O Barbanza 23

Page 1

O Barbanza Número 23

obarbanza

@obarbanzagal

@o_barbanza

608 240 160

Destino imprescindíbel

A nosa web: obarbanza.gal

Xuño 21

A comarca recupera o ritmo turístico nestes inicios de verán

Antonio Parada

Joferpa

Rumbo ás illas

Informamos de como botarnos ao mar dende os nosos portos

12

Antonio Parada

Cultura para dar a benvida ao verán Os extensos horizontes da literatura do Barbanza A axenda de actividades na comarca é de todo menos breve

Entrevistamos a Francisco Antonio 18 Vidal, Premio Laudamuco de Teatro 22


1p_GaliciaCaldiade_EMar_12.20_270x360.pdf

1

14/12/20

15:58


O Barbanza RIBEIRA

3

Xuño 21

  ACTUALIDADE  

Ribeira aposta polos biorresiduos Licitado o subministro de dous centros de compostaxe comunitarios e 85 composteiros domésticos

O

Concello de Ribeira vén de sacar a licitación os traballos para a posta en marcha de dous centros de compostaxe comunitario (destinados ao tratamento in situ de biorresiduos no casco urbano) así como o subministro de 85 composteiros domésticos para o tratamento de biorresiduos en vivendas. O proxecto contempla a implantación de dúas áreas de Compostaxe Comunitario nas zonas das Abesadas e O Touro que recibirán a fracción de residuos orgánicos dos domicilios nun radio de 500 metros, así como os residuos orgánicos do comercio de alimentación e hostalería máis próximos. Empregaranse ademais restos de roces, podas e céspede tanto das hortas e xardíns de propiedades particulares como os procedentes dos parques e xardíns municipais, no radio de afección do centro de tratamento comunitario. Este material procedente de parques e xardíns empregarase como mate-

rial estruturante, segundo informou o Concello, engadindo que cada punto de compostaxe comprenderá 5 unidades modulares, un contedor de 3 metros cúbicos para restos de

biomasa procedentes de parques e xardíns, unha caseta para almacenamento de apeiros, un acubillo para o almacenamento de material estruturante triturado e máis un punto de

Comezaron as obras do novo Auditorio Municipal

O

pasado 7 de xuño de 2021 deron inicio as obras do novo Auditorio Municipal de Ribeira da man da UTE formada por Xestión Ambiental de Contratas, S.L., e Prace Servicios y Obras, S.A.. Antonio Pons Canellas, Anna Gorrochategui Matas e Bernat Pons Vidal son os arquitectos que, baixo o título Choiva, pedra e cristal, redactaron o proxecto do novo Auditorio de Ribeira. As tarefas comezaron co despregamento do valado da parcela situada xunto á praza do Centenario onde se levantará esta infraestrutura, que, segundo o Concello, “será un expoñente da

auga para rega e recollida de augas. O Centro de Compostaxe Comunitario ocupará unha superficie de 4 por 8 metros, pechado cun valado co fin de limitar os acceso aos usuarios adheridos ao proxecto. Tamén se prevé a dotación dunha biotrituradora-racheadora que será compartida polos 2 Centros de Compostaxe Comunitario Por outra parte, tamén se contempla neste proxecto a implantación de 85 composteiros individuais naquelas vivendas, tanto do núcleo urbano como das parroquias, que dispoñan de terreo para a súa instalación. A actuación ten un prezo base de licitación de 54.998,88 euros con IVE e está financiada ao abeiro da Orde do 5 de maio de 2020 Axudas en materia de residuos de competencia municipal co-financiadas polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional con cargo ao programa operativo FEDER Galicia 2014-2020 segundo resolución ditada pola directora xeral de Calidade Ambiental, Sostibilidade e Cambio Climático, por delegación da súa Conselleira As entidades interesadas dispoñen ata o 28 de xuño á medianoite para presentar as súas ofertas.

Adxudicada a renovación de luminarias nas rúas de Lugo, Rosalía de Castro e Galicia

O nova arquitectura e un exemplo modélico de transformación urbana”. A intervención terá un custe total de 3.977.964,69 euros,

co-financiado no 80% polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional (FEDER) e ten un prazo de execución de 15 meses.

Concello de Ribeira informou da adxudicación definitiva de dúas iniciativas destinadas a renovar, por unha banda, as luminarias da rúa de Galicia e, por outra, as das rúas de Lugo e Rosalía de Castro en Ribeira. Así, por un lado, no que atinxe á renovación das luminarias da rúa de Galicia, a empresa adxudicataria foi Formatesa Lalín conforme a unha proposta económica de 25.408 euros, IVE incluído, e cun prazo de execución dun mes. No que se refire a Lugo e Rosalía de Castro, a licitación recaeu en Instalaciones Eléctrica Coruñesas, S.L, por un prezo de 10.725 euros, sendo tamén dun mes o prazo de execución. O obxectivo desta dupla intervención é, en palabras do

Concello, “mellorar a iluminación nestas vías substituíndo as luminarias actuais por outras de maior eficiencia acordes co seu carácter preferentemente peonil”.


4

Xuño 21

O Barbanza

 ACTUALIDADE    A POBRA DO CARAMIÑAL

Cociña solidaria

O Concello da Pobra impulsa un servizo de comida a domicilio para persoas maiores e/ou dependentes

C

o inicio deste mes de xuño, a concelleira dos Servizos Sociais, Amparo Cerecedo (BNG), e a educadora familiar do Concello, Lidia Martínez, indicaron que a veciñanza da Pobra do Caramiñal xa pode solicitar información sobre o servizo de comedor sobre rodas. Segundo fixeron saber, as persoas interesadas nesta prestación (que contará con financiamento do Plan+Adicional 2021 para gastos sociais da Deputación da Coruña) teñen á súa disposición o teléfono 981 832 764 de Servizos Sociais. Tamén engadiron que “o comedor sobre rodas é un servizo de comida a domicilio que pretende facilitar e garantir unha alimentación equilibrada e de calidade, adaptada ás necesidades das persoas maiores e/ou dependentes que non poden valerse por si mesmas para cubrir as súas necesidades básicas relacionadas coa compra ou elaboración do cathering”. Os menús entregaranse de luns a venres, agás nos festivos, en horario de 12.00 a 14.30 horas no propio domicilio. Serán elaborados segundo as necesidades das persoas usuarias, baixo unha prescrición médica, de ser o caso, e constarán dun primeiro prato, dun segundo e mais sobremesa.

Servizo de comedor sobre rodas

  O comedor sobre rodas é un servi-

zo de comida a domicilio que pretende facilitar e garantir unha alimentación equilibrada e de calidade, adaptada ás necesidades das persoas maiores e/ou dependentes A finalidade desta prestación, explicaron, “radica en que as persoas maiores e/ou dependentes poidan seguir vivindo nos seus fogares o maior tempo posíbel e cun nivel de independencia e autonomía aceptábel”. Máis polo miúdo, os obxectivos específicos son proporcionar “unha dieta equilibrada e nutritiva que favoreza unha alimentación sa e axeitada, individualizada para cada beneficiario/a; prestar un servizo complementario doutros con carácter asistencial que existen para cubrir as necesidades básicas e ter apoio ante unha situación de emerxencia; atrasar a institucionalización das persoas usuarias; e impulsar medidas de apoio á conciliación familiar e laboral”. Poderán ser beneficiarias do comedor sobre rodas aquelas persoas ou unidades familiares de convivencia empadroadas e residentes no concello da Pobra, cun estado de necesidade recoñecido polos Servizos Sociais Comunitarios Básicos e sempre que cumpran uns requisitos recoñecidos para a súa concesión. Entre os requisitos xerais das persoas beneficiarias figuran o de seren maiores de 60 anos con limitacións de autonomía persoal e que non conten con apoio para desenvolverse por si mesmas; seren menores de 60 anos que por circunstancias persoais e/ou sociais precisen o servizo; ou seren dependentes que carezan de axuda para se desenvolveren na elaboración das comidas.

Menús a domicilio para persoas maiores e/ou dependentes

*Información no Departamento dos Servizos Sociais: 981832764


O Barbanza

5

Xuño 21

BOIRO    ACTUALIDADE  

O mellor da nosa artesanía no mellor da nosa arquitectura Boiro recibe o verán co Mercado da Serea, este sábado 26 no Pazo de Goiáns

F

inalmente o Mercado da Serea que ía organizar o Concello de Boiro o sábado 19 de xuño na contorna do remodelado Pazo de Goiáns, tivo que ser adiado, polas condicións climáticas adversas de mediados de xuño, até este sábado 26. Porén, o programa de actividades e as participacións previstas mantéñense, ao igual que o obxectivo básico: “Xerar un espazo de oportunidades profesionais do mundo da artesanía, as artes e o traballo de artistas e profesionais”, en palabras do Concello, principal impulsor do evento. O Mercado da Serea contará con 20 postos, dos cales 5 son de Boiro, con produtos diferentes como son a ilustración, xoiaría, roupa de autora, completos, cerámica, coiro, estampa, instrumentos musicais, escritura e cervexa artesanal. O mercado vaise instalar na contorna do Pazo de Goiáns entre as 11 e as 21 horas. Milena Joyas, Deica Creacións, Arco da vella, Amorote, Jatafarta, Conloquetengo, Salsa Gaucha, Os Alegres, Alén das olas, Xurelo asmático, Redeiras Illa da Estela, Tejeluz, Imprimitresde, Da ría Luv, Carracuca, Jardinería Espiñeira,

Pedras de papel, Raposiñas, Guitarras Vieites e Cervexas Meiga son os postos de artesanía que participan nesta primeira edición da actividade. A edil de Cultura, María Outeiral, fixo saber na presentación do Mercado da Serea, que ademais destes postos, durante o día haberá obradoiros patrocinados por Artesanía

  O obxectivo é “Xerar un

espazo de oportunidades profesionais do mundo da artesanía, as artes e o traballo de artistas e profesionais”

de Galicia, para os que se require inscrición no propio día do mercado, e concertos de Mallou ás 12.30 horas e The Cuncas ás 19.30 horas, respectivamente. Segundo engadiu a concelleira, “vai ser unha xornada moi especial pola contorna na que se vai celebrar e polos artesáns que participan e agardamos que o Mercado da Serea se consolide como unha cita coa artesanía na comarca”. A maiores deste importante acontecemento músico-artísticoartesanal na contorna do Pazo de Goiáns, Boiro vai dar acollida esta última fin de semana de xuño á nova celebración da súa Feira Eco-lóxica, na que actuarán (o sábado 26 na praza da Terceira Idade, detrás do Centro Social) Jano Costas (co espectáculo Jano sen medidas) e máis a agrupación local de ballet Cen Pliés (o domingo 27, novamente na praza da Terceira Idade), que ofrecerá un espectáculo de baile. O aforo destas actividades será limitado (hai que reservar entradas en www.boiro. gal). A feira Eco-lóxica de Saberes e Sabores é unha actividade que se celebra os segundos e cuartos sábados do mes. Trátase dun espazo para potenciar o mercado de produtos locais e de proximidade. A feira retoma a súa andaina con preto dunha vintena de postos, entre os que hai artesanía, produtos da horta e establecementos de segunda man. Están instalados dende as 10 a 14 horas e inclúe actuacións musicais e sesión vermú con polbeira.

