#1 2016
wandelen – actieve vakanties
€ 4.95
+ Vorarlberg Special
Van jungle tot woestijn
+ Family Edition
49 dagen zandhappen
Bushwalking in Brazilië
Doorsteek van de grootste woestijn ter wereld
Dwars door het regenwoud
Naar het dak van Salzburgerland
Beklimming van de Grossvenediger op sneeuwschoenen SE ATRE KKI NG
Trekking ter land en ter zee BP
MICRO AVONTU U R FLE VOPOLDE R
Struinen door de Stille Kern
Vulkaan in de oceaan
HIKE & CART
Innsbrucker Almenweg
Hiking hotspots Azoren, Madeira en Tenerife
SCHOE N E N ABC
Kies de juiste wandelschoen
hikeandtrekking.nl
1
#1 2016 - € 4,95
erdmannpeisker / Robert Bรถsch
Tested by heart. Ons DNA: Absolute Alpine Ons laboratorium: de bergen. Bij het bekende drietal Eiger, Mรถnch en Jungfrau hebben we onze producten grondig onderzocht. Het resultaat: hartslagversnellers met Zwitserse kwaliteit. De bijwerkingen: verhoogde aanmaak van endorfine en adrenaline. Nu is het aan jou: ervaar de nieuwe Mammut-collectie! www.mammut.ch
Runbold Light IN Jacket
Alto Guide High GTX
Lithium Light
Inhoud
48 WILDKAMPEREN 2.0
Bivakkeren onder de blote hemel
Extra b dit ij num mer
14 NAAR HET DAK VAN SALZBURGERLAND
Beklimming van de Grossvenediger op sneeuwschoenen
52 SCHOENEN ABC
22 MICRO AVONTUUR FLEVOPOLDER
Struinen door de Stille Kern
26 HIKE & CART
Kies de schoen die bij je past
Vorarlberg Special Veelzijdige Oostenrijkse vakantiebestemming
54 WANDELROUTE VEENHUIZEN
Met routebeschrijving en gps-tracks
Innsbrucker Almenweg
Family Edition De leukste vakanties voor avontuurlijke gezinnen 36 SEATREKKING
Trekking ter land en ter zee
58 49 DAGEN ZANDHAPPEN
Doorsteek van de grootste woestijn ter wereld
62 ONDERHOUD REGENJACK
Wassen en impregneren
64 VULKAAN IN DE OCEAAN
42 WARMLOPEN VOOR RIO 2016
Hiken in Caribisch Brazilië
Hiking hotspots Azoren, Madeira en Tenerife
Coverfoto: Fjällräven
3
04 AANLOOP 06 WANDERLUST 10 COLOFON 10 NIEUWS 20 UITGEPROBEERD 22 MICRO AVONTUUR NL 30 WERELDBAAN 32 LEZERS BELEVEN 35 GEAR & GADGETS 38 VERHAAL ACHTER D E FOTO 40 TECHWALK 48 HIKING GUIDE 52 BUYER’S GUIDE 54 WANDELROUTE NL 61 HISTORIE 62 ONDERHOUD 64 TREKS & TRAILS 66 WORD NU ABONNEE 67 VOORUITBLIK
Aanloop
Outdoor Research
Magische momenten
H
et was een van mijn slechtste nachten ooit. Die keer dat ik aan de voet van de machtige noordwand van de Grandes Jorasses in de Franse Alpen bivakkeerde. In de sneeuw op de gletsjer. Uit gewichtsbesparing had ik geen slaapzak en matje meegenomen. Alleen een bivakzak. Liggend op het klimtouw en met mijn voeten weggestoken in mijn rugzak, in een poging om nog enigszins warm te blijven, deed ik natuurlijk geen oog dicht. Tot overmaat van ramp begon het ook nog te sneeuwen en te onweren. Heel wat betere herinneringen bewaar aan ik het bivak in de Atacama woestijn in Chili waar het licht van de volle maan de zanden zoutkristallen deed schitteren. En waar ik de volgende ochtend vanaf een hoog zandduin de zon zag opkomen. Zo’n zelfde mooi moment beleefde ik op de top van Jebel al-Deir, de hoogste
He HIKE t trekk & team ing actie in
berg van Egypte. Daar was overigens wel een mindere nacht aan vooraf gegaan. Want wie rekent er nu op dat het in de Sinaïwoestijn gaat sneeuwen? Met alleen een matje en slaapzak was ik er in ieder geval niet op voorbereid. Bivakkeren zonder tent heeft uiteraard mindere kanten als het weer niet mee werkt. Maar overnachten onder de blote hemel blijft iets magisch. Je leest er alles over op pagina 48.
