In-Nazzjon il-Ħamis 6 ta' Novembru 2014

Nru 13,893

Il-Ħamis, 6 ta‘ Novembru, 2014 €0.80

www.maltarightnow.com

Iż-żieda fil-kera tal-housing soċjali tolqot lil 15,000 familja vulnerabbli

Ara paġna 4

Maltin jitilfu miljuni kbar ta’ ewro Crystal Finance Investments, il-kumpanija tal-eks-Chairman tas-Super One Alfred Mifsud (Ritratt: Martin Agius)

Ifallu investimenti li għadd ta’ Maltin għamlu ma’ Crystal Finance Investments. Uħud minn dawk li kellhom flushom investiti mal-kumpanija ta’ Alfred Mifsud skoprew li dawn il-flus sfumaw fix-xejn, u talbu lill-Awtorità Maltija għas-Servizzi Finanzjarji (MFSA) biex tinvestiga.

Rapport investigattiv minn Joe Mikallef

Fl-aħħar jiem, għadd ġmielu ta’ Maltin skoprew li investimenti – kbar jew mhux daqstant kbar – li huma għamlu ma’ Crystal Finance Investments, marru żmerċ bir-riżultat li dak li kienu faddlu matul is-snin marrilhom il-baħar.

Rapporti li waslu għand ‘InNazzjon’ jgħidu li matul iljiem li għaddew, għadd ta’ Maltin skoprew li tilfu flus li kellhom investiti ma’ Crystal Finance Investments, u issa rrikorrew għand l-Awtorità Maltija tas-Servizzi Finanzjarji (MFSA) li fetħu rapport qud-

Alfred Mifsud, iċ-Chairman ta’ Crystal Finance Investments, fi żmien Gvern Laburista serva wkoll bħala Chairman tal-Mid-Med Bank

diemha biex din tinvestiga lkaż.

Irrabjati b’din is-sitwazzjoni, uħud minn dawn il-persuni tkellmu ma’ dan il-ġurnal u fissrulna

fid-dettall din l-esperjenza li għaddejjin minnha u talbuna noħorġu fil-beraħ dan il-falliment għax donnu għal xi raġuni kulħadd qed joqgħod lura jew jibża’ jitkellem dwar it-telf ta’ dawn l-investimenti.

“Dawn huma affarijiet li jolqtu direttament lil kulħadd, iżda għal xi raġuni, donnu kulħadd qed

jibża’ jagħmel l-ewwel pass u jitkellem...wara kollox, dawn mhux flusna? Għaliex għandna niddejqu nitkellmu?” qalilna negozjant li kellu flus investiti għand Crystal Finance Investments, u li hu maħruq li x’aktarx tilef l-investiment kollu li kellu. għal paġna 3

Żvelat kif il-PL seraq il-Każin tar-Rabat u l-Freedom Press

Ara paġna 7

Ir-Repubblikani jirbħu s-Senat u jikkontrollaw il-Kungress Amerikan

Ara paġna 13

www.maltarightnow.com

3

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

L-MFSA mitluba tinvestiga

Il-kwartieri ta’ Crystal Finance Investments f’Tal-Qroqq, fejn ir-roundabout tal-Università. Fl-istess bini hemm ukoll Allcare Insurance, li Mifsud hu Direttur tagħha wkoll (Ritratt: Martin Agius)

minn paġna 1

Minn investigazzjonijiet li għamilna f’dawn il-jiem, jirriżulta li aktar minn 150 Malti tul issnin li għaddew fdaw flushom – flus li kienu faddlu tul iż-żmien bl-għaqal u l-ħidma tagħhom – f’investimenti mmexxija minn Crystal Finance Investments, iżda issa f’daqqa waħda, skoprew li dak kollu li kienu faddlu sarilhom suf. Dan ifisser li issa f’daqqa waħda rrealizzaw li għandhom problema kbira ħafna, għax il-flus li kellhom, intilfu.

Jirriżulta li l-ilment ta’ dawn ilMaltin tressaq formalment quddiem l-MFSA biex din tibda investigazzjoni immedjata bittama li dawn il-persuni jsalvaw, jekk mhux kollox, għall-inqas parti mill-flus li investew.

Nifhmu li l-ammonti involuti jlaħħqu l-miljuni ta’ ewro.

F’reklami ta’ din il-kumpanija, jissemma li jingħata mgħax ta’ 5.75% fis-sena fl-hekk imsejjaħ “Euro Bond Portfolio”. Oħrajn li tkellmu magħna qalu wkoll li kienu offruti investimenti li jħallsu 4% fis-sena. Jidher li l-flus ta’ dawn il-Maltin kienu jitpoġġew ġo basket ta’ bonds varji, imma l-klijent dejjem jirċievi l-istess imgħax.

Fis-sit elettroniku tal-istess kumpanija, wieħed isib nota li linvestiment oriġinali mhux garantit u li kollox jiddependi minn jekk il-kumpaniji involuti jfallux jew le.

Xi klijenti indunaw li hemm problemi permezz tal-internet.

Fost il-prodotti finanzjarji barranin li fihom ġew investiti flushom minn Crystal Finance Investments, hemm dawk magħrufin bħala “Rena” u “Mox Telecom”.

Kif turi t-tabella li qed nippubblikaw taħt nett f’din il-paġna, ilbond ta’ “Rena” kien jiswa madwar €102 f’Diċembru 2013 imma issa ma jiswa kważi xejn, hekk kif il-kumpanija jidher li falliet. Anke l-ishma talkumpanija “Mox Telecom” li kienu jiswew €5.60 f’Lulju, issa ma saru jiswew prattikament xejn.

Klijenti li tilfu flushom kollha tkellmu magħna dwar id-diżappunt tagħhom li minkejja li dawn l-investimenti issa ilhom xhur li marru l-baħar, huma kienu infurmati b’dan mill-kumpanija Crystal Finance Investments flaħħar jiem, hekk kif bdiet tinxtered il-kelma.

Crystal Finance Investments għandha bħala Chairman tagħha lil Alfred Mifsud. Fost id-diretturi ta’ din il-kumpanija ta’ investimenti, wieħed isib lil Claire Gauci Borda, it-tifla tal-eksKummissarju Ewropew John Dalli. Din ġiet appuntata direttur ftit jiem qabel l-aħħar elezzjoni ġenerali.

Alfred Mifsud, fil-passat serva bħala Chairman tas-Super One, u

Alfred Mifsud mal-PM u l-Mexxej Laburista Joseph Muscat, f’ritratt meħud waqt attività tal-Partit Laburista

okkupa diversi karigi fi ħdan ilPartit Laburista.

F’Ottubru 2013, hu kien akkumpanja lill-Ministru talFinanzi Edward Scicluna –li taħt ir-responsabbiltà tiegħu taqa’ lMFSA – għal laqgħa tal-Bank Dinji f’Washington, bħala konsulent finanzjarju tal-Gvern.

Kien ikkwotat jgħid li lest jikkunsidra l-pożizzjoni ta’ Deputat Gvernatur tal-Bank Ċentrali ta’ Malta jekk din ilkariga tiġi offruta lilu minn Joseph Muscat. Ħu Alfred Mifsud huwa Tarcisio Mifsud, li jinsab involut fil-kawża li għaddejja bħalissa fil-Qorti dwar l-iskandlu taż-żejt.

Alfred Mifsud kien ukoll Chairman tal-Mid-Med Bank fi żmien il-Gvern Laburista ta’ bejn l-1996 u l-1998.

Fid-19 ta’ Settembru 2012, f’attività tal-Partit Laburista, Alfred Mifsud kien stqarr li lpajjiż miexi ’l quddiem bis-saħħa tal-ħidma taċ-ċittadini u mhux grazzi għall-politika ta’ Gvern Nazzjonalista.

Klijenti ta’ Crystal Finance Investments ftakru f’dan il-kumment b’mod ironiku issa li huma tilfu kollox u ġew lampa stampa.

Mis-sit elettroniku talkumpanija, jidher li Crystal Finance Investments titlob ħlas ta’ massimu ta’ 2% talli tagħtik

Grafika li turi kif mar il-Bond tal-kumpanija “Rena” li wara perjodu ta’ stabbiltà, minn Diċembru 2013 ’l hawn, sar kważi ma jiswa xejn

parir u ħlas ta’ €5 talli tibgħatlek l-interessi.

Il-kumpanija ta’ Alfred Mifsud iddikjarat profitt ta’ €1.3 miljun fl-2012 u kellha bejgħ ta’ €2.8 miljun.

Saħanistra Joseph Muscat, illum il-Prim Ministru ta’ Malta, xi snin ilu wkoll kien jaħdem bħala ‘salesman’ ma’ din l-istess kumpanija, qabel ikkontesta għal MEP. Hekk kif bdiet tinxtered ilkelma li se jiġi ppubblikat xi artiklu fil-mezzi tax-xandir, diversi klijenti jidher li rċivew telefonata mill-uffiċċji ta’ Crystal Finance Investments u ġew mitluba jmorru għal laqgħa biex jingħataw din l-aħbar ħażina.

Fost investimenti oħra li xi klijenti għandhom, wieħed isib dawk fl-“Air Berlin”. Din lazjenda rat l-ishma tagħha jinżlu bin-nofs fl-aħħar sitt xhur. Lgħadab ta’ dawn il-Maltin li tkellmu magħna b’mod kunfidenzjali hu li saru jafu b’dan kollu permezz tal-internet u mingħand klijenti oħra.

Reklami ta’ Crystal Finance Investments jgħidu “Get a taste of the good life” u “Shape your financial future”.

Imma nies li tkellmu magħna stqarrew li huma mhux talli mhux se jduqu ħajja aħjar, talli issa jinsabu għarkupptejhom, għax tilfu dak kollu li faddlu matul is-snin b’tant sagrifiċċju.

www.maltarightnow.com

4

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

Deċiżjoni li taħsad lill-familji vulnerabbli

Id-Deputat tal-PN Clyde Puli u l-Kandidata Graziella Schembri jindirizzaw il-konferenza tal-aħbarijiet tal-bieraħ quddiem l-Awtorità tad-Djar (Ritratt: Martin Agius)

Il-Gvern jipprova jixtri l-ħut fil-baħar

Bosta familji li joqogħdu f’akkomodazzjoni soċjali fl-aħħar jiem inħasdu bid-deċiżjoni talGvern li jgħolli l-kera tal-akkomodazzjoni tagħhom.

Dan qalu l-Kelliem talOppożizzjoni għall-Familja u sSolidarjetà Soċjali, Clyde Puli waqt konferenza tal-aħbarijiet li saret ilbieraħ filgħodu quddiem lAwtorità tad-Djar fil-Furjana.

Hu spjega li din id-deċiżjoni talGvern tolqot madwar 15,000 familja. Clyde Puli semma eżempju konkret ta’ każi fejn minn €50, ilkirja żdiedet għal €200 fis-sena.

Hu fakkar li fl-2010, Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista, minkejja li kellu ljedd skont il-liġi li jgħolli l-kera tal-akkomodazzjoni soċjali, għażel li ma jagħmilx dan. Fakkar ukoll li fil-leġiżlatura preċedenti, Gvern Nazzjonalista kien ħareġ skema li permezz tagħha ngħatat

għajnuna lill-persuni vulnerabbli li għandhom kirja mal-privat.

Puli qal li riċerka turi li fl-2013 il-faqar żdied b’6,000 persuna u din id-deċiżjoni tal-Gvern tkompli titfa’ piż fuq familji f’sitwazzjoni vulnerabbli minflok tonora lwegħda li Gvern Laburista se jeradika l-faqar.

Hu fakkar ukoll li rapport millAnti Poverty Forum juri li s-sistema ta’ benefiċċji soċjali ta’ pajjiżna mħaddma fl-aħħar snin kienet għodda effettiva kontra lfaqar assolut, iżda nnota li dan irrapport jenfasizza li dan japplika fejn m’hemmx kera b’rata kummerċjali. Hu qal li ż-żieda fil-kera tal-akkomodazzjoni soċjali għalhekk tfisser piż ikbar fuq familji vulnerabbli.

Puli sostna li din iż-żieda fil-kera tal-akkomodazzjoni soċjali tfisser li 40% taż-żieda għall-għoli tal-ħajja, il-Gvern se jerġa’ jeħodha lil dawn

il-familji fil-forma ta’kera. Hu qal li dan hu Gvern li b’id waħda jagħtik xi ħaġa u bl-id l-oħra jerġa’ jeħodhielek.

Clyde Puli qal li l-Oppożizzjoni Nazzjonalista se tibqa’ tkun il-vuċi ta’ persuni li se jintlaqtu minn din id-deċiżjoni tal-Gvern.

Fil-konferenza tal-aħbarijiet ħadet sehem ukoll il-kandidata ġdida tal-Partit Nazzjonalista Graziella Schembri li qalet li din id-deċiżjoni tal-Gvern flimkien maż-żieda fir-rata tal-eżamijiet talMATSEC, il-prezzijiet fissi talfuel minkejja r-roħs fil-prezz internazzjonali taż-żejt, iż-żieda għallgħoli tal-ħajja li se tkun 58ċ biss, u l-aktar aħbar reċenti li se jiżdied issussidju għat-trasport pubbliku – aħbar li qajmet il-mistoqsijiet fuq jekk hux se jiżdiedu n-nolijiet talkarozzi tal-linja – qed iżidu l-piż fuq il-familji Maltin, b’mod partikulari fuq il-familji vulnerabbli.

– il-Partit Nazzjonalista

Il-Partit Nazzjonalista esprima tħassib għall-aħbar li l-Qorti ordnat li jieqaf ilproċess tal-għoti ta’ liċenzja għal casino minħabba suspetti ta’ irregolaritajiet.

Skont il-kumpanija li talbet il-mandat, bil-mod kif iddeċieda l-Gvern, hu pprefera li jixtri l-ħut filbaħar, minflok jieħu l-aħjar offerta li saritlu, qal il-PN fi stqarrija.

Din hija aħbar inkwetanti

ferm u l-Oppożizzjoni, tgħid listqarrija, tistenna spjegazzjoni ċara min-naħa tal-Gvern, speċjalment meta wieħed iqis li dan kien proċess li ilu għaddej sena u nofs u fejn kulħadd jaf li l-kumpanija li kellha laħjar offerta s’issa rriżulta li ma ntgħażlitx.

Il-Partit Nazzjonalista qal li qed jistenna li l-Ministru Chris Cardona jagħti spjegazzjoni ta’ x’ġara u x’ma ġarax fil-proċess.

Bit-58 ċenteżmu se ngawdu mill-ġid tal-pajjiż – Edward Scicluna Għall-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna, bit-58 ċenteżmu għall-għoli tal-ħajja, dawk li jgħixu bil-paga minima jew jiddependu mill-benefiċċji soċjali se jkunu qed igawdu mill-ġid talpajjiż.

Dan il-ġurnal ħa l-kummenti

tal-Ministru Scicluna wara li flaħħar ġranet żar numru ta’ lokalitajiet biex jieħu r-reazzjoni talpubbliku għaż-żieda ta’ 58 ċenteżmu li l-Gvern se jkun qed jagħti lill-poplu Malti u Għawdxi bħala kumpens għall-għoli tal-ħajja filBaġit għas-sena d-dieħla.

Wara li spiċċat konferenza talaħbarijiet dwar il-miżura fiskali li ħabbar il-Gvern ilbieraħ fuq iddonazzjonijiet għall-Istrina 2015, staqsejna lill-Ministru tal-Finanzi jekk jaħsibx li dawn it-58 ċenteżmu humiex biżżejjed għall-familji Maltin u Għawdxin. Fit-tweġiba tiegħu, il-Ministru ġġustifika t-58 ċenteżmu billi qal li l-inflazzjoni s-sena l-oħra kienet baxxa, u kompla li dawk il-persuni li qegħdin fuq il-paga minima jew fuq ilbenefiċċji soċjali, għandhom igawdu mill-ġid tal-pajjiż, u li jeżisti kumpens ieħor għal min hu batut, li qiegħed hemm apposta.

Fi kliem ieħor, għall-Ministru tal-Finanzi, dan ifisser li dawk ilpersuni li jgħixu bil-paga minima jew bil-benefiċċji soċjali se jkunu qed igawdu mill-ġid tal-pajjiż meta l-Gvern se jagħtihom 58 ċenteżmu fil-ġimgħa għall-għoli talħajja.

www.maltarightnow.com

LOKALI

Il-Koalizzjoni tirrispondi għall-oġġezzjonijiet tal-kaċċaturi IR-REFERENDUM KONTRA L-KAĊĊA FIR-REBBIEGĦA

Il-Koalizzjoni kontra l-Kaċċa fir-Rebbiegħa ssottomettiet quddiem il-Qorti Kostituzzjonali l-argumenti u ttweġibiet tagħha għall-oġġezzjonijiet li ressqu l-kaċċaturi, rappreżentati mill-Federazzjoni Kaċċaturi Nassaba Konservazzjonisti (FKNK) u lKaċċaturi San Ubertu (KSU) fuq ir-Referendum biex tiġi

abolita din il-kaċċa.

Fi stqarrija, l-erbatax-il għaqda ambjentali li jiffurmaw ilKoalizzjoni qalu li qegħdin iħarsu ‘l quddiem għall-aħħar pass fil-proċess biex jiġi organizzat referendum abrogattiv.

Dan għaliex issa jonqos biss id-deċiżjoni tal-Qorti Kostituzzjonali wara li fit-tliet xhur li ġejjin il-Qorti tisma’ s-

sottomissjonijiet orali tal-partijiet kollha u wara tgħaddi biex tiddeċiedi jekk ir-referendum għandux isir, u meta.

Il-Koalizzjoni hija ffurmata mill-Alternattiva Demokratika, BirdLife Malta, Coalition for Animal Rights, Din L-Art Ħelwa, Flimkien għal Ambjent Aħjar, Friends of the Earth Malta, Gaia Foundation,

Żewġ kumpaniji u sitt individwi – erba’ aħwa, u tnejn min-nisa tagħhom – qegħdin jallegaw li lkumpanija “MFSP Financial Management Limited” tellfithom b’kollox is-somma ta’ €212,000 wara li din investiet il-flus tagħhom b’mod traskurat.

Il-kumpaniji “Genick Co. Ltd” u “Marketing Consultancy Limited” flimkien ma’ Gennaro Camilleri, Gulio Camilleri, Joseph Camilleri u Paul Camilleri ppreżentaw protest ġudizzjarju fil-Prim’Awla talQorti Ċivili kontra MFSP Financial Management Ltd kif ukoll kontra Lorraine Falzon u Gianfranco Stellini, Diretturi talkumpanija.

Il-protest jgħid li l-investiment li kellhom sar offshore fil-Virgin Islands, u minbarra li ma kien hemm l-ebda kapital, la lkumpanija u lanqas id-Diretturi tagħha ma kienu liċenzjati jew relogati fl-ebda ġuirisdizzjoni.

Dan meta l-kumpanija kienet tat parir biex isir l-investiment, mingħajr ma aċċertat ruħha li jeżisti prospett skont il-liġi Ewropea f’dan il-qasam.

L-individwi u l-kumpaniji qalu li sofrew riżultat tal-pariri li ngħataw u l-pressjoni ta’ bejgħ aggressiv.

Qalu li meta ngħataw il-parir biex jinvestu f’dawn il-prodotti, dawn kienu qed ipoġġu l-kapital tagħhom f’riskju għoli, u f’fondi

spekulattivi u mhux likwidi, li kollha spiċċaw biex fallew.

Il-kumpanija MFSP diġà qed tiffaċċja akkużi minn persuni oħrajn dwar dan. Fost dawk li fittxew rimedji legali hemm 631 investitur li poġġew ‘l fuq minn €14-il miljun f’żewġ fondi Awstraljani li allegatament marru ħażin.

Waqt li 183 investitur ieħor kienu poġġew €3 miljun b’interess għoli fuq bonds f’bank Olandiż li kien ir-raba’ l-akbar bank fl-Olanda, imma li spiċċa jingħata bailout ta’ €10 biljun mill-istat biex ma jħallihx jikkollassa.

Il-protest ġie ffirmat millAvukat Stefano Filletti.

Direttur ta’ kumpanija taliGaming ingħata l-ħelsien millarrest fuq depożitu ta’ €10,000 u garanzija personali talistess ammont, wara li fil-Qorti wieġeb mhux ħati ta’ miżappropjazzjoni tas-somma ta’ €800,000 fil-konfront ta’ persuni li jilagħbu l-imħatri fuq l-internet, kif ukoll li naqas li jħallas

€100,000 f’liċenzji u miżati.

Jean Pavili, ta’ 42 sena, li huwa mill-Awstrija, u li fl-akkuża kien deskritt bħala l-benefiċjarju prinċipali ta’ “Everleaf Gaming Limited” u “Gold Man Gaming Limited”, ġie mixli wkoll li naqas milli jħallas il-liċenzja u t-taxxi tal-logħob, u naqas milli jinnotifika lill-Awtorità dwar il-Logħob u

l-Lotteriji dwar ir-rilokazzjoni tas-sistema tal-kontroll.

Il-Maġistrat Josette Demicoli tatu l-ħelsien mill-arrest, filwaqt li laqgħet talba biex l-assi tiegħu jkunu ffriżati. Il-Prosekuzzjoni f’dan il-każ tmexxiet millIspettur Daniel Zammit filwaqt li għall-imputat dehret l-Avukat Giannella de Marco.

Ifittxu kumpanija tal-investiment wara li tilfu €212,000

Direttur ta’ kumpanija tal-iGaming mixli b’miżappropjazzjoni ta’ €800,000

Tinstab mejta wara tliet xhur

Il-Pulizija qed tinvestiga ssejba ta’ katavru ta’ anzjana li hu maħsub li dehret l-aħħar madwar tliet xhur ilu. Ilkatavru tal-mara, li kellha 64 sena, instab ilbieraħ fir-residenza tagħha fi Triq id-Dar ta’ Pultu, f’Birżebbuġa.

Hu

5

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

mifhum li l-mara nstabet wiċċha ‘l fuq mal-art qrib issodda, u hu maħsub li mietet mewta naturali. Għalkemm ilmara nstabet fi stat qawwi ta’ dekompożizzjoni, iridu jsiru testijiet fuq il-katavru biex tkun stabbilita eżatt il-kawża tal-

mewt, u kemm ilha li mietet.

Persuni li kienu għaddejjin mit-triq innutaw riħa qawwija ħierġa mid-dar tal-anzjana u rrappurtaw dan lill-Pulizija.

Membri tad-Distrett marru firresidenza, fejn sabu l-katavru fil-kamra tas-sodda.

Greenhouse, International Animal Rescue Malta, Malta Organic Agriculture Movement, Moviment Graffiti, Nature Trust, Ramblers Association Malta u Youth for the Environment.

Id-Deputat Chairman tal-AD Carmel Cacopardo qal li dan jimmarka l-bidu tal-aħħar stadju fit-triq li għandha twassal għad-

data tar-referendum biex tispiċċa darba għal dejjem ilkaċċa fir-rebbiegħa. Hu kompla li qed jistenna li sa mhux aktar tard minn Jannar, titħabbar iddata tar-referendum.

B’kollox kienu kważi 41,500 dawk li ffirmaw il-petizzjoni biex isir referendum ħalli tkun abolita l-kaċċa fl-istaġun tarrebbiegħa.

Raġel ta’ 57 sena residenti lKalkara ġie kundannat sena ħabs, sospiżi għal tliet snin, wara li nstab ħati mill-Maġistrat Doreen Clarke li f’Marzu ta’ sentejn ilu ħebb għal martu b’pajp tal-ħadid, f’attentat li jikkaġunalha feriti gravi, liema delitt ma ġiex esegwit minħabba xi ħaġa aċċidentali u indipendenti mill-volontà tiegħu. Anthony Grima nstab ħati wkoll li kkaġuna feriti ħfief fuq martu Anna.

Il-każ seħħ fit-22 ta’ Marzu tal2012 fid-dar tal-koppja fir-Rinella, bir-raġel jinstab ħati li kkaġuna biża’ lil martu, iżda ma nstabx ħati li heddidha li joqtolha.

Kien iben il-koppja Amadeo Grima li kien rieqed fis-salott, u wara li sema’ l-għajjat, daħal filkamra tas-sodda u kkalma s-sitwazzjoni. Martu Helen Grima tat bejn wieħed u ieħor l-istess verżjoni li ta żewġha.

Dwar il-piena, il-Qorti kkunsidrat diversi fatturi fosthom n-natura

tar-reati gravi li tagħhom instab ħati Anthony Grima. Ikkunsidrat ukoll il-kondotta tal-akkużat u qalet ukoll li ma tistax tinjora l-fatt li jidher li l-koppja Grima rrikonċiljaw u li mill-inċident ‘l hawn ma reġgħux seħħew inċidenti oħra.

Kien dan il-fattur li wassal lillUffiċjal Prosekutur biex jindika li hu ma kienx qed jinsisti fuq piena effettiva ta’ ħabs.

Wara li xehdu wkoll il-Pulizija li marru fuq il-post, xehdet il-vittma li spjegat kif waqt li kienet qed tipprova taħrab minn żewġha, waqgħet xi erba’ tarġiet u kien b’hekk li kellha l-ġrieħi f’saqajha.

Anna Grima kienet ittieħdet iċĊentru tas-Saħħa u hemm ġiet ċertifikata li kellha daqqa fuq il-ħaddejn tal-lemin, daqqa fuq in-naħa tal-lemin tal-moħħ, daqqa fuq innaħa ta’ wara tar-ras, gidma fuq iddriegħ tax-xellug, grif u daqqiet fuq l-għonq u daqqiet fuq iż-żewġ irkopop.

