extra: SPANJE SPEciAl SPANJE
PicOs de eurOPa, sierra de GredOs
SPECIAL-SPANJE-new.indd 1
04-07-11 17:34
Outdoor & onthaasten
Spanje is een populaire vakantiebestemming. En niet alleen voor zonaanbidders. Het uitgestrekte land biedt veel mogelijkheden voor een actieve vakantie. Voor deze special reisde ik samen met collega reisreporter Michelle de Groot en fotograaf Joris Lugtigheid naar de Picos de Europa en de Sierra de Gredos. In deze twee berggebieden konden we al onze energie kwijt in hiken, canyoning en mountainbiken. Ook
bezochten we adventure parken en maakten we kennis met via ferrata. Naast actie was er natuurlijk ook tijd voor ontspanning, want onthaasten kunnen de Spanjaarden als geen ander. Alles komt maĂąana. Net als de Italianen nemen ze de tijd voor een goede bak koffie en tijdens de siĂŤsta genieten de locals van een drankje en een pincho in een bar of cafetaria. Een levensstijl die ons prima is
bevallen. Outdoor en onthaasten bleek de ideale combi voor een vakantie. Dit noemen wij nu actief genieten! ~ LIFT reisreporter Joris Birnie
2 spanje special
SPECIAL-SPANJE-new.indd 2
04-07-11 17:34
inhoud
SIErrA DE GrEDOS
PIcOS DE EurOPA
16
10 4 6 8 10 12
12
18
Picos de europa hiken Mountainbiken Via ferrata canyoning
14 sierra de Gredos 16 trekking 18 Mountainbiken
ALgemeen Voordat je naar Spanje vertrekt, kun je veel informatie vinden op de site van het Spaans Verkeersbureau. Hier vind je algemene informatie over het land, de regio’s en de diverse mogelijkheden. Voor vragen kun je ook terecht bij het kantoor van het Spaans Verkeersbureau.
ernAArToe De Picos en de Gredos zijn beide met de auto vanuit Nederland te bereizen. utrecht - Picos de Europa: 1600 km utrecht - Sierra de Gredos: 1840 km Het vliegtuig is een goed alternatief. Iberia en ryanair vliegen op Santander. Hier kan je een auto huren en rijd je in circa anderhalf uur naar de Picos de Europa. Voor Sierra de Gredos vlieg je op Madrid. Dit kan onder andere met ryanair, KLM, easyJet en Iberia. Vanaf het vliegveld is het nog anderhalf uur rijden.
info
Spaans Verkeersbureau Laan van Meerdervoort 8A 2517 AJ Den Haag t +31 (0)70 346 59 00 www.spain.info Spaansverkeerbureau Spanje-in-Nederland SpanjeNederland
PICos de eUroPA
dunbevolkt Spanje is naar West-Europese maatstaven nog altijd dunbevolkt en de inwoners zijn zeer ongelijkmatig verdeeld over het land. De dichtstbevolkte gebieden liggen aan de kust en in de regio Madrid. Het binnenland is dunbevolkt; veel dorpen zijn zelfs vrijwel niet bevolkt doordat veel jongeren naar de kuststeden en Madrid trekken, omdat daar meer en beter werk te vinden is.
realisatie Maruba b.v. sports & travel Publishers Winthontlaan 200, 3526 KV utrecht, t +31 (0)30 289 10 73, www.liftmagazine.nl tekst: Joris birnie, beeld: Joris Lugtigheid, www.jorislugtigheid.nl
mAdrId sIerrA de gredos
CAnArIsCHe eILAnden
SPANJE SPEcIAL 3
SPECIAL-SPANJE-new.indd 3
04-07-11 17:35
introductie
Picos de Europa
Na anderhalf uur klimmen op de PR25, word je beloond met een prachtig uitzicht op Fuente DĂŠ en de rest van het dal.
4 spanje special
SPECIAL-SPANJE-new.indd 4
04-07-11 17:35
De Picos de Europa ligt op circa veertig kilometer van de Atlantische kust. De bergketen dankt haar naam aan de zeevaarders die terugkeerden van hun Atlantische oversteek en vanaf zee de bergtoppen in zicht kregen. De Picos de Europa is het eerste nationale park in Spanje en heeft een oppervlakte van ca. 500 km2. Dit maakt de Picos niet alleen het grootste nationale park in Spanje maar ook in Europa. De Picos de Europa ligt verdeeld over drie Spaanse provincies: Cantabrië, Asturië en León. In deze provincies is lang gevochten tussen Moren (islamieten uit het middeleeuwse Spanje) en christenen. Een strijd die 495 jaar duurde en waarvan je in Covadonga nog restanten van de reconquista (herovering) kunt vinden in de vorm van de Santa Cueva (Heilige Grot). Hier bevindt zich een kapel met de afbeelding van de Heilige Maagd en tevens de graftombe van Don Pelayo. De Picos de Europa bestaat vooral uit kalksteen en is ontstaan doordat de continenten Afrika en India in botsing kwamen met Eurazië, waardoor de aardlagen omhoog werden gedrukt. Onder invloed van de ijstijd en erosie heeft het kalksteen zich gevormd tot het huidige grillige gebergte. Het gebied is populair bij verschillende soorten bergsporters, vooral uit Spanje. Naast hiken, mountainbiken, canyoning, via ferrata, klimmen en kajakken is er ook ondergronds avontuur te beleven. In de Picos liggen enkele van de diepste grotten van Spanje en speleologen ontdekken nog steeds nieuwe. De laatste die in 2007 werd ontdekt is 1507 meter diep en staat daarmee op de tiende plaats in de lijst van diepste grotten ter wereld.
