Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming
AANGETEKEND Aan de schepen van onderwijs Gemeentebestuur
van Ha
Marktplein 1 9220 HAMME
e IINN~K-:-;'O;-;M-;E;:-.
';:-;N-=O--'--P-'-_ ' t: OST
04 APR 2014
Onderwljslnspectle Hendrik Consciencegebouw Koning Albert tl-laan 15 BRUSSEL 1210 www.onderwijsinspectie.be
ons kenmerk dko-1314-50765-0GV-130
bijlagen
vragen naar e-mail Annelies Van Lokeren annelies.vanlokeren@ond.vlaanderen.be
telefoonnummer 025538711
datum
Betreft: Ongunstig advies bij de opvolgingsdoorlichting en doorlichting van de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne van het Gemeentelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME Geachte schepen Bijgevoegd vindt-u het definitieve opvolgings- en doorlichtingsverslag van uw instelling. De directie moet de verslagen binnen de 30 kalenderdagen' na ontvangst agenderen op een personeelsvergadering en integraal met de teamleden
bespreken.
Overeenkomstig de decretale bepalingen ondertekent het bestuur of zijn gemandateerde het verslag voor kennisname. Opmerkingen kunt u steeds als bijlage aan het verslag toevoegen. Deze worden dan samen met het verslag gepubliceerd
op www.doorlichtingsverslagen.be.
De doorlichting van uw instelling, die plaats had in de periode 7, 8, 9, 10, 11 en 13 januari 2014 bracht een aantal tekorten aan het licht. Dit leidde tot een ongunstig advies voor de hele instelling voor de erkenningsvoorwaarde met betrekking tot bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne. Overeenkomstig artikel 41§1 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs (8 mei 2009) wordt na een ongunstig advies de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling of van een structuuronderdeel opgestart. In toepassing van artikel 41§2 kan de instelling evenwel de opschorting van deze procedure vragen op basis van een uitgewerkt verbeteringsplan. Het verbeteringsplan moet handelen over de tekorten voor de erkenningsvoorwaarde voor bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne in beide verslagen. In uitvoering
van artikel 41§2, 2de lid wordt,
indien u gebruik wilt
maken van de mogelijkheid
om de
procedure tot intrekking van de erkenning op te schorten, de termijn waarbinnen u een verbeterlngsplan voor bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne van uw instelling kan indienen, bepaalt op 60 kalenderdagen'
lin de berekening van de kalenderdagen rekenen we de schoolvakanties niet mee. z Idem voetnoot 1
na ontvangst van deze brief (datum verzenden naar de onderwijsinspectie.
poststempel).
Binnen deze termijn
moet
u uw verbeteringsplan
Op onze website www.onderwijsinspectie.be (onze organisatie - doorlichten - doorlichten van instellingen) vindt u een aantal criteria en praktische richtlijnen voor het opstellen van een verbeteringsplan. De onderwijsinspectie gebruikt diezelfde criteria om een advies bij dit verbeteringsplan te formuleren aan de minister. Overeenkomstig artikel41§2, 4de lid ligt de uiteindelijke beslissing bij de Vlaamse Regering. Indien u nog vragen heeft, aarzel dan niet om de contactpersoon Veel succes en vriendelijke
bovenaan deze brief te contacteren.
groeten.
c::--t:ç;;;s ,;z Lieven Viaene Inspecteur-generaal
----------------------------------~~.7~·--------------------------------~------------------------
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-Iaan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be
Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid en hygiĂŤne van Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Dans te HAMME Hoofdstructuur Instellingsnummer
deeltijds kunstonderwijs 50765
Instelling
Gemeentelijke
Directeur
Raf VANDERMEULEN
Adres Telefoon Fax E-mail Website Bestuur van de instelling Adres Dagen van het opvolgingsbezoek Einddatum van het opvolgingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling
Marktplein
Academie voor Muziek,Woord
en Dans
21 - 9220 HAMME
052-47.83.84 052-48.42.26 academie@hamme.be www.academiehamme.be Gemeentebestuur van Hamme Marktplein 1 - 9220 HAMME 10-01-2014 13-01-2014 24-02-2014
Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n)
Rieka HĂŠrie Hilde Quix, Dirk Rombaut nihil nihil
BVH-OV- 50765 - dko - Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Danste HAMME (Schooljaar 2013-2014)
1
INHOUDSTAFEL INLEIDING
3
1
HISTORIEK.••.•.......•...•......•..•......•...•........••••.•.••....••.......••.•...............•.••.•...•.•....•.•..••.•.••.........•.•..••••••
4
2
ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?
4
3
ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG
5
/
2
BVH-OV - 50765 - dko - Gemeentelijke 2014)
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-
INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting en hygiëne van de academie door de onderwijsinspectie betreffende
van de erkenningsvoorwaarden bewoonbaarheid van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet
de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe.
Als de academie bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader
dat de onderwijsinspectie
gebruikt bij een {opvolgings)doorlichting
de componenten context, input, proces en output: • context: de omgevingskenmerken en de kenmerken juridische aard die de academie karakteriseren
van administratieve,
is opgebouwd
materiële,
•
input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de academie
•
proces: initiatieven context en input
•
output:
die de academie
neemt
om output
te realiseren,
rekening
rond
bestuurlijke
houdend
en
met haar
de resultaten die de academie met haar leerlingen of cursisten bereikt.
Meer info over het CIPO-referentiekader Tijdens het opvolgingsbezoek
vindt u op www.onderwijsinspectie.be.
verzamelt het inspectieteam
bijkomende
gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag
informatie
via observaties,
dat bestaat uit een concluderend
gedeelte en
een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op de volledige organisatie. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: • •
een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de academie. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de academie op te starten.
Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie tekorten zelfstandig kan wegwerken.
bovendien of de academie de vastgestelde
Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van de academie de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de academie het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de academie of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De academie mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire
doeleinden.
Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be
BVH-OV- 50765 - dko - Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Danste HAMME (Schooljaar 2013-2014)
3
1
HISTORIEK
Het vorige doorlichtingsbezoek van de erkenningsvoorwaarden bewoonbaarheid en hygiëne vond plaats van 25-10-2011 tot 14-11-2011 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 10-01-2014 moet de academie kunnen aantonen dat de tekorten die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de academie daarin is geslaagd.
2
ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?
Op 25-10-2011 en 14-11-2011 bezocht de onderwijsinspectie de gemeentelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans te Hamme in het kader van een welzijnsbeleidscontrole. Op 10-01-2014 greep een opvolgingscontrole plaats waarbij onderzoek gedaan werd naar de aspecten die de instelling diende te verbeteren. Het betrof volgende items: • De organisatie van het welzijnsbeleid • Het uitwerken van gebudgetteerde acties op het globaal preventieplan en het jaaractieplan • Het aankoop- en indienststellingsbeleid • De bewoonbaarheid, de veiligheid en het comfort op tal van vestigingsplaatsen en in de lokalen • Het voorleggen van de verslagen van alle interne en externe organisaties die instaan voor brandveiligheid, keuringen ... van alle vestigingsplaatsen en voldoen aan de geformuleerde oP!llerkingen/inbreuken _~~~ • Omgang met en stocke ring van de gevaarlijke producten
__ ~ ~
_
Wat de organisatie van het welzijnsbeleid betreft zijn er een aantal aanpassingen gebeurd. Op 29-02-2012 werd een beleidsverklaring goedgekeurd. Bijna een jaar na de welzijnsbeleidscontrole, op 08-10-2012, werd een globaal preventieplan opgesteld. Daaraan werd een jaaractieplan gekoppeld. Dit laatste geeft eerder een globaal beeld van geplande acties, maar een gespecifieerde budgettering, gekoppeld aan uit te voeren werken is er niet. Nergens in dit jaaractieplan staat vermeld wie de verantwoordelijkheid draagt voor de opvolging van de werken. In het BOC, noch in andere overlegorganen, komen de problemen verband houden met het welzijnsbeleid binnen de academie voldoende aan bod. Na het vorige
die
doorlichtingsverslag omtrent welzijnsbeleid werd een interne preventieadviseur aangesteld voor een parttime opdracht. De opdracht van de externe preventieadviseur werd uitgebreid naar één dag per week. Door de externe preventieadviseur wordt een verslag opgemaakt van de rondgang maar concrete acties, naar aanleiding van opmerkingen na de rondgang, die uitgevoerd moeten worden, staan niet vermeld in het jaaractieplan. Een dynamisch, preventief en proactief beleid ontbreekt vooralsnog. Het aankoop- en indienstellingsbeleid werd opgestart. Op vlak van bewoonbaarheid vertonen de gebouwen en de lokalen waarin de academie gehuisvest is, nog steeds onaanvaardbare tekorten en wordt er onvoldoende gevolg gegeven aan klachten. Sommige gangen doen nog steeds dienst als leslokaal en er zijn klassen die niet voldoen qua oppervlaktegrootte. Een bijkomend probleem is de slechte akoestiek in een aantal klassen dat o.a. voor gehoorproblemen zou kunnen zorgen. In het leraarslokaal en de slagwerkklas voldoet de verluchting niet. De locatie van de Nieuwstraat beantwoordt noch aan comfortvoorwaarden, noch aan veiligheidsvoorwaarden. Op het ogenblik van de opvolgingscontrole was het buitenlicht stuk. Dit scherpte het onveiligheidgevoel sterk aan, wetende dat daar vele kinderen en jongeren les volgen. De danslocatie beantwoordt niet aan de eisen uit de regelgeving. Het onderhoud van een aantal vestigingsplaatsen en hun omgeving voldoet niet, o.a. in de Nieuwstraat en de parking van de Peperstraat. Op 04-12-2013, meer dan twee jaar na de welzijnsbeleidscontrole, werd een brandpreventieverslag opgemaakt met vele opmerkingen. Een nieuwe controle door de brandweer zou plaats vinden over een half jaar. Alle keuringsverslagen omtrent de veiligheid van de elektrische installaties, daterend van 06-01-2014, bevatten, voor alle vestigingsplaatsen, zeer ernstige opmerkingen die dringend moeten aangepakt worden. Wat het stockeren van en de omgang met gevaarlijke producten aangaat, is er een verbetering merkbaar. De inspanningen om op een meer systematische, deskundige en dynamische wijze het welzijnsbeleid te 4
BVH-OV - 50765 - dko - Gemeentelijke 2014)
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-
voeren op alle bovenstaande gebieden zijn onvoldoende. De onderwijsinspectie ziet zich genoodzaakt op basis van de gedane vaststellingen en onderzoeken, een ongunstig advies uit te spreken.
3
ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG
In uitvoering van het decreet betreffende erkenningsvoorwaarden bewoonbaarheid
•
voor de erkenningsvoorwaarde
de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor de en hygiëne van de tekorten zoals vermeld in dit verslag:
'bewoonbaarheid
en hygiëne'.
In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies met betrekking tot het zelfstandig remediëren van tekorten: de onderwijsinspectie oordeelt dat de instelling een beroep moet doen op externe ondersteuning om de tekorten te remediëren. In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 en meer bepaald het artikel 39 §4 3°, wordt de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling opgestart.
Voor kennisname
Rieka Hérie de inspecteur-verslaggever
namens het bestuur
Raf VANDERMEULEN de directeur
Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de academie
BVH-OV- 50765 - dko - Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
5
Vlaams Ministerie
van Onderwijs en Vorming
Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-Iaan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be
Verslag over de doorlichting van Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Dans te HAMME Hoofdstructuur Pedagogisch geheel Instellingsnummer
Gemeentelijke
Directeur
RafVANDERMEULEN
Telefoon Fax E-mail Website Bestuur van de instelling Adres Dagen van het doorlichtingsbezoek Einddatum van het doorlichtingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling
Academie voor Muziek,Woord
en Dans
21- 9220 HAMME 052-47.83.84 052-48.42.26 Marktplein
academie@hamme.be www.academiehamme.be Gemeentebestuur van Hamme Marktplein 1- 9220 HAMME
7-01-2014,8-01-2014,9-01-2014,10-01-2014,11-01-2014, 13-01-2014 13-01-2014 24-02-2014
inspectieteam
Inspecteur-verslaggever Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n)
50765 - dko - Gemeentelijke
50773-50765 50765
Instelling Adres
Samenstelling
deeltijds kunstonderwijs
Hilde Quix Rieka HĂŠrie, Dirk Rombaut nihil nihil
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
1
INHOUDSTAFEL INLEIDING
3
1
SAMENVAITING
5
2
DOORLICHTINGSFOCUS
8
2.1 2.2 3
Opties/instrumenten in de doorlichtingsfocus Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus
RESPECTEERT DE ACADEMIE
3.1
3.1.2
Muziek: Muziek: Muziek: Muziek: Muziek: Muziek: Muziek:
9
algemene muziekcultuur ensemble/jazz & lichte muziek instrument eontrabas instrument gitaar instrument orgel instrument slagwerk j.& I.m. basgitaar
JY1uziek:j.& I.m. elektrische gitaar Muziek: j.& I.m. slagwerk Muziek: muziekgeschiedenis Woordkunst: algemene verbale vorming Woordkunst: repertoirestudie woordkunst Woordkunst: toneel Woordkunst: voordracht Dans: algemene artistieke bewegingsleer Dans: artistieke training
9
10 12 13 15 16 18 =-:= ..=:
~.::_'~
=
Voldoet de academie aan de erkenningsvoorwaarde
'bewoonbaarheid
en hygiĂŤne'?
DE EIGEN KWALITEIT?
Deskundigheidsbevordering Onderwijsaanbod Evaluatiepraktijk
5
ALGEMEEN
6
STERKTES EN ZWAKTES VAN DE ACADEMIE
BELEID VAN DE ACADEMIE
Wat doet de academie goed? ' Wat kan de academie verbeteren? Wat moet de academie verbeteren?
7
ADVIES BETREFFENDE DE ERKENNINGSVOORWAARDEN
2
50765 - dko - Gemeentelijke
19_
20 22 24 25 27 28 30 32 33 34
Dans: dansinitiatie Dans: klassieke dans
BEWAAKT DE ACADEMIE
6.1 6.2 6.3
9
Voldoet de academie aan de onderwijsdoelstellingen?
3.1.1.1 3.1.1.2 3.1.1.3 3.1.1.4 3.1.1.5 3.1.1.6 3.1.1.7 3.1.1.8 3.1.1.9 3.1.1.10 3.1.1.11 3.1.1.12 3.1.1.13 3.1.1.14 3.1.1.15 3.1.1.16 3.1.1.17 3.1.1.18
4.1 4.2 4.3
9
DE ONDERWIJSREGLEMENTERING?
Respecteert de academie de erkenningsvoorwaarden?
3.1.1
4
8 8
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
35 36
36 37 39 40 42
42 42 43 45
INLEIDING De decretale basis van het onderzoek Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie
na of de academie
1. de onderwijsreglementering respecteert, 2. op systematische wijze haar eigen kwaliteit onderzoekt en bewaakt, 3. haar tekorten al dan niet zelfstandig kan wegwerken (zie artikel 38 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, 8 mei 2009). Een doorlichting is dus een onderzoek van 1. de onderwijsreglementering, 2. de kwaliteitsbewaking door de academie, 3. het algemeen beleid van de academie. Een onderzoek in drie fasen Een doorlichting bestaat uit drie fasen: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en het doorlichtingsverslag. - Tijdens het vooronderzoek bekijkt het inspectieteam de gehele academie aan de hand van het CIPO-referentiekader. Het vooronderzoek wordt afgesloten met een doorlichtingsfocus: een selectie van te onderzoeken aspecten tijdens het doorlichtingsbezoek. - Tijdens het doorlichtingsbezoek voert de onderwijsinspectie het onderzoek uit aan de hand van observaties, gesprekken en analyse van documenten. Het doorlichtingsverslag beschrijft het resultaat van de doorlichting, bevat een advies over de verdere erkenning en wordt gepubliceerd op www.doorlichtingsverslagen.be. Een gedifferentieerd onderzoek 1. Omdat de onderwijsinspectie gedifferentieerd doorlicht, een selectie van de onderwijsreglementering: het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen
onderzoekt
het inspectieteam
Hiertoe selecteert de onderwijsinspectie een aantal opties/instrumenten. Daarbij onderzoekt de onderwijsinspectie altijd de volgende procesvariabelen referentiekader: •
in de academie
uit het CIPO-
het onderwijsaanbod
• de uitrusting • de evaluatiepraktijk • de leerbegeleiding. een selectie van andere erkenningsvoorwaarden, bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne.
waaronder
de erkenningsvoorwaarde
2. Om de kwaliteitsbewaking door de academie na te gaan, selecteert het inspectieteam een aantal procesvariabelen. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de academie voor deze procesvariabelen aandacht heeft voor doelgerichtheid: welke doelen stelt de academie voorop? ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de academie om efficiënt en doelgericht te werken? doeltreffendheid: bereikt de academie de doelen en gaat de academie dit na? ontwikkeling: heeft de academie aandacht voor nieuwe ontwikkelingen?
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
3
3. Het inspectieteam procesvariabelen:
onderzoekt ten slotte het algemeen beleid van de academie aan de hand van vier leiderschap, visieontwikkeling,
besluitvorming,
kwaliteitszorg.
Het advies De adviezen die de onderwijsinspectie uitbrengt, hebben betrekking op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de academie. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: - een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de academie of van structuuronderdelen. - een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de academie of van structuuronderdelen als de academie binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies. - een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de academie of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie tekorten zelfstandig kan wegwerken.
bovendien of de academie de vastgestelde
Tot slot Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve doorlichtingsverslag informeert de directeur van de academie de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. __!!ĂŽ!l_nende dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de academie het verslag voll~dig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de academie of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De academie mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire
doeleinden.
Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be
4
50765 - dko - Gemeentelijke
en www.doorlichtingsverslagen.be
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
1
SAMENVATTING
De gemeentelijke academie voor Beeldende Kunst en de gemeentelijke academie voor Muziek, Woord en Dans functioneren sinds het schooljaar 2011-2012 als een pedagogisch geheel. Bijgevolg is de verslaggeving dezelfde voor beide academies voor de volgende onderdelen: de samenvatting, het kwaliteitsonderzoek het algemeen beleid. In het erkenningsonderzoek scoren heel wat vakken in de verschillende studierichtingen goed, maar er worden ook in alle studierichtingen tekorten vastgesteld.
en
In de studierichting Beeldende Kunst voldoet het vak beeldende vorming in de middelbare graad. Er worden vanuit de interessesfeer van de leerlingen verschillende opdrachten aangereikt. Er is een grote variatie in het gebruik van materiaal en technieken. In sommige gevallen is de leerlinggerichte leerbegeleiding een voorbeeld van goede praktijk. Onderzoek naar de beperkte leerlingeninstroom dringt zich echter op, want het leerlingenaantal blijft onder het Vlaamse gemiddelde. Het veelvuldig verhuizen van het atelier beeldhouwkunst werkt nefast op het leerlingenaantal. Zowel de uitrusting is problematisch als de infrastructuur. De resultaten getuigen van een grondige kennis van het metier. Er is veel aandacht voor het bijbrengen van verschillende technieken. De evaluatie en de leerbegeleiding staan in functie van het individuele creatieve leerproces van de leerling. In het atelier keramiek is een gestructureerde visie niet aanwezig waardoor er onvoldoende duidelijke geoperationaliseerde doelstellingen zijn. De resultaten zijn te beperkt en van een onvoldoende hoge kwaliteit. Bovendien kampt dit atelier met een te beperkte instroom wat vragen doet rijzen omtrent de leefbaarheid. Het atelier keramiek voldoet om bovenstaande redenen niet aan de erkenningsvoorwaarden. Het atelier tekenkunst wordt gunstig beoordeeld. Er is veel aandacht voor het verwerven van techniek vooral vanuit de klassieke studie. Dankzij een gerichte individuele begeleiding ontstaan behoorlijk kwalitatieve resultaten. De tekenkunst wordt echter te weinig beschouwd als een volwaardig, zelfstandig artistiek medium. In de hele studierichting is er onvoldoende aandacht voor veiligheid, gezondheid en milieu in de academie- en atelierpraktijk zowel bij leerkrachten als bij leerlingen. In de studierichting Muziek realiseert het merendeel van de leerlingen de leerplandoelen in het vak algemene muziekcultuur (amc). Het vak wordt uitgesplitst in amc en amc voor jazz en lichte muziek (ja1m). Vanuit een gestructureerd jaarplan zijn de leerlijnen uitgewerkt in een eigen syllabus. De uitrusting zou beter aangepast kunnen worden aan de noden van deze cursus. Voor het vak ensemble jalm wordt gezocht naar een, zo optimaal mogelijke samenstelling van de groepen zodat er een goede interactieve verstandhouding tot stand kan komen. Dit heeft een positieve invloed op de realisatie van de leerplandoelstellingen. De cursus eontrabas is in opbouw sinds een drietal jaar. Een goede planning en een uitgewerkt leerlingvolgsysteem bieden de leerlingen alle kansen om de doelstellingen te halen. Een gerichtere rekrutering kan ervoor zorgen dat deze cursus een volwaardige opleiding wordt binnen de strijkersgroep. De in- en doorstroom in de cursus gitaar was onderwerp van het onderzoek. Hoewel veel leerlingen instromen, bereiken weinige de eindstreep. Een systematische planning en een repertoire aangepast aan het niveau van de leerling zorgen er wel voor dat leerlingen op een voldoende hoog niveau een eindattest behalen. Het succes van het vak orgel is een gevolg van de heroriĂŤntering van deze cursus, zonder de basisdoelstellingen van het leerplan los te laten. Het klaviergericht denken, waarbij leerlingen in contact komen met verschillende klavieren, maakt deze cursus attractief. Op geen enkel moment wordt een toegeving gedaan op het leerplan waardoor de leerlingen de leerplandoelstellingen realiseren. De toegenomen instroom in de cursus slagwerk zorgt voor een sterkere positie van het vak dat hierdoor de laatste jaren aan een heropleving is. De leerplandoelen worden gerealiseerd via uitvoering van programma's die overeenstemmen met de vereisten van het gedifferentieerd instrumentarium. Er dient opgemerkt dat het slagwerklokaal te klein is waardoor er te weinig bewegingsruimte is en de akoestiek niet goed is. De cursus muziekgeschiedenis, die onder de naam Kunst&Co erg attractief blijkt te zijn, wil de oorspronkelijke inhoud van het vak verbreden met inhouden van de kunstgeschiedenis. Enige waakzaamheid om de oorspronkelijke leerplandoelstellingen aan te bieden, is gewenst. Echter, om het vak te kunnen volgen, moet men in het bezit zijn van het eindattest van middelbare graad Muziek of het verwachte
niveau kunnen aantonen. Op dit moment wordt er onzorgvuldig
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
met toelatingsperiodes
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
5
omgesprongen. Slagwerk jalm scoort onvoldoende. De cursus heeft te kampen met onvoldoende leerlingeninstroom- en doorstroom. Leerlingen haken te snel af zodat ze ongekwalificeerd uitstromen.
Dit
heeft ook impliciet gevolgen voor de samenstelling van de combo's. Tot slot voldoen de vakken basgitaar en elektrische gitaar aan de erkenningsvoorwaarden. Vanuit algemene en specifieke doelstellingen worden leerlingen technisch ondersteund. De groepsgerichte individuele begeleiding zorgt ervoor dat leerlingen een kwaliteitsvol repertoire kunnen spelen. Voor de hele jazzafdeling is een gestructureerde nodig om als volwaardige optie naast de klassieke optie uitgebouwd te kunnen worden.
coĂśrdinatie
In de studierichting Woord stonden de vakken algemene verbale vorming (avv), repertoirestudie, toneel en voordracht in de focus. In algemene verbale vorming en toneel worden de leerplandoelen gerealiseerd. Het spel- en spreekplezier in de cursus aw spruiten voort uit een groot enthousiasme van alle participanten en brengen een aangename dynamiek in de les. De aandacht die aan de noden en de behoeften van iedere leerling geschonken wordt, creĂŤert een veilig klasklimaat waarbij leerlingen zich op eigen tempo en met de nodige ondersteuning kunnen ontwikkelen. Ook in de toneelklassen worden de leerplandoelstellingen in de meeste klassen gerealiseerd. Het spelplezier, gekoppeld aan de andere doelstellingen uit het leerplan, is uitgewerkt in een doordachte leerlijn. Bij de volwassenen is de inhoud van de cursus een mix van voordracht en toneel. Hierover moet duidelijkheid komen zodat ook bij hen de leerplandoelstellingen voor het vak toneel kunnen bereikt worden. Voor het vak repertoirestudie stelt zich een soortgelijk probleem. Bij de volwassenen wordt tijdens de lessen repertoirestudie de inhoud van de cursus verbale vorming aangereikt. Dit strookt niet met de leerplandoelstellingen voor repertoirestudie. De gehele vol~~~~enensectie dient herdacht te worden._Duidelijke verwachtingen_Qmtrent inhoud en niveau moeten afgebakend worden teneinde de leerlingen een aangepast curriculum te kunnen aanbieden, waardoor dit vak een beperkt gunstig advies krijgt. Ook in de lessen voordracht worden de leerplandoelstellingen niet gerealiseerd. Er worden lesinhouden aangeboden die tot aanverwante cursussen behoren zoals literaire creatie en toneel. Er is te weinig aandacht voor een degelijk en divers repertoire en de examens beantwoorden nietsteeds aan de evaluatievereisten uit het leerplan. Voor de gehele SR Woord kan er zorgvuldiger en nauwkeuriger omgesprongen met examens, jurysamenstellingen en de regelgeving. De studierichting Dans blijkt na een schitterende start in 2002 in de problemen te geraken wat het leerlingenaantai betreft. Een duidelijke profilering naar buiten toe dringt zich op. In de vakken dansinitiatie en artistieke training is heel wat dansplezier aanwezig. Leerlingen krijgen zeer veel kansen om een eigen bewegingstaal te ontwikkelen, te experimenteren en te exploreren en dit van jongs af. In de vakken algemene artistieke bewegingsleer en klassieke dans wordt een jaarplanning opgemaakt, die helaas niet altijd overeen komt met de reĂŤle beginsituatie van de leerling. Bovendien blijkt het behaalde niveau op het einde van de lagere graad en in klassieke dans onvoldoende in vergelijking met de verwachtingen van het leerplan. De dansinfrastructuur ligt buiten de academie, zonder enige referentie naar de academie. Deze infrastructuur beantwoordt onvoldoende aan de vooropgestelde normen. De academie faalt in het systematisch opsporen en beheersen van tekorten op het vlak van BVH. Bovendien worden er nog verschillende ernstige tekorten vastgesteld op het vlak van elektrische keuringen, brandveiligheid en het omgaan met gevaarlijke stoffen (specifiek voor de studierichting Beeldende Kunst). Ten gevolge hiervan wordt een ongunstig advies gegeven voor de erkenningsvoorwaarde BVH. Voor het kwaliteitsonderzoek plaatste de inspectie drie processen in de focus: deskundigheidsbevordering, onderwijsaanbod en evaluatie. Ook al hebben de academies een gezamenlijk artistiek pedagogisch project, voorlopig ontbreekt voor elk van de processen een strategisch plan gebaseerd op dit project. Deskundigheidsbevordering leeft nog niet als een wezenlijk onderdeel van het leraarschap. De expertiseuitwisseling en behoefteanalyse omtrent nascholing staan nog in de kinderschoenen. Dit legt een hypotheekop de verdere ontwikkeling in professionalisering. De academies willen het onderwijsaanbod uitbreiden zonder echter rekening te houden met de relevantie en haalbaarheid van een aantal cursussen. De tijdelijke projecten sluiten mooi aan op de cross-over gedachte maar een kwaliteitsvolle opvolging en een implementatie 6
v~n de vernieuwingen
50765 - dko - Gemeentelijke
in de hele academie ontbreken.
Academie voor Muziek,Woord
De evaluatie is in volle
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
ontwikkeling.
