POMYSŁ NA WODOCIĄGI
I jak znaleźć zagubione koszty?
I mała spółka – wielkie inwestycje
I budowanie dobrego wizerunku
Z ŻYCIA BRANŻY
8 I Współczesna lekcja obiegu wody w przyrodzie
Anna Michałowska
10 I Nowoczesne pojazdy dla branży wod-kan
Aleksandra Szmalec
TEMAT NUMERU: ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ WOD-KAN
13 I Jak znaleźć zagubione koszty?
Roman Kotapski
18 I Wielka Wisznia Mała
Izabela Rucińska
22 I Dylematy wodociągowego PR-owca
Ziemowit Nowak
26 I Lider w czasach optymalizacji
Andrzej Malinowski
30 I Media społecznościowe i biały wywiad w zarządzaniu kapitałem ludzkim w organizacji wod-kan
Krzysztof Buczkowski
36 I Cztery pokolenia w pracy. Wyzwanie dla menedżerów branży wod-kan
Adam Jeske
44 I Nowe szanse mimo kryzysu
Marcin Grabuńczyk
TEMAT NUMERU: ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ WOD-KAN
LIDER W CZASACH OPTYMALIZACJI
PRAWO
48 I Nowela Kodeksu spółek handlowych. Zmiany w nadzorze właścicielskim, cz. II
Jędrzej Bujny
53 I O zaopatrzeniu w wodę w warunkach specjalnych
Krzysztof Filipek
58 I Pięć lat z trzyletnimi taryfami. Sukces czy porażka?
Marcin Błędzki
SIECI WOD-KAN
61 I Tylko kawy nie parzy… O oprogramowaniu geoinformacyjnym w ŁSI
Piotr Wierzbicki
66 I Powłoki specjalne Saint-Gobain PAM w technologiach bezwykopowych
Katarzyna Drzyzga
68 I Wykrywanie nieszczelności helem.
Doświadczenia z pięcioletniej pracy w terenie
Dobromir Drabiec
73 I Udoskonalamy system pomiaru i rozliczenia
zużycia wody
Agnieszka Kochanowska, Rafał Zalesiński
JAKOŚĆ WODY
78 I Na Stacji Uzdatniania Wody Szczekanica
Robert Ciołkowski
FELIETON
83 I Logika i wyobraźnia przydatne w każdej sytuacji
Darek Dzida
84 I Protest
Michał Rżanek
85 I Inflacja jako argument dobry na wszystko
Łukasz Lipiec
86 I Nasza infrastruktura krytyczna
Paweł Chudziński
TEMAT NUMERU: ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ WOD-KAN
30
MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE I BIAŁY
WYWIAD W ZARZĄDZANIU
KAPITAŁEM LUDZKIM
W ORGANIZACJI WOD-KAN
Krzysztof Buczkowski
SIECI WOD-KAN
TYLKO KAWY NIE PARZY…
O OPROGRAMOWANIU
GEOINFORMACYJNYM W ŁSI
Piotr Wierzbicki
Przemysław Płonka redaktor naczelny tel. 32 415 97 74 wew. 28 e-mail: przemyslaw.plonka@e-bmp.pl
Wydawca: BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
KRS: 0000406244, REGON: 242 812 437
NIP: 639-20-03-478 ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax 32 415 97 74 tel. 32 415 29 21, 32 415 97 93 e-mail: ochrona@e-bmp.pl www.kierunekWODKAN.pl
BMP to firma od 30 lat integrująca środowiska branżowe, proponująca nowe formy budowania porozumienia, integrator i moderator kontaktów biznesowych, wymiany wiedzy i doświadczeń. To organizator branżowych spotkań i wydarzeń – znanych i cenionych ogólnopolskich konferencji branżowych, webinariów, wydawca profesjonalnych magazynów i portali.
