inhoud
58 Sharing Travel Reizen met locals
16 Rota Vincentina Trektocht langs de Portugese kust
Spotguide Oostenrijk 24 Mittersil 46 Karinthië 56 Lech-Zürs 61 Brandnertal 74 Ötztal
36 Moordplek Zuid-Tirol
Trektocht naar vindplaats gletsjerman Ötzi
64 Aan een zijden draadje
Himalayabruggen in de Alpen
66 Gear & Gadgets Reuzehandige mini tools
40 Avontuur in miniatuur
Grootse avonturen in het klein
26 Wandelroute NL Struinen langs de IJssel
44 Techniek
Punten scoren op de Salzburger Almenweg
Dwars door de Canadese Rockies
De Albanese Alpen
Stap voor stap naar je eerste trektocht
48 Hutten stempeltocht 30 Great Divide Trail
68 Ruig en exotisch
54 Fotografie
Zo maak je een wereldplaat
05 Aanloop 08 Onderweg 12 Colofon 12 Nieuws 22 Uitgeprobeerd 26 Wandelroute NL 30 Lezers Beleven 34 Contact Met 40 Out of the box 44 Stap voor Stap 47 Reisadvies 52 Wat is dat? 54 Fotografie 66 Gear & Gadgets 75 Historie 76 Next Level 77 Word nu abonnee 78 Vooruitblik
coverfoto: Swiss-image.ch / Christian Perret
6
Trektocht
Het best bewaarde wandelgeheim van Portugal Rota Vicentina
Tekst en fotografie: Marieke Boerlage, Kim Stout
De Costa Vicentina is een van de best bewaarde geheimen van Portugal – misschien zelfs wel van Zuid-Europa. Nu het langeafstandspad Rota Vicentina is geopend, ontdekken steeds meer wandelliefhebbers de schoonheid van deze Portugese regio. Voor Marieke Boerlage was het haar wandeldebuut. Samen met Kim Stout wandelde zij 230 kilometer verdeeld over twaalf etappes.
Boven
De binnenlandse Historical Way volgt het Europese Grote Routepad (GR) tot aan het eindpunt Cabo de São Vicente.
16
Midden
Elk voorjaar wordt het duingebied van de Costa Vicentina bedekt door een felgekleurd bloementapijt.
Onder
De 13e-eeuwse Igreja Matriz in Santiago do Cacém is het startpunt van de Rota Vicentina.
“Waar gaan jullie naartoe, meninas?” De oude visser kijkt ons vriendelijk aan terwijl wij hem bepakt en bezakt tegemoet komen lopen. “Naar Cabo de São Vicente, Senhor”, antwoorden wij hem. “Helemaal te voet?” De grijsaard schudt lachend zijn hoofd en wendt zich weer tot zijn hengel. Wij vervolgen gestaag onze route door het glooiend duinlandschap en langs de dramatische rotspartijen en prachtige verlaten stranden. De lange wandelkilometers door het mulle zand maken de blauw-groen gemarkeerde Fisherman’s Trail zeker niet makkelijk, maar het adembenemende en eindeloze uitzicht over de Portugese westkust is het ploeteren meer dan waard. Het duinpad brengt ons in Azenha do Mar, een vissershaventje waar de tijd lijkt stil te staan. De namen van de paar straten die het slaperige dorp vormen, verwijzen toepasselijk naar de zee: Octopusstraat, Zeekrabweg, Brasemstraat. Als we aankomen bij het enige restaurant van Azenha do Mar, zijn we verbaasd over de plotselinge drukte. Elke tafel in het eenvoudige, typisch Portugese tentje is bezet en op het terras wachten groepjes wandelaars geduldig tot het hun beurt is om aan te schuiven voor een lokaal gerecht. Veel verser dan hier kun je de vis niet krijgen.
Van dorp naar dorp De Costa Vicentina is een van de best bewaarde geheimen van Portugal – misschien zelfs wel van Zuid-Europa. In tegenstelling tot de zuidelijke kuststreek van de Algarve, tref je hier in het westen geen megaresorts, golfbanen, stampende discotheken of hordes roodverbrande en beschonken toeristen. Het gebied dat wij al wandelend doorkruisen heet het Parque Natural do Sudoeste Alentejano e Costa Vicentina en beslaat 75 duizend hectaren pure en ongerepte natuur. Het beschermde park was altijd al een favoriete wandelspot, maar sinds in 2012 de Rota Vicentina is geopend, ontdekken steeds meer wandelliefhebbers de schoonheid van deze Portugese regio. De Rota (route) telt in totaal 350 wandelkilometers en bestaat uit twee takken: de binnenlandse Historical Way en de daaraan parallel lopende Fisherman’s Trail langs de kust. Wij maken een combinatie van beide trails en lopen in totaal 230 kilometer verdeeld over twaalf etappes. De Rota Vicentina is mijn wandeldebuut. Nooit eerder maakte ik een dergelijke trektocht te voet, het dagelijks wandelen met rugzak en stok van dorp naar dorp is een volkomen nieuwe ervaring voor mij. Kim, mijn
HIKE & Trekking
Linksboven
De IJssel is een aftakking van de Rijn en stroomt van Westervoort naar het Ketelmeer.
