Nru 13,891
It-Tlieta, 4 ta‘ Novembru, 2014
Imbeżża’ minn Sirjan protett minn ‘ras kbira’
www.maltarightnow.com
€0.80
Diżappuntati bil-mod kif il-Pulizija investigaw każ serju ta' theddid, Maltin jirrikorru għand In-Nazzjon u jitolbu li l-każ tagħhom ikun żvelat fil-media. Jgħaddulna wkoll numru ta' ritratti li qed nippubblikaw illum b’mod esklussiv
‘Ras kbira’ fil-Leisure Clothing jivvinta li hu impjegat tal-Ministeru tad-Difiża, il-Pulizija u s-Sigurtà, u li hu Direttur fil-Bord tal-Ħabs
Rapport investigattiv minn Joe Mikallef Ara paġni 4 u 5
www.maltarightnow.com
2
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
LOKALI
Appell biex titwettaq miżura tal-Baġit li ilha ġejja
Il-problema tax-xogħol prekarju tista’ tiġi indirizzata billi jiġi ntrodott Avviż Legali li jiggarantixxi l-protezzjoni ta’ kwalunkwe persuna li tirrapporta każ ta’ sfruttament. Dan il-proposta saret ilbieraħ waqt konferenza tal-aħbarijiet indirizzata mill-Kelliema talOppożizzjoni għad-Djalogu Soċjali u l-Libertajiet Ċivili Claudette Buttigieg u l-Kelliem dwar l-Impjiegi u d-Drittijiet talPersuni b’Diżabbiltà Stephen Spiteri. Dan anke fl-isfond tal-każ li kien żvelat mill-gazzetta ‘ilmument’ u kompla jiġi segwit mill-ġurnal ‘In-Nazzjon’, dwar l-
allegat każ ta’ sfruttament ta’ ħaddiema Asjatiċi fil-kumpanija Leisure Clothing. Il-Partit Nazzjonalista kkundanna l-każ u kkundanna kull forma ta’ abbuż, jiġri fejn jiġri. Kemm Claudette Buttigieg u anke Stephen Spiteri qablu li listorja tal-ħaddiema Asjatiċi talLeisure Clothing, għandha aktar minn qatt qabel tinstiga lillGvern biex fil-Baġit għas-sena ddieħla jindirizza x-xogħol prekarju. Claudette Buttigieg appellat biex każi bħal dawn, fejn hemm sfruttament tal-ħaddiema, ma jiġux politiċizzati. Anzi l-Partit Nazzjonalista qed jappella biex l-
awtoritajiet kollha tal-pajjiż jingħaqdu f’ħidma flimkien biex jiġġieldu x-xogħol prekarju, liskjavitu u x-xibka ta’ traffikar ta’ persuni li eventwalment jiġu sfruttati. Min-naħa tiegħu, Sephen Spiteri għamel referenza għallfatt li l-prattiċi tax-xogħol għandhom ikunu ta’ ċertu livell li jagħtu dinjità lill-persuna. Fost diversi drittijiet hu semma kif il-ħaddiem għandu jingħata ddritt għal-leave, għas-sick leave u li ma jkunx hemm sfruttament filħinijiet tax-xogħol li jwasslu għal għejja fiżika u mentali. Stephen Spiteri fakkar ukoll kif qabel l-elezzjoni ġenerali l-Partit
Laburista kien jgħid li se jindirizza l-prekarjat. Għalhekk, fid-dawl ta’ dak li qed jiġri fil-fabbrika Leisure Clothing, li hu eżempju ċar ta’ sfruttament, skjavitu u xogħol prekarju, il-Gvern għandu jindirizza l-kwistjoni permezz ta’ miżuri fil-Baġit. Kemm Claudette Buttigieg u anke Stephen Spiteri qalu l-Partit Nazzjonalista lest li jagħti l-kontribut tiegħu mill-Oppożizzjoni, permezz ta’ diversi miżuri dwar il-prekarjat, u għalhekk qed jipproponu li jsir Avviż Legali li jindirizza din il-problema għaliex wara kull persuna sfruttata hemm il-familji.
Ilbieraħ il-Kummissjoni Elettorali rċeviet żewġ nomini oħra mingħand kandidati talPartit Laburista li se jikkontestaw l-elezzjoni każwali biex jimtela s-siġġu vakat minn Karmenu Vella, li rriżenja millKamra tad-Deputati biex
jinħatar Kummissarju Ewropew. Ilbieraħ matul il-ġurnata marru jitfgħu n-nomina tagħhom Robert Henry Bugeja u Mario Calleja, biex s’issa, minn meta fetħu n-nomini salbieraħ, kienu daħlu ħames
nomini. It-tliet kandidati l-oħrajn li tefgħu n-nomina biex jikkontestaw din l-elezzjoni biex jiġi elett membru parlamentari ġdid fuq il-ħames distrett elettorali huma Edric Micallef, Joseph Farrugia u Anthony Zammit.
In-nomini fetħu nhar ilĠimgħa, u se jkomplu jintlaqgħu llum ukoll, li hija laħħar ġurnata qabel ma nhar ilĦamis issir l-elezzjoni każwali. L-għadd tal-voti se jsir fid-9am fiċ-Ċentru tal-Għadd tal-Voti fin-Naxxar.
Il-Malta Developers Association (MDA) qalet li ma tistax tifhem kif għadha ma twettqitx il-miżura li tħabbret fid-Diskors tal-Baġit tas-sena li għaddiet, u li permezz tagħha kellha tinbidel is-sistema li biha d-Dipartiment tat-Taxxi Interni jibgħat il-perit tiegħu biex jistma l-valur tal-proprjetà wara li jkunu saru kuntratti ta’ bejgħ. Fi stqarrija, l-Assoċjazzjoni tal-Iżviluppaturi Maltin qalet li minkejja li ġimagħtejn oħra lGvern se jippreżenta Baġit ieħor għas-sena d-dieħla, is-sistema li suppost tbiddlet, baqgħet għaddejja għal sena sħiħa oħra, bl-inġustizzji li din iġġib magħha għal min jixtri jew ibigħ proprjetà. L-MDA qalet li hi infurmata li l-abbozz tal-Avviż Legali li bih kellha tidħol fis-seħħ din ilmiżura ilu ppreparat ix-xhur, iżda dan għadu mhux approvat għall-pubblikazzjoni minħabba xkiel burokratiku. Dan, qalet l-MDA, hu ta’ tħassib kbir meta suppost li hi lpolitika dikjarata tal-Gvern preżenti li jelimina kull xkiel burokratiku li qed itellef ir-ritmu tal-progress ekonomiku li kulħadd jixtieq li jkollna filpajjiż. L-MDA għalhekk appellat lillMinistru tal-Finanzi biex jattwa dak li wiegħed fid-Diskors talBaġit tas-sena li għaddiet, u jikkunsidra dan il-pass bħala wieħed ta’ prijorità immedjata.
James Vella ta’ 33 sena minn Ħal Qormi, u Christopher Scerri ta’ 35 sena minn Tal-Pietà, li jinsabu akkużati bil-qtil tal-messaġġier tal-BOV fis-sena 2000, ingħataw il-libertà proviżorja fuq depożitu ta’ €32,000 u garanzija personali ta’ €30,000. Vella, magħruf bħala “ilFrejżer” u Scerri, imlaqqam “Gazzetti” jew “Buttuni”, jinsabu mixlija li għall-ħabta tal-5.30am tat-18 ta’ Settembru ta’ erbatax-il sena ilu, qatlu lil Alfons Ferriggi f’San Ġwann wara li dan kien intlaqat minn tir ta’ arma tan-nar. Żewġt irġiel oħra, Joseph Zammit u Richard Grech, qed jiskontaw sentenza ta’ ħabs fuq dan il-każ.
Vella u Scerri ngħataw ilħelsien mill-arrest bil-kundizzjoni li ma joħorġux mid-dar bejn it-8am u t-8pm u li jiffirmaw flgħassa tal-Pulizija bejn it-8.30am u s-7.30pm – Vella f’dik ta’ ĦalQormi u Scerri f’Tas-Sliema. Fil-kumpilazzjoni lbieraħ xehdet is-sieħba ta’ Richard Grech, li isimha ma jistax jixxandar fuq ordni tal-Qorti. Hi qalet li tul il-lejl ta’ bejn l-14 u l-15 ta’ Settembru hi u s-sieħeb tagħha kienu d-dar meta fl-4am ħabbat il-bieb tad-dar. Grech niżel jiftaħ u sab lil Vella, Scerri u Zammit li bdew jinsistu li Grech imur magħhom. Hi saħqet li ppruvat twaqqafhom u wieħed minnhom
imbuttaha tant li weġġgħet issinsla ta’ daharha, li għadha tbati biha sal-lum. Hi stqarret li ssieħeb tagħha ġie lura wara siegħa, u meta kienu qed jaraw laħbarijiet flimkien u raw li qatlu raġel, Grech qal “possibbli qatluh? Lanqas kont naf li kellhom arma.” Fil-Qorti hi qalet li s-sieħeb tagħha qiegħed il-ħabs għalxejn għax “Żeppi qaddis u mhux qattiel”. Ferriggi kien inqatel waqt li kien qed jiddepożita xi dokumenti tal-bank meta l-aggressuri ħasbu li kien qed jiddepożita flus kontanti. Mill-provi kien irriżulta li l-vittma kellu nofs wiċċu mtajjar b’tir sparat lejh.
Proposta mill-PN dwar il-prekarjat Claudette Buttigieg u Stephen Spiteri jindirizzaw lill-ġurnalisti dwar il-prekarjat (Ritratt: Martin Agius)
Jidħlu żewġ nomini oħra
Jingħataw l-libertà proviżorja
www.maltarightnow.com
3
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
LOKALI
Pass li jimmina l-awtonomija u l-integrità tal-Korp tal-Pulizija
Il-Partit Nazzjonalista jikkundanna bil-qawwa l-pressjoni li qed jagħmel il-Gvern fuq l-ogħla uffiċjali tal-Korp tal-Pulizija permezz tal-“Addendum” li s-Segretarju Permanenti Ewlieni fl-Uffiċċju talPrim Ministru u s-Segretarju Permanenti fil-Ministeru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali ffirmaw bilmoħbi nhar l-Erbgha li għadda. Dan qalu l-Kelliem talOppożizzjoni għall-Intern u sSigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi waqt konferenza talaħbarijiet li saret il-bieraħ wara nofsinhar quddiem il-Berġa ta’ Kastilja. Dan l-“addendum” jgħid li l-Kummissarju, id-Deputat Kummissarji u l-Assistenti Kummissarji tal-Pulizija se jkunu soġġetti għall-kuntratt tax-xogħol temporanju. Jason Azzopardi qal li dan ilpass, li ġie kkritikat u sar minn wara dahar l-Assoċjazzjoni talPulizija huwa ħolqa f’katina ta’ azzjonijiet li bihom dan il-Gvern qed ineħħi s-serħan il-moħħ taċċittadini fil-Korp tal-Pulizija. Jason Azzopardi żied li wara ttheddida gravi u bla preċedent talMinistru Manuel Mallia l-ġimgħa li għaddiet fil-Parlament, meta
hedded li jeħodha kontra min jirrapporta l-abbuż flok kontra min jabbuża, issa l-Gvern ġab lill-ogħla uffiċjali tal-Pulizija f’sitwazzjoni fejn dawn iridu jżommu f’moħħhom li l-kuntratt taxxogħol taghhom jiddependi millMinistru. Jason Azzopardi sostna li bħallAssoċjazzjoni tal-Pulizija, lOppożizzjoni tisħaq li dan il-pass jimmina l-indipendenza, l-integrità u l-awtonomija tal-Pulizija. Hu qal ukoll li s-sitwazzjoni li qed tiżviluppa fil-Korp tal-Pulizija tkompli ssir inkwetanti meta tiġi kkunsidrata fid-dawl ta’ dak li ġara mill-elezzjoni ‘l hawn, inkluż ittneħħija tal-Kummisarju ta’ qabel; id-dikjarazzjoni ta’ Kummissarju maħtur mill-Prim Ministru Muscat li m’hemmx każ kriminali f’investigazzjoni li skont xhieda ġuramentata tal-Assistent Kummissarju, dan l-istess Kummissarju ma tantx wera interess fiha; u r-rifjut tal-Ministru li jippubblika r-riżultati ta’ inkjesta dwar kif uffiċjali fil-Korp talPulizija waqqfu passi kriminali kontra minn agredixxa Pulizija oħrajn. Fil-konferenza tal-aħbarijiet
Jason Azzopardi u Alessia Psaila Zammit jindirizzaw il-konferenza tal-aħbarijiet quddiem Kastilja lbieraħ (Ritratt: Martin Agius)
ħadet sehem ukoll il-kandidata ġdida tal-Partit Nazzjonalista Alessia Psaila Zammit li qalet li din id-dipendenza tal-ogħla uffiċjali tal-Pulizija fuq il-Gvern tfisser li l-ogħla karigi tal-Korp ġew suġġetti għall-eżami millMinistru.
Hi staqsiet kif l-ogħla uffiċjali tal-Korp jistgħu jkunu komdi u awtonomi jieħdu passi jew jinvestigaw każi li jistgħu jinvolvu lil-Gvern meta l-kariga għolja tagħhom tiddependi minn deċiżjoni tal-Ministru tal-Gvern. Psaila Zammit qalet li dan il-pass
Tliet Ċiniżi jintlemħu deħlin Kastilja
mhu xejn ħlief wieħed li jimmina l-prinċipji tal-awtonomija, lintegrità u t-trasparenza. Hi sostniet li l-Ministru Manuel Mallia qed jagħmel dan kollu bilbarka tal-Prim Ministru u appellat biex il-Prim Ministru jirtira dan ilpass.
L-Uffiċċju tal-Prim Ministru ma jweġibx dwar l-identità jew il-kariga tagħhom Waqt il-konferenza tal-aħbarijiet indirizzata mill-Kelliem talOppożizzjoni għall-Intern u Sigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi u l-kandidata tal-PN Alessia Psaila Zammit li saret ilbieraħ wara nofsinhar quddiem il-Berġa ta’ Kastilja, il-fotografu ta’ ‘In-Nazzjon’ Martin Aguis
lemah tliet Ċiniżi deħlin Kastilja (kif jidher fir-ritratti ta’ hawn taħt miġbudin mill-fotografu ta’ ‘InNazzjon’ Martin Agius). Dawn intlemħu deħlin Kastilja għall-ħabta tal-3.45pm. Għadu mhux magħruf min huma dawn iċ-Ċiniżi, li dehru xi ftit mifxula meta ntebħu bil-media.
‘In-Nazzjon’ bagħtet mistoqsijiet lill-Uffiċċju tal-Prim Ministru biex tistaqsi min huma dawn iċĊiniżi, x’kienet r-raġuni għaliex issejħu Kastilja u jekk humiex involuti f’xi wieħed mill-proġetti jew stejjer li qed jissemmew dan l-aħħar fil-media. Fosthom listejjer dwar bejgħ ta’ parti mill-
Enemalta liċ-Ċiniżi u l-involviment tagħhom fil-pjani tal-Gvern għall-enerġija, l-istorja li l-Gvern jista’ jkollu ħsieb ibiegħ parti mill-Air Malta lill-Air China jew l-istorja ta’ xogħol prekarju filfabbrika Leisure Clothing. Jidher li l-Uffiċċju tal-Prim Ministru mhux komdu jgħid min
huma u x’kienu qed jagħmlu Kastilja dawn iċ-Ċiniżi, hekk kif il-mistoqsijiet tagħna baqgħu ma ġewx imwieġba sa xħin morna għall-istampa. Dan il-ġurnal se jibqa’ jistħarreġ u jwasslilkom informazzjoni li tista’ tasal għandu dwar dawn iċ-Ċiniżi.
Il-Leisure Clothing 4
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
LOKALI
Joe Mikallef
Karta tal-Identità Maltija... Laptop... ammont ta’ flus mifruxa...
Is-Sirjan li qed inissel biża’ fost Maltin li fix-xhur li għaddew ħadmu miegħu mill-qrib...
Fl-aħħar jiem, il-ġurnal ‘InNazzjon’ iltaqa' ma' persuni Maltin li qalulna li jinsabu mbeżża' minn Sirjan li, fost loħrajn fil-konfront ta' wieħed minnhom, qed jallega li għad għandu jieħu €5,000 għal xogħlijiet li għamel. Nifhmu li dawn il-Maltin xi ġimgħat ilu għamlu rapporti ripetuti lill-Pulizija dwar din issitwazzjoni, iżda meta l-Pulizija fittxew lil dan is-Sirjan fl-indirizz ipprovdut lilhom, ma kellhom l-ebda eżitu pożittiv. Aħna nfurmati li dan is-Sirjan kien arrestat biss minn lokal filFgura wara li persuna infurmat lill-Pulizija fejn setgħet issibu, madanakollu dan ġie rilaxxat. Jidher li l-istorja ma waqfitx hawn u dan is-Sirjan, anki blgħajnuna ta' ħbieb Sirjani tiegħu, baqa' jitlob li jingħata l€5,000. Dawk li tkellmu magħna stqarrew li huma qed iħossuhom mhedda b'dan is-Sirjan u pprovdewlna wkoll ritratti – li qed nippubblikaw b’mod esklussiv – biex mhux biss isostnu l-argument tagħhom, imma wkoll biex juru għalfejn għandhom ikunu mbeżża' daqstant minn dan is-Sirjan. Ir-ritratti mgħoddija lil ‘InNazzjon’ juru lil dan is-Sirjan, xi drabi fil-kumpanija ta' xi ħbieb tiegħu, fil-pussess ta' pis-
tola kif ukoll imdawwar b'ammonti ta' flus, f’każi minnhom imferrxin, u f’każi oħra munzell fuq xulxin f'forma ta' pakkett b'karti fid-denominazzjoni ta' €50. Fl-istess ritratti tidher ukoll kaxxa ċkejkna b'numru ta' balal użati minn din il-pistola. Il-Maltin li tkellmu magħna fissrulna li minn posts fuq linternet joħroġ ċar ħafna li dan is-Sirjan jasal u għalhekk huma preokkupati ħafna. Din il-preokkupazzjoni tkompli tikber minħabba li dan isSirjan, flimkien ma' xi ħbieb tiegħu, kien qed jiġi osservat jiffrekwenta wkoll il-bini talLeisure Clothing Limited filQasam Industrijali ta' Bulebel, li bħalissa tinsab taħt il-lenti ta' investigazzjoni tal-Pulizija wara li l-ġurnal In-Nazzjon u lgazzetta il-mument żvelaw diversi fatti marbutin ma’ allegat traffikar uman ta’ Asjatiċi, kif ukoll ta' sfruttar ta' dawn ilħaddiema matul is-snin, sal-jiem li għaddew. Is-sorsi li tkellmu magħna fissrulna li dan il-persuna għandu l-protezzjoni ta' “ras kbira” filLeisure Clothing li saħansitra, f'korrispondenza li bagħat lill“mother company” ta' kumpanija oħra stabbilita f'Bulebel stess, kiteb hekk “...he came to my office for an advice and for an opinion, as he knew that I work
... aktar intriċċi
www.maltarightnow.com
5
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
LOKALI
Is-Sirjan jippoża b’pistola f’idejh... munizzjon għall-pistola... u mazz karti tal-€50...
within the Ministry of Defence and Security of Malta. I am a Director of the Board of the Prisons of Malta which fall under the Ministry of Defence, Police & Security.” Minn stħarriġ li għamlet ‘InNazzjon’ dwar din il-korrispondenza, stabbilejna li dan il-persuna, li jiffirma l-istess korrispondenza “A. G. Cumbo”, mhu ħadd għajr Adrian Grech Cumbo, l-Assistent Personali ta' Bin Han, id-Direttur Maniġerjali ta' Leisure Clothing Ltd (Malta) kif jirriżulta wkoll minn “business card” mgħoddija lilna minn kollega tal-istess Grech Cumbo, li jmexxi wkoll ħanut tal-ħwejjeġ f'Tas-Sliema. Aħna indagajna u staqsejna wkoll lil sorsi qrib il-Ministeru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali, li hu mmexxi millMinistru Manuel Mallia u li bħala Chief of Staff tiegħu għandu lil Silvio Scerri, u stabbilejna li dak li ngħad minn Adrian Grech Cumbo fil-korrispondenza tiegħu bid-data tal15 ta' Settembru 2014, mhu minnu xejn. La fil-Ministeru talIntern u lanqas fil-Bord tal-Ħabs m’hemm l-ebda persuna bl-isem ta' Adrian Grech Cumbo. Jiġifieri l-konklużjoni hi sem-
pliċi – din hi gidba sfaċċata bliskop preċiż li l-“Mother Company” li għandha kumpanija tagħha f'Malta, ikollha pressjoni fuqha minn xi ħadd li wasslilha l-messaġġ li jokkupa karigi għoljin fiċ-Ċivil, proprju fil-Ministeru tal-Intern! Is-sorsi li tkellmu ma' ‘InNazzjon’ fissru li dan is-Sirjan jidher li jaf sew lil Adrian Grech Cumbo u kien qiegħed tassew jemmen li permezz tiegħu seta' jasal biex jilħaq l-iskopijiet tiegħu li jingħata l-€5,000 li hu qed jgħid li huma dovuti lilu minħabba xogħlijiet ta' tikħil u żebgħa li għamel. Il-persuni li tkellmu magħna temmew juru t-tħassib tagħhom li dan is-Sirjan jinsab jiġri massaqajn u staqsew x'irriżulta millinvestigazzjonijiet li għamlu lPulizija dwar dan il-każ, fejn jidher bl-aktar mod ċar li dan isSirjan qiegħed ikompli jagħmel ir-riħ għax għandu l-protezzjoni ta' “ras kbira”.
Adrian Grech Cumbo...
Silta minn korrispondenza mibgħuta f’Settembru li għadda minn Adrian Grech Cumbo li fiha jgħid li jaħdem fil-Ministeru tad-Difiża u s-Sigurtà ta’ Malta u li hu saħansitra direttur tal-bord tal-ħabs
www.maltarightnow.com
6
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
LOKALI
Ekskunsillier u kanvasser Laburista jinħatar Kap Eżekuttiv ta’ Mater Dei
Dubji dwar il-kredenzjali biex imexxi sptar, u dwar l-esperjenza tiegħu fil-management, b’mod partikulari fil-qasam mediku
L-ekskunsillier lokali tal-PL fil-Qala Ivan Falzon, li l-Gvern Laburista ħatru CEO ta’ Mater Dei
Għal Ivan Falzon, li ftit jiem ilu l-Gvern ħabbar fi stqarrija li ħatru bħala l-Kap Eżekuttiv il-ġdid talIsptar Mater Dei, din il-kariga hi t-tielet waħda f’sena u nofs ta’ Gvern Laburista. Imma aktar milli fuq il-fatt li Falzon hu ieħor minn tal-qalba li qed igawdu taħt il-Gvern Laburista, ħafna fl-Isptar Mater Dei qed jistaqsu dwar xi kredenz-
ifika f’dan is-settur. Jirriżulta li Ivan Falzon, qabel ma kien elett fil-poter il-Partit Laburista, kien ħaddiem tal-Air Malta li magħha kien jaħdem bħala skrivan. Millinformazzjoni li ġbarna, jidher li hu ħa s-somma malli tela’ filGvern il-Labour, u spiċċa minn mal-linja nazzjonali tal-ajru. Dakinhar kien mar jaħdem fisSegretarjat Privat ta’ Franco Mercieca, li kien jokkupa l-kariga ta’ Segretarju Parlamentari filGvern Laburista ta’ Joseph Muscat. Ivan Falzon kien ġie ingaġġat bħala Chief of Staff ta’ Mercieca, li kien u għadu qrib ħafna tiegħu. Meta Franco Mercieca spiċċa mill-kariga tiegħu, il-Ministru talEnerġija u s-Saħħa Konrad Mizzi
ħa lil Falzon miegħu bħala konsulent, fuq qasam li fih ma kellu lebda esperjenza – il-qasam tasSaħħa. Dan sakemm laħaq Deputy CEO tal-Isptar Mater Dei, biex eventwalment, fil-jiem li għaddew inħatar Kap Eżekuttiv ġdid ta’ dan l-isptar ewlieni talGvern f’pajjiżna. Aktar riċerka li għamilna turi li Ivan Falzon, li hu mill-Qala, Għawdex, hu wieħed mill-aktar kanvassers qrib ta’ Franco Mercieca, deputat Laburista li kien elett fuq id-distrett ta’ Għawdex. Bejn l-2001 u l-2007 hu għamel żmien membru filKunsill Lokali tal-Qala f’isem ilPL, u aħna infurmati wkoll li għal xi żmien kien imexxi wkoll ilKażin Laburista li hemm f’dan il-
lokal. Kien f’dan l-ambitu li ħafna qed jistaqsu allura xi kredenzjali għandu Falzon biex inħatar f’din il-kariga sensittiva fis-settur delikat tas-Saħħa f’pajjiżna, ħlief jekk mhux għall-kulur politiku li jħaddan u l-fatt li hu qrib ħafna tad-deputat Laburista Franco Mercieca, kif jixhdu dawn irritratti li qed nippubblikaw. Fit-tmexxija ta’ Mater Dei, Falzon qed jieħu post Joe Caruana li kienu ilu jservi f’din il-kariga għal dawn l-aħħar tliet snin u nofs. Il-Gvern, fl-istqarrija tiegħu, kien qal li talab lil Joe Caruana biex jestendi s-servizzi tiegħu f’Mater Dei għal sitt xhur oħra wara li ntemmlu l-kuntratt f’April li għadda.
