Proagri 161 July 2013

ProAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer

Julie / July 2013 Nr / No 161 ISSN 1042–1558

Spuit sonder sukkel onkruid dood

Hoekom is rooivleis so duur?

Ons kuier

by Ona Viljoen

Isuzu:

Koring: LEMKEN plant los voor

Meer as net mooi

Meganisasie | Gewasproduksie | Veeboerdery | Hulpbronbestuur

AgriTrader

In hierdie uitgawe Redakteursbrief

Voorblad

it was weer ’n heerlike belewenis om by die jaarlikse KragDag op Diamantvallei naby Pretoria betrokke te wees en om al die vindingryke oplossings te sien om krag te bespaar of aan te vul met alternatiewe bronne.

Daar is eintlik nie meer ’n verskoning vir iemand om nog dieselfde hoeveelheid krag te verbruik as ’n jaar gelede nie. As deel van ’n boerdery, moet elektrisiteit soos enige ander insetkoste bestuur word. Watter boer koop immers ’n werkProAgri en Afriforum het die pogings tuig sonder om al die ander in dieselfde klas te bekyk en vergelyk? van jong ondernemers by die Ons het besluit om die sperdatum vir KragDag beoordeel. Hier staan Julius die lesersopname met ’n maand uit te Kleynhans van Afriforum saam met skuif om meer terugvoer te ontvang. So, ProAgri se redakteur, Annemarie jammer vir almal wat al gereed gesit het Joubert by een van die kategorieom die kruipspuit in ontvangs te neem, wenners, Dirk van Reenen. julle sal nog ’n maand moet wag. Ek verstaan dat dit tyd neem en lastig is om ’n vorm in te vul, maar dit is ’n klein opofferinkie om ons te help om weer vir die volgende paar jaar ProAgri as gratis tydskrif, maar met sinvolle inhoud wat JY wil lees uit te gee. Besoek asb www.proagri.co.za en kliek op Lesersopname.

As jy die opname invul kan jy dalk een van die pryse wen. As jy hom nie invul nie, gaan jy gewis niks wen nie.

Sterkte met al die skoue, veilings en boeredae wat in die volgende paar weke voorlê. Ons hoop om ons lesers by ’n hele paar van die geleenthede raak te loop, veral ook met die nuutste uitbreiding van ons mannekrag. Ons verwelkom graag vir Du Preez de Villiers wat die afgelope maand by ons aangesluit het as redaksielid.

D

Die bakkie verdien voorwaar 'n ereplek in die Suid-Afrikaanse landbou. Wat is ’n boer sonder sy bakkie? Of hy ernstig vee of voer aanry, sy boot sleep of net kerk toe ry... die bakkie doen die ding. In hierdie uitgawe gee ons aandag aan twee staatmakers, onder andere die nuwe Isuzu KB soos op die voorblad.

SMARTPUBLISHING FREE MEDIA SPECIALISTS

Francis Baard straat 977 Arcadia, Pretoria Tel: 012-342-5141

www.smartpublishing.co.za Copyright © 2013. All rights reserved.

No material, text or photo graphs may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily those of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not be liable for any errors or for any actions in reliance thereon.

Business-to-Business: Agriculture ABC Jan – Mar 2013 39 148 average copies per month

Boer slim!

Annemarie Joubert > annemarie@proagri.co.za

Inhoudsopgawe / Contents

ProAgri Redakteur tydskrif en aanlyn Annemarie Joubert > 082-320-3642 annemarie@proagri.co.za

Meganisasie 3

Isuzu se nuwe KB is meer as net mooi

5

Stroop glad en lekker met die regte tapkar

8

Koring: LEMKEN plant los voor

3

10 Inttrac: Waarom meng as jy kan kerf en meng?

Senior bemarker Stefan van Wyk > 082-381-7563 stefan@agritrader.co.za

13 Boer slim met Amarok Gewasproduksie 15 Valtrac: Spuit sonder sukkel onkruid dood

8

17 Die Ocmis-kruipspuit verseker sukses Hulpbronbestuur 19 Maak jou merk met Shell

10

15

25 Ekland se beeste herkou aan KKAN 26 Mev Wol tree (amper) af – ons kuier by Ona Viljoen 29 Dirk Hanekom boer presisie-Merino’s

19

28 Veilings

25

42 AgriTrader

www.proagri.co.za

Verspreiding en intekening Marlien van der Westhuizen > 012-342-5141

Hoofbestuurder Anneke Claassen > 012-342-5141 anneke@smartpublishing.co.za Gedruktemediabestuurder Suzanne van Niekerk

40 GeneGids 52 Koop tweedehands

Rekeninge Ronel Keet > 012-342-5141 accounts@smartpublishing.co.za

Smart Publishing

31 Speenkalfboere wen met Limousin-bulle Gereeld

Uitleg & grafika Esta van Niekerk Advertensienavrae Engela du Plessis > 012-342-5141

Veeboerdery

27 Pitso en Staalmeester ken van bale maak

Bemarkers: Klein advertensies Xander Pieterse > 079-524-0934 xander@proagri.co.za Adele van Tonder > 012-342-5141 adele@proagri.co.za

21 Verblyfreg: Wie mag wat?

22 Hoekom is rooivleis so duur?

Verslaggewer Du Preez de Villiers > 082-598-7329 dupreez@proagri.co.za

29

Sakebestuurder George Grobler

ProAgri 161 – Julie / July 2013

1

Meganisasie are gelede het jy die Chev- en Fordmanne gekry en die gestry en onderonsies oor wie nou konsuis die beste was het totGallowitz baie bekgevegte, familiedeur Dirk twiste en selfs onterwings gelei.

Vandag is dit Toyota en Isuzu wat teen mekaar speel, met Ford, Mazda, Nissan en ’n boel ander wat dieselfde prys wil opraap.

Maar ons gaan nie bakkies vergelyk nie; nie vandag nie. Ons gaan praat oor die sesde geslag Isuzu KB. Lank verwag en uiteindelik hier, dink ek die bakkie verras vriend en vyand. Nie net is dit ’n lekker groot (26 cm langer, 6 cm breër en 6 cm hoër) bakkie nie, maar na ’n hele klompie kilometers op verskillende paaie (en daar waar daar nie paaie is nie!) was ek aangenaam verras en is seker die nuwe ‘Suzie’ gaan nog baie harte wen.

Verder is die nuwe model veel mooier as die uitgaande een, met veral die nuut ontwerpte voorkant se sierrooster en lighulse wat die nuwe KB nou slanker en meer modern as sy mededingers laat lyk. Die nuwe model se laairuimte agter is ook groter.

General Motors se manne het meer as 1,3-miljoen toetskilometers met die nuwe bakkie in die plaaslike ontwikkeling- en evaluasiefase afgelê en daarna ’n rits aanpassings vir die plaaslike mark aangebring. Beter en sterker plaatmetaal vir die laaibak, ’n aangepaste agteras wat ’n elektroniese sluitewenaar insluit, sterker koppelaar, beter verkoeling en lugvloeistelsel en verstellings aan die veerstelsel.

Hierdie veranderinge het definitief bygedra tot die uitstekende padgedrag en heerlike rygenot van die nuwe KB300. Die veerstelsel het beïndruk met die nuwe Isuzu se uitstekende paddinamika op grond en teer. Hantering was uitstekend en die groot dubbelkajuit-toetsbakkie het gevoel soos ’n motor wanneer ek (soos amper altyd) haastig êrens moes wees.

J

Isuzu se nuwe KB is meer as net mooi

deur Dirk Gallowitz Dit bring my by die indrukwekkende 3,0 liter D-Teq-enjin soos in ons 4x4 LX dubbelkajuit-toetsbakkie. Die opgeknapte 3,0 liter turbodiesel lewer 130 kW krag met 380 Nm wringkrag en trek soos ’n trein. Gevolglik spog die nuwe KB300 nou met ’n klasleidende 3 500 kg sleepvermoë. Tog is die enjin soepel en glad en omtrent geen turbotraagheid is aan die kus bespeur nie.

Verder het die toetsmodel se klasleidende brandstofverbruik my beursie ook laat asemhaal. Die amptelike syfers word aangegee as 7,7 ℓ/100 km wat ek glo heel haalbaar is vir die 4x2 model.

My gemiddelde verbruik oor 1 700 km was 9,7 ℓ/100 km, maar dan was ek nog nooit ’n ekonomiese bestuurder nie – my swaar regtervoet se skuld.

Die 5-gang handratkas se skuiwe was glad en presies. Die 4-trekstelsel word soos met die Trailblazer beheer met ’n nuwe Terrain Command draaiknop op die middelkonsole tussen die voorste sitplekke.

Die beheerknop vergemaklik die oorskakeling tussen verskillende

Die kajuit van die nuwe Isuzu KB is ruim, gebruikersvriendelik en die beheerknop vergemaklik die oorskakeling tussen verskillende viertrekmodusse.

viertrek-modusse. Isuzu noem die stelsel Shift-on-the-Fly en stel die bestuurder in staat om tussen 2WDmodus en die hoëstrek 4WD te verander teen enige spoed tot 100 kpu!

Die kajuit van die nuwe KB is ruim met goeie ergonomie. Die bekende motor-tipe instrumentepaneel van sy stasiewa-boet, die Chevrolet Trailblazer, word ook in die nuwe KB ingespan.

Ons LX-spesifikasie dubbelkajuittoetsbakkie is onder meer toegerus met leersitplekke, klimaatbeheer en elektriese vensters. Parkeergonsers agter help om die bakkie in klein ruimtes tru te stoot en ses lugsakke hou die insittendes veilig as daar dalk êrens ’n glipsie kom. Die verlengde kajuit is ruim met meer as genoeg been-, kop- en sitplekruimte. Ek self en Isuzu4 vier fris 100 kg+ boerseuns was gemaklik en gerieflik saam in die nuwe KB. Met sy heerlike kajuit, kragtige enjin met goeie brandstofverbruik en uitstekende gedrag op en van die pad, is die nuwe Isuzu met klasleier-sleepvermoë bo-aan my lys van dubbelkajuitbakkies.

Die nuwe Isuzu KB300 LX 3,0D-Teq 4x4 dubbelkajuit-handratmodel kos R464 400.

Die nuwe model het meer laairuimte, sterker plaatmetaal vir die laaibak en ook veiligheidsmeganismes soos parkeergonsers agter.

Die artikel is verskaf deur Dirk Gallowitz van Ultimate Drive. Besoek gerus www.ultimatedrive.co.za vir meer inligting. www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

3

Meganisasie

Tap glad en lekker met die regte tapkar

trooptyd moet alles seepglad op die plaas verloop. Graan moet vinnig, skoon en doeltreffend van die land af gehaal en weggery word. Elke ding moet presies reg verloop sodat geen operateurs of toerusting hoef te wag nie.

In hierdie proses is die tapkar ’n sleutelrolspeler. Die tapkar is ’n tenksleepwa wat deur ’n sterk trekker gesleep word en wie se werk dit is om met die gestroopte graan van die stropers af na die wagtende vragmotors of sleepwaens te draf sodat dit weggery kan word. Die Engelse noem hom ’n transfer wagon, auger wagon, haul-out bin, grain cart, chaser bin of debulking trailer, en ’n ding wat so baie name het moet belangrik wees.

Wanneer die stroper se tenk vol is, moet die tapkar gereed wees om langs hom in te val. Die stroper se awegaar pomp die graan in die ry uit die stroper-tenk in die tapkar se pens oor sodat die stoopproses glad nie onderbreek word nie. Sodra hy vol is, spring die tapkar weg na die wagtende sleepwa of vragmotor en verplaas sy vrag graan met sy eie awegaar daarin.

Daarna spring hy om om sy volgende vrag by die stroper te gaan haal.

As die tapkar sy werk reg doen, kan die stroper sonder onderbreking bly stroop, selfs terwyl hy graan na die tapkar oorpomp.

Maar as ’n stroper met ’n vol pens vir ’n tapkar moet staan en wag, of as ’n kontrakteur se ry vragmotors tot by die teerpad begin opdam net omdat ’n steeks tapkar nie die mas kan opkom nie, is strooptyd alles behalwe ’n soet ervaring.

Daarom kies die wyse boer van die begin af die tapkar wat sy man kan staan.

S

www.proagri.co.za

Die regte tapkar vir die taak moet pas by die grootte van die stroper wat hy gaan bedien, by die afstand wat hy sal moet draf en by die boer se beplanning van die stroopproses. ’n Tapkar se opening bo moet groot en wyd genoeg wees dat graan vanaf die stroper in die ry sonder vermorsing na die tapkar oorgeplaas kan word.

Die regte tapkar is stewig gebou om sy swaar vrag sonder meegee of verniel uit die land te ry. Sy trekstang moet sterk en stewig wees, sy aste moet sy vrag soos ’n man kan dra en sy wiele moet groot en breed wees sodat hy nie die land onnodig vastrap of maklik in los grond vasval nie. Daar is selfs dubbelasopsies om kompaktering en vasval nog verder uit te skakel. Sy bande moet taai genoeg wees sodat mieliestoppels nie daardeur kan steek nie.

Wanneer die tapkar langs die land by die sleepwa of vragmotor kom, moet hy sy vrag vinnig en flink oorpomp sodat hy, voordat die volgende stroper vol is, gereed kan wees vir sy volgende vrag.

Daarvoor moet sy bak so ontwerp wees dat enige soort graan maklik na onder vloei en nie teen die kante vassteek nie.

Die meeste tapkarre se uitpompmeganisme werk vandag met awegare, maar daar is ook tapkarre met bakkieskettinghysers. Elke boer moet maar vir homself besluit of die bakkiehyser vinnig en betroubaar genoeg na sy smaak werk.

Wanneer jy ’n tapkar koop, moet jy na gelang van jou eie omstandighede besluit of die tapkar se awegaar heeltemal moet kan wegvou om in jou skuur te kan pas, of dit star kan wees en of dit met ’n verlengstuk vir hoër vragmotorbakke toegerus moet kan word.

Daar is ook ’n keuse of die awegaar deur die trekker se kragaftakker aangedryf word of met ’n hidrouliese motor. Die voordeel van hidrouliese aandrywing is dat die uitpompproses minder afhanklik van hoë enjinomwentelinge is en dat die operateur nie ’n kragaftakkeras in ag hoef te neem as hy skerp draaie wil uitvoer nie, maar die trekker moet natuurlik die nodige hidrouliese aftappunt en vloei hê om die hidrouliese pomp na behore aan te dryf.

