E
T
S
-
E
N
R
E
I
S
M
A
G
A
Z
I
N
SPOTLIGHT
DUTCH ID SPORT+
& TREKKING E-TEST
Betaalbaar elektrisch E-TOEREN
De leukste oplaadpunten van Nederland
E
AP 8 710206 243607
I
#2 2013 €4,95 00213
www.e-bikeandtrekking.nl
F
E-BIKEN IN NEDERLAND
Door de veenweiden van de Lopikerwaard
E-VAKANTIE
· Champagne-Ardenne, Frankrijk · Noordrijn-Westfalen, Duitsland · Wilder Kaiser, Oostenrijk
NIEUW FIETSBLAD
Motor is goed voor 45 km/u!
Van de makers van BIKE & trekking Magazine
WINNEN!
E-TEST
E-CITY TRIP
E-TEST
Specialized Turbo Waarde: €5.499,95!
Dubbelgeveerde e-mountainbike
Fietsen en genieten in Innsbruck
Drie super-de-luxe e-limousines
Trek e-bike van het jaar 2013
De vakjury van de E-bike van het jaar verkiezing oordeelde dat de Trek prachtig is uitgevoerd; sportief maar toch zeer comfortabel. Trek ontwierp zelf een unieke bevestiging voor de motor wat het frame 400 gram lichter maakt. De TM500+ wordt aangedreven door het uiterst betrouwbare Bosch systeem ĂŠn is voorzien van mobiliteitsgarantie*. Ga voor meer informatie over de elektrisch ondersteunde RIDE+ fietsen naar
www.trekbikes.com *Trek mobiliteitsgarantie wordt uitgevoerd door de ANWB.
Inhoud
# 2 2013
Dutch ID Sport+
30 E-CITY TRIP
Zes e-bikes onder 2.000 euro
Innsbruck, e-bike hoofdstad van Tirol
40 OPLAADFAVORIETEN
58 E-VAKANTIE
De leukste plekken om de accu op te laden
e-Bikewelt Wilder Kaiser
E-BIKES IN DIT NUMMER
RUBRIEKEN
16 Dutch ID Sport+ 25 Batavus Genova E-Go 25 Bikkel Ibee CY 25 Gazelle Orange Pure Innergy 27 Giant Twist Lite Power 27 Sparta C3 LTD 27 Trek T80+ 49 Flyer K-XT High Speed 49 Koga E-Special 49 Trek X600+ 57 Haibike Xduro RC
05 INTRO 06 NIEUWS
46 TEST E-BIKES Drie luxe paarden
F
I
E
S
-
E
N
R
E
I
S
M
A
G
A
SPOTLIGHT
Z
I
N
E
& TREKKING E-TEST
52 UITGEPROBEERD Onderdelen en accessoires
09 WINNEN! Specialized Turbo
62 COLUMN Ruud Worm
20 FIETSEN IN NEDERLAND Lopikerwaard
63 ABOPAGINA Mooi kado voor nieuwe abo
39 E-ALTERNATIEF Bijzondere e-bikes
64 BIKESHOPGUIDE De betere e-bike-winkels
Betaalbaar elektrisch E-TOEREN
De leukste oplaadpunten van Nederland
67 VOORPROEFJE Het volgende nummer
E-BIKEN IN NEDERLAND
Door de veenweiden van de Lopikerwaard
E-VAKANTIE
· Champagne-Ardenne, Frankrijk · Noordrijn-Westfalen, Duitsland · Wilder Kaiser, Oostenrijk
NIEUW FIETSBLAD WINNEN! Motor is goed voor 45 km/u!
44 FIETSER OP DE FOTO Persoonlijk portret
T
DUTCH ID SPORT+
www.e-bikeand
trekking.nl
22 TEST E-BIKES
#2 2013 €4,95
16 SPOTLIGHT
e-Biken met bubbels in Champagne-Ardenne
AP
10 E-VAKANTIE
Specialized Turbo Waarde: €5.499,95!
E-TEST Dubbelgeveerde e-mountainbike
Van de makers van BIKE & trekking Magazine
E-CITY TRIP Fietsen en genieten in Innsbruck
E-TEST Drie super-de-luxe e-limousines
Coverfoto: Co erfoto Yorick Carro Carroux/Koga /Koga
COLOFON Uitgeverij Maruba b.v. Sports & Travel Publishers Winthontlaan 200 3526 KV Utrecht +31 (0)30-2891073 (redactie/acquisitie) +31 (0)85-8882155 (abonnementenadministratie) e-bikeandtrekking@maruba.com www.e-bikeandtrekking.nl Uitgever Maas H. van Drie Redactie Hoofdredactie: Arjan Kruik Test en techniek: Ruud Worm Medewerkers Irene Bauer, Jacco Bogaerds, Erik Boschman, Bastian van der Graaf, Alex Grunewald, Heiko Mandl, Arthur Wieffering, Lars van der Wansem Traffic Karin Gielen Acquisitie Jeffrey Veenendaal (j.veenendaal@maruba.com) Vormgeving Strackx, Utrecht Druk Control Media Distributie Aldipress, Utrecht Abonnementen e-BIKE & trekking verschijnt in 2013 twee maal. In 2014 gaat e-BIKE & trekking vier maal per jaar verschijnen. Een abonnement gaat dan € 18,95 kosten. Het abonnement wordt aangegaan voor de periode van een jaar. Een jaarabonnement wordt telkens voor een jaar gefactureerd. Er geldt een opzegtermijn van drie maanden. Abonnementenadministratie Adreswijzigingen en dergelijke telefonisch doorgeven aan +31 (0)85-8882155 of per mail aan klantenservice@e-bikeandtrekking.nl. Schriftelijke adreswijzigingen doorgeven aan: Klantenservice e-BIKE & Trekking, Postbus 104, 3740 AC in Baarn. Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag niets uit e-BIKE & trekking worden overgenomen. ISSN 2214-3750
MEMBER
NIEUW! e-BIKE & trekking Magazine Voor je ligt de tweede uitgave van het nieuwe blad e-BIKE & trekking, fiets en reismagazine. Waarom een tijdschrift speciaal voor e-bikes en e-bike vakanties? Omdat je als e-biker natuurlijk wilt weten, wat de beste e-bikes zijn en wat de mooiste e plekken zijn om met die e-bike te fietsen. In n ons eigen mooie Nederland, maar ook overr de grens. Redacteur Want dat is het mooie van e-bikes: je kunt op plekken komen, waar Arjan Kruik je met een normale fiets nooit zou gaan fietsen. sen. Immers, heuvels die normaalgesproken een onneembare barrière re vormen, neem je op een e-bike fluitend. Genieten in plaats van transpireren. spireren De elektrische trap trapondersteuning van een e-bike maakt dus een veel groter deel van Europa tot een potentiële vakantiebestemming! En wie geen zin heeft om z’n e-bike half Europa door te slepen: in een onvoorstelbaar tempo wordt in de ons omringende landen speciale infrastructuur voor e-bikers neergelegd, met verhuurstations, laad en –wisselpunten voor accu’s en goed gemarkeerde routes. We waren voor dit nummer in de van de bubbeltjesdrank bekende Franse region Champagne-Ardenne en de Oostenrijkse regio rondom het indrukwekkende Wilder Kaiser bergmassief. Voor wie geïnteresseerd is in kunst en cultuur (en lekker eten natuurlijk): we hebben ook rondgereden door de gemütliche maar ook verrassend moderne Alpenstad Innsbruck. Puur genieten! Maar ook Nederland vergeten we niet. Uiteraard niet! Daarom in dit nummer een prachtige route door de Utrechtse Lopikerwaard, een eeuwenoud landschap dat zijn oorsprong vindt in de Middeleeuwen. En omdat het niet om het fietsen alleen gaat brengen we ook een aantal leuke terrastips voor zonnige zomerdagen. Fietsen testen we ook in e-BIKE & trekking. Deze keer zes zeer betaalbare e-bikes onder tweeduizend euro én drie super-de-luxe fietsen voor als geld geen rol speelt. Kortom, er is weer genoeg te lezen en te zien in deze e-BIKE & trekking. Enjoy. O ja, nog even dit. Bevalt dit blad je? Volgend jaar gaat e-BIKE & trekking vier keer verschijnen. Ga, als je e-BIKE & trekking vier keer thuis bezorgd wilt krijgen, snel naar pagina 63 voor een abonnement. De moeite waard, want we geven er een leuk en praktisch cadeau bij! En natuurlijk staan we ook open voor commentaar, tips en suggesties. Laat maar horen. Alvast bedankt. - Arjan Kruik
Fietsen met een e-bike biedt nieuwe mogelijkheden. Zoals buitenlandse heuvels en bergen die op een gewone fiets alleen maar door getrainde atleten te overwinnen zijn. En als je dan toch in de bergen bent, vergeet dan niet van de mooie dingen te genieten. Zoals een bezoek aan de Tiroolse hoofdstad Innsbruck. Hoé goed het daar e-biken is lees je op pagina 30 en verder. Foto: Heiko Mandl.
e-BIKE & trekking is officieel mediapartner van European Outdoor Conservation Association
Andere uitgaven van Maruba b.v.
E-BIKE & TREKKING
5
I E
U W
S
FOTO: BASTIAN VAN DER GRAAF
N
Winnaar Dutch ID Trekking+
Evelien Verboom: “Ik was in 35 minuten thuis! Geweldig!” Ze was héél erg gelukkig, Evelien Verboom uit Almelo. Kan ook haast niet anders als je een gloednieuwe Dutch ID Trekking+ wint, de fiets die je kon winnen in de vorige uitgave van e-BIKE & trekking. Evelien mocht de fiets onlangs ophalen bij Slangenbeek Tweewielers in Hengelo. “Ik fietste van Hengelo naar huis met tegenwind en was in 35 minuten thuis,” vertelt ze. “Geweldig!” Deze zomer gaat Evelien met haar nieuwe e-bike een fietsreis ondernemen door het mooie Salzburgerland in Oostenrijk. Het reisverslag verschijnt volgend jaar in dit blad.
e-Bike blog
Hip elektrisch
Vanmoof met motortje Je moet wel héél erg goed kijken om te zien dat de nieuwe Vanmoof 10 Electrified is voorzien van elektrische trapondersteuning. Dat is ook de bedoeling, want alhoewel de kopers moeten kunnen profiteren van de voordelen van elektrisch fietsen, moest de nieuwe fiets voor alles wél een echte Vanmoof blijven. Dus strak en simpel, zonder overbodige toeters en bellen. De motor is matzwart gespoten en zit in het voorwiel naast de schijfrem. Valt niet op dus, ook al omdat de kabel door de linker poot van de voorvork getrokken is. De accu is helemaal onzichtbaar: die zit in de bovenbuis. En de boardcomputer die alles aanstuurt zit verstopt achter de balhoofdbuis. De fiets beschikt over twee versnellingen, schakelen gaat automatisch. De Vanmoof 10 Electrified is een echte stadsfiets; met een acculading van 200 Wh is de actieradius namelijk beperkt. vanmoof/electrified
Mijn Bosch elektrische fiets In 2011 kocht Bert Witte een Centurion e-bike met middenmotor van Bosch. En sindsdien houdt hij een blog bij over zijn avonturen met deze fiets. En dan zijn er nogal wat, want Bert houdt wel van spanning. Zo hing hij een traploze NuVinci versnellingsnaaf in het achterwiel, verving hij de ketting voor een aandrijfriem en maakte hij - niet verder vertellen! - zijn fiets met wat elektronische aanpassingen sneller dan 25 km/u. Een lezenswaardige blog voor iedereen die met Bosch rijdt. elektrischefiets-bert.blogspot.nl
Online gps cursus voor fietsers Fietsen met een navigatiesysteem. Het lijkt zo makkelijk. Maar in de praktijk blijkt het bedienen van een gps voor op de fiets nog een hoop vragen op te leveren. Daarom ontwikkelde het Fietsplatform een online gps-cursus. In vier gratis videolessen worden de basisvaardigheden voor het fietsen met een gps duidelijk uitgelegd. De video’s hebben een totale lengte van circa 50 minuten. nederlandfietsland.nl/fietsen-met-gps
41 e-bike routes
Opladen langs Donau Fietsen in Oostenrijk beulen en afzien? Niet altijd. Want wie de Alpen links laat liggen – of beter: rechts – en de loop van de Donau naar het oosten volgt, kan z’n wielen heerlijk ontspannen laten rollen. Langs de Donauradweg kun je nu niet alleen jezelf, maar ook je fiets opladen met nieuwe energie. Naast het 150 kilometer lange fietspad langs de Donau, liggen er in het achterland 41 e-bike routes met gratis laadpunten onderweg. donauradweg.at
6
E-BIKE & TREKKING
WINNEN!
Bij remmen wordt energie teruggeleverd aan de accu
Weegt maar 21,2 kilo. Snelle banden Steekassen in voor- en achterwiel
Uitneembare accu Trapkrachtsensor voor vloeiende ondersteuning
Veilige schijfremmen Krachtige motor
Specialized Turbo Alhoewel Specialized bekend staat om z’n sportieve racefietsen en mountainbikes heeft dit Amerikaanse premium merk ook een e-bike in z’n programma: de Turbo. Tekst en uitleg zijn geboden, want hoe gaan sportiviteit en elektrische ondersteuning samen? De eerste uitleg komt van de fiets zelf: het ding straalt van voor naar achter sportiviteit uit, van de matzwarte slicks om de wielen tot aan de uitdagend rode lak op het frame. En de rest van het verhaal lees je op de speciale Turbo website (turbo.specialized.com). De door Specialized zelf ontwikkelnde lithium-ion accu is het hart van de Turbo. De plaatsing van de accu in de oversized onderbuis levert een neutraal zwaartepunt op. En belangrijker nog, de accu beschikt over 25% meer vermogen dan accu’s op andere e-bikes. Ondanks dat zou de accu niet heet kunnen lopen. Oplaadtijd: twee uur. Als dat niet overtuigt, dan doet de eerste proefrit dat wel. In no time
versnelt de Turbo tot dik 35 km/u. Topsnelheid? Welnee, een relaxte kruissnelheid! En als je wat extra inspanning levert, trek je ’m zo naar bijna 50 km/u. Daarna is de koek op. Geen fiets voor wie relaxed wil toeren, wel een optie voor fietsers die dagelijks lange afstanden moeten forenzen en toch niet doorgezweet op de zaak willen aankomen. Dat Specialized zich richt op deze doelgroep blijkt wel uit het feit dat als optie een bijpassende set spatborden en een achterdrager aangeboden worden. Wat kost dat, die turbopret? Een hoop. Of meer exact: € 5.499,95. Maar je kan ’m ook winnen! En je hoeft daarvoor niets te doen. Een mailtje sturen volstaat. Vergeet alleen niet, je naam, adres en telefoonnummer te vermelden. Mail naar e-bikeandtrekking@maruba.com o.v.v. ‘Specialized Turbo’.
