Süryaniler kendilerini oynadý
T
ürkiye'de Süryanice çekilen uzun metrajlý ilk film gösterime girdi. ‘Gittiler; sair ve meçhul’ isimli film, Süryani bir ailenin 90'lý yýllardaki göç etmek ile kalmak arasýndaki dramýný konu ediyor.
Hayatlarýnda daha önce hiç sinemaya gitmemiþ Midyat'ýn Gülgöze köyünde yaþayan Süryani bir aile de filmin baþrol oyuncularý oldu. Filmde rol alan Süryani Akay ailesi yaþadýklarýný Al Jazeera'ye anlattý. » Sayfa 2’de
Seyyah gençler Mardin’i gezdi
G
ençlik ve Spor Bakanlýðý tarafýndan uygulanan “SEYYAH –Bizim Ýller” projesi kapsamýnda Mardin'i 2 bin 580 genç gezdi. » Sayfa 3’te
Akrep ve Yýlan Sokmalarýna dikkat!
GÜNLÜK BAÐIMSIZ GAZETE 9 Haziran 2014 Pazartesi
www.mardiniletisimgazetesi.com.tr
Yýl : 10 Sayý : 2972 Fiyat : 25 Kr
M
ardin Devlet Hastanesi Baþhekimi Dr. Yavuz Orak, artan mevsim sýcaklýðýna baðlý olarak bölgede yýlan ve akrep sokmalarýna karþý vatandaþlarý uyardý. » Sayfa 8’de
AK Parti’de Ýlçe teþkilatlarý istifa ediyor AK Parti Genel Merkezi, 30 Mart yerel seçimlerinden sonra Mardin’de Artuklu Ýlçe Teþkilat Baþkaný Midyat Ýlçe Baþkaný ve Savur Ýlçe Baþkaný’nýn istifa etmesini istedi...
Mardin kirazý el yakýyor
A
K Parti Genel Merkezi, 30 Mart yerel seçimlerden sonra Mardin’de tasarrufta bulunarak Artuklu Ýlçe Teþkilat Baþkaný Medeni Çelik, Midyat Ýlçe Baþkaný Hüseyin Çelebi ve Savur Ýlçe Baþkaný Ýlhan Fidan’ýn istifasýný istedi. Ýstifasý istenen ilçe baþkanlarý, bugün istifalarýný genel merkeze sunacaklarý belirtildi. 30 Mart yerel seçimlerde Mardin’de Büyükþehir Belediye Baþkanlýðý ile 8 ilçe belediyesini BDP’ye kaptýran AK Parti, sadece Midyat ve Yeþilli ilçesinde belediye baþkanlýðýný kazanmýþtý. » Sayfa 10’da
M
ardin'in Kabala mahallesi ve Yeþilli ilçesinde yetiþen ve uluslararasý festivallere konu olan Mardin kirazýnýn fiyatý el yakýyor. 30 Mart’ta Mardin’de yaþanan soðuk hava ve don olayý yüzünden kirazda bu yýl rekoltenin yüzde 80 oranýnda düþmesine neden oldu. Rekoltenin düþmesi ile birlikte üretimin az olmasý nedeniyle kirazýn kilosu 7,5 TL'den satýlýyor. » Sayfa 2’de
Gece yanmaz, gündüz sönmez!
M
idyat’ta ana ve ara caddelerde bulunan sokak lambalarýnýn gece sönük gündüz de açýk kalmasý vatandaþlarýn tepkisine ne-den oldu. » Sayfa 3’te
Mim Yavuz Binbay Temsilde Etik kurallar
S
on dönemlerde 1920'leri ve 1970'leri çaðrýþtýran toplumun deðiþik bileþenlerini temsil ettiðini iddia eden konferanslar ve kurumlarýn bolluðunu gözlemlemekteyiz. » Sayfa 5’te
Satrançta Derece yapan öðrencilere ödül
Suzan Demir
Ütopyadan distopyaya
M
ardin’de düzenlenen Türkiye geneli Ýmam Hatip Liseleri arasý spor þenliklerinde satranç dalýnda derece yapan Siirt Anadolu Ýmam Hatip Lisesi'nin iki öðrencisi bilgisayar ve cumhuriyet altýnýyla ödüllendirdi. » Sayfa 3’te
E
v dediðiniz nedir? En basit haliyle barýnma mekaný. Çoðaltýrsak; yaþam alaný, konfor, aile, güven, vs... Liste uzar gider. » Sayfa 10’da
Türkiye'nin her yerinden davet ediliyor
M
ardinli uçurtmacý Zahit Mungan hobi olarak baþladýðý uçurtmalarla uluslararasý ve ulusal festivallere katýlýp birincilik elde etmeye devam ediyor. Zahit Mungan her fýrsatta uçurtma severlere tarihi mekanlarda gösteri yapýyor. Mungan 6 yaþýnda hobi olarak baþladýðý uçurtma sevdasýna daha ileri taþýmak istediðini ifade etti. » Sayfa 4’te
0 106311 220141
9 Haziran 2014 Pazartesi
2
Süryanice çekilen uzun metrajlý ilk film gösterime girdi...
Süryaniler kendilerini oynadý Süryanice çekilen uzun metrajlý ilk film gösterime girdi. ‘Gittiler; sair ve meçhul’ isimli film, Süryani bir ailenin 90'lý yýllardaki göç etmek ile kalmak arasýndaki dramýný konu ediyor. Midyat'ýn Gülgöze köyünde yaþayan Süryani bir aile de filmin baþrol oyuncularý oldu...
T
ürkiye'de Süryanice çekilen uzun metrajlý ilk film gösterime girdi. ‘Gittiler; sair ve meçhul’ isimli film, Süryani bir ailenin 90'lý yýllardaki göç etmek ile kalmak arasýndaki dramýný konu ediyor. Hayatlarýnda daha önce hiç sinemaya gitmemiþ Midyat'ýn Gülgöze köyünde yaþayan Süryani bir aile de filmin baþrol oyuncularý oldu. Filmde rol alan Süryani Akay ailesi yaþadýklarýný Al Jazeera'ye anlattý. 90'lý yýllarda Türkiye’nin güneydoðusunda yaþanan çatýþmalar nedeniyle göç etmek zorunda kalan Süryanilerin hayatýný kadrajýna alan yönetmen Kenan Korkmaz’ýn filmine plato olarak seçtiði yer Mardin’in Midyat ilçesine baðlý Gülgöze (Aynvert) köyü oldu. Oyuncularý da Aynvert köyünde yaþayan ve ilk kez kamera karþýsýna geçen Süryani Akay ailesinin fertleri. 1960’lý yýllarda yapýlan nüfus sayýmlarýnda vatandaþlara anadillerinin de sorulmasý ve resmi kayýtlarda Süryanice'nin ‘sair ve meçhul’ baþlýðý altýnda yer almasýndan esinlenen Altýn Portakal’lý genç yönetmen Kenan Korkmaz’ýn ‘Gittiler Sair ve Meçhul’ isimli filmi, birbirinden baðýmsýz iki bölümden oluþuyor. 'Sair' bölümünde göç etmeyerek kalan, 'meçhul' bölümünde ise göç eden iki Süryani kardeþin hikâyesi anlatýlýyor. Yönetmen Korkmaz’ýn bir belgesel çalýþmasý sýrasýnda tanýþtýðý Akay ailesinin üyelerinin tamamý filminde rol almýþ. Yönetmen Korkmaz filmin hikayesini þöyle anlatýyor:“Akay ailesiyle tanýþmam Süryanilerin ve onlarýn hikâyeleriyle tanýþ
olmama da yol açtý. Hazreti Ýsa’nýn dili Aramice ile ayný olan Süryaniceyi konuþan bu kadim halk hakkýnda biraz literatür taradýðýmda bir anlamda film kendini dayattý. Filmin ilk bölümünün oyuncularý da bizzat ‘gitmek ve kalmak’ arasýnda bocalamýþ Süryani bir aile oldu.” Korkmaz’ýn filmi için kullandýðý Midyat’ýn Aynvert köyünde bir kaç Süryani aile yaþýyor. Filmde rol alan Akay ailesi de onlardan biri.Filmde göç etmeyerek kalmayý tercih eden kardeþi canlandýran Yuhannun Akay, eþiyle birlikte kamera karþýsýna geçtiklerinde önce utandýklarýný sonra yönetmenin telkinleriyle bu durumu aþtýklarýný anlatýyor:“Önce oynamak istemedik. Ancak oynamamýzý istediði þey saten bizim hayatýmýzdý ve yaptýðýmýz iþlerdi. Biraz yabancýlýk çektik ancak sonuçta yaptýk.” Yuhannun’un filmdeki gibi gerçek hayatta da eþi olan Sonya ise gösterdiði performansla eleþtirmenleri bile þaþýrtmýþ. Karakteristik bir yüze sahip olan Sonya olumlu eleþtireler nedeniyle utanmýþ. Filmde oynadýðý rol gerçek hayatta yaptýklarýyla ayný:“7 inek, 15 koyun ve 22 keçimiz var. Kaynanam Hanýme ile birlikte bakýyoruz. Ben her sabah beþte uyanýyorum. Hayvanlarý saðýp ahýrý temizledikten sonra çobana veriyorum. Sonra çocuklarýn kahvaltýlarýný hazýrlayýp okula gönderiyorum. Ev temizliði ve yemek yapýncaya kadar akþam oluyor. Hayvanlar gelmiþ oluyor o zamana kadar, saðýp ahýra yerleþtiriyorum. Bana yine bunlarý yapacaksýn dediklerinde ben de yaptým. Hem iþlerimi gördüm hem de filme çektiler.” Filmin Midyat Süryani