Reisfotograaf Tom van der Leij trok door het Atlantische regenwoud van Ilha Grande (Brazilië) >> pagina 42
Reisjournalist Johan Lambrechts dook in de historie van het fleece jack >> pagina 61
Natuurfotograaf Werner van Steen maakte de ultieme foto van de Cerro Torre in Patagonië >> pagina 38
Redacteur Timo de Boer
4
w w w.in nsbruck .info
INNSBRUCK TOURISMUS GRAFIK h.a.
Hoge bergen, sterke stad Eerst wandelen, dan winkelen – of andersom: Innsbruck is de enige stad waar je belevenissen in de natuur en city feeling perfect kunt combineren. Ontdek de almen en bergen rondom de stad. Met het kosteloze bergwandelprogramma van de Alpin Schule Innsbruck bereik je je doel moeiteloos en veilig. In Innsbruck en zijn vakantiedorpen staan je talloze bergtochten, klimpaden, bikepaden en andere uitdagingen in alle moeilijkheidsgraden te wachten. www.innsbruck.info
Oostenrijk: Salzburgerland
14
HIKE & Trekking
Naar het dak van Salzburgerland Beklimming van de Grossvenediger op sneeuwschoenen Tekst & en fotografie: Timo de Boer
Dit jaar is het 175 jaar geleden dat de Grossvenediger (3666 m) werd beklommen. Tegenwoordig bereiken tijdens het zomerseizoen dagelijks honderden mensen de top. Veel minder druk is het in het voorjaar wanneer je op sneeuwschoenen de hoogste berg van Salzburgerland kunt beklimmen.
15
3
september 1841. PANG. PANG! Met pistoolschoten, het drinken van wijn en het planten van een vlag wordt het bereiken van de top van de Grossvenediger gevierd. De Grossvenediger ligt in de Hohe Tauern, een langgerekt bergmassief waarin zich de hoogste bergen van Oostenrijk bevinden. Terwijl de Grossglockner – met 3798 meter de hoogste berg van Oostenrijk – al in 1800 werd beklommen, liet de beklimming van de Grossvenediger nog 41 jaar op zich wachten. Dat had vooral te maken met de afgelegen ligging van de berg. Tijdens een eerdere poging in 1828 was de top weliswaar
LINKS Boven de wolken waan je je letterlijk op het dak van Salzburgerland. RECHTSBOVEN Tekening van de eerste beklimming in 1841. RECHTSONDER In 1991 werd de beklimming van 1841 verfilmd. Met enige regelmaat wordt deze film vertoond in NationalparkWelten in Mittersill.
