ProAgri 267 by ProAgri

ProAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer

No / Nr 267 ISSN 1042 - 1558

Gratis / Free

Draakvrugte se gewildheid neem toe

Die gras is groener waar Agrico ploeg

Isuzu stel nuwe bakkie bekend

Jou vennoot vir groei oor die langtermyn www.agri4all.com www.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 267

Outomatiese herset van tande sonder om spoed te verminder of die implement te lig Lae brandstofverbruik weens lae wrywing en effektiewe wegbreekaksie Effektiewe grondbewerking bied een van die mees egalige grondprofiele op die mark Taai materiale verminder slytasie vir 'n verlengde leeftyd

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Op ons voorblad

Alles gaan op, behalwe pap! M

et ՚n dieselprys wat by R23 per liter draai, moet ՚n mens mooi dink voor jy agter die stuurwiel inklim en voet in die hoek sit. Die Russiese oorlog kry die skuld, want daar is glo wêreldwyd tekorte. Die probleem is nie soseer die oorlog nie, maar die sanksies teen Rusland. Terwyl die wêreldpolitici magspeletjies speel, het ons mielies in die lande wat gestroop moet word, sitrusboorde wat bespuit moet word en ՚n reis Bothaville toe. Wat het ooit geword van die planne om massas biodiesel te maak toe die mielieprys in 1995 so laag gedaal het? Ons moes toe maar deurgedruk het, want dan het ons nou darem genoeg plaaslike diesel gehad om te sorg dat almal hulle pap kan kry. As ek reg onthou was die regering destyds bekommerd dat daar nie genoeg mielies vir pap sal wees as die boere dit in hulle trekkers begin gooi nie. In Suid-Afrika raak enigiets mos eers ՚n probleem as dit die beskikbaarheid en prys van pap raak. Intussen moet die boere van Kirkwood maar self ՚n plan maak om hulle afgebrande bates te vervang en sitrus te oes, die avokadoboere van Tzaneen moet hulle oeste met gewapende reaksiemagte beskerm en al die boere

moet hulle stygende insetkostes tussen die slaggate in die paaie en Eskom se donker tye deur bestuur. Al gaan dit hoe taai, ՚n boer moet altyd een plan voor bly! Dit is in sulke tye dat die twee broers van Denemarke se plan om sonkrag en slim tegnologie te gebruik om groente te plant en lande te skoffel al hoe meer sin begin maak. Lees meer op bl 16 oor die FarmDroid wat hulle ontwikkel het. Ek sien nou al in my geestesoog hoeveel van ons planmaakboere staan môre-oggend met ՚n beker koffie op die stoep om die ding uit te werk en self te bou … So ՚n dekade of wat gelede het ek vir dr Morné de la Rey van Brits gevra hy moet vir my vertel wat is die werklike storie agter die storie, waarom het hulle besluit om ՚n koei te kloon. Sy antwoord was: “Want ons kan.” Laat dit ons houding wees wanneer ons hierdie donker winter ingaan … want ons kan! Lekker lees en as jy dit nie maak of wil maak tot by NAMPO nie, wees gerus, in die volgende twee uitgawes bring ons al die nuus van daar af. Boeregroete Annemarie Bremner annemarie@proagri.co.za

Inhoudsopgawe / Contents Voorbladartikel 2. My mielies val om: Hoekom? Meganisasie 5. AGCO Africa stel boere eerste by NAMPO 2022 7. Tussen die betroubare John Deere-groen is daar nou ook staatmaker-geel 11. Highlands Sawmill prospers with Wood-Mizer 12. 2022 Isuzu D-Max: Nommer 7 uiteindelik hier 15. Valtra se vyfde generasie N- en T-reeks is hier! 16. Wat is nuut in boerdery? Gewasproduksie 18. Draakvrugte wen vinnig veld 22. Satansbos: Strenger beheer is nodig 25. Syngenta maak boere sterker met nuwe kleingraanswamdoder

Hulpbronbestuur 29. Die gras is groener waar Agrico ploeg 31. Dis g’n strooi, ons praat hooi: Deel 2 Vee en Wild 37. Winsgewende skaapboerdery Deel 8: 44. Good news for dogs: JOCK Dog Food boasts a new state-ofthe-art production facility 47. Hoe om 'n voerkraal vir vleisbeeste op jou plaas te begin 51. Eksterne parasiete in vee: Deel 2

54. www.proagri.co.za

Pioneer is ՚n alombekende naam onder graanboere in Suid-Afrika en die maatskappy besef dat die boer se eerste prioriteit die volgende seisoen se oes is.

ProAgri

Posbus 72707, Lynnwoodrif / Rossouwstraat 577 Die Wilgers, Pretoria 079-515-8708 www.proagri.co.za Copyright © 2022. All rights r eserved. No m aterial, text or photographs may be r eproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions e xpressed are not n ecessarily those of the publisher or of the e ditor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their r espective o wners. ProAgri shall not be liable for any errors or for any actions in reliance thereon.

Business-to-business: Agriculture ABC

ProAgri Redakteur tydskrif en aanlyn Annemarie Bremner > 082-320-3642 annemarie@proagri.co.za Verslaggewers Bianca Henning > 082-326-2572 bianca@proagri.co.za Maryna Steyn > 082-261-9177 maryna@proagri.co.za Natasha Kruger > 081-736-4236 natasha@proagri.co.za Benine Ackermann > 073-105-6938 benine@proagri.co.za Bemarkingsbestuurder Diane Grobler > 082-555-6866 diane@proagri.co.za Bemarkers Xander Pieterse > 062-391-6507 xander@proagri.co.za Johan Swartz > 071-599-9417 johan@proagri.co.za Tiny Smith > 082-698-3353 tiny@proagri.co.za Lelani Botha > 074-424-0055 lelani@proagri.co.za Skeppende bestuurder Christiaan Joubert > 072-419-3990 christiaan@proagri.co.za Uitleg en ontwerp Michelle Kruger & Lizelle Erasmus Kliëntverhoudingsbestuurder Carin Swartz > 084-233-0123 carin@proagri.co.za Navrae Engela Botha > 073-663-1234 engela@proagri.co.za Rekeninge Ronel Schluter > 084-088-0123 accounts@proagri.co.za Verspreiding en intekening Nita Volmer-van Zyl > 079-515-8708 nita@proagri.co.za Sakebestuurder George Grobler

Voorbladartikel

My mielies val om: Hoekom? deur Martin Brandt, landboukundige, Pioneer

ielies val dikwels om wanneer spanning tydens die graanvulproses die hoeveelheid koolhidrate wat aan die stam en wortels onttrek word, verhoog. ՚n Paar redes hoekom mielies omval: • As gevolg van ՚n verskeidenheid spanningsfaktore gedurende die seisoen wat stamsterkte en/of stamgehalte beïnvloed. • Die belangrikste spanningsfaktore wat tot omval lei is: droogte, min sonlig, insek- en siektedruk en lae vrugbaarheid. • Stamprobleme ontstaan selfs wanneer goeie groeitoestande gevolg word deur minder gunstige omgewingstoestande. • Die hoë aanvraag na koolhidrate tydens graanvulling. Wanneer die plant nie voldoende koolhidrate kry deur fotosintese nie en dit dus uit die stamme en wortels moet onttrek. • Graanvul is die plant se hoogste prioriteit. Faktore wat omval kan bevorder Spanningstoestande Wanneer ՚n mielieplant onder spanning verkeer, word fotosintese minder. As dit tydens graanvul plaasvind, is dit baie nadelig. In droogte en hitte maak die blare toe en dan fotosinteer die plant nie ten volle nie. Bewolkte weer Fotosintese neem drasties af in lang tydperke van bewolkte weer. Haelskade Hael verminder die blaaroppervlak drasties. Dit kan daartoe lei dat die plant sy nodige koolhidrate by die wortels en stam gaan kry pleks van deur sy blare. Dit verswak die wortels en stamme. Oormatige reën Wanneer baie reën in ՚n kort tydperk val saam met sterk wind, kan sekere kultivars met swakker wortelstelsels omval. Hoë plantestand Dit veroorsaak dat mielieplante meer regop en hoër groei weens mededinging om sonlig. Plante met dunner stamme kom dus voor en kan, as dit deur ՚n swam besmet word, makliker omval. Te veel water Lei tot versuiptoestande en verswak wortelgroei en -ontwikkeling. Voedingstekorte of wanbalanse Hoë vlakke van stikstof (N) en lae vlakke 2

ProAgri Suid-Afrika 267

Plante wat gedurende die groeiseisoen verskeie spanningsfaktore ervaar het. van fosfaat (P) verlaag stamgehalte. Insekskade Die mieliestronkboorder (Busseola fusca) vreet gate in die plant se stam, verswak die stam en maak dit vatbaarder vir swamme. Plant kultivars met die BT-geen om stamboorderskade te vermy. Blaarsiektes Noordelike blaarskroei en grysblaarvlek verminder die blaaroppervlak en dit verminder fotosintese. Kultivarvatbaarheid Plant kultivars met weerstand teen stamvrot en met ՚n sterker staanvermoë.

Belangrikste spanningsfaktore wat fotosintese beïnvloed Die tempo van fotosintese of die blaaroppervlak word verminder deur: • Droogte • Min sonlig • Insekdruk • Siektedruk • Lae grondvrugbaarheid As fotosintese nie in die energiebehoefte vir die ontwikkeling van die pitte kan voorsien nie, verplaas die plant koolhidrate van die wortels en stam na die kop. Stamvrotorganismes kan dan verswakte en sterwende plantweefsels binnedring. www.proagri.co.za

Voorbladartikel

Stamme wat knak en breek as gevolg van spanningstoestande wat stamvrot tot gevolg het. Stamprobleme: Kan selfs ontstaan wanneer goeie groeitoestande gevolg word deur minder gunstige omgewingstoestande. Bykomende faktore soos: • Grondvrugbaarheid • Gewasbestuur • Mikro-omgewingseffekte kan die probleem op sekere lande verhoog Verdere bydraende faktore: Daar is ՚n aantal faktore wat kan bydra tot omval by mielies, maar dit word meestal geassosieer met ՚n kombinasie van verswakte stamme as gevolg van ՚n soort spanning tydens graanvul, en stamvrotpatogene wat daarna die verswakte stamme binnedring. Erge weersomstandighede tydens afdroging kan ՚n primêre of bydraende oorsaak van omval wees. In baie gevalle sal stamme wat reeds swak is, onder sterk winde en reën breek. Insekbesmetting, veral dié van die tweede generasie mieliestamboorder, kan ՚n oorsaak van omval wees, maar is nou baie minder algemeen as gevolg van Bt-mielies. Spanningsfaktore wat aanleiding gee tot swak stamme Droogtespanning Die afname in fotosintaat (suikers) weens droogtespanning is deeglik gedokumenteer. Wat regstreeks beïnvloed word is: • Waterverhoudings • Koolstofdioksied • Suurstofuitruiling As blare toedraai tydens droogte, word die doeltreffende blaaroppervlak vir sonlig verminder en dit verlaag lignienneerlegging in die stamwand, wat die stam baie swak maak. Grondvrugbaarheid Navorsers het bevind dat grondvrugwww.proagri.co.za

baarheid ՚n diepgaande uitwerking op die gehalte van die stam het. Die opvallendste is navorsing wat toon dat ՚n kombinasie van hoë stikstof en lae kalium die gehalte van die stam ernstig kan verlaag Die rol van stikstof (N) • Hoë stikstof hou verband met ՚n groter aantal pitte, wat die vraag na koolhidrate na die kop verhoog. • Hoër stikstof help ook om hierdie koolhidrate aan die stam te onttrek en na die kop te verplaas deur die verplasingstempo in die plant te verhoog. • Verhoogde stikstof lewer ook ՚n bydrae tot ’n verlaging van lignienvaslegging in die stamwand. Die rol van kalium (K) • Die rol van kalium in die voorkoming van voortydige plantdood is al lank vasgestel. • Kalium funksioneer in die opbou van blaar- en stamweefsel en om die beweging van water binne die plant te reguleer. • ՚n Toename in kalium hou verband met verhoogde fotosintese. Lae sonstraling • Fotosintese is die doeltreffendste in volle sonlig. • Die tempo van fotosintese neem in regstreekse verhouding toe met die intensiteit van sonlig. • Fotosintese kan op ՚n bewolkte dag met meer as 50% afneem vergeleke met ՚n dag met helder sonskyn. • Langdurige bewolkte toestande tydens graanvulling lei dikwels tot ՚n erge onttrekking van die stamreserwes. Koolhidraatbehoefte Tydens graanvulstadiums: • Omvalprobleme kom dikwels uit spanning tydens graanvul, wat die hoeveelheid koolhidrate wat van die stamme en wortels gemobiliseer word, verhoog. • By suksesvolle bestuiwing plaas

•

kopontwikkeling ՚n groot vraag na die plant vir koolhidrate. Wanneer die eise van die ontwikkelende pitte die aanbod wat deur die blare geproduseer word oorskry, word stam- en wortelopbergingsreserwes gebruik. Omgewingspanning, wat die hoeveelheid fotosintaat wat deur die plant geproduseer word verminder, kan plante dwing om selfs groter persentasies stamkoolhidrate te onttrek, wat graanvulverhoudings ten koste van stamgehalte beskerm. Aangesien koolhidrate wat in die wortels en stamme geberg word na die kop gemobiliseer word, begin hierdie strukture afneem en verloor hulle gou hulle weerstand teen grondgedraagde patogene. Hoë temperature tydens graanvul verhoog die tempo waarteen swamme die plant binnedring en koloniseer. Alhoewel patogene ՚n sleutelrol in stamvrotontwikkeling speel, is dit hoofsaaklik die onvermoë van die plant om voldoende fotosintaat aan die ontwikkelende kop te verskaf wat die proses aan die gang sit.

Opsomming • Hoë-opbrengsbasters kan hoë opbrengste lewer ten koste van laatseisoen stamknak. • Hoër persentasies koolhidrate word verplaas tydens graanvulstadium. • Die stamkrimpproses word weerspieël deur die vermindering in stamwanddikte. • Die onderste stamlitte verswak, wat dan tot omval lei. Vir meer inligting gaan na www.pioneer.com/za of stuur ՚n e-pos na info.rsa@pioneer.com. ProAgri South Africa 267

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Die nuutste tegnologie van Massey Ferguson en Fendt S

uid-Afrika se sowat 30 000 plus kommersiële boere staar voortdurende uitdagings in die gesig om aan die groeiende vraag na voedsel te voldoen, om internasionaal mededingend te wees en om landbouprodukte van hoë gehalte te produseer; dit alles terwyl hulle volhoubaar en winsgewend bly. Die afgelope paar jaar was AGCO wêreldwyd se doelwit om nader aan die boere te kom, met ՚n skerp fokus op Afrika. “Ons wil verseker dat boere weet ons is hier om te bly,” sê dr Dominik Reus, besturende direkteur, AGCO Afrika. “Ons belê baie in Suid-Afrika om vertroue in ons te vestig as die voorkeurverskaffer van meganisasie en tegnologie. Ons werk saam met ons handelaars om te verseker dat boere die beste diens moontlik ontvang. “Tegnologie verstewig die regstreekse verbintenis tussen die boer, die handelaar en ons. Ons span saam met ons vennote, die handelaars in Suid-Afrika, om ՚n beter diens te bied en ons leweringstyd te verkort sodat ons klante die beste ervaring het en hulle toerusting aan die werk bly,” sê dr Reus. AGCO se hoë-perdekrag (HHP) Massey Ferguson- en Fendt-trekkerreekse is ontwerp om krag, gerief, bruikbaarheid, doeltreffendheid en betroubaarheid te verbeter. Die HHP-reeks kan alles behalwe die mees uitsonderlike boerderytake sonder huiwering in SuidAfrika se moeilikste toestande hanteer. Insetkoste word omsigtig in die ontwerpproses oorweeg om brandstofverbruik te verbeter en die omgewing teen uitlaatgasse te beskerm. AGCO verskaf en ontwerp ook sy eie AGCO Power-enjins vir hoër wringkrag teen laer omwentelings. Met verbeterde tegnologie wat doeltreffender brandstofverbruik tot gevolg het, verhoog hulpmiddels soos MF Guidance, Autopilot en MF-seksiebeheer boere se winsgewendheid. Boonop het gevorderde tegnologieë soos MF Connect en Fendt Connect dit moontlik gemaak om toerusting op die

www.proagri.co.za

land te moniteer om te verseker dat probleme reggestel word voordat dit ernstig raak. Dit bemagtig ook die handelaar se tegniese personeel om beter kliëntediens te bied. Met die klem op tegnologie sal AGCO die splinternuwe MF 8S by Graan SA se NAMPO Oesdag van 16 tot 20 Mei ten toon stel. Die MF 8S-reeks, met modelle van 152,9 kW (205 pk) tot 197,6 kW (265 pk), spog met die nuutste tegnologie en brandstofdoeltreffendheid, terwyl dit die operateur gemaklik hou. “Gekombineer met sy ergonomie, weet ons dat ons ՚n toonaangewende produk het om aan die mark te bied,” sê dr Reus. Wat Fendt betref, sal AGCO die nuwe Fendt One-kajuite in die 1000- en 200-reeks trekkers ten toon stel. Die 2022-model van die Fendt Ideal Combine 10T sal na verwagting ook vertoon word, met ՚n spooropstelling en rewolusionêre beheerstokstuur vir ՚n verbeterde operateursuitsig deur die voorruit. NAMPO 2022 sal ook vir die eerste keer ՚n Fendt-rusperbandtrekker vertoon. “Ons is ՚n wêreldleier in die bou van ruspertrekkers, met ons ervaring wat oor meer as dertig jaar strek. Ons het daardie ervaring met skeppingskrag gekoppel om die nuwe Fendt 1100 Vario MT te skep, wat boere help om elke dag die beste te bereik wat hulle kan,” sê dr Reus. Daar is drie modelle om van te kies, wat wissel van 381 kW (511 pk) tot 460,8 kW (618 pk). As dit nie voldoende is nie, kan boere die topmodel Fendt 1167 Vario MT kies. Dit bied ՚n bykomende 41 kW (55 pk) vir toerusting met hoë kragvereistes vir hidroulika of trekkrag. Oor die belangrikheid daarvan dat die landboubedryf die beste tegnologie in elke klas toerusting aangryp, kan daar geen twyfel wees nie. Dr Reus sê dit is van uiterste belang op medium tot groot kommersiële plase, waar insetkoste noukeurig dopgehou moet word om maksimum produktiwiteit en doeltreffende gebruik van hulpbronne te verseker. Hierdie hulpbronne sluit

Kom besoek AGCO by NAMPO by standplaas B6, B7, B32 en B33. Besoek ook die webtuistes by www.masseyferguson.co.za en www.fendt.com.

