Mixer / issue 5 / 2017
3
FIRMY HONORUJACE KARTĘ PRESTIŻ Polska Prywatna Kilinika Lekarska POLAND MEDICAL Przychodnia Greenford 364A Whitton Avenue East, Greenford UB6 0JP Tel. 0208 9034874, Mob. 0774 6623102
Przychodnia Coventry 30 Park Road, Coventry CV1 2LD Tel: 0247 7671780 Mob: 07712658538, www.polskaprzychodnia.co.uk
Sklep internetowy e-zakupy PANACEUM www.e-zakupy.co.uk
Mixer Media Group Tel: 0207 183 63 07 www.mixergroup.co.uk
Pacjenci korzystający z usług naszych specjalistów otrzymują rabat £5 do usługi na kwotę od £60 do £150 Pacjenci korzystający z usług naszych specjalistów otrzymują rabat £10 powyżej kwoty £150
5% zniżki na zakupy aptece internetowej Panaceum
KONCERTY oraz SPEKTAKLE TEATRALNE 5% zniżki przy zakupie jednego biletu 15% zniżki przy wykupieniu kampanii reklamowej podczas wydarzenia
Mixer Magazine Tel: 0207 183 63 07 www.mixergroup.co.uk
10% zniżki przy wykupieniu kampanii na okres jednego miesiąca 15% zniżki przy wykupieniu kampanii na okres trzech miesięcy
Mixer Radio Tel: 0207 183 63 07 www.mixerradio.co.uk
10% zniżki przy wykupieniu kampanii na okres jednego miesiąca 15% zniżki przy wykupieniu kampanii na okres trzech miesięcy
Mixer Agency - Rezydentury oraz Obywatelstwo Tel: 0207 183 63 07 Mob: 075 5723 0393 Mob: 077 6060 6167 Mob: 079 1900 8003 www.mixergroup.co.uk Eduarts Group Independent Polish Saturday School Tel. 0798 3462168 / 0771 4798421 www.polskaszkola-art.co.uk e-mail: info@polskaszkola-art.co.uk Capital Business Links Ltd Certyfikowane Biuro Księgowe Księgowość | Rejestracja firm w UK Tel. 0208 567 99 44 www.polskie-biuro-ksiegowe.co.uk Społeczna Akademia Nauk Wydział Zamiejscowy w Londynie Tel: 0751 595 8934 www.londyn.spoleczna.pl
Główny Inspektorat Nadzoru Właścicielskiego Sp.z o.o. ul. Pańska 96 00-837 Warszawa www.ginw.pl
5% zniżki przy wyrabianiu karty stałego rezydenta 10% zniżki na konsultacje z agentem Mixer Agency & CLP Solicitors
DLA RODZICÓW/OPIEKUNÓW: 10% zniżki przy zapisie dziecka do Szkoły, 20% zniżki przy zapisie ucznia na zajęcia dodatkowe/warsztaty artystyczne, bezpłatną indywidualną konsultację z pedagogiem szkolnym, cykliczne spotkania ze specjalistami w dziedzinie edukacji, wychowania, rozwoju i zdrowia dziecka. DLA PRACOWNIKÓW: szkolenia zawodowe, bezpłatna edukacja dziecka, zniżki na usługi firm partnerskich Szkoły, kupony okolicznościowe. DARMOWA GODZINNA KONSULTACJA Voucher wartości £50, który będzie można odliczyć od ceny naszych usług 10% zniżki na nasze usługi jeśli klient zdecyduje się na stałą współpracę
Na rok akademicki 2017 - 2018 zapisy bez wpisowego, (oferta o wartości £100)
Nieodpłatne badanie rynku nieruchomości we wskazanym mieście na terenie Polski
4
Mixer / issue 6 / 2017
W LISTOPADOWYM
MIXERZE
projekt TDESIGN CENTER Tomasz Dobek
Danuta Michalska
Editor in Chief Mixer Magazine
Ratujmy Instytut Piłsudskiego i co go łączy z Bletchley Park
6–8 11, 13
Kilka faktów bardziej i mniej znanych Europejskie Forum Mediów Polonijnych
15 – 19
Koncert na 100 – lecie odzyskania niepodległości
20
Kwadrans z Gwiazdą – Leszek Możdżer 24 – 25
28 – 29
Nareszcie niepodległa!
30
Składamy hołd – PSPOiA Wyjątkowy człowiek, kobieta z wielkim sercem – spotkanie z dr Bożeną Laskiewicz
31
Familia w tarapatach
33
Wyjątkowe miejsca: Lulworth Cove i Durdle Door Dedykacja – kulturyści w fotografii
34 – 35 37 – 38 40 – 41
Wznieść się w przestworza...
43
O przemocy domowej na Wyspach
45
Redaktor naczelny:
Reklama:
Danuta Michalska danuta@mixergroup.co.uk
reklama@mixer-magazine.co.uk
redakcja/współpraca
skład DTP / okładka:
Robert Jasiewicz Sergiusz Rydosz Iwona Bergańska Kamila Pawłowska
TDESIGN CENTER Tomasz Dobek info@tdesigncenter.pl www.tdesigncenter.pl
PHOTOS: 123RF / Getty Images / Thinkstock / Mixer Mgazine Adres redakcji: This magazine cannot be republished or reproduced without the permission of the publisher
148 King Street, W6 0QU Hammersmith London Tel. 02071836307, Email: redakcja@mixer-magazine.co.uk www.mixergroup.co.uk
facebook.com/MIXERmag
center
Jak zostać specjalistą od niczego
center
„My nie błagamy o wolność, my o nią walczymy…” Znamienne, wypowiedziane przez dowódcę Dywizjonu 303 gen. Witolda Urbanowicza słowa, byłyby prorocze, gdyby nie to, że wypowiedziane zostały niejako w trakcie, ale i długo po, najważniejszych wydarzeniach w dziejach naszej Ojczyzny. A rok 2018 będzie szczególnym dla naszego kraju i rozproszonych po wszystkich kontynentach Rodaków. Zbliża się bowiem setna rocznica, kiedy to, po 123 latach, Polska powróciła na mapę świata. Dzisiaj możemy wziąć sprawy w swoje ręce, uświadamiać, jednoczyć. Budujmy zamiast rujnować, by inni nie decydowali o nas, by nie zaprzepaścić dorobku pokoleń. Łączmy się, bo siła w jedności nie w podziałach. Bądźmy ambasadorami Polski i bądźmy dumni z tego, że Polakami jesteśmy.
6
Mixer / issue 6 / 2017
INSTYTUT
JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO WALCZY O PRZETRWANIE
Instytut Piłsudskiego w Londynie jest kontynuacją przedwojennego Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski w Warszawie. Przerwana w 1939 roku działalność podjęta została po wojnie na emigracji. Powołany do życia w 1947 roku Instytut Piłsudskiego w Londynie potrzebuje funduszy na dalszą działalność. Powstał z inicjatywy byłych współpracowników marszałka, w celu popularyzowania najnowszej historii Polski. Jednak bez wsparcia finansowego pod znakiem zapytania jest dalsze funkcjonowanie i los bezcennych zbiorów Instytutu, w tym unikatowego egzemplarza Enigmy (zbudowanego we Francji przez polskich kryptologów). Instytut Piłsudskiego, jest organizacją charytatywną. Zajmuje się gromadzeniem, przechowywaniem i zabezpieczaniem zbiorów. Posiada, m. in. archiwum dokumentów i fotografii (ok. 6 tysięcy fot.!), muzealia i ok. 2000! obiektów muzealnych. „Ze względu na warunki lokalowe i finansowe, zaledwie część zbiorów jest wyeks-
ponowana. Szczególne miejsce zajmuje, oczywiście, wywieziona z Francji przez Rejewskiego, Enigma. A zupełnie niedawno, dzięki wsparciu finansowemu Polish Professionals, odrestaurowane zostało świadectwo maturalne Józefa Piłsudskiego.“- mówi Anna Stefanicka- Sekretarz Generalny Instytutu. „Utrzymujemy się z darowizn, dotacji i składek członkowskich. Prowadzimy samodzielne badania, gościmy naukowców, publikujemy opracowania historyczne, organizujemy wykłady i zajęcia dla szkół polskich. Gdyby nie pomoc rzeszy wolontariuszy, już dawno nie poradzilibyśmy sobie z nawałem pracy” – mówi. O nagłośnienie sprawy w mediach zaapelował polski przedsiębiorca Piotr Kubalka –dyrektor biura księgowego Capital Business Links Ltd. Do apelu przyłączył się także MSZ. Ambasador RP w Londynie Arkady Rzegocki, powiedział: „Popieramy akcję crowdfundingową Ratujmy Enigmę” i zachęcamy do jej wsparcia..