spanje special 5
SPECIAL-SPANJE-new.indd 5
04-07-11 17:35
de Picos is niet alleen bovengronds spectaculair. de bergketen herbergt enkele van de diepste grotten van spanje.
PIcOS DE EurOPA
hiKen op en rond de verschillende bergmassieven van de Picos de europa zijn er oneindig veel mogelijkheden om te hiken. de vele paden kunnen gebruikt worden voor dagtochten en meerdaagse trektochten, waarbij je onderweg overnacht in een refugio. Wij lopen de Pr25, een route die een dag duurt. Je kan kiezen voor een rondwandeling of je neemt vanaf het hoogste punt dezelfde weg weer naar beneden, zoals wij doen. De route begint beneden in Fuente Dé, een oud mijnwerkersdorp. In de buurt van de kabelbaan vind je verschillende overblijfselen die een indruk geven van het leven van de mijnwerkers van toen. De teleférico – die je naar een hoogte van 1800 meter brengt – is een van de langste kabelbanen ter wereld zonder steunpalen. Wij laten de kabelbaan links liggen en gaan lopen. Eerst door een bosrijk dal, maar dat verruilen we al snel voor een smalle trail door de rotsen met links en rechts wat gras. Af en toe is er een behoorlijk steile passage, maar verder is de route prima te lopen, alhoewel een paar wandelstokken hier geen overbodige luxe zou zijn. We wandelen door ‘canal del Embudo’, wat trechter betekent. Het is een ruig gebied met
enorme vergezichten. Boven ons cirkelen grote lammergieren, soms wel drie tegelijk. Dit aanzicht nodigt uit om verder omhoog te lopen. Langs het oude mijnwerkerspad dat deels is uitgehakt in de bergwand liggen links en rechts oude mijningangen. Na zevenhonderd meter stijgen, bereiken we voor ons het hoogste punt op 1900 meter. Het uitzicht op het dal is de inspanning meer dan waard. Wie wil kan een stukje verder lopen om de grot van Liordes te bezichtigen. Bovendien heb je hier de mogelijkheid om over het hele Picos-gebergte uit te kijken, met als hoogtepunt de Pico de San carlos (2392 m). CAngAs de onÍs Op cultureel vlak valt er ook genoeg te halen in de Picos de Europa. cangas de Onís is een van de grotere plaatsen in de omgeving. tijdens de herovering van de christenen op moslims (de reconquista) was het zelfs even de hoofdstad. tegenwoordig doet de wielerronde Vuelta a España regelmatig deze stad aan. Maar cangas is vooral bekend door steekproducten zoals cider en kaas. Op een heuvel buiten de stad ligt de kaasboerderij van José ramón González rivero. Het is een van de weinig overgebleven boerderijen waar nog op authentieke wijze
Gamonéu kaas wordt gemaakt. Deze kaas bestaat uit een mix van koeien-, geiten- en schapenmelk. Na het zouten, worden de kazen gerookt in een rokerij. Het rijpen van de kazen gebeurt vervolgens in grotten in de omgeving. De kaasmakerij ligt vlakbij het meer van Enol.
“een paar wandelstokken is in dit ruige terrein geen overbodige luxe.” LIFT FoTogrAAF JorIs LUgTIgHeId
6 SPANJE SPEcIAL
SPECIAL-SPANJE-new.indd 6
04-07-11 17:36
Cultuur snuiven in Madrid
Madrid is de hoofdstad en grootste stad van Spanje. Dertien kilometer ten noordoosten van Madrid bevindt zich tevens de grootste luchthaven van Spanje; Madrid Barajas. Het ligt op de Spaanse hoogvlakte in het midden van het land. In Madrid is het goed toeven. De meeste wijken hebben hun oorspronkelijke sfeer weten te behouden. Palacio Real en het Retiro Park moet je zeker bezoeken. Maar vergeet ook niet over de kleine marktjes te slenteren. Duizend-en-een restaurantjes, barretjes en terrassen vullen de straten. Overal kun je terecht voor cerveza en tapas. Reizen door de stad gaat eenvoudig per metro.
