ProAgri SA 271

Dis heerlike lente, die winter is verby!

Hoe ongelooflik is dit dat alles wat voorheen dood of vaal was, ewe skielik weer groen van kleur is. Een vir een begin die kersiebloeisels weer barstig blom, gemotiveerd om te wys watter krag van vernuwing daar in die droë winterbome skuil. Elke dag is daar meer kleure en bloeiselgeure. En die bye sak gulsig toe op die eerste tekens van die lente, hulle pootjies lomp en swaar van die stuifmeel.

Dit is ook ՚n nuwe opwindende seisoen vir boere met die geesdrif van plantsei soen wat voorlê. Boere het nou ’n laaste kans om hulle toerusting gereed te kry en hulle beplanning te finaliseer voordat die plantseisoen aanbreek.

Dis belangrik dat elke boer die soge naamde ritme van die seisoen en ekonomie verstaan en daarmee saam op of af kan beweeg. Hierdie nuwe seisoen bied boere ook die geleentheid om uit te brei nadat hulle baie mooi besin, al hulle opsies deeglik oorweeg het en alles wat moontlik is in ag neem. Die tegnologie om voorspoedig te boer is hier – en ProAgri is hier om die boer van al sy tegnologie-opsies te vertel.

In hierdie splinternuwe uitgawe kyk

Inhoudsopgawe / Contents

ons na die gevestigdeblokwenner van Karsten-boerdery in Rawsonville en hoe Agrico aan hulle besproeiingsbe hoeftes voldoen het. Ons besoek die jaarlikse KragDag gehou naby Rayton, oos van Pretoria, om nuutskeppings en vernuwende maniere om jou eie ding te doen van nader te bekyk. Ons kuier ook by ՚n boer in die Magalies berge wat ons meer vertel van sy waterslim Ocmis-kruipspuit. Lees ook waarom ՚n Luckhoff-boer LEMKENwerktuie kies vir die skepping van ՚n gesonde saadbed.

NAMPO Kaap skud ook sy vere reg. Vanaf Woensdag 14 September tot Saterdag 17 September 2022 sal daar vir boere en besoekers leersame en bruikbare uitstallings, debatte, praatjies en demonstrasies by NAMPO Kaap wees. Hou die volgende uitgawe van ProAgri dop om al die nuus oor NAMPO Kaap te lees.

Boer gefokus voort en lees lekker aan hierdie uitgawe.

ProAgri groete! Bianca Henning bianca@proagri.co.za

Agrico put meer uit water vir Karsten-druiweboer

Scania en Shoprite neem die voortou met volhoubare vervoer Nuutste landboutegnologie: Minder is meer as jy volhoubaar boer!

The John Deere 2680H High-Performance Disc Skep die perfekte saadbed: LEMKEN se Karat en Rubin Cardinal Weighbridge in samewerking met GravityWeigh bied weegbrugoplossings vir elke sektor Rentech, your ultimate renewable energy provider CNH Industrial drives the empowerment of women Maak ISUZU die hart van jou landbou-onderneming Blossoms-noodwaterprojek by Oudtshoorn nader voltooiing

Agriculturists’ unique stewardship responsibility

Yara se Chrisna Heuer: “Landbou is ՚n plek vir groei én dames” Besproei sonder sukkel: Irrigation Unlimited se Ocmis-kruipspuite

Sakeliga KragDag gaan jaar na jaar van krag tot krag Algar stel bekend: Klein, kragtige en kompakte voermenger Staalboer wys steeds sy staal Agri Frequencies bied ekonomiese, resultaatgedrewe oplossings Boer jy groot of boer jy klein: ETG Logistics het die antwoord

Winsgewende skaapboerdery Deel 11 Eksterne parasiete in vee Deel 6: Muskiete en skaapluisvlieg Jong afslaer praat sy pad na bo

Op ons voorblad

Agrico aan die sy van Karsten Boerdery, die gevestigdeblok wenner van Rawsonville.

Lees meer op bladsy 3 hoe Agrico hierdie boerdery se besproeiingstelsel herontwerp het om doeltreffend en lonender te wees.

ProAgri

Posbus 72707, Lynnwoodrif / Rossouwstraat 577 Die Wilgers, Pretoria 079-515-8708 www.proagri.co.za

Business-to-business: Agriculture ABC

ProAgri

Redakteur tydskrif en aanlyn

Bianca Henning

Verslaggewers

Maryna Steyn

Natasha Kruger

Benine Ackermann

Spesialisskrywer

Annemarie Bremner

082-326-2572 bianca@proagri.co.za

082-261-9177 maryna@proagri.co.za 081-736-4236 natasha@proagri.co.za 073-105-6938 benine@proagri.co.za

082-320-3642 annemarie@proagri.co.za

Bemarkingsbestuurder

Diane Grobler

Bemarkers

Xander Pieterse

Johan Swartz

Tiny Smith

Lynette van Tonder

Skeppende bestuurder

Christiaan Joubert

Uitleg en ontwerp

082-555-6866 diane@proagri.co.za 062-391-6507 xander@proagri.co.za 071-599-9417 johan@proagri.co.za 082-698-3353 tiny@proagri.co.za 074-694-4422 lynette@proagri.co.za 072-419-3990 christiaan@proagri.co.za

Michelle Kruger & Lizelle Erasmus

Kliëntverhoudingsbestuurder

Carin Swartz

Navrae

Engela Botha

Rekeninge

Ronel Schluter

084-233-0123 carin@proagri.co.za

073-663-1234 engela@proagri.co.za

Verspreiding en intekening

Nita Volmer-van Zyl

Sakebestuurder

George Grobler

084-088-0123 accounts@proagri.co.za 079-515-8708 nita@proagri.co.za

Agrico put meer uit water vir Karsten-druiweboer

bepaal rondom die plante se behoeftes, asook die weerstoestande. “Jy moenie water gee omdat jy bemes nie; jy bemes omdat jy water gee,” voeg Henry by.

Hexriviervallei-tafeldruifvereniging se Gevestigdeblokwenners 2022

Aan die begin van 2022 is die boerdery in Rawsonville aangekondig as die wenner van die jaar se blokkompetisie. Dit word jaarliks aangebied deur die Hexrivier vallei-tafeldruifvereninging (HTV) en bestaan uit twee kategorieë: Jongblok en Gevestigdeblok, waarvan die span met laasgenoemde toekenning weggedraf het.

“Jy mag net een keer inskryf en die blok moet reeds minstens vier jaar gevestig wees,” vertel Anton.

Voorbereiding vir die kompetisie be gin reeds aan die einde van die vorige seisoen wanneer dit snoeityd is en die regte lote vir dratyd gekies word.

Daar is vyf beoordelaars op die paneel. Hulle kyk onder meer na die balans tussen die reproduktiewe groei en die oes, loofbeheer – die blare – en die bemestingsprogram. Die kompeti sie vereis ook ՚n profielgat sodat hulle die wortelontwikkeling kan sien.

“Ek het die ekstra myl gestap en sommer ook my daaglikse waterver bruik uitgewerk,” sê Anton.

Meer doeltreffend, meer effektief, meer lonend. Dit is die vereistes wat Karsten Boerdery vir die her ontwerp van hulle waterstelsel gestel het, en dit is hoekom hulle opregte wa termeesters ingeroep het om hulle met besproeiing te help. Hulle verhoogde opbrengs en waterbesparing getuig daarvan dat om vir Agrico te nader, die regte besluit was.

Piet Karsten het Karsten Boerdery in die Noord-Kaap langs die Oranjerivier begin deur rosyntjiedruiwe te kweek. Vandag is die boerdery een van SuidAfrika se grootste uitvoerders van tafeldruiwe en vars vrugte. Hulle het ook plase in die Wes-Kaap wat druiwe en appels produseer.

Dit is op Karsten Boerdery se plaas in Rawsonville in die Wes-Kaap waar ՚n behoefte aan optimale en doeltreffende watergebruik ontstaan het. Dus het hulle Agrico genader om die besproei ingstelsel op te gradeer.

“Ons het dubbeldrupbesproeiing en dien mikrobesproeiing op 163 000 druiwestokke toe,” vertel Anton Bothma, produksiebestuurder van Karsten Boerdery.

“Die besproeiingstelsel was baie

Anton Bothma, produksiebestuurder, in Karsten Boerdery se wen blok. Die druiwe is egalig in grootte - soos ՚n wenner moet lyk!

ingewikkeld. Dit is nou eenvoudiger en meer doeltreffend,” vertel Henry Horn, areabestuurder van die boerdery. “Daar was aanvanklik sewe pompkamers, maar ons het nou net vier. In die somer werk die pompe soms 24 uur per dag.”

Te danke aan die nuwe stelsel kan hulle fyn bepaal hoeveel water benodig word. “Besproeiing uit die damme is nie moontlik nie, omdat die 25 000 liter water wat die damme hou net-net genoeg water gee vir een dag” sê Anton. Gewone watergebruik is tussen 700 000 en 800 000 kubieke meter per seisoen, maar dit kan wissel tot 900 000 kubieke meter, afhangende van die kultivar wat geplant is en of dit ՚n droë jaar is.

Die gedeelte van hulle waterbenodigdhede wat hulle nie van die Breederivier-waterskema ontvang nie, moet hulle self uit ՚n boorgat kry om die 104 hektaar te besproei.

“Ons moes ook sleutelpersoneel identifiseer om die stelsel te bestuur,” vertel hy.

Meer as net ՚n besproeiingstelsel

Die nuwe stelsel stel hulle in staat om vloeibare kunsmis toe te dien. “Ons kan noukeurig die kunsmistoediening bestuur saam met die watergebruik,” verklaar Anton.

Elke week word die waterskedule

Vir Anton stel die wenposisie ՚n standaard vir die res van die plaas. “Ek het nie gedink ons gaan wen nie. Mens is baie krities teenoor jouself,” sê hy. “Maar die blokkompetisie wys jy kan teen hoë volumes boer. Die gehalte in jou prieel is reg.”

Tog was dit nie ’n eenmanoorwin ning nie. “Ons is ՚n hele span wat saamgewerk het aan hierdie blok; ek het maar net die prys gaan optel.” Met die prysgeld is hemde gedruk wat die hele span as wenspan identifiseer, en dit het ook vir ՚n lekker ete gesorg.

Die span by Karsten Boerdery beplan om volgende jaar ՚n jongblok sowel as ՚n gevestigde blok in te skryf.

Agrico aan die sy van die Gevestigdeblokwenner Oor hulle verhouding met Agrico vertel Anton dat dit belangrik is om die regte mense aan jou sy te hê. “Hulle moet verstaan wat die behoefte van die boer en die plaas is. Die span moet uit die boks dink, maar ook die boer se visie vertrou,” sê hy. “Jy moet saam met jou diensverskaffer kan werk.”

Oor sy Agrico-verteenwoordiger verklaar hy. “Ek kon altyd vir Jacques Cronjé bel en dan is hy beskikbaar. Enige ou op die grond kan hom bel en raad of hulp vra – en hy gee altyd die regte raad of hulp.”

Vir meer inligting oor hoe Agrico jou water kan bespaar, kontak +27 (0) 83-455-5423 of +27 (0) 21-950-4111. Stuur ook gerus ՚n e-pos na sales@ agrico.co.za, of besoek hulle webwerf by www.agrico.co.za.

deur Maryna Steyn

Agrico-besproeiing is sigbaar in die wingerd wat die HTV Gevestigdeblokkompetisie gewen het.

MIELIES

Hoë opbrengspotensiaal begin by ons uitmuntende genetika. Met revolusionêre opbrengste en konsekwentheid op ons mieliebasters, hou ons aan om deur nuwe grense te breek.

info.rsa@pioneer.com

Handelsmerke en diensmerke van Corteva Agriscience en geaffilieerde maatskappye.

2022 Corteva.

Scania en Shoprite neem die voortou met volhoubare vervoer

Links: Carol Thorns se uitstekende tjellovertoning het gaste verwelkom by die bekendstelling en oorhandiging van twee Scania Euro 5-vrag motors by Quoin Rock-wynlandgoed voor die majestueuse HottentotsHollands-berge. (Foto: Tisha Steyn)

Jo-Anne Strauss was die gasvrou tydens die glansryke oorhandigingseremonie van Scania se Euro 5trokke aan Shoprite. (Foto: Verskaf)

Scania

Suid-Afrika het onlangs ver skeie Euro 5 nuwe generasie, brand stofbesparende vragmotors aan die Shoprite-groep, 'n gewaardeerde klant van Scania, oorhandig. Hierdie vragmo tors is die eerste van hulle soort.

Die geleentheid was ՚n mylpaal in die vennootskap tussen die twee maat skappye wat, ondanks hulle uiteen lopende aard, streef na ekonomies lewensvatbare en omgewingsvriendelike oplossings vir uitdagings in die vervoerbedryf.

Die Shoprite-groep het 115 van Sca nia se Euro 5 G450 A5X4 meganiese perde aangekoop, met nog 140 wat oor die volgende aantal maande afgelewer sal word.

Aan die voorpunt van verandering “Scania Suider-Afrika gee die toon aan met die verandering na volhoubare oplossings vir die vervoerbedryf,” sê Erik Bergvall, besturende direkteur van die maatskappy. “Ons gevorderde Euro 5 bied klante, soos die Shoprite-groep, ՚n bewese tien present besparing op brand stof met verminderde uitlaatgasse.”

Scania se vennootskap met die Shop

rite-groep het vyf jaar gelede begin met die aankoop van ՚n aantal Scania Euro 3-trokke. Sedertdien is uitgebreide demonstrasies en toetse op van SuidAfrika se slegste paaie gedoen. Die toetse het bewys dat die Euro 5 deur die bank ՚n brandstofbesparing van tien persent bereik het en dit is wat die aankoop vir Shoprite beklink het.

Mylpaal

“Die oorhandiging van die eerste twee trokke is ՚n mylpaal in ons vennootskap, maar op ՚n manier ook ՚n bestemming,” sê Mark Erasmus, Scania Suider-Afrika se hoofbestuurder.

“Ons het die afgelope vyf jaar ՚n pad saam geloop en die oorhandiging is iets om te vier. Maar dit is beslis nie ՚n finale bestemming nie — ons reis saam met Shoprite het pas begin en vandag is net een van die vele merkers in die reis wat ons in die jare wat voorlê sal geniet.”

Volgens Mark gaan dit by Scania nie net oor boute en moere en produkspesifika sies nie, maar oor ՚n diepgewortelde kul tuur van 130 jaar wat die maatskappy rig om altyd ՚n tree vooruit te wees en eerste die ratte van verandering te wissel.

Gevorderde tegnologie

Scania was die eerste vervaardiger van swaarvoertuie wat in 2004 die Euro 4-enjin ontwikkel het wat aan die vereistes van die Europese Unie se standaarde vir uitlaatgasse voldoen het. In 2005 het Scania selektiewe katali tiese reduksie-tegnologie (SCR) bekom wat deur ՚n toevoeging van AdBlue by die brandstof die uitlaatgasse verminder om aan Euro 5-standaarde te voldoen.

Die SCR-stelsel is ՚n gevorderde manier om uitlaatgasse te behandel. Die enjin beheer die produksie van afvalmateriaal deur ՚n verhoogde ont brandingstemperatuur wat dus uitlaat gasse binne die toegelate perke hou.

Dit word gedoen deur die toevoeging van ՚n ureum-gebaseerde vloeistof genaamd AdBlue, wat outomaties in die voertuig se uitlaatstelsel gespuit word om koolstofdioksied (CO²) en stikstofoksied (NO2) in uitlaatgasse van dieselenjins te beperk.

Volgens Mark is 45 maandlange toetse met verskillende klante met verskil lende vereistes se voertuie gedoen en daar is bevind dat die Euro 5-enjin meer doeltreffend brandstof verbruik as hulle bestaande trokke.

Uitgebreide toetse

“Ons is tevrede dat ons kon bewys dat die Euro 5 ՚n ekonomies lewensvatbare oplossing vir brandstofverbruik is en beter aërodinamika vir kliënte soos Shoprite bied. Daarby was die voldoening aan Euro 5-standaarde ononderhandelbaar,” sê Johnny-Ray Basset, bestuurder van Scania se sleu telrekeninge.

Die eerste toetse is met die Scania Euro 3 P410 en G460 6X4 trokke wat in 2018 deur Shoprite aangekoop is gedoen.

Johnny-Ray sê: “Na afloop van die suksesvolle toetsing van ons demon strasievoertuie, wat opleiding van bestuurders en die monitering van die voertuig se werkverrigting met ons vlootbestuurstelsel ingesluit het, het

Andrew Havinga van Shoprite en Erik Bergvall van Scania knip die lint tydens die formele oorhandiging van die twee Scania Euro 5-trokke. (Foto: Verskaf)

deur Tisha Steyn

Die twee Scania Euro 5-trokke is die eerste van 115 trokke wat aan die Shoprite-groep oorhandig is. Nog 140 volg oor die volgende aantal maande. (Foto: Tisha Steyn)

Shoprite besluit om sestien Scania PGR- 410-perde aan te koop.”