Mixer / issue 6 / 2017
Egzemplarz Enigmy z Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie został zbudowany przez Polaków w 1940 roku i był na wyposażeniu ośrodka Cadix w Uzes. Podczas likwidacji ośrodka maszynę, sprzęt i rzeczy osobiste zamurowano w piwnicy. W maju 1945 roku Marian Rejewski i Henryk Zygalski udali się z Londynu na południe Francji, by odzyskać pozostawione tam przed ewakuacją rzeczy i dostarczyć je do Anglii.
Sekret Enigmy z 1979 w reżyserii Romana Wionczka – pierwszy film, będący fabularną (z wplecionymi fragmentami czysto dokumentalnymi) rekonstrukcją wydarzeń historycznych związanych z rozszyfrowaniem Enigmy przez młodych polskich matematyków. Rok później rozpoczęto emisję 8-odcinkowego serialu telewizyjnego pod tytułem Tajemnica Enigmy. Jednym z konsultantów naukowych był sam Marian Rejewski.
7
Jak polscy matematycy pomogli wygrać wojnę... Kiedy w lipcu 1939 roku dwaj oficerowie brytyjskiego wywiadu: Alastair Denniston i Dilly Knox, pojawili się w Polsce, zostali skierowani do tajnego ośrodka w Pyrach pod Warszawą.Obaj byli specjalistami od łamania kodów. Polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski, jeszcze w latach ’30 opracowali pierwsze metody rozszyfrowywania Enigmy. W obliczu zbliżającej się wojny, przekazali kopię urządzenia, które sami skonstruowali, wraz z objaśnieniem metody łamania szyfru, oficerom brytyjskiego wywiadu. W oparciu o odkrycia polskich kryptologów, w tajnym ośrodku Bletchley Park, Brytyjczycy podjęli się dalszych prac. Zdecydowali się także na udział matematyków, którzy obok lingwistów, kontynuowali działania kryptologiczne. Wkrótce dołączył do nich matematyk z Uniwersytetu w Cambridge – Alan Turing. Jego zespół bazował początkowo na polskich metodach kryptologicznych. Turing rozwinął konstrukcję tzw. bomby Rejewskiego (w 1940 r. doszło do spotkania Turinga z Marianem Rejewskim w Paryżu, gdzie omówili rozwiązania wypracowane wcześniej przez polskie Biuro Szyfrów), w wyniku czego powstało urządzenie, będące głównym narzędziem łamania kodu Enigmy.
W Bletchley Park na terenie Muzeum znajduje się tablica upamiętniająca Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, złamanie przez nich jako pierwszych szyfru Enigmy i ich zasług dla sukcesu brytyjskich kryptologów i wkładzie w zwycięstwo w II wojnie światowej.
8
Mixer / issue 6 / 2017
ENIGMA
– niemiecka przenośna, elektromechaniczna maszyna szyfrująca, oparta na zasadzie obracających się wirników, opracowana przez Artura Scherbiusa. Po raz pierwszy szyfrogramy zakodowane przy pomocy Enigmy udało się rozszyfrować polskim kryptologom w grudniu 1932 roku w Pałacu Saskim w Warszawie, mieszczącym siedzibę Biura Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Dzięki Polakom, głównie Marianowi Rejewskiemu, Jerzemu Różyckiemu i Henrykowi Zygalskiemu zapoczątkowano prace nad dekodowaniem szyfrów (najpierw w Polsce, a po wybuchu wojny we Francji i Wielkiej Brytanii). Najczęściej odszyfrowywanymi wiadomościami były przekazy zaszyfrowane Enigmą w wersji Wehrmachtu. Brytyjski wywiad wojskowy oznaczył Enigmę kryptonimem ULTRA. Nazwa ta powstała ze względu na najwyższy stopień utajnienia faktu złamania szyfru Enigmy. Źródło: Wikipedia
Mixer / issue 6 / 2017
11
KILKA
FAKTÓW bardziej lub mniej znanych...
Leonardo da Vinci potrafił w tym samym czasie pisać jedną i malować drugą ręką
Ziemia jest jedyną planetą naszego układu słonecznego, której nazwa nie pochodzi od imienia boga
Gołym okiem możemy zobaczyć aż 5 planet: Wenus, Merkury, Mars, Jowisz i Saturn
Woda kokosowa może zastąpić osocze krwi
Narodziny dziecka statystycznie tylko w 4% przypadają na przewidywany termin
Rocznie żebra poruszają się ponad 5 milionów razy w trak- Ludzkie oczy od urodzenia nie cie oddychania zmieniają swojego rozmiaru
Mixer / issue 6 / 2017
Analfabeta, awanturnik, pijaczyna, hazardzista, kłamca i podrywacz...Epitetów tych współcześni używali mówiąc o Andrew Jacksonie- siódmym prezydencie Stanów Zjednoczonych. Przeszedł do historii wraz ze swoją... papugą, która przeżyła go, ale została wyrzucona z pogrzebu swojego właściciela, gdy zaczęła przeklinać.
Kichnięcie „leci” z prędkością około 44m/sek.
Powszechnie uważany za orła bielika ptak w herbie polskim może być jed- Wieża Eiffela ma aż nym z 9 gatunków ptaków 1710 stopni, na szczęście, windę też
Strzyżcie się na Kim Dzong Una- zalecenie władz Korei Płn., uczesanie przywódcy ma swoją nazwę: „fryzura władzy” lub „ambitna”.
Helena Fernandes z Brazylii robi najbrzydsze tatuaże, które cieszą się ogromnym powodzeniem.
13
George Washington hodował w ogrodzie... konopie
Jedna na 10 par w Zjednoczonym Królestwie jest zróżnicowana etnicznie
Sahara znajduje się w obrębie 11 państw i obejmuje 14 pustyń, ale tylko 15% jej powierzchni to piasek.
Rakiety do tenisa ”naciągano” Brytyjskie czołgi wyposażone są w zestawy do parzenia herbaty od 1945 roku krowimi i owczymi jelitami.
IV EUROPEJSKIE FORUM MEDIÓW POLONIJNYCH
Mixer / issue 6 / 2017
15
EUROPEJSKIE
MEDIA POLONIJNE
FOTO: Katarzyna Czerwińska
ZNOWU RAZEM!
Adriana Chodakowska
Londynek.net
Po raz czwarty przedstawiciele mediów polonijnych z terenu całej Europy spotkali się na forum, organizowanym przez Zrzeszenie Organizacji Polonijnych w Szwecji, Europejską Unię Wspólnot Polonijnych i Wspólnotę Polską, przy wsparciu Senatu RP. Spotkania mediów polonijnych to wyjątkowe wydarzenia: integracja, wymiana doświadczeń, zapoznanie się z problematyką podejmowaną przez dziennikarzy polonijnych w innych krajach i nawiązywanie współpracy z redakcjami - to najważniejsze możliwości, jakie daje Europejskie Forum Mediów Polonijnych. Wszystkich łączy zaś jedno: pielęgnowanie polskiego języka, tradycji i kultury za granicą. Od początku dzięki forum zawiązywały się przyjaźnie, ciekawe znajomości, widoczna była także potrzeba takich spotkań. Podczas I forum w Malmö mówiono o stworzeniu wspólnej platformy medialnej, na której dziennikarze polonijni zamieszczać mieliby artykuły w celu udostępnienia tekstów do publikacji kolegom z innych krajów. Na II forum w Sztokholmie pomysł ten nabrał rumieńców, a już na III zaprezentowano stronę MediaPolonijne.net i rozmawiano o konieczności realizacji warsztatów dziennikarskich w ramach kolejnego spotkania. IV forum to konsekwencja tych postanowień. Miejscem ostatnich dwóch edycji spotkań mediów polonijnych z Europy był Dom Polonii w Pułtusku, a otwarcie forum odbyło się
w Senacie RP z udziałem przedstawicieli polskiego Parlamentu. To zainspirowało organizatorów do rozszerzenia formuły przedsięwzięcia i zaproszenia na następny rok dziennikarzy polonijnych także spoza Europy. Czy odbędzie się Światowe Forum Mediów Polonijnych, którego ideę przez wiele lat wspierał śp. Longin Komołowski? Okaże się wkrótce - tymczasem można się spodziewać, że w związku z przyszłorocznymi obchodami 100-lecia niepodległości Polski spotkanie za rok z pewnością będzie wyjątkowe.