„Coraz młodsi u nas pracują. Niektórzy nie pamiętają nawet powodzi!” – to zdanie, które nierzadko słyszę od moich raciborskich znajomych, gdy rozmawiamy o sytuacji w ich firmach. Niepamiętającym przypomnę tylko, że owa powódź wydarzyła się w 1997 r., więc osoby urodzone już po tej dacie (która dla mojego pokolenia była zaledwie „wczoraj”) wcale nie są już takie młode (25 lat).
W pierwszym w tym roku wydaniu Kierunku WOD-KAN tradycyjnie sporą część numeru poświęcamy tematyce zarządzania, w tym wyzwaniom, z jakimi muszą zmierzać się dziś menedżerowie – w przedsiębiorstwach wodociągowych i nie tylko. Jednym z największych jest współpraca w jednej organizacji kilku pokoleń pracowników. Pokoleń różnych, gdzie „Iksy” czasem kompletnie nie rozumieją „Igreków”, którzy z kolei dla wielu z pokolenia Xd (urodzeni po 2012, jeszcze nieobecni na rynku pracy) będą zapewne niczym przybysze z Marsa. Ciekawie o czterech pokoleniach w pracy pisze Adam Jeske (s. 36), podkreślając cechy, podejście do obowiązków, postawy przedstawicieli każdej z generacji. Zachęca, by do każdej podchodzić bez stereotypowych uprzedzeń, a skupić się na wykorzystaniu ich „mocnych stron” i pamiętać o tym, że „istnieje bardzo mało dowodów na to, że ludzie z różnych pokoleń zachowują się wyraźnie inaczej w pracy lub chcą wyraźnie innych rzeczy”.
Zarządzanie zespołami wielopokoleniowymi jest trudne – pisze równocześnie autor. By uniknąć konfliktów ,„menedżerowie muszą otwarcie rozmawiać o stereotypach, podkreślać podobieństwa i wspólne cele wszystkich pracowników oraz dostrzegać, że ich potrzeby zmieniają się z czasem i na wiele różnych sposobów” – zaznacza. W podsumowaniu artykułu Adam Jeske podkreśla, że dynamiczne zmiany, jakimi jesteśmy dziś świadkami, powodują potrzebę kształtowania nowych kompetencji menedżerów. Potwierdza to m.in. Andrzej Malinowski (s. 26), przypominając, iż „dzisiejszy lider uczy się przez całe życie. Pamiętajmy, że te kompetencje, które dały nam awans, mogą okazać się niewystarczające do mierzenia się z aktualnymi i przyszłymi wyzwaniami. By stawić czoła przeciwnościom i prowadzić zespół z prawdziwą pasją i zapałem, powinniśmy pracować nad sobą. Kompetencje lidera muszą być stale rozwijane”. Wśród tych poszukiwanych dziś kompetencji jest między innymi empatia. Warto nie zapominać o tym ważnym elemencie dobrego przywództwa – tak istotnym dla „Iksów”, jak i dla „urodzonych po powodzi”.
Rada Programowa:
Dariusz Dzida – kierownik sieci wodociągowej AQUA S.A.
prof. dr hab. inż. Marek Gromiec – członek Krajowej Rady Gospodarki Wodnej, doradca Komisji Środowiska Senatu RP
Marek Kornatowski – Prezes Zarządu, Fundacja „Dolnośląskie Forum Wodociągowe”
Andrzej Malinowski – Prezes Zarządu, Stowarzyszenie Wodociągowców Województwa Śląskiego Dariusz Latawiec – Prezes Zarządu Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Nowym Targu Michał Rżanek – prezes Piotrkowskich Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.
Klara Ramm – przedstawiciel Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” w EURAU
Piotr Ziętara – prezes zarządu MPWiK S.A. w Krakowie
Prezes zarządu BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk
Redaktor naczelny
Przemysław Płonka
Redaktor wydania
Aneta Skalik
Redakcja techniczna
Marcelina Gąsior
Kolportaż rafał.ruczaj@e-bmp.pl
Sprzedaż:
Magda Widrińska, Marta Mika, Ewa Dombek, Jolanta Mikołajec-Piela, Krzysztof Sielski, Monika Majewska
Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Niniejsze wydanie jest wersją pierwotną czasopisma
Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca.
