Chemia przemysłowa 1/2013
(537) Dwumiesięcznik
www.chemia.e-bmp.pl
Łupki?
cena:
15,99 zł (8% VAT)
22.13.10 - 00.29
Konsolidacja?
ISSN 1734-8013
Inwestycje Polskie?
Jak zapamiętamy 2012 rok?
SPIS TREŚCI
BĘDZIEMY KONSUMOWAĆ 10+ 10 Czekamy na nowe pomysły Wystąpienie Mikołaja Budzanowskiego 12 Rok pełen zmian, kolejny – wyzwań Aleksandra Grądzka 24 Czas zmian dla chemii Anna Jarosik 30 Będziemy konsumować 10+ Wywiad z Markiem Sokołowskim
Wywiad z Markiem Sokołowskim
30
Fot.Ł BMP’
Podsumowanie roku
Nafta 34 Sektor rafineryjny 2012 Andrzej Szczęśniak
40 Inżynieria Reaktorów Chemicznych. Dyscyplina naukowa i narzędzie SEKTOR RAFINERYJNY 2012 inżyniera chemika Andrzej Szczęśniak Jerzy Bałdyga, Władysław Moniuk, Wioletta Podgórska, Ryszard Pohorecki 48 W siedem miesięcy instalację zbudowano Aleksandra Grądzka
34
Fot.: PKN ORLEN
Chemia
Energia 52 Wodór – nośnik czystej energii Sylwia Hull
Bezpieczeństwo 60 Opakowania na chemikalia Wojciech Domański
68 Membrany do zamykania obiegów REWOLUCJA W NAWOZACH wodnych Ewa Puszczało Bartosz Nowakowski 74 Kolejny etap (r)ewolucji: czwarty mimośród Agnieszka Wojciechowska
Prawo 76 Rewolucja w nawozach Bartosz Nowakowski 80 Opodatkowanie węgla w 2013 r. Teresa Sławińska-Choryło
76
Fot.: Bartosz Nowakowski
Nowoczesne rozwiązania
3
od redakcji
Wydawca: BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. ul. Morcinka 35, 47-400 Racibórz tel./fax: (032) 415-97-74, tel.: (032) 415-29-21, (032) 415-97-93, e-mail: chemia@e-bmp.pl, http://www.chemia.e-bmp.pl
Aleksandra Grądzka redaktor wydania tel.: 32/415 97 74 wew. 32 e-mail: chemia@e-bmp.pl
Debata o innowacyjności
W
2012 roku dużo mówiono o pomysłach, programach oraz inwestycjach w badania i rozwój, a także o wprowadzaniu innowacyjnych produktów. Na kilku konferencjach całe debaty poświęcano problemowi wyjściowemu – zdefiniowania pojęcia „innowacyjność”. – Czy instalacja odsiarczania spalin metodą mokrą amoniakalną w „Puławach” jest produktem innowacyjnym? – zastanawia się Zenon Pokojski – bo przecież nie mieści się w statystykach produktu innowacyjnego, a jest pierwszą taką instalacją w Europie? Ministerstwo Gospodarki zapowiada, że w najbliższym czasie będzie inwestowało w szeroko rozumianą innowacyjność, pod warunkiem jednak ścisłej współpracy ośrodków badawczych z zakładami chemicznymi. Potrzebne jest zatem ocieplenie wzajemnych relacji na płaszczyźnie: nauka – przemysł, tak by w Polsce mogły powstawać nowoczesne, własne technologie, którymi moglibyśmy podbijać rynek europejski i światowy. Do rozwijania projektów innowacyjnych zachęca też Ministerstwo Skarbu Państwa. Jak podkreśla minister Mikołaj Budzanowski: „Nie bójmy się myśleć znacznie bardziej ambitnie niż dotychczas, szukajmy pomysłów dotąd jeszcze niezidentyfikowanych”. Najbliższe miesiące będą czasem sprawdzenia, na ile branża chemiczna i nauka dojrzały do zrozumienia wzajemnych racji. Nauka potrzebuje konkretnego celu, a przemysł pewności, że współpraca z ośrodkami naukowymi będzie dla niego owocna, zapewni dopływ technologii, które będą miały szansę na wdrożenie. Prosimy o Państwa głosy: co to znaczy innowacyjność, jak wygląda i jak powinna wyglądać dobra współpraca przemysłu z nauką, by tę innowacyjność rozwijać. Temat będziemy poruszać w kolejnych wydaniach magazynu.