Grażyna Opińska
Hiszpania, www.polonia.es Ponad 60 dziennikarzy i wydawców wzięło udział w IV Forum Mediów Polonijnych. “Chcemy wspierać Polonię i utrzymywać łączność z Polakami za granicą” – podkreślił Marszałek Stanislaw Karczewski podczas uroczystego otwarcia forum, dokonanego w sali obrad Senatu RP.
Wiceszef MSZ, Jan Dziedziczak, podkreślił, że media polonijne stanowią ważny element dyplomacji publicznej, w tym przekonywania do polskich racji. “Skończyliśmy z tzw. pedagogiką wstydu, czyli przedstawianiem spraw negatywnych jako normy. Media powinny dawać narzędzia, jak reagować na propagowanie nieprawdziwego wizerunku Polski, jakie argumenty przedstawiać, jak się bronić”.
Prezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska, Dariusz Bonisławski, poinformował o powołaniu przez Prezydenta RP, Andrzeja Dudę, Narodowego Komitetu Obchodow 100-lecia Niepodległości Polski, a także Polonijnego Komitetu Obchodów. “Ïstnieją także plany zorganizowania ponadpartyjnego i ponadorganizacyjnego Światowego Zjazdu Polonii oraz szczególne obchody Światowego Dnia Polonii i Polaków Za Granicą“
16
Mixer / issue 6 / 2017
IV EUROPEJSKIE FORUM MEDIÓW POLONIJNYCH
Jolanta Kruczynski
Piotr Płonka
Biznes polonijny we Francji, czyli polskie sukcesy i problemy Pisząc o biznesie polonijnym najlepiej oprzeć się na opinii kogoś, kto na co dzień zmierza się z realiami francuskiego rynku. Moim rozmówcą jest Wojciech Kruczynski, dyrektor francuskiej filii EuroPanels France, która zajmuje się sprzedażą wyrobów budowlanych produkowanych w Polsce. - Myślę, że największym sukcesem jest przetrwanie naszej firmy przez ostatnie dwa lata, w czasie głębokiego kryzysu gospodarczego we Francji. Do sukcesów należy też zaliczyć coraz większą ilość klientów i zainteresowanie naszą firmą i dynamicznym wzrostem sprzedaży naszych materiałów. Czy syndrom polskiego hydraulika ma duży wpływ na działalność Pańskiej firmy we Francji? - Przysłowiowego „polskiego hydraulika” Francuzi potraktowali jak złodzieja miejsc pracy. Jednak coraz więcej firm zagranicznych funcjonuje na tutejszym rynku i różnorodność ofert z różnych krajów jest już normą. Podczas rozmów z przedsiębiorcami francuskim, zatrudniającymi polskich pracowników, wyłania się obraz solidnego, pracowitego i z reguły dobrze wykształconego Polaka. Myślę, że w biznesie najważniejszą sprawą jest solidność i wiarygodność. Z jakimi problemami borykają się polskie firmy we Francji? - Największym problemem jest brak możliwości finansowania rozwoju. Z zazdrością patrzymy na takie kraje jak Anglia, Niemcy czy Francja, których banki współfinansują rodzime firmy za granicą. Jest to pomoc logistyczna i finansowa. Drugim problemem jest dobór kadr. Dzieci polskich emigrantów są świetnie wykształcone, mówią wieloma językami, ale nie doczekaliśmy się systemów, w których polskie firmy mogłyby skorzystać z ich kompetencji. Problemem jest także brak systemu, dzięki króremu polskie przedsiębiorstwa mogłyby uzyskać pomoc prawną czy doradczą przy konstruowaniu umowy z partnerem francuskim. Jesteśmy skazani na biura francuskie, gdzie nie zawsze jesteśmy dobrze postrzegani i zrozumieni. Długo jeszcze mógłbym mówić o problemach, jednak cechą Polaka - przedsiębiorcy jest to, że potrafi sobie dawać radę w każdych warunkach i w każdej sytuacji. Jakieś życzenia na przyszłość tę bliższą i tę odległą? - Życzeniem moim byłoby, aby polonijne organizacje zrozumiały, że patriotyzm może sprzyjać polskiemu biznesowi i polskim przedsiębiorstwom. Życzyłbym sobie i innym, by rodzime zrzeszenia we Francji tworzyły systemy pomocy. Na pewno spotka się to z wzajemnością ze strony polskiego biznesu.
25 Rock&Chanson Festival „Kolonia-Wrocław-Paryż” Po raz 25 w Kolonii rozpocznie się jubileuszowy Rock&Chanson Festival „Kolonia-Wrocław-Paryż” organizowany przez Polsko - Niemieckie Towarzystwo kulturalne Polonica e.V. Koncert uświetni aż trzech artystów z Polski. W piątek na scenie pojawi się jeden z najpopularniejszych polskich artystów - Maciej Maleńczuk. Koncert Macieja Maleńczuka poprzedzi występ piosenkarki młodego pokolenia – Kasi Moś – uczestniczki tegorocznego konkursu Euro vision Song Contess 2017 w Kijowie. W sobotę zaś na galowym koncercie zaśpiewa swoim wyjątkowym głosem Justyna Steczkowska, która porwie kolońską publiczność w muzyczną podróż. Dodatkowym urozmaiceniem koncertu w sobotę będzie występ zespołu The Airlettes oraz recital znanej francuskiej szansonistki Lou Volt. Przpominjmy że na festiwalu gosciły już takie gwiazdy jak:Stanisław Sojka, KAYAH, Urszula, RAZ DWA TRZY i Zakopower. 25. Festiwal, który odbędzie się w sali ratusza Köln-Porz rozpocznie tradycyjnie jak zawsze na bardzo wysokim poziomie artystycznym konkursem „Młodych Talentów” 17 listopada oraz 18-go Koncertem Gwiazd.
centre-polonais.fr
Redaktor Naczelny PepeTV
IV EUROPEJSKIE FORUM MEDIÓW POLONIJNYCH
Monika Robak
Studentka z Austrii
Pierwsze kroki młodej dziennikarki „Jest tylko jeden sposób nauki. Poprzez działanie” Paulo Coelho Przyjechałam z wielkimi oczekiwaniami na 4. Europejskie Forum Mediów Polonijnych do Warszawy. Podczas warsztatów dostałam zadanie: napisać informację o sporcie. Biegałam więc za mieszkańcami Pułtuska i, mimo siąpiącego deszczu, przeprowadzałam wywiady. Kiedy napisałam swój pierwszy artykuł, przychylna recenzja tak mnie podbudowała, że nagle zdałam sobie sprawę, że mogę zostać „prawdziwą” dziennikarką. A ja tak bardzo podziwiałam pracę reportera. Poczułam też, że robienie zdjęć już nie będzie mnie satysfakcjonowało. Przyjechałam jako fotograf. Wyjeżdżam jako młoda, początkująca dziennikarka. Monika Robak. 25-letnia studentka prawa. Pracuje w Związku Polaków w Górnej Austrii, w kierownictwie projektów, gdzie zajmuje się ich pisaniem i koordynacją, fotorelacjami dla Polonii oraz promowaniem Polski za granicą.
Mixer / issue 6 / 2017
17
18
Mixer / issue 6 / 2017
IV EUROPEJSKIE FORUM MEDIÓW POLONIJNYCH
Zdjęcia: Katarzyna Czerwińska, Michał Dzieciaszek
...odbyło się w Warszawie i Pułtusku, zgromadziło ponad 60 dziennikarzy z 21 krajów. Po raz kolejny spotkanie zorganizowało Zrzeszenie Organizacji Polonijnych w Szwecji, Stowarzyszenie Wspólnota Polska oraz Europejska Unia Wspólnot Polonijnych. – Serce polskiego życia za granicą jest przy mediach polonijnych – powiedział wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak dodając, że chciałby, by Polacy za granicą tworzyli propolskie lobby. – Media polonijne to nie tylko wydanie gazety, materiał telewizyjny, audycja radiowa czy nowy post na portalu. To także ważny element dyplomacji publicznej – dodał. Oprócz wiceszefa MSZ w uroczystości uczestniczyli m.in. marszałek Senatu Stanisław Karczewski, wicemarszałek Senatu Maria Koc, szefowa senackiej komisji ds. łączności z Polakami za granicą Janina Sagatowska i senator Anna Maria Anders. Forum, pod patronatem marszałka Senatu, odbyło się pod hasłem: Rola mediów w podtrzymywaniu tożsamości narodowej, w kontekście obchodów 100. Rocznicy Odzyskania Niepodległości. “Chcemy wspierać Polonię i utrzymywać łączność z Polakami za granicą” – podkreślił marszałek na forum Senatu, podczas pierwszego dnia obrad. Zachęcał też dziennikarzy polonijnych, by włączyli się w obchody 100 – lecia
niepodległości Polski. Spotkanie w Senacie otworzyła wicemarszałek Maria Koc. Teresa Sygnarek, ze Zrzeszenia Organizacji Polonijnych w Szwecji, przypomniała o rozwoju Forum Mediów Polonijnych, którego ideą jest wymiana doświadczeń, zaprezentowanie osiągnięć oraz szkolenia i warsztaty dla dziennikarzy polonijnych. Sygnarek zapowiedziała także zorganizowanie I Światowego Forum Mediów Polonijnych w przyszłym roku. Podkreśliła również rolę mediów w jednoczeniu rodaków na świecie.
