Περιβαλλοντική
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
1
ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝΜΑΝΗΣΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΣΤΟΧΟΙ-ΣΚΟΠΟΙ
•Να μελετήσουν την ιστορική και αρχαιολογική εξέλιξη της ευρύτερης περιοχής. •Να παρατηρήσουν, να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν τις αξίες και λειτουργίες του ποταμού και της γύρω περιοχής του. •Να προσεγγίσουν τις παραδοσιακές, οικονομικές, παραγωγικές και πολιτισμικές διαστάσεις του ποταμού και παραποτάμιου οικοσυστήματος της περιοχής. ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Να προωθήσουν την συνεργασία μεταξύ τους και την αλληλοβοήθεια. Να κατανοήσουν την αλληλεξάρτηση ανθρώπου – περιβάλλοντος. Να καλλιεργήσουν και αναπτύξουν γλωσσικές και επικοινωνιακές δεξιότητες. Να προετοιμαστούν κριτικά και δημιουργικά ως πολίτες για τη συμμετοχή τους στις κοινωνικές δράσεις. Να αναπτύξουν διαύλους επικοινωνίας με την οικογένεια και την τοπική κοινωνία. Να νιώσουν οι αλλοδαποί μαθητές ότι συνεισφέρουν πληροφορίες χρήσιμες από τον τόπο καταγωγής τους, ότι εντάσσονται στην σχολική ομάδα και συμμετέχουν ισότιμα και ενεργά στη διαδικασία της μάθησης. 2
Αντικείμενο και θεματικές ενότητες του δικτύου •Το ποτάμι γενικά, αξίες και λειτουργίες του ποταμού. •Το ποτάμι στις εποχές του έτους •Το νερό ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας •Τα φράγματα και γενικά οι ανθρώπινες επεμβάσεις στην ροή του ποταμού. •Το νερό στη φύση, στον πολιτισμό, στην παράδοση, στην θρησκεία, στις τέχνες στην υγεία, στην οικονομία. •Οι νερόμυλοι, οι νεροτριβές και τα μαντάνια •Λαϊκή παράδοση για τα γεφύρια. •Παράδοση και αγροτικές ασχολίες •Οι χείμαρροι και τα ρέματα •Πεζοπορία, ράφτινγκ, καγιάκ, αναρρίχηση και άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες •Επιπτώσεις λυμάτων και απορριμμάτων στην ρύπανση των ποταμών. «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
- Οκτώβριος - Νοέμβριος Χωρισμός ομάδων, ονομασία ομάδων, εμψύχωση και δημιουργία ομαδικού πνεύματος - Δεκέμβριος Ιανουάριος Αναζήτηση σε περιοδικά, εφημερίδες, διαδίκτυο και οικογενειακές φωτογραφίες εικόνων με ποτάμια. Οι ομάδες φτιάχνουν συλλογή με φωτογραφικό και πληροφοριακό υλικό και την τοποθετούν στον τοίχο της τάξης. Σχολιασμός, ταξινόμηση, Ανάλυση του ποταμού τα μέρη του.
Συλλογή πληροφοριών από τις ομάδες για
ποτάμια (γεωγραφία, οικολογία, γεωλογία, ιστορία, πολιτισμός και παράδοση). Παρουσίαση των πληροφοριών στην τάξη και δημιουργία πίνακα με αυτές. - Φεβρουάριος Μάρτιος: Πανίδα και χλωρίδα του ποταμού. Συλλογή, ταξινόμηση, αξιολόγηση πληροφοριών για τη βιομηχανική ρύπανση ποταμών και χειμάρρων. Βιώσιμη / αειφόρος ανάπτυξη. Συλλογή ποιημάτων, λογοτεχνικών κειμένων, τραγουδιών, ιστοριών, μύθων,
3
παραμυθιών, παραδόσεων, παροιμιών, ρητών σχετικών με το νερό και το ποτάμι. - Απρίλιος: Δημιουργία, ποιημάτων, , σταυρόλεξων, και ακροστιχίδων σχετικά με το νερό και τον Κηφισό ποταμό. Προβολές στην τάξη βιντεοταινιών σχετικά με το θέμα. Συμμετοχή στο περιβαλλοντικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της εταιρείας «ΔΡΩ» για τον κύκλο του νερού – πειράματα και παιχνίδια με το νερό. - Μάιος Ιούνιος: Eπίσκεψη στο πεδίο Πανίδα και χλωρίδα του ποταμού της Λευκίμμης. Περίπατος καθαρισμός και παιχνίδι στις όχθες του ποταμού. Eρωτηματολόγιο απευθυνόμενο στους γονείς και επεξεργασία αυτού.
