asz dzie
informator kulturalny nr 13 październik—grudzień 2013
Stanisław Rodziński. Malarstwo od 24 października 2013 s. 9
Muzeum czynne: wtorki, czwartki, piątki 9.00–15.00 środy 10.00–18.00 soboty 11.00–16.00 niedziele 11.00–15.00
www.muzeum.bytom.pl Zapraszamy również na facebook: www.facebook.com/MuzeumGornoslaskie
Ceny biletów: Gmach główny, pl. Jana III Sobieskiego 2 bilet normalny: 10 zł bilet ulgowy: 8 zł bilet grupowy: 6 zł (> 10 osób; opiekunowie – wstęp wolny) lekcja muzealna: 30 zł + cena biletu grupowego karta EURO 26: 5 zł bilet rodzinny: 20 zł (> 3 osoby)
W kasach Muzeum są do kupienia drewniane zabawki
W czasie trwania prac remontowo-budowlanych w gmachu głównym MGB zwykły bilet (normalny 10 zł, ulgowy 8 zł) traktowany jest jako bilet wspólny do obydwu budynków Muzeum i upoważnia do zwiedzenia wszystkich wystaw.
Kasy biletowe kończą sprzedaż biletów na pół godziny przed zamknięciem Muzeum. W niedziele wstęp na wystawy jest bezpłatny. Bilety na koncerty rozprowadza kasa w godzinach otwarcia wystaw oraz bezpośrednio przed koncertem.
Gmach przy ul. Wojciecha Korfantego 34 bilet normalny: 6 zł bilet ulgowy: 5 zł bilet grupowy: 4 zł (> 10 osób; opiekunowie – wstęp wolny) lekcja muzealna: 30 zł + cena biletu grupowego karta EURO 26: 5 zł bilet rodzinny: 15 zł (> 3 osoby) Niedziele wstęp wolny
Wynajem sal: Sala Gorczyckiego 250 zł/h brutto (pierwsze 3 h), powyżej 3 h – 200 zł/h brutto Sala Kolumnowa 150 zł/h brutto (pierwsze 3 h), powyżej 3 h – 100 zł/h brutto Świetlica muzealna 100 zł/h brutto (pierwsze 3 h), powyżej 3 h– 80 zł/h brutto
w pigułce
4
Terminarz kulturalny
8
FINISAŻ wystawy: Słynne wille Polski
9
Wernisaż wystawy: Stanisław Rodziński. Malarstwo
10
Wernisaż wystawy: Zapomniane nekropolie
11
Wernisaż wystawy: Przy kuchennym stole – wnętrza i smaki kuchni śląskiej
12
wystawA: Via Regia – szlak wędrówki gatunków
13
Lekcje muzealne
14
Do zobaczenia w Muzeum
15
Wykłady o sztuce
16
Festiwal: Gorczycki antico e moderno
17
Konkurs: Obraz a słowo
18–19
Wystawy stałe
20
Wydawnictwa
21
Biblioteka
22
Tapeta na kwartał
spis treści
październik
4
2 Śr
17.00
Okopy i wykopy. Bytomska archeologia w czasie wojny, prow. Beata Badura, Ewelina Gabała
świetlica, gmach główny, wstęp wolny
5 SOB
11.30
Mozaika, prow. Anna Rak
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
6 Nd
12.00
koncert muzyki świeckiej czasów Gorczyckiego, wykonawca: Parnassos
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, koszt 10 zł
8 WT
17.30
Spotkanie z Alexem Dancygiem
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny
9 Śr
17.00
finisaż Wystawy: Słynne wille Polski
gmach główny, wstęp wolny
12 sob
17.00
Międzynarodowa Noc Obserwacji Księżyca, prow. Marek Ryś
świetlica, gmach główny, wstęp wolny, zapisy
16 śr
16.30
Gustaw Gwozdecki, prow. Agnieszka Bartków
świetlica, gmach główny, wstęp wolny
17 czw
16.30
Filcowane obrazy – technika zdobienia tkanin, prow. Małgorzata Drewniok
świetlica, gmach główny, koszt 20 zł, zapisy
19 sob
11.30
Ekspresja niejedno ma imię, prow. Anna Rak, Magdalena Pospieszałowska
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
23 śr
17.00
Życie w wielkiej płycie – PRL-owskie gadżety w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, prow. Małgorzata Kłych
świetlica, gmach główny, wstęp wolny
terminarz
październik 24 czw
17.00
Wernisaż wystawy Stanisław Rodziński. Malarstwo
gmach główny, wstęp wolny
26 sob
11.30
Strachy na lachy – historie dziwnie strasznych zabytków Muzeum, prow. Beata Badura, Monika Bronk-Pogoda
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
27 ND
12.00
koncert z cyklu Otium musicum – kameralnie z Brahmsem u Gorczyckiego, w programie: utwory J. Brahmsa i J. Wieniawskiego, wykonawca: BMF Trio
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, koszt 10 zł
29 Wt
17.00
Wernisaż wystawy Zapomniane nekropolie
ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny
30 śr
18.00
