Czy nadchodzi zmierzch klasycznej telewizji? TMT Predictions 2011
Warszawa, 16 lutego 2011 r.
Agenda
•
Pozycja tradycyjnej telewizji na rynku mediów − Gdzie statystyczny Polak spędza więcej czasu – w Internecie czy przed telewizorem? − Czy pozycja telewizji jako medium reklamowego jest zagrożona?
•
Wpływ cyfryzacji telewizji naziemnej na rynek − Jakie wyzwania oraz koszty dla telewidzów niesie cyfryzacja telewizji naziemnej? − Jak poważnym zagrożeniem dla płatnych platform TV może być naziemna telewizja cyfrowa?
2
© 2011 Deloitte Polska
Pozycja tradycyjnej telewizji na rynku medi贸w
漏 2011 Deloitte Polska
Gdzie statystyczny Polak spędza więcej czasu – w Internecie czy przed telewizorem? (1/2)
Czas [h]
TV 4:00 3:30 3:00 2:30 2:00 1:30 1:00 0:30 0:00
3:26:00
Trend 3:35:00 +4,4%
3:42:00 +3,3%
• Średni czas spędzany przed telewizorem stale, choć nieznacznie rośnie – w 2009 r. wzrósł on o 9 minut.
2008
2009 Lata
2010
Źródło: Deloitte na podstawie danych TNS OBOP
3:00
Internet
• W 2010 roku każdy Polak mający dostęp do Internetu spędzał w sieci codziennie średnio 2 godziny i 20 minut. To bardzo znaczący wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim.
Trend 2:20:00
2:30 Czas [h]
• Telewizja zabierała statystycznemu Polakowi w 2010 roku 3 godziny i 42 minuty dziennie. To o 7 minut więcej niż w 2009 r.
2:00 1:33:00
1:40:00
+7,5%
+40%
Tempo wzrostu średniego czasu spędzonego w Internecie jest duże i corocznie się zwiększa, natomiast tempo wzrostu średniego czasu poświęconego na oglądanie telewizji jest niskie i spada
1:30 1:00 0:30 0:00 2008
2009
2010*
Lata Źródło: Deloitte na podstawie danych Megapanel PBI/Gemius i Ipsos
4
© 2011 Deloitte Polska
Gdzie statystyczny Polak spędza więcej czasu – w Internecie czy przed telewizorem? (2/2) Średni dzienny czas spędzany w sieci i na oglądaniu telewizji Internet
03:26:00
TV
03:35:00
03:42:00
02:20:00
01:33:00
01:40:00
• Prym „pożeracza czasu” nadal wiedzie w Polsce telewizja. • Tempo wzrostu średniego czasu spędzonego w Internecie jest w ostatnich latach znacznie szybsze niż w przypadku czasu poświęconego na oglądanie telewizji. • Mimo to przewidujemy, że pierwsza pozycja telewizji również w 2011 roku pozostanie niezagrożona, gdyż dystans do nadrobienia przez Internet jest jeszcze dość duży. • W dłuższej perspektywie należy się jednak liczyć z wyrównaniem średniego czasu spędzanego przez Polaków w sieci i przed telewizorem.
2008
2009
2010
Źródło: Deloitte na podstawie danych TNS OBOP i Megapanel PBI/Gemius
5
© 2011 Deloitte Polska
Polska na tle innych krajów – Internet a telewizja Średni dzienny czas spędzany w Internecie i przed telewizorem w 2009 roku 03:35:24 02:00:51 01:32:34
Telewizja
01:52:17
Polska
02:12:51 01:42:51 02:00:00
Kanada Francja
01:40:17
Internet
00:00:00
Niemcy
01:52:17 01:43:43 01:44:34 02:03:26 01:40:17 01:53:09 00:30:00
01:00:00
01:30:00
02:00:00
02:30:00
Wielka Brytania Japonia USA
03:00:00
03:30:00
04:00:00
Czas [h] Źródło: Deloitte na podstawie danych Harris Interactive, Ipsos i TNS OBOP
• We wszystkich analizowanych krajach oprócz Francji średni czas spędzany przed telewizorem przewyższa ten spędzany w Internecie, choć różnice te są niewielkie. • Statystyczny Polak ogląda telewizję znacznie dłużej niż mieszkańcy dużych, najbardziej rozwiniętych krajów świata, w sieci zaś spędza porównywalną do nich ilość czasu. • Preferencje Polaków dla telewizji mogą wynikać z innego modelu spędzania wolnego czasu (rzadsze wyjścia do kina, teatru czy restauracji) oraz z rozpowszechnionej jednoczesnej konsumpcji mediów (telewizor gra niejako „w tle” podczas surfowania w sieci, słuchania radia, czytania prasy czy wręcz wykonywania innych czynności). 6
© 2011 Deloitte Polska
Czy pozycja telewizji jako medium reklamowego jest zagrożona? (1/2) Wydatki na reklamę w latach 2006 – 2010 w Polsce w podziale na poszczególne media 4500 4015
3813
3778
4000 3528 mln PLN
3500 3010 3000 2500 2000
1669
1653
1593
1415
1500 1000 500
523482 215
738707
593670499
528
664
95
72
60
846
1292 997 638
496
495 98
95
0 2006 Źródło: Deloitte na podstawie danych Zenith Optimedia
2007 Telewizja
2008 Prasa
Internet
Outdoor
2009 Radio
2010*
Kino
• W ciągu ostatnich 5 lat rynek reklamy internetowej wzrósł blisko pięciokrotnie, podczas gdy wartość wszystkich wydatków reklamowych w Polsce wzrosła w tym okresie jedynie o 25%. • W tym samym okresie wartość rynku reklamy prasowej obniżyła się o blisko 20%. Było to jedyne medium, w którym wydatki reklamowe spadły. • Wydatki na reklamę telewizyjną rosły w tempie wzrostu całego rynku.
