City Edition 2014 by 333 Media

leipzig

meissen

pirnA

plAuen

Echte schoonheid groeit met de jaren. Het beste bewijs daarvoor vindt u in Saksen. Wat denkt u van onze Barokke hoofdstad Dresden, het ‘Florence aan de Elbe’, de Bach- en vrijheidstad Leipzig of eigentijds Chemnitz? Maar er zijn ook vele kleine historische stadjes met hun eigen gezelligheid

rADebeul

torgAu

zittAu

zwicKAu

en charme. Van de zilverstad Freiberg, porseleinstad Meissen, middeleeuws Bautzen, monumentaal Görlitz, wijnstad Radebeul, natuurrijk Pirna tot de autostad Zwickau. Nadere reisinformatie kunt u vinden via de Nederlandstalige website www.saksen.ino

city edition

Colofon Uitgeverij Maruba Sports & Travel Publishers b.v. Winthontlaan 200 3526 KV Utrecht +31 (0)30 289 10 73

intro tussen stad en land

hikeandtrekking@maruba.com maruba.com Uitgever Maas H. van Drie

Foto: Steiermark Tourismus

Redactie Irene Bauer Arjan Kruik Medewerkers aan dit nummer: Lex van den Bosch Heiko Mandl Daan Vermeer Traffic Karin Gielen Advertentieverkoop Jeffrey Veenendaal Vormgeving Studio Pino

Op het Murinsel in Graz bevind je je op het kruispunt van natuur, historie en design.

Druk Control Media

Winkeltje-in-winkeltje-uit, slenteren door nauwe straatjes en ’s avonds vanuit dat leuke eettentje hup het nachtleven in. Voor de één een droomvakantie, voor de ander een doemscenario. Net zoals kamperen, de vrije natuur en ‘lekker actief buitenzijn’ niet iedereen als muziek in de oren klinkt. En dan kan het zomaar eens lastig worden om samen met vriend of vriendin een vakantie te plannen. Zou je denken tenminste, want in deze HIKE & trekking City Edition nemen we een paar steden onder

Distributie Aldipress Deze City Edition verschijnt als gratis bijlage van HIKE & trekking #3 en BIKE & trekking #2 2014. hikeandtrekking.nl

de loep die minstens zo goed hun mannetje staan als buitensportbestemming. Omdat je ín of direct buiten de stad fantastisch kunt wandelen, de stad zich het beste op de fiets laat verkennen of omdat de natuur gewoonweg altijd dichtbij is. ’s Ochtends de bergen in, ’s middags op het terras. Zoiets. En het mooiste: zo heeft iedereen een droomvakantie! Irene Bauer Redacteur HIKE & trekking City Edition

INHOUD 04

Dresden & Leipzig Van binnenstad tot bergen

Abonnement? Grandioze aanbieding voor nieuwe abonnees

Innsbruck Alpenhoofdstad elektrisch aangedreven

Graz Groene stad aan de uitlopers van de Alpen

duitsland

Saksen

VAN BINNENSTAD TOT BERGEN Op het meest oostelijke puntje van Duitsland, daar waar het land op zijn breedst is, vind je het bundesland Saksen. Toch zijn er steeds meer Nederlanders die de weg naar Saksen weten te vinden. En geef ze eens ongelijk, want naast prachtige natuur herbergt het bundesland ook het nodige aan cultuur. Vandaar in deze City Edition: een blik op de Saksische steden Dresden en Leipzig, én de activiteiten in het gebied eromheen natuurlijk. 4

Tekst: Irene Bauer Foto's: Sven Döring, Sächsische Dampfschiffahrts GmbH, Michael Bader & Andreas Schmidt Groot Aan de oevers van de Elbe, het domein van de Elberadweg, is het goed toeven in de zomer. Mét uitzicht op de Dresdner Altstadt. Rechtsboven Drie keer raden hoe nationaal park Sächsische Schweiz aan zijn naam komt. Prachtig, en bovendien op slechts 30 km van Dresden.

city edition

Dresden

Cultuurstad aan de Elbe Een barokke Altstadt vol beroemde gebouwen, een van Europa’s beroemdste kunstcollecties en de mooie rivier de Elbe, die er als een blauwgroene levensader doorheen loopt. Het is geen verrassing hoe Dresden aan zijn bijnaam ‘Florence aan de Elbe’ komt. In de nabijheid van de rivier ontdek je de geheimen van de binnenstad, maar minstens zo goed leent het verloop van de

rivier zelf zich voor wat inspanning. Bijvoorbeeld op de fiets, want Duitslands bekendste fietspad ‘de Elberadweg’ leidt over de oevers van de Elbe, dwars door de stad. Is er een betere manier om Dresden te ontdekken?

tijdens de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog. Zo zijn de negentiende-eeuwse wijken aan de overkant van de Augustusbrug nu een levendig bolwerk van boetiekjes, galeries en hippe restaurantjes en kroegen.