Helaas ontbreekt
hier een duidelijke visie die sturing kan geven aan het lerarenkorps
en zo de
kans op slagen kan verhogen. Voorlopig zijn er geen criteria vastgelegd om een beoordeling te geven. De doeltreffendheid van de evaluatie wordt dan ook in vraag gesteld. De beide directies, bijgestaan door twee coĂśrdinatoren in het Pedagogisch College, staan in voor het algemeen beleid. Alle beslissingen en verantwoordelijkheden liggen in hun handen. Voorlopig is er geen transparant communicatiebeleid dat voor een open en democratische besluitvorming zorgt. Het nieuwe artistiek pedagogisch project biedt heel wat uitdagingen. Het uitschrijven van een gefaseerd schoolwerkplan met standpunten, werkwijzen, afspraken en te realiseren doelen binnen een bepaalde termijn zou de academiewerking en het realiseren van de visie kunnen versterken. Tot slot mist de academie elke vorm van interne kwaliteitsbewaking. De noodzakelijke reflectie om te kunnen groeien is nog geen vanzelfsprekendheid ĂŠn nog niet ingebouwd in het beleid. De beide academies staan voor zeer grote uitdagingen, zeker nu de gemeente voor een nieuwbouw geopteerd heeft. De inspeetie ziet zich verplicht om een advies gunstig beperkt in de tijd te geven. De opvolging van de verschillende tekorten, in dit verslag geformuleerd, kunnen een stimulans zijn om meer systematisch een strategisch beleid te voeren in beide academies.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
7
2
DOORlICHTINGSFOCUS
Op basis van het vooronderzoek onderwijsinspectie
en in het kader van een gedifferentieerde
onderstaande
opties/instrumenten
doorlichting
selecteerde de
en procesindicatoren/procesvariabelen
voor verder
onderzoek.
2.1
Opties/instrumenten
in de doorlichtingsfocus
Muziek algemene muziekcultuur, ensemble/jazz & lichte muziek; instrument eontrabas. instrument gitaar, instrument orgel, instrument slagwerk, j.& I.m. basgitaar, j.& I.m. elektrische gitaar, j.& I.m. slagwerk, muziekgeschiedenis Woordkunst algemene verbale vorming, repertoirestudie Dans algemene artistieke bewegingsleer,
2.2
woordkunst,
toneel, voordracht
artistieke training, dansinitiatie,
klassieke dans
Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus
-PersoneelProfessionalisering Deskundigheidsbevordering Onderwijs - Curriculum Onderwijsaanbod Onderwijs - Evaluatie Evaluatiepraktijk
8
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
3
RESPECTEERTDE ACADEMIE DE ONDERWIJSREGLEMENTERING?
3.1
Respecteert de academie de erkenningsvoorwaarden?
3.1.1
Voldoet de academie aan de onderwijsdoelstellingen?
Het onderzoek naar het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen opties/instrumenten het volgende op. 3.1.1.1
levert voor de geselecteerde
Muziek: algemene muziekcultuur
Voldoet Zowel in de cursus amc klassiek als amc jalm bereikt een voldoende aantalleerlingen de doelstellingen zoals in het leerplan amc of in een eigen jaarplan amc jalm omschreven. Er wordt op een geordende en systematische manier gewerkt en de leerlijnen zijn uitgewerkt in eigen syllabussen die de realisatle van het leerplan ondersteunen. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Het aantalleerlingen in de drie leerjaren van de middelbare graad fluctueert rond de tachtig. De doorstromingscijfers binnen de graad roepen toch wat vragen op. Vooreerst is vanuit de lagere graad de doorstroming minder sterk. Binnen de graad bedraagt de uitstroom soms meer dan 50% wat erg veel is over een periode van drie jaar. Het aantal vrijstellingen vormt over een periode van vijf jaar ongeveer 30%. De leerlingen kunnen hetzij het vak amc jazz&lichte muziek (ja1m), hetzij het vak amc klassiek volgen. Vorig schooljaar namen 18 leerlingen uit de klassieke en één leerling uit de jalm richting deel aan het eindexamen voor het derde jaar. Dit is één leerling meer dan het officieel aantal ingeschrevenen. Het schooljaar ervoor namen 21 leerlingen klassiek deel en 5 leerlingen uit de jalm afdeling. Enkele leerlingen legden geen proeven af.
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale
en horizontale samenhang
Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
50765 - dko - Gemeentelijke
De lessen amc klassiek zijn gestroomlijnd volgens de richtlijnen van het leerplan. De docent ontwikkelde eigen syllabussen voor de verschillende leerjaren. De inhoudsopgave wijst vooral de materie uit het oudere leerplan aan d.w.z. geordende leerstof over de instrumenten (eerste leerjaar), orkest- en partituurstudie (tweede leerjaar), en stijldifferentiatie (derde leerjaar). Deze systematische benadering zorgt ervoor dat alle leerplandoelstellingen aan bod komen. In de lessen amc jazz&lichte muziek komen vergelijkbare muziekculturele invalshoeken aan bod, met name historische duiding, ensemblesamenstelling, analyse en stijlkennis. In deze cursus wordt meer aandacht besteed aan het inzichtelijk-harmonische aspect en de structurele opbouw van de genres. Het vak amc jalm wordt gegeven op basis van een jaarplan en verwijst niet naar een officieel erkende versie van het minimumleerplan. Achteraan in de klas amc klassiek staat een buffetpiano. Er is een bord maar zonder muzieklijnen, die moet de leerkracht zelf aanbrengen. Verder beschikt de leerkracht over een laptop met kleine boxen en de mogelijkheid tot weergave via beamer van bepaalde opnames. De akoestische weergave is zwak en omvat geregeld overdreven geruis. In het leslokaal amc jazz&lichte muziek wordt eveneens met een laptop gewerkt maar niet via een beamer. Hierdoor moeten de leerlingen kijken naar het kleinere scherm en heeft ook de geluidsweergave minder effect.
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
9
Infrastructuur
Amc klassiek wordt gegeven in lokaal 35 in het paviljoen in de Sint Jozefsschool. Het lokaal is voldoende ruim voor het aanwezige aant'alleerlingen. Ook het lokaal 3 in de hoofdschool waar amc jazz&lichte muziek gegeven wordt, voldoet aan de minimale condities.
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Voor het vak amc klassiek hanteert de docent eigen evaluatiefiches. Per maand worden volgende aspecten gequoteerd: inzicht, oefeningen, vorderingen en opmerkingen. Het examenprogramma op het einde van de middelbare graad omvat de bespreking van een zelf uitgekozen partituur voor een externe jury. Daarnaast is er ook nog een schriftelijke bevraging over de leerstof. Uit nazicht van de processen-verbaal van de proeven blijken de gemiddelde scores tussen de onderscheiding en de grote onderscheiding te liggen. 40% van de punten staan op dagelijks werk, 60% op de eindproef. Deze verdeling blijkt een algemene afspraak binnen de school. Er wordt één extern jurylid gevraagd. Dit is niet conform de regelgeving die aangeeft dat er twee juryleden moeten zijn naast de directeur (voorzitter) en de leerkracht. Niet alle processen-verbaal zijn door de examencommissie ondertekend. Er is niet meteen een individueel gerichte profilering. Het leerlingvolgsysteem werkt gestandaardiseerd volgens de aangeboden leerstof. De stijl is ernstig maar tegelijk ook levendig. De lessen geven blijk van een traditionele benadering. Er worôn'ekeninggenouden 'met deexpressièmogeli]kheden die de muziek- aanbrengt. Dit werkt animerend. Leerlingen lezen afzonderlijk tekstgedeelten voor uit de cursus wat de betrokkenheid verhoogt. Ook mogen leerlingen zelf al eens eigen voorkeuren van muziekvoorbeelden meebrengen. Het is niet duidelijk welke betekenis dit heeft in het didactisch proces.
Inbreuk(en) op regelgeving
Samenstelling van de jury: Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen "Muziek", Woordkunst en "Dans" 31/07/1990, Art. 33. §1, 3 0
3.1.1.2
Muziek: ensemble/jazz
& lichte muziek
Voldoet Als gevolg van een betrokken coördinatie beantwoorden de groepssamenstellingen aan de verwachtingen van het leerplan. De combo's worden in de mate van het mogelijke homogeen samengesteld. De leerplandoelstellingen zijn geformuleerd overeenkomstig de specifieke te bereiken competenties. Outputgegevens Leerprestaties Outcomès Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale
10
Vorig schooljaar waren er 28 leerlingen officieel ingeschreven binnen de optie jalm middelbare en hogere graad. Hoeveelleerlingen er zich in de lagere graad bevinden met de intentie tot het volgen van deze optie is niet duidelijk. De belangstelling voor de vakken slagwerk en saxofoon is erg teruggelopen (zie ook onder rubrieken van het desbetreffend instrument). In het vak basgitaar jalm zitten te weinig leerlingen om alle combo's te kunnen bedienen. Er is geen opleiding zang jalm. Het totaal aantalleerlingen is sedert het schooljaar 20082009 gevoelig teruggevallen. Bij de overgang van Ml naar M2 blijken er veel leerlingen uit te vallen. Daarna blijkt er een evenwichtige verdeling over de verschillende leerjaren en graden. Bij een rondvraag blijken de leerlingen tevreden over de cursus. Een leerkracht verzorgt vrijwillig de informele coördinatie
bij de samenstelling
van de groepen. Er is geen officieel aanspreekpunt of een specifiek aangeduid coördinator voor deze optie en cursussen jalm. Dit is minder gunstig voor een vlotte werking in het kader van de samenhang tussen de vakgebieden. Dit schooljaar werden er in totaal vijf combo's samengesteld verdeeld over twee
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
docenten. Uit observatie blijken deze groepen in de mate van het mogelijke homogeen samengesteld en in de mate van de beschikbaarheid, representatief qua bezetting. In bepaalde gevallen zal de leerkracht partijen aanvullen indien nodig. Voor het schooljaar is er één globale repertoireplanning voorzien. Deze omvat een achttal nummers voor de overgangsjaren en eindjaar middelbare 3, en elf nummers voor een overwegend hogere graadscombo. Er worden een tiental doelstellingen aangegeven die men cyclisch tracht te bewaken en te realiseren. De docent heeft hier zelf een aantal belangrijke doelstellingen opgenomen zoals: structuur leren horen, soleren met pentatoniek en toonladders, loskomen van structuren (interactie), cues geven, ... etc. Binnen de school zijn geen afspraken rond een referentiekader dat verwijst naar de leerplandoelstellingen. De leerlingen spelen van opgegeven schema's waarop iedereen kan soleren. In de cursus wordt ook geluisterd naar voorbeeldopnames. De vaktechnische opmerkingen zijn relevant en to the point. Er wordt interactief en instructief gewerkt. Informatie rond het leerproces wordt digitaal bijgehouden. '
Onderwijsorganisatie Groeperingsvorm
De groepsvorming is relevant voor de realisatie van de onderwijsdoelstellingen. De voorziene onderwijstijd wordt gerespecteerd.
Onderwijstijd
Uitrusting Leermiddelen
en leT
Logistiek
Infrastructuur Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
De nodige uitrusting staat ter beschikking. Omdat gebruik gemaakt wordt van het slagwerklokaal zijn er drumstellen aanwezig, piano's (elektrisch en akoestisch) en het nodige versterkingsmateriaal. Het slagwerklokaal
is te klein en er hangt een vochtige keldergeur.
Het leerplan geeft geen specifiek examenprogramma aan. Uit de programmabrochure van vorig schooljaar blijkt dat er twee ensembles deelnamen aan het examen. De ene groep bracht twee werken, de andere drie werken naar voor. Het is niet duidelijk of hier vakinhoudelijk afspraken rond gemaakt worden en/of er evaluatiecriteria gehanteerd worden die verwijzen naar het officiële leerplan. Het is eigenaardig dat er in de afsprakennota rond de openbare proeven over het niveau M3 van de jalm vakken geen richtlijnen zijn opgenomen. Omdat de combo's divers zijn samengesteld zullen leerlingen van de overgangsjaren ook in groepen zitten met leerlingen die op het einde van een graad verplicht moeten geëxamineerd worden. De jury is reglementair samengesteld. De leerlingen behalen een mooie onderscheiding. Er zijn geen echte uitschieters. De quoteringen van juryleden en leerkrachten lopen parallel en ogen voldoende betrouwbaar. De gebrachte programma's sluiten aan bij de verwachtingen van het leerplan. Naast enkele popnummers grijpt men ook naar gekende standards uit het klassieke repertoire van de jazz.
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Het team leerkrachten streeft naar een zo optimaal mogelijke samenstelling van de groepen zodat er een goede interactieve verstandhouding kan tot stand komen. Bij nazicht van het curriculum blijken sommige leerlingen vrijstelling te hebben van amc omdat zij reeds de klassieke versie hebben voltooid. Hierdoor maken zij geen kennis met de inhoudelijke knowhow van de versie jazz&lichte muziek die een onmiskenbare ondersteuning en harmonische vorming van dit stijlgebied.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
betekent voor de muziekculturele
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
11
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
3.1.1.3
van expertise Nascholingen
_Binnen de optie jazz&lichten1uziek nascholingsinitiatieven opgezet.
worden er vanuit de academie geen
Muziek: instrument eontrabas
Voldoet De cursus eontrabas wordt sinds kort gegeven door een specialist en is geen uitvloeisel van de celloklas. Dit biedt perspectieven om het vak als aparte entiteit binnen het aanbod te consolideren. De leerplandoelstellingen worden door de leerlingen voldoende bereikt zoals blijkt uit het afgelegde examenprogramma en de resultaten. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
12
Met drie leerlingen eontrabas vorig schooljaar sluit de academie aan bij een landelijk gemiddelde. Toch blijkt dit een kwetsbare positie. Sinds twee jaar wordt het vak gegeven door een specialist en niet meer door de celloleerkracht. Doorstroming, outcomes en vervolgonderwijs zijn in dit stadium verwaarloosbaar. Gedurende twee schooljaren volgde slechts één leerling les. Momenteel kan gesproken worden over een klas in "opbouw". Omwille van de beperkte programmatie kunnen resultaten van afgeronde opleidingen na lagere, middelbare en hogere graad nog geen referentiebasis vormen als element in de erkenning. Er heeft al één officieel examenL3 _v_Qlwassenen_pJaatsgehad.__ _ - --De cursus is gebaseerd op een door de docent zelf samengestelde methode. Er blijkt weinig aanvangsmateriaal uitgegeven. De enkele leerlingen die in deze academie eontrabas volgen blijken al een vooropleiding te hebben genoten in een andere discipline (piano-dwarsfluit) wat hen in een muzikaal-technisch voordelige positie plaatst. Om de instroom te verbeteren neemt de klas deel aan verschillende initiatieven zoals het voorstellen van het instrument voor de klas amv. Een deelname aan de opendeurdag om ookjongeren te motiveren tot het aanleren van dit instrument is vorig jaar niet gelukt. Het instrumentale spel wordt ondersteund via een uitgewerkte begeleiding op Pc. In het kader van de gehoorvorming krijgen de leerlingen een opname mee naar huis. Het lesmateriaal is qua stijl aangenaam om te oefenen. De didactiek sluit aan bij een traditionele instrumentaal-technische benadering (posities, edm). Er kan meer aandacht besteed worden aan de muziekculturele context van het repertoire (betekenis van genres en hun invloed op het karakter van het werk). De academie beschikt over huurinstrumenten die ontleend worden. Deze zijn in een voldoende degelijke staat en worden aan een laag bedrag aangeboden mits ook een waarborg te betalen.
50765 ~ dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
In de afsprakennota
voor de (openbare) proeven staan de programma's
aangeduid voor de overgangsjaren binnen een graad. De verwachtingen voor cello en eontrabas blijken identiek. Het komt neer op het uitvoeren van 2 werken
+ toonladderspel. De inhoud van de eindproeven dient volgens de nota conform te zijn met de goedgekeurde (minimum)leerplannen. Het programma van het officiële examen L3 volwassenen correspondeert met de verwachtingen van het leerplan: etude, plichtwerk, werk van een Vlaams componist, repertoire. Het geheugenwerk staat niet aangeduid. De jury is reglementair samengesteld. De leerling slaagde met grote onderscheiding. De evaluatie oogt voldoende valide en betrouwbaar voor het niveau van de lagere graad gezien de aanwezigheid van een uitgebreide jury. Er was geen externe deskundige met eontrabas als specialisatie. Dit valt zeker aan te bevelen vanafeen hoger niveau.
Leerbegeleiding Zargzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
3.1.1.4
De leerkracht heeft een bijzonder leerlingvolgsysteem met doordrukagenda's fungeren als opvolgsysteem. De muzikale begeleiding vormt een extra stimulerende ondersteuning zowel tijdens de les als wat betreft de thuisstudie.
Muziek: instrument
die
gitaar
Voldoet Uit de evaluaties van de examenprogramma's en de lesobservaties blijken de leerlingen die binnen het curriculum doorstromen, op een voldoende tot goede wijze te beantwoorden aan de verwachtingen van het minimumleerplan. De doelstellingen zijn vertaald binnen een jaarplan dat op een systematische wijze bij de leerlingen wordt opgevolgd. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes VervolgonderwijS Tevredenheid
Met 65 leerlingen gitaar bevindt deze opleiding zich op een tweede positie qua belangstelling. Het aantalleerlingen bevindt zich lieht onder het landelijk gemiddelde. Uit de gegevens ter beschikking gesteld door de school zelf blijkt een opvallende vertraging bij de doorstroom van het aantalleerlingen: over een periode van vijf jaar slaagt één derde erin het normale circuit te blijven volgen. De uitval/vertraging manifesteerde zich vooral in de lagere graad zodat een oriëntering naar de jalm afdeling geen aanwijsbare oorzaak kan zijn. In het nabije verleden kende de cursus vervangende leerkrachten (o.a. op tijdelijke basis). Momenteel is de cursus in handen van een docent-titularis. Deze stelde ook de eigen bijgehouden doorstroming ter beschikking. Deze complexe dataverzameling heeft geleid tot een gemengde interpretatie bij de studie van de meer gedetailleerde cijfers voor dit vak. Zo is de uitval in het geheel van de klassen over een periode van vier jaar soms opvallend hoog: van twaalf startende leerlingen in L2 in schooljaar 2008-2009 blijkt slechts één leerling twee jaar later het niveau van L4 bereikt te hebben / van elf beginnende leerlingen in schooljaar 2010-2011 treffen we er drie aan in L4. De doorstroming doorheen middelbare en hogere graden is aantoonbaar, maar mede als gevolg daarvan ronduit zwak te noemen. Meerdere redenen worden aangehaald voor deze snellere uitstroom zoals de wisselende collega's in het verleden, de minder stabiele engagementen bij volwassenen en het vlugger afhaken van allochtone leerlingen. Hierdoor betekent deze conjunctuur een belangrijk werkpunt naar de toekomst.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
13
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Inbreuk(en) op regelgeving
14
Voor de werking van de cursus werd een jaarplan gitaar opgesteld. Dit sluit aan bij een aantal belangrijke instrumentaal- en muzikaal-technische aspiraties van het leerplan en geeft concreet aan hoe de opleiding per leerjaar opgebouwd wordt. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de doelgroep van jongeren en de doelgroep van volwassen leerlingen. Ook wordt een onderscheid gemaakt tussen de optie instrument en de optie samenspel. Voor hef eerste leerjaar is wel de opbouw per trimester aangegeven. De fasering van de leerstof gebeurt via een algemeen verspreide standaardmethodiek. Er zijn geen individuele jaarplannen per leerling. Wel worden de vorderingen en de evolutie van het leerproces bijgehouden in een agenda. Het repertoire vormt tijdens de volgende leerjaren de leidraad van de uitbreiding van doelstellingen zoals het minimumleerplan aangeeft. Algemene doelstellingen die corresponderen met het leerplan zijn: geheugentraining, eenvoudig zichtlezen, samenspelen, kennismaking met verschillende muziekstijlen, kennismaking met eenvoudige akkoorden. Op instrumentaal vlak betreft dit vooral de vingerzettingen in de rechterhand en het aanleren en uitbreiden van het positiespel. Bij observatie bleek de aanwezige leerling over een zeer goed opleidingsniveau te beschikken. Voor de gitaarcursus wordt van de leerlingen verwacht dat zij zelf instaan voor de aanschaf van een instrument. Omdat het instrument qua kostprijs niet te duur is, worden geen huurinstrumenten
voorzien.
Uit de resultaten van de proeven de voorbije 5 jaar kan afgeleid worden dat bijna alle deelnemende leerlingen slaagden. Sommige leerlingen dienden nog examen af te leggen in een uitgestelde proef. Niet steeds stromen zij dan verder naar de volgende graad. De puntenquoteringen geven resultaten tussen onderscheiding en grote onderscheiding. De examenprogramma's zijn opgesteld volgens de leerplanrichtlijnen: plichtwerk, etude, repertorium en keuzestuk. Minstens één werk blijkt telkens van een Vlaams componist. Het geheugenwerk staat niet aangeduid op het programma. Het externe jurylid blijkt geen specialist in het vak gitaar. Als tweede jurylid fungeert een collega leerkracht hoewel de puntenlijsten minder betrouwbaar ogen. Het tweede jurylid geeft vaak identiek dezelfde punten als het eerste. De puntenlijsten worden ondertekend door alle aanwezige leerkrachten. Er blijkt voldoende zorg besteed aan de leeromgeving. Er is een adequaat leerlingvolgsysteem. Het repertoire vormt een evenwicht tussen de verwachtingen van het leerplan en de talenten van de leerling. Samenstelling van de jury: Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen "Muziek", Woordkunst en "Dans" 31/07/1990, art. 33 §1- 2°_ 3° - 4°
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
3.1.1.5
Muziek: instrument orgel
Voldoet Het vak orgel werd geheroriënteerd zodat de instroom opmerkelijk verbeterde. De brede benaderingswijze in aanvang geschiedt op een wijze dat de doelstellingen van de basisopleiding gerespecteerd blijven. De noodzakelijke aandacht voor verdieping op termijn blijft aanwezig. Er is een duidelijk zicht op de te bereiken finaliteit
in elke graad.
Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief leren
Onderwijsorganisatie Groeperingsvorm Onderwijstijd
50765 - dko - Gemeentelijke
In tegenstelling tot een algemene terugval van dit instrument binnen het Vlaams deeltijds kunstonderwijs, slaagt de academie de laatste twee schooljaren in het genereren van een buitengewone belangstelling: bijna 30 leerlingen volgen orgel. Hierdoor staat de academie aan de top van de orgelcursussen in Vlaanderen. Dit is niet een gevolg van een geleidelijke ontwikkeling. Drie jaar geleden telde de cursus "slechts" 5 leerlingen. De doorstroming was nagenoeg onbestaande: zo bevonden er zich geen leerlingen in de middelbare graad tussen 2008 en 2012 en bleef de instroom zeer beperkt tot het schooljaar 2011-2012. Op basis van een andere rekruteringsstrategie schreven zich dat jaar 11 nieuwe leerlingen in én werden 5 toegelaten tot een vorm van initiatie in LI. Het jaar daaropvolgend herhaalde dit scenario zich. Naast de 11 ingeschreven leerlingen van het jaar ervoor vingen opnieuw 6 nieuwe leerlingen de studie aan. Er zijn momenteel nog geen afgestudeerden van deze grote instroom in een bepaalde graad. De enkele leerlingen in hogere graden verdwenen vanaf 2011-2012. Er zijn ook enkele volwassenen van wie de meesten een vooropleiding in een andere optie hebben genoten. Er is geen aanwijzing van doorstroming naar KSO of HKO. Indien die er zou zijn, blijft het aandeel uitermate bescheiden. Vorig jaar legde één leerling examen lagere 4 af. Het onderwijsaanbod vertrekt in de twee aanwezige cursussen vanuit een oriënteringsgedachte waarbij het aanvangsonderricht op een brede kennismaking steunt met de verschillende klavieren. Dit betekent dat jongeren niet alleen muzikale en instrumentale basisvaardigheden aangereikt krijgen op het instrument orgel maar dat het concept start vanuit een "klaviergericht denken". Deze klavieren kunnen zijn orgel, piano, klavecimbel, .... Deze verkenning verplicht niettemin tot een meer gerichte keuze in het derde jaar. Dan zal, omwille van de noodzakelijke verdieping, de leerling in overleg met de leerkracht een bepaalde richting dienen aan te geven. De inhoudelijke leidraad hierbij is het leerplan orgel, omdat hierop toch de meeste lessen standaard gegeven worden. Het aangewende repertoire kan echter ook uit andere dan een specifieke orgelliteratuur ontleend worden. De leerstof is binnen een individueel jaarplan opgebouwd naar de verwachtingen van het leerplan op het eindniveau van de lagere vier. Hierbij wordt het nagestreefde repertoire gerespecteerd. Uit de voorgelegde programma's blijkt deze norm gehandhaafd voor het grote merendeel van de leerlingen. Dit slaat zowel op het aantal werken als op de inhoudelijke verwachtingen rond het polyfoon spel, het akkoordspel, het geheugenwerk, het pedaalspel en de aanwezigheid van literatuur van eigen bodem. Tijdens de observatiemomenten bleek er duidelijk aandacht voor concentratie, partituurnauwkeurigheid en wederzijdse betrokkenheid. De cursussen blijken goed georganiseerd. De groepssamenstellingen per lesuur streven zoveel mogelijk homogeniteit na. Het groepsgericht individueellesgeven (art. VIIleerplan)
blijkt vanzelfsprekend
Academie voor Muziek,Woord
aanwezig waar opportuun.
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
15
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Er wordt les gegeven op het orgel in de Sint-Pieterskerk, vlakbij de academie in het centrum van de gemeente. In deze kerk staan twee orgels. Beneden betreft dit een Schumacher orgel dat door de academie gebruikt wordt en voldoet aan de normen om de leerplandoelen te bereiken. Het orgel op het doksaal is momenteel niet beschikbaar. In de wijkafdeling Zogge wordt ook orgel gegeven op een Johannusorgel.
Infrastructuur
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
3.1.1.6
Nascholingen van expertise
Een kerkgebouw vormt een uitgelezen infrastructuur voor de klankweergave van een orgel. Tijdens de lesbezoeken bleek er evenwel geen verwarming aanwezig en was ook de verlichting ontoereikend. Wat betreft de onvoldoende verwarming dient opgemerkt dat dit ook nadelig en bedreigend kan zijn voor de staat van het orgelpatrimonium. Het aantal werken in het examenprogramma L4 van vorig schooljaar stemt overeen met de verwachtingen van het leerplan. Het plichtwerk is van een Vlaamse componiste die ook deel uitmaakte van de jury. Het geheugenwerk staat niet aangeduid. De jaarlijks weerkerende jury bestaat uit twee externe deskundigen wat overeenstemt met de richtlijnen van de regelgeving. De evaluatiecriteria zijn vooral afgestemd op de examenprogramma's die het leerplan orgelomvat.
De beide klassen hebben een goed inzicht in het profiel van de leerlingen. Het is jammer dat er geen intern afgesproken leerlingvolgsysteem enige vorm van gemeenschappelijke systematiek nastreeft. De academie onderneemt hier geen initiatieven. Vanuit de academie worden weinig/geen nascholingsinitiatieven georganiseerde en doelgerichte context gepland.
binnen een
Muziek: instrument slagwerk
Voldoet De toegenomen instroom zorgt voor een sterkere positie van het vak dat hierdoor de laatste jaren aan een heropleving is. De leerplandoelen worden gerealiseerd via uitvoering van programma's die overeenstemmen met de vereisten van het gedifferentieerd instrumentarium. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
16
Het aantalleerlingen is na een terugval tot het jaar 2007, terug opgeklommen tot een twintigtal. Een merkbare verbetering, hoewel nog lichtjes onder het landelijk .gerniddelde.
In het verleden was de doorstroming
doorheen de graden erg
beperkt. Van 2008 tot nu bereikte geen 'enkele leerling het niveau van H3. Over dezelfde periode bereikten drie leerlingen het niveau van M3. Het totaal aantal leerlingen in de lagere graad nam wel de laatste paar jaar gevoelig toe. Uit de doorstroomcijfers blijkt er al een gevoelige uitval binnen het niveau van de lagere graad. Hierdoor is het contingent leerlingen in de middelbare graad beperkt tot gemiddeld een drietal en is ook de doorstroming naar de hogere graad zeer laag (nooit meer dan ĂŠĂŠn leerling). De doorstroming naar vervolgonderwijs bestond in het verleden omzeggens niet.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale
en horizontale samenhang
Klasmanagement Actief en constructief
leren
In de cursus wordt per leerling een individueel jaarplan bijgehouden dat digitaal wordt opgeslagen. Het repertoire is per semester geprogrammeerd en biedt een evenwichtig beeld van het aanbod. De aangewende methodieken zijn conform de
leerplanverwachtingen en peilen naar de oriënteringsmogelijkheden op het vlak van ritmiek en melodiek. Er is geen officieeloverleg met de leerkracht slagwerk van de jazz&lichte muziek optie wat een gemiste kans is in het kader van intercollegiaaloverleg. Informeel bestaan er wel contacten waarbij in functie van het leerlingprofiel gedacht wordt. Zo heroriënteerde vorig jaar een leerling naar het vak slagwerk Er wordt met de op de geleidelijke de cijferevolutie doorstroming
Onderwijsorganisatie Groeperingsvorm
jalm. aanwezige leerlingen Interactlef gewerkt. Er is een duidelijk zicht ontwikkelingsmogelijkheden van elke individuele leerling. Uit blijkt dat vooral nog dient gewerkt te worden een betere
doorheen het curriculum.