Dynamiczny rozwój rynku reklamy internetowej nie zagraża telewizji, gdyż odbywa się on kosztem innych mediów, głównie prasy 7
© 2011 Deloitte Polska
Czy pozycja telewizji jako medium reklamowego jest zagrożona? (2/2) Udział poszczególnych mediów w rynku reklamy w Polsce w 2010 r. 1% 7% 9%
Telewizja Prasa
• Pomimo dynamicznie rosnącego rynku reklamy internetowej jego udział jest wciąż niewielki, poniżej 15% i nie zagraża dominującej pozycji telewizji.
Internet
13%
52%
• Telewizja jest wciąż wiodącym medium reklamowym, konsumującym ponad 50% wydatków na reklamę w Polsce.
Outdoor Radio Kino
• Prasa utrzymuje, mimo regresu, drugą pozycję na rynku, z blisko 20% udziałem w wydatkach reklamowych ogółem.
18% Źródło: Deloitte na podstawie danych Zenith Optimedia i Starlink
Prognoza rozwoju rynku reklamy w Polsce w 2011 r. 25%
20%
• Wydatki na reklamę telewizyjną będą również rosły, w tempie porównywalnym z szacowanym wzrostem całego rynku.
20% 15% 10%
12% 8%
• Według prognoz, w 2011 roku nadal najszybciej wzrastać będzie rynek reklamy internetowej.
7% 4%
5%
1%
-2%
0% Telewizja
Prasa
Internet Outdoor
Radio
Kino
-5%
CAŁY RYNEK
Telewizja w 2011 roku utrzyma swoją pozycję lidera, z ponad połową udziałów w rynku reklamy w Polsce.
Źródło: Deloitte na podstawie danych Raportu analitycznego DI BRE: Strategia inwestycyjna 2011,
8
© 2011 Deloitte Polska
Wpływ cyfryzacji telewizji naziemnej na rynek
© 2011 Deloitte Polska
Gdzie jesteśmy z wdrażaniem naziemnej telewizji cyfrowej dzisiaj w Polsce… Obecnie planowany termin zakończenia Data rozpoczęcia transmisji w ramach MUX-2
Data rozpoczęcia transmisji w ramach MUX-3 w pierwszych regionach
Obecnie planowany termin zakończenia uruchamiania MUX-2 w Polsce
uruchamiania MUX-3 w Polsce; ASO musi nastąpić przed zakończeniem wdrożenia MUX-3 z powodu konfliktu częstotliwości
30-Wrz-09 30-Wrz-10 27-Paz-10 30-Cze-11 31-Lip-13 31-Gru-13 27-Kwi-14
17-Cze-15
2014
Nadawcy komercyjni
Początkowo planowana data rozpoczęcia ASO (wyłączania telewizji analogowej)
Oficjalnie planowana data ukończenia ASO (wyłączania telewizji analogowej)
31/12/2010
31/12/2011
35%
87%
Wygasają koncesje aktualnych nadawców telewizji analogowej
Ostateczna data wyłączenia telewizji analogowej świecie (w związku z zapisami umowy GE06)
31/12/2013
MUX 2
Początkowo planowana data rozpoczęcia transmisji w ramach MUX-1 i MUX-2 w pierwszych regionach
% ludności Polski pokryty sygnałem
27/10/2010
97%
27/10/2011
27/04/2014
Telewizja Polska
MUX 3
2.5 roku
% ludności Polski pokryty sygnałem 10
19%
44%
98% © 2011 Deloitte Polska
… a gdzie jest reszta Europy? Jak długo trwało wyłączanie telewizji analogowej w innych krajach? Przejście w trakcie
Przejście zakończone
Holandia Luksemburg
Szwecja Finalndia
Niemcy
Dania
Hiszpania Belgia Estonia Łotwa Słowenia
2006
2007
2008
2009
2010
Mapa DTT w Europie
11
źródło: DigiTAG, Analiza Deloitte Grudzień 2010
Francja Czechy Austria
UK Węgry Włochy Litwa Portugalia Słowacja
Ostateczny termin przejścia … 2011