Sommige vragmotors en sleepwaens se bakke is hoog.

Daarom moet ’n tapkar se uitlaai-awegaar hoog genoeg kan bykom om sy vrag oor die vragmotorrand te stort.

Dit is belangrik dat die tapkar so ontwerp moet wees dat hy telkens sy volle vrag aflaai en nie ’n halfsak mielies in sy pens oorhou wat hy heeldag onnodig heen en weer ry nie. Na strooptyd moet daar ook niks in sy pens oorbly wat knaagdiere kan lok en kan muf en onaangenaam raak nie.

Daar is boere wat hulle eie graansuiers het en spesiaal vir hulle is daar tapkarre wat die keuse bied om bloot hulle pense met hidrouliese beheer oop te maak en hulle vrag deur ’n graanrooster te laat val. In so ’n tapkarpens sal daar geen graan oorbly nie.

Daar is tapkarre met ligte op hulle uittapgeute om nagwerk te vergemaklik en graanvermorsing uit te skakel.

Donkerwerk is immers konkelwerk.

Bedagsame tapkarvervaardigers bring ook lere aan hulle tapkarre aan sodat jy kan opklouter om te kyk wat gaan binne-in die tapkar aan. vervolg op bl 7

ProAgri 161 – Julie / July 2013

5

6

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

As jy op verskillende plase wat wyd uitmekaar geleë is wil stroop en dikwels openbare paaie tussen plase moet gebruik, sal dit wys wees om ’n tapkar te kies met truligte en ’n chevronplaat.

Verstelbare wielwydte laat jou toe om in enige rywydte te werk sonder om knaend op stoppels te trap en maak dit ook makliker om met ’n tapkar op die pad te ry.

Insetkoste is hoog en die boer se produkpryse is laag, daarom moet die boer immer planne maak om te bespaar net waar hy kan, maar sonder om doeltreffendheid in te boet. Een belangrike besparingsfaktor is ’n dubbeldoeltapkar wat tydens planttyd gebruik kan word om die hedendaagse massiewe planters se kunsmis en selfs saad aan te vul. So ’n dubbeldoeltapkar se bak en meganismes moet natuurlik kunsmisbestand wees en dit moet ’n buigsame uitlaaislurp hê as dit vir aanvulling in kleiner planterbakke gebruik gaan word. ’n Interessante nuwe verwikkeling wat die tapkar se rol in die stroopproses kan aanvul, is die verskyning van die sogenaamde landsilo, wat in Engels ’n motherbin genoem word.

Die landsilo is ’n reuse tenk op wiele wat langs die land getrek word. Sodra dit staan gemaak is, trek die landsilo sy wiele op en rus op ’n stewige onderstel op die grond. Nou kan die tapkarre hulle vragte in die landsilo aflaai. Daar is modelle wat selfs tot 110 ton kan hou.

Vragmotors wat die graan moet wegry hoef nou nie meer in rye op die stroper te staan en wag nie. Hulle kom trek langs die landsilo in en hy vul hulle bakke blitsig met sy hoëspoedawegaar (sowat 10 minute vir ’n vragmotor van 34 ton). So bied die landsilo ’n bufferkapasiteit wat plaaslaaikontrakte veel gladder en lonender kan laat verloop.

Soos met enige ander landbouwerktuig, is die belangrikste oorweging in die keuse van ’n tapkar die betroubaarheid en vlak van dienslewering van

die handelaar. Die boer moet doodseker wees dat die handelaar sy produk deurgaans sal ondersteun en dat onderdele en diens onmiddellik beskikbaar moet wees.

Die wonderlikste, mooiste, goedkoopste tapkar wat op die land staan en die hele stroopproses ophou omdat daar vir ’n snaakse soort onderdeel gewag word, is vir die boer niks werd nie. Kies dus jou handelaar met net soveel sorg as jou tapkar.

Die artikel is ’n uittreksel uit een van die artikels wat in ProAgri se Werktuiggids 2013 gaan verskyn.

Kontak Stefan van Wyk by 082-381-7563 vir bemarking in die gids.

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

7

Meganisasie

“Sonder LEMKEN sou ons dit nie kon doen nie”

deur Annemarie Joubert aar is nie in die wêreld ’n stel werktuie wat kan vergelyk met LEMKEN nie. Dit is die mening van Koot Claassen wat vanjaar saam met sy seun, Gert, die Swartland ingetrek het om koring te plant.

Gert som dit so op: “Vir dit wat ons gedoen het... ek dink nie enigiets anders sou dit gemaak het nie.”

Met die Claassen-boerdery se verskuiwing van die Hoëveld na die WesKaap het Gert in Duitsland gaan kers opsteek oor die hantering van die grondtipe en boerdery-metodes. Die LEMKEN-masjiene wat die hele Duitsland vol loop het hom beïndruk en deur Afgri as verspreider het hulle kennis

D

gemaak met die besturende direkteur van LEMKEN SA, Karel Munnik.

Van daar af het die wiel vinnig begin draai, want daar was minder as ses maande tyd om op die ses plase wat hulle in die Malmesbury-distrik aangekoop het, ’n sinvolle eenvormige bewerkingsbeleid te vestig, die toerusting te bekom, die grond voor te berei en 3 000 hektaar se koring te plant.

Gert sê: “Daar is maar omtrent een persent wat nie beplant is nie as gevolg van die swaar reën wat ons aan die einde van Mei getref het, maar ons is klaar en die opkoms lyk goed.”

Hy sê hulle het die LEMKEN-toerusting “tot hulle volle potensiaal” gedruk.

Koot Claassen is baie beïndruk met die vakmanskap, die gehalte staal wat gebruik word en die slim ontwerp van Lemken se grondbewerkingstoerusting. Die ploeg se gespasieerde skare doen in een beweging vlak- en diepbewerking en kan met die uittrek van ’n pen vervang word.

8

ProAgri 161 – Julie / July 2013

Met al die strawwe werk was dit nodig dat slytdele soos skare en kouters vervang moes word, maar daar was geen ernstige probleme nie.

In hierdie stadium is daar nog nie ’n handelaar in die omgewing nie en onderdele moes telkens van ver af aangery word, maar Gert is tevrede dat almal by LEMKEN hulle bes gedoen het om te sorg dat die plantery by Malmesbury nie tot stilstand knars nie.

Die lande was vir baie jare deel van ’n minimumbewerkingsopset en die Claassens het besluit hulle sal kragdadig moet optree teen die onkruid wat onbeheerbaar geraak het en die verdigting van die grond.

LEMKEN se Karat, wat hier by ’n demonstrasiedag afgeneem is, gaan volgende jaar ’n groter rol in die Claassens se boerdery speel, om net na strooptyd die koringstrooi in die lande in te werk. www.proagri.co.za

Kalk is oor al die lande gestrooi en Gert-hulle het begin om met LEMKEN se Rubin-skotteleg die kalkbemesting in te werk. Die Rubin is ’n vernuftige driedoelwerktuig vir die aanmoediging van ontkieming, die inwerk van plantreste of kalk en die herstel van vasgetrapte grond. Aanvanklik het alles goed gewerk as gevolg van die 40 mm reën wat vroeg in April geval het. Daarna het dit vir ses weke nie gereën nie, wat sake moeilik gemaak het.

LEMKEN se Diamant-omswaaiploeë is ingespan vir diepbewerking in sekere dele. Koot sê dit is nie iets wat hy graag sou wou doen nie, en dit gaan ook nie elke jaar nodig wees nie, maar daar moes ’n plan gemaak word om die kalkbemesting in die grond in te kry en die grond voor te berei vir beter belugting en vogindringing.

Hy is nogtans baie beïndruk met die werking van die ploeg, wat met sy bykomende vlak lem voor elke skaar die onkruid in die boonste laag van die grond vang en ondertoe stuur, waar dit kan komposteer.

Met die omswaai van die ploeg loop die skare ook op dieselfde spoor sodat die voor van die ander kant af gevang word en toegegooi word. Die resultaat is dat daar geen holvore of walle in die land gelaat word nie.

Dit was louter plesier om met LEMKEN se flukse Compact Solitair 9-planters agter die ploeë in te val om die eerste 2 000 hektaar te plant.

Die Kaapse weer het egter ook maar sy streke en teen die einde van Mei het daar 150 mm reën uitgesak. Die Diamante moes uit en in plaas daarvan is LEMKEN se Karat-beitelploeg ingespan om die grond te bewerk.

Die Karat het Koot ook verbaas omdat hy so lig sleep vir die deeglike bewerking wat hy doen en die rollers wat sorg dat die grond net mooi ferm genoeg is om koring te plant.

Sonder sy Lemken-grondbewerkingstoerusting en -planters sou hy nie vanjaar 3 000 hektaar se koring in die grond kon kry nie, sê Gert Claassen.

LEMKEN se Compact Solitaire-planters is beskikbaar in wydtes van 3 tot 6 meter en ander modelle van 3 tot 12 meter met saadtenks van 1 100 tot 8 500 liter. Hulle is geskik vir elke grondbewerkingsmetode. Die Claassens het al hulle plantwerk met drie 6,2 meter breë Solitaire-planters gedoen.

Hierdie lugdrukplanter doen ook veel meer as net plant. Die proses begin met ’n dubbeltand wat na agter gebuig is om die plantstrook gelyk te maak, daarna doen ’n stel geribte skotteleë ’n vlak bewerking vir kunsmisplasing. Breë rubberwiele trap die kunsmis vas, waarna die snykouter sy werk doen om die saad reg langs die kunsmis te plaas met ’n toetrapwiel wat die proses afrond.

Die Claassens beplan om volgende jaar nog twee Solitaire-planters aan te skaf en hoop dat dit nie weer nodig sal wees om letterlik dag en nag te werk nie.

Inwoners van Malmesbury vertel dat dit snags gelyk het of daar skielik nog ’n dorp langs die pad opgeskiet het soos al die ligte geskyn het!

Die plan is ook om met strooptyd hoog te sny en dan die strooi net na die stroopproses met die Karat in die grond in te werk vir beter grondstruktuur.

Gert sê: “Ons het baie lesse geleer en volgende jaar sal dit beter gaan, maar sonder LEMKEN sou ons dit nie vanjaar kon doen nie.”

Skakel Karel Munnik by 082-412-2577 of stuur ’n e-pos na munnik@lemken.co.za vir meer inligting. Besoek gerus ook www.lemken.com om na die volledige reeks toerusting te kyk.

Die vordering van die koring op Windheuwel tussen Malmesbury en Moorreesburg gaan hierdie winter fyn dopgehou word. www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

9

Meganisasie

Waarom meng as jy kan kerf en meng? ie noodvoorraad gemengde voer wat Lucas Erasmus vir die voerkraal op sy plaas tussen Koppies en Heilbron gereed hou vir ingeval sy voermenger die gees gee, begin al amper baard kry.

Vandat die Strautmann VM 1300 DKvoermenger sy lemme op die plaas begin draai het, het hy nog nooit ’n dag se werk gemis nie.

Die beeste eet elke dag hulleself knuppeldik aan voer wat presies die regte snitgrootte en egalig gemeng is met volledige rantsoen in elke hap. “Dis soos ’n Bar One vir hulle,” sê Stephan du Toit, plaasbestuurder.

Die Strautmann 1300 Double K is nou so drie jaar op die plaas aan die gang en voor dit het hy twee jaar hard gewerk op ’n melkplaas in die omgewing.

Stephan sê vanuit ’n boerderybestuursoogpunt is die Strautmann die beste belegging wat enige voerkraal of melkplaas kan maak, want hy vat nie naweke af nie, is elke dag betyds op sy pos en kla nooit van maagpyn nie. Met die menger se hulp, kan een man binne een uur van heel rondebale tot klaargemengde voer in die krip vorder sodat die sowat 500 beeste in die voerkraal kan eet.

“Oor naweke is arbeid dikwels ’n probleem, maar met die Strautmann doen ek sommer self die ding. Bloot die arbeidsbesparing maak dit klaar die moeite werd om die menger te koop,” sê hy.

Aan die ander kant gaan dit oor die produk wat gelewer word. Goeie vleis wat goeie geld maak, het nou maar eenmaal goeie voer nodig.

Die kerwer hanteer met gemak ’n groot rondebaal en Stephan sê dit is moontlik om twee bale op een slag in te gooi, maar daar kan dalk vermorsing wees met stukke gras wat oor die kant val.

Die menger het twee vertikale wurms

D

deur Annemarie Joubert

wat onder byna-byna so groot soos sy pensvloer is, sodat hulle alle materiaal skoon van die pens af optel en met ’n draai-aksie boontoe voer om alles deeglik te vermeng. Die wurms se lemme word kleiner na bo om ’n mengaksie regdeur die kerwer se bak te verseker.

(Sien foto regs onder.)

Daar is heeltyd egalige beweging oral in die menger se pens en die boer bepaal hoe lank die gras gesny word sonder dat dit verpoeier. Vir melkproduksie word langer grasdeeltjies verkies, maar hier in die voerkraal gedy beeste op korter deeltjies. Stephan sê: “Die Strautmann sny skoon en netjies sodat die gras sy ruvoerstruktuur behou om vertering te bevorder.”

Die menger is standaard toegerus met ’n skaal sodat die voerresep se verhoudings heeltyd reg kan bly. Die

Stephan du Toit van Koppies sê die Strautmann 1300 Double K is slim ontwerp om ’n boer se lewe makliker te maak en arbeid te bespaar.

10

ProAgri 161 – Julie / July 2013

massa van die baal word as grondslag geneem en dan word die gemaalde mielies, voerkonsentraat en melasse in verhouding bygevoeg.

Stephan sê hulle het al groen lusern ingegooi en dopgehou hoe die groen stukkies deur die hele mengsel versprei.

Elke handvol wat jy agterna vat, het groen stukkies in, wat wys dat die hele mengsel absoluut eenvormig is sodat elke bees met elke bekvol presies alles kry wat hy nodig het. ’n Ander ontwerpeienskap wat Stephan-hulle beïndruk, is die bouvorm van die Strautmann wat dit moontlik maak om die wiele onder die pens te plaas, anders as party ander vertikale mengers waarvan die wiele langs die kant is. Dit beteken breër bande is moontlik, die balans is goed en die wa sleep maklik. Die menger kan ook nader

Met die dubbelstel roerwurms en lemme kerf die Strautmann perfek en meng vinnig en egalig. www.proagri.co.za

Die skaal en ’n eenvoudige formule sorg dat elke mengsel se inhoud presies in die regte verhouding is. aan die krippe beweeg, wat uitlaai ’n plesier maak.