Dernekleri Federasyonu (SÜDEF) salonundaki gösterimine katýlan Akay ailesi daha önce hiç sinemaya gitmemiþ. Ekranda kendilerini gördüklerinde þaþýran ve beðenen Yuhannun Akay, bu kadarýný beklemediklerini söylüyor:“Hepimiz iyi oynamýþýz. Daha önce hiç sinemaya gitmemiþtik. Hem kendimiz oynadýk hem de Süryanice olmasý çok güzel. Bizim yani Süryanilerin var olduklarýný göstermesi anlamýnda önemli. Bizi olduðumuz gibi anlatmýþ. Giden Süryanilerin geri dönmelerini çok isterim. Ben ilkokula giderken numaram 137 idi. Oðlumunki 20. Ýsterim ki torunlarýmýn numaralarý 200-300 olsun.”Akay ailesinin büyükbabasý Ýþo Akay hasta olduðu için film gösterimine katýlamadý. Ancak filmde rol almaktan ve Süryanilerin hayatýnýn anlatýlmasýndan memnun olduðunu söylüyor: “Filmi çekmeye geldiklerinde yine böyle yataktaydým. Beni yatarken çektiler. Çok uðraþtýlar ve eziyet çektiler, çok isterim muvaffak olmalarýný. Eski zamanlarda Süryaniler çok eziyet ve zulüm gördüler. Allah’a þükür o günler geride kaldý.Kimseye kýzgýnlýðýmýz yok. Bütün insanlarýn babasý Adem, annesi Havva. Her kavim ayrý bir noktaya gitse de daha en baþýnda kardeþ olduðumuzu unutmamalýyýz.” Midyat ilçesindeki film gösteriminde bir araya gelen Süryanilerin kendi yaþamlarýna ayna tutan ‘Gittiler Sair ve Meçhul’ filmi Süryanilerin derin yalnýzlýðýný önümüzdeki günlerde çeþitli festivallerde de sinemaseverlere anlatacak. » Tayfur Demir/Midyat
Ýki kamyon çarpýþtý: 3 yaralý
M
ardin'de meydana gelen trafik kazasýnda 1'i aðýr 3
kiþi yaralandý. Hüsnü B. yönetimindeki 73 SE 894
plakalý kamyon, NusaybinCizre karayolunun Girmeli Mahallesi mevkisinde Mahsum Ay idaresindeki 47 NK 935 plakalý kamyonetle çarpýþtý. Kazada kamyonet sürücüsü Mahsum Ay ve yanýnda bulunan kardeþleri Tuðba Ay ile Zeynep Ay yaralandý. Ambulanslarla Nusaybin Devlet Hastanesine kaldýrýlan 3 kiþi tedavi altýna alýndý. Bu arada kamyon þoförü Hüsnü B. gözaltýna alýndý. » (AA)
Mardin kirazý kilosu 7.5 TL’den satýlýyor
M
ardin'in Kabala mahallesi ve Yeþilli ilçesinde yetiþen ve uluslararasý festivallere konu olan Mardin kirazýnýn fiyatý el yakýyor. 30 Mart’ta Mardin’de yaþanan soðuk hava ve don olayý yüzünden kirazda bu yýl rekoltenin yüzde 80 oranýnda düþmesine neden oldu. Rekoltenin düþmesi ile birlikte üretimin az olmasý nedeniyle kirazýn kilosu 7,5 TL'den satýlýyor. Bu yýl bölgede yaþanan soðuk hava ve don olayý nedeniyle yeterince verim alamayan kiraz üreticileri kilosunu 5 ile 6 TL’den toptancýya satýyor, kirazýn perakende fiyatý ise 7 ile 7,5 TL civarýnda tüketiciye satýlýyor. Bu yýl Mart ayýnda yaþanan soðuk hava ve don olayý yüzünden kirazda verim düþüklüðü yaþandýðýný belirten kiraz üreticisi Mesut Irmak, yaþanan verim düþüklüðü nedeniyle kirazýn kilosu 7.5 TL ye kadar yükseldiðini söyledi. Fiyatlarýn yüksek olmasýndan dolayý vatandaþlarýn kirazý sadece seyrettiðini belirten Irmak, "Bu yýl festival kirazý olarak bilinen Mardin kirazýnda yaþanan verim düþüklüðü yüzünden çiftçi yeterince mahsul alamadý.
Bu yüzden kiraz fiyatlarý da artýyor. Þu anda biz perakendeciye kilosunu 5 ile 6 TL arasýnda toptan satýyoruz. Perakendeci ise tüketiciye 7 ile 7,5 arasýnda satmak zorunda kalýyor. Kirazýn ömrü 15 Mayýs ile 15 Haziran arasýnda bir aylýk ömrü var. Önümüzdeki günlerde fiyatlar daha da yükselebilir." dedi. Mardin Ýl Tarým Müdürü M. Salih Söðüt, mart ayýnda yaþanan don olayý nedeniyle Mardin'de binlerce dönüm arazide ekili bulunan kiraz, badem,ceviz aðacý etkilendiðini belirterek,bölgede yaþanan verim düþüklüðü nedeniyle kirazýn fiyatý yükseldiðine dikkat çekti. » Ali Edis
3
9 Haziran 2014 Pazartesi
Seyyah gençler Mardin’i gezdi Gençlik ve Spor Bakanlýðý tarafýndan uygulanan “SEYYAH –Bizim Ýller” projesi kapsamýnda Mardin ve Midyat ilçesine milli, manevi ve kültürel deðerleri tanýtmak üzere 60 otobüs seferi gerçekleþtirildi...
G
ençlik ve Spor Bakanlýðý tarafýndan uygulanan “SEYYAH –Bizim Ýller” projesi kapsamýnda Mardin'i 2 bin 580 genç gezdi. Gençlik ve Spor Bakanlýðý tarafýndan
uygulanan “SEYYAH –Bizim Ýller” projesi kapsamýnda Diyarbakýr ve Þanlýurfa illerinde, Mardin ve Midyat ilçesine milli, manevi ve kültürel deðerleri tanýtmak üzere 60 otobüs seferi
gerçekleþtirildi. Geziler esnasýnda Mardin’de çeþitli kamu kuruluþu ve sosyal toplum kuruluþlarýyla iþbirliði yapýldý. Mardin de faaliyet gösteren; Çatom, Anadolu Gençlik Vakfý, liseler, ortaokullar, Artuklu
Üniversite Öðrenci topluluklarý, Gençlik Dernekleri, Ýl Gençlik Konseyi üyeleri, KYK yurdu, liseler ve ortaokullar gibi kuruluþlardan gençler gezdirildi. Özellikle kýrsal
Gece yanmaz, gündüz sönmez!
M
idyat’ta ana ve ara caddelerde bulunan sokak lambalarýnýn gece sönük gündüz de açýk kalmasý vatandaþlarýn tepkisine neden oldu. Cumhuriyet Bulvarý baþta olmak üzere birçok mahallenin sokak lambalarýnýn açýk kalmasý vatandaþlar tarafýndan tepkiyle karþýlandý. 'Gece yanmaz, gündüz sönmez' þeklinde tepkilerini dile getiren vatandaþlar bu konuda açýk unutulan ýþýklarý 'Ýsraf' olarak deðerlendirdi. Vatandaþlar yaklaþýk bir
haftadýr ýþýklarýn gündüz yandýðýný gece ise her tarafýn zifiri karanlýk olduðunu öne sürdü. Iþýklarýn açýk kalmasýna tepki gösteren vatandaþlardan F.A "Yazýktýr, israftýr. Bu açýk ýþýklarýn parasý hep bizlerin cebinden çýkýyor. Gece doðru düzgün yanmayan ýþýklar, gündüz de bu þekilde açýk unutuluyor." þeklinde tepkisini dile getirdi. Bu arada DEDAÞ yetkilileri ise onarým çalýþmasý olduðunu ileri sürdü. » Tayfur Demir/Midyat
kesimdeki gençlere öncelik verilen projede Mardin ilinin on ilçesini bu gezilerden faydalandýrýldý. Proje esnasýnda Gençlik Ve Spor Bakanlýðýnýn bütün proje ve etkinlikleri hakkýnda gençler bilgilendirildi. Gençlik Hizmetleri Ve Spor Müdürlüðü, Gençlik Merkezimiz gezdirildi. Mardin olarak toplamda 2 bin 580 genç bu projeden faydalandýrýldý. Konu ile ilgili açýklama yapan Gençlik Hizmetleri ve Spor Ýl müdürü Mustafa Kuzu,”Gençlerimiz ülkemizin doðal güzelliklerini görmeleri, muhteþem tarihini ve kültürel deðerlerini öðrenmeleri, medeniyetimizi tanýmalarý ve öðrenmeleri için düzenlenen gezilerde Mardin Ýl, Ýlçe ve köyleri dahil 2 bin 580 gencimizi gezdirdik.”dedi Kuzu ”Gençlerimiz gezdikçe bilgi birikimi,
iletiþim gücü ve sosyal iletiþim becerileri geniþler. Ýlimizde ilçe ve köylerimizde il dýþýna Ýl merkezine çýkmamýþ çok sayýda gencimize ulaþýp geziler düzenledik ve geziler
kapsamýnda gençlerimiz Ülkemizin ve ilimizin güzelliklerini görüp tanýma ve akranlarýyla tanýþmalarýný ve kaynaþmalarýný saðladýk.” Ýfadelerinde bulundu. » Ali Edis
Satrançta Derece yapan öðrencilere ödül M ardin’de düzenlenen Türkiye geneli Ýmam Hatip Liseleri arasý spor þenliklerinde satranç dalýnda derece yapan Siirt Anadolu Ýmam Hatip Lisesi'nin iki öðrencisi bilgisayar ve cumhuriyet altýnýyla ödüllendirdi. 30 Mayýs-1 Haziran tarihleri arasýnda düzenlenen 3 günlük þampiyonaya katýlan Siirt Ýmam Hatip Lisesi öðrencileri Cihan Kýlýç 1’inci, Cihad Özcan ise 3’üncü gelerek takým halinde þampiyon oldu. Okul Müdürü Mehmet Fatih Göztok, düzenlenen þenliklerde derece yapan öðrencileri kutlayarak, okulun fen ve dini ilimlerin yanýnda sportif etkinliklerde adýndan söz ettirdiðini söyledi. Göztok,
“Kýzýltepe Özcan Yýldýz Anadolu Ýmam Hatip Lisesi’nin organizasyonunda yapýlan Türkiye geneli Ýmam Hatip Liseleri arasý spor þenliklerinde iki öðrencimiz büyük bir baþarý almýþtýr. Bu öðrencilerin hayatlarýnda da böyle baþarýlý olmalarý için çok çaba sarf etmelerini umut
ediyoruz.” dedi. Satranç antrenörü matematik öðretmeni Naif Öneryýldýz ve öðrencileri kabul eden Okul Müdürü Göztok, birinci olan Cihan Kýlýç’ý dizüstü bilgisayar, üçüncü olan Cihad Özcan’ý da yarým cumhuriyet altýnýyla ödüllendirdi. » CÝHAN
mardin
iletiþim
9 Haziran 2014 Pazartesi
4
Türkiye'nin her yerinden davet ediliyor Mardinli uçurtmacý Zahit Mungan hobi olarak baþladýðý uçurtmalarla uluslararasý ve ulusal festivallere katýlýp birincilik elde etmeye devam ediyor...