Cykl Rozbieranie Śląska, organizatorzy: MGB i Sfera TV, prow. red. Jerzy Ciurlok
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny
listopad 6 śr
17.00
„Ten i tamten świat” – śmierć w tradycji ludowej, prow. Urszula Batko
świetlica, gmach główny, wstęp wolny
9 sob
11.30
Listopadowe manewry z orłem, prow. Maciej Droń, Monika Bronk-Pogoda
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
13 śr
17.00
Film: Cmentarz Obrońców Lwowa, reż.Leszek Staroń
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny
Witrażowe ozdoby, prow. Małgorzata Drewniok
świetlica, gmach główny, koszt 20 zł, zapisy
14 czw 16.30
Informacje o ewentualnych zmianach w terminarzu na www.muzeum.bytom.pl
5
listopad 15 pt
17.00
wernisaż wystawy Przy kuchennym stole – wnętrza i smaki kuchni śląskiej
ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny
16 sob
11.30
Mozaika, prow. Anna Rak
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
20 śr
16.30
Olga Boznańska, prow. Agnieszka Bartków
świetlica, gmach główny, wstęp wolny
21 czw 18.00
koncert: Festiwal Muzyki Nowej – Wieczór prawykonań
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, koszt 10 zł
23 sob 11.30
Wielkie pranie w śląskiej kuchni, prow. Anna Grabińska-Szczęśniak
ul. W. Korfantego 34, koszt 6 zł, zapisy
18.00
koncert: Festiwal Muzyki Nowej, koncert monograficzny utworów W. Lutosławskiego połączony z promocją płyty CD Orkiestry Muzyki Nowej
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, koszt 10 zł
24 nd
12.00
koncert z cyklu Otium musicum – kameralnie z Brahmsem u Gorczyckiego
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, koszt 10 zł
27 śr
16.00
Filcowanie bombek świątecznych, prow. Małgorzata Drewniok
ul. W. Korfantego 34, koszt 20 zł, zapisy
18.00
Cykl Rozbieranie Śląska, organizatorzy: MGB i Sfera TV, prow. red. Jerzy Ciurlok
Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny
11.30
Zabawy i wróżby na Noc św. Andrzeja, prow. Magdalena Pospieszałowska
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
30 sob
6
terminarz
grudzień 3 wt
17.00
Postny karp a przyroda Górnego Śląska, prow. Marta Pankiewicz (PTPP PRO NATURA), dr Piotr Cempulik (MGB)
świetlica, gmach główny, wstęp wolny
7 sob
11.30
Słodka historia pierniczka, prow. Urszula Batko
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
11 śr
16.00
Filcowanie bombek świątecznych, prow. Małgorzata Drewniok
ul. W. Korfantego 34, koszt 20 zł, zapisy
14 sob
11.30
Ślonsko wilijo, prow. Małgorzata Kłych
świetlica, gmach główny, koszt 6 zł, zapisy
18 śr
16.30
Edward Okuń, prow. Agnieszka Bartków
świetlica, gmach główny, wstęp wolny
UWAGA! Zainteresowanych zajęciami dla dzieci prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr. tel. 32 281-82-94, w. 127
Informacje o ewentualnych zmianach w terminarzu na www.muzeum.bytom.pl
7
8
wystawy czasowe
Bolko loft, Bytom, fot. Ryszard Nakonieczny
Słynne wille Polski
Słynne wille Polski to wystawa i publikacja poświęcone 93 willom i domom rodzinnym, zbudowanym od połowy XVI wieku do czasów współczesnych na terytorium Polski, w jej dzisiejszych granicach. Już od września wystawę oglądać można w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu w godzinach otwarcia Muzeum. 9 października 2013 roku odbędzie się wieńczący wystawę finisaż (zamiast wernisażu), w czasie
którego będzie można spotkać przedstawicieli z Polski i z Czech, którzy rozmawiać będą o ekspozycji, a także o architekturze willowej. Prezentowane na wystawie budowle reprezentują 3 podstawowe typy: villa urbana, villa suburbana i villa rustica. Są one dziełem 105 architektów. Wśród twórców znajdziemy nazwiska o światowej renomie, m.in. Karl Friedrich Schinkel, Hans Poelzig, Max Berg, Ludwig Mies van der Rohe, Henry van de Velde, Ernst May oraz wielu innych znanych i utalentowanych projektantów, m.in. Stanisław Witkiewicz, Adolf SzyszkoBohusz, Karol Schayer, Bohdan Pniewski, Robert Konieczny.
Finisaż: 9 października 2013 r. Czas trwania wystawy: 10.09.—13.10.2013 r. Miejsce: gmach główny Komisarz: dr Wojciech Moś
wystawy czasowe SPONSORZY:
Prezes Tadeusz Żelazny Dolomitkontor Polska Sp. z o.o. Tadeusz Odlanicki – Poczobutt Andrzej Kostek
Stanisław Rodziński, Maria Magdalena, 2008
Partner
Stanisław Rodziński. Malarstwo Prof. Stanisław Rodziński (ur. 1940 r.) jest absolwentem Wydziału Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki. W 1963 r. obronił dyplom w pracowni prof. Emila Krchy, następnie rozpoczął samodzielną pracę jako malarz i pedagog. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa oraz rektora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Od 1968 r. uprawia publicystykę i eseistykę w zakresie sztuki. Był wielokrotnie wyróżniany i nagradzany za swoje osiągnięcia twórcze. Wziął udział w ponad dwustu wystawach indywidualnych i zbiorowych, w kraju i za granicą. Na ekspozycji przygotowanej przez Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
zaprezentowane zostaną prace ukazujące twórczość artysty, która wymyka się poza ramy przyjęte przez historię sztuki: prace o tematyce sakralnej, pejzaże przepełnione silnym ładunkiem emocjonalnym, a także szkicowniki artysty. Ekspozycji towarzyszyć będzie bogato ilustrowany katalog. Prezentowane na wystawie prace pochodzą ze zbiorów artysty oraz Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.
Czas trwania: 24.10.2013–05.01.2014 r. Miejsce: gmach główny Kurator: Agnieszka Bartków
9
10
wystawy czasowe
Zapomniane nekropolie Nazwa nekropolia (także nekropolis) pochodzi z języka greckiego i oznacza miasto umarłych. W szczególności odnosiła się do starożytnego lub wczesnochrześcijańskiego cmentarza usytuowanego w pobliżu miasta. Okazałe nekropolie z gigantycznymi grobowcami (np. piramidy, mastaby) tworzono w Egipcie i w Chinach. W Grecji i Rzymie grobowce ciągnęły się wzdłuż dróg. Jak było na terenie Górnego Śląska i Zagłębia? Między innymi na to pytanie spróbuje odpowiedzieć wystawa Zapomniane nekropolie. Jej celem jest prezentacja największych pradziejowych i średniowiecznych cmentarzysk z terenu Górnego Śląska i Zagłębia. – Cmentarz to miejsce grzebania zmarłych, gdzie tworzy się pewna wspólnota między tymi, którzy odeszli a żyjącymi – mówi Dorota Podyma z Działu Archeologii MGB. – Pochówki oraz przedmioty towarzyszące zmarłym świadczą o wierzeniach, bogactwie kultury oraz kunszcie ówczesnych rzemieślników – kontynuuje – i to właśnie pokażemy na wystawie stworzonej ze zbiorów własnych oraz Muzeum w Gliwicach.