jali għandu dan l-ekskunsillier talPartit Laburista fil-Qala, Għawdex, biex tqabbad imexxi sptar, mhux biss dwar l-esperjenza tiegħu fil-management, imma aktar importanti minn hekk, dik fil-qasam mediku. Fil-fatt, minn stħarriġ li għamel dan il-ġurnal, minn imkien ma jirriżulta li Falzon ġej mill-qasam mediku, u m’għandu l-ebda kwal-
Ivan Falzon mal-eks-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca, li kien kanvasser tiegħu fl-aħħar elezzjoni ġenerali
Il-kumpanija Burmarrad Commercials għamlet donazzjoni b’valur ta’ €30,000 b’risq il-Malta Community Chest Fund f’għeluq it-30 anniversarju tagħha. Id-Direttur Maniġerjali u l-Kap Eżekuttiv tal-kumpanija Mario Gauci ppreżenta lill-President ta’ Malta tliet vetturi, fosthom vann speċjalizzat biex jittrasporta persuni b’diżabbiltà. (Ritratt: DOI, Jeremy Wonnacott)
www.maltarightnow.com
7
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
LOKALI
Erba’ atturi rinomati f’Malta Matthew Mamo Fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet, f’pajjiżna kien hawn Sylvester McCoy, flimkien ma' Robert Picardo, Joseph Gatt u Dirk Benedict, mistiedna speċjali talMalta Comics & Pop Culture Expo li saret bejn il-31 ta’ Ottubru u t-2 ta’ Novembru fiċ-Ċentru tal-Mediterran għall-Konferenzi fil-Belt. Iltqajna ma’ dawn l-atturi u tkellimna magħhom dwar il-karriera tagħhom, u dwar pajjiżna. Star Wars, Star Trek, Thor u Game of Thrones – kollha films popolari li bejniethom għandhom xi ħaġa komuni – attur b'isem Malti, Joseph Gatt. Joseph, li għandu 39 sena, twieled lil ġenituri Maltin. S'issa rnexxielu jkollu partijiet f'dawn ilfilms tant popolari, u partijiet fillogħob ta' Star Wars u The Elder Scrolls. “Inqis ruħi fortunat,” spjega Joseph, filwaqt li fakkar kif kien biss fis-snin reċenti li akkwista laqwa partijiet fil-karriera tiegħu. “Kien ili snin twal, xi għoxrin sena, naħdem biex jirnexxili nasal fejn wasalt illum.” U minkejja li llum wasal fejn wasal, b'umiltà Joseph jiftakar minn fejn beda. “Ma twelidtx b’xagħri bjond, għajnejja blu. Madankollu kont determinat li din hi ħajti u rrid nakkwista l-iktar possibbli,” kompla Gatt. U minkejja li twieled fir-Renju Unit, u qatt m'għex f'pajjiżna, Malta hu post speċjali għalih. “Jien onorat li ninsab lura Malta, li ġejt mistieden hawn u li miegħi għandi lit-tfajla li nista’ ndawwarha malpajjiż u niltaqa’ ma’ familti.” Ma jonqosx il-messaġġ ta' Joseph lill-ammiraturi tiegħu. “Ilmessaġġ tiegħi hu li jekk hemm xi ħaġa li verament tħobb u tixtieq tagħmel, tħalli lil ħadd jgħidlek li ma tistax tagħmilha,” spjega Joseph Gatt. Wissa madankollu li ħajjet attur
hi waħda diffiċli. “Tippruvax issir attur biex issir stilla, jew sinjur. Jekk trid tirreċta, agħmel hekk għax hi xi ħaġa li verament tħobb.” Iltqajna wkoll ma’ Dirk Benedict minn The A-Team, serje televiżiva li min jaf kemm Maltin kienu jġemmgħu figurini jew inkella stickers tal-atturi prinċipali tagħha. Dirk kien jinterpreta lkarattru ta’ Lieutenant Templeton Faceman Peck. Għal Dirk, li llum għandu 69 sena, u li ħa sehem ukoll f'serjejiet rinomati bħal Battlestar Galactica, l-esperjenza mal-A-Team tibqa' ttimbrata f’moħħu u f’qalbu.
għadu attiv fix-xena tal-films u sserjejiet televiżivi. Hu popolari wkoll mal-ġenerazzjoni iktar żagħżugħa bl-interpretazzjoni ta' Wizard Radagast The Brown f'The Hobbit fl-2011. Fl-intervista spikka l-karattru ċajtier tiegħu. Mistoqsi dwar liema jqis bħala l-aqwa parti mill-karriera tiegħu, bi tbissima hu qalilna li dik ta’ missier għaliex minkejja li mhix eżattament karriera, sfurzawh jaħdem biex ikun jista’ jmantnihom. “Ħajja ta’ attur mhix faċli, lanqas xejn. Xogħol iebes, ħinijiet twal ta’ taħriġ u ħafna drabi jkollok
Dirk Benedict tal-A-Team “Kienu erba’ snin ta’ daħk. It-tliet atturi li kien hemm miegħi kienu uniċi, karattri b’saħħithom. Konna nisparaw, inpejpu s-sigarri, inbusu lit-tfajliet u nfarrku l-karozzi, flistess waqt li konna nitħallsu.” U minkejja li kien għadu kif wasal f'pajjiżna, Dirk għandu opinjoni tajba ħafna ta' Malta. “IlMaltin huma nies mill-aħjar u li jakkomodawk. Tinkwetani xi ftit, imma napprezza ħafna dan ilkarattru.” Fuq kollox, Dirk qalilna li jibqa' għal dejjem grat għar-rwol ta' Malta fit-Tieni Gwerra Dinjija, gwerra li ġġieled fiha missieru. Iltqajna wkoll ma’ attur Skoċċiż, li għal dawk li jiftakru s-serje televiżiva Doctor Who, bejn l-1963 u l-1989, żgur li jagħrfuh, Sylvester McCoy, is-seba' attur li interpreta l-parti prinċipali ta' Doctor Who f'din is-serje. Illum McCoy għandu 71 sena u
tqum kmieni, biex speċjalment fixxena tal-films, tagħmel ħinijiet twal sempliċement tistenna li jkun imiss lilek.” Madankollu ma jiċħadx li lpopolarità hi sabiħa. “Hu privileġġ li tkun maħbub u apprezzat. Ħafna żgħażagħ li lanqas biss kienu twieldu meta kont qed nagħmel Doctor Who, illum qed imorru lura u jiskopru l-karattru tiegħi. Dan hu privileġġ u jimlieni bil-ferħ,” sostna McCoy. Attur ieħor li jibqa’ magħruf għall-parti ta’ tabib hu Robert Picardo, The Doctor, għal min hu familjari mal-film popolari Star Trek. Fl-intervista ma’ dan il-ġurnal iħares lura u jqis lil Star Trek bħala l-aqwa parti tal-karriera. “The Doctor fi Star Trek kienet parti importanti għall-karriera tiegħi għax hu sabiħ li jkollok parti f’film li n-nies jagħrfuk minnha.
Robert Picardo, The Doctor fi Star Trek (fuq ix-xellug), u Sylvester McCoy, ta' Doctor Who
L-attur Malti Joseph Gatt
Star Trek hi dik it-tip ta’ show li nnies jibqgħu jaraw, jgħaddi kemm jgħaddi żmien,” qalilna Picardo. Dan l-attur rinomat internazzjonalment ħa sehem ukoll f'films bħal Stargate, The Gremlins, u Ben 10. Il-vuċi tiegħu ntużat fil-logħob ta' Pirates of the Carribean u Call of Duty. Picardo kien nominat anke għal Emmy Award u minkejja li llum għandu 61 sena, għadu attiv. “Hu sabiħ li xogħlok ikun apprezzat min-nies madwar iddinja. Tmur pajjiż ġdid u n-nies jirrikonoxxuk għax ikunu segwewk fuq it-televiżjoni. Jiġu fuqek biex ikellmuk għax tkun fissirt xi ħaġa f’ħajjithom,” spjega b’sodisfaz-
zjon Picardo. Imma anke hu jagħmilha ċara li ħajjet attur mhix faċli. “Inqis ħajjitna bħala diffiċli għax trid tikkontrolla l-aspettattivi tiegħek u taċċetta li mhux dejjem se jirnexxilek takkwista l-parti talħolm. Fl-aħħar nett xtaq iwassal messaġġ lil dawk li jixtiequ jaqbdu karriera ta’ atturi. “Ara li jkollok ħolma u ssegwiha. Tħarreġ kemm tiflaħ u tgħallem minn dak li qed tagħmel. Aħdem ħafna imma tinkeddx wisq għax ma jirnexxilekx mill-ewwel,” enfasizza Picardo. Spjega li kulħadd, matul il-karriera tiegħu, jiġi rifjutat għal ħafna drabi.
Fost l-esibiti f’Dar il-Mediterran kien hemm replika ta’ numru ta’ vetturi li ntużaw f’diversi films, fosthom dan il-vann li kien jintuża mill-A-Team
www.maltarightnow.com
8
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
Ma jagħtix informazzjoni dwar il-qafas ta’ strateġija dwar l-edukazzjoni
L-istudji jew rapporti preliminari li saru biex imbagħad tfassal ilQafas għall-Istrateġija dwar lEdukazzjoni għal Malta 20142024, ma tqegħdux fuq il-Mejda tal-Kamra tar-Rappreżentanti għaliex skont il-Ministru Evarist Bartolo, l-informazzjoni għadha qed tinġabar. It-talba biex il-Ministru responsabbli mill-edukazzjoni, Evarist Bartolo, iqiegħed l-istudji u r-rapporti għad-dispożizzjoni talParlament, saret mid-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar. Fi Frar li għadda, il-Ministru Bartolo ħabbar u tkellem dwar dan il-Qafas għall-Istrateġija dwar lEdukazzjoni, f’laqgħa malKunsill Malti għall-Iżvilupp Ekonomiku u Soċjali (MCESD). Frank Fabri, li kien ipparteċipa wkoll f’dik il-laqgħa, fisser diversi drabi li l-istrateġija hi riżultat ta’ rapport estensiv ta’aktar minn 170 paġna u li hu bbażat fuq diversi studji. Quddiem din l-informazzjoni pubblika, il-Ministru Bartolo ma ta ebda informazzjoni jew dettall dwar dan ir-rapport, u qal biss li linformazzjoni mitluba għadha qed tinġabar.
PARLAMENT
Deċiżjoni qabel ma kien spiċċa proġett pilota?
Il-Ministru Bartolo ma jweġibx għaliex ittieħdet id-deċiżjoni dwar il-koedukazzjoni fl-iskejjel sekondarji kollha qabel ma kien spiċċa l-proġett pilota fil-Kulleġġ ta’ Santa Kjara Il-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xogħol Evarist Bartolo ma weġibx mistoqsija ċara li fiha kien mitlub jispjega għaliex ittieħdet id-deċiżjoni li t-taħlit ta’ bniet u subien fis-sekondarja jsir fl-iskejjel sekondarji kollha qabel ma kien spiċċa lproġett pilota fil-Kulleġġ ta’ Santa Kjara? Il-mistoqsija saret filParlament mid-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar, Kelliem tal-Oppożizzjoni dwar l-Edukazzjoni, li staqsa wkoll jekk hemmx il-ħsieb li dawn ittfal ikomplu jitilgħu flimkien
minn sena għal sena sal-aħħar tas-sekondarja fl-iskejjel kollha; u xi studji saru dwar limpatt li dan se jkollu fuq lgħażla tas-suġġetti u l-attainment mill-bniet u s-subien. Il-Ministru Bartolo wieġeb li t-taħlit tal-istudenti subien u bniet fl-iskejjel sekondarji mhux xi ħaga ġdida. L-introduzzjoni tal-koedukazzjoni fliskejjel sekondarji tal-istat saret wara l-esperjenza lokali talIskejjel Indipendenti, l-Iskola Nazzjonali tal-Isport u l-Iskola Sekondarja St Clare College Pembroke, kif ukoll l-esperjen-
zi wiesgħa u varji f’pajjiżi oħra. Riċerka li saret fost ġenituri, tfal u għalliema fl-Iskola Nazzjonali tal-Isport u l-Iskola Sekondarja St Clare College Pembroke, turi li l-esperjenza tal-koedukazzjoni kienet waħda pożittiva minn kull aspett. It-tfal kollha li qegħdin flewwel sena tas-sekondarja fl2014/2015 se jibqgħu telgħin flimkien, sena wara sena, subien u bniet. Il-Ministru Bartolo qal li għandu jkun hemm moniteraġġ kontinwu tas-sistema sabiex l-
impatt pożittiv f’kull aspett jissaħħaħ, kif fil-fatt qed isir u se jibqa’ jsir. Madankollu, il-mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista biex il-Ministru jgħid għaliex iddeċiżjoni ttieħdet qabel ma spiċċa l-proġett pilota, ma tweġbitx. Deċiżjonijiet mhux ibbażati fuq studji u rapporti dettaljati jistgħu joħolqu diffikultajiet fil-futur hekk kif dawn il-bidliet jirrikjedu ppjanar anke f’sistemi ta’ tagħlim, kurrikulu u fl-għażliet tas-suġġetti li jagħmlu l-istudenti.
Matul din is-sena, il-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Baħar waħħal tmien avviżi ta’ żgumbrament ma’ dgħajjes u 23 avviż ta’ żgumbrament ma’ karozzi. Din l-informazzjoni taha filParlament il-Ministru għallĠustizzja, Kultura u Gvern Lokali, Owen Bonnici, għal mistoqsija tadDeputat Nazzjonalista Ċensu Galea.
Id-Deputat Nazzjonalista talab lill-Ministru Bonnici jagħti tagħrif dwar kemm twaħħlu avviżi ta’ żgumbrament fuq dgħajjes, karozzi u affarijiet oħra fil-lokalità ta’ San Pawl il-Baħar matul din issena; fejn kienu l-postijiet li fihom twaħħlu dawn l-avviżi; u kemm kien hemm sidien li neħħew dawk l-oġġetti li dwarhom kellhom
avviż ta’ żgumbrament; u liema oġġetti ma tneħħewx u liema oġġetti hu mistenni li jneħħi l-kunsill lokali. Il-Ministru Bonnici qal ukoll li hu infurmat mill-Kunsill Lokali, li għandha ssir spezzjoni aktar tard dan ix-xahar biex jitneħħew ilkarozzi u d-dgħajjes li jkunu għadhom ma tneħħewx.
31 avviż ta’ żgumbrament
Ebda permess għal brokers tal-armi
Id-Dipartiment tal-Kummerċ ma approva ebda applikazzjoni mill-erbgħa li rċieva għall-ħruġ tal-liċenzji ta’ broker tal-armi. Il-Ministru għall-Ekonomija, Investiment u Intrapriżi Żgħar, Chris Cardona, għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Antoine Borg, qal li din kienet lewwel darba li saru applikazzjonijiet ta’ din ix-xorta u għaldaqstant għad iridu jsiru konsultazzjonijiet mal-Pulizija u entitajiet oħra konċernati.
www.maltarightnow.com
PARLAMENT
Ma jgħidx kif saru l-impjiegi fil-Ministeru Id-Deputat Prim Ministru Louis Grech ma tax l-informazzjoni mitluba fil-Parlament dwar kemm mill-ħaddiema li ġew impjegati mill-entitajiet li jiffurmaw parti mid-dekasteru tiegħu, ġew minn entitajiet pubbliċi u mill-privat, jew kienu qegħdin ifittxu xogħol. Il-Viċi Kap tal-Partit Nazzjonalista għall-Ħidma talParlament, Mario de Marco, staqsa lid-Deputat Prim Ministru, responsabbli mill-Affarijiet Ewropej u Manifest Elettorali, kemm ġew impjegati ħaddiema mill-entitajiet li jiffurmaw parti mid-dekasteru tiegħu, inkluż dipartimenti tal-Gvern, entitajiet pubbliċi u awtoritajiet wara d-9 ta’ Mejju 2013, u kemm minn dawn il-ħaddiema ġew minn entitajiet pubbliċi u kemm ġew mill-privat jew kienu qegħdin ifittxu xogħol. Louis Grech wieġeb biss parti
Fil-Ministeru tad-Deputat Prim Ministru kien hemm 204 impjegati f’Mejju tal-2013, u llum żdiedu għal 222
mill-mistoqsijiet li sarulu, u qal li n-numru ta’ impjegati fl-entitajiet (esklużi s-Segretarji Privati) li jiffurmaw parti minn dan iddekasteru, inkluż l-Uffiċċju tasSegretarju Permanenti, lInformation Management, ilCorporate Services Directorate, il-Policy Development and Implementation Directorate, ilPlanning and Priorities Co-ordi-
Id-Deputat Prim Ministru Louis Grech
nation Division, il-Funds and Programmes Division, l-EU Secretariat u r-Rappreżentanza Permanenti ta’ Malta għall-Unjoni Ewropea, kien ta’ 204 f’Mejju tal2013, u llum jammonta għal 222. Id-differenza, spjega d-Deputat Prim Ministru, hija dovuta għal tisħiħ ta’ strutturi amministrattivi u funzjonijiet oħra.
It-tender għall-junction tal-Kappara sal-lum għadu ma ħariġx, wara dewmien ta’ aktar minn sena
Dewmien ta’ aktar minn sena fit-tender għall-junction tal-Kappara Il-Ministru għat-Trasport u lInfrastruttura Joe Mizzi kkonferma li kien hemm dewmien fuq il-ħruġ tat-tender għall-kostruzzjoni tal-junction tal-Kappara. Għal tweġiba fil-Parlament li ta għal mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Toni Bezzina, il-
Ministru Mizzi qal li ddewmien kien minħabba li kien ġie deċiż li t-tender inkwistjoni jerġa’ jgħaddi minn proċessi ta’ awditjar u diversi reviews tekniċi u legali, u allura dan iżżmien intuża wkoll biex tittejjeb il-kwalità tal-istess tender u
jiġi kkonsolidat aħjar il-kontenut tiegħu. Id-Deputat Nazzjonalista għamel din il-mistoqsija wara li l-istess Ministru Mizzi kien qal, f’risposta għal mistoqsija parlamentari, li dan it-tender kellu joħroġ f’Settembru 2013.
9
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
Mistoqsija sempliċi dwar numru ta’ applikazzjoni tal-MEPA ma titweġibx
Il-Ministru Manuel Mallia ma tax informazzjoni sempliċi b’rabta ma’numru ta’applikazzjoni li saret lill-Awtorità ta’ Malta dwar lAmbjent u l-Ippjanar (MEPA) li saret mill-Ministeru tiegħu jew mill-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin sabiex tinbena s-sezzjoni talY.O.U.R.S. fl-Imtaħleb. Il-mistoqsija saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi lillMinistru Mallia, responsabbli mill-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali fit-18 ta’ Ġunju li għadda, xahar qabel ma l-Parlament aġġorna għall-vaganzi tas-sajf. Staqsa wkoll lill-Ministru Mallia f’liema stadju waslet din l-applikazzjoni. Iżda għal dawn il-mistoqsijiet sempliċi li saru fil-Parlament, ilMinistru Mallia qal biss li r-risposta għadha qed tinġabar u se tingħata f’seduta oħra.
Il-pożizzjoni li ħa l-Ministru Mallia li ma jagħtix l-informazzjoni mitluba mill-Oppożizzjoni fil-Parlament, tistona mhux ftit minħabba li l-hu kien ħabbar fit-23 ta’ Settembru li għadda, li se jsir ristrutturar fil-faċilità talY.O.U.R.S. biex tkun tista’ tilqa’ aktar żgħażagħ. Il-Ministru Mallia, waqt żjara li għamel fil-faċilitajiet ta’ din is-sezzjoni ta’ Faċilità Korrettiva, kien qal li r-ristrutturar se jinkludi wkoll sezzjoni għan-nisa żgħażagħ. Il-Ministru Mallia stess kien qal li preżentement, hemm il-permessi dwar dan il-bini, li se jitħallas minn Norwegian funds, quddiem il-MEPA. Iżda minkejja din l-informazzjoni li kien ta quddiem il-ġurnalisti, il-Ministru Mallia filParlament qal li l-informazzjoni għadu qed jiġborha.
Inkjesta dwar ħruq ta’ karozza tal-linja
L-inkjesta maġisterjali fuq ilħruq tal-karozza tal-linja, fi Triq Burmarrad, Burmarrad, nhar l-20 ta’ Jannar ta’ din is-sena, hija konkluża. Jirriżulta li l-ħruq kien ikkaġunat b’mod aċċidentali, minn wire ta’ tyre li nqabad bejn iddifferential tan-naħa ta’ ġewwa tad-double wheels tax-xellug, bejn ir-rim u d-drum tal-brejkijiet. Din l-informazzjoni taha lMinistru Joe Mizzi, responsabbli mit-Trasport u l-Infrastruttura, fi tweġiba għal mistoqsija tadDeputat Nazzjonalista Toni Bezzina, li staqsa lill-Ministru fiex waslu l-inkjesti dwar ħruq ta’ karozzi tal-linja minn meta loperat tat-trasport pubbliku ġie f’idejn il-Malta Public Transport Services, minn Jannar 2014.
10
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
Le għal Korp partiġjan
Fl-aħħar ġimgħa kellna żewġ provi tal-intenzjonijiet veri talGvern ta’ Muscat li jrid Korp tal-Pulizija partiġjan u għodda f’idejn reġim li jixbah lil dak ta’ Singapore minn fejn hu għadu ġej u fejn mar ibigħ ilpassaporti Maltin. Singapore hu effettivament dittatorjat pulit u sottili. Lil Malta hu ċar li jridu jressquha f’dik iddirezzjoni. Bit-theddid u blimġiba tiegħu, l-iktar dik filmoħbi, hu ċar li dan il-Gvern ma jridx Korp tal-Pulizija awtonomu u indipedenti, iżda Korp fejn jiġi ppremjat illagħqiżmu u mhux it-tfittxija għall-verità. Meta f’nofs il-ġimgħa li għaddiet il-Ministru Mallia lissen theddida li jieħu passi kontra min jgħaddi informazzjoni biex toħroġ il-verita’ u sabiex l-abbuż u l-vendikazzjonijiet jibqgħu moħbija, kien qed jeħodna lura għal passat iswed ħafna fil-politika Maltija. Gvern nadif u ġenwin jieħu gost, u mhux jiddejjaq, li jinkixef l-abbuż. Ministru onest fl-intenzjonijiet tiegħu jinkoraġġixxi li jkun hemm min ikollu l-kuraġġ jikxef ilksur tal-liġi, l-abbuż u l-korruzzjoni. Kieku l-Gvern m’għandux x’jaħbi, ma jkollux minn xiex jibża’. Bi kliemu, il-Ministru Mallia għamel żewġ affarijiet. Lewwel nett, ikkonferma l-korrettezza tal-informazzjoni li lOppożizzjoni, inkluż jien, tagħti u tiżvela fuq il-Ministeru tiegħu. Hu jedha jgħid filParlament li l-Oppożizzjoni tkun infurmata ħażin. Kieku veru kien hekk, kieku ma kellux għalfejn jhedded, kif għamel, lil min jgħaddi l-informazzjoni proprju għax tkun korretta. It-tieni nett, ġab fixxejn l-ispirtu tal-Liġi talWhistleblower. Imbasta ħafna kliem ħelu tal-Ministru talĠustizzja li jrid jinkoraġġixxi li n-nies jersqu ’l quddiem biex jirrappurtaw l-abbuż u l-korruzzjoni. Kliem il-Ministru Mallia wera l-intenzjoni vera tal-Gvern u tneħħiet il-maskra. Il-verità hi li l-Gvern irid jieħu passi kontra min jikxef l-abbuż u mhux kontra min jagħmel labbuż. Bi kliemu, Mallia wera li li kien għalih ma konniex inkunu nafu bit-twaqqif tal-proċeduri kriminali mill-eksKummissarju tal-Pulizija, blarrest ta’ persuna innoċenti fuq akkużi ta’ hold up, li l-Korp spiċċawlu l-flus għall-overtime, li għebu żewġ vapuri
www.maltarightnow.com
OPINJONI
Jason Azzopardi
jason.azzopardi@gov.mt
maqbudin b’ordni tal-Qorti minn taħt għajnejn l-Armata, li l-Korp fetaħ għassa bla permess tal-MEPA, li ngħataw promotions lil tal-qalba fl-Armata bi ksur tal-liġi, li l-Gvern ta assistenza lill-barranin b’konnessjonijiet mal-Al Qaeda, li ġew ingaġġati bħala Pulizija ekssuldati mingħajr taħriġ, u tant stejjer ta’ ħmerijiet oħra. Jumejn wara din it-theddida, xorta sirna nafu li l-Gvern iffirma dokument minn wara dahar il-Pulizija li neħħa l-awtonomija u l-indipendenza tal-Korp tal-Pulizija. Il-Gvern neħħa sserħan il-moħħ taċ-ċittadini onesti fil-kamp sensittiv talKorp tal-Pulizija u unilateralment biddel l-impjieg tal-ogħla uffiċjali tal-Korp f’wieħed temporanju. Il-Gvern ġab l-ogħla uffiċjali tal-Korp f’sitwazzjoni fejn dawn iridu jżommu f’moħħhom li l-kuntratt taxxogħol tagħhom jiddependi mill-Ministru. Din il-porkerija ta’ mġiba lanqas fis-snin tmenin ma kienu ħolmuha. Mhux ta’ b’xejn li lAssoċjazzjoni tal-Pulizija ħarġet dikjarazzjoni iebsa ħafna l-Ġimgħa stess tgħid li dan il-pass jimmina l-indipendenza, l-integrità u lawtonomija tal-Pulizija. Intom issa timmaġinaw sitwazzjoni fejn Kummissarju, jew Assistent Kummissarju, hu min hu, jinvestiga rapport fuq Ministru, hu min hu, illum jew għada, meta ħobżu jiddependi mill-Gvern? Timmaġinaw uffiċjal talKorp li jkollu jarresta uffiċjal għoli tal-Gvern meta jaf li lkuntratt tiegħu jista’ ma jkunx imġedded? X’inċentiv se jkollu Spettur li jkompli jistudja ħalli javvanza meta jaf li kollox jiddependi minn kemm hu benvist mill-Ministru? Gvern Nazzjonalista ġdid jerġa’ jagħti l-awtonomija u indipendenza sħiħa lill-Korp tal-Pulizija.
