www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
8
LOKALI
Fondazzjoni tal-President g[all-:id tas-So/jetà Spazju fejn in-nies ji;u flimkien u permezz ta’ djalogu jiddiskutu x’inhu ta’ ;id g[as-so/jetà Il-President ta’ Malta MarieLouise Coleiro Preca [abbret ittwaqqif tal-Fondazzjoni talPresident g[all-:id tas-So/jetà. Il-Fondazzjoni g[andha l-g[an li to[loq spazju fejn in-nies ji;u flimkien u permezz ta’ djalogu jiddiskutu x’inhu ta’ ;id g[asso/jetà. Il-Fondazzjoni se tkun qed ti;bor fiha ]ew; aspetti, ji;ifieri rri/erka u l-konsultazzjoni, fejn irri/erka tu]a metodolo;iji innovattivi u l-konsultazzjoni tkun formali u anki informali. Il-Fondazzjoni tal-President g[all-:id tas-So/jetà se t[addan erba’ entitajiet li se jkunu qeg[din jiffukaw fuq temi spe/ifi/i. Dawn huma l-Istitut Nazzjonali g[at-Tfulija; i/-?entru g[arRi/erka fuq il-Familja; lOsservatorju g[all-G[ajxien Xieraq; u /-?entru g[all-{elsien mill-Vizzji. Il-President Coleiro Preca qalet li se jitwaqqaf ukoll Kunsill talGvernaturi mag[mul minn
Presidenti Emeriti u eks-Prim Ministri, li permezz ta’ djalogu strutturat ikunu jistg[u jikkontribwixxu fuq dak li ja[sbu li jista’ jkun ta’ ;id g[as-so/jetà. Spjegat kif fi [dan ilFondazzjoni se jin[oloq forum li ji;bor fih fora li jikkon/entraw fuq oqsma spe/ifi/i b[at-tfal, l-ambjent, l-anzjani, il-familja, persuni b’di]abbiltà, l-arti u l-kultura u ddjalogu interreli;ju], fost o[rajn. Qalet li dawn il-fora se jiltaqg[u flimkien fil-Forum tal-President biex ji;u diskussi kwistjonijiet li jolqtu direttament lin-nies. Il-President Coleiro Preca qalet li dan hu l-mod kif tit[addem u tissa[[a[ id-demokrazija fejn kull /ittadin jista’ jkun attiv fiddiskussjoni ta’ temi komuni li j;ibu lin-nies flimkien. Il-President sostniet li din ilPresidenza se tkun wa[da attiva billi tkun miftu[a g[ad-djalogu [alli dak li nkunu qeg[din nag[mlu jkun relevanti u ta’ ;id g[as-so/jetà.
Laqg[a pubblika mill-Caritas g[ada I]-]g[o]ija hi ]mien sabi[ fil[ajja tal-persuna. Il-persuna t[ossha fil-qu//ata tal-[ajja mimlija kuluri u avventuri sbie[. Fi]-]g[o]ija ssir liskoperta tas-sbu[ija tal-[ajja u dak kollu li l-[ajja tista’ u lesta toffri lil kull persuna. Imma ]-]g[o]ija ;;ib ukoll bidliet kbar u emozzjonijiet psikolo;i/i ;odda li mhux dejjem wie[ed ikun jifla[ g[alihom. Huma bidliet li flok ikabbru lill-persuna biex tkompli ti]viluppa fil-karattru tag[ha, iservu biex i[arbtu dak li jkun inbena b’tant impenn u sagrifi//ju. Fenomenu li donnu sibnieh fuqna
f’daqqa hu dak tas-Self Harm fost i]-]g[a]ag[ tag[na. X’qieg[ed iwassal g[al dan? Hu biss sintomu ta’ problemi akbar? X’inhuma ssintomi li juru li ]-]g[a]ag[ huma mwe;;g[in minn ;ewwa u minn barra? Dawn huma ftit mill-mistoqsijiet li se jkunu ttrattati fil-laqg[a edukattiva bit-tema ‘Self Harm fost i]-]g[a]ag[ – Nifhmu u nwie;bu g[al din l-isfida’, li se ssir g[ada l:img[a bejn is-6.30 u t-8 p.m. filCaritas Malta, 5, Triq l-Iljun, ilFurjana (d[ul min-na[a ta’ wara talKurja). Il-kelliema se tkun il-psikologa
Rose Galea. L-organizzaturi jixtiequ jfakkru li dakinhar mhux se jkun hemm log[ob tat-Tazza tad-Dinja. Il-laqg[a se tkun miftu[a mhux biss g[all-pubbliku ;enerali u [addiema fil-qasam so/jali u edukattiv, imma fuq kollox g[all;enituri li jixtiequ jifhmu a[jar dan il-fenomenu li tant qieg[ed iwe;;a’ li]-]g[a]ag[ tag[na. Tfajla ta’ 18-il sena se taqsam lesperjenza li ;arrbet ma’ dawk pre]enti. X’wassalha g[al dan? X’kienu l-konsegwenzi li g[addiet minnhom? Kif sabet l-g[ajnuna?
Pubbli/ità lil Malta f’The Scottish Sun Kliem ta’ tif[ir g[al Malta, g[all-kultura Maltija, u g[allospitalità tal-Maltin, f’artiklu ppubblikat is-Sibt li g[adda, filgazzetta The Scottish Sun. L-artiklu nkiteb mid-deputat editur tal-gazzetta, Heather Lowrie, li hi wkoll editur ta’ artikli relatati mal-ivvja;;ar. L-artiklu intitolat ‘Malta has culture and architecture in lorry loads’, qrawh aktar minn 650,000 persuna. Dan hekk kif ilgazzetta The Scottish Sun li ti;i ppubblikata fi Glasgow, fl-
Iskozja, hi wa[da mill-aktar gazzetti popolari. Fl-artiklu ta’ Lowrie, issir referenza wkoll g[al-lukanda Phoenicia, li qieg[da erba’ passi bog[od mill-belt kapitali, il-Belt Valletta, u li g[aliha kellha kliem ta’ tif[ir ukoll. Issemmi wkoll kif mal-wasla tag[ha f’Malta, b’kumbinazzjoni nzertat il-Festival tal-Log[ob tan-Nar li ddeskrivietu b[ala spettakolari. I]da fuq kollox Heather Lowrie ddeskriviet lil pajji]na
b[ala g]ira mimlija storja, kultura b’poplu li minkejja li hu mdorri jilqa’ lit-turisti, hu poplu d[uli u jag[mel minn kollox biex it-turist i[ossu komdu matul ilvaganza tieg[u. Fl-artiklu ssir referenza wkoll g[all-Imdina, G[awdex u anke xi g[elieqi tad-dwieli u fabbrika talinbid li wie[ed ma jistax ma j]urx meta jkun Malta, issostni Lowrie, li ttemm l-artiklu billi mill-;did issemmi l-Festival tal-Log[ob tan-Nar li skont hi, il-murtali jirriflettu s-sbu[ija tal-g]ira Malta.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
9
OPINJONI
G[alkemm il-Kavallieri huma aktar marbutin mal-festa tat-twelid ta’ San :wann il-Battista li ta[bat ftit jiem qabel l-Imnarja, pre/i]ament fl-24 ta’ :unju, (fir-ritratt tidher i/-/erimonja li saret fil-Belt Valletta biex tfakkret din il-festa) il-festa tal-Imnarja torbot mal-istorja ta’ Malta min[abba l-Imdina, San Pawl tas-Saqqajja u r-Rabat (Ritratt> Roberto Runza)
Waslet l-Imnarja Waslet l-Imnarja, waslet lImnarja. Dan hu t-titlu ta’ kanzunetta li issa tista’ tg[id li da[let fil-foklor Malti mhux biss min[abba l-melodija sabi[a u mexxejja tag[ha imma g[aliex kliemha jiddeskrivi l-fer[ li j;ib dan l-appuntament. Il-kwistjonijiet tal-passat re/enti marbuta ma’ din il-festa li fis-snin tmenin sofriet id-daqqa tal-bojja, g[addew g[alkemm ma ntesewx. Nittamaw li l-;er[a g[alqet u ma jinfet[ux o[rajn band’o[ra ta[t forom differenti. G[aliex l-Imnarja hi daqshekk g[al qalbi? L-ewwel nett hi festa tradizzjonali li tg[aqqad bosta aspetti. G[andek l-aspett folkloristiku tal-wirjiet tal-[xejjex u frott u tal-bhejjem fil-Buskett. Hemm l-aspett reli;ju] min[abba San Pietru u San Pawl huma kunsidrati ]ew; kolonni kbar fir-reli;jon Nisranija u lmartirju tag[hom f’Ruma jg[aqqadna mal-Papa.
Hemm l-aspett storiku wkoll g[aliex din il-festa hi t-titular tan-Nadur u ti;i /elebrata bil-kbir fuq ;ewwa fil-Katidral talImdina. G[alkemm il-Kavallieri huma aktar marbutin mal-festa tat-twelid ta’ San :wann ilBattista li ta[bat ftit jiem qabel, pre/i]ament fl-24 ta’ :unju, dilfesta naraha torbot mal-istorja ta’ Malta min[abba l-Imdina, San Pawl tas-Saqqajja u r-Rabat. Dil-festa marbuta wkoll malista;uni g[ax is-sajf ikun g[adu kif beda u l-[in tad-dawl ikun flaqwa tieg[u u l-lejl ikun qasir. Ilbdiewa kienu jkunu fer[anin wara t-tbatija u l-g[ejja ta’ ]mien il-[sad u issa g[andhom ftit ]mien biex igawdu x-xalar u lg[ana. Il-Kavallieri kienu j[abbru permezz ta’ bandu li lfesta tista’ ssir. Il-kelma Mnarja ;ejja minn Luminara, li tfisser dawl. Kif g[edt, is-sig[at tad-dawl ikunu litwal imma fis-so/jetajiet
L-identità nazzjonali tinbena bil-valuri li jg[aqqduna b[ar-rikon/iljazzjoni, il-ma[fra u s-sens ta’ appartenenza mal-Maltin ta’ kull ]mien
Fit-tiswir tal-identità nazzjonali tag[na moderna, g[a]ilna x’niftakru u x’ninsew. G[amilna tajjeb li g[a]ilna s-sabi[. Identità nazzjonali ma tissawwarx fuq il-mibeg[da tal-;lieda tal-klassi li wara kollox ;ejja minn g[ira [attafa
Ivan Bartolo ivanbartolo15@gmail.com
agrikoli tal-qedem f’dawn il-jiem kienet issir mixeg[la ta’ nirien. Il-mixeg[la marbuta wkoll mal[;ejje; ta’ San :wann ta’ ftit jiem qabel. Hawn min isostni li l-kelma Mnarja bdiet tintu]a wkoll g[ad29 ta’ :unju min[abba li lKavallieri kienu jixeg[lu lin[awi tal-Buskett bi fjakkoli g[all-ka//a tal-fniek billejl u li kien ikun dakinhar biss li lillMaltin kienu j[alluhom jid[lu hemmhekk. Il-Maltin u lKavallieri ma tantx kienu jin;iebu. Qassis Malti li darba nqabad jikka//ja hemmhekk spi//a [a]in quddiem il-Gran Mastru u l-kwistjoni kellha tinqata’ Ruma. Lejn l-a[[ar de/ennji
tal-perjodu tal-Kavallieri l-qassisin kienu bosta drabi l-mexxejja ta’ rewwixti kontra l-Ordni ta’ San :wann. Minn dan kollu baqa’ biss memorji stori/i fil-kotba. Illum il-bandiera tar-reli;jon li teknikament hi l-bandiera uffi/jali talistat tal-Ordni ta’ San :wann intellg[u fuq il-bjut f’dil-festa. Lordni kienu jg[idulha ‘La Religione’ u g[alhekk il-bandiera tag[hom laqqamnieha tarreli;jon. Ma]-]mien insejna li reli;jon tirreferi g[all-ordni kavalleresk. Kos, Mannarino firrewwixta kontra l-Kavallieri kien da[al Sant’An;lu u ni]]el ilbandiera tar-reli;jon u tella’ minflokha l-bandiera bajda u [amra simbolu tan-nazzjonali]mu Malti fil-bidu nett nett tieg[u. Mur g[idilhom lill-Maltin tallum li kellhom jibdew itellg[u lbandiera tar-reli;jon fuq il-bjut.
