GRAFIKA 3/5
GRAFIKA 3/5
4/48
Miedzioryt, Wklęsłodruk
•
Prof. dr hab. Krzysztof Tomalski
Wystawa oraz towarzyszący jej katalog prezentuje wybór grafik studenckich oraz grafiki pedagogów sprawujących nad nimi opiekę artystyczną z dwóch sąsiadujących ze sobą i jednocześnie pokrewnych warsztatowo pracowni. Pracownia Miedziorytu i Pracownia Wklęsłodruku znajdują się w strukturze Katedry Grafiki Warsztatowej Wydziału Grafiki krakowskiej ASP. Nazwy pracowni jak i same pracownie mają różne historie i różny rodowód, tym samym w różnym stopniu związane są ze stosowanym tam obecnie warsztatem i przypisanymi im z nazwy technologiami graficznymi zachowującymi raczej historyczne sentymenty podkreślające ciągłość przemian oraz istotne dla grafiki warsztatowej sprzężenia z czasem. Pokazują tym samym żywotność i dalszy potencjał grafiki warsztatowej. Szczególnie „miedzioryt” wywodzi się z archetypowych czeluści, sięgając dziewiętnastowiecznych struktur nauczania grafiki i dwudziestowiecznych programów akademickich, kiedy to grafika warsztatowa podporządkowana była drukarstwu, ściśle rzecz biorąc Pracowni Doświadczalnej Książki, działającej w ramach Wydziału Grafiki Użytkowej Państwowego Instytutu Sztuk Plastycznych. Wyrastała z szerokiej wydawniczo-drukarskiej idei Witolda Chomicza, w której ważne miejsce znajdowała ilustracja tworzona w technikach litografii, drzeworytu i miedziorytu. Nie miały jednak potencjału w pełni niezależnej twórczości, zawsze podlegając funkcji użytkowej. Podobnie rozumienie grafiki warsztatowej, powielanej czy ilustracyjnej towarzyszyło organizacji struktury akademickiej po Drugiej Wojnie Światowej. Przetrwał zatem naturalny dla tamtych przedwojennych czasów podział warsztatowy opierając się o powyższe techniki i tak na powstałym w 1950 roku Wydziale Grafiki w organizmie Akademii Sztuk Plastycz-
•
5/48
MIEDZIORYT [ Pracownia nr 5 ]
WKLĘSŁODRUK [ Pracownia nr 3 ]
6/48
•
nych powołanej z połączenia Akademia Sztuk Pięknych z Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastyczny istniały już niezależne pracownie graficzne a wśród nich naczelne miejsce zajęła Pracownia Miedziorytu. Jednak program za sprawą nowych potrzeb rozwijał się w kierunku tworzenia grafiki jako niezależnej formy artystycznej, co w krótce miało się objawić wielkim boomem grafiki warsztatowej i w konsekwencji powołaniem w Krakowie Biennale Grafiki, najpierw Polskiego, później Międzynarodowego. W Pracowni Miedziorytu uczono już wtedy wszelkich technik wklęsłodrukowych, co świadczy o jej historycznej i umownej nazwie od zarania. Pierwszym kierownikiem niezależnej pracowni był Andrzej Jurkiewicz znany z wydanego drukiem „Podręcznika metod grafiki artystycznej”, używanego nadal, szczególnie podczas preparowania odczynników i mikstur. Jurkiewicz organizował zaplecze pracowniane z asystentem Stanisławem Rzepą. Cztery lata później, w roku 1954 kierownictwo Pracowni Miedziorytu objął prof. Mieczysław Wejman, późniejszy rektor Akademii. Pod prawie trzydziestoletnim kierownictwem prof. Mieczysława Wejmana (1954–1982) z pracownią związanych było wielu wspaniałych młodych artystów-pedagogów w roli asystentów profesora lub adiunktów. Byli to między innymi późniejsi kierownicy innych pracowni na rodzimym wydziale lub na innych polskich uczelniach: Marian Malina (1958–1961), Andrzej Pietsch (1959–1968), Tadeusz Jackowski (1961–1969), Stanisław Wejman (1968–1982), Włodzimierz Kotkowski (1969– 1978), Jan Burnat (1977– 1982) oraz na krótkie, jednoroczne kontrakty: Jan Bujnowski, Andrzej Bębenek, Marek Sajduk, Łucja Mróz. Oprócz tych etatowo związanych z Pracownią