3/2018 Przemysł Farmaceutyczny by BMP Sp. z o.o.

T E M AT N U M E R U I B e z p i e c z E Ń S T W O

WSKAŹNIK PROFESJONALIZMU I sztuka prawidłowego ubierania I dwa oblicza reklamacji I kod kreskowy – wsparcie przy zgłaszaniu działań niepożądanych

dodatek przemysł kosmetyczny str. 53

Nowoczesne metody analityczne w farmacji > 38

Peptydy się liczą!

> 43

Jak być złym auditorem > 48

S P I S T R E Ś CI

8 Z Ż Y CI A B R A N Ż Y

Wszechstronni

Fot. Mylan

Z Ż Y CI A B R A N Ż Y 8 I Wszechstronni Rozmowa z Tomaszem Buczkiem, dyrektorem generalnym Mylan w Polsce 12 I Efektywnie, nowatorsko i skutecznie, czyli jak szkolić Marta Adamkiewicz–Alejziak T E M A T N U M E R U : B EZPIECZE Ń S T W O 16 I Sztuka prawidłowego ubierania Anita Maleszczyk 20 I Bezpieczna produkcja. Przykry obowiązek czy wskaźnik profesjonalizmu? Rafał Grabicki 24 I Kod kreskowy. Jako wsparcie przy zgłaszaniu działań niepożądanych Anna Gawrońska 28 I Lepiej zapobiegać niż leczyć Monika Mikołajczak 30 I Dwa oblicza reklamacji Marcin Kwapiszewski

1 6 B EZPIECZE Ń S T W O Fot. 123rf

P R AWO 34 I Nowe formy nadużycia pozycji dominującej Anna Słowińska

Rozmowa z Tomaszem Buczkiem, dyrektorem generalnym Mylan w Polsce

P R ZE Ł O M O W E O D K R Y CI A 38 I Nowoczesne metody analityczne w farmacji Andrzej Ernst 43 I Peptydy się liczą! Piotr F.J. Lipiński

P R ZE M Y S Ł K O S M E T Y CZ N Y 54 I Rewolucji nie będzie Małgorzata Baran 60 I W Ministerstwie Dobrego Mydła Rozmowa z Anną Bieluń, założycielką Ministerstwa Dobrego Mydła 64 I Manufaktura na miarę XXI wieku Agata Paszek 68 I Reklamacja kosmetyków Agata Apanel-Żółtek 72 I Sekret INCI – co kryje się w kosmetykach i dlaczego? Małgorzata Bajerska 79 I Współczesna trychologia Jolanta Wysocka

Sztuka prawidłowego ubierania Anita Maleszczyk 64

P R ZE M Y S Ł K O S M E T Y CZ N Y

Manufaktura na miarę XXI wieku

Fot.: Joanna Myczkowska

JA KO Ś Ć 48 I Jak być złym auditorem, czyli złote zasady złego audytowania Alina Narewicz 51 I Kalibracja w dziale utrzymania ruchu Bartosz Kubiak

Agata Paszek

F E L IE T O N 82 I Jestem paszczakiem Rafał Ruta

PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018 3

O D R E DA KC J I

Wydawca: BMP spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa

Agata Paszek redaktor wydania t el . 3 2 / 4 1 5 9 7 7 4 wewn . 3 2 t el . kom . 6 0 2 1 1 6 8 9 9 e - m a i l : a g a t a . p a s z e k @ e - b m p. pl

Bezpieczny, czyli profesjonalny? J

akie pierwsze skojarzenie pojawia się, gdy słyszymy pojęcie: „Bezpieczna produkcja”? Według Rafała Grabickiego, dyrektora produkcji w FSP Galena, termin ten należy rozumieć szeroko, dotyczy bowiem wielu aspektów. Jego pierwsza myśl to jednak: „Zabezpieczenie produktu przed działaniem środowiska zewnętrznego, w tym człowieka”. Słowo „bezpieczeństwo” zatem oznacza nie tylko ochronę środowiska wytwarzania, urządzeń i systemów w zakładzie produkcyjnym, ale to przede wszystkim wysoki poziom świadomości pracowników nt. zagrożeń, sposobu reagowania na nie i przeciwdziałania ich skutkom. W skrócie przedstawiają to słowa: „Bezpieczna produkcja = bezpieczny pacjent”.

