In-Nazzjon 22 ta' April 2013

€0.55

Numru 13,416

It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Psikologi g[adhom qed jistennew li ji;u impjegati fid-Dipartiment tas-Sa[[a

Persuni li tkellmu ma’ dan il-;urnal staqsew x’qed i]omm lill-Prim Ministru biex jiffirma l-appointments ta’ psikologi li kellhom ji;u nga;;ati fid-Dipartiment tas-Sa[[a minkejja li kienu [ar;u r-ri]ultati talinterviews li saru b’rabta ma’ din is-sej[a. Wara kwa]i sentejn diskussjonijiet mal-Union tal-Psikologi, il-Gvern Nazzjonalista kien la[aq ftehim ma’ dawn ilprofessjonisti. Malli sar ilftehim saret sej[a g[allapplikazzjonijiet g[al psikologi u assistenti psikologi fid-Dipartiment tas-Sa[[a. Minkejja li saru l-interviews u [ar;u rri]ultati l-[atriet ma setg[ux isiru min[abba li lpro/ess twaqqaf millKummissjoni g[as-Servizz Pubbliku min[abba li kienet issej[et elezzjoni.

Normalment, kif tg[addi l-elezzjoni, il-[atriet ji;u ffirmati u l-[addiema jibdew ja[dmu mill-ewwel.

Dan jidher li ma ;arax u wie[ed isaqsi x’qieg[ed i]omm lill-Prim Ministru biex jiffirma dawn lappointments ta’ dawn ilprofessjonisti.

Il-fatt li l-pro/ess ta’ [atriet jitwaqqaf hekk kif tissejja[ elezzjoni ;enerali jidher li kien il-kaw]a g[aliex ma setg[ux ji;u impjegat numru ta’ spe/jalisti barranin fitTaqsima tal-ENT fl-Isptar Mater Dei. Din it-taqsima kienet fi/-/entru ta’ polemika hekk kif fl-a[[ar

jiem deher rapport fuq NET TV dwar tifel li g[adu jistenna biex ikun operat f’widnejh min[abba nuqqas ta’ tobba fit-taqsima talENT fl-Isptar Mater Dei.

Minkejja li g[adda xahar mill-elezzjoni dawn il-psikologi g[adhom ma jafux x’se ji;ri minnhom B’referenza g[al dan irrapport, il-Minsitru tasSa[[a Godfrey Farrugia fi stqarrija wie;eb li din ittaqsima ilha titlob biex ikollha tobba barranin filgrad ta’ Basic Surgery Trainees u Senior Registrars g[al aktar minn sena u nofs.

L-istqarrija tg[id li lamministrazzjoni tal-isptar bdiet ta[dem fuq dan minn Awwissu tas-sena li g[addiet u takku]a lill-eks Ministru tas-Sa[[a Joe Cassar li qatt ma ta lattenzjoni me[tie;a biex tin[are; sej[a pubblika biex ikunu inga;;ati dawn ittobba barranin. L-istqarrija tg[id li din hija ssitwazzjoni li wiret il-gvern il-;did u li hekk kif sar jaf b’din is-sitwazzjoni, g[al pa;na 2

L-Iscouts u l-Guides ta’ Malta lbiera[ [adu sehem fil-parata nazzjonali annwali mill-Fosos tal-Furjana u ni]lu tul triq ir-Repubblika fil-Belt Valletta fejn fi pjazza San :or;, l-iscouts taw is-salut lill-President ta’ Malta George Abela li hu l-patrun tal-iscouts. F’Malta b[alissa hawn 3,600 scout u 1,600 guide f’diversi gruppi madwar Malta u G[awdex. Din is-sena, ]ew; gruppi partikolari, tal-{amrun u tar-Rabat, fakkru l-100 anniversarju mit-twaqqif tag[hom. L-eqdem scout group f’Malta hu dak ta’ Tas-Sliema li din is-sena g[alaq 104 snin. (Ritratt> Michael Ellul)

Paul Bonello jin[atar Chairman ta’ Malita Investments Appo;;ja bil-miftu[ lill-PL u indirizza mass meeting Ikomplu iktar [atriet millPrim Ministru Joseph Muscat lil persuni qrib tieg[u u li appo;;jawh b’mod apert filkampanja elettorali.

Issa kien imiss lil Paul Bonello, li skont rapporti filmedia, in[atar Chairman talMalita Investments, ilkumpanija li twaqqfet biex tamministra l-propjetajiet talGvern.

Jirri]ulta li Kenneth Farrugia, li kien imexxi lMalita Investments, ma ;iex infurmat li l-Gvern se jtemm

il-kariga tieg[u u minfloku ja[tar lil Bonello b[ala Chairman.

Paul Bonello li hu d-direttur mani;erjali tal-kumpanija Finco Trust, appo;;ja apertament lill-Partit Laburista fil-kampanja elettorali li g[addiet, tant li kien indirizza Mass Meeting Laburista f’{a]-}abbar.

Paul Bonello hu l-a[[ar minn sensiela ta’ persuni li kienu ppremjati minn Muscat f’dawn l-a[[ar ;img[at talappo;; tag[hom. Kariga o[ra

Ka//a Illegali

I/-?ina

Mi]muma arrestati wara li nqabdu jikka//jaw b’mod illegali.

Ikomplu l-isforzi ta’ fejda wara l-a[[ar terremot

Ara pa;na 3

Ara pa;na 11

kienet dik ta’ John Bencini, li n[atar Chairman tal-MCESD bil-korpi kostitwiti kollha – bl-e//ezzjoni tal-GWU u lForum – jesprimu ru[hom kontra din il-[atra.

B[al Bonello, Bencini kien indirizza Mass Meeting talPartit Laburista waqt ilkampanja elettorali. John Bencini kien indirizza wkoll il-Konferenza :enerali talPartit Laburista li approvat ilmanifest elettorali tal-Partit Laburista bis-slogan Malta Tag[na Lkoll.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta‘ April, 2013

2 Lokali

It-talbiet tal-bdiewa Godfrey Farrugia u r-ra[[ala huma xhieda jitfa’ l-[tija tal-fidu/ja tag[hom fuq il-ministru fis-settur agrikolu Il Partit Nazzjonalista sa[ansitra qal li ma messux konsultazzjoni mal ta’ qabel jis[aq li l [afna talbiet tal infeta[ l Park tal Familja Kummissjoni Ewropea biex -

minn pa;na 1

il-Ministru g[as-Sa[[a ta struzzjonijiet permezz ta/Chief Medical Officer biex il-Kummissjoni g[asServizz Pubbliku (PSC) to[ro; is-sej[a biex ikunu nga;;ati dawn it-tobba barranin.

L-istqarrija tikkjarifika li, minkejja dan, is-servizz talemer;enza tal-ENT xorta wie[ed qieg[ed jing[ata minn tobba tal-Foundation Year 2 ta[t is-supervi]joni ta’ Higher Surgical Trainees u Senior Registrars. Dan, tkompli tg[id l-istqarrija, kellu jsir min[abba li lcompliment tat-tobba ma kienx im[ares sew millgvern pre/edenti u g[alhekk is-sitwazzjoni b[alissa hija wa[da fejn ittaqsima tal-ENT m’hemmx bi]]ejjed tobba tal-grad ta’ HST. L-istqarrija tg[id li li kieku dawk e]istenti b[alissa kellhom jintu]aw g[as-servizz tal-emer;enza tal-ENT, l-istennija talpazjenti fis-servizz tal-

ENT kienet titwal.

Fi tmiem it-twe;iba tieg[u, il-Ministru Godfrey Farrugia rringrazzja lillprofessjonisti kollha li ja[dmu fil-qasam tas-sa[[a b’mod partikolari dawk talENT g[as-servizz siewi li qed jag[tu fi/-/irkostanzi e]istenti.

F’kummenti li ta dwar dan il-ka], l-eks Ministru g[asSa[[a Joe Cassar qal li dan huwa ka] ie[or fejn ilMinistru Godfrey Farrugia qed jag[]el li jitfa’ t-tort fuq il-Ministeru pre/edenti.

Huwa spjega li l-Lead Technician tal-ENT Department ried jimpjega numru ta’ spe/jalisti barranin li xorta jridu ji;u impjegati wara sej[a pubblika bi pro/ess regolari. Madankollu dan il-pro/ess kellu jitwaqqaf hekk kif issej[et lelezzjoni. Huwa qal li jispera li dawn is-sej[iet issa [ar;u u //ara li kemm-il darba jsiru l-intervisti dawn il[addiema jkunu jistg[u jibdew ja[dmu f’pajji]na.

It-Temp

UV INDEX

8

IT-TEMP il-bi//a l-kbira msa[[ab u bilpossibilità ta’ ftit xita kultant VI}IBBILTÀ ;eneralment tajba IR-RI{ [afif g[al moderat mill-Grigal, li jdur mil-Lvant u jsir moderat kultant BA{AR [afif g[al moderat IMBATT baxx mill-Majjistral li jsir minNofsinhar ix-Xlokk TEMPERATURA l-og[la 20˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a tr mm Xita mill-1 ta’ Settembru 415.2 mm IX-XEMX titla’ fis-06.22 u tin]el fid-19.40

-

-

-

bdiewa u r-ra[[ala g[al g[ajnuna ta’ fondi mill-UE huma e]empju /ar tal-fidu/ja li dawn kellhom fis-settur agrikolu.

Il-Partit Nazzjonalista qal dan fi stqarrija b’referenza g[all-istqarrija tas-Segretarju Parlamentari g[all-Biedja, Sajd u Drittijiet tal-Annimali Roderick Galdes dwar lg[ajnuniet li l-bdiewa u rra[[ala jie[du mill-fondi talUE. Il-PN jis[aq li l-bdiewa ma setg[ux igawdu minn din lg[ajnuna li kieku l-PN ma rnexxielux jeg[leb it-tfixkil tal-Partit Laburista biex Malta tissie[eb fl-UE. Listqarrija tkompli tg[id li rri]ultati pre/edenti ma n[ar;ux g[ax kien g[adu g[addej pro/ess ta’ //ekkjar biex ji;u evitati appelli bla b]onn u tfakkar li kieku [ar;u r-ri]ultati l-PN kien ji;i akku]at li [are; ir-ri]ultat biex jirba[ is-simpatija ta’ dawk li jkunu [adu xi fondi.

Il-PN qal li din l-akku]a ;ejja mill-istess Ministeru li

-

-

f’Wied il-G[ajn qabel lelezzjoni.

Il-fatt li [afna bdiewa u ra[[ala applikaw g[all-fondi jixhed il-fidu/ja li dawn kellhom fil-futur tas-settur agrikolu kuntrarjament g[al dak li kienet tg[id lOppo]izzjoni. Ir-ra[[ala u lbdiewa komplew jinvestu g[ax emmnu fil-politika talGvern ta’ dak i]-]mien meta tefg[u l-applikazzjoni.

Il-PN fakkar li l-fondi tqassmu skont programm operattiv li tfassal qabel l2007 bl-involviment ta’ nies li llum jassistu lis-Segretarju Parlamentari Roderick Galdes. G[aldaqstant, tkompli tg[id l-istqarrija, huwa importanti li g[allprogramm tas-snin 20142020, il-fondi rurali li Gvern pre/edenti rnexxielu j]id meta mqabbel mas-snin 2007-2013 jindirizzaw il[ti;ijiet tas-setturi varji u mhux jiffukaw biss fuq konsulenzi.

Il-PN ifakkar li l-Gvern pre/edenti kien feta[

Sejba ta’ droga kokaina Ra;el ta’ 45 sena minn Birkirkara qed jin]amm arrestat wara sejba ta’ kokaina matul il-lejl bejn is-Sibt u l-{add.

Is-sejba saret minn membri tal-Iskwadra ta’ kontra d-Droga tal-Pulizija wara informazzjoni li wasslet g[and il-Pulizija li r-ra;el kien qed jittraffika d-droga ;ewwa stabbiliment ta’ divertiment f’Tas-Sliema.

Il-Pulizija waqfet lir-ra;el ;ewwa tas-

Sliema fejn fil-pussess tieg[u nstabu pakketti bid-droga kokaina. Minn tfittxija o[ra fir-residenza tieg[u nstabu o;;etti o[ra relatati mat-traffikar u pussess ta’ droga .

L-ist[arrig tal-Pulizija g[adu g[addej, u l-persuna mistennija li titressaq il-Qorti fil;ranet li ;ejjin b’akku]i ta’ pussess aggravat ta’ droga kokaina.

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IT-TNEJN L-og[la 20˚C L-inqas 13˚C

IT-TLIETA L-og[la 19˚C L-inqas 14˚C

L-ERBG{A L-og[la 20˚C L-inqas 15˚C

IL-{AMIS L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C

IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

8

8

8

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 21˚C imsa[[ab, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 13˚C imsa[[ab, Ateni 21˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 21˚C xemxi, Berlin 14˚C xemxi, Brussell 10˚C imsa[[ab, ilKajr 21˚C imsa[[ab, Dublin 11˚C imsa[[ab, Kopen[agen 9˚C imsa[[ab, Frankfurt 15˚C imsa[[ab, Milan 16˚C imsa[[ab, Istanbul 13˚C imsa[[ab, Londra 13˚C xemxi, Madrid 18˚C xemxi, Moska 7˚C imsa[[ab, Pari;i 15˚C xemxi, Bar/ellona 16˚C xemxi, Ruma 17˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 18˚C imsa[[ab, Tripli 30˚C xemxi, Tune] 18˚C imsa[[ab, Vjenna 19˚C xemxi, Zurich 9˚C imsa[[ab, Munich 10˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C xemxi

,

f’ka] li jkun hemm flus li ma jintefqux ta[t mi]uri rurali o[rajn, il-fondi li jifdal imorru biex jibbenefikaw applikazzjonijiet fuq ristrutturar li g[addew i]da li ma [adux fondi g[ax ma kienx g[ad baqa’ fondi ta[t din il-mi]ura. L-istqarrija ti//ara li hemm minuti ta’ laqg[at li juri dan g[alkemm il-Kummissjoni dejjem qalet li l-programm irid ji;i e]awrit qabel ji//aqilqu fondi minn mi]ura g[al o[ra.

G[aldaqstant, tg[id listqarrija, dan i/-/aqliq issa biss jista’ jsir.

Kull meta [ar;u sej[iet g[al mi]uri differenti dejjem intqal mill-ewwel pubblikament kemm se jkun ivvutat g[al kull mi]ura u qatt ma n]amm xejn mistur.

G[aldaqstant l-istqarrija ti/[ad li xi darba ntqal li kull min kien se japplika kienu se jie[u l-fondi. Din il-politika ta’ weg[diet hija trademark biss tal-partit Laburista, ittemm tg[id l-istqarrija talPartit Nazzjonalista.

W

ara x-xkiel kontinwu li sabu liskejjel tal-Knisja fl-a[[ar snin ta’ amministrazzjoni So/jalista, ilGvern ;did immexxi mill-Partit Nazzjonalista assigura li ma kien se jsir lebda xkiel g[all-ftu[ ta’ aktar klassijiet fliskejjel tal-Knisja. Il-Ministru talEdukazzjoni Ugo Mifsud Bonnici qal li lGvern ried li l-Knisja tespandi l-iskejjel tag[ha [alli jkun hemm a//ess akbar f’aktar klassijiet.

Il-Ministru [abbar ukoll li l-Gvern kien se jie[u passi biex il-livell sekondarju jkun miftu[ g[all-istudenti kollha ming[ajr il-[tie;a ta’ e]ami kompetittiv.

Il-PN dejjem emmen fl-edukazzjoni b[ala g[odda biex l-istudenti jkomplu javanzaw fl-istudji tag[hom sal-og[la livelli possibbli.

Il-PN [abbar l-attivitajiet li kien se jorganizza fl-okka]joni ta’ Jum il{addiem. G[al din l-okka]joni t-tema mag[]ula kienet “Ix-xog[ol: ;ie[ lill[addiem”.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Lokali 3

Jin]ammu arrestati wara ka//a illegali Ilbiera[ filg[odu l-Pulizija ressqet ta[t arrest il-Qorti quddiem il-Ma;istrat talG[assa Giovanni Grixti lil Christian Gauci ta’ 27 sena, u lil Carl Borg ta’ 30 sena, ittnejn residenti l-Mellie[a.

Huma ;ew akku]ati talli nhar it-18 t’April 2013, g[al [abta tas-sieg[a u nofs ta’ wara nofsinhar, fl-akwati mag[rufa b[ala l-G[adira fillimiti tal-Mellie[a, ]ammew jew ;arrew arma tan-nar li kienet ikkargata f’xi post fejn mhux permess l-isparar fuq il-ka//a u li kka//jaw jew ippruvaw jikka//jaw xi g[asfur f’santwarju talg[asafar, fost akku]i o[ra.

Christian Gauci wa[du ;ie akku]at ukoll talli sar re/idiv b’sentenza mog[tija millQorti tal-Ma;istrati.

Christian Gauci ammetta g[all-akku]i mi;juba filkonfront tieg[u filwaqt li Carl Borg wie;eb mhux [ati.

Huma ma ng[atawx il-[elsien mill-arrest u qeg[din jin]ammu fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin. Issentenza mistennija ting[ata fil-jiem li ;ejjin. Ilprosekuzzjoni f’dan il-ka] tmexxiet mill-Ispettur Ramon Mercieca.

Fi stqarrija l-Federazzjoni Ka//aturi Nassaba u Konservazzjonisti, L-FKNK, qalet li tinsab kommessa li tu]a r-ri]orsi kollha sabiex tnaqqas atti illegali b’konnessjoni mal-ka//a, imma hija impenjata wkoll li tara d-drittijiet tal-

ma;;oranza assoluta talmembri tag[ha sabiex jkollhom sta;un ;did filka//a tar-Rebbieg[a, u li jtihom l-alternattiva sodisfa/enti mog[tija millQorti Ewropea tal-:ustizzja.

L-FKNK kompliet li hi tfa[[ar ix-xog[ol tajjeb li qed isir mill-Pulizija, li minn na[a tag[ha tiggarantixxi it-twettiq tad-deroga li ti;i sorveljata strettament.

Min-na[a tag[ha l-CABS fi stqarrija wkoll qalet li matul il-;urnata tal-{add kienu re;istrati aktar minn 330 tiri sparati f’lokalitajiet fejn kienu skjerati membri talCABS, fosthom f’{al Safi, Delimara, Imta[leb u f’G[awdex. Fl-in[awi ta’ madwar {al Safi kienu re;istrati mal-200 tir bejn is6am u d-9am.

L-istqarrija tg[id ukoll li waqt ronda minn team talCABS fil-wied bejn l-Imtarfa u l-linji tad-Dwejra matul isSibt wara nofsinhar, g[amlu sejba xokkanti. Instabu maqtula sitt bag[adan a[mar u dawn kienu fi stat ta’ dekompo]izzjoni, li juri li kienu ilhom maqtula g[al ftit ;img[at. Minbarra dan daqquqa ka[la nstab maqtul ukoll f’g[alqa. L-g[asafar ittie[du mill-Pulizija tal-ALE. B[alissa 20 voluntier talCABS jinsabu f’Malta u G[awdex sabiex jirre;istraw reati kontra l-li;i tal-ka//a f’Malta. Huma se jibqg[u skjerati fuq operazzjonijiet sat-30 t’April.

Il-ka//aturi b’wi//hom mg[ammad waqt li kienu qed jipprattikaw ka//a illegali

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

4 Intervista

Bidla g[all-;id tal-pajji] u tal-partit Id-Deputat Nazzjonalista u kandidat fl-elezzjoni g[all-[atra ta’ Kap ;did tal-PN Mario de Marco jsosnti li l-pro/ess ta’ ti;did li se jwettaq il-PN se jservi mhux biss ta’ ;id g[all-partit i]da anki g[allpajji] g[aliex permezz tieg[u l-pajji] se jkollu Oppo]izzjoni m;edda li se twettaq id-dmirijiet tag[ha bl-akbar resposabbiltà.

F’intervista ma InNazzjon Mario de Marco jitkellem dwar l-andament tal-kampanja g[all-[atra tal-Kap il-;did tal-PN, iddokument politiku ‘Ti;did g[all-Bidla’, id-de/izjoni li wasslitu biex joffri sservizzi tieg[u g[all-kariga, il-prin/ipji tal-PN u l-bidla proposta minnu g[all-PN.

Meta tfajt in-nomina tieg[ek, g[edt li ma kinitx de/i]joni fa/li g[alik li tikkontesta g[all-kariga ta’ Kap ta’ Partit.

X’wasslek finalment biex titfa’ n-nomina^

Nassigurak li ma kinitx de/i]joni fa/li. Jien missier ta’ familja ]ag[]ug[a.

Missier ta’ ]ew;t itfal ]g[ar. Jekk il-kandidatura tieg[i tkun su//ess, il-[ajja tieg[i u tal-familja tieg[i se tinbidel radikalment.

Jien naf x’ji;ifieri bidla b[al din g[aliex kont propju tifel ]g[ir meta missieri la[aq Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista.

Politiku li jkun f’kariga g[olja f’partit irid jiddedika [afna [in biex jaqdi il-funzjoni tieg[u. {in li trid tie[du mill-familja. Ninsab konxju minn dan. Minn na[a l-o[ra kelli l-appelli, xi w[ud imqanqla sew, ta’ nies qrib il-Partit i[e;;uni biex nitfa’ n-nomina. Fhimt ukoll, b[alma g[amel kull min g[andu g[al qalbu lPartit, li dan hu mument partikolari g[all-Partit Nazzjonalista. Huwa xieraq li f’dan il-mument, il-kunsilliera jkollhom g[a]la li tirrappre]enta l-potenzjal differenti li je]isti fil-Partit.

Kienu dawn il-[sibijiet li kelli u li ddiskutejt flimkien ma’ marti Sharon qabel wasalna g[adde/i]joni li nitfa’ n-nomina.

Ftit wara li tfajt innomina [ri;t dokument g[ad-diskussjoni ‘Ti;did g[all-Bidla’. Tista’ tg[id li dan huwa il-programm elettorali tieg[ek g[al din il-kampanja. Fih hemm porposti g[al riformi fil-

Mario de Marco sostna li l-PN irid isir iktar inklussiv bi spazju g[al min irid ja[dem

PN u hemm ukoll ilvi]joni politika tieg[ek

Hekk hu. Jien ridt immur quddiem il-kunsilliera bi pjan ta’ azzjoni biex huma jkunu jafu g[al xiex qed jivvutaw. Jien ma nemminx fil-kult ta’ personalità. I]]minijiet tal-lum huma differenti u na[seb li kull organizzazzjoni biex tirnexxi trid tkun mibnija fuq il-kollettiv. Il-kollettiv li ja[dem fuq pjan iffukkat.

Id-dokument li [ri;t g[addiskussjoni hu propju l-pjan ta’ [idma li nixtieq inwettaq jekk ning[ata l-fidu/ja. {ri;t dan id-dokument g[ad-diskussjoni g[aliex nemmen li hemm [afna nies fil-Partit li kapa/i jikkontribwixxu bl-ideat tag[hom g[at-ti;did u lbidla fil-PN. Nemmen bissa[[a fl-inklu]joni. Irridu nu]aw ir-ri]orsi tant tajbin tan-nies li hemm fil-Partit.

Irridu nirrikonoxxu l-[idma li dawn g[amlu u l-ideat li dawn g[andhom.

Il-pjan fih 18-il taqsima.

Il-qofol ta’ dan il-pjan hu lb]onn li nersqu i]jed lejn lg[erruq; li nift[u l-Partit g[al kull min irid ja[dem mag[na u li na;;ornaw listrutturi u l-politika talPartit biex jirriflettu a[jar ir-realitajiet tal-lum.

Irridu wkoll nassiguraw li l-messa;; tal-Partit jasal u jinftiehem minn firxa akbar ta’ nies. G[al dan il-g[an irridu naraw x’rwol g[andha tie[u l-media talPartit u x’rwol g[andu

jkollna ma’ media o[ra. Il[sieb tieg[i hu li niffinalizza u nqassam id-dokument lill-kunsilliera qabel issir lelezzjoni finali fl-4 ta’ Mejju.