O Pazo de Goiáns recibirá visitas guiadas en grupos reducidos

O

Concello de Boiro celebrou o 22 de xuño unha nova sesión da Comisión de Valoración e Planificación do futuro do Pazo de Goiáns. Na reunión participaron novamente o alcalde, José Ramón Romero e o concelleiro de Patrimonio, Raúl Treus, así como expertos dos ámbitos arquitectónico, paisaxístico, turístico, cultural ou medioambiental. No seu trans-

curso lembrouse que se está a traballar no andar superior do inmóbel, onde xa se colocou a madeira e está pendente o labor de vernizado. En canto aos acabados finais de carpintería, a previsión é que as obras rematen no mes de xullo. A Comisión engadiu que “aínda que non está determinado cal é o uso concreto e definitivo que se lle vai dar ao interior do pazo”, decidiuse “que unha

vez conclúan as obras organizaranse visitas guiadas de grupos reducidos. A maiores, estanse a realizar traballos nos xardíns. Os expertos que compoñen a comisión determinaron a importancia de delimitar ben as distintas zonas que compoñen a finca para manter e coidar as moitas especies singulares que hai no espazo, así como xerar itinerarios de visita.


6

Xuño 21

O Barbanza

 ACTUALIDADE    RIANXO

Rianxo, epicentro da vida cultural galega

A vila regálanos este verán unha destacada axenda de actividades

E

- Rock in Rian. Venres 13 e sábado 14 de agosto. Organiza Festival Rock in Rian. Colabora o Concello de Rianxo. - Concerto de Barahunda. Venres 13 ás 22.30 horas, no exterior do CEIP Castealo. Organiza o Concello de Rianxo. Colabora a Deputación Provincial da Coruña. - Observación Astronómica. O luns 16 de agosto no Centro Sociocultural Auditorio de Rianxo, ás 21.00 horas. Programa Teu Xacobeo: O Camiño das Estrelas – As Estrelas do Camiño. Organiza o Observatorio Astronómico Ramón María Aller da USC. Colaboran: Concello de Rianxo e Xacobeo 21.22.

n Rianxo, a cultura vai ter este verán especial protagonismo, en parte polo extensa relación de actividades previstas para estes meses, en parte polo importante significado que adquire nestes tempos a cultura como dique contra temporais (temporais pandémicos e demais...). Foron meses moi duros os que vimos de pasar, e a música, os libros, as narracións orais, o teatro, a maxia e o cinema estiveron aí, en todo intre, para axudarnos a sobrelevar a adversidade. A axenda de Rianxo para estas semanas vindeiras é un recordatorio desta importante axuda que a cultura nos prestou. Damos contra do programa (case) definitivo de actividades.

XULLO

- Zona da Zanfona. 17 Encontro Internacional. Do 2 ao 11 de xullo. Organizan aCentral Folque e Concello de Rianxo. Haberá cursos, clases maxistrais, concertos e celebracións da zanfona. Actuarán Héctor Braga (Asturies), Alacrã (Portugal), Xemelgas (Terra de Transancos) e Suán (Pontevedra). Haberá cursos de Óscar Fernández, Héctor Braga, Suso Gestal, Ariel Ninas e Germán Díaz. Para máis información sobre o programa, consultar a web www. folque.com.

- A viaxe de Saira e a Gárgola do Mestre Mateo. Domingo 11, ás 12.30 horas, no exterior do CEIP Castelao. Coa participación de Fogo Fatuo. Organiza A Xanela do Maxín coa colaboración do Concello de Rianxo. - Titiriberia. Festival de monicreques tradicionais. Do 20 ao 24 de xullo. Organiza a Asociación

AGOSTO - XVI Ciclo de Bandas. Banda de Música Cultural de Teo. O domingo 1 de agosto ás 21.00 horas no CEIP Castelao. Organizan: Escola de Música de Rianxo e Concello de Rianxo. Colabora: Deputación Provincial da Coruña.

Cultural Morreu do Demo. Colabora o Concello de Rianxo. Consultar programa en titiriberia.com. - Feira do Libro de Rianxo. Do 22 ao 25 de xullo no Campo de Arriba. Organiza a Federación de Librarías de Galicia. Colabora: Concello de Rianxo e Aluminios Cortizo. O programa virá cargado de narracións, convites á lectura, presentacións editoriais e outras actividades de interese. - Óscar Ibáñez & Tribo en Concerto. O sábado 24 ás 22.30 horas, no exterior do CEIP Castelao. Organiza o Concello de Rianxo. Colabora: Deputación Provincial da Coruña. - Festival da Luz /da Lúa. Venres 30 e sábado 31, nas rúas de Rianxo. Organiza: Concello de Rianxo. Colabora: Aluminios Cortizo. - Tempos Modernos. Duarte Galbán e Xosé Antonio Touriñán. O sábado 31 ás 21.00 horas, no exterior do CEIP Castelao. Entradas de pago. Información e reservas en Duartegalban.gal e Ataquilla. com. Organiza: Tempos ModernosDuarte Galbán. Colabora: Concello de Rianxo.

- Festival Noites de Jazz de Rianxo. Do 4 ao 7 de agosto. Organiza o Concello de Rianxo. Colaboran a Deputación Provincial da Coruña e Aluminios Cortizo. - Noites de Cine. Ons, de Alfonso Zarauza. Xoves 12, ás 22.30 horas, no exterior do CEIP Castelao. Organiza o Concello de Rianxo. Colabora: Deputación Provincial da Coruña.

- Noites de Cine. A Illa das Mentiras. O xoves 19 ás 22.30 horas, no exterior do CEIP Castelao. Organiza o Concello de Rianxo. Colabora a Deputación Provincial da Coruña. - XVI Ciclo de Bandas. Banda de Música Ateneo Musical da Pobra do Caramiñal. O domingo 22 ás 21.00, no exterior do CEIP Castelao. Organizan a Escola de Música de Rianxo e o Concello. - Concerto de Sabela King & The Heartbreakers. O venres 27 de agosto ás 22.00 horas, no exterior do CEIP Castelao. Organiza o Concello. Colabora: Deputación da Coruña. - XVI Ciclo de Bandas. Banda da Escola de Música de Rianxo. O domingo 29 ás 21.00 horas, no exterior do CEIP Castelao. Organizan a Escola de Música de Rianxo e o Concello.

SETEMBRO

- Teatro Itinerante. O fantástico circo de insectos xigantes do Dr. Mezzo. O domingo 5 ás 18.00 horas nas rúas da vila e a praza Castelao. Organiza o Concello. Colabora: a Deputación da Coruña.


O Barbanza

7

Xuño 21

PORTO DO SON    ACTUALIDADE  

Un concello para non esquecer Porto do Son revoluciona os destinos galegos coa campaña de turismo sustentábel Son infinitamente natural

  As rutas son presentadas

a través dun mapa-folleto en galego e en castelán e con información na web (www. portodoson.gal) mediante códigos QR

O

Concello de Porto do Son aposta polo turismo, pero non por un turismo calquera. Quere que os ingredientes da sustentabilidade e da innovación estean presentes en todos os seus elementos. Deste compromiso xorde a campaña Son infinitamente natural, que inclúe nova imaxe e cinco rutasexperiencias. As rutas son presentadas a través dun mapa-folleto en galego e en castelán e con información ampliada na web municipal (www.portodoson. gal) mediante códigos QR, de xeito que estarán sempre a disposición do usuario. De feito, a idea da proposta é converter a páxina web institucional noutro punto información turística para o municipio, pero en formato 2.0, ou sexa dispoñíbel en calquera momento os 7 días da semana mediante calquera dispositivo móbil. Ao abeiro da iniciativa, na web municipal creouse un directorio online no que, baixo as categorías Servizos, Que facer, Onde comer e Onde durmir, agrúpase a relación de empresas de ocio e actividades complementarias, restaurantes, bares e tapeo, tendas de alimentación ou aloxamentos de Porto do Son nos que completar as experiencias das cinco rutas. No caso do mapa-folleto, estará dispoñíbel de balde (en formato físico) na Oficina de Información Turística do Museo Marea, na vila de Porto do Son; no Centro de Información do Castro de Baroña, así como nos establecementos dos axentes turísticos de Porto do Son.

Descrición das rutas

As cinco novas rutas experienciais agrupan medio cento de lugares que coñecer e levar no recordo en estadías de 1-2 e 2-3 días, creando ademais un suxestivo xogo de palabras co nome do municipio para personalizar aínda máis cada experiencia individual. Son Natureza convida a percorrer un patrimonio único en paraxes singulares como o Castro de Baroña, os petróglifos da Gurita ou Laxe da Sartaña, os muíños de San Tomé, a ponte medieval sobre o río Sieira ou a achegarse ao inicio do Camiño de Santiago pola ría de Muros e Noia, en Porto do Son, ou a Portosín, mariña de referencia para a travesía náutica xacobea. En Son Aventura preséntase o territorio de Porto do Son como un gran escenario de 95km2 ao aire libre para todo tipo de deportes partindo da gran tradición local na navegación a vela, no mergullo, no surf, no windsurf, no kitesurf ou na pesca deportiva, entre outras moitas actividades acuáticas.

En Terra adentro sinálase a posibilidade de facer parapente desde o monte Iroite, ciclismo ou escalada vertical xunto ao Castro de Baroña ademais de aproveitar a extensa rede de sendeirismo, sinalizada e para

todos os niveis de dificultade, que se completará coa nova senda litoral que percorre os case 30 km de costa de Porto do Son de norte a sur. Pola súa banda, Son Eterno condensa unha experiencia máxica para levar no recordo fermosas panorámicas ou a luz do solpor desde case unha ducia de miradoiros ou enclaves emblemáticos do litoral. O deseño desta ruta tivo en conta a orientación privilexiada de Porto do Son que, precisamente, mira de fronte ao ocaso nas últimas horas do día. As praias da Aguieira, Area Longa, As Furnas, Cabeiro (co seu faro), Fonforrón, o monte Enxa, o Tahúme ou o recentemente inaugurado miradoiro de Caamaño, entre outros, son algunhas das paradas propostas. No caso de Son Mar e Son Sabor, o patrimonio e a cultura mariñeira local son a base sobre a que se artellaron estas dúas experiencias para vivir cento por cento o vínculo de Porto do Son co mar. A primeira centrouse no oficio e na gran tradición pesqueira do territorio. A segunda na degustación dos mellores produtos do mar que cada día se descargan nos portos locais e se poden gozar na rede hostaleira repartida por todo o municipio, ou ben frescos e preparados para o consumo nos mercados, na praza de abastos e nas tendas de alimentación locais.


8

Xuño 21

O Barbanza

 ACTUALIDADE    NOIA - LOUSAME - DODRO - OUTES

En Noia, o Concello mellora a sustentabilidade da Piscina e pon a punto os accesos ás praias

O

Concello de Noia compartiu novidades en materia de sustentabilidade e posta a punto de infraestruturas e servizos. En primeiro lugar, informou da instalación de paneis fotovoltaicos na Piscina Municipal, unha actuación que supuxo un investimento de preto de 48.000 euros e que implicará “unha importante redución

no consumo tanto de pellets, como de gasóleo, combustíbeis empregados ata agora para o funcionamento da instalación”. Segundo engade o Concello, a enerxía solar permitirá cubrir, durante os meses de verán, practicamente a totalidade da enerxía precisa para o funcionamento diario da piscina.

Por outra banda, o Concello tamén informou da recente realización dos traballos para poñer a punto as varandas e pasarelas que dan acceso aos areais de Taramancos e Boa. O obxectivo destas obras foi garantir un acceso seguro as praias. Tamén se realizaron labores de roce e limpeza de cunetas nos accesos aos areais.

