4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny by BMP Sp. z o.o.

TEMAT NUMERU:

NOWOCZESNY PARK MASZYNOWY jakich maszyn nie może zabraknąć w twoim zakładzie produkcyjnym? . nowości rynkowe . roboty i automatyka . nowe zadania UR

Hity z Achemy > 26

Zadania dla robota > 35

Mechanik to już za mało > 40

SPIS TREŚCI Rozmowa 14 Oczko w głowie polskiego rządu Rozmowa z Januszem Piechocińskim – wicepremierem, ministrem gospodarki 18 Nigdy nie byłem formalistą Rozmowa z Beno Dolžanem – prezesem zarządu SENSILAB Polska Sp. z o.o. S.K.A.

Nigdy nie byłem formalistą Rozmowa z Beno Dolžanem – prezesem zarządu SENSILAB Polska Sp. z o.o. S.K.A.

Fotoreportaż 22 Językiem EMO-FARM Opracowanie: Patrycja Misterek i Przemysław Płonka

26 Hity z ACHEMY Opracowanie: Patrycja Misterek 35 Zadania dla robota Rafał Grabicki 38 Siostry Integra Jacek Rządca 40 Mechanik to już za mało Piotr Niemiro

Utrzymanie ruchu 45 Nie tylko dla automotive Andrzej Bury 48 DanoNOWE inspiracje Kamil Ruszczyk, Paweł Krokocki

Fot. Piotr Stopiński

Temat numeru: Nowoczesny park maszynowy

Językiem EMO-FARM Opracowanie: Patrycja Misterek i Przemysław Płonka

Jakość

72 Koniec z hakami na podwładnych Paweł Bulanda

Kosmetyki 78 Wielu producentów, jeden logotyp www.polishcosmetics.pl 85 Słyniemy z szokowania Rozmowa z Patricią Popławską – prezes zarządu firmy Clarena 88 Nieźle mieszają Opracowanie: Patrycja Misterek i Przemysław Płonka 93 Śluz ślimaka, jaskółcze gniazdo, jad p szczoły… Monika Krzyżostan 100 (Nie)kosmetyczne zmiany Paweł Gutowski

Śluz ślimaka, jaskółcze gniazdo, jad pszczoły… Monika Krzyżostan

Fot. freeimages.com

Zarządzanie

Fot. EMO-FARM

53 Dane źle podane? Andrzej Szarmański 60 Dekalog doskonalenia Anna Kwiatkowska 65 Polarymetryczna kontrola jakości olejków eterycznych 66 Dziennie przetwarzamy dane dotyczące miliona opakowań Rozmowa z Wojciechem Kuczyńskim – wiceprezesem PGF 69 Kompletny system kontroli partii Robert Harrison

3 5

od redakcji Wydawca: BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. ul. Morcinka 35 47-400 Racibórz tel./fax (032) 415-97-74 tel. (032) 415-29-21, (032) 415-97-93 farmacja@e-bmp.pl www.kierunekfarmacja.pl

Fot.: BMP

Patrycja Misterek główny redaktor wydania tel. 32/415 97 74 wew. 37 tel. kom. 602 116 899 e-mail: patrycja.misterek@e-bmp.pl

„Kombajny” i półroboty D

nia 18 czerwca 1992 roku ruszyła pierwsza w Polsce sieć komórkowa Centertel, a razem z nią na rynku pojawiły się pierwsze komórki. Słowo „komórka” nie do końca dobrze pasowało do ówczesnych telefonów. Pamiętam mojego panasonica – granatowy, z antenką, ale bez klapki, z podświetlaną klawiaturą, wielkości… połowy cegłówki. Z dumą jednak wyciągałam go w autobusie czy pociągu, żeby wykonać połączenie albo napisać smsa. Posiadanie telefonu komórkowego było wówczas oznaką dobrego statusu materialnego, a poza tym z komórką w ręce można było poczuć się trochę jak pierwsi amerykańscy biznesmeni.

zisiaj słowo „komórka” również nie do końca dobrze pasuje do obecnych telefonów. W tej chwili są to już „osobiste centra dowodzenia”. Jeśli smartfona zabraknie w naszej torebce lub kieszeni, czujemy się niekompletni. Szybciej byłoby wymienić to, czego telefon nie robi, niż to, jakie ma funkcje. Ostatnio w prasie pojawiła się nawet informacja, że smartfony mogą zastąpić leki na chorobę lokomocyjną. To niesamowite, jak technika szybko się zmienia…

podobnym tempie co telefony komórkowe zmieniały się na przestrzeni lat maszyny do produkcji leków. W latach 90. w zakładach królowały urządzenia dosyć ubogie w automatykę. Nie stanowiły one linii produkcyjnych, a tzw. gniazda. Po roku 2000 skomplikowane mechaniczne układy napędowe zostały zastąpione serwomotorami oraz układami elektronicznymi. W tej chwili w większości firm farmaceutycznych na produkcji stoją nie maszyny, a „kombajny” i półroboty. Ich konstrukcja jest coraz bardziej skomplikowana, ich wydajności coraz lepsze, ich przezbrojenie coraz szybsze, a rozmiary coraz bardziej kompaktowe. ostęp w technologii komórkowej i maszynach dla farmacji ma jeszcze jeden wspólny wymiar. Tak jak dzisiaj każdy z nas nie potrafi sobie wyobrazić choćby dnia bez smartfona, tak współczesny producent leków nie można sobie wyobrazić funkcjonowania bez nowoczesnego parku maszynowego.

Rada Programowa: prof. dr hab. Zbigniew E. Fijałek – Narodowy Instytut Leków dr n. farm. Jan Hołyński – Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne dr Jerzy Jambor – Phytopharm Klęka SA, Polski Komitet Zielarski dr Wojciech Kuźmierkiewicz – wiceprezes – Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego prof. dr hab. n. med. Jacek Spławiński – Narodowy Instytut Leków Mieczysław Wośko – prezes zarządu – POLFARMEX S.A. Jerzy Lasota – FARMASERWIS prof. dr hab. Iwona Wawer – Wydział Farmaceutyczny, Warszawski Uniwersytet Medyczny, KRSiO prof. dr hab. Roman Kaliszan – Katedra Biofarmacji i Farmakodynamiki, Gdański Uniwersytet Medyczny Maciej Adamkiewicz – prezes – Grupa Adamed Katarzyna Wójcicka – Przewodnicząca Rady Eksperckiej – KRSiO Marek Gnyś – dyrektor produkcji – Tarchomińskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa” S.A. Paweł Nidecki – dyrektor ds. inwestycji i serwisu technicznego – IBSS Biomed S.A. dr Krystian Sodzawniczny – dyrektor produkcji APIPOL-FARMA Jarosław Wolniewicz – Adamus Krzysztof Lassota – kierownik produkcji – ANPHARM P.F.S.A. Rafał Grabicki – szef departamentu inżynierii przemysłowej – Zakłady Farmaceutyczne Polpharma SA Andrzej Ernst Prezes zarządu BMP’ Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Adam Grzeszczuk Redaktor naczelny Przemysław Płonka Redaktor wydania Patrycja Misterek Redakcja techniczna: Marek Fichna, Maciej Rowiński Prenumerata, kolportaż Aneta Jaroszewicz Dyrektor działu handlowego: Beata Fas Druk: FISCHER POLIGRAFIA ISSN 1897-5127 Cena 1 egzemplarza – 50,00 zł Wpłaty kierować należy na konto: Bank Spółdzielczy w Raciborzu 40 8475 0006 2001 0014 6825 0001 Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowywania nadesłanych tekstów oraz dokonywania ich skrótów, możliwości zmiany tytułów, wyróżnień i podkreśleń w tekstach. Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca. Fot. BMP Fot. okładki: ANPHARM