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
1. Κατανόηση των εννοιών :
Ποταμός είναι το τρεχούμενο νερό, το οποία εκτείνεται κατά μήκος και ρέει λόγω της βαρύτητας προς τα κάτω. Αυτό σχηματίζεται από τα βρόχινα νερά τα οποία στην αρχή σχηματίζουν ρυάκια και αργότερα βοηθούν και δημιουργούν μεγαλύτερα υδάτινα ρεύματα (λεκάνη απορροής) που τελικά γίνονται ποτάμια. Μέρη ποταμού Κοίτη είναι ο φυσικός αγωγός στον οποίο κινείται ο ποταμός και αποτελεί την κοίτη του στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο πυθμένας και τα πρανή, οι πλευρές της. Χείμαρρος: ορμητικά νερά
Ρυάκι: μικρό ποτάμι Φαράγγι : ………………(λεξικό)
Ζωγράφισε ένα ποτάμι.
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
4
Περιβαλλοντική
5
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
6
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
7
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
8
2. Τα ποτάμια της Ελλάδας «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Χαρακτηριστικά Χαρτογράφησή τους γνωρίσματα Καταγραφή τους
Χαρακτηριστικά των ελληνικών ποταμών Ελληνικά ποτάμια
9
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
Τα κύρια χαρακτηριστικά των ελληνικών ποταμών είναι: -
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται τα (11) μεγαλύτερα ελληνικά ποτάμια:
Α/Α
ΠΟΤΑΜΙ
ΜΗΚΟΣ ΡΟΗΣ (σε χμ.)
ΠΗΓΕΣ
10
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
11
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
12
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
13
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Η ζωή μέσα στους ποταμούς Χλωρίδα Πανίδα
Το ποτάμιο οικοσύστημα είναι αποτέλεσμα της σχέσης μεταξύ αβιοτικών και βιοτικών παραγόντων. Οι οργανισμοί που ζουν στον ποταμό εξαρτώνται από αυτή την οργανική και ανόργανη ύλη. - Οι αβιοτικοί είναι τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του ποταμού - Οι βιοτικοί παράγοντες είναι το σύνολο χλωρίδας και της πανίδας που ζει και αναπτύσσεται στο οικοσύστημα του ποταμού. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται οι μύκητες και τα βακτήρια, το φυτοπλαγκτόν και ζωοπλαγκτόν του ποταμού, οι μικροοργανισμοί τα ψάρια και τα αμφίβια. Επίσης, φύκη, ή διάφορα μακρόφυτα που είτε είναι βυθισμένα στο νερό, είτε έχουν ένα μέρος έξω από την επιφάνεια όπως τα νούφαρα ή άλλα που μόνο η ρίζα τους είναι στο νερό όπως τα διάφορα καλάμια. Ενδιαφέρουσα είναι και η παρόχθια βλάστηση όπως πόες, θάμνοι και διάφορα δέντρα (πλατάνια, λεύκες, ιτιές) Το ποτάμιο οικοσύστημα στην πορεία της ροής του δημιουργεί βιοτόπους στους οποίους βρίσκουν καταφύγιο και άλλοι οργανισμοί όπως τα πουλιά ή τα θηλαστικά. Για παράδειγμα συναντά κανείς αρπακτικά, την άγρια πέστροφα και δεκάδες είδη ορνιθοπανίδας που βρίσκουν τροφή και καταφύγιο.
