Afgiftekantoor 3000 Leuven 1- P409015
SPORT MAGAZINE Jaargang 19 I nummer 73 I December 2017
Regionale Sporteldag Fietsadviescentrum campus Pellenberg Fit in 12 Weken Nieuwe Curlinghal in Zemst
323 kilometer over Pajotse heuvels 1
Voorwoord Nazinderen Het doek valt over het provinciale sportbeleid. Vanaf 1 januari 2018 zijn de provincies niet langer bevoegd voor de zogenaamde persoonsgebonden materie. Zoals sport, welzijn, jeugd en cultuur. Deze bevoegdheden verhuizen naar het Vlaamse niveau. Betekent dit dat ons werk verloren gaat? Gelukkig niet. In dit nummer blikken we terug op enkele opmerkelijke verwezenlijkingen die nog lang zullen nazinderen of worden voortgezet onder een andere vorm. Zoals de Regionale Sporteldag. De afgelopen editie in Aarschot lokte liefst 420 senioren. Een succesverhaal dat de gemeenten van de Sportregio Winge-Demervallei in de toekomst blijven organiseren. Ook andere sportregio’s zetten het opgebouwde werk voort in de vorm van een interlokale vereniging. Initiatieven zoals Fit in 12 Weken brachten niet alleen mensen in beweging, soms veranderden ze heel hun leven. Bodil Bajwa uit Hoeilaart is een mooi voorbeeld. Ze liet zich in 2011 testen door het Fitteam van de provincie. Sindsdien proeft ze van elke sport en is zelfs aan de slag als gezondheidscoach. We gaan langs om te zien hoe ze het nu stelt. Dit laatste werkjaar hebben we niet stilgezeten. Integendeel, we hebben hard gewerkt om nog enkele stevige projecten op de kaart te zetten. In Zemst openden we in 2017 de nieuwe curlinghal, de allereerste van Vlaanderen en gebouwd met de steun van de provincie. Als onze nationale curlingploeg straks voor het eerst naar de Olympische spelen trekt, zullen we extra fier zijn. En in november brachten we de mountainbikelussen in Affligem, Bever, Galmaarden, Gooik, Lennik, Liedekerke, Pepingen, Roosdaal en Ternat samen tot het Mountainbikenetwerk Pajottenland, 323 kilometer lang. Genoeg eigen lof, laat de verhalen en foto’s voor zich spreken.
Marc Florquin gedeputeerde voor sport en gezondheid
In dit nummer 2 Voorwoord 3
Senioren in beweging
4-5
Opnieuw fietsen na een beenamputatie
6-7
Fit in 12 Weken: Bodil Bajwa
8-9
Op het ijs met Curling Club Zemst
10-11
323 kilometer over Pajotse heuvels
REGIONALE SPORTELDAG IN BEELD Senioren in beweging Nooit namen er meer senioren deel aan de Regionale Sporteldag van de sportregio Winge-Demervallei. Liefst 420 deelnemers zakten op 24 oktober af naar Aarschot voor een dag vol sport. De 38ste editie was ook de laatste waarbij de provincie Vlaams-Brabant de kar trok. ‘Toch is dit niet het einde, de gemeenten van de sportregio slaan de handen in elkaar en blijven deze Regionale Sporteldag organiseren’, vertelt Patrick Frederix van de sportdienst van Vlaams-Brabant. ‘Wat we over al die jaren hebben opgebouwd, gaat dus gelukkig niet verloren.’ Het werd een succeseditie. Nog voor De Romeo’s de dag afsloten op het podium van de stadsfeestzaal, had de zaal zich aan het dansen gezet. ‘Ook dat is een vorm van sport’, lachte een van de enthousiaste dansers. Of ze genoten heeft van haar sportieve dag? ‘Dat zal wel zijn! Wie had gedacht dat ik op mijn leeftijd nog met een katapult zou schieten?’ Ook andere minder alledaagse sporten stonden op het programma, zoals curling, krolf, bachata en pilox-zumba. Maar ook gewoon petanque, zwemmen, badminton en veel andere sporten. Voor medewerker Patrick Frederix werd het een bijzondere editie. Hij werkt al twintig jaar voor de provinciale sportdienst en startte de regiowerking mee op. ‘Nu moet ik afscheid nemen met pijn in het hart’, zegt hij. ‘Ik heb hier vrienden gemaakt. Maar wat ik mee opbouwde, gaat niet verloren. En mijn ervaring zet ik binnenkort dichter bij huis in. Ik start bij Sport Vlaanderen in Hasselt waar ik de sportregiowerking in Zuid-Limburg mee vorm zal geven.’