ezpieczeństwo pacjentów to również dostęp do skutecznych terapii. Schorzenia onkologiczne są obecnie jedną z głównych przyczyn zgonów Polaków. „Coraz większym wydatkiem dla polskiego systemu ochrony zdrowia jest onkologia i stosowane w terapii schorzeń onkologicznych leki biologiczne, które ocenia się jako skuteczne terapeutycznie. Niestety, ze względu na poziom kosztowy, dostęp do nich dla

pacjentów w Polsce jest często ograniczony. Dodatkowo ograniczenia programów lekowych wynikają często z bardzo wysokich kryteriów kwalifikacji pacjentów do danej terapii.” – mówi w wywiadzie Tomasz Buczek, dyrektor generalny Mylan w Polsce. Wskazuje również na to, że w naszym kraju drzemie duży potencjał, jeśli chodzi o wprowadzanie na rynek leków biopodobnych, zwłaszcza w obszarze onkologii. Te preparaty to przyszłość w zakresie zwiększania dostępu pacjentów do terapii, ale także lepszego gospodarowania budżetem na ochronę zdrowia przez płatnika.

rodukt rzemieślniczy musi być równie bezpieczny, co przemysłowy. O tym opowiada założycielka Ministerstwa Dobrego Mydła, Anna Bieluń. Jej mottem są słowa: „Ciężka praca i dobre rzemiosło”. Mydło to produkt o bardzo klasycznej formie, jego receptura jest składową wielu czynników – idealna kostka powinna być bowiem zarówno twarda, jak i dobrze pieniąca się i delikatna dla skóry.

ad czym jeszcze pracuje się w Ministerstwie…? – zapraszam do lektury artykułu, jak i całego wydania PF.

ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax 32 415 97 74 tel.: 32 415 29 21, 32 415 97 93 KRS: 0000406244, REGON: 242 812 437 NIP: 639-20-03-478 e-mail: farmacja@e-bmp.pl www.kierunekfarmacja.pl BMP to firma od 25 lat integrująca środowiska branżowe, proponująca nowe formy budowania porozumienia, integrator i moderator kontaktów biznesowych, wymiany wiedzy i doświadczeń. To organizator branżowych spotkań i wydarzeń – znanych i cenionych ogólnopolskich konferencji branżowych, wydawca profesjonalnych magazynów i portali.

Rada Programowa: dr n. farm. Jan Hołyński – Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne dr Jerzy Jambor – Phytopharm Klęka SA, Polski Komitet Zielarski dr Wojciech Kuźmierkiewicz – Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego prof. dr hab. n. med. Jacek Spławiński – Narodowy Instytut Leków Mieczysław Wośko – prezes zarządu – POLFARMEX S.A. Jerzy Lasota – FARMASERWIS prof. dr hab. Iwona Wawer – Wydział Farmaceutyczny, Warszawski Uniwersytet Medyczny, KRSiO prof. dr hab. Roman Kaliszan – Katedra Biofarmacji i Farmakodynamiki, Gdański Uniwersytet Medyczny Maciej Adamkiewicz – prezes – Grupa Adamed Katarzyna Wójcicka – Przewodnicząca Rady Eksperckiej – KRSiO Marek Gnyś Paweł Nidecki – dyrektor ds. inwestycji i serwisu technicznego – IBSS Biomed S.A. dr Krystian Sodzawniczny – dyrektor produkcji APIPOL-FARMA Jarosław Wolniewicz – Wol-Pharma Consulting Krzysztof Lassota – kierownik produkcji – ANPHARM P.F.S.A. Rafał Grabicki – dyrektor produkcji, FSP GALENA dr Andrzej Ernst – niezależny ekspert dr hab. Wojciech Kamysz, prof. nadz. – Gdański Uniwersytet Medyczny

Prezes zarządu BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny Przemysław Płonka Redaktor wydania Agata Paszek Redakcja techniczna: Marek Fichna, Maciej Rowiński Prenumerata, kolportaż Adrian Waloszczyk Dyrektor działu handlowego Beata Fas

Druk: FISCHER POLIGRAFIA ISSN 1897-5127 Cena 1 egzemplarza – 23,15 zł + 8% VAT Wpłaty kierować należy na konto: Bank Spółdzielczy w Raciborzu 40 8475 0006 2001 0014 6825 0001 Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca. Fot. BMP Fot. okładki: 123rf

