៌ ប អាថក ំ ំងយុទ្សា ធ ស្រ្តពិឃាត ចាប់តាំងពីយួនយយៀកកុងក្កយោបយតោបតោប់យេបក្របាក់ទឹកដីខ្មែរ បានទាំងស្រុងយ
ើយ
យុទោ ធ ស្ររោបន្ទាន់គឺក្រូវខ្ររាំលាប់រ ាំលាយពូជោរ
ន៏ខ្មែរយោយផុរពូជតមរយបៀបខ្ដេយៅថា‹‹ជីកយមែ យបើមិនអញ្ចឹងយទ
រដូវរ ាំយ
យ ើ យមែនឹងដុុះយ
ក្រូវខ្រជីកទាំងឬរ
ង ើ វ ិញ!››។ យ
រុយនុះយ
យ ើ បាន
ជាយួនពាយាមបយងកើរកងកាំលាង ាំ ក្គប់ក្បយេទតាំងពីទហានធមែត, ក្កុមដឺយប, ក្កុមោ-៣, កងរវយ ័ ក្តណ, កងទ័ពរែគ ័ ចិរយោ វៀរាម, កងរាជោវុធ កងអរោឃារពិយររ, កមែ,
ក្កុមខ្លាយហាុះ,
កងអនោរាគមន៏...........រ
រថ,
បូេីរយេរវកមែ, ទហា៊ានយេរវ
ូរយៅដេ់អងគតរឧក្កិដជ ឋ នរាំងារ់បាក់គី,
ក្កុមឧក្កិដជ ឋ នរាំងារ់យអរ-អូ-វយ, និងអងគតរឧក្កិដជ ឋ នរាំងារ់ក្កុមោវយមែ ក្កុមបងធាំបងរូច, ក្កុមយចារហារយក្គប់ក្បយេទ.........។េ។ យ
និង។េ។
ើយយៅយពេថ្ែីៗយួន
បានបញ្ជ ា យោយោយមសៀ ៊ាុន-មខ្ណរជាកូនក្បុរ របរ់យលាកយ
-ដឹកថ្ យៅ
បយងកើរកងទ័ពពិយររ ក្គប់ក្គងយោយមាួនឯង និង បយងកើរក្កុមយុវជនតមគាំរូ ឆ្ែក្ាំ ក យលាកយ
ដឹកថ្ូបានបងាករ់
៊ាុនមខ្ណរគឺជាកូនោ
ពូជជាមួយស្រីកាំាន់របរ់
ពូជចថ្ក្ងយ
ារ់យ្ែុះោមហា៊ាងបាន
ជាមួយនឹងោមហា៊ាង
កូនក្បុរមាក់យ្ែុះ
យៅប៊ាុនរានី។
ន ៊ាុ ម
ដឹកថ្ូ
ខ្ណរ។ 1
មរបរ់យលាក
ក្បធានយ
រអីយគយន្ទុះគឺ
ក្ាន់ខ្រយដើមបីតមោនក្រួរ ក្តក្គប់ក្គងយេើរកមែភាព ជីវ ិរក្បចាាំថ្ថ្ៃរបរ់ក្បជាជន
ខ្មែរខ្របុយាណុះ
យដើមបីងាយស្រួេកាុងតររាំលាប់រ ាំលាយពូជោរន៍ខ្មែរ
តមមយធាបាយយផសងៗ យោយយក្បើរប ូ ភាពជាកងទ័ព, ជាអងគរកស, រាជោវុធ
រថ,
បាន់រាំលាប់,
ជាកង
ជាបូេីរ, ជាកងអរោឃារពិយររ, ជាយចាររយេួចឆក់ ជាបងធាំបងរូច.........។េ។
និង។េ។
១-យរើអីយវ ៅជាយុទោ ធ ស្ររោពិឃាររបរ់យួនយយៀកកុង? យៅកាុងពិធីខ្ចកថាាាំយៅជិរពាក់កា ោ េខ្មមករាឆ្ាំា២០១៣ យៅឃុាំ ទួេក្កឡាញ់ យលាកយ
ស្រុករាំខ្បរឃុាំ,
ដឹកថ្យ្ែុះ
យមរោកាំពង់ចាម
៊ាុនមខ្ណរ បានយឆាៀរឱតរយឃារន្ទបាំផុរបាំផុេ
និងបាំេិរបាំេ័យក្បជាជនខ្មែរតមក្គប់រប ូ ភាព។ ក្ពូនរអីយគយន្ទុះ,ោយមសៀ
យោយយកយេរខ្ចកថាាាំ
ន ៊ាុ -មខ្ណរ ជាកូនយក្ៅយខ្លរបរ់ោកូនខ្ឆក
បានបញ្ជ ា យោយោជាញធរខ្ដនដីយៅទីយន្ទុះ ជនខ្មែរយោយមកអងគុយោោប់ោយមសៀ អរ់ជិរមួយថ្ថ្ៃ
ក្កុមកូនក្បុររបរ់
យក្បើចុងតណុងខ្កណឌក្បជា
៊ាុន-មខ្ណរក្ពុរក្ពូកុ
ទីបាំផុរក្បជាជនខ្មែរមាក់ៗ
៊ាុន-ខ្រន
ក់យបាកក្បារ់
ទទួេបានខ្រថាាាំក្ពូនមួយ
ក្ាប់។
យៅកាុងពិធីខ្ចកថាាាំក្ពូនយន្ទុះខ្ដរ, កូនក្បុររបរ់យលាកយ
យ្ែុះ
៊ាុន-មខ្ណរ
-ដឹកថ្
បានបកស្ោយយោយក្បជាជនខ្មែរយេ់ពីពួកខ្លែាំង
ខ្ដេបងាកច់បងខូចគណៈបកសក្បជាជនកមពុជា។
ពាកយថា‹‹ខ្លែាំង›› របរ់ោយមសៀ
៊ាុន-មខ្ណរ គឺនិយាយរាំយៅចាំយពាុះពួកអាកយរាហាជារិខ្មែរ, ក្បជាជនខ្មែរ ,វ ីរៈជនខ្មែរ, អាកនយយាបាយយរាហាជារិខ្មែរមនដូចជា យលាករមរងសី បានោយមសៀ
និងយលាកគីមរុខ្លជាយដើម
ក្រូវ
៊ាុន-មខ្ណរ ចារ់ទុកជាខ្លែង ាំ ទាំងអរ់
យក្ពាុះពួកខ្មែរយរាហាជារិអរ់ទាំងយនុះ រុទធខ្រក្បឆ្ាំង នឹងអាំាចក្រួរក្តរបរ់យួនយយៀកកុង
ក៏ដូចជា
ក្បឆ្ាំងនឹងកាំលាង ាំ យញៀរ្ម យលាកយ
-ដឹកថ្(រូប
2
យឆវង)
ខ្ដេជារាំាងរោឋេិបាេក្កុងហាណូយក្រួរក្តក្គប់ក្គងក្បយទរ
កមពុជាចាប់ពីឆ្ា ាំ១៩៧៩រ
ូរដេ់ឆ្ា ាំ១៩៨៩។
យដើមបីបនោម
ិចិត ឆ យេប
ក្របាក់ទឹកដីខ្មែរយោយបានជាោថពរ និងរាំលាប់រ ាំលាយពូជោរន៏ខ្មែររបរ់ ឳពុកបយងកើររបរ់មួនយ្ ា ែ ុះយលាកយ
-ដឹកថ្ យន្ទុះ
ោយមសៀ
ន ៊ាុ -មខ្ណរ
បានបញ្ជ ច ក់អុះោងយៅកាុងពិធីខ្ចកថាាាំក្ពូនយនុះផងខ្ដរថាគណបកសក្បជាជន កមពជា ុ
នឹងយក្បើក្គប់មយធាបាយទាំងអរ់យដើមបីកាំចារ់ពួក ‹‹ខ្ឆក៣កាេ››។
ពាកយថា ‹‹ខ្ឆក៣កាេ›› របរ់ោយមសៀ រម-រងសី,
យលាកគីម-រុខ្ល
ន ៊ាុ -មខ្ណរ
គឺមនយ្ែុះយលាក
និងយលាកគង់ាាំ។ ោយមសៀ
យឆាៀរឱតរយឃារន្ទយបាកក្បារ់ក្បជាជខ្មែរយាងចារ់ថ្ដ
៊ាុន-មខ្ណរ បាន យដើមបីយកជ័យ
ជាំនុះផ្តោច់ក្ពារ់យៅកាុងតរយបាុះយឆ្ារឆ្ាំា២០១៣យនុះ។ ោយមសៀ បាននិយាយផ្តាេ់មរ់ជាមួយក្បជាជនខ្មែរ
៊ាុន-ខ្មខ្ណរ
និងក្ពមទាំងយោយកូនយៅ
ោមុីោយថាងរបរ់វយឃារន្ទបាំយបាងបាំយផាើរទាំងឥរយអៀនខ្លែរ់ថា ៖
‹‹យបើគណបកសក្បជាជនកមពុជាឈ្ាុះយឆ្ារយៅឆ្ាំា២០១៣ យទៀរយន្ទុះ រយមោច ៊ាុន-ខ្រន នឹងផោេយ់ ោយក្បជាជនខ្មែរទូទាំងក្បយទរយៅកាុងមួយក្គួោរ
យោយដី៣