G[alhekk dan id-dokument hu biss abbozz li qed ikun diskuss fil-laqg[at politi/i distrettwali u fillaqg[at individwali li qed ikolli mal-kunsilliera u mal-attivisti. Nemmen li lproposta li jin[olqu l-issue

G[andi familja ]ag[]ug[a, konxju li [ajjitna se tinbidel groups tista’ tbiddel g[alla[jar il-mod kif il-PN jag[mel il-politika tieg[u g[aliex din hi proposta li permezz tag[ha l-kumitati sezzjonali se jkollhom rwol politiku dirett fit-tfassil talpolitika tal-PN. Fl-istess waqt il-PN se jkun qed jo[loq struttura biex ta;;orna l-politika talpartit u struttura o[ra li tkun qed t[ejji l prorgamm elettorali . Dan se jfisser li l - PN jkun kontinwament mal - polz tal - poplu .

Il - politika tal - PN trid tkun mibnija fuq id - dja logu . Fuq djalogu reali u ;enwin li fih l - g[eruq tal partit iridu jiddiskutu flimkien mas - so/jetà

/ivili dwar il - mod kif qed ti]viluppa s - so/jetà .

Permezz tal - proposti tieg[i , nemmen li l - PN jista ’ jkun iktar mal - poplu u jifhem a[jar il - mod kif qed jin[olqu realtajiet ;odda fis - so/jetà . Il - PN g[andu jirrifletti l - bidliet li qed isiru fis - so/jetà u g[andu jibqa’ g[odda politika g[as-servizz tal-poplu.

X’reazjoni kellek g[al dan id-dokument^

Kelli r-reazzjoni li xtaqt.

Qieg[ed ikolli [afna kummenti u su;;erimenti fuq id-diversi proposti li hemm.

Qed niddiskuti dan iddokument fil-laqg[at individwali li qieg[ed ikolli mal-kunsilliera kif ukoll fil-laqg[at li qieg[ed nag[mel fuq livell distrettwali u mal-ferg[at talPartit. {loqt ukoll website li permezz tag[ha qed nir/ievi kummenti minn nies o[rajn fosthom tesserati li wkoll jixtiequ jag[tu l-kontribut tag[hom.

F’kull laqg[a qed ikun hemm rapporteur li tie[u noti tal-proposti tal-kunsilliera u b’attivisti tal-PN biex b’hekk dawn ikunu inklu]i fid-dokument finali li se nippubblika. Dan iddokument irid ikun diksuss ukoll mas-so/jetà /ivili u fil-partit biex b’hekk ikompli jkun a;;ornat. G[aliex il-politika hi pro/ess kontinwu ta’ a;;ornament. {add m’g[andu lmonopolju tal-[sieb u

g[alhekk il-politika tevolvi.

Ninsabu f’nofs il-kampanja. Kuntent bl-andament^

Kuntent ]gur li l-Partit, anke permezz ta’ din ilkampanja qed jer;a’ jiskopri lilu nnifsu. Qeg[din ner;g[u nag[mlu kuntatt mal-g[eruq tag[na. Meta ng[id qeg[din, qieg[ed nirreferi wkoll g[at-tliet kandidati l-o[ra. Na[seb il-fatt li hemm erba’ kandidati li qeg[din jiltaqg[u u jisimg[u x’g[andhom jg[idu l-g[eruq tal-Partit hu fih innifsu e]er/izzju importanti [afna. Qeg[din nisimg[u fuq l-u;ig[ talpassat imma daqstant jekk mhux i]jed importanti qeg[din nisimg[u fuq kif il-Partit jista’ jer;a’ jikseb il-fidu/ja tal-poplu. Dan jimla lili u lil kull min g[andu g[al qalbu l-Partit b’tama, entu]ja]mu u determinazzjoni. Jien kont g[edt fil-bidu li dan mhux pro/ess ta’ g[a]la imma pro/ess ta’ g[aqda u dan hu li qieg[ed nara li qed isir.

Fuq livell personali, kif stennejt, hija kampanja intensiva [afna. Nixtieq inwassal il-messa;; tieg[i prin/iparjament lill-kunsilliera imma qieg[ed fl-istess [in niltaqa’ ma’ rappre]entanti o[rajn talPartit u tas-so/jetà.

Qieg[ed nag[mel dan g[aliex jekk ning[ata

g[al pa;na 5

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Intervista 5

Proposti ;odda kif il-politika ssir mill-g[eruq minn pa;na 4

l-fidu/ja rrid nibda minnufih bl-implimentazzjoni talpjan. G[alhekk importanti f’dan l-istadju li nisma’ u niltaqa’ kemm nista’ ma’ kull min jista’ u jrid jag[ti kontribut.

Il-PN irid jinbidel biex jinftiehem minn firxa ikbar ta’ nies

Il-qofol tal-kampanja tieg[ek hu d-dokument politiku ‘Ti;did g[allBidla’... politika bba]ata fuq il-proposti.

prin/ipji umanisti/i, ji;ifieri l-prin/ipju li l-bniedem hu /-/entru ta’ kollox; ilprin/ipju li g[andna nirrispettaw l-umanità. Huma l-prin/ipji Kristjani. Dawn il-prin/ipji jibqg[u rilevanti g[a]-]mien tal-lum daqskemm kienu meta twaqqaf il-Partit. I]da nag[mlu ]ball jekk ma nag[rfux li s-so/jetà tal-lum inbidlet u se tkompli tinbidel. Jekk irridu nibqg[u rilevanti rridu nibdlu u n;eddu l-politika tag[na biex tkun tapplika g[arrealtajiet tas-so/jetà tallum. Dan ma jfissirx li rridu nabbandunaw il-prin/ipji tag[na. Anzi jista’ jkun li jekk ma naddattawx il-politika tag[na nkunu qeg[din immorru kontra l-prin/ipju tal-umanità g[ax inkunu qeg[din ninsew li l-politika qieg[da hemm g[all-bniedem u mhux il-bniedem g[all-politika.

Fil-fatt din ir-rimarka g[amilha wie[ed mill-kunsilliera. Iva hekk hu. Iddokument ji;bor dak li nemmen fih, dak li nemmen li hu tajjeb g[all-Partit u allura ma setax jonqos milli nimplimentah f’din ilkampanja. Il-pro/ess ta’ kif infasslu il-politika tag[na jrid isir bl-involviment talg[eruq bl-istess mod kif qeg[din nitkellmu issa malg[eruq fuq it-tibdil li rridu nag[mlu fil-Partit.

Importanti wkoll il-fatt, li biex fassalt dan id-dokument, jien ukoll g[amilt konsultazzjoni ma’ esponenti differenti tas-so/jetà.

Nemmen li [add m’g[andu dritt jippretendi li l-ideat tieg[u biss huma t-tajbin.

Din hi bidla kbira li trid issir fis-so/jetà Maltija.

Dan ifisser li l-Partit irid isir i]jed liberali^

Ng[ixu f’dinja ta’ komunikazzjoni kontinwa. Gazzetti, stazzjonijiet tat-televi]joni, radju, internet… kollha mezzi li tista’ tg[id il-[in kollu jitfg[u messa;;i u j]ommu lil dak li jkun a;;ornat fuq x’ikun g[addej. X’inhi l-vi]joni tieg[ek g[all-media talPartit^

G[andi l-vi]joni tieg[i u di;à kelli l-opportunità li nitkellimha mal-[addiema fil-media tal-Partit.

Qieg[ed ng[id dan g[ax anke hawn na[seb li lkomunikazzjoni trid tibda minn ;ewwa jekk irridu nkunu effettivi. Il-Partit Nazzjonalista fil-[ames snin li ;ejjin se jkollu sfida u opportunità meta ji;i biex isemma le[nu.

L-isfida hi li jrid jer;a’ jressaq l-udjenzi lejn ilmezzi tal-komunikazzjoni tal-Partit. L-opportunità hi li f’dawn il-[ames snin ilmedia tag[na tista’ tkun lunika media li twassal la[barijiet kollha ta’ xi jkun verament qed ise[[ f’pajji]na. ?erti media o[ra mhux se jkollhom interess jag[mlu dan. Dan jag[tina l-opportunità li ni;bdu lejna udjenzi akbar. Hemm [afna xog[ol li je[tie; li jsir imma jekk nu]aw irri]orsi li di;à g[andna fil-

Mario de Marco jg[id li l-PN irid jinbidel g[ar-realtajiet tas-so/jetà u l-mod kif din qed tinbidel

Partit, din il-[idma tista’ ssir b’su//ess.

Nemmen b’konvinzjoni li l-media tag[na g[andha tibba]a fuq il-;urnali]mu b[ala ba]i u fuq il-mod kif din il-media twassal la[bar. Konvint fil-kapa/itajiet tal-;urnalisti u impjegati tal-kumpaniji tal-Partit.

G[alhekk nemmen bis-s[i[ fit-ta[ri; u l-ispe/jalizzazzjoni tal-;urnalisti u l-impjegati.

Il-mezzi ta’ komunikazzjoni huma nofs l-istorja… il-Partit irid ukoll ikollu messa;; politiku xi jwassal.

Il-messa;; tag[na, b[allpolitika tag[na trid titlaq mill-bniedem. Il-bniedem hu /-/entru tal-politika tag[na; ir-ra;uni g[al xiex je]istu partiti demokristjani.

Xi kultant forsi ffukajna wisq fuq l-istampa l-kbira u tlifna l-focus; il-focus li g[andu jkun l-individwu.

Il-messa;; tag[na jrid ikun li l-Partit Nazzjonalista jimpurtah min-nies. Jimpurtah minn kull individwu g[ax kul[add g[andu x’joffri; kul[add g[andu jkollu lopportunità li jil[aq l-aspirazzjonijiet tieg[u.

Kul[add g[andu dritt li jg[ix [ajja di/enti. Minn

hemm irid jitlaq il-messa;; tag[na. Irridu nassiguraw li l-messa;; politiku tal-PN jasal b’mod tajjeb u /ar g[and il-poplu. Il-kisbiet li g[amel dan il-partit g[allpoplu huma l-ikbar konferma tal-valuri u l-prin/ipji li jemmen fihom dan il-partit u tal-mod kif dawn il-valuri u din il-vi]joni ;abet il-bidliet po]ittivi primarji f’dan il-pajji].

Semmejt il-prin/ipji Demokristjani. Temmen li dawn g[adhom rilevanti g[a]-]minijiet tal-lum^ Kif ghedt, il-prin/ipji Demokristjani huma l-

Il-Partit Nazzjonalista dejjem kien liberali. A[na lliberajna il-[sieb daqskemm illiberajna lkummer/ u l-espressjoni [ielsa. A[na l-Partit li dejjem [dimna biex inwaqqg[u l-[itan u l-fruntieri ]ejda.

Mhux kumbinazzjoni li kien il-Partit Nazzjonalista li da[[al lil Malta fl-Unjoni Ewropea. G[amilna dan g[ax rajna li pajji]na g[andu jkun pajji] miftu[; li a[na Ewropej mhux biss fl-isem imma anke fl-ispirtu u l-[sieb. :ara i]da li b[ala Partit ma g[arafniex ninbidlu bl-istess pass li bih biddilna l-pajji]. :ara wkoll li issues importanti g[all-pajji] ma kinux qeg[din ji;u diskussi filPartit. Dan wassal biex inqtajna mir-realtajiet ;odda tas-so/jetà Maltija. Ma bqajniex inklussivi bi]]ejjed fil-[sieb g[ax inqtajna mill-g[eruq. Irridu ner;g[u nsiru l-partit li jillibera l-potenzjal tal-individwu. Dan ma jfissirx li ma nibqg[ux konservattivi jew demokristjani. G[exna b[ala Partit g[al [afna snin b’elementi liberali u konservattivi ja[dmu fih anzi jikkumplimentaw lil xulxin u hekk irridu nkomplu nag[mlu.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

6 Lokali

Siti stori/i miftu[a b’xejn fl-10 anniversarju ta’ Heritage Malta Iktar minn 20 sit storiku f’Malta u G[awdex ilbiera[ kienu miftu[a bla [las flokka]joni tal-10 anniversarju mit-twaqqif ta’ Heritage Malta – l-a;enzija nazzjonali responsabbli mill-kura talwirt nazzjonali.

G[add kbir ta’ familji [atfu din l-opportunità biex i]uru

dawn is-siti u jgawdu l-wirt storiku ta’ pajji]na. {afna sa[qu fuq l-importanza li l;enituri jie[du lit-tfal tag[hom f’dawn is-siti biex jibdew japprezzaw minn kmieni l-istorja ta’ pajji]na.

O[rajn issu;;erew li attivitajiet b[al dawn bdew isiru darba fix-xahar biex il-

poplu jkollu iktar opportunità biex igawdi l-wirt storiku ta’ pajji]na.

Il-vi]itaturi kellhom lopportunità jaraw [addiema ta’ Heritage Malta ja[dmu fuq il-post filwaqt li g[at-tfal kienu m[ejjija g[add ta’ attivitajiet u worksheets b’rabta ma’ dawn is-siti.

Il-PN ji/[ad li de Marco g[amel xog[ol legali waqt li kien Ministru

Fi stqarrija l-Partit Nazzjonalista /a[ad li Mario de Marco g[amel xog[ol legali g[al Malta Enterprise wara l-2008 fi ]mien meta okkupa kariga ta’ Segretarju Parlamentari u wara ta’ Ministru.

Mhux vera lanqas li hu ffirma xi kuntratti biex jipprovdi servizz lil Malta Enterprise jew entità governattiva o[ra, flistess perjodu.

G[alhekk, l-istorja li dehret fil-fa//ata tal-gazzetta tal-Partit Laburista il-Kull[add ilbiera[, hija g[al kollox fabbrikata, ittemm tg[id l-istqarrija tal-PN.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Lokali 7

Mario de Marco waqt il-laqg[a mal-Kunsilliera tal-Partit f’G[awdex

L-G[awdxin fi/-/entru tat-ti;did u l-bidla fil-PN

“A[na dejjem konna l-partit tal-poplu u g[all-poplu u dan g[aliex il-PN g[andu l-a[jar soluzzjonijiet g[all-Maltin u lG[awdxin kollha.” Kliem ilKandidat g[all-elezzjoni ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista Mario de Marco waqt attività f’G[awdex fil-bini talFondazzjoni Arka. Iddokument ‘Ti;did g[allBidla’ kompla jkun diskuss u a;;ornat mill-kunsillera u lattivisti tal-PN din id-darba f’G[awdex.

De Marco qal li l-politika tal-partit g[al G[awdex trid tibda minn G[awdex stess.

Fost l-o[rajn hu semma ttwaqqif ta’ ferg[a tal-A}AD u ferg[a o[ra ta]-]g[a]ag[ f’G[awdex stess u sa[aq fuq l-importanza u t-tis[i[ talkumitati sezzjonali. Hu fakkar kif il-partit kien b’sa[[tu meta l-kumitati sezzjonali kienu b’sa[[ithom.

Mario de Marco sostna li luffi/jali tal-partit iridu j]ommu kuntatt kontinwu mal-G[awdxin u tal-anqas iridu ji;u G[awdex darba fix-

xahar. Barra minn hekk, hu qal li kull meta jsir Kunsill :enerali g[andu jsir kunsill ie[or f’G[awdex stess. de Marco qal li fl-a[[ar 30 sena ftit li xejn sar tibdil filmod kif titfassal il-politika tal-PN u g[alhekk trid tin[oloq struttura permanenti ta’ issue groups jew focus groups biex jirrifletti t-tibdil kontinwu li qed isir fis-so/jetà u b’hekk ikun hemm pro/ess kontinwu ta’ a;;ornament talpolitika tal-Partit.

Hu qal li G[awdex dejjem ippre]enta dak kollu li kellu x’joffri dan il-partit, filwaqt li fa[[ar lid-deputati u lkandidati tal-Partit Nazzjonalista fuq it-tlettax-il distrett elettorali.

De Marco qal li l-PN jrid jer;a’ jsir il-Partit li ji;bed lejh u jg[aqqad l-elementi differenti tas-so/jetà. Irid jer;a’ jsir il-Partit li jirrappre]enta laspirazzjonijiet ta]-]g[a]ag[, li jkun il-wens ta’ min i[ossu qed jaqa’ lura u li jkun tarka tal-[addiema u l-middle class.

Jintlaqg[u iktar nomini g[all-elezzjonijiet g[all-PE Il-Kummissjoni Elettorali lbiera[ laqg[et [ames nomini o[ra g[all-elezzjonijiet ka]wali g[all-Parlament Ewropew.

G[all-post vakant minn Simon Busuttil, tefa’ nnomina Rudolph Cini filwaqt li Glenn Bedingfield u Maria Camilleri tefg[u ]ew; nomini

kull wie[ed g[all-postijiet vakanti minn Louis Grech u Edward Scicluna.

In-nomini g[all-postijiet battala jag[lqu llum f’nofsinhar.

L-g[add tal-voti se jsir lErbgha, fi/-/entru tal-G[add tal-Voti fin-Naxxar mit-8a.m. ’il quddiem.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

8 Opinjoni

}mien prezzju]! minn Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com

Din hi l-g[aqda li nemmen fiha jien, mhux idea wa[da imma konklu]joni li meta tittie[ed wara diskussjoni sintendi, issir ta’ kul[add, talpartit kollu u mhux ta’ min qabel mag[ha biss. Dan hu lprin/ipju tal-libertà u taddemokrazija.

Kompetizzjoni sana

Il-Partit Nazzjonalista hu mag[ruf li kellu l-aqwa kapijiet fi [danu, kapijiet li ;abu bidla fil-pajji] u ;id kbir lill-poplu Malti minn Fortunato Mizzi sa Lawrence Gonzi

G[all-Partit Nazzjonalista u l-membri tal-Kunsill :enerali tieg[u, dan i]-]mien li ninsabu fih b[alissa hu ]mien prezzju]. ]mien li fih wie[ed g[andu jieqaf ja[seb u jirrifletti dwar l-obbligi u d-dmirijiet tieg[u versu l-istess Partit Nazzjonalista.

Is-sinifikat tal-Partit Nazzjonalista

U meta ng[id Partit Nazzjonalista, qed nirreferi g[an-nies Nazzjonalisti u mhux g[ad-Dar ?entrali jew g[all-ka]ini. Mhux hekk biss, imma kull kunsillier bi dritt tal-vot, g[andu jifhem ukoll li l-vot tieg[u jirrappre]enta lil s[abu tal-kumitat sezzjonali jew ferg[a tal-partit li fih jew fiha jkun qed ja[dem, kif ukoll mal-500 votant fir-ra[al tieg[u.

Qed ng[id mal-500 votant, g[ax dik hi l-kwota ta’ kunsillier elett mill-kumitati sezzjonali, kunsillier g[al kull 500 votant.

Mela kull kunsillier g[andu l-obbligu u d-dmir sagrosant, li l-azzjoni tieg[u meta jmur jivvota g[al xi diri;ent, hu min hu u hi min hi, g[andha tkun azzjoni ma[suba, studjata u respons-

abbli u kollettiva u mhux tieg[u personali.

M’g[andha qatt tittie[ed dwar kif na[sibha jien u x’jidhirli jien, imma dwar kif ja[sbuha u x’jemmnu s[abna l-membri tal-kumitati u anke n-nies ta’ barra mill-kumitati, il-votanti.

U hawn tid[ol ir-responsabbiltà vera u l-lealtà tag[na lejn il-partit li n[addnu.

Responsabbiltà kbira G[all-grazzja t’Alla, il-par-

tit ippre]entalna quddiemna erba’ kandidati prospettivi li offrew ru[hom li jikkontestaw g[all-kariga ta’ kap tal-Partit Nazzjonalista.

Kariga li ;;orr mag[ha pi]ijiet u responsabbiltajiet kbar u xi kultant anke diffi/li.

Wara din l-elezzjoni g[allkap, se jkun hemm o[ra g[all-vi/i-kap u o[rajn, imma fuq dawn nitkellmu aktar tard.

Illum se nikkon/entraw fuq l-elezzjoni tal-kap tal-partit.

Iva, kont qed ng[id li quddiemna g[andna erba’ kandidati, li rrid ng[id b’konvinzjoni li l-erbg[a huma kandidati validi u ferm rispettabbli.

Kull Kunsillier g[andu l-obbligu u d-dmir sagrosant, li l-azzjoni tieg[u meta jmur jivvota g[al xi diri;ent, hu min hu u hi min hi, g[andha tkun azzjoni ma[suba, studjata u responsabbli u kollettiva u mhux tieg[u personali

Nies ta’ /erta abbiltà u ta’ professjoni li kif di;à g[edt, tlieta minnhom ilna nafuhom u na[dmu mag[hom issa g[al numru ta’ snin.

Nemmen li kollha huma eli;ibbli, kapa/i u adattati g[all-kariga li g[aliha qed jikkontestaw.

G[alhekk mhix se tkun g[a]la fa/li, u anke dan jawgura tajjeb, g[ax l-g[a]la se jsir b’[afna [sieb u [afna kalkoli. Peress li hija g[a]la diffi/li, l-g[arbiel se jkun wie[ed fin [afna.

A[na l-kunsilliera hemm b]onn nid[lu [afna fid-dettall ta’ kull individwu minnhom u ng[arblu u nfittxu dik ix-xi [a;a li meta tpo;;ihom fuq il-mi]ien teg[leb lit-tlieta l-o[ra. Dik ix-xi [a;a li wie[ed minnhom ikollu aktar millo[rajn.

X’irridu nfittxu a[na?

A[na rridu nfittxu l-lealtà, labbiltà, il-kari]ma, issin/erità, l-ir;ulija, il-valuri m[addma mill-individwu, x’tip ta’ moralità hu j[addan u sintendi kemm hu bniedem li jisma’, kapa/i jidde/iedi u li finalment iwettaq dak li jg[id u dak li jwieg[ed.

L-g[a]la t-tajba

Veru li kul[add g[andu lgosti tieg[u i]da dawn ilgosti jridu jkunu tali li j;eg[luna nag[mlu l-g[a]la t-tajba, l-g[a]la l-;usta, lg[a]la korretta.

G[aliex qed nag[mel din lenfasi kollha? G[aliex a[na n-Nazzjonalisti a[na mag[rufin [afna g[all-kapiji-

et li dejjem kellna jmexxuna.

Kapijiet li kienu dejjem g[amlu ;id kbir lil Malta u lill-Maltin.

Kapijiet li dejjem g[amlulna ;ie[ u li a[na tant kburin bihom ilkoll, mill-ewwel wie[ed, Fortunato Mizzi, sala[[ar wie[ed Lawrence Gonzi.

U hekk irridu li jkomplu jkunu kemm g[all-Partit Nazzjonalista kif ukoll g[al pajji]na. Veru li l-erba’ kandidati huma tajbin u validi, imma a[na xorta obbligati li nag[mlu [ilitna kollha biex minn fosthom nag[]lu la[jar.

Importanti li n]ommu f’mo[[na li a[na mhux kap tajjeb irridu, imma ‘tmexxija s[i[a’ tajba, valida u mag[quda flimkien. Jekk ma nag[mlux hekk, ma nkunux irnexxielna nil[qu l-qofol ta’ din il-bidla ta’ mexxejja ;odda g[all-partit tag[na.

Meta ng[id mexxejja ;odda jien nifhem, kap, vi/ikap, segretarju ;enerali, assistent segretarju ;enerali, kumitat amministrattiv, kumitat e]ekuttiv, kunsill ;enerali, kumitati sezzjonali u ferg[at diversi fi [dan l-istess partit.

Hi [a;a mistennija minn kul[add li kull tip ta’ kompetizzjoni to[loq xi ftit tal-pika u na[seb li min hu normali hekk ji;rilu. Ma jimpurtax.

Competition is healthy!

I]da meta l-elezzjonijiet jg[addu u min kellu ji;i elett ;ie elett, imbag[ad daqshekk pika u diskors u [ars dubbju].