Rada Programowa: Jerzy Majchrzak – przewodniczący Rady Programowej Franciszek Bernat – członek zarządu, ZA Tarnów SA Andrzej Biskupski – Politechnika Wrocławska Instytut Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych Grzegorz Cioch – Roland Berger Strategy Consultans Maciej Gierej – prezes, Mennica Metale -Szlachetne SA Jan Hehlmann – Politechnika Śląska Eugeniusz Korsak – członek zarządu, SIiTPChem Płock Włodzimierz Kotowski – Politechnika Opolska, Wydział Mechaniczny Adam S. Markowski – Politechnika Łódzka, Katedra Inżynierii Systemów Ochrony Środowiska Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Paweł Mosak – członek zarządu, OLPP Krzysztof Romaniuk – dyrektor, POPiHN Andrzej Szczęśniak – niezależny ekspert rynku paliw Marek Walczak – prezes UDT Prezes zarządu BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny: Przemysław Płonka Redaktor wydania Aleksandra Grądzka Redakcja techniczna: Maciej Rowiński, Marek Fichna Prenumerata, kolportaż: Aneta Jaroszewicz Prenumerata krajowa: Zamówienia na prenumeratę instytucjonalną przyjmuje firma Kolporter Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A.. Informacje pod numerem infolinii 0801 40 40 44 lub na stronie internetowej http:// dp.kolporter.com.pl/ Cena 1 egzemplarza – 15,99 zł Wpłaty kierować należy na konto: Bank Spółdzielczy w Raciborzu 44 8475 0006 2001 0009 5989 0001 PKWiU: 22.13.10-00.29 ISSN: 1734-8013 Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca. Źródło fotografii niepodpisanych: BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Druk: Omega Press Źródło grafiki na okładce: www.photogenica.pl
4
Chemia Przemysłowa 1/2013
www.chemia.e-bmp.pl
Fot.: Adam Kułacz
zdjęcie numeru
„
Nowo otwarta instalacja do produkcji substancji MCPA i MCPP-P w Zakładach Chemicznych „Organika-Sarzyna”
Wytwórnia kwasu azotowego V w ZAK S.A. www.chemia.e-bmp.pl
Chemia Przemysłowa 1/2013
5
migawka
Na ostatniej prostej Ministerstwo Skarbu Państwa kończy prace organizacyjne związane z powstaniem spółki celowej Programu„Inwestycje Polskie”.
Pierwszy morski projekt wydobywczy Pod koniec roku 2012 PGNiG rozpoczęło wydobycie ropy i gazu w Norwegii.
Fot.: MSP
PGNiG jest pierwszą polską spółką ze znaczącym wydobyciem ropy i gazu w ramach międzynarodowego projektu. Wydobycie ze złoża Skarv na Norweskim Szelfie Kontynentalnym wyniesie w 2013 roku ok. 370 tys. ton ropy naftowej oraz ok. 0,3 mld m3 gazu. W 2014 roku wydobycie wzrośnie ze względu na rozruch produkcji i sekwencyjne włączania poszczególnych odwiertów do eksploatacji.