Retiro Park
TIP! De Picos herbergt veel routes die geschikt zijn voor een- en meerdaagse hikes. Meer dan een kaart en een paar wandelschoenen heb je niet nodig. Zoek een passende route en je bent klaar om te vertrekken. In de Picos zijn veel refugios waar je kunt overnachten, maar we raden je aan wel even van tevoren te reserveren.
Info Algemeen De wandelroutes zijn goed gemarkeerd en kan je prima zonder gids lopen. Ben je van plan meerdaagse tochten of alpiene beklimmingen te gaan maken, dan is een gids aan te raden. Wij werden ondersteund door Guiatrek die de gidsen, kaarten en het materiaal verzorgde. www.guiatrek.es Beste seizoen Doordat het ’s zomers niet heel heet is, loopt het seizoen van april tot en met september. In de wintermaanden ligt er vanaf een hoogte van duizend meter sneeuw en kun je je ski’s onderbinden.
In het dal is het Picos-gebergte een grote groene oase.
spanje special 7
SPECIAL-SPANJE-new.indd 7
04-07-11 17:36
Opperste concentratie tijdens de afdaling die vol ligt met grote ronde keien.
PIcOS DE EurOPA
MOuntainbiKen
de Picos de europa leent zich prima om per mountainbike te ontdekken. Bikers van elk niveau kunnen hun hart ophalen op de steenslagwegen en technische singletracks. routes zijn niet altijd bepijld en een kaart of gids kan noodzaak zijn. maar dan kom je wel op de mooiste plekken in het ruige en groene gebergte. Onze gids Javier heeft vanuit Fuente Dé een route van vijftig kilometer uitgestippeld, die vooral naar beneden gaat. Dat belooft een feestje te worden! Anders dan bij wandelen maken we dit keer dankbaar gebruik van de teleférico. Zorg wel dat je hier op tijd bent, want je mag alleen je fiets meenemen in de eerste of tweede lift. Eenmaal boven prepareren we onze fietsen en gaan op weg. Een brede gravelweg voert ons om de eerste piek (La colladina) heen, waar we uitkijken over een mooie vlakte met sneeuwresten en kleine bergmeren. Beneden ligt een heerlijke afdaling op ons te wachten. Het pad traverseert langs de wanden van een van de hoogste bergen in de Picos. Op het eerste gezicht ziet het er makkelijk uit, maar de grote ronde keien fungeren als knikkers en het kost flink wat moeite overeind te blijven. We rijden vlak boven een prachtige hoogvlakte, waar herders in de zomermaanden
hun vee laten grazen. Even later verruilen we de knikkers voor een zanderig pad, dat heel wat makkelijker rijdt. De afdaling gaat verder over een mooie graat, met links beneden ons een bergbeekje en rechts een klein kerkje. We crossen door een kudde koeien met een aantal boos kijkende toros. Voor de zekerheid doen we een trapje extra. Even later komen we in een klein verlaten dorpje waar vroeger veel mijnwerkers verbleven. De mijn is inmiddels gesloten, maar wij maken dankbaar gebruik van de kleine wegen die de mijnwerkers destijds gebruikten om het gewonnen zinkerts naar beneden te vervoeren. WArmWATerBronnen Halverwege de trip komen we aan in het plaatsje Sotres, waar we even pauzeren met een colaatje. Na de mooie afdaling moet er nu toch echt geklommen gaan worden. Vanaf Sotres krijgen we een vijf kilometer lange klim voor de kiezen, met stijgingpercentages tot 20%! Via het pad, dat overigens zeer goed begaanbaar is, ploeteren we omhoog. Eenmaal op de top parkeren we onze fietsen onder een boom en genieten we van een lunch met brood, Spaanse jamón en chorizo. Na een halfuur zijn we weer helemaal opgeladen voor het laatste deel. We dalen en traverseren door het
bos, afgewisseld met mooie rotspaden langs een diepe afgrond. In Bejes komen we uit op een geasfalteerde weg en rijden we naar La Hermida. Hier kun je in het Spa resort van Hotel Balneario genieten van natuurlijke warmwaterbronnen. Een echte aanrader en de ultieme bekroning op deze mooie mountainbiketocht!
