Αφιέρωμα Σινοαμερικανική εμπορική προσέγγιση σε δύο φάσεις

Σινοαμερικανική εμπορική προσέγγιση σε δύο φάσεις Εύθραυστη ανακωχή σε ασταθές περιβάλλον – Ποιους κινδύνους για την Ευρώπη εγκυμονεί η συμφωνία ΗΠΑ-Κίνας – Οι ανησυχίες της Ε.Ε. και ένα πιθανό σενάριο

Με μια εύθραυστη ανακωχή μοιάζει η συμφωνία (Φάση Ι) στην οποία κατέληξαν οι ΗΠΑ και η

Κίνα σχετικά με τις εμπορικές τους σχέσεις. Η διατάραξη αυτών των σχέσεων εδώ και ενάμιση

χρόνο, με εκατέρωθεν επιβολή δασμών είχε προκαλέσει πολλές ανησυχίες για τις επιπτώσεις

που θα έχει στο διεθνές εμπόριο και στην παγκόσμια οικονομία εν γένει.

Σε αυτό το πλαίσιο, η «ανακωχή» που υπεγράφη την περασμένη εβδομάδα, δημιούργησε ανα

κούφιση, μολονότι όλοι γνωρίζουν ότι οι αστάθμητοι παράγοντες, πολιτικοί και οικονομικοί,

Οι αμερικανικές εκλογές του φθινοπώρου, η δίκη με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπος στις ΗΠΑ ο πρόεδρος Τραμπ, αλλά ακόμη και η απρόβλεπτη συμπεριφορά του, η κινεζική οικονομική επιβράδυνση, οι αντιδράσεις των υπολοίπων παικτών στο παγκόσμιο εμπόριο, είναι μερικοί από τους παράγοντες που μπορούν να βάλουν φωτιά στην Φάση Ι της σινοαμερικανικής συμφωνίας. Η πορεία των διαπραγματεύσεων για την Φάση ΙΙ της ίδιας συμφωνίας μπορεί να επίσης να αποδειχθούν τόσο δύσκολες ώστε να θέσουν σε κίνδυνο το σύνολο της συμφωνίας.

Επιπλέον κινεζικές εισαγωγές 200 δισ. δολ. Με βάση το κείμενο της συμφωνίας, η Κίνα δεσμεύεται ότι θα αγοράσει επιπλέον αμερικανικά προϊόντα αξίας 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά την επόμενη διετία. Αυτή η επιπλέον αξία κινεζικών εισαγωγών από τις ΗΠΑ θα προστεθεί όχι στη σημερινή αξία συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών, αλλά στην αξία των συναλλαγών του 2017, δηλαδή πριν ξεκινήσει ο εμπορικός πόλεμος. Στόχος είναι να μειωθεί το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα με την Κίνα, που ήταν μια από τις βασικές απαιτήσεις των ΗΠΑ. Για την αμερικανική πλευρά η συμφωνία προβλέπει ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιβάλουν επιπλέον δασμούς στις εισαγωγές από Κίνα.

Στη Φάση Ι της συμφωνίας, προβλέπεται ότι η Κίνα θα δαπανήσει 77,7 δισ. δολάρια για επιπλέον εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων από τον κατασκευαστικό τομέα, 52,4 δισ. από τον τομέα της ενέργειας, 37,9 δισ. από τις υπηρεσίες και 32 δισ. σε προϊόντα του αγροτικού τομέα. Στα προϊόντα που δεσμεύτηκαν να αγοράσουν οι Κινέζοι από τις ΗΠΑ περιλαμβάνονται βαριά μηχανήματα, φαρμακευτικά είδη, αυτοκίνητα, σίδηρος και χάλυβας, βοδινό και χοιρινό κρέας, δημητριακά και βαμβάκι. Επιπλέον, περιλαμβάνονται ρυθμίσεις σχετικές με την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας στην Κίνα, η οποία θα αγοράζει δικαιώματα χρήσης.

Ο αμερικανικός κλάδος του κρέατος υποδέχθηκε τη συμφωνία με ιδιαίτερη ικανοποίηση και με πολύ καλά λόγια για τη διοίκηση Τραμπ, πιστώνοντας στον πρόεδρο των ΗΠΑ τις προοπτικές σημαντικής αύξησης των εξαγωγών στην Κίνα. Η βιομηχανία χοιρινού κρέατος ελπίζει να εκμεταλλευθεί την έλλειψη χοιρινού που προκαλεί στην Κίνα η επιδημία Αφρικανικής Πανώλους των Χοίρων και φιλοδοξεί να κατακτήσει μια σημαντική θέση στην κινεζική αγορά, καθώς «οι ΗΠΑ είναι τυπικά η μεγαλύτερη εξαγωγός χώρα στον κόσμο και γενικά ο παραγωγός με το χαμηλότερο κόστος παγκοσμίως». Ο κλάδος του βοδινού κρέατος μοιράζεται τις ίδιες θετικές εκτιμήσεις, αλλά επισημαίνει επιπλέον ότι εξα