2012
…
…
Polska
…
2013
2014
W 11 krajach członkowskich UE, które zakończyły już nadawanie TV analogowej, okres pomiędzy uruchomieniem TV cyfrowej a wyłączeniem analogowej wahał się od 1 do 8 lat. Średnia wyniosła 4,7 roku. Jednak w większości przypadków pierwsza faza uruchomienia DTT była traktowana jako próbna. Zatem faktyczny okres pełnego uruchomienia DTT wynosił między 3 a 4 lata Uruchomienie transmisji cyfrowej
Wyłączenie transmisji analogowej
Holandia
2003
2006
Luksemburg
2002
2006
Szwecja
1999
2007
Finlandia
2001
2007
Niemcy
2002
2008
Dania
2006
2009
Hiszpania
2005
2010
Belgia
2002
2010
Estonia
2006
2010
Łotwa
2009
2010
Słowenia
2006
2010© 2011 Deloitte Polska
Jakie wyzwania oraz koszty dla telewidzów niesie cyfryzacja TV? Aby móc oglądać programy naziemnej telewizji cyfrowej, trzeba mieć: • odbiornik telewizyjny wyposażony w tzw. dekoder MPEG-4, lub Orientacyjna cena: >1000 PLN • Zewnętrzne urządzenie, tzw. set-top box i podłączyć go do odbiornika. Orientacyjna cena: 120-200 PLN W miarę popularyzacji tych urządzeń, ich ceny powinny sukcesywnie spadać. Użytkownicy telewizji satelitarnej, takiej jak Cyfra+ lub n, posiadający najnowsze modele tunerów nie będą musieli kupować dodatkowych urządzeń, jako że tuner satelitarny posiada już funkcjonalność dekodera MPEG-4. Analiza strategii przyjętych przez państwa europejskie pokazuje, że nie ma jednorodnego podejścia do kwestii dofinansowania obywatelom zakupu set-top box’ów. Różnice polegają głównie na: • przeznaczonych budżetach • grupach społecznych objętych wsparciem • źródłach finansowania wsparcia
12
© 2011 Deloitte Polska
Jak cyfryzacja telewizji naziemnej zmienia układ sił na rynku… • Kraje w których naziemna transmisja była dominującym sposobem odbioru sygnału TV (Hiszpania, Francja, Włochy, UK), pokazują że naziemna telewizja cyfrowa przejęła znakomitą większość odbiorców telewizji analogowej. A proces cyfryzacji w tych krajach jeszcze się nie zakończył. • Kraje w których telewizja naziemna stanowiła mały lub marginalny udział w rynku (Niemcy, Szwecja, Holandia), proces cyfryzacji nie wpłynął znacząco na układ sił na rynku, niemniej jednak w niektórych przypadkach notowano wzrosty udziału (Holandia z 1% do 6%; Niemcy z 2% do 7% w okresie 2005 – 2009) Migracja sposobu odbioru sygnału telewizyjnego w latach 2005-2009 [punkty procentowe] % rynku zmigrowało z:
% rynku migrowało do:
16%
-21%
-40%
Naziemnyterrestrial - analogowy Analogue
Rok wyłączenia transmisji analogowej
27%
15%
32%
-47%
16%
UK UK
2012
ITA Włochy
2012
FRA Francja
2011
ESP Hiszpania
2010
GER Niemcy
2008
SWE Szwecja
2007
NED Holandia
2006
Naziemny - cyfrowy Digital terrestrial Satelitarnysatellite - analogowy Analogue 53%
-55%
Digital satellite Satelitarny - cyfrowy
5%
Kablowy - cable analogowy Analogue -17%
Kablowy - cyfrowy Digital cable
-17%
5%
16% 3%
IPTV -12%
-40%
-80%
-60%
-40%
-20%
9% 9%
4%
0%
29%
20%
3%
40%
60%
80%
źródło: Deloitte na podstawie danych Ofcom
13
© 2011 Deloitte Polska
