ProAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer
Boere trek saam: KragDag wys breinkrag Boereplanne val Val binne
Augustus / August 2013 Nr / No 162 ISSN 1042–1558
Besproei om te wen
Maak reg vir lentesiektes
Planttyd kom: Kies jou kultivars nou
Massey Ferguson: Plant akkuraat vir wins Meganisasie | Gewasproduksie | Veeboerdery | Hulpbronbestuur
AgriTrader
In hierdie uitgawe Redakteursbrief
Voorblad
aie dankie aan almal wat aan ons Lesersopname deelgeneem het. Ons kan self nie wag om die resultate en gevolgtrekkings te sien nie en ek is seker daar is ’n paar manne en dames wat nie kan wag om te hoor of hulle daardie Rotrix-kruipspuit of die ander pryse losgeslaan het nie. Om seker te maak dat ons al die vraelyste ontvang het, ook die wat per slakkepos gestuur is, sal ons op 15 Augustus die wenners op www.proagri.co.za aankondig, asook in ons elektroniese nuusbrief. As jy seker wil maak jy ontvang die nuus per e-pos teken dan net in op ons nuusbrief (die skakel is op die webwerf) of stuur jou e-posadres na info@proagri.co.za om in te teken. In volgende maand se uitgawe sal die wenners en voorlopige uitslae van die opname ook bekend gemaak word en ProAgri beplan om ’n besoek af te lê by die wenner van die kruipspuit sodra dit in werking is om te sien watter verskil dit maak. Ons uitgawe hierdie maand is propvol artikels waarin die voordele van behoorlike toerusting en tegnologie uitgespel word. Dit is nie altyd maklik om die regte besluit te neem nie, maar sover as wat ProAgri se redaksionele span deur die land beweeg en by boere kuier, hoor ons dieselfde refrein: Goeie toerusting betaal baie gou vir hulleself met die besparing in arbeid, diesel en ergernis!
B
Of jy nou konvensionele, verminderde of geenbewerking doen, Barloworld Agriculture, wat Massey Ferguson (MF) in Suider-Afrika versprei, bied kostedoeltreffende plantoplossings vir ’n verskeidenheid toestande en behoeftes. Al die MF-planters word gekenmerk deur hulle eenvoud, konstante akkuraatheid, stewige konstruksie, lae onderhoud en veelsydigheid.
SMARTPUBLISHING FREE MEDIA SPECIALISTS
Boer slim!
Blok C, Menlyn Woods, Spritestraat 291, Faerie Glen Tel: 0861-777-225
Annemarie Joubert > annemarie@proagri.co.za
www.smartpublishing.co.za
Copyright © 2013. All rights reserved. No material, text or photo graphs may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily those of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not be liable for any errors or for any actions in reliance thereon.
ProAgri
Inhoudsopgawe / Contents Meganisasie 2 Plant akkuraat vir wins 5 Vernuftige tegnologie by Val vertoon 8 Kubota bied toptrekkertegnologie 10 Orsi draf soos ’n trop olifante deur sekelbos 13 Crop-Tech nou ook in Ermelo en Bethal 15 Piket Implemente: 80 jaar van gehalte Gewasproduksie 16 Wen met eenvormige watertoediening 18 Plant PANNAR vir voorspelbare sukses 19 As jy Pioneer plant kan jy trou! 22 Melkmaak is makliker met ’n Ocmis-kruipspuit 23 Rainmaker maak eersteklas lusern vir skaars wild Hulpbronbestuur 25 Sebokeng ry die betroubare Shell-pad 29 Kragdag beïndruk met breinkrag Veeboerdery 32 Verhoed dat die lente siektes oor jou diere reën 33 Bemes raak met ’n ORION-misstrooier 35 Bos-B-Nut® ontsluit waardevolle voerbron Gereeld 31 ProAgri kuier by... James Faber 36 Veilings 48 GeneGids 50 AgriTrader 60 Koop tweedehands www.proagri.co.za
Business-to-Business: Agriculture ABC Apr – Jun 2013 39 169 average copies per month
Redakteur tydskrif en aanlyn Annemarie Joubert > 082-320-3642 annemarie@proagri.co.za
2
Verslaggewer Du Preez de Villiers > 082-598-7329 dupreez@proagri.co.za Senior bemarker Stefan van Wyk > 082-381-7563 stefan@agritrader.co.za
8
Bemarkers: Klein advertensies Xander Pieterse > 079-524-0934 xander@proagri.co.za Adele van Tonder > 0861-777-225 adele@proagri.co.za
13
18
Uitleg & grafika Esta van Niekerk Advertensienavrae Engela du Plessis > 0861-777-225 engela@proagri.co.za Rekeninge Ronel Keet > 0861-777-225 accounts@smartpublishing.co.za
22
Verspreiding en intekening Marlien v d Westhuizen > 0861-777-225 marlien@smartpublishing.co.za
25
Hoofbestuurder Anneke Claassen > 012-342-5141 anneke@smartpublishing.co.za
Smart Publishing
Gedruktemediabestuurder Suzanne van Niekerk
33
Sakebestuurder George Grobler
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
1
Meganisasie
Plant akkuraat vir wins
Maak nie saak hoe groot of klein jou boerdery is nie, die legendariese akkuraatheid van MF 555-plantertegnologie kan help om jou winsgewendheid te verseker. f jy nou konvensionele, verminderde of geenbewerking doen, sukses met planttyd hang af van jou planter se akkuraatheid en betroubaarheid. Presiese plantspasiëring en korrekte plantdiepte kan jou opbrengs – en jou wins – dramaties verhoog, soos boere wat met Massey Ferguson-planters plant lankal reeds weet. Barloworld Agriculture, wat Massey Ferguson (MF) in Suider-Afrika versprei, bied kostedoeltreffende plantoplossings vir ’n verskeidenheid toestande en behoeftes. Al die MF-planters word gekenmerk deur hulle eenvoud, konstante akkuraatheid, stewige konstruksie, lae onderhoud en veelsydigheid. MF-planters sluit in die legendariese MF 555-reeks met positiewe lugdruk, wat beskikbaar is met 3, 4, 5, 6, 8 en 12 rye; aangevul deur die opvoubare MF 9100-, MF 9700- en MF 9800wyespanreekse, beskikbaar met 12, 16 en 24 rye, en die MF 100-, MF 500- en MF 700-geenbewerkingreekse vir rygewasse, beskikbaar met 2, 4, 6 en 8 rye. ’n Wye verskeidenheid kouters, tande en skoonmakers verseker plantproduktiwiteit ongeag jou bewerkingsmetode.
O
Plant positief Die MF 555-planter met sy positiewelugdruk-uitmeetstelsel is bekend vir sy sagte hantering van saad en akkurate spasiëring en diepteplasing. Dié planter het ’n reputasie dat dit opbrengste van veral mielies, sonneblom, grond-, sojaen droëbone verhoog. Jaco Strauss, wat in die distrik Jan Kempdorp boer, gebruik ’n MF 555agtryplanter om 500 hektaar grond2
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
bone, mielies en sojabone onder besproeïng te plant. Die rywydte is 45 cm vir grondbone en soja, en 75 cm vir mielies. “Ek is baie tevrede met die MF 555,” sê Jaco. “Sy saadspasiëring is baie akkuraat, saad word op presies die regte diepte geplaas en daar is baie min foutpitte. Die plantestand is gevolglik uitstekend.” Die MF 555 laat saad elke keer van presies dieselfde plek op die rand van die plaat los, wat ’n konstante saadspasiëring verseker. Die kort afstand na die grond en minimale kontak met die saadbuis verbeter ook spasiëring. “Daarby hanteer die uitmeetstelsel saad baie sag, wat veral ’n verskil maak by grondbone,” sê Jaco. “Met die MF 555 bly die skilletjie van grondboontjies, wat teen ’n laer druk geplant word, heel en geen pitskade kom voor nie.” Vir maksimum beheer en gemoedsrus gebruik Jaco ’n MF-moniteringstelsel, waarmee hy deurgaans vanaf die trekker kan monitor hoeveel kilogram saad toegedien word, wat die afstand tussen saad is en wat die plantestand per hektaar is. Sensors in die saadbuis dui saadvloei en plantestand aan, en indien daar enige probleem is, weet jy dit onmiddellik. Lae onderhoud – ook omdat die MF 555 danksy die uitmeetstelsel geen seëls het wat vervang hoef te word nie – is nog ’n pluspunt. “Die MF 555 het min slytasie en is baie robuust – hy hou net aan met plant,” sê Jaco. MF 555-planters plant byna enige rygewas met gemak: onder meer mielies, sojabone, sonneblom, eetbare
bone, katoen, sorghum en grondboontjies. Plant vir bewaring Swaardienswerkverrigting en akkuraatheid is maar twee van die eienskappe wat Massey Ferguson geenbewerkingplanters gewild maak. Drie reekse is beskikbaar: die MF 700-reeks met vyfry 90 cm- tot 15ry 45 cm-eenhede, die MF 500-reeks met driery 90 cm- tot 20-ry 45 cm-eenhede en die meganiese MF 100-reeks met vyfry 90 cm- tot tweery 45 cmeenhede. Jan Grey en sy pa, Vos, van Bethal het vyf jaar gelede begin oorskakel na bewaringsbewerking en hulle het daarvoor ’n MF 715-agtryplanter aangekoop. Vandag het hulle drie van dié planters, waarmee hulle die afgelope seisoen 1 400 hektaar mielies en voersorghum met ’n rywydte van 0,91 m geplant het. 1 100 hektaar soja is met ’n wyespanplanter geplant, maar die MF 715 hanteer soja ook puik, sê Jan. Met die oorskakeling na minimumbewerking het die Greys vyf bewerkings uitgesny en vandag word slegs ’n planter en spuit gebruik, wat insetkoste aansienlik verlaag. In die eerste jaar is die MF 715 gebruik om mielies en soja op lande met ’n hoë klei-inhoud te plant. Toe Jan sien hoe goed dit werk, het hy ligter lande (met ’n klei-inhoud van minder as 20%) ingesluit en vanaf die derde jaar het hy strookbewerking op al die lande toegepas. Lande word redelik hard bewei, daarom moet tande gebruik word om die grond los te maak. www.proagri.co.za
Die MF 715 plant deur dik en dun en lewer ’n perfekte plantestand soos hierdie drie foto’s van dieselfde land met en ná planttyd toon. Foto’s: Jan Grey
Die MF 715 is ’n swaar, robuuste planter wat enige toestand baasraak, sê hy. “Aan die begin was ek versigtig waar ek plant, maar nou plant ons tussen kakiebos en ander onkruid en grasse wat meer as kniehoogte staan.” Danksy die verspringende rangskikking van die plantereenhede en die lengte van die planterrye pak materiaal nie saam nie. Dit verseker dat ’n mens deurgaans kan plant sonder oponthoude weens blokkasies. Die dik swaardienskouters sny ook deur stoppels en onkruid en skep volgens Jan ’n ongelooflik gunstige saadvoor. “Daarby sorg die akkurate saaduitmeetstelsel vir uitstekende plantspasiëring en kunsmistoediening bly konstant ongeag die helling waarteen die planter loop.” Elke planterry volg die land se kontoere onafhanklik sodat ’n konstante plantdiepte gehandhaaf word en die plantdiepte is maklik verstelbaar. “Hierdie planter is ’n absolute belegging en het ’n groot verskil aan my boerdery gemaak,” sê Jan. Plant wyer Barloworld Agriculture bied nou ook opvoubare wyespanplanters wat 12, 16 en 24 rye kan plant. Al dié planters het dieselfde akkurate positiewelugdruk-uitmeetstelsel as die MF 555 en is geskik vir sowel konvensionele as verminderdebewerkingtoestande. Die MF 9180 is beskikbaar met 16 rye (met rywydtes van 75 cm of 90 cm) en met 24 rye (met ’n rywydte van 75 cm). Die boer kan kies of hy ’n planter vir korrelkunsmis of vir vloeibare kunsmis wil hê. Die planter vou vorentoe op tot ’n www.proagri.co.za
wydte van slegs 4,6 meter vir vervoer, en die op- en oopvou word hidroulies vanuit die trekkerkajuit beheer. Die planter bestaan uit twee seksies en kan in die middel met 15 grade krink. Dit bring mee dat al die ry-eenhede op ongelyke lande presies dieselfde plantdiepte kan handhaaf. Omdat elke seksie sy eie, onafhanklike ratkas het, bly saadspasiëring konstant wanneer teen kontoere geplant word. Die MF 9800, wat beskikbaar is met 12, 16 of 24 rye, het dieselfde spesifikasies as die MF 9180, maar het groter wiele en kan dus die ekstra gewig van ’n sentrale kunsmis- of saadbak dra. Die MF 9700 word aan die driepunthyser gemonteer en is beskikbaar met aanpasbare rywydtes van 50 cm tot 90 cm. Dit stapel vertikaal tot ’n vervoerwydte van 6,5 meter deur die buitenste vlerke hidroulies oor die middelste gedeelte te lig.
Geen kunsmis word van die planter af toegedien nie, maar vloeibare kunsmis kan van die trekker af toegedien word. Wanneer geplant word, kan die buitenste vlerke vyf grade op en af beweeg om deurgaans ’n akkurate saaddiepte te verseker. Soos by die MF 8186 het die drie planterseksies elk sy eie ratkas om egalige saadspasiëring oor die volle wydte van die planter te verseker. Vir al die MF 9000-reeks-planters is daar etlike opsies beskikbaar – onder andere ten opsigte van kouters, ryskoonmakers, aandrywing van die saadeenhede, veerstelsels van ryeenhede en vlakke van presisieboerdery. Vir meer inligting oor Massey Ferguson-planters, besoek jou naaste MF-handelaar of skakel Barloworld Agriculture se klantedienshulplyn by 086-062-2676.
Die MF 9700-planter stapel hidroulies tot ’n wydte van 6,5 meter vir vervoer. ProAgri 162 – Augustus / August 2013
3
Meganisasie
Val vertoon vernuftige tegnologie Die room van die landbougemeenskap het vanjaar weer saamgetrek by Val Boeredag, wat elke jaar in Julie deur die Waterval Boerevereniging reg langs die eenstraat-dorpie, Val, naby Greylingstad aangebied word. Maatskappye wat tegnologie- en meganisasieoplossings aanbied, wys graag hulle ware by die
demonstrasie-dag, want die boere wat soontoe gaan is ernstig om in die oplossings te belê. Die belangstelling het so toegeneem dat die terrein vanjaar vergroot moes word sodat meer masjiene hulle staal kon wys. Die ProAgri-span was daar en lig enkele hoogtepunte uit:
Case Steiger Quadtrac 600-knaktrekker Net die ding vir groot, nat lande Hoe rooier hoe mooier en hoe kragtiger hoe pragtiger. Boere by Val-boeredag kon nie dié Case kragreus verbyloop sonder ’n fluit van verwondering nie. Die Case Steiger Quadtrac 600-knaktrekker se mees opvallende kenmerk (naas sy grootte) is sy vier rusperwielstelsels wat hom ’n gedugte vastrap gee en terselfdertyd grondkompaktering verminder omdat sy gewig (meer as 24 ton) oor ’n groot oppervlak versprei is. Elke rusperstel word onafhanklik aangedryf en het ’n onafhanklike veerstelsel sodat elke rusper deurgaans vas op die grond bly om volle vastrapkrag uit te oefen. Hierdie trekker is perfek vir plase wat al hoe groter word en waar boere al hoe wyer werktuie gebruik. Dit stel die boer in staat om baie gouer in nat lande te begin plant as met wieltrekkers en om diep bewerkings in sandlande te doen waar oormatige wielglip gewone trekkers kortwiek. Die vier rusperstelsels bied heelwat meer vastrap as tweeruspertrekkers en die vierrusper-knaktrekker is ook heelwat stuurbaarder en beweegliker. Die Case Steiger Quadtrac 600 se sessilinderenjin van 12,9 liter met ’n tweefase-turbo-aanjaer lewer 453 kW, wat in piektye tot 498,5 kW opgestoot word. Die Case-handelaar vir die gebied is C&F Trekkerdienste by 017-712-2211. www.proagri.co.za
Jacto Uniport 3030-spuit Jacto Uniport 3030-spuit spuit wyd Die Jacto Uniport 3030-spuit kan gewone diesel of bio-diesel gebruik en weeg 9 900 kg leeg. Sy veerstelsel spog met ’n onafhanklik elektroniese vastrapbeheer en sy aandrywing is ’n hidrostatiese 4x4-stelsel. Sy tenk kan 3 000 liter vloeistof bevat en die pomp se maksimum vloeitempo is 300 ℓ/min @ 540 opm. Boere by Val kon kyk hoe die asemrowende 32 m-arm, wat op 4 plekke skarnier, oopgemaak word. C&F Trekkerdienste (017-712-2211) is die verskaffers van Jacto-spuite. Sambokdraad vir skape Strookbeweiding kan nou ook vir skape werk met Gallagher se nuwe plan. Die verskuifbare draad bestaan uit drie of vier selfterugwenkatrolle met maklik-inhaakpaaltjies tussenin. Plaas elke sewe meter ’n paaltjie, loop met jou katrolstelsel tot by elkeen, haak dit vas en koppel die krag. Ralph by 079-4949139 het meer inligting.
