ỜỨợớểỜỡỦ ỞỡợủểợểỜỡỦ “ ỏỦỬủỏợớỜỡ ” ỞểớỡỦ - ớỡỨờớỡỦ 2014
1
Κυριάκος Μορταράκος
Έκθεση : Εσωτερικό Διάρκεια : 28 Μαίου - 25 Ιουλίου 2014
Μη με διαβάζετε αν έχετε δίκιο. Νίκος Καρούζος
Το γοητευτικό με τη ζωγραφική είναι οι ποικίλες σκέψεις που δημιουργούνται στο θεατή εξ αιτίας της. Το πως δηλαδή απ' την εικόνα και τη δυναμική της, απ' την εικόνα και τη γοητεία της εκκινεί εκείνο το νήμα της σκέψης που (μπορεί να) μορφοποιείται σε λόγο. Κυριολεκτικά εξ αφορμής. Απ' την άλλη ένα κριτικό κείμενο οφείλει ν' αναπτύξει, συχνά ισορροπώντας στα όρια της υποκειμενικότητας ή και της αυθαιρεσίας, τα όσα ενστικτωδώς και εν σπέρματι υποστηρίζει χωρίς λόγια ο ζωγράφος με τις εικόνες του. Με τις θεματικές του εμμονές. Με τα στερεότυπα της μαστορικής του. Και βέβαια θα υπάρχει πάντα, όπως εξ άλλου συμβαίνει σε όλες τις παραστατικές τέχνες, ένα κομμάτι άρρητο και αόρατο, ακόμη κι απ' αυτόν τον ίδιο τον δημιουργό. Το πιο πολύτιμο. Αντίθετα, στην ακαδημαϊκή τέχνη σταθερά αποθεώνεται το προφανές. Ό, τι δηλαδή ενθουσιάζει και εντυπωσιάζει το μικροαστό και την αισθητική του. Στην άλλη πάλι, την πιο ανήσυχη, την πιο πειραματική έκφραση, ιχνηλατείται πρωτίστως ο τρόπος που ενσαρκώνονται οι ιδέες. Να γιατί ο μοντερνισμός είναι, εντέλει, ένας ιδεαλισμός χωρίς ρομαντικό πρόσημο. Δηλαδή με το συναίσθημα τιθασευμένο. Π.χ. o Duchamp ή ο Fontana. Και στον Κυριάκο Μορταράκο το συναίσθημα έπεται μιας αρχικής εννοιολογικής θέσης. Μιας πρώτης ιδέας, ας πούμε φιλοσοφικής. Απ' τα νεανικά του έργα προχωρεί ψαχουλευτά, σαν τον τυφλό στο σκοτεινό δωμάτιο για να χρησιμοποιήσω έναν πλεονασμό. Πρώτα αγγίζει, μετά κατανοεί, έπειτα ερμηνεύει και τέλος συγκινείται. Έτσι νομίζω αποκτά αξία κι η δική μας συγκίνηση (που, εξ ορισμού, δεν πρέπει να είναι εύκολη). Θέμα του τα πρωταρχικά πράγματα, τ' απολύτως χρειώδη, το εργαστήριό του, το φως της λάμπας και οι ακοίμητες ώρες που ξεκουράζονται, θαρρείς, πάνω στα φθαρμένα αντικείμενα. Κι έπειτα το δωμάτιο με την κλειστοφοβική του αίσθηση θα καταστεί “χώρος” όπως θα καταστεί “χρόνος” και το ατελείωτο στάγδην των λεπτών . “Χρώμα” και των δύο, χώρου και χρόνου, τα θαμπά γαιώδη, τα εξουδετερωμένα μπλε, τα βαριά πράσινα, το λυκόφως, το μισοσκόταδο στα, χωρίς ανοίγματα, εσωτερικά. Παλιότερα, ήταν το δωμάτιο του Van Gogh, γεμάτο ερωτικά ερωτήματα ύπαρξης. Πιο παλιά ακόμη πρωταγωνιστούσε ο κύβος, δηλαδή ένα αρχετυπικό δωμάτιο, ένας “οίκος”, μια θεατρική ιδεατή σκηνή στον χώρο, με υποτυπώδη όμως δράση. Επίσης κάτι απροσδιόριστο πύκνωνε πάντα την απόσταση από το έργο στο θεατή. Το αόρατο και πολύτιμο που λέγαμε πιο πάνω. Κι όμως, η θεματική του, σαράντα χρόνια τώρα,