ProAgri South Africa 267

Meganisasie

AGCO Africa stel boere eerste by NAMPO 2022:

insette soos diesel, onkruiddoder, plaagdoder en saad in. “Ons het presisieboerderytegnologie wat hoofsaaklik aangepas is vir medium tot groot kommersiële plase wat die boer in staat stel om gewasveranderlikheid waar te neem, te meet en betyds daarop te reageer.” AGCO speel steeds ՚n sleutelrol om die beste werktuie teen bekostigbare pryse na die plaaslike mark te bring, tesame met uitstekende kliëntediens en ondersteuning. “AGCO is toegewy daaraan om boere te help floreer. Ons slim oplossings van hoë gehalte en die uitsonderlike ervaring wat ons ons klante bied, begin deur na boere te luister om hulle behoeftes te verstaan. “Ons ervare produkspanne fokus daarop om slegs produkte in te voer wat geskik is vir die Suid-Afrikaanse omgewing. “Dit word gerugsteun deur voortgesette professionele opleiding van ons handelaarsnetwerk om te verseker dat hulle spanne toegerus is met die kennis en vaardighede om sowel die produk as die boere te ondersteun. Verder kan ons handelaars toerusting opstel, pasmaak en spesifiseer vir maksimum doeltreffendheid,” sê dr Reus. “Ons het ons teenwoordigheid in Suid-Afrika gevestig en wil graag die handelsmerke versterk deur ons handelaarsnetwerk uit te brei. Ons het byvoorbeeld nuwe handelaars aan boord geneem. Dit alleen verg baie werk van albei partye om te verseker dat ons vorder met ՚n gemeenskaplike doelwit, naamlik om die boer na die beste van ons vermoëns te dien. “Ons het gevind dat die handelaars tevrede is met die veranderinge, en ons groei nader as vennote,” sê dr Reus. Om daardie direkte lyn na die oorspronklike toerustingvervaardiger (OEM) te hê, het ՚n groot verskil gemaak in terme van kommunikasie en prysvoordeel vir die Suid-Afrikaanse mark. “AGCO streef daarna om enige oorblywende gapings in die mark te vul en te verseker dat enige handelaar op ՚n redelike afstand van boere is om hulle doeltreffende en gerieflike ondersteuning te gee wanneer nodig, vir sowel Massey Ferguson as Fendt.” Dr Reus verseker dat AGCO sal voortgaan om in Afrika te belê ten opsigte van mense, vaardighede, produkte en geriewe. “Besoekers aan ons standplaas by NAMPO 2022 sal duidelik die verskil kan sien. Ons sien daarna uit om hierdie ervaring met almal te deel.”

Meganisasie

THERMAL IMAGING MONOCULAR

THERMIONTHERMIO 2 WWW.ULTRANEXUS.CO.ZA

THERMAL IMAGING RIFLESCOPE THERMAL IMAGING RIF

AXION 2

AXION

THERMAL IMAGING MONOCULAR THERMAL IMAGING MO

THERMI THERMIOONN2 HELION 2

HELION WWW.WWW.ULTRANEULTXRUANES.COX.UZSA.CO.ZA

THERMAL IMAGING MONOCULAR THERMAL IMAGING MO

TO FI N D A DEALER NEAR YOU, SEE CONTACT DETAI L S BELOW: THERMAL THERMALIMAGIIMAGINGNRIGFRILESCOPE FLESCOPE WWW.ULTRANEXUS.CO.ZA | WHOLESALE@ULTRANEXUS.CO.ZA | 083 559 0001

TO FIND A DEALER NEAR YOU, SEE CONTACT DETAILS BELOW: TO WWW.ULTRANEXUS.CO. ZA | WHOLESALE@ULTRANEXUS.CO.ZA | 083 W 559 0001 W W . U LT R 6

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Tussen die betroubare John Deere-groen is daar nou ook staatmaker-geel deur Natasha Kruger

oere is opgewonde oor die goeie nuus dat daar nou ook ՚n John Deere-oplossing is vir grondverskuiwing- en konstruksiewerk op die plaas. Vanjaar kan boere by NAMPO verwag om ՚n bietjie geel onder die groen te sien: John Deere se geel konstruksiewerktuie sal van naderby bewonder kan word. John Deere se geel konstruksiemasjiene sluit alles in wat die boer vir grondverskuiwing en konstruksiewerk op die plaas kan benodig: Graafmasjiene, padskrapers, trugrawerlaaigrawe, wiellaaiers en stootskrapers, noem maar op … Die beste nuus is dat dieselfde landboutegnici hierdie geel werktuie kan ondersteun as die groenes! John Deere verseker dat tegnici ten volle opgelei word om die konstruksiewerktuie te onderhou en te herstel. Daar is spesiale

masjienspesifieke ondersteuningsfunksies binne die handelaarsnetwerk. “Met hierdie produkreeks is ons nou ՚n een-stop-winkel vir alle werktuie,” sê Griffiths Makgate, konstruksie- en bosbouverkoopsbestuurder van die Afrika- en Midde-Ooste-tak. “Dit is ook belangrik om daarop te let dat dieselfde boere wat ons vermoëns gesien het voordat ons ons geel masjiene ingebring het, dieselfde vlak van diens as op hulle landboumasjinerie sal ontvang.” Trouens, ՚n boer kan daarop reken dat dieselfde mense wat daar was vir hom sedert hy die eerste keer ՚n John Deere-masjien gekoop het, steeds sorgsaam na sy belange sal omsien. Nou hoef ՚n boer nie met verskillende maatskappye sake doen oor landboutoerusting aan die een kant en konstruksietoerusting aan die ander

kant nie — sy vertroude John Deerehandelaar is daar vir altwee. “Na my mening is dit altyd die beste om ՚n werktuig te koop as jy dit kan bekostig, met die wete dat jy dit kan gebruik wanneer en soos jy wil, maak nie saak hoe intensief of min jy dit gebruik nie,” sê Griffiths. Een van die voordele wat boere geniet, is dat hulle hulle gebruikte konstruksiemasjiene teen hoër pryse kan herverkoop omdat daar ՚n groter aanvraag is na hulle masjiene — boere pas hulle werktuie mooier op as konstruksiespanne. Met die hoër herverkoopwaarde kan boere maklik in meer moderne masjiene met meer funksies en groter gerief belê. Sommige van John Deere se konstruksiewerktuie laat jou toe om die werkmodus/werkinstelling te kies. Dit help boere om meer produktief te wees en minder brandstof te verbruik. Nog goeie nuus vir boere is dat daar vir hulle ՚n finansieringsopsie is. Die doel van John Deere Financial is om boere en maatskappye te help om geld te bespaar deur gebruik te maak van pasgemaakte batefinansiering. Omdat hulle wil seker maak dat hulle klante die beste diens en oplossing moontlik kry, het John Deere Financial sy sakemodel op die vier pilare van gerief, toewyding, mededingendheid en insig gebou. Dit is nie net die rentekoerse wat dit van ՚n gewone bank onderskei nie; dit is ook die feit dat die boer 'n meer buigbare finansieringsplan kan geniet. Wanneer ՚n groter deposito op die toerusting gemaak word, sal die boer baat by ՚n laer rentekoers. John Deere wil die boer wys dat hy dieselfde vlak van diens, ondersteuning en kundigheid kan kry ongeag of sy toerusting groen of geel is. Hulle is gereed om saam met boere te groei. JDLink™ is ՚n unieke kenmerk van John Deere-werktuie wat klante ՚n verbinding tussen hulle slimtoestelle en die werktuig bied. Boere sal sonder enige bykomende koste enige masjien in hulle vloot wat met die diens versoenbaar is vir JDLink™ kan aktiveer. Daarmee kan ՚n boer sy werktuie vanaf sy John Deere-operateurstelselrekening op die web- of mobiele toepassing bestuur.

Vir enige bykomende inligting, stuur ՚n e-pos aan africa@johndeere. com, of kontak hulle by +27(0)-21127-3759 of +27(0)-21-127-3760. ՚n Flukse geel John Deere-trugrawer/laaigraaf in aksie. www.proagri.co.za

ProAgri South Africa 267

Meganisasie

Links: John Deere se geel laaigraaf is net die ding vir enige boerdery.

Meganisasie

YOU GROW, WE SUPPORT. WE ARE AT YOUR SERVICE. Service is the foundation on which Barloworld Equipment was built, and the culture of customer support has become our primary focus over the years. Our reputation has not been on selling machines alone, but on providing the best solutions for our customers’ business needs. Our goal looks ahead, not only to the future of our business, but to the success and sustainability of your business. We believe in mutually beneficial partnerships, that lead to working as one and walking the journey together. We have a Product Support department which seeks to develop innovative and effective equipment management solutions for your business, providing a wide range of support services, world class facilities and dedicated service engineers. You can rest assured that as you walk the journey, you don’t have to walk it alone. We are here, at your service, to support your business growth. WE’LL BE AT STAND C31 FROM 16TH - 20TH MAY 2022. OUR TEAM OF EXPERTS ARE EXCITED TO MEET YOU!

For more information visit | www.barloworld-equipment.com

© 2022 Caterpillar. All rights reserved. CAT, CATERPILLAR, their respective logos, “Caterpillar Yellow”, the “Power Edge” trade dress as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission.

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Meganisasie

MATRIX® 430 GPS NAVIGASIESTELSEL: MAKLIK OM TE GEBRUIK, LAE ONKOSTE, KLEURVERTONING NAVIGASIESTELSEL GPS navigasie is glad nie meer te ingewikkeld of te duur nie. Eenvoudige gebruik en bekostigbare pryse beteken dat die Matrix 430 die beste waarde in ‘n GPS navigasiestelsel bied. ‘n Ligbalk op die skerm asook die karteringstelsel verminder oorslaan en oorvleueling sodat gewasbeskerming vermeerder word. Die Matrix 430 is ‘n uitstekende opgradering van skuimmerkers en balke gedurende spuit en strooi. • • • •

Maklik om te installeer, maklik om te gebruik en maklik om tussen masjiene te skuif Die kompakte grootte bied moeitelose montering voor die stuurwiel vir sigbaarheid gedurende gebruik Dit bereken veld oppervlakte, tel aantal hektaars toegedien, en verskaf Google EarthTM PDF verslae Verskaf waarskuwingsalarms wanneer ‘n gebied betree word wat reeds gedek is

www.te jet.com www.proagri.co.za

9 www.teejet.com

ProAgri South Africa 267

Meganisasie 10

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

A Wood-Mizer MP360 Planer Moulder combines forces with two WoodMizer sawmill lines at Highlands Sawmill in KwaZulu-Natal to drive profitability even further.

he road to Harding in KwaZulu-Natal where Highlands Sawmill is located, passes through some of the most scenic landscapes in South Africa. Green pastures and plantations are framed by the Ingeli and Drakensberg Mountain ranges in the distance with timber and cattle farms dotting the banks of the wide rivers that cross through the area. Highlands Sawmill is located in one of the many fertile valleys outside Harding that is also home to the vast Weza and Singisi Forests from where large quantities of sawn timber exit from South Africa and the region. Highlands Sawmill is located on a third-generation timber and cattle farm owned by the Hogg family. Geoff Hogg, the current custodian of the farm, added another 740 hectares to the plantations that his father first established. The areas on the farm planted with pine and eucalyptus produce logs for furniture and structural grade timber, CCA (copper chrome and arsenic) poles treated on the farm for agricultural applications, and fibre for paper production as part of Highlands Sawmills’ membership in Sappi’s out-grower scheme. Wood-Mizer Sawmills and MP360 Planer Moulder drive production The 2018 start-up of the Wood-Mizer MP360 Planer Moulder at Highlands Sawmill added production capacity after the sharp increase in demand that followed the mill’s commissioning of two Wood-Mizer sawmill lines in 2016 and 2017. Gerhard Pretorius, Highland Sawmills’ Sawmill Manager, fast-tracked the process to use Wood-Mizer technology to increase the output and recovery at the mill. The two sawmill lines work in tandem

Highlands Sawmill’s LT70 Remote cutting pine grown on the farm. www.proagri.co.za

Meganisasie

Highlands Sawmill prospers with Wood-Mizer Wood-Mizer’s recently commissioned MP360 planer moulder extenden Highlands’ margins further. that it offers, is well beyond anything that is currently available in the market. We can now process sawn material into high-value planed and profiled boards in one pass. In doing so, we have improved our price per cubic meter by 200%. “Wood-Mizer's expertise and commitment to customer service makes our investment even more worthwhile,” Gerhard explains. Wood-Mizer’s thin kerf narrow bandsaw processes the farm’s shorter logs into high-value furniture grade timber. to produce sawn timber for distribution to factories and hardware centres throughout KwaZulu-Natal, Eastern Cape and beyond. Line No 1 uses a Wood-Mizer LT70 Remote with an outfeed conveyor and transfer deck to a Wood-Mizer EG300 edger to produce accurately sawn, 6 m structural timber lengths from maximum log diameters of up to 950 mm. Line No 2 is built around a Wood-Mizer Twin Vertical Saw (TVS) and HR700 Multi-Head resaw. The line processes Highland Timber’s small diameter pine logs ranging in size from 150 to 250 mm and up to 4,8 m in length into furniture grade sawn timber. Progressive and compartment kilns are used for drying while Wood-Mizer Blade maintenance equipment allows Highlands Sawmill to maintain their own blades to the standards they require. Wood-Mizer MP360 planer moulder for bigger profits at Highlands Sawmill The 2018 start-up of the Wood-Mizer MP360 planer moulder at Highlands Sawmill has extended the mill’s ability to seamlessly convert logs into sawn timber and then into finished wood products for increased profits. “We were in the market for a planer moulder that would allow us to process sawn material into planed and moulded products with better margins,” Gerhard Pretorius says. “But we could never afford a planer moulder, until we were introduced to the Wood-Mizer MP360. “The price of the unit and the foursided planing and moulding capacity

MP360 — High production planer moulder Wood-Mizer’s Woodworking Machine Range now gives Wood-Mizer the ability to offer a full range of equipment that can seamlessly convert logs into dried lumber and finally into finished wood products - all backed by WoodMizer's expertise and commitment to excellent customer service. The range consists of four and two-sided planer moulders, thickness planers, a highly innovative universal spindle moulder with an all-purpose table saw adding to the versatility of the range. The MP360 four-sided planer/moulder is a high-production, large capacity machine engineered for professional workshops. It is a further development of the tried and tested Wood-Mizer MP260 planer/moulder. Its robust design allows for the processing of thicker timber on four sides offering a maximum planning/moulding height of 230 mm and a maximum cutting width of 510 mm. The unit’s four cutter head motors range in size from 3 to 5,5 kW with the feed speed pinned at 3 to 15 m/minute.

Accurately sized, high-quality sawn timber ready for the market. For a full rundown on the specifications and options on the Wood-Mizer Planer Moulder range, visit www. woodmizer.co.za.

ProAgri South Africa 267

Meganisasie

2022 Isuzu D-Max: Nommer 7 uiteindelik hier deur Dirk Gallowitz van Ultimate Drive

suzu-bakkieliefhebbers in Suid-Afrika moes lank wag, maar die sewende geslag van die gewilde D-Max, voorheen die KB, is uiteindelik plaaslik bekendgestel. Soos voorheen sal drie bakvorms beskikbaar wees, naamlik ՚n enkelkajuit, ’n anderhalfkajuit (“Extended Cab”) en ՚n dubbelkajuit. Die 2022-reeks word plaaslik met twee enjinkeuses beskikbaar gestel: ’n Heel nuwe 1,9-liter diesel asook die bestaande 3-liter diesel. Die 1,9-liter turbo-dieselenjin lewer 110 kW teen 3 600 opm met ’n piekwringkrag van 350 Nm wat tussen 1 800 en 2 600 opm beskikbaar is. Die bestaande drieliter-turbodieselenjin uit vorige geslag D-Max is omvattend hersien vir die nuwe model, nou met minder skadelike uitlaatgasse en beter brandstofgebruik. Van die verbeteringe is die nuwe turbo-aanjaer met verhoogde turboreaksie en ՚n meer doeltreffende, laewrywingontwerp wat grootliks bydra dat die enjin nou 140 kW (10 kW meer) teen 3 600 opm met 450 Nm (70 Nm meer) piekwringkrag tussen 1 800 en 2 800 opm bied. Die nuweling kom met ՚n keuse van ՚n handof outo-matiese ratkas met ses gange elk. Vir die 2022 D-Max-reeks het Isuzu splinternuwe afwerkingsvlakke gekies. Die enkelkajuit bied die keuse tussen ՚n

ProAgri Suid-Afrika 267

standaardmodel en ՚n L, en is net met die 1,9-liter-enjin beskikbaar. Die standaardmodel word met die volgende kenmerke toegerus: staalvellings met 205R 16C -bande, ՚n AM/ FM-radio met ՚n straalplaatspeler en Bluetooth-verbinding, ՚n USB-kragpunt, handbeheerde lugversorging en materiaalbekleedsel vir die sitplekke. Die L, wat beskikbaar is as ՚n 4x2 en ՚n 4x4 en die keuse van die handof outomatiese ratkas bied, voeg die volgende kenmerke by: Sentrale sluiting met afstandbeheer, staalvellings met 255/65 R 17-bande, elektriese vensters, ՚n veelfunksiestuurwiel en ՚n middelkonsole met ՚n deksel tussen die sitplekke. Die anderhalfkajuit is beskikbaar as ՚n standaardmodel, asook ՚n L, LS en LSE. Die standaardmodel en die L is net met die 1,9 liter-enjin en handratkas beskikbaar. Die LS is ook net met die 1,9 liter-enjin beskikbaar, maar met die keuse van die handof outomatiese ratkas. Die LS se bykomende kenmerke sluit die volgende in: ՚n Seweduim-raakskerm met Android Auto en Apple Car Play, Wi Fi-verbinding, ՚n USB-kragpunt agter in die kajuit, ՚n veelfunksiestuurwiel wat met leer oorgetrek is, asook ՚n oorhoofse konsole met kaartleesliggies en plek vir ՚n sonbril. Die buiteafwerking van die LS bevat kleurgekodeerde deurhandvatsels, kleurgekodeerde stampers voor en

agter, halogeen-kop- en dagryligte en misligte asook ՚n metaalgrys sierrooster en swart kanttrappies. Die LSE is net met die drieliterenjin en outomatiese ratkas beskikbaar en bied die keuse tussen ՚n 4x2 en 4x4. Die LSE se bykomende kenmerke sluit die volgende in: ՚n chroom-sportstaaf agter die kajuit, chroomafwerking vir die buitespieëls, deurhandvatsels en sierrooster, ՚n rolstaaf en dakspore asook ՚n negeduim-raakskerm en outomatiese dubbelsone-klimaatbeheer. Die meerderheid van die reeks is dubbelkajuite en die volgende modelle is beskikbaar: Drie L-modelle, vier LS-modelle, twee LSE-modelle asook ՚n nuwe vlagskip, naamlik die V-Cross waarvan twee weergawes, naamlik ՚n 4x2 en 4x4 met die outomatiese ratkas beskikbaar is. Die L is beskikbaar as ՚n 4x2 of 4x4 met die outomatiese ratkas of ՚n 4x4 handrat. Die LS bied albei enjinkeuses; daar is ՚n 1,9-liter 4x2 handrat en outomaties, asook ՚n drieliter 4x4 met die keuse van albei ratkaste. Die LSE en V-Cross is net beskikbaar met die drieliterenjin en die outomatiese ratkas, maar voornemende kopers kan tussen ՚n 4x2 en 4x4 kies. Die V-Cross is die nuwe vlagskip van die reeks en bied die volgende bykomende kenmerke: donkergrys agttienduim-allooiwiele, donkergrys afwerking vir die deurhandvatsels, voorstamper,

www.proagri.co.za

Meganisasie

uitgeboude modderskerms, sierrooster en sportstaaf asook grys kanttrappies. Aan die binnekant is daar leerbekleedsel en voorsitplekke met agt elektriese verstellings, klavierswart afwerking vir die binneruim en ՚n digitale instrumentepaneel wat volgens die bestuurder se behoeftes aangepas kan word. Die nuwe D-Max is baie veiliger as sy voorgangers en die volgende kenmerke is standaardtoerusting, selfs vir die intreemodelle: Sluitweerremme met noodremhulp en elektroniese remkragverspreiding, wegtrek- en afdraandehulp, sleepswaaibeheer en twee lugsakke. Die L-modelle word met presies dieselfde kenmerke toegerus, maar ՚n alarmstelsel met afstandbeheerde sentrale sluiting word bygevoeg, asook ISOFIX-hegpunte vir die agtersitplekke van die dubbelkajuit. Die LS spog met ՚n trukamera, agterste parkeersensors en sewe lugsakke. Die LSE voeg die volgende kenmerke by: ՚n banddrukmonitor, ՚n blindekolmonitor, ՚n agterste dwarsverkeermonitor, sleutellose toegang met ՚n aansitknoppie asook outomatiese ruitveërs en outomatiese ligdiode-kopligte. Die V-Cross doen sy reputasie as vlagskipmodel gestand deurdat ՚n intelligente bestuurshulpstelsel standaardtoerusting is: Hierdie stelsel bevat onder meer die volgende kenmerke: ՚n Stereo-kamera met radartegnologie, voorbotswaarskuwing, outonome noodremhulp, aanpasbare spoedbeheer, ՚n stelsel wat moegheid by die bestuurder bespeur, baanhouhulp, baandwaalwaarskuwing en aanpasbare spoedbeheer. Daar is ook ՚n veelvuldige botsremstelsel wat as Multi Collision Brake bekend staan; die remme word dadelik geaktiveer sodra die lugsakke ontplooi word; dit verhinder ook dat die voorste insittendes se koppe aan mekaar raak.

