ProAgri SA 270

Page 1

Gratis / Free www.proagri.co.za Prowww.agri4all.comAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer No / Nr 270 ISSN 1042 - 1558 landboubedryfOnsVrouemaand-fokus:viervroueindie WEN met Pioneer se nuwe digitalevirBoeretegnologiemaakregNAMPOKaap

www.proagri.co.za02 ProAgri Suid-Afrika 270

ProAgri vier vrouemaand!

not be

Opinions expressed are not

voorblad Inhoudsopgawe / Contents

those of the

Copyright © 2022. All rights reserved. No material, photographs copied in the written consent publisher. necessarily publisher of the editor. We recognise trademarks property ProAgri shall liable for

Business-to-business:thereon.AgricultureABC

Pulsar’s passion for expanding human abilities continues FAW Trucks’: A heavy hitter in an expanding range Valtrac brei sy trekkerreeks uit VT-TRACTOR tyre boosts productivity, reduces costs, and protects crops and Melkplaastopsoilin die Middellande maak staat op Massey Ferguson Save up to 3,5% on fuel with the John Deere 5090E

selsekerheid in ons land. Aan al die vroue wat die steunpilare by ProAgri is, sê ons ook dankiedankie vir julle onbaatsugtige diens en groot opofferings wat julle vir die maatskappy maak. Dit is lekker om saam met julle te werk en ek sien uit na nog baie jare saam. Nie net is vrouemaand ՚n hoogtepunt op die kalender nie, maar ook NAMPO Kaap wat om die draai is. NAMPO Kaap beloof om vanjaar nóg groter en beter as die laaste aanbieding in 2019 te wees. Van 14 tot 17 September 2022, lei alle paaie weer na Bredasdorp vir die jaarlikse NAMPO Kaap Ekspo op Bredasdorppark. Lekker lees aan hierdie propvol vrouemaand uitgawe. Indien jy ook jou storie wil deel, maak gerus kontak met my. Ons wil graag kom kuier en jou storie hoor! ProAgri groete! Bianca bianca@proagri.co.zaHenning D aar is soveel inspirerende mense in die landboubedryf. Ter viering van Vrouedag en -maand, gesels ProAgri met verskeie vroue wat op een of ander manier in die landboubedryf betrokke is. Ons gesels met vroue wat met vernuwende idees die waardeket ting op hulle plase vermeerder. Vroue betree die sakewêreld totaal ongenooid. Ons neem grondgebied in waar ons nie altyd welkom is nie. Ons as vroue moenie terugstaan as dit moeilik gaan nie, ons kan dit maar verwag. Die vraag is hoe ernstig ons is om ons merk te maak. Vroue kan ook ՚n sukses van ՚n boerdery maak soos enige man. Ek voel miskien omdat ՚n vrou meer emosio neel en koesterende eienskappe dra, kan sy ook ՚n sukses maak. Om self ՚n vrou in die landboubedryf te wees, is daar een ding waaraan ek vasklou - as jy passievol is oor wat jy doen, hard werk en jou uitdagings net tromp-op aanpak, dan behoort jy ook ՚n bydrae te kan maak tot die voed

HAVCO-werktuie: Duursaam, sterk en veelsydig om die Boer te dien Vroueboer leef haar droomwerk Twee inspirerende vroue wat uitblink en grense van landbounorme verbreek ELB: Equipping women to shine CWCSA rugsteun vroue in die werksplek John Deere is proud of their trailblazing women employees Almaz Agro is paving the way for women's empowermen Man of vrou, elke boer is uniek en spesiaal Wagyu… the King of Beef! met its queen The Awareness Company: Innovation in agriculture and the tech industry Vrystaatse vrou vat tamaties verder Mariette Kotzé van Hortgro pluk die vrugte van toewyding Laventel: ՚n kleurige, geurige boerdery Vroueboer die sukses agter Simply Bee Vertel jou storie: Vroue in die landboubedryf Kleinskuur Akwaponika is die ene aksie Jacky Goliath, De Fynne Kwekery, Paarl

all

for any errors or

any actions in reliance

Wildwood-wynfees: ‘n Groot sukses Why is feed conversion ratio (FCR) important? Eksterne parasiete in vee Deel 5: Val Boeredag 2022 bereik nuwe hoogtes LEMKEN wys weer sy waarde

any other way transmitted without

text or

695743362518102

or

ProAgriOpons

of the

or

Posbus 72707, Lynnwoodrif / Rossouwstraat 577 Die Wilgers, www.proagri.co.za079-515-8708Pretoria

ProAgri Pioneer glo dat die gebruik uitersboerdery-insettehoëtegnologie-derybeginselspresisieboer-presisiebestuur,vanenbelangrik is om ՚n optimale opbrengs te lewer. Lees meer op bladsy 3.

may be reproduced,

Voorkom saailing- of wortelsiektekompleks

Outomatisering in pluimveeboerdery Droom volhoubaar met Agrico Stafix: The hidden benefits of strip grazing Berg produkte veilig met ReMaCon se plan Voer jou vee vir sukses – met Rumax se rugsteun

Redakteur tydskrif en aanlyn Bianca Henning > Verslaggewers Maryna Steyn > Natasha Kruger > Benine Ackermann > Spesialisskrywer Annemarie Bremner > Bemarkingsbestuurder Diane Grobler > Bemarkers Xander Pieterse > Johan Swartz > Tiny Smith > Brandon Gotz > Lynette van Tonder > Skeppende bestuurder Christiaan Joubert > Uitleg en ontwerp Michelle Kruger & Lizelle Erasmus Kliëntverhoudingsbestuurder Carin Swartz > Navrae Engela Botha > Rekeninge Ronel Schluter > Verspreiding en intekening Nita Volmer-van Zyl > Sakebestuurder George Grobler nita@proagri.co.za079-515-8708accounts@proagri.co.za084-088-0123engela@proagri.co.za073-663-1234carin@proagri.co.za084-233-0123christiaan@proagri.co.za072-419-3990lynette@proagri.co.za074-694-4422brandon@proagri.co.za076-820-8478tiny@proagri.co.za082-698-3353johan@proagri.co.za071-599-9417xander@proagri.co.za062-391-6507diane@proagri.co.za082-555-6866annemarie@proagri.co.za082-320-3642benine@proagri.co.za073-105-6938natasha@proagri.co.za081-736-4236maryna@proagri.co.za082-261-9177bianca@proagri.co.za082-326-2572 Voorbladartikel 2. Meganisasie 17.14.13.10.9.6. Gewasproduksie 21.18. Hulpbronbestuur 32.31.29.27.25.23. Vee en Wild 36.35. VAL Boeredag 43.41.39. Vroue maand 76.75.74.72.69.66.63.61.59.57.55.53.52.49.47.45.

and logos as the sole

Droëlandboerdery: Só kan winterdekgewasse jou dien Beskerm jou boord en wingerd met Plusnet-skadunet

of their respective owners.

www.proagri.co.za ProAgri 270 1

Voorbladartikel

Faktore wat wortelsiektes bepaal Die intensiteit waarmee wortelsiektes die gasheer aantas word bepaal deur: • Plantdiepte • Grondstruktuur • Saadgehalte

Voorkom saailingwortelsiektekompleksof

• Meganiese saadhuidskade

Versamelde swamme bestaan ge woonlik uit ՚n kompleks van veroorsakende en sekondêre patogene. Teen die tyd dat plantweefsel afgebreek word, is meer saprofitiese swamme en bakterieë teenwoordig en is dit bykans onmoontlik om die primêre siek teveroorsakende swam te identifiseer.

• Donker verkleuring en slymerige mesokotiel wat wegkrimp

D it is algemeen bekend dat aanhou dende verbouing van dieselfde ge was op dieselfde grond lei tot “moeë” of “siek grond”, met gevolglike verlaging in opbrengste oor tyd. Dit gebeur egter nie tot dieselfde mate vir alle gewasse nie en dit is ook nie altyd as gevolg van dieselfde oorsaak nie. In die somersaaigebiede het die boer nie veel alternatiewe tot sy beskikking nie, maar wisselbou kan toegepas word tussen mielies, sojabone en sonne blom. In sommige gevalle word ook grondboontjies, droëbone en selfs ka toen as alternatiewe gewasse gebruik. Saailingverwelk- of gewaswortelvrot is seker van die mees onderskatte siektes in die somersaaigebiede in Suid-Afrika. Een rede daarvoor is dat baie van die simptome onder die gron doppervlakte voorkom en wanneer dit bo-gronds opgemerk word is dit reeds te laat. Wortelvrot en saailingverwelk word deur ՚n verskeidenheid swamme veroorsaak en kan selde aan een en kele oorsaak toegeskryf word, daarom verwys ons daarna as ՚n wortelsiekte kompleks.Insomerrygewasse word swak stand gewoonlik toegeskryf aan omgewingstoestande of swak saadgehalte. Ons vergeet heeltemal wat die simptome en omgewingstoestande was tydens saailingontwikkeling, want ons is te ge jaagd tydens plant en vergeet dat daar iets is soos grondswamme. Min navorsing word gedoen en min word verstaan, deels as gevolg van die moeilike geïntegreerde grond- en wortelsiektekompleks. Soos genoem is saailingverwelksimptome nie noodwen dig die finale stadium van wortelsiek tes nie, dit kan die primêre besmet tingsbron wees wat later as kroon- en stamvrot geïdentifiseer word. Wortelvrot, kroonvrot en saailingverwelk Saailingverwelk is die term wat gebruik word om verrotting van jong saailinge gelyk met of net bo-op die grondoppervlakte te beskryf. In die meeste gevalle gaan dit gepaard met verrotte, sagte, slymerige stammetjies en klein saailinge bo die grondop pervlakte wat wegkwyn en verdwyn. Dieselfde swamme wat saailingverwelk, stamskade en -letsels veroorsaak is gewoonlik ook dié wat wortelvrot veroorsaak.Diemees algemene wortelswamsiek tes of saailingverwelksiektes waarmee ons te doen het is Pythium -saailing verwelk, Rhizoctonia-wortelvrot en Fusarium -wortelvrot.

• Buitenste wand van wortel is verrot terwyl binnekant geen simptome wys nie

Pythium Dit val baie jong saailinge aan. Dit val die stam aan en beweeg opwaarts tot by die saadlobbetjies. Dit is ՚n parasi tiese swam en kan baie verskillende gewasse aanval. In die teenwoordig heid van vog versprei Pythium vinnig deur verskillende vorme van grond.

Wortelsiektes: 1. Pythium — mielies

Om opbrengsverliese te bepaal, kan aanvaar word dat saailinge wat nie tot volwasse plante ontwikkel nie, ՚n verlies aan stand het, dus is daar minder plan te wat ՚n bydrae kan lewer tot die finale oes. Indien wortelsiektes lei tot kroonen stamvrot sal die besmette plante nie hulle volle genetiese potensiaal bereik nie, weens swakker ontwikkelde wor telstelsels wat water- en voedingstofopname belemmer. Verswakte stamme lei ook tot omval en stamknakke wat die oesproses belemmer.

deur Philip Fourie, Pioneer-landboukundige Simptome: • Mees algemene siekte, verbind met jong saailinge en saailingwortel siektes

www.proagri.co.za2 ProAgri Suid-Afrika 270

• Insekvoeding • Genetiese weerstand • Omgewingstoestande Opbrengsverliese: Dit is uiters moeilik om opbrengsver liese van jong besmette saailinge te bepaal. Wat dit moeilik maak is om veldsimptome op lande wat onder ver skillende omgewingstoestande teen woordig is, binne ՚n kweekhuis onder beheerde toestande te simuleer. Die variasie is net te veel in die siektekom pleks, en om goeie navorsing te doen op die siektekompleks is uiters moeilik.

Phytophthora Dit val ook jong saailinge aan, net soos Pythium, gewoonlik saam in ՚n kom pleks. Phytophthora is egter baie meer aktief en meer aggressief. Dit kan enige gewas aanval. Fusarium Dit word geassosieer met ՚n ligte- tot donkerpienk verkleuring van die bin neste lae van die verrotte materiaal, veral die wortels. Fusarium is gewoon lik sekondêr tot ander parasitiese swamme. Fusarium is ՚n swakker tipe parasitiese swam wat gewoonlik ander swamme opvolg of materiaal aanval wat reeds verswak is deur ander swamme. Rhizoctonia Daar is duidelike verrotting van die stam net bo die grondoppervlakte. Die letsels is eers grys en wateragtig, dan droog dit vinnig uit, verbruin en word Anderversonke.grondgedraagde swamme sluit in Exserohilum, Aspergillus, Penicil ium en Trichoderma. Die graad van siektebesmetting kan verskil tussen grondtipes (ten opsigte van kleipersen tasie), grondtemperatuur, bekalking, grondvrugbaarheidstatus en algehele grondgesondheid. Die verskillende swamme kan van mekaar verskil in hulle voorkeur vir omgewingstoestande (vog en temperatuur) en die gewas gasheer (volgens Van Rensburg, LNRGraangewasse, Potchefstroom). Die tipe siekte verskil ten opsigte van die gasheer en genotipe, omgewingsfaktore en die voorafgaande ge was. Verskillende swamme of patogene verskil in die intensiteit om ՚n siekte te veroorsaak.

• Die korteks (buitenste laag) sal

• Laat infeksie veroorsaak stamvrot na bestuiwing en graanvul

• Mesokotiel krimp weg • Op ouer plantwortels is die letsels donkerder van kleur en wortels wat totaal wegvrot

2. Fusarium — mielies Simptome: • Rooibruin letsels op die worteltjies of mesokotiel

• Plante mag verdwerg wees, maar meestal geen bo-grondse simptome sigbaar nie Omgewing: • Siekte kom meer voor onder be sproeiing

• Kritiese faktor — oormaat vog (water), versuiptoestande ongeag die temperatuur

• Kan wortels besmet tussen 8 en 28 ⁰C

• Volwasse plante kan omval as gevolg van swak of geen wortelontwikkeling

5. Rhizoctonia — sojabone Simptome: • Plante is verdwerg en oor tyd sterf hulle bogronds af

• Die versonke letsels lyk of die buitekant van die epidermis weg is, wat die interne gedeelte van die stam of wortel blootstel

Omgewing: • Fusarium kom voor onder ՚n wye spektrum van temperature en vogtoestande, maar plante moes stremming ondergaan het (ver digting, koue, versuip)

• Siekte kom meer voor op sandgrond en in hoë grondoppervlaktemperature

• Intensiteit van siekte verhoog soos wat stremmingtoestande toe geneem het

• Mees herkenbare simptome is rooibruin versonke kankers op die wortels, kroon en veral stutwortels van ouer plante

6. Fusarium — sojabone SaailingeSimptome:

• Kan wortels besmet tussen 8 en 28 ⁰C

4. Pythium — sojabone Simptome: • Pythium val saad aan voor en net na ontkieming

• Sade is sag en verrot met grond deeltjies wat aan die sade vasklou

www.proagri.co.za Africa

• Volwasse plante kan omval as gevolg van swak of geen wortelontwikkeling

• Swak ontkieming en swak groeikragtigheid Meestal verdwergde plante Wortels vertoon donker en rooi Swak nodulasie Fusarium verwelk Boonste blare verdor en val af Bruin verkleuring van vaatbundels in die stamme Verrotting van stamme is nie bogronds sigbaar nie Gewasrotasie Genetika — daar bestaan nie totale weerstandbiedendheid nie, maar verdraagsaamheid verskil Chemiese en biologiese beheer — saadtoegediende swamdoders, al is dit net vir die eerste paar weke Bestuur voorkomend, nie regstel lend nie Goed gedreineerde grond

• afkom as die wortel tussen jou vingers getrek word • Kan saadverrotting veroorsaak voor ontkieming, maar besmet saailinge meestal net na opkoms

ProAgri South

Wortels •

3. Rhizoctonia - mielies Simptome: • Aanvanklike simptome sluit in bruin letsels op die wortels en mesokotiel • Versonke letsels en verotte wortels

270 3 Voorbladartikel

Bronne: Verskeie artikels: Dr. B. Jansen van Rensburg, LNR — Graangewasse, PioneerPotchefstroomHi-Bred: Field Facts, Crop Insights, Crop Focus Vir meer inligting gaan na www. pioneer.com/za of stuur ՚n e-pos na info.rsa@pioneer.com.

• Pythium -plante trek maklik uit die grond uit, omdat al die worteltjies afgevrot het

Beheermaatreëls: •

• Die simptome sluit in bruin letsels op die wortels en mesokotiel

Omgewing:

Omgewing: • Verkies temperature laer as 15 ⁰C, op vroeë aanplantings dalk die eerste siekte wat sojabone sal besmet

• Geenbewerkingslande met baie plantreste, verdigte grond met vog en koel temperature sal heel moont lik Pythium -besmet wees.

• Saailingverwelk word geassosieer met die hipokotiel wat vernou (wurg) en dan skerp afsterf

Omgewing: • Koel nat gronde, veral laagliggende en swak gedreineerde gebiede

• Insekvreetskade op die wortels veroorsaak dat die siekte opbeweeg na die kroon en basis van die plant

• Tydens opkoms vrek jong saailinge af voordat die eerste blare gevorm het

Blackie Swart,

LEMKEN bied ‘n wye produkreeks van kompakte diste en beitelploë, wat jou in staat stel om gekoördineerde strategiese stoppel- en grondbewerking toe te pas afhangende van die area, grondtipe, en die tipe gewas.

Area Sales Manager, 082 404 9651, b.swart@lemken.comlemken.comGRONDBEWERKING LEMKEN bied ‘n wye produkreeks van kompakte diste en beitelploë, wat jou in staat stel om gekoördineerde strategiese stoppel- en grondbewerking toe te pas afhangende van die area, grondtipe, en die tipe gewas. ONS DRYFKRAG: JOU SUKSES! Die implemente bied die volgende aan: o Doeltreffende en gemaklike bewerking met maksimum operationele veiligheid o Toegerus met kragtige elektroniese beheerstelsels op aanvraag o Vir konvensionele en minimum bewerking behoeftes

°

in

See

features

Die implemente bied die volgende aan: Doeltreffende en gemaklike bewerking met maksimum operationele veiligheid Toegerus met kragtige elektroniese beheerstelsels op aanvraag Vir konvensionele en minimum bewerking behoeftes DRYFKRAG: JOU SUKSES! jou naaste LEMKEN handelaar vir meer informasie: Karel Munnik, Direkteur, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com Swart, Area Verkoopsbestuurder, 082 404 9651, b.swart@lemken.com

PRECISEDRILLS TECHNOLOGY

°

Blackie

requirements. Possible

conditions

seed placement – in conventional

s: mounted, trailed or semi-mounted. working widths from

effective in various farming operations. capacities available

°

of

Contact

LEMKEN bied ‘n wye produkreeks van kompakte diste en beitelploë, wat jou in staat stel om gekoördineerde strategiese stoppel- en grondbewerking toe te pas afhangende van die area, grondtipe, en die tipe gewas.

GRONDBEWERKINGlemken.com VEELSYDIGE LEMKEN TOERUSTING

GRONDBEWERKING VEELSYDIGE LEMKEN TOERUSTING

for

Die implemente bied die volgende aan:

°

Blackie Swart, Area Verkoopsbestuurder, 082 404 9651, b.swart@lemken.com

OUR

°

DRIVING FORCE: YOURPLOUGHSSUCCESS!BEST CONDITIONS Characteristic

Kontak

ONS DRYFKRAG: JOU SUKSES! Kontak jou naaste LEMKEN handelaar vir meer informasie: Karel Munnik, Direkteur, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com

LEMKEN dealer to find out more: Managing Director, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com ales Manager, 082 404 9651, b.swart@lemken.com That‘s seed drill technology from LEMKEN! as well as conservation tillage. d Drill 3 to meters. from 860 to 5800 litres. for the entire plow program from LEMKEN is the comprehensive range equipment for all plows. There is the optimum implement for basic soil cultivation all equipment mechanical and hydraulic systems for stone protection selecting the distance between the individual bodies for blockage-free work stepped and stepless variants for adjusting the working width Suitable plows all soil and any tractor from 40 hp DRIVING FORCE: YOUR SUCCESS! your nearest LEMKEN dealer to find out more: Karel Munnik, Managing Director, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com

° various options for

° Vir konvensionele en minimum bewerking behoeftes

° Toegerus met kragtige elektroniese beheerstelsels op aanvraag

ONS

precise, powerful:

° Doeltreffende en gemaklike bewerking met maksimum operationele veiligheid

12

S

includes: °

for

TO FIND A DEALER NEAR YOU, SEE CONTACT DETAILS BELOW: WWW.ULTRANEXUS.CO.ZA | WHOLESALE@ULTRANEXUS.CO.ZA | 083 559 0001 MERGER LRF Thermal Imaging Binoculars NEW Up to 10 hours of battery life on a single charge Longrangedetectionupto1800m 1800m Photo and video recording REC A selection of 8 color palettes < mK25 NETD 640x480 pixel @ < 25 mK NETD sensor

Pulsar Thermion 2 XP50 PRO.

www.proagri.co.za6 ProAgri Suid-Afrika 270

Pulsar Merger LRF XP50

The new Merger combines all the best components and features available at the minute resulting in unbelievably detailed and crisp images of both tar gets and backgrounds. A powerful 640 x 480 / 17µm French made Lynred thermal imaging sensor with NETD < 25 mK ensures perfect detail recognition even under the harshest weather conditions when thermal contrast is low. It results in sharp, richly contrasted thermal imaging for enhanced identification of animals, their extremities and even the smallest details, such as branches, leaves, grass, and terrain. The fast aperture F50/1.0 germanium lens and sensor sensitivity ensure exceptional detection capabilities. A standard 1,8 m tall object can be detected up to 1 800 m away in complete darkness. With the Merger you’ll be able to enjoy the view longer than ever!

About Pulsar Pulsar's history dates back to 1991. It was started by a group of friends who shared the same passion for expanding human abilities. This group of enthusi asts used to assemble the first few wooden observa tion tubes in the basement of an unfinished residentialThreebuilding.decades later, Pulsar proves to be the top worldwide brand of thermal and digital day and night vision imaging devices, becoming a trendsetter and innovation leader in the sector around the globe.

Big news for the 2022 pulsar line-up Our thermal imaging riflescopes family welcomes the Thermion 2 XP50 and XP50 PRO LRF. Meanwhile the monocular line is complemented with the Axion 2 XG35, its LRF version and the new Helion 2 XP50 with its PRO version. Last but certainly not least, is the Merger LRF XP50 showcasing the next level in long-range observation, comfort of use and image detail, this cutting-edge functionality and performance packed into its proven classical binocu lar design.

Pulsar’s passion for expanding human abilities continues

Pulsar Merger LRF XP50.

Pulsar Thermion 2 XP50 PRO The Thermion 2 LRF XP50 PRO — This device has a built-in precision laser rangefinder. This seamlessly integrated compact laser rangefinder fits into a single optical channel. With a measuring distance of up to 800 m and thermal detection range up to 1 800 m, this riflescope is the ulti mate device in detection capability and for achieving exceptional accuracy. The most detailed target recognition, advanced functionality, and, most importantly, precise gauging of distance, prove more effective than ever, resulting in an accurate shot from a greater distance.

Meganisasie

Axion 2 XG35 and the Axion 2 LRF XG35 The new monocular comes with a highly detailed 640 x 480 pixels @ 12 µm European made Lynred thermal imaging sensor. It features a fast aperture F35/1.0 germanium lens, three sensitivity amplification levels, as well as enhanced Wi-Fi connectivity with 2.4 / 5 GHZ waveband support and the possibility of remote operation and firmware update via the Stream Vision 2 application.Thepocked-sized and lightweight monocular features enhanced image processing algorithms and provides high-quality rendering of both target objects and background. The Axion 2 XG is designed for constant and frequent heavy use. The devices are equipped with a high-capacity APS5 rechargeable battery that provides up to seven hours of continuous operation of the device on a single charge.

Meganisasie Helion 2 XP50 PRO.

Pulsar Helion 2 XP50 PRO The Pulsar Helion 2 XP50 PRO is undoubtedly one of our proudest creations. The housing is made of a high-strength magnesium alloy. It has a sensor with 640 × 480 @ 17 µm and a NETD < 25 mK. The PRO has a new fast aperture lens with F50/1.0, and the display is AMOLED HD 1024 × 768. With an impeccable image quality, cutting-edge electronics, and multiple features dedicated to enhancing usabil ity, it has become a favourite of many professional hunters.

Pulsar

Axion 2 XG35 and the Axion 2 LRF XG35.

mm • Overall length 6

The new and improved look of the interior layout includes a multifunction steering wheel and enhanced dashboard features for better driver control along with central locking and power windows. The 11 040 cc Euro 2 specification sixcylinder inline engine is water-cooled, turbo-charged and has an intercooler, producing 312 kW at 1 900 r/min and 1 900 Nm of torque from 1 200 r/min.

Article

All FAW Trucks products are covered by a comprehensive warranty at industry standards, ensuring that customers have complete peace of mind with their purchases. The FAW warranty provides customers with the assurance that FAW Vehicle Manufacturers South Africa stands behind its claim of quality manufacturing.FAWTruckshas a large parts warehouse at its premises in Spartan, from where it supplies the four main regions in Gauteng, Durban, Har rismith, and Cape Town. In addition, service dealers are fully equipped, with highly trained technicians on hand for complete servicing and repairs required for not only JH6 33.420FT units, but all other models from the renowned Chinese manufacturer. In addition, FAW Trucks has a dedi cated number, 086-032-9772, which is linked to a trigger number at a dedi cated and specialised Emergency Call Centre. Resolution of all incidents and queries is attempted telephonically, but — where required — further assistance such as towing is arranged.

Warranty and customer service

mm • Cab length 2

All FAW products arrive in South Africa in completely knocked down form and are assembled at the com pany’s facility in Coega. The new JH6 33.420FT, sixthgeneration product has seen more than 1,5 million units manufactured to date and exported to more than 20 countries. The newly designed and engineered JH6 33.420FT has a high-roof forwardtilt cab with seating for the driver and a passenger. It includes a double sleeper cab with air-conditioning, a radio with USB, and an air suspen sion seat for the driver – with multidimensional adjustment ability. This completely new cab design has a wind resistance factor of 0,54.

“All the products we introduce locally are carefully considered with African roads and driving in mind,” explains Li. “This goes hand-in-hand with ensur ing these products will provide the best possible total cost of ownership experience for the operator through the entire life cycle of the truck. Couple that with the outstanding commitment to service from all of our dealers, and the value package we are offering is unbeatable.”“AtFAWTrucks, customer service is, and always will be, key. We go the extra mile to look after our customers and to make sure that we offer them the best deals possible,” explains Paul Lastrucci, National Aftersales Manager. “When our trucks leave the showroom floor after a sale, clients can expect long-term, dedicated service and 24/7 support, en suring their investment gives them the returns expected from modern trucks.”

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 9 Meganisasie

FAW Trucks’ JH6 33.420FT: A heavy hitter in an expanding range supplied

F AW Trucks South Africa continues their commitment to ensuring the South African haulage industry has ac cess to the products it needs with the introduction of the new JH6 33.420FT 6x4 truck tractor. “The reason for our continued growth in South Africa is the fact that we cater for virtually every need,” explains Yongjun Li, CEO of FAW Trucks SA. “Our line-up includes freight carriers, truck tractors, tippers, and mixers, all assembled to exacting standards to withstand the harsh conditions of the African continent. “Since first entering the South African market 28 years ago, we have gone from strength to strength, providing local buyers with products of high quality that are not only well suited to local conditions but also boast high levels of safety, convenience, and comfort. We have managed to combine this with competitive pricing, low run ning costs and continuously improving after-sales service.”

1

Key dimensions: • Wheelbase

“All models in the current range of FAW Trucks sold in South Africa rep resent the strength, reliability, afford ability, and ease of operation that the brand and its products are renowned for. Most importantly, though, the JH6 33.420FT delivers on the promise of a ‘truck built in South Africa for Africa’,” concludes Li.

The Bosch brand manual injection pump is specifically made for African application, while the gear shifting booster makes driving feel like a car, removing much of the stress, especial ly on long-haul journeys — as does the superior engine brake of 190 kW. American brand Con-Met wheel hubs are fitted, allowing 500 000 km of maintenance free driving. 3 300 mm + 350 938 295 Unladen mass total 8 805 kg

mm • Overall width 2 500 mm • Overall height 3 550 mm • Front overhang 1 495 mm • Rear overhang 770 mm • Cab to rear axle 3 850 mm • Minimum turning radius 7 500 mm • Minimum turning diameter 13 000 mm • Ground clearance 295 mm • Track 2 020 mm front and 1 830 mm rear • Chassis outer width 800 mm • Chassis inner width 640 mm The 12-speed manual synchromesh gearbox is matched to a set of ratios specifically designed to provide opti mum performance and fuel efficiency, irrespective of whether it is operating in rural areas or on the open road. It features a forged steel I-Section beam front axle coupled to a full float ing single reduction rear axle with inter-axle, inter-wheel, and differential locks. Semi-elliptical leaf springs with double-acting shock absorbers com prise the front suspension, while the rear has semi-elliptical leaf springs with auxiliary springs. Stopping power comes from the dual circuit, full air brakes with ABS. Mass data: • Gross vehicle mass 33 700 kg • Gross combination mass 62 200 kg • Permissible gross vehicle mass 25 700 kg • Permissible gross combination mass 56 000 kg • Permissible front axle mass 7 700 kg • Permissible rear axle mass 18 000 kg • Unladen front axle mass 4 505 kg • Unladen rear axle mass 4 300 kg •

Valtrac brei sy trekkerreeks uit: Die A134 HiTech - klein maar kragtig deur Bianca Henning

Alles wat die boer wil hê “Die Valtra A134-HiTech se viersilin derenjin met drukbuisinspuiting en interverkoelde turboaandrywing gee die boer 94 kW onverdunde, nuttige, bruikbare trekkerkrag. 105 liter per minuut stroom deur die trekker se geslotebaan hidrouliese stelsel, ideaal vir vandag se planters en werktuie, en sy driepunthysvermoë is 5 Hyton.het ook die welbekende Valtra rem-na-neutraal-stelsel wat sake soos baalwerk vir die operateur maklik maak. Wanneer jy moet stilhou om die baal te bind, trap jy net die rem – geen koppelaartrappery is nodig nie. Die trekker sal stilstaan, jou baal bind, en sodra jy die rem los, gaan hy voort," vertelHierdieDevin.trekker staan nie terug vir enige plaaswerk nie: Grondbewerking en voorbereiding van lande, plant, spuit, sleep, strooi, voerkraaltake en veleMetmeer.sybekende en betroubare AGCO-power-enjin kan jy altyd reken op al die krag wat jy nodig het en ongeëwe naarde betroubaarheid, en daardie krag word gladweg en doeltreffend oorgedra Die Valtra A134-HiTech staan terug vir niks nie! Hierdie trekker sal enige plek op die plaas tuis voel.

՚n Trekker wat sy trekker kan staan moet vir die boer enigiets van ՚n planter, ՚n skotteleg, ՚n strooier, ՚n snyer, ՚n laaigraaf, ՚n aapstert, ՚n hark of ՚n baler kan dra soos die boer nodig kry. Van al die toerusting op jou plaas is niks so noodsaaklik soos 'n goeie trekker nie. Die regte trekker, behoorlik toe gerus, is die boer se onontbeerlike regterhand. Maar die verkeerde trekker mors die boer se tyd, jaag sy bloed druk op en laat krimp sy bankrekening.

www.proagri.co.za10 ProAgri Suid-Afrika 270 Meganisasie

Valtrac se mense boer self – daarom verstaan hulle die boer se trekkerbe hoeftes presies – en daarom verskaf hulle presies die nommerpas trekker vir elke boer, elke plaas en elke taak. Hulle jongste antwoord op die boer se trekkerdrome is die splinternuwe Valtra A134-HiTech. Die Valtra A134-model is taai, ekonomies, en draf alle daaglikse take op die plaas lag-lag kaf. “Hierdie is ՚n baie lekker plaastrekker vir algemene gebruik,” sê Devin Ded with, tegniese bestuurder van Valtrac. “Dit is die kleinste in ons reeks, maar voldoen aan enige boer se behoeftes, sal jou jare lank hou en vereis mini male onderhoud.”