4 PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018

W ob i e ktyw i e

K ol e jna i nw e sty c ja G ru p y A dam e d w d z i ałalność badaw c z o - ro z wojow ą 18 kwietnia br. odbyło się otwarcie kolejnej inwestycji Grupy Adamed w rozwój obszaru R&D, będącej istotnym etapem pomiędzy działalnością naukową i produkcją. Obszar Pilotażowej Produkcji R&D (Pilot Plant) umożliwia prowadzenie efektywnych prac badawczo-rozwojowych nad produktami leczniczymi Grupy Adamed. Pilot Plant powstał, by szybciej i precyzyjniej odpowiadać na potrzeby pacjentów oraz wyzwania współczesnej medycyny, a w konsekwencji poprawiać bezpieczeństwo lekowe w Polsce. fot. Grupa Adamed

PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018 5

zeszłym sezonie wyniósł 3,7%. Eksperci zaznaczają, że szczepienia przeciw grypie należy wykonać jak najszybciej, by zdążyć zarówno przed jesiennym sezonem infekcyjnym, jak i przed szczytem zachorowań na grypę, który w Polsce ma miejsce od stycznia do marca. Dzięki decyzji o refundacji, ci którzy chcieliby zaszczepić się jak najwcześniej, będą mogli to zrobić korzystając z niższej ceny preparatu.

Z P O R TA L U

k i e run e kfarma c ja . p l

Źródło: Newsrm.tv Zdjęcie: 123.rf.com

Fot.: 123 rf

Manpower: Jak wygląda rynek pracy w przemyśle kosmetycznym?

Trzeci kwartał 2018 roku przyniesie pozytywne perspektywy dla osób poszukujących pracy w sektorze produkcji kosmetyków. Korzystną dla pracowników i kandydatów do pracy sytuację potwierdzają wyniki najnowszego raportu Barometr ManpowerGroup Perspektyw Zatrudnienia, który przedstawia plany zatrudnienia polskich pracodawców w okresie lipiec-wrzesień 2018 roku.

Na szczególnie dobre perspektyw zatrudnienia w obszarze produkcji kosmetyków mogą liczyć osoby wykonujące pracę na stanowiskach niskiego i średniego szczebla, gdzie odczuwalne są duże niedobory rąk do pracy, co z kolei wymusza na pracodawcach podwyżki wynagrodzeń oraz uatrakcyjnianie pakietu benefitów pozapłacowych. Niedobór kandydatów do pracy, który już od dłuższego czasu obserwujemy na polskim rynku dotyka również sektora produkcji kosmetyków. Szczególnie widoczny jest na stanowiskach szeregowych, ale brakuje również wykwalifikowanych operatorów maszyn, szczególnie tych z doświadczeniem w branży, oraz pracowników logistyki. Dużym zainteresowaniem na rynku cieszą się także pracownicy laboratorium, a ich silna pozycja na rynku wynika z intensywnego rozwoju branży. Oprócz dużych graczy na rynku pojawia się coraz więcej firm specjalizujących się w tak zwanej butikowej produkcji kosmetyków, co wymaga dedykowanych badań, przy których coraz większą rolę odgrywają właśnie pracownicy laboratorium. Sporym wyzwaniem jest ponadto również obsadzanie stanowisk magazynowych, które pełnią coraz większą rolę ze względu na specyfikę branży, a zwłaszcza jej sezonowość. Korzysta na tym również branża logistyczna, szczególnie firmy, które są w stanie sprostać dużym zmianom w wolumenie produkcji kosmetycznej. Firmy starają się przyciągnąć pracowników, oferując między innymi transport pracowniczy, opiekę medyczną, ubezpieczenie na życie czy karty sportowe. Dodatkowym atutem branży jest jej produkt. Coraz częściej formą benefitu jest możliwość zakupu produkowanego towaru po cenach producenta, a te są bardzo często niższe o kilkadziesiąt procent w porównaniu z ofertą sklepową. Marcin Bielawski, ekspert rynku pracy z agencji zatrudnienia Manpower

Przeczytaj inne artykuły na portalu

6 PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018

Szczepienia przeciw grypie na nowej liście leków refundowanych 22 czerwca Ministerstwo Zdrowia ogłosiło refundację szczepień przeciw grypie dla osób po 65 roku życia. Środowisko medyczne z niecierpliwością czekało na te zmiany.