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

Fot. Sandoz

zdjęcie numeru

FABRYKA SANDOZ W STRYKOWIE Przesiewanie granulatu przed procesem tabletkowania

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

Z portalu kierunekfarmacja.pl

Polska firma przewiduje, że II etap badań klinicznych zakończy się już w październiku, po przebadaniu wszystkich objętych nim pacjentów. – Jesteśmy już bardzo blisko ukończenia bardzo ważnego etapu prac i coraz bliżej komercjalizacji jednego z naszych głównych projektów. Prace idą zgodnie z naszymi założeniami – mówi Konrad Pałka, prezes Pharmena S.A. Projekt badawczy prowadzony jest w celu ustalenia efektywnej dawki potencjalnego leku przeciwmiażdżycowego oraz potwierdzenia braku działań niepożądanych. Nowy lek może stanowić przełom w leczeniu miażdżycy na całym świecie. Projekt jest pierwszym tego typu przedsięwzięciem na tak zaawansowanym etapie prac badawczych realizowanych przez polską spółkę za oceanem.

„Fortune” – amerykański magazyn biznesowy, umieścił GlaxoSmithKline na szóstym miejscu w rankingu Change the World (Oni zmieniają świat). Jak deklarują autorzy rankingu, lista nie ma na celu wyłącznie docenienia działalności filantropijnej globalnego biznesu. Zamiarem „Fortune” było wyróżnienie firm, dla których czynienie dobra jest częścią strategii biznesowej, przez co pokazują wpływ biznesu na zmiany społeczne na całym świecie. Ranking został przygotowany po raz pierwszy w odpowiedzi na rosnącą świadomość społeczną konsumentów i nowe oczekiwania stojące przed producentami i usługodawcami. Lista prezentuje 51 firm, które mają wpisane w swój profil działalności zmianę świata na lepsze poprzez działanie na rzecz naprawy najbardziej naglących światowych problemów. GSK zostało docenione za prace nad rozwojem szczepionki przeciwmalarycznej, a także za działanie na rzecz zwiększania dostępności terapii i przystępnej polityki cenowej w krajach rozwijających się. Źródło: GSK

Źródło: informacja prasowa

Liczba numeru

183

tyle pozycji produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się w wykazie w obwieszczeniu ministra zdrowia z dnia 11 września br. Źródło: www.dziennikmz.mz.gov.pl

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

Polpharma w Księdze Rekordów Guinnesa! Przez ponad 2 godziny w 35-stopniowym upale zbudowano ponad 300 ogromnych klocków, z których powstał napis „80 lat Polpharma” o długości 61,5 m. To dowód zespołowego działania i integracji wokół wspólnego celu. To również kolejny przykład – po sztafecie POLRUN – niestandardowego podejścia Polpharmy do obchodów swojego 80-lecia. Film pokazujący układanie największego w Polsce domino z opakowań po lekach można zobaczyć na: https://www.youtube.com/watch?v=mDfusaVSU4E. Źródło: Polpharma

Fot. www.freeimages.com

Notowana na NewConnect spółka biotechnologiczna zakończyła badania już ponad 70% pacjentów objętych II fazą badań nad innowacyjnym lekiem przeciwmiażdżycowym opartym na opatentowanej substancji czynnej 1-MNA.

GSK w rankingu „Oni zmieniają świat”

Fot. www.youtube.com

Pharmena blisko ukończenia II fazy badań klinicznych innowacyjnego leku

Z portalu kierunekfarmacja.pl

W dniach 2-3 września prezes URPL Grzegorz Cessak uczestniczył w spotkaniu grupy państw nadbałtyckich (w skład której wchodzą Litwa, Łotwa i Estonia) w Wilnie, zorganizowanym przez litewską Agencję ds. Kontroli nad Lekami. Podczas spotkania omówiono funkcjonowanie systemów regulacyjnych obowiązujących na Litwie, Łotwie, Estonii i Polsce oraz przedstawiono bieżące wyzwania oraz priorytety współpracy w przyszłości. Szczególnym elementem Forum było podpisanie przedłużenia umowy o współpracy pomiędzy agencjami Litwy, Łotwy i Estonii.

Kolejne spotkanie regulatorów państw nadbałtyckich odpowiedzialnych za rejestrację produktów leczniczych i monitorowanie bezpieczeństwa ich stosowania planowane jest w przyszłym roku w Rydze.

Sanofi podejmuje współpracę z Google Life Sciences Z końcem sierpnia Sanofi i Google Life Sciences, oddział Google ds. nauk przyrodniczych, poinformowały o nawiązaniu współpracy, której celem jest poprawa standardów opieki medycznej i wyników leczenia osób cierpiących na cukrzycę typu 1 i 2. Współpraca umożliwi połączenie potencjału firmy Sanofi – globalnego lidera w dziedzinie leków i wyrobów medycznych stosowanych w leczeniu cukrzycy – ze specjalistyczną wiedzą Google z zakresu analityki, miniaturowych urządzeń elektronicznych oraz układów scalonych o niskim poborze mocy. Firmy zbadają możliwości poprawy jakości opieki diabetologicznej poprzez opracowanie nowych narzędzi, łączących wiele spośród niepowiązanych dotychczas aspektów leczenia cukrzycy, co w konsekwencji umożliwi opracowanie nowych metod postępowania. Dotyczy to m.in. pomiaru wskaźników, takich jak: poziom glukozy i hemoglobiny A1c we krwi, przesyłania informacji przez pacjentów, schematów leczenia oraz urządzeń monitorujących. Źródło: Sanofi

Źródło i fot.: URPL

Fot. www.youtube.com

Polpharma ma nowego prezesa 8 października dr Maurice Chagnaud obejmie stanowisko prezesa zarządu Zakładów Farmaceutycznych Polpharma SA, największej polskiej firmy farmaceutycznej. Jego głównym zadaniem będzie przyśpieszenie rozwoju Polpharmy dla osiągnięcia pozycji lidera w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, WNP i Azji Centralnej.

Oprócz filmów, ten poznański reżyser i scenarzysta filmowy zajmuje się również innymi formami audiowizualnymi, takimi jak: seriale, reklamy czy teledyski. To właśnie spod jego ręki wyszedł nowy spot „Skończ z bólem”dotyczący marki Ibuprom.