Aaneenschakeling van hoogtepunten Er zijn maar weinig skylines indrukwekkender dan die van Dresden en het is dan ook geen toeval dat juist Dresden zo’n overdaad aan mooie gebouwen en kunst kent. De stad was van oudsher al rijk. Vanuit Dresden bestuurden ooit de keurvorsten het rijk Saksen. Een prima locatie, zo aan de rivier, en bovendien was de nabijheid van het Erzgebergte en het daar aanwezige zilver een mooi pluspunt. Zo had men in die jaren de beschikking over een eigen zilvervoorraad. Vooral aan de zuidkant van de Elbe vind je bouwwerken die de pracht en praal uit het verleden weerspiegelen, zoals de Frauenkirche, Semperopera en het Zwingerpaleis. Het stadsdeel aan de overkant van de rivier luistert naar de naam ‘Neustadt’, al wil dat nog niet zeggen dat je hier ook slechts moderne gebouwen vindt, want ook deze noordoever werd voor een belangrijk deel gespaard

Fietsen langs de Elbe Hoewel je met een flinke wandeling door de binnenstad van Dresden ook al aan een leuke work-out komt, klim je voor de échte dosis sportief buitenzijn beter op de fiets en volg je de Elbe de stad uit. De hele Elberadweg telt zo’n 860 kilometers van het begin in Cuxhaven aan de Noordzee tot aan de bergen van het nationaal park Sächsische Schweiz even ten oosten van Dresden. Natuurlijk kun je de route ook in omgekeerde richting rijden, maar wanneer je de tocht ruwweg van noord naar zuid volbrengt, heb je nou eenmaal een prachtig eindpunt én de meeste kans op rugwind dankzij de overwegende noordwestenwind. Aan het eind van de route doorkruis je dan de stad in al zijn glorie, alvorens het echte toetje op je pad komt: nationaal park Sächsische Schweiz. Meteen zie je hoe het park aan zijn naam komt: de grillige vormen van het zandsteengebergte en de woeste natuur eromheen. Natuurlijk

duitsland

TIPS DRESDEN Pfunds Molkerei Van oudsher een winkel voor melkproducten, vind je in deze prachtige ‘Dresdner Molkerei’ nog steeds de lekkerste kazen. Aangevuld met andere lokale specialiteiten zoals schnaps, melkzeep en Dresdner mosterd. Bauzner Straße 79, Dresden Schatkamers Al sinds de opening in respectievelijk 2004 en 2006 staan het ‘Historisches Grünes Gewölbe’ en het ‘Neues Grünes Gewölbe’ bekend als een van de rijkste schatkamers in

Europa. De een historisch van aard, de ander wat moderner, zie je er prachtige schatten in een even zo mooie setting. Taschenberg 2, Dresden Saksische Stoomschepen Liefhebbers van boottochten treffen het: de oudste raderbootvloot vaart over de Elbe bij Dresden. Je kunt dus per stoomschip naar de Sächsische Schweiz, een etappe van de Weinstraße afleggen of een rondvaart door de stad maken. Hertha-Lindner-Straße 10, Dresden

Linksboven De Pfunds Molkerei ziet er zelf al uit om op te eten, laat staan de delicatessen die ze er verkopen! Linksonder Met de nostalgische raderboten vaar je over de Elbe naar alle hoogtepunten. Zoals hier: de Sächsische Schweiz.

kun je daar ook prachtig wandelen. Bijvoorbeeld over de 112 kilometer lange Malerweg, die zijn naam dankt aan de vele kunstschilders die het gebied bezochten om het natuurschoon vast te leggen. Tussen wijn en bergpieken Wie niet meteen weken op de fiets wil zitten, kiest ervoor alleen het Saksische deel van de Elberadweg te rijden dat zich uitstrekt over 180 kilometer tussen Torgau en Schöna. Er is veel te zien en ontdekken op de route, die grotendeels over vrijliggende fietspaden loopt. Zo was Torgau, vol met historische ge-

bouwen, het brandpunt van de Reformatie. En in Meissen, iets verder op de route, werd ooit het Europese porselein ontdekt. Daar bevind je je al op het stuk dat parallel loopt aan de Saksische Wijnstraat, een populaire wandelroute langs de mooiste wijnbergen en -kelders. Wandel een flinke etappe en maak de terugweg per stoomschip of trein. Natuurlijk kun je ook vanaf de fiets die hoogtepunten van de wijnstraat bewonderen. Bijkomend voordeel van het

fietsen op zo’n themaroute: op elk terrasje kun je, naast een flinke pul Duits bier, ook een goed glas wijn drinken. Even na Meissen kom je alweer door Dresden, waar je vanaf de noordoever een prachtig uitzicht op de ‘Altstadt’ aan de zuidkant van de Elbe hebt. En dan is het slechts nog enkele tientallen kilometers naar de grillige toppen van de Sächsische Schweiz. Een veel betere mix tussen cultuur, natuur, inspanning en ontspanning vind je niet snel.

city edition

Leipzig

Rebelse muziekstad In het noordwesten van Saksen, op slechts 120 kilometer van Dresden, ligt Leipzig. Al eeuwen bekend om de rijke muziekhistorie – beroemde componisten als Bach, Schumann, Wagner en Mendelssohn leefden hier – is het een plek vol cultureel erfgoed. Ook was het Leipzig waar de basis werd gelegd voor de val van de Muur, want daar vond vijfentwintig jaar geleden de grote volksopstand plaats die ervoor zorgde dat de grensposten in Berlijn werden geopend. Best rebels dus. En nog steeds geldt Leipzig als een van de meest dynamische steden in oostelijk Duitsland, niet in de minste plaats vanwege alle studenten die er vertoeven. In de sporen van de muziek Met zoveel muziekhistorie kan het niet anders dan dat je als muziekliefhebber nog steeds aan je trekken komt in Leipzig. Zo werden er nog

voet als per fiets kunt afleggen. De start is in Zwickau, zo’n 85 kilometer ten zuiden van Leizig, en de route strekt zich uit over 168 kilometer naar Bad Düben ten noordoosten van de stad. De route staat erom bekend een langzame start te hebben. En niet omdat het traject zo zwaar is, er is gewoonweg te veel te zien in startpunt Zwickau. Componist Robert Schumann werd er geboren en zo’n honderd jaar geleden begon August Horch hier met de productie van de eerste Audi.