Issa jkun wasal il-mument li kul[add jing[aqad wara lkap elett u noffru l-lealtà s[i[a u inkundizzjonata tag[na lilhom, jekk verament nemmnu fid-demokrazija u rridu nkunu ppreparati g[arreb[a fl-ewwel elezzjoni li ti;i.

Minn dawn l-elezzjonijiet lebda kandidat m’g[andu jkun tellief, imma r-rebbie[ g[andu jkun il-Partit Nazzjonalista kollu kemm hu.

Min ji;i elett g[andu jkun ilqaddej tal-partit, tanNazzjonalisti u mhux il-kontra.

Nikkonkludi billi nirringrazzjaw lill-uffi//jali kollha li kellna sal-lum tal-[idma kbira li wettqu fid-diversi uffi//ji li huma okkupaw.

Nirringrazzjaw ukoll lil min offra ru[u biex jikkontesta g[all-bidla tal-uffi/jali llum u nweg[duhom li a[na se nag[tuhom il-lealtà u lg[ajnuna kollha possibbli, biex intaffulhom xi ftit millpi] li de[lin g[alih f’dan ilmument hekk delikat u anke diffi/li g[alihom.

A[na rridu nfittxu l-lealtà, l-abbiltà, il-kari]ma, is-sin/erità, l-ir;ulija, il-valuri m[addma mill-individwu, x’tip ta’ moralità hu j[addan u sintendi kemm hu bniedem li jisma’, kapa/i jidde/iedi u li finalment iwettaq dak li jg[id u dak li jwieg[ed

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Ir-realtà kerha tat-terrori]mu Fl-a[[ar ;ranet id-Dinja re;g[et daqet ittog[ma morra tat-terrori]mu. L-attakki f’Boston re;g[u fakkru lid-Dinja mi]-]mien li g[addejna b’mod partikolari fi ]mien lattakki tal-11 ta’ Settembru tal-2001. Kienu jiem li re;g[u fakkruna fil-mod l-aktar baxx li l-bniedem jista’ jasal biex iwassal ilmessa;; tieg[u.

L-attakki mxandra fuq it-Televi]joni L-a[wa Tsarayev li wie[ed minnhom inqatel u l-ie[or ;ie arrestat, kienu jafu sew x’qed jag[mlu. Stennew li l-maratona ta’ Boston til[aq il-qofol tag[ha fit-tmiem biex splodew il-bombi li kienu [admu huma stess.

Riedu ju]aw il-mezzi tax-xandir biex juru kif l-Istati Uniti re;g[et kienet attakata filqalba tag[ha. G[alkemm il-motiv e]att mhux /ar b’[afna jispekulaw li seta’ kien lestremi]mu reli;ju], li hu /ert hu l-fatt li f’dawn l-attakki mdemmija tilfu [ajjithom tliet min-nies, fosthom tifel inno/enti ta’ tmien snin.

Il-ka] kollu baqa’ g[addej sas-Sibt li g[adda meta mal-lejl il-ka] wasal fi tmiemu bil-qtil ta’ terrorista u l-arrest tal-ie[or.

B’miljuni minn madwar id-dinja isegwu dak li kien g[addej fl-Istati Uniti.

B[al dawn l-attakki jsiru ta’ spiss jekk mhux ta’ kuljum f’diversi pajji]i fejn g[addejjin kunflitti fosthom fil-Lvant Nofsani u s-Sirja, i]da sfortunatament ftit li xejn nafu dwarhom u dan min[abba terrori]mu li qed ikun prattikat minn min qed imexxi l-pajji] stess.

Atro/itajiet fis-Sirja L-atro/itajiet fis-Sirja jsiru ta’ kuljum, nies li qabel kienu jg[ixu f’pajji] li kien jattira daqstant turisti, illum jinsabu fit-toroq ji;;ieldu g[al-libertà tag[hom. Bashar Al Assad li hu l-President ta’ dan il-pajji] [adha qatta’ bla [abel kontra niesu u ordna li Sirjani jisparaw fuq [uthom Sirjani.

Gwerra bla b]onn, gwerra g[al ras iebsa ta’

ra;el wie[ed li jrid ikun hu li jiddetta x’jag[mel il-poplu.

Din is-sitwazzjoni fis-Sirja llum [alliet aktar minn 7 miljun persuna li qed jistennew l-g[ajnuna internazzjonali biex ikunu jistg[u jg[ixu. Minkejja li din l-g[ajnuna qed tintbag[at l-awtoritajiet Sirjani qed ixekklu milli din tasal u s-sitwazzjoni sejra mill[a]in g[all-ag[ar. Dan hu wkoll terrori]mu.

Miljuni o[ra ta’ Sirjani kienu obbligati ja[arbu mill-pajji], sabu refu;ju f’pajji] ;ar tas-Sirja, itturufnati minn art twelidhom, il-

ma;;oranza [allew il-familja tag[hom u llum jinsabu mifrudin bla ebda kuntatt. Dan hu wkoll terrori]mu.

Minkejja d-diversi sanzjonijiet minNazzjonijiet Uniti, il-mexxej Sirjan g[adu ma qatax qalbu g[adu jrid jie[u r-ra;un b’dawn l-atti ta’ terrur.

Sitwazzjonijiet simili qed jg[ixuhom /ittadini o[ra ta’ diversi pajji]i madwar idDinja, fosthom il-Korea ta’ Fuq fejn minkejja li dan il-pajji] hu l-aktar wie[ed sigriet fid-Dinja kul[add jaf bl-istil ta’ tmexxija li tintu]a mid-dittatur komunista, Kim Jong Un. Rispett lejn id-drittijiet fundamentali Dawn l-atti ta’ terrur ifakkruna dwar kemm g[andna g[alfejn ng[o]]u d-drittijiet fundamentali tal-bniedem. Jin[tie; rispett lejn id-dinjità ta’ kull bniedem u [arsien ta’ dawn id-drittijiet. F’pajji]na a[na lkoll

iffortunati li fi ]mien meta pajji]i ;irien tag[na kienu f’sitwazzjoni simili g[al dik li hemm fis-Sirja, il-Gvern ta’ dak i]-]mien immexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi, ma be]ax jiddefendi dawn id-drittijiet u [are; g[onqu jikkundanna lil mexxej li ma ddejjaq xejn ja[qar u joqtol li/-/ittadini talpajji] li kien imexxi.

Il-log[ob tan-nar u s-so/jetà

Qabel xejn xtaqt inwassal l-awguri tieg[i lill-G[aqda tan-Nar Vittorja Naxxar tassu//ess li kisbu waqt ilFestival Log[ob tan-Nar talArt 2013, fuq il-Fosos talFurjana. Su//ess mill-isba[ kemm g[all-membri talg[aqda, g[all-ka]in i]da fuq kollox unur li kompla jg[olli l-isem tan-Naxxar u jsemmih ma’ Malta kollha.

It-tieni su//ess hu dak li din kienet l-ewwel G[aqda tan-Nar li qatt reb[u lFestival Log[ob tan-Nar talArt f’dawn l-a[[ar seba’ snin, mill-bidu tal-festival. U b’hekk wie[ed wassal ilmessa;; li mhux il-kobor i]da l-kwalità li wie[ed isib fi [danu, talent uniku mag[;un fl-ori;inalità u ddedikazzjoni.

Nixtieq nawgura wkoll lillG[aqda tan-Nar Maria Bambina Naxxar li ukoll [adu sehem u taw demostrazzjoni millaqwa.

X’relevanza baqag[lu l-log[ob tan-nar f’pajji]na^

Onestament hu su;;ett vast [afna u tkun diffi/li li tmiss kull aspett i]da nemmen li minkejja l-polemi/i kollha li dan il-qasam i;ib mieg[u, dan jibqa’ parti integrali millkultura u tradizzjoni Maltija.

Ikun ]ball li wie[ed jipprova jo[noq dan id-delizzju li ilu je]isti f’pajji]na g[al g[exieren ta’ snin. Il-li;i g[andha ti;i m[arsa kull [in u mument spe/jalment fejn tid[ol is-sa[[a u s-sigurtà kemm tad-dilettanti u dawk li jarawh i]da l-bqija g[andha noffru l-lok fejn dan il-qasam jibqa’ jimra[.

Il-festi tag[na huma mag[mulin minn pakkett ta’ elementi – hemm dak spiritwali, kummer/jali, artistiku u so/jali u meta wie[ed minn dawn l-elementi jonqos ]gur li jwassal g[al konsegwenzi b’impatt na]]arda ng[id negattiv.

Festi reli;ju]i li fil-jiem

Minkejja l-polemi/i kollha li jduru mal-log[ob tan-nar wie[ed ma jistax ji/[ad il-fatt li dan is-settur jg[in lis-so/jetà ;enerali u lokali b’diversi modi fosthom billi ji;;enera turi]mu, ekonomija u sens ta’ identità mal-lokal

tag[hom b’mod spe/jali la[[ar tliet ijiem ma jkunx hemm il-log[ob tan-nar talajru u tal-art ikun, b’mod awtomatiku tonqos lattendenza tan-nies, nies li huma ikkunsidrati b[ala dak ta’ turi]mu intern mag[mul minna l-Maltin.

Dan iwassal biex ilkummer/ tal-lokalità jitlef issa[[a tieg[u, g[ax awtomatikament minn jattendi g[all-festa se jara xi [wienet hemm f’dik il-lokalità u flistess [in i[alli qlieg[ lillg[aqdiet u ka]ini ta’ dik illokalità.

i]da b’mod spe/jali matul dawk il-;img[at ta’ festa.

Naraw li s-sens ta’ identità fil-festa tikber, identità li hi asso/jata ma’ dak ir-ra[al u mal-patruna jew patruna ta’ dik il-lokalità. Kul[add jag[ti daqqa t’id biex qabel xejn ting[ata festa xierqa lil patrun jew patruna tal-lokal, festa xierqa lir-residenti ta’ dak listess lokal i]da fuq kollox biex il-festa ti]died fil-kwalità bil-possibbiltà li tkun l-aqwa f’Malta. Min ja[seb li dan hu materjali]mu sfrenat, nasal biex ma naqbilx.

Element kreattiv u ori;inali Il-pika amikevoli ta’ bejn ilka]ini, twassal biex ilkreattività tal-bniedem tie[u spinta ’l quddiem, wie[ed

Dankollu li semmejt, wassal biex kull ma jmur il-prodott li qed ikun offrut qieg[ed jitjieb drastikament u l-livell ta’ professjonalità tant li [afna esperti lokali u barranin jikkonsidraw lil Malta b[ala ttieni l-aqwa post fil-qasam tallog[ob tan-nar. Unur kbir li ftit naprezzawh.

G[andha naraw li minn dan il-qasam nag[mlu kapital nazzjonali, mhux biss billi noffru serati ta’ kompetizzjonijiet b[all-Festival Log[ob tan-Nar tal-Art fil-Furjana, jew dak talajru, biex ji]died l-apprezzament i]da ukoll nag[mlu kapital turistiku minnu wkoll.

Ninsab /ert, g[ax kemm-il darba kelli l-okka]joni li niltaqa’ ma’ turisti, li ji;u

jibda jipprepara minn sena qabel x’se tkun is-sorpri]a talfesta li jmiss, u kultant, kif ;ieli ;ara lili, tibqa’ affaxxinat kif [ar;u b’tali idea.

Kull ;ig;ifogu g[andu storja g[alih, storja ta’ in;inerija u [sieb profond warajh li flimkien mal-element ta’ ingrana;;i u l-ktajjen jag[ti spettaklu mill-isba[ u li jpaxxi l-g[ajn ta’ dawk li jsegwuh.

I]da dan l-element i;ib mieg[u ukoll sig[at twal [afna ta’ volontarjat, volontarjat mhux biss matul is-sena kollha

Fejn wasalna^

minn Clinton Sammut clintonsammut@gmail.com

apposta g[al xi festi lokali biex jaraw dan l-element fl-aqwa tieg[u li f’pajji]hom ftit li xejn je]isti. Turisti li huma mag[rufin b[ala culture tourist, li l-g[an tag[hom filvaganzi mhux li jintefg[u f’[anut jixorbu l-birra u jilag[qu x-xemx i]da li jduru siti stori/i u postijiet fejn jaraw il-kultura u tradizzjonijiet flaqwa tag[hom.

Nikkonkludi billi nawgura lill-Kunsill lokali Floriana talavveniment professjonali li tellg[u, id-dilettanti kollha li [adu sehem u l-pubbliku li attenda u pparte/ipa permezz tal-sms g[ax b’hekk lkoll urejna u tajna sapport lil dawn id-dilettanti.

Clinton Sammut hu kunsillier elett f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali tan-Naxxar

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

WARA T-TERRUR TA’ BOSTON

Tista’ ma ssir qatt l-interrogazzjoni tas-suspettat

O[t il-pulizija Sean Collier, li nqatel waqt it-tfittxija g[all-a[wa Tsarnaev, tidher waqt vejla ta’ talb spe/jali g[al [uha li kienet organizzata f’Wilmington, f’Massachusetts (Reuters)

Is-Sindku ta’ Boston Tom Menino qal li lawtoritajiet jistg[u ma jkunu qatt f’po]izzjoni li jinterrogaw li]-]ag[]ug[ ta’ nisel ?e/en li hu suspettat dwar sehem fl-isplu]jonijiet tal-bombi li qatlu tlieta min-nies waqt il-Maratona ta’ nhar it-Tnejn li g[adda ;o l-istess belt.

I]-]ag[]ug[ Dzhokhar Tsarnaev, ta’ dsatax-il sena, jinsab f’kundizzjoni ‘serja [afna’ fi sptar ta’ Boston wara li nqabad mill-pulizija matul il-lejl tal-:img[a u s-Sibt u fejn mifhum li qala’ tir ta’ arma fi gri]mejh.

Fil-fatt, Menino insista li ‘ma jaf [add jekk Tsarnaev hux se jasal biex xi darba jwie;eb g[al numru ta’ mistoqsijiet’ meta hemm anki dubji jekk dan i]-]ag[]ug[ jer;ax jitkellem g[allkumplament ta’ [ajtu.

Is-Sindku kompla li filwaqt li mhux jg[id li ssuspettat ‘ma jistax jikkomunika’, ja[seb li g[alissa Tsarnaev jinsab f’kundizzjoni fejn hu impossibbli biex wie[ed jikseb l-informazzjoni ming[andu.

Qabel dan id-diskors, esperti fl-arti tal-interrogazzjoni waqt ka]i ta’ terrur kienu qeg[din jistennew fil-Beth Israel Deaconess Medical Centre biex ikellmu li]-]ag[]ug[ li nqabad meta kien qed jista[ba ;o dg[ajsa f’bit[a ta’ residenza f’sobborg ta’ Boston.

Mifhum li Dhokhar Tsarnaev fil-pre]ent jinsab ‘stabbli u ta[t g[assa stretta’ wara li dam issig[at ji]gi//a lill-pulizija li wettqu wa[da millaktar tfittxijiet intensivi fl-istorja ta’ Boston.

Dhokar u [uh Tamerlan Tsarnaev – li nqatel fi

sparatura mal-pulizija – huma ]-]ew; suspettati ewlenin fl-istra;i ta’ waqt il-maratona fejn ]ew; bombi pakkjati bi xrapnel splodew qrib il-finish line biex qatlu tliet persuni (fosthom tifel ta’ tmien snin) minbarra li [allew aktar minn 170 midruba.

Nhar il-{amis, pulizija bl-isem ta’ Sean Collier inqatel minn tiri ta’ arma waqt it-tfittxija g[alla[wa ?e/eni u b’uffi/jal tat-trasport imbag[ad jispi//a midrub serjament fl-isparatura li swiet il[ajja ta’ Tamerlan Tsarnaev.

Fil-pre]ent, il-prosekuturi qeg[din jiddeterminaw x’akku]i jistg[u jin;iebu kontra Dzhokhar u meta akku]a federali dwar il-;arr ta’ arma g[allqerda tal-massa ;;orr piena tal-mewt potenzjali.

Intant is-sentenza massima ma ti;ix imposta flIstat ta’ Massachusetts li g[andu lil Boston b[ala l-kapitali.

Fi tmiem il-;img[a, il-President Amerikan Barack Obama ltaqa’ mal-og[la konsulenti tassigurtà biex jirrevedi l-avvenimenti ta’ Boston u meta hu impenjat biex isib ‘il-mistoqsijiet’ dwar x’seta’ kien l-iskop wara l-attakki u jekk l-a[wa setg[ux kellhom l-g[ajnuna ta’ [addie[or.

L-a[wa Tsarnaev marru jg[ixu l-Istati Uniti xi g[axar snin ilu u issa s-Senaturi Repubblikani John McCain, ta’ Arizona u Lindsey Graham ta’ South Carolina qeg[din jg[idu li l-i]g[ar fost la[wa g[andu jkun ittrattat b[ala ‘;ellied ma’ avversarju tal-Istati Uniti’ u li jfisser li hu ma jkunx intitolat g[all-istess drittijiet legali b[al kriminali komuni.

L-ITALJA

Grillo jikkritika l-g[a]la ta’ Napolitano Beppe Grillo, il-Kap talPartit Cinque Stelle li jopponi lill-partiti politi/i tradizzjonali, ikkritika l-elezzjoni mill;did ta’ Giorgio Napolitano b[ala President Taljan u qal li dan kien ‘tentattiv iddisprat minn ;erarkija diskreditata’ biex tibqa’ granfata mal-poter.

L-Italja sadattant g[adha ming[ajr Gvern proprju xahrejn wara l-a[[ar elezzjoni ;enerali u meta qed tiffa//ja l-akbar livell ta’ qg[ad g[al g[exieren ta’ snin. Fl-istess [in, it-ta[ditiet dwar amministrazzjoni ;dida mistennija jkomplu din il;img[a u meta l-partiti jinsabu ta[t pressjoni mill-istess Napolitano biex jil[qu ftehim.

Intant, il-ftehim bejn l-entitajiet tal-lemin u tax-xellug biex jing[ata mandat ie[or ta’ seba’ snin lil Napolitano kapa/i j[oll l-ista;nar politiku li ilu mindu l-ebda partit ma kiseb ma;;oranza l-elezzjonijiet parlamentari ta’ Frar.

Qabel il-konferma ta’ Napolitano b[ala President, ilmoviment ta’ Grillo kien qed jappo;;ja lil Stefano Rodota, akkademiku tax-xellug, u

sakemm Napolitano spi//a elett mill-entità ta/-/entrulemin ta’ Silvio Berlusconi; ilmoviment ta/-/entru ta’ Mario Monti (li wasal biex jispi//a minn Prim Ministru) u mill-Partit Demokratiku (PD) tax-Xellug.

Din hi l-ewwel darba li President Taljan kien mitlub imexxi l-Presidenza g[at-tieni mandat konsekuttiv u issa jista’ jag[]el jekk, minn [in g[all-ie[or, isejja[x elezzjoni g[all-Parlament.

Fil-fatt, Napolitano, li g[andu 87 sena, anki g[andu l-poter biex ixolji l-Parlament (kuntrarju g[all-po]izzjoni tieg[u fl-a[[ar xhur tal-mandat pre/edenti) u mistenni jfassal l-istrate;ija tieg[u waqt diskors li jag[mel illum filParlament.

Intant, il-President wera li hu favur li ji;i ffurmat Gvern biex jevita elezzjoni ;dida bilpotenzjal li jiddistabbilizza lpajji]. Dan meta osservaturi politi/i ma jeskludux li jintla[aq ftehim dwar Gvern ;did fi ]mien ;img[a u fost tamiet li din l-amministrazzjoni ‘ddum g[al snin u mhux ixxhur.’

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

A[barijiet ta‘ Barra 11 I?-?INA IL-BELT TAL-VATIKAN

Ordnati qassisin ;odda

Il-Papa Fran;isku lbiera[ mexxa l-ordinazzjoni tal-ewwel grupp ta’ qassisin b[ala Kap tal-Knisja u b’din i/-/erimonja ssir waqt quddiesa fil-Ba]ilika ta’ San Pietru f’Ruma meta lKnisja kienet qed tfakkar Jum il-Vokazzjonijiet.

L-etajiet tal-g[axar qassisin ;odda jvarjaw bejn is-26 u l-44 sena u meta sitta minnhom huma Taljani li ;ejjin minn tliet seminarji ta’ Ruma.

Intant, il-qassisin l-o[ra ;odda jinkludu tnejn mill-Indja, /ittadin Kroat u Ar;entin imwieled fi Buenos Aires.

IL-:APPUN

Offerta li tista’ trewwa[ it-tensjoni ma/-?ina

Il-Prim Ministru :appuni] Shinzo Abe g[amel offerta ta’ si;ra (b[ala ritwal) lisSantwarju ta’ Yasukuni li jitqies b[ala simbolu talpassat militari tal-:appun u b’dan il-;est mistenni jin]el [a]in mal-Asjati/i – inklu]i /?ini]i u l-Koreani – li sfaw vittma tal-aggressjoni ta’ Tokjo fi ]mien it-Tieni Gwerra Dinjija.

F’dan is-santwarju hemm ilkatavri ta’ erbatax-il mexxejja :appuni]i li kienu kundannati g[al reati tal-gwerra minn tribunal tal-Alleati u fejn qeg[din jing[ataw il-qima, flimkien ma’ vittmi o[rajn talostilitajiet stori/i.

Abe mhux mistenni j]ur dan is-santwarju meta qed jipprova jibni r-relazzjonijiet ma/-?ina u l-Korea t’Isfel.

IL-PARAGWAJ

Elezzjoni meqjusa b[ala kru/jali ‘g[ad-demokrazija’ L-organizzazzjonijiet internazzjonali lbiera[ segwew l-elezzjoni g[allPresidenza tal-Paragwaj li kuntestawha g[axar kandidati u fost tamiet li l-pro/ess jirrestawra l-kredenzjali demokrati/i ta’ dan l-Istat Latin Amerikan.

Id-demokrazija filParagwaj spi//at im/ajpra, issena l-o[ra, min[abba limpeachment polemiku] talPresident Fernando Lugo u meta b[ala favoriti g[al din lelezzjoni hemm Horacio Cartes, tal-Partit Kolorado (konservattiv) u Efrain Alegre tal-Partit Liberali.

L-entitajiet Unasur u Mercosur (tal-Amerika Latina) it-tnejn issospendew il-Paragwaj min[abba ‘intoppi g[all-pro/ess demokratiku’ u wara li lOppo]izzjoni f’Asuncion dikjarat lil Lugo b[ala

responsabbli mill-i]gombru ta’ nies minn razzett, f’:unju li g[adda, u f’sitwazzjoni li rri]ultat fil-mewt ta’ [dax-il bidwi u sitt pulizija.

Proprju jumejn biss wara lin/ident, Lugo, eks Isqof Kattoliku tax-xellug, kien g[adda minn impeachment u fejn [adlu postu (b[ala President) l-eks Vi/iPresident Paragwen Federico Franco tal-Partit Liberali. Ilkonsegwenza ta’ dan kien li pajji]i ;irien idde/idew biex jirtiraw id-diplomati/i minn Asuncion min[abba dak li fissru b[ala ‘kolp ta’ stat kongressjonali’.

Sal-biera[ ma la[qux da[lu ri]ultati ta’ elezzjoni fejn ilpoplu tal-Paragwaj g[a]el President u Vi/i-President ;did, minbarra 45 senatur, 80 membru tal-kamra t’isfel talParlament u 17-il Gvernatur tal-Istat.

Ji]diedu l-vittmi tal-ag[ar terremot fi tliet snin L-iskwadri tas-salvata;; bdew jil[qu l-in[awi rurali remoti ta’ Lushan li spi//aw straxxnati minn terremot qawwi u fejn l-ammont ta’ mejtin u persuni rappurtati nieqsa telg[u g[al tal-anqas 210 – b’mijiet o[ra jispi//aw serjament midruba.