We beginnen de wandeling met een korte route door het centrum van Zutphen. Natuurlijk is er de verleiding om de stad direct via de oude IJsselbrug te verlaten en de rust langs de uiterwaarden van de rivier te zoeken. Maar de sfeer die de historische Hanzestad uitstraalt is mooi. Het geeft de wandeling een extraatje. In ons geval een lekker extraatje. We banen ons een weg door het winkelend publiek en lopen naar de Houtmarkt, waar we binnenstappen bij koffiehuis het Volkshuis. Hun appeltaart is tot buiten de stadsgrenzen bekend. En zo zitten we al na een kwartier wandelen uitgebreid te pauzeren. Zutphen is een van de oudste steden van Nederland. Rond 1055 wordt de naam voor het eerst genoemd. Maar al honderden jaren eerder woonden er mensen op de rivierduinen tussen de IJssel en de Berkel. De marktpleinen waarover wij onze wandelroute vervolgen, vormen samen met de Groenmarkt een
breed lint door het centrum. Na de verwoesting van de stad door de Vikingen is hier een verdedigingslinie gemaakt met een gracht en een ringwal. De welvaart die de Hanzetijd bracht is duidelijk zichtbaar. Langs de route staan mooie pakhuizen en koopmanshuizen. Niet veel later lopen we over de oude stalen IJsselbrug. Met ronkende auto’s en langs denderende treinen om ons heen bereiken we de westoever van de IJssel. Zodra we de Vliegendijk op wandelen verdwijnen de stadse geluiden en kan de rustieke wandeling pas echt beginnen. Tientallen ooievaars Al snel verlaten we de weg over de dijk door over een hekje te klimmen en we struinen een stuk door de Rammelwaard, langs de oever van de IJssel. Deze alternatieve route blijkt ons in richting van de Zandenplas te sturen, waar vroeger zand en klei werd gewonnen. Omdat wij onze voeten nu nog even droog willen houden, volgen we een karren-
Linksonder
De wandeling begint met een korte route door het centrum van Zutphen.
Rechtsboven
Wandelend over de Vliegendijk langs de Rammelwaard.
Rechtsonder
Appeltje voor de dorst in de Nijenbeker Klei.
spoor terug naar de dijk. Zo krijgen we een prachtig panorama voorgeschoteld. De uiterwaarden zijn groen en vol leven. Aan de oever van een waterplas en door de weilanden zien we tientallen ooievaars rondstappen. Het is een spectaculair gezicht als even later een groep boven ons cirkelt. Begin jaren negentig werden er jaarlijks gemiddeld vijf ooievaars in de IJsselvallei geboren, tegenwoordig zijn dat er ruim honderd. Voor een betere doorstroming van de rivier gaan Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer de uiterwaarden aanpassen. De oude wilgen die we zien zullen bespaard blijven, maar een deel van het ooibos zal worden gekapt. Ook de dijk zal worden verlegd. Oude burcht Als we de polder Nijenbeker Klei in lopen wordt de route steeds mooier. Dwalend tussen de weilanden, bekijken we bij een uitnodigende overhellende tak van een appelboom of de appels al rijp zijn. Even later bereiken we de ruïne van Kasteel Nijenbeek. De oude vervallen burcht ziet eruit als in een sprookje. Tijdens de opmars van de geallieerden werd op 12 april 1944 de burcht grotendeels verwoest. De bezetter werd verdreven. Ondanks dat de muren een dikte hebben van anderhalve meter is de voorburcht verdwenen en de toren zwaar gehavend. Helaas kunnen we de ruïne niet betreden. Mede door de weersinvloeden staan delen van de toren op instorten. Er zijn vergevorderde plannen om de
27
Avontuur
Zuid-Tirol, Italië
De moord op Ötzi senjoch is al sinds de prehistorie een belangrijke noord-zuidovergang. Of is deze man op de vlucht? Moordaanslag Wie of wat hij ook is, zijn kleding van geiten-, herten- en berenhuiden is optimaal aangepast aan de harde omstandigheden in de bergen. Over zijn kleding draagt hij een mantel die is gemaakt van riet. Deze beschermt hem niet alleen tegen regen en sneeuw, maar kan hij ook gebruiken als schuilhut, isolatiematje of als deken. Op zijn hoofd prijkt een kostbare must van berenvacht. Zijn schoenen zijn gevoerd met hooi en hebben brede zolen die geschikt zijn om op sneeuw te lopen. Beenbeschermers van geitenleer, die aan de schoenen zitten vastgeknoopt, voorkomen dat er sneeuw zijn schoenen kan binnendringen. Ook draagt hij een complete jacht- en overlevingsuitrusting met zich mee: een koperen bijl, een dolk en een pijl en boog. In zijn rugzak zit een net voor de konijnenjacht, stukken vuursteen en een genaaide ronde doos van berkenbast waarin een smeulend houtskooltje zit waarmee hij eenvoudig een vuurtje kan maken. Al met al een flinke uitrusting van circa dertig kilo, terwijl de man zelf niet zwaarder weegt dan vijftig kilo. Uit het niets wordt er plotseling op hem geschoten. Een pijl met vuurstenenpunt dringt zijn lichaam binnen en de man sterft op deze desolate plek aan zijn verwondingen.