Lezerspoll
Frankrijk, Italië en Duitsland op 1, 2 en 3 De laatste lezerspoll in ons zusterblad BIKE & trekking ging over het thema ‘vakantie in Europa’. Waar kan je het beste fietsen? De strijd om de eerste plaats speelde zich van meet af aan tussen Duitsland, Italië en Frankrijk af. Soms stond de een bovenaan, dan weer de andere. Met als eindresultaat een overwinning voor Frankrijk met 21% van de stemmen. Italië komt met 18% op plaats twee, Duitsland zit er met 17% vlak achter. De rest van de top vijf wordt ingenomen door respectievelijk Oostenrijk (11%) en Spanje (5%).
E-BIKE & TREKKING
7
N
I E
U W
KMC10e
S
Speciale ketting voor e-bikes Kedeng, kedeng
Fietsen over oude spoorlijnen Waar ooit ‘kedeng, kedeng’ klonk van voorbij rijdende treinen, overheerst nu de rust. Net over de grens bij Maastricht ligt een netwerk van 5.000 kilometer aan bewegwijzerde trajecten op voormalige spoorlijnen. Deze zogenaamde RAVeL routes zijn alleen toegankelijk voor wandelaars en fietsers. De routes, variërend van 2,8 km tot 96 km, lopen door heel Wallonië, een stukje Ardennen en zelfs Maastricht wordt aangedaan. De Provincie Luik heeft een speciale RAVeL brochure samengesteld met 48 routes, kaarten en informatie. liegetourisme.be
Een ketting is een ketting, toch? h? Toch niet. Op de ketting van e-bikes met middenmotor, r, zeg maar de systemen van Bosch en Panasonic, komt mt meer kracht te staan dan op gewone fietsen, voorall tijdens het schakelen. Reden voor kettingspecialist KMC om een serie speciale e-bike kettingen te brengen, rengen, die beter tegen deze krachten bestand zijn. KMC brengt de kettingen voor 9- of 10-speedss derailleursystemen een gepolijste, zilverkleurige variant ariant of in een extreem roestbestendige uitvoering oering met speciale rust buster coating. Dat laatste e lijkt marketingtaal, maar we spreken uit ervaring als we zeggen dat deze ketting inderdaad zéér roestvast oestvast is. Prijzen vanaf € 29,95 voor de silver polish uitvoering en € 39,95 voor de rust buster. kmcchain.eu
Warm onthaal voor fietsers Wat maakt een fietstocht leuk? Natuurlijk, het afstappen! Dan is het extra prettig, wanneer je een hartelijke ontvangst krijgt op dat leuke terrasje of in dat gezellige hotel. Even ontspannen en ondertussen gratis de elektrische fiets opladen of de bidon vullen met water. Bij pech de band plakken of onverwachts een nachtje blijven slapen. In het hele land bieden 1100 horecaen logiesbedrijven met het predicaat ‘Fietsers Welkom!’ deze extra service. Je vind deze fietsvriendelijke adresjes op allefietserswelkom.nl (advertentie)
GEEF DIEVEN GEEN KANS! GEBRUIK EEN INTELLILOCKS ALARMSLOT MET 110 DECIBEL ALARMTOON! 110 decibel alarmtoon!
8
E-BIKE & TREKKING
Bestel je Intellilocks slot met alarmfunctie op
www.alarmsloten.nl
INTELLILOCKS ALARMSLOT + Bewegingssensor met alarm + Gehard staal + Icespray proof + Corrosiebestendig + Voor thuis, camping en caravan PRIJS: € 39,95
Markering Rijnfietsroute voltooid Kilometervreters opgelet: de Rijnfietsroute, van de bron in Zwitserland door Frankrijk en Duitsland naar de Noordzee, is nu helemaal uniform bewegwijzerd. Hij voert deels aan weerszijden van de Rijn, dus afwisseling genoeg. Deze EuroVeloroute nr. 15 begint in het Zwitserse Andermatt aan de voet van de Oberalppas en eindigt 1233 kilometer stroomafwaarts in Hoek van Holland. rijnfietsroute.eu
Op rolletjes door de Zwitserse steden Zwitserse steden laten zich doorgaans goed verkennen te voet of met openbaar vervoer, maar Nederlanders doen dat natuurlijk het liefst op de fiets. In veel steden kan dat gratis dankzij het leenfietsproject ‘Schweiz rollt’. Het begon met Züri rollt en inmiddels zijn daar Bern, Thun, Neuchâtel, Genève en diverse steden in het Wallis bijgekomen. Gewone fietsen voor volwassenen en kinderen worden gratis uitgeleend, e-bikes tegen betaling. schweizrollt.ch
Handige fietsveren-website
Fiets eens een rondje met een pontje Wanneer je door Nederland fietst, kom je altijd een keer bij het water uit. En bij het zien van een strook land aan de horizon, wil je het liefst zonder omweg naar de overkant. Dat kan. In de zomermaanden zijn er door het hele land speciale pontjes in de vaart om fietsers en voetgangers naar de overkant te loodsen. Hier kun je aanmonsteren voor een makkelijke en vooral leuke overtocht. Lange, rechte en winderige stukken laat je dankzij de fietsveren gewoon links liggen en bovendien geeft de overtocht met een pontje een echt vakantiegevoel. voetveren.nl
(advertentie)
E-Deluxe: De overtreffende trap in elektrisch fietsen
www.koga.com E-BIKE & TREKKING
9
E
- V A K
A N
T
I
E
Champagne-Ardenne, Frankrijk
e-Biken met bubbels TEKST EN FOTO’S: ARTHUR WIEFFERING
10 E-BIKE & TREKKING
Onder Nederlanders is Frankrijk al jaren vakantiebestemming een van de populairste vakantiebestemmingen. En masse rijden we ieder jaar met de auto (én caravan) via de Autoroute du Soleil naar het zonnige zuiden om vervolgens op dezelfde camping als de buren de vakantie door te brengen. Leuk natuurlijk, maar Frankrijk heeft méér te bieden dan dat. Op ongeveer 450 kilometer van Amsterdam, grofweg tussen Parijs en Luxemburg, ligt de regio Champagne-Ardenne. Een perfecte bestemming voor een vakantie met de e-bike. En niet alleen vanwege de mooie fietsroutes... Voordat we met de fiets de champagneheuvels buiten Reims intrekken, strijken we nog even neer op een terrasje van deze gezellige stad. Onder het genot van koffie en een croissant stippelen we de route uit voor de komende vier dagen. De route zal grotendeels over de ‘voies vertes’ gaan: groene paden die niet alleen verkeersluw zijn, maar ook langs de mooiste natuur van de regio leiden. Nóg een voordeel van deze paden is dat de accommodaties langs de route zijn toegespitst op wandelaars, fietsers en e-bikers. In de regio Champagne-Ardenne ligt bij elkaar ruim vierhonderd kilometer aan deze groene paden, waarlangs we alle verschillende landschappen van Champagne-Ardenne aan ons voorbij zullen zien trekken – van de beroemde champagnevelden tot de uitgestrekte bossen. Sfeervol Reims De sfeervolle binnenstad van Reims kent veel historische gebouwen, waarvan de Notre-Dame wel de meest opvallende is. Hier maken we onze eerste stop op weg om de stad te verlaten. In de bijna achthonderd jaar oude kathedraal werden alle Franse koningen gekroond. Het 138 meter lange gebouw ligt aan een plein en de weg eromheen is geplaveid met grote kinderkopjes. We trillen bijna van de fiets en het is meteen een goede test om te zien of de bagage goed vastzit. Na een paar kilometer stadsverkeer vinden we een rustig en klein weggetje. Het is niet de kortste weg, maar het leidt ons weg van de drukke doorgaande wegen. Na een uur fietsen is Reims nog maar een stipje aan de horizon, dat te herkennen is aan de kathedraal die hoog boven de stad uittorent. In de buurt van Epernay bereiken we de eerste champagnevelden. De groene velden liggen er strak en uiterst verzorgd bij. Dat moet ook wel, want het maken van champagne vraagt om druiven van de allerbeste kwaliteit. De meeste druiven zijn nog groen van kleur, slechts een enkele tros kleurt al lichtpaars. Minstens zo mooi zijn de wijnhuizen van de champagneboeren. Het zijn prachtige, kleine paleisjes in een mooie, rustige omgeving. Het is duidelijk dat de champagneboeren genieten van het leven en passie hebben voor het mooiste drankje dat er voor hen bestaat. Een passie die ze overigens graag delen. Er zijn overal wijnhuizen en wijnboeren die rondleidingen geven en de mogelijkheid bieden om tegen aantrekkelijke prijzen wijn te kopen. >>
Links: Fietsen door de golvende champagnevelden bij Reims versterkt het verlangen voor een goed glas Champagne. Boven: Een fietsvakantie in Frankrijk is pas compleet met stokbrood onder de snelbinder. Rechtsboven: Er zijn veel Champagne huizen langs de route, soms onverwachte locaties in kleine dorpjes. De meeste zijn te bezichtigen. Rechtsonder: Ook in Champagne-Ardenne is goed te zien, dat Frankrijk zijn kleinschalige karakter nog niet is verloren.
E-BIKE & TREKKING
11
PROEF HET FRANSE LEVEN Eten en overnachten in een chambre d’hôtes “Hoe kun je nu de liefde bedrijven als je amper champagne drinkt?” vraagt monsieur Drappier. Ik had hem zojuist verteld dat we in Holland erg weinig champagne drinken. Hierna durfde ik het niet meer aan om te zeggen dat de meesten het dan ook nog drinken onder het genot van een oliebol. “Kom,” zegt hij en met een klopje op mijn schouder beginnen we aan de rondleiding door zijn champagnehuis.
Champagne wordt gemaakt van de beste druiven. De kalkgronden aan beide zijden van de rivier de Marne zijn een ideale ondergrond voor de champagnedruif. Champagne mag alleen champagne heten als het uit de champagnestreek komt. Volgens monsieur Drappier is champagne een drank voor elke dag. “Als je iets te vieren hebt of voor bij je tranen. Bij het avondeten of tijdens het middagmaal.”
Monsieur Drappier struint op z’n gemakje door het huis. Geen kamertje en ruimte blijft geheim. De trots van ieder champagnehuis zijn de oude, ondergrondse kelders. Daar liggen tienduizenden flessen champagne opgeslagen om te rijpen. Heel erg praktisch zijn deze kelders allang niet meer. Een grote koelcel is veel handiger. “Maar,” verduidelijkt monsieur Drappier, “bij champagne gaat het om gevoel en traditie.” Champagneroutes Champagne is meer dan een wijn alleen. Het is een gevoel en traditie waarop men trots is, en dat kun je letterlijk en figuurlijk proeven. In de regio zijn vijf verschillende champagneroutes uitgezet, waarlangs de wijnboeren hun deuren hebben opengesteld voor publiek. Een overzicht van de routes is te vinden op champagne-ardennen-toerisme.nl.
Links: De trots van ieder champagnehuis zijn de oude ondergrondse kelders, waar tienduizenden flessen champagne liggen opgeslagen om te rijpen. Rechts: Champagnemeester Drappier show trots zijn ‘kindje’
I
“Het landschap glijdt voorbij en het asfalt rolt soepel onder ons door. Slechts een enkele kuil in de weg verstoort het ritme.”
N
F
O
Algemeen Voor onze fietstochtt hebben we een gedeelte van de champagneroute ampagneroute Montagne de Reimss aangehouden. Deze route ute is erd duidelijk bewegwijzerd en aangegeven op routekaarten. Er zijn ook vele kilometers aan kleinere fietsroutes door ne. Champagne-Ardenne. Bij plaatselijke VVV’ss zijn veel routebeschrijvingen ngen gio te verkrijgen. De regio Haute-Marne geeft een (Franstalig) boek uit met tal van wandel- en fietsroutes. Er staan veel duidelijke, mooie foto’s en kaarten in. champagne-ardennen-toerisme.nl hautemarne.com Thematische fietsroutes de Franse Ardennen Door de Franse Ardennen leidt een zestal thematische routes. De verschillende routes zijn alle bewegwijzerd (in twee richtingen) en leiden langs natuurlijke, culturele en monumentale rijkdommen van het departement. Deze thematochten bieden de fietser het alternatief van mooie, rustige wegen om van de ene naar de andere stad te rijden of het departement te doorkruisen. De routes zijn behalve met de fiets ook te volgen met de auto of bus. Neem voor de Nederlandstalige brochure van deze routes contact op met de VVV van de Franse Ardennen. ardennes.com e-Bike faciliteiten Er zijn verschillende fietsverhuurbedrijven die e-bikes verhuren in de regio Champagne-Ardennen, te herkennen aan het label ‘Champagne bike’. De verschillende verhuurders bieden ook routes door de omgeving aan die zijn afgestemd op de reikwijdte van de accu.
14 E-BIKE & TREKKING
STE HOOG SCORE e test af E-Bik Telegra 013 2
welcome to a new way of cycling BOSCH TECHNIEK De bewezen betrouwbaarheid van de Bosch motor en accu op de Dutch ID E-Bike EXTREME ACTIERADIUS Voor de lange afstanden INTELLIGENTE ONDERSTEUNING Alle voordelen van een middenmotor met persoonlijk instelbare ondersteuning die heel natuurlijk aanvoelt DUTCH DESIGN Speciaal voor de Nederlandse markt ontwikkeld sportief en modern frame INTELLIGENTE LADER Snellaadfunctie (tot 90% capaciteit in 90 min.)