“Mountainbiken in de Picos staat voor uitdagende afdalingen.” LIFT reIsrePorTer mICHeLLe de grooT
8 SPANJE SPEcIAL
SPECIAL-SPANJE-new.indd 8
04-07-11 17:36
Teleférico Fuente Dé De kabelbaan van Fuente Dé kan dagelijks in 3 minuten en 40 seconden 3.500 mensen vervoeren over een hoogteverschil van 753 meter. In de jaren 60 van de vorige eeuw bestudeerde ingenieur José Antonio Odrioloza de mogelijkheid een kabelbaan aan te leggen. In 1962 kreeg het project groen licht van het provinciebestuur en een jaar later werd het ook goedgekeurd door de ministerraad, die op die plek een Parador
(zie elders in deze special) wilde bouwen. Op 21 augustus 1966 werd deze op twee na langste kabelbaan zonder steunpalen ter wereld geopend. Eenmaal boven, vanaf Mirador del Cable, kan je genieten van één van de mooiste uitzichten over de Picos de Europa en het Macizo Central. Naast mountainbikeroutes zijn er ook talloze wandelmogelijkheden.
Ook de Spaanse koning is de schoonheid van dit landschap niet ontgaan. Hij liet hier een luxe berghut bouwen.
Info Georganiseerd Wij maakten gebruik van een mountainbikegids van Guiatrek. www.guiatrek.es
TIP! Je kunt deze trip ook uitbreiden tot een tweedaagse tocht. Begin dan met fietsen vanaf Ojedo of Potes naar Fuente Dé. Pak daar de kabelbaan en rijd naar de berghut Refugio de Aliva. Een mooie plek om te overnachten, maar vergeet niet van tevoren te reserveren. Bezoek ook het bergmeer Lago de Lloroza dat boven de hut ligt. De volgende dag daal je af zoals hierboven is beschreven en rijd je terug naar het startpunt.
Beste seizoen Mountainbiken in de Picos kan vanaf het late voorjaar tot het vroege najaar. In de overige maanden zijn de wegen niet begaanbaar als gevolg van sneeuwval.
spanje special 9
SPECIAL-SPANJE-new.indd 9
04-07-11 17:36
Picos de Europa
Via ferrata
Steunen voor je voeten en handen vergemakkelijken bij een via ferrata de klim naar boven.
De steile wanden van de Picos de Europa nodigen uit om beklommen te worden. Daarvoor moet je wel de nodige kennis en ervaring hebben. Om je het gevoel te geven hoe het is om tegen een bergwand op te klauteren, is er voor startende klimmers in La Hermida een lange via ferrata route uitgezet. Berggids Alfredo legt uit hoe via ferrata in zijn werk gaat. Voor hem op de grond liggen klimgordels, helmen, karabiners en klimtouwen. We trekken de klimgordels aan en monteren hieraan een speciale via ferrata set met shock absorber die ons moet behoeden voor een eventuele val. Middels twee safetylijnen met aan elk een karabiner maak je jezelf vast aan de staalkabels die aan de rotswand zijn bevestigd. Tijdens het klimmen schuiven deze safetylijnen automatisch mee omhoog. Alleen bij wisselpunten van de staalkabels zet je de karabiners van de safetylijnen een voor een over op de volgende kabel, zodat je altijd gezekerd bent. Na alle instructies zijn we klaar om te gaan. De eerste stappen zijn eenvoudig. Om de vier à vijf meter klikken we onze safetylijnen om en klimmen alsmaar hoger. Voordat we het weten hebben we driehonderd meter geklommen. Hoewel het makkelijk lijkt, vergt het toch
behoorlijk wat energie. Naarmate we hoger komen worden de uitzichten mooier, maar de passages moeilijker en staan we telkens voor nieuwe uitdagingen. De adrenaline giert door ons lichaam. We balanceren over smalle richels en passeren kleine grotten. Zonder deze via ferrata route waren we hier nooit gekomen! Alfredo wijst ons echter ook op de gevaren, waarmee je te maken kunt krijgen. Aan de overkant ligt een enorm rotsblok dat door erosie naar beneden is gestort. Daar worden we even stil van. Eenmaal op de top rusten we even uit voor de route naar beneden. Normaal gesproken kan je via de andere zijde naar beneden wandelen, maar onze gids heeft andere plannen: abseilen. Zodra Alfredo de touwen heeft bevestigd zijn we klaar voor vertrek. Bij abseilen moet je honderd procent vertrouwen hebben in het klimtouw. In theorie weet je dat het touw nooit kan breken, als je eenmaal aan het touw hangt moet je toch even omschakelen in je hoofd. Voorzichtig laten we ons zakken. Omdat het touw te kort is om in één keer de grond te bereiken, moeten we drie abseils maken voordat we weer beneden zijn. Het is een fantastische ervaring, maar stiekem ook wel spannend.
“Ondanks het lage instapniveau krijg je toch het idee een echte klimmer te zijn” LIFT Reisreporter Joris Birnie
10 spanje special
SPECIAL-SPANJE-new.indd 10
04-07-11 17:36
De top is in zicht. Wat volgt is een spectaculaire afdaling via meerdere abseils.
