Doe‑opdrachten Weetjes Nadenkertjes Plezier Soms een gedichtje Spelletjes
Zoektocht voor kinderen van 8 tot ...
DIT BOEKJE IS VAN
Met deze brochure en het plannetje vind je zeker je weg in het speelgoedmuseum. De opdrachtjes kunnen ingevuld worden tijdens je tocht door de verschillende afdelingen. Dus niet meteen beginnen met wat je denkt dat juist is.
Het museum kan je flink verrassen! Veel antwoorden vind je door goed te kijken naar wat er te zien is, soms moet je een beetje puzzelen en lezen wat er op de uitlegbordjes staat. Als je het antwoord echt niet vindt, kan je hulp vragen aan mama, papa, oma of opa. Neem eerst de tijd om de opdrachten te bekijken, dan weet je beter waar je goed moet kijken.
Veel plezier! Samengesteld voor Speelgoedmuseum vzw Mechelen
Fotozoektocht Er woonde op de aarde een vrouw van honderd jaar die veel te veel bewaarde ik weet alleen niet waar.
Hier vind je veel dingen die misschien werden vergeten, of ze werden speciaal bewaard om altijd in herinnering te blijven. In de brochure staan hier en daar foto’s in een groen kadertje. Vind jij terug wat op de foto staat? Dan kun je de antwoorden op de stippellijnen schrijven?
Wat iemand had vergeten, wat iemand niet meer zag, wat bijna was versleten, wat in een laatje lag. Wat in antieke kasten en diepe putten bleef, wat nergens meer in paste, wat schonkig was en scheef. En niet als in de dromen en elke dag te moe, ze heeft het meegenomen, ik weet niet waar naartoe. Uit: Ozo Heppie, Joke van Leeuwen, Querido, Amsterdam, 2000
Als je dit ziet staan, bij welke afdeling ben je dan? ................................................................. Wat doen de poppetjes hier? ................................................................. Zou dit al lang geleden zijn? (Misschien staat de periode er wel op een kaartje bij) .................................................................
VIND DE DINGEN: Teken een cirkel rond het woord als het in dit museum staat
en
n Bakste
Ev
er
ie rb
Ba
zw
ij
n
Poppenkastpoppen
Racefiets
Verkleedkist Poppen
ten rplan
Kame
Vli e
ge
r
PinguĂŻn Legoblokjes
Diabolo
is u h
Sp
k oo
Paasfoor
Rarekiek
Maya de bij
Knik
Beren
d oe
elg
pe
S
Mi
kers
jn
we
Robot
rk
er Babyborn
Shampoo
Treintjes
Draak r
Ver
er
jk eki
pop
Bo
uw
ste
Raketten
Huiswerk
ne
n
Ben je overal langs gegaan? Blijven er woorden over? Hoeveel?
Zie jij dat ook? Een kind uit Egypte had ook al poppen en ballen en trekspeelgoed.
Dat is al 6000 jaar geleden
Het speelgoed ziet er nu anders uit, maar is wel hetzelfde. Het ziet er nu veel leuker uit dan vroeger. Weet jij waarom?
(Het antwoord zie je in de ďŹ lmzaal)
Natuurlijk is er ook nieuw speelgoed uitgevonden. Speelgoed dat vroeger helemaal niet mogelijk was. Weet jij welk soort speelgoed echt nieuw is? Elektriciteit werd pas ontdekt in de 19de eeuw. Thomas Edison (1847-1931) was de uitvinder van de gloeilamp. Hij was de eerste die wist hoe je elektriciteit kon gebruiken voor nuttige dingen. Nu kunnen we niet meer zonder!
Verbind de nummers, kleuren mag thuis.
Leuk
eten w e t om Spel en speelgoed zijn van alle tijden en alle mensen. Ze nemen een belangrijke plaats in, zowel in het leven van de mensen zelf als in de hele samenleving.