Aposta firme en Dodro polas actividades formativas e deportivas

O

Concello de Dodro aposta forte este ano por achegar á rapazada un verán de lecer e descanso pero tamén formativo e deportivo. Unha das actividades formativas é a Escola de Verán de Concilia Dodro 2021, que vai dirixida a nenas e nenos de 3 a 12 anos. As sesións desenvolveranse en catro quendas: do 1 ao 15 de xullo, do 16

Inscricións até o día 25 no campamento Verán Activo en Lousame

O

Concello de Lousame abriu até este 25 de xuño o prazo de preinscrición para o campamento cultural Verán Activo 2021, un programa de lecer, deportivo, saudábel e creativo para achegar actividades de conciliación ás familias do municipio durante o mes de xullo (entre os días 12 e o 23 no polideportivo Pilar Barreiro en horario de 09:30 a 13:30 horas). Trátase dunha iniciativa lúdica e cultural que se dirixe a nenos e nenas de 6 a 14 anos de idade e na que se realizarán actividades cos recursos e paisaxes naturais de Lousame. Haberá, entre outras cousas, obradoiros, inchables de

Outes ofrece unha ampla listaxe de actividades saudábeis

O

auga, rutas de sendeirismo, xincanas acuáticas, xogos populares, campionatos de videoxogos, campionato de waterpolo, actividades de slackline e incluso unha

viaxe imaxinaria a Turquía. A admisión das crianzas farase tendo en conta a orde de entradas das solicitudes a través de BandoTicket. com.

ao 30 de xullo, do 2 ao 13 de agosto e do 16 ao 31 de agosto. O horario será de 9.30 a 13.30 horas. A Escola de Verán levarase a cabo no CPI Eusebio Lorenzo Baleirón. As prazas son limitadas. A outra das actividades docentes son as Clases de Reforzo Educativo da ESO, que xa teñen aberto o prazo de preinscrición e que se dirixen a mozas e mozos de pri-

meiro, segundo, terceiro e cuarto da ESO. Polo que se refire aos deportes, organízase un Campamento de Deportes Alternativos, que se celebra (para nenas e nenos de entre 7 e 15 anos) os días 23, 25, 28, 29 e 30 de xuño, e 1 e 2 de xullo, en horario de 11 a 13 horas. Amais, o Concello tamén convocou un Campamento Deportivo de Verán, con deportes tradicionais e (tamén) galegos e todo tipo de actividades saudábeis ao aire libre. Esta actividade vai dirixida a nenas e nenos de entre 7 e 15 anos. Desenvolverase os días 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 15 e 16 de xullo.

Concello de Outes presentou a súa oferta deportiva para verán. As escolas deportivas ofrecerán actividades de todo tipo, nas que poderán participar maioritariamente nenos e nenas, aínda que tamén haberá prazas para adultos e adolescentes. Parte desta actividade focalizarase no Centro Náutico Francisco Rama Vázquez (que ofrece cursos de vela, windsurf e kaiak de mar, así como actividades de iniciación á navegación) e máis no pavillón de Outes e a Casa da Cultura (con cursos de

zumba, pilates, full body e body jump). No referente ao fútbol, haberá un campus en colaboración co FC. Outes, no que poderán participar nenos nados no 2015 ou anteriores. Asemade, realizarase un torneo de fútbol e outro de tenis no mes de agosto. Do mesmo xeito, as escolas deportivas ofrecerán cursos de tenis de mesa, de tenis, de raqueta, de atletismo, de fútbol e de piragüismo. O prezo é de 6 euros ao mes e os nenos que poderán participar deben ter idades comprendidas entre 5 e 7 anos. Máis datos en www.outes. gal.



10

Xuño 21

O Barbanza

 OCIO

Guía turística de praias para non perderse Incluímos nestas páxinas, agora que chega a tempada estival, algúns dos areais máis destacados da nosa comarca   Nestas terras privilexiadas, a historia, o arte e a cultura fusiónanse para crear paisaxes extraordinarios. Por iso, presentámoslles esta guía de praias e areais. Nela pódese apreciar toda a información relevante dos lugares máis icónicos e paradisíacos da zona.

 Porto do Son - Praia de Aguieira: A praia de Aguieira é grande (1700 metros de lonxitude) e ten area branca. A zona conta con grandes olas. Encóntrase nunha zona semiurbana e o seu índice de ocupación sitúase arredor do 70% en tempada alta. - Area Longa: Tamén chamada Baroña, a praia soamente ten 350 metros de lonxitude. A cor da area é entre branca e dourada e conta con olas e moito vento. Está rodeada de vexetación e de montañas. En tempada alta sole estar moi concorrida. - Arnela-Fonforrón: A praia de Arnela é pequena (280 metros de lonxitude) e está composta por area e roca. É unha zona con olas moderadas e moito vento. En xeral, unha praia salvaxe. - Praia de Coira: A praia de Coira é de tamaño medio. O color de area é branca e a súa composición principalmente é area. Concretamente, sitúase nunha zona urbana e isto produce que estea bastante concorrida en verán. Ademais, está ben sinalizada e conta con parada de autobús. - A Gafa: Trátase dunha cala de 80 metros de lonxitude. A cor de area é branca e a súa composición é principalmente area. Esta praia é de fácil acceso, xa que pódese chegar a ela en transporte público.

 Ribeira

Praia de Area Longa en Porto do Son

- A Ameixida: Atópase na parroquia de Castiñeiras. Cunha lonxitude de 100 metros, trátase dun areal resgardado con area fina. Dispón de aparcamento, limpeza, ducha, servizos, fondeo e surf. - Praia de Area Secada: Cala de 80 metros de lonxitude, situada nunha zona urbana e composta por area. O areal posúe augas tranquilas. Non está ben sinalizada pero merece a pena acudir a ela. - Baluarte: Coñecida como O Casqueiro, esta cala de 90 metros de lonxitude ten a area dourada e unhas augas tranquilas. Sitúase nunha zona urbana e posúe servizos de limpeza e aseos. - Praia de Castiñeiras: Encóntrase na parroquia que leva o seu mesmo nome. Resgardada, conta con 100 metros de area fina. Dispón de estacionamento, limpeza, ducha, fondeo e surf. - Praia do Castro: Localízase na parroquia de Aguiño. Xunto A Catía, conta cun litoral de 900 metros, aberta e de area fina. Dispón de estacionamento, limpeza, ducha, servizos, fondeo e surf. - Praia de A Catía: Sitúase na parroquia de Aguiño. Conta con 900 metros de costa, aberta e con area fina. Dispón de aparcamento, limpeza, ducha, servizos e surf. - A Corna: Tamén chamada o Esteiro, é unha praia de tamaño medio en Palmeira (600 metros de lonxitude) e a cor da

Praia das Cunchas en Rianxo

súa area é dourada. Zona tranquila, de augas calmadas, que dispón da maioría de servizos. - Praia de Coroso: Soamente a 5 km de Ribeira, sitúase esta gran praia (1.700 metros de lonxitude). Ten a area dourada e a zona de baño é tranquila. Normalmente ten un índice de ocupación alto, xa que pódese chegar a ela en transporte urbano. - Praia de A Ladeira: Situada entre Corrubedo e Olveira, esta praia está aberta e conta con 1.000 metros de area fina, ademais de limpeza, fondeo e surf. - Praia do Prado: Praia pequena de 300 metros de lonxitude, en Corrubedo. Unha gran opción para pasar o verano en familia. - O Touro: Sitúase na parroquia de Castiñeiras. Con 10 metros de longo, resgardada e de area fina. Dispón de aparcamento, limpeza, ducha, servizos, fondeo e surf. - Praia do Río Azor: Localízase na parroquia de Palmeira. Resgardada, con 150 metros de area fina. Dispón de limpeza, ducha e servizos. - Praia do Vilar: Este areal é unha das grandes xoias naturais do concello. Localízase na parroquia de Carreira e intégrase no Complexo dunar de Corrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán. Consiste nunha praia aberta, cunha costa de 1.200 metros de fina area. Conta con estacionamento, limpeza, accesibilidade, socorrista, ducha, servizos e surf.

Praia do Vilar en Ribeira


O Barbanza

11

Xuño 21

 Boiro - Praia de Barraña-Saltiño: O areal de Barraña esténdese ata Rebordelo. Trátase dunha praia de 620 metros de lonxitude, con augas tranquilas. Conta cun paseo marítimo que vai ata Barraña e un paseo fluvial. Ademais, posúe campos de fútbol e voleibol, onde se celebran campionatos. Preto da zona sitúase un cámping. - Praia de Carragueiros: Pertence á parroquia de Castro. Trátase dunha das máis extensas cos seus 1.510 metros, resgardada e con area grosa. Conta con estacionamento, restaurante, limpeza, accesibilidade, ducha e servizos. - Praia de Ladeira do Chazo: A praia de Ladeira de Chazo ten unha lonxitude de 940 metros e esténdese dende Punta do Cuartel ata Punta de Angados. As súas augas presentan unhas condicións excepcionais para a navegación a vela. Ademais, conta con servizos de salvamento, papeleiras, limpeza, duchas e aseos.

Praia Carragueiros en Boiro

- Mañóns: Esta Praia encóntrase na parroquia de Abanqueiro. Resgardada, con 1.300 metros de fina area. Conta

con estacionamento, restaurante, pícnic, limpeza, accesibilidade, ducha e servizos. - Praia de Piñeirón: A praia de Piñeirón encóntrase na parroquia de Castro. Trátase dunha praia de 85 metros de lonxitude, con area fina. Tamén conta con servizos de salvamento e o persoal encóntrase comprometido co medio ambiente. - Praia de Portomouro: A praia de Portomouro ten unha lonxitude de 160 metros. A area é de cor dourado e o estado das augas habitúa ser tranquilo. Sen embargo, non dispón de paseo marítimo nin accesos para os discapacitados. - Praia da Retorta: A praia da Reporta está situada en Cabo da Cruz e ten 520 metros de lonxitude. Ao final deste areal encóntrase a desembocadura do Lago de Carragueiros. Non conta con duchas pero si ten acceso para os discapacitados. É un lugar tranquilo e con moita calma, no que desfrutar da natureza.

 Rianxo

 A Pobra do Caramiñal

- As Cunchas: Esta praia ofrece a posibilidade de practicar deportes náuticos. Ten unha lonxitude de 130 metros e unha ocupación de grao medio.

- Praia de Areal: A praia do Areal ten 1.100 metros de lonxitude. Conta con duchas e servizos básicos. - Praia de A Barca: A Praia de A Barca ten 200 metros de lonxitude. Nela pódese apreciar arena fina, dourada, e augas cristalinas. É un lugar onde illarse do mundanal ruído.

- Praia do Porrón: Pertence á parroquia de Leiro. Resgardada e con 400 metros de fina area. Dispón de estacionamento, restaurante, limpeza e accesibilidade.

- Praia de Agronovo: Atópase na parroquia de O Maño. Resgardada e cun litoral de 180 metros de fina area. Dispón de limpeza. - A Corna: A praia da Corna é semiurbana. Areal pequeno, de 110 metros de lonxitude. Ten moita vexetación e conta con servizo de limpeza.

- Tanxil: A praia Tanxil é un areal de area grosa, ben resgardado e moi limpo. Posúe tendas para comprar comida e bebidas e servizo de vestiarios.

- A Illa: A praia da Illa ten 180 metros de lonxitude. Na tempada alta habitúa estar pouco concorrida. O areal conta con moita vexetación.