κολουθούν να υπάρχουν πολλοί «μη επιστημονικοί, μη δασμολογικοί εμπορικοί φραγμοί», και κάνει λόγο για προβλήματα όπως: η απαγόρευση των τεχνολογιών παραγωγής, οι εκτεταμένες απαιτήσεις ιχνηλασιμότητας και το όριο ηλικίας των 30 μηνών για την Σπογγόμορφη Εγκεφαλοπάθεια των Βοοειδών.

Πόλεμος μεριδίων Εν τούτοις, υπάρχουν μερικά σημεία που χρειάζεται να φωτιστούν. Όλοι καταλαβαίνουν πως το πλέον πιθανό είναι ότι η Κίνα δεν είναι σε θέση να αυξήσει κατά 200 δισ. δολάρια τη ζήτηση για επιπρόσθετες εισαγωγές στην επόμενη διετία. Είναι από μόνο του ένα πολύ

28 Βασικοί προμηθευτές χοιρινού στην Κίνα

HALL 2 – Περίπτερο D20

30 μεγάλο ποσό για να ελπίζει κανείς ότι θα το διαθέσει απλόχερα, απλώς και μόνο για να αυξηθεί το διεθνές εμπόριο.

Από τις επόμενες κιόλας ημέρες της υπογραφής της σινοαμερικανικής συμφωνίας, οι αναλυτές συμφωνούσαν μεταξύ τους ότι πιθανότατα θα αναδιαταχθούν, λιγότερο ή περισσότερο, οι συσχετισμοί μεταξύ των προμηθευτών της Κίνας.

Ο κινεζικός αγροδιατροφικός τομέας θα είναι πιθανότατα πιο αδύναμος εντός του 2020, εκτιμούν οι αναλυτές. Αιτίες γι’ αυτό θα είναι η επιβράδυνση της οικονομίας, η Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων, χρηματοοικονομικές αβεβαιότητες, η αύξηση στις τιμές των τροφίμων.

Σε αυτό το φόντο, ίσως η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγκαστεί σύντομα να διαπιστώσει ότι στον κλάδο των αγροτικών προϊόντων οι ΗΠΑ, με τον όγκο της παραγωγής και το ανταγωνιστικό προϊόν τους θα απειλήσουν τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές τους. Εξάλλου, ο πρόεδρος Τραμπ δεν έχει σταματήσει να διακηρύσσει σε όλους τους τόνους: «Πρώτα η Αμερική». Και μπορεί να έχει υιοθετήσει πολιτική προστατευτισμού των αμερικανικών προϊόντων στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές, όταν όμως πρόκειται για όλους τους υπολοίπους επιδιώκει την απρόσκοπτη πρόσβαση των αμερικανικών προϊόντων στις αγορές τους.

Αυτό το επιχείρημα και τα σχετικά επιτεύγματα είναι που αναμένεται να χρησιμοποιήσει ευρέως στο προεκλογικό παιχνίδι των εκλογών του προσεχούς φθινο

πώρου προκειμένου να επανεκλεγεί. Ήδη, αμέσως μετά την υπογραφή της Φάσης Ι της συμφωνίας με τους Κινέζους, πραγματοποίησε περιοδείες και παρουσίασε σε επιχειρήσεις και κτηνοτρόφους τη συμφωνία ως μια μεγάλη επιτυχία που θα τους αποφέρει τεράστια οφέλη. Σύμφωνα με όσα ανακοινώνει το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας, η Φάση Ι της συμφωνίας θα δημιουργήσει για τους Αμερικανούς εξαγωγείς βοδινού, χοιρινού και κρέατος πουλερικών, διευρυμένη πρόσβαση στην γρήγορα αναπτυσσόμενη κινεζική αγορά. «Όταν η Κίνα άνοιξε ξανά εν μέρει την αγορά της στο αμερικανικό βοδινό το 2017, ύστερα από αποκλεισμό 13 ετών, διατήρησε εν ισχύ πολλούς αντιεπιστημονικούς περιορισμούς, σχετικά με την ηλικία του ζώου, τη χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων και την ιχνηλασιμότητα», λέει το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, συμπληρώνοντας ότι η Κίνα απαγόρευσε το κρέας πουλερικών από τις ΗΠΑ το 2015 (μέτρο που ήρθη τον Νοέμβριο 2019) και επέβαλε σειρά μέτρων που περιόριζαν για μερικά προϊόντα αμερικανικού βοδινού και χοιρινού την πρόσβαση στην αγορά.

Όλα αυτά τώρα φιλοδοξούν ότι θα τερματιστούν και θα αρχίσουν απρόσκοπτα οι παραγγελίες για εξαγωγές.

Η ευρωπαϊκή ανησυχία Μετά την υπογραφή της σινοαμερικανικής συμφωνίας, ανταγωνιστικές δυνάμεις φάνηκε να κρατούν μια στάση αναμονής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα, έπρεπε να συνυπολογίσει δύο διαφορετικά στοιχεία: α) τη μείωση της ζημιάς που έχει ήδη προκαλέσει στο παγκόσμιο εμπόριο η πολύμηνη διαμάχη ΗΠΑ-Κίνας, β) τον κίνδυνο η συμφωνία να αποβεί εις βάρος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που εξάγουν στην Κίνα.

Ειδικά το δεύτερο στοιχείο έχει τη σημασία του, καθώς οι επιπρόσθετες εισαγωγές 200 δισ. που θα πρέπει να πραγματοποιήσει από τις ΗΠΑ η Κίνα, δημιουργούν προβληματισμό. Επειδή η Κίνα δεν είναι ένα θησαυροφυλάκιο που απελευθερώνει χρηματικές ροές προς όλους αγοράζοντας τα πάντα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανησυχεί ότι τα αμερικανικά προϊόντα θα

ΠΡΟΟ∆ΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ

ΞΕΛΑΡ∆ΙΑΣΤΡΑ | ΑΠΟΛΙΠΩΤΗΣ ΧΕΙΡΟΣ

• ΤΙΜΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ • stock ANTAΛΑΚΤΙΚΩΝ • service ΜΗΧΑΝΩΝ

«κλέψουν» μερίδιο από τα ευρωπαϊκά, δημιουργώντας σημαντικό πρόβλημα στις ευρωπαϊκές εξαγωγές.

Προς το παρόν, εκφράζεται απλώς η ανησυχία, εν τούτοις η Κομισιόν και ο αρμόδιος για θέματα εμπορίου Επίτροπος, Φιλ Χόγκαν, δηλώνουν ότι θα εξετάσουν εάν η δέσμευση της Κίνας να αυξήσει τις αγορές των αμερικανικών αγαθών και υπηρεσιών κατά τουλάχιστον 200 δισ. δολάρια τα επόμενα δύο χρόνια είναι συμβατή με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Σε μια τέτοια περίπτωση, δεν αποκλείεται η Ε.Ε. να προβεί σε νομικές κινήσεις.

Πάντως, ακόμη κι αν τελικώς δεν επαληθευτεί το Σε-

ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Βασικοί προμηθευτές της Κίνας σε κρέας, 2017- 2018 (συμπεριλαμβάνονται Χονγκ Κονγκ, Μακάο)

2018 2017 Προέλευση Αξία (‘000 δολ.) Ποσότητα (‘000 κιλά) Αξία (‘000 δολ.) Ποσότητα (‘000 κιλά) Βραζιλία 4.832.549,72 1.711.076,45 3.902.352,18 1.412.983,43 Ευρωπαϊκή Ένωση 2.863.249,94 1.912.078,88 3.822.987,08 2.068.864,13 ΗΠΑ 2.109.255,02 770.042,54 2.440.483,44 1.017.063,50 Αυστραλία 1.716.024,66 344.207,77 1.219.813,57 280.830,16 Ν. Ζηλανδία 1.430.140,00 315.396,26 1.039.050,30 245.738,07 Αργεντινή 1.015.467,45 280.585,20 580.156,68 182.469,71 Ουρουγουάη 852.335,15 254.844,95 722.431,47 229.030,45 Καναδάς 647.736,23 330.453,69 671.059,76 344.220,77 Πηγή: UN comtrade

ΠΙΝΑΚΑΣ 2. Αγροτικά προϊόντα που εισήγαγε η Κίνα από τις ΗΠΑ το 2017 (σε εκατ. δολάρια)

Προϊόν Ποσό % Σενάριο* Ελαιούχοι σπόροι 13.300,0 51,16 16.370,6 Άλλα αγροτικά προϊόντα (λίπη, δέρματα, μαλλί, βαμβάκι κ.ά.) 3.400,0 13,08 4.185,0

Κρέας 2.400,0 9,23 2.954,1 Κηπευτικά 2.300,0 8,85 2.831,0 Δημητριακά 1.700,0 6,54 2.092,5 Αλιευτικά, ιχθυοκαλλιέργειες 1.400,0 5,39 1.723,2 Καουτσούκ, κόμμι 661,0 2,54 813,6 Γαλακτοκομικά και αυγά 485,0 1,87 597,0 Καπνός, μπαχαρικά 206,0 0,79 253,6 Ζάχαρη 73,4 0,28 90,3 Όσπρια 27,9 0,11 34,3 Ρίζες, κόνδυλοι 23,0 0,09 28,3 Ζώντα ζώα 20,2 0,08 24,9 Νερό 1,3 0,01 1,6 ΣΥΝΟΛΟ 25.997,8 100,00 32.000,0

Πηγή: UN comtrade * Στην υποθετική περίπτωση που η Κίνα διαθέσει αναλογικά με το 2017, τα επιπλέον 32 δισ. δολ. που πρέπει να ξοδέψει την επόμενη διετία για αγροτικά προϊοντα

34 νάριο του Πίνακα 2, είναι όμως αρκετό για να χάσει τον ύπνο της η Ε.Ε.