100% HANDBUILT IN HOLLAND
HANDGEBOUWD IN HOLLAND Elke E-Bike wordt zorgvuldig met de hand gebouwd door een gekwalificeerde monteur en afgemonteerd met componenten van topkwaliteit
r aa n ef rti werk! o Sp et h
Stijf. De ‘gesplitste’ bovenbuis voorkomt vervorming van het frame.
Mooi. Het achterlicht van Busch & Müller is geïntegreerd in de drager.
Keuze. Standaard zit op de Dutch ID Sport+ een 300 Wh accu, maar een 400 WH accu is ook leverbaar.
Comfortabel. Verende zadelpen.
Doordacht. De voedingskabel loopt netjes door een in de zitbuis geïntegreerde kabelgoot.
Beproefd. De middenmotor van Bosch heeft zich inmiddels bewezen als één van de besten in zijn soort.
Onderhoudsarm. De beproefde Shimano Nexus versnellingsnaaf in de lichtlopende Premium-uitvoering biedt acht versnellingen.
XX 16 BIKE E-BIKE & TREKKING & TREKKING
Variabel. Met de verstelbare stuurnok is de zitpositie individueel aan te passen. Wie sportiever wil zitten: ook de vulringen kunnen nog weggehaald worden.
Dutch ID Sport+ TEKST: RUUD WORM FOTO’S: AIJI KLEY
Nederland is al sinds jaar en dag fietsland bij uitstek. Kijk maar naar de enorme hoeveelheid Nederlandse merken met een lange historie. Batavus, Gazelle, Sparta... Toch lijkt er altijd weer ruimte voor nieuwe merken van vaderlandse bodem. Zoals het Beverwijkse Dutch ID, dat prat gaat op z’n Nederlandse basis. Hun vlaggenschip: de Dutch ID Sport+.
Netjes. Alle kabels lopen door de onderbuis naar achteren. Hoogwaardig. De LEDverlichting komt bij de specialisten van Busch & Müller vandaan.
Bedrijfszeker. De grote koelribben van de Shimano rollerbrakes voorkomen heetlopen. Snel. De Schwalbe Marathon banden rollen lekker licht.
Matzwart frame, Bosch middenmotor, accu op de achterdrager, verende voorvork van Suntour; op het eerste gezicht ziet de Dutch ID Sport+ er uit als heel veel andere e-bikes. Totdat je de moeite neemt het frame van de Dutch ID Sport+ beter te bekijken. Dan zie je dat de makers niet even een standaard frame ergens in Taiwan uit het schap getrokken hebben. Natuurlijk is het frame in Taiwan gemaakt; voor wie op zoek is naar de meest geavanceerde aluminiumbewerkingstechnieken en de beste aluminiumlassers is Taiwan the place to be. Maar het ontwerp komt toch heus uit de Nederlandse polder. Of beter; uit Beverwijk, waar Amazing Wheels, de firma achter het merk Dutch ID, is gevestigd. “Wij hebben het frame van de Sport+ speciaal voor de Nederlandse consument ontwikkeld”, vertelt Thomas Ettema, ontwerper bij Dutch ID in Beverwijk. “Die is niet alleen langer de gemiddelde Europeaan, maar ook veel kritischer. We hebben met beide rekening gehouden”. En ik moet zeggen, ze hebben daar in Beverwijk inderdaad hun beste beentje voorgezet. Het ontwerp sierlijk en strak tegelijkertijd. Functioneel ook, de karakteristieke gespleten bovenbuis maakt de fiets aan de voorkant lekker stijf. En in de door mij gereden maat 58 inderdaad niet te krap bemeten. Ondanks dat de testfiets voor mij iets te klein is – daar heb ik met mijn lengte vaker last van – voelde de fiets totaal niet klein aan, iets waar ik bij veel andere e-bikes wel last van heb. Sober maar hoogwaardig Vanwege de sobere styling oogt de Dutch ID Sport+ veel minder luxe dan de fiets werkelijkheid is. Maar wat het oog in eerste instantie niet ziet, dat merk je al fietsend gelukkig wel. Remmen, wielen, banden, verlichting, stuur, zadel en spatborden, ze zijn allemaal van een hoge kwaliteit, van gerenommeerde leveranciers. Dat laatste geldt ook voor het hart van de fiets, de motor. Die komt bij Bosch vandaan. Sinds de introductie van deze motor drie jaar geleden heeft dit Duitse merk zich ontwikkeld tot een van de grootste leveranciers van e-bike motoren ter wereld. En heus niet, omdat Bosch als industriële gigant over zoveel marketingpower beschikt, maar gewoon omdat het een goed product is. Overigens, door z’n fietsen met een Bosch motor uit te rusten spring Dutch ID niet op een rijdende trein. Als ik me niet vergis, was Dutch ID de eerste Nederlandse fabrikant die een samenwerking met Bosch aan ging. Toen een riskante stap, nu een blijk van vakmanschap en kennis. Doordachte afmontage In het kielzog van Bosch komt Racktime, maker van de achterdrager die tegelijkertijd de accu herbergt. Prima drager, vooral ook, omdat allerlei soorten tassen probleemloos aangehangen kunnen worden. Dat is bij veel andere e-bike achterdragers wel anders! Ook mooi: de in de drager geïntegreerde LED-verlichting van Busch & Müller. En de Lumotec IQ LED-verlichting – ook van B&M – aan
E-BIKE BIKE & TREKKING XX 17
S
P
O
T
L
de voorkant geeft ruim voldoende zicht in het donker. De verlichting straalt bij veel fabrikanten niet altijd volop, maar ook hier kan ik niets anders zeggen dan prima in orde. De de lampjes worden gevoed door de accu en zijn vanaf het stuur in en uit te schakelen. Schakelen Geschakeld wordt er op de Dutch ID Sport+ met een versnellingsnaaf. In mijn ogen is dat het enige juiste versnellingssysteem op e-bikes met middenmotor. Vanwege de grote krachten die op Dutch ID Sport+ de ketting van een e-bike met middenmotor inwerken – de kracht van de fietser én van de motor – slijt een derailleursysteem veel eerder dan op een normale fiets. Met een versnellingsnaaf speelt Prijs €2.599,- (300Wh accu) dat minder, alhoewel Gewicht 28,5 kg je er rekening mee Maten heren 53/58 cm moet houden, dat Maten dames 48/53 cm ketting en achterInfo dutch-id.nl tandwiel harder slijten dan bij een Frame aluminium Vork Suntour CR R (verend) e-bike met de motor Versnellingen Shimano Nexus Premium (8-speed) in het voorwiel. De Remmen Shimano Rollerbrake versnellingsnaaf Ketting KMC Z8X Rustbuster op de Dutch ID is Stuurpen Satori Up (verstelbaar) een Nexus 8 in de Zadel Dutch ID Premium-uitvoering. Zadelpen Satori (verend) Die is niet alleen Velgen Weinmann lichter, maar loopt Verlichting Busch & Müller LED dankzij de toepassing Banden Schwalbe Marathon (37 mm) Achterdrager Racktime (geïntegreerde accu) van naaldlagers in het binnenwerk ook Motor Bosch 36 V lekker licht. Voordeel Vermogen/koppel 250 Watt/30 Nm daarvan: een grotere Accu Lithium-Ion 8 Ah/36 V (300 Wh) actieradius!
I
Thomas Ettema ONTWERPER BIJ DUTCH ID
e-B&t: Jullie noemen de Dutch ID Sport+ een echte Nederlandse fiets. Wat is er dan zo Nederlands aan? Thomas Ettema: Dat ‘Nederlandse’, wat we ook in de naam Dutch ID tot uitdrukking laten komen, zit allereerst in het ontwerp. Nederlanders zijn het langste volk ter wereld. En dus moeten de fietsen waar we op rijden groter zijn dan gemiddeld. We hebben daarom geprobeerd een fiets te
XX E-BIKE 18 BIKE & TREKKING & TREKKING
N
T
E
I
G
1
2
3
4
5
6
1 Sierlijk en functioneel. De ‘gesplitste’ bovenbuis ziet er niet alleen mooi uit, maar levert ook meer stijfheid op. Ook goed: alle kabels lopen dóór het frame. 2
Comfortabel. De verende zadelpen van Satori vangt kuilen en bulten in de weg op. Overzichtelijk. De grote Bosch-display geeft functies en status goed weer. 3
R V
H
I
E
T
4 Onderhoudsarm. De Shimano Nexus versnellingsnaaf biedt acht versnellingen. Let ook op de grote koelribben van de rollerbrakes. 5 Opgeruimd. De voedingskabels verdwijnen veilig in de zitbuis. 6 Duurzaam. De met zink en chroom behandelde ‘Rustbuster’ ketting van KMC weerstaat zelfs pekelwater!
W
ontwikkelen, die beter past bij de Nederlander. Eigenlijk een maatfiets dus. Bouw je een frame voor grote mensen, dan moet zo’n frame ook stijver en sterker zijn. Er komen immers veel grotere krachten op dan op frames voor kleine mensen. We hebben daarom gezocht naar oplossingen, die de stijfheid vergroten, maar die niet het gewicht onnodig opdrijven of die afbreuk doen aan het sierlijke uiterlijk dat we wilden creëren. De hydroformed bovenbuis met splitsing bij de balhoofdbuis is zo’n oplossing om sterkte en design te combineren. En wat is er, naast het ontwerp, dan nog meer Nederlands aan de Dutch ID Sport+? We assembleren onze fietsen zelf in onze fabriek in Beverwijk. Dat is bewust geen lopende bandwerk. Bij ons bouwt een monteur in zijn eentje een fiets geheel op. Er zijn niet veel fietsenmerken meer die dat zo doen, omdat het een duurdere manier van werken is. Maar we kiezen bewust voor deze productiewijze, omdat het een beter product oplevert. Reden: een monteur die een complete fiets opbouwt, is veel meer betrokken bij wat jij maakt. En dat levert dus een beter, kwalitatief hoogwaardiger eindresultaat op.
Voor wie is de Dutch ID Sport+ bedoeld? Voor e-bikers die een goede fiets voor een nette prijs willen. We kiezen bewust voor de beste onderdelen van A-merken als Bosch, Shimano, Schwalbe en KMC. Vanwege deze keuze zullen we nooit de goedkoopste zijn, maar we bieden wel value-for-money. Qua gebruiksdoel is de fiets breed inzetbaar. Het is een fiets om op zondag een mooi tochtje te fietsen, maar ook een fiets om iedere dag trots mee naar je werk te gaan. Een e-bike die niet direct toont als een e-bike, maar die vooral een zeer mooi gebruiksvoorwerp is. Waarom hebben jullie voor Bosch gekozen als leverancier van de motor? Wij zijn een van de eerste Nederlandse fietsproducenten die met Bosch in zee zijn gegaan. Niet voor niets, volgens Dutch ID een middenmotor het enige juiste aandrijfconcept voor e-bikes. Daarnaast kan een bedrijf als Bosch een product leveren van een constante hoge kwaliteit. Dat is erg belangrijk, want wie een Dutch ID koopt, wil geen gedoe. Die wil dat z’n fiets het altijd en overal doet.
RIJ-IMPRESSIE DUTCH ID SPORT+ We schijnen van alles niet goed te doen, qua economie. We hebben te weinig techneuten, we hebben geen maak-industrie meer. Behalve fietsen maken dan. Want het kleine Dutch ID uit Beverwijk is er met de Sport+ toch heus in geslaagd, een hele mooie en innovatieve e-bike neer te zetten. Als je op de website van Dutch ID het promofilmpje bekijkt, straalt het enthousiasme af van de medewerkers. En eerlijk gezegd ben ik dat na een paar testritten op de Dutch ID Sport+ ook geworden, enthousiast. En ik niet alleen, maar ook de e-bikers die ik onderweg ben tegengekomen. Unaniem enthousiaste reacties. Blijkbaar hebben de ontwerpers uit Beverwijk de juiste vorm te pakken. Strak, maar wel met een spannend randje. Want vooral de bij de balhoofdbuis opengewerkte bovenbuis kan op goedkeurende blikken rekenen. En functioneel is het ook, de fiets heeft een lekker stijve voorkant. De merk je op ons vaste testparcours; de fiets gaat strak en zeker door de bocht. En ook rechtdoor is de fiets lekker stabiel. Je kunt dus gerust even naast je kijken zonder dat de fiets ongewenst meestuurt. Wat overigens niet wil zeggen dat de fiets een bedaagd karakter heeft. Integendeel, de Dutch ID Sport+ neigt dankzij z’n rijdynamiek eerder richting sportief. Ook de zitpositie nodigt uit tot lekker doortrappen, als je daar zin in hebt. Op de Dutch ID Sport+ zit een Bosch middenmotor en daarmee kan eigenlijk niet zoveel fout gaan. Misschien wat rumoerig in vergelijking tot sommige stille achterwielmotoren, maar verder een fantastisch aandrijfsysteem, zeker in combinatie met een onderhoudsarme versnellingsnaaf in het achterwiel. Het is een Shimano Nexus naaf met acht versnellingen, in de lichte en efficiëntere Premium-uitvoering. Daarmee kom je alles dat je in Nederland aan heuvels kan tegenkomen probleemloos op en af. Datzelfde geldt voor de remmen. De Shimano rollerbrakes verlenen de Dutch ID voldoende stopkracht en zijn goed doseerbaar. Voor gebruik in heuvelachtig terrein zou ik wel krachtigere remmen wensen. Aan de nieuwe Bosch bedieningseenheid moet ik nog steeds wennen. Natuurlijk, de vier standen ‘eco’, ‘tour’, ‘sport’ en ‘speed’ zijn overzichtelijk, maar ik had toch liever de ruimere keuze aan ondersteuningsopties die Bosch vorig jaar nog bood. Aan de andere kant: hoe eenvoudiger de bediening, hoe veiliger de fiets. Ook slim: de meeloopondersteuning. Handig als je een hellinkje op moet lopen met de fiets. De accu op de Dutch ID Sport+ beschikt standaard over 300 Wh. En met bijbetaling van tweehonderd euro krijg je een 400 Wh accu. Als je alleen korte afstanden rijdt is de kleine accu gewoon goed, rijd je veel, dan kan je beter die tweehonderd euro extra neertellen. De speciale accudrager van Racktime is een goede keuze van Dutch ID. Van boodschappentassen tot waterdichte reistassen, het kan er allemaal op. Ik zie het al voor me, Santiago, here I come! Valt er dan helemaal niets op de Dutch ID Sport+ aan te merken? Natuurlijk wel. Ik noemde al wat kleine nadeeltjes die verbonden zijn aan de Bosch motor. Ook zou ik zelf eerder een lichtere en stijvere ongeveerde vork op de fiets monteren. De Nederlandse wegen zijn glad genoeg. Ook vind ik het zadel te breed en te zacht. Maar dat is natuurlijk iets heel persoonlijks. En tegelijkertijd een kleinigheid, want de meeste dealers zetten er zonder meerprijs een ander zadel op, als je dat bij aanschaf vraagt. Daarom ben ik van mening, dat Dutch ID er met de Sport+ beslist in geslaagd een topfiets neer te zetten. Niet alleen qua rijeigenschappen en kwaliteit, maar ook als het gaat om het maken van een fiets die precies bij de gekozen doelgroep past. En dat is knap, voor zo’n kleine speler in de e-bike markt! - RW
E-BIKE BIKE & TREKKING XX 21
T E
S T
Middenklasse e-bikes
Mooi. Alleen nog een fietstas op de achterdrager en niemand die ziet dat je met een e-bike onderweg bent.