Οι εκβολές, τα Δέλτα των ποταμών, τα υγρολίβαδα, τα παραποτάμια δάση, τα έλη και οι βάλτοι είναι περιοχές εξαιρετικής βιολογικής ποικιλότητας και μεγάλης αξίας για την ορνιθοπανίδα. Το Δέλτα του Έβρου, του Νέστου, του Αξιού, του Λουδία και του Αλιάκμονα ανήκουν στις προστατευόμενες περιοχές.
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
14
Περιβαλλοντική Οι βιοτικοί παράγοντες είναι το σύνολο χλωρίδας και της πανίδας που ζει και αναπτύσσεται στο οικοσύστημα του ποταμού. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται οι αποικοδομητές (οι μύκητες και τα βακτήρια), το φυτοπλαγκτό και ζωοπλαγκτό του ποταμού, τα ψάρια και τα αμφίβια.
15
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
Το ποτάμιο οικοσύστημα στην πορεία της ροής του δημιουργεί βιοτόπους στους οποίους βρίσκουν καταφύγιο και άλλοι οργανισμοί όπως τα πουλιά ή τα θηλαστικά. Για παράδειγμα στην περιοχή του άνω ρου όπου χαρακτηρίζεται από απόκρημνες πλαγιές και έντονη διάβρωση συναντά κανείς αρπακτικά, βίδρες ή την ορεινή άγρια πέστροφα. Στην περιοχή του κάτω ρου εκεί όπου σχηματίζονται οι υγρότοποι δεκάδες είδη ορνιθοπανίδας βρίσκουν τροφή και καταφύγιο.
16
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Οι εκβολές, τα Δέλτα των ποταμών, τα υγρολίβαδα, τα παραποτάμια δάση, τα έλη και οι βάλτοι είναι περιοχές εξαιρετικής βιολογικής ποικιλότητας και μεγάλης αξίας για την ορνιθοπανίδα. Το Δέλτα του Έβρου, του Νέστου, του Αξιού, του Λουδία και του Αλιάκμονα ανήκουν στον κατάλογο Ραμσάρ των ειδικών προστατευόμενων περιοχών της Ελλάδας.
17
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
Επίσης, φύκη, ή διάφορα μακρόφυτα που είτε είναι βυθισμένα στο νερό, είτε έχουν ένα μέρος έξω από την επιφάνεια όπως τα νούφαρα ή άλλα που μόνο η ρίζα τους είναι στο νερό όπως τα διάφορα καλάμια. Ενδιαφέρουσα είναι και η παρόχθια βλάστηση όπως πόες, θάμνοι και διάφορα δέντρα (πλατάνια, λεύκες, ιτιές). Πολλοί από αυτούς τους οργανισμούς είναι προσαρμοσμένοι να ζουν σε περιβάλλον με ροή νερού.
Η ζωή μέσα στους ποταμούς ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ: 1.Χλωρίδα 2. Πανίδα από τι αποτελείται το οικοσύστημα του ποταμού
18
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Η ζωή μέσα στους ποταμούς ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ: 1.Χλωρίδα 2. Πανίδα από τι αποτελείται το οικοσύστημα του ποταμού
19
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Ποτάμιο οικοσύστημα-ζώα- εικόνες:
20
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Ποτάμιο οικοσύστημα-φυτά- εικόνες:
21
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
22
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
23
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
24
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
25
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
26
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
27
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
28
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
29
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ οικονομίας ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ
Οικονομία Εκμετάλλευσή τους αλιεία στη γεωργία σε άλλες δράσεις στην κτηνοτροφία στην παραγωγή ενέργειας
συνεισφέροντας στις μεταφορές - εξασφαλίζοντας εύφορη γη για καλλιέργειες - παρέχοντας νερό για ύδρευση - παρέχοντας νερό για το πότισμα των καλλιεργειών - προσφέροντας δυνατότητες για υδατοκαλλιέργειες - παρέχοντας νερό για βιομηχανική χρήση - παίζοντας το ρόλο αγωγού για την απομάκρυνση διαφόρων τύπων λυμάτων - παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια Από τα σύννεφα το χιόνι ή η βροχή πηγαίνει στα βουνά και ύστερα κατρακυλάει στα ρυάκια και στα ποτάμια. Μετά ταξιδεύει στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Εκεί παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα. Επίσης πηγαίνει στα σπίτια στα χωριά και στις πόλεις. Οι άνθρωποι ποτίζουν τα χωράφια. Εκεί, ακόμη το χρησιμοποιούν για να καθαρίζουν, στα φαγητά, για να κάνουν μπάνιο και για να το πίνουν. Πηγαίνει το νερό στους νερόμυλους για να αλέσουν το σιτάρι. Επίσης το νερό πηγαίνει στο εργοστάσιο και το χρησιμοποιούν για τη παραγωγή τους. Τέλος στο ποτάμι ψαρεύουν πολλοί ψαράδες. Δυστυχώς από τα εργοστάσιο τα λύματα πηγαίνουν στα ποτάμια και στις λίμνες και μολύνουν τα νερά.