niet zo lang geleden twee heuse Notensporen aangelegd, die je in staat stellen alle onmisbare highlights uit de muziekgeschiedenis wandelend of per fiets te ontdekken. Van het concertgebouw tot de opera, het Bachmuseum, de woonhuizen van de componisten en de Thomas- en Nicolaikerk. Ook het beroemde café Zum Arabischen Coffe Baum, al jaren een vaste plek voor de culturele elite, wordt aangedaan. Prima stek om een goede bak koffie te drinken voor je verder gaat op je ontdekkingstocht door de stad. Zorg er echter wel voor dat je nog wat energie overhoudt voor het avondprogramma, want dat wil je niet missen in Leipzig. Talloze gezellige kroegen en een uitgebreid cultureel programma maken de dag helemaal compleet. En laten we vooral de nacht niet vergeten, want een sluitingstijd kennen ze niet in Leipzig.

Waar ooit bekende componisten rondliepen, werd eeuwen later de basis gelegd voor de val van de Muur.

Van kasteel naar kasteel Parallel aan de Zwickauer Mulde, de rivier die Saksen doorkruist, loopt de Muldentalroute, die je zowel te

Vervolg je eindelijk de weg langs de Mulde, dan zijn het vooral mooie kastelen die je hier en daar tot een

duitsland

TIPS LEIPZIG LEIPZIGER NEUSEENLAND Even ten zuiden van Leipzig werd vroeger veel bruinkool gewonnen. Het resultaat daarvan is een uitgestrekt recreatiegebied met veel meren. Zo is er een waterwereld aangelegd waar je kunt raften en wildwaterkayakken en zijn er diverse mountainbikeroutes – om maar een greep te doen uit het totale aanbod. STASIMUSEUM De DDR had een flinke reputatie als het gaat om het bespioneren van de eigen burgers. Zelfs de muren hadden oren. In het voormalige hoofdkwartier

van de Stasi in Leipzig kun je voor even met eigen ogen zien hoe het er aan toe ging vóór de grote volksopstand in 1989. Dittrichring 24, Leipzig GONDWANALAND In een enorme koepel in de Leipzig Zoo wordt het oercontinent nagebootst waaruit Azië, Afrika en ZuidAfrika ooit bestonden. Er zijn veertig diersoorten en vijfhonderd plantensoorten te ontdekken via oerwoudpaden, boomtoppenroutes en riviertochten. Avontuurlijk! Pfaffendorfer Straße 29, Leipzig

pauze dwingen, zoals Schloss Wolkenburg of Schloss Rochlitz met zijn lugubere onderaardse kerkers. Een andere aanrader is Schloss Colditz, waar in de Tweede Wereldoorlog vluchtgevaarlijke officieren gevangen werden gehouden. De verhalen van spectaculaire vluchtpogingen zijn dan ook talrijk en bovendien opgetekend in het museum dat tegenwoordig in het slot huist. Ook is er een jeugdherberg, je kunt er dus nog steeds de nacht doorbrengen, zij het in iets gezelligere sferen. Vervolgens gaat de route verder

INFO saksen ALGEMEEN Kijk voor meer informatie over het bundesland Saksen op saksen.info. Meer informatie over Dresden en Leipzig vind je op dresden.de en leipzig.travel.

Duitsland Leipzig Dresden CZ

over mooie paden langs de rivier, tot je, vlak voor het eindpunt, aankomt in het kuurstadje Bad Düben. Heb je de hele, meerdaagse route gelopen dan ben je ongetwijfeld toe aan wat ontspanning. Komt dat even mooi uit, je kunt je er nog steeds heerlijk laten verwennen met een verkwikkend stoom- of modderbad.

Links In Gondwanaland ontdek je het oerwoud onder een gigantische koepel.

Ernaartoe Het is ruim 600 kilometer met de auto vanuit Utrecht naar Leipzig. Dresden ligt 100 km verderop. Sinds kort is er een rechtstreekse vliegverbinding tussen Schiphol en Leipzig. Vanuit de Leipziger luchthaven neem je eenvoudig de intercity naar Dresden. Kastelenkaart Wie geen genoeg kan krijgen van de vele kastelen in Saksen, doet er goed aan de speciale ‘Schlosserlandkaart’ aan te schaffen. De kaart geeft tien dagen lang onbeperkt toegang tot de 33 beste locaties, waaronder jachtslot Moritzburg en Schloss Colditz. De kaart kost € 35,– voor een gezin met kinderen. Kijk op schloesserlandsachsen.de voor meer info.

Rechts Leipzig is de stad van Bach, maar ook van Schumann, Wagner en Mendelssohn.

20% EXTRA KORTING

OP DE HELE COLLECTIE

Actie geldig t/m 29 juni 2014 en alleen op perrysport.nl. Niet op Nederlands Elftalshirt 2014.

Online kortingscode: BIKEHIKE20

OOSTENRIJK

Innsbruck

Alpenhoofdstad elektrisch aangedreven Tekst: Lex van den Bosch en Irene Bauer Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Lex van den Bosch en Heiko Mandl

Van loungen in een trendy panoramabar tot allerhande activiteiten in de omgeving: Innsbruck heeft veel te bieden. Dingen die het aloude imago van gemĂźtlichkeit en Sachertorte ruimschoots overstijgen. En dus werpen we in deze City Edition weer eens blik op een van onze favoriete alpensteden. Vanaf het zadel van een comfortabele e-bike om precies te zijn.

city edition

Groot De Inn loopt als een groene band door Innsbruck. Aan de oevers ervan vind je gezellige terrassen én een prachtig fietspad. Rechtsboven Het middeleeuwse centrum van de stad bleef wonderwel gespaard door natuurrampen en oorlogen. Rechtsonder Ideale lunchplek: Gasthof Ölberg ligt maar een paar fietsminuten buiten het centrum en biedt een fantastisch uitzicht.