Zdjęcia: Katarzyna Czerwińska, Michał Dzieciaszek
IV EUROPEJSKIE FORUM MEDIÓW POLONIJNYCH
Mixer / issue 6 / 2017
Wiktoria Laskowska-Szczur
Teresa Dutkiewicz
Prezes w Żytomierskim Obwodowym Związku Polaków na Ukrainie
Polacy na Ukrainie Jesteśmy na Ukrainie od wieków. My, ludzie urodzeni na tej ziemi, gdzie mieszkali nasi ojcowie i pradziadowie. Przetrwaliśmy burze dziejowe. Wojenne pokolenie mawiało : przeżylismy rząd niemiecki, przeżyjemy i sowiecki. Przeżylismy i pozostało nas naprawdę niewiele w stosunku do ilości mieszkańców. Szacunkowa liczba Polaków na Ukrainie jest określana na dwa miliony. Z wielkim trudem udało się utrzymać bądź odrodzić szkoły, kościoły, tradycje, język polski w rodzinie i częściowo w kościele. Powołaliśmy wiele towarzystw polskich w celu kontynuacji naszego dziedzictwa kulturowego. Osiągnęliśmy pewien status. Posiadamy obywatelstwo ukraińskie i żadnych dotacji Ukraina mniejszościom narodowym nie udziela. Dlatego oczy nasze są zwrócone ku Ojczyźnie. Polska wspiera nasze dążenia narodowościowe. Nie zawsze mogliśmy się uczyć po polsku. W 1937 roku polskich nauczycieli na Żytomierszczyźnie rozstrzelano, a szkoły zamknięto. Utrzymały się jedynie we Lwowie, a i to nie było proste. Rodzice jeździli do Kijowa i do Moskwy, by u władz ZSRR zabiegać o nie. Teraz jednak usuwa się nam grunt spod nóg. Ustawa o edukacji młodzieży szkolnej zabrania nauczania w języku polskim dzieci powyżej 5. klasy szkoły ogólnokształcącej. Na Ukrainie jest 5 szkół polskich, tzn. polskim językiem wykładowym. Nie przeszkadza to w nauce języka ukraińskiego, który jest wdrażany od 1. klasy aż do matury. Uczniowie szkół polskich są laureatami ogólnokrajowych olimpiad i konkursów szkolnych z różnych przedmiotów, w tym z języka ukraińskiego. Ustawa nie była konsultowana ani omawiana z przedstawicielami mniejszości narodowych. Jest sprzeczna z konstytucją Ukrainy oraz umowami międzynarodowymi o prawach mniejszości narodowych i narusza nasze prawa demokratyczne dotyczące nauki w języku ojczystym. Wszak jesteśmy lojalnymi obywatelami naszego kraju. Obroniliśmy jednak polskie racje w najtrudniejszych czasach reżimu totalitarnego i będziemy to robić nadal.
Teresa Pakosz
19
Redaktor “Nasze Drogi”
Czasopismo Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie Poezja kresowa
Miasto wież dumnych i zielonych wzgórz, Powiedz nam, miasto, jako to się stał, Żeś ty jest dla nas jak upojna kruż I nasześ serca łatwo zwojowało…
Mieczysław Opałek
Drodzy rodacy, podstawowym ogniwem współczesnej antologii ‘My, ludzie Lwowa” 34 autorów jest miłość, wierność do rodzinnego miasta i historycznej Ojczyzny Polski. Autorzy potrafili przekazać nam wiedzę, zbliżyć do tradycji historyczno-literackich, sformułować głęboko pojętą kulturę humanistyczną, opartą na miłości Ojczyzny oraz szacunku i tolerancji względem naszego wielokulturowego środowiska, w którym żyć nam wypadło. Moje miasto Moje miasto, najdroższe miasto: Niepowtarzalny Lwów Kraina lat dziecięcych, Młodzieńczych snów i złud… Miasto jedyne w świecie, Jak długi cały świat, Gdzie człek człekowi sercem, Gdzie człek człekowi brat…
Alicja Bober
Piosenka o Lwowie Już jesień gubi marzeń liście złote, A deszcz okrywa drzewa w taki czas Zapomnieć staram się o lwowskiej słocie, Na pasku odliczając zbiegły czas. Za domy chowam się od tego, co się zdarzy, Za lwy, za każdy lwowski głaz, Za Stryjski Park, co kędyś w słońcu marzy I wracam w teraźniejszość, uciekł czas… O Lwowie mój, chociaż daleko może będę, Tyś serce me na zawsze przytul tu, Do tej jesieni, słońca, liści, nieba, Do gwiazd, co przez stulecia szepcą „wróć”.
Halina Duniec-Modlar Radio Lwów To tylko niewielki „wycinek” lwowskiej poezji współczesnej, którą Na Lwowskiej Fali można liczyć przynajmniej na tysiące.
20
Mixer / issue 6 / 2017
WYJĄTKOWY KONCERT na stulecie odzyskania niepodległości W niedzielę 11 listopada 2018 roku, w jednej z najbardziej prestiżowych sal koncertowych na świecie – Royal Albert Hall – odbędzie się koncert pod nazwą „100 lat”, poświęcony setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Głównym organizatorem przedsięwzięcia jest charytatywna organizacja - Towarzystwo Pomocy Polakom (TPP), przy wsparciu Komitetu Organizacyjnego pod przewodnictwem Janusza Sikory-Sikorskiego, prezesa TPP. Program koncertu oparty jest na utworach, które miały szczególne znaczenie na przestrzeni ostatniego stulecia: muzyka Chopi-
na, Paderewskiego, Góreckiego, piosenki z czasów legionów i II wojny światowej, również piosenki wolnościowe, solidarnościowe, folklorystyczne i religijne. Nie zabraknie też muzyki współczesnej – swój udział w wydarzeniu zapowiedziały gwiazdy: Edyta Górniak, Anna Maria Jopek, Anna Wyszkoni, Stanisław Sojka, Sebastian Karpiel-Bułecka, Kuba Badach, Leszek Możdżer, Aleksandra Kurzak, Grzegorz Stróżniak, Tadeusz Woźniak, Ania Jeruc, Marek Ruszczyński czy John Paul Ekins. Na scenie pojawią się ponadto: dyrygent Stephen Ellery z orkiestrą The London Gala Orchestra, dyrygent Paweł Betley, zespół pieśni i tańca Mazury, Akademicki Chór Politechniki Śląskiej, Chór Polskich Szkół w Anglii, chór Ave Verum i św. Jana Pawła II z Balham. Koncert poprowadzą znane prezenterki: jedna z najbardziej lubianych w Polsce twarzy TV - Grażyna Torbicka oraz Kasia Madera, prowadząca w BBC serwis World News. Na prośbę TPP, znany brytyjski historyk i autor publikacji na temat dziejów Polski - profesor Norman Davies - przygotowuje 10-stronicową historię ostatniego stulecia naszego kraju, która zamieszczona będzie w programie okolicznościowym. Bilety dostępne będą w sprzedaży od 29 stycznia 2018 roku, od godz. 9:00 na stronie Royal Albert Hall. Dochód z koncertu będzie w całości przekazany na cele charytatywne. Koniecznie zarezerwuj datę 11 listopada 2018 roku! Do zobaczenia!
24
Mixer / issue 6 / 2017
Kwadrans z Gwiazdą
LESZEK MOŻDŻER Pepe-TV: Co czujesz, gdy grasz? Leszek Możdżer: Odpowiedź nasuwa mi się filozoficzna...Granie to połączenie wielu subtelnych rzeczy, które wynikają z uczuć i emocji. To także narracja formy utworu. Trzeba też panować nad ciałem, które ma swoją mądrość i które rządzi się swoimi prawami. I sfera duchowa, nad którą nie mam (na szczęście) kontroli, a która unosi się nad wszelkimi zagadnieniami... Bo człowiek to nie tylko „mięso”. Człowiek to coś więcej... A co czuję? Bardzo trudno odpowiedzieć na to pytanie: trochę myślę, trochę czuję, a po trosze oddaję się też siłom wyższym... Jest to dosyć złożony proces, ale jak zaciśnie się zęby i zamknie oczy, to ciało gra samo.
Pepe-TV: Cechuje cię wyjątkowa charyzma. Obdarzony też jesteś wyjątkowym talentem. Czy ma to wpływ na twoje koncerty: różnią się, czy stają się rutyną? L.M.: Ja jestem artystą, który uprawia rękodzieło. Nie jestem producentem taśmowych wyrobów, więc każdy wieczór to akt kreacji. Nawet kiedy gram te same tematy, to na tyle na ile wyobraźnia pozwala mi się uwolnić, na tyle na ile mnie fortepian inspiruje i na tyle na ile publiczność jest życzliwa, pozwalam sobie na coraz to dalsze wycieczki w głąb własnej wyobraźni. Zdaję sobie też sprawę, że charyzma i talent to coś, czym trzeba mądrze zarządzać. Mamy przecież w życiu tak mało czasu do dyspozycji, mam jednak nadzieję, że ani charyzmy, ani talentu jeszcze długo Pan Bóg mi nie odbierze.
Pepe-TV: Podczas koncertu wykładałeś na fortepian coraz to inne rzeczy: ręcznik, korale, łańcuszki, woreczek z ciężarkiem...Co się za tym kryje? L.M.: Bardzo prosta zasada rezonansu. Jeżeli położysz coś na fortepianie, przedmiot zaczyna rezonować- drga, tak jak drgają struny instrumentu. Zmienia się wówczas jego brzmienie. Nabiera innego dźwięku- „wymiaru”. Ja też przenoszę się jakby w inny „wymiar”, przestaję myśleć i przestaję odczuwać upływ czasu. Jesteśmy niewolnikami czasu, który jest przecież „sztucznym” wynalazkiem. Ten podział na minuty, na dni tygodnia... Nie ma w kosmosie poniedziałków czy sobót. Nie ma godzin ani sekund...To co odbieramy jak realną wartość odrzucam w czasie koncertu. Wtedy to inny „wymiar”, w który się przenoszę, tak naprawdę jest powrotem do tego co zapisane jest od zarania w kodzie genetycznym rasy ludzkiej..
25
Pepe-TV Bruksela – Małgorzata Villa
Mixer / issue 6 / 2017
Pepe- TV: Dlaczego występujesz bez butów? L.M.: Im więcej emocji, które są ładunkiem bioelektrycznym, tym trudniej utrzymać formę. Muszę więc wspomagać swoje ciało, dlatego „uziemiam się” w najprostszy możliwy sposób: zdejmując buty i dotykając ziemi stopami. Jest to takie moje przesłanie, że konflikt kultura – natura, de facto, nie istnieje. Nagie dłonie, nagie stopy, nagi się urodziłem... Ludzie, którzy mówią to, co ja tu opowiadam, uważani są za wariatów. Ja więc chętnie zostanę wariatem. Wielokrotnie byłem w życiu oszukany, okradziony. To skłoniło mnie do zastanowienia się nad naturą zła i strefą cienia. Starałem się zrozumieć jak urządzony jest współczesny świat. Dramatyczne przeżycia, zdruzgotały mnie pod względem osobistym, doprowadziły do tego, że zacząłem szukać prawdy. Mam wrażenie, że powoli jawi się ona przede mną.
Pepe-TV – Dziękuję za wyjątkowy koncert i za podzielenie się swoją filozofią. Jakieś życzenia dla siebie, dla bliźnich? L.M.: Mam jedno. Szczególne. Życzenie dla siebie i dla innych, byśmy jako rasa ludzka wrócili do zapisów naszych źródłowych. Tych, które Stwórca dał nam na początku. Byśmy kochali i szanowali bliźniego i naszą planetę - matkę, na której żyjemy. Koncert w BOZAR z okazji uroczystości Polak Roku 2017 w Brukseli.
Małgorzata Villa, Leszek Możdżer, Piotr Płonka (Pepe – TV Niemcy)
Mixer / issue 6 / 2017 Zdjęcia: Instytut Piłsudskiego
28
NARESZCIE
NIEPODLEGŁA! Po 123 latach zaborów, 99 lat temu, 11 listopada 1918 r. Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową i naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich. Tego samego dnia Niemcy podpisały zawieszenie broni kończące I wojnę światową. Po 123 latach niewoli Polska powracała na mapy świata. Na przełomie października i listopada 1918 r., wobec rozpadu monarchii austro-węgierskiej i zapowiedzi bliskiej klęski Niemiec, pojawiła się nadzieja na odzyskanie niepodległości. W wyniku trwającej 52 miesiące wojny zginęło ok. 9,5 mln żołnierzy, a ok. 20 mln odniosło rany. Wśród poległych i zaginionych bez wieści, było prawie pół miliona Polaków, wcielonych do różnych armii zaborczych. W Cieszynie od października 1918 r. działała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, pod przewodnictwem księdza Józefa Londzina. W Krakowie posłowie polscy do parlamentu austriackiego, powołali Polską Komisję Likwidacyjną, która przejęła władzę w Galicji, a na której czele stanął Wincenty Witos. W zajętym, kilka dni wcześniej - Lublinie powołano Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, którego premierem został Ignacy Daszyński. W Warszawie od września 1917 r. Działała, powołana przez Niemcy i Austro-Węgry, Rada Regencyjna. Jej członkami byli książę Zdzisław Lubomirski, arcybiskup Aleksander Kakowski i hrabia Józef Ostrowski. Na czele gabinetu ministrów, stanął Jan Kucharzewski. Sytuację polityczną w odradzającym się kraju zmieniło przybycie, uwolnionego z twierdzy magdeburskiej, Józefa Piłsudskiego. Na Dworcu Głównym w Warszawie powitał go m.in. książę Lubomirski. Rząd z Ignacym Daszyńskim na czele, oddał się do dyspozy-
cji Piłsudskiego. Generalny Gubernator gen. Hans von Beseler uciekł, a Polska Organizacja Wojskowa, razem z żołnierzami Polskiej Siły Zbrojnej, przystąpiły do rozbrajania stacjonujących w Warszawie oddziałów niemieckich. Przyjazd Piłsudskiego o jeden dzień wyprzedził wiadomość o tym, że w okolicach Compiegne delegacja rządu niemieckiego podpisała zawieszenie broni, które kończyło działania bojowe I wojny światowej. Po latach niewoli Polacy odzyskali niepodległość. Atmosferę opisał Jędrzej Moraczewski: „Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. Wolność! Niepodległość! Zjednoczenie! Własne państwo! Chaos? To nic. Będzie dobrze (...), bo jesteśmy wolni od pijawek, złodziei, rabusiów, od czapki z bączkiem, będziemy sami sobą rządzili. (...) Kto tych krótkich dni nie przeżył, kto nie szalał z radości w tym czasie wraz z całym narodem, ten nie dozna w swym życiu najwyższej radości” (J. Moraczewski „Przewrót w Polsce”). Wkrótce Rada Regencyjna rozwiązała się. „Od tej chwili obowiązki nasze i odpowiedzialność względem narodu polskiego w Twoje ręce, Panie Naczelny Dowódco, składamy do przekazania Rządowi Narodowemu”. Piłsudski cieszył się powszechnym poparciem społecznym, ale przeciwnicy zarzucali, że został on sukcesorem instytucji powołanej do życia przez okupantów. Rząd lubelski rozwiązał się, Rada Regencyjna ustąpiła, a Polska Komisja Likwidacyjna zaakceptowała istniejącą sytuację. 13 listopada, właśnie szefowi rozwiązanego rządu lubelskiego Ignacemu Daszyńskiemu, Piłsudski powierzył misję tworzenia nowego
Mixer / issue 6 / 2017
29
gabinetu. Zakończyła się ona jednak niepowodzeniem, głównie z powodu sprzeciwu stronnictw prawicowych, zwłaszcza Narodowej Demokracji. Ostatecznie 18 listopada pierwszy oficjalny rząd niepodległej Polski utworzył inny socjalista Jędrzej Moraczewski, który nie wzbudzał takiego sprzeciwu prawicy, jak Daszyński. Nowy rząd opracował, a Piłsudski zatwierdził: „Dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej”. Na mocy dekretu, który był swego rodzaju ustawą zasadniczą, Piłsudski objął urząd Tymczasowego Naczelnika i miał go sprawować do czasu zebrania się Sejmu Ustawodawczego. Wybory do Sejmu zarządzone zostały na styczeń 1919 r. Był to dopiero początek budowy niepodległej Polski i walki o jej granice. W okresie międzywojennym toczono spory o to, które z wydarzeń jesieni 1918 r. uznać należy za symboliczny moment odzyskania przez Polskę niepodległości. Z punktu widzenia piłsudczyków, najważniejszym wydarzeniem był jego powrót z magdeburskiej twierdzy. Lewica przekonywała o znaczeniu utworzonego w Lublinie rządu Daszyńskiego. Ostatecznie Sejm RP w 1937 r. uznał, że Święto Niepodległości obchodzone będzie 11 listopada „jako rocznica odzyskania przez naród polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego wodza narodu w walkach o wolność ojczyzny”. W latach 1939-1944 oficjalne lub jawne obchodzenie Święta Niepodległości było niemożliwe. W roku 1945 władze komunistyczne świętem państwowym uczyniły 22 lipca – w dniu ogłoszenia Manifestu PKWN. W okresie PRL Święto Niepodległości zostało zakazane, a próby kultywowania obchodów groziły represjami ze strony władz. Święto Niepodległości 11 listopada przywrócono ustawą Sejmu wybranego w czerwcu 1989 r. Mariusz Jarosiński (PAP), Internet
Manifest PKWN (tzw. Manifest Lipcowy) – odezwa Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego do narodu polskiego ogłoszona z datą 22 lipca 1944. Jako miejsce ogłoszenia podano Chełm. W rzeczywistości został podpisany przez Stalina w Moskwie 20 lipca 1944, tam też ogłoszony. Ukazał się w formie obwieszczenia wraz z pierwszymi dekretami PKWN jako rządu tymczasowego. Podpisali go członkowie PKWN z przewodniczącym Edwardem Osóbką-Morawskim i wiceprzewodniczącymi Wandą Wasilewską i Andrzejem Witosem na czele.
30
Mixer / issue 6 / 2017
POLSKA SZKOŁA PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH I ARTYSTYCZNYCH W LONDYNIE
Składamy HOŁD 11 listopada, w 99. Rocznicę odzyskania niepodległości, uczniowie starszych klas z Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych i Artystycznych w Londynie, złożyli symboliczny wieniec i zapalili znicze pod pomnikiem katyńskim na Cmentarzu Gunnersbury. Tam też odbyła się lekcja historii. Cmentarz ten jest miejscem szczególnie blisko związanym z londyńską Polonią, zwłaszcza z emigracją z okresu II wojny światowej. Spoczywa tu wielu zasłużonych działaczy emigracyjnych i dowódców wojskowych, zaś od 1976 na terenie cmentarza znajduje się pierwszy w Wielkiej Brytanii Pomnik Katyński - pierwszy w Europie Zachodniej pomnik upamiętniający polskich jeńców wojennych zamordowanych wiosną 1940 przez radziecką policję polityczną NKWD, ofiary zbrodni katyńskiej (odsłonięty w 1976 r.) Na pomniku znajduje się symboliczny Krzyż Orderu Virtuti Militari (nr 14384), którym Prezydent RP na Uchodźstwie Stanisław Ostrowski, odznaczył zbiorowo żołnierzy polskich zgładzonych w Katyniu i innych miejscach kaźni. Tadeusz „Bór” Komorowski - pułkownik kawalerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, generał dywizji Polskich Sił Zbrojnych, Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych w latach 1945–1947, dowódca Armii Krajowej zastępca komendanta głównego Związku Walki Zbrojnej, kawaler Orderu Orła Białego i Virtuti Militari, premier rządu
Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. To on podjął decyzję o wybuchu powstania warszawskiego Kazimierz Aleksander Sabbat - służył w brygadzie gen. Stanisława Maczka. Był premierem rządu RP na uchodźstwie w latach 1976–1986. W 1986 objął urząd Prezydenta RP na Uchodźstwie. Społecznie pracował, m.in. w harcerstwie i Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów Zygmunt Witymir Bieńkowski – polski lotnik, major pilot, dowódca Dywizjonu 303, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, pisarz, poeta Józef Haller von Hallenburg – generał broni Wojska Polskiego, Naczelny Dowódca wszystkich Wojsk Polskich, komendant Legionów, minister w drugim rządzie Władysława Sikorskiego, dowódca Frontu Północnego w czasie wojny polsko-bolszewickiej, Generalny Inspektor Armii Ochotniczej w 1920 roku, Komendant Polowych Drużyn Sokolich w 1913 roku, harcmistrz, przewodniczący ZHP, prezes Komitetu PCK, działacz polityczny i społeczny, kawaler Orderów: Orła Białego i Virtuti Militari Serdeczne podziękowania Rodzicom, którzy pomogli w realizacji upamiętnienia rocznicy odzyskania niepodległości na Cmentarzu Gunnersbury, składa Zarząd Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych i Artystycznych w Londynie.
POLSKA SZKOŁA PRZEDMIOTÓW OJCZYSTYCH I ARTYSTYCZNYCH W LONDYNIE
Mixer / issue 6 / 2017
31
Wyjątkowy człowiek, kobieta z wielkim sercem
– spotkanie z dr Bożeną Laskiewicz
Doktor Bożena Laskiewicz. Kobieta wyjątkowa. Współzałożycielka organizacji Medical Aid for Poland oraz Polskiego oddziału St. John Ambulance. Harcerka i wolontariuszka „Jumbulance”. „Inspiring Women 2017” i emerytka...od 10 – ciu już lat! Kobieta o wielu talentach i jednej twarzy- zawsze uśmiechniętej. W Polskiej Szkole Przedmiotów Ojczystych i Artystycznych w Londynie takiego gościa jeszcze nie było.
Pani Bożena opowiedziała uczniom swoją historię, która zaczęła się w 1942 roku w Izraelu. W Tel Avivie, gdzie spędziła pierwsze lata swojego życia, w Polskim Czerwonym Krzyżu pracował jej ojciec - słynny przedwojenny profesor, założyciel oddziału laryngologii w poznańskim szpitalu. Po powstaniu Izraela i wybuchu wojny arabsko-izraelskiej w 1947 roku i zmianie sytuacji politycznej, jednym z ostatnich transportów trafiła z rodzicami najpierw do Egiptu, by stamtąd popłynąć do Wielkiej Brytanii. W ramach programu The Committee for the Education of Poles podjęła studia medyczne w Dublinie, specjalizując się... w laryngologii.
Przez 26! lat była ordynatorem oddziału laryngologicznego w szpitalach Epsom i w Surrey. Już w 1953 roku mała Bożenka trafiła do harcerstwa. Dzisiaj w Głównej Kwaterze Harcerek w Londynie, zajmuje się działalnością charytatywną.
Charytatywna jest także jej praca w Medical Aid for Poland, której działalność rozpoczęła się tuż przed ogłoszeniem stanu wojennego i dzięki której, do diecezji w Polsce wysłano 335 potężnych 30-tonowych ciężarówek z lekami, sprzętem medycznym, żywnością i odzieżą. W 1977 roku odbyła się pierwsza polska pielgrzymka Autobusem Miłosierdzia – „Jumbulance”, którym chorzy udają sie na pielgrzymki do: Lourdes, Fatimy, Ziemi Świętej, Watykanu, Częstochowy czy Wilna. Wraz z podopiecznymi… jeździ doktor Bożena. Jest także czynnym lekarzem w St John’s Ambulance, gdzie wraz z innymi na imprezach masowych od 22 lat czuwa nad bezpieczeństwem i udziela pomocy medycznej.
Doktor Laskiewicz twierdzi, że trudno o spadkobierców i kontynuatorów pracy charytatywnej, a ludzie łatwo się zniechęcają. Nawet w harcerstwie, które cieszy się zainteresowaniem najmłodszych, brakuje kadry. Gościem PSPOiA była także Anna Jańczuk (str. 33) i zaprzyjaźniony „niedźwiedź”, o którym więcej w grudniowym numerze Mixer Magazine.
Mixer / issue 6 / 2017
33
APEL
Dziękuję wszystkim, którzy przekazują kontakt do mnie i do Centrum Familia osobom, które znajdują się w trudnej sytuacji. Chciałabym przekazać, że od 1 października Centrum Familia nie ma środkow na działanie. Pomimo to staramy się odpowiadać na telefony, maile, czy wiadomości FB, w miarę możliwości. Udzielamy informacji i przekierowujemy osoby do odpowiednich serwisów pomocowych. Od ponad miesiąca działamy w pełni wolontaryjnie i staramy się o dalsze środki. Mam nadzieję, że ta sytuacja niedługo się poprawi, jednak nie chcialabym, aby osoby szukające u nas pomocy oczekiwały więcej, niż obecnie możemy zaoferować. Wsparcie mile widziane Anna Jańczuk Pin-UK Poles in Need in UK CIC Call 07976 838571 @PolesInNeed info@pinuk.online http://www.pinuk.online
34
Mixer / issue 6 / 2017
Sergiusz Rydosz
magazyn Maidstone.pl
JAK ZOSTAĆ
SPECJALISTĄ OD NICZEGO
Odpowiedź na to pytanie wydaje się prosta – założyć konto na Facebooku, sprowadzić się intelektualnie do poziomu nauczania początkowego (niektórzy mogą pominąć ten krok) i dać się wciągnąć w dowolną dyskusję na dowolny temat. Można przystąpić do dowolnej grupy, wybrać sobie aktualny temat, który znajduje się na górze strony i zacząć przesyłać światu zwoje myśli i opinie. Jeśli ktoś się z nami nie zgodzi, to od razu, bez żadnego zastanowienia należy go zwyzywać od Polaczków, operatorów zmywaka, beneficiarza. Jeśli to nie pomoże, to należy uciec się do stwierdzenia, że musi popierać taką to a taką partię polityczną, i że prawdopodobnie pochodzi z dalekiego wschodu, bo nikt z zachodu czegoś takiego by nie wymyślił. Swoje tezy należy poprzeć wpisami autorytetów internetu i powołać się na fakt, że mają więcej lajków, niż wpisy innych autorytetów podawanych jako kontrargument przez naszego adwersarza. Jeśli dyskusja zrobi się wystarczająco gorąca, to możemy być niemal pewni, że zarówno my, jak i nasz oponent nabawimy się pomocników, którzy z ogromnym zaanga-
żowaniem zaczną uczestniczyć w naszej wymianie zdań powołując się na kolejnych magów danego tematu i ich setki lajków, czy wręcz „folołersów”. W pewnym momencie ktoś się odważy na wklejenie filmiku zamieszczonego na YouTube autorstwa jakiegoś jegomościa, który ma liczbę subskrybentów równą nieskończoność +1. Przeciwnik w tym momencie udowodni nam, że istnieje coś takiego, jak 2x nieskończoność, bo jego idol z YT ma właśnie tylu regularnych widzów, a jego filmiki są udostępniane astronomiczną ilość razy na FB. I jatka trwa dalej. Brzmi znajomo? Może nieco przerysowane, ale jakże tragiczne. Okazuje się bowiem, że miarą wiedzy, doświadczenia i profesjonalizmu jest ilość lajków, „folołersów” i subskrybentów. Tworzone są rankingi najbardziej wpływowych youtuberów, blogerki i blogerzy są kreowani na gwiazdy telewizji w niemal każdej dziedzinie – nawet ich zapraszają do reality show! To są nowi bogowie współczesnego świata, za którymi podążają właśnie „folołersi”, subskrybenci i cała reszta, która jak tylko widzi niebieski kciuk skierowany w górę,
Mixer / issue 6 / 2017
to musi go kliknąć. Ci ostatni od jakiegoś czasu mają jednak problem, bo pan Zuckenberg dał im kilka dodatkowych opcji do wyboru i na początku się gubili – szczególnie, jak ktoś organizował facebookowe sondy i zdarzyło się, że ich idol nie znajdował się pod znakiem niebieskiego kciuka tylko roześmianej mordki. Swoją drogą idealny sposób na manipulowanie wynikami – jeśli chcesz, żeby coś wygrało daj to pod niebieskim kciukiem. Uwaga! Będzie trudne i zagadkowe słowo: polemika. Wyraz, który wymiera podobnie, jak wyrazy z rodziny kaset video, czy magnetofonowych. W słownikach jeszcze się pojawia, ale nie sposób uświadczyć jej na łamach mediów społecznościowych. Zresztą już samo użycie sformułowania „polemizowałbym” naraża nas na szyderczy śmiech i wyzwiska typu „Ty! Magister tornister! Zamknij paszczę”. Teraz polemika zamieniła się w regularny konflikt, wojnę pomiędzy wyznawcami jednej teorii i drugiej. Nie ma szans na pojedynek na argumenty – te nie mają racji bytu. Przepraszam – mają, o ile są potwierdzonymi ilością lajków i „folołersów” objawieniami specjalistów od dzwonków parowych. To są teraz argumenty w dyskusjach społecznościowych. I tak się zastanawiam: co to w takim układzie jest za społeczeństwo? Nie chcę nikogo obrażać, szczególnie baranów, ale właśnie chyba z tym mamy do czynienia: stadem baranów podążających za swoimi nowymi pasterzami nowoczesnego społeczeństwa. Masakra! Opisany powyżej stan nie będzie trwał wiecznie. Już widać pewne zmiany – ludzie przestają powoli dyskutować. Jeśli osobnik widzi coś przeraźliwie głupiego i nawet zdarzy mu się mieć na tyle odwagi, żeby na to zareagować, to od razu znajdzie się pod ostrzałem popleczników nawiedzonego po objawieniu. Po wymianie dwóch zdań dochodzi do wniosku, że z koniem nie będzie się kopał i odpuszcza temat. Do czego to prowadzi? Powstają kółka graniaste wzajemnej adoracji poklepujących się po plecach bohaterów nowożytnego Internetu, wielbiących swój światopogląd i żyjących w coraz większym i głębszym przeświadczeniu, że skoro nikt nawet nie próbuje z nimi dyskutować, to znaczy, że muszą mieć rację. Po jakimś czasie, w skrajnych przypadkach, gdy ilość niebieskich kciuków w górę osiągnie masę krytyczną wygrywają wybory albo wychodzą na ulicę z transparentami… Na całym cywilizowanym świecie. Smutne.
35
37
Zdj. Jarek Smolec
Mixer / issue 6 / 2017
LULWORTH COVE
I DURDLE DOOR
Durdle Door, na południowym Wybrzeżu Jurajskim Anglii, to klifowy łuk wapienny stworzonym przez naturę. Geolodzy wiek skały oceniają na 140 milionów lat. Swój niepowtarzalny kształt zawdzięcza erozyjnemu działaniu wody morskiej. Ze szczytu rozpościera się zapierający dech w piersiach widok na kanał La Manche, Wybrzeże Jurajskie oraz Wyspę Portland. Co ciekawe, znajduje się on na prywatnych terach o łącznej powierzchni około 50 kilometrów kwadratowych. Wybierając się w okolice Durdle Door warto przespacerować się szklakiem łączącym skałę oraz pobliską Lulworth Cove. Jest to malownicza zatoka, gdzie woda ma piękną, niemalże lazurową barwę. Jest prawie geometrycznie okrągła, otoczona kamienistą plażą oraz wysokimi klifami. W roku 2001 umieszczona została na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Długość szklaku wynosi około dwóch kilometrów, a podczas wycieczki można zobaczyć ze szczytu klifów plażę Man O’War oraz nieco mniejszą od Durdle Door skałę Stair Hole. Lulworth leży na trasie najdłuższego pieszego szlaku turystycznego Wielkiej Brytanii - South West Coast Path. W okolicznej miejscowości East Lulworth, zobaczyć można XVII- wieczny zamek, odbudowany po pożarze w 1929 roku. W okolicy nakręcono wiele filmów, m.in „Piraci z Karaibów”, „Duch z Monte Carlo” i „Z dala od zgiełku”. Iwona Sobieszek
38
Mixer / issue 6 / 2017
40
Mixer / issue 6 / 2017
DEDYKACJA
W POSZUKIWANIU WSPÓŁCZESNEJ MĘSKOŚCI Tak brzmiał tytuł mojej pracy dyplomowej i taki tytuł nosi projekt mojego autorstwa. Męskość- współcześnie, bardziej niż kiedykolwiek, kojarzona z fizyczną aktywnością, a co za tym idzie z siłownią. W nowoczesnych klubach fitness mężczyźni „rzeźbią” swoje ciała. Chcą być sprawni, zdrowi, gotowi na wyzwania codziennego życia. Takiego też faceta kreują media. Jednym z celów mojego projektu jest walka ze stereotypami, które nie tylko nie odzwierciedlają rzeczywistości, ale manipulują nią, wpływają na nasze samopoczucie i poczucie wartości. Jednym z nich jest stereotyp, że osoby umięśnione niekoniecznie należą do elity intelektualnej. Celem projektu jest także podkreślenie, że motorem sukcesu jest: MOTYWACJA - fundament wszystkich wysiłków i osiągnięć oraz DEDYKACJA - silna wola, samozaparcie w dążeniu do obranego celu. A na każdym ich etapie podstawą jest wszechstronna wiedza.