SPIEGELTJE SPIEGELTJE Zowat alles waar je mee speelt, heeft ook een voorbeeld in de wereld van de volwassenen. Daarom zeggen we hier dat speelgoed een spiegel van de grote wereld is. De verschillende spiegels zie je bij het binnengaan van de tentoonstellingsruimte. Kijk maar eens in alle spiegelkastjes. Dan zie je meteen wat er bedoeld wordt.
Heb je de plannetjes van het museum al eens bekeken? Op de grondplannen van de verschillende verdiepingen zie je veel soorten speelgoed staan. Ook het speelgoed waar jij graag mee speelt staat er vast bij. Tijdens onze wandeling door het museum komt jouw favoriet ook zeker aan bod.
Le u
k
t om
e
te we
n
Ook het speelgoed waar je mama en papa mee speelden, staat hier wel in ĂŠĂŠn van de kasten. En dat van je oma en je opa? Ik denk het wel.
Tijd om aan de ontdekkingstocht te beginnen.
De spiegels van de grote wereld !
Stickers kleven Als je twijfelt, wacht nog even met kleven, je vindt de oplossing wel als je goed kijkt terwijl je door het museum wandelt.
MOBILITEIT Speelgoedauto’s, treinen, vliegtuigen en schepen weerspiegelen de ontwikkelingen op gebied van mobiliteit. Het speelgoed met als onderwerp vervoer te land, ter zee en in de lucht volgt de evolutie en de ontwikkelingen op het vlak van vervoer vaak nauwgezet.
Kijk naar de van de voorbeeldfoto
WETENSCHAP EN TECHNIEK Constructiespeelgoed, optisch speelgoed en computerspelletjes weerspiegelen de vooruitgang op vlak van wetenschap en technologie.
speelgoedsoort ! rt de spiegel hoo
die bij
CREATIVITEIT Puzzels, hersenbrekers en creatief speelgoed weerspiegelen de vindingrijkheid en de creativiteit van de mens. Spelen leert de mensen naar oplossingen zoeken.
HET DAGELIJKSE LEVEN Poppen, soldaatjes en miniaturen tonen goed wat de mensen deden in hun leven. Zo zie je dat Barbie veel verschillende beroepen kan hebben, terwijl de poppen uit vroegere eeuwen gewoon een kind of een mama was. De soldaatjes uit de Romeinse tijd vochten met een zwaard en schild, die van nu hebben tanks en machinegeweren. Zo zie je hoe alles veranderde
FAUNA EN FLORA Knuffeldieren, miniatuurboerderijen en dierentuinen laten zien hoe de omgang met deze wereld was. Hier zie je veel speelgoeddieren die voor vele uren spelplezier zorgden. De knuffel is vaak de beste vriend en troost van een kind. De ‘teddybeer’ is de populairste van alle knuffels,
SAMEN ZIJN Gezelschapsspellen en buitenspelen, maar ook poppenkasten, kermis en circusspeelgoed weerspiegelen de menselijke eigenschap om dingen samen te doen. Mensen houden van gezelschap. Samen overleggen en samen ondernemen zijn belangrijk in spel en speelgoed.
ZITTEN ALLE SPIEGELS OOK IN JOUW SPEELGOEDKOFFER?
Of misschien is er een spiegel waar jij niets kunt bijzetten? De volgende spiegel is een bijzondere spiegel. Als je daar iets van in je speelgoedkoffer zitten hebt, heeft dat stukje speelgoed een hele weg afgelegd, of ben jij misschien wel heel creatief en maakte je zelf een stuk speelgoed uit materialen die je zomaar vond? Wat zou jij kunnen maken dat bij deze spiegel hoort? Hieronder is er plaats om te tekenen.