Tara wkoll bnadar ta’ Gran Mastri u bnadar ta’ Malta bissalib tal-Kavallieri fuqhom blabjad u l-a[mar maqlub. Fit-tiswir tal-identità nazzjonali tag[na moderna, g[a]ilna x’niftakru u x’ninsew. Na[seb g[amilna tajjeb li g[a]ilna ssabi[. Identità nazzjonali ma tissawwarx fuq il-mibeg[da tal;lieda tal-klassi li wara kollox ;ejja minn g[ira [attafa. Identità nazzjonali ma tinbeniex billi tiftakar fl-ikrah u ti]ra’ l-velenu u ttanbar teoriji bba]ati fuq ideolo;iji foloz. Illum hawn min ming[alih li biex juri li hu Malti jistmerr litturufnati li jaqsmu dawn l-ib[ra bejn l-Afrika u l-Ewropa. L-identità nazzjonali tinbena bil-valuri li jg[aqqduna b[ar-rikon/iljazzjoni, il-ma[fra u s-sens ta’ appartenza mal-Maltin ta’ kull ]mien.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
10
OPINJONI
‘Fil-Parlament ma jikbrux fjuri’ Il - kittieb mag[ruf Oliver Friggieri kiteb il - ktieb ‘ Fil Parlament ma’ jikbrux fjuri’. Ktieb li fih hemm is-satira u l-kritika sottili m[allta bl-aktar mod u manjiera esperta, kif jaf joffri biss kittieb tal-kalibru ta’ Friggieri. I]da dak li ;ara tul din il-;img[a kien mhux biss ta’ g[ajb g[all-opinjoni pubblika fuq il-Parlament i]da anke ta’ g[ajb fuq id-demokrazija f’Malta. Kri]i Kostituzzjonali L - Im[allef Emeritu Giovanni Bonello ddeskriva ssitwazzjoni bejn il - Ministru Manwel Mallia u l-uffi//ju talOmbudsman b[ala kri]i kostituzzjonali.
Kliem iebes minn persuna mag[rufa sew li tkejjel u ti]en kliemha bis-s[i[. Kliem li juri bl-aktar mod /ar kemm hi serja u gravi s-sitwazzjoni li ninsabu fiha meta l-uffi//ju talOmbudsman jinstab ta[t assedju relattiv. Kien jistenna g[alhekk wie[ed li tkun ovvja materja li
g[andha ti;i diskussa fl-og[la istituzzjoni demokratika ta ’ pajji]na. F’istituzzjoni li fiha hemm b[ala membri r - rap pre]entanti tal - poplu . Istituzzjoni li minnha nfisha g[andha tkun gwardjan taddemokrazija.
Checks and balances L - Ombudsman hu istituz zjoni ta’ checks and balances.
Mistoqsijiet
U hawn wie[ed jistaqsi, jekk il-Gvern huwa konvint millim;iba tieg[u g[aliex ma ressaqx hu stess is - su;;ett g[al dibattitu parlamentari ? Jekk il - Gvern huwa konvint mill - im;iba tieg[u g[aliex [alla l - kliem tal - Im[allef Emeritu Giovanni Bonello bla risposta? Jekk materja ta’ kri]i kostituzzjonali mhijiex materja g[al diskussjoni parlamentari mela tali materja fejn g[andha ti;i diskussa fuq livell politiku? Tassew li dak li ;ara jifta[ mistoqsijiet kbar fuq il-Gvern. Gvern , immexxi mill - Partit Laburista li b[ala l - partit ma;;oritarju fil - Parlament g[andu jara li din l-istituzzjoni
Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
tibqa’ tgawdi dejjem l-istima u r-rispett s[i[ li jixirqilha. Demokrazija
Pajji] fejn il - poplu ma g[andux fidu/ja fil-Parlament huwa pajji] b ’ demokrazija mnawra . Ir - rispett lejn il Parlament , irrilevanti mill ma;;oranza parlamentari tal;urnata, g[andu jkun s[i[ u qatt mittiefes u dan fl-a[jar interess demokratiku. Je[tie; g[alhekk li min g[andu r-riedni tal-poter jassigura dejjem li dan huwa l-ka].
Istituzzjoni inti]a biex t[ares li/-/ittadin. Istituzzjoni, li b[al istituzzjonijiet o[rajn , issa[[a[ id - demokrazija f’Malta. ?ertament li kull istituzzjoni bi rwol ta’ checks and balances hija istituzzjoni li xi darba jew o[ra se tiskomoda lill-gvern tal-;urnata. Il-verità hi li tali skumdità hija essenzjalment lingredjent prin/ipali fil - fun zjoni ta’ checks and balances. Jekk lil istituzzjonijiet ta ’ dan it-tip se nne[[ulhom ilpoter ta’ checks and balances li forsi jafu jkunu skomdi politikament, mela allura nkunu qeg[din nirritjenu dawn l-istituzzjonijiet biss fl-isem u blaktar mod finta possibbli . ?ertament pass mill - aktar rigressivi g[ad - demokrazija Maltija. Il-vot mhux l-unika arma Ejja ma nimxux bl-idea li lvot fl-elezzjoni huwa l-unika
arma demokratika ta/-/ittadin. Demokrazija mhijiex biss iddritt tal-vot universali i]da hija sistema fejn is-saltna tad-dritt hija sagrosanta u fejn il-Gvern tal - ;urnata huwa hu stess su;;ett g[al-li;i u skrutinjat bl-aktar mod strett. Partit jew moviment pro gressiv u liberali mhux talli ma jib]ax minn dan ix - xenarju , talli ja[dem qatig[ g[alih. Li tkun liberali u progressiv ma ti;ix imkejla biss fuq kwistjoni jew tnejn i]da fuq il-modus operandi ;enerali tal - Gvern immexxi mill-imsemmi partit jew moviment. Partit jew moviment progressiv u liberali jfittex li j]id liskrutinju u jift[u aktar bera[, mhux idg[ajfu . L - isperanza g[al kull min g[andu g[al qalbu d - demokrazija f ’ Malta hija li nkomplu mexjin ’il quddiem u mhux nispi//aw mifnija b’battalji legali fejn il-;lieda tkun nimxux b’lura jew le. Pajji]na je[tie; li jkun progressiv f’kull sens u mhux fuq kwistjoni jew tnejn biss.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta‘ :unju, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Sinjal [a]in dwar il-;ustizzja mal-;udikanti L-Istat Malti b[al kull stat modern, hu maqsum f’istituzzjonijiet indipendenti minn xulxin li wa[da minnhom hi l-;udikatura – l-Im[allfin u l-Ma;istrati li fi qrati indipendenti minn istituzzjonijiet o[rajn u mill-Gvern jaqtg[u bil-;ustizzja. Il-;udikanti huma g[assiesa indipendenti tal-;ustizzja
Dan hu importanti g[ax ma jistax ikollok sitwazzjoni fejn inti tag[mel kaw]a lill-Gvern u l-Gvern ikollu influwenza fuq min jaqta’ l-kaw]a. G[alhekk ;udikant ma jistax jitne[[a [lief fuq im;iba [a]ina u b’vot ta’ ]ew; terzi fil-Parlament. Imma min se jg[asses fuq l-g[assiesa^ L-Im[allfin u l-Ma;istrati huma g[assiesa li jaraw li l-;ustizzja ssir u tidher li qed issir. Imma, b[alma staqsa l-poeta Ruman Juvenalis dwar [a;’o[ra, min se jg[asses fuq l-g[assiesa? Biex il;udikanti jgawdu l-fidu/ja li [aqqhom, ma jistg[ux jag[mlu li jridu u meta jonqsu s-so/jetà jrid ikollha mod kif tag[ti sinjal /ar u qawwi li naqsu. Il-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal-:ustizzja F’Malta g[andna l-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal:ustizzja li tg[asses fuq l-g[assiesa; istituzzjoni importanti li m’g[andu jfixkilha xejn fil-missjoni tag[ha li tara li min jaqta’ l;ustizzja jrid ikun ming[ajr l-i/ken dell fuqu. Seta’ ng[ata sinjal qawwi fil-ka] Farrugia Sacco Malta fl-a[[ar xhur setg[et tat sinjal qawwi lill-;udikanti
li jridu jkunu attenti aktar minn kul[add li ma jikkompromettux ru[hom f’sitwazzjonijiet li m’g[andhomx jid[lu fihom. Dan issinjal seta’ ng[ata fil-ka] tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco. L-istituzzjonijiet kollha mda[[lin fet[u t-triq biex... L-istituzzjonijiet li kienu mda[[lin fil-pro/ess biex l-Istat Malti jag[ti sinjal /ar li fil-;udikatura jrid ikun hemm integrità assoluta, kollha taw – dawn l-istituzzjonijiet, [lief wa[da – is-sehem tag[hom biex das-sinjal jing[ata. ...jing[ata sinjal /ar li ma jista’ jkun hemm l-ebda dell fuq Im[allef... Il-Gvern ta’ qabel, il-Parlament ta’ qabel, il-Kummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja g[al darba darbtejn, u issa anke lQorti Kostituzzjonali; kollha fet[u t-triq biex l-Im[allef Farrugia Sacco jitne[[a bil-mod kif trid il-Kostituzzjoni ta’ Malta g[ax wettaq nuqqasijiet /ari li rri]ultaw bil-mod kif trid l-og[la li;i tag[na. ...[lief istituzzjoni wa[da, il-Gvern Laburista Istituzzjoni wa[da biss imblukkat dan is-sinjal importanti: ilGvern Laburista tal-Prim Ministru Joseph Muscat li bil-paroli qal li kien se jmexxi kontra l-Im[allef imma bil-fatti g[a]el pro/eduri li jtawlu l-ka] [alli missier il-kandidat Laburista David Farrugia Sacco jil[aq jirtira u ma jkunx ne[[ieh l-Istat imma biss i]-]mien.