COLOFON redactie: Marc Florquin, Willem Vandenhoeck, Katelijne De Vos | teksten: Bart Claes | Foto’s: Lander Loeckx | Lay-out: grafische cel provincie Vlaams-Brabant | druk: drukkerij Gijsemberg | v.u.: Provincie Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven - Contactadres: Provincie Vlaams-Brabant, sportdienst, Provincieplein 1, 3010 Leuven | sport@vlaamsbrabant.be | tel. 016 26 76 54 | www.vlaamsbrabant.be/sport
3 2
Fietsadviescentrum campus Pellenberg
OPNIEUW DE FIETS OP NA EEN BEENAMPUTATIE Willy Meirens (70) rijdt rondjes op de nieuwe fietspiste aan campus Pellenberg van het UZ Leuven. In een rolstoel met een handbike ervoor. De beweging doet hem deugd na zijn beenamputatie in mei van dit jaar. Hier, in het Fietsadviescentrum, staan sporttherapeuten en fietsexperts klaar met raad en daad.
Voor revalidatiepatiënten is fietsen vaak de eerste stap naar sport. Maar een aangepaste fiets zoals een ligfiets, een driewieler of een tandem is duur. Heel duur. En als die niet helemaal aangepast is aan de noden van de patiënt, is een aankoop een nutteloze kost. Daarom startte het revalidatiecentrum van campus Pellenberg in 2010 het Fietsadviescentrum. ‘De vraag kwam van de revalidatiepatiënten zelf’, vertelt sportverantwoordelijke Frederik Lenaerts. ‘Veel van hen wilden opnieuw aan sport doen, maar wisten niet hoe daaraan te beginnen of welke fiets te kopen.’ Met de steun van de provincie Vlaams-Brabant kon het Fietsadviescentrum zijn eerste aangepaste fietsen aankopen. Aanvankelijk waren die fietsen uitsluitend voor volwassenen met een motorische beperking maar in 2011 werd het doelpubliek uitgebreid. Dankzij de sponsoring van vzw Move to Improve en – opnieuw – de provincie VlaamsBrabant werden er aangepaste fietsen op kindermaat aangekocht. OBJECTIEF ADVIES Vandaag telt het Fietsadviescentrum ongeveer 75 fietsen. De sporttherapeuten en experts op vlak van aangepast fietsen helpen elk jaar ongeveer 200 tot 250 mensen. Het advies is objectief, onafhankelijk van merk en leverancier. ‘Fietsen is een laagdrempelige manier om aan sport te doen’, vertelt Frederik. ‘Maar dat niet alleen, het geeft de revalidatiepatiënten na een moeilijke periode opnieuw wat zelfstandigheid. Met de fiets kunnen ze naar de winkel of de bakker. Een grote stap voor veel mensen.’ Ook voor Willy Meirens, die hoopt opnieuw op zijn oude fiets te rijden. Zijn amputatie is een gevolg van een vaat4 4
“Fietsen is een laagdrempelige manier om aan sport te doen” ziekte. ‘Ik ontwikkelde steeds maar bloedklonters in mijn linkervoet’, zegt hij. ‘Na tien operaties in vier jaar tijd, vertelden de artsen mij dat er niets anders op zat dan een amputatie. Intussen heb ik al een lange revalidatie achter de rug. Met een prothese kan ik opnieuw voorzichtig stappen. Voordien was ik actief, ik fietste soms en ik liep vaak. Mijn grote hobby is tuinieren, groentjes kweken in mijn serres. Dat wil ik niet missen.’ MEER G-SPORT Het voorzichtige fietsen met de handbike is een belangrijke stap voor Willy. Misschien wel naar meer en andere sporten. ‘Want dat doen we ook, andere sporten uitproberen’, zegt Frederik Lenaerts. ‘Vorige week gingen we nog samen met de patiënten naar de curlinghal in Zemst. Sport is nu een belangrijk aspect geworden bij de revalidatie van de patiënten, een volwaardig onderdeel van deze campus.’ G-sport Vlaanderen engageerde zich om dit mooie project verder te ondersteunen, zodat mensen met een beperking steeds de weg blijven vinden naar sporten en fietsen.
