Genderbeleid memisa by Memisa

Genderbeleid Memisa bijgewerkte versie 27/10/2015

Memisa besteedt reeds lang aandacht aan de genderproblematiek. Deze nota is een update van de beleidsnota van Memisa opgesteld in 2012. Ze specifieert en vult ze aan, met inachtneming van de geest en waarden van de organisatie.

A. Visie en verantwoordelijkheden 1. Definitie Er is een biologisch verschil tussen man en vrouw, daarover is geen discussie. Maar, de sociale rollen zijn verworven en niet aangeboren. Ze evolueren in de tijd en verschillen van maatschappij tot maatschappij. De term “gender” verwijst naar de economische, sociale, politieke en culturele kenmerken en mogelijkheden die samenhangen met het man of vrouw zijn. Gelijkheid tussen mannen en vrouwen betekent niet dat mannen en vrouwen identiek gelijk moeten zijn, wel dat ze dezelfde mogelijkheden en rechten moeten hebben in hun leven. Om tot gelijkheid te komen tussen mannen en vrouwen, moeten de institutionele praktijken en de sociale verhoudingen die deze ongelijkheden versterken of in stand houden, gewijzigd worden. De strijd tegen de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen (genderongelijkheid) is nu geïntegreerd in de globale doelstellingen van armoedebestrijding en ontwikkeling1.

« Door de integratie van de genderproblematiek, in alle domeinen en op alle niveaus, met inbegrip van wetgeving, beleid en programma’s, worden de gevolgen van elke geplande actie afgetoetst aan de genderdimensie. Deze strategie maakt het mogelijk de problemen en ervaringen van vrouwen en mannen te integreren vanaf het ontwerp, de uitvoering, controle en evaluatie van procedures en programma's in alle politieke, economische en maatschappelijke domeinen, zodat iedereen recht heeft op gelijke behandeling en dat de huidige ongelijkheid zich niet herhaalt. »2

2. Visie Om een « gendervisie » eigen aan MEMISA te ontwikkelen, zullen wij eerst de thematiek binnen onze interne werking als NGO analyseren, dit zowel wat betreft ons werk op de hoofdzetel als in de burelen op het terrein. Hierbij besteden we specifiek aandacht aan de discriminatie, zowel zichtbaar als verborgen, tegenover vrouwen.MEMISA wil het concept gender in al haar programma's meenemen, vanaf haar participatieve ontwerp tot aan de volledige realisatie. De organisatie wil ook letten op het imago dat zij naar de buitenwereld uitstraalt, en het aspect gender valoriseren door het woord te geven aan vrouwen als aan mannen, de uitvoerende partners en de begunstigden. MEMISA wenst, en voelt zich verantwoordelijk om, ervoor te zorgen dat gender een zaak wordt en is van iedereen, zowel intern binnen de organisatie als in de samenleving en in de projecten. 1 2

Objectief N°3 van Milleniumverklaring van de Verenigde Naties Economische en Sociale Raad van de Verenigde Naties, E. 1997. L. 10. Para.4

Dit beleidsdocument legt de verplichtingen en inspanningen vast die Memisa wil implementeren als NGO. Het bevorderen van gelijkheid tussen mannen/vrouwen is geen eenvoudige taak. In de eerste plaats moeten de stereotypes waarin wij zijn vast geankerd , aangepakt worden. De notie van gelijkheid en het concept van gender hebben direct invloed op de identiteit van de personen zelf. Aan de slag gaan met het thema gender in het kader van het werk (en dus indirect de identiteit bevragen) is daarom een heel delicate oefening. Daarom is deze politieke nota het resultaat van een continu evoluerende reflectie waarvoor we de tijd hebben genomen binnen de organisatie.

3. Verantwoordelijkheden en methodologie De verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de praktische uitvoering van dit beleid wordt gedragen door een speciaal hiervoor gemandateerde werkgroep. De naleving van de acties van dit beleid is de verantwoordelijkheid van het gehele team en de partners van Memisa. De verantwoordelijkheden zijn als volgt verdeeld :  Iedere werknemer van Memisa en van de partners van Memisa heeft de verantwoordelijkheid de elementen van dit beleid toe te passen.  De coördinatie van opvolging, herziening en algemene update van dit beleid is de verantwoordelijkheid van de werkgroep "Gender" gecoördineerd door het aanspreekpunt. Integratiemethodologie van gender in de onderneming : 1. Organisatorische analyse3 om de ongelijkheden en hun oorzaken te identificeren en op de voorgrond te brengen 2. De strategie gender definiëren door overleg met alle werknemers en opstellen van een actieplan 3. Activiteiten en procedures definiëren ; implementatie van instrumenten en indicatoren 4. Opvolging en evaluatie, impact van het beleid gender op de acties Gender is transversaal, deze wordt dus geïntegreerd in :  De politiek van de bestuursorganen  De politiek van de human ressources  Het opleidingsplan  Het communicatiebeleid  Het beleid van de projecten en alle etappes van het project

Opvolging en herziening : Datum van aanmaak van dit document: 2012 Laatste herziening : 2015 3

Integratiegids Gender, MSLF

Dit beleid werd besproken in de werkgroep gender en voorgesteld aan het Management, is goedgekeurd door de directie en ondersteund door de Raad van Bestuur. Verantwoordelijke : Werkgroep « Gender » en het aanspreekpunt Datum volgende herziening: 2016 A. Verbintenissen en actieplan De verbintenissen vermeldt in dit actieplan worden jaarlijks geëvalueerd en moeten op een progressieve manier afgehandeld worden. 1. De politiek van de bestuursorganen De Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur, de directie en het Managementteam : 



Kwantitatief: Binnen deze organen hanteren wij een indicator die de balans man/vrouw evalueert. Het doel is maximum 2/3 personen te hebben van hetzelfde geslacht binnen de Bestuursraad en deze verdeling nog te verbeteren op lange termijn. Kwalitatief: de reële aanwezigheid van vrouwen, de actieve deelname van vrouwen, het aantal voorgestelde onderwerpen en beslissingen genomen door vrouwen, enz.

