1/2019 Kierunek Spożywczy by BMP Sp. z o.o.

SKUP SIĘ NA

PIWIE. MY ZADBAMY O

WODĘ Więcej na s. 56

T E M AT N U M E R U I U T R Z Y M A N I E R U C H U

By w UR było OK I Eliminacja strat i przestojów I Monitorowanie stanu maszyn I Jak być dobrym liderem UR

UR w małej mleczarni w XXI w. > 36

Oczyszczalnia on-line > 51

Kampanie społeczne dotyczące żywności > 78

25 marca 2019 roku Startberry, ul. Grochowska 306/308, Warszawa

Zapraszamy do rejestracji na bezpłatne wydarzenie Industry Day - Factory of the Future, podczas którego zaprezentujemy innowacje z zakresu utrzymania ruchu, planowania produkcji, kontroli jakości i optymalizacji łańcucha dostaw. Naszymi gośćmi na scenie będą także przedsiębiorstwa, które wdrażają technologie i rozwiązania z koncepcji Factory of the Future Microsoft.

Zarejestruj się: www.aka.ms/fabrykaprzyszlosci

SPIS TREŚCI

T emat numeru : U trzymanie R uchu 14 I Nowe spojrzenie. Plany utrzymania ruchu podstawą strategii przedsiębiorstwa Artur Luszewski 18 I Brak stopu. Sprawna eliminacja strat i przestojów linii produkcyjnej Marian Panasiewicz, Jacek Mazur 24 I Być dobrym liderem UR Andrzej Kulik 32 I Nie tylko krótsze przezbrojenia, czyli o korzyściach z metody SMED Krzysztof Pawłowski 36 I Jak konkurować z dużym? UR w małej mleczarni w XXI w. Piotr Fitowski 40 I zenon w Tymbarku Natalia Marček (Szczesna), Rafał Golnau, Urszula Bizoń-Żaba

1 0 Z życia branży Fot.: ZPPP Browary Polskie

10 I Rewolucja zaczęła się wcześniej Rozmowa z Bartłomiejem Morzyckim, dyrektorem generalnym ZPPP Browary Polskie

Rewolucja zaczęła się wcześniej Rozmowa z Bartłomiejem Morzyckim, dyrektorem generalnym ZPPP Browary Polskie

4 6 P rawo Fot.: 123rf

Z życia branży

42 I Najlepsze metody monitorowania stanu maszyn za pomocą ultradźwięków Adrian Messer

P rawo 46 I Jak wprowadzić na rynek suplement diety? Natalia Łukawska, Marta Puścion

O chrona środowiska

56 I Zarządzanie wodą Dominika Kołodziejska

B ezpieczny produkt spożywczy 58 I Statystyka w przemyśle spożywczym. Konieczność czy potrzeba? Bartosz Kruszewski

Jak wprowadzić na rynek suplement diety? Łukasz K. Kaczyński, Dorota Cais-Sokolińska 68

BEZPIECZNY PRODUKT SPOŻYWCZY Fot.: 123rf

51 I Oczyszczalnia on-line. 3 lata systemu pomiaru zużycia energii elektrycznej w oczyszczani ścieków Bielmlek Radosław Żyłka

64 I Zastosowanie technik membranowych w przemyśle mleczarskim Łukasz K. Kaczyński, Paulina Bierzuńska, Dorota Cais-Sokolińska 68 I Techniki chromatograficzne wykorzystywane w przemyśle spożywczym Andrzej Cendrowski

D odatki do żywności 74 I Pokrzywa na nowo odkrywana Dorota Kręgiel 78 I Bez słodzenia. Kampanie społeczne dotyczące żywności Andromeda Wróbel

F e l ieton

Techniki chromatograficzne wykorzystywane w przemyśle spożywczym

102 I Wartość dyplomu… Paweł Błażewicz

Andrzej Cendrowski

81 I Konferencja „Utrzymanie Ruchu w Przemyśle Spożywczym” – Katalog Firm

kierunek spożywczy 1/2019 3

O D R E DA KC J I

Wydawca: BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.