Die breë uitlaatvoerband (880 mm) sorg vir vinnige, maklike en egalige uitlaai. Die band self het ’n V-vormige naat aan die onderkant wat in ’n spoor loop sodat die band heeltyd stabiel in die middel bly. Stephan sê ’n band is ’n

Die melasse gaan binne enkele minute verdwyn om deel van die eenvormige mengsel te word.

duur onderdeel en hoe stewiger hy is, hoe minder is die kans dat hy kan rondskuif, haak of skeur.

Dit is dié soort van vooruitdink wat beteken dat Strautmann-mengers minimale onderhoudswerk nodig het.

Stephan-hulle het drie jaar gelede toe die menger op die plaas aangekom het,

Uitlaai is maklik en eet is lekker met die Strautmann 1300 Double K.

nuwe kerflemme aangesit en dieselfde stel lemme werk nog elke dag. Die enigste onderhoudswerk wat sedertdien nodig was, is die vervanging van een olieseël.

Daar was wel ’n ongeluk wat herstelwerk nodig gemaak het, maar Stephan sê dit het hulle waarlik respek gegee vir Inttrac se dienslewering. ’n Werker het die uitlaaimeganisme afgery en omdat dit nie iets is wat sommer breek nie, was daar nie so ’n eenheid in voorraad nie. Inttrac se mense het die meganisme van ’n nuwe masjien afgehaal en deurgebring sodat die beeste kon koskry.

Alles aan die Strautmann is ontwerp om ’n boer se lewe makliker te maak, soos die deurskynende oliehouers wat maklik bereikbaar buite die bak is, sodat ’n mens met een oogopslag kan sien wat die olievlak is.

Maak jou lewe makliker met ’n Strautmann-menger. Kontak Adam van Aswegen van Inttrac by 078-457-0952 of e-pos adam01@nashuaisp.co.za.

Besoek ook www.inttrac.co.za en kyk op www.youtube.com/user/ ProAgrivideo/videos na opnames van Inttrac se ander puik toerusting. Die menger sal ook eersdaags daar in aksie te sien wees.

INTTRAC TRADING CC Ons hou die boer aan die boer

Vence Tudo plukkerkoppe van 6 tot 24 ry in ry-afstand van 45 cm tot 1,8 m.

Outomatiese hoogtebeheer opsioneel beskikbaar vir alle soorte plukkerkoppe en koringtafels.

Adam van Aswegen 078-457-0952 vir meer inligting www.proagri.co.za

www.inttrac.co.za ProAgri 161 – Julie / July 2013

11

die boer se bondgenoot voorsien ALLE

-werktuie in Suid-Afrika

Gevorderde, akkurate presisie kunsmis- en kalkstrooiers, asook misstrooiers.

Geenbewerking koringplanters Stewige, bekostigbare stropers

Volledige reeks geenbewerkingplanters vir elke behoefte

Boer met die BESTE Crop-Tech het goed toegeruste handelaars vir deeglike diens dwarsoor die land

Betroubare kuilvoerkerwers

Praat met Hennie du Toit 056-817-7210 of 082-850-3744 of sales@croptech.co.za en boer met die beste

Meganisasie Gedurende verlede jaar se winter moes Jaco-hulle bontstaan om die veldbrande onder beheer te hou.

Die Amarok het met gemak die vuurvegter getrek en maklik in die ruigtes sy weg gebaan. Jaco moet ook gedurig sy lammers heen en weer op sy plase rondskuif en het ’n mobiele laaibank met swaar ysterhekke wat hy net agter die Amarok kan haak en ry.

Tot sy vreugde het Jaco ook gou Jaco en Danie Pienaar moet gereeld skape en beeste tussen hulle plase rondskuif en die agtergekom dat sy Amaroks trek die mobiele laaibank met al die hekke sonder enige probleme rond. dieselrekening heelwat laer is. Toe hy na ouens in die klub het destyds begin om ie ander boere in ons distrik weet ’n jaar na sy dieselstaat kyk, het hy hulle bote met Amaroks te sleep omdat my plaasbakkies werk hard en summier besluit om ’n tweede 2.0TDI die bakkies die bote maklik in die diep hulle hou my en my voertuie altyd met enkelkajuit Amarok te koop waarmee sy sand op die strande kan maneuvreer. Ek die een oog dop om te besluit wat dalk seun, Danie, nou ry. het toe gewonder hoe die bakkie op die hulle volgende keuse moet wees,” glimplaas sou presteer en koop toe in lag Jaco Pienaar, ’n Merinoboer van die Dubbelkajuit Februarie verlede jaar vir my die plaas, Uitkyk, so 25 kilometer buite “Twee maande gelede het ek besluit om 2.0TDI enkelkajuit basismodel.

Edenburg in die Vrystaat. vir my ook Amarok se 2.0BiTDI “Aanvanklik was ek skepties toe die Behalwe vir sy Merinoboerdery wat dubbelkajuit Highline 4Motion te koop verkoopsman my vertel dat die enjin op die produksie van stoorlammers as my uitgaan-voertuig en om my boot slegs 90 kW lewer. Hy het my egter konsentreer, besproei hy ook mielies en te sleep. Die bakkie is permanent 4x4 verseker dat ek dit nie eers sal lusern vir eie gebruik en sit Brangusen op die langpad haal ek maklik agterkom nie. By die huis gekom, haak bulle by Simmentaler-koeie om 140 kmu. Op die grondpaaie tussen my ek toe my vier-ton dubbelassleepwa, speenkallers vir die voerkraalmark te plase sit die bakkie ook baie stewig. My laai 44 skape daarop en 16 op die produseer. eerste skitog Mosambiek toe het baie bakkie en val in die pad veiling toe. Daar goed afgeloop en die eerste rat van die was inderdaad geen verskil tussen die Tevrede pionier 8-spoed outomatiese ratkas vergelyk krag van die 2-liter Amarok en die “Ek behoort aan ’n skibootklub en gaan uitstekend met die laer ratte van die 3-liter wat ek voorheen gery het nie!” sê jaarliks Mosambiek toe om aan komander 4x4-bakkies,” spog Jaco.

Jaco heel ingenome. petisies deel te neem. Heelwat van die “Vir ons vroue is dit belangrik dat die bakkie nie moet rammel nie en dat dit stofdig moet wees. Ek ry 15 km grondpad dorp toe en ek kom elke keer heel skaflik daar aan om sake te doen,” sê Tillie, Jaco se vrou. “Ek het ook redelike lang bene en die ruimte in die kajuit is meer as genoeg. Daarbenewens voel die kajuit stewig en ek het lanklaas so veilig agter die stuur gevoel.”

Jaco Pienaar boer slim met Amarok

“D

Jaco Pienaar het twee maande gelede Amarok se vlagskip dubbelkajuit gekoop vir ’n uitgaanvoertuig en om sy boot Mosambiek toe te sleep.

Tsietsi Lekoala is die Pienaars se bestuurder en hy glimlag elke keer breed as hy agter die plaasbakkie se stuur moet inskuif. www.proagri.co.za

Jaco kan getuig “Ek weet die ouens het aan die begin vir die lae wringkrag van die Amarok geskrik, maar daar is niks om oor bekommerd te wees nie. As dit kom by prys en dieselverbruik is dit sonder twyfel ’n winskoop. Jy kan voel Volkswagen het die bakkie stewig en behoorlik aanmekaar gesit,” sê Jaco.

“Ek is baie tevrede met Lindsay Saker Bloemfontein Volkswagen se diens en ek en Johan Esterhuizen, die werkswinkelbestuurder, het nou al ’n persoonlike verhouding opgebou. Hy doen baie moeite om te verseker dat die vriendskap nie skipbreuk ly nie...” sê Jaco.

Besoek www.vwcommercial.co.za om jou naaste Amarok-handelaar te vind.

ProAgri 161 – Julie / July 2013

13

2013

Sluitingsdatum verleng na 31 Julie 2013!

Leseropname Ons het u hulp nodig om ProAgri te verbeter! Neem voor 31 Julie 2013 deel aan die 2013 Leseropname en staan ’n kans om een van hierdie pryse ter waarde van meer as R77 000 los te slaan. Besoek www.proagri.co.za en volg die skakel na die opnamevorm.

Indien u sou verkies dat ons ’n vorm vir u faks of epos, skakel ons asb by 012-342-5414.

If you would prefer to fill out the English form, kindly contact us on: tel 012-342-5141, email info@proagri.co.za or visit www.proagri.co.za.

Eerste prys Rainmaker 200 kruipspuit ter waarde van R62 500 geborg deur Rotrix Africa Die Rainmaker 200 kruipspuit: • vertikale gegalvaniseerde pypkatrol • gegalvaniseerde onderstel gemonteer op twee padwiele met ’n deursnit van 600 mm • 200 m x 5 mm gegalvaniseerde staalkabel • 100 m x 65 mm Oroflex-platlêpyp • twee sirkelsproeiers met drie stelle sproeistukke • vier tot een handpypopwenner • besproeiingsbaan 50 m wyd • besproeiingsbaan 200 m lank • besproei 10 hektaar per week

Tweede prys

Derde prys

20 000 liter maasdraadwatertenk* ter waarde van R14 500 geborg deur Tata Ma Tarps

’n Paar waterdigte Chelsea stewels ter waarde van R810 geborg deur Four Lakes (beskikbaar in nr 7-13)

Alles ingesluit om self op te rig: • maasdraadraamwerk (5,6 mm dik) • herwonne swaardiens seilvoering (900 g/800 mikron versterkte PVC) • uitlaatpyp en kraan (40 mm) *Self-oprig tenk afhaalbaar by fabriek in Midrand, Gauteng

Wenners sal getrek word na afloop van die opname. Die kompetisie eindig op 31 Julie 2013. Terme en voorwaardes geld. Voorstellings mag van die finale pryse verskil.

14

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Gewasproduksie

Spuit sonder sukkel onkruid dood

ie onkruid is dood en dit is tog wat ek wil hê,” sê Roelf du Plessis van Witwalboerdery naby Vredefort.

“Daarby het my Ranger die afgelope seisoen so 3 000 hektaar gespuit en ek het nie ’n dooie sent aan onderhoud spandeer nie.”

Roelf het die Montana Ranger 3000 met sy spuitbalk van 25 meter by Valtrac gekoop omdat hy graag ter wille van arbeidsbesparing ’n groot spuit wou hê wat maklik hanteer en min onderhoud nodig het. Hy sê hy weet uit ondervinding dat Valtrac se produkte stewig is, goed werk en deur buitengewoon goeie diens ondersteun word.

Die Ranger pas nie net netjies in sy minimumbewerkingstelsel in nie; die prys het ook in sy begroting ingepas.

Hy sê mense dink as jy ’n groter spuit wil hê moet jy na ’n selfloper begin kyk, maar daar is ’n paar redes waarom ’n sleepspuit vir hom beter werk, waarvan die belangrikste is dat die prys beter is en dat die somme net beter klop.

“Ek het ’n trekker wat ek ook vir ander take kan gebruik. Waarom sal ek iets ten duurste aankoop wat homself aandryf maar die grootste deel van die jaar ledig in die skuur staan?” vra hy.

Jan Bothma van die plaas Rorich naby Bothaville stem saam dat ’n sleepspuit ’n noodsaaklike rol vervul. Hy het

“D

onlangs die Montana Ranger 3000 aangekoop, maar gebruik ook nog sy Montana Parruda-selfloperspuit.

Jan sê vir hom is een van die groot voordele van die sleepspuit dat jy makliker in nat lande kan ingaan. “Jy het net minder probleme met vassit as met die selfloper,” sê hy.

Drieduisend liter spuitstof is swaar, maar Jan sê die verplasing van die tenk se gewig na die trekker sorg vir beter beweeglikheid in moeilike omstandighede. Hy wil ook die Ranger gebruik om in kleiner plekke en hoeke doeltreffende bespuiting te doen.

Hy hou van die outomatiese spuitbeheer wat sorg dat daar vinniger gespuit word as daar vinniger gery word en anders-om.

Roelf is ook baie tevrede met die verhouding tussen spoed en spuit. Hy sê daar word orals dieselfde volume gifstof geplaas, selfs al ry jy baie stadig. Die vloeimeters sorg vir volgehoue drukking deur die spuit se eie hidrouliese stelsel.

Die spuit se hidrouliese beheerstelsel en GPS-monitor in die trekker se kajuit is gebruikersvriendelik. Met behulp van die satellietstelsel kan daar presiese seksie-spuitwerk gedoen word na gelang van behoefte. Die monitor sal ook seker maak dat daar nie stroke in die land is wat dubbel bespuit word en ander wat oorgeslaan word nie.

Roelf du Plessis van Vredefort het die Montana Ranger 3000 aangekoop omdat hy ’n groot spuit wou hê wat doeltreffend, bekostigbaar en arbeidbesparend is. www.proagri.co.za

Die spuit word standaard toegerus met ’n GPS-stelsel vir presisieboerdery.

Dit is ten volle versoenbaar met ’n presisieboerderystelsel wat op terreinontledings en stroperkaarte steun.

Die uitspoeltenk van 110 liter is netjies in die spuittenk ingebou en deur net die pompie te aktiveer en die kraan oop te draai, word die tenk, wat van glasvesel gemaak is, goed skoongespoel om te keer dat enige gifstof agterbly.

Daar is ook ’n gerieflike 11 liter handewastenk.

Roelf en Jan praat met groot lof van Valtrac se diens. Jan sê daar was ’n paar veranderings wat aan die spuit aangebring moes word, soos die feit dat sy rekenaar Portugees met hom wou probeer praat, maar die kundiges was vinnig daar om dit te verander.

Jan sê: “Valtrac se werktuigkundiges is werklik kundig en hulle loop ’n pad saam met jou. Hulle word vriende.”

Die Montana Ranger is beskikbaar met tenks van 2 000 en 3 000 liter en balklengtes van 18, 21 en 25 meter.

Sy wielsporing kan gestel word om by rywydtes aan te pas of in die trekker se spoor te loop en sy grondvryhoogte is 600 mm.

Die spuitbalk is selfstabiliserend sodat hy gelyk met die grond bly om oral ewe veel gifstof te plaas.

Vind meer uit oor die bekostigbare spuit en word deel van die Valtrac-familie. Skakel George Cilliers of Attie de Villiers by 056-817-7308 of stuur ’n e-pos na george@valtrac.co.za.

Besoek gerus ook www.valtrac.co.za.