Gallagher sambokdraad
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
5
John Deere S660-stroper Met sy sessilinderenjin van 9 liter, sy rotasiestroopstelsel, sy graantenk wat 10,6 ton hou wat hy teen 77 liter per sekonde oorpomp en sy gerieflike kajuit is die John Deere S660 enige boer se droom.
AgriCad landsilo Landsilo maak stroopseisoen soeter ’n Relatief nuwe ontwikkeling in die stroopbedryf is die landsilo: ’n groot silo op wiele wat ’n magdom graan kan hou en die stroopproses gladder kan laat verloop omdat die tapkarre nou graan in die landsilo kan stort sodat die vragmotor dadelik daaruit volgelaai kan word sonder om vir die tapkarre te wag. Die landsilo kan ook bo toemaak om graan teen reën te beskerm. AgriCad verskaf landsilo’s wat 50 m³ (40 ton) en 66 m³ (50 ton) kan hou. Praat met Charl Fouché by 078-095-7974.
Plant geenbewerking met geen sukkel Crop-Tech se wye reeks doeltreffende Jumil-geenbewerkingplanters is besig om ’n al groter rol in Suid-Afrika se landbou te speel. Daar is ’n Jumil-planter vir elke boer se behoefte en sak; van heel klein tot heel groot. Bel Hennie du Toit by 082-850-3744. www.proagri.co.za
Horsch is ’n perd van ’n ander kleur Rooi is die kleur wat al hoe meer op die verminderdebewerkingstoneel gaan verskyn as Terratill, die verskaffers van Horsch-werktuie, hulle sin kry. Twee van die werktuie wat boere se aandag getrek het, is die Joker RT-skotteleg (sien foto onder) en Horsch se gedugte planters. Die Joker maak geen grappies as jy hom inspan om plantreste, mis of groenbemesting doeltreffend in die bogrond in te werk en ’n snoesige saadbed te skep nie. Hy is beskikbaar in werkwydtes van 3 tot 6 meter en sy unieke, stewige, vibrerende vastraproller is honderd persent aanpakbestand sodat hy selfs in die turfste turfgrond ’n perfekte saadbed skep. Horsch se planters is ook die ernstige boer se droom. Die Focus TD-strookbewerkingmielie-planter is nommerpas vir Suid-Afrikaanse toestande gemaak en kan ook aangepas word om koring, soja, sonneblom of kanola te plant. Skakel 018-788-2457 of besoek www.terratill.co.za vir meer besonderhede.
Horsch-skotteleg ProAgri 162 – Augustus / August 2013
7
Meganisasie
Toptrekkertegnologie:
Kieskeurige boere kies Kubota
’n Mens bou nie ’n modelboerdery soos Habata op met swak bestuursbesluite nie. Die besluit om Kubota-trekkers, soos hierdie gedugte M130X, aan te skaf, was een van Hannes Joubert se suiwer bestuursbesluite. onderd persent reg is die enigste manier waarop dinge gedoen word op Habata se plase by Kirkwood en Addo in die Oos-Kaap. Daar is immers derduisende plaaslike en oorsese lekkerbekke wat gretig wag op Habata se keurige sitrus, waatlemoene, spanspekke, botterskorsies, kool en pikantrissies. Om net die beste produkte te lewer, gebruik Habata net die beste boerderymetodes en tegnologie – en deel van hierdie allerbeste tegnologie is Habata se flink span Kubota-trekkers. Hannes en Marie Joubert het dertig jaar gelede in die Sondagsriviervallei begin boer en Habata met harde werk en toewyding tot ’n modelboerdery opgebou. Sukses is van goeie bestuursbesluite afhanklik en so ’n goeie besluit was om Kubota-trekkers aan te skaf. Wanneer hy ’n trekker kies, kyk Hannes of hy stewig gebou en goed aanmekaargesit is, of sy onderhoudskoste laag is en of hy genoeg krag het om sy werk te doen. Goeie diens en beskikbaarheid van onderdele is ook belangrik omdat geen boer plek vir staantyd het nie. Hannes glo daaraan om sy trekkers baie jare lank te hou en daarom moet die trekkers wat hy kies robuust en betroubaar wees. Toe hy twee jaar gelede nuwe trekkers moes aanskaf, het Kubota se robuuste bou en stewige voor- en agterstelle sy oog gevang. Hy het ook gemerk dat Kubota ’n gewilde trekker is en dat daar selfs in die VSA heelwat van hulle loop.
H
8
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
Hannes was nog nie een dag spyt oor sy Kubota-keuse nie. Elke Kubota doen die werk waarvoor hy aangeskaf is met voorbeeldige pligsbetragting en sonder nukke. Dis nog te vroeg om te sê, maar dit lyk asof die Kubota-trekkers jare lank sal hou. Hierdie verwagting word natuurlik reeds bewys deurdat tweedehandse Kubota-trekkers so skaars soos hoendertande is – as ’n boer eers ’n
Kubota het, wil hy hom nie maklik verkoop nie omdat Kubota-trekkers jare en jare en jare se voortreflike diens lewer. Kubota-trekkers se lae brandstofverbuik is legendaries en te danke aan die vernuftige driedwarrel-ontbrandingskamers wat sorg dat elke druppeltjie diesel vinnig ontsteek en volledig ontbrand. Dit sorg ook vir skoner uitlaatgas. Die dikstem in Habata se Kubotavloot is die kragtige M130X wat met sy drukbuisinspuiting 84 kW bruikbare krag lewer. Sestien vorentoe- en sestien truratte dra hierdie krag via elektrieshidroulies beheerde vierwieltrek oor om vir ’n vastrap en trekkrag te sorg wat jou sal verstom. Hierdie gedugte M130X maak kinderspeletjies van Habata se skeurploeg- en skottelbewerkings terwyl hy die operateur in sy gerieflike kajuit vertroetel met hidrostatiese kragstuur, ergonomiese instrumente-uitleg en sitgerief so gemaklik soos ’n koning se troon. Ook vir grondbewerking en spuitwerk met die kousbalkspuit in die waatlemoenlande gebruik Habata ’n M9540 DTHQ-bulperd van 71 kW met 12 vorentoe- en 12 truratte. Hierdie trekker het ook ’n kajuit, wat hom honderd persent geskik en veilig vir spuitwerk maak, maar hy het ook heeltemal genoeg krag en vastrapvermoë vir grondvoorbereidingstake. In die sitrusboorde gebruik Habata twee M8540-boordtrekkers van 64 kW met 8 vorentoe- en 8 truratte en
Vir spuitwerk en grondvoorbereiding is Habata se Kubota M9540 van 71 kW, wat sy hidrouliese stelsel met ‘n vloei van 64,3 ℓ/min hier gebruik om die spuitbalk te ontvou vir voorplantonkruidbeheer, die perfekte trekker. www.proagri.co.za
Habata se Kubota 7040 is ’n smal trekker wat hom uiters geskik maak om tussen rye te werk in kool- spanspek-, botterskorsie- en pampoenlande. Maar moenie dat sy smal lyf jou flous nie – hy is ’n kragtige kêrel wat ’n skotteleg soos hierdie met gemak sleep.
www.proagri.co.za
hidrouliese vorentoe- en truskakeling (shuttle). Hierdie slanke kragmanne se draaisirkel is ’n skamele 3,5 meter, wat hulle besonder rats in die boorde maak. In Habata se pikantrissie- en groentelande is ’n trekker nodig wat rats kan beweeg en fyn kan trap in die nou rye, maar tog taai take kan baasraak. Daarvoor is die M7040-boordtrekker met sy skraal skouers, maar wakker werkvermoë, die perfekte antwoord. Hierdie kontant knaap se voorwiele trap maar 1,03 meter wyd en sy agterwiele kan van 0,9 tot 1,385 m gestel word, maar met sy flukse enjin van 53 kW doen hy dag vir dag ’n man se werk op die land. Kubota-trekkers is net so gevorderd as die duurste, grootste trekkers in die wêreld, maar Kubota troon bo almal uit met hulle briljante ingenieursvernuf, hulle noukeurige ver-
vaardigingstandaarde, hulle onuitputlike werkvermoë en hulle kanniedood werkslewe. Voorts word Kubota gerugsteun deur ’n span vir wie dit ’n saak van erns is dat daar nie ’n enkele ontevrede Kubota-eienaar in die land mag wees nie. Hannes Joubert stem saam dat Kubota se mense die kundigheid en begrip vir die boer se behoeftes het waarop boere kan reken. “Ons het nog geen probleme met ons Kubota-trekkers gehad nie, maar toe ons agterkom dat die een M8540 meer diesel as die ander een gebruik, was Kubota se mense dadelik hier om die saak reg te maak. Kubota se hoofkantoor se mense besoek ons ook gereeld om seker te maak dat ons nog tevrede is.” Jy kan ook die voordele van toptrekkertegnologie, rotsvas gerugsteun deur presiese, toegewyde diens, geniet om jou boerdery vooruit te help. As jy in die OosKaap boer, praat met Herman Meyer van Habata se verskaffers, Nel’s Verspreiders, op Kirkwood by 042-230-0430. Om uit te vind waar die Kubota-handelaar naaste aan jou is, praat met Deon Engelke by 083-366-8655 of besoek www.kubotasa.co.za.
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
9
Meganisasie
Orsi draf soos ’n trop olifante deur sekelbos Petrus Maree van Khalanyoni Ranch is baie in sy skik met die pragtige grasveld waar die Orsi verlede jaar geloop het.
lifante is sekelbos se natuurlike vyand, maar as ’n boer nie ’n trop olifante deur sy plaas kan stuur om die grasveld te herstel nie, moet hy ’n ander plan maak. Gelukkig het die open-wakker span van Inttrac Trading reeds die plan gemaak; sy naam is Orsi. Die Orsi-boskerwer is ’n robuuste masjien wat selfs bome met ’n stamdeursnit van 15 cm fyn kan kou. Net die spaanders bly oor om kompos te word vir die gras. Ryno Potgieter van S’Dudla Safaris naby Northam glo dat die Orsi deel moet wees van ’n langtermyn ontbossingsprogram. Hy het steeds sy ontbossingspanne, want hy oes die dikker stamme om as vuurmaakhout te verkoop. Ryno sê ’n sekelbos het ’n wye, vlak wortelstel wat ook verklaar waarom hy in mededinging met die gras is. As jy
O
“Waar kry jy nog sulke diens?” beduie Ryno Potgieter. Inttrac het die gleufies in die trekker se ysterwiele kom toesweis sodat die takke nie daardeur steek en verstrengel raak nie. 10
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
die moederboom afsny en niks verder doen nie, trek die boom al sy groeikrag in sy wortels terug en stoot ’n magdom nuwe boompies uit. Volgens Ryno se stelsel saag die ontbossingspan die boom af en behandel dit binne tien minute met ’n gifstof wat die wortel doodmaak. “As jy langer as tien minute wag, begin die boomstam ’n lagie gom vorm wat die indringing van die gif verhoed,” sê hy. Die res van die bos bly net daar vir die Orsi om te verslind. ’n Afgekapte sekelbos is net so ondeurdringbaar soos ’n groeiende een. Die Orsi maak dit moontlik om dadelik die gedeelte vir wild te benut en ’n mens kan ook daar inbeweeg om te sien waar daar moontlike hergroei is. Ryno-hulle teel met swart rooibokke en goue wildebeeste. Hy sê: “As ’n dier wat meer as ’n miljoen rand werd is, in ’n kamp loop, wil ek hom gereeld kan sien!” Met die gekerfde sekelbos wat plat op die grond lê, kan Ryno ook nie wag vir die volgende reën nie. Hy sê die dele wat laatsomerreën gekry het, se gras het alreeds mooi herstel.
Inttrac het aanvanklik vir die aanpassings gesorg en later, soos Ryno sê, “lank nadat hulle hulle geld gekry het,” weer kom help om probleme op te los. Die een probleem wat Ryno ondervind het, was dat takke deur die gleufies in die ysterwiele gesteek het en dan verstrengel geraak het. Inttrac se werktuigkundige het oor elke gleufie in elke wiel ‘n plaatjie kom vassweis. Later was daar ook ’n probleem met die ratkas en Inttrac het betaal dat ’n John Deere-tegnikus dit herstel. “Waar kry jy nog sulke diens?” vra Ryno. Gee jou gras ’n kans Op ’n buurplaas, Khalanyoni Ranch, het Petrus Maree verlede jaar vir ’n paar weke lank die Orsi as deel van sy ontbossingsproses gebruik. Hy is baie in sy skik met die resultate wat behaal is. Petrus benader die sekelbos uit ’n ander hoek. Hy glo dit is beter om die nuwe groei in die lente af te sny, veral nadat jy die ou bos gebrand het. Hy sê die nuwe lote trek al die groeikrag uit die wortels uit en dit verhoed hergroei. Op Khalanyoni is daar ’n duidelike skeidslyn tussen Orsi-veld en sekelbos en selfs in die middel van die winter staan daar welige gras aan die Orsikant – en dit alles met ’n groot bespa-
Puik naverkoopdiens Ryno kan nie uitgepraat raak oor Inttrac se goeie diens nie. Sy trekker, ’n John Deere 6430, se ratkas moes aangepas word om voorsiening te maak vir kruipspoed en hy moes ysterwiele kry as teenvoeter vir die sekelbosdorings. Só vreet die Orsi sy pad deur ’n sekelbos oop. www.proagri.co.za
Die Orsi het ’n silinder wat vinnig draai met indiwiduele hamers of lemme wat ook om hulle eie asse draai en die kap- en kerfwerk doen. Die kettings keer dat die gesnyde takke oral heen vlieg wanneer die klap laat sak word. As een van die hamers/lemme beskadig sou word, is dit maklik om dit te vervang – jy maak net die drom aan die kant oop, trek die as uit en vervang die betrokke hamer. Omdat die hamers los is en alkante toe kan draai, beskadig klippe en groter stompe nie die masjien self nie. ring van tyd en arbeid. Petrus sê hy het met die Orsi in 36 uur meer gedoen as wat sewe werkers in ses maande kon regkry en dit werk per hektaar aansienlik goedkoper uit. Die Orsi hoef ook nie net vir sekelbosbevegting gebruik te word nie – hy sal ’n wattelbos soos soetkoek opeet en
Die Orsi werk aan ’n gewone driepuntstelsel met ’n kragaftakker. Jy kan dit wel agter aan ’n trekker monteer, maar om heeldag tru te werk, is dodelik vir ’n operateur se nek. Daarom verskaf Inttrac ook die Sauter-koppelstelsel, wat ’n driepunthyser en kragaftakker is waarmee werktuie soos die Orsi, maar ook snyers, spuite en bone-uithalers, voor aan die trekker gemonteer kan word.
kan sommer gou-gou sorg vir ’n begaanbare brandpad. Ryno het byvoorbeeld, voor die winter begin het,
behoorlike brandpaaie oopgesny, veral op die deel waar die plaas aan die naburige trustgebied grens.
Pak die reusetaak van ontbossing met blywende resultate aan. Skakel Adam van Aswegen van Inttrac by 078-457-0952 of e-pos adam01@nashuaisp.co.za. Besoek ook www.inttrac.co.za en kyk op http://www.youtube.com/user/ ProAgrivideo/videos na opnames van Inttrac se puik toerusting.