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
30
Περιβαλλοντική
ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ οικονομίας με τον ΠΟΤΑΜΟ
Οικονομία Εκμετάλλευσή τους 1. Αλιεία-ψάρεμα 2. γεωργία 3. κτηνοτροφία 4. παραγωγή ενέργειας 5. Άλλες δράσεις
ΤΑΞΙΔΙ ΝΕΡΟΥ: Από τα σύννεφα το χιόνι ή η βροχή πηγαίνει στα βουνά και ύστερα κατρακυλάει στα ρυάκια και στα ποτάμια. Μετά ταξιδεύει στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Εκεί παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα. Επίσης πηγαίνει στα σπίτια στα χωριά και στις πόλεις. Οι άνθρωποι ποτίζουν τα χωράφια. Εκεί, ακόμη το χρησιμοποιούν για να καθαρίζουν, στα φαγητά, για να κάνουν μπάνιο και για να το πίνουν. Πηγαίνει το νερό στους νερόμυλους για να αλέσουν το σιτάρι. Επίσης το νερό πηγαίνει στο εργοστάσιο και το χρησιμοποιούν για τη παραγωγή τους. Τέλος στο ποτάμι ψαρεύουν πολλοί ψαράδες. Δυστυχώς από τα εργοστάσιο τα λύματα πηγαίνουν στα ποτάμια και στις λίμνες και μολύνουν τα νερά.
συνεισφέροντας στις μεταφορές:
31
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
στην παραγωγή ενέργειας:
32
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
στη γεωργία:
33
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
34
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
35
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
36
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
37
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
38
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
39
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
40
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΑΛΙΕΙΑ
41
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΥΔΡΕΥΣΗ:
42
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Η ζωή γύρω από τους ποταμούς- ανθρώπινες δράσεις Οργάνωση ζωής και ανθρώπινες δράσεις Μύλοι με νερό Γεφύρια Φράγματα- Τεχνητές λίμνες Εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
Μύλοι με νερό
Ο νερόμυλος είναι η πρώτη μηχανή παραγωγής έργου που κατασκεύασε ο άνθρωπος με τη χρήση φυσικής, ήπιας και ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Με τη δύναμη που δημιουργεί η πτώση του νερού από ψηλά ή η ροή του και με τη βοήθεια του τροχού, κατάφερε πολλά όπως να αλέσει το σιτάρι.