ProAgri 161 – Julie / July 2013

15

Gewasproduksie

Die Ocmis-kruipspuit verseker sukses

Attie Brits van Bronkhorstspruit glimlag breed van tevredenheid met sy Ocmis-kruipspuit. Agter hom is die basis van die spuit waaraan die watertoevoer gekoppel word en wat die groot pypkatrol aandryf om die spuitkarretjie aan die stewige pyp in te katrol. onderd persent tevrede. Dit is hoe Attie Brits van Bronkhorstspruit oor sy Ocmis-selfloop-kanonspuit voel.

As eienaar van Sterkfontein Veevoere en Sterkfontein Kalahari Red-stoet is Attie ’n besige man wat nie tyd het om met masjiene te sukkel nie. By hom moet ’n ding altyd reg loop en dit is presies wat die Ocmis doen.

Die Ocmis is eenvoudig, stewig en ordentlik gebou sonder fieterjasies wat kan moelikheid gee, soos sy vorige kruipspuit se komper wat knaend onklaar getrap het. Die Ocmis stel jy om soveel water toe te dien as wat jy wil hê

H

www.proagri.co.za

en dan kan jy aangaan met jou werk terwyl hy sy werk pligsgetrou doen.

Dis maklik om hom te verstaan en selfs iemand wat niks van besproeiing of spuite weet nie kan dadelik met hom werk, sê Attie. ’n Belangrike voordeel is dat die diens wat Ocmis se verskaffer, Irrigation Unlimited, verskaf, presies in die kol is.

Hulle het selfs die onderdele verskaf om sy vorige kruipspuit aan die loop te hou.

Irrigation Unlimited is beslis baie ernstig oor die onmiddellike lewering van onderdele, vertel Attie, en hulle reuse onderdelemagasyn is iets om te sien.

Dis selde dat hulle nie die regte onderdeel dadelik aan jou kan verskaf nie.

Boonop het Irrigation Unlimited die wil en die kundigheid om enige boer se besproeiing ’n lekker en lonende ervaring te maak. Attie beveel hulle heelhartig vir enige boer aan.

Irrigation Unlimited het verskillende Ocmis-modelle vir verskillende toepassings en bied voortreflike diens enige plek in die land.

Die Ocmis se spuitkarretjie word uitgerol en met die watertoevoerpyp nadergekatrol om ’n strook van 220 meter lank en 30 meter wyd deeglik te benat sodat hierdie hawer flink opkom en gewis geil gaan gedy.

Vir meer inligting om jou besproeiing lonend en lekker te maak, praat met Tobie van den Heever by 012-736-2121 of 082-658-6054 of tobie@iunlimited.co.za of besoek www.iunlimited.co.za. Lees ook die artikels in ProAgri 157 en 158 by www.proagri.co.za vir meer inligting oor die verskillende Ocmis-modelle en hulle eenvoudige, dog doeltreffende werking.

ProAgri 161 – Julie / July 2013

17

Hulpbronbestuur it het 20 jaar gelede begin met ’n noodplan vir inkomste en een vragmotor. Vandag is Express Petroleum & Lubricants ’n groot rolspeler in die OosKaap om ’n wye verskeidenheid sakeondernemings se wiele aan die rol te hou met 22 vragmotors wat diesel van Lusisiki tot anderkant Queenstown en Port Alfred aflewer.

En nou betree Express ’n nuwe groeifase as een van Shell SA se agt Top-verspreiders in die land. Die verspreiders moes aan streng keuringsvereistes voldoen met betrekking tot faktore soos veiligheidstandaarde en ekonomiese bemagtiging, maar die belangrikste is die wil om te presteer.

By Express word daar net vorentoe gekyk. Russell Wells, direkteur, sê saam met die nuwe verwikkelinge is die maatskappy besig om sy vlerke oor nog ’n wyer gebied te sprei om die SuidKaap en Knysna te bedien, sowel as dele van die Vrystaat.

Daar is reeds ’n satellietkantoor in Port Elizabeth en om al die roetes sinvol en kostedoeltreffend te bedien, sal daar in die nuwe gebiede ook kantore ingerig word. Express se hoofkantoor in OosLondon is self besig om na ’n nuwe groter perseel te verskuif.

Adrian Price is een van die stigterslede van Express wat deur personeelvermindering by ’n ander oliemaatskappy gedwing is om sy eie pad te begin loop. Hy sê: “Ons moes net eenvoudig die ding laat werk, want daar was niemand om te help nie. Dit was ’n geval van swem of sink!”

D

Dit gaan oor diens Frik Naudé, wat ook heel aan die begin betrokke was, sê hulle het ’n gaping in die mark gesien om ’n goeie vinnige afleweringsdiens te lewer en dit is ook waar die naam “Express” vandaan kom.

As streekverspreider wat op grondvlak beweeg kon Express Petroleum & Lubricants ook seker maak dat hulle persoonlike verhoudings met klante

Met ProAgri se besoek was bouwerk aan Express se nuwe tuiste in OosLondon druk aan die gang. www.proagri.co.za

Maak jou merk met Shell Adrian Price en Russell Wells van Express Petroleum in Oos-London sê met Shell agter hulle sien hulle uit na ’n toekoms van groei. opbou en behou terwyl hulle groei.

Brandstofverspreiding gaan oor volume, want die winsgrens is maar klein en een van die groot uitdagings is om winsgewendheid te behou terwyl die maatskappy groei.

“Ons was gelukkig om van die begin af goeie finansiële bestuur te hê en ons het ook ’n baie goeie verkoopspan, maar weer eens, sonder goeie dienslewering kan jy nie die volume kry wat jy nodig het om vooruit te gaan nie,” sê Russell.

Een van hulle groot klante in Oos-London, is Norland Civil Engineers & Contractors. Sam Hobson, direkteur: Operasies, waardeer die oop kommunikasielyn van Express se kant af: “As hulle sien daar kan ’n voorraadprobleem ontstaan as gevolg van pryswisselings of stakings, laat weet hulle ons dadelik en dan kan ons die situasie bestuur sodat ons werk nie geraak word nie.”

Veiligheid Die bestuur van omgewingsgesondheid en veiligheid is baie belangrik veral met ’n produk soos brandstof wat groot skade kan veroorsaak. Express het twee mense in diens wat voltyds hierna omsien.

Ishmael Ncholu, wat verantwoordelik is vir die vragmotorbestuurders se aanstelling en opleiding, glo veiligheid begin by die man agter die stuur: “Die bestuurder is die kern van die besigheid, want hy is die een wat die wiele laat draai en hy is die een wat daar buite die verantwoordelikheid vir veiligheid dra.”

Express is ook een van die min maatskappye wat kans sien om lampolie te versprei, wat nie net ’n gevaarlike produk is nie, maar ook moeilik is om te bestuur omdat dit seisoenaal is.

Russell sê met Transkei op die voorstoep het hulle ’n verantwoordelikheid om die mense in die plattelandse gebiede te voorsien van ’n noodsaaklike produk in die winter en Shell is bereid om lampolie te verskaf sodat hulle die diens kan lewer.

Onder die skulp As deel van die Shell-handelsmerknetwerk geniet Express nou die groot voordeel van sekerheid van voorraad, wat dienslewering op grondvlak nog makliker sal maak.

Russel sê hy dink dit is vir almal ’n wen-wen-situasie: “Ons help om Shell se naam weer in die groothandelsmark in die Oos-Kaap in te dra en ons geniet die voordeel van ’n verhouding met ’n erkende internasionale handelmerk en goeie produkte.”

Hy sê daar is baie twyfelagtige produkte in die dieselmark, maar met Shell weet jy presies wat jy kry en dit is gehalte. Express gebruik self Diesel Extra in hulle vloot en Russell sê dit is ’n ekonomiese besluit, want jy kan die verbetering in enjinverrigting sien.

Hulle nuwe verhouding met Shell beteken nou ook bystand met betrekking tot alle wetgewing wat met die brandstofbedryf te doen het, betrokkenheid by bemarkingsprojekte, opleiding en tegniese bystand.

Russell sê: “Met Shell kan ons almal saam groei.”

Vind uit wie jou plaaslike Shellverspreider is deur Réomè van der Westhuizen by 082-463-4344 te skakel of stuur ’n e-pos na r.vanderwesthuizen@shell.com.

ProAgri 161 – Julie / July 2013

19

Oprigting, 53 mm sinkaluminiumdakplate, gegalvaniseerde kaplatte, ingenieurstekening en ingenieursertifikaat, en BTW ingesluit

Struktuur grootte Grootte (m) 9 x 20 x 3,6 12 x 25 x 4 12 x 50 x 4 15 x 30 x 4 15 x 40 x 4 18 x 30 x 4 18 x 40 x 4 20 x 30 x 4,5 25 x 30 x 4,5

Prys R93 000 R115 000 R194 000 R169 000 R214 000 R230 000 R326 000 R276 000 R436 000

Spesiale aanbod: 2 van 12 x 25 x 4 m – R194 000 Alle pryse terwyl voorraad hou

Tel 011-786-1043 of 072-450-3105 of internasionaal +27-11-786-1043 (Ons voer wêreldwyd uit) Faks: 086-570-1026 E-pos: steve@smstructures.com Webwerf: www.smstructures.co.za

Ons is by die SAOG geregistreer vir uitvoer 20

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Hulpbronbestuur

Verblyfreg: Wie mag wat? ie eerste ding waarna gekyk moet word as daar enige eis of aanspraak na vore tree, is of daar ’n kontrak is en wat die kontrak bepaal.

D

Is daar ’n verblyfkontrak?

Hoe weet ek wat die voorwaardes van die verblyfooreenkoms is? Omdat die verblyfreg van ʼn okkupeerder voortspruit uit ʼn verblyfooreenkoms of verblyfkontrak (tussen die okkupeerder en die grondeienaar), moet daar, net soos met enige ander kontrak, na die bepalings van die ooreenkoms/kontrak gekyk word om die onderskeie partye se regte en verpligtinge vas te stel. Die verblyfkontrak is derhalwe die eerste bron en oorsprong van die aard en omvang van die okkupeerder en grondeienaar se regte en verpligtinge oor die okkupeerder se verblyf op die grond.

Die probleem is dat veral die ouer verblyfooreenkomste selde in ʼn enkele dokument vervat is, glad nie op skrif gestel is nie, of net gedeeltelik op skrif gestel is, of versprei is oor ʼn verskeidenheid van dokumente of mondelingse ooreenkomste, dikwels oor ʼn tydperk van jare.

Wat die situasie nog ingewikkelder maak, is dat die wet bepaal dat die verblyfooreenkoms bindend is op die eienaars van grond se opvolgers in titel.

Daar moet dus dikwels verder in die geskiedenis teruggegaan word as bloot die huidige eienaar om die verblyfooreenkoms vas te stel.

Hierdie ooreenkoms kon ook oor jare gewysig en weer gewysig word. Die ooreenkoms moet derhalwe uit ʼn verskeidenheid van bronne gerekonstrueer word om enigsins ʼn geheelbeeld te kry en sinvol te wees.

Waarna word gesoek? Byvoorbeeld: • Of die okkupeerder toegelaat word/was om vee aan te hou en indien wel, hoeveel en waar?

• Was of word die okkupeerder toegelaat om te plant en indien wel, waar en hoe groot?

• Waar is/word water vir huishouding en vee verkry?

• Wat was die rede hoekom die okkupeerder in die eerste plek op die plaas kom woon het?

• Wie is die okkupeerder se familie?

• Is die okkupeerder se verblyf in enige stadium beëindig en indien wel, wanneer en hoekom?

Wat word met die inligting wat nodig is vir die rekonstruksie van die ooreenkoms gemaak nadat dit verkry is?

Die ooreenkoms, wat tot nou toe uit brokkies en stukkies uit verskillende bronne kom, word saamgevat in die vorm van een behoorlike skriftelike dokument (verblyfkontrak).

Die gerekonstrueerde bepalings van www.proagri.co.za

die verblyfooreenkoms moet sorgvuldig en volledig bewoord word om toekomstige onduidelikhede of dispute te probeer voorkom. Verkieslik moet alles wat daarin vervat is bewys kan word.

Wat is die effek van “bindend op opvolgers in titel”?

Indien die aanvanklike verblyfooreenkoms bepaal het dat die okkupeerder vee mag aanhou, of mag plant, dan beteken dit dat die opvolgende eienaars gebonde is aan die ooreenkoms, en dan moet die opvolgende eienaars die okkupeerder toelaat om daardie regte waarop aanvanklik ooreengekom is, uit te oefen. Dieselfde geld natuurlik vir die okkupeerder. Die okkupeerder mag nie sy regte oorskry nie.

Daarom is dit belangrik dat, indien ʼn plaas gekoop, of gehuur word, die koper/huurder daarop aandring dat die verkoper/verhuurder ʼn presiese uiteensetting in die koop- of huurkontrak) gee van wat die aard en omvang van al die okkupeerders op die plaas se regte is, omdat dit tot gevolg kan hê dat die koper/huurder ʼn deel van die plaas nie kan gebruik nie as gevolg daarvan dat die okkupeerder die reg het om daardie deel te gebruik.

Dit is dus aan te beveel dat alle verblyfooreenkomste, of minstens afskrifte daarvan, aan opvolgende huurders en eienaars verskaf word. Die verblyfooreenkoms moet saam met die plaas loop. Ondervinding het al geleer dat okkupeerders met die wisseling van huurders of eienaars hulle regte eensydig uitbrei of oorskry, wetende dat die nuwe huurder of eienaar waarskynlik nie gaan optree nie, of gaan sukkel om teen die okkupeerders op te tree omdat hulle nie volledig ingelig is oor die aard en omvang van die okkupeerders se regte en verpligtinge nie. Op die manier verkry die okkupeerders meer regte as waarop hulle geregtig is.

Mag die verblyfooreenkoms gewysig word?

Ja, maar die grondeienaar of die okkupeerder mag nie die ooreenkoms eensydig wysig nie. Die ooreenkoms kan slegs deur ooreenkoms of ’n hofbevel gewysig word. Enige wysiging moet verkieslik op skrif gestel en deur die partye onderteken word.

Wat gebeur as die grondeienaar (of okkupeerder) sommige van, of al, die verblyfvoorwaardes nie kan bewys nie?