It-terremot li re;istra 6.6 fuq l-Iskala Richter hu l-ag[ar wie[ed li laqat li/-?ina fi tliet snin u fejn fuq kollox he]]e] l-in[awi qrib il-belt ta’ Ya’an, fil-provin/ja ta’ Sichuan lejn il-Lbi/ ta/-?ina u vi/in fejn se[[ it-terremot terribbli tal2008 li kien [alla mas-70,000 mejtin.

Intant, l-akbar numru ta’ mejtin b’konsegwenza tala[[ar terremot huma kon/entrati madwar Lushan, bl-iskwadri tas-salvata;; qeg[din isibuha diffi/li biex jil[qu l-ibnadi min[abba li jridu jg[addu minn toroq dojoq i]-]ejjed minbarra li jie[du [sieb il-valangi tal-art li g[alqu diversi a//essi.

Lanqas m’huma jg[inu ddirettivi tal-Gvern li huma inti]i biex jikkontrollaw issitwazzjoni u li f’dan il-ka] qeg[din jillimitaw l-a//ess g[all-in[awi milquta bl-iskop li ma jin;emg[ux sriebet ta’ vetturi esa;erati.

Kelliema g[allFederazzjoni Internazzjonali tas-So/jetajiet tas-Salib lA[mar qalu li filwaqt li l[ajja qed tirritorna g[annormal fi/-/entru ta’ Lushan fadal [tie;a konsiderevoli g[al g[ajnuna ‘f’termini ta’ kenn u materjal ta’ fejda’.

Dan meta l-provvisti mhumiex jitwasslu lejn irre;jun milqut skont ir-rata mixtieqa u b’ka;un tal-iffullar tat-traffiku.

Voluntiera minn madwar i/-?ina li waslu fl-in[awi ta’ Ya’an biex iwettqu [idma ta’ salvata;; esprimew ilfrustrazzjoni dwar ‘l-intoppi li qed isibu’ biex jaslu f’Lushan u l-villa;;i ‘l hinn minnu qalb il-muntanji u meta ‘kull sieg[a tg[odd’ g[ax-xog[ol

Suldati jsalvaw mara midruba mill-in[awi straxxnati mitterremot fiz-zona ta’ Lushan (Reuters)

tal-emer;enza.

Min-na[a tieg[u, ilMinisteru g[all-Affarijiet Barranin ta/-?ina rringrazzja lill-Gvernijiet ta’ pajji]i o[ra g[all-offerti ta’ g[ajnuna i]da tenna li l-awtoritajiet lokali kapa/i jla[[qu massitwazzjoni.

Intant, u sal-biera[, numru ta’ tobba u infermiera kienu qeg[din jittrattaw lill-midruba fil-miftu[ inkella ta[t tined flartijiet tal-isptar ewlieni ta’ Lushan u meta l-in[awi huma neqsin mill-ilma u d-dawl b’effetti tat-terremot li wettqu stra;i bil-provvista.

Il-Prim Ministru ?ini] Li Keqiang mar bil-[elikopter fiz-zona tad-di]astru biex iservi ta’ fara; g[all-midruba u n-nies li tilfu djarhom fitthe]]i]a u fejn wieg[ed li lawtoritjiet se jer;g[u jibnu rresidenzi mitlufa minbarra li ‘jistimolaw il-[ajja’ fl-in[awi m;arrbin.

Hu minnu wkoll li /-/ifra tal-mejtin mit-terremot m’g[andhiex titla’ b’mod drammatiku meta ‘ma /edew l-ebda skejjel’ u meta b[alissa hemm mat-18,000 truppi fizzona tal-emer;enza biex jg[inu l-isforzi ta’ fejda.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

12 A[barijiet ta’ Barra L-ISTATI UNITI

Jirritornaw ir-residenti jiem wara l-isplu]joni ta’ Texas

Omm u bintha jistennew il-permess tal-pulizija biex imorru lura fir-residenza tag[hom fil-belt ta’ West (Reuters)

L-Awtoritajiet ta’ Texas qalu li numru ta’ nies li kellhom jevakwaw minn diversi n[awi wara l-isplu]joni qerrieda ta’ jiem ilu f’impjant li jipprodu/i l-fertilizzant qeg[din ‘bil-mod ilmod’ jirritornaw lura d-dar fejn jittamaw li jkomplu bil-[ajja normali kemm jista’ jkun malajr L-ewwel grupp ta’ residenti kellhom jid[lu fil-belt ta’ West fejn l-isplu]joni fl-impjant talWest Fertilizer Co qerdet numru ta’ djar minbarra li swiet il-[ajja ta’ erbatax-il ru[ u malmitejn midruba.

Sal-biera[, il-pulizija kienet qed tirre;istra lvetturi tar-residenti li qeg[din imorru lura flin[awi ta’ West (qrib il-belt ta’ Waco u lejn inNofsinhar ta’ Dallas) u meta jing[ad li xi sittin

ru[ li ;ew irrappurtati nieqsa wara l-isplu]joni jinsabu ‘qawwijin u s[a[‘ fil-kumpanija tal[bieb jew b[ala residenti f’lukandi tar-re;jun.

L-isplu]joni li se[[et matul il-lejl tal-Erbg[a u l-{amis tidher li kienet dovuta g[al xi kaw]a a//identali u fejn ipprodu/iet the]]i]a tal-art simili g[al terremot ]g[ir.

Intant, rapporti, nhar il-:img[a, dwar nirien ]g[ar u ‘kontinwi’ dovuti g[al materjal li beda [iere; mit-tankijiet b’kimika li tintu]a g[al skopijiet agrikoli ;ieg[lu lill-awtoritajiet biex ‘i]ommu lura’ n-nies li riedu jmorru lura fi djarhom u sakemm l-uffi/jali sa fl-a[[ar insistew li n-nirien ;enerati mill-isplu]joni jinsabu ta[t kontroll u li ‘l-periklu spi//a’ fl-in[awi ta’ West.

IS-SIRJA

Impenn akbar g[al g[ajnuna lir-ribelli Is-Segretarju tal-Istat Amerikan John Kerry [abbar li l-Istati Uniti se tirdoppja lg[ajnuna lir-ribelli tas-Sirja waqt li informa laqg[a organizzata fit-Turkija li l-grupp {bieb tas-Sirja – mag[mul minn [dax-il pajji] – hu impenjat g[al pro/ess ta’ transizzjoni pa/ifika fl-istess pajji] G[arbi.

Meta tkellem waqt din illaqg[a f’Istanbul, Kerry sostna li l-Istati Uniti g[andha tipprovdi lir-ribelli Sirjani blekwivalenti ta’ 123 miljun dollaru f’g[ajnuna ‘;dida’ u li ma sservix g[al skopijiet ta’ aggressjoni.

Dan meta l-President Amerikan Barack Obama jinsab impenjat g[al ‘Sirja demokratika u li tibba]a fuq lg[aqda’ ladarba tispi//a l-era tal-President Sirjan attwali Bashar al-Assad.

Mietu ‘l fuq minn 60,000 ru[ fir-rewwixta kontra rre;im ta’ Assad li bdiet sentejn ilu u Kerry [abbar li lg[ajnuna kollha mill-{bieb tas-Sirja g[andha titmexxa

permezz tal-Armata g[al Sirja {ielsa – entità ta’ Oppo]izzjoni Sirjana ba]ata fit-Turkija u li jikkmandaha l:eneral Salim Idris.

G[al-laqg[a ta’ Istanbul attendew il-Ministri g[allAffarijiet Barranin tal-pajji]i li jopponu lill-Gvern ta’ Assad u Kerry enfasizza li minnha [ar;u l-avvanzi ‘sinifikanti’.

John Kerry sadattant qal li s-sitwazzjoni fis-Sirja hi wa[da ‘orribbli’ u fejn akku]a lir-re;im ta’ Assad b’li qed ju]a ‘l-missili ballisti/i kontra persuni inno/enti’ minbarra qawwiet tal-ajru ‘li qeg[din jitfg[u xita ta’ terrur fuq ilpoplu’.

Fl-istess [in, Obama [are; struzzjonijiet lil Kerry biex i]id l-isforzi ‘flimkien malOppo]izzjoni Sirjana’ u fejn sa[aq li l-{bieb tas-Sirja huma impenjati g[al ‘Gvern ta’ transizzjoni bil-kunsens tal-partijiet u fi pro/ess li ‘l quddiem iwassal g[al Mexxej (Sirjan) ;did permezz ta’ elezzjoni’.

It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

27 KAMPJONAT BOV

Valletta jid[lu bi/-/ans

B’reb[a ta’ 2-1 kontra Tarxien, Valletta issa jinsabu b’/ans li jissieltu g[ar-reb[ talkampjonat. Il-Beltin jinsabu tliet punti ta[t B’Kara u Hibernians li qeg[din fl-ewwel post. Valletta jkunu impenjati kontra Birkirkara nhar is-Sibt li ;ej waqt li jaffrontaw lil Hibernians is-Sibt ta’ wara.

Melita huma kwa]i kundannati g[all-Ewwel Divi]joni wara li dawn tilfu 21 kontra Balzan f’partita valida mir-Relegation Pool talKampjonat Premier. Melita b’din it-telfa baqg[u b’10 punti filwaqt li Balzan issa g[andhom 23 punt.

Ara pa;na 20 Kif Jinsabu

Championship Pool L R D T F K Pt Birkirkara Hibernians Valletta Sliema W Tarxien R Mosta

TENNIS – TURNAMENT TA’ MONTECARLO

Djokovic itemm id-dominju ta’ Nadal

In-numru wie[ed fid-dinja Novak Djokovic temm iddominju ta’ Rafal Nadal fitturnament ta’ Montecarlo meta fil-finali reba[lu 6-2, 7-6.

Nadal kien ilu tmien snin konsekutivi jirba[ dan itturnament u kien ilu ma jitlef f’din il-kompetizzjoni g[al dawn l-a[[ar 46 log[ba.

Minkejja dan ir-ri]ultat wie[ed xorta jrid jg[id li Nadal qed juri log[ob ferm tajjeb minn meta rritorna flazzjoni wara tmien xhur wieqaf.

B’din ir-reb[a Djokovic patta g[at-telfa li sofra filfinali ta’ sena ilu proprju

kontra l-istess Nadal. Il-log[ba bejn Djokovic u Nadal kienet l-ewwel wa[da bejniethom sa minn meta dawn lag[bu kontra xulxin fil-finali tal-Open ta’ Franza f’:unju ta’ sena ilu.

Fir-rawnds pre/edenti ta’ dan it-turnament Djokovic t[abat biex jirba[ min[abba li kien g[adu qed jirkupra mill-injruy li kellu fl-g[aksa.

Nadal, li g[andu 26 sena, qabel din il-log[ba kien tilef biss darbtejn kontra t-tennista mis-Serbja. B’kollox dawn ittnejn lag[bu 15-il darba kontra xulxin u d-darbtejn li Nadal tilef kontra Djokovic kienu ttnejn li huma fl-2011.

17 18 18 14 14 11

9 4 8 6 6 2

4 7 4 10 10 17

60 64 69 40 50 44

22 33 26 28 43 62

39 39 36 30 29 18

Relegation Pool L R D T F K Pt

FUTBOL

Ixolji l-Kumitat ta’ {amrun Il-Kumitat ta’ {amrun Spartans xolja b’mod immedjat. Dan ifisser li b[alissa m’hemm l-ebda Kumitat ta’ {amrun ladarba l-President Daniel Sullivan [ass li l-Kumitat ma kienx qed jiffunzjona.

Dan ;iet ]velat il-{add waqt il-programm Replay.

Il-Kumitat il-;did ta’ {amrun se jin[atar wara tmiem l-ista;un fil-Laqg[a :enerali Annwali.

Sakemm jin[atar dan ilkumitat ;did se jkun hemm

30 20 30 30 30 30

dak li jissejja[ care taker committee immexxi minn tliet persuni biss li huma lPresident Daniel Sullivan, il-Vi/i President Gejtu Debattista u s-Segretarju Steve Saliba. B[alissa {amrun qeg[din f’riskju li jkunu relegati hekk kif dawn g[andhom 15-il punt minn 30 partita. LiSpartans qeg[din punt ta[t Rabat u [amsa fuq Melita.

Fi tmiem il-;img[a {amrun tilfu 6-2 kontra Qormi.

Floriana Qormi Balzan Rabat A {amrun S Melita

30 30 30 30 30 30

12 10 8 14 4 12 9 9 12 4 9 17 6 5 19 3 8 19

44 56 46 29 35 25

37 47 51 59 80 71

34 31 23 16 15 10

Ri]ultati Lokali MFA Relegation Pool Melita v Balzan Championship Pool Valletta v Tarxien R I Div

1-2

3-1

Vittoriosa S. v Marsaxlokk B’Bu;ia SP v G]ira Utd

6-1

Mtarfa v Ta’ Xbiex Kalkara v Swieqi Utd G[axaq v Sta Lucija Attard v Senglea A Mdina K. v Qrendi Marsaskala v Sirens Xg[ajra T v Marsa

0-1 0-1 0-5 0-1 2-0 0-2

Qormi v Floriana Valletta v St. Patrick Msida v Pembroke G]ira Utd v Mqabba }ejtun v St. Andrew G[axaq v Sta Venera Rabat v Balzan Dingli S. v Si;;iewi }ebbu; R. v Tarxien R Mtarfa v Fgura Utd

1-1 5-0 1-2 3-1 1-6 1-6 2-1 1-4 0-1 1-10

Xag[ra Utd v Nadur Y Ker/em A v Sannat L

1-2 2-1

Luqa J v Floriana A Marsa T v {amrun L

2-4 3-1

Floriana v Sliema Qormi v White Hart

2-1 2-0

III Div

YFA

GFA Semi Finali tal-GFA Cup IASC KO

HOCKEY

1-1

1-1

BASKETBALL St. James H. League (N) Depiro v Luxol 76-54 BOV Finali 4 I Div Floriana v Athleta P 82-91 Promotion League (I) Loyola v Luxol 55-62 (1-1 agg)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

14 Sport BASKETBALL - KAMPJONAT BOV PLAY-OFFS FINALI

Athleta jisfurzaw il-log[ba de/i]iva I/-Champions renjanti Athleta A to Z Electronics kisbu r-reb[a li riedu kontra Floriana Francesco Fenech fir-raba’ konfront biex sforzaw il-[ames log[ba de/i]iva li se tintlag[ab n[ar il-{add.

Kienu aktar determinati

Athleta A to Z Elect........................91 Floriana Francesco F......................82

( 27-25, 16-11, 29-18, 19-28) Athleta : M. Naudi 17, S. Hagul , D.

Bugeja 10, M. Todorovic 32, M. Guisti, O. Said 13, S. Pace 4, W. Spiteri, K. Baldacchino 4, S. Bischoff, S. Schembri 11.

Floriana : A. Baldacchino 2, B. Scott Camilleri 17, D. Camilleri 7, M. Glass 28, C. Sammut 9, I. Merceica 4, C. Calleja 2, D. Schembri 11, M. Ciantar , S. Saakian 2.

Referees : B. Vassallo, G. Barbara u E. Mangani.

Id-determinazzjoni ta’ Athleta kienet fattur importanti li wassal biex jirb[u r-raba’ log[ba u jisforzaw il-[ames wa[da de/i]iva.

Waqt li l-plajers ta’ Athleta kienu determinati mhux l-istess jista’ jing[ad g[al xi plajers ta’ Floriana.

Il-pivot D. Schembri kien ilbog[od mill-wirja li kellu fit-tielet log[ba bl-okka]joni dehret li g[amlet bih. Kien wisq debboli firrebounds fejn jekk wie[ed ma ju]ax is-sa[[a jispi//a jitlef il-ballun.

Athleta [adu vanta;; minn dan il-fatt b’M. Todorovic g[al darba o[ra jag[mel id-differenza.

Players o[ra ta’ Floriana li ma kinux f’vena kienu l-play-maker C. Sammut li fit-tielet sessjoni we;;a’ u ma setax ikompli waqt li B. Scott Camilleri ma kienx konsistenti u b’aktar attenzjoni seta’ kien aktar ikun ta’ g[ajnuna littim.

G[al Athleta minbarra t-twil M. Todorovic, kellu wirja tajba wkoll ilveteran M. Naudi waqt li fil-mumenti de/i]ivi O. Said ma falliex mil-linja tal-free-throws.

Wie[ed irid jirrimarka kif f’log[ba de/i]iva, referee jirrefja tliet log[biet

wara xulxin. Wie[ed irid jg[id li referee ma jistax i]omm ilkon/entrazzjoni g[al daqshekk [in.

B[al log[biet ta’ qabel, il-bidu kien wie[ed bilan/jat b’team jew ie[or ikun minn fuq. Kienu Athleta li spi//aw l-ewwel sessjoni basket minn fuq bl-iskor ikun dak ta’ 27-25.

Il-log[ob kompla jkun bilan/jat u kien break ta’ 9-2 wara l-[ames minuta li g[en lil Athleta jmorru jistrie[u 43-36 minn fuq.

Il-bidu tat-tielet sessjoni kienet de/i]iva g[ar-reb[a ta/-Champions renjanti meta [adu vanta;; mil-log[ob individwali ta’ Floriana u mill-ispazju fid-difi]a. Athleta kabbru l-vanta;; g[al dak ta’ 59-43.

G[alkemm Floriana tjiebu, Athleta ma kellhomx diffikultà jikkontrollaw il-vanta;; tag[hom biex bdew l-a[[ar 10 minuti b’vanta;; konsistenti, meta l-iskor kien dak ta’ 72-54.

Floriana [ar;u aktar determinati fla[[ar sessjoni u bl-g[ajja tid[ol fit-tim ta’ Athleta bdew jersqu vi/in. Din irrimonta ;iet fix-xejn meta Floriana tilfu tliet fast breaks wara xulxin, wie[ed g[al pass [a]in u tnejn g[ax ippreferew jie[du xutt mill-bog[od.

Lejn l-a[[ar minuti Floriana g[afsu biex resqu vi/in biss il-vanta;; talAthleta kien wisq.

Omar Said ta’ Athleta (xellug) segwit minn David Camilleri ta’ Floriana (Ritratt> Alex DeGabriele)

Depiro fuq quddiem Pavi Depiro kisbu l-ewwel reb[a fis-serje l-a[jar minn [amsa fil-finali g[ar-reb[ tal-kampjonat tan-nisa kontra Luxol. It-tieni log[ba se tintlag[ab nhar l-Erbg[a fis-7.30pm.

Il-bidu tajjeb bi]]ejjed

Luxol...................................................................................54 Pavi Depiro.........................................................................76 ( 20-6, 18-14, 18-15, 20-19 ) L-Amerikana tal-Luxol M. Williams ma rkupratx millinjury li sofriet f’nofs il-;img[a fil-log[ba de/i]iva kontra

Hibs. Depiro [adu vanta;; u qatt ma [arsu lura.

Il-kow/ C. Stolp kien lura fuq il-bank wara li skonta ssospensjoni. Luxol b[as-soltu kellhom bidu kwiet u Depiro bit-tandem S. DeMartino u L. Balcher [adu vanta;; biex spi//aw l-ewwel sessjoni 20-6 minn fuq.

Luxol tjiebu fit-tieni sessjoni biss Depiro ma kellhomx diffikultà biex ]ammew il-vanta;; sal-mistrie[, vanta;; ta’ 38-20. G[alkemm Depiro da[lu lis-sostituti u kull player ni]]el ismu fuq l-iscore sheet, Luxol qatt ma taw limpressjoni li setg[u jsalvaw il-log[ba.

ATLETIKA

Kebede jirba[ il-maratona ta’ Londra

Kebede hekk kif qasam il-linja finali

L-Etjopjan Tsegaye Kebede reba[ il-maratona ta’ Londra, maratona li saret ;img[a wara dik ta’ Boston fejn waqtha kien hemm ]ew; splu]jonijiet li [allew tliet persuni mejta u mijiet midruba.

Kebede reba[ din ilmaratona li hi twila 26 mil f’[in ta’ sag[tejn, sitt minuti u erba’ sekondi Din hi t-tieni darba li Kebede reba[ il-maratona wara li reba[ l-edizzjoni tal-2010. Fit-tieni post spi//a l-Kenjan Emmanuel Mutai li deher g[ajjien lejn la[[ar fa]i tal-maratona. Mutai, rebbie[ tal-edizzjoni tal-2011, spi//a 30 sekonda wara Kebede. Ir-rebbie[ talmaratona ta’ sena ilu, Wilson Kipsang tal-Kenja spi//a fil[ames post.

Il-Malti Jonathan Balzan spi//a fit-28 post f’[in ta’ sag[tejn, 29 minuta u 43 sekonda.

G[al din il-maratona [adu sehem madwar 36 elf parte/ipant. Qabel ma bdiet ilmaratona kien hemm nofs

minuta ta’ silenzju b’rispett ta’ dawk li mietu u ;ew midruba fil-maratona ta’ Boston ta’ ;img[a ilu. Barra minn hekk latleti li [adu sehem libsu faxxa sewda ma’ idejhom. G[al din il-maratona ta’ Londra kien hemm sigurtà kbira wara dak li se[[ fl-Istati Uniti.

I/-champion Olimpiku Mo Farah, kif kien ippjanat, ;era nofs il-maratona u sena o[ra se jikkompeti fil-maratona kollha.

Intant, il-Kenjana Priscah Jeptoo reb[et il-maratona tannisa f’[in ta’ sag[tejn, 20 minuta u 15-il sekonda. G[attieni sena konsekuttiva, i/champion mondjali Edna Kiplagat spi//at fit-tieni post filwaqt li l-:appuni]a Yukiko Akaba spi//at it-tielet.

L-Etjopjana Tiki Gelana, li kienet il-favorita qabel ittellieqa spi//at [abtet ma’ atleta Kandi]a bil-wheelchair u b’hekk naqqset milli tirba[ din l-edizzjoni. Il-maratona talkategorija tal-wheelchairs intreb[et minn Kurt Fearnley tal-Awstralja.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

16 Sport TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Kimberley Downs u Fire jirb[u t-ti;rijiet ewlenin minn Kenneth Vella

Kimberley Downs u Fire reb[u l-aktar ]ew; ti;rijiet mistennija li saru lbiera[ wara nofsinhar fil-korsa tal-Marsa.

Dawn kienu wa[da tal-galopp fuq distanza twila ta’ 2250m u o[ra tat-trott g[al ]wiemel tal-klassi Premier fuq distanza maratona ta’ 3140m. Dawn itti;rijiet kienu jag[mlu parti mill-[mistax –il laqg[a talista;un fuq tmien ti;rijiet.

Sebg[a kienu ]-]wiemel li bdew mill-ga;;a tat-tluq fluniku ti;rija tal-galopp. Kien l-Amerikan Ollie Fliptrik (Sarah Borg) l-aktar velo/i wara l-bidu uffi/jali. Dan feta[ vanta;; ta’ tul middebuttant Irlandi] Alto Monte misjuq mill-Isqalli Antonio Pappalardo u Friarscourt (Ramon Grima). I]da ddistanza dehret kemxejn twila g[al Ollie Fliptrik, tant li dan naqqas mill-;iri meta l-

parte/ipanti daru g[ad-dritta finali. B’hekk ta /-/ans lil Amerikan ie[or, Kimberley Downs (Michael Sultana) biex japprofitta u jmur quddiem. Kimberley Downs [a l-ewwel reb[a tas-sena firritorn tieg[u wara assenza ta’ xhur u wara li dan l-a[[ar ha sehem b’su//ess f’sensiela ta’ ti;rijiet fi Franza u l-Bel;ju.

Cheeky Jack (Demis Zammit) u Alto Monte da[lu warajhom f’dik l-ordni.

Fl-aktar ti;rija mistennija tat-trott, dik tal-klassi Premier, is-sewwieq ]ag[]ug[ G[awdxi Marco Refalo talab lil Fire biex i]id fil-;iri madwar 500m mittmiem. Dan i]-]iemel ma sab l-ebda tbatija biex jie[u ttielet reb[a tas-sena, spe/jalment wara li l-isfidant ewlieni tieg[u, id-Dani] Mars (Rodney Gatt) biddel il-pass

meta t-tnejn li huma, u ras imb ras, daru g[ad-dritta finali. F’medja ta’ 1.16.6” filkilometru, Fire qasam il-linja finali l-ewwel b’vanta;; ta’ aktar minn g[axar tulijiet minn Oran (Carmelo Farrugia), Poppes Fighter (Charles Camilleri) u Ourasi Diams (Emmanuel Fenech).