Dan il-Gvern ma jridx Korp tal-Pulizija awtonomu u indipendenti, iżda Korp fejn jiġi ppremjat il-lagħqiżmu u mhux it-tfittxija għall-verità
www.maltarightnow.com
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Il-Labour għandu jagħti lura lill-poplu Malti l-ħafna proprjetajiet li qabad u ħataf mingħandu
Il-Gvern Laburista għadu kemm ressaq liġi li għandha skop li jaqbel miegħu kulħadd: li l-partiti politiċi jkunu regolati sewwa meta jiġu għall-mod kif jiġbru l-flus, mingħand min u kemm jiġbru mingħand xi persuna waħda.
M’għandu jkun hemm l-ebda xamma ta’ partiti mixtrijin Din hi ħaġa tajba għax m’għandux ikun hemm riħa tinten ħierġa minn fejn jiġu l-flus għall-partiti politiċi. M’għandu jkun hemm l-ebda suspett li l-partiti politiċi jkunu b’xi mod mixtrijin minn interessi privati moħbijin.
Żewġ mudelli ta’ finanzjament F’ħafna pajjiżi oħra, biex il-partiti ma jkunux mixtrijin u biex ikollhom ir-riżorsi ħalli jaħdmu, l-Istat jagħtihom il-flus b’mod dirett. Hemm imma pajjiżi oħrajn fejn dan ma jsirx u l-partiti jiġbru l-flus basta d-donazzjonijiet ma jaqbżux ċertu ammont.
F’Malta, suppost l-ebda finanzjament pubbliku tal-partiti Il-Gvern Laburista għażel dan it-tieni mudell. Qed jgħid li ħwejjeġ il-poplu m’għandhomx jintużaw biex imorru għand xi partit. Tista’ taqbel u tista’ ma taqbilx. Imma żgur naqblu li għandu jkun hemm ugwaljanza, li l-partiti jkunu ttrattati l-istess.
Imma, fil-fatt, finanzjament pubbliku ta’ partit wieħed biss: tal-Partit Laburista Imma waqt li l-Gvern qed iressaq liġi li tgħid li l-Istat m’għandux jagħti riżorsi lill-partiti politiċi, fil-fatt l-Istat kien u se jibqa’ jagħti riżorsi lil partit wieħed biss, il-Partit Laburista. Dan għaliex il-Labour ilu s-snin jaħtaf proprjetajiet tal-Istat, u allura tal-poplu kollu, li jiswew miljuni kbar u li minnhom idaħħal flejjes kbar kull sena.
28 każin Laburista huma tal-poplu kollu... Il-Partit Laburista ħataf xejn anqas minn 22 każin li għandu fi proprjetajiet tal-Istat. Irrekwiżizzjona wkoll sitt proprjetajiet ta’ familji Maltin biex jużahom bħala każini tiegħu. Apparti lmiljuni li kien ikollu joħroġ biex jixtri dawn il-proprjetajiet, ilPartit Laburista qed igawdi d-dħul li jagħmel minn dawn ilkażini f’kirjiet kull sena.
…u artijiet kbar fosthom l-Australia Hall, ir-Raffles u s-Super One Apparti 28 każin, il-Partit Laburista ħataf ukoll artijiet u binjiet pubbliċi kbar bħall-Australia Hall f’Pembroke, il-post fejn kien hemm id-diskoteka Raffles f’Pembroke wkoll, art kbira f’Għajn Tuffieħa u l-art fejn hemm il-kwartier tas-Super One.
Il-Labour għandu jirritorna dak li ħa mingħand il-poplu Malti Dan hu finanzjament pubbliku tal-Partit Laburista, proprjetajiet li jiswew miljuni kbar. Il-Partit Laburista, la hu stess qed jgħid bil-liġi li m’għandu jingħata xejn mill-Istat lill-partiti politiċi, għandu jagħti lura dawn il-proprjetajiet lill-poplu Malti.
11
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
Alfred Mifsud u l-bejgħ tad-deheb tal-familja
Ftit tal-Ħdud ilu kont qed naqra bħas-soltu l-artiklu ta’ kull nhar ta’ Ħadd ta’ Alfred Mifsud fil‘Malta Independent on Sunday’. Mifsud hu opinjonist magħruf li ħadd ma jagħmillu bżieq fuq imnieħru fuq materji ta’ finanzi u ekonomija. Kien għal xi żmien wieħed mill-“hopefuls” għattmexxija tal-Partit Laburista wara Alfred Sant, imma mbagħad tfaċċa Joseph Muscat li qered għalkollox l-istilla politika ta’ Mifsud. Xħin rajt it-titlu tal-artiku tiegħu tad-19 ta’ Ottubru ‘History repeats itself’, ngħid is-sew ħadt ir-ruħ. Għedt hawn aħna, se jkun hawn Laburist ieħor ġenwin li se jikkritika lill-gvern fuq il-bejgħ tal-Lukanda Selmun Palace millAir Malta. Bejgħ ta’ proprjetà talAir Malta lill-Gvern Malti stess f’każ aktarx mgħaġġel biex jipprova jsalva lill-istess Air Malta mill-falliment. Irrid infakkar li hekk kien kiteb b’awtorità u b’enfasi liema bħalha l-istess Alfred Mifsud fuq gazzetta oħra bl-Ingliż snin ilu, meta Gvern Nazzjonalista kien ipprivatizza l-Mid-Med Bank biex ġie f’Malta l-HSBC, wieħed
mill-aqwa banek tad-dinja. “Bdejna nbigħu d-deheb talfamilja,” kien kiteb b’ittri kbar Alfred Mifsud b’referenza ċara għall-Gvern Nazzjonalista li akkużah li kien beda jbigħ il-ġojjelli tal-familja biex jifdi d-dejn nazzjonali. Għalhekk, meta rajt it-titlu talartiklu tiegħu ‘History repeats itself’, għedt, “ejja, Mifsud se jikkriktika lill-Gvern Laburista tal-lum għax hu wkoll qed jirrepeti l-istorja u se jibda jbigħ iddeheb tal-famija.” Imma mort żmerċ, għax l-artiklu kien dwar kif is-supremazija ekonomika tal-Ġermanja ta’ Angela Merkel hija r-ripetizzjoni tal-istorja ta’ kif il-Ġermanja reġgħet armat bejn iż-żewġ gwerer dinjin. Ħsibtu għandu l-kuraġġ ta’ Marlene Farrugia. Iżda ddiżappuntani bil-kbir. George S. Borg Is-Swieqi
Kunċert tal-Milied minn Aldo Busuttil
Veru li baqa’ ġimgħat sħaħ għall-Milied. Imma kulħadd jaf li ċerti attivitajiet iridu tħejjija
25 sena ilu f’In-Nazzjon
twila minn qabel. Is-sena l-oħra fis-sala ewlenija tad-Dar Ċentrali, xi ġimagħtejn qabel ilMilied, kien sar kunċert sabiħ talMilied mit-tenur bravu Aldo Busuttil u l-kor tiegħu. Kien irnexxa ħafna. Kulħadd kien ħareġ sodisfatt u jidhirli li kien sar aktar minn darba. Qed nikteb dan għaliex nixtieq li din is-sena jirrepeti ruħu dan ilkunċert forsi fil-ġranet wara lmaratona tal-Partit ta’ żmien ilKunċizzjoni. Jidhirli li m’għandhiex tintilef okkażjoni bħal din biex ingawdu t-talent ta’ Aldo Busuttil u lgrupp tiegħu, waqt li fl-istess ħin inkunu qed ngħinu lill-Partit. U jekk wara l-kunċert tkun provduta ikla bil-ħlas fid-Dar Ċentrali bħalma kien sar fi tmiem il-Kunsill Ġenerali talPN, ikun ħafna aħjar ħalli nkomplu ngawdu l-atmosfera talMilied flimkien. Korista Bormliż Bormla L-ittri f’din il-paġna jistgħu jintbagħtu fl-indirizz elettroniku nathaniel.attard@media.link.co m.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-paġna
B’referenza għas-summit storiku ta’ Diċembru 1989, In-Nazzjon tirrapporta li meta f’Settembru ta’ qabel il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami ltaqa’ mal-President Amerikan George Bush fl-Amerika, hu stiednu biex iżur Malta. L-istess stedina kien għamilha lill-President Sovjetiku Mikhail Gorbachev permezz tal-Ministru talAffarijiet Barranin Edward Shevardnadze tul l-istess perjodu. Issa sar magħruf li l-istedina li saret separatament se titwettaq ixxahar ta’wara meta ż-żewġ Presidenti se jiltaqgħu f’Malta għas-summit li jkun magħruf bħala dak ta’ Malta. Din kienet se tkun okkażjoni unika għal pajjiżna. Dan ittagħrif tah il-Prim Ministru nnifsu meta kien intervistat fuq Xandir Malta dwar il-ġrajja kbira li kellha ssir f’Diċembru tal-1989, ġrajja li kienet fuq fomm kulħadd. In-Nazzjon tgħid li diġà hawn interess dinji kbir għal dan is-summit u li minn kalkoli li qed jagħmlu persuni involuti f’dan l-avveniment, kien mistenni li jiġu Malta mhux inqas minn 3,000 persuna f’uffiċjali, ġurnalisti u osservaturi.
Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
12
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
OPINJONI
Inwaqqfu l-isfruttament
Ma għandi assolutament xejn kontra ċ-Ċiniżi. Anzi, nistqarr li bħala poplu nitħassar lil dawn in-nies li għadhom jgħixu taħt l-agħar forma ta' tmexxija, taħt dittatura Komunista fost leħrex li għadhom jeżistu. Dak li kien żvelat din ilġimgħa mill-media tal-Partit Nazzjonalista dwar il-ħaddiema sfruttati fil-fabbrika Leisure Clothing ta' Bulebel, juri kemm verament il-poplu Ċiniż hu ta' min jitħassru għax hu poplu mjassar. Għamlet sew il-gazzetta ‘ilmument’ li żvelat dan l-iskandlu u komplew jiżviluppaw u jiżvelaw aktar affarijiet tal-mistħija marbuta ma' dan l-iskandlu, il-ġurnal ‘In-Nazzjon’ u Net TV matul il-ġimgħa, li wasslu biex anke mezzi oħra taxxandir kellhom jidħlu f'dan ilkaż, u anke korpi oħra, kemm dawk li jirrappreżentaw lillħaddiema kif ukoll lil min iħaddem. S'issa baqa' sieket il-Gvern biss. Anzi, skont il-kelliem uffiċjali tal-Gvern, il-media ma jmesshiex toqgħod tikxef dawn l-affarijiet. X'kuntrast ma’ organizzazzjonijiet mhux governattivi li faħħru u rringrazzjaw lil media li kixfu din ilporkerija skandaluża. Kif tista' ma tkunx solidali ma’ persuni, huma ta' liema razza jew kulur huma, li fit-tfittxija tagħhom għal ħajja aħjar minn dik fil-pajjiż naturali tagħhom, jispiċċaw sfruttati u skjavi ta' min irid isir sinjur minn fuq daharhom? Anke jekk dan ikun il-Gvern tagħhom stess li firex l-id tat-tjassir tiegħu biex jilħaqhom, jippersegwitahom u jassarhom, ikunu fejn ikunu. Hawnhekk għandna numru ta' persuni – mhux waħda jew tnejn, imma mijiet – li biex waslu f'pajjiżna kellhom iħallsu madwar €6,000 għall-passaġġ bl-ajru “one way” miċ-Ċina għal Malta u biex inħarġitilhom visa biex ikunu jistgħu jidħlu f'pajjiżna. Dan waħdu, diġa’ hu skandaluż. Sa fejn naf jien, ilħlas normali għal visa hu ta' ftit għexieren ta' ewro u vjaġġ bla ritorn miċ-Ċina għal Malta hu ta' mijiet u mhux eluf ta' ewro. Iżda agħar minn hekk, hu dak li dawn l-imsejkna jsibu jistenniehom f'pajjiżna. Li llum suppost hu fost l-aqwa fl-Ewropa. Isibu jistennewhom kundizzjonijiet prekarji ta' xogħol. Ħinijiet twal u f'kundizzjonijiet diffiċli. Post fejn jgħixu li hu nieqes minn bosta kumditajiet. Sekwestru tad-dokument (visa) li bih jistgħu jivvjaġġaw jekk
Dak li kien żvelat din il-ġimgħa mill-media tal-Partit Nazzjonalista dwar il-ħaddiema sfruttati fil-fabbrika Leisure Clothing ta' Bulebel, juri kemm verament il-poplu Ċiniż hu ta' min jitħassru għax hu poplu mjassar
il-kundizzjonijiet li jsibu ruħhom fihom ma jogħġbuhomx. Ħlas ferm anqas milli jitħallsu ħaddiema Maltin għall-istess xogħol imma għal sigħat ferm inqas minn tagħhom. Ikel li joħroġ “il-kunvent”. Dan f'pajjiż fejn id-drittijiet tal-ħaddiema huma mħarsin minn liġijiet li l-ħaddiema Maltin iġġieldu għalihom u kisbu, u li suppost jgħoddu għal kull min jaħdem f'Malta irrispettivament mill-pajjiż mnejn hu ġej. Dan kollu taħt għajnejn ilGeneral Workers Union li tirrappreżenta lill-ħaddiema Maltin tal-kumpanija Leisure Clothing iżda ma tirrappreżentax lill-ħaddiema Ċiniżi fl-istess stabbiliment. U xi ħaddiema Maltin, għax komdi huma, jagħmlu bħat-tliet
Mario Schiavone
mario.p.schiavone@gmail.com
xadini proverbjali li La Jaraw, La Jisimgħu u Lanqas Jitkellmu, dwar dan l-isfruttament inuman ta' ħaddiema bħalhom. Jaqaw il-Gvern Ċiniż u min jirrappreżentah f'pajjiżna jgawdu xi tip ta' immunita’ – ħlief dik diplomatika – mil-liġijiet ta' pajjiżna? Forsi pajjiżna tant qed
Kif tista’ ma tkunx solidali ma’ persuni, huma ta’ liema razza jew kulur huma, li fit-tfittxija tagħhom għal ħajja aħjar minn dik fil-pajjiż naturali tagħhom, jispiċċaw sfruttati u skjavi ta’ min irid isir sinjur minn fuq daharhom?
isir dipendenti mill-Gvern Ċiniż li jista' jagħmel li jrid u ma jkellmu ħadd? Hu evidenti li fix-xhur u s-snin li ġejjin, pajjiżna se jkompli jsir aktar dipendenti mill-Gvern Ċiniż. Dan għandu jiftaħ għajnejn il-poplu Malti kollu, il-ħaddiema u l-unions li jirrappreżentawhom minn periklu li l-Gvern qiegħed konxjament idaħħal fil-pajjiż. Iżda ma nistgħux inkunu viġilanti biss għal
dak li jista' jolqot lil ħaddiema Maltin li eventwalment ikunu jiddependu minn xi kumpanija tal-Gvern Ċiniż fostna. Irridu nuru solidarjeta' wkoll ma' dawn il-ħaddiema Ċiniżi li huma vittmi ta' skjavitu’ moderna minn idejn il-Gvern tagħhom bil-kompliċita' ta' pajjiżna. Ejja ngħidu le għal dan lisfruttament ta' persuni u nwaqqfuh minnufih.
www.maltarightnow.com
13
It-Tlieta, 4 ta’ Ottubru, 2014
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Battalja għall-port ta’ Bengażi IL-LIBJA
L-Armata Libjana bdiet blattakki tagħha kontra l-militanti Iżlamiċi fil-port ta’ Bengażi wara li ħeġġet l-evakwazzjoni ta’ zona ċentrali f’din it-tieni l-akbar belt fil-Libja. Ahmed al-Mesmari, kelliem għall-mexxej tal-armata qal li ċchief-of-staff kien talab lirresidenti kollha tad-distrett ta’ Assabri biex iħallu djarhom minnufih. Lokalizzat fiz-zona kummerċjali prinċipali ta’ Bengażi, id-distrett ta’ Assabri hu mogħni b’port li jintuża għal importazzjonijiet kruċjali ta’ petrol u qamħ. Il-grupp militanti Ansas al-Sharia ħarab miz-zona
wara li l-armata ħatfet zoni oħrajn fil-belt. Ġlied bejn l-Armata Libjana, li hi appoġġjata minn forzi leali lejn l-eks-Ġeneral, u gruppi Iżlamiċi fil-Lvant tal-belt, qatlu aktar minn 230 persuna mindu bdiet l-aħħar offensiva tal-armata. Barra minn hekk, wieħed mill-isptarijiet prinċipali għat-twelid tat-trabi, kien evakwat u ċċaqlaq lejn post ieħor. F’Awwissu, grupp armat ħataf il-kapitali Tripli u sforza lill-Prim Ministru Abdullah al-Thinni biex imur lejn il-Lvant. Il-Libja spiċċat maqsuma bejn żewġ gvernijiet li qed jitħabtu għal kontroll politiku assolut.
L-ITALJA: Il-ġlied tal-bieraħ waqt protesta kontra l-Gvern u l-Prim Ministru Matteo Renzi fi Brescia. L-inkwiet beda hekk kif Renzi kien għal laqgħa f’din il-belt fit-Tramuntana tal-Italja (Ritratt: EPA)
kbira għad-Demokratiċi talPresident Barack Obama. L-attenzjoni hi fuq is-Senat hekk kif irRepubblikani għandhom bżonn biss sitt siġġijiet biex jiksbu l-kontroll sħiħ. Huma diġà jikkontrollaw il-Kamra tar-Rappreżentanti u mis-
tenni li jitilfuh. Hu kkalkulat li l-kandidati, ilpartiti politiċi u gruppi oħrajn ‘interessati’ nefqu iktar minn biljun dollaru Amerikan fuq l-elezzjonijiet għas-Senat u l-Kungress Amerikan. It-tema li wieħed jista’
Elezzjonijiet kruċjali għad-Demokratiċi u r-Repubblikani L-ISTATI UNITI
Illum fl-Istati Uniti qed isiru dawk magħrufa bħala l-mid-term elections – elezzjonijiet li se jiddeterminaw il-formazzjoni talKungress Amerikan. L-indikazzjonijiet huma li f’dawn l-elezzjonijiet ġejja disfatta
dispreġjattivi jirrappreżentaw żieda ta’ għaxra fil-mija fuq l2010. Mill-banda l-oħra, ir-rivalità fost il-kandidati li qed jippruvaw jitilgħu fil-Kungress u s-Senat tidher aktar ‘ikkontrollata’ milli kienet fl-2010 u fl-2012.
f’punt li ma jistax jerġa’lura minnu. Kelliem għall-Kanċillier Ġermaniż qal li r-Renju Unit għandu “jiċċara” liema rwol għandu jieħu fl-Unjoni Ewropea. Il-Prim Ministru David Cameron irid li l-kundizzjonijiet tar-Renju Unit fit-tkomplija tassħubija fl-UE, ikunu negozjati mill-ġdid. Dan qabel ma jsir referendum dwar il-futur tal-pajjiż fl-Unjoni Ewropea. Il-Prim Ministru, li mistenni jippreżenta l-pożizzjoni tiegħu dwar l-immigrazzjoni qabel ilMilied, insista li l-libertà talmoviment tal-ħaddiema “tkun filqalba tal-istrateġija dwar negozjar ġdid għall-Ewropa”. Is-suġġeriment li Angela Merkel tixtieq tara lir-Renju Unit iħalli lillUnjoni Ewropea aktar milli ċċedi għal bidliet lejn il-prinċipju tal-UE dwar il-libertà tal-moviment, qajjem kwistjonijiet politiċi firRenju Unit. Fi ħdan l-amministrazzjoni politika f’Berlin, hemm
frustrazzjoni dejjem tiżdied marRenju Unit. L-amministrazzjoni ma tafx xi jrid il-Prim Ministru David Cameron u qed tkun sensittiva għat-talbiet li jidhru li qed jinbidlu kontinwament. B’mod partikulari, il-Ġermaniżi qed ikunu allarmati bissuġġeriment ta’ “kwoti” jew “trażżin” dwar in-numri ta’ immigranti Ewropej li qed jaslu fir-Renju Unit. Lamministrazzjoni politika temmen li dan ixekkel il-libertà talmoviment – prinċipju fil-qalba talUnjoni Ewropea. Fis-summit Ewropew li sar fil25 ta’ Ottubru, Angela Merkel kienet mistoqsija dwar ċaqliqa possibbli mir-Renju Unit biex tibdel it-trattati ħalli jitnaqqas innumru ta’ migranti. “Għandna lprinċipju bażiku ta’ moviment ħieles,” qalet il-Kanċillier Ġermaniż. “M’għandniex nidħlu fil-kwistjoni.” Kien il-mod tagħha li tgħid li l-moviment ħieles m’għandux ikun negozjat.
Jikkritika t-twissijiet tal-Ġermanja IR-RENJU UNIT
IL-BELĠJU: It-tberik tal-annimali l bieraħ fil-Bażilika ta’ San Ubertu filbelt imsemmija għalih (Ritratt: EPA)
jgħid li hi dominanti fil-kampanji kollha, kemm dawk għallKungress kif ukoll għal Gvernatur, hi l-ekonomija. Il-kampanji kienu kkaratterizzati mit-tfigħ ta’ tajn aktar qawwi mis-soltu. Il-messaġġi negattivi u
Il-Kanċillier George Osborne insistiet li r-Renju Unit se jkun qed jaħdem favur l-interess nazzjonali fl-Ewropa minkejja twissijiet millĠermanja dwar il-futur tiegħu flUnjoni Ewropea. George Osborne qal li l-poplu Ingliż irid l-ispjegazzjonijiet dwar l-immigrazzjoni fl-Unjoni Ewropea u aċċess għallbenefiċċji. Il-Gvern Ġermaniż insista li ddritt ta’ ċittadini Ewropej biex jgħixu u jaħdmu fi stati membri oħrajn hu sagrosant. Il-Kanċillier tal-Ġermanja Angela Merkel qalet li hi tixtieq tara lir-Renju Unit iħalli l-Unjoni Ewropea, aktar milli titħalla sistema ta’ kwoti dwar limmigranti. Il-Ġermanja riedet li r-Renju Unit jibqa’ fl-istituzzjoni reġjonali, iżda artiklu li kien ippubblikat fir-rivista der Spiegel, ikkwota sorsi millGvern Ġermaniż jgħidu li lKanċillier Ġermaniż kienet qed tibża’ li r-Renju Unit, kien wasal
14
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
www.maltarightnow.com
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Il-living wage tiżdied għal ₤7.85 fis-siegħa IR-RENJU UNIT
SPANJA: Madwar 2,000 nagħġa jimxu fil-belt bħala parti mill-21 edizzjoni tal-Festival Transhumance f’Madrid. L-avveniment ifakkar id-dritt tar-raħħal li jgħaddi mill-passaġġ antik tal-merħla, li għaddiet minnu matul il-kwartier qadim ta’ Madrid. Mill-1994 sal-lum, il-festival kompla jsaħħaħ il-prattiki migratorji tal-merħliet (Ritratt: EPA)
Il-living wage fir-Renju Unit – rata kull siegħa bbażata fuq lammont meħtieġ biex ikunu koperti l-ispejjeż bażiċi tal-ħajja – għoliet b’20p għal ₤7.85. Il-paga volontarja – ikkalkulata mill-Fondazzjoni Living Wage – issa hi 21 fil-mija ogħla minn dik obbligatorja tal-Paga Minima Nazzjonali, li bħalissa hi ₤6.50 kull siegħa. Is-Sindku ta’ Londra Boris Johnson qal li r-rata f’Londra se togħla minn ₤8.80 fis-siegħa għal ₤9.15. Madankollu, xi gruppi kummerċjali qalu li min iħaddem jista’ jitħabat biex iħallasha. Il-living wage ġiet adottata fost aktar minn elf azjenda madwar ilpajjiż u minnha se jibbenefikaw 35,000 ħaddiem. Ditti li ffirmaw l-iskema volontarja jinkludu lil Barclays, Standard Life, National Portrait Gallery, kif ukoll diversi kunsilli lokali u għaqdiet tal-karità. Citizens UK, l-organizzazzjoni fil-komunità wara l-proġett Living Wage, qalet li n-numru ta’ kumpaniji li qed iħallsu din ir-rata, irdoppja matul is-sena li għaddiet. Minkejja din iż-żieda, riċerka ppubblikata mid-ditta KPMG – sostenitur tal-paga – sabet li 22 filmija tal-popolazzjoni li taħdem taqla’ inqas mil-living wage tas-sena li għaddiet – li kienet ₤7.65 kull siegħa. L-istess riċerka qalet li aktar minn ħames miljun persuna tħallsu inqas minn dik ir-rata, u li n-nisa x’aktarx qalgħu inqas mill-irġiel. Madankollu, xi gruppi kummerċjali mhumiex kuntenti biż-żieda tal-living wage. L-Istitut tad-Diretturi (IoD) qal li xi azjendi jistgħu jsibuha diffiċli biex iħallsuha. Qal ukoll li jkun aħjar li wieħed iżomm in-nies jaħdmu,
anke jekk jaqilgħu inqas flus. Simon Walker, id-direttur ġenerali ta’ IoD stqarr li dawk innegozji li jaħdmu f’ambjent partikularment kompetittiv, isibu ma’ wiċċhom problem diffiċli – jimpjegaw ħames persuni fuq ilpaga minima, jew inkella erba’ persuni fuq il-living wage. “Din mhix deċiżjoni li kull sid ta’ negozju jeħodha b’mod ħafif,” sostna Simon Walker, filwaqt li żied li “għandna nevitaw il-
In-numru ta' kumpaniji li qed iħallsu l-living wage rdoppja fl-2013
preġudizzju lejn min iħaddem u li ma jiflaħx iħallas il-living wage”. Il-Federazzjoni tan-Negozji żŻgħar qalet li hi appoġġjat il-living wage, iżda saħqet li din għandha tibqa’ skema volontarja. Il-living wage hi kejl informali, mhux livell minimu sfurzat ta’ ħlas skont il-liġi, bħall-paga minima nazzjonali. Il-paga minima nazzjonali tkun ikkalkulata mill-kanċillier kull sena fuq il-parir tal-Low Pay Commission. Din hi infurzata midDipartiment tad-Dħul u d-Dwana. Bħalissa l-living wage hi kkalkulata miċ-Ċentru għar-Riċerka fil-Politika Soċjali fl-Università ta’ Loughborough, filwaqt li l-living wage ta’ Londra ilha tiġi kkalkulata millGreater London Authority mill-2005. L-idea bażika hi li dawn huma rrati minimi ta’ ħlas u huma meħtieġa sabiex il-ħaddiema jkollhom ħajja deċenti.