www.uzleuven.be/fietsadviescentrum 55
Fit in 12 Weken: een ommezwaai in het leven van Bodil Bajwa
EEN SPORTIEF DUWTJE IN DE RUG ‘Ik dacht dat ik veel aan sport deed, maar het programma Fit in 12 Weken opende mijn ogen’, vertelt Bodil Bajwa (59) uit Hoeilaart. De energieke dame woog minstens twintig kilo meer dan vandaag toen ze zich in 2011 liet testen door het Fitteam van de provincie Vlaams-Brabant. Sindsdien proeft ze gretig van elke sport. Ze schoolde ze zich zelfs bij tot gezondheidscoach. ‘Fit in 12 Weken was het duwtje dat ik nodig had.’
Met het programma Fit in 12 Weken wilde de provincie Vlaams-Brabant meer mensen aan het bewegen krijgen door hen - zoals Bodil - dat extra duwtje te geven. Fit in 12 Weken liep van 2009 tot 2013. Bij elke testsessie werden 56 deelnemers uitgebreid getest. Hun lichaamssamenstelling werd gemeten en ze ondergingen een fietsproef. Nadien kregen ze hun persoonlijk resultaat en een resultatenboekje met gericht trainingsadvies. Door een twaalf wekenschema te volgen, konden ze één fitheidsniveau stijgen. Dat schema werd telkens opgebouwd rond verschillende sporten waarbij uithouding centraal staat, zoals lopen, wandelen, fietsen of zwemmen. Na twaalf weken volgde er een hertest. Wie volhield, zag zijn uithouding en fitheid flink toenemen. ‘Ik dacht dat ik al wel voldoende aan sport deed’, blikt Bodil Bajwa terug. ‘Ik fietste naar het station en trok al eens een baantje in het zwembad. Maar toen ik me liet testen door het Fitteam, haalde ik slechts fitheidsniveau 1. De laagste score. Mijn lichaam bestond uit 41% vet. Confronterende resultaten.’
TWINTIG KILO LATER Met het trainingsschema op zak, zette Bodil zich aan het sporten met haar hartslag als houvast. Drie keer per week ging ze fietsen, vooral op de hometrainer. Na twaalf weken was ze tien kilo kwijt en haar vetpercentage was gedaald van 41 tot 36,9%. Toen het team van ‘Fit in 12 weken’ buurgemeente Overijse bezocht, schreef Bodil zich opnieuw in. Opnieuw doorliep ze een trainingsschema en ze viel nog eens tien kilo af. Met twintig kilo ballast minder, begon ze ook te lopen. Vandaag proeft ze van zo veel mogelijk sporten.
Futloos? te hoge bloeddruk? enkele kilootjes te veel? op 12 weken gooit u uw leven om met het Fitin12 weken-programma
MEER DAN 10.000 TESTEN
schrijF u vandaagFit nog in!Weken Met het programma in 12 www.Fitin12weken.be
organiseerde de provincie in de periode van 2009 tot 2013 144 testdagen in 41 gemeenten. Meer dan 5000 mensen lieten zich testen. Sommigen namen zo enthousiast deel aan het programma dat ze zich wel zeven keer lieten testen. In totaal nam de provincie meer dan 10.000 testen af.
‘Sport is een prioriteit geworden in mijn leven. Vroeger vond ik altijd wel iets belangrijker dan sport, die periode is voorbij. Ik heb twee keer een cursus start-to-mountainbike gevolgd. Heel intensief. Ik volgde ook een sessie start-to-bike. Beide cursussen werden georganiseerd door de gemeente en wielerclub WTC Hoeilaart. In de zomer zwem ik ook. En joggen doe ik ook nog altijd, net als Pilates. Ik probeer zo veel mogelijk nieuwe dingen uit.’