L-a[[ar elf metru tal-uniku ti;rija tal-klassi Gold kienu determinanti biex il-kwotat Fran/i] Nobleness Dubrio (Noel Baldacchino) jakkwista t-tieni reb[a nfila tieg[u. Dan ma falliex milli jtemm rebbie[ u fl-a[[ar metri kkontrolla bla tbatija l-avvanz ta’ Max Galbe (Redent Magro) u Troubadour S (Charles Farrugia). Lucky des Brisants (Christian Xerri) da[al ir-raba’.

Pile Ou Face (Joe Schembri), li kien g[al [afna

Manuel Jet misjuq minn Carl Caruana jirba[ is-seba’ ti;rija (Ritratt> Michael Ellul)

metri quddiem, /eda madwar 300m mil-linja finali talewwel ti;rija tal-klassi Silver, inqabe] minn Ouraki du Drochon (Frans Tanti) li qasam il-linja finali l-ewwel.

I]da dan tal-a[[ar eventwalment safa skwalifikat biex ir-reb[a ng[atat lit-tieni pjazzat Obiscus del Fa (Julian Farrugia). Ostheo d’Havetot (Andrew Farrugia) u Milano du Gite (Alex Cortis) kellhom ukoll pjazzament pozittiv.

Fit-tieni ti;rija tal-klassi Silver, Manuel Jet (Carl Caruana) [asad lil kul[add b’attakk qawwi tlieta fuq inna[a ta’ barra madwar 600m mil-linja finali. Dan i]-]iemel Fillandi] mar quddiem u ma falliex milli jie[u l-ewwel su//ess sta;onali b’tul quddiem Nasdaq du Closet (Eugenio Zerafa). Nobel Pasmarick (Noel Baldacchino) u Quo Vadis Phedo (Charles Camilleri) da[lu warajhom f’dik l-ordni.

Dwell interessanti fl-a[[ar metri tat-tielet ti;rija Silver bejn Quipo du Tronquay (Noel Baldacchino) u ddebuttant Que Je T’Aime Rush (Herman McKay) wassal lil Quipo du Tronquay biex jaqsam il-linja finali lewwel. I]da dan safa skwalifikat biex ir-reb[a ng[atat lid-debba debuttanta Que Je T’Aime Rush. Quartz du Lupin (Jeffrey Said), Lutan Villetot (Eman Attard) u l-;did Fran/i] Queops de Retz (Charles Farrugia) kellhom ukoll pjazzament po]ittiv.

Fl-ewwel minn ]ew; ti;rijiet tal-klassi Bronze kien hemm taqtig[a missielta fla[[ar metri bejn erba’ ]wiemel. Kien New Look Des Mots misjuq mill-G[awdxi Josef Farrugia li [a l-ewwel reb[a tieg[u fi xtutna bi ftit minn Ywema’s Pine (Rodney Gatt) u Jet Starline (Mario Fenech). Ocean Gede

(Herman Mc Kay) temm irraba’.

F’idejn Rodney Gatt, Super Spot [a t-tieni reb[a konsekuttiva tieg[u fit-tieni ti;rija Bronze. Dan l-I]vedi] [alla kollox g[all-a[[ar metri u temm rebbie[ ming[ajr tbatija, b’vanta;; ta’ tul u nofs minn Marco Barbes (Kevin Sciberras), Judon du Cap Vert (Charles Camilleri) u Noble de Fontaine (Sandro Cutajar).

Ir-ri]ultati kollha

I Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 3140m. 1. New Look Des Mots (Jos. Farrugia) {in – 4.11.2” (1.20”) 2. Ywema’s Pine (R. Gatt) 3. Jet Starline (M. Fenech) 4. Ocean Gede (H. Mc Kay) II Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 3140m. 1. Obiscus Del Fa (J. Farrugia) {in – 4.06.3” (1.18.5”) 2. Pile Ou face (J. Schembri) 3.

Ostheo d’Havetot (A. Farrugia) 4. Milano du Gite (A. Cortis) III Ti;rija. Klassi Galopp. Dist – 2250m. 1. Kimberley Downs (M. Sultana) {in – 2.22.4” 2.

Ollie Fliptrik (S. Borg) 3.

Cheeky Jack (D. Zammit) 4. Alto Monte (A. Pappalardo) IV Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 3140m. 1. Super Spot (R. Gatt) Hin – 4.13.8” (1.20.8”) 2. Marco Barbes (K. Sciberras) 3. Judon Du Cap Vert (C. Camilleri) 4.

Noble de Fontaine (S. Cutajar) V Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 3140m. 1. Nobleness Dubrio (N. Baldacchino) {in – 4.05.9” (1.18.3”) 2. Max Galbe (R. Magro) 3. Troubadour S (C. Farrugia) 4. Lucky des Brisants (C. Xerri) VI Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 3140m. 1. Manuel Jet (C. Caruana) Hin – 4.06.3” (1.18.4”) 2. Nasdaq du Closet (E. Zerafa) 3. Nobel Pasmarick (N. Baldacchino) 4. Quo Vadis Phedo (C. Camilleri) VII Ti;rija. Klassi Premier.

Dist – 3140m. 1. Fire (M. Refalo) {in – 4.00.4” (1.16.6”) 2. Oran (C. Farrugia) 3. Poppes Fighter (C. Camilleri) 4. Ourasi Diams (E. Fenech) VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 3140m. 1. Que Je T’Aime Rush (H. McKay) {in – 4.07.6” (1.18.9”) 2. Quartz du Lupin (J. Said) 3. Lutan Villetot (E. Attard) 4. Queops De Retz (C. Farrugia)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Sport 17 FORMULA 1

Vettel jikseb it-tieni reb[a tal-ista;un I/-champion renjanti tarRed Bull Sebastian Vettel reba[ il-Grand Prix talBahrain g[at-tieni sena konsekutiva hekk kif spi//a quddiem il-koppja tal-Lotus Kimi Raikkonen u Romain Grosjean. Ta’ min jinnota li sena ilu dawn it-tlieta spi//aw e]att l-istess flewwel tliet po]izzjonijiet.

G[al Vettel din kienet it-tieni reb[a tal-ista;un wara li reba[ fil-Malasja b’mod kontroversjali. Ir-reb[a filBahrain g[as-sewwieq :ermani] kienet it-28 filkarriera tieg[u. Vettel, li beda mit-tieni post mar flewwel post fl-ewwel tliet dawriet u minn hemm ‘il quddiem [add ma seta’ jisfidah u tant kemm kellu wirja tajba li Raikkonen, li spi//a t-tieni da[al disa’ sekondi warajh.

Nico Rosberg, li kien beda mill-pole position, iddi]appunta u spi//a fiddisa’ post. Fernando Alonso tal-Ferrari kellu diversi problemi fit-tyres u spi//a ttellieqa fit-tmien post u Lewis Hamilton talMercedes da[al fil-[ames post. Sie[eb Vettel, Mark Webber, li kien qed jie[u sehem fil-200 Grand Prix filkarriera tieg[u spi//a fisseba’ post.

Il-McLaren g[al darba o[ra naqqsu milli jiksbu post fuq il-podju hekk kif Sergio Perez da[al fis-sitt post u Jenon Button da[al fl-10 post. Paul Di Resta tal-Force CHAMPIONS LEAGUE

‘Irridu nillimitaw lil Ronaldo’

Il-kow/ ta’ Borussia Dortmund Jurgen Klopp qal li nhar l-Erbg[a l-players ta’ Borussia jridu jillimitaw lillwinger ta’ Real Cristiano Ronaldo. Dortmund jilag[bu kontra Real fl-ewwel leg tassemifinali ta/-Champions League u skont Klopp Ronaldo hu l-akbar theddida.

“Real huma tim li jkollhom [afna mill-pussess tal-ballun.

Ladarba di;à lag[bu darbtejn kontrina din is-sena se jkunu jafu aktar id-difetti tag[na u rridu nillimitaw lil Ronaldo li g[addej minn forma millaqwa,” qal Klopp. Real u Borussia din is-sena di;à lag[bu darbtejn kontra xulxin u Dortmund huma l-uniku tim fil-kompetizzjoni li g[adhom ma tilfux log[ba.

L-ewwel leg bejn Real u Dortmund tintlag[ab fil:ermanja. Klopp tkellem ukoll dwar il-futur tieg[u u qal li se jibqa’ mat-tim, anke jekk hu segwit minn diversi klabbs o[ra madwar l-Ewropa.

Vettel tar-Red Bull (quddiem) iddomina g[al [in twil il-Grand Prix tal-Bahrain u reb[u g[at-tieni sena konsekuttiva

India ;ie m/a[[ad proprju lejn l-a[[ar minn post fuq ilpodju g[all-ewwel darba filkarriera meta nqabe] minn Grosjean u b’hekk spi//a rraba’.

B’din ir-reb[a Vettel issa feta[ vanta;; ta’ 10 punti fuq l-eqreb rivali tieg[u Raikkonen. Fit-tielet post f’dik li hi klassifika tassewwieqa jinsab Hamilton li qed ikollu sta;un tajjeb, anke jekk meta dan [alla lillMcLaren u ng[aqad malMercedes kien hemm min kien xettiku. Minkejja li

g[addew biss erba’ Grand Pirx jidher li hi kwa]i [a;a /erta li l-ebda sewwieq minn tal-McLaren mhu se jissielet g[ar-reb[ tal-kampjonat.

Il-Grand Prix li jmiss issa hu dak fi Spanja u dan isir fit12 ta’ Mejju. : 1. S. Vettel - Red Bull 2. K. Raikkonen - Lotus 3. R. Grosjean - Lotus 4. P. Di Resta - Force India 5. L. Hamilton - Mercedes 6. S. Perez - McLaren 7. M. Webber - Red Bull Kif spi//aw

8. F. Alonso - Ferrari 9. N. Rosberg - Mercedes 10. J. Button - McLaren :

8. Paul Di Resta - 20 punt 9. Nico Rosberg – 14 punt 10. Jenson Button – 13 punt -

:

Klassifika sewwieqa

Klassifika tal Kostrutturi

1.

1.

Sebastian Vettel - 77

punt 2. Kimi Raikkonen - 67 punt 3. Lewis Hamilton – 50 punt 4. Fernando Alonso – 47 punt 5. Mark Webber – 32 punt 6. Felipe Massa – 30 punt 7. Romain Grosjean – 26 punt

RedBull - Renault – 109

punt 2. Lotus - Renault – 93 punt 3. Ferrari - 77 4. Mercedes – 64 punt 5. Force India - Mercedes – 26 punt 6. McLaren - Mercedes 23 punt 7. Toro Rosso - Ferrari – 7 punti

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

18 Sport SERIE A

Pass ie[or minn Juventus lejn it-titlu Juventus ilbiera[ g[elbu lil Milan fil-log[ba tal-;urnata biex issa g[amlu pass ie[or lejn ir-reb[ tat-tieni titlu konsekuttiv. Fil-log[biet l-o[ra tal-biera[ reb[iet drammati/i g[al Napoli u Fiorentina, fejn issa l-Vjola resqu ferm vi/in Milan fit-tielet post talklassifika.

Inter irritornaw g[ar-reb[ meta g[elbu lil Parma b’goal lejn it-tmien filwaqt li Roma g[amlu pass falz f’darhom meta kienu mi]muma mit-team tal-qieg[ Pescara. Fid-derby ta’ Sqallija draw ta’ 1-1 bejn Catania u Palermo, ri]ultat li j[ali lil Palermitani b’sieq wa[da fil-[ofra.

MILAN – Wara serje ta’ ri]ultati negattivi fosthom leliminazzjoni mis-semifinali tal-Coppa Italia fost il-;img[a, Inter kisbu xi ftit tan-nifs meta g[elbu lil Parma biex bissa[[a ta’ din ir-reb[a u ]-]elqiet ta’ Roma u Lazio jkomplu jittamaw tal-inqas g[al post flEuropa League. Parma kellhom il-mumenti tajbin tag[hom fl-ewwel taqsima fejn anki laqtu l-lasta biex g[axar minuti mit-tmiem kien l-eks plejer ta’ Lazio ROCCHI li skorja l-goal tar-reb[a.

RUMA – Wara li kisbu post fil-finalissima tal-Coppa Italia meta eliminaw lil Inter, Roma kellhom di]appunt ie[or filkampjonat meta kellhom jikkuntentaw bi draw ta’ 1-1 fl-Olimpico kontra Pescara li jinsabu fil-qieg[ tal-klassifika u prattikament ikkundannati g[al ritorn immedjat fis-Serie B. Roma [adu [asda meta wara 14-il minuta kien CAPRARI li feta[ l-iskor g[al Pescara. Roma kellhom

jistennew sa sitt minuti millftu[ tat-tieni taqsima biex salvaw il-log[ba b’goal ta’ DESTRO. BOLOGNA – Draw ta’ 1-1 bejn Bologna u Sampdoria f’log[ba bejn ]ew; na[at li m’g[andhomx b]onn ur;enti ta’ punti. Kienu Bologna li fet[u l-iskor permezz ta’ GILARDINO fl-24 minuta, bil-goal tad-draw tad-Dorianai jasal mas-sieg[a log[ob permezz ta’ SANSONE. CATANIA – Fid-derby ta’ Sqallija draw ta’ 1-1 bejn irrivali Catania u Palermo, ri]ultat li ma jikkuntenta lil [add l-iktar lil Palermo li g[adhom f’qag[da ddisprata fin-na[a t’isfel tal-klassifika.

Anzi Palermo dehru destinati g[al telfa meta BARRIENTOS feta[ l-iskor g[al Catnia fid-69 minuta u l-Pelermitani kellhom jistennew sal-94 minuta biex salvaw ir-ri]ultat b’goal taddisperazzjoni skorjat minn ILICIC. Fl-a[[ar sekondi Catania kellhom ukoll ilgoalkeeper Andujar imke//i.

FIRENZE – Reb[a drammatika minn Fiorentina fuq Torino f’log[ba spettakolari. Kollox deher fa/li g[all-Vjoli li sat-33 minuta kienu bnew vanta;; komdu ta’ tliet goals li kienu skorjati minn CUADRADO fit-8 minuta u minn AQUILANI tmien minuti wara. It-tielet goal kien skorjat minn LJAJIC fit-33 minuta.

I]da l-Granat bdew ir-rimonta tag[hom e]att qabel intemmet l-ewwel taqsima b’goal ta’ BARRETO biex g[axar minuti fit-tieni taqsima komplew inaqssu l-iskor permezz ta’ SANTANA. Fis-77 minuta l-

Il-goalkeeper ta’ Milan, Abbiati hekk kif g[amel save kbir fuq free kick ta’ Andrea Pirlo

internazzjonali Taljan CERCI kiseb il-goal tad-draw g[al Torino i]da erba’ minuti mittmiem ROMULO skorja l-goal tar-reb[a drammatika ta’ Fiorentina. Torino spi//aw illog[ba b’g[axar plejers meta fid-90 tke//a Darmian wara ttieni karta safra.

NAPLI – Napoli wkoll kellhom jit[abtu biex g[elbu lil Cagliari 3-2 bil-goal rebbie[ jasal fid-90 minuta tal-log[ba.

Bis-sa[[a ta’ din ir-reb[a Napoli issa sa[[ew sewwa ttieni post fil-klassifika. Bidu negattiv minn Napoli li sofrew il-goal ta’ Cagliari wara 18-il minuta permezz ta’ GUERRERO. Napoli kellhom jistennew sal-ftu[ tat-tieni taqsima biex kisbu l-goal taddraw li wasal minn autogoal ta’ Astori. Fl-64 minuta CAVANI po;;a lil Napoli filvanta;; g[all-ewwel darba fillog[ba, i]da sitt minuti wara SAU kiseb id-draw g[alIsolani. Meta kollox deher li Napoli se jfallu f’darhom

PREMIERSHIP

Man Utd jistg[u jirb[u l-kampjonat Jekk illejla Man Utd jirb[u kontra Aston Villa dawn jirb[u l-20 titlu fl-istorja tag[hom. Dan wara li Man City, l-eqreb rivali tag[hom, tilfu 3-1 barra minn darhom kontra Tottenham. Hekk kif fadal [ames log[biet g[al tmiem il-kampjonat, Man City qeg[din 13-il punt ta[t Man Utd imma g[andhom log[ba inqas.

Wara [ames minuti NASRI po;;a lil City fil-vanta;; imma Tottenham fi spazju ta’ seba’ minuti skurjaw tliet gowls biex ]ammew it-tamiet li sta;un ie[or jilag[bu flEwropa, [ajjin. Kwarta mittmiem DEMSEY ;ab id-draw g[at-tim ta’ Villas Boas u erba’ minuti wara s-sostitut DEFOE dawwar ir-ri]ultat favur l-iSpurs. It-tielet u la[[ar gowl li ssi;illa l-log[ba skurjah is-solitu BALE fit-82 minuta.

Fil-partita l-o[ra Liverpool

salvaw draw ta’ 2-2 f’darhom kontra Chelsea. B’dan id-draw Chelsea qeg[din fir-raba’ post, punt ta[t Arsenal imma b’log[ba inqas.

OSCAR po;;a lil Chelsea fil-vanta;; wara 26 minuta u s-sostitut u eks player ta’ Chelsea, STURRIDGE ta’ Liverpool ;ab id-draw fit-52 minuta. Chelsea ng[ataw penalty meta Suarez mess ilballun b’idu fil-kaxxa u mill11-il metru HAZARD ma ]baljax. Hekk kif kollox deher li se jintemm 2-1, SUAREZ ;ab id-draw fid-96 minuta b’daqqa ta’ ras.

Fl-a[[ar perjodu tal-log[ba Suarez deher jigdem lil Ivanovic imma r-referee ma ra xejn u issa hu mistenni li Suarez ikun sospi].

Celtic inkurunati champions

Celtic ;ew inkurunati champions tal-iSkozja hekk

kif reb[u 5-1 kontra Inverness.

L-eroj tal-log[ba kien Gary Hooper li skurja tnejn.

Motherwell, li qeg[din fit-tieni post reb[u 3-1 kontra Dundee nhar il-:img[a imma dawn xorta ma jistg[ux jittamaw firreb[ tal-lig g[ax Celtic qeg[din 15-il punt fuqhom meta fadal erba’ log[biet g[al tmiem il-kampjonat. Dan hu l44 titlu li Celtic reb[u flistorja tag[hom.

Ri]ultati Premiership

Tottenham v Man City Liverpool v Chelsea

3-1 2-2

Illum

Premier Sko//i]

Celtic v Inverness CT 4-1 St Johnstone v Ross County 2-2

Stuttgart v Freiburg Nurnberg v G. Furth

2-1 0-1

PELLISSIER qabel intemmet l-ewwel taqsima.

TURIN - Juventus kisbu reb[a minima ta’ 1-0 f’darhom kontra Milan . Flewwel taqsima l-akbar /ans ;ie g[and Pirlo li ra l-free kick tieg[u jkun salvat blaqwa mod minn Abbiati.

Fit-58 minuta Juventus ing[ataw penalty meta lgoalkeeper Amelia li da[al minflok Abbiati waqqa` lil Asamoah fil-kaxxa. Mill-11-il metru VIDAL ma ]baljax.

Ri]ultati u klassifiki Serie A

Genoa v Atalanta Udinese v Lazio Inter v Parma Roma v Pescara Bologna v Sampdoria Catania v Palermo Fiorentina v Torino Napoli v Cagliari Siena v Chievo Juventus v Milan Kif Jinsabu

1-1 1-0 1-0 1-1 1-1 1-1 4-3 3-2 0-1 1-0

L R D T F KPti

Juventus 33 Napoli 33 Milan 33 Fiorentina 33 Inter 33 Roma 33 Lazio 33 Udinese 33 Catania 33 Cagliari 33 Parma 33 Bologna 33 Chievo 33 Atalanta (-2) 33 Sampdoria (-1)33 Torino (-1) 33 Siena (-6) 33 Genoa 33 Palermo 33 Pescara 33

24 19 17 17 16 15 15 13 13 11 10 10 11 11 10

8 9 6 5 6

5 4 9 5 8 8 7 9 5 12 7 11 6 12 12 8 9 11 9 13 9 14 9 14 6 16 7 15 9 14 13 12 9 15 11 16 14 14 4 23

Log[ob li jmiss Is-Sibt 27-04-13

Atalanta v Bologna Cagliari v Udinese Pescara v Napoli

Il-{add 28-04-13

Man Utd v Aston Villa

Illum Hibernian v Aberdeen Bundesliga

wasal il-goal tar-reb[a ta’ INSIGNE fid-90 minuta.

SIENA – Daqqa ta’ [arta g[al Siena I kontra kull mistenni tilfu f’darhom punti prezzju]i meta kienu meg[luba minn Chievo. Siena kellhom i/-/ans li jkabbru d-distakk fuq Genoa u Palermo f’ka] ta’ reb[a, i]da b’din it-telfa u bi draws ta’ Genoa u Palermo, ilvanta;; li kellhom Siena tnaqqar issa g[al punt biss. Ilgoal de/i]iv li ta r-reb[a lil Chievo wasal ming[and

Chievo v Genoa Palermo v Inter Roma v Siena Sampdoria v Fiorentina Torino v Juventus Milan v Catania

It-Tnejn 29-04-13 Parma v Lazio

64 61 56 62 51 64 40 45 41 41 39 43 33 35 38 43 34 33 30 25

20 77 32 66 36 59 42 58 45 53 54 52 40 51 39 51 39 48 52 42 43 39 42 39 48 39 48 38 40 38 49 36 45 30 51 29 46 29 67 22

Serie B

Cesena v V. Lanciano Cittadella v Juve Stabia Crotone v Reggina Grosseto v Livorno Novara v Modena Sassuolo v Bari Spezia v Empoli Ternana v Varese Vicenza v Pro Vercelli Ascoli v Padova Verona v Brescia Kif Jinsabu Sassuolo Livorno Verona Empoli Novara (-4) Varese (-1) Brescia Modena (-2) Spezia Juve Stabia Ternana Padova Cittadella Crotone (-2) Cesena Bari (-7) V. Lanciano Reggina (-2) Ascoli (-1) Vicenza Pro Vercelli Grosseto (-6)

1-1 1-0 2-2 0-3 0-1 2-1 3-0 0-1 3-1

illum illum

L R D T F KPti

38 38 37 38 38 38 37 38 38 38 38 37 38 38 38 38 38 38 37 38 38 38

24 21 19 17 18 15 12 14 12 12

11 11 11 13 11 13

9

10 11

Lega Pro Grupp A

9 8 6

8 6 7 6 9 8 12 11 12 17 8 11 13 12 14 12 14 14 13 14 12 14 13 10 15 13 14 12 13 17 12 14 14 8 18 11 18 7 23 11 21 10 12 12

Carpi v Cuneo Como v Lumezzane Lecce v Feralpisalo’ Pavia v Albinoleffe Portogruaro v Reggiana San Marino v Trapani Sudtirol v Entella Tritium v Cremonese

L-Aqwa skorers

73 71 52 62 67 48 48 48 48 49 32 40 46 38 41 47 45 39 45 39 34 38

35 80 45 73 29 69 50 63 40 58 46 55 39 53 46 51 53 48 55 48 34 47 44 47 56 47 50 47 54 46 41 44 55 44 49 42 56 40 51 38 61 31 61 23 1-3 3-0 3-0 0-2 0-1 0-1 3-0 0-2

23 goal – Cavani (Napoli) 18-il goal – Di Natale (Udinese) 16-il goal – El Shaarawy (Milan) 15-il goal – Denis (Atalanta) 14-il goal – Lamela (Roma) 13-il goal – Pazzini (Milan)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Sport 19 FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI

Vittoriosa lura fil-Premier minn Christopher Cassar

VITTORIOSA S. ….……. 6 MARSAXLOKK ……….. 1

B’reb[a bi skor tennistiku ta’ 6-1 fuq Marsaxlokk Vittoriosa rritornaw filKampjonat Premier wara nuqqas ta’ ]ew; sta;uni, meta ji;ri x’ji;ri fl-a[[ar disg[in minuta huma issa jinsabu /erti minn wie[ed mi]-]ew; postijiet disponibbli g[all-Premier.

