MC MAGAZINE № 1 by MC Theater

magazine cover MC MAGAZINE IT’S FREE

theater is open!! CULTUURFABRIEK WESTERGASFABRIEK

Making Culture

editorial ‘Bekijk de stad vanuit de lucht en je ziet haar pulseren. Krimpen, uitdijen, vibreren,’ staat er in een van de artikelen in dit eenmalige MC Magazine ter gelegenheid van de opening van MC Theater. Zoem je van bovenaf steeds meer in op de stad, dan liggen de verhalen voor het oprapen. In Noord zien we Omar Dahmani, rapper, acteur, toneelschrijver, allesdoener, met een jointje rondhangen op bankjes. In West kijken we een Caribisch restaurant binnen, waar dagelijks gerechten worden geserveerd waarin eeuwen achtereen zo ongeveer de hele wereldbevolking haar sporen heeft nagelaten. In Oost krijgen we een stel broers in ons vizier, met een gedeelde geschiedenis van afwezigheid en afscheid. Gluren we de huiskamers in, dan komen we terecht bij de verhalen van de theatermakers van MC, die allemaal hun eigen pad hebben bewandeld naar het podium. MC Magazine is een magazine over de stad, de inspiratiebron van alle theatermakers, acteurs, dansers, regisseurs, choreografen, fotografen en medewerkers bij MC. We hopen dat we met deze verhalen onze liefde voor nieuwe verhalen uit oude steden op jou kunnen overbrengen. We hopen dat dit blad de geest bevredigt én activeert. En dat het je nieuwsgierigheid genoeg prikkelt om komend seizoen naar ons nieuwe theater op het Westergasfabriekterrein te komen. Je bent van harte welkom.

magazine content OMAR DAHMANI EN DE KUNST VAN HET HANGEN OP BANKJES 6

BROERS: EEUWIG RUZIE, EEUWIG VREDE 12

DE WERELD IN ÉÉN KEUKEN 18

MC Theater will be opening its brand-new doors on October 16, 2010. This magazine celebrates this milestone and provides you, the reader, with an opportunity to get to know us better. MC

DE LEVENDE STAD 24

Magazine not only tells you about what we will be getting up to in the coming year, it also contains stories about our main source of inspiration: the big city. Our motto is ‘new stories in old cities’. MC Theater intends to mix, blend, and toss all kinds of art forms, modes of expression and viewpoints into the cocktail shaker. Be it hip hop, Pulitzer prize-winning plays, vinyl, Latin music, Facebook conversations, kung fu, modern dance or film. To be constantly surrounded by new pulsating influences, MC Theater

INTERVIEW SUZAN-LORI PARKS 32

works not only with its own directors, but continuously invites new theatermakers to develop new performances and plays for presentation at its home base, the new MC Theater. The magazine is in Dutch, as are most of our plays and performances. For more information in English, please visit www.mconline.nl. Hope to see you soon! MC

RONDLEIDING MC THEATER 36

Mentor Companion

Mildly Chaotic

eindelijk een eigen theater..

it’s official Beeld Atlynn Vrolijk

Na vier jaar hard werken wordt het op 16 oktober officieel: feestelijk openen dan de deuren van het MC Theater op het Westergasfabriekterrein. Lucien Kembel, algemeen directeur, en Marjorie Boston, artistiek directeur, vertellen over hun nieuwe ‘huis’.

intieme setting. Het is bovendien een mooie samensmelting

Dat betekent dat MC theatermakers uitnodigt om onder haar

stimuleert mensen om creatief te zijn in hun eigen leven. Kunst

van een industrieel monument met moderne architectuur

dak en begeleiding voorstellingen te ontwikkelen. Boston: ‘MC

kan je niet alleen kwantificeren in termen van inkomsten en

geworden.’ Dat het gebouw, waar ooit gas gezuiverd werd, goed

laat zich inspireren door de verhalen uit de grote stad, en dus

prestatie-eisen. Het effect is subtieler en vergroot de kwaliteit

functioneert is voor de zomer al getest met de voorstelling De

ook door de steeds andere makers met wie we werken. Zij laten

van de samenleving als geheel. MC bestaat nog maar kort, maar

Laatste Dichters. Behalve op de speelvloer werd er bijvoorbeeld

zich stuk voor stuk inspireren door andere kunst en creativiteit,

het productiehuis heeft een lange geschiedenis. In 2009 is

geacteerd op de brug boven in het theater, gingen er luiken

nemen nieuwe verhalen en perspectieven met zich mee. Met al

MC voortgekomen uit een fusie tussen het Cosmic Theater en

open in de zijmuur waarachter acteurs scènes speelden,

die invloeden wil MC nieuwe kunstvormen ontwikkelen.’

de groep Made in da Shade, die Boston in 1993 oprichtte met

vertelt Kembel. Ook was er toen al een Rightaboutnow, een

Het MC Theater moet een plek worden waar een cocktail van

Maarten van Hinte en Lucien Kembel. ‘Het statement van MC

themafestival met muziek, theater en performances in alle

kunstvormen te zien is waar op andere plekken geen ruimte voor

is dat we uitgaan van globalisering en daarom theater maken

hoeken van het pand.

is, zegt Boston. Breakdance, latinmuziek, Pulitzer Prize-winnende

voor nieuwe tijden in oude steden,’ zegt Boston. ‘De naam MC

theaterteksten, decennia oud vinyl, Facebook, geschoolde

is wat mij betreft meer dan twee hoofdletters. Ik benader MC

ucien Kembel is vier jaar lang bezig geweest met

In de grote zaal staat een inklapbare tribune met 170

acteurs, autodidacten. Kembel: ‘MC zal ook in de toekomst laten

als een op zichzelf staand begrip, met meerdere betekenissen:

paperassen, vergaderingen, overleggen en vergunningen

gekleurde stoelen. Maar MC Theater moet veel meer worden

zien dat we relevant theater maken. Wij zullen ons aan de waan

Master of Ceremonies, Mixing Creatives, Multiple Creativities,

voor het theater er stond. ‘En we zijn trots op het resultaat.

dan alleen een plek waar publiek om even voor achten

van de dag blijven onttrekken. Bij ons geen vraagtekens bij de

MultiCultureel en ook gewoonweg de twee namen bij elkaar:

Het is een transparant gebouw geworden, waarin iedereen zich

binnenschuifelt en om half elf weer vertrekt. MC ziet het gebouw

multiculturaliteit. Voor ons is de veranderende samenleving

Made in da Shade/Cosmic Theater.’

thuis kan voelen. Waar we voorstellingen tegelijkertijd of vlak

als een huis, zegt Marjorie Boston. ‘Het moet een prettig huis zijn

in Nederland, en over de hele wereld, een gegeven. En vanuit

MC staat voor Boston ook voor ‘de vanzelfsprekendheid

achter elkaar kunnen programmeren, zodat we ook thema-

waar het publiek wil blijven hangen, daarom komt er ook een

dat gegeven maken wij voorstellingen, maken we programma’s

van tegenstellingen bij elkaar brengen’. ‘High art naast low

avonden kunnen organiseren waarop meer te zien en te horen

restaurant.’ Het theater moet ook een huiskamer worden voor

die grenzeloos zijn, uitdagend, respectvol en provocerend

art, subculturen naast mainstream, culturele beleving naast

is dan één voorstelling. Met ruimtes voor veel publiek, en kleine

alle artiesten met wie MC samenwerkt. MC is namelijk niet alleen

tegelijk.’ De vraagtekens die de huidige rechtse politiek bij het

de partybeleving. Het bij elkaar brengen van verschillende

plekken waar performances gegeven kunnen worden in een

een theatergroep met eigen theater, maar ook een productiehuis.

nut van kunst zet, daar wil Kembel niet mee bezig zijn. ‘Kunst

invloeden en stijlen, dat is essentieel voor wie wij zijn.’

Master of Ceremonies

Means of Communication

omar dahmani ª en de kunst van het hangen op bankjes

‘

Hangen op een bankje is net een picknick,’ zegt Omar

jongeren die niet de witte elitescholen frequenteren. Omar won

Dahmani (20). ‘Jij neemt de wiet mee, jij het bier, ik de vloei.

er de Toneelschrijfprijs 2009 van het festival mee.

Dat moet wel geregeld zijn.’ Omar zit op de rugleuning van een

‘Op de toneelschrijfcursus die ik deed bij MC zeiden ze: blijf

bankje in Noord, knijpt zijn ogen samen tegen het zonlicht dat op

dicht bij je eigen leven,’ zegt Omar. Hij nam drie vrienden met

het IJ flikkert. Achter hem struiken in bloei, pas daarachter weer

wie hij al jaren op bankjes in Noord hangt als personages voor

huizen. Onder de bank ligt een platgetrapt blikje energydrink

zijn stuk. Vergrootte hun karakters uit, liet dingen weg. ‘In het

van Albert Heijn.

echt haalt Zaka er ook altijd dingen bij van toen we nog op de

‘Deze bankjes hier zijn goed om te hangen. Rustig, mooi

Waarom hij zijn vrienden altijd ontmoet bij een bankje, en

ons meeneemt op een tour langs goede hangbankjes. Hij kijkt

niet ergens anders? ‘Er zijn geen leuke plekken in Noord. In het

om zich heen. ‘Dat er niet te veel mensen langskomen, dat is

café zitten is trouwens ook duur. Een bankje is goedkoop. En je

belangrijk. Je wilt ongestoord kunnen blowen.’ De bankjes een

mag er blowen.’ Nu hij wat ouder is, en er vrienden zijn die op

paar honderd meter verderop bij de af- en aanloop van de pont

zichzelf wonen, kan er ook wel eens binnen gechilld worden.

zijn ongeschikt, op commentaar van voorbijgangers zit niemand

Op een bank waar een Playstation in de buurt is. ‘Maar in de

te wachten. Ook niet op eieren naar je kop, zoals Omar laatst

zomer sowieso buiten.’ Soms zit hij dagelijks met vrienden op

gebeurde toen hij met wat vrienden op een veldje voetbalde.

een bankje. Soms een keer per week. Bellen, sms’en, pingen om

Of het schoon is, ook dat is een zwaarwegende factor in de

te checken wie waar is.

beoordeling van de juiste plek. ‘En dat het niet stinkt.’

Fotografie Dennis Branko

basisschool zaten.’

uitzicht,’ zegt de jonge rapper, acteur en schrijver uit Noord die

Omar zit op de rugleuning, nieuwe gympen op de zitting.

Omar Dahmani groeide op in Amsterdam-Noord, in de

Waarom jongens het liefst zo zitten, Omar weet het niet. Over

Banne, waar hij nog steeds woont. Hij schrijft ironische stukken

dat soort dingen moet je niet te diep nadenken. Even verderop

voor jongerenwebsite Spunk over het straatleven, schrijft

rolt de wind een blikje Bacardi-Cola over de stoep.

columns in het recalcitrante blad Vice, is rapper en acteur.

Hij wil een nieuw bankje laten zien, bij de net uit de grond

Vorig jaar schreef hij de voorstelling Zaka de Klootzak over

gestampte wijk Overhoeks. De lange en diepe banken kijken ook

drie jongens die op een bankje hangen. De voorstelling werd

uit over het IJ, een idyllische weidsheid midden in de stad. Een

uitgevoerd tijdens het festival Hollandse Nieuwe van MC. Een

wietzakje ligt achter de bank, meer jongeren hebben de plek

half uur niets dan het bankje en drie gasten die elkaar in de zeik

ontdekt. Omar heeft er laatst nog geblowd met de jongens waar

nemen. Die ouwehoeren over het leven, over teleporteren, over

hij het stuk op gebaseerd heeft. Behalve Zaka dan, want die

seks, over niks. Die grootse dromen bespreken, maar steeds

rookt niet. ‘Er zijn altijd mensen, die noemen we homoseksuelen,

weer bij het bankje uitkomen. Die fantaseren over vrouwen, maar

die aan geheelonthouding doen. Daarom is Zaka ook Zaka

het steeds weer met elkaar moeten doen. De voorstelling gaf

de Klootzak,’ zegt de rapper die graag de dingen iets anders

een inkijkje in de belevingswereld en de taal van Amsterdamse

verwoordt dan verwacht.

Mental Crusades

Media Choreography

makers van MC

... Wie Lenne Koning (27)

Ik heb superkrachten.

Plaats Amsterdam Is theatermaker, actrice

In mijn tas heb ik een zwart gat. Die gaat naar een andere dimensie, maar hij is te klein om er Hangen op bankjes is sowieso een mannending, zegt Omar. ‘Er zijn wel eens meisjes die meeblowen, maar dat is zeldzaam.’ Meisjes zijn er meer om naar te kijken. Of naar te roepen. Contact leggen met vrouwen, dat is de taak die Omar doorgaans in de schoenen geschoven krijgt. ‘Ik weet ook niet waarom. Dan zeggen ze: ‘Omar, Omar, meisjes! Ga dan!’. En dan denk ik: hoe dan? Het werkt nooit. Er wordt ge-sms’t. Vrienden zitten op ’t Spui. Pontje, trammetje. Zeven gasten op en om een bankje voor het

zelf doorheen te gaan of zo, maar er teleporteert altijd sushi

feeërieke Begijnhof. Er wordt ‘tabacca’ gebietst, het is tijd om een jonko te draaien. ‘Dit is een goede spot voor meisjes,’ zegt Omar knikkend naar de zomerjurkjes die met tassen vol de Kalverstraat uit stromen. Met een vork eet hij Wok to Go uit een kartonnen bakje. Er worden plannen gemaakt voor een volgend bankje. Waterlooplein misschien. ‘Verhuizen doen we als we uitgekeken zijn. Gaan we zitten in de buurt vanwaar daarna iets te doen is.’ Feestje, concert. Of bij iemand binnen hangen. De ogen van de rapper gaan glinsteren. Voor het eerst verschijnt er een echte glimlach. ‘Op dit bankje heb ik wel een keer een meisje ontmoet. We hebben nog een ding gehad. Zij kwam helemaal dronken uit Dansen bij Jansen. We gingen kletsen. Die week daarna heb ik echt achter haar aan gezeten. Was haar eigen schuld. Ze droeg tijgerprint.’

naartoe. Ik heb altijd

Fotografie Sharon-Jane Dompig

sushi in mijn tas, door

Huis opgeruimd voor deze fotoshoot? Behoorlijk. Omdat ik

Waarom raakte je eraan verslingerd? Door juf Gemma van

vanmiddag ga verhuizen. Ik ga van Westerpark naar de Pijp.

die basisschool. Een extravagant type met peroxideblond,

Ik dacht dat het me niet uitmaakte waar ik woonde, maar zat

asymmetrisch haar, een leren broek en felrode lippenstift. Ze

dat zwarte gat

gisteren halfnostalgisch op het balkon. Ik voel me een vreemde

kon heel hard lachen, maar ook heel kwaad worden. En deed

daar, ken de mensen niet, de winkels niet. Maar heb wel zin om

veel dansjes, liedjes en toneelstukjes met ons.

een nieuwe buurt te ontdekken.