INTTRAC TRADING CC Ons hou die boer aan die boer
Vlakvark baal-afroller
Strautmann kuilvoerwa 30 tot 54 m3
Adam van Aswegen 078-457-0952 vir meer inligting
www.inttrac.co.za www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
11
Vitamech bied aan: MacDon M155: Die professionele selfloop-platsnyer
Kragtige Cummins-enjin: • 4,5 ℓ; 110 kW, aangejaag tot 116 kW Sny welige gewasse: • Wye wielspoor en grondvryhoogte van 1 160 mm Veelsydig: • Werk met skyfsny-, awegaar- of voerbandtafel Rats: • Sny tot 26 kmu • Ry op pad tot 37 kmu • Dual Direction® wissel tussen sny en ry binne sekondes Rekenaarbeheer met Harvest Manager Pro: • Intyd-verslag van grondspoed, enjinspoed, tafelhoogte, tafelskuinste, messlae of skyfomwentelinge per minuut, tolspoed en olietemperatuur • Beheer alle tafeltake maklik en vinnig • Herstelfunksie laat tafel na die regte snyposisie terugkeer nadat dit opgelig was Operateursgerief: • Ergonomiese kajuit met onbelemmerde uitsig, Ultra Glide™-veerstelsel, uitgaanlig, luggeveerde sitplek, lugversorger/ verwarmer en kantelstuurwiel
Vitamech: Staatmakerwerktuie vir die boer MacDon D65 Die perfekte bandvoerder-stropertafel
Doeltreffend: • Sny skoon en pak netjiese windrye Veelsydig: • Pas aan enige stroper of platsnyer • Ideaal vir regstreeks stroop of platsny en windrye pak • Geskik vir alle graangewasse, kanola, oliesade, grassade, hooi en bone Doeltreffend: • Sny vinniger en netjieser, selfs in moeilike toestande • Sny laagdraende, ineenvervlegte en selfs omgevalle gewasse • Behandel gesnyde materiaal sagkens, maar ferm en netjies • Pak eenvormige, lugtige windrye Duursaam: • Vindingryk ontwerp en deeglik gebou om te hou • V-gids-voerband is skeur- en prikbestand en kan omgedraai word om bandlewe te verdubbel • Groot hidrouliese motors en verseëlde swaardienslaers verhoog kapasiteit en verminder onderhoud Reg vir elke plaas: • Beskikbaar in wydtes van 4,6, 6,1, 7,6, 9,1, 10,6, 12,2 en ‘n allemintige 13,7 meter
Skakel Jurie Swart 021-907-8025 / 083-375-8840 Louis van der Merwe 021-907-8000 / 072-626-8409 • Shaun Fourie 021-907-8021 / 082-803-1014
Meganisasie met die rugsteun van kundigheid en diens wat ons boere verdien,” sê hy. “Geenbewerking is in die omgewing van Bethal en Ermelo nog in sy kinderskoene, maar met Jumil-planters en Agri Benodighede se diens gaan dit vir baie boere ’n winsgewende nuwe toekoms open.” Nico Mentz, een van Agri Benodighede se drie direkteure, is ook baie beïndruk met Jumil. “Ons het by boere by Piet Retief, Wakkerstroom, Volksrust en in die Vrystaat gaan kyk waar die planter werk, hoe dit presteer en watter soort rugsteun Crop-Tech ten opsigte van naverkope- en bystanddiens bied. Die boere was baie tevrede. “Ons het ook noukeurig gekyk na die fyner punte soos slytasie op onderdele en of die onderhoud en dienste maklik en eenvoudig is. Agri Benodighede onderskryf ’n beginsel van: hoe Hier is die mense wat geenbewerking vir Ermelo en Bethal se boere ’n lonende minder hoe beter en Jumil pas opsie maak. Agter: Johan Hatting, direkteur Agri Benodighede (AB) en bestuurder mooi daarin. Dit is geen-nonsens van die Ermelo-tak; Steve Meyer, bestuurder AB se Bethal-tak; Johan Duvenhage, planters wat gebou is om die tegnikus Crop-Tech; Hennie du Toit, bestuurder Crop-Tech; Meyer Mentz, direkteur werk reg te doen.” AB; Nico Mentz, direkteur AB; Ruan van Niekerk, verkope AB Bethal-tak. Omdat Nico self ’n boer is, Voor: Desmond Engelbrecht, tegnikus AB Ermelo-tak; Fanie Kleinhans, tegnikus AB, ken hy die frustrasie van staan Bethal-tak; Lourens Swart, verkope AB Ermelo-tak; Chris van den Heever, tegnikus, in planttyd. Daarom is die vrylike AB Ermelo-tak. (Afwesig: Tegnici: Jan Geel en Etienne Burger, Bethal-tak.) beskikbaarheid van onderdele vir hom baie belangrik. Omdat Crop-Tech self die onderdele uit Brasilië ie volle, vrugbare voordele van geenBethal hulle ankers geplant en verlede bestel en ’n goeie onderdele-magasyn bewerking is nou binne die gerieflike maand het hulle hulle suksesse gevier net oor die bult in Parys het, voel Nico bereik van boere in die omgewing van met ’n amptelike opening en boeredag baie gemaklik oor die werksverhouding Bethal en Ermelo. buite Bethal. wat voorlê met Hennie en sy span. Die sleutel tot suksesvolle geenbeBekende verskaffers soos Crop-Tech, “Ek glo die planter sal homself werking is ’n planter wat sy man deur dik Omnia, Monsanto en Case het geleentverkoop as daar ’n paar van hulle in ons en dun kan staan en daardie planter is heid gehad om self hulle produkte aan distrik se lande werk sodat boere self nou op boere se drumpel beskikbaar by boere te kom bekendstel. Die boere kon kan sien en by medeboere kan hoor hoe Agri Benodighede se handelstakke: Die ook daarna self agter die mikke inskuif Jumil werk. Menige boer het al sy gedugte Jumil van Crop-Tech met ’n om eerstehands te ervaar hoe alles vingers verbrand met goedkoper model presies perfek vir elke boer se werk. Dis immers die nut wat ’n masjien planters wat argumentsonthalwe elke omstandighede. vir die boer het: hoe hy werk en nie hoe 100 hektaar nuwe tande en slytmegaAgri Benodighede het twee jaar hy lyk wanneer hy daar blinkgepoets by nismes moet kry. Jumil se duursaamgelede as verskaffers van landboube’n uitstalling staan nie. heid verseker dat dit ’n baie beter koop nodigdhede in die hartjie van die oosteis.” like Hoëveld se mieliewêreld na vore Crop-Tech sprei sy vlerke Steve Meyer is sedert Oktober 2012 getree toe hulle ’n handelstak in Ermelo Crop-Tech, die verskaffer van die gesogte bestuurder van Agri Benodighede se oopgemaak het. In 2011 het hulle ook in Brasiliaanse Jumil-geenbewerkingBethal-tak en hy beleef hoe geenbeplanters en ’n wye reeks ander werking nou ernstig in die streek begin landbouwerktuie, is net buite Parys posvat. Vir hom is dit absoluut ’n strategevestig vanwaar hulle boere reggiese sakeskuif om Jumil aan te hou: oor die land deur uitgesoekte han“Ons gaan baie moeite doen om die delaars bedien. Agri Benodighede planter te bemark en aan boere bekend is nou een van daardie uitgesoekte te stel deur veral boeredae te hou waar handelaars wat Jumil met trots op dit gedemonstreer kan word. Ek en Hensy produktelys kan skryf. nie ken mekaar ook al lank en ons is lus Hennie du Toit, bestuurder van vir die uitdaging wat die samewerkingCrop-Tech, sê dat geenbewerking sooreenkoms gaan meebring,” in verskeie streke van die land ’n sê Steve. baie groot positiewe verskil vir boere gemaak het en dat Jumilgeenbewerkingplanters se beSkakel gerus vir Hennie du Toit by troubare doeltreffendheid ’n snel Hennie du Toit van Crop-Tech verduidelik 082-850-3744 of 056-817-7210 of groeiende rol in hierdie sukses vir Hentie du Toit van Middelburg hoe die Steve (Bethal) by 083-538-2022 of Jumil-geenbewerkingplanter te werk gaan speel. Johan (Ermelo) by 082-574-6219 of “Ek is baie bly dat ons nou om deurgaans perfek te plant deur die e-pos sales@croptech.co.za vir meer Jumil-planters ook in die oostelike digste plantreste en in die moeilikste inligting oor die hele Jumil-reeks. gedeelte van die land kan verskaf grond.
Crop-Tech en Agri Benodighede bied boere nuwe wenplan
D
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
13
Meganisasie
Piket Implemente verskaf reeds 80 jaar gehalte produkte
Piket Implemente is welbekend vir hulle minimumbewerking-koringplanters, soos hierdie 33-tand lugdrukplanter.
’n Lugfoto van die fabriek (1950) egoor Afrika steun boere sterk op die doeltreffende, betroubare werktuie wat uit Piket Implemente se fabriek in die Swartland kom.
R
Piket 14-ry minimumbewerking-fynsaadplanter
Huidige Piket-damskrop
www.proagri.co.za
Carel van Niekerk Ingenieurswerke het in 1993 uit Van Niekerk & Krupp ontstaan. Laasgenoemde is in 1933 deur Hennie van Niekerk en Sam Krupp gestig. Dit was ook die eerste onderneming wat Case-trekkers en later Clayson-stropers en Zetor-trekkers ingevoer het. Carel van Niekerk Ingenieurswerke spits hulle toe op die vervaardiging en herstelwerk van Piket-werktuie. Die maatskappy span die voorste kundigheid en hoogste tegnologiese standaarde in om ’n wye reeks werktuie van die allerbeste gehalte te vervaardig. Die handelsnaam, Piket Implemente, is reeds wyd bekend vir betroubare masjinerie, selfs in Nigerië, Tanzanië, Kenia, Zimbabwe en Zambië. Verskeie ontwerpe het die afgelope jare hulle verskyning gemaak. Piket Implemente is merendeels bekend vir sy minimumbewerking, fynsaad- en koringplanters. Van die standaardprodukte, wat die maatskappy reeds vir baie jare lewer, is: lugdrukplanters, tandplanters, skottelplanters, swaartekragplanters, ekonomiese mielieplanters, wingerddekgewas-
Piket 17-tand swaartekrag-tandplanter
planters, oorlaaiwaens (tapkarre), minimumbewerkinglugdruksaaiers (no-till drills), êe, konkawe, perderollers, houtsae en -klowers, asook ’n damskrop om grond mee te verskuif met die unieke vermoë om nog ’n damskrop in tandemposisie agter aan te haak. Daarby vervaardig Carel van Niekerk Ingenieurswerke ook die Piket™saaduitmeters wat maklik en vinnig gekalibreer word om uiters akkuraat te plant. Carel van Niekerk Ingenieurswerke is ’n dinamiese maatskappy wat konsentreer op die ontwikkeling en verbetering van landboumasjinerie; gebou op die insette van boere om te voldoen aan die plaaslike behoeftes. Carel van Niekerk Ingenieurswerke se kennis is gegrond op mense wat jarelange diens lewer, met ervaring in alle aspekte van vervaardiging en ontwerp. Skakel gerus vir Carel van Niekerk Ingenieurswerke by 022-913-2435 of e-pos info@piket.co.za of besoek www.piket.co.za vir enige navrae.
Piket 32-ry lugdrukskottelplanter
Oorspronklike Piket-damskrop
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
15
Besproeiing
Wen met eenvormige
watertoediening ater is ’n skaars en duur hulpbron en die doeltreffende aanwending van water in ’n besproeiingstelsel beskerm nie net die hulpbron nie, maar kan ’n boer geld bespaar en sy opbrengs verhoog. Fanie Vorster van die LNR se Instituut van Landbou-ingenieurswese het die bevindinge van sy studie oor eenvormige watertoediening met ProAgri gedeel: Sowat 62% van die land se jaarlikse opgegaarde watervoorraad word vir besproeiing gebruik. Die hoeveelheid water wat beskikbaar is vir besproeiing, is toenemend onder druk, aangesien ander sektore van die ekonomie se aansprake op water toeneem. Daarby is daar in verskeie gebiede probleme met watergehalte, wat beteken nog minder water is beskikbaar vir besproeiing. Die totale oppervlak tans onder besproeiing, is in die orde van 1,5 miljoen hektaar. As gevolg van die druk op die beskikbaarheid van water, is die potensiaal om die oppervlak onder besproeiing in Suid-Afrika noemenswaardig te vergroot, nie groot nie. Deur besproeiingswater meer doeltreffend aan te wend, bestaan die moontlikheid egter om die plantoppervlak onder besproeiing met ongeveer 20% te vermeerder (Meyer et al, 2011). Nie net water word bespaar nie, maar ook energie, aangesien minder water gepomp hoef te word. Nog ’n voordeel is ’n verhoging in
W
CU % Relatiewe opbrengs: Suikerriet
opbrengs. Elke tipe besproeiingstelsel het sy eie kenmerkende besproeiingseenvormigheid, wat beïnvloed word deur die stelselontwerp, bestuur en onderhoud. Dit kan ook beïnvloed word deur die infiltrasievermoë van die grond en grondvoorbereiding (Reinders et al, 2010). Eweredige verspreiding van water Christiansen se Uniformiteitskoëffisiënt (CU-persentasie) gee ’n aanduiding van hoe eweredig die verspreiding van van besproeiingswater deur die besproeiingsblok plaasvind. (Burger et al, 2003). In Tabel 1 kan die verband tussen die relatiewe opbrengs van suikerriet en die CU-persentasie van die stelsel gesien word. Stelseleffektiwiteit (SE) Nie al die water wat deur ’n besproeiingstelsel gelewer word, is noodwendig tot die plante se beskikking nie as gevolg van “in veld”-verliese. Die verskil tussen die water wat gelewer word en die water wat gebruik kan word, staan bekend as stelseleffektiwiteit (SE). Om voorsiening te maak vir die “in veld”-verliese, word daar voorgestel dat hoër SE-waardes gestel word as wat vir die oorspronklike ontwerpdoeleindes gebruik word (Tabel 2). Gevallestudie ’n Gevallestudie is gedoen in ’n besproeiingsblok waar die stelsel ontwerp
is vir druppers wat 1,2 ℓ/uur lewer teen 70 kPa. As gevolg van ’n fout is druppers met twee tipe leweringstempo’s (1,2 ℓ/h en 2,4 ℓ/h) in die een blok geïnstalleer. Dit het ’n groot invloed gehad op die eenvormigheid van watertoediening. Een van die eerste gevolge was dat daar ’n groter drukverlies regdeur die stelsel ondervind is, aangesien die stelsel (pype en pomp) nie vir die hoër vloeitempo ontwerp is nie. Ter illustrasie: In ’n blok van 1 ha met 16 667 druppers wat 1,46 ℓ/h lewer in plaas van 1,2 ℓ/h, beteken dit dat die pomp 24,4 m³/h moet lewer in plaas van 20 m³/h. Dit is 22% meer water wat gepomp moet word as waarvoor die stelsel ontwerp is. Dit het tot gevolg dat die wrywingsverliese in die pype hoër as die toelaatbare waardes is. Die gevolg is ’n lae toedieningseenvormigheid in die blok, asook hoër energiekoste, aangesien dit regstreeks verband hou met die hoeveelheid water wat gepomp word, benewens die hoër koste van die water self. Tydens elke besproeiing word daar 4,4 m³ water per uur per hektaar te veel toegedien. Vir ’n staantyd van 22 uur per dag en ’n sikluslengte van 6 dae per week beteken dit ’n verlies van 9 200 m³ water per hektaar in ’n groeiseisoen van drie maande. Dit kan uiteindelik tot dreineringsprobleme lei en die oortollige water kon elders produktief gebruik word. Dit is dus duidelik dat die eenvormige toediening van water ’n groot rol kan speel in ’n boerdery se sukses. Wat om te doen Daar is verskeie faktore wat ’n invloed op eenvorminge watertoediening het. Dit kan ingedeel word in omgewingsfaktore, stelselfaktore en bestuursfaktore. Omgewingsfaktore is byvoorbeeld die invloed van wind op oorhoofse besproeiingstelsels of grondeienskappe op drupbesproeiingstelsels. Stelselfaktore het te doen met die ontwerp van die stelsel. Byvoorbeeld, die werksdruk en lewering waarvoor die ontwerp voorsiening maak, bepaal die pompkapasiteit; die toelaatbare wry-
100%
95%
90%
85%
80%
75%
70%
65%
60%
55%
50%
1,00
1,00
0,99
0,98
0,97
0,95
0,93
0,90
0,86
0,82
0,77
Tabel 1: Die verband tussen die relatiewe opbrengs van suikerriet en die CU % van die stelsel (Solomon, 1983) 16
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
Besproeiingstelsel Drup (bo- en ondergronds) Mikrospuite Spilpunte, liniêre stelsels Spilpunte (LEPA) Vloed: (pyptoevoer) Vloed: (belynde kanaaltoevoer) Vloed: (grondkanaaltoevoer) Sprinkel: permanent Sprinkel: verskuifbaar Kruipspuit, kruipbalkspuit, swaaibalk
Voorgestelde standaard Stelseleffektiwiteit (%) 95 85 90 98 98 93 86 90 83 78
Tabel 2: Voorgestelde nuwe SE-waardes vir die verskillende soorte besproeiingstelsels (Reinders et al, 2010, aangepas)
• • • • •
wingsverlies bepaal weer die pypgroottes. Omgewingsfaktore moet in ag geneem word in die stelselontwerp. Nadat ’n stelsel geïnstalleer is, het die boer nie veel beheer oor die omgewingsfaktore en stelselfaktore nie, behalwe deur die korrekte bestuur en onderhoud van sy stelsel. ’n Boer kan verseker dat sy besproeiingstelsel die water so eenvormig as moontlik toedien, deur die gereelde uitvoering van ’n paar basiese metings en inspeksies (Koegelenberg et al, 2007): • Drukmeting: - Net na die pomp - Voor en na die filterbank (in geval van mikro- en drupbesproeiing) - By elke toevoerkraan - Stel die druk by die toevoerkraan sodat die sproeiers of druppers teen die voorgeskrewe druk werk. Daar is
www.proagri.co.za
in die praktyk gevind dat die optimale werksdruk (kPa) van sprinkelaars tussen 60 en 70 maal die deursnit van die tuit (in millimeter) is, vir tuitgroottes van 3 mm tot 7 mm deursnit. • Meting van tuitopening-grootte by sprinkelaars: Daar vind normale slytasie plaas as gevolg van onsuiwerhede in die water. Soos die tuitopening vergroot as gevolg van slytasie, verhoog die lewering van die sprinkelaar, terwyl die druk verlaag. Dit het ’n nadelige uitwerking op die waterverspreidingspatroon van die betrokke sprinkelaar, asook op die hidroulika van die hele lyn of blok. As ’n norm moet sprinkelaartuite vervang word wanneer 5% slytasie voorkom (5% slytasie gee ’n 10% verhoging in vloeitempo). • Meting van die totale watervloei deur
die stelsel met ’n vloeimeter: Vergelyk dit dan met die volume water wat die stelsel op die betrokke oppervlakte moet toedien om die verlangde aantal millimeter te verkry. Meting van die lewering van druppers en mikrospuite. Visuele inspeksie vir lekkasies. Visuele inspeksie vir verstoppings. Waarneming van oormatige windverliese. Waarneming van nie-eenvormige groei van die gewas soos golwing en swak groei in sekere rye of gedeeltes van rye.