- A Torre: Unha das praias máis bonitas de Rianxo. Rodéase dun entorno diferente e conta con augas tranquilas. Está bastante frecuentada, xa que foi remodelada en 2008. A praia mide aproximadamente 930 metros.

- Praia de Lombiña: Tamén coñecida como praia de Lombiña – Cabío, conta con 600 metros de lonxitude e habitúa estar moi concorrida. É ideal para facer submarinismo e posúe establecementos onde mercar comida e bebida. Praia Lombiña-Cabío na Pobra do Caramiñal

- Praia de Niñeiriños: Localízase na parroquia de O Maño. Resgardada, con 250 metros de area fina. Conta con limpeza.

 Serra de Outes - Praia de Broña: A praia de Broña está situada na parroquia de San Cosme de Outeiro e ten unha lonxitude de 500 metros. Conta con area fina.

 Noia

Praia de Boa Grande en Noia

- Praia de Boa Grande: A praia de Boa Grande é unha das máis largas da contorna. Conta con 500 metros de lonxitude. É un areal resgardado, pero non ten restaurantes nin zonas deportivas preto. - Praia de Boa Pequena: A praia de Boa Pequena ten unha lonxitude de 150 metros. A area é de cor dourado e fina. Pódese acceder en transporte público con facilidade.

Praia de Broña en Outes


12

Xuño 21

O Barbanza

 RUTAS MARÍTIMAS

Queremos mar

A comarca achega múltiples opcións para coñecer o litoral e as illas a través de diferentes rutas marítimas

H

abía fame de saír ao mar: un desexo xeral de respirar aire libre e despexar a vista con horizontes abertos. O litoral da comarca ofrece neste senso múltiples posibilidades, e tanto os Concellos como as navieiras que operan na contorna, sábeno men. As opcións para coñecer o noso mar son este verán múltiples e variadas, pero nós centrarémonos nesta páxina nalgunhas das máis importantes e que nos tocan máis de preto. Polo que se refire ás opcións en Ribeira, veñen da man das navieiras Cruceros do Ulla e Bahía Sub. Haberá, ao longo dos meses de verán, catro modalidades de ruta en catamarán con destino ao Parque Nacional Marítimo Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia e á Ruta do Mexillón. As saídas teñen lugar dende un peirao flotante posto a disposición por Portos de Galicia na zona de antiga lonxa e as visitas aos distintos destinos (illa de Sálvora, illa de Ons e a ruta do Mexillón) contarán coa asistencia de guías titulados. -Ribeira–Illa de Sálvora. Navieira: Cruceiros do Ulla. Reserva e billetes: www.crucerosdoulla.com. Calendario: xuño (sábados), xullo (mércores e sábados), agosto (mércores e sábados) e setembro (sábado 7 e sábado 14). Horario: saída ás 10 e volta ás 14.30. Prezo: persoa adulta 20 €; crianzas de 3 a 12 anos 10 €; crianzas de 0 a 2 anos gratis. -Ribeira–Illa de Ons. Navieira: Cruceiros do Ulla. Calendario: xuño (domingos 20 e 27), xullo (domingos) e agosto (domingos). Porto de embar-

Faro de Sálvora

que: Ribeira, antiga lonxa. Horario: saída ás 10.15 e volta ás 19.00. Prezos: persoa adulta 25 €; crianzas de 3 a 12 anos 10 €; de 0 a 2 anos gratis. -Ribeira – Illa de Ons. Navieira: Bahía Sub. Máis información en www. bahiasub.com. Calendario: os sábados de xullo e agosto e en setembro, sábado 7 e sábado 14. O porto de embarque é a antiga lonxa. O horario de 10.00 a 18.00 horas. Prezo: persoa adulta 25 €; crianzas de 4 a 11 anos, 12,50 €; crianzas de 0 a 3 anos gratis. Inclúe degustación a bordo de mexillóns ou empanada con bebida. -Ribeira – Ruta do Mexillón (con degustación a bordo). Navieira: Cruceiros do Ulla. Calendario: xuño (sábados), xullo (mércores e sábados), agosto (mércores e sábados) e setembro (sábado 7 e sábado 14). Porto de embar-

que: antiga lonxa de Ribeira. Horario: saída ás 17.30 e volta ás 18.45 horas. Prezo: persoa adulta 15 €; crianzas de de 3 a 12 anos 7€ ; crianzas de 0 a 2 anos gratis. Polo que respecta á Pobra, o Concello engadiu ás visitas guiadas ao Parque Nacional Marítimo-Terrestre das Illas Atlánticas programadas para este mes de xuño (con saída e chegada ao municipio pobrense), outras catro viaxes para o que resta da tempada estival. Ofértanse así, para o conxunto do verán, un total de cinco travesías froito da colaboración por terceiro ano consecutivo entre o Concello e a empresa Piratas de Nabia. No 12 de xuño inaugurouse este programa coa visita a Sálvora, na coñecida como ruta Starlight, mentres que no día 27 será a quenda de achegarse ata Ons. Xa en

  O litoral

da comarca ofrece múltiples posibilidades, e tanto os Concellos como as navieiras sábeno ben. As opcións para coñecer o noso mar son este verán múltiples e variadas Praia Melide na Illa de Ons

Balandro Joaquín Vieta

pleno mes de xullo navegarase pola Ruta Xacobea do Mar da Arousa e río Ulla, no 25. Finalmente, en agosto regresarase a Ons e Sálvora, no 8 e no 29, respectivamente. As persoas interesadas deben formalizar a súa reserva con antelación a través da web www.piratasdenabia.com ou do teléfono 986 320 048. Tamén se pode solicitar información e resolver dúbidas na web de Turismo da Pobra ou no 671 090 262. A empresa xestionará directamente a tramitación das autorizacións de entrada ao Parque Nacional Marítimo-Terrestre das Illas Atlánticas. Polo que se refire a Rianxo, teremos este verán tres itinerarios. En primeiro lugar haberá un roteiro marítimo á illa de Ons, con datas o 20 de xuño e o 1 de agosto, e con saída ás 10.00 horas e regreso planificado ás 19.00 horas. Os prezos serán de 23 euros para adultos e 15 para crianzas. A segunda das experiencias será unha ruta xacobea para coñecer Barbanza dende o mar, con saída o 25 de xullo, ás 10.00 da mañá. O prezo será de 30 euros para adultos e de 20 para nenos. Polo que se refire á terceira proposta, a Ruta do Mexillón (O Ouro de Rianxo), está prevista en dúas quendas, o 7 e o 15 agosto, con dúas saídas por día. Os horarios serán os seguintes: pola mañá de 10.30 a 13.30 horas e pola tarde de 16.30 a 19.30 horas. O prezo será de 30 euros para adultos e de 20 para nenos. As prazas serán limitadas, segundo confirmou o Concello (colaborador desta iniciativa), que fai fincapé na necesidade, para as persoas interesadas, de facer as súas reservas canto antes. O horario de atención telefónica será de 9.00 a 14.00 horas. Poderá solicitarse información a través do teléfono 981 866 225 ou 644 719 008.


O Barbanza

13

Xuño 21

TRANSPORTE E MOBILIDADE  

Novas vantaxes para a mobilidade dos mozos galegos

Actívase a través da tarxeta Xente Nova a gratuidade do transporte interurbano para menores de 21 anos en toda Galicia

A tarxeta permite realizar cada mes ata 60 viaxes interurbanas gratuítas. A súa recarga pode efectuarse nos caixeiros de Abanca ou nas oficinas habilitadas para expedila e tamén de xeito telemático mediante a banca móbil ou electrónica da citada entidade. A Consellería de Infraestruturas e Mobilidade está a traballar actualmente para que os usuarios poidan levar esta tarxeta directamente no móbil e facer as recargas sen necesidade dun caixeiro.

Iniciativa social

A

Xunta anunciou este mes de maio a extensión da gratuidade no transporte público aos menores de 21 anos de toda Galicia. Esta medida fíxose efectiva o pasado 21 de maio, a través do emprego da tarxeta Xente Nova, un dispositivo que até o de agora se podía empregar nas áreas de transporte metropolitano, na provincia de Ourense e en 13 concellos da área de Pontevedra, e que agora amplía o seu radio de acción a toda a xeografía galega. O obxectivo: permitir que todas as persoas menores de 21 anos viaxen de balde no autobús da Xunta, ademais de no barco, no caso da ría de Vigo, e no ferrocarril de vía estreita na área de Ferrol. Toda a información requirida sobre esta iniciativa, na web www.bus.gal. A Xunta fai saber que esta tarxeta pode adquirirse en calquera das 213 oficinas de Abanca habilitadas nas catro provincias. Para empezar a empregala cómpre que as persoas usuarias carguen a tarxeta cun saldo inicial co que se aboarán as viaxes e posteriormente será reintegrado no dispositivo.

  O obxectivo é permitir

que todas as persoas menores de 21 anos viaxen de balde no transporte interurbano, ademais de no barco no caso da ría de Vigo e no ferrocarril de vía estreita na área de Ferrol Na páxina web www.bus.gal pode ampliarse a información relativa a este dispositivo e as vantaxes que leva asociadas, así como o listado de todas as sucursais habilitadas para a súa expedición e os servizos de transporte existentes en cada concello, cos correspondentes horarios e rutas.

Máis de 80.500 mozas/os xa beneficiadas/os

Na actualidade, máis de 80.500 mozos menores de 21 anos xa viaxan de balde nos autobuses interurbanos da Xunta a través do emprego desta tarxeta. A área da Coruña alberga o maior número de dispositivos expedidos,

contabilizándose case 22.850; seguida da de Vigo, con case 17.225 tarxetas distribuídas; e Santiago, con preto de 12.150. Na área de Ferrol, máis de 9.600 rapaces dispoñen desta tarxeta; na de Pontevedra, máis de 5.200; e na de Ourense, máis de 2.700. O ano 2020, malia a crise sanitaria, rexistrou o maior incremento nas tarxetas expedidas desde a súa activación en 2016, emitíndose máis de 21.000 dispositivos. Desde a implantación desta medida, realizáronse máis de 8 millóns de desprazamentos de balde, cun investimento por parte da Xunta que se sitúa en preto dos 8 M€.

A tarxeta Xente Nova é unha iniciativa social de fomento do transporte público que a Xunta puxo en marcha no ano 2016 nas áreas de transporte metropolitano para permitir a gratuidade no transporte público a menores de 19 anos. Logo estendeuse a cobertura ata os menores de 21 anos e desde xuño do ano pasado, o Executivo autonómico activou este incentivo na provincia de Ourense e en 13 concellos da área de Pontevedra. Esta iniciativa do Goberno galego, enmarcada no Plan de Transporte Público de Galicia, ten como obxectivos “contribuír á economía das familias e facilitar o acceso dos mozos a servizos básicos como a educación, especialmente a non obrigatoria, ao tempo que se fomenta o uso do transporte público e, polo tanto, unha mobilidade máis sustentábel e limpa entre os máis novos”. Segundo informou estes días a Xunta, “o uso da tarxeta está a ter impacto nos petos das familias”, pois, por exemplo unha moza de Verín que estude na cidade de Ourense está a viaxar gratis todo o curso, fronte á situación anterior na que debía abonar un prezo por viaxe de 4,55 €, uns 200€ ao mes. Así, actualmente esa moza benefíciase dun aforro de case 1.800 euros nos 9 meses lectivos.