INTERCULTURELE WERELD Spelen is overal! Speelgoed uit Afrika, Azië, Oceanië, Amerika en het Midden Oosten toont hoe verschillend en toch gelijk de mensen zijn. Overal wordt gespeeld en met dezelfde soorten speelgoed. In België speelt iemand met Barbie, in India met een voddenpop. Beiden spelen ze met een pop. In België spelen kinderen met auto’s met afstandsbediening, in Congo met auto’s gemaakt van gelijk wat er toevallig is. Beide kinderen spelen met een auto.
weten e t m o k u Le
Ons logo is gebaseerd op de vogel uit het
Pas‑op‑kamp
kt Rus gemaa n e e r o o d is se Deze vogel in de Veluw ’ p m a k p -o aakte in het ‘Pas d. De Rus m n a rl e d e N en bossen in een plankje t e m rk e w houtsnij sje. pelschilme een aardap
olpen h e g e erden uw ‘tant w s r e ro rduik en zijn v outen e d n ’ h o r uit Deze pa Bakke in kleine Boeren ‘o n n. door onde barakke dsel. o w oe Ze en Cor’. , tenten en hen v v s hutje eving ga g de om
In he t‘ 1944 Pas-op-ka m zo Dat w ’n 80 men p’ zaten in sen o aren J 1943 nd o e kinde ren, m odse mann ergedoken n . en en uit En gelan sen uit he , vrouwen d, Ru t en verz sland en Am et en solda ten erika.
De kinderen moesten altijd zachtjes praten en rustig lopen. Ze mochten niet buiten het terrein komen. Ze kregen les van studenten, deden rekoefeningen, ze zochten paddenstoelen en speelden met
de houten vogel
Leuk
weten e t om
Op jaarmarkten kwamen marktkramers van alle kanten om dingen te verkopen zoals specerijen, kruiden, stoffen, knopen en linten om te versieren. Er waren veel meer spullen te koop dan op de gewone markten. De mensen wilden ook plezier, en slimme marktkramers begonnen met attracties. Al heel vroeg waren er de poppenkasten met handpoppen of met marionetten, er waren eenvoudige draaimolens en schommels. Het eerste circus ontstond en de eerste clowns zouden nu presentators zijn. Hun eerste taak was om de verschillende acts aan elkaar te praten.
Kermis•Foor•Paasfoor•Sinksenfoor Kermis en foor zijn verschillende woorden voor hetzelfde. Het woord Kermis is zo’n 100 jaar geleden in Frankrijk ontstaan. Het woord kermis is een verbastering van kerkmis of kerkemisse. Op de jaarmarkt van een plaats werd altijd een speciale mis gehouden om de beschermheilige van die plaats te danken.
Wat vind jij super op de kermis? Tekenen maar
Fotozoektocht
Bij welke groep speelgoed staat dit toestel?
Dit toestel werd uitgevonden rond 1660, waarschijnlijk door de Nederlandse wetenschapper Christiaan Huygens. De toverlantaarn is een toestel waarmee men op een wit scherm in een donkere kamer beelden projecteert. Deze beelden werden op glas geschilderd. De voorloper van een beamer. We noemen de eerste projector ‘toverlantaarn’ omdat de kijkers eerst niet begrepen waar die kleurige beelden op de muur vandaan kwamen. Ze vonden dat het tovenarij was.
................................................................. Waarvoor diende het? ................................................................. Heb je nu speelgoed of is er een toestel dat hetzelfde doet, maar sneller en beter? ................................................................. Schrijf hieronder de naam in mooie, sierlijke letters. .................................................................
De verwondering Zie je de beelden op de muur? Dat kasteel tussen de groene bergen, bestaat dat echt? En waar is het zo groen? Misschien ligt het in BelgiĂŤ of Duitsland, het kan ook wel Schotland zijn. Die muur en die huizen waar staan die? Zouden die mensen nu nog zulke huizen bouwen? En waarom hadden die daken zo een vreemde vorm? Die muur dat is toch niet gemakkelijk zo tussen alles door, of had dat een reden? Wat zou die dan wel wezen? Zo vervoerd worden door 2 mensen die een karretje duwen, kon die mevrouw dan niet lopen? Of mochten haar schoenen niet vuil worden? Misschien was ze wel schatrijk en had ze mensen die alles voor haar deden. Zou ze zich dan niet hele dagen vervelen? Zoveel vragen en geen antwoorden, maar ik mag ze wel zelf verzinnen. Toch?
Helemaal voor jou, hier mag je kiezen. Misschien wil je iets tekenen, schrijven of prentjes kleven of helemaal leeg laten kan ook.