… i co to może oznaczać dla polskiego rynku? Rynek telewizji w Polsce, 2005-2010E [liczba gospodarstw domowych w mln] 16 14 12
13,6
3,7
13,8 0,1
13,9 0,2
14,1 0,1 0,5
14,3 0,1 0,8
3,7
4,1
4,0
3,8
14,5 0,2 1,1
3,6
14,7 0,3
14,8 0,4
2,1 13, 14, 15, TOTAL 16 14 12 0,1 0,2 0,5 0,8 1,1 1,6 2,1 2,9 3,4 10 4,0 4,1 3,6 3,8 3,0 8 3,7 1,7 2,5 6 3,5 4,8 6,3 5,9 6,9 6,6 7,6 7,4 7,2 4 8,2 2 7,5 6,0 0,1 0,6 0,3 4,7 1,3 0,9 0 3,2 2,7 2,3 1,8 1,2 60 80 90 10 30 50 70 00 3,0 IPTV 2,5
2,5
14,6 0,2 1,6
10 1,7
2,1
Digital Kablowy cable - cyfrowy 2,5
8
Kablowy -cable analogowy Analogue
3,5 4,8
5,9
6
6,3
6,6
Satellite Satelitarny 6,9
7,2
Naziemny - cyfrowy Digital terrestrial 4
8,2
7,5
0,1
6,0 4,7
2
3,7
3,2
0,3
Analogue Naziemnyterrestrial - analogowy 0,6 0,9
2,7
2,3
1,8
2011F
2012F
2013F
0 2005
2006
2007
2008
2009
źródło: Informa Telecoms & Media, 09.2010
Struktura % abonamentów za płatną TV < 20 PLN 6% 10%
24%
21 - 40 PLN 41 - 60 PLN 61 - 80 PLN
31%
> 80 PLN 27%
Nieanswers udzielono No provided odpowiedzi
2010E
• Wdrażanie naziemnej telewizji cyfrowej 15,1 zwolni 0,7 obecnie obserwowany spadek 0,6 udziału w rynku telewizji naziemnej. 2,9
15,0
3,4
1,1 • Potencjalną bazę użytkowników naziemnej telewizji cyfrowej stanowią klienci posiadający pakiety 7,4 7,6 charakteryzujące się niską ceną. ¼ użytkowników płatnej telewizji wydaje mniej niż 20 PLN miesięcznie na pakiet 1,3 TV. 2,3 1,2 1,6
2014F
2015F
• Ta kwota gwarantuje dostęp do porównywalnej liczby kanałów w stosunku do naziemnej TV cyfrowej. • Odnosząc te wartości do wielkości całego rynku telewizji płatnej w Polsce oznacza to iż ok. 2 mln gospodarstw korzystających z platform płatnych może rozważać rezygnację z płatnej TV.
źródło: Ankieta dla UKE, 2010
14
© 2011 Deloitte Polska
Podsumowanie Pozycja tradycyjnej telewizji na rynku mediów: •
W 2011 roku nastąpi wzmocnienie pozycji telewizji jako super medium, co zaprzecza wyrażanemu przez niektórych komentatorów poglądowi, że jest to już medium przestarzałe.
•
Siłę telewizji jako głównego kanału reklamowego w Polsce potwierdzi kolejny rok zwiększania przez nią przychodów z reklam.
•
Średni czas spędzany przez Polaka w Internecie jest, pomimo gwałtownego wzrostu, wciąż jeszcze o ponad połowę krótszy niż ten spędzany przed telewizorem.
Wpływ cyfryzacji telewizji naziemnej na rynek: •
Wdrażanie naziemnej telewizji cyfrowej zwolni obecnie obserwowany spadek udziału w rynku telewizji naziemnej.
•
Przewidujemy, że naziemna telewizja cyfrowa przejmie większość rynku telewizji analogowej oraz może nawet zachęcić do migracji tą część klientów platform płatnych, która korzystają z najtańszych pakietów.
15
© 2011 Deloitte Polska
Kontakty
Maciej Klimek Starszy Menedżer Tel: +48 (22) 511 01 91 E-mail: mklimek@deloitteCE.com
Grzegorz Sencio Menedżer Tel.: +48 (22) 511 03 98 E-mail: gsencio@deloitteCE.com
16
© 2011 Deloitte Polska
Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/pl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Š 2011 Deloitte Polska