Hierdie voertuie is in die noordelike streek van die land, waar die paaie in ՚n treurige toestand is, getoets. “Selfs in hierdie omstandighede was die uit slae van die toetse hoogs gunstig met uitstekende brandstofverbruik.”

Volgens Johnny-Ray het die Euro 5 verskeie eienskappe wat met Shoprite se doelwitte ooreenstem. Dit sluit in ՚n gemaklike, ruim kajuit, veiligheidsas pekte soos elektroniese remme (EBS), ՚n heuwelhou-beheerstelsel, ՚n stelsel wat waarsku wanneer van lane verwis sel word, ՚n reënsensor en aanpasbare spoedbeheer. Die groter voorruit bied ook beter uitsig.

Shoprite se bestuurders ontvang uit gebreide opleiding om hulle toe te rus met die nodige kennis en vaardighede.

Scania bied naas tegniese hulp waar dit ook al nodig is, ook ՚n aanpasbare, doelgemaakte onderhoudsplan wat voorkomend is en staantyd beperk.

Drie pilare van volhoubaarheid Volgens Erik berus Scania se besluitne ming op drie pilare van volhoubaarheid:

• Energiedoeltreffendheid: Scania is voortdurend besig om hulle voertuie se doeltreffendheid te verbeter, wat tot beter brandstofverbruik lei en laer bedyfskoste insluit.

• Alternatiewe brandstofkeuses met die doelwit om koolstofdioksied vrystelling te beperk: Scania het die afgelope drie dekades baan brekerswerk gedoen met alterna tiewe brandstofgebruik en het tans wêreldwyd die grootste reeks voer tuie wat met alternatiewe brandstof aangedryf word.

• Intelligente en veilige vervoer: Scania het meer as 500 000 voer tuie wat deur kommunikasiestelsels gekoppel is, wat die maatskappy in staat stel om doelgemaakte diensoplossings met gepaardgaande verhoogde rytyd te verskaf.

“Hierdie pilare rig ons ontwikkeling en dit stem ooreen met die koers van Shoprite se doelwitte. Soos Shoprite, wil ons met vennote saamwerk om ondersteuning te bied, rigting aan te

dui en kliënte, asook verteenwoor digers op alle regeringsvlakke, in bedryfsliggame en nie-winsgewende organisasies, in te lig oor die belangrik heid van omgewingsrentmeesterskap tot voordeel van die mensdom. Ons doen dit saam omdat ons in dieselfde beginsels glo en dieselfde doelwit het, naamlik om ՚n beter toekoms te skep vir dié wat na ons kom.

“Daar is nie kompromieë vir ons klante wanneer hulle ons volhoubare vervoeroplossings aanvaar nie. Ons vennootskap met Shoprite doen baan brekerswerk vir ՚n meer volhoubare toekoms wat groot voordele vir die vervoerbedryf, ons ekonomie, mense en omgewing inhou.”

Shoprite

Shoprite het ՚n uitgebreide vervoerstel sel wat optimale werkverrigting ter wille van kostedoeltreffendheid vereis.

Die maatskappy het 43 jaar gelede tot stand gekom en is tans Afrika se groot ste kleinhandelaar met 3 000 winkels in 11 lande op die kontinent met 29 ver spreidingsentrums. Shoprite besit 900 vragmotors en 1 300 leunwaens en ver skaf werk aan 149 000 mense, waarvan 1 300 vragmotorbestuurders is.

“Ons fokus op verbeterings in plaas daarvan om verskonings te maak,” sê Andrew Havinga, hoof van Shoprite se voorsieningsketting.

Shoprite se oogmerk is om met verantwoordelikheid teenoor die ge meenskap en die omgewing, die mees bekostigbare, skeppende en toegank like kleinhandelaar te wees.

“Ons gebruik inligtingstegnologie vir volhoubaarheidsmeting en -monitering as deel van die besluitneming en bedryf van ons onderneming. Ons fokus op die bou van betekenisvolle vennootskappe, soos met Scania, wat ons help om die impak van ons volhou baarheidsprojekte te verhoog.

Volgens Andrew fokus die groep daarop om mededingend en volhoubaar te wees en die impak op die omgewing tot die minimum te beperk. “Ons moet besluit watter produkte en hoeveel daarvan ons kliënte nodig het — ons wil vir hulle gee wat hulle nodig het sonder vermorsing.”

Hy glo die vennootskap met Scania en die aankoop van die vragmotors is “՚n groot stap vorentoe, wat die verbruiker ook by die betaalpunt sal ervaar”.

Naverkoopdiens

“Naas verbeterde brandstofverbruik is die naverkoopdiens wat Scania se werktuigkundiges verskaf noodsaaklik om staantyd te verminder,” sê Gordon Brown, Shoprite se tegniese spesialis in die vervoerafdeling.

Om vermorsing te beperk, word ge bruikte verpakkingsmateriaal herwin. Die verpakkingsmateriaal word na elke aflewering teruggeneem na ՚n sentrale punt waar dit saamgepers en verkoop word aan maatskappye wat die her wonne materiaal hergebruik.

Die meeste aflewerings bestaan uit nie-bederfbare produkte wat nie verkoeling nodig het nie.

Vrugte, groente en ander bederfbare produkte word in verkoelingseenhede vervoer wat ՚n temperatuur van tussen 1 en 5 °C handhaaf. Vekoelingseenhede word aangekoop van ՚n familie-onderneming, GRW, in Wellington. Hierdie eenhede is met sonpanele toegerus, wat beteken dat verkoeling voortgesit word al is die enjin afgeskakel, wat lei tot ՚n verdere brandstofbesparing.

Die nuwe Scania-trokke sal in die Wes-Kaap, Oos-Kaap, Limpopo, KwaZu lu-Natal, Gauteng en die Vrystaat ont plooi word. Aflewerings aan winkels in Mpumalanga en Noordwes word vanuit Gauteng hanteer, terwyl die NoordKaap uit die Vrystaat bedien word.

Volgens Gordon word voortdurend nuwe vervoereenhede aangekoop ten einde staantyd tot die minimum te beperk. Gebruikte Scania-vragmotors word terugbesorg vir herverkoop.

Buiten beter brandstofverbruik, fokus die Scania Euro 5 op die ge mak en veiligheid van die vragmotorbestuurders. (Foto: Tisha Steyn)

Vir meer inligting oor Scania, skakel Teboho Mankga, die kor poratiewe kommunikasiespesialis van Scania Suid-Afrika se afdeling Bemarking en Kommunikasie, by (+27)11-661-9600, of stuur ՚n e-pos na teboho.mankga@scania.com.

Gaste vergader voor die wynlokaal by Quoin Rock wynlandgoed. (Foto: Tisha Steyn)

Less components. More choice.

Less costs. More scale.

Less maintenance.

More uptime.

Less weight. More power.

Less time. More profits.

Less waste. More tailored applications.

Less harmful emissions. More productivity.

Less admin. More information.

Less fuel.

More kilometres.

Powering a new era of sustainable transport

For decades, we’ve set new standards for the transport industry. Finding new solutions that eliminate waste, while maximizing the use of our advanced technology. It’s allowed us to lead the way with industry leading fuel efficiencies that benchmark new levels of customer profitability while eliminating harmful emissions. By integrating sustainability into everything we do, we’ve found ways to use less to deliver so much more.

Because sustainable solutions should be just that. Sustainable.

Nuutste landboutegnologie: Minder is meer as jy volhoubaar boer!

deur Annemarie Bremner

Gator nutsvoertuig gemaak van herwonne onderdele ՚n Enjinkap gemaak van plastiekbot tels wat uit die Mississippi-rivier herwin is en ՚n bergingsruim van gemaalde klapper. Dit is maar net ՚n paar van die verrassende materiale waarvan hierdie Gator-prototipe gemaak is.

Dit is die resultaat van vier jaar se samewerking tussen John Deere en Ford se volhoubaremateriaalspan. Hulle doel was om metodes te ondersoek om afvalprodukte en rommel te gebruik om lewensvatbare masjienkomponente te vervaardig.

Die aanvanklike opdrag was om ՚n Gator te bou wat hernubare, herwonne en herwinbare materiale gebruik.

"Dit was moeilik omdat ons binne die raamwerk van ons bestaande produk siegereedskap moes werk," sê Keith Shanter, senior materiaalingenieur. "Ons gaan nie in nuwe gereedskap belê vir ՚n produk wat nie bemark gaan word nie, maar ons het alles in ons

vermoë gedoen om volhoubare materi ale te vind wat geskikte plaasvervangers was."

Die wye verskeidenheid materiale wat vir die voertuig se vervaardiging gebruik is, het sojabone vir die dak, deure en sitplekskuim ingesluit. Vlasen hennepvesel, koringstrooi en esdoringhout is gekies vir binnepanele. Die buitedeurpanele bestaan uit suikerriet en mieliestronke. Rysdoppies is gebruik vir die paneelbord, en die gryphandvat sels is van herwonne visnette gemaak.

John Deere beplan nie om hierdie konsep na die produksiestadium te neem nie, maar dit het een kompo nent gelewer wat vervaardig word met herwonne materiaal: ՚n Lugvloeirooster wat van herwonne bande gemaak word. (Bron: John Deere)

Kverneland stel ՚n buigsame voorste stortkas bekend

Die strooier is geskik om fyn tot groot korrels kunsmis en saad te strooi. Die f-drill-voorste stortbak kan saam met verskillende trekkers gebruik word en in verskeie werkwydtes werk. Saai en bemesting kan gelyk geskied, en so ook die plant van metgeselgewasse.

In die lente kan die f-planter as kunsmisstrooier op die Optima F gebruik word of, byvoorbeeld, saam

met die Kultistrip vir strookbewerking aangewend word. Wanneer dit met ՚n krageg-planterkombinasie gebruik word, kan dit as ՚n bykomende saadbak ge bruik word vir die saai van metgesel- of lentegewasse. In die somer en herfs kan die werktuig met ՚n krageg gekombineer word. Werkwydte van die kouterbalk is van 3 tot 6 meter en die kragvereistes is van 78 tot 127 kW.

Die werktuig is beskikbaar in twee groottes en twee weergawes, die f-drill compact het ՚n kapasiteit van 1 600 liter en die f-drill maxi tot 2 200 liter. Die standaard weergawe is toegerus met een Eldos-uitmeeteenheid. Hoër toedieningshoeveelhede kan deur die duo-weergawe behaal word, aangesien twee Eldos-eenhede twee keer tot 400 kg/ha van een soort kunsmis of saad toedien. Volgens Kverneland verseker die venturi-stelsel hoë volumes sonder dat ՚n drukstelsel nodig is.

Die f-boor kan aan enige ISObusversoenbare trekker gekoppel word vir volle gebruik deur die trekker se eie terminaal.

Nog nuus uit Kverneland: Meer mielies met minder kunsmis Pudama is die naam van ՚n tegniek wat presisie-kunsmisplasing onder mieliesaad tydens plantwerk moontlik maak. Kverneland sê tot 25% minder kunsmis kan gebruik word sonder om opbrengs te beïnvloed.

Dit is ontwikkel in samewerking met die Universiteit van Toegepaste Weten skappe in Keulen, en word tans op die Optima TFprofi SX presisieplanter aangebring. Die Pudama-samestelling verseker dat saad- en kunsmistoedienings deur ՚n sensor gesinkroniseer bly.

Die werktuig is geskik om teen snel hede van tot 15 km/u te werk. Teen maksimum spoed dien dit 25 kunsmiskolle per sekonde toe. Kverneland beweer dat die tegniek groter voeding stofopname tot gevolg het omdat kunsmis net toegedien word waar dit nodig is, en dit keer dat oortollige nitraat en fosfaat in waterstelsels uitloog.

՚n Beperkte aantal van die Optima

TFprofi SX met Pudama-instellings sal volgende seisoen beskikbaar wees (ten volle beskikbaar vir 2024). Kverneland sê dat die tegnologie later na ander Optima-modelle sal migreer.

Beperkte uitgawe Massey Ferguson-trekkers

Massey Ferguson het ՚n reeks beperkte uitgawe S-reeks trekkers bekendgestel as deel van sy 175ste bestaansjaar vieringe. Die reeks is pasgemaak by

die Beauvais-fabriek in Frankryk. Elk van die spesiale 175 modelle word toe gerus met die topspesifikasie Exclusive specification Natuurlik is die werktuie ook af gewerk met helderrooi enjinkappe en skerms, en grys strepe wat die ikoniese 'Vaaljapie' in die hart van die kenmerkende ontwerp hou. Die trekkers ver toon ook ՚n 3D-metaal-chroomplakker saam met die 175 beperkte uitgaweembleem.

Alle top S-reeksmodelle is beskikbaar as beperkte eksklusiewe weergawes.

Dit sluit die 5S.145 Dyna-6, 6S.180 Dyna-VT, 7S.180 Dyna-6, 7S.210 DynaVT, 8S.265 Dyna-7 en 8S.305 DynaVT in. Die beperkte-uitgawetrekkers kan nou bestel word en het ook talle persoonlike kajuitbesonderhede en ՚n indiwiduele geskenkpak vir elke klant.

“Met streng beperkte produksie verwag ons dat hierdie baie spesiale trekkers vinnig sal uitverkoop,” sê Massey Ferguson se bemarkingsdirek teur, Jérôme Aubrion. "Soos baie van ons vorige ikoniese modelle, sal hulle waardeer word deur eienaars en sal hulle vir die komende jare hoog in aan vraag wees by versamelaars."

Better Trees, Better Farmers, Better Industry

Avocado and Macadamia trees for

The John Deere 2680H High-Performance Disc: For a faster field-finish

At John Deere Africa Middle East, we understand that residue manage ment after harvest time is critical for good soil health, and we know that working faster on the fields matters. We are excited to introduce the new 2680H High-Performance Disc, a tillage instrument designed to cover more ground in less time.

Hein Snyman, Tactical Marketing Planner — Maize and Soya Beans at John Deere Africa Middle East, believes that the High-Performance Speed Disc's versatility and speed are what sets it apart from other discs. "The HighPerformance Speed Disc is a simple, straightforward tool ideal for residue management. It can be used to work the field anywhere between 16 and 18 km per hour," says Hein. "The disc allows our farmers to work their fields and get the job done much faster."

Versatile and suitable for small and large-scale farms, the 2680H High-Performance Disc comes in 10 different models:

• Three-unit options in the 2,5 t, 3.5 m range, single section, hitched on three-point and able to till at 5,6 ha per hour.

• Three-unit options in the 4,6 to 7,3 m range, dual section with a hooks drawbar and able to till at 11 ha per hour.

• And four-unit options in the 9,1 to 13 m range, available with three sections and able to till at up to 21 ha per hour.

When considering the model suitable for your farm, Hein highlights the ratio of power wattage to length. "Farmers should allow 34,2 kilowatts per hour per metre when selecting the model they want to use for their farms," says Hein. "By this calculation, I recommend a 620-horsepower tractor to pull a 9,1 m High-Performance Disc."

Below are eight reasons to simplify residue management with this highspeed, high-performance tillage solu tion from John Deere.

Faster, better tillage

At its optimal speed, the High-Perfor mance Disc can till at speeds of up to 18,5 km per hour, effectively manag ing the residue left behind by wheat, maize, beans or any other crop.

The design of the High-Performance Disc takes speed and productivity into account. Individual arms ensure that the discs cover more ground more efficiently when run at optimal speed, while the disc blades are individually mounted with 25 cm spacing to allow

for excellent residual flow.

The High-Performance Disc's unique suspension system allows each blade to follow the ground contours. With 23 cm of leeway, these blades can smoothly travel over large obstructions before moving back to their original position. The 17-degree front and 14-degree rear plate angles provide aggressive horizontal soil movement, which allows for faster sediment break down and streamlined tillage.

Better soil management

The High-Performance Disc quickly and efficiently chops, breaks, and returns the residue into the soil to fertilise and hold moisture in the field more effectively.

Use less fertiliser when you use the new disc from John Deere.

Less downtime — more farm time!

The High-Performance Disc is easy to maintain with sealed bushes and bear ings that eliminate the need to lubri cate daily.

"Farmers do not need to grease the bearings and bushes every morning and evening, or replace them anywhere near as often because they are sealed," says Hein. "Making life easier with less downtime, and saving money."

The disc comes standard with a cage roller larger than the cages offered by other brands. Its wider spacing reduces stoppage time and clogging in the cage when used at the optimal speed.

Easy to hitch and transport

The disc has a hydraulic jack that

Service and maintenance

The 2680H High-Perfor mance Disc's planned maintenance is conducted by a John Deere technician who can service both implements and machines, making ser viceability more efficient, with less downtime while waiting for specific technicians to become available. Adding to the John Deere expe rience, farmers can also purchase spares from the technician servicing their equipment. This reduces machine downtime and the time and effort it usu ally takes for farmers to order parts to maintain farm machinery and equipment.

Less soil compaction

High flotation tyres come standard on John Deere's 2680H High-Performance Disc. The tyres' large surface area as sists in distributing the weight of the machinery on the field and reduces ground compaction, which in turn al lows for easier soil tillage.