Sentenza sospiża wara li ħebb għal martu b’ħadida

www.maltarightnow.com

6

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

Il-Kunsill ta’ Marsaskala maqbuż fuq xogħol quddiem id-dar ta’ Helena Dalli

L-ogħla żieda fid-dejn f’sitt snin

F’Ġunju 2014 żdied b’€464 miljun Id-dejn pubbliku f’nofs din issena esperjenza l-ikbar żieda mill-2009 ’l hawn. Dan ħareġ minn ċifri ppubblikati millUffiċċju Nazzjonali talIstatistika (NSO).

Din l-istatistika turi li d-dejn pubbliku f’Ġunju li għadda żdied b’€464 miljun meta mqabbel ma’ Ġunju tas-sena li għaddiet, li jfisser żieda ta’ iktar minn terz mill-medja ta’ dawn l-aħħar snin, li kienet ta’ madwar €300 miljun fis-sena.

Sadanittant, minn ċifri separati maħruġa wkoll mill-NSO, jir-

riżulta li l-piż tat-taxxi f’Malta żdied, hekk kif id-dħul tal-Gvern mit-taxxi s-sena li għaddiet kien ta’ €2,484 miljun li jfisser piż tattaxxi ta’ 33.1%. L-NSO jgħid li din hi żieda ta’ kważi 1% fuq issena ta’ qabel.

L-ikbar żieda fid-dħul kienet mit-taxxi diretti fosthom it-taxxa tad-dħul. Min-naħa l-oħra, kien hemm tnaqqis fid-dħul mit-taxxa fuq qligħ kapitali. Dħul mit-taxxi indiretti, ewlenija fosthom ilVAT, ukoll żdied, iżda min-naħa l-oħra kien hemm tnaqqis fiddħul mid-dazji.

Xogħlijiet li saru quddiem iddar tal-Ministru Helena Dalli saru mingħajr konsultazzjoni mal-Kunsill Lokali ta’ Marsaskala, kif suppost sar billiġi.

Dawn ix-xogħlijiet, li jinkludu ‘traffic calming measures’ u mirja, proprju quddiem ir-residenza tal-Ministru Dalli, fi Triq id-Daħla ta’ San Tumas, bejn Marsaskala u ż-Żejtun, kienu diskussi f’laqgħa tal-Kunsill wara li tlestew.

It-‘traffic calming measures’

tpoġġew eżatt quddiem u wara lvilla ta’ Helena Dalli u huma ta’ periklu għax-xufiera li ma jkunux konxji tagħhom. Dan għall-fatt li m’hemmx sinjali li javżaw lix-xufiera bihom.

Il-fatt li dawn ix-xogħlijiet saru bla konsultazzjoni mal-Kunsill kien konfermat anke mis-Sindku u mis-Segretarju Eżekuttiv talKunsill Lokali ta’ Wied il-Għajn.

Mhux ċar jekk dawn ix-xogħlijiet sarux minn Transport Malta jew mill-Ministeru għat-Trasport u l-Infrastruttura.

Jirriżulta li hemm proċedura kif isir dan it-tip ta’ xogħol fillokalitajiet, fejn jekk iz-zona tkun taqa’ taħt ir-responsabbiltà ta’ Kunsill Lokali, irid ikun ilKunsill Lokali li japplika għallpermessi.

Jekk ikun se japplika resident għan-nom tiegħu, Transport Malta titlob l-approvazzjoni mill-Kunsill Lokali jew li lKunsill japplika f’isem l-applikant. Jekk ix-xogħol isir minn Transport Malta nnifisha, ilKunsill Lokali jrid ikun avżat.

The Alfred Mizzi Foundation qed tisponsorja studju li se jsir biex janalizza fid-dettall il-piż tal-kundizzjoni tad-dijabete fuq il-popolazzjoni u fuq is-servizz tassaħħa f’Malta. L-istudju, bit-titlu “SAĦĦTEK – Health and Wellbeing” se jiswa €50,000 u tnieda dan l-aħħar fl-Iskola Medika talIsptar Mater Dei mir-Rettur talUniversità l-Professur Juanito Camilleri fil-preżenza ta’ Julian Sammut, Trustee tal-Fondazzjoni Alfred Mizzi. Sammut jidher f’dan ir-ritratt (it-tieni wieħed mix-xellug) jippreżenta l-isponsorship lil Dr Sarah Cuschieri, ilkoordinatur tal-proġett. Jidhru wkoll Antonello Gauci, Trustee tal-istess Fondazzjoni (l-ewwel wieħed fuq ix-xellug) u Dr Simon Mamo, Chairman tal-iSteering Committee tal-proġett (l-aħħar wieħed fit-tarf tar-ritratt, fuq illemin). L-inizjattiva millFondazzjoni qed tittieħed hekk kif is-sena d-dieħla l-kumpanija Alf. Mizzi and Sons Ltd se tkun qed tiċċelebra għeluq il-100 sena mit-twaqqif tagħha. Sponsors oħrajn tal-istudju huma rResearch and Innovation Development Trust (RIDT) fi ħdan l-Università ta’ Malta, u Atlas Insurance flimkien ma’ entitajiet privati oħrajn.

www.maltarightnow.com

PARLAMENT

Aġir immorali, abbużiv u li jammonta għal serq ta’ proprjetà privata u pubblika

Beppe Fenech Adami jiżvela kif il-Partit Laburista akkwista l-Każin Laburista tar-Rabat u l-proprjetà tal-Freedom Press mill-kumpanija taż-żejt Esso

Il-Viċi Kap tal-Partit Nazzjonalista Beppe Fenech Adami żvela fil-Parlament kif ilPartit Laburista fil-Gvern fis-snin sebgħin, ħataf u seraq proprjetà fiċ-ċentru tar-Rabat li kienet għassa tal-pulizija, bidilha f’każin u mill-idea li l-proprjetà tiġi mikrija, bidilha f’ċens biex qatt ma tkun tista’ tittieħed. Żvela wkoll id-dettalji ta’ kuntratt li l-eks-Mexxej Laburista Duminku Mintoff kien iffirma f’ismu personali u f’isem il-partit tiegħu, biex jakkwista fil-Marsa l-bini ta’ kumpanija taż-żejt ewlenija, Esso, li wara li ġġieled magħha u keċċieha, beda jixtri żżejt mingħand Gaddafi bit-triplu tal-prezz.

Beppe Fenech Adami, meta tkellem fil-Parlament dwar il-liġi li tirregola l-finanzjament tal-partiti, qal li l-abbozz ta’ liġi kif ippreżenta l-Gvern, se jara lillPartit Laburista fil-Gvern ikompli jaħtaf u jkompli jgawdi minn proprjetà li mhix tiegħu għas-snin li ġejjin.

Bir-riga ta’ dan il-Gvern, qal Beppe Fenech Adami, kif ilPartit Laburista seraq 28 proprjetà pubblika u privata għal każini Laburisti, mhux serq, iżda bir-riga tal-Opppożizzjoni dan hu aġir immorali, abbużiv u li jammonta għal serq ta’ proprjetà taċ-ċittadini u tal-pubbliku Malti.

Beppe Fenech Adami qal li lPartit Nazzjonlista hu favur li jkollna liġi li tirregola l-finanzjament tal-partiti u jemmen f’liġi li tirregola t-traspareza, l-iskrutinju u l-kontabbiltà tal-partiti.

Fisser ukoll li hemm qbil bejn Gvern u Oppożizzjoni li jkollna liġi li tirregola d-donazzjonijiet lill-partiti. Iżda l-mod kif żvolġa d-dibattitu, qed naraw attitudni tal-Gvern li hi ipokrita u attitudni li qed tipproġetta gidba.

L-Oppożizzjoni mhix qed tivvinta r-rota meta qed tipproponi finanzjament mill-istat, għaliex fid-dinja kollha jeżistu sistemi b’liġijiet stretti mill-istat fl-għajnuna li jagħti l-istat lillpartiti.

Filwaqt li dan hu Gvern li qed iħossu skandaluż dwar il-proposta ta’ finanzjament tal-istat lill-partiti, għandna partit filGvern li għal għexieren ta’ snin ilu jiġi ffinanzjat mill-istat u minn proprjetajiet li kienu talprivat u tal-pubbliku kollu – proprjetà tagħna lkoll. Kien il-Partit

7

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

Il-mod kif il-Partit Laburista qabad għassa tal-pulizija tar-Rabat u għamilha tiegħu, u bidilha f’każin, hu eżempju ċar kif gvernijiet Laburisti kienu istituzzjonalizzaw l-abbuż

Filwaqt li dan hu Gvern li hu kontra l-proposta tal-finanzjament lill-partiti mill-istat, hu l-istess partit fil-Gvern li għal għexieren ta’ snin ilu jiġi ffinanzjat mill-istat u minn proprjetajiet li kienu tal-privat u tal-pubbliku kollu – proprjetà tagħna lkoll

Laburista li għamel din il-proprjetà tiegħu biss.

Qal li kien mod oxxen kif ilPartit Laburista tul is-snin ħataf postijiet tal-Gvern u li kienu talprivat u għamilhom każini Laburisti. Dan hu partit li filGvern ħa 28 post pubbliku jew privati fil-Furjana, fil-Birgu, f’Ħal Għaxaq, fil-Gudja, fl-Isla, fl-Imsida, f’Ħal Qormi, fir-Rabat, f’Għajn Tuffieħa u f’tant oħrajn.

Semma wkoll il-każin tarRabat f’Malta. Beppe Fenech Adami qal li dan hu każin fl-aħjar pożizzjoni ċentrali tar-Rabat meta qabad post li kien għassa tal-pulizija biex bidilha f’każin Laburista.

Beppe Fenech Adami qal li lmod kif il-Partit Laburista qabad għassa tal-pulizija tar-Rabat u għamilha tiegħu, hu eżempju ċar kif gvernijiet Laburisti kienu istituzzjonalizzaw l-abbuż.

Il-Viċi Kap tal-Partit Nazzjonalista żvela kif dan jirriżulta wkoll mill-programm kommemorattiv li kien ippubblikat erba’ snin ilu mill-Partit Laburista tar-Rabat biex jiġi ċċelebrat il-25 sena mill-ħtif ta’ għassa biex bidilha f’każin Laburista. Żvela kif waqt seduta talKumitat Laburista, Daniel

Micallef ressaq talba biex jikteb lill-Ministru Patrick Holland biex jagħmel użu mill-għassa tarRabat. It-talba saret u kien irrimarkat ukoll li bħala għażla ta’ post, dan ma setax ikun aħjar.

Il-Kumitat Laburista kien imsejjaħ dwar dan u f’laqgħa mal-Ministru Holland intweriet ix-xewqa li l-għassa tinbidel f’każin, u li kienu ħarġu millaqgħa bl-impressjoni li l-għassa ssir każin.

U biex il-Partit Laburista jkompli jikkonferma kemm il-ħażin ipprova jagħmlu tajjeb, fil-programm kommemorattiv inkiteb ukoll li l-Kumitat Laburista tarRabat kien ukoll qed jirsisti biex il-kirja tigi mdawra b’ċens, u b’hekk ikun ifisser li l-proprjetà ssir tal-Partit.

Kien f’April tal-1976 li lKumitat tal-Partit Laburista tarRabat kien infurmat li l-kuntratt kien lest, u l-kuntratt kien iffirmat b’ċens ta’ 60 lira fis-sena.

Il-Partit Laburista, qal Beppe Fenech Adami, ma waqafx biss fis-serq ta’ proprjetà pubblika u privata mingħand in-nies, għax meta ġieh l-aptit baqa’ jiffanga, u ffanga bil-kbir.

Fil-każ tal-iskandlu talAustralia Hall, sostna l-Viċi Kap

tal-PN, dak li seħħ fl-aħħar xhur dwar l-Australia Hall hu skandlu li permezz tiegħu, il-Partit Laburista daħħal fil-but aktar minn €10 miljun.

Fisser li l-art li għandu l-Partit Laburista f’Pembroke hi mifruxa fuq aktar minn 11,000 metru kwadru ta’ proprjetà – għaxart itmiem – daqs grawnd tal-futbol u nofs fi ‘primesite’ bħalma hu Pembroke.

Il-Viċi Kap tal-PN qal ukoll li l-Partit Laburista akkwista b’mod oxxen din l-art meta dan il-Prim Ministru Joseph Muscat ħafer kawża fil-Qorti lill-partit tiegħu stess u jakkwista 11,000 metru kwadru ta’ art.

Irrefera wkoll għall-argument tal-Partit Laburista li jgħid li dan kien bi tpartit mal-proprjetà talMarsa, u qal li din hi skuża bla ebda bażi legali. Dwar it-tpartit li jgħid li għamel il-Partit Laburista meta partat il-Freedom Press mal-art ta’ Pembroke, negozju tajjeb ħafna għall-Partit Laburista, Beppe Fenench Adami spjega fil-Parlament kif il-Gvern ta’ Mintoff kien ħa f’idejh ilFreedom House fil-Marsa.

Beppe Fenech Adami qal li minn riċerka li għamel, jirriżulta li l-proprjetà tal-Freedom Press inxtrat mill-Partit Laburista fissittinijiet biex jibni stamperija.

Filwaqt li l-ewwel mistoqsija tkun għaliex stamperija tinbena f’zona importanti marittima qrib il-port, qal li fil-kuntratt tal-1963, fuq parti waħda kien jidher ilMexxej Laburista Duminku Mintoff f’isem il-Partit Laburista, iżda wkoll f’ismu personali.

Beppe Fenech Adami qal li dik l-art kienet tal-kumpanija Esso, wieħed minn tliet importaturi ewlenin taż-żejt u l-fuel f’pajjizna f’dawk iż-żminijiet, u li għal din il-kumpanija kien kruċjali li takkwista post fiz-zona talMarsa. Fisser ukoll li d-domanda toħroġ waħedha, kif l-Esso tbigħ art qrib il-port lill-Partit Laburista. Żvela wkoll li Mintoff, filkwalità tiegħu personali, jagħmel riferenza għal kuntratt ta’ kera li hu kellu personali mal-Esso dwar din l-art li qed jixtri l-Partit Laburista mill-kumpanija taż-żejt li qed tbigħ ‘asset’ importanti floperat tagħha.

Semma wkoll kif il-Partit Laburista ma kellux relazzjoni tajba mal-Esso, tant li kif il-Partit Laburista tela’ fil-Gvern, malewwel opportunità li kellu għamel gwerra kontra l-Esso u tefagħhom ’il barra. Fakkar li lejlet il-Milied tal-1973, Mintoff keċċa lill-Esso minn Malta u tefa’ lill-ħaddiema ’l barra.

Beppe Fenech Adami qal li lPartit Laburista spiċċa li xtara mingħand l-Esso, kellu gwerra magħha u mbagħad keċċieha bliskuża li riedet tgħolli l-petrol, u mill-għada jibda jixtri ż-żejt mingħand Gaddafi bit-triplu talprezz.

Fakkar ukoll li l-Partit Laburista ngħata proprjetà alternattiva oħra għall-Freedom Press – il-proprjetà li llum topera minnha l-media Laburista filMarsa. Filwaqt li qal li dan hu gvern li għandu storja bħala partit li jemmen li għandu jiffinanzja lilu nnifsu biss, ikkwota wkoll lillIspeaker Anġlu Farrugia meta kien sar il-’political murder’ fuqu millPartit Laburista, meta f’intervista kien qal li l-Partit Laburista m’għadux il-partit tal-ħaddiema iżda l-partit tan-negozjanti.

Beppe Fenech Adami fakkar kif qabel l-elezzjoni, il-Partit Laburista kien jilqa’ negozjanti li jiġu mwiegħda kulma jridu, u staqsa kemm dawk li qed jakkwistaw minn dan il-Gvern illum qed isarrfu dak li investew fil-Partit Laburista qabel l-elezzjoni.

Staqsa wkoll jekk il-Partit Laburista kellux kuntatti qabel lelezzjoni ma’ Henley & Pasrtners li llum qed tqabbad lill-Prim Ministru Muscat biex ikun is‘salesperson’ tagħha fil-bejgħ taċ-ċittadinanza ta’ pajjiżna.

8

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

Tappella biex il-liġi dwar il-finanzjament tal-partiti tkun ġusta Id-Deputat Laburista Marlene Farrugia appellat li meta lParlament ikun qed jilleġiżla, u dan ukoll b’rabta mal-liġi li qed tiġi diskussa dwar il-finanzjament tal-partiti, ikun ċert li dak li jkun qed jilleġiżla jkun ġust.

Meta tkellmet fil-ħin tal-aġġornament, id-Deputat Laburista qalet li anke f’dak il-kuntest (dak li qiegħed il-Parlament jilleġiżla b’rabta mal-finanzjament tal-partiti) irridu nitilqu minn punt li lParlament imexxi bl-eżempju, u sostniet li dak kollu li ngħaddu rridu nibbażawh fuq dak li hu fair.

Id-Deputat Laburista għamlet dan l-appell meta kienet qed tirreferi għal ħafna liġijiet li jkunu diskussi fil-Parlament biex jirregolaw kull attività f’dan il-pajjiż, minn dik ta’ negozju, politika, jew li tħalli impatt fuq il-ħajja tal-bniedem.

Hawnhekk, Marlene Farrugia appellat li jkun tajjeb li nieqfu u naħsbu jekk fuq quddiem talħsieb ta’ kull liġi, aħniex inżommu fuq quddiem nett il-kunċett ta’ fairness, u jekk inkunux qed inżommu l-aktar il-bżonnijiet

www.maltarightnow.com

PARLAMENT

Appellat lill-Gvern biex fil-baġit jindirizza l-ġerħa tal-prekarjat u jwettaq il-wegħda elettorali li għamel il-Partit Laburista fuq ix-xogħol prekarju

immedjati, għax fissret li qajla naħsbu kif l-effett se jkun fuq ilġenerazzjonijiet futuri.

Marlene Farrugia kompliet tenfasizza l-argument tal-fairness u qalet li ebda liġi ma treġi fuq largument li qabel sar hekk, u għaldaqstant nistgħu nagħmlu lliġi li nagħmlu fuq il-bażi għax hi naqra aħjar.

Id-Deputat Laburista appellat li llum il-ġurnata, f’dan il-Parlament għandna niffukaw fuq dak li hu ġust – għax dik hi r-realtà li titlob minnha – li nkunu ċerti li dak li nilleġiżlaw ikun ġust.

Saħqet li fl-ebda ħin u mument ma niġġustifkaw liġijiet li jistgħu jkunu ferm aħjar għaliex xi darba sar agħar.

Dwar il-Baġit li l-Gvern Laburista se jressaq dalwaqt, idDeputat Laburista Marlene

Farrugia wkoll għamlet l-appelli tagħha lill-Gvern, fosthom biex jindirizza l-problema tal-prekarjat u jwettaq il-wiegħda elettorali li għamel il-Partit Laburista fuq ix-xogħol prekarju.

Fissret li l-Baġit mhux il-ktieb b’ħafna numri li jiġu quddiem ilParlament biex jispjegaw kemm intefqu aktar fuq settur u ieħor.

Awgurat li mhux dan il-ftaħir tal-Gvern tara f’dan il-Baġit, iżda baġit, li jagħti rendikont talvalur tal-flus minfuqa.

Appellat lill-Gvern juri li mhux kemm jonfoq jgħodd, iżda fejn u kif se jkun qed jinvesti flus il-poplu biex nagħtuh l-aħjar possibbli.

Fissret ukoll li l-aktar ħaġa li lpajjiż għandu bżonn illum, hu li nindirzzaw il-ġerħa tal-prekarjat.

Fissret li għad hawn ħafna

Id-Deputat Laburista Marlene Farrugia: fl-ebda ħin u mument ma niġġustifikaw liġijiet li jistgħu jkunu ferm aħjar għaliex xi darba sar agħar

familji u ħaddiema, ħafna nisa, li jaħdmu taħt kundizzjonijiet li ma jixiriqilhomx u b’pagi bi ħlas mhux xierqa.

Staqsiet għalfejn il-Gvern għadu ma ndirizzax is-sitwazzjoni tal-prekarjat għax kompliet li l-poplu qed jistaqsi x’qiegħed jipproteġi lil dawn in-nies li qed

imexxu l-prekarjat.

Appella biex fil-baġit ikun assigurat li t-tqassim tal-ġid ikun tali li ma jitħalliex il-prekarjat jibqa’, għax jekk din is-sitwazzjoni ma tiġix indirizzata, ilPartit Laburista jkun qed jonqos mill-akbar wiegħda li għamel lill-poplu.

Il-PM jibqa’ ma jweġibx dwar il-power station

Il-Kap tal-Oppożizzjoni Simon Busuttil qal fil-Parlament li lPrim Ministru Joseph Muscat ma weġibx għas-sensiela ta’ mistoqsijiet li ressaq b’rabta malproġett għall-bini ta’ power station ġdida li mhux se jlesti sa Marzu li ġej, u dwar il-politika ta’ dan il-Gvern dwar l-enerġija.

Il-mistoqsijiet talOppożizzjoni tressqu lill-Gvern wara li l-Prim Ministru Joseph Muscat temm jaqra stqarrija dwar il-konklużjonijiet taxxogħol tal-Gvern Malti fillaqgħa tal-Kunsill Ewropew, kif ukoll dwar iż-żjara li għamel f’Singapore x-xahar li għadda.

Mistoqsijiet oħrajn lill-Prim Ministru saru fost l-oħrajn millViċi Kapijiet tal-Partit Nazzjonalista, Mario de Marco u Beppe Fenech Adami.

Fil-mistoqsijiet, il-Prim Ministru kien mitlub ikun ċar u speċifiku bit-tama li jkun hemm risposti li l-Oppożizzjoni ilha tistenna, l-aktar dwar il-problemi li nqalgħu fin-negozjati b’rabta mal-proġett ta’ bini ta’ power station ġdida, kif ukoll b’rabta malinvolviment tal-Prim Ministru f’konferenzi li qed jattendi għalihom u li huma organizzati minn Henley & Partners, il-kumpanija

Il-Prim Ministru Joseph Muscat naqas milli jagħti timeline dwar kif se tinbena l-power station il-ġdida, u qal biss li t-taħditiet għadhom għaddejjin bejn it-tliet partijiet involuti fin-negozjati

li qed tbiegħ il-passaporti u ċ-ċittadinanza tal-poplu Malti.

B’rabta mal-proġett ta’ bini ta’ power station ġdida, il-proġett tal-interconnector, u t-tkomplija tal-uzu tal-Heavy Fuel Oil (HFO) fl-impjant tal-BWSC, liema HFO kien qal li hu fabbrika tal-kanċer li joqtol in-nies, ilPrim Ministru wieġeb b’mod ġeneriku ħafna u f’każi oħrajn, injora għalkollox il-mistoqsijiet tal-Oppożizzjoni.

Il-Prim Ministru kien mistoqsi jgħid x’qed iżommu li jaqleb għal fuel

ieħor biex ma jibqax juża l-HFO kif wiegħed li se jagħmel b’sempliċi switch.

Simon Busutil talab mill-ġdid lill-Prim Ministru jkun trasparenti mal-poplu, ma jaħbix millpoplu, u jippubblika l-ftehim li ffirma mal-Electrogas u malGvern Ċiniż.

Il-Prim Ministru kien mitlub ukoll jispjega l-utilità tal-interconnector mal-kontinent Ewropew meta dan il-Gvern qed jibni power station oħra u lkumpanija Ċiniża se żżomm

ukoll l-impjant tal-BWSC li xtrat mingħand il-Gvern. Il-Prim Ministru wieġeb dwar dan li lpolitika tal-Gvern fis-settur talenerġija hi li jkollu mix ta’ alternattivi.

Iżda naqas ukoll li jwieġeb dwar kif il-Gvern qed jiffinanzja r-roħs fit-tariffi meta kien qal li rroħs jiġi mid-depożitu tal-konsorzju li se jirċievi l-Gvern, u mill-effiċjenza fil-produzzjoni tal-enerġija li trid tiġi mill-impjant il-ġdid li għadu lanqas beda jinbena.

Il-kelliem tal-Oppożizzjoni dwar l-Enerġija, George Pullicino, irrimarka qabel ma għamel għadd ta’ mistoqsijiet lill-Prim Ministru, li l-Gvern qed jagħmel din l-istqarrija finnuqqas tal-preżenza tal-Ministru tal-Enerġija Konrad Mizzi, u talMinistru responsabbli mit-tibdil tal-Klima, Leo Brincat, bil-Prim Ministru jwieġeb li dawn jinsabu barra fuq xogħol u kien kapaċi jwieġeb hu f’isimhom.

Fost il-kelliema tal-Gvern li ressqu mistoqsijiet lill-Prim Ministru, kien hemm id-Deputat Laburista Carmelo Abela, li hu lKelliem uffiċjali tal-Gvern u li jirċievi salarju ta’ €58,000 għallħidma li jwettaq fil-Parlament u bħala Kelliem Uffiċjali tal-Prim Ministru.

Il-Kap tal-Oppożizzjoni rrimarka mal-Ispeaker, li bħala Kelliem uffiċjali tal-Gvern u talPrim Ministru fl-Uffiċċju talPrim Ministru stess, Carmelo Abela għandu jwieġeb il-mistoqsijiet u mhux jagħmilhom.

Mistoqsijiet oħrajn saru midDeputati Nazzjonalisti Charlò Bonnici, Marthese Portelli u Carm Mifsud Bonnici, u għannaħa tal-Gvern minn Anthony Agius Decelis.

www.maltarightnow.com

9

Il-Ġimgħa, 6 ta’ Novembru, 2014

PARLAMENT

Il-Ministru Bartolo ma jaqbilx ma’ risposta li ta hu stess fil-Parlament

... u ma jaqbilx mal-Ministru Refalo dwar il-mod kif ma tax informazzjoni dwar infiq f’safar

Il-Ministru Evarist Bartolo ma qabilx ma’ risposta li ta hu stess fil-Parlament filwaqt li rrimarka li ma jaqbilx malMinistru Anton Refalo li ma tax informazzjoni dwar infiq f’safar. Lanqas ma wieġeb jekk jiftakarx jekk sifirx kemm ilu Ministru f’din laħħar sena u nofs, u jekk issafar sarx minn fondi pubbliċi.

