4/2022 Chemia Przemysłowa

ZIELONY: bo trzeba myśleć o przyszłych pokoleniach. Nowoczesne technologie dla środowiska

CZERWONY: pobudzający do działania. Surowce/tworzywa/materiały/ rozwiązania przyszłości FIOLETOWY: dla myślących

ZŁOTY: energetyka atomowa – czy rozwiąże wszelkie problemy energetyczne?

ŻÓŁTY: po burzy zawsze wychodzi słońce? Czy możemy patrzeć na przyszłość z nadzieją?

CZARNY: rozwiejmy te czarne chmury… Powiedzmy o sposobach na rozwój w niepewnych czasach

Z ŻYCIA BRANŻY

8 I Kobiety w chemii BASF Polska

12 I Multienergetyczny ORLEN PKN ORLEN S.A.

TEMAT NUMERU: ZIELONA TRANSFORMACJA CHEMII

16 I W samym centrum zielonych przemian Polska Izba Przemysłu Chemicznego

18 I Taksonomia jako mechanizm dekarbonizacji Patrycja Żupa-Marczuk

22 I Zielona transformacja szansą na osiągnięcie neutralności klimatycznej rozmowa z Anetą Magnuszewską z Rafinerii Gdańskiej

24 I Nowy chemiczny ład Kamil Szydłowski

26 I Bioprodukty z ORLEN Południe Karolina Koziarz

29 I Zielone rozpuszczalniki Urszula Dorosz

33 I Gotowi na 55? Miłosz Tomasik

GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA

38 I Ekotrendy w ściekach Ewa Neczaj, Anna Grosser

42 I Mobilna odwrócona osmoza w pełnej skali Jakub Jasiński

46 I Gra jest warta świeczki Mariusz Dyka

BEZPIECZEŃSTWO

52 I Na poziomie ogniwa Wojciech Mrozik

56 I Silniki przeciwwybuchowe (wg ATEX) o podwyższonej sprawności Adam Owczarzy

NOWOCZESNE ROZWIĄZANIA

62 I Urządzenia on-line i laboratoryjne do pracy w trudnych warunkach METTLER TOLEDO

64 I Technologia samoregulacji RAYCHEM Monika Michońska

66 I Dobrze dobrane pomiary przynoszą kolosalne oszczędności Cezary Szmeja

ENERGETYKA

71 I Masowe magazynowanie energii elektrycznej Grzegorz Peczkis FELIETON 78 I Europejska chemia pakuje walizki Andrzej Szczęśniak

ZIELONA

TRANSFORMACJA

SZANSĄ NA OSIĄGNIĘCIE NEUTRALNOŚCI KLIMATYCZNEJ

Rozmowa z Anetą Magnuszewską z Rafinerii Gdańskiej

Urszula Dorosz

Ewa Neczaj, Anna Grosser

Aleksandra Grądzka-Walasz redaktor wydania tel. 32 415 97 74 wew. 20 tel. kom. 602 115 264 e-mail: aleksandra.walasz@e-bmp.pl

Wydawca: BMP spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa

KRS: 0000406244, REGON: 242 812 437 NIP: 639-20-03-478 ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax 32 415 97 74 tel.: 32 415 29 21, 32 415 97 93 e-mail: biuro@e-bmp.pl www.kierunekchemia.pl

Pobudzić do działania

Każdy z nas korzysta z dobrodziejstw Matki Ziemi tylko przez chwilę, ale ma określony wpływ na stan środowiska, jaki zostawi przyszłym pokoleniom. I choć wydaje się, że proekologiczne działania pojedynczych osób to kropla w morzu potrzeb, nie ma wątpliwości, że warto podejmować to wyzwanie, dokonując wyborów w wielu sytuacjach życia codziennego pomiędzy tym np. co ekologiczne a ekonomiczne.

Te wybory, które mają realny wpływ na otoczenie, podejmują również zakłady chemiczne i rafinerie, dla których „zielona transformacja” trwa nie od dziś. Dla wielu produkcja w zgodzie ze środowiskiem czy działania na rzecz jego ochrony to priorytet, wynikający nie tylko z zewnętrznych wymogów, a z filozofii działania firmy – przykłady znajdziemy chociażby w artykule Karoliny Koziarz „Bioprodukty z ORLEN Południe”.