Fejn il-hena w l-armonija Ma jtemmuhom qatt is-snin!
Vapuri kollha sadid
Tassew tistona d-dehra tal-istat li jinsabu fih il-vapuri tal-Gozo Channel, kollha sadid. U dan meta jkun paragunat mal-fa/ilitajiet li llum il-g]ejjer Maltin igawdu b’rabta mattrasport bil-ba[ar bejn i]-]ew; g]ejjer. Dan g[aliex filwaqt li qed ingawdu minn pro;etti ta’ lussu grazzi g[all-investiment li sar minn Gvern Nazzjonalista f’terminal talpassi;;ieri kemm fl-Im;arr, G[awdex, kif ukoll fi/-?irkewwa, kull min jivvja;;a bejn i]-]ew; g]ejjer ]gur li jinnota l-kwantità kbira ta’ sadid li hu evidenti g[aliex jidher ma’ kullimkien tal-vapuri. Nistaqsi x’inhi r-ra;uni ta’ dan innuqqas jew traskura;ni.}gur li ddehra ta’ dawn il-vapuri tag[ti stampa [a]ina lil mijiet ta’ turisti li b[alissa jaqsmu ta’ kuljum lejn G[awdex. Nistaqsi min hu responsabbli ta’ dan. Nifhem li xog[lijiet ta’ manutenzjoni fuq il-vapuri jsiru filperjodu aktar kwiet, u mhux tas-sajf, u m’iniex nistenna li l-vapuri jieqfu biex isir xog[ol ta’ manutenzjoni fleqqel tas-sajf. I]da xi [add kien responsabbli biex il-vapuri t[allew f’dan l-istat ta’ telqa. Kemm-il darba sar ix-xog[ol, il-konklu]joni hi li sar xog[ol [a]in jew tal-g[a;la. C. Camilleri Santa Venera
Joe M. Attard Il-Belt Victoria, G[awdex
Tal-mist[ija
Lil Paul A. Attard F’jum mewtu G[a]i] Paul, mort u [allejtna; Dan x’fettillek, m’g[edt lil [add! Taf illi din l-a[bar kiebja Ma stennejtha qatt u qatt! Kont missier, ;entlom millaqwa, Kul[add fik kien jg[id biss ;id; U dmirek wettaqt bla heda B’rieda soda tal-[adid. {in bla waqt issa sibt ru[ek Quddiem tag[na l-{allieq, I]da dan laqg[ek bil-fer[a G[ax f’tieg[u mxejt it-triq. Mur strie[ issa, w iva gawdi Ma’ xirket il-Qaddisin
Tal-mist[ija kif g[andna Gvern li tela’ b’elezzjoni millaktar demokrati/i u reba[ ilfidu/ja tal-elettorat, u min-na[a tieg[u l-Gvern elett qieg[ed jurina bil-fatti, issa aktar minn qatt qabel, li mhux lest jmxi b’mod demokratiku u jirrispetta l-istituzzjonijiet ta’ pajji]na. Fil-kwistjoni li nqalg[et bejn Ministru tal-Gvern immexxi mill-Prim Ministru Joseph Muscat u l-Ombudsman, ilGvern qieg[ed juri li jrid jibqa’ jisfida u jinjora l-appelli ta’ istituzzjoni importanti fil-pajji], lOmbudsman. L-a;ir tal-Gvern hu /ar: dak li jg[atti l-mod kif mexa fl-g[oti ta’ numru ta’ promozzjonijiet flArmata. L. Farrugia {al Luqa
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon L-eluf ta’ bullets li ftit tal-jiem qabel ilgazzetta l-orizzont qalet li n;iebu f’Malta, “ordnati g[all-[ti;iet spe/ifi/i tal-iSpecial Assignment Group (SAG) tal-Korp talPulizija” fil-fatt kienu ordnati fl-1986 millamministrazzjoni So/jalista mmexxija minn Karmenu Mifsud Bonnici wara talba strettament kunfidenzjali li kien g[amel ilKummissarju tal-Pulizija ta’ dak i]-]mien, Lawrence Pullicino. Il-Kummissarju talPulizija kien talab biex is-sej[a g[allofferti ma tkunx, kif fil-fatt ;ara, ippubblikata fil-Gazzetta tal-Gvern.
Il-Gvern ta’ Joseph Muscat ta sinjal ta’ approvazzjoni g[al dak li hu [a]in Is-so/jetà tag[na kellha b]onn tag[ti dan is-sinjal /ar u qawwi kontra dak li hu [a]in fil-;udikatura, imma l-Gvern Laburista flok ing[aqad f’dan is-sinjal, imblukkah, u ta hu sinjal [a]in ta’ protezzjoni u approvazzjoni g[al dak li hu [a]in. Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
12
X’NARA U X’NISMA’
X’Qalilna l-G[asfur ➤ 1. Joseph Muscat – mill-kliem g[all-fatti hemm il-ba[ar jikkumbatti Fl-ewforija ta’ kull kampanja
elettorali jing[ad [afna diskors minn diversi esponenti tal-partiti politi/i. Wie[ed jifhimha g[aliex taqbel jew ma taqbilx, il-propaganda politika hija wa[da millingredjenti li j[awru l-istess politika b’mod spe/jali waqt kampanja elettorali. “I]da dan ma jfissirx,” qalilna l-G[asfur, “li l-politi/i g[andhom jintilfu b’mod li jwieg[du limpossibbli jew dak li jkunu jafu li ma jistax jitwettaq. Ag[ar u ag[ar,” kompla l-G[asfur, “meta mal-weg[di esa;erati tag[hom il-politi/i jorbtu l-futur tag[hom jew tal-pajji].” Qabel l-elezzjoni ;enerali ta’ Marzu 2013, il-Mexxej Laburista, dak i]-]mien Joseph il-ba[bu[, li ried akkost ta’ kollox isir Prim Ministru [alli wara jkun jista’ jsir bully, kien wieg[ed fost l-eluf ta’ weg[di, tnejn partikulari. L-ewwel kien wieg[ed li jkollna politika ;dida, trasparenti mibnija fuq il-meritokrazija, fejn tista’ ma taqbilx mal-Labour imma xorta ta[dem mag[hom, g[ax Malta Tag[na Lkoll. “Wara kwa]i sena u nofs,” qalilna l-G[asfur, “kul[add jaf kemm in]ammet din il-weg[da g[ax g[amlu lil Malta tag[hom biss. U meta ng[id tag[hom, mhux qed ng[id tal-Laburisti biss, i]da tal-Kabinett u l-familjari u l-[bieb tag[hom biss, g[ax dawk biss jissodisfaw il-kriterji tal-meritokrazija.” Weg[da o[ra kienet li fi ]mien sentejn, ji;ifieri sa Marzu 2015
kellha tinbena power station ;dida. “Tant ried jag[milha solenni din il-weg[da Joseph,” qalilna l-G[asfur, “li sa[ansitra qal li jekk ma tkunx lesta sa dak i]-]mien, hu, ji;ifieri Joseph, jirri]enja. Nittama li fuq din ma j]ommx kelmtu,” kompla lG[asfur, “sakemm ma jridx i]omm it-tradizzjoni talMexxej ta’ qablu u jiggverna biss g[al sentejn! Hekk jew hekk, Joseph imdorri ma j]ommx kelmtu. Fil-ka] a[jar jara x’se jag[mel g[ax il-poplu tah mandat biex jiggverna g[al [ames snin, bilpower station mibnija jew le. Kontijiet isiru wara!” temm lG[asfur. ➤ 2. X’;abet lejn pajji]na Sai Mizzi, il-mara talMinistru Konrad Mizzi Fil-;irja sfrenata biex tin]amm il-famu]a weg[da tal-meritokrazija u ta’ Malta Tag[na Lkoll, /erti Ministri qed jispi//aw imeru s-sewwa mag[ruf u l-iswed jg[idulu abjad u vi/i versa. “G[addew kwa]i sena u nofs,” qalilna l-G[asfur, “u l-famu]a Sai Mizzi, li g[al dawk li g[adhom ma indunawx, hija lmara ta’ Popeye, /joè l-Ministru tas-Sa[[a u l-Ener;ija Konrad Mizzi, g[adu [add ma ppubblika rendikont ta’ x’;abet lura lil
pajji]na talli qed in[allsuha minn butna 13,000 ewro fix-xahar. Na[seb anke skrivan ma’ kumpanija ]g[ira jkun irid jag[ti rendikont lill-img[allem tieg[u, wara ng[idu a[na tliet xhur probation, biex hekk jissodisfa l-fatt li jkun qed jag[tih paga.”