D ie regte trekker vir die regte taak is die strewe van elke boer wat vooruit wil boer. Boere het verskillende behoeftes wat trekkers betref. Die ver eistes van ՚n veeboer is anders as die van ՚n saaiboer, maar wat alle boere nodig het, is ՚n betroubare trekker en werktuig om sy werk, soos Langen hoven sê, met lekkerkry klaar te kry.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 11

Meganisasie deur ՚n voortreflike ratkas. Devin sê: “Kortweg is dit ՚n uitmuntende trekker wat hard kan werk.” Die AGCO-power-enjin is bekend vir sy langlewendheid. Een van die redes hiervoor is die aparte verdeling van die silinders en enjin se verkoeling. Dit verseker dat hierdie enjins dekades lank in Suid-Afrikaanse toestande hou en heelwat van hulle werk nog voor beeldig na 20 000 uur se harde diens. “Die trekker se PowerShift-ratkas bied sestien ratte vorentoe en sestien tru met ՚n nat koppelaar wat outoma ties ruil. Die kragaftakker het ook ՚n nat koppelaar,” voeg Devon by. Die trekker het ook “power beyond ” op sy hidrouliese stelsel, wat gewoon lik nie beskikbaar is op hierdie grootte trekkers nie. “Power beyond ” is ՚n toegewyde koppeling vir werktuie wat met afstandskietkleppe beheer word, of afstandbeheerde olievloei wanneer die werktuig, soos die trekker, met ՚n geslote hidrouliese stelsel werk. Nog goeie nuus is dat die trekker mak lik met ՚n outostuurstelsel toegerus kan word aangesien hy "guidance ready " is.

Omdat hierdie trekker baie kW in ՚n klein raam bevat, is sy veelsydigheid soveel meer. Die trekker kan kort draai en in klein ruimtes pas, wat dit ՚n baie veelsydige trekker vir die plaas maak. Operateursgemak “Nog ՚n voordeel van die nuwe Valtra, soos al ons ander Valtra-trekkers, is die trekker se operateursgemak. ՚n Opera teur word nie gou moeg om met hom te werk nie. Die trekker is ook logies en sinvol sodat dit maklik is en gou gaan om operateurs op te lei,” sluit Devin af. Die A134-HiTech-trekker maak die operateur se lewe lekker en maklik: Alles in die gerieflike kajuit is op presies die regte plekke, die lugversorging sorg vir ՚n aangename klimaat, die lugsitplek sit lekkerder as enige weeldestoel in jou voorhuis en die radio en klankstelsel sorg vir vrolike vermaak — ՚n baie lekker gerieflike trekker sonder dat jy enigiets hoef by te voeg. Een van die groot voordele van die A134-HiTech-trekker is dat dit in SuidAfrika deur Valtrac verskaf en gerugsteun word. Valtrac het ՚n kundige tegniese span wat landswyd beskikbaar is om boere ondersteun en deur dik en dun by te staan. Valtrac se legendariese diens sorg dat die boer deurgaans sonder kommer of sorge oor sy werk tuie aan die boer kan bly. Boonop word die A134-HiTech vir twee jaar gewaar borg, ongeag die ure wat die trekker gewerkValtrachet.verskaf benewens Valtratrekkers ’n wye reeks eersteklas landbouwerktuie aan tevrede boere regoor Suid-Afrika. Elkeen van hierdie werktuie word deeglik getoets voordat Valtrac dit goedkeur vir verskaffing aan hulle klante. Kyk net hoe gemaklik sleep die A134 HiTech-trekker dieGeenTatu-skotteleg.taakiste moeilik of ingewikkeld vir die Valtra A134 HiTech-trekker nie. Vir meer inligting oor Valtra-trekkers en al die ander werktuie wat Valtrac die boer bied, praat met Attie de Villiers by 083-261-9863 of 056-817-8006, of stuur ’n e-pos aan attiedev@valtrac.co.za. Besoek ook www.valtrac.co.za.

Devin vertel: “Wat hierdie reeks trekkers anders maak as ons vorige T- en N-reekse, is dat die reeks uit Brasilië kom, waar net die beste, taaiste trekkers die paal haal. Dit is ՚n kleiner trekker en ook aansienlik goedkoper. Wat hierdie trekker uniek en ideaal maak vir die boer, is sy uitsonderlik goeie brandstofverbruik as gevolg van sy enjin met drukbuisinspuiting. Met die 220 liter wat sy dieseltenk hou, kan jy baie lank werk voordat daar weer volgemaak hoef te word. Die trekker het ook ՚n hoë olietoevoer vir ՚n kleiner trekker, wat sy hidroulika gedug maak.”

www.proagri.co.zaProAgri Suid-Afrika 270 Meganisasie BRIDGESTONE Beter boerdery met Bridgestone Besoek www.bridgestone.co.za om meer uit te vind —GROTER VOETSPOOR VIR HOËR OPBRENGSTE. BEDRYFSKOSTELAER VERBETERDERITGEMAK GRONDVERDIGTINGLAE NUUT

Internationally, the VT-TRACTOR has been proven to improve the performance of tractors, sprayers and implements. The tyre is designed for the most advanced, heavy, and sophisticated machines. Due to its ability to work at lower pressure, even when operating under heavier loads, it contributes to lower fuel consumption.

Optimised efficiency, lower costs “A key benefit of the alternatingtyreneed–isVT-TRACTORBridgestonetyreitsversatilityyounolongertoadjustyourpressureswhenbetween field and road application,” says Willouw. “This saves an enormous amount of time, while also offering greater comfort. “Our tests show that Bridgestone’s VT-TRACTOR tyre has a lug contact area up to 26% larger than current key players in the market,” he adds. With the use of IF (increased flexion) and VF (very high flexion) technology the VT-TRACTOR allows for better weight distribution, which reduces soil compaction. VT-TRACTOR tyres carry 40% heavier loads than standard tyres, boosting productivity by reducing the number of transport cycles on the road and thus cutting costs. By providing superior traction, VTTRACTOR tyres allow farmers to work faster. With these tyres, farmers can cover almost one hectare more in a

protectsreducestyreVT-TRACTORboostsproductivity,costs,andcropsandtopsoil day with the same equipment, compared with competitor products, according to testing conducted by Bridgestone. Willouw says Bridgestone has introduced the VT-TRACTOR range to South Africa in response to evolving needs in the agricultural sector. “The local farming community’s openness to adopting new technology is wellknown and the time was right for Bridgestone to introduce its top-end range of agriculture tyres to the country. In addition, many equipment manufacturers (OEMs) are using VTTRACTOR tyres on the machines that are being imported into South Africa,” he says.

Follow us on Facebook, Instagram, YouTube and LinkedIn

For more information about Bridgestone in EMIA, please visit www.bridgestone-emia.com and www.bridgestonenewsroom.eu.

Meganisasie

“Farming is capital intensive and highly competitive, and its ability to produce more food cost-effectively is critical in helping meet the needs of a growing global population,” says Willouw Goosen, Product Specialist at Bridgestone Southern Africa. “Tyres play an enormous role in helping farmers increase productivity and control costs, which is why Bridgestone spends such large sums on research and development to help advance smarter farming.”

S outh Africa’s farmers have a welldeserved reputation for using technology to farm smarter and increase productivity despite challenging conditions. The launch of Bridgestone’s flagship VT-TRACTOR range of agricultural tyres in South Africa offers the local farming community an excellent opportunity to work smarter and achieve better results.

Meganisasie

Melkplaas in die Middellande maak staat op Massey Ferguson

Andrew Nicholson en Nick Stubbs. Die indrukwekkende Stubbs-suiwelplaas in KwaZuluNatal maak staat op Massey Ferguson vir trekkerkrag.

Die melkery plant mielies, raaigras, Midland-mengsel en kikoejoe vir voer vir die kudde, verduidelik Nick, hoofbestuurder van Stubbs Farming Partnership. Die jongste ontwikkeling is om te diversifi seer en die winsgewende advokadopeerbeen van die boerdery uit te brei.

Nick hou ՚n kudde van sowat 2 500 tot 3 000 Holstein-koeie in stand, hoofsaaklik met Amerikaanse genetika. Die groter koeie produseer meer melk en Nick se doel is om ՚n dier te teel met die hoogste moontlike genetiese poten siaal vir funksionaliteit en wat ook die strawwe en vogtige KwaZulu-Natalse toestande kan verdra. “Ons mikpunt is vir hoë insette en uitset. Ons teel ՚n dier wat omtrent 550 kg weeg, wat ons ՚n 8 000 liter-laktasie gee,” sê Nick. “Met veevoer teen ՚n premie, is ons grootste uitdaging om ՚n balans te probeer vind tussen die gebruik van duur voer om produksie te jaag, teenoor die voer van weidingsgrasse wat ons produksie meer bekostigbaar maak en dus sorg vir meer geld in die sak,” sê Nick. Hy verkoop die melk aan ՚n vooraanstaande private suiwelonderneming in Mount West wat dit verwerk tot ՚n reeks suiwelprodukte. Die MF Global-trekkerreeks (MF 4700, 5700 en 6700) is bekend vir sy veelsydigheid om baie verskillende take op enige plaas te verrig. Op die melkplaas word die Global-reeks van 60 tot 98 kW veral ingespan vir laaiwerk. Hierdie trekkers laai alles van kuilvoer en bale tot kunsmis en kalk, tel klippe op, sny weiding en sorg vir dieDiebrandpaaie.MF6711(83 kW) verskaf genoeg krag om van die swaarder voerwaens te sleep, en die trekker se bekostig baarheid het gelei tot die grootskaalse ingebruikneming van die MF-trekker reeks in die Stubbs-onderneming. “Dit het ons staatmaker-trekker geword,” verduidelik Nick. Trekkers en tegnologie in ՚n suiweltoepassing Die MF 6711-presisietrekker word gebruik vir presisiewerk soos die strooi van kunsmis en kalk op weidings. Die hoër perdekrag MF 7614- en MF 7615-trekkers met presisierigtings toerusting word vir die groter take gebruik.Nicksê die skuif na MF by die Nottingham Road-operasie het ge paard gegaan met die oorskakeling na Trimble-tegnologie. “Ek dink die gebruikersplatform is baie makliker vir operateurs om te verstaan, want Melkkoeie van ongeveer 550 kg lewer ՚n 8 000-liter laktasie op die Stubbsmelkplaas.

www.proagri.co.za14 ProAgri Suid-Afrika 270 ՚n Melkplaas in KwaZulu-Natal meet nou die waarde van hulle besluit om by die Massey Ferguson-familie aan te sluit in rand en sent danksy die kostedoeltreffendheid en wye toepassing van die trekkerreeks. Nick Stubbs en sy pa, René, boer al vir baie jare in die Middellande, waar hulle uitdagings soos stygende rentekoerse en hoë bedryfsen insetkoste die hoof moet bied.

Nick sê slim boerderytegnieke soos gereelde monsterneming van die grond in alle lande help hom om te bepaal waar en hoeveel regstellende toediening van kunsmis en kalk nodig

is vir beter gewasproduksie, wat dan melkproduksie verbeter. Die gebruik van al die beskikbare tegnologieë, van trekkers tot grond- en dierebestuur, lei daartoe dat die Stubbs-onderneming suksesvol bedryf word. Net so belangrik soos die MF-trek kers met hulle tegnologie en voordele, is die ondersteuning en rugsteundiens wat Nick van sy plaaslike MF-handelaar ontvang. Andrew Nicholson, bestuurder van die Massey Ferguson-trekkerhan delaar, Farm Maintenance Services (FMS) in Pietermaritzburg, sê kliëntediens is uiters belangrik. “Vyf jaar gelede het ek daarin geslaag om Nick te oortuig om sy eerste MF-trekkers te koop en ek is bly om te sê daar is vandag nie een trekker op sy plaas wat nie ՚n rooi een is nie.”

Andrew sluit af: “Dit gaan nie oor hoeveel dit kos om ՚n nuwe trekker te koop nie. Dit gaan ook nie oor hoeveel dit kos om ՚n 1 000-uur versiening op ՚n trekker te doen nie. Waarvan dit eintlik afhang, is hoeveel die trekker of werktuig jou oor sy werkstyd van 8 000 of 10 000 uur kos, of hoe lank die lewensiklus ook al bedoel is om te wees. Ons werk nou saam met Nick om die lewensiklus van al sy MF-toerusting te optimaliseer, wat verseker dat hy die maksimum voordeel uit sy MF-vloot kry vir meer wins uiteindelik.”

Massey Ferguson, ՚n wêreldwye handelsmerk van AGCO, bied van jaar ՚n vars voorkoms vir sy ikoniese driehoek-embleem en ՚n nuwe 'Born to Farm '-handelsmerkidentiteit ter viering van sy 175ste bestaansjaar. MF het sedert sy ontstaan aan boere regoor die wêreld eenvoudige en betroubare werktuie gebied. Min wêreldhandels merke kan aanspraak maak op so ՚n blywende impak in die landboubedryf.

Stubbs Boerdery hou ՚n kudde van sowat 2 500 tot 3 000 Holsteinkoeie in stand. Nick Stubbs plant mielies vir voer, sowel as raaigras, Midland-mengsel en kikoejoe aan.

Die Massey Ferguson-trekkerhandelaar, Farm Maintenance Services (FMS) in Pietermaritzburg, onder steun boere met raad en daad. MF 7614- en MF 7615-trekkers met presisietoerusting doen die groter werk op Stubbs-suiwelplaas.

Nick Stubbs en sy pa boer al baie jare in die Natalse Middellande.

dit is soortgelyk aan die gebruik van ՚n selfoon.” Dit maak dit ook makliker vir plaaswerkers met minder formele opleiding om vinnig by die jongste teg nologie aan te pas. Nog ՚n groot voordeel van MF is sy ekonomiese brandstofverbruik. Dit word bereik met noukeurige ontwerp en vervaardiging by die MF-fabrieke wêreldwyd. Met die prys van brandstof wat maandeliks styg, wil boere ՚n trek ker hê wat min verbruik met hoë uit sette soos wringkrag teen lae omwen telings per minuut vir kostebesparing.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 15 Meganisasie

Die wete dat Andrew en sy span op ՚n oomblik se kennisgewing by Stubbs kan wees vir versiening of herstelwerk, gee Nick gemoedsrus en laat hom toe om op sy boerdery en melkerybedry wighede te fokus. Hy voeg by dat die kombinasie van MF-tegnologie en han delaarondersteuning uiteindelik sorg vir ՚n hoë opbrengs op belegging.

Andrew Nicholson Sel: (+27) 82-495-6276 | Tel: (+27) 33-342-2472 | E-pos: andrew@ fms.org.za | Eenheid E2, Willowood Park, Du Toit Viljoenstraat 21, Wil lowton, Pietermaritzburg, 3201 Cornie Tosen, Verkoopbestuurder Sel: (+27) 83-260-0215 | Tel: (+27) 33-342-2472 | E-pos: cornie@fms. Besoekorg.za.

“Dit was ՚n maklike besluit vir ons om die res van ons vloot na MF om te skakel,” beklemtoon Nick. “Ons was sterk ondersteuners van ՚n ander handelsmerk, maar MF se betrou baarheid het ons beïndruk nadat ons oorgeskakel het. Dit kan die werk doen en is bekostigbaar, en dit is waarom ons gaan aanhou om Massey Ferguson te Nickkoop.”voeg by dat Stubbs inderwaar heid in vennootskap met FMS staan. “Ons weet as ՚n trekker vir enige tydperk nie gaan werk nie, daar ՚n vervangingseenheid sal wees om ons aan die gang te hou,” sê Nick. “Produk tiwiteit is nommer een. Ons hou nie trekkers aan vir bystand nie, maar die wiele moet aanhou rol. Ons kan geen staantyd bekostig nie.”

ons webtuiste, www. masseyferguson.com, of africasales@agcocorp.com.e-pos

www.proagri.co.za Meganisasie Innovation finds those that togetherwork Est. 2022 PARTNERSHIP afgriequipment.co.za Innovation finds those that togetherwork Est. 2022 PARTNERSHIP afgriequipment.co.za Innovation finds those that togetherwork Est. 2022 PARTNERSHIP afgriequipment.co.za

John Deere has even manufactured a John Deere 5090EN which is ideal for when you need to operate in narrow conditions such as a vineyard or an

The multitude of operations that the John Deere 5090E tractor is suited for makes it the perfect workhorse on any farming operation from cattle and dairy farms to maize and soya operations. Let’s narrow it down!

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 17 Meganisasie

Over the past four years, the price of diesel has skyrocketed from R14,20 per litre in July 2018, to R25,08 per litre in July 2022: an increase of around 76%.

I n July 2022 South Africa reached a new level of load shedding as Eskom introduced stage 6. We have started the winter with news that there is a definite 90 days of load shedding ahead of us. Wales beat the Springboks on home ground, and you now need to ap ply for a small loan to fill up your Hilux.

Think fuel price!

For more information on the 5E series visiting www.afgriequipment. co.za or contact your nearest AFGRI Equipment branch today! Find your nearest AFGRI Equipment branch using our dealer locator.

Shiftable 540/540 Economy PTO (5EN Cab) | Shiftable 540/540 Economy PTO (5EN OOS). Article supplied orchard. This speciality tractor comes standard with a 12F/12R forward reverser and wet clutch which works exceptionally well in terms of operator ease and efficiency. But wait, it’s fuel efficient too! The John Deere 5090EN has been designed to save fuel in power take-off (PTO) applications with the 540/540 Economy PTO. The 540/540 Economy PTO allows operators to select the optimal engine rpm needed for their PTO applications. The economy position provides 540 rpm to the PTO at 1 700 engine rpm. Operating at lower engine rpm saves fuel during some tasks. The overall op erating experience improves because there is also less noise and overall tractor vibration for the operator. The John Deere 5090E tractor.

So, where is the good news you may ask? When running your farming operations, it is of critical importance to keep your operational costs as low as possible, this is why, when purchasing a John Deere, you can rest assured that your machine has been built with the ulti mate fuel economy in mind. In our most recent infield study, we set out to see exactly just how fuel efficient the machines perform in operational circumstances. Needless to say, we were ecstatic when our John Deere 5090E tractor proved to be on average 3,5% less intensive on fuel than the competi tion! Added to that, the output power on the John Deere 5090E was on average 8% better through all rpm ranges (1 600 / 1 800 / 2 000 rpm). This equated to a saving in fuel of 500 ml per hour; in an 8-hour work ing day that is 4 litres per day. Further extrapolated that would be 84 litres saved in a 21-day working month which is a cost saving of R2 107 per month. The result is a stronger tractor that is lighter on fuel, backed by the best service agents in the business! The 5090E delivers power, comfort, and convenience in a nimble tractor package for customers who place a high value on performance and fuel efficiency. This tractor is probably one of the most versatile offerings on the market, whether you need to plough, plant, spray, fence or hook a trailer!

Save up to 3,5% on fuel with the John Deere 5090E

www.proagri.co.za18 ProAgri Suid-Afrika 270

W interdekgewasse grondgesondheid,bevordermaarhet

ook rol in vogbestuur. ՚n Studie deur InteliGro verduidelik die voggebruik van winterdekgewasse.Diestudiebeklemtoon opnuut die verweefdheid van boerdery en veral die noodsaaklikheid om besluite te neem met die groter prentjie in gedagte. Boerderysukses berus op volhoubaar heid. As die grond as hulpbron beskerm word, lei dit tot groter produktiwiteit en winsgewendheid. Opsies ter wille van grondbeskerming sluit minimum- of geenbewerkingstelsels, maar ook die gebruik van dekgewasse, in. Voordele van dekgewasse Die plant van dekgewasse op landerye wat in afseisoene braak lê word beskou as ՚n manier om die grond te beskerm, te voed, volhoubaar te bestuur en risiko’s te verskans. Die voordele van multispesie-dek gewasse is veelvuldig. Dit kom daarop neer dat ՚n sorgvuldig saamgestelde mengsel van plante as grondbedekking lei tot genoegsame biodiversiteit bo en onder die grond, wat noodsaaklik is vir optimale oeste. Dekgewasse help om mikrobegroei te bevorder, vogverlies te beperk, erosie te tem, en om onkruid te beheer. ՚n Geskikte dekgewasmengsel kan lei tot sinergisme tussen die gewasse, wat koolstofwaardes in die grond bevorder, stikstofbinding en biomassaproduksie aanhelp en verdigting verlig. Hoe hoër die koolstofpersentasie in die grond is, hoe groter is die grond seDiewaterhouvermoë.oorhoofsedoelwit is om boerdery beter teen risiko’s te verskans sodat boerdery meer volhoubaar kan wees — die einddoel is om die grond as hulpbron te beskerm.

Waterindringing: Hawer, stoelrog en radyse bevorder waterindringing in die winter en sorghum in die somer. Proteieninhoud: Peulgewasse ver hoog die proteïeninhoud van weiding. Onkruid: Vinnig groeiende dekgewas se soos lusern, dolichos- of lablabbone of sonhennep kan onkruid verdring.

Mikrobes “Grondmikrobes het ՚n verskeidenheid lewende plantwortels nodig om te floreer,” sê Gerrie Ludick, Bo: ՚n Perseel word vooraf oorbenat, waarna dit met 'n seil toegemaak word en gelaat word om vrylik te dreineer totdat die boonste gedreineerde perk bereik word. Let op die neutronvogmeter se toegangs buis waarmee die neutrontellings later met die waterinhoud by die boonste gedreineerde perk vergelyk gaan word. (Foto: Verskaf)

Droëlandboerdery: Só kan winterdekgewasse jou dien deur Tisha Steyn

Eienskappe Die eienskappe van die verskillende dekgewasse kan help met die keuse van die regte dekgewasse. Erosie: Hawer en stoelrog help in die winter om erosie teen te werk.

Omdat geen twee stukke grond identies is nie, moet uitdagings soos suur, nat en of verdigte grond in gedagte gehou word wanneer dekge wasse gekies word, want die plante het ook verskillende verdraagsaamheid vir hierdie toestande. ՚n Grondontleding is dus noodsaaklik vir die keuse van die regteKennerskombinasie.meendekgewasse soos grasse en grane moet sowat veertig persent en peulplante sestig persent van die mengsel uitmaak. Die peulplante groei nie so aggressief soos grasse en grane nie, terwyl blomme nodig is om insekte ter wille van bestuiwing te lok.

Gewasproduksie

Samestelling ՚n Kombinasie van spesies uit vyf groepe suksesvolle dekgewasse is die Grassemikpunt:soos soedangrasse; sorghum/ soedan; meerjarige grasse; eenjarige grasse; raaigrasse; swenkgrasse; kropaargrasse; manna; tef; reddings grasse en babala. Grane soos sorghum; mielies; koring; hawer; gars; rog; sonneblom en sorghumbasters.Brassicassoos kanola; mosterd; voerrape; rape; radys (daikon) en Ja panneseChenopodiaradys.soos suikerbeet; beet; spinasie en snybeet, en die subspesies bokwiet; rabarber en sigorei.

Peulplante soos akkerbone; doli chos of lablab bone; sojabone; lusern; wieke; voererte; klawer; mungbone; sonhennep; lupine en fababone.

Bestuiwing: Swartbekboontjies, dolichos- of lablabbone, lusern, sigorei, sonneblom, vlas, babalagras en voer sorghum se blomme lok insekte.

landboukundige en rygewasspesia lis by InteliGro, wat die gebruik van dekgewasse in droëlandboerdery in die semi-woestynagtige westelike droë landproduksiegebiede van Suid-Afrika waar water skaars en kosbaar is, laat ondersoekDroëlandboerderyhet. het unieke uitdagings. In die winter lê die lande leeg met geen plantegroei om die mikrobes te voed en te stimuleer nie. Die afsei soen benadeel dus die organismes en grondgesondheid. Winterdekgewasse klink soos die ideale oplossing: op dié manier is daar lewende wortels in die grond en die materiaal kan as veevoer gebruikTerwylword.diekonsep

Gewasproduksie

Hierdie waarde-aanbod word deur InteliGro se gewasadviseurs en ՚n span tegniese kundiges, wat grondkundiges, tuinboukundiges en plantvoedingkundiges insluit, ondersteun.

van winterdek gewasse wat in Brasilië ontwikkel is, ՚n uitstekende metode is om grondge sondheid te verbeter en om grond vog te bestuur, geld die beginsels nie noodwendig in die westelike dele van Suid-Afrika waar water skaars en kos baar is nie. Die tradisionele praktyk in hierdie streek is om lande gedurende die win ter kaal te laat lê, met selfs onkruide wat aktief uitgeroei word om oordrag vog te bewaar. Omdat die kaal bogrond uitdroog, kan dit tot water- en winderosie lei, terwyl daar ondergronds geen lewende wortels is wat noodsaak like mikrobe-aktiwiteit stimuleer nie. Van die boere in die streek het begin om winterdekgewasse te plant om die nadele van kaal grond teen te werk. “In die westelike gebiede is dit egter ՚n uitdaging,” sê Gerrie. “Die oordrag vog wat winterdekgewasse gebruik, is die fondasie waarop die opbrengs van die volgende seisoen se somerrygewas gebou word. Boere kan nie bekostig om dit te ‘mors’ nie.”

“՚n Belegging in grondgesondheid het ՚n koste-implikasie op die korttermyn, maar dit is ՚n verantwoordelikheid wat nie geïgnoreer kan word nie.”

Die waterkoste van ՚n winterdekge was is aansienlik laer op ՚n vlak watertafel as op ՚n gedreineerde profiel. Boere moet dus versigtig besin oor die lande waar winterdekgewasse geplant word, asook hoe nat die grondprofiel teen die einde van die somer is.

InteliGro se waarde-aanbod bestaan uit ՚n geïntegreerde benadering wat gewasbeskerming, gespesialiseerde plantvoeding, biologiese oplossings en ondersteunende tegnologie insluit.

Wie is InteliGro?

boer gelyk kan breek. “Indien nie, sal die agterstand blywend wees en mag dit ՚n nadelige invloed op die volgende seisoen se opbrengs hê.”

Die aanvaarde metode om die waarde van winterdekgewasse te bereken, is kilogram vleis/hektaar, gegewe hoeveel skape, beeste of bokke met die winterdekgewasse se plantmateriaal gevoer kan word. “Die vog wat die dekgewasse ge bruik, is egter nog nooit in Suid-Afrika bepaal nie,” sê Gerrie. InteliGro het Martiens du Plessis, grondkundige by NWK Landboubestuursdienste, genader om ՚n onafhanklike wetenskaplike studie uit te voer. Martiens het ՚n geykte neutronvog meter gebruik om die vogverbruik te meet. Die meting is tussen Desember 2020 en April 2021 op ՚n plaas in die Viljoenskroon-distrik gedoen. Ses vogmeterpype is in ՚n mielieland op goedgedreineerde grond geplaas, en nog ses in ՚n sojaboonland op vlak watertafelgrond. Bevindings Die volgende bevindings is gemaak: Dit is moeilik om winterdekgewasse aan die einde van die somer in die Weste se droë bogrond te vestig. Uit die saadmengsel van grasse, knolen peulplante wat geplant is, het net rogMinderopgekom.vogas wat verwag is, is gedurende die winter onttrek, maar voggebruik het in die lente skerp toeneem. “Dekgewasse moet dus teen einde Augustus, begin September ver wyder word voordat hulle groot skade aan die grondvog aanrig,” sê Hendrik.

Kontakbesonderhede Kontak Gerrie Ludick van InteliGro by GerrieL@inteligro.co.za of 056343-3444. Verwysings Kunz, L. (2019). Bewaringsland bou het nie ’n formule nie – dis ’n beginsel. Graan Cilliers,nie-dis-n-beginsel/waringslandbou-het-nie-n-formule-sagrainmag.co.za/2019/11/03/beSAV.(2019) Dekgewasse al meer gewild. Graan word,verkieslikgewassedekgewasse-al-meer-gewild/sagrainmag.co.za/2019/11/03/SA.VolgensMartiensmoetwinterdekindiewestelikesaaigebiedetotnatseisoenebeperkanderskanditopvolggewassein ՚n droë seisoen betekenisvol benadeel. Die hoeveelheid water wat teen einde Augustus en einde Oktober onttrek is, is omgesit in kilogram graan: Op 30 Augustus was die verlies aan grondvog wat aan die dekgewas toe geskryf kan word 9,4 mm (98,2 kg/ha mielies);Teen8 Oktober was dit 18,3 mm (195,6 kg/ha mielies). Teen R3 800/ton vir mielies is die verlies aan inkomste onderskeidelik R373/ha en R743/ha.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 19

Slotsom Die studie het duidelik getoon dat omstandighede die besluit oor winterdekgewasse moet bepaal. In nat seisoene is winterdekgewasse uit stekend om biologiese diversiteit en grondgesondheid te verhoog, maar in droë seisoene kan die risiko vir die volgende somergewas se opbrengs te hoog wees. “In sommige jare sal dekgewasse sinvol wees en in ander jare nie, veral in die droë gebiede,” sê Gerrie. “Die wins in kilogram vleis/hektaar moet meer wees as die verlies aan graanopbrengs gemeet in kilogram graan/hektaar.

Grondvogmetings word met 'n neutronvogmeter gedoen. (Foto: Verskaf)

InteliGro fokus daarop om waarde toe te voeg deur volhoubare tegniese gewasoplossings ten einde optimale opbrengs en gehalte te verseker.

Hy meen droëlandboere moet die implikasie van dekgewasse in die win ter binne die konteks van ՚n hele jaar se produksie benader, want enige vog wat gedurende die winter uit die grond onttrek word, moet eers weer deur somerreën aangevul word voordat die

Dividendeberekening

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 21

Vir meer inligting oor ons dekoratiewe skadunet, besoek asseblief Plusnet se webwerf by www.plusnetgeotex.co.za, skakel 011-412-3954, of stuur ՚n e-pos aan nets@plusnet.co.za.

D ie boer bewerk, plant, bemes, besproei, snoei en vertroetel sy bome en wingerde met groot moeite en teen ՚n hoë koste ... net om ՚n groot deel van die opbrengs op sy arbeid af te staan aan allerlei plae en weerstoe stande wat hom van die wins waarvoor hy gewerk het beroof. Gelukkig staan die boer nie alleen in die proses om sy vrugte te beskerm nie – Plusnet bewapen hom met skadunet wat hom help om self die volle vrug op sy arbeid te geniet. Boonop vermeerder Plusnet se wye verskeidenheid nette die prestasie van sy boord of wingerd.

• Beskerming teen vlieënde plae

Gewasproduksie

• Beskerming teen oormatige sonstraling

Die dekoratiewe skadunetreeks is per fek vir kampeerdoeleindes, want jy kan oorweeg om dit as 'n privaatheidskerm, 'n grondseil of om jou boma, of selfs vir motorparkeerbeskutting of vir lapa bedekking te gebruik. Die 80% dekoratiewe skadunet het 'n UV-blok van 80% en bied ongeveer 76%Dieskaduwee.90%dekoratiewe skadunet het ՚n UV-blok van 90% en bied ongeveer 86%Onsskaduwee.dekoratiewe skadunet is spesifiek vir die kommersiële mark in Afrika gemaak. Ons verskaf dit aan hardewarewinkels landwyd en vanaf ons fabriekswinkel regstreeks aan die publiek. Dekoratiewe skadunet Ons reeks funksionele dekoratiewe skadunet bied bedekking vir jou areas in digthede van 80% tot 90% en is beskikbaar in 'n verskeidenheid kleure. Skadunet word in verskillende digthede gebrei. Ons noem die digthede van skadunet persentasies. Die verskil in persentasie laat verskil lende hoeveelhede sonlig binnedring, wat beteken dat die persentasie skadu net wat jy kies, min of meer soveel son blokkeer.