M
ardinli uçurtmacý Zahit Mungan hobi olarak baþladýðý uçurtmalarla uluslararasý ve ulusal festivallere katýlýp birincilik elde etmeye devam ediyor. Zahit Mungan her fýrsatta uçurtma severlere tarihi mekanlarda gösteri yapýyor. Mungan 6 yaþýnda hobi olarak baþladýðý uçurtma sevdasýna daha ileri taþýmak istediðini ifade etti. Mardin Kalesi'nde uçurtmaya fotoðraf makinesini baðlayarak çekim yaptýðýný belirten Mungan "Uçurtma yapmayý seviyorum. Uçurtmaya hep ilgi duydum. Uçurtmayý gerçekten çok seviyorum, hobi olarak yapýyorum. Uçurtma sevdasýna önce klasik uçurtmalardan baþladým. Ondan sonra internette araþtýrma yaparken 14 yaþýnda Martý Uçurtma Kulübü'yle tanýþtým. Sanal bir kulüp, orada uçurtma severler buluþuyor. Pek fazla üyemiz yok aslýnda, yaklaþýk bin üyesi var. Bin üyesinden 15 kiþi aktif. Þu ana kadar yapmýþ olduðum uçurtmalarla uluslararasý ve ulusal festivallere katýldým” Mungan, “Anasýnýfýndayken sýnýf öðrencisi kadar, uçurtma yapýp hediye ettiðimi hatýrlýyorum, 2005’e kadar bizim bildiðimiz klasik uçurtma yapýyordum, ama býkmadan üþenmeden sürekli yapardým, 2006 senesinde Martý Uçurtma Kulübü web sitesiyle baðlantý kurdum, benim gibi uçurtma sevdalýsý aðabeylerle tanýþtým ve kendimi tek baþýma görmüyorum artýk yardýmlaþmaya baþladýk, ilk yapmýþ olduðum kuyruksuz delta uçurtmayý bugüne kadar yaþadýðým sevinci,
bugüne kadar hic yaþamadým,naylon ve tahta çubuklar dayanýksýz bir malzeme olmasý üzerine, Martý Uçurtma Kurucularýndan Ferruh Bey’in tavsiyesi ile kendime ilk defa kumaþtan uçurtma yaptým, Uçurtma Heyecaným biraz daha artmýþtý? Ferruh bey, bana kumaþ ve malzeme göndermiþti, malzemeyi alýnca çok sevinmiþtim. Açýkçasý nasýl yapacaðýmý pek bilemiyordum, Kulübün yardýmý ile ilk Kuyruksuz kumaþtan uçurtmamý yaptým, Bu Bende daha büyük bir tutku ve heyecan uyandýrdý. Çok kalabalýk olmasa da birkaç arkadaþým ve ailemden birkaç kiþiyle Mardin’de uçurtma etkinlikleri yaptým.
Midyat’ta yapýlan uçurtma festivaline,Mardin’de Gençlik Spor Merkezi’nin ve Emniyet Müdürlüðünün düzenlediði festivale Öncülük ettim. stanbul Küçükçekmece’de yapýlan Uluslar Arasý Uçurtma Festivaline Her Yýl Katýlýp Çeþitli Gösteriler yapýyorum. Burada aldýðým ilhamla uçurtma makinesine baðladýðým fotoðraf makinesi ile tarihi kenti ve kalesini görüntülemeyi baþarabildim” dedi. 14 Haziranda yapýlacak olan Festival Çamlýca 'Gazozuna Kapýþalým' Uçurtma Festivali ve Kiteboard Klasik Seri Yarýþý gösteri yapmak için Mardin'den Gökçeada'ya gidiyor. Yaklaþýk 10 Adet Devasa uçurtmalarla gösteri yapacak. » Ýsmail Erkar
Kýzýltepe ’de kavþak ve orta refüj boyama çalýþmasý
K
ýzýltepe Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüðü tarafýndan renklerinde soluklaþmalarýn meydana geldiði kavþak ve orta refüj bordür taþlarýný boyama çalýþmasýna baþlandý. Kýzýltepe Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüðü ekipleri, ilçe merkezindeki kavþak ve orta refüj bordür boyama çalýþmasýna baþladý. Yaðýþlarýn ve güneþin etkisiyle renklerinde soluklaþmalarýn meydana geldiði kavþak ve orta refüj bordür taþlarý beyaz
ve sarý renklere boyama çalýþmasýna baþladý. Havalarýn ýsýnmasýyla birlikte ilçe merkezindeki refüjlerde çimleme ve çiçek ekim çalýþmasýnýn ardýndan refüj ve kavþak bordür taþlarýnda yapýlan boyama çalýþmasýyla birlikte ilçeye
modern ve estetik güzelliðinin saðlanmaya çalýþýldýðýný belirten Kýzýltepe Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüðü, ilçenin pýrýl pýrýl modern ve bakýmlý bir ilçe görünümü saðlamak için yaptýklarý çalýþmayý çok önemsedikleri belirtildi. » Ýsmail Erkar
5
9 Haziran 2014 Pazartesi
gözlemleyemiyoruz. Denebilir ki, toplumsal bileþenlerin orantýsal yansýmalarý bu örgüt kurum ve konferanslara azda olsa yansýdýðý için açýklamalar böyle yansýyor. Bir anlýðýna bunun doðru olduðunu kabul edelim. Peki, bu orantýsal temsil zayýfta olsa bunun o bileþenlere sosyolojik ve siyasal dernek, sendika, siyasi grup ve yansýmalarýnýn olmasý benzerlerini sanki toplumsal bileþenlerin kurduklarý birlikler, gerekmiyor mu? öyle bakýn yanýmda süs gibi duruyor deðil, cephelermiþ gibi yansýtmaya pragmatik deðil somut çalýþmýþtýr. ( TKP'nin UDC'si iþlevselliði olan, ilkelerle Kürt demokratlarýnýn UDG'si, belirlenmiþ böylesi yansýmalarý diðer Türk sol demokratgözlemleyenimiz var mý? sosyalist grup ve partilerinin Ben Türkiye'nin dört cepheleri). Oysa tüm bu kurucu unsurundan üçüncü yapýlarýn bileþenleri, dinamikleri, kadrolarý ayný yapý etnisitesi olan Arab halkýnýn cephesinde biri olarak böylesi ve kiþilerdi. Sonuçta hiçbir bakýn yanýmda süs gibi duruyor sonuca ulaþmadan 5 generalin klasik oyunlarýyla hiçbir sonuca deðil, pragmatik deðil somut iþlevselliði olan, ilkelerle ulaþamadan paydos ettirildi. belirlenmiþ böylesi yansýmalarý Ama toplumsal bedelleri çok gözlemleyemedim. Ama bazý aðýr oldu. (bkz. 12 Eylül darbesi basýn açýklamalarýnda (tümünde istatistikleri) oysa bu cepheler, deðil, zaten samimi ve ilkesel bir birlikler temsil ettikleri yaklaþým olsaydý tümünde bileþenlerini sayarken hatýrý olurdu) kerhen de olsa, sayýlýr uzunca bir liste konferanslar ve kurumlarda Arab sýralýyorlardý. Bizim kuþaðýmýz temsiliyeti geçmesine raðmen bu tür örgütlenmeye naylon hala bu temsiliyeti yansýtacak ( örgütleme veya tabela kimliðini yansýtmamak kaydýyla, örgütlenmesi diyordu. Diyordu yani Arab olduðunu ifade ama bunu sadece kendi baðlý etmeyeceksin hariç sosyolojik ve bulunduðu örgütlenme dýþýnda siyasal yansýmalarýna kalanlara söylüyordu. rastlamamaktayýz. Peki, bu Evet, bu deneyimleri anlayýþýn 1920 anlayýþýndan ne yaþadýk ve bugüne geldik. farký var. Arab kardeþlerimiz Bugüne baktýðýmýzda kendimize gelip kurumlarýmýzda yer alsýn samimiyetle sorabilir miyiz; bu ortak vatanda birleþiyoruz deneyimlerden ne kadar ders söyleminin 90 yýllýk söylemden çýkardýk? ne farký var? Türkiye Araplarý Yapýlan konferans, basýn adýna bu tür kurumlarda veya açýklamalarý, kurulan konferanslarda yer aldýðýný iddia kurumlarýn bileþen listelerine edenlerin Arab toplumsal baktýðýmýzda herkes tüm yapýsýnda somut ve pratik bir bileþenlerin temsiliyetini karþýlýðý bir yansýmasý olmadýr. saydýðýný gözlemliyoruz. Ama ne Tersi durumlar ise 1920'lerin yazýk ki hala ne sosyolojik nede günümüz versiyonu olmaktan siyasal somut bir yansýmasýný
Mim Yavuz Binbay
Temsilde Etik kurallar
S
on dönemlerde 1920'leri ve 1970'leri çaðrýþtýran toplumun deðiþik bileþenlerini temsil ettiðini iddia eden konferanslar ve kurumlarýn bolluðunu gözlemlemekteyiz. Ama ne yazýk ki bu bollukta temsil edildiði söylenen toplumsal bileþenlere yansýyan bir sonuç gözlemleyememekteyiz. 1920'lerde Lozan konferansýnda ismet Ýnönü Türklerin, Kürtlerin ve bilumum Müslüman topluluklarýn ( Arab, Çerkez, Laz, Boþnak vd. ) temsilcisi olduðunu ifade etmiþ ve Lozan görüþmelerini öyle sürdürmüþtür. Bu temsiliyeti kâðýt üzerinde resmi olarak taraflara kabul ettirmesine raðmen, 90 yýllýk yansýmasýna baktýðýmýzda Türkler dýþýnda toplumun diðer birleþenlerine temsiliyetin sonuçlarý yansýtýlmamýþ, aksine onlara karþý bir red-inkâr, kýyým ve asimilasyon silahý olarak kullanýlmýþtýr. Daha sonraki yýllarda Mustafa Kemal bu temsiliyeti bu ülkeye komünist partisi gerektiðine karar verirsek onu da biz kurarýz diyebilecek totaliterliðe vardýrmýþtýr. 1920'lerin 1970'lere yansýma versiyonunu farklý toplumsal katmanlar yansýtsa da anlayýþ aynýdýr. Toplumsal yapý da belirli bir örgütlenme seviyesine ulaþmýþ politik yapýlar ve gruplar kadrolarýný yönlendirerek veya görevlendirerek ayný toplumsal kesimler hatta kiþilerle kurduklarý