Moreover, the 2680H High-Perfor mance Disc has less tilt, resulting in even less compaction.

allows you to hitch and unhitch it from your tractor without assistance - it is easy to reverse, lift, hook and lower, minimising the need for multiple hands.

Hein believes this feature is another aspect that sets the High-Performance Speed Disc apart from other machines of this size: "The hydraulic jack allows you to hitch the tool onto your tractor without needing multiple hands. This means that an individual can hook and unhook the machine on their own. This is in contrast to other tools of this size, most of which have manual jacks which require multiple workers," says Hein. "Another way this disc saves time and ultimately money."

The sides of the disc can easily be folded up so that the disc can be trans ported around the farm or on roads with limited chance of damage.

Adjustable depth control Easy and adaptable depth control al lows you to till at a depth between 50 and 150 mm, depending on your field's needs and the speed at which you want to work.

Hein believes this adjustable depth control is another feature that sets the High-Performance Disc apart from other discs: "The tool's depth control means that it doesn't cut the field deeper than it needs to. This makes it a faster, more effective tool than other tools of the same size while still getting the job done." Set your depth quickly and easily; remove the set clamps for a deeper till or replace them for a shal low till.

Reduce overlap

The 2680 High-Performance Disc's compact, simplified design closely fol lows the contour of your field's terrain to leave behind a consistent field finish and reduce overlap.

Another feature of the 2680H HighPerformance Disc is its ability to be paired with the innovative AutoTrac™ system. "Farmers who have AutoTrac™ installed on their tractors that are paired with this tool, will be able to use it to prevent any overlapping in the field," says Hein. "thus giving farmers the optimal pass-to-pass accuracy."

The John Deere EDGE

At John Deere, we are dedicated to providing our farmers with the equip ment they need to make farming sim pler and more productive.

The High-Performance Disc spends less time on the ground, saving valu able hours while reducing your bottom line by reducing operating costs and minimising wear and tear on your trac tor.

Pre-order your High-Performance Disc

John Deere continues to demonstrate our commitment to helping you source the products you need to farm more efficiently in the 21st century.

Contact your nearest dealer to pre-order the 2680H High-Per formance Disc today.

IN TOUCH

Skep die perfekte saadbed: Verhoog jou opbrengs met LEMKEN se Karat en Rubin

Enige saad se droom is om geplant te word in ՚n ferm, gelyke, gesonde saadbed wat deur LEMKEN se werktuie voorberei is, soos hier op Deon Trust se plaas by Luckhoff.

Deon Trust se Karat 12 hef grondverdigting op en sorg dat die saadbed perfek voorberei word voor planttyd.

“Daar is geen ander werktuig wat met LEMKEN se Rubin 12 kan meeding nie. Daar is ander goeie masjiene, maar hulle skotteldeursneë en vloeispasie maak dat hulle nie dieselfde hoeveelheid materiaal kan hanteer as die Rubin 12 nie,” sê Dup Joubert, ope rasionele bestuurder van Deon Trust.

Deon Trust bestaan uit Deon Joubert en sy pa, Gert, wat net buite Luckhoff met mielies, springmielies, koring, sojabone en ertjies boer. Dup werk al sedert 2015 vir hulle, waar hy vertroud geraak het met die werktuie.

Hulle spog met ՚n paar blou LEMKEN-werktuie: Karat-werktuie: ՚n 4 m en 6 m Karat 9, en 7 m Karat 12, asook drie Rubin 12's: ՚n 5 m, 6 m en 9,5 m. Die Karat is ՚n tandwerktuig en die Rubin ՚n skottel werktuig.

LEMKEN se Karat en Rubin plaas reste terug in die grond en vermeng dit deeglik met die grond sodat dit gou en doeltreffend afbreek om die grond te verryk en die struktuur te verbeter. Dan skep hulle ՚n mooi, ferm, gelyke saadbed waarin saad gelyktydig ont kiem en daar geen interrymededinging plaasvind nie. Dit sorg dat Deon Trust definitief beter oeste behaal.

“Die grond is baie minder geneig om toe te slaan en ons kan ons water meer doeltreffend toedien,” sê Dup.

Hulle het ՚n Karat en Rubin aangeskaf omdat hulle nie meer die reste na strooptyd op die lande wou verbrand nie, maar dit eerder wou inwerk om die grond te verbeter.

Een van LEMKEN se werktuie kan tus sen 70 en 90 hektaar per dag bewerk.

Die boerdery gebruik LEMKEN se Karat 9 en 12 om verdigting op te hef en plantreste in die grond te plaas. “Die Karat vervul daardie rol goed,” sê Dup. “Hy is goed ontwerp en robuust

Die Rubin 12 is die beste werktuig van sy soort in die land, sê Deon Trust van Luckhoff se mense – en hulle weet, want LEMKEN help hulle om hulle opbrengs en wins te vermeerder.

genoeg om doeltreffend in verskillende grondtipes te werk.

“Die Karat 12 hanteer meer reste as die Karat 9 en het ՚n ekstra balk waarop sy tande gemonteer word, dus is die intertandspasiëring kleiner. Dit het tot gevolg dat verdigting baie beter opge hef word, asook die verbeterde vloei en vermenging van grond en materiaal.”

Die voordele van LEMKEN se Karat en Rubin:

• Die saadbedvoorbereiding en herkonsolidasie is baie goed.

• Inwerkaksie van reste is enig in sy soort.

• Ontwerp van werktuie is uit stekend; nie te swaar gebou nie, maar steeds sterk genoeg.

• Padvervoer is baie maklik omdat hulle opvou.

• Onderhoud word maklik gedoen en is redelik min.

• Naverkopediens is baie goed.

• Wegbreekaksie is goed ontwerp en baie doeltreffend.

Versiening van die LEMKENwerktuie

Buiten die vervanging van slytonderdele (wat baie lank hou) is dit nie nodig om aan ՚n LEMKEN-werktuig te karring nie. Hy werk vir jou; nie jy vir hom nie. Dup verduidelik: “Die rollers agter se rollaers is geseël, dus hoef dit nie daagliks geghries te word nie. Daar is maar min ghriespunte sodat daar nie tyd verspil word met versiening nie. Die ghriesplekke is ook almal oop en maklik bereikbaar. Ons probeer egter om dit so elke 100 ha na te gaan.

“Die manier waarop slytonderdele vaskom, is baie goed en werk maklik. Jy haal ՚n skoen van die tand se skag af met een pennetjie en dan kan jy die skare in die gemak van jou werkswinkel ruil. ”

LEMKEN lewer die beste diens

Die meeste van LEMKEN se slytonderdele en rollaers is sommer in Luckhoff beskikbaar by GWK. Hulle is LEMKEN se agente in die gebied.

Dup gesels gewoonlik met Jacobus Beyers van LEMKEN as hy tegniese vrae het. Dit help hom om die werktuie ten beste aan te wend. “Jacobus is baie flink om te reageer as daar vrae is en hy het ook ՚n deeglike kennis van die werktuie,” sê hy.

Dup Joubert, operasionele bestuur der van Deon Trust, Blackie Swart, gebiedsverkoopsbestuurder van LEMKEN, Jacobus Beyers, diensteg nikus van LEMKEN en Thinus Oosthuizen, LEMKEN se bemarker in die omgewing.

Vir meer inligting oor LEMKEN se blou voorslagwerktuie, kontak Karel Munnik by 082-412-2577 of k.munnik@lemken.com; Blackie Swart by 082-404-9651 of b.swart@ lemken.com; of Henk de Klerk by 076-616-6148 of h.deklerk@lemken. com. Gaan kyk ook op die webwerf, www.lemken.com, wat LEMKEN alles vir jou boerdery kan doen.

deur Benine Ackermann

Cardinal Weighbridge in samewerking met GravityWeigh bied weegbrugoplossings vir elke sektor

Cardinal Weighbridge Company

South Africa (Pty) Ltd. het oor die jare gegroei tot een van die grootste verskaf fers van weegbrûe in Suid-Afrika en Afrika.

Met jare se suksesvolle installasies vir boere, maatskappye op die aandelebeurs, myne, nywerhede en vervoer maatskappye, het CWCSA een van die mees gevestigde maatskappye in die weegbrugbedryf geword.

CWCSA se personeel het ՚n passie vir hulle werk, streef daarna om elke kliënt te respekteer en na die beste van hulle vermoë te help met individuele vereistes.

CWCSA se weegbrûe word vervaardig vanuit ՚n top, goedgekeurde aanleg, met uitnemende gehaltebeheer. Vanaf die

staal sny, aanmekaarsit en sweis, die boor van die nodige gate en die finale afskuur en gelykmaakproses, is alles onderwerp aan streng en akkurate gehaltebeheer, volgens owerheidsver eistes.

Sodra die brug klaar gebou is met die nodige versterkings, en volgens NRCS se goedgekeurde standaarde, word die onderlaag aangewend en seker gemaak die dikte van die onderlaag is korrek vir maksimum beskerming. Saam met elke brug wat uitgestuur word, is ՚n volledige kwaliteitspak vir toekomstige verwysing.

Sodra die brug geskuif word, is die siviele werk reeds gedoen op die kliënt se voorgestelde perseel, en kan die raamwerk van die brug reeds in plek gesit word met aflewering.

GravityWeigh is Africa’s leading weighbridge software. It offers unri valled system integration and data management on ALL weighbridges and scale types. It is ideal for single and multiple weighbridges, and compatible with recognised third-party software.

GravityWeigh provides control over recording the movement of bulk materi als, in mining, manufacturing, ports, landfilling, recycling, road construction and other areas. From basic input to fully unmanned Camera and RFID implementations, GravityWeigh ensures reliability of your transaction data whilst giving

access to summarised information through easy-to-read

and exports to

Artikel voorsien

Die staal dekke word gevul met 30 MPA sement, waarna die brug met al sy toerusting geïnstalleer word. CWCSA se weegbrûe is dus ‘n kombinasie van staal en sement, wat baie jare se gebruik verseker.

GravityWeigh word as die sagteware program op die weegbrûe geïnstalleer. Die proses is binne dertig dae voltooi.

CWCSA streef die hoogste vlakke van gehalte na en is geregistreer met ISO9001 deur SABS, is SANAS-geak krediteer en hulle sagteware is SOLASgereed vir uitvoere.

Moenie uitstel nie. Praat vandag met een van die verkoopsagente om jou eie weegbrug te bekom.

The energy solution: Rentech, your ultimate renewable energy provider

Part of the AutoX family, Rentech was established in 2001 as a dedicated provider of renewable energy products and services. With a focus on supply ing local and selected African markets, our product range includes inverters, lithium batteries, lead-acid batteries, and PV panels of the highest quality. We also provide expert advice to assist customers in choosing the best product solutions appropriate for their specific applications and requirements.

As well as being a preferred supplier to the Engineering, Procurement and Construction (EPC) market, Rentech is an established market player in the retail sector, providing batteries to dedicated solar outlets, automotive parts retail stores and the unique Wil lard and SABAT Xpress battery special ist channel.

As communities the world over are forced to face the challenges sur rounding a global energy crisis, we realise that the emergency has moved beyond an environmental issue and has become a market related disaster. While still vitally important, it is no longer only about the production and consumption of clean energy. Solar, wind and other options can produce the clean, natural energy we need and desire, but Mother Nature can wreak havoc with that production.

Cloudy or windless days are not favourable to some of the technologies we need to embrace. What is the solu tion? The integration of renewable and traditional energy technologies into an Energy Management System (EMS) resulting in our consumption of the most consistent, safe and stable supply of energy.

More than just generating power, it is vital to have a continuous and stable energy supply. In order to achieve this, we need to accept that the days of “on demand power supply” are fast coming to an end in South Africa. The solution to securing the supply of power to industry, stabilise the energy feed to commerce and satisfy the end user requirements, consumers need to have access to battery backup solutions.

Talk to experts

Rentech provides technical support and advice on design, implementation, usage and maintenance for a range of power solutions. We aim to ensure that your backup power solution achieves its optimal performance level for the full length of its intended lifespan.

Rentech offers a wide range of prod ucts for your renewable energy needs, from solar, leisure, back-up power and materials handling.

Rentech’s STH-Series.

Rentech’s 3-phase STT-Series.

For more information, contact Rentech today by sending an e-mail to jacquesdn@auto-x. co.za or marios@auto-x.co.za. Visit their website at www. rentech.co.za or contact them on (+27)11-776-4300. You are also welcome to visit them at 140 North Reef Road, Elandsfontein, Johannesburg.

by Bianca Henning

CNH Industrial drives the empowerment of women

CNH Industrial is a world-class equip ment and services company that sustainably advances the noble work of agriculture and construction work ers. With its globally respected brands, whose history goes back to 1842, CNH Industrial develops pioneering equip ment and services for the agriculture and construction sectors.

Not only is CNH Industrial focused on their clients for continued excellence, but CNH also highly values the ladies within the company. With August focus ing on women, empowerment of women, and the role women play in the agricul tural industry, we had a wonderful op portunity to meet the dynamic team of women within CNH. They are an enthusi astic team of ladies, with a strong vision and passion for what they do!

“Women have a natural ability to nur ture, meaning that we nurture from farming to decision making as well as processes in the boardroom. Women also have the ability to nurture rela tionships — whether it is within the farming community or amongst our colleagues,” says Petri.

“I would say the role of women in agri cultural development is also very broad. Women can concentrate on technological advancement, including bringing innova tive and creative ideas to the table.

“In the past couple of years, one can truly see the investment that CNH Industrial has made into females in the company, whether it is agriculture or construction, by educating them and bringing them on board specifically for technological purposes.

Petri Husselmann, Regional Human Resource Manager for Africa, Middle East, Turkey, Pakistan and Turkmenistan at CNH Industrial

The enthusiastic team of ladies at CNH Industrial. Nthabiseng Kgafela, Leona Vermaak, Petri Husselmann, Chimene de Villiers and Chantel Boshoff.

“I also believe that the courage and perseverance that women bring to the table can have an impact on a busi ness’s decision making,” Petri adds.

“The biggest challenges that women face in corporate environments, includ ing agriculture and construction where we find ourselves, I would say is that women can sometimes be suppressed when it comes to sharing their ideas and solutions.

“My biggest inspiration would definitely be my mother. The perse verance, courage and the ability she taught me to stand up and be fair, was phenomenal,” says Petri.

“My message to women in general would be to have the courage to stand up and put your ideas on the table. Be creative and do not be afraid to share your ideas. To women in our industry, go on, persevere, get yourself educated and find yourself a seat at the table, wherever it needs to be – at the farmer, at the construction industry or amongst your colleagues.

“My vision for the future would ab solutely be to live out our CNH Indus trial cultures and believes. Working together as one team, to be the best and being number one in the industry,” Petri states.

If I can summarise being a woman in one word, I would say: Courageous.

Chimene de Villiers, Head of Marketing at CNH Industrial in Southern Africa

I just want to make my dad proud,” Chimene explains.

“If I look at the role of women in agriculture today, I think women know that they do not have to stand on the sideline anymore. They know that they can make their mark within a male dominated industry.

“I believe it is always important to have different perspectives within any industry. We have a lot to learn from each other. I do not think women are equal to men, nor are men equal to women. All of us have a different view, vision, and perspective – all of us can contribute to each other’s successes and learn from one another. If you are a woman or a leader that people look up to, I believe that it is important to lead by example.

“In my mind, one of the biggest chal lenges that women face, is keeping everything together. I definitely look up to those women who keep a family and work life together. Another chal lenge that women face in the industry is that we are often underestimated, but with that comes a lot of power as well — making your mark and proving others wrong.

“In my work, I have so many amaz ing women leaders that I look up to, and I wouldn’t be where I am today if it were not for these inspirational women that crossed my path. With that being said, we also have amazing male lead ers within CNH Industrial that empower women, and that women can also look up to,” Chimene concludes.

If I can summarise being a woman in one word, I would say: Fierce.

Nthabiseng Kgafela, Marketing Specialist for New Holland Agriculture Southern Africa

making a more significant difference in decision-making,” states Nthabiseng.

“Yet that makes me so excited for the future, getting more exposure and experience, learning more about agriculture and being able to motivate other women, teach other women and just grow from there, it is upwards and onwards from here!

“If there is one message that I have for women out there, keep do ing what you are doing, I know it gets challenging but just remember — you are here for a reason. Chase your purpose and remember that you are doing amazing things,” Nthabiseng concludes.”

If I can summarise being a woman in one word, I would say: Dynamic .

Chantel Boshoff, Head of Demand Planning and Fulfilment for CASE IH South Africa

Chimene grew up on a farm outside Nelspruit, Mpumalanga, and she has always had a love and passion for the agricultural industry.

“I feel very privileged working in the agricultural industry. For me it is so inspiring being part of this industry, having a father who is also a farmer, seeing him grow his farm since a little girl inspired me so much, and

“Women have always been the back bone of families, and farming opera tions. As time progressed, we have seen more women making their mark, owning farms, women appointed in managerial positions and women

Chantel says: “I am proud and inspired to be part of something that is glob ally changing for women. Women have always been part of the agricultural industry; they are now just more in volved in the changes that are coming and being implemented.