43
Ο νερόμυλος είναι η πρώτη μηχανή παραγωγής έργου που κατασκεύασε ο άνθρωπος με τη χρήση φυσικής, ήπιας και ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Με τη δύναμη που δημιουργεί η πτώση του νερού από ψηλά ή η ροή του και με τη βοήθεια του τροχού, εφ
Ο νερόμυλος είναι η πρώτη μηχανή παραγωγής έργου που κατασκεύασε ο άνθρωπος με τη χρήση φυσικής, ήπιας και ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Με τη δύναμη που δημιουργεί η πτώση του νερού από ψηλά ή η ροή του και με τη βοήθεια του τροχού, ε «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
Γεφύρια
44
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Φράγματα- τεχνητές λίμνες
Συνήθως χτίζουμε ένα φράγμα στην κοίτη ενός ποταμού έτσι ώστε να αποθηκεύσουμε το νερό σε μία τεχνητή λίμνη. Έτσι καταφέρνουμε να δημιουργήσουμε μια παρακαταθήκη νερού για μελλοντική χρήση, αλλά κυρίως καταφέρνουμε να αυξήσουμε το ύψος από το οποίο θα πέσει το νερό. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι στη συνέχεια το νερό οδηγείται με σωλήνες (ίσως και τούνελ) σε κάποια έξοδο από όπου πέφτει με φόρα (μεγάλη ορμή) στις τουρμπίνες, που βρίσκονται σε χαμηλότερο ύψος. Η τουρμπίνα περιστρέφεται (κινείται) αποκτά δηλαδή κινητική ενέργεια. Η τουρμπίνα αυτή με τη σειρά της συνδέεται (μηχανικά - δηλαδή με έναν άξονα) με κάποια ηλεκτρογεννήτρια η οποία μετατρέπει την κινητική ενέργεια της τουρμπίνας σε ηλεκτρική. Για παραγωγή μιας συγκεκριμένης ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας θα χρειαστεί λιγότερο νερό αν το νερό αυτό πέφτει από μεγάλο ύψος. Αν το ποτάμι δεν έχει πολύ νερό, τότε για να έχουμε μεγαλύτερη παραγωγή ενέργειας πρέπει να αυξήσουμε το ύψος του φράγματος. Το σύνολο του φράγματος, των αγωγών, των τουρμπίνων, των ηλεκτρογεννητριών και των μετασχηματιστών αποτελούν ένα υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Το ρεύμα μεταφέρεται με καλώδια από τα σημεία παραγωγής του στα σημεία χρήσης του.
45
Εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ
Η ζωή γύρω από τους ποταμούς- ανθρώπινες δράσεις
Οργάνωση
ζωής
και ανθρώπινες δράσεις
Μύλοι με νερό
46
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Η ζωή γύρω από τους ποταμούς- ανθρώπινες δράσεις
Οργάνωση
ζωής
και ανθρώπινες δράσεις
Μύλοι με νερό
47
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Γεφύρια
48
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Φράγματα
49
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Τεχνητές λίμνες
50
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
51
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
52
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
53
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
54
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
55
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Τα ποτάμια στον πολιτισμό μας Μυθολογία Θρύλοι παραμύθια Λογοτεχνία-Δημοτική ποίηση -Γλώσσα
Μυθολογία
ΠΗΝΕΙΟΣ
56
Μυθολογία «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
ΑΧΕΡΟΝΤΑΣ
Περιβαλλοντική
57
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Λογοτεχνία-Δημοτική ποίηση
58
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Ήθη – έθιμα
Εκδηλώσεις
59
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
60
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
61
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
62
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
63
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
64
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
65
ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΜΟΛΥΝΣΗ-ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - ΛΕΙΨΥΔΡΙΑ
ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Σήμερα οι ποταμοί συνεχίζουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο. Οι παρεμβάσεις γίνονται όπως είδαμε με σκοπό την προστασία από τις πλημμύρες, τη δημιουργία υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων, τη μεταφορά εμπορικών φορτίων, ή την άρδευση καλλιεργειών. Οι παρεμβάσεις αυτές όμως υποβαθμίζουν τον ποταμό. Η κοίτη ενός ποταμού για παράδειγμα βαθαίνει και μπορεί να επιφέρει αποσταθεροποίηση όλης της λεκάνης απορροής και να έχει σοβαρές επιπτώσεις σε όλο το οικοσύστημα. Η διαχείριση των ποταμών πρέπει να εξασφαλίζει δράσεις που προστατεύουν την άγρια πανίδα και βοηθούν στην ανάκαμψη των υποβαθμισμένων περιοχών.
