Jaj dbać o zdrowie roślin

EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ JAK DBAĆ O ZDROWIE ROŚLIN

Rośliny zawsze będą wpływały pozytywnie na nasze środowisko, niezależnie od warunków, w jakich mieszkamy. Pod warunkiem, że są zdrowe i zadbane – a to znaczy, że musimy zapewnić im optymalne warunki do rozwoju. Jak więc zadbać o dobrostan naszych roślin na balkonie i w ogrodzie?

Kluczem do sukcesu jest wybranie

zdrowego materiału roślinnego. Na co należy zwrócić uwagę? Na ogólną kondycję rośliny. W przypadku, gdy będzie ona przejawiać niepokojące objawy, w tym przebarwienia liści (niebędące charakterystyczne dla danej odmiany), uszkodzone łodygi czy szkodniki chodzące po roślinie lub ziemi w doniczce, to powinno się poważnie rozważyć zakup tej rośliny. Stanowi to realne zagrożenie przeniesienia do ogrodu czy na balkon niespodziewanych gości bądź źródła choroby.

Istotnym aspektem jest także dobór ro

śliny do stanowiska, w jakim ma być uprawiana. W przypadku, gdy balkon przez większość czasu skąpany jest w słońcu, to należy zdecydować się na gatunki roślin, które są dostosowane do takich warunków. Dotyczy to zarówno przestrzeni w ogrodzie, jak i na balkonach i tarasach.

Ochrona roślin przed szkodnikami. W zależności od grupy organizmów metody ich zwalczania będą się od siebie różnić. Podstawą jest monitoring roślin. Im szybciej intruz zostanie zauważony, tym podjęte kroki będą skuteczniejsze. Wydajną metodą, która jednocześnie sygnalizuje o obecności szkodników na balkonach (ale sprawdzi się również w przestrzeni domowej) i pozwala na ich wyłapanie, są żółte tablice lepowe. Jest to szczególnie przydatne, gdy wystąpił problem z ziemiórkami. Są to owady, których larwy zasiedlają podłoże doniczek i żerują na drobnych korzeniach włośnikowych. Osłabione w ten sposób rośliny mają problemy z pobieraniem składników pokarmowych i są bardziej podatne na choroby. W przypadku dużej liczebności larw, konieczne się może okazać zastosowanie specjalistycznego środka ochrony roślin. Przykładem może być preparat zawierający substancję pochodzenia naturalnego azadyrachtynę NeemAzal T/S. Z dorosłymi ziemiórkami, czyli drobnymi czarnymi muszkami, doskonale poradzą sobie wspomniane tablice lepowe. Będą one wyłapywać muszki i zapobiegać przed składaniem do ziemi jaj.

Jakie szkodniki najczęściej atakują rośli

ny? Jedne z najpopularniejszych gatunków, które występują na większości grup roślin są przędziorki. Są to pajęczaki, które zasiedlają zarówno rośliny kwitnące, jak i iglaste czy drzewiaste. Odżywiają się, wysysając soki z komórek roślinnych i w ten sposób doprowadzają do powstawania jasnych przebarwień na liściach i pąkach. Innymi objawami ich obecności jest zwijanie i usychanie liści, kwiatów czy igieł. Jeśli populacja jest dobrze rozwinięta, to gołym okiem można zauważyć przędzę, która ułatwia przędziorkom poruszanie się po roślinie. W walce z przędziorkami istotny jest czas. Przed zastosowaniem środków ochrony warto usunąć zaschnięte części roślin i, jeśli jest taka możliwość, dokładnie zwilżyć powierzchnię roślin. Przędziorki preferują suche warunki do rozwoju, stąd podwyższona wilgotność może skutecznie je odstraszyć. Produktem pomocnym w tej walce i jednocześnie bezpiecznym dla organizmów pożytecznych jest Sanium 240SC Protect Garden, który zwalcza wszystkie stadia rozwojowe przędziorków.

Przedstawicielem innej grupy organizmów są mszyce. Są szkodnikami zarówno roślin ozdobnych, drzew, krzewów owocowych, jak i warzyw. Ich żerowanie prowadzi do skręcania i usychania liści oraz pędów, a w ostateczności do zahamowania wzrostu roślin. Są to niezwykle groźne szkodniki z uwagi na ryzyko przenoszenia chorób roślinnych. Objawem ich występowania jest również spadź, na której mogą rozwijać się grzyby. Pomocne w ograniczaniu populacji mszyc mogą być insektycydy, które przeznaczone są do zwalczania owadów. Najlepiej jest je zastosować w początkowej fazie pojawienia się szkodnika. Przykładem może być preparat Karate 750 ml Target, który sprawdzi się również w walce z wciornastkami, larwami błonkówek i chrząszczy. Po kwitnieniu populację mszyc mogą w aktywny sposób

ograniczać jej naturalni wrogowie, w tym biedronkowate, bzygowate, złotooki czy jej pasożyty. Roślinami, które wzbogacą kolekcję roślin i będą pomocne w walce z mszycami i innymi owadami, są te bogate w olejki eteryczne, m.in. lawenda, pysznogłówka czy komarzyca.