Fot.: LOTOS
Źródło: PGNiG
Program będzie posługiwał się własnym logotypem. Elementy graficzne i barwy logo nawiązują do polskich symboli narodowych
Spółka celowa, założona do realizacji Programu „Inwestycje Polskie”, posługuje się zgodną ze statutem nazwą Polskie Inwestycje Rozwojowe SA. Obecnie ogłoszony jest konkurs na jej prezesa. Ministerstwo rozpoczyna także spotkania z przedsiębiorcami, na których będzie przedstawiać produkty Programu tak, aby w II kwartale przyjmować już wnioski. – Do tego czasu chcemy zachęcić potencjalnych inwestorów do skorzystania z oferowanych produktów i wyjaśnić mechanizm ich działania – podkreśla minister Skarbu Mikołaj Budzanowski. – O tym, czy zakwalifikują się ostatecznie do Programu będą decydować suwerennie BGK i PIR – dodaje. Źródło: MSP
35 080 040 walorów Zarząd Azotów Tarnów określił liczbę oferowanych akcji serii D akcjonariuszom z ZA Puławy. Ostateczna liczba akcji serii D jest równa liczbie złożonych walorów. Świadczy to o tym, że zarząd Azotów Tarnów nie skorzystał z uprawnienia do redukcji złożonych zapisów. ZA Puławy miały na to czas od 7 do 10 stycznia 2013 r. Cena emisyjna walorów była równa 44 zł, a na każdy papier ZA Puławy przypadało 2,5 nowych akcji Azotów Tarnów. Do sfinalizowania transakcji niezbędna jest jeszcze zgoda Komisji Europejskiej. Źródło: Grupa Azoty Z okazji 65 – lecia Jubileuszu Zakładów Azotowych Kędzierzyn S.A. serdeczne gratulacje i życzenia wielu sukcesów oraz pomyślności na drodze do dalszego rozwoju. Redakcja Chemii Przemysłowej
6
Chemia Przemysłowa 1/2013
Paliwa za 14 mld złotych Grupa LOTOS zawarła ze spółkami: Statoil Poland, Shell Polska i BP Europa umowy dotyczące dostaw paliw w 2013 i 2014 roku. Szacunkowa wartość dostarczanych paliw wynosi ok. 14 mld zł. Największy kontrakt podpisano ze Statoil Poland. W okresie od 1 stycznia 2013 do 31 grudnia 2014 za dostawy benzyn 95 i 98 oraz oleju napędowego Statoil zapłaci 9,2 mld zł. Natomiast spółka Shell Polska ok. – 4 mld złotych. Z kolei w ramach umowy z BP Europa szacunkowa wartość netto za paliwa płynne wyniesie 980 mln złotych. Źródło: Grupa LOTOS
Niższe rachunki za gaz Od 1 stycznia 2013 roku PGNiG obniża ceny za paliwo gazowe. Obniżka dotyczy wszystkich rodzajów gazu, jak i stawek abonamentowych. Średnio rachunki dla odbiorców indywidualnych spadną o 10%. Obniżka cen gazu sprowadzanego z Rosji jest przeprowadzona w ramach Kontraktu Jamalskiego oraz restrukturyzacji spółki. Spowoduje to, że polscy konsumenci będą mieli jedną z najniższych cen gazu w UE. Zgodnie z decyzją prezesa URE zmieniona taryfa będzie obowiązywać do 30 września 2013 roku. Źródło:PGNiG
www.chemia.e-bmp.pl
Sztuka Izolacji
Oferujemy uniwersalną i rekomendowaną gamę produktów ogniotrwałych i izolacyjnych, należących do najbardziej zaawansowanych oraz unikalnych materiałów dostępnych obecnie na świecie. Dostarczamy ekonomiczne, energooszczędne i najnowocześniejsze rozwiązania konstrukcji izolacji termicznych do wielu wymagających aplikacji. Są praktyczne i zoptymalizowane pod kątem najlepszej ochrony termicznej. Szeroka gama produktów i wieloletnie doświadczenie zapewni oszczędność energii i niezrównaną wydajność wraz z gwarancją bezpieczeństwa, doskonałej jakości i trwałości. Niezależnie od potrzeby - zaproponujemy rozwiązanie.
104930-A4-advertentie.indd 3
www.promattop.pl
13/04/12 14:29