Wanneer daar twyfel oor die aard en omvang van die voorwaardes is, moet die voorwaardes wat vermoedelik van toepassing is met die ander party (grondeienaar of okkupeerder) onderhandel word. As die onderhandelings misluk, kan enigeen van die partye die

Tiaan van Dyk gee meer inligting oor die slaggate wat die boer moet mistrap met betrekking tot wetgewing oor verblyfreg. Verlede maand het ons die verskil tussen plaasarbeiders, huurarbeiders, okkupeerders, plakkers en betreders uitgewys. In hierdie uitgawe word ooreenkomste met okkupeerders bespreek.

hof nader vir ʼn verklarende bevel wat dan die voorwaardes van die verblyfkontrak vasstel. Na verkryging van die hofbevel kan daar nie meer enige dispuut wees oor wat die voorwaardes behels nie. Dit is dan in die toekoms ook soveel makliker om oortredings van die voorwaardes te bewys.

In die volgende uitgawe word die regte van okkupeerders meer breedvoerig bespreek.

Vir meer inligting kontak Tiaan van Dyk by 082-825-8876.

ProAgri 161 – Julie / July 2013

21

anneer ’n verbruiker in die stad sowat R90 vir per kilogram vir kruisskyf betaal terwyl die boer op die plaas rondom R30/kg vir sy karkas kry, is ons dadelik agterdogtig en verdink dadelik een of ander rolspeler of groep rolspelers in die vleiswaardeketting van knoeiery.

Frikkie Maré is ’n lektor in landbouekonomie aan die Universiteit van die Vrystaat en het die taak op hom geneem om navorsing oor die verskynsel te doen en die prysbeweging in die vleiswaardeketting te ondersoek. Hy het breedvoerig aan ProAgri verduidelik hoekom daar nie rede tot kommer as gevolg van die verskynsel is nie.

W

Ondersoek die kleinhandelaars Almal van ons weet dat die abattoirs feitlik geen wins op vleis maak nie.

Hulle wins kom uit die velle en die sogenaamde vyfde kwart wat hulle verkoop.

Die voerkrale kan ook nie regtig blameer word nie, want hulle moet teen dieselfde prys as die boere aan die abattoir lewer. Die enigste verdagtes wat oorbly, is dus die slaghuise en supermarkte.

“Ons het toe besluit om elke week drie verskillende supermarkte en een slaghuis in Bloemfontein te besoek en die pryse van kookvleis, wat ’n goedkoop snit is, kruisskyf (rump), wat gemiddeld geprys is, en beeshaas, wat baie duur is, te neem en die inligting saam met die weeklikse gemiddelde karkasprys van die Abattoirvereniging te gebruik vir ontledings,” sê Frikkie.

“Verder het ons die bloktoets wat deur SAMIC opgestel is gebruik om te bepaal hoe die kleinhandelaar sy rakpryse van die verskillende snitte vasstel.”

Leer ken die bloktoets “As ons na die bloktoets kyk, sal ons sien dat die kruisskyf slegs 5,14 persent van die agterkwart van ’n bees uitmaak.

Twee agterkwarte wat saam sowat 105,6 kg weeg, het dus sowat 5,43 kg se kruisskyf.

“Omdat snitte se gewildheid wissel, is daar ’n faktorwaarde aan elke snit toegeken. Die faktor van ’n spesifieke snit verskil ook tussen supermarkte in verskillende woonbuurte, afhangende van die tipe verbruiker wat bedien word.

Die prys van die snit word dan bepaal deur die kilogramprys van die karkas met die faktor van die snit te maal.

Volgens die bloktoets in Tabel 1 is dit dus R41,90 x 1,96 = R82,12. Die 30% marge en 14% BTW word dan bygetel om ’n rakprys van R121,08 te gee.

“Ons moet besef dat ’n kleinhandelaar ’n hele karkas met gewilde en ongewilde snitte koop en van alles moet ontslae raak. Daar is ook verliese tydens die opsny van die karkas waarvoor vergoed moet word. Verder loop die kleinhandelaar wat met bederfbare produkte werk ’n groot risiko. Indien die vleis nie binne die vervaldatumtyd verkoop nie, 22

ProAgri 161 – Julie / July 2013

Hoekom is rooivleis so duur? deur Du Preez de Villiers Jy hoef nie so duur vir ’n sappige kruisskyf te betaal nie. moet dit weggegooi word. Die 30% marge is dus heel geregverdig in die bepaalde bedryf.

“Deur die gemiddeld van die duur, gemiddelde en goedkoop geprysde snit uit te werk en die marge en BTW daarvan af te trek, het ons ’n berekende karkasprys vir die drie supermarkte en die slaghuis uitgewerk wat ons met die normale karkasprys wat die boer kry, kon vergelyk.

“Ons het ook ’n tydsverloop van drie weke, vanaf die karkas geslag is tot die vleis verkoop word, ingewerk omdat dit die algemene tydsverloop van die proses is.

“Die ekonometriese ontleding van die

data het bevestig dat twee van drie supermarkte, asook die slaghuis, se pryse dieselfde siklus as die karkasprys gevolg het. Hulle pryse het dus soos die karkasprys oor tyd gewissel. Slegs die een supermark het rede tot kommer gebied, aangesien hy nie dieselfde tendens as die karkasprys gevolg het nie en die op- en afwaartse variasie in sy prys mekaar so uitgekanselleer het dat die prys in werklikheid konstant gebly het.”

Waar koop jy jou vleis?

Ons moet onthou dat daar verskille tussen supermarkte is. Een supermark is groot, talle huisvroue doen hulle

Tabel 1: Die bloktoets word deur supermarkte gebruik om die prys van elke vleis-snit vas te stel.

Karkas

|

R32,86/kg |

220kg

Agterkwart 48% Snit

%

Kg

Faktor

R/kg

Heel voorkwart Vet Been (kaal) Been (met vleis) Snyverlies Beeshaas Dunlies Kruisskyf Skenkel Dystuk Lendestuk Kortrib (voorrib) T-been Diklies Binneboudstuk Snysels

100 3,73 14,7 2,42 1 2,4 0 5,14 4,13 9,82 4,48 5,79 7,58 3,69 7,59 27,53

105,60 3,94 15,52 2,56 1,06 2,53 0,00 5,43 4,36 10,37 4,73 6,11 8,00 3,90 8,02 29,07

1,00 0,52 0,12 0,97

R41,90 R21,79 R5,03 R40,64 R R109,77 R75,41 R82,12 R40,64 R62,84 R81,70 R40,64 R75,41 R58,66 R62,84 R21,79

R/kg + 30% Marge + BTW R62,09 R32,29 R7,45 R60,23 R R162,68 R111,76 R121,70 R60,23 R93,14 R121,08 R60,23 R111,76 R86,93 R93,14 R32,29

Totaal Karkastotaal

100

105,60

R4 424,82 R7 151,33

R6 557,58 R10 598,27

2,62 1,80 1,96 0,97 1,50 1,95 0,97 1,80 1,40 1,50 0,52

www.proagri.co.za

Die oningeligte verbruiker Dan is daar die dilemma van rand per kilogram versus rand per porsie.

Verbruikers doen nie moeite om die prys per kilogram te bereken of eers na die prys per kilogram op die etiket te kyk terwyl hulle voor die winkelrak staan nie. As die snit lekker lyk en reg verpak is en die huisvrou bereid is om R80 vir een snit biefstuk te betaal dan sal sy dit doen en die boer moet die Karkas

|

R32,86/kg

|

Vee & veilings

maandelikse inkopies daar en die pryse is ook laer. ’n Ander supermark is klein en baie gerieflik met parkeerplek voor die deur, waar jy elke middag na werk brood en melk gaan koop. Hulle vleispryse sal dus ook oor die algemeen hoër wees. “‘n Interessante verskynsel wat ek vroeër nie geglo het nie, maar wat wel waar is, is dat inkomstegebiede ’n groot rol speel in die pryse van snitte. In ’n lae-inkomste gebied sal ’n sekere supermark ’n laer prys vir sy kruisskyf en meer vir sopbene vasstel as dieselfde supermark in ’n hoër inkomste-gebied.

Die faktor in die bloktoets vir die verskillende snitte van hierdie twee takke van dieselfde supermarkte sal dus aansienlik verskil,” sê Frikkie. ’n Ander belangrike verskynsel waarvan verbruikers bewus moet wees, is dat supermarkte nie maklik die pryse van hulle duur snitte wissel nie, want dit skrik die verbruiker af. Die goedkoper snitte soos kookvleis, maalvleis en sopbene se pryse wissel egter aansienlik, want die verbruiker kom dit nie sommer agter nie. As sopbene se prys opgaan, is dit byvoorbeeld van R15 na R19 en dit het ook nie ’n reuse invloed op die verbruiker se begroting nie. Maar wanneer ’n kruisskyf of beeshaas se prys van R90 na R110 opgaan, gaan die verbruiker vir die res van die maand vark of hoender eet.

Frikkie Maré het onlangs in Kimberley tydens sy praatjie oor prysbeweging in die beesvleiswaardeketting aan die Noord-Kaapse rooivleisprodusente verduidelik hoe die bloktoets werk. gelag betaal omdat beesvleis kwansuis duur is...

Verbruikers is ook heeltemal oningelig oor die vleisgradering, sê Frikkie. “Ek het onlangs AAA-graad beesvleis gesien. Daar bestaan nie eers so iets nie! Die verbruiker word heerlik aan sy neus rondgelei deur allerhande goedkoop bemarkingsfoefies.

“Die groot uitdaging om die verbruiker op te voed, lê by die boer. Die vrae oor of hulle grootmaat moet koop, waar moet hulle moet koop, wanneer hulle moet koop en watter tipe vleis hulle moet koop, gaan die kleinhandelaars beslis nie vir hulle beantwoord nie.

“Baie verbruikers besit nie meer vrieskaste nie en om een of ander rede trek hulle hulle neuse op vir hulle eie

220kg

Voorkwart 52% Snit

%

Kg

Faktor

R/kg

Heel agterkwart Vet Blad Been (kaal) Been (met vleis) Borsstuk Dikrib Snyverlies Nek (been ing,) Prima rib Rugfilet (Skof) Skenkels (been ing,) Platrib (kortrib) Bladstuk (bolo) Snysels

100 2,82 34,66 19,77 0 14,5 0 1 1 3,76 0 0 4,93 1 16,56

114,4 3,23 39,65 22,62 0,00 16,59 0,00 1,14 1,14 4,30 0,00 0,00 5,64 1,14 18,94

1 0,5 1,6 0,2 0,5 0,9 1,3

R23,82 R11,91 R38,12 R4,76 R11,91 R21,44 R30,97 R R30,97 R30,97 R59,56 R19,06 R19,06 R30,97 R21,20

R/kg + 30% Marge + BTW R35,31 R17,65 R56,49 R7,06 R17,65 R31,78 R45,90 R R45,90 R45,90 R88,27 R28,25 R28,25 R45,90 R31,42

Totaal

100

114,4

R2 726,51

R4 040,69

www.proagri.co.za

1,3 1,3 2,5 0,8 0,8 1,3 0,89

gevriesde vleis. Verbruikers koop ook nie meer halwe of hele karkasse nie!

Die meeste koop elke dag ten duurste sy verkoelde pakkie by die supermark met die parkering voor die deur. Die verbruiker se kop sal gedraai moet word om ’n halwe karkas, wat netjies opgesny en verpak is, teen ’n baie beter prys te koop en dit te vries.”

Pryspublikasie is gevaarlik vir boere Daar heers ook groot ontevredenheid onder boere omdat huidige vleispryse nie saam met huidige mielie- of koringpryse pryse gepubliseer word sodat die mark kan sien hoe min die boer vir sy produk kry nie.

Frikkie skets die volgende prentjie: Jy het gisteraand R100 vir twee kruisskywe van 500 gram elk betaal, gaargemaak en rustig saam met jou vrou voor die TV geëet terwyl hulle oor die agtuurnuus aankondig dat huidige A-graad beesvleis R30 per kilogram kos. Jy sal in jou lewe nooit weer rooivleis koop nie!

“Voor die verbruiker weet hoe die bloktoets werk en die waardeketting verstaan, durf ons nie die huidige vleispryse bemark nie. Dit sal ’n fiasko in die rooivleisbedryf afgee.

“Ek dink ons moet ophou om die kleinhandel vir ons probleme te blameer en eerder ons tyd en geld aanwend om ons produkte beter teenoor alternatiewe proteien- en vleisbronne te posisioneer. Kom ons fokus daar waar ons ’n verskil kan maak en probeer eerder om die verbruiker te verduidelik hoekom hulle ons produk moet kies,” sluit Frikkie af.

Belangstellendes kan vir Frikkie Maré

by MareFA@ufs.ac.za kontak.

ProAgri 161 – Julie / July 2013

23

24

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

Ekland se beeste herkou al 30 jaar aan KKAN deur Du Preez de Villiers

Dramatiese toename in speenkalwers se gewig is grotendeels te danke aan KK Animal Nutrition se produkte, sê Danie Nieuwoudt. Hy het twaalf jaar gelede Ekland se veeboerdery oorgeneem, wat plase in Winburg, Arlington, Senekal, Clocolan en in Marquard het. Hy het ook die KKANkontrak (voorheen Kynoch Veevoere) oorgeneem en sy beeste lewer steeds ongelooflike resultate met die maatskappy se produkte.

“Ek boer met ’n Sussex-Bonsmara kruis en het onlangs begin om op ’n klein skaal Senepols in te bring. Die Bonsmaras lewer vir my ’n baie goeie speenkalfgewig van omtrent 235 kg op 165 dae en die Sussex’e, goeie bespiering en melkeienskappe. Hulle lang hare help ook teen die koue in die streek.

Ek het die Senepols, wat ’n geharde Bos taurus-bees is, ingebring om drie redes: Hulle kan die swak weiding in die streek benut, hulle het dik, gladde velle wat weerstandig is teen bosluise en hulle is ’n poenskopras wat ook goed bespierd is,” sê Danie.

Danie het dit reggekry om sy gemiddelde speenkalfgewig oor die afgelope twee, drie jaar met 30 kg te verhoog, wat grotendeels te danke is aan KKAN se grondstowwe.

’n

KKAN werk in die suurveld “My weiding in die soetveldstreek rondom Winburg, Senekal en Arlington lewer min probleme, maar in die

suurveld-streek rondom Clocolan moet ek goed geformuleerde winterlekke vir my beeste verskaf omdat die gehalte van die veld in die winter baie afneem.

Ek moet selfs ekstra energie en proteïen in my lekke meng om die streek se weiding ten volle te benut,” sê hy.