Fot. na okładce: 123rf.com
Nowe kompetencje menadżerów
KOLEKTOR MOKOTOWSKI BIS
jest jedną z kluczowych inwestycji Wodociągów Warszawskich, zwiększających pojemność stołecznej sieci kanalizacyjnej, która będzie podnosiła bezpieczeństwo miasta podczas deszczy nawalnych. Drążenie mikrotunelu odbywa się na głębokości ok. 10 m pod poziomem terenu, wzdłuż ul. Gagarina w Warszawie. Kolektor wykonany z modułów rur żelbetowych z wkładką PEHD o długości 3 m, średnicy wewnętrznej 2,8 m i zewnętrznej 3,4 m będzie miał łączną długość około 1,2 km. Pojemność retencyjna kolektora to 6,9 tys. m³
Fot. Jolanta Maliszewska, Wodociągi Warszawskie
KATOWICE ADAPTUJĄ SIĘ DO ZMIAN KLIMATU
Katowice przeprowadzają szereg inwestycji w celu adaptacji miasta do zmian klimatu. Jest to odpowiedź na wyzwania wynikające z urbanizacji kolejnych przestrzeni aglomeracji. Łączna wartość inwestycji to ponad 98 mln zł.
W ramach zakończonych w 2022 roku projektów łącznie wybudowano ok. 11 km kanalizacji sanitarnej, ok. 9 km kanalizacji deszczowej, zaadaptowano na kanalizację deszczową ok. 6 km kanalizacji ogólnospławnej, a ok. 5 km sieci ogólnospławnej zaadaptowano na kanalizację sanitarną.
Oprócz projektów związanych z sieciami kanalizacyjnymi w Katowicach realizowane są projekty o wartości ponad 94 mln zł, które dotyczą budowy 25 zbiorników retencyjnych o łącznej pojemności ponad 11 000 metrów3
Źródło: Katowice.eu
WODOCIĄGI JAWORZNO PODSUMOWAŁY ROK 2022
W 2022 roku, należąca do Wodociągów Jaworzno, Oczyszczalnia Ścieków Jeleń Dąb oczyściła blisko 5 837 944 m3 ścieków sanitarnych. Były to ścieki wytworzone na terenie aglomeracji Jaworzno, które do obiektu o charakterystyce mechaniczno-biologicznym dopłynęły szeroko rozbudowanym układem rurociągów kanalizacyjnych.
W ubiegłym roku zakończony został kolejny duży projekt inwestycyjny związany z modernizacją tej oczyszczalni oraz budową nowych nitek kanalizacyjnych. Za blisko 18 mln zł wyremontowano budynki związane z gospodarką osadową oraz układy i urządzenia mechaniczne. Natomiast sieć kanalizacyjna Jaworzna powiększyła się o 19 km nowych rurociągów, które wybudowane zostały m.in. dla mieszkańców dzielnicy Dąbrowa Narodowa.
Więcej na stronie internetowej Wodociągów Jaworzno. Źródło i fot.: Wodociągi Jaworzno
GDAŃSK PRZEJMUJE WODOCIĄGI
Już nie Saur Neptun Gdańsk, a Gdańskie Wodociągi – tak brzmi nazwa firmy wodociągowo-kanalizacyjnej zaopatrującej gdańszczan w wodę i odbierającej od nich ścieki.
PŁYWAJĄCA INSTALACJA FOTOWOLTAICZNA
Na powierzchni jednego z dwóch wyłączonych z użytku zbiorników osadowych na terenie SUW Trzebionka powstanie pierwsza w Wodociągach Chrzanowskich i jedna z niewielu w całym kraju pływająca instalacja fotowoltaiczna.