www.maltarightnow.com
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Jinvestigaw bankier dwar omiċidji ta’ nisa HONG KONG
Il-pulizija ta’ Hong Kong qed jinvestigaw jekk jistgħux qed jittrattaw ma’ serial killer, wara larrest ta’ bankier Britanniku li jaħsbu li qatel żewġ nisa Asjatiċi fl-appartament tiegħu. Il-qtil tan-nisa – li skont irrapporti, kienu joffru s-servizzi sesswali bi ħlas – segwa stil xokkanti familjari fil-film American Psycho u l-pulizija jridu jkunu jafu jekk l-arrestat, Rurik Jutting, ta’ 29 sena, setax qatel lil ħaddieħor ukoll
Barranin miċħuda minn Facebook
fuq perijodu ta’ żmien. Jingħad li waħda mill-vittmi flappartament kienet parzjalment imbiċċra u l-katavru tagħha spiċċa mdeffes ġo bagalja. Hu mifhum li din il-mara kienet ilha mejta għal diversi ġranet, u l-vittma l-oħra – Filippina li kienet taħdem ta’ disc jockey f’pub – instabet minxura mal-art, fl-appartament, wara li kienet qalgħet diversi daqqiet bi strument bil-ponta. Sadanittant, il-pulizija akkużaw
lil Rurik Jutting dwar l-omiċidji u dan, ilbieraħ, tressaq quddiem Maġistrat. Dan kollu seħħ wara li Jutting, li kien jaħdem mal-Bank of America Merril Lynch, kien sparixxa mill-post tax-xogħol daqs ġimgħa ilu, b’rapporti oħra jgħidu li hu kien bagħat ir-riżenja tiegħu lid-diretturi tal-bank. Hu allegat li Jutting, gradwat mill-Universita’ta’Cambridge, kien ikkuntattja lill-pulizija ftit wara ssuspettati delitti, u dawn ma damux
ma waslu fl-appartament tiegħu. Skont l-istampa ta’ Hong Kong, eluf ta’ ritratti u xi filmati tal-vittmi li nġibdu wara l-qtil instabu fuq telefown ċellulari u l-pulizija, filpreżent, qed ifittxu aktar materjal bl-iskop li jidentifikaw vittmi potenzjali oħra. L-ekskollegi ta’ Jutting malBank of America Merril Lynch qalu li l-qattiel suspettat kien bniedem ta’ ċerta personalita’, minbarra li kien jagħmel ħafna flus
15
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
minn diversi oqsma finanzjarji u tal-investimenti. Skont il-paġna tiegħu fuq Facebook, Jutting kien għadu kemm temm relazzjoni ma’ mara Asjatika, u spikkaw il-posts tiegħu b’messaġġi bħal ‘Money does buy Happiness’ (Bil-flus tassew tixtri l-kuntentizza).
IL-KOREA TA’ FUQ
L-awtoritajiet Komunisti filKorea ta’ Fuq qed jipprojbixxu totalment l-aċċess għan-networks tal-media soċjali, Facebook u Twitter, b’direttiva li hi valida fizzoni kollha tal-pajjiż. Filwaqt li l-aċċess għall-internet hu diġa’ ‘impossibbli’ għallmaġġoranza tar-residenti filKorea ta’ Fuq, il-projbizzjoni tfisser li waqfu ħesrem is-servizzi li kienu disponibbli għall-missjonijiet diplomatiċi u l-organizzazzjonijiet umanitarji internazzjonali. Din hi l-ewwel darba li r-reġim fi Pyongyang qed jibblokka laċċess għall-websajts tal-media soċjali għall-barranin kollha filKorea ta’ Fuq. Qabel, l-Uffiċjali tal-Ambaxxati u l-organizzazzjonijiet internazzjonali kienu leċċezzjoni fejn jidħlu servizzi blinternet, iżda bil-kundizzjoni li dawn ikunu approvati mill-Gvern Komunista Korean. Intant, il-projbizzjoni għal Facebook u Twitter tinkwadra flaħħar miżuri tar-reġim Korean firrigward tal-komunikazzjoni. F’Settembru, l-awtoritajiet filKorea ta’ Fuq kienu waqqfu lillbarranin li qed jaħdmu fil-pajjiż milli jużaw il-Wi-Fi. L-awtoritajiet tal-istat Komunista saħqu li laċċess għall-internet mill-barranin kien ta’ theddida għas-sigurta’ nazzjonali. L-istess awtoritajiet Komunisti heddew li kellhom jimponu multi kbar fuq kull min jinqabad jabbuża. Ir-reġim ta’ Pyongyang għad irid jikkummenta b’mod uffiċjali rigward l-aħħar miżuri li qatgħu laċċessi għal Facebook u Twitter għall-barranin.
L-UKRAJNA: Għasfur itir minn fuq qargħa ħamra tipika ta’ Halloween li issa qed tintuża biex iżżomm l-ikel għall-għasafar, f’park ċentrali ta’ Kiev (Ritratt: EPA)
Uffiċjali Ċiniżi ‘xtraw il-katavri’ IĊ-ĊINA
Żewġ uffiċjali fil-provinċja ta’ Guangdong spiċċaw arrestati wara li allegatament xtraw il-katavri mingħand in-nies li tellgħuhom minn taħt l-art illegalment bliskop li l-katavri jkunu kremati. Hu mifhum li n-nies li qalgħu l-katavri jispeċjalizzaw f’dan ittip ta’ serq u l-uffiċjali arrestati qalu li wettqu dan l-aġir biex jaċċertaw li l-Gvern jirrispetta lkwota għall-proċessi ta’ kremazzjoni stabbiliti għal kull xahar. Skont it-tradizzjoni Ċiniża, loqbra tal-għeżież għandhom ikunu mmarkati bil-lapidi jew tipi ta’ monumenti biex il-qraba jmorru u jqimu bl-istess stil tal-
ġenerazzjonijiet antiki. Ħafna nies fiċ-Ċina jemmnu wkoll li lkatavru ta’ xi ħadd għażiż irid ikun intatt biex l-ispirtu jgawdi lpaċi fl-eternita’. Madankollu, il-Gvern Komunista taċ-Ċina qed iħeġġeġ il-proċessi ta’ kremazzjoni biex isalva l-art għall-proġetti talbiedja u l-iżvilupp tal-art. Din ilpolitika tal-Gvern irrabjat lil ħafna, speċjalment fiz-zoni rurali taċ-Ċina, minħabba s-sens ta’ diżrispett għall-katavru li jmur kontra t-twemmin tradizzjonali. L-istampa Ċiniża rrappurtat ukoll każi fejn – qabel daħlu fisseħħ ir-regoli dwar il-kremaz-
zjoni – xi nies waslu biex neħħew ħajjithom b’idejhom biex jaċċertaw ruħhom minn difna diċenti li żżomm mattradizzjonijiet. Dan is-sajf, raġel fil-belt ta’ Beiliu, fir-reġjun ta’ Guangxi, irrapporta li l-katavru ta’ nannuh kien spiċċa misruq mill-qabar u l-pulizija, maż-żmien, arrestat lill-ħalliel responsabbli li ammetta li seraq aktar minn għoxrin katavru miċ-ċimiterji tal-villaġġi fl-istess lokalita’. Il-ħalliel irrakkonta li kien idaħħal il-katavri fil-bagalji imbagħad jittrasportahom lejn ilprovinċja ta’ Guangdong. Intant,
hu allega li kien biegħ il-katavri lil żewġ uffiċjali – li r-rapporti rreferew għalihom biss bil-kunjomijiet He u Dong – li kienu responsabbli mir-riformi flimmaniġġjar tal-funerali. He u Dong kienu arrestati ftit tal-jiem ilu u spjegaw dwar ‘il-kwota talGvern rigward il-katavri kremati’ lill-pulizija. Hu mifhum li l-uffiċjal b’kunjomu Dong kien xtara għaxar katavri bi prezz ekwivalenti għal mill-inqas 350 ewro kull wieħed. Intant, qed jingħad li l-uffiċjal lieħor ħallas nofs dan l-ammont u mhux magħruf kemm-il katavru xtara.
www.maltarightnow.com
16
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
AĦBARIJIET TA’ BARRA
Aktar drones fuq impjanti nukleari FRANZA
Numru ta’ drones dehru jittajru fuq ħames impjanti nukleari fl-aħħar minn sensiela misterjuża ta’ inċidenti bħal dan madwar il-pajjiż. Id-drones ittajru fuq żewġ power stations fit-Tramuntana, tnejn fiċ-ċentru u oħra fil-Lvant tal-pajjiż. Dan kien l-aħħar inċident li fih ittajru dawn il-magni fuq impjanti nukleari tal-pajjiż. Ħadd ma assuma rresponsabbilta’ għal dawn lazzjonijiet u l-awtoritajiet insistew li ma kien hemm ebda periklu.
Kelliem għall-forzi tassigurta’ qal li tnejn ittajru billejl u l-kumpanija nazzjonali talenerġija EDF qalet li identifikat seba’ drones jittajru fuq limpjanti tagħha, tant li rreġistrat ilment mal-pulizija. Dwar dawn id-drones, kienet ordnata inkjesta sabiex ikun magħruf min qed jidderieġi dawn il-magni mħaddma birremote control. Titjiriet tad-drones qajmu għadd ta’ mistoqsijiet dwar issigurta’ ta’ impjanti nukleari fi Franza, li tiddependi ħafna millenerġija atomika għall-elettriku.
IT-TURKIJA: Katavri ta’ immigranti mgħottija qegħdin fuq il-moll ta’ port wara inċident li seħħ f’Rumeli Feneri, ‘il barra mill-kosta ta’ Istanbul. Mill-inqas 24 persuna mietu wara li dgħajsa mimlija bl-immigranti nqalbet. Seba’ persuni biss irnexxielhom isalvaw. B’kollox, abbord id-dgħajsa kien hemm madwar 40 persuna, il-maġġoranza tagħhom tfal (Ritratt: EPA)
Tinsteraq parti mix-xatba tal-kamp f’Dachau IL-ĠERMANJA
IL-BAHRAIN: ‘Sea lion’ bl-isem ta’ Codi, li jagħmel parti mill-US Navy Marine Mammal Programme, jieħu b’idejn min jieħu ħsiebu wara li temm tfittxija fil-baħar ta’ Manama. Forzi ta’ koalizzjoni bdew il-fażi marittima tal-akbar eżerċizzji kontra l-mini fil-baħar fil-Lvant Nofsani mill-Golf Persiku sat-Tramuntana tal-Baħar l-Aħmar (Ritratt: EPA)
L-aħjar whisky fid-dinja IL-ĠAPPUN
Yamazaki Single Malt Sherry Cask 2013 hu t-titlu li ngħata millBibbja tal-Whisky ta’ Jim Murray, li jiddeskrivi x-xarba alkoħolika bħala xogħol ta’ “moħħ ġenju”. Biex wieħed jitfa’ l-melħ fuq ilferita tal-Iskozja, ix-xarba li ngħatat l-isem ta’ Chapter 14 Not Peated, mill-kumpanija Ingliża talwhisky, rebħet it-titlu tal-Whisky Ewropew tas-Sena. Il-Yamazaki Single Malt, milleqdem distillerija tal-Ġappun, u li tmur lura għall-1923, ingħatat 97.5 marka minn mija minn Murray. Varjetajiet ta’ whisky Skoċċiż issemmew bħala l-aħjar fid-dinja minn Murray, fi tnejn minn dawn
l-aħħar tliet snin – l-Old Pulteney’s single malt ta’ 21 sena fl-2012 u Glenmorangie Ealanta fl-2014. Murray qal li hu daq kampjuni minn mijiet ta’ tipi Skoċċiżi ta’ whisky meta kien qed iduq 4,700 varjeta’minn madwar id-dinja għallbibbja tiegħu għas-sena d-dieħla. Fi kritika qawwija tal-industrija Skoċċiża – liema kwalita’ nkitbet fil-folklor mill-pinna ta’ Robbie Burns, dan jilmenta: “Fejn kienu lwhiskies kumplessi fil-bidu tagħhom?” Il-poeżija ‘Scotch Drink’ li nkitbet minn Robbie Burns fl-1785 tiċċelebra l-whisky bħala “xarba tajba u qadima”.
Il-pulizija Ġermaniża qed tgħid li parti mix-xatba tal-ħadid ta’ dak li kien il-kamp talkonċentrament f’Dachau u li tinkludi s-slogan tan-Nażisti Arbeit macht frei (ix-xogħol jagħmlek ħieles) insterqet f’dawn l-aħħar jiem. Il-pulizija qalet li uffiċjal tassigurta’ nnutat fis-sigħat bikrin tal-Ħadd filgħodu li s-sezzjoni tax-xatba li hi kbira 190 ċentimetru b’95 ċentimetru kienet rappurtata nieqsa. Huma qed jgħidu li min seraqha matul
il-lejl kellu bilfors jixxabbat għal fuq xatba oħra biex jilħaqha. Il-pulizija sostnew li ma sabu xejn fil-viċinanzi tal-kamp filwaqt li appellaw lil min ra xi persuni jew vetturi suspettużi biex jersaq ‘il quddiem. Dachau, qrib Munich, kien lewwel kamp ta’ konċentrament imwaqqaf min-Nażisti fl-1933. Aktar minn 40,000 priġunier mietu f’dan il-kamp qabel ma ġie lliberat minn forzi Amerikani fid-29 ta’ April 1945.
IL-FILIPPINI: Vittma ta’ tifun iżżomm ritratt tal-Papa Franġisku f’rally biex tintalab l-għajnuna tal-Papa kontra t-twaqqigħ tad-djar xhur qabel iż-żjara tal-mexxej tal-Knisja Kattolika f’Palo, post li ġarrab ħsarat kbar fit-tifun Haiyan, fil-provinċja ta’ Leyte (Ritratt: EPA)
www.maltarightnow.com
OPINJONI
Naħdmu biex it-traffiku ma jibqax problema
Il-problema tat-trasport f’pajjiżna żgur li mhix perċezzjoni iżda hi realta’ li jeħtieġ li nifhmu u naċċettaw li teżisti. Inutli nitkellmu dwar din il-problema iżda ma jsir xejn biex nindirizzaw din il-kwistjoni. Wasal iż-żmien li l-pajjiż jieħu azzjoni u l-azzjoni trid tittieħed illum qabel għada. Fl-istess waqt, hu faċli li wieħed jikkummenta iżda ma jkollux soluzzjonijiet għal kif nistgħu ntejbu s-sitwazzjoni fl-interess ta’ kulħadd.
Tfassil ta’ kampanja edukattiva Nemmen li wasal iż-żmien li titfassal kampanja serja u kredibbli, idealment minn Transport Malta sabiex nippromwovu modi oħra ta’ trasport li permezz tagħhom jonqos it-traffiku f’pajjiżna u nħajru lin-nies jużaw anqas il-vettura tagħhom. Lewwel nett wasal iż-żmien li f’pajjiżna jkollna sistema ta’ trasport pubbliku effiċjenti u li tassew tirrifletti l-aspettattiva talpoplu tagħna. Sfortunatament sal-lum iż-żewġ partiti politiċi naqsu milli jilħqu l-istennija talmaġġoranza u dan minkejja ddiversi premessi li saru miż-żewġ naħat. Nemmen li jekk it-trasport pubbliku jkun tajjeb biżżejjed, ilpoplu se jkun qed iwarrab il-vettura tiegħu biex juża t-trasport pubbliku. Fuq kollox, ma nistgħux nippretendu li se nbiddlu ttrasport pubbliku mil-lejl għannhar. Madankollu nemmen li lGvern għandu jinvesti bis-sħiħ biex jassigura li fl-aħħar ikollna trasport pubbliku tajjeb, effiċjenti u sostenibbli. Ninsab konvint li dan isir.
Inbiddlu l-mentalita’ Jeħtieġ li ndaħħlu mentalita’ li fejn hemm bżonn, nistgħu nimxu jew nużaw ir-rota biex immorru fid-destinazzjoni mixtieqa. Kultant inħoss li aħna poplu għażżien u mfissed wisq, u biex immorru minn lokalita’ għal oħra li hi viċin fejn ninsabu, xorta waħda nużaw il-vettura tagħna. Ejjew nużaw il-vettura meta verament hemm bżonnha u nkunu silettivi fil-vjaġġi li nagħmlu bil-vettura tagħna matul il-ġimgħa. Jekk niddeċiedu li nimxuha jew nużaw ir-rota, inkunu qed nagħmlu ġid kbir għas-saħħa tagħna għaliex mingħajr ma nafu, inkunu qed nagħmlu eżerċizzju fiżiku bżonjuż. Fl-istess waqt, nemmen ukoll li wasal iż-żmien li l-awtoritajiet jinvestu f’aktar ‘bike lanes’ sabiex inħeġġu aktar l-użu tar-roti fit-toroq tagħna. Fuq kollox, jeħtieġ li tiddaħħal attitudni pożittiva mis-sewwieqa lejn min
17
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
Christian Micallef
micallef_christian@yahoo.co.uk
ikun qed isuq ir-rota. Kultant inħoss li fit-toroq tagħna m’hemmx biżżejjed rispett lejn min ikun qed juża r-rota. Tkun idea tajba jekk l-awtoritajiet iħeġġu dan ilmezz ta’ trasport iżda fuq kollox, ifasslu kampanja edukattiva fuq livell nazzjonali sabiex mhux biss inħajru lill-poplu juża r-rota iżda nedukaw lis-sewwieqa li jkunu bil-vettura tagħhom biex ikollhom aktar rispett fit-triq lejn il’bikers’. Lil hinn minn dan kollu, wieħed jista’ jagħżel li jagħmel ‘carpooling’ u allura jaqsam ilvjaġġ tiegħu ma’ nies oħra li jkunu sejrin fl-istess destinazzjoni bħal pereżempju x-xogħol. Sfortunatament inħoss li l-kultura ta’ ‘carpooling’ għadha ma daħlitx f’pajjiżna u l-maġġoranza jippreferu jużaw il-vettura tagħhom xorta waħda. Ma tkunx idea ħażina kieku l-awtoritajiet konċernati, jew saħansitra kumpaniji stess li jħaddmu lin-nies, jibdew jinċentivaw lil min jagħżel li jmur ix-xogħol permezz tal-‘carpooling’ biex inħajru aktar nies jużaw dan il-metodu ta’ trasport.
Ninċentivaw lin-nies biex jikkoperaw Jekk tassew irridu nsibu mod kif se nnaqqsu l-użu tal-vetturi mit-toroq tagħna, speċjalment f’ħinijiet li huma meqjusa bħala ‘rush hour’, jeħtieġ li naħsbu fittul u f’metodi oħra li jinċentivaw lill-persuni sabiex jikkoperaw. Hu fatt magħruf li kulħadd se jaħseb fih innifsu u għalhekk jeħtieġ li nsibu mod kif insibu ssoluzzjonijiet biex aktar nies jikkoperaw sabiex il-problema tat-trasport tassew issir perċezzjoni u ma tibqax realta’. Fuq kollox, jeħtieġ li nkomplu naħdmu biex intejbu t-toroq tagħna għaliex dan ikun qed jgħin biex ikollna anqas problemi fis-sistema tat-trasport f’pajjiżna. Iżda biex intejbu dan, l-ewwel jeħtieġ li nifhmu li teżisti din il-problema u mhux ninjoraw dak li qed jgħid u jitkellem dwaru l-poplu, għaliex it-traffiku f’pajjiżna hu problema kbira u mhux perċezzjoni ta’ xi wħud.