2
Κυριάκος Μορταράκος
Έκθεση : Εσωτερικό Διάρκεια : 28 Μαίου - 25 Ιουλίου 2014
είναι διαλεκτικά διαυγέστατη. Χωρίς επιπόλαιους εντυπωσιασμούς ή “μεταφυσικές” ατμόσφαιρες. Η ποίηση της ύλης δεν χρειάζεται περαιτέρω ποίηση να υποστηριχτεί. Και οι λέξεις ας κολυμπούν μετέωρες στο ζωγραφικό φόντο όποτε υπάρχει χρεία... Απλώς στα πρόσφατα έργα απαναλαμβάνεται από το Κυριάκο Μορταράκο το πρώτιστο θέμα των τεχνών της εικόνας (το ορθογώνιο, “παράθυρο” στον κόσμο” του Alberti, το καρέ του σινεμά, το κάδρο της φωτογραφίας) μ' έναν τρόπο βαρυσήμαντο, θα έλεγα μνημειακό αλλά και αρκούντως απελπισμένο. Τώρα το “παράθυρο” δεν έχει άνοιγμα, το ορθογώνιο παραμένει τυφλό, έχοντας, ανεπαισθήτως, κλείσει τον κόσμον έξω. Μια ζωγραφική τόσο για τη κρίση της ζωγραφικής όσο και για τη κρίση της κοινωνίας γενικότερα, χωρίς εύκολους συμβολισμούς. Χωρίς λαϊκισμούς. Το λόγο παίρνουν στη συνέχεια οι θεατές-αναγνώστες, όσοι διαβάζουν τους κώδικες ανάμεσα στο προφορικό και το καταγεγραμμένο, ανάμεσα στο προνεοτερικό και το λόγιο. Θ' ανοίξουμε, άραγε, τα κλειστά πλαίσια και πως; Με λόγια, με κείμενα ή με έργα; 27/4/2014 Μάνος Στεφανίδης
Karanasiou 13, Trikala 42100, Greece, MOB +30 6936807660, FAX +30 24310 74586 www.galleryalma.com, malmpani@gmail.com
3
Κυριάκος Μορταράκος
Curriculum Vitae 1/4
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1948. Σπουδές 1970 -1976 Πτυχίο Ζωγραφικής, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας, Εργαστήριο Ζωγραφικής Γ. Μόραλη. Πτυχίο Νωπογραφίας και Φορητών Εικόνων, Εργαστήριο Κ. Ξυνόπουλο Πτυχίο Σκηνογραφίας, Εργαστήριο Β. Βασιλειάδη 1971-1975 Ελληνικό Ωδείο, Κλασική Κιθάρα 2006 Τακτικός καθηγητή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Στο τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών. Κυριότερες Ομαδικές Εκθέσεις 2013 -Now and Then, The first five countries of the ECB’s exhibition series European Central Bank, Frankfurt -Έκθεση Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης, Κέντρο Δημιουργικών Τεχνών της Ένωσης Καλλιτεχνών Σαγκάης, Καλλιτεχνικός Χώρος στην Όχθη, Σαγκάη, Κίνα -Ταξίδι στην άκρη της νύχτας, Γκαλερί Ζουμπουλάκη Επιμέλεια Δάφνη Ζουμπουλάκη 2012 -Ερωτικά καταφύγια και μερικές ερωτικές ιστορίες... Γκαλερί Ζουμπουλάκη Επιμέλεια Δάφνη Ζουμπουλάκη -Εξωστρέφεια, Σισμανόγλειο Μέγαρο Κωνσταντινούπολη Επιμέλεια Γιάννης Μπόλης -Οι Δάσκαλοι Της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών συνομιλούν με τους μαθητές τους , Ιώνίδειος Σχολή Πειραιά Επιμέλεια Μάνος Στεφανίδης -Προιστορικές και Σύγχρονες παρεμβάσεις στο τοπίο, Βραχογραφίες και τέχνη της γης. Project στό φαράγγι του Αγγίτη, Σέρρες 2ο& 3ο εργαστήριο Σχολ.