Ilbiera[ Vittoriosa [adu biss 16-il minuta biex a//ertaw mil-promozzjoni meta skorjaw erba’ goals u qatt ma [arsu lura biex la[qu l-g[an tag[hom li jirritornaw mal-kbar tal-football Malti.

Wara r-ri]ultati talantagonisti tag[hom fittellieqa g[all-Premier, Vittoriosa kienu jafu li reb[a tpo;;ihom mal-kbar u g[alhekk [ar;u mill-ewwel fuq l-attakk u wara ]ew; minuti marru fil-vanta;; meta Gary Muir qassam lejn MARCELO PEREIRA li mill-vi/in ma ]baljax. }ew; minuti wara l-iskor sar 2-0 meta Lyden Micallef qabe] g[add ta’ plejers qabel qassam lejn MARCELO PEREIRA li bir-ras xe[et fix-xibka. G[addiet minuta o[ra u Marsaxlokk naqqsu liskor meta minn kross ta’ Dylan Micallef kien MARLON GRECH li skorja b’daqqa ta’ ras.

I]da t-8 minuta Vittoriosa skorjaw it-tielet goal b’azzjoni personali ta’ LYDEN MICALLEF li [arbat difi]a avversarja qabel xe[et il-ballun fixxibka. Fis-16-il minuta azzjoni bejn Pereira u Gary Muir bil-balun jasal g[and MARK BARBARA li fajjar xutt sabi[ g[al goal verament tajjeb.

Wara din il-furja inizjali llog[ba mietet xi ftit bilplejers ta’ Vittoriosa forsi ;a mo[[hom fi/-

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Vittoriosa S 21 13 5 3 40 Lija A 21 13 3 5 42 Naxxar L 20 12 4 4 43 Pieta` H 21 12 4 5 42 St. Andrew’s 20 11 3 6 40 Marsaxlokk 21 8 5 8 34 Gudja U 21 8 5 8 34 }ejtun C 21 5 6 10 20 G]ira U 21 4 9 8 25 Bir]ebbuga SP 21 5 5 11 33 Dingli S 21 4 4 13 20 Mqabba 21 1 5 15 23

24 44 28 42 20 40 21 40 29 36 43 29 35 29 33 21 28 21 42 20 46 16 46 8

/elebrazzjonijiet tal-partitarji tag[hom. Fit-tieni taqsima Vittoriosa kellhom xi /ansijiet o[ra ta’ skor permezz ta’ Ramon Dos Santos u Gary Muir, fejn dan tal-a[ar kien im/a[[ad minn save brillanti ta’ Omar Borg.

Fid-79 minuta goal spettakolari tas-sostitut SIRAJ ARAB li minn distanza notevoli spara lballun fix-xibka biex seba’ minuti mit-tmiem l-istess SIRAJ ARAB skorja ddoppjetta personali tieg[u meta r/ieva ming[and Marcelo Pereira u skorja b’xutt pre/i] fil-baxx.

Vittoriosa -J.M.. Vella, M. Buttigieg, L. Vella Critien, M. Barbara S. Grech (A. Spiteri), M. Tabone (J. Camilleri), M. Perreira, G. Muir, R. Dos Santos, L. Micallef (Siraj Arab), Samir Arab Marsaxlokk - O. Borg, R. Mifsud (D. Tabone), K. Scicluna, D. Fava, G. Caruana (D. Grech), R. Mangion, D. Da Silva Silveira, M. Brincat (P. Paris), D. Micallef, A. Grabowski, M. Grech Referee - Clayton Pisani Bir]ebbu;a jsalvaw u Dingli relegati

G}IRA U ……………....... 1 BIR}EBBU:A SP …..... 1 Bir]ebbu;a kisbu l-punt li riedu kontra G]ira United biex ]ammew posthom f’din

It-tim ta’ Vittoriosa, li b’reb[a ta’ 6-1 kontra Marsaxlokk ;ie promoss g[all-Premier (Ritratt> Michael Ellul)

id-divi]joni u bis-sa[[a ta’ dan ir-ri]ultat xe[tu lil Dingli Swallows fit-tieni divi]joni. B’hekk wara bidu ferm diffi/li t-team ta’ Bir]ebbu;a rnexxielu j]omm postu, fejn bla dubju g[amel xog[ol siewi l-coach Patrick Curmi flimkien mal-akwisti bil-g[aqal li saru f’Jannar li taw g[al kollox dehra ;dida lit-team ta’ Bir]ebbu;a.

Il-log[ba tal-biera[ kienet wa[da mill-isba[ fejn i]]ew; na[at taw spettaklu u ppruvaw jiksbu t-tliet punti.

Finalment kellhom jikkuntentaw bi draw ;ust, ri]ultat li wara kollox kien ilmira prin/ipali ta’ Bir]ebbuga li kkonfermaw posthom g[al sta;un ie[or.

G]ira kellhom l-ewwel /ans b’daqqa ta’ ras ta’ Ogbemudia filwaqt li

freekick ta’ Martin Deanov kien salvat minn Gerada fillasta ta’ G]ira. Bir]ebbu;a bdew i]idu fil-log[ob u malkwarta xutt sabi[ ta’ Sammut kien salvat minn Gerada. Fit28 minuta azzjoni o[ra tajba ta’ Bir]ebbu;a u xutt ta’ Kevin Borg ftit barra.

Fit-tieni taqsima G]ira [ar;u a[jar u xutt bomba ta’ Steve Meilaq stampa malmimduda. Fil-65 minuta fla[jar mumenti ta’ G]ira kienu Bir]ebbu;a li marru filvanta;; meta THIAGO MAZZITELLI da[al g[al pass pre/i] ta’ Deanov u g[eleb lil Gerada minkejja li kien issikat minn difensur ta’ G]ira.

Sitt minuti tmiem Bir]ebbu;a ferm vi/in li jag[lqu l-log[ba meta Deanov qassam lejn James Sammut li

fajjar xutt sabi[ li stampa mal-lasta. }ew; minuti mittmiem G]ira salvaw illog[ba meta s-sostitut VINCENZO BRINCAT skorja goal tajjeb minn angolu kwa]i impossibli biex kiseb draw meritat g[allMaroons.

G]ira- K. Gerada, J.B. Gatt, A. White, A Xuereb, P. Grima, A. Shennowo, S. Meilaq, S. Ogmedia, L. Camilleri (M. Tabone), J.P. Vella (W. Mallia), S. Shead (V. Brincat) Bir]ebbu;a- P. Celeste, R. Micallef (P. Camilleri), J. Farrugia, R. Mintoff, M. Hrubsa, J. Sammut, F. Peplow, K. Borg, M. Mifsud (M. Camilleri), M. Deanov, V. Pereira Dos Santos (T. Dos Santos Mazzitelli) Referee - Sandro Spiteri

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

20 Sport

Valletta pass ’il bog[od minn ma’ ta’ quddiem minn Cristian Antony Muscat

Permezz ta’ wirja ferm konvin/enti, Valletta g[elbu lil Tarxien Rainbows bl-iskor ta’ 3-1 biex issa jinsabu tliet punti biss ’il bog[od milleaders tal-kampjonat Birkirkara u Hibernians.

Valletta jkunu impenjati kontra Birkirkara nhar is-Sibt li ;ej waqt li jaffrontaw lil Hibernians is-Sibt ta’ wara.

Rimarkabbli huwa l-fatt li rreferee ta’ din il-log[ba kien ir-referee minn Andorra Ignasi Villanayoiz.

Kif mistenni kienu Valletta li [ar;u fuq l-offensiva u wara biss erba’ minuti huma rnexxielhom jift[u l-iskor meta Ryan Fenech krossja lejn DENNI ROCHA DOS SANTOS li g[alkemm ta’ statura qasira g[ola tajjeb u permezz ta’ daqqa ta’ ras tajba tefa’ fix-xibka. Valletta komplew jattakkaw u ma damux ma rduppjaw l-iskor, meta fl-14 –il minuta minn kross ta’ Vandelanoitte, ikkonnettja tajjeb ABUBAKAR BELLOOSAGIE u tefa’ fix-xibka biex tefa’ lill-partitaraji numeru]i fl-iStadium Nazzjonali f’Ta’ Qali f’delirju ta’ fer[. Fis-37 minuta Ryan Fenech g[adda tajjeb lejn lawtir att-2 gowl Belti BelloOsagie li ra xutt tieg[u ji;i milqug[ parzjalment minn Nicky Vella qabel ma l-ballun ;ie kklerjat minn Ryan Sammut li salva gowl /ert

3

CHAMPIONSHIP POOL

VALLETTA (2)

Y. Cini, J. Caruana, I. Azzopardi, R. Fenech, E. Agius, W. Barbosa, A. BelloOsagie, D. Rocha Dos Santos, D. Falzon, J. L. Vandelannoite, L. Dimech Sost- D. Bogdanovic flok D. Falzon 62 min., R. Briffa flok R. Fenech 79 min.

1

TARXIEN R. (0)

N. G. Vella, C. Mamo, M. Caruana, A. Agius, A. Reinaldo De Souza Esposito, J. Grioli, R. Sammut, D. Mariano Bueno, B. Timotic, D. Fenech, S. Bonnici Sost- O.Anonam flok S. Bonnici 46 min., R. Bajada flok D. Fenech 46 min, L. Da Silva Almeida flok R. Sammut 46 min.

Imwissija - D. Mariano Bueno 43 min., J. Grioli 59 min. (T) Skurjaw - D. Rocha Dos Santos 4 min., A. Bello-Osagie 14 min.,

W. Barbosa 69 min. pen., A. Reinaldo De Souza Esposito 79 min.

(T) Referee - Ignasi Villanayoiz In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - R. Fenech (V)

g[al Valletta. ]ew; minuti biss wara Bello-Osagie li kellu log[ba tajba g[al Valletta g[adda lejn Denni Rocha Dos Santos i]da lgoalkeeper ta’ Tarxien Rainbows Nicky Vella re;a’ salva tajjeb biex bieg[ed kull periklu g[at-tim tieg[u. Fit-42 minuta re;a’ kien Nicky Vella l-protagonista g[arRainbows meta salva xutt ta’ Edmond Agius qabel ma lballun spi//a f’saqajn iddifensur /entrali ta’ Tarxien Rainbows Branizlav Timotiv li kklerja l-ballun minn kull periklu.

Fil-ftu[ tat-2 taqsima Valletta komplew fuq loffensiva u fil-50 minuta xutt tal-attakkant Bra]ilajn Denni

Rocha Dos Santos g[adda barra mil-lasti difi]i minn Vella. Fit-63 minuta Valletta resqu vi/in li jiskorjaw ittielet gowl fil-log[ba meta Bello-osagie g[adda tajjeb lejn Daniel Bogdanovic li deher f’po]izzjoni dubju]a ta’ offside, dan avvanza filkaxxa, ipprova jillobbja lballun minn fuq il-goalkeeper tar-Rainbows i]da dan g[ola tajjeb biex salva l-ballun milli jid[ol fix-xibka. Kien biss fis66 minuta li Tarxien rainbows [olqu l-1 azzjoni perikolu]a fil-log[ba meta l-attakkant Ar;entin Daniel Mariano Bueno ra x-xutt tieg[u ji;i mdawwar f’korner millgoalkeeper ]ag[]ug[ ta’ Valletta Yenz Cini.

Dos Santos ta’ Valletta jifta[ l-iskor wara biss erba’ minuti (Ritratt> John Paul Bonanno

Valletta rrispondew malewwel u ftit sekondi biss wara xutt ta’ Denni Rocha Dos Santos ;ie mdawwar f’korner mill-goalkeeper bravu li kellu log[ba ferm tajba g[arRainbows Nicky Vella. Tliet minuti biss wara Valletta reb[u penalty meta l-plejer sostitut Leandro da Silva Almeida li f’din il-log[ba kien qed jilg[ab kontra l-eks tim tieg[u miss il-ballun b’idu filkaxxa u mill-11 –il metru l-

plejer ta’ nofs il-grawnd Bra]iljan WILLIAM BARBOSA ma ]baljax. Fid79 minuta Tarxien Rainbows naqqsu l-mar;ni tal-iskor meta ANDRE REINALDO DE SOUZA ESPOSITO g[adda lballun lejn Roderick Bajada, dan ;ie imblukkat minn difensur avversarju, il-ballun spi//a f’saqajn l-istess attakkant Bra]iljan li minn quddiem Yenz ?ini tefa’ fixxibka.

Balzan jassiguraw posthom fil-Premier Balzan g[elbu lil Melita bliskor ta’ 2-1 biex b’hekk a//ertaw posthom filKampjonat Premier g[allista;un li ;ej waqt li Melita jinsabu pass ’il bog[od milli ji;u relegati g[all-Kampjonat BOV l-Ewwel Divi]joni fejn jekk Rabat Ajax jakkwistaw biss punt fil-konfront li

jmisshom, Melita ji;u matematikamnet relegati.

Il-kow/ ta’ Melita Patxi Salinas ma kienx fuq ilbankina ta’ Melita min[abba li kien qed jiskonta sospensjoni. Melita kellhom ukoll neqsin lill-plejers Manuel Ramon Sierra Camacho, Matthew Borg u

Ivan Tufegdzic ta’ Melita (lemin) isegwi lil Ryan Darmanin ta’ Balzan (Ritratt> Alex Degabriele)

Karl Vella Petroni li lkoll kienu qeg[din isofru minn injury.

Balzan [ar;u fuq loffensiva u wara 6 minuti Ryan Darmanin ra t-tentattiv tieg[u jg[addi barra. Fis-16 il minuta Balzan marru minn fuq permezz ta’ xutt minn barra l-kaxxa ta’ FIRAS ABOULEZZ li indirizzat firrokna tas-saqaf tax-xibka ma ta l-ebda /ans lil Gabilondo Garcia biex isalva, bil-ballun he]]e] ix-xibka. Minuta qabel tmiem l-1 taqsima Gabilondo Garcia kkommetta ]ball wara li laqa’ l-cross ta’ Dylan Grima, bil-ballun ja[rablu minn idejh, imma ma kien hemm l-ebda plejer ta’ Balzan li seta’ japprofitta. {amsin minuta log[ob u Melita ppruvaw iwettqu reazzjoni meta huma marru vi/in permezz ta’ tentattiv mill-vi/in ta’ Luke Bianco li ;ie milqug[ b’diffikultà minn Dani Miguelez Martinez waqt li tentattiv ta’ Alan Borg Olivier g[adda ftit barra.

Balzan irdoppjaw l-iskor fit68 minuta meta difensur ta’ Melita tilef il-pussess talballun, approfitta minn dan li]ball RYAN DARMANIN li

1

RELEGATION POOL

MELITA (0)

G. Gabilondo Garcia, L. Bianco, I. Tufegdzic, G. Gribbon, J. Galea, D. Cabanillas Ayllon, L. Micallef, R. Alhinho, A. Borg Olivier, M. Martin, L. Sammut Sost- A. Attard flok A. Borg Olivier 57 min., J. P. Attard flok M. Martin 68 min.

2

BALZAN (1)

D. Miguelez Martinez, F. Aboulezz, A. Agius, E. M. Akui N’Dekre, J. Borg, Y. Camilleri, R. Darmanin, R. Garcia Conceicao, D. Grima, M. Mendy, J. Pace Sost- C. Caruana flok E. M. Akui N’Dekre 62 min., N. Rizzo flok L. Micallef 74 min., R. Forace flok D. Grima 89 min.

Imwissija - F. Aboulezz 17 min., , D. Grima 36 min., N. Rizzo 54 min., D. Miguelez Martinez 88 min. (B), A. Borg Olivier 24 min., J. P. Attard 68 min. (M) Skurjaw -F. Aboulezz 6 min., R. Darmanin 68 min. (B), A. Attard 76 min. (M) Referee - Esther Azzopardi In-Nazzjon Plejer tal-Loghba - F. Aboulezz (B)

g[eleb lil Guillermo Gabilondo Garcia permezz ta’ xutt fil-baxx. Melita rrispondew fit-72 minuta permezz ta’ tentattiv minn daqqa ta’ ras ta’ George Gribbon li g[adda ftit barra.

Erba’ minuti biss wara Melita naqqsu l-mar;ni tal-iskor permezz ta’ daqqa ta’ ras tassostitut ANTOINE ATTARD wara li r/ieva minn kross ta’ Julian Galea mil-lemin. Fil-81 minuta Gabilondo Garcia bi bravura rnexxielu jdawwar f’korner minn freekick tajjeb

ta’ Firas Aboulezz. Melita kellhom opportunità taddeheb li j;ibu l-iskor indaqs 2 minuti mit-tmiem tal-log[ba wara li reb[u penalty hekk kif Jacob Borg miss il-ballun b’idu fil-kaxxa. Madankollu, mill-11 –il metru l-plejer ]ag[]ug[ ta’ Melita Julian Galea ra lill-goalkeeper avversarju jsalva parzjalment ix-xutt tieg[u qabel ma d-difensuri ta’ Balzan kklerjaw il-ballun biex evitaw kull periklu ghat-tim tag[hom.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Ittri 21

Papa tas-sorpri]i Sur Editur, Tassew li kif jg[idu xi g[orrief li l-affarijiet ]g[ar jag[mlu l-bniedem kbir!

Papa Fran;isku huwa e]empju /ar. Dan stajna narawh malli tfa//a lewwel darba biex ibierek il - folla kbira ta ’ nies mi;bura fi Pjazza San Pietru, tistenna bil-[erqa biex tara min hu l-Papa l;did wara li [are; iddu[[an abjad mi/-/umnija.

Bi tbissima sempli/i awguralna Buona Sera. Papa Fran;isku qed jissorprendi lil kul[add bl-affarijiet ]g[ar, imma b’tifsira kbira, li qed jag[mel.

Dan l-a[[ar, Papa Fran;isku [a l-pussess talBa]ilika ta’ San :wann Lateran. Hu u sejjer lura lejn il-Vatikan, talab lix-xufier jieqaf quddiem il-knisja ta’ Santo Spirito mmexxija mill-:i]witi u ddedikata lill{niena Divina mill-Beatu Papa :wanni Pawlu II. Hekk kif xi nies li kienu fl-in[awi raw il-karozza talPapa tieqaf, mill-ewwel ;rew lejh biex jarawh millqrib u jsellmulu. Koppja ]ag[]ug[a g[amlu l-istess u [assew emozzjoni kbira tant li wara li telaq il-Papa, da[lu fil-Knisja tal-{niena Divina u rrakkuntaw kollox

lill-kappillan, sa/erdot ]ag[]ug[ Pollakk.

Don Giuseppe (g[ax hekk kien jismu l-kappillan), irrakkonta din il-;rajja waqt omelija li kien qed jag[mel il-{add ta’ wara. Mhux biss, i]da ]ied jg[id li l-koppja ]ag[]ug[a li semmejna qabel, qalulu li kienu qed i[ejju g[a]-]wie;, li ma kenux imorru l-Knisja imma li wara li raw l-umanità ta’ Papa Fran;isku j[ossu li filKnisja hemm post g[alihom ukoll.

Padre Giuseppe ]ied jg[id li hekk kif ikollu /ans jiltaqa’ mal-Papa, kien bi [siebu jg[idlu li bis-sa[[a tal-waqfa tieg[u quddiem ilKnisja tal-{niena Divina, i]]ew; ]ag[]ag[ re;g[u bdew jiffrekwentaw il-Knisja.

Forsi din mhix [a;a sabi[a li l-waqfa tal-Papa g[al ftit minuti kienet ilka;un li ]ew; ]g[a]ag[ biddlu [ajjithom^ Dawn l-affarijiet ]g[ar qed ikabbru l-popolarità ta’ Papa Fran;isku mal-poplu ta’ Alla.

Il-Papa g[adu mhux qed jg[ix fl-appartament filVatikan imma g[a]el li jibqa’ joqg[od f’Domus Santae Martae. I[obb ibakkar u jqum ming[ajr il[tie;a ta’ ]veljarin.

G[odwa wa[da, kif [are; mill-appartament, ra lGuardia Svizzera, staqsih jekk kienx ilu hemm il-lejl kollu bilwieqfa u jekk kienx g[ajjien. Il-Guardia qallu li dak kien ix-xog[ol tieg[u i]da sie[bu kien tah break qasir.

Il-Papa dar lura lejn kamartu, ;ab si;;u, newwilulu, u qallu biex joqg[od bilqieg[da jistrie[.

Il-Guardia ma kienx qed jistenna dan u b’umiltà kbira qallu: “A[firli Santità, imma r-regoli ma jippermettulix li nag[mel dan. Il-Papa, bi tbissima sempli/i qallu: “Jiena l-Papa u qed ng[idlek biex tpo;;i bilqieg[da u tistrie[”.

Wara ftit, Papa Fran;isku ;ie lura u ;ablu mieg[u bi//a [ob] bil-;amm filwaqt li qallu: “Buon appetito, [ija”. :est tassew [elu u x’aktarx uniku fl-istorja.

Mhux ta’ b’xejn, Papa Fran;isku ;ie mlaqqam: IlPapa tas-Sorpri]i.

B[all-prede/essur tieg[u Benedittu XVI, Papa Fran;isku po;;a lil Kristu b[ala /-/entru ta’ [ajtu u b[alu j[obb [afna lillMadonna. Qed i[ajjarna nag[mlu hekk a[na wkoll.

Emily Barbaro-Sant Il-Mosta

‘Refunds’ tal-Mepa sa mill-2010 Sur editur, Fil-programm fuq TVM, Bondi+ ta’ nhar it-Tlieta, 16 ta’ April, smajt lill-Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi jistaqsi lmistoqsija: G[ala r-refunds li se jing[ataw mill-MEPA se jkunu back dated missena 2010^ Hawn diversi g[ajdut li jg[idu li dan se jsir biex xi [add partikulari jit[allas lura somma kbira ta’ flus.

Billi Joseph Muscat qabel lelezzjoni, kien jitkellem

mit-trasparenza, jekk minn din il-bi//a jrid jo[ro; nadif, g[andu jippubblika llista ta’ dawk kollha li se jgawdu minn dan il-pass, bl-ammont li se jkunu jie[du lura, li se jiswa lkaxxa ta’ Malta somma enormi.

Inkella bilfors li jridu jaqdu lil xi [add millkoxxa! Konna ng[idu li jista’ jda[[alna ;o [ajt. Lil hemm mixjin!

G. L. Camilleri Il-Furjana

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.

L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma.

Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u lEditur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

24 Storja servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN

(39)

Ludvik Zamenhof minn Michael Galea

Il-bust ta’ Zamenhof, xog[ol l-iskultur Alfred Camilleri Cauchi

Il-President ?ensu Tabone (fin-nofs) flimkien mal-membri tal-Kumitat tal-Malta Esperanto Societo e]att wara li kien inawgurat il-monument.

Mix-xellug g[al-lemin ma’ ?ensu Tabone jidhru Bro Oscar Mifsud, Anthony Mercieca, John Vella Bondin, Carmel Mallia, Grace Vella Bondin u Ivor Grech

Ludwig Lazarus Zamenhof hu l-awtur tal-lingwa Esperanto.

Ludwig Lazarus Zamenhof twieled fil-15 ta’ Di/embru 1859 f’Bjalistok, il-Polonja. Studja l-medi/ina fl-Università ta’ Moska, ir-Russja u spe/jalizza fl-oftalmolo;ija fi Vjenna, l-Awstrija fejn ipprattika b[ala tabib talg[ajnejn. Zamenhof kien ta’ dixxendenza Lhudija. Kien poliglotta g[ax kien jaf bl-Ebrajk, bil-Lhudi, bil-Jiddi, bil-:ermani], bl-Ingli], bil-Pollakk, bir-Russu, bil-Latin u bil-Fran/i].