Dzisiaj UE chce pobudzić liderów do jeszcze większego działania, stymulować rozwój innowacji, wskazać dużemu przemysłowi drogę do długoterminowych zmian. Wszystko po to, by Europa do 2050 r. dokonała transformacji w kierunku konkurencyjnej, neutralnej dla klimatu gospodarki o zerowej emisji netto.

„Polski sektor chemiczny czeka niełatwy czas – stoi przed nim szereg regulacji […]” – czytamy w artykule Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego na str. 16, dla której „zielone przemiany” to nie tylko odpowiedź na zmiany klimatu, lecz także inwestycja w niezależność energetyczną i bezpieczeństwo. Jednak, jak podkreśla Tomasz Zieliński: „Biorąc pod uwagę szereg stawianych przed sektorem wymogów związanych z transformacją, która jest niezwykle kosztowna, do wszelkich tworzonych norm i przepisów należy podchodzić w sposób szczególny i odpowiedzialny”. W niniejszym numerze sporo piszemy o ambitnych celach unijnej polityki, jak chociażby w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych (tutaj odsyłam do artykułu „Gotowi na 55?” Miłosza Tomasika) czy realizacji zobowiązań unijnej strategii w zakresie chemikaliów – zapraszam do lektury tekstu „Nowy chemiczny ład” Kamila Szydłowskiego z BASF Polska, który jak twierdzi: „Dyskusja dopiero nabiera rozpędu”.

To prawda – mimo wielu już zrealizowanych przedsięwzięć, przed nami jeszcze dużo pracy.

BMP to firma od ponad 25 lat integrująca środowiska branżowe, proponująca nowe formy budowania porozumienia, integrator i moderator kontaktów biznesowych, wymiany wiedzy i doświadczeń. To organizator branżowych spotkań i wydarzeń – znanych i cenionych ogólnopolskich konferencji branżowych, wydawca profesjonalnych magazynów i portali.

Rada Programowa: Adam S. Markowski – Katedra Inżynierii Systemów Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej Tomasz Zieliński – Polska Izba Przemysłu Chemicznego Paweł Bielski – Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej imienia Profesora Ignacego Mościckiego Jacek Kijeński – Politechnika Warszawska Andrzej Biskupski – Politechnika Wrocławska Krzysztof Romaniuk – Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego Andrzej Szczęśniak – niezależny ekspert rynku paliw

Artur Kopeć – Grupa Azoty S.A. Andrzej Sikora – Instytut Studiów Energetycznych Sp. z o.o., Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie Agnieszka Gajek – Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy Arkadiusz Kamiński – PKN ORLEN S.A. Dorota Brzezińska – Politechnika Łódzka Wojciech Blew – Grupa Azoty Polyolefins S.A.

Prezes zarządu BMP Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny Przemysław Płonka Redaktor wydania Aleksandra Grądzka-Walasz Redakcja techniczna Marcelina Gąsior Kolportaż rafał.ruczaj@e-bmp.pl Sprzedaż Ewa Dombek, Jolanta Mikołajec-Piela, Magda Widrińska, Marta Mika, Krzysztof Sielski

Magazyn kierowany jest do prezesów, dyr. ds. technicznych i głównych specjalistów (mechaników, automatyków, technologów) reprezentujących branżę chemiczną, organizatorów targów, sympozjów, imprez branżowych, urzędów, ministerstw, instytutów, wyższych uczelni oraz biur projektowych.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Niniejsze wydanie jest wersją pierwotną czasopisma

Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach.

Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca.

Źródło grafiki na okładce: 123rf

SZTUKA INNOWACJI

Wyjątkowa wystawa obrazów artystki Marty Zawadzkiej jest inspirowana innowacjami BASF, przygotowana na charytatywną aukcję z okazji celebracji 30 lat działalności firmy w Polsce. Więcej na stronie 6. Źródło fot. BASF Polska

30 LAT BASF W POLSCE

2022 rok jest dla BASF Polska rokiem wyjątkowym. Firma świętuje 30 lat obecności na polskim rynku.