ច ិ ត យោយមរ១គី ូ ក្តម និងក្បាក់រ ឺខ្ក្ររចាំនួន១លានយរៀេ
កាុង១ខ្ម ដេ់មន្រនោីរាជតរខ្ដេមនោយុចាប់ពី៦០ឆ្ាំាយ
3
ើងយៅ››។
កូនក្បុររបរ់យ
-ដឹកថ្យ្ែុះ
៊ាុន-មខ្ណរ បានក្បតរថា‹‹ពួកក្កុមបកស
រយន្រងាគុះជារិ ជាពួកកបរ់››។ ោថប័នឆ្ែាំក្ក
មខ្បបថ្ែីរបរ់ោយមសៀ
ផ្តាកថ្ែីថាជារមគមន៍យុវជន
ឬអងគតរយុវជនរអីយគយន្ទុះ
ចាំេងយកទាំងស្រុងពីោថប័នឆ្ែាំក្ក ស្រុកៗ
ោយមសៀ
៊ាុន-មខ្ណរ
ពក្ងឹងក្កុមយុទជ ធ ន។
ក្រូវបានពាក់ យោយបាន
មរបរ់យលាកយ
យរទុង។ យៅកាុងមួយ បានចាំរាញ់យកពួកពិឃារ១២ន្ទក់យដើមបី
យក្ៅពីយនុះោយមសៀ
ោខ្លតមេូមិ និងតមឃុាំ
៊ាុន-មខ្ណរ
ន ៊ាុ មខ្ណរ
បានបយងកើរក្កុម
យទៀរយោយរាំរវូ យោយក្បជាជនខ្មែរយៅេូមិ
នីមួយបយងកើរយចញជាក្កុម
ខ្ដេយៅកាុង១ក្កុមៗក្រូវមន១២ន្ទក់ យដើមបី ពក្ងឹងោខ្លគណបកសក្បជាជនកមពុជា។ យបើយៅកាុងេូមិ១មនក្បជាជនខ្មែរ ចាំនួន១២០ន្ទក់គឺក្រូវខ្របយងកើរយចញជា១២ក្កុម យ
ើយក្កុមនីមួយៗក្រូវខ្រ
តមោនាាយៅវ ិញយៅមក និងក្រូវឈ្ាបយកតរណ៏ពីាាយៅវ ិញយៅមកយដើមបី រាយតរណ៏ជូនបកស
និងរដឋ ឬយៅថាថាាក់យេើរីយអ គយន្ទុះ!
ខ្បងខ្ចកជាក្កុមជាពួក
ក្បជាជនក្រូវ
និងជាខ្ផាកៗយដើមបីយធវើតរបាំយពញរួ ន្ទទី និងភារកិចច
យរៀងៗមាួនតមខ្ដេថាាក់យេើោក់ខ្ផនតរណ៍យោយយធវើ, ជាពិយររគឺក្រូវខ្រ រាយតរណ៏ពីពួកកបរ់ (គណបកសរយន្រងាគុះជារិ និងអាកយរាហាជារិខ្មែរ)ជូន ថាាក់យេើ ោក់យោយ
និងក្រូវរកមយធាបាយកាំយទចពួកកបរ់តមខ្ផនតររបរ់ថាាក់ យេើ យ
ើយយក្ៅពីយនុះក្បជាជនយៅតមក្កុមនីមួយៗខ្ដេជា
រមជិករបរ់រមគមន៏យុវជន យោយបានយក្ចើនជូនថាាក់យេើ
ឬអងគតរយុវជនយន្ទុះក្រូវខ្កថ្ឆារកចាំណូេ
យទុះបីជាេួច, ឆក់, បាន់, ជាំរ ិរ, រាំលាប់,
ជួញដូរយក្គឿងយញៀន, ជួញដូរមនុរស, យបើកបនខ្េបងរុីរង, បនស្រី, ជួយដូរទាំនិញខ្កាងតាយ,េក់ដូរទាំនិញ
ួរយពេកាំណរ់ឬរបរ់មួចគុណភាព
និងបាំផ្តាញធនធានធមែជារិខ្មែរបានតមអាំយពើចិរោ
យោយខ្ររកចាំណូេយោយ
គណបកសក្បជាជនកមពុជាបានតមខ្ផនតរកាំណរ់។ យក្ៅពីភារកិចចរក ចាំណូេយោយបកសក្បជាជនកមពុជា និងកាំយទចពួកកបរ់យន្ទុះ គណបកស
ក្បជាជនកមពជាបានរាំ រវូ យោយក្កុមនីមួយៗតមោន និងកាាំយមើេាាយៅវ ិញយៅ ុ មក យ ើយកាុងចាំយាមផាុះ២ ក៏ក្រូវខ្រតមោនកាាំយមើេាាយៅវ ិញយៅមកខ្ដរ យ
ើយរាយតរណ៍ពីរកមែភាពជីវ ិរក្បចាាំថ្ថ្ៃយោយយៅថាាក់យេើជានិច។ ច 4
ដូយចាុះយៅកាុង ១ស្រុកមនយុវជនពិឃារ១២ន្ទក់ខ្ដេយៅថាក្កុម
យុវជនពិយររ ថាាក់យេើបាន ‹‹ក្បរិកមែរ
យ
ើយយបើយុវជនារាំយរចោាថ្ដតមតរោក់ទិររបរ់
យន្ទុះោយមសៀ
៊ាុន-មខ្ណរនឹងបញ្ូា េពួកយគយៅកាុងពួកក្កុម
រ ័ ››រអីយគយន្ទុះ ខ្ដេពួកក្កុមក្បរិកមែរ
័រយនុះក្រូវបានគណ
បកសក្បជាជនយកយៅបងវឹកបងាារ់បយចចកយទររិចណូ
ូជីតមោនយរុើប តរណ៍, រយបៀបយឃារន្ទ និងយចុះយក្បើឧបករណ៏ទាំយនើបក្គប់ក្បយេទមនតាំង ពី
Computer, iPad, iPhone, walkie-talkie, Spy Camera, Spy bugs, Spy record, Spy control, UHF RF bugging equipment, GSM Listening Bugs, wireless Spy Cameras, វ ិទយុទក់ទង និង
រយបៀបយក្បើឧបករណ៏អរនាណូទាំយនើបតមោនយរុើបតណ៍យកពរ៌ជាអចិថ្ន្រនោ យ៍និងយចុះយក្បើក្បារ់យៅរាេ់ឧបករណ៏ចារកមែក្គប់ក្បយេទទាំង អរ់ ក្ពមទាំង ោារ់ជាំន្ទញយៅយុទោ ធ ស្ររោខ្ឆកក្ពុររបរ់ោកូនខ្ឆក យទៀរផង
យ
៊ាុន-ខ្រនយាងចារ់
ើយបខ្នថមយេើជាំន្ទញពិឃាររបរ់ពួកយគខ្ដេគណបកសក្បជា
ជនកមពុជាបាន ឹក វ ហារ់យៅកាុងយុទន្ទ ធ តរ ‹‹មហាអោចរយ មហាពិឃារ›› យដើមបីរាំលាប់ក្បជាជនខ្មែរក្ទង់ក្ទយធាំតមរយបៀបឆ្ែាំក្ក មយៅក្បយទរចិន យោយអនុវរោយៅតមខ្ផនតរណ៏របរ់យួនយយៀកកុងក្កុងហាណូយ។ យក្ៅពីក្កុមយុវជន មនក្កុមកុមរក្ក
យៅ ម
ខ្ដេចាំេងយចញពីគាំរឆ្ ូ ែ ាំ ក្ក
មរបរ់យលាក
ក្បធានយ
, យោយយក
កុមរខ្មែរយកយៅ
ឹក វ
ហារ់យោយយចុះរយបៀប ឈ្ាបយកតរណ៍ និង រយបៀបយរុើបតរណ៏ និងរាយតរណ៏យៅគណបកសក្បជាជនកមពុជាតមតរោក់ ទិររបរ់ថាាក់យេើ។ ក្កុមកុមរខ្មែរក្រូវបានគណបកសក្បជាជនកមពុជា កូនក្បុររបរ់យលាកយ ពិឃារ
ដឹកថ្ យ្ែុះ
ន ៊ាុ -មខ្ណរ
និង
យកយៅបងាារ់ជាំន្ទញ
និងបាំពាក់មយន្ទគមវ ិជាាដ៏ខ្រនតចោហា៊ាវយឃារយៅដូចកងឈ្ាប 5
របរ់ខ្មែរក្ក យៅ
ម។
យក្ៅពីរមគមន៏ក្កុមយុវជនរបរ់កូនក្បុរយ
ន ៊ាុ -មខ្ណរយន្ទុះ
អរីរយមចារកមែយយៀកកុងយ្ែុះយូ-ោន
-ដឹកថ្ យៅ