Przemysław Płonka re d a k t o r n a c z el ny t e l . 3 2 4 1 5 9 7 7 4 w e w. 2 8 e - m a i l : p r z e m y s l a w. p l o n k a @ e - b m p . p l

BMP to firma od 25 lat integrująca środowiska branżowe, proponująca nowe formy budowania porozumienia, integrator i moderator kontaktów biznesowych, wymiany wiedzy i doświadczeń. To organizator branżowych spotkań i wydarzeń – znanych i cenionych ogólnopolskich konferencji branżowych, wydawca profesjonalnych magazynów i portali.

Rewolucja P

iwna rewolucja tak naprawdę rozpoczęła się nie 5, a 15 lat temu, albo i dawniej, gdy piwo jako kategoria alkoholowa stała się numerem 1 w Polsce. Bez tego nie byłoby dziś miejsca dla przeszło dwustu małych browarów, które obecnie czerpią z potencjału rynku, jaki został wówczas stworzony – mówi w rozmowie z naszą redakcją Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny ZPPP Browary Polskie.

ywiadem tym otwieramy najnowszy numer „KS”, poświęcony w dużej mierze utrzymaniu ruchu, gdzie również zachodzi – może nie wspomniana wyżej „rewolucja”, ale zmiana i to znacząca (w magazynie publikujemy m.in. wybrane referaty, które będą zaprezentowane na konferencji Utrzymanie Ruchu w Przemyśle Spożywczym, oraz katalog firm biorących udział w tym wydarzeniu).

rzemysł 4.0, konieczność utrzymania wysokiego poziomu wydajności produkcji, nowoczesne systemy informatyczne, a równocześnie problemy z brakiem kadry. Czynniki te – jak zauważa Artur Luszewski – skłaniają firmy do zrewidowania sposobów zarządzania produkcją. „Zmiana, jaka jest potrzebna od zaraz, to zmiana myślenia kategoriami z ubiegłej epoki. Pukające do bram fabryk nowe technologie to nie tylko i wyłącznie koszty i wydatki. To remedia na oczekiwania, jakie aktualnie nakłada się na jeden z najbardziej wymagających ryn-

4 kierunek spożywczy 1/2019

KRS: 0000406244, REGON: 242 812 437 NIP: 639-20-03-478 ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax 32 415 97 74 tel.: 32 415 29 21, 32 415 97 93 e-mail: biuro@e-bmp.pl www.kierunekSPOŻYWCZY.pl

ków – produktów spożywczych” – pisze w artykule zamieszczonym na str. 14.

ie wszyscy się do tych koniecznych zmian dostosowują, licząc, że skoro coś sprawdzało się kiedyś, na przyszłość wystarczy. Na trudności, wyrażone klasycznym stwierdzeniem „nie da się”, natrafili specjaliści z firmy Lean Action Plan, wdrażający w jednym z zakładów metodę SMED, która miała skrócić czas przezbrojeń. Na opór przed „nowym” zwraca uwagę również Piotr Fitowski z OSM Prudnik, zaznaczając, że „(…) wiele zakładów mleczarskich wciąż broni się przed wejściem do XXI wieku, mimo tylu lat minionych od jego rozpoczęcia”. „Dlaczego branża tak trudno chłonie nowości?” – pyta, opisując inwestycje dokonane w jego mleczarni, które pozwalają na rozwój, mimo mniejszego potencjału niż rynkowi potentaci.

ak przebiegnie dalej „piwna rewolucja”? Trudno powiedzieć, tak jak niełatwo wyobrazić sobie, jak będą wyglądały zakłady spożywcze za 10-15-20 lat. Oczywiście te, które przetrwają, które – do nieuchronnych zmian – zdołają się przystosować.

Rada Programowa: dr inż. Piotr Antkiewicz – Katedra Technologii Fermentacji i Mikrobiologii Technicznej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie; Maciej Chołdrych – browarnik; mgr inż. Andrzej Olkowski – prezes zarządu Stowarzyszenia Regionalnych Browarów Polskich; dr inż. Aleksander Poreda – Katedra Technologii Fermentacji i Mikrobiologii Technicznej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie; dr hab. inż. Zygmunt Zander, prof. UWM – Katedra Inżynierii i Aparatury Procesowej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie; dr hab. inż. Dorota Kręgiel – Instytut Technologii Fermentacji i Mikrobiologii, Politechnika Łódzka; dr hab. inż. Agnieszka Nawirska-Olszańska – Katedra Technologii Owoców, Warzyw i Zbóż, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu; Paweł Błażewicz – historyk, miłośnik i popularyzator historii i kultury piwa, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, kulturapiwa.pl Prezes zarządu BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny: Przemysław Płonka Redakcja techniczna: Maciej Rowiński, Marek Fichna Prenumerata, kolportaż: Marta Mika Prenumerata krajowa: Zamówienia na prenumeratę instytucjonalną przyjmuje firma Kolporter Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. Informacje pod numerem infolinii 0801 40 40 44 lub na stronie internetowej http://dp.kolporter.com.pl/ Cena 1 egzemplarza – 23,15 zł + 8% vat PKWiU: 58.14.12.0 ISSN: 1734-7971 Wpłaty kierować należy na konto: Bank Spółdzielczy w Raciborzu 40 8475 0006 2001 0014 6825 0001 Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja nie odpowiada za treść reklam Niniejsze wydanie jest wersją pierwotną czasopisma Druk: FISCHER Poligrafia Fot. na okładce: zasoby Xylem

W obiektywie

W M uzeum P o l skiej W ó dki W czerwcu 2018 roku swoje podwoje dla pierwszych gości otworzyło Muzeum Polskiej Wódki. Zwiedzający mają możliwość zapoznania się z bogatą, wielowiekową historią oraz tradycją wytwarzania polskiej wódki. Jedyne na świecie muzeum poświęcone w całości naszemu narodowemu trunkowi znajduje się na terenie zrewitalizowanego Centrum Praskiego Koneser w Warszawie. Fot. Muzeum Polskiej Wódki, muzeumpolskiejwodki.pl

kierunek spożywczy 1/2019 5

z p o rtalu kierunekspożywczy. p l

WY D A R Z E N I A

Soki Victoria Cymes w technologii HPP – idealne rozwiązanie dla konsumentów i handlu Producent świeżych soków – firma Victoria Cymes – jako pierwsza na polskim rynku wprowadziła technologię HPP (High Pressure Processing) do utrwalania soków tłoczonych na zimno. W przeciwieństwie do użycia obróbki termicznej soków, np. pasteryzacji, zastosowana technologia utrwalania HPP pozwala na utrzymanie większej wartości odżywczej oraz organoleptycznej, porównywalnej do właściwości świeżych soków. Obróbka HPP polega na działaniu bardzo wysokiego ciśnienia 6000 atmosfer na soki zapakowane w butelki. Tak wysokie ciśnienie działa niszcząco w głównej mierze na niepożądane mikroorganizmy, zachowując wiele cennych właściwości użytych warzyw i owoców. Ciśnieniowanie przedłuża trwałość soku – przechowywany w warunkach chłodniczych, jest zdatny do spożycia nawet do 2 miesięcy. Tłoczone na zimno soki Victoria Cymes, utrwalane w technologii HPP, oferowane są w trzech smakach. Źródło i fot.: informacja prasowa

Lody Jeżyki i Grześki w formacie 500 ml Dobre wyniki sprzedaży formatów impulsowych lodów Jeżyki i Grześki w sezonie 2018 wpłynęły na decyzję firmy Colian o rozszerzeniu asortymentu o nowe warianty gramaturowe. Lody Jeżyki i Grześki obecne są na rynku w nowym formacie familijnym, czyli w kubkach o pojemności 500 ml. Lody Jeżyki i lody Grześki weszły na rynek w maju ubiegłego roku w klasycznej formie na patyku. Lody Grześki także w ciemnym, kakaowym rożku. Szybko zyskały uznanie konsumentów i aktualnie znajdują się w czołówce bestsellerów swojej kategorii, co potwierdza, między innymi, przyznana im nagroda „Najlepszy Produkt – Wybór Konsumentów 2019”. Nowe, familijne formaty hitów smakowych lodów Grześki i Jeżyki w 500 ml kubku rozszerzają ofertę lodów, dając możliwość spełnienia oczekiwań smakoszy lodowych przyjemności, którzy preferują większą wersję opakowania. Jak wskazuje analiza rynku sprzedaży lodów, konsumenci coraz częściej sięgają po lody także poza sezonem letnim. Źródło i fot.: informacja prasowa

6 kierunek spożywczy 1/2019

Sprzedaż robotów dla przemysłu wzrośnie dziesięciokrotnie Popyt na roboty współpracujące, zaprojektowane do pracy z ludźmi, zwiększy się przynajmniej dziesięciokrotnie w ciągu nadchodzących pięciu lat. W Polsce ten wzrost będzie jeszcze większy, bo pod względem wykorzystania robotów w przemyśle na razie odstajemy od sąsiadów – prognozuje Enrico Krog Iversen, dyrektor generalny OnRobot. Dla polskich firm wykorzystanie robotów może być odpowiedzią na niedobory kadr i rosnące płace, a dodatkowo pozwoli zwiększyć wydajność i obniżyć koszty. Zakres możliwości robotów stale się poszerza, więc mogą być wykorzystywane w coraz większej liczbie gałęzi przemysłu. – Patrząc całościowo na światowy rynek robotów współpracujących (cobotów – red.), w minionym roku udało się ich sprzedać około 20 tys. egzemplarzy. W ciągu najbliższych 5 lat spodziewamy się sprzedaży na poziomie 210-220 tysięcy, a więc oczekiwany wzrost będzie co najmniej dziesięciokrotny – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Enrico Krog Iversen, dyrektor generalny OnRobot, firmy produkującej rozwiązania techniczne montowane na ramionach robotów (m.in. czujniki, chwytaki i inne elementy wyposażenia). Popyt na roboty przemysłowe na świecie rośnie już od kilku lat. Jak wynika z danych IFR (Międzynarodowa Federacja Robotyki), w 2017 roku sprzedaż wzrosła o 30 proc. do nieco ponad 381,3 tys. sztuk i był to piąty, rekordowy rok z rzędu. Głównymi odbiorcami był przemysł metalowy, elektryczny i elektroniczny oraz motoryzacyjny. Roboty współpracujące – zaprojektowane do pracy z ludźmi – stanowią wciąż kilka procent wszystkich sprzedawanych robotów przemysłowych, ale ten odsetek szybko rośnie.

„

Źródło: Newseria, fot. 123 rf

Rośnie sprzedaż piw premium, piwnych specjalności, które są oferowane w wyższych cenach. Jednocześnie kurczy się rynek piw niemarkowych – Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie (wywiad na str. 10)

Reklama

PepsiCo Polska z zieloną energią elektryczną

PGE Obrót – spółka zajmująca się w Grupie PGE sprzedażą energii do firm – zawarła dwuletni kontrakt na sprzedaż energii elektrycznej z polskimi spółkami PepsiCo, światowego lidera produkcji żywności i napojów. PepsiCo to kolejny klient największej grupy energetycznej w Polsce, który skorzystał z popularnej oferty „Naturalnie, że energia”, gwarantującej pochodzenie energii z odnawialnych źródeł, w szczególności z wiatru. Łączny wolumen dostarczanej do PepsiCo Polska energii elektrycznej wyniesie ok. 50 GWh w okresie dwóch lat – jest to wartość pozwalająca zapewnić energię elektryczną dla około 12 tys. gospodarstw domowych. Firma PepsiCo skorzystała ze specjalnej oferty PGE Obrót „Naturalnie, że energia” kierowanej do klientów, dla których dbanie o środowisko naturalne jest istotnym aspektem w ich działalności.

Fot.: 123rf

Źrodło: informacja prasowa

Nabycie udziałów w Jurajska Sp. z o.o. przez Hortex

1 lutego zarząd Hortex sp. z o.o. podpisał ze spółką BEWA sp. z o.o. warunkową umowę nabycia udziałów w spółce Jurajska sp. z o.o. Finalizacja transakcji przejęcia uwarunkowana jest uzyskaniem zgody Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. – Wierzymy w siłę marki Jurajska i jej dalszy dynamiczny rozwój przy wsparciu obecnej załogi (...). Wejście w segment wody to dla nas ogromna szansa dalszego zwiększania skali naszej działalności. Współpraca zespołów Hortexu i Jurajskiej przyczyni się do zwiększenia biznesu obydwu grup produktowych – powiedział Paweł Gurgul, prezes zarządu Hortex. – (...) Widzimy w Jurajskiej ogromny potencjał i możliwość wejścia do ścisłej czołówki rynkowej. Wierzymy, że z nowym właścicielem Jurajska wzbije się na kolejny poziom rozwoju – poinformował Piotr Jutkiewicz, prezes zarządu Bewa Sp. z. o.o. i przewodniczący Rady Nadzorczej Jurajska Sp. z o.o. Operacyjnie Jurajska sp. z o.o. pozostanie odrębną spółką i stanie się trzecim segmentem działalności Grupy Hortex obok segmentu sokowego (Hortex sp. z o.o.) oraz segmentu mrożonkowego (Polski Ogród sp. z o.o.). Źrodło: informacja prasowa

z życia branży

Rewolucja zaczęła się wcześniej – Piwna rewolucja tak naprawdę rozpoczęła się nie 5, a 15 lat temu, albo i dawniej, gdy piwo jako kategoria alkoholowa stała się numerem 1 w Polsce. Bez tego nie byłoby dziś miejsca dla przeszło dwustu małych browarów, które obecnie czerpią z potencjału rynku, jaki został wówczas stworzony – mówi Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie. • W roku 2018 branża piwowarska odnotowała ponad 2% wzrost sprzedaży. W 2019 ciężko będzie pobić ten wynik? Trzeba zauważyć, że mniej więcej od 2012 roku końcowe wyniki są na podobnym poziomie, konsumpcja piwa to ok. 40 milionów hektolitrów. Faktycznie, ubiegły rok był udany, natomiast 2019 r. będzie dużym wyzwaniem, z kilku powodów.

• Między innymi rosnących kosztów produkcji? Również. Widzimy wzrost cen surowców – zwłaszcza zbóż – a ponadto energii, kosztów pracy... Ten splot podwyżek może przełożyć się finalnie na wzrost cen piwa. Pod znakiem zapytania stoi oczywiście pogoda. W 2018 była całkiem dobra, a sezon wiosenno-letni rozpoczął się dość wcześnie. Czy powtórzy się w 2019 r.? Czas pokaże. Niestety, w najbliższych miesiącach nie czeka nas duża impreza sportowa, np. piłkarska, co zawsze wpływa na sprzedaż piwa. Dużym wyzwaniem będzie zatem utrzymanie poziomu z roku 2018. Z pewnością branża będzie

W rodzinie si ł a Bartłomiej Morzycki: W 2018 roku realizowaliśmy kilka ważnych projektów, natomiast chyba najbardziej cieszy mnie program „W rodzinie siła”. To program edukacyjny, opracowany i wdrożony wspólnie z NSZZ Solidarność Przemysłu Spożywczego. To bezpośrednia odpowiedź na potrzebę budowania większej świadomości konsumentów w zakresie tego, jak właściwie rozmawiać z dzieckiem o alkoholu, jak dawać mu przykład odpowiedzialnej konsumpcji. W ramach projektu opracowany został dekalog odpowiedzialnego rodzica – takie credo, głoszone i rozpowszechniane na różne sposoby: od pikników pracowniczych, po spotkania w zakładach pracy, plakaty, ulotki. Obecnie planujemy szereg kolejnych działań komunikacyjnych, by pokazać, że branża piwowarska zdaje sobie sprawę z możliwych negatywnych konsekwencji spożywania alkoholu i zawsze bezkompromisowo opowiada się za odpowiedzialną konsumpcją, za niedostępnością alkoholu dla osób niepełnoletnich oraz niespożywaniem alkoholu przez kobiety w ciąży i kierowców.

10 kierunek spożywczy 1/2019

dążyła również do podtrzymania widocznego trendu premiumizacji, w którym istotny jest nie wolumen, ale wartość rynku. W 2017 r., gdy ów wolumen spadał, wartość rynku zmniejszała się zdecydowanie wolniej. W 2018 r. wartość rosła najprawdopodobniej szybciej niż wolumen.

• Dlaczego tak się dzieje? Gdyż rośnie sprzedaż piw premium, piwnych specjalności, które są oferowane w wyższych cenach. Jednocześnie kurczy się rynek piw niemarkowych. Drugi trend to zwiększający się udział w rynku piw bezalkoholowych i niskoalkoholowych. Uważam, że dynamika będzie tu wręcz rekordowa. I tak jak w 2017 roku segment piw bezalkoholowych wzrósł o ok. 23%, to w 2018 będzie to dwa razy więcej.

• Czy ten wzrost popularności piw bezalkoholowych wynika ze zmiany stylu życia Polaków? Z pewnością ma to wpływ na powyższy trend, lecz istotne jest również , że generalnie poprawiła się jakość i smak piwa bezalkoholowego oraz technologie pozwalające na całkowite wyeliminowanie alkoholu z tego produktu; wcześniej uzyskiwano poziom ok. 0,5%. Zatem mamy teraz na rynku piwa bezalkoholowe, a jednocześnie zachowujące istotę, charakterystyczny smak tego napoju i dzięki temu stanowiące dobrą alternatywę dla piwosza, który z różnych powodów nie może wypić piwa tradycyjnego. Myślę, że wkrótce piwa bezalkoholowe przekroczą 3% rynku. Tu należy też zwrócić uwagę na rosnącą popularność radlerów, czyli piw smakowych, które również zdobyły spore grono zwolenników. Generalnie więc konsumenci coraz częściej wybierają piwa o mniejszej zawartości alkoholu i oczywiście piwa premium.

• Wymienił pan wyzwania, które czekają branżę. W których kwestiach możecie sobie wzajemnie pomóc, w ramach działalności Związku?

z życia branży

• Wspomniał pan o rozwijającym się rynku browarów małych, średnich, których jeszcze kilkanaście lat temu ubywało z dnia na dzień. Teraz nastąpił ich renesans. Jakie są relacje pomiędzy tymi dużymi, których reprezentuje Związek, a małymi browarami?

dukowane przez duże podmioty, czyli te wytwarzające powyżej 200 tysięcy hektolitrów rocznie. Sumarycznie produkcja tych małych browarów to zatem ok. 4-5% rynku.

• Udział wciąż niewielki, lecz wpływ na rynek znaczący. Nie sądzi pan, że ci „duzi” trochę „skraftowieli” przez ostatnie zmiany? Myślę, że to działa w dwie strony, że oddziałujemy na siebie nawzajem. Na pewno dywersyfikacja różnych piwnych stylów powoduje, że duże browary również rozszerzają swoją ofertę, dywersyfikują portfolio. Starają się na większą skalę dostarczać produkty premium i upowszechniać piwne specjalności, inne niż

Bartłomiej Morzycki dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie Fot.: Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie

Głównym celem ZPPP Browary Polskie jest reprezentowanie interesów branży w zakresie dbania o stabilność otoczenia regulacyjnego, przewidywalność prawa, wszelkich zmian w przepisach, zabieganie o niezbędny czas na dostosowanie się do nich. Słowem – niepogarszanie warunków funkcjonowania branży. Mam tu na myśli np. kwestie podatkowe, marketingowe. Obecny stan prawny pozwolił branży się rozwinąć – zobaczmy, jak dużo powstało nowych browarów, zwłaszcza małych, rodzinnych, kraftowych, restauracyjnych. W Polsce mamy dziś system prawny sprzyjający sektorowi piwowarskiemu. Korzystają na tym średni, mali oraz duzi, natomiast korzysta i gospodarka – dzięki znacznemu zatrudnieniu w sektorze, solidnym podatkom, długiemu łańcuchowi dostaw: zaczynając od rolników, a kończąc na handlu i gastronomii. Jako branża jesteśmy stabilnym ogniwem polskiej gospodarki i chcielibyśmy takim pozostać, natomiast regulacje prawne mają tu decydujące znaczenie.

Utrzymujemy bardzo dobre relacje, współpracujemy w zakresie kwestii regulacji prawnych, wymieniamy się swoimi doświadczeniami i poglądami. Myślę, że głos piwowarstwa w kierunku władzy publicznej zazwyczaj jest bardzo spójny. Tutaj nie znajdziemy jakiś zasadniczych różnic między nami. Oczywiście, jakiś element konkurencji rynkowej istnieje, bo koniec końców konsument może wybrać piwo z dużego czy małego browaru, natomiast cieszy nas to, że generalnie w Polsce urosła kategoria, że piwo stało się ulubionym napojem Polaków i rynek jest na tyle dojrzały, iż znajdzie się na nim miejsce dla producentów różnego typu i różnej wielkości. Pomimo tak znaczącego wzrostu liczby małych browarów, browarów regionalnych, to gdy spojrzymy na rozkład sił, wciąż 96% piwa w Polsce jest pro-

kierunek spożywczy 1/2019 11

z życia branży

klasyczny lager. Zobaczmy, ile jest piw typu IPA, APA, porterów… Dziś każdy duży browar ma szeroką paletę produktów, która wychodzi naprzeciw różnym gustom konsumenckim. Z drugiej strony małe browary też częściowo naśladują dużych, zwiększają swoją skalę produkcji – niektóre browary regionalne powoli stają się ogólnopolskimi graczami, ich piwa można znaleźć w sieciach w całej Polsce. Skala produkcji nie jest już zatem taka „kraftowa”, a bardziej „przemysłowa”. Chciałbym natomiast podkreślić, że dla nas najważniejsza jest kategoria – by piwo zachowało swój charakter, czyli spełniało wspólnie przyjętą definicję.

„ P roud l y made in P o l and ” Bartłomiej Morzycki: Wart odnotowania jest również zainicjowany w zeszłym roku projekt „Proudly made in Poland”, który ma zwiększyć rozpoznawalność polskich marek piwa obecnych na rynkach zagranicznych. Warto przypomnieć, że rodzimy eksport piwa to ok. 8% krajowej produkcji, czyli ok. 3 miliony hektolitrów rocznie. Co najmniej połowa tego wolumenu jest sprzedawana na 80 rynkach świata, pod najbardziej rozpoznawalnymi polskimi markami. Żeby wzmocnić tę obecność za granicą, a także by jeszcze mocniej skojarzyć te marki z polskim położeniem geograficznym, opracowaliśmy specjalne logo, zamieszczane na etykietach naszych piw eksportowych. Reklama

Ważne jest, by podnosić jakość piwa, by uczyć konsumentów o piwie, o kulturze jego picia. Duże browary, przez wiele lat obecności na rynku, zresztą sporo zrobiły na tym polu, inwestując w gastronomię, w ogródki piwne, pokazując, jak piwo może być odpowiedzialnie spożywane. Zaryzykuję stwierdzenie, że ta piwna rewolucja, o której tak dużo się mówi, tak naprawdę rozpoczęła się nie 5, a 15 lat temu, albo i dawniej. W momencie, kiedy w 2000 roku piwo jako kategoria alkoholowa stała się numerem 1 w Polsce. Bez tego faktu, bez zdobycia przez piwo pozycji lidera, nie byłoby dziś miejsca, przestrzeni dla tych przeszło dwustu małych browarów, które obecnie czerpią z potencjału rynku, jaki został wówczas stworzony.

• Jak ta „piwna rewolucja” może się rozwijać dalej? Jest jeszcze miejsce na nowe browary, na pewno możemy spodziewać się co roku wielu piwnych nowości – zarówno ze strony dużych, jak i małych producentów. Nikt nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Trudno przewidzieć natomiast, jak branża będzie rozwijała się dalej, na pewno nie da się bez końca tworzyć nowych rodzajów piwa, kres potencjału rynku pewnie kiedyś nastąpi, ale do tego jeszcze daleko. _______________________________________________ Rozmawiał Przemysław Płonka, redaktor naczelny BMP