24 listopada 2022 roku w Elektrowni Powiśle w Warszawie odbyła się konferencja prasowa zorganizowana z okazji celebracji 30 lat działalności firmy na polskim rynku.  – Naszą globalną strategią już od wielu lat jest tworzenie chemii dla zrównoważonego rozwoju. Globalnie i lokalnie skupiamy się na tworzeniu i implementacji innowacyjnych produktów zgodnych z tą właśnie strategią, niezależnie od wyzwań, które stawia przed nami sytuacja gospodarcza. W naszych planach koncentrujemy się m.in. na rozwiązaniach dla gospodarki obiegu zamkniętego czy dążeniu do zeroemisyjności. BASF wspiera cele Europejskiego Zielonego Ładu i ambicje Europy w dążeniu do neutralności klimatycznej, poprzez dostarczanie innowacji takich jak materiały izolacyjne do energooszczędnych domów, materiały do elektromobilności czy rozwiązania cyfrowe dla zrównoważonego rolnictwa – powiedziała Katarzyna Byczkowska, dyrektorka zarządzająca BASF Polska. Źródło i fot.: BASF Polska

„ZIELONE PRODUKTY” OD GRUPY AZOTY

– Zakładamy, że pierwsze produkty tworzywowe, zgodne z certyfikatem i oparte na biosurowcach, wprowadzimy do naszego portfolio jeszcze w tym roku – mówi Tomasz Hinc, prezes zarządu Grupy Azoty S.A.

Grupa Azoty pozytywnie przeszła audyt certyfikujący systemu International Sustainability & Carbon Certification Plus (ISCC+). Wprowadzony system pozwoli dostarczyć odbiorcom spółki certyfikowane produkty tworzywowe o znacząco niższym śladzie węglowym, bazujące na biosurowcach, takich jak: biofenol, biocykloheksanon i biokaprolaktam.

Dzięki wdrożeniu systemu, Grupa Azoty będzie mogła oferować klientom w pełni ekologiczne, „zielone produkty”, w 100 procentach pochodzące z surowców odnawialnych. Dotyczyć to będzie odmian poliamidu naturalnego, jak również poliamidu modyfikowanego powierzchniowo. Źródło: Grupa Azoty

PROJEKTANT DLA „CZĘŚCI MORSKIEJ” PROJEKTU FSRU WYBRANY

GAZ-SYSTEM podpisał umowę z firmą Rambøll Danmark A/S na opracowanie projektu budowlanego dla infrastruktury morskiej związanej z budową pływającego terminalu FSRU.

Inwestycja zakłada umiejscowienie w Zatoce Gdańskiej pływającej jednostki FSRU (ang. Floating Storage Regasification Unit) oraz stworzenie infrastruktury (stanowiska postojowego wraz z niezbędnym wyposażeniem oraz rurociągu podmorskiego), która umożliwi odbiór dostarczanego drogą morską skroplonego gazu ziemnego, jego regazyfikację oraz wprowadzenie do Krajowego Systemu Przesyłowego. Terminal FSRU będzie przystosowany do regazyfikacji na poziomie odpowiadającym około 6,1 mld m3 paliwa gazowego rocznie. Dodatkowo zakładana jest możliwość zwiększenia mocy regazyfikacyjnych – w zależności od rozwoju rynku oraz wzrostu zapotrzebowania na gaz ziemny w kraju i w regionie. Oddanie całej inwestycji do użytkowania jest planowane w perspektywie 2027/2028 roku. Źródło i fot.: gaz-system.pl

POLIMERY POLICE BĘDĄ PRODUKOWAŁY GRYFILEN

Grupa Azoty Polyolefins S.A. ogłosiła nazwę dla swoich przyszłych produktów. To właśnie Gryfilen został wybrany przez pracowników spółki na znak towarowy. Produkowany przez Grupę Azoty Polyolefins S.A. pod marką Gryfilen polipropylen to docelowo portfolio 30 produktów, uwzględniając w tym homopolimery, kopolimery udarowe i kopolimery randomiczne. Wykorzystywane będą między innymi w przemyśle opakowaniowym, artykułów gospodarstwa domowego, samochodowym czy farmaceutycznym.