Sai Mizzi mhix l-unika wa[da, g[ax il-lista tal-privile;;jati ma tispi//a qatt. Bi]]ejjed wie[ed i[ares [arsa lejn il-familjari, ilqraba u l-[bieb tal-Ministri. Jew bi]]ejjed wie[ed jara x’sar minnhom u b’kemm-il [alq qed jiffangaw id-Deputati Laburisti, l-eksuffi/jali talLabour u tal-General Workers’ Union. Kollha sabu posthom grazzi g[all-meritokrazija Muscat Style. “U meta ji;ri hekk,” qalilna l-
Gozitana, imbag[ad twebbel bilpriority boarding tal-vapur, sakemm minn Kastilja qalulu biex jinsieha. Issa g[amel o[ra kif jaf hu. {atar b[ala CEO fil-Bord talGozo Sports lil Elvin Grech meta kien jaf li g[andu ka] ta’ pro/eduri kriminali kontra tieg[u. “Dan Elvin Grech,” qalilna lG[asfur, “kien instab [ati f’Marzu tal-2013 li sitt snin qabel kien deliberatament
G[asfur, “il-Ministri ma jibqg[ux jaraw, bil-konsegwenza li biex jaqdu lil dawk l-eqreb lejhom, jispi//aw jag[mlu l[merijiet.” Wie[ed mill-aktar Ministri li qed ikunu fl-a[barijiet hu l-famu] [aruf tas-sagrifi//ju, /joè Anton Refalo. L-ewwel [adulu nofs il-poter li kellu, imbag[ad l-istorja talvapur tal-Gozo Channel, imbag[ad ir-reception talPresident tar-Repubblika meta fl-a[[ar minuta spi//aw jixtru lpizza u l-pastizzi mill-[wienet tal-in[awi. Wara dik, bag[tulu lill-veteran tron tal-g[erf u l-kultura Joe Debono Grech biex ji//ekkjalu lin-nies, imbag[ad [oloq il-famu] korp fa]ull Greener & Cleaner u kellu jispi//a jikkan/ella n-Notte
g[amel u]u minn dokument falz meta kien Segretarju :enerali tal-GFA. Hu kien appella minn din issentenza, i]da f’April li g[adda l-Qorti tal-Appell ikkonfermat is-sentenza sospi]a tieg[u. Il[aruf tas-sagrifi//ju,” komplielna l-G[asfur, “jew /a[ad li kien jaf, jew ma riedx jikkummenta!” Tg[id veru li qabel l-interrogazzjoni tal-pulizija, Elvin Grech kien talab l-g[ajnuna legali ta’ Anton Refalo? Allura jista’ qatt ikun possibbli li l-[aruf ;wejjed tas-sagrifi//ju ma kienx jaf? ➤ 3. Manwel Mallia jkompli jiddomina bl-arroganza grassa tieg[u “ Tiftakru ,” staqsiena l G[asfur, “kemm meta kienu fl-
Oppo]izzjoni tal - Labour , kienu jg[idu li l - Ministri Nazzjonalisti kienu arroganti? Kienet saret wa[da mill-kantalieni ta’ kuljum biex ideffsuha f’mo[[ in-nies, kien veru jew ma kienx.” Dan l-a[[ar segwejna [afna battibekki bejn il-ministru tal-arti;janat, dak li ja[dem kollox bizzilla, /joè Manuel Mallia u lOmbudsman . Skont il Ministru Mallia , lOmbudsman m ’ g[andux id dritt jinvestiga lmenti fuq uffi/jali tal - Armata . “ Tg[id g[ax forsi hekk ma jo[or;ux fil-bera[ l-in;ustizzji li qed jitwettqu fl-Armata, kemm ilu Ministru Manuel Mallia ?” staqsiena l-G[asfur. Trid tkun tabil[aqq ardit, arroganti u ta[seb li l[aqt issema b’idejk biex tirra;una b ’ dak il - mod . Imissu ma telag[lux g[al rasu l-poter ukoll. “Mela l-ewwel ni;bdu lispaga lill - Kummissarju tal-Pulizija biex ng[idulu meta u lil min jinvestiga jew kontra min jippro/edi jew iwaqqa’ l-akku]i, u issa nippruvaw inxekklu lill Ombudsman milli jag[mel iddmirijiet tieg[u. Dawn il-mossi ta’ arroganza per e//ellenza ,” kompla jg[idilna l - G[asfur , “ifakkruna fi ]mien il-Labour tad - Dlam , li jridu jnessuna , meta bl - arroganza kollha sa waslu biex issospendew il Qorti Kostituzzjonali . Verament tawna stil ta’ politika ;dida , trasparenti u accountable, g[idlu lil Joseph il-bully! Jekk m ’ g[andux fa[am miblul , il - Ministru Mallia , g[aliex ma j[allix lill Ombudsman jag[mel xog[lu [alli jekk i]-]ejt g[andu jitla’ f’wi// l-ilma, jitla’? Jew inkella jinkixef dak li ming[alih hu mistur u li qed idejjaq lil kull min hu serju, Nazzjonalist jew Laburist?” temm l-G[asfur.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
13
PA:NA 13
Pa;na 13
Lil hinn mis-sa[na tal-ballun... kur]itajiet, seksik, g[ajdut, fatti mo[bija... u aktar mi;bura minn Joe Mikallef
Il-media Ingli]a tibda tperre/ g[awar it-tim Ingli]! Mela l-ajruplan tat-tim ta’ Roy Hodgson kien fost l-ewwel li startjaw il-magni lura lejn pajji]hom! U l-media Ingli]a kienet pronta tibda tperre/ stejjer dwar l-avventura ta’ Wayne Rooney u s[abu waqt li kienu fil-Bra]il. }velaw kif it-tim Ingli] kellu g[ad-dispo]izzjoni tieg[u tliet ristoranti lussu]issimi... x’ma jkunx jidher tqil il-captain Steven Gerrard!? }velaw kif matul dawn il-;img[at il-kontin;ent tal-Ingilterra g[ex [olma mill-isba[ f’[afna lussu u fsied. G[ad-diri;enti u l-plejers Ingli]i t[ejjew, fost l-o[rajn, tliet ristoranti mill-aqwa fejn dawn ikunu jistg[u jmorru jieklu u jiffangaw! Festa ta’ ikel... La[mijiet kontra la[mijiet... Naturalment kollox blabbundanza u varjat. U dan seta’ kien ta’ xkiel g[all-istess plejers li suppost riedu jsegwu /erta dieta! Imma la tkun imdawwar bil-;id, ma tgawdix?! G[alkemm x’aktarx id-diri;enti marru a[jar mill-plejers! Lil hinn minn dan kollu, anki l-kumpless fih innifsu fejn kien allo;;jat it-tim Ingli] kien mg[ammar b’lussu galor... l-aqwa g[amara, fa/ilitajiet u servizzi... sa[ansitra kmamar bil-video games bl-aktar log[ob re/enti, settijiet tat-televi]joni, spas, swimming pool daqsiex... U fl-isfond ta’ dan ix-xenarju kollu tibqa’ s’issa mhux i//arata anzi misterju]a - l-istorja tal-brunette g[arwiena f’wa[da mill-gallariji fl-istess kumpless suppost riservat biss g[all-plejers u ddiri;enti tat-tim Ingli]!
■ Imxew 1,966km mill-Ar;entina sal-Bra]il biex raw log[ba futbol! Jisimhom Adam Burns, Dave Bewick, Peter Johnston u Ben Olsen. Flimkien mal-kelb (ritratt fuq) tag[hom aktar kmieni din is-sena r[ewlha bil-mixi minn Mendoza fl-Ar;entina g[all-qalba tal-Bra]il biex raw il-log[ba Italja vs Ingilterra. Biex waslu s’hawn bdew iterrqu nhar it-3 ta’ Marzu 2014 u qasmu wkoll l-Urugwaj sakemm waslu lBra]il. Jirrakkuntaw li kienet esperjenza fantastika g[all-a[[ar – xenarji impekkabbli, in-natura fl-aqwa tag[ha... I]da fl-a[[ar tal-mazzita ltaqg[u ma]-]biba! It-tim favorit tag[hom iddi]appuntahom!!!
■ YANINA SCREPANTI Mudella Ar;entina mill-aqwa. Imfittxija [afna kemm mill-istazzjonijiet tat-televi]joni f’pajji]ha, kif ukoll minn diversi rivisti tal-moda u l-[wejje;. Yanina Screpanti hi s-sie[ba tal-plejer Ar;entin Ezequiel Lavezzi li fil-karriera tieg[u fuq livell ta’ klabbs lag[ab, fost l-o[rajn, ma’ Napoli fl-Italja u ma’ Paris Saint-Germain fi Franza. Fil-jiem li g[addew, wara l-log[ba bejn l-Ar;entina u l-Bosnja, li fiha tal-ewwel reb[u b’gowl ma;iku minn Lionel Messi, Ezequiel Lavezzi ntlema[ jerfa’ idu fuq kollega tieg[u fl-entourage Ar;entin. Imma lil hinn minn aktar a[barijiet minn wara l-kwinti... Yanina Screpanti g[andha quddiemha futur brillanti... grazzi g[ad-doni ta’ sbu[ija li g[o;bu j]ejjinha bihom il-{allieq...! Il-{allieq li tieg[u Ezequiel Lavezzi hu supporter kbir tant li fuq sidru g[andu tattoo bil-wi// ta’ Kristu!
www.maltarightnow.com
Il-{amis 26 ta’ :unju, 2014
14
KULTURA
Lejn il-festa tal-Imnarja> Programm im]ewwaq g[all-festa tal-Imnarja (2) George Maggi gorgmaggi@gmail.com
Biex tkun organizzata kif xieraq il-festa tradizzjonali talImnarja, is-Segretarjat Parlamentari g[all-Biedja, Sajd u Drittijiet tal-Annimali [ejja programm biex it-tradizzjoni u l-folk ikunu jitwasslu lill-Maltin u lit-turisti fostna. B’hekk a[na l-Maltin ng[ixu t-tradizzjonijiet sbie[ u mimlija [ajja tag[na u t-turisti jifhmu a[jar il-folklor fit-tradizzjonijiet Maltin. Fil-Buskett, nhar is-Sibt, 28 ta’ :unju – mill-5 p.m. sas-1 a.m. • Wirja ta’ g[odda antiki u arti;janat tradizzjonali firrazzett tal-Bag[al li g[adu kif kien rinnovat. • Mar/i • Esibizzjoni u kompetizzjoni ta’ frott u [axix. Se jkun hemm ukoll sezzjoni ta’ artistrija (skultura jew arti o[ra vi]iva) mag[mula mill-
frott jew [axix u sezzjoni o[ra tal-[xejjex u frott straordinarju. • Triq l-Ari;janat: Minbarra larti;janat tradizzjonali li se jkun hemm fir-razzett talBag[al, se jkun pre]entat ukoll xog[ol ie[or mag[mul lokalment i]da mhux tradizzjonali b[al xog[ol bil-bajd, [;ie;, ganutell, sapun, u aktar. • Teatru, kant u mu]ika folkloristika. Il-palk prin/ipali se titnaqqaslu l-importanza tieg[u u jkun hemm areas
madwar il-Buskett fejn ikun hemm varjetà ta’ dan it-tip mifruxa bla ebda u]u ta’ sistema ta’ sound. Apparti hekk, se jkun hemm ukoll iktar minn grupp ta’ mu]i/isti bi strumenti tradizzjonali li jdoqqu u jimxu madwar l-areas kollha. • Area g[at-tfal b’log[ob tradizzjonali Malti – tfal jilag[bu bil-ballun ta/-/arruta, passju, bo//i, ]ibe;, lasktu, [arba u noli, bum bum il-bieb kif ukoll dawra bil-[mar. Isiru wkoll attivitajiet hands on b[al kif wie[ed jag[mel ilmano//a u kif ukoll strumenti Maltin. Se jsir qari u g[ana ma[sub g[at-tfal. • Wirjiet minn bosta Kunsilli Lokali Dan kollu mal-Fiera. Il-{add, Jum l-Imnarja fid-29 ta’ :unju – mis-6 a.m. sas-6 p.m. • Esibizzjoni u kompetizzjoni tal-;miel tal-mog[o], nag[a;, baqar, [nie]er, ]wiemel, fniek, tjur, klieb tal-ka//a u klieb tal-fenek. • Kompetizzjoni tal-[lib tannag[a; u l-mog[o] li jsir bilmod tradizzjonali. • Dimostrazzjoni ta’ kif isiru: il;bejniet b’mod tradizzjonali
minn ra[[ala u jkun hemm ukoll l-opportunità g[at-tfal li jattendu biex huma wkoll jag[mlu l-;bejniet; u l-irkotta, ukoll b’mod tradizzjonali. • Il-qubbajt • Mar/i • Kompetizzjoni tal-inbid mag[mul lokalment. Il-
Il-festa tal-Imnarja hi wkoll vetrina g[all-prodott agrikolu Malti. Fil-fatt [afna u [afna bdiewa u dilettanti tar-raba’ jistennew il-wirja tradizzjonali tal-Imnarja biex jesibixxu l-[xejjex u l-frott imkabbrin minnhom
Kompetizzjoni tkun maqsuma f’dawn il-kategoriji: inbid abjad dry; inbid a[mar dry; inbid rosè. • Esibizzjoni u kompetizzjoni ta’ frott u [axix. Taqsima ta’ artistrija (skultura jew arti o[ra vi]iva) mag[mula millfrott jew [axix u taqsima o[ra tal-[xejjex u frott straordinarji. • B[all-jum ta’ qabel se jkun hemm ukoll xog[ol ie[or ta’ arti;janat mag[mul lokalment i]da mhux tradizzjonali b[al xog[ol bil-bajd, [;ie;,
ganutell, sapun, u l-bqija. • Teatru, kant u mu]ika folkloristika f’areas madwar il-
Buskett fejn ikun hemm varjetà ta’ dan it-tip mifruxa bla ebda u]u ta’ sistema ta’ sound. Ikun hemm ukoll aktar minn grupp ta’ mu]i/isti bi strumenti tradizzjonali li jdoqqu u jimxu madwar l-areas kollha. • Area g[at-tfal b’log[ob tradizzjonali Malti – tfal jilag[bu bil-ballun ta/-/arruta, passju, bo//i, ]ibe;, lasktu, [arba u noli, bum bum il-
bieb kif ukoll dawra bil-[mar. Illum ukoll isiru attivitajiet hands on b[al kif wie[ed jag[mel il-mano//a u strumenti Maltin. Isir qari u g[ana g[at-tfal. • Esibizzjonijiet minn diversi Kunsilli Lokali • Fiera u tombla • Issir il-pre]entazzjoni tal-premjijiet mill-President ta’ Malta, Marie-Louise Coleiro Preca fil-pre]enza ta’ Roderick Galdes is-Segretarju Parlamentari g[all-Biedja, Sajd u Drittijiet tal-Annimali.