Miedziorytu Profesor Wejman wykształcił dziesiątki wspaniałych artystów i pedagogów w taki czy inny sposób zapisanych w historii polskiej sztuki. W 1982 roku kierownictwo pracowni na ponad trzydzieści kolejnych lat objął prof. Stanisław Wejman, prowadząc pracownię początkowo z Janem Burnatem (1982–1994) oraz Jackiem Sroką (1982–1989) a po ich odejściu z Krzysztofem Tomalskim (1989–2014), Kamilem Targoszem (1995–1997), Tomaszem Dańcem (1997–2011) i Kacprem Bożkiem (2011–2014). Od 2014 roku pracownią kieruje prof. Krzysztof Tomalski współpracując z adj. Kacprem Bożkiem oraz asyst. Marleną Biczak. Historia Pracowni Wklęsłodruku jest nieco krótsza. Pracownia została założona w 1978 roku przez prof. Andrzeja Pietscha, który tym samym został jej pierwszym kierownikiem
•
7/48
•
(1978–2002). Prowadził ją początkowo z Włodzimierzem Kotkowskim (1978–1983), Andrzejem Bębenkiem (1978–1981), Maciejem Plewińskim (1982–1987) oraz w trybie rocznych staży z Jackiem Sroką, Zbigniewem Bielem, Jerzym Dmitrukiem. Znacznie dłużej Pracownię Wklęsłodruku współtworzyli Henryk Ożóg (1983–2002) oraz Marcin Surzycki (1988–2006). W 2002 roku kierownictwo przejął prof. Henryk Ożóg, który kieruje Pracownią do czasów obecnych, prowadząc ją początkowo z Marcinem Surzyckim (2002–2006) a od 2006 roku z asyst. Tomaszem Winiarskim. Tyle historii…, ważnej, bo przywołuje tradycje, budzi dumę i szacunek. Wzbudza też, a może przede wszystkim, pewne zobowiązania, nawet pewną świadomość ciężaru, który jednak motywuje. Ciężar taki nie zawsze może służy przemianom i odważnym przewrotom, a one dość ważne, bo one tylko mogą przetransportować kawał tej znamienitej historii w dalszą przyszłość… Żeby to wszystko unieść trzeba szukać własnego oblicza, które nie będzie w kółko powtarzało tych wszystkich, bez wątpienia cennych zdobyczy edukacyjnych i artystycznych, bo będą się mijać z czasem. Trzeba zatem wprowadzać nowe definicje kompatybilne ze współczesnym widzeniem, funkcjonowaniem świata płynnie się zmieniającego, z oczekiwaniami pędzącego czasu, z młodą mentalnością, z potrzebami szybkiego reagowania, z nowym rozumienie działań manualnych, na których oparta jest grafika warsztatowa i wszelkie wyzwania artystyczne taką droga realizowane. Jeżeli tego nie da się zrobić, to taka forma sztuki zwiędnie, stanie się w tym miejscu niepotrzebna, ale nie z powodów warsztatowych, tylko intelektualnych. Poruszając się z tą świadomością należy spokojnie patrzeć na przyszłość grafiki artystycznej. Mimo przytoczonej tu historii istnienia obydwu pracowni wystawa nie ma charakteru historycznego. Jej celem jest pokazanie różnorodności aktualnych studenckich poczynań w obrębie jednego warsztatu graficznego, przywołując jednocześnie klimat i zapachy tej artystycznej gałęzi. Wybór to niezmiernie skromny. Z żalem pominęliśmy wiele innych wartościowych i pięknych prac. Znacznie większy pokaz studenckich dokonań z każdego roku akademickiego prezentowany jest w pierwszym tygodniu czerwca na ścianach Pracowni Miedziorytu i Wklęsłodruku znajdujących się przy ul Humberta 3, na który zapraszam już teraz bardzo serdecznie.
8/48
MIEDZIORYT [ Pracownia nr 5 ] Kierownik pracowni; prof. Krzysztof Tomalski Adjunkt: dr Kacper BoĹźek Asystent: mgr Marlena Biczak
9/48
10/48
Krzysztof Tomalski ur. 1963 Artysta grafik. W latach 1983–1989 studiował w Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie – dyplom w 1989 roku. Od 1989 roku zatrudniony na Wydziale Grafiki. Prowadzi Pracownię Miedziorytu. W latach 1989–2015 miał ponad 30 wystaw indywidualnych oraz ok. 300 wystaw zbiorowych. Kurator wielu wystaw.