Osoby starsze należą do jednej z grup ryzyka, które ze względu na możliwość wystąpienia groźnych powikłań powinny poddawać się corocznym szczepieniom. Szczepienia przeciw grypie są najlepszym sposobem ochrony przed powikłaniami, z powodu których w minionym okresie zmarło 48 osób, w tym aż 28 po 65 roku życia. Poziom wyszczepialności w Polsce nadal jest na niskim poziomie i w zeszłym sezonie wyniósł 3,7%. Eksperci zaznaczają, że szczepienia przeciw grypie należy wykonać jak najszybciej, by zdążyć zarówno przed jesiennym sezonem infekcyjnym, jak i przed szczytem zachorowań na grypę, który w Polsce ma miejsce od stycznia do marca. Dzięki decyzji o refundacji, ci, którzy chcieliby zaszczepić się jak najwcześniej, będą mogli to zrobić korzystając z niższej ceny preparatu. Źródło: Newsrm.tv

C I E K AW O S T K A

Woda lodowcowa składnikiem kosmetyków? Wraz z rosnącą świadomością konsumentów, marki produkujące naturalne kosmetyki sięgają po składniki, których unikatowość idzie w parze z bezcennymi właściwościami. Naturalne kosmetyki pielęgnacyjne do twarzy, poza tym, że są wolne od składników szkodliwych dla ciała, zawierają niezwykle wartościowe surowce, które skutecznie odżywiają i przywracają fizjologiczną równowagę skóry. Przykładem nietypowego składnika aktywnego, który ma dobroczynny wpływ na kondycję i wygląd skóry, jest woda lodowcowa w kosmetykach. Jest ona wysoce zalecana w produktach kosmetycznych ze względu na swoje szczególne działanie. Kosmetyki na jej bazie są wyjątkowo delikatne, a przy tym nawilżają, wygładzają i ujędrniają skórę. Dzięki temu mają właściwości przeciwzmarszczkowe i liftingujące. Źródło: callunamedica.com

Fot.: 123 rf

Prognoza zatrudnienia na poziomie +23%, odnotowana dla sektora produkcji przemysłowej to z kolei dla pracodawców zapowiedź zwiększonej rywalizacji o kadry. Co więcej, sektor produkcji kosmetycznej charakteryzuje się sezonowością wynikającą z pików sprzedaży, a właśnie na najbliższe miesiące przypada wzrost zapotrzebowania na kadry w tej branży.

2 przedsięwzięcia innowacyjne oraz 2 gminy.

powinna zostać wydana w ciągu 60 dni.

"Bardzo się cieszymy z otrzymania godła Teraz Polska. Nagroda jest wyjątkowo prestiżowym wyróżnieniem, znakiem rozpoznawalnym zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jest to najlepsza rekomendacja, wzmacniająca zaufanie pacjentów i wiarygodność firmy" ‐ powiedział Jerzy Ziemlicki, Dyrektor Marketingu CHC, Polpharma SA.

II faza rozwoju klinicznego obejmie podanie leku w różnych dawkach pacjentom z depresją lekooporną jednobiegunową, a jej celem jest ustalenie efektywności, właściwości farmakokinetycznych, profilu bezpieczeństwa Esketaminy w podaniu inhalacyjnym. Oczekuje się, że badanie będzie trwało od 10 do 11 miesięcy.

Z P O R TA L U

Źródło: Polpharma Zdjęcie: 123.rf.com

Zdjęie: 123.rf.com

551

Polopiryna S z godłem Teraz Polska

Do tegorocznej edycji konkursu wpłynęło prawie 100 zgłoszeń. Nagrodzonych zostało 12 produktów, 10 usług, 2 przedsięwzięcia innowacyjne oraz 2 gminy.

Tak wynika z raportu PlasticsEurope pt. „Tworzywa sztuczne – Fakty 2017”. Chociaż zauważalny jest wzrost świadomości ekologicznej i znacząca poprawa w tym zakresie, nadal aż 31 proc. odpadów jest składowanych na wysypiskach. Tymczasem odzyskane surowce można wykorzystać do produkcji odzieży roboczej.

Źródło: Polpharma Źródło: Newsrm.tv Zdjęcie: 123.rf.com

Ubrania robocze z butelek to nowy trend w produkcji odzieży

Tylko w poprzednim roku 26 mln ton tworzyw sztucznych trafiło do strumienia odpadów. 39 proc. z nich zostało poddanych odzyskowi energetycznemu, a 30 proc. – recyklingowi.

mln

tyle osób, według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia, będzie chorowało na cukrzycę do 2030 roku. Źródło: Newseria

„Bardzo się cieszymy z otrzymania godła Teraz Polska. Nagroda jest wyjątkowo prestiżowym wyróżnieniem, znakiem rozpoznawalnym zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jest to najlepsza rekomendacja, wzmacniająca zaufanie pacjentów i wiarygodność firmy” Ubrania robocze z butelek to nowy trend w produkcji odzieży –Tylko w poprzednim roku 26 mln ton tworzyw sztucznych trafiło do strumienia odpadów. 39 proc. z powiedział Jerzy Ziemlicki, Dyrektor nich zostało poddanych odzyskowi energetycznemu, a 30 proc. – recyklingowi. Marketingu CHC, Polpharma SA.