Il-festa tal-Imnarja hi wkoll asso/jata mal-folklor u l-arti;janat Malti u g[alhekk dawk kollha li jattendu g[all-festi li jsiru fil-Buskett ikollhom l-opportunità jaraw jin[admu w[ud mill-prodotti arti;janali Maltin
www.maltarightnow.com
Il-{amis 26 ta’ :unju, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Cameron jitlob sku]a IR-RENJU UNIT Il-Prim Ministru Ingli] David Cameron talab sku]a lill-poplu Ingli] wara li l-eks-Kap tarRelazzjonijiet Pubbli/i tieg[u nstab [ati b[ala kompli/i fi skandlu ta’ hacking ta’ telefonati. Fir-Renju Unit kien hemm [afna kritika ta’ kemm kien g[aqli li Cameron kien impjega lil Andy Coulson mieg[u. Issa, wara li hu nstab [ati, Cameron [are; stqarrija li fiha talab sku]a talli kien impjega lil Coulson f’kariga fil-Gvern u qal
li kien g[amel ]ball. Coulson kien editur ta’ News of the World qabel ma mar ja[dem g[al Cameron. Coulson instab [ati li kellu sehem fl-iskandlu li he]]e] lirRenju Uniti dwar hacking ta’ telefowns u li f’Lulju tal-2011 kien wassal biex tag[laq News of the World, l-aktar gazzetta li kienet tinbieg[ fir-Renju Unit. Dan ;ara wara li nkixef li ;urnalisti ta’ din il-gazzetta kienu jissemmg[u t-telefonati ta’ [afna nies prominenti fil-
pajji]. Coulson dejjem sostna li hu qatt ma kien jaf b’dan l-a;ir. Cameron, fl-istqarrija li [are;, qal li kien iddispja/ieh [afna li kien impjega lil Coulson. Meta fl-2007 Coulson kien beda ja[dem g[al Cameron kien hemm l-ewwel indikazzjoni ta’ a;ir kriminali minn ;urnalisti ta[t it-tmexxija ta’ Coulson imma dak i]-]mien, Cameron kien stqarr li kul[add kien [aqqu /ans ie[or fil-[ajja u kien iqis lil Coulson b[ala [abib.
IL-:ERMANJA> Id-disinjatur tar-roti Dieter ‘Didi’ Senft hekk kif ippre]enta l-a[[ar invenzjoni tieg[u fi Storkow – rota dedikata lill-kantant le;;endarju Michael Jackson hekk kif ilbiera[ tfakkret il-[ames sena mill-mewt tieg[u (ritratt> EPA)
Miet l-attur Eli Wallach L-ISTATI UNITI
L-OLANDA> Il-mu]i/ist Billy Gibbons tal-grupp le;;endarju Amerikan tar-rock, ZZ Top, waqt kun/ert fil-Heineken Music Hall, Amsterdam (ritratt> EPA)
L-attur Amerikan Eli Wallach, mag[ruf l-aktar g[all-partijiet fil-films The Magnificent Seven u The Good, the Bad and the Ugly, miet fl-età ta’ 98 sena. Filwaqt li tul il-karriera tieg[u ta’ 60 sena hu qatt ma kien nominat g[al Oscar, fl-2011 hu kien ing[ata Oscar onorarju. Hu kien mag[ruf l-aktar g[all-partijiet tal-kattiv li kien [adem f’Westerns u jibqa’ mag[ruf laktar g[all-parti ta’ Calvera
f’The Magnificent Seven. L-attur veteran kompla ja[dem fil-films sas-snin disg[in u la[[ar pre]enza tieg[u f’film kienet f’Wall Street: Money Never Sleeps fl-2010. Hu twieled fi Brooklyn u serva fit-Tieni Gwerra Dinja. L-ewwel partijiet tieg[u fid-dinja taddivertiment kienu fit-teatru. Hu kien i]]ewwe; lill-attri/i Anne Jackson f’Marzu tal-1948 u kellhom tlett itfal.
S[ana u nirien fi Sqallija L-ITALJA Sqallija n[akmet f’morsa ta’ s[ana kbira u nirien tant li f’Palermo xi djar in[akmu minnirien u n-nies kellhom ikunu evakwati. Kien hemm sitwazzjoni simili fi Trapani u Katanja. In-nirien infirxu malajr min[abba ri[ qawwi li [akem lil /erti partijiet ta’ Sqallija bejn itTlieta u l-Erbg[a. Fl-Istituto Zootecnico ta’ Palermo, xi annimali mietu ma[ruqa min[abba nnirien. Hemm ukoll nirien li mblukkaw toroq ewlenin bejn Palermo u Katanja. Intqal li flin[awi ta’ Katanja, l-ag[ar sitwazzjoni hi ta’ madwar Nicolosi.
Sadattant, Mejju kien l-aktar xahar s[un li qatt ;ie re;istrat madwar id-dinja. Dan ;ara min[abba temperatura tal-ba[ar aktar s[una mis-soltu, u dan skont /ifri ma[ru;a minNational Oceanic and Atmospheric Administration. Intqal li l-aktar bnadi s[an taddinja f’Mejju kienu fil-Majjistral tal-Awstralja, partijiet millIndonesja u l-Lvant talKa]akstan. Mejju kien ukoll it-351 wie[ed konsekuttiv li fihom ittemperatura kienet og[la millmedja.
L-ISTATI UNITI> Ra;el fuq kukkudrill mekkaniku waqt promozzjoni g[al programm televi]iv f’Union Square, New York (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-{amis 26 ta’ :unju, 2014
18
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-PORTUGALL> Lan/a mag[rufa b[ala ‘rabelo’ tul ix-Xmara Douro f’Porto waqt tellieqa tradizzjonali li ssir g[all-festa ta’ San :wann (ritratt> EPA)
Cameron jhedded li jimblokka s-s[ubija tal-Albanija L-UNJONI EWROPEA Il-Gvern Ingli] lest jimblokka pjani biex l-Albanija tissie[eb flUnjoni Ewropea jekk qabel ma jidda[[lux regoli ;odda dwar limmigrazzjoni. Din il-;img[a l-Albanija tpo;;iet uffi/jalment b[ala pajji] kandidat biex jissie[eb flUE wara diversi riformi li saru fil-pajji]. Imma l-Prim Ministru Ingli] David Cameron issa g[amilha /ara li kien se jimblokka kull sforz biex l-Albanija tissie[eb jekk ma jkunx hemm bdil firregoli dwar il-moviment [ieles ta/-/ittadini tal-UE. Waqt s-summit tal-:img[a, mexxejja tal-UE se jiffirmaw formalment d-de/i]joni biex jinbeda l-pro/ess mal-Albanija. Mill-2009 s’issa, g[al tliet darbiet kien falla l-isforz tal-Albanija biex titqies b[ala pajji] li jrid jissie[eb fl-UE. Minbarra r-Renju Unit, il:ermanja wkoll g[amlitha /ara li l-pro/ess Albani] jista’ jkun imblukkat jekk il-Gvern f’Tirana ma jag[milx sforz akbar biex ira]]an il-korruzzjoni fil-pajji] kif ukoll biex il-qrati jkunu verament indipendenti. Imma Cameron mar pass lil hinn minn hekk u qal li kien lest ju]a l-veto biex jimblokka kull tkabbir ie[or tal-UE jekk ma jkunx hemm regoli ;odda biex
ji;u kkontrollati l-immigranti minn pajji]i membri ;odda u minn fejn hemm [afna faqar milli jmorru jfittxu x-xog[ol f’pajji] sinjur tal-UE fosthom irRenju Unit. Cameron qed jipproponi li lpajji]i li japplikaw g[al s[ubija, irid ikollhom /ertu d[ul g[a//ittadini tag[hom qabel il-fruntieri tag[hom jinfet[u g[allbqija tal-UE. Dan wara li uffi/jali f’diversi pajji]i membri lmentaw f’dawn l-a[[ar snin min[abba l-mew;a ta’ /ittadini Bulgari u Rumeni li marru f’pajji]i membri o[ra biex ifittxu xxog[ol jew japprofittaw mis-sistemi lokali ta’ servizzi so/jali. Wara s-su//ess tal-partiti ewro-xetti/i fl-elezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew, Cameron jemmen li l-introduzzjoni ta’ restrizzjonijiet fuq ilmoviment [ieles ta/-/ittadini Ewropej tkun vanta;; g[allpjani tieg[u biex jinnegozja mill-;did is-s[ubija tar-Renju Unit fl-UE qabel referendum dwar is-s[ubija fl-2017. Fi stqarrija, l-UE qalet li lAlbanija trid tindirizza l-kriminalità, it-traffikar tal-bnedmin u t-traffikar tad-droga biex issa jsir progress. Min-na[a tieg[u lPrim Ministru Albani] Edi Rama qal li bid-de/i]joni tal-UE, ilpajji] kien re;a’ ;abar ;ie[u.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