Maurice Chagnaud ma ponad 20-letnie doświadczenie w zakresie leków generycznych, OTC oraz leków biopodobnych, zdobyte w międzynarodowych korporacjach, gdzie był odpowiedzialny między innymi za budowę regionalnych strategii oraz przekształcenie organizacji pod kątem nowych wyzwań. W ostatnim czasie pełnił funkcję prezesa na Europę – Rosję i WNP oraz globalnego szefa ds. strategii leków inhalacyjnych w firmie Lupin, gdzie stworzył strategię obejmującą nowe obszary geograficzne, zmianę portfolio oraz nowe przedsięwzięcia komercyjne. Z wykształcenia jest lekarzem medycyny, posiada również dyplom MBA w zakresie marketingu, finansów i administracji.

Źródło: www.pl.wikipedia.org; funpage USP Zdrowie

Źródło i fot.: Polpharma

Jan Komasa reżyserem nowego spotu marki Ibuprom „Sala samobójców”, „Powstanie Warszawskie”, „Miasto 44” – to niektóre z filmów reżyserowanych przez Jana Komasę.

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

Fot. www.freeimages.com

Spotkanie Urzędów Regulacyjnych ds. Rejestracji Leków Państw Nadbałtyckich

Z portalu kierunekfarmacja.pl Mabion złożył wniosek w Głównym Inspektoracie Farmaceutycznym

Polpharma i Adamed: znaczenie krajowego przemysłu farmaceutycznego

Fot. www.freeimages.com

Co drugi kupowany w Polsce lek pochodzi z fabryk krajowych. Tymczasem NFZ przeznacza na krajowe produkty, dzięki ich umiarkowanym cenom, jedynie 27% budżetu refundacji. Dwie największe polskie firmy farmaceutyczne – Polpharma i Grupa Adamed – dostarczają na polski rynek blisko 500 produktów ze wszystkich grup terapeutycznych.

Krajowy przemysł farmaceutyczny ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa lekowego Polaków, przyczynia się do wzrostu gospodarczego naszego kraju, inwestuje w innowacyjność, dając szansę na globalizację – to główne wątki prezentacji przedstawionej przez największe polskie firmy farmaceutyczne: Polpharmę i Grupę Adamed, podczas organizowanej przez ministra zdrowia konferencji „Polaków zdrowia portret własny 2015”, która odbyła się 21 sierpnia br. w Gdańsku. Sektor produkujący leki i wyroby medyczne w Polsce generuje prawie 1% PKB (w 2013 r.). Bezpośrednio i pośrednio tworzy ponad 100 tys. miejsc pracy. Wpływy do budżetu (podatki, składki ZUS oraz inne świadczenia) generowane przez krajowy przemysł wyniosły w 2013 r. 2,4 mld zł. To suma równoważąca kwotę przeznaczaną przez NFZ na refundację leków produkcji krajowej. Oznacza to, że pieniądze wydawane na refundację krajowych leków de facto wracają do budżetu państwa. Krajowy sektor farmaceutyczny pobudza rozwój gospodarczy, reinwestując ponad 50% zysków w Polsce. Przyczynia się tym samym do wzrostu innowacyjności kraju. Tylko Polpharma i Adamed od 2000 r. zainwestowały w swoich polskich zakładach i laboratoriach ponad 3,4 mld w środki trwałe oraz badania i rozwój. Nakłady na działalność badawczo-rozwojową tych firm stanowią średnio ponad 75% wszystkich nakładów sektora farmaceutycznego w Polsce. Relację z konferencji można zobaczyć na: https://www. youtube.com/watch?v=_LjILepWOFc. Źródło: Polpharma i Adamed

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

Polska firma biotechnologiczna, rozwijająca i wprowadzająca na rynek specjalistyczne leki biopodobne najnowszej generacji, złożyła w GIF-ie wniosek o Wydanie Zezwolenia na Wytwarzanie Badanych Produktów Leczniczych w Kompleksie Naukowo-Przemysłowym Biotechnologii Medycznej. Budynek w Konstantynowie Łódzkim został ukończony, a w maju 2015 spółka uzyskała pozwolenie na użytkowanie zakładu. MabionCD20 będzie pierwszym lekiem produkowanym komercyjnie na jego terenie. Mabion rozpoczął również naukowe konsultacje przedrejestracyjne z Europejską Agencją ds. Leków odnośnie leku MabionCD20 – jest to wstępny etap przed wystąpieniem z formalnym wnioskiem o rejestrację farmaceutyku wykorzystywanego w terapii nowotworów krwi i reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS).

Zakład biotechnologiczny w Konstantynowie Łódzkim to nowoczesna inwestycja o powierzchni 6,5 tys. m2 zlokalizowana w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Łączna wartość przedsięwzięcia wraz z wyposażeniem wynosi ok. 70 mln zł. To jedyny tak zaawansowany zakład produkcyjny leków biotechnologicznych w Polsce oraz jeden z niewielu tego typu obiektów na całym świecie. Jest to jedyny dziś zakład przystosowany do produkcji biofarmaceutyków całkowicie w oparciu o technologię „disposables” (eliminującą kontakt produktu ze środowiskiem wytwarzania i urządzeniami) w 100% łańcucha wytwórczego. Jest to też największy na świecie zakład operujący w tej technologii. Fabryka wyposażona jest w jedyną na świecie linię do sterylnego rozlewu produktu, opartą o systemy robotyczne, nieposiadające kontaktu z produktem.

„

Źródło i fot.: informacja prasowa

cytat numeru

Polska jest jedną z najlepszych lokalizacji inwestycji farmaceutycznych w Europie i na świecie Janusz Piechociński wicepremier, minister gospodarki

Nowa Era w Wydajnym Transporcie Produktów Gotowych

Nowy produkt Kongskilde, “CVL” Component Vacuum Loader sprawia, że transport produktów gotowych jest szybki a jednocześnie delikatny, nie naruszając i nie niszcząc ich struktury. Urządzenie CVL integruje się idealnie z gamą urządzeń Kongskilde i pełni funkcję brakującego ogniwa w systemach transportu pneumatycznego. CVL uzupełnia gamę transportowanych materiałów o przenoszenie gotowych elementów. Nakrętki butelek i kartonów do napoi, kapsułki a także drobnowymiarowe komponenty jednorazowego użytku w przemyśle farmaceutycznym oraz drobnowymiarowe gotowe produkty spożywcze są możliwe do transportu pneumatycznego dzięki urządzeniu CVL. Podciśnieniowy transporter komponentów CVL to... • Zwarta budowa • Mocna konstrukcja ze stali nierdzewnej • Delikatny, lecz wydajny transport produktów końcowych • Łatwa obsługa i znikomy serwis • Idealny dla aplikacji, gdzie dozowanie składników jest niezbędne Urządzenie Kongskilde “CVL” usprawnia produkcję w miejscach gdzie komponenty są transportowane w partiach na przykład w przemyśle spożywczym i przemyśle farmaceutycznym.