– Jest to kolejne przedsięwzięcie Wodociągów Chrzanowskich mające na celu ograniczanie zakupu energii elektrycznej i wykorzystania jej alternatywnych źródeł, co w efekcie przekłada się na istotne zmniejszenie kosztów działalności naszej spółki. Nowe instalacje o łącznej mocy 81 kW dostarczą energię elektryczną na potrzeby wydziałów technicznych przedsiębiorstwa i jego zaplecza magazynowego. Inwestycja pozwoli ograniczyć o 20% ilość kupowanej energii elektrycznej dla naszej bazy na Trzebionce – informuje prezes Łukasz Brzózka.
Pływająca fotowoltaika jest wydajniejsza, gdyż pozwala wyeliminować lub ograniczyć zacienienie oraz ilość zanieczyszczeń osiadających na panelach. Z kolei woda zmniejsza temperaturę otoczenia, co przekłada się na pracę paneli z wyższą wydajnością. Również modułowy sposób montażu – za pomocą pływaków zakotwiczonych do dna – pozwala na szybszą realizację obiektu niż w przypadku lądowych farm PV.
Źródło: wodociagi.chrzanowskie.pl
Miasto Gdańsk ma w spółce 100 proc. akcji, co oznacza, że jest teraz jej jedynym właścicielem i posiada pełną kontrolę nad systemem wodociągowo-kanalizacyjnym na terenie Gdańska.
Dzięki zakupowi akcji od Saur International miasto przejęło Saur Neptun Gdańsk. W spółce pozostał cały majątek, tj. nieruchomości, flota specjalistycznych samochodów, laboratoria oraz oprogramowanie, sprzęt oraz zespół 540 pracowników, wśród których są operatorzy ujęć wody odpowiadający za bezpieczeństwo dostaw, operatorzy oczyszczalni ścieków, dyspozytorzy systemu, mistrzowie i inżynierowie odpowiadający za naprawy i utrzymanie sieci, laboranci, obsługa klienta, pracownicy pogotowia wodociągowo-kanalizacyjnego, zespoły automatyków, energetyków dbających o bezpieczeństwo obiektów.
Spółka zmieniła nazwę, ale jej klienci nie muszą podpisywać z Gdańskimi Wodociągami nowych umów. Nie będzie też konieczności wymiany 36 tys. liczników na wodę. Wszystkie dane spółki, w tym jej adres, numery kontaktowe, NIP, KRS pozostają bez zmian. Faktura wysyłana do klientów będzie wyglądała identycznie jak ta, którą otrzymywali oni dotychczas, z tą jednak różnicą, że będzie opatrzona nowym logo i nową firmą (nazwą) spółki. Pozostałe dane i układ faktury nie zmieniają się, a opłaty trafią na indywidualne numery kont klientów, które także pozostają bez zmian.
Źródło: gdańsk.pl
WODOCIĄGI WARSZAWSKIE
PODEJMUJĄ KOLEJNĄ
WSPÓŁPRACĘ W KIERUNKU
ODZYSKIWANIA CIEPŁA ZE ŚCIEKÓW
Wodociągi Warszawskie wdrażają kolejne projekty związane z Gospodarką Obiegu Zamkniętego. Umowa z PGNiG TERMIKA
S.A. zakłada współpracę obu spółek w zakresie odzysku ciepła ze ścieków i wykorzystania go na potrzeby mieszkańców.
PGNiG TERMIKA S.A. to kolejny po Veolia Energia Warszawa partner, z którym Wodociągi Warszawskie będą współpracować w zakresie zbadania możliwości odzysku ciepła ze ścieków. 18 stycznia 2023 r. spółki podpisały umowę w tej sprawie. Pierwszy etap to przygotowanie analiz mających za zadanie zweryfikować uwarunkowania ewentualnego przyszłego przedsięwzięcia. Następnie, w przypadku pomyślnych wyników prac, docelowo zakłada się zabudowę pomp ciepła wykorzystujących ciepło odpadowe ścieków komunalnych z sieci kanalizacyjnej oraz w oczyszczalniach ścieków „Czajka”, „Południe” i „Pruszków”, a także Stacji Termicznej Utylizacji Osadów Ściekowych (STUOŚ) należących do stołecznego
MPWiK. Częścią umowy jest także analiza możliwości przeprowadzenia przyszłych działań ukierunkowanych na wykorzystanie ścieków oczyszczonych jako wody technologicznej w obiektach należących do PGNiG TERMIKA.