22 E-BIKE & TREKKING
BATAVUS GENOVA E-GO - BIKKEL IBEE CY GAZELLE ORANGE PURE INNERGY - GIANT TWIST LITE POWER - SPARTA C3 LTD TREK T80+
betaalbaar elektrisch Zes e-bikes onder tweeduizend euro TESTCOÖRDINATIE EN TEKST: RUUD WORM FOTOGRAFIE: JORIS LUGTIGHEID (ACTIE) EN AIJI KLEY (DETAILS)
“Voor een goede e-bike betaal je minstens tweeduizend euro,” hoor je vaak. Maar is dat waar? Is voor minder dan dat bedrag heus geen goede e-bike te koop? We hebben zes goedkopere modellen aan de tand gevoeld. Wie elektrisch ondersteund wil fietsen moet bloeden. Niet fysiek, maar in de portemonnee. Althans, dat is de heersende mening. Voor minder dan tweeduizend euro zou je geen goede e-bike kunnen krijgen. En dat weerhoud veel kopers er van, überhaupt een e-bike aan te schaffen. Nergens voor nodig, want ook voor minder dan tweeduizend euro koop je een heel behoorlijke e-bike. Waarom nu wel en nog niet zo lang geleden niet? Een aantal redenen. Allereerst het aanbod; dat is véél groter dan een paar jaar terug. En bij veel aanbod, zo leert iedereen op school, daalt de prijs. Daar komt bij dat het nieuwtje er een beetje vanaf is, van e-bikes. Dat betekent, dat fabrikanten de ontwikkelingskosten van e-bikes en e-bike aandrijfsystemen inmiddels al hebben terugverdiend, waardoor ze hun fietsen voor lagere prijzen kunnen aanbieden. En tot slot de kwaliteit van de gebruikte aandrijvingen, accu’s en overige componenten. Die is in veel gevallen nét even wat minder hoogwaardig of minder modern dan op de dure topmodellen. Maar nog steeds goed! Althans, dat zien we in deze test. Want de zes e-bikes die we aan de tand gevoeld hebben zijn behoorlijk compleet, met goede verlichting, goede zadels en een praktisch uitrusting. Wat dat betreft ontlopen de fietsen elkaar niet echt. De verschillen moeten vooral gezocht worden op het vlak van aandrijving, accutechniek en rijeigenschappen. >>
ACCUTIPS
• Laad de accu de eerste vijf keer volledig op. • Laad de accu na iedere rit op. • Laad de accu niet op onder 10 ºC. • Gebruik alleen de meegeleverde oplader. • Rijd de accu nooit helemaal leeg. • Bewaar de accu nooit leeg! Gebruik je de fiets langere tijd niet, bewaar de opgeladen accu dan los van de fiets in een koele, droge ruimte.
E-BIKE & TREKKING 23
T E
S T
Middenklasse e-bikes
“Vanwege de meer verfijnde aansturing van de motor voelen de Giant en de Trek duurder aan.� - Irene Bauer, testfietser e-BIKE & trekking
Puur genieten! De geteste fietsen willen vlot vooruit en bieden een comfortabele zitpositie.
26 E-BIKE & TREKKING
Giant Twist Lite Power
Specificaties
Zo op het eerste gezicht oogt de Giant Twist Lite Power niet veel anders dan de overige fietsen in deze test. Toch onderscheid deze elektrische Taiwanees zich van de andere fietsen in deze test. Hoe? De makers hebben de Twist Lite Power voorzien van een trapkrachtsensor bij de achteras, waardoor de motorondersteuning er subtieler in komt dan bij de andere fietsen in deze test (m.u.v. de Trek). Een flinke verbeteringen ten opzichte van Giant e-bikes van oudere jaargangen! Wat karig is het bedieningselement op het stuur. Meer dan de drie ondersteuningsstanden en de toestand van de accu wordt niet aangeven. Jammer, want er zit gewoon een snelheidssensor op het frame. Alleen wordt de informatie die deze levert uitsluitend gebruikt voor de aansturing van de motor. Mooi: net als bijna alle andere e-bikes in deze test heeft de Giant Shimano versnellingsnaaf met zeven versnellingen. Die biedt voldoende bandbreedte, laat zich intuïtief bedienen en vereist nauwelijks onderhoud. De Giant is relatief licht, onder andere omdat is afgezien van het gebruik van een verende voorvork en een verende zadelpen. Dat is nadelig voor het comfort, maar levert wel rijeigenschappen op die wat sportiever en scherper zijn dan die van de Batavus en de Gazelle. Datzelfde geldt voor de zitpositie. De capaciteit van de accu is, samen met die van de Bikkel, de grootste in deze test en goed voor flink wat kilometers. Even over die accu: deze voorziet ook de verlichting van stroom. Bij een lege accu blijven de lampen nog twee uur branden!
Frame Vork Naafversnelling Remmen (v/a) Stuurpen Zadel Zadelpen Banden Verlichting Drager Overige Motor* Accu** Actieradius***
Frame Vork Naafversnelling Remmen Stuurpen Zadel Zadelpen Banden Verlichting Drager Overige
AluxX aluminium aluminium (ongeveerd) Shimano Nexus (7-speed) Shimano rollerbrakes Giant (verstelbaar) Giant Comfort Road aluminium Kenda (37 mm) Spanninga (via accu) alu met geïntegreerde accu slot, snelbinder
Motor* Giant Syncdrive (250 Watt/30 Nm) Accu** Lithium-Ion (360 Wh) Actieradius*** tot 80 km
Sparta E-motion C3 LTD
Specificaties € 1.799,27,8 kg 48/53/57/61 sparta.nl
Prijs Gewicht Maten dames Info
€ 1.799,25,8 kg 50/55/60 44/50/55 giant-bicycles.com
Prijs Gewicht Maten heren Maten dames Info
aluminium Sparta (geveerd) Shimano Nexus (8-speed) Shimano V-brake/rollerbrake Sparta (verstelbaar) Sparta Volare Post Modern (verend) CST Sensamo Allround (37 mm) Sparta (via de accu) alu met geïntegreerde accu slot, pomp, snelbinder Emotion (250 Watt/29 Nm) Lithium-Ion (240 Wh) tot 80 km
LTD betekend ‘limited’. Oftewel; deze Sparta C3 is een bijzondere uitvoering. Hoe bijzonder? De prijs is tweehonderd euro lager dan die van de ‘gewone’ C3 en dan zit er ook nog een geveerde voorvork bij. Maar voor niks gaat de zon op natuurlijk en dus moet je het doen met een accu doen maar 240 Wh in p plaats van de 400 Wh op p de gewone C3. Erg? Niet als je nauwelijks of nooit hele lange e afstanden rijdt, dan voldoet zo’n lichte accu natuurlijk prima. Ander nadeel van de E-motion C3 LTD; D; er is alleen een damesuitvoering. Echtparen die dus een ‘setje’ willen kopen zitten dus vast aan n de reguliere C3. Qua rijden en zitten lijkt de E-motion C3 op de Batavus; lekker er relaxed, met goed overzicht rondom. Echt een fiets voor toerders die willen en genieten. Ook motorisch blijkt de familieband die Sparta heeft met Batavus, met dezelfde motor, hetzelfde eenvoudige bedieningselement en dezelfde – praktische – ‘gashendel’ om even watt en. extra vaart te maken of om de fiets een heuveltje op te duwen. En net als Batavus monteert Sparta een onderhoudsarme Shimano Nexus versnellingsnaaf, maar dan wel de uitvoering met acht versnellingen, wat het inzetbereik van de Sparta wat groter maakt dan van de Batavus. Nog even over dat bedieningselement: groot nadeel is dat de accucapaciteit nauwelijks is in te schatten. Kies je voor maximale ondersteuning, dan schieten de lampjes naar links. Maar kies je vervolgens voor de eco-stand, dan lijkt de accu weer helemaal vol te zijn. Verwarrend.
Trek T80+
Specificaties
De Trek T80+ is nét even anders dan de andere e-bikes in deze test. En niet vanwege het feit dat het de enige herenuitvoering is. Essentiëler is de positie van de motor: die zit achterin in plaats van in het voorwiel. Dankzij de toepassing van een trapkrachtsensor levert deze motor een heel geleidelijke trapondersteuning. Samen met de Giant de fijnste in deze test. Maar de positionering van motor én batterij maakt de fiets aan de achterkant wel zwaar. Tijdens rijden niet eens zo’n bezwaar, maar moet je de fiets met de hand verplaatsen, dan voel je de massa niet evenwichtig verdeeld is. Een ander gevolg van de keuze voor een achterwielmotor is dat je zit vast aan een derailleursysteem. Op zich niet slecht, want het schakelt prima en je hebt ruimschoots versnellingen tot je beschikking, zelfs in de bergen. Alleen de onderhoudskosten zullen hoger liggen dan bij de Shimano Nexus naafversnelling op de andere vijf testfietsen. Niet alleen het derailleursysteem wijst op een sportief karakter, ook de zitpositie doet dat. De Trek T80+ nodigt uit tot lekker doortrappen. Zodanig zelfs, dat je voor je het in de gaten hebt harder gaat dan 25 km/u en de trapondersteuning gestaakt wordt. Goed: de bedieningseenheid op het stuur met lcd-scherm geeft ook snelheid en afgelegde afstand aan. Daar kunnen de andere merken een voorbeeld aan nemen, ook al omdat de display afneembaar is. Een andere bijzonderheid is de regeneratiefunctie: daal je een heuvel af, dan levert de motor stroom terug aan de accu. Slim!
* Nm = newtonmeter (uitdrukking van kracht)
** Wh = wattuur (uitdrukking van accucapaciteit)
*** Opgave leverancier
Prijs Gewicht Maten heren Maten dames Info
€ 1.899,24,7 kg 50/55/60 45/50/55 trekbikes.com
Frame aluminium Vork SR Suntour (verend) Derailleurversnelling Shim. Altus/Acera (21-speed) Remmen Tektro V-brakes Stuurpen Trek (verstelbaar) Zadel Selle Royal Rio Zadelpen Bontrager (verend) Banden Schwalbe Road Cruiser (35 mm) Verlichting (v/a) B&M Lumotec/Spanninga (via accu) Drager alu met geïntegreerde accu Motor* Accu** Actieradius***
Ride+ (250 watt/40 Nm) Lithium-Ion (250 Wh) tot 80 km
E-BIKE & TREKKING 27
AANSTURING VAN DE TRAPONDERSTEUNING
Sensoren maken het verschil De fietser en de ondersteuning van de motor moeten goed samenwerken. Op de beste e-bikes voel je nauwelijks dat de motor start met helpen, zó geleidelijk komt de ondersteuning er in. Bij minder subtiele systemen krijg je telkens als de motor inzet een harde duw in de rug. Spectaculair als je voor het eerst op een e-bike zit, maar op den duur vervelend. Om de verhouding tussen menskracht en motorkracht te reguleren, passen de e-bike makers een aantal meetsystemen toe. We leggen hieronder uit hoe dat werkt. ROTATIESENSOR Om ondersteuning te kunnen leveren Rotatiesensor moet de motor ‘weten’ dat de (Bikkel) fietser op de pedalen trapt. Een relatief eenvoudige oplossing om dit te signaleren is een rotatiesensor. Aan de trapas vaak in de kettingkast - zit een schijf met magneetjes die langs een sensor draait, waardoor de ondersteuning gaat werken. Een effectief maar vrij eenvoudig systeem dat subtiliteit mist. Bovendien kan het systeem gevoelig zijn voor vuil en vocht. Aan de andere kant, de ontwikkelingen staan niet stil en er zijn al fabrikanten die meerdere sensoren en een grote hoeveelheid magneten in de trapas wegwerken. Hierdoor is een veel betere aansturing mogelijk, de positionering ín de trapas is schoon en droog. Een rotatiesensor gebruikt meer stroom dan een vermogenssensor. In deze test werken Batavus, Bikkel, Gazelle en Sparta met een rotatiesensor. Bij deze fietsen wordt de mate van
Techniek en aandrijving De techniek die op e-bikes in deze prijsklasse wordt toegepast is goed, maar niet state-ofthe-art. Er wordt namelijk gebruik gemaakt van functionele, maar relatief eenvoudige systemen. Zo maken vier van de zes merken gebruik van een zogenaamde rotatiesensor (zie kader) om de motor aan te sturen. Functioneert goed, maar levert niet het natuurlijke fietsgevoel op dat duurdere e-bikes kenmerkt. Wat dat betreft voelen de Giant en de Trek duurder aan. Niet zo gek, want deze twee merken passen een trapkrachtsensor toe om de motor aan te sturen (zie nogmaals kader). De lagere prijs van de e-bikes in deze test manifesteert zich ook in de displays. Hier overheersen kleinere, minder goed afleesbare led-displays met een beperktere hoeveelheid toepassingen. Uitzonderingen hier zijn de Bikkel en de Trek, die een mooi, helder lcd-scherm hebben. Beide fietsen zijn niet toevallig ook de twee duurste in deze test. Ook op het vlak van de accu’s zijn in deze prijsklasse door de fabrikanten concessies gedaan. Alleen de Giant en de Bikkel hebben een accu met 350 Wh of meer, de overige fietsen moeten het met 100 Wh minder doen. Dat scheelt in prijs, maar óók in actieradius! Sommige e-bikes in deze test, bijvoorbeeld de Gazelle, kun je opwaarderen met een zwaardere accu. Meerprijs: tweehonderd euro. Dat kan, als je graag grote afstanden aflegt, de moeite waard zijn. Nog even over die actieradius van de testfietsen: die hebben we zelf niet gemeten. Reden: de actieradius is té veel afhankelijk van de omstandigheden. We hebben daarom de actieradii vermeld zoals de leveranciers die zelf opgeven. En die zijn in een aantal gevallen ongetwijfeld, net als de verbruikscijfers die automerken opgeven, aan de optimistische kant.