Publicación no Diario Oficial de Galicia

O pasado 20 de maio publicouse no DOG a resolución pola que se estende ao conxunto da comunidade a gratuidade no transporte público aos menores de 21 anos coa utilización de Xente Nova. Na seguinte ligazón ao DOG pode ampliarse a información relativa a esta resolución: http://xurl. es/q2y00.


14

Xuño 21

O Barbanza

 DIVERSIDADE

Barbanza libre

Os nosos Concellos súmanse á nova campaña da Deputación a prol das diversidades sexuais

  Entre os Concellos

que se suman este ano a esta importante iniciativa atópanse os de Porto do Son, Lousame, Outes, A Pobra do Caramiñal, Rianxo, Ribeira, Noia e Boiro

A

Deputación da Coruña impulsa novamente a campaña Liberdade de ser e sentir a prol das diversidades sexuais, e faino cun completo programa de actividades de variado formato, a desenvolver ao longo deste mes de xuño. Até o de agora xa confirmaron a súa adhesión á iniciativa, impulsada polas áreas provinciais de Igualdade e Cultura, 85 concellos e 15 entidades. As páxinas web seresentir.gal e aculturaeundereito.gal serán un fervedoiro de contos, contribucións audiovisuais e xogos interactivos. Entre os Concellos que se suman este ano a esta importante iniciativa atópanse os de Porto do Son, Lousame, Outes, A Pobra do Caramiñal, Rianxo, Ribeira, Noia e Boiro, que corroboraron estes días a súa participación.

Presentación

As áreas de Igualdade e Cultura da Deputación da Coruña presentaron conxuntamente a campaña e o programa que preparan para a conmemoración do Día das Diversidades Sexuais que se celebrará o vindeiro 28 de xuño. A campaña Liberdade de ser e sentir, cun amplo programa de actividades, e o congreso A memoria diversa son os principais eixes de acción que presentaron a deputada María Muíño e

- - - o deputado Xurxo Couto. O programa inclúe actividades para todos os públicos, desde un conto infantil que será difundido en aberto na Rede até pílulas informativas para expandir unha mensaxe igualitaria, conversas públicas con representantes das entidades que defenden dereitos dos colectivos ou a proxección do audiovisual Noite Irisada en doce concellos da Coruña.

Apoio aos museos da nosa comarca con contratacións de persoal

A

área de Cultura da Deputación da Coruña vén de confirmar que 32 concellos da provincia contratarán persoal de museos con financiamento da entidade provincial. Serán, en total (posto que seis dos concellos presentaron dúas solicitudes), 38 contratos, destinados a “contribuír á profesionalización dos centros culturais municipais”. A liña conta cun orzamento de 382.929 euros. No caso da nosa comarca, atópanse os Centro de Interpretación do Muíño das Mareas de Muros, do Castro de Baroña en Porto do Son, das Minas de San Finx en Lousame ou a Casa Museo Manuel Antonio en Rianxo, o Museo da Memoria Mariñeira no Son ou o Museo Municipal de Ribeira, entre outros da nosa contorna (que se poden consultar no BOP deste 1 de xuño).

O programa punto por punto - Contacontos infantil O avó que saíu da maleta de Brais das Hortas. Contacontos en formato dixital que estará publicado na Rede. - 3 pílulas informativas que aclararán termos conceptuais relativos ás diversidades. - Conversa coas entidades Alas Coruña, Arelas e Les Coruña arredor dos retos de futuro das diversidades

-

-

sexuais que se van celebrar de xeito presencial o venres 25 de xuño ás 19.00 horas na Biblioteca Provincial (inscrición previa no correo electrónico info@seresentir.gal indicando nome completo e teléfono de contacto). A conversa será retransmitida en directo a través da web da campaña. Xogo interactivo, en formato Pasapalabra e que será colgado na Rede. Colaboración coa serie web S.E.X coa publicación doutros 3 capítulos na web seresentir.gal. Difusión de materias didácticos de ARELAS para centros educativos. Congreso A Memoria Diversa, que se celebrará os días 18 e 19 de xuño no Pazo de Mariñán e que nace coa idea de recuperar e reivindicar a memoria histórica do colectivo LGBTIQA+ en Galicia. Proxección do documental Noite Irisada, que recoñece, a través de voces protagonistas, a loita polos dereitos de gais e lesbianas en Galicia.

Remate da humanización da avenida de San Campio, en Outes

A

Deputación da Coruña investirá 420.008 euros para rematar as obras de humanización de avenida de San Campio, na Serra de Outes, que, segundo lembra a entidade provincial, “foron paralizadas hai uns anos debido ao incumprimento do proxecto por parte do contratista”. “As obras contribuirán a mellorar a seguridade peonil na zona mediante a construción de

beirarrúas e a dotación dunha nova capa de rodaxe no tramo da DP 5604 que discorre

entre o inicio da estrada e o PQ 0+340”, explicou a institución provincial.


O Barbanza

15

Xuño 21

DIVERSIDADE  

Ribeira coa diversidade

  O programa de actos

O Concello celebrará o Día do Orgullo LGTBIQ+ cun completo programa de actividades entre o luns 28 e o sábado 3 de xullo

R

ibeira vai celebrar a diversidade cun amplo programa de iniciativas. Así o fixeron saber o pasado 17 de xuño o alcalde Manuel Ruiz e máis a directora do Centro de Información á Muller (CIM), Dolores Crujeiras, que presentaron a axenda para celebrar (entre o luns 28 de xuño e o sábado 3 de xullo) o o Día do Orgullo LGTBIQ+. Na presentación, Ruiz e Crujeiras aproveitaron para render tributo á súa compañeira Ana Ruiz, até hai uns días concelleira de Igualdade, polo seu importante labor á fronte desta área no Concello e, tamén, porque a conmemoración da diversidade e a intensa axenda de actividades débese ao seu traballo. O programa de actos arrancará o luns 28 de xuño cadrando co Día do Orgullo LGTBIQ+ coa lectura ás 12 do mediodía na praza do Concello dun pregón (será de forma telemática) a cargo dunha persoa integrante deste colectivo: a ribeirense Julia Alonso Rodríguez. Media hora despois desenvolverase unha actuación por parte de Astrogirl.

O día 2 de xullo de 10 a 14 horas terá lugar tamén na praza do Concello unha Feira do Orgullo LGTBIQ+ coa participación das asociacións Avante LGTBIQ+ Compostela, Alas Coruña, Nós Mesmas e Chrysallis. Ás 12 horas

celebrarase un contacontos de Caxoto denominado Planeta LGTB mentres que ás 13 horas haberá un obradoiro de globoflexia. Ese mesmo venres ás 20 horas no Salón Cultural Lustres Rivas proxec-

arrancará o luns 28 de xuño cadrando co Día do Orgullo LGTBIQ+ coa lectura ás 12 do mediodía na praza do Concello dun pregón a cargo da ribeirense Julia Alonso Rodríguez tarase o audiovisual Noite irisada. A acción está promovida pola Deputación da Coruña e estará seguida dun debate entre os asistentes. E ás 22 horas no paseo do Malecón terá lugar o espectáculo Fraquetazzo DJ, para todos os públicos. Por último, o sábado 3 de xullo de 12.30 a 14 horas o viario de Ribeira acollerá a ruada Discotecla. De xeito complementario e paralelo ás ditas iniciativas desenvolverase na rede sociail Facebook a campaña Ribeira con Orgullo, na que as persoas que queiran participar só teñen que tomar unha fotografía alusiva a esta iniciativa e citar no seu post a conta @CIMRibeira. A estes efectos haberá espallados polo municipio diversos motivos sobre a campaña, como unhas banderolas ou como os nove bancos arco da vella colocados nas nove parroquias.

O Lavadoiro de Artes e o Banco do Piñeiro, finalistas na XV Bienal de Arquitectura e Urbanismo

O

arquitecto galego, Carlos Seoane, resultou finalista con catro das súas obras na XV Bienal Española de Arquitectura e Urbanismo, que leva por título España Baleira, España Chea. Dous deles -o Lavadoiro de Artes e o Banco do Piñeiro, ambas en Ribeira- competirán por levar o galardón na categoría de arquitectura e urbanismo, e os outras dúas -Barreiras para espazos públicos na catedral de Santiago e Elementos de identidade do Camiño á súa entrada á cidade-, na de investigación. En total, na sección de arquitectura e urbanismo presentáronse 581 propostas, das que foron seleccionadas un centenar e setenta

pasaron a ser finalistas. En investigación, foron 467 as obras presentadas, das que once pasaron a engrosar a lista de finalistas na subcategoría de produto. Respecto do lavadoiro, o proxecto arquitectónico do estudo de Carlos Seoane foi crear unha bancada en forma de “V” para recuperar o carácter tradicional destes espazos, que tiveron un importante compoñente de interacción e relación social. Con isto, preténdese recuperar o lavadoiro e darlle relevancia á auga circulante do río para fomentar a reflexión. De feito, para o seu desenvolvemento empregouse granito silvestre do Barbanza obtido dunha canteira situada a menos de quince quilómetros de distancia.

No caso do Banco do Piñeiro, situado no Castro da Cidá, o obxectivo consistiu en construír un camiño, cuxo final remata nun banco de pedra cúbico e unha varanda metálica de protección para os visitantes en cadeira de rodas. Trátase dunha obra minimalista feita integramente con material reciclado e que pretende poñer en valor o patrimonio histórico, paisaxístico e botánico da zona. Os proxectos premiados na categoría de arquitectura e urbanismo anunciaranse o 28 de xuño no Pavillón Mies van der Rohe de Barcelona, e os de investigación, o 2 de xullo no patio Herreriano do Museo de Arte Contemporánea Español de Valladolid.


16

Xuño 21

O Barbanza

 EMPRESA

Un mapa do tesouro chamado Rianxo

A veciñanza está convidada a participar nunha busca de vales de compra destinados a apoiar a comercio local

E

toria a través dunha antiga publicación na que un entrevistado fala da súa avoa, unha celebridade da vila que é moi probábel que agochase agasallos por todo o concello, “como facía cos seus regalos de aniversario cando era só un neno”, sinala o entrevistado, que remata o seu diálogo deste xeito: “Foi unha gran avoa, unha gran persoa e sobre todo, unha gran arqueóloga”. No texto ofrécense unha serie de pescudas para a localización dos tesouros.

stes días colleu impulso a campaña A miña avoa, posta en marcha polo Concello de Rianxo para fortalecer a aposta polo comercio local a través dun convite á busca de tesouros (no que a propia vila de Rianxo e a súa contorna constitúen o mapa de descubrimentos que a veciñanza participante deberá desentrañar). Segundo confirmou o Goberno local, xa comezaron a aparecer os tesouros da iniciativa. Sen ir máis lonxe, foron atopados (neste arrinque da campaña en xuño) vales baixo o banco de pedra da igrexa (grazas á pista 6), no exterior do cemiterio (correspondente á pista 8), detrás dun sinal na praia de Tanxil (o tesouro número 7), debaixo dun banco ao carón do monumento á Rianxeira (o tesouro número 5) ou debaixo dun tobogán do parque infantil preto do Auditorio (número 4). Porén, o Concello lembra que quedan aínda moitos tesouros por atopar, e que, quen queira animarse a localizalos, pode informarse ao miúdo das bases do certame na web municipal (concelloderianxo.gal).

concurso A Miña Avoa, no que participarán máis de 100 negocios locais. Neles, os participantes poderán obter as pistas que os leven a atopar un dos moitos tesouros agochados pola vila, que son vales de compra para o comercio local.