Id-dikjarazzjoni tal-Ministru Bartolo, li qal li ma rax il-mod kif ingħatat it-tweġiba millistaff tiegħu għal mistoqsija parlamentari dwar safar li sar minnu bħala Ministru; kif ukoll il-mod kif baqa’ jirrifjuta li ma jweġibx ilMinistru Anton Refalo għal mistoqsijiet supplimentari tad-deputati tal-Oppożizzjoni, saru fil-ħin tal-mistoqsijiet tas-seduta ta’ nhar it-Tlieta.

Deputati tal-Oppożizzjoni staqsew u oġġezzjonaw għallmod kif il-Ministru Anton Refalo ma weġibx ilmistoqsija parlamentari tadDeputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg, u għal kif baqa’ jirrepeti biex lOppożizzjoni tagħmel ilmistoqsijiet bil-miktub għal kull mistoqsija li saritlu. Fost il-mistoqsijiet li saru lillMinistru Anton Refalo, kien hemm talbiet ripetuti biex jispjega għaliex ma jridx ikun trasparenti u jagħti kont talinfiq kif wara kollox kien wiegħed dan il-Gvern, li jkun trasparenti.

Kien f’dan il-mument li lMinistru Evarist Bartolo intervjena u qabel li lmistoqsijiet għandhom

Il-Ministru Evarist Bartolo intervjena għall-mod kif il-Ministru sieħbu fil-Kabinett, Anton Refalo, ma riedx jagħti informazzjoni dwar nefqiet li saru minnu f’safar, u qal li l-mistoqsijiet għandhom jitwieġbu fid-dettall, kif qal li kien se jagħmel hu wkoll, wara li qal li ma rax it-tweġibiet li ta hu stess qabel ma tressqu fil-Parlament

jitwieġbu, fid-dettall.

Fir-rigward tal-mod kif wieġeb hu għall-istess mistoqsijiet li saru lillMinistru Refalo, il-Ministru Bartolo ddikjara li se jkun qed jagħti fil-Parlament id-dettalji kollha mitluba millOppożizzjoni, filwaqt li ddikjara li r-risposta ma rahiex qabel ma ġiet filParlament. Iddikjara wkoll li mhix il-prattika li hu jiffirma r-risposti li jagħti għallmistoqsijiet parlamentari, kif kien isir fi żmien gvern preċedenti.

Hawnhekk l-Oppożizzjoni rrimarkat li l-mistoqsijiet li saru lil diversi ministri huma mwieġba bl-istess mod, u għalhekk l-Oppożizzjoni qajmet il-mistoqsija jekk kienx hemm koordinament dwar il-mod kif twieġbu lmistoqsijiet.

Il-Ministru Anton Refalo, kif

ukoll il-Ministru Evarist Bartolo, kienu mitluba midDeputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg, jagħtu informazzjoni u jgħidu minn Marzu tal-2013 sal-lum, kemm-il darba siefru, għal liema konferenzi, għal kemm ġranet, kemm kienet in-nefqa ta’ kull vjaġġ u n-nefqa totali fuq l-ivvjaġġar, u minn min kienu akkumpanjati.

Il-Ministru għal Għawdex Anton Refalo rrifjuta li jgħid fil-Parlament jiftakarx jekk sifirx f’din l-aħħar sena u nofs. It-tweġiba tal-Ministru Refalo baqgħet waħda – dik li jsiru l-mistoqsijiet bil-miktub.

Għal aktar insistenza biex ilMinistru Refalo jwieġeb jekk hux lest li jagħti rendikont lill-Parlament dwar infiq minn flus il-poplu, lOppożizzjoni talbet ukoll lillIspeaker jintervjeni għall-mod kif kien qed iwieġeb il-

Ministru Refalo u ġibdet ukoll l-attenzjoni tal-Ispeaker biex ma jissuġġerix lill-Ministru Refalo. L-Ispeaker spjega li ttweġibiet li baqa’ jagħti lMinistru Refalo kienu l-istess u ngħataw b’mod ripetut.

Fost il-mistoqsijiet talOppożizzjoni li ma weġibx ilMinistru Refalo kien hemm dik biex jgħid jekk inxtrawx biljetti tas-safar b’direct order mill-aġenzija tal-ivvjaġġar tal-GWU.

Gvern li jigdeb u jaħbi

L-aġir tal-Gvern ta’ Joseph Muscat tfisser mill-Partit Nazzjonalista, bħala aġir li ma jagħmilx ġieħ lil soċjetà ħielsa u demokratika li suppost ngħixu fiha.

B’referenza għal dak li seħħ fil-Parlament nhar itTlieta filgħaxija fil-ħin talmistoqsijiet, il-Partit Nazzjonalista qal li assistejna għal episodju ieħor minn din is-sensiela ta’ gideb u ħabi tal-Gvern ta’ Joseph Muscat.

Il-Partit Nazzjonalista qal li Ministru ta’ Gvern ma jagħtix informazzjoni dwar safar li tħallas bil-flus tal-poplu

Malti u Għawdxi, hu inaċċettabbli.

Kif jgħid il-Malti, ma’ min rajtek xebbahtek, qal il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija, u kompla li l-Ministru għal Għawdex għamel eżatt bħalma qed jagħmel il-Prim Ministru Muscat, li qed jaħbi mill-pubbliku l-kuntratt iffirmat malElectrogas, il-ftehim iffirmat mal-Gvern Ċiniż, u l-kuntratt iffirmat ma’ Henley & Partners.

Sfortunatament illum, saħaq il-Partit Nazzjonalista, ilkelma ‘trasparenza’ saret biss ċajta.

www.maltarightnow.com

10

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

Public Silencing Services

“Once a government is committed to the principle of silencing the voice of opposition, it has only one way to go, and that is down the path of increasingly repressive measures, until it becomes a source of terror to all its citizens and creates a country where everyone lives in fear.” Hekk qal fit-8 ta’ Awwissu 1950 ilPresident tal-Istati Uniti Harry S. Truman. Kliem li, għalkemm illum għandu aktar minn 64 sena, għadu validu daqs il-ġurnata li fih intqal. Kliem li, sfortunatament, ma’ kull jum li jgħaddi, qiegħed isir dejjem aktar validu għal pajjiżna.

L-aħbarijiet Il-Public Broadcasting Services huwa stabbilit bħala x-xandar nazzjonali ta’ Malta. Huwa listazzjon li fil-kontenut tiegħu għandu jirifletti bilanċ politiku u l-oġġettivita’ fl-aqwa tagħha. Ċertament li ebda parti misservizz tal-PBS mhuwa aktar

delikat f’dan is-sens mill-aħbarijiet tal-istess PBS, b’mod partikulari dawk tat-televiżjoni, jiġifieri l-aħbarijiet tat-8pm fuq TVM. Sfortunatament, filwaqt li fitteknika qegħdin juru titjib minn ġurnata għal oħra, fil-kontenut qegħdin imorru lura għaż-żminijiet suwed ta’ Xandir Malta meta isem Eddie Fenech Adami ma setax jintqal fuq dak li suppost huwa stazzjon ta’ kulħadd.

F’inqas minn sentejn ta’ Gvern Laburista l-inċidenti fejn stqarrijiet tal-Partit Nazzjonalista jiġu kompletament injorati jew irrappurtati b’mod li jagħtu vantaġġ kbir lill-Gvern sabiex iwieġeb f’dettall eċċessiv qegħdin isiru okkażjoni regolari ferm.

Wasalna fl-istat miskin fejn saħansitra l-PBS iħossu bi dritt li jirrapporta d-diskors tal-Prim Ministru Joseph Muscat mingħajr lanqas biss isemmi l-fatt li l-Partit Nazzjonalista ħareġ stqarrija b’referenza għal dan id-diskors.

Wasalna fl-istat miskin fejn saħansitra l-PBS iħossu bi dritt li jirrapporta d-diskors tal-Prim Ministru Joseph Muscat mingħajr lanqas biss isemmi l-fatt li l-Partit Nazzjonalista ħareġ stqarrija b’referenza għal dan id-diskors

Angelo Micallef

angelo.micallef@gmail.com

Tħassib Huwa bir-raġun li ħafna qegħdin jitħassbu jaraw din l-attitudni mix-xandar tal-istat.

Wieħed ma jistax ma jistaqsix fuq liema bażi qed tittieħed iddeċiżjoni li fuq bażi regolari lPartit Nazzjonalista qiegħed jingħata l-ġenb. Wieħed ma jistax ma jistaqsix fuq liema bażi qed tinħass il-ħtieġa li kliem il-Partit Nazzjonalista jingħata mhux biss post sekondarju iżda saħansitra jitħalla barra għalkollox.

Deja’ vu’?

Il-Partit Laburista spiss joħroġ jgħajjat b’ċerta arja li huwa partit liberali li jrid jagħmel minn Malta pajjiż mudell għal min hu liberali.

Tgħid li int liberali iżda ma tistax tirrestrinġiha għal numru limitat ħafna ta’ kwistjonijiet filqasam soċjali.

Li tkun liberali jfisser li tħaddan

OPINJONI

Naturalment għall-Partit Laburista l-biża’ minn dak li għandu xi jgħid il-Partit Nazzjonalista mhux ġdid.

Hija sfida li pajjiżna għeleb fil-passat u m’għandi ebda dubju li l-istess sfida, f’forma aktar moderna u forsi sottili, terġa’ tingħeleb ċerti prinċipji. Wieħed mill-isbaħ prinċipji tal-politika liberali huwa l-liberta’ tal-kelma. Liberta’ talkelma li tinkludi li tagħti lil min ma taqbilx miegħu kull ċans li jesprimi ruħu u li jagħmel dan fuq level playing field miegħek.

L-aħħar inċidenti fi ħdan ilPBS mhumiex imġiba ta’ gvern liberali anzi huma l-passi ta’ gvern mill-aktar konservattivi b’politika arkajka li m’għandu jkollha ebda post f’soċjeta’ moderna bħal tagħna.

Il-biża’ minn veduta oħra Naturalment għall-Partit Laburista l-biża’ minn dak li għandu xi jgħid il-Partit Nazzjonalista mhux ġdid. Hija sfida li pajjiżna għeleb fil-passat u m’għandi ebda dubju li l-istess sfida, f’forma aktar moderna u forsi sottili, terġa’ tingħeleb.

Matul il-kors tal-liġi wieħed mill-istudjużi li qrajt bosta kitbiet tagħhom kien John Stuart Mill, ħassieb magħruf mad-dinja għall-ħsibijiet liberali tiegħu.

Il-kitba ta’ Mill turi ċar kemm l-istil ta’ dan il-gvern hu kollox minbarra liberali.

Mill fil-fatt kiteb hekk: “The peculiar evil of silencing the expression of an opinion is, that it is robbing the human race; posterity as well as the existing generation; those who dissent from the opinion, still more than those who hold it. If the opinion is right, they are deprived of the opportunity of exchanging error for truth: if wrong, they lose, what is almost as great a benefit, the clearer perception and livelier impression of truth, produced by its collision with error”.

Mistoqsijiet li juru nuqqas ta’ trasparenza

Għall-Gvern li ġie elett bl-għajta tat-trasparenza, hawn wisq mistoqsijiet u ftit li xejn tweġibiet. Ilna xhur bil-poplu jagħmel numru ta’ mistoqsijiet u li għalihom, ilGvern ma jweġibx – anzi jiddejjaq li jsiru. Meta wieħed jagħmel mistoqsija, ikun għamel hekk proprju għax m’hemmx trasparenza, għax ma tingħatax informazzjoni jew għax ikun hemm dubju f’ċertu għaġir – kollha konklużjonijiet leġittimi għal kif il-Gvern qed jimxi kemm ilu li ġie fdat bittmexxija tal-pajjiż.

X’hemm fil-kuntratt tal-bini tal-power station?

Il-Kampanja Elettorali tal-2013 kienet karatterizzata b’mistoqsijiet dwar kif, meta u kemm. Il-Partit Laburista dejjem kien pront jirrispondi li d-dettalji jiġu ppubblikati fil-mument opportun. Issa li suppost il-power station se tibda topera f’Marzu li ġej kif imwiegħed, il-Partit Laburista għadu jgħid li l-kuntratt jiġi ppubblikat fil-mument opportun.

Mument opportun iktar minn dak li jindika biċ-ċar li l-proġett mhux se jseħħ kif imwiegħed, diffiċli ssib – issa li f’dan il-mument, jekk il-kuntratt jistabbilixxi ż-żmien kif imwiegħed, allura hemm ċerti kundizzjonijiet li japplikaw u penali x’jitħallsu. Dan il-Gvern li wiegħed trasparenza, qed jaħbi dettalji vitali dwar dak il-proġett li miegħu kienet marbuta l-kampanja elettorali tal-istess Partit fil-Gvern.

X’se jiġri mit-trasport pubbliku?

Kwistjoni oħra fuq fomm kulħadd hi tat-traffiku – hawn min jgħid li hu perċezzjoni, iżda għalina huwa r-realta’ li niffaċċjaw kuljum. Apparti li sar diffiċli tgħid liema huma l-karozzi tal-linja u liema mhumiex, il-Gvern anke hawn qed jaħbi ċ-ċifri ta’ kemm, ilmossa li jkeċċi l-Arriva, qed tiswa lill-poplu. Imbagħad hemm ilkwistjoni tal-operatur il-ġdid – li filwaqt li l-Ministru jgħid li nnegozjati għadhom mhux finalizzati (bl-iskop li jaħrab ħafif mill-

Ironika l-ħaġa li filwaqt li l-Gvern jgħid li jrid iktar żgħażagħ ikomplu jistudjaw, fl-istess nifs żidilhom il-miżati tal-eżamijiet u s-servizzi relatati b’mod eċċessiv Antonello Cuschieri

antonello.cuschieri@gmail.com

mistoqsijiet), fl-istess waqt għandna kumpanija li diġa’ stabbiliet uffiċċju tagħha Malta u l-Ministru stess jgħid li s-sussidju se jiżdied mingħajr ma jgħid b’kemm. Gvern li wiegħed trasparenza, li iżda ma jgħidlekx kif qed jamministra flusek.

Inġibu l-flus minn fuq l-istudenti?

Ironika l-ħaġa li filwaqt li lGvern jgħid li jrid iktar żgħażagħ

ikomplu jistudjaw, fl-istess nifs żidilhom il-miżati tal-eżamijiet u s-servizzi relatati b’mod eċċessiv.

Kemm smajna bl-€1.60 żieda (talgħoli tal-ħajja!) fl-istipendju – issena l-oħra tahielhom u dis-sena se jeħdilhom lilha u iktar. Skont ilGvern, kellhom jogħlew il-miżati biex ikopru l-ispejjeż. Hawn nistaqsi, kemm minn dawn l-ispejjeż huma riżultat ta’ nies ġodda ingaġġati maċ-ċivil? Mistoqsija leġittima meta wieħed iqis li s’issa l-Gvern daħħal aktar minn 1,500 persuna ġdida li jitħallsu mit-taxxi tal-poplu. Gvern li wiegħed trasparenza li iżda, l-unika ħaġa

trasparenti hi r-riżultati ta’ dan ilGvern li s’issa qiegħed biss jisparpalja flus il-poplu biex jaġevola lil tal-qalba mingħajr ma naraw ebda riżultat.

Fuq nota sportiva …

Bħala Ħamruniż u Kunsillier responsabbli mill-isport, ma nistax nagħlaq dan l-artiklu mingħajr ma nifraħ lil Claudio Cassar li l-ġimgħa li għaddiet sar Champion tad-Dinja tal-Blackball li saru f’Perth, lIskozja. Unur kbir għal Malta miksub minn dan iż-żagħżugħ umli – riżultat mistħoqq u frott tas-sagrifiċċji li jagħmel. Prosit Claudio!

www.maltarightnow.com

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR

Il-Labour iwaqqaf rekord taż-żieda fid-dejn kemm ilna fl-UE L-EDITORJAL

Il-Gvern Laburista għadu kemm waqqaf rekord tal-akbar żieda fid-dejn f’sena waħda. Id-dejn dejjem kien punt ta’ kritika kbira mil-Labour fl-Oppożizzjoni. Imma issa l-Gvern ta’ Joseph Muscat għadu kemm għamel ir-rekord tal-akbar żieda fid-dejn kemm ilna fl-Unjoni Ewropea.

Il-kejl tad-dejn tal-Gvern skont il-kriterji tal-Unjoni Ewropea Dan ir-rekord imwaqqaf mill-Prim Ministru Muscat joħroġ mill-istatistika dwar id-dejn tal-Gvern skont is-sistema li tuża lUnjoni Ewropea u li fuqha tkejjel jekk gvern ikunx mar kontra lkriterji li għandha.

Id-dejn fl-ewwel sena tal-Gvern Laburista żdied bi 370 miljun ewro...

L-Unjoni Ewropea għandha kriterji ċari li d-dejn tal-Gvern ma jistax jiżdied b’aktar minn 3 fil-mija ta’ dak li l-pajjiż jipproduċi f’sena u għalhekk tippubblika ċifri li juru kemm żdied id-dejn talpajjiż fis-sena li tkun għalqet. Dawn għadhom kemm ħarġu b’mod uffiċjali f’dal-ġranet u juru li fl-2013, fl-ewwel sena talGvern Laburista, id-dejn tal-Gvern Malti żdied bi 370 miljun ewro fuq is-sena ta’ qabel.

...rekord kemm ilna li dħalna fl-Unjoni Ewropea Kemm ilna li dħalna fl-Unjoni Ewropea – u allura kemm ilna li dħalna għall-impenn li d-dejn tal-Gvern tagħna ma jiżdiedx b’aktar minn 3 fil-mija ta’ dak li l-pajjiż jipproduċi f’sena – id-dejn talGvern Malti qatt ma kien żdied b’daqstant.

Id-dejn qatt ma żdied b’daqstant, lanqas fil-kriżi dinjija li bdiet fl-2008 Minkejja li fl-ewwel snin tas-sħubija fl-Ewropa kellu jsir ristrutturar qawwi tal-ekonomija Maltija, minkejja li fl-2008 lprezz taż-żejt kien tela’ għal rekord id-doppju tal-prezz li hu llum, minkejja li f’dik l-istess sena d-dinja bdiet għaddejja mill-agħar riċessjoni f’mitt sena, id-dejn tal-Gvern qatt ma kien żdied bi 370 miljun kif għadu kemm żdied fl-ewwel sena tal-Gvern Laburista.

L-aħħar ċifri juru żieda fid-dejn tirranka aktar fl-ewwel nofs tal-2014 Waqt li ħarġu ċ-ċifri għall-aħħar sena bil-kriterji Ewropej, ħarġu wkoll iċ-ċifri għal kif kompla jiżviluppa d-dejn tal-Gvern fl-ewwel nofs ta’ din is-sena. U dawn juru li sa Ġunju li għadda, id-dejn tal-Gvern kompla jiżdied b’rankatura saħansitra akbar.

Żieda rekord fid-dejn li l-Gvern Laburista għandu x’juri għaliha...

Għal dawn iż-żidiet rekord fid-dejn, il-Gvern Laburista ftit għandu x’juri. Għadhom kemm ħarġu ċifri li juru li l-Gvern flewwel sena tiegħu żied il-piż tat-taxxi. Qed iżomm il-prezz talpetrol u d-diesel ogħla minn kemm messu jkun. M’għandux proġetti għaddejjin ħlief dawk li qed tħallas għalihom l-Ewropa.

Imma hemm ftit affarijiet li għandu x’juri dal-Gvern għar-rekord tad-dejn li għamel u l-ewlenija fosthom hi l-kabinett lussuż u lħatriet għal tal-qalba f’tellieqa bejniethom min jaħtaf l-aktar minn flus il-poplu.

11

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

Kumpens għal Ta’ Sannat?

Hawn xi għajdut li r-raħal Ta’ Sannat ħa xi kumpens mingħand il-kumpanija tal-film li qed jinġibed fir-raħal. Dan mhux veru, għax ma ħa assolutament xejn.

Il-kumpanija offriet €17,000 għal xi proġett, iżda jidher li s-Sindku m’aċċettax għax riedhom flus biex jonfoqhom fejn irid hu. Dan għamlu bilmoħbi ta’ sħabu l-kunsillieri loħrajn. Il-kumpanija riedet tkun taf fuq liema proġett se jintefqu l-flus.

Is-Sindku għadu s’issa ma għamilx laqgħa mal-kunsillieri biex jissottomettu fejn se jintefqu l-flus…fuq liema proġett.

Bħalma tafu, Ta’ Sannat għandu ġemellaġġ ma’ Pisoniano, flItalja, li kien swielna Lm16,000 jew madwar €37,000. Issa sSindku fettillu jagħmel ieħor ma’ Montefiascone fl-Italja wkoll, u bħala delegazzjoni ħa miegħu lis-Segretarju, lill-Arċipriet li ħallas il-vjaġġ minn butu, u ħa wkoll persuna oħra li m’għandha x’taqsam xejn mal-Kunsill.

Għaliex intgħażlet dik il-persuna? Fuq liema mertu? Lil min kienet tirrappreżenta ma nafux, forsi għax tiġi minn xi ħadd qrib is-Sindku. Għaliex ma ħax lil xi ħadd mill-kunsillieri?

Mela dawn qegħdin għaż-żejjed u nnieqes?

Intqal li l-Kunsill ħallas ilvjaġġ ta’ din il-persuna, iżda

wara li l-kunsillier Joe Bajada, f’waħda mil-laqgħat ġibed lattenzjoni tas-Sindku dwar din ilħaġa, sirna nafu li s-Sindku kien se jagħmel tajjeb hu billi jħallas minn butu. Sewwa li ssir verifika minn min hu kompetenti, jekk il-flus tħallsux lill-Kunsill, jew le. Li ma kienx għal Joe Bajada, ħadd ma kien ikun jaf u l-flus talvjaġġ kien ibatihom il-poplu ta’ Ta’ Sannat – verament trasparenza fl-aqwa tagħha.

Ma nafx jekk każ bħal dan għandhomx jinvestigawh ilMonitoring Unit tal-Kunsilli Lokali, il-Bord ta’ Governanza Lokali jew forsi l-Pulizija, għax dan hu każ fejn jidħlu flus ilpoplu, u mhux sewwa li nħallu kollox għaddej qisu qatt ma ġara xejn.

Issa niġu għal Triq Sannat.

Għaliex is-Sindku ċeda li ssir ittriq tax-Xagħra, qabel Triq Sannat? Tgħid hawn tidħol xi ħaġa familjari wkoll? Għax jekk taħseb ftit, l-affarijiet qishom bizzilla. U qed jipprova jbellagħha lis-Sannatin li Triq Bardan u Triq Gruwa għamilhom hu. Dan mhux minnu, għax dawn it-tnejn għamilhom ilGvern Ċentrali.

Fl-aħħar nett, la qed nitkellmu dwar il-Bord ta’ Governanza, nixtiequ nkunu nafu fiex wasal Dottor Joe Mifsud fuq ir-rapport dwar il-Kunsill ta’ Ta’ Sannat.

Ma nagħmlux mod li hemm xi ordni biex dan ir-rapport jibqa’ mistur hux?

25 sena ilu f’In-Nazzjon

A. Vella Ta’ Sannat

Pajjiż f’paniku?

Jekk tħares ftit lejn minn xiex għaddej pajjiżna, 18-il xahar wara li l-Partit Laburista tela’ fil-Gvern, issib li kuntrarju għal dak li konna nisimgħu qabel l-elezzjoni, ma kien hemm xejn ippreparat, xejn lest, l-ebda roadmap.

Anzi issa jidher li dak li kien miftiehem minn qabel u li kien konvintissimu minnu l-Prim Ministru Muscat, bħal fil-każ talpowerstation, qed isib intoppi kbar. Dik li hu sejħilha “fabbrika tal-kanċer” kellha tinqaleb għaddiesel mill-għada tal-elezzjoni, iżda issa kulħadd jaf li mhux hekk ġara. U għalhekk jibda l-paniku.

Fejn hi r-riforma fit-trasport pubbliku? Is-servizz mar lura bħal granċ, għexieren ta’ nies fuq il-bus stops, u jekk ikollok pushchair jew tkun f’wheelchair ikun kważi impossibbli għalik biex tuża s-servizz.

Pajjiżna għadda wkoll millkwistjoni tat-tneħħija tal-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali, biex issa l-PN ingħata raġun u dawn se jsiru fi żmienhom. L-Air Malta ħadd ma jaf fejn sejra u blammont ta’ ċaqliq u riżenji fittmexxija tagħha ġabuha għarkopptejha. Nawgura li l-ħaddiema tal-Air Malta u talEnemalta jkollhom is-serħan ilmoħħ li tant għandhom bżonn.

Għal-lum nieqaf hawn, biss, illista ta’ wegħdi ta’ qabel l-elezzjoni jidher li se tibqa’ fil-memorja ta’ dawk li belgħu l-lixka.

Maria Vella Marsaskala

Bħal-lum 25 sena ilu fetaħ f’Malta l-Kungress tal-UEDC, l-Unjoni Ewropea tad-Demokristjani, li għażlet lil pajjiżna biex tlaqqa’ t-23 Kungress tagħha.

Lejlet li fetħet din il-laqgħa importanti, iltaqa’ f’Malta wkoll il-Bureau politiku tal-UEDC taħt ilPresidenza ta’ Emilio Colombo.

Il-Prim Ministru Malti u Kap tal-Partit Nazzjonalista Eddie Fenech Adami, bħala Viċi President tal-UEDC, laqa’ f’Malta lid-delegati.