Uitgeprobeerd
Wanderlust KEEN WANDERER WP Met de Wanderer WP aan je voeten krijg je direct zin om erop uit te trekken. Al eerder probeerde het HIKE & trekking testteam de Durand uit, een hoge hiker. De Wanderer is een vergelijkbare schoen maar dan in een semi midcut uitvoering. Door zijn iets verlaagde schacht ten opzichte van midschoenen geniet je van meer flexibiliteit rond de enkels. Extra comfortabel is de Wanderer WP door de brede voorvoetpartij en de wat slankere hielpartij. Dit resulteert in extra ruimte voor de tenen in combinatie met een optimale hielfixatie. De tussenzool die rechtstreeks wordt geïnjecteerd aan de profielzool enerzijds en het bovenwerk anderzijds, is gemaakt van een speciale PU-mix die zijn veerkracht vele malen langer behoudt dan traditioneel PU of EVA. Duurzame demping dus. Het bovenwerk bestaat een combi van nubuckleer en suède waarin het Keen Dry membraam zit verwerkt. Dit zorgt ervoor dat water niet van buiten naar binnen kan lekken, maar transpiratiedamp wel van binnen naar buiten kan ontsnappen. De Wanderer WP is een nieuwkomer in de European Made collectie van Keen waarvan de schoenen worden vervaardigd in… je raadt het al, Europa. Hiermee zet de schoenfabrikant stappen naar een duurzamere productie om de footprint die het achterlaat op deze aardbol zo klein mogelijk te maken. Prijs: € 159,95 keenfootwear.com
+ Ruimte voorvoet + Demping + Duurzaamheid
Maatpak voor hikers THULE CAPSTONE 50L Bring your life. Deze slogan staat bij het Zweedse Thule al sinds 1942 voor het gemakkelijk en efficiënt vervoeren van alles wat je op reis wilt meenemen. Thule, vooral bekend van de fietsendragers en dakkoffers, maakt de laatste twee jaar snel naam met zijn technische rugzakken. De Capstone is verkrijgbaar met een inhoud van 32, 40 en 50 liter en elk volume is er in een apart model voor dames en heren. Wij gingen aan de wandel met de 50 liter uitvoering, een mooi maatje voor een weekendtrip of meerdaagse (hutten)tocht. De Capstone, ook de modellen van 32 en 40 liter, is uitgerust met het MicroAdjust draagsysteem waarvan je de ruglengte op simpele wijze kunt afstellen (over een lengte van 10 cm). Dit kan desgewenst tijdens het lopen gebeuren. Daardoor zit de rugzak als een maatpak en wordt een zeer hoog draagcomfort geboden. Het mesh rugpand garandeert een constante verversing van de lucht tussen rug en rugzak. Behalve in draagcomfort blinkt de Capstone ook uit in gebruiksgemak. De inhoud
van het hoofdvak is maar liefst via drie ingangen toegankelijk; van boven, van voren en van opzij. De sneeuwflap heeft een ruime opening omdat je deze naar twee kanten toe kan opentrekken. Met regenhoes, bevestigingsmogelijkheden voor trekkingpoles, elastische zijvakken waarin een drinkfles past, een groot elastisch vak aan de voorzijde, ritsvakken op de heupband en een vak voor een Camelbak is de rugzak heel compleet uitgerust maar heeft desondanks een clean en strak uiterlijk. Prijs: € 169,– (v.a. € 119,–) thule.com
+ Draagcomfort + Ruglengte eenvoudig verstelbaar + Drie toegangen hoofdvak + Bevestigings- en opbergmogelijkheden. + Geïntegreerde regenhoes + Strak design
Het nieuwe Zwitserse zakmes SWIZA Het Zwitserse zakmes kent veel varianten. De zakmessen van Swiza zijn nog maar net op de markt maar zetten wat ons betreft een nieuwe standaard. Het design is oogstrelend en door de ergonomische vormgeving en soft-touch grip liggen de messen bijzonder prettig in de hand. De tools zijn makkelijk met linker- of rechterhand te openen door een extra grote opening in het lemmet. Je hoeft niet bang te zijn om je nagels te breken. Alle tools hebben een vergrendeling die je makkelijk kunt deblokkeren door op het knopje te drukken dat fraai zit weggewerkt onder het logo van de Zwitserse vlag. De startcollectie van Swiza bestaat uit vier modellen, met keuze uit zes of elf functies. In vier verschillende kleuren. Ja, ook in traditioneel rood. In de loop van 2016 zullen er nieuwe modellen aan de collectie worden toegevoegd. Prijs: v.a. € 29,95 robijns.nl
+ Design + Ergonomische vormgeving + Makkelijk te openen + Vergrendeling + Kwaliteit
20
Micro Avontuur Nederland
Struinen door de Stille Kern 24 uur
Tekst & fotografie: Jeffry Oonk
Het Flevolandse Holsterwold met de Stille Kern is een wildernis waar je onbeperkt door heen mag struinen. Ideaal terrein voor een micro avontuur onder zeeniveau.