In een stad als Innsbruck zijn de mogelijkheden bijna eindeloos. In het mooie centrum zelf én in die enorme bergachtige speeltuin die eromheen ligt. Al vanuit de stad kijk je je ogen uit. Bijvoorbeeld naar de steile hellingen van de Nordkette, het bergmassief aan de noordkant van de stad. Volgens de stadsgids die ons op de e-bike vergezelt wordt er desondanks regelmatig geskied op de hellingen. Door adrenalinejunkies welteverstaan. Maar dat is ’s winters, al hoeven extreme sporters in de zomermaanden ook niet op een houtje te bijten. Dezelfde bergflanken zijn dan namelijk het

decor van een van de uitdagendste downhillmountainbikeroutes van de Alpen. Het is een groot contrast met het imago van gemütlichkeit en Sachertorte dat door ons hoofd spookte vóór we de stad bezochten. Even voel ik me bijna schuldig dat ik de stad en haar omgeving aan het verkennen ben per elektrische fiets. Maar dat is nergens voor nodig, blijkt later. Want hoewel het centrum van Innsbruck nauwelijks hoogteverschil kent, komt dat elektrische rugwindje goed van pas wanneer we wat trekpleisters op hoger gelegen locaties buiten de stad bezoeken. Perfecte manier dus

om je ‘gemütlich’ door de stad te verplaatsen, zonder frisse berglucht op te offeren zoals je per bus of auto zou doen. Bovendien: gelegenheden om je in het zweet te werken vind je hier genoeg. Tradities en historie We beginnen in het middeleeuwse centrum van de stad, dat grotendeels gespaard is gebleven door aardbevingen en wereldoorlogen. Zwierend door de smalle straatjes waan je er even in vervlogen tijden. De prachtige gekleurde huizen, het smeedwerk van de uithangborden, en natuurlijk het beroemde Golde-

oostenrijk

Linksboven Een voorbeeld van moderne architectuur: de Eduard-Wallnรถfer-Platz. Linksmidden Een beetje dwalen door het oude stad is helemaal zo slecht nog niet. Groot Vanaf het Goldenes Dachl sprak keizer Maximiliaan zijn volk toe. Rechtsonder In twintig minuten sta je vanuit het centrum boven op de Nordkette, klaar voor een stevige wandeling.

city edition nes Dachl; een overblijfsel uit de tijden dat Innsbruck de hoofdstad van het Heilige Roomse Rijk was. Keizer Maximiliaan bouwde het destijds om het op het marktplein verzamelde volk toe te spreken. Een bijzonder bouwwerk, helemaal als je bedenkt dat het het beroemdste laat-gotische monument ter wereld is dat niet voor de kerk gebouwd werd. De Hofkirche, niet ver hiervandaan, is een ander belangrijk monument. Ook als niet-kunstfreak moet je hier beslist het door 28 bronzen beelden omgeven praalgraf van Maximiliaan gaan bewonderen. Wil je die oude tradities echt met alle zintuigen beleven, dan duik je de vele winkeltjes van de oude binnenstad in. Om de lokale klederdracht van wat dichterbij te aanschouwen, echte Tiroolse schnaps te proeven in s’Culinarium of een broodje ‘speck’ te eten in de Speckeria – producten met een eeuwenoude historie. Om vervolgens weer – helemaal in het nu – met de e-bike koers te zetten naar een van de volgende trekpleisters van de stad.

De bergen die Innsbruck omringen herinneren continu aan alle buitensportmogelijkheden. Frisse wind Bij een bezoek aan het metrostation van de Hungerburgbahn toont de stad zich van haar wereldse kant. Het was namelijk de beroemde architecte Zaha Hadid die de stations ervan ontwierp en deze een bijzonder futuristisch karakter gaf. Kijk je naar de bergen aan de zuidkant van de stad, dan is er nog een bouwwerk van dezelfde architecte dat de aandacht trekt: de springschans van Bergisel, die in 2003 werd gebouwd op de heuvel van de originele schans van de winterspelen van 1964 en 1976. Het zijn moderne elementen die een frisse draai geven aan de omgeving van de historische oude

stad. Maar ook de veertigduizend studenten in Innsbruck geven de stad opwaartse schwung. Een flink aantal als je bedenkt dat de stad zelf ‘slechts’ ruim 120.000 inwoners telt. En het goede onderwijs is natuurlijk niet de enige reden dat die studenten ‘en masse’ naar de stad trekken: in Innsbruck gebeurt het, zoveel is duidelijk. Dat jonge, hippe publiek ontmoet je niet alleen tijdens activiteiten in de buitenlucht, maar ook in de vele gezellige kroegen en cafés die de stad rijk is. Bezoek eens de bar 360° die midden in het centrum boven de oude stad uitkijkt. De glazen bar heeft rondom een terras waar je heerlijk in de zon kunt loungen. Al sinds de opening is het de ‘place to be’. En wil je eens een andere tent bezoeken, dan kun je voor de afwisseling binnenlopen bij Moustache, een leuke bar waar altijd wel wat te beleven is. Perfect fietsterrein In de stad zijn we nog niet uitgekeken, maar we willen desondanks wel eens iets meer van de omgeving ontdekken. En dus laten we na een ochtend in de stad onze e-bikes achter bij het verhuurstation en nemen we de bus naar Obsteig, een bescheiden Tirools dorp op het zogeheten Sonnenplateau Mieming ten westen van Innsbruck. We hadden het ritje ook prima op de e-bike kunnen volbrengen, ware het niet dat we juist gaan mountainbiken op het heuvelachtige zonneplateau. Eveneens met wat elektrische hulp welteverstaan. Op de oranje KTM e-mountainbikes valt weinig aan te merken, al moeten we even omschakelen. Er zijn vier standen om het apparaat bij te laten ‘gassen’, en als je de elektronische schakelaar de andere kant op beweegt, ook vier standen om op de motor te remmen. Wel zo fijn als je bedenkt dat het extra gewicht van de accu ervoor zorgt dat de e-mountainbike ook downhill als de brandweer gaat. Prettige bijkomstigheid is dat de spoel dan als dynamo werkt, waardoor de accu wat wordt bijgeladen