Kongskilde Polska Sp. z o.o. Tel. +48 24 355 96 38 raf@kongskilde.com ● www.kongskilde.com

Moving industry ahead

Z portalu kierunekfarmacja.pl BCC: Polsce potrzebna jest nowa „Polityka lekowa państwa”

XXV Forum Ekonomiczne w Krynicy-Zdroju z udziałem Grupy Adamed

Zdaniem BCC, zasadne jest przyjęcie nowego rządowego dokumentu pt. „Polityka lekowa państwa”, w którym określone byłyby priorytety z punktu widzenia pacjentów, lekarzy, aptekarzy, hurtowników oraz przemysłu farmaceutycznego. Ministerstwo Zdrowia uważa, że taki dokument jest zbędny.

Organizowane od ponad 20 lat krynickie Forum Ekonomiczne jest najważniejszym spotkaniem elity gospodarczej z Europy Środkowo-Wschodniej. W dyskusjach wzięła udział dr n. med. Małgorzata Adamkiewicz – dyrektor generalny Grupy Adamed.

Polityka lekowa realizowana przez ministra zdrowia to nie tylko ustawa refundacyjna. Mając na uwadze zmieniające się potrzeby zdrowotne polskiego społeczeństwa, konieczne jest przyjęcie nowego rządowego dokumentu pt. „Polityka lekowa państwa” i określenie w nim priorytetów zarówno dla pacjentów, lekarzy, aptekarzy, hurtowników, jak i przemysłu farmaceutycznego. Ostatni taki rządowy dokument datowany jest na 18 marca 2004 r. i obejmował lata 2004-2008. Dawno się zdezaktualizował. W ostatnich latach w opiece zdrowotnej wiele się zmieniło, ale żaden dokument Ministerstwa Zdrowia (MZ) nakreślający ramy nowej polityki lekowej nie powstał. MZ uważa, że taki dokument jest zbędny. Resort stoi na stanowisku, że wystarczy ustawa o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, a także obowiązujące Prawo farmaceutyczne. Zdaniem BCC jest to błędne rozumowanie. Źródło: BCC

Pfizer planuje otworzyć centrum innowacji terapeutycznych Centrum innowacji terapeutycznych Pfizer Polska to rodzaj ośrodka naukowo-konsultacyjnego dla twórców nowych leków, gdzie zdolni naukowcy i założyciele start-upów będą mogli sprawdzać przydatność swoich pomysłów.

– W dzisiejszych czasach bez innowacji nie sposób zaistnieć na globalnym rynku. Wszystkie kraje rozwinięte mają znaczący udział wysokich technologii i na tym koncentruje się państwowe wsparcie. Według OECD najbardziej perspektywiczna jest farmacja, branża IT i motoryzacja. To właśnie dzięki inwestycjom w badania i rozwój nasz kraj ma szansę uzyskać trwałą przewagę konkurencyjną na arenie międzynarodowej – mówiła dr n. med. Małgorzata Adamkiewicz. Paneliści przedstawili swoje poglądy na temat najważniejszych reform, których wprowadzenie będzie miało znaczący wpływ na wzrost gospodarczy w Polsce. Zdaniem Małgorzaty Adamkiewicz warto już dziś pomyśleć o rozwoju kadry naukowej w kraju oraz kształceniu przyszłych liderów innowacyjnej gospodarki. Źródło i fot.: Adamed

– Pfizer globalnie ma ogromne doświadczenie w tworzeniu centrów innowacji terapeutycznych – podkreśla w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Inwestor Dorota Hryniewiecka-Firlej, prezes zarządu Pfizer Polska. – Te centra odgrywają ogromną krytyczną rolę w wytwarzaniu i w mówieniu „tak” nowej molekule, nowej innowacji tworzonej przez start-upy. Każdy, ktokolwiek wymyśli coś nowego i będzie myślał, że potencjalnie jest to fantastyczny lek, może zgłosić się do takiego centrum, a ono oceni możliwości komercjalizacji tego leku. Obecnie, by skorzystać z podobnego rozwiązania, trzeba jechać do Stanów Zjednoczonych lub Europy Zachodniej, np. Wielkiej Brytanii, gdzie Pfizer otworzył już podobne instytucje. Teraz jest szansa, że w ciągu najbliższych dwóch lat takie centrum powstanie w Polsce.

Herbapol Wrocław od 3 lat wspiera fundację, pomagając aktywnie przy zbiórce. Nakrętki pozwolą opłacić domową rehabilitację dla nieuleczalnie chorych dzieci. Wszystkich chętnych do dołączenia się do akcji lub chcących w inny sposób wspomóc fundację, zapraszamy na stronę: http://www.hospicjum.wroc.pl/jak-pomagac.

Źródło i fot.: Newseria

Źródło i fot.: Herbapol Wrocław

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

Herbapol Wrocław pomaga hospicjum Wrocławskie Zakłady Herbapol S.A. otrzymały od Fundacji Wrocławskie Hospicjum dla Dzieci dyplom za udział w charytatywnej akcji Nakrętki dla Hospicjum 2014/2015.

MOŻESZ WIĘCEJ NIŻ PRZYPUSZCZASZ Odkryj i uwolnij dodatkowy potencjał swojego parku maszynowego.

Podstawą efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstwa jest sprawna wewnętrzna wymiana informacji. System Wonderware MES, któremu zaufały największe światowe firmy produkcyjne, pozwoli Ci na lepsze wykorzystanie potencjału parku maszynowego. Dodatkowo trafna identyfikacja obszarów wymagających poprawy, rejestrowanie mikro-przestojów i dostęp do bieżących wartości wskaźnika OEE przełożą się na realne korzyści – skrócenie czasów przestojów i ich kosztów oraz redukcję marnotrawstwa. Możesz więcej niż przypuszczasz. www.astor.com.pl/monitoringmaszyn

rozmowa

Oczko w głowie polskiego rządu – Rodzime firmy, te dające miejsca pracy, są oczkiem w głowie polskiego rządu. Ale doceniamy również wartość światowych koncernów – podkreśla Janusz Piechociński, wicepremier, minister gospodarki. • Jaką rolę odgrywa krajowy przemysł farmaceutyczny w polskiej gospodarce? Chyba nie mamy się czego wstydzić na tle innych państw. Oczywiście, że nie. Polska jest jedną z najlepszych lokalizacji inwestycji farmaceutycznych w Europie i na świecie. Kraj oferuje długą tradycję branży, podpartą nowoczesnymi zakładami produkcyjnymi, wyposażonymi w sprzęt na najwyższym światowym poziomie. Z tego jesteśmy ogromnie dumni. Nie bez znaczenia jest obecność w naszym kraju większości znaczących globalnych firm z sektora, co skutkuje gęstą siecią powiązań kooperacyjnych. Wysoka jakość i duże znaczenie polskiego przemysłu farmaceutycznego jest wynikiem aktywności lokalnych typowo polskich przedsiębiorstw, jak również światowych koncernów. Rodzime firmy, te dające miejsca pracy, są oczkiem w głowie polskiego rządu. Ale doceniamy również wartość światowych koncernów. Możemy pochwalić się, że obecnie w Polsce działają praktycznie wszystkie najważniejsze światowe firmy. W całej Unii Europejskiej w sektorze ochrony zdrowia pracuje 800 000 osób, a wartość produkcji sektora farmaceutycznego UE w 2012 roku wyniosła 220 mld euro. Jest to więc jeden z kluczowych sektorów światowej i europejskiej gospodarki zarówno o wysokim potencjale gospodarczym, jak i społecznym. Dlatego tak ważny jest fakt, że Polska zajmuje jedno z kluczowych miejsc na mapie sektora farmaceutycznego w Europie.