រុម-ោន ខ្ដេមនរាំខ្ណងជារដឋមន្រនោី-ក្បធានទីរីត ោ រគណៈរដឋមន្រនោីថ្ន ក្បយទរកមពុជាយន្ទុះ បានជួយរាំរេ ួ និងរាំយរចខ្ផនតរយុទោ ធ ស្ររោ ពិឃាររបរ់រោឋេិបាេក្កុងហាណូយយោយជួយកូនក្បុរយ -ដឹកថ្យ្ែុះ ៊ាុន-មខ្ណរយៅកាុងតរក្បមូេយុវជនខ្មែរបយងកើរយចញជាក្កុមឆ្ែាំក្ក
ថ្ែីខ្ដេមនយ្ែុះយៅថា‹‹យមមរតយរ ិទធ››រអីយគយន្ទុះ
មខ្បប
គឺជាក្កុមយរុើបតរណ៏
និងឈ្ាបយកតរណ៏តមោនក្រួរក្តយេើរាេ់ក្គប់រកមែភាពជីវ ិរក្បចាាំថ្ថ្ៃ របរ់ក្បជាជនកមពុជារ
ូរដេ់ថ្ថ្ៃរាំយរចខ្ផនតរ ‹‹មហាអោចរយ មហាពិឃារ››
ខ្ដេនឹងរាំលាប់ក្បជាជនខ្មែរក្ទង់ក្ទយធាំយោយយក្បើយុវជនអរ់ទាំងយនុះដូច ពួកឆ្ែាំក្ក
មរបរ់យលាកយ
យរទុងខ្ដេយក្បើក្បារ់កុមរក្ក
មរាំលាប់
ក្បជាជនចិនអរ់ជាង៣០លានន្ទក់អញ្ចឹងទរវរសឆ្ាំា១៩៦០។
យមចារកមែយន ួ យយៀកកុង យ្ែុះយូ-ោន ដូរយ្ែុះមក ក្កុមឆ្ែក្ាំ ក ជា រុម-ោន
មរបរ់ យូ-ោន (រុម-ោន) ខ្ដេក្រូវបាន
យៅថារមគមន៏យមមរតយរ ិទធរីយអ គយន្ទុះ!
យទុះបីជាកូនក្បុររបរ់យលាកយ ៊ាុន-មខ្ណរ
-ដឹកថ្យ្ែុះោយមសៀ
បានបយងកើររមគមន៏អងគតរយុវជន
និងកុមររាប់មិនអរ់ក៏យោយ ក៏យៅខ្រយមចារកមែយយៀក កុងយ្ែុះ យូ-ោន (រុមោន) ជួយក្បមូេយុវជនខ្មែរ យដើមបីបយងកើរយចញជារមគមន៏យមមរជនតយរ ិទធ យោយមនយូ-ោន យៅ 6
រុម-ោន ជាក្បធានរមគមន៏យមមរតយរ ិទធ។ ចាំខ្ណកឯក្កុម‹‹៨៥›› របរ់ោយមសៀជា-រុផ្តរាក្រូវបាន ក្បគេ់យោយកូនក្បុរយ
ដឹកថ្យ្ែុះ
ន ៊ាុ -មខ្ណរ
យោយបញ្ូា េកាុងក្កុមក្បរិកមែរ ័ររអីយគយន្ទុះ រូម បញ្ជ ច ក់ថា ជា-រុផ្តរា អរីរជាយៅហាវយក្កុងេាាំយពញ និងក្រួរយេើក្បធានអងគតរយុវជនពិយររយអរ-អូវយ
(S.O.Y = Special Organization of Youth) ខ្ដេមនជា-រុម ី , បយងកើរយ
៊ាុន-ខ្រន និងជា-រុផ្តរា បាន
យមឃារករ ជា-រុផ្តរា
ើងយៅយក្តយរដឋក្បហារ៥-៦កកកោឆ្ាំា១៩៩៧ យោយបានបយងកើរក្កុម
បងរូចបងធាំទូទាំងក្បយទររាំរាប់េួចឆក់បន ា ់ជាំរ ិរក្បជាជនខ្មែរទូទាំងក្បយទរ ជួញដូរនិងខ្ចកចាយយក្គឿងយញៀនក្គប់ក្បយេទយោយគណបកសក្បជាជនកមពុជា និងក្បក្ពឹរិក្ោ គប់បទឧក្កិដឋរកេុយចាំណូេយោយោកូនខ្ឆក
ន ៊ាុ -ខ្រន និង
គណបកសក្បជាជនកមពុជា។ យក្ៅពីយនុះអងគតរឧក្កិដជ ឋ ន រាំងារ់
S.O.Y មនរួន្ទទី
គាំរាមកាំខ្
ង និងរាំលាប់
រាេ់ពួករកមែជនបកស ក្បឆ្ាំង និងរាំលាប់ពួកអាក ជារិនិយមខ្មែរយាងរងាគេ តមរយៈយេរបាន់ជាំរ ិរ និងយេរក្កុមបងរូចបងធាំងាងថាាាំ។ ឧក្កិដជ ឋ នរាំងារ់
S.O.Yក្រូវបានោកូនខ្ឆក
អងគតរ
ន ៊ាូ -ខ្រន និងោយមសៀជា-រុផ្តរា
យក្បើក្បារ់វយបាំផ្តាញដុរោថនទូរ ថ្ថ្ក្បចាាំក្កុងេាាំយពញយៅខ្មមករាឆ្ាំា ២០០៣ផងខ្ដរ។
យក្តយមកអងគ
តរឧក្កិដជ ឋ នរាំងារ់ក្រូវបានរ ាំលាយ យចាេយោយបាញ់រាំលាប់យមក្កុម បងធាំអរ់ជាយក្ចើន និងមាុះយទៀរក្រូវចាប់ោក់គុគ។ ោកូនខ្ឆក 7
៊ាុន-ខ្រន និង
គណបកសក្បជាជនកមពុជាបានខ្កណឌយកៀងក្បមូេរមជិកក្កុមអងគតរឧក្កិដឋ រាំងារ់ S.O.Y យៅកាំោនយៅយតុះយពជឈ យ ើយបានយក្បើចរនោអគគីរនីឆក់ រាំលាប់អរ់រមជិក
S.O.Y អរ់រាប់ពាន់ន្ទក់ោាប់យាងអយាចអធមជា
ទីបាំផុរ យៅថ្ថ្ៃទី២២ ខ្មវ ិចឆិតរ ឆ្ាំា២០១០ ខ្ដេកាុងចាំយាមពួកអាកោាប់ យន្ទុះក៏មនយុវជនខ្មែរនិងក្បជាជនខ្មែររាូរក្រង់ ោាប់គរយជើងាាជាមួយពួក រមជិកអងគតរឧក្កិដឋជន
S.O.Yផងខ្ដរ។ោករពវ ជនរងយក្ាុះរាប់រយន្ទក់ក្រូវ បានកងកាំលាាំងរបរ់ោកូន ខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន
ដឹកយកយៅ
ទាំលាក់យចាេយៅកាុងយក្ជាុះ
យពជឈនិេទាំងឡានៗខ្ដេ រ
ូរមកដេ់រពវថ្ថ្ៃយនុះ
យៅខ្របារ់ដាំណឹងរូនយដខ្ដេ។ យរឿងមហាឃារកមែឆក់ខ្មសយេាើងយនុះគឺោកូន ខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន និងគណបកសក្បជាជនកមពុជា
ធាាប់បានយធវើរច ួ មកយ
ើយយៅ
កាុងបុណយចាំយរ ើនក្ពុះជនរបរ់រយមោចរី នុយៅកាុងរម័យរាជរោឋេិបាេ ោណរោិទី១,យោយយក្បើចរនោអគគីរនីឆក់រាំលាប់ក្បជាជន បុខ្នោរាំាងេអ ក្បជាជនខ្មែរក្រូវបានររ់យផអើេយចញពីបរ ិយវណខ្មសយេាើង យ អរ់៧២ន្ទក់។ យោយខ្ររកាកិរោយររយមោចត
ើយររ់ជាន់ាាោាប់
និងយោយោរតររុី
រងាវក់ាារបរ់រយមោចក្កុមក្ពុះនយរារោមរណឬទធិ(ន្ទយករដឋមន្រនោីទី១) កូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន(ន្ទយករដឋមន្រនោីទី២)
8
និងោ
រូមបញ្ជ ា ក់ថាយៅកាំ
ុងយពេយលាក យរទុងជាអគគយេខ្លធិតរបកសថ្ន
យ
របបោធារណរដឋក្បជាមនិរចិន យន្ទុះ,យលាកយ
-យរទុងបានបយងកើរ