ETEN EN DRINKEN BAR 360° De beste plek voor een relaxte loungepartij in de namiddagzon in het gezelschap van trendy Innsbruck. Veel beter wordt het uitzicht over de stad en de bergen niet. Maria-Theresien-Straße 18, 7de verdieping CAFÉ CENTRAL Een beetje vergane glorie, en dat is precies de charme van dit klassieke café met kroonluchters. Er komen veel jongeren, ook omdat je er van zeven uur ’s ochtends tot negen uur ’s avonds(!) kunt ontbijten. Je hebt keuze uit o.a. espressofrühstück, klassiek ontbijt, muesli-ontbijt en fitnessontbijt. Gilmstraße 5, Innsbruck Weisses Rössl Omgeven door de historische gebouwen van de Innsbrucker Altstadt krijg je hier het beste van de Oostenrijkse keuken voorgeschoteld. In het sfeervolle restaurant of op het terras, mét een goed glas wijn natuurlijk. Kiebachgasse 8, Innsbruck PIZZEREI Dit stijlvolle pizza-pastarestaurant serveert heerlijke gerechten voor een prima prijs. Na het eten kun je nog een dansje wagen ook. Bozner Platz 6, Innsbruck

oostenrijk

DOEN RONDJE NORDKETTE Zo mooi als de bergen er vanuit de stad bijliggen, zo fantastisch is het uitzicht vanaf de bergen over de stad. Neem de fiets of het treintje naar de Hungerburg en ga vervolgens met de gondel helemaal omhoog. Je kunt er prachtig wandelen en de echte waaghalzen kunnen hun lef beproeven op de downhilltrail naar beneden. Nordkette, Innsbruck

ZWEMMEER Dicht bij de stad en toch echt in de natuur: de Lansersee is een populair zwemmeer onder locals. Perfect om af te koelen na een stevige wandeling. Am Lansersee, Lans (bij Igls)

BOBSLEEëN De bobsleebaan in Igls is een erfstuk van de twee winterspelen waar je nog steeds erg veel plezier aan kunt beleven. De speciale gastenbob is ook ’s zomers operationeel – zij het op wieltjes. Heiligwasserwiese 1, Igls

tijdens de afdaling. Na een obligaat stukje asfalt om het dorp uit te komen, stuiten we op een lekker steil bospad. Tijd om de fiets te testen. We trappen in ijltempo omhoog: dit is leuk! Bergop kan je nog altijd tegen je max aan rijden, de elektromotor zorgt er dan alleen maar voor dat je nóg harder gaat. Wees echter wel zo verstandig de fiets in de daling op bijladen te zetten, anders ben je gauw door je stroom heen. Via een doorsteek door de groene velden bereiken we het idyllische dorp Untermieming. Automatisch nemen we gas terug. Achter een houten hek zien we een kudde

schapen. Ze staan losjes verspreid te grazen in de weide rond de kerk, die helder afsteekt tegen een intens blauwe lucht. Een prachtig tafereel dat wordt opgeluisterd door het machtige decor van de kalkalpen. We maken nog een mooie lus via Obermieming om uiteindelijk de mountainbikes weer in te leveren bij het e-bikecenter in Obsteig. InnRadweg Ook de volgende dag stappen we weer op de fiets, al zijn we wat minder gelukkig met de omstandigheden als we onze Flyers ophalen in Innsbruck. Grijze wolken onttrekken

city edition Links De Iraanse architecte Zaha Hadid ontwierp het futuristische station van de Hungerburgbahn én de springschans in Igls. Rechtsboven Even de stad uit trappen en je bent op het mooie Sonnenplateau Mieming, helemaal in het landelijke groen.

INFO INNSBRUCK Algemeen Meer info over een vakantie in Innsbruck en omgeving vind je op innsbruck.info. Alle ins en outs van de stad volg je nu ook op blog.innsbruck.info. Innsbruck per e-bike I-Bike Rent a Bike verhuurt e-bikes om de stad en omgeving te ontdekken. GPS’en en routetips worden desgewenst meegeleverd. Prijs voor vijf uur fietshuur: € 19,–. Kijk voor meer info op: i-bike.at. E-mountainbikes kun je huren bij het E-Bike Center Miemingerplateau in Obsteig. Tel: +43 (0)699 11630 192.