Pryse vir die 2022 Isuzu D-Max reeks, wat ՚n waarborg van vyf jaar of 120 000 km en ՚n diensplan van 90 000 km insluit, is as volg:

Enkelkajuit

Prys

1.9 Ddi HR

R401 700

1.9 Ddi HR L

R421 000

1.9 Ddi HR L Outo

R439 200

1.9 Ddi 4x4 L HR

R506 200

1.9 Ddi 4x4 L Out

R528 800

Anderhalfkajuit (Extended cab) 1.9 Ddi HR

R433 600

1.9 Ddi HR LS

R477 000

1.9 Ddi HR LS Outo

R496 200

3.0 Ddi HR LSE Outo

R595 100

3.0 Ddi 4x4 LSE Outo

R670 300

Dubbelkajuit 1.9 Ddi HR L

R498 900

1.9 Ddi HR L Outo

R517 100

1.9 Ddi HR LS

R520 800

1.9 Ddi HR LS Outo

R537 500

1.9 Ddi 4x4 L Outo

R575 900

1.9 Ddi 4x4 LS Outo

R629 300

3.0 Ddi HR LSE

R716 400

3.0 Ddi 4x4 LS HR

R679 400

3.0 Ddi 4x4 LS Outo

R697 200

3.0 Ddi 4x4 LSE Outo

R771 100

3.0 Ddi V-Cross HR A/T

R760 100

3.0 Ddi Double Cab V-Cross 4x4 A/T

R814 700

ProAgri South Africa 267

Meganisasie

EVEN SMARTER EVEN AND EVEN MORE SMART COMFORTABLE KZN: CARL 064 634 6530

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Nóg slimmer en geriefliker as voorheen Artikel voorsien

altra se vyfdegenerasietrekkers se nuwe N- en T-reekse is op pad Suid-Afrika toe. Valtra se vyfdegenerasietrekkers is ontwerp om die gebruiker die beste trekkerervaring moontlik te gee. “Die nuwe trekkers is nie net mooi nie; hulle is ook maklik om mee te werk en spog met baie slim funksies. Ons het verskeie verbeterings in die nuwe reeks aangebring op grond van terugvoering van ons kliënte oor die vierdegenerasietrekkers. Presisieboerdery is die middelpunt van ons nuwe generasie, en elke nuwe model is beskikbaar met Valtra Connect,” sê Mikko Lehikoinen, visië-president van Verkope en Bemarking. Die nuwe generasie trekkers gebruik steeds die kragtige AGCOpower-enjins wat bekend is vir die langlewendheid en spaarsamige brandstofverbruik. Die N-reeks (99 kW – 121 kW) het 'n viersilinder 4,9 liter enjin waar die 121 kW T155 'n 6,6 liter enjin het. Die T195 (143 kW) en T235 (173 kW) trekkers gebruik die 7,4 liter enjins. Valtra ontwerp en vervaardig die kragoordrag self in Finland. Die kragverskuiwing kan soos 'n CVT bestuur word. Met die outomatiese modus verstel die ratkas die wisselwerking op grond van jou versnelling en wringkragvereistes om te verseker jy het altyd die beste brandstofverbruik en krag. Die nuwe generasie trekkers beskik oor nuwe hardeware en sagteware en ondersteun gladde en vinnige werkreeksveranderinge. In Suid-Afrika sal die N5- en T5-trekkers in twee modelkonfigurasies beskikbaar wees: Die Active- en Versu-modelle. Die Active-modelle het 'n 160 liter geslote senterhidrouliese pomp met handbeheerde kleppe. Die Versu-modelle het dieselfde pomp, maar die hidroulika word elektronies beheer deur die SmartTouch. Ander gewilde kenmerke soos die Valtra AIRES-voorasvering, TwinTrac tru-stuurstelsel en geïntegreerde voorskakeling is steeds beskikbaar in die nuwe generasie trekkers. N- en T-reeks propvol nuwe funksies Herontwerpte kajuite, ՚n nuwe baadjie, nuwe kragoordrag en enjineienskappe maak dit maklik om die nuwe trekkers te gebruik en slim tegnologie vir jou boerdery in te span. Een van die duidelikste kenmerke van die vyfde generasie N- en T-reeks trekkers is die kleurvertoonskerm op die A-pilaar wat die tradisionele instrumentpaneel agter die stuurwiel vervang. Dit is waar al die belangrike inligting maklik gesien kan word. www.proagri.co.za

Wanneer jy in die kajuit van die vyfde generasie N- en T-reeks klim, is dit duidelik dat die trekker heeltemal hernuwe is. Die stuurkolom is heeltemal nuut en dit is nou heelwat makliker om die stuurposisie te verstel. Valtra se bekroonde vorentoe-trury hefboom is opgedateer; dit is nou nóg makliker om rigting te verander tussen verskillende beheermiddels soos SmartTouch- en die TwinTrac-pendel. Die stuurwiel is effens groter as voorheen, maar dit bly ՚n gerieflike grootte – kenmerkend Valtra. Wegtrek in die B- en C-spoedstrekke is maklik, selfs met ՚n swaar vrag, te danke aan die nuwe Start Boost-eienskap. Om spoed tussen verskillende strekke te verander is nou merkbaar vinniger, veral teen padspoed. Gemakliker werk Die nuwe kajuit is geriefliker en gemaak vir meer produktiewe werk. Die regterkant van die SmartTouchmodelle se kajuit is herontwerp. Die sitplek draai selfs meer na regs as voorheen. Die regterbeheerpaneel het ook nou ՚n handige selfoonhouer en opsionele USB-laaipunte vir slimtoestelle. ՚n Hoër gehalte donker Premiumkajuitbinnekant is ook beskikbaar. Dit sluit ՚n leerbedekte stuurwiel, gedeeltelike chroompedale en rubbervoering onder in die bergingsruimtes in. Nóg slimmer modelle Sowat twee uit elke drie nuwe Valtratrekkers is toegerus met outostuur of gevorderde boerdery-oplossings vir vandag. Klante kan ook kies of hulle nuwe N- of T-reekstrekkers met Valtra Guide se outogids en slimboerderyeienskappe gebou moet word. Die splinternuwe Auto U-Pilot voeg Valtra se vindingryke wenakkerbeheer-

stelsel saam met die Valtra Guide. Auto U-Pilot beheer die werktuig met meer akkuraatheid op die wenakker, wat die hoeveelheid aandag wat die operateur aan die toerusting moet gee verminder en sy werk makliker maak. Valtra glo dat tegnologie vir presisieboerdery ՚n sleutelrol sal speel om volhoubaarheidsdoelwitte te bereik. Dit verseker dat die regte tegnologie in die regte plek op die regte tyd landbou se produktiwiteit sal verbeter. Valtra is gereed om boere te ondersteun in hierdie verandering,” sê Mikko Lehokoinen. Onmiddellik beskikbaar Die nuwe N- en T-reeks is onmiddellik beskikbaar, want vervaardiging het reeds in die lente in Valtra se fabriek in Finland begin. Valtrac (Pty) Ltd is die enigste invoerder van Valtra-trekkers na Suid-Afrika. Met vyf-en-twintig jaar se ondervinding in ongeëwenaarde lewering van wêreldklas oplossings aan boere, is hulle opgewonde om dit voort te sit met die nuwe generasie Valtramodelle.

Indien jy die voordeel van hierdie nuwe tegnologie in jou Valtratrekker wil benut en geniet, skakel Attie de Villiers by 083-261-9863 of 056-817-7308. Stuur gerus ook ՚n e-pos aan attiedev@valtrac.co.za of besoek www.valtrac.co.za.

ProAgri South Africa 267

Meganisasie

Valtra se vyfde generasie N- en T-reeks is hier!

Meganisasie

Wat is nuut in boerdery? FarmDroid is die jongste geoutomatiseerde oplossing Watter groenteboer sal nie giflose onkruidbeheer verwelkom nie? Dit is presies wat FarmDroid doen! Twee Deense boerseuns, Jens en Kristian Warning, het ՚n robot ontwikkel om die skoffelwerk te doen. Maar dit is nie al nie — die robot plant ook die saadjies en hy werk met sonkrag! Die resultaat is geen brandstofrekening en geen gifrekening. Die FarmDroid gebruik ultra-akkurate GPS om te onthou waar hy elke saadjie geplaas het. Met elke skoffelskof wat volg, onthou hy presies waar die plantjies is en skoffel rondom hulle. Hy gebruik skoffelskare tussen rye en lemme om die onkruid in rye tussen die plantjies af te sny. Met hierdie metode is geen duur hoëdefinisiekameras en ingewikkelde rekenaars nodig om teikenonkruid te identifiseer nie, en skoffelwerk kan selfs voordat die plantjies verskyn begin. Met in-ry en inter-ry-aksie doen FarmDroid ՚n volledige werk. Hy werk tot 5 mm vanaf elke saailing in die ry en 20 mm tussen die rye. Die hele werktuig weeg 800 kg. Suikerbeetboere wat die eerste FarmDroid getoets het, het ՚n opbrengsverbetering van 40 tot 60% bo trekkergedrewe skoffels behaal. Hulle glo dit is die gevolg van die kombinasie van presiese saadplasing en in-ry onkruidbeheer, wat eenvormige gewas-ontwikkeling meegebring het. Bo-op die werktuig se staalraam is vier sonpanele wat twee litium-ioonbatterye laai. Met volgelaaide batterye werk die FarmDroid aaneen vir 24 uur. As die batterye pap word, stop hy en wag vir die son om op te kom. Die FarmDroid skoffel sowat 6 hektaar per dag Die twee Deense broers het die eerste prototipes met die hulp van robotikaspesialiste in hulle plaaswerkswinkel gebou. Na die loodsing by Agritechnika, word die skoffelrobot nou in ‘n toegewyde fabriek vervaardig en meer as 250 van hulle werk al fluks in NoordEuropa.

R1,2-miljoen uit die sak moet skud om ՚n sesry-FarmDroid in te voer … en dan nog ՚n paar rand vir ՚n basisstasie. Opico sal die werktuig by die LAMMA-skou vertoon. (Bron: Farmers Weekly — VK)

Krone-kuilvoerwaens kry nuwe kerfstelsel Krone het ՚n vernuftige nuwe kerfstelsel vir hulle kuilvoerwaens ontwerp. Die stelsel verhoed ongekerfde materiaal om te ontsnap. Die jongste ZX-kuilvoerwaens se SplitCut-stelsel is ontwerp om ongekerfde materiaal te keer as dit oor die rotor se kante in die wa se pens wil val. Terselfdertyd bied die stelsel meer akkuraatheid, sagte materiaalhantering en ՚n kleiner trekkerkragbehoefte. Met die SplitCut-kerfstelsel is die rotor se kante heeltemal van die laairuimte geïsoleer met kantafskortings. Dit sorg dat geen ongekerfde materiaal in die laairuimte beland nie; nie

eers van die kante van die rotor af nie. Die afgesnyde materiaal word by die eerste mes verdeel en oor die vervoertande vorentoe begelei; twee materiaalkaatsers voer dit na die middel van die rotor, waar dit gekerf en na die laairuim gevoer word. Die nuwe kerfstelsel het ook die voordeel van stewiger beskerming van die kerfmesse en die dubbelgetemperde lemme bied ook meer weerstand teen spanning en las. ՚n Nuwe ZX-opsie verminder die rotorspoed wanneer ՚n minder kragtige trekker (<184 kW) gebruik word of wanneer yl materiaal gesny word. (Bron: profi)

FarmDroid word deur Opico versprei Opico se besturende direkteur, James Woolway, sê: “FarmDroid is ՚n unieke oplossing vir sowel groot as klein boerderystelsels. Ons verspreidingsnetwerk, onderdele- en tegniese spanne is meer as bevoeg om hierdie beproefde en bewese werktuig te rugsteun.” Die Suid-Afrikaanse boer sal sowat 16

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Optimale materiaalvloei Die MERGENTO se hart is die voerbandeenheid. Hierdie perfek gekoördineerde stelsel verseker ՚n steekhoudende vloei van materiaal en perfek gevormde windrye, selfs met kort gewasse. Die vervoerbandeenheid bestaan uit die opteller, die gewaspersroller, en die vervoerband. Die beheerde sesry-opteller gee die maksimum prestasie met die minimum gewasbesoedeling of -vermorsing. Die opteltande tel die materiaal sagkens

www.proagri.co.za

van die grond af op en plaas dit op die vervoerband. Die nokbaan trek die tande terug sodra die materiaal bo die band is. Die leweringspunt is 120 mm bokant die vervoerband sodat materiaal vrylik en sonder dwang op die band kan val. Die vervoerbandeenheid werk steeds doeltreffend wanneer jy afdraand ry en met ՚n kortgesnyde gewas. Die onderstelrollers is baie naby aan die tande se optelpunt geplaas en verseker dus perfekte grondvolging. Die volle vryheid van beweging wat die sentrale skarniermontering van die band bied sorg ook dat die gewig eweredig oor die hele werkwydte versprei word. Dit is ook die grondslag van grondvolging in alle rigtings. Die balk met drie hidrouliese silinders reageer in ՚n deeltjie van ՚n sekonde op enige bulte in die terrein. Wanneer die windry in die middel geplaas word, is die vertikale vryheid van beweging +475 mm tot -195 mm en die sywaartse speling +30 grade

tot -13 grade. Die skuinste in die rigting van beweging kan wissel tussen +11,5 grade tot 0 grade. Die MERGENTO skakel die vervoerbande outomaties af op die wenakkers en skakel dit weer aan by die begin van die volgende lopie. Dit verseker dat elke windry netjies begin en eindig. Die bespaar ook baie tyd, want dit is nie nodig om die vervoerband aan die einde van elke windry skoon te maak nie. Die vertragingstyd om die vervoerbande aan- en af te skakel kan gerieflik vanuit die trekkerkajuit beheer word. Gerieflike werking en maksimum aanpasbaarheid Die draairigting en die posisie van die twee vervoerbande kan vanuit die trekkerkajuit verstel word. Afhangende van die land se vorm, die volume materiaal en die baler wat die windry agterna moet optel, kan die MERGENTO VT 9220 ՚n windry in die middel of na links of regs, of twee enkelwindrye links en regs pak — en selfs vir ՚n kort tydperk materiaal laai.

Bron: Pöttinger

ProAgri South Africa 267

Meganisasie

MERGENTO VT 9220: Pöttinger loods ՚n nuwe vervoerbandhark Die hooispesialis, Pöttinger, het nou nog ՚n nuttige werktuig by sy omvattende reeks gevoeg: Die nuwe MERGENTO VT 9220-vervoerbandhark met werkwydtes van tot 9,2 meter vir ՚n sentrale windry en 8,7 meter vir ՚n windry langs die kant, is ontwerp vir lusern, klawer en ՚n wye verskeidenheid gewasse van permanente grasveld tot strooi. MERGENTO se opteller tel die gewas netjies en volledig op terwyl grond en klippe agterbly. Sonder verdere grondkontak voer bande die materiaal na die windry. Die MERGENTO word veral verwelkom vir droë, blaarryke gewasse, want hy beperk blaarverlies tot die minimum omdat die materiaal nie oor die grond gehark word nie en deurgaans sagkens en sorgsaam hanteer word. Die eindresultaat is voer met meer energie, meer ruproteïen en minder ru-as.

Gewasproduksie

Draakvrugte wen vinnig veld deur Tisha Steyn

raakvrugte se gewildheid as landbougewas is aan die toeneem. Kwekers en produsente is dit eens dat die besondere vrug waarde tot die Suid-Afrikaanse verbruikerstafel voeg. “Draakvrugte begin nou eers behoorlik van die grond af kom,” sê Howard Blight, eienaar van Amorentia Kwekery op Tzaneen wat een van die vernaamste verskaffers van steggies is. Die vrug met sy kenmerkende skubagtige skil en rooi, pienk of wit vleis bespikkel met klein swart saadjies, is inheems aan Suid- en Sentraal Amerika. Die naam verwys na verskillende kultivars van die Hylocereus undatus-spesie en hibriede daarvan wat wêreldwyd kommersieel verbou word. “In 2016 was daar maar sowat 20 ha onder draakvrugte, maar vandag is daar reeds 150 ha,” sê Lauren Strever van Amorentia Kwekery. Dit verteenwoordig altesaam sowat 50 boere wat die eksotiese, duur vrug tot hulle landboumandjie bygevoeg het. Volgens haar is die gemiddelde prys tans tussen R35 en R50 per kilogram. Howard is verbaas dat nie meer SuidAfrikaanse boere draakvrugte produseer nie, want die klimaat- en grondtoestande is ideaal vir die plaaslike verbouing van die kaktus. “Aanvanklik was plantmateriaal van die beskikbare kultivars skaars en verbruikers was nie besonder opgewonde oor die smaak nie,” sê hy. Hy meen Suid-Afrika is maar ՚n baie klein rolspeler in die draakvrugbedryf. “Vietnam alleen produseer eenmiljoen ton per jaar. Die meeste van die vrugte wat produseer word, word deur die Sjinese gesondheidsbedryf opgeraap.” Volgens hom is dié vrugte uit die Ooste egter smaakloos. Die Universiteit 18

ProAgri Suid-Afrika 267

van California in Los Angeles het begin om draakvrugte te veredel sodat dit ՚n mooi kleur het en lekker soet is. Howard het sewe jaar gelede veertien variëteite van die plantversamelaar Keith Wilson, wat plantmateriaal uit die VSA ingevoer het, bekom. Howard het die variëteite onder die handelsnaam Amorentia Sweet Dragon Fruit registreer. Terwyl die kwekery die voortplantingsregte behou, word steggies onder lisensie aan boere beskikbaar gestel. In ruil kry hulle aandele in dié bemarkingsmaatskappy. Die nuwe variëteite kan met groot sukses op bestaande draakvrugplante geënt word sodat dit soet vrugte dra. Amorentia se Sweet Dragon Fruit word onder ՚n kenmerkende handelsmerk bemark. “Ons doelwit is om ՚n besondere smaakervaring vir die verbruiker te skep. Die handelsmerk is ons waarborg van gehalte. Draakvrugte is ՚n supervrug. Al is dit soet, is dit diabeet-vriendelik.” Howard wil graag die smaakervaring verder uitbrei deur gebruik te maak van ՚n jong Franse sjef. “Felix Largot het aan ons Stanford Lake College in Magoebaskloof studeer voor hy homself in Frankryk as sjef bekwaam het,” vertel hy. Volgens hom het Felix ՚n reeks resepte rondom draakvrugte ontwikkel. Wanneer hy binnekort na Suid-Afrika kom, sal hy nog resepte ontwikkel wat naas die vrug ook SuidAfrikaanse wildsvleis, avokado’s en makadamia-neute insluit. Louw de Wet, Robertson Louw de Wet van Retreat Boerdery by Robertson in die Wes-Kaap het in 2016 met draakvrugte begin eksperimenteer met die doel om dit deel te maak

Die kenmerkende groeivorm van draakvrug. van die boerdery se vrugtemandjie. Hulle boer ook met perskes, appelkose, kwepers, pere, sitrus en wyndruiwe. Sy draakvrugte word vandag onder FireFruit Edms Bpk bemark. Hy het met vyftig plantjies begin wat in sakke geplant en later in voedselkonkas oorgeplant is. In 2018 het hy ՚n blok in ՚n oop land langs die konkas

Louw de Wet van Retreat Boerdery by Robertson.