E
Wie avontuur wil beleven hoeft niet ver of lang te reizen. Dat bewijst International Mountain Leader en Wilderness Guide JEFFRY OONK in deze serie. In tochten van maximaal 24 uur trekt hij met zijn bivakuitrusting door de mooiste Nederlandse natuurgebieden.
en koppel gaaien vliegt met hun krassende roep achter elkaar aan. De koude voorjaarslucht wordt dreigend grijs. Een harde wind doet de takken van de hoge populierenbomen flink heen en weer zwiepen. Voor mij vluchten drie geschrokken reeën de dichte bossen in, ze zijn in een oogwenk verdwenen. De grond is kapot getrapt door Konikpaarden en grote hopen paardenmest liggen verspreid door het veld. De hele kudde staat bijeen aan de rand van een open veld. Een jong veulen staat verscholen in de groep, terwijl twee hengsten hun hiërarchie aan het bepalen zijn. De vette kei van de voormalige Zuiderzee bodem zuigt en plakkerige modder spat tot in mijn gezicht. On-Nederlandse natuurbeleving De Randmeerbossen in de zuidoosthoek van de Flevopolder vormen samen het grootste loof-
bos van Nederland. Op de natte vruchtbare kleibodem is in vijftig jaar tijd een schijnbaar ondoordringbaar bos ontstaan en daarmee is het Holsterwold misschien wel het jongste oerbos ter wereld. Het Holsterwold met de Stille Kern is een wildernis waar je onbeperkt door heen mag struinen. Paden zijn er nauwelijks en dat maakt het wandelen hier een bijna on-Nederlandse natuurbeleving. Beren op de weg Ik struin door een dicht populierenbos. Tussen de buien door schijnt het vale zonlicht door de jonge bladeren aan de bomen. Volgens Google Earth en mijn gps-kaarten moet hier een smalle doorgang zijn. Vaag zie ik iets van wat ooit een pad geweest moet zijn. De bodem is bedekt met een groene loper van frisgroen mos dat fluweelzacht loopt. Ook de onderkant van de bomen is bedekt
22
met een dikke laag mos. De vele dode takken op de grond kraken als ik er op stap, en jonge takkenscheuten zwiepen tegen mijn gezicht. Een enkele sleedoorn toont bloeiend haar schoonheid. Ik verwacht hier elk moment een beer tegen te komen, ze zouden niet misstaan in dit habitat. Bos op de zeebodem Tot zo’n 5.000 jaar geleden lag de zeespiegel een stuk lager dan tegenwoordig. Het voormalige Zuiderzeegebied was een wirwar aan kreken en stukken oerbos waar de Swifterbanders – kleine gemeenschappen van jagers en verzamelaars – hun nederzettingen hadden. Verschillende rivieren, waaronder de Vecht, hebben hier grote hoeveelheden klei afgezet. De smalle kreken waren rijk aan vis en ook liepen er grote zoogdieren rond waarvoor we nu naar Scandinavië moeten
FjAllrAven’s
Donsbelofte Ethisch geproduceerd dons van de hoogste kwaliteit fjallraven.nl/donsbelofte
Johan Skullman, productspecialist en outdoor-expert bij Fjällräven. Expedition Down Parka No.1 is gekozen tot Gold Winner bij de prestigieuze ISPO Awards tijdens de ispo, de grootste wintersportbeurs ter wereld in februari 2015.
Lezers Beleven
Van noord naar zuid over het eiland Skye
Het eiland Skye is een van de meest afwisselende wandelgebieden van Schotland. Qua weer, maar vooral ook qua landschap. HIKE & trekking lezer Afke Brinksma reisde met vriendinnen af naar het noordelijkste puntje van het Schotse eiland waar het startpunt van de Skye Trail ligt. 32
Word nu abonnee
D aanb eze ook ieding is geld Belg ig in ië
Cadeaus voor nieuwe abonnees Mammut T-Trail Reikwijdte: 30 meter (80 lumen) Batterijduur: 80 uur WINKELWAARDE € 35,-
X-Socks Trekking Light
Deuter Wash Bag I + Hey Sport Global Wash
Vochtregulerend Beschermende zones
Mammut Ergonomic Pillow
WINKELWAARDE € 18,95
Opblaasbaar reiskussen Ondersteunt hoofd en nek WINKELWAARDE € 35,95
Toilettas met 3 ritscompartimenten Ophanghaak Wasmiddel voor huid, haar, kleding en afwas Biologisch afbreekbaar WINKELWAARDE € 24,90
Hierbij machtig ik de klantenservice van Maruba b.v. Sports & Travel Publishers om het
Naam:
M/V
verschuldigde abonnementsgeld tot wederopzegging van mijn rekening af te schrijven. Het cadeau wordt binnen vier weken na betaling van het abonnementsgeld verzonden. Ja, ik neem een abonnement op HIKE & trekking en betaal € 36,-.