Καλ.Τεχνών του Αριστ. Παν. Θεσ/νίκης Επιμέλεια, Κ. Μορταράκος- Γ. Τσακίρης -Ιππέας / Αστερισμός Ιππέα, Λαογραφικό Μουσείο, Θεσσαλονίκη Επιμέλεια Κ. Μορταράκος – Γ.Τσακίρης 2011 -biennale:3, ΑΝΑΦΟΡΑ/ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ, Εβραικό Μουσείο Θεσσαλονίκη, οργάνωση , Δάφνη Ζουμπουλάκη -40, 65 N, 22,09 E, Γκαλλερί τεχνοχώρος Αθήνα, επιμέλεια Κ. Μορταράκος -Εικαστικές Αναγνώσεις, Αθήνα Δήμος Μεταμόρφωσης
4
Κυριάκος Μορταράκος
Curriculum Vitae 2/4
-παιδιά και έφηβοι / φωνές και ψίθυροι, Αθήνα, Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα επιμέλεια Ίρις Κρητικού 2010 -Ιχνηλατώντας την Κωνσταντινούπολη, 1.Θεολογική σχολή Χάλκης Κωνσταντινούπολη 2.Τεχνέπολη Αθήνα, Επιμέλεια Ίρις Κρητικου -Μικρές ζωγραφιές, Γκαλλερί Ζουμπουλάκη , επιμέλεια Δάφνη Ζουμπουλάκη -Ομήρεια 2010, 9 Σύγχρονοι Έλληνες Ζωγράφοι Συναντώνται στην Ίο, Δήμος Ίου” -ESCAPE FROM THE ATTIC – ESCAPE FROM THE CRISIS, Στρατόπεδο ΚΟΔΡΑ – επιμέλεια Μαρία Κενανίδου 2009 -arad biennial 2009, meeting point 2, ROMANIA,HUNGARY CZECH REPUBLIC, CROAT -Αλλαγή Κλίματος, Εργαστήριο Κουμίδη, Λευκωσία Κύπρος Επιμ. Στέφανος Καράμπαμπας -Μικρές ζωγραφιές 2009, Επιμέλεια Δάφνη Ζουμπουλάκη 2008 -Από την Αρχαία Ολυμπία στο Πεκίνο, Πεκίνο στο πλαίσιο του πολιτιστικού έτους της Ελλάδας στην Κίνα.β. Αθήνα Μέγαρο Μουσικής Επιμέλεια,Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας -Ιστορία ενος εργαστηρίου, Κέντρο χαρακτικής Αθηνών PantolfiniΣιατερλή Πινακοθήκη δήμου Αθηναίων, επιμ. Νέλλη Κυριαζή 2007 - UNFAIR ’07, Έκθεση Αιθουσών Τέχνης Athens Imperial Aθήνα - UNFAIR ’07, Έκθεση, Makedonia Palace Θεσ/νίκη -Εγκώσμια, Πλόες ΧΙΙ, Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίνας Κυδωνιέως, Άνδρος, επιμέλεια Αθηνά Σχινά - Εκ-πομπή, Καρδαμύλη Δήμου Λεύκτρων, επιμέλεια Μαρίν Λαγού 2006 -Τα Λουλούδια στη Σύγχρονη Τέχνη, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα επιμέλεια Σταύρος Τσιγκόγλου και Ελένη Κυπραίου 2004 -Athens 2004, φιλοτέχνηση αφίσσας,Αγώνες της 28ης Ολυμπιάδας -Ανθρωπογραφία, Συλλογή Χρ. Χριστοφή, Ακαδημία Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, Ξάνθη. -Πυξίδες, συλλογή Μ. Κόγια, Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας, επιμέλεια Α. Σχινά. -Μινιμαλιστικός Εννοιολογικός Εξπρεσσιονισμός, Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας, επιμέλεια Γ. Κολοκοτρώνης. 2003 -Εγώ, ο εαυτός μου, επιμέλεια Ε. Κυπραίου, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνου.