Jekk tassew irridu nsibu mod kif se nnaqqsu l-użu tal-vetturi mit-toroq tagħna, speċjalment f’ħinijiet li huma meqjusa bħala ‘rush hour’, jeħtieġ li naħsbu fit-tul u f’metodi oħra li jinċentivaw lill-persuni biex jikkoperaw
www.maltarightnow.com
18
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
L-Imgħallem u Margarita Id-Dar tal-Pubblikazzjoni Vintage għadha kemm ħarġet disa’ rumanzi dwar is-seħer u lmaġija. Kapulavuri ta’ żmien ieħor bħal ‘Dr. Jekyll and Mr. Hyde’ ta’ Robert Louis Stevenson u oħrajn ta’ żmienna bħal ‘The Time Traveler’s Wife’ ta’ Audrey Niffenegger. Id-dinja tas-seħer, il-maġija bajda u dik sewda. Kemm nisa ġew imsawta jew imneħħija minn Qaddisa. Inkwiżizzjoni li l-Knisja Kattolika tal-lum titlob maħfra għaliha; nisa mġienen li kienu mixlija li għamlu ftehim max-xitan biex jagħmlu l-magħmuli, iħabbru l-ġejjieni. Fuq lInkwiżizzjoni kitbu l-Maltin Alessandro Bonnici, Kenneth Gambin, Carmel Cassar u Frans Formosa. Xi studjuż li qed jaqra dan l-artiklu li ma semmejtux, jaħfirli għax mhux qed niftakru f’dan il-mument ta’ maġija kittibija. L-isemmi Għawdxi Agius de Soldanis għamel ħajtu kollha jistenna li jdaħħluh bħala mħallef imma baqa’ b’xiber imnieħer; aħjar hekk għax li kieku ma għandniex it-tagħrif li ġabar matul ħajtu. Shakespeare daħħal is-sħaħar f’Macbeth li bħala student għallimni dwaru Cecil Jones. Roman Polanski għamel kapulavur minn kapulavur. Fost il-kotba maħruġa minn Vintage hemm ‘The Master and Margarita’ ta’ Mikhail Bulgakov (1891-1940), rumanzier kbir Russu li twieled fi Kiev, illum biċċa mill-Ukranja li qed titfarrak. F’dik il-belt sar tabib, xi żmien wara telaq mill-professjoni u taha għall-kitba. Miet għama u fqir qabel ma l-aqwa xogħlijiet tiegħu ġew imxandra minħabba n-nuqqas ta’ qbil marreġim ta’ pajjiżu. Bulgakov ilaqqa’ lill-qarrejja ma’ żewġ intellettwali Russi li qed jagħmlu ħidma u ħsieb biex jippruvaw li Ġesu’ Kristu ma huwiex storiku. Jaraw bniedem, li donnu hu għarib li ġej fejn qegħdin għall-ewwel darba, jistrieħ fuq bastun qasir b’għoqda. Ħares madwaru, staqsiehom jekk setax jidħol fid-diskussjoni
Joe Cassar
stcassar@gmail.com
tagħhom minkejja li deher Pollakk, Franċiż, Ingliż, imma jitkellem Russu tajjeb. Jaqbad jitkellem, joffri s-sigaretti blisem ta’ ‘Qwalita Tagħna’ Donnu jaf sewwa liż-żewġ għorrief, donnu sema’ kulma qalu bejniethom. Jgħidilhom li magħhom ma jaqbilx għax Kristu huwa storiku. Il-prova: Ponzju Pilatu li “kmieni filogħdu fl-erbatax taxxahar tar-Rebbiegħa Nisan, f’mantar abjad irrigat b’lewn
aħmar bħad-demm ħareġ ikaxkar saqajh, bħal suldat talkavallerija ġewwa l-arkata li tgħaqqad iż-żewġ fergħat talpalazz ta’ Erodi l-Kbir.” Bniedem għajjien, ibati bl-uġigħ ta’ ras. Jgħaddi l-ħaqq fuq Kristu (Jeshua ha - Nahsri), ħaqq ħażin. Minkejja elfejn sena, Pilatu jibqa’ jdur fid-dinja jisma’ l-għajta “int bniedem li tibża’.” Prova oħra: wieħed mit-tnejn li qed jitkellem magħhom dawaqt imut meta rasu tinħasadlu. Ftit wara, dan il-bniedem isib ruħu taħt tram wara li żelaq. Dan huwa l-bidu tal-ġrajja. Lgħarib jew stranġier huwa x-xitan taħt l-isem ta’ Woland li għandu miegħu xjaten żgħar, Koroviev, il-qattus Behemoth u Azazello. It-tieni parti tal-ktieb hija dwar Margarita u l-Imgħallem li qed jikteb rumanz dwar Pilatu. Margarita tindilek bi krema, hekk tista’ tgħaddi minn kullimkien bla ħadd ma jintebaħ. Xi ħaġa tal-injam tħabbat fuq il-
LETTERATURA
bieb ta’ kamritha, tiftħu u “xkupa b’lanżit imqajjem żifnet għal ġewwa l-kamra tas-sodda. Ilmaqbad tagħha jtanbar fuq l-art, tmejjel u ħa qagħda orizzontali u ppunta lejn it-tieqa. Margarita bkiet bil-ferħ u qabżet fuq il-maqbad, sieq ’l hawn u sieq ’l hinn. Tiġi mistiedna għall-ballu tax-xitan fejn tmur bħala sultana. Lesta dejjem li tbati u tagħmel kollox għallimgħallem u ħidmietu ta’ kittieb. Ix-xitan flimkien ma’ sħabu jaħmel serata ta’ seħer ġewwa teatru. Jifaċċa mix-xejn pakkett karti. Ix-xitan jaqbdu, jitfgħu lil sieħbu, bla ħadd ma jaf kif jinstab għand wieħed mill-ispettaturi. Fl-aħħar tas-serata jitħabbar li kumpanija ta’ ħwejjeġ kienet lesta li tieħu l-ħwejjeġ tal-ispettatur u tagħtih oħrajn ġodda flokhom. Nisa jibdew jinżgħu u jibdlu ħwejjiġhom waqt li jingħataw żraben u ħwejjeġ oħra. Konfużjoni kbira u għajjat li jin-
firxu fit-toroq tal-qrib. Rumanz ġewwa rumanz. Kollox qed iseħħ f’jum ilĠimgħa l-Kbira taħt qamar kwinta tar-rebbiegħa bħal meta Pilatu għadda l-ħaqq fuq Kristu li wara ġie msallab. Rumanz influwenzat millFaust ta’ Ghethe li sar xogħol mużikali minn Charles Gounod. Rumanz ta’ kuntrasti: it-tajjeb u l-ħażin, l-innoċenza u l-ħtija, dawl u dlam, ħsejjes u ħemda, ix-xemx u l-qamar, tempesta u kalma - u senswalità. “Is-sħaba mill-Punent għalqet il-belt kbira. Pontijiet, bini, ġew kollha miblugħa. Kollox għeb bħallikieku qatt ma kien. Daqqa waħda ta’ frosta tan-nar ċaqċqet minn naħa għal oħra tas-sema; imbagħad il-belt kollha theżżet b’tifqigħa ta’ ragħad. Ġiet oħra; it-tempesta bdiet.’’ Ir-rumanz jista’ jkun ħbit kontra s-soċjetà Russa atea u ipokrita u kontra l-intellettwali ta’ dak il-pajjiż. Ħajr lil Agenda Book Shop
www.maltarightnow.com
19
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
OPINJONI
Hong Kong fil-Mediterran
Ilkoll nafu bil-protesti kbar li kien hemm f’dawn il-ġimgħat minħabba l-indħil serju tal-Gvern Komunista Ċiniż
Kulħadd sema’ b’Hong Kong, dik il-biċċa art ċkejkna li bissaħħa tal-kolonjaliżmu Ingliż ibbażat fuq imperu kummerċjali rnexxielha titbiegħed mill-bqija taċ-Ċina Komunista ta’ Mao. Mhux għax il-kolonjaliżmu huwa tajjeb, imma kif ngħidu, bejn żewġ qagħdiet ħżiena laħjar tkun l-inqas waħda kiefra. Aħjar minn hekk, kull deni ħudu b’ġid u sakemm damet taħt ilkuruna Ingliża sal-1997, din lekskolonja rat ir-risq. Kienu bosta ċ-Ċiniżi li ħarbu lejn Hong Kong u fittxew illibertà, mhux biss għaliex hemmhekk kien hemm is-suq ħieles imma għax kien hemm id-demokrazija, sistema edukattiva tajba bbażata fuq ilmudell Ingliż, servizzi tassaħħa tajbin, libertà tal-istampa, eċċ. Hong Kong kien xaqq dawl f’baħar ta’ Komuniżmu feroċi kullimkien fil-Lvant imbiegħed. Ilkoll nafu bil-protesti kbar li kien hemm f’dawn il-ġimgħat minħabba l-indħil serju talgvern Komunista Ċiniż. Ilgaranziji tal-awtonomija
qegħdin jitnaqqru naqra naqra u jiġu fix-xejn. Ħelu ħelu, u issa wkoll anke bis-salvaġiżmu talgaffa u tal-gass tad-dmugħ, issisien demokratiċi ta’ Hong Kong qed jitmermru u jiġu fixxejn. Ftit ilu ktibt ‘Missier Malta Ċiniża’ u poġġejt bosta mistoqsijiet dwar iż-żjara li Joseph Muscat mar jagħmel fl-eqqel tal-logħob tat-Tazza tad-Dinja fiċ-Ċina. Tkellimt dwar id-differenza kbira, il-baħar jaqsam, id-dagħbien kbir li hemm bejn il-kooperazzjoni kummerċjali li qed jagħmlu pajjiżi bħal Ġermanja, maċ-Ċina, u aħna. In-negozju li qed isir taħt Angela Merkel ma’ dan il-ġgant tal-Lvant Imbiegħed jikkonsisti f’li ċ-Ċiniżi jixtru prodotti maħdumin fil-Ġermanja. Ta’ Joseph Muscat, li ma ngħatax wiċċ minn Merkel, hu negozju mudlam, mistur, moħbi u midfun f’imma kbira. Semmejt il-każ tal-fabbriki tal-ħwejjeġ fi Prato, fl-Italja, fejn eluf ta’ ħaddiema Ċiniżi qegħdin jaħdmu f’kundizzjonijiet inumani. Jaħdmu minn
Ivan Bartolo
ivanbartolo15@gmail.com
dlam sa dlam, sjuf u xtiewi, u btajjel u festi ma jeżistux għalihom. Aħseb u ara kemm għandhom benefiċċji ta’ mard jew garanziji jew trejdunjoniżmu jaqbeż għalihom. Il-bażużli miljunarji Ċiniżi mxierka firreġim Komunista jsiru sinjuruni minn fuq dahar il-ħaddiema mgħaffġin u użati bħal biċċiet tal-art. Meta l-ħwejjeġ tal-alta moda jaħdmuhom flItalja stess, huma mhux biss jiffrankaw l-ispejjeż tal-iskariġġ u d-dazji imma l-prodott Ċiniż jistgħu jagħtuh it-tikketta ‘Made in Italy’ u jinbiegħ fl-
Ewropa liberament. Qligħ dirett għal bwiethom. Dan se jiġri f’Malta wkoll? Spjegawli kif u x’fatta, għaliex il-Labour ħa daqshekk grazzja ma’ kulma hu Ċiniż? X’inhi din l-infatwazzjoni kollha għaċĊina tant li anke fl-iskejjel talistat se jidħlu l-istituti ta’ Konfuċju – mhux għax għandi xi ħaġa kontra dal-filosfu imma għax jien l-ipokresija ta’ Joseph Muscat ma niflaħhiex. Iż-żejt qed jitla’ f’wiċċ l-ilma f’Malta wkoll. Qegħdin nisimgħu bi skandli ta’ fabbriki tat-tessuti f’Malta li huma mħaddma mill-ilsiera Ċiniżi bħall-fabbriki tal-mistħija ta’ Prato. Qed nisimgħu b’postijiet tal-massaġġi mibdula fi mkejjen għall-prostituzzjoni. Qegħdin nisimgħu bi skjavitu’ sesswali u tfajliet Ċiniżi jinbiegħu taparsi sefturi imma jkunu għal xi ħaġa oħra tal-mistħija. U min hemm fin-nofs? Il-pampaluni tal-klassi tal-ħaddiema Min se jemmnek Joseph Muscat? Għal grazzja t’Alla din l-art ħelwa li tatna isimha kellha mexxejja qalbenin ulied l-
Appostlu Missierna San Pawl li tawna ġieħ. Ġorġ Borg Olivier, Missier Malta Indipendenti, Eddie Fenech Adami, Missier Malta Ewropea. Imma inti qarribtna, jew aħjar, qaħħabtna ma’ reġim Komunista bl-iskuża giddieba tal-investiment mentri lverità hi li trid tissieħeb fil-qligħ ta’ flejjes kbar magħmula minn fuq id-demm uman ta’ lsiera bnedmin. Istħu intom li werwirtu lillMaltin u l-Għawdxin li jekk nidħlu fl-UE se nimtlew blIsqallin li se jiġu jeħdulna xxogħol u issa se jġibu lil Malta l-bitħa tal-bażużli Ċiniżi. Xi trid tagħmel minnha din il-ġawhra tal-Mediterran? Ta’ qablek, missierek li għallmek ħareġ bil-ħlieqa Żvizzera filMediterran basta jirbaħ l-elezzjoni billi jisfrutta l-biża’ talewroxettiċiżmu. Fl-era Soċjalista, Malta saret il-banketta tar-reġim Libjan ta’ Muammar Gaddafi. Issa, Malta se ssir il-banketta taċ-Ċina. B’Joseph Muscat, Malta se ssir il-Hong Kong talMediterran.
20
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
Il-Ġimgħa ta’ Għarfien dwar id-Dyslexia mit-3 sad-9 ta’ Novembru
Il-Ġimgħa ta' Għarfien dwar id-Dyslexia se titfakkar mit-3 sad-9 ta' Novembru u se jsiru bosta attivitajiet f'pajjiżi differenti fosthom Malta biex jikber lgħarfien dwar din il-kundizzjoni kif ukoll biex jintwerew il-kisbiet kbar li għamlu nies b’din ilkundizzjoni. It-tema din is-sena hi ‘Dyslexia Matters’ u se tkopri kollox, mill-ħolqien ta' ambjent favur id-dyslexia, appoġġ u inkoraġġiment għal min għadu din il-kundizzjoni, kif ukoll biex titkompla l-kampanja biex lgħarfien tagħha jkun inkluż flewwel taħriġ tal-għalliema. Hu stmat li f'Malta hawn madwar 1,700 tifel u tifla fl-iskejjel li kienu identifikati li għandhom id-dyslexia, li 1,400 minnhom jattendu fi skejjel tal-Gvern u lkumplament fi skejjel tal-Knisja u indipendenti. Hu stmat li madwar 2,000 tifel u tifla oħra għandhom id-dyslexia u li ma kinux identifikati, u għalhekk mhuma qed jingħataw l-ebda għajnuna.
Tolqot bejn 5 u 15 fil-mija tat-tfal Stħarriġ ippubblikat fl‘American Journal of Neuroradiology’ jagħti provi ġodda li d-dyslexia hi diżordni newroloġika. Id-dyslexia, li hi diżordni fil-qari, hi l-aktar diżabbilta' komuni tat-tagħlim u tolqot bejn 5 u 15 fil-mija tat-tfal. Il-ġenituri li għandhom uliedhom b'din il-kundizzjoni sikwit jilmentaw li biex it-tfal biddyslexia jkunu identifikati u megħjuna, jgħaddu ħafna snin u ħafna drabi jkunu kkunsidrati bħala li fallew fl-iskola minħabba li ħafna mill-għalliema ma kinux imħarrġa biex jidentifikaw iddyslexia. L-Assoċjazzjoni Maltija tad-Dyslexia
www.maltarightnow.com
FEATURE
L-Assoċjazzjoni Maltija tadDyslexia li twaqqfet fis-sena 1985 mill-ġenituri u minn professjonisti, hi assoċjazzjoni volontarja. Il-miri ewlenin talAssoċjazzjoni huma biex il-pubbliku inġenerali, il-ġenituri u ledukaturi jagħrfu d-diffikultajiet li jgħaddu minnhom l-individwi meta d-diffikultajiet tagħhom biex jitgħallmu ma jkunux magħrufa u rikonoxxuti. Il-ġenituri u l-professjonisti li waqqfu lAssoċjazzjoni kienu mħassbin dwar dawk it-tfal li minkejja li kienu intelliġenti u kapaċi, kienu qed ibatu biex jiżviluppaw ilħiliqet tal-qari. Dan seta’ jwassal għal imġiba anti-soċjali, bullying, illitteriżmu, dipressjoni u anke għal diffikulta’ biex isibu xogħol.
Imma x'inhi d-dyslexia? Id-dyslexia hi d-diżabbilta' speċifika fil-qari u sikwit hi karatterizzata minn diffikultajiet biex wieħed jagħraf, jispelli u jifformula l-kliem. Din tista' twassal għal problemi fil-qari u tnaqqas it-tkabbir tal-vokabularju kif ukoll biex wieħed jaqra b'mod fluwenti jew jaqra jgħajjat. Iddyslexia hi kundizzjoni fil-moħħ u ħafna drabi ġenetika imma mhux minħabba nuqqas ta' tagħlim. Permezz tal-appoġġ meħtieġ, kważi dawk kollha li għandhom id-dyslexia jistgħu jkunu kittieba u qarrejja tajbin. Bħal ħafna diżabbiltajiet oħra marbutin mat-tagħlim, id-dyslexia hi sfida tul il-ħajja kollha u li lpersuna titwieled biha. Din iddiżordni tal-ipproċessar tal-lingwa ttellef il-qari, il-kitba, kif wieħed jispelli u xi drabi anke lmod kif wieħed jitkellem. Imma d-dyslexia mhix sinjal li wieħed mhux intelliġenti jew hu għażżien. Lanqas mhi riżultat ta' nuqqas ta' vista. It-tfal u l-adulti li għandhom din il-kundizzjoni
Permezz tal-appoġġ meħtieġ, kważi dawk kollha li għandhom id-dyslexia jistgħu jkunu kittieba u qarrejja tajbin
sempliċement għandhom diżordni fil-moħħ li tikkawża lill-moħħ biex jipproċessa u jinterpreta linformazzjoni b'mod differenti. Prova ta' kemm min għandu ddyslexia jista' jirnexxi fil-ħajja, hu l-filosfu tax-xjenza u fiżiku tat-teorija Albert Einstein li anke rebaħ il-Premju Nobel għallFiżika fl-1921. Lil min tolqot id-dyslexia? Id-dyslexia tolqot nies minn kull qasam ekonomiku jew etniku u ħafna drabi aktar minn membru wieħed tal-familja jkollhom din il-kundizzjoni. Skont l-Istitut Nazzjonali dwar l-Iżvilupp Uman u tat-Tfal, 15 fil-mija talAmerikani għandhom diffikulta’ biex jaqraw minħabba d-dyslexia. Ħafna mill-ħidma fil-klassi hi bbażata fuq il-qari u fuq il-kitba u għalhekk importanti li d-dyslexia
tkun identifikata kemm jista' jkun kmieni. Jekk jibdlu l-metodi tattagħlim, nies li għandhom din ilkundizzjoni jistgħu jagħmlu suċċess.
Id-dyslexia kif tolqot lil persuni differenti? Id-dyslexia tista' tolqot lil persuni differenti b'modi differenti u dan jiddependi minn kemm tkun qawwija d-diżabbilta’ tat-tagħlim u s-suċċess ta' sistemi differenti tat-tagħlim. Xi nies li għandhom id-dyslexia jista' jkollhom diffikulta' fil-qari u biex jispellu, filwaqt li oħrajn isibu diffikulta' filkitba jew biex isegwu mix-xellug għal-lemin. Xi tfal juru ftit sinjali ta' diffikulta' meta jibdew jaqraw u jiktbu imma wara jista' jkollhom diffikulta' fil-ħiliet tal-lingwa bħalma huma l-grammatika, il-qari u l-kitba. Id-dyslexia tista'
tagħmilha wkoll diffiċli biex wieħed jesprimi ruħu tajjeb. Tfal żgħar ikollhom diffikulta’ biex jagħrfu l-ittri, iqabblu l-ittri mal-ħoss u li jgħaqqdu l-ħoss filkliem. Huma jkollhom ukoll diffikulta' biex jippronunzjaw ilkliem, biex jitgħallmu u biex jużaw vokabularju ġdid. Huma jsibu diffikulta’ wkoll jitgħallmu l-alfabett, in-numri, il-ġranet talġimgħa u sekwenzi oħra komuni kif ukoll ir-rima. Tfal li bdew imorru l-iskola jkollhom diffikulta’ jifhmu rregoli ta' kif jispellu, biex jiftakru fatti u numri, kif jiktbu jew kif jaqbdu lapes. Huma jkollhom ukoll diffikulta' jitgħallmu u jifhmu ħiliet ġodda u minflok jibbażaw ħafna fuq il-memorja, ikollhom diffikulta’ biex jaqraw u jispellu u jaqilbu l-ittri bħalma huma id-d u l-b jew minflok
www.maltarightnow.com
21
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
FEATURE
Madwar 2,000 tifel u tifla f’Malta għandhom id-dyslexia
jgħidu ‘left’, jgħidu ‘felt’. Ikollhom ukoll diffikulta' jimxu ma’ sekwenza jew ma’ direzzjoni. Huma jkollhom ukoll problemi fil-matematika. L-adolexxenti u l-adulti biddyslexia jkollhom diffikulta' jaqraw fil-livell mistenni minnhom u biex jifhmu l-idjomi, iċ-ċajt u l-proverbji. Ikollhom diffikulta' biex jaqraw jgħajtu biex jorganizzaw u jimmaniġġjaw il-ħin u biex jgħidu storja filqosor, biex jitgħallmu lingwa barranija u biex jimmemorizzaw. X'inhuma l-effetti tad-dyslexia? L-effetti tad-dyslexia jista' jkollhom impatt qawwi fuq ilkunfidenza ta' persuna. Mingħajr l-għajnuna, it-tfal ħafna drabi jkunu frustrati bit-tagħlim u listress biex jagħmlu x-xogħol taliskola jwassal biex it-tfal li għandhom id-dyslexia jitilfu lmotivazzjoni biex jegħlbu d-diffikultajiet li jiffaċċjaw. Għalhekk tajjeb li d-dyslexia tkun identifikata kmieni kemm jista' jkun. Ħafna adulti li għandhom iddyslexia li mhix identifikata, ħafna drabi jaħdmu f'xogħol li hu inqas mill-kapaċitajiet intellettwali tagħhom. Imma bil-għajnuna tal-għalliema jew ta' xi professjonist ieħor imħarreġ, kważi n-nies kollha bid-dyslexia jistgħu jsiru kittieba u qarrejja tajbin.
Kif nista’ nagħmel progress bid-dyslexia? Esponi minn kmieni lit-tfal li għandhom din il-kundizzjoni għall-qari, il-kitba, it-tpinġija u lprattika biex tinkoraġġixxi liżvilupp tal-għarfien tal-kitba, għal formazzjoni bażika tal-ittri, għar-rikonoxximent tal-ħiliet u għarfien tal-lingwistika u għarrelazzjoni bejn il-ħoss u t-tifsira. Ħalli lit-tfal jipprattikaw il-qari fuq testi differenti bħal kotba, magazines, riklami u comics. Ipprattika billi tuża l-vista, il-ħoss u l-mess meta tintroduċi ideat ġodda. Għandek tuża modifikazzjonijiet fil-klassi u dan jista’ jinkludi aktar ħin biex tfal biddyslexia jlestu l-assignments, għinhom jieħdu n-noti, testijiet orali u mezzi oħra ta' assessjar. Uża software tal-kompjuter bħal screen readers u voice recognition. Il-qari u l-kitba huma ħiliet kruċjali fil-ħajja ta' kuljum. Bħan-nies kollha, dawk li għandhom id-dyslexia jgawdu attivitajiet li jikkonċernaw l-interessi tagħhom. Eżempju, nies li għandhom id-dyslexia jistgħu jkunu
Nies famużi li għamlu suċċess minkejja din il-kundizzjoni
attirati lejn setturi li ma jeħtiġux ħiliet tal-lingwa bħalma huma ddisinn, l-arti, l-arkitettura, linġinerija u l-kirurġija.
Attivitajiet f'Malta Fl-okkażjoni tal-Jum Internazzjonali tad-Dyslexia, lAssoċjazzjoni Maltija tadDyslexia, b’kollaborazzjoni mad-Dipartiment tal-Counselling fil-Fakultà għat-Tisħiħ tasSoċjeta' fl-Universita' ta’ Malta u mad-Direttorat għal Kwalita' u Standards fl-Edukazzjoni, se torganizza konferenza nhar ilĦamis 6 u s-Sibt 8 ta’ Novembru
2014. Il-Konferenza se ssir filKulleġġ Missjunarju ta' San Pawl fir-Rabat u tiftaħ nhar il-Ħamis fil-5 ta’ filgħaxija bid-diskors prinċipali minn Dr Tilly Mortimore – Id-Diżlekxja u lInklużjoni: mill-Iskola Sekondarja sal-Università u tkompli s-Sibt filgħodu b’video forum minn grupp ta’ żgħażagħ bid-dyslexia dwar il-kisba awtonoma ta’ kapaċitajiet u lawtoprotezzjoni tad-drittijiet individwali, preżentazzjonijiet ta’ prattiki lokali, preżentazzjonijiet ta’ riċerka minn Dr Rachael Agius, mill-Prof. Helen Grech u
Dr Victor Martinelli u serje ta’ seba’ workshops li minnhom ilparteċipanti jistgħu jagħżlu tnejn. It-temi tal-workshops huma kif ġej: L-għarfien – mod alternattiv għall-promozzjoni ta’ motivazzjoni għall-qari minn età żgħira minn Magaret Evans; Kif tifhem ir-rapporti ta’ valutazzjoni u lpjanijiet ta’ azzjoni minn Juan Camilleri u Ruth Falzon; Appoġġ lill-istudenti bid-dyslexia fl-iskola sekondarja minn Christine Firman u s-Servizzi SpLD; Appoġġ lill-istudenti bid-dyslexia fl-iskola primarja minn
Christine Firman u s-Servizzi SpLD; Kif nimmaniġġja l-ansjetà ta’ ibni/binti?; Tekniki komportamentali konjittivi għall-ġenituri minn Claire Francica; L-Għoti tas-setgħa lill-ġenituri u l-awtoprotezzjoni tad-drittijiet individwali minn Maryrose Formosa u L-użu tal-kurzweil minn Henri Miceli, Miguel Herrera u Elena Tanti Burlò. Wieħed jista' jibbukkja post billi jċempel lid-Dipartiment talCounselling fil-Fakultà għatTisħiħ tas-Soċjeta' fl-Universita' ta’ Malta fuq in-numru 2340 3518.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>03 11>55 12>00 12>15 14>30 15>00 15>05
Editorjal Club 101 Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>20 20>00 21>30 22>30 22<40 22>45
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Eric Montfort Opportunitajiet Indaqs G[ada fl-Istampa Editorjal Sizxties Music Club (r)
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 08:35 - The Suite Life on Deck 09:00 - That’s So Raven 09:25 That’s So Raven 09:50 - A.N.T. Farm 10:15 - A.N.T. Farm 10:40 Good Luck Charlie 11:05 - Good Luck Charlie 11:30 - Jessie 11:55 Jessie 12:20 - Austin & Ally 13:00 Liv & Maddie 13:20 - Dog With a Blog 13:45 - Liv & Maddie 14:10 – Violetta 15:00 - I Didn’t Do It 15:25 - Jessie 15:50 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 16:40 - Win, Lose or Draw 17:05 - Liv & Maddie 17:30 Violetta 18:20 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:45 - Spooksville 19 :10 - Wolfblood 19:35 - The Suite Life on Deck 20:00 - Good Luck Jessie: NYC Christmas 20:25 A.N.T. Farm 20:50 - Shake It Up! 21:10 – Wolfblood 21:35 Wolfblood 22:00 - Violetta 22:40 The Hive 22:50 - Art Attack 23:15 Art Attack 23:40 - Jungle Junction 23:50 - Jungle Junction. Nickelodeon 08:20 - Dora the Explorer 08:45 – Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - Totally Spies! 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 – iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21 :20 - Big Time Rush 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly 23:25 – iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam 07:30 -
Fluffy Gardens 07:40 Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 – Kipper 08:10 - Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35
- Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Hip Hip Hurray 13:05 Heroes of the City 13:20 - Jakers:
The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 Woody Buddies 14:10 Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 - Noksu 19:20 – Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 - My Animal Family 23:30 - Woody Buddies 23:35 - Woody Buddies 23:40 What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea? 23:50 - Barney and Friends.