Die waardes wat deur die metings verkry is, moet met die stelselspesifikasies en norme vergelyk word en dan moet die nodige regstellings aangebring word. Behalwe om self die basiese metings te doen, word dit aanbeveel dat ’n besproeiingstelsel elke 3 jaar deur kundiges geëvalueer word om te bepaal of die stelsel se werkverrigting nog in ooreenstemming met die ontwerpspesifikasies is. Die inligting wat deur die evaluasie verkry word, behoort die boer te help om insetkoste te verlaag, opbrengs te verhoog en sy hulpbronne te bewaar. Vir meer inligting, kontak Fanie Vorster van die LNR se Instituut vir Landbou-ingenieurswese by vorsters@arc.agric.co.za Verwysings: Burger, J.H., e.a. (Junie 2003) Besproeiingsontwerphandleiding. Deur LNR-Instituut vir Landbou-ingenieurswese. Koegelenberg, F.H., Breedt, H.T. (Augustus 2007) Handleiding vir die evaluering van besproeiingstelsels. Deur LNR-Instituut vir Landbou-ingenieurswese. Meyer, F., e.a. The Contribution of the Agro-Industrial complex to employment in South-Africa. In: Bureau for Food and Agricultural Policy (BFAP) konsepdokument. Reinders, F.B., e.a. (2010) Standards and guidelines for improved efficiency of irrigation water use from dam wall release to root zone application. Verslag deur LNR. Volume 1. pp 16 – 17. Solomon, K.H. (1983) Irrigation uniformity and yield theory. PhD-tesis, Utah State University, Logan UT, p 287. ProAgri 162 – Augustus / August 2013
17
Gewasproduksie
Plant PANNAR vir voorspelbare sukses
ou is die tyd vir die groot besluite wat gaan bepaal of die komende produksieseisoen lonend of teleurstellend gaan wees. Die eerste besluit wat die graanboer moet neem is watter kultivars hy gaan plant en hy moet daardie besluit nou neem sodat hy betyds presies die regte saad kan bestel om sukses te verseker. Daar is deesdae ’n magdom kultivars beskikbaar om voorsiening te maak vir elke verbruikersbehoefte, produksiestreek, grondtoestand en boerdery-praktyk. Die boer moet dus fyn kies om die regte kultivar vir sy omstandighede te plant en dan moet hy die regte boerderypraktyke volg om die winsgewendste oes moontlik te behaal. PANNAR loop al die pad saam met die boer om nie net die beste moontlike saad te verskaf nie, maar ook die beste moontlike diens en ondersteuning. Daarom bied PANNAR die boer, benewens topgehalte produkte, ook ’n uitgebreide raadgewende diens, spruitend uit PANNAR se praktiese plaasnavorsing. Hierdie diens staan bekend as PanAgri se sewe sleutels tot graanproduksie en sluit die volgende dissiplines in: Klimaat en grond: PANNAR se slimkoppe help die boer met die keuse van gewasse volgens die geskiktheid van die grond, die klimaat en die gemiddelde reënval. Hierdie faktore bepaal immers saam watter soort gewasse verbou kan word en hulle uiteindelike opbrengspotensiaal. Bemesting: Sonder voeding kan niks bestaan en groei nie. Grondvrugbaarheid en bemesting is noodsaaklik vir gewasproduksie.
N
18
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
Kultivarseleksie: Een van die belangrikste besluite wat ’n boer elke jaar neem, is watter kultivars hy gaan plant. PANNAR se Produkkatalogus maak hierdie keuse makliker met volledige inligting oor opbrengspotensiaal, stabiliteit en agronomiese eienskappe van die verskillende kultivars en aanbevelings vir verskillende omstandighede en produksiestreke. PANNAR se verteenwoordigers en landboukundiges kan die boer help om ’n kultivarpakket saam te stel om sy risiko te versprei. Wisselbou: Wisselbou help om hoër en meer volhoubare opbrengste te verseker en om die opbou van sekere onkruide, peste en plae in die grond te verminder. Dit bevorder ook die fisiese toestand van die grond en grondvrugbaarheid. Plantdigtheid: Opbrengs word beïnvloed deur ryspasiëring, planttdiepe, plantdigtheid en plantdatum. Die optimale plantdigtheid word bepaal deur faktore soos kultivarkeuse, voghuishouding, grondvrugbaarheid en opbrengsmikpunt. Bewerking: Verminderde bewerking word al hoe gewilder omdat dit grondgehalte en vogbewaring bevorder. Alhoewel dit baie goeie bestuur vereis, bring dit voordele mee soos goeie opbrengste, opbrengsstabiliteit, tydbesparing, verminderde brandstofgebruik en verminderde masjienslytasie, sodat dit oorhoofse produksiekoste verminder. Verminderde bewerking vereis spesiale planters en betroubare spuite. Landbouchemikalieë: Span die wetenskap in om vir die boer te werk met saadbehandeling, onkruiddoders en
swamdoders wat die plant beskerm en produksiedoeltreffendheid verhoog. Nuwe, omgewingsvriendelike produkte vul die moderne kultivars aan om die boer se winsgewendheid te verseker. Kyk wat kan jy kies Praat met PANNAR se vriendelike mense by 033-413-9500 en bestel PANNAR se jongste Produkkatalogus of besoek www.pannar.com. Die Produkkatalogus vertoon ’n ware skatkis van nommerpas kultivars wat enige boer opgewonde sal maak oor die nuwe plantseisoen. Benewens PANNAR se bewese staatmakerkultivars waarop soveel boere reeds reken, is daar opwindende nuwelinge soos die vinnige BG 4201- en BG 4401B-witmieliekultivars wat in sowel die oostelike as westelike produksiegebied presteer met goeie weerstand teen roes en Diplodia-kopvrot, ’n goeie staanvermoë en meerkoppigheid. Nuwe basters in die medium-vinnige groeiklas is BG 5285, BG 5485B, BG 5685R en BG 5785BR, wat in al die produksiestreke goeie stabiliteit, sterk meerkoppigheid en goeie verdraagsaamheid teenoor kop- en pluimbrand, noordelike blaarskroei en Diplodiakopvrot toon. Nuwelinge in die medium witmielieklas is PAN 6Q-245 en PAN 6Q-345CB, wat saam met die staatmaker, PAN 6Q-745BR, vir sowel die oostelike as westelike produksiestreek aanbeveel word. Hulle is soortgelyk aan PAN 6Q-445B, wat die afgelope vier seisoene die toppresteerder in die land was. Die basters is almal sterk meerkoppig en toon uitwww.proagri.co.za
Benewens hulle voortreflike mielie- en sorghumbasters bied PANNAR die boer ook ’n sinvolle verskeidenheid saad vir droëbone, sojabone en sonneblom.
stekende prestasie, stabiliteit en kompensasievermoë in uiteenlopende produksietoestande. Hulle het goeie agronomiese eienskappe met goeie verdraagsaamheid teen noordelike blaarskroei, roes en Diplodia-kopvrot. PANNAR staan ook sterk in geelmielieproduksie met ’n gedugte plantpakket in die ultravinnige, vinnige en medium-groeiklas. Vier nuwe ultravinnige basters, PAN 3Q-240, BG 3292, BG 3492B en BG 3792BR, is goed aangepas vir die oostelike sowel as westelike produksiestreek. Al hierdie kultivars spruit min en het ’n goeie staanvermoë en graangehalte. Vir die beste produksie word aanbeveel dat die Yieldboost-swamdoderspuitprogram gevolg moet word. BR 3292, BG 3492B, BG 3592R en BG 3792BR is nuwe ultravinnige groeiers wat vir besproeiing aanbeveel word. PANNAR bied ook ’n splinternuwe vinnige pakket vir sowel die oostelike as westelike produksiegebied en besproeiing, bestaande uit BG 4296, PAN 3Q-222 en PAN 4P-228. Hulle vul die mediumvinnige pakket aan vir goeie risikoverspreiding. Hulle spruit min en het ’n goeie staanvermoë. Daar is ook ’n opwindende nuweling in PANNAR se medium-pakket. PAN 6Q-408CB word as hoof-geelmielieaanplanting in die ooste en weste aanbeveel met sy stronkboorderweerstand, wye aanpasbaarheid met goeie stabiliteit, goeie staanvermoë en sterk meerkoppigheid. PAN 6Q-508R met sy www.proagri.co.za
glifosaatverdraagsaamheid lewer uitstekende, stabiele prestasie in al die produksiestreke. Dis ’n goeie keuse waar onkruid erg pla en as toevlugsoord vir PAN 6Q-708BR. Vir die onversadigbare groenmieliemark bied PANNAR die besproeiingskultivar, SC701, met sy smaaklike,
groot pitte aan ’n lang kop en met ’n lang lewe. Maar mielies is nie al wat PANNAR die boer bied nie. Soja is die ideale wisselbougewas en ook hier bied PANNAR die boer die perfekte kultivar vir sy omstandighede. Wat droëbone betref, is PANNAR ook voortdurend aan die ontwikkel en die mees welkome ontwikkeling is die vordering wat PANNAR besig is om te maak in die koers van bonekultivars wat regstreeks gestroop kan word. Dit beloof om die bonebedryf vir heelwat meer boere oop te maak. PANNAR se sonneblomgeskiedenis strek oor byna 40 jaar, sodat die boer seker kan wees van wenkultivars, insluitend ’n hoë-oleïensuurbaster en twee Clearfield-basters vir doeltreffende na-opkomsonkruidbeheer. Met een van die oudste sorghumteeltprogramme in die wêreld vorm PANNAR se sorghumbasters die ruggraat van sorghumproduksie in Suid-Afrika.
Neem nou die regte besluite vir die komende plantseisoen: Praat met PANNAR by 033-413-9500 of infoserve@pannar.co.za om te hoor wie is die vriendelike, bekwame PANNAR-verteenwoordiger naaste aan jou. Besoek ook www.pannar.com.
PANNAR bied boere nie net voortreflike saad nie, maar ook al die kundigheid en ondersteuning wat nodig is om die beste gebruik van daardie saad te maak. Hier verduidelik Andries Zandberg, landboukundige, vir boere presies hoe om PANNAR se skitterende saadtegnologie te benut. ProAgri 162 – Augustus / August 2013
19
Gewasproduksie
As jy Pioneer plant kan jy trou! Pioneer se mielies staan kiertsregop en mooi in gelid soos soldate. tweede gedeelte plaas hy dan in die ry met die planter en die derde gedeelte strooi hy uit sodra die mielies opgekom het. Rudolph verkies groot plat of groot ronde pitte en sy rywydtes is 36 duim of 91 cm om ’n stand van 48 000 op droëland te plant. “Vir die 2012/2013seisoen het ek ’n pakket van vier kultivars, twee geel en twee wit, gebruik wat Jaco Snyman, Pioneer se streeksbestuurder in die Middelburg/Bethalstreek aanbeveel het.”
boorder sowel as onkruid probleme skep. P2653B was ook deel van Rudolph se plantpakket. Dit is ’n nuwe kultivar met ’n medium groeiseisoen en lewer uitstekende opbrengste. Dit bied ook weerstand teen blaarsiektes soos bruinroes en is redelik meerkoppig. Rudolph se opbrengs was gemiddeld 7,53 t/ha. Pioneer vir altyd Rudolph het die gerief van ’n dieseldroër op die plaas, wat baie handig te pas kom. Hy kan sy eerste mielies op 17% vog oes en dit dan deur die droër stuur om vroeër in die mark te kom. ’n Gedeelte van die geelmielies word teruggehou om in die beeste se voer te meng. Rudolph het altesaam 4 500 ton mielies op 696 hektaar gestroop teen ’n gemiddeld van 7,7 t/ha en is vuur en vlam om volgende jaar weer Pioneer te plant. As alles goed gaan, kan daar immers oor ’n jaar of so kindertjies begin aankom wat ook reken op die winsgewende bestendigheid wat Pioneer-saad bied...