• Mówi pan o krajowej branży farmaceutycznej w samych superlatywach. Bo jest się czym chwalić. Polski przemysł jest jednym z większych producentów leków generycznych w Europie. Jego innowacyjny charakter, oparty na współpracy naukowej z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowymi, pozwala na wypracowanie konkurencyjnych i innowacyjnych projektów naukowych, których uwieńczeniem są nowe terapie lekowe.

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

Rozważając znaczenie gospodarcze przemysłu farmaceutycznego, należy wskazać na korelację pomiędzy rozwojem sektora a możliwością prowadzenia przez państwo (ministra zdrowia) efektywnej cenowo gospodarki lekowej. W aspekcie przemysłu farmaceutycznego upatruję bardzo istotnego połączenia i konieczności współpracy dwóch resortów – zdrowia i gospodarki – jako mających kluczowe znaczenia dla branży. Zdrowotne i ekonomiczne aspekty są w bardzo dużym stopniu ze sobą powiązane. Powiedziałbym nawet, że nierozerwalne. Nie można prowadzić racjonalnej polityki zdrowotnej bez uszanowania realiów gospodarczych i praw gospodarki rynkowej.

• Czy dlatego powołał pan w maju zeszłego roku Zespół do spraw konkurencyjności branży farmaceutycznej? Czym dokładnie się zajmuje? Rzeczywiście, w zeszłym roku został powołany taki Zespół. Obserwując sytuację gospodarczą oraz wychodząc naprzeciw potrzebom branży, zdecydowałem się na ten krok. Zaprosiłem do współpracy związki i stowarzyszenia branżowe skupiające producentów leków. Organizacje przedstawiły swoich kandydatów do udziału w pracach Zespołu ukierunkowanych na wypracowanie rekomendacji, które mają służyć w tworzeniu dalszych rozwiązań systemowych. W tym miejscu chciałbym serdecznie podziękować wszystkim członkom Zespołu za zaangażowanie i ogromny wkład merytoryczny w dotychczasowe działania. Liczę na dalszą tak owocną współpracę.

• A propos współpracy, w jaki sposób Ministerstwo Gospodarki współpracuje z Ministerstwem Zdrowia oraz branżowymi organizacjami zrzeszającymi firmy farmaceutyczne w Polsce? Z punktu widzenia Ministerstwa Gospodarki każdy rodzaj współpracy jest pożądany i doceniamy wszyst-

rozmowa Janusz Piechociński wicepremier, minister gospodarki

„

Fot. MG

W aspekcie przemysłu farmaceutycznego upatruję bardzo istotnego połączenia i konieczności współpracy dwóch resortów – zdrowia i gospodarki

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

rozmowa kie jego formy. Powołując Zespół otworzyłem furtkę do rozmów zarówno z Ministerstwem Zdrowia, jak i organizacjami branżowymi. Zawsze chętnie gościmy w Ministerstwie Gospodarki każdego przedsiębiorcę. Staramy się stworzyć klimat do konstruktywnego dialogu.

„

• „Utrzymanie przewagi konkurencyjnej związane jest z nieustannym prowadzeniem badań nad nowymi lekami” – tak mówił pan na jednym z posiedzeń Zespołu ds. konkurencyjności branży farmaceutycznej. W Polsce niewiele jest firm farmaceutycznych, które prowadzą tego typu badania ze względu na ich ogromne koszty. W jaki sposób rząd zamierza je do tego zachęcić? Rząd stara się wspierać innowacyjność i przedsiębiorczość. Dobrym i zarazem konkretnym przykładem pomocy państwa, z której w dużej mierze korzystają przedsiębiorcy, są fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Obserwujemy, że ostatnie lata przyniosły niesłabnące powodzenie inwestycji wśród inwestorów, polegające m.in. na dofinansowaniu przedsięwzięć w zakresie wdrażania wyników prac B+R oraz inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki.

Wartość produkcji sektora farmaceutycznego UE w 2012 roku wyniosła 220 mld euro

Konkurencyjność możemy rozważać w kilku aspektach. Jednym z nich jest zwiększenie eksportu polskich produktów. W tym celu Ministerstwo Gospodarki dostarcza instrumentów wsparcia w procesie internacjonalizacji polskich firm. Kredyty i gwarancje rządowe, ubezpieczenia kredytów, finansowanie z funduszy strukturalnych, dofinansowywanie wydawnictw, certyfikatów oraz udział przedsiębiorców w targach i wystawach – tak zachęcamy i wspieramy przedsiębiorców. Ciągle poszerzamy i polepszamy naszą ofertę. Wydziały Promocji, Handlu i Inwestycji Ambasad i Konsulatów RP (WPHI) zostały utworzone właśnie w celu wsparcia krajowych firm – w szczególności małych i średnich w procesie jego umiędzynarodowienia. Tworzymy sprzyjające regulacje prawne. Pamiętajmy o przyjętej przez rząd w lipcu 2015 r. nowelizacji ustawy o działalności gospodarczej. Uproszczenie procedur związanych z dokonaniem wpisów, wykreśleń i sprostowań w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – to główne zmiany zaproponowane przez ministerstwo. Proszę jednak pamiętać, że wiele regulacji tworzonych jest na poziomie unijnym. Wspomnijmy na przykład dyrektywę tzw. fałszywkową. Jej implementacja związana jest z kosztami, które będą ponosić nasi przedsiębiorcy i to już wkrótce.

Pomoc przeznaczana była na projekty przedsiębiorców polegające na wdrażaniu własnych lub nabytych nowoczesnych technologii.

• W 2020 roku 7 na 10 globalnie najczęściej sprzedawanych leków ma być lekami biotechnologicznymi. W Polsce zaś biotechnologia dopiero raczkuje…

• We wdrażaniu nowoczesnych technologii pomagają również fundusze unijne. Polska jest jednym z największych beneficjentów wsparcia wśród wszystkich krajów członkowskich.

Nie możemy oczekiwać, że niezwykle trudne i skomplikowanie naukowe aspekty, jakimi są projekty nad nowymi molekułami, zostaną rozwiązane w bardzo krótkim czasie. Zdajemy sobie sprawę, że środki finansowe przeznaczane na badania przez światowe koncerny są ogromne. W Polsce tworzymy podłoże do rozwoju poprzez wysoko wykwalifikowaną kadrę, dobrze wyposażone laboratoria i dodatkowe fundusze unijne. Myślę, że zaowocuje to w niedalekiej przyszłości.