បដិវរោន៏វបបធម៍ចាប់ពីឆ្ា ាំ១៩៦៦១៩៦៩យោយយកុមរនិងយុវជនឆ្ែាំ ក្ក
មរាំលាប់ក្បជាជនចិនអរ់
ជាង៣០លានន្ទក់យដើមបីក្កយោបយកអាំាចផ្តោច់មុម
និងអនុវរោន៏យៅយុទធ
ោស្ររោ‹‹មហាយលារយផ្តាុះមហាអោចរយ››រអីយគយន្ទុះ!។ ោថបន័ឆ្ែាំក្ក
មខ្បបថ្ែីរបរ់ោយមសៀ
ក្បារ់ផងខ្ដររាំរាប់គាំរាមក្បជាជនខ្មែរ ោរន ុ , យ
ប៊ាីយចង
៊ាុន-មខ្ណរ ក្រូវបានយក្បើ
យោយយោយក្កុមយុវជនយដើរខ្ចក
ឬថាាាំយពទយ យៅដេ់ក្បជាជនខ្មែរក្កីក្កតមជនបទ
ើយក្កុមយុវជនអរ់ទាំងយន្ទុះ
‹‹យបើអក ា ាមួយទទួេបានោរង ុ ទក់ទងនឹងពួកោកបរ់
ប៊ាីយចង យចញយ
ឬពួកបកសក្បឆ្ាំងយន្ទុះ
ក្បជាជនកមពជាតមោនដឹ ងយ ុ ជាក់ជាមិនខ្លន!››។
យក្បើពាកយគាំរាមក្បជាជនជាចាំ
យ ើ យន្ទុះ
យ ើ
រួច
រថា៖
ហា៊ានយៅ
យៅយពេខ្ដេគណបកស
មិនយូមិនឆ្ប់នឹងក្រូវមនបញ្ជ ា
ក្កុមយុវជនរបរ់ោយមសៀ
៊ាុនមខ្ណរ
យក្ជៀរ
ចូេយៅកាុងជួរក្បជាជនខ្មែរ
យោយយក្បើយេរជាផោេ់ជាំនួយរុមភាព អប់រ ាំ
រុមភាព
និងអន្ទម័យ
ខ្រធារុពិរគឺបញ្ូា េមយន្ទគមវ ិជាានយយាបាយ
គាំរាមកាំខ្
ងក្បជាជនខ្មែរ
វយេុកនយយាបាយអប់រ ាំក្បជាជនខ្មែរយោយ
រអប់យមពើមបកសក្បឆ្ាំង
និងអាកយរាហារជារិខ្មែរ
មន្រនោីរាជតរយោយចាំាយេុយតក់ផ្តាេ់មួនយដើ ា មបី របរ់វផឹករុីរបាយរាប់ខ្មបុយាណុះ
ក្ពមទាំងយកៀបរងាករ់ យោយក្កុមយុវជន
យដើមបីរនសាំពិរទុករាំរាប់ពិឃារ
ក្បជាជនខ្មែរក្ទង់ក្ទយធាំយៅថ្ថ្ៃអន្ទគរ។ 9
យៅកាុងតរអនុវរោខ្ផនតរ‹‹មហាអោចរយ
មហាពិឃារ››យន្ទុះ
រោឋេិបាេក្កុងហាណូយបានោក់ទិរយោយកូនក្បុរយលាកយ ៊ាុន-មខ្ណរ
និងោកូនខ្ឆក
-ដឹកថ្យ្ែុះ
៊ាុន-ខ្រន បញ្ជ ា រយៅតន់មន្រនោីយក្តមបងាគប់
ក្គប់ោថប័នទាំងអរ់
យោយរាំរវូ យោយពួកមន្រនោីោយងយួនទាំងអរ់ ក្រូវខ្រ
ចុុះពក្ងឹងមូេោឋន។
មន្រនោីក្រូវចុុះមូេោឋនរយៈយពេ១ខ្ម
ក្បជាជនខ្មែរតមជនបទ
យដើមបីពក្ងឹង
ខ្ស្រចាំតរ និងរាំបន់ោច់ស្រយាេ។
ខ្ដេចុុះយៅមូេោឋន១ខ្មយន្ទុះ
មន្រនោី
ក្រូវខ្រយចញេុយរបរ់មួនយៅយេើ ា តររុី
ផឹកតប់មន់តប់ទជប់យេឿងក្បជាជនយៅកាុងយុទន្ទ ធ តរយឃារន្ទ យដើមបី យកជ័យជាំនុះផ្តោច់ក្ពារ់យៅកាុងតរយបាុះយឆ្ារឆ្ាំា២០១៣យនុះ
យបើមន្រនោី
ាមួយមិនក្ពមយធវើតមបញ្ជ ា យន្ទុះយទ
នឹងក្រូវបានដកយចញពីរាំខ្ណង,ឬ
ក្រូវោក់គុក និងរាំលាប់យចាេផងខ្ដរ
យបើមន្រនោីយន្ទុះធាាប់ពាក់ព័នធយរឿង
ឃារកររាំងារ់របរ់ោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន។
២-បា ោ ញចារកមែយក្ៅក្បយទរ៖ យៅតររាំយរចរុបិនោរបរ់
ូ-ជីមិញ
យដើមបីយេបក្របាក់ក្បយទរ
ខ្មែរយោយបានជាោថរពរ
រ ាំលាយពូជោរន៏ខ្មែរ និង្នយៅយេប
ក្របាក់ទឹកដីថ្ថ្យទៀរយន្ទុះ
រោឋេិបាេក្កុងហាណូយ
បានចាប់យកែង
កាំក្ពាខ្មែរ យកយៅបងាឹកេរ់ដុាំយោយតាយជាឃារករ្មក្រជាក់ រាំលាប់ ក្បជាជនខ្មែរឥរញយញើរថ្ដយ
ើយ។
រោឋេិបាេក្កុងហាណូយបាន
ចាប់យកយកែងកាំក្ពាខ្មែរ និងយកែងកាំក្ពាយួនផងខ្ដរ យៅតន់ក្បយទររ រូយវៀរ(ក្បយទររុរសី)
យដើមបីហារ់កបួនយុទោ ធ ស្ររោយធវើចាំបាាំង ហារ់ជាំន្ទញ
ចារកមែ
ជាំន្ទញពិឃារ ........។េ។
ដេ់រ
ភាពរូយវៀរយ
មជឈមណឌេកុលាប១
ភាព
ើយយន្ទុះ
យៅយពេបញ្ូា នយកែងកាំក្ពាខ្មែរយៅ ជាពិយររគឺយកែងកាំក្ពាយចញពី
និងមជឈមណឌេកុលាប២(ក្កុងេាាំយពញ)ខ្រមោង 10
រួម
ទាំងយកែងកាំក្ពាមកពីយមរោយផសងៗផងខ្ដរ។ យៅយពេរោឋេិបាេក្កុង ហាណូយបញ្ូា នយកែងកាំក្ពាយៅដេ់រ រ
ភាពរូយវៀរយ
ើយ
រោឋេិបាេ
ភាពរូយវៀរបានយកយកែងកាំក្ពាខ្មែរអរ់ទាំងយន្ទុះយៅចងមុមចងខ្េាក
យដើមបីយកយៅហារ់យៅយក្តមដីខ្ដេមនយរាងចក្កយៅពីយេើ។ បន្ទាប់មកយន្ទុះ ពួកយគក្រូវបានហារ់យពញមួយថ្ថ្ៃខ្រមោងអាំពីកបួនយុទោ ធ ស្ររោតយ យរៀនខ្ផាកចារកមែខ្ដេយរៀនយដើមបីតរពារបុគេ គ
សយបK.G.B
និងរិេបៈកាច់គុណខ្ដេ
មនរិចនិចពិឃារមនុរសបានរយៈយពេមាីយេឿនរ
័យនិង ោៃរ់បានេអ យបើ
មនរាំយេងយចញគឺយចញបានរិចរួចបាំផុរយៅយពេយាេយៅជិរោច់មយេ់ ោាប់។
ពួកយកែងកាំក្ពាខ្មែរអរ់ទាំងហារ់ជាយរៀងរាេ់ថ្ថ្ៃយៅយក្តមដីខ្ដេ
មនយរាងចក្កយៅពីយេើ យពេចូេគឺបិទមុម
យ
ើយយពេយចញក៏បិទមុម
ដូចាាផងខ្ដរ។ ពួកយកែងកាំក្ពាខ្មែរអរ់ទាំងយនុះ ហារ់អរ់រយៈយពេ១ឆ្ាំា យៅ២ឆ្ាំាយៅតមយទពយតរេយ ាម។ យ
ើយ
និងតរចារ់តាំងរបរ់បកសកុមុយនី ែ រយោ វៀរ
មិនក្រឹមខ្របុយាណុះ បន្ទាប់ពីតរ
ឹក វ ហារ់យៅរ
ភាពរូយវៀររួច
ពួកយគក្រូវបានបងាឹកយៅក្បយទរយួនចាំនួន១ឆ្ាំាខ្ថ្មយទៀរយៅ
កបួនយុទោ ធ ស្ររោោកកុងនិងកបួនរិេបៈកាច់គុណនិចាចនិងរិេបៈរន្រងាគម ក្ពមទាំងមយន្ទគមវ ិជាាយបាកក្បារ់ផងខ្ដរ។ បន្ទាប់មកយទៀរយកែងកាំក្ពាខ្មែរ អរ់ទាំងយន្ទុះ ក្រូវបានរោឋេិបាេក្កុងហាណូយបញ្ូា នយៅយរៀនយៅមយ យៅជាំន្ទញចារកមែនិងបូេីរអនោរជារិ
រុី
អរ់រយៈយពេមួយឆ្ាំាខ្ថ្មយទៀរ។
បន្ទាប់មកយទៀរយួនបានយកពួកយកែងកាំក្ពាខ្មែរអរ់ទាំងយនុះបាំពាក់ បាំព័នច ធ ិរោ ោ ស្ររោ
និងមយន្ទគមវ ិជាាោហាវយឃារយៅ
យញ្ចរន្ទ ឥរយចុះយយាគយេ់ោចញារិ
ឬមិរេ ោ ័កកយ
ើយ
ាែនមយន្ទរ ោោប់ខ្រថាាក់
យេើយួនខ្របុយាណុះយោយោរខ្រយួនយកយៅចាក់ថាាាំ(បានពីរូយវៀរ)ក្គប់ក្គង បញ្ជ ា មួរកាេគឺស្រយដៀងាាយៅនឹងថាាាំក្គប់ក្គងបញ្ជ ា មួរកាេរបរ់រ ោយមរ ិកយ្ែុះ
LSD-25 រូមោន៖ 11
រដឋ
http://www.youtube.com/watch?v=4RXPJmqkxmI យក្តយពីយួនបានចាក់ថាា ាំក្គប់ក្គងបញ្ជ ា មួរកាេរួចយ
ើយ
យទើបរោឋេិបាេ
ក្កុងហាណូយខ្បងខ្ចកយៅបាំយពញយបរកកមែយៅតន់ក្បយទរយផសងៗដូចជា ក្បយទរថ្ថ្
ង់, ក្បយទរមយ
តន់ក្បយទរយផសងៗយទៀរ។
រុី,
រ
រដឋោយមរ ិក, អុឺរប ុ និងយៅ
ចាំខ្ណកយរឿងេុយតក់ចាំាយយេើខ្ផាកចារ
កមែរបរ់យួនគឺជាបនាុបរបរ់ោកូនខ្ឆក
ន ៊ាុ -ខ្រនជាអាកចាំាយ
យទុះបីវ
យក្បើមយធាបាយយាងាក៏យោយ។
បា ោ ញចារកមែោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន យៅក្បយទរថ្ថ្៖
រោឋេិបាេក្កុងហាណូយបានបញ្ូា នជនជារិយួនរាប់លានន្ទក់មក ររ់យៅក្បយទរថ្ថ្ យទៀរ
ង់ យដើមបីអនុវរោយុទោ ធ ស្ររោយេបក្របាក់ទឹកដីថ្ថ្ជាបនោ
បន្ទាប់ពីយួនយេបក្របាក់ក្បយទរកមពុជានិងក្បយទរឡាវរួចយ
ើ យ។
យក្ៅពីជនជារិយួនរាប់លានន្ទក់ខ្ដេបានចាក់ក្គឹុះយៅក្បយទរថ្ថ្យោយមន រញ្ជ ា រិជាថ្ថ្រួចយស្រចអរ់យន្ទុះ ជាអាកក្រួរក្តយផាូវរាំរាប់ជួយពួកចារកមែ របរ់ោកូនខ្ឆក បូេរ ី ថ្ថ្
៊ាុន-ខ្រន
យោយយដើររួន្ទទីជាអាករូកបាន់ទិញទឹកចិរោ
និងមន្រនោីរាជតរជាន់មរ ព ថ្់ ថ្
ក្ពមទាំងក្បជាជនថ្ថ្
យដើមបី
ជួយរាំរេ ួ យៅកាងតរតមោនយរុ ើបតរណ៍យកពរ៌មនរបរ់ពួកចារកមែយន ួ ុ និងចារកមែរបរ់ោកូនខ្ឆក
ន ៊ាុ -ខ្រន។
ពួកចារកជន និងជនបងកប់របរ់ោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន
បាន
ក្ជាបចូេយាងយក្ៅយក្បៀបដូចពពួកររវដងកូវកាំពុងរុីរង ូ ដេ់មួរឆអឹងរបរ់ថ្ថ្ យ
ើយពួកចារកមែរបរ់យួន
និងចារកមែរបរ់ោ
៊ាុន-ខ្រន បានយធវើតររួម
ាាយៅកាុងដាំយណើរតរយរុើបតរណ៍យកពរ៌មនរាំងារ់ពីក្បយទរថ្ថ្ និងតម ោនកាាំយមើេជនយេៀរមាួននយយាបាយ
រកមែជនបកសក្បឆ្ាំង, ឬក៏ពួក
12
អាកយរាហាជារិខ្មែរខ្ដេយេៀរមាួនចូេយៅកាុងក្បយទរថ្ថ្
ង់យដើមបីយគចយចញ
ពីតរតប់រាំលាប់របរ់រោឋេិបាេោយាងយួន។ យៅកាុងរចន្ទរមព័នចា ធ រកមែរបរ់ោកូនខ្ឆក ថ្ថ្
៊ាុន-ខ្រនយៅកាុងក្បយទរ
ង់គឺមនដេ់យៅរាប់រយក្កុមឯយាណុះ បុខ្នោមាំុយញ េើកយកខ្រក្កុម‹‹ោថា››
មកបងាាញបងបអូនជនរួមជារិខ្មែរទាំងអរ់យោយបានក្ជាបដូចរយៅយនុះ៖ ‹‹ោថា››មនមឌធាំមរ ព ់ រមបុយមែក្កិបខ្រមោង និងធាាប់យរៀនជាំន្ទញបូេីរចារកមែយៅរ
យចុះភាោថ្ថ្ោារ់ជាំន្ទញ
ភាពរូយវៀរ ២ឆ្ាំា យៅមយ
រុី
ចាំនួន១ឆ្ាំា និងយៅក្បយទរយវៀរន្ទមចាំនួន១ឆ្ាំា។ ‹‹ោថា››គឺអរីរជាយកែង កាំក្ពាយៅមជឈមណឌេកូលាប១យៅេាាំយពញ ក្រូវបានរោឋេិបាេក្កុងហាណូយ បញ្ូា នយោយយៅយរៀនជាំន្ទញបូេីរចារកមែ យៅរ
ភាពរូយវៀរ,មយ
និងយៅយវៀរាមផងខ្ដរ។
៊ាុន-ខ្រន ចារ់តង ាំ យោយ
‹‹ោថា››ក្រូវបានោ
យធវើជាក្បធានក្កុមចារកមែក្បចាាំយៅក្បយទរថ្ថ្
ង់
រុី
កាុងចាំាមក្កុមចារកមែ
ជាង១០០ក្កុម។ ‹‹ោថា››ក្គប់ក្គងពួកចារជនខ្មែរជាង២០០ន្ទក់រាំរាប់តម ោនយរុើបតរណ៏យកពរ៌មនយៅក្បយទរថ្ថ្
ង់ និងតមោនជនយេៀរមាួន
ខ្មែរខ្ដេមនបញ្ជ ា ជាមួយរោឋេិបាេោយងយួនផងខ្ដរ។ ខ្រងខ្រយោនយារព‹‹ោថា››ជានិចច មាុះោ
យមរក្មួរថ្ថ្
យៅយពេជួប‹‹ោថា››មោងៗ។
មនថ្ថ្ៃ
ន ៊ាុ -ខ្រន បានបញ្ូា េេុយយោយ‹‹ោថា››ជាង១០០០០ដុលាារ
រដឋោយមរ ិកយៅ២០០០០ដុលាាក៏មន យដើមបីទិញពរ៌មនយៅកាុងក្បយទរថ្ថ្ផឹក រុីជាមួយបូេីរថ្ថ្
និងជួេបូេីរថ្ថ្យធវើជាភាាក់ងារយរុើបយកពរ៌មន
យោយមាួន។ កាុង១ខ្មៗក្ាន់ខ្រក្កុម‹‹ោថា››មួយចាំាយេុយអរ់ពី ១០០០០០(១ខ្រន)ដុលាាយៅ៣ខ្រនដុលាារ
រដឋោយមរ ិក
គឺយៅតមពរ៌
មនរាំងារ់ ឬពរ៌មនចាាំបាច់ខ្ដេក្រូវទិញពីបូេីរថ្ថ្ និងទិញមន្រនោីជាន់មរ ព ់ របរ់ថ្ថ្យធវើតរយោយោ
៊ាុន-ខ្រន
យនុះមិនទន់និយាយពីបា ោ ញចារកមែ
13