Βάσει της συμφωνίας, η Κίνα θα πρέπει να δαπανήσει το 2020-2021 για αμερικανικά αγροτικά προϊόντα, 32

Meat News Φεβρουάριος 2020 δισ. δολ. περισσότερα από όσα διέθεσε το 2017. Το σενάριο που «στήσαμε» στον Πίνακα 2 δείχνει ότι αν αυτά τα επιπλέον 32 δισ. δολ. δαπανηθούν αναλογικά προς τις δαπάνες που πραγματοποίησε η Κίνα για αγροτικά προϊόντα το 2017, αυτό σημαίνει ότι φέτος και του χρόνου οι Κινέζοι είναι υποχρεωμένοι να δαπανήσουν περί τα 3 επιπλέον δισεκατομμύρια δολ. για να αγοράσουν αμερικανικά κρέατα. Ανατρέχοντας όμως στον Πίνακα 1, φαίνεται ότι αν επαληθευτεί το σενάριο, η Κίνα θα μπορούσε να διαθέσει φέτος ακόμη και 4 δισ. δολ. συνολικά για να εισαγάγει κρέας από τις ΗΠΑ.

Επειδή δεν φαίνεται η κινεζική οικονομία να διατηρεί τον δυναμισμό της προηγούμενης δεκαετίας (επιβραδυνόμενη ανάπτυξη), αλλά και επειδή αναμένεται ότι φέτος θα αρχίσει η ανάκαμψη της χοιροτροφίας της (για να ανακτήσει τις δυνάμεις της το 2022 σύμφωνα με τις εκτιμήσεις), ίσως να έχει βάση η υπόθεση ότι οι Κινέζοι δεν θα αυξήσουν τη συνολική δαπάνη για εισαγωγές κρέατος. Αν λοιπόν η πίτα παραμείνει περίπου ίδια, το μερίδιο που φρόντισαν (μέσω της σινοαμερικανικής συμφωνίας) να κερδίσουν οι ΗΠΑ θα το στερηθεί κάποιος ανταγωνιστής.

Στον σκληρό κόσμο και στεγνά υπολογιστικό κόσμο του διεθνούς εμπορίου, υποψήφιος για να χάσει μερίδιο είναι καταρχάς εκείνος που έχει λιγότερο ανταγωνιστικό προϊόν σε τιμή. Το Διάγραμμα 1 δείχνει τη διαφορά τιμών στο χοιρινό σφάγιο σε Ε.Ε., ΗΠΑ, Βραζιλία, Καναδά. Από το καλοκαίρι του 2018 μέχρι σήμερα, το χοιρινό της Ε.Ε. είναι σε όλες τις περιπτώσεις ακριβότερο από των ανταγωνιστών. Στο βοδινό (Διάγραμμα 2) η κατάσταση είναι λίγο διαφορετική, αλλά και πάλι το ευρωπαϊκό βοδινό απέχει αρκετά από βασικούς διεθνείς ανταγωνιστές όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Αυστραλία. Το βοδινό των ΗΠΑ δεν είναι ιδιαιτέρως πιο φθηνό, αλλά κάτι τέτοιο έχει σχετική μόνο σημασία, αφού όπως είπαμε οι Κινέζοι θα πρέπει να το αγοράσουν καθόσον η συμφωνία τούς υποχρεώνει να δαπανήσουν 32 επιπλέον δισ. για εισαγωγές αμερικανικών αγροτικών προϊόντων. Αυτό κι αν είναι στρέβλωση του ανταγωνισμού...

Προς το παρόν πάντως οι Ευρωπαίοι πρέπει να αρκεστούν στη διαβεβαίωση του Κινέζου προέδρου ότι κανείς δεν θα ζημιωθεί από τη σινοαμερικανική συμφωνία. Σε αυτή τη γραμμή η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, αμέσως μετά τη συμφωνία υπογράμμιζε τη μεγάλη σημασία που είχε η υπογραφή της, καθώς απομακρύνει τον κίνδυνο νέας κλιμάκωσης των αντιπαραθέσεων, με τρόπο που θα επηρέαζε αρνητικά την Ευρωζώνη… l