Proprju b’rabta ma’ dan il-Kungress, wasal f’Malta l-Prim Ministru tal-Lussemburgu Jacques Santer għal żjara uffiċjali. Santer kien mistenni jindirizza l-ftuħ tal-Kungress, flimkien malPresident tal-Grupp tal-EEP fil-Parlament Ewropew Egon Klepsch.

Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

12

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

X’NARA U X’NISMA’

X’Qalilna l-Għasfur L-iswed sar abjad Kemm ilu li f’pajjiżna għandna gvern ġdid, modern, tagħna lkoll, trasparenti, ‘accountable’ u mibni fuq il-meritokrazija, immexxi minn Joseph il-bully, kollox inqaleb ta’ taħt fuq. Liswed sar abjad, il-lejl sar jum, u power station imsejħa ‘fabbrika tal-kanċer’ saret power station li ċ-Ċiniżi jridu jixtru għax tirrendi. “Insomma,” qalilna lgħasfur, “dak kollu li taħt inNazzjonalisti kien ħażin, taħt ilLabour sar tajjeb u viċi versa.

Jekk taħt in-Nazzjonalisti, lArriva ma kinitx fuq ir-rubini, il-Ministru tat-Trasport kien messu rriżenja, imma jekk taħt il-Labour, it-trasport pubbliku sar l-ikbar diżastru, mhux talli lMinistru m’għandux jirriżenja, talli nħalluh jgħaffeġ u jaħbi bla ma jagħti rendikont sura ta’ nies lanqas fil-Parlament. Jekk taħt in-Nazzjonalisti kien ikun hawn xi mediċina out of stock, nagħmlu gwerra qaddisa u ngħidu li l-Gvern se joqtol lil kulħadd bl-inkompetenza tiegħu, imma issa li fi żmien ilLabour il-lista tal-mediċini out of stock laħqet is-sema, dak xejn mhu xejn, anzi nagħlqu ħalqna, ngħidu li m’hawnx mediċini out of stock u nsejħulhom ‘pending orders’. Jekk taħt in-Nazzjonalisti xi Ministru ma kienx ikun pront iwieġeb xi mistoqsija parlamentari, ħalli għalihom kemm kienu jitkażaw li l-Gvern waqqa’ l-ġieħ talParlament. Illum, taħt il-Gvern tal-Labour il-Parlament ġabuh fl-agħar stat għax il-mistoqsijiet parlamentari jew ma jitwieġbu qatt għax l-informazzjoni sensittiva, kelma oħra bil-pulit għal ‘mhux fl-interess tal-poplu’, jew inkella jitwieġbu bilmaqlub jew b’mod li jiżvijawk.

Imma l-aqwa waħda,” komplielna l-għasfur, “ħarġet dilġimgħa fil-parlament millMinistri ċelebri tal-Labour Joe Mizzi, Chris Cardona, Manuel Mallia, Owen Bonnici u Leo Brincat. Dawn kienu qed iwieġbu mistoqsijiet li saru minn Mario de Marco fuq kemm taw direct orders.

Bejniethom fl-aħħar sena dawn taw 185 direct order. L-aqwa li qalulna li dawn id-direct orders ingħataw skont ir-regolamenti tax-xiri min-naħa tal-Gvern.

Għax li jagħmlu huma kollu taj-

jeb u qaddis, u li jagħmel ħaddieħor kollu ħażin u misħut... jekk mhux negattiv ukoll!”

Ma sar xejn!

Dan l-aħħar l-għasfur iddeċieda li jmur idur dawra Għawdex biex jara f’dawn is-sena u tmien xhur ta’ Gvern Laburista, kemm sar xogħol mill-Gvern li wiegħed ġenna fl-art lil kulħadd

u xogħol f’Għawdex għallGħawdxin. “Emmnuni,” qalilna l-għasfur, “li ġrejt kemm flaħt u ma kienx hemm rokna li ma mortx fiha. Nistqarr li ’l hawn u ’l hemm rajt xi xogħlijiet għaddejjin, imma rrid nistqarr li dawn huma kollha proġetti maħsuba, approvati u mibdija millGvern Nazzjonalista ta’ qabel.

Iż-Żewwieqa wieħed minnhom u l-istess it-Terminal taċĊirkewwa li kulma kien jonqsu

meta tela’ l-Labour kien il-bus shelters, il-kafetterija u xi ħmerijiet oħra. Fiċ-Ċittadella,” komplielna l-għasfur, “hemm ħafna xogħol għaddej fi proġett kompless li jinkorpora minn qlugħ ta’ sistemi taħt l-art, sa art ġdida u kxif u restawr ta’ binjiet storiċi u

bini ta’ ċentru għall-viżitaturi.

Iżda dan kollu,” komplielna lgħasfur, “hu proġett ieħor maħsub, imfassal u approvat bilfondi mill-Unjoni Ewropea b’kollox, mill-Gvern Nazzjonalista. Jiġifieri s’issa, f’sena u tmien xhur, il-Gvern Laburista qed ikompli biss proġetti maħsubin jew mibdijin minn Gvern Nazzjonalista.

Għax apparti li kulma tara f’Għawdex, trid jew ma tridx,

ikollok tassoċjah mal-gvernijiet Nazzjonalisti matul is-snin, sallum il-Gvern tal-Labour għadu m’għamel jew beda l-ebda proġett f’Għawdex. Paroli kellna kemm trid. Bħall-famuż cruise liner terminal, jew il-casino lġdid, iżda bħas-soltu paroli,

paroli u iktar paroli. Iżda stenna ftit,” ikkonkludielna l-għasfur, “waqt li kont Għawdex għaddieli minn għala widnejja li lħaruf tas-sagrifiċċju, jiġifieri lMinistru Anton Refalo, ħolom bi proġett ta’ barra minn hawn.

Smajt li l-funtana ta’ Pjazza San Franġisk se titneħħa kompletament, u minn flokha se jagħmlu kolonna twila twila. X’inhu liskop ma nafx, ħlief li donnu hekk twebbel il-Ministru. Filkaż dan ikun l-ewwel proġett kbir tal-Labour f’Għawdex.

Nittama li ma jispiċċawx jagħmlu xi monument jixbah lil dak li hemm fuq barra ta’ Ħal Luqa, għax kieku jkun l-ikbar insult għal Għawdex u lGħawdxin mill-Ministru Anton Refalo u l-Gvern tiegħu,” temm l-għasfur.

Falla kompletament Dak li jinbaħ dejjem, jiġifieri l-Ministru tat-Trasport fuq irrubini, Joe Mizzi reġa’ għamilha. F’dawn il-ġranet, biex forsi jiġbor ftit ġieħu qalilna li bla dubju l-iktar li jinġabar traffiku fit-toroq Maltin hu fil-ġranet taliskola għax fil-jumejn vaganzi li t-tfal kellhom dil-ġimgħa stajna naraw inqas traffiku. “Wara ħafna logħob bil-kliem,” qalilna l-għasfur, “il-Ministru Joe Mizzi, dak li kien inħanaq biex il-Ministru Nazzjonalista ta’ qablu jirriżenja, qalilna li ma jfissirx li meta l-iskejjel ikunu magħluqin, il-problema se tissolva. Qalilna wkoll li rranġaw xi sinjali tat-traffiku, ċekknu xi roundabouts u fuq kollox qed jappellalna biex nibdew nużaw iktar it-trasport pubbliku.

Semma wkoll li se jagħmel studju għall-possibbiltà ta’ underground. Dan bis-serjetà?” staqsiena l-għasfur, “Jew dan ħaseb li qed jitkellem malboloh? Mela issa mhix perċezzjoni li f’pajjiżna hawn traffiku diżastruż? Dan il-logħob bilkliem juri biċ-ċar,” komplielna l-għasfur, “li Joe Mizzi falla kompletament fil-qasam tattrasport pubbliku, u jekk baqagħlu ftit rispett lejh innifsu għandu jirriżenja llum qabel għada. Imma jekk ma jimpurtax qabel jitlaq, tajjeb jgħidilna kemm ħallasna mit-taxxi tagħna minn meta ħeles mill-Arriva sallum. Dan l-istess wieħed li sab bini ta’ Parlament lest u ma kienx kapaċi jiftħu fiż-żmien li fassal hu, aħseb u ara kemm se jasal għal xi studju fuq l-underground. Daqskemm wasal fuq listudju tal-pont bejn Malta u Għawdex.” Għax altru tinbaħ mill-Oppożizzjoni u altru tkun fil-kariga biex twettaq il-mirakli li tkun wegħedt qabel xi elezzjoni!

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Rebħa għar-Repubblikani fis-Senat

L-ISTATI UNITI

Ir-Repubblikani rebħu l-kontroll tas-Senat fl-elezzjonijiet Amerikani ta’ nofs il-leġiżlatura, magħrufa aħjar bħala l‘Mid-Terms’, u żiedu s-saħħa tagħhom fl-aħħar sentejn talpresidenza ta’ Barack Obama.

Ir-Repubblikani żiedu wkoll il-preżenza tagħhom fil-Kamra tar-Rappreżentanti u issa jikkontrollaw iż-żewġ kmamar tal-Kungress għall-ewwel darba mill-2006.

Is-Senatur Repubblikan Mitch McConnell qal li r-riżultat hu vot kontra “gvern li lpoplu m’għadux jafda aktar”.

McConnell issa se jkun il-

‘majority leader’ fis-Senat, b’kontroll fuq l-aġenda leġiżlattiva tal-Kamra kif ukoll kontroll dwar kif għandhom jitmexxew is-seduti.

Harry Reid, mill-Partit Demokratiku, qal li hu ħerqan biex jaħdem mas-Senatur McConnell sabiex jitwettqu laffarijiet għall-klassi medja.

Il-President Barack Obama diġà stieden lill-mexxejja filkungress miż-żewġ partiti għal taħditiet fil-White House għada.

Madwar terz tas-Senat, ilKamra tar-Rappreżentanti sħiħa, 35 minn 50 gvernatur u

Iżidu wkoll il-maġġoranza fil-Kamra tar-Rappreżentanti biex issa jikkontrollaw il-Kungress kollu

diversi uffiċċji tal-istat u lokali, kienu eliġibbli għall-elezzjoni.

Matul il-kampanja elettorali, ir-Repubblikani ffukaw fuq lapatija tal-elettorat lejn ittmexxija tal-President Obama u ddeskrivew il-vot bħala referendum dwar il-presidenza tiegħu.

Sakemm morna għall-istampa, ir-Repubblikani rebħu l-istati ta’ Arkansas, Colorado, Iowa, Montana, North Carolina, South

Dakota u West Virginia. Il-partit issa jikkontrolla 52 siġġu u mistenni jirbaħ mill-inqas siġġu ieħor hekk kif għadhom qed jingħaddu l-voti fi stati oħrajn.

Ir-Repubblikani wkoll mistennija jżidu l-maġġoranza tagħhom fil-Kamra tarRappreżentanti għal livelli li qatt ma ntwerew minn qabel it-Tieni Gwerra Dinjija. Ir-Repubblikani għamlu wkoll kisbiet fost 36

13

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

gvernatur li ħarġu mill-ġdid għall-elezzjoni.

L-Ispeaker tal-Kamra John Boehner ikkummenta dwar irrebħa għall-partit li hu jħaddan u stqarr li r-Repubblikani għandhom iħossuhom “umli” bir-riżultat. Hu saħaq li dan mhux żmien ta’ ċelebrazzjoni, anzi hu żmien biex “ikunu implimentati ssoluzzjonijiet għall-isfidi li qed jiffaċċja l-pajjiż”.

Analisti dwar din l-elezzjoni sostnew li b’maġġoranza Repubblikana fil-Kungress, ilPresident Barack Obama se jkun qed isibha diffiċli biex jiggverna l-pajjiż.

L-ISTATI UNITI: Is-Senatur Repubblikan Mitch McConnell, ikellem lis-sostenituri tiegħu flimkien ma’ martu Elaine Chao matul ċelebrazzjoni tar-rebħa f’lukanda f’Louisville, Kentucky.

McConnell, li mistenni jmexxi s-Senat Amerikan, għeleb lir-rivali tad-Demokratiċi Alison Lundergan Grimes (Ritratt: EPA)

Jikkrolla l-ftehim għal waqfien mill-ġlied L-UKRAJNA

Separatisti favur l-unjoni marRussja fil-Lvant tal-Ukrajna akkużaw lill-President Petro Poroshenko talli warrab ftehim li kien immirat biex iwaqqaf xhur ta’ gwerra.

Is-separatisti kienu qed iwieġbu għas-sejħa tal-President Poroshenko sabiex titħassar lawtonomija parzjali lil żewġ reġjuni fil-Lvant bħala parti minn ftehim għal waqfien millġlied.

Aktar minn 4,000 persuna

mietu fil-Lvant tal-Ukrajna mindu beda l-konflitt f’April u lmissjoni ta’ monitoraġġ millOrganizzazzjoni dwar is-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropea (OSCE) avżat li t-tixrid taddemm għadu għaddej b’numru ta’ bumbardamenti li ġew rappurtati fl-aħħar sigħat.

Raġel kien rappurtat li nqatel u ħafna oħrajn indarbu f’attakki li saru f’Donetsk ilbieraħ. Ħafna sparar ukoll instema’ madwar lajruport ta’ Donetsk, fejn forzi

Ukreni rreżistew attakk mis-separatisti.

Osservaturi dwar il-waqfien mill-ġlied, li jinkludu rappreżentanti minn Kiev, mir-Russja u mis-separatisti kif ukoll millOSCE, qablu li jiltaqgħu biex jiddiskutu t-tmiem tal-konflitt, speċjalment madwar l-ajruport.

Barra minn hekk, mexxejja tasseparatisti minn Donetsk u Luhansk sostnew li huma lesti li jaħdmu fuq verżjoni ġdida talftehim ta’ paċi.

L-aktar li ‘jxaħħmu’ IĊ-ĊINA

Rapport ġdid mill-aġenzija Transparency International wera li l-akbar kumpaniji dinjija jagħtu ftit jew ma jagħtu ebda informazzjoni dwar ilħidma tagħhom ’il barra millpajjiż. L-aktar kumpaniji li mhumiex trasparenti fl-operat tagħhom huma Ċiniżi.

Ir-rapport ‘Transparency in Corporate Reporting’ analizza 124 kumpanija mil-lista Forbes tal-akbar kumpaniji dinjija. Ilkumpaniji huma klassifikati skont il-miżuri li jieħdu kontra l-korruzzjoni kif ukoll tagħrif

finanzjarju importanti dwar ħidmiet barra minn pajjiżhom. Ħdax-il kumpanija Ċiniża ma wrewx jekk għandhomx miżuri kontra l-korruzzjoni.

Kumpaniji Ċiniżi tfissru li x’aktarx ixaħħmu meta jiġu biex jinnegozjaw. Transparency International appellat liċ-Ċina biex tingħaqad f’konvenzjoni internazzjonali kontra l-korruzzjoni li tippreżenta livelli għallgvern f’Beijing biex jinvestiga u jieħu azzjoni legali kontra kumpaniji li jxaħħmu gvernijiet barranin.

14

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Iżidu ₤5 biljun lill-ekonomija IR-RENJU UNIT

BURKINA FASO: Suldati fuq mutur jgħaddu minn suq f’Ouagadougou. Il-President Blaise Compaore rriżenja fil-31 ta’ Ottubru wara protesti vjolenti kontra d-deċiżjoni tiegħu li jbiddel il-kostituzzjoni sabiex jestendi t-tmexxija tiegħu ta’ 27 sena (Ritratt: EPA)

Immigranti minn għaxar pajjiżi li ngħaqdu fl-Unjoni Ewropea fl2004 kkontribwew aktar lir-Renju Unit milli huma taw f’benefiċċji.

Skont studju ġdid dawn l-immigranti żiedu 4.96 biljun f’taxxi fis-snin sal-2011 milli huma taw f’servizzi pubbliċi.

Ir-rapport kien ippubblikat miċ-Ċentru għar-Riċerka u lAnaliżi tal-Migrazzjoni flUniversità ta’ Londra.

Migration Watch ikkritikat irrapport minħabba l-użu selettiv tad-dati. L-istudju qal li immigranti miz-Zona Ekonomika Ewropea – l-Unjoni Ewropea flimkien man-Norveġja, lIżlanda u Liechtenstein – għamlu kontribut finanzjarju pożittiv.

Il-pajjiżi li ngħaqdu fl-Unjoni Ewropea fl-2004 kienu Ċipru, irRepubblika Ċeka, l-Estonja, lUngerija, il-Latvja, il-Litwanja, Malta, il-Polonja, is-Slovakkja u s-Slovenja.

L-analiżi inkludiet is-sehem tal-immigranti fl-ispejjeż tasservizzi pubbliċi kollha; inkludiet ukoll l-ispejjeż li jiżdiedu meta l-popolazzjoni tiżdied, bħalma huma fis-saħħa u fledukazzjoni, u dawk li jibqgħu fissi, bħalma huma l-forzi armati u d-difiża.

Jekk l-ispejjeż fissi jkunu esklużi, il-benefiċċju nett talimmigrazzjoni minn pajjiżi bħall-Polonja, l-Ungerija u rRepubblika Ċeka jirdoppja aktar sa ₤10.5 biljun.

Il-Professur Christian Dustmann, il-koawtur talistudju, qal li tħassib partikulari fid-dibattitu pubbliku dwar ilmigrazzjoni hu jekk l-immigranti jikkontribwixxux issehem ġust tagħhom fis-sistemi tat-taxxa u tal-welfare. Hu żied li immigranti Ewropej jagħmlu laktar kontribuzzjonijiet sostanzjali.

IL-ĠAPPUN: Toshi Momo, geisha ta’ 18-il sena, tieħu sehem f’żifna tradizzjonali tal-geisha f‘tempju fil-belt ta’ Kyoto. Il-geisha huma artisti tradizzjonali Ġappuniżi b’ħiliet fil-mużika klassika, fiż-żfin, fil-logħob u fil-konversazzjoni (Ritratt: EPA)

Aktar roħs fil-prezz taż-żejt L-ARABJA SAWDIJA

Il-prezzijiet taż-żejt mhux maħdum niżlu drastikament wara li l-Arabja Sawdija, bla ma kien mistenni, raħħset ilprezz taż-żejt mibjugħ lill-Istati Uniti.

Id-deċiżjoni ta’ dan il-pajjiż biex iraħħas il-prezzijiet qed tkun riflessa fiż-żieda ta’ prezzijiet fl-Asja u s-suq hu aktar imħasseb dwar kemm is-

Sawdi jistgħu jaslu biex jipproteġu s-sehem tas-suq tagħhom.

L-investituri jinsabu mħassbin dwar l-industrija taż-żejt fl-Istati Uniti fid-dawl ta’ tkabbir bilmod u prezzijiet baxxi. Uħud qed jinkwetaw li prezzijiet tażżejt baxxi jistgħu jagħmlu lħsara lill-produtturi Amerikani li jiddependu minn prezzijiet għoljin biex jagħmlu l-profitt.

www.maltarightnow.com

15

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Imqabbda ditta medika għal kontra l-Ebola L-AWSTRALJA

L-Awstralja qed tqabbad kumpanija privata biex iżżid irriżorsi u tħaddem ċentru għall-kura kontra l-Ebola fi Sierra Leone. IlPrim Ministru Awstraljan Tony Abbott stqarr li l-Awstralja se tkun qed tikkontribwixxi $A20 miljun għal dan iċ-ċentru, li se jinbena mir-Renju Unit u se jkun qed jilqa’ mitt sodda.

Iżda l-Prim Ministru Awstraljan xejjen il-qlajja’ li hu se jkun qed jibgħat ħaddiema tassaħħa tal-gvern – il-maġġoranza tal-ħaddiema se jkunu minn Sierre Leone bi staff internazzjonali li x’aktarx jinkludi xi persuni Awstraljani.

Il-marda tal-Ebola fil-Punent tal-Afrika s’issa qatlet madwar 5,000 persuna u l-maġġoranza tal-imwiet seħħew fil-Guinea, fil-Liberja u fi Sierra Leone.

L-Awstralja kienet ikkritikata għat-tweġiba tagħha lejn il-kriżi, li inkludiet is-sospensjoni ta’ visas għad-dħul minn pajjiżi milquta mill-Ebola, kif ukoll dwar in-nuqqas tal-gvern li jibgħat ħaddiema tas-saħħa sabiex jiġġieldu l-epidemija.

Il-Prim Ministru Abbott ried li aktar gvernijiet jaqblu biex ikunu evakwati xi ħaddiema mediċi Awstraljani li ntlaqtu bil-marda, qabel ma jintbagħat aktar staff.

Ġlied kbir qrib il-moskea Al-Aqsa f’Ġerusalemm IŻRAEL

Pulizija Iżraeljani tqabdu kontra Palestinjani li kienu qed jitfgħu l-ġebel ġewwa l-bini li jospita l-moskea Al-Aqsa f’Ġerusalemm, ilbieraħ. Dan wara li estremisti Lhud ħabbru pjani sabiex iżuru s-sit minkejja ġimgħat ta’ tensjoni.

Il-bini, li hu kkunsidrat qaddis kemm mil-Lhud kif ukoll millMusulmani, hu wieħed millaktar siti sensittivi fil-Lvant Nofsani.

Dan il-post kien iċ-ċentru ta’ konfront frekwenti f’dawn laħħar xhur, l-aktar minħabba lbiża’ u t-tħassib tal-Palestinjani li Iżrael kien se jħalli t-talb isir f’dan is-sit.

Il-vjolenza li seħħet ilbieraħ inqalgħet wara li grupp ta’ estremisti Lhud qal li kien qed jippjana żjara ġimgħa wara lattentat ta’ qtil ta’ wieħed millmexxejja tiegħu minn raġel Palestinjan armat.

Sadattant, Amnesty International akkuża lil Iżrael li wettaq reati tal-gwerra matul ilkampanja f’Gaza.

Rapport li ġie ppubblikat mill-grupp ilbieraħ qal li Iżrael wera indifferenza meta beda lattakki fuq djar bil-familji filmedda popolata, u f’xi każi, laġir tal-militar Iżraeljan kien ekwivalenti għal reati talgwerra.

Għall-ħabs dwar korruzzjoni

IL-ĠERMANJA: Mili ta’ żaqq ta’ ħanżira fl-għamla ta’ dan l-annimal, bl-isem ta’ ‘Saumagen’, jidher fuq mejda matul it-tmien kompetizzjoni internazzjonali dwar iż-Saumagen f’Landau in der Pfalz (Ritratt: EPA)

Tliet qraba ta’ dak li kien sid ta’ kumpanija tat-tbaħħir li ngħata l-ħtija għat-traġedja tal-bastiment Sewol, ingħataw sentenzi ta’ priġunerija minħabba korruzzjoni.

Dawn huma l-ewwel membri tal-familja Yoo Byung-eun li ntbagħtu l-ħabs fuq korruzzjoni u l-awtoritajiet jemmnu li din setgħet wasslet għat-traġedja.

Qorti Franċiża mistennija tiddeċiedi jekk għandhiex testradixxi lit-tifla ta’ Yoo, ukoll mixlija bi frodi u korruzzjoni.

Aktar minn 300 persuna mietu fl-għarqa tal-vapur f’April u l-

Il-Ministeru għall-Affarijiet Barranin tat-Tuneżija saħaq li jekk ċittadini Libjani jiksru l-liġijiet tat-Tuneżija, tista’ tittieħed azzjoni legali kontrihom li tista’ twassal għal tkeċċija mill-pajjiż.

Sadattant, il-Partit Nazzjonalista ta’ Malta stqarr li lelezzjonijiet ħielsa li saru lġimgħa li għaddiet, li permezz tagħhom, numru ta’ partiti politiċi ġew eletti fl-Assemblea, huma pass importanti u sod fittriq tad-demokrazija. Il-PN awgura lit-tmexxija l-ġdida biex tkompli tagħraf din id-direzzjoni li twassal għal garanzija ta’ ġid.

Il-KOREA T’ISFEL

maġġoranza tagħhom kienu studenti tal-iskola.

L-għarqa ġabet ħafna niket u rabja għall-gvern, li kien wiegħed li jelimina l-burokrazija u jsaħħaħ ir-rispons tiegħu f’każ ta’ emerġenza.

Yoo Byung-eun u l-familja tiegħu kienu s-sidien ta’ Chonghaejin Marine Co, li mbagħad ħadu t-tmexxija talbastiment Sewol.

Il-prosekuturi qalu li lkumpanija injorat it-twissijiet ta’ sigurtà u ħalliet il-vapur, li kien iddisinjat mill-ġdid b’mod illegali, jgħabbi aktar nies.

Thedded li tkeċċi ’l-Libjani IT-TUNEŻIJA

www.maltarightnow.com

16

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

Il-Poppy Day biex jitfakkru l-vittmi tal-gwerra

STORJA

Charles Muscat

Jum it-Tifkira magħruf ukoll bħala l-Poppy Day jew Jum lArmistizju ilu jkun imfakkar filpajjiżi tal-Commonwealth minn tmiem l-Ewwel Gwerra Dinjija biex jitfakkru l-membri tal-forzi armati li mietu waqt li kienu qed jaqdu dmirijiethom. Dan il-jum jew xi ġranet oħra alternattivi huma rikonoxxuti wkoll bħala ġranet speċjali biex jitfakkru lvittmi tal-gwerer anke f'ħafna pajjiżi li mhumiex membri talCommonwealth.