Czas trwania wystawy: 29.10.2013—16.02.2014 r. Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34 Kurator: Dorota Podyma
wystawy czasowe
Kuchnia śląska, lata 20. lub 30. XX w.
Przy kuchennym stole – wnętrza i smaki kuchni śląskiej Jednym z najważniejszych miejsc każdego i spoza regionu) oraz retrospektywną (dla domu jest kuchnia. To miejsce, gdzie toczy ludzi starszych, którzy niejednokrotnie byli się życie codzienne, gdzie przygotowuje świadkami zmian, jakim ulegała przestrzeń się posiłki, ale także miejsce, gdzie można kuchenna). Zwiedzający będzie miał możusiąść i odpocząć. Tym ciekawszy wydaje liwość niemal namacalnie doświadczyć się pomysł wystawy Przy kuchennym stole przemian, które dokonały się w ciągu – wnętrza i smaki kuchni śląskiej. Wystawa ostatnich 150 lat w najważniejszym miejbazować będzie głównie na ekspona- scu każdego śląskiego domu. Rozbudowany tach własnych Muzeum Górnośląskiego program edukacyjny towarzyszący wystaw Bytomiu. Pokazane zostaną zmiany, ja- wie (patrz str. 13) obejmował będzie m.in. kim ulegały poszczególne sprzęty kuchenne Sztrykowane soboty, czyli naukę robienia i ich funkcje od końca XIX wieku aż po lata na drutach. 70. wieku XX, tak jak szybunek, a później byfyj, które zmieniły się w szafki z kompletu kuchennego. Czas trwania wystawy: 15.11.2013—27.04.2014 r. Wystawa pełnić będzie jednocześnie Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34 dwie funkcje: edukacyjną (dla ludzi młodych Kurator: Anna Grabińska–Szczęśniak
11
12
wystawy czasowe
Via Regia – szlak wędrówki gatunków Via regia to Droga Królewska lub inaczej Wysoka Droga, która jako trakt handlowy i szlak przemarszów wojsk wykształciła się w Europie. Od średniowiecza do dziś łączy wschód i zachód kontynentu. Warto zaznaczyć, że Bytom był i jest jednym z istotnych miast na tym trakcie. Wędrując przez równiny i wyżyny, wystrzegając się pasm Średniogórza Niemieckiego i Karpat oraz dolin rzek, człowiek świadomie lub nieświadomie przewoził rośliny, zwierzęta i mikroorganizmy. Wywierały one wpływ na krajobraz i życie mieszkańców krain położonych na szlaku. Wędrówka ta trwa także dziś, kiedy w podobny sposób pojawiają się u nas nowe gatunki roślin, grzybów i zwierząt.
Wystawa, jak przystało na ekspozycję opowiadającą o szlaku wędrówki gatunków, ma charakter wędrowny. Przygotowana przez Muzeum Przyrodnicze im. Senckenberga w Görlitz odwiedza różne muzea w Niemczech i w Polsce. Obecnie zawitała do Bytomia, a od września nasz Dział Edukacji poprowadzi tu rozbudowany program edukacyjny. Warto zainteresować się tym tematem (patrz str. 13).
Czas trwania wystawy: 02.07.2013—styczeń 2014 r. Miejsce: gmach główny Komisarz: Roland Dobosz
dzieje się
Lekcje muzealne Jeśli jesteście zainteresowani poszerzaniem wiedzy i macie od 3 do 103 lat, proponujemy zapoznanie się z ofertą przygotowaną przez Dział Edukacji. W tym roku szkolnym do stałych lekcji przyrody, sztuki i etnografii dołączyły kolejne tematy zajęć związane z wystawami czasowymi. Jeśli chcecie poznać prawdziwą historię godła narodowego, odwiedzić średniowieczną aptekę, wędrować słynnym gościńcem w poszukiwaniu galerii osobliwości i dowiedzieć się wszystkiego o wędrówkach roślin i zwierząt, to zapraszamy na zajęcia przy wystawie Via regia – szlak wędrówki gatunków. Od połowy listopada ruszają także lekcje w śląskiej kuchni towarzyszące wystawie
Przy kuchennym stole – wnętrza i smaki kuchni śląskiej. Tematy znajdą Państwo na naszej stronie internetowej: www.muzeum.bytom.pl lub www.muzedukacja.blogspot.com, gdzie można zapoznać się także ze szczegółami dotyczącymi indywidualnych zajęć sobotnich. Po ciekawe pomysły na edukację regionalną warto zajrzeć również na: www.etnografika5.blogspot.com. Pojawią się nowe filmy, tym razem w ramach projektu Etnographica International. Znajdź swoje korzenie z nami! Find your roots with us!
Kontakt: Dział Edukacji 32 281 82 94, w. 127
13
14
dzieje się
Do zobaczenia w Muzeum
Kadr z filmu Cmentarz Obrońców Lwowa w reżyserii Leszka Staronia
Indywidualnym zwiedzającym polecamy szereg interesujących spotkań, które zaplanowaliśmy na ostatni kwartał 2013 roku. Będzie to kontynuacja cyklu Skarby Muzeum Górnośląskiego, czyli Okopy i wykopy. Bytomska archeologia w czasie wojny (2 października), Życie w wielkiej płycie – PRL-owskie gadżety w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu (23 października), „Ten i tamten świat” - śmierć w tradycji ludowej (6 listopada) oraz Postny karp a przyroda Górnego Śląska (3 grudnia). W ramach wydarzeń tematycznych 8 października zapraszamy na Spotkanie z Alexem Dancygiem w Sali Gorczyckiego. Alex Dancyg jest przedstawicielem Yad Vashem (Instytutu Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu w Jerozolimie).
Spotkanie poprowadzi dr Joanna Lusek z Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach. Nasz Gość wyemigrował z Polski w 1959 roku jako dziewięciolatek, ale jak sam mówi, wciąż czuje się Żydem i Polakiem, a Polski do końca nigdy nie opuścił. W języku polskim czyta, pisze, ogląda filmy i sztuki teatralne. Natomiast 11 listopada proponujemy projekcję filmu Cmentarz Obrońców Lwowa w reżyserii Leszka Staronia. Do zobaczenia w Muzeum!
Terminy: 2 października, 8 października, 23 października, 6 listopada, 13 listopada, 3 grudnia Kontakt: Dział Edukacji 32 281 82 94, w. 127
dzieje się
15
Wraz z rozpoczęciem roku szkolnego i akademickiego proponujemy nowy cykl wykładów o sztuce. Tym razem spotkania poświęcone będą polskiemu malarstwu z przełomu XIX i XX stulecia. We wrześniu cykl rozpoczęliśmy opowieścią o Konradzie Krzyżanowskim, w kolejnych miesiącach poznamy historie innych wyjątkowych artystów. W październiku będzie to Gustaw Gwozdecki – malarz, rzeźbiarz i grafik, w listopadzie Olga Boznańska – malarka okresu modernizmu, działająca w Monachium i Paryżu, a w grudniu Edward Okuń – malarz i ilustrator związany między innymi z czasopismem „Chimera”. Zapraszamy!
Terminy: 16 października, 20 listopada, 18 grudnia Prowadzi: Agnieszka Bartków Edward Okuń, La Ciociara (Wieśniaczka z doliny Ciociaria w Kampanii), 1872-1945
16
dzieje się
Gorczycki antico e moderno
Festiwal Gorczycki antico e moderno organizowany jest od 4 do 12 października 2013 w Rozbarku. Aktualnie jest to dzielnica Bytomia, niegdyś wieś przylegająca do miasta, w której około roku 1665 urodził się wybitny kompozytor epoki późnego baroku ks. Grzegorz Gerwazy Gorczycki. Program festiwalu obejmował będzie dzieła wokalne i wokalno-instrumentalne patrona festiwalu, interesujące dzieła współczesne, film o Gorczyckim oraz wycieczkę Bytomsko-rozbarskimi śladami Gorczyckiego. Wśród wykonawców znajdą się: King Singers, Ensemble Peregrina, Camerata Silesia, Orkiestra Muzyki Nowej, Cantus Floridus, Parnassos czy Contento Core & Extempore.