Info Algemeen Meer informatie over via ferrata La Hermida vind je op: www.ferratalahermida.com Wij gingen op stap met een berggids van Guiatrek: www.guiatrek.es Beste seizoen Je kan voor de via ferrata het best terecht in het voorjaar en de zomer. Ook in het najaar en de winter is het mogelijk, alhoewel sneeuw en ijs de route dan veel moeilijker maken.
TIP!
Wil je nog een stapje hoger dan via ferrata en ben je toe aan het echte klimwerk? Naranjo de Bulnes is de place to be. De 2519 meter hoge rotswand rijst bijna loodrecht op uit het landschap en is een magneet voor klimmers.
Klimmen op een ijzeren weg
‘IJzeren weg’ is de letterlijke vertaling van het Italiaanse via ferrata. Dit geeft meteen een goed beeld van deze aparte tak van bergsport, waarbij je via een route die beveiligd is met staalkabels een bergwand beklimt. Behalve voor het zekeren worden de kabels ook gebruikt om je evenwicht te bewaren of je eraan op te trekken. Op moeilijke stukken tref je meestal ook steunen voor handen en voeten aan die je kunt gebruiken om omhoog te klimmen. Via ferrata heeft een militaire oorsprong. Rond 1914 rustten Italiaanse militairen bergwanden uit met kabels en ladders om troepen en materiaal te verplaatsen.
spanje special 11
SPECIAL-SPANJE-new.indd 11
04-07-11 17:36
bij canyoning ligt op elke hoek een verrassing te wachten.
PIcOS DE EurOPA
canYOninG Water en vakantie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. maar heb je wel eens gedacht aan de combinatie van water- en bergsport? Canyoning is de meest verfrissende buitensport die je tijdens de warme zomermaanden in de Picos de europa kunt beoefenen. “Koud!” Bij de eerste aanraking met het ijskoude rivierwater lopen de rillingen over mijn lijf. Deze ochtend zijn we samen met berggids Alfredo opnieuw in de buurt van La Hermida. Dit kleine gebied heeft een ongekend groot aantal buitensportmogelijkheden. Gekleed in dikke wetsuits, speciale canyoningschoenen en klimgordels lopen we via een wandelpad naar de bovenloop van de rivier de riega die zich door een nauwe canyon – of barrancos zoals ze hier in Spanje zeggen – perst. Het water stroomt hier nog niet extreem snel, maar stroomafwaarts neemt de hoeveelheid water en de stroomsnelheid flink toe. In een waterdoorlatende zak draagt Alfredo klimtouwen met zich mee, waarmee hij ons tijdens de trip kan zekeren. Hij geeft ons nog een korte uitleg hoe we ons het best door de canyon kunnen voortbewegen en
off we go. Met vallen en opstaan ploeteren we door de rivierbedding, springen in diepe poelen of zwemmen een stuk. Dan is daar de eerste waterval. ‘Slechts’ drie meter hoog, maar van bovenaf is dat best hoog. Gezekerd aan een touw laat Alfredo ons zakken waarbij we duizenden liters water over ons heen gestort krijgen. Met grote kracht klettert het water op mijn helm en hap ik naar lucht. Met een plons beland ik in de poel onder de waterval. We tijgeren naar de volgende hindernis. Maar de glibberige, mossige ondergrond biedt geen enkele houvast en ik glijd met mijn heup tegen een rots. Au! Veel tijd om hierbij stil te staan is er niet, want de volgende abseil dient zich alweer aan. In plaats dat Alfredo ons laat zakken mogen we het dit keer zelf doen. uiteraard worden we nog wel extra gezekerd, just in case. Hangend aan het touw laat ik me zakken totdat mijn voeten geen houvast meer vinden en ik volledig vrij in de lucht hang. Een waanzinnig gevoel. Slalommend langs en glijdend over de rotsen zakken we verder de rivier af. Een van de laatste hindernissen is een natuurlijke glijbaan met eindsprong. Alfredo legt uit waar je moet springen en hop daar gaan we. Als klap op de vuurpijl
kunnen we nog van een zes meter hoge rots springen. Michelle gaat eerst… uit de diepte klinkt een harde gil, gevolgd door een plons en een enthousiast ‘nog een keer’ als ze weer boven komt.
“deze avontuurlijke tocht is zonder gids niet aan te raden.” LIFT FoTogrAAF JorIs LUgTIgHeId
12 SPANJE SPEcIAL
SPECIAL-SPANJE-new.indd 12
04-07-11 17:37
canyoning canyoning, ook wel canyoneering genoemd, is een sport waarbij je de loop van een rivier door een canyon, kloof of in het Spaans ‘barrancos’ volgt, door middel van wandelen, klimmen, springen, zwemmen en abseilen. Deze sport wordt vaak beoefend in afgelegen en ruige berggebieden waar rivieren doorheen stromen. canyons ontstaan door een spel van wind en water. In andere gevallen zijn vulkanisme en aardbevingen veroorzakers van de kloof. De ontstaanswijze van de kloof bepaalt voor een groot deel de manier waarop je je door de kloof voortbeweegt. In de door wind uitgesleten zandsteen canyons kun je vaak gewoon wandelen, met hier en daar een kleine afstap. Bij hardere steensoorten zoals in de Picos de Europa ontstaan vaak steile kloven met daarin veel water, waarbij grote spectaculaire abseils gemaakt moeten worden. De uitrusting bestaat uit een klimgordel, touwen, helm, wetsuit, canyoningschoenen en touwzakken. net als het water, neem je bij canyoning de snelste weg naar beneden.
info ALgemeen Ook deze canyoningtocht deden we met de mensen en het materiaal van Guiatrek. www.guiatrek.es BesTe seIzoen canyoning doe je in de zomer. En met een wetsuit aan, want het water dat uit de bergen stroomt blijft ijzig koud.
tIP!
canyoning kan op verschillende plekken in de Picos, bijvoorbeeld in de regio cangas de Onís. Ga altijd met een gids op pad die lokaal de weg weet.
SPANJE SPEcIAL 13
SPECIAL-SPANJE-new.indd 13
04-07-11 17:37
introductie
Sierra de Gredos
Voor het mooie, maar drukke wandelpad (PR17) naar Laguna Grande de Gredos is een rustig alternatief via Cerro de la Cagarrutta.
14 spanje special
SPECIAL-SPANJE-new.indd 14
04-07-11 17:37
De bergketen Sierra de Gredos maakt deel uit van het Castiliaans Scheidingsgebergte dat de Spaanse Hoogvlakte als het ware in tweeën splitst. Sierra de Gredos ligt in het uiterste zuiden van het katholieke Castilië en León, tot over de grens van Extremadura. De hoogste bergtop van de Gredos is Pico Almanzor, met een hoogte van 2592 meter. Sierra de Gredos is een paradijs voor bergsporters. Niet alleen in de zomer, maar ook ’s winters. Koning Alfonso XIII heeft in het verleden veel paden laten aanleggen om te kunnen jagen op de Spaanse steenbok. Een van de populairste wandelingen voert naar Laguna Grande de Gredos. Vanaf dit meer heb je prachtige uitzichten op de ruige bergtoppen, waaronder Pico Almanzor waarvan de top alleen is weggelegd voor ervaren klimmers. Naast Laguna Grande liggen er in het keteldal Circo de Gredos nog vier andere bergmeren die een wandeling meer dan waard zijn. Behalve te voet leent de omgeving zich ook prima om met de mountainbike te ontdekken. Hoewel er geen uitgezette routes zijn kan je vaak gebruikmaken van de wandelpaden, bijvoorbeeld de GR10. Wie zijn route goed uitstippelt, kan met relatief weinig inspanning veel afdalen. Natuurlijk zijn er ook routes waarbij je wel hoogtemeters moet maken, de klimpercentages zijn gemiddeld 10%. De omgeving van Sierra de Gredos biedt naast vele buitensportactiviteiten ook de mogelijkheid om interessante stedentripjes te maken. Bijvoorbeeld naar de middeleeuwse stad Ávila of de hoofdstad Madrid.
spanje special 15
SPECIAL-SPANJE-new.indd 15
04-07-11 17:37
na een hike van drieënhalf uur is het tijd om te onthaasten bij Laguna Grande.
SIErrA DE GrEDOS
treKKinG
Pico Almanzor is de hoogste piek van sierra de gredos. de 2592 meter hoge berg ligt in Circo de gredos. dit keteldal is een van de mooiste gebieden van sierra de gredos en een wandelbestemming bij uitstek. Het is een mooie ochtend als we aankomen bij Plataforma de Gredos, het startpunt van onze trekking. Hier begint route Pr17 die naar Laguna Grande de Gredos leidt, dat op de bodem van het keteldal ligt. In de ernaast gelegen refugio Elola zullen we de nacht doorbrengen. De Pr17 is een van de bekendste routes in circo de Gredos en trekt behoorlijk veel wandelaars. Het pad, dat in het verleden is aangelegd voor Koning Alfonso XIII om te jagen, is goed begaanbaar en bewegwijzerd. Verdwalen is dus vrijwel onmogelijk. Desondanks is een goede voorbereiding onontbeerlijk, omdat het weer in de bergen altijd onverwachts kan omslaan. Al na achthonderd meter verlaten we de Pr17 en slaan een alternatief pad in. Dit pad is niet bewegwijzerd, maar gemarkeerd met itos, torentjes van stenen. Na anderhalf uur komen we aan op de graat bij cerro de la cagarruta. Plotseling staan we oog in oog met een Spaanse steenbok, die zich ophoudt
naast de ruïnes van een hut. De een meter lange hoorns zijn zeer indrukwekkend en we houden gepaste afstand. Naar het schijnt leveren de hoorns tienduizend euro op, wat ook de reden is dat er in het verleden flink op deze dieren werd gejaagd. VUUrsALAmAnder Na een korte break bij de ruïnes lopen we verder langs een ander ‘koningspad’ en komen op een kleine hoogvlakte uit. Door het zompige grasland stroomt een beek die rustig naar beneden kronkelt. Nadat we de graat met her en der wat eeuwige sneeuw hebben gepasseerd, beginnen we aan de afdaling. De itos wijzen ons nog steeds de weg. Van een pad is echter nauwelijks sprake en het gaat steil naar beneden. In de verte zien we Laguna Grande liggen, de hut is vanaf hier slechts een klein stipje. terwijl links en rechts nog een paar steenbokken wegschieten, ziet fotograaf Joris Lugtigheid iets geels. Gids Guillermo legt uit dat dit een vuursalamander is die hier op grote hoogte leeft, een zeldzaam mooi dier. We dalen verder af, pikken de Pr17 weer op en komen rond lunchtijd aan in refugio Elola.