öteye gidemezler. Günümüzdeki durumun sonuçlarý ise ortadadýr. Eðer ortak vatan varsa oransal olarak ortak temsil olmasý, temsilin ilkeler bazýnda paylaþýmýnýn var olmasý gerekmez mi? Bu güne kadar bu konuyu yazýnsal olarak kâðýt üzerinde veya söylemde dahi dillendirildiðini gözlemlemek mümkün deðil. Arab halkýnýn kültürel, siyasal haklarýna saygýlý olduklarýný söyleyenler bu konuda ne gibi bir programa sahip olduklarýný, bu konuda ne gibi projeleri olduklarýný ajitasyona ve nabza þerbet veren nutuklarla deðil ilkeler bazýnda açýklayabilirler mi? Türkiye'de yaþayan Arablar, Arab devletlerinde ( Irak, Suriye, Suudi-Arabistan, Libya Mýsýr vd) yaþayan Araplardan çok Türkiye'de yaþayan Kürtler, Türkler ve diðer azýnlýklara daha yakýndýr. Ve ortak bir geleceðe sahiptir. Bu halklarýnda ortak gelecekleri burada yaþayan Türkler ve Kürtlerden sonra üçüncü azýnlýk olan Arablarla olduðunu unutmamalýdýr. Türkiye'deki Arablar bugüne kadar çeþitli sebeplerden dolayý (sebepleri 90 yýllýk baský politikalarýdýr) baðýmsýz bir kurumsal temsiliyet saðlayamamýþtýr. Ama demokrasi ve hak arama mücadelelerinin tümünde yoðun bir biçimde fedakârca yer almýþtýr. Arablarýn bugüne kadar haklarý için mücadele etmediðini iddia etmek tek kelimeyle büyük bir haksýzlýktýr. Veya red ve inkâr politikasýnýn farklý bir versiyonudur. Uluslararasý ve ulusal konjonktürlerin deðiþmesiyle birlikte Türkiye'deki Arablarda birkaç yýldýr kendi özgün örgütlenmesini yapýlandýrmaya
çalýþmaktadýr. Bu yapýlandýrmada temsiliyeti sadece kâðýt üzerinde ve toplantýlara katýlarak deðil halkýn yaþamýndaki taleplerine cevap vermeye çabalayarak, ilmek ilmek talepleriyle bütünleþerek, hem kendi hemde bu coðrafyayý paylaþtýðý halklarýn mücadelesinden deneyimler çýkararak bir yapýlandýrmaya gitmektedir. Ortak gelecek etik ve hakkaniyet ölçüsünde temsiliyetten geçer. Bu ilkeler çerçevesinde yapýlandýrdýðýmýz ArabArami-Asuri Birliði olarak, ilkeler çerçevesinde bu coðrafyayý paylaþtýðý diðer birleþenlerle, gel yanýmda dur ismini kullanayým mantýðýyla deðil ilkeler çerçevesinde geçmiþten dersler çýkararak her platformda birlikte olmaya davet ediyoruz. · "Baþka bir etnisiteye tabi olmak zorunda deðiliz, Kendimiz (Arab-Arami-AsurSüryani-KeldaniMihallemi) olarak özgünlüðümüzle yansýmak istiyoruz. " Biz kimseyi inkâr edip yok saymadýk, kimsenin de bizi inkâr edip yok saymamasýný, yok sayan politikalara destek vermemesini istiyoruz. Biz kimseye karþý ve alternatif bir yapýlanma deðiliz ve olmayacaðýz, kimsenin de bize karþý olmamasýný ve alternatif olarak görmemesini diliyoruz.
araskem@gmail.com
Daða kaçýrýlan çocuk ailesine kavuþtu
"Daðdakilerin çoðu piþman” T
erör örgütü tarafýndan kaçýrýldýktan 20 gün sonra Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde bir eve yapýlan operasyonda kurtarýlan 16 yaþýndaki S.B, Diyarbakýr'da ailesiyle bir araya geldi. Yaþadýklarýný AA muhabirine anlatan S.B, Aðrý'da kaçýrýldýktan sonra 18 saat yürütüldüðünü, 20 gün boyunca daðda uyuduklarýný ve silahlý eðitim aldýklarýný belirtti.
Okuluna çok düþkün olduðunu dile getiren S.B, "Köye döndüðümde hemen okuluma dönmek istiyorum. Bence özellikle çocuklarýn eli silah deðil de kalem tutmalý" dedi. "Daðdakilerin çoðu piþman" diyen S.B, özellikle iyi niyetli çocuklarýn kandýrýldýðýný söyledi. S.B, "Çocuklara çaðrým geri dönsünler. Oraya gidenin hayatý gerçekten yok" diye konuþtu. Çocuklarýn çeþitli vaatlerle kandýrýldýðýný vurgulayan S.B, "Herkes sanýyor ki devrim olduktan sonra asker polis olacaklar ama öyle bir þey yok. Ýki hafta kadar eðitim gördük. Barýþ süreci olduðu için büyük bir samimiyetle
yaklaþýyorlar. Her istediðini þehirden getirtiyorlar" diye konuþtu. Terör örgütü mensuplarýnýn yaptýðý propagandadan etkilendiðini ifade eden S.B, þöyle konuþtu: "Irak'ýn kuzeyine çýkarýlacaðýmýz söylendi. Daða götürüleceðimizden haberimiz vardý ama yapabileceðimiz bir þey yoktu. Kaçýþ yolu yoktu. Barýþýn olumlu gideceðini KCK sistemi kurulduktan sonra polis gibi görev verileceði söylendi. Lise bire gidiyordum. Daðda tanýdýðým biri daha vardý, benden 9 gün önce gitmiþti. Zorla götürüldüðümüzü söyleyemem ama tam olarak kendi isteðimizle de deðildi. Öyle þeyler anlatmýþlardýki istem dýþý gittik. 67 kiþi kadar yaþýtým vardý. Elimize silah veriyorlardý ama eðitimden sonra alýyorlardý. Atýþ da yaptýk." Ailelerin eylemlerinin mutlaka devam etmesi gerektiðini kaydeden S.B, "Bence aileler eylemi sonuna kadar sürdürmeliler ve asla pes etmemeliler. Oradaki konuþmalara bakýlýrsa eylemler böyle devam ederse herkes amacýna ulaþýr" ifadelerini kullandý.
Çocuðuna kavuþmanýn sevincini yaþadýðýný belirten anne Binnaz B de dünyaya yeniden gelmiþ gibi olduðunu dile getirdi. Binnaz B, "Üzerimdeki aðýrlýk gitti. Oturma elemine katýldým. Annelere çaðrým anneler eylemlerine devam etsinler ben inanýyorum ki, beklerlerse çocuklarýna kavuþacaklar. Devam etsinler. Benim ulaþtýðým hedefe onlarda ulaþacaklar" dedi. Baba Sacit B ise çok sevinçli olduðunu ve ülkede barýþ, huzur istediklerini kaydetti.
S.B oturma eylemini sürdüren diðer anneleri ziyaret etti Diyarbakýr'da 16 yaþýndaki kýzlarýna kavuþan anne Binnaz B ve baba Sacit B, Diyarbakýr Büyükþehir Belediyesi önünde oturma eylemi yapan aileleri ziyaret etti. Duygulu anlarýn yaþandýðý ziyaret esnasýnda eylem yapan anneler, S.B'yi baðrýna bastý. Anne Binnaz B'nin sevincini paylaþan diðer anneler gözyaþý döktü. Binnaz B ve kýzý S.B'ye sarýlarak aðlayan anneler, kendi çocuklarýnýn da dönmesi temennisinde bulunarak, dua etti. Çocuklarýnýn fotoðraflarýný S.B'ye gösteren
anneler, onlarý görüp görmediðini sordu. Binnaz B, gazetecilere yaptýðý açýklamada, kendi yaþadýðý bu duyguyu diðer annelerin de yaþayacaðýna inandýðýný anlatarak, barýþ istediklerini söyledi. "Annelere sesleniyorum; bu eylemlerine devam ederlerse inanýyorum ki onlar da benim yaþadýðým duyguyu yaþayacak. Barýþ Türkiye'ye mutluluk ve huzur getirecek. Anneler artýk aðlamasýn. Benim yaþadýðým bu sevinci bütün annelerin de yaþamasýný istiyorum. Böyle devam ederlerse yaþayacaklarýna da inanýyorum" diyen Binnaz B, barýþ için adým atýlmasý durumunda annelerin yüzünün güleceðini bildirdi. Binnaz B, þöyle konuþtu: "Benim mutluluðumu onlar da yaþayacaklar. Baþbakan, Selahattin Demirtaþ, Murat
Karayýlan, Abdullah Öcalan, herkese sesleniyorum. Barýþ ve huzuru getirmelerini istiyorum. Daðdaki kardeþlerimizin de barýþý beklediðine inanýyorum. Baþbakana selamlarýmý gönderiyorum." Yüksekova'da bir eve düzenlenen operasyon sonucu kurtarýlan S.B ise 2 gün önce polisin operasyonu sonucu kurtarýldýðýný anlattý. Yüksekova'da bir evde bulunduðunu bildiren S.B, "20 gün boyunca daðdaydým. Þu an çok mutluyum. Sadece barýþ istiyorum. Anneler aðlamasýn artýk. Yeter artýk. Oradakilerin hepsi piþman. Ben devletin de oradakilerin de elinden geleni yapýp artýk annelerin aðlamasýný istemiyorum" ifadelerini kullandý. Anne Binnaz B, baba Sacit B ve kýzlarý S.B ziyaret boyunca birbirlerinin ellerini býrakmamasý dikkat çekti. » (AA)
9 Haziran 2014 Pazartesi
6
Dargeçit’te Bilim Sergisi Dargeçit Bilim Sergisine okullarýn düzenlediði deneyler ve projeler gösterildi. Öðrencilerinin hazýrladýklarý deneyler oldukça ilgi çekiciydi.