“Gender equality is not only a funda mental human right, but a necessary foundation for a peaceful, prosperous and sustainable world going forward.

“Women tend to face challenges of sustaining a work and life balance. I tend to experience challenges balancing work and life. Being a mother, I had to learn to share responsibilities, and have a dependable network both at home and in the office. I try to plan and pri oritise what is important, to have time for my family and still be reliable in the business. My advice for other women would be to know when to say no, when it is not important, and make time for your family,” Chantel concludes.

If I can summarise being a woman in one word, I would say: Inspiring.

“I believe that women play an integral role in the development of agriculture.

It is a thriving industry, and it is such an honour for me to be part of this in dustry. I believe in the importance of building bridges, especially in South Africa. With confidence I can say that women have a huge influence in build ing these bridges,” says Leona.

“Women are passionate and tena cious, they are often the glue in an organisation, bringing a healthy bal ance to the workplace. In our company we have seen women advance greatly, as CNH believes in equal opportunities. Women have been appointed in senior positions and I believe that sends out a positive message to the industry that there are opportunities for women. We really feel valued in the organisation.

“In the past you did not often see women pursuing careers in the agri cultural industry, however times have changed. There is a saying that you must have your feet in the field, and I truly believe that respect is earned over time, through building relationships.

“In my career over the past years, I

was very privileged to have mentors in the form of managers, including wom en — that way I’ve learned how to con duct yourself in a leadership position and sometimes how not to. I have also been really privileged with the male managers to whom I have reported, and what I have learned from them as well. They gave me the space to grow and supported me to help forming me to the person I am today.

“Women are very influential in so ciety, and if we can influence young individuals to become involved in the sector and to believe in it again, we will be able to overcome problems such as poverty, unemployment, and changing perceptions about the industry.

“My message to women is to find your passion, live it, find out what your strong points are. Do what you do best every day and stay true to yourself. I think every woman should work hard and achieve her goals and her dreams not because you are a woman, but be cause you are able,” says Leona.

If I can summarise being a woman in one word, I would say: Resilient

Leona Vermaak, Head of Network Development at CNH Industrial for Southern Africa

Maak ISUZU die hart van jou landbou-onderneming

te vervoer. Dit kan sewe insittendes akkommodeer en dus hoef jy nie nog ՚n motor met mense agterna te stuur om met die werk te help nie. Met die huidige brandstofpryse is jou sak ook sommer tevrede!

“Baie van die boere wat ons vrag motors graag gebruik het hulle eie slagpale. Hulle verkies die agt-ton FTRvragmotors (FTR 850 SWB, FTR 850 AMT en FTR 850 AMT) wat voldoen aan Euro 5-vereistes,” vertel Craig.

Dit stel boere in staat om groot vragte karkasse te laat hang en in verkoeling te vervoer na slaghuise of supermarkte.

Niks op ՚n plaas, behalwe natuurlike hulpbronne soos grond en water, daag daar op sonder die hulp van ՚n vervoermiddel nie. Alle basiese boustene vir infrastruktuur, soos pype, bakstene, sement, staal, of wat ook al jy gebruik om jou boerdery te bou, word met ՚n vragmotor aangery. In sette op die plaas, soos kunsmis, saad, voer en werktuie word met ՚n trok afgelewer. Daai spogbul is waarskynlik ook per trok aangery!

Die mielies, vleis en groente wat geproduseer word loop ook nie na die volgende punt in die voedselketting nie. ՚n Goeie plaasvervoervennoot is dus onontbeerlik! ISUZU-trokke bied ՚n oplossing vir elke boer en rolspeler in die voedselketting se behoeftes.

ISUZU streef daarna om vervoermid dels te bou wat waarde tot die verbruiker se lewe en onderneming toevoeg.

“ISUZU is ՚n handelsnaam vir die samelewing. Ons besef dat ՚n vrag motor die hart van alles is; dit bring benodigdhede na die plaas en neem produkte na die publiek.

Craig Uren, senior adjunk-president van Inkomsteskepping, sê: “Dit is on vermydelik dat ons ՚n handelsnaam vir die samelewing is, want ons vervaar dig kommersiële voertuie wat waarde toevoeg tot jou onderneming en ՚n verskil maak. Daarom verwelkom ons verwagtinge en werk doelgerig daaraan om daaraan te voldoen.”

Die maatskappy vind inspirasie in hulle waardes van veerkragtigheid, empatie, konteks en deursigtigheid. Craig sê dit is wat hulle op koers hou.

Tydens die ISUZU-vragmotoroplossingekspo wat in Augustus in Modderfontein aangebied is, het hy meer vertel oor die voordele van hierdie vragmotors.

՚n Skoner lewe

Die nuwe vragmotors wat hulle in die

Verskeie lede van ISUZU se sleutelpersoneel was by die ISUZU-ekspo teenwoordig. Hier is Mpho Nkhumele ni, Craig Uren en Michael Corney.

mark vrystel gaan nie net oor gehalte nie, maar bied ook groener oplossings. Drie modelle uit die ISUZU F-reeks voldoen aan Euro 5-standaarde om skadelike uitlaatgasse te verminder. Die ISUZU-stelsel benodig geen bymid dels om ՚n skoon uitlaat te verkry nie.

Die voordeel vir die boer is dat ՚n ISUZU-vragmotor wat aan hierdie standaarde voldoen ՚n waarborg vir die handelsnaam se gehalte bied. “Boere wat verplig word om aan sekere vereistes te voldoen met be trekking tot uitlaatgasse, kan verseker wees hulle bereik dit wanneer hulle produkte aan supermarkte of ket tingwinkels lewer. Daar is verskeie rolspelers in die waardeketting wat hierdie vereistes aan die boer stel en om vervoer in plek te hê wat aan Euro 5-standaarde voldoen is ՚n tree nader daaraan om jou kliënt tevrede te stel,” verduidelik Craig.

Veeldoelig en doeltreffend

“Ons Crew Cabin-kajuite is baie gewild onder boere,” vertel hy. “Hierdie soort kajuite maak ՚n trok veeldoe lig; ՚n belangrike faktor wat oorweeg moet word wanneer jy kapitaal aan ՚n bate bestee.”

Die Crew Cabin-trokke stel jou in staat om sowel ՚n vrag as personeel

Slaggereed vir elke pad Daar is ISUZU-vragmotors wat spesiaal op viertrek-onderstelle gemonteer is. Die 4x4-vragmotors is gebou om te hou ongeag of hulle die veld, pad of lande aandurf. Dit is ideaal vir strawwe om standighede soos grondpaaie of steiltes. Daarby kan dit met Goodyear se OffRoad ORD-bande gekombineer word om sonder sukkel ՚n verskeidenheid weeren omgewingstoestande te hanteer. Die kenmerkende seshoekige loopvlak van die band pas aan by verskeie terreine soos sand, klip of modder.

Een van die viertrek-trokke is die NPS 300 4x4. Dit het ՚n 100-kW enjin met 402 Nm wringkrag. Dit word meestal ook aangeskaf met die Cab Crewkajuit en afslaan-kante op die bak.

ISUZU bied medium, swaar en ekstra swaar kommersiële voertuie aan. Dit kan met verkoelingseenhede, water tenks, vervoerbakke of bakke met afslaankante gebou word. Daar is ook verskeie ander bakke wat jy vir jou vervoerbehoeftes kan kies.

Praat vandag met jou ISUZUhandelaar om uit te vind wat die regte vragmotor vir jou behoeftes is. Om jou naaste handelaar op te spoor, besoek www.isuzu.co.za, of kontak 080-004-7898 indien jy in Suid-Afrika is, of +27-41-403-2555 van elders.

Die NPS 300 4x4-vragmotor met ՚n Cab Crew-kajuit.

deur Maryna Steyn

Die Cab Crew-kajuit kan sewe insit tendes akkommodeer.

Blossoms-noodwaterprojek by Oudtshoorn nader voltooiing

deur Tisha Steyn

Die Blossoms-droogteprojek, wat in 2018/19 van stapel laat loop is, be hoort teen Maart 2023 voltooi te wees.

Water uit drie boorgate van die Blossoms-diepwaterprojek sal na die dorp se reservoirs gepomp word om droogteverligting te bring vir Oudtshoorn en die landelike gebiede van De Rust, Dysselsdorp en Calitzdorp. Dit sal ook die Klein Karoo Landelike Waterskema help omdat dit die skema se boorgate, wat tans tot die maksi mum benut word, meer kans sal gee vir herstel.

Blossoms-diepwaterprojek

“Ondersoeke na die Blossoms-diep waterprojek het reeds in 2001 begin met die doel om water vanaf die plaas, Blossoms, 24 km buite Oudtshoorn, met ՚n pyplyn met die dorp se water netwerk te verbind,” sê Chris Swart, senior bestuurder van water en riool by die Groter Oudtshoorn-munisipaliteit. Dié projek word ontwikkel soos wat geld beskikbaar is.

Toe die droogte in die Klein Karoo in 2019 op sy felste was, is besluit om water uit drie bestaande boorgate in die Blossoms-boorgatveld te begin ge bruik vir droogte-noodverligting vir die landelike omgewing.

Die stap is genoodsaak omdat die water in die dorp se Mellville- en naasliggende Raubenheimerdam in die Swartberge, asook water uit boorgate in die Vermaaksrivier, wat in die Kamannassieberge ontspring, nie tydens droogtetye aan die totale waterbehoefte voldoen nie.

“Blossoms is die groter projek wat watersekerheid ten opsigte van drink water vir die groter Oudtshoorngebied sal verseker, terwyl die droogteprojek op die korttermyn in tye van droogte sal uithelp,” verduidelik Chris.

Hoekom Blossoms?

In 2001 is verkenningswerk begin om ՚n geskikte ondergrondse waterdraer te soek wat voldoende diepwater verskaf om aan die dorp se groeiende waterbe hoeftes te voldoen. Diepwater is onder grondse water wat nie gewoonlik deur middel van boorgate onttrek word nie.

Uiteindelik is teikengebied C1 op die plaas Blossoms, waar die Wit klipplooirug met die Kliprivier kruis, geïdentifiseer. Hier is drie gate met ՚n lugdrukboor in die Skurwebergformasie geboor, voordat nog twee met ՚n diamantpuntboor in die Skiereiland-formasie geboor is. In 2008 is ՚n produksie-toetsgat van 600 m diep en met ՚n wye deursnit in die bron in die Skiereiland-formasie geboor.

Altesaam twaalf gate is geboor,

Hier is 'n lugklep wat gebruik word om lug uit die pyp los te laat en so die pyp te beskerm.

Vir die droogteprojek word 'n pyplyn van 24 km vanaf die Blossoms-diepwaterboorgatveld na Oudtshoorn se Raubenheimerdam aangebring ten einde in droogtetye water te ver skaf.

water aan te vul sonder ՚n noemenswaar dige impak op die omgewing,” sê hy.

Die groter Blossomsprojek is oor spronklik beplan as medium- tot langtermyn grootmaat-ingryping. “Die voltooiing daarvan sal afhang van wan neer daar weer geld beskikbaar is. Die projek sal water beskikbaar maak vir ontwikkeling van die Klein Karoo.”

Droogteprojek

Weens die voortslependel droogte is besluit om die droogteprojek, wat drie van die bestaande boorgate by Blos soms benut, te ontwikkel.

Die pyplyn bring water van drie boorgate vanaf die Blossomsdiepwaterboorgatveld op 'n boer se plaas na Oudtshoorn se waternetwerk vir verspreiding in landelike gebiede van De Rust, Dysselsdorp en Calitzdorp.

waarvan drie nou vir die droogteprojek ontgin sal word.

Die gate is dertien jaar lank getoets. “Die Blossoms-boorgatveld word as ՚n groot en betroubare waterbron met baie potensiaal beskou,” sê Chris. “Die watergehalte is baie goed en amper geen suiwering buiten ontsmetting word benodig nie. Die hidrogeoloë se voorspelling is dat dit ՚n volhou bare bron van water is, mits dit goed bestuur word.”

Daarmee word bedoel dat die onttrekking en die watervlak deur gaans gemoniteer word om seker te maak die water word nie vinniger onttrek as wat dit deur reënwater aan gevul word nie.

“Toetse wat in 2014 voltooi is, het getoon dat die ondergrondse water voldoende is om die Raubenheimerdam se

Die befondsing vir die projek is stukstuk goedgekeur. “Ons het in 2019 pype begin aankoop soos wat geld van die nasionale departement van water en sanitasie beskikbaar gestel is. In 2020/21 het ons weer geld gekry en die konstruksie kon begin. Die res van die geld wat ons vir die droogteprojek nodig gehad het, is in 2022 goedgekeur en ons kon die konstruksie hervat. Ons hoop om die droogteprojek wat on geveer vyf megaliter water per dag sal lewer, volgende jaar af te handel.”

Pyplyn

Die pyplyn van sowat 24 km lank is ’n goedgekeurde projek van die departe ment, wat dit ook gefinansier het. Dit strek van die Blossoms-diepwater boorgatveld na die Groter Oudtshoornwaternetwerk.

Die konstruksie van die pyplyn het in 2021 afgeskop, met die eerste vyf kilo meter wat in Junie 2021 voltooi is. Met die laaste deel van die geld wat vanjaar beskikbaar gestel is, gaan die konstruk sie voort met nog sowat vyf kilometer wat in Augustus voltooi sal wees en die res van die pyplyn teen Maart 2023.

Befondsing

Die koste van die droogteprojek is na raming R100-miljoen. Die departe

Hierdie is 'n spoelklep. As water losgelaat moet word om modder uit die pyp te kry of om die pyp leeg te maak om aan te werk, word dit met hierdie kleppe op die laagste punte in die lyn gedoen.

ment het ՚n lisensie toegestaan vir die ontwikkeling van die boorgatveld en die konstruksie van die projek. Dit be hels die installasie van boorgatpompe, ՚n pompstasie, die oprigting van ՚n reservoir halfpad tussen Blossoms en die dorp, die lê van pype en ՚n aansluitingspunt by die dorp se waternetwerk.

Die pyplyn bestaan uit 315 mm PVC- en GRP-pyp. Laasgenoemde word vervaardig van saamgestelde materiaal wat uit ՚n polimeermatriks en glasvesel bestaan en gevolglik baie sterk is.

Met R50-miljoen van die geld wat die departement vir die droogteprojek be willig het, is die ontwerp van die pyplyn gedoen, die meeste van die materiaal vir die pype en pompe gekoop en die

eerste ses kilometer daarvan in 2021 voltooi. Die departement se voor waarde was dat die geld voor die einde van die 2021-boekjaar, wat einde Junie verstryk het, gebruik moes word.

Die jongste R47,15-miljoen is as noodverligtingstoelae toegeken na vertoë deur Wes-Kaap Rampbestuur en Anton Bredell, Wes-Kaapse LUR vir plaaslike regering, omgewingsake en ontwikkeling. Die Oudtshoorn-muni sipaliteit moet ongeveer R3-miljoen bygedra om die verskil op te maak.

Grondeienaars

Die pyplyn volg die loop van die Kliprivier langs die N9 en oor ver skeie plase. Ooreenkomste om die pyplyn oor hulle grond te lê is met die eienaars aangegaan en hulle word markverwante vergoeding betaal vir die serwituutarea waarbinne die pyp gelê word. Die serwituut wissel tussen vyf en tien meter wyd.

Tans het al die boere buiten een ՚n ooreenkoms met die Munisipaliteit gesluit en die werk op hulle plase kan voortgaan.

Die grondeienaar waarmee daar nog nie ooreengekom kon word nie beweer sy inkomste uit toerisme gaan geraak word tydens die konstruksiefase. Daar word tans onderhandel vir moontlike vergoeding vir verlies aan inkomste vir die tydperk wanneer daar op sy plaas gewerk word.

Kontak Chris Swart by 044-203-3132 of swartc@oudtmun.gov.za of besoek die webtuiste by www.oudtshoorn. gov.za vir meer inligting.

Verwysings

Kruger, J. (2022). Werk aan noodwaterskema vir Oudsthoorn vorder goed. Netwerk24 https://www.netwerk24.com/ netwerk24/nuus/droogte/werk-aannoodwater-skema-vir-oudtshoornvorder-goed-20220620

Le Roux, L. (2022) Blossomsnoodpyplyn hopelik in Maart 2023 voltooi ná groen lig vir ooreenkoms met grondeienaars. Die Hoorn https://www.diehoorn.com/nuus/ blossoms-noodpyplyn-hopelik-

Rieman, K., Blake, D. (2010)

reserve determination

current and potential wellfield development of TMG aquifers.

Agriculturists’ unique stewardship responsibility

direct influence on the environment regarding water and soil security, and therefore food security. As primary caregivers of the land, farmers have a huge responsibility to ensure that the water and soil are restored to and maintained at a sustainable standard.

by Tisha Steyn

There is some controversy as to who spoke these true words originally, but some sources claim that these were the words of native American Chief Seattle. These good words still ring true more than a century after being originally spoken, especially con sidering the dire climatic conditions the planet is experiencing at present.