Geelmielies Rudolph het die Roundup Ready-kultivar, P1615R, Christo Schoeman Boerdery se silo’s stel hulle in teen ’n stand van 70 000 staat om mielies later te bemark wanneer pryse onder besproeiing gunstiger is. Hierdie twee silo’s bevat elkeen geplant. Die bepaalde 1 500 ton mielies. Rudolph beplan om hierdie lande sukkel met verskeie mielies in Desember bemark. onkruidsoorte en dié kultivar was dus sy Jy kan ook vooruit boer met Pioneer se beste keuse. Hy het ’n heel k trou oor ’n paar weke en met die voortreflike saad. Skakel Heinz Oellermann bevredigende gemiddeld van swak reënval van die afgelope by 082-806-7496 vir meer besonderhede en 10,67 ton per ha gestroop. Dié seisoen was ek maar bekommerd oor om uit te vind wie jou naaste Pioneer-verteenmielie is ’n kortgroeiseisoenkuldie vooruitsigte om ’n vrou plaas toe te woordiger is. Besoek ook tivar met vinnige afdroging en bring. Gelukkig het Pioneer se saad southafrica.pioneer.com. het gedurende die afgelope drie gesorg dat ek ’n besondere wittebrood jaar ’n baie goeie opbrengs in sal geniet,” spot Rudolph Schoeman, die oostelike Hoëveld opgelewer. wat tussen Bethal en Middelburg boer. Die ander geelmielie waarop “Ek het in 2001 plaas toe gekom en Rudolph besluit het, was my pa het verwag dat ek iets van alles Phb 32W72B wat hy op droëland moes doen. Ek het sodoende die aartapgeplant het. Dit is ’n kortgroeipels, beeste en toe saaiboerdery baasseisoenkultivar wat hoë opgeraak en besluit om myself deeglik in brengste lewer. Alhoewel die die saaiery in te grawe. My pa, Christo reënval op die bepaalde plaas het destyds al begin om Pioneer se slegs 100 mm was, het Rudolph mieliesaad te plant en ek glo vas dat dit steeds ’n gemiddeld van 6,02 tot vandag toe die beste op ons grond ton per hektaar behaal. werk. Met die karige 570 mm reën wat ek sedert Oktober gedurende die mielieWitmielies groeiseisoen gehad het, het Pioneer se Met Pioneer se Phb 31M07BR saad my nie in die steek gelaat nie.” het Rudolph ’n gemiddelde opbrengs van 7,53 t/ha behaal. Gebalanseerde pakket Dit is ’n medium tot kort groeiRudolph plant op elke land twee jaar na seisoen-kultivar wat vinnig mekaar mielies en dan soja. Sodra hy ontkiem en sterk saailinge vorm. die soja-oes gestroop het, doen hy Aan die einde van die groeidadelik die nodige grondregstellings seisoen droog die mielie ook Rudolph Schoeman het rede om te spog met voordat hy weer met die mielies begin. vinnig af om vroëer gestroop te sy pragtige mielies-oes wat uit Pioneer-saad Voor planttyd doen hy ’n skottel- en word. Phb 31M07BR is ’n stapel- gegroei het. Agter hom is sy diesel-droër skeurploegbewerking en verdeel sy begeenbaster wat dit uiters geskik waarmee hy die mielies wat hy vroeg stroop mesting sodat een gedeelte ’n maand maak vir produksie waar stamkan droog om dit gouer in die mark te stoot. voor die tyd uitgestrooi word. Die
“E
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
21
Gewasproduksie
Melkmaak is makliker met ’n Ocmis-kruipspuit
illem Scholtz van Brits se koeie word drie maal per dag gemelk en hulle lewer elke keer emmersvol lieflike volroommelk. Dit is ook geen wonder nie, want hulle kry net die beste sorg en voeding. In die middel van die winter spog Willem se plaas, Dagbreek, met lande vol sappige groen lusern en raaigras, dis nou naas die voedsame kuilvoer wat die kern van die voedingsprogram vorm. Maar al die voer moet êrens begin. Irrigation Unlimited se Ocmis R2/2-spuit is nog ’n redelike nuweling op die plaas, maar sedert hy sy eerste straal lewegewende water in Maart uitgespuit het, het hy homself as onmisbaar bewys. “My voergewasse word op kleinerige lande op verskillende plekke geplant en die beweegbaarheid van die Ocmis maak alles makliker. Ek haak hom agter die trekker en sleep hom tot waar hy
W
22
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
nodig is,” sê Willem. Die Ocmis is vir Willem ’n belegging in besparing. Op sekere lande gebruik hy nog sprinkelpypbesproeiing en hy kan dus ’n goeie vergelyking tref. Hy bespaar op arbeid, want die Ocmis kan deur een persoon hanteer word en sodra hy opgestel is om teen ’n sekere spoed te beweeg, gaan hy rustig en onverstoord voort om ’n strook te besproei wat so lank as 300 m kan wees. Afhangende van die waterdruk kan die Ocmis R2/2 sy straal water van 39 tot 55 meter ver spuit. Die ander besparing is op water en natuurlik daarmee saam, krag, omdat die pomp nie onnodig loop nie. Willem is baie tevrede met die egaligheid en die doeltreffendheid van die watertoediening, en hy behoort te weet, want hy het tuinboukunde studeer. Hy sê dat hy maklik ’n derde minder water gebruik as vroeër.
Hoe dit werk: Die Ocmis-kruipspuit word staangemaak, die watertoevoer gekoppel en die spuitkarretjie word uitgetrek tot die verlangde afstand. Die inkomende water dryf ’n turbine wat die ratkas draai en dan die pyp en spuitkarretjie inkatrol. Die ratkas se spoed word gestel vir die verlangde watertoediening. Die Ocmis spuit elke week 30 tot 40 hektaar papsopwaternat. Praat met Tobie van den Heever by 012-736-2121 of 082-658-6054 of tobie@iunlimited.co.za of besoek www.iunlimited.co.za vir meer inligting oor hulle hele reeks besproeiingstoerusting.
www.proagri.co.za
Gewasproduksie
Rainmaker maak eersteklas lusern vir skaars wild
Dr Gerrit Viljoen is baie ingenome met Rotrix se Rainmaker. Skitterende kruipspuit verseker skitterende lusernoeste, is die ervaring van dr Gerrit Viljoen. Na ’n lang en kleurryke loopbaan in die veekunde het Gerrit van die plaas, Ou Bloekoms, naby Zeerust, ’n voortreflike stokperdjie begin beoefen. Hy en sy skoonseun, Tinie, teel sedert 2005 swart rooibokke wat hy met lusern voer wat hy self op sy plaas verbou. Rotrix se Rainmaker-kruipspuit is die jongste toevoeging tot sy bedrywighede en hy kan nie uitgepraat raak oor hoe gerieflik en doeltreffend die spuit werk nie.
’n
Surplus in ’n oogwink Gerrit het vyf jaar gelede besluit om die SA Standaard-lusern op 1,13 ha te vestig. Die plaas is op dolomitiese tonnels geleë, wat sterk water aan die boorgate lewer. Destyds was hy aangewese op kanonspuite wat moeilik verskuif het en baie arbeidsintensief was. Na deeglike oplees en rondvra het hy toe in September 2012 die Rotrix Rainmaker gekoop. Gedurende die laaste
seisoen kon hy al 9,5 ha sonder moeite bespuit en lewer nou die oorgrote meerderheid van sy oes aan boere in die distrik en selfs Botswana wat toustaan vir sy hoë-gehalte lusern. Verlede jaar was Gerrit se totale oes 4 683 bale, wat beteken dat hy amper 500 bale per hektaar afgehaal het. Hy gebruik 150 bale vir die rooibokke en die res verkoop soos soetkoek. “Ek is vreeslik in my skik. Die Rainmaker het gesorg dat ek vanjaar 1 200 meer bale afgehaal het ten spyte van ’n laer reënval as die vorige seisoen. Dit het beteken dat ek die kruipspuit in net een seisoen op net 9,5 ha kon afbetaal! “Selfs my twee werkers is ook vas oortuig dat die lusern gelukkiger lyk en baie beter groei met die Rainmaker,” lag Gerrit. ’n Reghoekige spuitveld vir reghoekige lande “Dit het my werkers ’n groot gedeelte van die dag geneem om die kanonspuite wat ek voorheen gebruik het oor die lande te skuif om oral nat te maak. Met
Die Rainmaker benodig slegs 2 werkers en 20 minute per dag om verskuif te word. www.proagri.co.za
die Rainmaker neem dit twee werkers slegs 20 minute per dag om die taak te verrig, omdat die werktuig slegs in ’n rigting gestuur hoef te word en die res self doen.” Die Rainmaker word aan die agterkant met ’n plat oprolbare waterpyp aan die boorgat se pypleiding gekoppel. Aan die voorkant is daar ’n staalkabel wat 200 meter ver uitgerol en aan ’n pen in die grond by die eindpunt van die beplande besproeiingstrook vasgemaak word. ’n Wateraangedrewe wiel werk dan deur ’n ratkas om die Rainmaker aan die staalkabel na die oorkant van die land aan te dryf. Die Rotrix het twee allemintige klapspuite wat die land deeglik benat terwyl die spuit stadig vorentoe beweeg. Die spuite en die kruipspoed kan verstel word om jou behoefte presies te pas en elke hoekie van die land deeglik te besproei vir optimale oppervlakbenutting. Rotrix verseker reproduksie As Gerrit die spuit se waterdruk op 2,5 kPa stel, neem dit presies een dag om een 200 meter strook te besproei. Sy werkers kan dan die volgende oggend gou die spuit vir die nuwe strook opstel en aan die gang sit. Omdat die plaas heuwelagtig is, is daar ’n aantal landjies wat wyd uitmekaar is en die lekkerste ding van die Rainmaker is dat hy bloot agter die bakkie of trekker gehaak kan word om na die volgende land te neem. Gerrit is besig om verder te ontbos om meer lusern aan te plant, want dit is net so gerieflik met die Rainmaker: “Met ’n droë jaar soos vanjaar gaan die weiding vinnig afneem en die kans vir reën lyk ook nie goed nie. Gelukkig gaan Rotrix se Rainmaker sorg dat ons swart rooibokke spekvet sal bly en lus gaan wees om aan te teel,” sê Gerrit met ’n vonkel in sy oog. Kry die antwoord op jou besproeiingsprobleme by Jasper Hewitt by 023-342-3438 of rotrix@intekom.co.za. Besoek ook www.rotrixafrica.co.za.
Ou Bloekoms se trop swart rooibokke se natuurlike weiding word aangevul met die heerlike, hoë-gehalte lusern wat met Rotrix se Rainmaker besproei word. ProAgri 162 – Augustus / August 2013
23
24
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
Hulpbronbestuur
Sebokeng ry die betroubare
Shell-pad Van Musina tot Betlehem loop daar trekkers op diesel wat deur Sebokeng Fuels afgelewer word. ns moet ’n betroubare diens en produk aan ons boere kan lewer en daarom gebruik ons Sebokeng Fuels as verskaffer,” sê Hannatjie Botha, bestuurder, NTK Dendron. Of dit diesel vir trekkers, olie vir voermengers of gas vir die wildskamp is, van Sebokeng Fuels se depot op Nylstroom af word landbou in die noordelike streek van die land behoorlik bedien.
“O
Maar dit is nie waar dit stop nie. Marco van Rensburg, wat naby Lichtenburg boer, sê: “Hulle kom lewer my V Power Diesel en al die smeermiddels wat ek nodig het vir planttyd of vir masjiene vir die voerkraal op die plaas af en ek is baie tevrede met hulle diens. Daar is nie voorraadprobleme of wagtyd nie.” Die depot in Lichtenburg staan bekend as North West Lubricants, en net soos by Sebokeng Fuels se ander depots in Rustenburg, Heilbron en die hoofsen-
Elke vragmotorbestuurder van Sebokeng Fuels word opgelei om self sy voertuig na te gaan voor hy agter die stuurwiel inklim. www.proagri.co.za
trum in Vereeniging, kom die produkte wat gelewer word van Shell af. Boere getuig van beter werksverrigting en dieselverbruik wanneer hulle Shell se Diesel Extra gebruik. George Schwartzel wat naby Vereeniging boer kry ook al die diesel wat hy vir sy hoenderboerdery en lande nodig het by Sebokeng Fuels en hy is baie tevrede met die diens en afleweringspoed. “Ek het ’n goeie verhouding met my agent, Peet, en aangesien ek kontant betaal, kry ek die diesel teen ’n goeie prys.” Barry Klein, die eienaarbestuurder, was een van die eerstes om die geleentheid aan te gryp om een van Shell SA se Top Verspreiders te word. Net agt verspreiders is aanvanklik gekies en dit is geen wonder dat Sebokeng Fuels ’n voorloper is nie. Sebokeng en Shell loop al ’n lang pad saam en met sy 49 tenkwaens speel Sebokeng ’n belangrike rol in Shell se verspreidingsnetwerk. “Ons lewer af van Betlehem in die suide tot Musina in die noorde en van Heilbron in die ooste tot Lichtenburg in die weste,” sê Barry. Die maatskappy het dekades gelede begin met die aflewering van gasbottels in die Vereeniging-omgewing. Later het lampolie bygekom en Sebokeng Paraffin het ontstaan, vernoem na hulle hoofgebied van verspreiding. Barry sê: “Ek kan jou baie stories vertel oor daardie ontstuimige dae toe ons maniere moes vind om verby die polisie en die betogers te kom om by ons klante uit te kom.” Van daar af was die volgende logiese ontwikkeling die verspreiding van diesel, maar dit was harde werk en vasbyt om te vorder tot waar hulle vandag is.
Barry sê hy reken dit is nou tyd vir hom om die dinge ’n bietjie stadiger te vat en gelukkig staan sy dogter, Lauren, reg met sakke vol geesdrif en ywer. “Ons moet uitbrei om by te bly,” sê sy. “Veral nou as een van Shell se Top Verspreiders is dit tyd om die volgende tree te gee.” Onlangs het Sebokeng sy SEB-vlak aansienlik gelig met die verkoop van 30% aandele aan ’n swart bemagtigingsmaatskappy. Lauren is ook nie een wat klein treetjies gee nie. Met haar helikopter en vlieglisensie kan sy die hele operasie met ’n “valkoog” dophou! Sy voel baie sterk oor opleiding en Sebokeng se personeel het reeds die voordele begin geniet van Shell se kundigheid in die verband. Hendrik Ungerer, wat as streeksbestuurder van Shell omsien na Sebokeng Fuels se belange, sê: “Opleiding is ’n belangrike deel van die Top Verspreiders-pakket, want behoorlik opgeleide mense is ook gemotiveerde mense en hulle werk veilig.” Veiligheid, en daarmee saam verantwoordelikheid teenoor die omgewing, is van die vernaamste kriteria waarna Shell gekyk het om sy Top Verspreiders te kies. By Sebokeng Fuels word veiligheid baie ernstig opgeneem en besoekers wat deur die werf wil beweeg moet maar weet hulle gaan dit nie doen sonder hardehoed, glimbaadjie en veiligheidstewels nie. Dit is egter maar net een aspek van veiligheid. Die behoorlike opleiding en monitering van vragmotorbestuurders, asook die streng instandhoudingsprogram van die vragmotors self, is bo aan die lysie en ook hier speel Shell ’n groot ondersteuningsrol met praktiese en kundige riglyne. Die Top Verspreiderstelsel skep ’n wen-wen situasie vir al die betrokkenes en uiteindelik kan almal, van Dendron se aartappelboere tot Betlehem se droëboonplanters, die vrugte pluk van betroubare dieselaflewering en gehalte produkte. Vind uit wie jou plaaslike Shell-verspreider is deur Réomè van der Westhuizen by 082-463-4344 te skakel of stuur ’n e-pos na r.vanderwesthuizen@shell.com.
Lauren en Barry Klein van Sebokeng Fuels en Hendrik Ungerer van Shell SA sê die Top Verspreiderstelsel maak van almal wenners. ProAgri 162 – Augustus / August 2013
25
Oprigting, 53 mm sinkaluminiumdakplate, gegalvaniseerde kaplatte, ingenieurstekening en ingenieursertifikaat, en BTW ingesluit
Struktuur grootte Grootte (m) 9 x 20 x 3,6 12 x 25 x 4 12 x 50 x 4 15 x 30 x 4 15 x 40 x 4 18 x 30 x 4 18 x 40 x 4 20 x 30 x 4,5 25 x 30 x 4,5
Prys R93 000 R115 000 R194 000 R169 000 R214 000 R230 000 R326 000 R276 000 R436 000
Spesiale aanbod: 2 van 12 x 25 x 4 m – R194 000 Alle pryse terwyl voorraad hou
Tel 011-786-1043 of 072-450-3105 of internasionaal +27-11-786-1043 (Ons voer wêreldwyd uit) Faks: 086-570-1026 E-pos: steve@smstructures.com Webwerf: www.smstructures.co.za
Ons is by die SAOG geregistreer vir uitvoer
26
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
27
KragDag
Sel: 083-254-4354 Faks: 086-571-8526 E-pos: luelsa@blrprojects.co.za
Huishoudelike energiestelsel 1 kW - 5 kW
PWSHES-reeks
PWSHES is ’n kleinskaalse huishoudelike energie-bergingstelsel wat deur NARADA ontwikkel is. Die kompakte eenheid gebruik sonkrag of krag uit die nasionale netwerk as toevoerbron. Die uitsetkrag kan wissel van 1 kW tot 5 kW en is veral geskik vir streke wat nie deur die nasionale kragnetwerk bedien word nie, of wat sukkel met ’n onstabiele kragtoevoer. Die stelsel bestaan uit ’n sonkragbeheerder, stelselbeheerder, omskakelaar en li-ion- of VRLAbattery met ’n batterybeheer-stelsel (BMS) ingesluit en pas alles mooi netjies in een houer. Vir die omskakeling van skoon en omgewingsvriendelike hernubare energie na huishoudelike krag gaan jy nie ’n beter stelsel kry nie. Die stelsel bied die gebruiker die voordeel dat dit ’n doeltreffende, energiebesparende en bestendige elektriese kragbron is. Samestellingsdiagram:
Fotovoltaïese paneel
sonpaneelbeheerder
stelselbeheerder
Tariewe: omskakelaar BMS
WS-toevoer
WS/GS
verbruiktoestelle
Battery
Kleinskaalenergiestelsel vir die huis
Battery Kapasiteit
Grootte
Volts
Met Litiumbattery
1 kW 2 kW
48 48
75 75
3 kWh 3 kWh
R44 200 R48 350
R19 764 R32 940
R63 964 R81 290
Met VRLAbattery
1 kW 1 kW 2 kW 2 kW
48 48 48 48
50 85 100 125
2 kWh 3,5 kWh 5 kWh 7,5 kWh
R23 800 R25 150 R31 450 R33 350
R19 764 R19 764 R32 940 R32 940
R43 564 R44 914 R64 390 R66 490
kWh
Energiestelsel Prys
PV Panele Prys
Totaal
Fed up with high electricity bills? Then it’s time to change to SOLAR ... and start saving! Become your own electricity provider...by harnessing the sun and converting this to electricity. Total energy independance (no more power failures, power surges). Your energy needs are analysed to find the best suited solar solution for your home.