SHOPPEN S’CULINARIUM Je proeft en koopt hier niet alleen de lekkerste schnaps, ze hebben er ook heerlijke Oostenrijkse wijnen. Die mag je beslist niet missen! Natuurlijk kun je er ook een klein hapje bij eten. Pfarrgasse 1, Innsbruck

SPORTLER You name it, ze hebben het. Deze mooie winkel in de binnenstad verkoopt alles op sport- en outdoorvlak. In een mooie ambiance bovendien. Daar word je hebberig van. Maria-TheresienStraße 39, Innsbruck

het zicht op de bergtoppen. Ons plan om in het dal te blijven en een stuk van de Inn Radweg, een meer dan 500 km lange fietsroute langs de rivier de Inn, stroomafwaarts te volgen, komt dan ook als geroepen. Via de wijk Pradl verlaten we de stad. Het is een van de verrassend fraaie dorpskernen die in de loop van de eeuwen door de stad zijn opgeslokt. Concentraties van houten schuren en fraai beschilderde boerenhoeves verraden dat het leven hier vroeger landelijk moet zijn geweest. Niet lang nadat we de stad verlaten hebben, begint het te regenen. Een uitstekend excuus om

Die Böerse Van downhillfiets tot longboard en alles daartussenin. Die Böerse is de sportshop voor hip Innsbruck. Direct in het centrum, wel zo makkelijk. Leopoldstraße 4, Innsbruck

Innsbruck Card Je bezoekt Innsbruck all-inclusive met de Innsbruck Card. Je hoeft maar weinig te ondernemen om de kaart eruit te halen. Voor € 47,– maak je 72 uur lang gratis gebruik van openbaar vervoer, kabelbanen en musea. Bovendien krijg je allerlei kortingen en heb je gratis internetverbinding. Kaarten voor 48 uur of 24 uur kosten respectievelijk € 41,– en € 33,–.

het historische stadje Hall in te gaan voor een koffie met apfelstrudel. Als het weer wat is opgeknapt, nemen we een route omhoog naar Igls. De turbo komt als geroepen op de hier en daar venijnig steile weg omhoog. Via een lekkere afdaling langs de Olympische springschans van Bergisel snellen we Innsbruck weer binnen. Ruim op tijd om de fietsen weer in te leveren, al is een half DE uurtje later meestal ook geen probleem in Innsbruck het gemoedelijke Tirol.

Oostenrijk

HISTORISCHE STEDEN AAN DE MURRADWEG

Via nationaal park ‚Hohe Tauern‘ en Graz, UNESCO Design-Stad en Culturele Hoofdstad van Europa in 2013, loopt de Murradweg naar het wijnen thermenland in het drielandenpunt van Oostenrijk, Hongarije en Slovenië.

Prijs per persoon vanaf € 498,– Geldig: 26-04-2014 tot en met 30-05-2014 en 01-09-2014 tot en met 30-09-2014

• 6 Nachten inclusief ontbijtbuffet in hotels en herbergen van de gekozen klasse. • Bij halfpension minstens een driegangenmenu. • Persoonlijke route-informatie wordt ter plaatse verschaft. • Bagage-transport van hotel naar hotel. • Uitgebreid informatiepakket (routekaart, belangrijke telefoonnummers etc.). • Servicehotline.

Informatie: Steiermark Tourismus tel.: +43 316 4003-0 info@steiermark.com www.murradweg.com/nl

Prijs per persoon vanaf € 538,– Geldig: 31-05-2014 tot en met 30-08-2014

Boeken: Steiermark Touristik tel.: +43 316 4003-450 info@steiermark-touristik.com www.steiermark-touristik.com

www.murradweg.com/nl

oostenrijk

Graz

Groene stad aan de uitlopers van de Alpen

city edition

Tekst: Daan Vermeer Foto’s: Daan Vermeer en Steiermark Tourismus

De tweede stad van Oostenrijk bezit het grootste Middeleeuwse stadscentrum van heel Europa. En toch werden hier ook fietspaden en fietsbruggen bedacht, evenals futuristische musea. De hoofdstad van de Steiermark vráágt erom ontdekt te worden, en wel per fiets. Overigens sta je met diezelfde tweewieler ook zo weer buiten de stad, midden in het groen. Zou je van een afstandje bovenop het centrum van Graz kijken, dan zie je een palet van oranje dakpannen, tientallen kerktorens en de Schlossberg. Het is de heuvel die pal naast de snelstromende Mur ligt en opduikt uit de met kinderkopjes gevulde straten. Het middeleeuwse centrum dat schuilgaat achter die oranje daken werd in 2003 ‘ontdekt’ door UNESCO en prijkt sindsdien op de werelderfgoedlijst. Bij een bezoekje aan Graz doe je er goed aan éérst de Schlossberg te beklimmen. Je hebt er meteen een goed uitzicht over zowel de stad zelf als de omringende bergen. Roerige tijden Ooit stond er een fort op deze heuvel, maar je moet goed speuren om restanten ervan te vinden. De kloktoren uit de tijd van Napoleon staat er nog wel. Het uurwerk stamt uit 1712 en werkt nog steeds, al wordt het tegenwoordig elektrisch aangedreven. In de berg is een tunnelstelsel uitgegraven. Met de glazen lift naast de kloktoren daal je er zo in af. Tijdens de Tweede Wereldoorlog schuilden de inwoners van de stad in deze berg.