Meander Arti u Kultura – NET Television, 20>40 Richard Muscat (fir-ritratt hawn fuq mal-pre]entatri/i Mariella Pisani Bencini) jitkellem dwar The Grand Operatic Concert li se jsir fit-Teatru Aurora, Victoria. Il-programm jifta[ b’tifkira tal-awtur Malti :uè Chetcuti, f’g[eluq il-mitt sena minn twelidu, permezz tal-produzzjoni tad-dramm Il-Kuluri talPerlini,fit-Teatru Manoel. Wirja ta’pittura u skultura, xog[ol Antoine Camilleri u ibnu Antoine Paul u Aldo Micallef Grimaud u bintu Nadine, artisti mill-istess familja, f’wirja li hi miftu[a g[all-pubbliku fil-foyer tal-APS Bank isSwatar. Mill-Mdina, nitkellmu dwar il-Bieb ewlieni mibni mill-Gran Mastru Vilhena fis-seklu tmintax. X’qed ji;ri barra minn Malta, din il-;img[a to[odna Vjenna, fid-dar mu]ew tal-psikanalista Sigmund Freud u l-kunflitti li g[adhom je]istu dwaru f’art twelidu. Ikun hemm ukoll dwar l-arti sagra tal-iskultur Shawn Saliba, l-arti tal-fjuri, kotba u mistiedna spe/jali. TVM 07:00 – TVAM 08:30 – Reporter (r) 09:45 - Luxdesign 11:00 - Pellikola 11:30 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 –TVPM 15:00 A[barijiet 15:05 – {bieb u G[edewwa 15:45 – Teleshopping 16:20 – Kids TV 17:50 – Nis;a Maltija 18:00 – A[barijiet 18:15 - Teleshopping 18:45 - Times Talk 19:15 – Valletta 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:50 – I/-?aqqufa 21:50 – A[barijiet 21:55 - Venere 22:30 - G[awdex illum 23:00 – A[barijiet 23:20 - {bieb u G[edewwa. TVM 2 08:30 – TVAM 10:00 – Generals at War 11:00 – Valletta 11:30 - Madwarna 12:30 – It-Triq 12:45 - Reporter 14:00 - Generals at War 15:00 – It-Triq # Twelid 15:10 - TVPM 18:00 – Paqpaq Lifestyles 18:30 – Ti;rijiet Biss 19:00 MEA 19:30 - Generals at War 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Kurrenti 21:40 - Headline News 21:45 - Il-Gwerra l-Kbira 22:15 Mixage 22:45 – Sports News 23:00 A[barijiet Finanzjarji 23:05 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - BOV Premier Match. One
06:30 - One News 07:00 - One Breakfast 08:45 – Telebejg[ 09:00 Sieg[a }mien 10:00 – Telebejg[ 11:00 - Looks Your Wellness 11:45 - Snajja’ Maltin 12:05 - Ieqaf 20 Minuta 12:30 ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 {ilithom 16:55 - Telebejg[ 17:30 ONE News 17:40 – Telebejg[ 18:00 Dak li Jg[odd 19:00 - Identità 19:30 ONE News 20:20 - News.mt 20:45 L-Oskur 21:30 – One Night Stand 23.00 - }ona Sport 23:30 - ONE News. Smash 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 –
Nursery stars 20:30 – Drama 21:30 – Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno 07:52 - Unomattina (Jinkludi t-Tg1 8am, fid-9am u fid-9:30am) 10:00 Storie Vere 10:55 - Cerimonia di consegna delle Insegne dell’Ordine Militare d’Italia 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Telegiornale 14:00 - Tg1 Economia 14:05 - Dolci dopo il Tiggì 14:40 - Torto o ragione? Il verdetto finale 16:00 - La vita in diretta 16:27 Che tempo fa # Tg1 16:40 - La vita in diretta 18:50 - L’Eredità 20:00 Telegiornale 20:30 - Affari tuoi 21:10 Carosello Reloaded 21:15 - Questo nostro amore 70 23:17 - Tg1 60 Secondi 23:25 - Porta a Porta 01:00 - Tg1 notte # Che temp fa 01:35 - Sottovoce 02:05 Real School Expo 2015 02:35 -
Mazzabubu
Raidue 07:10 - Heartland 08:35 - Le Sorelle McLeod 10:00 - Tg2 Insieme 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 - Tg2 giorno 14:00 Detto Fatto 16:15 - Castle - Il giurato numero sette 17:00 - SuperMax Tv 17:45 - Parlamento Telegiornale 17:55 Tg2 Flash L.I.S. 18:50 - N.C.I.S. Los Angeles 20:30 - Tg2 21:00 - Impazienti 21:10 - Made in Sud 23:25 - Tg2 23:28 - Made in Sud 23:55 - 2Next Economia e Futuro 00:55 - Tg2 01:10 - Quanto manca 02:10 - Meteo 2 02:15 Appuntamento al cinema 02:20 - La Piovra. Raitre 06:30 -
Rassegna stampa italiana e internazionale 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 - Agorà 10:00 - Mi manda RaiTre 11:00 - Elisir 11:10 - Tg3 Minuti 11:13 - Elisir 11:55 - Tg3 # Meteo 3 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia 14:00 - Tg Regione 15:10 Terra nostra 2 15:55 - Aspettando Geo 19:00 - Tg3 20:00 - Blob 20:15 Sconosciuti La nostra personale ricerca
della felicita 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Ballarò 23:50 - Il candidato Zucca Presidente 23:56 - Ballarò 00:00 - Tg3 Linea notte 01:05 Parlamento Telegiornale 01:15 - Zettel 3 - La filosofia in movimento Moda 01:45 - Fuori Orario. Cose (mai) viste. Canale 5 06:00 - Prima Pagina # Traffico 07:58 - Meteo.It # Tg5 08:45 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg5 # Meteo.it 13:41 - Beautiful 14:15 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Il segreto 17:00 - Pomeriggio cinque 18:45 Avanti un altro 19:57 - Tg5 prima pagina 20:00 - Tg5 # Meteo.it 20:40 - Striscia la notizia 21:11 - La peggior settimana della mia vita 23:30 - Champions league 00:30 - Heros - Lo sports nel cuore 01:30 - Tg5 # Meteo.it 01:58 - Striscia la notizia 02:25 - Uomini e donne. Italia 1 07:05 -
La vita secondo Jim 07:30 Mike & Molly 08:25 - Psych 10:25 The closer 12:25 - Studio aperto # Meteo.it 13:02 - Sport mediaset 14:05 I Simpson 14:35 - Futurama 15:00 - Big bang theory 15:50 - E alla fine arriva mamma 16:45 - Chuck 18:30 - Studio aperto # Meteo.it 19:20 - C.S.I. New york 23:05 - The following 00:50 - Do no harm 02:30 - Sport mediaset 02:55 Studio aperto - La giornata. Rete 4 07:10 - Hunter 08:05 - Cuore ribelle 09:30 - Carabinieri 10:35 - Sai cosa mangi? 10:45 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg4 # Meteo.it 12:00 - Detective in corsia 13:00 - La signora in giallo 14:00 Lo sportello di forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:37 - Ieri e oggi in tv 17:00 - La dove scende il fiume 18:55 Tg4 # Meteo.it 19:35 - Il segreto 20:30 Tempesta d’amore 21:15 - Die hard -duri a morire 23:52 - Il senso di smilla per la neve 01:00 - Tg4 night news 02:22 Modamania 02:52 - Colpo di fulmine.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
23
TV#RADJU F Living 07:00 –
Teleshopping 08:30 – Overcomers Voice 09:30 – Fil:nien ma’ Melo 10:00 – F Minuta 10:01- Belle Donne 12:00 - F Minuta 12:01 – Teleshopping 13:00 - F Minuta 13:01 – F Living Show 16:00 - Teleshopping 20:30 – {in g[al Kollox 22:30 - Fil-:nien ma’ Melo 23:00 - Malta Ink 24:00 - F Living Show. Xejk 07:00 - Love and Romance 07:30 – Just for Laughs 08:00 – All Time Hits 09:45 – Simpati/i 10:45 – Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Magazine 20:30 (r) 13:30 – The Local Angle (r) 14:30 Simpati/i 15:30 - Teleshopping 16:30 – All Time Hits 17:00 – Maltese Music 18:00 – Teleshopping 18:15 - Jazz#Pop#Rock concerts 19:45 - Teleshopping 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Magazine 22:00 – Idoli italiani 23:00 – Teleshopping 24:00 – Video Clips. GO Stars 07:30 -
The Internship 09:25 McKenna Shoots for the Stars 11:00 - The Office 11:30 - Red 13:20 - Jurassic Park I 15:30 - The Borrowers 17:00 - After Earth 18:45 - The Lego Movie 20:30 Two and a Half Men 21:00 - Along Came Polly 22:30 - Dom Hemingway 00:10 - Total Recall (1990) 02:05 - Jurassic Park I. Melita More
Vianello 07:45 - Non e la Rai 09:10 Nonno Felice 09:35 - I Cesaroni II 10:35 - Torte d’Autore 11:01 – Centovetrine 11:25 - Uomini e donne 12:30 - Avanti un altro 13:20 - Vivere III 13:45 - I Cesaroni II 14:40 - Casa Vianello 15:10 - Casa Vianello 15:40 Carabinieri 16:30 - Fornelli d’Italia 17:10 - Forum 18:35 - Centovetrine 19:00 - Tg5 19:35 - I Cesaroni IV 20:15 - Caro maestro 21:00 - La sai l’ultima? 21:15 - Uomini e donne 22:20 Colorado 23:15 - Torte d’Autore 23:40 - Sarabanda
Christie’s Poirot 09:38 - Great Women 09:50 - Kojak 10:50 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 11:50 - Agatha Christie’s Marple 13:35 - Great Women 13:50 - Law & Order 14:45 - Agatha Christie’s Poirot 15:45 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 16:55 Agatha Christie’s Marple 18:43 La Prova 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 20:53 - Great Women 21:00 - Wolff’s Turf 21:55 -Wolff’s Turf 22:50 - Father Brown 23:50 - Father Brown.
BBC Entertainment 06:00 – Jollywobbles 06:10 - 3rd & Bird 06:20 - Mr Bloom’s Nursery 06:40 - Show Me Show Me 07:00 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 Jollywobbles 07:25 - 3rd & Bird 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Show Me Show Me 08:15 - The Weakest Link 09:00 - The Café 09:25 - Moone Boy 09:50 - EastEnders 10:20 - Doctors 10:50 - New Tricks 11:40 - The Paradise 12:35 - The Café 12:55 Moone Boy 13:20 - 2point4 Children 13:50 – EastEnders 14:20 – Doctors 14:50 - New Tricks 15:40 - The Paradise 16:35 - The Café 16:55 Moone Boy 17:20 - The Weakest Link 18:05 – EastEnders 18:35 - Doctors 19:05 - New Tricks 19:55 - One Foot in the Grave 20:30 - Last of the Summer Wine 21:00 - The Paradise 21:55 – Stella 22:40 - The Omid Djalili Show 23:10 - The Secret of Crickley
Discovery Channel 07:15 - Mega Builders: Moving Mountains 08:10 - Man, Woman, Wild: Message in a Bottle 09:05 - Alaska: The Last Frontier: Hunt in the Clouds 09:55 - Gold Divers: Nice Guys Finish Last 10:50 - Dual Survival: Panic in the Jungle 11:40 - Wheeler Dealers: Ford Sierra Cosworth 12:35 - Mighty Planes: NOAA 13:30 - Ice Cold Gold: Rubies Revealed 14:25 - Ben Earl: Trick Artist: Crime 15:20 - Ben Earl: Trick Artist: Art 16:15 - Ben Earl: Trick Artist: Science 17:10 - The Liquidator: Bailiff Booty 17:40 - Salvage Hunters 18:05 Auction Hunters: Whip It Good 18:35 Auction Kings: Cy Young Baseball; 50s TV 19:00 - How It’s Made: Dream Cars: Pagani Huayra 19:30 - How It’s Made 20:00 - Moonshiners: Aftershock 21:00 - Tickle: White Lightning Fast 21:30 - Tickle: Drinks on the House 22:00 - Troy 23:00 - Street Outlaws: Straight Out to Cali.
Hall
TCM 06:45 - The Hill 08:50 Never Let Me Go 10:25 Some Came Running 12:40 Go West 14:00 Action in the North Atlantic 16:05 The Merry Widow 17:50 - The Women 20:00 - A Streetcar Named Desire 22:00 - White Heat 23:55 - A Streetcar Named Desire.
08:30 - Rude Tube 09:00 - Grey's Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Dallas 12:00 - Hit The Floor 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Rude Tube 14:15 - Grey's Anatomy 15:00 - Private Practice 15:45 Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 - Psych 18:15 Days Of Our Lives 19:00 Perception 19:45 - Dallas 20:30 Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 Spartacus 23:00 - Boardwalk Empire 00:00 - Person Of Interest 00:45 - Perception 01:30 - Rude Tube 02:00 - 30 Rock
MGM Movie 06:45 - Underground Aces 08:15 After the Fox 09:55 - Billy Two Hats 11:35 - Unmasking the Idol 13:05 - The Aviator 14:40 - Marie: A True Story 16:30 - Mr North 18:00 - North of Chiang Mai 19:35 - The Glory Stompers 21:00 - Murders in the Rue Morgue 22:40 - Count Yorga, Vampire.
Mediaset Italia 06:45 - Casa Vianello
Diva Universal 06:55 - Wolff’s
07:15 - Casa
Turf 07:50 - Agatha
Discovery World 07:15 - Chasing Classic Cars 07:40 Chasing Classic Cars 08:05 - Altered Statesmen 08:55 - Best Evidence 09:45 - Weapon Masters 10:35 - Alaska: Surviving the Last Frontier 11:25 Trashopolis 12:15 - Out of the Wild: Venezuela 13:05 - Chasing Classic Cars 13:30 - Chasing Classic Cars 13:55 Don’t Drive Here 14:45 - Altered Statesmen 15:35 - Weapon Masters 16:25 - Alaska: Surviving the Last Frontier 17:20 - Prophets of Science Fiction 18:15 - Trashopolis 19:10 - Out of the Wild: Venezuela 20:05 - Chasing Classic Cars 20:30 - Classic Car Club 21:00 - Prophets of Science Fiction 21:55 - Zero Hour 22:50 American Greed 23:45 - Chasing Classic Cars.
Malta Llejla – NET Television, 16>45
Fost il-mistednin ta’ Stephanie Spiteri g[allum se jkun Odette Vella (fir-ritratt) b’paruru dwar ud-drittijiet talkonsumatur. Id-diskussjoni prin/ipali se tkun dwar ilmu]ika, u fiha se jie[du sehem numru ta’ DJs ta’ Radio 101. Rappre]entant midDipartiment tas-Sa[[a se jag[ti ftit informazzjoni dwar servej dwar is-sa[[a li se jsir fil;img[at li ;ejjin. Fil-k/ina llum se jkun hemm Noel Borg, li se jag[ti ri/etta tal-[elu. Produzzjoni ta’ FMJ Productions g[al NET Television.
07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 12>45 14>00 14>05 15>45 16>00 16>05 16>45 18>00 18>05 18>30 19>00 19>30 19>50 20>40 21>40 21>45 22>30 23>00
NET News Klinika Telebejg[ Eli & I Telebejg[ Xift NET News (ikompii) Xift Telebejg[ NET News Big Time Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Klinika News Feed NET News (ikompli) News Feed Meander Arti u Kultura NET News The Client What’s For Dinner NET News
Sport fuq il-Cable Fox Sports Europe 06:00 - NASCAR Race Hub 07:00 -
Major League Baseball 09:30 MLB Whiparound 10:30 - NASCAR Race Hub 11:30 Speedmakers 12:30 PGA EuroPro Tour Golf 14:30 - Major League Baseball 17:00 MLB Whiparound 18:00 NASCAR Race Hub 19:00 - MLB 162 19:30 - Speedmakers 20:30 - Boxing 22:00 – Speedmakers 23:00 - NASCAR Race Hub.
GO sports 1 07:00 - Ligue 1 Round 12. Nantes v Stade Rennais 09:00 - Barclays Premier League. Week 12. Crystal Palace v Sunderland 11:00 - Serie A. Round 10. Parma v Inter 13:00 - ATP World Tour Finals. 2013. R. Nadal v R. Federer. Semi Final 15:00 Barclays Premier League. Week 12. Arsenal v Burnley 17:00 - Ligue 1. Round 12 – Highlights 18:00 UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. FC Zenit v Bayer 04 Leverkusen (live) 20:00 - FIFA Futbol Mundial #494 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Real Madrid v Liverpool (live) 22:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Matchnight Review 23:30 - Netbusters. Week 12 00:00 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. SL Benfica v AS Monaco 02:00 - Barclays Premier League. Week 12. Stoke City v West Brom Albion. GO sports 2 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Juventus v Olympiacos (live) 22:45 - Milan Channel. GO sports 3 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Arsenal v RSC Anderlecht (live) 22:45 - Inter Channel. GO sports 4 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. FC Basel 1893 v PFC Ludogorets 1945 (live) 22:45 - Juve Channel.
GO sports 5 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Borussia Dormtund v Galatasaray A.S. (live) 22:45 - LFC TV. GO sports 6 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Malmo FF v Club Atletico de Madrid (live) 22:45 - MUTV. GO sports 7 07:00 - PGA European Tour. BMW Masters. Day 2 12:00 Football's Greatest 12:30 - ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris. Semi Finals 17:30 - Serie A. Round 10. Udinese v Genoa 19:30 - Netbusters. Week 12 20:00 - Premier League Legends. Gary Neville 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. SL Benfica v AS Monaco (live) 23:00 Serie A. Round 10. Chievo Verona v Sassuolo 01:00 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. FC Zenit v Bayer 04 Leverkusen. GO sports 8 09:00 - PGA European Tour. BMW Masters. Day 2 14:00 Football's Greatest 14:30 - ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris. Semi Finals 19:30 - Serie A. Round 10. Udinese v Genoa 21:30 - Netbusters. Week 12 22:00 Premier League Legends. Gary Neville 22:45 - Barclays Premier League. Week 12. Manchester City v Manchester Utd 01:00 - Serie A. Round 10. Chievo Verona v Sassuolo.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru 2014
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF
TISLIBA
24 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
UV INDEX
7
8
3
9
10
Il-[amest ijiem li ;ejjin
11
12
13
14
IT-TEMP Pressjoni g[olja tinsab fuq il-Grigal tal-Libja filwaqt li firxa ta’ [ressjoni baxxa se testendi mill-Punent talMediterran sal-Punent tal-Libja. VI}IBILTA tajba minbarra fil-[albiet tax-xita IR-RI{ {afif g[al moderat min-Nofsinhar Lbi/ li jsir ftit qawwi g[al qawwi min-Nofsinhar ix-Xlokk u bil-buffuri tar-ri[ qrib il-maltempati bir-rag[ad BA{AR {afif g[al moderat li jsir qawwi. IMBATT ftit li xejn li jsir baxx min-Nofsinhar. TEMPERATURA L-og[la 22˚C XITA FL-A{{AR 24 SIEG{A 4.9 mm IX-XEMX titla’ fis-06.26 u tin]el fit-17.05
15
16
IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 15˚C
L-ERBG{A L-og[la 24˚C L-inqas 17˚C
IL-{AMIS L-og[la 25˚C L-inqas 20˚C
IL-:IMG{A L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C
IS-SIBT L-og[la 21˚C L-inqas 15˚C
UV
UV
UV
UV
UV
3
4
3
3
3
Temperaturi fi bliet barranin 17
Mimdudin> 5. Mhux fuq (5) 6. Id[ol f’[anut u …… (5) 7. Da[la (5) 10. Apatija (5) 11. Ta[lita ta’ ram u ]ingu (5) 12. G[amel ]mienu (5) 14. {are; barra mit-truf (5) 16. Li jwerwer (5) 17. Parti mill-ixkupa (5) 18. G[assa ta’ billejl minn pulizija (5)
18
Weqfin> 1. Wissa bl-a[rax (6) 2. Fet[a f’[ajt qisha arzella (6) 3. Titla’ fuq dahar i]-]iemel (6) 4. Tal-kuxjenza jkun rimors (6) 8. Fren]a tal-bizzilla (5) 9. Jekk atomika t[alli [erba s[i[a (5) 12. Buqar o[xon biex i]omm l-ilma frisk (6) 13. QATRAN (Anagramma) (6) 14. {adlu flusu kollha waqt il-log[ob (6) 15. Hekk g[amel mal-mixi ]arbun imxarrab (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. u 6. :enero]ità: 7. :abas;10. Tqala, 11. Iddur; 12. Sabi[; 14. Dulur; 16. Qrusa; 17. Virtù; 18. Naxra. Weqfin> 1. O;;ett; 2. Armata; 3. Po]ati; 4. Mas;ar; 8. Qasba; 9. Idoli; 12. Skjavi; 13. {arrub; 14. Disinn; 15. Ruxxan.
Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta. Fa/li
Soluzzjoni Sudoku
It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 21˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 26˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 14˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C xemxi, Li]bona 19˚C imsa[[ab, Berlin 17˚C ftit imsa[[ab, Brussell 14˚C imsa[[ab, il-Kajr 20˚C ftit imsa[[ab, Dublin 8˚C imsa[[ab, Kopen[agen 13˚C imsa[[ab, Frankfurt 14˚C xita, Milan 15˚C imsa[[ab, Istanbul 13˚C ftit imsa[[ab, Londra 10˚C ftit imsa[[ab, Madrid 15˚C imsa[[ab, Moska 0˚C xita, Pari;i 15˚C imsa[[ab, Bar/ellona 20˚C bir-rag[ad, Ruma 21˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 17˚C xita, Tripli NA, Tune] 26˚C xemxi, Vjenna 7˚C imsa[[ab, Zurich 11˚C ftit imsa[[ab, Munich 16˚C xemxi, St. Petersburg 6˚C imsa[[ab.
Tag[rif JAG{LQU SNINHOM ILLUM Rose Lapira (76 sena) kritiku tal-arti; Sr Giustina Bonello OSB (75 sena) Badessa tal-Monastero Benedittin f’Urbania, lItalja; Fr Joe Borg (64 sena) espert tal-media; Publio Agius (62 sena) eks Sindku tal-Furjana u eks A;ent Direttur tad-DOI, Mariella Scerri (51 sena) finnegozju u pe]entatri/i; Sandra Farrugia (49 sena) sopran; Roseanne Farrugia ((37 sena) Miss Universe - Malta 1996; Christian Peregin (27 sena) ;urnalist. FILM TALJAN Illum 4 ta’ Novembru
flIstituto Italiano di Cultura fis19:00 se jintera g[all-ewwel darba l-film drammatiku Torneranno i prati tar-re;ista Ermanno Olmi. Fost l-atturi nsibu lil Claudio Santamaria, Alessandro Sperduti. Andrea di Maria, Camillo Grassi, Nicolo Senni u Francesco Formichetti. Il-film jintwera bit-Taljan bissottotitlu bl-Ingli]. D[ul bla [las. FESTIVAL TA’ FILMS Fil-5, 7 u 9 ta’ Novembru filKavallier ta’ San :akbu, il-Belt b’ripetizzjoni fit-12 u fl-14 ta’ Di/embru fl-Oratorju Don Bosco, G[awdex se jkunu qed
jintwerew it-tliet films finalisti tal-European Parliament Lux Films 2014. Il-films huma Class Enemy ta’ Rok Bicek mis-Slovenja, Girlhood ta’ Céline Sciamma minn Fraanza u Ida ta’ Pawel Pawlikowski li hu koproduzzjoni Pollakka u Dani]a. Il-films jintwerew bil-lingwa ori;inali tag[hom, biss ikollhom is-sottotitli bl-Ingli]. Id-d[ul ikun b’xejn u l-pubbliku hu m[e;;e; jattendi u wara anki jag[ti l-vot tieg[u dwar liema laqtu l-aktar. Wie[ed, g[al fil-ka] ta’ Malta, ma jag[milx [a]in jekk jibbukkja minn qabel billi j/empel il-Kavallier ta’ San :akbu. BIRMIFTU{ MATUL I}-}MIEN Nhar is-Sibt, 8 ta’ Novembru se ssir it-tieni edizzjoni ta’ Birmiftu[ Matul i]-}mien organizzata mill-Kunsill Lokali Gudja bil-kollaborazzjoni tadDipartiment tal-Gvern Lokali. L-attivitajiet jibdew fit-15:30 u jibqg[u g[addejjin sa tard billejl. Fost o[rajn se jkun hemm wirja ta’ tjur, log[ob tradizzjonali, forum ta’ apprezzament ta’ storja u kultura, kun/ert ta’ ispirazzjoni medjevali mill-grupp Bibita u quddiesa b’differenza g[al kul[add.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
25
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757.
MARIO DE MARCO. Il-{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 11 ta’ Novembru fit-8:30am fl-Imperial Hotel, Tas-Sliema. Tluq bil-privates mill-postijiet tas-soltu. Biljetti 6 ewro. G[all-biljetti /emplu 21247049 # 99450902 # 21223911.
SANTA VENERA. Kull nhar ta’
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN
{amis bejn id-9:30am u nofsinhar se jkun hemm uffi/jal biex jiltaqa’ mieg[ek fl-Uffi//ju Dar il-{addiem, Triq Fleur de Lys, Santa Venera. Tista’ tikkuntattjana wkoll billi //empel 21441438 # 21441682 jew tibg[at e-mail fuq pnsantavenera@pn.org.mt.
{AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u l-:img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634. AVVI}I SO?JALI
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde
Puli se jorganizzaw Coffee Morning illum it-Tlieta, 4 ta’ Novembru firRazzett l-Antik, f’{al Qormi. Prezz 6 ewro. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21490643 jew 99579389.
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw diskussjoni politika bit-tema Semma’ Le[nek...dwar it-Traffiku llum itTlieta 4 ta’ Novembru fil-Ka]in talPartit Nazzjonalista f’M’Xlokk fis7pm. Kul[add mistieden jattendi. ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’
Antoine se jorgaizzaw Coffee Morning g[ada l-Erbg[a 5 ta’ Novembru fid-9am, fil-Lukanda Alexandra, f’San :iljan. Bookings billi //emplu 79092845 jew ming[and il-helpers tas-soltu.
IS-SWIEQI.
Il-Kumitat Sezzjonali tas-Swieqi se jorganizza Buffet Breakfast g[ada l-Erbg[a, 5 ta’ Novembru fil-Lukanda Bella Vista, il-Qawra. Prezz 11-il ewro u ttrasport se jkun provdut fit-8:30am. G[all-biljetti /emplu 79845867 jew 99837585.
BORMLA. Il-Kumitat Sezzjonali
PN Bormla se jorganizza attività filLukanda Soreda, il-Qawra, is-Sibt, 8 ta’ Novembru. Ikun hemm programm ta’ divertiment mill-kantant popolari Enzo Gusman. Prezz 23 ewro bit-trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 79914618 jew ikkuntattjaw lil xi membru tal-kumitat.
BORMLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN Bormla se jorganizza Konferenza Politika fil-Ka]in tal-Partit nhar il{add, 9 ta’ Novembru fl-10:30am. Jitkellmu Charlot Cassar, kandidat g[all-elezzjoni ;enerali, id-deputati Toni Bezzina u Stephen Spiteri kif ukoll il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista g[all-Affarijiet talParlament Mario de Marco. Kul[add mistieden jattendi. TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw diskussjoni politika bit-tema Semma’ Le[nek...dwar it-Traffiku nhar itTnejn 10 ta’ Novembru fil-Ka]in talPartit Nazzjonalista fl-Imqabba fis7pm. Kul[add mistieden jattendi.