Die drie lekke wat Danie meng, is ’n vroeë winterlek, hoofwinterlek en produksielek, en dis waar KKAN se ureum, swael en Kimtrafos 12 Grandè baie handig te pas kom. Danie verkies Kimtrafos 12 Grandè omdat dit die nodige fosfate, kalsium en spoorminerale bevat en dis veral die seleniumtekorte in sy weiding wat dan mooi gebalanseer word.

Die swael is ’n belangrike element in die rantsoene, aangesien dit help met die benutting van ureum. As hy vanaf die vroeë winterlek na die hoofwinterlek oorgaan, moet hy die ureum vermeerder. “Dan sal ek in die eerste drie mengsels 3% ekstra swael insit. Selfs in droë somers gooi ek ureum in my fosfaatlek en het nog nooit moeilikheid gekry nie.”

Die res van die grondstowwe bestaan uit mielies wat Ekland self produseer, sout van Dealesville se soutpanne, melassestroop of CMS (gekonsentreerde melasse-vastestowwe) uit Durban en oliekoek vanaf verskeie agente uit Afrika.

“Ek voer ongeveer 900 ton winterlek en einde September, begin Oktober swaai ek oor na heelwat laer hoeveelhede somerlek en fosfaatlek, afhangende van die reën.

Dis die kritieke tyd wanneer die koeie gedek word en dragtige koeie kalf.”

Hendrik Venter, bestuurder: beeste, Ebison Mokhele en Klaas Mokone gooi die klaargemengde voer in massasakke voordat dit op die sleepwaens gelaai word wat dit na die plase toe neem waar die beeste nie kan wag vir hulle smaaklike, heilsame byvoeding nie.

KKAN maak aanpassings “My agent in die streek is Dawie Human en wat lekker is van hom, is dat hy my en my boerdery verstaan. Ek verwag nie dat hy my stoep moet kom deurtrap nie en ons verhouding het al so ontwikkel dat ons net oor die telefoon hoef te werk.

Ons sien mekaar so een keer per jaar. Hy sal my egter altyd waarsku as daar spesiale aanbiedinge is, want ek hou daarvan om lank voor die tyd te beplan en my aankope te doen as die pryse die beste is.

“Alina Taute is die

KKAN se grondstowwe word bo-op ’n platform getel en dan deur die rooster in die voermenger gegooi. dame in Pretoria wat my help met die lekmengsels en sy kom nou en dan plaas toe om na die veldgehalte en kondisie van die beeste te kyk.

Wanneer ek ’n probleem het, sal sy ’n aanpassing maak en by die tweede mengsel loop alles weer seepglad. Daar is ongelukkig nie ’n goue resep wat deur die seisoen op elke plaas werk nie en ’n mens moet maar die heeltyd aanpas,” sê Danie.

As jy ook die voordele van KKAN se puik produkte, diens en kundigheid wil gebruik om winsgewend te boer, skakel Alina Taute by 082-322-0333 of 031-910-5106 of e-pos ataute@kkan.com. Besoek gerus ook www.kkan.com.

Corlia Wessels is Ekland se kantoordame en Danie Nieuwoudt bestuur die veeboerdery.

ProAgri 161 – Julie / July 2013

25

Mevrou Wol tree (amper) af

Ona Viljoen in ’n wolmakelaar se pakhuis in Port Elizabeth. ns ken haar as die warm, wakker stem wat oor soveel jare, klokslag om 12-uur op ’n Woensdagmiddag, oor Radio Suid-Afrika (vandag RSG) se Landbouradio vir ons vertel het van die jongste wolpryse. Na ’n ongelooflike 33 jaar as skakelbeampte van die Wolraad en later Cape Wools SA, het Ona Viljoen uiteindelik besluit om af te tree, maar sy het jou waarlik nog nie die tuig heeltemal neergelê nie.

O

Van joernalis na skakelbeampte “Ek is eintlik ’n Transvaler wat in Pretoria skoolgegaan en aan Tukkies studeer het. My pa was ’n melk- en mielieboer, maar ek sou destyds nooit kon raai dat ek ook in die landbou sou beland en aftree nie.”

Na tien jaar in die joernalistiek, waartydens sy in Durban, Johannesburg en Pretoria gewerk het, het sy besluit om haarself in die skakelwese te begeef. Ona is op 1 April 1980 as skakelbeampte by die Wolraad se hoofkantoor in Pretoria aangestel, waar sy persberigte geskryf, met die media geskakel, brosjures opgestel en buitelandse besoekers begelei het.

Die Suid-Afrikaanse Wolraad was in daardie jare een van die grootste landbourade en het in ’n stadium 450 mense in diens gehad.

Die Wolraad was genoodsaak om as gevolg van die destydse sankies teen Suid-Afrika ander planne te beraam om Suid-Afrikaanse wol in die buiteland te bevorder. Die rede was dat die Internasionale Wolsekretariaat, wat deur al die groot woluitvoerlande gestig is om wol internasionaal te bevorder, dit nie durf waag het om Suid-Afrika se naam te gebruik nie.

Die Raad het gevolglik wolkopers en -vervaardigers van belangrike lande hierheen genooi om hulle van SuidAfrikaanse wol bewus te maak. Ona moes nie net help met reëlings nie, maar het sulke groepe ook rondgeneem 26

ProAgri 161 – Julie / July 2013

en toerprogramme vir hulle saamgestel.

Dit was baie interessant, want die groepe het uit alle wêrelddele gekom... van Europa tot Japan, Taiwan en SuidKorea.

Sy onthou van een voorval waar sy ’n Koreaanse groep in die Kaap rond geneem het. Deel van hulle toer was om ’n paar wynplase te besoek en ons wyn te proe. Die hoof van die groep, ’n mnr Park, was nie baie beïndruk met die klein glasie wyn wat vir hom voorgesit is nie en vra vir nog wyn. Die hele groep het besluit hulle gaan net daar sit en kuier en die ander afsprake vir hulle gemaak is, moes gekanselleer word.

In 1989 is Ona na die hartjie van die wolbedryf in Port Elizabeth verplaas toe die Raad sy hoofkantoor daarheen verskuif het. Daar was toe reeds ’n groot bemarkingskantoor.

Ona en radio maak wol welbekend “Die wolbedryf se dekking oor die radio is hoofsaaklik te danke aan die manne by die Departement van Landbou se media-afdeling wat my toegelaat het om weeklikse opnames oor die wolmark en ander wolsake te maak, wat dan ingesluit is in die program, Landbouradio, oor die destydse Afrikaanse radiodiens.’’

Later jare het sy gereeld oor ander radiostasies bydraes gelewer. Sy onthou hoe sy eendag die markberig regstreeks sou lees. Net toe die stasie na haar oorskakel, het haar rekenaar se skermbeskermer aangegaan. Haar reke-

naar was so gestel dat sy eers haar wagwoord moes insleutel voor daar weer iets op haar skerm kom wys. Die omroepster, Karlien Olivier (voorheen Viljoen), het net vertel hoe daar vir ’n paar oomblike net doodse stilte was met ’n angstige getik in die agtergrond...

Steeds hand om die lyf met die wolbedryf Met die politieke verandering in 1994 het die Wolraad weggeval, maar die bedryf het besef dat daar steeds ’n organisasie sal moet wees om die bedryf se belange op die hart te dra. Cape Wools SA is toe in Oktober 1997 gestig en Ona is daar aangestel. Haar groot taak was om inligting oor wolpryse en die markte, asook faktore wat die markte beïnvloed saam te stel, en dit dan aan die boere beskikbaar te stel.

Na 33 jaar het die wolbedryf het haar nog nie gelos nie. Sy bly aan in haar pos as redakteur van die Nasionale Wolkwekersvereniging (NWKV) se tydskrif, die Wolboer, wat namens die NWKV deur AgriConnect uitgegee word. Sy is ook redakteur van die die NWKV se maandelikse elektroniese nuusbrief.

“Dit was vir my ’n riem onder die hart as verskeie radiostasies en selfs die gedrukte media my mettertyd begin bel het om meer uit te vind oor die wolbedryf of as die wolprys ’n rekord beleef het. Dit het my laat besef dat my poging om die wolbedryf oor soveel jare te bevorder, vrug afgewerp het,” sê Ona.

Wanneer Ona nie besig was met die wolbedryf nie, het sy en haar man, Jan Kievit, wat destyds bestuurder: Wolbemarking van die Wolraad was, vreemde lande verken. Hier is hulle aan die voetheuwels van die Himalajaberge in die Noorde van Indië. www.proagri.co.za

Die Orkel GP 1260-rondebaler wat in Noorweë vervaardig word, in aksie.

Die Staalmeester-tydtoets “Staalmeester se produkte is loshande beter as die voriges waarmee ek al te doen gekry het. My operateurs het maklik agter die kap van die byl gekom en hanteer die werktuie sonder sukkel.

Die onderhoud is ook eenvoudig en

Pitso Sekhoto en Staalmeester ken van grasbale maak Nerpo het die transaksie gefinansier en Pitso was toe gereed vir voerproduksie met sy tolsnyer, hark, baler en baalkerwer. “’n Goeie vriend van my in Clarens het heelwat gras wat hy nie gebruik nie op sy plaas en hy nooi my toe om daarvan te kom sny. Clarens se gras is ideaal vir my beeste en ek is toe met vier mense, my trekker, trok en my Staalmeester-toerusting soontoe om ernstig te gaan gras sny.

Die Elho-tolsnyer maak korte mette van die gras, waarna die Enorossi 12-wiel Batrake, wat sy arms hidroulies uitsprei, ’n baan gras van so wyd as 7,4 m mooi in ’n 1,2 m windry hark. Die veerstelsel aan elke wiel maak dit ’n droom om op ongelyke terrein te werk.

Die Orkel GP 1260-rondebaler kom dan agterna om die windrye skoon op te Gemaklik en grasieus tel en netjiese, stewige ronde bale te Melkkoeie benodig gespesialiseerde voer maak en knus in ’n net toe te maak. en Pitso moes plan maak om genoeg “Ek het gevind dat die Orkel se outoruvoer in die hande te kry om in sy matiese toedraaistelsel met die net baie voermengsel te sit. Hy het gedurende ’n vinniger en meer doeltreffend werk as Nerpo-inligtingsdag (Nasionale die konvensionele tou-of draadOpkomende Rooivleisprodusente-organimetode. Een spesiale eienskap van die sasie) in Queenstown met Staalmeester baler is dat sy agttien rollers se koperkennis gemaak waar hulle hulle werkbusse vir 50 000 bale of 5 jaar gewaartuie en masjiene uitgestal het. Hy borg is. besluit toe daar en dan om sy eie reeks “Ons kon met 800 stewige, waardegras- en baaltoerusting aan te skaf. volle bale van Clarens af terugkom.”

Nou het die taak voorgelê om al daardie hooi maklik, netjies en sonder vermorsing vir die koeie te voer om die meeste moontlike waarde daaruit te put. In hierdie proses speel die Teagle Tomahawk 505M-baalkerwer/hamermeule van Staalmeester Pitso Sekhoto se Ayrshires smul heerlik aan die ’n voorbeeldige rol. Dié gras wat deur die Teagle Tomahawk 505M-baalstaatmaker kerf ’n graskerwer/hamermeule opgesny is. baal met ’n deursnit van ie landboubloed vloei flink deur die are van Pitso Sekhoto. Dit het reeds in sy kinderjare begin, toe sy pa sy droom uitgeleef het deur met verskeie soorte plaasdiere te spekuleer, en dit strek na die volgende geslag met ’n dogter wat die korporatiewe wêreld prysgegee het om plaasbestuurder te word. Boonop is hy president van die Afrika-Boerevereniging van Suid Afrika (AFASA) in die Vrystaat.

As opkomende boer het hy vyf jaar gelede ’n plaas tussen Senekal en Steynsrus ontvang, waar hy ’n appel- en peerboerdery oorgeneem het. Sedertdien het hy ’n Ayrshire-melkery begin en lewer höe-gehalte melk aan Woolworths. Hy en sy neef is ook nou besig om ’n plaas naby Sasolburg te bekom.

D

solank ons dit net skoon hou en ghries gee, behoort hulle my nog ’n leeftyd te hou,” glimlag Pitso.

“Staalmeester is in Hartbeesfontein geleë en alhoewel hulle meer as 200 km van my af is, skroom hulle nie om uit te ry as ek hulle dienste benodig nie.

“Landbou is nie maklik nie en opkomende boere het ook baie uitdagings wat hulle in die gesig staar. Aan die einde van die dag gaan dit vir my daaroor om die boerdery as bate vir my kinders na te laat en as jy nie geld en passie in jou boerdery sit om dit te ontwikkel nie, is jy verlore.

“Staalmeester het hulle ankers reeds stewig in landbou geplant en in vergelyking met ander groot en gevestigde maatskappye waarmee ek al sake gedoen het, is Staalmeester se diens van hoogstaande gehalte. Ek sal vir enige boer aanbeveel om hulle produkte te gebruik as jy ernstig is oor landbou,” sê Pitso.

Pitso Sekhotho en Maputhi Kubushi, sy kantoorbestuurder, is albei beïndruk met Staalmeester se puik produkte en diens.

Vir meer inligting oor Staalmeester se eersteklas landbouwerktuie, praat met Eduan Booyens of Martin Coetzee jr by 018-431-2171/2 of stuur vir hulle ’n e-pos by info@staalmeester.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

27

Vee & veilings

1,2 m tot 1,8 m binne ses tot agt minute fyn en skrik ook nie vir ander voermateriaal wat daardeur gaan nie.

Die Ayrshires vreet heerlik aan die fyngemaalde gras wat, as ruvoer, 40% van hulle rantsoen uitmaak.

“Ek moet sê, ek het al 2 500 bale gemaak en nog niks moeilikheid ondervind nie. Die masjiene het my so beïndruk dat ek besluit het om ook kontrakteurwerk vir ander boere te doen en ek kyk nie een oomblik terug nie,” sê Pitso.

28

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

Dirk Hanekom boer presisie-Merino’s Deur Du Preez de Villiers orenhof is sinoniem met hoë gehalte wol. Die plaas is naby Klipdale, ’n prentjiemooi gehuggie met ’n koöperasie, silo en treinstasie, in die hartjie van die Overberg geleë. Korenhof behoort al geslagte lank aan die Hanekoms en Dirk is nou aan die stuur van sake met sy pa, Koos, wat nou op Bredasdorp woon en nog gereeld kom inloer om vir Dirk met raad en daad by te staan. “My pa stel nog vreeslik belang en beplan ernstig saam met my aan die rigting waarin die boerdery gestuur moet word.”