Źródło i fot.: Grupa Azoty

FARMA O MOCY 62 MW

Grupa ORLEN zakończyła realizację jednej z największych farm fotowoltaicznych w kraju o łącznej mocy 62 MW. – Fotowoltaika, wraz z energetyką wiatrową i małymi reaktorami jądrowymi, są filarami naszego strategicznego rozwoju, zwiększającymi bezpieczeństwo energetyczne kraju – mówi Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN ORLEN.

Na farmę zlokalizowaną w okolicach Wielbarka, w województwie warmińsko-mazurskim, składa się łącznie ok. 140 tys. paneli o mocy jednostkowej do 530 W. Instalacje obsługiwane są przez 337 inwerterów (falowników). Budowa farmy, powstałej na obszarze 119 ha, wymagała pozyskania 56 pozwoleń i użycia blisko 2,5 tys. ton stali. Pełne zdolności produkcyjne farma osiągnie w pierwszym kwartale 2023 roku i będzie w stanie zasilić czystą energią ponad 30 tysięcy gospodarstw domowych.

MLN ZŁ

zaliczki na poczet dywidendy za rok 2022 chce wypłacić w grudniu CIECH S.A.

Źródło: ciechgroup.com

BLISKO 70% WIĘCEJ DOSTAW LNG DO ŚWINOUJŚCIA

PKN ORLEN odebrał pięćdziesiątą dostawę skroplonego gazu ziemnego dostarczoną w tym roku do terminalu w Świnoujściu. To o 20 ładunków więcej niż w tym samym okresie 2021 roku.

Intensyfikacja dostaw LNG pozwoliła zabezpieczyć surowiec dla odbiorców krajowych pomimo trudnej sytuacji na europejskim rynku gazu.

PIERWSZA W POLSCE EKOLOGICZNA BIOGAZOWNIA

– Nowoczesne źródła energii to nasza przyszłość. Dlatego rozwijamy się w obszarze biometanowni, które zapewnią dostęp do stabilnych i przyjaznych środowisku źródeł energii – powiedział Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN ORLEN.

Pilotażowa instalacja, która powstaje w Głąbowie (woj. warmińsko-mazurskie), umożliwi produkcję ponad 7 milionów m3 biometanu rocznie, przekształcanego następnie w paliwo – bioLNG. Taka ilość pozwala na przejechanie 22 milionów kilometrów pojazdem ciężarowym. Uruchomienie inwestycji o szacowanej wartości 180 milionów zł planowane jest w drugiej połowie 2024 r.

Pierwsza taka w Polsce inwestycja, która realnie przełoży się na ograniczenie emisji dwutlenku węgla w transporcie ciężarowym, realizowana jest przez spółkę z Grupy ORLEN – ORLEN Południe. Źródło: PKN ORLEN

– W tym roku do przedsiębiorstw energochłonnych trafi 800 mln zł.

Dodatkowo planujemy dla nich wsparcie na poziomie 5 mld zł i to tylko w tym roku. Rekompensaty skutecznie obniżą koszty energii ponoszone przez przemysł – poinformował minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.

Źródło: MRiT

– Import LNG jest obecnie jednym z głównych źródeł zaopatrzenia Polski w gaz ziemny, zapewniającym ok. 40 proc. zapotrzebowania na ten surowiec od początku 2022 roku. Dzięki LNG możemy zagwarantować niezakłócone dostawy gazu do naszych odbiorców pomimo trwającego w Europie kryzysu energetycznego – powiedział Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN ORLEN. Całkowity wolumen ładunków LNG, jakie w tym roku zostały już dostarczone do Świnoujścia, przekroczył 3,8 mln ton. Zadecydowaną większość, bo aż 31, stanowiły dostawy ze Stanów Zjednoczonych.

Źródło i fot.: PKN ORLEN

PGNiG ODKRYŁO DWA ZŁOŻA GAZU ZIEMNEGO W WIELKOPOLSCE

Sukcesem zakończyły się poszukiwania prowadzone przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo w powiatach średzkim i kościańskim w województwie wielkopolskim. Spółka odkryła nowe zasoby gazu ziemnego o łącznym wolumenie ok. 600 mln m

Źródło: PGNiG

Źródło i fot.: PKN ORLEN

„

– Różnorodność zespołów, polityka włączająca, niewykluczająca, brak dyskryminacji ze względu na płeć, wiek czy jakikolwiek inny aspekt – to istotne tematy, które dzięki kampanii społecznej Chemia jest Kobietą udało nam się poruszyć i wywołać dialog wewnątrz sektora, co mnie niezwykle cieszy – mówi Katarzyna Byczkowska, dyrektorka zarządzająca BASF Polska