2. De politiek van de human ressources :  Wij volgen een verdeling man/vrouw door middel van een indicator. Het doel is maximum 2/3 personen te hebben van hetzelfde geslacht en deze verdeling nog te verbeteren op lange termijn.  Functies worden bezoldigd volgens gedefinieerde barema’s en hebben dezelfde voordelen. Verschillen in salaris kunnen voortkomen uit anciënniteit en arbeidsduur.  De coördinatiefuncties van onze afdelingen zijn, zonder onderscheid, toegankelijk voor mannen en vrouwen en worden toegewezen op basis van ervaring en vaardigheden.  Ouderschapsverlof en tijdskrediet worden op dezelfde manier toegekend aan mannen als aan vrouwen.  Integratie in de functie- en de evaluatiegesprekken van de vraag hoe gender wordt beleefd in de dagelijkse identiteit van de persoon. 3. Het opleidingsplan  Alle personeelsleden hebben toegang tot de bijkomende vormingen ongeacht hun geslacht  De personeelsleden van Memisa nemen deel aan opleidingen over gender. o Memisa organiseert in 2015 vormingen met betrekking tot gender en dit voor alle personeelsleden en de permanente vrijwilligers van de zetel. Memisa doet hiervoor beroep op een gespecialiseerde organisatie. o De opleidingsdagen gaan door tijdens de werkuren in toegankelijke tijden en worden zelden in periode van schoolvakantie, vakantie of woensdagen gepland.  Er is een follow-up van het aantal deelnemers man/vrouw aan de vormingen.

4. Het communicatiebeleid  Reeds vele jaren kiest Memisa te communiceren over onderwerpen die nauw verband hebben met de vrouwenrechten. 4



  

In haar teksten houdt Memisa rekening met volgende zaken : o Vervrouwelijking van namen van beroepen, functies, rang of titel o Keuze voor verhalen die de vrouw in de schijnwerper zet o Mannelijke vormen krijgen niet systematisch voorrang o Seksistische uitspraken worden vermeden In de keuze van afbeeldingen o De diversiteit illustreren o Afbeeldingen vermijden van stereotypes of vernederende houdingen o Voorkeur geven aan vrouwen in actie; valorisatie van de deelname van vrouwen in interventies/activiteiten Zorgen voor een gelijke verdeling man/vrouw in beelden gebruikt voor communicatiemateriaal. Memisa is vertegenwoordigd op gendergerichte evenementen en/of manifestaties Zich inschrijven op een Belgisch en/of internationaal platform over genderaspecten zowel organisatorischals in de gezondheidsprogramma’s

5. Het beleid van de projecten De aandacht voor het genderaspect is eigen aan Memisa. In alle interventies (die onze visie, missie en waarden volgen) wordt aandacht gegeven aan de gelijkheid tussen mannen en vrouwen, zowel in de gezondheidsdiensten (patiënten) als in hun organisatie (beheersorganen, technische comités, gezondheidspersoneel). Zonder het aspect gender te mengen met gezondheid en seksuele- en voortplantingsrechten, is het belangrijk de relatietussen beiden te kennen. Memisa heeft bijzondere aandacht voor het thema moedersterfte, gezinsplanning en het recht van de vrouw op gezondheidszorg in het algemeen. Dit versterkt de gelijkheid tussen de geslachten en de positie van de vrouw in de maatschappij. Specifieke genderindicatoren worden gebruikt in interventies van basisgezondheidszorg:  

Het aantal bevallingen die professioneel begeleid worden (accent op zorg voor vrouwen) Het perinatale sterfteaantal bij de bevallingen die professioneel begeleid worden (kwaliteit)

Via andere indicatoren volgen wij eveneens het percentage man/vrouw op in lijn met het nemen van beslissingen:    

Bezettingsgraad van curatieve consultaties (# AC/ inwoner/ jaar) Percentage van opgeleide/voorziene personen voor de gezondheidszones van het programma Verhouding functionele gezondheidscomités (volgens opgestelde criteria) - proxi-indicator Verhouding gezondheidszones met kaderteam functionele zone (volgens criteria van functionaliteit)

Bijzondere acties voor promotie van gelijkheid van man/vrouw zijn voorzien en op punt gezet: microkredieten die de autonomie van de vrouw bevorderen, activiteiten gericht op emancipatie en autonomie van de vrouw, premies en specifieke opleidingen voor vroedvrouwen, enz.

In DR Congo, waar Memisa vertegenwoordigd is in Kinshasa en verschillende regionale kantoren heeft, is een aanspreekpunt gender aangesteld die het personeel sensibiliseert, opleidingen organiseert, pleit voor gender en de indicatoren gender in de interventies opvolgt. In Mauritanië, in een maatschappij met formele ongelijkheid, werkt de NGO – partner van Memisa, specifiek op aspecten van gender, en het aanspreekpunt heeft in 2015 een opleiding gender gevolgd bij « Le Monde selon les femmes » in Brussel.