High Pressure Low Pressure Conversions Heat Pumps Solar Power Kits Off-Grid Kits Pretoria: 012 345 1849 Witbank: 082 080 7394 West-Rand: 074 633 0633 East Rand: 079 864 2170 Klerksdorp: 082 468 3345
Total Eskom independant systems • Grid-Tie System • Island System • Multi-Hybrid Visit our website for LED LIGHTNING specs & complete price list
Call today: 012-751-6602 or 071-147-3370 www.aboutsolar.co.za
28
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
breinkrag
I
ernuftige uitvindings wat krag bespaar en interessante uitstallers was vanjaar weer die stryk by die KragDag wat op 29 Junie op Diamantvallei gehou is. Du Preez de Villiers het die Kragdag besoek en hy vertel:
V
Chris Schutte van GIEA het goeie nuus vir boere gebring in verband met die finansiering van sonkragstelsels.
Vuur en vlam brandbestryding Die vriendelike en hulpvaardige dames van GeoFire in Alberton is Claire Campbell en Sunel Japp. Hulle spesialiseer in die jongste tegnologie in vuurbestrydingstoerusting en kan vir ’n boer van brandblussers tot vuurvegsleepwaens en beskermende klere verskaf. GeoFire versprei landswyd en voer ook na Afrika en Suid-Amerika uit. Hulle het agente regoor Suid-Afrika.
Energy Warehouse Africa Warm water sonder mors ’n Toonbeeld van kragbesparing is Anneke en Barney Holsthauzen van Energy Warehouse Africa en Gas Brothers waterverwarmingstelsel wat water verhit soos dit gebruik word. Die stelsel kan tot 20 liter warm water per minuut lewer, afhangende van die temperatuur waarop dit gestel is, en gebruik gewone LP-gas. As die stelsel op sy warmste gestel is, wat 62 grade is, en die kraan is heeltemal oop, verbrand die stelsel 3 kg gas per uur. www.proagri.co.za
n aanloop tot die 5de KragDag het Diamantvallei se bestuur en SESSA (Volhoubare-energievereniging van Suid-Afrika) besluit om ’n hernubare-energieseminaar aan te bied. Boere, ondernemers en hernubare-energiegeesdriftiges van oral oor het die dag bygewoon en gesorg vir ’n stampvol saal. Een van die sprekers was Chris Schutte van GIEA, wat die oorkoepelende maatskappy van Karoofinansiering (vir indiwidue) en Profinsakefinansiering is. Hy het gepraat oor die finansiering van hernubare-energiestelsels vir private eienaars asook kontrakteurs wat die stelsels installeer. “As ’n indiwidu by ’n bank gaan aansoek doen om ’n persoonlike lening, kan die rentekoers tot 30% wees. GIEA het egter onderhandel om dit af te bring na 14% vir fotovoltaïese stelsels (PV), wat selfs laer is as die meeste kredietkaartrentekoerse.” GIEA het verder met banke onderhandel vir finansiering van PV-stelsels as bates vir sake-ondernemings soos boerderye. Daar is op twee maniere van finansiering ooreengekom: Die eerste manier werk volgens ’n huurkontrak op dieselfde beginsel as die huur van ’n fotostaatmasjien. Dit is belangrik om te besef dat daar nie na die koopvermoë van ’n onderneming gekyk word nie, maar eerder na die onderneming se vermoë om volhoubaar te wees. As ’n boer byvoorbeeld sy elektrisiteitsrekening getrou oor tien jaar betaal het sal hy ’n baie goeie krediet-rekord hê om aansoek te doen om finansiering van sy PV-stelsel. As ’n boer dus deur ’n moeilike tyd gaan, sal dit nie noodwendig sy kredietrekord beïnvloed nie. Daar is ook die voordeel van belastingen waardevermindering wat ’n boer kan aftrek soos met enige ander bate. Die tweede opsie is afbetalingsooreenkomste wat spesifiek met die Landbank onderhandel is. Die bank gaan ’n Departement vir Hernubare Energie open wat dié afbetalingsooreenkomste gaan hanteer. Hulle kyk na afbetalingstydperke tot en met vyftien jaar in plaas van slegs vyf jaar en boere kan ook jaarliks in plaas van maandeliks betalings doen. Die rentekoers op batefinasiering is baie hoog. Dit kan tussen prima plus twee tot prima plus drie wees. Met afbetalingsooreenkomste kyk die Landbank na rentekoerse van prima plus een, prima en prima minus een, afhangende van die boer se kredietprofiel. Dit is duidelik dat dit al hoe meer bekostigbaar vir boere raak om hulle boerderye gedeeltelik of heeltemal onafhanklik van Eskom te bedryf. ProAgri 162 – Augustus / August 2013
29
KragDag
beïndruk met
Sukses met seminare
Kragdag
KragDag
Eye in the Skye Hommels kortwiek skurke Goeie nuus vir mense wat nie van misdaad hou nie, is die vlieënde robotte wat Adam van Rensburg van Eye in the Skye Drones bou. Verskeie soorte kameras kan aan Adam se hommels gemonteer word om dinge soos grensdrade, beeste, wild, wilddiewe of betreders raak te sien en dop te hou en af te neem. Die vliegtuig of helikopter kan geprogrammeer word om vasgestelde of eenmalige roetes te volg en die sagteware kan selfs met Google Earth kommunikeer om homself te oriënteer. Die vliegtuig word sommer met die hand in die lug op gegooi en land met ’n valskerm sodat ’n aanloopbaan nie nodig is nie, tensy jy met ’n rekenaarspeletjieknuppel wil vlieënier speel. ’n Hommel kan regstreeks by Eye in the Skye aangekoop word of die bekwame span kan uitgaan om dophoudienste te lewer op plase waar die boer nie self een het nie.
Little Green Monster Rioolprobleem word oplossing Wally Weber van Pioneer Plastics bou plastiektenks wat ondergronds, in ’n bestaande rioolstelsel geïnstalleer kan word om biogas te vervaardig vir huishoudelike gebruik. Die Little Green Monster kan ook van jou tuinafval ontslae raak. Die stelsel kan binne 24 uur uit die afval van ’n normale huishouding genoeg gas opwek vir 3 uur se kook. Besoek www.kragdag.co.za vir meer inligting en ’n volledige lys uitstallers asook aanlynverkope.
Hosbor
Slim plan fnuik jakkalse Die gevoelige skade wat jakkalse boere aandoen kan nou doeltreffend hokgeslaan word. Raymond and Elaine Vaughn van Hosbor Sonkrag en LUD ligte in Primrose, het ’n uitstekende produk, Jakkalsskrik, bedink wat met ’n sonpaneel, herlaaibare battery, MP3-speler en ’n flitsende lig werk. Die vindingryke toestel word tydens die lamseisoen gebruik en skakel saans outomaties aan. Enige klank, soos laggende mense, honde wat blaf en geweerskote, kan opgeneem word om deur die nag te speel tot wanneer die son weer begin skyn. Dan skakel dit outomaties af en begin herlaai vir die volgende nag.
LAE Presteer beter met lig Lig kan meer doen as om jou te laat sien – die regte lig kan jou ook produktiewer maak! Hannes Vosloo en Cor Legemaat van Luminaire Architecture and Engineering (LAE) vervaardig doelgemaakte ligte uit ’n versameling LUD-liggies sodat die ligte optimaal funksioneer in die vertrek waarvoor dit ontwerp is. In normale omstandighede gooi ’n LUD-lig ’n kol lig wat oor 120 tot 140 grade versprei. LAE plaas wit LUD’s op plat oppervlaktes om die lig beter te fokus en vir beter estetiese waarde. Volgens Hannes is daar in studies bewys dat ’n helder wit lig wat naby mens en dier skyn produksie verhoog.
The Sun Pays Bekostigbare songeisers Hoëdrukstelsels met 1,2 mm-vlek- Laedrukstelsels vanaf: vrye-staaltenks en hittepype vanaf:
Gratis aflewering 100km vanaf Cullinan
Nuut! Groen-reeks laedruk songeisers 100 liter, 10 buise vanaf R2 595 150 liter, 15 buise vanaf R3 595
2 jaar waarborg
Pryse sluit BTW in
30
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
R5 695 R8 495 R11 395 R13 995
50 liter 100 liter, 12 buise 150 liter, 18 buise 200 liter, 24 buise 250 liter, 30 buise
R2 595 R3 395 R4 695 R6 995 R8 195
5 jaar waarborg 0860-SUNPAY (086 078 6729) Johan: 082-515-1655 sunpays@hotmail.com www.thesunpays.co.za
www.proagri.co.za
ProAgri kuier by... James Faber
Rooivleis lê na aan sy hart
James Faber lewer sy voorsittersrede tydens die RPO Noord-Kaap se kongres vroeër vanjaar.
Hier deel James Faber (regs) 'n grappie met Koos van der Ryst, eerste adjunk-voorsitter RPO Nasionaal en Hendrik Ackerman, voorsitter van die arbeids- en maatskaplike komitee, Agri NK, tydens ’n RPO-geleentheid.
ertroude, betroubare hande hou steeds die stuur van RPO NoordKaap nadat James Faber tydens die onlangse kongres vir ’n derde termyn as voorsitter van die grootste provinsie se rooivleisbedryfsorganisasie verkies is. James speel nie net ’n belangrike rol in georganiseerde landbou nie, maar het ook ’n ongelooflike verhaal van die deursettingsvermoë en vasbyt wat dit gekos het om ’n baie suksesvolle boerdery op die been te bring. “Dis vir my ’n wonderlike voorreg om die rooivleisboere se belange op die hart te dra en ek beskou dit as deel van my plig en diens aan my gemeenskap,” het James na sy verkiesing gesê. Hy en sy broer, Gert, het albei hulle ouers in 1989 in ’n motorongeluk verloor toe hy 21 jaar oud en met sy BScstudie besig was. Die twee broers moes toe noodgedwonge die leisels gaan oorneem op die pragtige familieplaas langs die Vaalrivier in die Barkley-Wesdistrik. Aanvanklik was daar ’n kleinerige aantal beeste en dorper-kruisings op die plaas. “Ons het vir twee jaar probeer boer, maar het gou besef dat dinge nie gaan uitwerk nie. Daar was net te min diere op die plaas om dit geldelik lewensvatbaar te maak vir ons twee.” Maar die boerderybloed vloei sterk in die twee broers se are en hulle het dit ten doel gestel om die boerdery ten alle koste te red en uit te bou. Hulle het destyds nie die kapitaal gehad om die plaas eensklaps reg te ruk of die vermoë gehad om geld te leen nie. “In die tyd was die belangrikste lewensles wat ek geleer het dat ek die mense die
V
www.proagri.co.za
naaste aan my moet oppas en naby my moet hou...” Gert het toe by die sementfabriek naby Barkley-Wes gaan werk en James is vir ses jaar sporadies Oos-Kaap toe om te gaan draadspan en konstruksiewerk te doen. “Gelukkig kon ek ook baie werk in die Noord-Kaap kry sodat ek darem ’n ogie oor die plaas kon hou,” glimlag James. Die twee broers het met verloop van tyd al hulle spaargeld in die boerdery gesteek en stelselmatig die vee opgeteel deur nuwe manlike diere by te koop om noukeurig met die vroulike diere wat hulle behou het, te teel. Veelvuldige waardetoevoeging “Vandag is ek en my broer altwee baie gelukkig op die plaas en die boerdery loop vlot.” In 2000 het hulle ook begin om mielies en koring onder besproeiing te produseer, maar dit was ’n geweldige uitdaging en ’n baie lang proses om die grond voor te berei vir gewasverbouiing. Hulle het wel besef dat dit verseker die moeite werd sou wees om op die manier waarde tot die grond toe te voeg. “Gelukkig is my broer meganies aangelê. Hy het die besproeiingsgedeelte onder sy vleuels geneem en vandag is dit ’n reuse sukses. Hy verbou deesdae gars en mielies en vermeerder ook sonneblomsaad vir Agricol. Verder plant hy lusern en weiding aan vir die vee om nog waarde tot die veekant toe te voeg. “Ek het besluit om my toe te spits op die vee, omdat rooivleis my baie na aan die hart lê,” sê James. Sy gunsteling beesrasse is Nguni en
Brangus, en hy stoet nou al vier jaar met dié twee kuddes. Hy het twee spesifieke veldtipes op sy plaas: op die harde, klipperige veld pas die Ngunis mooi aan en op die sagter rooiveld loop sy Brangusse. James doen ook kruisteling tussen die twee rasse en dit is nog ’n manier om veelvuldig waarde tot sy grond toe te voeg. Landbou sal sorg Die Faber-broers kon later nog vee-en besproeiingsgrond bykoop en –huur, want hulle het besef dat ekonomie van skaal nou maar net ’n werklikheid is waarby ’n boer nie kan verbykom nie. “Ek en Gert het ’n rowwe pad geloop en ’n harde leerskool deurgegaan, maar as ek vandag terugkyk sal ek dit nie anders wou hê nie. Ek glo met my hele wese dat as ons landbou oppas, sal die landbou ons oppas,” sê James..
James Faber spandeer baie tyd tussen sy beeste waarmee hy nou al vier jaar stoet. ProAgri 162 – Augustus / August 2013
31
Verhoed dat die lente siektes oor jou diere reën Gesamentlike sug van verligting sal geslaak word sodra die eerste lentereën die droogtetyd beëindig, maar dis ook die begin van die gevaarlike tyd wanneer skadelike parasiete en siekteveroorsakende organismes uit hulle gate en holtes kruip. Du Preez de Villiers het by dr Clint Austin, tegniese bestuurder: Dieregesondheid, van Bayer gaan uitvind watter produkte boere moet gebruik en watter bestuurspraktyke hulle moet volg om hulle vee so gesond as moontlik te hou in hierdie kritieke oorgangstyd na die belangrike speen- en dektyd wat voorlê. “Ons vorige reënseisoen was nie watwonders nie en hierdie winter was straf. Boere sukkel reeds om hulle vee op die winterweiding deur te trek en dit gaan net moeiliker raak tot en met die eerste reën. Die diere se immuunstelsels is oor die algemeen onder druk en behalwe vir moontlike lae speen- en bevrugtingpersentasies kan diere swak op die entstowwe reageer wat hulle nou moet ontvang. Boere moet fyn bestuur aan hulle oorblywende hulpbronne sodat hulle diere ontvanklik kan wees vir die gesondheidsprogramme wat voorlê,” sê Clint.
’n
Entstowwe Inenting teen Clostridiale-siektes wat verantwoordelik is vir bloednier, bloedpens en klem-in-die-kaak by beeste en skape is belangrik. “Ons moet ook nie vergeet van slenkdalkoors nie. ’n Hewige reënbui aan die begin van die lente is al wat nodig is om die muskiete, wat hierdie gevreesde siekte versprei, te laat uitbroei,” sê Clint. Vir skape raai hy ook aan dat daar teen chlamydia (ensoötiese aborsie) geënt moet word ter voorbereiding vir die dekseisoen en OBP se Chalmysure entstof is die aangewese middel daarvoor.