28 E-BIKE & TREKKING
ondersteuning uitsluitend bepaald door de met behulp van het display op het stuur gekozen hoeveelheid trapondersteuning. TRAPKRACHTSENSOR Een trapkrachtsensor registreert de kracht die je op de pedalen zet en past de mate van ondersteuning hier op aan. Deze wijze van motoraansturing is nauwkeuriger dan Trapkrachtsensor (Giant) de rotatiesensor. Een trapkrachtsensor kan, zoals bij de Trek in deze test, in de motor weggewerkt zijn of, zoals bij de Giant, op de achterpat geplaatst zijn. Voordeel van een trapkrachtsensor: als extra ondersteuning nodig is, bijvoorbeeld bij een heuvel of viaduct, dan wordt deze direct geleverd. En ben je bovenop het viaduct, dan vermindert de ondersteuning ook gelijk weer. Het fietsgevoel van een dergelijk systeem voelt heel natuurlijk aan. DUAL SENSOR TECHNOLOGIE Een combinatie van trapkrachtsensor en rotatiesensor is ook mogelijk. Dit wordt dual sensor technologie genoemd. De motor wordt dan door beide sensoren aangestuurd, waardoor deze als het ware een verlengde vormt van je eigen benen. Geen van de fietsen in deze test is met deze (dure) technologie uitgerust. Overigens, het gaat er niet alleen met wélke sensoren een bike is uitgerust, maar ook om de software die de informatie verwerkt en de motor aanstuurt. Hoe beter die software, hoe prettiger de fiets rijdt.
Zagen we in de test van lichtgewicht e-bikes in de vorige e-BIKE & trekking een grote variatie in accuposities – achterop, achter de zitbuis, op de onderbuis – in deze prijsklasse is de favoriete accupositie van de fabrikanten duidelijk: op de
bagagedrager. Of dat ook de béste positie is? Daarover verschillen de experts van mening, maar vast staat in ieder geval wel, dat een e-bike met accu achterop geen (duur) aangepast frame behoeft.
Mijn Conclusie Ruud Worm, testredacteur e-BIKE & trekking Of voor minder dan tweeduizend euro een goede e-bike te koop is, zo was de vraag aan het begin van dit artikel. Ik kan niet anders doen dan volmondig “ja!” antwoorden. Natuurlijk, voor meer geld koop je meer e-bike. Maar je kunt je afvragen of je méér e-bike nodig hebt dan wat de fietsen in deze test bieden. Op de Giant en de Bikkel na bieden de testfietsen accu’s met een beperkte capaciteit. Maar als je geen grote afstanden aflegt of niet in heuvelachtig terrein fietst, hoeft dat geen bezwaar te zijn. Ook op het vlak van de aansturing van de ondersteuning zijn de testfietsen niet de crème de la crème. Maar functioneren doen alle systemen wel, bij de Giant en de Trek zelfs erg goed. Deze twee merken benaderen het rijgevoel van veel duurdere fietsen. Aan de andere kant, de iets minder vloeiende trapondersteuning van de andere vier testfietsen is niet storend. Sterker, na een uurtje rijden weet je niet beter. Een derde spaarpuntje is de display op het stuur. Die is bij vier van de zes testfietsen erg eenvoudig. Té eenvoudig in mijn optiek. Op een e-bike hoort een bedieningseenheid die naast de gekozen ondersteuning en de staat van de accu ook de snelheid en de afgelegde afstand weergeeft. Alleen de displays op de Bikkel en Trek geven deze informatie. Maar ook hier geldt: rijd je alleen korte afstanden en leg je de accu na iedere rit aan ‘het sap’, dan is de kans dat je ‘droog’ komt te staan natuurlijk erg klein en is het aantal afgelegde kilometers minder relevant. Rest de vraag: wat is de beste e-bike in deze test? Een lastig te beantwoorden vraag, omdat, zoals je hierboven hebt kunnen lezen, alle fietsen hun voors en tegens hebben. Toch staan twee fietsen samen bovenaan mijn lijstje: de Giant Twist Power Light en de Trek T80+. Reden: beide fietsen zijn mooi afgewerkt, zijn relatief licht en bieden een zitpositie die een prettig compromis is tussen sportiviteit en comfort. Daarnaast is de elektrische ondersteuning van de Giant en de Trek nét even prettiger dan die van de vier andere fietsen. Een winnaar kan ik uit de twee tegenstrevers niet kiezen. Reden: ze hebben allebei hun sterke en zwakke punten. Zo onderscheidt de Giant zich met z’n grote accu en z’n onderhoudsarme versnellingsnaaf. En de Trek met z’n krachtige motor en hoogwaardige display. Bovendien is de ‘zit’ van de Trek wat sportiever. Kortom, gelijkspel. Je zult je keus voor één van de fietsen in deze test dus moeten laten afhangen, van wat jij met de fiets wilt gaan doen. En maak vooraf een proefrit bij de dealer, want dat is natuurlijk de beste manier om een goed beeld te krijgen van een e-bike.
HYDROFORMING TUBESET
CONTINUOUS CABLE HOUSING
BOSCH SYSTEM
MET STIJL DOOR STAD EN LAND Met de optisch perfect ge誰ntegreerde aandrijfsystemen van BOSCH biedt GHOST hoogwaardige en onderhoudsarme E-Hybride Trekking modellen. Het centraal en laag gepositioneerde BOSCH aandrijfsysteem staat garant voor sportieve rijeigenschappen. De GHOST E-Hybride Trekking modellen zetten nieuwe maatstaven als het gaat om kwaliteit en design. Een zeer laag gewicht, perfecte vormgeving en volledige systeemintegratie zijn het resultaat van ontwikkeling in huize GHOST.
De nieuwe E-Hybride-series Cross, Trekking en Wave rusten wij uit met de beproefde BOSCH middenmotor. Met zijn intelligente, 3-voudige sensoriek zorgt de Pedelec-crankset voor soepele voortstuwing die rijplezier, souplesse en beheersbaarheid garandeert. De ondersteuning kan daarbij in meerdere standen variabel ingesteld of desgewenst gedeactiveerd worden. Moderne lithium-ionen-accu's met een wattage tot 400 wattuur voor grote reikwijdten en duurzaam rijplezier. Met het bijgeleverde snellaadtoestel kunnen de uitneembare accu's in minder dan 3,5 uur volledig worden opgeladen.
De schakelkabels zijn uitgerust met doorlopende ommantelingen. Hierdoor zijn goede schakelprestaties gegarandeerd omdat de schakelkwaliteit niet wordt be誰nvloed door verontreinigingen en vocht in de schakelkabels.
De gebruikte technologie maakt van dit opvallende frame een echte blikvanger! Dankzij optimale aanpassingen van de buisvorm wordt de fiets nog stabieler ondanks een afname in gewicht!
GHOST-BIKES.COM
E
- C
I T Y
30 E-BIKE & TREKKING
ETEN EN DRINKEN 360°BAR De beste plek voor een relaxte loungepartij in de namiddagzon. Geheel van glas met banken rondom. Het uitzicht over de stad en de bergen is echt super! Maria-Theresien-Straße 18, 7de verdieping WOLKE 7 De zevende hemel voor Duitstaligen heet Wolke 7. Je drankjes krijg je geserveerd vanuit een afgedankte gondel op het terras. Prima plek voor een biertje na een wandeling over de Nordkette. Hungerburg, onderaan de gondel. PIZZEREI Stijlvol pizza-pastarestaurant. Gelukkig geen chiantimandflessen, maar een strak interieur met smaakvolle details. Goede voorgerechten en voor een bedrag tussen de 7 en 16 euro heb je een heel fatsoenlijke hoofdschotel. Bozner Platz 6 STIFTSKELLER Groot en levendig biercafé in de Altstadt. Mooie mix van trendy en traditioneel. Probeer hier op een regenachtige zondagmiddag maar eens een plaatsje te bemachtigen. Fenomenaal lekker bier en prima lokale schotels. Stiftgasse 1 CAFÉ CENTRAL Een beetje vergane glorie, en dat is precies de charme van dit klassieke café met kroonluchters. Er komen veel jongeren, ook al omdat je er van zeven uur ’s ochtends tot negen uur ’s avonds (!) kunt ontbijten. Je hebt keuze uit o.a. espressofrühstück, klassiek ontbijt, muesli-ontbijt en fitnessontbijt. Gilmstraße 5 CAFE MOUSTACHE Studenten en twintigers ontmoet je in Café Moustache. Populair, zeker in het weekend! Herzog Otto Strasse 8
SHOPPEN RATHAUSGALERIEN Shoppen doe je in dit met glas overdekte winkelcentrum. Hier vind je de grootste concentratie aan winkels en mondiale grote merken. Maria-Theresien-Straße 18 SPECKERIA Een van de leukste winkels in de stad om even een snel broodje Tiroler rauwe ham (‘Speck’) te kopen, maar je kunt er natuurlijke ook terecht voor het grotere werk. Hofgasse 3
Geheel boven: In Innsbruck is de rivier Inn nooit ver weg. Linksboven: Het oudste gasthaus van Innsbruck is hotel Goldener Adler. Rechtsboven: Voor spek en worst moet je naar de Speckeria in het centrum - sinds 1909! Linksonder: Het Gouden Dak, dé highlight van Innsbruck. Rechts daarvan: De Anna-zuil markeert het midden van de Maria Theresien Straße, dé winkelstraat van Innsbruck. Rechtsonder: "Der Innsbrucker" - vaak wordt hiermee niet de stadsbewoner bedoeld, maar de de gelijknamige schnaps.
32 E-BIKE & TREKKING
Rechter pagina: Innsbruck is meer dan barokke façades. Zo ontwierp topdesigner Zaha Hadid de futuristische ingangen van de metro- en kabelbaan.
FOTO: TOURISMUS NRW E.V.
(advertentie)
JOUW KORTE VAKANTIE. JOUW NOORDRIJN-WESTFALEN.
NEDERSAKSEN
Wie er even tussenuit wil, hoeft niet altijd ver weg. Vaak zijn het juist de korte uitstapjes in de buurt die je batterij weer opladen. Münsterland
Neem nu Noordrijn-Westfalen, deze Duitse deelstaat ligt op maar twee uur rijden van de Randstad, direct over de grens. Dat NoordrijnWestfalen een populaire bestemming is voor korte vakanties, is niet voor niets; de deelstaat kan bogen op levendige steden, historisch stadjes, een veelzijdig cultureel aanbod en een afwisselende natuur. En met een fietsroutenetwerk van zo’n 14.000 kilometer dat alle steden en gemeentes in het land met elkaar verbindt, is Noordrijn-Westfalen fietsland nummer één onder de Duitse deelstaten. Maar de deelstaat dankt zijn populariteit onder toerfietsers niet alleen aan deze hoogwaardige fietsinfrastructuur. Ook het aanbod is groot en veelzijdig; e-bikers vinden perfecte faciliteiten in Noordrijn-Westfalen. De infrastructuur werd de afgelopen jaren flink uitgebreid en steeds meer fietsverhuurbedrijven verhuren ook e-bikes of laden de accu gratis op. Ook kunnen op steeds meer populaire locaties de lege accu’s worden ingewisseld voor volle: handig! Daarnaast zijn er speciale fietsroutes uitgezet, die op de reikwijdte van e-bikes zijn afgestemd. Én kunnen beginnende e-bikers op pad met de speciaal geschoolde e-bikegids, die niet alleen een passende toer uitstippelt, maar je ook vertrouwd maakt met het rijden met elektrische trapondersteuning. Ook landschappelijk kom je niks tekort in Noordrijn-Westfalen, er is volop variatie. Van de vlakke trajecten in het Münsterland tot de uitdagende heuvels en bergen van de Eifel of het Teutoburgerwoud, er is voor iedereen iets bij. tourism-nrw.com of info@nrw-tourismus.de
Teutoburger Woud
Roergebied
Nederland
Nederrijn
Düsseldorf en Kreis Mettmann
Sauerland
Bergisches Land Siegerland Wittgenstein
Keulen en Rhein-Erft-Kreis Bonn, Rhein-Sieg en Ahrweiler Eifel en regio Aken
RIJNLAND-PALTS België
HESSEN
(advertentie)
Toproute fietsregio Rijnland
3 Rivieren Route In het Rijnland vind je water in overvloed, het is het perfecte decor voor een rondrit langs drie verschillende rivieren. Het grote voordeel van een rondrit? Het maakt niet uit waar je de tocht begint. Start bijvoorbeeld in de ‘Beethovenstad’ Bonn met uitzicht op het Zevengebergte. Aan de monding van de Ahr bij Remagen buig je af naar de Ahrradweg, die door het ‘dal van de rode wijn’ leidt. Het dal is bekend van de vestingen en de vele wijngaarden. In de historische stadskern van Ahrweiler en het kasteelstadje Blankenheim, aan de bron van de Ahr, ga je weer even terug naar de middeleeuwen. Slechts tien kilometer verder bevindt zich de bron van de Erft. Op weg langs deze rivier fiets je langs bezienswaardigheden uit de Romeinse tijd en de riddertijd: grote stadsversterkingen, machtige burchten en kastelen uit de glorietijd van de Rijnlandse adel. In de buurt van Bergheim en Bedburg verandert het beeld en toont zich de regio van zijn industriële kant, met mijnbouw- en bruinkoolindustrieën. Op het laatste stuk van de Erftradweg spelen zowel Romeinen als kunst een hoofdrol, want in de verschillende kastelen langs de route zijn er genoeg musea en tentoonstellingen ingericht om de dag te vullen met kunst en cultuur. Daar waar de Erft in de Rijn uitmondt, gaat de tocht verder langs de Rijn. De eerste kilometers leiden langs het middeleeuwse oord Zons, waarna de route al snel richting de levendige contreien van Keulen leidt. Heerlijke terrassen, Biergärten en oude stadjes passeren de revue, maar altijd met het water in de directe nabijheid. Voor je het weet heb je 300 kilometer op de teller en ben je alweer bij Bonn, waar de reis begon. radregionrheinland.de en drei-fluesse-tour.de
FOTO: STADT BONN
FOTO: RHEIN-ERFT TOURISMUS E.V.