Beskerm jou boord en wingerd met Plusnet-skadunet

• Verbeterde uitwendige vruggehalte (minder sonbrand en windletsels, gladder skil en beter kleur.)

• Doeltreffender of minder waterverbruik

Landbounette Deur met landbounet te bedek soos Plusnet se 20%- of 40%-landbounet, kan jy die prestasie van jou boord of wingerd aansienlik verbeter. Ons land bounet bied meer as net beskerming. Die voordele van landbounet sluit in:

• Verbeterde fotosintese

• Verminderde hitte-/kouespanning

Jou vrugte en druiwe is kosbaar:

• Beskerming teen omgewings gevare (wind, hael, sandstorms en ysreën)

www.proagri.co.za22 ProAgri Suid-Afrika 270 IRRIGATIONUNLIMITED CHOOSE FROM OUR WIDE RANGE OF TRAVELLING IRRIGATORS. QUICK COUPLING PIPES & FITTINGS Locally Manufactured IRRIGATION & MANURE GUNS High quality range FOR YOUR NEAREST DEALER, CONTACT: Tobie Van Den Heever +27 82 658 6054PTA +27 12 736 2121 | CPT +27 21 946 1194 CAMLOCK BUTTERFLYFITTINGS&WAFER VALVES COMPRESSIONCLAMPS & SADDLES FITTINGS FOR PVC PIPES FLANGES & JIS MALLEABLE FITTINGS MULTI RANGE FITTINGS POLY PROP FITTINGS QUICK COUPLING FITTINGS QUICK COUPLING ACCESORRIES RAIN VALVESBIRD& BRASS FITTINGS SOLVENT VYRSASIMETANKTRAVELLINGSOUTHERNWELDCROSSIRRIGATORSCONNECTORSGUNS Henko Cilliers +27 71 303 8829 www.iunlimited.co.za WHOLESALE SUPPLIER AND DISTRIBUTOR OF A WIDE RANGE OF IRRIGATION PRODUCTS

Outomatisering in pluimveeboerdery: die wat en die hoekom mis se samestelling verander nie. Om die behoeftes van jou onderne ming te verstaan, beteken ook om die meegaande uitgawes te verstaan. Die probleem is nie noodwendig die koste van onderneming nie, dit is eerder om hierdie besteding op ՚n doeltreffende manier aan te wend. Die enigste manier om dit te doen, is om ՚n outomatiese oplossing te hê wat jou ՚n optimale opbrengs kan bied.

Hulpbronbestuur

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 23

W anneer kleinskaalse boerdery soos 5 000 of minder hoenders ter sprake kom, mag ՚n mens dalk wonder of outomatisering regtig nodig is. Die antwoord is "Ja"! Met stygende bedryfskoste en ekstra uitgawes word boere genoop om op allerhande maniere geld in alle dele van die onderneming te bespaar. Maar dit bly ՚n uitdaging om geld te bespaar en terselfdertyd te verseker dat die eindproduk ՚n goeie, standhoudende prysBaiebehaal.boere probeer om op vindingryke maniere koste te bespaar, maar daar is net soveel wat gedoen kan word. Daarna begin jy die risiko loop om op gehalte in te boet deur goed koper insette te gebruik. Dit is juis waarom outomatisering soveel voordele inhou. Outomatisering laat jou toe om ՚n boerdery te bou wat optimaal werk met ՚n handjievol personeel en konstante insette. Produksie bly dus op ՚n ideale vlak. Outomatisering, wanneer dit met presisietoerusting gekombineer word, waarborg steekhoudende werkuitset op presiese tye. Die resultaat is verhoogde produk tiwiteit en minder tyd wat op herhalende take vermors word. As die produksietempo toeneem, sal die hoeveelheid geld wat aan die produksie van elke eier bestee word, afneem. Dit word bewerkstellig deur ՚n bestendige voorraad voedsel en om te verseker dat elke dier dieselfde, opti male hoeveelheid kos inneem. Baie min of geen kos word vermors nie. As jy ՚n outomatiese stelsel gebruik, beteken dit dat hierdie hoeveelhede presies afgemeet word deur ՚n masjien en nie ՚n mens wat maklik foute kan maak nie. Maar wat van medium grootte boerderye? Die waarheid is dat daar ander uitdagings by mediumskaalse boerderye ontstaan, soos ondoeltref fende skoonmaak. Dit is belangrik om die hoenderhok te alle tye skoon te hou. ՚n Skoon hok handhaaf ՚n hoë graad van biosekuriteit en bied veilige, gesonde werksomstandighede vir jou en jou personeel. Die gebruik van hoëdrukwassers en werknemers wat onder die hokke inklim is iets van die verlede. Dit lei tot gebreekte eiers en plaas spanning op die hoenders. In plaas daarvan kan jy ՚n misvervoerband of selfs ՚n misskraper gebruik. As jy nie van plan is om self die hoendermis te gebruik nie, kan jy dit oorweeg om dit te verkoop. Dit sal dien as nog ՚n bron van inkomste. Dit bly egter belangrik om toegang te hê tot ՚n doeltreffende proses vir die skoonmaak van hokke wat nie water vermors of die Vir meer inligting oor hierdie geoutomatiseerde stelsels, kontak Bierman Agri Maatskappy. Hulle is geleë in Fynbosstraat 82, Meyer ton. Kontak hulle by 084-357-9514 of admin@bierman-agri.co.za.

aggrowth.com CONTACT US AT africasales@aggrowth.com

Hulpbronbestuur

Om die korrekte aanbeveling vir besproeiing te maak word faktore soos die gewas, grondsoort, helling en watergehalte in ag geneem. “Ons probeer om die maksimum waarde vir ons klante uit hulle beskikbare water te kry — ons glo nie in vermorsing nie.”

Goeie beplanning en waterbestuur is noodsaaklik vir die suksesvolle kweek van druiwestokke.

Niël Carstens van Agrico Piketberg sê hulle weet waar elke lyn en drup per op die plaas is en enige probleem kan vinnig opgelos word.

Die grootste deel van die water bestuur vind plaas in die filtrasiehuis waar die druk en die verspreiding van die water beheer word. Omdat Porterville ՚n winterreënvalstreek is met warm en droë somers, moet hulle proaktief optree. Met kli maatsverandering is die seisoene ook nie altyd voorspelbaar nie, en hulle ondervind vanaf 2015 baie uitdagings met ondergemiddelde reënval.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 25

WG Treurnicht, boer van Porterville, en Niël Carstens, bestuurder van Agrico Piketberg, weet albei dat ’n goeie verhouding tussen verskaffer en klant die eerste tree na sukses is.

Droom volhoubaar met Agrico. Skakel +27(0)83-455-5423 of +27(0)21-950-4111, stuur ՚n e-pos aan sales@agrico.co.za, of besoek www.agrico.co.za.

“O ns droom was om water op Groenvlei-plaas te kry, geleë 5 km vanaf die naaste waterbron,” vertel WG Treurnicht wat net buite Por terville, aan die voet van die Olifantsrivierberge, boer met wyndruiwe. Om die droom te verwesenlik het die boerdery hande gevat met Agrico Piketberg. Hulle het in 2004 die eerste tree in die besproeiingsbedryf gegee met die aanplanting van onderstok. Vroeër was hulle droëlandgraanboere. “Dit was die logiese besluit om vir Agrico te nader, want ek was immers saam met Walter Andrag op univer siteit,” spot WG. Tog is vriendskap met die besturende direkteur van die maatskappy net een van die redes vir die suksesvolle langtermynverhouding. Agrico is al vir dekades die leiers in waterbestuur in die Wes-Kaap en hulle kundigheid trap ՚n voetspoor deur die hele Suidelike Afrika. “Ons het begin besproei sonder enige ondervinding. Daarom het ons besproeiingskenners benodig wat ge waarborgde produkte en diens lewer om die pad saam met ons te loop,” sê WG. Geseënd met ՚n waterbron in die Olifantsrivierberge het die boerdery ՚n groot opvangdam op die plaas Soverby gebou. Die groot uitdaging was om die water van die dam af 5 km verder op die plaas Groenvlei te kry en die onhanteerbare druk te hanteer! Waar daar op die boonste plaas pom pe gebruik word, maak Groenvlei staat op swaartekrag en natuurlike vloei. Met ՚n daling van meer as 70 meter is daar tot 8 bar druk in die pype. ՚n Pyp wat bars is niemand se vriend nie. WG vertel dat dit weens die hoë druk uiters belangrik is om sy verskaffer en produkte te kan vertrou. “Omtrent 90% van alles wat Agrico aan ons ver skaf word 1,5 meter onder die grond begrawe. Daar is net een kans om dit reg te Vandagdoen!”isdaar 75 hektaar wyndrui we en 10 hektaar onderstok wat deur drupbesproeiing water kry. Die kwekery word elke seisoen verskuif vir beskerming teen siektes. Dus moet die blok elke seisoen opge meet en die besproeiing van nuuts af beplan word. Die pype word uitgehaal en opgerol om dit na die nuwe blok te skuif. Saam met deeglike beplanning en netjiese installasie, is skedulering net so noodsaaklik. Daar is dit belangrik dat die stelsel kommunikeer en presteer soosWGbeplan.pasreeds jare lank bewarings boerdery toe en die keuse vir drupbe sproeiing teenoor die meer algemene mikrobesproeiing in die omgewing is gemaak met die oog op die volhoubare gebruik van water. Niël Carstens, takbestuurder van Agrico Piketberg, sê dat een van die groot voordele van die plaas die skoon bergwater is. Hierdie waterbron is nie vol minerale soos yster of ander on suiwerhede wat neig om die druppers te verstop nie. Dit verbeter die konsekwentheid van die watertoediening en verminder onderhoud.

Hierdie dam en Agrico se goeie be sproeiingsbeplanning het ՚n droom in werklikheid omskep.

Droom volhoubaar met Agrico

WG sluit af: “Ons hele boerdery is toekomsgerig. Boere moet verstaan dat water ՚n groot uitdaging gaan raak in die wêreld. Daarom is dit belangrik om ՚n pad te stap saam met ՚n organisasie soos Agrico wat aan die voorpunt van ontwikkeling staan met betrekking tot waterbesparing en doeltreffendheid.”

Links: WG Treurnicht, boer, bekyk die druiwetros om seker te maak dit is van top gehalte.

www.proagri.co.za26 ProAgri Suid-Afrika 270 Hulpbronbestuur ELECTRIC FENCE AND SECURIT Y CENTRES STAFIX/ .stafi .co. a CapeCapeBloemfBethlehemonteinTonCentralTonSoth GeorgeEastDurbanCenturionNorthLondon KimberleyJetHarareGaboronePark NelspruitMozambiqueLusakaKlerksdorp Kya PinetownPietermaritzburgPaarlSand PretoriaPotchefstroomPortPolokwaneElizabeth VUpingtonSomersetRustenburgWestanderbijlPark WWVryheidindhoekestRand S TRIP GRAZING JULY SPECIALS JVA SV Strip Gra ing Camp Kits – m The kit incl desm Poli ire Reel Stand JVA Hand Hooks Val e Reels Plas c HD Tread In ( , or Strand) Intermediate Earth Spike Warning Sign Crocodile Clip set The JVA SV Solar Energi er displa s the fence oltage on the b ilt in LCD screen res l ng in no need for a fence tester. JVA SV LCD Displa R9500InclVAT STAFIX BRANCH LOCATIONS % StripOFFGra ing Specials · JVA MBX . Jo le AC/DC Energi er · JVA SV Solar Energi er · Val e Reel Hea D t · M l Tread-In (H.D.) · Poli ire m Orange

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 27

Ask any progressive farmer what the benefits of strip grazing are, and inevitably, the first answer will be: “It reduces wastage.” True, it does. By re stricting the quantity of grass presented to the animals at any one time, and by forcing the animals to make optimum use of this pasture presented to them, one derives maximum benefit from the pasture. It also eliminates unnecessary trampling, and reduces fouling of fresh, ungrazed vegetation as the animals

If pastures are getting away from one in the growing season, simply curtail the grazing cycle and ensile or make hay or haylage of the excess vegeta tion. Some of this high-quality hay can then be used as a supplement when the animals are on moist young pas ture to prevent scouring or bloating.

For more information on strip grazing and agricultural ener gisers, visit Stafix’s website www.stafix.co.za or visit any of their 28 Stafix Security Cen tres nationwide. Contact them on 0861 STAFIX / 782349. pasture short enables one to incor porate clovers in permanent, mixed pastures and thus help reduce fertiliser costs. Note: The importance of grazing at the right stage cannot be overemphasised.

Hulpbronbestuur

But there are many more benefits to properly managed pasture using tem porary electric fences: First, two of the points mentioned above have added benefits, namely the concentrated hoof action tramples the dung and helps reduce soil compaction which improves moisture retention, and further more, the dung is spread evenly across the pasture. Another benefit is that, by giving the animals fresh clean pasture and moving them regularly, one helps reduce disease andThenfoot-rot.there are ben efits to the pasture itself. By back-fencing as one progresses through the pasture, one prevents the animals from regrazing the regrowth and deplet ing root reserves. Also, the pastures can be grazed at their optimal length. Too often pastures are left to grow out too long, which reduces their nutritional value. Keeping the grass short results in increased foliage as the grass produces additional vegetative tillers. More grass means high er carrying capacity as it controls the production of reproductive tillers which, in simple terms, means that the grass doesn’t go to seed. Keeping the

Maurice Williamson, Stafix Security Centres CEO, who majored in BSc Agric and has 50 years of experi ence in the strip grazing and the agricultural electric fence industry.

All in all, better management practices achieved by using temporary electric fences to strip graze, result in better animal and pasture health which in turn leads to more milk in the bucket, more beef on the hoof or mutton on the lamb, and the main purpose of the exercise –more money in the bank! These insights are provided by Stafix Security Centres CEO, Maurice Wil liamson (BSc Agric) with 50 years of experience in the strip grazing and the agricultural electric fence industry. Brands such as JVA and Stafix are the preferred choice when choosing agricul tural energisers for strip grazing. Their world class R & D divisions are constant ly meeting new agricultural challenges with technological developments. Developments such as the LCD display on their energisers allow for a visual representation of the integrity of the fence providing information such as voltages and stored joules, which assist in identifying faults on the fence line.

The hidden benefits of strip grazing: Profit from pasture Article supplied

The full monitoring and control of your agricultural energisers via a cell phone app compliments the develop ments of the diverse range of mains or battery energisers, JVA solar energis ers and the JVA portable energisers that are compatible with any carry-box with solar Adaptingpanel.toagricultural requirements and technological developments results in the ability to offer the best prod ucts in order to continue to profit from pastures.

Easily monitor and control of your agric energisers via your cell phone Pastureapp. strip grazed by animals controlled by a moveable electric fence.

www.proagri.co.za Hulpbronbestuur To view more of our solutions, visit our website www.remacon.co.za or contact Christopher Cosgrove at 082-880-0184 or christopher@remacon.co.za.www.yfel.co.za “The quality and after-sales service are excellent”. GETDONEIT WITH OUR SOLUTIONSSTORAGEINSTANT A free-standing flexible option for dry bulk material storagebunkeringseparation,andsandsolutions. INSTALL 120M OF 4M HIGH WALL IN UNDER 8 HOURS! Locally produced Made from recyclables Movable Bunker Project • Supplied in less than 80 working days • Bunkers available for moving to new sites and easily broken down • No on-site personnel involved, once the ground is prepared for placement of the Yfels

Die kostevoordeel is duidelik: minder arbeid word oor ՚n korter tydperk benodig om Yfels op te rig teenoor die konvensionele bou van skure of mure. Die voorbereiding om die Yfels te plaas is minimaal: grondwerk wat aanbev eel word is om die gras en bogrond van die plek waar die bunker sal wees te verwyder. Die grond moet dan gekompak-teer word. Dit verseker dat die Yfels veilig en stewig staan en nie beweeg nadat hulle geplaas is nie — hulle is swaar en om ՚n blok te verskuif is harde werk – maar dit verseker ook dat dit nie ongenooid omval sodat die inhoud na buite stort nie. Vir die hoeke bied ReMaCon ՚n oplossing met 90° en 130° hoekblokke. “Dit is swaar, dit is sterk, dit brand nie, en niemand sal hulle steel nie,” voeg Silvio by. Die Yfels is beskikbaar in verskil lende hoogtes, asook met of sonder die oorleunkop. ReMwall “Ons ander produk wat ook gewild is, is die ReMwall. Hierdie produk is alleenstaande, T-vormige blokke. Dit is ontwerp om as ՚n sekerheidsoplossing te dien. Net soos die Yfel is die ReMwall in verskillende hoogtes beskikbaar. “Die beton wat gebruik word maak die produkte besonder sterk en brand bestand. Die sterkte van die ReMaCon-

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 29

Ander produkte wat ReMaCon vir boere vervaardig is batterykluise van beton wat ook pompe kan beskerm, en blokke vir erosiebeheer. “Indien kliënte ons nader om ander produkte te vervaardig, doen ons dit ook,” sê Silvio. “Vir een van ons kliënte moes ons ՚n basis vir die Yfels skep. Die basisblad is dan in die grond ver sink en die Yfels was daar bo-op met chemiese ankers vasgebout. Dit het hulle Yfels impakbestand gemaak.

Berg produkte veilig met ReMaCon se plan deur Maryna Steyn produkte is 50 megapascal (MPa), wat beteken dat dit die druksterkte van die beton van hoë gehalte is.” ReMaCon help hulle kliënte om die aantal modules wat hulle benodig, te bereken. "՚n Boer kan vir ons sê wat ter grootte bergplek hy benodig, en ons sal bereken presies hoeveel Yfels daarvoor nodig is. Dieselfde geld vir dieDitReMwall."isduurder as gewone bakstene, maar die muur wat dit skep is veel sterker en veiliger. Verdere voordele is dat dit bo-op geëlektrifiseer kan word, kameras kan bygevoeg word en die kabels van ligte kan netjies binne-in die muur versteek word. Sowel die Yfels as ReMwall word vervaardig met gate in die basis waar deur die eenhede vasgepen kan word. Op grond kan gewone ysterpenne gebruik word, maar kliënte wat dit op ՚n betonfondasie wil anker gebruik chemiese ankers. “Jy hoef net ՚n hamer te gebruik om die pen in te slaan, maar op sement moet jy natuurlik boor,” ver duidelik Silvio. “Die chemiese ankers is ՚n epoksie wat die beton en die sement aan mekaar bind. Wanneer jy dit wil skuif, dan sny jy die bout met ՚n hoek slyper af.” Watertrôe ՚n Nuwe produk wat ReMaCon tans ontwikkel, is waterkrippe. Dit vul hulle bestaande reeks bees- en skaapkrippe perfek aan. "Die enigste werklike ver skil tussen die twee soorte krippe is die hoogte, aangesien skape laer as beeste is. Net soos ons reeks voerbakke, het die waterbakke ՚n gladde oppervlak binne sonder enige hoeke waar voer of stof kan vassit en bakterieë kan groei,” sê hy. Die waterbak het ՚n uitlaat sodat dit maklik en deeglik skoongemaak kan word, en ՚n bedekking om die inlaat teen vernielsugtige diere te beskerm. “Daar is ՚n groter volume water in die watertrog,” sê Silvio. Hierdie produk behoort binnekort beskikbaar te wees.

Hulpbronbestuur

Stewige, veilige bergplek vir produkte is iets wat elke boer en elke plaas nodig het, maar permanente skure kos hope geld en soos hulle staan, staan hulle – hulle is nie aanpasbaar by die wisselende behoeftes van elke seisoen nie.Gelukkig het ReMaCon die antwoord: Yfel, stewige, netjiese boublokke van beton wat jy kan uitpak of verskuif soos jy wil om elke seisoen jou behoeftes presies te pas. Nooit weer hoef jy jou aan bande te laat lê met ՚n per manente skuur wat geen voorsiening maak vir toekomstige ontwikkeling of verwikkelinge nie. Die Yfel is ontwerp deur ՚n ingenieur wat die boer se behoefte aan stewige, verskuifbare betonstrukture verstaan. Die vaste skuur of silo wat jy vandag bou is dalk net te min vir volgende jaar se oes, of te veel vir die jaar daarna s՚n. Yfel se aanpasbaarheid by die be hoefte los hierdie probleem op. Of dalk besluit jy om volgende jaar meer kuilvoer te maak en dan wil jy die ruimte in twee verdeel. Die verander like behoeftes van jou boerdery is tal ryk, maar Yfels pas telkens daarby aan. Dit is presies waarom Yfels vir elke boer ՚n bate is. Dit kan na verskillende liggings geskuif word, herrangskik word – net soos dit die boer pas! "Of dit nou ՚n koöperasie of ՚n boer is wat die produk gebruik, die toepassings is eindeloos! Yfel-blokke kan gebruik word om kunsmis te skei, as skuiling vir diere, om opbergbunkers vir saad soos mielies te skep, of selfs om berging te bied vir kuilvoer,”

verduidelik Silvio Ferraris, besturende direkteur van ReMaCon. “Ons bied ook ՚n weergawe met ՚n geboë bokant wat as ՚n stofonderdrukker en ՚n oorklimafweermiddel dien.”

“Ons lewer af en ons trok het ՚n hy ser op, maar meeste boere reël om dit self te kom haal,” sluit hy af. Vir meer inligting oor ReMaCon se produkte, kontak vir Christopher Cosgrove by 082-880-0184, stuur ՚n e-pos na christopher@remacon. co.za, of besoek hulle webtuiste by www.remacon.co.za.

www.proagri.co.za30 ProAgri Suid-Afrika 270 Hulpbronbestuur RumaX B J P S u p p l i e s 3RUMAX 7m Uitstekende kerf en meng eienskappe mengerBekostigbare Samuel Walters Straat 1, Worcester +27 23 342 6070 www.rumax.co.za +27 86 626 8397 POULTRY RELIABLE,QUALITYDURABLE,ENSURED The leaders in poultry equipment manufacturing and distribution in Sub-Saharan Africa with over 3 decades of experience CONTACT US!EXTREMELY ACCURATEFEEDDISTRIBUTION +27(0) 11 794 WWW.RELIANCEPOULTRY.CO.ZAsales1@reliancepoultry.co.za4880 WE OFFER A WIDE RANGE OF EQUIPMENT:LAYERCAGES A frame 2, 3 and 4 tier new specification according to SAPA code of conduct, vertical H frame 3 and 4 tier, automation on feeding and manure removal.EQUIPMENT REARING CAGES A-frame with automated feeding, Valli - Vertical rearing cages up to 8 Tiers. BULK FEEDING Auger systems, 75 mm, 90 mm and 125 mm, bulk feed tanks from 6 Mt to 32 Mt per tank. BROILER EQUIPMENT Drinking systems, pan feeding systems. VENTILATION EQUIPMENT Fans, Rotem climate controllers, inlets, curtains, suspension systems, cooling systems –evaporative pads and nozzle misting. BROILER BREEDER EQUIPMENT Chain feeding, breeder drinking systems, Big Z Ziggity, Roxell pan feeders (male and female), 24 hole nest boxes.

Rumax-hamermeulens wissel van ՚n 2,2 kW om graan te maal, tot die reuse 55 kW modelle wat heel rondebale fynmaal voordat dit in die volvoer mengers ingevoer word. Gee jou kudde die Rumax-voorsprong met goeie gehalte veevoer. Kontak Jaco Pieters by 082-335-3970 of 023-342-6070, of stuur ՚n e-pos aan jaco@rumax.co.za. Besoek ook www.rumax.co.za om Rumax se hele reeks wenwerktuie te sien.

V oer maak die verskil tussen sukses en mislukking in veeboerdery. Dit weet almal. Goeie voer verbeter produksie en verlaag die veeartsrekening. Die gehalte van die voermengsel moet ook deurlopend gehandhaaf word om die beste moontlike produksiesyfers te verseker. Om die voer se gehalte deurgaans dieselfde te hou, en om die voerrekening laer te hou, besluit al hoe meer boere om self voer te meng. Rumax, die boer se verskaffers van topwerktuie, verstaan die belangrik heid van voer en dat die proses van voerverwerking veel vroeër as by die voermenger begin. Die gehalte van die grondstowwe wat vooraf verwerk word is net so belangrik soos die uiteindelike voermengsel. Daarom verskaf Rumax ՚n reeks voerverwerkingstoerusting om die boer in die hele voerproses te dien – vanaf misstrooiers tot hamermeulens, voermengers en pilmasjiene. Met hierdie toerusting verbeter die boer sy weiding en meng ook voer van ՚n deurlopende hoë gehalte wat sy diere beter laat presteer. Jaco Pieters het Rumax in 1999 begin en vandag, 22 jaar later, is Rumax verstandige boere se voorkeurkeuse vir voermengers en ander werktuie. “Ons wou ՚n hamermeul bou wat nie stof maak nie, en in daardie stadium was daar nie so iets op die mark beskikbaar nie,” vertel Jaco. “Ons het ՚n hamer meul ontwerp waar die motor die meul regstreeks aandryf. Die uiteinde was ՚n hamermeul met hoër doeltreffendheid, maar minder slytasie.”

Rumax verskaf sowel volvoer- as lekmengers wat elkeen in drie verskillende groottes vervaardig word. Die volvoermengers kom in 7 m3, 9 m3, en 15 m3 terwyl die lekmengers in groottes van 0,5 ton, 1,5 ton en 2 ton beskikbaar is. Alle Rumax-toerusting word vir 12 maande gewaarborg. Die toerusting is so ontwerp dat dit so min as moontlik versiening verg. Die lemme, laers en ander onderdele kan by Rumax self bestel word en sal binne ՚n dag of twee op die plaas afgelaai word. Meeste van die onderdele is ook by die naaste koöperasie beskikbaar.“Diebelangrikste deel van die onderneming is ons diens aan die boere,” sê Jaco. “Enige boer kan my direk kontak indien daar enigiets is waarmee hy hulp nodig het. Al die werktuie wat ons vervaardig kan aangepas word om by die boer se spesifieke behoeftes te pas.

Hulpbronbestuur

Hamermeulens Rumax se hamermeulens is beskikbaar in groottes tussen 2,2 en 55 kW wat vir die maal van graan en ruvoer gebruik word. Daar word nie van wind gebruik gemaak nie, wat energie bespaar. In plaas daarvan dat die gemaalde produk uitgeblaas word, word dit deur ՚n skroef uitgevoer.

Voermengers

deur Jaco Cilliers

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 31

Voer jou vee vir sukses – met Rumax se rugsteun

Rumax se volvoermengers is in drie verskillende groottes beskikbaar wat wissel tussen 7 m3, 9 m3, en 15 m3. Behalwe vir die volvoermengers is daar ook lekmengers wat in groottes van 0,5 ton, 1,5 ton en 2 ton beskikbaar is.

Vandag gebruik boere op plase regoor Suid-Afrika Rumax-toerusting om net die beste voer aan hulle diere op te dis. Die Rumax-reeks sluit die volgende in: Misstrooiers Word gebruik om mis, kompos of houtskyfies uit te strooi en word meestal vir weiding en boordboerdery aangewend.

Hulpbronbestuur

deur Bianca Henning

Niks is so lekker soos ՚n heerlike Rooi- of Witmuskadel van Oranjerivier Kelders op ՚n koue winterdag

Spiernie.se

www.proagri.co.za32 ProAgri Suid-Afrika 270 V anjaar se Wildwood-wynfees, wat Saterdag, 9 Julie 2022 by Wild wood Events Venue & Nature Retreat buite Groblersdal gehou is, was sonder twyfel ՚n reuse sukses.

“Wine in a can” of in pront Afrikaans sommer wyn-in-՚n-blik, was baie gewild onder die feesgangers.

Wildwood het die Kaap na Limpopo gebring. Die koue het beslis nie die warm atmosfeer van die fees bederf nie. Die feesgangers het aan ՚n wye verskeidenheid disse gesmul en lek ker wyn geproe — presies wat die siel nodig gehad het op ՚n wintersdag in die Bosveld. “Die idee was om ՚n wynfees vanaf die Wes-Kaap na die Loskopvallei toe te bring, met die klem op Loskop-vallei,” vertel Lorraine Wentzel, eienaar van Wildwood Events Venue & Nature Retreat asook die stigter van Wildwood-wynfees.“Diewynfeesgee ons die geleentheid om van krag tot krag te gaan en plaas ons op ՚n gelyke vlak met soortgelyke feeste in die res van die land. Dit is ook lekker om iets in die gemeenskap te bied wat almal weer bymekaar bring.” Wyn van die voorste landgoedere is geproe. Altesaam twaalf wynplase het deelgeneem, en dit was duidelik dat die feesgangers ՚n behoefte gehad het om meer oor die verskillende wynvariëteite te leer. Feesgangers kon kies en keur tussen wyn van bekende name soos Oranjerivier Kelders, Vaalbos, Riebeek Valley, Jakkalsvlei, Niel Joubert, Time4Wine, Deetlefs, Doolhof, Le Bonheur, Bizoe, Babylon storen en VermaakSpier.virkinders is ook tydens die wynfees aangebied — Wildwood het ՚n plaaslike kleuterskool genader om te sorg vir genoeg vermaak, sodat kinders die dag ook saam met hulle gesinne kon geniet. “Wildwood Events is die perfekte plek vir onthale en troues. Ons het ՚n heerlike restaurant en verblyf, daarom het ons dit goedgedink om ook die Wynfees hier te hou,” voeg Lorraine by.

‘nWildwood-wynfees:Grootsukses

Bron: Merize Blom Photography

Verteenwoordigers van die welbekende wynplase vertel meer: Oranjerivier Kelders Herold de Beer vertel ons meer van Oranjerivier Kelders se uitstalling: “Ons stel ons wyne vanaf Upington bekend aan die Loskop-valleigemeenskap, onder meer ons vlagskip, Hedgehog, ons drie wit variëteite wat insluit ՚n Sauvignon Blanc, Chenin Blanc orga nies, Colombard en ook twee rooi variëteite, ՚n Pinotage en Shiraz. Dan ook vir die koue winterdae, ons welbekende Rooi- en Witmuskadel asook ՚n Cape Ruby en dan laaste maar nie die minste ons nuwe maatjie op die speelveld, ons Lyra Irsai Oliver-vonkelwyn van ՚n Hongaarse variëteit.” Spier Tanita Pote, streeksverkoopbestuurder van Spier, vertel ons meer van hulle reeks wyn: “Spier is in 1692 gestig en maak al driehonderd jaar lank wyn. Ons Secret vonkelwyn is beslis ՚n aandagtrekker. Ons het ook onlangs ՚n nuwe reeks bekendgestel, Seawood. Die Seawoodreeks is net bo die Signature-reeks, wat hoofsaaklik gemaak word van ons wingerde naby die see, en dit is ook waar die wyn se naam vandaan kom. Die Seawood-reeks se kultivars sluit in ՚n Sauvignon Blanc, Chardonnay, Shiraz enSpierCabernet.”dinkook uit die boks met hulle nuwe “wine in a can ”-toevoeging tot hulle reeks wat in verskillende kultivars beskikbaar is; Sauvignon Blanc, Merlot en Rosé. “Dit is ideaal en baie gerief lik as jy wil kampeer, of piekniek hou. Ons is die heel eerste wynplaas wat die oorspronklike kultivars geblik het. Dit is presies dieselfde wyn as wat in die bottels is, net in blik,” sê Tanita. “Dit is baie lekker vir ons om deel van die Wildwood-wynfees te kan wees; ons glo dat dit die eerste van nog baie gaan wees,” sluit Tanita af.