A campaña

  A través do concurso A Miña Avoa no

O Concello quixo activar este verán unha proposta lúdica e participativa para dinamizar o comercio local nestes tempos de paulatina recuperación ao tempo que recoñece e distingue a implicación das rianxeiras e rianxeiros cos establecementos dos seus veciños e familiares. Trátase do devandito

Desafío arqueolóxico O certame consiste nun xogo de pistas e descubrimentos, a xeito de reto arqueolóxico. Proponse unha his-

Vale baixo o banco de pedra da igrexa atopado por Noel Aido Galbán

que participarán máis de 100 negocios locais, os participantes poderán obter as pistas que os leven a atopar un dos moitos tesouros agochados pola vila, que son vales de compra para o comercio local

A ABE activa unha aplicación web para realizar sorteos de xeito dixital

A

Asociación Boirense de Empresarios (ABE) vén de dar un novo paso en materia de transformación tecnolóxica: un proceso no que se inclúe o seu propio xeito de dar servizo e, tamén, o seu compromiso con revitalizar o tecido económico nestes tempos de progresiva desescalada. Baixo este espírito, puxo en marcha unha nova apli-

cación web para realizar sorteos e concursos “de forma totalmente dixital”. A ferramenta, que está aloxada na paxina web da asociación (abe.gal) permite que os clientes rexistren os tíckets de compra dos establecementos asociados e poidan participar en sorteos organizados pola ABE. A patronal boirense salienta a sinxeleza da ferramenta, xa que

permitirá aos clientes participar nos sorteos seguindo tres simples pasos: 1. Facer unha foto do tícket de compra. 2. Entrar en www.abe.gal e subir a foto do tícket. 3. Indicar no formulario o nome, o teléfono do cliente e o comercio no que mercou. A maiores, se o usuario aportou o seu correo electrónico no formulario, recibirá unha copia da súa solicitude de participación, acompañada da referencia única asignada polo sistema.

Fomento da economía local

O obxectivo principal da iniciativa é “fomentar a economía no sector da restauración e do comercio local” ao tempo que se potencia “o lecer e a cultura do municipio” e “impúlsase o traballo en equipo dentro dos círculos familiares”. Os ingredientes principais do concurso son os cheques-agasallo e, tamén, a repercusión que de seguro acadará a iniciativa nos medios de comunicación, ao tratarse “dunha campaña innovadora, orixinal e diferente”, en palabras do Concello.


O Barbanza

17

Xuño 21

EMPRESA  

Activistas polo medio mariño CONGALSA e o seu equipo celebraron con obradoiros de sustentabilidade o Día do Medio Ambiente

C

ONGALSA reivindicou os días pasados as metodoloxías de traballo sustentábeis, eficientes, eficaces e respectuosas cos recursos naturais e a súa conservación. Fíxoo a través dun programa de obradoiros de sensibilización ambiental para o seu equipo de traballo, encadrados na celebración do Día Mundial do Medio Ambiente (o pasado 5 de xuño). “Nesta data lembramos a importancia de manter en bo estado a nosa contorna e a necesidade de actuar unidos para facelo posible”, sinalou a empresa alimentaria da Pobra do Caramiñal, salientando a súa aposta “por integrar a concienciación ambiental na formación que ofrece aos seus equipos”. Desta aposta xorden os ditos obradoiros de educación ambiental para

os seus traballadores, enmarcados no Proyecto Personas de CONGALSA. O obxectivo principal dos talleres é “sensibilizar e formar sobre as causas e impactos da actividade humana no medio ambiente”, ao tempo que se pon o foco (dado o perfil da empresa, a sensibilidade do seu cadro humano e as fortes ligazóns de CONGALSA cos ecosistemas mariños) en como a actividade humana pode xerar impacto negativo sobre o medio natural e cales son as medidas das que se pode botar man para evitalo. “Os talleres”, explica a empresa alimentaria, “ofrécense como resposta ás propias peticións do noso persoal, quen demandou actividades formativas vinculadas ao ámbito ambiental. Por iso xeráronse estas actividades, prácticas e dinámicas, como unha acción

máis que contribúe ao compromiso social de CONGALSA reflectido a través do Proyecto Personas”. Lembrar que a empresa con sede principal no Polígono da Tomada conta dende hai máis dunha década cun sistema de xestión integrado que incorpora os aspectos ambientais e de protección da contorna ambiental ao máis alto nivel. Ademais de dispor da certificación segundo a norma ISO

  O obxectivo dos talleres

é “sensibilizar e formar sobre as causas e impactos da actividade humana no medio ambiente”

14001:2015, forma parte do Regulamento Comunitario de Ecoxestión e Ecoauditoría, coñecido polas súas siglas EMAS. Asemade, entre outras medidas, conta cun código de conduta e prácticas responsábeis que integra tamén a actividade das organizacións provedoras, como garantía dun bo facer que permita aliñar o traballo coa protección do medio ambiente e o respecto á sociedade e as persoas. CONGALSA tamén lembra que a súa aposta decidida polas enerxías renovábeis remóntase a 2018, coa instalación de placas fotovoltaicas nas cubertas das naves de Ribeira, A Pobra e, desde este ano 2021, tamén en Canarias. Desde o 01/01/2018 até o 30/04/2021 a compañía xerou 1.443.486 kWh de electricidade, o que equivale a non emitir 490 Tn de CO2 á atmosfera, ou ben non queimar 374 Tn de petróleo ou plantar 49.079 árbores que cubrirían unha superficie equivalente a 56 campos de fútbol.


18

Xuño 21

O Barbanza

 AXENDA CULTURAL

O verán tamén é cultura

Os nosos Concellos inician a época estival cunha axenda ateigada de actividades, damos conta dalgunhas delas

A

axenda cultura dos nosos concellos para este inicio do verán é unha axenda viva en todo o sentido do termo. É viva polo que ten esta expresión de resistencia e reivindicación logo dun longo período de adversidade. E é viva porque non é definitiva. O que aquí ofrecemos é unha pequena mostra do que hai na nosa comarca, un todo moito máis grande que se actualiza e enriquece cada pouco. Damos conta dalgúns dos puntos máis importantes xa confirmados. Polo que se refire á axenda da Pobra do Caramiñal para este inicio da época estival, inclúe estreas de libros, narracións orais, música e espectáculos teatrais. Comeza o 25 de xuño coa presentación do libro Memorias dunha estrela sen luz, da escritora

local Andy da Fonte. Será no Teatro Alma ás 20.30 horas. O acto vén da man do Concello e da Asociación Cultural Barbantia. O 1 de xullo será a quenda de Vero Rilo, cun contacontos (no piñeiral da praia da Illa), encadra-

do no Festival Atlántica (para público familiar ás 20.30 horas). O 4 de xullo Candido Pazó ofrecerá un contacontos ás 20.30 horas, no Castro da Croa, para público adulto, abeirado tamén ao Festival Atlántica. O día 9 de xullo

  Á axenda da Pobra do

Caramiñal para este inicio da época estival, inclúe estreas de libros, narracións orais, música e espectáculos teatrais

O alumnado do Grupo e os artistas Manuel e Mónica Ayaso xuntaron talentos

O

luns 21 de xuño presentouse en Ribeira unha publicación local destinada a incrementar o interese de persoas de todas idades polo medio natural, a arte e a creación literaria. Estamos a falar do libro Paxarada, impulsado pola ANPA Santa Uxía do CEIP O Grupo de Ribeira e o propio centro educativo ribeirense co obxectivo complementario de mostrar a gran riqueza poética (e divulgadora) que xorde da confluencia entre as artes e o medio ambiente, obxectivo reforzado pola presenza de artistas locais tan sobranceiros como Manuel Ayaso (Aguiño,

1934) e a súa filla Mónica Ayaso Rivas, que proporcionaron os seus debuxos ao proxecto. O libro tamén contén fermosos poemas sobre paxaros realizados polo alumnado de Primaria do CEIP O Grupo e haikus

escritos polos cativos de Infantil. A publicación conxunta presentouse no pavillón do colexio ribeirense, coa presenza do equipo directivo con Nieves Lampón á súa cabeza, os coordinadores

do proxecto (a mestra de infantil Sara Reiriz e o secretario da ANPA, Unai González) e a presidenta da ANPA, María Xosé Blanco, ademais de Ayaso e a súa filla Mónica, que entregaron ás nenas e nenos exemplares editados.

  En Outes as actividades

culturais comezan en xullo, o día 3, cun monólogo de Eugenia Manzanera abeirado ao Festival Atlántica (en Ponte Nafonso ás 21.30 horas, para público adulto) é a quenda (ás 21.30 horas) de José Luis Gutiérrez “Guti” e Leticia, que ofrecerán un contacontos na Portela, ao abeiro do certame Atlántica (para público adulto). O 13 de xullo, xa para público familiar, actúan Os Trotasongs no Cantón da Leña, ás 20.30 horas, e o 15 de xullo, tamén ás 20.30 horas, o grupo Expresións Producións con O libro xigante, no Cantón da Leña. O día 20 o Cantón da Leña acolle unha actuación familiar de Barafunda (Barafunda Máxica, ás 20.30 horas) e o día 22, na mesma localización, será a quenda de Avelacirco, co espectáculo A Corda. O día 27 ás 20.30 horas Lydia Botana achega a actividade A feira das linguas, tamén no Cantón da Leña e tamén para público familiar, e o día 29 de xullo, tamén ás 20.30 horas, collerá a palabra Moc Moc-Santibanqui con Apuntando ó corazón (tamén no Cantón da Leña). Organiza a Concellaría de Cultura en colaboración coa Rede Cultural da Deputación da Coruña. En Outes as actividades culturais comezan en xullo, o día 3, cun monólogo de Eugenia Manzanera abeirado ao Festival Atlántica (en Ponte Nafonso ás 21.30 horas, para público adulto). O día 9 actuará o alumando da Escola de Música e Baile Tradicional de Outes (no antigo colexio de Cruceiro de Roo), ás 21.00 horas, e o día 10, na mesma localización, será a quenda de Marcelo Ndong e un monólogo en Cruceiro de Roo, ás 21.00 horas. O Freixo acollerá o día 11 unha actuación familiar e infantil de Pistacatro (Antuan de la Cream) ás 21.00 horas, e San Lourenzo dará acollida o día 16 a unha nova actuación dos alumnos da Escola de Música e Baile de Outes, ás 21.00 horas. O día 17 de xullo vén cargado de actividades ao abeiro de Mocidade Creativa: obradoiros de graffiti, permorfance e breakdance na praia de Broña a partir das 18.00 horas. O día 23 volverán actuar os alumnos da Escola de Música e Baile na Horta do Muíño (A Serra) ás 21.00 horas. A continuación, no mesmo lugar, actuarán o Monolius DOP Dúo, ás 22.30 horas. O día 24 de xullo é a quenda do contador Pepo Suevos, tamén na Horta do Muíño, ás 21.00 horas, e o día 25 ofrecerán un espectáculo circense Pistacatro-Car-


O Barbanza   En Ribeira o Festival

Atlántica de Narración Oral depara importantes sorpresas. O día 4 de xullo Xurxo Souto achegará o espectáculo O retorno dos homes mariños (no Castro da Cidá ás 21 horas)