Leeftijd: Adres:
Ik ontvang 8 nummers (1 jaar) en een Mammut Ergonomic Pillow*. Postcode en plaats: Ja, ik neem een abonnement op HIKE & trekking en betaal € 36,-. Ik ontvang 8 nummers (1 jaar) en een Deuter Wash Bag I,
Land:
inclusief een tube Hey Sport Global Wash*. IBAN nummer: Ja, ik neem een abonnement op HIKE & trekking en betaal € 36,-. Ik ontvang 8 nummers (1 jaar) en een Mammut T-Trail hoofdlamp*.
E-mail:
Ja, ik neem een abonnement op HIKE & trekking en betaal € 36,-.
Datum:
Telefoonnummer:
Ik ontvang 8 nummers (1 jaar) en een paar X-Socks Trekking Light*. Handtekening: Kies je maat:
35–38
39–41
42–44
45–47
48–50
Stuur de bon of een kopie naar: Klantenservice HIKE & trekking Magazine, Antwoordnummer 39144, 1090 WC Amsterdam. Een postzegel is niet nodig. Of mail naar klantenservice@hikeandtrekking.nl
Kijk voor meer cadeaus op hikeandtrekking.nl
broncode: 321-0116
*Zolang de voorraad strekt.
66
Seatrekking
Trekking ter land en ter zee Foto’s: Cedric Schanze en Martina Schlüter
Seatrekking is trekking met diepgang. Met een paar flippers en een paar wandelschoenen trek je langs de kustlijn en verken je de natuur zowel boven als onder water. En een ding is zeker, je houdt geen droge voeten!
36
Brazilië: Ilha Grande
Warmlopen voor Rio 2016 Hiken in Caribisch Brazilië Tekst en fotografie: Tom van der Leij
Op slechts honderdzestig kilometer van olympisch Rio ligt het idyllische eiland Ilha Grande. Je kunt er snorkelen tussen koraal, zeekajakken of gewoon zonnen op een van ‘s lands mooiste stranden. Het is bovendien een van de laatste plekken waar je door Atlantisch regenwoud kunt hiken. 42
HIKE & Trekking
LINKS De biodiversiteit van Ilha Grande is enorm en er leven belangrijke populaties van bedreigde planten- en diersoorten. RECHTSBOVEN In 1502 werd Ilha Grande bij toeval ontdekt door de Portugezen en werd de daarop volgende eeuwen afwisselend bestuurd door de Portugezen, de Spanjaarden en de Nederlanders. RECHTSONDER Hiken op een tropisch eiland heeft zo zijn voordelen: na uren wandelen in de hitte, afkoelen in een waterval.
43
Hiking Guide
Bivakkeren onder de blote hemel Next level in wildkamperen is bivakkeren, slapen in de buitenlucht zonder tent. Klinkt extreem? Met een paar simpele tips voorkom je dat bivakkeren creperen wordt.
bi·vak – plaats waar militairen en bergbeklimmers onder de blote hemel of in tenten overnachten. Het woord verwijst naar het Franse bivouac (nachtwake) dat weer ontleend is aan het oud Nederlandse woord ‘bijwacht’. 48
advertentie
Perfect fit
advertentie
LET THE
HAPPINESS IN!
GEZINNEN WELKOM! De regio Zell am See – Kaprun is het perfecte adres voor een actieve familie-vakantie. Talrijke accommodaties en kinderhotels richten zich met speciale aanbiedingen honderd procent op gezinnen met kinderen. Een spectaculair kinderprogramma rondom de „Vuurdoop‘ van het draakje Schmidolin staat garant voor een spannend avontuur. Met het uitgebreide aanbod van de Zell am See – Kaprun Summercard is er ook voor volwassenen niets meer te wensen. Een gezin met twee kinderen kan dankzij deze kaart tot 800,- euro per week besparen! Alle topattracties zijn namelijk inclusief. De Zell am See – Kaprun Summercard is van 15-05 tot 15-10 beschikbaar voor alle gasten van deelnemende accommodaties. Zell am See-Kaprun Tourismus, 5700 Zell am See, +43 6542-770, welcome@zellamsee-kaprun.com, www.zellamsee-kaprun.com
Inserat_NL_So15_15x10_end.indd 1
51
11-03-15 17:16
Expeditie
49 dagen zandhappen Doorsteek van de grootste woestijn ter wereld Credits: Lorem Ipsum
Een Brit en twee Omani zijn er deze winter in geslaagd te voet de grootste woestijn ter wereld over te steken. Hun trektocht door het Lege Kwartier was een herhaling van een historische expeditie van 85 jaar geleden.