Fot.: 123 rf

RO Z M A I TO Ś C I

k i e run e kfarma c ja . p l

Źródło: Celon Pharma

„

Co ma dla nas szczególne znaczenie, pomagamy pacjentom w chorobach, które – kiedyś nieuleczalne – zaczynają być dziś traktowane jako schorzenia przewlekłe. Mowa tu o lekach antyretrowirusowych, stosowanych w terapii HIV/AIDS. 40% pacjentów, którzy na całym świecie są leczeni przeciwko HIV/AIDS, używa właśnie leków Mylan – Tomasz Buczek, dyrektor generalny Mylan w Polsce

Celon Pharma złożyła wniosek o zgodę na rozpoczęcie badania klinicznego II fazy leku opartego na Esketaminie

20 czerwca 2018 Spółka Celon Pharma S.A. złożyła wniosek do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych o udzielenie zgody na rozpoczęcie kolejnego etapu badań leku opartego na Esketaminie, tj. II fazy klinicznej. Decyzja w tej sprawie powinna zostać wydana w ciągu 60 dni.

MOKOSH otrzymał nagrodę specjalną – Qltowy Koncept 2018

W eleganckich wnętrzach Villi Foksal wręczono nagrody w konkursie Qltowy Kosmetyk 2018.W tym roku producenci, dystrybutorzy i importerzy przedstawili rekordową liczbę blisko 600 zgłoszeń a jury otrzymało do oceny kilka tysięcy produktów. Podczas uroczystej gali laureaci otrzymali statuetki i prawo do posługiwania się znakiem Qltowy Kosmetyk 2018. Spotkanie prowadziła popularna aktorka i prezenterka Barbara Kurdej-Szatan. 42 produkty zostały nagrodzone statuetką i tytułem Qltowy Kosmetyk 2018. Ponadto, przyznano nagrody specjalne Qltowy Koncept 2018 za wyjątkowy pomysł na produkt bądź markę, zgodny z najnowszymi trendami konsumenckimi i oczekiwaniami rynku. Takim konceptem został uznany Brązujący balsam do ciała i twarzy Pomarańcza z cynamonem od MOKOSH. Źródło: Mokosh

PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018 7

z ży c i a branży

Wszechstronni – Jesteśmy firmą wszechstronną. Z punktu widzenia zdrowia społeczeństwa angażujemy się w profilaktykę i terapię najważniejszych, najczęściej wstępujących schorzeń – mówi Tomasz Buczek, dyrektor generalny Mylan w Polsce, który tłumaczy również, jakie wyzwania stoją przed Polską w zakresie udostępniania leków biopodobnych. • Jaką firmą jest Mylan?

„

W Polsce jest firmą średnio-dużą. Zajmujemy 15. miejsce na rynku retailowym, sprzedajemy produkty o wartości ponad 400 milionów złotych. Co minutę prawie 40 opakowań leków Mylan nabywanych jest w polskich aptekach, co daje wynik prawie 20 milionów opakowań rocznie.

nia, ale część preparatów jest przeznaczona także na rynek polski. Jesteśmy bardzo dumni z tego, że Mylan w naszym kraju nie tylko sprzedaje gotowe preparaty i leki, ale także leki produkuje, a dodatkowo – szkoli i zatrudnia wysokiej klasy ekspertów. Warto pamiętać, że produkcja form sterylnych wymaga znacznie wyższych kwalifikacji niż produkcja leków dostępnych później w formie tabletek.

• A Mylan globalnie? To duża firma międzynarodowa, o obrotach na poziomie prawie 12 miliardów dolarów rocznie, z czego 4 miliardy stanowią obroty w samej tylko Europie.

Z punktu widzenia zdrowia społeczeństwa angażujemy się w profilaktykę i terapię najważniejszych, najczęściej wstępujących schorzeń, czyli w przeciwdziałanie i walkę z chorobami kardiologicznymi, nadciśnieniem tętniczym, hipercholesterolemią Jesteśmy generyczną spółką nr 1 we Francji, Portugalii i we Włoszech. Co ważne, znaczna część wartości obrotów budowana jest przez sprzedaż leków preferencyjnych cenowo. Oznacza to, że jako Mylan wolumenowo jesteśmy o wiele więksi niż niektórzy znaczący gracze na rynku produkujący leki oryginalne.