Louw de Wet het draakvrugte in voedselkonkas geplant. www.proagri.co.za

Die vrugpulp van draakvrugte kan rooi, pienk, wit of geel wees. geplant, wat in 2019 verder op ՚n ander perseel uitgebrei is. In 2020 het hy draakvrugplante rondom ՚n sitrusblok onder nette geplant. Die subtropiese kaktus is gevoelig vir uiterste koue, maar kan hitte van tot 38 grade Celsius maklik verduur. Wanneer dit warmer word kan ՚n mens sonbrand verwag. “Dit is baie warm en droog hier en dit is seker dié plek in die land waar die grootste verskeidenheid produkte geproduseer word,” verklaar Louw. Direkte son lei tot sonskade en Louw het gevind dat die nette ՚n subtropiese klimaat weg van die felheid van regstreekse sonstrale skep. Die plante onder nette het vanuit die staanspoor beter gevaar as dié wat in die oopte geplant is. Hy het gevind drupbesproeiing met ՚n lae vloei van 1,6 liter/uur werk goed. Omdat dit baie doeltreffende besproeiing bied, bespaar hy water. “Gesonde plante kan heelwat water en voedingstowwe opberg. Wanneer die plante begin blom en vrugte dra, word hierdie reserwes gebruik. Draakvrugte kom met heelwat minder water as wyndruiwe klaar” Louw het gevind dat die beste tyd vir aanplanting in die lente is wanneer die grondtemperatuur bo 15 grade Celsius styg en die risiko van laatryp verby is. Grond met goeie dreinering en ryk organiese bemesting is nodig. “Die www.proagri.co.za

vlak bywortelstelsel kan tot sowat 600 mm diep strek en hoe losser die grond en hoe beter die dreinering, hoe beter vaar die plant.” Op oop grond het Louw die grond dieper as 60 cm met ՚n skeurploeg bewerk, maar onder die nette het hy die plantjies bloot in nat grond geplant. Gedurende die groeiseisoen dien hy kalium, kalsium, fosfate en mikroelemente toe, terwyl hy na-oes en in die lente die wortelaksie met stikstof aanhelp. Blaarvoeding geskied deur lugaanwending, terwyl grondtoediening deur middel van die besproeiingstelsel gedoen word. Die algemeenste pes in die Robertson-omgewing is plantluise, kalanders en Miridae soos blaaspootjie, asook slakke, wat almal met organiese, omgewingsvriendelike produkte beheer word. Hoewel die plant in die eerste jaar vrugte dra, word dit meestal eers in die tweede jaar geoes. In die derde of vierde jaar raak die oes meer ekonomies haalbaar. Volproduksie word van die vyfde jaar af verwag. Die plant het ՚n kommersiële leeftyd van tot twintig jaar, maar dit kan selfs langer wees. Die vrugte word in siklusse van Januarie tot einde Junie ryp. Die ryp vrugte word met ՚n sterk, skerp skêr in die loot afgesny. “Die dikkerige, leeragtige skil kan hantering weerstaan, maar hoe versigtiger jy daarmee werk, hoe

CT van der Merwe, Dendron CT van der Merwe van AL3 Boerdery het in 2017 draakvrugte begin plant om die boerdery, wat sedert 1978 op volhoubare boerderybeginsels gegrond is, aan te vul. Hulle boer ook met aartappels, uie en botterskorsies, en het onlangs ook granate by die mandjie gevoeg. Hulle het ook beeste en ՚n voerkraal. AL3 Boerdery se plase strek van Dendron noord van Pietersburg en anderkant die Soutpansberge by Waterpoort in Limpopo, Hendrina, Ermelo en Bethal in Mpumalanga, en Modderrivier naby Kimberley in die Noord-Kaap. “Draakvrugte, wat ons onder die naam Dragon Berry bemark, het mooi

Die verskillende varieteite se kleure verskil subtiel, maar die soet smaak is onverbeterlik, sê Howard Blight van Amorentia Kwekery.

Amorentia Kwekery op Tzaneen gebruik draakvrugte om jenewer te maak. ProAgri South Africa 267

Gewasproduksie

langer gaan die vrug mooi lyk en dus ՚n langer rakleeftyd hê.” Teen Maart 2021 het hy sowat vier hektaar met verskillende variëteite gehad. Tans evalueer hy meer as 75 variëteite. “Dit is ontsettend belangrik om die regte variëteite te kweek en te produseer. Daar is nie plek in die bedryf vir vrugte wat nie lekker smaak nie. Ons doel met FireFruit is om slegs vrugte met uitstaande smaakgehalte te produseer.” Louw glo dat die vrug groot moontlikhede inhou. “Ek dink die toekoms van die bedryf is baie opwindend en ek sien uit daarna om dit wat ek begin het uit te bou. Ek glo dit sal bydra tot ՚n gesonde leefstyl vir liggaam, verstand en siel.”

Gewasproduksie

A breakthrough dewatering pump with integrated intelligence for industrial operations

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Die blom van die draakvrug bly net een dag oop vir bestuiwing.

Draakvrug-gladdejantjies is ՚n groot gunsteling.

CT van der Merwe van AL3 Boerdery bemark sy draakvrugte onder die handelsnaam Dragon Berry. (Bron: www.al3.co.za)

by ons boerdery ingepas omdat dit hier relatief droog en warm is. Ons het min water, maar dit is ՚n rypvrye area met hoë temperature,” vertel CT. “Daar was maar ՚n stywe leerkurwe omdat daar nie baie kennis in die veld is nie en ons doen nog baie navorsing. Op die oomblik is die draakvrugte nog

nie so ekonomies lewensvatbaar as wat ons dit sou wou gehad het nie. Die probleem is dat ons met ՚n groot klomp vrugte op ՚n slag sit waarvoor ons nog nie ՚n voldoende afsetgebied het nie. Ons werk nog aan kontinuïteit met die regte kultivars en goeie gehalte vrugte, asook die afsetgebied.”

www.proagri.co.za

Kontakbesonderhede Howard Blight, Amorentia Kwekery, Politsivallei, Tzaneen: 074-1463420 of 076-705-6199 of besoek die webtuiste by www.amorentia. co.za. CT van der Merwe, AL3 Boerdery, Dendron, Limpopo: 083-232-6400 of ct@al3.co.za of besoek die webtuiste by www.al3.co.za. Louw de Wet, Retreat Boerdery, Robertson, Wes-Kaap: 079-5017749 of louwdewet@firefruit.co.za, of besoek die webtuiste by www. firefruit.co.za. Facebook: FireFruit - The African Dragon Fruit; Instagram: @firefruit_

ProAgri South Africa 267

Gewasproduksie

Louw de Wet van Retreat Boerdery bemark sy draakvrugte onder die handelsnaam FireFruit. (Bron: Verskaf)

CT het steggies by Amorentia Kwekery op Tzaneen, Max van Heerden van Dragon Fruit SA, en Jackie Riddell van Dragons Den in die Oos-Kaap aangekoop. Hy het die grond diep bewerk met ՚n skeurploeg, grondregstelling gedoen en die steggies op riwwe van 700 mm hoog geplant. “Die riwwe sorg vir goeie dreinering. Omdat die plant nie baie dors is nie maak ons gebruik van mikrobesproeiing.” Volgens hom het die plant gemiddeld sowat 400 mm water per jaar nodig. “Juis omdat ons van boorgate gebruik maak en nie baie water het nie, het ons nie dekgewasse tussen die rye geplant nie. ՚n Deklaag van houtspaanders bewaar die grondvog en is optimaal vir grondorganismes. Ons gebruik tans net biologiese produkte.” Die stamme word teen ՚n latwerkstelsel opgelei en begin op gemiddeld twee jaar vrugte dra wanneer die plant ՚n draaipunt bereik en die takke afwaarts begin neig. Die grootste uitdaging is blaaspootjie, stinkgogga en antraknose. “Elke jaar is daar iets nuuts, maar ons beheer die peste en plae met biologiese middels.” Snoeiwerk, oes en verpakking is arbeidsintensief. “Die vrugte kneus maklik en moet sag hanteer word. Dit moet ook so gou as moontlik verkoel word. Ons verpak teen 16 grade Celsius en stoor teen 8 grade Celsius.” Hulle het begin 2020 begin uitvoer, maar Covid-19 het vlugpryse baie hoog gemaak, wat uitvoere aan bande gelê het. “Gelukkig groei die vraag na verwerkte, soet vrugte met ՚n mooi kleur,” sê hy. Draakvrugprodusente het ՚n WhatsApp-groep begin waarop meer as 90 lede inligting met mekaar deel. Nie al die lede is produsente nie; die groep sluit ook diensverskaffers en agente in. Die Southern African Dragon Growers Association, met Freddie Steyn as voorsitter en CT as ondervoorsitter, is ook onlangs in die lewe geroep.

Gewasproduksie

deur Tisha Steyn

Satansbos: Strenger beheer is nodig ՚n

Toenemende bedreiging vir gesaaides en weiding is Satansbos (Solanium elaeagnifolium, Engels: silverleaf nightshade). Satansbos het waarskynlik reeds in 1905 saam met voer uit Mexiko na SuidAfrika gekom. Dit het sedertdien landwyd versprei waar dit landerye, veral droëland, en weidingsgebiede inneem. Baie grondeienaars is laks wanneer dit kom by die bestryding van die plant, wat veroorsaak dat dit ongebreideld versprei. Volgens die Wet op Bewaring van Landbouhulpbronne (Wet 43 van 1983), is satansbos ՚n verklaarde kategorie 1-onkruid en dit is die grondgebruiker, hetsy eienaar of huurder, se plig om dit te bekamp. Satansbos mag op geen manier versprei word nie en iemand wat dit wetend of onwetend versprei, kan beboet word. Waar dit vervuil, kan die plaashek gesluit word, maar ongelukkig het dié wet nie tande nie. Klein-Karoo Bring oom Jan Boetebos terug! Dit is die versugting van boere in die KleinKaroo wat moedeloos is met medeboere wat versuim om die satansbos op hulle grond te bekamp. Die pesplant was onlangs opnuut ՚n besprekingspunt tydens ՚n vergadering van Agri Wes-Kaap met lede in die Klein-Karoo. “Ons is baie dankbaar vir die onkruiddoder wat die Departement van Landbou by die proefplaas verskaf,” 22

ProAgri Suid-Afrika 267

sê Johann Koegelenberg, ՚n boer in die Oudtshoorngebied. “Die gewasbeskermingsproduk werk en maak die satansbos dood, maar die plant versprei steeds, veral langs rivierlope en paaie, want niemand kyk daarna nie.” Hy sê satansbosbesmetting op sommige plase is so erg omdat die grondeienaars niks daaraan doen nie. “Ons wil hê ՚n amptenaar moet aangestel word en ՚n permit hê wat hom toegang tot plase gee sodat hy die boere kan aanpraat. Die enigste manier om satansbos te beheer is om die versuimende boer vanuit owerheidsweë aan die kaak te stel, want as boere mekaar moet verkla, kan dit net tot kwaaivriendskap lei. “Jare gelede was hier so ՚n amptenaar wat ons oom Jan Boetebos genoem het. Hy het boere op plase waar onkruid met dorings aan skape se wol vasgesit het, beboet.” Sentraal-Karoo Stefan Theron van die Wes-Kaapse Departement van Landbou in die Sentraal-Karoo sê die stryd teen satansbos kom al ՚n lang pad. “Ons LandCare-span was seker twintig jaar gelede by die Tierpoortbesproeiingskema buite Bloemfontein betrokke. Daardie manne wou moed opgee met satansbos tussen hulle lusern, want hulle kon dit nie verkoop nie. Niemand stel belang in ՚n produk wat met satansbos besmet is nie.” Stefan sê daar is ook groot probleme

Satansbos is familie van tamaties, aartappels en eiervrug en die blomme lyk naastenby dieselfde. in die Noord-Kaap waar daar eweneens geen erns is om op te tree nie. Dieselfde geld die situasie in die Oos-Kaap. “Ek was ՚n paar jaar gelede in die Kamdeboo Nasionale Park in die OosKaap en dit was ook skandelik besmet. Stefan fokus op die Sentraal-Karoo. “Murraysburg het groot probleme en die oorsprong van die besmetting was die Kendrew-besproeiingskema in die OosKaap. Die Kendrew-padskraper is met Murraysburg gedeel en die saad het op dié manier na Murraysburg gekom. “Destyds het oom Piet Theron in Murraysburg kom kewers los om satansbos te bestry, maar dit was nie suksesvol nie. In die winter ryp die bogrondse dele van die plante dood en dan het die kewers nie kos nie en hulle vrek.” Stefan gaan voort: “Ek is al ses jaar in die Snyderskraalrivier-opvanggebied besig met ՚n werkskeppingsprojek om satansbos uit te roei, maar het steeds nie gewen nie — en dit is maar één van baie besmette riviere in die Murraysburg-omgewing.” Vroeër jare het boere die plant probeer uitploeg. “Dit het die plante net kwaad gemaak het, want sodra jy die bol onder die grond stukkend ploeg, maak elke stuk ՚n nuwe plant.” Hy sê sover hy weet was Tomahawk die eerste onkruiddoder wat vir satansbos geregistreer is. TOMAHAWK® 200 EC is die geregistreerde handelsmerk www.proagri.co.za

Satansbos dra tot 60 bessies aan ՚n bos en elkeen het honderde sade wat maklik versprei word.

Onkruiddoder Volgens John is die enigste suksesvolle metode om die plant te bestry bespuiting met onkruiddoder. Die beste tyd om te spuit is voor sonop wanneer die plant in die laat-blomstadium of groenbessie-stadium is. Saam met die korrekte bestuurspraktyke, soos goeie monitering en goeie opvolgbespuitings, is dit moontlik om satansbos te beheer. “Al die produkte wat satansbos doeltreffend beheer, maak ongelukkig ook lusern dood, wat tot 36 maande lank nie weer daar groei nie.” Omdat die onkruiddoder in die grond loog, kan dit ook grondwater besoedel. Twee soorte Texana-kewer (Leptinotarsa texana en Leptinotarsa defecta), wat die blare van satansbos afvreet, is as biologiese beheermaatreël uit Mexiko ingevoer. Die kewers op hulle eie bied om verskeie redes nie voldoende beheer nie, maar kan saam met ander metodes, soos bespuiting, daarmee help. “Beheer is wel moontlik met goeie bestuur wat oor jare toegepas word. Maar selfs al doen elke grondeienaar sy deel, sal dit lank neem om heeltemal van satansbos ontslae te raak,” aldus John. Vir meer inligting kontak John Fullard van InteliGro by 082873-4000.

Die beste tyd om satansbos met onkruiddoder te spuit is tydens die groenbessiestadium. van Adama, Israel, Wet 36 of 1947 Fluroksipir Arieloksiefenoksie Propioonsuur; L6652; N-AR 1161; (VERSIGTIG) Verspreiding Satansbos versprei deur saad, want elkeen van tot 60 bessies aan ՚n plant bevat tot 1 000 saadjies. “Groot dele van opvangsgebiede www.proagri.co.za

bokant besproeiingsdamme is erg besmet,” sê John Fullard van InteliGro, ՚n verskaffer van onkruiddoders. “Die saad beland in die damme en word deur die water versprei.” Buiten water, word die saad ook versprei deur voëls wat die bessies vreet, deur die mis van diere wat besmette hooi vreet, saad wat saam

Verwysings Klein, H. (2002) Biological control of Solanum weeds (Solanaceae potato family). PPRI Leaflet series: Weeds biocontrol 4.1 www.arc.agric.za/arc-ppri/Leaflets%20Library/Biocontrol%20 of%20satansbos.pdf Reinhardt, C., Truter, W. (2012) Probleemplante vir vee en veeboere (Deel 4) Solanum elaeagnifolium Cav (satansbos). Veeplaas p.7071) repository.up.ac.za/bitstream/ handle/2263/19967/Reinhardt_ Probleemplante%282012%29. pdf?sequence=1&isAllowed=y TOMAHAWK® 200 EC is die geregistreerde handelsmerk van Adama, Israel, Wet 36 of 1947. Fluroksipir (Arieloksiefenoksie propioonsuur; L6652; N-AR 1161; (VERSIGTIG)

ProAgri South Africa 267

Gewasproduksie

met voergewasse geoes en so na ander plase versprei word, asook deur saad wat aan ՚n trekker, ploeg of ander plaastoerusting vassit. Die wortelstelsel, wat tot drie meter diep en tien meter wyd groei, verteenwoordig tot tagtig persent van die plant. Die plant kan nie uitgeploeg word nie, want al vrek die plant bokant die grond, hou die wortels aan met groei en loop net weer uit.