Jum it-Tifkira fil-11 ta’ Novembru Jum it-Tifkira jitfakkar fil-11 ta' Novembru ta' kull sena flokkażjoni ta’ tmiem il-ġlied talEwwel Gwerra Dinjija fis-sena 1918. Il-ġlied intemm formalment fil-11-il siegħa tal-11-il jum tal-11-il xahar skont lArmistizju ffirmat mir-rappreżentanti tal-Ġermanja u talEntente jew l-alleati (jiġifieri lalleanza bejn l-Imperu Russu, itTielet Repubblika Franċiża u rRenju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda). L-Armistizju kien iffirmat f'dik l-għodwa bejn il5.12 a.m u l-5.20 a.m. L-Ewwel Gwerra Dinjija uffiċjalment intemmet bl-iffirmar tat-Trattat ta' Versailles fit-28 ta' Ġunju 1919.

Ir-Re George V fis-7 ta' Novembru 1919 iddedika dak iljum bħala jum ta' tifkira għal dawk il-membri tal-forzi armati li nqatlu matul l-Ewwel Gwerra Dinjija. L-ewwel Jum lArmistizju uffiċjali tfakkar f'Buckingham Palace fil-għodwa

Jum it-Tifkira jitfakkar fil-11 ta' Novembru ta' kull sena fl-okkażjoni ta’ tmiem il-ġlied tal-Ewwel Gwerra Dinjija fis-sena 1918

tal-11 ta' Novembru 1919 u minn hemm Jum it-Tifkira jew ilPoppy Day baqgħet titfakkar f'dak il-jum sal-lum.

Aktar minn 16-il miljun persuna mietu fl-Ewwel Gwerra Dinjija Matul l-Ewwel Gwerra Dinjija (WW1) hu kkalkulat li mietu

aktar minn 16-il miljun persuna filwaqt li 20 miljun oħra sfaw feruti u dan ifisser li din il-gwerra kienet fost l-aktar konflitti flistorja li ħallew vittmi. Fost ilvittmi kien hemm madwar 10 miljun persuna tal-militar u madwar 7 miljun persuna ċivili.

Hu kkalkulat li l-Alleati tilfu madwar 6 miljun persuna mili-

Ir-Re George V fis-7 ta' Novembru 1919 iddedika dak il-jum bħala jum ta' tifkira għal dawk il-membri tal-forzi armati li nqatlu matul l-Ewwel Gwerra Dinjija

tari filwaqt li l-alleanza talĠermanja, l-Awstrija, lUngerija, l-Imperu Ottoman u lBulgarija tilfu madwar 4 miljun persuna. Kien hemm madwar żewġ miljuni oħra li mietu millmard filwaqt li 6 miljuni oħra ma nstabux u għalhekk kienu meqjusa bħala mejta. Hu kkalkulat li żewġ terzi tas-suldati li mietu fl-Ewwel Gwerra Dinjija, mietu waqt il-battalji filwaqt li tterz l-ieħor mietu minħabba lmard inkluż minħabba lInfluwenza Spanjola u anke mietu waqt li kienu qed jinżammu bħala priġunieri tal-gwerra.

Għaliex is-simbolu tal-peprin?

Il-poppy l-ħamra - li bil-Malti tissejjaħ peprina - saret simbolu popolari ta' Jum it-Tifkira minħabba l-poeżija ‘In Flanders Field’. Dan il-peprin feraħ f'diversi għelieqi li fihom saru lagħar battalji ta' Flanders finnaħa ta' fuq tal-Belġju, fosthom fiz-zoni ta' Ghent, Bruges u Ypres fl-Ewwel Gwerra Dinjija.

Il-kulur aħmar brillanti tagħhom hu simbolu adattat għad-demm li nxtered matul dik il-gwerra. Ittradizzjoni komuni fir-Renju Unit, fil-Kanada, fl-Afrika t'Isfel, fl-Awstralja u fi New Zealand tinkludi minuta jew

żewġ minuti silenzju fil-11-il siegħa, tal-11-il jum tal-11-il xahar (11a.m. 11 ta' Novembru) minħabba li dak jimmarka l-ħin fir-Renju Unit meta l-armistizju sar effettiv.

L-Appell tal-Peprin Fit-23 ta' Ottubru fetħet ilkampanja msejħa Poppy Appeal fir-Renju Unit u anke fil-pajjiżi tal-Commonwealth fejn ħafna jixtru u jilbsu peprina magħmula mill-karti b'tifkira ta' dawk li mietu fil-gwerra u ta' dawk li ġġieldu għal-libertà u li għadhom jiġġieldu sal-lum. Din issena qed jitfakkar iċ-ċentinarju tal-bidu tal-Ewwel Gwerra Dinjija u kien wara din il-gwerra li r-Royal British Legion nieda din il-kampanja ta' ġbir ta' fondi permezz tal-peprin. L-Appell tal-Peprin ta' din is-sena hu ‘Live On – To the memory of the fallen and the future of the living’.

Hu stmat li bejn l-1914 u l1918, mietu 888,246 suldat Brittaniku u aktar minn żewġ miljun suldat ieħor Brittaniku kienu feruti. Barra minn hekk, fir-Renju Unit mietu aktar minn 10,000 persuna ċivili. Matul issnin ta' wara kien hemm ħafna u ħafna iktar vittmi ta' konflitti fejn fit-Tieni Gwerra Dinjija

www.maltarightnow.com

17

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

STORJA

Waħda mill-attrazzjonijiet ewlenin tal-Poppy Appeal ta' din is-sena tinsab fiċ-ċentru ta' Londra hekk kif it-torri storiku magħruf bħala t-Tower of London jinsab imdawwar bi 888,246 peprina taċ-ċeramika biex jitfakkru t-888,246 suldat Brittaniku li mietu fl-Ewwel Gwerra Dinjija, proprju 100 sena mill-bidu ta' din il-gwerra

Il-peprin fetaħ f’diversi għelieqi li fihom saru l-agħar battalji ta’ Flanders fin-naħa ta’ fuq tal-Belġju

biss, aktar minn 325,000 suldat Brittaniku u 60,000 persuna ċivili nqatlu u mijiet ta' suldati Ingliżi oħra mietu fil-gwerer reċenti fl-Iraq u fl-Afganistan.

Imma filwaqt li l-enfasi tal-kampanja tar-Royal British Legion hi dwar il-vittmi mir-Renju Unit, wieħed għandu jiftakar ukoll filmiljuni ta' suldati u persuni ċivili madwar id-dinja li nqatlu jew sfaw feruti fil-gwerer. Fost dawk kien hemm ukoll persuni Maltin tant li hu kkalkulat li fit-Tieni Gwerra Dinjija mietu madwar 1,500 persuna ċivili.

Is-sena li għaddiet mill-bejgħ tal-peprin inġabru 39 miljun Lira Sterlina u l-mira għal din is-sena hi ta' 40 miljun Lira Sterlina. Kull sena jsiru madwar 40 miljun peprina ta' tifkira u b'kollox madwar 350,000 voluntier u staff jaħdmu biex tkun

organizzata l-Poppy Appeal. Ilflus li jinġabru jmorru biex jgħinu fix-xogħol ta' welfare tarRoyal British Legion malkomunitajiet tal-forzi armati.

Fost dawn ikun hemm suldati li baqgħu mmankati, familji li tilfu lill-għeżież tagħhom filkonflitti u anke tfal li sfaw iltiema.

It-Tower of London imdawwar bi 888,246 peprina Waħda mill-attrazzjonijiet ewlenin tal-Poppy Appeal ta' din is-sena tinsab fiċ-ċentru ta' Londra hekk kif it-torri storiku magħruf bħala t-Tower of London jinsab imdawwar bi 888,246 peprina taċ-ċeramika biex jitfakkru t-888,246 suldat Brittaniku li mietu fl-Ewwel Gwerra Dinjija, propju 100 sena

mill-bidu ta' din il-gwerra. Din l-installazzjoni artistika bittema ‘Blood Swept Lands and Seas of Red’ saret mill-artist Paul Cummins, flimkien maddisinjatur Tom Piper. Dan ilpeprin joffri veduta spettakolari minn madwar it-Tower of London u dan hu wkoll il-post fejn wieħed jista' joqgħod jirrifletti.

Is-servizz ta’ tifkira Is-servizz ta' tifkira f'ħafna pajjiżi tal-Commonwealth, inkluż Malta, ġeneralment jinkludi d-daqq tal‘Last Post’ segwit minn mumenti ta' silenzju u mid-daqq tar-‘Reveille’ u wara bil-qari ta' ‘Ode of Remembrance’. Is-servizz jinkludi wkoll it-tqegħid tal-kuruni tal-fjuri għad-unur il-mejtin, tberik u l-innu nazzjonali tal-pajjiż.

Ir-ritwal ewlieni mal-mumu-

menti tal-gwerra fil-pajjiżi tal-Commonwealth hu velja matul il-lejl.

Il-‘Last Post’ li tindaqq mill-bugle kienet is-sejħa komuni li permezz tagħha kienet tingħalaq il-ġurnata militari filwaqt li r-‘Rouse’ kienet l-ewwel sejħa ta' filgħodu.

Għal skopijiet militari, ittradizzjoni tal-velja matul illejl fuq is-suldati maqtula ma kinitx biss biex ikun assigurat li dawn kienu verament mejtin u mhux mitlufa minn sensihom jew f'koma, imma wkoll biex ikunu mgħassa mill-għadu jew mit-tajr li jiekol l-iġsma. Dan jagħmel lil dan ir-ritwal aktar minn att ta' tifkira imma wkoll wegħda li jkun imħares l-unur talmejtin bil-gwerra.

It-tifkira f’Malta Malta bħala pajjiż ieħor talCommonwealth ukoll tiċċelebra Jum it-Tifkira fl-eqreb Ħadd tal-jum tal-11 ta' Novembru ta' kull sena li jinkludi quddiesa fil-Konkatidral ta' San Ġwann li normalment tkun iċċelebrata mill-Arċisqof u għaliha jattendu l-ogħla awtoritajiet tal-pajjiż.

Wara ssir iċ-ċerimonja ta' tifkira ħdejn il-Monument tal-Gwerra fil-Furjana bil-parteċipazzjoni tal-ogħla awtoritajiet tal-pajjiż u bis-sehem tal-Forzi Armati ta' Malta, il-Pulizija, kontinġenti ta' eksmembri tas-servizzi u veterani tal-gwerra. Iċ-ċerimonja tinkludi tqegħid tal-fjuri malmonument tal-gwerra.

Propju fil-11 ta' Novembru fil-11 a.m. issir ċerimonja ta' tifkira fiċ-ċimiterju militari f’Tal-Pietà.

www.maltarightnow.com

18

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

IL-ĠERMANJA: Numru ta’ ħaddiema tekniċi jwaqqfu l-akbar piramida dinjija quddiem il-Frauenkirche, fi Dresden. Din il-piramida hi waħda mill-attrazzjonijiet tal-580 edizzjoni tas-suq tal-Milied f’din il-belt, li jdum mis-27 ta’ Novembru sa lejlet il-Milied (Ritratt: EPA)

Tħassib dwar sigaretti elettroniċi perikolużi IR-RENJU UNIT

Is-sigaretti elettroniċi kienu l-kaġun ta’ mijiet ta’ nirien li żviluppaw f’dawn l-aħħar tliet snin, u qed jingħad li dawn jistgħu jwasslu għal inċident kull ġimgħa.

Tagħrif miġbur millpumpieri wera li hemm kważi tmien darbiet aktar inċidenti li

jinvolvu dawn is-sigaretti elettroniċi. Tant hu hekk, li nħarġu twissijiet dwar dan l-apparat, li jbiegħed lil dak li jkun milli jpejjep tabilħaqq. It-twissijiet inħarġu lil aktar minn żewġ miljun persuna.

Il-kapijiet tas-servizzi għattifi tan-nar huma partikular-

ment imħassba dwar min iqabbad is-sigaretti elettroniċi ma’ chargers ta’ kwalità inferjuri jew li ma jkunux kompatibbli mal-apparat, u li jistgħu jispiċċaw jisħnu malajr.

Nirien oħrajn jitqabbdu meta sigaretti elettroniċi jkunu mqabbda mal-kompjuters jew

mad-DVD players sabiex ikunu ċċarġjati. U chargers li jkunu kompatibbli massigarett elettroniku wkoll jistgħu joħolqu splużjoni żgħira jekk taqa’ l-batterija.

Is-sena li għaddiet, Evelyn Raywood ta’ 68 sena kienet mietet wara li nar li żviluppa

f’dar tal-anzjani f’Derbyshire x’aktarx beda minn batteriji li kienu qed jiċċarġjaw.

F’Awwissu, David Thomson, ta’ 62 sena, miet meta sigarett elettroniku li kien imqabbad mad-dawl, sploda u ħoloq danni kbar fir-residenza tiegħu.

qed jissuġġerixxu din il-prattika.

Waħda mill-isfidi kbar feġġet dan ix-xahar fil-Kenja u ttrattat sezzjoni tal-proġett tal-ferrovija Kenya-Nairobi li l-kuntratturi Ċiniżi qed jibnu bi ħlas ta’ ħames biljun dollaru.

Dan ix-xahar biss kien hemm żewġ każi li fihom inħatfu lħaddiema Ċiniżi u żewġ każi oħra ta’ ħtif fejn il-ħaddiema spiċċaw meħlusa. Ħaddiem minn dawn inħeles fil-Kamerun waqt kienu liberati ħaddiema Ċiniżi li nħatfu minn impjant tal-enerġija li qed jinbena millKorporazzjoni China Machinery Engineering, fiddistrett ta’ Silopi, fit-Turkija.

L-inċidenti jitfgħu dawl mhux biss fuq l-aspett kriminali u

politiku tal-ħtif ta’ persuni, iżda jiżvelaw ukoll il-prattika li adottaw il-kumpaniji Ċiniżi għall-kostruzzjoni biex jieħdu f’idejhom il-proġetti u jimplimentawhom.

Fil-fatt, ir-raġunijiet proprji li għalihom il-kumpaniji Ċiniżi sabuha possibbli biex jirbħu lkuntratti barra ċ-Ċina issa jidhru li qed joħolqu l-problemi – almenu rigward uħud millproġetti.

Sistema kurjuża taċ-Ċiniżi tinvolvi t-trasport ta’ eluf ta’ ħaddiema lejn diversi kontinenti – kultant għal spejjeż enormi – u li jispiċċaw qalb ‘il-komunitajiet’ separati mill-ħaddiema lokali.

Kan Wang, assistent professur maċ-China Institute of Industrial Relations, qal li l-kumpaniji tal-

kostruzzjoni Ċiniżi, normalment, jevitaw il-kuntatti mattrade unions lokali fil-pajjiżi fejn għaddejjin il-proġetti. Dan, fih innifsu, jispjega għaliex ittrasport tal-ħaddiema Ċiniżi jinvolvi daqshekk spejjeż.

In-negozjati dwar is-salarji talħaddiema mhumiex l-unika raġuni li għaliha l-kumpaniji Ċiniżi ma jridux ir-relazzjonijiet mat-trade unions fil-pajjiżi barranin. It-trade unions ta’ spiss jinsistu għall-parteċipazzjoni talħaddiema fl-immaniġġjar ta’ xi proġett.

Dan imur kontra ‘l-kredu’ talmanagers Ċiniżi li jeħtieġu lkontroll assolut biex inaqqsu mill-ispejjeż u jilħqu d-deadlines tagħhom. Sadanittant, luffiċjali tal-kumpaniji li huma

proprjetà taċ-Ċina draw jikkontrollaw it-trade unions f’pajjiżhom u mhumiex lesti li jittrattaw magħhom fuq livell ta’ ugwaljanza.

Intant, il-moviment ta’ ħaddiema Ċiniżi qanqal rabja filpajjiżi Afrikani fejn il-ħaddiem lokali jemmen li hu intitolat għax-xogħol b’konnessjoni mal-proġetti taċ-Ċiniżi f’artu.

Ma jonqsux il-protesti dwar ‘l-importazzjoni ta’ ħaddiema’, b’eżempju ta’ dan iseħħ fit-3 ta’ Ottubru meta d-dimostranti blukkaw l-aċċess prinċipali li jgħaqqad il-port ta’ Mombasa, fil-Kenja, mal-Uganda, Rwanda u l-Burundi. L-azzjoni kienet ipparalizzat it-trasport tal-merkanzija bit-trakkijiet għal diversi sigħat.

Ħaddiema Ċiniżi fil-mira ta’ persekuzzjoni fl-Afrika IL-KENJA

Qed jispikkaw numru sostanzjali ta’ inċidenti karatterizzati minn ħtif u persekuzzjoni ta’ ħaddiema Ċiniżi involuti ma’ proġetti li għaddejjin f’diversi reġjuni tal-Afrika. Hu minnu li inċidenti bħal dawn seħħew ukoll fil-Veneżwela, it-Turkija, l-Eġittu, il-Pakistan, il-Vjetnam u Myanmar.

Intant, wieħed irid jara jekk lattakki fuq il-ħaddiema Ċiniżi hux se jfixklu lill-kuntratturi miċ-Ċina fl-isforzi tagħhom biex ikabbru n-niċċa (diġà konsiderevoli) tagħhom fis-suq talbini globali.

Is-sitwazzjoni fetħet ukoll għall-possibbiltà li l-kuntratturi Ċiniżi jibdew jingaġġaw aktar ħaddiema lokali lil hinn miċĊina, b’diversi proġetti li diġà

www.maltarightnow.com

20

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

MADWARNA

Stampakelma, dizzjunarju bl-istampi

Fl-istorja tal-ktieb Malti sar pass ta’ ġgant ieħor f’dawn iljiem, għaliex ġie ppubblikat għall-ewwel darba f’Malta dizzjunarju bl-istampi estensiv kompletament lokalizzat bi kliem marbut mar-realtà, kultura u ambjent ta’ Malta.

‘Stampakelma’ huwa r-riżultat ta’ snin ta’ xogħol – kemm għall-kliem, kemm għallistampi – ta’ Trevor Żahra, pubblikazzjoni Merlin Publishers.

‘Stampakelma’ huwa ġabra ta’ ’l fuq minn 1,000 stampa u 1,000 kelma, kollox miġbur skont is-suġġett: ġisimna, ilfamilja, ħwejjeġ, xi nsibu fi kmamar differenti tad-dar u ħafna oħrajn. Jiġbor fih ukoll stampi u ismijiet ta’ għasafar, annimali, ħut, fjuri, ħxejjex, ħwawar, siġar, frott, kif ukoll stampi dwar it-tradizzjonijiet Maltin.

Fi tmiem dan id-dizzjunarju

hemm indiċi alfabetiku MaltiIngliż, Ingliż-Malti kif ukoll tagħrif ħafif dwar xi wħud missuġġetti magħżula.

‘Stampakelma’ huwa mfassal għat-tfal, imma joffri minjiera tad-deheb anki lill-għalliema u l-ġenituri. Ukoll – uniku filġeneru tiegħu, ‘Stampakelma’ huwa maqsum f’żewġ taqsimiet, waħda għal tfal iżgħar, oħra għal tfal ftit ikbar. B’hekk ‘Stampakelma’ jista’ jibqa’ jintuża u jibqa’ relevanti tul medda twila ta’ snin.

‘Stampakelma’ huwa maqsum tematikament. Fih paġni bi kliem u stampi miġbura skont ittemi, fosthom ġisimna, il-familja, ħwejjeġ, fil-ġnien, ġugarelli, ħaxix, frott, ħut, għasafar, filklassi, strumenti tal-mużika, festi, opposti, trasport, spazju u temp, u ħafna oħrajn. Jinkludi kemm dak il-kliem ta’ kuljum meħud mid-dinja tat-tfal, kif ukoll kliem li għalkemm mhux

daqstant komuni, xorta waħda tajjeb li t-tfal jitgħallmuh u jkunu jafu t-tifsira tiegħu.

Dizzjunarju bl-istampi mhuwa xejn jekk mhuwiex lokalizzat għall-kultura u l-ambjent ta’ fejn qed jintuża. Għalhekk, Żahra ħa ħsieb biex ‘Stampakelma’ jkun fih ħafna kliem marbut malambjent Malti u mal-kultura tagħna; pereżempju kliem konness mal-festi, mad-drawwiet, mal-knisja, kif ukoll mal-ambjent naturali tagħna.

Waqt it-tnedija tal-ktieb, li saret f’Palazzo De La Salle, ilBelt Valletta, tkellmu dwar dan id-dizzjunarju u l-użi kollha tiegħu fil-klassi u fid-dar, il-kittieba Leanne Ellul u l-President tal-Akkademja tal-Malti Dr Olvin Vella.

‘Stampakelma’ jinsab għallbejgħ mill-ħwienet tal-kotba kollha, jew direttament onlajn minn www.merlinpublishers.com.

Monica Attard u Mario Micallef, tnejn mill-protagonisti fid-dramm ta’ Żep Camilleri ‘Il-Kuluri tal-Perlini’

‘Il-Kuluri tal-Perlini’

Dramm fit-Teatru Manoel f’għeluq il-100 sena mit-twelid ta’ Ġużè Chetcuti F’għeluq il-mitt sena mittwelid tad-drammaturgu Ġużè Chetcuti, il-kumpanija Talenti, flimkien mat-Teatru Manoel, se jippreżentaw id-dramm IlKuluri tal-Perlini, kitba ta’ Żep Camilleri, addattata middramm Imħuħ Morda, ta’ Ġużè Chetcuti. Dan id-dramm f’żewġ atti, se jkun preżentat fl-14, 15 u 16 ta’ Novembru, fit-Teatru Manoel, fit-8.00pm. Ċert. 12+.

F’raħal ċkejken qrib il-baħar tinġabar il-familja ta’ Anton, awtur ta’ rumanzi u poeżiji, u bniedem b’ideat partikulari, għall-btajjel tal-karnival.

Miegħu jieħu ’l martu Lizette, li darba kienet żeffiena tal-ballet, artista Franċiża miġjuba f’Malta ħafna snin qabel, minn oħt Anton, l-impreżarja Emilia.

Binthom Suzanne, ta’ 18-il sena, tkun diġà bdiet tifforma ideat ftit strambi, l-effett talqari tal-kotba ta’ missierha.

Il-ġrajja kollha sseħħ f’misraħ ċkejken fil-qalba tar-raħal fejn jiddomina ħanut tipiku raħli tax-xorb, proprjetà ta’ Netta. Parruċċan frekwenti f’dan il-ħanut ikun Totinu, ġardinar li fih tidher arja ta’ sinjur fallut, għalkemm moħħu dejjem jhewden fuq il-flus u l-ġid. Ma’ dawn jiżdiedu Dr Alex Calamatta, psikjatra u ħabib mit-tfulija ta’ Anton, li jkun imqabbad jieħu ħsieb lil Lizette għax Anton ikun qed jissuspetta ħażin fiha, u Oswald, il-maħbub

ta’ Suzanne, ġuvni bi problemi familjari.

Id-dramm jittratta dwar ilproblemi ta’ kull karattru. Dik ċentrali tkun ta’ Anton li minn xi żmien ikun tilef il-fiduċja ta’ martu Lizette lejh, u tiegħu fiha.

Iżda l-intriċċi bejn il-karattri ta’ dan ix-xogħol ma jonqsux, laktar meta nsiru nafu li żmien qabel Alex Calamatta kellu ġibda kbira lejn Lizette għad-dispett ta’ żewġha u ħabibu Anton.

X’relazzjoni kellu Alex ma’ Emilia, oħt Anton? Xi jkun sew għall-moħħ ħafif ta’ Totinu?

Kemm għandha tkun fdata Netta? Kif jaffettwaw il-problemi familjari ta’ Oswald?

Dan it-thriller jidentifika lproblemi soċjali li wieħed jiltaqa’ magħhom kuljum, u ta’ dejjem – imħabba, tradiment, suspetti, spjunaġġ u elementi oħrajn koroh u ftit pjaċevoli li l-kundizzjoni umana fl-agħar waqtiet tagħha taf tigglorifika.

Jieħdu sehem: Mario Micallef, Monika Attard, Antonella Galea Loffreda, Anthony Ellul, Marvic Cordina, Larissa Bonaci, Mario Spiteri (Snitz), Clive Piscopo u Nico Micallef.

Id-direzzjoni sa tkun f’idejn Żep Camilleri.

Il-booking jinsab miftuħ millbooking tat-Teatru Manoel, tel: 21246389.

Email: bookings@teatrumanoel.com.mt jew online: www.teatrumanoel.com.mt.

www.maltarightnow.com

ĊINEKRITIKA

21

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

minn Joe Calleja - jocal@me.com

THE BEST OF ME

Strettament għan-nisa u t-tfajliet

Direzzjoni: Michael Hoffman; Ħin: 118-il minuta; Ċert.: 12A; KRS

Malli tkunu tafu li dan il-film hu mnebbaħ minn wieħed mirrumanzi ta’ Nicholas Sparks allura tobsru mill-ewwel x’se taraw. Probabbli wkoll li jekk int raġel, jista’ jkollok takkumpanja lin-namrata jew lis-sieħba tiegħek li mhix se titlef film bħal dan. Jekk tkun f’vena romantika ma jimpurtax, imma jekk le, allura miskin int! S’issa fhimtu żgur li dan hu wieħed minn dawk ilfilms maħduma, riservati, strettament għan-nisa u t-tfajliet.

F’Hollywood donnhom iżommu r-regola li kull sena jipproduċu film simili, speċjalment wara s-suċċess fenomenali talfilm Love Story fil-bidu tas-snin sebgħin.

L-istess bħall-aktar rumanz popolari ta’ Sparks, ‘The Notebook’, anki hawn ir-rakkont jalterna bejn l-imgħoddi u lpreżent, bil-protagonisti jintwerew daqqa żgħażagħ u daqqa adulti.