Graz: oranje daken te midden van een groen landschap. Over oorlogen gesproken, Graz was de stad waaruit de Habsburgse Monarchie geregeerd werd. Wenen stelde in de vijftiende en zestiende eeuw namelijk nog niets voor, Graz

was het middelpunt. En dat er voor die status flink moest worden gevochten, blijkt wel uit het arsenaal wapens dat het wapenmuseum in haar collectie heeft – zo’n 30.000 geweren en pistolen. Vanaf de berg wandel je er zó naar toe. Fietsstad van de wereld Inwoners van Graz gaan het liefst fietsend door de stad. Als Nederland hét fietsland is, dan is Graz dé fietsstad van de wereld. Zeker als je van plan bent ook de omgeving van de stad te verkennen, doe je er goed aan een fiets te huren. Daarmee stuur je over de talloze fietspaden en fietsbruggen. Graz is niet alleen de stad waar het fietspad geboren is, het is ook de stad in Europa die als eerste 30-kilometerzones en eenrichtingswegen instelde om het verkeer veiliger te maken voor fietsers. Er is zelfs een fietsburgemeester aangesteld die het beste voorheeft met de fietsers. Als bezoeker van de stad mag je hem dankbaar zijn, want inmiddels barst de stad van de fietspaden én zijn er meer fietsrekken dan parkeerplekken te vinden. Verwonderen aan erfgoed Fiets je door het stadspark, de groenstrook die het centrum omarmt, dan kun je niet om de overblijfselen van de stadsmuur heen. De Erzhertog-Johann-Allee neemt je mee vanaf het park naar de binnenstad, via een stadspoort. Eenmaal aan de andere kant van de poort kom je bij vier bijzondere gebouwen. Mooie plek om stil te staan bij de bijzondere architectuur. Parkeer je fiets dus even en wandel naar binnen bij De Burcht,

oostenrijk

Doen Wijnproeven In het wijngebied bij Graz worden lichte en drogere wijnen gemaakt. Geen ander gebied waar zoveel druiven geteeld worden als daar. Proef de Welschriesling, Weissburgunder en Sauvignon Blanc, bij voorkeur op een terras op de Mehlplatz of Glockenspielplatz. Kunstmijl Houd je van kunst dan ga je naar de Sackstraße. In de omgeving daarvan vind je namelijk talloze antiek- en handwerkwinkels, galeries en ateliers. Sackstraße, Graz Architectoer Niet alleen de stad zelf staat bol van de architectuur en design, ook ín de gebouwen speelt zich veel creativiteit af. Alleen kijk je daar niet zonder meer naar binnen. Tijdens de ‘architectoer’ rondleiding krijg je wel alle ins én outs te zien. www.architektouren-graz.at

Linksboven Het Murinsel, een drijvende futuristische schelp, werd gebouwd ter ere van Graz’ benoeming tot ‘Culturele Hoofdstad van Europa’ in 2003. Rechtsboven Het Kunsthaus Graz, beter bekend als de Friendly Alien, herbergt een mooie collectie hedendaagse kunst.

Linksonder Niet verkeerd: een heerlijk terras op de Mehlplatz met de beste wijn uit de regio.

Voor een stad zó vol met cultuur, historie en design, is Graz bijzonder groen. En andersom!

city edition

Eten en Drinken

het gebouw waar de regionale overheid vergadert. Daar staat namelijk een dubbele wenteltrap uit 1499. De architect speelt met lijnen en zwaartekracht, want beide trappen staan naast elkaar en raken elkaar op elke verdieping even. De kathedraal, aan de andere kant van de straat, staat bol van de fresco’s, barokke versieringen en beelden. Dat begint al buiten, want hoewel het gotische gebouw op het eerste gezicht saai oogt, was het vroeger bedekt met fresco’s. Slechts één, genaamd ‘Gods Plagen’, heeft de eeuwen overleefd. Het is een smeekbede uit het jaar dat de Zwarte Dood de stad teisterde en met de schildering vragen de inwoners om vergiffenis. Eenmaal binnen word je overvallen door de overweldigende decoraties, maar vergeet niet het orgel achterin te bekijken. Via het mausoleum steek je een andere straat over om bij de eerste universiteit van Graz uit te komen. Op de binnenplaats ervan staat een sneeuwpop aan een plas water. Met z’n hoofd voorovergebogen, ziet hij de gevelklok in het water weerspiegelen. Een betere uitdrukking van tijdelijkheid had de kunstenaar niet kunnen bedenken.

Kunstige stad Toch is het niet slechts historie dat Graz siert. In 2003 was de stad ook culturele hoofdstad van Europa en daarom opende toen Kunsthaus Graz haar deuren. De expositieruimte voor moderne kunst staat pal naast de rivier de Mur en het futuristische ontwerp doet nog het meest denken aan een blauwe kever met stekel. ’s Avonds vormen honderden lampen in de gevel van dit ‘vriendelijke buitenaards wezen’ een negenhonderd vierkante meter groot scherm waarop afbeeldingen bewegen. Minder futuristisch gaat het eraantoe in het Joanneum Kwartier, een paar straten verderop. Je struint er langs schilderijen in de Nieuwe Galerie, beren en fossielen in het Natuurhistorisch Museum en langs 700.000 boeken van de Steiermarkse staatsbibliotheek. Sinds 2011 is Graz ook officieel bekend als City of Design. Niet verwonderlijk als je bedenkt dat de stad twintig musea, vierentwintig galeries, twintig festivals en zes onderwijsinstellingen met studierichtingen in design bezit.