H
QATAR SAOEDI-ARABIË
Doha OMAN
Lege Kwartier
Salalah
et Lege Kwartier van het Arabisch schiereiland – Rub’ al Khali in het Arabisch – is de grootste aaneengesloten zandwoestijn ter wereld. De droogte maakt het gebied onherbergzaam: jaarlijks valt er minder dan 30 mm regen. Zelfs onder bedoeïenen is het gebied berucht. De Brit Mark Evans en de Omanieten Mohammed Zadjali en Amer Al-Wahaibi vertrokken op 10 december 2015 uit Salalah in Oman. Via SaoediArabië liepen ze met hun kamelen naar het eindpunt Doha in Qatar.
58
Een reis van 1.300 kilometer van de ene kust van het schiereiland naar de andere. Het drietal volgde daarbij de voetsporen van de Britse ontdekkingsreiziger Bertram Thomas. Hij legde de tocht in 1930 als eerste westerling af en deed er 60 dagen over. Tot de knieën in het zand De Britse Explorer Evans, bedoeïen en woestijngids Al-Wahaibi en outdoorinstructeur Zadjali slaagden er na 85 jaar als eersten in om de tocht van Bertram te herhalen. Het trio had er 49 dagen voor nodig. Volgens Evans maakten de wind, het zand en de droogte de tocht uitputtend. Hij verloor zeven kilo tijdens de reis. “Het zand was mul, de wind sterk en de temperatuur boven de 30 graden. De kamelen wilden zelfs niet meer verder. Het zwaarst waren de 250
LINKS De tot 250 meter hoge zandduinen die beklommen moesten worden, vormden de zwaarste beproeving tijdens de expeditie. RECHTSBOVEN Vijandige stammen vormden vroeger de grootste bedreiging voor de woestijnreizigers. Mark Evans werd met open armen ontvangen. RECHTSMIDDEN De Brit Bertram Thomas was in 1930 de eerste westerling die een geslaagde doorsteek van het Lege Kwartier wist te maken. Hij schreef er het boek Arabia Felix over dat Mark Evans inspireerde om de woestijntrektocht 85 jaar na dato te herhalen.
Vooruitblik
Het volgende nummer van HIKE & trekking verschijnt 31 maart Bergwandelen in Nederland De Grebbeberg en de minder bekende Laarsenberg zijn onvervalste kuitenbijters. Beide bergen liggen in het zuidelijk deel van de Utrechtse Heuvelrug in het midden van ons land.
Het andere Afghanistan Trekkinggids Jan Bakker trok door de Wakhan Corridor in het Pamirgebergte in Afghanistan. Hij laat ons kennismaken met de pure schoonheid van het landschap en de gastvrije mensen van dit zelden bezochte gebied.
Micro avontuur Gelderse Poort
Te voet door Zell am See-Kaprun
Voor de rubriek Micro Avontuur in Nederland trok Mountain Leader en Canadees Wilderness Guide Jeffry Oonk 24 uur langs de Waal in natuurgebied de Gelderse Poort.
Met ruim vierhonderd kilometer aan gemarkeerde wandelpaden kun je in het Oostenrijkse Zell am SeeKaprun letterlijk alle kanten op. En dat is precies wat wij hier deden.
Klettersteigen in Zuid-Tirol Toe aan een nieuwe uitdaging? Met klettersteigen kom je op plekken die voor bergwandelaars onbereikbaar zijn. HIKE & trekking trok naar de bakermat van het klettersteigen: de Dolomieten in het Italiaanse Zuid-Tirol
67
TEST LICHTGEWICHT RUGZAKKEN