LA BUenA VIdA Na een uurtje begint het toch weer te kriebelen en lopen we nog een stukje richting Pico Almanzor. Om elf uur duiken we ons stapelbed in en maken ons op voor de nacht. We zijn er alweer vroeg uit, omdat het in de hut een komen en gaan van mensen is. Voor de weg naar beneden volgen we de Pr17 en in twee uur zijn we terug bij het startpunt.
“de kans om wild te zien is hier groot.” LIFT reIsrePorTer mICHeLLe de grooT
16 SPANJE SPEcIAL
SPECIAL-SPANJE-new.indd 16
04-07-11 17:37
Verfrissend! Ook hartje zomer komt de temperatuur van de bergmeren niet boven de tien graden uit.
TIP!
Ávila is een nabij gelegen oude stad en is tevens de hoofdstad van de gelijknamige provincie. Het is de hoogst gelegen stad van Spanje, op 1127 meter. Het authentieke Ávila wordt volledig omringd door een 2,5 km lange stadsmuur uit de middeleeuwen. De muur omvat 88 torens, 9 toegangspoorten en zelfs een kathedraal. Op de torens leven honderden ooievaars. De oude stad is sinds 1985 opgenomen op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Het interieur en exterieur van Hotel Palacia de Valderrábanos is helemaal in de stijl en sfeer van de oude stad. Een verblijf kunnen we je zeker aanraden. www.palaciovalderrabanoshotel.com
Info Algemeen De PR17 is een prachtige route, maar in het hoogseizoen kun je beter een alternatieve route nemen zoals wij hebben gedaan. Wij liepen de route met een gids van AMN Gredos (www.amngredos.com), maar dat is niet noodzakelijk. Goede kaarten zijn verkrijgbaar in ‘Casa del Parque’, het bezoekerscentrum van het park. Beste seizoen Je kunt het gehele jaar terecht in Circo de Gredos, maar de mooiste wandelmaanden zijn van april tot en met september. Pas wel je uitrusting aan aan het seizoen.
Overnachten in een parador
Wil je van je verblijf in Spanje iets bijzonders maken? Verblijf dan eens in een parador. Paradores zijn oude kastelen, paleizen en andere gebouwen met een eeuwenlange geschiedenis die zijn omgetoverd tot hotel. De authentieke monumenten beschikken over alle comfort van de eenentwintigste eeuw en zijn een prima uitvalsbasis om het erfgoed, de natuur, de folklore en de geschiedenis van Spanje te leren kennen. Paradores vind je door heel Spanje, ook in Sierra de Gredos. Het gebouw ligt midden in de natuur en wordt omgeven door kristalhelder water, indrukwekkende rotswanden en groene dennenbossen. Binnen kun je genieten van luxe en comfort in traditionele Castiliaanse stijl. www.parador.es
spanje special 17
SPECIAL-SPANJE-new.indd 17
04-07-11 17:37
Uitgezette mountainbikeroutes zijn er niet in de Sierra de Gredos, dus je kunt er naar hartenlust pionieren.