D
argeçit Kaymakamlýðý ve Dargeçit Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüðü
tarafýndan organize edilen Dargeçit Bilim Sergisi düzenlendi.
Dargeçit Kaymakam Ýbrahim Gencer’in açýlýþýný yaptýðý ‘Bilim Sergisi’ne Ýlçe Jandarma
Komutaný Taner Þahin, Ýlçe Emniyet Amiri Yusuf Emek, Ýlçe Milli Eðitim Müdürü Ahmet Cengiz, daire amirleri, okul müdürleri, öðretmenler, öðrenciler ve vatandaþlar katýldý. ‘Bilim Sergisi’nde okullarýn düzenlediði deneyler ve projeler gösterildi. Fen ve Teknoloji, fizik, kimya, biyoloji öðretmenleri ve öðrencilerinin
hazýrladýklarý deneyler oldukça ilgi çekiciydi. Okullarýn hazýrladýklarý bu deney düzeneklerini yerinde inceleyen kaymakam Gencer, emeði geçen öðretmenleri ve öðrencileri tebrik etti. 'Bilim Sergisi’ oldukça zevkli ve öðretici bir görsellik þöleni sunarak son buldu. » M. Sait Çakar
Dershanelerden dönüþen liseler "temel lise" adýný alacak
D
YURTKUR’dan kredi ve burslar için yeni protokol
G
ençlik ve Spor Bakanlýðý Yükseköðrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’nun (YURTKUR) Ziraat Bankasý ile yaptýðý yeni protokol açýklandý. YURTKUR’un Ziraat Bankasý ile yaptýðý ve 1 Temmuz 2014’te yürürlüðe girecek protokolde yeni düzenlemeler hayata geçiyor. Eski protokolde öðrencilere burs ödemeleri her ayýn 6’sýnda, kredi ödemeleri ise 7’sinde yapýlýrken yeni protokolle, öðrencilerin TC kimlik numaralarýnýn son hanesine göre belirlenen tarihlerde ödenecek. Buna göre, TC kimlik numarasýnýn son hanesi 0 olanlar için ödeme günü her ayýn 6’sý olacak,
kimlik numarasýnýn son hanesi 2 olanlara ödemeler ayýn 7’sinde, 4 olanlara ayýn 8’inde, 6 olanlara ayýn 9’unda ve kimlik numarasý 8 ile bitenlere burs ve kredi ödemeleri her ayýn 10’unda yapýlacak. YURTKUR’un yaptýðý yeni protokolün yürürlüðe girdiði tarihten itibaren tahsilat iþlemlerinde sanal pos imkaný da devreye giriyor. Bu düzenlemeyle tahsilatlar artýk internet üzerinden kredi kartý ile de yapýlabilecek. Bankanýn vadesiz hesapta mevduatý bloke etmesinin de kaldýrýldýðý yeni protokolde, öðrencilere yapýlan kredi ödemeleri üzerinden alýnan binde 2’lik komisyon ise binde 1’e düþürülüyor. » (AA)
Gazetenizi bayiden almayý unutmayýn.
ershanelerin özel okula dönüþümünü öngören kanun taslaðýna göre, dershanelerden özel okula dönüþecek liselerin adý "temel lise" olacak. Milli Eðitim Bakanlýðý (MEB) tarafýndan dershanelerin özel okula dönüþümünü öngören kanuna dayanýlarak hazýrlanan Özel Öðretim Kurumlarý Yönetmelik Taslaðýna göre, dershanelerden özel okula dönüþecek liselerin adý "temel lise" olacak. MEB, dershanelerle ilgili düzenlemeleri de içeren Milli Eðitim Temel Kanunu ile Bazý Kanun ve KHK'larda Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun'un, 14 Mart'ta Resmi Gazete'de yayýmlanmasýnýn ardýndan Bakanlýða baðlý özel dershane ve özel etüt eðitim merkezlerinin özel okula dönüþümü çerçevesinde ilgili paydaþlarýn görüþlerini de alarak yol haritasý niteliðinde bir kýlavuz hazýrladý. Özel okula dönüþmek için baþvurular, 2 Haziran'dan itibaren Milli Eðitim Bakanlýðý Biliþim Sistemleri'de (MEBBÝS) oluþturulan Dönüþüm Programý Modülü üzerinden alýnmaya baþladý. Dönüþüm Programýna dahil olmak isteyen ilk okulun baþvuru yaptýðý öðrenildi. Bakanlýk, dershanelerin özel okula dönüþümünü içeren Milli Eðitim Temel Kanunu'nda deðiþiklik öngören yasanýn ardýndan Özel Eðitim Kurumlarý Yönetmelik taslaðýný da hazýrladý. Buna göre, dershaneden özel okula dönüþecekler için yapýlacak
iþlemler için MEB Özel Öðretim Kurumlarý Genel Müdürlüðü bünyesinde Dönüþüm ve Teþvik Daire Baþkanlýðý oluþturuldu. Özel okula dönüþmek isteyen dershaneler, okul öncesi, ilkokul ve ortaokul açabilecek. Özel okula dönüþecek liselerin adý "temel lise" olacak. Temel liseler, haftada 20 saat yüz yüze, kalan saatlerde de sýnav yapmak üzere sabahçýöðlenci olmak üzere ikili öðretim yapabilecek. Özel okula dönüþen liselerde okul bahçesi ya da müstakil bina þartý aranmayacak. Dershanelerden dönüþecek özel okullar, cumartesi günleri, kendi öðrencilerine takviye kurslarý düzenleyebilecek. Teþvik için minimum sýnýf kontenjaný 12
Yönetmelik taslaðýnda, derslik baþýna düþen öðrenci sayýsýna göre teþvikler konusunda da bazý hususlara yer verildi. Buna göre, öðrenci baþý eðitim öðretim desteðinden faydalanmak için kanunda yer alan "derslikteki boþ kontenjanlar" tanýmlamasý gereði, bir sýnýfýn minumum ve maksimum kontenjanlarý da belirlendi. Teþvik için bir sýnýfýn minumum kontenjanýnýn 12, maksimum kontenjanýnýn da 24 olmasý gerekecek. Taslaða göre, özel okullar 12 kontenjanýnýn altýnda da sýnýf açabilecek. Ancak teþvik, 12 öðrenciden sonrasýna verilecek. Öðrenci teþviklerinin takibi için de de modül hazýrlanacak. Teþvik alacak özel okullara yerleþtirmeler de bu modül üzerinden yapýlacak. » (AA)
7
9 Haziran 2014 Pazartesi
AA'nýn ev sahipliðinde düzenlenen Kürtçe Habercilik Çalýþtayý'nýn sonuç bildirgesi açýklandý...
Kürtçe eðitim veren bölümler açýlmalý AA'nýn ev sahipliðinde düzenlenen Kürtçe Habercilik Çalýþtayý'nýn sonuç bildirgesinde, "Üniversitelerde ihtiyaç dahilinde Kürtçe eðitim veren bölümler açýlmalý" denildi...
A
nadolu Ajansýnýn (AA) ev sahipliðinde, Mardin Artuklu ve Muþ Alparslan üniversitelerinin katýlýmýyla 29 Mayýs'ta düzenlenen Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalýþtayý'nýn sonuç bildirgesi yayýmlandý. Genel olarak Kürtçe yazý dilinin sorunlarý, Kürtçe yayýncýlýðýn tarihi ve örnek yayýnlarla standardizasyon konularýnýn tartýþýldýðý çalýþtayda, Kürtçe habercilikte karþýlaþýlan sorunlar ayrýntýlarýyla deðerlendirildi. Her iki üniversiteden akademisyenlerin ve AA'dan konuyla ilgili gazetecilerin tebliðler sunduðu çalýþtayda, Kürtçe'nin temel sorunlarý da masaya yatýrýldý. Baþbakan Yardýmcýsý Bülent Arýnç'ýn onur konuðu olduðu, Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakaný Mehdi Eker, AA Yönetim Kurulu Baþkaný ve Genel Müdürü Kemal Öztürk, Muþ Alparslan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nihat Ýnanç ve Mardin Artuklu Üniversitesi Rektör Yardýmcýsý ve Yaþayan Diller Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Kadri Yýldýrým'ýn da katkýlarda bulunduðu çalýþtayda konuþmacýlar
sunumlarýyla Kürtçe haberciliðe iliþkin literatüre katký saðladý. Konunun uzmaný akademisyenler, araþtýrmacýlar ve gazeteciler, çalýþtay sayesinde uzun yýllarýn tecrübeleri ýþýðýnda oluþan tespit ve önerileri tartýþarak, kamuoyuna aktarma fýrsatý buldu. Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalýþtayý'nýn sonuç bildirgesinde þu maddelere yer verildi: "1- Anadolu Ajansý, Mardin Artuklu Üniversitesi ve Muþ Alparslan Üniversitesine, Türkiye'de bir ilk olan Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalýþtayý'ný düzenledikleri için teþekkür ederiz. 2- Kürtçe habercilikte sade ve anlaþýlýr bir dil kullanýlmalýdýr. Dilin bu þekilde kullanýlmasý, haberin algýlanmasýný kolaylaþtýrmanýn yaný sýra halkýn dil ile baðýný saðlamlaþtýrýr, öðrenme sürecini güçlendirir. Haberlerde bilimsel makale görüntüsü veren aðdalý ve dolaylý dil kullanýlmasý, metnin anlaþýlmasýný zorlaþtýrmaktadýr. 3- Kürtçe haberler ve
yazýlardaki sözcük seçimine dikkat edilmelidir. Halkýn bildiði ve anladýðý sözcükler, baþka dillerden bu dile girmiþ olsa dahi tercih edilebilmelidir. 4- Kürtçe cümle kurulumunda anlam ve ifade bozukluklarýna sebep olan, manayý deðiþtiren, Kürtçenin sentaksýna uygun olmayan yapýlar kullanýlmamalýdýr. 5- Bu yüzyýlýn baþýnda yayýmlanan Kürtçe gazete ve dergiler, gerek günümüzde ihtiyaç duyulan kelimelerin temini gerek habercilik dilinin kullanýmý açýsýndan vazgeçilmez kaynaklardýr. Kürtçe habercilikle uðraþanlar, bu deðerli kaynak ve birikimlerden çok daha fazla yararlanmalýdýr. 6- Dil canlý bir varlýktýr. Sürekli deðiþim ve geliþim, temel özelliklerindendir. Ne kadar saðlam bir geçmiþ ve yazý kültürüne sahip olsa da deðiþim ve yenilikler karþýsýnda kendisini yenileme ihtiyacý duyar. Kendini yenileyemeyen bir dil, kaçýnýlmaz olarak kaybolma tehlikesiyle karþý karþýya kalýr. Bu noktadan hareketle dile dair geliþmeleri takip, yenilik gereksinimlerini tespit ve
standart normlarý yakalamak için Kürtçe için Türk Dil Kurumu benzeri kurumsal yapýya ihtiyaç duyulmaktadýr. 7- Dilin en büyük avantajlarýndan biri devletin güvencesidir. Bu tür güvencesi olmayan bir dil çaðýn meydan okumalarý karþýsýnda giderek büyüyen sorunlar yaþar. TRT ve AA gibi kurumlarda yapýlan çalýþmalar örnek nitelikte olsa da ihtiyacýn bir kýsmýný karþýlayabilmektedir. Dolayýsýyla diðer devlet kurumlarýnda da Kürtçenin iþlevsel kullanýmýiçin alanlar açýlmalýdýr. Diyanet TV ve Tarým TV gibi imkanlarýn da Kürtçe yayýncýlýk açýsýndan deðerlendirilmesi düþünülmelidir. 8- Kürtçe haberciliðin geliþmesi için özel sektörün de sorumluluk almasý gerekmektedir. Devlet, Kürtçe yayýn yapan özel basýn kuruluþlarýna teþvik edici roller üstlenebilir. 9- Baþta basýn, eðitim ve din iþleri alanlarý olmak üzere Türkiye'de çeþitli kurumlarda Kürtçe bilen personel ihtiyacýný karþýlamak üzere devlet üniversitelerinde ihtiyaç dahilinde Kürtçe eðitim veren bölümler açýlmasý gerekmektedir. Kürtçenin yoðun olarak kullanýldýðý bölgede çalýþmayý düþünen kiþilerin, en azýndan üniversite dönemlerinde seçmeli ders alarak Kürtçe
öðrenmeleri hem hizmet kalitesi hem de yerel sakinlerle münasebetleri açýsýndan büyük önem arz etmektedir. 10- Kürtçe habercilikteki ihtiyaçlarýn karþýlanmasý ve özellikle vasýflý eleman yetiþtirilmesi amacýyla üniversiteler bünyesinde Kürtçe eðitim veren iletiþim fakülteleri açýlmasý elzemdir. Bu konuda yasal prosedürler bir an evvel hazýrlanmalý ve bürokrasi gerekli kolaylaþtýrýcý desteði sunmalýdýr. 11- Yaklaþýk dört milyon kiþi tarafýndan konuþulan Kürtçe'nin Zazaki lehçesinin karþý karþýya kaldýðý kaybolma tehlikesini bertaraf etmek için acilen Zazaki lehçesinde eðitim, öðretim ve yayýn programlarýnýn hayata geçirilmesi, mevcut araçlarýn da çeþitli þekillerde güçlendirilmesi gerekmektedir. 12- Kürtçe ve haberciliðindeki sorunlarýnýn aþýlmasýna yardýmcý olmak üzere bir ilk olan bu çalýþtayýn devamý ya da benzerlerinin yapýlmasý en büyük ihtiyaçlardandýr. Sorunlarýn sistematik biçimde irdelenmesi, önerilerin tartýþmaya açýlarak olgunlaþtýrýlmasý, toplumun ve mesleki kuruluþlarýn ilgisinin artýrýlmasý için çalýþtay süreçlerinin daha fazla paydaþla sürdürülmesini teþvik etmekteyiz.” » (AA)
9 Haziran 2014 Pazartesi
Yaz Geldi Doktorlar Akrep ve Yýlan Sokmalarýna Karþý Vatandaþlarý Uyardý
Akrep ve Yýlan Sokmalarýna dikkat! Mardin Devlet Hastanesi Baþhekimi Dr. Yavuz Orak, artan mevsim sýcaklýðýna baðlý olarak bölgede yýlan ve akrep sokmalarýna karþý vatandaþlarý uyardý...
H
avalarýn ýsýnmasý ile birlikte artan yýlan ve akrep ýsýrmalarýna karþý vatandaþlarý uyaran Mardin Devlet Hastanesi Baþhekimi Dr. Yavuz Orak, yaz aylarýnda bölgede yaþanan kurak ve sýcak hava nedeniyle birçok yýlan ve akrep ýsýrmasý nedeniyle vatandaþlar hastanelik olduðunu söyledi. Mardin’de özellikle damda yatma sezonunun baþlamasý ile birlikte hasat mevsiminde akrep ve yýlan sokmalarýnda artýþ yaþandýðýna dikkat çeken Orak, "Vatandaþlarýn akrep ve yýlan sokmalarýndan korunmak için, özellikle kaya, aðaç kovuðu ya da oyuklardan uzak durmalarý
gerekir. Vatandaþlar kamp, piknik ya da çalýþma alanlarýnda dikkatli olmalarý gerek. Çalýlýk ya da sazlýk arazide çocuklar kesinlikle yalnýz býrakýlmalýdýr. Aileler çocuklarýný arazide çýplak ayakla gezmelerine veya kuþ ya da diðer hayvan yuvalarýna ellerini sokmalarýna izin vermemeleri gerekir." dedi Geçtiðimiz yýl Mardin’de 429 kiþi yýlan ve akrep ýsýrdýðýný belirten Orak, þöyle konuþtu: "Mardin'de yaz aylarýnda en fazla akrep ýsýrmasý yaþanýyor. Geçen yýl 380 kiþi akrep ýsýrdý. En fazla ýsýrma oraný haziran temmuz ve aðustos aylarýnda görülüyor. Akrep veya yýlan sokmasý durumunda vatandaþlar
kesinlikle paniðe kapýlmamasý gerekir. Akrep tarafýndan ýsýrýlan bölgenin yukarýsýna sýký olmayan, 2 parmaðýn altýndan geçebileceði kadar sýklýkta bir bandaj uygulanmalýdýr. Yýlan sokmalarýnda ise ýsýrýlan bölgenin tam kalp hizasýnda tutulmasý gerekir. Akrep ve yýlan sokmalarýnda hasta derhal ve zaman kaybetmeden en yakýn saðlýk kuruluþuna götürülmelidir. Isýrýlan yeri kesmeyin ve zehri emmeye çalýþmayýn. Aksi takdirde zehri Emen kiþi de zehirlenebilir. Bu tür durumlarda hasta direk hastanede müdahale yapýlýrsa daha saðlýklý olur." » Sedat Aslanaçier
Dargeçit'te, karma resim sergisi
D
argeçit ilçesinde Ilýsu Anadolu Lisesi öðrencileri karma resim sergisi düzenledi. Ýlçe merkezinde bir iþ merkezinde düzenlenen resim sergisinin açýlýþýný Dargeçit Kaymakamý Ýbrahim Gencer ile Ýlçe Jandarma Komutaný Binbaþý Taner Þahin yaptý. Öðretmen, öðrenci ve kamu kurum amirlerinin yaný sýra vatandaþýn yoðun ilgi gösterdiði sergide, sulu boya, ebru, yaðlý boya ve hat sanatý çalýþmalarýndan oluþan yüze yakýn çalýþma sergilendi. Resim öðretmeni Davut Semen, amaçlarýnýn ilçede halkýn sosyal aktivitelere katýlýmýný saðlamak ve sosyal hayata bir renk katmak olduðunu belirterek, bu nedenle çarþý merkezinde sergiyi açtýklarýný söyledi. » (AA)
8
BASINDAN HDP sorumluluðunun idrakine varmalý
K
ürt sorunu’ siyasi heyetler-arasý görüþme süreciyle birlikte artýk yeni bir aþamaya girmiþ görünüyor. Hükümetin yetkili aðýzlarý bunu düþündürecek açýklamalar yapýyorlardý, ama ilk açýklayýcý duyuru HDP’nin Ýmralý heyetinden geldi. HDP’den üç kiþi ile hükümetin üç bakaný buluþup sorunun çözümü üzerine görüþüyorlarmýþ... Geliþmeye kimsenin þaþýrdýðýný sanmam. Sonuçta bir sorun varsa ve bu bir siyasi sorunsa, taraflar arasýnda görüþmelerle sorunun ortadan kaldýrýlmasýna çalýþýlmasý doðaldýr. Keþke çok daha önce, Cumhurbaþkaný Abdullah Gül ‘’Ýyi þeyler olacak’’ der demez, —hadi o fýrsat kaçýrýldý diyelim— hiç deðilse Habur’da hoþ karþýlanmayan görüntülerin hemen akabinde, kendisini sorunun siyasi tarafý haline dönüþtürseydi BDP... Muhaliflerin aðzýnda ‘12 kötü adam’ sýfatýný kazanan medyadan isimlerle yapýlan ilk buluþmada, beklenenin, BDP-odaklý bir siyasi heyetle yola çýkmak olduðu açýkça ifade edilmiþti. Aradan geçen zaman aslýnda kayýp zamandýr ve sorumlusu da bellidir... Hiç deðilse þimdi, süreçte taraf olmayý üstlendiðine göre, HDP, sorumluluðunu idrak edip gereklerini yerine getirse... Süreçte taraf olmak, görüþmeler sonunda ortaya çýkacak tabloda karþýlýklý yükümlülükleri yerine getirebilme kabiliyetine baðlýdýr. Sürecin bir tarafýnda yer alan hükümet, sorunun çözümü için gerekli görülebilecek adýmlarý atabilecek bir siyasi güce ve sorumluluk anlayýþýna sahip... Sürecin baþýndan itibaren karþýlaþýlan her olumsuz ortamda geri adým atýlabilir, hatta süreçten bütünüyle vazgeçilebilirdi; ama hükümetin öyle davranmadýðýný biliyoruz... Tam tersine, her çýkartýlan engelde, sürecin devamýndan yana tavýr aldý hükümet... Peki sürecin tarafý haline geldiðini sevinerek kamuoyuyla paylaþan
siyasetçilerin durumu ne? Boþuna sorulmuyor bu soru. BDP ve þimdi HDP konuya iliþkin gel-gitler yaþýyor. Özellikle de sorumluluk gerektiren konularda BDP/HDP çizgisinin elini taþýn altýna koyduðu pek anlaþýlmýyor. Toplumu gerçek anlamda bir çözüme kavuþturma ve ‘silâhsýz’ bir ortama hazýrlayýp yönlendirme zahmetine katlanmýyor BDP/HDP çizgisi... Elinde silâh tutanlara ‘’Artýk onlarý býrakmayý düþünmenizin zamaný geldi’’ izlenimi verecek tavsiyeler duymadýk o çizgiyi temsil edenlerden; daha da kötüsü, silâhlý mücadeleyi bugün bile geçerli sayan bir anlayýþ savunuldu. Daða çýkan/kaçýrýlan çocuklara mazeret uyduranlar da çýktý aralarýndan... ‘’Çocuðumu isterim’’ diyen yüreði yaralý analardan rahatsýzlýk duyup Diyarbakýr belediyesi önündeki çadýrlarýn söküldüðünü gördük. Oysa annelerin eylemini ve çocuklarýn zorla daða çýkarýlmasýný vesile sayýp, sadece yaþý küçükleri ve hasta olanlarý deðil, daðdaki bütün gençlerin yeniden kazanýlmasýný saðlayacak adýmlar atmalarýný beklerdik. Kendileri ovada siyaset yaparken elde silâh ölümü bekleyenlere böyle bir borçlarý var... Bunu hâlâ bekliyorum. Çünkü, siyasi görüþmelerde taraf olmayý üstlenmenin zorunlu gereðidir daðdakilerin sorumluluðunu taþýmak... Karþýlarýnda oturan bakanlardan onlar ne bekliyorlarsa, bakanlar ve onlarý kendilerine muhatap eden siyasi iktidar da HDP’lilerden ayný þeyi bekliyor: Samimiyet... Samimiyetin gereði, silâhlarýn býrakýlacaðý yolun açýlmasý, daðda kalmanýn marifet sayýlmaktan çýkarýlmasýdýr... Madem görevi benimsediler, sorumluluðunu da yerine getirmeliler... Fehmi Koru-Star
9
9 Haziran 2014 Pazartesi
Okullarda son zil cuma günü çalacak Okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde eðitim gören 17,5 milyon öðrenci, 13 Haziran Cuma günü karne heyacaný yaþayarak, 3 ay sürecek yaz tatiline girecek..
O
kul öncesi, ilkokul, orta okul ve liselerde eðitim gören 17,5 milyon öðrenci, 13 Haziran Cuma günü karne alarak 3 ay sürecek yaz tatiline girecek. Ýlkokul, ortaokul ve lise son sýnýf öðrencileri mezuniyetin yaný sýra yaz tatilinde kayýt heyecaný yaþayacak. Ortaokullarýn 8. sýnýflarýnda okuyan öðrencilerin girdiði ortak sýnavlarýn puanlarý 11 Haziran'da, okul kontenjanlarý 4 Temmuz'da açýklanacak. 8. sýnýf yerleþtirmeye esas puanlarý 7 Temmuz'da duyurulacak, 31 Temmuz-8 Aðustos 2014'de tercihler gerçekleþtirilecek. Tercih sonuçlarý ise 22 Aðustos'ta bildirilecek. Lise son sýnýf öðrencilerinin ve lise mezunlarýnýn katýlacaðý Lisans Yerleþtirme Sýnavlarý (LYS) 81 il merkezi ve Lefkoþa’da yapýlacak. LYS4, 14 Haziran Cumartesi; LYS-1 ve LYS-5, 15 Haziran Pazar; LYS-2, 21 Haziran Cumartesi ve LYS-3, 22 Haziran Pazar günü gerçekleþtirilecek. 2014-2015 eðitim ve öðretim yýlýnda, okul
MEB'in 2013-2014 öncesi, ilkokul birinci sýnýf, eðitim öðretim yýlý ortaokul ve imam hatip istatistiklerine göre, 61 bin ortaokullarýnýn 5'inci 936 okulda, 17 milyon 532 sýnýflarýndaki öðrencilerin bin 988 öðrenci eðitim eðitim ve öðretime görüyor. Bu eðitim hazýrlanmasý 8-12 Eylül kurumlarýnda 873 bin 747 2014'de yapýlacak. öðretmen, 562 bin 882 Yeni eðitim-öðretim derslikte görev yapýyor. yýlýnda ilk zil, 15 Eylül » (AA) Pazartesi çalacak ve ilk dönem dersleri, 23 Ocak 2015 Cuma sona erecek. 15 günlük yarý yýl tatilinin ardýndan dersler, 9 Þubat 2015 Pazartesi günü Tutsak aþklardandý baþlayacak, 12 Çýlgýn yaðmurlarda kendimi Haziran 2015 býrakmam Cuma öðrenciler Issýz kaldýrýmlarda yürümemdi yaz tatiline Arkamda dizilen yýllar girecek. Bir sigara dumanýydý Gözlerimin portresinde dalgalanan Baðrýmda çýkan nefesti Sokaklarýn suskunluðuna býrakmam Bana olan yazýlmýþ hasretindi Yollara gül gibi sermem Matemli kara bahtýydý Düþlere yazýlan Bir ömür hicranýydý Toprak parçasý gibi kuruyan dudaklar Kaderin yaþam felsefesiydi Senaryoya dönmüþ olan Sorumlu Yazý Ýþleri Müdürü Ýçimden iþlenmiþ sitemdi Yahut sonsuzluða soluyan güller M. Sait Çakar Beyaz bir gelincikti O parlayan yüzü Perdesi çalýnmýþ gibiydi Meðer þu ay yüzü O kapatan yazýydý Bin bir karanlýðýn örtüsü Ne nankörlüktü Ufuðunda ki o göz Ve son bakýþlardý Bir daha ardýna býrakman Aþkýn son duraðýydý Kitabýna yazýlan unutmak…
Þiir Köþesi
Vizyona Giren Filmler Derleyen: M. Sait Çakar
Yeni Baþlayanlar için Vahþi Batý Filmin Adý: Yeni Baþlayanlar için Vahþi Batý Filmin Türü: Western, Komedi Filmin Süresi: 1s 57 dk Filmin Özeti: Vahþi batýnýn küçük kasabalarýndan birinde yaþayan Albert, girdiði bir silah çatýþmadan geri çekilerek prestijinin sorgulanmasýna neden olur. Bu olayýn üzerinden hiç vakit kaybetmeden kendisini terk eden sevgilisi, baþka biriyle iliþki yaþamaya baþlar. Albert için her þeyin sonu gelmiþ gibidir, ancak kasabada kendini gösteren gizemli ve çekici yabancý kadýn her þeyi deðiþtirecektir. Kadýn ve Albert birbirlerine aþýk olmaya baþlarken, Albert bu sayede cesaretini ve özgüvenini geri kazanmaya baþlar. Ne var ki bu güzel zamanlarýn da bir sonu vardýr. Kadýnýn belalý bir suçlu olan kocasý, intikam için yola çýkmýþ ve çiftin yerini tespit etmiþtir... Ünlü komedyen Seth MacFarlane filmin
yönetmenliðini üstlenirken ayný zamanda yapýmcý ve senaryo yazarlarýndan biri. Filmin oyuncu kadrosunda Seth MacFarlane'ye Charlize Theron, Liam Neeson, Amanda Seyfried, Giovanni Ribisi, Sarah Silverman ve Neil Patrick Harris gibi ünlü isimler eþlik ediyor.
UNUTULAN AÞKLAR
Rewan Brindar… Mardin Artuklu Üniversitesi
Aþkta Yanlýþ Yoktur Filmin Adý: Aþkta Yanlýþ Yoktur Filmin Türü: Romantik, Komedi Filmin Süresi: 1s 37 dk Filmin Özeti: Leo Palamino baþarýsýzlýða uðramýþ bir yazardýr ve hayatýný bulaþýkçýlýk yaparak sürdürmeye çalýþýrken eski karýsý "Why You Suck" (Neden Bu Kadar Berbatsýn?) baþlýklý bir blog açar ve burada paylaþtýðý içeriklerle bir anda ünlenip beklemediði bir ilgiye kavuþur. Blog sitesinde Leo ile ilgili yazýlar vardýr ve bu durum canýný bir hayli sýkmaktadýr. Ýþin daha da kötüsü blog kýsa sürede kitap haline getirilir ve her yerde satýlmaya baþlar. Ýdealist, hayalperest ve inatçý olan genç adam hayattan daha fazlasýný beklediði için hep kaybetmiþtir ve çevresinin tavsiyelerine kulak asmamaktadýr. Leo bir gün 'hayatýmýn kadýný' diyeceði Colette ile, hem de onun düðün gününde tanýþtýðýndaysa iþler iyice çýðýrýndan çýkar. Artýk Leo'nun kendisini Colette'ye ve
dünyaya doðru adam olarak ispat etmesi için çok az zamaný vardýr. Yönetmenliðini Jeremiah S. Chechik'in üstlendiði filmi Tim Sandlin'in romanýndan uyarlayan isim Megan Martin. Filmin oyuncu kadrosunda ise Ryan Kwanten, Sara Canning ve Ryan McPartlin gibi isimler yer alýyor.
9 Haziran 2014 Pazartesi
10
Suzan Demir
E
Artuklu Ýlçe Teþkilat Baþkaný Medeni Çelik
Midyat Ýlçe Baþkaný Hüseyin Çelebi
Savur Ýlçe Baþkaný Ýlhan Fidan
Mardin Ak Parti’de Ýlçe teþkilatlarý istifa ediyor AK Parti Genel Merkezinin, istifalarýný istediði Artuklu Ýlçe Teþkilat Baþkaný Medeni Çelik, Midyat Ýlçe Baþkaný Hüseyin Çelebi ve Savur Ýlçe Baþkaný Ýlhan Fidan’ýn bugün istifa etmeleri bekleniyor..