Fil-persekuzzjoni tal-Lhud minn Hitler, it-tliet uliedu Adam u Sofia, li kienu tobba u Lydia li kienet avukat, spi//aw fil-kmamar tal-gass.

Ludwig Zamenhof miet f’Varsavja, il-Polonja fl-14 ta’ April 1917.

Ludwig Zamenhof [oloq il-lingwa Esperanto fl-1887 b[ala lingwa internazzjonali li fiha l-g[eruq tal-ilsna tal-Punent mag[qudin ma’ struttura ta’ xi ilsna minn pajji]i tal-Lvant biex jo[olqu lingwa wa[da sopranazzjonali.

L-Esperanto jinkiteb fonetikament. Hu lingwa letterarja u mitkellem fid-dinja kollha. Fil-bidu, l-Esperanto g[adda minn prova qabel ma stabilixxa ru[u g[ax il-gvernijiet ma a//ettawhx. Illum hemm g[aqdiet biex jippromwovu l-istudju tal-Esperanto; hu studjat f’diversi skejjel u sa[ansitra da[al ukoll f’xi universitajiet.

Il-lingwa Esperanto waslet f’Malta fl-1903.

L-ispi]jar Arcangelo Agius kellu spi]erija fl-Imsida fejn kien ipo;;i l-pijunier tal-moviment Esperanto f’Malta t-Tabib Gustavo Busuttil (1855-1928). Fl-1903 twaqqaf kumitat tal-moviment f’Malta u l-ispi]jar Agius u t-tabib Busuttil kienu f’dan il-kumitat.

It-Tabib Busuttil [a sehem fl-ewwel Kungress Internazzjonali tal-Esperantisti mlaqqa’ f’Boulogne-sur-Mar, Franza fl-1905, f’dawn il-kungressi tintu]a biss l-lingwa Esperanto.

Dan jispjega l-fatt li l-monument lil Zamenhof twaqqaf fil-Yacht Marina, l-Imsida. Fl-Imsida wkoll hemm Triq l-Esperanto, [dejn lUniversità u fl-istess in[awi hemm Triq Zamenhof.

Ta’ min isemmi lil Dun Karm Psaila, il-poeta, fl-1901 kiteb poe]ija bl-Esperanto bl-isem: Penso Printempa ({sieb g[ar-Rebbieg[a).

B’inizjattiva tal-Malta Esperanto Societo, li twaqqfet fl-1981 u hi membru tal-Universala Esperanto Asocio, fis-27 ta’ Awwissu 1990 saret i/-/erimonja tal-kxif tal-monument lil Ludwig Lazarus Zamenhof mill-President ta’ Malta, ?ensu Tabone fl-Imsida.

Il-kelliem ewlieni f’din l-okka]joni kien Carmel Mallia, President tas-So/jetà Esperanto f’Malta.

“Nittama li dan il-bust li se ninawguraw ikun ta’ ispirazzjoni g[al [afna mhux biss biex jitg[allmu l-Esperanto, imma wkoll biex jitg[allmu t-tag[lima tal-[biberija, tas-solidarjetà, tal-ugwaljanza, tat-tolleranza, li kienu l-qofol tal-[sibijiet u l-g[an ewlieni ta’ Zamenhof... dawn il-kwalitajiet nobbli tal-Esperanto nafuhom lill-awtur, Zamenhof.”

Il-bust tal-monument hu tal-fibre glass u hu xog[ol l-iskultur Alfred Camilleri Cauchi.

Fil-pedestall hemm kewkba, li tirrapre]enta l-emblema tal-Esperanto; [amiema biex tfisser li l-Esperanto hu g[odda ta’ [biberija u pa/i, u l-flieli ta’ ta[t il-bust jirrappre]entaw il-pajji]i.

Estas printempe#Kia piezuro!#June redetas# Tutu natura (Hi r-rebbieg[a#Xi pja/ir!# In-natura kollha#]ag[]ug[a qed titbissem) - Dun Karm.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Newsroom NET Television 21>35 Il-film Simshar bla dubju ta’ xejn

g[andu jkun film Malti li se jmur tajjeb kull fejn se jintwera. Insiru nafu aktar dwaru. Qed ikollu wkoll su//ess il-film ta’ 19-il minuta Marija s-Sabi[a, li fuq YouTube fi ftit jiem rawh eluf ta’ nies. Dan hu video mu]ikali ta’ kanzunetta bi stil ta’ hip-hop im[allat mal-g[ana minn No Bling Show. Fir-ritratt xellug tidher Victoria Pisani li tinterpreta Marija. Naraw ukoll dwar dizzjunarju ta’ termini medi/i mill-Ingli] g[all-Malti.

NEToons NET Television 15>40 Fil-widien f’Malta nsibu ]rin;ijiet?

G[aliex ;img[a fiha sebat ijiem u g[aliex tmiem il-;img[a fih jumejn biss? Dawn huma w[ud mill-kur]itajiet li se jkunu mwie;ba fil-programm tal-lum. Il-parte/ipanti fil-log[ob se jkunu Emma Cutajar u Emily Scerri (fir-ritratt). Ikun hemm ukoll ir-rubriki regolari tal-k/ina u tal-esperiment.

L-istorja tal-futbol Malti NET Television 22>30 Il-programm tal-lum se jiffoka fuq il-klabb ta’ Naxxar Lions li b[alissa jinsab f’taqtieg[a biex jikseb postu lura fil-Premier fejn g[amel ]mien twil fil-bidu tas-snin 90. F’nofs is-snin 80 kienu ;abu lil Manchester Utd jilag[bu f’Malta, avveniment li nsiru nafu aktar dwaru. Fost l-intervisti li naraw hemm ma ’ Frans Tabone, John Galea u Michael Zammit Tabona.

Jekk Jog[;obkom NET Television 15>05

Gloria Mizzi u Liz Said fil-programm tal-lum se jag[mlu kejk Angry Birds li g[andu jappella ]gur g[a]-]g[ar.

Karen Ancilleri u Jackie Vassallo Bianchi b[ala Emma u Meg

Ma ta[sibx dwar il-konsegwenzi Ma Tinbidel Qatt - NET Television 20>30

Chelsey (Manila Bottone) tkompli tag[mel iktar affrarijiet ming[ajr ma ta[seb fil-konsegwenzi.

X’inkwiet tista’ tid[ol fih b’dak li g[amlet? Fuq xiex se ti;;ieled mal-;enituri tag[ha? U g[aliex Jake se jkun kontriha?

X’se tiskopri Annie (Natalie Micallef) meta tmur tiekol ma’ ]ew;ha Victor (Mario Micallef)?

X’sigrieti se jg[idu lil xuxlin Amanda (Claudia Agius) u Sean (Justin Loffreda)? U lil min se tara Amanda waqt li tkun ma’ Sean?

Meg tidde/iedi li trid tibdel id-dehra. Xi tg[id Emma meta taraha?

Malta Llejla NET Television 17>00 Wara s-sensiela dwar il-Konkatidral ta’

Mystic River Iris 21>05

Emmy Rossum u Sean Penn (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku tal-2003 b’re;ija ta’ Clint Eastwood. Ma[dum tajjeb [afna, il-film hu ambjentat f’Boston fejn tlett i[bieb sa minn /kunithom jer;g[u jiltaqg[u wara numru ta’ snin u bla ma jixtiequ jsibu ru[hom f’nofs tra;edja....

San :wann, issa Maria Buckle qed tag[mel sensiela li nkunu nistg[u naraw waqt Malta Llejla dwar il-Bibljoteka Nazzjonali (fir-ritratt) dwar l-attività interessanti li se ssir fi]-}urrieq is-Sibt li ;ej, kif ukoll dwar ilmadum ma’ Stephanie Falzon, l-ivvja;;ar ma’ Noel Farrugia u pariri minn Geoffrey Bezzina mill-MFSA relatati mal-investimenti.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

26 TV#Radju

06>00

101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Mu]ika bla Kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 Qari bil-Malti 14:00 - A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 Nitfa Kultura 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 TV Hemm 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Minn Nashville 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33 – Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 Dirett Ewropa 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:00 - L-Argument Ikompli 20:30 - Music Time 22:05 Bla Kantunieri 23:00 - Woodenman Jukebox 24:00 - Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - RTK qosor 09:05 Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Profili 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u Aktar! 14:00 - BBC News 15:00 - RTK Qosor 15:30 -

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli 80s Corner Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu, Ma Jaqblux (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Kelma ta’ Wens 23:00 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Testment 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali 13:30 - University Matters 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - Cinescena 20:00 Verdi - g[ejun ta’ mu]ika 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Il-Verità Te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Italia Leggendaria 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Irrid inwassallek Messa;; 22:00 Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 22:00 - Golden Mix 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.

Kate & Leopold - Canale 5, 23>30

Meg Ryan u Hugh Jackman (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film komiku tal-2001 b’re;ija ta’ James Mangold. Leopold III, Duka ta’ Albany, minn New York fl1876 isib ru[u fis-sena 2001. U f’dik is-sena jsir jaf lil Kate, mara ta’ karriera. X’ji;ri bejniethom?

TVM 07:00 - TVAM 09:00 TVHemm (r) 10:20 - Nature’s greatest events 11:25 - The Great Romances 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 TVHemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# 20:45 }afira (ep. 25) 21:45 - Malta u lil hinn minnha 23:15 - A[barijiet 23:30 - Storjografija 24:00 TVPM(r).

TVM 2 07:00 - A[barijiet 09:00 TVAM (r) 11:00 - Starboard 11:30 - Lenti 12:15 - .EU 12:45 - Great Romances 13:15 - FisSelva;; tal-Afrika 14:05 Sa[[tek l-ewwel 14:15 - Lenti 15:00 - Starboard 15:30 - Great Romances 16:00 - How earth made us 16:50 - G[awdex Illum 17:20 - Waqtiet 17:25 - Dissett 18.30 - Madwarna 19:00 Starboard 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 How earth made us 20:30 A[barijiet bl-Ingli] 20:35 Waqtiet 20:45 - Merlin 21:35 Gadgets 22:05 - Wirt, Arti u Kultura 22:35 - Starboard 23:05 - Kontrattakk.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - Kalamita (ikompli) 16:20 - Teleshopping 17:00 Flimkien ma’ Nancy 17:30 ONE News 17:35 - Liquorish (daily update) 17:40 Teleshopping 18:25 - Better Living 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 - Liquorish 23:15 - ONE News 23:45 Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura

09:00 -

{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - {abbejtek 20:30 Bi Dritt... Tistaqsi u Titwie;eb (live) 22:00 - News.

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00, 09:00 u 11:00 - Tg 1) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Il Commissario Montalbano (fiction) 23:30 - Porta a Porta 01:05 - Tg1 Notte 01:40 - Sottovoce.

Raidue 06:40 - Cartoons 08:15 Sabrina, vita da strega (TF) 08.35 - Le sorelle Mcleod (TF) 09:15 - Selz 09:30 Protestantesimo 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto Fatto 16:10 - Senza Traccia (TF) 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Faster. Film 2010 22:55 - Tg 2 notizie 23:10 - Emozioni 00:30 - Tg2 Parlamento 00:40 Sorgente di vita 01:15 Flashpoint (TF) 01:55 - Io e Beethoven. Film 2006.

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi 10:50 - Codice a barre 11:30 - Buongiorno Elisir 12:00 Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr leonardo 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 La Casa nella Prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 -

Tg regione 20:00 - Blob 20:10 Stanlio e Ollio - Comiche 20:35 Un posto al sole 21:05 - La grande storia (dok) 22:55 Neripoppins 24:00 - Tg 3 01:05 - Fuori orario 01:10 - Sangue all’alba. Film ’46.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 - Una famiglia in prestito. Film 2006 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:05 - Amici 16:50 Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Due cuori e una provetta.

Film 2010 23:30 - Kate & Leopold. Film 2001 01:45 - Tg 5 notte 02:15 - Stricia la notizia (r).

Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 5 (fiction) 10:50 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - My Life – Segreti e passioni (soap) 17:00 - Le indagini di Padre Castell (TF) 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 Quinta Colonna 23:55 - Terra!

00:55 - Tg 4 01:15 - Madomania 01:50 - L’anticristo. Film ’74.

Italia 1 07:00 - Zack e Cody al Grand Hotel (sitcom) 07:50 - Tutto in famiglia (sitcom) 08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:30 ER: medici in prima linea 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport mediaset 13:40 - Cartoons 16:15 - Smallville (TF) 18:00 - The Middle (TF) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI NY: scena del crimine (TF) 21:10 - Arrow (TF) 23:00 - Nikita (TF) 00:50 Undercovers (TF) 01:40 Undici.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

TV#Radju 27 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Madagascar (r) 10:00 - Sfera 12:00 - News 12:125 - Today News 12:30 - IlMadonna ta/-?oqqa 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Niltaqg[u 18:15 - News 18:30 - (ikompli) Niltaqg[u 19:45 - F. News 20:15 - Duggan 21:00 - Bejnietna 23:00 - News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – 60 min. of Classical Music (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Around the Click 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 12:40 - Centovetrine 13:10 -

Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - The OC (TF) 15:30 Samantha chi? (TF) 15:55 - True Jackson, VP (sitcom) 16:55 Friends (sitcom) 17:45 Extreme Makeover Home Edition 18:30 - Amici 19:30 Gossip Girl (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 – Si fa presto a dire amore. Film 2000 23:05 Uomini e donne (talk show) 00:10 - Amici 01:10 - Friends (sitcom).

BBC Entertainment 07:15 - Garth and Bev 07:25 Tweenies 07:45 - Green Balloon Club 08:10 - Me Too! 08:25 My Family 08:55 - Lead Balloon 09:25 - The Weakest Link 10:10 - Walk on the Wild Side 10:40 Doctors 11:10 - Casualty 12:00 - Himalaya with Michael Palin 12:50 - My Family 13:20 Mutual Friends 14:10 - Lead Balloon 14:40 - Walk on the Wild Side 15:10 - Doctors 15:40 - Casualty 16:30 -

Incredible Journeys with Steve Leonard 17:20 - The Diamond Queen 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:15 - The Weakest Link 20:00 - My Family 20:30 Only Fools and Horses... 21:00 Waking the Dead 21:50 - Ideal 22:20 - Paradox 23:15 - Lark Rise to Candleford.

.

TCM 07:55 - The Shop Around the Corner. Film ’40 (U) 09:35 Day of the Evil Gun. Film ’68

(A) 11:10 - Yolanda and the Thief. Film ’45 (U) 12:55 Blossoms in the Dust. Film ’41 (A) 14:30 - Postman’s Knock.

Film ’62 (U) 16:00 - How the West Was Won. Film ’62 (U) 18:30 - Agatha. Film ’79 (A) 20:05 - Ride Him, Cowboy. Film ’32 (U) 21:00 - Arsenic and Old Lace. Film ’44 (PG) 22:55 - Our Mother’s House. Film ’67 (AA).

MGM Movies 07:30 - Saved! Film 2004 08:59 - Follow That Dream. Film ’62 (U) 10:45 - De-Lovely. Film 2004 (PG) 12:45 - The Calendar Girl Murders. Film ’84 (15) 14:20 - Valdez Is Coming. Film ’71 (AA) 15:50 - Alice. Film ’90 (12) 17:35 - Smile. Film ’75 (A) 19:25 - Born to Win. Film ’71 (15) 20:55 - Big Screen Legends 21:00 - Troll. Film ’86 (12) 22:20 - MGM’s Big Screen 22:35 - Texasville. Film ’90 (15).

GO Stars 07:10 - Sherlock Holmes: A Game of Shadows 09:15 -

Confessions of a Shopaholic 11:00 - Damages 11:45 - Eight Below 13:45 - Jeff, Who Lives At Home 15:10 - Extremely Louse & Incredibly Close 17:15 - Intollerable Cruelty 18:55 Confessions of a Shopaholic 20:35 - Two and a Half Men 21:00 - Mrs Browns Boys 21:30 - Warehouse 13 22:20 - The Raven 00:10 - Horrible Bosses 01:45 - Scarface.

Iris 15:30 - Malefemmene. Film 2001 17:20 - Amico, stammi lontano almeno u n palmo. Film ’72 19:30 - A- Team (TF) 20:15 hazzard (TF) 21:05 - Mystic River. Film 2003 23:30 - Prima che sia notte. Film 2000 01:55 Basta che non si sappia in giro!...

Film ’76.

Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 Jane Doe: Ties That Bind 15:36 - Great Women 15:50 - Kojak 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 17:50 - Law & Order 18:50 JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 23:06 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Darien Lake Bike 08:10 - Dirty Jobs: Goose Down Plucker 09:05 - Deadliest Catch: Shipwrecked 09:55 - Ultimate Survival: Vietnam 10:50 - How

Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Mega Builders: Hard Rock Park 12:35 - Street Customs: Jesse James Chevy Truck 13:30 - Wheeler Dealers: Bond Bug 14:25 - American Chopper: Flowjet Bike 15:20 Mythbusters: Bulletproof Water 16:15 - Dirty Jobs: Diaper Cleaner 17:10 - Deadliest Catch: Slow Burn 18:05 - Ultimate Survival: Texas 19:00 - How It’s Made 20:00 - Baggage Battles 20:30 - Baggage Battles 21:00 Amish Mafia: Devil Comes Calling 22:00 - Yukon Men: Going for Broke 23:00 Moonshiners: Moonshiners vs Hogzilla.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Alcatraz 12 :15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 Hollywood Buzz 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Amazing Race 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 - Suburgatory 18:15 Days of Our Lives 19:00 Criminal Minds 19:45 - Top Gear 20:45 - Person of Interest 21:30 - The Mentalist 22:15 Boardwalk Empire 23:20 Game of Thrones 00:25 - VEEP 00:50 - 30 Rock 01:15 - Dallas.

Biography Channel 06:30 - Monster In Laws: The Doomed Groom. Hardcore Pawn: 10:00 - Les’ Revenge 10:30 - Gold Hustle 11:00 Prince Harry. 12:00 - Hoarders:

Dennis and Nadene # Erin and Malinda 13:00 - Storage Wars Texas: Puffy in the Sky with Diamonds 13:30 - American Restoration: Keep on Trucking 14:00 - Be the Boss: Molly Maid 15:00 - Dance Moms: Dying to Dance. Hardcore Pawn: 16:00 Les’ Revenge 16:30 - Gold Hustle. 17:00 - Hoarders: Dennis and Nadene # Erin and Malinda 18:00 - Pregnant in Heels: Couples Therapy 19:00 Storage Wars Texas: Puffy in the Sky with Diamonds 19:30 American Restoration: Keep on Trucking 20:00 - Pregnant in Heels: Daddy Boot Camp.

Hardcore Pawn: 21:00 - Les’ Revenge 21:30 - Gold Hustle.

22:00 - The Real Housewives of Miami: A Better or Bitter Place 23:00 - The Real Housewives of New Jersey: There Arose Such a Clatter.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 Thomas and Friends 08:55 - Baby Antonio’s Circus 09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu 09:15 - Tiny Planets 09:20 - Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 Jarmies 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Friends 12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob the Builder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas and Friends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise 15:55 - Slim Pig 16:05 - Jarmies 16:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 Benjamin’s Farm 16:55 - My Animal Friends 17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney and Friends 18:10 - Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 - Slim Pig 18:35 - Connie the

Cow 18:45 - Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Jarmies 19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Friends 21:35 - See The Sea 21:40 - Wobblyland 21:50 Barney and Friends 22:15 - Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper.

Disney Channel 08:10 - Good Luck Charlie 08:35 - Austin and Ally 09:25 - Shake It Up 10:15 - The Suite Life on Deck 11:05 - Hannah Montana 11:30 Wizards of Waverly Place 12:20 - Jessie 12:45 ANT Farm 13:35 - Hannah Montana 14:25 Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:15 - Shake It Up 15:40 - ANT Farm 16:00 - Austin and Ally 16:30 - The Suite Life on Deck 16:50 - Minnie and You 16:55 - The Suite Life on Deck 17:20 ANT Farm 17:40 - Minnie and You 17:45 - ANT Farm 18:10 - Austin and Ally 19:00 - Jessie 19:25 - Wizards of Waverly Place 20:15 - Phil of the Future 20:40 - Hannah Montana 21:05 - Jonas LA 21:30 - Sonny with a Chance 21:55 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 12>00 14>00 14>05

NET News Telebejg[ Strada Rjali .NET NET News Jekk Jog[;obkom

15>25 15>40 16>35 17>00

Telebejg[ NEToons Telebejg[ Malta Llejla

19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Bozza tal-Mija Lift NET News Ma Tinbidel Qatt NET News Newsroom L-Istorja tal-Futbol Malti NET News

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

(b’waqfa g[al NET News fis-18>00)

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - UCI World Tour Cycling 09:45 - World Championship Snooker 11:00 World Championship Snooker: Day 3: Sheffield, United Kingdom (live) 14:00 Cycling 15:30 - World Championship Snooker: Day 3: Sheffield, United Kingdom (live) 18:30 - Eurogoals 19:15 - WATTS 19:30 - World Championship Snooker 20:00 World Championship Snooker: Day 3: Sheffield, United Kingdom (live) 23:00 - World Championship Snooker 23:45 Eurogoals.

Eurosport 2 07:00 - London Marathon 09:00 - UEFA Women’s

Champions League Football 10:00 - UCI World Tour Cycling 11:00 - World Championship Snooker: Day 3: Sheffield, United Kingdom (live) 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football 15:30 - World Championship Snooker: Day 3: Sheffield, United Kingdom (live) 18:30 Cycling 19:30 - World Championship Snooker 20:00 World Championship Snooker: Day 3: Sheffield, United Kingdom (live) 23:00 Cycling.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 36: Sunderland v Everton 09:00 Ligue 1: Rd 33: Montpellier

Herault SC v Olympique Lyonnais 11:00 - Serie A: Rd 33: Genoa v Atalanta 13:00 Barclays PL: PL World 13:30 Aviva Premiership: Rd 21: Northampton Saints v Sale Sharks 15:30 - Serie A: Rd 33: Inter v Parma 17:30 - Barclays PL: Wk 36: QPR v Stoke City 19:30 - ATP Masters 1000: Monte-Carlo Rolex Masters: Highlights 20:30 - UEFA Champions League: Magazine Programme 27: Preview.

Barclays PL: Wk 36: 21:00 Man. Utd v Aston Villa (live) 23:00 - PL Review. 00:00 ATP Masters 1000: MonteCarlo Rolex Masters: F.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - ATP Masters 1000: Monte-Carlo Rolex Masters: Last 16 17:00 - Trans World Sport 17:30 - FIFA Futbol Mundial 18:30 - Ligue 1: Rd 33: Highlights 19:30 - Barclays PL: Wk 36: PL Review 20:30 PGA European Tour: Open de España: Day 1 00:30 - Serie A: Rd 32: Lazio v Juventus.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - ATP Masters 1000: Monte-Carlo Rolex Masters: Last 16 19:00 - Trans World Sport 19:30 - FIFA Futbol Mundial 20:30 - Ligue 1: Rd 33: Highlights 21:30 - Barclays PL: Wk 36: PL Review 22:30 PGA European Tour: Open de España: Day 1.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 Bundesliga: Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup (r) 00:05 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 Bundesliga (r) 18:55 America's Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga: Highlights (r) 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r).