20
?INEKRITIKA
Joe Calleja - jocal@me.com
3 DAYS TO KILL
Azzjoni, dramm, sentimenti u umori]mu wkoll Direzzjoni> McG< {in> 117-il minuta< ?ert.> 12A< KRS
Films dwar xi a;ent sigriet li jkollu jwettaq l-a[[ar missjoni meta ming[alih ikun wasal biex jirtira rajna gzuz, imma dan li [are; din il-;img[a huwa daqsxejn differenti b’Kevin Costner ja//etta li jwettaq l-a[[ar qtil hekk kif isir jaf li ma kienx fadallu [lief ftit ;img[at [ajja min[abba l-kan/er. Fil-fatt dak li jinterpreta Costner, Ethan, huwa eksa;ent tas-CIA li jabbanduna lit-tim tieg[u waqt missjoni importanti – f’introduzzjoni spettakolari ta’ azzjoni, litteralment splussiva – biex jag[ti l-arlo;; prezzju] tieg[u lil bejjieg[ tal-gazzetti, [alli dan jisilfu muniti biex ikun jista’ j/empel lil bintu f’jum g[eluq sninha. B’hekk hu ma jwettaqx il-missjoni, g[ax jaqa’ fl-art jisg[ol, u minflok ma joqtol jispi//a biss iferi lil min suppost kellu joqtol, u dan ja[rab, g[alkemm izappap b’mod kwa]i komiku. F’din l-introduzzjoni, fil-fatt,
jin;abar l-andament tal-film kollu: ta[lita ta’ azzjoni, dramm, sentimenti, i]da anki laqta umoristika tajba. Malli Ethan isir jaf li dalwaqt ikollu j[alli din d-dinja, jidde/iedi li jqatta’ l-a[[ar ]mien ma’ martu u bintu li kien abbandunahom [alli ma jpo;;ix lilhom ukoll fil-periklu, min[abba x-xog[ol tieg[u. Wa[da mill-kollegi tieg[u, la;enta Vivi (Amber Heard) aktar tidher li ]diedet mal-cast biex toffri element ta’ sex appeal u anki umori]mu, milli g[ax ikollha xi doni o[ra spe/jali b[ala a;ent sigriet. Imma tkun hi li toffrilu droga sperimentali li tista’ ttaffilu l-u;ig[ u l-effetti talkan/er, i]da dan bil-patt li jwettaq l-a[[ar qtil g[all-a;enzija, qabel ikun jista’ jirtira. Ethan ja//etta bil-patt li jit[allas i]jed u l-a;enzija t[allaslu sigurtà fuq [ajtu ta’ miljun dollaru. L-iskop ikun li wara li jmut i[alli kollox lil
martu u bintu, avolja jsib li l-qtil wa[dani li kellu jwettaq, fil-fatt ji]died g[al xi g[oxrin delitt, b’perikli dejjem ji]diedu wkoll! Tul dan kollu hu jibda jag[mel [iltu kollha biex javvi/ina lil bintu Zoey (Hailee Steinfeld) u jpatti xi ftit g[an-nuqqas tieg[u b[ala missier, [a;a li g[allewwel ma tkunx daqshekk fa/li, hekk kif hu ma jg[idilha b’xejn (u lanqas lil martu) bil-kundizzjoni ta’ sa[[tu. Imma l-mumenti meta jibdew jersqu lejn xulxin, jin[assu tassew naturali u jirnexxu, b[alma jirnexxu s-sekwenzi ta’ azzjoni (nieqsa minn dmija ]ejda) f’Pari;i, u dawk li jinvolvu familja ta’ klandestini li jokkupawlu l-flat tieg[u, b’wa[da minnhom, tfajla, waslet biex twelled. Bil[aqq, insejt ng[idilkom li lFran/i] Luc Besson mhux biss g[andu sehem fil-produzzjoni tal-film, imma anki tal-kitba tieg[u, u din il-‘laqta’ Ewropea tin[ass, po]ittivament.
L-a;ent tas-CIA Ethan (Kevin Costner) jersaq lejn bintu wara [afna snin meta jsir jaf li ftit fadallu [ajja fi 3 Days to Kill
BELLE
L-iskjavitù u r-razzi]mu ming[ajr swat Direzzjoni> Amma Asante< {in> 104 minuti< ?ert.> PG< KRS
Na[seb li l-film 12 Years a Slave g[adu f’mo[[ [afna minn dawk li rawh, l-aktar g[ax kien ipprova jkun effettiv bit-twassil grafiku tat-tbatija fi]ika, [alli juri l-kruha u l-effetti tal-iskjavitù u r-razzi]mu. Nemmen, però, li biex film iwassal dan mhux bilfors g[andu jirrikorri g[at-turija tal-vjolenza, sakemm il-kittieb jew il-producers ma jkunux iridu jag[mlu kapital finanzjarju permezz tat-turija ta’ dik il-vjolenza, ji;ifieri laktar g[al ra;unijiet kummer/jali, Hawnhekk ir-rakkont huwa wkoll imnebba[ minn dak li g[addiet verament minnu wkoll tfajla lsira, u ispirat minn pittura li l-bu]nannu tag[ha kien qabbad titpitter u li fiha tidher hi malku;ina tag[ha, Bajda. Pittura kontroversjali g[al ]mienha, isseklu 18, meta s-Suwed fil-pittura kienu dejjem jintwerew f’qag[diet inferjuri, ta’ servjenti, qatt ugwali mal-Bojod, b[al f’din il-pittutra. Imma [alli nibdew mill-bidu tal-film. Hawn jidher ]ag[]ug[ nobbli, Sir John Lindsay, kaptan fl-Ammiraljat Brittaniku, jie[u tifla Sewda g[and il-familja tieg[u, li jistqarrilhom li dik li jsemmiha Belle, kienet bintu
ille;ittima, minn relazzjoni li kellu ma’ lsira Sewda. Qabel imur lura fis-servizz, jesi;i li z-ziju Lord Mansfield (Tom Wilkinson, e//ellenti) u zzija tieg[u (Emily Watson) jistmaw, jittrattaw u jrabbu lil Belle, daqs u flimkien mal-ku;ina talistess età Elizabeth (Sarah Gadon). Din tal-a[[ar ukoll kienet t[alliet fid-dar kbira u sinjura talMansfields minn missierha, imma g[al ra;unijiet inqas nobbli. Wara l-mewt ta’ ommha, missierha beda [ajja ;dida ma’ mara u familja ;odda, li ma kinitx tinkludi lill-imsejkna Elizabeth. Din mill-ewwel ta//etta lil Belle (Gugu Mbatha-Raw, bravissima), li zijietha jibdlulha isimha g[al Dido, b[ala o[tha, u bi]-]mien anki z-zijiet, l-aktar Lord Mansfield jittrattawha b[alhom, g[alkemm mhux daqshom f’kollox: pere]empju meta jkollhom il-mistednin, hi ma tikolx mag[hom, l-aktar g[ax kienet ille;ittima. Ir-rakkont (li ta’ min jg[id jinkludi episodji mist[ajla) ise[[ flistess ]mien tal-ka] tal-vapuri tal-ilsiera Zong (li kien ittratta lfilm ta’ Spielberg Amistad fl1997) meta 132 ilsir kienu
John (Sam Reid) u Dido Belle (Gugu Mbatha-Raw) jisfidaw il-pre;udizzji f’Belle
ntefg[u l-ba[ar, g[ax il-kaptan be]a’ li kienu se jinfettaw lillekwipa;; kollu hekk kif dawn bdew jimirdu min[abba malnutrizzjoni. Infatti fil-film Lord Mansfield li kien il-Lord Chief of Justice kien qata’ kaw]a kontra l-kaptan u s-sidien tal-bastiment li kienu ppretendew li l-assigurazzjoni t[allas g[at-telf tal-‘proprjetà’ li tilfu fil-ba[ar (l-ilsira!), u influwenza de/i]jonijiet o[ra stori/i kontra li l-ilsiera jitqiesu
biss b[ala proprjetà, li fl-a[[ar nett wasslu g[all-abolizzjoni tal-iskjavitù fl-Imperu Brittaniku fl-1833, ji;ifieri meta Malta kienet di;à ilha kolonja 33 sena! B[alma qed taraw il-film ma jittrattax biss l-istat umiljanti tas-Suwed, anki jekk mhux vjolenti, fl-Imperu Ingli], imma wkoll dak tan-nisa in;enerali, u l-pre;udizzji klassisti fi [dan isso/jetà aristokratika, imma wkoll l-im[abba, rappre]entata
minn dik bejn Dido u student tal-li;i, John (Sam Reid). Dan kollu, il-kostumi u l-ambjentazzjoni tal-epoka mill-isba[, g[andhom jag[mlu dan il-film ideali g[al min ifittixhom. Lil min jixtieq ikun jaf aktar dwar Belle vera, nissu;;erilu din illink:http:##www.usatoday.com#st ory#life#movies#2014#05#05#mov ie-inspired-by-a-painting-belleis-an-amazing-but-truestory#8174219#
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 22>00 23>25
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Club 90 Qawwi u S[i[ Newsdesk (r) Wavelength(r).