GEZONDHEIDSCOACH Een gezonde levensstijl vindt Bodil nu heel belangrijk. Ze haalde zelfs een diploma van gezondheidscoach. ‘Jammer dat het programma Fit in 12 Weken niet meer bestaat nu, want veel mensen kunnen dat duwtje naar een sportievere en gezondere levensstijl gebruiken. Dat duwtje wil ik hen graag geven.’ Bodil werkt rond een zevenstappenplan om mensen te helpen gezond gewicht te verliezen, onder de naam ARLADES.
www.bodilbajwa.be
7 6
“Hard! Hard!” De aanvoerder - de ‘skip’’ - roept zijn bevelen door de curlinghal en twee teamgenoten beginnen het ijs te vegen alsof hun leven ervan afhangt. Hun veegwerk geeft de 19,1 kg zware steen extra vaart. De steen maakt een lichte draaiing - een ‘curl’ - en eindigt nog net in de rode cirkel. Het vegen zorgt dat het bovenste ijslaagje van de curlingbaan - of curling sheet - smelt. Dat geeft de glijdende steen wat meer snelheid en zorgt ervoor dat de ‘curl’ wordt uitgesteld. Met zijn commando’s voor de vegers kan de skip de steen dus wat bijsturen terwijl die al aan het glijden is. Een precisiewerkje. DE ‘DOLLY’
Op het ijs van de nieuwe Curlinghal in Zemst
EEN BOOST VOOR ONZE SPORT
De wedstrijd bestaat uit een aantal ‘ends’ waarbij de vier spelers van elk team hun stenen - twee per speler - over het ijs naar het ‘huis’ glijden, dat zijn de cirkels aan het einde van de baan. Het team van wie op het einde van de ‘end’ een steen het dichtst bij het midden - de ‘dolly’ - ligt, kan punten sprokkelen. ‘Van dat team worden de stenen geteld die dichter bij de ‘dolly’ liggen dan de stenen van de tegenpartij’, legt Dirk Heylen van Curling Club Zemst uit. ‘Elke steen die dichter ligt dan die van de tegenpartij, levert een punt op. Het maakt van curling een heel strategische sport.’
Curling is een relatief jonge sport in ons land. Er zijn drie curlingclubs: in Gent, Turnhout en Zemst. Die moesten het tot voor kort doen met schaatsbanen. ‘Curling spelen op een schaatsbaan is zoals golf op een voetbalveld. Het lukt wel maar je wordt nooit echt goed’, zegt speler Tom van Waterschoot, die ook lid is van ons nationale curlingteam. Half 2017 kwam de redding en opende in Zemst de allereerste curlinghal van België de deuren. Het werd een moderne hal met drie ‘sheets’ en een kleine bar voor de toeschouwers.
Curling Club Zemst zamelde geld in via crowdfunding en kreeg steun van onder meer de gemeente Zemst en de World Curling Federatie. De provincie Vlaams-Brabant steunde de bouw met een flinke subsidie van 100.000 euro. ‘De nieuwe hal geeft de sport een boost’, zegt Tom. ‘Vorig jaar telde onze club ongeveer 33 leden, waarvan er veel niet speelden. Vandaag hebben we er 43 en dat aantal groeit gestaag. Een honderdtal leden is ons perspectief.’
8
OLYMPISCHE SPELEN Hoe meer spelers en hoe meer kansen om te spelen, hoe beter het spel wordt. En dat biedt perspectief. ‘Het nationale team speelt nu in de B-divisie van het Europese kampioenschap curling. Als we de A-divisie halen, maken we kans om naar de Olympische Spelen te gaan’, stelt speler Tom. ‘De Spelen van 2022 zijn allicht nog te hoog gegrepen, maar er volgen er nog.’
GOLF OP EEN VOETBALVELD
DANKZIJ VLAAMS-BRABANT
8
“Curling spelen op een schaatsbaan is zoals golf op een voetbalveld. Het lukt wel maar je wordt nooit echt goed”
Initiatieles curling Wil je curling eens proberen? Volg dan een initiatieles bij Curling Club Zemst. Een initiatie duurt twee uur. Het eerste uur leer je de techniek, het tweede uur speel je een wedstrijd. Een initiatie kan je individueel, in een kleine groep of in een grote groep tot 30 personen boeken. Voor grotere groepen, teambuildingactiviteiten of bedrijfsfeestjes werkt de club graag een alternatief uit. Curling Club Zemst organiseert ook initiatielessen G-curling voor mensen in een rolstoel of een andere fysieke beperking.