Gewasproduksie

africasales@aggrowth.com

aggrowth.com

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Gewasproduksie

Syngenta maak boere sterker met nuwe kleingraanswamdoder ՚n

Staatmaker wat boere in staat stel om hulle gesaaides teen peste en plae te beskerm is Syngenta, die open-wakker maatskappy wat deurgaans nuwe maniere ontwikkel om die boer met wenprodukte, wendiens en wenraad te bedien. Met die onlangse bekendstelling van Syngenta se nuwe sistemiese swamdoder in kleingraan in die Wes-Kaap, word ՚n nuwe era vir voorkomende beheer van blaarsiektes in kleingraan betree. Syngenta se nuwe sistemiese swamdoderformulasie, MIRAVIS® Neo, se sleutel-aktiewe bestanddeel; ADEPIDYN™ is ՚n nuwegeslag middel in die karboksamiedgroep wat deur Syngenta ontwikkel is.

nawerking teen siektes in die behandelde plant verleng. MIRAVIS® Neo bevat ook asoksistrobien en propikonasool, wat saam langdurige en doeltreffende beheer teen kleinblaarsiektes het, en terselfdertyd die opbou van weerstand bestuur.

blaar in kleingraan die laaste blaar is wat tydens die vegetatiewe groeistadium ontwikkel, is dit belangrik dat dié blaar optimaal funksioneer. Koolhidrate wat deur fotosintese in die vlagblaar gevorm word, is die primêre bron vir byvoorbeeld graanvul. Siektes op ՚n vroeër stadium kan ook blaargroei beïnvloed omdat energie wat vir gesonde groei nodig is, gebruik om die besmetting te beveg. “Dit is belangrik dat blare vanuit die staanspoor voorkomend beskerm moet word – om ՚n gevestigde siekte te stop of te beheer is feitlik onmoontlik,” sê Francois van Deventer, ՚n swamdoderdeskundige van Syngenta. Dit is dus belangrik dat boere die teikensiekte en sy lewensiklus in ՚n spesifieke gebied verstaan en die behandeling tydig toepas. Die doeltreffende en langwerkende uitwerking van MIRAVIS® Neo is van onskatbare waarde om siektes voorkomend te bekamp en optimale opbrengs te verseker. “Die resultaat is ՚n verskil wat sommer met die blote oog gesien kan word,” sê Francois.

Die formulasie is geregistreer vir voorkomende beheer van: • Vaalblaar (Septoria spp) in koring • Poeieragtige meeldou (Blumeria graminis) • Roes (Puccinia spp) in koring, gars en hawer • Netvlek (Pyrenophora teres) in gars en hawer • Blaarvlek (Rhyncosporium secalis) • Ramularia-blaarvlek (Ramularia collo-cygni) saam met BRAVO®

Wapen teen weerstand Swamme kan mettertyd weerstand opbou teen sekere chemikalieë wat as swamdoders gebruik word. Om weerstandigheid te voorkom, moet swamdoders met verskillende FRAC-kodes (Fungicide Resistance Action Commitee [Swamdoderweerstandaksiekomitee]) afwisselend gebruik word. Swamdoders in dieselfde FRAC-kode stimuleer die ontwikkeling van weerstand. Die kombinasie van aktiewe bestanddele in MIRAVIS® Neo ondersteun voorkoming van weerstandigheid, want afwisseling stel patogene bloot aan drie aktiewe bestanddele wat op verskillende maniere werk. Weerstand wat teen een metode van werking opgebou is, sal dus nie die patogeenbevolking teen ՚n ander metode beskerm nie. Selfs indiwidue in die bevolking wat natuurlik weerstandig is teen een metode van werking, sal danksy afwisseling beheer word deur die middel uit ՚n ander groep.

Doeltreffende werking Relatiewe lae dosisse van die aktiewe bestanddeel is besonder doeltreffend teen ՚n groot verskeidenheid blaarswamsiektes op kleingraan. Dit inhibeer ՚n spesifieke proteïenkompleks in die mitochondria van ՚n ontwikkelende swamsiekte deur die energiebron wat die swam nodig het om te groei, te deaktiveer. ADEPIDYN™ word na toediening vinnig in die waslaag van die plant opgeneem en vanuit hierdie reservoir in die waslaag loog die aktief deur na swamsiektes wat op die blaaroppervlak ontwikkel. Die unieke vestiging van ADEPIDYN in die waslaag van die blaar verseker dat metaboliese afbraak van die aktief vertraag word en bring verdere voordele van reënvastheid wat die

Tydsberekening Vlagblaar Die tydsberekening van voorkoNode mende toediening van swamStamvertakking doders is van uiterste beMiddelnerf lang, want teen die tyd dat die simptome sigbaar raak, is dit gewoonlik te laat. Blaarskede Blaarsiektes val die gasheerplant se blare aan en verminder die blaaroppervlak wat nodig is vir optimale fotosintese. Dit Hoofstam belemmer die produksie van suikers wat nodig is vir die Spuite metaboliese en fisiologiese prosesse wat graanvormSekondêre ing, graanvul, graangehalte (by-)-wortels en staanvermoë bepaal. Diagram van 'n plantstruktuur en sy komponente. Hoewel die vlag(Illustrasie deur Anthony B Pearson).

www.proagri.co.za

Aar / pluim Aarsteel

ProAgri South Africa 267

Gewasproduksie

LEMKEN SA GAAN NAMPO TOE! LEMKEN2022 SA GAAN NAMPO 2022 TOE!

lemken.com

Trek warm aan en kom ontmoet ons by staanplek A8/A9.

Daar gaan baie wees om te sien en koop, en natuurlik sal enige vrae kan beantwoord word deur die LEMKEN span. Trek warm aan en kom ontmoet ons by staanplek A8/A9. ONS IS OPGEWONDE OMte JULLE TE SIEN! Daar gaan baie wees om sien WEER en koop, en natuurlik sal enige vrae kan beantwoord word deur die LEMKEN span. ONS IS OPGEWONDE OM JULLE WEER TE SIEN!

lemken.com 26

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Gewasproduksie

MIRAVIS® Neo is onder meer geregistreer vir die voorkomende beheer van vaalblaar (Septoria spp.) in koring. Lees die produketiket vir volle besonderhede MIRAVIS® Neo bevat ADEPIDYN™tegnologie (pydiflumetofen), asoksistrobien en propikonasool (L11102, Wet 36 van 1947). SKADELIK. MIRAVIS® Neo is ՚n geregistreerde handelsmerk van ’n Syngenta Groepmaatskappy. Syngenta Suid-Afrika (Edms) Beperk, Privaatsak X60, Halfway House, 1685. Tel 011-541-4000. www.syngenta.co.za © Syngenta Ag, 2000. Kopiereg van hierdie dokument is voorbehou. Alle onregmatige kopiëring word verbied.

Hoewel Syngenta eers in 2000 in Suid-Afrika gevestig is, het die maatskappy ՚n lang geskiedenis wat reeds in 1758 begin het in Geigy, ՚n Switserse maatskappy wat in Basel gevestig was. Syngenta het in 2000 tot stand gekom deur die samesmelting van Novartis Agribusiness en Zeneca Agrochemicals. Vandag het Syngenta 28 000 werknemers in negentig lande en hulle doel is om al beter oesbeskerming te bied wat sal bydra tot groter oeste van gesonde landbouprodukte wat ՚n groeiende wêreldbevolking te midde van die toenemende uitdagings van klimaatsverandering kan voed. “Net soos mense word plante soms siek en het dan medisyne nodig om beter te word,” sê Luciana Rado Schumann, hoof van Syngenta se regulatoriese en produkveiligheidportfolio. Dit is veral belangrik dat medisyne wat ontwikkel is om plante gesond te hou, nie die mens en sy omgewing skade berokken nie.

www.proagri.co.za

Op hierdie foto’s is die verskil tussen onbehandelde gars (links) en gars wat ՚n MIRAVIS® Neo-toediening ontvang het, duidelik sigbaar.

Mededinger

MIRAVIS Neo

Met die koring oesryp, is die deel van die land wat met MIRAVIS® Neo behandel is siektevry.

MIRAVIS® Neo is ՚n geregistreerde handelsmerk van ’n Syngenta Groepmaatskappy. Kontak Syngenta Suid-Afrika (Edms) Beperk by 011-5414000 of besoek die webtuiste by www.syngenta.co.za.

ProAgri South Africa 267

CAT S42 H+

We took the Cat S42’s IP69 rated, military grade body and enhanced it with silver ions that fight the growth of bacteria.

THE ULTIMATE RUGGED PHONE

THE ESSENTIAL RUGGED PHONE

THE MOST ADVANCED PROFESSIONAL THERMAL IMAGING SMARTPHONE IN THE RUGGED WORLD

HYGIENE PLUS

ED AND R GG

ER REQUIR OV

DY - NO C EA

FROM

R329

5.7” FHD+ 18:9 DISPLAY Protected by Corning® Gorilla® Glass 6. Use with gloves or wet fingers.

FREE RUGGED POWERBANK

X36 MONTHS

R6699

ONCE OFF

RUGGEDISED MANUFACTURER OF THE YEAR 2020 & 2021

CAT S62 PRO

© 2022 Caterpillar. All Rights Reserved. CAT, CATERPILLAR, LET’S DO THE WORK, their respective logos, “Caterpillar Yellow”, the “Power Edge” and Cat “Modern Hex” trade dress as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission. Bullitt Mobile Ltd is a licensee of Caterpillar Inc. All other trademarks, trade names, product names and logos are the property of their respective owners. Any rights not expressly granted herein are reserved.

ProAgri Suid-Afrika 267

BEYOND RUGGED IP68 and IP69 and Mil-Spec 810H: Dustproof and drop proof to 1.8m, vibration, sand, salt mist and pressure resistant.

FROM

R699

X36 MONTHS

R16299

ONCE OFF

MADE MIGHTY WWW.CATPHONES.CO.ZA

www.proagri.co.za

Links: Die taai groen Agrico-skeurploeg op die plaas Rustgevonden.

deur Bianca Henning

ie dag toe Agrico se werktuie op Rustgevonden naby Ventersburg in die Vrystaat voet aan wal gesit het, is ՚n toppunt in grondbewerking bereik. Thys Delport boer sedert 1968 op Rustgevonden. Hy is ՚n ware ambassadeur vir Agrico-werktuie omdat hulle ՚n kernrol in die sukses van sy plaas speel. Thys het sewe Agrico-spilpunte waarvan die oudste een al vir 37 jaar getrou werk. Hy besit ook ՚n HSD 630 hoëspoed-skotteleg en ՚n splinternuwe T1000-skeurploeg. Thys boer met mielies, suikerbone en koring. Agrico HSD 630-skotteleg Die Agrico-skotteleg op Rustgevonden is 4 meter breed en werk teen ՚n diepte van 160 mm. Die werkdiepte is verstelbaar met ՚n pen-in-gat-meganisme op die roller. Die eg werk natuurlik die beste teen hoë spoed, want dit is waarvoor dit ontwerp was — hoe dan anders! “Die HSD bewerk heel doeltreffend 35 ha per dag teen tussen 12 en 13 km per uur met ՚n 120 kW trekker. Die werktuig doen die werk wat dit veronderstel is om te doen heel gemaklik en akkuraat. Die wortelontwikkeling van die plante getuig hiervan. Dit is alles te danke aan die geoptimaliseerde

skottelkonfigurasie wat Agrico vervolmaak het,” verduidelik Thys. Die voordele van die HSD wat hy uitlig sluit in: • Verbeterde brandstofverbruik • Tyd- en kostedoeltreffendheid • Akkurate werksverrigting • Waarde vir geld “Jy kan duidelik sien dat die HSD plaaslik ontwerp en vervaardig is,” verklaar Thys. “Agrico gebruik gevorderde materiaal en die beste vakmanskap. Die werktuig is ratelsterk, maar ook eenvoudig om op te stel en te gebruik.” “My verhouding met Agrico het vyftig jaar gelede begin toe ek besproeiing op my plaas nodig gehad het. Onlangs het ek Agrico-werktuie tot my boerdery toegevoeg en ek sal elke boer aanraai om dieselfde te doen.” T1000-skeurploeg Een van die grootste voordele van die T1000-skeurploeg is sy doeltreffende werking. Die geometriese ontwerp verseker goeie stoppelvloei en keer dat dit verstop omdat geen materiaal aan die tande klou of tussen die tande en die balk vasgevang word nie. Daar is dus geen onnodige stoppery om verstoppings te verwyder nie. Skeurploegbewerking maak dit

Thys Delport, boer, saam met Agrico se Bethlehem-span: Johan Joubert en Christo Hepburn. www.proagri.co.za

Thys Delport is honderd persent tevrede met sy nuwe T1000 Agricoskeurploeg. makliker vir reënwater om in die grond in te dring sonder om erosie te veroorsaak. “Reënwater deurdring die grond dieper en stel plante in staat om langer sonder reën te oorleef,” verklaar Thys. Grondbewerking met die T1000 bevorder ook sywaartse wortelgroei wat verseker dat gewasse voedingstowwe en vog verder kan gaan haal en beter kan absorbeer. Die ideale werkdiepte van die Agrico T1000-skeurploeg is tussen 400 mm en 630 mm, afhangende van die omstandighede en die grondbewerkingsmetode. “Thys ploeg tot ՚n diepte van 450 mm om die verdigtingslaag op te breek. Een van die voordele van Agrico se T1000 is die uitstekende manier waarop materiaal tussen deur die tande vloei sonder om te verstop,” sê Christo Hepburn, takbestuurder van Agrico in Bethlehem. Die T1000 is beskikbaar in modelle van 1 tot 17 tande, en met rame tot 8,5 meter breed. “Agrico se skeurploeë staan kop en skouer uit bo hulle mededingers, want die raamwerk is pasgemaak vir my behoeftes en die tande bestaan uit hoësterkte materiaal wat langer hou,” sê Thys. Thys waardeer dat hy regstreeks met Agrico se kundiges kan werk. “Wat vir my die meeste uitstaan van Agrico, is hulle beskikbaarheid, duursaamheid, gehalte, naverkoopdiens en veral Agrico se integriteit,” sluit hy af. Christo is die Agrico-kontakpersoon op wie se nommer Thys druk. Hy is net so opgewonde soos Thys oor die werksverrigting van Agrico se werktuie. Om meer te hoor van die voordele wat Agrico se werktuie na jou boerdery kan bring, kontak Agrico by +27 (0)83-455-5423 of +27 (0)21-950-4111. Stuur gerus ook ՚n e-pos aan sales@agrico.co.za, of besoek hulle webtuiste by www. agrico.co.za. ProAgri South Africa 267

Hulpbronbestuur

Die gras is groener waar Agrico ploeg

Hulpbronbestuur

BUILT TO LAST. ADVANCED IRRIGATION MONITORING AND CONTROL Upgrade your system with the RPM series of main control panels

Patrick Ellis

031 350 4525

www.reinke.com 30 ProAgri Suid-Afrika 267

patrickellis@reinke.com www.proagri.co.za

strooi, ons praat hooi:

Hulpbronbestuur

Dis g’n

Deel 2 deur Maryna Steyn

lke boer weet: jy kry uit wat jy insit. Daarom moet die hooi wat jy vir jou diere verbou van ՚n hoë gehalte wees sodat jou vee goeie gehalte produkte lewer. In Deel een van hierdie artikel het ons gekyk na lusern, armmanslusern en oulandsgras. ՚n Boer se keuse is egter nie daartoe beperk nie. Daar is ook nog tef, Rhodesgras, bloubuffelgras, witbuffelgras en smutsvingergras. Elke soort het sy eie voor- en nadele, en die skaal van jou plaas, die soort vee wat jy aanhou en die ligging sal ՚n rol speel.

Tef (Eragrostis tef)

Tef is ՚n goeie gewas om aan te plant vir hooivervaardiging, en dit sommer binne net 65 tot 75 dae! Dit lewer ongeveer 4 tot 8 ton droëmateriaal per hektaar

elke seisoen, maar dit kan wissel na gelang van die weersomstandighede en bestuur van die tefoes. Tef is veral goeie hooi vir perde omdat die gehalte so goed is, maar dit word nie as goeie weiding aanbeveel nie. Diere vertrap die gras en vermors só baie van die uiteindelike opbrengs. Dit word ook nie as kuilvoer aanbeveel nie. Die beste tyd om tef te plant is tussen Oktober en Januarie, sodra die minimum grondtemperatuur 18 °C is. As jy die gras vroegsomer plant, sal dit twee oeste lewer. Wanneer tef gesaai word, moet die saadbed gelyk en eenvormig wees. Nadat die saad gesaai is, moet die grond platgerol word om die beste kontak tussen grond en saad te verseker. Omdat die saadjies so verskriklik klein is, word dit moeilik om the bepaal

hoe dig die veld gesaai word en hoe die saad versprei word. Dit kan saam met oulandsgras aangeplant word, maar die saaidigtheid sal verskil. Voordele: • Dit lewer hoë gehalte hooi. • Dit is hoogs aanpasbaar vir verskeie groeitoestande. • Dit bied weerstand teen souterigheid. • Kan droogtes weerstaan. • Waardevol vir erosiebeheer. Nadele: • Die klossies is yl. • Dit word baie gemors wanneer dit bewei word. Grondvereistes Tef groei in verskeie grondsoorte, maar grond wat nie goed dreineer nie moet vermy word. Die gras kan ook maklik aanpas by verskeie groei-omstandighede. Die grondvrugbaarheid moet op goeie standaard wees, met ander woorde die fosfor (P) en kalium (K) moet onderskeidelik 15 mg/kg en 100 mg/kg grond wees. Die ideale grondsuurvlakke is bo 5 pH, maar dit kan ook so laag as 4,5 pH verdra. Bemesting Tef kan twee maal gedurende die seisoen bemes word met 50 kg stikstof per hektaar. Die plant is baie sensitief vir stikstof, daarom is dit belangrik om nie te veel bemesting toe te dien nie.

Rhodesgras (Chloris gayana) Tefsaad hang swaar aan hierdie are. (Bron: Wikimedia commons) www.proagri.co.za

Rhodesgras is gehard, droogtebestand en produktief. Dit kan in ՚n goeie seisoen tot 30 of 40 ton per hektaar ProAgri South Africa 267

Hulpbronbestuur

droëmateriaal lewer, met ՚n gemiddeld van 18 ton per hektaar. Rhodesgras moet verkieslik tussen Oktober en Februarie gesaai word sodra die minimum grondtemperatuur bo 16 °C is. Rhodesgras kan vegetatief of met saad aangeplant word. As dit vegetatief aangeplant word, kan polle een meter uit mekaar geplant word. As die saad gestrooi word, moet dit eers met ՚n middel bedek word om die vloei van saad deur ՚n saaier makliker te maak. Saad word tussen 5 en 10 mm diep gesaai. Dit kan ook saam met ander grassoorte geplant word. Om saailinge die beste kans te gee, moet dit eers kans gegee word om te blom en goeie wortels te vorm voordat diere dit bewei. Rhodesgras vaar goed onder besproeiing, maar dit is nie noodsaaklik nie. Wanneer daar hooi van Rhodesgras gemaak word, kan die gras een maal per maand gesny word. Die hooiopbrengs is die beste wanneer die gras voor die voortplantingsfase gesny word omdat dit verdere groei aanmoedig. Rhodesgras se gehalte word verbeter indien dit een maal per jaar saadskiet. Voordele: • Die plant is meerjarig. • Dis baie aanpasbaar. • Het ՚n hoë weerstand teen sout • Kan swaar bewei word. • Dit lewer goeie saadproduksie en

Rhodesgras met saad en blaar. (Bron: Harry Rose via Flickr)

• •

die saad versprei natuurlik. Dit kan rondewurm in diere onderdruk. Min peste en siektes val dit aan.

Nadele: • Die wollerige saad saai moeilik.

Smutsvingergras lyk soos ‘n hand met baie vingers. (Bron: Flickr) • • •

Dit groei nie in suur of onvrugbare grond nie. Dit groei nie in skaduwee nie. Die voedingswaarde neem vinnig af nadat dit geblom het.

Bloubuffelsgras het wollerige saad wat nogal moeilik is om te plant. (Bron: Harry Rose via Flickr)

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Bemesting Rhodesgras benodig bemesting om goeie resultate te lewer. Bemesting moet ryk in stikstof (N) wees.

Smutsvinger- of Pongolagras (Digitaria eriantha)

Smutsvingergras is ՚n tropiese gras wat voorkom in warm, vogtige tropiese en subtropiese klimaat. Die gras maak uitstekende hooi, maar kan ook as kuilvoer en weiding gebruik word. Ongeveer 10 tot 20 ton droëmateriaal per hektaar kan per seisoen geproduseer word as die bestuur en natuuromstandighede reg is. Die saadproduksie van smutsvinger is baie swak, daarom word gras aangeplant met plante wat voorberei is deur betroubare verskaffers. Dit kan ook saam met ander gras soos Rhodesgras gekweek word.

www.proagri.co.za

Die beste tyd om smutsvinger te plant is tussen Oktober en Februarie wanneer die minimum grondtemperatuur bo 16 °C is. Die gras benodig gereelde weiding om die gehalte te handhaaf. Wanneer dit vir hooi gebruik word, moet dit gesny word voordat saad vorm. Voordele: • Dit is ՚n sterk, meerjarige grassoort. • Dit lewer hoë gehalte gras, dus ook hooi. • Dit pas goed aan. • Dit is droogte- en veldbrandbestand. • Dien as goeie erosiebeheer. Nadele: • Dit vat langer om te ontkiem omdat die saad dormant is. • Dis nie goed aangepas vir grond wat water terughou nie. • Slegte weidingbeheer kan die veld ernstig beskadig. Grondvereistes Sanderige tot leemgrond is goeie grondtipes vir smutsvinger omdat dit goed dreineer. Die plant vaar die beste wanneer die grondsuurvlakke bo 5 pH is, maar dit verdra grond met ՚n pH van 4,5.

ProAgri South Africa 267

Hulpbronbestuur

Grondvereistes Rhodesgras sal in die meeste grondtipes groei solank die vrugbaarheid en dreinering goed is. Die grondsuurvlak moet tussen 5,5 en 7,5 pH wees om optimale groei bereik. Hoë mangaan (Mn) kan egter giftig wees vir die plant.

— BRIDGESTONE LANDBOU

STERK OMHULSEL-TEGNOLOGIE OM UITSTEKENDE KWALITEIT TE VERSEKER

Better farming with Bridgestone 34

Besoek www.bridgestone.co.za vir meer inligting. ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Bemesting Hierdie gras kan groei in grond met lae vrugbaarheid, maar dit sal die opbrengs beïnvloed. Grondontleding kan bevestig of jou grond vrugbaar of onvrugbaar is. Toediening van stikstof (N) kan die plante beter laat groei.

Bloubuffelsgras (Cenchrus ciliaris)

Bloubuffelsgras is ՚n meerjarige plant en ՚n goeie keuse vir hooi asook weiding. Dit lewer ongeveer 2 tot 9 ton droëmateriaal per hektaar per seisoen. Die beste tyd om te plant is wanneer die grondtemperatuur bo 16 °C is, gewoonlik tussen Oktober en Februarie. Om goeie waarde uit bloubuffelsgras te put, kan die gras vroeg in die seisoen gesny of bewei word, maar indien dit nuwe weiding is wat gesaai is, moet diere vir vier tot ses maande weggehou word. Gras kan elke agt weke gesny word, maar voordat dit blom anders neem die voedingswaarde drasties af. Beheerde brande kan gebruik word as ՚n manier om nuwe groei aan te moedig. Voordele: • Dit is ՚n sterk meerjarige plant. • Diere vind dit smaaklik. • Dit is bestand teen droogte. • Goeie keuse vir droëlandverbouing. • Vaar goed onder besproeiing. • Groei vinnig na die reën. Nadele: • Die wollerige saad saai moeilik. • Dit benodig redelik vrugbare grond. • Die grond moet baie fosfor hê om die saad te laat ontkiem. • Groei swak in kleigrond. • Versuip maklik. Grondvereistes Goed gedreineerde grond is die beste vir bloubuffelsgras. Die pH moet tussen 5,5 en 7,5 wees om die beste opbrengs te verkry. Hierdie gras hou niks van grond wat baie aluminium (Al) bevat nie. Bemesting Bemesting wat bestaan uit stikstof (N), fosfor (P) en kalsium (Ca) is belangrik vir plantoorlewing. Fosfor en kalium (K) word teruggeplaas in die grond wanneer die land bewei word. Jaarlikse grondontleding is nogtans noodsaaklik om die vrugbaarheid van die grond te bepaal.

Gewone buffelsgras (Panicum Maximum)

Hierdie vinnig groeiende meerjarige gras is ideaal vir kuilvoer, weiding en www.proagri.co.za

Gewone buffelsgras lyk heelwat anders as bloubuffelsgras (Bron: iNaturalist) hooi. Die gras groei gewoonweg tot twee meter hoog en in tropiese dele tot drie meter. Dit kan tussen 10 en 60 ton droëmateriaal per hektaar per seisoen lewer. Deur dit gereeld te sny kan die opbrengs verhoog. Die aanvanklike oes kan heelwat minder wees, maar sal toeneem deur die loop van die seisoen. Die gras groei die beste in vrugbare grond wat goed voorberei is. Dit benodig ook skaduwee en gereelde water. Gewone buffelsgras sal wel oorleef as dit ongeveer 400 mm reën per jaar ontvang, maar dit sal minder droëmateriaal lewer. Die goeie nuus is dat dit goed vaar in 'n warm klimaat, maar dit hou nie van ryp nie. Die beste tyd om die gras te saai is tussen Oktober en Januarie. Voordele: • Dit het baie blare. • Dit lewer ՚n goeie gehalte voer. • Uitstekende produksiepotensiaal. • Word deur alle vee geëet. • Dis droogtebestand. Nadele: • Dit benodig vrugbare grond. • Dit versuip maklik. • Die gras kan nie te veel weiding oorleef nie • Lang tydperke tussen sny of weiding laat die stammetjies hard word.

Bronne: Feedipedia (2020). Buffel grass (Cenchrus ciliaris). Beskikbaar by: https://www.feedipedia.org/ node/482 Feedipedia (2020). Tef (Eragrostis tef) hay. Beskikbaar by: https:// www.feedipedia.org/node/22768 Feedipedia (2020). Pangola grass (Digitaria eriantha). Beskikbaar by: https://www.feedipedia.org/ node/461 Feedipedia (2020). Rhodes grass (Chloris gayana). Beskikbaar by: https://www.feedipedia.org/ node/480 AGT Foods Africa (2018). Teff – Forage. Beskikbaar by: https:// agtfoods.co.za/wp-content/ uploads/2018/07/1.-Teff.pdf AGT Foods Africa (2018). White Buffalo / Guinea. Beskikbaar by: https://agtfoods.co.za/wp-content/ uploads/2018/07/11.-White-Buffalograss.pdf AGT Foods Africa (2018). Smutsfinger – Forage. Beskikbaar by: https://agtfoods.co.za/wp-content/ uploads/2018/07/9.-Smuts-fingergrass.pdf

Grondvereistes Solank die grond vrugbaar is met goeie dreinering, sal die gewone buffelsgras groei, ongeag van die grondsoort.

AGT Foods Africa (2018). Rhodesgrass – Forage. Beskikbaar by: https://agtfoods.co.za/wp-content/ uploads/2018/07/8.-Rhodes-grass. pdf

Bemesting Gewone buffelsgras benodig goeie bemesting om goed te groei. Om dit met stikstof (N) aan te vul, kan die veld aansienlik meer hooi laat lewer.

AGT Foods Africa (2018). Blue Buffalo Grass – Cover Crops. Beskikbaar by: https://agtfoods.co.za/ wp-content/uploads/2018/07/7.Blue-Buffalo-grass.pdf

ProAgri South Africa 267

CONTACT US FOR YOUR NEAREST DEALER: Tel: 012 329 I sales@ecmtech.co.za CONTACT US4116 FOR YOUR NEAREST DEALER: Tel: 012 329 4116YOUR I sales@ecmtech.co.za CONTACT US FOR NEAREST DEALER: Tel: 012 329 4116 I sales@ecmtech.co.za

NEW Ultra Light NEW Ultra Light NE NEW Ultra Light Thermal Rifle Scope

ThermalRifle Rifle The Scope Thermal Scope ,00 550 0 7 T) 0,0 R5 P : L.5V7A5500) R R (INC: R 50,AT P 7 5L. V) RR: R(5 IN.CVAT P RR (INCL

0 50,0 5 7 AT) : R5 RRP (INCL. V

White Hot Mode White Hot Mode White Hot Mode

Black Hot Mode Black Hot Mode Black Hot Mode

FEATURES : FEATURES : Thermal, 320 x :240 12μm FEATURES • Lite FEATURES : Lite Thermal, 320 x 240 12μm Lite Thermal, 320 x • • • Black hot / White hot mode •• •• •• • •

Lite Thermal, x 240 12μm /320 White hot mode • Black One Shot hot Zero Black hot / White Shot Zero • One Light weight, 650ghot mode

• • One Shot Zero • Light Ultra Lowweight, Power650g Consumption • Light weight, 650g Ultra Low Power Consumption • •(10+hrs on one charge) Ultra Low Power Consumption (10+hrs on one charge) (10+hrs on one charge)

240 12

Black hot / White hot mode One Shot Zero Light weight, 650g

MARS LT 320 5-10X MARS LT 320 5-10X one charge) MARS LT 320 5-10X

Ultra Low Power Consumpt (10+hrs on

See all ATN products and more on: See all ATN products and more on: See See all ATN products and more on:

www.ecmtech.co.za www.ecmtech.co.za www www.ecmtech.co.za

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Vee en Wild

Teelramme moet minstens twee maande voor paring fiks gemaak word. (Bron: unsplash. com deur Anders J)

Winsgewende skaapboerdery Deel 8:

Verhoog reproduksietempo met die regte ramme T

eelramme het ՚n beduidende invloed op die reproduksietempo van ՚n ooikudde. Om ՚n hoë lampersentasie te verseker, moet ՚n ram nie net vrugbaar wees nie – hy moet ook in staat wees om ՚n ooi soveel as moontlik kere gedurende haar hittetydperk te dek. Om dit te bewerkstellig, moet ramme oor ՚n baie hoë geslagsdrang beskik asook oor groot testes om voldoende spermselle te produseer, dekbehendig en topfiks te wees, en nie te veel ooie moet aan ՚n ram toegeken word nie. Om reproduksietempo te verhoog, konsentreer boere grootliks op die ooi deur ooie te selekteer en voor te berei (byvoorbeeld met prikkelvoeding) om ՚n hoë ovulasietempo te verseker. In hierdie proses word die bydrae van die ram tot die handhawing en verhoging van reproduksietempo dikwels geïgnoreer of selfs misken. Boere is dikwels bereid om aansienlike bedrae vir teelramme te betaal, maar is nie altyd ewe bereid om ՚n bietjie moeite te doen asook ՚n paar rand te bestee om hierdie diere behoorlik voor te berei om maksimum reproduksietempo te verseker nie. Aangesien teelramme ՚n betreklike klein groepie diere verteenwoordig, is daar nie ՚n verskoning vir ՚n swak reproduksieprestasie wat voortspruit uit swak voeding en voorbereiding van teelramme nie.

teelramme kan 'n wesenlike bydrae tot verhoogde reproduksie lewer. Die voordele van die gebruik van HV-ramme sluit in: • Tot 10% meer volwasse ooie lam. Ooie wat tweelinge baar, kan met 5 tot 20% toeneem en ongeveer 5% meer jongooie sal bevrug raak vanweë veelvoudige dekkings. • Ooilammers van HV-ramme is vrugbaarder as dié van MV-ramme, vermoedelik omdat hulle langer bronstig bly. • Ramme met groot testes produseer

•

ooilammers wat hulle teelseisoen vroeër begin en meer tweelinge produseer as ooilammers van ramme met klein testes. Die gebruik van HV-ramme is geneig om die toekomstige vrugbaarheid van 'n kudde teen 'n hoër tempo te verhoog as die gebruik van tweelingooie.

Aankoop en seleksie van teelramme Teelramme moet minstens drie maande voor die paarseisoen aangekoop word sodat hulle voldoende tyd het om by

Invloed van hoogs vrugbare ramme op reproduksietempo Die gebruik van hoogs vrugbare (HV) www.proagri.co.za

ProAgri South Africa 267

Vee en Wild 38

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Vee en Wild

Topfiks ram met groot testes om voldoende spermselle te produseer. (Bron: istockphoto.com) Daar moet verkieslik twee tot drie ramme per 100 ooie gebruik word. (Bron: pethelpful.com)

die nuwe omgewing aan te pas. Teelramme moet gekoop word van ramtelers wat dieselfde teeldoelwitte as die koper het, en die ramme moet onder toestande wat vergelykbaar is met dié waaronder hulle nageslag moet produseer en reproduseer, grootgemaak word. Die seleksie van teelramme moet baie akkuraat gedoen word, omdat die ram tot 75% van die genetiese verbetering in die kudde bydra. Boere word aangeraai om teelramme op grond van www.proagri.co.za

hulle BLUP-teelwaardes te selekteer, want dit is die akkuraatste manier. Indien BLUP-teelwaardes nie bekend is nie, moet teelramme op grond van raseienskappe geselekteer word, maar daar moet veral gefokus word op die ekonomies belangrike groei- en vageienskappe.

•

Om die kudde se reproduksietempo te verhoog, moet voorkeur gegee word aan:

•

Ramme wat gebore is uit moeders wat meer lammers gespeen het as die kere wat hulle lamkanse gehad het. Meerlinggebore ramme en ramme met ferm en elastiese testes met ՚n omtrek van meer as 35 cm op 15 maande (dit is ramme in ՚n goeie kondisie). Ramme met ՚n baie hoë geslagsdrang. Ramme met ՚n hoë geslagsdrang het meestal ՚n wakker en ProAgri South Africa 267

JHB/A

Vee en Wild

10035298JB/

O L L HA

HALLO TOEKOMS Sê hallo vir vernuwende wêreldklas-selflaai. Sê hallo vir die splinternuwe Toyota Hibried-reeks. Toyota se hibriede stelsel met sy twee kragbronne versmelt ’n binnebrandenjin se hoëspoedkrag met die skoon doeltreffendheid en laespoedwringkrag van ’n elektriese motor wat jy nooit hoef in te prop nie. Dit is altyd daar – wat jy wil hê en wanneer jy dit wil hê. Hallo Toekoms.

BESPREEK VANDAG NOG ’N TOETSRIT BY TOYOTA.CO.ZA 40

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Vee en Wild

•

lewenskragtige houding, helder en lewendige oë en ՚n aggressiewe geaardheid.

Volledige geslagsgeskiktheidstoets ՚n Ondersoek deur die Nasionale Wolkwekersvereniging (NWKV) toon dat tot 25%, en ՚n ander ondersoek dat tot 32%, van teelramme vrugbaarheid- en/ of dekbehendigheidsprobleme gehad het. Ramme moet ongeveer agt weke voor die paarseisoen aan 'n omvattende geslagsgeskiktheidstoets onderwerp word. Dit sluit in 'n volledige fisiese ondersoek van die ram, evaluering en ondersoek van 'n semenmonster, meet van skroturmomtrek asook 'n dekvermoëtoets. Die skrotumomtrek moet minstens 30 cm, maar verkieslik 35 cm en meer, op ouderdom 15 maande vir ramme in ՚n goeie kondisie wees. Die met ՚n skrotumomtrek van minder as 30 cm behoort geprul te word. Daar is aanduidings dat ramme met 'n groter skrotumomtrek geneig is om 'n hoër geslagsdrang te hê, omdat groter testes ՚n groter hoeveelheid testosteroon afskei wat verantwoordelik is vir die kenmerkende aggressiewe gedrag asook pers verkleuring van die lieste. Die pers verkleuring is veral opvallend as ramme die laaste twee maande voor paring goeie voeding ontvang het, waarskynlik omdat dit tot groter testes en gevolglike hoër hormoonproduksie aanleiding gee. Prikkelvoeding en voorbereiding van teelramme Sommige boere plaas hulle potensiële teelramme op ՚n “oorlewingskursus” (baie lae voedingspeil) en glo dat die wat die mas opkom, geharde en aangepaste ramme is. Hierdie ramme, asook sommiges wat net op die veld grootwww.proagri.co.za

gemaak word, is dikwels skraal. Hoewel die meeste van hierdie ramme vrugbaar is, het hulle testes dikwels nie optimaal ontwikkel vir maksimum spermen testosteroonproduksie nie. Om ՚n hoë lampersentasie te verseker, moet hierdie ramme prikkelvoer ontvang om hulle in uitstekende kondisie te kry en hulle testesgrootte te maksimeer. Om testesgroei en spermproduksie te maksimeer moet teelramme ekstra energie, maar veral ՚n baie hoë vlak van deurvloeiproteïen, gevoer word. Teelramme moet gevolglik vanaf minstens twee maande voor paring ՚n deurvloeiproteïengebaseerde prikkellek op ՚n volledige ramprikkelrantsoen, teen ՚n beperkte peil (500 ot 1 500 g/ ram/dag) en met vreetspasie vir elke ram, gevoer word. Indien weiding skaars is, moet goeie gehalte lusernhooi ad lib bygevoeg word. Om te verseker dat teelramme ooie so dikwels as moontlik gedurende hulle hittetydperk dek, moet die ramme topfiks wees. Teelramme moet dus vanaf minstens twee maande voor paring fiks gemaak word, deur hulle vroegoggend en laatmiddag vir minstens 'n halfuur vinnig te laat stap. Rampersentasie Toekenning van die aantal ooie per ram behoort te geskied op grond van die ram se dekvermoë, eerder as 'n vasgestelde aantal ooie per ram. Wanneer die geslagsaktiwiteit van die ooie laag is (ongeveer Julie tot Desember), moet minder ooie per ram toegeken word, omdat die ramme se geslagsaktiwiteit ook laer is. Die algemeen aanvaarde praktiese reël is om twee tot drie ramme per 100 ooie te gebruik, veral waar ooie vooraf gesinkroniseer is deur die gebruik van koggelramme.

Die inbou van 'n veiligheidsfaktor (een of meer bykomende ramme per paringstrop) is dikwels nodig: • Om hoë lampersentasies te verseker waar jongooie gepaar word. • Waar jong en onervare ramme gebruik word. • Waar paringskampe baie groot of ongelyk is of meer as een waterpunt het. • Waar paring buite die normale aktiewe geslagseisoen geskied (ongeveer Julie tot Desember, pleks van Januarie tot Junie). Samevatting Die bydrae van die ram tot ՚n hoë reproduksietempo in skaapkuddes kan nie genoeg benadruk word nie. In hierdie verband speel die vrugbaarheid van teelramme, spermproduksie, geslagsdrang, dekbehendigheid en fiksheid 'n deurslaggewende rol. Boere moet ook alle droë ooie na paring uitskot, asook alle ooie wat gelam het, maar met stertsnystadium nie 'n lam soog nie.

ProAgri bedank ŉ legende in die landboubedryf, dr Jasper Coetzee, wat sy Handleiding vir Winsgewende Skaapboerdery aan die lesers van ProAgri beskikbaar gestel het. Indien jy meer inligting oor winsgewende skaapboerdery wil bekom, bestel jou Handleiding vir Winsgewende Skaapboerdery vandag nog deur ՚n e-pos te stuur na: mvs@ meadowcape.co.za.

ProAgri South Africa 267

Vee en Wild 42

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Vee en Wild

www.proagri.co.za

ProAgri South Africa 267

Vee en Wild

Good news for dogs: JOCK Dog Food boasts a new state-of-the-art production facility. Proudly South African JOCK Dog Food provides a range of scientifically formulated, high-quality dog food that is locally produced. And now, the JOCK range of dog food is being produced at one of the largest pet food extrusion facilities in South Africa. The acquisition of the Martin & Martin dry pet food facility based in Isando, was made public in April 2021. The state-of-the-art production facility provides employment for more than 120 people, including professional staff, production operators, technical and sales staff. Transforming this grand factory into a profitable, lean-agile production facility that can meet the production output of consistent quality, a focussed and dedicated team is needed. The team at JOCK, with its customercentred, entrepreneurial culture, is set to execute the task to perfection. JOCK Dog Food has been a household name in South African pet lovers’ homes for years. The pet care industry has seen an enormous amount of change over the years, but one thing that remains constant is the quality of our highly palatable and balanced pet food, which is fundamental to the well-being of our furry friends. Our range of dog food is scientifically formulated to unleash your dog’s inner legend, because heroes aren’t born, they’re made.

The JOCK brand has a strong reputation for offering consistent quality food at a fair price, backed by unsurpassed customer service. Core ingredients used in our range are supplied locally, as the business abides by a strong ethos of supporting the South African agricultural industry. Only locally produced maize and poultry grease are used to produce JOCK. As pet lovers we understand wanting to provide only the very best for our furry friends. That is why JOCK is produced using only the finest quality ingredients to meet your dog’s nutritional needs for optimum health. With top grade quality ingredients, our range is highly palatable and delicious for man’s best friend. It is also rich in protein and loaded with essential minerals and vitamins to satisfy your dog’s day-to-day nutritional needs. Good quality food is key to protecting your dog’s health and ensuring it enjoys all of life’s adventures at its physical and mental best.

For the JOCK team, the new production facility is a dream come true. “The JOCK team works every day to serve more pets — our priority is to satisfy every dog’s nutritional needs by offering a broad product portfolio and innovations that help them live longer, happier, and healthier lives,” says JOCK Marketing Executive, Liezel van Bergen. JOCK Dog Food is a proudly South African manufacturer of high-quality dry dog food. Unleash your dog’s inner legend with JOCK’s A-grade nutrition. Available at selected veterinary practices, pet shops and co-ops. 44

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Vee en Wild

010 271 4289 www.jockdogfood.co.za

JOCK Dog Food is scientifically formulated to unleash your dog’s inner legend, because heroes aren’t born, they’re made. JOCK dog food is rich in protein and loaded with essential minerals and vitamins to meet your dog’s day-to-day nutritional needs, protect and maintain their overall health and ensure that your furry friend is at its physical and mental best to enjoy all of life’s adventures. Unleash your Dog’s Inner Legend Available at selected veterinary practices, pet shops and co-ops. www.proagri.co.za

ProAgri South Africa 267

Vee en Wild

RELIANCE POULTRY BROILER EQUIPMENT

+27(0) 11 794 4880 sales1@reliancepoultry.co.za

RELIABLE, DURABLE, QUALITY ENSURED ZIGGITY DRINKERS

HAIKOO® FEEDER PAN

HaiKoo® is an automated pan feeding

system for broilers. It has been proven

VENTILATION

Reliance ventilation systems for broilers

Easy to activate side-to-side drinkers

that oval feeder pans utilize the capacity

are engineered to provide precise control

to get all the fresh, sanitary water they

than other shapes, as the chickens have

when the climate outside of the building

enable day old, as well as 3 kg birds

need throughout the production cycle.

of a poultry house much more efficiently more space to move around the pans.

of the climate inside the facility, even is extreme or changing.

WWW.RELIANCEPOULTRY.CO.ZA

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Hoe om 'n voerkraal vir vleisbeeste op jou plaas te begin ՚n

Beesboer se droom is om die swaarste kalwers te produseer om uiteindelik die vleiseters se aanvraag te versadig. Daarvoor betaal hulle hom. Dit is die verstandige boer se mikpunt om soveel vleis as moontlik per hektaar te produseer. Daarvoor begin hy met beeste wat die genetiese potensiaal het om voer so doeltreffend en gou as moontlik in vleis om te sit. Maar selfs die bees met die beste genetika kan nie sy volle groeipotensiaal bereik as hy die meeste van dit wat hy uit sy voer put daaraan moet bestee om agter die voer aan te loop nie. Daarom word vleisbeeste in krale aangehou om hulle genetiese potensiaal ten volle te benut deur gewigsverlies as gevolg van onnodige beweging te voorkom. Voerkrale voer vleisbeeste drie tot vier maande met ՚n gebalanseerde, proteïenryk dieet. Dit word gedoen om die beeste se lewende gewig en vleisgraad of gehalte ՚n hupstoot te gee sodat hulle vir meer geld verkoop kan word. Om vleisbeeste vet te maak, moet ՚n proteïenryk dieet gevoer word wat mielies en mieliebyprodukte insluit. Wanneer mieliepryse laag en die prys van vleis hoog is, is vetmaak die meeste winsgewend vir boere. Die verhouding tussen die vleisprys en die voerprys staan dus in ՚n omgekeerde verhouding. Beesvleis in Suid-Afrika is hoog in aanvraag. Elke maand verbruik SuidAfrika sowat 80 000 ton beesvleis. Daarom is dit ՚n goeie sakegeleentheid om self ՚n voerkraal te begin. Voordat jy ՚n vleisbeesboerdery in Suid-Afrika kan begin, moet jy sekere noodsaaklike besluite neem. Jy moet besluit oor die skaal van jou vleisbeesboerdery, dit wil sê die aantal beeste wat jy wil aanhou. Jy moet ՚n

www.proagri.co.za

ras, ՚n streek en ՚n teikenmark kies. Die grootte van jou vleisbeesboerdery sal deur jou kapitaal- en teikenmark bepaal word. Voordat jy ՚n vleisbeesvetmaakonderneming in Suid-Afrika kan begin, moet jy ՚n gesonde sakestrategie vestig.

Beskikbare oppervlak Die boer benodig grond om vleisbeesvoerkrale te bou. Die grond se volhoubaarheid moet vooraf geëvalueer word. Die boerdery moet naby begaanbare paaie en betroubare waterbronne soos boorgate, riviere of damme wees.

՚n Tipiese voerkraaluitleg met voerkrippe wat maklik toeganklik is vir vleisbeeste.

As ՚n boer sy eie voerkraalbeeste teel, moet hy bulle gebruik wat die beste genetika na hulle nageslag oordra.

՚n Voerkraal moet genoeg voerkrippe hê sodat al die beeste na hartelus kan vreet. ProAgri South Africa 267

Vee en Wild

deur Natasha Kruger

Vee en Wild

RM O

D ELS

FOR GENERAL AP

TI O ICA

Live Green &

Grow Strong

MakitaPowertoolsSA

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Infrastruktuur en toerusting Die voerkrale moet stewig omheinde kampe wees met voer- en watergeriewe. Die beeste sal gemiddeld vir 90 tot 120 dae daar bly om vet te word. Die voerkraal moet die vee teen roofdiere en slegte weer beskerm. Beeste moet maklike toegang tot kos, water en genoeg beligting hê. Toerusting en voerkraaluitgawes moet by ՚n kommersiële beesvleisverbouingsakeplan ingesluit word. Vetmaak Die eerste ding wat ՚n voerkraal benodig is natuurlik beeste. Boere kan òf hulle eie beeste teel om vet te maak òf die beeste by ander boere aankoop. Om vee vir ՚n voerkraal aan te koop verg vaardigheid van die boer. Hy moet die vetmaakpotensiaal van beeste (volwassenheid, ras, ouderdom, geslag, ensovoorts) in verhouding tot die markprys van verskeie beesvleisgrade kan evalueer. Hy moet ook weet wat die groeipotensiaal van verskeie beesrasse is. Sommige rasse is beter geskik vir vetmaak as ander. As die boer die verkeerde beeste koop, sal hy geld verloor nog voordat hy met die vleisbeesvetmaakonderneming begin het. Onderhandelingsvermoë word ook vereis om ՚n ordentlike ooreenkoms op vleisbeeste te kry. Aankope van te duur vee sal verliese tot gevolg hê. Boere kan vee teen gunstige pryse by ander boere of van plaaslike markte koop. Beespryse wissel die hele jaar lank. Boere moet altyd geld hê om beeste teen goeie pryse te koop. ՚n Gebrek aan fondse op ՚n gunstige tyd beteken ՚n verlies aan geleenthede en dus aan wins. Moenie dat lae pryse jou aankope

beheer nie. ՚n Lae prys is nie altyd ՚n winskopie nie, want daar kan ՚n produsent wees wat van sy siek of swak diere ontslae raak teen ՚n verminderde prys. Wees daarom altyd bewus van hoe die dier se prys bepaal is. Voeding Soos jy jou kan voorstel, is voeruitgawes aansienlik terwyl boere vleisbeeste grootmaak. Die optimum voer en mengverhouding is die sleutel tot die produksie van swaar vee met ՚n puik vleisgehalte. Behoorlike voerprosedures kan die beeste help om gewig op te tel en hoëgraadse vleissnitte te lewer. Dit is moontlik om omvattende kommersiële vetmaakrantsoene met byvoeding soos mielies te kombineer. Die voer van beeste het twee hoofdoelwitte: die verhoging van lewende gewig (swaarder beeste behaal hoër pryse) en die verbetering van vleisgehalte (hoë gehalte vleis behaal hoër pryse). ՚n Behoorlike voerplan sal boere help om hierdie doelwitte te bereik. Voerkoste moet by boere se sakeplanne ingesluit word. Winsgewendheid Beesvetmaak is ՚n winsgewende bedryf in Suid-Afrika en verskeie faktore beïnvloed die winsgewendheid daarvan. Die faktore is: bees- of speenkalfaankoopprys, beesvetmaakvoerkoste, voeromsetverhouding, verkoopprys per kilogram lewende gewig en vleisprys. As boere weet hoe om winsgrense en verhoudings te bereken, kan hulle redelik akkuraat hulle winsgrense beraam wanneer beeste teen ՚n sekere prys gekoop word. Boere kan dan met selfvertroue beeste aankoop. Suid-Afrikaanse mark Beesvleis is hoog in aanvraag in SuidAfrika. Die land se jaarlikse beesvleis aanvraag is ongeveer een miljoen ton. Beesvleis is die tweede vinnigste groeiende landboukommoditeit na braaihoenderproduksie.

Vee en Wild

Alternatiewelik moet waterreservoirs as buffer opgerig word. Kraalvetmaak behels die aanhou van beeste in krale of voerkrale. Die beeste word nie toegelaat om normaalweg te wei nie en bly slegs in die voerkrale. Die vleisbeesvoerkraalvetmaakbedryf benodig minder oppervlakte as ՚n gewone beesboerdery.

Voerkraalbeeste kry ՚n gekonsentreerde dieet om optimale groei te verseker. Die voerkraalsektor in Suid-Afrika verskil van dié van ander lande omdat voerkrale in Suid-Afrika meer beheer oor die waardeketting het en nie deur ՚n enkelkanaal-bemarkingstelsel beperk word nie. Voerkraalbestuurders is meer as net herders; hulle koop ook speenkalwers aan, verkry onverwerkte bestanddele vir die voerrantsoen wat hulle meng, bemark hulle eie slagdiere, vervoer hulle eie beeste, plant hulle eie mielies vir kuilvoer en meel, produseer en baal hulle eie hooi. Dit gee voerkrale in Suid-Afrika ՚n mededingende voordeel. Ten spyte van die feit dat slegs herkouers in staat is om droë laeveselplante in hoë-proteïenvleis om te skakel, word die diere tog geteiken aangesien hulle vermoedelik baie kweekhuisgasse vrystel. Ekstensiewe produksiemetodes stel minder kweekhuisgasse per oppervlakte-eenheid vry as intensiewe produksiestelsels (soos voerkrale), maar voerkrale stel baie minder kweekhuisgasse vry vir elke kilogram vleis wat geproduseer word. Voerkrale is die doeltreffendste metode om vleis met ՚n kleiner koolstofvoetspoor te produseer. Organiese stelsels het hoër energievereistes, wat beteken dat hulle ՚n groter koolstofvoetspoor het. Meer metaangas word geproduseer deur beeste op weiding as deur beeste wat ՚n meer gekonsentreerde dieet gevoer word. Bronne Eksteen, LC. (2016). Winsmaksimering met die meet van gemiddelde daaglikse toename in ՚n Bonsmara-beesvoerkraal. Beskikbaar by: repository.nwu.ac.za/ bitstream/handle/10394/25323/ Eksteen_LC_2016.pdf?sequence =1&isAllowed=y

Koeie en kalwers wat verkoop kan word of self gebruik kan word in die voerkraalproduksielyn van voerkraalboere. www.proagri.co.za

BizBolts. (2019). Starting beef cattle fattening farming business in South Africa – Business plan (PDF, WORD & EXCEL). Beskikbaar by: bizbolts.co.za/starting-beef-cattlefattening-business-plan-pdf-southafrica/.

ProAgri South Africa 267

Vee en Wild

INTRODUCING YOUR AGRICULTURE OPERATION’S NEW BEST FRIEND. Our Shell Lubricants Solutions for the Agriculture Sector offers a complete toolkit for preventing vehicle downtime and improved fuel and lubricants efficiencies while minimising the impact on the environment. www.shell.co.za/business-customers/services-for-customers.html Visit us at Nampo to learn more.

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

a ՚n goeie reën bui is elke boer dankbaar vir die veld wat ՚n nuwe, groener baadjie aantrek en sappige weiding vir vee bied. Maar daarmee saam maak lastige muggies ook hulle verskyning en teister sowel klein- as grootvee. In Suid-Afrika is daar drie soorte muggies wat kwale veroorsaak onder skape, beeste, bokke en selfs perde en wild. Die drie klein, bloedsuiende vlieë is die Culicoides, Leptoconops en Simulium, elkeen met ՚n menigte subspesies. Net soos muskiete, is dit die wyfies van die gevlerkte insekte wat mens en dier aanval. Wanneer die diere aangeval word, vorm die bytplekke dik, rowerige sere op die ore, oë, neus, uier en skrotum. Dit kan tot sekondêre besmetting lei omdat dit oop wonde is. Die intensiteit van ՚n muggie-aanval kan ook veroorsaak dat diere onrustig en geïrriteerd is wat dan tot ՚n verlies in eier- en melkproduksie lei. Verder kan dit sterftes van pasgebore lammers veroorsaak of ooie lammers laat verwerp. Ramme kan onwillig wees om te paar. Skape toon soms gedrag dat hulle ophou wei en net heeldag saamdrom of lê, wat natuurlik groei benadeel.

Volwasse muggies is meestal aktief in die vroegoggend en saans teen skemer (Bron: Pixabay).

Nat weer en oorstromings vererger muggieplae. Bytende muggies (Culicoides) Hierdie spesie wissel tussen 1 en 3 cm in lengte. Daar is gevlekte patrone op hulle vlerke. Volwasse muggies is meestal aktief in die vroegoggend en saans teen skemer. Gedurende somernagte is bytende muggies volop. Omdat die larwes en papies vog benodig om te groei, lê die muggies gewoonlik eiers in klam plekke wat naby aan diere is aan wie hulle die siektes oordra. Dit sluit in nat plekke waar pype lek, nat landery wat besproei word, trôe en kraalmis. Laagliggende gebiede soos vleie toon verhoogde muggie-aktiwiteit in vergelyking met ander gebiede. Bytende muggies parasiteer veral op beeste, maar ook op skape en perde. Hulle veroorsaak driedaestywesiekte onder beeste, wat koors, aptytverlies en stywe bene meebring. Die siek diere hou hulleself eenkant en kan ook tekens van geswelde gewrigte, waterige neusuitskeiding en oogontsteking toon. Verder veroorsaak hierdie muggies ook bloutong onder skape, bokke, beeste en wild (hoofsaaklik herkouers). Die tekens daarvan is koors, lamheid, swelling om die kop, kaak of selfs nek, lusteloosheid en aptytverlies. Wanneer die dier ondersoek word, word neusuitskeiding, sere in die mond, asook ՚n rooi tong en neusmembrane waargeneem. Diere kan hiervan sterf. Perdesiekte is ’n baie ernstige siekte wat die muggies kan veroorsaak. Dié www.proagri.co.za

Eksterne parasiete in vee deel 2: Muggies – klein plaag maak groot skade ProAgri South Africa 267

Vee en Wild

PARTNERSHIP PARTNERSHIP

Vee en Wild

Est. Est.2022 2022 afgriequipment.co.za afgriequipment.co.za

Innovation Innovation Inno finds finds find those those that that that work work together together toge

ProAgri Suid-Afrika 267

www.proagri.co.za

Vee en Wild

Na ‘n bloedmaal lyk muggies vet en rooi soos hulle volgesuig is (Bron: Scott Bauer via Wikicommons).

Die Simulium-tipe muggies wat as swartvliegies bekend staan, het groot vlerke (Bron: James K. Lindsey via Wikicommons). Hulle is veral aktief naby die Oranje-, Vaal- en Grootvisrivier. In die streke vanaf Prieska tot Augrabies het veeboere baie muggieprobleme. Tussen September en Desember is hulle die besigste.

Hulle swerm gedurende die dag en die wyfies sal tot 50 km ver vlieg vir ՚n bloedmaal.

Die Culicoides-tipe muggie het wit en swart patrone op die vlerke (Bron: CSIRO via Wikicommons). siekte word onder perde, muile en donkies aangetref. Die simptome sluit in koors, hoes, lomerigheid, moeilike asemhaling, neusuitskeiding, rusteloosheid, swelling om die oë of kop en kan selfs dodelik wees as dit nie betyds behandel word nie. Die beste beheer van muggieplae in hierdie geval is om geregistreerde chemiese middels te gebruik, maar om ook diere teen die spesifieke siektes in te ent. Entstof alleen is nie genoeg nie, want die seer muggiebyte kan steeds die diere irriteer en lelike letsels vorm. Hou diere weg van nat vleigebiede wanneer die bytende muggies die meeste aktief is. Dagbytende muggies (Leptoconops) Dagbytende muggies broei uit langs waterweë in droë gebiede, veral waar daar ՚n hoë konsentrasie soute is. Die muggies is tussen 2 en 3 mm lank. Die gryserige muggies kan soms rooi vertoon wanneer hulle vol bloed gesuig is, en hulle het wit vlerke. Hulle vreet graag aan mens en dier, en sommer enige tyd van die dag. Dagbytende muggies is die meeste aktief in die lente en hulle sal tot 2 km ver vlieg op soek na ՚n maaltyd. www.proagri.co.za

Gebiede waar hulle voorkom is Aliwal-Noord, De Aar, Williston, die Suid-Kaapstreek en Walvisbaai. Daar is ook ՚n subspesie van die muggies wat naby Mamre aan die Weskus in die duine aanteel. Die muggies lê eiers teen die oewers van soutwaterpoele of -strome en broei binne tien tot twaalf dae uit. Die larwes lewe vir tot tien maande in die boonste sandlaag, waarna papies gevorm word. Die beste manier om die muggies te beheer, is om diere te dip met opgietmiddels of te spuit met piretroïede. Plaagdoders kan ook die insekte help hokslaan waar hulle uitbroei. Swartvliegies (Simulium) Die swartvliegies wissel in grootte tussen 2 en 6 mm. Hulle het groot vlerke, strepe op die bene, ՚n geboë bolyf en groot oë. Dit is relatief moeilik om te identifiseer presies watter spesie swartvliegie dit is. Hierdie muggies teel aan in vinnigvloeiende water soos sterk riviere. Die eiers word in groepe in die water gelê, waarna die larwes daar leef en later kokonne teen klippe in die rivierbeddings vorm. Die hele larwe- en papiestadium is gewoonlik na 14 dae voltooi.

Die swartvliegies se byte is pynlik en veroorsaak swaar letsels. By skape is piretroïedeopgietmiddels op die kop, neus, en ore baie doeltreffend. Beeste word op hulle haarlose liggaamsdele gebyt. Dit veroorsaak blasies of knoppies wat moeilik verdwyn. Hulle is ook draers van die organisme wat rivierblindheid veroorsaak. Om die diere te behandel, kan hulle met piretroïede gespuit word, of opgietmiddels kan gebruik word. Diere moet verkieslik gebiede en tye vermy waar muggies volop is, soos riviere in die vroeë oggend. Die larwes in die water kan behandel word met ՚n spesifieke bakterie wat hulle aanval.

Bronne: Oberem, P., 2006. Siektes en parasiete Van Beeste, skape en bokke in Suid-Afrika, Pretoria, Pretoria: Afrivet Business Management. Bath, G., 1994. Kleinveesiektes, Kaapstad, Kaapstad: Tafelberg. Foxi, C. et al., 2020. Biting Midges (Ceratopogonidae, Culicoides). Science Direct. Available at: https:// www.sciencedirect.com/topics/ immunology-and-microbiology/culicoides.

ProAgri South Africa 267

Agri4all 54

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

IRRIGATION & MANURE GUNS

HARD HOSE IRRIGATORS

High quality range

Engineered to perfection.

IRRIGATION UNLIMITED

PERROT

BAUER LATCH

QUICK COUPLING PIPES & FITTINGS

ALL BLACK SYSTEM PIPES & FITTINGS

Locally Manufactured

Reduce theft & corrosion

I R R I G A T I O N

www.iunlimited.co.za PRETORIA +27 12 736 2121 Tobie van den Heever +27 82 658 6054

www.

.com

CAPE TOWN +27 21 946 1194 Henko Cilliers +27 71 303 8829

ProAgri 266

Agri4all

GET IT DONE

WITH REMACON YFEL

INSTANT STORAGE SOLUTIONS Install 120m of 4m high wall in under 8 hours! YFEL is a free-standing, flexible option for dry bulk material separation, bunkering and sand storage solution.

“The quality and after-sales service are excellent”.

Bunker Project • Supplied in less than 80 working days • Bunkers available for moving to new sites and easily broken down • No on-site personnel involved, once the ground is prepared for placement of the Yfels

Locally produced

Made from recyclables

Movable www.yfel.co.za

To view more of our solutions, visit our website www.remacon.co.za

or contact Christopher Cosgrove at 082-880-0184 or christopher@remacon.co.za.

ProAgri 266

www.

.com

FI ES LV VA

ST E

S G

BE S

Agri4all

S, PE PI

FE N CI N G

TO & RO O FI N G

AR DW

Steel & Tube | Tools & Hardware | Fencing | Roofing | 12 Gompou street

East Lynne

Customer care: 0860 10 27 99

Profiling and Laser products

012 800 9600

www.stewartsandlloyds.co.za

NEWLY OPENED SALE EVENT! 19 Kobalt Street, Nirvana - Polokwane 12 Gompou street East Lynne

015 036 0000 012 800 9600

IT’S A STEEL! Supplying a wide range of steel and service excellence for over 100 years!

www.

.com

ProAgri 266

Agri4all

Kontak besonderhede: 011-786-1043 steve@smstructures.com Jon Marco: 076-519-1734 jonmarco@smstructures.com

SM STAAL STRUKTURE VERVAARDIGING, OPRIGTING, DAKPLATE EN BTW INGESLUIT. Duisende projekte reeds suksesvol voltooi.

KIES GEMOEDSRUS; KIES SM STRUCTURES! *** Pryse geld solank voorraad hou. 12 x 25 x 4 15 x 30 x 4,5 18 x 30 X 4,5 20 x 30 x 6 25 x 30 x 6 30 x 30 x 6

oprigting ingesluit oprigting ingesluit oprigting ingesluit oprigting ingesluit oprigting ingesluit oprigting ingesluit

R227 253 R327 000 R491 565 R550 141 R737 696 R1 225 360

MEER SPESIALE AANBIEDINGS

Doen dit self strukture vir oplaai (geen oprigting). 12 x 25 x 4 ..........................................R180 903 15 x 30 x 4.5........................................R256 650 18 x 30 x 4.5........................................R381 065 20 x 30 X 4..........................................R359 000 20 x 30 X 6..........................................R421 291 25 x 30 X 6..........................................R580 696 30 x 30 X 6..........................................R956 360

2 of 12 x 25 x 4 oprigting ingesluit R415 000

Modulêre behuising, afgelewer binne twee weke na bestelling. 1,2,3 of meer slaapkamers met sitkamer, kombuis en badkamer.

Ons is geregistreerd om na alle SAOG-lande uit te voer, en voer ook uit na enige ander land ter wêreld.

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

Jou volgende trekker is op Agri4all.com asook jou volgende ploeg, dis, spuit, pomp, sleepwa, bok, skaap, bees, hoender, eend, huis, plaas, pyp, plot, dam, voermenger, stroper, planter, saadsif, baler, hark, onkruiddoder, bakkie, kunsmis, spilpunt, trok, voertrog, beeskraal, landboukursus, vellie, veiling, beheerkas, filter, TLB, draad, vurkhuiser, hamermeul, skraper, wildsbok, hoenderhok, mieliesaad, weegskaal, verkyker, teleskoop,

www.agri4all.com

www.

.com

ProAgri 266

Agri4all

HOSE MASTER 50/100 PORTABLE IRRIGATION SYSTEM

RAINMAKER 200

HEAVY DUTY COMMERCIAL FARMING IRRIGATION

SPORTSMAN 120

CLUBMAN 100

SPORT FIELD AND GARDEN IRRIGATION

SMALL SCALE FARMING AND RECREATIONAL IRRIGATION

RHINO 300

CANE MASTER 300

HEAVY DUTY COMMERCIAL FARMING IRRIGATION

Suitable for tall crops

The most effective and cost efficient travelling irrigation systems available SOUTH AFRICA Head office: Jasper Hewitt +27 (0) 82-773-7544 jasper@rotrixafrica.co.za Andries Bothma +27 (0) 79-959-3356 / +27(0) 23-342-3438 / sales@rotrixafrica.co.za

Gauteng: Tobie van den Heever +27 (0)82-658-6054 +27(0)12-736-2121/2103/2323 tobie@iunlimited.co.za

www.rotrixafrica.co.za

Consistent Wireless Internet & VoIP for Everyday Farming Internet shouldn’t be as slow as this tractor. Get High Speed Internet today ... SCAN HERE

www. Jenny.co.za | 087 170 0000

Ts & Cs Apply

Connecting Africa to Information

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

PIC offer gilt products at any age between 10 weeks and 27 weeks to our customers.

TOP QUALITY

PIC CAMBOROUGH F1 GILTS

BOARS AND SEMEN AVAILABLE

PIC 800

PIC 337

PIC 410

Our PIC 800, PIC 337 and PIC 410 boar lines are available after physical and genetic evaluation and selection.

013 244 7024 l info@picrsa.co.za l www.picrsa.co.za

ELECTRIC FENCE AND SECURITY CENTRES 0861 STAFIX/782349 www.staﬁx.co.za

YOUR ONE STOP SECURITY SHOP

Ø Electric Fencing Ø Gate Motors Ø Batteries Ø CCTV Ø Garage Door Motors Ø Remotes Ø Intercoms Ø Equestrian Fencing Ø Game Fencing Ø Alarm Systems Ø Roboguard Ø Security Beams STAFIX BRANCH LOCATIONS Bethlehem Bloemfontein Cape Town Central Cape Town South

www.

.com

Centurion Durban North East London George

CCTV SURVEILLANCE TECHNOLOGY

Gaborone Harare Jet Park Kimberley

Klerksdorp Lusaka Mozambique Nelspruit

Kya Sand Paarl Pietermaritzburg Pinetown

Polokwane Port Elizabeth Potchefstroom Pretoria

Rustenburg Somerset West Upington Vanderbijl Park

Vryheid Windhoek West Rand

ProAgri 266

Agri4all

Myburgh Verhuring Kontoermaker R 1650 Btw ing Per dag

ProAgri 266

Huur die kontoermaker en die Paalslaner in April, Mei en Junie en kry 10% afslag! Vanaf Julie is dit weer normale prys!

Paalslaner R 955 Btw ing Per dag

www.

.com

Agri4all

BATTLING TO KEEP UP WITH HIGH DEMANDS?

Bierman Agri SA supplies all the necessary equipment for farmers to start or grow their poultry farm. Bierman Agri provides layer and broiler house construction and installations. We offer a wide range of poultry services and products to best meet your needs. Poultry houses

Looking to Commercialise? We also offer automated feeding options with our complete commercial packages.

Complete combos

Feed

Equipment

Layer Cages

Silos

Chicken Houses

We want to help improve poultry farms to reach the highest level of productivity. Let’s talk, contact us at

084 357 9514 l info@bierman-agri.co.za

Industry Leaders in Expanded Polystyrene Products MANUFACTURERS OF EXPANDED POLYSTYRENE PRODUCTS FOR DOMESTIC AND EXPORT MARKETS

BULK INFRASTRUCTURE AND DERIVED THERMAL INSULATION

THERMAL INSULATION PRODUCTS FOR WALLS, ROOFS, CEILINGS & OTHER APPLICATIONS

COST EFFECTIVE ENERGY SAVING MATERIALS for all your farming needs! • • • • • •

www.

WHY TECHNOPOL?

PROJECTS

Cutting edge technology Unrelenting quest for excellence Continual improvement Modern equipment Well trained staff ISO 9001, 14001 and 45001 Certified

LiteCel™ EPS is the benchmark insulation material: lightweight, versatile, durable and easy to work with. It is used in construction in ceilings and walls, floor slabs, building extensions, livestock housing, cool rooms.

.com

TECHNICAL INFORMATION LiteCel™ EPS is an efficient and cost effective thermal insulator and together with other building materials it will reduce air born sound transmission. It is not soluble in water and is resistant to attack by alkalis, dilute inorganic acids and all plaster types.

ProAgri 266

Agri4all

RumaX

RUMAX 7m

BJP Supplies

Uitstekende kerf en meng eienskappe. Bekostigbare menger. www.rumax.co.za

+27 23 342 6070 +27 86 626 8397

Samuel Walters Straat 1, Worcester

ai165037758816_ProAgri Halfblad.pdf 1 4/19/2022 4:13:16 PM

TLU SA

Alternatiewe energie en selfstandigheid-ekspo!

11- 13 Augustus 2022

Diamantvallei Landgoed, 20km oos van Pretoria

OPVOEDKUNDE SUB-EKSPO

600 Uitstallers

CMY

50% Afslag indien vooraf registreer!

LANDBOU SUB-EKSPO in samewerking met TLU SA

Kinders tot 18 GRATIS.

KUNS & KNABBEL MARK in samewerking met Solidariteit Helpende Hand

087 231 1644 www.kragdag.co.za

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

STORAGE SPACE WITH THE BEST Our Guarantee To be consistent and innovative with manufacturing, supplying and installing best quality industrial racking, shelving and mezzanine ooring solution throughout Africa.

RACKING | SHELVING | MEZZANINE | IN-RACK SPRINKLERS Tel : 011 793 1111 6 Kruger Street, Strydom Park, Johannesburg

Tel. Derick: +27 10 8223 5207 derick@truck-traders.co.za Tel. Raymond: +27 82 924 2576 ray@truck-traders.co.za

2011 Volvo FMX 440D/Axle Mechanical horse 742 000 kms - R465 000 Incl VAT

2013 Henred Fruehauf Dropside body side tipping trailer - R395 000 Incl VAT

www.

.com

www.usssa.co.za Visit USS for more information

521 Pretoria Road, Fairleads, Benoni, 1501

www.truck-traders.co.za

2011 Freightleiner 500 ISX Cummins 685 000 kms - R450 000 Incl VAT

2014 UD Quon GW26 490 6X4 horse 600 000 kms - R575 000 Incl VAT

2001 Nissan UD 60. Dropside tipper body. Excellent all round condition - POA

1996 Nissan CW290 D/Axle Dropside Palfinger PK8500 Crane - R450 000 Incl VAT ProAgri 266

Agri4all

Jaco Hamman

Jaco van der Merwe

082 762 1669 www.ppfagri.co.za

082 738 0718 jaco@exactprecision.co.za

MARKET LEADER in supply, manufacturing, design and installation of FENCING MATERIALS OUR PRODUCTS • Galvanised Wire in Coils • Barbed Wire • Diamond Mesh / Chain Link • Welded Mesh • Hexagonal Wire Netting • Field Fence

• • • • • •

Razor Wire Roofing & Reinforcing Droppers & Standards Posts Gates Wholeview Panel Fencing

GREAT PRICES GREAT PRODUCTS GREAT SERVICE YOUR ONE STOP SHOP for fencing solutions

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

Vervaardigers van: • Betonmure • Beton pallisadeheinings • Bees- en skaapdrinkkrippe • Bees- en skaapvoerbakke • Kuilvoerbunkers

www.demeyerbeton.co.za Navrae: 056-515-3847 / Dawie: 084-250-3846 www.

.com

ProAgri 266

Agri4all

VISIT US AT NAMPO &

ONE OF 5 KNITTEX GROUND SHEETS!

+27 (0)11 692 1658 | info@knittex.co.za | www.knittex.co.za 68

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

Assists in strengthening the surface, thus reconstructing the substrate. Penetrates the surface, neutralizing all acids and corrosive elements. The only paint application that survives mine water circulation pumps and protects the pumps internally against acids, alkalize germs and bacteria. Can be applied to wet surfaces! Expels moisture from the surface. Rust Stop Pro not only kills rust, but also converts it into a compound, utilising it in the reconstruction process of corroded steel. VISIT OUR WEBSITE FOR MORE INFO. OR CONTACT US FOR ORDER/ TECHNICAL ADVICE

https://sulensa.wixsite.com/ruststoppro-1

083 304 3218

PLANT PL ANT HEALTH HEALTH AGRI AGRI LTD LTD Plant Health Agri Ltd is a wholly owned Zambian Company that is specialised in agrochemicals distribution. We work with both small scale and commercial farmers customising crop protection solutions. We pride ourselves as leaders in nanotechnology pesticides. We help farmers reduce environmental impact.

Plot No. 7314 Chibengele Road, Off Kachidza Road, Light Industrial Area, Lusaka.

www.

.com

Steward Moonga planthealth.ltd@gmail.com info@planthealthagri.com +260 977 505 031

ProAgri 266

Agri4all 70

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

LICK BLOCKS Supplements for Success

AVAILABLE AT ALZU FEEDS BRANCHES www.alzu.co.za 013 249 8900

Baal & Veehanteringstoerusting

VERVAARDIGER VAN: BAALLAAIERS, WOLPERSE EN ALGEMENE CONVEYORS

086 443 2720

WILLA NOLTE 072 333 1051

021 010 0707

willa@kannaindustries.co.za www.kannaindustries.co.za Samuel Walterstraat 1, Worcester

www.

.com

ProAgri 266

Agri4all

• CWCSA has over 11 years experience in the manufacturing, supplying and installations of gross and axle weighbridges, platform scales, small scales and cattle scales. • Depending on each individual’s needs, we can offer you different solutions for all your weighing solutions, including software and automation PROMOTION CODE Use CWCNAM to entitle you to a discount during the month of May 2022

Agriculture, Manufacturing, Food, Construction, Logistics, Mining, Quarries, Shipping, Waste and Scrapyard industries. 082 4852 678 / 071 675 8331 Email us with all your enquiries on info@cwcsa.com Lifetime House, 32 Kelly Road Jetpark, BOKSBURG www.cwcsa.com

Finance options available

Visit us at NAMPO: Stall F7a

No compromise on quality & unparalleled customer service •Wheel loaders •Compactors •Graders •Bulldozers •Tractors •Earthmoving equipment •Trucks •Forklifts •Generators •SEM Parts & equipment sales •Oils & lubricants •Diesel •Agricultural equipment

Your partner in mining, agriculture & industry Kallie Benadie 082 413 2177 kallie@bruyns.africa www.bruyns.africa

ProAgri 266

www.

.com

Agri4all

PRAAT MET MET ONS ONS PRAAT OOR JOU JOU VOLGENDE VOLGENDE OOR VALLEY SPILPUNT SPILPUNT VALLEY

Vanaf Vanaf

R4 950 PM* R4 950 PM*

BTW uitg BTW uitg GEEN DEPOSITO | 10 JAAR AFBETALINGSPLAN GEEN DEPOSITO | 10 JAAR AFBETALINGSPLAN ONDERWORPE AAN ONDERWORPE AAN FINANSIËLE GOEDKEURING FINANSIËLE GOEDKEURING B’s & V’s geld B’s & V’s geld

Francois Griesel - 067-412-9089 Francois Griesel - 067-412-9089 Streekverkoopbestuurder, Suidelike- en Oos-Afrika

Streekverkoopbestuurder, Suidelike- en Oos-Afrika www. .com

ProAgri 266

Agri4all

FINANSIERING

NOU BESKIKBAAR FINANSIERING

NOU BESKIKBAAR

BOU MET GEMOEDSRUS - BOU SAAM MET JOHN DEERE

John Deere Financial bied nou ﬁnansiering op konstruksietoerusting teen uitklopkoerse.* John Deere Financial bied nou ﬁnansiering op konstruksietoerusting teen uitklop koerse.*

Finansiering gebou vir jou

John Deere Financial se krediet- en finansieringsprodukte word verskaf in samewerking met Absa Bank Beperk, ’n Gemagtigde Finansiëlediensteverskaffer en Geregistreerde Kredietverskaffer. Reg No NCRCP7. *Bepalings en voorwaardes geld (Volg die skakel vir die toepaslike B&V’s: https://www.deere.africa/en/finance/financing/ en kontakbesonderhede beskikbaar by https://www.deere.africa/en/finance/financing/south-africa-financing/ ). Geadverteerde aanbiedings is onderhewig aan kredietgoedkeuring en die finansieringsbank se bepalings en voorwaardes. Pryse sluit vervoer- en afleweringskoste uit en inruilitems kan die prys affekteer. 74

ProAgri 266

https://www.deere.africa/en/ I africa@johndeere.com I Kliëntediens: 0800 983 821 JohnDeereAME

JohnDeere

JohnDeereAfrica

www.

.com