រាប់រយក្កុមយទៀររបរ់‹‹ោ កខ្នាងថ្នក្បយទរថ្ថ្
៊ាុន-ខ្រន››យៅកាុងក្បយទរថ្ថ្
ង់គឺយោយខ្រ‹‹ោថា››យៅដេ់
ង់ផង។ ក្គប់ទី
យមបូេីរថ្ថ្ខ្រងខ្រ
យោយកាេយារព‹‹ោថា››ជានិចច យក្ពាុះ‹‹ោថា››ចាំាយេុយយោយរក្មួរ ថ្ថ្ផឹករុីក្គប់ទីកខ្នាងយៅកាុងផាូវ ឬរាំបន់ខ្ដេវក្រូវតមោនយន្ទុះ។ រូម យមើេរកមែភាពតមោនថ្ន បា ោ ញចារកមែរបរ់ក្កុម‹‹ោថា››ដូចរយៅយនុះ កាុងយពេតមោនជនរងយក្ាុះខ្ដេជា យាេយៅមួយថ្នតរតមោនយន្ទុះគឺ‹‹ោ ថា››ចាំាយមូរូជាង១០មូរូ និងឡានមក មុរៗាាពី៣យៅ៥ឡានគឺមិនយោយយាេ យៅរួចយ
ើយ។យបើជនរងយក្ាុះជិុះឡានក្កុង,
គឺក្កុមមូរូក្បយដញរបរ់‹‹ោថា››តមពីមុម ឡាន,ពីចាំយ
ៀងឡាន និងពីយក្តយឡានខ្រមោង
យោយយក្បើរប ូ ភាពក្រ
ប់យៅក្រឡាប់មកយ
ើយមន
ទាំងពួកចារកមែាាវខ្កាងយេទជាជនជារិថ្ថ្ជិុះឡាន ជាមួយជនរងយក្ាុះខ្ដេជាយាេយៅយទៀរផង។
ចារជនរបរ់ោ
៊ាុន-ខ្រន ជិុះឡាន
ចារជនោ
៊ាុន-ខ្រនតមោនជនរងយក្ាុះ
ជាមួយយៅយៅតមោនពីបាងាយៅតន់
ដេ់B.R.C (Bangkok Refugee Center)
IRC(International Rescue Committee)
យៅថ្ថ្ៃទី២៥ធាូ២០១២យៅផាូវSuthisan
ជិរោថនទូរោយមរ ិកថ្ថ្ៃទី៨មករា២០១៣
Road near soi 35. 14
រយបៀបតមោនរបរ់បា ោ ញចារកមែរបរ់ោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រនមនេកខណៈ
មុរៗាាយោយខ្កាងយេទក្គប់រា ឋ នហាក់បីដូចពួកយគជាក្បជាជនថ្ថ្ខ្ដរ៖ _រូបភាពដឹកក្បពនធឬរងារ៖
_រូបភាពដឹកកូនឬដឹកយកែង៖
15
_រូបភាពជាអាកដាំយណើរ:
ចារជនោ
ន ៊ាុ -ខ្រនមួយយនុះបានជិុះឡានក្កុង
យេម៥១១ជាមួយជនរងយក្ាុះពីបាងាយៅ តន់IRC (International Rescue Committee) យោយឈ្រចាំងាយ២ចងាអមពីជនរងយក្ាុះយៅថ្ថ្ៃ ទី៣០ខ្មធាឆ្ាំ ូ ា ២០១៣។
_រូបភាពក្បយដញយកៀបឡានយាេយៅកាងយពេយធវ ើដាំយណើរតម៖ ុ
16
_រូបភាពជិុះមូរូតមោនជនរងយក្ាុះក្រង់ៗខ្រមោង៖
_រូបភាពជាអាកមនជិុះឡានយដើរយេង បុខ្នោដឹកពូកចារជនតមោន៖
_រូបភាពមូរូឌុបឬមូរូដឹកអាកដាំយណើរ៖
17
_រូបភាពជាអាកដឹកទាំនិញយោយក្កុម
ន ៊ាុ ៖គឺ
យមើេយៅហាក់បីដូចជាមហាញឹកកាុងតរដឹក
ទាំនិញខ្លាាំងារ់យនុះយបើយយើងឈ្រយមើេយៅ ថ្ាេ់ បុខ្នោយបើយយើងជិុះឡានក្កុងយ
យ ើ ថ្រចុុះ
មកយក្តមវ ិញគឺយកុះទាំនិញទាំងយនុះរុទខ្ធ រជា យកុះក្បអប់ទយទរអរ់មនអវីទេ់ខ្រយោុះ។ កាុងយពេតមោនយាេយៅមោងៗ គឺ‹‹ោថា››ចាំាយមូរូពី១០យៅ២០ មូរូយោយរួមទាំងឡាន៣យៅ៥ យក្គឿងយទៀរ។
យ
យ ើ តរតម
ោនយទៀរយោរគឺអមជុាំវ ិញឡាន ជនរងយក្ាុះហាក់បីដូចជាេ័យខ្លាច ឡានររ់យចញពីពួកវ។
យោយោរខ្រ‹‹ោថា››ចាំាយេុយដ៏យក្ចើនរនធឹករន្ទធប់យៅយេើយម បូេីរថ្ថ្និងមន្រនោីជាន់មរ ព ់ថ្ថ្ ជាយ
រុយធវើយោយក្កុមចារកមែរបរ់ោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន តមោនកយន្រញ្ជ ា េតមអាំយពើចិរោ តមអមឡានក្កុងខ្ដេជនរងយក្ាុះជិុះ
យ
យពញថ្ាេ់ក៏មន ចាំខ្ណកឯរក្មួរឬបូេីរថ្ថ្ ចារកមែរបរ់ោ
ជួនតេជិុះមូរូជាង១០ ើយខ្ស្រកយជររ ាំពងរាំយេង មិនក្រឹមខ្រមមិនចាប់ពួក
៊ាុន-ខ្រនយទ ខ្ថ្មទាំងជួយពួកចារកមែរបរ់ោ
យដើមបីតមោនជនរងយក្ាុះខ្ថ្មយទៀរ។
៊ាុន-ខ្រន
យនុះមិនដឹងថាមកពីបូេីរនិង
មន្រនោីជាន់មរ ព ់ថ្ថ្ពុករេួយ
ឬមកពីរមមិរត ោ ក់រុីនរុីាវរ់ក្តក្រូវជា
មិរោយកាើក្មក់ជាមួយោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន?
ឬមួយមកពីក្ពុះន្ទងយុីងឡាក់រុី
ាវរ់ក្ត ក្រូវជាបអូនស្រីរបរ់រមមិរោតក់រុីន?
ចាំយេើយពឹងយេើតរ
គិរពិចារារបរ់បងបអូនជនរួមជារិខ្មែរទាំងអរ់វយរាំថ្េយៅចុុះ! 18
ចាំខ្ណកជនរងយក្ាុះខ្ដេជាយាេយៅពិឃាររបរ់ោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រនគឺ
រថិរយៅកាុងរភាពទេ់ក្ចក បានយៅរកអងគតរ UNHCR ក្បចាាំយៅក្បយទរ ថ្ថ្
ង់ជាយក្ចើនដង
B.R.C!
អងគតរ
បុខ្នោអងគតរ UNHCR បានក្បាប់យោយយៅអងគតរ
B.R.C បានន្ទាំជនរងយក្ាុះយៅយពទយចិរោ ោ ស្ររោយដើមបី
តរពារកុាំយោយមូចកិរោយរោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន! យរើជនរងយក្ាុះនឹងក្រូវបាន
ោាប់យោយរយបៀបា យបើោថប័នអនោរជារិរុទខ្ធ រតរពារផេក្បយយាជន៏ោ កូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន យាងយនុះ? មិរេ ោ ័កកស្រីរបរ់‹‹ោថា›› បានរួរ‹‹ោថា››ថាចុុះយបើយយើងោគេ់ាា
យាងយនុះ យ
ើយរយមោច
៊ាុន-ខ្រនរាំរវូ យោយរាំលាប់
ោថា››បានយឆាើយថា‹‹យបើក្ពឹរិត ោ រណ៏ខ្បប យយាគយេ់យទ!
យ
យរើគិរយាងយមច? ‹‹
ឹង ា យកើរមន
គឺអរ់មនតរ
ើយយយើងក៏មិនចាាំបាច់ោគេ់ាាខ្ដរ!››។ ‹‹ោថា››បានផ្តោាំ
យៅមិរោស្រីរបរ់ារ់វ ិញថា៖ ‹‹យបើចូេខ្លងបកសក្បឆ្ាំង រុាំកុាំយដើរយក្តយយគអុី! គឺយដើយៅខ្លងមុម(ចូេយកៀកយលាករម-រងសី) យក្ពាុះយបើយដើរយក្តយយគ ក្កយពើរបា ុី រ់
ឬោចទាំលាក់យក្ជាុះយពចនិេ!››។
បា ោ ញក្បព័នចា ធ រកមែរបរ់ោកូនខ្ឆក យរៀបចាំរបរ់រោឋេិបាេក្កុងហាណូយ របរ់ក្បយទរថ្ថ្
ោច
យក្តមតរ
មិនក្រឹមខ្រចាក់ឬរចូេកាុងមួរឆអឹង
ង់យទ ខ្ថ្មទាំងកាំពុងបុក
ោរុីោយគាយ៏ទាំងមូេយទៀរផង
៊ាុន-ខ្រន
ោ រក្បយទរយៅ ុងទូទាំងបា
ពិយររគឺោកូនខ្ឆក
បញ្ូា នចារជនបងកប់ជាង៣០០០ន្ទក់យៅតន់រ
៊ាុន-ខ្រន បាន
រដឋោយមរ ិកយោយពួកអរ់
ទាំងយន្ទុះមិនយធវើតរអវីទាំងយនុះគឺជិុះយនោយហាុះយដើរយេងពីរដឋមួយយៅរដឋមួយ ក្ាន់ខ្រមនយាេយៅបាំពុេនយយាបាយបាំេិរបាំេ័យរាេ់ក្គប់អាកនយយាបាយ ជារិនិយមខ្មែរយៅយក្ៅក្បយទរយោយខ្លាចបាក់រាររាងចាេ ក្បារ់ពួកខ្មែរយក្ៅក្បយទរយោយវ ិន្ទរ
19
ិនយហាចខ្របុយាណុះ។
និងយបាក
រាេ់ក្គប់បា ោ ញក្បពន័ចា ធ រកមែទាំងកាុងក្បយទរថ្ថ្ មយ
រុី ....បារាាំង,តាោ និងរ
រដឋោយមរ ិក
ង់
ក្បយទរ
ក្រូវខ្របញ្ូា នពរ៌មន
ទាំងអរ់យៅយោយោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រន
យ
ក្រូវខ្របញ្ូា នពរ៌មនទាំងអរ់យនុះយៅយោយ
យ ើ ោកូនខ្ឆក
ន ៊ាុ -ខ្រន
យោយបានមុនយមង៩ក្ពឹក។
ោថនទូរយវៀរាមក្បចាាំយៅក្បយទរកមពជាយោយបានមុ នយមង១១ក្ពឹក។ ុ រួរថាេុយខ្ដេចាំាយយៅយេើបា ោ ញចារកមែទាំងកាុងក្បយទរ ខ្មែរ
ក្បយទរថ្ថ្
បានមកពីា?
និងក្បយទរដថ្ទៗយទៀរយន្ទុះ យរើោកូនខ្ឆក
គឺបានមកពីេុយចាំណូេថ្វ ិតរជារិ,
ធនធានធមែជារិ, េុយជួញដូរយក្គឿងយញៀន េុយកាំចីប ច រយទរយនុះឯង
េុយេក់
េុយជាំនួយបរយទរនិង
រាំរាប់ចាំាយយេើក្បព័នចា ធ រកិចច
យេើបា ោ ញឃារកររាំងារ់របរ់ោកូនខ្ឆក
៊ាុនខ្រន
និងយៅ
៊ាុន-ខ្រន។
៣-ខ្ឆកខ្លាំាាយដើមបីាប់ចិរយ ោ ួនជាយៅហាវយ៖ យួនយក្បើេបិចយោយខ្ឆកខ្លាំដយណើោ មចាំណីាា មិនមនបាំណងក្បកួរក្បខ្ជងជាមួយោកូនខ្ឆក យោយក៏ោកូនខ្ឆក
ន ៊ាុ -ខ្រន
៊ាុន-ខ្រន
យាងាក៏
ពាយាមយក្បើក្គប់កេេបិចយដើមបីយោយយលាក
ជារុីមរថិរកាុងរភាពទយទោអរ ជាមួយយលាកខ្បន-រុវណណ មកយ កូនខ្ឆក
យទុះបីយលាកជា-រុីម
ដូចខ្ដេោកូនខ្ឆក ើយ។
យ
៊ាុន-ខ្រនធាាប់យេង
ើយតេពីមួយឆ្ាំាមុនយន្ទុះគឺោ
៊ាុន-ខ្រន បានបយញ្ចើរបយញ្ចើចយួនយោយចាប់ក្បធានអងគរកសរបរ់
យលាកជា-រុីម
និងចាប់យេខ្លធិតរ ិនីរបរ់យលាកជា-រុីម ោក់គុកយទៀរ
យ
ើយរ
ូរមកដេ់យពេយនុះ យៅខ្រមិនទន់រកមូេយ
យ
រុពិរក្បាកដគឺ ោកូនខ្ឆក
ចាប់អក ា ររ់ពនធឡានយចារ ។
រុយឃើញ។ មូេ
៊ាុន-ខ្រនបានោក់បញ្ជ ា រយោយយលាកជា-រុយមធី យលាកជា-រុយមធី (ជាកូនយៅយលាកជា-រុីម)
គឺជាក្បធានន្ទយកោឋនបូេីរយរដឋកិចច 20
បានមនក្បោរន៏ថាយលាកបាន
ចាញ់កេ យថាខ្កក្កុម
៊ាុន-ខ្រន
យោយយធវើតមតរញុុះញុងរបរ់
៊ាុនយួន ររ់ពនធឡានយចារយៅបឹងទាំបុន
៊ាុន-ខ្រនយៅចាប់
ជាយ
រុយធវើយោយរោឋ
េិបាេក្កុងហាណូយមឹងរមានឹងារ់ជាខ្លាាំង រួចក៏បានផោេ់យមយរៀនយោយ ឳពុករបរ់ារ់យោយចាប់ក្បធានអងគរកសរបរ់ឳពុការ់ោក់គុក ចាប់យេខ្លធិតរ ិនីរបរ់ឳពុការ់ោក់គុកយទៀរ។ យ
និងបាន
យោយោរយ
រុយនុះ
ើយយទើបយួនក្ពមនយលាកជា-រុីម
យោយចាប់យលាកអងគរកសរបរ់យលាក ជា-រុីមយ្ែុះChhoeun Chanthan ោក់គុកនិងចាប់យេខ្លធិតរ ិនីរបរ់ យលាកជា-រុីមយ្ែុះអាកស្រី Pheng
Kunthea Borey ោក់គុកយទៀរយដើមបី បាំបាក់ោែររីយលាកជា-រុីមយោយរាង ចាេ។យ
រុផេទាំងយនុះញា ាំ យោយ ុ ង
យលាកជា-រុយមធីរាងចាេខ្េងហា៊ាន ចាប់ឈ្ួញទុ ែ ចចរ ិរយទៀរយ
ើយយក្ពាុះថា
ឈ្ែួចទុចចរ ិរភាគយក្ចើន គឺជាយួនយ យបើហា៊ានបុះពាេ់យួនយទៀរគឺកុាំថា យ
ើយ
ើយខ្រារ់ក្រូវវ ិន្ទរ រូមបីខ្រឳពុករបរ់ារ់រកសរាំខ្ណងមិនបានផង។ យលាកជា-រុយមធី ង់ឌី
យៅររ់យទ
យៅទីាយន្ទុះ!