  En Lousame, o sábado

26 de xuño, ás 10.30 horas, celebrarase na praza do Concello a audición final da Escola de Música Municipal man ás 21.00 horas, tamén na Horta do Muíño. Este mesmo día, ás 13.00, está programada unha actuación da Banda de música local na Horta do Muíño, ás 13.00 horas. E, pola noite, Los mecánicos actuarán no mesmo emprazamento a partir das 22.30 horas. O día 30, o alumnado da Escola de Música e Baile actuará no paseo de Ponte Nafonso a partir das 21.00 horas. Neste mesmo día, o grupo vigués Broken Peach achegará un concerto na Horta do Muíño, ás 22.30 horas. O músico galego Xabier Díaz rematará a

Musieventos

axenda de xullo o día 31, na Horta do Muíño, ás 22.30 horas. En Lousame, o sábado 26 de xuño, ás 10.30 horas, celebrarase na praza do Concello a audición final da Escola de Música Municipal. O martes 29 actuarán o grupo da EMT Son do Pote e o grupo sénior da UNED. Ademais, entre o 12 e o 23 de xullo celebraranse os campamentos de Verán Activo 2021. En Ribeira o Festival Atlántica de Narración Oral depara importantes sorpresas. Por exemplo, o día 4 de xullo Xurxo Souto achegará o espectáculo O retorno dos homes mariños (no Castro da Cidá ás 21 horas) e o día 8 de xullo actuará a contadora e escritora Paula Carballeira ás 21.00 horas (Os camiños máis longos) no parque da Punta do Castro, en Castiñeiras. Ademais, o Concello e Musieventos celebrarán a segunda edición de Rúas Musicais, que ten o obxectivo de mostrar e reivindicar o talento das bandas locais a través dunha completa axenda de 16 concertos nas nove parroquias do termo. A axenda comezou o 19 de xuño coa actuación de Thais Suki en Artes. A continuación de acordo coa previsión de calendario actuarán Blow (o 27 de xuño na praza Teruel de Ribeira), Human (4 de xullo no Malecón), Concierto Descaro (11 de xullo no Malecón), Aliaxe (18 de xullo en Aguiño), Milindros (25 de xullo en Carreira), Os Bugis (1 de agosto en Palmeira), Recambios Tucho (7

de agosto no Garcia Bayón), SabeDlasnotas (8 de agosto no Malecón), La Banda de Luke el Bala Perdida (14 de agosto na Ameixida), Leite con Jalletas (15 de agosto en Corrubedo), Os Jabris (22 de agosto en Castiñeiras), Karma (29 de agosto en Olveira) Espazo en Branco (5 de setembro en Oleiros) e Rockolas (12 de setembro na praza de Compostela de Ribeira). A maiores, o Concello de Ribeira achegou estes días un completo programa para celebrar o Día do Orgullo LGTBIQ+. A axenda arrancará o luns 28 de xuño coa lectura ás 12 do mediodía na praza do Concello dun pregón (de forma telemática) a cargo dunha persoa integrante deste colectivo: a ribeirense Julia Alonso Rodríguez. Logo virá unha actuación por parte de Astrogirl. As actividades (unha feira o día 2, na praza do Concello, contacontos, proxeccións, música, ruadas, etc) proseguirán até o o 3 de xullo.

19

Xuño 21

En Dodro, está prevista unha Andaina Nocturna, impulsada polo Concello, o día 26 de xuño. Ademais, ao abeiro do programa de Festival Atlántica, o día 10 de xullo actuarán Rilo e Penadique no Lavadoiro de Lestrobe, achegando o espectáculo Lavandeiras. O día 16 será a quenda de Teatro Ghazafelhos, con Monstros no camiño, na Eira de Bexo. De xeito paralelo, o Concello celebra a súa Escola de Verán, ao abeiro de Concilia Dodro, entre os días 1 de xullo e 31 de agosto, con múltiples actividades para a rapazada que se poden consultar na web municipal.

  En Dodro, está prevista

unha Andaina Nocturna, impulsada polo Concello, o día 26 de xuño

Rilo e Penadique

Os Herdeiros da Cruz volven aos escenarios coa Xira Angústica

A

banda Herdeiros da Cruz volve aos escenarios coa Xira Angústica. A banda rock da nosa comarca percorrerá Galicia durante o verán, logo dun ano de inactividade, “cun repertorio elegante e pouco habitual”, un formato acústico que lles serve para revisar o seu repertorio buscando a esencia das súas xa históricas cancións. En concreto, o grupo actuará o 17 de xullo en Bueu e o 30 de xullo en Rodeiro, ao abeiro programa Musigal da Deputación de Pontevedra. Segundo nos contan, o concerto que dará o pistoletazo

de saída será nunha vila con forte vinculación coa banda, cuxo nome desvelarase os vindeiros días.


20

Xuño 21

O Barbanza

 CULTURA

Contra a adversidade, cultura galega O Fondo de Proxectos Culturais Xacobeo vén cunha contía de 3 millóns de euros na súa segunda edición

A

mediados de xuño presentáronse os detalles do Fondo de Proxectos Culturais Xacobeo 2122, o programa da Xunta para reactivar a cultura e a creatividade con vistas a unha rexeneración plena do sector trala adversidade da crise sanitaria. Inclúe, nesta segunda edición, máis dun millar de actividades presenciais con 3 millóns de euros. A axenda foi debullada polo conselleiro de Cultura e Educación, Román Rodríguez, quen dixo que o obxectivo é “apoiar ao tecido cultural e inxectar liquidez nas empresas ao tempo que se configura unha oferta de lecer en galego, ampla, plural e de calidade”. O responsábel de Cultura, que estivo acompañado pola comisaria do Xacobeo 2021, Cecilia Pereira, e polo secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, avanzou que esta nova edición volverá funcionar este mesmo mes como "un motor de impulso para o sector cultural". En concreto, detallou que “e vai colaborar con máis de 260 proxectos que permitirán a programación de máis dun milleiro de actividades presenciais que arrancarán este mesmo mes de xuño e inclúen desde obras de teatro, contacontos

  O obxectivo é “apoiar

ao tecido cultural e inxectar liquidez nas empresas ao tempo que se configura unha oferta de lecer en galego, ampla, plural e de calidade” Román Rodríguez

Conselleiro de Cultura e Educación

ou sesións de maxia a exposicións, concertos e pases de danza”. Esta segunda edición, tal e como explicou Román Rodríguez, funcionará como unha prolongación da primeira, aínda que cun maior protagonismo das accións culturais que poden celebrarse ao aire libre, “xa que as condicións epidemiolóxicas son máis favorábeis”.

Haberá tres liñas de traballo. A primeira delas, para proxectos no ámbito dixital, con preto de 130 proxectos aprobados, representa o 50% das iniciativas apoiadas e engloba iniciativas como documentais, audiovisuais e produtos pensados para a súa proxección nas redes sociais. A segunda modalidade correspóndese con aquelas iniciativas que se

poderán celebrar de xeito presencial. Tal e como se explicou na presentación, “esta será a primeira liña de traballo en poñerse en marcha aproveitando a época estival”. Concentra un centenar de proxectos, “o que supón preto dun 40% do total, entre os que se inclúen accións musicais, obras teatrais, exposicións, etc”. A terceira das liñas, aproximadamente unha trintena de propostas que supoñen o 10% do repositorio, é a que xira arredor dos proxectos materiais como a edicións de libros, discos e todo tipo de realizacións en formato físicos que son mercados pola Xunta “para proceder a súa distribución e colocalos en lugares de referencia como poden ser biblioteca públicas ou centros de ensino”.

Preto de 40 centros de ensino da nosa comarca vanse beneficiar das axudas ao fomento do galego

O

Portal da Lingua Galicia (Secretaría Xeral de Política Lingüística) vén de publicar a resolución de axudas aos proxectos de fomento do uso do galego dos centros de titularidade pública de Galicia que imparten ensinanzas regradas de niveis non universitarios, para o curso escolar 2020/21. Estas axudas foron convocadas en decembro e delas foron beneficiarios máis de 800 centros públicos, preto de 40 pertencentes aos nosos concellos. En total, a Consellería de Cultura e Educación destina 350.000 euros a favorecer e contribuír ao financiamento das actividades que realizan os equipos de dinamización da lingua galega e o profesorado responsábel de cada proxecto de fomento do galego durante este curso académico.

Por Boiro, beneficiáronse o CEIP Cespón, o CEIP de Escarabote, o CEIP de Abanqueiro, o CEIP Praia Xardín, o CEP Santa Baia, o CEIP Santa María do Castro, o IES A Cachada, o IES Espiñeira e o IES

Praia de Barrraña. Por Dodro, o CPI Plurilingüe Eusebio Lorenzo Baleirón e o CRA de Dodro. Por Lousame, o CPI Cernadas de Castro. Por Noia, o CEIP Felipe de Castro, o CEIP Alexandre Rodríguez Cadarso, o IES Campo de

San Aberto e o IES Virxe do Mar. Por Outes o CEIP Plurilingüe de Outes e o IES Poeta Añón. Por A Pobra do Caramiñal, o CEP Pilar Maestú Sierra, o CEP Salustiano Rey Eiras, o EEI Fernández Varela e o IES da Pobra. Por Porto do Son, o CEIP de Campanario, o CEIP de Portosín, o CEIP Plurilingüe de Sobrado-Nebra e o IES de Porto do Son. Por Rianxo, o CEIP Alfonso Daniel Rodríguez Castelo, o CEIP Ana María Diéguez e o CRA de Rianxo. Por Ribeira, o CEIP de Olveira, o CEIP Heroínas de Sálvora (Aguiño), o CEIP Plurilingüe de Artes, o CEIP Plurilingüe de Frións, o CEIP Plurilingüe de Palmeira, o CEIP Plurilingüe O Grupo, o CIFP de Coroso, o EEI CapelaCarreira e o IES Leliadoura e o IES Nº 1. Polo que atinxe aos centros privados, inclúense na listaxe o CPR María Assumpta Fundación Educativa Jesuitinas de Noia.



22

Xuño 21

O Barbanza

 ENTREVISTA Francisco Antonio Vidal

gañador do Premio Laudamuco coa súa obra A vinganza de Fortimbrás

Shakespeare dá para moito, mesmo cando alguén puidera considerar que a fonte esgotara. Segundo nos conta o escritor Francisco Antonio Vidal (Palmeira 1957), trátase de cambiar o foco para ver unha historia totalmente diferente. Esta foi a súa experiencia con Hamlet e o resultado desa nova luz e desta nova dirección das cousas foi a súa peza teatral A vinganza de Fortimbrás. Nesta entrevista cóntanos as orixes da mesma.

-F

rancisco, vés de ser recoñecido co prestixioso Premio Laudamuco para textos teatrais, convocado polo Concello de Brión, a Academia Galega de Teatro e Edicións Positivas. A distinción veu dada pola túa obra A vinganza de Fortimbrás. Que significa para ti este galardón? - Primeiro unha grata sorpresa. O teatro sempre estivo presente na miña formación e este premio vénme dar ánimos. Todo premio é ante todo un estímulo. E moito agradecemento, sobre todo sabendo que o xurado estaba formado por profesionais do teatro. - Francisco, non es un acabado de chegar á literatura, levas anos deixándote arrastrar pola paixón do pulo creativo, e estamos certos de que o camiño que te levou a A vinganza de Fortimbrás foi un percorrido que paga a pena compartir. Como foi este camiño? - Esta peza nace da lectura da obra de Shakespeare, fixándome en personaxes que pasan tan desapercibidos que nalgunhas montaxes nin sequera os sacan a escena. As veces cambiar o foco dá como resultado unha historia totalmente distinta. E o Hamlet é unha obra tan ateigada de detalles que nos permite facer este xogo. Por iso é unha obra clásica, porque en cada época podemos ver nela valores novos ou valores renovados. E se Cunqueiro viu no Hamlet un conflito familiar, eu vin unha trama política. Á fin, a literatura é unha reinterpretación do que lemos. Shakespeare leu a obra de Saxo Grammaticus Amleth, príncipe de Dinamarca, para crear a súa, Cunqueiro reinterpretou o Hamlet e eu tiven a ousadía de dar a miña versión. - Que implicacións ten para ti ter recibido un premio convocado por unha editorial (Positivas) tan vencellada ao compostelán Roberto Vidal Bolaño, e cun nome (Laudamuco) con tan fortes reminiscencias á obra deste sobranceiro dramaturgo galego (Laudamuco, señor de ningures foi a súa primeira obra teatral, publicada no 1976)? - Este é un dos máis prestixiosos premios de teatro que temos en Galicia. Iso só xa é, para min, todo un éxito.