These wise words sum up steward ship and the valuable lesson we must learn from them is: We must keep the planet and its resources safe for future generations.

“We are not the owners of all that surrounds us, we are simply the culti vators, managers and guardians,” says Janet Lawless, Technical and Marketing Manager at InteliGro.

Stewardship is of extreme impor tance in agriculture as the actions, or lack thereof, by role-players, have a

The requirement and responsibility to not further destroy what we have, consist of three facets as far as agriculture is concerned: Global population growth demands increased food production: This is a growing problem as the available land suitable for agriculture is diminish ing because of increased urbanisation and encroachment of development on arable land. More food will have to be cultivated on the available land.

Irresponsible cultivation practices and the application and use of chemi cal substances in an illegitimate way may reduce soil fertility and at the same time put water resources at risk. Scarce natural resources, namely fer tile soil and water, require sustainable and responsible production methods.

Climate change with higher tempera tures and the increasing occurrence of extreme climate conditions, such as drought and flooding, place greater pressure on the soil. Soil becomes arid due to a lack of cover vegetation and poor drainage caused by compaction. Arid soil is less likely to allow moisture penetration, which leads to erosion of fertile soils.

“We cannot afford to destroy soil fertility or to pollute or exhaust water sources in the name of production,”

says Janet. “In the short term, this causes, among other things, food safety issues; in the longer term, food security is at stake.”

Growers rely heavily on crop pro tection products and technology to address these issues. “Product stew ardship is also on agriculture’s agenda: the products and technology at our dis posal must be protected so that they can remain effective to help realise optimal yields.”

Costs

Because of the strict regulatory en vironment, the costs involved in the research and development of new crop protection technology are astronomical.

“The agri-industry is under tremen dous pressure to safeguard and even extend the lifespan of these existing products by handling and using them responsibly and according to the guide lines,” says Janet.

“In doing so we not only address the continued effectiveness of the com pounds, but we also minimise the pos sible detrimental impact on the

“We do not inherit the earth from our ancestors - we borrow it from our children.”

InteliGro spray clinics make use of the 'Geel Monster' to replicate incorrect spray patterns.

InteliGro farm training ensures the safe and responsible handling of agri-chemicals.

One of the CropLife accredited collection points for empty containers.

environment and the general wellbeing of humans and animals.

“InteliGro’s stewardship philosophy is comprehensive, wide-ranging, and integrated, and that is at the heart of our business model. We have always been convinced that there is more than one solution to every problem.”

Integrated approach

An integrated approach to pest and disease management is followed. This involves using the best combination of cultural, biological, and chemical measures for circumstances, including plant biotechnology as appropriate. This pro vides the most cost-effective, environ mentally sound, and socially acceptable method of managing diseases, insects, weeds, and other pests in agriculture.

This incorporation of biological preventative and control methods in our solutions plays an important role as part of our InteliBio Solutions™ ap proach which focuses on solutions that are environmentally friendly, have a minimum impact on beneficial organ isms and can be used by growers in the production of low- or no-residue produce, which means they are also safe for and welcomed by increasingly health-conscious consumers.

Spray clinics

Regarding product stewardship, In teliGro believes in the empowerment of people – farmers and workers alike. Knowledge is power and by investing

significant resources in hosting spray clinics, environmentally friendly and responsible and safe methods of using InteliGro’s products are ensured.

The effective application includes the correct order of mixing pesticides to prevent over or under-dosage. The wrong dosage can lead to:

• Development of resistance of pests and diseases to substances

• Negative environmental impact by residue contamination of resources such as soil and groundwater

• Harmful drift of poison that contami nates feed sources, surface water, and harms bees and other pollinat ing insects or animals

• Unnecessary costs because of wastage, which influences the grower’s profitability

The safe handling of chemicals, in addition to effective spraying methods, plays an equally impor tant role in:

• Insuring the health of farm workers

• Insuring market access, especially where strict regulatory compliance is required

• Eliminating plastic waste

• Contributing to overall good agricul tural practices

In addition, the safe handling of agri cultural products and containers extends the stewardship to all role-

players on the farms, instilling in creased ownership that comes with increased responsibility.

Product waste

CropLife accredited collection points have been established at InteliGro depots where empty containers are collected. Growers and their staff are encouraged to rinse these containers thoroughly (at least three times) with clean water and then empty them over the spray tank. Puncture these containers to ensure that they cannot be re-used, before depositing them at these depots for responsible recycling.

With increased awareness of the responsible and traceable use of agri cultural chemicals, this service solves the problem of plastic waste. It also facilitates market access for growers who must comply with strict export regulations, such as Global Gap.

InteliGro Kidz

It is never too early to start influenc ing the youth on the core issues of a healthy environment. As the quote says, “we are borrowing earth from our children”. That means that they are also responsible for stewardship in lieu of their becoming future farmers.

The InteliGro Kidz programme in vests in young people in cooperation with agricultural high schools. “We aim to make a positive difference by exposing learners to opportunities in the broader agri-industry, nurturing environmental awareness and encour aging stewardship,” says Janet.

“While being highly rewarding, this interaction with the younger generation is also part of our investment in the future and sustainability of agriculture in South Africa, seeing that tomorrow’s growers hold our continued existence in their hands.”

Shared responsibility

Businesses have a responsibility to im plement a business strategy in a profit able way for the benefit of sharehold ers and investors, as well as employees and other stakeholders. In agriculture, the mandate is to optimise yield, but not at the expense of the environment, animals, or people.

Therefore, stewardship in agriculture is a shared responsibility for growers, suppliers, and consumers. “It must be visible in our solutions,” says Janet. “How we do things is just as important as what we do.”

Contact Janet Lawless at 071-6826512 or 056-343-3444 or send an e-mail to JanetL@inteligro.co.za.

Left: InteliGro Kidz at the company's exhibition at NAMPO.

InteliGro spray clinics are held for training farmers and their workers in correct spraying techniques.

InteliGro spray clinics also focus on the importance of calibration.

“Dit was werklik ՚n voorreg en ՚n seën van dag een af om in land bou te wees,” vertel Chrisna Heuer, bemarkingsbestuurder in Suid-Afrika vir Yara Africa Fertilizer (Edms) Bpk, ՚n internasionale plantvoedingsmaat skappy.

“Ek sê altyd ek moes geduld op aarde kom aanleer, en daarom het ek in landbou beland. Jy plant nie vandag ՚n saadjie en eet more die vrug nie; jy moet geduldig wag, getrou water en kos gee en toekyk hoe hy stadig groei. Soms is daar baie om te verduur totdat die plant reg en ryp is om gepluk en geniet te word.”

Chrisna het op ՚n plaas in die OosVrystaat grootgeword saam met haar ses susters. “Plaaslewe assosieer ek met my ouma se koolstoofoond vol boerbeskuit en oupa wat gesels oor die landerye laatmiddag. Ek dink aan die geraas van ՚n melkmasjien en die roep van tarentale,” onthou sy haar kinder jare. Deesdae woon sy in die Boland.

Tydens haar skooljare het sy by die graansilo gewerk en by haar pa geleer graan gradeer. “Na skool het die LNR-Klein-graaninstituut op Bethlehem vir my ՚n pos as navorsings-assistent aangebied. Terwyl ek in

Yara se Chrisna Heuer: “Landbou is

n plek vir groei én dames”

hulle diens was het ek my honneursstudies aan die Universiteit van die Vrystaat voltooi.

“Daarna het ek besigheidsintelligen sie ingesamel en gekoördineer vir ՚n internasionale maatskappy met betrekking tot afstandswaarneming en die ontwikkel ling van produkte. Dit was gemik om in die landbousek tor op grondvlak ՚n verskil te maak deur verskeie gewasse se ontwikkeling te be vorder. As landboukundige het ek die voorreg gehad om op grondvlak die risiko van afstandswaarneming van gewasse te beperk.

“As ek terugkyk oor my loopbaan in die landboubedryf, dan dink ek eerste aan hoe ek dit saam met my pa kon begin as klein dogter tjie op die plaas in die Oos-Vrystaat; die geleenthede wat alles daarmee saamgegaan het en hoe naby die veld, son opkoms en die reuk van bewerkte lande my aan my Skepper laat voel.”

Chrisna het die advertensie vir die pos van bemarkingsbestuurder by Yara gedurende 2017 teëgekom. Sy het dadelik daavoor aansoek gedoen en nog nie een dag teruggekyk nie! Sy werk reeds sedert 2018 by Yara Africa Fertilizer. “Dit was net die regte tyd, die regte plek en die geleentheid – vir my en vir Yara,” vertel sy.

Na haar mening doen Yara ver skriklik baie om vroue in landbou ՚n geleent-heid te gee vir bevordering en om gehoor te word.

Landbou benodig vroue omdat daar vele dimensies is wat met vrouwees saamkom. “Die vele dimensies van

menswees is vir my saamgevat in die wonder van vrouwees. Ons droog trane af terwyl ons skaterlag, ons is saggies tog ferm,” verduidelik Chrisna.

Sy is dankbaar dat vroue in landbou as voorbeelde gebruik kan word van mense wat doen waarvan hulle hou en voluit lewe. “Landbou bied my die geleentheid om ՚n buitengewone lewe te leef. Dit hou my beker vol.”

Chrisna voel daagliks geïnspireer deur haar Skepper en die mense wat Hy oor haar pad laat kom het, soos oom Danie Bruwer van Knersvlakte. “Hy is ՚n mentor in al die opsigte van die Woord, en dan natuurlik die bestuur by Yara, wat ՚n voorbeeld in alles is - in waardes, menswees, besigheid, geloof en menseverhoudinge,” voeg sy by.

Wat Chrisna die meeste van landbou geniet, is die gesindheid wat mense in die bedryf teenoor mekaar het. “Wan neer jy by ՚n boerevereniging aankom, is daar iemand wat jy by ՚n vorige ge leentheid iewers anders ontmoet het,” lag sy. “Dieselfde met simposiums, skoue, boeredae, die hele bedryf; jy het oral vriende.”

Oor haar eie toekoms sê sy net: ‘Watch this space’, maar sy sal graag ander wil help om hulle drome uit te leef. Sukses, volgens haar definisie, is egter nie ՚n bestemming nie, dit is deel van die reis. As jy vrede daarin vind, gaan jy ՚n buitengewone lewe hê!

“Ek wil graag ander vroue in landbou aanmoedig om nooit op te hou droom nie. Moet ook nie jou vrouwees opgee nie – dit is kosbaar, jy is kosbaar. Doen net altyd jou beste,” sluit sy af.

deur Maryna Steyn

Besproei sonder sukkel:

bergwater se swaartekragdrukking. Die druk van die water is 14 bar, wat meer as genoeg is vir die Ocmis en vir my besproeiingsbehoeftes. Die water dryf die masjien aan. Die Ocmis-reeks masjiene benodig ongeveer 5 tot 5,5 bar inlaat druk om doeltreffend te funksioneer. Die kruipspuit gebruik die watervloei om die ratkas te dryf en trek die kanonspuit wat aan die groot pyp oor die land gekoppel is in.

“Ek besproei saans, sodat die ver damping minder is,” sê Allan.

Die kruipspuit se spoed kan verstel word: vinnig, middelmatig en stadig.

“Ek besproei op die stadigste verstel ling, en dit is meer as genoeg. Indien ek meer volume gehad het, kon ek groter

Irrigation Unlimited se Ocmis-kruipspuite is die waterwenner

spuite opgesit het om verder te spuit, maar in hierdie stadium is die sta dige spoed meer as genoeg om my lu sern vir die beeste lowergroen te hou.

Allan Retief, ՚n boer van Olifantpoort naby Rustenburg, is baie tevrede met sy Ocmis-kruipspuit.

Boere regoor die land praat met groot geesdrif van Irrigation Unlimited se produkte, diens en kundigheid, wat die boer help om elke druppel waarde uit water te put. Allan Retief, boer van Rustenburg-omgewing is een van daar die ingenome boere. Allan boer sedert 1996 voltyds in die Magaliesberge op die plaas Olifantspoort, wat sedert 1884 ՚n familieplaas is.

“Oor die jare heen het ons met ՚n verskeidenheid gewasse geëksperi menteer, van tabak, mielies, koring, sonneblom, maar vir die afgelope dertig tot veertig jaar het ons totaal en al oorbeweeg na ՚n Bonsmara-bees boerdery – sowel stoet (Alpier Bons mara’s) as ՚n kommersiële vertakking. Ons besproei hoofsaaklik ons lande om te dien as ՚n bron van voer vir die beeste,” vertel Allan.

Irrigation Unlimited se Ocmis-kruip spuite gee boere al die voordele van jare se tegnologiese ontwikkeling in water aangedrewe besproeiing vanuit Italië, met stelsels wat nommerpas aangepas is vir Suid-Afrikaanse omstandighede.

Sommige van die voordele van die Ocmis-kruipspuit is dat dit maklik na 'n nuwe gebied verskuif kan word en dat hy veelsydig is in sy toepassing om verskillende lande te besproei.

Allan het nadat hy die veelsydige Ocmis-kruipspuit by sy buurman gesien het, onmiddellik besluit dat dit die antwoord is vir sy besproeiingsbehoeftes.

Hy het Tobie van den Heever van

Die 75R1/1 Ocmis-kruipspuit op Allan Retief se plaas. Hy werk só: Jy maak jou Ocmis staan langs die land en sleep die pyp waaraan die spuitkarretje vas is na die oorkant van die land. Wanneer jy die watertoevoer oopdraai, stroom die water deur die pyp na die kanonspuit op die karretjie om die land deeglik te benat, en dryf terselfdertyd die groot katrol deur ՚n ratkas aan om die pyp op te rol en die spuitkarretjie stadig in te trek. So besproei hy ՚n breë, lang strook. Daar is verskillende Ocmis-modelle beskikbaar.

Irrigation Unlimited gekontak, wat hom daarna in die regte rigting gelei het.

Allan praat met lof van die waarde wat die Ocmis-kruipspuit tot sy plaas toe gevoeg het:

“Ek het in 2012 my 75R1/1 Ocmiskruipspuit tweedehands aangeskaf. Hy was so goed soos nuut, en dit was een van die beste besluite wat ek nog geneem het. Die R1/1-model se pyp is 75 mm dik en 220 meter lank.

“Die rede waarom ek juis op hierdie spuit besluit het, was omdat daar geen elektrisiteit naby my lande is nie. Een van die groot uitdagings hier by ons is ook diefstal, wat my eerder op die kruipspuit laat besluit het in plaas van ՚n spilpunt. Ek het ook nie baie per soneel op die plaas nie. Een man en ’n trekker is genoeg om die Ocmis by enige koppelpunt op die plaas staan te maak en te laat werk,” vertel Allan.

“My kruipspuit werk glad nie met enige elektrisiteit nie, net met die

“Van tyd tot tyd moet daar maar onderhoud gedoen word op die kruip spuit, maar dit verg min tyd en moeite. Solank jy die ratte gereeld ghries en die normale onderhoud doen, werk die kruipspuit sonder probleme,” verklaar Allan.

Vir Tobie en die naverkopediens span van Irrigation Unlimited se kun digheid en diens het Allan net lof: “Wan neer ek ՚n probleem met die kruipspuit het, kontak ek vir Tobie en hy is gereed om my by te staan en die probleme tydig op te los, selfs oor naweke help hy telefonies waar moontlik.

“Ek sal die Ocmis-kruipspuit vir enige boer aanbeveel. Ek is baie tevrede met die masjien, en ek is baie beïndruk met die ondersteuning wat ek van die Irrigation Unlimited-span ontvang.”

Die boer is die belangrikste party in die landboubedryf en daarom moet sy belange altyd eerste kom, glo Irrigation Unlimited se mense. Kontak hulle van dag nog om jou Ocmis-kruipspuit aan te skaf. Jou gesaaides sal jou bedank.

Vir meer inligting oor Ocmiskruipspuite, kontak vir Tobie van den Heever by 082-658-6054 of 012-736-2121, of stuur ’n e-pos aan tobie@iunlimited.co.za, of be soek www.iunlimited.co.za.

Sakeliga KragDag gaan jaar na jaar van krag tot krag

slag te wil doen. “My heel eerste projek was om my sekerheidsheining se ligte na sonkrag oor te skakel, en nou het ek die gemoedsrus dat, selfs wanneer daar kragonderbrekings is, my seker heidsligte steeds in werking is. Deur die proses leer jy hoe dit werk en dan kan jy van daar af uitbrei.”

՚n

Groot en geesdriftige toeloop van belangstellendes het weer vanjaar se KragDag-landbouskou naby Rayton, oos van Pretoria, gekenmerk.

Die Sakeliga KragDag-ekspo se getal uitstallers het sedert verlede jaar met 23% gegroei, van 470 ondernemings tot 580 vanjaar. Net so het die bywoningsyfer met 47% gegroei van 21 000 tot 30 900 vanjaar.