KOBIETY

W CHEMII

Raport na temat różnorodności w sektorze chemicznym

BASF Polska

Firma Kantar Polska, na zlecenie BASF Polska i we współpracy z Polską Izbą Przemysłu Chemicznego, przygotowała raport pt. Kobiety w Chemii – to pierwsze badanie na temat równości płci i różnorodności w sektorze chemicznym. Jakie wnioski z niego płyną?

Wmarcu 2021 roku BASF Polska rozpoczęła kampanię społeczną „Chemia jest kobietą”, która ma być zachętą dla wszystkich kobiet, zarówno tych z dużym doświadczeniem, jak i tych, które dopiero zaczynają studia czy ścieżkę kariery, by podejmować odważne decyzje zawodowe, bazując na tym, co nas interesuje. Ta inicjatywa promuje także różnorodność w zatrudnieniu i techniczne kompetencje kobiet.

Podczas prowadzenia dwóch edycji kampanii i poszukiwaniu informacji nt. sytuacji kobiet w branży chemicznej okazało się, że takich materiałów brakuje. To było inspiracją do przeprowadzenia własnego badania. Wynikiem tego jest raport przygotowany przez Kantar Polska z inicjatywy BASF Polska i Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego.

Kogo badano?

Wśród respondentów biorących udział w badaniu dominowały grupy wiekowe 28-40 i 41-55. 55% badanych stanowiły kobiety. 94% wszystkich respondentów to osoby z wykształceniem wyższym. Zbadani ilościowo pracownicy są zatrudnieni w działach związanych z pracą biurową i administracyjną, z wyłączeniem produkcji, co miało wpływ na otrzymane dane. Respondenci byli zdecydowanie nastawieni na samorozwój. Wynikać to może z tego, że prawie wszyscy posiadali wykształcenie wyższe, zazwyczaj korelujące z wysokim nastawieniem na samorozwój.

Dlaczego kobiety wybierają branżę chemiczną i dlaczego w niej pozostają?

Wśród kobiet (33% respondentek) taki sam wpływ na wybór pracy w branży chemicznej miała pasja, jak i przypadek. Trzecim najczęściej wybieranym (27%) czynnikiem była możliwość rozwoju. Z kolei wśród mężczyzn jest to bardziej świadomy wybór. Najczęściej, bo aż 42% badanych wskazywało zainteresowanie i pasję jako motywatory.

Można postawić hipotezę, że praca w branży chemicznej nie zawsze jest wynikiem przemyślanego wyboru i efektem poszukiwań. Jednakże, choć jako przyczynę wejścia do branży najczęściej wybierano pasję lub przypadek, tak czynniki wskazywane jako powód do pozostania w branży są już zgoła inne. Wśród osób pracujących zmienia się perspektywa i korzyści z pracy w tej branży. Wśród badanych aż 47% kobiet wybrało stabilność zatrudnienia jako korzyść, która sprawia, że pozostają w branży chemicznej. Na drugim miejscu wśród wybieranych odpowiedzi znalazła się możliwość rozwoju, którą wskazało 43% badanych. Na trzecim uplasowały się dobre zarobki (39%).

Mimo tego, że dobre zarobki są ex aquo drugą najczęściej wskazywaną korzyścią związaną z pracą w tym konkretnym sektorze, respondentki badania jakościowego, pracujące na niższych szczeblach

zatrudnienia, wspominając wysokość swoich płac i osób współzatrudnionych, opisywały je jako niskie.

Sektor otwarty na różnorodność

Dla 50% respondentów jest obojętne, jaki będzie skład płci w zespole (50%). Liczba osób w sektorze chemicznym deklarująca obojętność względem składu zespołu i preferencję grup mieszanych pod kątem płci wskazuje na wysoki potencjał otwartości tej grupy na kobiety w porównaniu z innymi, które poddano takim badaniom.

To łączy się również z brakiem wyraźnych preferencji wśród badanych w zakresie pracy z liderem płci żeńskiej bądź męskiej, co zgadza się z wynikami badań o tej tematyce przeprowadzanych na innych grupach docelowych.