Wijn en zoetigheid Delikatessen & Patisserie Frankowitsch heeft alle wijnen uit de regio én maakt al bijna honderd jaar de lekkerste taarten en bonbons van Graz. Zie je daar maar eens in te houden! Stempfergasse 2-4, Graz Kaaswinkel Als zelfbenoemde ‘Hoofdstad van genot’ is het niet gek dat je op elke hoek van de straat wat lekkers te eten vind. Bijvoorbeeld bij Käse-Delikatessen Nussbaumer, waar honderden kazen in de vitrine liggen te wachten. Paradeisgasse 1, Graz Met uitzicht Restaurant Freiblick, bovenop Kastner & Öhler – misschien wel het mooiste warenhuis van het continent – , geeft je altijd vrij zicht. Je zit er prinsheerlijk op het mooie dakterras, maar betaalt er nog geen € 7,– voor een dagmenu als eekhoorntjesbrood met avocado en limoen of een torentje van vis, gepocheerd ei en spinazie. Inclusief uitzicht op de oranje dakpannen en torens. Sackstrasse 7-13, Graz

oostenrijk Proeven op de boerenmarkt Elke dag, behalve op zondag, verkopen tientallen boeren uit de omgeving hun streekproducten op de Kaiser-Josef-Platz hun streekproducten. Bij de bakkerij koop je zowel oerbroden als papaverbrood. En de verkoopster daarnaast verkoopt potjes honing en vijgen uit eigen gaard. Iets verderop liggen stukken vlees in de koeling en vergeten groentes in houten kratten. Vergeet niet om vooral het een en ander te proeven, bijvoorbeeld de perziken of apfelstrudel met kwark. Veel locals komen voor de Kernöl, dat hier in flesjes staat uitgestald. De boeren drogen, vermalen en persen pompoenpitten, wat het zwarte goud van Graz oplevert. Voor een

flesje zijn al snel zo’n vijftien pompoenen nodig en dat zie je in de prijs, maar de notige Kernöl smaakt heerlijk en brengt salades en zelfs vanille-ijs tot leven. Hoe je ook van de een naar de andere locatie bent gekomen, ongetwijfeld heb je het autovrije centrum gevonden. Parkeer je fiets rond de Hauptplatz en verdwaal in de straten en op de pleinen van Graz. Vanwege de vele terrassen en ijssalons is dat hier absoluut geen straf. Bovendien kun je meteen dat vanille-ijs met pompoenpitolie proberen. Groen Graz Met een ligging aan de uitlopers van de Alpen, is de natuur in Graz altijd

Shoppen Chocoverleiding Chocoladewinkel Linzbichler is een begrip. Je shopt er heerlijke chocolade met uiteenlopende, lokale smaken en andere zoetigheden. Perfect souvenir voor thuisblijvers, mits je jezelf kunt bedwingen natuurlijk. Franziskanerplatz 16, Graz Warenhuis deluxe Al járen een vaste waarde in Graz en omgeving, maar geenszins stoffig of ouderwets; warenhuis Kastner & Öhler heeft een enorme mode-afdeling, maar je kunt er eveneens terecht voor sportartikelen, parfums en nog veel meer. Sackstrasse 7-13, Graz MuR Hier vind je modern design en rariteiten van ruim tweehonderd ontwerpers. Eames, Arne Jacobsen, Karim Rashid en vele anderen. Te groot om mee te nemen op de fiets? Ze hebben ook een webshop! Enge Gasse 3, Graz

dichtbij. Op de fiets is het bijvoorbeeld een klein stuk tot aan Slot Eggenberg, dat omringd wordt door romantische tuinen. Je kunt een rondleiding door het slot nemen en je vergapen aan de barokke kamers en rijkversierde balzalen. En in de botanische tuinen aan de oostkant van de stad (Schubertstrasse 59), groeit en bloeit een arsenaal aan planten en bloemen. Struinend door

de kassen kijk je je ogen uit aan alles tussen orchideeën, vleesetende planten, palmvarens en tropische vruchten. Fiets of rij je een flink stuk verder naar het oosten, dan kom je vanzelf uit in Almenland, het land van de alpenweides. Het natuurpark heeft er zo’n vierduizend van en dat maakt het een lappendeken van grasland. De beek die het water van de lief-

city edition

lijke weides meeneemt richting de Mur is echter flink ruiger dan je zou verwachten. Het water ervan sleep zich in de loop van de jaren een weg door het onderliggende gesteente. De kloof waar de beek nu als een onstuimige rivier doorheen kolkt luistert naar de naam Bärenschützklamm. Bezoek je Graz, dan moet je hier beslist naartoe voor een mooie wandeling. Neem er gerust een middagje de tijd voor want het gebrek aan afstand wordt ruimschoots gecompenseerd door de hoogtemeters die je moet overbruggen – bijna achthonderd in totaal. Via een pad, dat veelal slechts bestaat uit boomstammen die over het water hangen, klim je langs de kloof naar de weides. Tijdens je tocht trotseer je de waterdamp die in de bergengte hangt en schuifel je je over glibberige bielzen een weg langs de watervallen en stroomversnellingen. Prachtig, al hebben ze het in Graz zelf nog best goed bekeken met die hypermoderne fietsbruggen.

INFO GRAZ

Het contrast tussen de woeste Bärenschützklamm en het lieflijke Almenland zou bijna niet groter kunnen zijn.

Algemeen Kijk voor meer informatie over Graz en de Steiermark op graztourismus.at en steiermark.com/nl. Voor informatie over de Bärenschützklamm kijk je op almenland.at, daar staan verschillende wandelen fietsroutes voor je klaar.

Midden Niet voor mietjes: de boomstambruggetjes in de Bärenschützklamm.

Ernaartoe Met de auto is het 1115 kilometer vanuit Utrecht naar Graz. De stad heeft een eigen luchthaven, maar er zijn geen directe vluchten vanaf Schiphol. Je kunt naar Graz vliegen met een tussenstop in Frankfurt of, de goedkopere optie, vliegen naar Wenen of Zagreb en per trein verder naar Graz. Kijk op oebb.at voor dienstregelingen en prijzen.

Rechtsboven Natuurpark Almenland telt zo’n vierduizend alpenweides. Prachtig wandelgebied! Linksonder Zes dagen in de week brengen boeren het platteland naar de stad op de Kaiser-Josef-Platz.

Oostenrijk Graz