Tekst & foto’s: Timo de Boer
In 1991 werd hoog in de bergen van Zuid-Tirol een mummie gevonden. De vondst was een archeologische sensatie. HIKE & trekking ging afgelopen zomer terug naar de plaats delict waar gletsjerman Ötzi 5300 jaar geleden werd vermoord.
Het is het jaar 3200 voor Christus. Op het Tisenjoch, aan de rand van de gletsjer Niederjochferner in de Ötztaler Alpen loopt een man. Het is het gebied waar eeuwen later de grens tussen Oostenrijk en Italië zou komen te liggen. Hier op 3200 m hoogte bestaat het landschap uit niets meer dan stenen, sneeuw en ijs. Wat de man hier zo hoog doet in de bergen is onbekend. Is hij een herder? Om de hoge weiden van het Ötztal in Oostenrijk te bereiken, steken herders hier met hun kudde de hoofdkam van de Alpen over. Is hij een jager op zoek naar gemzen? Of is hij een handelaar? Het Ti-
36
Gletsjerlijk Het is 19 september 1991. Het Duitse klimechtpaar Helmut en Erika Simon daalt af van de Finailspitze (3514 m) die ze hebben beklommen. Daarbij wijken ze iets af van de route die normaal gebruikt wordt door bergbeklimmers. Op het Tisenjoch zien ze tot hun afgrijzen ineens een lijk uit het gletsjerijs steken. Alleen het bovenlichaam is zichtbaar en het gezicht van de persoon ligt in een plas gletsjerwater. Het is de laatste vakantiedag van Helmut en Erika en ze hebben op hun filmrolletje nog precies één beeld over om een foto van het dode lichaam te maken. In de Similaunhütte maken ze melding van hun vondst, waarna de politie wordt ingeschakeld. Die vermoed dat het gaat om een bergklimmer die tien of twintig jaar geleden door een ongeval is omgekomen. Met
Huttentrektocht
Punten scoren op de Salzburger Almenweg Großarl, Salzburgerland Tekst: Brigiet Bluiminck Fotografie: Heiko Mandl
Ik ben een herintreder. Op wandelgebied dan. Met drie jonge kinderen is het alweer tè lang geleden dat ik mijn wandelschoenen aan heb gehad. Ja, op de Veluwse hei, maar dat telt niet echt. Nu de jongste het eerste jaar doorstaan heeft, en ik dus ook, heb ik weer zin in het echte werk. Maar niet te extreem. Daarom ga ik naar Großarl in de Oostenrijkse regio Salzburgerland. Hier zijn de Alpen vriendelijk en glooiend, maar uitdagend genoeg als ik daar trek in krijg.
48
Linksboven
De eerste stempel – goed voor 10 punten – is binnen! Nog 40 punten te gaan voor een speld. Groot
Almhut Weissalm ligt op een fenomenaal plekje op de 350 kilometer lange Salzburger Almenweg. Rechtonder
Margarete Huttegger van Biohof Steinmannbauer in Hüttschlag verwelkomt haar gasten gemoedelijk.
Spotguide Brandnertal
HIKE & Trekking
Brandnertal Vorarlberg, Oostenrijk Foto's: Brandnertal Tourismus
In het zuiden van het Oostenrijkse Vorarlberg, in de onmiddellijke nabijheid van de Alpenstad Bludenz, ligt het Brandnertal. In het dal liggen de plaatsen Brand, Bürserberg en Bürs. Het landschap wordt gedomineerd door bergen, gletsjers, bossen, bergmeren- en rivieren. Bundesland Vorarlberg is aangenaam klein en meet slechts 95 kilometer van noord naar zuid, van de Bodensee tot aan de Arlberg. De deelstaat ligt in het uiterste westen van Oostenrijk, tegen de grens met Zwitserland, Liechtenstein en Duitsland. Traditionele huizenbouw en gebruiken gaan hier in hand in samen met het leven anno 2014. Dit is ook de plek waar het Rätikon uit het landschap omhoog rijst. Het Brandnertal is de ideale uitvalsbasis om dit bergmas-
sief te ontdekken. Wandelpaden nemen je mee langs bruisende beken en watervallen, groene almen en blauwe bergmeren. Maar voeren je ook door een hoogalpiene landschap met rotsen, steil aflopende graten en gletsjers. Dankzij 400 kilometer aan wandelpaden kun je hier alle kanten op, of je nu recreatieve wandelaar of ervaren bergbeklimmer bent. Om te eten en te slapen kun je onderweg terecht in bemande berghutten. Twee nieuwe comfortabele kabelbanen
leiden je direct naar het beginpunt van je wandeling. Alle wandelpaden en routes in het Brandnertal en omgeving vind je op de interactieve kaart van de
website van het Brandnertal. Met veel informatie en gastronomische tips. brandnertal.at/nl vorarlberg.travel
61