Leerlingen worden groepsgericht lessen ook afgewisseld.
individueel
ingedeeld per lesuur. Er wordt in de
Onderwijstijd
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evenwichtig
Het slagwerklokaal is te klein. Het omvat volgend instrumentarium: drie drumstellen, 2 oude pauken, 4 nieuwe pauken, xylofoon, pauken, vibrafoon, keyboard en akoestische piano, versterkers, kleine accessoires (triangel, koebel, tamboerijn, ... kan nog worden aangevuld). Nieuw materiaal wordt aangevraagd (vb. bongo's). Er blijken geen problemen van voorzieningen.
Infrastructuur
De akoestiek is minder aangepast aan de norm. Bovendien is het lokaal veel te klein (cfr. supra). Daardoor zijn een aantal instrumenten zoals de nieuwe pauken en marimba in de aanpalende gang terecht gekomen. Door een houten muur te plaatsen heeft men een buffer gecreëerd tussen gang en klaslokalen maar ook deze situatie is slechts een noodoplossing.
Evaluatiepraktijk
De examenprogramma's op het niveau van L4 stemmen overeen met de leerplanverwachtingen: leerlingen spelen vier instrumentaal-gedifferentieerde werken, afwisselend voor pauken, drums, marimba, xylofoon, trommel... . Hoewel niet strikt tegen de regelgeving blijkt wel dat één van de twee externe juryleden een bloed- of aanverwant is in de eerste graad met de docent. Dit kan de suggestie van te veel betrokkenheid wekken (cfr. art. 35 van het BVR). De jurysamenstelling is reglementair maar toch stelt zich een probleem van validiteit: uit de processen-verbaal blijkt dat de beide juryleden steeds dezelfde quotering geven. Dit doet vragen rijzen. Ook ondertekenen niet steeds alle juryleden het proces-verbaal. Het geheugenwerk staat op het programma niet aangeduid. Er wordt rekening gehouden met de aanwezigheid van minstens één compositie van eigen bodem (één componist blijkt een Nederlander).
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
50765 - dko - Gemeentelijke
De leerkracht houdt binnen een eigen leerlingvolgsysteem de afspraken rond het gespeelde repertoire bij. Vanuit de academie is er geen samenhangend leerlingvolgsysteem aanwezig dat het ontwikkelingsproces over de verschillende deelgebieden op een gelijkgerichte wijze inventariseert en bijhoudt.
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
17
3.1.1.7
Muziek: j.& I.m. basgitaar
Voldoet In het vak basgitaar worden de leerplandoelen
jaarplanmatig
gerealiseerd.
De leerinhouden
worden
systematisch per leerjaar opgebouwd. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevreden heid
Het aantalleerlingen is de laatste jaren beperkt qua instroom. Het feit dat een instroom in de middelbare graad zonder enige voorkennis, problemen met zich meebrengt, kan één van de verklaringen vormen. Toch ligt het aantalleerlingen globaalonder het landelijk gemiddelde in vergelijking met sommige andere jalmafdelingen. De docent doet extra inspanningen door het organiseren van bepaalde beginnerslessen. Het vak werd voor de eerste keer toegevoegd aari het pakketjalm in het schooljaar 2006-2007. Hetjaar nadien telde de cursus tien leerlingen maar direct daarna vielen er velen af en sindsdien schommelt het aantal tussen twee en vier. Zoals in de andere instrumentale jalm cursussen blijkt ook hier de doorstroming doorheen het curriculum een labiel gegeven. De laatste vijf schooljaren bereikten twee leerlingen het eindniveau van M3 en stroomde slechts één leerling door naar het niveau van de hogere graad. Van het examen op 6 juni 2009 zijn geen quoteringen terug te vinden. Het geplande examen voor M3 in 2010-2011 is niet doorgegaan. Er kan ook geen proces-verbaal van teruggevonden
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
worden. Er blijken dus weinig leerprestaties
te registreren.
Een j~~rplan wo_rdt bijgehoudell_Qp e.e_nlaptQP. ELis een volgsvsteem.van bepaalde doelstellingen met uitgewerkte oefeningen. Via deze weg kan een leerlijn vastgelegd worden. Zoals in de andere cursussen van de optie jalm blijken er geen rechtstreekse en systematische verbanden met de exact omschreven "algemene" en "specifieke" doelstellingen van de instrumentale leerplannen jalm. Gezien de onvoldoende gerichte coördinatie binnen de optie jalm ontbreken er vakvergaderingen die een ontwikkelingsproces op gang kunnen brengen om de samenhang en gelijkgerichtheid te versterken. De klas beschikt wei over een repertoirelijst met een verantwoording waarbij de lijst van repertoirestukken de leidraad vormt. Er wordt in groep gewerkt en geoefend. Aldus is de leerstijlopbouwend en stimulerend. Zoals een aantal andere vakgebieden uit de optie jalm maakt ook dit vak gebruik van didactisch materiaal en ICT dat aanwezig is in de slagwerkklas van de academie (lokaal 3). De leerkracht brengt ook zelf materiaal mee om zowel administratief als muzikaal-ondersteunend de lessen vorm te geven. Over een periode van vijf jaar stonden slechts twee examenprogramma's gepland. Eén ervan werd teruggevonden. De cursus is te weinig uitgebouwd om consistente uitspraken over de resultaten te kunnen doen. Voor de jurysamenstelling wordt(en) voor de verschillende vakken dezelfde externe deskundige(n} gevraagd. Er zijn geen systematisch op de leerplannen afgestelde evaluatiecriteria. Impliciet worden bij de beoordeling van de uitvoering een aantal doelstellingen meegenomen. Er kon slechts één proces-verbaal van één leerling over de periode van vijf jaar teruggevonden
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
18
worden.
Er is een vlotte atmosfeer binnen het lesgebeuren. Een digitaal leerlingvolgsysteem wordt persoonlijk bijgehouden maar is niet centraalof horizontaal verbonden met de andere vakgebieden.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
van expertise Nascholingen
De leerkrachten van de jalm afdeling kennen nog geen gerichte stimuli in het kader van een dynamisch nascholingsplan. Er blijkt evenwel nood aan een officiële coördinatie die nu officieus uitgevoerd wordt maar onvoldoende mandaat heeft om ook beleidsmatig onderwijsaanbod).
3.1.1.8
kwaliteitsontwikkelingen
te bepalen (cfr.
Muziek: j.& I.m. elektrische gitaar
Voldoet De leerlingen blijken de programma's die in de leerplannen voorgesteld worden op een voldoende tot degelijke manier te realiseren. Instroom en doorstroming voldoen voor het niveau van de middelbare graad. Binnen de uitvoering van deze programma's liggen impliciete leerplandoelen vervat. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Onderwijsorganisatie Groeperingsvorm Onderwijstijd
Uitrusting Leermiddelen en ICT Logistiek
Infrastructuur
Met llleeriingen vorig schooljaar fluctueert de cursus op een stabiele basis. De ter beschikking gestelde cijfers tonen een eerder beperkte doorstroming. Dit wijst op het feit dat er bij sommige leerlingen niet steeds een continuïteit
van de
studies is. Sedert 2008 slaagden twee leerlingen in het bereiken van de H3, voor de M3 is dit veel meer uitgesproken, daar passeerden over eenzelfde periode al negen leerlingen. Eind schooljaar 2008-2009 namen vijf leerlingen deel aan het examen M3. Eén leerling slaagde niet. De gemiddelde score bedroeg 69%. Twee leerlingen behaalden een grote onderscheiding. Op het einde van schooljaar 2011-2012 slaagden 5 van de zes kandidaten in de eindproeven. Eén leerling nam niet deel aan de proeven. Vorig schooljaar nam één leerling M3 deel aan de proef. Het resultaat was een grote onderscheiding. Toch blijkt één van de quoteringen merkwaardig (zie verder onder evaluatie). Het jaarplan van de cursus is opgesteld per lesgroep. Er worden "algemene" doelstellingen en "instrument specifieke" doelstellingen opgevolgd. De basisleerstof blijkt identiek en per groep uitgetekend: open akkoorden, slagtechniek, houding, eenvoudige liedjes, barréakkoorden, soleren en pentatoniek voor het niveau van Ml. De algemene doelen slaan op het werken op timing en gehoor. In de hogere graad breidt dit uit met het werken op interactie, reactievermogen op het spel van anderen, dynamiek .... De systematische relatie ten opzichte van het leerplan is minder duidelijk. Zo blijkt er geen gericht bewaken van de zeven einddoelstellingen van het officieel leerplan, met name: attitudevorming, auditieve en visuele waarneming, theoretische kennis, techniek, interpretatie, imitatie en geheugen, Het is ook niet duidelijk of er een wekelijkse individuele opvolging is. In de lessen wordt actief en constructief geleerd. De leerkracht beschikt over een uitgebreid aantal verzamelwerken die illustreren hoe voldoende technisch inzicht kan verworven worden. De aanpak geschiedt op een didactisch gefaseerde wijze.
Er wordt consequent groepsgericht met vier samen.
Het noodzakelijke materiaal mee.
individueel gewerkt. De leerlingen spelen
materiaal is aanwezig in de cursus. De leerkracht brengt het
Er wordt les gegeven in een paviljoen van de aanpalende Sint Jozefschool. Het zijn dagschoollokalen waarvan met de tafels en stoelen dient te verplaatsen in functie van de praktijklessen kunstonderwijs. Het lokaal is ruim genoeg.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
19
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
De examenprogramma's
zijn conform de afspraken van het goedgekeurde
minimumleerplan. De evaluatie is niet systematisch getoetst aan de richtlijnen
van het leerplan. Dit
stelt dat de leerkracht een evaluatieverslag opmaakt van elke leerling waarin gepeild wordt naar de vaardigheden en ontwikkeling op instrumentaal-technisch, samenspel-technisch, creatief en muzikaal vlak. De punten worden bepaald door de medewerking aan een -al dan niet publiek- toonmoment en de samenvoeging van de individuele evaluatie en de evaluatie van het toonmoment. Er zijn wel afspraken rond wat op de overgangsexamens gespeeld wordt. De jury is representatief samengesteld. Vaak worden dezelfde juryleden aangesproken. De betrouwbaarheid van de puntenquotering is dubbel: enerzijds wordt gebruik gemaakt van een breed scala aan mogelijkheden en wordt er zeker niet met de punten gegooid. Anderzijds zien we enkele keren een leerling opduiken die bij alle leden van de examencommissie dezelfde punten behaalt . (jurylid 1,2, directeur, leraar, eindproef én dagelijks werk waar 40% van de punten op staat). Dit kan zelfs de relevantie van een breed samengestelde jury in twijfel trekken. Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
3.1.1.9
Er is een vlot contact met de leerlingen. Leerlingen worden met de nodige zorg begeleid. De ieeriingen zijn aandachtig en betrokken. Er is geen officieel wekelijks leerlingvolgsysteem. De leerkracht(en) krijgen hier de vrijheid. In deze klas wordt .alle lnformatie.digitaal en per leerling-bijgehouden. Binnen de-academie bestaan er echter geen interne afspraken rond. Leerlingen beschikken vanaf de middelbare graad ook niet over leerlingenagenda's.
Muziek: j.& I.m. slagwerk
Voldoet niet De terugloop van leerlingen over een periode van vijf schooljaren veroorzaakte een bedreiging voor het overleven van de cursus. Het voortijdig afhaken van enkele leerlingen maakt dat de leerplandoelen onvoldoende bereikt werden. De pedagogisch-didactische opvolging geschiedt niet overeenkomstig de . richtlijnen van het leerplan. De afwezigheid van puntenquoteringen van het vak maakt dat de leerprestaties onvoldoende kunnen aangetoond worden. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Tot vorig schooljaar was het aantalleerlingen in dit vakgebied teruggelopen van acht (in het schooljaar 2008-2009) tot twee (2012-2013). Te beperkte instroom en te vroege uitval van leerlingen vormen een verklaring voor deze terugval. Deze evolutie heeft een automatische weerslag op de kwaliteit van de leerprestaties in de combo's gezien slagwerk (drums) een fundamenteel onderdeel uitmaakt van het ensemble. Dit jaar blijkt er niettemin een kentering: er zijn vier nieuwe leerlingen in geschreven in het niveau Ml, één leerling werd georiënteerd vanuit de klassieke afdeling slagwerk naar het niveau van M3 en er rest nog één leerling H2 die doorstroomde van vorig schooljaar. Hierdoor komt het aantalleerlingen op zeven. Vorig schooljaar dienden twee leerlingen overgangsexamen af te leggen. Er was geen eindexamen van een graad. Het schooljaar daarvoor bereikten twee leerlingen het eindniveau van respectievelijk M3 en H3. Er konden in de programmabrochure van dat jaar echter geen programma's teruggevonden worden noch op de geplande datum van het examen, noch op het moment van uitgestelde proeven. Volgens de lijst zou er ook een eindexamen H3 moeten afgelegd zijn in het schooljaar 2009-2010. Er traden in dat schooljaar twee leerlingen H3 aan op de "drums" tijdens een Pop&Jazzconcert op 23 april (buiten de officiële periode van proeven) waarschijnlijk in het kader van het examen Ensemble jalm. Er werden toen blijkbaar wel twee individuele proeven voor het vak instrument georganiseerd (op 29 mei) maar het proces-verbaal van deze proeven is niet terug te vinden. In
20
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
het schooljaar 2008-2009 legden drie leerlingen M3 en één leerling Hl eindexamen afvaar het vak. Hiervan is het programma terug te vinden maar geen lijst met de puntenquoteringen. Met deze schaarse gegevens is het niet mogelijk de leerprestaties voor het instrument na te gaan. Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Plçmning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Voor het vak slagwerk jalm werd recent een nieuwe leerkracht aangetrokken. Naast de aandacht voor een versterking van de instroom blijkt een planning opgesteld per individuele leerling en per trimester van het schooljaar. De planning bestaat uit een op voorhand vastgelegd repertoire. De opvolging van de realisatie van de opdrachten geschiedt wekelijks. Er zijn geen directe verwijzingen naar de leerplandoelstellingen. Als gevolg van een eoncentrischthematische benadering blijken een aantal doelstellingen impliciet aanwezig maar niet op wekelijks-systematische basis. Dit heeft te maken met een situationeel aspect. Er wordt een ruim repertoire voorzien. Er wordt actief binnen de les getraind, de leerkracht speelt bepaalde oefenfragmenten mee op een tweede drumstel wat het leerproces intensifieert. Er wordt gebruik gemaakt van het didactisch materiaal en de ICT voorzieningen in de slagwerkklas. De docent brengt ook eigen materiaal mee. Begeleidingen op de eigen laptop ondersteunen via een goede versterking. De leerling beschikt (nog) niet over een eigen instrument thuis. Het is niet duidelijk welke de afspraken zijn binnen de school naar leerlingen/ouders toe. Dit werkt remmend op de realisatie van bepaalde algemene leerplandoelen zoals de ontwikkeling van een algemene studieattitude. Zoals reeds hoger aangegeven ontbreken in bepaalde brochures van de laatste jaren programma's van leerlingen die examen zouden moeten afleggen. In andere vinden we examenprogramma's terug maar vinden we de resultaten van de proeven niet terug. Waar proeven aanwezig zijn, stemmen de nummers overeen met de verwachtingen van het leerplan dat over omvang van de proeven zelf weinig zegt en het initiatief hier overlaat aan docent(en) en directie. Het is op zijn merkwaardig dat in het afsprakenplan wel stukken vastgelegd worden over de uitvoering op de overgangsproeven maar niet over die op het eindexamen van een graad. Het coneerterend optreden (toonmoment) waar in het leerplan naar verwezen wordt, is niet mee opgenomen. Er zijn ook geen evaluatieverslagen conform de richtlijnen van het leerplan instrument. De jury bestond uit twee specialisten elektrische gitaar. Dit is een eenzijdige invulling gezien dat jaa'r ook nog voor het instrument basgitaar een openbare proef georganiseerd werd. ) Er is geen registratie van het bereiken van de zeven specifieke leerplandoelstellingen meer bepaald: attitudevorming, auditieve en visuele waarneming, theoretische kennis, techniek, interpretatie, imitatie en geheugen, improvisatie. Deze worden niet op een systematische wijze opgevolgd en geëvalueerd. Eindejaarsleerlingen van een graad nemen niet steeds deel aan de verplichte proeven op het einde van het schooljaar (cfr. programmabrochure examen van 2/06/2012 - 2011-2012, programma niet aanwezig). Er zijn niet steeds lijsten met puntenquoteringen van de proeven voor het vak slagwerk jalm (schooljaren 2008-2009/2009-2010/2011-2012, jaren waarin eindexamens staan aangegeven).
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
21
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Uit gesprek met de docent blijkt een goed inzicht in de achtergronden
van de
verschillende leerlingenprofielen en de omgang met de aanwezige diversiteit. Er is een individueelopvolgingssysteem dat niet gerelateerd is aan een centrale databank binnen de academie. Dit eigen opvolgingssysteem omvat de evolutie van het individueel repertoire van elke leerling. Hiermee wordt met zorg omgegaan.
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
van expertise Nascholingen
Inbreuk(en) op regelgeving
3.1.1.10 -Voldoet
Er is geen lijst van de gevolgde nascholingen. Er zijn geen intenties in de academie aanwezig met betrekking tot het onderwijskundig optimaliseren leerplandoelen via een bepaald intern/extern nascholingscircuit. Deelname aan de proeven: Besluit van de Vlaamse Regering houdende kunstonderwijs, studierichtingen "Muziek", Art. 37 ยง1 Bijhouden van de processen-verbaal: Besluit van de Vlaamse Regering houdende kunstonderwijs, studierichtingen "Muziek", Art.40
van de
organisatie van het deeltijds Woordkunst en "Dans" 31/07/1990
organisatie van het deeltijds Woordkunst en "Dans" 31/07/1990
Muziek: muziekgeschiedenis niet---
De leerplandoelstellingen van het vak muziekgeschiedenis worden onvoldoende gerealiseerd. Het concept is anders dan de soms voorkomende verbredende visie waarbij via verwijzingen en toegevoegd beeldmateriaal de te behandelen muziekhistorische doelstellingen aangevuld/verdiept worden. Het gaat over een niet erkend vakgebied binnen deeltijds kunstonderwijs. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Vorig schooljaar schreven zich 28 leerlingen muziekgeschiedenis in wat een erg groot aantal is in verhouding tot het totale contingent binnen de academie. Dit schooljaar blijken er nog 16 ingeschreven leerlingen. Uit de doorstroomcijfers blijkt dat van de 181eerlingen in het schooljaar 2011-2012 slechts vier doorstroomden naar het volgende leerjaar. Vorig schooljaar schreven zich opnieuw 19 leerlingen in. Hiervan blijken er dit jaar nog drie in de hogere graad 2 te zitten. Er blijkt een duidelijk probleem met de beheersing van de instroom en de toelatingsvoorwaarden voor dit vak. Omdat er leerlingen uit de studierichting Beeldende Kunsten worden ingeschreven betekent dit dat op experimentele wijze met de inhoud van het vak wordt omgesprongen. We citeren hier de betrachting van het minimumleerplan: "Muziekgeschiedenis heeft als voornaamste doel historisch inzicht te verschaffen in de muziek als cultuurfenomeen, en als zodanig een bekroning te zijn van AMV (basisvorming) en AMC (ontwikkeling van het luistervermogen)". Tussen de laatste vijf voorbije schooljaren evolueerde het aantal van tien naar veertien tot zestien. Het valt op dat de toegenomen instroom niet meteen leidt tot een hogere doorstroming naar de leerjaren twee en drie. Op het eindexamen H3 dienen zich gemiddeld een tweetalleerlingen aan. Dit wijst op een grote discrepantie tussen aanvang en voltooiing van de studies. Vooral na het eerste jaar vallen vele leerlingen ongekwalificeerd uit. Hierdoor is het rendement voor het merendeel van de oorspronkelijk ingeschreven leerlingen uitermate laag.
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang
22
Het vak muziekgeschiedenis wordt niet gegeven zoals het leerplan dit bedoelt. Het betreft lessen met de benaming "Kunst & Co" die neerkomen op een integratie van beeldende kunsten en muziek. Hierdoor worden ook leerlingen toegelaten die niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden tot het vak, met name het niveau van M3 in een optie muziek. Deze optie veronderstelt het vermogen tot analyseren van partituren
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
want betekent een aansluiting op de
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Klasmanagement Actief en constructief
leren
leerstof van het vak arne in de middelbare graad (cfr. supra). De leestechnische kennis is bij een aantal toegelaten leerlingen niet aanwezig. Het leerplan geeft aan: "De voorkeur gaat uit naar het afleiden van kenmerken uit de partituur- en luistervoorbeelden, l.p.v, generaliseringen". Er zijn geen proces-verbalen of resultaten van toelatingsperiodes die aangeven dat nagegaan werd of de leerlingen voldoende deze leestechnische materie onder de knie hebben. Dit is een gevolg van de invulling van het vak vanuit een vernieuwende visie. Dit concept blijkt binnen de interdisciplinaire context zeker interessant en betekenisvol maar stemt niet overeen met de afspraken t.O.V. de subsidiërende overheid. Er bestaat vooralsnog geen vak kunstesthetica waar leerlingen uit de verschillende studierichtingen een breed palet aangeboden krijgen. De inspectie staat niet negatief tegenover deze gedachte maar wijst op de ontstane anomalie met de regeigever. Leerlingen ontvangen immers een getuigschrift muziekgeschiedenis dat een andere, minder brede maar meer verdiepende lading dekt. Er wordt dus op een oneigenlijke manier omgesprongen met de betekenis van het vak zodat de leerplandoelstellingen voor muziekgeschiedenis niet in dezelfde mate gerealiseerd worden. De academie heeft deze werkwijze en benadering niet gecommuniceerd naar de hogere overheid. Bij observatie blijkt de aanpak en de uitwerking van deze visie getuigen van een grote deskundigheid. Ook de leerlingen uiten hun grote tevredenheid over deze wijze van benaderen. Het leggen van verbanden tussen de verschillende historische expressievormen, het relateren van stijlgebieden aan elkaar en het relativeren van de strakke tijdsepoques maken deze cursus uitermate boeiend. Alleen bestaat hij nog niet binnen het aanbod van deeltijds kunstonderwijs. Het komt eigenlijk neer op een mix van elementen uit het vak kunstgeschiedenis en muziekgeschiedenis. Door deze associaties schuift de cursus sterk op in de richting van het algemeen vak Esthetica van het ASO (cfr. goedgekeurde leerplannen in het leerplichtonderwijs). Deze leerstof behoort vooralsnog niet tot de opdracht van het deeltijds kunstonderwijs. Vanuit het schoolbéleid werd gevraagd de cursus op deze wijze in te vullen.
Onderwijsorganisatie Groeperingsvorm Onderwijstijd
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Het massaal inschrijven van grote aantallen leerlingen in een eerste jaar levert een overtallig aantal uren op voor de inrichting van dit vak. Deze uren worden dan aangewend voor andere vakken. In het geval van muziekgeschiedenis betekent dit een erg scheefgetrokken situatie. Voor het vak muziekgeschiedenis voldoende aanwezig.
zijn de nodige didactische voorzieningen
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Over de verschillende schooljaren heen blijken de volgende resultaten. In het schooljaar 2008-2009 slaagden twee van de vier leerlingen voor de eindproef. Eén leerling legde geen examen af, een andere leerling behaalde 40% van de puntert Het schooljaar daaropvolgend namen drie leerlingen deel aan de eindproef. Géén van de kandidaten was geslaagd. De gemiddelde quotering bedroeg 49%. In dat jaar waren er ook geen externe juryleden aanwezig. Het jaar daaropvolgend behaalden twee van diezelfde leerlingen een grote onderscheiding. Het curriculum van deze leerlingen werd met een jaar artificieel verlengd. Zij waren het restant van negen oorspronkelijk ingeschreven leerlingen twee jaar ervoor. De gemiddelde score bedroeg dat jaar 83%. In het jaar 20112012 namen twee leerlingen deel waarvan één slaagde met grote onderscheiding. De validiteit van de examens kon niet nagetrokken worden als gevolg van de afwezigheid van het examenmateriaal.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
23
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
verbreding die ingebouwd is. Dit vraagt veel opzoekingswerk wat blijk geeft van grote betrokkenheid zowel naar het vak als naar de leerlingen toe. Er is geen verslaggeving rond de leerbegeleiding van de toelatlngsperiode.
Inbreuk(en) op regelgeving
3.1.1.11
Woordkunst:
De docent hanteert een erg enthousiaste en overtuigende lesstijl die blijk geeft van een grote eruditie. De lessen vragen een bijzondere voorbereiding door de
Gebruik van goedgekeurde leerplannen: Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen "Muziek", Woordkunst en "Dans" 31/07/1990, art.12 Toelatingsvoorwaarde tot de optie muziekgeschiedenis: Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen "Muziek", Woordkunst en "Dans" 31/07/1990 Art. 17. § l, r
algemene verbale vorming
Voldoet In de lessen algemene verbale vorming worden de leerplandoelen zorgen voor een stimulerende dynamiek binnen de lessen. Outputgegevens -Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
gerealiseerd.
Het spreek- en spelplezier
De evolutie in de leerlingenaantallen in de lagere graad Woord vertoont een =golvende beweging over de-laatste tien jaar.-Er wäYellpieRen tijdens de schooljaren 2007-2008 en de twee daaropvolgende
schooljaren met meer dan 60
leerlingen. De leerkrachtenwissel heeft sporen nagelaten en heeft het leerlingenaantal in 2010-2011 gevoelig doen dalen, een fenomeen dat vaker voorkomt binnen de dko-context. Intussen heeft de cursus algemene verbale vorming (avv) een tweede adem gevonden en is een lichte kentering merkbaar in de cijfers. De doorstroomcijfers tonen aan dat dat er een behoorlijke uitval is gedurende het curriculum, bekeken over de laatste vijf jaren. Veelleerlingen starten de cursus maar maken hun door te lopen parcours tot in de L4 niet af. Daarnaast is er ook een behoorlijke instroom op leeftijd tijdens de lagere graad. Daardoor wordt niet enkel de uitstroom gecompenseerd, maar komt er ook een zekere aangroei van de leerlingenaantallen in de lagere graad Woord. De verhouding tussen het aantalleerlingen in de lagere en de middelbare graad ligt de laatste jaren rond het Vlaamse gemiddelde, rond de 60%. Voordien was die verhouding helemaal uit evenwicht met percentages beneden de 35%. In de lessen avv komen alle leerplandoelstellingen aan bod. Er is een ruime dosis spreek- en spelplezier aanwezig. De aandacht voor de persoonlijkheid van iedere leerling afzonderlijk, waarbij duidelijk rekening wordt gehouden met de specifieke noden en behoeften, creëert een veilige omgeving waar leerlingen zichzelf kunnen zijn en zich op eigen tempo kunnen ontplooien. De gedifferentieerde werking sluit hier volledig bij aan. Dit heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van hun verbale communicatie. en overwint hun mogelijke spreekangst. In deze aangename klassfeer wordt het geven van een opbouwende kritiek en feedback als positief ervaren. Een meer participatieve evaluatie zou de concentratie en de observatie bij de leerlingen kunnen aanscherpen en tezelfdertijd het formuleringsvermogen kunnen aanzwengelen. Het enthousiasme allerlei vlak.
en de dynamiek in de klas zijn stimulerende
factoren op
Vertrekkend vanuit het leerplan is een duidelijke, opbouwende leerlijn uitgetekend met voldoende aandacht voor herhaling en remediëring.
24
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Uitrusting Leermiddelen
De avv-Iessen gaan door in de Nieuwstraat. De ruimte waarin gewerkt wordt, is voldoende groot. Er zijn tafels en stoelen aanwezig. Verder is er een podium met
en leT
Logistiek
een lieht- en geluidsinstallatie.
Infrastructuur
Het lokaal waarin les gegeven wordt in de Nieuwstraat is, objectief bekeken, ruim genoeg. De staat van het gebouwechter is ondermaats. Bovendien voedt de ligging van de lesplaats, met een ingang op een publiek toegankelijke binnenplaats, het onveiligheidsgevoel, zeker wanneer de lichten buiten stuk zijn en er geen toezicht ter plaatse is. Op deze vestigingsplaats worden door de gemeente ook ruimtes aangeboden aan jeugdverenigingen. Vaak hangen er jongeren rond, de hele site is verkommerd en is geen geschikte en inspirerende plaats voor artistiek onderwijs. Ook het aanwezige sanitair en het onderhoud ervan, laat te wensen over.