• Zespół Mylan to… Około 500 osób, z czego 200 jest zatrudnionych w naszej fabryce Mylan Pharmaceuticals na warszawskiej Białołęce. Zakład produkcyjny, gdzie wytwarzane są formy sterylne, to jedna z unikalnych fabryk w Polsce, jeśli chodzi o wdrożone tam nowoczesne technologie produkcyjne. Produkujemy tam ponad 40 różnych leków, ich głównymi odbiorcami są: Wielka Brytania i Hiszpa-

8 PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018

• W jakich obszarach terapeutycznych działacie? Można powiedzieć, że jesteśmy firmą wszechstronną. Z punktu widzenia zdrowia społeczeństwa angażujemy się w profilaktykę i terapię najważniejszych, najczęściej wstępujących schorzeń, czyli w przeciwdziałanie i walkę z chorobami kardiologicznymi, nadciśnieniem tętniczym, hipercholesterolemią. W Europie oferujemy ponad 16 tys. SKU (Stock Keeping Unit), a w Polsce ponad 280 SKU, co świadczy o dużym zaangażowaniu firmy w rodzimą opiekę zdrowotną. W obszarze kardiologicznym sprzedajemy ponad 8 milionów opakowań leków rocznie, a naszym flagowym produktem jest fenofibrat, czyli Lipanthyl. Jesteśmy mocno obecni również w gastrologii – ponad 3 miliony opakowań leków rocznie. Głównym reprezentantem w tej dziedzinie są enzymy trawienne, czyli lek Kreon, a także Kreon Travix, czyli produkt OTC. Zaznaczamy swoją obecność ponadto w neurologii, ale również w sektorze leków przeciwbólowych, gdzie sprzedajemy 1,5 miliona opakowań rocznie. Co ma dla nas szczególne znaczenie – pomagamy pacjentom w chorobach, które – kiedyś nieuleczalne – zaczynają być dziś traktowane jako schorzenia przewlekłe. Mowa tu o lekach antyretrowirusowych, stosowanych w terapii HIV/AIDS. 40% pacjentów, którzy na całym świecie są leczeni przeciwko HIV/ AIDS, używa właśnie leków Mylan. Te terapie staramy się oferować także polskim pacjentom – w korzystniejszych cenach w stosunku do leków oryginalnych. Dobrym przykładem jest tu emtrycytabina z tenofowirem dizoproksylem, którą wprowadziliśmy na polski rynek.

z ży c i a branży

Z naszych wyliczeń wynika, że gdyby wszyscy kwalifikujący się do leczenia antyretrowirusowego pacjenci zostali przestawieni na emtrycytabinę z tenofowirem dizoproksylem Mylana, w zaproponowanej przez nas cenie dałoby to rocznie około 15 milionów euro oszczędności dla budżetu państwa. To znaczne środki, które można efektywnie rozdysponować w ramach finansowana ochrony zdrowia w Polsce.

Tomasz Buczek dyrektor generalny Mylan w Polsce

Ministerstwo Zdrowia i rząd zaproponowały programy sukcesywnego podnoszenia tego wskaźnika i dochodzenia do poziomu 6% do 2025 roku. Obecnie to jest jednak wciąż 4,8%, co daje wskaźnik niższy niż na przykład w Czechach. Już dziś jako Mylan jesteśmy w stanie zaoferować polskiemu pacjentowi i systemowi ochrony zdrowia dobrej jakości leki w niższych cenach i dzięki temu spowodować, że ta ograniczona ilość pieniędzy, którą teraz posiadamy, będzie mogła być efektywniej wydatkowana.

• Czy największy potencjał w polskiej branży farmaceutycznej to pana zdaniem branża leków generycznych? Jaka jest rola Mylan w tym kontekście? Jesteśmy jedną z wiodących firm generycznych w Polsce, ale także – jak wspomniałem na początku – firmą wszechstronną, ze względu na obszary, w których oferujemy nasze różnorodne rozwiązania zdrowotne. Proponujemy leki generyczne, które po wygaśnięciu patentu leków oryginalnych mogą być sprzedawane pacjentom w niższej cenie, preparaty OTC czy szczepionki. Jeśli chodzi o tak zwane generyki… Polska nauczyła się, że to bardzo dobre rozwiązanie – po prostu nie ma logicznego powodu, by po

Fot.: Mylan

• Porównując odsetek PKB, jaki Polska wydaje na ochronę zdrowia, można zauważyć, że jest on niższy niż w innych krajach Europy Zachodniej.

„

Co minutę prawie 40 opakowań leków Mylan nabywanych jest w polskich aptekach, co daje wynik prawie 20 milionów opakowań rocznie

PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018 9

z ży c i a branży

„

wygaśnięciu ochrony patentowej leków oryginalnych nie oferować pacjentom leków korzystniejszych cenowo. Penetracja generyków to 78%. Są takie obszary, w których ochrona patentowa leków oryginalnych jeszcze trwa, ale niedługo się kończy, a w niektórych obszarach ochrona dobiegła już końca i to przestrzeń dla nowej, lepszej cenowo oferty. Coraz większym wydatkiem dla polskiego systemu ochrony zdrowia jest onkologia i stosowane w terapii schorzeń onkologicznych leki biologiczne, które ocenia się jako skuteczne terapeutycznie. Niestety, ze względu na poziom kosztowy, dostęp do nich dla pacjentów w Polsce jest często ograniczony. Dodatkowo ograniczenia programów lekowych wynikają często z bardzo wysokich kryteriów kwalifikacji pacjentów do danej terapii. Jako kraj chcemy leczyć naszych pacjentów wysokiej jakości lekami, ale środki do

W Polsce ogromny potencjał do wprowadzania leków biopodobnych jest zwłaszcza w obszarze onkologii, ponieważ schorzenia onkologiczne stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów Polaków dyspozycji w tym zakresie są często niewystarczające. Nie wszyscy pacjenci kwalifikują się do takiego leczenia i bardzo pożądane są rozwiązania, które pozwolą pacjentom na szerszy dostęp do terapii. Tak jak lek generyczny jest odpowiednikiem leku oryginalnego tak lek biologiczny ma swój odpowiednik w postaci leku biopodobnego. Te preparaty to przyszłość w zakresie zwiększania dostępu pacjentów do terapii, ale także lepszego gospodarowania budżetem na ochronę zdrowia przez płatnika.

• Leki biopodobne mogą budzić wątpliwości. Czy są bezpieczne? Wiele osób się nad tym zastanawia, a jest na to bardzo prosta odpowiedź – w Unii Europejskiej mamy już 10 lat doświadczeń z tymi lekami, które potwierdzają zwiększenie dzięki nim dostępu pacjentów do potrzebnych terapii i wymierne oszczędności w ochronie zdrowia dla budżetów państw. W Polsce ogromny potencjał do wprowadzania leków biopodobnych jest zwłaszcza w obszarze onkologii, ponieważ schorzenia onkologiczne stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów Polaków. Mylan już wkrótce będzie oferował swoje produkty na polskim rynku w tym obszarze. Aktywnie współpracujemy z Ministerstwem Zdrowia, z Narodowym Funduszem Zdrowia, a także z organizacjami branżowymi tak, aby penetracja leków biopodobnych zaraz po ich dopuszczeniu rejestracyjnym mogła być realizowana na poziomie bliskim 100%. Nie

10 PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY 3/2018

ma żadnych przesłanek, które przemawiałyby za tym, żeby penetracja leków biopodobnych rozwijała się latami i stopniowo, długofalowo dochodziła do wysokich poziomów. Jest kilka przykładów krajów Unii Europejskiej, takich jak np. Norwegia, gdzie wprowadzono odpowiednie zalecenia, zarządzenia i programy motywacyjne, które spowodowały, że te leki po pół roku od ich dopuszczenia rejestracyjnego były dostępne na poziomie 60-70%.

