festa Nisranija ddedikata lill-Erwieħ kollha, waqt li l-għada jkun jum iddedikat mill-Knisja lill-Qaddisin kollha. Dan ir-ritratt juri ħaddiem iħejji mat-3,000 qargħa ħamra biex jitqassmu għal Halloween tal-2014 f’Regents Canal, Londra. (Ritratt: EPA)

Appell bla preċedent lill-Gvern biex jipproteġi l-ambjent

Din l-Art Ħelwa tibgħat ittra miftuħa lill-Prim Ministru fuq l-istat tal-ambjent

Is-sitt presidenti li mexxew lil Din l-Art Ħelwa, inkluż dik li qed isservi llum, kitbu ittra miftuħa lill-Prim Ministru li fiha wrew it-tħassib tagħhom dwar ilqagħda prekarja tal-ambjent f’Malta u l-pjani tal-Gvern għallfutur.

Xi ħaġa bħal din mis-sitt presidenti tal-passat u tal-preżent ta’ din l-NGO ambjentali qatt ma saret fil-50 sena kemm ilha teżisti. U qed tiġi deskritta bħala sejħa bla preċedent biex jitħares il-wirt ambjentali u kulturali ta’ Malta.

Is-sitt presidenti ta’ Din l-Art Ħelwa – l-Imħallef Emeritu Maurice Caruana Curran, ilProfessur Anthony Bonanno, Martin Galea, Martin Scicluna, Dr Petra Caruana Dingli u Simone Mizzi – qed jappellaw lill-Prim Ministru biex jassigura li l-legat tiegħu lejn Malta ma jkunx wieħed li jibqa’ ttimbrat u mfakkar għall-qerda fl-ambjent rurali u dak mibni.

Din l-Art Ħelwa qalet li tinsab imħassba li l-Gvern għadu m’abbozzax Pjan Strateġiku ġdid għall-Ambjent u l-Iżvilupp u nieda biss lista ta’ objettivi bla ebda politika essenzjali dettaljata.

“Malta tħalliet mingħajr strateġija adattata għall-governanza u l-amministrazzjoni tajba tal-ambjent mibni u rurali, u għalhekk qed jingħata lok għal tmexxija ħażina u biex l-abbuż ikompli jirrenja,” sostniet lNGO. Din l-Art Ħelwa qalet li lGvern għandu wkoll l-intenzjoni li jemenda l-liġijiet biex il-Pjan Strateġiku jkun approvat millMinistru responsabbli millIppjanar waħdu, bla ebda skruti-

nju parlamentari kif suppost.

“Peress li l-Pjan jinvolvi bidla ta’ importanza soċjali, ekonomika u ambjentali, l-attentat biex wieħed jgħaddi minn fuq ilParlament, hu pass li jmur kontra l-impenn fit-trasparenza u lkontabbiltà li dan il-Gvern wiegħed meta kien elett,” kompliet l-NGO. Numru ta’ deċiżjonijiet oħrajn li jolqtu lill-ambjent ukoll huma ta’ tħassib għal Din l-Art Ħelwa.

“Il-Politika Rurali l-ġdida, li

tikkostitwixxi direzzjoni ġdida għall-kampanja u li tista’ twassal għal spekulazzjoni tal-art ’il barra miz-zoni tal-iżvilupp (ODZ), kienet approvata millGvern mingħajr ebda referenza għall-Pjan Strateġiku u mingħajr ma sar Studju Strateġiku Ambjentali dwar l-impatt tagħha.”

Din l-Art Ħelwa żiedet li “politika ġdida biex jogħla l-bini f’zona partikulari fl-Imrieħel ġiet approvata u ma kinitx inkluża fil-

Dan ir-ritratt, meħud mis-sit elettroniku ta’ Din l-Art Ħelwa, juri lis-sitt presidenti li servew fit-tmun tal-NGO, bl-Imħallef Emeritu Maurice Caruana Curran jidher fil-portrait, bħala l-Fundatur u l-ewwel President tal-għaqda

fażi tal-konsultazzjoni pubblika kif stipulat fil-liġi.”

L-NGO qalet ukoll li “sejħiet għal espressjonijiet ta’ interess fi proġetti għar-reklamazzjoni talart ġew pubblikati mingħajr Marine Spatial Plan li kellu jkun ippreżentat, diskuss u approvat.”

Din l-Art Ħelwa tħoss li dawn id-diversi pjani ta’ żvilupp li jinġiebu kollha b’mod kollettiv bla ebda governanza fl-użu talart, jheddu l-aħħar spazji miftuħa mhux mittiefsa li fadallu l-pajjiż.

“Il-kampanja u l-kosta Maltija, il-wirt mibni tagħha kif ukoll ilkwalità tal-ħajja taċ-ċittadini Maltin u tat-turisti, se jkunu qed jitilfu għall-interessi ekonomiċi,” sostniet fl-ittra tagħha lil Joseph Muscat.

Għaldaqstant, is-sitt presidenti ta’ Din l-Art Ħelwa lkoll qed jappellaw lill-Prim Ministru biex iżomm il-wegħda elettorali tiegħu u jipproteġi l-ambjent għall-ġenerazzjonijiet li ġejjin.