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:10 - A.N.T. Farm 06:35 - Jessie 06:55 - Good Luck Charlie 07:20 That’s So Raven 07:45 - The Suite Life on Deck 08:05 - Dog With a Blog 08:30 - Shake It Up! 08:55 Austin & Ally 09:15 - A.N.T. Farm 09:40 - Good Luck Charlie 10:05 Good Luck Charlie 10:25 - That’s So Raven 10:50 - That’s So Raven 11:15 - Wizards of Waverly Place 11:35 - Wizards of Waverly Place 12:00 – Jessie 12:25 - Jessie 12:45 - The Suite Life on Deck 13:10 The Suite Life on Deck 13:35 Dog With a Blog 14:00 - Dog With a Blog 14:25 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 1 4 : 50 Gravity Falls 1 5 : 05 - Mickey Mouse 15:10 - Liv & Maddie 15:35 - Liv & Maddie 16:00 - Dog With a Blog 16:20 - Good Luck Charlie 16:45 - Liv & Maddie 17:10 - Jessie 17:30 - Austin & Ally 17:55 - Austin & Ally 18:20 - Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 - Liv & Maddie 19:50 - Dog With a Blog 20 :1 5 - Mako Mermaids : An H2O Adventure 20:40 - Austin & Ally 21:00 Shake It Up! 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 Wolfblood 22 : 35 - Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 - The Hive 23:50 - Art Attack Nickelodeon 06:15 - The Fairly OddParents 06:40 - The Fairly OddParents 07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 – Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 2:55 – Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 Rabbids Invasion 16:20 -Marvin Marvin 16:45 – iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 – iCarly 23:25 - iCarly 23:50 - Victorious
Jim Jam 06:05 - Monkey See, Monkey Do 06:15 - Barney & Friends 06:45 Angelina Ballerina 07:00 - Nouky & Friends 07:05 - Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 – Kipper 08:10 – Kipper 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 – Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 – Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 – Pingu 11:25 Woody Buddies 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 - Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers:
The Adventures of Piggley Winks 13:30 – Kipper 13:40 - Kipper 13:50 – Gazoon 13:55 - Woody Buddies 14:00 – Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 - Fluffy Gardens 15:15 – Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 – Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Connie the Cow 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Rubbadubbers 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Woody Buddies 23:40 What’s The Big Idea? 23:45 - What’s The Big Idea? 23:50 - Barney & Friends
Il desiderio di Winky - Canale 5, 08>45
Film Olandi] li n[adem b’re;ija ta’ Misha Kamp. Il-protagonista hi tifla ?ini]a ta’ [ames snin, li flimkien ma’ ommha tmur tg[ix l-Olanda fejn missierha jkollu ristorant. Ise[[ilha tintegra f’dan il-pajji]? TVM 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – DOT EU 11:30 – Paqpaq lifestyle 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:30 – Teleshopping 16:45 - Fifa World Cup 2014 17:30 – A[barijiet 17:45 - Fifa World Cup 2014 18:00 – USA vs Germany 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - Fifa World Cup 2014 22:00 – Korea vs Belgium 22:45 - Fifa World Cup 2014 TVM 2 06:30 –
Nigeria vs Argentina 08:30 – TVAM 10:30 – Bosnia vs Iran 12:30 – Hunduras vs Switzerland 14:30 – Ecuador vs France 16:45 – Fifa World Cup 2014 18:00 -Portugal vs Ghana 19:45 - Fifa World Cup 2014 20:45 A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:50 – Fifa World Cup 2014 22:50 Algeria vs Russia 23:45 - Fifa World Cup 2014 One 07:00 –
Mad-Daqqa t’g[ajn (r) 07:30 ONE News 07:45 – Mad-Daqqa t’g[ajn...ikompli 08:30 - ONE News 08:50 – Liquorish Daily Snippet 09:00 Sieg[a }mien 10:15 – Teleshopping 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 – Fil-k/ina ma’ Malcolm 17:00 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:35 - Liquorish Daily Snippet 17:45 – Aroma Kitchen 19:30 - ONE News 20:15 – Zona Dinija 2014 21:45 – Ilsien in-Nisa 23:30 - ONE News Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – 1046 Music 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Documentary 20:30 – Court TV 21:30 – CNI 22:00 – A[barijiet 22:30 - Motordrome. Raiuno 06:00 - Euronews
06:10 - Unomattina Estate Il caffè di Raiuno 06:30 - TG 1 06:43 - CCISS Viaggiare informati 06:45 - Unomattina Estate 06:48 - Che tempo fa 06:49 - Unomattina Estate 07:00 - TG 1 07:10 - Unomattina Estate 07:30 - TG 1 L.I.S. 07:35 - Parlamento Telegiornale 07:36 - Unomattina Estate 07:50 - Che tempo fa 07:52 - Unomattina Estate 08:00 - TG 1 08:23 - Che tempo fa 08:25 - Unomattina Estate 09:00 - TG 1 09:04 Unomattina Estate 09:30 - TG1 Flash
09:35 - Unomattina Estate Dolce casa 09:55 - Che tempo fa 10:00 - TG 1 10:05 - Unomattina Estate 10:30 - Unomattina Estate Sapore di Sole 11:20 - Don Matteo 3 - Il testimone - Natalina innamorata 13:30 – Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:05 - SOAP Legàmi 15:00 Un medico in famiglia 8 - Occupazione a oltranza - Le bugie hanno le gambe corte 16:50 - Parlamento Telegiornale 17:00 TG 1 17:10 - Che tempo fa 17:15 - Estate in diretta 18:50 - Reazione a Catena 20:00 – Telegiornale 20:30 - Diario Mondiale 21:15 - Campionati Mondiali di Calcio 2014 22:00 - Calcio: Algeria – Russia 22:45 - Campionati Mondiali di Calcio 2014 00:00 - Tg1 60 Secondi 00:05 - Notti mondiali 01:30 - TG1 Notte 02:00 - Che tempo fa 02:05 – Sottovoce 02:35 - Testimoni del Tempo Lezioni sulla Costituzione italiana Diritti e doveri dei cittadini 03:05 - Film. Il grande match Raidue 06:00 - La
strada per la felicità 07:30 Jake e i pirati dell’Isola Che Non C’è - Yoho! La merenda è scomparsa - Una palla da basket alla deriva 08:00 - Extreme Football Tutti in roller 08:23 - Cartoon Flakes 08:25 - Revenge Unione 09:05 Le Sorelle McLeod - Guerra per l’acqua 09:45 - Le Sorelle McLeod - Bentornato straniero 10:30 - Tg2 Insieme Estate 11:00 - Dalla Corte dei Conti in Roma, alla presenza delle più alte cariche istituzionali, “Relazione sul rendiconto generale dello Stato 2013 e giudizio di parificazione” 12:00 - La nostra amica Robbie Gioco d’azzardo 13:00 - TG2 Giorno 13:30 - E...state con Costume 13:50 Medicina 33 14:00 - Detto Fatto Mix 15:45 - The Good Wife La legge non è uguale per tutti 16:25 - Go! Brasil Go! Pernambuco 17:00 - Dribbling Mondiale 17:45 - TG 2 Flash L.I.S. 17:48 - Meteo 2 17:50 - TG Sport 18:15 - TG 2 18:45 - Il commissario Rex - Ambizioni pericolose 19:40 – Complici 20:30 - TG2 20.30 21:00 - LOL :-) 21:10 - Elementary - Conflitto di coscienza - Miccia lunga 22:45 - Blue Bloods Perso e ritrovato 23:30 - TG 2 23:45 - Razza Umana Magazine 00:45 - Parlamento Telegiornale 00:55 - Hawaii Five-0 01:40 - Meteo 2 01:45 – Rosafuria 03:20 - TG 2 Eat Parade Raitre 06:00 - Morning News 06:27 – Meteo 06:28 – Traffico 06:30 - Rassegna stampa italiana e internazionale 07:57 - Morning News 08:00 - Gerardo Greco Agorà 10:10 - Film. Toto’ Story 11:00 - TG3 Minuti 11:05 - Film. Toto’ Story 11:55 - Meteo 3 12:00 – TG3 12:25 - TG3 Fuori TG 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia I Golpe Neri: attacco alla Democrazia 14:00 - TG
Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 – TG3 14:49 - Meteo 3 14:50 TGR Piazza Affari 14:55 - TG3 LIS 15:00 - Terra nostra 2 15:50 - Film. Red Baron 17:25 - Geo Magazine 2014 18:55 Meteo 3 19:00 – TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 – Blob 20:10 - Ai confini della realtà Immagine allo specchio 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Film. Pane, amore e gelosia 23:00 - Ritratti Renato Carosone 00:00 - TG3 Linea notte 00:10 - TG Regione 00:13 - TG3 Linea notte 01:00 Meteo 3 01:05 - Res Storie del XX secolo - Gli anni 1939 - 1940: dalla prima Miss Italia al primo tripartito 01:35 - La Musica di Raitre Dal Teatro alla Scala di Milano 02:30 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 02:35 – RAInews 02:47 – Next 03:07 RAInews Canale 5 06:00 – Prima
pagina 07:54 – Traffico# Borse e monete# Meteo.It # Tg 5 08:45 – Il destino di Winky 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # meteo.It 13:41 – Beautiful 14:10 – Cuore ribelle 14:44 – Uomini e donne e poi 16:10 – Le tre rose di Eva 17:01 – Inga Lindstrom – Un’estate a Norrsunda 18:50 – Il Segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint estate 21:11 – La bellezza del Somaro 23:36 – Mare del sud 01:25 – Tg 5 # Rassegna # Meteo.It 01:55 – Paperissima sprint estate 02:29 – Uomini e donne e poi 04:10 – Nati Ieri Italia 1 06:05 – Televendita media shopping 06:20 – Friends 06:35 – Hercules 07:30 Xena principessa guerriera 08:25 – ATeam 09:30 – Deadly 60 10:45 – Natural born hunters 11:25 – Human Prey 12:25 – Studio apert # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 14:05 – I Simpson 14:30 – Futurama 14:55 – Nikita 16:40 – The O.C.I. 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 – Person of Interest 21:10 – Wild oltre natura 01:00 – La casa degli assi 01:30 - Sport mediaset 02:30 - Studio aperto -La Giornata 02:40 - Televendita media shopping 03:00 – Stop One Rete 4 06:20 – Televendita media shopping 06:50 – Zorro 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:45 – Ricette all’Italiana -Estate 11:30 - Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:35 – My life 16:50 – questo pazzo sentimento 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Ieri e oggi in TV 19:55 Tempesta d’amore 20:30 – Il Segreto 21:15 – Speed 23:38 – Bait-L’esca 01:50 – Tg 4 Night news 02:16 – GiugnoSbarchermo in Normandia 03:50 -
Televendita media shopping
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju 2014
21
?INEKRITIKA THE FAULT IN OUR STARS
Tal-biki… mhux g[alkollox f’sens kritiku Direzzjoni> Josh Boone< {in> 126 minuta< ?ert.> 12A< KRS
Love Story x’aktarx jibqa’ lfilm li kien kiseb su//ess kbir anki jekk kien [allat is-sentimentali]mu, anzi, ir-romanti/i]mu mal-mard. Ma jing[addux dawk li warajh ikkupjawh u g[adu sal-lum, kultant jitfa//a xi wie[ed. B[al dan imnebba[ minn ktieb bestseller ta’ Josh Boone, wie[ed minn dawk li llum saru jissej[u “young adult novels”. Dan jittratta dwar adolexxenti li jsibu lim[abba hekk kif it-tnejn ikunu milquta mill-marda kiefra talkan/er. G[all-bidu u g[al [in twil ilfilm jipprova jevita s-sentimen-
tali]mu ]ejjed li jnissel biki u dmug[ bilfors, i]da lejn it-tmiem jispi//a, f’appuntu “tear jerker”. Insiru nafu lil Hazel (Shaileen Woodley), tfajla intelli;enti ta’ 16-il sena hekk kif ommha (Laura Dern) qed takkumpanjaha g[and psikjatra biex jg[inha fiddepressjoni li Hazel il-[in kollu tinsisti li m’g[andhiex, minkejja li kien ilha minn meta kellha [ames snin ma[kuma millkan/er fil-pulmun. I]da hi kienet rassenjata g[alih, avolja qed ikollha tg[ix b’pajpijiet minn imnifsejha g[al kontenitur tal-ossi;nu li jkollha ;;orr mag[ha kull fejn tmur.
L-aqwa films f’Malta (Bejn it-18 u t-22 ta’ :unju – KRS) 1.
2. 3. 4. 5.