Kyk uit vir gifplante soos die Iris pseudacorus tussen jou diere se weiding. 32
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
Is jou jong diere gereed vir die lente op hande? Beeste moet teen driedaestywesiekte, knopvelsiekte en slenkdalkoors geënt word. Ontwurming Met die dekseisoen voor die deur stel Clint ’n breëspektrum, orale ontwurming vir die diere voor wat met neuswurms, rondewurms en lintwurms korte mette sal maak. Bayer se Seponver Plus, Endotape en Brutel is hoogs effektief teen inwendige parasiete. ’n Inspuitbare makrosikliese laktoon hierdie tyd van die jaar gaan vir beeste die beste teen ontwurming werk, maar vir skape en jong beeste sal ’n mondelinge breëspektrummiddel meer effektief wees. Aanvullings Medikasie alleen kan nie diere gesond hou en laat presteer nie. ’n Gebalanseerde rantsoen is net so belangrik. Omdat ons nie weet wanneer die reën gaan kom nie, moet daar so gou moontlik ’n voldoende multimineraal- en -vitamienaanvulling toegedien word. Dit is baie moeilik om die regtespoorelemente verby herkouers se grootpense, waar die bio-beskikbaarheid net tussen 30 en 40% is, tot in die derms te kry waar dit uiteindelik opgeneem moet word. Bayer het nou ’n produk, ByBoost, bekend gestel waarin die minerale gekeleer is. Dit beteken dat die belangrike mineraal met ’n aminosuur omhul word sodat dit deur die rumen kan beweeg om deur die derms opgeneem word. ByBoost bevat die hele “aanvullingspakkie” wat bestaan uit vlugtige aminosure, noodsaaklike vetsure, makro- en mikro-minerale, vitamine en
neukleotiede wat die boustene van DNA is wat nodig is om die selle te bou tydens selverdeling. Hierdie aanvullings sal help om die dier voor te berei vir die entingsen teelseisoen. “Boere moet ook onthou dat daar net drie maande is voordat die dekseisoen in Oktober en November aanbreek, waartydens optimale semengehalte verlang word. Alle voorbereidings moet begin om die ramme en bulle gereed te kry vir die werkseisoen,” sê Clint. Uitwendige parasiete Ons vergeet maklik van die bosluise wat oorwinter en in die lente weer aktief raak na die eerste reënval met gepaardgaande hoë temperature. Die jongste oplossing teen dié parasiete is om ’n insekgroeireguleerder soos Drastic Deadline Extreme op die diere te giet. Dit steriliseer die bosluise sodat die larwes nie kan vervel na die volgende lewenstadium toe nie. Die aktiewe bestanddeel bly tot 12 weke in ’n bees se stelsel en sny die kritieke kruin van bosluispopulasievergroting af. Cylence is ’n gerieflike opgietmiddel wat help om vlieë en muskiete van die diere af weg te hou. Boere wat hulle grond ken, sal weet dat daar tussen die weiding wat na die lente welig begin groei ook gifplante hulle nare opwagting kan maak. Jong diere mag dit dalk vir ’n sappige happie aansien en dit kan ’n demper op die vrolike reënseisoen plaas. Daar is net een oplossing en dit is om die veld noukeurig deur te gaan. Gaan kyk veral op plekke waar gifplante vantevore gegroei het. Kontak dr Clint Austin by 011-9215747 vir enige navrae. www.proagri.co.za
Vroeër het hulle ook die mis weggewerk, maar dit het baie lank geneem vir die span werkers om met grawe die mis agter van ’n sleepwa af te gooi en die verspreiding was nie juis eweredig nie. Willem sê vir sy tweede mielie-aanplanting van die Die ORION 60H PRO van Staalmeester is fluks aan die afgelope seisoen werk op Dagbreek Melkplaas by Brits om die grond het hy hoofsaaklik eweredig te bemes vir ’n lusern- en raaigras-aanplanmis vir bemesting ting. gebruik, maar hierdie keer het hy sy ORION-misstrooier ingespan en die ns staan omtrent gereed met die beeste smul nou weer lekker aan die graaf agter die koei om die mis te kuilvoer. vang voor dit die grond tref, want Die ORION het nie ’n probleem om anders bly ons nie voor nie,” lag Willem nat mis te hanteer nie en as die mis Scholtz van Dagbreek Boerdery naby klam is word dit fyner gekap vir beter Brits. verstrooiing. Willem se SIP ORION 60H PRO-misWat Willem veral beïndruk het, was strooier sorg nou al vir ’n paar maande die vermoë van die misstrooier om in ’n lank dat die mis van die sowat 200 kuilvoerwa te verander. Die misstrooikoeie op die melkplaas behoorlik benut meganisme word net afgehaal, die een word. Die strooier werk elke dag kant hoër gemaak en dan draf die wa kliphard sonder om te kla en Willem het met ses ton gekerfde materiaal na die skielik sommer ’n klomp hande op die kuilvoerput. plaas los om ander werk te doen.
“O
So laai die Orion kuilvoer vinnig en maklik in die sloot af. “En dit vat nie eers ’n minuut om alles af te laai nie,” sê Willem. Die ORION se hidroulies aangedrewe kettinglatvloer voer die vrag flink na agter en laai dit netjies af. Die arbeidsbesparende wa kos ook nie ’n plaas se prys nie, sê Willem. Die SIP ORION 60H PRO is een van Staalmeester se wye reeks strooiers met groottes wat wissel van die ORION 35R PRO wat 3,5 ton materiaal kan hanteer tot die kragtige ORION 155T PRO wat 15,5 ton dra. Besoek www.staalmeester.co.za om na Staalmeester se volledige reeks toerusting te kyk of skakel Martin Coetzee by 082-806-6377 of Eduan Booyens by 082-883-6484.
ProAgri bring vanjaar ’n
Werktuiggids uit met waardevolle inligting oor toerustingkeuses. Maak seker jou produk is in die
Werktuiggids.
Skakel Stefan van Wyk by 082-381-7563 of 0861-777-225. www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
33
Vee & Veilings
Bemes raak met ’n ORION-misstrooier
Bos-B-Nut® van Bayer ontsluit waardevolle voerbron
Pieter Els, die Bayer-agent in die Lichtenburg-streek en Petru Lourens van Ventersdorp. ie angel is uit oorwintering gepluk! Bees-, skaap- en bokboere kan nou ook boomblare by hulle diere se spyskaart voeg en beter benutting van ander voerbronne bewerkstellig met Bayer se welkome produk, Bos-B-Nut®. Bos-B-Nut® is ’n mineraalaanvuller met ’n tannienstremmiddel, wat die benutting van bome en struike as dierevoeding verhoog en die werking van die verteringstelsel, voerinname en diereprestasie verbeter.
D
Voeding en gesondheid vind mekaar Bos-B-Nut® is ’n veeproduk wat voeding en gesondheid versoen. Dit bevat poliëtileenglikol, kobalt en jodium wat in die rumen werk om die verbindings tussen skadelike tannien en proteïene, asook die tannien-koolhidraatverbindings af te breek. Sodoende word die proteïene en koolhidrate ten volle deur die maag se selwande opgeneem en die tannien bloot uitgeskei. Vir die boer beteken dit dat sy diere nou die blare van bome as voedingsbron kan benut, selfs tydens droogtes wanneer die tannieninhoud hoog is. “Ek kon al my diere behou” Dit is Bos-B-Nut® wat Pieter Oberholzer, ’n boer van Schweizer-Reneke, in staat gestel het om al sy beeste deur die afgelope twee jaar se strawwe droogte te trek.
“Ek het drie jaar gelede met Bos-BNut® kennis gemaak toe Baden Trust Voere in Schweizer-Reneke dit in my lekke ingemeng het. My beeste het daar en dan begin om die kalkgras, waarvoor hulle gewoonlik neus optrek omdat dit so suur is, en vaalbos, wat baie tannien bevat, te vreet. Die rosyntjiebos is ook baie beter benut. “Baden Trust stel my lekke so saam dat elke bees die nodige 1 gram Bos-B-Nut® per dag inkry. “Die grootste voordeel wat Bos-BNut® vir my gebring het, is dat ek tydens die droogte van die afgelope twee jaar my kudde met nie een bees moes verminder omdat ek nie genoeg drakrag gehad het nie. Ek weet van baie boere wat dit wel moes doen, maar hulle gebruik nie Bos-B-Nut nie®,” sê Pieter. Bos-B-Nut maak slegte kos lekker Bos-B-Nut® prikkel ook die dier om droër en minder smaaklike materiaal te vreet om die inname en verteerbaarheid van weiding wat voorheen onbenut was te verhoog: Petru Lourens is ’n gesoute beesboer wat al vir 32 jaar tussen Lichtenburg en Ventersdorp op die familiegrond met beeste boer. Drie jaar gelede het hy vir die laaste keer voldoende reën gekry. Gelukkig het Petru in dié tyd op Bayer se rewolusionêre Bos-B-Nut®konsentraat afgekom, wat hom in staat gestel het om gedurende die afgelope twee jaar se droogte sy diereproduksie voort te sit. Bos-B-Nut® kan in die diere se drinkwater gemeng word as die watertoevoer gereguleer kan word, of in die lek gemeng word soos Petru dit doen. Met net een gram per dag per bees of net 0,2 gram per dag per skaap of bok, maak Bos-B-Nut® ’n geweldige verskil in voerbenutting.
Dis baie eenvoudig om Bos-B-Nut® in die lek te meng. Petru meet bloot die regte hoeveelheid af en meng dit in die lek wat reeds in die bakke gegooi is. Bos-B-Nut® vul die voedingsgaping tussen die seisoene “Sodra die koppe wat in die land oorgebly het begin afneem, begin Petru om die Bos-B-Nut® by die winterlek te voeg. Dis vir hom baie beter om die beeste eerder lande toe te stuur om die res van die vitamine en proteïene in die mielieblare te benut as om hulle op winterveld te laat wei. “Ek was regtig beïndruk, maar het besluit om ’n toets te doen om heeltemal seker te wees dat dit wel Bos-B-Nut® is wat so wonderlik is. Net na die eerste reën word die mielieblare wat nog op die land oor is weer droog en dan is dit baie onsmaaklik. Ek het toe my beeste in twee groepe gedeel en gemerk. Vir een groep Bos-B-Nut® ingegee en die ander groep nie. Die groep sonder Bos-B-Nut® het in die land geloop en weiding gesoek, maar glad nie erg gehad aan die mielieblare nie. Die groep wat Bos-B-Nut® gekry het, het heerlik aan die onsmaaklike, droë blare geëet! “Ek is heeltemal oortuig dat Bos-B-Nut® sy sout werd is en ek weet nie wat ek sonder die produk sou doen in hierdie moeilike tyd nie,” verklaar Petru.
Petru Lourens se Charolais-kruisings benut sy blaarreste baie beter sedert hy Bayer se Bos-B-Nut® in hulle winterlekke meng. Dit help hom deur die droogte. www.proagri.co.za
Skakel gerus vir Pieter Els in die Lichtenburgstreek by 082-7893039 of jou naaste Bayer-agent om Bos-B-Nut® in die hande te kry.
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
35
36
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
Vee & veilings
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
37
38
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
Vee & veilings
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
39
40
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
Vee & veilings
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
41
42
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
Vee & veilings
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
43
44
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
Vee & veilings
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
45
Thiele Estates Braford beeste
’’Meat is our business’’
Sales dates: • Cedarville Bull Sale 20 August • Vrede Veldbul Sale 5 September
Contact: Carl Thiele 082-944-0480 MOORREESBURG
SWARTLAND LENTEVEILING Donderdag, 29 Augustus 2013 om 11:00 te ALEXANDERSHOEK, MOORREESBURG
SA VLEISMERINO 100 RAMME 500 KUDDE-OOIE VERKOPERS
Jannie du Toit Hannes Kotzé Willem Engelbrecht Loutjie Hanekom VELDBEAMPTE Jan Hugo, Moorreesburg VEILINGSKOöRDINEERDER Etienne Büchner
084 491 1211 082 926 1179 082 610 4488 081 049 9201 082 771 5848 082 825 3893
AFSLAERS Posbus 3, Paarl, 7620, Lady Greystraat 45, Standard Bankgebou, 2de vloer, Paarl, 7620, Tel: 021-807-8900, Faks: 021-872-0691 Web: www.bkb.co.za Epos: bkb.weskaap@bkb.co.za Reg no. 98/12435/06
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
NASIONALE SUSSEX VEILING DONDERDAG 22 AUGUSTUS 2013 - 11:00 GWK Veilingskompleks - Kimberley
Aanbod
40 Stoetbulle 30 Stoet vroulike diere 100 Kommersiële dragtige diere
(nie-dragtig)
TERME EN VOORWAARDES Bankgewaarborgde tjeks of elektroniese oorbetalings op dag van veiling. BTW is betaalbaar. 1% op kontant hanteer sal gehef word. Die reg tot byvoeging en/of weglating word voorbehou deur die Afslaers. Registrasie : Koper moet afskrif van I.D. en bewys van fisiese adres inhandig voor registrasie. Alle goedere word met ‘n reserweprys verkoop en ’n reg bestaan om te bie deur of namens die eienaar of afslaers tensy anders aangedui. Die regulasies van die Wet op Verbruikersbeskermingswet 68 van 2008 beskikbaar by http://www.info.gov.za/view/DownloadFileAction?id=145414. Besigtig veilingsreëls by www.bkb.co.za
46
GWK Veilings bied aan...
TELERS: Willie Anderson, Nico Bouwer, Morne Cloete, Jaco Coetzee, Junior Keyser, Albert Kotze, Chris Nel, Geoff Orpen, George Potgieter, James Stephan, Nollie Stofberg, Marius van Deventer, Kiewiet van Jaarsveld, Theo van Zyl Navrae: Sussex kantoor 051 410 0967 Willie Meyer
071 680 4103
Schalk Erlank 082 558 6891
Foto: André Pretorius Fotografie
Afslaer: Deon Klopper 082-802-8483 Verkoopvoorwaardes: Slegs kontant of bankgewaarborgde tjeks. Elektroniese fasiliteite beskikbaar. Aanbod onderhewig aan verandering. Diere word slegs gelaai indien betaling afgehandel is.
www.proagri.co.za
Vee & veilings
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
47
8th Production Sale Thursday, 5 September 2013 at 12:00 On the farm,
Tempe, Lady Grey 30 three-year old Bulls
Lemoenvlei Herefords
Merino Landskaap Nasionale Veiling 21 Augustus 2013 om 11 uur Bloemskouterrein - Bloemfontein 67 stoet en kudde ramme en 8 ooie van 11 verkopers
Navrae: 082-353-8425
48
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
Die lewendige kalfspesialiste. Bulle beskikbaar op Kuruman en Vryburg veilings. Wicus Kruger 083-324-1535
www.proagri.co.za
Vee & veilings
Dormer
051-410-0958 / 082-922-4616 Faks – 086 218 8246 Epos: dormer@studbook.co.za Web – www.dormer.co.za
BELÊ IN GOUE GENE
Die Hugenoot is ’n ras geteel uit Afrika vir Suid-Afrika – met goud oor sy lyf en goud is sy are.
www.hugenootsa.co.za
Tel: 083-449-3227 witrots@hugenootsa.co.za
If you want to produce the most marketable tender meat per ha with the lowest cost & effort… The Tuli is your natural choice
Tuli Cattle Breeder’s Society Posbus 270 Bloemfontein 9300 Tel: 051-410-0958 Faks: 086-218-8246 Epos: liezel@studbook.co.za www.tulicattle.co.za
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
49
AgriGids
Die 2013-Meganisasiegids kos R230 en kan bestel word by 082-828-9531 of koosleroux@live.co.za
Ratsbrand Brand sonder sukkel, sonder vlam Die brandmerk van beeste word al strenger deur die owerhede toegepas. Die moeisame taak neem tyd en tyd is geld. Ratsbrand brandysters werk van die bakkie- of trekkerbattery. Geen vlam benodig nie en die merk is binne minder as 20 sekondes warm. Merk al drie letters op een slag. Toerusting om te onthoring ook beskikbaar.
Skakel Wynand Boshoff by 084-581-1599, wynand@ratsbrand.co.za of besoek www.ratsbrand.co.za
Centurion Pest Control We will beat any written quotation Contact: 012 751 6522 072 395 1959 Call us for your free quotation
Management Division • Industrial • Domestic • Cockroaches • Fleas • Fish Moths • Ants • Ticks • Bedbugs • Rodents • Lawn treatments
Fumigation Division • Industrial • Domestic • Stacks • Borer Beetle • Thatch Lice • Dust Mites
WEED CONTROL IN DAMS Control aquatic plants with sterile (triploid) grass carp. We are the only national approved supplier of sterile (triploid) grass carp in SA. Aquatic Weed Control specialise in the biological control of aquatic weeds since 1991. We pioneered this protocol in South Africa. Biological control is the most cost efficient and effective method in the control of aquatic weeds. This service is supplied by professional scientists with 25 years experience.
Freight Division • Holds • Cargo • Containers
Contact: Aquatic Weed Control: 011- 769-2257 / 082-801-2228 083-633-4665 E-mail:awc@exol.co.za
Plastic Droppers
Vir al u plaasbenodigdhede sedert 1968 Verskuifbare beeskrale Baallaaiers en -vurke Skale en nekklampe Hooi-ringvoerders Kalfkanteltoestelle Selfvoerders Spuitdippe Landrollers Suipkrippe Laaibanke Fabriek: 033-263-1056 Kantoor: 034-325-9960 Faks: 086-548-4790 Sel: 082-871-0123
E-pos: info@nmreng.co.za / Webblad: www.nmreng.co.za
BASSA Vervaardigers in:
Beton veewaterkrippe/ troughs
Oos-Kaap (Graaff-Reinet) Rory, 072-899-8891 KZN (Mooirivier) Rod 082-454-1236 Besigheidsgeleenthede OOP:
Sakkie 083-250-5363 sakkie@plasticdroppers.co.za
Solied met riwwe
Die oplossing vir die wild- en veebedryf, asook enige elektriese heining.
Plastic Droppers word gemaak van HDPE AAA+ graad (hoëdigtheid poli-etileen) en is: • Elektriese heining: skakel isolators uit • Sterk (2,9 kN) en getoets deur SABS • Sonbestand en vuur weerstandig Net R3 • Maklik om te hanteer en lig (170 g/m) per meter! • Gemaak met riwwe vir netjiese drade • Beskikbaar in enige lengte -Patentnr: 2012/02679 -Model-/Ontwerpnommer: F2010/00430 • Trek nie skeef in son en hitte
Aflewering moontlik
www.plasticdroppers.co.za
072 279 3294
Manufacturers of Mesh Reservoirs, Earth Dam and Reservoir Linings.
www.tatamatarps.co.za
Gauteng, Limpopo, Noord-Wes, Noord-Kaap, Wes-Kaap, Vrystaat en Mpumalanga (100% beleggingsopbrengs binne 2 jaar)
Skakel Rod 082-454-1236 rod-shadow@vodamail.co.za 50
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
AgriGids
Gelisensieerde Old Mutual-konsessiehouer onder FSP 703
Spesiale versekeringspakkette vir boere
0800 000 242
info@africaninvestments.co.za www.afrikabeleggings.co.za Vir gratis korttermynversekering-, lewensversekeringen beleggingsadvies!
BASTION AKADEMIE Ons los probleme op! Skakel ons vir gespesialiseerde veiligheidsoplossings.
Ons studente kry opleiding in: - BBP beskerming - Forensiese ondersoeke - Taktiese beveiliging - Selfverdediging - Spoorsny - Oorlewing - Bootvaart en duikwerk - Wapenhantering...en vele meer
Volgende keuring: 23 September 2013
Terugwerkbeurse is beskikbaar vir spesiaal gekeurde studente
Bastion Akademie bied uitstekende loopbaangeleenthede aan jongmense. Skakel Frik Wentzel by 083-481-0107 info@bastiontraining.co.za www.bastiontraining.com www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
51
AgriGids
Slaap rustig! Laat FaunaTRACK jou vee dophou. • FaunaTRACK, jou elektroniese skaapwagter waarmee jy jou vee van Kaap tot Kairo kan dophou. • Elektroniese halsband • Selfonderhoudende plaaslike netwerk sorg vir kommunikasie tussen halsbande en die Internet. • FaunaWEB verleen wêreldwye toegang tot jou stelsel.
Multi Multi Feeds Ruvoere (Hartswater) • lusern groot bale (big packs) • lusernbale (klein) • lusernmeel (sakke met kaartjies) • mieliereste (ronde bale) • grondbone hooi (big packs) • grondbone hooi meel
(Pty) Ltd
Die antwoord tot al jou voerbehoeftes
Kommoditeite • Commodities • katoen oliekoek / cotton oilcake • katoensaad / cottonseed • sonneblom oliekoek / sunflower oilcake • soja oliekoek / soy oilcake • volvet soja / full-fat soy • vismeel / fishmeal
Kontak ons / Contact us Monitor self jou kudde, of laat ons dit doen. Kontak Desmund by 082-414-3242 pro_buzz@mweb.co.za of besoek
www.faunaTRACK.co.za. 52
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
Fax: 086-524-5050 • E-mail: best@multifeeds.co.za Johan: 083-657-5003 • Jaco: 082-574-2922
www.multifeeds.co.za
Multi Feeds the answer to your feed needs www.proagri.co.za
AgriGids
Kom ek skilder jou diere
Bestel ’n skildery van jou boerdery. Stuur fotos aan Matie en hy skilder jou eie plaastoneel. Kontak hom by 012-348-0079 of 082-318-3105 matie.botha@gmail.com
Afdrukke van sommige van Matie se gewilde plaasskilderye is ook beskikbaar in verskillende pryse. Vir meer inligting kyk asb op
www.trekkerskilder.co.za
Agri Distributors Nuut ingevoerde produkte
AUGUSTUS AANBIEDING
Gewere van Montana Firearms Group
(www.montanarifleco.com) • American Standard Rifle (ASR) in kalibers .30-06,.25-06,.270Win,.300WM • Xtreme Weather Rifle (XWR) in kalibers .25-06,.270 • Xtreme Vantage Rifle (XVR) in kaliber .375HH Ons lewer landswyd af! • High Velocity Rifle in kaliber .22-250 • Montana Tactical Rifle in kaliber .338 Lapua Magnum (skerpskuttergeweer) Skakel ons vir pryse
Pas aangekom!
Visiere en nagsigtoerusting van Yukon Optics (www.yukonopticsglobal.com) • Spotting Scope Scout 30x50 WA R1 075 • Craft 3-12x56 optiese visier R7 630 • Craft 7x50 optiese visier R6 340 Craft optical Sights • Craft 8x56 optiese visier R7 420 • Night Vision Monocular NVMT Spartan 4x50 R5 500 • Night Vision Binocular Tracker 3x42 R11 800 Pryse sluit BTW en aflewering uit Spotting scope Scout 30x50 WA American Standard Rifle (ASR) Xtreme Weather Rifle (XWR) 3x42 Night vision Binocular Tracker
Xtreme Vantage Rifle (XVR)
Tel: 023-230-0595 / Faks: 086-678-2463 Gerdus: 079-243 4106 / Epos: orders@agridistributors.com
www.agridistributors.com www.proagri.co.za
4x50 Night Vision Monocular NVMT Spartan Beskikbaar by die vlg. Kooperasies: • Senwes, Kaap Agri, • GWK, OVK en TWK
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
53
AgriGids
Tel: 012-548-4774 Fax: 086-545-9977 info@vivacraft.co.za ‘‘Complete grain handling and storage solutions’’.
54
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
AgriGids
Ontwerp en oprig van veehanteringsgeriewe
Besoek ons ook op ons nuwe
blad!
Skakel Ryno Keeve 078-460-3322 of epos keeve@lantic.net
W.A. Meganiese Dienste Sleepstrooier vir die strooi van hoendermis, gips, kalk, houtspaanders, kompos, kraalmis asook korrelkunsmis. Strooi met behulp van bankiegeutprodukte in twee gelyke rye. 1 jaar waarborg.
Ook alle trekkers en implemente in die volgende reekse beskikbaar by WA Meganiese Dienste
WA Meganiese Dienste Fieldstraat 15 IndustriĂŤle gebied Worcester waliebenberg@telkomsa.net www.proagri.co.za
Willem Liebenberg 083-609-8816 Gert Visser 071-136-8115
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
55
AgriGids
TRIPROD
Verskaffer van verskeidenheid vee- en landbouprodukte
Ons hou verskeie winterlekke en lekblokke aan, asook lek-konsentrate vir selfmeng. Ander produkte sluit in: • Entstowwe, veemedisyne en –middels • Saad: mielies, weiding gewasse soos lusern, rog, grasse, ens. asook kunsmis • Vee merktoerusting • Surrogaat melkprodukte • Voer: bees, skaap, vark, hoenders, volstruis, perde, khoi, forel • Voer- en drinkbakke/ krippe • Troeteldiere: Kos en versorgingsprodukte
Kontak ons gerus of besoek ons: Tel: 051-447-2930 Harveyweg 86, Oranjesig, Bloemfontein
56
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
AgriGids
Jan Kempdorp
Charles de Villiers: 082-948-2140 Email: melanie@ccnboerdery.co.za
CCN koop grondbonehooi @ R1 000 per ton op die land en doen baalwerk self. CCN koop mieliereste alle verwerking @ R100, net baal en uitry @ R150 CCN Boerdery maak damme skoon @ R30 per vierkante meter
Kontrakte vir lusern en koringstrooi. Aankope en verkope van lusern/koringstrooi enige graad teen gewaarborgde prys ASOOK baal, sny, hark, wegry. Kontrakte beskikbaar vir aanplanting van lusern. Kontak Constance Meyer 082-452-2979
www.proagri.co.za
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
57
AgriGids 58
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
AgriGids
V EU nuwe R Mdimensie I L L I Ain Nverftegnologie VERF 5L
5L
Sedert 1980 Since
Vermillian BlackBerry pin: 20C6F59A
Spesiale fabrieksaanbiedinge!!! Waterdigting Nanotegnologie Dak & plaveisel seëllaar vanaf
Vul krake en lekplekke, ingeboude sintetiese vesel, waterbasis super akrillies.
5L
Bk 96/16880/23
Verust
Roesvoorkomingsbehandeling, roes- en kiemdoder, verf regstreeks op roes, verdunnerbasis.
Nanotegnologie UV- en waterbestand lewensverwagting 10 jaar, super akrilies.
R18999
20L
Nou!
Muurverf binne en buite
R499
R57999
Lewensverwagting 10 jaar, UV- en waterbestand Super akriliese afronding, wasbaar.
R51999 20L Solar Aircon dakverf 10kg Kraakvuller Nou! R79999 R10999 5L Rooi/Grys OKSIED Nou! Hoëglans emalje vanaf R29999 R11999 5L 99
Isoleer koue en hitte, (kan temperatuur binne met 10 grade Celsius laat daal) keer uitsetting en inkrimping met nanotegnologie.
20L
Binne en buite, wit vuller afronding, vinnig droog.
Stoom en waterbestand, vlekbestand, standaard kleure beskikbaar.
Roeswerende staalonderlaag, vinnige droging, verdunnerbasis.
20L Veeldoelige akriliese PVA Binne-/buitemuurverf, roupleistermure, plafonne, 5 jaar lewensverwagting.
R25999
Super satyn muurverf 20L
Binne en buite, suede glansvoorkoms, lang leeftyd super satyn afronding, wasbaar.
www.vermillianpaint.com www.proagri.co.za
Volg ons op
R75999
Fabriek: 010-591-1010 012-335-4218 Eloffsdal: 012-335-0330 Elarduspark: 012-345-4273 PTA Wes: 012-327-2972 Gezina: 012-329-0101 Bon Accord: 087-830-2257 PTA-Noord: 012-546-3350 Frederika: 012-335-5446 Capital Park: 012-335-4124 Faks: 086-615-8613 Agente: Noord-Kaap: Nisan 081-044-9708 Natal: Johan Fouché 072-827-2044 Wes-Kaap: Jaques 084-091-4528 Afrika-agent: Jaco 082-706-5183 Vrystaat: John 083-628-5688
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
59
AgriGids
Volkswagen Uitgeknip, Amarok Enkelkajuit Amarok Enkelkajuit 2.0 BiTDl Vanaf: R4 599 per maand. Spaar: R22 800. Geen deposito. Amarok Enkelkajuit 2.0 BiTDl 4Motion Vanaf: R5 499 per maand. Spaar: R22 800. Geen deposito. Bepalings en voorwaardes geld.
Model
Prys
Tydperk
Koers
Skakel ons gerus vir kompeterende kwotasies.
Deposito Reswaarde
Amarok Enkelkajuit 2.0 BiTDl
R309 000
72 maande
9%
0
30%
Amarok Enkelkajuit 2.0 BiTDl 4x4
R365 000
72 maande
9%
0
30% Kommersiële voertuie
McCarthy Volkswagen Silver Oaks Hoek van Solomon Mahlangu Rylaan & Van Backstrom Boulevard Silver Oaks Crossing, Suite No 99, Pretoria. Tel: 012 809 8000 Epos: tariqa@mcmotor.co.za
Volkswagen Finansiële Dienste ’n afdeling van
TARLTON & BRITS
TD5 reeks
T8-reeks
T6000 reeks
T7000 reeks
TDD95DT High Clearance
Besoek ons webblad vir tweedehandse trekkers! Volle reeks hooitoerusting
Kontak Dirk: 082-415-0149 / Koetoe: 083-626-6698 koetoe@tarltonnewholland.co.za
www.tarltonnewholland.co.za 60
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
AgriGids
Wildswa
4 m Grondpadwa
4 Verskuifbare kompartemente Rubbermat vir gly Lug en dreineringsgate Agterdeur en kantdeur Dakdeure vir inspeksie 2 x 2,5 ton aste 3,5 ton remkop LED ligte 15’’ bande Spaarwiel ingesluit Natuurbewaring goedgekeur
5 Pilare 2,5 mm vloerplaat Trokvere LED ligte 15’’ bande Channel onderstel Agterhek swaai & skuif Middelhek verskuifbaar Kanthek 3,5 ton remkop 2 x 2,5 ton aste Spaarwiel ingesluit Rubberkaste R3 000 extra
R72 900 BTW ingesluit
R49 900 BTW ingesluit
3,2 m Rondeneus Dubbeldekker Sleepwa Nuwe ontwerp Sleepwa sleep gerieflik Klippe slaan nie terug na voertuig nie Ekstra laairuimte Kanthek 38 mm plank Mat vir gly Middelhek Agterhek swaai & skuif Spaarwiel ingesluit
R39 900
BTW ingesluit
Scarab Water Treatment • • • • •
Wastewater Treatment Systems Does your septic tank smell? Has your French drain failed?....Again? Are you polluting the neighbour’s borehole water? Are you compliant with the National Water act? Would you really like to reuse your water?
• • • • • • • •
Each Scarab System is designed to comply with the National Water act is simple to install, maintain and operate requires NO chemicals (Ozone optional) uses minimal power is almost maintenance free produces clear and odourless water is modular to suit new loadings is sized from the single house to large estate.
The Scarab System is: • Featured in the Dept of Water Affairs best practices guideline policy. • Listed as a top 100 SA company for its technology in 2004, 2005 and 2006 and for receiving the Bio2Biz award in 2006. • A preferred supplier to the Dept of Health - Rural Clinics (KZN). • Featured on SABC Business Update.
Johan Carr
No more honey-suckers needed!! www.proagri.co.za
Cell: 082-535-4576 Tel: 014-736-3463 Fax: 086-736-8267 Email: scarabwaterlimpopo@gmail.com Web: www.scarabsa.co.za ProAgri 162 – Augustus / August 2013
61
AgriGids 62
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za
AgriGids
Beweeg met die beste Hydroulika Masjiene op plase werk al hoe harder, ry verder, sleep swaarder, lig hoër en presteer meer. En die hartklop van al hierdie werk is hidroulika. Die enigste manier waarop boere en vervaardigers in die landboumasjineriebedryf kan seker maak dat hulle masjiene aanhou beweeg en werk is om gebruik te maak van betroubare hidrouliese stelsels en onderdele. Maak dus seker jou ratkas, hidrouliese kleppe, filters en katrolsteun (pulley supports) kom uit die Hydromobilestal.
Wen met ’n Hydrapp-stelsel Die ratkaste van Hydrapp se ML- en B-reekse is ontwerp vir die koppeling van hidrouliese pompe aan die kragaftakkers van trekkers. Die ratkas omskakel die standaard-kragaftakkerspoed van 540 of 1 000 opm na presies die verlangde spoed vir hidrouliese pompe. Wat katrolsteun betref word die SU-reeks gebruik om hidrouliese pompe aan te dryf en die beweging van hidrouliese motors oor te dra waar daar sterk radiale en aksiale vragte is.
Hydromobile voorsien reeds van 1991 af kliëntgerigte oplossings en uitstekende diens in die hidrouliese bedryf en is gereed om landbou aan die beweeg te hou. Hydromobile is die alleenverspreider in Suid-Afrika van ’n wye reeks internasionale produkte van hoë gehalte en beskik oor die kundigheid om doelgerigte stelsels te ontwerp.
Die meganiese koppelaars van die IM-reeks en die elektromeganiese koppelaars van die IE-reeks sorg vir die bykomende voordeel dat die katrolsteun ontkoppel wanneer dit nie in gebruik is nie, wat bydra tot ’n langer leeftyd vir al die beheer- en kragoordragonderdele.
Hydromobile hou die alleenreg op die verspreiding van Dinoil, RB Hydraulics, Hydrapp, MHW, MTC, Aaron, Hystar, Vivoil en Hydro Control. Een van die groot voordele daarvan om by ’n markleier soos Hydromobile aankope te doen, is dat daar altyd voorraad beskikbaar is en dat dit teen mededingende pryse aangebied word.
Hydromobile het oplossings om jou masjiene aan die beweeg te hou. Skakel 0861-HYDRAULICS of stuur ’n e-pos na michelle@hydromobile.co.za.
www.proagri.co.za
ProAgri 162 –Augustus / August 2013
63
AgriGids 64
ProAgri 162 – Augustus / August 2013
www.proagri.co.za