A
K Parti Genel Merkezi, 30 Mart yerel seçimlerden sonra Mardin’de tasarrufta
bulunarak Artuklu Ýlçe Teþkilat Baþkaný Medeni Çelik, Midyat Ýlçe Baþkaný Hüseyin Çelebi ve Savur Ýlçe Baþkaný Ýlhan Fidan’ýn istifasýný istedi. Ýstifasý istenen ilçe baþkanlarý, bugün istifa dilekçelerini genel merkeze sunacaklarý belirtildi. 30 Mart yerel seçimlerde Mardin’de Büyükþehir Belediye Baþkanlýðý ile 8 ilçe belediyesini BDP’ye kaptýran AK Parti, sadece Midyat ve Yeþilli ilçesinde belediye baþkanlýðýný kazandý. Söz konusu istifalarla ilgili AK Parti Mardin Ýl Baþkaný Ýbrahim Fide, parti merkezinde düzenlediði basýn açýklamasýnda istifalarla ilgili açýklama
GÜNÜN OKURU
Halit DAGALA - Toplum Destekli Polis
Toplum destekli polislik olarak yaptýðýmýz çalýþmalarýn gazetenizde haberleþtirilmesi çok iyi oluyor. Baþarýlarýnýzýn devamýný dilerim..
yaptý. Ýbrahim Fide, 30 Mart yerel seçimlerden sonra AK Parti Genel Merkezi tarafýndan yapýlan deðerlendirme sonucu Mardin’de Artuklu, Midyat ve Savur'da ilçe teþkilat baþkanlarý ve yönetiminin birlikte istifalarý istendiðini belirtti. Son günlerde yerel basýnda partileriyle ilgili bazý yayýnlar yapýldýðýný belirten Fide, basýnda çýkan haberler üzerine genel merkeze giderek süreç hakkýnda bilgi istediklerini söyledi. Genel merkezin kendileriyle çalýþacaðýný söylediðini ancak bazý ilçelerde tasarruflara gidilmesi gerektiðini kendilerine bildirildiðini belirten Fide, "Mardin’de 10 tane ilçemiz var. Bunlarýn tamamý deðerlendirmeye alýndý. 2 aydýr yapýlan deðerlendirme sonucu 3 tane ilçemiz istifa etmesi gerektiði karara baðlandý. Artuklu Ýlçe Teþkilat Baþkaný Medeni Çelik, Midyat Ýlçe Baþkaný Hüseyin Çelebi ve Savur Ýlçe Baþkaný Ýlhan Fidan’ýn istifasý istendi. Üzülerek söylüyorum. 3 ilçemizin teþkilatýnýn yönetiminin istifalarýný alacaðýz. Bu saatten sonra baþka bir tasarruf olmayacaktýr. Arkadaþlar yine bizimle çalýþacaklardýr. Pazartesi günü (Bugün) arkadaþlarýmýz istifalarýný sunacaklar." dedi. Artuklu Ýlçe Teþkilat Baþkaný Medeni Çelik ise istifa kararý ile ilgili konuþmak istemediðini ancak bugün düzenleyeceði basýn toplantýsýnda istifasýný genel merkeze sunacaðýný ifade etti. » M. Sait Çakar
Ütopyadan distopyaya
v dediðiniz nedir? En basit haliyle barýnma mekaný. Çoðaltýrsak; yaþam alaný, konfor, aile, güven, vs... Liste uzar gider. 'Ev' ayný zamanda, 'bir zamanlar'la baþlamayacak kadar uzak tarihten beri, sýnýfsal farklýlýklarla da birlikte farklý anlamlar taþýmaktadýr zaten. Öyle þatolara ya da saraylara kadar uzanmadan, yakýn bir zamanýn içinde ev kavramýný þöyle tanýmlayabiliriz: “Artýk ev almak çok kolay, gelin bankamýza ve sizi ömrünüzün sonuna kadar süründürecek taksit seçenekleriyle birlikte yuvanýza kavuþturalým.” Bir zamanlar gelir seviyesi düþük insanlar için ev sahibi olmak ne kadar zor bir iþse de, peynir ekmek gibi daðýtýlan krediler sayesinde tüketim kültürünün bu en taþýnmaz ve aðýr 'parçasý', artýk çok daha kolay sahip olunan bir mülk haline geldi. Üstelik bu modelin anasý sayýlabilecek olan Mortgage sisteminin ABD'de çökmesi ve bunun yarattýðý krizin dünyaya yayýlmasý hiç önemli falan da deðil. Elbette bu kadar fazla kredi seçeneðinin olduðu bir yerde inþaat sektörü, her bulduðu alana, lüks konutlar, siteler, güvenlikli yaþam alanlarý inþa etmeye çalýþacaktýr. Hal böyle olunca, modernliðe giden yolda, kentsel dönüþüm illetinin; plazalar, residencelar ve alýþveriþ merkezlerinin yarattýðý rantýn kýskacý altýnda, insanlýðý muasýr medeniyetler seviyesine taþýmasý kaçýnýlmaz hale geliyor!.. TÜKETÝMDEN ÞÝDDETE... J. G. Ballard'ýn 1975 yýlýnda kaleme aldýðý Gökdelen, tam da rantlarýn ve kentsel dönüþümlerin vaat ettiði konforlu modern dünyayý konu alan bir roman. Dýþ dünyadan izole, sakinlerinin tüm ihtiyaçlarýný dýþarýya çýkmadan giderebilecekleri bir sisteme sahip, upuzun gökdelenlerden oluþan dev bir site. Baþlarda herkesin huzurla ve konforla yaþadýðý bir ütopya, fakat sistemde çýkan küçük pürüzlerle birlikte bu ütopya birdenbire içinden çýkýlmaz bir distopyaya dönüþüyor. Gökdelen, görece gelir seviyesi üst düzeyde olan insanlarýn yaþayacaðý bir bina olarak tasarlanmýþtýr. Artý deðer üretimine dayalý bir sýnýf ayrýmý olmasa da gökdelen kendi içersinde belli katmanlara, amiyane tabiriyle sýnýflara ayrýlmýþtýr. En alt katlar toplumsal yapý içersinde diðerlerine göre gelir seviyesi daha düþük aileler içindir. Orta kýsýmlar daha çok akademisyen, doktor gibi mesleki açýdan yüksek gelirli ailelere tahsis edilmiþken, en üst katlarda ise yüksek gelir düzeyine sahip burjuvalar yaþamaktadýr... Ýki bin kiþinin oturduðu 40 katlý bu dev gökdelen, neredeyse küçük bir ilçe görünümündedir. 10. kata kurulu olan alýþ veriþ merkezi, okul ve ortak kullanýma açýk havuzuyla bünyesinde yaþayanlara, “dýþarý” çýkmadan tüm olanaklara sahip olma seçenekleri sunan, sýkýþtýrýlmýþ bir dünyadýr adeta. Fakat bu seçeneklerin kullanýmý, bir süre sonra gökdelende yaþayan insanlar arasýnda husumet doðmasýna sebep olur. Her þey gökdelenin 'Kritik kütle'ye dönüþmesiyle baþlar. Gökdelene yerleþen iki bininci kiþi ile birlikte baþlayan sonu gelmez partiler, birbirinden rahatsýz olmaya baþlayan gökdelen sakinleri, ardý ardýna bozulan asansörler, yýðýlan çöpler, gökdelenin seçkinci ve konforlu yaþamýný bir süre
sonra bir kaosa sürükler. Vandallýðýn en üst düzeye ulaþtýðý gökdelende, konfor nasýl dýþarýdaki dünyadan izole ise içerde yaþanan savaþ da dýþarýya yansýtýlmaz. Tüketimin geldiði son noktada ise þiddet, bir süre sonra yaþam biçimi halini alýr. Gökdelen sakinleri arasýndaki düþmanlýðýn, bir orta kat sakini olan Doktor Laing, alt kat sakini olan sinemacý Wilder ve en tepedeki ve ayný zamanda binanýn mimarý olan Royal'ýn cephesinden anlatýldýðý, harmanlanmýþ bir kurguya sahip roman. KURMACADAN GERÇEÐE... Sýra dýþý bir savaþý anlatan Gökdelen, kurmacanýn gerçekle bütünleþtiði, yaratýcý bir dille yazýlmýþ. Hedefinde modern dünya ve tüketim toplumu var. Roman, modern dünyanýn ilk izleri olan kentleþme ve yeni bir toplum yaratma projesinden yola çýkarak yerleþim yerlerinin düzenleniþini ele almakla kalmýyor, gelir düzeyi farklýlýklarý bakýmýndan kendilerini dýþ dünyadan izole etmiþ bir þekilde yaþayan “seçkin” bir topluluk üzerinden de tüketimi ve yozlaþmayý tasvir ediyor. Yazýldýðý dönemin bilim kurgusu sayýlabilecek bu kurmaca dünya, aslýnda o tarihten bu döneme doðru gelindiðinde, hiç de gerçekleþmeyecek bir hayal gibi durmuyor. Günümüzde; okulundan, alýþ veriþ merkezlerine kadar her türlü yaþamsal ihtiyacýn karþýlandýðý, hatta Venedik'i, Manhattan'ý dahi Ýstanbul'a taþýma iddiasýndaki çýlgýn projelerle tasarlanan lüks yerleþim merkezlerinin reklamlarýný her yerde görmüyor muyuz?.. Mesela, “Ali Aðaoðlu'nun hayallerini gerçekleþtirdiðini” anlatan reklam, yavaþ yavaþ inþasýna tanýk olduðumuz bu distopyanýn bir kanýtý sayýlmaz mý? Kitaptaki þu sözler durumu özetliyor: “On yýllardýr toplanan veriler gökdelenin sürdürülebilir bir sosyal yapý olabileceði fikrine gölge düþürse de bu dikey kentler, halk konutlarýnýn maliyetlerini düþürdüklerinden ve özel sektöre yüksek kazançlar getirebildiklerinden, sakinlerinin gerçek ihtiyaçlarý göz önüne alýnmadan inþa edilip duruyorlardý.”
suzandemir84@gmail.com