Zgadza się. Łączna suma funduszy z UE na lata 2007-2013 wyniosła blisko 100 mld euro, a na kolejne lata – 106 mld euro. Środki te zostaną przeznaczone m.in. na badania naukowe, połączenia drogowe, transport publiczny, modernizację gospodarstw, wsparcie rolnictwa ekologicznego czy aktywizację zawodową, ale również na rozwój przedsiębiorczości. Oznacza to, że duża część funduszy zostanie otwarta dla firm działających w Polsce. Firmy farmaceutyczne będą miały również dostęp do ogromnego wsparcia. Programy sektorowe tworzone są do finansowania prac B+R w przedsiębiorstwach w danym sektorze gospodarki. NCBiR ogłosiło nabór na studia wykonalności programów sektorowych. Został złożony projekt „INNO-PHARM”, dedykowany branży farmaceutycznej. Poczekajmy na końcowe efekty oceny przez ekspertów.

• Według pana, w jaki jeszcze inny sposób (poza inwestycjami w R&D) można zwiększyć konku-

rencyjność polskiego przemysłu farmaceutycznego? Jakie są główne bariery rozwoju tej branży w naszym kraju?

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

• Krajowi wytwórcy produkują i sprzedają głównie leki generyczne, zaś producenci zagraniczni oferują innowacyjne molekuły. Czy wierzy pan, że kiedyś się to zmieni? Czy to, że w Polsce od dawna nie powstał żaden lek innowacyjny, może wynikać po części z polityki rządu? Polityka rządu to element wspierający prowadzenie działalności gospodarczej przedsiębiorców. Staramy się stworzyć optymalne warunki do jej prowadzenia. Ale to od samego przedsiębiorcy zależy, czy zmieni się ten trend. Rozmawiała Patrycja Misterek

MMR CONSULT Sp. z o.o. jest przedstawicielem firm: GLATT, Niemcy mieszarko-granulatory, procesory fluidalne (suszenie, granulacja, powlekanie, peletyzacja), powlekarki bębnowe i urządzenia pomocnicze ROMMELAG, Szwajcaria systemy rozlewu sterylnego bottelpack®, rozlew kontraktowy na maszynach bottelpack TEcNOMAcO, Włochy maszyny licząco-dozujące, blistrujące, saszetkarki, dozowaczki proszków, rozlewaczki, maszyny kapslujące, etykieciarki, kompletne linie pakujące, usługi modernizacyjne PHARMAGEL TECHNOLOGY, Włochy instalacje do produkcji miękkich kapsułek żelatynowych SARONG, Włochy maszyny i linie do produkcji czopków, folie dla farmacji FLEcOTEc, Niemcy hermetyczne jednorazowe systemy dokowania, przechowywania i transferu proszków, w tym toksycznych i wrażliwych – flexible containment, izolatory elastyczne LEiSTRiTz, Niemcy linie do ekstruzji typu „hot melt” (HME) dla farmacji: granulacja, produkcja płatków doustnych (ODF, EDF), mikrotabletek i mikropeletek EKATO SYSTEMS (Unimix, Solidmix, Nanomix), Niemcy mieszalniki, homogenizatory i rozdrabniacze emulsji, zbiorniki procesowe, suszarnie, mieszadła YENER KALip, Turcja narzędzia do tabletkowania (jedno- i wielostemplowe, kształtowe i specjalne), części zamienne do tabletkarek, zestawy naprawcze do narzędzi CI PRECISION, Wielka Brytania sortowniki wagowe do tabletek i kapsułek GAMLEN TABLETING, Wielka Brytania tabletkarki laboratoryjne z komputerową rejestracją parametrów prasowania i twardości tabletki; analizy formulacji; wypożyczanie urządzeń FITZPATRICK, Wielka Brytania/USA kompaktory i młynki RUSSELL FINEX, Belgia urządzenia do separowania i frakcjonowania (przesiewacze), filtry do cieczy DOTT. BONAPACE, Włochy sprzęt laboratoryjny: kapsułkarki, tabletkarki, blistkarki, czopkarki, dozowaczki płynów RCA BIGNAMI, Włochy maszyny do konfekcjonowania plastrów, opatrunków i płatków doustnych – oral strips, EDF, ODF (converting machines) ELMARcO, Czechy laboratoryjne i przemysłowe urządzenia do elektroprzędzenia nanowłókien

Oferujemy także sterylizatory i myjnie

rozmowa

Nigdy nie byłem formalistą Południowiec, przywiązujący ogromną wagę do ludzi i rodziny, z „miękkim” podejściem do pracowników, z wykształcenia ekonomista, zarządzający firmą farmaceutyczną w Europie Środkowo-Wschodniej. O zmieniającym się SENSILAB opowiada Beno Dolžan – prezes zarządu firmy. Beno Dolžan prezes zarządu firmy SENSILAB

• Nowa fabryka robi wrażenie. Dziękuję. Różnica między starą a nową lokalizacją byłaby jeszcze lepiej widoczna, gdybyśmy najpierw pojechali na ulicę Drewnowską w Łodzi, a później dopiero do Konstantynowa Łódzkiego. Tutaj wszystko jest szyte na miarę naszych potrzeb.

• Kiedy zrodził się pomysł przenosin? Gdy przejęliśmy Polfę Łódź w 2008 roku, SENSILAB stał się w 100% właścicielem firmy. Już wtedy wiedzieliśmy, że nie możemy zostać w Łodzi, bo funkcjonowanie w centrum miasta w kilku oddzielnych budynkach było zupełnie nieekonomiczne. Nasza dawna działka ma ponad 3 hektary. Z jednej strony to duża wartość, a z drugiej – równie duże koszty utrzymania. Obecny teren Centrum Badawczo-Produkcyjnego SENSILAB w ŁSSE jest mniejszy, stoi na nim jedna bryła budynku, w której mieści się dział badawczy, kontroli jakości, produkcja, magazyn i biura. Dzięki odpowiedniemu projektowi poprawiliśmy wydajność i efektywność produkcji. Uważam, że wybór tej właśnie lokalizacji był strzałem w dziesiątkę. Lokalne władze okazały się pomocne i bardzo zaangażowały się we współpracę. Nie mieliśmy problemów z uzbrojeniem działki czy uzyskaniem niezbędnych pozwoleń. Poza tym, mamy fajnych sąsiadów.

• Mówi pan o Mabionie zza płotu?

Fot: Piotr Stopiński

Między innymi. Powstaje tu coraz więcej fabryk, gdyż taka lokalizacja i ŁSSE dają wiele korzyści. Po zakończeniu budowy obwodnicy Łodzi, będziemy praktycznie w sercu nie tylko Polski, ale i całej Europy. Oprócz tego korzystamy z preferencyjnych warunków dla biznesu.

• Główna siedziba SENSILAB znajduje się w Luksemburgu.

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

rozmowa Zgadza się. Aktualnie firma posiada trzy zakłady produkcyjne, działające w standardzie GMP, z czego zakład na ul. Drewnowskiej jest w tej chwili wygaszany. Trzecia fabryka znajduje się w Słowenii, ale jest znacznie mniejsza od tej w Konstantynowie Łódzkim. Wytwarzamy w niej produkty na potrzeby rynku lokalnego i Europy Południowej. Wolumeny sprzedaży poszczególnych produktów są tam zdecydowanie niższe, dlatego produkcja musi być bardziej elastyczna, a serie mniejsze.