Il-koppja hawn huma Dawson u Amanda li niltaqgħu magħhom meta jibdew jinnamraw (interpretatati minn Luke Bracey u Liana Liberato) minkejja loppożizzjoni tal-ġenituri sinjuri

u l-ħbieb tagħha. L-imħabba tagħhom tispiċċa fi traġedja u ħabs għalih f’inċident provokat minn dawk li ma riduhomx ikomplu u li jsawtu lill-ikbar ħabib tagħhom, Tuck (Gerard McRaney) li kien impjega lil Dawson miegħu u li hu kien jistmah ta’ missieru.

Ikun dan Tuck li snin wara jerġa’ jlaqqagħhom wara mewtu għax l-avukat tiegħu jsejħilhom biex jgħidilhom li kien ħallielhom xi proprjetà. Issa, però, hi (interpretata minn Michelle Monaghan) tkun iżżewġet u saret omm, filwaqt li hu (James Marsden) għadu single għax baqa’ jħobbha, u qed jirkupra minn splużjoni fuq bir taż-żejt li minnha jsalva b’miraklu.

Minkejja li ma tkunx kuntenta għalkollox fiż-żwieġ, laktar għax żewġha kien jixrob ħafna, hi, minkejja li wkoll kienet għadha miġbuda lejh, għall-ewwel turih li ma tridx terġa’ jkollha x’taqsam miegħu, l-aktar għax meta hu kien il-ħabs, u hi xorta kienet tmur biex iżżuru, hu ma kienx irid jaraha.

Jekk qed tobsru kif se

Dawson (James Marsden) u Amanda (Michelle Monaghan) jiltaqgħu mill-ġdid wara 20 sena f’‘The Best of Me’

jispiċċaw, għandkom raġun …imma mhux għalkollox.

THE GIVER

The Best of Me forsi mhux fost l-aħjar films ta’ dan it-tip, imma

m’għandi l-ebda dubju li se nnisa jinħallu warajh.

Kopja ta’ film tal-1976

Direzzjoni: Phillip Noyce; Ħin: 97 minuta; Ċert.: 12A; KRS

Jonas (Brenton Thwaites) jisma’ b’attenzjoni lil Jeff Bridges bħala “The Giver”

L-aqwa films f’Malta

1.

2.

3.

4.

5.

(Bejn it-29 ta’ Ottubru u t-2 ta’ Novembru – KRS)

(1) (2) (3) (4) (–)

Teenage Mutant Ninja Turtles Fury The Maze Runner Dracula Untold The Book of Life

Kien fl-1976 li l-MGM ħarġu lfilm Logan’s Run b’Michael York li, għal dak iż-zmien, kien kiseb suċċess għax fil-box office kien ħalla erba’ darbiet aktar milli kien intefaq fuqu. Tant hu hekk li wassal ukoll għal sensiela televiżiva.

Wara, però, minn żmien għal żmien baqgħu jitfaċċaw films li kkupjaw dak il-film, u fosthom dan l-aħħar rajna s-sensiela Hunger Games, imma wkoll Divergent.

Din il-ġimgħa jasal ieħor ibbażat fuq ktieb minn dawk immirati lejn “young adults” u li kien rebbaħ premju (in-Newbery Award) lillawtur Lois Lowry. Għal darb’oħra dan jeħodna f’dinja meqruda wara s-soltu gwerra dinjija totali.

Insibu ruħna f’dinja, anzi, forsi aktar eżatt, komunità, f’quċċata talmuntanji, imdawra bis-sħab u ssilġ, fejn tirrenja l-paċi, anki dik soċjali, kulħadd ugwali u ħadd ma jonqsu xejn. Tidher dinja idillika, tal-ħolm, utopja. Kulma jrid jagħmel il-bniedem hu li jieħu injezzjoni speċjali darba kuljum,

josserva l-curfew billejl, qatt ma jigdeb, juża kliem preċiż, jilbes ilħwejjeġ li jagħtuh, jaċċetta limpjieg li jagħtuh għal tul ħajtu kollha u jrabbi t-tfal li jiddeċiedu lkbarat anzjani ta’ prestiġju.

M’hemmx kuluri jgħajtu (parti sew mill-film hija bl-iswed u labjad) jew mużika u l-popolazzjoni hi kollha Bbjda, m’hemmx minoranzi. Ħaġa oħra hi li kontra dak li kien isir fid-dinja ta’ Logan’s Run, hawn il-bnedmin għall-inqas ma jinqatlux malli jagħlqu t-30 sena, f’din is-soċjetà “protetta” (anki lklima, l-ambjent hu kkontrollat), malli l-bniedem jixjieħ jiġi “irtirat xi mkien ieħor (Elsewhere)” u ma jidhirx aktar… jiġifieri fil-fatt segretament jinqatlu. Anki trabi bi problemi tmisshom l-istess xorti, bħalma nsiru nafu aktar tard filfilm.

Dan kollu niltaqgħu miegħu permezz taż-żagħżugħ Jonas (Brenton Thwaites) u l-ikbar ħabiba tiegħu Fiona (Odeya Rush), ħabiba mhux namrata, għax anki l-imħabba tkun

projbita hemmhekk!

Jonas jagħlaq 18-il sena u allura issa wasallu ż-żmien li jingħata impjieg. Dan ikun wieħed uniku, dak li jissejjaħ “Receiver of Memory” (Jeff Bridges), kariga li kien qed jokkupa anzjan psikiku li wasal biex jirtira, u li issa, allura jsir “Giver”.

Xogħlu kien li jiġbor u jżomm ittagħrif kollu dwar l-istorja tal-bniedem (ħaġa li kienet moħbija miċċittadini ‘komuni’), biex hekk hu jkun jista’ jagħti gwida u pariri lixXirka tal-Anzjani Għorrief immexxija mill-Prim’Anzjana (Meryl Streep).

Aktar ma jsir jaf dwar il-ħajja talbniedem u minn xiex għadda l-bniedem, aktar jibda ‘jiftaħ moħħu’ u jirrealizza kemm kienet verament ripressiva s-soċjetà u frott gideb mill‘Għorrief” u mill-Prim’Anzjana.

Issa jkollu skop wieħed biss: li jaħrab u jaqsam il-fruntiera lejn “Elsewhere” ma’ ħuh tarbija qabel joqtluh. Imma din xejn ma tkun ħaġa ħafifa.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 6 ta’ Novembru, 2014

22

TV#RADJU

Indibate

06>00

NET Television, 22>30

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101

Il-mod kif l-edukazzjoni fil-pajjiz zviluppat minn wara lIndipendenza se tkun trattat fil-programm tallum. Il-mistiedna talrpe]entatur Matthew Paris (fir-ritratt) se jkunu l-lecturer Rosette Thake u s-Segretarju Lenerali tal-Union tal-G[alliema Fredrick Barbara. Il-programm jiffoka fuq ilmod kif il-pajji] irnexxielu jwettaq linvestiment me[tie; biex l-edukazzjoni f'Malta tkun fuq l-istess livell Ewropej. Il-programm jiffoka fuq l-isfidi li g[adda minnhom ilpajji] biex ]amm miftu=[a l-iskejjel talknisja u dawk indipendenti u jiddiskuti kif lIndipendenza kienet pass importanti biex warajha l-pajji] wettaq iktar ]viluppi li bihom infet[u iktar opportunitajiet.

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>03 11>55 12>00 12>15 14>30 15>00 15>05

Editorjal Club 101 Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 19>20 20>30 21>30 22>30 22<40 22>45

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Qawwi u S[i[ Talktime G[ada fl-Istampa Editorjal Music for the Night

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 08:10 - The Suite Life on Deck 08:35 - The Suite Life on Deck 09:00 - That’s So Raven 09:25 - That’s So Raven 09:50 - A.N.T. Farm 10:15 A.N.T. Farm 10:40 - Good Luck Charlie 11:05 - Good Luck Charlie 11:30 – Jessie 11:55 - Jessie 12:20 Austin & Ally 13:00 - Gravity Falls 13:20 - Jessie 13:45 - Liv & Maddie 14:10 - Violetta 15:00 - I Didn’t Do It 15:25 – Jessie 15:50 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 16:40 Win, Lose or Draw 17:05 - Liv & Maddie 17:30 - Violetta 18:20 Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:45 – Spooksville 19:10 Wolfblood 19:35 - The Suite Life on Deck 20:00 - Good Luck Charlie 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Shake It Up! 21:10 - Wolfblood 21:35 Wolfblood 22:00 - Violetta 22:40 The Hive 22:50 - Art Attack 23:15 Art Attack 23:40 - Jungle Junction 23:50 - Jungle Junction Nickelodeon 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - Totally Spies!

12:30 – iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 iCarly 23:50 – Victorious.

Jim Jam 07:30 -

Fluffy Gardens 07:40 Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35

- Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 What’s The Big Idea?

12:50 - Hip Hip Hurray 13:05 Heroes of the City 13:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 Woody Buddies 14:10 – Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 - My Animal Family 23:30 - Woody Buddies 23:35 - Woody Buddies 23:40 What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea? 23:50 - Barney and Friends.

TVM 07:00 - TVAM 08:30 - Realta' 09:30 - Malta u lil hinn minnha 11:00 - Valletta 11:30 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet 12:10 - TVPM 15:00 - A[barijiet 15:05 - {bieb u G[edewwa 15:45 Teleshopping 16:30 - Secret Show 16:45 - Deadly Art 17:00 - Secret Show 17:15 - Me and My Monsters 17:50 Nis;a Maltija 18:00 - A[barijiet 18:15 Teleshopping 18:45 - Dissett 20:00 A[barijiet 20:50 - Katrina 21:50 A[barijiet punti ewlenin 21:55 - Paq Paq Lifestyles 22:30 - Gadgets 23:00 - A[barijiet. 23:20 - {bieb u G[edewwa.

TVM 2 08:30 – TVAM 10:00 – Ultimate Journey 11:00 – It-Triq # Twelid 11:15 – Luxdesign 12:30 – MEA 13:00 - Realtà 14:00 – Ultimate Journey 15:00 – 16:45 – It-Triq # Twelid 15:10 – TVPM 18:00 – Venere 18:30 – GFA roundup 19:00 Europa League 21:00 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 21:05 Pellikola 21:35 - Science Exposed 22:30 - Highlights Programme 23:15 - A[barijiet Sportivi 23:30 – A[barijiet Finanzjarji 23:35 – News in English.

One

06:30 - ONE News 07:00 – ONE Breakfast 08:45 – Telebejg[ 09:00 – Sieg[a }mien 10:00 – Telebejg[ 11:00 – S41 12:10 – Ieqaf 20 minuta 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:20 – Zona Sport 16:55 - Telebejg[ 17:10 - Telebejg[ 17:30 - ONE News 17:40 – Aroma Kitchen 19:30 - ONE News 20:20 – Samsara 20:30 - Rifless 21:30 – Ilsien in-Nisa 23:00 – Is-Sess 23:30 - ONE News.

Smash 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r)

17:50 - Foreign news 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Documentary 20:30 – IlParlament tal-poplu 21:30 – CNI 22:00 – A[barijiet 22:30 Motordrome.

RRaiuno 06:50 - Unomattina (Jinkludi t-Tg1 fis7am, fit-8am, fid-9am, fid-9:30am u fil11am) 10:00 - Storie Vere 11:10 - A conti fatti 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Telegiornale 14:00 - Tg1 Economia 14:05 - Dolci dopo il Tiggì 14:40 - Torto o ragione? Il verdetto finale 16:00 - La vita in diretta 16:27 Tg1 16:40 - La vita in diretta 18:50 L’Eredità 20:00 - Telegiornale 20:30 Affari tuoi 21:10 - Carosello Reloaded 23:30 - Tg1 60 Secondi 23:35 - Porta a Porta 01:10 - Tg1 notte 01:45 Sottovoce 02:15 - StoriE della

LetteraturA Poeti italiani del Novecento Mario Luci raccontato da Carlo Ossola 02:45 - Il console italiano Raidue 07:10 - Heartland 08:35 - Le Sorelle McLeod 10:00 - Tg2 Insieme 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 - Tg2 giorno 14:00 Detto Fatto 16:15 - Castle Morte in piscina 17:00 - SuperMax TV 17:45 Parlamento Telegiornale 17:55 - Tg2 Flash L.I.S. 18:50 - N.C.I.S. Los Angeles 20:30 - Tg2 20.30 21:00 - Impazienti 21:10 - Virus Il contagio delle idee 23:50 - Tg2 00:05 - Obiettivo Pianeta Zone pericolose 01:00 - Hawaii Five-0 01:45 - Meteo 2 01:50 - La Piovra Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda RaiTre 11:00 Elisir 11:10 - Tg3 Minuti 11:13 - Elisir 12:00 - Tg3 # Meteo.it 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia Ucraina 14:00 - Tg Regione 15:10 Terra nostra 2 15:55 - Aspettando Geo 19:00 - Tg3 20:00 - Blob 20:15 -

Sconosciuti La nostra personale ricerca della felicita 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Bella addormentata 23:10 Extant 23:50 - Blob 00:00 - Tg3 Linea notte 01:05 - Parlamento Telegiornale 01:15 - Cortoreale Gli anni del documentario italiano - Florestano Vancini 01:45 - La Musica di Raitre 02:20 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 02:25 RAInews.

Canale 5 06:15 - Prima pagina # Traffico 07:58 - Tg5 # Meteo.it 08:45 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg5 # Meteo.it 13:41 - Beautiful 14:15 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Il segreto 17:00 - Pomeriggio cinque 18:45 Avanti un altro 19:57 - Tg5 prima pagina 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Riassunto - Il segreto 23:30 - Matrix 01:31 - Tg5 # Meteo.it 02:01 - Striscia la notizia. Condotto da Michelle Hunziker

ed Ezio Greggio Italia 1 07:05 -

La vita secondo Jim 07:30 Mike & Molly 08:25 - Psych 10:25 The closer 12:25 - Studio aperto # Meteo.it 13:02 - Sport mediaset 14:05 I Simpson 14:35 - Futurama 15:00 - Big bang theory 15:50 - E alla fine arriva mamma! 16:45 - Chuck 18:30 - Studio aperto # meteo.it 19:20 - C.S.I. New York 20:20 - Uefa Europa League 00:35 - Bandits.

Rete 4 07:10 - Hunter 08:05 - Cuore ribelle 09:30 - Carabinieri 10:35 - Sai cosa mangi? 10:45 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg4 # Meteo.it 12:00 - Detective in corsia 13:00 - La signora in giallo 14:00 Lo sportello di forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:39 - Vento caldo 18:55 Tg4 19:33 - Meteo.it 19:35 - Il segreto 20:30 - Tempesta d’amore 21:15 - Life Uomo e natura 00:30 - Teresa 01:41 Tg4 night news 02:34 - Le conseguenze dell’amor

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 6 ta’ Novembru, 2014

23

TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:30 – Nintrefa ’l Fuq 10:00 – Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 16:00 - Teleshopping 20:30 – VS 22:30 - Fuq it-Tara; taz-Zuntier 24:00 - F Living Show.

Xejk 07:00 -

Love and Romance 07:30 – Just for Laughs 08:00 – All Time Hits 09:45 – Simpati/i 10:45 – Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 Magazine 20:30 (r) 13:30 – Idoli italiani (r) 14:30 - Simpati/i 15:30 - Tele-shopping 16:30 – All Time Hits 17:00 – Maltese Music 18:00 – Teleshopping 18:15 - Teleshopping 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Magazine 20:30 22:00 – Local Anglei 23:00 – Teleshopping 24:00 – Video Clips.

GO stars 07:45 - Bula Quo! 09:20 - Journey 2: The Mysterious Island 11:00 - The Office 11:25 - Last Night 12:55 Philadelphia 15:00 - Sleepy Hollow 16:50 - Argo 18:50 - A.C.O.D. 20:15 Warehouse 13 21:00 - Before Midnight 22:55 - Getaway 00:30 - Hatfields & McCoys 02:05 - The Office 02:30 Journey 2: The Mysterious Island.

Melita More 08:30 - Rude Tube 09:00 - Grey's Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - The Amazing Race 12:00 - Glee 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Rude Tube 14:15 - Grey's Anatomy 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Dallas 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 - Suits 20:30 - Perception 21:15 - Supernatural 22:00 - True Blood 23:00 - Game Of Thrones 00:00 - Chicago Fire 00:45 The Mentalist 01:30 - Rude Tube 02:00 - Whitney Mediaset 06:15 - Caro maestro 07:00 - Casa Vianello 07:30 - Casa Vianello 08:00 Non e la Rai 09:20 - Nonno Felice 09:45 - I Cesaroni IV 10:25 - Torte d’Autore 10:50 - La sai l’ultima? 11:01 - La sai l’ultima? 11:15 – Centovetrine 11:40 - Uomini e donne 12:50 - Avanti un altro 13:40 - Vivere III 14:05 - I Cesaroni II 15:00 - Casa Vianello 15:25

- Casa Vianello 15:50 – Carabinieri 16:40 - Ricette all’Italiana 17:10 Forum 18:35 - Centovetrine 19:00 – Tg5 19:35 - I Cesaroni II 20:35 - Le tre rose di Eva 21:25 - Uomini e donne 22:25 - Colorado 23:20 - Vite In Apnea 23:45 - Torte d’Autore.

BBC Entertainment 06:40 - Show Me Show Me 07:00 – Gigglebiz 07:15 - Charlie and Lola 07:30 - Woolly & Tig 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Show Me Show Me 08:15 - The Weakest Link 09:00 – Abs olutely Fabulous 09:30 Me and Mrs Jones 10:00 – EastEnders 10:30 – Doctors 11:00 - New Tricks 11:50 - Tough Guy Or Chicken? 12:40 Absolutely Fabulous 13:10 - Me and Mrs Jones 13:40 - Keeping Up Appearances 14:10 - EastEnders 14:40 - Doctors 15:10 - New Tricks 16:00 Tough Guy Or Chicken? 16:55 - Me and Mrs Jones 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 – Doctors 19:10 - New Tricks 20:05 - Gates 20:30 - Absolutely Fabulous 21:00 – Whitechapel 21:50 - Bedlam 22:35 – Hebburn 23:05 - The Secret of Crickley Hall.

TCM 06:40 - The Fighting 69th

08:05 - The Four Horsemen of the Apocalypse 10:35 - The Sandpiper 12:30 - The Main Attraction 14:00 - The Dirty Dozen 16:30 - The Toast of New Orleans 18:05 - An American in Paris 20:00 - Mutiny on the Bounty 22:55 - Giant MGM Movie 07:35 - Salt

and Pepper 09:15 - The Battle of Britain 11:25 - Fish Don’t Blink 12:55 - Josie and the Pussycats 14:35 - Nutcracker: The Motion Picture 16:00 - Fast Food 17:30 - Big Stickup at Brinks 19:10 - Just Between Friends 21:00 - No Way Out 22:55 - House of Games Diva Universal 07:50 - Agatha Christie’s Marple 09:33 - Great Women 09:50 - Kojak 10:50 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 11:50 - Agatha Christie’s Marple 13:37 - Great Women 13:50 - Law & Order 14:50 - Agatha Christie’s Poirot 15:50 Agatha Christie’s Poirot 16:50 - Agatha Christie’s Marple 18:39 - Great Women

18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 Agatha Christie’s Poirot 20:50 - Great Women 21:00 - Father Brown 22:00 Father Brown 23:00 - Murder, She Wrote 23:53 - Murder, She Wrote.

Discovery Channel 06:50 - Auction Hunters: Cashville, Tennessee 07:15 - Mega Builders: Madrid’s Big Dig 08:10 - Man, Woman, Wild: Bear’s Kitchen 09:05 - Alaska: The Last Frontier: Of Moose and Men 09:55 - Gold Divers: Greedy People 10:50 - Dual Survival: Out of Air 11:40 - Wheeler Dealers: BMW 840 12:35 Rise of the Machines: 800 Ton Digger 13:30 - James May’s Man Lab 14:25 Penn & Teller Tell a Lie: A Head of Hair Can Lift a Mustang 15:20 - Penn & Teller Tell a Lie: Forest Fire vs Jet Engine 16:15 - Penn & Teller Tell a Lie: Piranha Will Not Kill You 17:10 - The Liquidator: Size Matters 17:40 Salvage Hunters 18:05 Auction Hunters: Always Money in Philadelphia 18:35 Auction Kings: Mountain Man Slot

Machine; Wild West BMW Motorcyle 19:00 - How It’s Made: Dream Cars: Bugatti Veyron 19:30 - How It’s Made 20:00 - Baggage Battles: Gunning for Dollars 20:30 - Baggage Battles: The Wizard of Odd 21:00 - What’s in the Barn?: Peashooter! 21:30 - Garage Gold: Praying for Profit With Bible and Bells 22:00 - Close-Up Kings: Vancouver 23:00 - Property Wars: Behind the Door 23:30 - Flip Men: Jacked by Thieves.

07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 12>45 14>00 14>05 15>45 16>00 16>05 16>45 18>00 18>05 18>30 19>00 19>30 19>50 20>40 21>40 21>45 22>30 23>00

NET News Klinika Telebejg[ Eli & I Telebejg[ Xift NET News (ikompii) Xift Telebejg[ NET News Big Time Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Klinika News Feed NET News (ikompli) News Feed Mitqlu Deheb NET News (ikompli) Mitqlu Deheb Indibate NET News

Sport fuq il-Cable

Discovery Channel 07:15 - Chasing Classic Cars 07:40 Classic Car Club 08:05 - Altered Statesmen 08:55 - Prophets of Science Fiction 09:45 - Weapon Masters 10:35 - Alaska: Surviving the Last Frontier 11:25 - Trashopolis 12:15 - Out of the Wild: Venezuela 13:05 - Chasing Classic Cars 13:30 - Classic Car Club 13:55 - North America 14:45 - Altered Statesmen 15:35 - Weapon Masters 16:25 - Alaska: Surviving the Last Frontier 17:20 - Hell on High Water 18:15 - Trashopolis 19:10 - Out of the Wild: Venezuela 20:05 - Chasing Classic Cars 20:30 - Classic Car Club 21:00 - Hell on High Water 21:55 - Zero Hour 22:50 - American Greed 23:45 -

Chasing Classic Cars

Malta Llejla – NET Television, 16>45

Vinny Vella Jr g[adu kemm [are; CD blisem Another Way. Hu se jkun fost il-mistiedna ta’ Stephanie Spiteri biex jitkellem dwar dan, Mistieden ie[or se jkun Mario Micallef biex jitkellem dwar il-produzzjoni teatrali li se ssir fitTeatru Manoel Il-Kuluri tal-Perlini.

Ma jonqosx ilmistieden regolari ta’ kull nhar ta’ {amis, il-psikjatra Anton Grech. (fir-ritratt)

Fox Sports Europe 06:00 - MLB Whiparound 07:00 NASCAR Race Hub 08:00 - PGA EuroPro Tour Golf 10:00 - MLB 162 10:30 - Major League Baseball 13:00 - MLB Whiparound 14:00 NASCAR Race Hub 15:00 - Major League Baseball 17:30 - MLB Whiparound 18:30 - NASCAR Race Hub 19:30 Speedmakers 20:30 - MLB Whiparound 21:30 - Live: Major League Baseball.

GO sports 1 09:00 - UEFA Champions League -Group Stage. Matchday 4. Bayern Munchen v Roma 11:00 - Ligue 1.

Round 12 – Highlights 12:00 UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. NK Maribor v Chelsea 14:00 - ATP World Tour Finals – 2013. R. Nadal v N. Djokovic – Final 16:45 - UEFA Champions League. Group Stage.

Matchday 4. Matchnight Review 17:30 - Barclays Premier League.

Week 12. Newcastle Utd v Liverpool 19:30 - Premier League Monday Review. Week 12 20:30 - Serie A. Round 10. Napoli v Roma 22:30 Premier League Match Pack. Week 13 23:00 - The Ligue 1 Show.

Round 13 23:30 - ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris – Final.

GO sports 7 07:00 - ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris – Final 10:00 - UEFA Champions League -Group Stage. Matchday 4. Manchester City v CSKA Moskva 12:00 Netbusters. Week 12 12:30 - UEFA Champions League. Group Stage.

Matchday 4. AFC Ajax v Barcelona 14:30 - PGA European Tour. WGC HSBC Champions. Day 1 19:30 Premier League Match Pack. Week 13 20:00 - The Ligue 1 Show.

Round 13 20:30 - Serie A. Round 10. Empoli v Juventus 22:30 Barclays Premier League. Week 12.

Hull City v Southampton 00:30 FIFA Futbol Mundial #494 01:00 Serie A -Round 10. Lazio v Cagliari.

GO sports 8 09:00 - ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris – Final 12:00 - UEFA Champions League -Group Stage. Matchday 4. Manchester City v CSKA Moskva 14:00 Netbusters. Week 12 14:30 - UEFA Champions League. Group Stage.

Matchday 4. AFC Ajax v Barcelona 16:30 - PGA European Tour. WGC HSBC Champions. Day 1 21:30 Premier League Match Pack. Week 13 22:00 - The Ligue 1 Show.

Round 13 22:30 - Serie A. Round 10. Empoli v Juventus 00:30 Barclays Premier League. Week 12.

Hull City v Southampton.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 6 ta’ Novenbru 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF

TISLIBA

24 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

3

9

10

11

IT-TEMP Ftit jew wisq imsa[[ab g[all-ewwel, li jsir imsa[[ab bil-[albiet tax-xita bir-rag[ad iktar tard.

VI}IBBILTÀ Moderata g[al tajba li ssir [a]ina fil[albiet tax-xita IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi min-Nofsinhar ixXlokk, li jsir qawwi [afna g[al qawwa ta' riefnu.

Qrib il-maltempati bir-rag[ad jista' jkun hemm ilbuffuri.