Korenhof is ’n gemengde boerdery waar daar kanola, hawer, gars, lupine en koring verbou word en aan die veekant word daar met Beefmasters, Brangusse en Sussex’e in ’n kruisprogram geteel. Verder het pa en seun ook ’n besonderse Merinostoet opgebou wat al vir hulle baie pryse in die sak gebring het.

K

Amper 50 jaar oud In 1964 het Koos Hanekom 50 ooie en twee ramme gekoop en stelselmatig die kudde uitgebrei en opgeteel. Vandag fokus Dirk daarop om skoon, 19,3 mikron fynwol met ’n uitstekende treksterkte te produseer. Hy verkies om

eerder in sy teelprogram op bloedlyne te fokus en gebruik eerder ’n hele familie se goeie eienskappe om ’n ander familie se swak eienskapppe aan te vul, as om met indiwiduele diere te werk.

Vandag het Dirk 600 spog-stoetooie en 1 100 kommersiële ooie wat hy grotendeels op die manier geteel het.

“Ek probeer baie sterk om my wolgehalte op standaard te hou sonder om op die ander belangrike eienskappe soos bouvorm en moedereienskappe in te boet. Indien ek ’n spesifieke eienskap wil verbeter, sal ek ’n ram op ’n veiling gaan koop, maar die meeste van my ramme wat ek gebruik teel ek self,” sê hy.

Dirk het sewe jaar gelede begin om sy BLUP-syfers op te teken en in te stuur, wat hom baie help met die teling van goeie ramme, terwyl hy die omgewingsfaktore ook in sy agterkop hou.

Lam sonder sukkel Dirk gebruik ook ’n verskuifbare lamhokstelsel wat hy self bou en voor lamtyd in die kampe gaan opslaan waar die dragtige ooie wei, om hulle so min as moontlik te steur wanneer die kritieke tyd aanbreek. Die lamhokke help ook uitstekend omdat hy sy ooie sinkroniseer en gedurende ’n baie kort tydperk laproskopies laat bevrug.

“Sinchronisasie kan baie winsgewend wees,

www.proagri.co.za

want ek kry verseker baie meerlinge, maar jy moet baie mooi beplan en seker wees van jou datums, anders kan dinge lelik skeefloop,” sê hy.

Sy ooie kry dit reg om almal binne 5 dae te lam en omdat ma en kind in dieselfde hok is, is Dirk 100% suksesvol met die merkery van die lammers.

In die droë somermaande moet hy lekke meng om die beperkte weiding aan te vul, maar as die reënseisoen in die winter aanbreek, gaan dit aansienlik beter. Dan laat wei hy sy skape op droëlandlusern.

Korenhof Boerdery funksioneer as ’n geheel en het in 2003 as die algehele wenners by die negende Nasionale Merinoskou vir gemete produksie op Bredasdorp weggestap. In 2007 het die stoetery by die Riversdal-skou tweede gekom.

Met Korenhof se veiling in 2012 is die duurste ram vir R36 000 verkoop en die gemiddeld was ’n ongelooflike R9 730.

Vanjaar is Dirk se veiling op 30 Julie en hy het ’n hele paar troefkaarte in sy sak... ’n Kontinent wat smag na kos Dirk is baie oopkop oor die toekoms van landbou in Suid-Afrika. Hy probeer altyd op die hoogte bly van die jongste neigings en ontwikkelinge, en alhoewel die politieke klimaat nie altyd so rooskleurig lyk nie, besef hy dat hy positief sal moet bly en hy het ook baie goeie rede daartoe, want hy woon op ’n kontinent wat deur voedseltekorte geteister word en daar sal altyd ’n aanvraag na sy produkte bly.

Alhoewel hy net een dogter het, hoop Dirk inniglik dat hy eendag ’n kleinseun sal hê wat lus sal wees om saam met oupa skaap te werk en langs hom in sy bakkie op die plaas rond te ry.

Vir enige navrae, kontak Dirk by dgh@whalemail.co.za of 082-776-9900 ProAgri 161 – Julie / July 2013

29

30

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

Speenkalfboere wen met Limousin-bulle aar is ongeveer 36 vleisbeesrasse in Suid-Afrika waaruit ’n boer wat kommersieel speenkalwers lewer, kan kies. Dit is geen maklike keuse nie en veral vir boere wat hulle hoofinkomste uit beesboerdery verkry, is dit noodsaaklik dat elke besluit se ekonomiese impak oorweeg word.

Speenkalfpryse is reeds onder baie druk weens faktore waaraan die boer nie veel kan doen nie, maar die regte bulkeuse kan ’n verskil maak aan die suksesvolle bestuur van die situasie.

Bulle word gebruik vir spesifieke redes om sekere doelwitte te behaal in verskillende boerdery-omstandighede.

Limousin-bulle is uiters geskik om vir die speenkalfboer die nodige bykomende speengewig te gee op enige tipe koei in die kudde. Kalwers van Limousin-bulle is klein by geboorte wat sorg vir rustigheid tydens die kalfseisoen maar daar is meer as genoeg daaglikse gewigstoename om die kalwers te laat wen wanneer hulle by die skaal kom.

Voerkrale kry ook die voordeel uit Limousin- en Limousin-kruiskalwers omdat hulle uitslagpersentasie hoër is as enige ander ras in Suid-Afrika, suiwer kalwers slag tot 67% uit en kruiskalwers tot 64%.

D

Die laatryp-faktor het ook ’n voordeel vir voerkrale omdat die beeste met gemak A2 of A3 karkasse kan lewer sonder dat hulle wissel of oorvet sal raak.

Van die hoogste vleis tot been-verhouding word behaal met Limousins, met tot so hoog as 82% verkoopbare vleis teenoor 18% been en vet.

Limousins pas orals in die land aan en maak beslis ’n verskil met betrekking tot speenkalfproduksie.

Ervaar die verskil deur ’n Limousinbul vir die jaar se dekseisoen aan te

koop. Op 22 Augustus 2013 bied die Limousin Genootskap sy eerste produksieveiling aan op die Vryburg skouterrein. André Kock en Seun bied die veiling aan met Theuns Visser as afslaer.

Vir enige navrae oor die veiling skakel Paul van Biljon, rasdirekteur van Limousin SA by 082-333-7973, Malcolm Kock by 082-333-0911 of Theuns Visser by 082-338-1356 of e-pos paulvanbiljon@gmail.com.

Besoek gerus ook www.limousinsa.co.za.

Oljaco Game Dealers namens

WILDVEILING 27 Julie om 11:00 OLJACO- krale - VAALWATER • • • • • • •

Pyl wild vir enting, behandeling en navorsing Koop en verkoop wild Vervoer en hervestig wild Wildplaasontwikkeling Voer wild uit Vang wild Tel wild

Kontakbesonderhede: Tel: 014-755-3626 Sel: 082-388-2740/3/4 E-pos: gamedealers@mweb.co.za www.proagri.co.za

Blesbokke BWB Buffels Elande Gemsbokke Koedoes Kameelperde Nyala's Renosters Rooibokke Rooihartebeeste Swart witpense Waterbokke Zebras

40 40 15 20 30 20 4 10 6 manlik 150 20 6 manlik 20 20

ProAgri 161 – Julie / July 2013

31

32

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

33

34

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

35

36

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

37

38

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

Thiele Estates Brafords

“Meat is our business”

Sales dates: • Ermelo Bull Sale 31 July • Cedarville Bull Sale 20 August • Vrede Veldbul Sale 5 September

Contact: Carl Thiele 082-944-0480 www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

39

Uitslae: BUFFALO VALLEY FARMS DRAKENSBERGER

Lemoenvlei Herefords

32ste PRODUKSIEVEILING gehou op die plaas NOOITGEDACHT, CAROLINA op 22 Mei 2013

Plaasbestuurder Die lewendige kalfspesialiste.

Bulle beskikbaar op Kuruman en Vryburg veilings.

Wicus Kruger 083-324-1535

gesoek vir ’n gevestigde kommersiële Brahman-stoet van 5 000 beeste in Zambië.

Minimum 5 jaar ondervinding op grootskaalse boerdery.

Pakket sluit in $3 000 per maand, motor, huis, medies en nog voordele. E-pos CV na

cipla.zambia@gmail.com.

BV 100504 is vir R48 000 verkoop

Die veiling is aangebied deur Vleissentraal Ermelo en die afslaer was Mike Killassy.

Groep

Laagste

Gemiddeld

Hoogste

Bulle

R20 000

R27 956

R48 000

Koeie

R10 000

R11 450

R18 000

Koeie en kalwers

R10 000

R14 285

R20 000

Die duurste bul was BV 100504 wat deur Buffalo Valley Farms aan Rouxtie le Roux van Carolina verkoop is en die duurste koei, BV 050213, is deur Peet van Vuuren van Sunwardpark by Buffalo Valley Farms gekoop.

40

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Vee & veilings

BELÊ IN GOUE GENE

Die Hugenoot is ’n ras geteel uit Afrika vir Suid-Afrika – met goud oor sy lyf en goud is sy are.

www.hugenootsa.co.za

Tel: 083-449-3227 witrots@hugenootsa.co.za

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

41

If you want to produce the most marketable tender meat per ha with the lowest cost & effort…

The Tuli is your natural choice

GEBRUIK SLEGS BULLE met die $X-brandmerk. Hulle beskik oor prestasiesyfers en u het die ondersteuning van die Genootskap.

Tuli Cattle Breeder’s Society Posbus 270 Bloemfontein 9300 Tel: 051-410-0958 Faks: 086-218-8246 Epos: liezel@studbook.co.za www.tulicattle.co.za

AgriGids

Sussex Beestelersgenootskap van SA Tel: 051-410-0900 Epos: sussex@studbook.co.za Webblad: www.sussex.co.za

Die 2013-Meganisasiegids kos R230 en kan bestel word by 082-828-9531 of koosleroux@live.co.za

Buffalo Valley Farms vir veldgetoetste Drakensbergers vanaf strawwe Rooiwater, Galsiekte suurveld

Carolina Skakel John Roos by 082-809-7941 of Vic Roos by 082-805-3932

Mount Everest

Kongskilde SUCT 300 suigblaser, volledig en in goeie toestand.

Stormvoël Auto Centre 18 Stormvoël road Shop no 4, Waverley 0184

R45 000 btw ingesluit.

082-445-3783

f Fax to email: 086 723 3453 t Tel: 012-771-8855 c Thys: 071-638-8528 c Dolf: 082-774-0954 e thysuys@hotmail.co.za next to Teazers...

Guest Farm

Akkommodasie - chalets, duplex chalets en kampering

Skoolkampe en kerkkampe • Troues • Funksies Mount Everest Game Farm, Harrismith www.goeverest.co.za info@goeverest.co.za 079-886-3101

The Sun Pays

Ratsbrand Brand sonder sukkel, sonder vlam Die brandmerk van beeste word al strenger deur die owerhede toegepas. Die moeisame taak neem tyd en tyd is geld. Ratsbrand brandysters werk van die bakkie- of trekkerbattery. Geen vlam benodig nie en die merk is binne minder as 20 sekondes warm. Merk al drie letters op een slag. Toerusting om te onthoring ook beskikbaar.

Skakel Wynand Boshoff by 084-581-1599, wynand@ratsbrand.co.za of besoek www.ratsbrand.co.za 42

ProAgri 161 – Julie / July 2013

Bekostigbare songeisers Hoëdrukstelsels met 1,2 mm-vlek- Laedrukstelsels vanaf: vrye-staaltenks en hittepype vanaf:

Gratis aflewering 100km vanaf Cullinan

Nuut! Groen-reeks laedruk songeisers 100 liter, 10 buise vanaf R2 595 150 liter, 15 buise vanaf R3 595 Pryse sluit BTW in

2 jaar waarborg

R5 695 R8 495 R11 395 R13 995

50 liter 100 liter, 12 buise 150 liter, 18 buise 200 liter, 24 buise 250 liter, 30 buise

R2 595 R3 395 R4 695 R6 995 R8 195

5 jaar waarborg 0860-SUNPAY (086 078 6729) Johan: 082-515-1655 sunpays@hotmail.com www.thesunpays.co.za

www.proagri.co.za

AgriGids

Plastic Droppers

Sakkie 083-250-5363 sakkie@plasticdroppers.co.za

Solied met riwwe

Die oplossing vir die wild- en veebedryf, asook enige elektriese heining.

Plastic Droppers word gemaak van HDPE AAA+ graad (hoëdigtheid poli-etileen) en is: • Elektriese heining: skakel isolators uit • Sterk (2,9 kN) en getoets deur SABS • Sonbestand en vuur weerstandig Net R3 • Maklik om te hanteer en lig (170 g/m) per meter!

• Gemaak met riwwe vir netjiese drade • Beskikbaar in enige lengte -Patentnr: 2012/02679 -Model-/Ontwerpnommer: F2010/00430 • Trek nie skeef in son en hitte

Aflewering moontlik

www.plasticdroppers.co.za Vir al u plaasbenodighede sedert 1968 Verskuifbare beeskrale Baallaaiers en -vurke Skale en nekklampe Hooi-ringvoerders Kalfkanteltoestelle Selfvoerders Spuitdippe Landrollers Suipkrippe Laaibanke Fabriek: 033-263-1056 Kantoor: 034-325-9960 Faks: 086-548-4790 Sel: 082-871-0123

E-pos: info@nmreng.co.za / Webblad: www.nmreng.co.za

Mis-/Kalkstrooiers

• Doelgemaakte swaardiensstrooiers • Beskikbaar, 14 - 22 kubieke meter • Strooiwydte is aanpasbaar tot en met 16 meter • Strooi enige tipe mis, kompos en kalk • Presisietoerusting aanpasbaar • Strooier kan op vragmotor gemonteer word

Dolf Volschenk: 017-712-5355 www.havco.co.za info@havco.co.za

Manufacturers of reservoir & earth dam linings & mesh water tanks 072 279 3294 www.tatamatarps.co.za

SPECIAL

5 000 litre water tank R2 200

BASSA

Beton veewaterkrippe/ troughs

Vervaardigers in:

Oos-Kaap (Graaff-Reinet) Rory, 072-899-8891 KZN (Mooirivier) Rod 082-454-1236

Vervaardigers gesoek in: Gauteng, Limpopo, Noord-Wes, Noord-Kaap, Wes-Kaap, Vrystaat en Mpumalanga

Skakel Rod 082-454-1236 rod-shadow@vodamail.co.za www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

43

AgriGids

BASTION AKADEMIE Ons los probleme op!

Skakel ons vir gespesialiseerde veiligheidsoplossings.