5
Κυριάκος Μορταράκος
Curriculum Vitae 3/4
2002 - Δηλητήρια, Τεχνόπολις, Γκάζι, επιμέλεια Μ. Μαραγκού. Αδαμάκος-Γουλάκος-Μορταράκος, Ζήνα Αθανασιάδου Art Gallery, Θεσσαλονίκη, επιμέλεια Δ. Κοντελετζίδου. -Έλληνες Ζωγράφοι, Συλλογή Χρ. Χριστοφή, Οικία Τριανταφύλλη,Αθήνα 2001 Φεστιβάλ Κλασσικού Θεάτρου, Μέριντα, Ισπανία. -Διάλογος, Σχολή Καλών Τεχνών, Μαδρίτη. -Art Athina 9 /01, περίπτερο Γκαλερί Νέες Μορφές. 2000 -Ιδέες και Είδωλα, Μαρούσι, επιμέλεια Φαίη Τζανετουλάκου. 1999 -Τεσσαράκοντα, επιμέλεια Ελένη Κυπραίου, Γκαλερί Νέες Μορφές, Αθήνα. -Zeitgenossische Kunst Aus Griechenland ,Κεντρική Τράπεζα της Ευρώπης, Φρανκφούρτη, Γερμανία. - Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Τέχνη, Συλλογή Π. Εμφιετζόγλου, Αθήνα. -Υπάρχει κάτι που μας ενώνε;, Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, Θεσσαλονίκη, επιμέλεια Κ. Κιλεσσοπούλου. 1998 -Art Athina 6 /98, περίπτερο Γκαλερί Νέες Μορφές. -Είμαστε αλλού και πάμε αλλού, Αισχύλεια ’98, Ελευσίνα, επιμέλεια Λ. Κοκκίνη. 1997 -42me salon de Montrouge, Παρίσι. -Δάσκαλοι και Μαθητές, Γκαλερί Αστρολάβος, Αθήνα, επιμέλεια Μ. Στεφανίδης / Γκαλερί Μεταμόρφωση, Θεσσαλονίκη, Μ. Στεφανίδης. - Οικοτοπία ΙΧ, Γκάζι, Αθήνα. 1996 -Αναφορά στον Π. Πανταζή, Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, Μέτσοβο, επιμέλεια Ο. Μετζαφού. 1994 -Γαία Αφροδίτη, Λευκωσία, Κύπρος. -Art Athina 2 /94, περίπτερο Γκαλερί Επίκεντρο. -Τοις ένδον ρήμασι πειθόμενοι, Σπίτι της Κύπρου, Αθήνα, επιμέλεια Κ. Σταυρόπουλος. 1993 - Art Athina 1 /93, περίπτερο Γκαλερί Επίκεντρο. 1992 -Καλώς ήρθατε στην Ευρώπη, Hjorring Kunst Museum, Δανία. -Arco 92, περίπτερο Γκαλερί Επίκεντρο, Μαδρίτη. 1991 - Kunst Europa, Kunstverein Kunsthalle, Βερολίνο. 1990 -VI Διεθνής Pleinair, Αναφορά στον Otto Dix, Rudolstadt, Gera, Γερμανία. -Γκαλερί Επίκεντρο, Πάτρα: Α. Κωστοπούλου, Φ. Σακέλλη, Σ. Πολίτη, Κ. Μορταράκος, επιμέλεια Κ. Σταυρόπουλος. 1989 -Διπλή πρόταση για μια νέα προσέγγιση, Σπίτι της Κύπρου, Αθήνα. 1988 -Ελληνική Ζωγραφική, Βρυξέλλες.
6
Κυριάκος Μορταράκος
Curriculum Vitae 4/4
-Συναντήσεις-Επισημάνσεις-Αντιπαραθέσεις, Δημοτική Πινακοθήκη, Αθήνα, επιμέλεια Κ. Σταυρόπουλος. 1987 - Πανελλήνια Έκθεση Ζωγραφικής, ΟΛΠ, Πειραιάς. -Φεστιβάλ Λευκωσίας, Κύπρος. 1986 -Hellenic Fine Arts Today, Γκαλερί Ζυγός, Ουάσιγκτον, D.C. 1985 Αθήνα: Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, - Μνήμες-Αναπλάσεις-Αναζητήσεις, Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα, επιμέλεια Χ. Καμπουρίδης και Ν. Μισσιρλή. -Διαδρομές, Πινακοθήκη Δ. Πιερίδη, Γλυφάδα, επιμέλεια Μ. Στεφανίδης. Μουσείο Βορρέ, Παιανία, Αθήνα. -Συναντήσεις ‘85, Γκαλερί Κλίμακα, Κορυδαλλός, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. 1982 -150 Ζωγράφοοι της Ε.Ο.Κ, Ωδείο Αθηνών 1975 - Νέοι Δημιουργοί, Γκαλερί ΩΡΑ, Αθήνα. 1973 -Πανελλήνια Έκθεση, Ζάπειο Μέγαρο, Αθήνα. Ατομικές Εκθέσεις 2013 -Παράθυρο, Ζωγραφική, Γκαλερί Ζουμπουλάκη 2008 -Νυχτερινό τοπίο» Ζωγραφική,Εγκατάσταση, Γκαλερί Νέες Μορφές Αθήνα 2005 -Αναφορά στον Van Gogh, Ζωγραφική, Γκαλερί Νέες Μορφές, Αθήνα 2001 -Αναφορά στον van Gogh, Ζωγραφική, Γκαλερί Νέες Μορφές, Αθήνα 1998 -Ζωγραφική, Γκαλερί Νέες Μορφές, Αθήνα 1997 -Ζωγραφική, Γκαλερί F, Καρδίτσα 1997 -Ζωγραφική, Γκαλερί Ζήνα Αθανασιάδου, Θεσσαλονίκη 1994 -Επιτοίχιες κατασκευές, Ζωγραφική,Γκαλερί Νέες Μορφές, Αθήνα 1991 -Επιτοίχιες κατεσκευές,Εγκατάσταση,Γκαλερί Επίκεντρο, Πάτρα 1990 -Ζωγραφική, Γκαλερί 3, Αθήνα 1986 -Ζωγραφική, Γκαλερί Ζυγός, Ουάσιγκτον D.C. 1986 -Ζωγραφική, Γκαλερί Ζυγός, Αθήνα 1984 -Ζωγραφική, Γκαλερί Ζυγός, Αθήνα 1981 -Ζωγραφική, Γκαλερί Χρυσόθεμις, Αθήνα 1979 -Ζωγραφική,Γκαλερί ΩΡΑ, Αθήνα 1978 -Ζωγραφική, Άγιος Μάρκος, υπό την αιγίδα του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης
Karanasiou 13, Trikala 42100, Greece, MOB +30 6936807660, FAX +30 24310 74586 www.galleryalma.com, malmpani@gmail.com
7
Κυριάκος Μορταράκος
κάρβουνο σε χαρτί 25x33 εκ. 2011
8
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε μουσαμά 25x34 εκ. 2014
9
Κυριάκος Μορταράκος
παστέλ σε χαρτί κολλημένο σε μουσαμά 25x34 εκ. 2013
10
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε χαρτί κολλημένο σε μουσαμά 25x34 εκ. 2012
11
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε μουσαμά 25x34 εκ. 2013
12
Κυριάκος Μορταράκος
στυλό σε χαρτί κολλημένο σε μουσαμά 25x34 εκ. 2012
13
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε μουσαμά 25x34 εκ. 2013
14
Κυριάκος Μορταράκος
παστέλ σε χαρτί κολλημένο σε μουσαμά 25x34 εκ. 2012
15
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε μουσαμά 25x34 εκ. 2013
Karanasiou 13, Trikala 42100, Greece, MOB +30 6936807660, FAX +30 24310 74586 www.galleryalma.com, malmpani@gmail.com
16
Κυριάκος Μορταράκος
παστέλ σε χαρτί κολλημένο σε μουσαμά 25x34 εκ. 2012
17
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι μολύβι σε μουσαμά 25χ34 εκ. 2014
18
Κυριάκος Μορταράκος
παστέλ λάδι σε χαρτί κολλημένο σε μουσαμά 25x34 εκ. 2013
19
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε μουσαμά 130x117 εκ. 2006
20
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2011
21
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2011
22
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2013
23
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2013
Karanasiou 13, Trikala 42100, Greece, MOB +30 6936807660, FAX +30 24310 74586 www.galleryalma.com, malmpani@gmail.com
24
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 100x120 εκ. 2012
25
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 100x120 εκ. 2011
26
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2013
27
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 100x120 εκ. 2011
28
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2012
29
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2014
30
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2012
31
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2011
32
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε καμβά 50x70 εκ. 2011
33
Κυριάκος Μορταράκος
μελάνι σε χαρτί 25x34 εκ. 2012
Karanasiou 13, Trikala 42100, Greece, MOB +30 6936807660, FAX +30 24310 74586 www.galleryalma.com, malmpani@gmail.com
34
Κυριάκος Μορταράκος
μελάνι σε χαρτί 25x34 εκ. 2013
35
Κυριάκος Μορταράκος
παστέλ, μελάνι σε χαρτί 25x34 εκ. 2012
36
Κυριάκος Μορταράκος
μελάνι σε χαρτί 25x34 εκ. 2013
37
Κυριάκος Μορταράκος
παστέλ σε χαρτί 25x34 εκ. 2013
38
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε χαρτί 35x50 εκ. 2011
39
Κυριάκος Μορταράκος
ακρυλικό & μολύβι σε χαρτί 25x34 εκ. 2013
40
Κυριάκος Μορταράκος
μολύβι και παστέλ σε χαρτί 25x34 εκ. 2013
41
Κυριάκος Μορταράκος
μολύβι και παστέλ σε χαρτί 25x34 εκ. 2011
42
Κυριάκος Μορταράκος
ακρυλικό σε χαρτί 35x50 εκ. 2013
43
Κυριάκος Μορταράκος
λάδι σε χαρτί 25x34 εκ. 2011
ALMA Contemporary Art Gallery Maria Almpani Nikolas Almpanis
Karanasiou 13, 42100 Trikala, Greece Mob. +30 693 680 7660 Fax. +30 24310 74586 www.galleryalma.com malmpani@gmail.com
Designed by Nikolas Almpanis Š 2014