Doolhof Edmund Taljaard vertel meer van Dool hof se wyne: “Doolhof is geleë in die Limietbergreeks in die Wellington-dis trik. Een van ons meer bekende wyne is Bloedklip, aanvanklik ՚n Argentynse versnit wat ons in Suid-Afrika begin maak het. Dit is een van die mees gewilde Mallbec-wyne in die land.”

Deetlefs en Time 4 Wine Johan Muller het die wynlandgoed Deetlefs verteenwoordig, en ook Time 4 Wine. Johan vertel meer: “Deetlefs is ՚n Rawsonville-plaas, wat die tweede oudste wynplaas in die land is. Deetlefs spesialiseer in Chenin Blanc- en Pinotage-druiwe. Ons glo dat hierdie wynfees die geleentheid bied vir mense in die gemeenskap om van nuwe wyn variëteite te leer.”

Ons fokus hoofsaaklik op Bordeauxkultivars. Die spesiale variant, Petit Verdot, is ons vlagskip, wat ook die afgelope drie jaar die nasionale prys verower het as die beste Petit Verdot.

Bron: Merize Blom Photography

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 33

Jeanine du Toit en Justin Dreyer van Jakkalsvlei-wyne by hulle stalletjie.

Om meer uit te vind oor Wildwood Events Venue & Nature Retreat, kontak Lorraine Wentzel by (+27) 61-582-2096 of besoek hulle webwerf www.wildwoodvenue.com.by Vaalbos Uit die hartjie van die Loskop-vallei het Bianca Kooij die geleentheid raakgesien om iets eie aan die vallei en sy gemeenskap te bied. Saam met Bianca behartig Plaxedes Kugarisana die wynmakery op die plaas. “Wildwood se wynfees bied vir ons ՚n wonderlike geleentheid om ons Rosé en Ginvariëteite bekend te stel, en waar dan nou beter as hier in die vallei. Ons hoop dat hierdie wynfees sommer ՚n jaarlikse instelling vir die vallei sal wees,” sê Bianca.

Hulpbronbestuur

Le Bonheur “Ons wynplaas is geleë in Stellenbosch, in die Simonsberg landgoed op die suidelike hange van Klapmutskop,” ver tel William Wilkinson, wynmaker van Le Bonheur-wynplaas. “Ons grond is baie ryk aan graniet en minerale. Die wingerde op die plaas in baie oud en diep gewortel; ons wyne is baie vruggedrewe, met ՚n baie elegante mineraalinhoud wat dit uniek maak.

Ons het ook die oudste Sauvignon Blanc, geplant in 1977, en ook die heel eerste Sauvignon Blanc op ՚n kommer siële platform gemaak in Suid-Afrika. Ons sien baie daarna uit om almal weer volgende jaar en die jaar daarna hier te Diesien.”stalletjies is uitstekend ondersteun deur inwoners van die gemeenskap en van ver. Die atmosfeer was wonder lik, die musiek was lekker en dit was ՚n hoogtepunt om weer saam met ou vriende te kuier.

Jakkalsvlei Jeanine du Toit, verteenwoordiger van Jakkalsvlei-wyne, het Jakkalsvlei se stalletjie met ՚n groot verskeidenheid wyn by Wildwood-wynfees beman. “Ek was nog nooit vantevore in Groblersdal nie, maar wat ՚n pragtige area. Dit is ՚n fantastiese plek, ek dink ook die mense is uitgehonger vir ՚n wynfees na twee jaar wat ons nie mekaar kon sien nie, of letterlik nie mekaar gesien het sonder maskers nie. Jakkalsvlei is ՚n unieke wynplaas — dit is nie ՚n wynplaas in die weste van die Kaap nie, maar 40 km van Lange berg. Dit is die enigste wynplaas in die Tuinroete-omgewing. Jakkalsvlei is redelik nuut op die mark. Die eerste oesjaar wat gebottel is, was in 2010, maar die plaas bestaan al sedert 1978. Dit is die vierdegeslag-Jonkers wat wyn maak,” vertel Jeanine.

Bianca Kooij en Plaxedes Kugarisana van Vaalbos spog met hulle wyn.

Babylonstoren “Babylonstoren is geleë in die Paarl se Simonsberg-omgewing,” vertel Mar cel du Preez van Babylonstoren wyne. “Ons bekendste wyn is ons Rosé, wat ook vanjaar by die Chelsea-blommeskou in die Verenigde Koninkryk gepronk het. Ons het ook ՚n unieke produk wat ons graag wil voorstel, die bitterlekker nie-alkoholiese aperitief beskikbaar in bloedlemoen-, roos maryn- en heuningbosteegeur. Dit is altyd lekker om in die buitewyke te kom, en wat ՚n voorreg ook om ons wyn bekend te stel by die Wildwoodwynfees, veral aan die mense wat bietjie vêr van ons af geleë is.”

www.proagri.co.za34 ProAgri Suid-Afrika 270 THE MARKET LEADER IN THE FIELD OF PLASTICULTURE FOR THE PAST QUARTER OF A CENTURY Visit our website today: www.gundleapi.co.za Over the years Gundle API has built up a proud name for quality and service. Our products have set the standard in the industry for quality and performance and are supported by one of the most sophisticated laboratories in the country. We are also ISO 9000 certified and our products carry the SABS mark where this is a requirement. Springs: (T) (011) 813 2180 (F) (011) 813 2189 Durban: (T) (031) 577 4771 (F) (031) 577 4790 Cape Town: (T) (021) 945 2555 (F) (021) 945 2558 Port Elizabeth: (T) (041) 451 2777 (F) (041) 451 2770 Bloemfontein: (T) (051) 432 4547 (F) (051) 432 4453 Nelspruit: (T) (013) 752 5101 (F) (013) 752 7817 FODDER WRAP DAM HYDROPONICLININGSLINERS GREENHOUSE FILM PLASTIC MULCH DAM LININGS IRRIGATION DAM MINI TUNNELS TORNADO BALE NET SILAGE FILM SILAGE FILM SILO BAG FLOOD IRRIGATION

The amount that you spend on a diet can quite largely affect FCR. This is because the higher the energy and pro tein content (in a balanced ration), the better the pig converts it to muscle. But energy is expensive. A balance must be struck. A farm with a lower FCR may be spending more on a more expensive diet, but in fact may be losing money in comparison to a farm with a higher FCR but slightly cheaper diet. Feed type Pelleted feeds produce a better FCR, because it is better for the gut and wastage is easier to control. But con sistent quality is difficult to control. Wet feeding can improve FCR, because it has improved digestibility and re duced dusting. Feeding manner The way in which the pigs are fed also matters. Ad libitum feeding can produce better performance as pigs eat at will and do not damage their gut by over-eating, and it reduces com petition. Competition is furthermore reduced by having adequate feeder space. However, with ad lib you take the risk of feed spoilage and wastage.

Why is feed conversion ratio (FCR) important? difficult to track when using a continu ous flow. Feed usage and weight gain are difficult to match up as well as the accuracy of data recording. The output is only as accurate as the input. FCR has many points to consider. The FCR that is best for you may be differ ent from the farm next door. Although you and your neighbour may have the same pigs, the FCRs may differ due to different environments and manage ment.While there are so many factors to consider when analysing FCR, it still shows how well you are doing, where you are improving, and where you need improvement. The most important thing to remember is to keep as many as you can. FCR in your piggery?

The immune system requires a fair amount of energy to respond to diseases, taking energy away from growth. The same applies to poor environment and manage ment, where more energy is required for pigs to maintain themselves due to the envi ronment, and less energy can be directed to growth. The re sulting mortalities negatively affect their FCR. Management Pigs’ performance becomes

What is 0,1

tive traits. These traits are impor tant, but keep in mind how your herd is using feed because 80% of a farm’s costs is feed. Feed conversion ratio (FCR) is how many kilograms of food a pig eats to gain 1 kg of weight. The lower this ratio the better. FCR can be an important financial and performance indicator, but it needs a more detailed interpretation. Here are some of the factors that affect FCR.

Health and environment

Variables FCR = Base3,30 FCR = 3,20 FCR = 3,10 Kilogrammes sold 1 166 000 1 166 000 1 166 000 Feed used (kg) 3 847 800 3 731 200 3 614 600 Feed cost per kg R6,00 R6,00 R6,00 Feed cost R23 086 800 R22 387 200 R21 687 600 Difference Every 0,10 movement FCR is worth R699 600. SowsExample: = 500 Replacement rate = 50% Selling grower pigs per annum = 13 500 Total kg sold (sows & growers) = 1 166 000 kg

P ig farmers often focus on reproduc

Lean gain vs age

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 35 WildenVee 013 244 7024 l www.picrsa.co.zainfo@picrsa.co.za

worth

accurate records

The efficiency with which pigs convert feed to muscle declines with age. Lean gain is far more efficient than fat gain, which becomes a more prominent form of gain as pigs age. Therefore, lean gain at a higher age leads to a better lifetime FCR. These factors are a function of the genetic potential of the animal. Feed composition

D ie arme dier wat deurloop onder myte staan heeltyd en krap. Hier die parasiete veroorsaak ՚n vreeslike gejeuk wat net deur skraap en skuur bevredig kan word. Die bees, skaap of bok sal dikwels so erg krap dat daar letsels vorm. Dit lei ook tot ernstige gewigsverlies.Wanneerdie vee ondersoek word sal ՚n mikroskopiese ondersoek van die wonde, vag of hare die parasiete se teenwoordigheid bevestig. Dit is ՚n be langrike stap, want die simptome kan maklik met ՚n ander toestand, siekte of parasiet verwar word. Net soos bosluise en luise, is myte agt-potig, maar hulle is nader verwant aan bosluise. Hulle wissel in grootte, maar die grootste is 2 mm lank. Die meeste myte is spesie-spesifiek wat beteken dat daar nie tussen ver skillende soorte vee besmettings kan plaasvind nie. Die enigste uitsondering is Sarcoptes sp wat op verskeie diere en die mens sal parasiteer. Myte versprei slegs deur direkte kontak tus sen diere, of diere en voorwerpe soos klere of toerusting. Omdat hulle per manente parasiete is, kan hulle net vir kort tye sonder ՚n gasheer oorleef. Die hele lewensiklus — van eier tot sterfte — is ongeveer veertien dae.

Eksterne parasiete in vee Deel 5: (Bron:

Psooptes natalensis Die nek, skof en stertwortel toon die swaarste besmetting. Sarcoptes scabie Kondisie is ՚n bepalende faktor vir hierdie myt se besmetting. Die parasiete teiken haarlose dele, die nek, stertwortel en rug. In ernstige gevalle veroorsaak dit velverdikking en voue. Beeste is die kwesbaarste gedurende die laatwinter.

Demodex Hierdie myt is ՚n permanente parasiet wat altyd op haarfolikels teenwoordig is. Hulle veroorsaak slegs die toestand wanneer die beeste in ՚n swak kondisie is, maar dit is ook selde dat dit gebeur. Die simptome is haarlose kolle, maar daar vorm ook puisies.

Psororgates bovis Daar is slegs een so geval aangeteken in Suid-Afrika na die dier vir ՚n ver lengde tydperk met piretroïede-mid dels behandel was.

Moeilikheid met myte National Animal Disease Information Service United Kingdom.)

Myte eet velvlokkies. Dit veroor saak ontsteking en irritasie wat dan velontsteking (dermatitis) gee wat heeltyd jeuk. Beeste By beeste veroorsaak myte skurfte. Dit is min dat beeste mytbesmettings kry as hulle gereeld gedip word. Veilings is egter ՚n plek waar die meeste besmet tings floreer omdat so baie diere so nou in kontak is. Beeste wat ondervoed is of spanning beleef is vatbaar vir parasiete. Dit is nie noodsaaklik om te identifiseer watter myt die beeste besmet nie, want die behandeling bly dieselfde. Die ver skeie soorte wat beeste kan besmet is:

Behandeling van myte in beeste Amitras as dipmiddel is ՚n goeie bestryding van myte. ՚n Dipmiddel van organofosfaat kan ook gebruik word, asook makrosikliese laktone in die vorm van inspuit- of opgietmiddels.

Herhaal die behandeling na twee weke en vermy besmette kampe vir sewentien dae om herbesmetting te voorkom.

www.proagri.co.za36 ProAgri Suid-Afrika 270 WildenVee

Chorioptes Hierdie parasiete veroorsaak die meeste skurfte. Eers is letsels te sien op die pote en dan by die stertwortel. Bulle se skrotums word ook maklik be smet. Beeste skuur teen voorwerpe en die letsels wat vorm is haarlose kolle.

Sarcoptes sp Hierdie besmetting word gewoonlik op die kop en gesig waargeneem.

Die skaapbrandsiektemyt (Psoroptes communis ovis) veroorsaak skaap brandsiekte wat die wolbedryf ernstig bedreig. Die rede hiervoor is dat die vag onomkeerbaar deur die myt, asook die skaap wat skuur en pluk, beskadig word. Die ekonomiese impak is ramp spoedig, veral omdat wol ՚n belangrike uitvoerproduk is. Uitbrake moet dadelik aangemeld word by die naaste staatsveearts wat dit amptelik diagnoseer. Myte byt die skaap en voed dan op die vog wat uitgeskei word. Die wonde ontsteek en vorm ՚n kors wat geleidelik vergroot. Die parasiet is gewoonlik in die buiten ste rand van die letsel. Die myte kan oorgedra word deur gereedskap, ander diere, heinings en voertuie. Die parasiete versprei vinniger as wat die siekte opgemerk word. Meeste besmettings word eers in die winter geïdentifiseer.՚nVerdereimpak op ՚n skaapboerdery is dat die ramme weier om die ooie te dek of ooie weier om lammers te soog. Voorkoming en behandeling van skaapbrandsiekte Jaarlikse dip of inspuit van skape nadat hulle geskeer is help skaapbrandsiekte voorkom. Nuut aangekoopte skape moet in kwarantyn gehou word terwyl hulle twee behandelings — tien dae uitmekaar — ontvang. Skeerders moet altyd skoon oorpakke dra en goeie heinings sal rondloperskape van jou trop af Besmetteweghou.skape kan behandel word met twee sessies, tien dae uitme kaar. Gebruik dipmiddels wat skape heeltemal benat. Geregistreerde mid dels sluit in organofosfaat, siazinon, deltametrien en amitraz wat in hoër konsentrasie gebruik moet word. Maak seker dat die regte gebruiksmetode vir elkeen gevolg word. Inspuitings met makrosikliese

Skape

Psoroptes ovis, die skaapmyt, lyk so onder ՚n mikroskoop. (Bron: Para sitipedia) Hierdie skaap het skaapbrandsiekte wat deur myte veroorsaak word. (Bron: Alan R Walker on Wikicommons)

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 37 WildenVee

Verwysings: Government of Western Australia (2022). Lice infestations on cattle Agric.wa.gov.au. tions-cattle.au/livestock-parasites/lice-infestawww.agric.wa.gov.NADISAnimalHealthSkillsEc toparasites of Cattle. 2022. Avail able: [2022,a-z/cattle/ectoparasites-of-cattle/www.nadis.org.uk/disease-July21].D.Hostetler,R.M.Hopper2004, Encyclopedia of Meat Sciences, Elsevier,Junquera, P. (2022) PARASITI PEDIA [Online]. Parasitipedia.net Available at www.parasitipedia.net. Oberem, P. (2006) Siektes en parasiete van beeste, skape en bokke in Suid-Afrika. Pretoria: Af rivet Business Management.

laktone kan ook as behandeling gebruik word. Australiese jeukmyt (Psorogates) Hierdie parasiet is selde die oorsaak van skaapbrandsiekte, maar ‘n besmetting van hierdie myte toon dieselfde simptome. Dit is egter minder ernstig en hoef nie by die staats veearts gerapporteer word nie.

Bokke Skaapbrandsiekmyte oorleef net vir kort tye op bokke, want bokke is nie permanente gashere nie. Skurfte by bokke word deur sowel psoroptes sp as saracoptes veroorsaak. Dit word aange tref in die ore. Chorioptes is meestal op die bene of pote. Dieselfde behandeling as vir skape kan gebruik word, maar maak seker dat die spesifieke middels veilig is vir gebruik op bokke. Chorioptes bovis word op beeste gevind. (Bron: Daktaridudu on Wiki commons)

՚n Ernstige geval van skurfte by beeste. Die dier se nekhare is afgeskuur.

(Bron: Government of Western Australia)

www.reinke.com patrickellis@reinke.com Patrick Ellis 031 350 4525 Visit us at the Reinke stand, for irrigation solutions to cover every acre and maximise field performance. NAMPO IS BACK! REINKE IS LOOKING FORWARD TO MEETING YOU. 14 - 17 SEPTEMBER 2022

Val Boeredag

Myburg Toerusting het hulle nuttige paalinslaner gedemonstreer. Daar is haas nie ՚n boer wat nie so ՚n ding nodig het nie.

Werk dat die kluite spat! Besoekers aan Val Boeredag kon van naderby aanskou hoe elke werktuig werk.

Dit is goed en wel en selfs wonder lik om ՚n splinternuwe werktuig in glansende glorie voor jou te sien staan ... maar geen fatsoenlike boer skaf ՚n ding aan net omdat hy mooi lyk of blink nie. Nee, die wyse boer kyk eerstens na die behoeftes van sy boerdery; die grondstruktuur van sy lande en natuur lik ook die soort gewasse wat hy plant, versorg en oes. Daarna – wanneer hy presies weet watter soort werktuig hy benodig – wil hy eers sien of dit die werk kan doen wat sy naam belowe. Dit is presies waarom Val Boeredag so ՚n waardevolle geleentheid is vir die landboubedryf. Die boer wat sy navorsing gedoen het en weet watter werk tuig hy regtig nodig het, kan dit by Val in aksie sien. Hy kan ook sien wat die ander werktuie spesiaal maak en hom verlustig in die vernuftige nuwighede waarmee vervaardigers vorendag kom.

So staan die werktuie by Val gereed vir die demonstrasie.

ProAgri South Africa 270 39 BoereddagVAL

Waterval-boerevereniging bied hier die nuttige en sinvolle boeredag al die afgelope 25 jaar aan. Elke werktuig word op die land bekendgestel en boere kry kans om al die vrae wat hulle daaroor het te stel. Nadat die werking en voordele van ՚n werktuig deeglik verduidelik en alle vrae beantwoord is, beweeg hy deur die land om te wys en te bewys waar toe hy in staat is. Agterna kan elke boer self gaan voel hoe verwelkomend fyn die saadbed is, hoe netjies die snit van die snyers is, hoe stewig die bale is en hoe eenvormig die planter die saad in die grond geplaas het. Buiten die demonstrasies is daar ook vele uitstallers wat hulle produkte aan besoekers kom wys. Of dit nou olie of voer is, swepe of klere, daar is iets vir elkeen.Groot handelsname het ook hulle trekkers uitgestal. Vir die boer wat an der oplossings vir sy boerdery benodig, was daar uitstallers met sleepwaens, staaldamme, voerbakke en gereed 2022 bereik nuwe hoogtes deur Maryna Steyn skap. Verskeie kosstalletjies was oral op die terrein te vind. In die leefstylafdeling was daar 'n verskeidenheid leefstylgoedere te sien, insluitend pragtige silwer juwele, skilderye deur bekende kunstenaars en geborduurde kussings met begeesterende Bybelverse. En wat is ՚n boeredag sonder iemand wat ՚n paar ordentelike, handgemaakte vellies beskikbaar het?! Tussen die kostafels kon selfs die mees kieskeurige fynproewers tevrede gestel word. Sommige kosstalletjies se wins het gegaan ten bate van ՚n plaas like ouetehuis. In die vermaaklikheidstent het Lynette de Beer ՚n praatjie gelewer oor persoonlikheidstipes. Na die oggend se verrigtinge het Fatman, Monique Steyn, Rickus Nel en DJ Andrew beurtelings opgetree. Die joligheid het aangehou tot laat. Sien ons jou daar volgende jaar?

Die Stara Imperador-hoogloopspuit het rondomtalie gedraai om te wys hoe stabiel sy balk is. Boere kon hulleself vergewis van die akkurate saadplasing van die planters wat gedemonstreer is.

various options for

ONS DRYFKRAG:

LEMKEN Karat 12: ° 23cm Tandspasiëring vir optimale losmaak en vermenging van grond.

° selecting the distance between the individual bodies for blockage-free work stepped and stepless variants for adjusting the working width Suitable plows all soil and any tractor from 40 hp SUCCESS nearest LEMKEN dealer to find out more: Karel Munnik, Managing Director, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com Swart, Area Sales Manager, 082 404 9651, b.swart@lemken.com Karat beitelploeg is die veelsydigste beitelploeg beskikbaar. Met kombinasies skare wat vinnig omgeruil kan word, is dit die perfekte keuse vir vlak, medium en dieper bewerkings. JOU SUKSES! Karat 12: 23 cm vir optimale losmaak en vermenging van grond. met tungsten-punte om lewensduur te verleng. van 5 cm tot 40 cm. van tussen tande.

materiaal

LEMKEN Karat 12: ° 23cm Tandspasiëring vir optimale losmaak en vermenging van grond.

Characteristic for the entire plow program from LEMKEN is the comprehensive range of equipment features for all plows. There is the optimum implement for basic soil cultivation for all requirements. Possible equipment includes: ° mechanical and hydraulic systems for stone protection

o Werksdieptes

! Contact your

van

OUR DRIVING FORCE: YOUR SUCCESS Kontak u naaste handelaar vir meer inligting: Karel Munnik, Direkteur, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com

° Werksdieptes van 5 cm tot 40 cm.

BEITELPLOEG Karat

° Skare met tungsten-punte om lewensduur te verhoorg.

BEITELPLOEG Karat

Die Karat beitelploeg is die veelsydigste beitelploeg beskikbaar. Met kombinasies van skare wat vinnig omgeruil kan word, is dit die perfekte keuse vir vlak, medium en selfs dieper bewerkings.

° Werksdieptes van 5 cm tot 40 cm.

PRECISEDRILLS TECHNOLOGY

°

DRIVING FORCE: YOURPLOUGHSSUCCESS!BEST CONDITIONS

°

° Skare met tungsten-punte om lewensduur te verhoorg.

Blackie Swart, Areaverkoopsbestuurder, 082 404 9651, b.swart@lemken.com

conditions

OUR DRIVING FORCE: YOUR

selfs

o

tandspasiëring

o Skare

o Uitstekende vloei

OUR DRIVING FORCE: YOUR SUCCESS lemken.com Kontak u naaste handelaar vir meer inligting: Karel Munnik, Direkteur, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com

° Uitstekende vloei van materiaal tussen tande.

Blackie Swart, Areaverkoopsbestuurder, 082 404 9651, b.swart@lemken.com

LEMKEN dealer to find out more: Managing Director, 082 412 2577, k.munnik@lemken.com Sales Manager, 082 404 9651, b.swart@lemken.com precise, powerful: That‘s seed drill technology from LEMKEN! seed placement – in conventional as well as in conservation tillage. Seed Drills: mounted, trailed or semi-mounted. working widths from 3 to 12 meters. effective in various farming operations. capacities available from 860 to 5800 litres.

BoereddagVAL

° Uitstekende vloei van materiaal tussen tande.

Blackie

for

lemken.comBEITELPLOEG Die

LEMKEN

Die Karat beitelploeg is die veelsydigste beitelploeg beskikbaar. Met kombinasies van skare wat vinnig omgeruil kan word, is dit die perfekte keuse vir vlak, medium en selfs dieper bewerkings.

Val Boeredag: LEMKEN wys weer sy waarde deur Annemarie Bremner se slim plan om die voorste ry skot tels teen 16 grade vorentoe in die looprigting te laat insny en die agterste ry teen 14 grade. Nog ՚n groot verskil wat LEMKEN se tegnologie bied, is dat die skottels hulle dwars invalshoek van 20 grade bly handhaaf, al slyt die skottel. Tussen die twee rye is harkies. Die harkies stuit grond en materiaal, vermeng dit en laat dit op die grond val. Die tweede ry skottels sny weer die materiaal en vermeng dit verder. Agter die tweede ry skottels is ՚n stel spane wat die grond gelykmaak en dan volg ՚n dubbele rollerstelsel wat die werkdiepte beheer en die grond herkonsolideer vir daardie perfekte saadbed.Dieplasing van die gesnyde reste in die bogrond beteken meer humus wat vinniger afbreek en die grond voed, asook die struktuur van die grond verbeter.Diedra-wiele van die Rubin 12 raak glad nie tydens werking aan die grond nie; hulle word net gebruik om te draai en vir padvervoer. Die rollers beheer die werkdiepte van die Rubin en word gemaklik hidroulies uit die trekker se kajuitKarelgestel.sêby die boeredag was dit ook duidelik watter verskil dit maak as ՚n werktuig behoorlik ingestel is. LEM KEN se spanlede het almal deeglike opleiding by die fabriek in Duitsland ontvang sodat hulle boere kan help om die beste resultate met die uitstekende toerusting te kry. Die Rubin 12 kan effektief van vlak tot ՚n maksimum van 20 cm diep werk. Met hierdie span agter hom kan ՚n boer net vooruit boer: Christo Prinsloo, Karel Munnik, Henk de Klerk, Jacobus Beyer, Blackie Swart, Carla Opperman en Vehan Kleyn was die blou span wat by Val Boeredag reggestaan het om boere meer te vertel oor die uitstekende werktuie van LEMKEN.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 41 BoereddagVAL

LEMKEN se 9,5 m Rubin 12 wys sy waarde by Val Boeredag. Welige oesreste is die werktuig se kos en al wat agterbly is ՚n perfekte saadbed.

Die magtige LEMKEN wat ՚n volle 9,5 meter wyd werk vou na ՚n skrale 6 meter op om deur die plaashek te ry. ՚n Perfekte saadbed. Dit is al wat agterbly wanneer die Rubin 12-skotteleg deur die grond beweeg het. By Val Boeredag waar die land se bestes onder die beste op gelyke voet hulle staal kon wys, was die boere dit eens: Dit maak nie saak hoe jy trap of spring of grou nie … waar die 9,5-meter werktuig deur is, bly ՚n perfekte, ferm saadbed agter. Met so ՚n saadbed sal enige planter in die sewende hemel wees, want dit beteken elke saadjie kan presies reg geplaas word vir die beste ontkieming enLEMKENgroei. se Rubin 12 is geen on bekende gesig op die Hoëveld nie. Die werktuie van 3 tot 7 meter is al van 2014 af in die land, maar van verlede jaar af kon boere ook ՚n Rubin 12 van 9,5 meter inspan, wat met die regte trekker groot areas teen ՚n gemaklike 12 km/u kafdraf. By Val Boeredag was die 9,5 meter Rubin 12 ՚n groot aandagtrekker. Karel Munnik van LEMKEN SA sê dit was goed dat die organiseerders al die skottelêe saam gegroepeer het, want boere wat agterna die grond bekyk het kon ՚n behoorlike vergelyking tref. Die eenheid het 50 skottels wat elkeen 736 mm groot is. Elke skottel is op sy eie wegbreekmeganisme wat met ՚n veer gemonteer is om die skottel en die hele meganisme waaraan die skottel vas is teen klippe te beskerm. Die plasing en die grade van die skottel verseker dat daar ՚n goeie deurvloei van materiaal is sonder verstoppings.Dietweerye skottels is simmetries op die balke geplaas – die voorste ry werk na buite en die agterste ry werk na binne. Die voordeel van die sim metriese plasing is dat dit sywaartse kragte uitskakel, wat beteken die werk tuig bly in sy Aggressiewe,spoor.maar eenvormige werking teen hoë spoed in ՚n land met baie reste word verkry deur LEMKEN Vir meer inligting oor die groot waarde wat LEMKEN se werktuie vir jou plaas inhou, kontak Karel Munnik by 082-412-2577 of k.munnik@lemken.com; Blackie Swart by 082-404-9651 of b.swart@lemken.com; of Henk de Klerk by 076-616-6148 of h.deklerk@lemken.com. Besoek gerus ons webwerf by www. lemken.com

www.proagri.co.za42 ProAgri Suid-Afrika 270 BoereddagVAL DOELGERIG GEBOU VOLGENS U BEHOEFTE SEDERT 1982 • OORLAAIWAENS • KALKWAENS • MIS KLIP SIWWE • IMPLEMENTE WAENS • BAALLAAIERS • FYNSAAD PLANTERS • TEFROLLERS • GALLAGHER VEE BESTUUR • HIDROLIESE NEK- EN LYFKLAMP • LYFKLAMPE • SELF VOERDERS EN RINGE • TMR AANLEGTE • GRAAN HANTERING TOERUSTING • DRIVE OVER HOPPERS • DOELGERIGTE VERSOEKE TEL: 017-712-5355 | SEL: 082-824-1821 | E-POS: info@havco.co.za ANDER PRODUKTE VOERWAENS – 10-13M³ MISSTROOIERS – PTO/HIDROLIESBAALKERWERS EN VOERMENGERS GRAANSIWWE – ELEKTRIES/ HIDROLIES 25 – 150 T/UUR therefore we made purchasing even easier VISIT OUR ONLINE STORE www.gallaghersa.co.za NOW TRADING IN ALL AFRICAN COUNTRIES Coastal RegionGauteng / Limpopo / Mpumalanga / AfricaNorthern Cape / Free State / NorthwestOn-Line StoreDemi: demi.nel@gallagher.com / +27 73 001 4690 Mark: mark.smit@gallagher.com / +27 83 297 6079 Benard: benard.willemse@gallagher.com / +27 60 578 9872 Zinia: zinia.moloi@gallagher.com / +27 76 792 3737 sales.za@gallagher.com / 011 974 4740 Contact any of our qualified staff members. WE ISYOURKNOWTIMEVALUABLE

HAVCO se bekendste werktuie: HAVCO-misstrooiers

vir meer inligting, of skakel 017-712-5355. Stuur ՚n e-pos aan sales@havco.co.za of be soek HAVCO se Facebookblad. Die Gallagher-reeks was by

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 43 BoereddagVAL

HAVCO-baalkerwers Havco-baalkerwers is ontwerp om gebruik te word met geharde materiaal en enige baalgroottes met ՚n hoë uitlaai en lae KW inlaat. Net een operateur is nodig vanaf die laai tot op vloervlak. Materiaal word gesny en nie gemaal nie, dus verhoog die eindprodukinname en dit is maklik verteerbaar. Die baalker wer kom met verskillende opsies vir uitlaaivervoerbande asook ՚n uitblaaseenheid. Havco-baalkerwers is ver bo die mededinging in alle opsigte soos spoed, kapasiteit en gehalte om nie eens te praat van duursaamheid nie.

omDuursaam,HAVCO-werktuie:sterkenveelsydigdieBoertedien Dolf Volschenk van HAVCO en Mark Smit van Gallagher by Val

B oere vertrou al sedert 1981 op HAVCO se reeks veelsydige, voor treflike landbouwerktuie. HAVCO is ՚n agent vir Gallagher en Diamond Implements se produkte. HAVCO was by vanjaar se Val Boeredag waar talle boere die werktuie in aksie kon beleef.

te sien.