Op fietsvakantie langs de Ahr, de Erft en de Rijn
Elektrisch anders Wie denkt dat elektrische trapondersteuning alleen is weggelegd voor toerfietsers komt bedrogen uit. De nieuwste generaties e-bikes is anders. Met een extra wiel erbij, een andere zitpositie of juist omdat je omdat je helemaal niet ziet dat het een e-bike is.
Eén plus één is drie Hartstikke ikke gezellig zo met zijn tweeën op de fiets. Alleen is er altijd eentje die harder trapt. Met de trapondersteuning ndersteuning op deze tandem hoef je daar geen ruzie meer over te maken; als het even wat zwaarder der wordt, zet je de joker in.
Flyer Tandem € 4.599,99,-
Milieuvriendelijk vrachtvervoer Hoe meer ruimte je hebt, hoe meer erin past. Handig, maar dan is zo’n bakfiets ets al snel loodzwaar. Met wat e-power vervoer rvoer je kinderen en spullen zonder dat het zweet weet op je rug staat. Uit Denemarken, waar aar de bakfiets net zo’n hit is als bij ons.
Christiania Bikes Green Power € 2.999,-
Compacte stadsflitser Weinig ruimte thuis? Dit compacte stadsknallertje is 100% city proof met stevige wielen, dito frame, onderhoudsarme versnellingsnaaf en krachtige hydraulische remmen. En een flitsende rijkarakteristiek met glimlachgarantie.
Kalkhoff Sahel Compact € 2.569,-
38 E-BIKE & TREKKING
Stevige pakezel Moet de inhoud van een volle winkelwagen mee op de e-bike? Moet je de eShopper van KTM hebben. Dikke framebuizen, supersterke 26 inch wielen met comfortabele ballonbanden en een degelijke naafversnelling van Shimano. Plus natuurlijk de fijne middenmotor van Bosch.
KTM eShopper € 2.999,-
Overkapte e-trike Je gaat je bijna afvragen of je dit wel een e-bike mag noemen. Drie stabiele wielen, een regenscherm, kofferbak, natuurlijke ‘airco’ en een snelheid tot wel 45 km/h. En dat alles terwijl je comfortabel achteroverleunend de pedalen rond laat gaan.
Hase Klimax 5K € 7.490,-
E-BIKE & TREKKING 39
FOTO: JACCO BOGAERDS
40 E-BIKE & TREKKING
Oplaadfavorieten
De leukste fietsterrassen van Nederland Een fietstocht is eigenlijk een soort verkenningstocht. Nieuwe landschappen ontdekken, nieuwe wegen en nieuwe terrassen. Zónde om daar zomaar aan voorbij te gaan. In alle jaren dat de redactie van e-BIKE & trekking op de fiets door Nederland trapte, bouwden we niet alleen een schat aan fietsrouteinformatie op, we kwamen ook op de leukste terrassen langs de route terecht. Soms alleen om even de benen te strekken, vaker voor koffie, appeltaart of een biertje. Op de volgende pagina’s delen we onze favorieten.
Even bijkomen. De haven van het Brabantse vestingstadje Willemstad, met op de achtergrond – achter het witte motorschip – het gezellige terras van Restaurant Bellevue.
E-BIKE & TREKKING 41
e-Biker op de foto FOTO: LONDON LOY TEKST: ARJAN KRUIK
Het fenomeen e-bike maakt een hoop creativiteit los. Elektrisch trapondersteuning op een fiets biedt ongekende kansen en mogelijkheden op het vlak van stedelijke mobiliteit. Althans, dat is de visie van Leon van Spijk, ontwerper en ondernemer achter het eigenzinnige e-bike merk Spiked Cycles uit Schiedam. Leon van Spijk is geen nieuweling in de fietsbranche. Als ontwerper werkte hij ruim een decennium mee aan de ontwikkeling van de racefietsen en mountainbikes van het Franse Lapierre Cycles. Lapierre is hier wellicht een onbekend merkt, maar in Frankrijk is het één van de grootste spelers. Al in 2009 werd bij Leon van Spijk de interesse voor het fenomeen e-bike gewekt. “Veel merken hadden té veel focus op sportieve, high-end fietsen,” herinnert Van Spijk zich. “En een duidelijke visie op stadsfietsen en de rol die elektrische trapondersteuning hierin kan spelen ontbrak. Als ontwerper herkende ik hierin een kans als de professionele uitdaging om in actie te komen, de markt liet mogelijkheden liggen. Daarom
44 E-BIKE & TREKKING
zijn wij, mijn vrouw Roos Knoppert en ik, naast ons eigen ontwerpbureau ook begonnen met een eigen fietsenmerk: Spiked Cycles. Met Spiked willen we bereiken, dat iedereen die twintig, vijfentwintig kilometer van zijn werk woont de fiets een serieuze kans geeft. En ook zouden we graag zien, dat voor kleine ritjes in de stad – boodschappen doen, kinderen ophalen – veel vaker de fiets gepakt wordt.” Om dat doel te bereiken pakte Leon van Spijk de zaken grondig aan. Geen standaard frame uit het schap met een motortje eraan, maar een fiets die vanaf de basis is ontworpen voor het gebruik met elektrische trapondersteuning. Een van de belangrijkste uitgangspunten bij het ontwerp en de styling van de Spiked fietsen is fun. “Je moet het fietsplezier van vroeger, dat iedereen wel kent, weer terugkrijgen,” vindt Leon van Spijk. “De winst bij ons zit in de start en de stop. Onze krachtsensor reageert direct op pedaalkracht, waardoor je direct respons krijgt van de motor. Dat is dé nieuwe sensatie, vooral in de stad, waar je heel vaak moet stoppen en weer moet opstarten.”
Spiked is geen merk voor koopjesjagers. Kan ook niet, want bij het samenstellen van de fietsen zijn geen compromissen gesloten. Alleen de beste componenten zijn gebruikt. Of beter: de meest probleemloze componenten. Geen ketting, maar een stille en onderhoudsvrije aandrijfriem. En een hydraulische voorrem van Magura in combinatie met een terugtraprem achter. Plus een verende voorvork, een verende zadelpen en ballonbanden van Schwalbe, voor maximale controle en comfort. Betrouwbare verlichting ook, van het kwaliteitsmerk Supernova. Opvallend: het achterlicht brand altijd. Wel zo veilig. Fietsen moet namelijk weer net zo zorgeloos en ongecompliceerd zijn als vroeger, vindt Van Spijk. “Als niets stuk kan en alles probleemloos functioneert is er geen excuus meer om niet lekker te gaan fietsen. Elk ritje is dan een feest.” Ook eigenaar van een bijzondere of eigenzinnige e-bike? Stuur een mailtje plus foto van je e-bike naar e-bikeandtrekking@maruba.com o.v.v. ‘e-biker op de foto’.
Gemakkelijke en gebruiksvriendelijke navigatie
Surprise Me™-functie
Dun, lichtgewicht ontwerp
Fiets- en wegenkaarten reeds geĂŻnstalleerd
WIFI ingeschakeld
T E
S T
Topklasse e-bikes
Op de luxueuze e-bikes in deze test is het zorgeloos genieten.
46 E-BIKE & TREKKING
FLYER K-XT HIGH SPEED - KOGA E-SPECIAL - TREK X600+
e-deluxe Hoeveel e-bike krijg je voor (dik) drieduizend euro? TESTCOÖRDINATIE EN TEKST: LARS VAN DER WANSEM FOTOGRAFIE: JORIS LUGTIGHEID
Moderne accutechnieken, speciale frames en hoogwaardige, stevig belastbare onderdelen maken dat prijzen van e-bikes in het algemeen zeker niet laag zijn. En dan heb je nog de topklasse, waar fabrikanten laten zien wat ze in huis hebben. De prijs is daarbij van ondergeschikt belang en dus niet gering. Wat overigens niet wil zeggen dat je teveel betaalt. We testen drie topmodellen van drie heel verschillende merken. Een fiets met elektrische ondersteuning is niet goedkoop en zal dat ook nooit worden. Maar door gebruik te maken van al uitontwikkelde technologie en door toepassing van eenvoudigere fietsonderdelen gaan de prijzen ook bij de gerenommeerde merken wel iets omlaag. In de middenklasse, zo tussen de € 2.000,- en € 2.500,-, lijken de prijzen daarentegen iets te stijgen. Daarvoor krijg je juist in die prijsklasse wel de laatste stand van de techniek. Fabrikanten ontwikkelen permanent door aan de motor, accu en elektronica. En monteren bovendien nog hoogwaardigere onderdelen. Voor hetzelfde geld wordt de fiets dus steeds beter, de e-bikes worden lichter en komen verder per acculading. En dan heb je daarboven het segment waar fabrikanten de allerlaatste technologie introduceren en ook bij het frame en de onderdelen voor het mooiste en het beste gaan. Dit zijn de fietsen voor de fanaat, de fietsen van de liefhebber van mooie spullen, voor de veelfietser die goed materiaal nodig heeft en voor de genieter die voor kwaliteit goed geld over heeft. Zeg maar; de perfecte e-bike. En gelukkig heeft iedere fabrikant een ander idee van hoe de perfecte e-bike eruit ziet. >>
DERAILLEURAANDRIJVING OF NAAFVERSNELLING
Wat is het juiste versnellingssysteem voor e-bikes? Je ziet het al van een afstand, dat die snelle fietser op een e-bike zit en niet zelf aan het zwoegen is. De rechte zithouding gecombineerd met een zeer lage trapfrequentie verraad de rijder. Met die lage trapfrequentie haal je echter het meeste uit de trapondersteuning. Je zet op die manier constant kracht, die de motor omzet in de meeste hulp. Sterker nog, de meeste motoren ondersteunen maar tot 70 omwentelingen per minuut, terwijl een beetje wielrenner soepeltjes 90 omwentelingen haalt waarbij hij dan optimaal presteert. Op een e-bike rijd je dus al snel in een zwaar verzet. Heeft die e-bike een derailleursysteem, dan rijd je dus meestal op de kleinste tandwielen. Die slijten dus het snelst, ook al omdat de kleinste tandwieltjes vanwege het geringe aantal tandjes sowieso al sneller slijten. Heb je een e-bike met middenmotor, dan wordt ook nog eens alle kracht - van dus fietser plus motor - via de ketting doorgegeven op die tandwieltjes. Met als gevolg een extra verhoogde slijtage. Dat kost je dus regelmatig – afhankelijk van het gebruik iedere 2.000 kilometer – een compleet nieuwe cassette. Want alleen het versleten tandwieltje vervangen is er bij moderne cassettes niet meer bij. Waarmee we willen zeggen: een derailleursysteem is dus verre van ideaal voor een e-bike, maar in combinatie met een achterwielmotor heb je gewoon nog geen keuze. Gelukkig wordt bij een achterwielmotor de trapkracht pas ná de tandwielen versterkt. Dat scheelt slijtage. Maar bij een middenmotorfiets als de Flyer in deze test is een interne naafversnelling een veel duurzamere keuze. Je kunt dan ketting en tandwielen oprijden tot ze doorslaan. En moderne versnellingsnaven zijn zeer robuust. Ander voordeel: met een versnellingsnaaf kun je vanuit stilstand, bijvoorbeeld bij een stoplicht, naar een lichtere versnelling schakelen, zodat je bij het wegrijden niet extra stroom uit de accu vraagt.