Stereotypy – jak kobiety i mężczyźni postrzegają siebie nawzajem?

W celu zbadania funkcjonujących stereotypów i barier funkcjonujących w środowisku branży chemicznej, zapytano respondentów, w jakim stopniu zgadzają się z podanymi w kwestionariuszu treściami. Stwierdzenia były skonstruowane tak, aby definiowały przewagę jednej płci w zakresie pojedynczych cech wskazywanych w innych badaniach jako atrybuty dobrego lidera.

Zbadana opinia na temat stereotypów wyraża w dominującej części otwartość kobiet i mężczyzn na siebie nawzajem, żadna z płci nie zdyskredytowała drugiej jako potencjalnego dobrego przełożonego. Najbardziej podzielone odpowiedzi dotyczyły stereotypów dotyczących umiejętności interpersonalnych, zdolności do podejmowania ryzyka oraz wspierania podwładnych.

O ile w większości spolaryzowanych opinii odpowiedzi obu płci były podobnie rozłożone na skali, o tyle w przypadku dwóch stwierdzeń wystąpiła zdecydowana sprzeczność wyrażanego zdania. „Mężczyźni działają bardziej zdecydowanie” i „Mężczyźni mają bardziej ścisły umysł” w opinii panów były prawdziwe, a w opinii pań nie. Taka różnica odpowiedzi wskazuje na obszar myślenia, który warto zrewidować wewnątrz branży.

ANKIETA Czy płeć pracownika ma znaczenie?

„Zazwyczaj mężczyźni na podobnych stanowiskach zarabiają więcej od kobiet” i „Kobietom trudniej rozwijać się zawodowo”: to dwa stwierdzenia dotyczące barier rozwoju kobiet i jedyne, w których odpowiedzi którejkolwiek z płci osiągnęły tak zgodny wynik. Ponad 80% badanych kobiet potwierdziło swoją obserwację różnicy w płacach i trudniejszej ścieżki rozwoju zawodowego. W przypadku oceny drugiego wskaźnika większość badanych mężczyzn wyraziła podobną opinię, ale w przypadku różnicy w zarobkach wyniki były bardziej spolaryzowane, a 45% panów nie wyraziło swojej opinii na ten temat.

Nierówność płac wciąż problemem Środowisko pracownicze obserwuje wzrost liczby kobiet zarówno na stanowiskach naukowo-technicznych, jak i kierowniczych. Branża w oczach pracowników jest również pozytywnie oceniana pod kątem dbania o środowisko i innowacyjności technologicznej. Mimo pozytywnych wyników sektora w zakresie odpowiedzialności społecznej, nadal istnieją zjawiska wymagające poprawy.

Istotna różnica jest widoczna w pytaniu o zarobki. Kobiety nie tylko rzadziej określały branżę jako dobrze płatną, w zdecydowanej większości zadeklarowały odczuwalną różnicę, podczas gdy 50% mężczyzn nie wyraziło zdania w kwestii różnicy w płacach. Na stwierdzenie, że branża chemiczna jest rozwinięta pod kątem polityki równych szans, 33% kobiet uznało to stwierdzenie za zgodne z ich opinią, gdzie aż 55% mężczyzn również zgodziło się z tym zdaniem.

Jakie wnioski płyną z przeprowadzonego raportu?

NOTATKA METODOLOGICZNA

Badanie zostało wykonane za pomocą trzech metod. Pierwszą była analiza dostępnych danych zastanych – Desk Research. Drugą metodą badawczą – CAWI (Computer Assisted Web Interview) – pracowano na próbie N=95. Korzystając z danych CAWI, można było wnioskować, jak wpływają na siebie takie zmienne, jak płeć, wiek, wykształcenie, doświadczenie zawodowe, postrzeganie liderów i kompetencji współpracowników ze względu na płeć. Trzecią metodą był IDI (Individual In-depth Interview) – wywiady pogłębione trwające maksymalnie do godziny i 15 minut, były przeprowadzane na grupie 10 kobiet pracujących w branży chemicznej. Podczas nich starano dowiedzieć się jak najwięcej o respondentkach w kontekście łączenia życia prywatnego z zawodowym, atmosfery i warunkach pracy, stereotypach panujących w środowisku itd.