KragDag se welbekende leuse, Doen jou eie ding, het jaar na jaar ՚n saadjie by al hoe meer mense begin plant. By KragDag vind jy oplossings vir die uit dagings van energie, water, veiligheid, gesondheid, voedselproduksie, opvoed kunde, vervoer en konstruksie, en word ՚n lewensingesteldheid van skeppingskrag en ondernemerskap aangewakker. KragDag begeester ons mense om ՚n doen-jou-eie-ding-leefstyl aan te

Staalboer het ook hulle staal gewys by vanjaar se KragDag.

neem. Dit sluit selfstandigheid, alternatiewe energie, en oplossings vir ՚n alternatiewe vryweesbestaan in. KragDag huisves ook die grootste land bouskou in Gauteng.

Volgens die organiseerders kan dit nie net mense se lewensgehalte verbeter nie, maar ook werkloosheid in Suid-Afrika hokslaan en armoede verbreek. Volgens Sakeliga gaan groter selfstandigheid veral in die volgende dekade belangrik wees.

Piet le Roux, uitvoerende hoof van Sakeliga, vertel: “Mense en onderne mings is ongelukkig toenemend geïsoleerd en word gedwing om werk en sake te doen binne ՚n vyandige, ver vallende, staatsoorheersde ekonomie. Om jou eie ding te doen, is die vinnige manier om staatsverval te omseil, en KragDag fasiliteer presies dit — self standigheidsoplossings.”

KragDag was vanjaar weer volgepak met nuwighede wat ՚n snuffelmark, ՚n wye verskeidenheid uitstallers, en ver skeie aktiwiteite in die arena wat ver tonings met perde en berede boogskiet, vee-rastentoonstellings en hommeltuig demonstrasies ingesluit het. Daar was ook talle lesings en paneelbesprekings deur bekendes en kenners.

In samewerking met Solidariteit Helpende Hand is die eerste Kou- en Kunsmark aangebied, waar ՚n groot verskeidenheid handgemaakte produk te verkoop is.

Die skaapskeerdemonstrasie was weer, soos elke jaar, ‘n groot hoogtepunt vir skougangers. Hier wys Jason van der Merwe van Vlymskerp Skaapskeerders hoe dit gedoen word.

Prof Willie Cronjé van die Departe ment Elektriese Ingenieurswese van die Universiteit van Witwatersrand, het in lesing aan die publiek genoem dat mense wat selfonderhoudend wil wees dikwels die fout maak om alles op een

Teken solank die datum aan: Met 9 Augustus se openbare vakansiedag wat volgende jaar op ՚n Woensdag val, word die Sakeliga KragDagekspo van 2023 vir die eerste keer na vier dae verleng en dit sal DV plaasvind van 9 tot 12 Augustus 2023. Voornemende uitstallers sal binnekort kan begin aansoek doen.

Vir enige navrae, kontak Sonè Saunders by sone@kragdag.co.za.

Skougangers geniet die stalletjies.

Soos altyd was die diere ՚n groot trekpleister by vanjaar se KragDag.

deur Bianca Henning

Algar stel bekend:

Klein, kragtige en kompakte voermenger

Aitsa!

Dit is mos net die ding wat ek en my diere nodig het, het boere gesê toe hulle Algar se nuwe JAY-LORvoermenger by die onlangse KragDagekspo gesien het. Algar het vanjaar vir die tweede keer aan KragDag deelge neem en hulle JAY-LOR-voermenger het uitgestaan tussen al die vernuftige werktuie wat daar te sien was.

Die JAY-LOR-voermenger is presies wat stoetboere, voerkrale of enige ander veeboer nodig het. “Hierdie selfaange drewe voermenger is ideaal vir sowel groot- as kleinskaalse boere wat kleiner intensiewe rantsoene vir spesialiteits groepe soos stoet- en voerkraaldiere, sowel as speenkalwers en lammers moet meng,” vertel Jonathan Toxopeus, verkoopsverteenwoordiger van Algar.

Die menger word aangedryf deur 'n Honda-petrolenjin wat elektries of met die hand aangesit word. Die poliëtileen drom het 'n staalversterkte vloer en die raam en onderstel is versink om dit teen roes en verwering te beskerm.

Jonathan voeg by: “Nog 'n voordeel wat hierdie menger bied, is die nuldraaibeweegbaarheid en sy vermoë om in klein voerruimtes te werk en te beweeg. Dit stel die boer in staat om ruimte doeltreffend te benut en ratser te werk, wat beter winsgewendheid tot gevolg kan hê.”

Algar se nuwe JAY-LOR-voermenger wat by vanjaar se KragDag gepronk het. Wie hom sien wil hom hê.

Die eenheid kan tussen 500 kg en 1 000 kg meng, afhangende van die materiaal wat gemeng word. As gevolg van die vierkantige vorm van die mengers in die drom meng die minimengereenheid teen 'n goeie spoed terwyl die vereiste veselstruktuur behoue bly. Dit verhoed ook lekker bekkige diere om net die smaakliker deeltjies van die voer uit te kies.

Die menger het ՚n maklike en een voudige uitlaat, wat met die hand gereguleer, oop en toe gemaak kan word.

'n Belangrike voordeel van hierdie selfaangedrewe voermenger is die feit dat die boer nie 'n bykomende trekker vir die werk benodig nie. Geen ekstra masjinerie hoef van hulle normale werk onttrek te word en van ander dele van die plaas verkry te word nie. Al die an der werk gaan voort soos gewoonlik.

Veeboerdery is pure plesier met Algar se doeltreffende, duursame veehanteringstoerusting en ander produkte. Algar glo die boer moenie sukkel nie, maar lekker en vinnig op sy plaas kan werk.

Vir meer inligting oor die JAYLOR selfaangedrewe voer menger, kontak vir Jonathan by (+27)82-324-6256 of stuur ՚n e-pos na algar@algar.co.za.

Damme, wagtorings, tenkstaanders… Staalboer wys steeds sy staal

deur Natasha Kruger

Staalboer vervaardig sedert 2003 staalpaneeldamme, tenkstaanders en wagtorings. Dié onderneming, onder leiding van Jan Andries Sr., lewer tans dienste aan klante in verskeie lande soos Zimbabwe, Lesotho, Zambië, Bot swana, Namibië, Eswatini (Swaziland), Uganda en Sri Lanka. Staalboer het al ongeveer 3 600 projekte regoor Afrika asook wêreldwyd voltooi.

Staalboer se damme is bekend vir hulle hoë gehalte en duursaamheid. Dit is kostedoeltreffend, stewig, en die perfekte oplossing vir jou waterbergingbehoeftes. Liz Smith, kantoorbestuur der by Staalboer, vertel dat KragDag die geleentheid bied om met boere te kommunikeer en om hulle produkte aan potensiële kliënte te wys.

Sy sê: “Ons vervaardig staalpaneel damme met 'n opgaarvermoë van tweeduisend tot viermiljoen liter, asook wa tertenkstaanders wat 1,5 tot 12 meter hoog is vir tenks van 2 500 tot 10 000 liter. Ons vervaardig ook wagtorings.”

Die damme is maklik om op te rig, en jy het nie ՚n fondasie nodig nie. Die dam moet slegs op ՚n plat oppervlak met ՚n sandbodem staan. Die damme is ook

van so 'n aard dat dit maklik verskuif kan word indien dit sou nodig wees.

Daar staan sedert 2018 ’n Staalboerdam op KragDag se terrein – dit getuig natuurlik van die geloof en ondersteuning wat die organiseerders in Staalboer het.

Die kleinste damme kan gebruik word vir visserye, akwaponika, of as waterreservoirs in landgoedere en ander stede like omgewings. Klante gebruik ook die damme as swembaddens,” voeg Liz by.

Bedekkings en voerings vir jou Staalboer-dam Staalboer bied verskeie opsies om jou dam te bedek. Die damme kan toegerus word met ՚n 40% skadunetstruktuur om vuilgoed uit die dam te hou, of ՚n 95% skadunetstruktuur wat algegroei beperk. Die bedekking voorkom dat voëls, insek te, blare en ander vuilgoed in die water beland. ՚n Versinkte staalkoepeldak kan ook verskaf word.

Die voerings word standaard vervaar dig van 550 g poliësterversterkte PVC met uistekende weerstand teen UV-lig, maar 800 g voerings vir drinkwater is ook beskikbaar. Staalboer bied ՚n 10jaar pro rata waarborg teen sonskade op die voerings.

Staalboer se KragDag-span, van links na regs – Rudi Botha, Owen Matthy sen, Liz Smith, Dylan Matthysen en Nannette Mollentze.

Kry jou tenkstaanders en wagtorings ook by Staalboer

Staalboer verskaf ook tenstaanders en wagtorings. “Die afgelope paar maande was daar ՚n toename in belangstelling in ons wagtorings. Ek was verbaas oor die navrae wat instroom,” sê Liz. Die tenkstaanders en wagtorings kan met ՚n eentonvoertuig vervoer word, en dit kan maklik op die terrein aanmekaargesit word in minimale tyd. Die struktuur word as 'n stel met omvattende aan wysings gestuur.

Staalboer is die plek waar enigeen in Suidelike Afrika sy volgende dam, wagtoring of tenkstaander kan aankoop, want dié vervaardiger is 'n geregistreerde uitvoerder, en die vervoer van die strukture is maklik omdat die elemente plat verpak en vervoer word.

Moenie huiwer om Staalboer vandag te kontak nie! Besoek hulle webtuiste by www.staalboer.com vir verdere inligting.

I C K B L O C K S

S u p p l e m e n t s f o r S u c c e s s

Agri Frequencies bied ekonomiese, resultaatgedrewe oplossings

Agri Frequencies bied alternatiewe vir die landboubedryf en boerdery maatskappye. Hulle is gefokus op ekonomiese oplossings wat resultaat gedrewe is, om die boer te help.

Jan du Plessis van Agri Frequencies woon die afgelope vyf jaar die jaarlikse KragDag-skou by. Jan vertel meer: “Ons sien jaar na jaar hoe die selfstandigheidekspo groei en dit is vir ons ՚n groot hoogtepunt en wonderlike ervaring om jaarliks deel te kan wees van KragDag.”

Dienste wat Agri Frequencies verskaf sluit die volgende in:

• Stimulering van plante en grondorganismes

• Insekbeheer

• Gestruktureerde

Brandstofstrukture

Jan verduidelik hoe dit werk: Stimulering van plante en grondorganismes

“Agri Frequencies het ՚n passie om mense te help om gesond te leef en die enigste manier om dit volhoubaar te doen, is om te begin deur te verseker dat die kos wat ons inkry, gesond en vry van chemikalieë is,” vertel Jan.

“Elke lewende organisme stuur sy eie frekwensie uit en wetenskaplikes het bewys dat plantegroei gestimuleer en peste beheer kan word deur die manipulering van frekwensies,” voeg hy by.

“Die frekwensies kan ook aangewend word om plante meer droogte- en

rypbestand te maak, sowel as om suikerinhoud te verbeter en die rak lewe van vrugte en groente te verleng. Grondvrugbaarheid word verhoog en grondorganismes gestimuleer vir dieper los grond wat meer vrugbaar is. Saad en plante wat gestimuleer word, ontkiem en groei vinniger met sterker wortelstelsels.”

Plantsapontledings

“Die gebruik van frekwensies in die praktyk red nie net die natuur nie, maar bespaar ook baie geld, bring hoë vlakke van mikrobiese lewe en ver hoogde produksie terug. Dit verminder ook insekvlakke met verloop van tyd, soos opgemerk deur boere wat frekwensies vir die tweede en derde jaar plus gebruik,” verduidelik Jan.

Grondgehalte is die belangrikste produksiefaktor. Gesonde grond het al die voedingstowwe wat die plant beno dig in die regte hoeveelhede.

Gesonde grond het gesonde plante tot gevolg, wat die minste deur insekte en siektes beïnvloed word, aangesien insekte siek en gespanne plante teiken.

Jan verduidelik hoe die proses werk: “Plantsapontledings is ՚n wonderlike metode om die gesondheid van jou grond te bepaal, aangesien jy vroeg genoeg kan bepaal wat na jou plante toe oorgedra gaan word.”

Gestruktureerde water Gestruktureerde water het ՚n lae oppervlaktespanning wat molekules meer opneembaar maak vir die klein selbuisies in ons selle. Die verhoogde suurstofinhoud maak gestruktureerde water meer reaktief en suiwer ketels en pype van kalkagtige aanpaksels. Die water is merkbaar sagter en meer oplosbaar en kan dus selfs beton sterker maak.

Brandstofstrukture

Brandstof is geneig om stadig te ont brand weens molekulegroepe in die vloeistof, maar wanneer ons dit struk tureer, ontbrand dit volledig. Dit lei tot meer krag, brandstofbesparing, beter verkoeling, skoner uitlaatgasse, minder slytasie en verlengde enjinlewe.

“Die frekwensies wat ons gebruik is spesie-spesifiek. Ons is gefokus daarop om tegnologies aanvaarbare maniere te gebruik vir die beste resultate vir die boer. Ons glo daaraan om te meet is om te weet, en dit is waarop ons diens gegrond is,” sluit Jan af.

Vir meer inligting oor Agri Frequen cies, kontak vir Jan du Plessis by

of stuur ՚n e-pos

Links: Jan du Plessis, eienaar en bestuurder van Agri Frequencies, by sy stalletjie by vanjaar se KragDag.

Artikel

RENEWABLE ENERGY MEETS THE DURABILITY OF VALLEY

Solar energy offers numerous benefits for agricultural irrigation.

• EFFICIENCY – Crops require more water when the sun is shining, which is naturally when solar panels are most effective.

• ENERGY SAVINGS – Because the panels convert the sun’s rays to electricity, your operation will save on energy costs.

• REDUCED ENVIRONMENTAL IMPACT – Rely less on fossil fuels for power and pumping.

• NEW POSSIBILITIES – Where a traditional electric network does not exist, the pivot can be powered by the sun. T’s & C’s apply.

Need Ag Solar financing? We’ve got you covered.

2680H HIGH-PERFORMANCE DISC FOR A FASTER FIELD FINISH

Boer jy groot of boer jy klein: ETG Logistics het die meganisasieantwoord net vir jou

die ETG-stal. Deur ons kunsmisverspreidingtakke, byvoorbeeld in Zambië, kan die agri-insettakke ook die meganisasie inbring om ՚n volledige aanbieding te lewer.”

Of

jy van horison tot horison ploeg en plant of net ՚n lappie groenvoer of kuilvoermielies vir jou vee plant, alle boere het een ding gemeen: elkeen benodig betroubare werktuie wat aan sy unieke behoeftes voldoen.

ETG Logistics (ETGL) bied verskeie werktuie om juis hierin te voorsien. In hulle versameling handelsname sal jy vir seker ՚n werktuig presies vir jou boerdery vind.

Hierdie verspreider van plaaswerk tuie het ՚n groot voetspoor, wat net aanhou groei, in Afrika. Net in die drie maande na NAMPO Bothaville is daar reeds ՚n magdom verwikkelinge tussen die sewe handelsname wat deel van die groter groep vorm.

KragDag en ander skoue verbind hulpmiddels met die boer “Ons hou van dit waarvoor KragDag staan: selfstandigheid. Doen ՚n ding vir jouself; moenie net sit en wag vir ander nie. Dit is ՚n tema wat ook deur die produkreekse van ETGL trek,” verklaar Francois van Eeden, bemarkingshoof vir ETGL. “Of dit nou ՚n baie groot trekker is vir ՚n kommersiële boerdery of ՚n klein kragdis vir jou kleinhoewe, ons het albei en nog meer. Daar is tot bromponies vir op die plaas rondbeweeg.” Die verspreiders is ՚n eenstop-winkel vir jou plaas se meganisasiebehoeftes.

By hulle uitstalling op die KragDagterrein het verskeie werktuie gepronk: Groot trekkers van Belarus, klein, kom pakte trekkertjies van VST, werktuie van Shaktiman, vierwielfietse van TGB en gewone motorfietse van TVS. Selfs ՚n aangepaste toek-toek van TVS met goeie dravermoëns vir kort afstande verteenwoordig die Falcon Gas-handels naam — nog ՚n lid van die ETG-groep.

“Dit gaan vir ons daaroor om hulp middels te bied wat jou help selfstan dig wees. Dit is hoekom ons hier by KragDag wil wees,” verduidelik Francois.

ETGL se kundiges is tot jou diens: Hulle is Manhav Jadhu, Morne Tewitz, Francois van Eeden, Hans Greyling, Diyaksha Sebejan, Bray Hyland en Brian Mumford.

Buiten KragDag 2022 het hulle reeds ՚n hele paar skoue agter die rug vir die jaar. Daar was gedurende Julie die Chobe-skou in Botwana, en ՚n ander skou in Zambië. Aan die einde van Augustus was hulle weer in Botswana in Gabarone en in September kan jy hulle in Zimbabwe besigtig.

“Vanjaar is die kompakte trekkers meer gewild. Die Shaktiman-baler wat ons hier het, is teen ՚n spesiale prys van R170 000 BTW ingesluit beskik baar. Ons het ook baie bestellings vir motorfietse gekry.”

ETGL verseker dat daar altyd kundi ges by die skoue is om al jou vrae te antwoord. “Boere wil vrae vra, daarom het ek die onderskeie handelsmerk hoofde hier tydens die skou. Ons het respek vir ons mark — ons boere — en ons verseker dat ons hulle raad kan bied van die mense wat die produkte die beste ken,” sê Francois.

“Ons erken ՚n boer as ՚n landbousake man. Hy is ՚n ekonoom, ՚n strateeg, ՚n finansierder; hy is ՚n slim, praktiese denker; hy is ՚n doener. Dit is wie jy by ՚n skou moet kan akkommodeer.”

Van NAMPO tot nou Sedert NAMPO in Mei het verskeie han delaars by die groep aangesluit. “Ons netwerk het regoor Suidelike Afrika gegroei. Ons het ՚n tak oopgemaak in Zambië, ons is besig om ՚n tak oop te maak in Botswana en ons het hande laars aangestel in Zimbabwe. Ons is ook besig om gesprekke te voer met mense in Mosambiek,” sê Francois.

Volgens Francois is een van die dinge wat mense na die ETGL se handelsname lok die diverse aanbiedings waarbinne jy jou risiko kan verskans: “Jy plaas nie al jou eiers in een mandjie nie. Jy het verskillende werktuie van betroubare vervaardigers wat vir jóú werk.”

Handelaars wat graag agri-handelaars wil wees, kan enigiets van ՚n ploeg, reg deur tot ՚n trekker, verkoop. Jy kan dit dan aanvul met vierwielmotorfietse as ՚n bykomende inkomstestroom.

Op die horison vir ETGL

ETGL het onlangs ook hulle gesprekke met Ashok Leyland suksesvol voltooi. Die Indiese vervaardiger het met ETG oorgeengekom om hulle verspreider in ses Afrikalande te wees. Die eerste een hede is verskeep en het reeds vroeg in Augustus in Suid-Afrika aangeland.

“Bakkies, trokke en busse sal binnekort aan die publiek bekendgestel word. Die bakkie is enig in sy soort, met ՚n dravermoë van twee ton! Die meeste an der bakkies kan nie daardie vrag dra nie. Hy bly binne die bruto voertuigmassagrens van onder 3,5 ton, wat beteken dat jy nie ’n swaarvoertuig-bestuurslisensie benodig nie.” sê Francois.

Dit is boonop nuwegenerasie-dieselteg nologie met ՚n drie-silinder aangejaagde enjin. “Dit is nog nie voorheen gesien nie! Boere wat in hierdie bak kies belê, kan opsionele diensplanne ook bykoop.”

Daar is ook trokke met dravermoë van tussen 4 en 20 ton wat op die horison vir ETGL wag.

VST lewer kompakte trekkers vir kleiner takies op klein of groot plase.

“Ons is deel van die Export Trading Group (ETG) wat reeds sedert 1967 bestaan. Ons het werksaamhede in 49 lande en ons het ons ontstaan in die landbou, onder meer met dinge soos kunsmisproduksie en -verspreiding. Kynoch-kunsmismaatskappy is ook in

Die geel TVS King Kargo is spesiaal ontwerp vir die suster-handelsnaam, Falcon Gas.

Om meer uit te vind oor ETG se klein, kragtige en kompakte werktuie, asook die wye ver skeidenheid produkte wat hulle bied, besoek hulle webblad by www.etgldistribution.com. Kontak hulle by (+27)-65-1384567 of stuur ՚n e-pos na info@ etgldistribution.com.

deur Maryna Steyn

a leading manufacturer of

and circulation systems in

across the

range of reliable units

and requirements of various

operations.

solar solutions can be utilised to make water

easier.

and

Benut die koggelrameffek tot voordeel Winsgewende skaapboerdery Deel 11:

Ooie word dikwels gedurende die lente en vroeë somermaande ge paar, voor die natuurlike teelseisoen (Januarie tot Julie) ՚n aanvang neem. Dit het ten doel om te verseker dat daar voldoende groen weiding is wanneer die ooie lam.

Sowel koggelramme as prikkelvoeding kan gebruik word om ooie ge durende die nie-seisoenale teelseisoen (Augustus tot Desember), wanneer hulle lae geslagsaktiwiteit toon, te stimu leer om op hitte te kom waardeur die teelseisoen vervroeg en die lamseisoen verkort word.

՚n Probleem is dat dit het laer lampersentasies tot gevolg het.

՚n Tweede probleem wanneer paring buite die natuurlike teelseisoen geskied, is dat daar dikwels slegs ՚n klein persentasie (ongeveer 2%) van die teelooie per dag bronstig is. Dit gee dikwels aanleiding tot ramme wat ba-klei, wat die risiko verhoog dat ramme sodanig beseer kan word dat hulle dekvermoë benadeel word.

Verder kan dit ook tot dekdominan sie lei. Ondergeskikte ramme sal nie ooie dek in die teenwoordigheid van dominante ramme nie. Beide kan tot laer lampersentasies bydra. Om hierdie toestande te voorkom, moet teelooie voor die aanvang van die paarseisoen gekoggel word, want dit verseker dat genoeg ooie op hitte is wanneer die

teelramme tussen die ooie geplaas word en onnodige bakleiery in ՚n groot mate so uitgeskakel word.

Die koggelrameffek

Die koggelrameffek maak van ՚n kragtige, natuurlike verskynsel gebruik wat dikwels swak verstaan en verkeerd toegepas word. Dit is ՚n uiters doeltref fende metode indien dit korrek gebruik word en word beslis onderbenut.

Sowel teel- as koggelramme (ramme wat ՚n vasektomie gehad het) skei baie kragtige chemikalieë (feromone) deur kliere in hulle vel af. Dit versamel in die wolwas asook in was rondom die oë. Die reuk van hierdie stowwe veroorsaak ՚n onmiddellike (binne tien minute) en diepgaande hormonale reaksie in ooie wat hulle uit hulle seksuele onaktiwiteit (anestrus) wek. ՚n Voorwaarde is dat die ooie vir minstens vier tot agt weke voor die aanvang van die koggeltydperk van alle manlike diere geïsoleer word.

Binne ՚n halfuur nadat ooie met man like diere kontak gemaak het, is daar ՚n verhoogde hormoonafskeiding in die bloedstroom van die ooie, wat die begin van hulle estrusaktiwiteit stimuleer. Dit lei daartoe dat feitlik elke ooi in die trop binne twee tot drie dae nadat die ramme bygesit is, begin ovuleer.

Die aantal ooie wat per dag lam, kan ook gemanipuleer word om by die infrastruktuur aan te pas, byvoorbeeld waar te min lamhokke of arbeid beskik baar is. Dit kan gedoen word deur die

ooitrop in drie groepe te verdeel en die eerste groep op dag 1, die tweede groep op dag 3 en die derde groep op dag 5 te begin koggel (die sogenaamde staggered of verspringende metode). Dit verseker dat die ooie meer geleidelik op hitte kom.

Voordele van die koggelrameffek

• Dit sinkroniseer ooie, veral ge durende die nie-seisoenale teelsei soen, om oor ՚n korter tydperk op hitte te kom. Dit verkort die lamsei soen aansienlik en vergemaklik dus bestuur. Plaaslik is gevind dat waar ooie gekoggel word, tot meer as 90% van die ooie gedurende die eerste siklus (die eerste 17 dae) van die lamseisoen lam. Die gevolg is dat die lammers se gemiddelde ouderdom min verskil, wat help om aktiwiteite wat op ՚n spesifieke ouderdom uit gevoer moet word, soos inenting en speen, te vergemaklik. Met ՚n meer gekonsentreerde en korter lamsei soen, kan lammers vroeër gespeen word en is daar gevolglik meer groen weiding vir speenlammers beskik baar, wat hulle groei bevoordeel.

• Dit verhoog lampersentasie deurdat dit die ovulasietempo verhoog.

• Aangesien die ooie oor ՚n korter tydperk lam, word die byvoedingspe riode verkort en word die byvoe-ding terselfdertyd meer doeltreffend benut, omdat die meeste ooie dit op die regte tydstip van laatdragtigheid ontvang.

• Dit help om lamintervalle te ver kort, veral in lakterende ooie, sodat versnelde lamstelsels (lam elke agt maande) suksesvol toegepas kan word. Waar ooie deur koggelramme gesinkroniseer is, is heelwat ooie met die aanvang van die paarseisoen op hitte en kan die teelramme se aanvanklike hoë geslagsdrang en vrugbaarheid die beste benut word om ՚n hoë lampersentasie te verseker.

Ondergeskikte

teenwoordigheid

ooie

Koggelramme is ook belangrik om jongooie aan ramme gewoond te maak en sodoende besetting te ver hoog.

• Die gebruik van koggelramme is ook belangrik om jongooie aan ramme gewoond te maak en sodoende be setting te verhoog.

Vee en Wild

Aantal en soort koggelramme Koggelramme word teen ongeveer dieselfde verhouding as teelramme gebruik, naamlik drie koggelramme per 100 ooie. Oorsese navorsers vind dat koggelramme van sekere rasse (soos die Dorset) in staat is om ՚n groter respons as ander (soos die Romney) te gee. Tervit et al. (1977) het bevind dat Dorsetramme meer doeltreffend as Merinoramme was om ooie te stimuleer om op hitte te kom en dat laasgenoem de weer beter as die Romney was.

Voorbereiding van koggelramme Koggelramme kan op verskeie maniere gemaak word, maar die mees doeltref fende manier is vasektomie, waardeur ongeveer 25 mm van die saadbuisie (vas deferens) van elke teelbal verwyder word. Hierdie operasie belemmer nie semenproduksie en die afskeiding van manlike hormone nie, maar die sperme kan nie die uretra bereik nie en derhalwe kan die ooie nie bevrug word nie.

Alhoewel koggelramme steriel is, behou hulle hulle manlike eienskappe omdat hulle nog steeds manlike hormone produseer en kan hulle dus gebruik word om ooie te stimuleer om op hitte te kom. Koggelramme moet verkieslik nie binne ՚n maand na die operasie gebruik word nie, omdat daar ՚n kans is dat van die spermselle in die buise oorleef het en ooie kan bevrug. Dit is aan te beveel dat koggelramme voor gebruik getoets word om seker te maak dat hulle steriel en vry van geslagsiektes is.

Aktiewe jongramme, verkieslik ramme wat ooie al voorheen gedek het, met baie hoë libido (geslagsdrang) en wat vry is van enige geslagsiekte, is die beste tipe ramme om koggelramme van te maak. Die gebruik van koggelramme met ՚n hoë dekvermoë en geslagsdrang is hoogs aan te beveel omdat hulle die ooie fisies tot ՚n hoër ovulasietempo stimuleer.

In plaas daarvan om ՚n operasie uit te voer om van ՚n ram ՚n koggelram te maak, kan hormoonbehandelde hamels gebruik word. Deur die grootste en mees aktiewe hamels met die mees manlike eienskappe drie keer met sewedae tussenposes met manlike harmone (testosteroon) in te spuit, tree hulle net soos ramme op.

Die hamels ontvang die eerste hormooninspuiting 14 dae voordat hulle tussen die ooie geplaas word, die tweede inspuiting sewe dae later en met die derde inspuiting nog sewe dae later, word hulle tussen die ooie geplaas.

Koggelramme moet duidelik en per manent geïdentifiseer word om seker te maak dat hulle nie per ongeluk as teelramme gebruik word nie. Hulle moet verkieslik in ՚n aparte trop op presies dieselfde wyse as teelramme bestuur word. Koggelramme moet topfiks en in ՚n goeie kondisie wees om maksimum reaksie te verseker.

Dieselfde voedings- en voorbereidingsprogram wat vir teelramme voorgeskryf word, moet ook vir koggelramme ge bruik word. Koggelramme moet gevolglik vanaf twee maande voor paring geoefen word en ՚n hoëdeurvloeiproteïengeba seerde prikkellek gevoer word. Indien weiding skaars is, moet goeie gehalte hooi ad lib byge-voer word.

•

waarna hulle met vrugbare, dekbe hendige en fikse teelramme vervang word. Inligting dui daarop dat indien ooie slegs vir nege dae in plaas van die tradisionele 14 dae gekoggel word, besetting en veral meer linggeboortes verhoog kan word.

Wanneer die koggelramme op dag 9 (verkieslik laat namiddag) uitgehaal word, moet die teelramme onmid dellik bygesit word.

Dit blyk dat ooie beter reageer op die prikkeleffek van die koggelram waar die koggelramme in die oggend vroeg (07:30) by die ooie gesit word, eerder as wanneer hulle later in die dag (19:30) bygesit word. Hierdie praktyk het ՚n beter sinkronisasieeffek asook ՚n verhoogde ovulasietempo (1,42 teenoor 1,14) tot gevolg gehad. Die aanbevole praktyk is dus om die koggelramme vroegoggend tussen die ooie te jaag en vir nege dae daar te laat.

• Ou koggelramme moet gereeld met jonges vervang word, omdat hulle geslagsdrang mettertyd afneem weens die degenerasie van die testis as gevolg van die ophoping van die semen. Waar hormoonbehandelde hamels gebruik word, moet nuwe hamels elke jaar gebruik word.

Indien dieselfde hamels vir meer as twee agtereenvolgende jare met hor mone gespuit word, is hulle minder doeltreffend om die ooie te stimuleer.

• ՚n Beter reaksie word met koggel ramme verkry indien die ooie tydens die koggeltydperk op ՚n hoë voedingspeil is, sodat die ooie in ՚n sty gende massatoename-fase is.

Daar is ‘n verhoogde hormoonafskeiding in die bloedstroom van ooie, wat die begin van hulle estrusaktiwiteit stimuleer. (Image source: pixabay.com by Elsemargriet)

Voorbereiding van ooie vir koggel

Die vrugbaarheid van die ooie en die sukses van koggel word grootliks beheer deur die kondisie van die ooie vóór paring, asook hulle voedingstatus tydens die voorafgaande laktasieperiode. Suksesvolle koggel vereis verder dat ooie vir ՚n tydperk van minstens 28 dae, maar verkieslik 35 tot 56 dae, van enige manlike diere (ramme. koggelramme, ramlammers, bokramme, takbokke, ensovoorts) geï soleer word. Een kilometer is voorgestel as die minimum afstand vir isolasie om doeltreffend te wees. Die isolasie moet volledig wees omdat ooie reageer op die sien, hoor en ruik van ramme.

Die koggelrameffek kan misluk as ooie op een of ander manier kontak, al is dit net vir ՚n kort tydperk, met ramme maak. Hierdie kontak kan gebeur waar ooie in aangrensende krale aangehou word tydens skeer, dip, dosering, inenting of waar ooie in kampe aangrensend aan die bure se ramme wei.

Koggelramme met ‘n hoë dekvermoë en geslagsdrang word aanbeveel om ooie fisies tot ‘n hoër ovulasietempo stimuleer.

Riglyne om maksimum respons te verkry

• Koggelramme moet vir ՚n maksi mum van 14 dae by ooie gelaat word

• Indien koggelramme eers vir ՚n paar dae tussen ooie wat reeds op hitte is geplaas word en daarna tussen die ooie wat gekoggel moet word, stimuleer hulle meer ooie om op hitte te kom.

Samevatting

Die koggel van ooie vir nege dae voor die aanvang van die paarseisoen is ՚n goedkoop en doeltreffende manier om ooie te stimuleer om op hitte te kom en hulle terselfdertyd te sinkroniseer om oor ՚n korter tydperk op hitte te kom, waardeur sowel die lamseisoen as die byvoedingstydperk aansienlik verkort word.

Die gelyktydige gebruik van koggel ramme met ՚n baie hoë geslagsdrang, asook prikkelvoeding, kan ՚n wesenlike bydrae lewer om die reproduksietempo van ooie te verhoog.

ProAgri bedank ՚n legende in die landboubedryf, dr Jasper Coetzee, wat sy Handleiding vir Winsgewende Skaapboerdery aan die lesers van ProAgri beskikbaar gestel het.

Indien jy meer inligting oor winsgewende skaapboerdery wil bekom, bestel jou Handleiding vir Winsgewende Skaapboerdery van dag nog deur ՚n e-pos te stuur na: mvs@meadowcape.co.za.

Eksterne parasiete in vee Deel 6: Muskiete en skaapluisvlieg

Muskiete suig eintlik plantsappe. Slegs die wyfies benodig bloed vir hulle voorplantingsfunksies. (Bron: Egor Kamalev op pexels).

together

Vir die mens is die muskiet nie net ՚n groot irritasie nie, maar ook ՚n parasiet wat soms gevaar inhou soos malaria. Maar die bloedsuiende parasiet is ook ՚n euwel vir vee.

together

Hierdie insekte is baie lastig en dra ook soms gevaarlike virusse. Die belangrikste hiervan is dalk slenkdalkoors (SDK). SDK is ՚n virus wat beeste, skape en bokke aantas.