Toni Bezzina se jorganizzaw Coffee Morning nhar l-Erbg[a, 12 ta’ Novembru f’Ferretti Restaurant, Bir]ebbu;a. Prezz 5 ewro inklu] ittrasport. L-attività tibda fid-9:30am. Trasport jitlaq fid-8:45am.
IN-NADUR. Il-Kumitat Sezzjonali PN Nadur se jorganizza Pizza u Tombla Night nhar it-Tnejn, 17 ta’ Novembru f’Ta’Kenuna Bar and Restaurant, in-Nadur fis-7pm. Jintreb[u diversi rigali sbie[. G[al aktar informazzjoni /emplu 79562158 jew 99228688. DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta 18 ta’ Novembru filBuskett Roadhouse, ir-Rabat fid9:30am. Prezz 6 ewro u trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 25965316. IL-MELLIE{A.
Il-Kumitat Sezzjonali PN Mellie[a se jorganizza djalogu nhar it-Tlieta, 18 ta’ Novembru fis-7:30pm fis-Sala Carm. Lino Spiteri bis-sehem tad-Deputat Toni Bezzina.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw kun/ert mill-Pusè u l-band tieg[u fit-teatru tas-Sale]jani, Tas-Sliema, nhar lErbg[a 19 ta’ Novembru fis-7:30pm. Prezz 6 ewro. G[all-bookings /emplu 23285000. RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’ Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning nhar l-Erbg[a, 19 ta’ Novembru fir-Razzett l-Antik, {al Qormi, g[all-kostitwenti tasSi;;iewi, {al Qormi u {al Luqa. Prezz 6 ewro bit-trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 99804142 jew 21 461002. KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Coffee Morning nhar l-Erbg[a, 19 ta’ Novembru fil-lukanda Alexandra Palace, Paceville fit-8:30am. Prezz 6 ewro bit-trasport inklu]. Biljetti jistg[u jinxtraw fuq 99473932 jew 99993707 jew permezz tal-e-mail fuq info@kristydebono.com. Il-qlig[ kollu minn din l-attività se jmur b’risq il-Creche tal-Ursolini, f’Tas-Sliema. IL-MELLIE{A. Il-Kumitat Sezzjonali PN Mellie[a se jorganizza djalogu l-{add, 23 ta’ Novembru fis10am fis-Sala Carm. Lino Spiteri bissehem tad-deputati Tonio Fenech u Kristy Debono. Il-pubbliku hu m[e;;e; jattendi u jag[ti sehmu. Wara d-djalogu se ssir ikla f’Ta’ Randi Bar & Restaurant biex jitfakkar il-50 anniversarju mill-kisba talIndipendenza u l-10 anniversarju mid-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea. Il-biljetti g[al din l-ikla qeg[din jinbieg[u g[al 18-il ewro g[all-kbar u 9 ewro g[at-tfal ta[t it-12-il sena. Ilqlig[ li jsir minn din l-ikla jmur b’risq il-;bir g[all-Maratona li l-Partit se jag[mel il-{add 7 ta’ Di/embru.
FRANCIS ZAMMIT DIMECH.
Il-{bieb ta’ Francis Zammit Dimech se jorganizzaw Buffet Dinner flokka]joni ta’ g[eluq sninu, il-:img[a 28 ta’ Novembru fil-Lukanda Excelsior, il-Furjana, fit-8:30pm. Prezz 25 ewro. G[all-biljetti /emplu 99337322.
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw Buffet Dinner nhar is-Sibt 29 ta’ Novembru fil-lukanda Soreda, il-Qawra fit8:30pm. Prezz 15-il ewro g[all-kbar u 7.50 ewro g[at-tfal. Trasport provdut. CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning it-Tlieta, 2 ta’ Di/embru fil-Ka]in talPN fis-Si;;iewi. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 21490643 jew 99579389. Prezz 6 ewro. CHARLO BONNICI. Il-{bieb ta’ Charlo Bonnici se jorganizzaw Christmas Buffet nhar is-Sibt, 6 ta’ Di/embru fil-Lukanda Cavallieri, San :iljan mit-8pm ’il quddiem. Biljetti 23 ewro g[all-kbar u 11.50 ewro g[at-tfal bit-trasport inklu]. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 79796667. ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’ Antoine Borg se jorganizzaw Christmas Buffet Dinner is-Sibt, 6 ta’ Di/embru fil-Lukanda Soreda, ilQawra fit-8pm. Prezz 20 ewro g[allkbar u t-tfal sa 12-il sena j[allsu 12-il ewro. G[all-biljetti /emplu 79092845 jew ming[and il-helpers tas-soltu. CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Christmas Buffet Dinner Dance nhar is-Sibt, 13 ta’ Di/embru fil-Lukanda Santana, ilQawra. Prezz 20 ewro g[all-adulti u 10 ewro g[at-tfal. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21490643. {’ATTARD. Il-Kumitat Sezzjonali PN Attard se jorganizza Christmas Cup g[al dawk kollha dilettanti tas-Subbuteo s-Sibt 20 ta’ Di/embru f’FX Dingli Club, Main Street, {’Attard fis-6:30pm. Wara, fit-8:30pm ikun hemm Christmas Get Together g[all-prezz ta’ 10 ewro. AVVI}I O{RA
{AL BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li qed jilqa’ tesseri ;odda kif ukoll ti;did ta’ tesseri ta’ kuljum fil-Ka]in PN {al Balzan bejn il-5pm u t-8pm. G[al aktar informazzjoni /emplu 99848644. L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll l-appetizers. SANTA VENERA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li qed isir tqassim tat-tesseri fid-djar. G[al min ma jkunx id-dar meta ji;u r-rappre]entanti tal-Partit, l-uffi/jali tal-kumitat se jkunu fil-Ka]in biex i;eddu ttesseri kull {amis bejn id-9:30am u 12pm fl-Uffi//ju Dar il-{addiem, Triq Fleur de Lys u l-{amis filg[axija bejn is-7:15pm u t-8:30pm fl-Uffi//ju Enrico Mizzi, Triq Re;jonali. Tistg[u //emplu 99845132 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt biex isir appuntament u ni;u d-dar.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
26
KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{
Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.
Paola
MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000. AVVI}I
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn
minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705. JIN{TIE:U
{addiema
TAL-kostruzzjoni, me[tie;a g[al xog[ol manwali u xog[lijiet ]g[ar f’siti ta’ kostruzzjoni. L-applikanti jridu jkunu motivati u lesti ja[dmu bl-overtime kultant. Età preferibbli bejn 25 u 45 sena. Applika billi tibg[at CV fuq jamie@finishingprojects.com jew /empel 79429441.
www.maltarightnow.com
27
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
SPORT
Mario Mifsud (xellug) wara s-suċċess fil-Moldova u Cleaven Cutajar
Charles Degiorgio li rebaħ il-fidda
Suċċess Malti fil-kampjonati tad-Dinja fil-Moldova POWERLIFTING
Mario Mifsud –110kg u Charles Degiorgio –75 kg rebħu l-midalja tal-fidda fil-kategorija rispettiva tagħhom waqt il-Kampjonati tadDinja tal-Powerlifting li saru filMoldova fi tmiem il-ġimgħa waqt li l-veteran Frans Spiteri kiser żewġ rekords oħra tad-Dinja filMasters. Mario Mifsud rebaħ il-fidda fil-
kategorija –110kg meta refa’200kg bil-bench u mbagħad refa’ 255 kg fid-deadlift. Huwa falla l-midalja tad-deheb għal 2.5kg. Din intrebħet minn kompetitur Belġjan. Madankollu b’dawn ir-refgħat Mifsud kiser ukoll ir-rekord nazzjonali Malti fejn jidħol total. Mifsud imbagħad kiser ir-rekord tad-dinja tad-Deadlift fil-kategorija
tiegħu tal-kbar b’total ta’ 323.5 kg. Huwa għamel squat b’260kg u bench press b’165 kg biex refa’ total ta’ 748.5 kg li hu l-aħjar total personali li qatt refa’. L-ewwel post hawnhekk intrebaħ minn kompetitur mill-Moldova. Degiorgio refa’ 255 kg fit-tielet tentattiv tiegħu fid-deadlift u b’hekk spiċċa rebaħ il-midalja tal-fidda.
Il-veteran Spiteri wkoll kompla jissorprendi meta waqqaf żewġ rekords tad-dinja fil-Kategorija Masters 6 –82.5 kg tal-Age Group tiegħu. Ir-rekords tal-kompetitur Malti kienu fis-Squat b’refa’ ta’ 142 kg u did-deadlift meta refa’ 182 kg. Kris Mintoff kellu 232.5 kg fissquat u mbagħad refa’ 145 kg fil-
bench press. Huwa kiseb ukoll laħjar riżultat personali fid-deadlift ta’ 271.5 kg għal total ta’ 650kg biex avanza żewġ postijiet firranking nazzjonali. Cleaven Cutajar irreġistra laħjar ħin personali fis-Squat ta’ 197.5 kg u 130 kg fil-bench press biex temm fil-ħames post fil-klassi ta’ –110kg.
Il-veteran Frans Spiteri ppreżentat biċ-ċertifikat internazzjonali tar-rekords tad-dinja li waqqaf Kris Mintoff (xellug) kiseb l-aħjar riżultat personali
SPARAR
Gianluca Chetcuti jirbaħ id-Double Trap
Gianluca Chetcuti kien irrebbieħ overall ta’ sparatura Double Trap għas-selezzjoni Maltija organizzata millFederazzjoni Maltija talisparar. Din kienet l-ewwel minn seje ta’ sparaturi biex ikunu magħrufa t-tiraturi minn kull dixxiplina li se jkunu qed jirrappreżentaw lil Malta waqt il-Grand Prix tal-Kuwajt fi Frar. Gianluca Chetcuti temm l-
ewwel meta laqat 132 minn 150 u mbagħad kellu żewġ rounds ta’ 29 minn 30 plattina kull wieħed fis-semifinali u għallmidalji. William Chetcuti temm ittieni b’125, 29 u 27 waqt li Nathan Lee Xuereb temm ittielet b’131, 25 u 28. Mir-raba’ sas-sitt post spiċċaw Wayne Farrugia b’122, 25 u 24, Matthew Grech b’121 u 23 u Johan Xuereb
b’111 u 21. Sadanittant sparatura oħra għas-selezzjoni Maltija saret fis-Skeet fejn hawnhekk ħareġ rebbieħ Bozidar Dimitrov li laqat 104, 12 u 10 wara sfida nteressanti ma’ Edwin Zammit li laqat 99, 12 u 7. Il-midalja tal-bronż marret għand Noel Scicluna li laqat 107, 10 u 11 waqt li Jason Agius temm ir-raba’ b’105, 12 u 8.
Riżultati tad-Darts
8-a-side I Div. Għaxaq SJ v Kalkara SJ Marsa SM v Floriana A B PO’s A v Bu;ibba BC Floriana A A v Juventus VA II Div. Man CB v Floriana RB Xuereb Inst v Beland Bormla A v Education A Juventutis D v Cox SC A III Div. Floriana A C v PO’s B B Mosta BC v Cox SC B Cospicua R v SM Mqabba Education B v Bormla B
1-7 4-4 4-4 7-1 4-4 3-5 5-3 5-3 4-4 4-4 5-3 6-2
4-a-side Grupp A Floriana B v Bugibba Kalkara SJ v Għaxaq SJ PO’s B A v Kalkara A Marsa SM v Floriana A Grupp B SJH Educ. B v Floriana RB Cox SCA v PO’s B B Bormla A v CO Educ. A Grupp C Beland BC v Educ C Bormla B v SM Mqabba Floriana C v Juventutis D Man CB v Mosta BC
6-10 12-4 4-12 5-11 7-9 10-6 7-9 12-4 11-5 3-13 11-5
www.maltarightnow.com
28
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
SUBBUTEO
Hector Scerri jirbaħ it-Tazza Indipendenza Dan l-aħħar Attard Subbuteo Club kompla bil-kompetizzjonijiet tiegħu fejn organizza t-Tazza Indipendenza, unur annwali li l-klabb ilu jorganizza għal dawn l-aħħar snin, u li din is-sena ġie organizzat fil-Każin FX Dingli f’Ħ’Attard. Fil-kompetizzjoni ta’ din issena, Hector Scerri spiċċa t-turnament li ntlagħab fuq bażi ta’ kampjonat, żewġ punti vantaġġ fuq Daniele Spadaro, li temm it-tieni. Dan hu t-tieni unur talistaġun għal Scerri li rebaħ ukoll it-Tazza Jum Ħ’Attard. Intant, nhar is-Sibt li ġej jibda l-Kampjonat tal-Klabb għall-istaġun 2014-2015, li din is-sena se jsir fuq il-formatt ta’ tliet rawnds. Il-Klabb kompla jaħdem ukoll fuq ir-relazzjonijiet internazzjonali tiegħu meta uffiċjal talKlabb, Joseph M Debono, ipparteċipa f’sensiela ta’ attivitajiet kif ukoll laqgħat malawtoritajiet u għaqdiet sportivi ta’ Elancourt, li saru f’din il-belt Franċiża fil-ġranet li għaddew. Dawn il-laqgħat ġew organizzati mill-Kunsill Lokali ta’ Ħ’Attard, u tmexxew misSindku, Stefan Cordina, u għandhom l-għan li fix-xhur li ġejjin jiġi ffirmat ftehim ta’
Hector Scerri, bit-Tazza Indipendenza.
ġemellaġġ bejn iż-żewġ lokalitajiet. Il-preżenza ta’ Joseph M Debono f’isem Attard SC kienet intiża biex dan il-ġemellaġġ jiġi estiż ukoll ma’ timijiet sportivi oħrajn, fosthom dawk tas-Subbuteo u li huma bbażati fir-reġjun qrib Elancourt.
Valletta SP jerġgħu jirbħu r-RBMC SWAN
Valletta St. Pauli rebħu t-Tazza tal-Eks Segretarju tas-SWAN Ray Bartolo Memorial meta fil-final għelbu faċilment lil Cospicua Dynamos 6-1 biex kisbu l-ewwel unur staġjonali u r-raba’ wieħed f’din il-kompetizzjoni. Il-finali tas-sitt edizzjoni ta’ din it-tazza ntlagħbet f’ĦażŻebbuġ. Valletta St. Pauli ħarġu aggressivi u wara ħames minuti marru fil-vantaġġ meta xutt ta’ Glenn Barry kien salvat parzjalment mill-gowlkiper Bormliz Sinclair Douglas u mir-rebound Aleksander Sofranac ma kellux diffikultà jitfa’ fix-xibka. Imma Cospicua Dynamos għamlu reazzjoni u fit-18-il minuta kisbu l-gowl tad-draw meta minn żball fid-difiża Beltija approfitta Clint Ellul li b’xutt mill-ewwel skorja. Imma l-beltin ma ħarsux lura u skurjaw darbtejn oħra permezz ta’ solitu Glenn Barry fit-22 u 29 minuta u daħlu jistrieħu 3-1 minn fuq. Fit-tieni taqsima l-partita kompliet fi spirtu sportivbil-beltin ikomplu jiddominaw u skurjaw tliet darbiet oħra permezz ta’ Jonathan Buttigieg 49 minuta, Jeffrey Zammit 53 minuta u Kane
KICKBOXING/BOXING
Micallef fil-61minuta. Qabel intemmet il-partita d-Dynamos kellhom penalty imma mill-11-il metru Dylan Tanti tefa’ barra. Wara l-partita l-fundatur talassoċjazzjoni Brian Debono f’kelmtejn tal-okkażjoni qal li jieħu gost jara l-progress li sar fi ħdan l-assoċjazzjoni,għal dak li kien beda hu 36 sena ilu, fejn illum 16 il-tim qed jipparteċipaw u awgura lill-kumitat amministrattiv tal-assoċjazzjoni immexxija mill-President attwali Lino Bartolo, tkompli kiseb aktar suċċessi fil-futur biex dak li bedu hu flimkien mal-eks segretarju Ray Bartolo u oħrajn jibqa’ jkun kampjonat purament għad-dilettanti li jħobbu l-futbol. Wara saret il-preżentazzjoni mill-fundatur ta’ Tazza tar-Ray Bartolo Memorial Cup lill-captian Belti David Calleja fost ilferħ ta’ sħabu. Mill-Kampjonat tat-Tieni Diviżjoni ntlagħbu erba’ logħbiet fejn il-leaders San Gwann Knights komplew bil-mixja pożittiva tagħhom meta għelbu lil Fleur De-Lys 6-0. Marsa St. Micheal għelbu lil Luqa Juniors 3-0 u komplew
isegwu lil San Gwann. Huma fetħu l-iskor wara 10 minuti minn Diansand Brincat u l-istess plejer skorja tnejn oħra għal tripletta personali. San Gwann għelbu għelbu lil Fleur-De-Lys 6-0. Kienet ilħames rebħa konsekuttiva u għandhom punti massimi. Partita bla storja fejn San Gwann iddominaw mill-bidu sat-tmiem u skurjaw tliet gowls f’kull taqsima permezz ta’ hat-trick ta’ Martin Troy, Neil Goodlip, Ryan Cauchi u David Peter Borg. Ħamrun Titans komplew isegwu meta għelbu lil Tarxien AFC 4-0,b’gowls ta’ Stephen Pace, Carlo Leonardi, Aleksander Krstonijevic u Anthony Spiteri. Baħrija AFC u Tal-Qroqq Versity spiċċaw fi draw ta’ 2-2. Għal Baħrija dan kien l-ewwel punt dan l-istaġun. Baħrija bnew vantaġġ doppju minn awtogowl ta’ Robert Zammit u Daniel Hili. Qabel intemmet it-taqsima Tal-Qroqq naqqsu l-iskor minn Tyron Delia u fit-58 minuta Robert Zammit kiseb id-draw biex patta għalliżball li kien għamel fl-ewwel taqsima.
Wirja pożittiva minn atleti ta’ Team Noel
Tirranka l-isfida għar-Red Bull Kart Fight Malta
Ir-Red Bull Kart Fight waslet f’nofs l-istadju talkwalifikazzjoni fejn aktar minn 300 parteċipant qed jisfidaw filBadger Karting. Ir-Red Bull Kart Fight hi sfida globali għaddilettanti tal-go-karts li tiddetermina s-sewwieq l-aktar veloċi fil-go-karts fid-dinja tarRed Bull. Bħalissa qed isiru kompetizzjonijiet nazzjonali madwar iddinja biex jinstabu l-aqwa
sewwieqa li se jirrapreżentaw lil pajjiżhom fir-Red Bull Kart Fight World Final fir-Red Bull Ring fi Spielberg fl-Awstrija. Parteċipanti qed jippruvaw jagħmlu l-aktar dawra veloċi f’sessonijiet individwali u l-aktar sewwieqa veloċi se jerġgħu jikkompetu fil-Finali Nazzjonali fl-aħħar ta’ Novembru. Dawk interessati huma nkoraġġuti jċemplu fuq 21 421 838/9 jew 79 421 838.
L-atleti ta’ Team Noel rebħu ttaqbidiet tagħhom fit-tieni edizzjoni tal-Gladiators Night għaddebuttanti. Huma ħadu sehem fiddixxiplini tal-Kickboxing u lBoxing. 14-il atleta minn Team Noel, taħt it-tmexxija ta’ Master Noel Mercieca, kienu parti mis-60 Kickboxer li ħadu sehem f’din ilkompetizzjoni. Minkejja li kienet attività ddedikata għall-atleti debuttanti f’din id-dixxiplina, lispettaturi assistew għal taqbidiet mill-atleti lokali ġodda. Uħud
minnhom kienu qed jiddebuttaw fuq ir-ring f’din il-kompetizzjoni. Dawk li rebħu fil-Kickboxing kienu Aiden Azzopardi, Liam Micallef, Jesred Piscopo, Carbone Christopher, Clayton Desira Clayton, Marjohn Samantha Sultana, Tristan Agius u Joshua Sciarrino. L-atleta Julian Mangion rebaħ fil-Boxing. Mariah Zammit, Karl Demicoli u Brent Spiteri, li ħadu sehem filKickboxing, rebħu l-konfronti tagħhom b’KO. Ruben Magro filBoxing u Steve Bugeja fil-
It-tim ta’ Team Noel li ħa sehem fil-kompetizzjoni
SPORT
Kickboxing tilfu l-isfida tagħhom bil-punti. L-attività li jmiss għall-atleti ta’ Team Noel hija dik ta’ Brandon Spiteri fejn se jkollu taqbida Boxing fit-8 ta’ Novembru fillukanda Dolmen. F’din il-kompetizzjoni Spiteri se jiltaqa’ kontra Boxer mill-Ungerija f’i ġlieda ta’ erba’ rounds ta’ żewġ minuti lwaħda. Aktar informazzjoni mill-paġna tal-Facebook tal-Ying Yang Kickboxing jew mingħand Master Noel Mercieca fuq 79208283.
www.maltarightnow.com
29
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
SPORT
Juventus iridu rebħa bilfors biex jibqgħu jittamaw CHAMPIONS LEAGUE
Illum jibda jintlagħab ir-raba’ round tal-ewwel fażi taċChampions League fejn bosta timijiet jistgħu jaċċertaw post fittieni fażi tal-kompetizzjoni meta jkun għad fadal żewġ partiti għal tmiemha. Fost dawn hemm ilholders Real Madrid, Arsenal, Borussia Dortmund u Bayern Munich. Madankollu l-partiti tar-raba’ ġurnata huma daqstant ieħor importanti għal diversi klabbs oħra li jistgħu jaraw l-aspirazzjonijiet tagħhom jintemmu kmieni. Il-playmaker ta’ Juventus Andrea Pirlo jħoss li l-konfront tal-lum kontra Olympiacos ‘qisu final’ għall-ġganti Talajni. Juventus huma fil-bżonn immedjat ta’ riżultat pożittiv inkella jistgħu jispiċċaw eliminati minn Grupp A wara li telfiet barra minn darhom għand Atletico Madrid u Olympiacos ħallewhom bi tliet punti minn daqstant partiti u żelqa oħra tista’ tkun fatali għattim li anke l-istaġun l-ieħor falla milli javanza mill-fażi tal-gruppi. Kemm Atletico kif ukoll Olympiacos għandhom tliet punti vantaġġ fuq Juventus li s-Sibt għelbu lil Empoli. “Il-logħba kontra Olympiacos qisha finali u rridu nagħtu prestazzjoni mill-aqwa għaliex riżultat wieħed biss jgħodd għalina,” qal Pirlo. Olympiacos ġejjin minn draw mingħajr gowls għand Asteras Tripolis fejn il-kowċ Michel serraħ lil Ibrahim Afellay, Leandro Salino u Delvin N’Dinga waqt li Botia kien nieqes minħabba infezzjoni. L-aħħar żjara tal-Griegi f’Turin kienet intemmet f’rebħa kbira għal Juventus 7-0 f’Diċembru tal2003 imma fl-aħħar snin il-forma tagħhom barra minn darhom kienet eċċellenti b’rebħiet fuq Arsenal, Manchester United u Atletico Madrid fost l-oħrajn. Atletico Madrid se jittamaw f’logħba aktar faċli kontra Malmo wara battikata li tawhom fl-ewwel taqsima qabel kisbu rebħa 5-0. Sa mir-rebħa fuq Olympiacos, Malmo rebħu tnejn u tilfu tnejn fil-kampjonat bl-attakkant Markus Rosenberg jiskorja fi tlieta millaħħar ħames partiti u jista’ jkun ta’ theddida fis-Swedbank Stadion.
Mal-aħħar 16 Real Madrid jilqgħu lil Liverpool konxji mill-fatt li rebħa tpoġġihom mal-aħħar 16 talkompetizzjoni. Real kisbu 11-il rebħa konsekuttiva fil-kompetizzjonijiet kollha u llum jilqgħu lit-tim ta’
Brendan Rodgers fis-Santiago Bernabeu għal-logħba minn Grupp B. Real ġabu fix-xejn lil Liverpool bi tliet gowls fl-ewwel taqsima f’Anfield ħmistax ilu u t-tim ta’ Ancelotti qed jipprova jsir lewwel tim li jirbaħ iċ-Champions League għal sentejn konsekuttivi. “Bħalissa għaddejjin minn mument tajjeb u nittama li fi tmiem l-istaġun nirbħu l-unur kbir li rbaħna s-sena l-oħra,” qal ilgowlkiper Iker Casillas. Fi tmiem il-ġimgħa Cristiano Ronaldo kiser rekord ieħor meta sar l-ewwel plejer ta’ Real li skorja fi tmien partiti konsekuttivi f’La Liga u din is-sena skorja 50 gowl. Liverpool intant jinsabu 12-il punt wara l-liders fil-Premier u qed jiffaċċjaw battalja kbira biex javanzaw minn Grupp B meta jinsabu bl-istess punti daqs Ludogorets u Basel li se jkunu qed jiltaqgħu fil-konfront l-ieħor. Ma’ Real jista’ jirritorna Gareth Bale li tħarreġ il-Ħadd wara injury waqt li għad hemm dubju dwar Dani Carvajal. Liverpool se jerġgħu jkunu mingħajr Sturridge waqt li Sakho hu dubjuż. Monaco mingħajr telfa, jmorru għand Benfica f’logħba minn Grupp C fejn jinsabu t-tieni b’ħames punti. Benfica jridu bilfors rebħa biex jittamaw li javanzaw wara li kienu megħluba minn Zenit u Bayer Leverkusen u ġew draw kontra l-istess Monaco. Il-Franċiżi se jkunu mingħajr Dirar, Berbatov u Lopez għalkemm għandu jirritorna Borja Lopez.