Multi Multi Feeds Ruvoere (Hartswater) • lusern groot bale (big packs) • lusernbale (klein) • lusernmeel (sakke met kaartjies) • mieliereste (ronde bale) • grondbonehooi (big packs) • grondbonehooimeel

(Pty) Ltd

Die antwoord tot al jou voerbehoeftes

Kommoditeite • Commodities Ons studente kry opleiding in: -

BBP beskerming Forensiese ondersoeke Taktiese beveiliging Selfverdediging Spoorsny Navigasie Oorlewing Bootvaart Duikwerk Wapenhantering... en vele meer

Bastion Akademie bied uitstekende loopbaangeleenthede aan jongmense.

Skakel Frik Wentzel by 083-481-0107 info@bastiontraining.co.za www.bastiontraining.com

44

ProAgri 161 – Julie / July 2013

• katoen oliekoek / cotton oilcake • katoensaad / cottonseed • sonneblom oliekoek / sunflower oilcake • soja-oliekoek / soy oilcake • volvet soja / full-fat soy • vismeel / fishmeal

Kontak ons / Contact us Fax: 086-524-5050 • E-mail: best@multifeeds.co.za Johan: 083-657-5003 • Jaco: 082-574-2922

www.multifeeds.co.za

Multi Feeds -

the answer to your feed needs

www.proagri.co.za

AgriGids

Slaap rustig!

Laat FaunaTRACK jou vee dophou.

• FaunaTRACK, jou elektroniese skaapwagter waarmee jy jou vee van Kaap tot Kairo kan dophou.

• Elektroniese halsband • Selfonderhoudende plaaslike netwerk sorg vir kommunikasie tussen halsbande en die Internet.

• FaunaWEB verleen wêreldwye toegang tot jou stelsel.

Monitor self jou kudde, of laat ons dit doen.

Kontak Desmund by 082-414-3242 pro_buzz@mweb.co.za of besoek

www.faunaTRACK.co.za.

Kom ek skilder jou beeste

Bestel ’n skildery van jou boerdery. Stuur fotos aan Matie en hy skilder jou eie plaastoneel.

Kontak hom by 012-348-0079 of 082-318-3105 matie.botha@gmail.com

Afdrukke van sommige van Matie se gewilde plaasskilderye is ook beskikbaar teen verskillende pryse.

Vir meer inligting kyk asb op

www.trekkerskilder.co.za www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

45

AgriGids

WA Meganiese dienste represents in SA the revolutionary olive harvesting machines from TECNIAGRI

Agri Distributors Nuut ingevoerde produkte

JULIE AANBIEDING Gewere van Montana Firearms Group (www.montanarifleco.com) • American Standard Rifle (ASR) in kalibers .30-06,.25-06,.270Win,.300WM • Xtreme Weather Rifle (XWR) in kalibers .25-06,.270 • Xtreme Vantage Rifle (XVR) in kaliber .375HH Ons lewer landswyd af!

• High Velocity Rifle in kaliber .22-250 • Montana Tactical Rifle in kaliber .338 Lapua Magnum (skerpskuttergeweer) Skakel ons vir pryse

Pas aangekom!

Visiere en nagsigtoerusting van Yukon Optics (www.yukonopticsglobal.com) • Spotting Scope Scout 30x50 WA R1 075 • Craft 3-12x56 optiese visier R7 630 • Craft 7x50 optiese visier R6 340 Craft optical Sights • Craft 8x56 optiese visier R7 420 • Night Vision Monocular NVMT Spartan 4x50 R5 500 • Night Vision Binocular Tracker 3x42 R11 800 Pryse sluit BTW en aflewering uit Spotting scope Scout 30x50 WA American Standard Rifle (ASR)

Harvest faster Harvest cheaper Harvest with WA Meganiese dienste & Tecniagri WA MEGANIESE DIENSTE - Willem Liebenberg WORCESTER 023-347-0593 / 083-609-8816

Xtreme Weather Rifle (XWR) 3x42 Night vision Binocular Tracker

4x50 Night Vision Monocular NVMT Spartan

Xtreme Vantage Rifle (XVR)

Tel: 023-230-0595 / Faks: 086-678-2463 Gerdus: 079-243 4106 / Epos: orders@agridistributors.com

www.agridistributors.com

Beskikbaar by die vlg. Kooperasies: • Senwes, Kaap Agri, • GWK, OVK en TWK

Die Blou Meul vanaf 1954

Vuurwapens en ammunisie, boogjag-, herlaai-, kampeer-, hengel-, staptoerusting, 4x4 toebehore, buitelugklere en -skoene, kamoefleerdrag, tent-skoukamer

AL U BUITELUG BENODIGHEDE ONDER EEN DAK

Binnenshuise skietbaan - oop 7 dae ’n week!

Van Riebeecklaan 43, Alberton-Noord, Gauteng Tel: 011-907-1107/8 | e-pos: bloumeul@mweb.co.za 46

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

AgriGids

Tel: 012-548-4774 Fax: 086-545-9977 info@vivacraft.co.za ‘‘Complete grain handling and storage solutions’’.

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

47

AgriGids 48

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

AgriGids

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

49

AgriGids

The Peake YTO Sprayer “InFront and Over the Top” A new innovative, cost-effective “InFront and Over the Top” idea for effective crop spraying. The sprayer is based on the YTO X904 tractor, powered by a 66,5 kW 4-cylinder direct injection water cooled diesel engine. The unit has an 11” single dry double action clutch,12 forward gears and 4 reverse, and a heavy duty rear wheel chain drive.

Peake Equipment Office: 012-277-1360 Donald: 083-701-0810 / donald@peakeequipment.co.za Cliff: 083-702-0050 / peakeequipment@vodamail.co.za

Independent 4-wheel “AirRide” suspension Ground clearance of 1,8 m InFront mounted always visible 18 – 24 m spray boom 1 800 liter 3CR12 spray tenks Computer-controlled TeeJet rate controller Air-conditioned cab Fixed track width to farmers’ specifications 2- or 4-wheel drive models available

www.peakeequipment.co.za

Try Them On ! " On Special " Extremely comfortable

100% Waterproof !

100% Waterproof Oil Resistant Very comfortable Minimum sweat build-up Warm in winter, cool in summer Wear in wet and muddy conditions

Order your pair today on

www.fourlakes.co.za Tel. 021-557-0606 50

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

AgriGids

V EU nuwe R Mdimensie I L L I Ain Nverftegnologie VERF 5L

5L

Sedert 1980 Since

Vermillian BlackBerry pin: 20C6F59A

Spesiale fabrieksaanbiedinge!!!

Waterdigting Nanotegnologie Dak & plaveisel seëllaar vanaf

Vul krake en lekplekke, ingeboude sintetiese vesel, waterbasis super akrilies.

5L

Bk 96/16880/23

Verust

Roesvoorkomingsbehandeling, roes- en kiemdoder, verf regstreeks op roes, verdunnerbasis.

R189

99

Nanotegnologie UV- en waterbestand lewensverwagting 10 jaar, super akrilies.

R59999

Muurverf binne en buite

Nou! R499

20L

Lewensverwagting 10 jaar, UV- en waterbestand Super akriliese afronding, wasbaar.

R51999 20L Solar Aircon dakverf 10kg Kraakvuller Nou! R79999 R10999 5L Rooi/Grys OKSIED Nou! Hoëglans emalje vanaf 99 R29999 R119 5L 99

Isoleer koue en hitte (kan temperatuur binne met 10 grade Celsius laat daal), keer uitsetting en inkrimping met nanotegnologie.

20L

Binne en buite, wit vuller afronding, vinnig droog.

Stoom en waterbestand, vlekbestand, standaard kleure beskikbaar.

Roeswerende staalonderlaag, vinnige droging, verdunnerbasis.

20L Veeldoelige akriliese PVA Binne-/buitemuurverf, roupleistermure, plafonne, 5 jaar lewensverwagting.

R259

99

Super satyn muurverf 20L

Binne en buite, suede glansvoorkoms, lang leeftyd super satyn afronding, wasbaar.

www.vermillianpaint.com www.proagri.co.za

Volg ons op

R75999

Fabriek: 010-591-1010 012-335-4218 Eloffsdal: 012-335-0330 Elarduspark: 012-345-4273 PTA Wes: 012-327-2972 Gezina: 012-329-0101 Bon Accord: 087-830-2257 PTA-Noord: 012-546-3350 Frederika: 012-335-5446 Capital Park: 012-335-4124 Faks: 086-615-8613 Agente: Noord-Kaap: Nisan 081-044-9708 Natal: Johan Fouché 072-827-2044 Wes-Kaap: Jaques 084-091-4528 Oornag koerierdiens: 072-827-2044 Afrika-agent: Jaco 082-706-5183 Vrystaat: John 083-628-5688

ProAgri 161 – Julie / July 2013

51

Koop tweedehands

TARLTON & BRITS

TD5 reeks

T8-reeks

T6000 reeks

T7000 reeks

TDD95DT High Clearance

Besoek ons webblad vir tweedehandse trekkers!

Volle reeks hooitoerusting

Kontak Dirk: 082-415-0149 / Koetoe: 083-626-6698 koetoe@tarltonnewholland.co.za

www.tarltonnewholland.co.za

Jan Kempdorp

Charles de Villiers: 082-948-2140 Email: melanie@ccnboerdery.co.za

CCN koop grondbonehooi @ R1 000 per ton op die land en doen baalwerk self.

CCN koop mieliereste alle verwerking @ R100, net baal en uitry @ R150 CCN Boerdery maak damme skoon @ R30 per vierkante meter

Kontrakte vir lusern en koringstrooi. Aankope en verkope van lusern/koringstrooi enige graad teen gewaarborgde prys ASOOK baal, sny, hark, wegry. Kontrakte beskikbaar vir aanplanting van lusern.

Kontak Constance Meyer 082-452-2979 52

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

Koop tweedehands

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

53

AgriGids 54

ProAgri 161 – Julie / July 2013

www.proagri.co.za

AgriGids

Beweeg met die beste Hydroulika Masjiene op plase werk al hoe harder, ry verder, sleep swaarder, lig hoër en presteer meer. En die hartklop van al hierdie werk is hidroulika.

Die enigste manier waarop boere en vervaardigers in die landboumasjineriebedryf kan seker maak dat hulle masjiene aanhou beweeg en werk is om gebruik te maak van betroubare hidrouliese stelsels en onderdele.

Maak dus seker jou ratkas, hidrouliese kleppe, filters en katrolsteun (pulley supports) kom uit die Hydromobilestal.

Wen met ’n Hydrapp-stelsel Die ratkaste van Hydrapp se ML- en B-reekse is ontwerp vir die koppeling van hidrouliese pompe aan die kragaftakkers van trekkers. Die ratkas omskakel die standaard-kragaftakkerspoed van 540 of 1 000 opm na presies die verlangde spoed vir hidrouliese pompe.

Wat katrolsteun betref word die SU-reeks gebruik om hidrouliese pompe aan te dryf en die beweging van hidrouliese motors oor te dra waar daar sterk radiale en aksiale vragte is.

Hydromobile voorsien reeds van 1991 af kliëntgerigte oplossings en uitstekende diens in die hidrouliese bedryf en is gereed om landbou aan die beweeg te hou.

Hydromobile is die alleenverspreider in Suid-Afrika van ’n wye reeks internasionale produkte van hoë gehalte en beskik oor die kundigheid om doelgerigte stelsels te ontwerp.

Die meganiese koppelaars van die IM-reeks en die elektromeganiese koppelaars van die IE-reeks sorg vir die bykomende voordeel dat die katrolsteun ontkoppel wanneer dit nie in gebruik is nie, wat bydra tot ’n langer leeftyd vir al die beheer- en kragoordragonderdele.

Hydromobile hou die alleenreg op die verspreiding van Dinoil, RB Hydraulics, Hydrapp, MHW, MTC, Aaron, Hystar, Vivoil en Hydro Control. Een van die groot voordele daarvan om by ’n markleier soos Hydromobile aankope te doen, is dat daar altyd voorraad beskikbaar is en dat dit teen mededingende pryse aangebied word.

Hydromobile het oplossings om jou masjiene aan die beweeg te hou. Skakel 0861-HYDRAULICS of stuur ’n e-pos na michelle@hydromobile.co.za.

www.proagri.co.za

ProAgri 161 – Julie / July 2013

55

AgriGids

Wildswa

4m Grondpadwa

4 Verskuifbare kompartemente Rubbermat vir gly Lug en dreineringsgate Agterdeur en kantdeur Dakdeure vir inspeksie 2 x 2,5 ton aste 3,5 ton remkop LED ligte 15’’ bande Spaarwiel ingesluit Natuurbewaring goedgekeur

5 Pilare 2,5 mm vloerplaat Trokvere LED ligte 15’’ bande Channel onderstel Agterhek swaai & skuif Middelhek verskuifbaar Kanthek 3,5 ton remkop 2 x 2,5 ton aste Spaarwiel ingesluit Rubberkaste R3 000 extra

R72 900 BTW ingesluit

R49 900 BTW ingesluit

3,2 m Rondeneus Dubbeldekker Sleepwa Nuwe ontwerp Sleepwa sleep gerieflik Klippe slaan nie terug na voertuig nie Ekstra laairuimte Kanthek 38 mm plank Mat vir gly Middelhek Agterhek swaai & skuif Spaarwiel ingesluit

R39 900

BTW ingesluit

Scarab Water Treatment • • • • •

Wastewater Treatment Systems Does your septic tank smell?

Has your French drain failed?.... Again?

Are you polluting the neighbour’s borehole water?

Are you compliant with the National Water act?

Would you really like to reuse your water?

• • • • • • • •

Each Scarab System is designed to comply with the National Water act is simple to install, maintain and operate requires NO chemicals (Ozone optional) uses minimal power is almost maintenance free produces clear and odourless water is modular to suit new loadings is sized from the single house to large estate

The Scarab System is: • Featured in the Dept of Water Affairs best practices guideline policy • Listed as a top 100 SA company for its technology in 2004, 2005 and 2006 and for receiving the Bio2Biz award in 2006.

• A preferred supplier to the Dept of Health - Rural Clinics (KZN) • Featured on SABC Business Update

Johan Carr

No more honey-suckers needed!!

56

ProAgri 161 – Julie / July 2013

Cell: 082-535-4576 Tel: 014-736-3463 Fax: 086-736-8267 Email:scarabwaterlimpopo@gmail.com Web: www.scarabsa.co.za www.proagri.co.za