• Ale to w Słowenii firma jest liderem w segmencie consumer healthcare. Tak. Wynika to z naszego sposobu funkcjonowania na tamtejszym rynku. W Słowenii działamy szerzej na rynku konsumenckim, mamy sieć własnych sklepów specjalistycznych, wszystkie pod marką SENSILAB, w których sprzedajemy szeroką gamę naszych produktów, w tym suplementy diety, zdrowe dodatki do żywności i żywność funkcjonalną. Udzielamy również porad dietetycznych. Podchodzimy do człowieka holistycznie, duży nacisk kładziemy na profilaktykę prozdrowotną. Swoje aktywności marketingowo-sprzedażowe prowadzimy również przez internet i call center. W ten sposób docieramy bezpośrednio do klienta, a to dla nas cel nadrzędny.

• Jeżeli ten model tak dobrze się sprawdza, czy w planach macie wprowadzenie go w Polsce? Rynki słoweński i polski, pomimo bliskości i wspólnych korzeni, różnią się wieloma elementami. W grudniu zeszłego roku w ramach strategii rozwoju sprzedaży na rynku polskim otworzyliśmy patronacki sklep SENSILAB w Warszawie w centrum handlowym Blue City. Jesteśmy zadowoleni z jego funkcjonowania. Rozwijamy również sprzedaż internetową. Zauważamy zmianę mentalność polskich pacjentów, którzy coraz większą uwagę przywiązują do profilaktyki. To bardzo pozytywna zmiana dla nas wszystkich, również ze względu na dalszy rozwój spółki.

• Czy jeszcze jakieś elementy biznesu staracie się przenosić z jednego rynku na drugi? Tak, ale nigdy nie na zasadzie „kopiuj-wklej”. Jeśli chodzi o kwestie marketingowe i sprzedażowe, większe kompetencje mamy w Słowenii. W Polsce specjalizujemy się w kwestiach rozwojowych, produkcyjnych i technologicznych. Łączymy kompetencje w ramach grupy.

• A gdzie łatwiej robi się interesy – na południu Europy czy w Polsce? Zależy, o czym mówimy. Południowa kultura pracy to mniej stresu, a więcej twórczych pomysłów, pracuje się, żeby żyć a nie odwrotnie. Osobiście znacznie bardziej mi to pasuje. W Polsce nieustannie próbujemy dogonić kogoś lub coś, stawiamy sobie coraz wyżej poprzeczkę na polu zawodowym i rodzinnym. Jeśli natomiast chodzi o kwestie formalne, sprawy urzędowe, regulacyjne, to Polska jest zdecydowanie bar-

dziej przyjaznym krajem niż Słowenia. Są oczywiście pewne rzeczy, które mnie irytują, ale nie przypominam sobie sytuacji, w której mielibyśmy ewidentnie rzucane pod nogi jakieś kłody. Poza tym wielkość Polski, to większe możliwości dla rozwoju biznesu, choć jednocześnie wyższe koszty zaistnienia na rynku.

• Pod jakimi względami wyróżnia się wasz nowy zakład? To, co wyróżnia nasz zakład to przede wszystkim nowoczesne rozwiązania technologiczne i ludzie – doświadczeni pracownicy z wieloletnim stażem w branży – dzięki którym możemy realizować nasze cele. Cieszy mnie, że cały zespół przeszedł z nami do nowego zakładu w Konstantynowie Łódzkim. Nasz nowy zakład wyposażyliśmy w dodatkowe maszyny, sprzęt laboratoryjny i rozwojowy. Perełki technologiczne wyszukuje nasz technolog – Cezary Wasilewski, który o ich możliwościach, wydajnościach i udogodnieniach potrafi opowiadać godzinami. Dla mnie ważne jest, że mamy stabilny zespół, wdrożyliśmy nowoczesne technologie i zautomatyzowaliśmy cały proces produkcyjny: od wejścia surowca do zwolnienia wyrobu gotowego. Naszą specjalnością są tabletki musujące, które wytwarzamy dla siebie i dla podmiotów zewnętrznych. Forma ta wymaga specyficznych warunków do produkcji. Spełnienie ich nie jest takie proste, a my wytwarzamy je zgodnie z GMP. Oprócz nowych rozwiązań produkcyjnych możemy pochwalić się w pełni zautomatyzowanym magazynem

„

Południowa kultura pracy to mniej stresu, a więcej twórczych pomysłów, pracuje się, żeby żyć a nie odwrotnie

wysokiego składowania wyrobów gotowych, którego obsługa stała się efektywniejsza. Nasza konkurencyjność jako producenta kontraktowego i wytwórcy leków rośnie. Notabene byliśmy pierwszą firmą farmaceutyczną w Polsce, która otrzymała zezwolenie na wytwarzanie lub import produktu leczniczego zgodnie z przepisami UE.

• Z przeprowadzką wiąże się skomplikowany proces transferu technologii. Jak się do niego przygotowaliście? Ogromną pomocą było tutaj doświadczenie mojego ojca Marko, dla którego była to trzecia duża inwestycja farmaceutyczna w Polsce. Wcześniej był odpowiedzialny za budowanie warszawskiej, a następnie strykowskiej fabryki dla Leku, co wiązało się m.in. z przeprowadzaniem transferów technologii. Dlatego to jemu przypadł nadzór zarówno nad: wyborem projektanta, wykonawcy generalnego, jak i samym procesem budowy zakładu w Konstantynowie Łódzkim. Na jego barki spadła

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

rozmowa

LUDZIE FARMACJI Beno Dolžan – prezes zarządu SENSILAB Polska Sp. z o.o. S.K.A. Gdybym mógł wynaleźć lek, to byłby to środek na… uzbrojenie ludzkiego systemu immunologicznego w mechanizm pozwalający na zwalczenie wszelkich chorób samodzielnie Tabletka czy zastrzyk? A może proszek musujący albo tabletka musująca? Forma produktu powinna zależeć od efektu terapeutycznego, jaki zamierzamy osiągnąć. Jestem przeciwnikiem używania danej formy leku czy suplementu diety wyłącznie do budowania przewagi marketingowej bez rzeczywistych korzyści dla pacjenta Jeżeli mógłbym zmienić jedną rzecz w polskiej branży farmaceutycznej, to… zmieniłbym ciągłe zmiany, gdyż najlepszą drogą do uporządkowania jest stabilność i konsekwencja Jeśli nie farmacja, to… dowolna inna branża, dzięki której można mieć rzeczywisty wpływ na poprawę jakości życia, najchętniej przy pomocy samodyscypliny Za największe odkrycie w historii farmacji uważam… Jestem ekonomistą, więc olbrzymie wrażenie robi na mnie każdy lek, który ratuje życie lub poprawia jakość życia. Gdybym jednak miał wybrać jedno tylko odkrycie, to byłaby to immunoterapia w walce z nowotworami Najbardziej demotywuje mnie… trudno mnie zdemotywować Nawyk, którego chciałbym się pozbyć, to… pozbyłbym się chętnie telefonu komórkowego Na co dzień nie potrafię się obejść bez… poświęcenia 20 minut na ćwiczenie obu półkul mózgowych Słowem, które nadużywam jest… „szybciej” Wśród współpracowników cenię sobie… samodzielność i indywidualność Postacią, którą chciałabym poznać jest… Ben Horowitz – inwestor, praktyk biznesu i autor książki „The hard thing about hard things”; jego doświadczenie w zarządzaniu firmami robi wrażenie Humor poprawia mi… komedia Do końca życia zapamiętam… że w życiu najważniejsza jest rodzina Jestem dumny z… dotychczasowych osiągnięć prywatnych i zawodowych Jeśli mógłabym cofnąć czas, to… wróciłbym do dni, w których urodziły się moje dzieci, aby przeżyć je jeszcze raz również konieczność zaplanowania płynnej przeprowadzki biura, laboratorium jakościowego, rozwojowego, produkcji oraz naszych pracowników. Oczywiście wiadome jest, że proces przenosin i transferu technologii wymaga bardzo właściwego planowania. Trzeba być przygotowanym na dynamicznie zmieniające się okoliczności, które trudno przewidzieć na początku procesu.