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
Uit de examenprogramma's van de voorbije jaren kan afgeleid worden dat de exameninhouden overeenstemmen met evaluatievereisten uit het leerplan. Voor de samenstelling van de jury blijken er formeel geen echte problemen. Op I representatief vlak zou een reflectie over de validiteit en de knowhow van een . aantal juryleden klaarheid kunnen brengen.
en representotief Valide Betrouwbaar
Externe juryleden krijgen geen beoordelingscriteria die als leidraad voor de jurering kan dienen. Uit onderzoek van de processen-verbaal blijkt dat het overgrote deel van de leerlingen een grote onderscheiding behaalt. D)t strookt niet helemaal met het niveau dat uit de klasbezoeken kan opgemaakt worden. Dit item zou een onderwerp voor een vakvergadering kunnen zijn. Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
Tot nog toe waren vakvergaderingen eerder schaars. Naast de gevolgde nascholingen bij externe organisaties worden vakvergaderingen niet ingezet als stimulans om de verticale samenhang binnen de woordafdeling te realiseren en expertise op velerlei gebieden uit te wisselen.
van expertise Nascholingen
3.1.1.12 Woordkunst:
De gedifferentieerde aanpak in de lessen avv, schept de mogelijkheid om te beantwoorden aan de leerlinggebonden noden en behoeften. Dit werd ook duidelijk binnen de klaspraktijk. Binnen de academie is nog geen algemeen gesystematiseerd leerlingvolgsysteem uitgewerkt. Voor de klassen avv werd door de leerkracht zelf een systeem ontworpen, gekoppeld aan de evaluatiefiche, dat een beeld geeft van de mogelijkheden en de vorderingen van de leerlingen.
repertoirestudie
woordkunst
Voldoet niet In de volwassenencursus worden de leerplandoelstellingen niet behaald. In deze cursus worden vooral de leerplandoelstellingen van het vak verbale vorming nagestreefd. Ondanks de grote nood aan goede spreektechnische vaardigheden bij de leerlingen stemt de leerinhoud niet overeen met deze van het vak repertoirestudie. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader
50765 - dko - Gemeentelijke
Het geheel van het aantalleerlingen in de hogere graad is de laatste jaren beduidend toegenomen. In 2012-2013 telde de HG meer leerlingen dan de middelbare graad. Onrustwekkend is wel de uitstroom binnen de gehele HG die in het merendeel van de schooljaren meer dan 50% bedraagt. Hier gaat de academie in tegen de Vlaamse gemiddelden. De leerplandoelstellingen worden niet in alle lessen gerealiseerd. Men heeft dit jaar geopteerd om wekelijks les te geven. Het bijwonen van voorstellingen gebeurt sporadisch en bij gelegenheid. Het jaarplan overlopend, komen
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
25
Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Inbreuk(en) op regelgeving
26
verschillende
stromingen
aan bod. Er is oog voor de actualiteit
(Bvb.
Gedichtendag) en de leerlingen worden alert en bewust gemaakt van de ontwikkelingen in de hedendaagse literatuur en attent gemaakt op historisch literair materiaal. Hierbij worden de verbanden met hedendaagse werken aangehaald. In de volwassenenklas wordt dit uur echter grotendeels vervangen door de inhoud van het vak verbale vorming. Dit stemt niet overeen met de leerplandoelstellingen voor repertoirestudie. Er kan begrip voor deze invulling opgebracht worden vanuit een streven naar goede spreektechnische vaardigheden. Deze laatste zijn door de meeste leerlingen onvoldoende ontwikkeld omwille van de onmiddellijke instroom in het eerste jaar van de HG. De leerplannen laten deze afwijking echter niet toe omdat er een ander parcours voorzien wordt waar deze problemen opgevangen kunnen worden, met name de middelbare graad bij de volwassenen. Het jaarplan geeft een overzicht van de inhoudelijke aspecten van het vak repertoirestudie. Merkwaardig is wel dat er, na het examen in mei, geen invulling meer geboden wordt voor de maand juni. In samenspraak met het beleid van de academie moet hierover duidelijkheid geschapen worden. De ruimte waarin gewerkt wordt voldoet voor repertoirestudie. Het betreft een anoniem klaslokaal in een naburige middelbare school. Daar zou o.a. internet aanwezjg zijn, ma<!r:tot op het moment vaDJIj:! doorlichting leerkracht daarvan niet op de hoogte.
was d~l::>etrQl<ken
In de examenprogrammabrochures wordt, met uitzondering van het schooljaar 2011-2012, nergens melding gemaakt van een eind- en/of overgangsexamen voor repertoirestudie. Nochtans wordt ook het vak repertoirestudie voor de evaluatie aan dezelfde eisen onderworpen als de praktijkvakken op het vlak van externe juryleden. Het merendeel van de schooljaren worden voor repertoirĂŠstudie geen examens afgenomen worden. Steunend op artikel 32 van bovenvermeld besluit, is dit een inbreuk op de regelgeving. De inhoud van het examen in 2011-2012, zoals aangeduid in de programmabrochure van dat jaar, beantwoordt bovendien niet aan de examenvereisten die uitgeschreven staan in de leerplannen. Daarin wordt gestipuleerd dathet examen HG3 voor repertoirestudie bestaat uit: "1. Een presentatie van de achtergronden en inspiratiebronnen van de uitvoering van H3. Dit geldt voor de drie opties. De voorkeur wordt gegeven aan een praktische uitwerking. 2. Een presentatie van een vooraf afgesproken onderwerp gekozen uit de thema's aangereikt in de drie leerjaren hogere graad." Hier zijn binnen de academie nergens sporen van gevonden. Aangezien er omzeggens geen examens ingericht worden kan er ook geen uitspraak gedaan worden over de quoteringen. In het schooljaar 2011-2012 beantwoordde het examen niet aan de vereisten die voorgeschreven worden in het leerplan. Binnen de klaspraktijk is er voldoende aandacht voor iedere leerling afzonderlijk. Bij de volwassenen is de begeleiding en opvolging van de verworven vaardigheden bijzonder hoog. Alleen komt de inhoud van het vak niet overeen met de inhoud van het leerplan voor repertoirestudie. Een algemeen gesystematiseerd leerlingvolgsysteem voor de gehele academie werd nog niet uitgewerkt. Samenstelling van de jury: Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen muziek, woordkunst en dans 31 juli 1990, art. 32 en art. 33.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
3.1.1.13
Woordkunst: toneel
Voldoet In de lessen toneel is een ruime mate van spelplezier aanwezig. Ook de andere leerplandoelstellingen worden gerealiseerd. Via permanente evaluatie binnen de klaspraktijk wordt op een efficiënte wijze bijgestuurd
en geremedieerd.
Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale
en horizontale samenhong
Klasmanagement Actief en constructief
leren
Het aantalleerlingen
dat de HG beëindigt voor toneel is eerder laag, maar is vorig
jaar toch aanzienlijk gestegen. Dit eerder lage aantal, zeker tegenover de cursus voordracht, is eerder uitzonderlijk ten opzichte van Vlaanderen. Een mogelijke verklaring voor het relatief klein aantalleerlingen is een plaatselijk privé-initiatief dat zich eerder op voorstellingen richt en minder op een onderwijskundig verantwoord leerproces. Vele leerlingen uit de woordafdeling worden hierdoor aangesproken en stappen over. Het is een uitdaging voor de academie om hun meerwaarde en hun kwaliteit op dit vlak aan te tonen. Niets belet de academie om in de eindjaren met een productie voor de dag te komen die het Hamse publiek kan bekoren. In de lessen toneel worden de leerplandoelstellingen gerealiseerd. Het spelplezier is ruimschoots aanwezig. De parameters van beweging worden geëxploreerd ter ontwikkeling van de non-verbale communicatie. Hierbij aansluitend is er aandacht voor houding en lichaamsbewustzijn. Vanuit de leerkracht wordt voortdurend bijgestuurd en geremedieerd. Deze permanente evaluatie tijdens het werkproces werpt onmiddellijk vruchten af. Uit de examenbrochures van de voorbije jaren kan afgeleid worden dat er in de meeste klassen voldoende aandacht is voor goed en literair verantwoord tekstmateriaal. In de enige klas volwassenen is er een probleem op het vlak van aanbod. Binnen de cursus toneel wordt een mix van voordracht en toneel gegeven. De leerplandoelstellingen van toneel kunnen op deze wijze onmogelijk gerealiseerd worden.
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
In de Nieuwstraat is een voldoende grote ruimte voorhanden. Daarnaast beschikt men er ook over een lieht- en geluidsinstallatie. Er is geen internettoegang. In de ruimte is een klein podium voorzien, maar coulissen ontbreken. De leerplandoelstellingen van toneel kunnen op deze wijze moeilijk gerealiseerd worden. De middelbare school, waar de volwassenen gebruik maken van een "anoniem" klaslokaal, met opzij geschoven tafels en stoelen, is ver verwijderd van de sfeer van een theaterruimte. Bovendien ontbreekt de noodzakelijke uitrusting die met theaterlessen gepaard gaat zoals een belichtings-installatie, een geluidsinstallatie, een podium, coulissen, enz ... Het legt een zware hypotheek op de realisatie van de leerplannen.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
27
Infrastructuur
De lessen toneel gaan door in de Nieuwstraat,
een site waar niet enkel de
academie deels een onderkomen gevonden heeft, maar waar ook vele jeugdverenigingen en -bewegingen een plek hebben gevonden. De ruimte waarin gewerkt wordt, is objectief genomen groot genoeg. Het gebouw zelf echter, is verwaarloosd. Het sanitair is vuil en slecht onderhouden. De buitenomgeving wakkert het onveiligheidsgevoel aan. Ten tijde van de doorlichting was de buitenverlichting stuk waardoor de buitenruimte aardedonker was. De beslotenheid van het terrein, samen met het feit dat er vaak rondhangende jongeren aanwezig zijn die geen link met de academie hebben en het gebrek aan toezicht, werpt vragen op in verband met de geschiktheid van deze locatie. De volwassenen krijgen les in een klaslokaal van de plaatselijke middelbare school. Deze ruimte leent zich niet tot het geven van toneellessen. Stoelen en tafels moeten opzij geschoven worden om een kleine vrije ruimte te kunnen creĂŤren. Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide
De examenprogramma's van de MG en HG voldoen aan de leerplanvereisten. Nazicht van de processen verbaal toont aan dat de jurysamenstelling niet steeds
conform de regelgeving is. Soms zijn er te weinig juryleden aanwezig op het examen, soms zijn de juryleden geen externen. Verder kunnen vraagtekens geplaatst worden bij de validiteit van de juryleden. Regelmatig wordt beroep gedaan op juryieden die geen vakspeciaiisten zijn. Dit roept vragen op bij de waarde van de evaluatie en ernst waarmee men dit vak bejegent. De quoteringen -----ligger:l-aande-hoge-kant.-Hetovergrote-deelvande-Ieerlingenbe-haalt-eengrote-----onderscheiding. Duidelijke afbakeningen van de verschillen tussen de graden en de vaardigheden die moeten verworven worden per graad, zijn nog niet gemaakt. Externe juryleden bezitten geen criteria die als handvaten kunnen gebruikt worden bij hun beoordeling. In de klas van de volwassenen stromen de leerlingen onmiddellijk in de HG in. Hiervan zijn de toelatingsperiodes niet steeds beschikbaar. Er werden ook geen processen-verbaal van de volwassenen gevonden.
Betrouwbaar
--------------
leerbegeleiding Zorgzaam
Binnen de klaspraktijk is er voldoende aandacht voor de noden en behoeften van elke leerling. Een overkoepeld leerlingvolgsysteem voor de hele academie ontbreekt vooralsnog.
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Inbreuk(en) op regelgeving
3.1.1.14 Woordkunst:
De samenstelling van de examenjury's: Besluit van de Vlaamse Gemeenschap houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen muziek, woordkunst en dans Art. 33. De regelgeving omtrent de toelatingsvoorwaarden: Besluit van de Vlaamse Gemeenschap houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen muziek, woordkunst en dans Art. 24.
voordracht
Voldoet niet In de cursus voordracht worden de leerplandoelstellingen niet gerealiseerd. De exameninhouden beantwoorden niet aan de evaluatievereisten uit het leerplan en de examenjury's zijn niet conform de richtlijnen in de regelgeving samengesteld. In sommige lessen wordt de toegemeten onderwijstijd niet gerespecteerd. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
28
Op kwantitatief
vlak zit de voordrachtcursus
sinds een paar jaar in de lift. De
aangroei in de hogere graad is aanzienlijk. De situatie in de HG was enkele jaren terug dan ook ronduit erbarmelijk en zelfs bedreigend voor het voortbestaan van de optie binnen de academie. De doorstroom naar het hoger kunstonderwijs is zo goed als onbestaande. Binnen de HG is er een aanzienlijke uitstroom. Nog geen 50% van de Hl studeert drie jaar later af.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht
Referentlekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Onderwijsorganisatie Onderwijstijd Groeperingsvorm
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Infrastructuur
Door ziekte van de titularis, die bijna de gehele voordrachtafdeling het doorlichtingsonderzoek zich voornamelijk toe op nazicht van
runt, spitste
examenprogramma's en jaarplannen. Daarin wordt het duidelijk dat de leerplandoelstellingen voor voordracht niet gerealiseerd worden. In de jaarplannen worden vaak personages en spelscènes gecreëerd. Zo dient een populair televisiedrarna als basis voor een eindejaarsvoorstelling binnen het vak voordracht. Scènes worden uitgewerkt en personages gecreëerd. Dit staat mijlenver af van de doelstelling dat verschillende vormen van poëzie en proza moeten aangeboord worden en waarbij tekstzegging centraal staat. Uit de examenprogramma's kan afgeleid worden dat vele gebrachte teksten zelf geschreven zijn. Deze laatste doelstelling kan makkelijk ondergebracht worden in het vak literaire creatie, maar niet onder de doelstellingen van voordracht. Objectief bekeken is er binnen de toegemeten tijd, één uur per week, geen ruimte om zelf teksten te schrijven. Er is voldoende aanbod van degelijk literair materiaal dat zelf schrijven uit noodzaak niet aan de orde is. Bovendien is een kennismaking met goed literair materiaal noodzakelijk om de horizon van leerlingen te verbreden en hun smaak voor hoogstaande literatuur aan te scherpen. De aangeboden teksten kunnen in bepaalde gevallen beter aangepast worden aan de leeftijd. Gerenommeerde Nobelprijswinnaars bij leerlingen uit de MG3 aanbrengen, is een huzarenstuk! Verticale en horizontale samenhang, zowel binnen het vak voordracht als binnen de gehele SR Woord zijn onvoldoende aanwezig. Uit een aantallesbezoeken kan worden afgeleid dat er te weinig aandacht besteed wordt aan tekstkennis. De week voor een optreden kennen de leerlingen hun tekst nog niet uit het hoofd. Op podium, voor een volle zaal, kan dit wel eens tot vervelende situaties leiden. Deze attitude maakt deel uit van een zelfstandigheidsbevordering die niet gerealiseerd wordt en een belangrijk deel van de vorming uitmaakt. Leerlingen dragen niet enkel verantwoordelijkheid voor zichzelf maar ook voor hun medeleerlingen/klasgenoten. Uit nazicht van de jaarplannen blijkt dat muziek een belangrijke rol speelt tijdens een bepaald lesuur (cfr. onderwijsorganisatie) waardoor het vermoeden groeit dat de inhoud sterk aanleunt bij musical. Deze optie, waarbij binnen één lestijd verschillende podiumkunsten aan bod komen, kan enkel ingericht worden via een tijdelijk project.
Binnen het uurrooster zijn er bepaalde groepen die in één lestijd de vakken drama en voordracht krijgen. Binnen de lestijd van één uur is het onmogelijk om de leerplandoelstellingen van de beide vakken te realiseren. In de Nieuwstraat zijn een geluidsinstallatie, een lichtinstallatie en een podium aanwezig. Voor het overige brengen leerkrachten eigen didactisch materiaal mee. Het lokaal in de Nieuwstraat voldoet qua ruimte. Het geheel is echter ondermaats. De site is ook volledig toegankelijk voor mensen die geen banden hebben met de academie. Vaak hangen er groepjes jongeren rond die het veiligheidsgevoel aantasten. Op het moment van de doorlichting was de buitenverlichting stuk. Daardoor was de omgeving volledig donker. Een absoluut onaangename omgeving om jongeren naar de les te laten gaan, mede doordat er op die lesplaats ook geen toezicht voorzien is. Daarbovenop komt nog dat het sanitair in de Nieuwstraat niet voldoet.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
29
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Zoals reeds beschreven onder onderwijsaanbod
voldoen de examenprogramma's
niet aan de vereisten, voorgeschreven in de leerplannen. Circusopdrachten, improvisaties en zelfgeschreven teksten behoren niet tot het repertoire van de cursus voordracht. De samenstelling van de jury is niet steeds conform de regelgeving. Juryleden bij eindexamens zijn niet steeds extern aan de instelling. Ook het aantal externe juryleden beantwoordt niet altijd aan de vereisten inzake evaluatie. Deze inbreuk doet zich ook voor bij de toneelcursus. (Cfr. de evaluatiepraktijk bij Toneel). De expertise van een aantal juryleden is in een aantal gevallen twijfelachtig. Op de processen-verbaal stemmen de namen van de juryleden niet steeds overeen met de handtekeningen onderaan het formulier. In de examenbrochure van 2011-2012 wordt melding gemaakt van een openbaar examen op 19/02/2012. Aan het einde van het jaar werd geen openbaar examen meer afgelegd. Externe juryleden beschikken nog niet over criteria waarop ze zich kunnen beroepen bij hun beoordeling. De quoteringen liggen aan de hoge kant. Grootste onderscheidingen zijn geen zeldzaamheid en grote onderscheidingen zijn bijna de norm, zowel wat de eind- als de overgangsproeven betreft.
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Binnen de klassen is er persoonlijke aandacht en begeleiding voor de leerlingen. Een overkoepelend leerlingvolgsysteem voor de gehele academie is nog niet ontwikkeld. Binnen de klas wordt de evolutie van de leerling minimaal
vastgelegd. Inbreuk(en) op regelgeving
3.1.1.15
~
Organisatie van de optie: Besluit van de Vlaamse Regering kunstonderwijs, studierichtingen Organisatie van de evaluatie: Besluit van de Vlaamse Regering kunstonderwijs, studierichtingen Samenstelling van de jury: Besluit van de Vlaamse Regering kunstonderwijs, studierichtingen
Dans: algemene artistieke
houdende organisatie van het deeltijds muziek, woordkunst en dans. Art.8. houdende organisatie van het deeltijds muziek, woordkunst en dans. Art. 30. houdende organisatie van het deeltijds muziek, woordkunst en dans. Art. 32 en Art. 33.
bewegingsleer
Voldoet niet De leerplandoelstellingen komen aan bod maar de kwaliteit van uitvoering en het beheersingsniveau onvoldoende. De zeer positieve leerlingenevaluatie wordt dan ook in vraag gesteld. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
i
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang
30
is
De studierichting Dans werd in het schooljaar 2002-2003 opgericht. Gedurende deze 10 jaar kent zij echter een wisselend succes. De instroom is zeer beperkt. Waar in Vlaanderen de studierichting
Dans blijft stijgen, daalde hier het
leerlingenaantal tot een dieptepunt van 26 leerlingen. De doorstroom ligt gevoelig onder het gemiddelde. Over de laatste drie schooljaren bereikt slechts 37% van de leerlingen het einde van de lagere graad. Voor Vlaanderen bedraagt dit 63%. Er is nog geen onderzoek gedaan om deze doorstroomcijfers te verklaren. Nochtans blijkt de academie de enige te zijn met het aanbod van de klassieke danstechniek in de regio. Een duidelijke profilering en goed georganiseerde rekrutering dringen zich op. Voor de hele opleiding van de lagere graad zijn er jaarplannen opgemaakt. Tussen L3 en L4 wordt er te weinig onderscheid gemaakt op basis van de leerplannen. De jaarplannen LS en L6 vertrekken vanuit de reële beginsituatie van de leerlingen. Op het moment van de doorlichting heeft één leerkracht een verlofstelsel opgenomen.
50765 - dko - Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Danste HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Klasmanagement Actiefen constructiefleren
Tijdens de lesbezoeken valt op dat de jaarplannen niet overeen komen met de reële situatie voor L3 en L4. De aangeboden leerstof blijkt sterk vereenvoudigd. In LS en L6 blijken de leerlingen onvoldoende de leerstof van de vorige leerjaren verworven te hebben. Hierdoor kan de leerstofvan LS en L6 onvoldoende aan bod komen. Er is.te weinig aandacht voor een juiste houding. Er wordt te weinig gewerkt aan het 'en dehors'-gevoel. De technische vaardigheden vanuit de klassieke dans komen te weinig aan bod in vergelijking met de inhoud van het leerplan. Het evenwicht tussen oefeningen aan de barre, au milieu, de sprongen en de verplaatsingen is voorlopig afwezig. Het niveau van uitvoering ligt laag. De expressieve component wordt in elke les benadrukt. De leerlingen zijn overtuigd in de uitvoering van de oefeningen. Zij zijn bovendien sterk getraind in hun bewegingsgeheugen.
Onderwijsorganisatie Groeperingsvorm Onderwijstijd
Uitrusting Leermiddelen en ICT Logistiek
De klassen L3 enL4 zijn opgesplitst. Voor LS en L6 is dit niet het geval. Nochtans is het verschil tussen beide klassen groot op het vlak leerinhouden. De opsplitsing zou ten goede komen aan de L6 zodat deze klas zich ten volle kan voorbereiden op de eerste openbare proef. Er is een geluidsinstallatie met cd-speler die het tijdens het lesbezoek liet afweten. Eén leerkracht brengt de eigen laptop mee. Bovendien staat deze installatie ergonomisch slecht opgesteld. Op het moment van de doorlichting is één spiegel stuk. Er is een kast voorzien om materiaal in op te bergen.
Infrastructuur
De danszaalligt in het sportcentrum 'Meuienbroek', zo'n SOOmvan de academie. Op geen enkele plaats wordt aangeduid dat de academie in het sportcentrum aanwezig is. Zo is er weinig connectie met de academie. Het organisch ontstaan van inspirerende ideeën tussen collega's en het creëren van een artistieke omgeving, zijn in deze omstandigheden niet te realiseren. De zaal is licht en ruim, er zijn spiegels en losse barren. De vloer is echter onvoldoende zwevend wat een belasting inhoudt bij het uitvoeren van sprongen. Deze vloer werkt blessures in de hand, zowel bij leerlingen als bij de leerkracht.
E\(aluatiepraktijk
De leerlingen krijgen twee schriftelijke evaluaties per jaar. Tot dit schooljaar was het rapport een onderdeel van de agenda. De criteria voor het vak algemene artistieke bewegingsleer beperken zich tot technische vaardigheden. De belangrijke component van expressie die in alle lessen aanwezig was, wordt niet gehonoreerd. Vanaf dit schooljaar wordt de evaluatie digitaal verwerkt. Concrete evaluatiecriteria zijn voorlopig nog niet opgesteld. Het examenprogramma voor L6 is ofwel niet aanwezig ofwel is het niet conform de voorschriften van het leerplan. De punten op de processen-verbaalliggen hoog in vergelijking met het niveau dat tijdens de klasbezoeken werd vastgesteld. Dit doet vragen oproepen betreffende de evaluatiecriteria en de samenstelling van de jury. Een grondige analyse van het leerplan met daaraan gekoppeld het uitwerken van evaluatiecriteria dringt zich op.
Evenwichtig ~n representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam en uitdagend Leerlingvolgsysteem
Leerlingen worden zeer veel verbeterd, zowel fysiek als mondeling. De leerlingen kunnen fouten herkennen _endeze verwoorden. Zij slagen erin om belangrijke elementen uit technische oefeningen op te sommen. De leerlingen tonen aan dat ze de bewegingen begrijpen. Op het niveau van uitvoering mag nauwkeuriger gewerkt worden. Soms wordt er te veel naar vorm verbeterd in plaats vanuit het bewegingsverloop. De leerlingen hebben een agenda waarin zij meestal het thema van de les invullen. Aangezien er geen bord aanwezig is, moeten leerlingen uit het hoofd of
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
31
vanuit de spelling van de leerkracht de woorden opschrijven. Er staan hierdoor talloze fouten in de agenda's, vooral bij de lagere klassen. Wat het nut van deze werking is, is voorlopig onduidelijk. Er wordt immers geen taak opgegeven, de inhoud blijft louter informatief. Inbreuk(en)
op
regelgeving
Het lokaal voor dans beantwoordt
onvoldoende
aan de infrastructurele
normen.
16/05/1999 - Ministerieel besluit tot bepaling van de voorwaarden voor de aanvraag van een programmatie in het deeltijds kunstonderwijs en de behandeling ervan, de voorwaarden voor de melding van een structuurwijziging in het bestaande studieaanbod in het deeltijds kunstonderwijs en de infrastructuurvereisten voor de studierichting dans in het deeltijds kunstonderwijs, hoofdstuk V, art. 17
3.1.1.16
Dans: artistieke
training
Voldoet Alle doelstellingen worden gepland en aangereikt. Er is een bijzondere aandacht voor de hoofddoelstellingen van het vak, nl. exploratie, improvisatie en expressie,. De meeste leerlingen slagen erin om na onderzoek hun eigen bewegingstaal te creëren en te presenteren. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes
De evolutie van leerlingenaantallen is gekoppeld aan het optievak en worden bij het desbetreffende vak besproken.
_\Zerv.olg_Q[l.derwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht
Referentlekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Het aanbod in de lessen artistieke training is breed en sluit goed aan op de leerplandoelstellingen. Het consolideren van de techniek wordt in dit geval bereikt via de hedendaagse dans. De basisprincipes van hedendaagse dans worden op een systematische wijze aangeleerd, met een duidelijke link naar algemene artistieke bewegingsleer. De leerlingen herkennen de bewegingen uit de lessen algemene artistieke bewegingsleer en kunnen ze in een hedendaagse context plaatsen. De oefeningen zijn een combinatie van techniek, beweging, ruimte en tijd. De artistieke ontwikkeling staat in deze lessen centraal. Leerlingen krijgen de kans hun eigen bewegingstaal te ontwikkelen. Ze worden uitgedaagd om steeds nieuwe bewegingen te zoeken. De basisemoties geven een aanzet tot expressie maar eveneens tot de ontwikkeling van een eigen persoonlijke interpretatie van bewegingen. In choreografieën wordt dan weer de nadruk gelegd op het in groep leren dansen: rekening houden met mekaar, in de ruimte en in duetten. De leêflingen hebben een sterk getraind bewegingsgeheugen. Bovendien wordt hier met zeer veelovertuiging en passie gedanst. De zorgvuldig gekozen muziek draagt ertoe bij dat leerlingen tot expressie en creativiteit komen. Er is veel variatie in het muzikale aanbod. De link tussen de bewegingsopdracht en de gekozen muziek versterkt de verschillende leermomenten. De leerlingen krijgen twee schriftelijke evaluaties per jaar. De criteria die hiervoor gehanteerd worden sluiten onvoldoende aan op de klaspraktijk en de doelstellingen die in de jaarplannen geformuleerd zijn. De overgang naar de digitalisering van de evaluatie biedt de mogelijkheid om nieuwe criteria te formuleren die beter aansluiten op de realiteit. De leerlingen worden in hun creatieve en artistieke ontwikkeling sterk gestimuleerd. Elke leerling wordt uitgedaagd zijn persoonlijke béwegingstaal te
Leerlingvolgsysteem
32
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
ontwikkelen,
zij krijgen hiertoe ook de vrijheid. Leerkrachten stimuleren en
motiveren hen om hun grenzen te verleggen. De begeleiding in heel dit proces is niet sturend, vooral coachend. Er wordt sterk gedifferentieerd. De leerlingen slagen erin om met overtuiging choreografieĂŤn te dansen. Dansplezier is hier alom aanwezig.