• Jakie wyzwania w udostępnieniu pacjentom leków biopodobnych stoją aktualnie przed Polską? Mamy odpowiednie regulacje prawne, jednak sęk w tym, aby przekonać zarówno środowiska medyczne, jak i płatnika, żeby zamiana z leków biologicznych na leki biopodobne następowała możliwie szybko, gdyż pozwoli to zaoszczędzić pieniądze. Odłożone w ten sposób środki można przecież wydać na terapię większej liczby pacjentów, na zapewnienie im lepszej opieki medycznej. Zamiana leków biologicznych na biopodobne musi odbywać się pod nadzorem lekarza, ale nie ma żadnych przeciwwskazań, żeby to właśnie lekarz dokonywał aktywnie tej zamiany. Udaje się to w coraz większej liczbie krajów: w Norwegii, Wielkiej Brytanii, Portugalii czy we Włoszech. Polska ma na swoim koncie takie przykłady. Somatropina, czyli hormon wzrostu, który jest kupowany w przetargu centralnym, jest w 100% lekiem biopodobnym. To produkt stosowany u dzieci z niedowzrostem i nikt nie dyskutuje w tym przypadku na temat kwestii bezpieczeństwa – wiadomo, że preparat jest skuteczny i bezpieczny. Jeżeli zamiany preparatów dokonuje się pod nadzorem lekarza, nie ma żadnych powodów do obaw. Wielka Brytania na wspomnianej wcześniej penetracji leków biopodobnych zaoszczędziła 300 milionów funtów. Jeśli Brytyjczykom się udało, czemu Polska miałaby nie oszczędzać? Francuski minister zdrowia ogłosił cel na poziomie 80% penetracji leków biopodobnych w kraju w ciągu najbliższych trzech lat. Wydaje się to ambitne, ale patrząc na Norwegię – jest to do zrobienia, a nawet możliwe do osiągnięcia wcześniej. Warto podążać za dobrymi wzorcami.

• Jakie są plany rozwoju Mylan? W którym kierunku poprowadzą państwo firmę? Jako Mylan w Polsce nadal będziemy się koncentrować na obszarach terapeutycznych, które są ważne w tej chwili i będą coraz bardziej znaczące w kontekście starzejącego się społeczeństwa. W codziennym życiu doświadczamy coraz więcej stresu, z którym wiążą się schorzenia neurologiczne. Przy nieodpowiedniej diecie i braku ruchu swoje żniwa wciąż będą zbierać choroby kardiologiczne i onkologiczne. Chcemy zapewniać pacjentom dostęp do leków na główne choroby cywilizacyjne: cukrzycę, nadciśnienie i hipercholesterolemię. W diabetologii

z ży c i a branży

planujemy wprowadzenie na rynek konkurencyjnej cenowo terapii.

• Mylan oferuje pacjentom nie tylko leki. Działamy także aktywnie w zakresie rozwiązań prozdrowotnych wspierających pacjentów i lekarzy. Wiosna i lato to czas, kiedy na wzmożone dolegliwości cierpią alergicy, potrzebujący wszelkich rozwiązań, które poprawią jakość życia i pozwolą lepiej kontrolować stan zdrowia. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, Mylan wprowadził specjalną aplikację dla alergików – Apsik!, która pomaga im kontrolować samopoczucie oraz obserwować ewentualne niepokojące objawy.

• Na czym polega działanie tej aplikacji? Apsik! pobiera na bieżąco dane dla kilku obszarów Polski, mówiące o tym, które alergeny intensyfikują się danego dnia. Alergik otrzymuje informację, czy będzie to dla niego dobry czy zły dzień, czy powinien się wspomagać lekami, a jeśli tak, to w jaki sposób. Mamy tzw. test prędkości działania leku, czyli każdy uczulony w kontakcie ze swoim alergologiem, jeśli przepisana mu zostanie terapia, może sprawdzić, po jakim okresie ustępują objawy. Pacjent może we współpracy z lekarzem dobrać sobie odpowiednią te-

rapię, z której byłby zadowolony zarówno pacjent, jak i lekarz prowadzący. To nasza mała innowacja, jaka w postaci aplikacji oferowana jest alergikom. Kilka tysięcy z nich już zaczęło z niej korzystać i wiemy, że użytkownicy są zadowoleni.

• Ciekawą opcją oferowaną przez aplikację Apsik! jest kontrolowanie jakości powietrza. Jest to temat, który ostatnio interesuje nas wszystkich, odkąd stwierdziliśmy, że mamy poważne problemy ze smogiem. Wszyscy w jakimś stopniu to odczuwamy, ale to alergicy są najbardziej narażeni na skutki zanieczyszczenia powietrza. Jako firma wszechstronna oferujemy więc nie tylko leki generyczne, OTC, preparaty iniekcyjne i biopodobne, ale także działania edukacyjne i innowacje, które pozwalają nam dostarczać najlepsze, dostosowane do potrzeb pacjentów rozwiązania w obszarze zdrowia – zgodnie z naszą misją „Lepsze zdrowie dla lepszego świata”. ________________________________________________ Rozmawiały: Agata Paszek, redaktor magazynu „Przemysł Farmaceutyczny” oraz portalu „kierunekFARMACJA.pl”, i Marta Sułkowska, Account Manager, Healthcare Practice Dept w Clue PR

Reklama