4-5/2015 Przemysł Farmaceutyczny

W naszym przypadku dodatkowym wyzwaniem była terminowa realizacja zleceń produkcyjnych dla naszych klientów kontraktowych, szczególnie w zakresie produkcji leków. Podeszliśmy do sprawy systemowo, klienci nie odczuli problemów w dostawach. Przyznam jednak, że harmonogram przenosin musiał być wielokrotnie weryfikowany.

• Czy przekazanie sterów ze strony pana ojca już nastąpiło? Tak. Wspólnie przygotowywaliśmy się do tego przez kilka lat, ale sama zmiana na fotelu prezesa odbyła się dosyć płynnie. Do pewnego czasu specjalizowałem się w marketingu i sprzedaży, to bardzo ciekawe i kreatywne zagadnienia. Później, siłą rzeczy, przed objęciem nowego stanowiska, musiałem nauczyć się zarządzania operacyjnego i finansowego, za które odpowiadał kiedyś ojciec.

• A czy korzysta pan z doświadczenia taty i radzi się go w trudnych sytuacjach? Z racji tego, że mój tata jest z wykształcenia farmaceutą, na pewno z większą pasją podchodzi do rozwoju leków, procesów technologicznych i zarządzania ich produkcją, aniżeli ja. Teraz więcej czasu spędza na Słowenii, dlatego w Konstantynowie Łódzkim zatrudniliśmy dyrektora zarządzającego – Leszka Raczkowskiego, który między innymi nadzorował ostateczny etap przeprowadzki do nowego zakładu w Konstantynowie.

• Pana ojciec, jako farmaceuta i biznesmen, miał na firmę pomysł, który sukcesywnie realizował. Pan zapewne ma w głowie swój plan. Czy wasze wizje mocno się różnią? Naszym pierwszorzędnym, wspólnym celem jest produkowanie leków i suplementów diety, które są jakościowo na najwyższym poziomie i które spełniają oczekiwania rynkowe. Druga ważna kwestia to lojalność i poczucie obowiązku wobec inwestorów, tym bardziej, że spółka powstała przy udziale kapitału wyłącznie rodziny i znajomych. Sama strategia firmy dość dynamicznie zmieniała się w ostatnim okresie. Zastanawialiśmy się, czy wejść na rynek typowych leków generycznych. Uznaliśmy jednak, że mała firma nie jest w stanie konkurować z dużymi graczami. Szukaliśmy więc nisz, na których moglibyśmy odnieść sukces. Wspólnie z ojcem i innymi udziałowcami uznaliśmy, że trzeba skupić się na budowaniu SENSILAB jako marki. Zainwestowaliśmy w nowoczesne zakłady produkcyjne, które mają znacznie większą wydajność niż stare fabryki. Postanowiliśmy również wzmocnić segment produkcji kontraktowej, a co za tym idzie – rozbudowaliśmy i doposażyliśmy dział badawczo-rozwojowy.

• Czy pana zdaniem działalność R&D to już konieczność nawet w przypadku niewielkich firm farmaceutycznych?

rozmowa Moim zdaniem konieczność. Sama produkcja tabletek już nie wystarcza. Dobra jakość produktu jest dzisiaj warunkiem koniecznym do tego, żeby w ogóle być na rynku. Czymś jednak trzeba się w tym gąszczu konkurencji wyróżniać. Mamy w grupie dwa zespoły R&D. Większy pracuje w Polsce i zajmuje się lekami OTC i Rx, a mniejszy – w Słowenii i skupia się głównie na rozwoju suplementów diety. W ostatnim czasie na badania i rozwój w Polsce wydaliśmy 2 mln złotych. Nadal stanowi to jednak ułamek procenta, jaki chcielibyśmy wydawać. Na pewno skorzystamy z nowego rozdania funduszy unijnych, bo to mocno stymuluje innowacje.

• Firma to nie tylko urządzenia, maszyny, ściany, ale przede wszystkim ludzie. Pracują u nas osoby, z którymi rozpoczęliśmy współpracę w 2008 roku i które pracowały w łódzkiej Polfie od lat. Są to pracownicy doświadczeni, dla których praca nie jest wyłącznie możliwością zarabiania pieniędzy, ale również pasją. Nie wyobrażam sobie budowy nowego zakładu bez ich wsparcia.

• Czyli wiadomość o przeprowadzce przyjęli optymistycznie? Oczywiście. Widzieli w tym szansę na własny rozwój. Jedynym minusem przeprowadzki jest ko-

nieczność dojazdów. Centrum Łodzi dla większości było znacznie wygodniejsze, choć i tutaj znajdziemy kilka plusów lokalizacji – proszę chociażby spojrzeć przez okno…

• W ostatnim czasie wiele się u was zmieniło. Jak wyobraża pan sobie firmę za 10 lat? Mam wiele marzeń, które mam nadzieję uda nam się zrealizować w grupie. Muszę przyznać, że nigdy nie byłem i nie będą formalistą, więc pisanie 10-letnich planów i hybrydowych strategii jest mi obce. Wierzę, że ważny jest cel i konsekwentne dążenie do jego osiągnięcia. Na powyższe pytanie jestem jednak w stanie odpowiedzieć całkiem konkretnie (śmiech). Jestem przekonany, że w ciągu najbliższych dwóch lat ze względu na rozwój firmy będziemy musieli powiększyć magazyn wysokiego składowania. Poza tym trzeba będzie doposażyć zakład o nowe maszyny i formaty produkcyjne, które pozwolą poszerzyć zakres usług kontraktowych. Za ok. 3 lata będziemy mieli 90% obciążenia linii. Produkcja kontraktowa będzie wtedy stanowiła nie więcej niż 30% całego obrotu. Nasze marki własne będą o wiele bardziej spersonalizowane niż dziś. Będziemy oferować leki i suplementy diety robione bardziej pod konkretną osobę niż grupę pacjentów. Rozmawiali: Adam Grzeszczuk i Patrycja Misterek Reklama