BA{AR Qawwi li jsir qawwi [afna IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 25˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.3mm Xita mill-1 ta’ Settembru 80.8mm IX-XEMX titla’ fis-06.29 u tin]el fil-17.02

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. Ddamdam (5) 6. Libsa twila ta’ drapp o[xon li kienu jilbsu lpatrijiet (5) 7. Lewn il-fa[am (5) 10. Tisma’ le[nu fl-opra (5) 11. Kmamar kbar b[al dawk fl-isptarijiet (5) 12. Silenzju (5) 14. Irran;a l-[sara (5) 16. Qam[et il-lewn, qastni (5) 17. Jiggrilja (5) 18. Ta’ lewn marradi (nuqqas ta’ lewn) (5)

18

Weqfin> 1. Ma jaqbi]lu xejn minn ta[t g[ajnejh (6) 2. Fiehem, spjega (6) 3. Kull mezz li jwassal g[al post ie[or (6) 4. Jinqala’ (6) 8. Isir mit-tag[sir tal-g[eneb (5) . Sa[[a (5) 12. Wesg[a battala fl-univers (6) 13. Ta/-/ombini jsir fuq trajbu biex tin[adem ilbizzilla (6) 14. Lag[ab noli (6) 15. Sor;ut (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Mixwi; 6. Reqqa; 7. Elett; 10. Seta[; 11. Adult; 12. Xalar; 14. Skirt; 16. Bnina; 17. Bojja; 18. Jafda.

Weqfin> 1.. Immens; 2. Tiblih; 3. Frotta; 4. Salvat; 8. Stola; 9. Pulit; 12. Xbejba; 13. Randan; 14. Sensja; 15. Tappan.

Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Fa/li

Soluzzjoni Sudoku

IL-{AMIS L-og[la 25˚C L-inqas 21˚C

IL-:IMG{A L-og[la 19˚C L-inqas 17˚C

IS-SIBT L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C

IL-{ADD L-og[la 23˚C L-inqas 16˚C

IT-TNEJN L-og[la 20˚C L-inqas 17˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

3

3

3

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 24˚C sabi[, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 8˚C imsa[[ab, Ateni 20˚C imsa[[ab, Li]bona 16˚C xemxi, Berlin 12˚ftit imsa[[ab, Brussell 9˚C imsa[[ab, il-Kajr 20˚C ftit imsa[[ab, Dublin 9˚C xemxi, Kopen[agen 9˚C xita, Frankfurt 11˚C im/ajpar, Milan 14˚C xita, Istanbul 16˚C xemxi, Londra 9˚C imsa[[ab, Madrid 12˚C xemxi, Moska 4˚C im/ajpar, Pari;i 10˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 18˚C ftit imsa[[ab, Ruma 23˚C im/ajpar, Tel Aviv 24˚C ftit imsa[[ab, Tripli NA, Tune] 27˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 18˚C ftit imsa[[ab, Zurich 6˚C xita, Munich 9˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C imsa[[ab

Tag[rif JAG{LQU SNINHOM ILLUM

Patri Daniel Sammut (90 sena) Karmelitan, g[al numru ta’ snin kien Kappillan talAjruport Internazzjonali ta’ Malta, kompo]itur u organista; Patri Joseph Busuttil (80 sena) kittieb; Mons. Paolo Darmanin (74 sena) Fran;iskan, Isqof ta’ Garissa fil-Kenja; Patri Martin Borg (57 sena) Patri Karmelitan, pittur; Michael Asciak (55 sena) tabib, lecturer, eks Sindku ta’ Birkirkara, eks Membru Parlamentari f’isem il-PN; Jacqueline Padovani Grima (55 sena) Ma;istrat; Joan Bugeja ((51 sena) psikologa, kienet parti mill-grupp ‘Brown Rice’; Davida Flores (34 sena) tag[mel tpin;ijiet g[al-kotba; Donna Marie Ellul (27 sena) kantanta.

FIERA TA]-}WI:IJIET Bejn illum il-{amis, 6 ta’ Novembru u l-{add, 9 ta’ Novembru fl-MFCC f’Ta’ Qali se ssir id-19-il edizzjoni talFiera ta]-}wi;ijiet. {inijiet talftu[ bejn is-18:30 u l-22:30, isSibt iddum nofs sieg[a aktar, filwaqt li l-{add tifta[ bejn is-14:30 u d-21:30.

IL-KULURI TAL-PERLINI Il-kumpanija Talenti

fit-

Teatru Manoel fl-14, il-15 u s16 ta’ Novembru fit-20:00 se jtellg[u x-xog[ol teatrali IlKuluri tal-Perlini, li hu adattament tax-xog[ol Imhuh Morda ta’ :u]e Chetcuti. Fost l-atturi li se jie[du sehem insibu lil Mario Micallef, Monika Attard, Larissa Bonaci, Antonella Galea Loffreda, Anthony Ellul u Marvic Cordina. Direzzjoni ta’ Zep Camilleri.

TA{DITA PUBBLIKA Nhar il-{amis, 13 ta’ Novembru fis-sede ta’ DIn l-Art {elwa fi Triq Melita, il-Belt Valletta fis-18:30 se ssir ta[dita pubblika dwar l-arti funerarja fi/-?imiterju Ta’ Braxia, f’TalPieta. It-ta[dita se ssir minn Janica Buhagiar.

\

TA{DITA PUBBLIKA MINN WIRT SAN :WANN Nhar is-Sibt 15 ta’ Novembru fi/-?entru Parrokkjali ta’ San

:wann li jinsab fi Triq San :u]epp fid-09:30 Wirt San :wann se torganizza ta[dita pubblika dwar il-cart ruts f’Malta. It-ta[dita se tkun blIngli] u l-kelliem hu Louis Vella. F’ka] li t-temp ikun jippermetti, wara t-ta[dita jkun hemm ]jara organizzata g[allcart ruts li nsibu f’San :wann.

www.maltarightnow.com

MADWARNA

Il-fiera tal-għarajjes reġġħet waslet… ikbar u isbaħ minn qatt qabel

Wara bosta xhur ta’ preparamenti u ħidma sħiħa lejl u nhar, baqa’ biss ftit sigħat għallinawgurazzjoni tad-dsatax-il edizzjoni tal-MFCC Weddings Exhibition, li se tinfetaħ minn Michelle Muscat, illejla fis7pm.

Joan Haber, il-moħħ wara dan il-proġett, hija l-organizzatriċi ta’ din il-fiera li kisbet tant popolarità mill-ewwel edizzjoni fl-1996. B’kollaborazzjoni malMalta Fairs and Conventions Centre f’Ta’ Qali, din is-sena lfiera tat-tiġijiet se tkun imqassma fuq medda ta’ tmint elef metru kwadru, u dan l-ispazju

se jinqasam bejn 160 esibitur, kollha lesti biex isaħħru lillkoppji li se jżuruhom matul din l-attività. Il-fiera se ddum għaddejja erbat ijiem, mis-6 sad-9 ta’ Novembru 2014. Il-ħinijiet talĦamis u l-Ġimgħa huma mis6.30pm sal-10.30pm, is-Sibt mis-6.30pm sal-11pm u l-Ħadd mis-2.30pm sad-9.30pm, flMFCC, Ta’ Qali.

Dan il-proġett tant għal qalb Joan, jagħtiha sodisfazzjon kbir, għalkemm tammetti li tkun ilha taħdem u tistinka biex tissodisfa r-rekwiżiti kollha li jkun hemm bżonn, sabiex tara li kollox jimxi ħarir. Minkejja li l-fiera

għadha ma bdietx, diġà qed jittieħdu n-noti għas-sena d-dieħla li se timmarka l-20 anniversarju u għalhekk din l-edizzjoni għandha tkun waħda kommemorattiva u memorabbli għal kulħadd. L-uniku dispjaċir li għandha huwa relatat mal-limitu fl-ispazju li jista’ jiġi offrut.

Din is-sena hemm iktar minn 35 esibitur ġdid u sa din il-ġimgħa stess kienu għadhom iċemplu biex jieħdu sehem. Kull spazju possibbli ttieħed u apparti l‘main exhibition area’ hemm ukoll il-‘Petite Hall’, tinda meħuda esklussivament minn grupp ta’ esibituri, kif ukoll

żewġ foyers fil-ġnub tas-sala lkbira. Il-varjetà ta’ servizzi ma tonqosx u l-oriġinalità tispikka, b’numru ta’ stands b’ideat ġodda u bl-aħħar innovazzjonijiet fis-suq tat-tiġijiet.

Għalkemm din il-fiera hi iktar immirata għall-koppji li se jiżżewġu, din hija opportunità eċċellenti għal min irid jorganizza xi riċeviment matul issena, bħal xi anniversarju jew ‘staff party’ tal-Milied.

Il-koppji Għawdxin huma mħeġġa jżuru l-fiera u jużaw trasport organizzat apposta li jitlaq miċ-Ċirkewwa fis-2pm u lura mill-MFCC fit-8.30pm,

25

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

billi jibbukkjaw fuq 21414040/79414040 mill-aktar fis.

Kollox lest biex nilqgħu l-eluf ta’ koppji li ta’ kull sena jiġu bi ħġarhom biex jippjanaw dik li għalihom tissejjaħ ‘The Big Day’ – l-ikbar avveniment ta’ ħajjithom. Kull min iżur il-fiera se jibbenefika minn bosta offerti kif ukoll ċans li jirbaħ premjijiet sbieħ bħal qamar il-għasel sabiħ fi Sri Lanka ġentilment provdut minn Staff Travel, erba’ sessjonijiet ta’ fotografija, grazzi għal Sean Azzopardi Photography, u vjaġġi bl-ajru, fost oħrajn.

Il-ħidma tal-Knisja mal-persuni fil-bżonn

Sitt entitajiet tal-Knisja bbenefikaw minn total ta’ €51,955 li nġabru fis-70 parroċċa ta’ Malta f’Jum il-Karità, fl-4 ta’ Mejju li għadda. Dawn id-donazzjonijiet kienu ppreżentati fil-jiem li għaddew mill-Isqof Charles J. Scicluna, l-Amministratur Appostoliku sede vacante, waqt laqgħa li saret fil-Kurja talArċisqof.

Din l-offerta tal-poplu Nisrani se tgħin lil dawk l-entitajiet talKnisja li jaħdmu ma’ persuni filbżonn, fosthom it-tfal, l-anzjani, il-familji, il-persuni b’diżabbiltà u r-refuġjati. L-entitajiet li bbenefikaw mid-donazzjonijiet huma l-Kummissjoni Uffiċċju Ċentrali “Ejjew Għandi” li hija responsabbli mid-Djar tat-Tfal; is-Segretarjat Assistenza Soċjali li joffri għajnuna lill-familji filbżonn u lill-anzjani fil-parroċċi; Caritas Malta; id-Djar għall-persuni b’diżabbiltà; id-Djar għallanzjani u l-Kummissjoni Emigranti (Sezzjoni Refuġjati).

Matul il-preżentazzjoni taddonazzjonijiet lill-uffiċjali responsabbli mill-ħidma ta’ dawn l-entitajiet, l-Isqof Charles Scicluna rringrazzja lill-poplu Malti tal-ġenerożità tiegħu. Hu qal li l-għotjiet ta’ karità joffru opportunità lill-Insara biex ipoġġu fil-prattika l-Evanġelju, filwaqt li jitfgħu responsabbiltà fuq il-mod ta’ kif jintużaw dawn il-flus.

L-Isqof Scicluna rringrazzja wkoll lil dawk li jaħdmu malpersuni fil-bżonn għax permezz tagħhom il-Knisja twettaq l-opri ta’ karità b’risq dawk kollha fissoċjetà li huma fil-bżonn.

www.maltarightnow.com

26

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ GĦALL-BEJGĦ

Il-Ħamrun GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbitħa, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. Ċemplu 77200983.

Paola MAISONETTE arjuż ħafna f’area kwieta b’żewġ kmamar tas-sodda, salott, kċina, kamra tal-banju u bitħa. Ċemplu 99428000.

AVVIŻI

Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, eċċ. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-irħas prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts għal kull tip ta’ appliances. Ċemplu

21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet TA’ magni tal-ħjata. Għal service u tiswijiet fil-pront.

99422268 jew Ċemplu 21416705.

VETTURI

Hyundai Accent MUDELL 1996, 1498cc, f’kundizzjoni tajba ħafna.

Prezz negozjabbli. Ċemplu 79460359.

JINĦTIEĠU

Mastrudaxxi MACHINE operators, installaturi bl-esperjenza fi produzzjoni ta’ għamara/aperturi.

Għal aktar informazzjoni ċemplu SAW Ltd fuq 21490460, 21490458 jew 79403335.

www.maltarightnow.com

27

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

SPORT

Nadur Youngsters jirbħu l-konfront dirett FUTBOL F’GĦAWDEX - L-EWWEL DIVIŻJONI

XEWKIJA T……………...….1 NADUR Y……………….....…2

Xewkija T: A. Parnis, P. Buttigieg, J. Vella (A. Simoncic), M. Gegic (G. Hili), J. Cefai, P. Rapa (C. Camilleri), C. Bugeja, K. Mercieca, D. Bogdanovic, J. Camilleri, D. Shields.

Nadur Y: M. Grima, J. Buttigieg, F. Camilleri, L. Dos Santos, S. Attard, C. Debono, M. Hyzler, M. Stojanovic, C. Antunes, J. Vella (J. Grima), C. Hili.

Referee: Darco Stankovic

Nadur Youngsters rebħu l-konfront dirett maċ-Champions Xewkija Tigers u telgħu waħedhom fl-ewwel post. Il-protagonista assolut kien il-gowlkiper Mark Grima li wettaq bosta saves fosthom salva penalty.

Xewkija ħarġu jattakkaw imma fit-32 minuta l-Youngsters fetħu l-iskor meta minn freekick ta’ malajr ta’ Stojanovic, JOSEPH VELLA b’xutt fil-baxx xeħet firrokna. Minuta wara Xewkija ngħataw penalty għal fawl ta’ Ramon Dos Santos fuq Daniel Bogdanovic u l-istess Bogdanovic ra lil Mark Grima jsalva. Ta’ dan ġew ikkastigati fil35 minuta meta Nadur irduppjaw minn CLAUDIO ANTUNES. 13-il minuta fit-tieni taqsima Xewkija daħlu fil-partita b’gowlta’ KENNETH MERCIECA wara indeċiżjoni fid-difiża opposta.

Man-nofs siegħa Xewkija kienu sfortunati meta minn cross ta’ Cefai, Dene Shields bir-ras laqat sieq il-lasta u mir-rebound Kenneth Mercieca kien imċaħħad mid-draw minn Grima biex liskor sat-tmiem baqà ta’ 2-1.

Riżultat ġust fid-derby SK VICTORIA W…………..0 ORATORY Y………………..0

SK Victoria W: B. Vrndic, E. Bugeja, D. Monday, J.P. Grima, S.F. Bajada, J. Refalo, A. Adesina (L. Dimech), N.Vella, C. Sciortino, A. Sanz Ortiz, O. Farrugia.

Oratory Y: E. Fenech, K. Borg, M. Mumford, J. Attard (C. Cardona), T. Dos Santos, S. Attard, J. Attard, J. Chetcuti, M. Camilleri, K. Farrugia, J. Tabone.

Referee: Emanuel Grech

Id-derby tal-Belt Victoria spiċċa draw tmingħajr gowls fejn għaż-żewġ naħat kien l-ewwel draw f’dan il-kampjonat. Irriżultat jitqies ġust minkejja li kienu Oratory Youths li ħolqu liktar ċansijiet fl-ewwel taqsima iżda kienu pjuttost traskurati.

Kwarta fit-tieni taqsima SK Victoria tkeċċielhom Nicholas Vella għal kliem ħażi immal b’10 plejers ħadu punt.

Mark Grima jsalva l-penalty ta’ Bogdanovic

Kerċem it-tielet

KERĊEM A…………….....…4 ST LAWRENCE S. ……....….1

Kerċem Ajax FC: L. Camilleri, P. Kyumyurdhziev, J. Azzopardi, M. Mifsud, J.P. Mizzi, K. Mifsud, I. Xuereb, E.Vella (J. Said), A. Mizzi (L. Meilak), A. Ribiero, O. Spiteri.

St. Lawrence Spurs FC: J. Grima, F. Xuereb, J. Micallef (S. Cauchi), W. Barbosa, C. Cauchi (W. Portelli), J. Thewma (F. Grima), M. Vella, L. Grima, M. Boye, D. Micallef, S. Mizzi.

Referee: Sandro Spiteri

Kif kien mistenni Kerċem Ajax kisbu riżultat ieħor pożittiv meta għelbu lil St Lawrence Spurs 4-1 u telgħu i-tielet ma’ Oratory.

Kerċem ħarġu aggressivi u wara sitt minuti żblukkaw irriżultat b’daqqa ta’ ras ta’ ANDREW MIZZI. Huma komplew jamministraw u fit-23 minuta minn cross ta’ Kyumyurdhziev, Ribiero ma laqatx tajjeb imma IAN XUEREB li xeħet fl-anglu.

Minuta wara St Lawrence naqqsu d-distakk meta Leonard Camilleri ippanċja mal-lasta xxutt ta’ Barbosa bil-ballun jaħbat ma’ dahar MAMBAYE BOYE u spiċċa ġewwa.

Kerċem baqghu jippressaw u fis-7 mnuta tat-tieni taqsima kien IAN XUEREB li kiseb doppjetta personali b’xutt għar-rokna.

Fuq in-naħa l-oħra fit-12-ilminuta Boye ħarab waħdu iżda ra l-lob tiegħu salvat għal corner.

Kerċem wieġbu fid-19-il minuta b’xutt ta’ Jean Paul Mizzi salvat minn Grima.

Kerċem għarfu jikkontrollaw dan il-vantaġġ tagħhom u anke sabu ċ-ċans żewġ minuti fuq ilħin biex issiġillaw dan is-suċċess tagħhom permezz ta’ xutt filbaxx ta’ JOSEPH AZZOPARDI.

Kif Jinsabu L Nadur Y 6 Xewkija T 6 Kerċem A 6 Oratory Y 6 Victoria H 6 SK Victoria 6 St Lawrence 6 Sannat L 6

R 5 4 3 3 2 2 1 0

D 1 1 1 1 1 1 1 1

T F 0 12 1 18 2 12 2 7 3 15 3 9 4 8 5 2

Żewġ gowls f’kull taqsima

K Pt 5 16 8 13 8 10 7 10 13 7 9 7 18 4 12 1

VICTORIA H…………..……4 SANNAT L…….……......……0

Victoria H: M. Vella, M. Buhagiar, D. Mercieca (O. Curmi), F. Apap (R. Grech), M. Bamba, D. Farrugia, J. Pace, M. Bezzina (D. Bellotti), R. Buttigieg, J. Bajada, N. Vasilic.

Sannat Lions FC: A. Brignoli, A. Debono, P. Camilleri, M. Muscat, E. Nkwocha (E. Gauci), E. Nwankwo, N. Micallef (L. Attard), F. De Andrade, J. Agius, A. Williams, D. Borg (M. Formosa).

Referee: Malcolm Spiteri

Victoria Hotspurs, b’żewġ gowls f’kull taqsima kisbu rebħa meritata kontra Sannat Lions fejn kellu debutt pożittiv is-Serb Nikola Vasilic li skorja doppjetta.

Fil-ħames minuta Hotspurs ingħataw penalty meta Patrick Camilleri mess il-ballun b’idu iżda mill-11 il-metru Jason Pace laqat sieq il-lasta. Fil-11-il minuta Sannat kellhom penalty talli Dylan Mercieca mess il-ballun b’idu iżda Fernando De Andrade ra lil Matthew Vella jsalva. Fit28 minuta Ferdinando Apap birras laqat il-lasta sakemm is-37 minuta VASILIC bir-ras fetaħ liskor u żewġ minuti fuq il-ħin FERDINANDO APAP poġġa lirRabtin 2-0 minn fuq.

Wara l-intervall Hotspurs skorjaw tnejn oħra minn RODNEY BUTTIGIEG u VASILIC.

IT-TIENI DIVIŻJONI

Għajnsielem miżmuma GĦAJNSIELEM……...……..2 GĦARB R…………..…....…..2 Għajnsielem FC: L. Buttigieg, D. Debattista, R. Grima (C. Grima), S. Sultana, M. Portelli, K. Hili, J. Portelli, J. Attard, D.Hili, L. Buttigieg, F. Galea.

Għarb R: D. Spiteri, C. Attard, M. Grech, P.A. Attard, C. Gafa (A. Micallef), N. Borg J. Portelli, C. Mercieca (J. Azzopardi), J. Muscat, F. Attard, S. Apap (J. Muscat).

Referee: Reno Refalo

Il-leaders Għajnsielem komplew iwaqqgħu iktar punti meta wara li sofrew l-ewwel telfa kontra Qala, kienu miżmuma draw minn Għarb Rangers.

Għarb fetħu l-iskor wara sitt minuti minn CHRISTOPHER MERCIECA li approfitta minn tgerfixa fil-kaxxa l-kbira.

Għat-tieni taqsima kienu Għarb li deher li ħarġu tajjeb imma fit-23 minuta kienu Għajnsielem li kisbu d-draw minn JOSEPH ATTARD b’xutt fil-baxx.

Imbagħad fit-28 minuta lBlacks qalbu r-riżultat b’xutt filbaxx ta’ KENNY HILI fuq suġġeriment ta’ Jason Portelli.

Fil-41 minuta Għarb kisbu ddraw b’daqqa ta’ ras tal-plejerkowċ NOEL BORG wara corner ta’ Josef Portelli.

Rebħa oħra QALA S………….............…...1 XAGĦRA UTD…….....…..…3 Qala Saints FC: F. Buttigieg, J. Rapa, C. Caruana, M. Buttigieg, D. Cutajar (I. Grech),

Kif Jinsabu L Għajnsielem7 Munxar F 7 Għarb R 7 Xagħra Utd 7 Qala S 7 Żebbuġ R 7

R 5 4 3 2 2 2

D 1 1 1 2 1 0

T F 1 13 2 13 3 12 3 10 4 9 5 14

K Pt 6 16 11 13 10 10 11 8 15 7 18 6

F. Mumford (C. Vella), J. Attard (M. Cefai), D. Portelli, J. Galea, M. Scerri, A. Cini.

Xagħra United FC: D. Galea, E. Galea, J. Scerri, J. Xerri (O. Pogukay), J. Buhagiar, A. Bezzina (M. Grima), A. Farrugia, C. Hili (D. Bartolo), S. Farrugia, V. J. Saliba, L. Attard.

Referee: Joe Agius

Xagħra United komplew bilforma pożittiva tagħhom meta għelbu lil Qala Saints 3-1.

Protagonista kien Joseph Buhagiar li skorja doppjetta fittieni taqsima.

Xagħra ħarġu aħjar imma fis26 minuta Qala fetħu l-iskor permezz ta’ xutt angulat ta’ ALAN CINI wara cross mix-xellug ta’ Manwel Buttigieg.

Fit-32 minuta f’risposta ta’ Xagħra xutt minn barra l-kaxxa ta’ Joseph Xerri spiċċa ftit barra.

Fit-tieni taqsima Xagħra ħarġu jfittxu d-draw li wasal fit-23 minuta meta minn azzjoni ta’ corner JOSEPH BUHAGIAR bir-ras xeħet ġewwa.

L-istess JOSEPH BUHAGIAR fis-37 minuta b’xutt sabiħ għamel l-iskor 2-1 u żewġ minuti mit-tmiem LUKE ATTARD illobbja għal ġewwa biex issiġilla r-rebħa.

www.maltarightnow.com

28

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

Is-sigurtà fl-istadiums iż-żgħar hi ta’ tħassib WARA LI REFEREE KIEN AGGREDIT MINN UFFIĊJAL TA’ KLABB Christian Micallef

Is-sigurtà fl-istadiums iż-żgħar qed tinkwieta mhux ftit lil dawk involuti fil-futbol partikolarment ir-referees. L-aħħar inċident seħħ waqt partita tal-Youths bejn Gżira United u Kirkop United, fejn ir-referee Etienne Mangion kien aggredit fiżikament fiddressing room taċ-Charles Abela Stadium fil-Mosta minn uffiċjal ta’ Gżira.

Dan wassal sabiex jerġa’ jitqajjem is-suġġett dwar is-sigurtà flistadiums iż-żgħar f’Malta u Għawdex. Saħansitra dan l-argument kien diskuss waqt l-aħħar laqgħa tal-Kunsill tal-MFA hekk kif l-assoċjazzjoni tar-referees (MFRA), esprimiet it-tħassib tagħha lejn is-sigurtà tal-membri li hi tirrapreżenta.

Keċċa żewġ plejers f’inqas minn nofs siegħa Nhar it-Tnejn 20 t’Ottubru, ilpartita bejn Gżira u Kirkop ġiet sospiża fis-28 minuta wara li kien hemm uffiċjal ta’ klabb li hedded lil wieħed mill-assistenti referees li jekk il-partita kienet se titkompla kien se jinżel għalih fil-grawnd. Ir-referee Mangion tkellem ma’ In-Nazzjon u spjega li f’dak il-ħin kien għadu kemm keċċa żewġ plejers ta’ Gżira. Luffiċjal kien irrabjat mhux ftit għad-deċiżjonijiet tar-referee u Mangion ħass li la darba kien hemm din it-theddida, fil-preżenza ta’ ftit partitarji, kien ikun għaqli li jissospendi l-partita għal ftit ħin sakemm tikkalma s-sitwazjoni.

Mangion informa lill-kowċis u l-captains taż-żewġ timijiet rispettivi bid-deċiżjoni u daħħal lil kulħadd fid-dressing rooms.

Iżda l-kbir kien għadu ġej.

“Dħalt fid-dressing room flimkien maż-żewġ assistenti u bdejt nikteb ir-rapport ta’ dak li ġara iżda f’daqqa waħda smajt ilbieb jinfetaħ u fil-pront daħlet persuna li attakkatni fiżikament.