• Platbakwaens • werktuieHAVCODiamond-voermengersontwerpenboudoelgerigtevirtevredeklante. Daar is ook ՚n wye verskeidenheid Gallagher-produkte waarvan boere kan kies. Gallagher is ՚n leier in dierebestuursprodukte wat boerdery makliker en 082-824-1823 HAVCO Val Boeredag. Boeredag. Val Boeredag

• Selfvoerders • Waterkrippe • Drive over hoppers

• Tefsaaiers • Baalringe

• Plantervervoerstelsels

HAVCO se misstrooiers strooi mis ega lig en bestendig oor ՚n afstand van tot 12 meter. ՚n Swaardiens-kragaftakkeras dryf die ratkas aan en die ratkas lewer krag na die miskappers en die hidrouliese vloer wat die mis nader aan die kappers voer. Die vloerkettings kan tot 82 000 kg trekkrag hanteer en is bestand teen roes. Die spoed waarteen die vloer mis na die kappers voer word uit die trekkerkajuit beheer om enige strooitempo te Diehandhaaf.dubbelry hanekamwerpers verseker egalige verspreiding en het vervang bare rante vir maklike versiening. Die nut van die strooier word verder verhoog deurdat daar ՚n stel beskik baar is waarmee dit buite die strooiseisoen omgeskakel kan word vir die vervoer van items soos koring of mielies. Vol hidrouliese modelle is ook beskikbaar met breedstrooi-eenhede.

HAVCO-graansiwwe HAVCO se graansiwwe kom in verskil lende groottes, van 30 tot 120 ton per uur, met verstelbare inlaatsluise vir optimale graanvloei. Die graansiwwe het verskillende groottes vryvloeiopvangbakke. Die awegaarinvloei-stel sel is verstelbaar. Dit kom met sifselaftappunte met ՚n oorlaai-opsie. Havco graansiwwe kan met die kragaftakker, elektries of hidroulies aangedryf word.

HERLES se meerdoelige voerwa- en misstrooierkombinasie, beskikbaar in 10 tot 15 m3 groottes. Die gewilde Diamond-voermenger was by

HAVCO se ander produkte sluit in:

• Herles-fynsaadplanter

• Saadbehandelingsbakke

meer winsgewend maak. Bo en behalwe dit het hulle ook sekuriteitsop lossings vir elke plaas se behoeftes. Kontak Dolf by

se stalletjie by

• HERLES-voerwa en strooier (hooffoto)

• Meganiese nekklamp

HAVCO-tapkarre HAVCO se tapkarre is in Suid-Afrika ontwerp en vervaardig met die doel om uit te troon bo die res. Slegs A-graad staal word gebruik vir ՚n stewige kon struksie wat dit ՚n duursame werktuig maak. HAVCO maak ook pasgemaakte tapkarre vir boere met spesifieke behoeftes. Die wielspasiëring kan ook verstelWaarmeeword.boere baie beïndruk is, is die verhoging van oesdoeltreffendheid met die aflaaispoed van tot 16 ton in net minder as 4 minute. (Awegare is vol hidroulies en die eksterne awegaar swaai ten volle weg soos dié van ՚n stroper.)

• Hidrouliese nek- en lyfklamp

CAB 24/8 WET OOSR677,783.16CLUTCH12/4DRYCLUTCHR599,238.17 ** 6095B CAB 24/8 WET R694,776.33R777,345.76CLUTCHOOS12/4DRYCLUTCH**6110B CAB 24/8 WET 6120BR815,311.61CLUTCHOOS12/4DRYCLUTCHR732,730.25** CAB 24/8 WET R813,403.24R895,972.74CLUTCHOOS12/4DRYCLUTCH**6135B *Terms and Condition Apply. Contact details available on www.deere.africa. Price excludes VAT and delivery costs. Available in South Africa, Eswatini, Botswana and Namibia. Offer Valid until 31 October 2022 only. 6B TRACTOR PRICE PROMOTION THE ALL-ROUNDERPERFECT www.deere.africa | africa@johndeere.com | Customer Care: 0800 983 821 | JohnDeereAME John Deere Africa & Middle EastJohn Deere

Alida Venter is op haar gelukkigste op die plaas in die Outeniekwaberge tussen haar diere.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 45 Vrouemaand

Vroueboer leef haar droomwerk

Sy is opgewonde oor die toekoms van landbou “Ek haal my hoed af vir die groot Om ook ՚n staatmaker John Deeretrekker aan te skaf, besoek hulle webtuiste by www.deere.africa/en/.

“B oerdery is my lewe, dit is nie ՚n werk nie.” So sê die passievolle vroueboer, Alida Venter, wat tussen die Outeniekwaberge, tussen Uniondale en Knysna, boer. “Dit is tussen niks en nêrens, maar op die perfekte plek, deur ons Here se hand uitgesoek. ՚n Besonderse stukkie wêreld, byna afgesny van die besige buitewêreld, behalwe vir Desember maand wanneer die smal grondpad ՚n hoofroete word na die gewilde kus dorpe,” sê sy. Alida is nuut in die omgewing. Sy het ses jaar gelede saam met haar gesin vanaf die Waterberg in Limpopo na die Wes-Kaap verhuis. Hulle huis is heelte mal van die stelsel af. “Dit is nie ՚n mak wêreld die nie en ek noem myself maar in baie nederigheid ՚n boer, want hier is baie uitdagings, maar die belonings is meer,” sê sy. Alida boer met Brits Alpynsemelkbokke, Pedi-skape, bye, en het ՚n groentetuin en hoenders vir huishoude like gebruik. Boerdery is in haar bloed Dit was nog altyd haar roeping om te boer. “Ek het altyd aan my pa se lippe gehang as hy sy boerderyplanne uit gelê het. Hy kon nie wag om Maandae die skuur oop te sluit sodat die week kon begin nie. “Ek het die groot voorreg gehad om by Tuks Dierewetenskap (BSc Agric) te gaan studeer en toe vir ՚n paar jaar saam met my pa te boer. My ma het my ook baie ondersteun en nooit beïnvloed om eerder in ՚n ander rigting te gaan werk nie. Dit is ՚n wonderlike voorreg om die ondersteuning en geleenthede van jou familie af te ontvang,” sê sy. Alida sê ook dat boerdery familievriendelik is. “Almal kan saamwerk in ՚n boerdery vir die volgende geslag. Dit is vir ons sussies so mooi om te sien hoe ons boetie en sy vrou my pa se nalatenskap laat voortleef.”

deur Benine Ackermann kommersiële boere in Suid-Afrika en wêreldwyd, want ons beweeg in ՚n nuwe tyd in.” Die landboubedryf is besig om te verander deur tegnologie en menslike hulpbronne.“Jongboere moet in nederige leer gierigheid na die ouer boere vir raad en wysheid gaan en die ouer boere moe nie vrees om nuwe rigtings in te slaan nie,” sê Alida. Sy glo ook dat mans- en vroueboere mekaar kan aanvul in die proses, “want ons is verskillend, maar het dieselfde liefde en passie in ons hart.”

Op die trekker is Alida (boer) en al haar kinders. By haar is Petronella, haar jongste dogter. Onder van links na regs is haar seun Johannes Geswindt, haar regterhand John Mtaya, haar man Gerhard en haar ander seun Franko.

John Deere stap die pad saam met Alida Alida het grootgeword met die groen trekkers en werktuie op haar pa se plaas. “Ek verstaan nou self waarom my pa John Deere bo ander werktuie gekies het. Dit is voorwaar vakmanskap.” Sy het ՚n John Deere 5503 met ՚n 553-skopgraaf. “Hy is beweeglik en sterk genoeg om legio take te verrig op ons bergagtige stukkie grond,” sê sy. Die trekker is nie net verantwoorde lik vir die normale vestiging van weiding nie, maar kan volgens Alida en haar kinders alles op die plaas doen, soos: “Komposmaak, byekorwe ver voer, klippe aanry vir kraalmure, vrag motor en waens uitsleep, buitelandse toeriste vervoer, vee vervoer, hout aanry vir die donkie en houtstowe, en kraalmis aanry. “So kan ՚n mens aanhou, en ek is baie opgewonde oor wat die trekker nog vir ons gaan doen oor die jare.”

ProAgri South Africa 270 47 Vrouemaand

Vrouwees en Vrouemaand “As jy ’n vrou is wat boer, beteken dit nie jy moet grof wees en dit wat jou as ՚n vrou spesiaal maak verloor nie — jy kan beide boer en ՚n dame wees,” glo Tha rina. “Daar is goed wat ek besef mak liker is vir ՚n man, soos om byvoorbeeld sakke mielies rond te dra, maar daar is nie ՚n werk op die plaas wat ek nie ook kan doen nie ... behalwe miskien ՚n enjin opdoen en eiers lê,” skerts sy. Wat volgens Tharina vroue so spesiaal maak, is die sagte benadering waarmee hulle kommunikeer. Dit laat hulle toe om goeie leiding te gee aan die mense wat saam met hulle boer. “Vrouedag is ՚n dag om dankbaar te wees vir soveel dinge. Vroue word nou uiteindelik raakgesien – veral in ՚n bedryf wat gewoonlik deur mans oorheers word. Gedurende hierdie dag word sowel mans as vroue bewus gemaak van vroueregte. Ek sien ook graag dit as ՚n Christelike dag. Ek sal graag op my knieë buig en vir ons Skep per dankie sê vir so ՚n dag,” verduidelik sy hoe spesiaal Vrouedag vir haar is. Sy vertel ook dat daar vandag meer ruimte vir vroue is om met mans mee te ding. Maar ՚n vrou is nie daar om ՚n man se plek in te neem nie, veral nie in ՚n Christelike huis nie. “Daar moet altyd wedersydse respek bestaan tus sen man en vrou, maar die man bly die hoof van die huis."

Tharina word gedoop as die AGCO-dame Tharina glo dat boerdery nie ՚n vrou se delikaatheid – en liefde vir lang naels – moet afbreek nie. “As jong vrou het ek dikwels alleen die lande bewerk en dan breek my trekker. Ek hou nie van sukkel met ghries onder my naels nie, daarom het ek besluit ek het goeie trekkers nodig wat nie sommer sal breek nie. Toe vra ek my broer wat die betroubaarste trekker is. Sy antwoord was ՚n Fendt.” Die eerste trekkers wat sy aangeskaf het was Valtra's wat sy in Brasilië raakgeloop het. Negentien Valtra’s is toe afgelewer wat steeds hard werk op haar en haar broer se plaas. Daarna het sy ook ՚n 1050 Fendt ingevoer – die tweede persoon om dit in Suid-Afrika te doen. Sy het onlangs vyf GSI silo’s opgerig omdat daar tydens strooptyd altyd gestaan en wag moes word vir trokke en die bergingsgeriewe was te min. Dit het natuurlik gemaak dat dit langer neem om klaar te stroop. Die silo’s bied altesaam bergingsruimte van Saam met die 2004-model Valtra's het sy ook verskeie Massey Fergusontrekkers, Fendt-trekkers, Challengerstropers en -trekkers, asook Fendt 7- en 8-stropers. Met so groot versameling AGCOTwee inspirerende vroue wat uitblink en grense landbounormevan verbreek handelsname onder een dak, was dit vanselfsprekend dat Martin Richen hagen, oudpresident van AGCO, by Tharina Boerdery kom kuier het tydens sy besoek aan Suid-Afrika. Dit was on geveer vier jaar gelede. “Ek onthou dit nog goed,” vertel sy. “Ons was besig met sojabone stroop – die Challenger aan die een kant en die trekker langs hom. Ek het hom die brandstofverbruik van die Fendt-trekkers gewys en hy het aanbeveel dat dit nóg beter sou wees met super-enkelbande. Hy het toe ook vir my sulke bande persent gegee.”

Vroue in landbou vat hande Daar is ook ander vroue in landbou, soos Bronwyn Cilliers wat nou saam met Tharina werk. Sy is die hoofbestuurder van Valtrac in Parys waar Tharina gereeld aanklop wanneer sy werktuie benodig om haar boerdery glad te laat verloop. Dit is ook by Valtra waar Tharina haar IDEAL 7 en 8 aangeskaf het. Bronwyn het op ՚n melkplaas groot geword. “As jy die dogter van ՚n boer is en jy wil tyd saam met jou pa span deer, dan is jy saam met die diere en werktuie,” vertel sy. “Ek het Meganiese Ingenieurswese gaan studeer na skool, maar toe ek met my eie gesin begin, het ek verlang na landbou. “Dit is die waardes wat in die land boubedryf saamloop wat ek in my lewe wou terugbring; die gemeensaamheid en die manier van sake doen.” Selfs na ՚n dekade in die bedryf is sy nie ՚n oomblik spyt nie. “Landbou, veral die meganiese deel daarvan, is nie sonder uitdagings nie. Maar as jy passievol is oor die bedryf, leer soveel as wat jy kan. As jy nie weet waarvan jy praat nie, bly stil of vra vrae totdat jy beter verstaan,” sê sy. Haar raad aan vroue wat graag in landbou wil werk, is om hulleself met kennis toe te rus. “As jy nie kan bekostig om universiteit toe te gaan nie, doen jou eie navorsing,” sluit sy af. deur Maryna Steyn Vir meer inligting oor Fendt IDEALstropers, kontak gerus vir Bron wyn Cilliers by 082-806-1482 of bronwyn@valtrac.co.za of gaan kyk self by jou naaste vriende like, behulpsame handelaar. In die Sasolburg-omgewing is Valtrac die handelaar. Webtuiste: www. valtrac.co.za

Tharina Terblanche (links) en Bronwyn Cilliers (regs).

O m ՚n vroulike boer te wees was nooit vir Tharina Terblanche moeilik nie; dalk omdat sy die enigste dogter van vyf kinders was en heeltyd tussen haar pa en broers geboer het. Tharina boer tussen Parys en Sasol burg in die Vrystaat. Sy het aan Hoërskool Heilbron gematrikuleer, waarna sy B Com Be marking en Ekonomie in Pretoria gaan studeer het. Nadat sy die graad behaal het, is sy terug plaas toe. Daarvandaan het sy vir sewe maande by ՚n kunsrub berfabriek op Sasolburg gewerk en met Kerneels Terblanche getrou. Hulle het een seun gehad, Lewies, maar hy is oorlede. Tharina het drie kleinkinders waarvan die oudste een, ook Kerneels, reeds by die boerdery betrokke is. Sy kinders gaan nog skool, maar sien uit om ook op die plaas te kom werk. Tans boer Tharina met mielies en sojabone beurtelings, asook beeste en lêhenne.“Ekhet in 1987 – vrou alleen – begin boer op 1 200 ha en nou is dit aansien lik meer, veral die bewerkbare grond,” verduidelik Tharina, beter bekend as die AGCO-dame. Haar pad het haar tot by AGCO se deur gebring omdat sy doeltreffende, betroubare werktuie nodig gehad het om haar boerdery produktief én winsgewend te maak. Sy het in 1991 ook ՚n leerlooiery begin saam met haar broer Edwin, en het haar aandeel na 20 jaar aan hom verkoop. Die looiery het baie deure oopgemaak vir Tharina en het haar in staat gestel om oorsee te reis en in verskeie lande die leer te gaan bemark.

Tharina het ook ՚n geleentheid by AGCO se Suid-Afrikaanse hoofkantoor bygewoon en was verwonderd oor hoe hy gepraat het. “Ek het groot respek vir hom,” voeg sy by. “Na die tyd het ek gehoor hy noem my die AGCO-dame.”

www.proagri.co.za Vrouemaand

W elcoming women in prominent and strategic roles within maledominated industries and organisations is beneficial and inevitable as women’s capabilities are invaluable. At ELB Equipment, women excel in prominent roles in an industry that may have been considered too tough and challenging for women. Some of ELB Equipment’s dynamic women share stories of their journey: Melanie Pienaar, National Parts Manager “Women get the job done. We have ad ministrative and coordination strengths which are useful for any company. My role has helped me love and under stand the various machines we supply. ELB has showed me that my talents and abilities can fulfil the role. “ELB invests in its employees — women or men — to be self-starters. You’re dropped into the deep end with the belief, support, and confidence that you will make it work. I never intended to be the National Parts Manager but when the opportunity came, I em braced it. I believe that it’s not about the job title but about what you give the job. “I am consistently supported by management and my team to achieve our collective goals. I believe women will continue to access industries and roles that were not necessarily open to them previously. Surround yourself with people you trust, never underestimate yourself, set your heart and mind to anything you want, and stay in prayer.” Sharnay Slatter, Financial Manager “I started in July 2020 during lock down. It was challenging in the be ginning because I was joining a new company, learning new systems and procedures and it was also year-end, so it was a crucial time for the com pany. Our Commercial Director, Gerrit Kapp, has mentored me every step of the“Ourway.team members are all treated as equals. The leadership here has an open-door policy and our input as women in the team is just as valuable as our male counterparts.”

Nadia Nundikisun, Tender Department Supervisor “A woman will always take what you give her and make it grow for herself and those around her. “I joined ELB Equipment in 2018 as a Tender Coordinator and I worked under the mentorship and guidance of Peter Kaliszka, who made sure that I was prepared for my current role. “I don’t expect subservience from my team and being a woman makes no difference in how our team works.”

ELB Equipment, Keon Kardolus, Tel: Web:E-mail:011-306-0700,keonk@elbquip.co.za,www.elbequipment.co.zaArticlesupplied

Robyn Mackay, Sales Administrator “ELB Equipment is like one big family. I’ve been with the company for 8 years and I’ve grown with them over the years. I started with the tenders department and moved around the company, learning with each new role I’ve taken on. When I was keen on joining my current team, I approached management and they offered me the role. Being a woman did not matter to “It’sthem.truly exciting times at ELB with so many of us ladies being given opportunities to grow and learn in our careers.”

Nancey Dickson, Sales Administration Manager “I’ve been with the company for 19 years. I’m happy to see that the number of women has increased over the years. When this position became available, I was asked if I would like to do “Havingit. been with ELB for a while, I’ve seen how more women are being placed in managerial positions within the com pany — even during restructuring.”

Candice Serfontein, Warranty De partment Supervisor “Thirteen years ago, I joined ELB fresh out of school and started with in-house shipping. I then moved to the parts department and later the finance de partment. I helped build the warranty department where we handle warranties for our clients via our original equipment manufacturers (OEM). “What’s really stood out for me

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 49 Vrouemaand

Some of the women that make ELB Equipment a success: Melanie Pienaar: National Parts Manager, Sharnay Slatter: Financial Manager, Robyn Mackay: Sales Administrator, Motshabi Mogotsi: Public Relations Officer, Nadia Nundikisun: Tender Department Supervisor, Candice Serfontein: Warranty Department Manager and Nancey Dickson: Sales Administrator Manager.

shinewomenEquippingto throughout my career at ELB is watching us evolve into a corporate organisation. “Things can get quite technical with the machinery and equipment, but our team is always willing to learn and there’s always someone willing to teach us. The ladies always have their ears to the ground and our input at ELB is appreciated and respected.”

Motshabi Mogotsi, Public Relations Officer “My position is respected. When I present my marketing campaigns to management, they allow me to take charge and run the show. They trust my abilities and skills. I started in 2019 and grew in the necessary skills. “A woman’s touch is always needed within businesses. The female teams always meet budget and we never drop the ball. With that we show our worth, and our ideas and solutions are always taken into consideration.”

www.proagri.co.za50 ProAgri Suid-Afrika 270Contact Valley Sales: +27-60-048-7233

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 51 Vrouemaand Only available in select regions. valleyirrigation.com Valley Insights® powered by Why Choose Irrigation Insights Satellite? STEP YouSetupInitial1oryour Valley Dealer provides a list of your fields and pivot GPS locations. STEP ImagesCollectionData2ofyourfields are captured daily via satellite through RGB and NDVI imaging. STEP UsingAnalysisField3computer vision algorithms, the imagery is analyzed in search of irrigation irregularities. STEP cropsirrigationReceiveDetectionAccurate4alertsregardingissueswhereyourneedattention. How Does it Work? Running SprinklerOver-watered area Plugged Sprinkler Under-watered area Detect Irrigation Issues Difficult to See with the Naked Eye GL1076 10/21 Detect MalfunctionsIrrigationEarly Detect pivot-related faults whether it be plugged nozzles or leaky gaskets. Easy-to-Use The Valley applicationInsightsiseasy to set up and simple to use. Prevent Wateringunder/over Ensure crop uniformity and that your crops are getting the optimal amount of irrigation. Grower Trusted Leading growers in the field trust Valley Insights to give them the insights they need to make better decisions. For more information, visit valleyirrigation.com/precision-ag/valley-insights or contact your local Valley Dealer. Scan this QR code with your smartphone to download the App. +27-60-048-7233 Valley Insights are compatible with all brands of centre pivots

www.proagri.co.za52 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand

Die opbou van vroue in die land bousektor is baie belangrik vir Tad caster Trading Post. Diana sê: “Ons verseker dat al ons boere dieselfde geleenthede kry en bied bystand waar dit ook al benodig word, van oes tot uitlaai. Geldelike ondersteuning word ook aan vroue in die gemeenskap ge lewer deur voedingsprojekte. “Die landboubedryf is ՚n uitdagende bedryf, en as ՚n vrou vat dit soms net meer geduld en tyd om dieselfde te bereik as ՚n man. Raad wat ek aan ander vroue in die bedryf kan gee is om elke dag jou drome te visualiseer en daarnatoe te werk — moenie toelaat dat iemand dit van jou af wegvat nie.”

“As we know, women are way better than men doing ‘multi-tasking’ and Lona is no exception. We salute and congratulate Lona and all the many other women in the workplace that are the ‘unsung heroes’ of daily business as not everyone can be the ‘boss’!” deur Bianca Henning 082 796 2361 / 011 914 3198 Email: info@cwcsa.com Agriculture, Manufacturing, Food, Construction, Logistics, Mining, Quarries, Shipping, Waste and Scrapyard industries.

Irma ConcharMiningSibathatucc Sibathatu Min ing is in Darling geleë, en het vier omekenmyneoopgroefvirsandgruis.“In2010wasbevoorregbySibathatu Mining aan te sluit,” sê Irma Conchar, aandeelhouer by Sibathatu Mining cc. “In 2013 het ons die noodsaaklikheid van ՚n weegbrug gesien, want na jare van werk met kubieke meters het ons besef dat dit vir onsself en die kliënt baie beter is om die produk te weeg. Hy betaal dan vir presies wat hy kry. “CWCSA se diens was en is nog altyd van ՚n baie hoë gehalte. Wanneer daar ՚n probleem met sagteware of rekenaars is, word dit binne ՚n uur uitgestryk. “My grootste uitdaging is dat dit soms voel mense dink ek weet nie waarvan ek praat omdat ek ՚n vrou is nie, dan bewys ek hulle maar net verkeerd. ՚n Mens hoef nie altyd geleerd te wees om kennis te hê nie. Ervaring is soms baie meer werd. Vroue mag dalk in die minderheid wees, maar nêrens is daar opgeskryf dat ՚n vrou nie kan doen wat ՚n man kan nie!” sluit Irma af.

Danie Botha, hoofuitvoerende bestuurder, het namens die CWCSAspan en alle klante dank aan Lona uitgespreek: “In recognition of August being Women Empowerment Month, we would like to acknowledge Lona for her contribution as Cus tomer Services Manager at CWCSA. Lona has been with the company for some seven years now and interacts with our customers from pre-instal lation to many years thereafter. Her abilities, amongst others to stay in touch with customers remotely via phone and e-mail and still build a relationship with them, are amazing! Clearly since early 2020 the out break of Covid-19 has made ‘face to face’ contact difficult and as such the ability to maintain these relation ships is even more important. Vir meer inligting oor CWCSA en die dienste wat hulle verskaf, kon tak 011-914-3198 of besoek hulle webwerf by www.CWCSA.com. hoof van Bemarking, was dit as plaas kind ՚n natuurlike stap om haar drome en ideale in die landbougebied te bereik. Sulé Steenkamp, logistieke bestuur der, is die nuutste lid van die span, en haar liefde vir die boerderybedryf is net so sterk gewortel. “In 2018 het die behoefte ontstaan vir ՚n weegbrug, en in Januarie 2019 het die eerste trok oor Tadcaster Trading Post se CWCSA-skaal gery,” vertel Diana. “Die aansoekproses met CWCSA het minder as ՚n week geduur vir goedkeuring en die skaal was binne ՚n maand in werking,” sê Diana. “Die CWCSA-skaal stel Tadcaster Trad ing Post in die posisie om 24/7 toegang tot ՚n skaal te hê, sodat daar gedurende die seisoen ontvang en uitgelaai kan word soos die behoefte ontstaan.

SteenkampDianaTradingTadcasterPost In die hartjie van die waaringTadcasteringskemaharts-besproei-VaalsaljyTradPostaantref,driedinamiese vroue sedert 2012 ՚n impak op die veevoerbedryf maak. Tadcaster Trading Post fokus hoof saaklik op die maak van veevoer. Diana Steenkamp, die eienaar en hoofuitvoerende beampte, se liefde vir boerdery is van kleins af gekweek en nadat sy die voedselbedryf verlaat het, het sy geweet sy wil terugkeer na boerdery. Vir Jessica Bezuidenhout, uitvoerende Lona Venter, kliëntediensbestuurder by CWCSA (Cardinal Weighbridge Company) is een van vele vroue wat ՚n merk maak in die bedryf.

CWCSA rugsteun vroue in die werksplek Gedurende 2021 was daar meer as 26 800 ton oor die CWCSA-weegbrug.”

FINANCE OPTIONS AVAILABLE

Some skilled ladies in Aftermarket & Customer Support are featured in this Back:article.Christa Burger, Karen Mungal, Sibahle Nkayi, and Lerato Mashiloane. Front: Johannah Meselane, Janalize van Buuren, and Leatitia Moolman. previously occupied by men. "We are the first of many women in our company, but certainly not the last, to break gender stereotypes. If you want to judge my performance, look at my output and re sults, not at my gender,” says Janalize. This month in the spotlight for the Women's Month issue, read more about what Christa Burger, Lerato Mashiloane, and Janalize van Bu uren have to say about women in the industry.

Janalize asserts: “John Deere places a high priority on diversity, equity, and inclusion as a business strategy. It serves to improve and enhance their employees, as well as the industry and agricultural sector.”

John Deere is proud of their trailblazing female employees

“When it comes to their work ethic and ability to care for others, women offer the best of both worlds," says Janalize.

Lerato points out: “Being managed with empathy is a new concept for many of my co-workers in the parts warehouse I manage. I can help them to grow be cause of our mutual respect, our dedica tion to the organisation, and by bringing a nurturing aspect to the table.”

Christa Burger is the first woman ever

Christa believes that women bring di versity to the sector that can be benefi cial: “It is common for us to take greater responsibility for our work and strive to prove that we earned our positions through hard work.”

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 53 Vrouemaand

“The agricultural sector is still male dominated, but this should not deter women from pursuing a career in this field. Women will be treated equally in this industry if they are willing to put in the time and effort needed to succeed,” Christa pointed out. Christa says that no one should get stuck in a sector, but that every woman who has the potential and drive can grow in the company, and they should keep pushing the boundaries. Both men and women are expected to contribute equally, even though those who work harder tend to rise to the top of their fields more quickly.

John Deere can offer the industry, and women in John Deere can serve as role models for other women who want to succeed in the workplace and show that new traditions can be established. The retired Kerrie Keeler, was the 1st female Managing Director of the Australian Branch, being a trailblazer for women in leadership roles for decades in John Deere, paving the way for many others toAtfollow.John Deere's Boksburg headquar ters, Lerato Mashiloane serves as Parts Warehouse Operations Manager. She is the company's first female warehouse manager. A total of 87 000 different parts are under her watchful eye. Lerato explains, “I am responsible for the daily shipping of 16 000 lines and ensuring that all of our dealerships are satisfied with the quality of their products across Africa and Middle East.”

S ince 1837 John Deere has operated in the agricultural sector. Head quarters out of Boksburg oversees the entire Africa and Middle Eastern Region. Because of the company’s core values; integrity, innovation, qual ity, commitment and great culture, John Deere stands out in the industry. They are extremely proud of the level of customer service and openness of their company and strive to maximise uptime and minimise downtime. John Deere has a warranty system that distinguishes them from others. With a global footprint and strong dealer network presence, customers can get parts around the clock and keep their businesses running without interruptions for any reason. There are many unique qualities that to hold the position of Territory Customer Support Manager for John Deere Africa Middle East.She maintains communica tion with manufacturing facilities regard ing technical problems and potential solutions.

Janalize van Buuren is the first woman to hold the position of Director (Africa, Middle East, India, Asia Pacific) of Aftermarket and Customer Support; a position she holds with pride. She was also the first woman to hold the posi tions of Divisional Sales Manager based in Kenya, responsible for front-line equipment sales in 16 East and Central African countries, and Territory Sales Manager in South Africa. These women serve as shining exam ples of how it is possible to defy the gen der norm and hold positions of leadership

In December, John Deere launched an internal women's mentoring pro gramme, which allows female employ ees from different departments across the globe to network and share ideas. This programme was designed to create a woman-to-woman mentoring space where females in leadership positions guide those in other positions or simply teach each other about different divisions within the Accordingcompany.toChrista: "It is easier for women in agriculture to connect with each other now that there are more women in leadership roles, especially in technical support." Because of this, John Deere's support for its customers can be enhanced to a different level. "You can do anything you set your mind to", and "You are exactly where you are meant to be," are phrases that have been coined by Christa and Lerato to serve as inspiration and motivation for other women. As Janalize puts it: "We belong." Contact or visit your nearest dealer today to discuss the various options offered by John Deere. John Deere has a solution for every farmer. The full John Deere experience includes our product solu tion, financing, parts supply, and techni cal support, and do not be surprised to receive that service from a well-trained, trail-blazing woman! by Natasha Kruger

Call or Whatsapp: Alomia: +27 (0)11 864 1602 / 064 024 6811 / alomia@drotsky.co.za Izak 084 317 6737 / Fouzia 061 590 3889 www.drotsky.co.za EFFICIENT AND RELIABLE Take on any task Hammer mills - Add value to your operation AnimalPelletingFeed Mixers Ring Die Pelletisers F2Complete pelleting plant solutions which encompasses all related operations from grinding, dust suppression, storage, pelleting, cooling, screening and bagging and automation. Drotsky’s mixer range provide an outstanding mixing process. Effective mixing plays a major role in the feed production, uneven mixing results in unbalanced nutritional values and substandard feed production. The small hammer mill presents a cost effective, sensible and practical option. > Low capital and Low running costs > Minimal maintenance > Faster milling times > Hygienic milling conditions > Immediately start earning > Designed for African conditions Pelleting Storage Bins Pellet Coolers Orbital screw Vertical Mixers Horizontal Feed Mixer Wagons Flat die pelletisers Special design and alterations Services Spare parts M16

A mong Almaz Agro SA's employees, there is a remarkable story of women's leadership and success. Elena Yudina, the company's Managing Direc tor, goes above and beyond the call of duty to serve as a positive role model for everyone around her. Almaz has the privilege of supplying its full line of grain handling equip ment, such as cleaners, sorters, seed treatment equipment and flexible au gers, to companies run and owned by women. Elena believes that: "Women have, to my knowledge, achieved out standing results in the food industry, both in terms of production and supply. For two customers, our company has supplied numerous high-tech colour sorting machines, and the women who operate and programme them do so with ease and speed."