Malta Stars 08:00 - BOV PL (r) 10:15 Melita GFA 1st Div. (r) 12:00 Malta Handball Association (r) 13:25 - Malta Basketball Association (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union (r) 16:25 - MFA Futsal League (r) 17:45 - Melita GFA 1st Div. (r) 19:35 - Malta Handball Association (r) 21:00 - BOV PL 23:15 - Malta Basketball Association (r) 00:40 - Malta Rugby Football Union (r).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 21 ta’ April, 2013

28 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

Mimdudin> 5. Ir-re;ina tat-tjur (5) 6. {eba f’bewsa ta’ ra;el! (5) 7. Lok g[at-tag[lim (5) 10. }iemel ta’ lewn a[mar kannella (5) 11. :ebla ]g[ira [afna (5) 12. Wie[ed jistkenn ta[thom (5) 14. Jin[adem fuq palk (5) 16. Kunjom (5) 17. }errieg[a tal-g[enba msemmija g[all-insett moq]ie]? Le! (5) 18. Sensiela ta’ ;rajjiet imissu ma’ xulxin (5)

18

Weqfin> 1. G[a]i] (6) 2. Qamu kmieni i]jed missoltu (6) 3. Mhux imda[[al u mag[dud mal-bqija (6) 4. Avveniment (6) 8. Jindaqq bl-g[axart iswaba’ (5) 9. u 15. Fih ma jg[ix xejn, la [ut u lanqas alka (5, 6) 12. Ittella’ mi/-/okon (6) 13. G[andu b]onn [afna kura biex jaqta’ minn vizzju ikrah (6) 14. Kunjom (6) 15. Ara 9.

Tisliba bin-numri

Din hi log[ba favorita mal-qarrejja tag[na. In-Nru. 224 jinsab maqtug[ mil-lista ta’ numri bi tliet figuri u mni]]el fejn suppost fil-gradilja biex jg[inek issib fejn g[andhom jitni]]lu n-numri l-o[ra li hawn f’dawn l-erba’ listi.

Sudoku Fatti interessanti •

• • •

Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin> 5. Rokku; 6. Rokna; 7. Stuta; 10. :arar; 11.

Arriv; 12. Sraqt; 14. Krema; 16. Xipli; 17. Damet; 18. Anqas.

Weqfin> 1. Arpe;;; 2. Duttur; 3. Grotta; 4. Kattiv; 8. Artab; 9. Armel; 12. Storda; 13. Twitti; 14. Kullar; 15. Arrest.

G[at-tfal

• •

Bejn fa/li u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Il-kelb kien l-ewwel wie[ed li tela’ fl-ispazju u nag[;a, papra u serduk kienu l-ewwel li taru f’bu]]ieqa kbira s[una talarja.

Il-Bee hummingbird ta’ Kuba hu l-i]g[ar g[asfur fid-dinja.

L-i]g[ar kelb fid-dinja hu /-Chihuahua li jfisser tiny dog in the sky.

75 fil-mija ta’ g[asafar slava; imutu qabel jag[lqu s-sitt xhur.

Il-majjal hu r-raba’ l-iktar annimal intelli;enti.

Fil-Bibbja l-majjal jissemma darbtejn, inng[a; jissemmew 45 darba u l-mog[o] 88 darba.

Soluzzjonijiet Karozza ‘a’ – in-Nru. 6 Karozza ‘b’ – In-Nru. 5

17

Karozzi antiki

LIZA u se ]]ur NEW YORK X’jisimha^ Fejn se ]]ur^ Tisliba bin-numri

Din it-tifla be[siebha tmur i]]ur post vi/in [afna ta’ fejn toqg[od fl-Ingilterra. Isimha ssibu billi tirran;aw l-erba’ ittri neqsin mill-alfabett Ingli]. Biex tkun taf x’post se ]]ur irran;a littri li jidhru tliet darbiet.

Karozzi antiki

Fuq nett jidhru ]ew; siluwetti ta’ ]ew; karozzi antiki mag[rufin b[ala vintage cars. Liema huma fost l-g[axar karozzi antiki?

Sudoku

X’jisimha^ Fejn se ]]ur^

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Klassifikati 29 PROPJETÀ G{ALL-BEJG{ Il-Mosta

DIRETT ming[and is-sid, blokka ;dida ta’ tliet appartamenti, 210sqm u penthouse bi tliet kmamar tassodda, ensuite, gallarija kbira u washroom area, bil-lift a//essibbli mill-garaxx. Prezz €155,000. ?emplu 99431195.

{a]-}ebbu;

DAR f’post /entrali u blarja tag[ha. Prezz: €128,000. ?emplu 79769677.

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Trid tara. Min hu interessat i/empel 79066880 # 27015780.

VETTURI/DG{AJJES Cabin Cruiser

FJORD 8mtrs, b’]ew; magni diesel, fiberglass. €15,000. ?emplu 99822224.

AVVI}I G[al kull tip ta’ kri]i f’[ajtek

MR Mutawalla Sidig jispe/jalizza fi: Problemi ta’ m[abba Protezzjoni professjonali

Problemi ta’ sess Fortuna tal-[ajja Kull tip ta’ problema ti;i solvuta fi ]mien qasir. 100% su//ess garantit.

Mis-7 a.m. sat-8.30 p.m., bl-Ingli] jew Fran/i]. ?empel g[al appuntament fuq 99349374 jew 79497184.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar talbanju, plumbing, kisi bil-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.

Tiswijiet fil-pront u filpost

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull

tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Tqassim ta’ prodotti

JEKK inti tqassam u tbig[ prodotti ta’ soft drinks fil[wienet u djar nixtiequ nkellmuk, g[andna okka]joni tajba [afna. ?emplu lil F.T.L. fuq 79792356.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Kamra tal-Pranzu

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1,350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri

differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3

Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-

na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprinting press.com

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

30 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil...

Jolene Micallef

Isem u kunjom

Jolene Micallef.

Kunjom xbubitek

G[alkemm i]]ewwi;t u kunjomi nbidel g[al Bonello, xorta wa[da ti;ini naturali li nu]a kunjomi ta’ xebba… mhux fa/li tidra wara dawn is-snin kollha bl-istess kunjom hux!

Data tat-twelid

26 ta’ Settembru, 1985.

Lokalità fejn toqg[od {al Tarxien.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu

Minn dejjem kont ninterressa ru[i fl-arti. Ta’ 16-il sena kont involuta fl-animation... li kien g[eni [afna biex ma nist[ix jew a[jar nist[i inqas. B[ala attri/i, snin ilu, ;ietni l-opportunità fid-drama li tant kienet ma[buba mit-telespettaturi Gizelle. {dimt rwoli o[ra, b[as-sur;ent Elaine Caruana f’Dellijiet, li verament kien g[al qalbi, fi]-]ew; films g[a//inema L-Iskorpjun u Anno Domini XXXIII, u issa mit-Tnejn, l-1 ta’ April, b[ala Christabelle fid-drama Ma Tinbidel Qatt li qed tintwera fuq NET Television. Dan il-karattru ta’ Christabelle hu totalment differenti milli interpretajt fil-passat.

Permezz ta’ Christabelle er;ajt qed in;edded ilmemorji ta’ snin ilu meta kont g[adni teenager!

X’tag[mel aktar fil-[ajja^

Na[dem ma’ kumpanija tal-investimenti finan]jarji.

G[andek xi delizzji^

In[obb [afna insewgi x’qed ji;ri madwari kemm lokalment u anki internazzjonalment, insajjar, nsiefer (min ma j[obbx?), make-up u nixxemmex, ]fin u fuq kollox dak kollu li g[andu x’jaqsam mal-arti.

L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa Ikolli ng[id li [afna affarijiet ]g[ar jag[tuni sodisfazzjon fil-[ajja, imma na[seb l-akbar sodisfazzjon tieg[i hu li bil-mod tieg[i nnissel tbissima fuq fomm in-nies ta’ madwari.

Xi [a;a li ddejqek

Idejjaqni [afna l-gideb, id-dlam u l-ipokresija.

wkoll u llum il-;urnata nitkellmu u qisu li l-papa g[adu mag[na.

Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u -i]vanta;;i^

}vanta;;i: {afna karozzi u ka;un ta’ hekk [afna traffiku, spe/jalment fix-Xitwa.

Vanta;;i: Peress li Malta ]g[ira, id-distanza minn post g[al ie[or dejjem tkun qasira. Barra minn hekk g[andna kultura u storja interessanti. Il-Maltin huma dejjem ta’ g[ajnuna g[al xulxin u anki g[at-turisti, l-ikel tipiku Malti, u fuq kollox it-temp...

Xemx u s[ana fis-Sajf u x-Xitwa tag[na ma tkunx kiefra daqs kemm tkun f’pajji]i o[ra.

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju, l-internet, u g[aliex^ Po]ittiva: Hija l-;urnata ta]-]wie; tag[na. Fi ]mien Normalment insegwi l-a[barijiet mill-internet u sena ppreparajna kollox, g[amilna [afna affarijiet l-gazzetti online g[ax nista’ narahom fi x[in irrid. a[na, u partikularment g[alina (g[ax g[andna gosti

Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jew negattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afna

IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Jien u Gordon nhar is-6 ta’ :unju 2012, il-jum ta]-]wie; tag[na

Ma jkollix /ans nara l-a[barijiet fuq it-televi]joni kemxejn differenti min-norma) sal-inqas dettall... peress li, [afna mid-drabi f’dawk il-[inijiet inkun [dimna [afna u g[ajjejna [afna, imma kienet worth impenjata. Ir-radju mhux daqshekk favorit tieg[i, it. G[alkemm sal-;urnata tat-tie; inqalg[ulna [afna g[ax nippreferi nara l-vi]wal milli nisma’ biss. intoppi, dakinhar tat-tie; kienet ;urnata li ma ninsa qatt. Konna mdawrin minn nies close tag[na, G[alik xi jfissru dawn^: familja u [bieb, allura kienet spe/jali u ma;ika.

• l-im[abba – Rispett, onestà, ammirazzjoni, lealtà u Jiena u r-ra;el tieg[i, Gordon, [adna [afna gost kuntentizza. kemm waqt il-quddiesa g[ax kienet i//elebrata • il -[biberija – Li tista’ titkellem u tg[id li trid mill-ku;ini ta’ Gordon, u kemm waqt ir-reception li ming[ajr ma tkun i;;udikat... dik li timlilek kienet fil-Barakka ta’ Fuq. Il-post minnu hu qalbek , taf li hemm [abib dejjem hemm g[alik, ma;iku, allura ma tistax ma t[ossokx prin/ipessa anki jekk i/-/irkustanzi tal-[ajja jinbidlu. dakinhar.

Negattiva: L-ag[ar esperjenza ta’ [ajti kienet • il-libertà – Li tista’ tg[id li trid u li t[oss, ming[ajr ma tkun ippersegwitat... li tag[mel dak meta b[al sajjetta [alla din id-dinja l-papa tieg[i. kollu li tixtieq sakemm tkun g[adek f’sa[[tek, ma L-1997 kienet l-ag[ar sena ta’ [ajti. Dik is-sena ti;;udika lil [add u [add ma ji;;udikak. ;raw affarijiet li bidluli [ajti kompletament u, li • ir-reli;jon – Alla wie[ed, ta’ liema reli;jon ikun, ming[ajr ma kont naf, immaturajt malajr u qabel huwa m[abba bla kundizzjoni. i]-]mien. Konna close [afna, jiena u l-papa, peress li kelli biss 11-il sena. Kienet ferm diffi/li li nifhem • is-safar – Rilassament u avventura. li qatt mhu re;a’ ;ej lura dar. Bis-sa[[a tal-im[abba • il-mewt – Dwejjaq. Firda u niket g[all-familjari u l-[bieb. u s-sapport kontinwu ming[and il-mama, g[adda

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Konsumatur 31

Problemi ta’ kunsinna u prodotti difettu]i Hemm ]ew; /irkustanzi fejn ikollna b]onn li ssir ilkunsinna tal-o;;etti mixtrija jew ordnati. Wa[da minn dawn i/-/irkustanzi hi meta nixtru mill-bog[od fejn lordni tal-o;;etti ssir jew permezz tal-internet, bittelefon, jew billi nimlew formola bid-dettalji tal-ordni u nibg[atuha bil-posta.

minn Odette Vella odette.vella@mccaa.org

Xiri minn [anut Is-sitwazzjoni l-o[ra hi

meta nixtru o;;etti minn [anut, u jew min[abba nnatura tal-o;;etti li jkunu goffi wisq biex in;orruhom, jew min[abba li ma jkunux disponibbli, ikollna b]onn nag[mlu ordni u niftiehmu mal-bejjieg[ biex issir ilkunsinna.

Hemm distinzjoni bejn dawn i]-]ew; tipi ta’ xiri g[aliex id-drittijiet legali tag[na l-konsumaturi ivarjaw skont kif isir ix-xiri talo;;etti.

Legalment g[andna dritt li n[assru kuntratt tax-xiri u nie[du flusna lura meta lo;;etti ordnati ma jaslux fiddata miftiehma. F’ka] li lkuntratt tax-xiri ma jispe/ifikax data meta se ssir il-kunsinna, u l-affarijiet ordnati ma jaslux g[andna fi ]mien ra;onevoli, jekk lordni tkun saret permezz ta’ xiri mill-bog[od, legalment lo;;etti g[andhom jaslu g[andna sa massimu ta’ tletin ;urnata mid-data tal-ordni.

Jekk il-bejjieg[ ma jkunx jista’ jag[mel il-kunsinna f’dan il-limitu ta’ ]mien, jista’ jipproponi data o[ra meta ssir il-kunsinna, però a[na l-konsumaturi m’a[niex obbligati na//ettaw u jekk irridu nistg[u nikkan/ellaw l-

Id-drittijiet legali tag[na huma differenti meta x-xiri jsir mill-bog[od. F’dan il-ka] g[andna dritt li nikkan/ellaw ix-xiri jekk ix-xiri jkun sar ming[and bejjieg[ Ewropew

ordni u nie[du flusna lura.

Min-na[a l-o[ra, meta nordnaw prodott minn [anut, il-li;i ma timponix limitu sa meta l-kunsinna g[andha ssir.

Fil-li;i hemm biss li lkunsinna g[andha ssir fi ]mien ra;onevoli.

G[aldaqstant, hu fl-interess tag[na l-konsumaturi li filkuntratt tax-xiri jkun hemm miktub iswed fuq l-abjad iddata tal-kunsinna.

Prodotti difettu]i L-o;;etti ordnati jistg[u

jaslu g[andna mkissra jew difettu]i. Hi responsabbiltà tal-bejjieg[ li ja//erta li lo;;etti jaslu g[and ilkonsumatur f’kundizzjoni perfetta.

Minkejja li l-bejjieg[ jista’ jinkludi klawsoli fil-

L-o;;etti ordnati jistg[u jaslu g[andna mkissra jew difettu]i. Hi responsabbiltà tal-bejjieg[ li ja//erta li l-o;;etti jaslu g[and il-konsumatur f’kundizzjoni perfetta

kuntratt tax-xiri li jne[[u kull responsabbiltà minn fuqu f’ka] li l-o;;etti ma jaslux f’kundizzjoni tajba g[and il-konsumatur, dawn it-tip ta’ klawsoli m’g[andhomx sa[[a legali u g[alhekk ma jistg[ux jkunu infurzati.

G[andna ni]guraw li ni//ekkjaw sew l-o;;etti qabel ma niffirmaw in-nota tal-kunsinna. Xi drabi nistg[u ni;u mitluba niffirmaw li l-o;;etti waslu g[andna f’kundizzjoni tajba minkejja li ma jkollniex /ans ni//ekkjawhom.

G[andna niffirmaw biss meta veru nkunu sodisfatti bl-o;;etti. Meta jkollna b]onn aktar ]mien biex ni//ekkjaw l-affarijiet sew m’g[andniex niddejqu nitolbu g[al aktar [in.

Normalment il-bejjieg[a jag[tu perijodu ta’ ]mien /ans biex il-konsumatur ikun jista’ jispezzjona lo;;etti u jirrapporta f’ka] li jkun hemm xi difetti jew danni.

Dan i]-]mien ikun imni]]el b[ala wa[da millkundizzjonijiet fil-kuntratt tax-xiri. Jekk id-difett jo[ro; wara l-perijodu li jkun stipula l-bejjieg[ filkundizzjonijiet, xorta wa[da nistg[u nilmentaw sakemm ma jkunux g[addew issentejn mill-kunsinna.

Hi r-responsabbiltà tag[na li ni//ekkjaw laffarijiet malli nir/evuhom.

La darba kuntratt ta’ xiri jkun konklu] ma jistax jer;a’ jibdielna. Fi kliem ie[or ma nkunux nistg[u nibag[tu lura l-affarijiet g[and il-bejjieg[ sakemm lo;;etti ma jkunux difettu]i jew mhux skont il-ftehim.

Dwar xiri mill-bog[od

Inkunu wkoll nistg[u nibdlu jekk ikun sar xi ftehim malbejjieg[ jew il-bejjieg[ ikollu policy li tippermetti dan it-tip ta’ bdil.

Id-drittijiet legali tag[na huma differenti meta x-xiri jsir mill-bog[od. F’dan il-ka] g[andna dritt li nikkan/ellaw

ix-xiri jekk ix-xiri jkun sar ming[and bejjieg[ Ewropew, u [mistax-il ;urnata jekk ilbejjieg[ ikun ibba]at lokalment.

Matul dan il-perijodu ta’ kan/ellament, li jibda jg[odd mid-data meta l-o;;etti jaslu g[andna d-dar, a[na lkonsumaturi jista’ jer;a’ jibdielna, nikkan/ellaw ix-xiri u nie[du flusna lura.

M’g[andniex g[alfejn nag[tu ra;uni u m’g[andniex ne[lu penali.

Jekk nidde/iedu li nu]aw dan id-dritt g[allkan/ellament, ir-Regolamenti dwar Bejg[ mill-Bog[od jistipulaw li g[andna ning[ataw flusna lura sa mhux aktar tard minn tletin ;urnata mid-data meta nkunu infurmajna lill-bejjieg[ li se nikkan/ellaw ix-xiri.

Meta ne]er/itaw dan iddritt, il-bejjieg[ jista’ jitlobna [las g[at-trasport lura talo;;etti. G[alhekk ilkonsumatur jista’ jag[]el li jie[u lura l-prodott g[and ilbejjieg[ hu biex jevita li je[el il-[las tat-trasport lura.

L-iskop ta’ dan l-artiklu hu biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali.

F’ka] ta’ ilment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[allAffarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur fuq il-Freephone 80074400.

Odette Vella hi Senior Information Officer Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur

It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

32 Lokali Ir-ritratt li je[odna lura mitt sena juri dehra tal-belt Valletta waqt il-Kungress Ewkaristiku li kien sar f’April 1913. F’dan il-kungress il-Parro//a tal-Mosta kienet ;iet mag[]ula biex tilqa’ fir-Rotunda tag[ha il-Legat tal-Papa Piju X, il-Kardinal Domenico Ferrata flimkien ma’ g[add kbir ta’ isqfijiet, Prelati u persuni o[ra distinti li kienu attendew g[al dan il-Kungress. Fil-fatt, fil-Knisja Ar/ipretali tal-Mosta kienu saru s-seduti kollha tal-Kungress li g[alihom ir-Rotunda kienet tkun imballata bin-nies kif jixhdu kitbiet li jirrakkuntaw dan l-avveniment hekk importanti g[all-Knisja ta’ Malta u g[all-Mosta.

Gvern Part-Time!

Na[seb illi b[ali, [afna nies, almenu dawk li nitkellem mag[hom jien, qed i[ossu li dawn l-ewwel ;ranet ta’ Gvern Laburita huma xi ftit surreali. G[aliex qed ng[id dan? Mela, saret lelezzjoni, [are; ri]ultat ?AR u nbidel il-Gvern, in[atar Gvern ;did. Imma meta tisma d-diskorsi li qed isiru minna[a tal-Gvern, tinduna li kliemhom g[adu wisq dak li bl-Ingli] jissejja[ “opposition mode”. Ji;ifieri g[adhom jitkellmu qishom g[adhom flOppo]izzjoni! Mo[[hom biss biex imaqdru kull ma sar qabel u ma’ jg[idu xejn fuq x’se jsir! }gur li fi ]mien daqshekk qasir, m’a[niex qed nistennew xi miraklu ming[and il-Gvern il-;did, imma kien il-Partit Laburista li g[amel weg[diet kbar u li dawn il-weg[diet g[ollew laspettativa, u min iwieg[ed irid iwettaq! L-ikbar weg[da kienet dik li dan il-Gvern kien se jibdel il-mod ta’ kif isiru l-affarijiet. Fosthom li l-

affarijiet jibdew isiru blg[a;la jew b’iktar [effa – g[aliex l-g[a;la tista’ timplika li l-affarijiet isiru kif ng[idu bil-Malti “ta’ kaf kaf”.

S’issa l-Gvern pre]enti ammetta li verament sab ilfinanzi fis-sod u g[alhekk se j]omm mal-istess ba;it. Però jidher li meta ;ie biex jiffa//ja l-[idma vera, u jwettaq dak li wieg[ed, induna li biex tmexxi gvern mhix xi [a;a sempli/i. G[ax gvern la jitmexxa biddiskorsi, la bix-xewqat u lanqas b’kumbinazzjoni! Issa qed jiskopru li hu ferm iktar fa/li titkellem milli twettaq!

Tul il-kampanja elettorali smajna bosta fra]ijiet li daqqew tajjeb g[al widnejn [afna nies. Issa dawk l-istess nies qed jistennew bla sabar li jaraw din il-bidla, g[ax hekk qalilhom Joseph Muscat. G[an-nies dak li qal Joseph Muscat ma kienx biss kliem imma l-weg[da li se titwettaq [olma! Mhux ta’ b’xejn li meta tg[addi minn wara ministru laburista tara

minn Claudette Buttigieg Deputat tal-PN

kjus twal. Il-weg[di trid issarrafhom.

Edward De Bono, il[assieb Malti mag[ruf madwar id-dinja g[al“Lateral Thinking”, jg[id li bl-g[ajnuna tal-midja (ilgazzetti, il-midja so/jali, itTV, ir-Radju, e//) persuni fil-politika li kapa/i jitkellmu sabi[, ja[arbu minn dak li jista’ jtappnilhom id-dehra u l-imma;ini, u b’diskors li jinstema mimli g[erf tekniku

media•link COMMUNICATIONS

imma li meta tg[asru ma ssiblu xejn ta’ sustanza, jistg[u jimmanipula lopinjoni pubblika. I]da listess Edward De Bono jkompli jg[id ukoll li l-partit li jirba[ elezzjoni mhux bilfors li jkun a[jar mill-partit li tilef l-istess elezzjoni biex imexxi pajji], imma sempli/iment kien iktar kapa/i jirba[ elezzjoni!

Naturalment g[adu kmieni wisq biex naraw jekk dan ilkliem ta’ De Bono huwiex fil-fatt l-istrate;ija tal-Partit Laburista biex wasal s’hawn illum, imma bdejna naraw xi sinjali. G[ax kif jg[id ilMalti, “il-;urnata minn kmieni turik!”

Wara [atriet biex i]omm lil kul[add “happy”, wara li [atar kabinett daqs ]ew; timijiet tal-futbol (u referee mag[hom!) u wara diskors miktub g[all-President li jinsulta lill-istess President, issa l-Prim Ministru Joseph Muscat [are; b’wa[da ;dida – il-kun/ett ta’ Gvern “PartTime”! G[al Joseph Muscat

m’hemm xejn [a]in li Segretarju Parlamentari filKabinett tieg[u jmur jag[mel l-operazzjonijiet f’Mater Dei u fil-privat! {are; bi sku]a li m’hawnx min jag[mel dawn l-operazzjonijiet. Kieku veru m’hawnx min jag[mel dawn l-operazzjonijiet, Joseph Muscat qatt ma messu g[a]el kirurgu daqshekk rari biex ikun fil-kabinett!

Naturalment din issitwazzjoni [olqot ukoll nuqqas ta’ serenità f’membri parlamentari min-na[a talGvern. Hemm diversi tobba li kellhom jag[mlu g[a]la bejn il-kabinett u lprofessjoni g[ax huma nies ;usti u retti imma Joseph Muscat qed jag[mel ilpreferenzi.

Fejn se jwassal dan kollu?

Nistennew u naraw! Wisq nib]a li b’ma;;oranza ta’ disa’ si;;ijiet, Joseph Muscat mhux qed jirrombla minn fuq l-oppo]izzjoni imma minn fuq dak li hu korrett, dak li hu ;ust, dak li hu demokratiku!