11/48
Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
12/48
Kacper Bożek ur. 1974 Uprawia grafikę warsztatową i rysunek. Absolwent Wydziału Grafiki krakowskiej ASP. Dyplom w Pracowni Miedziorytu pod kierunkiem prof. Stanisława Wejmana. Od 2011 roku asystent w Pracowni Miedziorytu macierzystej uczelni. Ponad 20 wystaw indywidualnych, kilkadziesiąt wystawach zbiorowych.
13/48
Stormtroopers of love, akwaforta, sucha igła, 49x64cm, 2015
14/48
Marlena Biczak ur. 1989 Dyplom w Pracowni Miedziorytu pod kierunkiem prof. Krzysztofa Tomalskiego, gdzie od 2014 zatrudniona jest jako asystent. Laureatka Nagrody Miasta Krakowa 2015; „9 Biennale Grafiki Studenckiej w Poznaniu” 2015, „Ars Quarendi” 2014, Stypendium Twórczego Miasta Krakowa 2014, konkursu ArtNoble 2014, Stypendium Ministra 2013 oraz Grafiki roku 2012. Zajmuje się wklęsłodrukiem, malarstwem i projektowaniem graficznym.
15/48
Epidermy II, akwatinta, 70Ă—100 cm, 2016
16/48
17/48
18/48
Jerzy Piątkowski Epidermy II, akwatinta, odprysk, 65×200 cm, 2015
19/48
Davd Javorsky Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
20/48
Dominika Frycowska Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
21/48
Anna Juszczak Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
22/48
Małgorzata Stachurska Epidermy II, alintaglio, 65×100 cm, 2015
23/48
Ewa Błaziak Epidermy II, alintaglio, 65×100 cm, 2015
24/48
Magdalena Gawlik-Łęcka Epidermy II, alintaglio, 65×100 cm, 2015
25/48
Pacyfik Roztworowski Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
26/48
Joanna Kaczor Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
27/48
Wojciech Sobczyk Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
28/48
Weronika Cyganik Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
29/48
Katarzyna Jazienicka Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
30/48
WKLĘSŁODRUK [ Pracownia nr 3 ] Kierownik pracowni; prof. Henryk Ożóg Asystent: mgr Tomasz Winiarski
31/48
32/48
Henryk Ożóg ur. 1956 Grafik, malarz. 1976–1981 studia na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom w 1981 roku w Pracowni Miedziorytu. Od 2002 roku prowadzi Pracownię Wklęsłodruku. Udział w ponad 300 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą oraz 40 wystawach indywidualnych.
33/48
Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
34/48
Tomasz Winiarski ur. 1982 W latach 2003–2008 studiował na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Pracę dyplomową zrealizował w 2008 roku w Pracowni Wklęsłodruku. Od 2006 roku pracuje na stanowisku asystenta w Pracowni Wklęslodruku, prowadzonej przez prof. Henryka Ożoga. W swoich pracach posługuje się głównie technikami metalowymi (mezzotinta, sucha igła).
35/48
Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
36/48
37/48
38/48
Anna Michalik Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
39/48
Katarzyna Kucwaj Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
40/48
Agnieszka Paeys Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
41/48
Oktawia Furtak Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
42/48
Monika Biernat Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
43/48
Katarzyna Olbrycht Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
44/48
Magdalena Wilk Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
45/48
Kamila Głogowska Epidermy II, alintaglio, 65×100 cm, 2015
46/48
Kamil Kukla Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
47/48
Mateusz Czapek Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
48/48
Katarzyna Kalczyńska Epidermy II, alintaglio, 65×100 cm, 2015
49/48
Klaudia Mosur Epidermy II, alintaglio, 65Ă—100 cm, 2015
REDAKCJA: Krzysztof Tomalski PROJEKT GRAFICZNY I DTP: Marlena Biczak
GRAFIKA 3/5
REPRODUKCJE:
Wystawa Pracowni Miedziorytu i Pracowni Wklęsłodruku
Archiwum Pracowni Miedziorytu i Pracowni Wklęsłodruku PROJEKT PLAKATU : Marlena Biczak DRUK I OPRAWA: Drukarnia Pasaż Sp. z o.o ISBN: 978-83-64448-17-1
galeria Akademia w Bronowicach Kraków, ul. Stawowa 61 15.03.2016
iSBN: 978-83-64448-17-1