Przykładem gatunku, który zyskał na popularności w ostatnim czasie, jest ćma bukszpanowa. Gąsienice są dobrze widoczne gołym okiem, jasnozielone, owłosione, z czarnymi pasami oraz białymi kropkami. Żywią się liśćmi, ale mogą także uszkodzić korę. Rozpoczynając od dolnej części, w krótkim czasie doprowadzają do wysychania i zamierania całych roślin. Warto przeglądać liście bukszpanu w poszukiwaniu złoży jaj (skupisk po 5–20 szt.) i usuwać je zanim pojawią się gąsienice. Najskuteczniejsze jest zapobieganie. Przykładem może być pułapka feromonowa na ćmę bukszpanową Target Natural, którą można umieszczać w ogrodzie przez cały sezon wegetacyjny. Wkład nasączony jest feromonem, który przywabia samce. Izolacja od samic zapobiega przed ich zapłodnieniem i w dalszym kroku składaniem przez nie jaj, z których wylęgają się gąsienice. Dodatkową formą ochrony może być zastosowanie oprysku preparatem Lepinox Plus.

Poważne zagrożenie mogą stanowić również ślimaki. Są one szczególnym zmartwieniem przy dużej wilgotności, kiedy masowo atakują rośliny. W zależności od gatunku, mogą niszczyć ich łodygi, pędy, liście i pąki. Liczebność ślimaków można ograniczać poprzez ręczne lub pułapkowe odławianie. Innym sposobem jest wzbogacenie ogródka w gatunki roślin, które w naturalny sposób będą chronić uprawy przed szkodnikami. Wśród nich są np. aksamitki i nagietki, które sprawdzą się jako funkcjonalna obwódka rabaty. Jeśli metody te okażą się nieskuteczne, do walki ze ślimakami można zastosować granulaty. Przykładem może być Ferramol GR. Środek ten zawiera fosforan żelaza, substancję czynną, która występuje naturalnie w środowisku i ulega biologicznemu rozkładowi. Z tego względu środek ten nie stanowi zagrożenia dla zwierząt domowych oraz dzikich i jest bezpieczny dla środowiska.

Jak chronić rośliny przed chorobami? Podstawę prawidłowego rozwoju roślin stanowi dobrze przygotowana gleba, która jest zasobna w składniki pokarmowe i wolna od czynników infekcyjnych. Istotny wpływ na rozwój infekcji chorobowych mają warunki pogodowe oraz obecność szkodników, które mogą w aktywny sposób przenosić choroby. Najczęstszymi chorobami roślin są choroby grzybowe. Szkodliwość grzybów wzrasta w warunkach podwyższonej wilgotności, a porażeniu sprzyjają nawet najdrobniejsze uszkodzenia. Ich rozwój może doprowadzić do obumierania porażonych organów, a w ostateczności do zamierania całych roślin. Do najpopularniejszych chorób grzybowych roślin ozdobnych można zaliczyć: mączniaki (prawdziwe i rzekome) oraz szarą pleśń. Charakterystycznym objawem mączniaka rzekomego jest rozwijający się na dolnej stronie liści nalot grzybni (białej, szarej, fioletowej). Na górnej stronie blaszki liściowej pojawiają się jasnożółte wodniste plamy, które mogą przechodzić w plamy gnilne. Podczas, gdy grzybnia mączniaka rzekomego rozwija się na spodniej stronie liści, to w przypadku mączniaka prawdziwego widoczna jest na górnej stronie blaszki liściowej. Grzyby te rozwijają się na liściach, łodygach, młodych pąkach i owocach.

Kolejną uniwersalną w porażeniu chorobą jest szara pleśń. Można ją spotkać m.in. na różach, liliach, tulipanach, mieczykach, jodłach, żywotnikach oraz hortensjach. Zaatakowane rośliny pokrywają się charakterystycznym szarym, puszystym nalotem z zarodnikami, a porażone części ciemnieją i obumierają.

Popularną chorobą grzybową, która rozwija się na roślinach ozdobnych z liści (m.in. bluszczu), jest antraknoza. Jej charakterystycznym objawem jest występowanie na powierzchni blaszek liściowych od okrągłych do owalnych strefowanych plam, które mogą być brązowe, z szarym lub żółtym środkiem. Chorobą, z którą może być mylona, jest plamistość bakteryjna liści, której objawami są brązowe plamy na liściach, zaokrąglone z jasnożółtą obwódką.

Liście i części roślin z opisanymi powyżej objawami chorobowymi należy usuwać. Należy pamiętać, że jest to potencjalne źródło infekcji, dlatego nie powinno się ich wrzucać do kompostownika. Pomocne w walce z tymi chorobami mogą być preparaty, które należy dobrać do docelowej grupy patogenów. Przykładem może być środek Biosept spray, który produkowany jest na bazie ekstraktu z grejpfruta.

Stosując środki ochrony roślin, należy pamiętać, że jest to ingerencja w środowisko naturalne. Dlatego też powinno się korzystać z różnych metod ochrony. Począwszy od zabiegów mechanicznych, fizycznych, biologicznych i dopiero w ostatniej fazie decydować się na metody chemiczne. Decydując się na preparaty, warto korzystać z rozwiązań, które będą w jak najmniejszym stopniu zakłócać naturalny ekosystem i nie będą mieć negatywnego wpływu na organizmy nie będące obiektem zwalczania. Warto wybierać środki, które w swoim składzie zawierają substancje naturalne czy organizmy pożyteczne. Przed użyciem środków ochrony roślin należy dokładnie zapoznać się z informacjami zawartymi na etykiecie produktu i przestrzegać zasad bezpieczeństwa. Opracowanie dla Leroy Merlin: mgr inż. Daria Maciejewska, mgr inż. Anna Pińkowska, mgr inż. Anna Sybilska

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Instytut Nauk Ogrodniczych,

Katedra Sadownictwa i Ekonomiki Ogrodnictwa Katedra Ochrony Roślin Więcej informacji i inspiracji na www.leroymerlin.pl