(1) Maleficent (2) 22 Jump Street The Fault in Our Stars (pr) (3) X-Men: Days of Future Past (–) Grace of Monaco pr = preview
Imma ommha u missierha (Sam Trammell) kienu inkwetati g[ax hi qajla kienet tit[allat ma’ ]g[a]ag[ o[ra. G[alhekk i;eg[luha tibda tattendi grupp ta’ terapija g[al ]g[a]ag[ sfortunati b[alha, u hemmhekk, permezz ta’ ]ag[]ug[ li kien jaf li se jitlef iddawl ta’ g[ajnejh, Isaac (Nat Wolff), tiltaqa’ ma’ Gus (Ansel Elgort), li kien player tal-basketball jipprometti, qabel tilef wie[ed minn ri;lejh min[abba lkan/er. Hu jidher li ;;ennen warajha, i]da hi, g[alkemm t[oss /erta ;ibda lejh, i]]omm lura g[ax taf li relazzjoni serja bejniethom ma kinitx tista’ twassal wisq ’il bog[od, min[abba li t-tnejn ma setax ikollhom [ajja normali jew twila. Il-film prattikament ikompli billi jwasslilna dak li jse[[ bejniethom, sakemm il-marda tisserja, l-aktar ta’ Gus, li, b’mod l-aktar in;ust, ma jistqarrilhiex li lkan/er tieg[u kien qed ikompli jinxteridlu …
Relazzjoni diffi/li bejn Gus (Ansel Elgort) u Hazel (Shaileen Woodley), f’The Fault in Our Stars
Hawn ukoll Woodley (li kellha parti o[ra tajba ferm f’Divergent) tikkonvin/i ferm aktar minn Elgort b[ala Gus,
f’film li matulu (g[all-inqas jekk ma tkunx bla qalb jew /iniku) jista’ jkollok b]onn maktur jew aktar.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 26 ta’ :unju, 2014
23
TV#RADJU F living 07:00 - Teleshopping 08:00 - Hin G[al Kollox 10:00 - Bejnietna 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Jien u Int 18:00 - Teleshopping 20:30 Duggan 21:30 - Sfera 23:30 - F Living Show 01:30 - Teleshopping Xejk 07:30 -
Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 – Idoli Italiani (r) 15:00 - The 90s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 – Audio video clips 17:45 Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 - Frux 21:55 – Football Daily 22:00 - Xi {lomt 23:00 – Video Clips 23:45 – Tele Market Deals. La 5 06:55 – My Life 07:45 – Centovetrine 08:10 – Televendita media shopping 08:30 – Beautiful 08:55 - Televendita media shopping 09:15 – Vivere 09:50 - Tempesta d’amore 10:45 – Beautiful 11:15 – Extreme makeover home edition 12:10 Non ditelo alla sposa 13:05 – Gossip Girl 14:00 – Open Space 14:05 - Una mamma per amica 15:00 - Che Trucco 15:30 – My beautiful dog 16:00 – The Taste 16:50 Non ditelo alla sposa 18:00 – Find My family Australia 18:20 - Extreme makeover home edition 19:20 – Gossip Girl 20:15 – Open Space 20:20 – Una mamma per amica 21:10 – The vampire diaries 23:10 - Uomini e donne e poi 00:30 - The Taste 01:25 - Extreme makeover home edition 02:20 - Centovetrine 04:30 - Televendita
media shopping
Go stars 08:00 - The Three Musketeers, 09:50 The Recruit, 11:45 - The Office, 12:15 Marley, 14:40 - Monsters University, 16:30 - The Pregnancy Project, 18:05 Memoirs of a Geisha, 20:30 - The Office, 21:00 - The World’s End, 22:45 - Being Flynn, 00:25 - Get Lucky, 01:50 - Memoirs of a Geisha, 04:10 - Marley, 06:30 - The Pregnancy Project, 08:00 -
CLOSE
Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Amazing Race 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 – VEEP 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Dallas 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 Glee 20:30 - Suburgatory 21:00 Supernatural 21:45 - True Blood 22:45 - The Mentalist 23:30 - Chicago Fire 00:15 – Spartacus 01:15 - Suits BBC Entertainment 06:00 - Nina and the Neurons 06:15 Poetry Pie 06 : 20 - Mr Bloom ’ s Nursery 06 : 40 - Boogie Beebies 06:55 - Teletubbies 07:20 - Nina and the Neurons 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07 : 55 - Boogie Beebies 08:10 - Teletubbies 08:35 - Twenty Twelve 09:05 - The Café 09:30 - The Job Lot 10:00 - EastEnders 10:30 Doctors 11: 00 - Only Fools and Horses... 11:30 - Big Cat Diary 12:00 - Lark Rise to Candleford 12:50 Twenty Twelve 13:20 - The Café 1 3 : 45 - The Job Lot 1 4 :1 0 – EastEnders 14:40 - Doctors 15:10 Big Cat Diary 15:35 - Only Fools and Horses... 16:05 - The Café 16:30 - The Weakest Link 17:15 - Lark Rise to Candleford 18:10 – EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 – Hustle 20:00 - My Family 20:30 - The Café 21:00 Ashes to Ashes 21:50 - Waking the Dead 22:40 - Fawlty Towers 23:10 BBC Proms 2010: Jamie Cullum MGM Channel 06:10 - Rich in Love 07:55 - The Aviator 09:30 Lonely Hearts 11:05 Impromptu 12:50 Convicts 14:20 Thrashin’ 15:50 Mr North 17:20 Throw Momma From the Train 18:45 Romantic Comedy 20:25 Josie and the Pussycats 22:00 Timerider: The Adventure of Lyle Swann 23:35
Safari 3000
Diva Universal 06:00 Ironside 06:55 Kojak 07:55 Miss Marple 09:35 Matilde 09:50 Ironside 10:50 Quincy, M.E. 11:45 Great Women 11:55 Agatha Christie’s Marple 13:36 Rare Books and Manuscripts 13:50 ER 14:42 Great Women 14:50 JAG 15:50
Quincy, M.E. 16:45 Great Women 16:55 Agatha Christie’s Marple 18:38 Great Women 18:50 JAG 19:50 Quincy, M.E. 20:50 Great Women 21:00 Agatha Christie’s Marple 22:48 Great Women 23:00 McBride: It’s Murder, Madam Discovery Channel 06:00 How It’s Made 06:25 Storage Hunters: Fuel to the Fire 06:50 Auction Hunters: Allen’s Ruff Day 07:15 Born Survivor: Bear Grylls: Panama 08:10 Man, Woman, Wild: The High Desert Of California 09:05 Gold Divers: Fire and Icebergs 09:55 Extreme Engineering: Hurricane-Proof Homes 10:50 How It’s Made 11:15 How It’s Made: Pewter Flasks, Potato Salad, Hydrogen Fuel Cells 11:40 Wheeler Dealers: Jaguar Mark 2 12:35 Dallas Car Sharks: Gone Fishin’ 13:05 Dallas Car Sharks: Blast From the Past 13:30 FantomWorks 14:25 Amish Mafia: The Resurrection 15:20 Amish Mafia: Wayward Sons 16:15 Amish Mafia: Prodigal Son 17:10 Auction Kings: Ms. Pac-Man Arcade Game; Military Short Sword 17:40 Storage Hunters: Cash Wars 18:05 Auction Hunters: Hall of Fame Game 18:35 Baggage Battles: Blast from the Past 19:00 How It’s Made 19:30 How It’s Made 20:00 Baggage Battles: Los Angeles 20:30 Baggage Battles: Scotland 21:00 Container Wars: Secret Stash 21:30 The Liquidator: No Way, Jose 22:00 Garage Gold: Disaster and Dolls 22:30 Storage Hunters: Truth or Dare 23:00 Strip the City: Ancient City: Rome
07>00 09>00 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.10 20>40 21>30 21>35 23>00
Sport fuq il-Cable
Discovery World 06:00 Treasure Quest 06:50 Chasing Classic Cars 07:15 Chasing Classic Cars 07:45 Treasures Decoded 08:35 Download: The True Story of the Internet 09:30 I Shouldn’t Be Alive 10:20 Bone Detectives 11:10 Weaponology 12:05 Inventions That Shook the World 12:55 Treasure Quest 13:50 World’s Busiest... 14:45 Treasures Decoded 15:40 Weaponology 16:35 I Shouldn’t Be Alive 17:25 Inventions That Shook the World 18:20 Abalone Wars 19:10 Treasure Quest 20:05 Chasing Classic Cars 20:30 Chasing Classic Cars 21:00 Abalone Wars 21:55 Zero Hour 22:50 Royal Inquest 23:45
Treasure Quest
Eurosports 1 10:30 - Inside World Touring Cars 11:00 - UEFA Youth League Football 12:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 15:00 - UEFA Youth League Football 16:00 - WATTS 17:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 18:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 - UEFA Youth League Football 21:00 - Champions League World’s Strongest Man 22:00 - Fight Club Eurosports 2 06:00 -
Questo pazzo sentimento
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News Raplay - Tazza tad-Dinja Mitqlu Deheb NET News (ikompli) Mitqlu Deheb NET News
– Rete 4, 16>50
Film komiku Amerikan li n[adem fl-1997 u li g[andu lil Dennis Farina u lil Bette Midler (it-tnejn firritratt fil-partijiet ta’ Lilly u Dan. Dawn ]mien ilu kienu koppja mi]]ew;a, i]da ddivorzjaw. Naraw kif wara 14-il sena jg[ixu l-[ajja separata tag[hom, jer;g[u jiskopru lil xulxin, u...
UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 08:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 09:00 - Eurocup Basketball 10:00 Freestyle Skiing 10:45 - WATTS 11:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal 12:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal :Live 13:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal :Live 15:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 16:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal :Live 17:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 18:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal :Live 19:30 - WATTS 19:45 - GTA Next Level 20:00 - Scottish International Open Bowls 22:00 Arm Wrestling 22:30 - PBA
Bowling 23:30 - World Championship Series Table Soccer GO sports 1 07:00 - Best of Football 2013 #2014 09 : 00 - The Championships Wimbledon 20 1 4 - Day 3 – Highlights 10:00 - FIFA Futbol Mundial #474 1 0 : 30 - PGA European Tour BMW International Open - Day 1 (part 1) :Live 12:30 - Trans World Sport #1417 13:30 - Premier League Legends - Gary Neville 14:00 The Championships - Wimbledon 2014 - Day 4 - Court TBC :Live 22 : 30 - The Championships Wimbledon 20 1 4 - Day 4 – Highlights 23:30 - PGA European Tour - BMW International Open Day 1 04:30 - Best of Football 2013 #2014 06:30 - FIFA Futbol
Mundial #474
GO sports 2 1 4 : 00 - The
Championships Wimbledon 2014 - Day 4 - Court TBC :Live 22:30 - Milan Channel GO sports 3 1 2 : 30 - The
Championships Wimbledon 2014 - Day 4 - Court TBC :Live 21:00 - Inter Channel GO sports 4 1 2 : 30 - The
Championships Wimbledon 2014 - Day 4 - Court TBC :Live 21:00 - Juve Channel GO sports 5 1 2 : 30 - The
Championships Wimbledon 2014 - Day 4 - Court TBC :Live 21:00 - LFC TV