បានបយងាើបយោយដឹងថាផងខ្ដរថាយលាក
ខ្រារ់មិនហា៊ាននិយាយរយៅយទៀរថា
បុខ្នោយលាកជា-រុយមធី
ុ ក-
ុក ង់ឌី
ក៏បានរងករ់ធៃន់ថាយទុះបីយលាក
ុក-
ង់ឌីមិនមនវរោមនក៏យោយ បចចុបបនាយនុះ រូមបីខ្រកូនយៅរបរ់យលាក
ុក-
ង់ឌី ក៏យៅខ្រមនអាំាចខ្លាាំងតាដខ្ដេ និងមនឥទធិពេយេើរមុន
យៅយទៀរ។ យលាកជា-រុយមធី បានបញ្ជ ា ក់ថាយលាក ជាទីបាំផុរ យោយោរខ្រយលាក
ុក-
-ូ រុមបានោាប់យវទន្ទ
ង់ឌីយធវើទរុណកមែយាងយឃារយៅថ្ក្ព 21
ថ្ផសជាទីបាំផុរ។
យលាក
ទរុណកមែ។
អងគរកស
យជើង
ុក-
ង់ឌី យ
-ូ រុម ុក
ក្រូវបាន
ុក-
ង់ឌីចាប់បានយកយៅយធវើ
ង់ឌីបញ្ជ ា យោយយលាក
ើយយៅយពេខ្ដេយលាក
ូ-រុម
េូនយក្តម
ូ-រុមមិនក្ពមេូនយន្ទុះ អងគរកស យលាក
ុក
ងឌីក៏បាញ់
ូ-រុម
យ
អូរកាេយលាក
ើយ ូរុម
យោយេូនយក្តមយជើង
ុ ក-
ង់ឌី។ ទីបាំផុរយលាក រុម ក្រូវបាន
ុក-
ូ-
ង់ឌី
យមវុះខ្េាកនិងបាញ់រាំលាប់ យចាេយោយផ្តាេ់ថ្ដ គឺ
យលាក
-ូ រុម
បានបងាាញេរោុតងកញ្ជ ឆ
របរ់ឈ្ួញយក្គឿងយញៀនម ែ ុង-ឬទធី។
រូមបញ្ជ ា ក់ថាតេយៅររ់ មុង-ឬទធីយន្ទុះយទ
ូ-រុម
យធវើយោយ
ុ កុក
ង់ឌីយៅយ
ង-យៅយចុះ
ខ្រនិយាយយទ។ មិនក្រឹមខ្រចាប់កញ្ជ ឆ របរ់
ខ្ថ្មទាំងធាាប់យកកងកាំលាាំងរបរ់ារ់ព័ទធផុះ ា
យរាើរខ្របាញ់រាំលាប់ ទន់
យលាក
មិនខ្មនដូចយ
ុក -
ង់ឌី
ើយ ខ្របានយលាកបងយមារយបាាកឃារ់
ង់ឌីមនឱតររងរឹកនឹងយលាកវ ិញយាងចារ់
ថ្ដជាទីបាំផុរ។ ឥ មនយទៀរយទ
ូវយនុះតរក្បខ្ជងអាំាចរបរ់គណបកសក្បជាជនកមពុជាគឺអរ់ យក្ពាុះថាយលាកជា-រុីម ចារ់ជរាយ
ើយ
ចាំខ្ណកឯកូន
យៅរបរ់យលាកជា-រុីម យ្ែុះជា-រុយមធី ក៍បាក់រារខ្េងហា៊ានកអកយទៀរ យ
ើយ
បុខ្នោគូរក្បខ្ជងអាំាចថ្ែីគឺយកើរមនយោយតរយធវើវ ិរុទភា ធ បរាំរាង ាំ
យកយួនរុទធយោយក្គប់ក្គងក្គប់ោថប័ន ចាំខ្ណកខ្មែរវ ិញ ខ្លងោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រនក៏យោយ
យទុះបីជាខ្មស
ក៏ក្រូវខ្រដកយចញជាបនោបន្ទាប់។
22
ររុបយរចកោីយៅ
ឆ្ែាំក្ក
មខ្បបថ្ែីរបរ់ោយមសៀ
៊ាុន-មខ្ណរ
ខ្ដេបានពាក់ផ្តាកថាជារមគមន៏យុវជនរអីយគយន្ទុះ
គឺក្ាន់ខ្រជាោថបន័
មួយជាំនួរយោយអងគតរឧក្កិដជ ឋ នរាំងារ់យអរ-អូ-វយ
S.O.Y
មិនមនអវីមុរាាយទ រាំងារ់យអរ-អូ-វយ យុវជនរបរ់ោយមសៀ
ចាំណុចខ្ដេមុរាាគឺរិរ ថ ក្រង់ថាអងគតរឧក្កិដជ ឋ ន មនេកខណៈរាំងារ់
S.O.Y
ចាំខ្ណករមគមន៏
៊ាុន-មខ្ណរ មនេកខណៈផាូវតរយចញមុមមនយ្ែុះ
យចញមុមជាោធារណៈ យ
ើយចាំណុចមុរាាមួយយទៀរយន្ទុះគឺក្រង់ថា
រមគមន៏យុវជនរបរ់ោយមសៀ េងយកគាំរឆ្ ូ ែ ាំក្ក
ខ្របុយាណុះ
៊ាុន-មខ្ណរគឺជាឆ្ែាំក្ក
មរបរ់យលាកក្បធានយ
មខ្មែរខ្បបថ្ែីខ្ដេចាំ
ទាំងស្រុង។
ក្បជាជនខ្មែរ
នឹងធាាក់ដុនោបយវទន្ទយៅៗពីមួយថ្ថ្ៃយៅមួយថ្ថ្ៃរកអវីយក្បៀផាឹមមិនបានគឺដូច ក្បជាជនចិនកាុងរម័យបដិវរោន៏វបបធម៌ (១៩៦៦-១៩៦៩)អញ្ចឹង ពីរម័យបដិវរោន៍វបបធម៌ក្រង់ថា‹‹បដិវរោន៍វបបធម៌របរ់យលាកយ
បុខ្នោមុរ យរទុងបងខាំ
ចិររ ោ ាំលាប់មនុរសយោយោរខ្រយដើមបីយោុះស្ោយវ ិបរោិយរដឋកិចក ច ុងយពេ ា បន្ទាន់ខ្របុយាណុះ
ចាំខ្ណកឆ្ែាំក្ក
មរបរ់ោយមសៀ
៊ាុន-មខ្ណរខ្ដេ
ពាក់ផ្តាកជារមគមន៏យុវជនរអីយគយន្ទុះគឺក្ាន់ខ្រយដើមបីរាំលាប់រ ាំលាយជារិ ោរន៏យោយផុរពូជពីខ្ផនដី យដើមបីរាំយរចម និងក្ពុះោទិយទព
-ូ ជីមិញ
យធវើយៅរ
ិចិត ឆ ឳពុកមាួនយ្ែុះយ
-ដឹកថ្
ខ្របុយាណុះ។
រដឋោយមរ ិក, ថ្ថ្ៃទី២៨ខ្មមករាឆ្ាំា២០១៣ យោយយលាកទទ្ព-មរកត
23
អាទមសៀ ហុន-ម៉ាណែត ជាអ្វី?
_យី! ោ
៊ាុន-មខ្ណរ ក្រូវជាអវី
នឹងយងវៀង-ថាន់ដុង
បានជាមុមពួក
វស្រយដៀងាាខ្លាាំងយមាុះ? _ោពីរន្ទក់ យនុះ ក្រូវជាបងបអូន ជីដូនមួយនឹងាា យទដឹង? យងវៀង-ថាន់ដុង នាយករដ្ឋមន្រ្តីយួ្
ោយមសៀ
ន ៊ាុ -រូ ជាកូន
_ចុុះោកូនខ្ឆក
ន ៊ាុ -ខ្រន
ោកូនខ្ឆក
៊ាុន-ខ្រនជាឳោ
៊ាុន-ខ្រន ក្រូវជាអវីនឹងោយមសៀ
យដើររួជាឳខ្បបយនុះ? 24
៊ាុន-រូ
៊ាុន-មខ្ណរបានជា
_ោមុមខ្ឆកខ្ស្រជាំយៅ
៊ាុន-ខ្រន វមិនយចុះខ្លែរ់យគយទឬ
បានយក
កូនយួនមកយធវើកូនបយងកើរខ្បបយនុះ? _ោខ្ឆកមុមក្តរ់ យ
៊ាុន-ខ្រនយថាកខ្លាាំងារ់
-ដឹកថ្ូ យ្ែុះយងវៀងទីយទើយៅប៊ាុន-រានី
ខ្ថ្មទាំងយកកូនក្បុរយ វយ្ែុះោយមសៀ
យកស្រីកាំាន់
មកយធវើជាក្បពនធយ
ើយ
-ដឹកថ្ូ យធវើកូនយទៀរ! ចាំខ្ណកកូនបយងកើរ
៊ាុន-រូ ខ្បរជាវបយា ោ យយោយតាយយៅជាយរោច
យក្គឿងយញៀនយៅវ ិញ!
ោកូនខ្ឆក
ន ៊ាុ -ខ្រនយនុះ គឺពិរជាយថាកខ្មន!
25