3.1.1.17 Dans: dansinitiatie Voldoet Vanuit een gerichte aandacht voor dansplezier, het stimuleren van de psychomotoriek en de bewegingsexploratie worden alle leerplandoelstellingen systematisch gepland en komen deze ook in voldoende mate en evenwichtig aan bod. De leerlingen genieten van de verschillende bewegingsspelletjes en opdrachten. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale
en horizontale samenhang
Klasmanagement Actief en constructief
leren
De instroom voor de dansinitiatie blijft ook hier zeer laag. Een persoonlijk initiatief van de leerkracht heeft er echter voor gezorgd dat het leerlingenaantal in L2 is verdubbeld. Dit doet vragen rijzen bij de aanpak van rekrutering en profilering. De overgang van Li naar L2 vertoont een grillige curve. De doorstroom naar L3 blijft met 40% onder het Vlaams gemiddelde van 63%. De hele studierichting Dans verdient de aandacht om deze doorstroomcijfers grondig te bestuderen, er conclusies uit te trekken en acties te ondernemen. Alle doelstellingen worden systematisch gepland en komen ook aan bod tijdens enkele bijgewoonde lesmomenten. Dansplezier en fantasie vormen de rode draad doorheen de lessen. De fantasie van de leerlingen stimuleert hen om te bewegen en 'anders' te bewegen. De beeldspraak va~ de leerkracht draagt er toe bij dat ook de kwaliteit van de bewegingen verbetert. Zowel ruimte- als tijdsperceptie komen aan bod via bewegingsspelletjes, de basisbewegingspatronen zoals o.a. het huppelen wordt afgewerkt met de nodige ernst van elke leerling. Ook hier wordt al aan het bewegingsgeheugen gewerkt en met resultaat. De beeldspraak die gebruikt wordt, spreekt de fantasie van de leerlingen aan. Leerlingen gaan helemaal op in het verhaal waardoor ze ook plezier beleven aan het bewegen. Bewegingsexploratie is voortdurend aanwezig zowel in oefeningen als in bewegingsopdrachten.
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
50765 - dko - Gemeentelijke
Dankzij zorgvuldig gekozen muziekstukken wordt het leerproces versterkt. De muziek stimuleert de fantasie, bevordert de muzikaliteit en ondersteunt de leerlingen in hun expressie. In het bijgewoonde lesmoment worden kranten gebruikt om tot nieuwe bewegingen te komen. Leerlingen slagen hier in en het geeft hen heel wat dansplezier. De leerlingen krijgen twe-e schriftelijke evaluaties per jaar. De criteria die hiervoor gebruikt worden, sluiten te weinig aan op de leerinhouden en de doelstellingen van het vak. De vraag stelt zich of de jonge leerlingen deze evaluatievorm begrijpen. De beoordeling gebeurt met emoticons wat het voor de kinderen visueel duidelijk maakt. De leerlingen krijgen alle kansen om zich op (psycho)motorisch, creatief en artistiek vlak te ontwikkelen. Ze worden hierbij continu gestimuleerd, uitgedaagd en gecoacht. De suggesties die de leerlingen krijgen, missen hun effect niet. Er zijn tal van leermomenten aanwezig waarbij leerlingen ook leren formuleren hoe zij bewegen.
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
33
Inbreuk(en) op regelgeving
Voor L2 wordt de groeperingsnorm aangevraagd.
overschreden.
Hiervoor werd geen afwijking
Omzendbrief: Jaarlijkse inlichtingen voor het schooljaar 2013-2014: schoolbeheer deeltijds kunstonderwijs: 6.3 3.1.1.18
Dans: klassieke dans
Voldoet niet Een problematische instroom en doorstroom in de middelbare graad zorgen voor weinig stabilttelt in het leerlingenaantal. De jaarplanning houdt te weinig rekening met de leerplandoelstellingen en de reële beginsituatie van de leerlingen. Bovendien wordt het minimale niveau voor de middelbare graad niet gehaald. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod --
---
--~
~
Op het moment van de doorlichting repeteerden voorstelling op het einde van de week.
Volledigheid --:évenwicht~~------------
Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
Qua instroom en doorstroom is de middelbare graad dans problematisch. Er stromen nauwelijks leerlingen in uit de lagere graad. Bovendien behalen weinigen het eindattest van de middelbare graad. De studierichting Dans is nog steeds in opbouw. Echter, met zo'n laag leerlingenaantal in de middelbare graad wordt het moeilijk een hogere graad op te bouwen. Deze situatie houdt al bijna vier jaar aan. Onderzoek naar de oorzaak van deze problematische situatie is nog steeds niet gebeurd en verdient alle aandacht.
en representatief Valide Betrouwbaar
--~----
--~-~----------
de leerlingen voor een ------
------~-~--
De planning die voorzien is, houdt te weinig rekening met de reële beginsituatie van de leerlingen. Uit de planning valt niet op te maken wat de precieze doelstellingen en leerinhouden van klassiek ballet zijn. De planning geeft een overzicht van al de leerstof klassieke dans en hedendaagse dans dat in het vak artistieke training wordt gegeven. Het materiaal uit klassieke dans is te moeilijk, heeft geen connectie met het leerplan en is niet systematisch opgebouwd voor de verschillende leerjaren in deze graad. Het vak klassieke dans wordt in een graadklas georganiseerd. Het jaarplan maakt geen onderscheid tussen de leerjaren en de beginsituatie van de leerlingen. Tijdens de repetitie van de choreografie valt op dat het niveau van de leerlingen niet beantwoordt aan het niveau van de middelbare graad. Er is bij de leerlingen weinig aandacht voor houding, juist spiergevoel. Inhoudelijk vertoont de choreografie geen enkele moeilijkheid of passenmateriaal dat overeen komt met het niveau van een middelbare graad. De afwerkingvan dit eenvoudig bewegingsmateriaal is onvoldoende. DE!leerlingen dansen wel met overtuiging de choreografie. Wegens een probleem met de CD-speler, kon niet met muziek gerepeteerd worden. Afspraken rond de opvolging van het materiaal is niet gekend. Zo was het feit dat de spiegel stuk is, nieuw voor de directie. De evaluatiepraktijk voor klassieke dans is dezelfde als deze voor algemene artistieke bewegingsleer. De evaluatiecriteria beperken zich tot de technische vaardigheden. De aandacht voor artistieke vaardigheden, wordt niet gehonoreerd. De examenprogramma's voor de openbare proef M3 waren in het verleden niet aanwezig. Meer recent beantwoordt de inhoud van het examen te weinig aan de vereisten die het leerplan voorschrijft. Er is geen normering vastgelegd voor de overgangs- en eindproeven. Het valt op dat de punten zeer hoog liggen in vergelijking met het niveau van uitvoeren tijdens de bijgewoonde lesmomenten.
34
50765 - dko ~ Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Tijdens de repetitie worden de leerlingen voldoende verbeterd, 'samen dansen' als hun plaats in de ruimte.
zowel naar het
Op het moment van de doorlichting had de vaktitularis een verlofstelsel opgenomen. Er is geen leerlingvolgsysteem in de academie dat het voor de vervanging mogelijk maakt onmiddellijk de beginsituatie in te schatten en daarop verder te bouwen. Enkel de prospectie vooraf heeft input gegeven om de lessen op het juiste niveau te continueren.
3.1.2
Voldoet de academie aan de erkenningsvoorwaarde 'bewoonbaarheid en hygiĂŤne'?
De academie faalt in het systematisch opsporen en beheersen van tekorten op het vlak van BVH. Haar werkwijze is heelonregelmatig. De deskundige ondersteuning van de interne en externe dienst bereikt niet elke vestiging waar de academie gebruik van maakt voor haar activiteiten. De samenwerking tussen de externe en de interne preventiedienst leiden onvoldoende tot een verbetering van de tekorten. De academie onderkent onvoldoende de tekorten waaraan ze moet werken, mist de waakzaamheid die nodig is om ongunstige veranderingen in haar omgeving op te merken en ze beschikt daardoor niet over de vereiste informatie om planmatig en doelgericht tekorten weg te werken. Het verklaart waarom plannen zoals het GPP, JAP onvoldoende inspelen op tekorten die specifiek zijn voor de academie en waarom bepaalde tekorten blijven aanslepen. De uitwerking van het plan is onrealistisch. Voor meerdere verbeteracties is er onduidelijkheid over het vereiste budget om ze uit te voeren en dit veroorzaakt in combinatie met een opvallend uitstelgedrag onzekerheid over de effectieve beheersing van alle vastgestelde tekorten. We missen in de planning bovendien aandacht voor maatregelen die in afwachting van een oplossing ten gronde de situatie minimaal verbeteren en/of aantonen dat men proactief handelt. Een cultuur waarbij elkeen op zijn niveau verantwoordelijkheid neemt, ontbreekt. Dat laat zich in belangrijke mate voelen in de feitelijke situatie op het vlak van bewoonbaarheid, veiligheid en hygiĂŤne en het zorgt voor enkele onaanvaardbare situaties in verschillende vestigingsplaatsen. Uit de resultaten van beschikbare controles van externe controlediensten, de interne dienst (preventieadviseur) en de externe dienst, blijkt dat er meerdere tekorten werden opgemerkt op het vlak van bewoonbaarheid en veiligheid. Het betreft veiligheid (o.a. brandpreventieverslagen, keuringen van elektrische installaties, ...), gebruikerscomfort en functionaliteit, enz. De verslagen en adviezen vermelden eveneens tekorten op het vlak van gezondheid. Deze tekorten zijn op het ogenblik van de doorlichting amper opgelost. Wat moet verbeteren, is in de planning slechts gedeeltelijk voorzien en we zien amper initiatief om in afwachting van een oplossing ten gronde via organisatorische maatregelen iets te ondernemen om de situatie te verbeteren. Daardoor viel het de onderwijsinspectie tijdens het bezoek ter plaatse op dat meerdere locaties tekorten vertonen op het vlak van veiligheid, gebruikerscomfort en functionaliteit, onderhoud, milieu, enz ... De vaststellingen in beschikbare documenten van deskundigen, stemmen overeen met wat de onderwijsinspectie tijdens de doorlichting opmerkte. De academie krijgt een ongunstig advies voor de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiĂŤne. Omwille van de falende systematiek waarmee de academie tekorten opspoort, de gebrekkige beheersing van vastgestelde tekorten en de feitelijke situatie op vlak van BVH, wekt het beleidsvoerend vermogen in de academie weinig vertrouwen. Een nauwgezette opvolging van de verbetering BVH is nodig en dat vereist deskundige analyse en advies en ondersteuning door het schoolbestuur.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
35
4
BEWAAKT DE ACADEMIÉ DE EIGEN KWALITEIT?
Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking procesvariabelen
4.1
van de geselecteerde
procesindicatoren
of
levert het volgende op.
Deskundigheidsbevordering Doelgerichtheid
De directies zijn twee jaar geleden gaan nadenken over het aspect nascholing binnen de kunstacademie. Tot op dat ogenblik was de nascholing facultatief en occasioneel georganiseerd. Er werd op ingegaan al naargelang de middelen het toelieten. Hier is een wending in gekomen als gevolg van het tijdelijk project rond het gemeenschappelijk domein "muzische vorming" dat overleg en uitwisseling van ervaringen noodzakelijk maakte. Het bracht de directie ertoe de nascholing te koppelen aan een jaarthema. Dit jaar is het doel het verbeteren van de "verbinding tussen de vakken onderling". Er is nog geen afzonderlijk nascholingsplan dat een duidelijke omschrijving omvat van de betekenis en de doelstellingen van het begrip nascholing 'an sich'. Hierdoor bevindt een uitgewerkte en verdiepte visie zich nog in haar kinderschoenen. De instelling heeft bepaalde deelaspecten van de nascholing onderzocht en opgenomen in haar professionaliseringsplan maar beschikt nog _nieto\ler-een_operationeeLr:efer:entiekader_datde ontwikkeling-van de-nascholing-op de verschillende niveaus van de werking van de academie op een schematische en systematische wijze in kaart brengt. Er is bijvoorbeeld nog geen basisdocument waarin uitgelegd wordt wat precies verstaan wordt onder interne/externe nascholing, vak-, optie-, studierichtinggeoriënteerde nascholing en de eraan gekoppelde voorwaarden om te kunnen in aanmerking komen voor ondersteuning. Effectmeting in de praktijk op leerlingen, het ontstaan van intervisie, teamcoaching, ... zijn begrippen die nog niet binnen het korps bestudeerd of uitgediept werden via vakvergaderingen en pedagogische studiedagen. Dit betekent niet dat de academie al geen stappen ondernomen heeft om meer overzicht te krijgen op het geheel van de nascholingsactiviteiten van het personeel. Men heeft bij de leerkrachten ook al gepeild rond de individuele behoeften tot nascholing. Ook werden evaluatieformulieren opgesteld om de opgedane ervaringen in functie van de klaspraktijk te registreren. Echter, een plan dat het fenomeen "deskundigheldsbevcrderlng", via professioneel geleid vakoverleg, afbakent vanuit de reële behoeften van de instelling is nog niet opgemaakt. Een doelgericht, strategisch beleid kan pas gevoerd worden wanneer dit referentiekader via een actieplan is ontwikkeld wordt. Hoe leerkrachten sensibiliseren en motiveren, vormt een belangrijke uitdaging.
Ondersteuning
De academie kan genieten van voldoende financiële ondersteuning, mede door een samenvoegen van de middelen die zowel door de inrichtende macht als de hogere overheid ter beschikking gesteld worden. Dit geldt voor alle studierichtingen in de kunstacademie. Anderzijds staat de cultuur rond (permanente) nascholing nog in de eerste fase van ontwikkeling. Bij gebrek aan een dynamisch kader met geplande actiepunten die opgevolgd worden, hangt de nascholing nog in een erg vrijblijvende atmosfeer. Het bespreken van nascholing kan aan bod komen tijdens functionerings- en evaluatiegesprekken maar maakt geen deel uit van een interne, continue en integrale beweging. De stimuli beperken zich tot het doorgeven van informatie van het door de koepel aangereikte aanbod en het doorspelen van al wat de school verder ontvangt rond andere initiatieven. De
36
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
directie gaat dan na of de gevraagde nascholing correspondeert gunstige gevolgen voor de kwaliteit van het onderwijs. worden immers vanzelfsprekend toegestaan.
4.2
met mogelijk
Niet alle aanvragen
Doeltreffendheid
Het effect van de nascholing blijkt, aldus de directie, moeilijk te meten. Het feit dat "slechts" 20% van de leerkrachten zich vanuit de academie bijschoolt, leidt er toe dat sommige opties inhoudelijk zelfs nog niet met dit aspect van professionalisering betrokken zijn en bepaalde leerkrachten dit dus evenmin beschouwen als inherent deel uitmakend van het persoonlijk functioneren. Daardoor zijn de resultaten van de nascholingsinitiatieven zeer versnipperd en uiteenlopend. Hierdoor kan men ook moeilijk nagaan of de investeringen in de nascholingen voldoende hebben gerendeerd.
Ontwikkeling
Nascholing staat in deze academie aan het begin van een ontwikkelingsproces. Er is nog geen beslissend initiatief genomen om dit belangrijk aspect van professionalisering aldus op de kaart te zetten dat het bij elk personeelslid een vanzelfsprekend onderdeel uitmaakt binnen de loopbaanontwikkeling (bewustwordingproces). Het is voor velen helemaal niet duidelijk wat vanuit de academie op dit vlak van hen precies verwacht en welke de afgebakende contouren en accenten zijn. Zo zullen de meeste leerkrachten binnen de academie zich afvragen hoe het jaarthema binnen hun optie/studierichting concreet gerealiseerd kan/moet worden. Er wordt hierover binnen het vakteam en binnen het korps in zijn totaliteit weinig of onvoldoende over gereflecteerd.
Onderwijsaanbod
Doelgerichtheid
50765 - dko - Gemeentelijke
Leerlingen kunnen in de academie terecht voor een aanbod in vier studierichtingen. De keuze voor het al dan niet opstarten van opties is niet ingegeven vanuit een welbepaalde visie. Zo worden opties opgestart en verdwijnen ze weer zonder een grondige studie vooraf. Voorbeeld hiervan is de optie literaire creatie in de studierichting Woord. Verschillende vakken kampen met leerlingentekort, o.a. keramiek en de optie jazz en lichte muziek. Daarnaast dreigen minder populaire instrumenten te verdwijnen. Een actieplan om hiermee om te gaan en het aanbod beter af te stemmen op de reĂŤle noden is er nog niet. Het initiatief om via een klavierenklas het vak orgel in de kijker te zetten, is succesvol gebleken. De academie organiseert reeds een tiental jaar het tijdelijk project muzische vorming. Sinds vorig jaar is zij ook in het pilootproject 'Kunstenbad' gestapt. De domeinoverschrijdende visie die achter beide projecten zit, wil men ook doortrekken in andere cursussen. De idee leeft om leerinhouden vanuit de beide projecten te integreren in het huidige aanbod Zo wordt nu al het vak muziekgeschiedenis verbreed tot Kunst en Co. Kunstgeschiedenis, arne, muziekgeschiedenis en beeldende vorming organiseren gezamenlijke uitstappen. De academie wilook de partner zijn van socio-culturele verenigingen. Zo kunnen leerlingen instrument vrijstelling krijgen van de lessen samenspel indien zij les volgen in een muziekvereniging. Dit is verb~nden aan een aantal strikte voorwaarden. De studierichting Beeldende Kunst werkt dan weer samen met plaatselijke kunstenaars en krijgt de kans regelmatig werk op te hangen in het cultureel centrum.
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
37
AI deze initiatieven zijn lovenswaardig en geven zuurstof aan de academie. De versnippering van verschillende initiatieven geeft aan dat beide academies te weinig starten vanuit een strategisch plan waarin onderzoek, actie en reflectie de belangrijkste ingrediĂŤnten zijn. Ondersteuning
Doeltreffendheid
---
--
~
---
Het onderwijsaanbod kan in stand gehouden worden door de overdracht van uren tussen de beide academies. Sommige vakken hebben genoeg leerlingen om lesuren te genereren, voor andere vakken is dat minder het geval. Er is echter geen langetermijnvisie om deze problematiek op te lossen. Zowel het tijdelijk project als het pilootproject wordt vanuit de overheid betoelaagd. Deze krijgen coaching en ondersteuning van de koepel. Vooral het pilootproject 'Kunstenbad' kreeg het voorbije jaar veel aandacht vanuit de koepel. Bij de verschillende initiatieven die al dan niet tot vernieuwing leiden, moet men zich de vraag durven stellen omtrent de leefbaarheid van een aantal cursussen. Het blijven in stand houden van cursussen die onvoldoende leraarsuren genereren, legt een druk op de verdeling van het lesurenpakket. Het opstarten van nieuwe cursussen gebeurt eerder vanuit een 'hic et nunc' dan vanuit een weloverwogen keuze na een degelijk marktonderzoek. Daarnaast is het belangrijk om inhoudelijke vernieuwingen in een aantal vakken te laten stroomlijnen met de regelgeving, zonder dat dit afbreuk doet aan de kwaliteit. - -:Jaarlijks-organiseert-het-tijdelijkproject-muzische-vorminge-en----------tevredenheidsenquĂŞte.
De tevredenheid
ligt in elk geval zeer hoog.
Het 'Kunstenbad' kent qua leerlingenaantal een sterke groei. Resultaten in deze projecten, gekoppeld aan vooropgestelde leerdoelen, worden binnen het lerarenteam besproken. Echter, een referentiekader waaraan het project kan afgetoetst worden, ontbreekt. De directie is op dit moment te weinig betrokken bij de kwaliteitsvolle uitvoering van het project. Ontwikkeling
38
Bijsturing en planning van het tijdelijke project muzische vorming wordt in het lerarenteam besproken en uitgewerkt. Coaching en bijsturing van het 'Kunstenbad' gebeurt onder leiding van de koepel. Voor beide projecten wordt navorming gevolgd. De directie is geĂŻnteresseerd om in te spelen op innovatieve tendensen. Maar een planmatige aanpak om nieuwaanbod te organiseren, hierop te reflecteren en bij te sturen ontbreekt. Een evaluatie van het aanbod en de relevantie van het aanbod kunnen onderwerp van onderzoek zijn.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
4.3
Evaluatiepraktijk Doelgerichtheid
Het pedagogisch college besliste vorig schooljaar om over te stappen naar een gedigitaliseerd evaluatiesysteem. Voorlopig werd nog geen visie uitgewerkt omtrent leerlingenevaluatie. Men stapt af van een evaluatiefiche met criteria die in het agenda is opgenomen. Enkel de nadruk op proces op 60% en product op 40% is_vastgelegd. De reden van deze overstap is om meer aansluiting te zoeken met de muzische, holistische gedachte uit het artistiek pedagogisch project. Voor het invullen van de digitale evaluatiefiche werden geen richtlijnen opgesteld, behalve dat de beoordeling in een tekst moet uitgeschreven worden. Het opstellen van evaluatiecriteria ligt volledig in handen van de individuele leerkracht. Er is geen evaluatie- en examenreglement. Een deliberatieprocedure is niet aanwezig. Afspraken omtrent de samenstelling van jury's is er niet. Sommige leerkrachten dragen juryleden voor, voor andere leerkrachten is dat niet het geval. Omtrent de expertise van bepaalde juryleden kunnen vragen gesteld worden.
Ondersteuning
Doeltreffendheid
Ontwikkeling
50765 - dko - Gemeentelijke
Sinds januari en bij aanvang van de doorlichtingsweek kregen de leerkrachten de opdracht de evaluatie digitaal in te vullen. De leerkrachten krijgen alle vrijheid om deze in te vullen. De academie heeft daar bewust voor gekozen. Maar deze aanpak zorgt eveneens voor ongerustheid en onzekerheid. Aangezien de overstap naar een nieuwevaluatiesysteem tijdens de doorlichtingsweek gebeurde, heeft de academie nog geen zicht op mogelijke resultaten. Het is moeilijk in te schatten wat de resultaten kunnen zijn, aangezien het de academie ontbreekt aan een duidelijke visie en parameters om de evaluatiepraktijk aan af te toetsen. Dit verhoogt het risico dat de evaluatie dit semester hoogst onduidelijk en niet gelijkgericht gebeurt. Wat de examenprocedure betreft, heeft de academie voorlopig geen aanpak om na te gaan of de beoordeling betrouwbaar en valide is. Op vakvergaderingen komt dit niet aan bod. Door het gebrek aan een examenreglement is er ook veelonduidelijkheid omtrent examenprogramma's. Hierbij wordt te weinig rekening gehouden met de leerplannen en wat in de regelgeving is vastgelegd. Positief is de idee dat de evaluatie meer moet aansluiten op de vernieuwende gedachte in het artistiek pedagogisch project. Zonder een duidelijke strategie die een kans op slagen van deze vernieuwing garandeert, werd op een nieuw evaluatiesysteem overgestapt. Voorlopig staat enkel het nalezen van de schriftelijke beoordeling als volgende stap op het programma. Waar men precies willanden met dit project is niet duidelijk. Afspraken inzake criteria in functie van de leerplannen en het artistiek pedagogisch project zijn niet gemaakt. De beoordelingsschalen zijn nog niet in overweging genomen. Welke plaats de overgangs- en eindproeven in dit verhaal krijgen, is nog onduidelijk. De academie is voorlopig nog op zoek naar een mogelijke invulling van de evaluatiecriteria. Meer structuur en begeleiding voor de leerkrachten is noodzakelijk om een éénduidig kader te creëren waarbinnen geëvalueerd kan worden.
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
39
5
ALGEMEEN BELEID VAN DE ACADEMIE
Het onderzoek naar het algemeen beleid van de academie levert volgende vaststellingen Leiderschap
op.
De directies van beide academies nemen een gezamenlijke verantwoordelijkheid op voor het personeels- en onderwijskundig beleid. In overleg met het pedagogisch college worden de krijtlijnen van het beleid uitgetekend. In realiteit blijven beide directies elk verantwoordelijk voor de eigen academie en richten de leerkrachten zich respectievelijk tot de eigen directie. Meer specifieke kennis in de verschillende studierichtingen, zowel vaktechnisch als artistiek, en meer transparantie in het leiderschap zou de gedragenheid en verbondenheid kunnen verhogen. Een open communicatie tussen directie en lerarenkorps moet nog ontwikkeld worden om op beleidsniveau een meer gedeelde verantwoordelijkheid te genereren en de betrokkenheid te verhogen.
Visieontwikkeling
__________
Besluitvorming
40
Zeer recent werd een nieuwe artistiek pedagogische visie ontwikkeld vanuit een 'holistische benadering' van de leerling. Ten gevolge hiervan wil men open staan om te durven nadenken over crossovers binnen het eigen vak en over de vakken heen. Voorlopig ontbreken concrete doelstellingen per studierichting en over de studierichtingen heen. Een strategie om in de lespraktijk aan de slag te gaan, werd nog niet uitgewerkt. De pogingen tot vernieuwing komen vooral vanuit de 9J!_E~ctie. Er wq_r:9_t_daa_r_~JLt~~E:!ii'Jg~g~_I"_l!i~g~!!1_ĂŠ3~ kt '@_Q__c!e~)(J)e r!~~Llrlj1~ lerarenkorps aanwezig. De betrokkenheid in het lerarenkorps om vanuit het nieuwe artistiek pedagogisch project te werken en aan te sluiten bij nieuwe initiatieven en/of projecten is eerder gering. Er wordt hierover te weinig gecommuniceerd zodat leerkrachten en leerlingen geen affiniteit krijgen met deze visie. Op beleidsniveau krijgt het pedagogisch college een belangrijke rol toebedeeld. Er is echter geen communicatie over de besluitvorming met het personeel. De betrokkenheid met beleidsbeslissingen is dan ook zeer beperkt. Enkel voor de grote instrumentengroepen en in de Beeldende Kunst komen vakgroepen regelmatig samen. Ze worden door de respectievelijke coĂśrdinator voorgezeten. Ook hier blijft de verslaggeving intern. Zo worden interessante onderwerpen/beslissingen en expertise binnen de bestaande vakgroepen gehouden. Expertise-uitwisseling, samenwerking en beleidsverantwoordelijkheid komen moeilijk van de grond wanneer informatie over de besluitvorming onvoldoende gecommuniceerd wordt. Transparantie in besluitvorming is een noodzakelijke voorwaarde om tot een gezamenlijke doelgerichtheid te komen en naar een meer democratisch participatief beleid te evolueren.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek/Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Kwaliteitszorg
Momenteel
zijn heel wat veranderingen
op gang gekomen in beide academies.
Een aantal vernieuwingen lijken vooral vanuit een ad hoc-situatie en intu誰tief te ontstaan. Bij deze recente ontwikkelingen ontbreekt een duidelijke strategie. Soms speelt men al te vlug in op actuele gebeurtenissen zonder de relevantie en meerwaarde voor de academie en de gemeente te onderzoeken. Een systematische reflectie omtrent de impact van deze veranderingen in de onderwijspraktijk moet nog uitgewerkt worden. Een strategie om mogelijke resultaten te consolideren of bij te sturen moet eveneens nog opgestart worden. Zowel op beleids- als op onderwijskundig vlak ontbreekt het beide academies aan een strategisch plan waarin ieders verantwoordelijkheid op elk niveau uitgewerkt wordt zodat de kwaliteit over de hele kunstacademie kan gegarandeerd worden. Op het vlak van personeelsbeleid moet sterker ingezet worden op het aanwenden van de juiste expertise in de verschillende vakken. Opvolging en evaluatie van personeel vanuit grondige (artistieke) vakkennis en onderwijskundige knowhow moeten de basis worden van een kwaliteitsvol personeelsbeleid. Er moet nog werk gemaakt worden van een kwaliteitscontrole op het niveau van output. De verschillende onderwijsprocessen, zoals evaluatie, leerbegeleiding en professionalisering verdienen alle aandacht om zo kwaliteitsvolle resultaten te bestendigen. De kwaliteitsbewaking die volgens het kwaliteitsdecreet van 2009 in handen ligt van de academie, moet dringend aangepakt worden.
50765 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Muziek,Woord
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
41
6
STERKTESEN ZWAKTES VAN DE ACADEMIE
6.1
Wat doet de academie goed?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden
arne, ensemble jalm, eontrabas. gitaar, orgel, slagwerk, basgitaar
•
De leerplanrealisatie voor de vakken jalm, elektrische gitaar.
• •
De aanpak van de instroom op basis van het concept 'klavier' in de orgelcursus. Het zoeken naar creatieve toepassingsmoglijkheden op het vlak van interdisciplinaire (Kunst&Co).
• •
De leerplanrealisatie voor de vakken AVV en Toneel in de studierichting Woord. De leerplanrealisatie voor de vakken dansinitiatie en artistieke training en de aandacht voor het dansplezier in alle vakken in de studierichting Dans.
Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking
uitwisseling
van de processen
•
Het ontwikkelen van een aanzet tot het in kaart brengen van de nascholing (professionaliseringsplan, onderzoek naar reeds gevolgde nascholingen vanuit intern oogpunt).
• • •
Het voorzien van voldoende middelen voor de nascholing. De digitalisering van de leerlingenevaluatie. De dynamiek in de tijdelijke projecten. De organisatie van de muzische vorming in drie fasen (basisopleiding -vervolgopleiding ---~~ -~ - coach).