Στον Αξιό για παράδειγμα η έκταση της παραποτάμιας ζώνης περιορίστηκε από τα διάφορα τεχνικά έργα (π.χ. αναχώματα, διευθετήσεις, ευθυγραμμίσεις) και συνεχίζεται ο περιορισμός της από πιέσεις για άλλες χρήσεις όπως καλλιέργειες, βοσκοτόπια, αναψυχή. Επίσης, ένα άλλο δύσκολο ζήτημα που θέλει επίλυση, είναι η ανεπάρκεια του νερού για τις αυξημένες σημερινές απαιτήσεις. Ο ευρύτερος υδροφόρος ορίζοντας είναι ανεπανόρθωτα μολυσμένος. Χιλιάδες κάτοικοι, αγρότες και αλλοδαποί εργάτες καταναλώνουν ή έρχονται σε επαφή με καρκινογόνο νερό. Η κατάσταση μπορεί να χαρακτηριστεί άκρως επικίνδυνη για την δημόσια υγεία, γιατί εκτός από εστία μόλυνσης, στο σημείο γίνεται ρίψη αποβλήτων, ιδιαιτέρως βλαβερών γεωργικών φαρμάκων
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
66
Περιβαλλοντική
ΜΟΛΥΝΣΗ-ΑΠΟΒΛΗΤΑ
67
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική ΛΕΙΨΥΔΡΙΑ
68
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
69
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
70
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
71
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
72
Ο
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
Χρήσεις και αξίες των ποταμών Σήμερα οι ποταμοί συνεχίζουν να διευκολύνουν τη ζωή μας: - συνεισφέροντας στις μεταφορές - εξασφαλίζοντας εύφορη γη για καλλιέργειες - παρέχοντας νερό για ύδρευση - παρέχοντας νερό για το πότισμα των καλλιεργειών - προσφέροντας δυνατότητες για υδατοκαλλιέργειες - παρέχοντας νερό για βιομηχανική χρήση - παίζοντας το ρόλο αγωγού για την απομάκρυνση διαφόρων τύπων λυμάτων - παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια - αποτελώντας χώρους άθλησης και αναψυχής - αποτελώντας πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης
73
ΑΞΙΕΣ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ Οι υγρότοποι έχουν πολλαπλές αξίες για τον άνθρωπο, διότι:
η μεγάλη τους βιολογική ποικιλότητα είναι απαραίτητη για τη βελτίωση καλλιεργούμενων φυτών, αγροτικών ζώων και μικροοργανισμών, δίνουν νερό για ύδρευση και άρδευση, προστατεύουν από πλημμύρες, ενεργούν ως φίλτρα καθαρισμού ρύπων, μειώνουν τις ζημίες από παγετούς και καύσωνες, παράγουν αλιεύματα, συντηρούν θηράματα, δίνουν πλούσια τροφή σε αγροτικά ζώα, παρέχουν ευκαιρίες για αναψυχή, άθληση, οικολογικό τουρισμό, εκπαίδευση και έρευνα, είναι συνδεδεμένοι με την ιστορία, τη μυθολογία και την πολιτιστική παράδοση.
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΕΙΚΟΝΕΣ – ΖΩΓΡΑΦΙΕΣ (αξίες)
74
ΕΙΚΟΝΕΣ – ΖΩΓΡΑΦΙΕΣ (χρήσεις) «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
75
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:
76
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΖΩΓΡΑΦΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ:
77
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
78
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
79
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
80
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
81
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
82
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
83
ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ, Ιούνιος 2012 - Ποτάμι Λευκίμμης.