Szczegóły dotyczące wejściówek, programu, warsztatów, wykładów i innych wydarzeń pojawią się na stronie: www.gorczycki.org. Wstęp na koncerty w kościołach jest bezpłatny, ale konieczna jest rezerwacja miejsc. W Muzeum Górnośląskim koncert odbędzie się 6 października 2013 o godz. 12.00. Zespół Parnassos zaprezentuje muzykę świecką czasów Gorczyckiego. Bilety w cenie 10 zł do nabycia w kasie Muzeum.
Czas trwania festiwalu: 04–12.10.2013 r. Koncert w MGB: 6 października 2013 Miejsce: Sala Gorczyckiego, ul. W. Korfantego 34 Bilety: 10 zł
dzieje się
Konrad Krzyżanowski, Fortepian, 1905
Obraz a słowo Obraz a słowo to ogólnopolski konkurs literacki, organizowany już po raz dziesiąty przez Muzeum Górnośląskie. W jubileuszowej edycji młodzież z kraju i z zagranicy opisywać będzie obraz Konrada Krzyżanowskiego Fortepian z 1905 roku. Jak odbierają dzieło dostępne w Galerii Malarstwa Polskiego Muzeum Górnośląskiego młodzi ludzie? Tego dowiemy się z publikacji pokonkursowej, która dostępna będzie w dniu finału. Dziesiątej edycji towarzyszyć będzie szczególna oprawa,
a autorzy najlepszych w trzech kategoriach prac zostaną uhonorowani statuetkami Gęsie Pióro projektu Waldemara Żyły. Prace przyjmowane są do końca stycznia 2014, a Wielka Gala Finałowa odbędzie się w czerwcu 2014 roku. Pełny regulamin konkursu dostępny jest na stronie internetowej Muzeum (www.muzeum.bytom.pl).
Kontakt w sprawie konkursu: Anna Rak, Marek Ryś, Dział Edukacji 32 281 82 94, w. 127
17
18
wystawy stałe
gmach główny, I piętro Fragment ekspozycji stałej Z życia ludu śląskiego XIX–XX w.
gmach główny, parter Fragment ekspozycji stałej Przyroda Górnego Śląska. Lasy. Wody i mokradła
wystawy stałe
Galeria Malarstwa Polskiego gmach główny, II piętro Rafał Malczewski, Wieczór w Poroninie (fragment obrazu)
gmach główny, II piętro Fragment ekspozycji Galeria Sztuki Współczesnej. Pokaz 4
19
20
wydawnictwa
W sprzedaży Pogranicza Kultur to nowa seria wydawnicza Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Dotychczas składają się na nią trzy publikacje: Przenikanie pamięci. Żydzi w Bytomiu, Bytom – portret własny oraz Scenariusz życiem pisany. Wspomnienia Ady Wolfstein i Eloe W. Laiken. Celem tej, w założeniach cyklicznej, edycji jest zwrócenie uwagi na wielokulturowość i wieloetniczność społeczności Bytomia. Tom I: Przenikanie pamięci. Żydzi w Bytomiu poświęcono głównie historii bytomskich Żydów do zakończenia II wojny światowej. W tomie tym, oprócz rysu historycznego, znalazły się także biografie osób pomagających Żydom w tragicznym okresie po wygaśnięciu polsko-niemieckiej konwencji genewskiej, przekazując pamięć o ofiarach obozów pracy, pochowanych bezimiennie na bytomskim cmentarzu. Tom II: Bytom – portret własny to propozycja spojrzenia na Bytom jako miejsce rozkwitu kulturalnego i cywilizacyjnego,
jakim był pod koniec XIX i na początku XX wieku. W dobie regresu, nietypowy spacer ulicami pozwala odkryć wiele ciekawych miejsc, zabytkowych budowli, a czasem zwykłych kamienic, z którymi wiążą się frapujące historie. Tom III: Scenariusz życiem pisany. Wspomnienia Ady Wolfstein i Eloe W. Laiken przedstawia losy Żydów przybyłych do Bytomia z Kresów Wschodnich, na historycznym tle ukazującym warunki polityczne kształtujące społeczność na Górnym Śląsku i na terenach byłej Galicji.