Fotozoektocht Dit is een foto van ................................................................. Op het kaartje staat uit hoeveel legoblokjes hij gemaakt werd. ................................................................. Dat is wel heel veel. Maar heb je Harry Potter en Hagrid gezien toen je binnenkwam op deze afdeling? Voor hen werden nog meer legoblokjes gebruikt. Ga eens kijken hoeveel er voor Hagrid gebruikt werden? .................................................................
Opdracht
Op andere plaatsen in het museum staan er nog grote beelden van stripfiguren of echte mensen, en ook wel uit de film.
• Ga aan de speeltafel zitten en bouw in 15 minuten een huisje met legoblokjes
Kan jij er 3 opschrijven? ................................................................. ................................................................. .................................................................
De volwassenen die bij jou zijn, mogen ook iets bouwen.
• Maak een zo hoog mogelijke toren door legoblokjes recht op elkaar te zetten. Hoeveel blokjes stonden er bij jou toen de toren omviel?
Fotozoektocht
VUL IN
Naam: Teddybeer
Geboren in: Amerika Geboortejaar: 1905
Bekend geworden door: T. Roosevelt Speciale kenmerken: Bruine vacht
Naam: ....................................................... Geboren in: ................................................ Geboortejaar: ............................................. Is de knuffel van: ....................................... ................................................................. Speciale kenmerken: ................................... ................................................................. Naam: ....................................................... Geboren in: ................................................ Geboortejaar: ............................................. Woont bij: ................................................. Speciale kenmerken: ................................... .................................................................
Als je van beren leren kan, Van slimme beren leren kan, Is dat iets wat je echt proberen moet, Want hoe je proďŹ teren kan, Daar weten beren veel meer van, En beren zijn als leraar beren goed. Dit bos is een wonder, eet alles op, Sla ook eens een noot stuk op je kop, De lekkere honing van de bij, Die maakt dat dier speciaal voor mij, Ook dieren smaken deksels goed, Een mier die houdt van lekker zoet, En mieren smaken naar... Er valt een heleboel te leren van een beer, Kijk hier Ja van een beer, Als je bij beren leren kan, Bij slimme beren leren kan, Dan is dat in het bos een groot gemak, Ja wat een beer je leren kan, Dat zal je zeer waarderen man, Het oerwoud valt je minder op je dak. Maak zelf eens een fruitsla, met fruit dat prikt, Iets waar ik van uit ga, zodat ik nooit schrik, Ik denk dan er prikken misschien een paar, Dus ik pas op me ďŹ kken en kees is klaar, En een hoge boom die krijgt een dauw, En beer die schut het eten uit zijn mouw, Er valt een heleboel te leren van Baloo, Een heleboel
Fotozoektocht Als de lichten rood knipperen moet je ......................................................... Dit is een schaalmodel van ......................... Deze trein is belangrijk voor Mechelen want de eerste Belgische spoorlijn liep van deze stad naar Brussel. Dat was in ................................................. Koning Leopold I reisde mee
5 mei 1835 De Pijl van Mechelen naar Brussel Ten tijde van Leopold I deed de Engelsman Stephenson een belangrijke uitvinding. Hij vond de stoomtrein uit. Koning Leopold wilde in België ook stoomtreinen en liet daarom drie treinen bouwen. De treinen kregen alle drie een naam: de namen waren ‘de Pijl’, ‘de Stephenson’ en ‘de Olifant’. In 1835 reden deze treinen voor het eerst.
Er werd een groot feest georganiseerd: het waren immers de eerste treinen op heel het vasteland! De drie treinen reden van Mechelen naar Brussel. Niet alle Belgen waren blij met deze nieuwe uitvinding. De boeren dachten dat hun koeien zure melk zouden geven uit schrik voor de trein, die snel reed, veel lawaai maakte en rookte.
LEVEN IN DE TIJD VAN PIETER BREUGEL DE OUDE de
Op de 2 verdieping kan je zomaar eventjes 450 jaar terug gaan in de tijd. Er is een schilderij waar je kan in rondlopen, en kijken naar spelletjes van vroeger. Het schilderij is wereldberoemd en heet ‘De Kinderspelen’, het werd geschilderd in 1560. Er worden 80 verschillende kinderspelletjes getoond die hier vroeger werden gespeeld. Sommige worden nog altijd gespeeld, maar ze werden wel een beetje moderner! Zo had je vroeger de tol en nu de beyblade Aan jou om te ontdekken welke. 2 daarvan mag je hieronder tekenen of beschrijven.
ZOEK DE 10 VERSCHILLEN
KAN DAT? TE VEEL SPEELGOED? Waarschijnlijk heb jij ook wel speelgoed waar je nooit mee speelt. Het zou kunnen dat je bepaalde dingen niet meer leuk vindt omdat het te kinderachtig geworden is, of omdat je al zoveel andere leukere dingen gekregen hebt? Dan is het tijd om met de grote opruimactie te beginnen. Zo heb je meer plaats voor de leukste spullen die je hebt en vind je die gemakkelijker terug.
EN WAT KAN JE DAN DOEN MET JE OUDE SPULLEN? Er iets nieuws mee maken, dan ben je helemaal ‘in’, want dan ben je aan het upcyclen. Of naar de kringloopwinkel ermee. Inleveren bij een inzamelactie voor armere kinderen. Als het kapot is, naar het containerpark brengen. De leukste mogelijkheid is upcyclen. Ideetjes vind je op de volgende bladzijde.
Het is leuk om te doen en je maakt creatief gebruik van oude materialen.
Ja
UPCYCLING
RECYCLING WAAROM MAAK JE JOUW SPEELGOED NIET ZELF? Als kind kun je misschien niet het modernste speelgoed betalen, maar je kunt toch leuk spelen als je creatief bent en je fantasie laat werken. In veel delen van de wereld zijn er kinderen net als jij, die hun eigen speelgoed maken. Kijk eens naar de kinderen op de foto’s hieronder. Ze lijken veel plezier te hebben, vind je niet? Zo’n auto in elkaar zetten is niet eenvoudig. Je moet stukjes oud ijzerdraad verzamelen en ze in de goede vorm buigen. Voor de wielen kun je rubber of plastic in schijven snijden. Wat vind je van die auto die van een lege plastic fles is gemaakt? En van de vrachtwagen die van stukjes hout is gebouwd? Soms kun je zelfs op speelgoed rijden, zoals op deze Afrikaanse auto, die zelf is gemaakt. Deze kinderen vinden dat leuk speelgoed niet duur hoeft te zijn. En het maken ervan is al even leuk.
Waarom probeer je het niet eens?
WAT ZOU JIJ MAKEN MET DEZE MATERIALEN?
Trek pijlen naar het land of de streek van oorsprong
NOORDPOOL
ee
dz
r oo
NOORD AMERIKA
N
e
ch
ltis
Ba
EURO EUR
Middelandse
Atlantische Oceaan
evenaar
Stille Oceaan
ZUID AMERIKA
Atlantische Oceaan
Bijna alles zag je hier in het museum staan. Bij andere speeltjes moet je eens nadenken over hoe ze eruit zien, dan vind je de oplossing zeker!
ANTARC
Arctische Oceaan
e Ze
OPA ROPA
AZIË
Ka ee eZ
sch
e Zee
spi
Zwarte Zee
Pe r
zis
Stille Oceaan
ch
eG
ol
f
AFRICA
CTICA
Indische Oceaan OCEANIË
Speelgoedmuseum vzw Nekkerspoelstraat 21 • 2800 Mechelen 015 55 70 75
Info@speelgoedmuseum.be speelgoedmuseum.be
Werd in mei 2017 opgesteld door Martine Ronsse In opdracht van het Speelgoedmuseum vzw Mechelen © Opdrachten en teksten Martine Ronsse © teksten Spiegels speelgoedmuseum Mechelen © Fotomateriaal Martine Ronsse © Gedichten Joke VanLeeuwen Ozo Heppie Walt Disney Als je van Beren leren kan Vormgeving: Martine Ronsse