Umowę w siedzibie MPWiK w m.st Warszawie
S.A. podpisali: po stronie Wodociągów
Warszawskich członkowie zarządu Tomasz
Mencina oraz Dariusz Dąbrowski, a po stronie PGNiG TERMIKA S.A. Paweł
Przychodzeń oraz Jakub Kowaleczko – wiceprezes i członek zarządu.
Źródło i fot.: Wodociągi Warszawskie
Taki poziom samowystarczalności energetycznej osiągnie szczecińska oczyszczalnia Pomorzany – po zakończeniu trwającej inwestycji zwiększającej ilość biogazu pochodzącego z fermentacji osadów ściekowych.
Źródło: ZWiK Szczecin
OTWARCIE NOWOCZESNEJ OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W BIAŁEJ PODLASKIEJ
Końcem listopada 2022 w Białej Podlaskiej nastąpiło uroczyste otwarcie nowej oczyszczalni ścieków. Obiekt wyposażony jest teraz w centralną przepompownię i efektywny system zarządzania miejską siecią wodociągowo-kanalizacyjną. Inwestycja warta była prawie 86 mln zł.
Dla branży wod-kan, która zapewnia strategiczne dobro, czyli dostęp do bieżącej wody, szczególnie niebezpieczna może być coraz częściej obserwowalna tendencja użytkowników mediów społecznościowych do przesadnego dzielenia się informacjami prywatnymi (ang. over-sharing).
Miewa to groźne konsekwencje, gdyż zwiększa ryzyko przypadkowego ujawnienia informacji wrażliwej dr Krzysztof Buczkowski, wiceprezes zarządu Wodociągi Płockie.
Więcej na str. 30
W ciągu ponad czterech lat została zrealizowana duża inwestycja, która umożliwi zwiększenie przepustowości istniejącej oczyszczalni oraz poprawi i unowocześni jakość oczyszczania ścieków i funkcjonowanie systemu wodociągowo-kanalizacyjnego w Białej Podlaskiej. Zgodnie z projektem, przeprowadzono modernizację i rozbudowę wszystkich trzech bloków oczyszczalni: mechanicznego, biologicznego i gospodarki osadowej. Dodatkowo unowocześnione zostały punkty pomiarowe sieci wodociągowej, zakupiono specjalistyczny sprzęt do wykrywania nieszczelności i zwiększono wykorzystanie wody technologicznej do celów oczyszczania, co przełoży się na ogólną oszczędność wody w przedsiębiorstwie. Ponadto infrastruktura wodociągowo-kanalizacyjna została wyposażona w specjalny system (klasy GIS) do zarządzania majątkiem sieciowym.
Źródło: gov.pl
Więcej na www.kierunekwodkan.pl
MPWIK ZOSTAŁO LAUREATEM
KONKURSU „PRACODAWCA
PRZYJAZNY PRACOWNIKOM”
MPWiK Wrocław zostało wyróżnione w XIV edycji konkursu Pracodawca Przyjazny
Pracownikom za przestrzeganie przepisów prawa pracy, a w szczególności za zapewnianie stabilności zatrudnienia, przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunków Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, umożliwienie pracownikom zrzeszania się w związki zawodowe, a także za procedury przeciwdziałania naruszaniu zasad równego traktowania w zatrudnianiu i mobbingowi. Więcej na: www.mpwik.wroc.pl
Źródło: MPWiK S.A. we Wrocławiu