“Se Cunqueiro viu en Hamlet un conflito familiar, eu vin unha trama política”

- Estes tempos de progresiva desescalada deixáronnos un panorama literario que sen dúbida non será o mesmo que antes do inicio da pandemia. Como cres que vai afectar á escritura na nosa comarca (e en Galicia e no mundo) este duro revés sanitario, económico e social? Haberá un antes e un despois? - Sen dúbida xa o está habendo. Todas as crises provocaron novas formas de expresión. As salas de teatro sufriron con esta crise un forte revés. O límite de aforo é un dos maiores problemas que teñen. Moitos actores e actrices dedicados a labores de fomento da lectura en colexios e

  Quixen contar unha

historia de vinganzas e supersticións. Neste caso a idea era redescubrir a historia contada desde o punto de vista de Fortimbrás bibliotecas, quedaron sen traballo, por iso son de agradecer iniciativas como a da Rede de Bibliotecas de Arteixo, emitindo en streaming as actuacións destes profesionais, en vivo e en

directo para que chegasen a un maior número de público. Talvez esta pandemia vén a amosarnos a capacidade que temos para readaptarnos. - Fálanos máis en detalle da obra galardoada co Premio Laudamuco. Que quixeches contar? Como se fraguou? - Quixen contar unha historia de vinganzas e supersticións. Neste caso a idea era redescubrir a historia contada desde o punto de vista de Fortimbrás, porque como xa sabemos hai tantas historias como persoas participan delas. No Hamlet, o pouco que este


O Barbanza

personaxe, Fortimbrás, intervén, preséntase como un político que procura a vinganza de maneira moi sutil aproveitándose das supersticións do príncipe. Dicimos moitas veces que unha obra cambia con cada lector, incluso os clásicos. E en A vinganza de Fortimbrás, aínda que está ambientada na Idade Media, quixen amosar as artimañas da mala política, os manexos, a merca de vontades, o egoísmo duns e o despotismo doutros, a sutil maneira de convencer e de aparentar a inocencia mentres se vai dando a puñalada trapeira. Todo o cal era igual antes que agora. E para documentarme non faltaron sobre a mesa de traballo os recortes da prensa diaria.

23

Xuño 21

LITERATURA  

A ferrolá Irene Montero gaña con Lúa nova a oitava edición do Concurso de Novela Curta de Ribeira

- Que proxectos novos tes no tinteiro? Pódesnos adiantar algo? - Proxectos nunca faltan e tempo para executalos hai moi pouco. De momento desfrutar do Laudamuco, seguir cos artigos da prensa e co blogue Os Chanzos. - Que destacarías da creatividade literaria no Barbanza? Temos tradición? Temos canteira? - Estamos pasando por un bo momento. Nos principais premios literarios sempre hai alguén de Barbanza. E claro que temos tradición literaria. En todas as épocas, desde a poesía trobadoresca ata o máis recente, sempre houbo un autor ou autora de Barbanza, non só en galego, senón tamén en castelán. Se falamos de teatro, que é o que hoxe nos ocupa, ademais de citar a Valle-Inclán, personaxe fundamental a todos os niveis, temos que lembrar que dúas grandes obras do teatro galego, Os vellos non deben namorarse de Castelao e A fiestra valeira de Dieste saíron de Barbanza. En Rianxo temos un dos máis sobranceiros grupos de teatro galego, Airiños, cunha tradición que se remonta ós tempos da Segunda República e en Noia sobresaíu a figura de Xosé Agrelo, de quen lembro ter visto a montaxe Metá e metá co seu grupo Candea nos anos setenta na Coruña. Temos tradición e temos canteira, logo temos futuro. EDITA: GRUPO CÓDIGO CERO COMUNICACIÓN S.L. Rúa das Hedras nº 4, 1º G 15895 Ames (Milladoiro) Tel.: 981 530 268 - 608 240 160

O Barbanza

O

pasado 21 de maio deuse a coñecer o nome da persoa gañadora da oitava edición do Concurso de Novela Curta Cidade Centenaria de Ribeira. Trátase de Irene Montero, que se impuxo coa obra Lúa nova. O acto, no Consistorio, estivo presidido polo alcalde Manuel Ruiz e contou tamén coa participación de Fran Alonso, director de Edicións Xerais; da concelleira de Cultura, Maria Sampedro; da propia autora e de varios membros do xurado, entre outros. Irene Montero, xornalista ferrolá afincada no municipio de Oleiros, agradeceu ao Concello e a Xerais a organización deste premio e confesou que esta é a súa primeira novela e tamén o primeiro premio ao que se ten presentado. Tamén fixo saber, respecto do galardón convocado por Ribeira, “que este tipo de iniciativas son imprescindíbeis para poñer en valor a nosa lingua”.

DIRECTOR: Joferpa director@obarbanza.gal WEBMASTER: Marcus Fernández webmaster@codigocero.com REDACCIÓN: Fernando Sarasketa Sonia Pena Sandra Rivadulla

A protagonista da novela é Lúa Lóngora, cega de nacemento, inspirada nunha moza de Santa Cruz chamada Natalia á que Irene coñece e admira. “Natalia agora ten 16 anos e a miña Lúa 34, porque eu quería facer unha proxección cara adiante e imaxinar como será a súa vida, como se enfrontaría aos retos que se lle presenten, que decisións irá tomando”, afirmou a autora. Tamén incidiu en que quería falar da discapacidade, “non como unha historia de superación senón para facer unha reflexión sobre a propia discapacidade e sobre a relatividade do termo”. E engadiu: “En moitas ocasións, e sempre que esa persoa poida dispoñer dos recursos que precisa ao seu alcance, esa discapacidade vén acompañada doutras capacidades extraordinarias, que poden facernos discapacitados ao resto”. Fran Alonso mostrouse a súa ledicia por “incorporar unha nova voz

ao catálogo de Xerais” en tanto que o alcalde Manuel Ruiz agradeceu a súa participación, felicitou á autora polo premio e loou a temática abordada na creación literaria: “Non só ten argumento, senón tamén contido”, dixo.

Case unha trintena de propostas presentadas A edil María Sampedro resaltou que nesta oitava edición presentáronse 29 obras, cifra récord que consolida a traxectoria do certame. Lúa Nova será publicada en edicións Xerais en virtude do convenio de colaboración subscrito co Concello, ademais de estarmos ante un premio dotado de 3.000 euros. Os anteriores gañadores no Cidade Centenaria de Ribeira foron Begoña Paz (con As mellores intencións), Ignacio Silva (Vertixes), Goretti Fariña (Orlando pendurado), David Pobra (Liña azul), Amadeo Cobas (A cacería), Antonio Tizón (Un home estraño) e Antonio Piñeiro (Celada).

Pedro Pérez redaccion@obarbanza.gal

PUBLICIDADE: publicidade@obarbanza.gal

IMPRIME: TAMEIGA, S.L.

MAQUETACIÓN E DESEÑO: Óscar Louzán

CORREO DO LECTOR: lectores@obarbanza.gal

FOTOGRAFÍA: Beatriz Martínez del Campo y Ricoy Joferpa Antonio Parada Abelardo Soler - Abso

A NOSA WEB www.obarbanza.gal

Número 23 (Xuño 2021) Publicación periódica. Prezo: 1,50 € Depósito Legal: C 668-2019 I.S.S.N.: 2659-8256


Praia de Area Longa

6 7 8 9

Muíños de San Tomé

Fervenza de Ribasieira

Petróglifo de Laxe da Sartaña

Ponte medieval sobre o río Sieira

Lagoas de Xuño e Muro

4

5

6

7

8

6

7

Ocio náutico

Mergullo

Escalada vertical

2

3

4

Fábricas de salga Porto e lonxa de Porto do Son Redeiras de Porto do Son Club Náutico de Porto do Son Fábricas de salga Marea, museo da memoria mariñeira Santuario do Carmen en Porto Nadelas

3 4 5 6 7 8 9 10

Sendeirismo

Senda litoral

portodoson.gal

Mercado dos sábados

4

6

Porto e lonxa de Porto do Son

3

Restauración e tapeo en Porto do Son Praza de abastos

Restauración e tapeo en Portosín

5

Porto e lonxa de Portosín

1

2

Viaxe gastronómica desde a orixe

Escanea o QR e amplía información sobre as rutas no teu móbil.

Real Club Náutico de Portosín

Redeiras de Portosín

2

Surf, windsurf, kitesurf

Porto e lonxa de Portosín

1

Son MAR

Miradoiro do monte Tahúme

11

Oficio e tradición mariñeira

Miradoiro de Caamaño

10

Praia das Furnas

Paseo e miradoiro da praia da Arnela

Praia e miradoiro de Fonforrón

Miradoiro da Atalaia

Ciclismo

Son SABOR

5

Parapente

1

Escenario infinito para o deporte

Son AVENTURA

Portosín: parada Travesía náutica xacobea Porto do Son: inicio Camiño de Santiago pola ría de Muros e Noia

Miradoiro do monte Enxa

4 5

Petróglifo da Gurita

3

Miradoiro do faro Cabeiro

3

Centro de información

Praia de Aguieira

2

Castro de Baroña

Miradoiro do monte Iroite

1

1

Miradoiros e solpores máxicos

2

Patrimonio único en paraxes singulares

Son NATUREZA

Son ETERNO

5 Porto do Son

rutas experienciais

Praia de Seráns

Praia de Basoñas

DP-7103

11

Praia das Furnas

Praia do río Sieira

Tarela

2

10 7

Xuño

8

9

Caamaño

6

6

8

A Agra

6

6

10

Praia de Seiras

1

4 Baroña

Praia de Arnela

5 6 7 8 9

3 4 5 6

Praia de Area Longa

4 5

2 3

Ría de Muros e Noia

MUROS

Praia de 6 Espiñeirido

Louro

AC-550

AC-550

3

6

4

PORTO DO SON

3

Esteiro

Praia de Cabeiro

Ribasieira

5

6

5

7

Palmeira AC-305

1 2 1

2

POBRA DO CARAMIÑAL

AG-11

O Catadoiro

Cornido

AC-550

2

1 2 3 4

PORTOSÍN

7

Punta Cabalo

Praia Ornanda

Praia de Coira Praia de Aguieira

RIBEIRA

AC-550

PO

SO

DO R T O

N

1

A Illa de Arousa

Ría de Arousa

BOIRO

DP-1105

NOIA

AC-549

Vilanova de Arousa

RIANXO

Escanea o QR e consulta o directorio turístico.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.