Waarom doe je het nog steeds? Omdat ik theater het leukste

Wat doet die telefoon in de foto? Ik heb hem ooit gekocht

vind om te doen. Je krijgt steeds weer de kans een ander

bij de kringloopwinkel. Veertig euro en ik heb er nooit mee

onderwerp of een andere groep mensen te ontdekken en uit

gebeld. Er zitten niet eens snoertjes bij. Die telefoon geeft zo’n

te diepen.

sfeer, hij komt vast nog ergens van pas. Zoals ik ook beelden,

Wat is je droom? Dat de carrousel van nieuwe indrukken nooit

muziek en zinnen verzamel. Uiteindelijk komen ze ergens in

stopt. Dat ik net als mijn opa van 96 op die leeftijd nog in staat

een voorstelling terecht. Die telefoon ook.

ben nieuwe dingen te ontdekken.

... Uit: Zaka de Klootzak scene 4 (Roy)

Sinds wanneer doe je aan theater? Sinds groep vier van de Omar Dahmani speelde in kleine producties van MC, volgde MC’s toneelschrijfcursus Het Korte Stuk en won de Hollandse Nieuwe Toneelschrijfprijs 2009. Zaka de Klootzak is te zien in het MC Theater van 1 februari t/m 12 februari 2011.

basisschool. In 2009 presenteerde Lenne Koning tijdens het festival Hollandse Nieuwe haar voorstelling Vrije Val. Komend seizoen ontwikkelt ze bij MC een korte voorstelling in de serie Werktitels.

Mocking Commonplace

Minimum Constriction

maker van MC

Wie Kasper Kapteijn (36) Plaats Amsterdam Is theaterregisseur

Fotografie Sharon-Jane Dompig

Waar heb je die vogelkooi vandaan? Op straat gevonden, mijn

Waar gaat je volgende voorstelling over? Over onvoor-

kamer was groen, de kooi was groen. Ik houd heel erg van

waardelijkheid

vogels, zou nooit overwegen om er een in de kooi te stoppen.

wanneer kies je voor jezelf en laat je de ander vallen? Die

Waarom houd je die kooi dan toch? Hij is mooi. Ik laat wel het

onvoorwaardelijkheid, die voel ik nu op een andere manier, nog

deurtje open. Laatst had ik een gesprek over hoe je als regisseur

veel dieper, voor mijn dochtertje. Ze is nu een paar maanden

acteurs kunt stimuleren creatief te zijn. Je moet ze inperken,

oud.

maar ook vrijheid geven. Een kooi dus, met het deurtje open.

Gaat zij je kunst beïnvloeden? Vast. Maar hoe weet ik niet. Mijn

Wanneer raakte je in de ban van theater? Op de lagere

voorstellingen zullen niet ineens heel hoopvol worden.

vriendschap.

Wanneer

ben

loyaal,

school kwam een groep Antigone spelen, de tragedie. Ik weet eigenlijk alleen nog dat ik het mooi vond en er op een prettige manier van in de war raakte. Ik word graag overhoop gehaald, nog steeds. Ik herinner me ook dat ik heel graag bij die groep acteurs wilde horen. Waarom? Ik wist wel dat ik anders was dan de andere kinderen, daarom werd ik ook gepest. Ik denk nu dat ik als achtjarige zag dat die toneelspelers van hun anders-zijn hun kracht maakten.

Stills Daniel Porcedda

Kasper Kapteijn studeerde af aan de Amsterdamse Toneelschool. Hij regisseerde bij onder meer Tryater en Cosmic Theater. In 2009 maakte hij The man from nowhere met rapper Pete Philly. Zijn voorstelling Kwikzilver is te zien van 7 t/m 18 december in het MC Theater.

broers broers eeuwig eeuwig ruzie vrede

Multi-voiced Chorus

Momentum Conduit

Fotografie Atlynn Vrolijk

Ruzie om de houten treintjes gaat over in machtsstrijd. Samen in de zandbak wordt vriendschap voor het leven. En als het knalt, dan is de band nooit echt verdwenen. Waarom zitten broers voor altijd aan elkaar vast?

aïn sloeg zijn broer Abel dood (bijbel). Liam en Noel

al hebben ze conflicten, dan wordt er al vroeg een basis gelegd

je eigen pad. Als je grote broer voetbalt wil je dat ook, je speelt

er met kerst gegeten wordt, welk cadeau er gekocht wordt voor

Gallagher kunnen niet met elkaar en niet zonder elkaar

voor de diepe band die tegen een stootje kan. ‘Dan ontwikkel je

de games die hij speelt. Er is een theorie die stelt dat sommige

moeder, of welke hamburger het lekkerst is.

(popmuziek). Michael schuift zijn jongere broer Fredo opzij

een lotsverbondenheid.’

broers juist expres iets anders gaan doen, om competitie te

‘Maar ik vermoed dat er weinig zestigers zijn die nog veel

Met een bloedband heeft dat niet veel te maken, denkt

voorkomen. Kan de ene broer ontzettend goed tekenen, dan

conflicten hebben. De meesten zullen denken: “Ik ben geen

om de macht te grijpen (The Godfather). Frank de Boer speelde

de hoogleraar. ‘Het gaat om een gedeeld verleden, je bent

kan de andere broer juist daardoor besluiten om het tekenen

zestig geworden om me nog steeds te ergeren.” En voor een

Wie een broer heeft weet hoe het is: conflict, vriendschap,

daardoor onderdeel van elkaars identiteit.’ Met een pleegbroer

mooi te laten zitten. Want in vergelijking met die kunststukjes is

relatie heb je er toch twee nodig,’ zegt Lange. Mannen die een

jaloezie en machtsstrijd lopen vanaf de geboorte door

kun je dus net zo’n diepe band voelen. Je bent in hetzelfde huis

zijn gekrabbel toch steeds prut.

slechte relatie hebben met hun broer(s) of zus(sen) hebben

elkaar. Elke broederschap kent zijn eigen cocktail met eigen

opgegroeid, opgevoed door dezelfde ouders. Je hebt tegen

Feit blijft dat de kans dat twee biologische broers aanleg

meer kans op depressiviteit op latere leeftijd, bleek drie jaar

verhoudingen, maar geen broers die nooit ruzie hebben gehad.

hetzelfde muurtje gevoetbald, dezelfde overbuurjongen gepest,

hebben voor dezelfde dingen groter is dan de kans dat je die

geleden uit onderzoek. Er werd wel genuanceerd: het kon ook

Geen broers die nooit voor elkaar zijn opgekomen.

je broer weet nog wie het eerste meisje was waar je verliefd

aanleg deelt met iemand anders. Zie de broertjes De Boer,

zijn dat de slechte relatie juist een van de eerste signalen van

In de vroege kindertijd draaien de ruzies nog om

op werd. Soms weet je broer zich meer te herinneren over jou

Gallagher, Jonas en Jackson. Maar er is ook nog zoiets als

een depressie was. Tot de wetenschappers daar uit zijn, kun je

bevrediging van behoeftes, zegt Alfred Lange, hoogleraar

dan jij zelf. ‘Dat gedeelde verleden wil je niet verliezen. Je bent

affiniteit, benadrukt Lange. En die kan ondanks aanleg weer

maar beter af en toe je schouders ophalen als je broer weer om

Klinische psychologie van de Universiteit van Amsterdam. ‘Dan

nou eenmaal niet meer dan een verzameling gebeurtenissen en

heel anders zijn. Rock of hiphop, schaken of rugby, arty films of

aandacht bedelt, zeurt om zijn gelijk of je vrouw afzeikt. Het

draait het om gedrag dat we ook bij dieren zien: het afbakenen

ideeën.’

Comedy Central.

blijft tenslotte wel je broer.

45 interlands meer dan zijn tweelingbroer Ronald (voetbal).

van territorium, de aandacht en goedkeuring van de ouders.

Bovendien deel je niet alleen een geschiedenis; broers

Na de kindertijd draaien de conflicten die er zijn steeds

Altruïsme is onder peuters nog niet erg hoog.’ Speelt de broer

hebben als kind vaak invloed gehad op elkaar. ‘Je wordt

meer om de macht. ‘Dat is bij bijna alle langdurige relaties

met een mooie auto, dan wil het andere broertje dat ook. Mag

beïnvloed door iedereen in je directe omgeving, dus ook door

tussen volwassenen zo. Of het nou liefdesrelaties zijn, diepe

de ene broer bij papa op de rug, dan wil de ander dat ook. ‘De

je broer. Op een positieve of negatieve manier. Stel je broer zit

vriendschappen of een relatie tussen broers.’ Wie domineert

reactie is nog heel primair.’ Slaan, gillen, schoppen, huilen.

in het criminele drugscircuit, dan kan het zijn dat je daar extra

wie, dat is de vraag. Wie is er toegeeflijk en haalt sneller zijn

Ondanks de ruzies zal de band vaak positief zijn, zegt Lange.

gevoelig voor wordt. Dat je ook in dat milieu wordt meegezogen,

schouders op, wie wil er altijd zijn gelijk halen? Soms gebeurt

winnaar Suzan Lori-Parks, gaat over de strijd tussen twee broers.

‘Uit onderzoek blijkt dat je dingen die je vaak ziet positiever

of dat je bijvoorbeeld juist in de verslaafdenzorg gaat werken.’

het dat degene die altijd toegeeflijk is ineens denkt: en nu laat

De voorstelling is te zien vanaf 22 februari in het MC Theater,

beoordeelt.’ En als de ouders dan een beetje meewerken, en de

Hetzelfde geldt voor muziek, hobby’s, sport. Je gaat muziek

ik niet meer over me heen lopen, nu krijg ik mijn zin, zegt Lange.

daarna op tournee t/m mei.

kinderen conditioneren om hun broer als iets positiefs te zien,

luisteren waar je grote broer naar luistert, of kiest juist bewust

De strijd kan dan gevoerd worden over iets onzinnigs, over wat

MC speelt dit seizoen drie voorstellingen met vriendschap tussen mannen als thema. Kwikzilver is in december te zien, Glazer in het voorjaar. Topdog/Underdog, naar een tekst van Pulitzer Prize-

Mobilizing Crowds

Mental Cheering

‘

Ik werd door mijn broers ontzien

’ Noël Stuart (34), eigenaar administratiekantoor

Lee Stuart (29), hoofdredacteur State Magazine

arim en Hakim groeiden op in een dorp in Algerije, in een gezin met drie broers, een halfzus en een halfbroer en ‘een kwartbroer’ (kind van de stiefvader met een andere vrouw). Nu wonen ze allebei al weer drie

decennia in Haarlem. Een broer zit in Londen, de rest in Algerije. Hakim: ‘Onze familie is eigenlijk heel verscheurd, dat doet pijn. Maar Karim en ik zijn nu al 31 jaar bij elkaar. Familie zo dichtbij, dat is een zegen.’ Karim noemt Hakim ‘de bewaker van mijn verleden’. ‘En ik ben de bewaker van zijn verleden. We hebben allebei hetzelfde verdriet. Ver van Algerije, moeder en vader zijn ziek geweest, en nu overleden. Als het hart bezeerd is, dan zoek ik Hakim op.’ In het gezin moest Karim al snel de vaderrol op zich nemen en zorgen dat er genoeg geld binnenkwam. ‘Ik heb Hakim naar de administratieschool gestuurd, hij moest ook een bijdrage gaan leveren.’ Maar de jongere broer wilde daar niets van weten. ‘Hakim is altijd al een kunstenaar geweest, van jongs af aan,’ zegt Karim. ‘Dankzij hem durfde ik later ook mijn passie te volgen.’ Dat gebeurde in Parijs, toen Karim daar terecht was gekomen om Algerijns liefdesverdriet te ontvluchten. Hakim volgde een jaar later om naar de theaterschool te gaan. Ze gingen samen op een kamer wonen, en langzaam viel Karim voor theater en film. ‘Sindsdien ben ik altijd Hakim achternagegaan.’ Toen de liefde de jonge broer naar Haarlem trok volgde de oude broer. Karim: ‘Toen we jong waren hadden we geen ruzies, ik ben zeven jaar ouder. Hij kon zich verzetten tegen de regels, maar ruzie, nee. Die hebben we meer hier gehad. Artistieke ruzies. Hakim wil altijd gelijk hebben. Hakim moet ook altijd aandacht hebben, ook omdat hij zelf altijd veel aandacht geeft aan anderen. Als hij drie minuten aan een tafel zit waar hij geen aandacht krijgt,

dan staat hij op en loopt hij weg.’ e komen niet vaak bij elkaar over de vloer, vertelt Noël, breeduit zittend

Hakim: ‘We kunnen keihard zijn tegen elkaar, maar we kunnen ook heel erg

op Lee’s bank, Lee rokend op zijn Franse balkon. Ook al wonen ze

op elkaar rekenen. We kunnen altijd bij elkaar terecht. Als ik nu problemen

allebei in Amsterdam, ‘we komen elkaar vooral toevallig tegen tijdens

heb: mijn therapie is bij Karim. Bij hem is er altijd nog een optimistische kant.

het uitgaan’. Ze zijn ook nauwelijks met elkaar opgegroeid. De twee broers

Hoe groot het probleem ook is, Karim ziet altijd nog een uitweg.’ Luchtig:

hebben dezelfde moeder en vader, maar Lee groeide op bij zijn moeder in

‘Bovendien blijf ik naast hem altijd een jonge vent. Hoe oud ik ook word, ik

Nederland, Noël vooral bij de familie van zijn vader op Curaçao. ‘Het voelde

blijf altijd zeven jaar jonger.’

niet alsof we elkaar weinig zagen voor ik naar Nederland kwam,’ zegt Noël. ‘We zagen elkaar minstens één keer per jaar.’ ‘Ik wist dat ik altijd bij m’n broer kon aankomen, als ik weer met m’n grote bek ruzie had gemaakt bijvoorbeeld,’ zegt Lee. ‘Ik heb ook een tijdje bij hem gewoond toen ik geen huis had.’ Noël: ‘Ruzies zijn er altijd. Maar dat is geen reden om ermee te kappen.’ De broers komen uit een Antilliaanse constellatie. Moeder kreeg tien kinderen, ‘daar heeft ze vierentwintig jaar over gedaan’. Bij de negen jongens en één meisje waren drie mannen betrokken. Van de eerste man kreeg ze twee kinderen, van de tweede vijf, ‘dat waren samen de Daltons’, van de derde drie. ‘Daar horen wij bij. En wij dragen haar achternaam. Tegen die tijd was ze erachter dat dat beter was.’ Moeder Yvonne was de spil van de familie tot ze zes jaar geleden overleed. Ook al lagen de leeftijden van broers en zus ver uit elkaar, hadden sommigen niet eens bij elkaar in huis gewoond, toch waren ze hecht. ‘Met kerst, met haar verjaardag, dan was iedereen er. Met aanhang, met kinderen,’ zegt Lee. Toen ze ziek werd zorgden de broers voor haar. ‘Oudere broers Jarrod en Vynot maakten schema’s, wie wanneer langskwam,’ vertelt Noël. Lee: ‘Ik werd best wel ontzien. Ik ben er toen voor weggerend. Zat veel in Amsterdam, ging zes dagen in de week uit.’ Noël: ‘Dat wisten we.’ Noël: ‘Ik heb het idee dat onze broers die op Curaçao wonen hechter met elkaar omgaan dan wij hier in Nederland. Maar wij kijken toch allemaal dezelfde kant op. We zijn allemaal allochtonen in Nederland. We zijn gevormd door plekken, eten, een afwezige vader en natuurlijk door onze moeder.’ Lee lacht. ‘Zij zei altijd: “Niet lanterfanten!” Ik denk dat we daarom allemaal wel harde werkers zijn.’