E-BIKE & TREKKING 47
T E
S T
Topklasse e-bikes
“Opvallend is hoe perfect de ondersteuning er in komt, de motoren zijn werkelijk een verlengstuk van je benen.” - Lars van der Wansem, testredacteur e-BIKE & trekking
Perfectie Wat bij alle drie de merken opvalt is hoe perfect de ondersteuning er in komt, het voelt werkelijk zeer natuurlijk aan. Verdwenen is de enorme duw in je rug op het moment dat je ook maar een pedaalslag doet, de motor is werkelijk een verlengstuk van je benen. Nu waren deze drie merken al langer de top in goede ondersteuning: Trek met het Bion-X systeem, Flyer met de Panasonic ondersteuning en Koga met het zelf ontwikkelde Ion systeem van de overkoepelende Accel-groep. Maar door de elektronica nog beter af te regelen zijn de 2013 modellen weer wat beter, de systemen naderen perfectie. Bij de Flyer ontbreekt de begrenzer die de ondersteuning vanaf 25 km/u afbreekt, daar merk je wel dat de K-XT High Speed in de hoogste
ondersteuning minder genuanceerd is. Aan de andere kant rijd je daardoor met een geringe inspanning wel zó boven de 30 km/u. Maar in de twee lichtere standen komt de Flyer op hetzelfde niveau als de Koga. Trek staat daar heel minimaal nog net boven. Daar zijn werkelijk geen schokken meer te ontdekken in de ondersteuning op momenten dat je stopt met trappen of weer begint met trappen. Over de mate van ondersteuning zijn nog wel wat opmerkingen te maken. Omdat de Koga en de Trek begrensd zijn, zit je met de hoogste ondersteuning al snel tegen die grens aan. Nu valt de ondersteuning vrijwel onmerkbaar weg als je een trap teveel doet en pakt ook perfect weer op als de snelheid iets zakt. Maar beide fietsen rijden zo
prettig, dat ze makkelijk harder zouden kunnen. Het voelt een beetje als 80 km/u rijden met de auto op een vijfbaans-snelweg. De ondersteuning een stand terug zetten is de oplossing, dan pedel je rustig rond de 23 km/u. Daar heeft de Flyer dus geen last van, maar daarvoor moet je wel een blauw kentekenplaatje hebben met de juiste verzekering. En dan ga je met de Flyer alsnog al gauw veel te snel. Voor lekker toeren is de High Speed versie van Flyer geen aanrader, tenzij je permanent in de ECO-stand rijdt. Dit is wel dé fiets voor woon-werkverkeer voor de ervaren fietser, door de polder tik je zo de 40 km/u aan! Oppassen in de bochten echter, want je nadert vaak sneller dan je gewend bent. En meer dan goed opletten met ander verkeer, want nauwelijks iemand houd rekening met zo een snelle fietser. >>
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1 Kenmerkende positie van de accu bij Flyer, die niet alleen praktisch is om de accu te kunnen verwijderen, maar ook centraal en laag in de fiets zit voor goede stuureigenschappen. 2 De hoogwaardige, geveerde SR-Suntour voorvork is echt een meerwaarde en bijna noodzakelijkheid op de Flyer. Zeker bij de hogere snelheid geeft de soepele vork extra controle. Mooi: de geïntegreerde lamp. 3 De Trek (foto) en de Flyer hebben een overzichtelijk display zonder overdaad aan informatie. Ze combineren nu de toestand van de accu met een eenvoudig tellertje.
48 E-BIKE & TREKKING
4 Net als bij de Flyer is de accu van de Trek eenvoudig af te nemen om binnen aan de oplader te kunnen leggen. De oplader van de Koga en de Trek zijn klein genoeg om mee te nemen, die van de Flyer is gewoon te groot om bij je te stoppen.
7 Het dure en op zich zeer handige verstelsysteem van Speedlifter op de Flyer verhindert dat je een sportieve zithouding kunt vinden op de fiets. Ook de zithouding op de Trek was niet optimaal, maar dat lag dan weer aan het rechte stuur en de hoge, verstelbare stuurpen.
dat als de fiets omvalt de derailleur zou beschadigen.
5 De achterwielmotoren van de Trek (foto) en de Koga werken voorbeeldig, maar vereisen wel een derailleursysteem voor de versnellingen (zie kader).
8 Techniek van de mooiste racefietsen nu ook op e-bikes: het carbon frame van de Flyer zorgt dat de fiets een ruime kilogram lichter is dan een vergelijkbaar aluminium frame.
11 Hydraulische schijfremmen op alle fietsen. De werking: subliem! Zowel de Shimano remmen op de Flyer en de Koga als de stoppers van het Duitse merk Magura leveren veel remkracht, maar zijn tegelijkertijd goed doseerbaar.
6 De centrale positie van de display op de Koga en Trek (foto) is prettig, maar om een stuurtas te monteren is wel een adapter nodig.
9 Doordachte details op alle drie de modellen, zoals deze briljant gevonden derailleurbeschermer van Koga, die verhindert
10 De veerweg die de voorvork van de Koga biedt is bescheiden, maar het systeem is wel lekker licht en stijf.
12 Comfortabel zitten op de Koga dankzij een gelzadel en een verende zadelpen.
T E
S T
Topklasse e-bikes
“Gelukkig heeft iedere fabrikant een ander idee van hoe de perfect e-bike eruit ziet.� - Irene Bauer, testfietser e-BIKE & trekking
Tegenwind? Geen probleem met deze krachtpatsers.
50 E-BIKE & TREKKING
Onder redactie van Timo de Boer, Henk Boorsma, Alex Grunewald, Lars van der Wansem, Rik van der Werf en Ruud Worm.
Fijn, de LUX
32 praat tegen je!
SRAM G8
HOOGWAARDIG SCHAKELEN
FALK LUX 32
GEBRUIKSVRIENDELIJKE TOER-GPS Kaartenmaker Falk betreedt ook de markt van digitale wegzoekers. Onze eerste indruk van hun LUX 32: groot. Voor sportieve racefietsers misschien een probleem, op het stuur van een e-bike is groot eigenlijk best wel lekker, want goed lees- en bedienbaar. Waar is de LUX 32 sterk in? We namen de gps mee op fietstoer door Parijs. Perfect! Met een duidelijke kaart, een database met nuttige punten (Points Of Interest van Marco Polo) was het eenvoudig fietsen van het Bois de Boulogne naar de Eiffeltoren, de Sacré-Coeur en Arc de Triomphe. Het was onze eerste kennismakeing met een fiets-gps met gesproken navigatie. De aanwijzingen zijn prima te verstaan. De LUX 32 is een fijn apparaat voor de toerfietser die tijdens het rijden routes wil plannen. Geen uitgebreide dashboards, gewoon de kaart met de route van je tocht. Over die kaarten gesproken, het door ons getest model heeft 17 basiskaarten voor Europa. De kaarten zijn van Falk en zijn zeer gedetailleerd. Zo bevat de kaart van de Benelux meet dan 100.000 kilometer aan wegen, fiets en wandelpaden. Hou je naast fietsen ook van wandelen dan kan de Falk je ook bij het wandelen prima assisteren met het vinden van de juiste route. Nadelen? De Falk LUX 32werkt heeft geen (uitneembare) accu, maar werkt op batteijen. Neem je oplaadbare batterijen, dan worden die niet opgeladen als het apparaat aan de USB-aansluiting zit. Ook jammer: er aparte software nodig op de pc, zelfs als je alleen een gpx wilt down- of uploaden. Uitgeprobeerd: 7 weken Jammer dat Falk er niet voor heeft + Goede (stads)navigatie gekozen om de gps als extra drive + Zeer goede stuurhouder in de verkenner weer te geven + Zuinig met batterijen zodat bestanden snel geüpload + Gesproken aanwijzingen of gedownload kunnen worden. – Geen handleiding in de doos De software is niet erg intuïtief en – Aparte software nodig op de pc werkt traag. - HB falk-outdoor.com
52 E-BIKE & TREKKING
De naafversnellingen van Sram zijn hier in Nederland nauwelijks bekent, de huidige iMotion-serie is nooit veel gemonteerd door de grote merken hier, vooral vanwege de schakelbox die nog ouderwets buiten op de as zat en dus geen kettingkast toeliet. De techniek in die naven ging terug tot de allereerste Torpedonaven. Nu Sram besloten heeft na de mountainbike- en race-markt voor onderdelen ook groot te gaan worden in het ‘urban’ (stadsfiets) segment, mag een up-to-date naafversnelling niet ontbreken. De G8 is inmiddels in Duitsland geïntroduceerd en zal vanaf september ook in Nederland door diverse merken gemonteerd gaan worden. Een goed moment om een uitgebreide proefrit met de Sram-naaf te maken. Technisch lijkt de naaf nu meer op onder andere de Rohloff Speedhub, hoewel de G8 nog steeds niet in een oliebad loopt, zoals de Duitse naaf. Het bereik is met 260% aan de kleine kant, wat betekent dat de naaf minder geschikt is voor echt bergachtig gebied. Sram geeft wel aan de naaf eenvoudig uit te kunnen breiden met meer versnellingen, waardoor het bereik groter wordt. Voor toepassing op e-bikes met voorwielaandrijving of middenmotor is 260% echter prima. De stapjes tussen de versnellingen zijn niet al te groot. Dat heeft als voordeel dat je makkelijk een ideaal traptoerental kunt vinden, maar als nadeel dat je meer aan het schakelen bent als je grotere verschillen wilt, zoals bijvoorbeeld bij het wegrijden. Het schakelen is echter geen straf. Met de draaischakelaar schakel je licht en razendsnel heen en weer. Hier kan geen andere naafversnelling aan tippen. Ook onder belasting laat de G8 zich prima schakelen en zet je teveel kracht, dan wacht de naaf even tot je wat minder kracht op de pedalen zet om dan te schakelen. De draaischakelaar Uitgeprobeerd: 75 km zelf kom wat ‘plastic’ over, doet afbreuk + Snel schakelen aan het kwaliteitsniveau dat de naaf + Kleine tussenstapjes geeft. Maar ook hier belooft Sram dat er + Lichte loop hoogwaardigere opties komen. En last – Beperkt bereik but not least, de G8 loopt zeer licht. Het sram.com niveau van een Rohloff-naaf haalt de naaf niet, maar de G8 zit daar dichter bij dan de andere naven op de markt. Dit belooft zeker wat voor de nabije toekomst. - LvdW
Nieuw is niet altijd beter, maar in dit geval wel: de G 8 schakelt heerlijk soepel!
www.regatta.com
Onder redactie van Timo de Boer, Henk Boorsma, Alex Grunewald, Lars van der Wansem, Rik van der Werf en Ruud Worm.
VAUDE SARANDA TR
KOEL FIETSEN EN LOPEN
De luchtdoorlatend gaasstof geeft ’s zomers veel verkoeling.
Ze gaan voor rond de honderd euro en dan heb je een goede combi van sandaal en wandelschoen. Een echte sandaal is het niet, met z’n gesloten hiel, maar de gedeeltelijk open bovenka bovenkant geeft wel dat gevoel. Een echte zomerschoen dus, opgetrokken uit polyester en neopreen. Stukjes gaasstof zorgen ervoor dat de schoen niet volloopt met steentjes en gruis. De Saranda is ook lekke lekker licht: 460 gram per stuk voor maat 43. Maar de schoen toont en voelt robuust; het ziet er niet n naar uit dat deze snel stukgaat. De Saranda sluit als een handschoen. Dat komt door de gecombineer gecombineerde sluiting: elastiek met snelsluiting en een riempje met klittenband over de wreef. Je kan het precies instellen naar je eigen voet. Je gaat er met blote voeten in en dan is het prettig dat de fabrikant de schoenen met NXT behandeld heeft, enzymen breken het zweet af tot reukloos water en CO2. En na een aantal zweetrondjes spinning ruiken ze inderdaad nog als nieuw. Fietsloopschoenen hebben iets ambivalents. Om te lopen lop heb je een soepele schoen nodig, maar voor het fietsen wil een st stijvere zool. Deze schoen heeft het allebei. Fietsen is comfortabel zo zolang je het elastieken koord niet al te hard aantrekt en lopen gaat lekker door de profielzool. Die zool heeft de mogelijkheid om er SPD schoenplaatjes onder te zetten vo voor de nieuwe Shimano Click’r pedalen. pedalen Kortom, als je op Uitgeprobeerd: 250 km vakantie vaka gaat + Comfortabel met je fiets kun + Koel je m met één paar + Licht schoenen sch een - Seizoensgebonden heel eind komen. - Smalle pasvorm – RvdW Rvd vaude.nl
THULE EASYFOLD
MAKKELIJK VOUWEN Het opbergen van een fietsdrager is voor veel mensen een probleem. Simpelweg omdat ze er de ruimte niet voor hebben. De nieuwe Thule EasyFold laat zich in no time omtoveren tot een handzaam en relatief licht pakket, dat weinig plek in neemt in kofferbak of schuur. Ook n is een fluitje van een cent. Daar hebben ze in Zweden uitvouwen en op de trekhaak zetten goed over nagedacht. Ondanks hett vouwsysteem kan de fietsdrager alle typen fietsen aan. Door de laadcapaciteit van 2 x 30 kilo, is de Easyfold zelfs geschikt voor zware e-bikes. te tussen fietsen - 22 centimeter - is er ook ruimte voor Goed: dankzij de grote tussenruimte brede sturen. Ondanks de toepassing ing van veel lichtgewicht aluminium zwabbert de met twee fietsen beladen de drager niet. t. Hoe het met de duurzaamheid zit kunnen we nog niet zeggen, maar Thule zelf heeft er volop vertrouwen in: ze geven vijf jaar garantie! Hoe het met de duurzaamheid zit kunnen nen we nog niet zeggen, maar Thule zelf heeft er volop vertrouwen in: ze geven vijf jaar aar garantie! De EasyFold kost € 558,- tot € 609,-, afhankelijk van het soort stekker dat je nodig hebt (7- of 13-polig). De uitvoering met 13-pins stekker heeft LEDverlichting. – TdB
54 E-BIKE & TREKKING
Uitgeprobeerd: 5 toertochten + Comfort + Functionaliteit + Gewicht - Prijs thule.com
In een paar seconden vouw je de Easyfold fietsdrager in en uit.
De eBike van STAIGER.
Sinus B1 7-G Nexus
Dames en Herren uitvoering ook in zwart verkrijgbaar. Meer technische informatie:
www.staiger-fahrrad.de/sinusb1
‘ALTIJD EEN E-BIKE DIE BIJ JE PAST’
GRATIS FIETSENDRAGER BIJ SET E-BIKES
Flyer T-8 Deluxe Sparta B1 De T-Serie is al veelvuldig als beste getest. De perfecte De populairste e-bike met Bosch motor en gesloten elektrische toerfiets, met een zeer stabiel frame, centraal ketingkast van dit moment. Perfect geschikt voor geplaatste motor en accu en een heerlijk rijgedrag. in de stad maar ook om langere recreatieve tochten Actieradius tot maximaal 150km. Prijs vanaf: te rijden. Door het lage zwaartepunt van de motor heeft de B1 een zeer stabiel rijgedrag. Actieradius tot maximaal 135km.