Respondenci biorący udział w badaniach jakościowych i ilościowych potwierdzili istnienie różnic międzypłciowych w zarobkach, a także w możliwościach rozwoju kobiet w branży chemicznej. Wyniki badania jakościowego ukazały przyczyny trudności w awansowaniu kobiet. Problem leży w obecnej strukturze przedsiębiorstw. Podział zaczyna się na najniższych stanowiskach. Niektóre posady specjalistyczne są wciąż kojarzone z wysiłkiem fizycznym, przez co dyskwalifikuje się kobiety jako potencjalnych pracowników np. na stanowiskach produkcyjnych. Większe możliwości rozwoju w tym w zakresie zarządzania ludźmi są często powiązane właśnie z tymi stanowiskami.

Odpowiedzi badanych dotyczące stosunku do współpracowników płci przeciwnej i oceny ich pracy wskazywały na otwartość kobiet i mężczyzn na siebie nawzajem.

Co ciekawe, potwierdza się obecność „syndromu królowej pszczół” w branży. Wiąże się też to z wyższymi wymaganiami kobiet na wysokich stanowiskach wobec ich podwładnych. Część takich zachowań u kobiet ma podłoże w negatywnych doświadczeniach z pierwszych etapów kariery.

Kampania społeczna „Chemia jest Kobietą”, która doczekała się już 3 edycji, ma na celu nie tylko obalanie stereotypów dotyczących pracy kobiet w branżach zdominowanych przez mężczyzn. To także okazja do podjęcia szerszej dyskusji nt. sytuacji kobiet w biznesie, szczególnie w branżach stereotypowo postrzeganych jako męskie.

ANKIETA Co przekonuje do pracy w branży chemicznej?

Obniż

MULTIENERGETYCZNY ORLEN

S.A.

Grupa ORLEN sfinalizowała proces połączenia z PGNiG. Tym samym powstała największa w Europie Środkowej grupa paliwowo-energetyczna, która pod względem przychodów jest wśród 150 firm na świecie i obsługuje ponad 100 milionów klientów.

Grupa ORLEN po połączeniu z PGNiG posiada potencjał do realizacji wielomiliardowych inwestycji wzmacniających bezpieczeństwo i niezależność energetyczną całej Europy Środkowej, a co za tym idzie – może skutecznie przeprowadzić transformację energetyczną na rynkach, na których funkcjonuje.

Nowoczesny koncern multienergetyczny będzie napędzał polską gospodarkę w trudnych czasach. Firma osiągająca ok. 400 miliardów złotych przychodów rocznie staje się również bardziej atrakcyjna dla partnerów handlowych, w tym producentów ropy

i gazu. Potencjał i aktywa PGNiG znacząco wzmacniają Grupę ORLEN, co będzie miało kluczowe znaczenie dla rozwoju branży paliwowo-energetycznej. Rozwój i inwestycje Połączone firmy w optymalny sposób wykorzystają potencjał obecnych linii biznesowych, jak również wzmocnią strategiczne projekty rozwojowe. ORLEN zamierza mocno zaangażować się w rozwój nisko- i zeroemisyjnych źródeł wytwarzania, stając się jednym z wiodących producentów zielonej energii w Europie Środkowej. Poprzez te działania Grupa

Fot. PKN ORLEN S.A.

PKN ORLEN

zwiększy niezależność od dostawców surowców energetycznych, co jest szczególnie istotne w obecnym kontekście rynkowym i międzynarodowym.

Fuzja umożliwi sprawniejsze osiągnięcie celów, jakie Grupa ORLEN postawiła w 2020 roku, wdrażając nowa strategię rozwoju. Szczególnie istotnym aspektem jest zwiększenie szans na osiągnięcie neutralności emisyjnej do 2050 roku – jako ambicji, która kształtuje strategiczne kierunki rozwoju. Finalizacja procesu połączenia umożliwi przyspieszenie rozpoczętych już inwestycji, w tym m.in. w budowę morskich farm wiatrowych oraz farm fotowoltaicznych, rozwój projektów wodorowych – w tym zielonego wodoru czy powstanie małych modułowych reaktorów jądrowych, redukujących emisje z dotychczasowych elektrociepłowni. Do realizacji tych działań wykorzystane zostaną kompetencje i zasoby każdej ze spółek Grupy ORLEN.