• •
De samenwerking tussen muziekgeschiedenis, extra muros activiteiten.
•
De samenwerking
Wat betreft • • •
amc en kunstgeschiedenis
- muzische
inzake het organiseren van
met het verenigingsleven.
het algemeen beleid
De samenwerking tussen beide directies. Het openstaan voor vernieuwing en innovatieve tendensen. Het organiseren van gestructureerd overleg van het pedagogisch college.
6.2
Wat kan de academie verbeteren?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • • • • •
Inhoudelijke coördinatie binnen de jalm afdeling. De ondersteuning van de leerprocessen binnen een centraal, gelijkgericht leerlingvolgsysteem. uitwerken van een link tussen de leerplandoelstellingen en het leerlingvolgsysteem. De evaluatieafspraken voor de proeven M3 en H3 binnen de jalm. De toepassing van het evaluatieverslag zoals omschreven in de leerplannen instrument jalm. De uitrustingsmodaliteiten voor het vak arne De infrastructuur voor de vakken ensemble jalm en slagwerk (te klein klaslokaaljgeurproblemenjakoestische problemen).
en het
•
Het bewaken van voldoende instroom in minder gekende instrumentale kader van de consolidatie van de stijldifferentiatie.
•
Inhoudelijk vakoverleg ivm jaarplanning, horizontale en verticale samenhang in de studierichting en het aanwenden van de juiste interne expertise voor de specifieke woordvakken.
•
Het opstellen van evaluatiecriteria in functie van de leerplandoelstellingen gelinkt aan de rapporteringspraktijk en het maken van afspraken omtrent duur en inhoud van examens in de studierichting Woord.
•
Een aangepaste infrastructuur studierichting Woord.
•
Het bevorderen van de doorstroom
42
50765 - dko - Gemeentelijke
ter ondersteuning
vakgebieden (contrabas) in het
van het bereiken van de leerplandoelstelling
Woord
in de
in de dansafdeling.
Academie voor Muziek, Woord en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
•
Het opstellen van evaluatiecriteria in functie van de leerplandoelstellingen in de studierichting Dans en meer aandacht voor de juiste samenstelling van de examenprogramma's voor de openbare proeven L6 en M3.
Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking
van de processen
•
Het ontwikkelen nascholing.
•
Het inventariseren van de behoeften op de verschillende niveaus (niet alleen micro, ook op meso en macroniveau) en het ontwikkelen van een referentiekader zodat de aanpak van de nascholing op een meer systematische en geplande wijze geschiedt. Duidelijkheid creëren omtrent de inzet van de middelen voor deskundigheidsbevordering (voorwaarden, mogelijkheden, ...). Het stimuleren van vakoverleg als middel voor expertise-uitwisseling. Het ontwikkelen van een visie op het evalueren van leerlingen en de evaluatie als onderdeel van het onderwijsleerproces, gelinkt aan leerplannen en het artistiek pedagogisch project.
• • •
van een overdachte visie rond de betekenis, de waarde en de bedoelingen van de
•
Het opstellen van een evaluatie- en examenreglement examenjury's op basis van deskundigheid.
met aandacht voor de samenstelling van de
•
Het overzetten en implementeren van de muzische en domeinoverschrijdende opleidingen vanuit een doordacht pedagogisch-didactisch leerproces.
•
Opstarten van een kwaliteitszorgsysteem voor de tijdelijke en in functie van de vooropgestelde doelstellingen.
•
Aandacht voor leerplanrealisatie
bij het programmeren
gedachte in de reguliere
projecten los van de tevredenheidsenquête
en/of verruimen
van (nieuwe) vakinhouden.
Wat betreft het algemeen beleid •
Het ontwikkelen van meer gedragenheid in het leiderschap en verantwoordelijkheid lerarenkorps. Professionalisering inzake kennis specifieke studierichting beeldende kunst. Professionalisering inzake kennis van de specifieke studierichting Beeldende Kunst
• •
bij het
•
Het artistiek pedagogisch project uitwerken voor de vier studierichtingen doelstellingen.
•
Het uitwerken van een duidelijk communicatiebeleid over de besluitvorming om de transparantie te verhogen. Het responsief vermogen verhogen door meer strategie-ontwikkeling: rekening houden met de mening van anderen; inspelen op verwachtingen van anderen of van buitenaf, binnen het referentiekader van het dko.
•
•
6.3
en omzetten in de concrete
Het ontwikkelen en implementeren van een strategie om de kwaliteit van het algemeen beleid, personeelsbeleid, onderwijsbeleid en innovatie te garanderen.
Wat moet de academie verbeteren?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • •
De leerplanrealisatie voor het vak slagwerk j&lm. Het respecteren van de toelatingsvoorwaarden tot de hogere graad, meer bepaald voor het vak muziekgeschiedenis en de concreet uitgewerkte leerplanrealisatie van dit vak.
•
Meer zorgvuldigheid Woord en Muziek.
• • • •
De communicatie van inhoudelijke experimenten met de hogere overheid. De leerplanrealisatie voor voordracht en repertoirestudie. (o.a. de invulling van RSbij de volwassenen) De leerplanvereisten inzake evaluatie in de studierichting Woord. De leerplanrealisatie voor de vakken aabl en klassieke dans waarin meer aandacht moet besteed worden aan de te verwerven specifieke technische vaardigheden voor elk leerjaar.
•
Het BVH-beleid omwille van de organisatie, de bewoonbaarheid hygiëne.
en representativiteit
50765 - dko - Gemeentelijke
aanwenden bij de selectie van de externe deskundigen voor
Academie voor Muziek,Woord
en veiligheid, de gezondheid en
en Dans te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
43
Wat betreft de regelgeving •
Het respecteren van de toelatingsvoorwaarden tot de hogere graad, meer bepaald voor het vak muziekgeschiedenis, Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs,
studierichtingen
"Muziek", Woordkunst
en "Dans" 31/07/1990
Art. 17. § l, 1°
•
De samenstelling van de jury voor alle vakgebieden in overeenstemming brengen met de vereisten uit de regelgeving. Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studieriehtingen muziek, woordkunst en dans. Art. 32 en Art. 33.
•
Het respecteren van de examenpraktijk: Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen muziek, woordkunst en dans31 juli 1990 Art. 30-37-40. Het respecteren van de toelatingsperiode voor volwassenen in de studierichting Woord. Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van het deeltijds kunstonderwijs, studierichtingen muziek, woordkunst en dans31 juli 1990 Art. 24. Het aanvragen van de overschrijdingsnorm Dans; Omzendbrief: Jaarlijkse inlichtingen voor het schooljaar 2013-2014: schoolbeheer deeltijds kunstonderwijs: 6.3.
•
• •
44
Het aanwenden van de normen voor de dansinfrastructuur Dans, 16/05/1999 - Ministerieel besluit tot bepaling van de voorwaarden voor de aanvraag van een programmatie in het deeltijds kunstonderwijs en de behandeling ervan, de voorwaarden voor de melding van een structuurwijziging in het bestaande studieaanbod in het deeltijds kunstonderwijs en de infrastructuurvereisten voor de studierichting dans.
50765 - dko - Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Danste HAMME (Schooljaar 2013-2014)
7
ADVIES BETREFFENDE DE ERKENNINGSVOORWAARDEN
In uitvoering van het decreet betreffende
de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies:
SiPERKTGUNST •
voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' * voor muziek omwille van het niet voldoen aan de onderwijsdoelstellingen
* *
voor
muziekgeschiedenis. voor woordkunst omwille van het niet voldoen aan de onderwijsdoelstellingen woordkunst, voordracht. voor dans omwille van het niet voldoen aan de onderwijsdoelstellingen bewegingsleer, klassieke dans.
Om deze tekorten ~····, __·······,,··········,··_.
c_···_·_,
op te volgen voert de onderwijsinspectie
f&
I.m. slagwerk,
voor repertoirestudie
voor algemene artistieke
vanaf 13-01-2016 opnieuween
controle uit.
.·_.
:ONGUNSTIG •
voor de erkenningsvoorwaarde
'bewoonbaarheid
In uitvoering van het decreet betreffende
en hygiëne'.
de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies met
betrekking tot het zelfstandig remediëren van tekorten: de onderwijsinspectie oordeelt dat de instelling een beroep moet doen op externe ondersteuning tekorten
om de
te remediëren.
In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 en meer bepaald het artikel 39 §4 3°, wordt de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling opgestart.
Voor kennisname namens het bestuur
Hilde Quix de inspecteur-verslaggever
Raf VANDERMEULEN de directeur
Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de academie
50765 - dko - Gemeentelijke Academie voor Muziek,Woord en Danste HAMME (Schooljaar 2013-2014)
45
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-Iaan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be
Verslag over de doorlichting
van Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te
HAMME Hoofdstructuur Pedagogisch geheel Instellingsnummer
50773-50765 50773
Instelling
Gemeentelijke
Directeur
Wim SMET
Adres Telefoon Fax E-mail Website Bestuur van de instelling Adres Dagen van het doorlichtingsbezoek Einddatum van het doorlichtingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling Samenstelling
deeltijds kunstonderwijs
Marktplein
Academie voor Beeldende Kunst
20 - 9220 HAMME
052-47.83.84 052-48.42.26 academie@hamme.be www.academiehamme.be Gemeentebestuur van Hamme Marktplein 1- 9220 HAMME 7-01-2014,8-01-2014,9-01-2014,10-01-2014,11-01-2014, 13-01-2014 13-01-2014 24-02-2014
inspectieteam
Inspecteur-verslaggever
Hilde Quix
Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n)
50773 - dko - Gemeentelijke
nihil Walter Missotten
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
1
INHOUDSTAFEL INLEIDING
3
1
SAMENVATTING
5
2
DOORLICHTINGSFOCUS
8
2.1 2.2 3
Opties/instrumenten in de doorlichtingsfocus Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus
8 8
RESPECTEERTDE ACADEMIE DE ONDERWIJSREGLEMENTERING?
9
3.1
Respecteert de academie de erkenningsvoorwaarden?
3.1.1 3.1.1.1 3.1.1.2 3.1.1.3 3.1.1.4 3.1.2 4
9
Voldoet de academie aan de onderwijsdoelstellingen? Beeldende Beeldende Beeldende Beeldende
kunst: kunst: kunst: kunst:
9
beeldende vorming beeldhouwkunst keramiek tekenkunst
Voldoet de academie aan de erkenningsvoorwaarde
9
11 13 15 'bewoonbaarheid
en hygiëne'?
18
BEWAAKT DE ACADEMIE DE EIGEN KWALITEIT?
4.1 4.2 4.3
Deskundigheidsbevordering Onderwijsaanbod Èvaluatiepraktijk
17
18 ~
19
21
5
ALGEMEEN BELEIDVAN DE ACADEMIE
22
6
STERKTESEN ZWAKTES VAN DE ACADEMIE
24
6.1 6.2 6.3
Wat doet de academie goed? Wat kan de academie verbeteren? ,Wat moet de academie verbeteren?
7
ADVIES BETREFFENDEDE ERKENNINGSVOORWAARDEN
2
S0773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
;
24 24 25 26
INLEIDING De decretale basis van het onderzoek Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de academie 1. de onderwijsreglementering respecteert, 2. op systematische wijze haar eigen kwaliteit onderzoekt en bewaakt, 3. haar tekorten al dan niet zelfstandig kan wegwerken (zie artikel 38 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, 8 mei 2009). Een doorlichting is dus een onderzoek van 1. de onderwijsreglementering, 2. de kwaliteitsbewaking door de academie, 3. het algemeen beleid van de academie. Een onderzoek in drie fasen Een doorlichting bestaat uit drie fasen: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en het doorlichtingsverslag. - Tijdens het vooronderzoek bekijkt het inspectieteam de gehele academie aan de hand van het CIPO-referentiekader. Het vooronderzoek wordt afgesloten met een doorlichtingsfocus: een selectie van te onderzoeken aspecten tijdens het doorlichtingsbezoek. - Tijdens het doorlichtingsbezoek voert de onderwijsinspectie het onderzoek uit aan de hand van observaties, gesprekken en analyse van documenten. Het doorlichtingsverslag beschrijft het resultaat van de doorlichting, bevat een advies over de verdere erkenning en wordt gepubliceerd op www.doorlichtingsverslagen.be. Een gedifferentieerd onderzoek 1. Omdat de onderwijsinspectie gedifferentieerd doorlicht, onderzoekt het inspectieteam in de academie een selectie van de onderwijsreglementering: het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen Hiertoe selecteert de onderwijsinspectie een aantal opties/instrumenten. Daarbij onderzoekt de onderwijsinspectie altijd de volgende procesvariabelen uit het ClPOreferentiekader: •
het onderwijsaanbod
• de uitrusting • de evaluatiepraktijk • de leerbegeleiding. een selectie van andere erkenningsvoorwaarden, bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne.
waaronder
de erkenningsvoorwaarde
2. Om de kwaliteitsbewaking door de academie na te gaan, selecteert het inspectieteam een aantal procesvariabelen. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de academie voor deze procesvariabelen aandacht heeft voor doelgerichtheid: welke doelen stelt de academie voorop? ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de academie om efficiënt en doelgericht te werken? doeltreffendheid: bereikt de academie de doelen en gaat de academie dit na? ontwikkeling: heeft de academie aandacht voor nieuwe ontwikkelingen?
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
3
3. Het inspectieteam onderzoekt ten slotte het algemeen beleid van de academie aan de hand van vier procesvariabelen: leiderschap, visieontwikkeling, besluitvorming, kwaliteitszorg. Het advies De adviezen die de onderwijsinspectie
uitbrengt,
hebben betrekking op alle of op afzonderlijke
structuuronderdelen van de academie. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: - een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de academie of van structuuronderdelen. - een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de academie of van structuuronderdelen als de academie binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies. - een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de academie of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie tekorten zelfstandig kan wegwerken.
bovendien of de academie de vastgestelde
Tot slot Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve doorllchtingsverslag informeert de directeur van de academie de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van_de academie bel verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de academie of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De academie mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire
doeleinden.
Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be
4
50773 - dko - Gemeentelijke
en www.doorlichtingsverslagen.be
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
1
SAMENVATTING
De gemeentelijke
academie voor Beeldende Kunst en de gemeentelijke
academie voor Muziek, Woord en
Dans functioneren sinds het schooljaar 2011-2012 als een pedagogisch geheel. Bijgevolg is de verslaggeving dezelfde voor beide academies voor de volgende onderdelen: de samenvatting, het kwaliteitsonderzoek en het algemeen beleid. In het erkenningsonderzoek scoren heel wat vakken in de verschillende studierichtingen goed, maar er worden ook in alle studierichtingen tekorten vastgesteld. In de studierichting Beeldende Kunst voldoet het vak beeldende vorming in de middelbare graad. Er worden vanuit de interessesfeer van de leerlingen verschillende opdrachten aangereikt. Er is een grote variatie in het gebruik van materiaal en technieken. In sommige gevallen is de leerlinggerichte leerbegeleiding een voorbeeld van goede praktijk. Onderzoek naar de beperkte leerlingeninstroom dringt zich echter op, want het leerlingenaantal blijft onder het Vlaamse gemiddelde. Het veelvuldig verhuizen van het atelier beeldhouwkunst werkt nefast op het leerlingenaantal. Zowel de uitrusting is problematisch als de infrastructuur. De resultaten getuigen van een grondige kennis van het metier. Er is veel aandacht voor het bijbrengen van verschillende technieken. De evaluatie en de leerbegeleiding staan in functie van het individuele creatieve leerproces van de leerling. In het atelier keramiek is een gestructureerde visie niet aanwezig waardoor er onvoldoende duidelijke geoperationaliseerde doelstellingen zijn. De resultaten zijn te beperkt en van een onvoldoende hoge kwaliteit. Bovendien kampt dit atelier met een te beperkte instroom wat vragen doet rijzen omtrent de leefbaarheid. Het atelier keramiek voldoet om bovenstaande redenen niet aan de erkenningsvoorwaarden. Het atelier tekenkunst wordt gunstig beoordeeld. Er is veel aandacht voor het verwerven van techniek vooral vanuit de klassieke studie. Dankzij een gerichte individuele begeleiding ontstaan behoorlijk kwalitatieve resultaten. De tekenkunst wordt echter te weinig beschouwd als een volwaardig, zelfstandig artistiek medium. In de hele studierichting is er onvoldoende aandacht voor veiligheid, gezondheid en milieu in de academie- en atelierpraktijk zowel bij leerkrachten als bij leerlingen. In de studierichting Muziek realiseert het merendeel van de leerlingen de leerplandoelen in het vak algemene muziekcultuur (amc). Het vak wordt uitgesplitst in amc en amc voor jazz en lichte muziek (ja1m). Vanuit een gestructureerd jaarplan zijn de leerlijnen uitgewerkt in een eigen syllabus. De uitrusting zou beter aangepast kunnen worden aan de noden van deze cursus. Voor het vak ensemble jalm wordt gezocht naar een zo optimaal mogelijke samenstelling van de groepen zodat er een goede interactieve verstandhouding tot stand kan komen. Dit heeft een positieve invloed op de realisatie van de leerplandoelstellingen. De cursus eontrabas is in opbouw sinds een drietal jaar. Een goede planning en een uitgewerkt leerlingvolgsysteem bieden de leerlingen alle kansen om de doelstellingen te halen. Een gerichtere rekrutering kan ervoor zorgen dat deze cursus een volwaardige opleiding wordt binnen de strijkersgroep. De in- en doorstroom in de cursus gitaar was onderwerp van het onderzoek. Hoewel veel leerlingen instromen, bereiken weinige de eindstreep. Een systematische planning en een repertoire aangepast aan het niveau van de leerling zorgen er wel voor dat leerlingen op een voldoende hoog niveau een eindattest behalen. Het succes van het vak orgel is een gevolg van de heroriĂŤntering van deze cursus, zonder de basisdoelstellingen van het leerplan los te laten. Het klaviergericht denken, waarbij leerlingen in contact komen met verschillende klavieren, maakt deze cursus attractief. Op geen enkel moment wordt een toegeving gedaan op het leerplan waardoor de leerlingen de leerplandoelstellingen realiseren. De toegenomen instroom in de cursus slagwerk zorgt voor een sterkere positie van het vak dat hierdoor de laatste jaren aan een heropleving is. De leerplandoelen worden gerealiseerd via uitvoering van programma's die overeenstemmen met de vereisten van het gedifferentieerd instrumentarium. Er dient opgemerkt dat het slagwerklokaal te klein is waardoor er te weinig bewegingsruimte is en de akoestiek niet goed is. De cursus muziekgeschiedenis, die onder de naam Kunst&Co erg attractief blijkt te zijn, wil de oorspronkelijke inhoud van het vak verbreden met inhouden van de kunstgeschiedenis. Enige waakzaamheid om de oorspronkelijke leerplandoelstellingen aan te bieden, is gewenst. Echter, om het vak te kunnen volgen, moet men in het bezit zijn van het eindattest van middelbare graad Muziek of het verwachte
niveau kunnen aantonen. Op dit moment wordt er onzorgvuldig
50773 - dko - Gemeentelijke
met toelatingsperiades
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
5
omgesprongen. Slagwerk jalm scoort onvoldoende. De cursus heeft te kampen met onvoldoende leerlingeninstroomen doorstroom. Leerlingen haken te snel af zodat ze ongekwalificeerd uitstromen.
Dit
heeft ook impliciet gevolgen voor de samenstelling van de combo's. Tot slot voldoen de vakken basgitaar en elektrische gitaar aan de erkenningsvoorwaarden. Vanuit algemene en specifieke doelstellingen worden leerlingen technisch ondersteund. De groepsgerichte individuele begeleiding zorgt ervoor dat leerlingen een kwaliteitsvol repertoire kunnen spelen. Voor de hele jazzafdeling is een gestructureerde coĂśrdinatie nodig om als volwaardige optie naast de klassieke optie uitgebouwd
te kunnen worden.
In de studierichting Woord stonden de vakken algemene verbale vorming (avv), repertoirestudie, toneel en voordracht in de focus. In algemene verbale vorming en toneel worden de leerplandoelen gerealiseerd. Het spel- en spreekplezier in de cursus aw spruiten voort uit een groot enthousiasme van alle participanten en brengen een aangename dynamiek in de les. De aandacht die aan de noden en de behoeften van iedere leerling geschonken wordt, creĂŤert een veilig klasklimaat waarbij leerlingen zich op eigen tempo en met de nodige ondersteuning kunnen ontwikkelen. Ook in de toneelklassen worden de leerplandoelstellingen in de meeste klassen gerealiseerd. Het spelplezier, gekoppeld aan de andere doelstellingen uit het leerplan, is uitgewerkt in een doordachte leerlijn. Bij de volwassenen is de inhoud van de cursus een mix van voordracht en toneel. Hierover moet duidelijkheid komen zodat ook bij hen de leerplandoelstellingen voor het vak toneel kunnen bereikt worden. Voor het vak repertoirestudie stelt zich een soortgelijk probleem. Bij de volwassenen wordt tijdens de lessen repertoirestudie de inhoud van de cursus verbale vorming aangereikt. Dit strookt niet met de leerplandoelstellingen voor repertoirestudie. De gehele volwassenensectie dient herdacht te worden. Duidelijke verwachtingen omtrentjnhoud en niveau moeten afgebakend worden teneinde de leerlingen een aangepast curriculum te kunnen aanbieden, waardoor dit vak een beperkt gunstig advies krijgt. Ook in de lessen voordracht worden de leerplandoelstellingen niet gerealiseerd. Er worden lesinhouden aangeboden die tot aanverwante cursussen behoren zoals literaire creatie en toneel. Er is te weinig aandacht voor een degelijk en divers repertoire en de examens beantwoorden niet steeds aan de evaluatievereisten uit het leerplan. Voor de gehele SR Woord kan er zorgvuldiger en nauwkeuriger omgesprongen met examens, jurysamenstellingen en de regelgeving. De studierichting Dans blijkt na een schitterende start in 2002 in de problemen te geraken wat het leerlingenaantal betreft. Een duidelijke profilering naar buiten toe dringt zich op. in de vakken dansinitiatie en artistieke training is heel wat dansplezier aanwezig. Leerlingen krijgen zeer veel kansen om een eigen bewegingstaal te ontwikkelen, te experimenteren en te exploreren en dit van jongs af. In de vakken algemene artistieke bewegingsleer en klassieke dans wordt een jaarplanning opgemaakt, die helaas niet altijd overeen komt met de reĂŤle beginsituatie van de leerling. Bovendien blijkt het behaalde niveau op het einde van de lagere graad en in klassieke dans onvoldoende in vergelijking met de verwachtingen van het leerplan. De dansinfrastructuur ligt buiten de academie, zonder enige referentie naar de academie. Deze infrastructuur beantwoordt onvoldoende aan de vooropgestelde normen. De academie faalt in het systematisch opsporen en beheersen van tekorten op het vlak van BVH. Bovendien worden er nog verschillende ernstige tekorten vastgesteld op het vlak van elektrische keuringen; brandveiligheid en het omgaan met gevaarlijke stoffen (specifiek voor de studierichting Beeldende Kunst). Ten gevolge hiervan wordt een ongunstig advies gegeven voor de erkenningsvoorwaarde BVH.
6
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Voor het kwaliteitsonderzoek
plaatste de inspectie drie processen in de focus: deskundigheidsbevordering,
onderwijsaanbod en evaluatie. Ook al hebben de academies een gezamenlijk artistiek pedagogisch project, voorlopig ontbreekt voor elk van de processen een strategisch plan gebaseerd op dit project. Deskundigheidsbevordering leeft nog niet als een wezenlijk onderdeel van het leraarschap. De expertiseuitwisseling en behoefteanalyse omtrent nascholing staan nog in de kinderschoenen. Dit legt een hypotheek op de verdere ontwikkeling in professionalisering. De academies willen het onderwijsaanbod uitbreiden zonder echter rekening te houden met de relevantie en haalbaarheid van een aantal cursussen. De tijdelijke projecten sluiten mooi aan op de cross-over gedachte maar een kwaliteitsvolle opvolging en een implementatie van de vernieuwingen in de hele academie ontbreken. De evaluatie is in volle ontwikkeling. Helaas ontbreekt hier een duidelijke visie die sturing kan geven aan het lerarenkorps en zo de kans op slagen kan verhogen. Voorlopig zijn er geen criteria vastgelegd om een beoordeling te geven. De doeltreffendheid van de evaluatie wordt dan ook in vraag gesteld. De beide directies, bijgestaan door twee coรถrdinatoren in het Pedagogisch College, staan in voor het algemeen beleid. Alle beslissingen en verantwoordelijkheden liggen in hun handen. Voorlopig is er geen transparant communicatiebeleid dat voor een open en democratische besluitvorming zorgt. Het nieuwe artistiek pedagogisch project biedt heel wat uitdagingen. Het uitschrijven van een gefaseerd schoolwerkplan met standpunten, werkwijzen, afspraken en te realiseren doelen binnen een bepaalde termijn zou de academiewerking en het realiseren van de visie kunnen versterken. Tot slot mist de academie elke vorm van interne kwaliteitsbewaking. De noodzakelijke reflectie om te kunnen groeien is nog geen vanzelfsprekendheid en nog niet ingebouwd in het beleid. De beide academies staan voor zeer grote uitdagingen, zeker nu de gemeente voor een nieuwbouw geopteerd heeft. De inspeetie ziet zich verplicht om een advies gunstig beperkt in de tijd te geven. De opvolging van de verschillende tekorten, in dit verslag geformuleerd, kunnen een stimulans zijn om meer systematisch een strategisch beleid te voeren in beide academies.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
7
2
DOORLICHTINGSFOCUS
Op basis van het vooronderzoek onderwijsinspectie
en in het kader van een gedifferentieerde
onderstaande
optiesjinstrumenten
doorlichting
selecteerde de
en procesindicatorenjprocesvariabelen
onderzoek.
2.1
Opties/instrumenten
in de doorlichtingsfocus
Beeldende kunst beeldende vorming, beeldhouwkunst,
2.2
keramiek, tekenkunst
Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus
Personeel - Professionalisering Deskundigheidsbevordering Onderwijs - Curriculum Onderwijsaanbod Onderwijs - Evaluatie Evaluatiepraktijk
8
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
voor verder
3
RESPECTEERTDE ACADEMIE DE ONDERWIJSREGLEMENTERING?
3.1
Respecteert de academie de erkenningsvoorwaarden?
3.1.1
Voldoet de academie aan de onderwijsdoelstellingen?
Het onderzoek naar het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen opties/instrumenten het volgende op. 3.1.1.1
levert voor de geselecteerde
Beeldende kunst: beeldende vorming
Voldoet In de ateliers van de middelbare graad worden de leerplandoelen gerealiseerd, zowel op vlak van waarneming, vormstudie als kleurstudie. Er is over het algemeen een goede individueel gerichte leerbegeleiding. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief leren
De middelbare graad maakt iets meer dan 10% uit van het totale aantal leerlingen in de academie. Dat is beduidend onder het landelijk gemiddelde. Vooral in de wijkafdelingen is er een kleinere populatie. Oorzaken voor dit laag leerlingenaantal is nog niet systematisch onderzocht.
Er wordt gewerkt met een rijke variatie aan materialen en werkvormen. De leerlingen leren technische vaardigheden, ze verkennen verschillende soorten dragers en leren variëren in formaten. De waarneming krijgt veel aandacht. De leerlingen ontwikkelen een behoorlijke tekenvaardigheid en krijgen de basisprincipes aangereikt van compositie, perspectief, vormweergave. Bij de kleurstudie ontwikkelen de leerlingen een behoorlijke vaardigheid in kleurmenging, kleurexpressie, verftoets en picturale opbouw. De vormstudie is gevarieerd en legt klemtonen op constructie, ruimtelijkheid, vormcontrast, materie en textuur. De drie onderdelen van het leerplan worden geïntegreerd aangeboden, De eindresultaten tonen voldoende differentiatie. De lesopdrachten zijn voldoende uitdagend en technisch onderbouwd. De beeldende leerdoelstellingen komen voldoende aan bod, maar zouden nog doelgerichter kunnen worden aangereikt. De leerkrachten beschikken over een jaarplan dat eerder is gebaseerd op een opsomming van afzonderlijke lesopdrachten, dan op het formuleren van een duidelijke leerlijn met concrete leerplandoelstellingen. Het opstellen van een jaarplan is een zeer recent gebeuren, dat nog onvoldoende ondersteund wordt door een gestructureerd overdenken van de leerstof infunctie van het aanreiken van de leerdoelen. Het leerproces is te weinig gebaseerd op duidelijk omschreven en haalbare beeldende leerdoelstellingen (naast de evident technische). Er is minder aandacht voor het aspect veiligheid bij het omgaan met machines (vb. lintzaag).
Onderwijsorganisatie Groeperingsvorm Onderwijstijd
50773 - dko - Gemeentelijke
De onderwijstijd wordt efficiënt gebruikt. Bij een klaswissel gaat er echter veel tijd verloren tussen twee lessen (Zilverberk). De leerlingen van 12 tot 18 jaar zitten samen in de klas. Er wordt rekening gehouden met hun verschil in leeftijd, kennis, vaardigheid, ervaring en ontwikkeling.
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
9
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
De school is bezig met vervanging van verouderd
materieel. De academie stelt
een ruim aantal basismaterialen ter beschikking aan de studenten. De aankoop van grondstoffen, materialen of uitrusting gebeurt op beleidsniveau en is weinig transparant. Hierbij wordt onvoldoende beroep gedaan op de expertise van de vakleerkrachten. De leerkrachten brengen zelf ook leermiddelen mee van thuis en doen voornamelijk beroep op eigen documentatiemateriaal en kunstboeken om hun lessen te ondersteunen. Er zijn geen duidelijke afspraken gemaakt aangaande het gebruik van eigen materiaal. Documentatiemateriaal en boeken zijn leermiddelen en valt bij gevolg onder de verantwoordelijkheid van het beleid. Het aankoopbeleid is weinig transparant. In de lesplaatsen Zilverberk en Kapellestraat zijn geen ICT-voorzieningen, in lesplaats Moerzeke is een internetverbinding. In het lokaal in lesplaats Zilverberk is nood aan bijkomende hoge rekken voor stockage van gebruiksmaterialen en kunstwerken van de studenten. In het hoofdgebouw zijn twee keramiekovens beschikbaar voor het bakken van de kleiwerken. De kleiwerken worden niet altijd gebakken waardoor ze in uiterst kwetsbare vorm aan de leerlingen mee gegeven worden.
Infrastructuur
Het lokaal in lesplaats Zilverberk is een verouderd lokaal dat gedeeltelijk werd gerenoveerd. Op sommige plaatsen is echter nog schimmelvorming op de muren en ruikt het muf. Het verwarmingssysteem is verouderd' en potentieel gevaarlijk (brandwonden), omwille van de grote hitte van de metalen elementen. Het lokaal in lesplaats Kapellestraat is te klein voor een grote klasgroep. Dit is een tijdelijke situatie in afwachting van de nieuwbouw. Zowel de grootte van de werkruimte als de mogelijkheden belangrijke factoren voor de leerplanrealisatie.
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
Rapporteringspraktijk
10
om op te bergen zijn
Tijdens het lesverloop worden de studenten regelmatig geĂŤvalueerd op basis van de bereikte {deel)resultaten. Er is aandacht voor individuele evaluatie, groepsevaluatie en zelfevaluatie, zowel van de leerling als de leerkracht. De bijsturing gebeurt probleemoplossend. De evaluatiefiches vermelden voor alle graden dezelfde criteria. Er zijn geen optiespecifieke en graadspecifieke criteria opgenomen. De criteria sporen te weinig met de leerplannen en zijn onvoldoende objectiveerbaar. Voorlopig zijn de evaluatiefiches niet opgesteld in functie van de vormelijke en inhoudelijke leerplandoelen. De juryleden van de hogere graad beoordelen ook de werken van de eindejaarsstudenten middelbare graad. De jury geeft daarna feedback aan de leerkrachten. De resultaten van de evaluatie worden mondeling meegedeeld aan de studenten. Recent werd beslist dat de evaluatie ook met punten moet worden uitgedrukt. Dit is een beleidskeuze die niet door alle leerkrachten als positief wordt ervaren.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
De leerbegeleiding vertrekt vanuit de interessesfeer van de jongeren. Door te werken met haalbare tussenstappen vergroot het zelfvertrouwen van de leerlingen en worden zij aangemoedigd
om het leerproces te laten uitmonden
een geslaagd eindproduct. De leerstof is aangepast aan het niveau en de mogelijkheden
in
van de leerlingen.
Er worden didactische hulpmiddelen gebruikt en voorbeelden getoond uit de brede kunst- en cultuurgeschiedenis. In één atelier verloopt de leerbegeleiding bijzonder leerlinggericht. De meer mature leerlingen mogen vertrekken van zelfgekozen creatieve thema's en worden telkens met veel aandacht individueel begeleid in hun artistiekinhoudelijk en vormtechnisch groeiproces. Dit is een voorbeeld van goede praktijk. Er is aandacht voor de ontwikkeling van attitudes inzake vormgeven van eigen ideeën, vertrouwen op eigen mogelijkheden, zin voor zelfstandige uitvoering en zin voor afwerking. Sociale en emotionele begeleiding Klasklimaat Sociale vaardigheden
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
van expertise Nascholingen
3.1.1.2
Het welbevinden van de leerlingen is groot. Er heerst een aangename klassfeer en de leerlingen genieten zichtbaar van het creatieve proces. Er wordt een stimulerende leeromgeving gecreëerd via een artistiek aantrekkelijke klasaankleding met geslaagde eindproducten. Door een artistiek project op te zetten rond één thema "Lijn" wordt de samenwerking bevorderd tussen zowel de leerlingen als de leerkrachten onderling. Hierbij wordt groepsgericht gedacht en ruimte gecreëerd om eigen ideeën, inspiratie en creativiteit binnen een samenhangend geheel te realiseren. De leerkrachten beeldende vorming doen bij gelegenheid op eigen initiatief beroep op de expertise van collega's voor het aanleren van nieuwe technische vaardigheden. In het verleden was er spontaan vakoverleg. Dit werd stopgezet en vervangen door formeel vakoverleg op teamniveau, georganiseerd door de academie. Expertise-uitwisseling op het vlak van kennisoverdracht, inzichten en ervaringen is nog geen vast agendapunt in dit vakoverleg. De nascholing vertrekt voornamelijk vanuit de voorkeur van de leerkracht. Voorlopig is er nog geen overzicht van de vormingsnoden van het lerarenteam.
Beeldende kunst: beeldhouwkunst
Voldoet In de optie beeldhouwkunst worden de leerplandoelen gerealiseerd. De samenhang tussen inhoud en vorm, materiaal en techniek staat steeds centraal. Dit gebeurt via een uitgesproken analytisch en technisch sterk onderbouwde aanpak. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevreden heid
50773 - dko - Gemeentelijke
De leerlingencijfers zitten na een fikse daling enkele jaren geleden terug in een stijgende lijn. Er zijn momenteel een 14-tal studenten. Het atelier is de afgelopen jaren drie keer moeten verhuizen. Dit heeft gezorgd voor heel wat ongemak en een afhaken van leerlingen.
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
11
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Er wordt niet zozeer vertrokken vanuit het leerplan, maar vanuit een grondige kennis van het metier. De oefeningen bestrijken het brede veld van het sculpturale vormgeven. De studenten werken met verschillende materialen en technieken. Zij verwerven vaardigheden van opbouwen. Zij leren ruimtelijk werken, onderzoeken vorm en volume en maken kennis met diverse begrippen. Naast de gebruikelijke studiematerialen (klei, plaaster) is er ook ruimte om te werken met minder voor de hand liggende materialen (kunststoffen, assemblages). Ook de studie van het mouleren en afgieten komt aanbod. In een geïmproviseerde werkplaats kan worden gekapt. Hier leren de studenten de verschillende stadia van het kappen en verwerven zij inzicht in het afpellen van lagen en het creëren van volumes. Er wordt afwisselend beroep gedaan op waarneming (de natuur) en op het verkennen van de vormenrijkdom in de dagelijkse omgeving en op verbeelding en eigen creativiteit. De studenten hanteren een persoonlijke werkmap met eigen documentatie, maken ontwerpschetsen en voorstudies. De doelen zijn duidelijk resultaatgericht en de resultaten zijn kwalitatief goed. De integratie van de kunstgeschiedenis krijgt een belangrijke plaats in de opleiding. Beginnende studenten krijgen een grondige opleiding in ruimtelijk inzicht en beeldhouwkundige technieken. Meer gevorderden worden via specifieke en geïndividualiseerde oefeningen tot eigen projecten geleid. Omwille van de gezondheidsproblematiek worden schadelijke stoffen momenteel zoveel mogelijk geweerd uit het atelier. Er is nog te weinig aandacht voor een goede attitude toe.
Onderwijsorganisatie Onderwijstijd Groeperingsvorm
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Infrastructuur
12
inzake veiligheid, vooral naar de omgang met machines
Beeldhouwkunst wordt gegeven op drie korte lesmomenten in de week. Het aanvangsuur om 17u30 is te vroeg om studenten met een reguliere arbeidstijd toe te laten op tijd aanwezig te zijn in het atelier. Er is voldoende uitrusting aanwezig, maar er is weinig transparantie over de eigendom ervan. Verschillende machines zijn niet aangekocht door de academie, maar worden meegebracht door de leerkracht of studenten. Ook documentatie en andere leermiddelen brengt de leerkracht mee. Recent werd een veiligheidskast voorzien voor de stockage van gevaarlijke producten. Op het moment van de doorlichting ontbreekt een volledige inventaris van alle producten. Er is geen afzuiging voor schadelijke gassen of stoffen. Er zijn geen waarschuwingspictogrammen aangaande veiligheid, gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen, ... Heel recent werden enkele veiligheidsinstructiekaarten opgemaakt. Het atelier is ondergebracht in een oud gebouw. Dit is een tijdelijke situatie in afwachting van een nieuwbouw. De ruimte voldoet voor het huidige aantal studenten. Er zijn geen gecompartimenteerde ruimtes voor de verschillende technieken, wat naar brandveiligheid en naar gezondheid van de studenten niet te verantwoorden is. Enkel het steenkappen gebeurt onder een soort afdak tussen twee gebouwen. Hier is echter geen verwarming.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
De studenten worden permanent
mondeling geĂŤvalueerd op basis van de
bereikte (deel)resultaten. Er is aandacht voor individuele evaluatie en zelfevaluatie, zowel van de leerling als de leerkracht. De bijsturing gebeurt via gerichte probleemoplossing. De evaluatiefiche vermeldt geen optiespecifieke criteria en geen onderbouwde oplijsting van de gedifferentieerde leerdoelen voor het specifiek artistiek atelier beeldhouwkunst. De leerkracht hanteert eigen evaluatiecriteria en geeft feedback op basis van positieve punten en aandachtspunten. Voor de eindejaarsstudenten is een externe jury voorzien. De resultaten van de evaluatie worden mondeling toegelicht aan de studenten
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Sociale en emotionele begeleiding Klasklimaat Sociale vaardigheden
Deskundigheidsbevordering Nascholingen Verspreiding
3.1.1.3
van expertise
Er is een grote differentiatie in aanpak en opvolging van de leerlingen. Alle studenten worden volgens het individuele niveau begeleid en met veel zorg stapsgewijs op weg geholpen naar zelfstandig leren werken en naar ontwikkeling van een persoonlijke stijl. Er is doelgerichte ondersteuning bij de zoektocht naar eigen thema's en elke student kan rekenen op de nodige hulp bij de persoonlijke uitwerking van een onderwerp. De sterk op techniek en vormanalyse gerichte aanpak verhindert niet dat ook leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zich in dit atelier volledig kunnen ontplooien. Het welbevinden van de leerlingen is groot. Er heerst een aangename werksfeer in het atelier en er is heel veel wederzijds vertrouwen en waardering aanwezig. De leerlingen gaan volledig op in hun persoonlijke artistieke zoektocht.
Via nascholing in nieuwe technieken en vaardigheden en via de ontwikkeling een persoonlijk artistiek oeuvre wordt de deskundigheid op hoog niveau gehouden.
van
Beeldende kunst: keramiek
Voldoet niet In de optie keramiek zijn er onvoldoende duidelijke geoperationaliseerde doelen. Er is geen afstemming van het jaarplan op het leerplan. De verbanden tussen de opdrachten en de beoogde doelstellingen zijn niet helder, waardoor de leerwinst laag ligt. Er zijn geen overzichtelijke en resultaatgerichte leerdoelen met uitgewerkte leerlijnen geformuleerd. De leerbegeleiding is onvoldoende. De uitrusting en het veiligheidsbeleid in dit atelier zijn onaanvaardbaar. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
Het atelier keramiek werd in 2002 opgericht. Na een aanvankelijk goede start daalt het leerlingenaantal systematisch sinds 2005. Volgens de academie is dit te wijten aan het aantal tijdelijke vervangingen die de continuĂŻteit van de opleiding niet ten goede zijn gekomen. Bovendien is er een groot aanbod van keramiekopleidingen in de onmiddellijke omgeving, o.a. in de academies van de buurgemeentes Sint-Niklaas, Waasmunster, Temse en Dendermonde. Er zijn dit schooljaar nog maar 9 studenten in het atelier, te weinig voor het genereten van de ingerichte lesuren. Deze situatie kan op termijn wegen op de gelijke taakbelasting van de leerkrachten in de hogere graad.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
13
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekader Planning Verticale en horizontale somenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
Het aanleren van het draaiwerk en de overige creatie van gebruikskeramiek
blijft
beperkt tot de basis. De sculpturale keramiek is weinig uitdagend, persoonlijk monumentaal. Er wordt onvoldoende gestreefd naar een oorspronkelijke
of
individuele beeldtaal. Er is te weinig aandacht voor vormschoonheid, expressie, ruimtelijkheid, verbeelding, een eigen plastische visie, m.a.w. het ontwikkelen van een eigen keramisch oeuvre op basis van eigen leefwereld en op basis van verworven artistieke inzichten. De gekozen opdrachten zijn vaak stereotiep. Kunsthistorische inhouden worden slechts in beperkte mate aangereikt. Via een presentatie met repetitieve elementen wordt het werk opgetild tot een sterker visueel geheel, maar dit houdt geen enkele vormelijke meerwaarde in voor de keramische objecten zelf (gietwerk, waterlelies, ...). De persoonlijke vormgeving is vaak te beperkt aanwezig. De gestileerde stadsilhouetten in kleislib (in repetitieve groepspresentatie) tonen geen persoonlijke vormgeving, ook niet binnen het tweedimensionale vlak, en zijn niet gedifferentieerd. Dit is inspiratieloos opdrachtwerk en draagt niet bij tot de ontwikkeling van persoonlijk artistiek werk. Het creatief ontwerp op basis van waarneming of van het eigen beeldarchief komt onvoldoende aan bod. Onderzoek en experiment worden niet op een gerichte manier toegepast. De verplichte leerdoelen inzake aanleren van attitude betreffende veiligheid, gezon-dheid t!11 milieu worden nlet aangereikt aan de studĂŤnten, Er is evenmin een atelierreglement,
terwijl een goed voorbeeld
hiervan zelfs opgenomen
staat
in het leerplan. Er wordt op onverantwoorde wijze omgegaan met de gevaarlijke stoffen in het atelier. Recent werden een aantal eerste documenten aangaande veiligheid en gezondheid opgemaakt, maar dit is voorlopig nog een papieren actie vanuit beleidsniveau, die zich niet vertaalt in een weloverwogen atelierpraktijk. Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Er is momenteelonvoldoende veilige uitrusting aanwezig. Er wordt nog steedsonafgebroken sinds 2002 - gewerkt met een spuitcabine voor glazuren zonder enig afzuigsysteem, opvang of afvoer voor giftige stofdeeltjes. In de begroting voor 2014 is een bedrag opgenomen voor de aanschafvan een spuitcabine met watergordijn. Soms worden residuen van schadelijke stoffen uit de verzinkbak terug gemengd met de klei voor creatieve effecten. Er is geen duidelijkheid wat gebeurt bij het behandelen, schuren of bakken van deze werkstukken. De studenten dienen eigen persoonlijke beschermingsmiddelen mee te brengen. Er is geen toezicht op het gebruik hiervan. Het afvalbeleid van chemische stoffen is niet transparant (milieuzorg). Recent werd een veiligheidskast in gebruik genomen voor de stockage van schadelijke stoffen. De inventarisatie van deze stoffen is nog niet voltooid. Er zijn twee keramiekovens aanwezig, waarin ook de kleiwerken van de leerlingen van de lagere en middelbare graad kunnen worden gebakken.
Infrastructuur
14
Het atelier is voldoende ruim en behoorlijk uitgerust voor het beperkte aantal studenten. Er is een chemielokaal ingericht voor omgang met de gevaarlijkste producten.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Evaluatiepraktijk Evenwichtig
en representatief Valide Betrouwbaar
De evolutie van het werkproces wordt met de studenten besproken. Er is aandacht voor individuele evaluatie betreffende de werkstukken, maar deze vertrekt vaak onvoldoende vanuit de concrete leerplandoelstellingen. De evaluatiefiches vermelden voor alle graden dezelfde criteria. Er zijn geen optiespecifieke en graadspecifieke criteria opgenomen. De criteria in de huidige evaluatiefiches sporen onvoldoende met het leerplan en zijn onvoldoende objectiveerbaar. Zelfreflectie rond de eigen werkwijze wordt te weinig gestimuleerd bij de cursisten. Zoals in de andere ateliers wordt de beoordeling van de eindwerken door de externe juryleden mondeling meegedeeld aan de studenten.
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Sociale en emotionele begeleiding
Een gestructureerde
leerbegeleiding
ontbreekt.
De begeleiding blijft vaak
beperkt tot ad hoc adviezen en voldoet niet. Wanneer de leerling mag vertrekken vanuit eigen opdrachtkeuzes, volgt er weinig concrete input om deze individuele thema's vormelijk uit te puren of artistiek-inhoudelijk uit te diepen. Een enkele leerling verricht interessant artistiek zoekwerk, maar eerder vanuit eigen cernpetenties en interesses dan vanuit gerichte sturing of ondersteuning. Er is te weinig aandacht voor een geĂŻndividualiseerde leerbegeleiding waarin enerzijds de afgebakende doelen in een duidelijke leerlijn en anderzijds de stimuli voor het ontwikkelen van een persoonlijke vormgeving en technische groei te weinig aan bod komen. De leerlingen zijn tevreden. Zij mogen vaak hun zin doen en genieten van de creatieve handeling.
Klasklimaat Sociale vaardigheden
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
van expertise Naschalingen
De nascholing vertrekt vanuit de voorkeur of interesse van de leerkracht. De gevolgde nascholing was gericht op het verwerven van technieken, o.a. draaien en druktechniek in functie van de klaspraktijk. Er is geen transparantie betreffende de implementatie van de verworven kennis of de verspreiding
3.1.1.4
van de expertise.
Beeld.ende kunst: tekenkunst
Voldoet In de optie tekenkunst worden de meeste leerplandoelen gerealiseerd. Er gaat veel aandacht naar waarneming en tekenvaardigheid. Er zijn behoorlijke kwalitatieve resultaten, vooral naar de klassieke studie. Outputgegevens Leerprestaties Outcomes Vervolgonderwijs Tevredenheid
50773 - dko - Gemeentelijke
Na een eerdere terugval is er dit schooljaar terug een/aanwinst van studenten.
Er
is ĂŠĂŠn atelier met 18 leerlingen. Vanuit tekenkunst is doorstroom naar de andere ateliers mogelijk. Er is een wisselwerking met het atelier schilderkunst.
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
15
Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Referentiekoder Plonning Verticale en horizontale samenhang Klasmanagement Actief en constructief
leren
De studenten tekenen met uiteenlopende tekentechnieken
op verschillende
grafische materialen en
dragers. Alle formaten
komen aan bod, van
klein tot levensgroot. Hierbij wordt verwezen en gestudeerd naar voorbeelden uit de kunstgeschiedenis. De klemtoon ligt vooral op de studie van stilleven en portret. De leerdoelen zijn resultaatgericht. De studenten leren verhoudingen zien, meten, perspectief tekenen, contourtekenen, blindtekenen, ... Er is veel aandacht voor de grafische benadering van het onderwerp. Het bestuderen van meer abstracte vormelementen betreffende verhouding, grootte, schuinte, richting, evenwicht, dynamiek, diepte komt slechts zijdelings aan bod. Er is minder aandacht voor de ontwikkeling van een originele inhoud via eigentijdse onderwerpkeuze, het onderzoeken en uitwerken van persoonlijke thema's en het nastreven van een authentieke stijl. Het experiment als studie van persoonlijke vormelijke en beeldende mogelijkheden en de tekening als creatie met een eigen artistieke inhoud krijgen onvoldoende aandacht. De tekenkunst wordt soms nog te weinig beschouwd als een volwaardig en zelfstandig hedendaags artistiek medium.
Uitrusting Leermiddelen
en ICT
Logistiek
Evenwichtig
Infrastructuur
Het atelier is eerder beperkt van ruimte. Het bestaat uit een aantal aaneengesloten 'kamers'. Een grote open werkruimte zou beter aansluiten bij de noden van een degelijke atelierwerking.
Evaluatiepraktijk
Tijdens het lesverloop worden de studenten regelmatig geĂŤvalueerd op basis van de vooropgestelde leerdoelen. Er is voornamelijk aandacht voor een individuele ad hoc evaluatie. De student noteert zelf de opmerkingen van de mondelinge evaluaties. De evaluatiefiche van de academie vermeldt geen optiespecifieke criteria en dient aangepast te worden met een onderbouwde oplijsting van de gedifferentieerde leerdoelen voor het specifiek artistiek atelier tekenkunst. Het gebruik van de evaluatiefiche is nog niet in de atelierpraktijk geĂŻntegreerd.
en representatief Valide Betrouwbaar
Leerbegeleiding Zorgzaam
en uitdagend
Leerlingvolgsysteem
Sociale en emotionele begeleiding Klasklimaat Sociale vaardigheden
Deskundigheidsbevordering Verspreiding
van expertise Nascholingen
16
Het atelier is voorzien van voldoende degelijke tekentafels en schildersezels voor rechtstaand en zittend werken. Leerkrachten brengen eigen boeken en laptop mee als didactisch materiaal. De academie_spee1tLrLhaar_aankoopbeleid onvoJdoende in op de noden van.het atelier.
De leerbegeleiding is zeer individueel gericht en gebeurt stapsgewijs. Iedere leerling wordt intensief begeleid in de ontwikkeling van zijn tekenvaardigheid en in zijn grafische groei. Hiervan worden nota's bijgehouden. Groepsopdrachten worden enkel gegeven aan beginnende studenten. Er is minder aandacht voor een persoonlijke artistiek inhoudelijke leerbegeleiding die gelinkt is aan het hedendaagse kunstgebeuren. Het welbevinden van de leerlingen is groot. Er is een goede werksfeer en de leerlingen waarderen de persoonlijke aandacht en ondersteuning waarop ze kunnen rekenen tijdens hun creatief proces.
Via actieve kunstbeoefening en de opbouw van een persoonlijk oeuvre worden de beeldende en technische vaardigheden van de leerkracht op hoog niveau gehouden. Navorming inzake praktijktoepassing van meer actuele artistieke inhouden zou de deskundigheid kunnen bevorderen.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
3.1.2
Voldoet de academie aan de erkenningsvoorwaarde 'bewoonbaarheki en hygiëne'?
De academie faalt in het systematisch opsporen en beheersen van tekorten op het vlak van BVH. Haar werkwijze is heelonregelmatig. De deskundige ondersteuning van de interne en externe dienst bereikt niet elke vestiging waar de academie gebruik van maakt voor haar activiteiten. De samenwerking tussen de externe en de interne preventiedienst leiden onvoldoende tot een verbetering van de tekorten. De academie onderkent onvoldoende de tekorten waaraan ze moet werken, mist de waakzaamheid die nodig is om ongunstige veranderingen in haar omgeving op te merken en ze beschikt daardoor niet over de vereiste informatie om planmatig en doelgericht tekorten weg te werker'). Het verklaart waarom plannen zoals het GPP, JAP onvoldoende inspelen op tekorten die specifiek zijn voor de academie en waarom bepaalde tekorten blijven aanslepen. De uitwerking van het plan is onrealistisch. Voor meerdere verbeteracties is er onduidelijkheid over het vereiste budget om ze uit te voeren en dit veroorzaakt in combinatie met een opvallend uitstelgedrag onzekerheid over de effectieve beheersingvan alle vastgestelde tekorten. We missen in de planning bovendien aandacht voor maatregelen die in afwachting van een oplossing ten gronde de situatie minimaal verbeteren en/of aantonen dat men proactief handelt. Een cultuur waarbij elkeen op zijn niveau verantwoordelijkheid neemt, ontbreekt. Dat laat zich in belangrijke mate voelen in de feitelijke situatie op het vlak van bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne en het zorgt voor enkele onaanvaardbare situaties in verschillende vestigingsplàatsen. Uit de resultaten van beschikbare controles van externe controlediensten, de interne dienst (preventieadviseur) en de externe dienst, blijkt dat er meerdere tekorten werden opgemerkt op het vlak van bewoonbaarheid en.veiligheid. Het betreft veiligheid (o.a. brandpreventieverslagen , keuringen van elektrische installaties, stockering van gevaarlijke producten, ...), gebruikerscomfort en functionaliteit, enz. De verslagen en adviezen vermeilden eveneens tekorten op het vlak van gezondheid. Deze tekorten zijn op het ogenblik van de doorlichting amper opgelost. Wat moet verbeteren, is in de planning slechts gedeeltelijk voorzien en we zien amper initiatief om in afwachting van een oplossing ten gronde via organisatorische maatregelen iets te ondernemen om de situatie te verbeteren. Daardoor viel het de onderwijsinspectie tijdens het bezoek ter plaatse op dat meerdere locaties tekorten vertonen op het vlak van veiligheid, gebruikerscomfort en functionaliteit, onderhoud, milieu, sanitair, De vaststellingen in beschikbare documenten van deskundigen, stemmen overeen met wat de onderwijsinspectie tijdens de doorlichting opmerkte. De academie, krijgt een ongunstig advies voor de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne. Omwille van de falende systematiek waarmee de academie tekorten opspoort, de gebrekkige beheersing van vastgestelde tekorten en de feitelijke situatie op vlak van BVH, wekt het beleidsvoerend vermogen in de academie weinig vertrouwen. Een nauwgezette opvolging van de verbetering BVH is nodig en dat vereist deskundige analyse en advies en ondersteuning door het schoolbestuur.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
17
4
BEWAAKT DE ACADEMIE DE EIGEN KWALITEIT?
Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking procesvariabelen levert het volgende op.
4.1
van de geselecteerde
procesindicatoren
of
Deskundigheidsbevordering Doelgerichtheid De directies zijn twee jaar geleden gaan nadenken over het aspect nascholing binnen de kunstacademie. Tot op dat ogenblik was de nascholing facultatief en occasioneel georganiseerd. Er werd op ingegaan al naargelang de middelen het toelieten. Hier is een wending in gekomen als gevolg van het tijdelijk project rond het gemeenschappelijk domein "muzische vorming" dat overleg en uitwisseling van ervaringen noodzakelijk maakte. Het bracht de directie ertoe de nascholing te koppelen aan een jaarthema. Dit jaar is het doel het verbeteren van de "verblnding tussen de vakken onderling". Er is nog geen afzonderlijk nascholingsplan dat een duidelijke omschrijving omvat van de betekenis en de doelstellingen van het begrip nascholing 'an sich'. Hierdoor bevindt een uitgewerkte en verdiepte visie zich nog in haar kinderschoenen. De instelling heeft bepaalde deelaspecten van de nascholing onderzocht en opgenomen in haar professionaliseringsplan maar beschikt nog nietover een operationeel referentiekader dat de ontwikkeling vande.naschollng op de verschillende niveaus van de werking van de academie op een schematische en systematische wijze in kaart brengt. Er is bijvoorbeeld nog geen basisdocument waarin uitgelegd wordt wat precies verstaan wordt onder interne/externe nascholing, vak-, optie-, studierichtinggeoriĂŤnteerde nascholing en de eraan gekoppelde voorwaarden om te kunnen in aanmerking komen voor ondersteuning. Effectmeting in de praktijk op leerlingen, het ontstaan van intervisie, teamcoaching, ... zijn begrippen die nog niet binnen het korps bestudeerd of uitgediept werden via vakvergaderingen en pedagogische studiedagen. Dit betekent niet dat de academie al geen stappen ondernomen heeft om meer overzicht te krijgen op het geheel van de nascholingsactiviteiten van het personeel. Men heeft bij de leerkrachten ook al gepeild rond de individuele behoeften tot nascholing. Ook werden evaluatieformulieren opgesteld om de opgedane ervaringen in functie van de klaspraktijk te registreren. Echter, een plan dat het fenomeen "deskundlgheidsbevordering", via professioneel geleid vakoverleg, afbakent vanuit de reĂŤle behoeften van de instelling is nog niet opgemaakt. Een doelgericht, strategisch beleid kan pas gevoerd worden wanneer dit referentiekader via een actieplan is ontwikkeld wordt. Hoe leerkrachten sensibiliseren en motiveren, vormt een belangrijke uitdaging.