Jirritorna Szczesny Anke Arsenal jistgħu jiskbu post mal-aħħar 16 meta llum jilqgħu lil Anderlecht fl-Emirates Stadium. It-tim ta’ Arsene Wenger rebaħ l-ewwel żewġ partiti f’daru filgrupp u rebħa llum tarahom malaħħar 16 b’żewġ partiti għal tmiem l-ewwel fażi jekk Borussia Dortmund jevitaw telfa kontra Galatasaray. Theo Walcott mistenni li jkun fit-tim wara li daħal sostitut firrebħa 3-0 fuq Burnley s-Sibt. Huwa kien qed jirritorna wara li ċarrat il-ligamenti ta’ rkobbtu f’Jannar. Madankollu l-klabb minn Londra se jkun mingħajr Oliver Giroud, Msut Ozil u Jack Wilshere. Imma għalkemm dan hu ta’ żvantaġġ, Wenger għandu filforma liċ-Ċilen Alexis Sanchez u Danny Welbeck waqt li se jirritorna minn sospensjoni lgowlkiper Wojciech Szczesny.
Anderlecht huma liders filBelġju imma rebħu darba biss flaħħar seba’ partiti filkompetizzjonijiet kollha u se jkunu mingħajr l-imweġġa’ Steven Defour u Matias Suarez u ilhom ma jirbħu fil-kompetizzjoni barra minn darhom sa minn Diċembru tal-2005. Dortmund jippruvaw jinsew ftit mid-disfatta fil-kampjonat u jkomplu jimpressjonaw fl-ewropa hekk kif b’rebħa huma wkoll jiksbu post mal-aħħar 16. It-tim ta’ Klopp skorja 9 gowls mingħajr ma qala’ wieħed filkompetizzjoni imma se jkun mingħajr id-difensur ċentrali Mats Hummels li weġġa’ kontra Bayern. L-aħħar darba li Dortmund rebħu l-ewwel tliet partiti kienu rebħu lkompetizzjoni fl-1997. Minbarra Hummels se jkunu nieqsa wkoll Schmelzer u Nuri Sahin. Galatasaray li jinsabu l-aħħar fil-grupp rebħu biss ħamsa minn 13-il żjara fil-Ġermanja u aktarx ikunu mingħajr Felipe Melo. Għandhom xi jpattu Għada anke Bayern Munich jistgħu jaċċertaw posthom malaħħar 16 meta jilqgħu lil Roma. Waqt li Bayern ġejjin minn rebħa fuq Dortmund fi tmiem il-ġimgħa, Roma ġarrbu telfa għand Napoli u wara l-umiljazzjoni f’darhom kontra l-istess Bayern ħmistax ilu, l-affarijiet xejn ma jidhru sbieħ għat-tim ta’ Rudi Garcia li issa għandu xi jpatti. Għalkemm mhux mistenni jkun hemm ripetizzjoni ta’ riżultat simili fl-Allianz Arena, Roma jridu bilfors jirbħu xi ħaġa minn din l-isfida biex jevitaw li jkunu eliminati mill-kompetizzjoni. Mill-istess grupp Manchester City se jippruvaw ipattu għad-draw 2-2 li kisbu kontra CSKA Moscow fl-aħħar ħarġa meta kienu 2-0 minn fuq. CSKA mhux tim qawwi barra minn darhu u dan deher fit-telfa kbira 5-1 għand Roma. Il-kowċ ta’ Athletic Bilbao Ernesto Valverde jrid lit-tim tiegħu jikkalma u jibda jemmen fih innifsu wara rebħa 1-0 fuq Sevilla. Il-klabb Bask tilef 7 mill15-il logħba li lagħab filkompetizzjonijiet kollha dan listaġun u għadu mingħajr rebħa flEwropa qabel l-isfida kontra Porto għada. Porto jinsabu l-ewwel fi Grupp H u ħmistax ilu rebħu kontra listess Spanjoli 2-1. Imma l-kowċ Portugiż wissa lill-plejers biex jibqgħu konċentrati għaliex b’rebħa f’Bilbao jaċċertaw post fit-tieni fażi.
Andrea Pirlo hu konxju dwar l-importanza tal-logħba ta’ Juventus illum
Programm u Klassifiki Illum Grupp A Juventus v Olympiakos 20:45 Malmo v At. Madrid 20:45
Għada Grupp E B. Munich v Roma 20:45 Man City v CSKA Mos. 20:45
A. Madrid Olympiacos Juventus Malmo
L B. Munich 3 Roma 3 Man City 3 CSKA Moscow 3
L 3 3 3 3
R 2 2 1 1
D 0 0 0 0
T 1 1 2 2
F 8 4 2 2
Grupp B Basel v Ludogorets R R Madrid v Liverpool R. Madrid Ludogoretz R Liverpool FC Basel
L 3 3 3 3
R 3 1 1 1
D 0 0 0 0
20:45 20:45
T F 0 10 2 3 2 2 2 2
Grupp C Zenit SP v Leverkusen Benfica v Monaco B. Leverkusen AS Monaco Zenit SP Benfica
L 3 3 3 3
R 2 1 1 0
D 0 2 1 1
T 1 0 1 2
KPti 3 6 4 6 2 3 7 3
F 5 1 2 1
R 3 1 0 0
D 0 1 2 1
T 0 1 1 2
Grupp F Ajax v Barcelona PSG v APOEL Nicosia
KPti 2 9 4 3 5 3 6 3
Paris SG Barcelona Ajax A Apoel
L 3 3 3 3
18:00 20:45
Grupp G Maribor v Chelsea Sporting v Schalke 04
KPti 2 6 0 5 2 4 5 1
Chelsea Schalke NK Maribor Sporting
L 3 3 3 3
R 2 2 0 0
R 2 1 0 0
D 1 0 2 1
D 1 2 2 1
T 0 1 1 2
T 0 0 1 2
Grupp D Arsenal v Anderlecht 20:45 Dortmund v Galatasaray 20:45
Grupp H A. Bilbao v FC Porto Shakhtar D. v Borisov
B. Dortmund Arsenal Anderlecht Galatasaray
Porto Shakhtar D. BATE B. A. Madrid
L 3 3 3 3
R 3 2 0 0
D 0 0 1 1
T 0 1 2 2
F 9 6 2 2
KPti 0 9 4 6 6 1 9 1
L 3 3 3 3
R 2 1 1 0
D 1 2 0 1
F 9 7 3 3
KPti 1 9 9 4 4 2 8 1
20:45 20:45 F 5 6 3 1
KPti 3 7 4 6 5 2 3 1
20:45 20:45 F 8 6 2 4
KPti 1 7 5 5 8 2 6 1
20:45 20:45
T F KPti 0 10 3 7 0 9 2 5 2 2 14 3 2 2 4 1
www.maltarightnow.com
SPORT
Birkirkara jsaħħu t-tieni post b’rebħa fuq Sliema BOV PREMIER Stewart Said
BIRKIRKARA.……...............1 SLIEMA W........…............…..0 Birkirkara: J. Haber, M. Bissi, A. Costa Morais, S. Shodiya, A. Mendoza, R. Ledesma, P. Fenech, Z. Muscat, R. Scicluna, E. Herrera, R. Camenzuli Sost: E. Agius flok S. Shodiya 66’, V. Shevchenko flok R. Ledesma 78’, L. Grech flok A. Costa Morais 85’ Sliema: G. Zammit, L. Martinelli, A. Scozzese, K. Gnabouyou, J. Mintoff, M. Scerri, M. Mifsud, A. Pisanu, C. Gatt Baldacchino, M. Potezica, F. Mangiacasale Sost: F. Talato flok M. Potezica 71’, T. Cilia flok G. Knabouyou 79’ Skorja: A. Costa Morais 22’ (B) Imwissija: R. Ledesma 78’ (B), A. Pisanu 80’, T. Cilia 90’ (S) Tkeċċa: R. Ledesma 78’ (B) Referee: Alan Mario Sant In-Nazzjon Plejer tal-Logħba: Ryan Scicluna (Birkirkara) Attendenza: 1392
Birkirkara irritornaw għar-rebħ meta f’partita tedjanti għelbu lil Sliema Wanderers 1-0. IlKarkariżi kienu aħjar mill-avversarji iżda ma tantx kienu
Kif Jinsabu Hibernians Birkirkara Valletta Balzan Qormi Sliema W. Mosta Tarxien R. Floriana Pieta` H. Naxxar L. Żebbuġ R.
10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
9 7 5 4 4 3 4 2 2 2 1 0
1 0 1 4 2 4 1 6 5 2 4 4
0 29 3 17 4 17 2 15 4 13 3 11 5 9 2 13 3 15 6 7 5 12 6 12
6 28 7 21 8 16 13 16 13 14 12 13 19 13 12 12 19 11 17 8 17 7 26 4
L R D T F K Pt
perikolużi u l-gowl vantaġġ ħalla l-partita miftuħa. Sliema rari heddew il-lasti ta’ Justin Haber u f’waqtiet bdew jattakkaw bi ftit plejers u l-attakkanti kienu iżolati. Wara t-telfa kontra Hibernians il-kowċ Paul Zammit żamm l-istess formazzjoni għajr Shola Shodiya li beda mill-ewwel minuta flok Nikola Vukanac. Stephen Azzopardi għamel bidla waħda meta Clifford Gatt Baldacchino irritorna missospensjoni u flok Trevor Cilia. L-ewwel azzjoni denja minnaħa ta’ Sliema waslet fit-18-il minuta meta xutt tal-captain Michael Mifsud spiċċa għoli. Birkirkara marru viċin minuta
Ryan Scicluna ta’ B’Kara mdawwar bejn plejers ta’ Sliema Wanderers (ritratti: John Paul Bonanno)
wara b’volley ta’ Paul Fenech li spiċċa fuq il-lasti. Birkirkara marru fil-vantaġġ fit-22 minuta meta Shodiya krossja fil-baxx lejn ANTONIO COSTA MORAIS li kompla għal ġewwa mill-viċin. Ir-risposta Slimiża waslet żewġ minuti wara b’xutt ta’ Michael Mifsud li iżda sab lil Haber attent jimblokka. It-tieni taqsima kompliet fuq listess ritmu tedjanti u kellna nis-
tennew sad-69 minuta biex naraw konklużjoni denja meta xutt fil-baxx ta’ Ledesma għadda barra. Fit-78 minuta il-logħba qamet mir-raqda għal ftit sekondi hekk kif mas-sostituzzjoni Ledesma ġie muri l-karta s-safra, talli ċapċap lir-referee li kienu għadu kif wissih, u ġustament ir-referee Alan Mario Sant keċċa lil Ledesma minn fuq il-bank. It-
Draw ġust f’derby akkanit u pjaċevoli
ŻEBBUĠ..................................1 QORMI....................................1 Żebbuġ: F. Rapchan, J. Diaz Serrano, M. Muchardi, C. Monti, M. Rodrigues Britto, J. Borg, M. Gauci, M. Bartolo, C. Gauci, T. Paris, Y. Camilleri Sost: M. Farrugia flok T. Paris 78’, B. Mamic flok M. Rodrigues Britto 85’, L.J. Agius flok C. Monti 90’ Qormi: M. Farrugia, A.Bruce, M. Mazzetti, J. Chetcuti, A. Effiong, R. Micallef, E. Vella, Z. Levnaic, D. Pisani, J. Bondin, A. Santos Sost: B. Bondin flok J. Chetcuti 46’, S. Agius flok E. Vella 85’ Skorjaw: C. Monti 62’ (Ż), R. Micallef 72’ (Q) Imwissija: C. Gauci 22’, Y. Camilleri 50’, J. Diaz Serrano 71’ (Ż), E. Vella 31’ (Q) Referee: Chris Lautier In-Nazzjon Plejer tal-Logħba: Ryan Micallef (Qormi)
Wara numru ta’ snin, Qormi u Żebbuġ reġgħu ltaqgħu fl-ogħla diviżjoni fl-aħħar derby li żdied f’dan il-kampjonat. Id-draw ta’
31
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
1-1 kien ġust għaliex iż-żewġ timijiet kellhom il-mumenti tagħhom filwaqt li għal ħafna ħin iż-żewġ timijiet għalqu lil xulxin tajjeb. Il-partita serviet ukoll ta’ reklam tajjeb għall-futbol Malti biż-żewġ settijiet ta’ supporters jattendu bi ħġarhom u bi briju li wieħed jittama li jkun f’kull logħba u mhux f’derby biss. Ir-riżultat waqqaf is-serje ta’ rebħiet konsekuttivi għal Qormi filwaqt li għal Żebbuġ kien irraba’ draw tal-kampjonat u għadhom mingħajr rebħa. Fl-ewwel partita tiegħu l-kowċ Alfonso Greco, li ħa post Jesmond Zammit għamel tliet bidliet mit-telfa kontra Pietà b’Javier Diaz jirritorna fid-difiża flok Ratko Mandic filwaqt li Jacob Borg ħa post Lee Galea u Clifford Gauci ħa post Clifford Gauci. Josef Mansueto għamel tliet bidliet b’Emerson Vella, Albert Bruce u Ryan Micallef jieħdu post Steve Agius, Bjorn Bondin u Frank Temile rispettivament. Żebbuġ ħolqu l-ewwel azzjoni denja fis-16-il minuta meta minn
Matias Mazzetti ta’ Qormi jtajjar fuq Bojan Mamic ta’ Żebbuġ
kross ta’ Jacob Borg, id-daqqa ta’ ras ta’ Britto ġiet salvata tajjeb minn Matthew Farrugia. Minuta wara xutt minn barra l-kaxxa ta’ Anderson Santos għadda ftit barra għall-Qriema. L-aħjar azzjoni tat-taqsima waslet fl-20 minuta meta Joseph Chetcuti għadda lejn Ryan
Micallef li pprova mill-ewwel iżda l-konklużjoni ħabtet mannaħa ta’ barra tax-xibka. Qormi appellaw għal penalty meta Anderson Santos allegatament twaqqa’ fil-kaxxa minn Jacob Borg u Żebbuġ kellhom lopportunità li jiftħu l-iskor fl-40 minuta meta Carlo Monti għadda
tkeċċija intlaqgħet b’rabja millpartitarji Karkariżi u anki ntefgħu xi oġġetti fid-direzzjoni tarreferee. L-aħħar azzjoni lejn il-lasti waslet fit-88 minuta meta konklużjoni ta’ Edward Herrera għaddiet ftit barra. Sliema pruvaw territorjalment fl-aħħar minuti jitfgħu l-pressjoni iżda ddifiża Karkariża kkontrollat tajjeb.
mal-linja iżda wara li avanza xxuttja barra. Iż-Żebbuġin għalqu t-taqsima fuq l-attakk meta Carlo Monti ta passaġġ perfett lejn Rodrigues Britto li pprova minn pożizzjoni angolata iżda x-xutt għadda ftit għoli. Fit-62 minuta Carlo Monti twaqqa’ fil-kaxxa u r-referee Chris Lautier ordna penalty li minnu l-istess CARLO MONTI ma żbaljax. Ir-risposta ta’ Qormi waslet fis-66 minuta meta l-ewwel kien Rapchan li għalaq tajjeb fuq Ryan Micallef, il-ballun spiċċa għand Bjorn Bondin li kkontrolla u pprova b’xutt fil-baxx iżda ilwieqfa salvat lil Żebbuġ. Qormi għamlu l-iskor indaqs fit-72 minuta meta free-kick ta’ Mazzetti, ġie mxellef għand RYAN MICALLEF li b’xutt mill-ewwel għadda l-ballun minn taħt saqajn Rapchan. Fil-85 minuta xutt kross tassostitut Steve Agius niżel fuq ilwieqfa waqt li minuta wara Qormi sfortunati meta Effiong xellef bir-ras lejn Ryan Micallef li waħdu xxuttja ċentimetri barra.
www.maltarightnow.com
32
It-Tlieta, 4 ta’ Novembru, 2014
LOKALI
Familja titlob lill-Partit Laburista biex jiżgombra l-Każin ta’ Ħal Qormi Familja li għandha residenza fi Triq San Bartolomew f’Ħal Qormi qed titlob lill-Partit Laburista biex mill-aktar fis possibbli jiżgombra minn fond li qed juża b’mod illegali u abbużiv bħala Każin Laburista, u li huwa proprjetà tagħha. Dan intalab f’Ittra Uffiċjali li ġiet ippreżentata lbieraħ filPrim’Awla tal-Qorti Ċivili – ittra li l-familja ppreżentat kontra l-
Partit Laburista, li qed jiġġestixxi l-fond li jinsab f’Numru 137, Triq San Bartolomew, Ħal Qormi. L-ittra ġiet ippreżentata wkoll kontra lAvukat Ġenerali. L-Ittra Uffiċjali kienet ippreżentata minn Clothilde Borg ta’ 66 sena, Josephine Cassar ta’ 47 sena, Jane Sammut ta’ 44 sena, Charlotte Sammut ta’ 48 sena, Suor Carmen Mizzi ta’
64 sena, Joseph Mizzi ta’ 60 sena, Salvinu Mizzi ta’ 67 sena, Vincent Mizzi ta’ 61 sena, Isabelle Mercieca ta’ 56 sena, Cecilia Dalli ta’ 64 sena, u Felicita Micallef ta’ 66 sena. Dawn qed jgħidu li l-Partit Laburista qed juża l-post bħala każin Laburista b’mod illegali u abbużiv. Huma qalu li ż-żamma ta’ dan il-post, u l-kundizzjonijiet li
Il-Prim Ministru u l-Mexxej Laburista Joseph Muscat nhar ilĦadd li għadda kkritika lpożizzjoni tal-PN dwar ilfinanzjament tal-partiti, proprju minn każin Laburista – dak ta’ Ħal Għaxaq – li hu waħda mit-28 proprjetà li tul is-snin il-Partit Laburista ngħata b’kirja mingħand il-Gvern, jew li kienu rekwiżizzjonati mingħand ilprivat. Il-Gvern Laburista bħalissa jinsab iffaċċjat bi kritika millOppożizzjoni għall-fatt li jrid jibqa’ jabbuża minn din ilproprjetà, u fl-istess waqt idaħħal liġi tal-finanzjament tal-partiti. L-Oppożizzjoni qed issostni li l-fatt li l-PL għandu din ilproprjetà kollha f’idejh qed ipoġġih b’vantaġġ inġust fuq partit oħrajn. Dan għaliex filwaqt li biex jibni l-każini tiegħu l-PN kellu jixtri l-art jew jixtri lproprjetà, fil-każ tal-PL, dan ingħata rigal wara rigal mill-istess amministrazzjoni u gvernijiet
Laburisti. L-Oppożizzjoni qed issostni li dan hu ta’ żvantaġġ għaliex din ilproprjetà li l-Labour okkupa tul is-snin tiswa miljuni ta’ ewro u tinsab fiċ-ċentru tal-lokalitajiet. Fost il-proprjetà li l-PL għandu mikrija mingħand il-Gvern hemm żewġ postijiet fil-Furjana, Ħal Għaxaq, il-Gudja, l-Isla, l-Imsida, Ħal Qormi, ir-Rabat, Ħal Kirkop u Ta’ Xbiex. Minbarra dan, tul is-snin meta kien fil-gvern, il-Labour irrekwiżizzjona proprjetà mingħand sidien privati biex jużaha bħala każini politiċi. Din tinkludi l-każini Laburisti tanNaxxar, ta’ Raħal Ġdid, ta’ Santa Venera, ta’ Tal-Pietà, tal-Kalkara u ta’ San Ġiljan. Fil-maġġoranza tagħhom, dawn il-proprjetajiet huma djar kbar li ttieħdu mingħand is-sidien tagħhom biex issa qed jintużaw mill-PL. Jirriżulta wkoll li wħud millproprjetajiet okkupati mill-PL huma mikrija b’kirjiet ta’ ftit
ċenteżmi kuljum, li ma jirrispettw bl-eba mod il-valur proprju ta’ dawn il-binjiet ta’ valur kbir. F’okkażjonijiet minnhom, il-PL kiseb ukoll artijiet oħra ħdejn ilkażini tiegħu jew quddiemhom biex għamilhom tiegħu, u qed jużahom għall-iskopijiet partiġjani tiegħu. F’diversi każi, proprju minħabba l-kobor ta’ dawn il-binjiet kif ukoll ilpożizzjoni ċentrali tagħhom, dawn il-postijiet li llum huma każini Laburisti oriġinarjament kienu disinjati biex isiru ċentri soċjali li minnhom tibbenefika lkomunità. Quddiem il-proposta tal-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti, ilpożizzjoni tal-PN hi li din il-liġi għandha tidħol fis-seħħ b’level playing field għall-partiti kollha u wara li l-Partit Laburista jagħti lura l-proprjetajiet kollha li seraq matul is-snin. Fid-diskors tiegħu f’Ħal Għaxaq nhar il-Ħadd li għadda, ilPrim Ministru Muscat tkellem
fihom qed jinżamm jammontaw għal vjolazzjoni tad-dritt għattgawdija tal-proprjetà kif stipulat f’Artiklu 37 tal-Kostituzzjoni ta’ Malta, u f’Artiklu 1 tal-Ewwel Protokoll tal-Konvenzjoni Ewropea, kif inkorporata filLiġijiet ta’ Malta f’Kapitlu 319. Għalhekk il-familja qed titlob għall-iżgumbrament mill-fond fi żmien ġimagħtejn, u filwaqt li qed titlob li tingħata lura ċ-
ċwievet tal-post, jiġi likwidat kumpens xieraq minħabba ddetenzjoni abbużiva min-naħa tal-Partit Laburista. Il-familja li tagħha hi r-residenza, qed tirriżerva wkoll iddrittijiet kollha tagħha skont illiġi u lesta tipproċedi legalment jekk it-talbiet tagħha ma jintlaqgħux. L-Ittra Uffiċjali ġiet ippreżentata mill-Avukati Jason Azzopardi u Kris Busietta.
Muscat jitkellem fuq il-proprjetà tal-PL proprju minn każin misruq
Il-każin laburista ta’ Ħal Għaxaq, waħda mill-ħafna proprjetajiet misruqa mill-PL, fejn Joseph Muscat nhar il-Ħadd indirizza attività politika. (Ritratt: Martin Agius)
kontra l-proposta talOppożizzjoni dwar kumpens fuq il-proprjetà mikrija lill-PL mingħand il-Gvern u qal li din ma tistax tittieħed bis-serjetà. Fl-ebda mument ma qal li l-PL hu lest li jirritorna l-proprjetà meħuda mingħand familji privati u mingħand il-Gvern.
Tul is-snin il-PL kien ikkritikat ukoll għall-mod kif innegozja lAustralia Hall f’Pembroke u kif wara li kisibha mingħand ilGvern fis-sebgħinijiet, issa se jkun qed jinnegozjaha għal somma kbira ta’ flus li qed tkompli tpoġġih f’pożizzjoni vantaġġjuża.
Il-mexxej laburista jinqabad jigdeb dwar il-finanzjament tal-partiti wkoll Il-PBS jiċċensura lill-Partit Nazzjonalista
Wara sensiela ta’ gideb fissettur tal-enerġija, issa, il-Prim Ministru Joseph Muscat inqabad jigdeb fuq il-liġi talfinanzjament tal-partiti wkoll. Fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista wkoll tkellem dwar kif nhar il-Ħadd filgħodu, Muscat għażel li jitkellem dwar din il-liġi fil-Każin tal-Partit Laburista ta’ Ħal Għaxaq, proprju f’wieħed mill-każini li lPartit ta’ Muscat seraq b’abbuż ta’ proprjetà li ma kinitx tiegħu. Fid-diskors tiegħu, Muscat gideb meta qal li l-Partit
Nazzjonalista jrid li jitħallas ilvalur tal-proprjetajiet li għandu l-Partit Laburista u li huma misruqa mingħand il-Gvern u mingħand il-privat. Dan mhux minnu. Il-pożizzjoni tal-Partit Nazzjonalista hija ċara – il-liġi tal-finanzjament tal-partiti għandha tidħol fis-seħħ b’level playing field għall-partiti kollha, u wara li l-Partit Laburista jagħti lura l-proprjetajiet kollha li seraq matul is-snin. Il-Partit ta’ Muscat għandu total ta’ 28 binja li qed juża bħala każini u li huma
misruqin f’Malta u f’Għawdex, flimkien ma’ diversi artijiet u proprjetajiet oħra. Iżda l-akbar gidba ta’ Muscat hija dik li hu jħalli f’idejn ilQorti biex tiddeċiedi hi dwar dawn il-proprjetajiet, qal il-PN. Muscat ma jistax jitwemmen meta jagħmel din iddikjarazzjoni, ftit xhur biss wara li hu stess, bil-kappell ta’ Prim Ministru, waqqa’ kawża kontrih stess, bil-kappell ta’ Mexxej Laburista. B’dak li għamel, ilPartit Laburista ngħata rigal ta’ aktar minn €10 miljun fl-art tal-
Australia Hall f’Pembroke u lmadwar. Muscat għandu jieqaf jigdeb minnufih, temm jgħid ilPartit Nazzjonalista. Sadanittant, fi stqarrija separata, il-Partit Nazzjonalista ħabbar li talab rimedju mingħand il-PBS wara li lbullettin tal-aħbarijiet talistazzjon nazzjonali ta’ nhar ilĦadd filgħaxija reġa’ ċċensura stqarrija tiegħu. Il-PN qal li dakinhar il-PBS xandar rapport estensiv ta’ dak li qal il-Mexxej Laburista Joseph Muscat fl-istess attività politika
fil-Każin Laburista ta’ Ħal Għaxaq, imma għażel li jinjora għalkollox l-istqarrija li l-Partit Nazzjonalista ħareġ b’reazzjoni għal dak id-diskors. Kopja tal-ittra li ntbagħtet lilleditur tal-PBS Reno Bugeja dwar b’dan l-ilment, intbagħtet ukoll lill-Awtorità tax-Xandir.