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
84
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (ΑΠΕΥΘΥΝΟΜΕΝΟ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟ)
1η Ερώτηση: Έχετε επισκεφθεί τον ποταμό;
ΝΑΙ 20
ΟΧΙ
85
η
2 Ερώτηση: Ποια θεωρούν ως τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σήμερα;
ποταμός
βιομηχανική ρύπανση
2
σκουπίδια
12
μπαζώματα αυθαίρετα
4 2
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΜΠΑΖΩΜΑΤΑ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ ΡΥΠΑΝΣΗ
86
3η Ερώτηση: βιολογικός καθαρισμός των υδάτων Ποιες περιβαλλοντικές ανάγκες επιβάλλουν τη διάσωσή
προστασίας από πλημμύρες προστασίας της χλωρίδας και πανίδας όλα τα παραπάνω
20
του;
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
κράτος κυβερνητικές οργανώσεις όλοι μας όλα αυτά
4η Ερώτηση: Γνωρίζετε ποιος έχει την
8 2 8 2
ευθύνη για την προστασία του ποταμού
87
5η Ερώτηση:
Υπάρχουν περιβαλλοντικές
ΝΑΙ ΟΧΙ ΔΕΝ ΞΕΡΩ
12 5 3
οργανώσεις που ενδιαφέρονται για την διάσωση του ποταμού;
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
6η Ερώτηση: Γνωρίζετε για την ύπαρξη χώρων αναψυχής, περιπάτου
ΝΑΙ
18
ΟΧΙ
2
ή κέντρου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο ποτάμι;
20 15
Στήλη2
10
Σειρά 1
5 0 ΝΑΙ
ΌΧΙ
88
7η Ερώτηση: Ποια μέτρα νομίζετε ότι πρέπει να ληφθούν ώστε ο ποταμός να γίνει εύκολα προσβάσιμος στους πολίτες;
οικολογικό πάρκο με χώρους αναψυχής αυστηρή νομοθεσία καθαρισμός του ποταμού
9 5 6
8η Ερώτηση: «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική Πώς φαντάζεστε το μέλλον του ποταμού τα προσεχή χρόνια και αν θα έχουν μειωθεί ή θα έχουν αυξηθεί πιο έντονα
αύξηση προβλημάτων μείωση προβλημάτων
9 11
τα προβλήματα του ποταμού;
12 10 8
Στήλη2
6
Στήλη1
4
Σειρά 1
2 0 ΑΥΞΗΣΗ
ΜΕΙΩΣΗ
89
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
1η Ερώτηση: Είναι σημαντικό το νερό στη ζωή μας; ΝΑΙ 18
2η Ερώτηση:
ΟΧΙ 0
Ξέρεις σε ποιες μορφές συναντάμε στο νερό; (Στερεή, υγρή, αέρια)
90
ΝΑΙ ΌΧΙ
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
3η Ερώτηση:
Γνωρίζεις ότι η ρύπανση των νερών θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του ανθρώπου, των ζώων και των φυτών;
ΝΑΙ 15
ΟΧΙ 3
91
4η Ερώτηση: Γνωρίζετε ότι το γλυκό νερό δεν είναι περισσότερο από το αλμυρό νερό στον πλανήτη μας;
ΝΑΙ 15
ΟΧΙ 3
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
5η ερώτηση: Σε ευχαριστεί η ενασχόληση με περιβαλλοντικά προγράμματα;
ΝΑΙ 15
ΟΧΙ 3
Στήλη2 Σειρά 1
92 6η ερώτηση:
Τι χρειάζονται η βλάστηση για να ζήσει;
Νερό Ήλιος Όλα τα παραπάνω
1 2 15
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
Σειρά 1 Σειρά 2 Σειρά 3
ΟΛΑ ΤΑ ΑΛΛΑ
ΝΕΡΟ
ΗΛΙΟΣ
7η Ερώτηση: Θα ήθελες να βοηθήσεις στην εκστρατεία διάσωσης του ποταμού; 93 ΝΑΙ ΟΧΙ ΔΕΝ ΞΕΡΩ
18
8η Ερώτηση:
Τι προτείνεις για τη διάσωση του ποταμού;
Καθαριότητα όχθης Ταμπέλες
7
Προστασία από σκουπίδια Πρόστιμα στους παραβάτες Φύτεμα δέντρων
5
3
1 2
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
η
9 Ερώτηση:
Οι δραστηριότητες στη φύση
Χαρά Δημιουργία ομαδικότητα γνώση Όλα τα παραπάνω
18
προσφέρουν.
94
10η Ερώτηση: Ποιους θα ήθελες να ενημερώσεις και να συζητήσεις για τα προβλήματα του περιβάλλοντος γενικά φαντάζεστε το μέλλον του ποταμού;
Γονείς
7
φίλους
3
συγγενείς
2
κόσμο
6
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ
Περιβαλλοντική
95
«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗ ΦΥΣΗ, ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ», ΣΤ΄ΤΑΞΗ ΑΡΓΥΡΑΔΩΝ