18
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Ondersteuning
De academie kan genieten van voldoende financiĂŤle ondersteuning,
mede door
een samenvoegen van de middelen die zowel door de inrichtende macht als de hogere overheid ter beschikking gesteld worden. Dit geldt voor alle studierichtingen in de kunstacademie. Anderzijds staat de cultuur rond (permanente) nascholing nog in de eerste fase van ontwikkeling. Bij gebrek aan een dynamisch kader met geplande actiepunten die opgevolgd worden, hangt de nascholing nog in een erg vrijblijvende atmosfeer. Het bespreken van nascholing kan aan bod komen tijdens functionerings- en evaluatiegesprekken maar maakt geen deel uit van een interne, continue en integrale beweging. De stimuli beperken zich tot het doorgeven van informatie van het door de koepel aangereikte aanbod en het doorspelen van al wat de school verder ontvangt rond andere initiatieven. De directie gaat dan na of de gevraagde nascholing eerrespondeert met mogelijk gunstige gevolgen voor de kwaliteit van het onderwijs. Niet alle aanvragen worden immers vanzelfsprekend toegestaan. Doeltreffendheid
Het effect van de nascholing blijkt, aldus de directie, moeilijk te meten. Het feit dat "slechts" 20% van de leerkrachten zich vanuit de academie bijschoolt, leidt er toe dat sommige opties inhoudelijk zelfs nog niet met dit aspect van professionalisering betrokken zijn en bepaalde leerkrachten dit dus evenmin beschouwen als inherent deel uitmakend van het persoonlijk functioneren. Daardoor zijn de resultaten van de nascholingsinitiatieven zeer versnipperd en uiteenlopend. Hierdoor kan men ook moeilijk nagaan of de investeringen in de nascholingen voldoende hebben gerendeerd.
Ontwikkeling
Nascholing staat in deze academie aan het begin van een ontwikkelingsproces. Er is nog geen beslissend initiatief genomen om dit belangrijk aspect van professionalisering aldus op de kaart te zetten dat het bij elk personeelslid een vanzelfsprekend onderdeel uitmaakt binnen de loopbaanontwikkeling (bewustwordingproces). Het is voor velen helemaal niet duidelijk wat vanuit de academie op dit vlak van hen precies verwacht en welke de afgebakende contouren en accenten zijn. Zo zullen de meeste leerkrachten binnen de academie zich afvragen hoe het jaarthema binnen hun optie/studierichting concreet gerealiseerd kan/moet worden. Er wordt hierover binnen het vakteam en binnen het korps in zijn totaliteit weinig of onvoldoende over gereflecteerd.
4.2
Onderwijsaanbod Doelgerichtheid
Leerlingen kunnen in de academie terecht voor een aanbod in vier studierichtingen. De keuze voor het al dan niet opstarten van opties is niet ingegeven vanuit een welbepaalde visie. Zo worden opties opgestart en verdwijnen ze weer zonder een grondige studie vooraf. Voorbeeld hiervan is de optie literaire creatie in de studierichting Woord. Verschillende vakken kampen met leerlingentekort, o.a. keramiek en de optie jazz en lichte muziek. Daarnaast dreigen minder populaire instrumenten te verdwijnen. Een actieplan om hiermee om te gaan en het aanbod beter af te stemmen op de reĂŤle noden is er nog niet. Het initiatief om via een klavierenklas het vak orgel in de kijker te zetten, is succesvol gebleken. De academie organiseert reeds een tiental jaar het tijdelijk project muzische vorming. Sinds vorig jaar is zij ook in het pilootproject 'Kunstenbad' gestapt. De domeinoverschrijdende visie die achter beide projecten zit, wil men ook doortrekken in andere cursussen. De idee leeft om leerinhouden vanuit de beide projecten te integreren in het huidige aanbod Zo wordt nu al het vak muziekgeschiedenis verbreed tot Kunst en Co.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
19
Kunstgeschiedenis,
amc, muziekgeschiedenis
en beeldende vorming organiseren
gezamenlijke uitstappen. De academie wilook de partner zijn van socio-culturele verenigingen. Zo kunnen leerlingen instrument vrijstelling krijgen van de lessen samenspel indien zij les volgen in een muziekvereniging. Dit is verbonden aan een aantal strikte voorwaarden. De studierichting Beeldende Kunst werkt dan weer samen met plaatselijke kunstenaars en krijgt de kans regelmatig werk op te hangen in het cultureel centrum. AI deze initiatieven zijn lovenswaardig en geven zuurstof aan de academie. De versnippering van verschillende initiatieven geeft aan dat beide academies te weinig starten vanuit een strategisch plan waarin onderzoek, actie en reflectie de belangrijkste ingrediĂŤnten zijn. Ondersteuning
Het onderwijsaanbod kan in stand gehouden worden door de overdracht van uren tussen de beide academies. Sommige vakken hebben genoeg leerlingen om lesuren te genereren, voor andere vakken is dat minder het geval. Er is echter geen langetermijnvisie om deze problematiek op te lossen. Zowel het tijdelijk project als het pilootproject wordt vanuit de overheid betoelaagd. Deze krijgen coaching en ondersteuning van de koepel. Vooral het pilootproject 'Kunstenbad' kreeg het voorbije jaar veel aandacht vanuit de koepel.
Doeltreffendheid
-Bij-de verschil!ende initiatieven
die al darrniet tot vernieuwing
leiden, moet men
zich de vraag durven stellen omtrent de leefbaarheid van een aantal cursussen. Het blijven in stand houden van cursussen die onvoldoende leraarsuren genereren, legt een druk op de verdeling van het lesurenpakket. Het opstarten van nieuwe cursussen gebeurt eerder vanuit een 'hic et nunc' dan vanuit een weloverwogen keuze na een degelijk marktonderzoek. Daarnaast is het belangrijk om inhoudelijke vernieuwingen in een aantal vakken te laten stroomlijnen met de regelgeving, zonder dat dit afbreuk doet aan de kwaliteit. Jaarlijks organiseert het tijdelijk project muzische vorming een tevredenheidsenquĂŞte. De tevredenheid ligt in elk geval zeer hoog. Het 'Kunstenbad' kent qua leerlingenaantal een sterke groei. Resultaten in deze projecten, gekoppeld aan vooropgestelde leerdoelen, worden binnen het lerarenteam besproken. Echter, een referentiekader waaraan het project kan afgetoetst worden, ontbreekt. De directie is op dit moment te weinig betrokken bij de kwaliteitsvolle uitvoering van het project. Ontwikkeling
Bijsturing en planning van het tijdelijke project muzische vorming wordt in het lerarenteam besproken en uitgewerkt. Coaching en bijsturing van het 'Kunstenbad' gebeurt onder leiding van de koepel. Voor beide projecten wordt navorming gevolgd. De directie is geĂŻnteresseerd om in te spelen op innovatieve tendensen. Maar een planmatige aanpak om nieuwaanbod te organiseren, hierop te reflecteren en bij te sturen ontbreekt. Een evaluatie van het aanbod en de relevantie van het aanbod kunnen onderwerp van onderzoek zijn.
20
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
4.3
Evaluatiepraktijk Doelgerichtheid
Het pedagogisch college besliste vorig schooljaar om over te stappen naar een gedigitaliseerd evaluatiesysteem. Voorlopig werd nog geen visie uitgewerkt omtrent leerlingenevaluatie. Men stapt afvan een evaluatiefiche met criteria die in het agenda is opgenomen. Enkel de nadruk op proces op 60% en product op 40% is vastgelegd. De reden van deze overstap is om meer aansluiting te zoeken met de muzische, holistische gedachte uit het artistiek pedagogisch project .. Voor het invullen van de digitale evaluatiefiche werden geen richtlijnen opgesteld, behalve dat de beoordeling in een tekst moet uitgeschreven worden. Het opstellen van evaluatiecriteria ligt volledig in handen van de individuele leerkracht. Er is geen evaluatie- en examenreglement. Een deliberatieprocedure is niet aanwezig. Afspraken omtrent de samenstelling van jury's is er niet. Sommige leerkrachten dragen juryleden voor, voor andere leerkrachten is dat niet het geval. Omtrent de expertise van bepaalde juryleden kunnen vragen gesteld worden.
Ondersteuning
Doeltreffendheid
Ontwikkeling
50773 - dko - Gemeentelijke
Sinds januari en bij aanvang van de doorlichtingsweek kregen de leerkrachten de opdracht de evaluatie digitaal in te vullen. De leerkrachten krijgen alle vrijheid om deze in te vullen. De academie heeft daar bewust voor gekozen. Maar deze aanpak zorgt eveneens voor ongerustheid en onzekerheid. Aangezien de overstap naar een nieuwevaluatiesysteem tijdens de doorlichtingsweek gebeurde, heeft de academie nog geen zicht op mogelijke resultaten. Het is moeilijk in te schatten wat de resultaten kunnen zijn, aangezien het de academie ontbreekt aan een duidelijke visie en parameters om de evaluatiepraktijk aan af te toetsen. Dit verhoogt het risico dat de evaluatie dit semester hoogst onduidelijk en niet gelijkgericht gebeurt. Wat de examenprocedure betreft, heeft de academie voorlopig geen aanpak om na te gaan of de beoordeling betrouwbaar en valide is. Op vakvergaderingen komt dit niet aan bod. Door het gebrek aan een examenreglement is er ook veelonduidelijkheid omtrent examenprogramma's. Hierbij wordt te weinig rekening gehouden met de leerplannen en wat in de regelgeving is vastgelegd. Positief is de idee dat de evaluatie meer moet aansluiten op de vernieuwende gedachte in het artistiek pedagogisch project. Zonder een duidelijke strategie die een kans op slagen van deze vernieuwing garandeert, werd op een nieuw evaluatiesysteem overgestapt. Voorlopig staat enkel het nalezen van de schriftelijke beoordeling als volgende stap op het programma. Waar men precies willanden met dit project is niet duidelijk. Afspraken inzake criteria in functie van de leerplannen en het artistiek pedagogisch project zijn niet gemaakt. De beoordelingsschalen zijn nog niet in overweging genomen. Welke plaats de overgangs- en eindproeven in dit verhaal krijgen, is nog onduidelijk. De academie is voorlopig nog op zoek naar een mogelijke invulling van de evaluatiecriteria. Meer structuur en begeleiding voor de leerkrachten is noodzakelijk om een éénduidig kader te creëren waarbinnen geëvalueerd kan worden.
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
21
5
ALGEMEEN BELEID VAN DE ACADEMIE
Het onderzoek naar het algemeen beleid van de academie levert volgende vaststellingen leiderschap
op.
De directies van beide academies nemen een gezamenlijke verantwoordelijkheid op voor het personeels- en onderwijskundig beleid. In overleg met het pedagogisch college worden de krijtlijnen van het beleid uitgetekend. In realiteit blijven beide directies elk verantwoordelijk voor de eigen academie en richten de leerkrachten zich respectievelijk tot de eigen directie. Meer specifieke kennis in de verschillende studierichtingen, zowel vaktechnisch als artistiek, en meer transparantie in het leiderschap zou de gedragenheid en verbondenheid kunnen verhogen. Een open communicatie tussen directie en lerarenkorps moet nog ontwikkeld worden om op beleidsniveau een meer gedeelde verantwoordelijkheid te genereren en de betrokkenheid te verhogen.
Visieontwikkeling
Besluitvorming
22
Zeer recent werd een nieuwe artistiek pedagogische visie ontwikkeld vanuit een 'holistische benadering' van de leerling. Ten gevolge hiervan wil men open staan om te durven nadenken over cross-overs binnen het eigen vak en over de vakken heen. Voorlopig ontbreken concrete doelstellingen per studierichting en over de studierichtingen heen. Een strategie om in de lespraktijk aan de slag te gaan, werd nog niet uitgewerkt. De pogingen tot vernieuwing komen vooral vanuit de "directie. Er wordt daarbij te weinig gebruik gemaakt van de expertise, in het lerarenkorps aanwezig. De betrokkenheid-in neTlerarenkorps om vanuit net nieuwe artistiek pedagogisch project te werken en aan te sluiten bij nieuwe initiatieven en/of projecten is eerder gering. Er wordt hierover te weinig gecommuniceerd zodat leerkrachten en leerlingen geen affiniteit krijgen met deze visie. Op beleidsniveau krijgt het pedagogisch college een belangrijke rol toebedeeld. Er is echter geen communicatie over de besluitvorming met het personeel. De betrokkenheid met beleidsbeslissingen is dan ook zeer beperkt. Enkel voor de grote instrumentengroepen en in de Beeldende Kunst komen vakgroepen regelmatig samen. Ze worden door de respectievelijke coรถrdinator voorgezeten. Ook hier blijft de verslaggeving intern. Zo worden interessante onderwerpen/beslissingen en expertise binnen de bestaande vakgroepen gehouden. Expertise-uitwisseling, samenwerking en beleidsverantwoordelijkheid komen moeilijk van de grond wanneer informatie over de besluitvorming onvoldoende gecommuniceerd wordt. Transparantie in besluitvorming is een noodzakelijke voorwaarde om tot een gezamenlijke doelgerichtheid te komen en naar een meer democratisch participatief beleid te evolueren,
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
Kwaliteitszorg
Momenteel zijn heel wat veranderingen op gang gekomen in beide academies. Een aantal vernieuwingen lijken vooral vanuit een ad hoc-situatie en intu誰tief te ontstaan. Bij deze recente ontwikkelingen ontbreekt een duidelijke strategie. Soms speelt men al te vlug in op actuele gebeurtenissen zonder de relevantie en meerwaarde voor de academie en de gemeente te onderzoeken. Een systematische reflectie omtrent de impact van deze veranderingen in de onderwijspraktijk moet nog uitgewerkt worden. Een strategie om mogelijke . resultaten te consolideren of bij te sturen moet eveneens nog opgestart worden. Zowel op beleids- als op onderwijskundig vlak ontbreekt het beide academies aan een strategisch plan waarin ieders verantwoordelijkheid op elk niveau uitgewerkt wordt zodat de kwaliteit over de hele kunstacademie kan gegarandeerd worden. Op het vlak van personeelsbeleid moet sterker ingezet worden op het aanwenden van de juiste expertise in de verschillende vakken. Opvolging en evaluatie van personeel vanuit grondige (artistieke) vakkennis en onderwijskundige knowhow moeten de basis worden van een kwaliteitsvol personeelsbeleid. Er moet nog werk gemaakt worden van een kwaliteitscontrole op het niveau van output. De verschillende onderwijsprocessen, zoals evaluatie, leerbegeleiding en professionalisering verdienen alle aandacht om zo kwaliteitsvolle resultaten te bestendigen. De kwaliteitsbewaking die volgens het kwaliteitsdecreet van 2009.in handen ligt van de academie, moet dringend aangepakt worden.
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
23
6
STERKTESEN ZWAKTES VAN DE ACADEMIE
6.1
Wat doet de academie goed?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden •
De leerplanrealisatie
voor de vakken beeldende vorming, beeldhouwkunst
Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking
en tekenkunst.
van de processen
•
Het ontwikkelen van een aanzet tot het in kaart brengen van de nascholing (professionaliseringsplan, onderzoek naar reeds gevolgde nascholingen vanuit intern oogpunt).
• • • •
Het voorzien van voldoende middelen voor de nascholing. De digitalisering van de leerlingenevaluatie. De dynamiek in de tijdelijke projecten. De organisatie van de muzische vorming in drie fasen (basisopleiding - vervolgopleiding - muzische coach). De samenwerking tussen muziekgeschiedenis, amc en kunstgeschiedenis inzake het organiseren van extra muros activiteiten.
• •
De samenwerking
met het verenigingsleven.
Wat betreft het algemeen beieid • • •
De samenwerking tussen beide directies. Het openstaan voor vernieuwing en innovatieve tendensen. Het organiseren van gestructureerd overleg van het pedagogisch college.
6.2
Wat kan de academie verbeteren?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden •
De ondersteuning van de leerprocessen binnen een centraal, gelijkgericht leerlingvolgsysteem uitwerken van een link tussen de leerplandoelstellingen en het leerlingvolgsysteem.
• •
Differentiatie in evaluatiecriteria per graad en per optie in de studierichting Beeldende Kunst Planmatig denken en opstellen van beeldende doelstellingen in de middelbare graad in de studierichting Beeldende Kunst.
• •
De aandacht en de attitudevorming voor veiligheid en hygiëne in alle ateliers. Transparantie in het aankoopbeleid in de studierichting Beeldende Kunst en het opvolgen van de leermiddelen en infrastructuur voor het atelier beeldhouwkunst en keramiek.
24
50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
en het
Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking
van de processen
•
Het ontwikkelen nascholing.
•
Het inventariseren van de behoeften op de verschillende niveaus (niet alleen micro, ook op meso en macroniveau) en het ontwikkelen van een referentiekader zodat de aanpak van de nascholing op een meer systematische en geplande wijze geschiedt.
•
Duidelijkheid creëren omtrent de inzet van de middelen voor deskundigheidsbevordering (voorwaarden, mogelijkheden, ...).
• •
Het stimuleren van vakoverleg als middel voor expertise-uitwisseling. Het ontwikkelen van een visie op het evalueren van leerlingen en de evaluatie als onderdeel van het onderwijsleerproces, gelinkt aan de leerplannen en het artistiek pedagogisch project.
•
Het opstellen van een evaluatie- en examenreglement examenjury's op basis van deskundigheid.
•
Het overzetten en implementeren van de muzische en domeinoverschrijdende gedachte in de reguliere opleidingen vanuit een doordacht pedagogisch-didactisch leerproces. Opstarten van een kwaliteitszorgsysteem voor de tijdelijke projecten los van de tevredenheidsenquête en in functie van de vooropgestelde doelstellingen.
•
van een overdachte visie rond de betekenis, de waarde en de bedoelingen van de
met aandacht voor de samenstelling van de
Wat betreft het algemeen beleid • • •
Het ontwikkelen van meer gedragenheid in het leiderschap en verantwoordelijkheid in het lerarenkorps. Professionalisering inzake specifieke kennis voor de studierichting beeldende kunst. Het artistiek pedagogisch project uitwerken voor de vier studierichtingen en omzetten in de concrete doelstellingen.
• •
De vernieuwde visie (het muzische) implementeren in het onderwijsleerproces. Het uitwerken van een duidelijk communicatiebeleid over de besluitvorming om de transparantie verhogen.
•
Het responsief vermogen verhogen door meer strategie-ontwikkeling: rekening houden met de mening van anderen; inspelen op verwachtingen van anderen of van buitenaf, binnen het referentiekader van het dko.
•
Het ontwikkelen en implementeren van een strategie om de kwaliteit van het algemeen beleid, personeelsbeleid, onderwijsbeleid en innovatie te garanderen.
6.3
te
Wat moet de academie verbeteren?
Wat betreft de erkenningsvoorwaarden • • •
De leerplanrealisatie van keramiek. Het organiseren van een planmatige opvolging van de veiligheid in het atelier keramiek. . De aandacht voor het milieubeleid o.a. inzake de het opslaan en de afvalverwijdering van schadelijke stoffen in het atelier keramiek.
•
De aandacht voor het veiligheidsbeleid voor de leerlingen: attitudevorming schadelijke stoffen en machines in het atelier keramiek.
•
Het BVH-beleid omwille van de organisatie, de bewoonbaarheid hygiëne.
50773 - dko - Gemeentelijke
inzake omgang met
en veiligheid, de gezondheid en
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
25
7
ADVIES BETREFFENDE DE ERKENNINGSVOORWAARDEN
In uitvoering van het decreet betreffende
de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies:
l~gg~~K1"Gl.INs"'IG: •
voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' * voor beeldende kunst omwille van het niet voldoen aan de onderwijsdoelstellingen
Om deze tekorten op te volgen voert de onderwijsinspectie
•
voor de erkenningsvoorwaarde
voor keramiek.
vanaf 13-01-2016 opnieuween
controle uit.
'bewoonbaarheid en hygiëne'.
In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies met betrekking tot het zelfstandig remediëren van tekorten: de onderwijsinspectie oordeelt dat de instelling een beroep moet doen op externe ondersteuning om de tekorten te remediëren. In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 en meer bepaald het artikel 39 §4 3°, wordt de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling opgestart.
Namens het inspectieteam
Voor kennisname namens het bestuur
Hilde Quix de inspecteur-verslaggever
WimSMEl de directeur
Datum van verzending aan de directie en het "~b,w"e,,,s,,,t,,u.~u,,.r.,v,,,a,,,~n~d~e.,,aw,,c,,a,,d,,,e,, ..,m,~ie",_~ ~~~"", ..,~,"_,,,...... ,"_~,~_
26
50773 - dko - Gemeentelijke
ij 3",:O':~=......... ~..
,!",c.._.~
__
~"
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
~,._'" ...... ".,'~""""',"'"
Vlaams Ministerie
van Onderwijs en Vorming
Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-Iaan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be
Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid .. en hygiĂŤne van Gemeentelijke Academie voor Beeldende Kunst te HAMME Hoofdstructuur Instellingsnummer
deeltijds kunstonderwijs 50773
Instelling
Gemeentelijke
Directeur
Wim SMET
Adres Telefoon Fax E-mail Website Bestuur van de instelling Adres Dagen van het opvolgingsbezoek Einddatum van het opvolgingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling
Marktplein
Academie voor Beeldende Kunst
20 - 9220 HAMME
052-47.83.84 052-48.42.26 academie@hamme.be www.academiehamme.be Gemeentebestuur van Hamme Marktplein 1 - 9220 HAMME 10/01/2014 13-01-2014 24-02-2014
Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n)
Rieka HĂŠrie Hilde Quix, Dirk Rombaut nihil Walter Missotten
BVH-OV- 50773 - dko - Gemeentelijke Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
1
INHOUDSTAFEL INLEIDING
3
1
HISTORIEK••••••••••••..••••••••••••••..•••...............•.....••..............•...•...••••.•••••.•••••••.•••••••••••••.....•...........•••••.••
4
2
ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD'?
4
3
ADVIES EN REGELINGVOOR VERVOLG
5
2
BVH-OV - 50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting
van de erkenningsvoorwaarden
bewoonbaarhei~
en hygiëne van de academie door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als de academie bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: • context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de academie karakteriseren •
input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de academie
•
proces: initiatieven context en input
•
output:
die de academie
neemt
om output
te realiseren,
rekening
houdend
met haar
de resultaten die de academie met haar leerlingen of cursisten bereikt.
Meer info over het CIPO-referentiekader
vindt u op www.onderwijsinspectie.be.
Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op de volledige organisatie. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: • een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de academie. • een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de academie op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie tekorten zelfstandig kan wegwerken.
bovendien of de academie de vastgestelde
Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van de academie de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de academie het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de academie of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De academie mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire
doeleinden.
Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be
BVH-QV - 50773 - dko - Gemeentelijke
en www.doorlichtingsverslagen.be
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013~2014)
3
1
HISTORIEK
Het vorige doorlichtingsbezoek van de erkenningsvoorwaarden bewoonbaarheid en hygiëne vond plaats van 25-10-2011 tot 14-11-2011 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 01-11-2012 moet de academie kunnen aantonen dat de tekorten die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de academie daarin is geslaagd.
2
ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?
Op 25-10-2011 en 14-11-2011 bezocht de onderwijsinspectie de gemeentelijke Academie voor Beeldende Kunst te Hamme in het kader van een welzijnsbeleidscontrole. Op 10-01-2014 greep een opvolgingscontrole plaats waarbij onderzoek gedaan werd naar de aspecten die de instelling diende te verbeteren. Het betrof volgende items: • De organisatie van het welzijnsbeleid • Het uitwerken van gebudgetteerde acties op het globaal preventieplan
en het jaaractieplan
• Het aankoop- en indienststellingsbeleid • De bewoonbaarheid, de veiligheid en het comfort op tal van vestigingsplaatsen en in de lokalen • Het voorleggen van de verslagen van alle interne en externe organisaties die instaan voor brandveiligheid, keuringen ... van alle vestigingsplaatsen en voldoen aan de geformuleerde opmerkingenjin_breuken • Omgang met en stocke ring van de gevaarlijke producten Wat de organisatie van het welzijnsbeleid werd een beleidsverklaring goedgekeurd.
betreft zijn er een aantal aanpassingen gebeurd. Op 29-02-2012 Bijna een jaar na de welzijnsbeleidscontrole, op 08-10-2012,
werd een globaal preventieplan opgesteld. Daaraan werd een jaaractieplan gekoppeld. Dit laatste geeft eerder een globaal beeld van geplande acties, maar een gespecifieerde budgettering, gekoppeld aan uit te voeren werken is er niet. Nergens in dit jaaractieplan staat vermeld wie de verantwoordelijkheid draagt voor de opvolging van de werken. In het BOC, noch in andere overlegorganen, komen de problemen die verband houden met het welzijnsbeleid binnen de academie voldoende aan bod. Na het vorige doorlichtingsverslag omtrent welzijnsbeleid werd een interne preventieadviseur aangesteld voor een parttime opdracht. De opdracht van de externe preventieadviseur werd uitgebreid naar één dag per week. Door de externe preventieadviseur wordt een verslag opgemaakt van de rondgang maar concrete acties, naar aanleiding van opmerkingen na de rondgang, die uitgevoerd moeten worden, staan niet vermeld in het jaaractieplan. Een dynamisch, preventief en proactief beleid ontbreekt vooralsnog. Het aankoop- en indienstellingsbeleid werd opgestart. Actuele aankopen worden door de preventieadviseur opgevolgd met de nodige risicoanalyses. Van vele andere toestellen die zieh o.a. in de ateliers Beeldende Kunst bevinden, kunnen noch indienststellingsbewijzen noch risieoanalyses voorgelegd worden. Hiertoe behoren bvb. de toestellen die eigendom zijn van de leerkracht. De niet-gekeurde spuitcabine voor de cursus keramiek staat nog steeds open en bloot, en toegankelijk voor iedereen, op de speelplaats. Op vlak van bewoonbaarheid vertonen de gebouwen en de lokalen waarin de academie gehuisvest is, nog steeds onaanvaardbare tekorten en wordt er onvoldoende gevolg gegeven aan klachten. Sommige gangen doen nog steeds dienst als leslokaal en er zijn klassen die niet voldoen qua oppervlaktegrootte. De afzuigsystemen die noodzakelijk zijn om gezondheidsproblemen te voorkomen, voldoen niet. Voor bepaalde ateliers zijn de onontbeerlijke buitenruimtes niet voorhanden. Op 04-12-2013, meer dan twee jaar na de welzijnsbeleidscontrole, werd een brandpreventieverslag opgemaakt met vele opmerkingen. Een nieuwe controle door de brandweer zou plaats vinden over een half jaar. Alle keuringsverslagen omtrent de veiligheid van de elektrische installaties, daterend van 06-01-2014, bevatten, voor alle vestigingsplaatsen, zeer ernstige opmerkingen die dringend moeten aangepakt worden. Wat het stockeren van en de omgang met gevaarlijke producten aangaat, is er een lichte verbetering merkbaar. Desalniettemin kon vastgesteld worden dat verschillende recipiënten worden opgeslagen en dat de etikettering nauwkeuriger 4
BVH-OV - 50773 - dko - Gemeentelijke
gevaarlijke producten in ontoelaatbare en zorgvuldiger moet gebeuren.
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
De inspanningen om op een meer systematische,
deskundige en dynamische wijze het welzijnsbeleid
te
voeren op alle bovenstaande gebieden zijn onvoldoende. De onderwijsinspectie ziet zich genoodzaakt op basis van de gedane vaststellingen en onderzoeken, een ongunstig advies uit te spreken.
3
ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG
In uitvoering van het decreet betreffende erkenningsvoorwaarden bewoonbaarheid
de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor de en hygiëne van de tekorten zoals vermeld in dit verslag:
ONGUNSTIG •
voor de erkenningsvoorwaarde
'bewoonbaarheid
en hygiëne'.
In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies met betrekking tot het zelfstandig remediëren van tekorten: de onderwijsinspectie oordeelt dat de instelling een beroep moet doen op externe ondersteuning om de tekorten te remediëren. In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 en meer bepaald het artikel 39 §4 3°, wordt de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling opgestart.
WimSMET
Rieka Hérie de inspecteur-verslaggever
de directeur
Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de academie
BVH-OV - 50773 - dko - Gemeentelijke
Academie voor Beeldende Kunst te HAMME (Schooljaar 2013-2014)
5