my-city.pl
ROZDZIAŁ
1
www.my-city.pl
Nr 1.2017 KWIECIEŃ/MAJ/CZERWIEC APRIL/MAY/JUNE APRIL/MAI/JUNI
CENA 15 ZŁ PRICE PREIS
Wielokulturowość jest trendy Multiculturalism is trendy Multikulti ist trendy
Kulinarna metamorfoza Wrześni Culinary metamorphosis of Września Kulinarische Metamorphose Wrześnias
Piwny świat to bogactwo smaków World of beer is a wealth of flavours Die Bierwelt ist ein Aroma- und Geschmacksreichtum
Moje miasto okiem czasu My hometown seen by the eye of time Meine Stadt im Angesicht der Zeit
Kalendarz wydarzeń w regionie Calendar of events in the region Regionaler Veranstaltungskalender
2
ROZDZIAŁ my-city.pl
my-city.pl
Od redakcji / From the Editor / Aus der Redaktion
3
Moje miasto w Polsce
L
udzie pytani o miasto, z którego pochodzą najczęściej podają miejsce urodzenia. Ale jeśli zapytać o miasto, z którym czują się najbardziej związani, odpowiedź już nie musi mieć nic wspólnego z tym, gdzie przyszli na świat. O sympatii do miejsca nie decyduje jego położenie, ale ludzie, których spotykamy, emocje i doświadczenia, których doznajemy... Moje miasto to Września. Ale nie ulice, sklepy i osiedla, a życzliwy kierowca, znajoma sprzedawczyni i sąsiadka. Jest mi znajome, bo żyję tu od urodzenia. Lubię je, bo spotykam tu życzliwych ludzi. Trudniej poznać i polubić nowe miasto, jeśli zamieszkujemy je tylko przez krótki czas, jego mieszkańcy w większości mówią innym językiem, treści lokalnych gazet i stron internetowych są niezrozumiałe. Magazyn my city powstał po to, aby każdy, kto zamieszkał w Poznaniu, Wrześni i okolicy, a urodził się w jakimkolwiek innym mieście na świecie, mógł powiedzieć – mam swoje miasto w Polsce. Miasto, które udało mi się poznać niemal tak dobrze, jak to rodzinne. I dzięki temu je polubić. Magazyn my city prezentuje region, jego mieszkańców i atrakcje oraz ofertę lokalnych firm. Jest adresowany do obcokrajowców. Ale to również czasopismo dla Polaków, którzy chcą na nowo odkryć swoje miasto. Miłej lektury!
My city in Poland People asked about their hometown most often reply by giving the name of their birth place. But if one asks about the city that they feel the most attached to, the answer is not necessarily related to the place where they were born. The affection for a particular place is not determined by its location, but people we meet, emotions and our experiences... Września is my city. But I do not mean the streets, shops, or estates, but kind drivers, a friend working in a shop, and neighbours. I know it well because I have been living here since I was born. I like it as I meet friendly people here. It is more difficult to discover and fancy a new city if we live there only for a short period of time, its residents speak mostly another language, and the content of local newspapers and websites is incomprehensible. My city magazine has been created in order to let all the inhabitants of Poznań as well as of Września and its surroundings, who were born in any other city in the world, say - I have my city in Poland. The city that I have managed to explore almost as thoroughly as my hometown. Thanks to it, I have befriended it. My city magazine presents the region, its people and attractions, and the offer of local companies. Not only is it addressed to foreigners, but also Poles who want to rediscover their city. Enjoy reading!
Meine Stadt in Polen Werden Leute nach ihrem Heimatort gefragt, dann nennen sie meistens ihren Geburtsort. Wenn man dagegen nach der Stadt fragt, mit der sie sich am meisten verbunden fühlen, muss ihre Antwort mit dem Ort, wo sie zur Welt gekommen sind, nicht unbedingt etwas zu tun haben. Ausschlaggebend für eine positive gefühlsmäßige Einstellung zu einem Ort ist nicht dessen Lage, sondern Menschen, die wir treffen, alltägliche Erfahrungen und Emotionen, die wir empfinden... Meine Stadt ist Września. Aber nicht die Straßen, Läden und Siedlungen, sondern ein freundlicher Fahrer, eine bekannte Verkäuferin und Nachbarin. Ich kenne sie, weil ich hier seit meiner Geburt lebe. Ich mag sie, weil ich hier freundliche Leute treffe. Es ist schwer, eine Stadt gut kennen zu lernen und lieb zu gewinnen, wenn man sich nur für kurze Zeit aufhält, die Bewohner eine andere Sprache sprechen und lokale Zeitungen sowie Internetseiten ganz unverständlich sind. Das Magazin my city wurde gegründet, damit jeder, der sich in Poznań, in Września und in der Gegend häuslich niedergelassen hat und in einer anderen Stadt in der Welt geboren ist, sagen kann – ich habe meine Stadt in Polen. Die Stadt, die ich fast so gut wie meine Heimatstadt kennen gelernt und dadurch lieb gewonnen habe. Das Magazin my city präsentiert die Region, deren Bewohner und Sehenswürdigkeiten sowie Angebote der lokalen Unternehmen. Es ist vorwiegend an Ausländer gerichtet, aber auch eine Zeitschrift für polnische Bürger, die ihre Stadt wieder entdecken wollen. Wir wünschen Ihnen eine angenehme Lektüre!
Marzena Zbierska
Wydawca/Publisher/Herausgeber: SIGNUM Marzena Zbierska • Adres redakcji/ Editorial Office/Anschrift der Redaktion: Psary Polskie 166f, 62-300 Września, PL • Redaktor Naczelna/Editor-in-chief/Chefredaktorin: Marzena Zbierska, kontakt@my-city.pl, tel. 513 814 796 • Zespół redakcyjny/ Editorial Board/Redaktionsteam: Katarzyna Bartoń, Krystyna Czachor, Piotr Nowak, Katarzyna Szymańska, Olga Szymańska, Agnieszka Witucka • Tłumaczenia/ Translation/Übersetzung: Albina Nowak, Paula Budzyńska •Korekta/ Correction/Schlussredaktion: Agnieszka Koprucka • Projekt graficzny i skład/ Design and layout/Grafik und Satz: Artur Korpik • Druk/Print/Druck: Kolormax Krzysztof Korpik • Prenumerata i reklama/ Subscriptions and advertising/Abonnement und Werbung: Marzena Zbierska, kontakt@my-city.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń. All rights reserved. The Editors are responsible neither for the content of advertisements nor offers. Alle Rechte Vorbehalten. Die Redaktion übernimmt keine Gewahr für Werbe- und Anzeigeninhalte. Września, 31.03.2017
DOM Z GARAŻEM
2650 zł brutto za m
2
Budex Development oferuje domy w zabudowie szeregowej, położone w spokojnej okolicy na Osiedlu Brylantowym, w rejonie ulicy Paderewskiego we Wrześni.
IV ETAP JUŻ W SPRZEDAŻY
Atutem osiedla jest dobre połączenie z drogą Września-Poznań oraz szybki dojazd do terenów specjalnej strefy ekonomicznej. Nowoczesna architektura osiedla, przydomowe ogródki, tarasy i funkcjonalny układ pomieszczeń sprawiają, że to idealna oferta dla osób młodych, szczególnie dla rodzin z dziećmi.
EN Budex Development offers terraced houses located in a peaceful area at Osiedle Brylantowe near Paderewskiego Street in Września. Fast access to Września-Poznań motorway as well as short drive to the special economic area are the assets of the housing estate. Due to its modern architecture, garden plots, terraces and functional rooms design it is a perfect offer for young people especially for families with children.
DE Budex Development bietet Reihenhäuser in ruhiger Umgebung der Brylantowe Wohnsiedlung in der Nähe der Paderewski-Str. in Września. Der Vorteil der Siedlung sind eine gute Verkehrsverbindung zur Hauptverkehrsstraße Nr. 92 Września-Poznań sowie zum Zufahrtsweg zu den Gebieten der Sonderwirtschaftszone. Die moderne Architektur der Siedlung, Hausgärten, Terrassen und eine funktionale Raumverteilung machen die Häuser zum idealen Platz für junge Leute, besonders für Familien mit Kindern.
Września, ul. Objazdowa 3, pn-pt 9:00-17:00 budex.mieszkania@wp.pl 0048-796 995 796, budex-wrzesnia.com.pl
my-city.pl
Spis treści / Table of contents / Inhaltsverzeichnis
5
6 Wywiad / Interview / Interview 6 Wielokulturowość jest trendy
8 9
Multiculturalism is trendy Multikulti ist trendy
11 Temat numeru / Cover story / Top-Thema dieser Ausgabe
11 Obcokrajowcy w statystykach
14 Kulinarna metamorfoza Wrześni
12 Foreigners in the statistics 12 Ausländer in der Statistik
15 Culinary metamorphosis of Września 16 Kulinarische Metamorphose Wrześnias
17 Biznes / Business / Business
17 Piwny świat to bogactwo smaków
18 World of beer is a wealth of flavours 19 Die Bierwelt ist ein Aroma- und Geschmacksreichtum
21 Kultura / Culture / Kultur
21 Moje miasto widziane okiem czasu
22 My hometown seen by the eye of time 23 Meine Stadt im Angesicht der Zeit
24 Turystyka i rekreacja / Tourism and recreation / Touristik und Erholung
24 Sezon się rozkręca
25 The season is kicking off 25 Die Saison kommt in Schwung
mycity women 27 Kuchnia dla każdego / Cooking for everyone / Küche für jeden
27 Wielkanoc po polsku 28 Easter in Poland 29 Ostern auf polnisch
30 Dieta na obcasach / Diet on heels / Diät auf Absätzen
30 Suplementy nie tylko z apteki
31 Supplements not only from a pharmacy 31 Nahrungsergänzungsmittel nicht nur aus der Apotheke
33 Pracuj nad sobą / Self-improvement / Arbeite an dir selbst 33 Sztuka komunikacji
34 The art of communication 35 Die Kunst der Kommunikation
36 Moda i styl / Fashion and style / Mode und Stil
36 Kwiecista retro klasyka 37 Flowery retro classic 37 Blumige Retro Klassik
38 Kalendarz wydarzeń w regionie / Calendar of events in the region / Regionaler Veranstaltungskalender
6
Wywiad / Interview / Interview my-city.pl
Wielokulturowość jest trendy O korzyściach z życia w wielokulturowym społeczeństwie i budowaniu właściwej komunikacji między ludźmi różnych nacji mówi dr hab. Hanna Mamzer, socjolog i psycholog, profesor z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w rozmowie z Marzeną Zbierską Jesteśmy przyzwyczajeni do obecności obcokrajowców w dużych metropoliach, ale wydaje się, że dla małych miast - takich jak Września – wielokulturowość to zjawisko stosunkowo nowe. Czy tak jest rzeczywiście? Niezupełnie. Wiadomo, że w dużych miastach wielokulturowość jest bardziej wyraźna. Ludzie z różnych stron świata przyjeżdżają częściej do dużych miast – szukają pracy, zwiedzają itd. W małych miastach obcokrajowców jest mniej, ale w zasadzie zawsze byli w nich obecni. Wspomnieć można choćby XVII i XVIII wiek. Wtedy Polska była uznawana za bardzo liberalny i tolerancyjny kraj. Wielu ludzi z różnych kultur osiedlało się w Polsce. Znajdowali w naszym kraju miejsce do życia. W powiecie wrzesińskim mieliśmy osadnictwo olęderskie. Mieszkali też u nas Żydzi i inne nacje. Wielokulturowość była obecna zawsze, ale miała inne oblicza. Jeśli wielokulturowość nie jest niczym nowym, może zmieniło się tylko nasze postrzeganie zjawiska? Zgadza się. Dzisiaj po prostu widzimy ją inaczej. Wielokulturowość towarzyszy ludziom od zarania dziejów, ale na przestrzeni lat zmienił się jej charakter. Kiedyś kontakt z innymi kulturami podyktowany był motywacjami ekonomicznymi: albo handlowymi (realizowanymi poprzez kupieckie wędrówki takimi drogami jak Szlak Jedwabny czy Szlak Bursztynowy), albo wojennymi (zmierzającymi do zajęcia atrakcyjnych terenów, bogatych w jakieś zasoby). To były okoliczności, w których dochodziło do kontaktów z odmiennymi kulturami, ale były to kontakty sporadyczne i dotyczyły niewielu osób. Dziś podłożem wielokulturowości jest nie tylko ekonomia i handel międzynarodowy. W dzisiejszej wielokulturowości ludzie poszukują również swojej tożsamości. Chcą poznawać nowe części świata, chcą się uczyć, wyjeżdżają za granicę swojego kraju np. dla rozrywki. To nowe zjawiska, a dzięki nim kontakt z odmiennością kulturową bardzo się nasilił i stał się codziennością. Nawet należałoby powiedzieć, że dziś istnieje moda na wielokulturowość. Brak sympatii i akceptacji wobec zróżnicowania kulturowego stał się passe. Dziś obecność zagranicznych inwestorów i obcokrajowców zatrudnionych w tych firmach to źródło rozwoju gospodarczego miasta. Czy można mówić również o innych korzyściach? Badania socjologiczne pokazują, że zróżnicowane, niehomogeniczne środowiska są bardziej twórcze, również ekonomicznie. Kapitał zewnętrzny i inwestycje wzbogacają lokalny koloryt, chociaż nie odbywa się to bez trudności. Różnice kulturowe powodują jednak, że trudniej się komunikować. Budowanie wielokulturowego społeczeństwa to nie
jest bezbolesny proces, ale jest on z pewnością korzystny ekonomicznie, twórczo i poznawczo, także kulturowo. Należy podkreślić nie tyko korzyści przeliczalne na pieniądze. Wzajemna obserwacja ludzi – zachowania, zwyczajów kulinarnych, praktyk religijnych - powoduje lepsze zrozumienie innych kultur i obalanie stereotypów. Słowem: przez obcowanie z cudzoziemcami dowiadujemy się więcej o świecie zewnętrznym, ale uczymy się też o sobie. To są korzyści niewymierne, ale stanowią one rodzaj kapitału kulturowego. Wielokulturowość to wartość kulturowo-edukacyjna, a nie tylko ekonomiczna. Czy w tym kontekście różnorodność kulinarna lokalnego społeczeństwa staje się sprzymierzeńcem dla promocji naszej polskiej tradycji, w tym przypadku kulinarnej? Słowem: czy wielokulturowość małych miast może być dla nich szansą na podkreślanie własnej tożsamości? Paradoksalnie tak. Z jednej strony my, jako Polacy, dostosowujemy się do potrzeb obcokrajowców: lokalne firmy oferują produkty i usługi, które są przez nich poszukiwane, zaczynamy mówić w językach obcych, aby się z nimi porozumieć. Ale pamiętajmy, że obcokrajowcy przyjeżdżają do Polski nie tylko w celach zawodowych. Oni również chcą poznać naszą kulturę i zwyczaje. Chcą dowiedzieć się, kim jesteśmy, jak się zachowujemy, a także - poznać polską kuchnię. Zwyczaje kulinarne na pewno mają duże znaczenie we wzajemnym poznawaniu się. To działa w dwie strony, po pierwsze pozwala wzmocnić własną tożsamość, a z drugiej – otworzyć się na odmienność innych. Czy my Polacy, Niemcy, Hindusi, Hiszpanie jako mieszkańcy jednego miasta, mimo różnić możemy ułatwić sobie nawzajem proces integracji, komunikacji itd.? Tu poruszamy kwestie nie tylko różnic etnicznych, ale i zróżnicowania ludzi w ogóle. W wielokulturowych społeczeństwach efektywna komunikacja między ludźmi możliwa jest wtedy, gdy towarzyszy jej otwartość i życzliwość. Przyjęcie postawy, która zakłada, że wszyscy jesteśmy ludźmi, a różnimy się odrobinę, bo wyznajemy inne wartości, mamy inne zwyczaje itp., na pewno ułatwia kontakty międzyludzkie. Czy jest sposób na to, aby różnice kulturowe nie były tak dotkliwe dla osób, które trafiają na kilka miesięcy lub lat do obcego, nieznanego kraju? Na początek trzeba sobie uświadomić, że zarówno rdzenni mieszkańcy, jak i cudzoziemcy przechodzą przez tzw. proces szoku kulturowego. Dla ludzi, którzy znajdują się w nowej kulturze pewne zjawiska są zupełnie
Wywiad / Interview / Interview
7
Fot. Piotr Robakowski
my-city.pl
Hanna Mamzer, socjolog, psycholog, prowadzi szkolenia z zakresu różnic kulturowych (mamzer.pl) Hanna Mamzer, a sociologist, a psychologist, she gives trainings in cultural differences (mamzer.pl) Hanna Mamzer, Soziologin, Psychologin, führt Kurse im Bereich kultureller Unterschiede durch (mamzer.pl)
niejasne i często nie są w stanie im sprostać. Nawet drobna usterka, np. awaria instalacji elektrycznej może być kłopotem – obcokrajowcy nie mówią po polsku, nie znają elektryka, nie wiedzą, gdzie zadzwonić, ile będzie kosztowała naprawa usterki i czy fachowiec będzie uczciwy. Pomocny może być tu udział w szkoleniach dla cudzoziemców z zakresu rozumienia różnic kulturowych, zrozumienia ich i radzenia sobie z trudnościami. Gdzie widzi pani przestrzeń społeczną do aktywności dla obcokrajowców mieszkających we Wrześni czy Poznaniu? Odpowiedź na to pytanie trzeba odnieść do indywidualnych osób. Trzeba zobaczyć, jakie one mają kompetencje, czym się interesują, co lubią. Myślę, że w każdej społeczności można zaoferować bardzo wiele. Obcokrajowcy mogą się pojawiać np. w przedszkolach, szkołach. Mogą tam mówić o swojej kulturze. Mogą współpracować z seniorami oraz osobami, które są aktywne zawodowo. Bardzo wiele można się uczyć w oparciu o zainteresowania, które nas łączą. Jeżeli ja lubię gotować i ktoś, kto do nas przyjeżdża, też to lubi, to możemy się uczyć nawzajem, np. jak gotować swoje lokalne potrawy. Taka wymiana doświadczeń powinna się odbywać w oparciu o wspólne pasje.
Wtedy bariery – np. językowe – schodzą na drugi plan i pojawia się motywacja, żeby je pokonywać… Tak, wspólne zainteresowania to podstawa do budowania małych wspólnot. Obcokrajowcy mogą wkraczać ze swoją kulturą we wszystkie dziedziny naszego życia i oferować nam swoje wartości. Przykład? Mieszkańcy Danii czy Holandii mogą być dla nas ekspertami w promocji ruchu rowerowego i dostarczać nam wiedzy na ten temat. Czy my Polacy z tego skorzystamy? To zależy tylko od nas samych. n
8
Wywiad / Interview / Interview my-city.pl
diversification has intensified and has become something common. It can even be claimed that multiculturalism is trendy today and that the lack of a friendly attitude and tolerance towards cultural diversification has become inappropriate.
EN
Multiculturalism is trendy
In the following interview conducted by Marzena Zbierska, dr hab. Hanna Mamzer, a sociologist and a psychologist, a professor at Adam Mickiewicz University in Poznan, is talking about the benefits of living in a multicultural society and building proper communication between people of different nationalities
We are used to the presence of foreigners in large metropolises, but in smaller towns, such as Września, multiculturalism seems to be a quite recent phenomenon. Is it true? Not exactly. It is known that in big cities multiculturalism is more visible. People from various parts of the world come there more frequently in order to look for a job, go sightseeing, etc. Less foreigners visit small towns, but they have always been present there in fact, e.g. look at the seventeenth and the eighteenth century. At that time, Poland was regarded as a very liberal and tolerant country. Hence, a lot of people of various cultures settled in our homeland as they found here a place for living. In Września district we had the “Hollander colonisation”. The Jews and people of other nations lived here as well. Multiculturalism has always been present, yet it had various facets. If multiculturalism is nothing new, maybe only our perception of this phenomenon has changed? That’s right. Nowadays we simply perceive it in a different way. Multiculturalism has accompanied people since the dawn of time, yet its character has been changing throughout the centuries. In the past, contact with other cultures used to be established for economic reasons, either trade (built up thanks to merchant journeys on such routes as the Silk Route, or the Amber Trail), or war (aiming at conquering attractive terrain abounding in valuable resources). Those were the circumstances in which contact with other cultures was made. However, it was occasional and involved few people. In modern times, economy and international trade are not the only grounds for multiculturalism, as people look for their own identity in it as well. They want to explore new parts of the world, learn; they go abroad, for example, for entertainment. These are new phenomena and thanks to them, contact with cultural
Nowadays, the presence of foreign investors and foreigners employed by these companies constitutes a source of the city’s economic development. Are there any other benefits? Sociological studies show that diverse, heterogenous environments are more creative, also in economic merits. The outside capital and investments enrich the local colour, although it does not come without any difficulties. Cultural differences cause problems in communication. Building a multicultural society is not a painless process, but undoubtedly, it is beneficial for economic, creative and cognitive reasons, and for the sake of culture as well. It needs to be emphasised that the benefits include not only these that have a material character. The mutual observation of people – their behaviour, culinary customs, religious practices – improves the understanding of other cultures and challenges stereotypes. In other words, thanks to living with foreigners, not only do we learn more about the outside world, but also about ourselves. These are immeasurable benefits, but they constitute a kind of cultural capital. Multiculturalism is a cultural-educational value, and not only economic. Can it be stated in this context that culinary diversity of the local society is becoming an ally for the promotion of our Polish tradition, in this case culinary? In other words, can multiculturalism present in small towns become for us an opportunity for highlighting our own identity? Paradoxically yes. On the one hand, we, as the Poles, adjust to the needs of foreigners: local companies offer products and services that they look for, we start speaking foreign languages in order to communicate with them. Yet, on the other hand, we should remember that foreigners visit Poland not only for professional reasons. They also want to explore our culture and customs. They want to know who we are, how we behave, and they want to discover Polish cuisine as well. Undoubtedly, culinary customs play a crucial role in mutual discovering each other. It works both ways – firstly, it allows reinforcing one’s own identity, but at the same time, it also enables openness for otherness. Can we, the Poles, the German, the Indians, the Spanish, as the inhabitants of the same city, despite differences, facilitate mutually the process of integration, communication, etc.? At this moment, we are addressing not only the issue relating to ethnical differences, but the diversity of people generally. In multicultural societies, an effective communication between people is possible only when it is accompanied by openness and kindness. Adopting the attitude that we are all people, but we differ to some extent due to holding different values and having other customs, etc., certainly facilitates people-to-people contacts. Is there any way of dealing with cultural differences that would allow people leaving for a foreign, unknown country to experience them less painfully? Initially, it needs to be highlighted that both natives and foreigners undergo the process called “culture shock”. For those who start living in a different culture, some phenomena are not at all clear and they frequently cannot deal with them. Even a small defect, such as the malfunction of an electric installation, can pose a problem – foreigners do not speak Polish, they do not know an electrician, who they should call, how much fixing the problem costs, or whether a specialist is honest.
my-city.pl
What can be helpful in this case is participation in trainings for foreigners in understanding cultural differences and dealing with difficulties. Where do you see social space for activity in the case of foreigners living in Września oraz Poznań? The answer to this question depends on individuals – their competences, interests, likes, etc. I think that every community can offer a lot. Foreigners can visit, for example, pre-schools or schools, where they can talk about their culture. They can also cooperate with the elderly and people who are professionally active. People can learn a lot on the basis of their common interests. If I like cooking and someone who arrives at my home likes it too, we can teach each other, for example, how to cook our local dishes. Such exchange of experiences should be based on common passions. Then, barriers, for example linguistic, take the second place and motivation for overcoming them emerges… Yes, common interests constitute the basis for building small communities. Foreigners can enter all areas of our lives with their culture and offer us their values. An example? The inhabitants of Denmark or the Netherlands can be for us the experts in the promotion of cycling and they can share their knowledge with us in this field. Will we, the Poles, use it? It is only up to us. n
DE
Multikulti ist trendy
Dr. hab. Hanna Mamzer, Soziologin und Psychologin, Professorin der Adam-Mickiewicz-Universität in Poznań spricht im Dialog mit Marzena Zbierska über Vorteile des Lebens in einer multikulturellen Gesellschaft und über den Aufbau einer guten Kommunikation zwischen Menschen verschiedener Nationen
Wir sind an die Präsenz der Ausländer in Großstädten gewöhnt, es scheint jedoch, dass für kleine Städte – wie Września - der Multikulturalismus ein relativ neues Phänomen ist. Stimmt das wirklich? Nicht ganz. Es ist bekannt, dass der Multikulturalismus in Großstädten viel gegenwärtiger ist. Die Menschen aus verschiedensten Teilen der Welt kommen lieber in Großstädte – sie suchen nach der Arbeit, machen Besichtigungstouren usw. In Kleinstädten gibt es weniger Ausländer, dennoch waren sie immer da. Hierzu muss an das 17.Jh. und 18.Jh. erinnert werden. Damals wurde Polen als ein sehr liberales und tolerantes Land angesehen. Viele Menschen verschiedener Kulturen siedelten in Polen. In unserem Land fanden sie ihren Platz zum Leben. Im Landkreis Września gab es Holländereien. Hier lebten auch Juden und andere Nationen. Der Multikulturalismus war immer präsent, hatte aber ein anderes Gesicht. Wenn der Multikulturalismus keine Neuheit ist, hat sich vielleicht nur unsere Wahrnehmung des Phänomens verändert?
Wywiad / Interview / Interview
9
Das stimmt. Heute nehmen wir ihn einfach anders wahr. Der Multikulturalismus begleitet Menschen seit Urzeiten. Im Laufe der Zeit aber hat sich sein Charakter verändert. Früher ließ sich der Kontakt zu anderen Kulturen mit wirtschaftlichen Interessen oder mit dem Handel (der durch Handelsreisen auf der Seiden- oder Bernsteinstraße betrieben wurde), oder mit Expansionsabsichten (um attraktive, bodenschatzreiche Gebiete zu besetzen) begründen. Unter diesen Umständen kam es zum Kontakt zu anderen Kulturen. Die Kontakte waren jedoch sporadisch und betrafen wenige Menschen. Heute liegen dem Multikulturalismus nicht nur Wirtschaft und internationaler Handel zugrunde. Im heutigen Multikulturalismus suchen Menschen auch nach ihrer eigenen Identität, möchten neue Teile der Welt kennen lernen, Ausbildung machen oder fahren ins Ausland, um sich z.B. zu amüsieren. Das sind neue Erscheinungen, infolge deren der Kontakt zu der kulturellen Vielfalt an Stärke zugenommen hat und zum Alltag wurde. Man könnte sogar sagen, dass der Multikulturalismus trendy ist. Fehlende Sympathie sowie fehlende Akzeptanz für kulturelle Vielfalt sind heute passé. Die Präsenz der ausländischen Investoren und Ausländer, die bei ihnen beschäftigt sind, ist heute eine wichtige Wachstumsquelle der Stadt. Kann man auch von anderen Vorteilen reden? Eine soziologische Studie zeigt, dass differenzierte, nicht homogene Umfelder schöpferischer und auch wirtschaftlicher sind. Das Fremdkapital und Investitionen bereichern das Kolorit, was jedoch nicht ohne Schwierigkeiten einhergeht. Kulturelle Unterschiede bewirken, dass es schwieriger ist, miteinander zu kommunizieren. Der Aufbau einer multikulturellen Gesellschaft ist kein schmerzloser Prozess, er ist aber sicherlich wirtschaftlich, schöpferisch und kognitiv, als auch kulturell vorteilhaft. Es sollen nicht nur Vorteile erwähnt werden, die sich in Geld umrechnen lassen. Gegenseitige Beobachtung der Menschen – deren Verhalten, Essgewohnheiten, religiöse Bräuche – bewirken ein besseres Verständnis anderer Kulturen sowie Beseitigung von Stereotypen. Kurzum: durch Kontakte zu Ausländern erfahren wir mehr von der Außenwelt, zugleich aber lernen wir uns selbst kennen. Diese Vorteile sind unermesslich, stellen aber eine Art des kulturellen Kapitals dar. Der Multikulturalismus stellt nicht nur wirtschaftliche, sondern auch kulturelle und kognitive Werte dar. Wird in diesem Zusammenhang kulinarische Vielfalt der lokalen Gesellschaft zum Verbündeten bei der Förderung unserer polnischen Tradition, in diesem Fall kulinarischer Tradition? Mit anderen Worten: kann der Multikulturalismus der Kleinstädte für sie eine Chance sein, eigene Identität zu unterstreichen? Paradoxerweise ja. Wir als Polen richten uns einerseits nach Bedürfnissen der Ausländer: Lokale Unternehmen bieten Produkte und Leistungen an, die von ihnen gesucht werden. Wir beginnen, Fremdsprachen zu sprechen, um uns mit ihnen verständigen zu können. Vergessen wir aber dabei nicht, dass die Ausländer nach Polen nicht nur beruflich kommen. Sie möchten auch unsere Kultur und Sitten kennen lernen. Sie möchten wissen, wer wir sind, wie wir uns verhalten, und möchten auch polnische Küche erkunden. Kulinarische Gewohnheiten spielen sicherlich eine bedeutende Rolle beim gegenseitigen Kennenlernen. Dies funktioniert in beide Richtungen, es erlaubt, eigene Identität zu verstärken und sich für Unterschiede der Anderen zu öffnen. Sind wir, Polen, Deutsche, Inder, Spanier als Einwohner einer Stadt, in der Lage, uns einander zu helfen, den Integrations-, Kommunikationsprozess usw. trotz der Unterschiede zu erleichtern? An dieser Stelle berühren wir nicht nur die Frage ethnischer Unterschiede, sondern auch der menschlichen Vielfalt. In multikulturellen Gesell-
10
ROZDZIAŁ my-city.pl
schaften ist eine effiziente Kommunikation zwischen den Menschen nur dann möglich, wenn sie von Offenheit und Freundlichkeit begleitet wird. Indem die Haltung angenommen wird, dass wir alle Menschen sind und uns nur ein bisschen voneinander unterscheiden, weil wir andere Werte und andere Sitten haben usw., werden zwischenmenschliche Kontakte bestimmt erleichtert. Was soll man tun, damit Menschen, die für ein paar Monate oder ein paar Jahre in ein fremdes, unbekanntes Land kommen, kulturelle Unterschiede nicht so stark empfinden? Am Anfang ist es wichtig zu verstehen, dass sowohl Einheimische als auch Ausländer dem sog. Kulturschock verfallen. Für Menschen, die mit einer neuen Kultur zusammentreffen, sind manche Handlungsweisen total unklar, sie sind oft nicht in der Lage, mit der neuen Umgebung zurechtzukommen. Sogar eine kleine Panne, z.B. Ausfall der Elektrik, kann viele Kopfschmerzen bereiten – Ausländer sprechen kein Polnisch, kennen keinen Elektriker, wissen nicht, wo sie anrufen können, was die Reparatur kosten wird und ob der Fachmann ehrlich ist. Sehr behilflich sind interkulturelle Kurse für Ausländer, wo sie lernen, kulturelle Unterschiede zu verstehen und Schwierigkeiten zu bewältigen.
Dann treten Barrieren – z.B. Sprachbarrieren – in den Hintergrund und fördern die Motivation, sie zu bewältigen... Ja, gemeinsame Interessen bilden eine gute Basis, kleine Gemeinschaften aufzubauen. Ausländer können mit ihrer Kultur in alle Bereiche unseres Lebens eingreifen und uns ihre Werte anbieten. Beispiel: die Einwohner von Dänemark oder Holland könnten für uns zu Experten zur Förderung des Radsports werden und uns das Wissen darum vermitteln. Nutzen wir, Polen, diese Möglichkeit? Das hängt nur von uns selbst ab. n
Fot. Piotr Robakowski
Wo sehen Sie einen gesellschaftlichen Raum für Aktivitäten der Ausländer in Września oder in Poznań? Bei der Antwort auf diese Frage sollte Bezug auf Einzelpersonen genommen werden. Man muss prüfen, was für Fähigkeiten sie haben, wofür sie sich interessieren, was sie mögen. Ich denke, dass jede Gesellschaft sehr viel anbieten kann. Die Ausländer können z.B. Kindergärten, Schulen aufsuchen und dort über ihre Kultur erzählen. Sie können mit Senioren und Berufstätigen zusammenarbeiten. Sehr viel kann man auf der Grundlage der Interessen lernen, die uns verbinden. Wenn ich gern koche und jemand, der zu uns kommt, das auch gerne macht, dann können wir voneinander lernen, z.B. wie man seine lokalen Gerichte zubereitet. Der Austausch von Erfahrungen sollte auf der Grundlage gemeinsamer Leidenschaften erfolgen.
my-city.pl
Temat numeru / Cover story / Top-Thema dieser Ausgabe
11
Obcokrajowcy w statystykach Od 2014 roku cudzoziemców mieszkających we Wrześni i okolicy systematycznie przybywa. W 2016 roku liczba zameldowań obcokrajowców wzrosła o 87% w porównaniu z 2014. Obecnie we Wrześni i na terenie gminy mieszka blisko 150 cudzoziemców. Najliczniejsza grupa obcokrajowców zamieszkujących Wrześnię ma obywatelstwo niemieckie (55 osób), indyjskie (35 osób) oraz ukraińskie (27), ale są również Czesi, Chorwaci i Rosjanie W Poznaniu zameldowanych jest prawie 2800 cudzoziemców, w tym 249 osób to obywatele Niemiec. Liczną grupę stanowią również obywatele Ukrainy (976) i Białorusi (186). Wśród obywateli krajów Unii Europejskiej licznie reprezentowani są Brytyjczycy, Holendrzy, Włosi, Francuzi i Hiszpanie. Spośród osób z innych kontynentów dominują Azjaci. Ponadto około 3500 cudzoziemców studiuje na poznańskich szkołach wyższych. Z analiz wynika, że najwięcej cudzoziemców zamieszkuje w Poznaniu w czerwcu, wrześniu i październiku. Z roku na rok ich liczba rośnie i jest wynikiem m.in. lokalizacji inwestycji zagranicznych w regionie. Poznań charakteryzuje się jednym z najwyższych w kraju udziałem podmiotów gospodarczych z kapitałem zagranicznym oraz wysoką jakością życia. Podobne czynniki powodują napływ obcokrajowców do Wrześni. MZ Czy widzi pan szansę, aby na wielokulturowości oprzeć promocję miasta i budować jego wizerunek? Nie tylko, jako miasta przyjaznego inwestorom, ale również obcokrajowcom, którzy pracują w nowych fabrykach? Tomasz Kałużny, Burmistrz Wrześni: – Pomysł jest dobry i „kuszący”, bo nietypowy. Jednak myślę, że lepiej po prostu być przyjaznym obcokrajowcom, niż w jakiś specjalny sposób budować na tym wizerunek miasta. Zwłaszcza, że żyjemy w czasach, kiedy kwestie narodowościowe są szczególnie obserwowane i oceniane. Każde przypadkowe a zwłaszcza nieprzypadkowe negatywne zdarzenie z udziałem cudzoziemców może wywołać szereg negatywnych reakcji. Promocja miasta oparta na takiej koncepcji byłaby zbyt krucha i wrażliwa. Jednak będzie na pewno miło powiedzieć za pięć czy dziesięć lat, że Września stała się takim miejscem, gdzie ludzie różnych ras, religii, narodowości mogą żyć bez uprzedzeń i sporów. I jestem przekonany, że tak właśnie będzie.
Skoro obcokrajowcy są częścią lokalnego społeczeństwa, czy pana zdaniem czas na projekty inicjowane przez samorząd, które będą angażowały zarówno Polaków, jak i cudzoziemców mieszkających we Wrześni? Szczególnie te polegające na budowaniu wzajemnych relacji, np. z udziałem młodzieży, lokalnych organizacji, twórców, sportowców... Co pan o tym myśli? Dionizy Jaśniewicz, Starosta Wrzesiński: – Historycznie Września była miastem, w którym przez wiele lat współżyli ze sobą ludzie różnych nacji. Tutaj mieszkali, pracowali, posyłali dzieci do szkół, kultywowali swoje tradycje, ale przede wszystkim współtworzyli naszą lokalną społeczność. Niestety walec historii na długie dziesięciolecia wyrugował z naszego otoczenia ludzi innych nacji, jeżeli nie liczyć okresu, kiedy w formie skoszarowanej przebywali na naszym terenie „strażnicy czerwonej rewolucji”. Dzisiaj uczymy się od nowa współżycia z obcokrajowcami, którzy coraz liczniej mieszkają we Wrześni i okolicy. Ponad dwadzieścia lat rozwijamy kontakty z licznymi europejskimi krajami, realizujemy wspólne projekty, głównie dotyczące ludzi młodych. Czas jednak dzisiaj na bardziej śmiałe projekty integrujące nowych mieszkańców naszej okolicy, którzy przybywają do nas jako pracownicy, inwestorzy, doradcy czy nowi mieszkańcy szukający swojego miejsca na ziemi. To dla nas nowe wyzwanie oraz ogromna szansa. Społeczności otwarte, korzystające z dobrodziejstwa wielokulturowych doświadczeń rozwijają się szybciej i stają się magnesem przyciągającym innych ciekawych i przedsiębiorczych ludzi.
W jakich obszarach wielokulturowość ma pana zdaniem największe znaczenie dla rozwoju Poznania? Jacek Jaśkowiak, Prezydent Poznania: – Poznań jest historycznie miastem wielokulturowym. Żyjący tu ludzie różnych nacji wzbogacali lokalną społeczność swoim kolorytem, urozmaicając ją swoimi zwyczajami, tradycją, kuchnią i językiem. Poznaniacy byli otwarci, tolerancyjni, współistnieli z mniejszościami. Dziś ta wielokulturowość wygląda trochę inaczej, ze względu na globalizację i internet. Jednak nadal najważniejszy jest czynnik ludzki i relacje, jakie nawiązujemy z przybywającymi do nas obcokrajowcami. Częściowo to studenci, pracownicy międzynarodowych firm czy osoby prywatne, które z róż-
nych względów postanowiły się tu osiedlić. Swoją obecnością nadal znacznie wzbogacają nasze miasto, przynoszą mu wymierne korzyści. Proste przykłady to lekarze specjaliści z Syrii, restauratorzy czy angielscy native speakers. Inna kwestia to wymiar gospodarczy, choćby imigracji z Ukrainy. W naszym mieście i regionie jest praca, która satysfakcjonuje Ukraińców. Chwalą to sobie wielkopolscy przedsiębiorcy, odczuwający brak siły roboczej. Korzyści są tu wieloaspektowe. Ważne, byśmy potrafili podzielić się Poznaniem. n
12
Temat numeru / Cover story / Top-Thema dieser Ausgabe my-city.pl
EN Foreigners in the statistics Since 2014 the number of foreigners living in and around Września has systematically been growing. In 2016, the number of registrations of foreigners increased by 87% in comparison with 2014. Currently, almost 150 foreigners live in Września and its county. The largest group of foreigners living in Września has the German nationality (55 people). Then, there are Hindi (35 people) and Ukrainian (27 people) nationalities, but there are also the Czechs, Croatians and Russians Almost 2800 foreigners, including 249 German citizens, are registered in Poznań. A large group comprises also the Ukrainians (976) and the Belarusians (186). In turn, among the citizens of the European Union Member States, the British, Dutch, Italian, French and Spanish people are frequently represented. As the statistics show, among people from other continents, these are Asians who dominate. More than 3500 foreigners study in the Poznań tertiary schools. The analyses show that the largest group of foreigners lives in this city in June, September and October. Every year their number increases and it results from, among others, locating foreign investments in the region. Poznań is characterized by one of the highest rates of participation of foreign capital economic operators in the country, and a high quality of life. Similar factors cause the influx of foreigners to Września. MZ Do you see a chance to promote the city and build its image on the basis of multiculturalism? Not only as a city friendly to investors, but also to foreigners who work in new factories? Tomasz Kałużny, Mayor of Września: -The idea is good and “tempting” because of its uniqueness. However, I think that it is better to be just friendly to foreigners than build the image of the city on the grounds of that due to the fact that we live in times when ethnic issues are particularly observed and evaluated. Any accidental and especially non-accidental negative event involving foreigners may cause numerous adverse reactions. The city promotion based on such concept would be too fragile and sensitive. Yet, it will surely be nice to say in five or ten years that Września has become a place where people of different races, religions and nationalities live without prejudice and disputes. And I am convinced that it will be exactly like that. Owing to the fact that foreigners constitute a part of local society, do you think that it is the time for projects initiated by the local government that will engage both the Poles and foreigners living in Września? Particularly the ones relying on building mutual relations, for example, these involving youth, local organizations, artists, athletes... What do you think of it? Dionizy Jaśniewicz, Starost of Września: - Throughout the history, Września was a city where for many years people of different nations were living together. They were living here, working, sending children to schools, maintaining their traditions, but, above all, they were a part of our local community. Unfortunately, certain historical events made people of other nations disappear from our area for long decades, except for the period when “guardians of the Red (communist) revolution” were barracked in the region. Nowadays, we learn to coexist with foreigners, who are more and more numerous in Września and the surrounding area, from the beginning. For more than twenty years we have been developing contacts with several European countries, carrying out joint projects concerning mainly young people. Yet, the time has come for courageous projects integrating new residents in our area who come to us as employees, investors, advisors, or new inhabitants looking for their place on Earth.
It is a new challenge and a huge opportunity for us. Open communities who benefit from multicultural experiences develop faster and become a magnet for other interesting and enterprising people. What do you think, in which areas is multiculturalism the most crucial for the development of Poznań? Jacek Jaśkowiak, President of Poznań: - Poznań is historically a multicultural city. People of different nations living here enriched the local community with their tone, diversifying it with their customs, traditions, cuisine and language. People of Poznań were open, tolerant, and they were coexisting with minorities. Nowadays, this multiculturalism looks a bit different because of globalization and the Internet. However, the human factor is still the most important as well as relationships that we establish with foreigners coming to us. To certain extent these are students, employees of international companies, or private individuals who have decided to settle here for various reasons. Thanks to their presence, they still significantly enrich our city, bringing tangible benefits to it. Simple examples include medical specialists from Syria, restaurateurs, or native speakers of English. Another issue is the economic dimension of, for instance, immigration from Ukraine. In our city and region there are possibilities for employment that will satisfy the Ukrainians. It is particularly important for entrepreneurs from Greater Poland, who struggle with the lack of manpower. The benefits in this situation are multifaceted. It is essential to know how to share Poznań with others. n
DE Ausländer in der Statistik Seit 2014 nimmt die Anzahl der in Września und in der Gegend lebenden, ausländischen Staatsangehörigen systematisch zu. Im Jahre 2016 ist die Zahl der Wohnsitzanmeldungen von Ausländern um 87% im Vergleich zum Jahr 2014 gestiegen. Zur Zeit leben in Września und in der Gemeinde fast 150 Ausländer. Die häufigste ausländische Staatsangehörigkeit ist deutsch (55 Personen), dann indisch (35 Personen) und ukrainisch (27), hier leben auch Tschechen, Kroaten und Russen In Poznań sind fast 2800 Ausländer angemeldet, davon sind 249 deutsche Staatsangehörige. Eine große Gruppe bilden Ukrainer (976) und Weißrussen (186). Unter den Staatsangehörigen aus EU-Staaten repräsentieren Briten, Holländer, Italiener, Franzosen und Spanier eine Mehrheit. Asiaten dominieren dagegen unter der ausländischen Bevölkerung aus anderen Kontinenten. Über ca. 3500 Ausländer studieren an den Hochschulen in Poznań. Aus der Analyse ergibt sich, dass die meisten Ausländer im Juni, September und im Oktober in Poznań leben. Von Jahr zu Jahr steigt ihre Anzahl, was auf die Lokalisierung von ausländischen Investitionen in der Region zurückzuführen ist. Poznań hat eine sehr große Anzahl von Wirtschaftsbeteiligungen mit ausländischem Kapital sowie eine hohe Lebensqualität. Ähnliche Faktoren beeinflussen den Zustrom von Ausländern nach Września. MZ Sehen Sie Möglichkeiten, die Förderung der Stadt auf den Multikulturalismus zu gründen und deren Image aufzubauen? Nicht nur als eine investorenfreundliche, sondern auch ausländerfreundliche Stadt, deren ausländische Bewohner in neuen Werken arbeiten? Tomasz Kałużny, Bürgermeister von Września: - Die Idee ist gut und „verführerisch“, doch untypisch. Ich denke, es ist besser, zu Ausländern einfach freundlich zu sein, als auf eine besondere Weise ein Image der Stadt aufzubauen. Wir leben in Zeiten, in denen Staatsangehörigkeitsfra-
my-city.pl
gen besonders beobachtet und bewertet werden. Jeder zufällige oder nicht zufällige, aber negative Vorfall, an dem Ausländer beteiligt sind, kann eine Reihe von negativen Reaktionen hervorrufen. Die Förderung der Stadt, die auf einem solchem Konzept basiert, wäre zu brüchig und empfindlich. Es wäre bestimmt schön, in fünf oder zehn Jahren zu sagen, dass Września zur Stadt wurde, in der Menschen verschiedener Rassen, Religionen und Nationen ohne Vorurteile und ohne Streit zusammen leben können. Und ich bin davon überzeugt, dass dies der Fall sein wird. Da Ausländer einen gewissen Anteil an der lokalen Bevölkerung haben, ist Ihrer Meinung nach die Zeit gekommen, Projekte durch die Verwaltung einzuleiten, die sowohl polnische als auch ausländische Bürger aus Września einbeziehen? Insbesondere solche Projekte, bei denen gegenseitige Beziehungen aufgebaut werden können, z.B. mit Beteiligung von Jugendlichen, lokalen Organisationen, Künstlern, Sportlern... Was halten Sie davon? Dionizy Jaśniewicz, Landrat von Września: - Historisch gesehen war Września immer eine Stadt, in der lange Jahre Menschen verschiedener Nationen zusammen gelebt haben. Hier lebten sie, arbeiteten, schickten ihre Kinder zur Schule, pflegten ihre Traditionen und vor allem bildeten sie einen Teil unserer lokalen Bevölkerung. Geschichtliche Schicksalsschläge haben Menschen anderer Nationen leider aus unserer Gegend für lange Jahre vertrieben, außer in der Zeit, in der sich kasernierte „Hüter der roten Revolution“ in unserem Gebiet aufhielten. Heute lernen wir wieder, mit ausländischen Staatsbürgern zusammen zu leben, welche in immer größeren Anzahl in Września und in der Gegend wohnen. Seit über zwanzig Jahren entwickeln wir Kontakte mit zahlreichen europäischen Ländern, realisieren gemeinsame Projekte, die vor allem auf junge Menschen ausgerichtet sind. Jetzt ist die Zeit für mutigere Projekte gekommen, um Reklama / Advertisement / Werbung
Temat numeru / Cover story / Top-Thema dieser Ausgabe
13
neue Bewohner zu integrieren, die zu uns als Mitarbeiter, Investoren, Berater kommen, oder als diejenigen, die ihren Platz in der Welt suchen. Das ist für uns eine neue Herausforderung sowie eine große Chance. Offene Gesellschaften, die von multikulturellen Erfahrungen Gebrauch machen, entwickeln sich schneller und werden zu einem Magneten, der andere interessante und unternehmerische Menschen anzieht. In welchen Bereichen hat nach Ihrer Meinung nach der Multikulturalismus eine größere Bedeutung für die Entwicklung der Stadt Poznań? Jacek Jaśkowiak, Präsident von Poznań: - Poznań ist historisch gesehen eine multikulturelle Stadt. Die Bewohner verschiedener Nationen haben unsere lokale Bevölkerung mit Ihrem Kolorit bereichert; mit ihren Bräuchen, Traditionen, mit ihrer Küche und Sprache abwechslungsreich gemacht. Posener waren offen, tolerant, koexistierten mit Minderheiten. Heute sieht der Multikulturalismus wegen der Globalisierung und des Internets ein bisschen anders aus. Am wichtigsten sind jedoch der menschliche Faktor und Beziehungen, die wir mit den zu uns kommenden Ausländern aufnehmen. Zum Teil sind das Studenten, Mitarbeiter internationaler Unternehmen oder private Personen, die sich aus verschiedenen Gründen hier niederlassen wollten. Ihre Präsenz bereichert wesentlich unsere Stadt und führt zu greifbaren Vorteilen. Ein einfaches Beispiel dafür sind Fachärzte aus Syrien, Gastwirte oder englische native speakers. Eine andere Frage ist die wirtschaftliche Dimension, beispielsweise durch die Zuwanderung aus der Ukraine. In unserer Stadt und Region gibt es Arbeit, welche die Ukrainer zufrieden stellt. Auch unsere großpolnischen Unternehmer, die unter einem Mangel an Arbeitskräften leiden, sind darüber sehr erfreut. Die Vorteile hierzu sind vielseitig. Es ist für uns alle wichtig, dass wir mit anderen Poznań teilen können. n
14
Temat numeru / Cover story / Top-Thema dieser Ausgabe my-city.pl
Kulinarna metamorfoza Wrześni. Polskie smaki vs. kuchnie świata
Kuchnia polska może być tak samo egzotyczna i wyjątkowa, jak indyjska czy japońska. Wystarczy tylko odkryć ją na nowo. Nawet rodzime dania mogą zasmakować niecodziennie, jeśli przepis urozmaici dodatkowy, oryginalny składnik. Co więcej, również tradycyjne polskie receptury stały się tak samo egzotyczne dla polskich gospodyń, jak sos curry lub sushi, bo często zapomniane. Stąd lokalni restauratorzy stawiają na jedno i drugie. We wrzesińskim Hotelu Kosmowski w kracie dań znajdziemy zarówno potrawy mięsne kuchni staropolskiej, jak i specjały kuchni świata.
Tradycyjnie, ale nietuzinkowo – Hitem restauracji jest stek przyrządzany na kamieniu, z polędwicy wołowej z pieczonymi ziemniakami, grillowanymi warzywami i sosami – mówi Anna Mylka, specjalista ds. marketingu Hotelu Kosmowski. – Ta propozycja od niedawna gości w naszym menu, ale dzięki wyjątkowej formie podania nabrała specjalnego charakteru mimo, że jest z gruntu tradycyjną kompozycją smaków – dodaje Anna Mylka. Główne menu hotelowej restauracji dostosowane jest do pory roku, ale okazjonalnie jest urozmaicane dodatkowymi propozycjami kulinarnymi. To odpowiedź na zapotrzebowanie i sugestie gości. – Nie należy bać się nowych smaków, dlatego z radością i z ochotą podejmujemy to dość ryzykowne wyzwanie i proponujemy je naszym gościom, aby wizyty w restauracji były bardziej intrygujące i zagadkowe – kontynuuje Anna Mylka. Nowe smaki to również kuchnia polska. Klientami restauracji Hotelu Kosmowski są głównie obcokrajowcy, którzy z entuzjazmem podchodzą do kuchni regionalnej i – jak podkreśla Anna Mylka – z uznaniem do niej wracają.
Fot. Marzena Zbierska
Tradycyjne polskie specjały kulinarne oraz egzotyczne dania rodem z Indii czy Japonii to dziś kulinarna oferta Wrześni. Różnorodność to jej największa zaleta
Egzotyka przyciąga Yummy Punjaby istnieje na kulinarnej mapie Wrześni listopada 2016 roku, a jego właścicielem jest Inder Gandhi, który pierwszą swoją restaurację otworzył w Singapurze. Klientów nie brakuje. Indyjskie restauracje są zyskują popularność na świecie z uwagi na urozmaicony smak i kolorowe dania, pełne pachnących przypraw. – Odwiedzają nas zarówno Polacy jak i obcokrajowcy m.in. z Indii, Niemiec, Anglii, Hiszpanii – mówi Grażyna Wachowiak, menadżer Yummy Punjaby. – Charakterystyczną cechą kuchni indyjskiej jest wykorzystanie naturalnych składników, jak najmniej przetworzonych. Kuchnia bogata jest w aromatyczne przyprawy, nadające każdej potrawie wyrazisty smak, zapewniając doznania dla kubków smakowych. Zawartość antyoksydantów w przyprawach korzystnie wpływa na zdrowie, zapobiegając wielu chorobom i chroniąc organizm przed szkodliwym działaniem środowiska zewnętrznego – dodaje menadżer. Doceniają to wszyscy goście, bez względu na narodowość i upodobania kulinarne. Yummy Punjaby dysponuje specjalnie sprowadzonym z Indii glinianym piecem Tandoor w kształcie dzbana, który służy w kuchni indyjskiej jako grill i piekarnik. Przygotowuje się w nim potrawy mięsne i pieczywo. – Hinduskie specjały są znakomite do jedzenia w towarzystwie, gdyż tradycyjny posiłek składa się z wielu potraw – mówi Grażyna Wachowiak. – Oferujemy różnorodne dania mięsne i wegetariańskie. Potrawy są zdrowe, smaczne i tradycyjnie przyrządzone, z jednej strony egzotyczne, a z drugiej – popularne na całym świecie i to ich największa zaleta – kończy Grażyna Wachowiak.
W poszukiwaniu nowości Podobne spostrzeżenia ma Łukasz Mowlik, współwłaściciel restauracji japońskiej Simayi Sushi: – Nasi goście są otwarci na nowe smaki, chętnie próbują specjałów japońskiej kuchni. W Wrześni to nowość i być może dlatego odwiedza nas
my-city.pl
Temat numeru / Cover story / Top-Thema dieser Ausgabe
15
bardzo wiele osób, które po raz pierwszy próbują sushi. Często przyznają, że są pozytywnie zaskoczeni smakiem japońskiej kuchni i wracają, bo spróbować czegoś nowego – mówi Łukasz Mowlik. – Korzystamy ze świeżych produktów, najlepszej jakości a co ciekawe, zamówienia w restauracji przygotowywane są na oczach klientów przez sushi masterów. To nas wyróżnia. Oferta wrzesińskich restauracji zmienia oblicze – zarówno lokale, które są na rynku od lat, jak i te, które właśnie powstają, stawiają na jakość, wysokie standardy obsługi i oryginalne smaki. Goście chcą być zaskakiwani nowymi kulinarnymi doznaniami, a restauratorzy muszą sprostać wyzwaniu – na nudę na talerzu nie ma już miejsca. n Marzena Zbierska
Culinary metamorphosis of Września. Polish flavours vs. world cuisines
Traditional Polish specialties and exotic dishes from India or Japan are now the culinary offer of Września. Diversity is it’s greatest benefit Polish cuisine can be as exotic and unique as Indian or Japanese. You only need to rediscover it. Even native dishes may taste unusually, if a recipe is diversified with an unusual component. What’s more, the traditional Polish recipes have become as exotic to Polish housewives as curry sauce or sushi, because they are often forgotten. Hence, the local restaurateurs rely on both. In Września’s Kosmowski Hotel we can find in menu both traditional Polish cuisine meat dishes and specialties of the world.
Traditionally, but extraordinary
- A hit of the restaurant is a sirloin steak cooked on the stone with baked potatoes, grilled vegetables and sauces - says Anna Mylka, Marketing specialist in Kosmowski Hotel. - This proposition is new in our menu, but thanks to a unique way of serving it has gain a special character even though it is basically a traditional composition of flavors - adds Anna Mylka. The restaurant main menu is adapted to the seasons, but is periodically interspersed with additional culinary proposals. This is a response to the needs and suggestions of guests. - There is no need to be afraid of new flavours, so gladly and willingly we take this quite a risky challenge, and we offer it to our guests so the visit in the restaurant be more intriguing and enigmatic - continues Anna Mylka. New flavors are also Polish cuisine. The customers of the Kosmowski Hotel are mainly foreigners who are enthusiastic about regional cuisine and - as emphasized by Anna Mylka - return with appreciation for more of it.
Exoticism attracts
Yummy Punjaby exist on the culinary map of Września since November 2016, and is owned by Inder Gandhi, who opened his first restaurant in Singapore. There is no shortage of customers. Indian restaurants are
Fot. Simayi Sushi
EN
gaining popularity in the world due to the varied taste and colorful dishes, full of fragrant spices. - Both Poles and foreigners, i. e. from India, Germany, England, Spain visits us, - says Grażyna Wachowiak, manager of Yummy Punjaby. - A characteristic feature of Indian cuisine is the use of natural, least processed ingredients. The cuisine is rich in aromatic spices, giving each dish a distinctive flavour, providing a sensations for the taste buds. The content of antioxidants in spices has beneficial effects for health, preventing many diseases and protecting the body from the damaging effects of the external environment - adds the Manager. All guests appreciated that, regardless of nationality and culinary tastes. Yummy Punjaby has specially brought from India Tandoor clay oven in the shape of jug that is used in Indian for cooking as a grill and an oven. The meat and the bread are prepared in it. - Hindi specialties are excellent to eat with friends or family, because the traditional meal consists many dishes - says Grażyna Wachowiak. - We offer a variety of meat and vegetarian dishes. Meals are healthy, tasty and traditionally prepared, on the one hand, exotic, and on the other - popular around the world and it is their greatest asset - ends Grażyna Wachowiak.
In search of innovations
Similar observations have Łukasz Mowlik, co-owner of a Japanese restaurant Simayi Sushi: - Our guests are open to new flavors, with please try the specialties of Japanese cuisine. It’s an innovation in Września and perhaps because we are visited by a lot of people who try the sushi for the first time. They often admit that they are positively surprised by the taste of Japanese cuisine and come back to try something new - says Łukasz Mowlik. - We use fresh products, the best quality and what’s interesting, orders are prepared in front of customers by sushi masters. That’s what distinguish us.
16
Temat numeru / Cover story / Top-Thema dieser Ausgabe my-city.pl
Września’s restaurant offer is changing - both restaurants which exist for years, as well as those that have just formed, rely on the quality, high standards of service and original flavours. Guests want to be surprised by new culinary sensations and restaurateurs must meet the challenge - there is no place for boredom on the plate. n Marzena Zbierska
DE Kulinarische Metamorphose Wrześnias. Polnische Geschmäcke versus Küchen der Welt
Traditionelle polnische Spezialitäten sowie exotische Speisen aus Indien oder Japan gehören heute zum kulinarischen Angebot von Września. Die Vielfalt ist ihr größter Vorteil Polnische Küche kann ebenso exotisch und außergewöhnlich sein wie indische oder japanische. Es genügt, sie neu zu entdecken. Sogar heimatliche Speisen können ungewöhnlich schmecken, wenn man das Rezept mit einer zusätzlichen, originellen Zutat variiert. Traditionelle polnische Rezepturen galten für polnische Hausfrauen ebenso exotisch wie Currysoße oder Sushi, weil sie oft in Vergessenheit geraten waren. Aus diesem Grund setzen polnische Gastwirte wieder auf Beides. Im Wreschener Hotel Kosmowski finden wir in der Speisekarte sowohl altpolnische Fleischgerichte als auch Gerichte aus aller Welt.
Traditionell, aber einzigartig
- Der Hit des Restaurants ist Steak aus Rinderlende zubereitet auf heißem Stein mit Ofenkartoffen, gegrilltem Gemüse und Soßen – sagt Anna Mylka, Marketingfachfrau im Hotel Kosmowski. - Dieses kulinarische Angebot ist seit kurzem in unserem Menü, aber durch die ungewöhnliche servierweise hat das Gericht einen speziellen Charakter bekommen, obwohl dies grundsätzlich eine traditionelle Geschmackskomposition ist – fügt Anna Mylka hinzu. Das Hauptmenü des Restaurants wird an die Jahreszeit angepasst, ab und zu wird es aber auch durch zusätzliche, kulinarische Vorschläge ergänzt. Dies ist eine Reaktion auf Wünsche und Anregungen der Gäste. - Man sollte keine Angst vor neuen Geschmacksrichtungen haben, deswegen stellen wir uns dieser ziemlich risikoreichen Herausforderung mit Freude und Lust und bieten diese unseren Gästen an, um Besuche in unserem Restaurant spannender und interessanter zu machen – führt Anna Mylka weiter fort. Neue Geschmäcke gehören auch zur polnischen Küche. Kunden des Restaurants im Hotel Kosmowski sind vor allem Ausländer, die mit Begeisterung regionale Küche genießen und – wie Anna Mylka betonnt - gerne hierher zurückkommen.
Exotik lockt an
Yummy Punjaby gibt es seit November 2016 auf der kulinarischen Landkarte von Września, dessen Besitzer ist Inder Gandhi, der sein erstes Restaurant in Singapur eröffnet hat. Es fehlt nicht an Kunden. Indische Restaurants werden wegen der Geschmacksvielfalt sowie bunter und an
duftenden Gewürzen reicher Gerichte immer beliebter in der Welt. - Zu uns kommen sowohl Polen als auch Ausländer u.a. aus Indien, Deutschland, England, Spanien – sagt Grażyna Wachowiak, Managerin des Restaurants Yummy Punjaby. - Charakteristisch für die indische Küche ist der Einsatz von natürlichen, möglichst wenig verarbeiteten Zutaten. Die Küche ist reich an aromatischen Gewürzen, die jedem Gericht einen ausgeprägten Geschmack verleihen und dafür sorgen, das es zu einem einmaligen Geschmackserlebnis wird. Gewürze enthalten viele Antioxidantien, was sich gut auf die Gesundheit auswirkt: Sie verhindern viele Krankheiten und schützen den Organismus vor schädlichen Umwelteinflüssen – fügt die Managerin hinzu. Dies wissen unsere Gäste zu schätzen, ungeachtet ihrer Nationalität und kulinarischer Vorlieben. Yummy Punjaby verfügt über einen speziell aus Indien eingeführten Tandur-Backofen. Tandur besteht aus einem großen Tonkrug und dient in der indischen Küche zum Backen von Fladenbroten und zum Garen von Fleischgerichten. - Indische Spezialitäten eignen sich ausgezeichnet zum Essen in Gesellschaft, denn eine traditionelle Mahlzeit besteht aus vielen Gerichten – sagt Grażyna Wachowiak. - Wir bieten neben den vielfältigen Fleischgerichten auch eine Auswahl an vegetarischen Speisen an. Unsere Gerichte sind gesund, köstlich und traditionell zubereitet; einerseits sind sie exotisch, andererseits – populär in der ganzen Welt und das ist ihr größter Vorteil – sagt Grażyna Wachowiak zum Schluss.
Auf der Suche nach Neuheiten
Ähnliches behauptet auch Łukasz Mowlik, Mitinhaber des japanischen Restaurants Simayi Sushi: - Unsere Gäste sind für neue Geschmäcke offen, sehr gern kosten sie japanische Spezialitäten. In Września ist das neu und vielleicht kommen aus diesem Grund viele Gäste zu uns, die sich zum ersten Mal Sushi schmecken lassen. Oftmals stellen sie fest, dass sie vom Geschmack der japanischen Küche positiv überrascht sind und kommen wieder, um etwas Neues zu probieren – sagt Łukasz Mowlik. – Wir verwenden frische Produkte von bester Qualität und was wirklich interessant ist, alle bestellten Speisen werden direkt vor den Augen der Gäste vom Sushi-Meister zubereitet. Das zeichnet uns aus. Das Angebot der Wreschener Restaurants ändert sein Gesicht – sowohl Lokale, die seit Jahren auf dem Markt sind, als auch die neuen, die gerade gebaut werden, setzen auf Qualität, hohe Standards der Bedienung und originelle Geschmäcke. Gäste möchten mit neuen kulinarischen Erlebnissen überrascht werden und Gastwirte müssen dieser Herausforderung gerecht werden – auf dem Teller gibt es keinen Platz mehr für Langeweile. n Marzena Zbierska
my-city.pl
Biznes / Business / Business
17
Piwny świat
O nowych, zaskakujących recepturach piw, metodzie powtórnej fermentacji oraz niemieckich tradycjach warzenia piwa opowiada Krzysztof Panek, prezes Browaru Fortuna w Miłosławiu, w rozmowie z Marzeną Zbierską
to bogactwo smaków więcej:
Oferta piw dostępna na sklepowych półkach jest bardzo szeroka. Można wybierać z kilkudziesięciu marek, wielu rodzajów piw… Dlaczego konsumenci powinni sięgać po te z Browaru Fortuna? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba najpierw zastanowić się, co jest powodem, że wybór piw jest tak duży. Od kilku lat na polskim rynku coraz bardziej dostępne stają się marki piw, które istnieją od dawna, ale konsumentom nie były wcześniej znane. Tylko duże koncerny mogły pozwolić sobie na kosztowną reklamę w telewizji, na billboardach i promować swoje marki na szeroką skale. Małe firmy przez długie lata nie miały możliwości reklamować się w ten sposób, więc pozostawały w cieniu. Dziś obecność kilkudziesięciu marek piw w sklepie to dowód na to, że konsumenci i ich potrzeby się zmieniły. Konsumenci poszukują odmiany, a handel musi sprostać tym oczekiwaniom.
Istotnie miłosławski browar zaskakuje nowościami. Tylko w ostatnim czasie pojawiły się trzy nowe piwa w ramach submarki Miłosław Warzy Śmiało: Sosnowe, Klonowe Milk Stout i Dymione Brown Ale. Warzenie piwa wymaga odwagi? W tym przypadku można powiedzieć, że warzymy odważnie. To są nasze piwne specjalności. Piwa, które pokazują jak różnorodne są piwne style. Tworzymy śmiałe receptury i sięgamy po zaskakujące, niestandardowe dodatki, np. pędy sosny. Czy będą kolejne nowości? Tak, widzimy taką potrzebę na rynku. Jako Browar Fortuna mamy stabilne portofolio, ale chcemy je uzupełniać o piwa warzone w krótkich seriach, które będą zaciekawiały konsumenta. W 2016 roku wprowadziliśmy na rynek 13 nowości. W tym roku chcielibyśmy osiągnąć podobny wynik. Trzeba jednak zastrzec, że tylko niektóre piwne nowości będą pozostawały w stałej sprzedaży. Większość z nich będzie warzona w krótkich, specjalistycznych seriach. Czy perłą w koronie miłosławskiego browaru ma pozostać Fortuna Czarne? To chyba najlepiej rozpoznawalna marka? Fortuna Czarne jest do dziś piwem, dzięki któremu jesteśmy bardzo rozpoznawalni, ale już nie jedynym. Kilka lat temu wprowadziliśmy
Fot. Browar Fortuna
A piwa z małych browarów pozwalają spróbować czegoś nowego… Zgadza się. Marki Browaru Fortuna trafiły na półki sklepów w całej Polsce, bo są warte zainteresowania ze względu na swoją wyjątkowość. Browar Fortuna dzięki oryginalnym recepturom oferuje ciekawe smaki piw, a to urozmaiciło piwny świat konsumenta. Zaspokajamy więc potrzebę różnorodności, potrzebę próbowania nowych smaków.
Krzysztof Panek, prezes Browaru Fortuna w Miłosławiu
do szerokiej dystrybucji linię Miłosław i dziś Miłosławie są równie znane. Szczególnie Miłosław Pilzner zyskuje dobre opinie konsumentów. Nie należy też zapominać o Komesie, który jest wyznacznikiem klasy i jakości Browaru Fortuna. To nasza półka premium. Komes Porter Bałtycki zdobył m.in. Złoty Medal European Beer Star 2013 za najlepsze piwo w kategorii Porterów Bałtyckich. Pozostałe Komesy również są doceniane. W ostatnim roku w ramach tzw. krótkich serii wypuściliśmy na rynek trzy nowe Komesy. Komes Russian Imperial Stout leżakował około roku. Uwarzyliśmy również Portera Malinowego i Portera z Płatkami Dębowymi. Nie wykluczamy, że kilka serii powtórzymy, bo zostały dobrze przyjęte przez rynek. Komes nie należy do najtańszych piw na rynku, ale rewanżuje się m.in. powtórną fermentacją w butelce i zmiennością smaku, co wzbudza ciekawość smakoszy. Jak to działa?
18
Biznes / Business / Business my-city.pl
Komesy powstają w niemal taki sam sposób, jak warzyli je klasztorni mnisi kilkaset lat temu w Belgii. Jako jedyni w Polsce na większą skalę stosujemy refermentację piwa. To bardzo trudna sztuka i długo się jej uczyliśmy. Powtórna fermentacja po zamknięciu butelki, w której pozostają jeszcze drożdże, powoduje, że przez pierwsze miesiące piwo jest bardziej słodkie, a z biegiem czasu staje się wytrawne. Powtórna fermentacja wprowadza nowe aromaty, które zostają w zamkniętej butelce. To piwo w zasadzie nie starzeje się sensorycznie. Określamy jego termin przydatności do spożycia na 18 miesięcy, ale to jest umowne i można je przechowywać dłużej. W swojej piwnicy mam podobne piwo, które ma już 19 lat. Cydr od pewnego czasu staje coraz bardziej popularny w Polsce. Browar Fortuna w portfolio ma trzy rodzaje cydrów. Będą kolejne? Nie, w przypadku cydrów, osiągnęliśmy już założony plan. Mamy w portfolio Cydr Miłosławski Półsłodki i Cydr Miłosławski Półwytrawny oraz Perry Miłosławski Półsłodki z gruszki. Czy jest jakieś konkretne piwo, które poleciłby pan kobietom? Panuje stereotyp, że kobiety wolą tzw. piwa smakowe, czyli z dodatkami owoców. Jednak po te piwa równie ochoczo sięgają mężczyźni, a kobiety często wybierają piwa intensywne w smaku, np. Komesa. Pod względem piwnych gustów kobiety niczym się nie różnią od mężczyzn. Poszukują nowych rodzajów piw, smaków, mają potrzebę eksperymentowania, dlatego trudno im polecić konkretny produkt. W zasadzie wszystkie piwa Browaru Fortuna są dedykowane również kobietom. Belgijskie drożdże, ukraińskie i amerykańskie odmiany chmielu… Czym jest podyktowane tak wyraźnie akcentowanie pochodzenia składników piw w recepturach? Czy to element, który ma uatrakcyjnić waszą ofertę nie tylko w oczach Polaków? Koncentrujemy się na oczekiwaniach polskiego konsumenta, ale rzeczywiście nasza oferta może się okazać atrakcyjna także dla obcokrajowców. Cudzoziemcy znajdą smaki, które być może poznali już w swoim kraju, szczególnie Czesi, Niemcy, Belgowie... Jaka jest różnica między piwem produkowanym w Browarze Fortuna, a tym, które powstaje w małych browarach na terenie Niemiec? Większość niemieckich browarów warzy zgodnie z Bawarskim Prawem Czystości tzw. Reinheitsgebot. Prawo to pochodzi z 1516 roku i m.in. określa składniki, jakich wolno używać do wyrobu piwa. Reinheitsgebot jest bardzo restrykcyjny jeśli chodzi o surowce. Niemcy są więc krajem jasnych piw, bo tylko takie można warzyć zgodnie z Bawarskim Prawem Czystości. Mówi ono również, że do warzenia piwa można użyć tylko słodu jęczmiennego. Polskie browary nie ograniczają receptur tak restrykcyjnie. Wprawdzie pilznera warzymy zgodnie z prawem czystości, ale pozostałe piwa mają wiele oryginalnych dodatków i są różnorodne smakowo. Dla nas najważniejszy jest smak i odczucia sensoryczne. Piwny świat jest pod tym względem bardzo bogaty, a my chcemy pokazywać różne piwne style i w Polsce jest to dobrze przyjmowane. Czy istnieje możliwość zwiedzenia miłosławskiego browaru? Przypomnijmy, że pierwsze wzmianki o nim sięgają 1626 roku. Niestety warunki lokalowe nie pozwalają na zwiedzanie. Od czasu do czasu umożliwiamy to małym grupom, ale sam browar jest mały, wciąż remontowany. Masowe zwiedzanie nie jest możliwe. Chętnie jednak organizujemy degustacje naszych piw podczas szkoleń i konferencji. Opowiadamy o sposobie warzenia piwa, piwnych ciekawostkach... Rozmawiamy o piwie i przy piwie. n
more:
EN World of beer is a wealth of flavours
About the new, surprising recipes of beers, re-fermentation method, and the German tradition of brewing beer says Krzysztof Panek, president of Fortuna Brewery in the Miłosław, in an interview with Marzena Zbierska Offer of beers available on store shelves is very wide. You can choose from dozens of brands, many types of beers... Why should consumers reach for those from Fortuna Brewery? To answer this question, we must first consider what is the reason that the choice of beers is so big. From several years on the Polish market, more and more beer brands existing for a long time are becoming available but consumers were not previously aware of it’s existence. Only large corporations could afford expensive advertising on television, on billboards and promote their brands for a big scale. For many years small businesses did not have the opportunity to advertise in this way, so they remained in the shadows. Nowadays the presence of dozens beer brands in the store is proof that consumers and their needs have changed. Consumers are looking for variety, and a trade must meet these expectations. Beers from small breweries allow you to try something new... Exactly. Brands of Fortuna Brewery were placed on the shelves of Polish stores because of its uniqueness is worth of interest. Thanks to original recipes Fortuna Brewery offers interesting flavours of beers, and it enriched the world of beer consumer. So we satisfy the need for diversity, the need to try new flavours. Indeed Miłosław’s brewery is surprising with innovations. Only in recent time there were three new sub-brand of beer within Milosław Warzy Śmiało: Pine, Maple Milk Stout and Fumed Brown Ale. Does brewing beer requires courage? In this case, we can say that we brew with bravery. This is our beer specialties. Beers, which show how diverse are the styles of beer. We create ambitious recipes and reach for a surprising, custom add-ons, for example shoots of pine. Will there be another innovations? Yes, we see such a need in the market. As Fortuna Brewery we have a stable portofolio, but we want to supplement it with beer brewed in small batches that will attract the consumer. In 2016, we launched 13 new products. This year we would like to achieve a similar result. However we have to stipulate that only certain beer innovations will remain in sales. Most of them will be brewed in a short special series. Is Fortuna Black remaining a jewel in the crown of Miłosław’s brewery? It’s probably the most recognizable brand? Fortuna Black is still the beer thanks to which we are very recognizable, but not the ultimate one. A few years ago we introduced a broad line of Miłosław beer and today Miłosław beers are equally recognizable brand. Especially Miłosław Pilsner gained good consumer reviews.
my-city.pl
Biznes / Business / Business
19
Also, do not forget about Komes, which is a determinant of a class and quality of Fortuna Brewery. This is our premium shelf. Komes Baltic Porter won i. e. Golden Medal in the European Beer Star in 2013 as the best beer in the category of Baltic porters. Other Komes beers are also appreciated. In the last year within the framework of the so-called short series we launched three new Komes beers. Komes Russian Imperial Stout has matured for about a year. We also brewed Raspberry Porter and Porter with Petals of Oak. We are not excluding that several series well received by the market might by repeated.
It is possible to visit the Miłosław’s brewery? Reminding that the first mention of it dates back to 1626. Unfortunately property conditions does not allow visits. From time to time we allow small groups to visits, but the brewery is small and still under renovation. The massive tour is not possible. However, we are keen to organise tasting our beers during training and conferences. We talk about how to brew a beer, beer curiosities... We talk about beer and upon a beer. n
Komes are not the cheapest beers on the market, but revenge with i.e. a second fermentation in the bottle and the volatile of flavour, which arouses curiosity of gourmets. How does it work? Komes beers are made in almost the same way as it was brewed by monastic monks hundreds of years ago in Belgium. As the only company in Poland we use sparkling wine production of beer on a larger scale. This is a very difficult craft, and we learned it for a long time. Refermentation after the closure of the bottle, with remainings of yeast makes the beer more sweet in first months, and over time it becomes dry. Refermentation introduces new flavours, which stay in a closed bottle. Basically this beer does not ages in detectable way. We define it’s term of life for 18 months, but it is a conventional term and the beer can be stored longer. I have such beer in my own basement, which is already 19 years of age.
mehr:
Recently the cider is becoming more and more popular in Poland. The Frotuna Brewery portfolio has three types of cider. Will there be more? No, in the case of cider, we have already reached our plan. We have a Semi-sweet Miłosław’s Cider and Semi-dry Miłosław’s Cider and also a Semi-sweet Miłosław’s Perry from pear. Is there a specific beer that you would recommend for women? There is a stereotype that women prefer so-called flavour beers, which means with fruit. However, men also likes this kind of beers, and women often opt for beer intense in flavour, for example Komes. In terms of beer tastes women are no different from men. They are looking for new types of beers, flavours, have a need for experimentation, so it’s hard for them to recommend a particular product. Basically all Fortuna Brewery beers are dedicated also to women. Belgian yeast, Ukrainian and American varieties of hops... Why the origins of beer ingredients are so clearly accented in recipes? Is this an element that makes your offer attractive not only for Poles? We focus on the Polish consumer expectations, but indeed, our offer may also be attractive for foreigners. Foreigners will find flavours, which they may know from their country, especially the Czechs, Germans, Belgians. What is the difference between a beer produced in the Fortuna Brewery, and the one that is made in small breweries in Germany? Most German breweries brew according to the Bavarian Purity Law - The Reinheitsgebot. This law derives from the 1516 and for example specifies the components, which may be used in the brewing of beer. The Reinheitsgebot is very restrictive when it comes to materials. So the Germany is a country of pale beers, because only this can be brewed according to the Bavarian Purity Law. It also says that you can only use barley malt for brewing. Polish breweries do not restrict their recipes so restrictively. Although we produce a pilsner in accordance with the law of purity, but other beers have many original add-ons and a variety of taste. Most important thing for us is the taste and detectable sensations. In this respect the world of beer is very rich, and we want to show the different beer styles, and in Poland it is well accepted.
DE Die Bierwelt ist ein Aromaund Geschmacksreichtum
Über neue, überraschende Bierrezepturen, zweite Gärung sowie über deutsche Traditionen des Bierbrauens erzählt Krzysztof Panek, Vorsitzender der Brauerei Browar Fortuna in Miłosław, im Gespräch mit Marzena Zbierska Das Bierangebot in den Regalen der Läden ist sehr breit. Man kann unter einigen Dutzend Biermarken, zahlreichen Biersorten auswählen... Warum sollen Bierverbraucher nach den Biersorten aus der Brauerei Fortuna greifen? Um diese Frage beantworten zu können, ist zuerst darüber nachzudenken, was der eigentliche Grund ist, dass es so viele Biermarken zur Auswahl gibt. Seit einigen Jahren sind auf dem polnischen Mark Biermarken erhältlich, die seit eh und je auf dem Markt sind, aber den Verbraucher früher nicht bekannt waren. Nur große Bierkonzerne konnten sich teure Werbung im Fernsehen, Werbeplakate leisten und für ihre Marken in großem Maßstab werben. Kleine Firmen hatten lange Jahre keine Möglichkeit, ihre Produkte auf diese Weise bekannt zu machen, deswegen blieben sie im Schatten. Heute ist die große Auswahl an Biermarken in den Läden ein Beweis dafür, das sich sowohl Verbraucher als auch deren Bedürfnisse geändert haben. Die Verbraucher suchen nach Abwechslung und der Handel muss diesen Erwartungen gewachsen sein. Biere aus kleinen Brauereien lassen etwas Neues kosten… Das stimmt. Marken aus der Brauerei Fortuna gelangten polenweit in Ladenregale, denn sie sind wegen ihrer Besonderheit interessenswert. Die Brauerei Fortuna bietet mit ihren einzigartigen Rezepturen interessante Geschmäcke ihrer Biersorten, dank denen die Bierwelt der Verbraucher abwechslungsreich geworden ist. Wir befriedigen also das Abwechlsungsbedürfnis, das Bedürfnis, neue Geschmacksrichtungen zu probieren. Tatsächlich überrascht die Brauerei in Miłosław mit Neuheiten. Erst in der letzten Zeit sind drei neue Biersorten im Rahmen der Submarke Miłosław Warzy Śmiało: Sosnowe (mit Kiefernote), Klonowe Milk Stout (mit Ahornnote) und Dymione Brown Ale (mit Rauchnote) auf dem Markt erschienen. Verlangt das Bierbrauen Mut? In diesem Fall kann man sagen, dass wir Bier mutig brauen. Das sind unsere Bier-Spezialitäten, Biere, die große Vielfalt von Bierstilen zeigen.
20
ROZDZIAŁ my-city.pl
Wir arbeiten gewagte Bierrezepturen aus und verwenden überraschende, unübliche Zutaten, z.B. Kieferntriebe. Kommen weitere Neuheiten auf den Markt? Ja, wir sehen solch einen Bedarf auf dem Markt. Wir als Browar Fortuna haben ein stabiles Portfolio, wir möchten es aber durch Biere ergänzen, die in Kleinserien gebraut und bei Kunden Interesse erwecken werden. Im Jahre 2016 haben wir 13 verschiedene Neuheiten auf den Markt gebracht. Dieses Jahr möchten wir auch ein ähnliches Ergebnis erzielen. An dieser Stelle muss darauf hingewiesen werden, dass manche Bierneuheiten nicht immer verkauft werden. Die meisten werden in Kleinserien gebraut. Bleibt Fortuna Czarne (Schwarzbier) weiterhin ein Juwel in der Krone der Brauerei in Miłosław? Das ist wohl die erkennbarste Biermarke? Fortuna Czarne ist bis heute die Biermarke, dank der wir sehr erkennbar sind, aber nicht die einzige. Vor ein paar Jahren haben wir in den Vertrieb Linie Miłosław eingeführt und heute ist die Linie auch sehr bekannt geworden. Insbesondere Miłosław Pilzner (Pilsner) bekommt immer gute Bewertungen der Verbraucher. Auch die Sorte Komes ist nicht zu vergessen, welche den Maßstab für die Klasse und die Qualität der Brauerei Fortuna setzt. Das ist unsere Premium-Klasse. Komes Porter Bałtycki (Baltic Porter) wurde u.a. mit einer Gold-Medaille beim European Beer Star 2013 als das beste Bier in der Kategorie Baltic Porter ausgezeichnet. Auch die anderen Komes-Sorten kommen sehr gut an. Im letzten Jahr haben wir im Rahmen der der sog. Kleinserien drei neue Komes-Sorten auf den Markt gebracht. Komes Russian Imperial Stout lagerte etwa ein Jahr. Wir haben auch Porter Malinowy (Himbeerporter) und Porter z Płatkami Dębowymi (Porter mit Eichenflocken) gebraut. Es ist nicht ausgeschlossen, dass wir einige Serien mal wiederholen, weil sie auf große Akzeptanz auf dem Markt gestoßen sind. Komes gehört nicht zu den billigsten Biersorten auf dem Markt, aber es revanchiert sich u.a. mit der Flaschengärung und der Veränderlichkeit des Geschmacks, was die Neugier der Feinschmecker erweckt. Wie funktioniert das? Komes-Sorten werden fast auf die gleiche Weise gebraut, wie dies einige Jahrhunderte früher Klostermönche in Belgien gemacht haben. Wir als alleinige Brauerei in Polen unterziehen unser Bier in großem Maßstab dem Verfahren der Flaschengärung. Das ist eine sehr schwierige Kunst und wir haben sie lange gelernt. Die zweite Gärung in verschlossenen Flaschen, in denen noch Hefen vorhanden sind, bewirkt, dass in den ersten Monaten Bier mehr süßlich ist und im Laufe der Zeit trocken wird. Die zweite Gärung verleiht dem Bier neue Aromen, die in der verschlossenen Flasche bleiben. Dieses Bier altert im Prinzip nicht sensorisch. Wir geben seine Haltbarkeit mit 18 Monaten an, aber dies ist nur förmlich, denn dieses Bier kann länger gelagert werden. In meinem Keller lagert ein ähnliches Bier und es ist schon 19 Jahre alt. Cider (Apfelwein) gewinnt seit einiger Zeit immer mehr an Popularität in Polen. Die Brauerei Fortuna hat in ihrem Portfolio drei Apfelwein-Sorten. Werden weitere hergestellt?
Nein, wenn es um Apfelweine geht, haben wir die im Plan vorgesehenen Ziele erreicht. Wir haben im Portfolio Cydr Miłosławski Półsłodki (Apfelwein halbsüß) und Cydr Miłosławski Półwytrawny (Apfelwein halbtrocken) sowie Perry Miłosławski Półsłodki (Birnenwein halbsüß). Gibt es ein bestimmtes Bier, das Sie den Frauen empfehlen würden? Es gibt ein stereotypes Vorurteil darüber, dass Frauen sog. Biersorten mit Geschmack, d.h. mit Zusatz von Früchten, bevorzugen. Männer aber greifen dennoch zu diesen Biersorten ebenso breitwillig, und Frauen wählen oft Biere mit intensivem Geschmack, z.B. Komes. Hinsichtlich der Vorliebe für bestimmte Biersorten weisen Frauen keine allzu großen Unterschiede zu Männern auf. Sie suchen nach neuen Biersorten, haben Bedürfnis zu experimentieren, deswegen ist es nicht einfach, ihnen ein konkretes Produkt zu empfehlen. Eigentlich sind alle Biersorten aus der Brauerei Fortuna auch frauenorientiert. Belgische Hefe, ukrainische und amerikanische Hopfensorten... Warum ist es erforderlich, auf die Herkunft der Zutaten in Bierrezepturen so deutlich hinzuweisen? Ist das nur ein Trick, um euer Angebot in den Augen nicht nur der Polen attraktiver zu machen? Wir konzentrieren uns auf die Erwartungen polnischer Verbraucher, in der Tat kann unser Angebot auch für Ausländer attraktiv sein. Ausländer, insbesondere Tschechen, Deutsche, Belgier..., finden hier Geschmacksrichtungen, die ihnen vielleicht schon von ihrem Heimatland bereits bekannt sind. Wie ist der Unterschied zwischen dem Bier aus der Brauerei Fortuna und dem Bier aus kleinen Brauereien in Deutschland? Die meisten deutschen Brauereien brauen Bier nach dem sog. bayerischen Reinheitsgebot. Diese Vorschrift stammt aus dem Jahre 1516 und bestimmt genau, aus welchen Inhaltsstoffen das Bier hergestellt werden soll. Die Vorschriften des Reinheitsgebots sind diesbezüglich sehr restriktiv. Deutschland ist vor allem für das Helle bekannt, weil nur solches Bier nach dem Reinheitsgebot gebraut werden darf. Das Reinheitsgebot erlaubt nur Gerstenmalz zum Bierbrauen. Polnische Brauereien reduzieren ihre Bierrezepte nicht so restriktiv. Pilsner wird zwar nach dem Reinheitsgebot gebraut, aber sonstige Biere haben viele originelle Zutaten und Geschmacksprofile. Für uns sind der Geschmack und die Sinneswahrnehmung am wichtigsten. In dieser Hinsicht ist die Bierwelt sehr reich und wir möchten verschiedene Bierstile zeigen, welche sich in Polen gut eingebürgert haben. Besteht die Möglichkeit, die Brauerei in Miłosław zu besichtigen? Zur Erinnerung, erstmals schriftlich wurde die Brauerei im Jahre 1626 erwähnt. Leider erlauben unsere Lokalbedingungen nicht, die Brauerei zu besichtigen. Ab und zu lassen wir kleine Gruppen hinein, die Brauerei allein ist klein und befindet sich immer noch in Sanierung. Sehr gern organisieren wir Bierverkostungen während Schulungen und Konferenzen. Dabei erzählen wir über Bierbraukunst, Bierneuigkeiten... Wir unterhalten uns über Bier und beim Bier. n
my-city.pl
21
Kultura / Culture / Kultur
Moje miasto widziane okiem czasu Fotografuję Wrześnię od ponad dziesięciu lat. Zawsze ciągnęło mnie do samotnych spacerów, do przyglądania się każdemu budynkowi, każdej alejce, bramie... Prawdopodobnie to wtedy narodziła się u mnie ta fotograficzna wrażliwość, która dziś owocuje dokumentowaniem mojego miasta więcej: Września ma bardzo długie tradycje fotograficzne. Oprócz licznych zakładów fotograficznych działających w latach 20. i latach powojennych XX wieku, które miały swoje artystyczne atelier, wyróżniały się takie osobowości, jak Franciszek Włosik. Wykonał on wiele zdjęć Wrześni, a w 2005 roku ukazała się książka z jego fotografiami z okresu przedwojennego. Co ciekawe, trzy lata temu wrzesińska grupa Fotodialog wykonała refotografie zdjęć Włosika. Stare fotografie oraz współczesne zdjęcia tych samych miejsc można było oglądać podczas wystawy w miejskim muzeum. W latach 90. w mieście bardzo prężnie działało Wrzesińskie Towarzystwo Fotograficzne, a w ostatnich dziesięciu latach funkcjonowało kilka klubów fotograficznych, zrzeszających pasjonatów fotografii. Obecnie przy Wrzesińskim Ośrodku Kultury działa klub fotograficzny Moment, który od trzech lat systematycznie realizuje swoje projekty fotograficzne, organizuje wystawy, promuje fotografię nie tylko we Wrześni, ale i w całej Wielkopolsce. Klub Moment związany jest bardzo mocno z fotografią tradycyjną, nie poddaje się współczesnym trendom. Klubowicze kontynuują i pielęgnują stare, szlachetne techniki fotografii oraz szukają swojej wrażliwości tworzenia i widzenia świata.
Fotograficzne archiwum miasta
Wieloletni związek Wrześni z fotografią pozwala z dumą chwalić się kulturą fotograficzną miasta, która jest tu obecna niemal od zawsze. Jako członek tej „światłoczułej” społeczności, szczególnie upodobałem sobie fotografię dokumentalną. Można powiedzieć, że ten rodzaj twórczości jest ze mną od samego początku. Już wtedy, kiedy zaczynałem patrzeć na świat okiem fotografa, pojawiła się u mnie ta wrażliwość. To właśnie z wrażliwości człowieka, z jego wnętrza, rodzi się tematyka w fotografii. Jak to jest w moim przypadku? Moja wrażliwość koncentruje się na przemijaniu, upływie czasu i zmianach, jakie odczuwam i obserwuję dookoła. Fotografia dokumentalna pozwala mi stworzyć archiwum miasta, które cały czas się zmienia. Jest to projekt, który będzie trwał przez całe moje życie. Z drugiej strony mój dokument nie jest tylko klasycznie wykonanym obrazem na negatywie. Jest to również opowieść o mnie, ponieważ większość moich kadrów to z jednej strony obsesja na punkcie miasta, nieodparta chęć utrwalania danego obiektu, a z drugiej – emocje, którymi wyrażam siebie i które potrafią coś o mnie powiedzieć. W taki oto sposób na pozór prosty obraz dokumentalny ma w sobie coś więcej, niż tylko wartość archiwalną – ma coś, co nazywane jest poetyką dokumentu. Jak to rozumieć? Poprzez fotografię opisuję moje miasto, ale też wyrażam siebie. Reprezentuję sztukę dokumentalną w klasycznej formie, zachowując dyscyplinę i czystość realistycznie odwzorowanego obrazu, ale w moich fotografiach zatrzymuję również uczucia, które mi towarzyszą. Dlatego fotografia jest dla mnie naturalną drogą w życiu – moją, intymną, osobistą, ale jako autor nie tworzę wyłącznie dla siebie. Moje zdjęcia należą także do wszystkich tych, którzy je oglądają i odbierają ich przekaz emocjonalny.
Człowiek i fotografia uliczna
Na moich fotografiach zawsze obecny jest człowiek, bezpośrednio oraz metaforycznie. W fotografii dokumentalnej, w której nie ma postaci ludzi, są ślady życia człowieka, jego codzienności. Sięgam też po aparat, aby utrwalać dynamiczne życie wrześnian i pokazać człowieka na zdjęciach. Fotografia uliczna, reportażowa, na której pojawiają się ludzie, jest również dla mnie bardzo ważna. Ten rodzaj fotografii, oprócz sytuacyjnych kadrów łapanych w jednej chwili, niesie również ze sobą wartości dokumentalne, ważne dla miasta. Dlaczego? Fotografie, które mają prawie 100 lat robią na nas wrażenie, bo pokazują zupełnie inny świat, który dzięki zdjęciom, nadal istnieje i można go oglądać. Dlatego prowadzę wirtualne muzeum poświęcone starym fotografiom wykonanym we Wrześni (https://www.facebook.com/wrzesnianastarejfotografii/). W jego zbiorach znajdują się zdjęcia krajobrazów miasta, portrety ludzi, sceny uliczne, które opowiadają, jak kiedyś wyglądał świat. Mam nadzieje, że moja fotografia uliczna będzie w przyszłości niosła oglądającym te same ważne informacje.
Serce na statywie
Nie ulega żadnej wątpliwości, że fotografia dokumentalna to ważny element życia dla wielu wrześnian, dla miasta i jego kultury. Września jest pod tym względem wyjątkowa– na fotografiach można odkrywać jej historię oraz uczestniczyć w niesłabnącej kulturze fotograficznej. We współczesnym życiu jest to sposób na wyhamowanie, refleksję oraz odcięcie od wirtualnego świata. Warto spojrzeć na miasto bez pośpiechu, poczuć je, dostrzec wyjątkowe miejsce, ustawić swoje serce na statywie i fotografować tak, jak podpowiadają uczucia.
Września, ul. Słowackiego (2016)
22
Kultura / Culture / Kultur my-city.pl
Września wciąż się zmienia. Przez ostatnie dziesięć lat powstało wiele firm, rozbudowały się osiedla. Wiele miejsc, które uchwyciłem na zdjęciach już nie istnieje. Fotografia z okiem w kadrze pokazuje „pojawianie się” tej najnowszej Wrześni. To jest dla mnie jedno z najważniejszych zdjęć, które wykonałem w 2016 roku. Rozbudowa osiedla przy oczku wodnym (które jest poza kadrem z lewej strony) i starych garażach sprawiła, że to miejsce wygląda już zupełnie inaczej. W kadrze są nowe bloki i stare garaże w proporcji jeden do jednego, czyli stara i nowa Września. Oko w centrum każdy ma prawo zinterpretować po swojemu. tekst i zdjęcia Piotr Nowak Rocznik 1984. Fotograf samouk, związany z Wrześnią. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików (Association of Polish Art Photographers). kontakt: www.okiemczasu.pl, poczta@okiemczasu.pl, tel. 0048 667 752 792
more:
EN My hometown seen by the eye of time
I have been taking photos of Września for over ten years. I have always been attracted by lonely walks, looking at each building, alley, gate... It was probably at that time when my photographic sensitivity was developed, which results today in documenting my city Września has a very long photography tradition. Apart from numerous photography studios which had their artistic atelier and were operating in the 1920s and the post-war years of the twentieth century, personalities, such as Francis Włosik, were standing out. He took a lot of photos of Września and a book with his works from the pre-war period was published in 2005. What is interesting, a group from Września called Fotodialog took rephotos of Włosik’s works. The old and modern photos of the same places could be seen at the exhibition in the City Museum. In the 1990s, the Września Photographic Society was thriving, while in the last decade, a few clubs associating photography enthusiasts have been operating. Currently, a photography club “Moment” operates in the Września Culture Center and for three years it has systematically carried out its photography projects, organized exhibitions and promoted photography not only in Września, but all around Greater Poland. The club “Moment” is strongly associated with traditional photography and it has remained unaffected by modern trends. The Members continue and maintain old, noble techniques of photography and search for their sensitivity towards creation and the view of the world.
The photographic archive of the city
A longtime relationship between Września and photography allows boasting proudly about the photographic culture of the city, which has almost always been present here. As a member of this “photosensitive” community, I am especially fond of documentary photography. It can be said that this kind of work has been with me since the very beginning. At that time, when I started to perceive the
world as seen by a photographer, this sensitivity emerged in me. It is this human sensitivity, one’s inner self that makes the subject of photography raise. What is it like in my case? My sensitivity is focused on passing away, the lapse of time and changes that I feel and observe all around me. Documentary photography allows me to create the archive of the city that is continuously changing. It is a life long project for me. However, my document is not only a classic picture on a negative, but also a story about me as the majority of my photos show, on the one hand, my obsession with the city, an irresistible need to capture a given object, but, on the other hand, emotions that express myself and which can indicate something about me. In this way, an apparently simple picture can have something more than only an archival value – it has the so-called poetics of a document. How should this phrase be understood? Through photography I do not only describe my city, but also I express myself. I represent documentary art in its classic form since I maintain discipline and clarity of faithfully represented objects, and, moreover, in my photos, I capture feelings accompanying me. That is why photography is for me a natural way in life – my own, intimate, personal, yet as an author, I do not create only for myself. My photos belong also to all these people who see them and receive their emotional message.
A human and street photography
A human is always present in my photos, both in a direct and a metaphorical way. Documentary photography which lacks people includes signs of people’s life, their daily life. In addition, I use a camera in order to capture a dynamic life of the inhabitants of Września and to show a human in the photos. Street photography, reportage, which displays people is also very important for me. This kind of photography, apart from situational pictures captured in one moment, holds documentary values crucial for the city as well. Why? We are impressed by almost 100 year old photos because they show a completely different world that still exists and can be seen thanks to them. For this reason, I run a virtual museum devoted to old photos taken in Września (https://www.facebook.com/wrzesnianastarejfotografii/). It owns the collections of photos of urban landscapes, portraits of people, or street scenes that show the world from the past. I hope that my street photography will provide the next generations with the same essential information.
A heart on a stand
It is undoubtful that documentary photography holds an important place in the lives of numerous inhabitants of Września. It is also essential for the very city and its culture. Września is truly unique in these terms – in the photos one can discover the history of the city and participate in unabated photography culture. In modern times, it is a way of slowing down, stopping for reflection and cutting off from virtual reality. It is worthwhile to look at the city without hurry, feel it, notice unique places, put one’s heart on a stand and take pictures of it in the manner suggested by feelings. n The author of the text and the photos is Piotr Nowak Born in the year 1984. A self-taught photographer, related to Września. A member of the Association of Polish Art Photographers. Contact details: www.okiemczasu.pl, poczta@okiemczasu.pl, tel. 0048 667 752 792
my-city.pl
Kultura / Culture / Kultur
23
mehr:
DE Meine Stadt im Angesicht der Zeit
Ich fotografiere Wreschen seit über 10 Jahren. Schon immer hatte ich eine Neigung zu einsamen Spaziergängen. Ich beobachtete jedes Gebäude, jede einzelne Allee und jedes Tor…Wahrscheinlich ist zu dieser Zeit meine fotografische Sensibilität geboren, welche bis heute ihre Früchte in der Form trägt, wie ich meine Stadt dokumentiere Wreschen hat sehr lange fotografische Traditionen. Außer jeder Menge fotografischen Betrieben, die in der 20er Jahren und in der Nachkriegszeit des 20 Jahrhunderts aktiv waren und ihre künstlerischen Ateliers hatten, zeichneten sich auch viele Persönlichkeiten wie zum Beispiel Franciszek Wlosik aus. Er hat viele Fotos von Wreschen gemacht. Im Jahr 2005 ist sein Buch mit den Bildern der Vorkriegszeit auf dem Markt erschienen. Sehr interessant ist, dass vor drei Jahren die wreschener Gruppe Fotodialog eine Refotografie der Bilder von Wlosik gemacht hat. Dadurch ist es möglich, die alten und die neuen Fotos von denselben Plätzen in einer Ausstellung im städtischem Museum anzusehen. In den 90er Jahren war die Wreschener Vereinigung der Fotografie massiv tätig und in den letzten 10 Jahren waren einige Clubs der Fotografie aktiv, die alle Fotografie-Liebhaber vereinigten. Heute ist ein Club der Fotografie beim wreschenen Kulturhaus tätig. Dieser realisiert seit drei Jahren regelmäßig alle fotografischen Projekte. Er organisiert viele Ausstellungen und ist damit beschäftigt die Fotografie nicht nur in Wreschen sondern auch in ganz Großpolen besser zu verbreiten. Der Club „Moment“ ist sehr mit traditioneller Fotografie verbunden und folgt nicht allen modernen Trends. Die Mitglieder setzen die alten und kostbaren Techniken der Fotografie fort, pflegen sie und versuchen dabei eigene Sensibilität für die Erschaffung und Vision der Welt zu finden.
Das fotografische Archiv der Stadt
Wreschens jahrelange Verbindung mit der Fotografie ermöglicht der Stadt auf ihre fotografische Kultur stolz zu sein, die hier seit eh und je präsent ist. Als Mitglied dieser hoch „lichtempfindlichen“ Gesellschaft liegt mir vor allem Dokumentarfotografie am Herzen. Man kann sagen, dass mich diese Form des Kunstschaffens schon von Anfang an begleitet. Schon als ich meine ersten Schritte als Fotograf gewagt habe, ist bei mir eine spezifische Sensibilität entstanden. Ausgerechnet die hohe Empfindlichkeit des Menschen, seine „innere Seite“ verschafft die beste Thematik für eine Fotografie. Wie sieht es in meinem Fall aus? Der Schwerpunkt meiner sensiblen Wahrnehmung liegt auf der Vergänglichkeit, auf dem Zeitvergehen und auf Veränderungen, die ich empfinde und um mich herum beobachte. Die Dokumentarfotografie verhilft mir, ein Archiv der Stadt zu erschaffen, welche sich laufend wandelt. Dieses Projekt wird mich mein ganzes Leben begleiten. Andererseits darf man meine Dokumente nicht nur als klassische Bilder auf einem Negativ betrachten. Sie sollen eine Geschichte über mich erzählen, weil hinter dem größten Teil meiner Bilder nicht nur eine Besessenheit auf die Stadt steckt sondern auch unwiderstehliches Verlangen nach der Aufnahme eines Objektes. Dazu kommen noch die Emotionen und Gefühle, die ich empfinde und die mich beschreiben können. In diesem Sinne stellt ein dokumentarisches Bild etwas mehr als nur eine Archivwürdigkeit dar. Es besitzt etwas was man „Poetik“ eines Dokumentes nennen kann. Wie soll man das richtig verstehen? Mit Hilfe der Fotografie beschreibe ich nicht nur meine Stadt. Dadurch kann ich mich auch als Mensch zum Ausdruck
bringen. Ich repräsentiere eine klassische Form der Dokumentarfotografie. Dabei wird die Disziplin und die Reinheit eines Fotos, das realistisch abgebildet worden ist, beibehalten. Meine Bilder sind auch voller Gefühle, die mich ständig begleiten. Eine Fotografie stellt deswegen für mich einen ganz natürlichen, persönlichen und intimen Weg dar. Aber als Autor erschaffe ich meine Werke nicht nur für mich. Meine Bilder sind an die Menschen adressiert, die sie sich anschauen und deren emotionale Botschaft empfangen wollen.
Der Mensch und eine Fotografie der Stadt
Der Mensch ist immer auf meinen Bildern zu sehen, entweder persönlich oder metaphorisch. In der Dokumentarfotografie, in der Menschen nicht präsent sind, gibt es doch Spuren des menschlichen Lebens und des Alltags. Ich nehme ganz oft eine Kamera in die Hand, weil ich das dynamische Leben der Menschen aus Wreschen festhalten und die Leute auf den Bildern zeigen möchte. Eine Straßenfotografie oder Reportagefotografie, wo auch Menschen zu finden sind, ist für mich sehr wichtig. Diese Art von Fotografie, die außer der situativen Momente, die gerade aufgenommen werden, auch einen wichtigen dokumentarischen Wert darstellt. Der Wert ist sehr wichtig für die Stadt. Warum? Bilder, die über 100 Jahre alt sind, prägen sich bei uns ein, weil sie uns eine ganz andere Welt zeigen. Diese Welt existiert dank der Fotos und man kann ihr zusehen. Deswegen leite ich ein virtuelles Museum der alten Bildern, die in Wreschen entstanden sind (https://www.facebook. com/wrzesnianastarejfotografii/). In dessen Sammlungen befinden sich Fotos von der Stadtlandschaft, Porträts von Menschen und Straßenszenen, die uns von der anderen Welt erzählen. Ich hoffe, dass meine Straßenfotografie in der Zukunft die gleichen wichtigen Informationen ihren Zuschauern bringen wird.
Das Herz auf einem Stativ
Es gibt keinen Zweifel, dass dokumentarische Fotografie eine sehr große Rolle im Leben von vielen Leuten aus Wreschen spielt. Auch für die Stadt und ihre Kultur ist sie sehr wichtig. Wreschen ist in dieser Hinsicht außergewöhnlich. Auf den Bildern kann man ihre Geschichte entdecken und an ihrer unermüdlichen fotografischen Kultur teilnehmen. In unserem modernen Leben ist das eine gute Gelegenheit um ein bisschen abzubremsen, sich von der virtuellen Welt zu distanzieren und unsere Aufmerksamkeit einer Reflexion zu widmen. Es ist empfehlenswert sich eine Stadt ohne Eile, ganz in Ruhe anzusehen, um sie zu fühlen und die außergewöhnlichen Plätze zu bemerken. Es ist einfach gut ein Herz auf ein Stativ zu stellen und zu fotografieren, was die Gefühle uns diktieren. Wreschen verwandelt sich permanent. In der letzten 10 Jahren sind viele Unternehmen entstanden. Die Siedlungen wurden erweitert. Viele Orte, von denen ich Bilder gemacht habe, existieren nicht mehr. Die Fotografie mit dem Auge als Hauptmotiv des Fotos bringt das neuste Wreschen zum Erscheinen. Das ist das wichtigste Bild, das ich in 2016 gemacht habe. Eine Erweiterung der Siedlung neben dem Teich (der sich außerhalb des Bildes auf der linke Seite befindet) und ein Ausbau der Garagen haben dazu geführt, dass dieser Ort aus ganz anderem Blickwinkel betrachtet wird. Auf einer Bildaufnahme sind die neuen Blockhäuser und die alten Garagen im Verhältnis 1:1 zu sehen, also das neue und das alte Wreschen. Das Auge in der Mitte lässt sich von jedem auf eigene Art und Weise interpretieren. n Text und Bilder Piotr Nowak Jahrgang 1984, Selbstlerner Fotograf, der mit Wreschen verbunden ist. Ein Mitglied des polnischen Verbandes für künstlerische Fotografen. Kontakt: www.okiemczasu.pl, poczta@okiemczasu.pl, tel. 0048 667 752 792
24
Turystyka i rekreacja / Tourism and recreation / Touristik und Erholung my-city.pl
Sezon się rozkręca.
Rowerzyści polecają sprawdzone trasy Wiosna w pełni, ale sezon rowerowy dopiero się rozpoczyna. Od czego zacząć planowanie rowerowych wycieczek? Gdzie się wybrać w okolicy Wrześni? Ciekawych miejsc jest wiele – trzeba jednak wiedzieć, gdzie ich szukać Mieczysław Koczorowski, prezes Klubu Turystyki Rowerowej „Wrześnianie”, nie ma żadnych problemów ze wskazaniem ciekawych turystycznie miejsc w regionie wrzesińskim. Jak mówi, wystarczy wolny dzień, czasem nawet tylko kilka godzin, dobra pogoda i sprawny rower. Nie potrzeba też specjalnie dobrej kondycji. – Turystyka rowerowa to najprostszy i przyjemny sposób dotarcia do ciekawych miejsc. To także doskonała okazja do poprawy kondycji fizycznej, zawierania nowych znajomości oraz poznawania ciekawych ludzi przy jednoczesnym obcowaniu z przyrodą i naturą – podkreśla Mieczysław Koczorowski.
>>1
Dobrym miejscem na cel rowerowych wycieczek jest Szwajcaria Żerkowsko-Czeszewska. W samym jej sercu znajduje się pałac w Śmiełowie, w którym mieści się dziś Muzeum Adama Mickiewicza, wybitnego polskiego poety. – Na tym terenie warty zobaczenia jest również zabytkowy kościół w Brzóstkowie, Folwark Konny Hermanów oraz kościół w Dębnie nad Wartą, gdzie jedną z atrakcji jest przeprawa promowa przez rzekę – mówi Mieczysław Koczorowski. Fot. KTR Wrześnianie
>>2
Dobrym pomysłem będzie również wyprawa rowerowa do Pyzdr, które niegdyś były miastem królewskim. Można tam zobaczyć m.in. przystań wodniacką „Perkoz” i Muzeum Ziemi Pyzdrskiej.
>>3
Po drodze można zatrzymać się w Kołaczkowie. Znajduje się tam pałac Władysława Reymonta, któremu Szwedzka Akademia Nauk w 1924 roku
przyznała Literacką Nagrodę Nobla. Na piętrze urządzono izbę pamięci poświęconą pisarzowi. Warte obejrzenia jest również Gospodarstwo Agroturystyczne „Poniatówka” w Żydowie. Mieści się tam prywatne muzeum przedmiotów używanych dawniej na wsi, wraz z zabytkową kuźnią z 1937 roku.
>>4 Fot. KTR Wrześnianie
W niedalekim Miłosławiu na uwagę zasługuje m.in. miejscowy kościół parafialny i pałac. Ten ostatni był rezydencją rodziny Kościelskich, dawnych właścicieli Miłosławia.
>>5
Z kolei w pobliskiej Winnej Górze można udać się do kościoła, gdzie od 1863 roku spoczywa w sarkofagu jeden z najwybitniejszych polskich dowódców wojskowych generał Jan Henryk Dąbrowski.
my-city.pl
Turystyka i rekreacja / Tourism and recreation / Touristik und Erholung
– Na terenie powiatu wrzesińskiego znajduje się wiele drewnianych kościołów m.in. w Opatówku, Grzybowie, Czeszewie, Kaczanowie, Zielińcu czy Nowej Wsi Królewskiej. Warto też odwiedzić Muzeum im. Dzieci Wrzesińskich we Wrześni, Dworek w Podstolicach i w Gułtowach oraz pałac i park w Czerniejewie. Wartość historyczną posiada Gród w Grzybowie i Gród Piastowski w Gieczu – wylicza Mieczysław Koczorowski. n MZ
25
>>3
On your way you can take a break in Kołaczkowo. There is the palace of Władysław Reymont, who was awarded the Nobel Prize in Literature in 1924 by the Swedish Academy of Sciences. The first floor has been turned into the Hall of Memory devoted to the writer. Another attraction worth visiting is Agrotourism “Poniatówka” in Żydowo, where a private museum of objects formerly used in rural areas as well as a historic forge from 1937 can be found.
>>4
Klub Turystyki Rowerowej „Wrześnianie”
powstał w 2011 roku zrzesza 15 osób. Wszystkich łączy wspólna pasja – jazda na rowerze. Klub od kilku lat organizuje popularny Rajd Rowerowy „Fortuna”. Tegoroczna edycja odbędzie się 4 czerwca (obowiązują zapisy). Kontakt: mietas65@wp.pl, tel. 0048-784 043 369 (w języku polskim).
EN The season is kicking off. Cyclists recommend the already tested routes Spring is in full, but the cycling season has just started. Where to start planning bicycle trips? Where to go in the neighbourood of Września? There are many interesting places - but you must know where to look for them Mieczysław Koczorowski, the chairman of the Cycling Tourism Club “Wrześnianie”, has no problems with indicating interesting tourist destinations in the region of Września. As he says, you just need a day off, sometimes only a few hours, good weather and a well-maintained bike. You do not need a particularly good physical condition. - Cycling is the easiest, pleasant way to get to places of interest. It is also an excellent opportunity to improve physical fitness, make new acquaintances and get to know interesting people while interacting with nature - emphasises Mieczysław Koczorowski.
>>1
A good destination for cycling trips is Szwajcaria Żerkowsko-Czeszewska. At its very centre there is the palace in Śmiełów, which is now the Museum of Adam Mickiewicz, an outstanding Polish poet. - Other places worth visiting are the historic church in Brzóstkowo, Horse Farm Hermanów and the church in Dębno upon the Warta River, where one of the attractions is a ferry across the river - says Mieczysław Koczorowski.
>>2
A bicycle trip to Pyzdry, which was once a royal city, will also be regarded as a good idea. What you can see there, among others, are a boating harbor “Perkoz” and the Museum of Pyzdry Land.
In the nearby Miłosław you can see, for instance, a local parish church and a palace. The latter was the residence of the Kościelscy family, the former owners of Miłosław.
>>5
Moreover, in the nearby Winna Góra you can go to the church, where the sarcophagus of one of the greatest Polish military commanders, that is General Jan Henryk Dąbrowski, has been located since 1863. - In the county of Września there are many wooden churches, for example in Opatówek, Grzybowo, Czeszewo, Kaczanów, Zieliniec, or in Nowa Wieś Królewska. You should also visit the Museum of Września’s Childrens in Września, the manors in Podstolice and Gułtowy, and the palace and the park in Czerniejewo. Furthermore, the settlement in Grzybowo and the settlement in Giecz that belonged to the Piasts are of historical value too - as Mieczysław Koczorowski mentions. n MZ The Cycling Tourism Club “Wrześnianie” was founded in 2011 and it associates 15 members. All of them share a common passion - cycling. Every year the Club organizes a popular bicycle excursion called “Fortuna”. This year’s edition will be held on 4th June (registration required). Contact: mietas65@ wp.pl, tel. 0048-784 043 369 (in Polish).
DE Die Saison kommt in Schwung. Radfahrer empfehlen bewährte Radwege
Der Frühling ist im vollen Gange, doch die Radsportsaison beginnt erst. Wo ist bei der Routenplanung anzufangen? Wo soll ich hin? Rund um Września gibt es viele interessante Orte – es ist jedoch wichtig, dass man weiß, wo sie zu finden sind Mieczysław Koczorowski, Vorsitzender des Fahrrad-Clubs „Wrześnianie”, kann ohne weiteres touristisch interessante Orte in der Września-Region nennen. Wie er selbst sagt, reichen nur ein freier Tag, manchmal sogar ein paar Stunden, schönes Wetter und ein technisch einwandfreies Fahrrad. Man muss dabei nicht besonders fit sein. Fahrradtourismus bietet die Möglichkeit, zu den touristisch interessanten Orten einfach und angenehm zu gelangen. Das ist auch eine ausgezeichnete Gelegenheit, die körperliche Leistungsfähigkeit zu verbessern, neue Bekanntschaften zu schließen, interessante Leute kennen zu lernen und gleichzeitig mit der Natur umzugehen – so betont Mieczysław Koczorowski.
26
Turystyka i rekreacja / Tourism and recreation / Touristik und Erholung my-city.pl
>>1
Ein gutes Radtourziel ist der Landschaftspark Szwajcaria Żerkowsko-Czeszewska. Im Herzen des Parks in Śmiełów steht das Schloss, wo sich heute das Adam-Mickiewicz-Museum befindet, das dem bedeutendsten Dichters Polens gewidmet ist. Sehenswert in dieser Region sind auch die historische Kirche in Brzóstków, der Pferde-Gutshof Folwark Konny Hermanów sowie die Kirche in Dębno an der Warta (Warthe), wo die Fluss-Fähreüberfahrt zu einer der touristischen Attraktionen gehört – sagt Mieczysław Koczorowski.
>>2
Ein weiteres interessantes Ausflugsziel ist die Stadt Pyzdry, die in der Vergangenheit eine königliche Stadt war. Hier sind u.a. die Anlegestelle „Perkoz” und das Regionalmuseum Muzeum Ziemi Pyzdrskiej zu sehen.
>>3
Unterwegs kann man eine gemütliche Pause im Dorf Kołaczkowo machen. Hier befindet sich das Schloss von Władysław Reymont, dem die Königliche Schwedische Akademie der Wissenschaften im Jahre 1924 den Literatur-Nobelpreis verliehen hat. Im ersten Stock des Schlosses wurde die Gedenkkammer eingerichtet, die dem Schriftsteller gewidmet ist. Sehenswert ist auch der Ferienbauernhof „Poniatówka” in Żydowo. Dort befindet sich das private Museum, wo man alte ländliche Gegenstände und Werkzeuge sowie eine alte historische Schmiede aus dem Jahre 1937 sehen kann.
Reklama / Advertisement / Werbung
>>4
In dem nicht weit von Września gelegenen Miłosław verdienen u.a. örtliche Pfarrkirche und das Schloss Beachtung. Das Schloss war früher die Residenz der Familie Kościelski, den ehemaligen Besitzern der Stadt Miłosław.
>>5
In der nahegelegenen Winna Góra kann man sich zur hiesigen Kirche begeben, wo seit 1863 der bedeutendste polnische General Jan Henryk Dąbrowski seine letzte Ruhe gefunden hat. Im Kreis Września gibt es viele sehenswerte, hölzerne Kirchen u.a. in Opatówek, Grzybowo, Czeszewo, Kaczanowo, Zieliniec oder in Nowa Wieś Królewska. Sehenswert sind auch Muzeum im. Dzieci Wrzesińskich (Museum der Wreschener Kinder) in Września, die Gutshäuser in Podstolice und in Gułtowy sowie das Schloss und der Park in Czerniejewo. Ihren historischen Wert besitzen auch die frühmittelalterliche Burganlage in Grzybowo sowie die Piastenburg in Giecz – zählt Mieczysław Koczorowski auf. n MZ Klub Turystyki Rowerowej „Wrześnianie” wurde 2011 gegründet und zählt 15 Personen. Alle verbindet dieselbe Leidenschaft – das Radfahren. Der Klub organisiert seit Jahren die beliebte Radtour Rajd Rowerowy „Fortuna”. Dieses Jahr findet sie am 4. Juni statt (anmeldungspflichtig). Kontakt: mietas65@wp.pl, tel. 0048-784 043 369 (auf Polnisch).
my-city.pl
Kuchnia dla każdego / Cooking for everyone / Küche für jeden
27
Wielkanoc po polsku. Ludowo, kiczowato, kolorowo... Wielkanoc to jedno z niewielu świąt, które obroniło swoją tradycję i nie zostało jakoś specjalnie unowocześnione. Przetrwał zwyczaj malowania pisanek, zdobienia babeczek i ciast… Polska Wielkanoc jest wciąż kolorowa, nieco kiczowata, ale nad wyraz swojska Szynki, serniki i babki
Już w Wielkim Tygodniu rozpoczynają się przygotowania. Najpierw zakupy, a dalej wypiekanie święconego, czyli ciast i mięs. Dawniej odbywały się wiosenne polowania, dzięki którym stoły zapełniały się cietrzewiami i głuszcami; urządzano świniobicie – marynowało się szynki, które następnie wędzono, a w wielkich kotłach gotowano kiełbasę. Do dziś tradycyjnym polskim daniem jest szynka, często pieczona w cieście z żytniej, razowej mąki. A że moda na pieczenie chleba wróciła, bardzo często wykorzystuje się do tego prawdziwy piec chlebowy. Dzisiaj także wypiekamy serniki, baby i mazurki. Może nie w takiej rozmaitości, jak robiły to nasze mamy i babcie, ale jednak. Grunt, żeby baby były wyrośnięte, lekkie i puszyste, bo osiadłe i przypieczone są kulinarną kompromitacją. I jak co roku toczę tu nierówną walkę, bo jak na złość właśnie świąteczne wypieki sprawiają mi największą trudność. Panuje stereotyp, że świątecznym wypiekom szkodzi hałas i obecność mężczyzn. Muszę to w tym roku sprawdzić.
Świąteczny stół
I jak tu przetrwać Wielki Piątek? - dzień postu lub nawet zupełnego powstrzymania się od jedzenia i ulubionych przyjemności. Przyrządzanie dań na świąteczny stół raczej temu nie sprzyja. W Wielką Sobotę przychodzi czas na święcone. Na wsiach dawniej ustawiano długi stół, przykrywano go białym obrusem i ozdabiano pędami widłaka, girlandami bukszpanu, a gdy wiosna już nadeszła, nawet bukiecikami fiołków. W wazonach stały kolorowe hiacynty, narcyzy, barwinek oraz wierzbowe gałązki ze srebrnymi baziami. W centralnej części układano rzeżuchę w kształt krzyża i postument na baranka. Barankiem rzeczywiście mogło być całe pieczone jagnię, ale teraz ograniczymy się tylko do baranka z masła, ciasta lub cukru. Zresztą obecnie samo święcenie potraw odbywa się w kościołach lub przy świętych figurach czy krzyżach na wsiach.
Krem z chrzanu i jabłek z cytrynowymi grzankami i estragonem
Warzywa obieramy. W garnku rozgrzewamy oliwę i podsmażamy posiekaną na drobno cebulę oraz por. Dodajemy ziemniaki pokrojone w kostkę, chwilę smażymy. Zalewamy bulionem, zagotowujemy, dodajemy śmietanę. Gotujemy 25 minut, a potem dokładamy chrzan i starte jabłka. Przyprawiamy solą i pieprzem. Gotujemy jeszcze 10 minut. Zdejmujemy z ognia i miksujemy zupę na krem. Bułkę kroimy w kostkę. Na patelni rozpuszczamy masło. Wrzucamy bułkę i przesmażamy, aż się zrumieni. Skrapiamy sokiem z cytryny i posypujemy estragonem, jeszcze chwilę podgrzewamy. Zupę posypujemy grzankami.
Fot. Roman Lipigórski
4 ziemniaki 2 pory 2 białe cebule oliwa 1,5 l warzywnego bulionu 1l kwaśnej śmietany 18% 8 łyżek świeżo startego chrzanu 4 półsłodkie jabłka sól i świeżo mielony pieprz 2 pszenne bułki 2 łyżki masła sok z połowy cytryny drobno posiekane listki estragonu
28
Kuchnia dla każdego / Cooking for everyone / Küche für jeden my-city.pl
Święta w wersji light
Tam, gdzie powolne, babcine gotowanie wyszło z mody, tryumfy święcą oferty cateringowe. A i dbałość o zdrową dietę powoduje, że stół świąteczny nieco się zmienił. Oczywiście nadal przyrządzamy mięsa – indyka, cielęcinę, podajemy gotowaną białą kiełbasę z cebulą, gotujemy jajka i serwujemy je w różnych wersjach, ale też staramy się, żeby były to dania w wersji light. Dlatego wypiekam pasztety warzywne, a w wersji mięsnej dodaję całe ziarna marynowanego zielonego pieprzu, który ułatwia trawienie. Przyrządzam warzywne terriny z groszku, kukurydzy, bobu czy pomidorów, które są smaczne, kolorowe i bardzo zdrowe. Jako dodatek do mięs świetnie nadaje się konfitura z czerwonej cebuli lub też duszone kwaśne jabłka z rozmarynem i żurawiną. Lekkie i świeże akcenty to sałatki, np. z rzodkiewkami lub z cytrynowym sosem winegret. Niezmiennie króluje żur z kiełbasą i boczkiem, gotowany na prawdziwym żytnim zakwasie, który hoduję już przynajmniej tydzień przed świętami. Wielkanocnym dodatkiem do świątecznych dań jest chrzan. Zwykle przyrządzamy z niego ostre sosy. A może jednak warto uczynić go królem stołu? Proponuję w tym roku żur zastąpić lżejszym kremem z chrzanu i jabłek. n Katarzyna Bartoń, miłośniczka gotowania, blogerka kulinarna
kuchareczkagaduleczka.blogspot.com
EN Easter in Poland. Folk, kitschy, colorful... Easter is one of few holidays which defended its tradition and has not been significantly modernized. The custom of painting Easter eggs, decorating cupcakes and cakes have survived... Polish Easter is still colorful, kitschy, but extremely familiar Hams, cheesecakes and pound cakes
Preparations begin already in the Holy Week. First of all shopping, then, baking blessed food, that is cakes and meat. In the past, spring hunting used to be organized and thanks to it, tables abounded in blackcocks and capercaillies; moreover, pig-slaughtering was arranged - hams were marinaded and then smoked, while sausages were cooked in large boilers. Up to this day, the traditional Polish dish is ham, often baked in the crust of wholemeal rye flour. In addition, due to the fact that baking bread has become trendy, real bread stoves are very often used for this purpose again. Today, we also bake cheesecakes, pound cakes and mazurkas. Maybe not in such variety as our mothers and grandmothers used to do it, but still. It is important for pound cakes to be raised, light and fluffy, as settled and toasted are culinary embarrassment. As every year, I pick up a one-sided battle with myself because Easter pastries
are, by an ironic twist of fate, the most difficult for me. There is a stereotype that Easter cakes are harmed by noise and the presence of men. I have to check it this year.
The Easter table
How can you survive Good Friday?- a day of fasting, or even complete abstinence from food and favorite pleasures. Preparing meals for the Easter table is rather not helpful. On Holy Saturday the time for the Easter basket comes. In the past, a long table used to be set in villages. It was covered with a white tablecloth and decorated with the sprouts of clubmoss, the garlands of boxwood, and when the spring had already come, even with the bunches of violets. Colourful hyacinths, narcissi, periwinkle and willow twigs with silver catkins were put into vases. In the central part, cress in the shape of a cross and a pedestal for a lamb were laid. A lamb was actually a whole roasted lamb, but today, we restrict ourselves to a lamb made of butter, cake or sugar. Nowadays, the blessing of food takes place in churches or near the figures of saints and crosses in villages.
Easter in the light version
In the places where slow grandma’s cooking has become out of date, catering offers have been very successful. Moreover, attention to a healthy diet makes the Easter table a bit different too. Of course, we still prepare meat - turkey, veal, we serve boiled white sausage with onion, cook eggs and serve them in different versions, but we try to prepare the dishes in the light version. Therefore, I bake vegetable pâtés, and in the version containing meat, I add whole grains of pickled green pepper that support digestion. I prepare vegetable terrines of peas, corn, broad beans and tomatoes, which are tasty, colorful and very healthy. Red onion jam or stewed sour apples with rosemary and cranberry are a perfect addition to meat. Salads, for example with radish or lemon vinaigrette, constitute another light and fresh accent. Sour soup with sausage and bacon continues to reign. It is cooked with a real rye sourdough that I prepare at least a week before Easter. Horseradish is an Easter addition to holiday dishes. We usually prepare spicy types of sauce with it. But maybe it is worth making it the king of the table? This year I suggest replacing sour soup with a lighter cream made of horseradish and apples.
Cream of horseradish and apples with lemon croutons and tarragon 4 potatoes 2 leeks 2 white onions olive oil 1.5 l vegetable bouillon 1l sour cream 18% 8 tablespoons of freshly grated horseradish 4 medium sweet apples salt and freshly grounded pepper 2 wheat rolls 2 tablespoons of butter juice from half a lemon finely chopped tarragon leaves
We peel the vegetables. Warm up the oil in a saucepan and fry the chopped onions and the leek. Add the diced potatoes, fry for a moment. Pour the bouillon, boil, add the cream. Boil for 25 minutes, and then add the horseradish and the grated apples. Season with salt and pepper. Cook for another 10 minutes. Take off the heat and mix the soup until it becomes cream. Cut the roll into cubes. Melt the butter in a frying pan.
my-city.pl
Kuchnia dla każdego / Cooking for everyone / Küche für jeden
Put there the bread and fry it until it is browned. Sprinkle it with the lemon juice and tarragon, heat it up for a little longer. Sprinkle the soup with the croutons. n Katarzyna Bartoń, a fan of cooking, a culinary blogger
kuchareczkagaduleczka.blogspot.com
DE Ostern auf Polnisch. Folkloristich, kitschig und bunt… Ostern gehört zu den wenigen Festen, die ihre eigene Tradition bewahrt haben und keinen modernen Trends folgten. Es überlebte die Tradition zum Bemalen der Eier und Dekorieren der kleinen Napfkuchen. Polnische Ostern ist immer noch bunt, ein bisschen kitschig, aber äußerst heimisch
29
Festtage in „light Version”
Dort, wo das langsame Oma-Kochen aus der Mode gekommen ist, sind die Catering Firmen erschienen. Weil viele Menschen sich jetzt für die gesunde Ernährung interessieren, hat sich der Ostertisch auch ein bisschen verändert. Natürlich bereiten wir immer noch das Fleisch vor. (Putenfleisch und Kalbfleisch) Wir kochen die Weißwürste und servieren sie mit Zwiebeln. Sicher kann man auch auf die Eier nicht verzichten. Sie landen auf dem Tisch in jeder möglichen Form. Wir achten dabei darauf, dass alle Gerichte kalorienarm sind. Deswegen backe ich Gemüsepastete. Und wenn dort doch Fleisch drin sein sollte, gebe ich zusätzlich ganze grüne Pfeffer Körner dazu. Das fördert die Verdauung. Ich bereite eine Terrine aus verschiedenen Gemüsen wie Erbsen, Mais, Saubohnen oder Tomaten vor. Sie schmecken lecker, sind sehr bunt und gesund. Zum Fleisch eignen sich gut Konfitüren aus roten Zwiebeln oder auch gedünstete saure Äpfeln mit Rosmarin und Preiselbeeren. Leichte Beilagen wie Salate aus Radieschen oder mit Zitronen-Vinaigrette runden das ganze schmackhaft ab. Natürlich ist die Sauerteigsuppe mit Würstchen und Speck das Wichtigste, was auf den Tisch kommt. Sie wird aus echtem Roggen Sauerteig gekocht. Den Sauerteig bereite ich extra schon eine Woche vorher vor. Eine wichtige Beilage ist auch der Meerrettich. Aus diesem entstehen immer scharfe Soßen. Vielleicht sollte er in der Mitte des Tisches eine Königsrolle spielen? Ich schlage vor, dieses Jahr die Sauerteigsuppe durch eine leichte Meerrettichcreme mit Äpfeln zu ersetzen.
Meerrettichcreme mit Äpfeln, Zitrone und Estragon Croutons
Schinken, Käsekuchen und Napfkuchen
Die Vorbereitungen beginnen schon in der Karwoche. Zuerst einkaufen und dann das Backen der gesegneten Osterspeisen - Fleisch und Kuchen. Früher haben Frühlingsjagden stattgefunden und auf den Tischen waren deswegen Birkhähne und Auerhähne zu sehen. Ein Schwein wurde geschlachtet. Man beizte Schinken, der später geräuchert wurde und in großen Kesseln kochte man Würste. Bis heute ist ein traditionelles polnisches Gericht Schinken, der oft in einem Teig aus Roggenmehl gebacken wird. Weil die Mode auf das Brotbacken zurückgekommen ist, wird dafür auch ganz oft ein echter Brotbackofen benutzt. Heutzutage werden auch Käsekuchen, Sandkuchen und Osterkuchen gebacken. Vielleicht nicht in solchem Ausmaß, wie das unsere Omas gemacht haben, aber die Tradition wird fortgesetzt. Das wichtigste ist, dass die Sandkuchen aufgehen, leicht und flaumig sind. Und ausgerechnet in der Osterzeit passiert es oft, dass mir das nicht gelingt. Es ist also ein Kampf angesagt. Man sagt, dass dem Osterkuchen der Lärm und die Anwesenheit der Männer schaden. Ich werde es dieses Jahr testen.
Festlicher Tisch
Wie kann man den Karfreitag überleben? Den Tag des Fastens oder der völligen Enthaltung von Speisen, Getränken und Genussmitteln. Das Vorbereiten von diesen leckeren Gerichten hilft dabei überhaupt nicht. Am Karfreitag kommt die Zeit der zu segnenden Osterspeisen. Früher auf dem Land stand ein langer mit weißer Decke gedeckter Tisch, der zusätzlich mit Bärlapp oder Buchsbaum geschmückt worden ist. Im Frühling waren Veilchen als Dekoration zu sehen. In den Vasen standen farbige Hyazinthen, Narzissen, Immergrüne oder Weidenzweige mit silbernen Weidenkätzchen. In der Mitte des Tisches war Kresse in Form eines Kreuzes und ein Gestell für das Osterlamm zu finden. Das Osterlamm konnte ein ganzes gebratenes Lamm sein. Heutzutage ist es aber eher symbolisch aus Butter, Teig oder aus Zucker zu sehen. Die Segnung der Osterspeisen findet in der Kirche, an den Heiligenfiguren oder auch an dem Dorfkreuz statt.
4 Kartoffeln 2 Stangen Porree 2 weiße Zwiebeln Olivenöl 1,5 l Gemüsebrühe 1l saure Sahne 8 Löffel frisch geriebener Meerrettich 4 halbsüße Äpfel Salz und frisch gemahlener Pfeffer 2 Weizenbrötchen 2 Löffel Butter Saft aus einer halben Zitrone fein gehackte Estragon Blätter
Wir schälen das Gemüse. In einem Topf erhitzen wir das Öl und geben dazu die klein gehackten Zwiebeln und Porree. Als nächstes folgen die in Würfel geschnittenen Kartoffeln. Alle Zutaten sollen kurz gebraten werden. Danach geben wir die Gemüsebrühe dazu. Alles zum kochen bringen. Zusammen mit der Sahne 25 Minuten köcheln lassen. Dann folgen Meerrettich und geriebene Äpfeln. Mit Salz und Pfeffer abschmecken. Nochmal 10 Minuten köcheln lassen, danach alles fein pürieren. In der Pfanne die Butter zum Schmelzen bringen und die in kleine Würfel geschnittenen Brötchen darin braten bis sie gold und knusprig sind. Mit Zitronensaft beträufeln und mit Estragon würzen. Die Suppe mit Croutons servieren. n Katarzyna Bartoń, Kochliebhaberin, kulinarische Bloggerin
kuchareczkagaduleczka.blogspot.com
30
Dieta na obcasach / Diet on heels / Diät auf Absätzen my-city.pl
Suplementy nie tylko z apteki.
Jak zdrowo wzbogacić swoją dietę wiosną?
Fot. Adam Szumny
AGNIESZKA WITUCKA
Czy suplementy diety mogą pomóc wzmocnić odporność organizmu, poprawić wygląd skóry i włosów, wspomagać odchudzanie? Czy wiosenna dieta bogata w warzywa i owoce może być równie korzystna dla organizmu? Co wybrać? plementów diety, stwarza spore ryzyko ich przedawkowania. Niezwykle Oferta suplementów diety dostępna na rynku jest bardzo szeroka i bez fachowej wiedzy właściwy wybór odpowiedniego produktu może być kłopotliwy: jeden suplement pomaga oczyścić wątrobę, drugi przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej, a inny dodaje energii. Jak się w tym odnaleźć? Czy w ogóle musimy włączać do swojego menu suplementy kupowane w aptece? Czy wystarczy właściwie zbilansowana dieta?
Czym jest suplement diety?
To środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety. Suplement jest skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących przede wszystkim efekt odżywczy. Suplementy mogą być pojedyncze lub złożone, w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek itp. Suplement diety to nie lek. Jego zadaniem jest wyłącznie uzupełnianie potencjalnych niedoborów składników odżywczych, które wynikają z niewłaściwie zbilansowanej diety lub powstały w wyniku chorób. Po suplementy diety należy sięgać tylko wtedy, kiedy zostaną zdiagnozowane określone braki.
Kiedy sięgać po suplementy?
Bywają sytuacje, kiedy suplementacja diety jest niezbędna. Dzieje się tak chociażby w okresie rekonwalescencji po przebytych chorobach, u osób stosujących restrykcyjne diety, czynnych sportowców, na wyraźne zalecenie lekarza u kobiet ciężarnych i karmiących, w wieku podeszłym czy po długiej antybiotykoterapii. W tych sytuacjach (zawsze popartych wynikami odpowiednich badań) jest to zalecane.
Jakie są zagrożenia?
Trzeba pamiętać, że zgodnie z prawem istnieje również możliwość wprowadzania do sprzedaży np. wyciągów z roślin leczniczych jako suplementów diety. Posiadają one szereg właściwości mniej lub bardziej pożądanych, co w połączeniu z brakiem jasno określonej listy substancji, innych niż witaminy i minerały, które mogą wchodzić w skład suAmarantus zwany szkarłatem to doskonałe źródło mikroelementów, żelaza, nienasyconych kwasów tłuszczowych. Polecany z uwagi na niską zawartość glutenu. Mąka z amarantusa w połączeniu z mąką pszenną wzbogaca smak, wygląd i wartość odżywczą ciast. Doskonały dla kobiet w ciąży, rekonwalescentów, osób chorujących na serce. Bakłażan zwany gruszką miłosną. W medycynie ludowej polecany jako środek przeciwreumatyczny. Neutralizuje szkodliwy wpływ tłustych potraw na stężenie cholesterolu. Buraki ułatwiają przyswajanie białek z pożywienia i poprawiają funkcje wątroby. Zawierają ponadto potas, magnez, wapń, żelazo, miedź, karoteny, witaminy z grupy B oraz niewiele witaminy C. Zawierają sporo błonnika, mogą mieć lekko przeczyszczające działanie. Czarna porzeczka zapobiega biegunkom i może je leczyć. Polecana w przeziębieniach i jako środek ściągający, chroni naczynia krwionośne przed szkodliwymi skutkami nadmiaru cholesterolu oraz działa przeciwzapalnie.
istotny jest też brak jasno sprecyzowanych informacji o możliwych interakcjach między składnikami suplementów diety (czyli wymienionych witamin, minerałów, ziół, itp.) z przyjmowanymi lekami. Konsekwencją może być ryzyko ograniczonego wchłaniania leków czy zaburzenia metabolizmu. W takich sytuacjach najbardziej właściwym postępowaniem jest skonsultowanie ze swoim lekarzem konieczności przyjmowania jakichkolwiek suplementów diety. Dla bezpieczeństwa i własnego zdrowia nie należy stosować ich na własną rękę.
Czy suplementy odchudzają?
Ubytek kilogramów podczas zażywania suplementu jest zazwyczaj konsekwencją tego, że stosując się do zaleceń producenta, wprowadza się jednocześnie dietę o obniżonej kaloryczności oraz zwiększa aktywność fizyczną. W takiej sytuacji utrata zbędnych kilogramów to zwykle zmiany bilansu między energią przyjmowaną, a wydatkowaną, a nie efekt działania suplementu. Z wielu badań wynika, że bardzo duża część społeczeństwa jest przekonana, iż suplementy łagodzą dolegliwości, poprawiają samopoczucie. Skoro według prawa suplementy nie są lekami, nie mogą mieć właściwości leczniczych. Niestety, coraz więcej osób sięga po suplementy na własną rękę wtedy, kiedy choruje lub chce tym chorobom zapobiec. Wielu nie zastanawia się nad tym, czym może skończyć się zbyt duże spożycie witamin czy minerałów. Dla przykładu, przekroczenie zalecanej dawki dziennego spożycia witamin antyoksydacyjnych tj. A, E, C, karotenoidów (beta-karoten) czy cynku, selenu, koenzymu Q, powoduje, że ich działanie zmienia się w prooksydacyjne. To w konsekwencji może prowadzić do rozwoju chorób nowotworowych, miażdżycy, chorób teratogennych i wielu innych chorób XXI wieku lub, jak w przypadku zbyt wysokiego dawkowania beta-karotenu u palaczy, przez co zwiększa się ryzyko wystąpienia raka płuc.
Jeśli nie suplementy z apteki, to co?
Najlepszą drogą do właściwego odżywienia organizmu jest indywidualna i optymalnie zbilansowana dieta. Warzywa i owoce leżą u podstaw
Jabłka to świetne źródło pektyn, przez co korzystnie wpływają na obniżenie stężenia cholesterolu LDL. Pektyny z jabłek skutecznie mogą leczyć biegunkę, zapobiegają zatruciom metalami ciężkimi np. ołowiem, działają bakteriostatycznie. Wzmacniają mięśnie, układ nerwowy. Jarmuż zawiera dużo cennego przeciwutleniacza – prowitaminy A (beta-karotenu) oraz chlorofil, dzięki czemu ma działanie przeciwnowotworowe, głównie w obrębie jamy ustnej, gardła, przełyku, żołądka czy jelita grubego. Kiełki są świetnym źródłem składników mineralnych: żelaza, magnezu, cynku, miedzi, fosforu, chromu. Są też dobrym źródłem błonnika. Do potraw można dodawać w postaci świeżej lub suszonej. Seler zawiera więcej sodu niż inne warzywa, ale obniża podwyższone ciśnienie krwi, zatem znajduje zastosowanie w profilaktyce nadciśnienia.
my-city.pl
prawidłowego odżywiania i są bardzo ważnym elementem codziennych posiłków. Mają dostarczać głównie witamin i minerałów, ale też tych składników pokarmowych, które pomagają naszemu organizmowi w prewencji chorób, np. błonnik pokarmowy wykorzystywany jest m.in. w profilaktyce chorób nowotworowych przewodu pokarmowego. n Agnieszka Witucka, dietetyk
EN Supplements not only from a pharmacy. How to enrich diet in the spring in a healthy way?
Can dietary supplements help to strengthen immunity, improve the appearance of skin and hair, support weight loss? Can a spring diet rich in fruits and vegetables be just equally beneficial to your body? What to choose? A range of dietary supplements available on the market is very wide and without proper expertise, it can be hard to choose the right product; one supplement helps to cleanse the liver, another accelerates fat burning, whereas the next one adds energy. How not to get lost in this field? Do we even have to take supplements purchased at a pharmacy? Is a properly balanced diet enough?
What is a dietary supplement?
It is foodstuff, the purpose of which is to supplement the normal diet. A supplement is a concentrated source of vitamins, minerals or other substances with a primarily nutritional effect. Supplements may be single or complex, in the form of capsules, tablets, dragees, etc. A dietary supplement is not a medicine. Its only purpose is to replenish potential nutritional deficiencies that result from an improperly balanced diet or diseases. Dietary supplements should be taken only when certain deficiencies are diagnosed.
When should supplements be taken?
There are situations when supplementation is essential, for example in the period of recovery after illnesses, when people follow a restrictive diet, in the case of active athletes and the elderly, on prescription from a doctor for pregnant women and nursing mothers, or after a long antibiotic treatment. In these situations (always supported by the results of appropriate examinations) supplementation is recommended.
What are the risks?
We must also remember that in accordance with the law, there is also the possibility of introducing to the market, e.g. extracts from medicinal plants as dietary supplements. They have a number of more or less desirable attributes, which combined with the lack of a clearly defined list of substances other than vitamins and minerals that may be included in dietary supplements, increases a serious risk of overdose. What is equally significant is the lack of explicit information about possible interactions between the components of dietary supplements (i.e. the enlisted vitamins, minerals, herbs, etc.) with taken medications. Consequently, the risk of both reduced absorption of drugs and metabolic disorders increases. In such situations, the most appropriate procedure is to consult the need for taking any dietary supplements with a doctor. For safety and health reasons, it is advised not to use them on one’s own.
Can supplements make one slim down?
The loss of weight while taking supplements is usually the consequence of following the manufacturer’s recommendations on introducing simultaneously a diet containing a reduced number of calories and increasing physical activity. In such situation, the loss of excess weight is usually a change in the balance between energy intake and expenditure, not the effect of a supplement. Many studies have shown that a substantial part of the society is convinced that supplements relieve ailments and improve the mood. In ac-
Dieta na obcasach / Diet on heels / Diät auf Absätzen
31
cordance with the law, supplements are not medicines, so they cannot have medicinal properties. Unfortunately, more and more people are reaching for supplements on their own, when they get sick or want to prevent diseases. A lot of people do not think about the consequences of an exceeded intake of vitamins and minerals. For example, exceeding the recommended daily dose of antioxidant vitamins, such as A ,E ,C , carotenoids (beta-carotene) and zinc, selenium, coenzyme Q, changes their effect into prooxidative. It may lead to the development of cancer, atherosclerosis, teratogenic, and many other diseases of the twenty-first century, or, as in the case of a high dosage of beta-carotene in smokers, increase in the risk of lung cancer.
If not supplements from a pharmacy, then what?
The best way to the proper nourishing of the body is an individual and optimally balanced diet. Fruits and vegetables are the basis of proper nutrition and they are a very important part of daily meals. They are supposed to provide mainly vitamins and minerals, but also nutrients that help our bodies to prevent diseases, for example dietary fiber is used, among others, for the prevention of gastrointestinal tract cancer. n
Agnieszka Witucka, a nutritionist.
Amaranth called scarlet is the excellent source of micronutrients, iron, or unsaturated fatty acids. Recommended due to the low content of gluten. Amaranth flour combined with wheat flour enriches the taste, appearance and nutritional value of cakes. Perfect for pregnant women, convalescents, and cardiac patients. Eggplant called the pear of love. In folk medicine, recommended as an anti-rheumatic agent. It neutralizes the harmful effect of fatty dishes on the level of blood cholesterol. Beets facilitate the absorption of proteins from food and improve the liver functions. They contain potassium, magnesium, calcium, iron, copper, carotenes, vitamin B group and little vitamin C. They contain a lot of fiber too, which may have a slightly laxative effect. Blackcurrant prevents and treats diarrhea. Recommended in the case of a cold and as an astringent. It protects blood vessels from the harmful effects of cholesterol excess, and it has an anti-inflammatory effect. Apples are the great source of pectin and thanks to it, they have a beneficial effect on lowering LDL cholesterol. Pectin from apples can effectively treat diarrhea. It also prevents poisoning with heavy metals, such as lead. Moreover, it has an antibacterial effect. It strengthens muscles and the nervous system. Kale contains plenty of a valuable antioxidant, that is provitamin A (beta-carotene), and chlorophyll. Thanks to it, it has an anti-tumor effect, especially in the mouth, throat, oesophagus, stomach, or colon. Sprouts constitute the great source of minerals, namely iron, magnesium, zinc, copper, phosphorus, and chromium. They are the great source of fiber as well and they can be added fresh or dried to meals. Celery contains more sodium than others, but it decreases high blood pressure too; therefore, it is used for the prevention of hypertension.
DE Nahrungsergänzungsmittel nicht nur aus der Apotheke. Wie ist unser Diätessen im Frühjahr gesund anzureichern?
Können Nahrungsergänzungsmittel helfen, Abwehrkräfte des Organismus zu stärken, das Hautbild oder das Aussehen der Haare zu verbessern, das Abnehmen zu unterstützen? Ist eine an Gemüse und Obst reiche Frühlingsdiät für den Organismus auch günstig? Was soll ich wählen? Das Angebot an Nahrungsergänzungsmitteln ist auf dem Markt breit und ohne Fachwissen ist es schwierig, ein entsprechendes Produkt zu wählen: eins rei-
32
Dieta na obcasach / Diet on heels / Diät auf Absätzen my-city.pl
nigt unsere Leber, ein anderes beschleunigt Fettverbrennung, und noch ein anderes steigert Energie. Wie soll man sich zurechtfinden? Müssen wir unser Essen mit Nahrungsergänzungsmitteln aus der Apotheke anreichern? Reicht eine ausgewogene Ernährung allein nicht aus?
Was sind Nahrungsergänzungsmittel?
Nahrungsergänzungsmittel zählen zu den Lebensmitteln und sollen die normale Ernährung ergänzen. Das Produkt ist ein Konzentrat von Substanzen wie Vitamine, Mineralstoffe oder von sonstigen Stoffen mit ernährungsspezifischer Wirkung allein oder in Zusammensetzung. Diese werden in Form von Kapseln, Tabletten oder Dragees etc. angeboten. Nahrungsergänzungsmittel sind keine Arzneimittel. Die vorgeschriebene Aufgabe dieser Produkte ist, etwaigen Mangel an Nährstoffen zu ergänzen, der infolge einer schlecht ausgewogener Diät oder einer Krankheit entstanden ist. Greifen wir zu Nahrungsergänzungsmitteln nur dann, wenn ein Mangel an bestimmten Stoffen diagnostiziert worden ist!
Wann sind Nahrungsergänzungsmittel einzunehmen?
In einigen Ausnahmen ist eine Einnahme notwendig, z.B. bei Menschen in der Zeit der Erholung nach einer Krankheit oder bei denen, die eine restriktive Diät einhalten müssen, bei aktiven Sportlern oder medizinisch indiziert bei Schwangeren und stillenden Müttern, bei älteren Menschen oder nach einer langen Antibiotikatherapie. In diesen Fällen (jeweils mit entsprechenden Befunden belegt) ist die Gabe von Nahrungsergänzungsmittel empfohlen.
Welche Risiken gibt es?
Es ist zu beachten, dass nach dem Recht auch eine Möglichkeit besteht, z.B. pflanzliche Extrakte als Nahrungsergänzungsmittel in Verkehr zu bringen. Sie weisen eine Reihe von mehr oder weniger erwünschten Eigenschaften auf, was ohne klare Liste von Inhaltsstoffen, von anderen Stoffen als Vitamine und Mineralstoffe, ein großes Risiko zur Überversorgung mit sich bringt. Eine weitere Problematik bei der Einnahme von Nahrungsergänzungsmitteln ist, dass es keine klar formulierten Informationen über mögliche Interaktionen zwischen den Inhaltsstoffen der Nahrungsergänzungsmittel (o.g. Vitaminen, Mineralstoffen, Kräutern usw.) und Wirkstoffen der angewandten Arzneien gibt. Dies kann zur Verhinderung der Aufnahme von Arzneistoffen oder zur unerwünschten Beeinflussung der stoffwechselphysiologischen Parameter führen. Ist das der Fall, sollte man sich an seinen Arzt wenden und mit ihm absprechen, ob die Einnahme von Nahrungsergänzungsmitteln nötig ist. Für die Sicherheit und eigene Gesundheit wäre es besser, keine Nahrungsergänzungsmittel auf eigene Faust anzuwenden.
Specken Nahrungsergänzungsmittel ab?
Der Gewichtverlust während der Einnahme von Nahrungsergänzungsmitteln steht in der Regel in direkter Verbindung damit, dass man gleichzeitig eine kalorienarme Diät macht und die körperliche Aktivität erhöht, indem man Anweisungen des Herstellers nachkommt. Damit verbundener Gewichtverlust ist eher die Änderung des Verhältnisses zwischen der aufgenommenen und abgegebenen Energie und nicht die Wirkung der Nahrungsergänzungsmittel. Wie eine Reihe von Studien belegt, ist ein großer Teil der Bevölkerung davon überzeugt, dass Nahrungsergänzungsmittel krankhafte Beschwerden lindern und das Wohlbefinden verbessern. Wenn aber Nahrungsergänzungsmittel rechtlich keine Arzneimittel sind, so können sie daher keine Heileigenschaften besitzen. Leider greifen immer mehr Menschen auf eigene Faust zu Nah-
rungsergänzungsmitteln, wenn sie krank sind oder wenn sie einer Krankheit vorbeugen möchten. Viele Verbraucher denken nicht daran, welche Wirkungen eine Überversorgung mit Vitaminen oder Mineralstoffen haben kann. Beispielsweise führt die höhere als die empfohlene Tagesdosierung von antioxidativen Vitaminen, d.h. A, C, E, Carotinoiden (Beta-Carotin) oder Zink, Selen, Coenzym Q zur Umkehrung der antioxidativen in eine prooxidative Wirkung. Dies kann die Entwicklung von Krebskrankheiten, Arteriosklerose, teratogenen Erkrankungen sowie vielen anderen Krankheiten des 21. Jahrhunderts begünstigen oder bei Rauchern im Falle der Überdosierung von Beta-Carotin das Risiko erhöhen, an Lungenkrebs zu erkranken.
Wenn nicht die Nahrungsergänzungsmittel aus der Apotheke, dann was?
Der beste Weg zur richtigen Nährstoffversorgung ist eine individuelle und optimal ausgewogene Ernährung. Gemüse und Obst liegen der richtigen Ernährung zugrunde und sind sehr wichtige Komponente der täglichen Mahlzeiten. Sie sollen unseren Organismus vorwiegend mit Vitaminen und Mineralstoffen versorgen, auch mit krankheitsvorbeugenden Nährstoffen, z.B. mit Ballaststoffen, die u.a. zur Prophylaxe von Krebskrankheiten des Magen-Darm-Traktes angewendet werden. n Agnieszka Witucka, Diätberaterin. Amaranth oder Fuchsschwanz ist eine hervorragende Quelle von Mikroelementen, Eisen, ungesättigten Fettsäuren. Dass er nur in geringem Maße Gluten enthält, ist sehr zu begrüßen. Amaranthmehl gemischt mit Weizenmehl bereichert den Geschmack von Kuchen, sorgt für dessen gutes Aussehen sowie verbessert seinen Nährwert. Perfekt für Schwangere, Rekonvaleszenten, Herzkranke. Aubergine wird als Liebesfrucht bezeichnet. In der Volksmedizin wird sie als antirheumatisches Mittel empfohlen. Sie neutralisiert schädliche Wirkung von fetten Speisen auf die Cholesterinkonzentration. Rote Rüben erleichtern die Assimilation von aufgenommenen Proteinen und verbessern die Leberfunktion. Sie enthalten Kalium, Magnesium, Kalzium, Eisen, Kupfer, Karotin, Vitamine der B-Gruppe und ein bisschen Vitamin C. Sie enthalten viel Ballaststoff und können leicht abführend wirken. Schwarze Johannisbeeren verhindern und stoppen Durchfälle. Sie werden bei Erkältung sowie als ein zusammenziehendes Mittel empfohlen, sie schützen Blutgefäße vor schädlichen Auswirkungen des zu hohen Cholesterinspiegels im Blut und wirken entzündungshemmend. Äpfel sind eine hervorragende Pektinquelle, sie wirken gut auf die Senkung des LDL-Cholesterinwertes. Apfelpektine können erfolgreich Durchfall, Schwermetallvergiftung, z.B. Bleivergiftung, verhindern, sie wirken bakteriostatisch und stärken Muskeln sowie das Nervensystem. Grünkohl hat einen sehr hohen Gehalt an wertvollem Antioxidans – Provitamin A (Beta-Karotin) sowie an Chlorophyll und wirkt deshalb krebshemmend, vorwiegend im Bereich der Rachen-, Nase- und Mundhöhle sowie des Magens oder Dickdarms. Keimlinge liefern Mineralstoffe: Eisen, Magnesium, Zink, Kupfer, Phosphor, Chrom sowie Ballaststoffe. Sie können nach Geschmack frisch oder getrocknet verzehrt werden. Sellerie enthält mehr Natrium als die anderen Gemüse, senkt erhöhten Blutdruck und wird daher zur Bluthochdruck - Prophylaxe eingesetzt.
Reklama / Advertisement / Werbung
Klinika Dietetyka
Misją dietetyk Agnieszki Wituckiej, właścicielki gabinetów dietetycznych KLINIKA DIETETYKA Gabinet dietetyki & coachingu, jest holistyczne wspieranie pacjenta, prowadzące do zmiany jego nawyków żywieniowych wraz ze zmianą masy ciała i poprawą jego kondycji oraz zdrowia. mgr Agnieszka Witucka to doświadczony Dietetyk i Coach, ma na swoim koncie tysiące godzin spędzonych z pacjentami, setki utraconych przez nich zbędnych kilogramów, dziesiątki szkoleń podnoszących jej kompetencje. Organizator wielu projektów prozdrowotnych, akcji promujących zdrowy styl życia. Pracuje stacjonarnie i online. Września, ul. Staszica 14, Konin, ul. Poznańska 116, Koło, ul. Kolejowa 58, tel. 607 455 148 www.klinikadietetyka.pl a.witucka@klinikadietetyka.pl
my-city.pl
Pracuj nad sobą / Self-improvement / Arbeite an dir selbst
33
Sztuka komunikacji. ROZSZYFRUJ Pokonanie bariery językowej to tylko połowa drogi do sukcesu. W nawiązywaniu rozmowy ważne jest coś jeszcze – wrażliwość zmysłów. Jaki wpływ na efektywność komunikacji ma wzrok, słuch, gesty? Jak to właściwie rozpoznać i wykorzystać w praktyce?
SWOJEGO ROZMÓWCĘ!
OLGA SZYMAŃSKA Wiedza o komunikacji ma kluczowe znaczenie dla rozwoju osobistego i zrozumienia własnego otoczenia. Dlaczego? Jak wiadomo, rozwój osobisty dotyczy zarówno życia zawodowego, jak i prywatnego, czyli kwestii związanych z codzienną egzystencją. Aby w każdej z tych aktywności zdobywać nowe umiejętności, a dzięki temu świadomie kształtować swoje środowisko i budować szczęście, należy przede wszystkim prawidłowo się komunikować. Budowanie relacji z współpracownikami, rodziną, przyjaciółmi odbywa się poprzez naukę przekazywania informacji. Wydawać by się mogło, że edukacja na temat tej dziedziny zamyka się w nauce języka i znaczenia słów. To jednak nie wszytko. Aby inne osoby precyzyjniej odczytały znaczenie naszego przekazu, musimy posługiwać się odpowiednimi technikami nadawania informacji i stosować te same systemy reprezentacji (czyli sposoby przetwarzania świata zewnętrznego w myślach). Znaczy to tyle, że jeśli dobrze wybadamy rozmówcę i odkryjemy, jakim typem reprezentacji jest, to istnieje większe prawdopodobieństwo, że nasz przekaz skonstruowany zgodnie z tą wiedzą zostanie prawidłowo zrozumiany, przyswojony i osiągnie lepszy efekt. Jak to działa w praktyce?
Jeżeli nasze dziecko jest reprezentantem systemu wzrokowego, to zapewne często używa określeń typu: „widzę, że...”, „tak na to patrząc”. Charakteryzując taką osobę możemy stwierdzić, że ma bystre spojrzenie, lubi widzieć rozmówcę, dobrze czuje się w otoczeniu, gdzie wszystko jest na swoim miejscu. Jego pamięć opiera się na obrazach, kolorach, układach. W przypadku, gdy mąż jest przedstawicielem systemu słuchowego, bardzo prawdopodobne jest, że: gdy słucha, przekrzywia głowę, rytmicznie
Komunikacja
Słowo komunikacja pochodzi od łacińskiego communicare, co oznacza „czynić wspólnym”, „podzielać”. Komunikacja jest procesem, w ramach którego ludzie mogą obdarzać się myślami, dzielić przeżyciami, wyobrażeniami oraz informacjami, w sposób powszechnie rozumiany i znany. Jest ona zjawiskiem przebiegającym na kilku poziomach, z których jedynie część jest świadoma. Aby proces komunikacji mógł w ogóle zaistnieć niezbędne są: nadawca, odbiorca i kod. Nadawcą jest osoba wysyłająca komunikat, odbiorcą jest ten, do którego kierowana jest informacja, natomiast kod to sposób, jaki wybieramy, by dane zostały przekazane - może to być np. słowo, gest, obraz. Komunikacja może być jednokierunkowa lub dwukierunkowa. Ta pierwsza oznacza brak odpowiedzi odbiorcy, druga natomiast istnieje wtedy, gdy następuje wymiana informacji między nadawcą a odbiorcą.
Fot. Adam Szumny
Wzrokowiec, słuchowiec czy kinestetyk?
chodzi, równomiernie oddycha, spogląda w okno, gdy usłyszy za nim hałas i używa fraz „słyszałeś, że...”, „to brzmi rozsądnie...”, „nadajemy na tych samych falach”. Natomiast sąsiadka, która reprezentuje system kinestetyczny, prawdopodobnie nadmiernie używa gestów, balansuje ciałem podczas rozmowy, często się porusza, szybko przechodzi do sedna sprawy oraz używa zwrotów typu „czujesz to?”, „dotknąłeś wrażliwego tematu”. Trzeba pamiętać, że człowiek nie jest maszyną i nie działa szablonowo, zatem nikt nie jest w stu procentach idealnym przykładem swojego systemu reprezentacji. Zawsze jednak jeden z nich jest dominujący.
Przepis udaną komunikację w praktyce
Wiedzę na temat komunikacji i sposobów przetwarzania świata, można przełożyć na sukces i świadome budowanie rzeczywistości w praktyce. Jak to zrobić? Wystarczy dopasować przykładowy komunikat do stylu i systemu reprezentacji naszego odbiorcy. Przytoczone wcześniej dziecko-wzrokowiec będzie wymagało właściwego kodu. Przekazując mu wiedzę, zwracając na coś uwagę, używajmy kodu, który ono rozumie najlepiej. Podczas wspólnego odrabiania lekcji, pokazujmy przykłady i prośmy, by zaznaczało ważne kwestie kolorami. Pomagajmy mu zachować w pamięci obrazy. Aby trafić do jego wyobraź-
34
Pracuj nad sobą / Self-improvement / Arbeite an dir selbst my-city.pl
ni, należy używać zwrotów, które przyswaja najsilniej: „zobacz”, „spójrz na to z tej strony”. Mąż-słuchowiec i problemy w komunikacji? Dopasujmy nasz styl do jego możliwości. Powtarzajmy kilka razy pewne frazy – bez irytacji i zniecierpliwienia – mówmy wyraźnie, powoli i modulujmy głos, by był lepiej przez niego odebrany. Zwroty „posłuchaj mnie uważnie”, „co na to powiesz, żeby...” to klucze do sukcesu w przekazywaniu informacji słuchowcowi. Sąsiadka kinestetyk, z którą czasem nie możemy się porozumieć? Nieco więcej gestykulacji i ruchu podczas przekazywania wiedzy, pauzy i modulowanie głosu, dynamika wypowiedzi, wyrozumiałości dla jej nadmiaru energii oraz zwroty: „zmagam się z tym...”, „chcę ci powiedzieć gorzką prawdę”, powinny polepszyć odbiór komunikatu przez reprezentantkę systemu kinestetycznego. Wiedza z zakresu rozwoju osobistego jest niezwykłym orężem, które można wykorzystywać na szeroką skalę. Komunikacja, jako rozbudowany obszar psychologii i edukacji, jest tematem ciekawym, a umiejętne stosowanie jej zasad pozwala osiągnąć sukces w harmonijnym współżyciu z ludźmi. Człowiek nie jest w stanie uniknąć wszystkich konfliktów i nieporozumień na swojej drodze, jednak dzięki stosowaniu efektywnej komunikacji, może zminimalizować ryzyko stresu i dyskomfortu w kontaktach z ludźmi. Mądra komunikacja to klucz do szczęścia. n Olga Szymańska Trener biznesu i rozwoju osobistego, konsultant, specjalista do spraw reklamy i promocji, blogerka, menedżer sprzedaży.
EN The art of communication. Decipher your interlocutor!
Overcoming a language barrier is only halfway to success. When a conversation is started, one more thing is crucial – the sensitivity of senses. What influence do sight, hearing and gestures have on the effectiveness of communication? How can it be properly recognized and applied to practice? Knowledge of communication is essential for personal development and understanding one’s own environment. Why? It is known that personal development concerns both professional and private life, that is aspects bounded with everyday existence. In order to learn new skills in either of these spheres and shape consciously one’s own environment and build happiness thanks to them, proper communication skills are required. Building relations with co-workers, family, friends is based on learning how to transfer the information. Education in this field seems to be limited to learning a language and the meaning of words. However, it is not everything. In order to allow other people to decode the meaning of our message more precisely, we need to use appropriate techniques of sending the information and use the same systems of representation (that is, the manners of processing the outer world in thoughts). What is means is that if we examine interlocutors well and discover their type of representation, it will be more
probable that our message constructed in accordance with this knowledge will be better understood, acquired, and more effective. How does it work in practice?
A visual, auditory or kinaesthetic learner?
If your children are representatives of a visual system, they probably frequently use phrases, such as “I see that…”, “Looking at it from this perspective…”. While characterising them, you can conclude that they have a clever look, they like seeing their interlocutors, they feel good in places where everything is kept in order. Their memory is based on images, colours and systems. In case when a husband is a representative of an auditory system, it is highly possible that he tilts his head while listening, walks rhythmically, breathes regularly, looks through the window when he hears noise outside and he uses phrases, like “Have you heard that…?”, “It sounds reasonably”, “we are on the same wavelength”. By contrast, a neighbour who represents a kinaesthetic system probably overuses gestures, moves the body during a conversation, moves very often, goes quickly straight to the point and uses such phrases as “Do you feel it?”, “You have touched a sensitive spot”. It needs to be borne in mind that humans are not machines and they do not function in accordance with a template. Hence, nobody can be held up as a perfect example of one’s representation system. Nevertheless, one of them always dominates the others.
A recipe for successful communication in practice
Knowledge of communication and the manners of processing the world can be translated into success and building reality in a conscious way in practice. How to do it? It is enough to adjust an exemplary message to the style and representation system of our receiver. The aforementioned children-visual learners will require an appropriate code. While passing your knowledge to them, drawing their attention to something, use the code that is the most comprehensible to them. When you help them do homework, show examples and ask them to underline important issues in colours. Help them keep images in mind. In order to appeal to their imagination, use phrases that they acquire the most efficiently, e.g. “see”, “look at it from this perspective”. A husband – an auditory learner - and problems with communication? Adjust your style to his capabilities. Repeat certain phrases for a few times – without irritation and impatience – speak slowly, clearly and modulate your voice in order to let him receive it in a better way. Phrases, like “Listen to me carefully”, “What would you say if…” are the key to successful conveying a message to an auditory learner. A kinaesthetic neighbour with whom you cannot sometimes communicate? A few more gestures and moves during a conversation, pauses and modulating your voice, the dynamics of speaking, a bit more understanding for your neighbour’s excess energy and phrases, such as “I am struggling with…”, “I want to tell you the bitter truth”, should improve the reception of a message by a representative of a kinaesthetic system. Communication A word „communication” comes from a Latin communicare, which means “make common”, “share”. Communication is a process by which people can share their thoughts, experience, insights, and information in a commonly known and understood way. It is a phenomenon emerging on a few levels, only a part of which is conscious. The sender, the receiver and the code are indispensable for communication to occur. The sender is a person who sends a message, the receiver is the one who the information is addressed to, whereas the code is the manner we choose to transfer the data – it can be, for example, a word, a gesture, or an image. Communication can be either one-way or two-way. The former means the lack of the receiver’s answer, while the latter occurs, when the information is exchanged between the sender and the receiver.
my-city.pl
Pracuj nad sobą / Self-improvement / Arbeite an dir selbst
Knowledge of personal development is an extraordinary tool that can be used in a variety of ways. Communication, as an extended area of psychology and education, is an interesting topic and when its principles are used skilfully, it allows achieving success in harmonic co-existence with other people. Humans cannot avoid all conflicts and misunderstandings on their way, yet thanks to effective communication, they can minimise stress and discomfort while contacting others. Wise communication is the key to happiness. n Olga Szymańska A coach for business and personal development, an advisor, an advertising and promotion specialist, a blogger, a sales manager.
DE Die Kunst der Kommunikation. Durchschaue deinen Gesprächspartner!
Die Überwindung sprachlicher Barrieren ist nur der halbe Weg zum Erfolg. Bei der Aufnahme der Gespräche ist noch etwas wichtig – die Empfindsamkeit der Sinne. Was für einen Einfluss haben der Blick, das Gehör, Gesten tatsächlich auf eine effiziente Kommunikation? Wie ist dies richtig zu erkennen und in der Praxis zu nutzen? Das Wissen um die Kommunikation ist von ausschlaggebender Bedeutung für die persönliche Entwicklung und das Verstehen der eigener Umgebung. Warum? Die persönliche Entwicklung betrifft bekanntlich sowohl Berufs- als auch Privatleben, also die Fragen des Alltags. Um jederzeit neue Fähigkeiten in diesen Bereichen zu erlernen und dadurch seine eigene Umwelt bewusst zu gestalten und sein Glück zu schmieden, muss man vor allem miteinander richtig kommunizieren. Der Aufbau von Beziehungen zwischen Mitarbeitern, Familienmitgliedern und Freunden erfolgt dadurch, dass man lernt, Informationen zu vermitteln. Es scheint nun, dass sich die Ausbildung diesbezüglich auf Erlernen der Sprache und der Wortbedeutungen beschränkt. Das ist jedoch nicht alles. Damit andere Personen die Bedeutung unserer Mitteilungen präziserer nachvollziehen können, müssen wir entsprechende Techniken und die gleichen Wahrnehmungssysteme (d.h. die Weise der Verarbeitung von Informationen aus der Außenwelt in Gedanken) dafür verwenden. Das bedeutet, dass die Wahrscheinlichkeit größer ist, dass unsere nach diesem Wissen konstruierte Mitteilung richtig verstanden und angeeignet wird und bessere Ergebnisse bringt, wenn wir unseren Gesprächspartner gut abholen und dabei herausfinden, welchem Wahrnehmungstyp er zugeordnet ist. Wie funktioniert das in der Praxis?
Ein visueller, auditiver oder kinästhetischer Typ?
Ist unser Kind ein visueller Typ, verwendet es bestimmt oft solche Redewendungen: „ich sehe, dass...“, „so gesehen“. Kinder dieses Typs haben scharfe Augen, schauen gerne auf ihren Gesprächspartner, fühlen sich gut in der Umgebung, wo alles am richtigen Platz ist. Ihr visuelles Gedächtnis stützt sich auf Bilder, Farben und Formen. Ist der Ehemann auditiv orientiert, ist es sehr wahrscheinlich, dass er beim Hören seinen Kopf neigt, sich rhythmisch bewegt, gleichmäßig atmet, zum Fenster hinaus blickt, wenn er Lärm draußen hört und folgende Redewendungen verwendet: „hast du gehört, dass...“, das klingt vernünftig...“, „wir liegen auf einer Wellenlänge...“.
35
Kommunikation
Das Wort Kommunikation stammt aus dem Lateinischen communicare und bedeutet „teilen“, „mitteilen“. Die Kommunikation ist ein Prozess, in dessen Rahmen Menschen ihre Gedanken, Erlebnisse, Vorstellungen und Informationen auf allgemein bekannte und verständliche Weise austauschen. Kommunikation erfolgt immer auf einigen Ebenen, von denen nur ein Teil bewusst ist. Damit es zur Kommunikation überhaupt kommen kann, sind Sender, Empfänger und Code notwendig. Sender ist, wer eine Botschaft vermittelt, Empfänger, an wen diese Botschaft gerichtet ist und Code ist die Weise, auf die die Botschaft vermittelt wird – z.B. ein Wort, eine Geste, ein Bild. Kommunikation kann in eine Richtung oder in zwei Richtungen verlaufen. Die Kommunikation in eine Richtung bedeutet, dass die Antwort des Empfängers fehlt, die andere kommt nur dann zustande, wenn der Sender und der Empfänger Informationen miteinander austauschen.
Unsere Nachbarin, die dem kinästhetischen Wahrnehmungstyp zugeordnet ist, gestikuliert vermutlich übermäßig, balanciert ihren Körper beim Gespräch, bewegt sich oft, kommt schnell zur Sache und benutzt oft Worte „fühlst du das?“, „du hast hier ein äußerst empfindliches Thema berührt“. An dieser Stelle sollte daran erinnert werden, dass der Mensch keine Maschine ist und nicht schablonenhaft handelt; das heißt, dass niemand ein perfekter Vertreter seines Wahrnehmungstyps ist. Meistens dominiert einer.
Rezept für eine gelungene Kommunikation
Das Wissen um die Kommunikation und die Art und Weise der Verarbeitung von Informationen aus der Außenwelt kann Erfolg und bewusste Gestaltung der Wirklichkeit in der Praxis bringen. Wie macht man das? Es genügt bereits, eine Mustermitteilung an den Stil und an das Wahrnehmungssystem unseres Gesprächspartners anzupassen. Für das vorstehend genannte Kind mit visueller Wahrnehmung benötigt man einen entsprechenden Code. Benutzen wir bei der Vermittlung des Wissens oder beim Hinweisen denjenigen Code, den es am besten versteht. Zeigen wir bei dem gemeinsamen Hausaufgabenmachen Beispiele und bitten das Kind darum, wichtige Fragen farbig zu markieren. Helfen wir ihm dabei, Bilder in seinem Gedächtnis zu behalten. Um die Vorstellung des Kindes genau zu treffen, sind solche Redewendungen zu verwenden, die es sich am besten aneignen kann: „guck mal“, „sieh es mal so“. Ein auditiv orientierter Ehemann und Probleme bei der Kommunikation? Passen wir unseren Stil seinen Möglichkeiten an. Wiederholen wir einige Male manche Redewendungen – ohne Verärgerung und geduldig, - reden wir deutlich, langsam und modellieren unsere Stimme, damit er dies besser verarbeiten kann. Die Redewendungen „hör mir aufmerksam zu“, „was sagst du dazu, dass...“, sind die Generalschlüssel für die erfolgreiche Vermittlung von Informationen an den auditiv orientierten Gesprächspartner. Eine Nachbarin – Kinästhetin, mit der wir uns manchmal nicht verständigen können? Ein bisschen mehr Gestikulation und Bewegung beim Mitteilen, Pausen und Stimmenmodulation, Sprechdynamik, Verständnis für ihre übermäßige Energie und Redewendungen: „ich kämpfe dagegen...“, „ich will dir bittere Wahrheit sagen“ sollen den Empfang der Mitteilung durch eine Vertreterin des kinästhetischen Wahrnehmungstyps verbessern. Das Wissen um die persönliche Entwicklung ist eine außergewöhnliche Waffe, die man sich übergreifend zu Nutze machen kann. Die Kommunikation, als ein ausgebauter Bereich der Psychologie und der Bildung, stellt ein interessantes Thema dar und die sachkundige Anwendung deren Regeln gewährleistet ein harmonisches Zusammenleben mit anderen Menschen. Der Mensch ist in der Lage, alle Konflikte und Missverständnisse, die auf seinem Wege stehen, zu vermeiden, allerdings kann er Stress und Unbehagen im Umgang mit anderen Menschen minimalisieren, indem er effizient kommuniziert. Eine kluge Kommunikation ist der Schlüssel zum Glück. n Olga Szymańska Business Trainerin und Trainerin für persönliche Entwicklung, Beraterin, Spezialistin für Verkaufsförderung und Werbung, Bloggerin, Verkaufsmanagerin.
36
Moda i styl / Fashion and style / Mode und Stil my-city.pl
Kwiecista retro klasyka. Fot. Ewa So
Co projektanci proponują na wiosnę?
Klasyczna forma, prostota oraz kwieciste i geometryczne wzory w intensywnych kolorach to najważniejsze trendy w modzie na wiosnę. Wraz z cieplejszymi dniami przychodzi pora na zwiewne sukienki, szerokie dekolty i gorsety. Ma być kobieco i romantycznie Minimalizm
W stylizacjach na wiosnę dominuje minimalizm zmierzający w kierunku retro klasyki, który bawi się fakturami, jednak wciąż zachowuje umiar i skromność. Dużą rolę w wiosennej modzie odgrywa klasyczna forma i prostota, ponieważ w tym sezonie, to tkanina ma być na pierwszym miejscu. Króluje len i bawełna, dzianiny i jedwabie, a projektanci wykorzystują wielowarstwowość tkanin, marszczenia oraz siatki. Podstawą damskiej garderoby jest płaszcz, trencz, zaprojektowany na wzór szlafroka, w kolorach ziemi. Idealny do każdego typu sylwetki, ale pod warunkiem odpowiednio dopasowanej długości.
Kolory
W najmodniejszych kolorach dobrze poczują się indywidualiści, ale miłośnicy klasyki również nie będą zawiedzeni, bo w tym sezonie jedno nie wyklucza drugiego. Tegoroczną wiosnę wyróżnia burza kolorów - dominować będą odcienie niebieskiego, od granatu po tęczowy błękit, delikatny, rozmyty, przypominający blade szkło. Te kolory będą podkreślały damski styl bohemian, czyli odkryte ramiona, zwiewne sukienki, romantyczne podkoszulki i jedwabne, nocne halki wykończone misternymi koronkami, które będą podstawą dziennych stylizacji.
tylko dekolt, ale także ramiona, które powiększamy do rozmiaru XXL, poprzez wszywanie do ubrań poduszek, jak do żakietów z lat 80. XX wieku. By podkreślić ich wymiary, mocno ściskamy talię za pomocą pasków i gorsetów, które można nosić nie tylko na nagie ciało, ale także na bluzkę, a nawet na marynarkę.
Dekoracje i dodatki
Charakterystycznym elementem dekoracyjnym tej wiosny, będą rękawy, uformowane konstrukcyjnie, na różne sposoby. Bufiaste, dzwonkowate, rozkloszowane - najlepiej z falbanami. Tak wykonane rękawy, potrafią odmienić nawet prostą stylizację. Dodatki w tym sezonie są nieco spokojniejsze i wyciszone stylistycznie. n
Katarzyna Szymańska, projektantka ubioru, stylistka.
Wzory
We wzornictwie podstawową rolę odgrywają kwiaty w intensywnych kolorach oraz owady. Paski, pasy wskazane są zwłaszcza wtedy, gdy decydujemy się na żakiet albo garnitur. Figury geometryczne pojawiają się na t-shirtach, sukienkach, topach i spódnicach.
Trendy na wiosnę 2017 obracają się wokół lat osiemdziesiątych, więc skupiamy się na damskich ramionach. Stylizację ma podkreślać nie
Fot. Hubert Padalak
Fot. Hubert Padalak
Lata 80.
my-city.pl
EN Flowery retro classic. What are designers proposing for this spring?
A classic company, simplicity as well as ornate and geometric patterns in vibrant colours are the most important fashion trends for spring. Along with warmer days, the time for airy dresses, wide necklines and corsets comes. It must be feminine and romantic Minimalism
Stylizations for the spring are dominated by minimalism aiming in the direction of retro classics, which plays with textures on the one hand, but on the other hand, still retains moderation and modesty. The classic form and simplicity play the major role in the spring fashion, as in this season it is the fabric that is supposed to come first. Linen and cotton along with knitted fabric and silk reign, and designers use multilayered fabric, corrugations, and nets. Linen and cotton along with knitted fabric and silk reign, and designers use multilayered fabric, corrugations, and nets. It is ideal for any type of silhouette, but only when its length is properly adjusted.
Moda i styl / Fashion and style / Mode und Stil
37
Colours
Individualists will feel well in most fashionable colours, but fans of classics will not be disappointed either, for in this season, the one does not preclude the other. This year’s spring is distinguished by the storm of colours - shades of blue will prevail, from the pomegranate to rainbow blue, soft, fuzzy, resembling pale glass. These colors will underline women’s style of Bohemia, that is uncovered arms, airy dresses, romantic t-shirts and silk night petticoats finished with intricate lace that will constitute the basis for daily stylings.
Patterns
Flowers in vivid colors and insects theme play the main role in design. Stripes are particularly recommended, when we decide to wear a jacket or a suit. Geometrical figures will appear on t-shirts, dresses, tops and skirts.
The 1980s.
Trends for spring 2017 revolve around the 1980s, so for this reason, we focus on women’s shoulders. A styling must be emphasized not only by a neckline, but also arms, which we enlarge to size XXL by sewing in pads, as it used to be done in jackets in the ‚80s of the twentieth century. To emphasize their size, we firmly squeeze the waist with belts and corsets that can be worn not only on the bare body, but also on blouses, or even jackets.
Ornaments and accessories
A distinctive decorative element this spring will be sleeves formed structurally in different ways. Puff, bell-shaped, flared - preferably with flounces. Sleeves made in this way can transform even a simple styling. Accessories in this season are a bit calmer and muted in terms of style. n
Katarzyna Szymańska, a clothes designer, a fashion stylist.
DE Blumige Retro Klassik. Was schlagen Designer für den Frühling vor?
Eine klassische Form, die Schlichtheit, blumige und geometrische Muster in kräftigen Farben gehören zu den wichtigsten Modetrends für den Frühling. Zusammen mit den wärmeren Tagen kommt die Zeit für luftige Kleider, breite Ausschnitte und Korsetts. Es soll weiblich und romantisch sein Minimalismus
Beim Styling herrscht Minimalismus pur ,der in die Richtung Retro Klassik führt und mit den Stoffstrukturen spielt. Jedoch behält er die Mäßigkeit und Bescheidenheit bei. Sehr wichtig bei der Frühlingsmode ist die klassische Form und Schlichtheit, weil in dieser Saison das Gewebe an der ersten Stelle stehen soll. Es überwiegen Leinen und Baumwolle, Strickwaren und Seiden. Die Designer nutzen die Mehrschichtigkeit der Gewebe, Drapierungen und Netzstoffe. Die Basis der Frauengarderobe ist ein Mantel, Trenchcoat, der nach den Mustern vom Schlafrock in Erdtönen entworfen worden ist. Er passt sich jeder Figur an. Man muss nur die richtige Länge dabei berücksichtigen.
Farben
In topaktuellen Farben werden sich am besten Individualisten fühlen, aber auch die Klassik Liebhaber werden nicht enttäuscht sein. Weil in dieser Saison das eine das andere nicht ausschließt. Der diesjährige Frühling zeichnet sich durch den Farbensturm aus, es überwiegen verschiedene Blau
Farbtöne, von Marineblau bis hin zum regenbogenfarbigen Hellblau – alles sehr dezent, unscharf, an das durchsichtige Glas erinnernd. Diese Farben werden den Bohemian-Look unterstreichen, also nackte Schultern, luftige Kleider, romantische Unterhemden und Nachthemden aus Seide mit subtiler Spitze, die Basis des täglichen Stylings sein sollen.
Muster
Was das Design und Muster angeht, stehen Blumen in sehr kräftigen Farbtönen und Insekten an der ersten Stelle. Breite und dünne Streifen sind speziell erwünscht, wenn wir uns für ein Jackett oder einen Anzug entscheiden. Geometrische Figuren bekommt man auf T-Shirts, Kleider, Tops und auf den Röcken zu sehen.
Die 80er Jahre
Die Modetrends für den Frühling 2017 drehen sich um die 80er Jahre, unsere Aufmerksamkeit wird also auf breite Schultern gezogen. Das Styling soll nicht nur durch das Dekoltee unterstrichen werden sondern auch durch die Schultern, die wir zur XL-Größe vergrößern. Sowas erreicht man durch das Einnähen von Stoffkissen in die Kleidung. Genauso haben wir es mit den Jacketts in den 80er Jahren gemacht. Um die breiten Schultern noch mehr zum Ausdruck zu bringen, verengen wir die Taille mit Hilfe von Gürteln oder Korsetts. Man kann sie sowohl auf nackte Haut als auch auf eine Bluse oder auf ein Jackett anziehen.
Dekorationen und Accessoires
Sehr charakteristisch, was die Dekorationen für diesen Frühling betrifft, werden Ärmel sein, die strukturell und in allen möglichen Variationen geformt sind. Aufgeblasene, glockenartige Ärmel, am besten mit Rüschen. Derartige Ärmel können einen frischen Wind ins einfachste Styling bringen. Die Accessoires halten sich in dieser Saison aber eher im Hintergrund. Sie bleiben ruhiger und gedämpfter. n
Katarzyna Szymańska, Kleidungsdesignerin, Stylistin
38
my-city.pl
Kalendarz wydarzeń w regionie
Calendar of events in the region • Regionaler Veranstaltungskalender Jekyll & Hyde
21.04 godz. 19:00 Teatr Muzyczny (ul. Niezłomnych 1e, Poznań) cena biletów 35-120 zł (dostępne na bilety24.pl) Czołowy broadwayowski musical na deskach Teatru Muzycznego w Poznaniu. Musical Jekyll & Hyde to opowieść o doktorze Jekyll’u, który po wypiciu tajemniczego eliksiru zmienia swoje oblicze i w nocy przemienia się w pana Hyde’a. Opowieść o walce dobra ze złem, o ciemnej stronie natury ludzkiej i przejmującej miłości... EN Jekyll & Hyde
21.04 at 7 pm Musical Theatre (1e Niezłomnych St., Poznań, Poland) The ticket price 35-120 PLN (available on bilety24.pl) Broadway’s leading musical in Poznań Musical Theatre. The musical Jekyll & Hyde is the story of doctor Jekyll, who changes his face and turns into Mr. Hyde after drinking a mysterious potion. The story about the battle between good and evil, the dark side of the human nature and impressive love...
DE Jekyll & Hyde
24.04, 19:00 Uhr Das Musiktheater (ul. Niezlomnych 1e, Posen) Ticketpreise: 35-120 PLN (buchbar auf www.bilety24.pl) Ein führendes, Broadway-Format auf der Bühne des Musiktheaters in Posen. Das Musical Jekyll & Hyde erzählt die Geschichte über einen Arzt Namens Jekyll. Nachdem er ein geheimnisvolles Getränk eingenommen hat, fing er an, sich zu verändern. Nachts verwandelte er sich in Herrn Hyde. Eine Geschichte über das Gute und das Böse, über eine dunkle Seite der Menschlichkeit und über eine spannende Liebe...
Nigel Kennedy (The New Four Season – nowa interpretacja Czterech Pór Roku Vivaldiego) 8.05 godz. 20:00 Aula UAM (ul. Wieniawskiego 1, Poznań) cena biletu 230-300 zł (bilety dostępne na eventim.pl)
Unikatowa trasa koncertowa legendarnego muzyka Nigela Kennedy’ego w Polsce. Brytyjski wirtuoz skrzypiec prezentuje The New Four Seasons, swoją najnowszą interpretację Czterech pór roku Vivaldiego – dzieła, którego stał się współcześnie najbardziej znanym i cenionym wykonawcą. Artysta zaprezentuje także kompozycje z najnowszego albumu My World. Nigel Kennedy wystąpi z towarzyszeniem Cappelli Gedanensis oraz jazz ensemble. EN Nigel Kennedy (The New Four Season – the new interpretation of Vi-
valdi’s Four Seasons) 8.05 at 8 pm UAM Hall (1 Wieniawskiego St., Poznań) The ticket price: 230-300 PLN (available on eventim.pl) The unique tour of a legendary musician Nigel Kennedy in Poland. A British violin virtuoso, who is regarded as the most famous and recognized perfomer of Vivaldi’s Four Seasons, will present The New Four Seasons, his latest interpretation of this masterpiece. The artist will also play the compositions from his latest album My World. Nigel Kennedy will be accompanied by Cappelli Gedanensis and jazz ensemble.
DE Nigel Kennedy (The new four Season - neue Interpretation der vier
Jahreszeiten von Vivaldi) 08.05 20:00 Uhr Im Hörsaal der Adam Mickiewicz Universität UAM (ul. Wieniawskiego 1, Posen) Ticketpreise: 230-300 PLN (buchbar auf www.eventim.pl) Eine einzigartige Konzertreise des legendären Musikers Nigel Kennedy in Polen. Der britische Geigenvirtuose präsentiert seine neuste Interpretation der Vier Jahreszeiten - The New Four Seasons. Er zählt zu den bekanntesten und am meisten geschätzten Interpreten des Kunstwerks. Der Küntler wird auch seine Kompositionen aus dem neusten Album My World präsentieren. Sein Auftritt wird begleitet durch Cappella Gedanensis und das Jazz Ensemble.
Pat Metheny, Antonio Sanchez, Gwilyn Simcock & Linda Oh (jazz) 15.05 godz. 19:00 Sala Ziemi (ul. Głogowska 14, Poznań) cena biletu 120-220 zł (dostępne na eventim.pl)
Pat Metheny, najsłynniejszy żyjący gitarzysta jazzowy, współpracował m.in. z Ornette Colemanem, Herbie Hancockiem, Santaną, Davidem Bovie, Jaco Pastoriusem. Muzyka Pata łączy elementy jazzu, world music, fusion, latin jazz, post-bop. EN Pat Metheny, Antonio Sanchez, Gwilyn Simcock & Linda Oh (jazz)
15.05 at 7 pm Earth Hall (14 Głogowska St., Poznań, Poland) The ticket price 120-220 PLN (available on eventim.pl) Pat Metheny, the most famous living jazz guitarist who worked, among others, with Ornette Coleman, Herbie Hancock, Santana, David Bovie, or Jaco Pastorius. Pat’s music combines the elements of jazz, world music, fusion, latin jazz, and post-bop.
DE Pat Metheny, Antonio Sanchez, Gwilyn Simcock & Linda Oh (jazz)
15.05 19:00 Uhr Im Saal der Erde (ul. Głogowska 14, Posen) Ticketpreise: 120-220 PLN (buchbar auf www.eventim.pl) Pat Matheny - ein berühmter Jazzmusiker, der zusammen mit Ornette Poleman, Herbie Hancock, Santana, David Bowie und Jaco Pastorius gearbeitet hat. Pats Musik beinhaltet verschiedene Elementen von Jazz, world music, fusion, latin jazz und pop-bop.
Zakonnica w przebraniu
21.05 godz. 19:00 Teatr Muzyczny (ul. Niezłomnych 1e, Poznań) cena biletu 35-120 zł (dostępne na bilety24.pl) Musical na podstawie słynnego filmu Zakonnica w przebraniu z 1992 roku z Whoopi Goldberg w roli głównej. Barowa piosenkarka Deloris Van Cartier jest przypadkowym świadkiem morderstwa dokonanego przez jej kochanka. Ten postanawia ją zabić. W ramach pomocy oferowanej przez policję, główna bohaterka zostaje wysłana do klasztoru. Przełożona znajduje dla niej miejsce w zakonnym chórze. Deloris w krótkim czasie zostaje dyrygentem i wprowadza do zespołu nowego ducha. Doskonała komedia.
39
my-city.pl
EN Sister act
21.05 at 7 pm Musical Theatre (1e Niezłomnych St., Poznań, Poland) The ticket price 35-120 PLN (available on bilety24.pl) The musical based on a famous movie entitled Sister Act released in 1992, with Whoopi Goldberg in the main role. A bar singer Deloris Van Cartier is casual witness of the murder committed by her lover. He decides to kill her. As part of the support offered by the police, the main character is sent to a monastery. Her superior finds a place for her in a religious choir. Deloris quickly becomes a conductor and brings a new spirit to the team. An excellent comedy.
Madagaskar - a musical adventure
1.06 godzina 18.30 Teatr Muzyczny (ul. Niezłomnych 1e, Poznań) cena biletu 35-80 zł (na bilety24.pl) Sceniczna adaptacja filmu produkcji DreamWorks. Autorami muzyki są George Noriega i Joel Someillan, zdobywcy nagrody Grammy. Niebanalnie, kolorowo i ciekawie zarówno dla dzieci jak i dorosłych EN Madagascar - a musical adventure
1.06 at 6:30 pm Musical Theatre (1e Niezłomnych St., Poznań, Poland) The ticket price 35-80 PLN (on bilety24.pl) A stage adaptation of a DreamWorks production movie. Grammy Award winners, George Noriega and Joel Someillan, are the authors of the soundtrack. A remarkable, colorful and interesting for both children and adults.
DE Die None in der Verkleidung
21.05 19:00 Uhr Das Musiktheater (ul. Niezłomnych 1e, Posen) Ticketpreise: 35-120 PLN (buchbar auf www.bilety24.pl) Ein Musical, das auf dem berühmten Film „Sister Act“ von 1992 mit Whoopie Goldberg als Hauptdarstellerin basiert. Die wenig erfolgreiche Loungesängerin Deloris van Cartier wird Zeugin eines Mordes. Ihr Liebhaber, der für den Mord verantwortlich ist, gibt seinen Gefolgsmännern den Auftrag, sie auszuschalten. Die Polizei bietet ihr Hilfe an und schickt sie in ein Kloster. Dort wird sie von der Mutter Oberin angewiesen, im Nonenchor mitzusingen. Doch sie kann der Gruppe eine klare Struktur geben und wird schließlich Leiterin des Chores. Eine ausgezeichnete Komödie.
DE Magdagaskar - a musical adventure
01.06 18:30 Uhr Das Musiktheater (ul. Niezłomnych 1e, Posen) Ticketpreise: 35-80 PLN (buchbar auf www.bilety24.pl) Szenische Adaptation des Films der Dream Work Produktion. Die Autoren der Musik sind George Noriega und Noel Someillan, die den Grammy Preis gewonnen haben. Sophistisch, farbig und interessant. Sowohl für Kinder als auch für Erwachsene.
Kebu
7.05 godz. 20:00 Blue Note (ul. Kościuszki 79, Poznań) cena biletu 30 zł (dostępne na kebunator-pl.yapsody.com)
Malta Festival
Kebu (Sebastian Teir) to fińska gwiazda muzyki elektronicznej, będzie promować swój najnowszy album „Perplexagon”. Kebu to prawdziwy magik w świecie syntezatorów, uwielbiany przez fanów na całym świecie, publikowane przez niego nagrania zbierają po osiem milionów wyświetleń oraz liczne słowa uznania. Każdy jego koncert to starannie przygotowane show porywające publikę ciepłym brzmieniem i osobowością artysty, który bawi się na scenie równie dobrze, jak jego fani.
Jedno z najważniejszych wydarzeń artystycznych Europy Środkowo-Wschodniej. Festiwal prezentuje międzynarodowy program teatralny, taneczny oraz niezwykle bogaty program muzyczny. Spektakle odbywają się zarówno w plenerze, jak i w zamkniętych przestrzeniach Poznania. W programie festiwalu są wydarzenia biletowane jak i bezpłatne. Szczegółowy plan festiwalu będzie znany w maju, ale już warto zaplanować sobie w tym czasie wyjazd do Poznania.
EN Kebu
EN Malta Festival
7.05 at 8 pm Blue Note (79 Kościuszki St., Poznań) The ticket price 30 PLN (available on kebunator-pl.yapsody.com) Kebu (Sebastian Teir) is a Finnish electronic music star and he will promote his latest album “Perplexagon”. Kebu is a true magician in the world of synths, adored by fans all over the world, recordings published by him collect eight million views and numerous words of appreciation. Every concert by him is a carefully prepared show smashing the audience with warm sound and the personality of the artist, who has on stage as much fun as his fans.
DE Kebu
07.05 20:00Uhr Blue Note (ul. Kosciuszki 79, Posen) Ticketpreis: 30 PLN (buchbar auf www.kebunator-pl.yapsody.com) Kebu (Sebastian Teir) ist ein finnischer Star elektronischer Musik. Er wird sein neues Album „Perplexagon“ präsentieren. Kebu ist wirklich ein Magiker der Synthesizer Welt, beliebt bei Fans auf der ganzen Welt. Seine publizierten Aufnahmen wurden 8 Millionen Mal vorgeführt und bekommen viel Anerkennung. Jedes seiner Konzerte ist eine sorgfältig vorbereitete Show. Sein warmer Ton und Personalität begeistern das Publikum immer wieder. Er amüsiert sich auf der Bühne so gut wie seine Fans.
16-25.06 Jezioro Maltańskie, Poznań cena biletu - w zależności od wydarzenia
DE
16-25.06 Malta Lake, Poznań, Poland The ticket price - depending on the event One of the most important artistic events in Central and Eastern Europe. The Festival presents international theatre, dance, and a rich musical programme. Performances are given both in the open air and closed spaces of Poznań. The Festival includes ticketed events as well as free of charge. A detailed plan of the Festival will be known in May, but the trip to Poznań at this time is worth planning already today. Malta Festival 16-25.06 Der Maltasee Posen Ticketspreise hängen von der Vorstellung ab. Eines der wichtigsten Kunstereignisse in Mittelosteuropa. Das Festival präsentiert ein internationales Theaterprogramm, Tanzprogramm und unglaublich reichhaltiges Musikprogramm. Die Spektakel finden sowohl open air als auch in den geschlossenen Räumen der Stadt Posen statt. Im Rahmen des Festivalprogrammes findet man nicht nur gebührenpflichtige Ereignisse, sondern auch viele, die kostenlos sind. Ein ausführlicher Plan des Festivals wird im Mai bekannt gegeben. Es wird jedoch empfohlen, sich frühzeitig Gedanken über eine Reise nach Posen zu dieser Zeit zu machen.
Krystyna Czachor
40
ROZDZIAŁ my-city.pl
my-city.pl
Reklama / Advertisement / Werbung
41
Hotel i Restauracja Dworek Zacisze | Restaurant & Hotel Dworek Zacisze Dworek Zacisze to idealne miejsce na biznesowy obiad, wykwintną kolację lub lampkę wina. W sezonie letnim największym powodzeniem cieszą się potrawy z grilla, serwowane na świeżym powietrzu. Dworek Zacisze is an ideal place for business lunch, elegant dinner or a glass of wine. Barbecue specials served outdoors are the most popular treats in the summer season. Dworek Zacisze ist ein idealer Ort für Geschäftsessen, vornehmes Abendessen, oder ein Glas Wein. In der Sommersaison sind Gerichte vom Grill besonders beliebt, die im Freien serviert werden. Bierzglinek, ul. Bukowa 56, 0048-61-438 90 72 Cukiernia Sowa | Sowa Patisserie | Konditorei Sowa Cukiernie Sowa to miejsca z klimatem w samym sercu miast, łączące światowy fusion i tradycję od pokoleń. Sowa patisseries are places with friendly atmosphere in the very heart of cities. Die Sowa Konditoreien sind stimmungsvolle Plätze mitten in Städten, die den globalen Fusion-Trend mit der jahrelangen Tradition verbinden.
Września, ul. Warszawska 11, 0048-61-436 74 82 Cafe Balu | Cafe Balu | Café Balu Wyjątkowe kawy, herbaty i gorące czekolady oraz niepowtarzalny klimat urokliwej kawiarenki – Cafe Balu to miejsce spotkań dla wszystkich spragnionych chwili odpoczynku. Exceptional teas, cofees and hot chocolates together with incredible atmosphere of a charming cafe – Cafe Balu is a place of gathering for all needing a moment of rest. Außergewöhnliche Kaffes, Tees, und heiße Schokolade, sowie ein einzigartiges Klima eines reizvollen Cafés. Września, ul. Fabryczna 18, 0048-518 999 848 Kurczak z rożna | Spit chicken | Hähnchen vom Spieß Dostawa gratis na terenie Wrześni (min. 1 szt.). Przy większych zamówieniach dowóz gratis również w okolicy Wrześni (do 10 km). Free delivery in Września (minimum 1 chicken). Free delivery also around Września (up to 10 km) applies for more orders. Kostenfreie Lieferung innerhalb der Stadt Września (mind. 1 Stück). Bei größeren Bestellungen liefern wir kostenfrei bis zu 10 km Entfernung in der Umgebung von Września. Września ul. Opieszyn 7, 0048-61-436 79 90 Piwiarnia Warka | Warka beer house | Bierstube Warka Szeroki wybór piw, drinków oraz i koktajli na bazie piwa, a także wyjątkowe dania kuchni polskiej i włoskiej czynią to miejsce wyjątkowym. Warka beer house is more than just a pub where you can chat with your friends. It is an exceptional place due the choice of beers, drinks, cocktails based on beer with Polish and Italian cuisine. Die Bierstube Warka ist etwas mehr als ein Pub, in dem man sich mit Freunden trifft. Eine breite Auswahl an Bieren, Long-Drinks und Cocktails aus Bier, als auch einzigartige polnische Gerichte machen es zu einem besonderen Ort. Września, ul. Jana Pawła II 14, 0048-61-611 00 18 Goldibar Tradycyjna polska kuchnia oferowana jest w wielu odsłonach: w menu są aromatyczne zupy, dania mięsne przyrządzane na wiele sposobów oraz potrawy wegetariańskie. Traditional Polish cuisine is served in many forms: there are aromatic soups, meat dishes prepared in a variety of ways and vegetarian meals on the menu. Die traditionelle polnische Küche wird hier in verschiedenen Varianten angeboten. Auf der Speisekarte stehen aromatische Suppen, Fleischgerichte, die auf verschiedene Art und Weise zubereitet werden, sowie vegetarische Gerichte. Września, ul. Warszawska 29, 0048-61-821 73 82
42
Reklama / Advertisement / Werbung my-city.pl Restauracja Margeritta | Restaurant Margeritta W komfortowych i przytulnych wnętrzach serwowane są potrawy kuchni polskiej i europejskiej, przygotowane z wykorzystaniem wyłącznie świeżych i naturalnych produktów. Polish and European cuisine dishes made from fresh and natural products are served in comfortable and cosy indoors. In komfortablen und gemütlichen Räumen werden Gerichte der polnischen und europäischen Küche serviert, die ausschließlich aus frischen und natürlichen Produkten zubereitet wurden. Września, ul. Rynek 24, 0048-61-436 52 42 Restauracja Królewska | Restaurant Królewska Restauracja Królewska to miejsce, gdzie królują tradycyjne dania kuchni polskiej, przyrządzane według sprawdzonych receptur. Królewska (Royal) restaurant is a place where traditionally prepared Polish cuisine meals rule. Das „Królewska“ ist ein Restaurant, welches hauptsächlich traditionelle Gerichte der polnischen Küche serviert, die nach altbewährten Kochrezepten zubereitet werden.
Września, ul. Paderewskiego 50B, 0048-61-436 43 97, 0048-570 420 111 Restauracja LOFT | Restaurant LOFT Specjalnością restauracji LOFT są pierogi pieczone lub gotowane, z farszem przyrządzanym na wiele sposobów, sałatki, grillowane kanapki, makarony oraz dania z ryb. LOFT restaurant specialises in fried or boiled pierogi (dumplings) with the filling made in a variety of ways, salads, grilled sandwiches, pastas and fish dishes. Die Spezialität des Hauses sind gebratene oder gekochte Piroggen mit verschiedenen Füllungen, Salate, gegrillte Sandwiches, Nudeln und Fischgerichte. Września, ul. Jana Pawła II 24, 0048-504 913 955 Wyjątkowa Winiarnia We We | WeWe Special Wine Bar | Der Einzigartige Weinkeller We We Połączenie restauracji i winiarni. Oprócz win serwowanych do posiłków, dostępna jest oferta sklepu winiarskiego, gdzie można głównie nabyć wina ze Starego Kontynentu. WeWe is a combination of a wine bar and a restaurant. Apart from wines served to compliment the meals an offer of wines of the Old Continent is also available. We We ist eine Verbindung von Restaurant und Weinkeller. Die im Lokal zu den Speisen erhältlichen Weine, überwiegend vom „alten Kontinent“ stammend, könnnen Sie auch im Weinshop erwerben. Września, ul. Rynek 7, 0048-61-640 21 00 Hotel i Restauracja Szaffran | Restaurant & Hotel Szaffran Smak domowej kuchni, posiłki przygotowywane z ekologicznych produktów oraz nowoczesne i przytulne wnętrza. The taste of home cooking, meals made of ecological products and modern cosy indoors. Der Geschmack der Hausküche, Gerichte aus ökologischen Produkten, sowie moderne und gemütliche Räume.
Węgierki, ul. Lipowa 12, 0048-61-677 04 35 Hotel Kosmowski Hotel Kosmowski dysponuje 66 pokojami urządzonymi w wysokim standardzie z TV i dostępem do internetu. Na terenie hotelu mieści się restauracja Baszta. Hotel Kosmowski offers 66 rooms furnished in high standard with TV and Internet access. On its premises there is a Baszta restaurant. Das „Kosmowski“ verfügt über 66 Zimmer. Alle Zimmer sind nach hohem Standard eingerichtet und mit Fernseher sowie Internetanschluss ausgestattet. Auf dem Hotelgelände befinden sich das Restaurant Baszta. Września, ul. Wrocławska 43, 0048-61-640 36 00
Niepubliczna Szkoła Muzyczna I i II stopnia Studium Wokalno-Aktorskie Słuchacze zdobywają wiedzę z teorii muzyki oraz uczą się gry na instrumentach lub śpiewu. Korzystają z dodatkowych zajęć aktorskich, plastycznych, pantomimy... Oferujemy również zajęcia indywidualne i grupowe dla osób w każdym wieku, które chcą rozwijać się artystycznie oraz spełniać swoje marzenia: • WARSZTATY PORTRETOWE: autorski program wybitnego artysty malarza Witolda Zakrzewskiego. Poznanie zasad tworzenia portretu. Bez ograniczeń wiekowych i poziomu umiejętności, • grupowe zajęcia umuzykalniające oparte na zabawie, śpiewie, tańcu dla dzieci od 3-5 lat, • KURSY: indywidualna nauka gry na wybranych instrumentach, indywidualne lekcje śpiewu, emisji głosu, grupowy kurs gitarowy, • WARSZTATY: aktorskie, pantomimy, charakteryzacji, • KONCERTY: 23 kwietnia Marek Piekarczyk, 23 maj Elżbieta Adamiak • ZESPOŁY WOKALNE: dla osób w różnym wieku połączone z warsztatami z dykcji, emisji głosu i ruchu scenicznego. Istnieje możliwość prowadzenia wszystkich zajęć w języku niemieckim, angielskim lub w obecności lektora. Dzięki wieloletniej współpracy z wieloma artystami oferujemy organizację kursów z wybranych przez naszych klientów dziedzin. Zajęcia odbywają się we Wrześni i w Poznaniu.
www collegiumartes.pl, fb: Collegium Artes kontakt: collegiumartes@wp.pl, tel. 0048-784 200 185
DE Collegium Artes
EN COLLEGIUM ARTES
Non-public I and II degree Music School Vocal and Acting school Students gain knowledge of music theory and learn playing musical instrument or singing. They attend acting, art, or pantomime clubs... We also offer individual and group lessons for people of all ages who want to develop artistically and fulfill their dreams: • PORTRAIT WORKSHOP: an original program developed by an outstanding painter, Witold Zakrzewski. Learning the principles of creating a portrait. No age or skill level limit, • musicality group classes based on fun, singing and dancing for children between 3-5 years old., • COURSES: Individual classes in playing the selected instruments, individual singing lessons, voice emission, a group guitar course, • WORKSHOPS: acting, mime, characterization, • CONCERTS: April, 23rd - Marek Piekarczyk, May, 23rd - Elżbieta Adamiak, • CHORAL GROUPS: for people of all ages, combined with diction, voice projection and stage movement workshops. It is possible to teach all the courses in English, German or in the presence of an interpreter. Thanks to long years of cooperation with numerous artists, we can offer organizing courses in the fields selected by our customers. The classes are held in Września and Poznań. www collegiumartes.pl, fb: Collegium Artes Contact: collegiumartes@wp.pl, tel. 0048-784 200 185
Nichtstaatliche Musikschule des I und II Grades Gesang- und Schauspielstudium Die Teilnehmer lernen Musiktheorie, Gesang und ein Musikinstrument zu spielen. Sie nehmen auch in zusätzlichen Schauspiel-, Kunstunterrichten und an der Pantomime teil. Wir bieten Einzel- und Gruppenunterricht für alle in jedem Alter an, die ihre künstlerischen Fähigkeiten weiterentwickeln und Träume erfüllen wollen: • Porträts Werkstatt- Autorenprogramm des hervorragenden Kunstmalers Witold Zakrzewski. Lernen der Regeln der Porträts-Entstehung. Ohne Grundkenntnisse und Altersgrenze. • Gruppenunterricht, der musikalische Fähigkeiten weiterentwickelt. Er basiert auf Tanz, Gesang und Spiel. Für alle Kinder zwischen 3-5 Jahren. • KURSE: Einzel- Instrumentalunterricht (bei dem das Spielen eines Musikinstrumentes gelernt wird),individuelle Gesangsunterrichte, funktionale Stimmentwicklung, Gruppen-Gitarrenunterricht • WERKSTÄTTEN: Schauspielwerkstatt, Maskenbildnerwerkstatt und Pantomime • KONZERTE: 23 April Marek Piekarczyk, 23 Mai Elzbieta Adamiak • VOKAL GRUPPEN: für alle in jedem Alter. Sie sind mit funktionaler Stimmenentwicklung-, Redekunst- und Bühnen Bewegungswerkstätten verbunden. Bei uns besteht die Möglichkeit alle Unterrichte in deutscher oder englischer Sprache, oder auch mit Begleitung des Lektors durchzuführen. Dank jahrelanger Zusammenarbeit mit vielen Künstlern, organisieren wir Kurse aus verschiedenen Bereichen. www.collegiumartes.pl fb: Collegium Artes Kontakt:collegiumartes@wp.pl, Telefon: 0048-704 200 185
44
ROZDZIAŁ my-city.pl