A L M A Z A G R O S A AUGER RANGE M d nches P p d ame er P p Length Cap c ty M he gh P P 4 00mm 6m 3 5 h 6m 220V S ng e Phase R 22 500 4 00 12 3 5 h 6 220V S ng e Ph R 25 500 4 12 3 5 h 6 3kW 3 Ph R 27 500 5 6m 8 0 h 6m 220V S ng e hase R 28 500 5 20mm 12m 8 0 h 6m 3kW 3 Phase R 32 500 6 60mm 6m 20 30t h 6m 220V S ng e Phase R 34 500 6 60mm 12m 20 30t h 6m 4kW 3 Phase R 37 500 SEED TREATERS PRE CCLEANERS OLOUR SORTER 087 897 5153 WALMAZSA WW.ALMAZSA.CO.ZA

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 55 Vrouemaand

Elena has nothing but praise and admiration for Erongo Engineering's Carin Ziegel, who has played a signifi cant role in establishing Elena's career and guiding her to where she is today. Erongo Engineering does Almaz’ steel fabrication for their products. Elena is proud of the quality and efficiency they receive from Erongo Engineering’s local manufacturing. This company is critical to the steel fabrication process used to make Almaz machinery. As a result of this venture, Almaz was able to grow and prosper in the rapidly expanding agri cultural market. In an industry dominated by men, "partnering with strong females is cru cial for women's empowerment”. Elena states: “Carin has done exceptionally well in her company, she surely could be a great inspiration to anyone in the industry, especially to me." When asked about Cape NAMPO, Elena says: "I am very excited about the opportunity to interact with old and potentially new clients at Cape NAMPO. Grain SA helps women in the industry grow their businesses, allowing them to expand their reach with their services and products.” Cape NAMPO provides the opportunity for industry-related businesses to bring their exhibits to farmers and customers. Women in the agribusiness "Gender equality is not only a human

For more information about Almaz Agro please call (+27) 87897-5153, send an e-mail to info@almazsa.co.za or visit their website at www.almazsa.co.za.

Almaz Agro is paving the way for women's empowerment right; it is also a necessary founda tion for a peaceful, prosperous, and sustainable world," Elena asserts. “Organisation and management are strong suits for women-owned or run businesses, which is why they tend to operate smoothly and efficiently. By supporting these local female-run manufacturing facilities, we hope to expand both businesses and keep sup plying what is needed to keep the food supply chain running smoothly.”

Almaz Agro SA's Managing Director, Elena Yudina, is the focus of this year's Women's Month. by Natasha Kruger

Empowerment

As a young woman, Elena moved to South Africa with her parents and completed her studies in Cape Town, where she had the opportunity to bring a Ukrainian-designed and developed product to South Africa. Almaz Agro's humble beginnings have now grown into a global business. Elena firmly declares: “I will continue to support the best agricultural businesses in my country, despite its current difficulties.”

Since 2014, Almaz has sold more than 450 pre-cleaning equipment units to South Africa, Botswana, Zambia, and Malawi, as well as establishing distribution in Australia for the Eastern European pre-cleaning equipment. A wide variety of grain handling equip ment has since been added to Almaz's product line, including high-tech colour sorters that help the user achieve food-grade quality. The company has seen growth and demand for its unique products despite the current logistics and supply issues faced by Eastern Europe, according to Elena. Moving forward with Almaz Agro In addition to Namibia, Angola, and Mozambique, Elena would like to reach more African countries. African women in the agricultural sector may be able to expand their businesses with more efficient machines thanks to Almaz. "Our equipment is well-known for its ease of upkeep and quick payback on the investment made in it. As always, we are committed to providing the South African market with high-quality service and top-notch equipment, both of which are produced locally and imported. New technology is something we're constantly working to develop and bring to market at a fair price and delivery time," Elena concludes.

www.proagri.co.za56 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand (+27) 72 879 4871 / (+27) (0)10 023 0786 sales@steeltubeprofiles.co.za www.steeltubeprofiles.co.za CUSTOMISED GATE AND MANUFACTURERSCAGE Farm gates, Garden gates, Sliding gates, Game farm gates, Lamb and Goat Kraal, Cattle Kraal, Sheep Kraal, Various size cages as well as bale rings & feeders for Cattle, Goat and Sheep. We also offer bending & rolling. of mild steel tubes and pipes of various sizes. NEW! -Plasma cutting services available. DeliveryofallproductswithinGautengavailable.

Die Early Riser 2130-planter is nuut uit die boks! Die hele plaas is opgewonde om dit die aankomende plantseisoen in te span. deur Maryna Steyn

“Boer is spanwerk,” sê Lollie. Hier is sommige van haar spanlede. Agter, van links na regs: Michelle van Rooyen, Michal Kruger, Tertius Kruger, Jandré Senekal, en Karel Senekal. Voor, van links na regs is Ina Meiring, Lollie Hoffman en Jannie Fourie.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 57 Vrouemaand

Links: Dit is lekker om weer in rooi te wees, sê Franelyn (Lollie) Hoffman. Hier is sy voor haar CASE MAGNUM 340-trekker.

In 1994 het sy met Francois Hoffman getrou en op die plaas Goedgedacht, wat hulle self gekoop het, gaan bly. “Dit was harde werk om ՚n droëlandplaas na besproeiing om te skakel,” erken sy, maar die plaas se sukses getuig daarvan dat dit ՚n goeie besluit was. “Ons besproei mielies en sojabone, maar plant ook hierdie gewasse op droëland. Ons verskaf ertjies, suiker mielies en aartappels vir die bevrore mark aan maatskappye soos McCain en Nature’s Garden. Verder boer ons ook met braaikuikens.”

“E k het nie besluit om te boer nie,” lag Franelyn Hoffman, beter bekend as Lollie. “Ek het grootgeword op trekkers. In my standard agt-jaar het my pa my wakker gemaak een oggend gedurende die skoolvakansie en gesê: ‘Kom, ek het ՚n drywer nodig.’”

Man of vrou, elke boer is uniek en spesiaal

Vroue en mans boer saam Waar boer en vrouwees oorvleuel, voel Lollie sy kan met gesag praat. “By my ouers het ek gesien hoe ՚n vrou haar man kan ondersteun, net soos ek moes sterk staan vir dit wat sou kom. “My man het die afgelope drie jaar deur ՚n baie moeilike tyd gegaan. Ons was deur baie erge finansiële druk. Dit het hom heeltemal uitgebrand. Ek kan vandag getuig dat uitbranding kan oor skakel na depressie en later selfdood.”

Na die groot hartseer het sy en haar vier kinders besluit om voort te boer en die droom waaraan sy en Francois saam gebou het uit te leef. “Ons boere — ongeag van die taal wat hulle praat — moet opgepas word. Boerdery is ernstig in gedrang en daar moet ՚n breër besef wees van wat dit verg om vir ՚n gemeenskap kos op die tafel te sit.” Haar respek vir ander boere kom vanuit haar eie ervarings saam met haar man en pa. “Saam het ons geswoeg, gesweet en gebid. Ek respek teer mans wat sterk staan in so ՚n omgewing, want ՚n boer is nie net ՚n persoon wat ՚n pit plant nie. Hy is op soveel maniere ՚n spesiale mens wat God geskape het. ՚n Boer is ՚n wonder werk. Hy moet op sy voete kan dink en die natuur se uiterstes in ag neem terwyl hy aan sy gesin en werknemers voorsien,” verduidelik Lollie. Vroue moet verstaan watter druk hulle mans beleef. ՚n Man kan nie net in die huis instap en ՚n liefdevolle, Raak ook weer opgewonde oor jou plaas en spesiale boerdery met die regte toerusting! Skakel (+27) 11-922-2300 of besoek www.caseih.co.za om meer uit te vind. sorgvrye man wees nie. Hy het ook tyd nodig om af te skakel en te ontlaai. “Maar ons moet mekaar aanspoor, in spireer en ons menswees behou.

“Vroue wat wil boer moet ՚n passie daarvoor hê. As jy nie daarin gebore is en met boerdery grootgeword het nie, begin van onder af. Leer by iemand. Trek jou vellies aan en maak jou hande vuil!” sê sy. Sterk vroue in ՚n manswêreld “Dit was vir my ՚n riem onder die hart toe die ondersteunende maatskappye na my toe gekom het om te vra of ek nog die jaar gaan plant en hoe hulle my kon bystaan; en dat hulle geensins aan my getwyfel het nie. “Almal het my met ope arms ontvang; daar was geen diskriminasie nie. Hulle het nie getwyfel dat ek en my span steeds die produk sal lewer nie,” getuig sy. CASE was een van daardie maat skappye wat haar welkom laat voel het. Om die plaas op te gradeer is die volgende werktuie toegevoeg: CASE MAGNUM 340 en MAGNUM 250 trek kers, ՚n 16-ry Early Riser 2130-planter, ՚n CASE 3230-spuit, die JX 95-trekker en ՚n TLB. Die 250 is aangeskaf vir saai en diswerk, waar die 340 swaarder grondbewerking sal doen. “Die 340 is ՚n 254 kW-trekker met ՚n hoëdruk hidrouliese pomp wat planters en spuite met hidrouliese stelsels beter beheer. Albei trekkers het die ASF-sein gratis vir vyf jaar. Dit stel Lollie in staat om haar vloot beter te bestuur. Met die tegnologie word stroperkaarte geskep en geberg, en die inligting word vir die res van die werktuie beskikbaar gestel om presisieboerdery te bevorder,” verduidelik Gerhard Lindeque, VKB Delmas se CASE-verteenwoordiger. Die 340 het ՚n luukse kajuit met ՚n Pro1200-skerm.Dienuweplanter sal die komende plantseisoen gebruik word. “Dit is ontwerp om eweredige en vroeë op koms van die gewas te verseker. Dit gebruik afwaartse krag om elke saadpit op die regte plek en diepte te plant. “Vir die eerste keer in ՚n lang tyd na my man se afsterwe is ek opge wonde oor waar ek is, want ek sien die geleentheid, maar ek doen dit nie alleen nie. Ek het ՚n wonderlike span agter my,” sê Lollie.

Sy het op die wit CASE met sy rooi streep geklim en in haar hart nooit weer afgeklim nie. Lollie het in die sewentigerjare op ՚n droëlandplaas grootgeword. In daardie jare was die Delmas-gebied in ՚n mielie driehoek vol landerye en pragtige oeste. Deesdae is dit ՚n ander prentjie as gevolg van myne en nywerhede wat nader gekruip het. “Ek het by my ouers geleer van spanwerk; om te sien wat ՚n man en vrou saam in boerdery kan verrig,” vertel Lollie. “Dit was soms moeilik en ՚n mens kon die spanning aanvoel wan neer dit nie reën nie, maar dan was ons altyd betyds geseën.”

Wagyu beef not only has this pres tigious element, but it has also been shown in research done in America and the University of the Free state to out perform beef products of other cattle breeds. It was shown to have, inter alia, higher levels of mono-unsaturated fat, omega oils, oleic acid, and conjugated linoleic acid (CLA). It is therefore not surprising that Protea Reserve Wagyu Co won the Beef Brands competition in 2021, where their Wagyu was evaluated for tender ness, juiciness, flavour, and overall liking, and received the Beef Brands Challenge award from the SA Feedlot Association and the African Livestock Trade Fair (ALFA).

Wagyu Society and CWB Deja is on the Board of Directors of the Wagyu Society of South Africa, over seeing the Marketing role for the past three years. “The South African Wagyu Society has the goal of protecting the Wagyu breed, and secondly making farming profitable for Wagyu breeders, promoting a niche product that earns a premium. This includes implementing an internationally recognised certifi cation programme, Certified Wagyu Beef (CWB) to ensure traceability and authenticity. CWB is ethically produced, hormone free, free of routine antibiotics and growth stimulants. Traceability is a big benefit, meaning that it can be traced from farm to fork — if you take a DNA sample of the steak you’re enjoying, we are able to tell you where it was raised.

This makes South African Wagyu beef internationally competitive and gives us an edge over other countries who do not have similar protocols,” says Deja.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 59 Vrouemaand

Women in agriculture

Deja highlights an old African proverb which she firmly believes in: If you want to walk fast, walk alone – if you want to walk far, walk together. “I take leadership from many people, my husband and my father who are both in the agriculture industry, and from others in the Wagyu industry. I am also empowered because of others who believe in me and support me”. Deja concludes: “Surround yourself with people that share your dreams and ideals, listen to good advice, and lead by example in your accomplishments.”

For more information about King Wagyu, send an e-mail to deja@ kingwagyu.net or contact (+27)51-492-1852. Visit their website at http://www.wagyu.org.za/.

Wagyu … the King of Beef! Meet its queen by Bianca Henning “Wagyu is internationally a sought-after product. In fact, a Google search will tell you it features in the top ten of most highly sought-after food items, as well as featuring in this category of one the most expensive.”

“The Wagyu industry already has numerous influential women in the value chain, fulfilling key roles, each relied on for their unique contribu tions. Women bring a different perspective.Dejaadds: “As mothers, we are the glue which holds lationmajoritymentprovidesthis.nesstogether.familiesInbusiwealsodoAgricultureemployfortheofpopugroupsall over the world. It is what ensures that there is food to be put on the table. We need to be the glue in agriculture and build and grow agriculture for our future generations.”

Deja Nienaber, owner of King Wagyu stud breeders.

D eja Nienaber started her career as a registered business psychologist, who exchanged her corporate hat for a farming one, focusing on building the Wagyu value chain. King Wagyu Stud Breeders As the owner of King Wagyu, Deja is involved in breeding stud animals and producing commercial Wagyu for the beef market. “We have beautiful bulls that we offer in the market. We also produce full-blooded Wagyu embryos at our embryo station. We feedlot fin ish our commercial cattle to ensure a high-quality beef product, targeting the export market – traditionally in Japan. Calves are taken from mothers from a young age and fed a specialised ration for the duration of their lifetime. We are extremely proud of the beef product we’ve delivered obtaining an average marble score (MS) of 7, and we even had an MS10. Our product is of a high quality, and we strictly implement the Certified Wagyu Beef protocol from the Wagyu Society of South Africa.

Wagyu Beef Marketing Deja is also one of the founding mem bers of Protea Reserve Wagyu Co, a CWB-marketing cooperative, supporting SA Wagyu producers with route-tomarket. Protea’s vision supports what the Society aims for: An all-inclusive model pushing revenue back to pro ducers by first paying a premium for Wagyu carcasses. With the versatile business model, shareholders can earn dividends, but producers who are not interested in buying shares can earn a dividend for their contribution. Deja explains why Wagyu is consid ered the King of Beef:

www.proagri.co.za60 ProAgri Suid-Afrika 270 Contact any of our qualified staff members. PEACE OF MIND with advanced monitoring and remote technology THEiSERIES i Series accessories provide 24/7 remote monitoring and control. The Gallagher Ag Devices mobile app provides real-time information about your fence performance, alerts you of fence faults and allows you to turn your fence on and off remotely. NOW TRADING IN ALL AFRICAN COUNTRIES www.gallaghersa.co.za WHY ITWHENSTRUGGLE,YOUCANDOTHEEASYWAY? The weigh scale that reads tags. Easy-to-use, fully intuitive touch Monitorscreen. stock weights connectivitywith to your phone. Coastal RegionGauteng / Limpopo / Mpumalanga / AfricaNorthern Cape / Free State / NorthwestOn-Line StoreDemi: demi.nel@gallagher.com / +27 73 001 4690 Mark: mark.smit@gallagher.com / +27 83 297 6079 Benard: benard.willemse@gallagher.com / +27 60 578 9872 Zinia: zinia.moloi@gallagher.com / +27 76 792 3737 sales.za@gallagher.com / 011 974 4740

Helping women in agriculture through technology According to the team at The Awareness

For more information, visit their website at www.awarenesscompany. co.za or contact (+27) 82-343-0292. Company, technologies such as AI, IoT and data analytics allow women in agriculture to digitise their farming operations and use precision farming to grow their operations. It helps them be more efficient, increase their com mercialisation operations and improves access to “Particularlymarkets.inSouth Africa, where we have such a huge divide in socioeconomic inequality, agriculture is one of the most critical and cornerstone industries. We hear so many stories of farmers who started off with just subsistence farming before growing to commercial operations,” Estelle elabo rates. “These lower barriers to entry mean that it is imperative that we start getting more and more women into farming and agriculture, even at differ ent levels in the value chain — this is one part of the multi-pronged approach to address these issues.” Food security and agricultural sus tainability in South Africa, as well as globally, is an issue of real concern. “By leveraging technology, we are try ing to level the playing field and paving the way for farmers to contribute to results that can have a real impact,” Shazia believes. “Our message to women in agri culture and technology is simple: Be brave, lean into your full potential and don’t be afraid to be the leaders that the world needs,” the ladies conclude.

As a leader in their industry, their company is being invited more and more to events like NAMPO to share their thoughts. The road ahead “In 2021 we partnered with Micro soft to bring our AgriTech solutions to smallholder farmers. This project al lowed us to expand the team, currently consisting of thirteen employees. It is heartening for us to see so many up-and-coming young female farmers in the programme. We also work with many established female leaders who are doing inspiring work in the agricul ture space,” says Shazia. “In the next few months, we shall focus on expanding globally while fine-tuning our software-as-a-service operations. We aim to place HYDRA into the hands of more customers and accelerate the product innovation. “But with this comes a big respon sibility on our side to drive the educa tional aspects that are needed when you introduce new technology within a market. The burden is on us to be the drivers of that technology adoption so that we can start seeing institutional changes and success.”

The Awareness Company: Innovation in agriculture and the tech industry

by Maryna Steyn

Shazia Vawda, Co-founder and Chief Technology Officer.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 61 T echnology has continuously proved to be an asset that a farmer cannot go without. It helps solve real-world problems in innovative ways. The founders of The Awareness Company witnessed this and created a business that offers flexible, agile data solutions for any industry and situation, but es pecially for farmers. The Awareness Company is a tech company that uses data to tell stories that are useful to people. “We help farmers and agri businesses navigate the risks within the agriculture value chain and access real-time agricultural data,” says Estelle Lubbe, Co-founder and Chief Experience Officer. “Our HYDRA software collects data from equipment, tools, and people, and transforms it into intelligence that enables farmers to make informed decisions, predict outcomes based on patterns, operate more efficiently, and increase sustainability. “The HYDRA brain is a complex structure of ontologies, stories, context and awareness that will allow us to one day reach our ultimate goal of Auto mated Insights and AI-storytelling.”

Vrouemaand

Over the past four years, The Awareness Company has delivered data and insights to farmers, agri busi nesses, security companies, hospitals and game reserves. Before founding the company, the founders worked together for over ten years in research, development, and innovation, includ ing projects ranging from military and defence to security in the fight against rhino poaching. “We want to make data affordable, accessible, and usable for everyone, not only data analysts. We focus on serving the agricultural sector because it is historically underserved,” explains Shazia Vawda, Co-founder and Chief Technology Officer. Ladies that conquer male dominated tech and agri industries “As female founders and entrepreneurs in a traditionally male dominated tech space, it is also important for us to take the time to pause and reflect on how we can do our part to become inspiring women-in-tech leaders that young girls can look up to,” says Shazia. “We honestly believe that to really solve customer problems you need to get your hands dirty. We walk in the dirt of game parks and farms, or hospitals and businesses where we are needed. We believe that solutions to the world’s problems are created in the field, not in an office.” “We have been fortunate to have always been surrounded with inspiring women who have never been afraid to lead or sit at the table with men,” Estelle adds. “The technology space is known for being primarily male domi nated, so we celebrate that we are now seeing a huge shift across the globe. There is still a long way to go, but that diversity is so important.”

The team at The Awareness Company teaching smallholders how to use sensors. The team believes that the real solutions to the world’s problems happen in field, not in the office.

Estelle Lubbe, Co-founder and Chief Experience Officer.

A nja Fourie boer sedert 2004 met tamaties by Bethulie in die SuidVrystaat. Sy is die alleeneienaar van Timeless Tomatoes wat vars tama ties droog en verwerk in verskillende soorte sous, pesto, blatjang en konfyt.

Omdat die klimaat nie werklik vir tamaties geskik is nie, moes hulle baie proewe doen om die geskikte kultivar vir die omgewingstoestande te vind. “Hierdie is nie die ideale klimaat vir tamaties nie en ons probeer die on waarskynlike hier doen.”

՚n Vriendin wat komkommers in ՚n tonnel gekweek het, het die tamatiesaadjie in haar kop geplant. Die belangrikste oorweging was dat sy graag ՚n bydrae tot die plaas wou maak en in 2004 het sy haar eerste saailinge in ՚n tonneltjie, waarin sy voorheen blomme gekweek het, aangeplant.

Anja Fourie tydens die Absa Accelerator-toekenningsaand waar sy met drie pryse weggestap het. Anja saam met haar suster Hilna Jansen waar sy die toekenning van ABSA ontvang. Timeless Tomatoes se handelsmerk is landwyd bekend.

Tamaties word in skywe gesny en op droograkke in die son gedroog.

Vrystaatse vrou vat tamaties verder deur Tisha Steyn Uitdagings Omdat sy niks van tamaties geweet het nie, moes sy wyd navorsing doen en by kundiges kers opsteek. Aanvanklik was Frans nie by die boerdery betrokke nie, maar namate dit gegroei het, het hy naas sy veeboerdery ook begin om die vars tamaties te hanteer.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 63 Vrouemaand

Vandag plant hulle die kutivar Du reen van Sakata, ՚n tamatie met ՚n lang raklewe. ”Die tamatie het ՚n klein aan hegtingspunt en bars nie so maklik nie. ՚n Lang raklewe is belangrik omdat

Die 45-jarige ma van twee seuns boer saam met haar man, Frans, op die plaas Driefontein sowat 26 km buite die dorp in die Burgersdorpdistrik. Frans hanteer die vars tamaties, terwyl Anja op die verwerking fokus. Die leerkurwe was maar steil, sê sy. “Toe ek met tamaties begin boer het, het ek regtig niks van groente geweet nie, al het ek op ՚n plaas sowat 60 km van hier af grootgeword. My pa, Harm Grobbelaar, het tot met sy aftrede met vee geboer en boerdery is in my bloed. “My ma, Letitia, het vir my die idee gegee om net soos in die oudae die tamaties te begin droog.”

www.proagri.co.za64 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand

Die vars tamaties is netjies volgens rypheidsgraad vir die varsproduktemark Tamatiesverpak.watgedroog

die markte in ՚n straal van 200 tot 400 km van die plaas af is.” Die tonnels, met ՚n totale oppervlak van twee hektaar, is bedek met wit skadunet met 40% deurlaatbaarheid. Die skadunet beskerm die plantjies teen son en hael, maar het nie ՚n invloed op die lengte van die seisoen nie. Drupbesproeiing word gebruik. “Aanvanklik het ek ՚n plaagbeheerpro gram slaafs gevolg. Deesdae hou ons die plante en die weersomstandighede dop en spuit daarvolgens, ons spuit nie meer alles voor die voet dood nie.”

Omdat die klimaat nie ideaal is vir tamatieboerdery nie, hou hulle by ՚n kleiner skaal en voeg waarde toe deur verwerking. “Weens ryp kan ons nie soos ZZ2 in Limpopo en groot produsente in Mpumalanga en in die OosKaap dwarsdeur die jaar plant nie. Ons

'n Tamatieplant moet opgelei word om goed te dra. Die pasgeplukte tamaties word in kratte geplaas en na die pakskuur geneem. Waardetoevoeging Dit is juis die seisoenale uitdagings wat Anja genoop het om ՚n ander plan te maak met die tamatie-oes. “In ՚n sta dium het ek net tweedegraad-tamaties geoes as dit reën, want tamaties bars as dit te nat raak. Teen die einde van die seisoen is die tamaties kleiner en dan behaal dit glad nie ՚n goeie prys op die mark nie,” vertel sy. “Ek het die tamaties begin droog eerder as om dit net weg te gooi of niks daarvoor op die mark te kry nie.” Sy het in haar kombuis konfyt en blatjang begin kook, tot die kombuis te klein geraak het. Sy het ook tamaties wat in skywe gesny is op drie siwwe in die son begin droog. Uiteindelik het hulle ՚n gebou op Bethulie gekoop waar sy die tamaties verwerk het. Die

gaan word, word gesny en dan in die son gedroog op rakke. Songedroogde tamaties is 'n ge sogte produk. Die tamaties word in tonnels gekweek en verg baie tyd en aandag. produksie is maar ՚n druppel in die land seDietamatie-emmer.”plantseisoenbegin in Oktober, anders ryp die saailinge dood. Die saad word by Kwaggafontein Kwekery by Bloemfontein geplant en tien weke later word die saailinge in die tonnels uitgeplant. Nog nege weke later begin hulle oes en teen einde Desember, begin Januarie, is Driefontein se eerste tamaties markgereed – twee weke nadat Bloemfontein se tamaties op die mark kom. Die seisoen hou aan tot einde April of middel Mei wanneer dit weer begin ryp. “Frans en my pa lewer in die seisoen self die tamaties drie tot ses keer per week by varsproduktemarkte in Bloem fontein, Gqebera (Port Elizabeth), OosLonden en Kimberley af,” sê Anja.

Blatjang en pesto is twee van die produkte van die gewilde Timeless Tomatoes-produkte. siële bestuur in die ABSA Accelerator Programme, asook algehele wenner in die vroue-kategorie van die program en die eerste prys in die program se Shark Tank vir beste sakeaanbieding.In2022het haar Time less Tomatoes Hollards se Big Ad-kompetisie gewen wat vir haar televisie-, ra dio- en ander mediablootstelling gegee het. “Die toekennings het baie vir my selfvertroue beteken, want ek kon sien dat ander mense ook glo in wat ek doen; dit het bevestig dat ek op die regte pad is!”

Die verwerkingsaanleg op die plaas voldoen aan al die bedryfsvereistes.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 65 Vrouemaand

Haar man en die Here is haar ankers. “Die Here het ՚n tamatie oor my pad gebring. As dit nie vir Hom was nie, sou ek nie so ver gekom het nie. Ek het gewonder wat ek die onderneming moet noem, en die Here het vir my die naam gegee: Ek het een oggend opgestaan met die naam Timeless Tomatoes in my kop ... “Hy sorg vir alles, ek moet net die werk doen. Ek wil ՚n lewende getuie wees van hoe God my help ondanks al die ops en afs – hoe Hy mense oor my pad stuur wanneer daar ՚n probl eem is, soos siektes in die tonnels ... “Ek voel naby die Skepper as ek met die grond werk. Dis vir my ՚n wonder werk hoe ՚n klein plantjie groei en ՚n gesonde tamatie produseer – hoe mooi en perfek dit is. As ek ՚n tamatie in my hand hou, besef ek die grootsheid van die“Ekskepping.bedank graag my man en kinders, ouers en vriende, sommer al mal wat ՚n aandeel in my sukses gehad het. Maar alle eer aan God!”

Manswêreld Ondanks die toekennings is daar tog mense wat dink boerdery is nie ՚n vrou se plek nie. “Boerdery is maar ՚n manswêreld en daar is mense wat dink vroue kan nie boer nie. Ek het nog nooit bedreig gevoel nie. Ons is in Suid-Afrika al verby die stadium dat ons bedreig hoef te voel. Ek en my man is ՚n span. Hy is my beste maat en met sy geloof in my kan ek enigiets doen.”

Kontak Anja Fourie by 073-3617906 of info@timelesstomatoes. com of besoek die webtuiste http://timelesstomatoes.com/by gebou is later verkoop en hulle het ՚n verwerkingsaanleg op die plaas gebou. In die nuwe droogaanleg word die tamatieskywe op 48 nette op rakke uitgepak en wanneer dit lekker sonnig is, uitgeskuif om buite natuurlik droog te Inword.2017 het sy by SEDA befondsing vir klein sakeondernemings gekry waarmee sy verwerkingstoerusting kon koop vir die verwerking van die tama ties in haar groeiende reeks tydlose tamatieprodukte.“Dievoordeelvan waardetoevoeging is dat jy die prys van jou produk bepaal. As jy vars tamaties aan die mark lewer, berus die prys op vraag en aanbod, en jy moet maar die prys aanvaar wat jy kry.” Arbeid Arbeid is ՚n uitdaging. “Ons probeer vir plaaslike mense van Bethulie en Ventersdorp werk skep. Mense kry subsidies by die staat en alhoewel daar ՚n tekort aan werk is, sukkel ՚n mens om werkers te kry. Hulle is dikwels ook nie toegewyd nie en opgeleide mense los sommer maklik hulle werk.” Buite seisoen is ses tot agt mans en vroue wat op die plaas woon in diens, terwyl tien tot agttien mense in die seisoen van werk voorsien word. Dit sluit werkers in wat pluk, pak, verwerk en vars produkte in die nedersettings verkoop. Bemarking Anja bemark self haar verwerkte produkte op sosiale media en dit word deur koeriers landwyd versprei. Sy ver skaf landswyd aan deli’s, koffiewinkels en sommige Spar-supermarkte. Anja het verskeie toekennings verwerf, insluitend toppresteerder in finan

Drupbesproeiing word gebruik om die fonteinwater spaarsamig te versprei.

Mentor “Ek is van nature baie nuuskierig en wil alles weet – ek steek dus graag my neus in ander se sake, veral as dit by die werk kom! Ek glo ՚n mens is nooit te oud om te leer nie en jy leer elke dag van almal rondom jou.” Anton Rabe, Hortgro se besturende direkteur, is haar mentor wat by uitnemendheid haar denke ontwikkel en geslyp het. “Deur die jare ontmoet ՚n mens verskeie mense. As jong toetreder kyk jy op na jou bestuur en produsente in die kommersiële omgewing met wie jy te doen kry. “Anton is werklik op persoonlike en professionele vlak ՚n ongelooflike mens. Mense en hulle ontwikkeling lê hom na aan die hart en hy glo daaraan om mense vlerke te gee om te kan vlieg. “Hy is streng, gedissiplineerd en baie doelgerig, maar ook hulpvaardig en het raad in enige situasie. Sy optrede is altyd eties en alles wat ons by Hortgro doen is deursigtig en kan aan daardie etiek gemeet word. Hy het ՚n promi nente rol gespeel in die persoon wat ek vandag is, en hy doen dit steeds.”

Loopbaan Mariette het van 2002 tot 2005 by die Sagtevrugte-produsentetrust (nou Hortgro) gewerk, daarna tot 2009 by Optimal Agricultural Business Systems (OABS). Sedert Oktober 2009 is sy terug by Hortgro. As werknemer van OABS het sy konsultasiewerk vir ՚n wye reeks landbou- en landbouontwikkelingspro jekte landswyd gedoen. “Terwyl ek projekbestuur gedoen het, het ek ongelooflik baie van ՚n wye verskeiden heid bedrywe en aspekte geleer, goeie mensekennis opgedoen en internasionale blootstelling gekry.”

Mariette Kotzé van Hortgro saam met Dawie van De venter, 'n boer van Montagu in sy boord.

www.proagri.co.za66 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand

Hortgro “Hortgro se ontstaan strek baie ver terug na die dae toe die destydse Sagtevrugteraad ná deregulering in 1997 omvorm is na die Sagtevrugteprodusentetrust, wat vandag as Hortgro (Horticultural Growers) bekend staan,” verduidelik sy. “Hortgro is ՚n produsente-organisa sie, oftewel ՚n kommoditeitsorgansisa sie, wat poog om ՚n gunstige omgewing te skep en te fasiliteer sodat produsente winsgewend, mededingend en volhoubaar kan wees.” Weens die integrasie in die waarde ketting word na alle aspekte gekyk, insluitend die boere, pakhuise, be

Mariette Kotzé van Hortgro pluk die vrugte van toewyding deur Tisha Steyn

Mariette Kotzé en haar man, Johannes, met hulle twee dogters, Lize-Mari en Ania.

M ariette Kotzé werk die afgelope twintig jaar in die vrugtebedryf en sedert 2016 is sy die groep-operasionele bestuurder by Hortgro in die Paarl. “Ek is ՚n landbouer in murg en been en glo landbou is nie ՚n beroep nie, maar ՚n leefwyse,” vertel die 42-jarige ma van twee dogtertjies. Mariette het op ՚n klein gemengde boerdery wat vrugte ingesluit het, in die skilderagtige Waboomskraalval lei agter die Outeniekwaberge tussen George en die Klein Karoo opgegroei. Na matriek by die destydse PW Botha Kollege op George het sy landboubestuur by die destydse Port Elizabeth Technikon (vandag Nelson Mandela Universiteit) gaan studeer. Sedertdien het sy in 2008 ook ՚n meestersgraad in volhoubare land bou aan die Universiteit van die Vrystaat behaal.Van2002 af werk sy in die vrugtebedryf.Mariettesê sy het nog altyd twee belangstellings gehad, naamlik landbou en regte. “Landbou het geseëvier! Daar is baie uitdagings in ՚n klein boerdery en van swaarkry kan jy my niks vertel nie. Ek wou van jongs af ՚n verskil maak deur my pa te help om suksesvol te boer. Die begeerte om ander te help het intussen verskuif na die kommer siële én opkomende landbousektor.”