2899
2399 Gratis fietsendrager Bij aanschaf van 2 elektrische fietsen.*
www.hansstruijk.nl
*aanbiedingen geldig t/m 31-07-13, niet i.c.m. andere kortingen of fietsplannen
Amsterdam / Den Haag / Rotterdam / Zoetermeer / Nootdorp / Pijnacker / Rijswijk / Voorburg
Haibike eQ Xduro FS RX 26”
T
E
S T
Prijs Gewicht Maat Info
€3.999,20,3 kg 44/48/52/56 cm haibike.de
Framemateriaal double butted 6061 aluminium Demper Fox Float CTD (120 mm) Vork Fox 32 Talas CTD (120 mm) Derailleur/schakelaar Shimano XT Cassette Shimano HG 62 (11-36) Remmen (v/a) Magura MT 4 (200/180 mm) Crank eQ Alu (38t) Stuur/-pen Haibike Xduro Zadel/-pen Haibike Xduro Wielen DT Swiss AM 60 (met steekassen) Banden Schwalbe Fat Albert (2.25”) Motor Accu
Bosch eBike System (250 watt/50 Nm) Power Pack 400 (400 Wh)
Ook de achtervering is blokkeerbaar. Met Haibike eQ Xduro fiets je fluitend steile hellingen op.
e-All terrain FOTO’S: JACCO BOGAERDS
De verende voorvork is met een hendeltje op het stuur te blokkeren.
Als je tóch een elektrische mountainbike maakt, doe het dan gelijk goed, dachten ze in bij Haibike. En dus kreeg de eQ Xduro e-mountainbike niet alleen voor-, maar ook achtervering. Goed idee, want die vering biedt niet alleen een flinke dosis comfort, maar ook extra controle e-BIKE & trekking is een blad met een gemoedelijke inborst. En toch staat op deze pagina een ruig uitziende mountainbike met elektrische trapondersteuning. Waarom? Waarom niet, zeggen wij. Er lopen hele volksstammen rond die graag op een mountainbike mooie bospaadjes zouden willen afrijden, maar die daar fysiek niet meer toe in staat zijn. Of sterker, die graag échte bergen in zouden willen, maar erg opzien tegen de zware beklimmingen die je daar gegarandeerd voor de kiezen krijgt. Voor deze mensen maakt het Duitse Haibike deze e-mtb. Dat doen ze al sinds 2009, dus je kunt Haibike gerust een pionier op dit vlak noemen. Ze
Met de motor boven de trapas en de batterij erboven ligt het gewicht mooi centraal in de fiets.
verkopen er in hun thuisland serieus veel van. We begrijpen waarom. De Haibike eQ Xduro is namelijk van voor tot achter een echte mountainbike. Niet zomaar een frame met een motortje erin, maar een specifiek rondom de middenmotor van Bosch ontwikkeld frame. Wie al een e-bike heeft met zo’n motor valt misschien op dat de motor er op de eQ Xduro een beetje vreemd in hangt. Klopt. De ingenieurs van Haibike hebben de motor ondersteboven onderin de frame-driehoek geplaatst, om er voor te zorgen dat stenen de motor niet kunnen beschadigen. Slim! De accu hangt erboven, waardoor de gewichtsverdeling optimaal is. De Xduro heeft aan vering aan de voor- en achterkant. Twaalf centimeter maar liefst! Dat zorgt in combinatie met de lekker brede banden voor veel comfort. En belangrijker nog; voor veel controle. Niet alleen – zoals je zou verwachten – met afdalen, maar ook tijdens klimmen. Want omdat het achterwiel dankzij de vering veel beter contact heeft met de ondergrond, slipt het achterwiel minder snel door. Je zal verbaast zijn, hóe steil je met deze fiets kunt klimmen. Wie overstapt van een gewone mountainbike moet even wennen aan het gewicht. Want alhoewel (ruim) twintig kilo voor een e-bike niet veel is, is het voor een mtb aardig wat. Verwacht dus van de Xduro niet het losse, speelse gevoel van een motorloze mtb. Aan de andere kant: de fijne Bosch motor maakt op dat vlak veel goed en verschaft de Xduro ondanks z’n gewicht een écht mountainbikegevoel. Vooral in de meest krachtige ondersteuningsstand sleurt ‘ie er flink aan. Zó flink, dat je op bochtige paadjes heel goed moet opletten hoe je het beschikbare koppel doseert. Zet je té hard aan, schiet je rechtdoor in plaats van de bocht in! Uiteraard is dit een kwestie van wennen en in de minder krachtige standen speelt dit
fenomeen minder. Bovendien heeft Haibike de Xduro een set fantastische schijfremmen meegegeven, met aan de voorkant een extra grote remschijf. Zo is altijd en overal voldoende stopkracht voorhanden, zelfs in lange afdalingen in de bergen. Nog even over die bergen; de fiets heeft alleen aan de achterkant tien versnellingen , aan de voorkant zit geen derailleur. Dat lijkt voor lange, steile beklimmingen niet toereikend, maar dat is het in de praktijk dankzij de motorondersteuning wel. De Xduro heeft één belangrijk nadeel: de snelheidsbegrenzer. Die limiteert de trapondersteuning namelijk tot vijfentwintig kilometer per uur. Dus wat gebeurt er als je vijfentwintig gaat? Dan stopt ’ie er mee en moet je ineens ruim twintig kilo fiets met spierkracht op snelheid houden! Gekmakend, want op de rechte stukken zit je natuurlijk al snel boven de max. Jammer, jammer, waarom mag ’t nou niet nét even iets harder? Met dertig zouden we supertevreden zijn. Conclusie Erg fijn ding, die Haibike Xduro. Zit solide en doordacht in elkaar en rijdt veel beter dan je op grond van het hoge gewicht zou verwachten. Natuurlijk, voor een e-bike is net iets meer dan twintig kilo een bescheiden gewicht. Maar bedenk dat een gewone dubbelgeveerde mountainbike in deze prijsklasse hooguit een kilo of twaalf weegt. Maar die heeft natuurlijk niet zo’n fijne Bosch motor en dat is ook wat waard. Want wat een feest, rijden met de Xduro! Niet alleen ideaal voor mountainbikers met een fysieke beperking die hun sport niet willen opgeven, maar ook voor mountainbikers die een extra uitdaging zoeken. Want dankzij de motorondersteuning verandert een gewoon slingerpaadje door het bos plotseling in een spannende downhill! - AK
E-BIKE & TREKKING 57
(advertentie)
C
O
L
U
M
N
Mooi weer, dus e-bike mee. Maar hoe? Een e-bike kopen is één. Maar hoe neem je ’m mee? Ik bedoel: ze wegen inmiddels een stuk minder dan een paar jaar terug, maar ook dat ‘minder’ is nog steeds een flink gewicht. En ook de accu kan een struikelblok zijn. Bij een vliegvakantie bijvoorbeeld. Volgens de vliegmaatschappijen vormen de accu’s een te groot risico. Vreemd. In een laptop zit toch ook een accu? En hoeveel laptops zijn er niet aan board van een vol vliegtuig? Heel wat meer dan accu’s van e-bikes. Zijn die dan minder risicovol? Volgens mij is het tijd, dat ook vliegmaatschappen meevliegen naar de toekomst! Treinen is wat minder gecompliceerd. Nou ja, tot je vragen gaat stellen. Eva, de virtuele medewerkster van de afdeling klantenservice van de NS, raakt al snel de draad kwijt.
Kijk op liftmagazine.nl voor een preview en gratis downloads
OOK LIEFHEBBER VAN WANDELEN? LIFT Magazine is hét tijdschrift over wandelen, trekking en actieve vakanties. Met prachtige reportages over avontuurlijke reisbestemmingen, testen van de nieuwste buitensportmaterialen en ieder nummer een wandelroute in Nederland, compleet met kaart en routebeschrijving.
WWW.LIFTMAGAZINE.NL
62 E-BIKE & TREKKING
Eva: “Welkom bij de Klantenservice van NS. Waarmee kan ik u van dienst zijn? Ik: “Mag een e-bike mee in de trein?” Eva: “Heeft u een vraag over de reisplanner? Ik: “Nee.” Eva: “Okay, dat was niet wat u bedoelde. Ik begrijp het nog niet helemaal. Wat bedoelt u?” Ik: “Mag een e-bike mee in de trein?” Eva: “Sorry, dat snapte ik even niet. Ik zou graag nog een keer van u willen horen waarmee ik u van dienst kan zijn.” Dan maar even bellen. De ‘Eva’ van vlees en bloed moet ze even nadenken, maar geeft uiteindelijk een bevredigend antwoord: voor de e-bikes gelden dezelfde regels als voor een gewone fiets. Kosten zijn € 6,-, de enige restrictie is dat vervoer alleen buiten de spitsuren mag plaatsvinden, tenzij je een e-vouwfiets hebt. In het weekend mag de e-bike altijd mee. Uiteindelijk geen probleem dus. Internationaal is het een zoektocht. Wat mag wel, wat mag niet. Na wat telefoontjes blijken de regels hetzelfde als bij de NS, alleen mag de fiets in de buitenlandse treinen niet overal mee. Op de websites van de diverse vervoerders kan je de kosten en regels vinden. Vooral de DB (Deutsche Bahn) is zeer uitgebreid met zijn informatie. Ook het meenemen van de e-bike met de auto vraagt om aandacht. Een voorwaarde is een trekhaak. Natuurlijk, een drager op de achterklep kan ook, maar die kunnen minder gewicht aan dan een trekhaakdrager. En bovendien: wie tilt z’n e-bike even een meter omhoog om die aan een drager te hangen? Er zijn nog meer valkuilen. Veel automobilisten zijn de laatste jaren ‘kleiner’ gaan rijden. Goed voor het milieu en de portemonnee, maar onhandig als je e-bikes wilt vervoeren. De kogeldruk van de trekhaak gaat bij kleine, lichte auto’s ook naar beneden en twee e-bikes meenemen is dan niet altijd mogelijk. Regelmatig zie ik auto’s rijden waarbij de fietsendrager bijna de weg raakt omdat het gewicht van de fietsen te hoog is. Gevaarlijk! Je moet er niet aan denken dat de hele boel van de trekhaak af komt. Want dat gebeurt. Je zult de eerste niet zijn die z’n fiets op de snelweg ‘verliest’. Informeer dus voordat je een drager gaat aanschaffen wat de maximaal toegestane kogeldruk van je auto is én wat de maximale belading van de drager is. Bij overschrijding van dit gewicht ben je niet verzekerd als het fout mocht gaan, je bent dus gewaarschuwd. Fietsendragers zijn te kust en te keur te koop. We zullen in één van de volgende uitgaven zeker een grondige test brengen. Maar als je nu al een keuze gaat maken, kies dan voor een dertienpolige aansluiting. De Europese regels zullen in de toekomst aangepast worden, waarop je dan al vooruitloopt en de beschikking hebt over mistlamp en achteruitrijlamp en dus meer veiligheid. Ik wens je veel veilige fietskilometers deze zomer! - Ruud Worm
e-BIKE & trekking verschijnt in 2014 vier keer!
AANBIEDING NEEM NU EEN ABONNEMENT* OP e-BIKE & TREKKING EN ONTVANG EEN REGENJAS VAN REGATTA REGATTA PACK-IT REGENJACK* · Waterdicht · Ademend · Afgeplakte naden · Compact opvouwbaar · Inclusief opbergzakje
Winkelwaarde
€ 29,95
* Zolang de voorra voorraad aad strekt strekt. Op Op=op! op!
BON
Naam:
M/V
Leeftijd:
Ja, ik neem een abonnement op e-BIKE & trekking Magazine. Ik betaal slechts €24,95 en ontvang 4 nummers van e-BIKE & trekking en een Regatta Pack-It regenjack.
Adres:
Heren:
M
L
XL
XXL
Bank- of gironummer:
Dames:
38
40
42
44
Postcode en plaats: Land: (Belgische abonnees ontvangen een factruur)
E-mail: Hierbij machtig ik de klantenservice van e-BIKE & Trekking om het verschuldigde bedrag tot wederopzegging van mijn rekening af te schrijven. Het cadeau wordt binnen vier weken na betaling verzonden.
Stuur de bon of een kopie naar: Klantenservice e-BIKE & Trekking, Postbus 104, 3740 AC, Baarn. Of mail naar klantenservice@e-bikeandtrekking.nl
Telefoonnummer: Datum:
Handtekening:
broncode: 334-0213 E-BIKE & TREKKING 63
Daarom een Flyer E-Bike!
TESTAR
STANDAARD 5 JAAR GARANTIE Als enige fabrikant standaard 5 jaar garantie op de fiets
WINNA
ULTIEME STABILITEIT EN VEILIGHEID Hét voordeel van een middenmotor: ultieme stabiliteit van de fiets PANASONIC PREMIUM MOTOR Krachtige, soepele 26V (Premium) of 36V (Deluxe) motorondersteuning met krachtsensor BESTE RIJEIGENSCHAPPEN Zelfs zonder trapondersteuning fietst de Flyer licht en soepel ALLEEN DE BESTE MERKEN Wij gebruiken de beste materialen en accessoires, voor fietsen zonder zorgen
Voor iedereen is er een Flyer E-Bike! Het Zwitserse E-Bike merk Flyer begon in 1995 met het ontwerpen en produceren van Flyer fietsen. Vanaf het begin hebben we slechts één ambitie: de beste E-Bikes maken. Welke fiets u ook zoekt, Flyer heeft deze in het assortiment. Van stadsfiets tot tandem, van vouwfiets tot mountainbike....
Flyer C-Serie De Flyer C-Serie is ontworpen voor maximaal comfort. De lage instap, de rechtere zitpositie garandeert comfortabel en ontspannen fietsen.
Flyer T-Serie Er op uitgaan om ontspannen trips te maken daar is de T-serie voor bedoeld. Dit model wordt ook veel gebruikt als alternatief voor woon-werkverkeer.
Flyer L-Serie Nog sportiever dan de T-Serie en zeer geschikt voor lange fietstochten. De extra framebuis maakt het frame extra stijf voor probleemloos fietsplezier.
Flyer X-Serie Het onmogelijke mogelijk maken dat doet de Flyer X-Serie mountainbike! Stoer, sportief en voor als het nodig is een duwtje in de rug.
Flyer Vouwfiets In de auto, boot, caravan, of trein: vouwen, meenemen in enkele bewegingen uitvouwen en weg ‘vliegt’ u op uw Flyer vouwfiets.
Flyer K-Serie Eén van de eerste E-Bikes met een carbon frame. Sportief en elegant, een schoonheid om te zien.
BEKIJK ONS GEHELE ASSORTIMENT OP WWW.FLYER-FIETSEN.NL