Mixer / issue 6 / 2017
41
Bohaterami mojego projektu są ambitni faceci z krwi i kości, pasjonaci, mężczyźni uprawiający sport wyczynowo… Marcin Zalewski, semi-pro kulturysta. W 2018 zamierza wystartować w profesjonalnych zawodach. Sebastian Szyszka- utytułowany sportowiec, wielokrotny mistrz świata w Brazylijskim Jiu-Jitsu. BJJ wymaga poświęcenia i determinacji, technika odgrywa tu olbrzymią rolę, a praca nad nią wymaga lat intensywnych treningów. Devon Larratt- atletycznie zbudowany, prawie dwumetrowy zawodnik, mistrz świata organizacji WAL i ARM WARS. Legenda armwrestlingu, którym i ja się pasjonuję.
„DEDYKACJA. W poszukiwaniu współczesnej męskości” Projekt został zaprezentowany na trzech grupowych wystawach w Wielkiej Brytanii: w Manchesterze, Blackpool i Londynie. Moją ambicją jest zorganizowanie dużej, indywidualnej ekspozycji . Tomasz Wiśniowski www.VisniaPhotos.com Instagram I Facebook I Linkedin
Mixer / issue 6 / 2017
43
WZNIEŚĆ SIĘ
W PRZESTWORZA...
Zaledwie godzinę od Londynu, można spędzić czas w przeuroczym miejscu. Przy tym przeżyć wyjątkowy dzień, a może nawet połknąć bakcyla na całe życie...Mowa o najstarszym w Wielkiej Brytanii klubie szybowcowym. London Gliding Club powstał w 1930 roku najpierw w Invighoe Beacon, następnie przeniesiony został do Dunstable, które jest nadal jego siedzibą. – W naszym gronie są także Polacy – mówi Andrzej Zuchora, jeden z polskojęzycznych instruktorów. – Jest to wspaniały sport, dla każdego i „na każdą kieszeń” – dodaje Andrew. Przyjaźni i otwarci, członkowie LGC stanowią zżytą grupę. Wśród nich wiele narodowości i znaczna grupa...pań, które także świetnie radzą sobie z szybowcami. London Gliding Club zaprasza wszystkich chętnych. http://www.londonglidingclub.co.uk W 1939 roku Geoffrey Stephenson jako pierwszy przeleciał szy-
bowcem nad Kanałem La Manche, pokonując odcinek z Dunstable do Francji Podczas drugiej wojny światowej Dunstable był obozem jenieckim. Od zakończenia wojny przez klub przewinęły się rzesze instruktorów, pasjonatów szybownictwa, amatorów i „gości niedzielnych”. Również w 1930 r. zorganizowana została szkoła szybowcowa... w Bezmiechowej. Szczepan Grzeszczyk, jedna z wybitniejszych postaci ówczesnego szybownictwa, rok wcześniej, na szybowcu CW-2, wykonał tam regularny lot żaglowy, trwający 2 godz. 11 min. W 1938 r. Doszło do wyjątkowej wizyty: piloci z Dunstable zawitali do Bezmiechowej.
Mixer / issue 6 / 2017
PRZEMOC
45
DOMOWA...
„Jesteś taka głupia. Jak ja mogę cię kochać?” „Jeśli mnie zostawisz, zabiorę ci dziecko!” Brzmi znajomo? Jeśli podobne słowa ciągle padają z ust twojego partnera, to prawdopodobnie jesteś ofiarą przemocy domowej – przekonują organizatorki kampanii „Przemoc to nie tylko” zrzeszone w ramach Polish Women Support Network. Według WHO co trzecia kobieta doświadczyła przemocy ze strony partnera. 25 listopada – w Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet – Polki mieszkające w Wielkiej Brytanii włączają się w 16-dniową akcję. – Przemoc domowa jest kojarzona z przemocą fizyczną. Tymczasem sprawca może uciekać się do bardziej wyrafinowanych metod manipulacji i kontroli, które nieraz bolą dużo bardziej niż uderzenia – mówi Magda Czarnecka, koordynatorka kampanii. Przemoc emocjonalna, finansowa, seksualna czy religijna może zaczynać się pozornie niewinnie. – Problem jest szczególnie widoczny na emigracji, gdzie ofiara bywa odcięta od najbliższej rodziny i przyjaciół oraz zależna finansowo od partnera – zaznacza Czarnecka. #przerwijmilczenie Osią działań informacyjnych w ramach akcji jest hasztag #przerwijmilczenie, nawiązujący do sukcesu akcji dotyczącej molestowania seksualnego #jateż #metoo. – Osoby doświadczające przemocy domowej, często nie wiedząc o tym, są uwikłane w błędne koło oczekiwania na poprawę i oszukiwania siebie – tłumaczy Anetta Głazowska, autorka bloga Kołowrotek.co.uk – Naszą misją jest dotarcie do kobiet i pokazanie, że jest wyjście z sytuacji oraz są instytucje, do których można się zwrócić po pomoc, nawet gdy nie zna się języka. – dodaje Adrianna Sosnowska, prowadząca grupę wsparcia dla kobiet poszkodowanych w wyniku przemocy w rodzinie – Kołowrotek. Polski telefon zaufania w Wielkiej Brytanii dla ofiar przemocy domowej: 0 800 061 4004. – Ofiara przemocy, członek jej rodziny czy znajomi zaniepokojeni sytuacją mogą liczyć na indywidualne podejście i profesjonalną pomoc– mówi Ewa Wilcock prowadząca polskojęzyczną linię, która jest czynna dwa razy w tygodniu, w środy w godz. 9.3014.30 i piątki w godz. 9.30-12.30. Akcję wspiera szkocka organizacja Ross-shire Womens’ Aid, która prowadzi polskojęzyczny fanpage na Facebooku. – Spot, wyprodukowany na ich zlecenie, opowiada historię Anny, która przeżyła piekło przemocy domowej. Z filmu dowiadujemy się też, że spośród wszystkich morderstw dokonanych na kobietach w 2016 roku, 38% było popełnionych przez ich partnerów – za-
uważa Ewelina Krzemień, dodając, że Ross-shire Womens’ Aid także oferuje wsparcie w języku polskim pod numerami telefonów 0746 791 85 03 oraz 0784 802 32 82. Organizatorem kampanii jest Polish Women Support Network – oddolna, społeczna inicjatywa pracowników i wolontariuszy pomagających polskim ofiarom przemocy domowej w Wielkiej Brytanii. Nieformalne zrzeszenie początkowo obejmowało 10 organizacji ze Szkocji, wliczając Centrum Feniks – organizację charytatywną w Edynburgu, inicjatora grupy.Partnerami są lokalne punkty Womens’ Aid oraz policja. – Istnieje potrzeba edukowania Polaków na temat rodzajów przemocy, konsekwencji, jakie niesie dla ofiar i innych członków rodziny, w tym dzieci oraz dostępnej pomocy. Żyjemy w kraju, w którym przemoc domowa traktowana jest bardzo poważnie. Chcemy przybliżyć podstawy prawne oraz procedury działania policji – sumuje Magda Czarnecka. Projekt jest częściowo finansowany z Big Lottery Fund.
Więcej informacji: Link do spotu:
Nadzieja i strach. Historia przemocy domowej Fanpage kampanii: Facebook.com/przemoctonietylko Strona PWSN: www.polishwomensupportnetwork.org Email: przemoctonietylko@gmail.com Kontakt dla mediów: media@feniks.org.uk