‘

Hij is de bewaker van mijn verleden

’

Hakim Traïdia (54), theatermaker

Karim Traïdia (61), filmmaker

Momentous Climax

Mechanism of Creation

Daniel J. Ashes (31-34), fotograaf

maker van MC

Spacekees (30), rapper

et Spacekees en Daniel J. Ashes bij elkaar aan tafel, stel ze één vraag

Wie Linar Ogenia (28)

over hun jeugd en de anekdotes zijn niet te stoppen. Over de kastanje

Plaats Amsterdam

die Daniel tegen Kees z’n kop gooide, dat Daniel niet kan skiën (zegt

Is fysiek acteur, theatermaker

Kees, ‘dat kan ik wel heel goed,’ zegt Daniel), over dat Kees een gat in de slaapkamerdeur van Daniel trapte. Het gat zat er nog een tijd, maar waar de ruzie over ging? Geen idee. Daniel: ‘Onze zus zat een trap lager, wij hadden onze slaapkamer op dezelfde verdieping. Ik denk dat we daarom hecht waren. Wij zijn altijd wel echt maatjes geweest.’ Hoe dan? ‘Door elkaar verrot te slaan.’ Ze groeiden op in een welgesteld gezin, met een hardwerkende, vaak afwezige vader en een moeder die thuis zat met de thee. Waar dat huis precies stond, dat heeft Daniel liever niet in het verhaal. Net zo min als zijn afkomst en zijn geboortedatum. Hij is fotograaf (zie p. 31) en houdt van mysterie, ook in zijn fotografie. Kees is rapper, als Spacekees is hij ook een karakter. ‘Spacekees is mijn manier om te acteren. Verhaaltjes te vertellen,’ legt de echte Kees uit. Daniel: ‘Totaal geschifte verhaaltjes.’ Kees: ‘Ik vond schelden altijd al tof.’ Ook al woont Kees in Amersfoort en Daniel in Amsterdam, ze zijn nog steeds close. Komen vaak bij elkaar langs, hun vriendengroepen raken aan elkaar. Kees heeft een sleutel van Daniels appartement, ook zijn vrienden mogen er crashen. Echt feedback geven op elkaars werk doen ze niet. ‘Maar voor mij is het heel belangrijk dat Kees is zoals hij is, zo los,’ zegt Daniel. ‘Ik ben één en al controle. Door hem kan ik de dingen beter van de andere kant zien.’ Kees dartelt door het leven met muziek als leidraad. Niet bepaald de carrière met zekerheid waar de ouders op hoopten. Daniel: ‘Ik heb me ook wel eens zorgen over hem gemaakt, ja. Dan belde ik vaker om te horen of alles nog oké was.’ Kees begint aan een andere anekdote. Daniel: ‘Als onze vader zich zorgen maakt om Kees, dan belt hij mij. Om te vragen of ik niet met hem kan gaan praten.’ Kees babbelt verder. Behalve de controledrang van Daniel versus de losheid van Kees weet Daniel nog wel een tegenstelling. ‘Ik kan niet blowen. En Kees kan dat heel goed.’

‘

Ik heb me wel eens zorgen om hem gemaakt

’

Fotografie Sharon-Jane Dompig

Wat is een fysiek acteur? Ik heb de mimeopleiding gedaan, dus

Wat heb je met skates? Bij skaten heb je momenten dat je

ik ben mimespeler. Mensen denken daarbij aan zwijgend spel,

hoger kan gaan, of dat je valt. Met spelen is dat ook zo. Je

maar ik speel wel met tekst. Ik probeer verhalen te vertellen via

moet gebruikmaken van de onzekerheid, de obstakels. Wil je

beweging, woorden zijn de toevoeging.

er overheen springen of niet? Durf je van wankelheid gebruik

Seksverslaving is het thema van je volgende voorstelling.

te maken of niet?

Waarom? Vorig jaar maakte ik Tantric Room, een stuk over de

Wat als je je onverschrokkenheid verliest? Als je oud wordt?

mooie kanten van seks. Verleiding, opwinding. In de voorstelling

Mijn lichaam wordt misschien wel oud, maar mijn geest niet. Ik

De Laatste Dichters speelde ik iemand met seksverslaving, dat

denk dat ik als oude man nog steeds behoorlijk heen en weer

zette me aan het denken. Ik vind de negatieve kant interessant,

kan springen. En dat andere mensen zeggen: ‘woooaah, kijk die

hoe gaat zo iemand ermee om?

oude man gaan!’ Ja, ik denk dat ik later zeker zoiets ga horen.

Wanneer wist je: ik wil theater? Ik kan niet één moment noemen. In de eerste klas van de middelbare school zag ik een voorstelling van Made in da Shade, heel tof. Later, toen ik al veel met breakdance bezig was, zag ik een Franse breakdancevoorstelling waardoor ik zag wat ik al wist: breakdance hoeft niet alleen maar battelen en showen te zijn, breakdance kan ook een verhaal vertellen.

Linar Ogenia won met zijn eigen theatergroep Orange Guinea Pigs de theatermakerprijs tijdens Hollandse Nieuwe 2007. Hij speelde in De Laatste Dichters, dit najaar maakt hij een korte voorstelling bij MC in de serie Werktitels, te zien op 28 en 29 oktober.

Main Course

Magic Company

de wereld in één keuken ª Fotografie Dennis Branko

De Caribische keuken is een mengelmoes bij uitstek. Oorspronkelijke bewoners, kolonisten, slaven en arbeidsmigranten voegden allemaal iets toe. In Nederland gaat de ontwikkeling gewoon verder. Bij Toko 94 in Rotterdam bijvoorbeeld, en binnenkort in de keuken van Toko MC in Amsterdam.

eem roti. Typisch voorbeeld van een gerecht dat extra

En er is een merk dat de reepjes verkoopt onder het motto

denkt de eigenaar van Toko 94. Slaven moesten vaak koken

karakter kreeg door ver te reizen. Voor blanke Nederlanders

‘traditional American steak snack’. Het laat maar zien dat de

met de spullen die de plantage-eigenaren niet wilden eten,

is roti een Surinaams gerecht van pannenkoek met prutje,

ontwikkeling van gerechten nooit stopt en dat er op je bord

en dat maakte inventief. ‘Het is een arme keuken. De basis is

zomaar een imposante les in eeuwen immigratie kan liggen.

met simpele middelen iets lekkers maken. Bakbanaan kun je op

maar eigenlijk is roti een Hindiwoord voor brood. Het platte,

tientallen manieren klaarmaken. Geprakt, gestoomd, gefrituurd,

ronde brood werd meegenomen door de tienduizenden

Ook in Nederland gaat de ontwikkeling van de Caribische

Hindoestanen die vanaf 1873 door Nederlanders naar Suriname

keuken gewoon verder. Vijf jaar geleden opende Niels Neuborg

werden gehaald om te werken op de plantages na de afschaffing

in Rotterdam restaurant Toko 94. Zijn doel: de Caribische keuken

Bakbanaan, cassave, pompoen, het is allemaal voedzaam

van de slavernij. In Suriname ontwikkelde het gerecht zich

serveren met een nieuwe touch. Tijdens zijn studie geneeskunde

en vrij zwaar. ‘Neem de desserts, eindeloos veel verschillende

verder, om vervolgens over te waaien naar Nederland.

werkte hij in een Surinaams en in een Aziatisch fusionrestaurant.

toetjes en taarten zijn er, elk eiland heeft er wel een paar,’ zegt

‘Dat was me nog te veel afhaal, maar dan geserveerd op een

Neuborg. ‘Maar allemaal heel machtig. Wij doen er dan iets

bord,’ zegt Neuborg.

fris bij. IJs, of fruit. Ook hoofdgerechten maken we soms iets

Of proef het creoolse pom, dat van oorsprong waarschijnlijk een Joods aardappelgerecht is. De ovenschotel wordt in

zoet, zout. Voor kip geldt hetzelfde.’

Suriname met tajer gemaakt, een knol die geraspt wordt. Het

In Toko 94 laat hij de koks experimenteren met Caribische

luchtiger. Je moet toch rekening houden met de smaak van

recept is terechtgekomen bij de creoolse bevolking doordat de

gerechten. De pom met vis van Toko 94 zorgde voor heel wat

mensen hier. Geitenvlees is in de Cariben heel normaal, maar

Joodse plantagehouders al in de achttiende eeuw hun slaven

opgetrokken wenkbrauwen van Surinamers die kwamen eten.

dat zullen wij niet zo snel op de kaart zetten.’

in de huishouding opdracht gaven het gerecht te bereiden met

Pom, dat hoor je te maken met kip of zoutvlees, niet met vis.

Net als in Toko 94 in Rotterdam wil chef-kok Joey Macnack

tajer. Aardappels waren toen niet altijd voorhanden.

‘Eigenlijk is de vis in de pom heel traditioneel, maar dat zijn

in de tweede vestiging, Toko MC in Amsterdam, de Cariben in

Vooruit, nog een voorbeeld van een gerechtenmix: de

veel mensen vergeten,’ zegt Neuborg. ‘Bepaalde ingrediënten

de volle breedte op de menukaart zetten. Dus ook gerechten

IN OKTOBER OPENT TOKO MC

beroemde jerk uit Jamaica, dunne reepjes gerookt vlees. De

vervangen door iets lokaals of uit de Franse keuken, dat vinden

uit Haïti, Brazilië en Cuba. En natuurlijk cocktails, net als

bereidingswijze komt van de Indianen die er oorspronkelijk

we leuk. Of in gerechten uit andere delen van de wereld typisch

in Rotterdam. Niet alleen classics als mojito en caipirinha,

DE DEUREN VAN HET NIEUWE

woonden, ontsnapte slaven verfijnden de techniek en smaak.

Caribische ingrediënten verwerken als bakbanaan, cassave,

maar ook ‘tokologische’ mixen, zoals Poisson Gutu (wodka,

Doel van het marineren met pittige specerijen en het drogen

pompoen.’ De keuken leent zich volgens Neuborg extra goed

passievruchtpuree, verse passievrucht) en Strava Mule (wodka,

was om het vlees lang te kunnen bewaren, nuttig in een tijd

voor experimenten, omdat deze al fusion van zichzelf is.

gemberbier, verse aardbeien). ‘Maar we doen niet zo moeilijk

zonder koelkasten en 24/7 supermarkten.

‘Creools, Portugees, Frans, Indiaas, Brits, Braziliaans, ga zo maar

over die cocktails, Toko is niet zo’n upscale cocktailbar. We doen

door. Het mooie is dat elk eiland ook nog eens zijn eigen twist

het juist meer Caribisch, daar zijn cocktails gewoon bedoeld als

heeft, ook al gebruiken ze dezelfde basisingrediënten.’

refreshment, lekker aan het strand. De laagdrempeligheid van

Tegenwoordig hangt beef jerky in Amerika in zo ongeveer elk benzinestation, met smaken als teriyaki en honey pepper. Je kunt je tanden zelfs zetten in jerky van struisvogel en alligator.

De bewoners werden gedwongen tot creativiteit uit armoede,

een Slush Puppie, maar dan alcoholisch.’

RESTAURANT IN HET MC THEATER.

Magnificent Choices

Make Changes

vinylfreak lovesupreme heeft een missie. e

thiopische jazz, activistische spoken word, Afrikaanse

Hij draait nog wel eens in clubs, maar de hitjescultuur maakt

hiphop en ’n rondje Tupac voor de stoere jongens daar in

het lastig. En natuurlijk zijn eigen drang om goede muziek door

de hoek. Lovesupreme, echte naam Gaby Damude (34),

de oren van onwillige clubgangers te duwen. ‘Gelukkig wordt

heeft ‘een koppige missie’: muziek verspreiden. Niet de hitjes,

me soms gevraagd om de muziek te doen voor voorstellingen,

maar juist de prachtige nummers die rond dat hitje op het

of te draaien rond speciale programma’s. Dan blijken mijn

album staan. Een geschiedenisles, dat is voor hem een avondje

koppigheid en drang naar diepe shit toch iets op te leveren.’ Hij

draaien, hij is tevreden over een mixtape als deze verbanden

deed een aantal jaar de muziek bij spoken-word-programma

laat zien tussen artiesten, muziekstijlen, tijdsgewrichten.

Palabras in Paradiso. ‘Ging ik me iets meer verdiepen in soul

Hoeveel platen hij heeft wil vinylfreak Lovesupreme niet

en in spoken word op vinyl.’ Hij werkte met een Rotterdamse

zeggen. ‘Het gaat niet om cijfers.’ Maar hij verzamelt al

dansgroep samen om met muziek een sinistere stalinistische

zeker vijftien jaar. Tien jaar lang werkte hij in platenzaken, en

sfeer neer te zetten. ‘Weirde shit. Bleek ik dan toch al veel van

daar gaat het extra hard. Alles bestellen om te kijken of het

in mijn kast te hebben.’ Afgelopen jaar was de voorstelling De

tof genoeg is om te kopen. En in elke stad waar hij komt de

Laatste Dichters van MC Theater zijn grote uitdaging. ‘Daar ben

platenzaak in duiken. ‘Londen, Barcelona, Berlijn, Delft. Waar

ik helemaal ingedoken. Alles van The Last Poets proberen te

dan ook. Een platenzaak is ook de informatiestand. Waar zijn

vinden. Hun solodingen. Maar ook wat hen heeft beïnvloed, en

de toffe feesten, is er ergens een goede expo? Als je in een stad

wat eruit voortgekomen is.’ Tijdens de voorstelling, die 12 tot

in de juiste platenzaak terechtkomt, dan ben je thuis.’

en met 15 oktober in reprise gaat, zette hij live de platen op.

Dat de platenzaken verdwijnen, pffff breek hem de bek niet

Voorafgaand aan De Laatste Dichters bracht hij een mixtape

open. Dat doet pijn man. Hij zette een tijdje ‘MPFree’ op z’n

uit. ‘Als je een tijd met een periode bezig bent, dan krijg je

mixtapes. ‘Ik ga pas downloaden als de laatste zaak gesloten is.’

er een duidelijk beeld van. Het is een soort archeologisch

Maar waarom nog steeds vinyl? ‘Zo’n hoes, dat heeft gewoon

onderzoek, en elke plaat is een bouwsteen. Je luistert naar de

sfeer,’ de ogen van Lovesupreme glinsteren als hij verbeeldt

teksten, voelt de emotie. Begrijpt de verbanden, waarom die

hoe hij een plaat uit de bak pakt. ‘Klap, die hoes openen. Soms

muziek toen gemaakt werd.’ Lovesupreme laat een foto zien

lijkt ’ie helemaal nieuw. Soms is ’ie beschimmeld, besmeurd.

van een collage van alle platen die hij op de mixtape gebruikte.

Soms zitten er krassen op de plaat. Die geur. Het is spannend,

Van sommige slechts een zin of een maat. Nieuwe dingen,

het is leven, geschiedenis. Antiek.’ En dan het geluid. ‘Ik had

oude dingen, westerse muziek, Afrikaanse platen. Spoken

een liveopname in de openlucht van John Coltrane en Archie

word en muziek en toespraken. ‘Het is een beetje als sampelen.

Shepp op cd. Dat had ik voor iemand gebrand, die wilde er iets

Uit allemaal kleine stukjes maak je een nieuwe zin. Als je de

mee in een voorstelling. Kwam ik vlak daarna de plaat tegen.

stukjes op de juiste manier achter elkaar zet, dan zien mensen

Moest ik hebben natuurlijk. Dat verschil! Ik hoorde het waaien,

de connectie.’

hoorde muzikanten ademen, ineens was ik dáár. Ik schrok echt van het verschil met het cleane, glad getrokken geluid van de cd. Sindsdien wil ik jazz alleen maar op vinyl hebben.’

DJ Lovesupreme was te zien en te horen in de MC-voorstellingen Sleepwalking Democracy (2006), Conversations with Ice (2007) en De Laatste Dichters (2010). Hij maakte ook de mixtapes die de voorstellingen begeleidden.

Fotografie Daniel J. Ashes

Mingle Circle

Matter of Context

COLUMN Jeffrey Spalburg Cabaretier, acteur, comedian en schrijver

88 treden zweten 3112. Zoveel zijn het er. Ik heb ze geteld en één voor één met veel liefde weer terug de kast in gezet. Het is een aanslag op je huiskamer, je budget, om nog maar te zwijgen over je rug. Ik wachtte op mijn neefje van 17 dat me zou komen helpen. Omdat hij niet kwam opdagen heb ik alle 25 verhuisdozen vol maar zelf alle 88 treden naar boven gedragen. Waarom? Omdat ik gek ben. Gek op muziek. Gek op platen. In mijn volgestouwde platenkast zitten 25 vakken vol. Gerangschikt op genre en dan op artiest. Zodat ik al mijn favoriete nummers blindelings weet te vinden. Makkelijk is dat; je maakt een indeling en vervolgens weet je precies waar je wat hebt gelaten. Alleen: wat bepaalt eigenlijk welke indeling je maakt? Doe je Michael Jackson niet te kort om hem onder disco te plaatsen? Toch wel. Onder ‘pop’ dan maar? Dat vloekt weer met je Steely Dan-collectie. Whatabout ‘soul’? Dat heeft ’ie zeker, maar om hem nou naast James Brown te zetten... Dan gewoon in zijn eigen hokje. Verdient hij ook helemaal, maar dan heb ik weer geen plaats voor mijn andere platen... Daar zat ik dan op mijn vrije zaterdagochtend omringd door stapels lp’s en maxisingles die allemaal hun eigen plaats opeisen. Dit ging langer duren dan die paar uur die ik in gedachten had. Af en toe gleed er weer een plaat door mijn handen die ik lang niet had gehoord. Snel even opzetten. Als allereerste in mijn nieuwe huis had ik mijn installatie aangesloten. De snoeiharde snare van Just Ice’s ‘Cold Getting Dumb’ knalde tegen de kale muren van mijn verder nog lege woning. Ik bop mijn hoofd op de beat en hoor het getik van witte stofjes die plakken aan het zwarte vinyl. Waarom zijn al die platen eigenlijk zwart? Simpel: omdat alle muziek vroeger zwart was. En mijn collectie blijkbaar ook. Misschien moet ik er dan maar een groot zwart hokje van maken? Dat slaat ook nergens op; alsof alle zwarte mensen of artiesten hetzelfde zijn. Het begin van veel misverstanden. Ik schrik op van een harde zoemtoon die ik nog nooit gehoord heb op deze plaat. Het is de deurbel. Mijn neefje. Hij is toch nog gekomen. Ik doe de

Fotografie Daniel J. Ashes

“ ik durf steeds meer ”

Als zangeres was Senna succesvol maar onzeker. Via voorstellingen en scholingsweekenden van MC kreeg ze vertrouwen en een doel. ‘Ik wil theatermaker worden.’

en weekend lang kreeg ze les van de legendarische Last

breken. Op het poppodium voelde alles wat ik deed als routine,

Poet Abiodun Oyewole. Hoorde Senna Gourdou (29)

als namaak. Ik had het idee dat ik nooit echt contact had met

verhalen van een man die zoveel mensen bereikte met zijn

het publiek.’ Op haar zeventiende toerde ze al met bands het

strijdbare gedichten, wiens ritmische voordracht later hiphop

land rond. ‘Eigenlijk waren er altijd anderen geweest die mij

mijn hele platenkast die hij zo net zonder al te veel problemen alle 88 treden

zou beïnvloeden. Ze leerde er vooral dat ze ondanks haar

vertelden wat ik moest doen. Toen ik een eigen album moest

naar boven heeft gedragen. En dat in één keer. ‘Wil je wat drinken?’, vraag ik.

onzekerheden best veel weet en kan. ‘Ik dacht nooit van mezelf

maken, raakte ik daarin verstrikt,’ zegt Senna. ‘Om weer in het

‘Is cool’, zegt ’ie. Terwijl ik vanuit de keuken de woonkamer weer inkom is hij al

dat ik dichter was, ook al schreef ik al jaren liedjes. Maar tijdens

hier en nu te raken, die realness te voelen, te weten wie ik was,

begonnen met het inruimen van mijn kast. Gewoon, zonder te veel na te denken.

dat weekend dacht ik: ja, natuurlijk ben ik een poet,’ zegt Senna.

had ik een totaal andere omgeving nodig.’

voordeur open en daar staat hij met zijn sneaks, zijn rugtas en zijn twee witte oordopjes. ‘Sorry oom, bus gemist.’ ‘No problem’, zeg ik. Vol trots laat hij zijn nieuw iPod zien. 160 gig. ‘160 gig?!?’ ‘Yep’, zegt hij. ‘40.000 nummers.’ Oftewel:

Ik ben trots op hem, de iPod-generatie denkt niet in hokjes. Fotografie Jean van Lingen

SPIEKERBOKS

Al een paar jaar speelt ze in voorstellingen van MC. Ze zong,

Die omgeving vond ze in het theater, in de repetitieruimte

danste, acteerde. Sinds vorig jaar zit ze ook in het selecte clubje

waar ze zich kwetsbaar moest opstellen, haar gevoel moest

waar MC elk kwartaal een scholingsweekend voor organiseert.

tonen. Ze leerde er dat ook in routine vrijheid kan zitten. Senna

Een ervaren persoon uit de theaterwereld, de master, geeft een

was een van de actrices in de voorstelling BH, die ze meer dan

weekend lang les, deelt ervaringen, gaat met de jonge makers

dertig keer speelde. ‘In een voorstelling zitten een heleboel

in de studio aan de slag. Steeds ligt de nadruk op iets anders.

afspraken. Tussen de acteurs, de technici. Maar door de manier

Dichten, improviseren, regisseren, beweging.

waarop je de afspraak ingaat, kan er toch elke keer een andere

Senna gaf zelf bij MC aan dat zij behoefte had aan verdieping,

PREMIÈRE 4 NOVEMBER IN HET MC THEATER TOURNEE TM MEI 2011

Jeffrey Spalburg is terug. Na het succes van zijn eerste cabaretsolo Brommerskiek’n speelt hij nu Spiekerboks. Zijn nieuwe cabaretvoorstelling over spijkerbroeken en subwoofers, høken en hiphop, maar vooral over vrouwen, vrouwen en vrouwen.

uitkomst zijn.’

dat ze meer wilde dan alleen spelen. MC zag diezelfde behoefte

Bij MC ontwikkelde Senna zich van zangeres en danseres tot

ook bij andere spelers en makers en begon de scholings-

een allround performer. ‘Het mooie van MC is dat het achter je

weekenden.

gaat staan, ook al weet je zelf nog niet precies wat je wilt.’ Nu

‘Ik ben autodidact, en soms maakt me dat onzeker. Denk ik

weet ze het wel. ‘Ik wil zelf voorstellingen kunnen maken, solo

dat ik dingen minder goed weet, denk ik dat ik geen recht van

en in groepsverband. Ik heb steeds meer durf gekregen, en bij

spreken heb,’ zegt Senna. ‘Maar tijdens die weekenden merk ik

de gedachte dat ik ooit weer een album ga maken voel ik me

dat ik wel weet waar ik over praat.’

al zoveel zekerder.’ Een concept voor haar debuutalbum heeft

Eigenlijk zou Senna een beroemde zangeres worden. Daar

ze ook al. ‘Dat lijkt me echt kicken: bij mijn eerste voorstelling

was ze naar op weg, met een hit met Pete Philly & Perquisite,

liedjes maken en daar een cd van uitbrengen. Niet alleen

een eigen band, veel optredens, en een goed ontvangen EP.

als soundtrack, maar dat de hele spanningsboog en het hele

Maar het album kreeg ze er niet uit geperst. ‘Ik kwam via hiphop

verhaal van de voorstelling ook terugkomen op het album.’

de muziek binnen en het lukte niet om uit dat stramien los te

de levende stad

Fotografie Christian Kryl @ dutch photo collective

OVERHOEKS/SHELLTERREIN – AMSTERDAM NOORD

Steden groeien, krimpen, veranderen. Bekijk de stad vanuit de lucht en je ziet haar pulseren. Krimpen, uitdijen, vibreren. De stad is

Vanaf 1914 stonden de kantoren en de laboratoria van Shell tegenover het Centraal Station, aan de overkant van het IJ. Toen Shell

een orgaan met steeds nieuwe kwabjes, die verbonden worden door steeds nieuwe aderen. De stad is een kluwen cellen die zichzelf

eind vorige eeuw wilde moderniseren verkocht de oliemaatschappij twintig hectare van haar grond aan de gemeente. In september

blijven splitsen, zichzelf vernieuwen, van kleur verschieten en van functie veranderen. De oude industrieterreinen in de steden worden

2009 nam Shell haar nieuwe gebouwen even verderop naar het westen in gebruik. Nieuwe woningen langs het IJ waren toen al in

met veel plannenmakerij getransformeerd. Jaren van ambtelijke notities, actiecomités, grondsanering en financieringsplaatjes gaan

aanbouw, de Tolhuistuin was voor iedereen opengesteld. ‘De Strip’, zoals een deel van het oude Shellterrein door plannenmakers is

aan de fysieke verandering vooraf. Maar na tien, twintig jaar zit er een sportschool in de oude fabriek, wordt er gebeeldhouwd in

genoemd, moet de komende jaren veranderen van een puinbak tot een rij luxe flats. De karakteristieke toren aan het IJ blijft staan.

Meaningful Chemistry

een scheepsloods, heeft creatieve industrie het teer en gehamer vervangen. Als de transformatie voltooid is staat er een flat op de plek waar ooit chemisch onderzoek werd gedaan, is een oude gasfabriek een cultuurpark geworden.

Media Changing

Mental Charisma

Mentality Change

NDSM-TERREIN – AMSTERDAM-NOORD

OOSTPOORT/OOSTERGASFABRIEK – AMSTERDAM-OOST

De werf van de Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij was in bedrijf tussen 1919 en 1984. Het oostelijke deel van het

De Oostergasfabriek is in gebruik geweest van 1885 tot 1923: toen waren de straatlantaarns overgegaan op elektriciteit en was er

terrein werd na verloop van tijd in bezit genomen door kunstenaars. Het stadsdeel herontwikkelde vervolgens de Scheepsbouwloods

minder gas nodig. Tot 1962 werden er nog delen gebruikt als verdeelstation van gas. Enkele gebouwen van de fabriek staan er nog.

en scheepshellingen tot broedplaatsen voor kunstenaars. Er kwamen tijdelijke containerwoningen voor studenten, MTV vestigde

De ammoniakfabriek op het terrein werd in de jaren twintig al verbouwd tot dierenasiel dat er tientallen jaren zat. Sportfondsenbad

zich in de oude Timmerwerkplaats en het Kraanspoor werd een gebouw voor creatieve bedrijven.

Oost kwam in de koolgasstokerij, de fabriekshallen zijn in de loop der jaren gebruikt als melkfabriek, tramremise en school. Een

De gemeente wil nu de rauwe uitstraling van het terrein behouden. De scheepshellingen blijven, nieuwbouw moet extra bedrijvigheid

gashouder werd een ronde sporthal.

trekken. In het westelijke deel en rond de havenkom moet een mix komen: woningen, kantoren, winkels, horeca en cultuur.

In 2004 kwamen er radicale plannen voor het terrein. Grootse grondsanering, veel sloop en veel vernieuwing. Het nieuwe stadsdeelkantoor en een school staan er inmiddels, de voormalige melkfabriek is een chique sportschool geworden. De komende jaren wordt de rest van het terrein gevuld met een hele nieuwe woon- en werkwijk.

Mission Consciousness

Million Concepts

maker van MC

Wie Samora Bergtop (31) en Marie-Christine Op den Kelder (31) Plaats Amsterdam Zijn samen met Heleen Rol tg RAUWSTER

WESTERGASFABRIEK – AMSTERDAM-WEST De bordjes die het zwemmen verbieden in de sloot tussen de Haarlemmerweg en de Zuiveringshallen herinneren nog aan de vervuilende gasfabriek die ooit in de gebouwen zat. In 1883 ging de fabriek open, tot in de jaren zestig van de vorige eeuw werd er gas geproduceerd voor de bewoners van Amsterdam. Het terrein verviel tot opslagplek, vanaf 1993 trokken kunstenaars en creatieven in de leegstaande fabriek. Na een uitgebreide grondsanering werden de gebouwen stuk voor stuk opgeknapt en kregen ze een nieuwe bestemming: cultuur, horeca, creatieve bedrijven. De laatste fase, de verbouwing van het westelijke deel van de Zuiveringshal, is bijna voltooid. In oktober gaat daar het MC Theater officieel open. Fotografie Sharon-Jane Dompig

Wat is RAUWSTER? Een theatergroep die verhalen met

Vertel. We maken een tweeluik over idealen. Het eerste stuk,

universele thema’s als liefde en verlies wil vertellen, maar dan

Ons eigen Wunderland, spelen we dit jaar en gaat over twee

via verhalen van nu. Dus geen Tsjechov, hoe mooi het ook is.

vrouwen die idealisme zien in welvaart, succes en erkenning.

We zijn in 2005 begonnen en proberen een publiek te bereiken

Ze zien zichzelf als product. Tja, dit gaat ook over Facebook.

dat, klinkt hard misschien, niet alleen maar blank en oud is.

Daar zitten jullie toch zeker ook op? Ja, wij facebooken ook

Lukt dat? Nou, we hebben inmiddels wel geleerd dat je met

heel veel. Dat is ook een inspiratiebron, net als YouTube, blogs,

theater nooit iedereen kunt bereiken. Maar het lukt wel om

filmpjes. We schrijven teksten op de laptop, het is het ding

voor mensen te spelen die niet dagelijks theater ademen.

waarop we creëren. En op de toneelvloer natuurlijk.

Waar ging jullie vorige voorstelling over? Dat was Storie en

Wat doet de pop op de foto? Samora: het is een Afrikaanse

het ging over de spirituele zoektocht waar iedereen maar

pop. Ik raak vooral geïnspireerd door dingen uit het buitenland.

mee bezig is, en of de essentie waar we naar zoeken ook in

Ze laten je op een andere manier kijken naar je eigen vierkante

de oude verhalen te vinden is, in plaats van in zelfhulpboeken.

meter.

We maakten de voorstelling met de tachtig jaar oude Surinaamse verhalenverteller Guillaume Pool. Hij concludeerde uiteindelijk over ons: ‘Jullie durven niet meer saai te zijn.’ Nogal confronterend. Maar het heeft ons wel aan het denken gezet en die gedachten komen terug in onze volgende stukken.

Toneelgroep Rauwster is sinds 2009 verbonden aan MC. In 2008 maakte Rauwster de voorstelling Storie. Ons eigen Wunderland speelt van 14 t/m 19 september in het MC Theater.

Tientallen mixtapes en soundtracks bracht Made in da Shade en daarna

Op deze foto zijn afgebeeld van links naar rechts: Ånne (.nuClarity),

MC uit in de loop der jaren. Met muzikanten als Big Boy Caprice, Colin

Juiceisdunaam (Colombiaanse Bloedgroep), Joya Mooi, Terilekst (Kohfie

‘Kyteman’ Benders, Pete Philly, Delic, C-mon & Kypski, Kubus, Nobody

Konnect), Lucien (.nuClarity), Jiggy Djé (Kohfie Konnect), MC FIT

Beats the Drum, Zwart Licht, FS Green, Full Crate, SirOJ en Duvelduvel.

(Flinke Namen), Tenshun (Kohfie Konnect), Sef (Flinke Namen), RFx, The Flexican (Flinke Namen), Murth (Flinke Namen), Darin G (Colombiaanse

Fotografie Daniel J. Ashes

Bloedgroep), Senna, NAV, Typhoon en Afu Sensi.

Most Crucial

My Choice

Illustratie Brian Elstak

Suzan-Lori Parks (47) is schrijfster van toneelstukken, boeken, filmscripts en gitaarliedjes. Voor haar toneelstuk Topdog/Underdog kreeg de Amerikaanse in 2002 de Pulitzer Prize voor drama. ‘Vroeger vond ik theatertypes vervelende mensen.’

“ theater is als corduroy, stug en met rimpels ”

Wat bleek er leuk aan schrijven voor theater?

dat ze tijdens de voorstelling gaan zitten denken “hmmmm wat

van Topdog/Underdog, en dat kan natuurlijk. Al is het fluweel en

zich:

‘Ik houd van schrijven, van alle vormen van schrijven. Ik houd

zou de schrijver nu met dit stuk bedoeld hebben”, maar dat de

corduroy, film is smooth, theater stugger, met rimpels.’

performance, levende mensen, schrijfkunst, prachtige beelden,

ervan dat je zelf iets maakt, en het mooie van theater vind ik dat

vaak muziek en soms dans. Theater gaat over het leven, het

je met andere mensen iets kunt maken, iedereen kan meedoen.

geeft ons de mogelijkheid om het leven te onderzoeken. Het is

Je kunt iemand vragen om de acteur te zijn, iemand anders de

Welke trucs gebruikt u in uw stukken om mensen aan te

terwijl het einde van Topdog/Underdog verschrikkelijk is.

spannend, opwindend om de acteurs te zien spelen, live! Bij film

regisseur, weer een ander maakt het decor of doet het licht. En

zetten tot denken?

Wat gaan ze daarmee doen?

weet je: dat is allemaal al achter de rug, iedereen in die film is

dan vraag je een heleboel mensen om te komen kijken. Het is

‘Hmmmm….Mijn verhalen zijn altijd vrij simpel. Topdog/

‘Oh nee, een happy ending maken van iets wat geen happy

alweer met iets anders bezig, of dood… zoals Heath Ledger, God

een ervaring met een team, met een groep, en dat maakt het zo

Underdog gaat over twee broers die het niet goed met elkaar

ending heeft is misdadig. Omdat het belangrijk is om de

hebbe zijn ziel. Maar in het theater ademen ze terwijl jij ademt,

leuk. Als schrijver moet je je heel direct tot anderen verhouden.

kunnen vinden. Dat is het simpele verhaal. Ik houd niet van te

waarheid te vertellen. Het is belangrijk om eerlijk te zijn en te

spreken ze terwijl jij luistert.’

Dat is soms natuurlijk ook gedoe.’

veel en te moeilijk. Ik wil dat het stuk mensen aanmoedigt om

vertellen wat er werkelijk aan de hand is. Ik weet het wel, overal

over hun eigen leven te denken. Over hoe de geschiedenis hen

waar ik kom zeggen mensen: “Topdog/Underdog is zooo zielig!

Wat vindt u mooi aan theater? ‘Theater

een

spiegel.

Theater

heeft

alles

kijkers hun eigen gedachten hebben.’ De meeste Amerikaanse films hebben een happy ending,

Waarom begon u voor het theater te schrijven?

Bij een roman heb je niemand nodig?

altijd achterna zit en altijd voor hen ligt. Ik hoop dat mensen

Waarom moet het nou zo naar eindigen? Het is toch veel beter

‘Doordat James Baldwin, de grote schrijver, tegen mij zei:

‘Bij een roman is de lezer de acteur, de regisseur, de

over hun eigen issues gaan nadenken, en over hoe de wereld

als de broers op het einde weer vrienden zijn?”

probeer eens voor theater te schrijven. Ik volgde een vak bij hem

decorontwerper. De last van het werk komt op de schouders

op de universiteit, schreef korte verhalen. Als ik die voorlas in de

van de lezer. Bij film is het precies andersom, de kijker hoeft

les deed ik dat altijd heel geanimeerd, deed ik alle stemmen na.

helemaal niks te doen, die koopt een kaartje, gaat zitten en laat

Hoe bepaalt u welk medium u gaat gebruiken voor een

op en buigen ze voor het publiek. Twee mannen, met een heel

Eerst dacht ik: theater, gatver. Alle theatertypes die ik kende

alles over zich heen komen.

verhaal?

team, hebben samengewerkt om het publiek een mooie avond te bezorgen.’

ons altijd bedriegt.’

Maar iedereen moet wel beseffen dat het theater is. Want wat gebeurt er aan het einde van de avond? Dan staan beide acteurs

vond ik heel vervelend. Ze hebben allemaal de neiging om

Het theater dat ik maak - want er is natuurlijk een hoop gelikt

‘Ik kies niet, dat doet het verhaal. De roman waar ik nu aan

met van die geaffecteerde stemmen te praten, dragen van die

spul waarbij alles is ingevuld en opgeleukt en platgeslagen -

werk heeft altijd geroepen: “Joehoe, ik ben een roman!” En de

overdreven kleren. Maar James Baldwin zei het, dus ik ben het

probeert ergens in het midden te zitten. Dat theater probeert

toneelstukken altijd: “Ik ben een toneelstuk!” Zij weten zelf wat

gaan proberen.’

anderen te betrekken bij het stuk, ofwel als acteur of maker, of

ze zijn, zoals een babykrokodil ook weet dat hij een krokodil is

als kijker. De participatie van het publiek is superbelangrijk. Niet

en niet een kangoeroe. Er zijn mensen die een film willen maken

En het publiek praat na over de voorstelling. ‘Ook dat, ja natuurlijk! Helaas ben ik daar nooit bij, dus ik weet niet of dat ook echt gebeurt, maar dat is wel het mooiste.’

Mystical Connection

Mysterious Character

maker van MC

... Ik wil hard werken, risico’s nemen, en het enige wat jij weet uit te brengen, jij slappe modderfokkende bitchass baggerschijtende

Wie Aisa Winter (31) Plaats Amsterdam

zwarte piet, het enige dat jij weet uit te

Is acteur, theatermaker

brengen is een hoop slap gelul over hoe jij niet meer doet wat ik zo graag wil doen. ... Uit: Topdog / Underdog vertaling Maarten van Hinte

Topdog/Underdog is al vaker vertaald en in allerlei landen gespeeld. Bent u gaan kijken? ‘Nee joh, daar heb ik geen tijd voor, ik wil weer met nieuwe dingen bezig zijn. Maar fantastisch is het wel. Ik was toevallig in India toen daar twee verschillende producties speelden, toen ben ik wel gaan kijken. Dat was prachtig. Het is een hele eer.’ Is het niet raar dat andere mensen iets geheel nieuws maken van uw werk? ‘Dat is onderdeel van het schrijverschap. Catch en release, vangen en loslaten. Elke productie voegt weer iets nieuws toe

Fotografie Sharon-Jane Dompig

aan wat je hebt gecreëerd. Als je te veel aan je werk vasthoudt,

Wat vinden je ouders ervan dat je acteur bent? Ze zijn heel

mijn twaalfde heb ik in Suriname gewoond, daarna twaalf jaar

trots. Maar ik ben opgevoed met het idee dat je een diploma

in Rotterdam, de laatste jaren in Amsterdam. Eigenlijk was ik

moet halen om een goede baan te krijgen die goed betaalt.

nooit bezig met zwart-wit, tot ik op de Theaterschool kwam.

Mijn broers hebben ook heel goede banen, arts, advocaat, in

Daar was het ineens een ding, daar was ik ineens ‘het zwarte

Topdog/Underdog vertelt het verhaal van de twee broers Lincoln

de IT. Ik heb na de havo ook een jaar een juridische opleiding

meisje’. Daar ben ik boos en verdrietig over geweest.

en Booth. Van jongs af aan zijn de broers, verlaten door hun

gevolgd, maar ik werd er ongelukkig van.

Wat betekent het houtsnijwerk voor je? Het is een afbeelding

Hoe kwam je bij theater terecht? Door mijn moeder. Toen ik

van een koto misi, een vrouw in traditionele Surinaamse dracht.

met mijn opleiding was gestopt wist ik niet meer wat ik wilde.

Een creoolse vrouw, net als ik. Ik heb het gekocht toen ik na

Lincoln, de oudere broer, heeft het straatleven de rug toegekeerd

Mijn moeder kwam met een advertentie: acteurs gezocht

veertien jaar weer in Suriname was. Al op het vliegveld wist ik:

en verdient zijn brood als acteur in een historisch pretpark. Maar

voor

jongerengroep

dit is thuis. Ik heb zoveel mogelijk spullen mee teruggenomen.

toen hij nog hosselde, was hij ongeëvenaard. Nu wil Booth dat

die ook voorstellingen maakt voor instanties, over safe sex

Dit werk heb ik gewoon gekocht in zo’n verschrikkelijke

Lincoln hem de fijne kneepjes van het ‘vak’ leert, terwijl Lincoln

bijvoorbeeld, en die dan op scholen speelt. Ik deed auditie en

toeristenshop.

dan krijgt het werk geen kans om te groeien.’

TOPDOG / UNDERDOG ouders, op elkaar aangewezen, maar tegelijkertijd elkaars rivalen. Booth, de jongere broer, is een hosselaar en een kleine crimineel.

heeft gezworen ze nooit meer te beoefenen.

van Suzan-Lori Parks met Eric van Sauers en José Montoya

PREMIÈRE

Topdog/Underdog is een absurde, tragische, maar ook komische

24 FEBRUARI IN HET MC THEATER

voorstelling over broederschap. De versie van MC wordt vertolkt

TOURNEE TM 21 MEI 2010

door cabaretier en acteur Eric van Sauers en acteur en mc José Montoya. De regie is in handen van Maarten van Hinte.

Rotterdams

LEF.

Een

Rotterdamse

werd aangenomen. Later heb ik de Theaterschool in Amsterdam gedaan. Waar gaat je solovoorstelling dit jaar over? Over mijn Surinaamse roots, over mij. Ik weet dat sommige mensen

Aisa Winter is de komende twee jaar artist in residence bij MC.

zullen zeggen: ‘Oh nee, daar komt weer iemand met z’n zwarte

21 t/m 23 april 2011 is haar eerste presentatie in het MC theater.

issues.’ Maar die ‘zwarte issues’ die horen gewoon bij mij. Tot

RONDLEIDING DOOR HET THEATER

Bezoekers,

MCâ&#x20AC;&#x2122;ers

fotograaf

Atlynn Vrolijk geven een tour door het nieuwe MC Theater op het Westergasfabriekterrein. Het nieuwe gebouw in het oude gebouw werd ontworpen door Architectenbureau Koldeweij op basis van een eerder ontwerp van MOKO OMAHA.

babs in de foyer Fotografie Atlynn Vrolijk

niels in toko mc in aanbouw

marcia in de kleine studio

marisca in de theater zaal

christine in de theaterzaal hesdy in de grote studio

Multiple Choice

wel de muziek, niet de business Zwoele, volle stem in combinatie met een mooi gezicht. Maar popster wil Joya Mooi niet worden. ‘Ik heb niet echt bewijsdrang, ik hoef niet in de Fancy.’

Fotografie Daniel J. Ashes

Maak een rokerige zwart-witfoto van Joya en je ziet een

te maken voor de voorstelling BH, een stuk over het vrouwelijke

jazzzangeres uit de jaren twintig. Haar kroeshaar zit in een

schoonheidsideaal, gebaseerd op de documentaire van Sunny

hoog staartje, de schaarse sieraden zijn antiekig, haar jurkjes

Bergman. Het geheel werd de plaat Hard Melk, met soulfulle

vintage. Haar rustige, diepe stem neemt soepel jazzwendingen,

langzame tracks, maar ook uptempo nummers. Met een paar

maar een klassieke jazzzangeres is Joya Mooi niet.

gevoelige, persoonlijke teksten. Het album kreeg goede

carista in de nok

reacties, maar werd niet groots uitgebracht. Het deert haar niet. e

combineert

haar

donkere

stem

met

beats

van

Nederlandse hiphopproducers, als een van de weinige

‘Ik heb niet zo’n bewijsdrang, hoef niet zo nodig. Ik hoef niet in de Fancy.’

Nederlandse zangers. ‘In zorgvuldig gemaakte beats hoor

ik soms meer leven dan in een band die keurig muziekschema’s

Joya Mooi staat in de muziek zoals haar stem klinkt: natuurlijk,

speelt. Producers kunnen zo lang schaven aan één bepaald

soepel, maar een tikje afstandelijk. ‘Ik weet het, ik ben een

geluidje, kunnen klanken van de stad, de wind, het water in de

geluksvogel,’ lacht ze zelf. Waar anderen struggelen om iets

muziek verwerken. Vervolgens kunnen ze alle geluiden perfect

te bereiken in de muziek, om zelf een hele plaat te maken,

in balans brengen. Met een band met al die ego’s lukt die

komen de contacten, producers en optredens haar aanwaaien.

perfectie bijna nooit.’ Live treedt ze het liefst op met een dj voor

Ze kijkt naar haar eigen muziekcarrière als een buitenstaander.

de beats en muzikanten die de beats ondersteunen, die extra

Een manager? ‘Tja, ik vind dat moeilijk. Ik heb wel met een

leven geven aan het optreden. ‘Als ik optreed met muzikanten

paar mensen gepraat, maar zo iemand moet toch geld aan

erbij, dan durf ik meer. Dan kan ik zelf de muziek aansturen en

je verdienen. En dan moet je dus ook dingen doen waar je

reageren op het publiek.’

misschien niet zo’n zin in hebt.’

Pas negentien is ze, en toch heeft ze al muzikale wendingen achter de rug. Ze zwoer muziek af toen ze de jazzopleiding

Muziek trekt haar aan en stoot haar af. Eén op één voor

van het conservatorium verliet, om er vlak daarna weer aan te

vrienden zingen, dat durft ze niet. Te kwetsbaar, te dichtbij. Maar

beginnen. ‘De leraren gingen me steeds vertellen hoe ik jazz

optreden vindt ze steeds leuker. ‘Weet je, ik zou nooit alleen

moest zingen. Ik wist echt al wel wat. Had al tien jaar saxofoon

muziek willen doen. Dat lijkt me zo saai. Muziek is eigenlijk heel

gespeeld, mijn vader is jazztrompettist. Ik dacht: als het zo moet

makkelijk. Liedjes maken is een trucje, daarna is het steeds

in de muziekindustrie, dan hoeft het voor mij niet.’ Weg was de

hetzelfde.’ En dan weer die gulle lach. Want ze weet zelf ook

vrouw die als klein meisje jarenlang voor haar ouders verborgen

wel: hoeveel bezwaren ook, ze stopt nooit meer met zingen.

hield dat ze zong in haar slaapkamer. ‘Ik wist: ik ga nooit meer muziek maken.’ Nog geen vijf maanden later was het weer zo ver. De mensen van MC, waar ze stage liep, haalden haar over om de soundtrack

Het album Hard Melk van Joya Mooi is verkrijgbaar in de i-Tunes Store en de betere platenzaak.

Million Colours

Tjon Rockon – maakte bij MC de voorstelling

Tweets van Kempi, rapper uit Eindhoven en getekend

Double Dong over een rapper die worstelt met zijn

op het label Top Notch, op 5 augustus dit jaar:

homoseksualiteit. @MilouuuAdejong donder op met je hele ‘Ook in de Nederlandse hiphopscene is

#homovoorlichting ELK geloof verbied #Homos dit

homoseksualiteit een taboe. Voor ik de voorstelling

land prijst ze geef ze feesten. En nu nog #homoles!

begon te maken heb ik op een hiphopfeest aan rappers gevraagd wat ze vonden van homo’s

@michieldehoog als homo zyn normaal was poepte

en hiphop. Ik nam de antwoorden op met een

manne baby’s bud we don’t.

voicerecorder. Er kwamen heel felle reacties. Dat ik op

homo’s en hiphop

moest rotten, dat homo’s op moesten rotten. Dat het

Nu gaan me zoontjes na school komen er een paar

wijven zijn en dat wijven ook niet kunnen rappen. Niet

mense uitleggen over #Batties. En als ik r me mening

iedereen reageerde zo, dat wil ik er wel bij zeggen.

over geef moet ik weg!

Afgelopen jaar hebben we de voorstelling een aantal keer gespeeld en ik merkte dat het discussie oplevert.

P.S: homo’s zyn mensen als ‘mens’ respecteer ik hun,

Veel mensen weten überhaupt niet dat er in Amerika

ma ik sta nie 8ter hun #homopraktyken (sorry)

zoiets als een gay hiphop community bestaat. Als we Double Dong weer gaan spelen wil ik nagesprekken

Ik vind dat je kinderen moet #leren dat homo zyn

organiseren. Het lijkt me interessant om de discussie

#onnatuurlijk is en #verboden van God...(Het is nie

over homo’s en hiphop te voeren. En ik vraag me af

dat je iets steelt omdat je honger heb)

wanneer de eerste gay mc in Nederland uit de kast komt.’

www.twitter.com/TisssKempi

Saul van Stapele – hiphopjournalist voor onder meer

Joost van Bellen, dj en feesten festivalorganisator.

NRC.

Zelf gay.

‘De hiphopcultuur bestaat grotendeels uit de

‘Ik heb hiphop altijd links laten liggen omdat het anti-

Amerikaanse straatcultuur, en die is weer gebaseerd

gay was. Dat zag je al aan de clips. Zoveel machismo,

op de Afro-Caribische cultuur. In die cultuur

soms homofoob. Datzelfde geldt voor dancehall en

wordt homoseksualiteit als een zwakte gezien.

reggae. Er waren uitzonderingen natuurlijk, zoals

In de straatcultuur is het heel belangrijk om je

Tribe Called Quest. Maar over het algemeen heb ik

mannelijkheid te onderstrepen. Alleen al geassocieerd

toch altijd het gevoel “hiphop is anti-ik”, net zoals

Homo’s en hipop gaan niet samen. Rappers doen

worden met een homo tast je mannelijkheid aan.

zwarte mensen over country & western kunnen

er alles aan om te voorkomen dat iemand ze van

Als je de street credibility van een ander wilt

denken dat het “anti-ik” is.

homoseksualiteit verdenkt en ook publiekelijk doet

ondermijnen, dan is homoseksualiteit suggereren de

Maar de laatste jaren is er wel verandering. Diplo en

regelmatig een rappende celeb homofobe uitspraken.

beste manier.

zijn Major Lazor-project zijn absoluut niet anti-gay.

Hoe groot is de homofobie in de hiphop eigenlijk? En

Rapper Beanie Sigel suggereerde een paar jaar

Diplo maakt ook minidocumentaires, een van de

waar komt het vandaan?

geleden dat Kanye West en Pharrell Williams homo

eerste die hij deed ging over gay rappers in New

zijn omdat ze zulke kleurrijke en stylish kleren dragen.

Orleans. Heel underground, heel cool. En Diplo is echt

En Kanye West, die toch behoorlijk progressief is,

groot, ook in de hiphopscene, dus dat hij zoiets doet

vond het nodig om dat later te ontkrachten.

zegt wel iets.

Ik denk niet dat iedereen zo antihomo is, en op

In Amerika zijn zoveel grote hiphopsterren die niet uit

intellectueler niveau wordt er echt wel over gepraat.

de kast komen, onder meer uit commercieel oogpunt.

Het spelletje van: er moeten toch homo’s zitten onder

Dat weet ik dan weer omdat ik mensen ken die

die rappers, vind ik een beetje vermoeiend. Laat het

mensen kennen. Wie ga ik niet zeggen, het is aan de

lekker aan die mensen of ze erover willen praten of

mensen zelf om dat publiekelijk te maken. Ik vind wel

niet.’

dat ze een verantwoordelijkheid hebben tegenover

Fotografie Jean van Lingen

jongeren. Ik vind het ook niet kunnen: liegen over wie je bent.’ De voorstelling Double Dong is te zien van 1 t/m 12 februari in het MC Theater.

maker van MC

Monumental Cornerstone

Make Connections

Wie Tjon Rockon (39) Plaats Rotterdam Is theatermaker en acteur

Fotografie Sharon-Jane Dompig

Wie is dat jongetje op de foto? Mijn zoon Rio. Hij inspireert

LEF, een jongerentheatergroep. Toen we een vergelijkbare

me, hij is heel levendig. Ik zie mezelf in hem terug, door hem

groep uit Atlanta op bezoek hadden besefte ik: ik kan hiervan

denk ik veel aan mijn eigen jeugd. Hij kijkt tegen mij op, maar

gaan leven. We repeteerden toen in een grote dansstudio. Onze

andersom is het ook zo. Ik wil een voorbeeld voor hem zijn. En

groep kwam binnen, en zij waren al bezig op te warmen. Er

ja, ik denk dat ik ook in theater beter mijn best doe omdat ik

heerste stilte en concentratie. Vergeleken met hen was wat wij

het goed wil doen voor hem.

deden kleuterschoolwerk.

Wanneer wist je dat je acteur wilde worden? Ruim tien jaar

Wat is er niet leuk aan theatermaker zijn? Je moet vaak alleen

geleden, in vergelijking met anderen best oud. Ik zat in een

vooruitwerken, concepten schrijven. Ik ben geen theatergroep

bandje, deed hier en daar wat raps en dansjes. Ik vond het leuk

in mijn eentje, dus ik moet andere mensen motiveren, ook als er

om samen te oefenen, de spanning in de kleedkamer en dan

nog geen geld is. Dat vind ik wel eens moeilijk.

een half uurtje lauwness. Ik kreeg de drang om meer te doen op het podium. Ik ben geen rapper of zo, dus ik moest iets anders vinden. Ik dacht: als ik me in een rol verplaats maak ik een kans

Tjon Rockon debuteerde in 2004 bij Made in da Shade als Tony

om te performen. Pas later ontdekte ik dat het ook mogelijk

Montana in de voorstelling Scarfaced. Twee jaar later zat hij in

was om als acteur en theatermaker verhalen te vertellen. Hoe heb je het toen aangepakt? Ik ben workshops gaan doen in Rotterdam. Na een jaar werd ik aangenomen bij Rotterdams

Kung Fu Hossel. In 2009 won zijn voorstelling Double Dong een prijs tijdens Hollandse Nieuwe. De voorstelling gaat in reprise van 1 t/m 12 februari 2011. Stills Daniel Porcedda

Mad Chemistry

Major Commitment

OEUVRE-TENTOONSTELLING

JEAN VAN LINGEN VANAF 17 OKTOBER 2010 Tori is het Surinaamse woord voor verhaal, de MC TORI is een zondagmiddag waar een (theater)maker het podium van MC overneemt om zijn eigen ‘tori’ te vertellen. Geïnspireerd door de actualiteit en persoonlijke fascinaties vult de verteller de middag met door hem uitgenodigde muzikanten, acteurs, dichters, filmmakers etc. Komend seizoen zijn de ‘tori-tellers’ onder meer Christine Otten en Senna Gourdou. Elke Tori wordt vastgelegd door fotograaf Jean van Lingen. Sinds 1984 is hij hoffotograaf van het multiculturele theater in Amsterdam. In het MC Theater is vanaf 17 oktober 2010 een oeuvre-tentoonstelling van hem te zien, samengesteld in samenwerking met het Theater Instituut Nederland.

IN HET MC THEATER

Magic Clash

Melt Conventions

COLUMN

makers van MC

Straight outta Oost Achter mij een pittoresk pleintje in Amsterdam-Oost. Voor mij een dikke stalen deur.

Johan van Aalst hoofd educatie bij MC

‘Au, what the… .’ Een dreumesje fietst met zijn driewieler tegen mijn enkels op. ‘Sorry meneer’, zegt hij. ‘Hij zei meneer tegen me’, denk ik. Ik geef het ventje een aai over z’n bol, draai me om naar de deur en net als ik aan wil bellen, wordt de deur van binnenuit geopend. ‘Kankermongool!’, galmt een overslaande puberstem van achter de deur. Een kale docent van rond de 40 – postuurtype A. Schwarzenegger – komt met Wie Edmee Loupatty (29) & Macarena Loma-Yevenes (30)

een rood aangelopen gezicht en z’n staart tussen de benen naar buiten gelopen.

Plaats Amsterdam

Gevolgd door twee jochies van, ik schat, een jaar of 15. ‘…die gast moet niet zo

Zijn samen Mac&Mee, creatief producenten

faya doen, ik zei toch dat ik geen tijd had voor huiswerkshizzle, heb andere shit te doen, bizniz weet je’, zegt één van hen. De jongen is een kopie van de dreumes die zojuist tegen me aanreed, alleen dan in een wat grotere uitvoering. ‘Waar zou het zijn misgegaan?’, vraag ik me af en betrap mezelf erop dat ik met een grote boog om de jongen heen loop terwijl ik naar binnen ga. Met het angstzweet op mijn voorhoofd sta ik in een kille gymzaal te wachten op de workshopdeelnemers. De school heeft mij uitgenodigd om een theaterworkshop te geven, en zoals altijd dacht ik: leuk! Maar nu… Ik zie de deurknop van de gymzaaldeur langzaam naar beneden gaan en met een onheilspellende piep gaat de deur tergend langzaam open. Veertien mini-50 Cent’s en één not-so-Lil’Kim komen binnen met een swagger waar Lil’Wayne schril bij afsteekt. Daar sta ik – postuurtype J. Carrey – dan. Ik stel mezelf enthousiast voor aan de leerlingen en dan... Dan gebeurt het. Ik sta oog in oog met de jongen die de Terminator uitschold voor kankermongool. ‘En wat is jouw naam?’ ‘Mo.’ ‘Welkom Mo, fijn dat je er bent’, hoor ik mezelf zeggen. Ik zet Gangstarr’s ‘Skills’ op en vraag: ‘Wat zijn jullie “skills” eigenlijk?’ ‘Ik ben heel goed in streetdance’, zegt Malika. ‘En ik in panna’, zegt Sharif. ‘En jij Mo?’, vraag ik. ‘Ik ben goed met woorden, weet je. Ik ben master in dissen.’ Ik kijk hem aan en lach ietwat nerveus. Ik vraag iedereen iets te maken waarin hun skill centraal staat. Malika maakt een strakke choreografie, Sharif een virtuoze bewegingsfrase met een onzichtbare

Fotografie Sharon-Jane Dompig

voetbal. En Mo? Mo schrijft een tekst die zich het beste laat omschrijven als een opsomming uit ‘De medische Encyclopedie der Terminale Ziektes’.

Wat is er creatief aan produceren? Hoe wij het doen, heel veel.

allebei toen we elkaar voor het eerst in de klas zagen: met dat

Ik geef Mo de opdracht een nieuwe tekst te schrijven waarin hij beschrijft wat hij

Alleen organiseren en regelen is niet altijd bevredigend dus

meisje wil ik hangen. We vermoeden dat het in andere grote

met zijn skill wil bereiken, zónder daarbij ook maar één scheldwoord te gebruiken.

zoeken wij altijd naar manieren om meer als maker een project

steden ook zo werkt: dat mensen los van afkomst, cultuur of

‘Tyft op’ is zijn reactie. Ik ga er niet op in en zie vanuit mijn ooghoek dat hij

aan te gaan. Wij kunnen niet rappen, zingen of acteren maar we

werk elkaar vinden.

opnieuw pen en papier heeft gepakt.

zijn wel makers. Wij zijn op zoek naar de juiste tools waarmee

Wat staat er op het schilderij? Onze vriendengroep van Mixin,

wij, vanuit ons vak, onze creativiteit kunnen uiten.

het online magazine dat we tien jaar geleden begonnen met

Ik vraag Mo zijn tekst voor te lezen.

Zoals MC’s Exchange? Ja. Dat hebben wij opgezet, dat is

vrienden van onze opleiding Communicatie. Het was een

haar voorstellingen en educatieactiviteiten

Mo wil zo snel mogelijk als rapper geld verdienen. ‘To support mi familia y’know’,

ons eerste project als makers. We gaan makers met allerlei

opdracht voor school, maar groeide uit tot iets groters. Mixin

scholieren laten zien dat theater niet iets

zegt hij. Zodat hij niet meer direct uit school tot ’s avonds laat bij zijn vader in de

kunstdisciplines

elkaar

was voor ons allemaal de deur naar de culturele wereld. We

ver van hun bed is, maar juist midden

zaak hoeft te werken. De klas luistert aandachtig en beloont zijn voordracht met

verbinden en samen een presentatie laten maken, of een boek

hebben er kunstenaars, muzikanten en theatergroepen door

in hun leven staat. Johan van Aalst

een luid applaus.

of een album, dat mogen zij weten. Omdat wij ervan uitgaan

leren kennen. Brian Elstak, ook van Mixin, maakte dit schilderij

ontwikkelt

Mo loopt rood aan en kijkt me recht in mijn ogen. Zijn blik is agressief.

dat stedelingen in Europa meer met elkaar gemeen hebben dan

naar een foto van ons.

‘Kanker…’ klinkt het uit zijn mond.

Amsterdammers en Nederlanders uit een gehucht.

Fotografie Sharon-Jane Dompig

MC vindt educatie belangrijk. MC wil met

bij

elke

grote

voorstelling

speciale lespakketten voor vmbo-t tot en met vwo. De pakketten kunnen gratis gedownload worden. Workshops worden ook op maat gemaakt.

uit

grote

Europese

steden

aan

Juist op het moment dat ik hem wil onderbreken, verschijnt er een glimlach op

Waarom denken jullie dat? We zien dat in onze eigen

zijn gezicht.

vriendengroep, en al bij ons twee. We hebben een totaal

‘… dope. Kankerdope, meneer..’

andere achtergrond, Edmee heeft een Molukse en Macarena een Chileense, en toch hebben we zoveel gemeen. Wisten we

Mac&Mee organiseren komend seizoen onder de noemer Mixin Creativity avonden die inhoudelijk linken aan het online platform www.mixin.nl. De avonden worden gehouden in MC Theater, de eerstvolgende is op zondag 19 december.

Minds Connect

Minds Changing

Naam Akel Akian (58) Beroep Regisseur en artistiek leider van Théâtre de la Mer Connectie met MC Sinds 2009 hebben Théâtre de la Mer en MC een uitwisselingsprogramma met workshops voor theatermakers, dansers en muzikanten. Welke stad voelt voor jou als thuis? ‘Marseille!’ Waarom? ‘Omdat ik toen ik hier voor het eerst kwam gegrepen werd door zo’n krachtige energie, een energie die overal was, vooral in de lucht. Een elektriciteit, bijna gewelddadig, die me onmiddellijk confronteerde met de werkelijkheid van de stad, met haar wijken, de grote straat Canebière, de oude haven…. Tegenwoordig weet ik dat ik deze stad werkelijk waardeer, mede dankzij die bevrijdende energie, gemaakt van afwijkingen Naam Sahr Ngaujah

en onbeschaamdheid. Hier is het normaal dat er van alles een

Beroep Theatermaker, speelt nu de hoofdrol in de succesvolle

tegenhanger is.

Broadwaymusical Fela!

Marseille is niet geboren uit het bloed van haat zoals Rome, maar

Connectie met MC Speelde in meerdere voorstellingen van

uit een romantische liefde tussen de Oud-Griekse zeevaarder

Made in da Shade (voorloper van MC), in 2007 produceerde

Protis en Gyptis, de schone jonge dochter van het hoofd van

MC zijn voorstelling Conversations with Ice op het Over het IJ

de lokale stam. Marseille is en blijft het verbond tussen het

Festival.

Westen en het Oosten, de haven naar de Oriënt. Het is een van de grootste mediterrane laboratoria van rassenvermengingen

Welke stad voelt voor jou als thuis? ‘Dat zijn er drie: Atlanta,

die geweest zijn en gaan komen.’

Amsterdam en Brooklyn.’ Wat is het ritme van Marseille? ‘Op sommige dagen is alles

ritme van de stad ª

Waarom? ‘Ze voelen als een mash up van classic 4Hero broken

aan Marseille kalm, plezierig, zonnig. Ze is onbezorgd, alsof ze

beats, het titelnummer van de Outkast plaat Aquemini en een

wiegt op de golven van de zee. Lui bijna! En dan zijn er dagen

bass heavy Avro Part tune, besprenkeld met een paar drupjes

waarop de stad gespannen is, waarop er gesnauwd wordt en

Dr. Kavorkian Drum ’n Bass.’

getoeterd. Waarop het verkeer hels is, de stad dichtslibt, de zee

Ritme, geur, klank. Elke stad is anders.

steden creëert specifieke soorten van interacties tussen mensen

De honderdduizenden, miljoenen inwoners spelen allemaal hun eigen partij in de kakofonie van de grote stad. Drie internationale connecties van MC vertellen over het geluid in hun straten.

tekeergaat, de wind blaast…. Het enige verschil met elders is Wat is het ritme van die steden? ‘Als een mooie zomerdag net

dat hier de mistral de wolken achternazit, waardoor de zon snel

voor het moment dat een zware onweersbui uit het niets over

terugkeert en dus ook de glimlach. In Marseille is er trouwens

de stad raast.’

een populaire uitdrukking: “Rustig aan in de ochtend, niet te snel in de middag”.’

Past dat ritme bij jouw ritme? ‘Ik denk het wel. Ik word sowieso

Naam Karlos Coleman

aangetrokken door het sublieme. Kijk naar links: orde, kijk naar

Beroep Educatiecoördinator bij het Theatre Royal Stratford

Past dat ritme bij jouw ritme? ‘Ja! Het is een ritme dat me

rechts: chaos.’

East in Londen

goed ligt. Het ritme beurt me op en zorgt voor evenwicht

Connectie met MC Een groep jonge makers van Theatre Royal

tussen de twee werelden in mij: het zuiden en het noorden. Ik

Hoe ruiken die steden? ‘Naar gefrituurd eten, copulerende

Stratford East werkte met MC aan de projecten No Way Home

kom trouwens uit het Marokkaanse Tanger, een stadje op het

bomen, vies water.’

(2007) en Final Hour (2008).

kruispunt tussen de Atlantische Oceaan en de Méditerranée.’

Hoe klinken die steden? ‘Gebel, getoeter, breaks, muziek.’

Welke stad voelt voor jou als thuis? ‘Londen.’

Wat is de geur van je stad? ‘Er zijn nogal wat geuren in

Waar woon je? ‘Brooklyn en Londen. De hele wereld is thuis

Waarom? ‘Wegens persoonlijke herinneringen.’

Marseille! Als eerste wandel je vroeg in de ochtend de

Wat vind je speciaal aan jouw steden? ‘De structuur van deze

Canebière af tot aan de oude haven, daar waait de lekkere geur van de zee je neus binnen, vermengd met vers gevangen vis

voor mij.’ Wat is het ritme van Londen? ‘Dat gaat van chaotische drum

die al uitgestald ligt voor de verkoop. Wandel weer terug over

’n bass tot soul.’

de Canebière omhoog naar de markt van Noailles, dan ruik je de geuren afkomstig uit Afrika en het Oosten. Kies daarna een

en hun omgeving. Het lijkt of de verschillende kruispunten een

Past dat ritme bij jouw ritme? ‘Nee. Maar ik zit toch in m’n eigen

plekje op een schaduwrijk terras van een goed restaurant, het

sterke invloed hebben op de cultuur in die steden. Op wie en

bubble.’

is tijd om een pastaga te drinken, zoals de mensen in Marseille pastis noemen. Met de smaak van anijs en de geur van kruiden

wat mensen tegenkomen op hun route naar hun werk, op hoe ze met elkaar omgaan, op wat voor mogelijkheden er zijn voor

Waar ruikt Londen naar? ‘Londen is stoffig. Ruikt stof ergens

uit de Provence. En dan is er natuurlijk nog de geur van de

ontspanning. Het meest ontroerend aan deze steden vind ik de

naar?’

dennennaalden en de vijgenbomen in de parken. De geur van tijm en rozemarijn die in de omliggende heuvels hangt. En de

mensen die er wonen.’ Wat is de klank van Londen? ‘Een elektronische zoem.’ Wat zou je tegen je steden willen zeggen? ‘Don’t be a stranger,

vlagen benzinelucht die de wind af en toe meeneemt vanaf de raffinaderijen van Shell. En er zijn de andere verhalen, uit

blijf hard werken, blijf hard plezier maken, maak tijd om de

Wat zou je tegen je stad willen zeggen? ‘Dank je wel voor alle

de wereld van de werklozen bijvoorbeeld, waarin de geur van

bloemetjes buiten te zetten.’

ervaringen, en dat je me terugnam toen ik je verlaten had.’

misère op elke straathoek hangt. Ook dat is Marseille.’

maker van MC

Most Crucial

Wie Alida Dors (33)

‘MAAK DINGEN OR DIE TRYIN’ HET BOEK VOORJAAR 2011

Plaats Amsterdam Is choreograaf, danser, performer

Hiphop of moderne dans? Ik heb een hiphopachtergrond,

vonden ze thuis. Studeren, dat was de bedoeling. Heb ik ook

hiphop is mijn taal, mijn vertrekpunt. Geschoolde moderne

keurig gedaan. Financiële economie. Toen ik dat diploma had

dansers zijn technisch heel goed, maar hiphopdansers hebben

dacht ik: en nu get of my back, ik ga een jaar doen wat ik leuk

een andere energie, hebben brutaliteit. Puur hiphop werd me

vind. En dat doe ik nu nog.

op een gegeven moment te beperkt. Al die regels van wat

Wat doe je in de hangmat? Tot rust komen. De hele dag door

wel en niet mag. Ik wil spelen met de codes. En dat kan in het

kunnen dingen je inspireren, iets raars op straat, iets wat je

theater.

leest. Op het moment dat je rust neemt komen die dingen terug,

Hoe kwam je in het theater terecht? Via het freelancecircuit

dan gaat het stromen. Ik heb meestal wel een notebook bij me

deed ik ook auditie voor stukken. En ik gaf les op een

trouwens, en ik heb inmiddels geaccepteerd dat er soms tijden

jeugdtheaterschool. Mensen vroegen me om choreografietjes

niets in komt te staan. Ik lig ook te weinig in mijn hangmat.

te maken en wilden heel wat anders dan de imagogedreven

Maar hij staat wel altijd klaar. Dat geeft ook rust.

heftige videoclipdansjes. Ik mocht er ook gevoeligheid laten zien, en lange spanningsbogen. Altijd danser willen worden? Ik vond het altijd leuk, met neven en nichten de banken aan de kant schuiven en bedenken wie er op welke beat inkomt. Toen ik twaalf was nam mijn vader me mee naar een voorstelling in Carré, een spektakel, zo prachtig. Toen wist ik: dat wil ik ook. Maar dat was niet de bedoeling,

Mixin is een online etalage voor muzikanten en kunstenaars uit Amsterdam en de wereld. Alida Dors krijgt twee jaar ‘lab-tijd’ bij MC om haar eigen stijl te

Inspiratiebron voor culturele

omnivoren. Uithangbord voor de kunst van het samplen en de artiesten die zich uiten in meer dan één vorm. En dat,

ontwikkelen. In het voorjaar van 2011 is haar eigen voorstelling

met ooit hiphop als basis, gesnoept uit net zoveel potjes als waar Kanye West zijn vingers in doopt. Muziek, film,

Handmade by Foot te zien van 12 t/m 23 april in het MC Theater.

videokunst, mode, en ja hoor natuurlijk kan er ook een post over architectuur voorbij komen. Je leest er wat de spelers, makers en muzikanten van MC nog meer doen. En waar die kunstenaars hun inspiratie vandaan halen. Mixin dus. www.mixin.nl

Magnetic Circuit

Motif Concrete

M agenda 2010-2011 DATUM

MC THEATER MC OP TOURNEE

LOCATIE

OKTOBER VR 1 OKT

AFROVIBES FESTIVAL

VR 1 OKT

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

NIJMEGEN, LINDENBERG THEATER

MAART TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20.30 U

WO 2 MAA TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20.30 U

DO 3 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20.30 U

VR 4 MAA

TALKSHOW OP DE BANK MET ….

KS, 19.30 U

TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20.30 U

ZA 5 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20.30 U

ZO 6 MAA

MC TORI

KS, 15.00 U

DI 1 MAA

WO 9 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

APELDOORN, SCHOUWBURG ORPHEUS

VR 11 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

DEN HAAG, THEATER AAN HET SPUI

ZA 12 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

ARNHEM, SCHOUWBURG ARNHEM

DI 15 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

VELDHOVEN, THEATER DE SCHALM

ZA 2 OKT

AFROVIBES FESTIVAL

WO 16 MAA

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

ARNHEM, POSTTHEATER

ZO 3 OKT

AFROVIBES FESTIVAL

VR 18 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

ALPHEN AAN DE RIJN, THEATER CASTELLUM

ZO 3 OKT

MC TORI

KS, 15.00 U

VR 18 MAA

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

EDE, CULTURA

ZA 19 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

AMSTELVEEN, SCHOUWBURG AMSTELVEEN

GS, 15.00 U

ZA 19 MAA

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

OOSTERHOUT, THEATER DE BUSSEL

DE LAATSTE DICHTERS / MC

TZ, 20.30 U

DO 24 MAA

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

APELDOORN, SCHOUWBURG ORPHEUS

WO 13 OKT DE LAATSTE DICHTERS / MC

TZ, 20.30 U

VR 25 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

WARMOND, HET TREFPUNT

DO 14 OKT DE LAATSTE DICHTERS / MC

TZ, 20.30 U

WO 30 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

HOORN, SCHOUWBURG HET PARK

WO 30 MAA

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

LELYSTAD, AGORA THEATER

DO 31 MAA

TOPDOG / UNDERDOG / MC

AMSTELVEEN, CULTUURCENTRUM GRIFFIOEN

VR 8 OKT ZO 10 OKT MC STUDIO SESSION / KERN KOPPEN DI 12 OKT

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

VOORBURG, THEATER DE TOBBE

VR 15 OKT

DE LAATSTE DICHTERS / MC

TZ, 20.30 U

ETUDE 3 / ALIDA DORS

GS, 21.00 U

ZA 16 OKT

OFFICIËLE OPENING MC THEATER

ZO 17 OKT

ETUDE 3 / ALIDA DORS

GS, 15.00 U

APRIL

OPENING EXPOSITIE JEAN VAN LINGEN

F, 16.00 U

VR 1 APR

NOOTDORP, CULTURA NOOTDORP

TOPDOG / UNDERDOG / MC

ZAANDAM, ZAANTHEATER

VR 22 OKT WERKTITEL / LINAR OGENIA

KS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

BEST, DE PRINSENHOF

ZA 2 APR

TOPDOG / UNDERDOG / MC

AMSTERDAM, BIJLMERPARKTHEATER

ZA 23 OKT WERKTITEL / LINAR OGENIA

KS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

BEST, DE PRINSENHOF

ZA 2 APR

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

DEN HAAG, THEATER PEPIJN

ZO 31 OKT

MC STUDIO SESSION / MO MUSIC ACTIVATION

ZO 3 APR

GS, 15.00 U

NOVEMBER

MC TORI

KS, 15.00 U

MA 4 APR

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

EINDHOVEN, PARKTHEATER

DO 7 APR

TOPDOG / UNDERDOG / MC

LEEUWARDEN, DE HARMONIE

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TZ, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

HOOFDDORP, HET OUDE RAADHUIS

WO 3 NOV SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TZ, 20.30 U

VR 8 APR

TOPDOG / UNDERDOG / MC

ALMERE, SCHOUWBURG ALMERE

HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

TOPDOG / UNDERDOG / MC

GOUDA, DE GOUDSE SCHOUWBURG

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

ROERMOND, THEATER HOTEL DE ORANJERIE

DI 2 NOV DO 4 NOV

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG P

TZ, 20.30 U

DI 12 APR

GS, 20.30 U

VR 5 NOV

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TZ, 20.30 U

ZA 6 NOV

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TZ, 20.30 U

WO 13 APR HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

GS, 20.30 U

ZO 7 NOV

MC TORI

KS, 15.00 U

DO 14 APR HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS P

GS, 20.30 U

TOPDOG / UNDERDOG / MC

ALKMAAR, THEATER DE VEST

WO 10 NOV

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

ENSCHEDE, STADSSCHOUWBURG ENSCHEDE

VR 15 APR

HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

GS, 20.30 U

DO 18 NOV OPEN LAB / ENGELENBAK

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

VLISSINGEN, HET ARSENAALTHEATER

ZA 16 APR

HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

GS, 20.30 U

TOPDOG / UNDERDOG / MC

EINDHOVEN, PARKTHEATER

VR 19 NOV OPEN LAB / ENGELENBAK

DI 19 APR

HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

GS, 20.30 U

TOPDOG / UNDERDOG / MC

DELFT, THEATER DE VESTE

DO 25 NOV

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

HUIZEN, DE BOERDERIJ

DECEMBER

WO 20 APR HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

GS, 20.30 U

DO 21 APR HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

GS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ 20.30 U

PRESENTATIE 1 / AISA WINTER

KS, 22.30 U

TILBURG, MIDI THEATER

ZO 5 DEC

MC TORI

KS, 15.00 U

DI 7 DEC

KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

VR 22 APR HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

WO 8 DEC KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ 20.30 U

GS, 20.30 U

PRESENTATIE 1 / AISA WINTER

KS, 22.30 U

VR 10 DEC KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

ZA 23 APR HANDMADE BY FOOT / ALIDA DORS

ZA 11 DEC

KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ 20.30 U

DI 14 DEC

KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

PRESENTATIE 1 / AISA WINTER

KS, 22.30 U

WO 15 DEC KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

ZA 23 APR RIGHTABOUTNOW

DO 16 DEC KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

WO 27 APR

TOPDOG / UNDERDOG / MC

IJSSELSTEIN, FULCOTHEATER

VR 17 DEC

KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

DO 28 APR

TOPDOG / UNDERDOG / MC

HAARLEM, STADSSCHOUWBURG HAARLEM

ZA 18 DEC

KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN

GS, 20.30 U

DO 28 APR

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

VENLO, DE MAASPOORT

ZO 19 DEC

MIXIN CREATIVITY

F, 15.00 U

DO 9 DEC

KWIKZILVER / KASPER KAPTEIJN P

GS, 20.30 U

MEI

JANUARI

DI 3 MEI

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

SITTARD, STADSSCHOUWBURG

DO 6 JAN

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

STADSKANAAL, THEATER GEERT TEIS

DO 5 MEI

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TZ, 20.30 U

VR 7 JAN

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

AMERSFOORT, THEATER DE LIEVE VROUW

VR 6 MEI

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TZ, 20.30 U

WO 12 JAN

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

KAMPEN, STADSGEHOORZAAL

ZA 7 MEI

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

TZ, 20.30 U

ZO 16 JAN

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

HORST, ‘T GASTHOÊS

ZO 8 MEI

MC TORI

KS, 15.00 U

DI 25 JAN

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

HILVERSUM, DE VORSTIN

DI 10 MEI

TOPDOG / UNDERDOG / MC

UTRECHT, STADSSCHOUWBURG

WO 26 JAN

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

ZWOLLE, THEATER ODEON

WO 11 MEI

TOPDOG / UNDERDOG / MC

UTRECHT, STADSSCHOUWBURG

VR 28 JAN WERKTITEL / LENNE KONING

KS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

AMSTELVEEN, CULTUURCENTRUM GRIFFIOEN

WO 18 MEI

TOPDOG / UNDERDOG / MC

ZOETERMEER, STADSSCHOUWBURG

ZA 29 JAN WERKTITEL / LENNE KONING

KS, 20.30 U

DO 19 MEI

TOPDOG / UNDERDOG / MC

ZOETERMEER, STADSSCHOUWBURG

ZA 21 MEI

TOPDOG / UNDERDOG / MC

AMSTERDAM, PODIUM MOZAÏEK

FEBRUARI

GS, 20.30 U

WO 25 MEI GLAZER / MC

GS, 20.30 U

DO 26 MEI GLAZER / MC P

GS, 20.30 U

DI 1 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / OMAR DAHMANI

DOUBLE DONG / TJON ROCKON

WO 2 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

DO 3 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

VR 4 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

UTRECHT, WERFTHEATER

ZA 5 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

UTRECHT, WERFTHEATER

ZO 6 FEB

MC TORI

KS, 15.00 U

JUNI

DI 8 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

WO 1 JUN

GLAZER / MC

GS, 20.30 U

WO 9 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

DO 2 JUN

GLAZER / MC

GS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

VR 3 JUN

GLAZER / MC

GS, 20.30 U

ZA 4 JUN

GLAZER / MC

GS, 20.30 U

ZO 5 JUN

MC TORI

KS, 15.00 U

DO 10 FEB ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

GLAZER / MC

DI 2 MEI

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

VR 11 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

ZA 12 FEB

ZAKA DE KLOOTZAK / DOUBLE DONG

GS, 20.30 U

ROSSUM, HAVEZATHE HET EVERLOO GRONINGEN, DE OOSTERPOORT

SPIJKENISSE, THEATER DE STOEP

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

ALMERE, SCHOUWBURG ALMERE

DO 17 FEB

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

HOUTEN, THEATER AAN DE SLINGER

VR 18 FEB

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

DIEMEN, THEATER DE OMVAL

DI 22 FEB

TOPDOG / UNDERDOG / MC

VR 27 MEI

GLAZER / MC

GS, 20.30 U

ZA 28 MEI

GLAZER / MC

GS, 20.30 U

DI 31 MEI

GLAZER / MC

GS, 20.30 U

Voor up to date informatie over de programmering van het MC Theater en de speeldata van voorstellingen: www.mconline.nl TICKETS Kaarten voor de voorstellingen in het MC Theater koop je via www.mconline.nl of reserveer je via telefoonnummer 020-606 5040 (maandag tm vrijdag 15:00 tot 17:00 u). Voor de voorstellingen van MC op tournee, kan je kaarten bestellen of reserveren bij de betreffende speelplek. Websites en telefoonnummers van de speelplek vind je ook op www.mconline.nl

TZ, 20:30 U

WO 23 FEB TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20:30 U

DO 24 FEB TOPDOG / UNDERDOG / MC P

TZ, 20:30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

VR 25 FEB TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20:30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

HOOGEVEEN, THEATER DE TAMBOER

ZA 26 FEB TOPDOG / UNDERDOG / MC

TZ, 20:30 U

SPIEKERBOKS / JEFFREY SPALBURG

AMSTERDAM. PODIUM MOZAÏEK

WINTERSWIJK, THEATER DE STORM

AZ ALLE ZALEN

KS KLEINE STUDIO

TZ THEATERZAAL

GS GROTE STUDIO

F FOYER

KS KLEINE STUDIO

P PREMIERE

Mixin’ Creativity

M team

ANOUK BRÜNING PRODUCTIE

ARJAN JAGER COMMUNICATIE

BRIAN ELSTAK COMMUNICATIE

CLAES MEIJER HOOFD TECHNIEK

DIRK BROER HOOFD PRODUCTIE

DONNA MULLER PRODUCTIE

EDMÉE LOUPATTY CREATIEF PRODUCENT

HESTER MOL HOOFD COMMUNICATIE & MARKETING

JANE BUSROPAN ADMINISTRATIE

JOANNA VAN DORP PROGRAMMERINGSCOÖRDINATOR

JOËLLE RAUS ASSISTENT ARTISTIEK LEIDER

JOHAN VAN AALST EDUCATIE

JOOST EVERS TECHNIEK

KATJA HIEMINGA ARTISTIEK TEAM

LUCIEN KEMBEL ALGEMEEN DIRECTEUR

MAARTEN VAN HINTE ARTISTIEK TEAM

MACARENA LOMA YEVENES CREATIEF PRODUCENT

MARJORIE BOSTON ARTISTIEK DIRECTEUR

MIKE VAN ALFEN ARTISTIEK TEAM

MONIQUE CARIS OFFICE MANAGER & PRODUCTIE

PAULETTE SMIT ARTISTIEK TEAM

TAMARA BAHIA KASSACOÖRDINATOR

TAMARA LE ROY PRODUCTIE

DICK HANEMAAYER RAAD VAN TOEZICHT

ILJA LINNEMEIJER RAAD VAN TOEZICHT

FRANK PEIJNENBURG RAAD VAN TOEZICHT

Uitgever MC

Het MC Magazine verschijnt ter

MC Theater

Concept & teksten Liedewij Loorbach

gelegenheid van de opening van

Polonceaukade 5

Grafisch ontwerp UNDOG.nl

het nieuwe MC Theater op het

1014 DA AMSTERDAM

Redactie Brian Elstak, Maarten van

Westergasfabriekterrein in Amsterdam

T: 020-6065050

Hinte, Liedewij Loorbach, Joya Mooi,

op 16 oktober 2010.

F: 020-6065060

Hester Mol

kassalijn: 020-6065040

Beeld Daniel J. Ashes, Dennis Branko,

Oplage 10.000 exemplaren

Imre Csany, Sharon-Jane Dompig,

Drukkerij Drukkerij Die Keure, België

www.mconline.nl

Brian Elstak, Christian Kryl, Jean

www.twitter.com/mconline

van Lingen, Carista Naömi, Daniel

www.facebook.com/mconline

Porcedda, Atlynn Vrolijk

theater is open!! CULTUURFABRIEK WESTERGASFABRIEK