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 67 Vrouemaand

Mariette werk nou saam met verskeie rolspelers in die bedryf. Van links is Willem Bestbier, Rico Basson (Vinpro), Mariette Kotzé, Beverley Farmer, Sunil Kooverjee, Ronald Ramabulana, Louis van Zyl, André Smit en Anton Rabe. markers, logistiek en die mark. “Ons primêre fokus is steeds die produsent – die produk betaal!" Volgens haar het Hortgro drie sleutelfokusareas, naamlik navorsing en ontwikkeling, handel en marktoegang, en transformasie met ՚n sterk fokus op ekonomiese ontwikkeling en alles wat daarmee gepaard gaan. Haar loopbaan by Hortgro het in 2002 as navorsingsassistent begin. In 2009 is sy as inligtingsbestuurder aangestel, maar het gou betrokke geraak by ander aspekte wat nie net met inligting en landbou-ekonomiese dienste te doen ge had het nie. In 2016 is sy tot die groepoperasionele bestuurder bevorder. “My rol behels ՚n ondersteunende diens aan al die afdelings van Hortgro, maar ek neem verantwoordelikheid vir die inligtingsbestuursfunksie (landbouekonomiese dienste), die transformasieportefeuljes in die organisasie, asook spesiale projekte. Ek spot altyd dat ek alles doen wat niemand anders wil doen nie!” sê sy. Sy werk saam met ՚n span bestaande uit twee landbou-ekonome, drie projek koördineerders en ՚n data-admini-treerder. “Strategies is ons ՚n span van sewe bestuurslede wat elkeen vir sy eie fokusareas verant woordelik is, maar tog geïntegreerd werk. Ons glo in spanwerk by Hort gro, om mense te help, en om ՚n verskil te maak. Dit is ons etos.” Uitdagings “Die landbou-omgewing het drasties verander vandat ek begin werk het en dis lankal nie meer ՚n manswêreld nie. Ek dink vroue moet steeds harder werk om hulself te bewys as volwaardig om sekere skoene vol te staan en hulself te laat geld. Dit is waarskynlik nie opsetlik is nie, maar dit spruit his tories en kultureel uit die verskil lende rolle wat mans en vroue in die samelewing beklee. “Dinge is aan die verander en ek wil glo ons is meer progressief. Ons as vroue moet ook erken daar is sekere take soos harde fisiese werk wat altyd vir ons ՚n uitdaging sal wees! Maar ons vroue is planmakers en ons kan oplossings vir ingewikkelde probleme vind. Ek praat nie namens alle vroue nie, maar net uit my eie perspektief. Ek soek altyd die oplossing en die geleentheid en ek is baie vasberade – ek laat my nie onderkry nie!” Dis nie aldag maklik om haar rol as vrou vir Johannes en ma vir haar dog ters met haar werk te versoen nie. “Al is ek ՚n werkende vrou met ՚n loopbaan, is ek steeds ՚n ma met kinders en dit is soms ՚n uitdaging om werk en huis te balanseer. Dis nie so maklik as pak jou tassie en klim op die vliegtuig nie! ՚n Ondersteuningsnetwerk is ՚n moet!” Sy gebruik haar emosionele intel ligensie (EQ) om ՚n situasie en mense te beïnvloed. “Mens doen dit deur konsekwent te wees in jou benadering en nie huiwerig te wees om jou standpunt te stel nie, al beteken dit dat jy iets soms op ՚n ander manier moet doen. Ek is oor tuig dade spreek duideliker as woorde.”

Landbou in die algemeen, maar ook die vrugtebedryf in besonder het talle uitdagings. “Produsente se vol houbaarheid bly die sleuteluitdaging, veral gegewe die plaaslike en internasionale ekonomiese klimaat wat op produksievlak en in die mark uitspeel.”

Dieselfde geld nie op nasionale vlak nie. ”Ek dink ons kan dinge vereen voudig deur weg te doen met allerhande onnodige strukture. Daar is so baie wetgewing en toepassingsvereistes wat hulpbronne verg; dit maak landbou minder buigsaam en aanpasbaar om ՚n tree of drie voor te bly. Ek dink ook dat die produsent ongeag kleur en ras altyd sentraal gestel moet word.”

Sy meen dit plaas nog groter klem op Hortgro as produsenteorganisasie om hierdie omgewing te beïnvloed tot voordeel van alle produsente en rolspelers. “Die omgewing is drasties aan die verander. Die uitdaging is om produsente te help om by hierdie omstandighede aan te pas, gegewe die langtermynaard van die bedryf met hoë kapitaal- en bestuursbe hoeftes, en om terselfdertyd meer inklusief te wees.”

Kontak Mariette Kotzé by by (+27) 84-761-1310 of stuur ՚n e-pos na mariette@hortgro.co.za.

Sy meen daar moet harder gewerk word om struikelblokke en uitdagings aan te pak wat nie op indivi duele produsentevlak gedoen kan word nie, maar wat saam met produsente uit die weg geruim moet word. “Ek glo Hortgro is goed geplaas om hierdie uit dagings te takel. Deur te doen wat ons elkeen op ons eie onderskeie funksionele terrein doen, kan ons ՚n verskil maak.”

Thembi Xaba, die hoofuitvoerende beampte van die DFDC-SA subbedryfsentiteit, saam met Mariette Kotzé tydens die bekendstelling van Hortfin, 'n bedryfsfinansierings-leningsfonds.

Toekomsvisie “Ek sou graag ՚n meer geïntegreerde en inklusiewe landbousektor wou sien met groter klem op vennootskappe,” sê sy. “Ons het ՚n unieke verhouding met ons plaaslike regering in die Wes-Kaap, wat nie noodwendig nasionaal die geval is nie. Hier kan ons die telefoon optel, ՚n afspraak maak, met mekaar gesels en probleme en uitdagings oplos. Dit is ՚n ons-situasie omdat ons dit eien, deel en ՚n verskil wil maak.”

Sy glo daar is baie geleenthede vir vroue in landbou. “Daar is ՚n verskei denheid afdelings in landbou, soos na vorsing, tegnies, sosiaal en maatskaplik, innovasie en tegnologie ... en so kan ek aangaan, wat geskik is vir vroue. Ons is so ՚n bietjie anders aanmekaar gesit wat ons in verskeie opsigte ideaal en aanpasbaar maak. Go for it – if you can dream it you can do it!”

www.proagri.co.za68 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand R E C O MM END S T HE TOP TH R E E T I P S FO R YO U R A P PL I C AT IO N D EFIN E S D R O PL E T S I Z E R AN G E C ALC U L ATE S C ORREC T FL O W R AT E D E T E RM IN E S TARGE T S P R AY PR E SS U R E VERIFIES TIP PERFORMANCE WITH THE SPRAY TIP CALIBRATION TOOL LO C AT ES A N E A RB Y T E E J ET RE TA IL E R The NEW SpraySelect app from TeeJet helps you to select the optimal spray tips for your specific application. O P T I MIZE YIE L D M I N I M IZE DR IF T Visit teejet.com/SpraySelect to download the FREE SpraySelect app today!

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 69

Gelukkig bestaan die lewe nie net uit distels en dorings nie; daar is ook mooi, goeie gewasse soos mielies, koring en druiwe, maar meer nog – daar is ook kleurige, geurige plante soos die laventel waarmee Ingrid de Waal op Canettevlei in die Stellenbosch-distrik boer. Canettevallei is eintlik ’n ou wynplaas waar Ingrid se man, Daniël, heerlike Pella- en Mount Sutherland-wyn maak. Ingrid het twee jaar in Frankryk as gasvrou by die vonkelwynhuis, Veuve Clicquot, gewerk voordat sy na SuidAfrika teruggekeer het. Nadat Daniël op Stellenbosch wynkunde studeer het, het hy gaan leer wynmaak in St Emilion, ՚n bekoorlike Middeleeuse dorp in die hart van die bekende Bordeauxwynland. Hulle is in 1997 getroud en het drie kinders. Albei is versot op Frankryk en die Mediterreense leefstyl, en die betowerende skoonheid van veral Frankryk se Provensaalse streek het Ingrid inspireer om ՚n stukkie Frankryk in die plaasopstal se voortuin te vestig. Die gedagte van ՚n proelokaal vir hulle wyn in ՚n laventellandskap wat toeriste eweneens sal betower, was ook ՚n oorweging. Benewens die nostalgiese skoonheid van die Franse landskap, wou sy ook ՚n inkomste uit die heerlike geur van laventel skep. Die eerste landerye is in 2004 met ՚n olievariëteit, die hibried la vandin abrialis, ՚n kruis tussen angusti folia en lavandula latifolia, aangeplant. Die eerste blomme is die volgende jaar geoes. Die hoofprodukte is vlugtige olie en laventelrys, ՚n woord wat sy geskep het omdat die “laventel blommetjies soos ryskorrels lyk”.

Vars blomme moet so gou moontlik gedistilleer word om die vlugtige olie te onttrek.

Laventel:

Ingrid vertel verder: “Ons het twee variëteite: Abrialis, die olie-variëteit, en die tuinplant Dentata, oftewel Franse laventel. Abrialis word in Januarie geoes en die Franse laventel dwarsdeur die wintermaande tot aan die einde van September. Die oes van laventel is arbeidsinten sief, want dit word met die hand geoes. Hiervoor word werklose jeugdiges van die nabygeleë Vlottenburg-woonbuurt ingespan.Laventelsteggies word geplant, want lavandin abrialis is ՚n steriele hibried variëteit wat nie saad produseer nie. “Ons maak al ons steggies self sodat ons die plantjies gereed het wanneer ons moet inboet.” Hulle peuter nie met die grond nie. “Ons meng minimaal in met die grond en ploeg net die bogrond vlak om, om dit los te maak. Daarna strooi ons landboukalk in die rye om die pH-vlak te verhoog, want laventel floreer in ՚n alkaliese omgewing.” Vir besproeiing word slegs drupper pyp gebruik.

Verbouingsproses Organiese boerderypraktyke word gevolg en geen chemiese middels word gebruik nie. Dit beteken dat die olie 100% suiwer is en dat die produkte

՚n kleurige, geurige boerdery deur Tisha Steyn geskik is vir gebruik op ՚n sensitiewe vel en in kos. “Ons laventel word onder meer as eetbare kruid bemark en daar mag dus geen gifstowwe op wees nie. Ek is ook baie besorg oor die welsyn van ons heuningkorwe en die duisende bye wat op die laventel wei, en ek sal enigiets doen om hulle te beskerm.”

Ingrid de Waal, laventelboer.

Oesproses Die oliebosse word in Januarie met sekels gesny, in kratte gepak en so gou moontlik na die stoomdistilleerder geneem wat die olie onttrek. Een ton vars blomme lewer sowat 12 kg olie. Die pulp wat agterbly word as deklaag tussen die rye in die landerye gebruik. Elke tweede jaar word die hele oes gedroog om laventelrys, hulle tweede belangrikste produk, te maak. Omdat dit Januarie en warm is, neem dit ՚n week om droog te word. Die tuinsoort-laventel word dwars deur die winter met die hand gesny, Twee voltydse werkers help om die blomme in bondels te bind. Laventel is 'n arbeidsintensiewe produk en moet met die hand gesny word. Varsgesnyde laventel.

Hulle maak self kompos van perdemis, druiwedoppe, houtskaafsels en hoendermis en geen chemiese bemesting word gebruik nie. “Ons gebruik ook graag trichoderma, ՚n natuurlike bakterie, om die plante weerstandig teen siektes te maak.”

Die winkel op Canettevallei verkoop die laventelprodukte en ander mooi goed. Die drie De Waal-dogters tussen die laventel.

Laventelheuning Laventellanderye is ՚n byeparadys. Een maal per jaar word heuning uit die korwe geoes. Laventelnektar is subtiel gegeur en is ware fynproewersheuning. “Omdat laventel nie baie nektar het nie, word net beperkte volumes geoes,” verduidelik Ingrid. Omdat die heuning, oftewel miel de lavande, so skaars is, is dit baie gesog. Die heuning is 100% natuurlik, rou en ongepasteur

www.proagri.co.za70 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand

Bondels vars laventel ՚n Deel van die laventel, wat ՚n pragtige prentjie maak wanneer dit tussen Mei en Oktober vol in die blom staan, word as snyblomme gekweek. Dan word bondels gesny wat aan bruide, winkels en bloemiste verskaf word. Die blomme word styf vasgebind in bondels van 60 stamme van sowat 25 cm lank.

in bossies gebind en vars verkoop of gedroog en buite seisoen verkoop.

Produkte Hulle doen al die werk self. Ingrid maak seep en het twee vroue wat permanent in die fabriek help met die pluk van bossies, die verpakking en bestellings opmaak.Gedroogte laventel is sterk in aanvraag by bruide, seepmakers en knutselaars (crafters). Die geur sit in die blommetjies wat in ՚n rits aan die blomstingel groei en wanneer dit gekneus word, die heerlike geur vrystel wat tot vyf jaar hou!

Almal op die plaas ondersteun plaaslike ondernemings soos die kafee. “Ek is ՚n ondernemer in murg en been en is steeds mal oor elke aspek van my werk,” sê Ingrid. “Ek kry bevrediging daaruit as klante terugkom vir dieselfde produk of wanneer ՚n winkel weer bestel. “Ek het nooit ՚n sakeplan gehad nie, maar is gedryf deur my geloof in die produk wat ek verbou en verkoop. Die saak het met verloop van tyd ontvou en ontwikkel en het ook aangepas by veranderende tye, soos sosiale media enSyaanlynverkope.”gloaanskeppingskrag op die ingewing. “My natuurlike instink is en was nog altyd my grootste bondge noot! Ek is nie dol oor groot risiko’s nie en het verkies om my saak met klein treetjies uit te brei. Ek verkoop net produkte waaraan ek self glo, waarvan ek self hou en weet wat die gehalte daarvan is.”

Sy hou daarvan om baie van die artikels wat in die winkel verkoop word, self te maak. “Dit is heerlik om so weg te kom van die fabriekroetine, alhoewel ek ongelukkig nie meer baie tyd daar voor het nie.”

Waardetoevoeging “Ek dink waardetoevoeging tot ՚n landbouproduk is kenmerkend van vroue in landbou. Mans boer gewoonlik met ՚n onverwerkte produk en lewer dit in stortmaat (bulk), terwyl vroue allerhande planne daarmee maak. ՚n Man lewer sy pruime in groot kratte by die mark af, terwyl ՚n vrou konfyt en stroop kook of die vrugte droog en rolle daarvan maak. “Ek het baie vroeg besef ek sal moet waarde toevoeg as ek suksesvol wil wees. Gelukkig is ek ՚n skeppende mens met geen tekort aan planne nie. Waar daar nie aanvraag vir ՚n produk was nie, moes ek aanvraag skep – dit was die grootste uitdaging om mense te oortuig hoekom hulle my produk moet koop.”

Nog ՚n reuse uitdaging is om by te bly met tegnologie. “Ek moes noodgedwonge tydens die inperking ՚n aanlyn winkel begin om te oorleef, en moes hierdie tegnologie vinnig aanleer. En dit verander so vinnig! Nog ՚n uitdaging is nuwe neigings en smake, en om in pas te bly is nogal moeilik.”

Die De Waal gesin: Isabella (17), Regina (23) Ingrid, Daniël en Anaïs (20) om die tafel in die tuin.

Laventelrys is ՚n voorbeeld hiervan. “In 2007 was laventelrys ՚n onbekende produk, maar ek het die potensiaal raakgesien en onwrikbaar daarin geglo.

Kontak Ingrid de Waal by pella@ adept.co.za of besoek die webtuiste by leilavender.co.za/about-us/http://www.canetteval

Vandag is die produk uitverkoop en ek moet selfs blomme van ՚n ander laven telplaas koop om in die aanvraag te voorsien. Ander produkte het op ՚n or ganiese wyse gevolg en vandag maak ons ՚n groot reeks unieke produkte.”

Sy probeer ՚n gesonde balans tussen werk en speel handhaaf. “Die werk ver wys na die fabrieksroetine – dit betaal die fakture; die speel is die skeppende kant, soos die maak van unieke goedjies, en die bywerking van oudhede wat enig in hulle soort is. Neem van foto’s vir ons Instagram-blad is ook noodsaaklik om ons onderneming interessant te maak en mense se aandag te hou.” Die laventelboerdery verdien nie net ՚n inkomste nie, maar maak ook die lewe vir Ingrid en almal wat dit sien mooi en lekker. “Die rol van die land skap, die skoonheid van die pers lande in blomtyd en die reuk is ontspannend en laat alles die moeite werd voel wan neer jy ՚n moeilike dag beleef. Ek het min tyd vir ontspan, gaan feitlik nooit met vakansie nie, werk elke dag, ook naweke, maar ek is steeds verlief op my werk.”

Werk en speel Ingrid glo ondernemers en kleinsake bedrywe is die hart van ՚n gemeen skap en het ՚n rimpeluitwerking op die onmiddellike en groter omgewing.

Bemarking en verkope Die winkel op Canettevallei is Maan dae tot Saterdae oop tussen 10:00 en 17:00. Al die laventelprodukte is in die winkel en aanlyn beskikbaar. Die plaas is ook ՚n gesogte agter grond vir foto’s, video’s en films. Hulle neem vanjaar ook weer deel aan die Stellenbosch Tuinweek, wat einde Oktober gehou word. “Ons gaan verskeie werksessies vir besoekers aanbied en die geleentheid beloof om ՚n groot jaarlikse gebeurtenis te word.”

Winkel 072-730-9811Canettevallei-kantoor:com/canettevalleiFacebook:Instagram:der.co.za/shop/https://canettevalleilaven@canettevalleihttps://www.facebook.

Uitdagings Die grootste uitdaging was die droogte. “Ek kon glad nie besproei nie en het gevrees ek gaan al my plante verloor, maar nie eens een plant is dood nie. Ek kon dit nie glo nie!”

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 71 Vrouemaand

Ingrid het nie eintlik ՚n mentor nie. “Ek volg graag finansiële nuusblaaie om op hoogte te bly van wat in die sakewêreld gebeur. Ek bewonder suk sesvolle ondernemers, maar meestal volg ek my eie kop.”

Die laventel en die wingerd vul me kaar goed aan om ՚n gesellige geheel te vorm. “Ons is ՚n boetiekwynplasie en maak min wyn, maar alles is van hoë gehalte en het al baie pryse gewen. Ek dink dit vorm ՚n geheel omdat dit my en Daniël se onderskeie passies is. Dit skyn deur, mense ervaar ons plekkie as outentiek, eg en niks kommersieel nie. Mense geniet die visuele ervaring van die laventel wanneer hulle kom wyn proe.”

iseerd. Die feit dat die heuning kristal liseer is juis ՚n teken van suiwerheid, sê Ingrid. Seep “Ek is absoluut passievol oor natuurlike seep en ek maak amper elke dag van my lewe seep met natuurlike bestanddele soos olies en botters. Ons het ՚n ver skeidenheid van meer as vyftig soorte seep waarvan die gebruike wissel van wasgoed, skottelgoed, boerseep, seep vir babavelle en velprobleme soos ek seem en psoriasis. Ons kan ook ՚n seep pasmaak volgens ՚n kliënt se behoeftes.”

www.proagri.co.za72 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand

Vroueboer die sukses agter Simply Bee

H elena van der Westhuizen van Hope field is die eienaar van Simply Bee. Simply Bee gebruik heuning, byewas en byebrood uit hulle heuningkorwe vir die vervaardiging van ՚n wye reeks skoon heid- en ander produkte wat landwyd en in die buiteland beskikbaar is. Simply Bee se fabriek, winkel, dekor winkel, spa en waarnemingsentrum vir leerders is in Kerkstraat in Hopefield in die Wes-Kaap.

Derick het in die vyftigerjare met bye begin boer. Hy het al die jare sy eie korwe gehad, maar hy kon eers na sy aftrede in 1994 die stokperdjie in ՚n sake-onderneming omskep. Hy het aanvanklik heuning uit sy vyftig korwe verkoop en later ՚n heuningdepot, Die Byenes, op die dorp bedryf waar heuningverskaffers heuning kon koop. Derick was ook geïnteresseerd in die ratels wat soms die korwe oopgebreek het. Hy het bevind dat die ratels nie as sodanig agter die heuning aan was nie, maar eerder die jongbylarwes in die korf. Tot vandag is Simply Bee se korwe op staanders gemonteer om dit uit die kragtige kloue van honger ratels te hou. Helena kom huis toe In 1997 is Helena saam met haar eerste man na die VSA waar hy aanvanklik net ՚n paar jaar sou werk. Uiteindelik het die egpaar vyftien jaar lank in die staat Oregon gewoon voordat Helena en haar twee dogters, Bianca en Heidi, in 2009 na Suid-Afrika teruggekeer het. Haar seun, Ralf, is steeds daar. Pierre, Helena se tweede man, het soos ՚n kind in die Hugo-huis groot geword en Derick was altyd baie geheg aan hom. Daardie jare was Helena nog op skool. Die twee is uiteindelik met ander persone getroud. Hulle het mekaar na 24 jaar op haar ma se begrafnis raakgeloop. Sy en Pierre, wat twee kinders, JeanPierre en Michelle, uit sy eerste huwe lik het, is in 2010 getroud. Hulle het sesDiekleinkinders.egpaarismede-eienaars van Simply Bee. “Pierre speel ՚n geweldig belangrike rol en sonder sy harde werk sal die besigheid nie bestaan nie. Hy is ՚n wonderlike byeboer wat reeds drie mense opgelei het om ook met bye te Voorwerk.”Helena se terugkeer het haar pa, wat toe al in sy sewentigs was, op ՚n dag vir Pierre gevra of hy die byeboerdery wil oorneem. Toe hy instem, het Derick hom twee jaar lank alles van die bedryf geleer voordat hy aan kanker oorlede is. Eerste produkte Terwyl Helena nog in die VSA was, het sy begin navorsing doen oor die ge sondheidsvoordele van natuurlike bye was en propolis, wat in pront Afrikaans

Simply Bee se produkte word onder meer in die winkel op Hopefield en aanlyn verkoop.

Agtergrond Helena se belangstelling in bye kom van kleintyd af. Haar pa, Derick Hugo, het ՚n byekorf by sy skoonpa as trougeskenk gekry met die woorde: “As jy eendag nie kan konfyt koop nie, sal jou vrou darem heuning hê om op haar brood te smeer.”

Produkte van Simply Bee en Hugo Apothecary.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 73 Vrouemaand

byebrood, ՚n mengsel van stuifmeel en heuning, is. Sy het haar reeks in 2011 met vyf produkte, naamlik ՚n lipsalf, antisep tiese salf, seep, handeseep en handeroom, afgeskop. Die produkte is in die braaikamer in die gesin se huis in Hopefield ontwik kel. Omdat Helena ՚n hipersensitiewe vel het wat onder meer vir alkohol en sintetiese geur- en kleurstowwe aller gies is, wou sy middels skep wat sy self kan gebruik. Monsters van die produk te is destyds aan familielede en vriende uitgedeel om hulle menings te kry.

Vir meer inligting kontak Simply Bee by 022-723-0569 of stuur ՚n e-pos na info@simplybee.co.za of info@hugoapothecary.com. Besoek die webtuiste www.simplybee.com of hulle Facebookblad by Simply Bee Natural Beeswax Products.

Dit is dié dat hulle steeds op Hope field is, al raak die gehuurde geboue waarin hulle hulle saak bedryf ՚n bietjie knap. Om die rede het Pierre ՚n eiendom op Koperfontein, sowat 7 km daarvan daan, gekoop waarheen hy sy korf- en uitswaaitoerusting verskuif het. Waarnemingsentrum Helena is ernstig oor die volhoubare benutting van bye. Om jong kinders meer te leer oor bye, is ՚n waarneming sentrum in 2014 by Simply Bee se per seel ingerig. Hier lig Heidi skoolgroepe in oor die waarde van bye. Vir die doel het Heidi ՚n reeks boekies, Stella the Bee, geskryf.

Produkte

Byeboerdery Simply Bee se byekorwe staan net tus sen fynbos wat minstens tien kilometer weg is van enige kommersiële monokultuurgewasse.Geenstuifmeel of prinsesselei, (royal jelly) wat deur die werkerbye vir die koningin gevoer word, word geoes nie. Slegs die wasdoppies wat van die selle geskraap word wanneer die heuning geoes word, word gebruik. Die enigste propolis, oftewel byebrood, waarmee die bye openinge in die korf verseël, wordVoortsgeoes.word die bye glad nie ver skuif of vir bestuiwingsdienste gebruik nie. Geen bykomende voeding in die afseisoen of medisyne word gegee nie. Daar word wel gesorg dat die bye altyd genoeg vars, skoon water het. Fynbosheuning word beskou as gesonder as ander heuning. Dit kan waarskynlik toegeskryf word aan die groot verskeidenheid plantsoorte waarop die bye voed. Die meer as 500 fynbosspesies sluit onder meer boegoe in wat op sigself gesondheidsvoordele inhou. Die probleem met fynbos is dat die oes wisselvallig is en nie altyd ewe veel heuning lewer nie.

Tweede mentor Na Derick se dood het sy beste vriend, Charl Baard, hulle mentor geword. Volgens Helena het hy drie reëls gehad waarby hulle steeds hou, naamlik: Jy koop niks op skuld nie, jy sit alles wat jy maak terug in die onderneming, en jy hou jou saak so klein as wat jy kan so lank as wat jy kan. Hy het ook geglo dat ՚n mens nie sommer jou onderne ming aan iemand verkoop wat nie die waardes en beginsels van die onderne ming deel nie.

Helena onthou hoe hard hulle dikwels dwarsdeur die nag gewerk het om die houers gevul en geëtiketteer te kry sodat dit vir die mark gereed is. Al die produkte word steeds in klein hoeveel hede met die hand gemaak en verpak, al gebruik hulle groot handstaaf mengers en ՚n masjien wat die korrekte hoeveelheid afmeet. Elke houertjie word egter steeds met die hand onder die tuit gehou en die etikette met die hand geplak.

Helena en Pierre van der Westhuizen van Simply Bee het vyf kinders en ses kleinkinders.

Die eerste Simply Bee-produkte is in Maart 2011 verkoop. Vandag bestaan die reeks uit 78 produkte, wat onder meer Anti-age (gepak met heuning), Propolis Serum, Propolis Balm, Antisep tic Balm en Body Butter insluit. Die reeks is by meer as 500 win kels landwyd beskikbaar, insluitend by gesondheidswinkels, lughawewinkels, apteke, salonne, boetieks en padstalle. Dit is ook in Namibië, Zimbabwe en Mauritius, asook die VSA, Brittanje en Nederland beskibaar. Daar is ook ՚n reeks produkte vir troeteldiere beskikbaar. Hulle vervaar dig ook politoer vir ՚n vervaardiger van hout-braaibykomstighede en vir leerhandsakke. Werkskepping Die bedrywighede verskaf werk vir 22 inwoners van Hopefield en ook vir 9 werkers regoor Suid-Afrika. “My grootste wens was om vir Hopefield se mense werk te skep — op so ՚n klein dorpie is werk baie skaars.” Nuwe reeks Tydens die Covid-19-inperking het Helena ՚n nuwe luukse botaniese reeks ontwikkel. Die reeks is heelwat duurder as die Simply Bee-reeks en is op ՚n heel ander mark gerig. Die reeks bestaan uit tien produkte en 75 vlugtige olies en is verpak in wit-enblou houers wat onder die naam Hugo Apothecary bemark word. “Die doel met die Simply Bee-reeks was om natuurlike, organiese handge maakte produkte van goeie gehalte teen ՚n bekostigbare pryse te verkoop en die middelman uit te skakel. Die grootste uitdaging is om die digtheid van die produkte konstant te handhaaf ten spyte van die natuurlike grond stowwe wat van jaar tot jaar verskil.”

Tshegofatso Malebye, 28-jarige dame van Mabopane, Pretoria, deel graag haar storie met die lesers van ProAgri: “My liefde vir die landboubedryf het begin terwyl ek as junior produsent vir ՚n tonnelboerdery (hidroponiese boerdery) gewerk het. Kort daarna het ek my werk verloor as gevolg van die Covid-19-pandemie, alhoewel dit my nie gekeer het om my drome en liefde vir die natuur steeds na te jaag nie. Ek het ek in my agtertuin ՚n groen teplaas begin waar ek spinasie begin plant het. As gevolg van die beperkte spasie wat ek gehad het, was die alter natief ՚n kruietuin en die vasvang van insekte in die tuin. My grootste dryf na sukses is die liefde wat ek vir die landboubedryf het. Ek probeer elke dag om nuwe uitdagings aan te pak. Om vroueboere in die bedryf te sien floreer maak my trots en opgewonde vir die toekoms. Ek streef daarna om ՚n verskil te maak en om hongerte in ons land te bekamp. My toekomsvisie is om binne die volgende vyf tot tien jaar my eie plaas of stuk grond te hê waar ek ՚n hidro poniese en akwaponiese boerdery wil bedryf en ook veevoere wil produseer. Ek wil ook graag ander vroue bemagtig om hulle meer te leer van die bedryf. My boodskap aan ander vroue is om nooit op te gee nie. Al verg dit harde werk met baie uitdagings, met toe wyding, geduld en ՚n passie vir wat jy doen, sal jy daar uitkom. Onthou dat harde werk nie net vir mans is nie; as jy nie bereid is om jou hande te gebruik nie, sal jy honger gaan slaap. Kom ons staan saam, bekamp honger snood en voer die nasie!”

Vertel jou storie: Vroue in die landboubedryf deur Bianca Henning Hanlie Carstens, die dryfkrag agter ’n ondernemingsuksesvolle Hanlie Carstens, administratiewe bestuurder van Prima Engineering, is beslis die ruggraat van die onderne ming. Hanlie hanteer alles van oproepe en bestellings tot rekeninge en“Syvoorraad.isnie’n vrou wat agteroor sit en kyk hoe haar werknemers werk nie. Sy is nie bang om haar hande vuil te maak nie. Sy draai silinders toe vir uitstuur, sy tel voorraad, sy help produkte aanmekaar sit en skoon maak indien nodig,” vertel ՚n kollega en administratiewe assistent, RobynLee Harris van Prima Engineering. Daar waar daar werk is om gedoen te word, daar sal jy vir Hanlie vind. Hanlie beman nie net die kantoor voltyds nie, maar boonop is sy ’n ondersteunende ma vir haar twee kinders, ’n liefdevolle ouma vir haar twee kleinkinders asook ’n fantastiese vrou vir haar man. Robyn-Lee brei verder uit: “Daar is niks wat oor haar pad kom wat haar sal onderkry nie. Sy dink dinge goed deur, en voor jy weet het sy vir jou die oplossing vir enige probleem. Hanlie is gek oor kosmaak en haar huishouding. Sy kan ure lank staan en voorberei aan kos wat jou laat lippe aflek, sy sing ook graag soos sy deur haar daaglikse take beweeg en is dit gereeld ’n plesier om die melodie te hoor. “Laaste, maar nie die minste nie, het Hanlie ’n hart van goud! Haar oor is altyd gereed om te luister, haar hande reg om te help, haar arms oop vir vertroosting en haar hart gereed met eindelose liefde,” sluit Robyn-Lee af. Hanlie Carstens, administra tiewe bestuurder van Prima Engineering.Die gesonde, grasgroen spinasie in Tshegofatso Malebye se tuin. Tshegofatso Malebye toe sy as junior produsent gewerk het.

www.proagri.co.za74 ProAgri Suid-Afrika 270 Vrouemaand

O ns lewe in ՚n vinnig-veranderende wêreld en die rol van die vrou moet toenemend daarby aanpas. Met dié dat Vrouemaand in Augustus gevier word, val die kollig opnuut op die plek van die vrou in die samelewing. Ook in die landbousektor is daar ՚n besef dat vroue ՚n rol te speel het en dat daar formidabele vroue is wat reeds hulle merk gemaak het.