Sierra de gredos
Mountainbiken
Mountainbiken staat nog op een laag pitje in de Gredos. Uitgezette routes zijn er niet, dus je kunt naar hartenlust pionieren. Het gebied biedt genoeg mogelijkheden en met weinig inspanning bereik je de mooiste singletrails. Wegen en wandelroutes bieden in de Sierra de Gredos goede alternatieven om te mountainbiken. Er zijn technische singletrails voor gevorderde rijders, maar ook mountainbiken met je gezin behoort tot de mogelijkheden. Wij gaan vandaag op pad met Tinin, een lokale gids die het gebied op zijn duimpje kent. Bij Hoyos del Espino dalen we af richting Rio Tormes en slaan een landweg in. Vanaf hier klimmen we een kilometer of drie licht omhoog, alvorens we de afdaling inzetten. We suizen naar beneden en slalommen langs grote keien. Een rivier die plotseling ons pad kruist is voor Tinin geen reden om te stoppen. Wij volgen. Het water spuit ons om de oren. Het is toch iets dieper dan verwacht, dus we zijn meteen gewassen. Het karrenspoor dat we volgen brengt ons door een landschap van heuvels en bossen. Inmiddels is de zon verdwenen en begint het zelfs te regenen. Gelukkig verruilen we het open veld voor het bos, zodat we redelijk droog blijven.
Onderweg heeft zich nog iemand bij ons clubje gevoegd. Het is een hond die continu achter ons aan rent en netjes op ons wacht als we stil staan om een foto te maken. De krenten in de pap Halverwege de route krijgen we plotseling ons hotel weer in zicht, maar daar rijden we nog even aan voorbij, Tinin had ons nog een mooie singletrail beloofd. Het stukje dat we eerst omhoog moeten over het asfalt nemen we voor lief. Dan slaan we een wandelpad (PR19) in dat naar beneden zigzagt. De technische passages met rotspartijen en haakse bochten zijn de krenten in de pap. Dit is het echte werk! Met een grijns van oor tot oor dalen we af tot aan de rivier. “Hebben jullie genoeg gehad?”, vraagt Tinin. Maar wij zijn nog lang niet verzadigd. En dus gaan we opnieuw omhoog. Via een korte klim komen we uit op een enorme vlakte met een enkele boom. Mooie vergezichten laten ons wegdromen. Weer gaat het omhoog, maar met een afdaling in het vooruitzicht rijden we vol goede moed verder. Uiteindelijk komen we uit bij een meer waarin je kunt zwemmen. De zon is weer gaan schijnen en het is een mooie plek om te rusten en af te koelen. Ook onze nieuwe fietsmaat komt hier
even op adem. Langs de rivier zakken we rustig af naar beneden totdat we terug zijn bij het beginpunt. Inmiddels is het al behoorlijk laat en we rollen direct ons lokale barretje binnen. Biertje?
“Je kan hier met weinig kliminspanning veel afdalen” LIFT reisreporter Joris Birnie
18 spanje special
SPECIAL-SPANJE-new.indd 18
04-07-11 17:37
TIP!
Met een mountainbike is het ook mogelijk het wandelpad GR10 af te rijden. Van de 80 km lange route zou je een mooie tweedaagse tocht kunnen maken. Je rijdt dan langs de Gredos en volgt de rivier. Onderweg passeer je een aantal kampeerterreinen waar je kunt overnachten.
Info Algemeen Fietsen kun je huren bij AMN Gredos, waar je ook terecht kunt voor een gids en routeinformatie. Voor een echte mountainbikevakantie in de Gredos raden we je aan je eigen mountainbike mee te nemen. Kaarten zijn verkrijgbaar in het bezoekerscentrum van het park in Hoyos del Espino. Beste seizoen De beste tijd om te mountainbiken in de Gredos is van april tot en met september.
Wandelpaden, zoals hier de PR19, kunnen vaak prima gebruikt worden om te mountainbiken.
Parque de Aventuras Parque de Aventuras in Hoyos del Espino is een dennenbos volgebouwd met hindernissen op hoogte. Eigenlijk een soort via ferrata, maar dan in het bos in plaats van aan een rotswand. Ook hier dragen we een klimgordel en helm en na een korte uitleg zijn we klaar voor actie. Uiteraard willen we meteen de moeilijkste route proberen, we zijn tenslotte inmiddels wel wat gewend. Via een soort wiebelende touwladder klimmen we naar de eerste tokkelbaan. Nadat we karabiners hebben
vastgeklikt, zweven we naar de overkant. Wat een tof gevoel is dit! Hangend aan een ‘zijden’ draadje op achttien meter boven de grond. Via een parcours van ladders, lussen en bruggen cruisen we door het bos met als finale een lange tokkelbaan, waarbij we met een snelheid van mach 3 naar beneden suizen. Prijs: vanaf € 21.www.amngredos.com
spanje special 19
SPECIAL-SPANJE-new.indd 19
04-07-11 17:37
Extra: SPANJE Special
LIFT-ESPANA VERDE:Maquetaci贸n 1 24/06/11 14:42 Page1
www.spain.info
s 麓 o t o f e d r a a w n e t e w n l e a m a d j w i t k l a Ik wildede puzzels vandaan van
*
SPECIAL-SPANJE-new.indd 20
04-07-11 17:37