Alle informatie op www.curlingzemst.com
99
Mountainbikenetwerk Pajottenland
323 KILOMETER OVER PAJOTSE HEUVELS De mountainbikelussen in Affligem, Bever, Galmaarden, Gooik, Lennik, Liedekerke, Pepingen, Roosdaal en Ternat vormen voortaan een groot mountainbikenetwerk, 323 kilometer lang. Na het mountainbikenetwerk Dijleland (443 km), Hageland (525 km) en Zuidwest Rand (217 km), heeft nu ook het Pajottenland zijn eigen netwerk. Op 19 november onthulden de provincie Vlaams-Brabant, Sportregio Pajottenland en Sport Vlaanderen officieel het eerste netwerkbord. De fietsfanaten van WTF De Wolfkens uit Roosdaal hadden de eer om het parcours in te trappen. ‘IEDEREEN AAN SPORT’ ‘We willen iedereen doen sporten’, zegt gedeputeerde Marc Florquin. ‘Binnen een club, individueel of onder vrienden. Mountainbiken kan op al die manieren. Bovendien krijg je zo de kans om op een avontuurlijke wijze de mooiste plekjes van onze provincie te verkennen. Sport en toerisme: het blijft een winnende combinatie. Aan de startplaatsen vind je doorgaans douches, een spuitinstallatie, een parking, en last but not least een café of een terrasje om na te genieten. In totaal goed voor meer dan 320 kilometer fietsplezier in het prachtige decor van het Pajottenland. Een uitdaging!’ Johan Van Lierde, voorzitter van de Sportregio Roosdaal, kon niet wachten om zich in zijn sporttenue te hijsen en het nieuwe netwerk te verkennen. ‘Hier in het Pajottenland gaat het bergop of bergaf, gewoon omdat er in onze regio niets vlak is. Het is dus een netwerk geworden voor de geoefende MTB’er met heel wat hoogtemeters en single tracks. Het geeft je een geprivilegieerde kijk op het natuurschoon omdat de mountainbiker op plaatsen komt waar andere fietsers maar zelden komen.’ SPORTREGIO BLIJFT BESTAAN De gemeenten van de Sportregio hebben een prima samenwerking. En dat blijft zo in 2018. ‘Ik was meer dan twintig jaar geleden een bevoorrechte getuige van de oprichting van de Sportregio Pajottenland. Toen er aan het begin van deze legislatuur sprake was om de bevoegdheden te herschikken en dat de provincie niet langer bevoegd zou zijn voor persoonsgebonden materie zoals sport, brak er een onzekere tijd aan. Maar nu is die onzekerheid verdwenen: de tien gemeenten van de Sportregio Pajotten10 10
land starten een Interlokale Vereniging. Sport Vlaanderen heeft daarvoor net een bovenlokale projectondersteuning toegezegd voor 2018.”
“Het geeft je een geprivilegieerde kijk op het natuurschoon omdat de mountainbiker op plaatsen komt waar andere fietsers maar zelden komen.”
Philippe Paquay, administrateur-generaal van Sport Vlaanderen, bevestigt dat het goede werk van de provincie Vlaams-Brabant met de sportregio’s niet verloren gaat. ‘Door intergemeentelijke samenwerkingsverbanden te ondersteunen, wil Sport Vlaanderen lokale en regionale actoren helpen bij de uitbouw van hun sportbeleid’, zegt hij. ‘Zo krijgt Sportregio Pajottenland in 2018 inderdaad een aanzienlijke financiële ondersteuning om een aantal projecten te realiseren.’ 1.777 KM MOUNTAINBIKEROUTES Sport Vlaanderen blijft ook flink investeren in mountainbikeroutes. ‘Renovatie en kwaliteit vormen onze focus’, stelt Philippe Paquay. ‘Verschillende routes hebben nood aan een nieuwe en betere signalisatie. Dit zijn dan meestal de routes die al het langst bestaan en die intensief gebruikt worden. Sport Vlaanderen zal in 2018 in nauwe samenwerking met de gemeenten verder inspelen op de lokale behoeften. In Vlaams-Brabant zijn er ondertussen al 39 erkende mountainbikeroutes waarvan de meeste routes via een netwerk met elkaar verbonden zijn. Met 1.777 km erkende bewegwijzerde mountainbikeroutes nadert de provincie Vlaams-Brabant koploper Oost-Vlaanderen met 2.178 km.’
11 11
Hier moet nog titel/ tekst komen