Kont ixxukkjat għaliex ma kontx qed nistenna xi ħaġa hekk, waqt li tkun maqful ġewwa u tikteb irrapport,” stqarr Mangion.

Ma kienx hemm Pulizija Sa minn qabel seħħ l-inċident u appena kien għadu kif issospenda l-partita, Mangion talab lill-ground manager sabiex iċempel lill-Pulizija, li sfortunatament ma kienux preżenti waqt il-partita. Madankollu luffiċjal ta’ Gżira laħaq aggredixxa lir-referee fid-dressing room u żewġ minuti wara linċident, il-Pulizija kienu fuq ilpost sabiex jieħdu azzjoni.

Tliet t’ijiem wara, Emanuel Ciantar ta’ 44 sena, ammetta lakkużi kontra tiegħu quddiem ilMaġistrat Miriam Hayman u ngħata sentenza sospiża ta’ tliet snin, sospensjoni ta’ sena milli jidħol fi stadium tal-futbol u f’dan il-perjodu ma jistax ikellem lil Mangion.

Gżira Utd u l-MFRA juru solidarjetà mar-referee Fi stqarrija il-Kumitat ta’ Gżira iddeplora bil-qawwa kollha u

Ir-referee Etienne Mangion

ddisassoċja ruħu mill-inċident li seħħ. Il-Kumitat esprima s-solidarjetà ma’ Mangion u tenna li lklabb jirispetta dejjem iddeċiżjoni tal-uffiċjali tal-logħba anke meta ma jaqbilx magħha.

Stqarrija oħra ta’ kundanna waslet mill-MFRA li esprimiet solidarjetà mal-membru tagħha.

Fl-isfond ta’ dan kollu wieħed bilfors jistaqsi jekk fl-istadiums iż-żgħar tagħna teżistix biżżejjed sigurtà għall-uffiċjali tal-partita, kowċis, plejers u partitarji. Dan l-inċident iwassal biex ħafna jistaqsu għalfejn mhux qed ikun hemm sigurtà waqt dawn il-partiti? X’responsabbiltà għandu jkollhom il-klabbs fuq l-uffiċjali u l-partitarji tagħhom? Il-pieni ma’ min qed jagħmel dawn l-atti,

Carabott jirbaħ il-Franwin SPARAR

It-tiratur Nicky Carabott kien ir-rebbieħ overall ta’ sparatura Trap għall-Franwin Trophy organizzata misSouthern Shooting Club ilĦadd.

Din l-isparatura kienet fuq 50 plattina bl-aħjar sitta jgħaddu għas-semifinali u mbagħad l-aħjar erbgħa għall-midalji fuq rounds ta’ 15-il plattina lwieħed.

Nicky Carabott laqat 39 minn 50 u mbagħad kellu rounds ta’ 12 u 13 rispettivament.

Fit-tieni post spiċċa Jason Sciberras li laqat 39, 10 u 13 waqt li Alvin Vella temm ittielet b’41, 9 u 13.

Stephen Aquilina temm irraba’ b’40, 10 u 7 segwit minn George Grech b’37 u 9 u

It-tliet rebbieħa fuq il-podju flimkien mal-kowċ Joe Arttard

Romeo Cassar b’37 u 5.

Alvin Vella kien l-aħjar tiratur fi Klassi A b’40, Nicky

Carabott rebaħ Klassi B b’39 u Charlie Demanuele kien laħjar fi Klassi C b’40 plattina.

qed ikunu ta’ detriment għal min jagħmilhom?

SPORT

Madankollu waqt l-istess laqgħa tal-Kunsill, Darmanin Demajo kien kowtat jgħid li għandu jkun hemm edukazzjoni u nfurzar fuq min jaqbeż filgrawnds iżda s-soluzzjoni biex jonqsu dawn l-inċidenti m’għandix tkun li ngħollu lfence li jifred lill-partitarji millpitch.

Hu qal li jekk ir-referees ma jridux jirrefjaw ma jirrefjawx iżda mbagħad l-MFA timxi mod ieħor. Hu saħaq li r-referees flIngilterra, per eżempju, jikkontrollaw partiti fejn m’hemmx fence bejn il-partitarji u l-pitch u dawn jirrefjaw xorta waħda. Ilħolma ta’ Darmanin Demajo hi li naslu f’sitwazzjoni fejn ma jkun hemm ebda fence fl-istadiums tagħna, simili għal kif hemm firRenju Unit.

Darmanin Demajo jrid stadiums mingħajr barrieri Għaxar t’ijiem wara li seħħ dan l-inċident, il-President talMFA Norman Darmanin Demajo ħabbar waqt laqgħa tal-Kunsill, li kienet se ssejjaħ l-uffiċjali talPulizija biex jattendu għallogħob kollu tal-Youths li fadal f’dan l-istaġun ta’ Gżira United, Mtarfa u Xgħajra Torandoes.

Dawn l-aħħar żewġ klabbs kellhom rapporti ta’ inċidenti waqt partiti li lagħbu fihom. L-ispejjez involuti biex jinġiebu l-Pulizija jridu jitħallsu mill-klabbs imsemmija.

Ir-referees ikkunsidraw li ma jirrefjawx Jidher li dan il-kliem ftit li xejn niżel tajjeb mar-referees, li qed iħossu li mhux qed ikunu protetti biżżejjed f’partiti tad-diviżjonijiet iż-żgħar jew fil-kategoriji tażżgħażagħ. Hu mifhum li fil-jiem li għaddew ir-referees kienu qed jikkunsidraw li saħansitra ma jmorrux jikkontrollaw partiti mill-ogħla diviżjoni Għawdxija għaliex preżentament m’hemmx biżżejjed sigurtà għalihom.

Madankollu kliem Darmanin Demajo waqt il-Kunsill tal-MFA ġiegħel lir-referees jaħsbuha sew qabel jieħdu deċiżjoni li ma jmorrux għal-logħob.

Il-kompetizzjonijiet tat-tazzi Ewropej tal-klabbs fi ħdan ilFIBA Europe se jibdew matul din il-ġimgħa u ż-żewġ referees internazzjonali lokali tal-basketball se jkunu mpenjati.

Ir-referee lokali Bernard Vassallo jinsab l-Italja fejn nhar illum se jikkontrolla l-partita mill-ewwel ġurnata ta’ Grupp B tal-FIBA Europe Euroleague li se tintlagħab fil-PalaCampagnola bejn iċ-champions Taljani Schio u ċ-champions Spanjoli Salamanca.

Bħala uffiċjali għal din il-logħba, Vassallo, li hu r-referee prinċipali, se jkollu miegħu lil Nuno Monteiro (Portugall) u Peter Zenis (Slovakkja).

Il-ġimgħa d-dieħla Vassallo se

jkun impenjat fit-Turkija meta nhar l-Erbgħa 12 ta’ Novembru se jirreffja l-partita minn Grupp A tal-FIBA Europe Euroleague li se tintlagħab f’Istanbul bejn iċChampions Torok kif ukoll iċChampions renjanti talEuroleague Galatasaray kontra ċChampions Slovakki Kosice.

Għal darba oħra Vassallo se jkun ir-referee prinċipali u miegħu se jkun hemm Luka Kardum (Kroazja) u Tamas Foldhazi (Ungerija).

Fl-istess waqt, ir-referee l-ieħor internazzjonali, Gordon Barbara lbieraħ iikkontrolla l-partita millewwel ġurnata ta’ Grupp E talFIBA Euro Cup f’Lisbona bejn Lombos Cascais u l-Ungeriżi Miskolc.

Impenji fl-Ewropa għal referees lokali BASKETBALL

www.maltarightnow.com

29

Il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

SPORT

Tliet timijiet ifittxu post fil-fażi tan-KO EUROPA LEAGUE

Tliet timijiet se jkunu qed jibdew ir-raba’ ġurnata tal-Europa League b’punti massimi u ħarsithom tinsab mixħuta fuq irround tal-aħħar 32.

Wara li rebħu l-ewwel tliet partiti, Fiorentina, Dinamo Moscow u Legia Warsaw kollha qed jittamaw li jiċċelebraw kwalifikazzjoni bikrija mal-aħħar 32.

Sa minn meta bdiet l-Europa League fil-format peżenti, sitt timijiet biss ħadu 9 punti jew aktar u naqsu milli javanzaw għall-fażi tan-knock-out. Imma Dinamo Moscow u Fiorentina jkunu ċerti minn posthom jekk illum jirbħu f’darhom kontra Estoril Praia u PAOK rispettivament u tliet punti oħra jkunu altru milli biżżejjed għal Legia diment li Lokeren jonqsu milli jirbħu l-partita tagħhom kontra Trabzonspor li jinsabu t-tieni fi Grupp L. Celtic intant jistgħu jiċċelebraw it-300 logħba tal-klabb flEwropa billi jagħmluha malaħħar 32 jekk jirbħu għand FC Astra Giurgiu u fl-istess ħin FC Salzburg jirbħu għand GNK Dinamo Zagreb.

Madankollu Lille u l-100 logħba ta’ Dinamo Minsk fil-UEFA, mhux mistennija jintemmu daqstant tajjeb. Dinamo Minsk huma fil-periklu li jispiċċaw fl-aħħar post ta’ Grupp K meta jmorru għand Guincamp waqt li Lille imorru għand Everton bit-tama li

Il-Programm Grupp A

Fiorentina llum jimmiraw li jkunu fost l-ewwel tliet timijiet mal-aħħar 32

jtejbu t-tielet post fi Grupp H. It-tim ta’ Le Dogue kien mifni bi tliet draws konsekuttivi fil-fażi tal-gruppi imma meta wieħed jiġi għal riżultati inkonklużivi, Saint Etienne kienu quddiem net dan listaġun.

Les Verts se jkunu qed jilqgħu lil Inter u ġejjin minn serje ta’ tliet draws konsekuttivi 0-0 filgrupp. Inter għad iridu jaqilgħu gowl f’ħames partiti fl-Ewropa

dan l-istaġun u kollox jindika li tista’ tkun serata oħra kwieta.

Il-holders Seville se jkunu ħerqana li jinfdu d-difiża ta’ Standard Liege għall-ewwel darba meta jiltaqgħu fi Grupp G. Sevilla tilfu darba biss f’darhom fl-aħħar 11-il logħba millEwropa waqt li Standard għadhom bla rebħa fl-aħħar erba’ partiti fl-Europa League barra minn darhom.

Problemi finanzjarji kbar għal James

David James, l-eksgowlkiper ta’ Liverpool u Manchester City, qed jiffaċċja diffikultajiet finanzjarji kbar, tant li hu kostrett ibiegħ mijiet ta’ oġġetti tal-futbol personali – inklużi blalen u qomos iffirmati - li kien irnexxielu jiġbor tul karriera twila fl-ogħla livell tal-kampjonat Ingliż.

James, li għandu 44 sena, lagħab 53 darba għallIngilterra waqt li hu stmat li qala’ madwar 20 miljun lira Sterlina tul karriera li damet 25 sena. Intant, hu iddikjara lilu nnifsu fallut f’Mejju, b’rapport li kien deher f’The Sun isostni li James tella d-djun enormi wara li ddivorzja lill-eks-mara tiegħu fl-2005.

Il-fatt li James – li anki għamel żmien jimmudella għad-ditta tal-moda Armani – kellu jiffaċċja problemi finanzjarji daqstant akuti ħalla lil ħafna sopriżi, speċjalment

meta wieħed iqis li hu kien għadu l-ewwel għażla bħala gowlkiper tal-Ingilterra matul it-Tazza tad-Dinja tal-2010.

Illum, David James hu lgowlkiper u manager ta’ Kerala Blasters, tim fis-Super League tal-Indja, minbarra li jaħdem bħala analista tal-futbol ma’ BT Sport.

James anki poġġa għall-bejgħ vann tat-tip Astra li hu modifikat skont l-ispeċifikazzjonijiet personali tiegħu. Kulmin jattendi l-irkant – li jagħlaq fit-18 ta’ Novembru - jista’ jqiegħed offerta għal mill-anqas 150 flokk u shorts tal-futbol iffirmati, minbarra blalen li kienu intużaw snin ilu, għal-logħba tal-Kampjonat Ingliż.

Ma’ dawn l-oġġetti wieħed isib ukoll gear tal-futbol tat-tim nazzjonali Ingliż bil-firem talplejers fl-iskwadra u flokk talgowlkiper ta’ Portsmouth.

Mistenni li l-offerti jibdew

David James

minn minimu ta’ 30 sa 50 lira Sterlina għal kull oġġett.

Oġġetti oħra għall-irkant fost il-proprjetà ta’ David James jinkludu tagħmir għall-eżerċizzju u tagħmir ieħor li jinteressa laktar lid-DJs. Hemm ukoll diski tal-vinyl, kotba u numru sostanzjali ta’ ġugarelli.

Napoli wkoll se jippruvaw iżommu s-serje ta’ bla telfa f’darhom u fl-istess ħin ipattuha lil Young Boys għat-telfa li tawhom fit-tielet ġurnata. Napoli ilhom ma jitilfu f’darhom seba’ partiti fl-Ewropa sa minn meta kienu megħluba 3-0 kontra Viktoria Plzen fl-istaġun 201213 waqt li l-Iżvizzeri rebħu darba biss fl-Italja, 3-2 kontra Udinesfl-2012.

Apollon v B. M’gladbach(19.00) Zurich v Villarreal (19.00) Grupp B Copenhagen v Brugge (19.00) HJK v Torino (19.00) Grupp C A. Tripolis v Tottenham H.(19.00) Besiktas v P. Belgrade (19.00) Grupp D Astra G.v Celtic (19.00) D.Zagreb v Salzburg (19.00) Grupp E D.Moscow v Estoril (18.00) Panathinaikos v PSV (19.00) Grupp F Qarabag v Dnipro (18.00) St Etienne v Inter (19.00) Grupp G Feyenoord v Rijeka (21.05) Sevilla v S. Liege (21.05) Grupp H Everton v Lille (21.05) Wolfsburg v Krasnodar (21.05) Grupp I Napoli vYoung Boys (21.05) S.Prague v S. Bratislava (21.05) Grupp J D. Kyiv v AaB (21.05) Rio Ave v S.Bucurest (21.05) Grupp K Fiorentina v PAOK (21.05) Guingamp v D. Minsk (21.05) Grupp L L. Warsaw v M. Kharkiv(21.05) Lokeren v Trabzonspor (21.05)

Wolff ma jaqbilx mal-punti doppji FORMULA 1

Il-kap tat-tim tal-Mercedes Toto Wolff qal li ma tantx jaqbel mar-regoli tal-punti doppji li se jingħataw waqt l-aħħar tellieqa fil-Grand Prix ta’ Abu Dhabi.

Bħalissa ż-żewġ sewwieqa talMercedes, Lewis Hamilton u Nico Rosberg huma l-uniku tnejn li matematikament għadhom biċ-ċans li jirbħu t-titlu b’Hamilton bħalissa qed igawdi vantaġġ ta’ 24 punt fuq Rosberg.

Għal tmiem il-kampjonat fadal żewġ Grand Prix, wieħed filBrażil u dak ta’ Abu Dhabi u Hamilton jista’ jirbaħ it-titlu jekk jispiċċa minn tal-anqas ittieni fiż-żewġ tiġrijiet, anke jekk Rosberg jirbaħhom it-tnejn.

Jekk Hamilton u Rosberg jispiċċaw bl-istess ammont ta’ punti ikun Hamilton li jirbaħ ittitlu għaliex rebaħ ammont

akbar ta’ tiġrijiet dan l-istaġun.

L-Ingliż s’issa rebaħ 10 Grand Prix filwaqt li Rosberg rebaħ erbgħa.

F’kummenti li ta Wolff qal li ma jaqbilx mar-regola għax minħabba fiha jista’ ma ssirx ġustizzja mal-aqwa sewwieq.

“Hemm riskju kbir li r-regola tal-punti doppji fl-aħħar Grand Prix trebbaħ lil min ma jkunx ħaqqu. Ir-raġuni għaliex saret din ir-regola hi biex l-istaġun jibqa’ eċċitanti sal-aħħar imma tista’ twassal biex ikollha effett mhux mixtieq,” qal Wolff.

Huwa esprima s-sodisfazzjon tiegħu għall-fatt li t-tim diġà aċċerta mir-rebħ tat-titlu talKostruttri kif ukoll għall-fatt li se jkun wieħed bejn Hamilton jew Rosberg li se jiġu inkurunati champions.

www.maltarightnow.com

30

il-Ħamis, 6 ta’ Novembru, 2014

SPORT

Ronaldo mhux iffukat fuq ir-rekord WARA L-PARTITI TAĊ-CHAMPIONS LEAGUE

Cristiano Ronaldo mhux iffukat li jikser ir-rekord ta’ Raul fiċ-Champions League. Dan qalu l-kowċ ta’ Real Madrid Carlo Ancelotti wara rebħa 1-0 fuq Liverpool li fissret il-kwalifikazzjoni mal-aħħar 16 għallholders.

L-attakkant Portugiż jinsab gowl bogħod mil-leġġenda ta’ Real ta’ 71 gowl fl-Ewropa waqt li Lionel Messi skorja 69 gowl.

“Cristiano dejjem irid jiskorja.

Kien iffukat fuq il-logħba u kellna bżonn ir-rebħa. Jiskorja darb’oħra. Ma naħsibx li dispjaċut li ma skorjax. Naħseb li kuntent bħalna kollha li rbaħna u avanzajna,” qal Ancelotti wara rebħa fuq Liverpool b’gowl ta’ Benzema.

Sadanittant Brendan Rodgers iddefenda d-deċiżjoni tiegħu li jibdew seba’ plejers mit-tim li tilef kontra Newcastle u qal li rriżultat tah raġun. “Stajtu taraw illum kemm kienu tajbin.

Ovvjament diżappuntati birriżultat għaliex fl-aħħar millaħħar xorta tlifna. Il-prestazzjoni hawnhekk kontra tim li jirbaħ bi tlieta jew erba’ gowls u żammej-

na l-logħba miftuħa sal-aħħar għalija kienet prestazzjoni ta’ kwalità. Kburi ħafna bil-plejers,” qal Rodgers li xorta wera ruħu ottimist li javanzaw.

Il-kowċ ta’ Borussia Dortmund Jurgen Klopp ukoll kien kuntent li t-tim għadda malaħħar 16 b’rebħa 4-1 fuq Galatasaray minkejja l-forma ħażina fil-Bundesliga.

“Għidt lill-plejers biex igawdu dan il-mument. Kien importanti li nirbħu u li issa għandna ħamest’ijiem għal partita oħra.

Galatasaray lagħbu aħjar milli lagħbu f’Istanbul imma ddefendejna tajjeb. Ikkonkludejna wkoll fil-mument it-tajjeb u nixtieq li nżommu din il-kapaċità.

Anke wara li qlajna l-gowl ma kontx inkwetat għax rajt affarijiet sbieħ,” qal Klopp.

Sadanittant id-difensur ta’ Dortmund Sebastien Kehl attakka lill-partitarji ta’ Galatasaray u qal li l-plejers tagħhom qed jistħu minnhom. Dan wara li llogħba twaqqfet darbtejn minħabba tfiegħ ta’ flares filpitch.

“Stajt tinnota mill-plejers ta’

Il-Portugiż Cristiano Ronaldo lbieraħ irċieva ż-żarbun tad-deheb waqt ċerimonja li saret f’Madrid.

Ronaldo rċieva l-unur bħala l-aqwa skorer fil-kampjonati kollha fl-Ewropa.

Ronaldo diġà rebaħ dan l-unur darbtejn oħra.

Galatasaray li kienu qed jistħu bl-imġieba tal-partitarji tagħhom. Setgħu weġġħu lil xi ħadd jew xi tfal li jkunu hemm.”

Juventus kisbu l-ewwel rebħa meta għelbu lil Olympiacos 3-2.

McNair mal-Irlanda ta’ Fuq EURO 2016

Id-difensur żagħżugħ ta’ Manchester United, Paddy McNair, issejjaħ għall-ewwel darba fl-iskwadra tal-Irlanda ta’ Fuq li, fl-14 ta’ Novembru, tikkonfronta lir-Rumanija fillogħba ta’ kwalifikazzjoni ta’ Grupp D għall-finali tal-Euro 2016.

McNair, li għandu 19-il sena, hu l-uniku wieħed fl-iskwadra Irlandiża ta’ 25 plejer li ma rrappreżenta qatt lil pajjiżu f’dan illivell. Id-difensur ċentrali lagħab tliet darbiet għal

Manchester United f’dan listaġun u nhar il-Ħadd, daħal bħala sostitut fid-derby kontra Manchester City, fl-Etihad Stadium.

Il-konfront mar-Rumanija f’Bucharest qed jitqies bħala laktar sfida iebsa għall-Irlanda ta’ Fuq li kellha bidu mill-aqwa fil-logħob ta’ kwalifikazzjoni fi Grupp D fejn, għall-ewwel darba, rebħet l-ewwel tliet impenji.

It-tim immexxi minn Martin O’Neill, bħalissa, jinsab fl-

ewwel post tal-grupp, b’vantaġġ ta’ żewġ punti fuq ir-Rumeni.

Sadanittant, id-difensur veteran ta’ Manchester United, Jonny Evans, għadu mweġġa’ u ma kienx inkluż mal-grupp ta’ plejers Irlandiżi li se jivvjaġġaw lejn Bucharest.

Fil-fatt, Evans għadu ma lagħabx darba f’dawn il-logħbiet ta’ kwalifikazzjoni, meta kien sospiż għall-konfront malUngerija, waqt li ma kienx f’sikktu għar-rebħiet ta’ pajjiżu fuq il-Faroe Islands u l-Greċja.

Yaya Toure fil-mira ta’ razzisti fuq Twitter Il-Pulizija ta’ Greater Manchester qed jinvestigaw rapport li Yaya Toure, il-midfielder internazzjonali ta’ Manchester City, spiċċa suġġett għall-abbuż bi skop razzista fuq il-media soċjali.

Ftit tal-jiem ilu, Toure li kien fost l-aħjar plejers ta’ Manchester City fid-derby ta’ nhar il-Ħadd kontra Manchester United, kompla bil-kollegamenti fuq Twitter wara nuqqas ta’ ħames xhur fejn hu mifhum li ‘spiċċa mira għall-agħar tip ta’

abbuż mir-razzisti’.

Attivisti mal-grupp Kick It Out, li jopponi kull tip ta’ diskriminazzjoni li tibbaża fuq ilkulur tal-ġilda, qalu li rċevew lilmenti dwar messaġġi ‘ta’ natura razzista’ (fuq Twitter) fil-konfront ta’ Toure, li hu captain tattim nazzjonali tal-Kosta talAvorju.

L-istess attivisti infurmaw lillpulizija dwar in-natura tal-abbuż u bl-investigazzjonijiet qed jaqbdu r-ritmu.

Il-grupp Kick It Out għamilha qara wkoll li ‘qed joffri kull tip ta’ appoġġ’ lil Yaya Toure, waqt li l-manager ta’ Manchester City, Manuel Pellegrini, qed jistenna li l-awtoritajiet relevanti jieħu ħsieb din il-kwistjoni.

Fl-istess ħin, Pellegrini m’għandux dubju li l-abbuż ta’ dan it-tip m’għandux jaffettwa llogħob ta’ Toure, li kien ivvutat lAħjar Plejer Afrikan tas-Sena għal dawn l-aħħar tliet staġuni konsekuttivi.

Il-playmaker Andrea Pirlo qal li r-rebħa kienet fundamentali.

“Ir-rebħa kienet kruċjali u konna nafu li kien jiddependi minnha. Issa fadal żewġ partiti u rridu napprofittaw. Fallejna

penalty imma nafu li rridu nkomplu dak li bdejna llum.

Nafu li fiċ-Champions League m’hemmx ċajt u rridu nitgħallmu li ma nistgħux inċedu lanqas it-tieni post,” qal Pirlo.

Il-FIFA testendi s-sopensjoni ta’ Tavecchio

Il-FIFA ddeċidiet li testendi lpiena li ngħatat mill-UEFA lillPresident tal-FA Taljana (FIGC) Carlo Tavecchio mill-UEFA. Tavecchio li għandu 71 sena, nħatar President tal-FIGC f’Awwissu minkejja li kien taħt kritika talli għadda rimarki razzisti waqt il-kampanja elottorali tiegħu.

Il-kummenti kien rappurtart li kienu relatati ma’ plejers mhux mill-Unjoni Erwropeja li kienu qed jilagħbu fis-Serie A. Aktar tard Tavecchio talab skuża u l-FIGC għażlet li ma tieħux passi kontrih.

Madankollu l-UEFA fetħet investigazzjoni dwar dan u ġie deċiż li ma jitħalla jieħu ebda pożizzjoni bħala uffiċjal filUEFA għal perjodu ta’ sitt xhur.

Il-FIFA lbieraħ ħabbret li kienet se tirrikonoxxi ddeċiżjoni tal-UEFA li jfisser li Tavecchio hu ineliġibbligħal kwalunkwe kariga fi ħdan ilFIFA matul l-istess perjodu.

Cannavaro kowċ ma’ Guangzhou Iċ-Champions tas-Super

Carlo Tavecchio

League Ċiniż Guangzhou Evergrande ippreżentaw uffiċjalment lil Fabio Cannavaro bħala l-kowċ il-ġdid tagħhom.

L-eks difensur ta’ Real Madrid u Juventus li kien parti mill-istaff tekniku ta’ Al Ahli, se jkun qed jieħu t-tim mingħand Marcello Lippi li issa nħatar direttur tekniku ta’ Evergrande.

Cannavaro lagħab taħt Lippi meta dan kien kowċ nazzjonali tal-Italja u rebħu t-Tazza tadDinja fl-2006.

Din hi l-ewel darbali Cannavaro nħatar bħala head coach.