Vandag is slenkdalkoors minder algemeen en kan makliker voorkom word, maar indien daar wel ՚n uitbreking daarvan sou wees, kan die ekonomiese en gesondheidsrisiko die boer uiters nadelig tref. Wanneer groot swerms muskiete in die vroegsomer uitbroei, val ՚n menigte muskiete vee gelyk aan, wat hulle kanse om SDK te kry verhoog.

Groot muskietplae veroorsaak gewigsverlies by diere wat heeltyd staan en krap en skuur aan bytplekke. Dit is egter minder ernstig in verge lyking met myte, luise of bosluise. Daar is wel ՚n gevaar van diere wat bloedarmoede kry deur groot hoeveelhede bloed te verloor aan hewige swerms.

Buiten beeste, skape en bokke, hou muskiete ook gevaar in vir perde, varke en pluimvee.

Die lewensiklus van die muskiet Muskietwyfies lê hulle eiers in poele met stilstaande water. Dit sluit in riviere, modder- of mispoele, of damme. Die meeste muskietswerms broei in die vroeë reënseisoen uit.

Slegs volwasse vroulike muskiete suig bloed, en mannetjies leef op plantsappe en nektar. Die wyfiemuskiet vreet natuurlik ook plantsap, maar

Rooi is nie altyd mooi nie! Hierdie muskiet se maag bult rooi na ՚n sap pige bloedmaal.

bloed is ՚n stapelvoedsel vir haar eier produksie.

Eiertjies word bo-op water gelê en

verskillende muskietspesies se eiers lyk verskillend.

Muskiete is die meeste aktief teen skemer en dagbreek, en rus oor die hitte van die dag in die skaduwee. Hulle reuksintuig help hulle om hulle prooi op te spoor.

Die musiet se hele lewensiklus neem tussen twee tot vyf weke om te voltooi. Temperatuur speel wel hierin ՚n rol.

Slenkdalkoors

Lammers en bokke onder die ouder dom van twee weke is baie vatbaar. Hulle word baie gou siek, gewoonlik binne 24 tot 72 uur na besmetting. Simptome van die virus is hoë koors wat ontwikkel, lusteloosheid, verlies aan eetlus en selfs diere wat braak.

(Bron: Egor Kamalev op pexels)

Tot 95% van aangetaste lammers kan vrek. Die sterftekoers onder vol wasse skape is tussen 15 en 30%.

Die virus word ook gekenmerk aan die meerderheid van die trop of kudde wat skielik aborteer, ongeveer 40 tot 60%. Nadat die dragtige ooie aborteer, ontbind die fetusse gou.

By beeste is die uitwerking minder drasties, omdat ligte kliniese tekens onder kalwers opgemerk word. Tussen 10 en 15% vrek. Volwasse beeste het ՚n sterftekoers van tussen 10 en 40%. Dikwels is koeie wat aborteer die enig ste teken van die siekte.

Die siekte verskyn gewoonlik in die laat somer wanneer dit warm is en die lugvogtigheid hoog is.

Die beste manier om die virus te bekamp is om diere teen SDK in te ent. Wanneer daar ՚n uitbraak is en diere is nie ingeënt is nie, kan hulle met dippe, spuitstowwe of opgietmiddels wat pi retroïedes bevat beskerm word.

Skaapluisvlieg

Die skaapluisvlieg teer op kleinvee. Swaar besmetting van skape en bokke veroorsaak bloedarmoede, verlies aan eetlus, krap, byt en pluk aan wol of hare. Dit lei daartoe dat die vesels ver kleur en die waarde van die vag daal.

Die goeie nuus is dat luisvlieë dees dae skaars is en net van skaap tot skaap versprei word. Dit is ՚n een gasheerparasiet en kan nie oorleef sonder die gasheer nie; hulle vrek gewoonlik binne ՚n paar weke.

Die insekte lyk nogal soos harige bosluise van 3 tot 6 mm. Hulle sekel vormige agterbene haak aan die wol. Hulle verkies die nek, skouers en maag van kleinvee.

՚n Wyfie bring een larwe per week voort en kan tot 20 larwes in ՚n leeftyd

van tussen 70 en 150 dae voortbring. Larwes vorm gou papies en verskyn na drie weke as volwassenes.

Dipstowwe wat organofosfaat of ander middels teen eksterne parasiete bevat kan gebruik word om die probleem te bekamp.

Junquera, P. (2022) PARASITIPE

DIA [Online]. Parasitipedia.net. Available at https://parasitipedia. net/.

Oberem, P. (2006) Siektes en parasiete van beeste, skape en bokke in Suid-Afrika. Pretoria: Afrivet Business Management.

Muskiete se larwes en eiers leef in die water.

Die skaapluisvlieg lyk nes ՚n bosluis, maar het ses in stede van agt pote. (Bron: Parasitepedia)

Muskiete broei uit in stilstaande water soos vleie, damme, panne of mispoele.

Jong afslaer praat sy pad na bo

eerste keer as wisselbou- en nuttige dekgewas geplant.

Oakdale

Soos sy broers, was Henk op Laerskool Hartenbos voor hy Oakdale toe is. Om dat Henk se kop plaas toe staan, was Oakdale altyd hulle eerste keuse, en boonop was Henry self daar.

Oakdale het ՚n trotse geskiedenis van uitnemendheid. In 1927 is daar onder soek ingestel of dié plaas net buite die dorp geskik sou wees vir die stigting van ՚n landbouskool nadat die destydse departement van landbou besluit het om ՚n opleidingsplaas vir soldate wat na die Eerste Wêreldoorlog terugge keer het te skep.

Dié doel is nooit verwesenlik nie, maar die volgende jaar is wel begin met ՚n landbouskool met ses seuns — drie uit Transvaal en nog drie uit die Vrystaat.

Oakdale is van toe af al deel van die Meyers se geskiedenis. Michael Nel, ՚n oom van Henry se ma, Annatjie, was een van die eerste seuns wat in 1928 op Oakdale was. “Oom Michael was tot in 2007 met sy afsterwe die oud ste lewende Oakdaler,” vertel Henry. “Ouma Annatjie is 88 en een van Henk se grootste ondersteuners!”

Henk Meyer van Mosselbaai is glad nie op sy mond geval nie. Om die waarheid te sê, hy is besig om vir homself ՚n nis in die afslaersbedryf los te praat. Maar dit gaan oor meer as om net vinnig te kan praat!

Henk is vyftien en in graad 10 op Hoër Landbouskool Oakdale op Rivers dal. Boer is in sy bloed — hy is immers die sesde geslag Meyers op die plaas Pleasant View by Ruiterbos in die Mos selbaaidistrik.

Pa Henry boer met gesaaides, sui welbees en dubbeldoel Dohne-Merino’s, Ma Jennie is ՚n rekenmeester, ouboet Nic is tweedejaar megatroniese ingenieurstudent op Stellenbosch, en boet Jorik is vanjaar in matriek op Oakdale, waar hy op die Verteenwoordigende Raad van Leerders (VRL) dien. Hy wil veearts word.

Buiten deelname aan die Jeugskou, speel Henk rugby en is vanjaar in die voorry vir die O/16C span. “Sy geliefde sport is toutrek,” sê Henry. “Hy is anker man vir ՚n hele paar spanne en het reeds vanjaar saam met ՚n klompie senior skole-toutrekspanne medaljes by SuidAfrikaanse kampioenskappe gewen.”

Pleasant View

Op Pleasant View word die afgelope 26 jaar met melkbeeste geboer. Tans word tussen 200 en 250 Jerseys, wat op aangeplante kikoejoe- en lusernwei ding loop, gemelk.

Henry boer ook met dubbeldoel Döh ne-Merino’s en maak ՚n klompie “bont lammers” saam met die kalwers groot.

In die somer word gewasse soos mielies en sorghum en in die winter kleingraan soos hawer en gars vir kuil voer geplant. Vanjaar is kanola vir die

Vandag is daar bykans 500 leerders in die skool waar akademie, landbouonderrig, sport en kultuur naas mekaar blom om seuns met ՚n sterk etiese kode gereed te maak vir die lewe. “Ons hou ook van die waardes en die mooi broederskap wat by Oakdale gekweek word,” sê Henry.

Jeugskou

Jeugskou is ՚n gewilde sportsoort by Oakdale en daar is baie deelnemers.

Die leerders met hulle goeie dissipline

Henk Meyer se eerste afslaerspoging op 'n veiling tydens die WP-Jeugskoukampioenskap by Augsburg Landbou-akademie op Clanwilliam in Maart vanjaar.

Nic, pa Henry, Jorik en Henk Meyer op die familieplaas, Pleasant View, by Ruiterbos in die Mosselbaai-distrik.

deur Tisha Steyn

Henk Meyer vertoon 'n wolskaap tydens die Jeugskou by Riversdallandbouskou.

staan uit by die Jeugskou wat by plaas like skoue soos die op Riversdal en Heidelberg aangebied word.

Daar is verskillende kategorieë wat wissel van kookkuns tot skou met plaasdiere, wat vleis- en melkbeeste, asook wol- en vleisskape, bokke, sybokke en pluimvee insluit.

Omdat jong afslaers maar dun gesaai is, het BKB die inisiatief geneem om dit deel te maak van die Jeugskou met die doel om talentvolle jong afslaers in ՚n kompetisie te identifiseer.

Henk het einde 2021 by die Jeug skouspan aangesluit, maar weens die Covid-pandemie het hy eers vanjaar formeel aan sy eerste Jeugskou by die Augsburg Landbou-akademie op Clan william deelgeneem.

Omdat elke leerder met sy eie dier skou, het hy besluit op ՚n wolskaap. Henk hoef darem nie sy eie wolskapie saam te piekel nie. Die leerders ge bruik Oakdale se diere wat aan hulle toegewys is, so dit is nie elke keer ՚n vreemde skaap nie. Dieselfde geld vir die ander diere wat Oakdale se seuns vir die jeugskou gebruik en wat ook suiwelverse, vleisbeeste, bokke en vleisskape insluit.

Fanus Fourie, wat die Jeugskou op Oakdale hanteer, tref reëlings met Hessequa Abbatoir wat hulle trok gratis beskikbaar stel om die diere te vervoer na waar die Jeugskou ook al plaasvind. “Soos met al die bedrywighede en sportsoorte op Oakdale is daar altyd ouers wat bydra om alles flink te laat verloop,” sê Henry.

“Henk het op die ingewing van die oomblik in Maart vanjaar tydens die Wes-Kaap Jeugskoukampioenskap op Clanwilliam besluit om aan die afslaersitem deel te neem,” vertel Henry.

Dieter Schutte van BKB het die deelnemers aan die kompetisie, wat

Henk Meyer is 'n kranige sport man en speel rugby, neem deel aan atletiek, maar is veral gaande oor toutrek. Hier neem hy deel aan die 1 500 m vir seuns o/17 tydens Oak dale se kleuresportdag.

landwyd deur Toyota geborg word, die oggend bietjie touwys gemaak oor hoe ՚n afslaer te werk moet gaan. “Die agt deelnemers het die geleentheid gekry om elk ՚n bok en ՚n skaap op te veil. Toe kom Henk tweede, en nou gaan hy in Oktober saam met ՚n span van sewentien lede aan die SA Jeugskou se junior kampioenskap op Lichtenburg in Noordwes deelneem.”

By dié nasionale kampioenskap kom verteenwoordigers uit al die provinsies teen mekaar te staan. Henk neem as voorbereiding aan soveel moontlik veilings deel. Oakdale gee hom ook tot Oktober die geleentheid om veilings by te woon om sy vaardighede op te skerp. Tydens Boeta Wessels se jaarlikse Weska Dohne-ramveiling op Bredas dorp het BKB vir Henk ՚n kans gegee om een van die ramme op te veil. Hy het intussen ook saam met BKB by Johan Fourie van Oude Muragie

Henk Meyer oes hawer met die selfloper-stroper.

Merino’s van Heidelberg se veiling ՚n ram of twee opgeveil.

“Johan en sy broer, Hawies, die huidige afrigter van die Vrystaat, was saam met my op skool; ek en Hawies het in 1986 saam matrikuleer,” vertel Henry.

Die gesin se plaaslike gemeente het Henk ook genader om by hulle jaarlikse konsert se veiling as afslaer op te tree en sodoende kry hy nog meer ondervinding.

Rolmodel

Henk se rolmodel is Appie Maritz van BKB, wat hom ook heelwat leiding gegee het tydens Boeta Wessels se veiling.

“Met die WP-kampioenskap het hy gedink dit sal lekker wees om in te skryf vir die afslaerskompetisie — en toe het die gogga gebyt! Nou geniet hy dit en wil dit graag verder neem,” sê Henry.

Hy meen daar sal altyd veilings wees, hetsy kommersieel of sosiaal. “Dit is iets wat mens in jou vrye tyd kan doen, soos ons kerk wat hom nou genader het. Jy kan daarmee jou gemeenskap help, maar terselfdertyd ՚n inkomste daaruit verdien. Jong afslaers is nodig om nuwe bloed in die beroep in te bring waar daar ՚n tekort is.”

By die WP-kampioenskap het BKB se veilingspan die deelnemers so bietjie touwys gemaak en riglyne gegee. Verder leer Henk maar by Appie en kyk YouTube-video’s om meer te leer.

Dit het nie vir hom ՚n verskil gemaak of hy eerste of tweede plek behaal het nie. “Ek het nie deelgeneem om te wen nie, maar meer vir die ervaring,” sê hy. “Maar ek is dankbaar dat die tweede plek my deel maak van die WP-jeugskouspan wat aan die SA’s gaan deel neem. Ek is gemotiveer om daar goed te doen — as jy goed geplaas is, gee die beoordelaars meer wenke wat my kan help om beter te doen.”

Gesinsfoto op die plaas Pleasant View: Ma Jennie, pa Henry, Jorik, Henk en Nic.

Eienskappe

Volgens Henk is sekere eienskappe nodig om ՚n afslaer te wees. Dit verg:

• ՚n Goeie oog om te kyk wie watter bod gee;

• Mensekennis;

• ՚n Goeie geheue;

• Dierekennis, of minstens kennis van die produk wat opgeveil word;

• Algemene kennis van die produk om ՚n goeie beskrywing te kan gee;

• ՚n Harde stem wat goed kan dra;

• Flink reaksie;

• Duidelikheid en akkuraatheid;

• Senuwees van staal om voor ՚n groot groep mense op te tree; en

• Spitsvondigheid, maar nie te snaaks nie. “Een van die deelnemers is oor die vingers getik omdat sy té snaaks probeer wees het,” sê hy.

BKB

“Jeugskoue is vir BKB van kardinale belang,” sê Dieter. “Dis ՚n baie goeie platform vir kinders om mee te ding, dit leer hulle skou-etiket en wat dit verg om letterlik en figuurlik die beste voetjie voor te sit.

“Dit bied ons die geleentheid om op ՚n vroeë ouderdom potensiaal te identifiseer en waarde toe te voeg tot die indiwidu se ontwikkeling. Dit is vir ons ՚n aangename voorreg om te sien hoe die kinders groei en hulle talente deurgaans verbeter.”

Hy sê daar is ՚n tekort aan goeie jong afslaers wat belangstel in die bedryf. “Afslaerwerk verg egter baie meer as net om vinnig te kan praat!”

Volgens Dieter maak BKB gebruik van die goeie inisiatief om terug te ploeg in die land se toekoms. “Vandag se kinders is môre se toekoms!”

Kontakbesonderhede

Henry Meyer, Pleasant View, Ruiterbos, Mosselbaai. Kontak hom by 072-372-1277 of pleasantview@ vodamail.co.za

Dieter Schutte, BKB, by 079-5007525 of dieters@bkb.co.za

Maria Higgs, Hoër Landbouskool Oakdale by 028-713-2549 of info@ oakdale.co.xza

Verwysings

Steyn, T. (2022) “Melkboer boer klimaatslim en spaar geld.” ProAgri www.proagri.co.za/melkboerboer-klimaatslim-en-bespaargeld/?lang=af

Die drie Meyer-broers op Hartenbos se waterfront. Van links is Nic, Jorik en Henk.

Bunker Project

Handmade

● E l e k

V e r g e m a

e l e

v e r b

t y d v

S w e e t e n h a m m e r s b y p e n n e s t

G e e n s o g e n a a m d e “ h o e k e t r a

S l e g s e e n o p e r a t e u r b e n o d i

We e g s o o s j y p e r s ( i n g e b o u d e s k a a l

S k u i f d i e p e r s g e m a k l i k v a n e e n b i n n a● d i e v o l g e n d e ( g e m o n t e e r d e w i e l e)

v

Increases the service life and reduces pit stops.

We keep you running!

As a high-performance team, your specialist dealer and our service staff will ensure that you are always ready to go when it matters, thanks to the particularly fast availability of our LEMKEN original spare parts. Our driving force – your success!

SIZE MATTERS

The correct droplet size can save you money!

Droplet size is an important consideration when optimising your irrigation system. Choosing the correct size can improve your irrigation efficiency and reduce costs by consistently applying just the right amount of water for your specific conditions

Reinke offers the most advanced sprinklers with a variety of droplet sizes to suit your conditions.

The ideal droplet size depends on different variables including: