MC MAGAZINE № 4 by MC Theater

MC MAGAZINE NR. 4 NAJAAR 2012

extremisme Witte panters JONGE producers

EEN UITGAVE VAN MC THEATER

MC MAGAZINE

editorial Is er geen geld meer voor productiehuizen? Jammer, maar MC geeft niet op. Mooie dingen willen we laten zien, dus gaan wij zelf meer geld genereren om toch die mooie producties te

magazine content extremisme: hoe ver kun je gaan voor idealen? 6

tonen. We zijn doordouwers. De theatermakers van Slapelozen laten zich ook niet stoppen door beren op de weg. In september maken ze met maar liefst tachtig Amsterdammers een voorstelling over het Nederland van nu. Een aantal spelers staat als strooigoed door dit magazine. Doorzetters zijn ook de hoofdpersonen uit de debuutroman

Vergiffenis: de kunst van Zuid-Afrika 14

Witte panters van hiphopjournalist Saul van Stapele. De blanke J.J. en John uit Blankeveen kozen Tupac om inhoud te geven aan hun leven, pas in de gevangenis komt de twijfel. We zijn trots dat we je in dit magazine al een deel mogen laten lezen. De jongens van Dekmantel hebben hun dromen nagejaagd, hard gewerkt en nu een bewonderenswaardige feestmachine opgezet in Amsterdam en daarbuiten. Op pagina 32 en 33 lees

Een schelp in je hoofd -

je hoe hun dat is gelukt. Ook de producers die in een fotoserie

over een kind en de dood

zijn afgebeeld in dit Magazine hebben het over volhouden.

The Flexican zat in een creatieve dip, maar heeft zichzelf eruit gelezen. De hardliners over wie Monique van der Werff haar voorstelling maakt, zijn met hun vastberadenheid een grens overgegaan. Anders

Breivik,

Muriel

Degauque

Tanja

Nijmeijer

vermorzelden anderen in de jacht naar hun ideale maatschappij.

Witte panters -

Wetenschapper Jacquelien van Stekelenburg vertelt hoe het

debuutroman van Saul van Stapele

kan dat mensen bereid raken te doden voor hun utopie.

VR 5 TM ZO 14 OKTOBER 2012 IN HET MC THEATER TICKETS € 18,50 / € 16,00 (STADSPAS, 65+, CJP) VIA WWW.MCONLINE.NL

Lijnrecht daartegenover staat het verhaal van de ouders van Amy Biehl, het Amerikaanse meisje dat op de vooravond van de eerste democratische verkiezingen in Zuid-Afrika werd vermoord in een township. De ouders wilden geen vergelding, de ouders schonken vergiffenis. De ouders wilden niet afbreken, maar opbouwen en helpen het ideaal van hun dochter, een gelijkwaardige maatschappij, te verwezenlijken. De voorstelling Mother to Mother, die op het Afrovibes Festival staat, gaat

Five finest: NEDERLANDSE producers 44

hierover. Een voorstelling over hoop, over luisteren, over begrip en veerkracht. Wij blijven doorzetten, en alle theatermakers, verhalenvertellers, dansers, choreografen, muzikanten en dj’s bij MC blijven doorzetten. We hopen dat jullie (blijven) komen.

Theo ParrisH: PLEASER MET INHOUD 49

fotografie The Jack Robinson Archive

MC MAGAZINE

2011 AD

Wat nu? Optie 1: we blijven op de achterbank zitten en laten

tussen makers, tussen verschillende kunstdisciplines, tussen

veel inspanning van ons vergen, maar daar staan een goede

Vier mensen, de directie van MC Theater aangevuld met Maar-

ons sturen door de relatief zekere financiële basis die een Kun-

scenes, tussen subculturen. Een plek voor een divers publiek,

portie pionierslust en een passie voor de stad en voor kunste-

ten van Hinte en Johan van Aalst, zwoegen avond aan avond

stenplan biedt. Of optie 2: we nemen het stuur zelf over om

waarbij de internationale dimensie essentieel is. We spiegelen

naars tegenover. We zullen meer dan ooit op allerlei manieren

op een nieuw beleidsplan om in aanmerking te komen voor

onze eigen bestemming te bepalen.

de stad zoals ze vandaag is en morgen wordt. We hebben al-

de steun van ons publiek, kunstenaars en sponsoren nodig heb-

tijd gestreefd naar een vorm van onafhankelijkheid, inhoudelijk

ben.

enige vorm van financiering bij de gemeente Amsterdam. Onze andere broodheer, de Rijksoverheid, zal voor alle productiehui-

Het wordt optie 2: zelf gekozen onzekerheid boven de schijn-

maar zeker ook financieel. Om dit ideaal te kunnen verwezen-

zen die Nederland rijk is vanaf 2013 de kraan dichtdraaien. De

zekerheid van het Kunstenplan. We maken gebruik van een,

lijken moeten we zelf zowel onze artistieke als onze financiële

2029 AD

bezuinigingen op rijksniveau hebben zeer ingrijpende conse-

vooralsnog eenmalige, regeling die de mogelijkheid biedt om

kaders kunnen vaststellen. We nemen de ruimte om dat zelf in

Als we in 2029 terug zullen kijken op 20 jaar MC Theater, dan

quenties, niet alleen voor onze Productiehuisfunctie, maar ook

‘uit het Kunstenplan te stappen’.

te vullen.

zal de periode 2012/2013 een mijlpaal zijn geweest voor de

voor de andere ‘P-functies’ – Podium, Programmeur en Produ-

Instellingen die daarvan gebruikmaken ontvangen een een-

cent – die MC Theater uitoefent. Bij de gemeente mogen we

malige vergoeding om op eigen benen te staan en vervolgens

2013 AD

2029 hebben kunstenaars in MC met hun werk een belangrijke

maar een van die P’s kiezen, welke gaat het worden? Elke optie

geen beroep meer te doen op het Kunstenplan. Een zware be-

Het jaar dat MC Theater officieel uit de gemeentelijke culturele

rol gespeeld in het positioneren en definiëren van de stad Am-

betekent diep snijden in het vlees van MC, elke optie heeft in-

slissing. Het geeft spanning, onzekerheid en twijfel, maar het

infrastructuur stapt. Ons beleidsplan is een ondernemingsplan

sterdam voor een (inter)nationaal en divers publiek.

grijpende gevolgen voor wat MC Theater is, omdat we juist in

geeft ook een zekere rust, focus en ruimte om ons ideaal na

geworden, gebaseerd op een ijzersterke artistieke en zakelijke

de combinatie van de vier P’s onderscheidend zijn. Het is die

te jagen.

visie. Inmiddels weten we dat MC Theater de enige kunstinstel-

combinatie die ervoor gezorgd heeft dat steeds meer Publiek (de 5de P) de weg naar MC Theater heeft weten te vinden.

ontwikkeling van MC Theater als grootstedelijk cultuurhuis. In

We zien 2029 vol vertrouwen tegemoet!

ling van deze omvang is die een beroep heeft gedaan op deze MC Theater is ontstaan vanuit de ambitie en de droom om een

uitstapregeling. Dapper of dom?

Lucien Kembel

plek te zijn waar ontmoetingen plaatsvinden. Ontmoetingen

2013 wordt een jaar van vallen en opstaan. Het zal ongelofelijk

Algemeen directeur Artistiek directeur

Marjorie Boston

fotografie Wayta Patmo

MC MAGAZINE

extremisme hoe ver kun je gaan voor idealen? beeld UNDOG

uriel Degauque was zestien toen ze ontdekte dat ze

wat je wilt doen en zeggen,” zegt Van Stekelenburg. “Maar naar-

geen baarmoeder had. Ruim twintig jaar later reed ze in

mate je hoger het flatgebouw ingaat, hoe hoger je die staircase

Irak met een bom om haar middel in op een Amerikaans

of terrorism beklimt, des te verder ga je de geheimzinnigheid en

konvooi. De aanslag mislukte, ze bleef steken in de berm. De

geniepigheid in, en des te minder kom je in aanraking met de

enige die door de bom uiteen werd gereten was de voormalig

denkbeelden en ideeën van de meerderheid. Dat kleine cirkeltje

bakkersassistente uit Charleroi zelf.

waar je hoog in die toren in zit, is dus steeds meer de waarheid,

Een westerse zelfmoordterrorist in Irak, een vrouw nog wel,

en het aantal deuren en vrije ruimtes wordt steeds beperkter.

dat was opmerkelijk genoeg om stukjes in de krant op te leve-

Op de bovenste verdieping, als je de stap maakt van bereid zijn

ren, ook al was de aanslag mislukt. Theatermaakster Monique

om het te doen naar het te doen, zijn er nog maar twee deuren:

van der Werff las een van die stukjes en besloot er een voor-

de gevangenis of de dood.”

stelling over te maken. Over extremisten, over mensen die alles geven voor hun idealen. En alles nemen voor hun idealen. Door

Voor Tanja Nijmeijer, de studente uit Groningen die zich aan-

een voorstelling over hen te maken, met Anders Breivik, Tanja

sloot bij de Colombiaanse terreurbeweging FARC, moet de af-

Nijmeijer en Muriel Degauque als leidraad, wil Van der Werff de

zondering van andere denkbeelden snel zijn gegaan. Zodra ze

extremisten begrijpen. En haar publiek de vraag stellen: hoe ver

zich aansloot bij de strijders in de jungle was ze losgezongen

ga jij voor je idealen?

van alle andere invloeden. Geen familie, geen oude vrienden,

Die afwezige baarmoeder van Muriel houdt in de verte mis-

Wat bezielde Anders Breivik om een eiland vol tieners af te slachten? Waarom wil Tanja Nijmeijer met rebellen in de jungle leven? Een theatermaker en een wetenschapper proberen elk op hun manier extremisme te begrijpen. “Na de laatste stap zijn er nog maar twee deuren: de gevangenis of de dood.”

geen andere media met andere visies op de strijd in Colombia.

schien wel verband met de bom, denkt Van der Werff na haar

Volgens Van Stekelenburg zijn het sowieso vooral de hoog-

research naar het leven van Muriel Degauque. “Door haar zeld-

opgeleide jonge mensen die in actie komen, en meestal zijn ze

zame afwijking had Muriel moeite met haar identiteit als vrouw.

man. Dat geldt ook voor radicale actie. “Biografische barrières

Het deed haar veel verdriet dat ze geen kinderen kon krijgen.

noem ik de drempels die er later bij komen,” zegt Van Stekelen-

Ze ging aan de drank, aan de drugs. Ging zich ontzettend sexy

burg. “Als je getrouwd bent, kinderen hebt, een vaste baan: die

Anders Breivik (13 februari 1979) blies op 22 juli 2011 bommen op in

kleden. Toen overleed ook nog haar broer, ze besefte dat haar

zitten je in de weg bij de drang om je leven in de waagschaal

het centrum van Oslo, waarna hij 69 mensen, voornamelijk tieners,

ouders nooit opa en oma gingen worden. Ze dacht: ‘Ik had beter

te stellen.”

neerschoot op het eiland Utøya. Breivik zei later dat het doel van

dood kunnen gaan in plaats van mijn broer.’ Toen ze in boerka

Van der Werff heeft zich voor de voorstelling in het leven van

voor de deur stond waren haar ouders in eerste instantie blij.

Tanja verdiept. “Een oordeel kan ik niet geven. Je hebt bits and

Haar vriend was gematigd moslim, dankzij hem bleef ze van de

pieces van een leven, daar kun je geen waarheid uit halen, alleen

drank af, de drugs, de sexy kleding. In de islam vond zij een

een interpretatie.” Toen ze nog niet veel over Tanja Nijmeijer had

rapporten opgemaakt waarin zorgen geuit werden over de mentale

duidelijke identiteit voor de vrouw: als je je aan bepaalde regels

gelezen, voelde Van der Werff een lichte jaloezie. “Zij doet echt

gezondheid van de kleuter. Een psycholoog noteerde dat de

houdt, dan ben je vrouw. Ze is van die vriend gescheiden omdat

iets voor de wereld, dacht ik. Vroeger was ik veel bezig met kli-

jongen een aparte glimlach had, die mogelijk niet voortkwam uit

ze vond dat hij niet ver genoeg ging in zijn geloof. Toen trouwde

maatverandering. Dat heb ik losgelaten, en daar heb ik een slui-

emotie. In zijn pubertijd luisterde Breivik naar hiphop en spoot hij

ze met een salafistische moslim.”

merend schuldgevoel aan overgehouden. Waarom ben ik alleen

de aanslagen was om Noorwegen en West-Europa te redden van een machtsovername door moslims. Breiviks ouders gingen uit elkaar toen hij een jaar was, hij groeide op met zijn moeder in Oslo. Toen hij vier was werden er twee

graffiti. Hij werd er twee keer voor opgepakt. Volgens een vriend

Vandaar moet de vrouw uit Charleroi steeds dichter tegen

maar met mijn eigen ding bezig?” Toen Van der Werff erachter

van de middelbare school was Breivik slim en sterk en nam hij het

de terroristen aan zijn gaan schurken, om uiteindelijk zelf naar

kwam wat de FARC allemaal deed, en hoe de FARC internatio-

de regio Irak te vliegen. The staircase of terrorism, heet dat in

naal beoordeeld werd, voelde Van der Werff ‘opluchting’. “Oh,

de wetenschap, legt Jacquelien van Stekelenburg uit. Ze is so-

zij is helemaal niet goed bezig, dacht ik toen. En ik dacht ook:

cioloog en doet aan de Vrije Universiteit in Amsterdam onder-

dan hoef ik me niet schuldig te voelen. Maar die gedachte is op

zoek naar protest. Zij en haar collega’s zoeken antwoorden op

haar beurt natuurlijk weer hypocriet.”

op voor kinderen die gepest werden. Zijn uiterlijk werd volgens kennissen steeds belangrijker. Hij nam anabolen steroïden, trainde veel en liet zijn gezicht operatief verbouwen. Breivik zei na de aanslag al sinds 2002 bezig te zijn geweest met de voorbereidingen ervan. Hij begon een boerenbedrijf om op die manier explosieve grondstoffen te kunnen kopen. Hij compileerde

de vraag waarom mensen in actie komen. Welke ingrediënten

en schreef een manifest, 2083: A European Declaration of

er nodig zijn om de straat op te gaan, hoe een gewone burger

Independence, dat anderhalf uur voor de eerste bom afging

extremist wordt.

gemaild werd naar meer dan duizend adressen. In de rechtszaal zei Breivik de Noorse Arbeiderspartij te zien als de vijand.

Mensen gaan meestal pas over tot radicaal protest als alle andere opties van protest zijn opgedroogd, zegt Van Stekelen-

De term staircase of terrorism komt van de wetenschapper

burg. “Dan rest alleen de nothing to lose strategy, zoals het in de

Fathali Moghaddam. Hij vergelijkt de stadia die iemand door-

wetenschap genoemd wordt.” Als de risico’s van demonstraties

maakt van gemiddelde sterveling tot terrorist met de verdiepin-

te hoog worden, demonstranten kunnen worden opgepakt, mis-

gen in een flatgebouw. “Op de begane grond zijn er nog veel

handeld of gedood, en daardoor weinig mensen te motiveren

vrije ruimtes, veel open deuren, je kan zelf nog heel goed kiezen

zijn voor groots protest, dan rest een kleine groep die wel actie

MC MAGAZINE

durft te ondernemen. Die spaarzame, risicovolle acties moeten

over de IRA zegt een van hen: ‘Als je bij de IRA ging kreeg je

dan een zo groot mogelijk effect hebben, in de krant komen om

meer succes bij de meisjes.’ En een Amerikaanse wetenschap-

zo de issues onder de publieke aandacht te brengen. “Dan kom

per die onderzoek doet naar rechts extremisme onder vrouwen

je snel uit op auto’s in gebouwen rijden, bommen opblazen in

laat zien dat sommigen vanuit de ideologie in de beweging ko-

drukke gebieden.”

men, bijvoorbeeld doordat hun vader al bij de Ku Klux Klan zat.

Is dat dan altijd slecht, vraagt Van der Werff zich af. “Neem

Maar een groot deel komt er terecht via gedrag, via muziekfesti-

de Franse Revolutie. Het is verschrikkelijk dat daarbij bloed is

vals bijvoorbeeld waar ook extremistische bands optreden.” Via

vergoten, maar er zijn idealen door verwezenlijkt waar we nu

kennissen, gezelligheid, vertier rollen ze de beweging binnen,

nog de vruchten van plukken.” Mensen die letterlijk door het

Muriel Degauque (19 juli 1967–9 november 2005) groeide op

en rollen ze verder. “Soms komt de ideologie er pas bij in de

Tanja Nijmeijer (Denenkamp, 13 februari 1978) is lid van de Fuerzas

vuur gaan voor het leed van anderen, Van der Werff vindt het

in Charleroi, België en blies zichzelf op in een bomauto iets ten

gevangenis, en dan worden ze pas echt radicaal. Dat was zo bij

Armadas Revolucionarias de Colombia, beter bekend als: FARC. In

bewonderenswaardig. “Het is toch heel erg mooi dat je in opstand komt tegen iets wat anderen treft?” Wie vrijheidsstrijder is, en wie terrorist, dat is in the eye of the beholder. De meerderheid, of in elk geval de groep die de wet bepaalt, die bepaalt ook wie terrorist is, wie in de gevangenis komt voor zijn daad, zegt Van Stekelenburg. “Overal ter wereld

zuiden van Bagdad, Irak. Haar doelwit was een Amerikaans militair konvooi. Ze miste. De van huis uit katholieke Degauque bleek een ziekte te hebben waardoor ze nooit kinderen kon krijgen. Op haar vijftiende raakte ze aan de drugs, pleegde diefstallen, liep weg van huis. Toen ze twintig was kwam haar vier jaar oudere broer om bij een

de IRA, en dat was ook zo bij de ANC. De ideologen van de ANC gaven gewoon les in de gevangenis. Dat gecombineerd met het directe contact met de onderdrukker in de gevangenis, dat ook nog gewelddadig was, maakte dat de jongens die misschien via gedrag in de gevangenis terecht waren gekomen, eruit gingen

de Verenigde Staten is zij aangeklaagd voor terrorisme. Na de middelbare school in Oldenzaal ging Tanja Romaanse talen en culturen studeren in Groningen, waar ze actief werd in de kraakbeweging. Voor een stage ging ze in 1998 voor een jaar naar Pereira, Colombia, om daar les te geven op een privéschool voor kinderen van de elite. Ze werd er getroffen door het contrast

motorongeluk. Midden jaren negentig trouwde ze een Algerijnse

als volleerd ideoloog met extra motivatie. Dat is trouwens waar

is geweld gebruiken om de positie van je eigen groep te be-

man, een gematigd moslim. Degauque verdiepte zich in de Koran,

ze ook bang voor zijn bij Al Qaida.”

vorderen verboden,” zegt de sociologe. “Maar de geschiedenis

veranderde haar naam in Maryam, werd fundamentalistischer

Anders Breivik, de derde pilaar in de voorstelling van Van der

kan de boel wel omkeren. Het ANC was ook een terroristische

en scheidde na vijf jaar. Ze hertrouwde met een Marokkaans-

Werff, voldoet wel aan het profiel van jonge, hoogopgeleide

Colombia.

organisatie. In 1990 kwam Nelson Mandela vrij, hij had 27 jaar

Belgische man, Issam Goris, een salafistische moslim. Na de oorlog

man zonder biografische barrières. En zoals de terroristische

Terug in Colombia werd ze eerst actief bij een groep in Bogotá.

vastgezeten als terrorist. In 1994 won het ANC de eerste democratische verkiezingen in Zuid-Afrika en werd de voormalige terrorist leider van het land. De politieke tak van de IRA werd een volwaardige gesprekspartner voor de regering in Ierland, en de Spaanse regering praat met de afscheidingsbeweging ETA. Beide groepen terro-

tegen Irak in 2003 reisde het koppel naar Irak om te strijden tegen de Amerikaanse bezetting. Na enige tijd kreeg het echtpaar aansluiting bij een radicale groep, waar het gevechtstrainingen kreeg. Op 9 november 2005 stapte Maryam in de bomauto. Een dag later werd Issam Goris, met vijf anderen, door Amerikaanse soldaten doodgeschoten.

riseerden met bommen de publieke omgeving om hun bood-

aanslagen volgens Van Stekelenburg vooral dienen om de issues op de agenda te krijgen, zo stelde Breivik volgens zijn advocaat na de aanslagen dat zijn daden vooral bedoeld waren als marketingmiddel voor zijn manifest. Maar in een democratisch land als Noorwegen, waar je je mening kunt verkondigen zonder dat je hoeft te vrezen voor je leven, waar je kunt demonstreren,

zich dat de revolutie niet plaats zou vinden in Nederland, maar in

Ze zou er bommen hebben gelegd in het openbaar vervoer, bij supermarkten en een politiebureau. Ook zou ze een bom hebben geplaatst bij een sportartikelenfabriek, waarbij zestien mensen gewond raakten. Als reden gaf ze later: “De middenstander weigerde belasting voor de revolutie te betalen.” Daarna voegde ze zich bij de strijders in de jungle, waar ze een militaire training kreeg en vertaalwerk deed. Sindsdien hebben

waren er toch voldoende opties om de wereld te proberen te

familie en journalisten steeds contact met Tanja Nijmeijer proberen

veranderen zonder tot geweld over te gaan?

te krijgen, wat af en toe is gelukt. In een van de spaarzame

helemaal voor gaat, die heel veel passie en drive heeft. Extre-

ze willen herkozen worden,” zegt Van Stekelenburg. “Extremis-

misme is een uiterste consequentie van passie. Ik wil mensen la-

“Ik kan niets over Breivik zeggen, ik weet niet meer dan wat

ten doen er ook alles aan om de publieke opinie achter zich te

ten nadenken hoe ver ze zelf gaan voor hun idealen.” Niet zo ver,

in de kranten staat,” zegt Van Stekelenburg. “Wat ik wel weet is

krijgen. De IRA was daar ook heel goed in. Dus politici zitten in

bleek al in het voorbereidingsproces van de voorstelling. Voor

dat het inherent is aan een samenleving dat de ene groep het

een spagaat tussen de publieke opinie die misschien wel sympa-

de zomer nog hield Van der Werff drie Hardliner Cafés, waarin

beter doet dan de andere groep, of zich bedreigd voelt door

thie heeft voor het gedachtegoed, ook al zijn ze het misschien

ze op theatrale manier de thematiek met de bezoekers besprak.

een andere groep, hoe egalitair een samenleving ook is. Dus je

niet eens met de methode, en aan de andere kant niet willen

In de eerste editie stelde ze het publiek drie vragen: ‘Wie maakt

zou verwachten dat er over de hele wereld, in elke samenleving

toegeven aan geweld.”

zich druk over onrechtvaardigheid in de wereld?’ Alle handen

een constante eruptie is van protest en verzet. Dat is niet zo.

gaan de lucht in. Vraag twee: ‘Wie zou er iets aan willen doen?’

Waarom verzetten de meeste mensen zich niet tegen hun lot?

Bijna alle handen in de lucht. Laatste vraag: ‘Wie doet er iets

En waarom doen ze dat heel soms wel?” zegt de wetenschap-

aan?’ Een enkele hand blijft in de lucht.

per.

met ‘een ervaringsdeskundige’. Een jongen uit de linkse hoek,

tussen arm en rijk. Na haar stage ging ze terug naar Nederland, werd actief bij de Internationale Socialisten, maar realiseerde

schap te laten horen. “Politici zijn voor één ding heel gevoelig:

Van der Werff sprak ter voorbereiding van haar voorstelling

interviews zegt ze: “Ik zal in dit oerwoud sterven of ik marcheer in de voorste linie naar Bogotá.’

die bereid is geweld te gebruiken om zijn doelen te bereiken.

Die aarzeling ziet Van Stekelenburg ook terugkomen in haar

Het is dezelfde vraag die de theatermaker zich stelt. “Waarom

Meer wil ze niet over hem zeggen. Het gesprek met de jongen

onderzoek naar de motivatie voor protest. “Als je mensen vrij-

zijn zoveel mensen onverschillig over de ongelijkheid in de we-

opende Van der Werff de ogen over staatsgeweld. “Daar had

dagavond vraagt naar hun plannen voor de demonstratie de

reld? Hebben wij westerlingen niet de plicht geluk te delen?”

ik nooit over nagedacht. Dat er wel geweld gebruikt mag wor-

dag erna, dan blijkt op zaterdag een heel groot gedeelte niet

Ze denkt dat de drie extremisten rond wie zij haar voorstelling

den op het moment dat het een staatsideaal is. Dan worden er

te doen wat ze de dag ervoor hebben geantwoord.” De meeste

bouwt ‘een extreme vorm van zingeving hebben gevonden’.

soldaten naar Afghanistan gestuurd. Er wordt met zoveel ma-

mensen gaan ook niet de straat op voor zichzelf, maar voor an-

Niet voor niets laat zij deze drie in de voorstelling spelen door

ten gemeten, daar maakte deze jongen me bewust van. Hij is

deren. “Mensen gaan de straat op om het op te nemen voor de

drie acteurs van rond de dertig, de generatie die volgens de

iemand die zijn idealen koppelt aan pragmatisme, daar heb ik

groep, om de publieke opinie te beïnvloeden, voor verandering.

media geen idealen zou hebben. “Als we goed naar radicalen

White Rabbit Theater presenteert in coproductie met MC:

bewondering voor. Hij moest er zelfs over nadenken of hij mij

Veel minder vaak uit eigenbelang.”

durven te kijken, in plaats van ze snel weg te zetten als freak,

HARDLINERS. De voorstelling over radicale idealen gaat op

dan kunnen we misschien iets van hen leren over passie.”

donderdag 20 september in première in het MC Theater en

wel wilde spreken, omdat het niet direct bijdraagt aan zijn strijd. Alles in zijn leven moet ten dienste staan van die strijd.”

De reden om de stap te maken naar radicaal protest, en die staircase of terrorism te beklimmen, is overigens lang niet altijd

Extremisme en passie liggen voor de theatermaakster dicht

een ideaal, zegt Van Stekelenburg. “Mensen komen terecht in

bij elkaar. “Ik hoop zelf dat mensen mij zien als iemand die er

een extremistische groep via idealen of via gedrag. In een film

is daarna door het hele land te zien om vervolgens de tour in december weer in het MC Theater af te sluiten. fotografie Sander Nagel

MC MAGAZINE

SHARINA BONEVACIA (13) speelt mee in de voorstelling

fotografie Mounir Raji

Lang zullen wij leven, over het Nederland van nu.

Buurt

Nederland “Bij Nederland denk ik aan molens en tulpen. Ook al zie ik niet zo vaak een molen.”

“Ik woon nog steeds in het huis waar ik geboren ben in Amsterdam West. Ik ken wel veel mensen in de buurt, bij de Albert Heijn en de Hema herken ik ook mensen. Maar ik zou wel naar

Curaçao

Oost willen verhuizen. Ik zit in Zuid op school en veel van mijn

“Ik ben in Amsterdam geboren dus ik ben een Amsterdam-

vriendinnen wonen in Oost. Maar mijn moeder zegt: ‘Als je van

mer, maar mijn vader komt uit Curaçao. Ik voel me wel meer

school gaat, dan gaan die vriendschappen misschien ook weer

Nederlands, omdat ik hier woon en ik kan ook best wel plat Ne-

over, daar moet je niet voor verhuizen’.”

derlands praten. Dus mensen zien me sowieso als Nederlands, ook als ik op Curaçao ben. Ik kan wel een beetje Antilliaans maar

Actrice “Ik heb al eerder meegedaan aan een project van Slapelozen,

niet echt goed.”

daar kwam ik bij door een folder in de bus. Ik vond de sfeer heel

Linar Ogenia is artist in residence bij MC. In 2007 is hij afgestudeerd

aan

Mimeopleiding

van

Amsterdamse

Hogeschool voor de Kunsten. In zijn speelstijl zijn invloeden te zien

Uiterlijk

erg leuk, hoe ze met elkaar omgaan en de manier van acteren.

“In sommige dingen ben ik wel Antilliaans. Nederlanders

Acteren, daar was ik al wel goed in. Ik heb al musical gedaan,

hebben dat je altijd op tijd moet komen, zo ben ik helemaal niet.

maar ik kan niet zo goed zingen. Dus ik wil alleen theater doen.”

Ik kom heel vaak te laat en dat is wel Antilliaans. Antillianen zijn ook heel druk met hun uiterlijk bezig, en dat heb ik ook. Maar er

van breakdance, martial arts en de mimetechnieken van Etienne

zijn ook Nederlanders die dat doen. Ik houd trouwens ook niet

Decroux. Zijn voorstelling Untrue is een vervolg op zijn trilogie

van het weer in Nederland, en meer van het eten van mijn oma

aan werkpresentaties over liefde en seksualiteit, en is van 9 tm 14

van Curaçao dan van stamppot.”

oktober te zien in het MC Theater.

Met dertig studenten en dertig buurtbewoners uit Amsterdam West maakt Theatergroep Slapelozen i.s.m. de Opleiding Theaterdocent en MC de community illustratie Emiel Steenhuizen

voorstelling over Nederland Lang zullen wij Leven. De voorstelling is 12 tm 14 september te zien in het MC Theater.

MC MAGAZINE

oergevoel als boodschap beeld Elza Jo

De middag nadat Cody ChesnuTT optrad in het MC Theater, gaf hij er een masterclass voor jonge muzikanten. “Muziek kan zoveel meer doen dan seksuele gevoelens ophitsen.”

“

Wat is de rol van de muzikant?” Cody ChesnuTT zit op een

kon zijn. Dat is voor mij de rol van de muzikant: werelden tonen.”

troon van vervaald rood fluweel, Nederlandse jonge muzi-

ChesnuTT legt zijn gehoor het statement van Fela Kuti voor:

kanten met ambitie hangen op zitzakken rond zijn voeten.

‘Music is the weapon’. “Wat zou hij daarmee bedoelen?”

“Ik wil niet alleen maar vertellen, ik wil een uitwisseling,” begint hij de middag die zich het best laat beschrijven als een intieme,

Het is duidelijk, ChesnuTT en zijn toehoorders willen dieper

interactieve lezing. ChesnuTT’s stem klinkt als de bekleding van

gaan dan de ‘boom boom-muziek’ die je op de radio hoort en

zijn stoel. Zijn ogen staan vriendelijk, zijn lichaam helt naar vo-

die MTV vooral uitzendt, muziek die er louter is om te entertai-

ren, naar de jongeren rond hem. De helm die hij tegenwoordig

nen. Voor ChesnuTT gaat het om gevoel en om de boodschap.

steevast op het podium draagt heeft hij niet op. Op een briefje

Hij vertelt dat Kurt Cobain hem de oren en ogen opende, toen

staan zijn vragen voor de groep, om de discussie aan te zwen-

begin jaren negentig Nevermind uitkwam. “De meeste muziek

gelen. Zijn elektrische gitaar leunt losjes tegen zijn linkerbeen,

was gepolijst in die tijd. Van die big hair bands. Het gevoel was

het daglicht schijnt door de nok van het MC Theater op het ge-

weg. En toen was daar Kurt Cobain, die ineens zijn hele ziel in

zelschap dat zich al weken op dit moment heeft verheugd. Op

zijn stem legde en het uitschreeuwde. Ik dacht: dat wil ik ook.”

de workshop van een grootmeester. De masterclass is de eerste

Nu, twintig jaar later, denkt ChesnuTT ook aan de boodschap

in een serie die MC van plan is met muzikanten die in hun huis

die oergevoel verspreidt. “Er is zoveel meer dan seksuele ge-

optreden. Ook Adrian Younge, die in september in MC optreedt,

voelens ophitsen, al heb ik me daar ook schuldig aan gemaakt.”

is al gestrikt.

Hij grinnikt er zelf om.

ChesnuTT is het meest bekend van zijn nummer The SEED,

Als Feith vraagt of hij kan vertellen hoe hij balanceert tussen

dat ook door The Roots werd opgenomen en in die versie

de gecompliceerde liedjes die hij misschien wil maken, en het

een grote hit werd. Hij is een liedjesschrijver die op zijn plaat

oor van de minder muzikaal geschoolde luisteraar, pakt Ches-

Headphone Masterpiece (2002) allerlei muziekstijlen gebruikte

nuTT zijn gitaar. “Je moet de luisteraar nooit onderschatten.

om zich uit te drukken. Nu is hij op tour door Europa, vlak voor

Maar je kunt je liedje wel goed verpakken. Het zo maken dat

zijn tweede album uitkomt, Landing on a Hundred.

mensen er makkelijk op in kunnen haken.” Hij geeft een tekstu-

Op de voorste rij zitten een paar jonge meiden, zangeressen,

eel voorbeeld en zingt, zichzelf begeleidend op de gitaar, de

die verbonden zijn aan talentontwikkelingsplek Studio West.

eerste zin van het nummer Everybody’s Brother, ‘I used to smo-

ChesnuTT maakt een rondje langs alle deelnemers. De meiden

ke crack back in the day’. “Zie je, dan heb je meteen een beeld.

van Studio West zingen allemaal, maar spelen geen instrument.

Niet een verhaal over hoe die man een crackhead geworden is,

Een heeft Whitney Houston als voorbeeld, een ander Aziatische

nee je voelt meteen een heel verhaal, hier is van alles aan de

muziek, allemaal houden ze van ballads. Een andere vrouw is

hand, dit is een moeilijk leven.” En hij legt er even bij uit dat hij

al verder, zingt al lang backing vocals bij andere artiesten. Ze

zelf geen crackhead is geweest, maar dat hij zingt vanuit het

vertelt dat al haar collega’s bezig zijn met soloprojecten en dat

perspectief van een man die dat heeft meegemaakt.

zij zich afvraagt of ze dat ook moet doen, terwijl ze zich nog niet klaar voelt voor de voorgrond. “Volg je hart,” adviseert Ches-

Het ene zinnetje heeft de toehoorders lichtjes bedwelmd,

nuTT. “Je zult het voelen als je er klaar voor bent.” Ook aanwezig

zo’n fluwelen stem zo dichtbij, je wil wegzakken in de zitzak,

zijn jazzzangeres Joya Mooi, die eerder zong bij MC-projecten,

ogen half toe en luisteren, luisteren. Ter afsluiting speelt hij nog

en zangeres en muzikant Pien Feith.

een liedje, dat ook zijn muzikanten die erbij zitten nog niet kennen. “Alleen voor jullie.” Hier en daar is hij de tekst vergeten en

Na een stilte op de vraag ‘Wat is de rol van de muzikant?’

humt hij de melodie. Een liedje voor een baby die nog in de buik

van ChesnuTT geeft Feith antwoord. “Ik groeide op in een dorp.

zit. Iedereen wiegt mee. Daarna is er applaus. Alle muzikanten

Muziek liet mij andere werelden zien, door muziek wist ik dat je

en zangeressen vertrekken met een buik en een hoofd vol in-

anders kon leven, andere dingen kon denken, op andere plekken

spiratie.

MC MAGAZINE

vergiffenis: de kunst van zuid-afrika illustratie Brian Elstak

Wat valt er te leren van een brute moord op een jonge vrouw? In Zuid-Afrika weten ze als geen ander hoe tot begrip, vergeving en verzoening te komen.

an moorden op een zwarte in Zuid-Afrika werd in de wes-

leiders van die tijd keurden geweld af, maar voor veel zwarte

terse pers slechts af en toe melding gemaakt. Maar toen

jongeren was het idee van een gewelddadige oorlog tegen de

een wit, blond, Amerikaans meisje, succesvol studente nog

witten een welkome uitlaatklep voor hun frustratie en rancune,

wel, vermoord werd in een township in Kaapstad was dat we-

en voelde het geweld als slechts een fractie van wat hun was

reldnieuws. Helemaal omdat ze niet vermoord werd om geld of

aangedaan. Kort na de moord op Amy Biehl zei Tsietsi Telite, de

geilheid, ze werd vermoord om haar huidskleur. En dat op de

voorzitter van de studentenafdeling van PAC, tegen journalis-

moordenaar gericht aan de moeder van het slachtoffer, en een

Bijna twintig jaar na de moord en dertien jaar na de eerste

vooravond van de eerste democratische verkiezingen in Zuid-

ten: “Gezien de situatie in het land zijn jongeren en studenten zo

smeekbede voor begrip en vergiffenis. Het boek is een verslag

druk van Mother to Mother werd het boek een theatervoorstel-

Afrika.

boos en gefrustreerd dat wanneer ze iemand zien die ze identi-

van een zwaar leven in onderdrukking, vol armoede, onrecht en

ling. De regenboognatie die Mandela aan de horizon zag is er

ficeren met de klasse die hen alles ontneemt en hen uitsluit, alles

woede. Het boek werd in 1998 uitgegeven.

nog lang niet, geweld en racisme zijn nog aan de orde van de

Amy Biehl was met een studiebeurs naar Kaapstad gekomen om onderzoek te doen naar de rol van vrouwen in regimes in

kan gebeuren, en alles opnieuw zou kunnen gebeuren.”

De echte ouders van Amy Biehl, Linda en Peter Biehl, lieten

dag in Zuid-Afrika, de gelijke kansen zijn voorlopig een illusie

transitie. Daarnaast zette ze zich in voor het nieuwe, democrati-

Een buurvrouw van een van de moordenaars vroeg zich voor-

al tijdens hun rouwproces begrip toe. De oorzaken van de dood

gebleken. Maar de geest van ubuntu, het Afrikaanse begrip voor

sche Zuid-Afrika dat eindelijk het racistische regime van apart-

al af wat er was gebeurd als haar zoon in de buurt van die Mazda

van hun dochter waren volgens hen de erbarmelijke sociale en

één-zijn en menselijkheid tegenover anderen, moet blijven over-

heid af zou gooien en gelijke kansen zou creëren voor iedereen.

was geweest. Had hij zich ook mee laten sleuren het geweld in?

economische omstandigheden in de townships, niet de jongens

leven, zegt schrijfster Magona. Ze is blij met het nieuwe leven

In de townships hielp ze bij de voorbereidingen van de verkie-

Want waren niet al die jongens van die leeftijd, die opgroeiden

zelf. Ze richtten de Amy Biehl Foundation op, om de herinne-

dat het boek krijgt via de voorstelling. “De lessen van vergeving

zingen en bij het registreren van burgers zodat ze mochten

op die lap grond bij de stad omdat ze elders in Kaapstad niet

ring aan hun dochter levend te houden en haar inzet voor een

en verzoening moeten verteld blijven worden. Mensen kunnen

stemmen als het straks zo ver zou zijn. Kort voordat ze terug

welkom waren, omringd door wegen zonder namen omdat de

betere situatie in de township voort te zetten. Het motto van de

niet altijd in oorlog leven, we moeten streven naar harmonie.”

zou vliegen naar Californië bracht Amy Biehl in haar oude oranje

witte onderdrukker het benoemen van wegen rond townships

stichting is ‘weaving a barrier against violence’. Via jongeren,

In Zuid-Afrika was Mother to Mother op het podium een groot

Mazda, met peace-sticker op de bumper, drie zwarte vrienden

maar verspilde moeite vond, waren niet al die jongens even vat-

discussiegroepen, de inzet van psychologen en het creëren van

succes, mede dankzij de invulling van gevierd actrice Thembi

terug naar hun huis in township Gugulethu. De moord begon

baar voor de vlam van geweld? Stroomden niet bij al die jon-

werkgelegenheid probeert de stichting het geweld in townships

Mtshali-Jones. Eind september komt de voorstelling naar Ne-

met het geluid van brekend glas vanwege een steen door haar

gens frustratie door de aderen?

een halt toe te roepen.

derland, om ook hier de geest van ubuntu te verspreiden.

voorruit, en het gegil ‘kill the settler’ uit de kelen van een bende

Die vrouw was Sindiwe Magona, na de rechtszaak was haar

In 1998 kwamen de vier veroordeelde jongens vrij na een pro-

zwarte jongens. Ze werd uit de auto gesleurd, en ondanks haar

buurvrouw een moeder met een zoon als moordenaar in de

ces bij de Waarheids- en Verzoeningscommissie, met instem-

smeekbedes en die van haar drie vrienden, werd er net zo lang

gevangenis. Ze voelde mee met de moeder die haar dochter

ming van de ouders van Amy. Volgens de ouders bewonderde

met stenen op haar ingegooid en ingebeukt dat ze stierf, op 25

op zo’n brute wijze had verloren, maar ze kon ook niet anders

Amy Mandela’s visie van de regenboognatie, van vergeving en

augustus 1993.

dan zich inleven in de moeder van de moordenaar. Magona, in-

verzoening en zou hun dochter ook hebben ingestemd met

Acht jongens werden opgepakt, vier werden veroordeeld

middels gevierd auteur en scriptschrijver, pakte de pen op en

het oordeel van de commissie. De ouders schudden de handen

voor moord en openbare geweldpleging. Sommigen van hen

schreef vanuit deze situatie haar eerste roman, Mother to Mo-

van de moordenaars, twee van de jongens gingen later voor de

waren lid van de militante groep Pan Africanist Congress (PAC),

ther.

stichting werken.

die de slogan had ‘one settler, one bullit’. De gevestigde zwarte

De roman is een persoonlijke biecht van de moeder van de

Afrovibes is een tweejaarlijks festival van hedendaags theater, dans en muziek uit Afrika. Het festival brengt opkomend en gevestigd Afrikaans talent naar Europa om een Europees publiek te ontmoeten. Het festival komt van 26 tm 29 september naar het MC Theater. MC verzorgt de programmering van het Township Café tijdens het festival. Mother to Mother 27 september, 22:00 u in MC Theater

MC MAGAZINE

de pijn van herinnering fotografie Isabela Figueiredo

Qudus Onikeku (1984) is een Nigeriaanse choreograaf en danser die woont in Parijs en met zijn werk de wereld over reist. Met zijn voorstelling My exile is in my head, over de pijn van het weg zijn van je thuis, staat hij op het Afrovibes Festival.

Waar ben jij thuis?

Hoe uit de pijn zich?

verwantschap met mensen op basis van familie, huidskleur, sek-

Natuurlijk stop ik diepere lagen in een voorstelling, maar je

“Mijn thuis ligt in een vrouw. Ik ben heel nomadisch, ik hecht

“Je nieuwe plek kan nooit meer dan een vluchtoord zijn. Als

suele identiteit, maar door de human connection die we hebben.

kunt gewoon naar moderne dans kijken en je verwonderen over

niet zo aan een huis, spullen of een vaste omgeving. Als ik bij

je eenmaal de brug over bent gegaan naar de andere kant, dan

Dat is wat ik interessant vind. Verbintenis voelen op basis van

wat een lijf kan. Of naar de energie kijken. Een van de mooie re-

mijn vrouw ben, ben ik thuis. Het heeft wel even geduurd voor ik

is er altijd die ene kant van de brug waar je naar terug kan of wil

religie of natie vind ik nogal archaïsch.”

acties van dat project in de openbare ruimte was van een vrouw

besefte dat dat zo was. We ontmoetten elkaar in 2004. Zij was

of moet, hoe vaak je ook oversteekt. Dat is waarom ik naar een

de enige reden waarom ik in die tijd veel terugging naar Nigeria.

Nigeriaans restaurant ga in Parijs, waarom ik Nigeriaanse films

Hoe voelde je dat jouw bestemming dans was?

zo’n zin om te slapen. Maar ik wil mijn ogen niet dichtdoen, want

Ik dacht altijd dat ik naar Nigeria ging om naar huis te gaan, tot-

koop in plaats van Hollywoodfilms, waarom ik de nieuwste mu-

“Er kwamen een keer acrobaten langs op de basisschool, dat

ik wil blijven kijken.’”

dat ik me realiseerde dat toen zij uit Nigeria vertrok, ik ook geen

ziek uit Nigeria blijf checken, waarom ik YouTube-kanalen kijk

vond ik zo waanzinnig. Ik oefende zelf een back flip, en toen ik

noodzaak meer voelde om naar dat land te gaan.”

waar geen enkele Nigeriaan in Nigeria naar kijkt, alleen maar

die eenmaal kon, oefende ik zoveel mogelijk back flips achter

Nigerianen die elders wonen. De pijn zit ’m ook in dat je geen

elkaar, omdat ik geen ander voorbeeld had van andere bewe-

Welke herinneringen heb jij aan thuis van vroeger?

deelnemer meer bent aan de plek waar je vandaan komt, en

gingen. Het enige wat mij tegenhield was een muur in de straat

“Ik groeide op in Lagos, Nigeria. In een heel groot huis, mijn

ook niet voor de volle honderd procent deelnemer bent op je

of een ander obstakel. Op de middelbare school ging ik bij de

nieuwe plek.”

groep met acrobaten, en daar zat ook Afrikaanse dans in. Zo

vader had dertien kinderen en ik was het twaalfde. Als ik denk

begon ik met dans, ik vond het geweldig en was er goed in. Zo

aan toen, denk ik aan de glimlach van mijn moeder, de discus-

ging ik dansen bij andere gezelschappen, ging ik reizen. Toen ik

sies met mijn vader. En aan de boom voor ons huis. Daar heb ik uren en uren in doorgebracht. Ik klom in de boom, naar de top en kon daar uren zitten. Kijken, denken, fruit plukken. Ik kwam er

die zei: ‘Hij beweegt zo langzaam, als ik naar hem kijk krijg ik

Als exile zo pijnlijk is, waarom trekken mensen dan toch de wereld over?

voor het eerst moderne dans zag, wist ik: dit is de manier waarop ik meer van mezelf kan uitdrukken. Dit is waar ik naar zocht.”

om alleen te zijn, om de stem in mijn eigen hoofd te kunnen ho-

“Ze hebben geen keus. Wat ieder mens nodig heeft is zelf-

ren, in plaats van alle andere stemmen en meningen in het huis.”

verwezenlijking. En dat is niet gebonden aan een plaats. Niet

Moderne dans wordt vaak gezien als elitair en ingewikkeld.

aan grenzen, of paspoorten. Mensen zouden meer als vogels

Jij hebt ook een project gedaan waarbij je voorstellingen deed

Wat is Exile voor jou precies?

moeten kunnen zijn, vrij om te gaan waar hun instinct hen heen

in de openbare ruimte in Afrika. Hoe was dat?

“Exile (ballingschap) heeft te maken met exodus, ik denk dat

wijst. Je bent gezaaid waar je vader zichzelf heeft geplant, waar

“Fantastisch. We kozen een plek, begonnen met opbouwen.

het woord daar vandaan komt. Voor mij is de belangrijke vraag:

hij moest groeien. Naar de plek waar jij bestemd bent om te

Camera, geluid. Wij, een danseres en ik, gingen opwarmen. Het

waarom zou je vertrekken? Ik zie exile als een permanente staat,

groeien, moet je zelf op zoek.”

uur dat we daarmee bezig waren, was onze marketing. Daardoor verzamelden zich mensen. Als er genoeg publiek was, be-

als een manier van zijn. Zoiets als een nomade, maar bij een

“Waar je op aarde bent gezet is niet per se de plek waar je moet groeien.” Afrovibes is een tweejaarlijks festival van hedendaags theater, dans en muziek uit Afrika. Het festival brengt opkomend en gevestigd Afrikaans talent naar Europa om een Europees publiek

nomade is zijn huis al geplaatst op een skateboard. Terwijl de

Waarom vertrok jij uit Lagos?

gonnen we. De voorstelling duurde een half uur, het napraten

staat van exile juist bepaald wordt door het verlies van een

“Ik begon met reizen toen ik zestien was, als danser. Ik vond

soms urenlang. Het rare is, als mensen naar Afrikaanse dans

MC Theater. MC verzorgt de programmering van het Township Café

thuis, en de pijn die de herinnering aan deze voormalige plek

troost in dat reizen. Ik heb nooit iets gehad met nationalisme,

kijken vragen ze zich niet af wat het betekent. Maar als ze mo-

tijdens het festival.

veroorzaakt.”

met loyaliteit aan je land of aan een partij. De enige verbonden-

derne dans zien wel, iedereen wilde weten: waarom, wat bedoel

My exile is in my head, 29 september in MC Theater, 21:00 u

heid die ik voel is met mensen, met talen, culturen. Ik voel geen

je ermee?

te ontmoeten. Het festival komt van 26 tm 29 september naar het

ÂŞ

MC MAGAZINE

Fotograaf Tyler Dolan maakte speciaal voor het Afrovibes Festival de fotoserie Walking the Streets for Afrovibes. De serie is gemaakt in Durban, Zuid-Afrika en is tijdens het Afrovibes Festival te zien als expositie in het MC Theater.

ÂŞ

MC MAGAZINE

Afrovibes Festival 26 tm 29 september in het MC Theater www.afrovibes.nl

MC MAGAZINE

EFRAYIM SENER (23) speelt mee in de voorstelling

fotografie Mounir Raji

Lang zullen wij leven, over het Nederland van nu.

COLUMN JEFFREY SPALBURG Fotografie Mounir Raji

Auto’s die kunnen vliegen De toekomst is ook niet meer wat hij geweest is. Ik had gedacht dat alles heel anders zou zijn. Toen ik acht was had ik een boek over auto’s. Een groot geel boek vol met foto’s van auto’s in drie categorieën: verleden, heden en toekomst. Die eerste was te lang geleden, die tweede zag ik elke dag om me heen, maar die derde… Wow. Dat was iets wat er nog niet was. Waar je over kon fantaseren. Daar zaten ook geen foto’s bij, maar alleen tekeningen. Op

Nederland

voor mij ook altijd heel gewoon. De warmte, dat heb ik van mijn

de middenpagina stond een grote getekende stad uit het jaar 2000, waarin

“Bij het woord Nederland denk ik aan de kleuren rood-wit-

Turkse roots. Als ik in Turkije ben, zien mensen me daar soms

de huizen zweefden en de auto’s konden vliegen. Eerst zag ik helemaal geen

blauw en, heel cliché, aan elke dag hopen op wat beter weer.

als buitenstaander. Ze horen het aan je accent, zien het aan de

mensen. Als je beter keek zag je dat alle mensen een astronautenpak droe-

Ook aan thuiskomen. Hoewel ik meer wat met Amsterdam heb

manier waarop je je gedraagt. Je gaat er voor twee weken heen

gen. Een soort van Star Wars maar dan op aarde. En dat allemaal in het jaar

dan met Nederland. Het is de stad waar ik geboren en getogen

en doet er vakantiedingen, je gedraagt je niet bepaald als een

2000. Nog maar een paar nachtjes slapen en dan was het zover.

ben, mijn thuisbasis. Als ik uit het buitenland terugkom en weer

local.”

over de grachten kan fietsen, heerlijk.” Insider

Bij elke teleurstelling had ik vroeger als kind altijd maar een gedachte: wacht maar. Later als ik groot ben… Niet mee mogen spelen op het school-

Amsterdammer

plein tijdens voetbal? Wacht maar. Uitgelachen worden omdat ik 3 maten te

“Amsterdammers zijn in mijn ogen net even iets anders dan

buitenstaander en in Nederland ook. Als je je dromen najaagt en

grote kleren droeg die van mijn broers waren geweest? Wacht maar. Voor

mensen uit bijvoorbeeld Rotterdam of andere steden in Ne-

je laat zien dat je meedoet, waarom zou je je dan een outsider

de zoveelste keer weer de klas uitgestuurd omdat de leraar het verschil

derland. Veel opener, socialer, brutaler ook. Een vriend van mij

voelen?”

niet kon zien tussen vervelend zijn en te veel energie hebben? Wacht maar.

speelde laatst een voorstelling door heel Nederland en die zei

Wacht maar. Wacht maar. Geduld Jeff. Je hebt altijd de toekomst nog. Jouw

het ook: de reacties waren buiten de grote steden anders. In

tijd komt nog wel.

Amsterdam stappen bezoekers vaak af op de acteurs om com-

“Ik wil graag acteur worden. Het afgelopen jaar heb ik audi-

plimenten/reacties te geven, terwijl dat in andere steden minder

tie gedaan voor de toneelschool Maastricht, maar ik werd in de

het geval is.”

laatste ronde afgewezen. Volgend jaar doe ik lekker weer mee.

Het is nu 2012. En ik heb nu wel lang genoeg gewacht. Ik ben nu groot.

“Ik ervaar het trouwens helemaal niet zo: in Turkije ben ik een

Acteur

Theater bestaat om mensen te verrijken. Het brengt mensen

Al een tijdje. Maar ik vlieg nog steeds niet in mijn auto rond. Is dit nou die toekomst waar ik zo lang op heb gewacht? Teleurgesteld? Niet echt. Ik weet

Turkije

dichter bij elkaar, en je kunt mensen laten zien wat er niet goed

wat ik nu heb en daar ben ik best trots op. Onbedoeld heb ik een trilogie

“Omdat ik een Turkse achtergrond heb, heb ik van nature

gaat in onze samenleving. Ik vind het leuk om me te verdiepen

gemaakt. Begonnen met mijn eerste show Brommers Kiek’n over mijn verle-

een speciale band met Turkije. Ik voel mij zeker Turks. Ik spreek

in een ander personage. En ik wil achteraf kunnen zeggen dat ik

den op het Twentse land. Toen Spiekerboks over op zoek gaan naar de ware

de taal, we eten vaak Turkse gerechten, ik ga er jaarlijks heen.

mensen, al is het maar heel eventjes, heb kunnen meevoeren, en

Ik vier het Suikerfeest. Daarnaast is Turkije heel gastvrij. Dat is

misschien wel heb kunnen ontroeren.”

liefde veel te ver van huis. En met Thuus is de cirkel rond en kom ik thuis.

Jeffrey Spalburg toert komend seizoen met zijn derde

Ik heb kortgeleden een autoboek voor mijn zoontje gekocht met foto’s

cabaretvoorstelling THUUS

van auto’s in drie categorieën: verleden, heden en toekomst. De eerste met

door het land. Op donderdag

auto’s uit mijn jeugd, de tweede met auto’s van nu en de derde met auto’s

13 december gaat THUUS in

die kunnen vliegen. Ik geef mijn toekomst door aan hem.

première in het MC Theater.

Met dertig studenten en dertig buurtbewoners uit Amsterdam West maakt Theatergroep Slapelozen i.s.m. de Opleiding Theaterdocent en MC de community voorstelling over Nederland Lang zullen wij Leven. De voorstelling is 12 tm 14 september te zien in het MC Theater.

MC MAGAZINE

een zoektocht naar ontdekkingen illustratie Morcky

Morcky smeerde de Amsterdamse muren vol speakers, werkte op grote panelen, maakte videoclips en is nu terug bij de basis: pen, papier, waterverf. Tijdens Striptember laat de kunstenaar in het MC Theater delen van zijn eerste graphic novel zien.

Mensen die streetart volgen of dat deden kennen de naam

vorig jaar kwam ik erachter dat veel van de losse tekeningen die

Morcky (Marco Galamacci) zeker, en anders wel TwoThings, het

ik maakte, verband hielden met elkaar. Ik ging uitzoeken wat het

duo waarvan Morcky de ene was, en TheBoghe de andere. De

dan was dat die beelden met elkaar verbond, en daaruit kwam

twee Italianen uit Perugia kwamen in 2002 naar Amsterdam, en

Insideout.”

vestigden snel hun naam. Overal in de stad werden over night de muren bedekt met speakers, TwoThings werd gevraagd voor

Waar gaat Insideout over?

allerhande manifestaties en expo’s, waarbij het duo werkte met

“Het gaat over jeugdavonturen van een groep kinderen in een

verschillende materialen en stijlen. Bovendien deden de Italia-

vastgelopen toekomst. Het gaat over vriendschap, eenzaam-

nen zowel samen als los van elkaar commerciële opdrachten.

heid en een zoektocht naar ontdekkingen, met een bitterzoet

Ook maakten ze audiovisueel werk, zoals een videoclip voor

en speels gevoel erin.”

Anouk (Girl). Morcky is bescheiden. Foto’s van hem zijn niet te vinden,

Je hebt veel werk gemaakt in de openbare ruimte. Een

hij zet liever anderen op de voorgrond, zoals hij doet met zijn

graphic novel is het tegenovergestelde, dat kunnen mensen

kunstfestival COMMA in Perugia, dat hij dit jaar voor de tweede

op hun eigen plek tot zich nemen.

keer organiseerde met Rocco Pezzella (de echte naam van The-

“Als je iets op een hele intieme manier maakt, denk ik dat de

Boghe), en waarvoor hij onder meer Amsterdamse artiesten in

kijker dat ook op een hele intieme manier zou moeten ervaren.

de openbare ruimte werk laat maken.

En wat is intiemer dan terwijl je op je eigen plee zit?”

Wanneer begon je hele verhalen te vertellen met je tekeningen? “Via video en animatie was ik al aan het spelen met hoe je verhalen kunt vertellen, dus het idee van een serie van beelden ontstond organisch. Elk beeld in de wereld is een stilstaand moment, er is altijd een verborgen plaatje ervoor en een verborgen plaatje erna. Alle verhalen die in mijn graphic novel Insideout staan, hadden zo’n enkel beeld als startpunt, het sleutelmoment. Van daaruit zocht ik naar het vervolg of naar wat eraan voorafging. Ik noem het ook wel een collectie van beeldseries.”

Ga je er eigenlijk nog wel op uit ’s nachts? “Nou, ik ben wel tot rust gekomen. Maar ik blijf het fantastisch vinden om werk te maken op muren en op andere openbare ondergrond.”

De wanden van het MC Theater worden regelmatig gebruikt voor exposities. In september starten we met de eerste expositie in het nieuwe seizoen: de Crossover Exhibition van Striptember. Verschillende kunstenaars uit andere disciplines experimenteren met de vorm van Graphic Novel. Met onder andere werk van Morcky (Italië), Lon Hendriks, Lordhhh (Italië), Dosjotas (Spanje),

Waarom wilde je graag langere verhalen maken met je tekeningen? “In 2010 bracht ik mijn eerste boek uit, Day and Night, via uitgeverij Buzzworks. Het was een collectie tekeningen. Begin

Boxie en Zwazi. Zie voor meer informatie over graphic novel month Striptember (1 tm 30 september): www.signalchannel.nl

MC MAGAZINE

M theater is te huur Van 30 augustus tm 9 september 2012 is het MC Theater één van de locaties voor het Amsterdam Fringe Festival. Het Amsterdam Fringe Festival is een ongeselecteerd, ongetemd en ongejureerd festival: een ode aan de theatrale gekte, de onafhankelijke geest en een pleidooi voor artistieke vrijheid. Met 10 dagen lang 80 verschillende voorstellingen op meer dan 33 verschillende locaties. De vier makers / groepen die tijdens het AFF te zien zijn in het MC Theater, zijn op deze pagina’s geportretteerd.

Fotografie Atlynn Vrolijk Assistent Joshua Bakarbessy Illustratie Iva Mae Muurschildering pagina 30 Iwan Smit

MC Makerslab speelt de voorstelling VALLEN op het Amsterdam Fringe Festival.

Het MC Theater heeft vier ruimtes in diverse afmetingen die afzonderlijk en gecombineerd te gebruiken zijn: de theaterzaal, foyer, grote studio en kleine studio. Het MC Theater is te huur voor evenementen, seminars, vergaderingen en presentaties van 10 tot 1000 personen. Voor meer informatie of plattegronden en technische lijsten, bekijk de site www.mconline.nl en/of neem contact met ons op via verhuur@mconline.nl

MC MAGAZINE

Muna Shirwa speelt de voorstelling The B-Side Boogie op het

Tommy Ventevogel speelt de voorstelling Vereindbazing op het

Amsterdam Fringe Festival.

ÂŞ

MC MAGAZINE

ELKE SCHOUTEN (22) speelt mee in de voorstelling

fotografie Mounir Raji

Lang zullen wij leven, over het Nederland van nu.

T. Martinus speelt de voorstelling Water Under The Bridge II op het Amsterdams Fringe Festival. Voorstelling

neigd te zeggen dat ik me geen Nederlander voel, omdat ik het

“Ik zit in het tweede jaar van de opleiding theaterdocent.

met veel dingen hier niet eens ben of me er niet zo betrokken bij

Met zo’n dertig mensen van de opleiding doen we mee met dit

voel. Maar misschien is dat wel heel Nederlands om te zeggen.”

project. In totaal zijn het er een stuk of tachtig, het wordt enorm uitzoeken hoe we dat met zo’n grote groep gaan doen. De men-

Reizen

sen van de opleiding worden ook aangesproken als maker, dus

“Sinds ik vorig jaar drie maanden heb gereisd voel ik me nog

wij mogen ook met ideeën aankomen, of iets bouwen. Ik ben nu

minder Nederlander. Ik kwam terug en dacht: ‘Waar zijn we hier

een meldpunt aan het bouwen, ik probeer het zo multifunctio-

allemaal mee bezig? Al die drukte, al die ambities die zo belang-

neel mogelijk te maken, zodat het ook nog een wasmachine kan

rijk lijken.’ En dan het slechte weer, daar kan ik echt somber van

worden als we dat willen. Of een infobalie voor als iedereen de

worden. Ik dacht: ‘Waarom verhuizen we niet met z’n allen naar

weg kwijt is.”

het zuiden?’ Kennelijk hebben we het hier toch heel goed.” Den Bosch

Thema “Met deze voorstelling willen we een afspiegeling maken van

“Ik ben pas een Bosschenaar geworden sinds ik in Amster-

Nederland, met Nederlanders. De makers willen geen bood-

dam woon. Ik ben er niet zo een die in september al begint met

schap opleggen aan de groep, die gaat vanzelf ontstaan door-

carnaval vieren, maar hier werd ik aangesproken op mijn accent,

dat we met zijn tachtigen, met al die leeftijden en afkomsten,

en op mijn bourgondische levenshouding. Dat vond ik eigenlijk

Nederland in het klein vormen.”

heel leuk. Ik besefte dat ik toch gevormd ben door waar ik vandaan kom.”

Nederlander “Ik vind het lastig omdat ik niet zo’n helder beeld heb van een Nederlander en hoe ik me daar dan tot verhoud. Ik ben ge-

Quinsy Gario speelt de voorstelling The Principles of Certainties op het Amsterdam Fringe Festival.

MC MAGAZINE

dekmantel is een keurmerk geworden

e kennen elkaar uit de Haagse zandbak. Casper Tielrooij’s

gen doen met aankleding en licht. Ja, als je het aan ons vraagt

moeder en Thomas Martojo’s vader waren al vrienden

hebben wij onze vaste stek nu wel gevonden.”

vanaf de middelbare school. In hun eigen tienerjaren ver-

loren de twee pubers elkaar uit het oog, maar ze begonnen

Een jaar geleden kozen ze er voor om zich niet meer te rich-

elkaar weer tegen te komen toen ze in de weekenden met de

ten op één bepaalde groep bezoekers binnen de elektronische

trein vanuit Den Haag naar Rotterdam of Amsterdam reisden

muziek. Niet alleen meer deep house en disco, maar ook de har-

met hetzelfde doel: technofeestjes. Naar Nighttown, Off Corso,

dere techno waar ze mee opgroeiden en de nieuwe namen uit

Now & Wow in de havenstad of Voltt en Traffic in 020. Ieder

de ‘UK bass’ scene. “Op een gegeven moment verbreed je je ei-

weekend weer een groot avontuur. Ze leerden vooraanstaande

gen muzikale horizon. Je merkt dat je als organisatie wel in een

dj’s als Dimi Angelis en Steve Rachmad kennen en begonnen op

bepaalde hoek gedrukt wordt door het publiek en de media.

hun achttiende zelf met draaien. Dekmantel ontstond als vrien-

Niet zo heel gek, want mensen willen alles categoriseren. Maar

dengroep. Toen iedereen naar Amsterdam verhuisde, waagden

we merkten wel dat als we er zelf plezier in wilden houden, dat

Tielrooij en Martojo zich aan hun eerste eigen avond, in Club NL.

we dat moesten doorbreken en alles moeten kunnen draaien en

Niet meer dan een bar en een dansvloer, ongeveer het kleinste

boeken wat we zelf leuk vinden. Je bereikt daarmee ook steeds

tentje waar je nog wel een feestje kon bouwen. “Organisatoren

weer andere groepen mensen. Ik denk dat het een kwestie is van

die zelf nog tiener zijn, mobiliseren zonder moeite zo tweehon-

heel uitgekiend programmeren.”

derd man en zo begon het ook met ons,” zegt Martojo (26). “Dat waren qua sfeer misschien wel de leukste feestjes die we ooit hebben gedaan.”

Tielrooij en Martojo zijn allebei dj’s, maar ze steken op dit moment veel meer tijd in het organiseren van de events. “Je kan een beetje afstand nemen van de materie en de muziek. Als je

In een periode dat Amsterdam bol stond van de minimal

op je vijfenveertigste nog iedere week draait, dan ben je wel de

house en techno, ging Dekmantel juist de kant van de zwarte

oudste in de club.” Precies om die reden is Martojo zelf nooit be-

oude muziek op: disco, funk, soul, house, techno. “We sprongen

gonnen met produceren. “Het artiestenbestaan trekt me niet zo.

in een gat. Er waren altijd meer meisjes dan jongens op onze

Ik vind het heel leuk om te draaien in Nederland, maar ik weet

feesten. Als je dan een beetje geld begint te verdienen, is er

niet of ik er voor gebouwd ben om ieder weekend het vliegtuig

ineens perspectief om er serieus mee verder te gaan.”

te moeten pakken. Het lijkt me een zwaar bestaan.”

Dankzij succesvolle avonden in Flexbar, Studio 80 en Paradi-

Wel hebben ze inmiddels een eigen boekingskantoor voor

so groeide Dekmantel uit tot één van de toonaangevende club-

dj’s en artiesten en brengen ze platen uit op hun eigen Dek-

organisaties van Amsterdam. “Alles wat we nu doen verkoopt

mantel-label. Ook dat begon allemaal voorzichtig, maar begint

uit in de voorverkoop.” Ze hoeven hun feestjes ook niet echt te

nu serieuze vormen aan te nemen. “We brengen dadelijk onze

promoten. “Gewoon aankondigen op Facebook en verder doen

zestiende plaat uit, het nieuwe album van Juju & Jordash.” Ze

we niet zo veel. Geen posters, bijna geen flyers.” In 2011 gingen

mogen zich inmiddels verheugen in veel aandacht van buiten-

ze ook feesten geven onder andere namen, maar dat ging met-

landse media en grote artiesten bieden zich aan voor samen-

een een stuk moeizamer. “Je merkt toch hoe belangrijk de naam

werkingen. “Het zal niet lang meer duren voordat we labelshows

is. Ik dacht dat het allemaal om de programmering ging, maar

gaan doen in het buitenland.”

zo werkt het toch niet.” Dekmantel is een keurmerk geworden in Amsterdam.

De vibe is goed voor house en techno in Amsterdam. De markt blijft ook groeien. “In Den Haag en Rotterdam doen we

Dit voorjaar vierden ze hun eerste lustrum. Een echte verkla-

ook wel eens feestjes, maar dat is een stuk lastiger. Je hebt een

ring voor het succes heeft Martojo niet. “Ik zie niet zo veel orga-

soort van brain drain, heel veel mensen trekken naar Amsterdam

nisaties die doen wat wij doen, het muzikaal breed trekken. Je

om te studeren.”

moet ook wel veel programmeren als je een gevoel wilt kunnen

Dekmantel begon ruim vijf jaar geleden met feestjes in de kleinste club van Amsterdam. Nu vullen ze tijdens het Amsterdam Dance Event vijf dagen lang het MC Theater.

Links Casper Tielrooij, rechts Thomas Martojo. Tekst Sander Kerkhof fotografie Anne Claire de Breij

uitdragen. Vorig jaar zaten wij op vijfendertig feestjes. Ik zie dat

Kansen te over en uitdagingen genoeg dus voor de Dekman-

niet heel veel promotors doen. Bovendien zijn veel organisaties

tel-crew. Een echt masterplan voor de nabije toekomst is er

ook gebonden aan een club. Het is voor ons altijd vanzelfspre-

niet. Wel staan er voor de komende tijd veel avonden in het MC

kend geweest dat we niet exclusief op één locatie zaten. Wij zijn

Theater gepland, zoals tijdens het Amsterdam Dance Event en

een beetje een rondreizend circus.”

rond kerst en oud en nieuw. “Een eigen buitenfestival ergens in Amsterdam is ook wel een doel. Het lijkt me voor ons ook een

Toch lijken Dekmantel en het MC Theater een prima match.

logische vervolgstap.”

Sinds het succesvolle eerste feest daar tijdens het Amsterdam Dance Event in 2011 is het dik aan. “Ja, we zijn verliefd op het MC Theater!” Ze waren nog niet bekend met de locatie toen ze vorig jaar door MC werden benaderd. Na een rondleiding door de zaal besloten ze het een keer te proberen, en met succes. “Het is een mooi gebouw voor een clubavond. Strak verbouwd, maar niet klinisch.” Ze investeren zelf in de huur van een zogenaamd Funktion One geluidssysteem. “De akoestiek is fenomenaal, dat vind je nergens anders hier in Amsterdam. Het zijn bijna Duitse praktijken, zo zuiver klinkt het geluid. En we kunnen gekke din-

Dekmantel tijdens ADE in het MC theater

ª 18 Oktober - Blueprint, Sandwell District, Mote Evolver & Time

to Express showcase met Planetary Assault Systems, Sandwell

District, Donato Dozzy e.a. 19 Oktober - UK Special met Julio Bashmore, Joy Orbison, Space Dimension Controller

ª 20 Oktober - Body & Soul

met Francois K, Joe Claussell & Danny Krivit

MC MAGAZINE

music connects ªª

SOUL

JAZZ

TECHNO

FUNK

AFRO BEATS

HOUSE

DISCO

ªª

ROOTS

RENÉ MENTINK (60) speelt mee in de voorstelling

fotografie Mounir Raji

Lang zullen wij leven, over het Nederland van nu.

BINNENKORT IN HET MC THEATER

ADRIAN YOUNGE, EAGLEMAN, BUGGE WESSELTOFT, AGORIA, KUENTA ITAMBU, NTJAM ROSIE, RONALD SNIJDERS, BEN UFO, RADIO 6 SOUL & JAZZ AWARDS, MIJKE’S MIDDAG, CARL CRAIG, BETTYE LAVETTE, DISCLOSURE, BODY & SOUL MET JOE CLAUSSEL, DANNY KRIVIT EN FRANÇOIS K, MAVIS STAPLES, DIGGS DUKE, JOY ORBISON, THEO PARRISH, BERNHOFT, BANDA BLACK RIO, FRANCESCO TRISTANO, TRUS'ME, THE SOULJAZZ ORCHESTRA.

HET COMPLETE CONCERTAANBOD IN HET MC THEATER VIND JE OP WWW.MCONLINE.NL

Amsterdam

ook al is het lekker weer, zo keurig. Als je buiten Amsterdam

“Ik ben een echte Amsterdammer. In de Kinkerbuurt gebo-

komt, het zijn allemaal slaapsteden. Iedereen heeft een tuin,

ren, toen ik trouwde naar Zuidoost verhuisd, en vandaar naar

maar er zit nooit iemand in. Ik zit op mijn balkonnetje zodra

Gaasperdam. Na 27 jaar werken bij Vroom & Dreesmann werd

het kan.”

ik daar op een zijspoor gezet. Mijn vrouw zei: ‘We beginnen een nieuw leven.’ Dat was 18 jaar geleden, we zijn toen naar de Jor-

Hollander

daan verhuisd. Daarna heb ik allerlei andere dingen gedaan, ben

“Ik ben wel een Nederlander, houd van stamppot, Hema-

ik buschauffeur geweest. Lekker eigen baas, ik had genoeg van

worst erbij. Hollanders zijn zeurpieten, zo ben ik dan weer niet.

leidinggeven. De nachtdiensten vond ik prachtig. Al die dronken

Maar ik moet nogal eens mijn mening geven, ook op straat te-

malloten die niet meer op hun benen kunnen staan.”

gen vreemden. Soms zeg ik tegen mezelf: ‘Pas op dat je niet een klap voor je harses krijgt.’”

Amsterdamse humor “Amsterdamse humor, daar houd ik van. Dat het meisje van

Verandering

de kaasboer zo met haar mes heen en weer gaat over de kaas

“Ik zeg het zo: een ijsbeer moet je ook niet in Afrika zet-

om te bepalen hoe groot het stuk is dat ze af moet snijden. En

ten. Het is allemaal niet terug te draaien, en ik heb er ook geen

dat ze het grote stuk dan terug in de schappen legt en ik dan

moeite mee, maar soms wel. Het is een enorme mengelmoes

zeg: ‘Wat doe je nou!?’ Er zijn er niet veel meer die dat soort

geworden, het Nederlandse gaat er vanaf.”

humor kunnen waarderen.” Voorstelling Niet-Amsterdammers

“Victor, mijn zoon, regisseert de voorstelling. Ik heb al eerder

“Al mijn familie woont buiten de stad, ik vind het oude men-

aan iets van hem meegedaan, dat was leuk, wel een beetje veel

sen allemaal. Ze zijn ook wel iets ouder dan ik, maar ik draag

repeteren. Liefst improviseer ik. Dat deed ik ook toen ik figu-

lekker gympies en een korte broek. Zij allemaal een lange broek

reerde als leernicht in de show van Rolf Wouters.”

MC MAGAZINE

een schelp in je hoofd die nooit meer weggaat fotografie Bateman + Dikkerboom

De dood is een heftig onderwerp voor kinderen. Mariëlle van Sauers schreef Zeemist, een poëtische vertelling over een kind met een groeiende schelp in het hoofd. Het boek wordt nu een voorstelling.

aarom een schelp als metafoor voor groeiende kwade

de dood. “Een vriend van mij is overleden aan een hersentu-

cellen in het hoofd van het kind? Schrijfster, actrice en

mor. Het was de eerste keer dat er zo’n jong iemand die dicht

theatermaker Mariëlle van Sauers weet niet meer hoe ze

bij me stond, doodging,” zegt Van Sauers. “Ik had natuurlijk wel

erop kwam om haar hoofdpersoon via een schelp, de zee en

nagedacht over de dood, maar er nooit zo echt over gepraat.

zandkorrels na te laten denken over de naderende dood. “Het

Voor hem was het werkelijk. Het waren heel intieme, bijzondere

Isa Wolff (8)

Shanti Borreman (10)

is heel heftige kost, nadenken over het einde van het leven is

gesprekken. Angstig soms ook.” Van Sauers combineerde het

“Ik stel me voor dat als je dood bent, je naar een andere/volgende wereld

“Ik hoop dat ik alles dat in mijn potje zit mee kan nemen naar de hemel.”

eng. Ik zocht naar een metafoor die niet beladen is. Ik vond de

nadenken over wat er na het leven komt, met het gevoel van

gaat en daar is alles mogelijk, zoals in je eigen fantasie. Daarom heb ik uit

zee mooi. Iedere golf is uniek, maar die gaat weer, en dan komt

buiten de wereld leven. “Ik was zelf een ziekelijk kind. Niet ern-

deze wereld het kind en de moeder in mijn pot gedaan en de schelpen zijn

er een andere, maar het is wel steeds hetzelfde water. Dat vond

stig, maar wel vaak ziek en lag vaak in het ziekenhuis. Dan was

dan voor de reis. Het elfje en de Eenhoorn zijn voorbeelden uit die andere

ik een mooie gedachte van vergankelijkheid die te snappen is.”

het alsof ik in een bubbel zat, dat je van een afstand kijkt naar

wereld en de rozenblaadjes zijn van het Rozendal, waar misschien wel een

Pas later las Van Sauers een boek van Elisabeth Kübler-Ross,

het leven dat doorgaat. Soms letterlijk, keek je van zeshoog uit je

mooi huisje staat te wachten, net als in het verhaal van de Gebroeders

een psychiater die stervende kinderen had begeleid. “Zij zag dat

ziekenhuisbed naar beneden, naar de straat waar het leven was.”

Leeuwenhart.”

veel kinderen een metafoor met water kozen om hun eigen naderende sterven te benoemen. Met een bootje het meer over, de rivier afzakken.” Reden dat Van Sauers, die al jarenlang schrijft voor theater en tv, Zeemist ging schrijven waren haar eigen gesprekken over

De taal in Zeemist is poëtisch en spaarzaam. Een moeilijk gesprek in de klas of ruzie met moeder worden in een paar

De dokter heeft een foto gemaakt van mijn hoofd

maar het mooie is dat ze alles vanuit een ander perspectief zien.

woorden aangestipt. Achter een enkele regel zit een hele wereld

Er zit wat in, zei hij

Dat ze nog niet die labels hebben die wij hebben, van oh dat is

verborgen.

Maar dat wist ik al, want ik hoorde het ruisen

erg, dat is verdrietig, dat is goed en dat is slecht. Ze kunnen vaak

Daarom wist ik dat het een schelp was. Want als je een schelp

nog de dingen zien zoals ze zich aandienen. En daarom vond ik

hebt, kun je waar je ook bent de zee horen ruisen.

het mooi dat je het verhaal van Zeemist kunt vertellen zonder

Er zit iets in je hoofd, wat daar niet hoort.

die labels: dit is zielig en je moet er voorzichtig over praten.” Belerend wil ze niet zijn in haar werk, maar iets meegeven

De hemel in een weckfles

Dat snap ik ook wel, want schelpen horen in de zee,

‘’Waarom moet je in de hemel altijd op een wolk zitten in de zonnestralen. Mijn hemel is de zee’’. Dat denkt het kind in het boek en de voorstelling

Of hoogstens op het strand.

probeert ze wel. “Als er iets ergs gebeurt is er een aantal manie-

Zeemist. Onderdeel van het lespakket die bij de voorstelling wordt aangeboden is het vullen van een weckfles. De kinderen wordt gevraagd: ‘Als jij de

En ik kan het niet voor je weghalen, zei de dokter.

ren waarop je ermee om kan gaan. Je kan je ertegen verzetten, je

hemel als een plek op aarde moet voorstellen, hoe zou die er dan uitzien?’ Isa Wolff (8), Isis Lara de Kuiper (13), en Shanti Borreman (10) knutselden

Hij zei nog veel meer, maar ik vond het ruisen van de zee

kan eraan onderdoor gaan en er is een middenweg: ermee leren

hun hemel voor dit magazine.

Veel fijner om naar te luisteren.

leven. En dat laatste vind ik een mooie om aan kinderen mee te geven. Met alles wat ik schrijf voor kinderen koers ik daarop af.” Om van Zeemist een voorstelling te maken was niet haar ei-

Van Sauers noemt Zeemist een boek voor ‘nadenkkinderen’.

gen idee, maar van de regisseur van haar theatergroep Lange

Voor jongens en meisjes die zich afvragen hoe de wereld in el-

Mannen, Rob de Kuiper. “Hij vond de fantasiewereld in het boek

kaar zit, of het heelal ophoudt en wat er dan daarna is. “Vra-

mooi en bruikbaar voor het theater. Bovendien is het een the-

gen waar geen antwoorden op zijn, maar waar je wel ontzet-

ma dat best onbespreekbaar is, hij vond het goed om daar een

tend over na kan denken. Zo’n kind was ik ook.” En ook al koos

voorstelling van te maken.” Voor scholen komt er een lespakket

de uitgever ervoor om op de achterflap van het boek naar de

bij, en na de voorstelling is er een nagesprek voor kinderen. Een

hoofdpersoon te verwijzen als een meisje, de auteur heeft be-

zielige voorstelling wordt het niet, belooft Van Sauers. “We zet-

wust het verhaal onzijdig gehouden. “Ik wou dat je als lezer zelf

ten in op levenslust.”

het personage vormt. Het boek gaat over de gedachte over wat er is na het leven, en niet over Jantje of Pietje of Klaartje die iets Isis Lara de Kuiper (13)

ergs meemaakt.”

“De weckfles heb ik gemaakt met hulp van mijn broertje. Je ziet een vredige wereld waar je naar

Ook al schrijft Van Sauers ook voor volwassenen, onder meer

kunt verlangen en plezier kunt hebben. In een

de voorstelling BH bij het MC Theater, voor kinderen schrijven

hiernamaals geloof ik zelf niet.”

doet ze het liefst. “Kinderen zijn bewoners van dezelfde wereld,

Zeemist Zeemist is een voorstelling voor kinderen van 9 jaar en ouder(s) van Theatergroep Lange Mannen en is van 12 tm 16 januari te zien in het MC Theater.

MC MAGAZINE

Kari de Vries (69) speelt mee in de voorstelling

fotografie Mounir Raji

Lang zullen wij leven, over het Nederland van nu.

AMSTERDAM FILM WEEK

LEIDSEPLEIN 5 - 11 NOVEMBER 2012 PREVIEWS, PARTIES AND AWARD WINNING FILMS

AMSTERDAMFILMWEEK.COM

Bij de Westergasfabriek is altijd wat te doen! Volg ons op www.westergasfabriek.nl

Nederlander

naar je hoofd krijgt, dat is niet leuk. Ik zou graag zo lang moge-

“Ik voel me vooral Nederlander als ik in het buitenland ben.

lijk willen fietsen, maar als mijn reactievermogen achteruitgaat,

En dan vooral als ik andere Nederlanders zie, dan denk ik: ‘Weg-

dan kan het niet meer. Ook al zou ik het lichamelijk nog wel

blijven!’ Hangt af van het soort natuurlijk, maar als het van die

kunnen. Dat is toch erg.”

schreeuwlelijkerds zijn, verschrikkelijk. De mensen met wie je je verwant voelt, dat heeft toch meer met opleiding en milieu te maken dan met nationaliteit.”

Echt Amsterdams “Ik ben geboren in Zuid, en woon nu in de Jordaan. Die Amsterdamse humor, die herken ik meteen, daar houd ik van. Maar

Typisch Nederlands

het kan ook fout vallen. Toen de fietsenmaker een keer tegen me

“Als ik in het buitenland ben, zie je gewoon wie er nog meer

zei dat mijn band was uitgedroogd, antwoordde ik: ‘Oh gut, heb

Nederlander is, ik weet niet wat het is. Dat heeft niet met kleur

ik hem niet genoeg water gegeven?’ Toen werd hij kwaad en liep

te maken, want bij donkere mensen zie je het ook. Het is iets in

hij weg. Ik was perplex en dacht: ‘Heeft meneer geen humor?’”

het gezicht.” Acteren Verandering

“Ik speel al heel lang toneel. Bij voorstellingen van derde-

“Wat mij het meest opvalt, en waar ik het meest last van

jaarsstudenten aan de theateropleiding, of bij andere amateur-

heb is dat er zoveel meer onverdraagzaamheid en agressiviteit

voorstellingen. Het maakproces vind ik het leukste, dingen uit-

is. Kom ik laat aan op Schiphol, wil je met je bagage in de tram

proberen. En het is ontzettend leuk om ook met jonge mensen

stappen, word je meteen opzij geduwd. ‘Oh’, denk ik dan, ‘gad-

te werken.”

verdamme, back in town’. Wat je hier in het verkeer allemaal

Met dertig studenten en dertig buurtbewoners uit Amsterdam West maakt Theatergroep Slapelozen i.s.m. de Opleiding Theaterdocent en MC de community

Vandaag kunst kijken. Morgen? film dansen park markt muziek theater koffie trouwen natuur spelen

taart brood kunst sporten concert picknick fotografie skaten barbecue drinken geschiedenis eten theater feest ...

voorstelling over Nederland Lang zullen wij Leven. De voorstelling is 12 tm 14 september te zien in het MC Theater.

MC MAGAZINE

Witte panters

CONFERENCE ANNOUNCEMENT

NEW REALITIES: ART AND IDENTITY IN MULTICULTURAL EUROPE INTERNATIONAL CONFERENCE 10 - 12 OCTOBER 2012 MC THEATER AMSTERDAM

fotografie Bateman + Dikkerboom

In just a few decades, postwar urban Europe has gone from being relatively

Dit najaar verschijnt Witte panters, de debuutroman van schrijver en muziekjournalist Saul van Stapele. Hieronder een voorpublicatie van het verhaal over twee Tupac-luisterende jongens uit Blankeveen.

homogenous to being a multi-ethnic and multicultural society. It seems that Europe’s cultural community is struggling to come to terms with this new reality. What are the consequences of these tensions for young and emerging artists in present-day Europe? What are the global perspectives on Europe’s changing identity? And how do these tensions shape the context in which Art is created and consumed in Europe and beyond? MC is an Amsterdam–based theater venue and workshop that has been at the forefront of developments in multicultural theater in the Netherlands for the past thirty years. Being one of very few cultural venues in Amsterdam with an explicit objective to represent the diversity of the multi-ethnic and multicultural city, MC appreciates the

Die eerste dagen in de cel, hoorde ik niets.

We begrepen de struggle. Toen KRS-One op een livealbum

Er was geen bezoek, er waren geen boodschappen, haastig

‘Jesus Christ was blaaaaaack’ schreeuwde, kreeg ik, net als het

geschreven op van cel naar cel gesmokkeld wc-papier.

aanwezige publiek ook kippenvel. Ook al wist ik best dat Jezus

recent years, however they are rarely if ever addressed from an artists point of view. By

Geen teken van John.

een Jood was; ik snapte zijn punt.

making artists and people directly involved in art production our keynote speakers, we

Ik staarde dagenlang voor me uit.

Het werd ons wel moeilijk gemaakt, soms...

want to shift the impetus of the discussion from social policies and crisis management

En de enige mensen met wie ik nog contact had, waren de

Bijvoorbeeld wanneer Ice Cube rapte over blanke jongens als

slecht verzorgde baardjes met hun felgekleurde stickerbriefjes.

horny lil’ devils die met de tong op de grond naar de zwarte

De baardjes en hun rotsvaste ongeloof in wie ik was en waarom.

huid van zijn vriendin keken; ja, sorry hoor.

necessity and urgency to reflect on and address the tensions described above, and especially their implications for the Arts. These issues have been much debated in

towards a real discussion on Europe’s identity today.

Of wanneer hij een album opende met een nekschot voor ‘Mr.

The conference will take place from October 10th until 12th 2012 at the MC Theater in

Maar witte panters waren we, verdomme, John en ik.

White’.

Amsterdam. The conference will include keynote speeches from key-players and

En niet alleen in de lange nachten dat we samen Grand Theft

Maar we waren als jochies hard bij onze schouders gegrepen

performers from various artistic and cultural backgrounds, theme sessions, workshops,

Auto: San Andreas speelden, waarbij ik de controller bediende

en door elkaar geschud door rappers die ons, terwijl de drums

showcases from specially selected MC artists, pitches from new and upcoming artists

en op topsnelheid de bochten afsneed, terwijl de hoertjes,

voort marcheerden en de bassen salueerden, vlammende

brave burgers en halve gangsters probeerden op tijd voor mijn

verhalen vertelden over de strijd en het gehossel; over

motorkap weg te springen.

racistische agenten en de valkuil van de gevangenis; over de

John zat dan ontspannen achterover een van die strakke joints

geile seks en de rauwe humor van de straat.

te roken die ik gerold had.

Nu nog steeds is mijn complete wereldbeeld ervan

En riep: “links, rechts” .

doortrokken, van de autobiografie van Malcolm X tot de

Wanneer we dan een missie hadden gehaald, zei John altijd

prijzenwinnende pornofilm Doggystyle van Snoop Dogg,

dat we dat samen weer goed gedaan hadden.

met die ene scène waarin mijn ultieme seksfantasie werd

En zo voelde het ook. Je hoeft niet allebei de knopjes in te

nagespeeld: luid smakkend gepijpt worden door een

drukken, of het wapen vast te houden, om iets samen te doen.

videoclipmeisje terwijl je een computerspel aan het spelen

Niet altijd...

bent.

In het echte leven leefden we niet in een rijtje huizen-

Damn...

met-veranda’s die een bochtje vormden die we met onze

Maar het belangrijkst was natuurlijk Tupac.

gangsterhomies, bij wie de loyaliteit in dikke druppels door de

Dan had hij nog vijftig albums kunnen uitbrengen die hij Alleen

aderen vloeide, koste wat het kost moesten verdedigen.

maar voor mijn N.I.G.G.E.R.S. noemde: Tupac was onze broer,

In ons zielige kloteleven woonden we in Blankeveen.

onze vriend, onze mentor, man, onze fokking messias, of hij dat

Maar we waren witte panters; dat hadden we gemeen.

nou wilde of niet.

and a musical program in collaboration with Toko MC and North Sea Jazz Club.

NEW REALITIES: ART AND IDENTITY IN MULTICULTURAL EUROPE

10 - 12 OCT 2012 MC THEATER AMSTERDAM

RIGHT ABOUT NOW

MORE INFO AND TICKETS:

WWW.MCONLINE.NL/RIGHTABOUTNOWCONFERENCE

MC MAGAZINE

We voelden de woede van Tupac. Als mijn ouders en

MC MAGAZINE

Fuck...

kleuters en over varkens in het blauw die hen al als kleine,

Synopsis Witte panters

grootouders zo behandeld waren als de zijne, was ik met een

Die gasten op tv waren makkelijke doelwitten.

staatsgevaarlijke terroristen hadden behandeld toen ze als

bus vol explosieven op het Witte Huis ingereden.

“Je bent een fokking rapper motherfucker! Wat kom je met je

jochies een klein beetje met kattenkwaad aan het kutten

die obsessief skunk roken, Grand Theft Auto spelen en naar de

Het was eigenlijk net zoals bij onze ouders met de indianen,

wacke campinghumor? Voor zover wij weten, neuk je elk uur

waren.

muziek van Tupac luisteren. Blanke jongens uit de meest blanke

de Koerden en de homo’s, alleen dan zonder schijnheilige

van de dag een ander kankerlekker fotomodel van 19 die met

Natuurlijk, samen met je moeder volksdansen met Koerden

wijk van Blankeveen, met blanke ouders met een goede blanke

glimlachjes en dat stinkende vegetarische voedsel.

haar billen omhoog op de motorkap van je reserve-Porsche

was ook niet leuk.

baan die overal Begrip voor hebben.

Zonder linnen tasjes.

ligt, of op een berenvel, terwijl ze jouw naam steeds harder

Maar toch.

En zonder de afstand.

kreunt, en jij de hare al lang weer vergeten bent. Een fokking

J.J. en John zijn twee puberjongens uit een Montessori-milieu

Op zoek naar tegengas, naar kicks en avontuur, duiken J.J. en John diep in de straatcultuur. Ze dromen van een rapcarrière

slaap-ka-mer, wat de fok man...”

ªªª

Ja, witte panters waren we, John en ik.

En ik had dikke schijt aan rappers die me een schuldgevoel aan

In eigen land was het niet zo eenvoudig. Als hier een jongen uit

John was eigenlijk altijd agressief behalve als hij bijna in een

groeien, wordt hun levensloop het middelpunt van een

mijn baggy jeans wilden ophangen.

de hood John en mij aansprak op onze huidskleur, hadden we

wietcoma lag. En ik maakte op den duur alleen nog maar grove

spiegelpaleis

“Opkankeren,” zei ik dan, zogenaamd tegen die rappers, terwijl

eigenlijk al meteen verloren.

kankeropmerkingen, om mezelf steeds verder te overtreffen.

regionale journalist, een landelijk politicus, een Hollywood-

de homies al begonnen te grinniken.

Wij waren het ravijn overgestoken; die andere jongens waren

Zo lieten we steeds weer aan de jongens op straat zien dat er

advocaat en een seksverslaafde platenbaas hun ingeslapen

“Écht man, op-kan-ke-ren. Wat-wat-wát praat je met je dikke

aan de andere kant geboren...

niemand was op wie je zo kon rekenen als John en J.J.; blanke

carrières nieuw leven willen inblazen. En wordt voor J.J. en John

kankersmoel tegen mij. Kanker op met je achtendertig auto’s,

Of we weleens gediscrimineerd waren bij een sollicitatie?

boys van wie je dat bijna zou vergeten.

de vraag steeds prangender: wat zou Tupac hebben gedaan?

je garderobe waar je als een homo doorheen kan skeeleren

Of we weleens om niets waren aangehouden door Five O?

Ik zat op een bepaald moment zelfs met de andere jongens

en je goudgerande, volautomatische pikzuiger met ingelegde

Of we weleens oude vrouwtjes zagen oversteken, omdat wij

te schelden op de smerige streken van de blanken, en het viel

diamanten. Moet ik nou aan je vieze voeten komen janken of

aan kwamen lopen en het al een beetje donker was?

uiteindelijk niet eens meer iemand op.

zo, met je lelijke tyfushoofd? Hé vriend, luister nou, je hebt

Kom nou, we waren blank en dus waren we geboren met een

Mij ook niet.

fokking kankerveel miljoenen op je bankrekening staan en wat

kankerdikke gouden pollepel in onze bleke bekken, zo was het

de fok doe jij nou helemaal voor de hood? Een beetje één keer

toch zeker.

Maar die eerste dagen in de cel, was mijn vertrouwen in het

aan de School voor de Journalistiek in Utrecht en werkte

per jaar cadeautjes uitdelen als een lauwe Sinterklaas, met

Als het er op aankwam, wanneer straks de rassenoorlog

rijden-voor-je-homies-beginsel wel gaan wankelen.

eerder voor muziektijdschrift OOR en als redacteur nieuws

omin bodyguards omdat je anders niet eens meer in je buurt

uitbrak, en die zou zeker komen, want je kon mensen niet

Ik zat op mijn bed, ik rapte zachtjes wat zinnen van Tupac,

en entertainment voor weekblad Nieuwe Revu. Hij is vaste

durft te komen. Als ik daar was, vriend, ik zeg je, ik gooide die

fokking voor altijd geen enkele kans geven en ze steeds als

maar begon te hakkelen, woorden te vergeten...

kunstmedewerker van NRC Handelsblad en nrc.next en creative

fokking teddybeer terug met een molotovcocktail er achteraan,

beesten in de hoek schoppen en dan denken dat je zelf relaxt

Alsof zelfs de geest van de rapper niet door het doolhof van

director conference van het festival Buma Rotterdam Beats.

zo, boem in je kankerface...”

rukkend in je fokking kankervilla naar je breedbeeldscherm kon

dikke stalen deuren had kunnen glippen.

Dat was ik, zo praatte ik.

blijven kijken; maar goed, dan dus, dan zouden ook wij aan de

Ook van de verhalen die buiten over me gonsden, kwam niets

John kon al respect verdienen door zich groot te maken, zijn

blanke kant staan, daar waren de meesten het wel over eens.

langs het gevangenisbeton of door het detectiepoortje.

Brooklyn Naar Breukelen, 20 jaar hiphop in Nederland

longen vol lucht te blazen en zijn ogen dreigende vlammen te

We kenden toch die documentaires op National Geographic

Daar zat ik, radeloos fokking nuchter, me af te vragen waar

(Spectrum). Eind 2003 verscheen bij uitgeverij Vassallucci zijn

laten schieten. Maar voor mij was dit de enige manier.

over die gevangenissen?

mijn homies bleven; de homies die de wiet zouden komen

tweede boek Crips.nl, 15 jaar gangcultuur in Nederland. Deze

Harder slaan dan alle anderen.

En of we die kenden...

brengen, de vrouwen, het geld en het respect.

boeken vormden de grondslag voor een bioscoopdocumentaire.

En een mond zo groot dat heel de fokking wereld erin kon

Daar waren de gangs allemaal naar huidskleur en religie

De homies voor wie ik daar zat.

Saul van Stapele wordt regelmatig geraadpleegd door diverse

verdwijnen.

georganiseerd.

De homies voor wie ik acties had gezet, waardoor ik nu

prominente media als kenner op het gebied van hiphop,

En wanneer je blank was, zette je voordat je de eerste keer

’s nachts en overdag voortdurend werd achtervolgd door

entertainment en (inter)nationale straatcultuur.

Op het speelpleintje konden die blingende klootzakken uit

ging douchen zo snel als je kon dikke hakenkruizen en

de ogen van de Afrikaan en alle anderen die ik wat had

Amerika die op hun platen en op tv altijd de toffe jongen

runentekens op je lichaam die er nooit meer vanaf gingen,

aangedaan.

uithingen, van iedereen wel een defect aan hun hartklep

want anders werd je door een legertje ruwe baarden hard

krijgen.

verkracht en vervolgens gewurgd met een klerenhanger.

Er liepen jonge, stoere killers rond daar in de gevangenis, die

multidisciplinair

Van die rappers die albums vol rapten met ronkende

Het was niet echt alsof je daar een keuze had of zo...

op me spogen alsof ik een vlo was die dacht dat ik wel even

muzikanten, acteurs, cabaretiers en schrijvers aan de vijftien

bij de mammoeten kon komen wonen. Hun opmerkingen

jaar geleden vermoorde hiphopkunstenaar The Notorious B.I.G.

ªªª Ik was ook een strijder.

stoere teksten over de strijd om te overleven en al die shit,

En geen aardige witte panters, ook.

nadat ze zich, net als hun Amerikaanse voorbeelden, als geharde straatrebellen bewezen hebben, maar raken de grip op hun eigen mythevorming kwijt. Wanneer J.J. en John na een conflict op straat uit elkaar aan

verhalen,

waarmee

respectievelijk

een

Auteursinformatie Saul van Stapele Saul van Stapele is schrijver en journalist en schrijft verhalen over popmuziek, media en jongerencultuur. Hij is afgestudeerd

In 2002 debuteerde Saul van Stapele met het boek Van

In het MC Theater organiseerde Saul van Stapele eerder dit jaar in de reeks MC Tori’s de uitverkochte ‘Biggie Tori’; een eerbetoon

met

wetenschappers,

dansers,

jeweettoch, om vervolgens op MTV luid knorrend in een

Voor de jongens op straat was het duidelijk. Als het er op

waren harder dan de grofste beledigingen die ik zelf ooit maar

modderpoel van fokking wansmaak te duiken die ze hadden

aankwam, zou elke blanke dat hakenkruis op zijn lichaam

bedacht had. En ik gaf voor de zekerheid nog geen reutelend

gekocht van al het geld dat ze met hun toffe-jongens-raps uit

kerven, om zijn dikke witte reet te redden.

babykikje als antwoord.

de zakken van jongens op straat hadden gehaald.

Zo simpel was het.

Ik had tegen mijn ouders gezegd, dat ik ze zou laten weten

“Yeah, you gotta have the Hummer with the 27-inch-

En je kon moeilijk iets terugzeggen.

wanneer ik ze wilde zien. Dat ze mij tijd moesten gunnen.

Prijs 19,90 euro | ISBN: 9789048815159 | Verwacht: Oktober

backspinning-custom-made-Louis-Vuitton-rims, or you ain’t a

Sommige gasten vertelden verhalen over hoe ze opgroeiden

Dat deden ze natuurlijk...

2012. Uitgeverij: Lebowski Achievers.

real player...”

met een oom in de gevangenis, een neef die voor zijn

Maar heel lang zou het niet meer duren, dacht ik.

En dan allemaal dezelfde kankerlelijke tafeltjes en banken die

twintigste de tyfus was geschoten, een moeder met drie banen

je oma nog zou laten staan op de rommelmarkt, en dezelfde

die door alle drie haar bazen werd gedist en een vader die zijn

ongeredigeerde versie van het manuscript en is slechts bedoeld

strippaal waar nooit een lekker wijf omheen draaide, en

verdriet verdronk in alcohol.

om een indruk te geven van de uiteindelijke roman.

standaard dezelfde foute-oom-grapjes als ze bij de slaapkamer

Ze vertelden over de kankersmoesjes die ze hoorden bij

aankwamen.

sollicitaties en het onversneden racisme van docenten.

“Yeah, this is where the magic happens…”

Ze vertelden over geweld dat ze gezien hadden als piepkleine

Productinformatie Witte panters Uit: Saul van Stapele – Witte panters. Paperback: 224 blz |

NB.

Dit

fragment

afkomstig

uit

een

vroege,

nog

MC MAGAZINE

tom trago (29)

the flexican (28)

fotografie Sharon Jane Dompig

MC heeft graag spannende internationale namen op het podium staan. Maar MC vindt ook: support your local heroes. Daarom presenteert MC hier: Five Finest Producers uit eigen land.

Verzamelaar

Produceren

Studio

Eerste track

“Mijn studio is een mega rommelhok. Ik verzamel heel veel ap-

“Je voelt het al aan je water: vanavond gaat het gebeuren. Alsof

“Ik huur mijn eigen ruimte in MuzyQ, een muziekcentrum in Am-

“Ik was zestien of zeventien, ik maakte al wel beats. Mijn moe-

paratuur. Ik vind geluid meer karakter hebben als het out of the

je het nummer al ziet. Dan gaat mijn telefoon uit, en dan zijn het

sterdam-Oost. Het is een dansende doosconstructie, ik heb last

der ging een weekend weg, en toen hebben we de woonkamer

box, buiten de computer, is gemaakt. Elke maand probeer ik een

soms wel sessies van acht uur achter elkaar. Dan kom ik er ’s

van niemand, niemand heeft last van mij, ik kan lawaai maken

verbouwd tot hangplek. Konden we muziek maken, blowen,

nieuw apparaat te kopen, en van elke reis wil ik iets mee terug-

ochtends vroeg uit en moet ik echt naar yoga of gaan zwemmen

wat ik wil. Het is er vrij strak, heb vorig jaar allemaal meubels

bier drinken. Ik maakte een beat met een sample op een MPC

nemen. Een tamboerijn uit Suriname, een trommel uit Brazilië.

om het los te laten.”

gekocht. En ik laat nu de belangrijke posters uit mijn carrière

2000XL. Sef, we waren toen al vrienden, rapte er overheen. La-

inlijsten voor aan de muur. De poster van de Kings soundtrack,

ter kwam Flinke Namen.”

Dat ligt allemaal in mijn studio. Het is daar dus een georganiseerde chaos, maar wel schoon. Ik heb net nog gestofzuigd.”

Mooiste moment

een voorstelling van Made in da Shade, en de posters van Flinke

“Het eerste uur van het creëren van een nummer is het mooist.

Namen bijvoorbeeld.”

Inspiratie

Langste studiosessie

En het moment dat de kakofonie omslaat, dat al die losse gelui-

“Vier dagen. Met Steven de Peven om te werken aan ons Al-

den ineens klikken tot een nummer… dan hoor je: dit gaat hem

Langste studiosessie

ik veel onbekender. Hongeriger misschien ook, wilde me laten

fabetproject. Af en toe zakte er even iemand weg op de bank,

worden en het wordt vet. Dat is zo’n kick, dan sta je echt te

“Toen ik het album van Flinke Namen af moest maken heb ik

zien. Ik vind het nu moeilijker om aan de slag te gaan, ook om-

of ging iemand naar Albert Heijn voor een fles wijn of zo, maar

springen in de studio. En niemand heeft die muziek ooit nog

twee weken lang in mijn studio gewoond. Ik sliep er stiekem,

dat er zoveel andere dingen te doen zijn. Ik draai veel meer op

verder was het muziek maken. Dat doe ik nooit meer. Ik ben in

gehoord, je bent de allereerste.”

ging alleen weg om even te eten. Er was een dikke deadline, en

feesten, alles is meer. Ik hoor ook om me heen dat het moeilijker

ik wilde het heel graag heel goed doen. Ik wilde alle tijd die ik

is om creatief te zijn als je het drukker hebt.

kon maken gebruiken.”

Ik had een tijd een creatieve blokkade, daar ben ik nu uit aan

een week tien jaar ouder geworden.” Helden

“De tijd dat ik heel productief was met produceren, toen was

Studioregels

“Toen ik zestien was vond ik muziek zo mysterieus, het raakte

“Ik ben vegetariër, dus geen vlees bij mij in de studio. Als je bin-

me zo. Nu ben ik dertien jaar verder en maak ik het zelf. Het is

Perfectionist

me daarbij geholpen. Het is een soort stappenplan om over die

nenkomt met vlees, optieven, echt.”

ook mooi dat als je ergens draait mensen het extra tof vinden als

“Mijn probleem is ook dat ik me altijd afvraag: is het wel echt

blokkades heen te komen.”

je een eigen track draait. En er zijn nu mensen waar ik vroeger,

goed? Als ik niet zo perfectionistisch was zou ik waarschijnlijk

en nog steeds, zo tegen opkeek die nummers van me draaien.

meer uitbrengen.”

Dit is livin’ the dream.”

het komen. Het boek The Artist’s Way van Julia Cameron heeft

MC MAGAZINE

jameszoo (21)

reverse (25)

fotografie Sharon Jane Dompig

fotografie Wayta Patmo

Studio

rentuin met een recorder. Ik ben groot vogelfan, heb heel veel

Studio

Langste studiosessie

“Het is hier een groot carnaval. Ik heb een studio in een kleine

vogelgeluiden verwerkt in tracks, soms helemaal vervormd. Mijn

“Ik heb niet meer nodig dan een laptop met Fruity Loops en een

“Dat was voor het nummer Fok Wachten, met Adje en Jayh. Er

ruimte in de binnenstad van Den Bosch. Er staan bananenplan-

eigen papegaai Roberto zat veel in mijn vorige ep Guanyin Psit-

microfoon om een goede hit te maken. Ik heb wel een studio, op

was een deadline voor de track en ondertussen moesten we met

ten, opgezette vogels, een zwaard. Portretten van dieren, gekke

tacines. Op mijn nieuwe ep heeft onder andere een teckel een

IJburg, en daar staat alles in. En natuurlijk is er een verschil tus-

z’n drieën optreden. Zat ik de hele middag voor het optreden te

vazen, neppe bonsaibomen. Ik raak mezelf nogal snel kwijt in de

grote rol. Mijn oma had een teckel, maar die overleed en ver-

sen een track die opgenomen en gemaakt is met hele goede ap-

werken, en toen we om zes uur ’s ochtends terugkwamen van

kringloopwinkel.”

diende een eerbetoon.”

paratuur en een laptop, maar het gevoel erin is veel belangrijker.

het optreden gingen zij slapen en ik meteen weer de studio in,

Ik vind het soms wel vet als het geluid slecht is. Als een rapper

tot een uur of 12 ’s middags.”

Apparatuur

Beste tijd om te creëren

het heeft over dat ’ie weinig geld heeft voel je de pijn toch wat

“Ik ben nu ongeveer tweeënhalf jaar bezig met muziek maken,

“Als er niemand in de buurt is werk ik het beste. Met een studio

meer als het ook zo klinkt.”

ik heb nog niet zoveel verzameld. Ik heb een klein bureau met

in het centrum is dat alleen niet makkelijk. Het feit dat hier een

daarop een paar oude boxen, een microfoon en een nieuwe

koelkast staat werkt ook niet mee.”

computer. Ik heb ook wat geleende trommels staan. Ik wil wel

Studioregels “Heb ik niet. Juist omdat ik het echt wil laten klinken. Dat kan

Geluidjes

heel goed uitpakken. In Fok Wachten rapt Adje iets over een

“Ik ben niet van het pielen aan geluidjes, ik ben meer van het

telefoon en hoor je op de achtergrond een telefoongeluidje.

meer verzamelen maar daar is mijn budget niet naar. Ik maak op

Eerste track

toeval. Dat ik een foutje maak en het goed klinkt, en ik daar op

Hoorde niet, de telefoon van iemand die in de studio aan het

het moment vooral muziek met dingen die geen instrument zijn.

“Geen idee. Heb ik ook niet meer. Ik heb een paar harde schijven

doorga. Samples gebruik ik bijna niet, soms twee seconden van

hangen was ging. Dus dat heb ik erin gelaten.”

Borden, glazen, zakken brood. Van alles.”

laten vallen, alles weg. Het schijnt dat je externe harde schijven

een nummer. Ik begin vaak met geluidjes die raar of uniek zijn,

hebt zonder kabel, maar ik heb van die dingen die je in het stop-

die vind ik online. Een hele rare kick, een babygeluidje.”

Raarste geluid

contact moet steken. Ik ben de man van marktplaats en curiosa

“Dieren kunnen hele verrassende geluiden produceren, juist om-

tenslotte. En ik heb maat 45 dus, één keer blijven haken en het

Produceren

dat ze onvoorspelbaar zijn natuurlijk. Ik ga graag naar de die-

ligt op de grond.”

“Ik kan niet dansen, maar op het moment dat ik hoor dat de track waar ik aan werk tof is, dat ik weet dat mensen in de club er zeker op losgaan, dan maak ik een dansje in de studio. Daarna begint het uitwerken, dat vind ik het minst leuk.”

MC MAGAZINE

theo parrish: pleaser met inhoud

siroj (24)

fotografie Ruby Savage

heo Parrish is een levende legende die dansvloeren we-

Het is wel cool om cynisch te zijn, zeker onder kunstenaars,”

reldwijd opzweept met zijn platen. Hij produceert dro-

zegt Parrish. “Het wordt tegenwoordig meer gewaardeerd om

merige, diepe elektronische jazztracks, draait grenzeloos.

iets origineels te kopiëren en te marketen, dan om zelf iets te

Volgens Parrish moet je willen lijden voor je kunst.

creëren. Dat is verschrikkelijk.” De meest indrukwekkende kunst komt volgens Parrish voort

fotografie Sharon Jane Dompig

Sommige dj’s vliegen de wereld over met een armband van

uit kunstenaars die hun frustratie kunnen vertalen naar een

usb-sticks om hun pols, meer hebben ze niet nodig. Dat is niks

kunstvorm. “Je moet niet creëren omdat je deze muziek wilt

voor Theo Parrish. Die draagt zijn vinyl nog altijd de wereld

maken, of die muziek, of omdat je iemand zo zag schilderen,

rond langs plekken die het beste sound system neerzetten, zo-

of omdat je beroemd wilt worden. Je moet willen creëren om

dat de dansvloer die groeven en scheurtjes en stofjes in dat

uiting te geven aan je directe emoties. Zo werkt het ook bij mij

oude singeltje ook hoort. Zodat de dansvloer de muziek ook

als ik muziek produceer.”

vóelt. Parrish heeft zelf een kunstopleiding gedaan, in Kansas City. Parrish is al jaren toegewijd producer en dj. Hij brengt eigen

Hij studeerde sculpture, en stapte na een jaar over naar de fa-

tracks uit, heeft zijn eigen label Sound Signature sinds 1996.

culteit fotografie/video. Op die opleiding kwam hij in contact

Studio

Langste studiosessie

Kies je favoriete club ter wereld en hij heeft er vast een keer ge-

met het werk van avant-gardecomponist John Cage. Bij een

“Mijn studio is gewoon in mijn huiskamer. Ik heb niet veel ap-

“Dat moet zijn geweest met regisseur Jim Taihuttu, voor zijn film

draaid. Parrish met genres omschrijven, daar kunnen we beter

van zijn stukken werd de klep van de piano aan het begin geslo-

paratuur staan, anders wordt het er te vol en de akoestiek is

Rabat of voor de aflevering die hij maakte voor de serie Van God

niet aan beginngeven. Een muziekstijl een naam geven vindt

ten, in plaats van geopend. “Daarna kwamen er, het publiek zat

er ook niet geweldig. Ik gebruik mijn studio meer om schetsen

Los. De muziek moet bij elk beeld helemaal kloppen. De langste

Parrish onzinnig. En lui vooral. Lui van journalisten die alles

al, allerlei mensen binnen met een radio afgesteld op een ander

te maken. Vocalen opnemen en muziek uitbouwen en afmaken

sessie die we hadden duurde denk ik 12 uur, van 11 uur ’s och-

maar willen labelen. Het gaat er niet om welke stijl het is, het

geluid,” vertelt Parrish. “Die bewogen door de ruimte. Het eni-

doe ik meestal ergens anders.”

tends tot 11 uur ’s avonds. Wel met tussendoor even naar buiten

gaat erom of het je raakt. De rest is irrelevant. Zo grenzeloos wil

ge wat je als publiek hoorde waren die geluiden die om je heen

en eten natuurlijk, anders houd je het niet vol.”

hij ook dat zijn avonden kunnen zijn. Van oude platen, originele

golfden. Dat fascineerde me mateloos. Toen besefte ik dat het

discopareltjes tot edits, van oude ‘house’ tot ‘jazz’ en ‘reggae’

enige verschil tussen noise en muziek positionering is. Lawaai

Digitaal “Ik ben niet echt van de instrumenten. Ik speel wel toetsen, heb

Inspiratie

en nieuwe ‘dance’ (excuus, red.). Parrish wil vrij kunnen schake-

dat goed geplaatst is, wordt al muziek, geeft ritme. En toonlad-

ook synthesizers liggen, maar daar speel ik bijna nooit op. Op de

“Als ik inspiratie heb dan wil ik meteen aan de slag kunnen, dat

len om de dansvloer vrijheid te geven.

ders, en akkoorden en makkelijke ritmes, die zijn er vooral om

computer gaat het toch sneller. Voor Dio’s album hebben we wel

vind ik ook fijn aan thuiswerken. Als ik een film kijk, muziek luis-

echte instrumenten gebruikt. Een gitaar spelen op de computer,

ter of een boek lees en er komt een idee dan wil ik het meteen

Parrish groeide op in Chicago, waar house ontstond in de ja-

kan nemen. Maar die dingen hebben niks te maken met expres-

dat kan niet.”

vastleggen. Het is meestal een gevoel, daar kun je niet echt aan-

ren tachtig, en woont nu alweer vijftien jaar in Detroit, beroemd

sie, niets met eerlijkheid. En dat zijn de twee dingen waar ik erg

tekeningen van maken om later uit te werken.”

vanwege het ontstaan van Motown, P-Funk, de ontwikkeling

aan hang. Nog steeds.”

Dio’s nieuwe album

ervoor te zorgen dat het zo klinkt dat niemand er aanstoot aan

van techno en J Dilla. Detroit is altijd een epicentrum geweest

Dat hoor je terug als je Parrish als dj aan het werk ziet. Een

“Dat opnemen was nogal omslachtig. Ik maakte thuis de schet-

Producersnaam

van de muzikale creativiteit in Amerika, zegt Parrish. “De stad

platte pleaser is hij niet, Parrish is een pleaser met inhoud. “Ik

sen voor de beats, Dio nam in zijn huis de vocalen op. Dat mix-

“SirOJ is gewoon mijn naam achterstevoren. Ik ben begonnen

zit vol innovators, waar je ook kijkt, is iemand het anders aan

wil mensen iets voorschotelen wat ze misschien nog niet ken-

ten we in een andere studio, en weer in een andere studio heb-

met beats maken toen ik vijftien was, mijn eerste nummers

het doen, is iemand iets nieuws aan het proberen.” Maar ook

nen, of waar ze misschien van dachten dat ze er nooit op zou-

ben we de live instrumenten opgenomen.”

maakte ik met de enige rapgroep in Assen. Eest was mijn naam

dat verdwijnt, net als de industrie, banen en inwoners, lang-

den dansen. Maar uiteindelijk draai ik mijn platen opdat andere

‘siroj’, maar zij maakten er SirOJ van, dat stond stoerder.”

zaam uit de stad, ziet Parrish. “Je ziet het overal. Er is een angst

mensen het gevoel van vrijheid kunnen ervaren.”

om precies te zeggen wat je denkt, vooral onder jongeren. Ze krijgen een houding aangeleerd ten aanzien van creativiteit en passie. Je ergens echt voor inzetten, ergens helemaal in opgaan, dat is niet meer cool. Creatief zijn is iets wat niet hoort.

Theo Parrish draait op 13 oktober 2012 in het MC Theater.

MC MAGAZINE

north sea jazz club op westergasfabriek

Aya (12) en Fadel (10) El Hakim spelen mee in de voor-

fotografie Mounir Raji

stelling Lang zullen wij leven, over het Nederland van nu.

Het lijkt erop dat eindelijk een prins is langsgekomen om de kikker op het Westergasfabriekterrein te kussen. Op de plek waar eens de Flexbar was gevestigd, zit nu de prachtige North Sea Jazz Club.

e warmte is weer helemaal terug in de oostelijke hoek van

Sea Jazz gebruiken voor zijn club, Beumer garandeert passende

de Zuiveringshal West. Ooit, de oudere nachtbrakers in

programmering en een boeker van Mojo, ook organisator van

Amsterdam zullen het zich nog herinneren, zat er West Pa-

het NSJ Festival, heeft zitting in de programmaraad. In mei

cific. Een mooie tent vol kleur, met haardvuur en extravagante

2012, na een jarenlange zoektocht en strijd voor zijn club, ging

bediening waar je zelfs om te kunnen eten eerst door de boun-

de North Sea Jazz Club van Beumer open. En meteen stonden

cers gekeurd moest worden. De prachtige oude tegeltjes uit ver-

er klinkende namen als James Carter en Portico Quartet op

vlogen tijden zaten her en der nog aan de muur, de plek ademde

de agenda. Tijdens de concerten op vrijdag en zaterdag is er

zoveel sfeer dat je alleen daar al dronken van kon worden. Na

plek voor 180 eters, het concert bezoeken zonder maaltijd kan

de gefaseerde opknapbeurt van de hele Westergasfabriek ging

ook. Op donderdag zijn de staconcerten voor een wat jonger

op dezelfde plek, met andere indeling, uiteindelijk eind 2006 de

publiek. “Op donderdag, vrijdag en zaterdag loopt de avond

Flexbar open. Een nachtclub voor nieuwe elektronische muziek,

na de concerten over in een clubnacht. Met ook boem-boem-

maar ook voor bandjes.

boemmuziek, maar niet alleen maar. De 25-plusser zal zich er

De inrichting was minimalistisch, om het optimistisch te zeggen.

thuis voelen.”

Fel, kil, paars licht, verder alles strak zwart, en wat hufterbesten-

Opmerkelijk is dat een van de muziekboekers van de NSJ

dig meubilair dat makkelijk te verschuiven was. Of het kwam

Club Niels Nieuborg is, van Westergasterreinbuurman MC The-

Theater

rinameland, en bij mijn oma in Ede zag ik veel Turken. Hier in

door de inrichting, de programmering of de locatie, dat blijft

ater, terwijl het MC Theater zich ook richt op black music. Hij

Aya: “We hebben meegedaan aan een 4-meivoorstelling,

Westerpark op het Van Beuningenplein zijn vooral Marokkanen.”

gissen, maar heel succesvol werd de Flexbar nooit, ondanks

ziet de twee podia niet als concurrentie maar als aanvulling op

Toen het oorlog was. In die voorstelling had ik een van de vier

Fadel: “Die jongens zijn soms wel eens vervelend. Die willen de

de jarenlange inzet van de eigenaar. Als een motor waarvan de

elkaar. “MC en NSJ Club overlappen elkaar voor een deel, maar

hoofdrollen. Het leuke van toneelspelen is dat je je in een andere

baas spelen.”

benzine op raakt kwam de Flexbar langzaam en geruisloos tot

hebben ieder hun eigen stijl. MC richt zich op black music, hip-

rol kan verdiepen. Als je in het echt heel stoer bent, dan kun je

stilstand in 2011, na in 2010 al gestopt te zijn met de nachtpro-

hop, reggae, meer elektronische muziek. We doen in MC dingen

heel tuttig spelen. Soms kijk ik naar andere kinderen in mijn klas

grammering. Daarna golfde even de naam Gazz door Amster-

die ik nooit in NSJ Club zou zetten.” En dat is andersom ook

om te zien hoe zij doen.” Fadel: “Ik had toen een scène met een

Aya: “Ik voel me Marokkaan en Amsterdammer.” Fadel: “Ik

dam. De plek moest een jazzbar worden met fingerfood. De eer-

het geval, zegt Nieuborg. “Van die improvisatiejazz zoals het

van de hoofdrolspelers. Ik negeerde dat ik figurant was, in mijn

ook.” Aya: “Als ik thuis zit, dan voel ik me Marokkaans. Mijn

ste concerten waren al gepland toen bleek dat de financiering

Alfredo Rodriguez Trio, dat zou in MC niet werken, maar wel in

hoofd werd ik gewoon een van de hoofdrolspelers. In het begin

moeder kijkt naar Marokkaanse tv. Buiten en op school doe ik

niet rond kwam. Zo stond het pand nog langer leeg.

NSJ Club. Dat geldt ook voor een artiest als Cristina Branco.”

was ik zenuwachtig, maar ik ging er helemaal in op en vergat

Amsterdams, anders doe je niet mee. Sommige Marokkanen

Klaas Beumer had zijn concept voor een jazztent ook al klaar-

Bovendien kan MC grotere concerten doen, tot maximaal 800

alles. Ik moest eten stelen van de Duitsers…” Aya: “Het was een

doen heel brutaal, maar wij niet.” Fadel: “Die Marokkanen die

liggen, compleet met financiering. Voor de hoek op het Wes-

personen, dan NSJ Club, waar hoogstens 450 mensen in pas-

Charlie Chaplinachtige slapstickscène…”Fadel: “… Ik sloeg met

niet aardig zijn, daar ga ik niet mee om.” Aya: “Wij hebben meer

tergasterrein waar anderen tegen een muur op waren gelopen,

sen. Ook heeft MC meerdere zalen, zodat festivals mogelijk zijn.

een ballonknuppel en iedereen moest lachen.”

Nederlandse vrienden. De Nederlandse kinderen gedragen zich

gold juist voor hem driemaal is scheepsrecht. In de Amsterdam-

Nieuborg boekt al veel langer muziek voor podia, hij weet

se Pijp was hij al bijna rond geweest, tot buren begonnen te

dat je je eerst als plek moet bewijzen om de goede, bekendere

klagen. Zijn tweede optie was een plek in De Hallen, een pro-

namen naar je podium te krijgen. “Daarom zijn we druk bezig

Aya: “Dan denk ik aan klein, veel groen, natuur.” Fadel: “Ik

ject in de Helmersbuurt waar een hele nieuwe wijk uit de grond

om MC breder op de kaart te zetten en een duidelijke muzikale

denk: in Europa. Amsterdam is de hoofdstad.” Aya: “Ik ben op

Aya: “Vroeger dacht ik altijd dat de andere achtstegroepers

gestampt ging worden. Het blok ligt echter nog steeds braak,

identiteit mee te geven. Dat lukt de laatste tijd heel goed. We

kamp geweest in Ermelo, daar is heel veel natuur en zijn heel

van de andere locatie van onze school heel stom waren. Maar

met dank aan de crisis. “Toen ben ik een paar jaar wat anders

hebben goede, grote, groeiende namen gehad als Jose James,

veel grote huizen. En toch is het klein. In Nederland zijn veel

we zijn samen op kamp geweest, en toen bleek dat ze heel aar-

gaan doen,” zegt Beumer. “Maar ik ben best wel vasthoudend.

Floating Points, DaM-FunK, Cody ChesnuTT, Rahaan, Lianne

culturen en rassen bij elkaar. De Bijlmer noemen ze meestal Su-

dig waren. Nu spelen we ook wel eens samen in de pauze.”

Ik vind dat elke zichzelf respecterende stad zo’n jazzclub moet

La Havas, The Robert Glasper Experiment.” Nu is het zaak dat

hebben, waar ook culturele toeristen elkaar kunnen ontmoeten.”

steeds meer publiek de weg weet te vinden naar de podia van

Dus toen de kans van de moeilijke plek op de Westergasfabriek

MC en NSJ Club. “Het moet gaan werken zoals bij schoenenza-

Met dertig studenten en dertig buurtbewoners uit Amsterdam West maakt Theatergroep Slapelozen i.s.m. de Opleiding Theaterdocent en MC de community

voorbijkwam, greep hij hem, met partners Markus Engeli, Edgar

ken. Als je bij de ene bent geweest, ga je meteen even kijken

voorstelling over Nederland Lang zullen wij Leven. De voorstelling is 12 tm 14 september te zien in het MC Theater.

Schrader en Quicho ten Haaf.

wat ze bij de buren hebben. In Amsterdam is veel concurrentie,

Beumer benaderde het North Sea Jazz Festival om een samenwerking aan te gaan, en dat lukte. Hij mag de naam North

soms heb je volume nodig om aandacht te krijgen.”

Marokkaan

meer zoals wij.” Nederland Groep 8

MC MAGAZINE

Een keer per maand vertelt iemand zijn verhaal, zijn Tori, in het MC Theater. Een theatrale vertelling, rond een fascinatie, een ervaring, rond succes of verwondering. Een greep uit Tori’s die al verteld zijn.

dson Sabajo hield een tori over zijn liefde voor sneakers en hoe hij met Guillaume Schmidt de legen-

darische sneakerwinkel Patta opzette.

eske Beks, verhalenverteller, hield een Tori over de flexibiliteit van kinderen.

ita Liem, artistiek leider bij dansgezelschap Don’t Hit Mama, hield een Tori over haar topjaar 2010.

“Als je als kind je ouders verliest, stort

“Het was een superjaar, 2010. Alles

“Mijn liefde voor sneakers begon in

je wereld in, houdt op, maar je krabbelt

kwam samen, het was zo goed om te

1987. Ik was vijftien, het was het pre-in-

snel weer op omdat het niet anders kan.

merken dat alles wat ik had gedaan in

ternettijdperk. Ik zag een videoclip van

Dat is zo rijk. De verhalen van de kinde-

elkaar viel.

KRS One op tv, My philosophy. Hij had

ren liet ik vertellen door volwassenen, en

een schoen aan, en daar werd ik verliefd op. Ook al was het beeld zwart/wit

ictor Ponten gaf met zijn collega’s Julius Ponten, Jim Taihuttu en Frieder Wallis van creative film

company Habbekrats, bekend van

as van Rijnsvoer, van theatergroep

2 september: MC TORI i.s.m. Manuscripta

Floor van Leeuwen een Tori over

7 oktober: MC TORI o.l.v. Alida Neslo

overbevolking. “Onze Tori was een kick-off voor de voorstelling Grootheidswaanzin die we

“De mediaopvoeding die Jim heeft ge-

gingen maken over overbevolking. We

Na tien jaar was ik weer opnieuw be-

had, verschilt nogal van die van Julius en

hadden jonge theatermakers gevraagd:

andersom. Om het kind in de volwassene

gonnen met dansen, en begon ik met

mij. Jim keek alles, had een pasje van de

‘Wat is de gezelligste oplossing voor de

naar boven te brengen, en omdat kinde-

mijn eerste Javaanse danslessen. In 2010

videotheek. Onze tv was standaard een

overbevolking?’ Met het idee: de over-

en zag je alleen de achterkant van die

ren als zoiets gebeurt meteen volwassen

ging ik ook naar mijn geboorteland In-

pokkeklein draagbaar ding, zodat het na

bevolking is de grond onder alle wereld-

schoen. Ik zoeken, maar hier kon je hem

zijn, al besef je dat als kind dan nog niet.

donesië, en tijdens de Tori danste ik een

het kijken weer keurig kon worden opge-

problemen, en die overbevolking loopt

stuk met mijn Javaanse dansinstructeur.

borgen in de kelder. Op zaterdag klom

gruwelijk uit de hand. We presenteerden

niet krijgen.

Het verhaal over mijn eigen moeder

4 november: MC TORI o.l.v. Hesdy Lonwijk 1 december: MC TORI o.l.v. Niels Nieuborg

videoclips en de film Rabat, een Tori over hun mediaopvoeding.

Nieuwe tori’s:

MTG Blont, hield met collega

In 1988 mocht ik van mijn moeder naar

die ziek werd toen ik elf was, heb ik laten

Don’t Hit Mama bestond tien jaar, en

ik wel eens heel vroeg uit m’n bed om

de oplossingen als een verkiezingsstrijd.

New York. En ik wist wat ik daar wilde,

vertellen door een twaalfjarig meisje. Het

als hoogtepunt kon ik mijn werk laten

te kijken of iemand de avond ervoor te

De oplossing van Lucas de Man won. Hij

ik wilde die schoen. Overal gezocht, ner-

verhaal van een kind wiens vader op een

zien in New York. In 2000 had ik een

lui was geweest om de tv op te bergen.

zei: ‘We organiseren een groot feest met

gens die schoen. Wat bleek: hij was in

dag plotseling dood was neergevallen,

beurs gekregen om onderzoek te doen

Was dat het geval, dan kroop ik in mijn

de hele wereld. En aan het einde van het

1987 uitgekomen, en overal uitverkocht.

werd verteld door Kenneth Herdigein.

in New York. Ik putte vooral uit de un-

Tom & Jerry-pyjamaatje op de bank en

feest drukken we op een rode knop en

Ik kwam erachter hoe dat zat met schoe-

Dat deed hij zo mooi. Zijn hele gezicht

derground clubdance, en dat materiaal

smulde van Telekids, de oren gespitst

knalt alles uit elkaar.’ Dat was natuurlijk

nen. Dat het series waren, en dat deze

was betraand, ik gaf hem een doos met

gebruikte ik als inspiratie voor mijn eigen

op geluiden van boven. Bij het minste of

niet de beste oplossing, maar het gaf wel

een Jordan 3 was. Dat er dus al twee eer-

tissues aan, en die doos ging vervolgens

voorstellingen. Als je dan tien jaar later

geringste gerommel, zette ik de tv uit en

aan dat we er met genuanceerde oplos-

dere series waren geweest. In New York

het hele publiek door. Het was een hele

terug kunt naar de bron om je werk te la-

stoof terug naar bed. Wat niet weet, wat

singen niet zomaar uitkwamen. De oplos-

kocht ik een Jordan 4. Een troostprijs.

heftige Tori, iedereen was aan het huilen.”

ten zien op het Hip-Hop Theater Festival

niet deert. Hetzelfde ritueel herhaalde

sing van Floor was om iedereen in Neder-

Maar in de Footlocker in Amsterdam ke-

in Harlem, met dansers uit New York… dat

zich dikwijls in de avond. Zo kan ik mij

land met 57 jaar met pensioen te laten

ken mensen mij aan met grote ogen, wat

is fantastisch.”

herinneren dat ik door een kiertje in de

gaan, en met 67 verplichte euthanasie

heeft hij nou aan?! Iemand brak bijna zijn

kamerdeur, gestoken in dezelfde pyjama,

te laten plegen. Mijn oplossing was om

nek om naar mijn voeten te kijken. Toen

ademloos toekeek hoe iemand werd ver-

de rollen van mannen en vrouwen in de

ben ik begonnen met sneakers verzame-

slonden door een witte haai. Het was in

wereld om te draaien. Als vrouwen hoger

len. Ik heb nu duizend paar in mijn huis

een James Bondfilm, en de enige keer

opgeleid zijn, zijn ze geëmancipeerder,

staan.”

dat ik niet ontdekt hoefde te worden om

en in Nederland is daardoor ook het ge-

terug in bed te komen.”

boortecijfer gedaald. Het leukste van de Tori was dat we stiekem een middag met mensen over hun eigen dood zaten te praten.”

fotografie Jean van Lingen. foto van Nita Liem Atlynn Vrolijk

MC MAGAZINE

sotu is een rupsje nooitgenoeg Sotu the Traveller wil alles. Hij produceert van house tot hiphop, hij draait ingewikkelde beats en dancehall, hij organiseert feesten, en studeert. Voor bij de voorstelling Nina Simone (A)Live maakte hij een soundtrack.

rofileren? Pad uitstippelen? Nah, Sotu the Traveller moet er niks van hebben. Zijn echte naam is Baris Akardere, hij woont in Haarlem, studeert in Amsterdam, verhuist mis-

schien ooit naar Istanbul. Waar sommige producers hun pad hebben uitgestippeld naar hun droom van hitproducer en er alles aan doen om dat te bereiken, wil Sotu the Traveller liever solo navigeren en per dag de bestemming bepalen. Zijn stijl als producer ging van dromerig soulful met vocalen, met als hoogtepunt het nummer Flow dat door de bekende smaakmaker Gilles Peterson werd opgepikt, naar meer elektronisch. Hij bracht twee ep’s uit in eigen beheer, Hourglass en Left, en heeft alweer nieuwe projecten op stapel staan. Hij wil muziek maken waar mensen thuis naar kunnen luisteren, maar is ook bezig met een houseproject. “Ik probeer dingen te maken die anders zijn dan wat er al is. Je kunt ook wel op de hype gaan proberen te zitten, maar twee maanden later is het toch iets anders,” zegt Sotu the Traveller. “Sinds Left uitkwam in 2010 voel ik: ik maak mijn sounds eigen door er melancholie aan toe te voegen. Je onttrekken aan de tijdgeest kan natuurlijk niet. Je wordt beïnvloed door wat je hoort, door wat je vet vindt.” En Sotu the Traveller vindt veel vet. Hij houdt van de moeilijkere beats, maar als hij als dj gevraagd wordt om die moeilijke tracks te draaien op een feestje gaat er altijd dancehall mee in de cd-map. “Want uiteindelijk wil de dansvloer het liever wat makkelijker. Dancehall werkt altijd.” Onder de naam Wazari Sound draait hij met een vriend dancehall, ook op zijn eigen feestje Yard Vibes, dat elk kwartaal in het MC Theater plaatsvindt. Georganiseerd door, jawel, Sotu the Traveller zelf. Met een docent waar hij les van kreeg bij zijn studie Media & Cultuur. “Hij gaf tijdens de les steeds voorbeelden uit het Caraïbische gebied. Bleek hij importeur te zijn van Jamaicaanse films.” Zo ontstond Yard Vibes, een combinatieavond met film, eten en muziek. Weer een andere kant van de producer is te horen op de soundtrack die hij maakte bij de voorstelling Nina Simone (A) Live. De soundtrack is geen letterlijke soundtrack, hij is niet te horen tijdens de voorstelling, maar past in de rij van soundtracks die MC bij voorstellingen laat maken: een cd met muziek van een producer die de geest van de voorstelling weergeeft. Het MC Theater vroeg hem muziek te maken zonder Nina Simone te coveren of samples van haar te gebruiken. Sotu the Traveller laat de getroebleerde diva terugkomen via de ‘vibe’ in de muziek. Wat die dan is? “Moeilijk te omschrijven, een beetje jazzy en melancholisch. Het mooie van Nina Simone is dat je de pijn in haar

beeld Bateman + Dikkerboom

stem hoort, en je weet dat die pijn echt is.”

Nina Simone (A)Live In Nina Simone (A)Live gaan zeven makers/performers op zoek naar het verhaal achter de muziek, op zoek naar Nina en de Nina in henzelf: Sabrina Starke, Hans Dagelet, Gery Mendes, Aisa Winter, DJ LOVESUPREME, Liesbeth Peroti en Alvin Lewis. De succesvolle voorstelling is van 5 tm 14 oktober 2012 opnieuw te zien in het MC Theater.

MC MAGAZINE

agenda M theater datum Titel

Maker

vr 7-12

Hora Final

MC grote studio

za 8-12

Hora Final

MC grote studio

ma 10-12 tm wo 12-12 Hollandse Nieuwe Readings THUUS - PREMIÈRE

do 13-12

vr 14-12 en za 15-12 THUUS

Locatie Pagina

Jeffrey Spalburg / MC theaterzaal

MC Studio Session

Mo Music Activation / MC foyer

zo 16-12

Bettye Lavette

MC en Paradiso theaterzaal

di 18-12 tm za 22-12 Hardliners

SEPTEMBER

White Rabbit / MC grote studio

vr 31-8

AFF*- The Principles of Certainties

T. Martinus theaterzaal / foyer

JANUARI

vr 31-9

AFF - Vereindbazing

Tommy Ventevogel kleine studio

za 12-1 tm wo 16-1

vr 31-8

AFF- The B Side Boogie

Muna Shirwa kleine studio

za 1-9 en zo 2-9

Manuscripta in het MC Theater alle zalen

zo 2-9

MC Tori i.s.m. Manuscripta

MC grote studio, MC Theater

De voorstelling Hardliners van White Rabbit / Monique van der Werff speelt tm december 2012 in het hele land.

wo 5-9

AFF - Vallen

MC Makerslab grote studio, MC Theater

Een volledige speellijst vind je via www.mconline.nl

wo 5-9

AFF- The B Side Boogie

Muna Shirwa kleine studio

De voorstelling THUUS van Jeffrey Spalburg speelt tm mei 2013 in het hele land. Een volledige speellijst vind je via www.mconline.nl

wo 5-9

AFF - Best of Grahamstown Festival

Nicola Hanekom theaterzaal

wo 5-9

AFF - Vereindbazing

Tommy Ventevogel kleine studio

do 6-9

AFF - Best of Grahamstown Festival

Nicola Hanekom theaterzaal

do 6-9

AFF - Vallen

MC Makerslab grote studio, MC Theater

do 6-9

AFF - Vereindbazing

Tommy Ventevogel kleine studio

do 6-9

AFF - The B Side Boogie

Muna Shirwa kleine studio

do 6-9

Lezing David Hwang

The John Adams Institute / MC theaterzaal

vr 7-9

AFF - The Principles of Certainties

T. Martinus theaterzaal / foyer

vr 7-9

AFF - Vereindbazing

vr 7-9 za 8-9 zo 9-9

Adrian Younge grote studio

Lange Mannen grote studio

Iedere vrijdagmiddag v.a. 16:00 u in het MC Theater, Radioshow Mijke´s Middag met Live Soul & Jazz

Over het programma van het mc theater

Groepsreserveringen mc theater

Het MC Theater presenteert voorstellingen uit het eigen productiehuis, maar

Het is mogelijk om met een groep naar de voorstelling te komen. Vanaf 10

ook events en festivals met internationale en nationale programmering. De

personen kunnen we u, afhankelijk van de voorstelling een korting aanbieden.

voorstellingen van het productiehuis gaan ook op tournee langs andere steden

Neem contact op met Rianne Meehan via rianne@mconline.nl

Tommy Ventevogel kleine studio

in binnen – en buitenland. Het programma van het MC Theater is altijd volop in

AFF - The B Side Boogie

Muna Shirwa kleine studio

AFF - Best of Grahamstown

Nicola Hanekom theaterzaal

wo 12-9 tm vr 14-9 Lang zullen wij Leven

Tg Slapelozen / Opleiding Theaterdocent / MC theaterzaal

ontwikkeling. In samenwerking met restaurant en club Toko MC worden events /

School / educatie mc

clubavonden en concerten opgezet in samenwerking met creatieve collectieven

Indien u als docent met een groep leerlingen/studenten naar een voorstelling wilt

van de stad. De agenda in dit magazine is daarom niet compleet. Het up-to-date

óf meer informatie wilt over de educatie programma’s van MC, neem dan contact

programma vind je op www.mconline.nl

op met Johan van Aalst via johan@mconline.nl

zo 16-9

MC Studio Session

Mo Music Activation / MC grote studio

di 18-9

Hardliners (try-out)

White Rabbit / MC theaterzaal

wo 19-9

Hardliners (try-out)

White Rabbit / MC theaterzaal

do 20-9

Hardliners (première)

White Rabbit / MC theaterzaal

Tickets voor voorstellingen van mc

Restaurant toko mc

vr 21-9

Hardliners

White Rabbit / MC theaterzaal

De prijzen voor tickets en events varïeren tussen € 6,- en € 18,50 en koop je online

Het MC Theater heeft een eigen restaurant, Toko MC, met gerechten uit de modern

vr 21-9

Banda Black Rio

MC en Paradiso theaterzaal

via www.mconline.nl. Tickets voor voorstellingen buiten het MC Theater koop je

caribische keuken. Reserveren bij Toko MC kan via www.tokomc.nl of via 020-

za 22-9

Hardliners

White Rabbit / MC theaterzaal

zo 23-9

Bugge Wesseltoft theaterzaal

via het desbetreffende theater.

4750425.

wo 26-9 tm za 29-9 Afrovibes Festival in MC Theater alle zalen, va 19:00 u - 0:00 u 8-9 tm 22-9

Expositie Striptember (expo) in het MC Theater foyer

14 24

*) AFF = Amsterdam Fringe Festival

Nina Simone (A)Live

za 6-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

MC theaterzaal 2

zo 7-10

MC TORI olv Alida Neslo

zo 7-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

di 9-10

Untrue

di 9-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

wo 10-10

New Realities

RIGHTABOUTNOW conference alle zalen

wo 10-10

Untrue

Linar Ogenia / MC grote studio

wo 10-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

do 11-10

New Realities

RIGHTABOUTNOW conference alle zalen

do 11-10

Untrue

Linar Ogenia / MC grote studio

do 11-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

vr 12-10

New Realities

RIGHTABOUTNOW conference alle zalen

vr 12-10

Untrue

Linar Ogenia / MC grote studio

vr 12-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

za 13-10

Untrue

za 13-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

za 13-10

Theo Parrish theaterzaal 49

zo 14-10

Untrue

zo 14-10

Nina Simone (A)Live MC theaterzaal

zo 14-10

MC meets Koos

wo 17-10 tm zo 21-10 (ADE) Amsterdam Dance Event in MC Theater

MC grote studio Linar Ogenia / MC grote studio

52 10 40

Linar Ogenia / MC grote studio

The Souljazz Orchestra grote studio

zo 28-10

Bernhoft

MC en Paradiso theaterzaal

di 30-10

Mavis Staples

MC en Paradiso theaterzaal

vr 9-11

Diggs Duke grote studio

zo 18-11

MC Studio Session

Mo Music Activation / MC grote studio

di 20-11 tm zo 25-11

Komen en Gaan

Jan Langedijk / MC theaterzaal

MC grote studio

DECEMBER MC TORI olv Niels Nieuborg

MC grote studio

Rapping Den Haag

25,-

zo 2-12

24,-

Jordy van den Nieuwendijk

NOVEMBER MC TORI olv Hesdy Lonwijk

25,-

zo 4-11

Evol Rettor Mad Rotterdam

Train Amsterdam

MC en Mug met de Gouden Tand kleine studio

di 23-10

Mwah

Stefan Glerum

Linar Ogenia / MC grote studio

alle zalen

Support your Local Designer

Radio 6, Jazz & Soul Awards theaterzaal

vr 5-10

facebook.com/TjunkPage

do 4-10

twitter.com/_Tjunk

OKTOBER

MC grote studio

zo 16-12

Zeemist (9+)

MIXIN

Tori to Tell Amsterdam

25,-

MC MAGAZINE

I MUST CREATE, 17 x 17 cm, met eigen bloed. UNDOG 2012. fotografie Mounir Raji

COLOFON Uitgever

Beeld

MC is een grootstedelijk cultuurhuis voor

Christabel Bateman, Anne Claire de

nieuwe verhalenvertellers, Kunstenaars die

Breij, Liza Dikkerboom, Tyler Dolan,

een binding hebben met de nieuwe stad:

Hoofdredactie

Sharon Jane Dompig, Brian Elstak,

kosmopolitisch, dynamisch en grenzeloos.

Liedewij Loorbach

Isabela Figueiredo, Elza Jo, Jean van Lingen, Morcky, Sander Nagel, Wayta

MC Theater

Teksten

Patmo, Mounir Raji, The Jack Robinson

Polonceaukade 5

Marjorie Boston, Lucien Kembel, Sander

Archive, Ruby Savage, Emiel Steenhuizen,

1014 DA AMSTERDAM

Kerkhof, Liedewij Loorbach, Jeffrey

UNDOG, Atlynn Vrolijk

T 020 - 606 5050 F 020 - 606 5060

Spalburg, Saul van Stapele Oplage Grafisch ontwerp

www.mconline.nl

UNDOG Redactie

kassalijn 020 - 606 5040

7.500 exemplaren Drukkerij

www.twitter.com/mconline

Drukkerij Die Keure, België

www.facebook.com/mctheater

Brian Elstak, Liedewij Loorbach, Hester Mol

mixin.nl

fotografie Wayta Patmo

MC is een grootstedelijk cultuurhuis voor nieuwe verhalenvertellers: theatermakers, muzikanten, filmmakers, kunstenaars die een binding hebben met de nieuwe stad: kosmopolitisch, dynamisch en grenzeloos.