Sy sê: “Kom ons praat liewer oor ons boerdery, Kleinskuur Aquaponics, waarin ek en my man, Colin, gelyke rolle speel. Sonder Colin sou Klein skuur ՚n dooie droom gewees het en sonder my dalk ook.” Akwaponika is kortweg ՚n stelsel waarin water sirkuleer om vis en groente in simbiose te produseer — die kurpers (tilapia) in suurstofryk damme en die groente of ander plante in groot waterpanne en in spesiale potte wat Kleinskuur ontwerp en gepatenteer het. Kortweg voed die visse se afval produkte die plante en die plante maak die water skoon voordat dit weer na die visseBaiegaan.navorsing, studie en proefne mings was nodig om die stelsel te ontwerp en te bou, en hierin het Colin met sy tegniese aanleg en knaende weetgierigheid die leiding geneem.

Annemarie neem weer meestal die leiding met die vestiging en oes van produkte, verpakking, verspreiding en bemarking, maar hulle werk saam in elke faset van die werk. Die twee werk ook saam met die gereelde aanbied van gewilde kursusse vir voornemende akwaponikers en met die ontwerp en oprigting van stelsels regoor Suidelike Afrika. Hulle jongste projek was ՚n volledige akwaponiese stelsel waarmee Hoërskool Merensky in Tzaneen reeds vooruit boer.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 75 Vrouemaand

Kleinskuur Akwaponika is die ene aksie Annemarie en Colin Bremner by Jeremia, die trekker wat die terrein vir Kleinskuur se eerste akwapo niese stelsel gelyk gemaak het.

Kleinskuur het onlangs ՚n akwaponiese stelsel by Hoërskool Merensky in Tzaneen opgerig sodat die leer linge die beste moontlike blootstelling aan die unieke manier van boersaam-met-die-natuur kan kry.

As jy meer wil weet van akwaponika, praat met Annemarie of Colin by 082-320-3642 of annemarie@ ksba.co.za, besoek www.ksba.co.za of gaan kuier op Bakkiesblad by Kleinskuur Aquaponics.

A ksie, beweging en lewe omring Annemarie Bremner, wat Kleinskuur Aquaponics saam met haar man, Colin, oos van Pretoria bedryf. Annemarie was ՚n joernalis by die SAUK totdat sy by Radio Pretoria aangesluit het, waar sy tot hoofnuusredakteur gevorder het. Toe die aan bieder van die landbouprogram oorlede is, het sy dié ook oorgeneem, al was haar kennis van landbou in daardie stadium beperk. Sy het vinnig geleer totdat sy genoeg van landbou geweet het om redakteur van die voorste land boutegnologietydskrif, ProAgri, te word. Intussen het die Bremners Kleinskuur Aquaponics opgerig en Anne marie kon haar uiteindelik voltyds aan die boerdery wy, al sit sy nog handjie by by AnnemarieProAgri.is nie eintlik geneë om oor haarself as vrou in die boerdery te gesels nie. Sy sê: “Vroue is net so deel van die skepping as mans. Omtrent die helfte van alle mense op aarde is vroue. Dit is nie snaaks of raar om ՚n vrou te wees nie. Vroue is nie fratse nie. Vroue kan ook boer en presteer. Dit is nie anders of uitsonderlik sodat spesiale ophef daarvan gemaak hoef te word nie.”

Container size Contains Servings 5 Liter Bucket 2.5 kg - Oja Dry roasted beans + stock 5 kg - Oja Dry roasted beans + stock 12.5 kg - Oja Dry roasted beans + stock (Beef, chicken or vegetable stock) 50 servings 10 Liter Bucket 100 servings 25 Liter Bucket 250 servings 25 kg Bag 500 servings The OJA Farm full fat, pre-cleaned, Dry Roasted Beans are heat treated to change the anti-trypsin and the lipoxygenase enzymes in the beans to produce an excellent nutty tasting product with no beany or grassy aftertaste. Dry roasted beans GET IN TOUCH Riëtte Strydom riette@ojafarms.co.za +27 83 631 2058 For recipes, visit: http://www.ojafarms.co.za Roasted beans are the cheapest protein source in the world. The amino acid composition is favourable and similar to any animal or plant protein source. • Gluten Free • Cholesterol Free • High in Protein Soak it in boiling water for 20 minutes and then cook it in the stock that we provide for 20-30 minutes. 10 OJA FARMS PROPOSAL iii. Crunch bites are our coated Soya nut range. Yoghurt coated Soya nuts with Cranberries Chocolate coated Soya nuts (No added sugar) Caramel & Cinnamon coated soya nuts with lightly roasted and salted Pumpkin and Sunflower seeds

www.proagri.co.za76 ProAgri Suid-Afrika 270

Vrouemaand D e Fynne Kwekery is ՚n groothandelkwekery van fynbos, landbouge wasse en vrugtebome in die Paarlomgewing. Mede-eienaar Jacky Goliath is ՚n bekende in die plantwêreld sedert sy met die draai van die eeu saam met ՚n kollega en vennoot ՚n kwekery in ՚n agterplaas begin het. Die onderneming het vinnig gegroei totdat hulle vandag ՚n kwekery van so vyf hektaar op ՚n plaas van 22 hek taar bedryf. Naas proteaspesies as tuinplante, kweek hulle ook op kon trak landbougewasse en vrugtebome vir landbou-ondernemings en navorsingsinstansies.JackyhetinAbbotsdale in die Swart land grootgeword en haar liefde vir plante het begin toe sy as dogtertjie in die huistuin handjie bygesit het. Nadat sy ՚n diploma in Tuinboukunde aan die Cape Peninsula University of Technology (CPUT) verwerf het, het sy in die Landbounavorsingsraad se fynboskwekery gewerk. Later het sy ook ՚n graad in Tuinbou by Unisa verwerf. In 2001 het sy en Elton Jeftas, haar vennoot, besef daar bestaan ՚n geleent heid om hulle vaardighede en kundigheid ook na-ure te gebruik om ՚n ekstra inkomste te skep. Hulle het ՚n kwekery met 1 000 fyn bosplante van net drie fynbosspesies, naamlik Coleonema, Phylica en Cyclo pia, in Elton se agterplaas begin. Streng waterbeperkings het hulle laat besluit om op droogtebestande inheemse tuinplante te fokus, en sommer uit die staanspoor het die kwekery gedy. Kort voor lank moes hulle ՚n groter perseel vind en in 2004 het hulle ՚n erf van ՚n halwe hektaar in die buitewyke van Kylemore gehuur. Hier het hulle met die hulp van twee helpers 20 000

Jacky Goliath, De Fynne Kwekery, Paarl plante van steggies gekweek. Toe die water opnuut te min raak, het hulle ՚n erf van 1,5 hektaar in Simondium gehuur. Hulle het gou besef die kwekery gaan vinniger uitbrei as hulle nie net fynbos vir tuinbou kweek nie, want die plante neem minstens ՚n jaar om markgereed te raak, wat hulle kontantvloei aan bande gelê het. Toe begin hulle plante op ՚n kontrakbasis vir die landbousek torDiekweek.kwekery het sowat 600 000 plante, wat fynbos soos protea, leu cospermum, leucadendron, erika en boegoe insluit, asook vrugtebome, navorsingsmateriaal en landbougewasse. In 2008 het Jacky uit haar pos bedank om haar voltyds aan die kwekery toe te wy. In 2013 het hulle 22 ha in die Paarlgebied bekom en vandag bied die groot

De Fynne Kwekery het aanvanklik net fynbosplante soos hierdie gekweek. De Fynne Kwekery kweek vrugte bome op kontrak vir kommersiële deur Tisha Steyn

landbou.

Pruime word geproduseer vir die uitvoermark na Europa en Asië.

By De Fynne word die plante onder net en in die oopte gekweek.

www.proagri.co.za ProAgri South Africa 270 77 Vrouemaand

As besturende direkteur is Jacky verantwoordelik vir die daaglikse bestuur van die kwekery, insluitend menslikehulpbronbestuur, produksie, veiligheid en finansies. Elton help met die finansies, vrugteproduksie en die strategieseWerkskeppingbeplanning.wasnog altyd vir hulle belangrik en vandag het hulle 38 vol tydse personeellede en nog 15 ekstras wat gedurende piektye kom hand bysit. Die grootste uitdaging was om deur die jare te sorg dat die kwekery vol houbaar bly en dat die werksmense gemotiveer en gefokus bly. “Ek en Elton en ons werkers is ՚n span en ons moet dieselfde siening hê en in die selfde rigting trek. Veral met Covid-19 en die ekonomiese druk wat daarmee gepaard gegaan het, was dit nie aldag maklik nie. “In ՚n landelike bedryf wat baie mansgedrewe is, is dit ook moeilik om veral as vrou van kleur staande te bly.”

Volgens Jacky is haar ma, Yvonne Goliath, haar grootste inspirasie en mentor. “Sy het nie maklik groot geword nie, maar sy is ՚n kalm, per soon met groot deursettingsvermoë en ՚n groot hart wat altyd ՚n ander se belange voor haar eie stel.” Die toekennings het nie weggebly nie. In 2012 is sy aangewys as die nasionale wenner in die kommersiële afdeling in die Departement van Land bou, Bosbou en Visserye se Vroueontrepreneur van die Jaar-kompetisie. Dieselfde jaar is sy deur die Land bouskrywers van Suid-Afrika aangewys as die jaar se Nuwe Toetreder tot Kom mersiële Landbou. Ander toekennings was onder meer as Nuwe Boer van die Jaar (2012), beste kleinsakeonderne ming (2013), en sy het in 2014 selfs ՚n toekenning ontvang as die Invloe drykste Vrou in Landbou (Besigheid en Landbou) in die Weskaap en die SuiderAfrikastreek. In 2019 het sy opnuut erkenning geniet as die Invloedrykste Vrou in Landbou in die land. Kontak Jacky Goliath by jacky@defynne.co.za

kommersiële kwekery werksgeleenthede vir 38 voltydse en 15 deeltydse werkers.Namate markneigings verander het, het De Fynne ՚n spesialis-kwekery geword wat plante onder kontrak vir die tuinbou, navorsingsinstansies en landbousektor kweek. Hulle het ook voortgegaan met die sowat 15 ha pruimboorde wat reeds op die grond was. Die pruime word na Europa en AsiëDieuitgevoer.suksesvan die kwekery kan gemeet word aan hulle kliënte, wat nie net grootmaataankopers insluit nie, maar ook kommersiële plase, wynplase, landskapontwerpers en navorsingsinstansies. Hulle landboubedrywighede is onlangs uitgebrei deur die plant van vrugtebome in sakkies vir verskaffing aan die kommersiële landbousektor.DeFynnesebestaansrede is om op ՚n volhoubare wyse inheemse plante van hoë standaard aan die kwekery-, handel, landskap- en landbougemeen skappe te lewer. Hulle deel graag hulle ondervinding en vaardighede in die kweek van plante, en stel hulle omvangryke infrastruktuur beskikbaar as ՚n kontrakkweker van nismarkplante. “Ons is ՚n passievolle en kundige span met ՚n goed-toegeruste infrastruktuur en indrukwekkende rekord, wat uiters bekwaam is om fynbos- of landbouge wasse te kweek,” sê sy. “Ons afsetgebied is wyd en ons lewer ornamentele en landbougewasse in die Wes-Kaap vir groot kwekerye soos Stodels, Builder’s Warehouse en Cape Garden Centres, asook land skapsargitekte wat groot tuine uitlê. Woolworths versprei ons plantprodukte landwyd.”Hulleverskaf ook vrugtebome vir die kommersiële landbousektor, kontrak kweek en -plantmateriaal van nuwe genetika of om bestaande plante aan te Toevul.hulle die plaas in 2013 bekom het, was daar sowat 15 ha pruimbome. “Ons het per ongeluk vrugteboere

De Fynne Kwekery se plante word landwyd deur Wool worths versprei. geword,” sê sy. Die kwekery het Global Gap en Siza-akkreditasie en Farming for the Future van Woolworths. Die vrugte wat deur Franschhoek Verpakking verpak word, word na Europa en AsiëJackyuitgevoer.hetdrie hondekinders en hulle woon op die perseel. “Dis moeilik om af te skakel as ՚n mens op dieselfde per seel woon en werk, maar saans as ek vyf-, sesuur van die kwekery af by die huis kom, gaan stap ek met my honde.”

78 ProAgri Suid-Afrika 270

ProAgri South Africa 270 79 AGRICULTURAL IRRIGATION | A Hunter Industries Company Learn More. senninger.com • Cost-effective solution for 30′′ to 60′′ spacing • Produces a wide gentle aerated pattern • Expands our proven LDN platform • Minimizes wind-drift and evaporative losses • Twist and flip from LEPA to LESA • Several spray pattern and trajectory deflector options LDN® WIDE BUBBLERSPRAY THE LATEST LDN® INNOVATION www.hunter.info/senningerldnwsb The modularity of adding one of the Wide Spray Bubbler deflector assemblies to a grower’s existing LDN® UP3® bracket saves cost. Scan the code to read more.

Soya with chemical fertilisers. Soya treated with frequencies. Note the better nutrient balance already in the first year. Frequencies will do even better after 3 to 4 years.

The use of frequencies in practice does not only save nature but also a lot of money, bring back high levels of microbial life and increased production. It also reduces insect levels over time as has been noticed by farmers using frequencies for the 2nd and 3rd year plus. Soil quality is the most important production factor. Healthy soil has all the nutrients the plant needs in the right amounts, this will produce optimal results with the best quality beans. Healthy soil gives healthy plants that are least effected by insects and disease, as insects target sick and stressed plants.

Pest and diseases are no match for frequencies! Increase your production and soil quality with frequencies.

Plant sap analysis is an ideal method to measure soil health as it is an early indicator of what will transpire in the plant. In the graph below the difference Agri Frequencies made to soya beans can be seen. Soya: chemical versus frequencies. The ideal is to have the nutrient levels between the yellow and blue lines.

Plant sap analyses prove optimum results

Skakel gerus vir Jan du Plessis by 082-429-4055 of info@agrifrequencies.com www.agrifrequencies.com. crystalcures_1 crystalcures1

The production of soya beans has challenges, mainly from insects like bollworm and several fungal diseases. Nearly 11% average crop losses in soya production can be attributed to pests and diseases.

Diseases are mostly countered with expensive chemicals and are only partly successful. The other problem is that insecticides and fungicides also kill the soil bacteria, setting the farmer back and limiting production. Frequencies are very effective and cost effective too, with no detrimental effect on the soil, building it up instead. Even the fungi that are difficult to kill, like phytophthora, is no match for frequencies.

ProAgri South Africa 270 81 woodlandafrica.com A farmer needs to be an optimist, or he wouldn’t be one. Here’s why. Woodland footwear are as essential as good fertilizer, water, and soil. Woodland are rugged, durable, and extremely comfortable and can take a beating day in and day out. They will keep you on your feet and eternally optimistic. Trust Woodland, your feet will thank you at the end of the day.

82 ProAgri Suid-Afrika 270 12 x 25 x 4 oprigting ingesluit R227 253 15 x 30 x 4,5 oprigting ingesluit R327 000 18 x 30 X 4,5 oprigting ingesluit R491 565 20 x 30 x 6 oprigting ingesluit R550 141 25 x 30 x 6 oprigting ingesluit R737 696 30 x 30 x 6 oprigting ingesluit R1 225 360 Modulêre behuising, afgelewer binne twee weke na bestelling. 1,2,3 of meer slaapkamers met sitkamer, kombuis en badkamer. Doen dit self strukture vir oplaai (geen oprigting). 12 x 25 x 4 ..........................................R180 903 15 x 30 x 4.5........................................R256 650 18 x 30 x 4.5........................................R381 065 20 x 30 X 4..........................................R359 000 20 x 30 X 6..........................................R421 291 25 x 30 X 6..........................................R580 696 30 x 30 X 6..........................................R956 360 Kontak011-786-1043besonderhede: steve@smstructures.com Jon Marco: 076-519-1734 jonmarco@smstructures.com Ons is geregistreerd om na alle SAOG-lande uit te voer, en voer ook uit na enige ander land ter wêreld. SM STAAL DAKPLATEVERVAARDIGING,STRUKTUREOPRIGTING,ENBTWINGESLUIT. Duisende projekte reeds suksesvol voltooi. KIES GEMOEDSRUS; KIES SM STRUCTURES! *** Pryse geld solank voorraad hou. 2 of 12 x 25 x 4 oprigting ingesluit R415 000MEER SPESIALE AANBIEDINGS

ProAgri South Africa 270 83 WE BUY AND SELL QUALITY PRE-OWNED TRACTORS AND IMPLEMENTS.Fiat65048kWR85000MasseyFergusson29059kWR148000Case 4220 57 kW R 159 000 Massey Fergusson 455 xtra 5650 hours, 74 kW R 325 000 John Deere 6300 4X4 67 kW R 159 000 Ford Tw30 4x4 140 kW R 330 000 Case 5140 4x4 80 kW R 245 000 Fiat 880 dt 65 kW R 165 000 Massey Fergusson 188 56 kW R 135 000 Massey Fergusson 35x 33 kW R 80 000 Ford 5000 51 kW R 90 000 John Deere 2120 50 kW R 120 000 John deere 2140 61 kW R 110 000 We price with honesty and integrity. All prices exclude VAT. CONTACT US TODAY: Ibrahim 082 046 2857 MULTI PURPOSE MACHINES200ATTACHMENTSMULCHERS | FLAIL MOWERS | AUGERS | TRENCHERS sales@avantsa.co.za | +27 11 397 1211

84 ProAgri Suid-Afrika 270 CINDY TALJAARD (DIRECTOR) 018 000 5162 cindy@alphadamme.co.za www.alphadamme.co.za ZINC WATERDAMSTANKSPLACEORDERTODAY!!! SUPERIOR QUALITY FOR ALL DAM TYPES Our liners are suitable for portable water and a wide range of chemicals or liquid fertilizers. naturalHandmadenaturalHandmadeproductsproducts Relax, Refresh & Rejuvenate Cleanse, nourish, moisturise, and soothe your skin, from head to toe, with all-natural skincare products. Safe and effective natural soap, deodorant, and moisturisers for your whole body. 100% info@justbliss.co.zaAnsulene:NATURALHANDMADEPRODUCTSFormoreproducts,visitourwebsitewww.justbliss.co.za0833006118 SILKY BUBBLES & LOTION COMBO VELVET PEAR (200ML) ONLY R 189.99 SHE’S A ONLYPAMPERLADYGIFTBOXR369.99 Women’sSPECIALmonth

ProAgri South Africa 270 85 Industry Leaders in Expanded Polystyrene Products EXPORTMANUFACTURERSOFEXPANDEDPOLYSTYRENEPRODUCTSFORDOMESTICANDMARKETS INFRASTRUCTUREBULKANDDERIVEDTHERMALINSULATION THERMALCEILINGSPRODUCTSINSULATIONFORWALLS,ROOFS,&OTHERAPPLICATIONS COST EFFECTIVE ENERGY SAVING MATERIALS for all your farming needs! • Cutting edge technology • Unrelenting quest for excellence • Continual improvement • Modern equipment • Well trained staff • ISO 9001, 14001 and 45001 Certified LiteCel™ EPS is the benchmark insulation material: lightweight, versatile, durable and easy to work with. It is used in construction in ceilings and walls, floor slabs, building extensions, livestock housing, cool rooms. LiteCel™ EPS is an efficient and cost effective thermal insulator and with other building materials it will reduce air born sound transmission. It’s not water soluble and is resistant to attack by alkalis, dilute inorganic acids and all plaster types. WHY TECHNICALPROJECTSTECHNOPOL?INFORMATIONLIGHTWEIGHT | VERSATILE | DURABLE

86 ProAgri Suid-Afrika 270 VERVAARDIGERS VAN VOER VERWERKINGSAANLEGTE TEEN SAKPASPRYSE!Voermengers,KerwersHammermeulens,Pilmasjinerie,Awegaars,Vervoerbandeennogmeer Besoek ook ons Facebook-blad JRS FEED MILLS OF Kontak Reyno Snyman: 082 513 3227 HERE’S A BETTERWAYTOFEEDYOURSOIL

ProAgri South Africa 270 87 PRE-ENGINEERED SOLUTIONS OF CANOPIES. CUSTOMISED COLOURS SandiWWW.CANOPEAK.CO.ZAvanDuyker076308 9244 Sandi@canopeak.co.za Sid Prinsloo 082 415 9964 Sid@canopeak.co.za Drikus van Schalkwyk 084 433 1133 Drikus@canopeak.co.za COLOUR TO VEHICLEMATCH BUILT STRENGTHWITH About the canopy • Full stainless steel construction • Automotive grade coating system • Full size Gull Wing doors • Integrated positive air pressure system • Fully weather and dust proof • Bonded glass windows • Side windows (optional) • Canopeak accessory ready • Weight 80 kg • 3 Year Doublewarrantycabstandard canopy: From R 24 950.00 Extended cab standard canopy: From R 28 499.00 Land Cruiser double cab: From R 32 850.00 Enquire about our full range of Canopeak accessories Jaco Hamman 082 762 www.ppfagri.co.za1669 Jaco van der Merwe 082 738 jaco@exactprecision.co.za0718

88 ProAgri Suid-Afrika 270 MARKET LEADER in supply, manufacturing, design and installation of FENCING MATERIALS • Galvanised Wire in Coils • Barbed Wire • Diamond Mesh / Chain Link • Welded Mesh • Hexagonal Wire Netting • Field Fence GREAT PRICES GREATGREATPRODUCTSSERVICE CONTACT US: +27 12 682 0150 | sales@wsfafrica.com www.wholesalefencingsa.co.za • Razor Wire • Roofing & Reinforcing • Droppers & Standards • Posts • Gates • Wholeview Panel Fencing OUR PRODUCTS YOUR ONE STOP SHOP forsolutionsfencing www.stewartsandlloyds.co.za BRITS POLOKWANE NELSPRUIT WITBANK Tel: 012 252 0256 | Magalies Hills Centre, Cnr Hendrik Verwoerd Ave. & De Boer Street, Brits, 0250 Tel: 015 036 0000 19 Kobalt Street, Polokwane Ext 13, Polokwane, 0699 Tel: 013 752 8282 43 Waterfal Ave Riverside Industrial Park, Nelspruit, 1201 Tel: 013 692 8425 Cnr van Rensburg & Steve Bantu Biko Streets, Emalahleni, 1034 Tel: 012 800 9600 12 Gompou St, East Lynne, Pretoria, 0186 PRETORIA Come see our friendly staff for the best advice! STEEL & TUBE | PIPES & FITTINGS | VALVES PUMPS | IRRIGATION FENCING | HARDWAREROOFING

ProAgri South Africa 270 89 My bur gh T o erusting 8 Ry Planter volmaak stelsel R 126 500 btw ing Promosie prys R 115 000 btw ing Rolmoer 6 Ry - R 138 000 btw ing Verhuring - R 1 380 pe dag btw ing Kontoermaker14SkottelR175000VerhuringR1750

...

90 ProAgri Suid-Afrika 270 Optimise your soya processing QUADRO ALLOYS Design and manufacture of full fat soya production solutions, according to your operational requirements and specification, including full electrical panels. Full on-site support & ongoing maintenance, and the manufacture and supply of spares and accessories. Cost effective solutions for small to large scale farmers and feed production plants. For more information: Tel: +27 11363-3166 Cell: +27 826648682 info@quadroalloys.co.za or visit our website: www.quadroalloys.co.za A19497/Amarketinguppe

Vir winterlekke wat jou sak pas Winterlek Jou diere verdien net die beste. Wanneer dit kom by hul welstand, is daar geen kortpaaie nie. Gebruik jou eie plaasgeproduseerde produkte saam met Yara Animal Nutrition SA se produkte en spaar. Maak Yara jou vennoot in die verskaffing van kwaliteitprodukte en resepte om jou lekkoste drasties te verminder. Voorbeeld van ‘n winterlek vir beeste en skape: Innoverende oplossings in dierevoeding! www.yara.co.za/animal-nutrition animal.nutrition.sa@yara.com | Tel: +27 (0)31 910-5100 Kalori 3000 - Reg Nr. V2809, Voergraad Ureum - Reg Nr. V15681, Voergraad Swael - Reg. Nr. V16738, Kimtrafos 12 Grandé - Reg. Nr. V18670, PhosSure 12 - Reg. Nr. V12858. Alle produkte geregistreer onder Wet 36 van 1947 Yara Animal Nutrition Suid-Afrika (Edms) Bpk. Reg. Nr. 2001/025850/07 Beeslek Skaaplek Mieliemeel/Hominy Chop 250 250 Oliekoek 150 Voergraad Ureum 150 100 Kimtrafos 12 Grandé/PhosSure 12 150 100 Kalori 3000 50 50 Voergraad Swael 7 5 Sout 350 350 Totaal 957 1005 Samestelling g/kg g/kg Ruproteïen 475 367 % Vanaf NPN 95.6 77.5 ME 3.8 MJ/kg 5.25 MJ/kg Kalsium 41 27 Fosfaat 21 14 Swael 8 5 Inname Beeste (g/bees/dag) 350-500 450-650 Inname Skape (g/skaap/dag) Nie geskik 80-120

Hulle sal hulle lippe aflek

ProAgri South Africa 270 91 SPOOR JOU VEE MAKLIK EN VINNIG OP Kontak ons vir meer inligting; Pieter Pieterse Area bestuurder - Vrystaat 083 571 4885 l gftracking@gmail.comBestuur stelsel met slimfoon Abnormale aktiwiteit waarskuwings & intydse waarskuwings GPS Tracking collar: • Pakket - 10 x Opsporingstoestelle + 20 x Dummy toestelle @ R27 800-00 • Bykomende regstreekse een hede + 2 x Dummy toestelle per eenheid @ R2 780-00 • R97-00 p/m per toe stel vir lisensieskennisgewingsopsporing,en • Opdateer elke 20 min, 24uur ‘n dag • Battery leeftyd van ongeveer 6 maande • Koördinate beskikbaar met elke opdateering • Twee tipes alarms beskikbaar: Spoed en buite grens • Duursaam, koste effektief en hoogs betroubaar Toestelle Subskripsie No matter what the adventure, or how many of your buddies are joining, there should always be one particular Buddy who tags along. The BuddyCool range is known for having the best cooler boxes in South Africa, with impressive durability, premium performance, and maximum convenience. Contact us for your nearest dealer 018 293 1827 | b-cool@buddycool.co.za | www.buddycool.co.za Impressive durability, premium performance, and maximum convenience. KEEPING IT REAL COOL...

92 ProAgri Suid-Afrika 270 YOUR LEADING SUPPLIER OF ROCK BREAKING TECHNOLOGY TO THE QUARRY AND CONSTRUCTION INDUSTRY Harlen Quarry Supplies provides a full and complete range of rock breaking products, namely rock drills, drill steel, drill bits, hoses and rock breaking chemical. OUR PRODUCTS: From large quarries to construction sites, from bed rock to a large boulder in a garden, we have the solution. If you are uncertain as to which solution will be best for you, please feel free to contact us and let us advise you. We have the solution for you! Land Line: +27(0) 10 442 info@harlenquarrysupplies.co.za1773CONTACT US: www.harlenquarrysupplies.co.za

ProAgri South Africa 270 93

ProAgri Suid-Afrika 270 A SAFE IS NOT A PRODUCT, IT IS A LIFESTYLE A PASSION FOR STRENGTH AND QUALITY! WE ANDDELIVERSUPPLY,MANUFACTURE,INSTALL: CONTACT US TODAY! » Safes » Vaults » Rifle safes » Gun lockers » Panic rooms » Security doors » Fire escape doors » Bullet resistant windows 087 008 9977 | marionette@nationalsafe.co.za www.nationalsafe.co.za NEED A PART, TOOL OR FindMACHINERY?NEWitallinoneplaceBuyonline-QuickandeasyEmail:sales@hydraulicsquad.comwww.hydraulicsquad.comDoubleActingCylinder30ton6”stroke150mmR12585,00PINNACLEMIGARC2255KG/15KGR5599,00MECHANICSCANTILEVERTOOLBOX172PCR3881,254Bolt Piston Pump 80 cc 8 Splice HandandCompressionHydraulicCrimpingTools Indexable End Mills, EndmillsISCARcarryingHM90R4623,50 Punching Dies Hydraulic Flat FaceCouplersQuick PneumaticAdaptorsCouplers w w w . a l z u . c o . z a 0 1 3 2 4 9 8 9 0 0 L I C K B L O C K S A V A I L A B L E A T A L Z U F E E D S B R A N C H E S S u p p l e m e n t s f o r S u c c e s s

ProAgri South Africa 270 95 Baal & Veehanteringstoerusting& HIDROULIESE, VOL OUTOMATIESE / ELEKTRIESE WOLPERS Samuel Walterstraat 1, Worcester willa@kannaindustries.co.za WILLA NOLTE 086 443 2720 072 333 1051 021 010 0707www.kannaindustries.co.za • Meer Kompak vir noue ingangshekke, silinder is ook opvoubaar in kas. • Penne steek bo die sak wol in, uitleg van pers vergemaklik uithaal van wol baal. • Verbruikersvriendelik, kan deur een persoon hanteer word. • Ingeboude eletroniese skaal (opsioneel). • Gemonteerde wiele vergemaklik vervoer van masjien. FREE DELIVERY IN BLOEMFONTEINFORORDERS OVER R400! » BEEF PRODUCTS » BILTONG & DROEEWORS » BRAAI PRODUCTS » BURGER PATTIES » CHICKEN PRODUCTS » DELI & COLD MEATS » LAMB & MUTTON » SEAFOOD PRODUCTS » PORK PRODUCTS » SAUSAGE, WORS & RUSSIANS » VEGETABLES »SupplyingVENISONthe highest quality fresh meat - cut and prepared daily to your requirement! MEATDAVE’SMARKET SINCE 1994 CONTACT DAVE TODAY! davemeat@mweb.co.za | 082 387 1744 | 051 522 8106 5 Mauser Street, Bloemfontein davesmeatmarket.co.za

96 ProAgri Suid-Afrika 270 Kantoor 084 703 1095 Robbie 082 297 8380 Sakkie 079 719 2131 Tjaart 076 799 3173 robbie@wildshoekievleismark.co.zawww.wildshoekievleismark.co.za Ringmounts, soft rifle bag, and fire arm motivation and application I&M Projects 100 Mobiel% Spuit en dip eenhede vir skape, ook beskikbaar. Eenhede word vervaardig per bestelling. Kontak Izaak vir enige vrae en Izaak:bestellings.084472 1617 Morné: 065 371 improjectssa1@gmail.com2549 Bees Spuit & Dip met 24 spuite August special on mobile R10,900-00units

Powerandversatilityfor everyseason. ValtraA134HiTech

98 ProAgri Suid-Afrika 270 TO ALL THE WOMEN WHO CULTIVATE A BETTER FUTURE: www.reinke.com patrickellis@reinke.com Patrick Ellis 031 350 4525 Happy Women’s Month

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.