Dywersyfikacja i stabilność

Nowa Grupa ORLEN, dzięki przeprowadzonym fuzjom, dysponuje obecnie skalą działalności i stabilnością, które wzmocnią odporność na zachodzące zmiany rynkowe. Dywersyfikacja działalności pozwoli na stabilizację przepływów finansowych, na czym skorzystają zarówno akcjonariusze, jak i klienci połączonych podmiotów. Stabilność zwiększa też możliwości pozyskiwania finansowania na międzynarodowych rynkach. Skala działalności Grupy wzmacnia także jej atrakcyjność z punktu widzenia partnerów biznesowych, często wiodących podmiotów w swoich

branżach. To oznacza m.in. lepszą pozycję przetargową w budowaniu portfolio dostaw ropy naftowej i gazu ziemnego do Polski.

Integracja = większa efektywność

Realizacja maksymalnych korzyści z połączenia wymaga kompleksowego podejścia – zintegrowanego programu transformacji Grupy ORLEN. Integracja PKN ORLEN z PGNiG, liderem w z sektora naftowo-gazowego w Polsce, wykracza poza typową realizację prostych projektów integracyjnych. Przed Grupą ORLEN otwierają się nowe możliwości wykorzystania aktywów oraz transformacji segmentów biznesowych. W tym kontekście szczególnie ważny jest segment poszukiwawczo-wydobywczy. Konsolidacja aktywów ORLEN, LOTOS i PGNiG, który będzie pełnił rolę lidera tego procesu, poprawi efektywność operacyjną i umożliwi zwiększenie inwestycji oraz skoncentrowanie się na złożach gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce i Europie, jak i w innych perspektywicznych rejonach.

Powstanie jednego koncernu multienergetycznego oznacza także połączenie działalności detalicznych wszystkich łączących się spółek i możliwość przygotowania kompleksowej oferty produktowej dla milionów gospodarstw domowych w Polsce, obejmującej dostawy wszystkich nośników energii w stabilnych, konkurencyjnych cenach. Najważniejszym celem jest zwiększenie skali oraz jakości i efektywności w segmencie sprzedaży, jak również optymalizacji kosztów obsługi klienta.

WIATROWA ORLENU w Nowotnej (woj. pomorskie)

Fot. PKN ORLEN S.A.

W wyniku połączenia PKN ORLEN i PGNiG, a wcześniej także Grupy LOTOS, udział Skarbu Państwa w połączonym koncernie wzrośnie do blisko 50%, co oznacza, że kontrola nad nim zostanie dodatkowo wzmocniona. Będzie to zdecydowanie więcej niż w samym PKN ORLEN przez fuzją z Grupą LOTOS i PGNiG, kiedy udziały Skarbu Państwa wynosiły ok. 27,5 proc. Tym samym PKN ORLEN pozostaje spółką publiczną, notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i ocenianą przez prywatnych inwestorów, jednak w pełni zabezpieczoną i nadzorowaną przez Skarb Państwa.

Zabezpieczenie pracowników

Proces połączenia PKN ORLEN i PGNiG od początku prowadzony był w dialogu ze stroną społeczną i uwzględniał jej ważną rolę w budowaniu nowej Grupy ORLEN. Pracownicy PGNiG zyskają nowe szanse rozwoju zawodowego w koncernie o silnej, międzynarodowej pozycji, a swoim doświadczeniem i wiedzą będą wspierać rozwój centrów kompetencyjnych. Ponadto w ramach porozumienia podpisanego w październiku br. pomiędzy PKN ORLEN, PGNiG i związkami zawodowymi obu firm pracownikom PGNiG zapewniono m.in. 48-miesięczny okres obowiązywania gwarancji zatrudnienia oraz 24-miesięczny okres utrzymania dotychczasowych warunków pracy i płacy, w tym w szczególności miejsca świadczenia pracy.

Fot. PKN ORLEN S.A.

Fot. PKN ORLEN S.A.

SIEDZIBA PGNiG w Warszawie

PLATFORMA

WYDOBYWCZA

na złożu Gina Krog, w którym udziały ma PGNiG