Zapraszamy do lektury! Publikacje dostępne w kasach MGB oraz przez Internet na stronie: www.muzeum.bytom.pl/wydawnictwa Bieżące informacje o nowych wydawnictwach i promocjach znajdą Państwo na stronie głównej w aktualnościach wydawniczych: http://muzeum.bytom.pl/aktualnosci-wydawnicze
biblioteka
Strona tytułowa dzieła
Maslographia, oder, Beschreibung des schlesischen Massel im oelss-bernstädtischen Fürstenthum, mit seinen Schauwürdigkeiten (…), Brieg : druckts Grottfried Gründer. 1711 To dzieło pastora Leonharda Dawida Hermanna (1670–1736) z Masłowa, mieszczącego się nieopodal Oleśnicy na Śląsku. Liczne obowiązki nie przeszkodziły duchownemu w rozległej pracy naukowej, w której koncentrował się na okolicach swej rodzinnej miejscowości. Prowadził obserwacje meteorologiczne i przyrodnicze, zbierał okazy fauny i flory, minerały i skamieniałości, a także obficie występujące w okolicy Masłowa prehistoryczne narzędzia, naczynia i urny. Większość zgromadzonych zbiorów przechowywał w specjalnie przystosowanych do tego celu szafach, część ofiarował jednak muzealnym kolekcjom i bibliotekom. W Maslografii Leonhard Dawid Hermann opisał i zilustrował znaleziska
prehistoryczne, zwierzęta, rośliny i minerały okolic Masłowa. Gdy pisał „o starych dębach i innych drzewach”, podając ich stanowiska i wymiary, był pionierem ochrony pomników przyrody na Śląsku. Najbardziej cenione były jego odkrycia archeologiczne, których dokonał na ciągnących się w południowej części Masłowa pagórkach, zwłaszcza na wzgórzu Töppelberg.
Zapraszamy do korzystania
Czytelnia czynna: poniedziałek–piątek 9.00–15.00 tel. 32 282 82 94 wew. 117 prosimy o wcześniejsze umawianie terminów
21
22
tapeta na kwartał
W bieżącym kwartale na Waszych pulpitach może zagościć tapeta z motywem pochodzącym z makatki z przełomu lat 50. i 60. XX wieku. Za makatki uznaje się wszelkiego rodzaju ozdobne tkaniny, które służyły do zawieszania lub rozkładania. Makatki były rodzajem ozdoby wnętrza kuchennego, dekorowały przestrzeń, gdzie rozgrywało się życie rodzinne; na Śląsku zwane były garniturą kuchenną. Klasyczne makatki były zdobione haftem, jednak z biegiem lat ustąpiły miejsca makatkom drukowanym. Makatka pochodzi ze zbiorów Działu Etnografii Muzeum Górnośląskiego.
Zeskanuj, żeby pobrać
Więcej informacji znaleźć można na: www.muzeum.bytom.pl www.facebook.com/MuzeumGornoslaskie W zakładce tapeta na kwartał, gdzie również dostępne są tapety z kalendarzem na komputer.
Muzeum Górnośląskie w Bytomiu Dyrektor i Redaktor Naczelny Wydawnictw Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu dr Dominik Abłamowicz Redakcja i skład: Magdalena Michulec m.michulec@muzeum.bytom.pl Edyta Horwat e.horwat@muzeum.bytom.pl Fotografie: Tomasz Szemalikowski (str. 1, 9, 15, 17, 18, 20, 21, 22) Mateusz Pojman (str. 19, 23) Maciej Bakonyi (str. 2) Magdalena Pospieszałowska (str. 13) Korekta: Katarzyna Bisaga Nakład: 2000 ISSN 2082-0968 Na okładce: Stanisław Rodziński, Wspomnienie z Maisons Laffitte – pamięci Józia Czapskiego, 2011 pl. Jana III Sobieskiego 2 (gmach główny) 41-902 Bytom tel. +48 32 281 82 94; +48 32 281 34 01 sekretariat@muzeum.bytom.pl
Witraż w holu głównym gmachu przy ul. W. Korfantego 34
ul. Wojciecha Korfantego 34 41-902 Bytom tel. +48 32 281 97 33 www.muzeum.bytom.pl www.facebook.com/MuzeumGornoslaskie
w pigułce
Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
MBP
Nasi Partnerzy:
Muzeum Górnośląskie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Ślaskiego
Górmośląskie Koło Ornitologiczne
Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Herb Bytomia
Śląskie Towarzystwo Entomologiczne
Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich